You are on page 1of 225

61

22

61

22

61

22

61

22

22

61

ISBN 97883-242-1106-7

SPIS TRECI

WSTP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1. DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ OSOBOWY
(Wypenianie kwestionariusza osobowego, podawanie informacji o swojej drodze
zawodowej, zadawanie pyta o dane osobowe) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
2. PREZENTACJA FIRMY
(Opisywanie firmy: firma dziaa na polskim rynku x lat, zatrudnia x pracownikw,
wsppracuje z...) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
3. MJ DZIE
(Omawianie z asystentk planu dnia: przychodzi X, odwoa,
przeoy spotkanie. Godziny) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

61

4. STRUKTURA FIRMY
(Przedstawianie dziaw, dyrektorw, zajmowa si..., by odpowiedzialnym za...) . . . . . . . . . . . . . . . 47

22

5. KONTO W BANKU
(Zakadanie konta w banku, rozmowa z urzdniczk, kredyt w banku: warunki,
spata, oprocentowanie itp.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
6. ROZMOWA PRZEZ TELEFON
(Prowadzenie rozmowy telefonicznej, charakterystyczne zwroty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
7. O GOSPODARCE
(Opisywanie sytuacji gospodarczej Polski: inflacja, bezrobocie, dochd PKB,
czasowniki: spada, rosn, wzrasta) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
8. SPOTKANIE
(Umawianie si na spotkanie z klientem, formuy uywane przy inicjowaniu spotkania,
ustalanie terminu spotkania) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
9. DLACZEGO ZMIENIA PRAC? CV
(Motywy zmiany pracy, typowe pytania pracodawcy zadawane podczas rozmowy
kwalifikacyjnej, prezentacja wasnych dokona zawodowych) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
10. CZY POTRZEBNE S ZMIANY?
(Plany zmian w firmie: planujemy rozszerzy wspprac, zamierzamy
zwikszy sprzeda) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
11. WZROST CZY SPADEK?
(Podawanie danych dotyczcych obrotw, zyskw, strat firmy.
Czasowniki: spa, wzrosn, zwrot: utrzymywa si na tym samym poziomie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131

12. DOBRY INTERES


(O pienidzach nieformalnie: X zrobi majtek na handlu kasetami wideo,
robi interesy z..., zaczyna od..., dorobi si...) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143
13. NEGOCJOWANIE CEN
(Zwroty i wyraenia uywane przy negocjowaniu warunkw umowy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153
14. WASNA FIRMA
(Kroki na drodze do zaoenia wasnej firmy, urzdy, dokumenty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 165
15. PODSUMOWANIE ROKU
(Udao nam si..., zrealizowalimy plan, odnielimy sukces) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177
CZAS WOLNY zestawienie sownictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187
GIEDA zestawienie sownictwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189
TABLICE GRAMATYCZNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191
KLUCZ DO WICZE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199

22

61

SOWNIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215

WSTP

22

61

Dowiadczenie w pracy dydaktycznej z cudzoziemcami uczcymi si jzyka polskiego,


wrd ktrych znaczc liczb stanowi biznesmeni, pokazao, e potrzebny jest podrcznik
o tematyce biznesowej na rednim poziomie. Autorka wysza z zaoenia, e ju na poziomie
rednio zaawansowanym moliwe jest, a zarazem podane posugiwanie si jzykiem specjalistycznym, jakim jest jzyk biznesu.
Podrcznik zosta adresowany do tych wszystkich, ktrzy ukoczyli nauk jzyka polskiego na poziomie podstawowym A1 i A2. Jest to wic podrcznik dla poziomw rednich
B1 i B2, napisany z myl o tych, ktrzy chc pozna realia prowadzenia biznesu w Polsce,
podstawowe sownictwo oraz struktury syntaktyczne uywane w tej dziedzinie.
Powstawaniu O biznesie po polsku przywiecaa taka koncepcja metodyczna, aby jako
podrcznik specjalistyczny prezentowa on sownictwo oraz struktury uywane w biznesie,
ajednoczenie przywoywa struktury gramatyczne i sownictwo poznane przez uczcych si
jzyka polskiego na poziomie podstawowym A1 i A2. I tak na przykad w lekcji pierwszej
Dane osobowe pojawia si nowe sownictwo z kwestionariusza osobowego (stanowisko,
zameldowanie), ale take powtarzane s podstawowe konstrukcje z narzdnikiem (jestem
Polakiem, jestem inynierem, czy mam 25 lat, pracuj w firmie x). Takie podejcie metodyczne pozwala na agodne przejcie z jzyka oglnego do specjalistycznego. Uczcy si nie
s przytoczeni nadmiarem nowego sownictwa ikonstrukcji, nie s nieprzyjemnie zaskoczeni i zablokowani.
Podrcznik moe by wykorzystywany zarwno do pracy z nauczycielem, jak i samodzielnej pracy uczcego si. Stosunkowo prosty ukad poszczeglnych czci oraz klucz do
wicze pozwalaj na samodzieln nauk.
Ukad lekcji w podrczniku jest nastpujcy:

tekst lub dialog


sownictwo oglne
sownictwo tematyczne
15 minut na gramatyk (w tym m.in. konstrukcje zda)
wiczenia
wiadomoci gospodarcze
Na kocu podrcznika znajduj si:

sowniczek do tematw: Czas wolny oraz Gieda


tablice gramatyczne
klucz do wicze
sownik
Tekst i dialogi (w zalenoci od tematu i kontekstu sytuacyjnego jest to albo dialog, albo
tekst cigy) prezentuj oglne realia prowadzenia biznesu w Polsce, konstrukcje syntaktyczne oraz sownictwo dotyczce danego tematu. Jako teksty modelowe mog stanowi punkt
wyjcia lekcji. Ta cz moe suy wiczeniom w czytaniu oraz pracy nad wymow.

22

61

Dialogi i teksty nie tworz jakiej historii, a to dlatego, i zamiarem autorki byo, aby
zlekcji korzystano na zasadzie poradnika uczcy si moe czyta dowoln lekcj, ktrej
znajomo jest mu potrzebna, np. O gospodarce czy Rozmowa przez telefon.
Sownictwo podzielone zostao na dwie grupy oglne oraz tematyczne. Sownictwo tematyczne zawiera zarwno sownictwo specjalistyczne zwizane z tematem lekcji, jak isownictwo oglne czy potoczne, ktre rozszerza zasb sw dotyczcych tematw lekcji. W jego
skad weszy rwnie wyraenia i zwroty. Cz sownictwa tematycznego stanowi punkt
atwo zapamitasz, w ktrym prezentowane s internacjonalizmy. W obrbie sownictwa
tematycznego znalazy si sowa, ktre nie pojawiy si w tekcie danej lekcji. O ich wczeniu zdecydowao kryterium frekwencyjne analiza tekstw prasowych oraz tekstw autentycznych, pisanych przez biznesmenw. Wsowniczku podaje si dwie formy czasownika,
wkolejnoci najpierw niedokonany, potem dokonany, niezalenie od tego, ktry czasownik
pojawi si wtekcie. Zdarza si, i pewne sowa, ktre autorka uznaa za wane, a jednoczenie trudne do zapamitania, powtarzaj si w sowniczku dwukrotnie (np. potwierdza,
odwoywa, przekada znajduj si w lekcji 3 oraz w lekcji 8).
Przyswojenie sownictwa specjalistycznego jest obok opanowania konstrukcji syntaktycznych podstaw posugiwania si jzykiem specjalistycznym. Dlatego nowe sowa s potem
uywane w wiczeniach zarwno leksykalnych, jak i gramatycznych. Dziki duej iloci powtrze mog by zapamitane przez uczcych si.
Punkt 15 minut na gramatyk prezentuje nowe zagadnienia gramatyczne albo te przywouje te poznane w trakcie kursu podstawowego, ktre autorka uznaa za trudne, jak np.
odmiana czasownika chcie w trybie warunkowym.
Pamitajc jednak o tym, e podrcznik ukazuje si w serii Jzyk polski dla cudzoziemcw, autorka nie powtarza wszystkich zagadnie gramatycznych, ktre pojawiaj si
wtrakcie kursu (deklinacji rzeczownika czy koniugacji). Podstaw, do ktrej odsya si korzystajcych z O biznesie po polsku, jest podrcznik Ewy Lipiskiej Z polskim na ty. Dla tych
wszystkich, ktrym dla przypomnienia gramatyki wystarczy rzut oka na tablice, na kocu
podrcznika zamieszczono tablice gramatyczne zestawienie odmiany rzeczownikw, zaimkw dzierawczych oraz zaimkw osobowych przez przypadki, odmiany czasownika, a take
zestawienie liczebnikw w mianowniku, bierniku i dopeniaczu.
W paragrafie Konstrukcje prezentowane s konstrukcje syntaktyczne, do ktrych nale
zarwno konstrukcje charakterystyczne dla jzyka biznesu, jak i takie, ktre stosowane s
wjzyku oglnym.
Podstaw ostatniej czci lekcji, w ktrej wiczone jest rozumienie tekstw pisanych, s
krtkie artykuy prasowe. Ich tre stanowi informacje gospodarcze. Autorka proponuje na
koniec pytania wice si z treci artykuu, ajednoczenie odwoujce si do dowiadczenia
uczcego si, na ktre moe on odpowiedzie ustnie lub pisemnie.
Podrcznik zosta przetestowany na dziesiciu rnych grupach rednio zaawansowanych,
by udoskonalany w trakcie pracy z biznesmenami.
W przygotowaniu podrcznik na nastpny poziom jzyka biznesu C1.
***
Chciaabym serdecznie podzikowa prof. Wadysawowi Miodunce za wnikliw recenzj i cenne uwagi oraz sugestie, a take Wojciechowi Biakowi, Rainerowi Fuhrmannowi,
Marzenie Jasnos, Edycie Janiszek i Zuzi Koniarz, dziki ktrym podrcznik uzyska obecny
ksztat.

WYKAZ SKRTW
Oto lista skrtw, ktre s stosowane w podrczniku w czci Sownictwo:

oraz skrty nazw przypadkw:


Nom.
Gen.
Dat.
Acc.
Instr.
Loc.
Voc.

61

adjective (przymiotnik)
adverb (przyswek)
feminine (rodzaj eski)
imperfective verb (czasownik niedokonany)
infinitive (bezokolicznik)
masculine (rodzaj mski)
neuter (rodzaj nijaki)
perfective verb (czasownik dokonany)
plural (liczba mnoga)
singular (liczba pojedyncza)

22

Adj.
Adv.

f
Imperf.
Infin.

m

n
Perf.
pl.
sg.

nominative (mianownik)
genitive (dopeniacz)
dative (celownik)
accusative (biernik)
instrumental (narzdnik)
locative (miejscownik)
vocative (woacz)

61

22

22

61

DANE OSOBOWE
KWESTIONARIUSZ
OSOBOWY

61

22

Nazywam si Andrzej Filipiak. Jestem Polakiem, mam 42 lata. Obecnie pracuj w firmie
ABC. Jestem dyrektorem marketingu. Pracuj tu dopiero 2 tygodnie. Przedtem pracowaem na stanowisku dyrektora do spraw sprzeday w duej, midzynarodowej firmie. Dyrektor
personalny prosi mnie o wypenienie kwestionariusza osobowego, ktry jest mu potrzebny
do mojej umowy o prac i dla ZUS-u. Oto ten kwestionariusz:

TIONARIUSZ

KWES

OSOBOWY

22

61

. . . . .
. . . . . .
ko
is
zw
na
ona) i
. . . . . .
1. Imi (imi
. . . . . .
.
.
we
do
.
ko ro
. . . . . .
a) Nazwis
. . . . . .
.
w
ic
dz
ro
. . . .
b) Imiona
. . . . . .
.
i
tk
ma
ko rodowe
. . . . .
c) Nazwis
. . . . . .
a
ni
ze
od
.
ejsce ur
. . . . . .
2. Data i mi
. . . . . .
.
.
.
.
.
stwo
. . . . . .
3. Obywatel
EL) . . . .
ES
(P
y
jn
cy
iden
. . . . .
4. Numer ew
ej (NIP) .
ow
tk
da
po
entyfikacji
. . . .
5. Numer id
. . . . . .
.
.
.
ia
zameldowan
. . . . . .
6. Miejsce
. . . . . .
ji
nc
de
on
koresp
. . . . . .
Adres do
. . . . . .
.
.
.
.
.
.
. . .
. . . . . .
. . . .
. . . . . .
.
.
.
.
.
. .
. . . .
Telefon
. . . . . .
.
.
.
.
.
)
cenie . .
j ukoczenia
7. Wykszta
y i rok je
(nazwa szko
. . . . . .

. . . . . .
.
.
.
.
.
. .
naukowy)
. . . . . .
o, stopie
jaln
(zawd, spec

ia

o zatrudnien
tychczasoweg
do
eg
bi
. . . . . .
ze
.
8. Pr
. . .
.
.
.
.
.
. . . .
la)
(patrz tabe
. . . . . .

Lp.

Pracodawca

Okres zatrudnienia

Stanowisko

13

DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ

II

Nie lubi, kiedy ludzie zadaj mi osobiste pytania: czy mam rodzin, czy nie? Czy mam
dzieci? Albo: ile mam lat? Jak si nazywa mj pies (bo uwaaj, e kady powinien mie psa).
Jestem w pracy pierwszy dzie, a wszyscy dookoa atakuj mnie pytaniami. Kiedy jestem
wkuchni, pytaj czy lubi sok pomaraczowy. A moe wol grejpfrutowy? A ja wol mie
wity spokj.

SOWNICTWO OGLNE

22

61

atakowa Imperf. (-kuj, -kujesz), zaatakowa Perf.



(-kuj, -kujesz) + Acc.attack
dookoa + Gen.around
obecnie Adv.at present, now
osobisto fpersonage, personality
osobisty, -a, -e Adj.personal
osobowo fpersonality
powinien + Infin.one should
przedtemAdv.before
sprzeda fsale, sales
uwaa Imperf. (-am, -asz), ethink
wszyscyeveryone, all
zadawa Imperf. (-daj, -dajesz), zada Perf. (-dam, -dasz) + Acc.

(np. pytanie)ask, give, set

SOWNICTWO TEMATYCZNE

imi (pl. imiona)name


kwestionariusz mquestionnaire
midzynarodowy, -a, -e Adj.international
obywatelstwo ncitizenship
okres mperiod
osobowy, -a, -e Adj.personal
pracodawca memployer
rodowy -a, -e Adj. (np. nazwisko rodowe)family
stanowisko n (np. zajmowane stanowisko)post, position
stopie mdegree, level
wyksztacenie neducation, educational background
wypenia Imperf. (-am, -asz), wypeni Perf. (-ni, -nisz) + Acc.

(np. wypeni kwestionariusz, ankiet)fill in
zatrudnia Imperf. (-am, -asz), zatrudni Perf.

(-ni, -nisz) + Acc.employ
zatrudnienie nemployment
zawd moccupation, profession
ZUS Zakad Ubezpiecze SpoecznychSocial Insurance Institution

14

DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ

WYRAENIA
dotychczasowy przebieg zatrudnienia
do spraw + Gen.
miejsce urodzenia
miejsce zameldowania
numer ewidencyjny PESEL
numer identyfikacji podatkowej NIP
stopie naukowy
wity spokj
umowa o prac

ATWO ZAPAMITASZ

22

61

oferowa Imperf. (-ruj, -rujesz) + Acc.



(np. Firma Remont oferuje usugi remontowe)offer
oferta foffer
specjalista mspecialist
specjalistka ffemale specialist
specjalistyczny, -a, -e Adj.specialist
specjalizowa si Imperf. (-zuj si, -zujesz si),

wyspecjalizowa si Perf. (-zuj si, -zujesz si) + w + Loc.

(np. Firma Media specjalizuje si w reklamie telewizyjnej)specialize
specjalno fspeciality
specjalny, -a, -e Adj.special

15 MINUT NA GRAMATYK
1. Cho przymiotniki osobisty i osobowy pochodz od tego samego rzeczownika osoba, maj
rne znacznie. Osobisty znaczy tyle co: odnoszcy si do danej osoby, bdcy wasnoci
danej osoby, wasny, prywatny, np. baga osobisty, rzeczy osobiste, sekretarz osobisty, sprawy osobiste. Osobowy dotyczcy osoby lub osb: dane osobowe, zaimki osobowe.
2. Liczba mnoga sowa rodzaju nijakiego imi brzmi imiona. Podobnie: plemi plemiona.
3. Formy mskoosobowe zaimkw dzierawczych: moi, twoi, jego, jej, nasi, wasi, ich. Zobacz
tablic na kocu ksiki.

15

DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ

4. Liczba mnoga sw dzie, tydzie, miesic, rok:


1

dzie

tydzie

miesic

rok

2, 3, 4

dni

tygodnie

miesice

lata

5...

dni

tygodni

miesicy

lat

KONSTRUKCJE

Czy masz rodzin?

PYTANIA OFICJALNE

Czy pan jest onaty?


Czy pani jest zamna?
Jaki jest pana/pani stan cywilny?*

Jak masz na imi?

(Pana/pani) imi?

Jak si nazywasz?

(Pana/pani) nazwisko?
Pana/pani godno?

Ile masz lat?

* stan cywilny:
panna single
kawaler single
zamna married woman
onaty married man
rozwiedziona devorced woman
rozwiedziony devorced man
wdowa widow
wdowiec widower

16

22

PYTANIA NIEOFICJALNE

61

1. Jestem Polakiem, jestem Polk.


2. Mam 22 lata, 25 lat.
3. Jestem kelnerem, jestem kelnerk.
4. Pracowaem na stanowisku... (+ Gen.) dyrektora.
5. (Teraz) pracuj w firmie ABC, przedtem pracowaem w firmie CBA.
6. Pytania o dane osobowe:

Ile pan/pani ma lat?


(Pana/pani) wiek?

DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ

WICZENIA
wiczenie 1
Od jakich rzeczownikw pochodz podane poniej przymiotniki? Np. pracowity
praca.
1. naukowy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. zawodowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. okresowy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. osobisty
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. rodzinny
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. stopniowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. czasowy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. rodowy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. wyksztacony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10. pracowity
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

1. teraz
2. wczeniej
3. godno
4. prywatny

61

wiczenie 2
Podaj synonimy* nastpujcych sw, np. samochd auto.

*SYNONIM wyraz bliskoznaczny


wiczenie 3
Jakie sowa sugeruj nastpujce definicje? Np. O kim, kto ma czste i dobre kontakty zrodzin, mwimy, e jest rodzinny.
1. Osoba lub firma, ktra ci zatrudnia (dosownie daje ci prac)
2. Kto, kto pracuje w danej firmie
3. Kto, kto duo pracuje jest
4. Czowiek, ktry ma szerokie wyksztacenie jest

. . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 4
Pocz w pary sowa z obu kolumn, np. 5. naukowy A. stopie.
1. rodowe
2. osobowe
3. zawodowy
4. osobiste
5. naukowy

A. stopie
B. prywatne sprawy
C. dane, np. imi, nazwisko, adres
D. zwizany z prac
E. nazwisko

17

DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ

wiczenie 5
Najpierw wypenij kwestionariusz, a potem odczytaj z niego dane, np.
imi: Ewa Mam na imi Ewa.
nazwisko: Nowik Nazywam si Nowik.
1. Imiona rodzicw:
2. Data i miejsce urodzenia:
3. Obywatelstwo:
4. Miejsce zamieszkania:
5. Wyksztacenie:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 6
Odczytaj wiek osb, a nastpnie napisz odpowiednie formy sowa rok w liczbie
mnogiej, np. Moja siostra ma 18 lat.

22

61

1. Mj brat ma 33 . . . . . . . . . . . . . ..
2. Moja ona ma 25. . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Znajomy mojej siostry ma 42. . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. M Anny ma 56. . . . . . . . . . . . . . ..
5. Syn mojego przyjaciela ma 16. . . . . . . . . . . . . , a jego crka ma 12 . . . . . . . . . . . . . . ..
6. Pracuj w tej firmie 1. . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 7
Podaj odpowiednie formy sw: dzie, tydzie, miesic, rok w liczbie mnogiej,
np. Mieszkam w Polsce 6 (miesic) miesicy.
1. Jak dugo pracujesz w tej firmie?
Pracuj tu dopiero 3 (tydzie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Jak dugo Adam mieszka w Paryu?
On mieszka w Paryu 7 (miesic) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Ile lat Beata jest kelnerk?
Ona jest kelnerk dopiero 2 (miesic) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Czy dugo jeste chory?
Jestem chory ju 5 (tydzie). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Ile dni nasza szefowa jest ju na urlopie?
Ona jest na urlopie ju 20 (dzie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..
..
..
..
..

wiczenie 8
Rzeczowniki w nawiasie napisz w odpowiednim przypadku, np. Jestem (Polka) Polk.
Nazywam si Monika Antoniak. Jestem (Polka) ................, mam 38 (rok) ............
Niedawno zaczam (praca) ................ w (midzynarodowa firma) ................

18

DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ

................ Argo. Pracuj tu dopiero 4 (tydzie) .................. Na razie podoba


mi si. Praca jest ciekawa, a ludzie sympatyczni. I, co najwaniejsze, szef jest w porzdku.
Przedtem pracowaam na (stanowisko) ................... dyrektora finansowego w (firma)................ Beta. Musiaam zmieni (praca) ................, bo nie mogam
zgodzi si z (nowy prezes) ................................ firmy. Tak si czasami zdarza
w (praca) .................
wiczenie 9
Przekszta zdania wedug wzoru: Twoje dziewczynki s bardzo mie. Twoi chopcy
s bardzo mili.

61

1. Moje koleanki lubi gra w tenisa.


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Czy twoje studentki s pracowite?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
3. Nasze aktorki s bardzo utalentowane.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Czy wasze nauczycielki s sympatyczne?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?

22

wiczenie 10
To ty wypeniasz kwestionariusz swojego pracownika. Zadajesz mu pytania o informacje zawarte w kwestionariuszu, np. 1. Jak pan/pani si nazywa?
KWESTIONARIUSZ OSOBOWY
1. Imi (imiona) i nazwisko
Jak pan/pani si nazywa
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
a) Nazwisko rodowe
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
b) Imiona rodzicw
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
c) Nazwisko rodowe matki
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Data i miejsce urodzenia
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Obywatelstwo
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Numer ewidencyjny (PESEL)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Numer identyfikacji podatkowej (NIP)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. Miejsce zameldowania
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

?
?
?
?
?
?
?
?
?

19

DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ

Adres do korespondencji
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Telefon
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. Wyksztacenie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(nazwa szkoy i rok jej ukoczenia)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(zawd, specjalno, stopie naukowy)
8. Przebieg dotychczasowego zatrudnienia
a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
c) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

?
?
?
?
?
?
?

WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:

22

Salon to duy, ekskluzywny sklep.

61

Sklep firmowy to sklep, w ktrym dana firma sprzedaje tylko swoje artykuy po atrakcyjnych cenach.

Uruchomi sklep znaczy otworzy nowy sklep.


Kolejny to synonim przymiotnika nastpny.
Kwarta to inaczej trzy miesice.

CZANKI
L

W
Y
P
E
kolejtworzy 200
o
NOWE SKL
a
rz
ie
m
za
ka
ranic,

sp
za g
we
w, w kraju i
rzya dwa no

o
p
tw
le
o
sk
a
k
h
n
yc
za
n
ku m.in.
lc
h
przyszego ro
e w centrac
u
w
k
o
t
rm
cz
fi
o
p
y
a
p
n
salonach
skle
W swoich
i w Supsku.
.
u
h
g
ec
l
cz
lb
E
m
ie
w
arkami
wN
handlowych
0 salonw,
rania pod m
4
b
u
a
i
je
m
o
ru
fe
ch
o
ru
a
u
firm
z Andr
jeden
W tym roku
Lettfield ora
101, wtym
i
a
ie
k
n
n
ec
za
b
o
lc

h
W
ma ic
o
Renard.
an
yd
wBerlinie.
w
, s. 5)
005 r.
2
w
e
cj
a, 13.12.2006
ty
es
tach
Na inw
Rzeczpospolit
la
(
ch
zy
s
li
b
z. W naj
okoo 2 mln

20

DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ

wiczenie 11
Podkrel sowa, ktre pojawiy si w tekcie:
wydano
samochody
zamierza
koncentrowa si
za granic
komunikacja
lampy
ubrania
w centrach handlowych
wiczenie 12
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).

61

1. Wlczanka produkuje buty.


2. Wlczanka planuje otwiera nowe sklepy tylko w Polsce.
3. W tym roku otworzya kilkadziesit sklepw.
4. Wlczanka wydaje duo pienidzy na nowe inwestycje.
5. W swoich sklepach sprzedaje artykuy tylko pod swoj mark.

P
P
P
P
P

F
F
F
F
F

22

wiczenie 13
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. Wlczanka otworzya dwa nowe sklepy
a. na rynku w Supsku
b. w centrach handlowych w Supsku i Elblgu
c. w centrach usugowych w Supsku i Elblgu
2. Wlczanka ma teraz
a. 111 salonw
b. 100 salonw
c. 101 salonw
3. Wlczanka ma
a. 2 sklepy w Berlinie
b. 1 sklep w Berlinie
c. 3 sklepy w Berlinie
4. W najbliszych latach zamierza otworzy sklepy
a. w Polsce
b. w Niemczech
c. w Polsce i za granic

21

DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ

wiczenie 14
Odpowiedz na pytania:
1. Czy firma, w ktrej pracujesz, rozwija si?
2. Czy otwiera nowe sklepy, nowe biura, uruchamia nowe linie produkcyjne?
3. Czy wydaje pienidze na inwestycje?
4. Jakie ma plany na najblisze lata?

22

61

FORTUNA KOEM SI TOCZY

22

22

61

PREZENTACJA
FIRMY

61

22

Oto fragment prezentacji Piotra:

61

Jutro pierwszy raz w yciu


mam prezentacj. Mam
trem. To bdzie dua
konferencja: stu (100)
uczestnikw, dwadziecia
(20) firm. Jestem przygotowany, znam podstawowedane dotyczce firmy.
Wiem, ile wynosz miesiczne obroty.
Ale co bdzie, jeli kto
zada mi pytanie: a ile wynosiy tygodniowe obroty
2 lata temu? Albo: ilu pracownikw firma zatrudniaa w marcu zeszego roku?
Czy ja mog zna odpowiedzi na wszystkie pytania?

22

Szanowni Pastwo, mam przyjemno przedstawi swoj firm.


Konsolo jest firm konsultingow. Dziaa na polskim rynku ju dziesi (10) lat. Zajmuje si doradztwem podatkowym dla firm rnych bran.
Panie i Panowie, liczby mwi same za siebie. Firma ma pi (5) oddziaw w najwikszych
miastach Polski. Zatrudnia stu dwudziestu (120) pracownikw. Wsppracuje z firmami krajowymi i zagranicznymi. Jej roczne obroty wynosz dwadziecia (20) milionw zotych.
Jestemy tygrysem naszej brany.

SOWNICTWO OGLNE

dane pl.data
dotyczcy, -a, -eAdj. concerning
miesiczny, -a, -e Adj.monthly
odpowied f (pl. odpowiedzi)response, answer, reply
plansza fdisplay chart
podstawowy, -a, -e Adj.basic
poza tymbesides
prezentacja fpresentation
przedstawia Imperf. (-am, -asz), przedstawi Perf.

(-wi, -wisz) + Acc.introduce, put forward
przygotowany, -a, -e Adj.ready, prepared

25

PREZENTACJA FIRMY

przyjemno fpleasure
roczny, -a, -e Adj.annual
rny, -a, -e Adj.different
trema fstage fright, nerves
tygodniowy, -a, -e Adj.weekly
tygrys mtiger
zeszy, -a, -e Adj.last
ZWROTY
Liczby mwi same za siebie.

SOWNICTWO TEMATYCZNE

22

61

agencja reklamowaadvertising agency


brana farea of business, line of business
dochd m (pl. dochody)income
doradztwo nconsultancy
dziaa Imperf. (-am, -asz)

(np. Firma Beta dziaa na polskim rynku ju 15 lat)act, operate
fabryka ffactory, plant
firma ffirm, company

handlowa Adj.commercial company

komputerowa Adj.computer company

konsultingowa Adj.consulting company

transportowa Adj.shipping company, transport company

usugowa Adj.service sector company

zagraniczna/midzynarodowa Adj. foreign/international company

polska/krajowa Adj.Polish/domestic company
nalee Imperf. (-, -ysz) + do + Gen.

(np. Firma Nowa naley do grupy Modo)belong to
obroty pl.turnover
oddzia mbranch, department
partner mpartner
podatkowy, -a, -e Adj.tax
przedsibiorstwo ncompany, enterprise, business, firm
przychody pl.income
rynek mmarket
spka fcompany, partnership

spka z o.o.limited liability company

spka akcyjnajoint-stock company

spka cywilnageneral partnership
strata m (pl. straty)loss
usugi pl.services
waciciel mowner

26

PREZENTACJA FIRMY

wsplnik mpartner
wsppracowa Imperf. (-cuj, -cujesz) + z + Instr.cooperate
wydawnictwo npublishing house, publisher
wynosi Imperf. (-osz, -osisz), wynie Perf. (-nios, -niesiesz) (np. Zysk

wynosi 100 tys. zotych, obroty wynosz 500 tys. zotych)amount to something
zajmowa si Imperf. (-muj si, -mujesz si), zaj si Perf.

(-m si, -miesz si) + Instr.

(np. zajmowa si doradztwem)deal with, be involved in something
zakad m (pl. zakady)

(np. zakad produkcyjny, zakady misne, zakady odzieowe)factory, plant
zatrudnia Imperf. (-am, -asz), zatrudni Perf.

(-ni, -nisz) + Acc.employ
zysk m (pl. zyski)profits

ATWO ZAPAMITASZ

22

61

eksport mexport
eksporter mexporter
eksportowa Imperf. (-tuj, -tujesz) + Acc.export
import mimport
importer mimporter
importowa Imperf. (-tuj, -tujesz) + Acc.import
inwestor minvestor
inwestowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zainwestowa Perf. (-tuj, -tujesz) + w + Acc.

(np. Firma Tele inwestuje w telekomunikacj)invest
producent mproducer
produkcja fproduction
produkowa Imperf. (-kuj, -kujesz),

wyprodukowa Perf. (-kuj, -kujesz) + Acc.produce

15 MINUT NA GRAMATYK
Przypomnijmy, e:
1.Czasownik zajmowa si czy si z narzdnikiem (zajmujemy si transportem, reklam,
finansami).
2.Liczebniki od piciu wzwy wymagaj od nastpujcych po nich rzeczownikw formy
dopeniacza liczby mnogiej (5 bankw, 6 hoteli, 7 pyt, 8 biur).

27

PREZENTACJA FIRMY

3.Liczebniki mskoosobowe przyjmuj w bierniku od 5 kocwk -u (zatrudniamy piciu


pracownikw, szeciu, siedmiu, omiu, ale: jednego, dwch, trzech, czterech). Zobacz tablic na kocu ksiki.
KONSTRUKCJE
1. Dane dotyczce...


(+ Gen.)
firmy
sportu
finansw

2. Ile wynosi zysk?


Ile wynosz obroty?

Zysk wynosi 1 mln z.


Obroty (pl.) wynosz 10 mln z.

(+ Loc.)
polskim rynku

5. Firma zajmuje si...




(+ Instr.)
sportem
kultur
doradztwem

22

4. Firma dziaa na...


61

3. Jaki jest roczny zysk?


miesiczny zysk?
tygodniowy zysk?
dzienny zysk?

6. Ilu pracownikw zatrudnia firma?


Firma zatrudnia stu pracownikw.
Ile osb zatrudnia firma?
Firma zatrudnia sto osb.
W firmie jest zatrudnionych 15 pracownikw.
7. Z jakimi firmami wsppracuje firma?
Firma wsppracuje z... (+ Instr.)

polskimi firmami.

28

PREZENTACJA FIRMY

WICZENIA
wiczenie 1
Przedstaw tekst o firmie Konsolo tak, jakby by dyrektorem tej firmy, np.: (My)
zatrudniamy..., zajmujemy si... itp.
wiczenie 2
Pocz w pary synonimw sowa z kolumny ze sowami w ramce, np. 1. partner
wsplnik.

zakad produkcyjny, krajowy, wsplnik, zagraniczna, firma


1. partner
2. niepolska firma
3. przedsibiorstwo
4. fabryka
5. polski producent

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

61

wiczenie 3
Uzupenij tabelk, podporzdkowujc sowa z ramki do podanych kategorii.

transportowa, zakad usugowy, zakady odzieowe, przedsibiorstwo,


zakad produkcyjny, handel, spka z o.o.
Fabryka
np. zakady odzieowe

Firma

Usugi

wiczenie 4
Uzupenij tabel.

praca
eksport
import
inwestycja
produkcja
specjalizacja

pracowa

Czasownik

Rzeczownik (osoba)
pracownik

29

PREZENTACJA FIRMY

wiczenie 5
W poniszych zdaniach zastosuj sowa ze sowniczka tematycznego, np. Firma, ktra wydaje ksiki, to wydawnictwo.
1. Niepolska firma, ktra dziaa na polskim rynku, to firma ............................
2. Firma, ktra zajmuje si komputerami, programami komputerowymi, to ................
.......................................
3. Firma, ktra produkuje jakie towary, nazywana jest czsto ............................
...........................
4. Firma, ktra zajmuje si reklam, to ..............................................
wiczenie 6
Czym zajmuj si nastpujce firmy? Np. Firma Bona zajmuje si opiek nad
dziemi.

22

61

1. Firma Kobo reklama i marketing


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Firma Kort dystrybucja papieru
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Firma Atom transport i spedycja
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Firma Opoka doradztwo personalne
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 7
Ilu pracownikw zatrudniaj nastpujce firmy? Np. W firmie Ados pracuje (7)
siedmiu pracownikw.
1. W naszym oddziale jest zatrudnionych (8) . . . . . . . . . . . . . . . . . pracownikw.
2. Firma Gol zatrudnia (40) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pracownikw.
3. ABC zatrudnia (120) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pracownikw.
4. Zatrudniamy (55) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . osb.
5. W naszej firmie pracuje (15) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . informatykw.
6. W firmie Beta jest zatrudnionych (4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . inynierw.
wiczenie 8
Podaj dane dotyczce firmy, np. Firma Sportus zajmuje si rekreacj i sportem, ma
3 oddziay itd.
1. Firma Job


30

doradztwo personalne
6/oddzia
50/pracownik
obroty: 250 tys. z miesicznie

2
2. Firma Elba


PREZENTACJA FIRMY

transport i spedycja
10/samochd
20/pracownik
obroty: 100 tys. z tygodniowo

3. Przedstaw swoj firm:


........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
wiczenie 9
Napisz rzeczowniki w odpowiedniej formie, np. Firma Ada zajmuje si (marketing)
marketingiem.
1. Firma Papirus zajmuje si (handel)........................ papierem i artykuami biurowymi. Ma 5 (oddzia)........................ w (caa Polska) .......................
Zatrudnia 62 (pracownik) .......................... Jej rednie roczne obroty wynosz 15
milionw zotych.

22

61

2. Nazywam si Beata Wojna. Jestem wacicielk (agencja reklamowa) .................


............... Mam (wsplnik) ........................., musz powiedzie, e dobrze
nam si wsppracuje. On zajmuje si (marketing) ........................, a ja (finanse)
......................... Nasza agencja dziaa na (polski rynek) ........................
ju 10 lat. Specjalizujemy si w (reklama telewizyjna) ......................... Naszymi
klientami s due krajowe i zagraniczne firmy.
3. Zakady odzieowe Miko produkuj (bluzka, sweter, kurtka) ........................
damskie i mskie. Eksportuj (swj towar) ......................... do (kraje) ............
Europy rodkowo-Wschodniej oraz do Rosji. Ich (towar)........................ ciesz
si tam duym powodzeniem.

WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Technikum to typ szkoy redniej, czsto o profilu technicznym, po ktrej ukoczeniu
ucze ma tytu technika.
Prowadzi znaczy kierowa czym, zarzdza czym, np. prowadzi sklep.
Zaoy firm to da pocztek firmie, zacz dziaa jako firma.
Ekskluzywny znaczy drogi, luksusowy.

31

PREZENTACJA FIRMY

OLSKICH
P
W

N
E
SM
mi.
NIK BIZNE
lujc mebla

SOW

61

x, hand
m Mebrolu
ekskluzywsprzedajemy
K
E
ie
Z
N
C
E
)

K
(...
wi Keczek.
zne
ARTUR
h mebli m
ic
m mechanic
g
u
ro
ik
d
n
i
ch
h
te
yc
n
czej oso
Skoczy
przez dziesi
lientami s ra a trzy
k
le
i
o
k
m
sz
zy
o
as
P
.
N

wKrakowie
zi sklep
blokach. M
atce prowad
ieszkajce w
m
m
y
a
ek ma
b
ag
t
m
o
la
p
lat
edem
. Artur Kecz
si
ie
w
o
ez
k
rz
ra
p
K
m
w
ote
sklepy
im
spoywczy. P
naty.
jedzi wosk

m
ze
ar
k
48 lat, jest o
w
ek zaby taks
cz
e
K
r
u
rt
A
80 r.
fiatem. W 19
ow. FirTaxi
rm transport
s firmy: Inter
fi
re

d
A
sn
ska 9
a
w
a
n
y
zy
o
, ul. Zakopia
mid
w
si

k
je
u
ra
K
jm
8
za
1
i
30-4
racuje
888
ma Inter Tax
rtem. Wspp
) 673788, 676
o
2
1
sp
(0
an
l.
tr
te
i
ym
rodow
ycyjnym
rstwami sped
faks 673868
6 wasz przedsibio
1
a
m
i
ax
T
r
95)
y. Inte
cza, 06.01.19
zcaej Europ
dnie miesiczre
Gazeta Wybor

(
.
w

d
o
ch
tys. z.
nych samo
osz ok. 100
yn
w
ty
ro
b
o
ne
oy firr Keczek za
u
rt
A
r.
0
9
9
W1

22

wiczenie 10
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.

32

1.


Artur Keczek ukoczy


a. studia prawnicze
b. technikum mechaniczne
c. liceum

2.


Po szkole pomaga
a. dziadkowi
b. siostrze
c. matce

3.


Artur przez 7 lat by


a. takswkarzem
b. murarzem
c. fryzjerem

4.


W 1980 r. Keczek zaoy


a. firm komputerow
b. firm handlow
c. firm transportow

2
5.


Firma Inter Taxi wsppracuje z firmami spedycyjnymi


a. z caej Polski
b. z caej Europy
c. z Ameryki

6.


Druga firma Artura Keczka Mebrolux


a. produkuje meble
b. handluje meblami
c. zajmuje si transportem mebli

7.


Klientami firmy s
a. biznesmeni
b. osoby, ktre maj mieszkania w blokach
c. firmy

PREZENTACJA FIRMY

wiczenie 11
Zadaj pytania o podstawowe informacje, ktre wystpuj w tekcie, np. Skoczy
technikum mechaniczne w Krakowie Jak szko skoczy?

22

61

1. Po szkole Artur przez dziesi lat pomaga matce prowadzi sklep spoywczy.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
2. Potem przez siedem lat by takswkarzem.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
3. W 1980 r. Artur Keczek zaoy wasn firm transportow.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
4. Firma Inter Taxi zajmuje si midzynarodowym transportem.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
5. Wsppracuje z przedsibiorstwami spedycyjnymi z caej Europy.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
6. Inter Taxi ma 16 wasnych samochodw.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
7. rednie miesiczne obroty wynosz ok. 100 tys. z.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
8. W 1990 r. Artur zaoy firm Mebrolux.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
9. Nie sprzedajemy ekskluzywnych i drogich mebli. Naszymi klientami
s raczej osoby mieszkajce w blokach.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
10. Artur Keczek ma 48 lat.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
11. Jest onaty.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?

33

PREZENTACJA FIRMY

61

wiczenie 12
Podaj przykad osoby, ktra zrobia karier w biznesie. Opisz jej drog kariery zawodowej.

22

KURA ZNOSZCA ZOTE JAJKA

34

22

61

MJ DZIE

61

22

Pan Tomasz Antczak jest prezesem banku.


Jest bardzo aktywnym czowiekiem. Zwykle ma napity plan dnia. Dzie zaczyna od
lektury poczty, a potem ma spotkania, telekonferencje, zebrania zarzdu. Dzisiaj, jak
zwykle, ma duo spotka. Za duo.
Pani Magdo (Magda to
asystentka prezesa), prosz
przeoy spotkanie z panem
Kubickim na pitek.
Asystentka: O godzinie 11.00 (jedenastej) jest spotkanie z pani
Grsk, a o 11.30 (wp do
dwunastej) przychodzi pan
Maliniak.
Antczak:
Niestety, musz odwoa
rwnie to spotkanie. Mam
piln spraw do zaatwienia.
O ktrej godzinie jest telekonferencja z Frankfurtem
iSzanghajem?
Asystentka: Midzy 12.00 (dwunast)
a12.30 (dwunast trzydzieci).
Antczak:
A jak wyglda plan na popoudnie?
Asystentka: O 13.30 (wp do drugiej) obiad z panem Andruckim w Tulipanie, a o 15.00
(pitnastej) ma pan wizyt w Zakadach Misnych u klienta pod Warszaw.
Antczak:
A tak, zapomniaem, e to dzisiaj. Pani Magdo, prosz przygotowa spotkanie
z dyrektorami na 17.00 (siedemnast).

22

61

Antczak:

A oto przecitny dzie jednego z najbogatszych Polakw, biznesmena Jana Kulczyka:


Wstaj ok. 6 rano. By doj do wysokich obrotw, bior prysznic i wypijam szklank
mleka. Potem wsiadam w samolot i gdzie lec (samoloty najczciej wynajmuj). Interesy
zaatwiam na caym wiecie. Wszdzie mam swoje ulubione hotele: w Londynie zatrzymuj
si w Lanesborough, w Paryu i Madrycie w Ritzu, w Brukseli w Ambasadorze, w Amsterdamie w hotelu Amstel. Podczas lunchu zaatwiam interesy. Bardzo lubi kuchni wosk,
ryby imakarony. Uwielbiam filety z diaba morskiego.
Wieczorem jem kolacj ze wsppracownikami, znajomymi i przyjacimi. Obowizkowo dzwoni do domu. Przed snem czasem ogldam telewizj. Id spa midzy pierwsz
a drug.
(Gazeta Wyborcza, 20.01.1995 r., Magazyn Gazety, s. 5)

37

MJ DZIE

22

61


SOWNICTWO OGLNE

aktywny, -a, -e Adj.active
czowiek mperson, human being
lektura freading
obowizkowo Adv.absolutely
pilny, -a, -e Adj.urgent
poczta fpost
podczasduring
przecitny, -a, -e Adj.average
przychodzi Imperf. (-odz, -odzisz), przyj Perf. (przyjd, przyjdziesz)come
przygotowywa Imperf. (-owuj, -owujesz),

przygotowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc.prepare
przyjaciel mfriend
sen mdream
sprawa fissue, matter
szklanka fglass
uwielbia Imperf. (-am, -asz)love, adore
wizyta fvisit
wsiada Imperf. (-am, -asz), wsi Perf. (wsid, wsidziesz) + do + Gen.get on, board
wsppracownik mcolleague, associate
wyglda Imperf. (-am,-asz)

(np. Jak wyglda plan na popoudnie?)look like
wynajmowa Imperf. (-muj, -mujesz),

wynaj Perf. (-najm, -najmiesz)+ Acc.rent, hire
wysiada Imperf. (-am, -asz), wysi Perf. (-sid, -sidziesz)get off
zapomina Imperf. (-am, -asz), zapomnie Perf. (-mn, -mnisz) + Gen.; + o + Loc.forget
zatrzymywa si Imperf. (-muj si, -mujesz si),

zatrzyma si Perf. (-am si, -asz si) (np. zatrzyma si w hotelu)stay
znajomy macquaintance, friend
zwykle Adv.usually

SOWNICTWO TEMATYCZNE

napity, -a, -e Adj.



(np. napity plan dnia)busy
odwoywa Imperf. (-uj, -ujesz), odwoa Perf. (-am, -asz) + Acc.cancel, call off
potwierdza Imperf. (-am, -asz), potwierdzi Perf. (-rdz, -rdzisz) + Acc.confirm
prezes mpresident
przekada Imperf. (-am, -asz), przeoy Perf. (-o, -oysz) + Acc.put off, postpone
zaatwia Imperf. (-am, -asz), zaatwi Perf. (-twi, -twisz) + Acc.

(np. zaatwia interesy)fix, take care of something
zarzd mmanagement, management board, board of directors
zebranie nmeeting

38

MJ DZIE

WYRAENIA I ZWROTY
sprawa do zaatwienia
wysokie obroty
zaatwia interesy

ATWO ZAPAMITASZ
telekonferencja fteleconference
dyskutowa Imperf. (-tuj, -tujesz), przedyskutowa Perf. (-tuj, -tujesz)

(np. dyskutowa z dyrektorem o nowym projekcie)discuss
dyskusyjny, -a, -e Adj. (np. dyskusyjna kwestia)disputable, controversial

15 MINUT NA GRAMATYK

61

1. Po okreleniach iloci takich jak duo, mao, mnstwo uywany jest dopeniacz. Tu dopeniacz liczby mnogiej spotka (utworzony od rzeczownika liczby mnogiej spotkania).

22

2. Formy, w jakich uywane s liczebniki okrelajce godziny, zale od przyimkw, po jakich


wystpuj. Przyimek o czy si z miejscownikiem, a wic o pitej, a przyimek na czy
si z biernikiem, a wic na pit.
Wyraenie przyimkowe na pit jest uywane po takich czasownikach jak: zarezerwowa,
przygotowa, np.

Pani Aniu, prosz zarezerwowa stolik w restauracji na (godzin) drug.


Prosz przygotowa spotkanie na (godzin) trzeci.

3. Nazwiska

Po przyimkach formy nazwisk zmieniaj si. Po przyimku z stosujemy nazwiska wformie narzdnika. I tak nazwiska zakoczone na -ski, -ska, -cki, -cka odmieniaj si jak
przymiotniki:

pan Jaworski spotkanie z panem Jaworskim,

pani Jaworska spotkanie z pani Jaworsk.
Nazwiska zakoczone na spgosk Nowak, Kubicz s odmieniane jak rzeczowniki rodzaju mskiego:

pan Kubicz spotkanie z panem Kubiczem,


ale z pani Kubicz (nazwisko kobiety nie odmienia si).

Nazwiska zakoczone na samogosk -a odmieniaj si jak rzeczowniki rodzaju eskiego:

pan Wojna spotkanie z panem Wojn,


pani Wojna z pani Wojn.

39

MJ DZIE

KONSTRUKCJE
1. Godziny:
Spotkanie jest o8.00 (smej)

po8.00 (smej)

o 8.15 (smej pitnacie; pitnacie po smej)

o8.45 (smej czterdzieci pi; za pitnacie dziewita)

o8.30 (wp do dziewitej)
Przeoy spotkanie na 8.00 (sm)

Spotkanie jest przed8.00 (sm)

midzy8.00 (sm) a 9.00 (dziewit)
2. Zaczyna (co) od...

(+ Gen.)
budetu

22

61

3. Przeoy spotkanie na... (+ Acc.)



przyszy pitek

przysz rod

4. Jakie mamy plany na... (+ Acc.)

rod?

Jak wyglda mj plan na... (+ Acc.)

ten tydzie?

40

5. Mam spotkanie z...



(+ Instr.)
panem Kubickim
pani Kubick

6. Pani Magdo, prosz...


(+ Infin.)
odpisa na list

MJ DZIE

WICZENIA
wiczenie 1
Dopasuj definicje do sw, np. 5. przecitny A. zwyky dzie.
1. prezes
2. odwoa spotkanie
3. telekonferencja
4. napity
5. przecitny
6. aktywny
7. wsppracownik
8. pilna
9. przeoy spotkanie
10. zebranie

A. zwyky dzie
B. czowiek, ktry zawsze co robi
C. sprawa, ktra musi by zaatwiona jak najszybciej
D. osoba, z ktr pracujesz
E. zmieni termin spotkania
F. konferencja przez telefon
G. spotkanie zarzdu, komitetu itp.
H. dyrektor generalny firmy lub banku
I. przepeniony plan, program zaj
J. wykreli spotkanie z planu

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

1. przychodzi
2. zapomina
3. wsiada
4. uwielbia
5. koczy

61

wiczenie 2
Podaj antonimy* nastpujcych sw, np. odwoywa potwierdza.

*ANTONIM wyraz o znaczeniu przeciwstawnym


wiczenie 3
Sowa z ramki wstaw w odpowiedniej formie do tekstu poniej.
pilny, przeoy, napity, poniewa, odwoa, wsppracownicy, prezes
Dyrektor Urszula Morozowska rozmawia ze swoj asystentk:
Pani Renato, mam dzi tak (1) ................................ plan dnia, e niestety
musz (2) ................................. spotkanie z pani Adamsk. (3) ...........
....................... jad do klienta za miasto, mog si spni na nastpne spotkanie.
Dlatego prosz je (4) ................................ na godzin 14.00. W przyszym tygodniu chciaabym spotka si z (5) ................................ Karnowskim. Spotkanie ze (6) ................................ bdzie jak zwykle jutro o godzinie 10.00.
Ateraz mam (7) ................................ telefon do pana Siereckiego.

41

MJ DZIE

wiczenie 4
U zdania z podanych niej sw, np. domu, wraca, do, pracy, po: Po pracy wracam do domu.
1. kawy, zaczynam, od, dzie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. czego, zaczynamy, od?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
3. od, zeszy, raportu, zaczynam, za, tydzie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. pocztku, zacz, musisz, od
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 5
Sowa w nawiasie napisz w odpowiedniej formie (bierniku), np. Konferencja jest
w(przysza sobota) przysz sobot.
..
..
.?
..

22

61

1. Musimy przeoy spotkanie z ksigow na (przysza roda). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


2. Trzeba przeoy wizyt u dentysty na (przyszy pitek). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Czy chcesz przeoy t operacj na (przysza sobota) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Trzeba przeoy rekrutacj na (przyszy wtorek) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 6
Podane w ramce czasowniki napisz w czasie przeszym, np. Monika zawsze przygotowuje spotkania z dyrektorami. Dzi te przygotowaa takie spotkanie.
przeoy, odwoa, przyj, zaatwi
Micha zawsze przychodzi do pracy dopiero po 9.00. Dzisiaj (1) ........................
jeszcze pniej, bo okoo 9.30. Najczciej przekada spotkania ze wsppracownikami, o co
wszyscy maj do niego pretensje. Dzi te (2) .................... wszystkie spotkania. Zdarza si nawet, e odwouje wizyty klientw. Wczoraj na przykad (3) ..................spotkanie ze staym klientem. Zwykle nie ma do czasu (bo zaczyna prac za pno) inie zaatwia spraw, ktre zaplanowa na dany dzie. Dzi nie (4) .................... nawet poowy
pilnych spraw. Wszyscy si zastanawiaj, dlaczego on tu jeszcze pracuje.
wiczenie 7
Przeczytaj godziny w dialogu.
Nowicki:

42

Pani Aniu, prosz przeoy spotkanie z pani Antczak na czwartek na godzin


9.20.

MJ DZIE

Asystentka: Przed 10.00 jest spotkanie z panem Niemczyckim, a o 12.30 przychodzi pani
prezes Lubicz.
Nowicki: Niestety, musz odwoa rwnie to spotkanie. Mam piln spraw do zaatwienia. O ktrej godzinie jest telekonferencja z Paryem i Moskw?
Asystentka: Midzy 13.00 a 13.30.
Nowicki: A jak wyglda plan na popoudnie?
Asystentka: O 15.00 spotkanie z panem Sobczakiem w Ministerstwie Finansw, a po 16.00
ma pan wizyt w Zakadach Odzieowych u klienta pod Warszaw.
Nowicki: A tak, zapomniaem, e to dzisiaj. Pani Magdo, prosz przygotowa spotkanie
zdyrektorami na jutro na godzin 8.00.
wiczenie 8
U zdania z podanych poniej wyrazw, np. (Ja) rzadko, rozmawia, z, pan Kubiak:
(Ja) rzadko rozmawiam z panem Kubiakiem.

22

61

1. Adam, spotkanie, pan Antoniak, z, mie


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. rozmawia, pani Jaworska, czsto, ( Ja), z
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. lubi, pani Nowak, pracowa, z, Magda
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. ( Ja), lekcje, lubi, pan Nowicki, z, mie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 9
Wybierz odpowiedni form sowa w nawiasie (woacza), np. Panie (Darek, Darku,
Darka), prosz przyj do mnie do biura.
1. Pani (Monika, Moniko, Monice), prosz zanie te dokumenty do dziau personalnego.
2. Panie (Marku, Marka, Marek), prosz przygotowa spotkanie z dyrektorami.
3. Panie (Piotra, Piotrze, Piotrowi), czy moe mi pan kupi kanapk z kurczakiem?
4. Pani (Aniu, Ani, Ania), czy moe pani odwoa spotkanie z panem Nowakiem?
5. Panie (Adam, Adama, Adamie), czy mgby pan zadzwoni do mnie jutro?
6. Pani (Basia, Basi, Basiu), prosz zarezerwowa stolik w restauracji Omega.
7. Panie (prezes, prezesie, prezesa), czy moe pan podpisa te dokumenty?
8. Panie (dyrektorze, dyrektora, dyrektor), czy bdzie pan wolny jutro rano?
9. Pani (prezes, prezesie, prezesem), czy bdzie pani na spotkaniu zarzdu?
wiczenie 10
Opisz jeden wyjtkowy dzie w swojej pracy.
........................................................................
........................................................................
........................................................................

43

MJ DZIE

........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................

WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Deweloper to firma, ktra buduje lokale na sprzeda i wynajem.
Gotowe mieszkania deweloper oddaje do uytku.
Ubiegy rok to inaczej zeszy rok.

22

Czoowy to inaczej gwny.

61

Zawrze umow z klientem to inaczej podpisa umow.

KUPU

IESZKA
M
J
E
C

I
AZ W
ka.
JEMY COR
u 2 tys. miesz

uytk
(...) odda do
li
o
p
awrze zklien
z
y
n
le
z
ty
yc
st
ie
g
ty
ru
ta
d
S
czoNa blisko
wny Urzd
sierpnia
hody innego
o
yc
d
rz
ia
P
n
z
y.
w
yc
o
st
m
tami u
e Trade
czy, e od
budujce loopera, Glob
y
el
w
rm
e
fi
d
li
y
o
cz
eg
szym
ow
deweloperzy,
sy w pierw
, oddali do
io
n
y
em
w
aj
n
)
y
w
(...
i
a
Centre
y o ok.
kale na sprzed
79 mln z i by
ieszka, poie
m
w
s.
ra
ty
p
,3
u
7
cz
1
o
m.
pr
uytku prawie
alogiczi przed rokie
n
an
e
w
sz
k
i
i
n
w
j

z
ce
wi
23 mln
nad 19 proc.
u.
k
ro
o
g
s. 4)
e
g
ie
b
, 18.10.2005,
nym okresie u
ion Holct
zeczpospolita
ru
R
st
(
n
o
C
W 2005 r. JW weloper w kraju
szy de
ding, najwik

44

MJ DZIE

wiczenie 11
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
1. Deweloperzy oddali do uytku mniej mieszka ni w zeszym roku.
2. JW Construction to drugi co do wielkoci deweloper w kraju.
3. Dwaj gwni deweloperzy maj wysze przychody ni w ubiegym roku.

P F
P F
P F

wiczenie 12
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. Gwny Urzd Statystyczny poda dane za okres
a. od marca do grudnia
b. od stycznia do wrzenia
c. od stycznia do sierpnia

61

2. Deweloperzy oddali do uytku 19 proc. mieszka wicej ni


a. w tym samym okresie ubiegego roku
b. w zeszym roku
c. 2 lata temu

22

3. JW Construction
a. odda do uytku 2 tys. mieszka
b. odda do uytku 2 tys. mieszka
c. oddaje do uytku co roku 2 tys. mieszka

4. JW Construction podpisze umowy


a. na 3 razy wicej mieszka ni w 2005 roku
b. na 4 razy wicej mieszka
c. na 2 razy wicej mieszka

wiczenie 13
Odpowiedz na pytania:
1.Jaka jest sytuacja na rynku mieszkaniowym w twoim kraju?
2.Czy deweloperzy oddaj do uytku duo mieszka?
3.Czy mieszkania s tasze, czy drosze ni w Polsce?
4.Czy kupno lub wynajem mieszkania to twoim zdaniem dobra inwestycja?

45

MJ DZIE

22

61

KUPOWA KOTA W WORKU

46

22

61

STRUKTURA FIRMY

61

22

22

Za kadym razem, kiedy firm odwiedza szef zcentrali, jest u nas niemae
zamieszanie. Tym razem zamieszanie
jest wiksze ni zazwyczaj, bo ma do
nas przyjecha nowy numer jeden
zParya. Wszyscy pytaj si nawzajem jaki on jest? Co lubi? Co mu si
podoba?
Wreszcie przyjecha. Nasz dyrektor
oprowadza go po firmie.
Tu jest serce naszej firmy dzia
personalny, a tu wtroba dzia ksigowoci i pani Marta Bielak, szefowa
dziau. (Tu tumacz mia wtpliwoci
i zapyta, czy chodzi na pewno o wtrob). Tu mzg biuro zarzdu, a tu
odek dzia administracji.
Bardzo oryginalne powiedzia
numer jeden.

61

II
Prezes zarzdu jest odpowiedzialny/a za strategi firmy, polityk personaln, za PR, za kontrol wewntrzn. Dyrektor marketingu odpowiada za strategi sprzeday, a dyrektor finansowy za prowadzenie dokumentacji transakcji finansowych oraz ksigowo. Przygotowuje
raport finansowy kwartalny i roczny. Dyrektor PR odpowiada za utrzymywanie dobrych
relacji midzy firm a mediami.

SOWNICTWO OGLNE

centrala fhead office, switchboard


media pl.media
mzg mbrain
nawzajem Adv.the same to you
odwiedza Imperf. (-am, -asz), odwiedzi Perf. (-edz, -edzisz) + Acc.visit
oprowadza Imperf. (-am, -asz), oprowadzi Perf. (-adz, -adzisz) + Acc.; + po + Loc.

(np. oprowadza po firmie)show around

49

STRUKTURA FIRMY

przyjeda Imperf. (-am, -asz), przyjecha Perf. (-jad, -jedziesz)arrive


serce nheart
szefowa fboss (female)
tumacz mtranslator, interpreter
wtpliwo fdoubt
wtroba fliver
wreszcieat last, finally
zamieszanie ncommotion, confusion, fuss
zarzd mmanagement, management board, board of directors
zazwyczaj Adv.usually
odek mstomach

22

61


SOWNICTWO TEMATYCZNE

dzia m (np. dzia administracyjny, dzia finansowy, dzia personalny,

dzia techniczny)department
kierowa Imperf. (-ruj, -rujesz) + Instr.

(np. kierowa dziaem finansowym)run
ksigowo faccounting
odpowiada Imperf. (-am, -asz),

odpowiedzie Perf. (-wiem, -wiesz) + za + Acc.

(np. odpowiada za strategi sprzeday)be in charge of something
odpowiedzialny, -a, -e Adj. + za + Acc.responsible
prowadzi Imperf. (-adz, -adzisz), poprowadzi Perf. (-adz, -adzisz) + Acc.

(np. prowadzi dokumentacj firmy) deal with, carry on something
rada fpiece of advice
utrzymywa Imperf. (-muj, -mujesz), utrzyma Perf. (-am, -asz) + Acc.

(np. utrzymywa dobre relacje z mediami)maintain
wewntrzny, -a, -e Adj.internal
zarzd mmanagement, management board, board of directors
zarzdza Imperf. (-am, -asz), zarzdzi Perf. (-dz, -dzisz) + Instr.

(np. zarzdza firm)manage, administer
zasiada Imperf. (-am, -asz), zasi Perf. (-sid, -sidziesz)

(np. zasiada w radzie nadzorczej firmy)sit on (the board),

have a seat on (the board)
zesp mteam

WYRAENIA I ZWROTY
rada nadzorcza
zasiada w radzie nadzorczej

50

STRUKTURA FIRMY

za kadym razem
tym razem
na pewno
chodzi o...

ATWO ZAPAMITASZ

22

61

administracja fadministration
administracyjny, -a, -e Adj.administrative
ekspert m + od + Gen.

(np. ekspert od negocjacji)expert
marketing mmarketing
specjalista m + od + Gen.

(np. specjalista od finansw)specialist
strategia fstrategy
strategiczny, -a, -e Adj.strategic

15 MINUT NA GRAMATYK
1. W konstrukcji, w ktrej dwa rzeczowniki wystpuj razem i jeden z nich jest okrelajcy,
a drugi okrelany, np. dzia marketingu, dzia ksigowoci, drugi rzeczownik wystpuje
zawsze w dopeniaczu (w jzyku angielskim na oddanie tej zalenoci stosuje si of ).
Oto przykady uycia tej konstrukcji:
plan miasta
festiwal kultury
numer telefonu
adres mojej firmy
prezes banku
prezydent Polski

51

STRUKTURA FIRMY

KONSTRUKCJE
1. Za kadym razem, kiedy...
Tym razem...
2. Dzia marketingu, dzia ksigowoci, dyrektor biura

3. Dyrektorem dziau ksigowoci jest Ewa Gazka.
4. X jest odpowiedzialny za...


X odpowiada za...

(+ Acc.)
polityk kadrow
(+ Acc.)
strategi sprzeday

22

61

5. Dzia personalny zajmuje si... (+ Instr.)



polityk kadrow

MIE TO JAK W BANKU

52

STRUKTURA FIRMY


WICZENIA
wiczenie 1
Podaj nazwy zawodw i funkcji, np. Specjalista od finansw to finansista.
1. Specjalista od ksigowoci to. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , a kobieta, ktra zajmuje
si ksigowoci to. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Dyrektor dziau finansw to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Dyrektor dziau personalnego to. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 2
Od jakich sw powstay nastpujce rzeczowniki i przymiotniki? Np. ksigowy
ksigi.

61

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...............................
...............................
...............................
...............................

22

1. administracyjny
2. analityk
3. finansowy
4. kadrowy
5. magazynier

wiczenie 3
Sowa w nawiasie napisz w dopeniaczu, np. Cena (ten produkt) tego produktu jest
za wysoka.
1. Tutaj na pierwszym pitrze jest dzia (ksigowo, ksigowoci, ksigowoci) ..........
........................., a obok dzia (marketingu, marketingiem, marketing) .......
............................. Na drugim pitrze jest dzia (administracj, administracj,
administracji) ....................................
2. Agata jest dyrektorem (dzia personalny, dziaem personalnym, dziau personalnego) ....
..............................., Micha jest dyrektorem (dziau finansowego, dziaem
finansowym, dzia finansowy) ....................................
3. Dzisiaj po poudniu jest zebranie (zarzd, zarzdem, zarzdu) .......................
............, a w przyszym miesicu zebranie (rady nadzorczej, rad nadzorcz, radzie
nadzorczej) ....................................
4. Adam odpowiada za prowadzenie (dokumentacja, dokumentacj, dokumentacji) ........
........................... transakcji finansowych.
5. Monika odpowiada za strategi (sprzeda, sprzeda, sprzeday) .......................

53

STRUKTURA FIRMY

wiczenie 4
Do poniszego tekstu wstaw przyimki podane w ramce.
za, od, w, o, na
Ryszard pracuje .......... firmie Ata. Cho jest bardzo mody, pracuje .......... odpowiedzialnym stanowisku .......... dziale marketingu. Odpowiada .......... reklam
imarketing gwnego produktu firmy. Nie jest on specjalist .......... statystyki, dlatego
.......... wykresy sprzeday prosi kolegw.
wiczenie 5
Napisz w odpowiedniej formie rzeczownik osoba, np. W dziale administracji pracuje 8osb.

61

Nasza firma nie jest zbyt dua. Zatrudnia trzydziestu pracownikw. W dziale ksigowoci
pracuj tylko 4 ................, w dziale marketingu 6 ................, w dziale administracji 12 ................, a w dziale personalnym 3 .................

22

wiczenie 6
Sowa w nawiasie napisz w miejscowniku, np. Pracuj w (dzia) dziale administracji.
1. Moja znajoma pracuje w (dua firma) .................., w (dzia marketingu) .........
.................................
2. Chopak Agaty pracuje w (ksigowo) ...................
3. Znajomy Piotra jest w (zarzd) .................. firmy Jota.
4. Przyjacika Jacka zasiada w (rada nadzorcza) .......................... duego banku.
wiczenie 7
Rzeczowniki w nawiasie napisz w odpowiedniej formie, np. Piotr Nowak jest (policjant) policjantem.
1. Pawe Bosak jest (inynier) ................... Pracuje w (dzia) ............projektw
w (firma budowlana) ..................................... Jest specjalist od (budowa)
.................. mostw i wiaduktw. Ma (odpowiedzialna praca) ...................
................., kieruje (zesp) ......................... dziesiciu inynierw.
2. Magda Gadomska jest (prezes) .................. Zarzdza (dua, midzynarodowa firma) ................................................. Odpowiada za (strategia) .....
.......... firmy, za (polityka personalna) ..............................., za PR. Jest
odpowiedzialna za (wyniki finansowe) ...................................... firmy.

54

STRUKTURA FIRMY

wiczenie 8
Powiedz, kto jest dyrektorem nastpujcych dziaw?
Marketing


Adam Nosal

Ksigowo

Tomasz
Pietrzak

Administracja

Anna
Radwan

Magazyn

Piotr Niecko

Dzia personalny

Ewa Mka

Kto jest dyrektorem marketingu?


1. Dyrektorem marketingu jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..
..
..
..
..

wiczenie 9

22

61

a) Pocz ze sob wyraenia z obu kolumn, np. 1. dzia personalny C. polityka


kadrowa.
1. dzia personalny
A. strategia sprzeday
2. dzia ksigowoci
B. prowadzenie dokumentacji transakcji finansowych
3. PR
C. polityka kadrowa
4. marketing
D. rozwj dobrych relacji midzy firm a mediami

b) Powiedz, czym zajmuj si poszczeglne dziay, stosujc w odpowiedniej formie
wyraenia zdrugiej kolumny, np. Dzia administracji zajmuje si administracj firmy.
Dzia personalny zajmuje si. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Dzia ksigowoci zajmuje si. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Dzia marketingu zajmuje si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 10
Napisz, za co s odpowiedzialne nastpujce osoby, np. Dyrektor personalny odpowiada za polityk kadrow.
1. Dyrektor generalny jest odpowiedzialny/a za. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Dyrektor marketingu odpowiada za. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Dyrektor finansowy jest odpowiedzialny/a za . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Dyrektor personalny odpowiada za. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Dyrektor PR-u odpowiada za . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..
..
..
..
..

55

STRUKTURA FIRMY

wiczenie 11
Napisz, w jakiej firmie, w jakim dziale pracujesz i za co jeste odpowiedzialny/a oraz
czym si zajmujesz?
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................

WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Zakoczy to czasownik uywany w jzyku oficjalnym, synonim czasownika skoczy.

61

Rozbudowa to powikszanie budynku. Czasownik ma posta: rozbudowywa Imperf.,


rozbudowa Perf.

22

Wyduenie to rzeczownik odczasownikowy, pochodzi od czasownika wyduy, ktry


znaczy czyni co duszym.

TER

NIEJ

P
K
O
R
E
DZI
e
MINAL B
o ktrego nal

m, d
u. Konsorcju
k
ro
(spka
yd
i,
vial Agroman
Rogisk
ro
er
ej
F
rz
,
d
ex
n
A
im
d
j
u
B
Lamela,
czora
sibiorstwie
su) i Estudio
ed
ek
rz
im
P
d
u
B
w
a
k
enie
mat
rektor
ze (PPL),
a si o wydu
ic
ar
st
tn
o
z
L
ra
y
i
rt
g
o
ru
P
ju d
lotPastwowym
czenia prac.
rozbudow
za
y
n
al
rminu zako
zi
te
d
m
ju
rc
odpowie
so
n
o
rmowa, e k
05, s. 2)
niska, poinfo
ita, 07.12.20
zakoczy
ce
ch
(Rzeczpospol
al
in
rm
te
yszego
budujce
do koca prz
ce
ra
p
ie
tk
ys
wsz

56

STRUKTURA FIRMY

wiczenie 12
Poukadaj w logicznej kolejnoci fragmenty tekstu. S to dwa zdania. Pierwsze zaznaczono cyfr 1.
dyrektor w Przedsibiorstwie Pastwowym Porty Lotnicze (PPL)
e konsorcjum budujce terminal
ju drugi raz stara si o wyduenie
poinformowa
odpowiedzialny za rozbudow lotniska
Konsorcjum
1 Wczoraj Andrzej Rogiski
terminu zakoczenia prac
chce zakoczy wszystkie prace do koca przyszego roku
do ktrego nale Budimex, Ferrovial Agroman (spka matka Budimeksu) i Estudio
Lamela
wiczenie 13
Pocz w pary fragmenty tekstu, np. 1. Estudio Lamela ju drugi raz stara si
D.owyduenie terminu zakoczenia prac.
A. przyszego roku
B. nale Budimex, Ferrovial Agroman...
C. za rozbudow lotniska
D. o wyduenie terminu zakoczenia prac

61

22

1. Estudio Lamela ju drugi raz stara si


2. do koca
3. Konsorcjum, do ktrego
4. odpowiedzialny
wiczenie 14
Odpowiedz na pytania:

1.Czy buduje si nowe lotniska w twoim kraju?


2.Czy czsto latasz? Ktre linie lotnicze lubisz najbardziej? Jak oceniasz usugi Polskich
Linii Lotniczych LOT?

57

61

22

22

61

KONTO W BANKU

61

22

I
Beata jest mod osob. Wanie
skoczya studia izacza swoj
pierwsz prac. W zwizku z tym ma
do zaatwienia pewne formalnoci.
Musi midzy innymi zaoy konto
wbanku.
Beata jest moda, ale bardzo wymagajca i zawsze wie, czego chce.
Chciaabym zaoy konto
w waszym banku.
Urzdnik: Prosz wypeni ten formularz.
Beata: Najpierw chciaabym powiedzie, jakie s moje oczekiwania.
Urzdnik: Sucham pani.
Beata: Chciaabym uzyska jak najwikszy procent lokaty.
Urzdnik: Aha, wic chciaaby pani zaoy lokat, a nie konto osobiste.
Beata: Chc mie najwyszy moliwy procent.
Urzdnik: Mamy dla pani ofert. To lokata na p roku, z bardzo korzystnym oprocentowaniem.
Beata: Ale jednoczenie chciaabym mc w kadej chwili wypaca pienidze.
Urzdnik: To mwimy ju o koncie osobistym, nie ma takiej lokaty.
Beata: Jak to nie ma? Teraz kady szanujcy si bank ma ofert dwa w jednym!

22

61

Beata:

II
Artur potrzebuje pienidzy na remont mieszkania. Postanowi wzi kredyt w banku.
Artur: Chciabym wzi kredyt.
Urzdnik: Interesuje pana kredyt hipoteczny czy kredyt konsumpcyjny?
Artur: Kredyt konsumpcyjny.
Urzdnik: Czy ma pan konto w naszym banku?
Artur: Tak.
Urzdnik: Jakie pan ma miesiczne wpywy?
Artur: Okoo 3 tys. zotych.
Urzdnik: Jakiej wysokoci kredyt pana interesuje?
Artur: 20 tys. zotych.
Urzdnik: Ma pan zdolno kredytow. Prosz wypeni ten wniosek. Potrzebne jest zawiadczenie z pracy o zarobkach.

61

KONTO W BANKU

Artur:

Chciabym wiedzie, jakie s koszty kredytu. Ile wynosi prowizja i jakie jest oprocentowanie?
Urzdnik: 9,74 proc. w skali roku to jest oprocentowanie kredytu, a prowizja wynosi 6,3
proc.
Artur: Rozumiem, e s to cakowite koszty kredytu?
Urzdnik: Tak.

SOWNICTWO OGLNE

22

61

bra Imperf. (bior, bierzesz), wzi Perf. (wezm, wemiesz) + Acc.take


jednoczenie Adv.at the same time, simultaneously
koczy Imperf. (-cz, -czysz), skoczy Perf. (-cz, -czysz) + Acc.finish
korzystny, -a, -e Adj.favourable
moliwy, -a, -e Adj.possible
mwi Imperf. (-wi, -wisz), powiedzie Perf. (-wiem, -wiesz) + o + Loc.talk
oczekiwanie n (pl. oczekiwania)expectation
oferta foffer
pewny, -a, -e Adj.certain, sure
postanawia Imperf. (-am, -asz),

postanowi Perf. (-nowi, -nowisz)decide
remont mrenovation, repair, refurbishment
szanujcy si, -a, -e Adj.self-respecting
wymagajcy, -a, -e Adj.demanding
wysoko fhere: amount, altitude, height
zaczyna Imperf. (-am, -asz),

zacz Perf. (zaczn, zaczniesz) + Acc.; + od + Gen.begin, start
zaatwia Imperf. (-am, -asz), zaatwi Perf. (-twi, -twisz) + Acc. (np. zaatwia

formalnoci zwizane z kontem bankowym)take care of something


SOWNICTWO TEMATYCZNE

depozyt mdeposit
formalno f (pl. formalnoci)formality
formularz mform
konto naccount

konto osobistepersonal account

stan kontaaccount balance

wycig z kontabank statement
lokata f

(np. lokata terminowa)deposit
odsetki pl.interest

62

KONTO W BANKU

22

61

oprocentowanie ninterest rate



oprocentowanie staefixed interest rate

oprocentowanie zmienneadjustable interest rate
oszczdnoci pl.savings
oszczdza Imperf. (-am, -asz), oszczdzi Perf. (-dz, -dzisz)save
poyczka floan
prowizja fcommission
przelew mtransfer
przelewa Imperf. (-am, -asz),

przela Perf. (-lej, -lejesz) + z + Gen.; + na + Acc.

(np. przela x z z mojego konta na konto pani X)transfer
rodki pl.means
udziela Imperf. (-am, -asz), udzieli Perf. (-l, -lisz) + Gen.

(np. udzieli kredytu)provide, give
uzyskiwa Imperf. (-kuj, -kujesz), uzyska Perf. (-am, -asz) + Acc.

(np. uzyska wysoki procent lokaty)get, obtain, gain
waluta fcurrency

waluta polskaPolish currency

waluta wymienialnaconvertible currency
warunek m (pl. warunki)

(np. warunki kredytu)term (e.g. credit terms), condition
wczytywa Imperf. (-tuj, -tujesz), wczyta Perf. (-am, -asz)

(np. wczyta kart)swipe
wniosek m

(np. zoy wniosek o kredyt)application form
wpaca Imperf. (-am, -asz), wpaci Perf. (-ac, -acisz) + na + Acc.pay in, deposit
wpyw m (pl. wpywy)income, revenue
wypenia Imperf. (-am, -asz), wypeni Perf. (-ni, -nisz) + Acc.

(np. wypeni kwestionariusz, ankiet)fill in
wypaca Imperf. (-am, -asz), wypaci Perf. (-ac, -acisz) + z + Gen.take out
zakada Imperf. (-am, -asz), zaoy Perf. (-o, -oysz) + Acc.

(np. zaoy konto w banku)establish, assume, open (a bank account)
zarobki pl.earnings
zawiadczenie ncertificate (zawiadczenie o zarobkach certificate of earnings)
WYRAENIA I ZWROTY
bra kredyt
dwa w jednym
kredyt hipoteczny
kredyt konsumpcyjny
w zwizku z tym...
zdolno kredytowa

63

KONTO W BANKU

ATWO ZAPAMITASZ
kapita mcapital
kapitaowy, -a, e Adj.capital
konsumpcja fconsumption, consumerism
konsumpcyjny, -a, e Adj.consumer, consumerist
kredyt mcredit, loan
procent mpercent
transakcja ftransaction, deal
transfer mtransfer

15 MINUT NA GRAMATYK
Oto formy trybu warunkowego czasownika chcie:
rodzaj mski

rodzaj eski

ja chciabym
ty chciaby
on chciaby

rodzaj mskoosobowy

22

61

ja chciaabym
ty chciaaby
ona chciaaby

my chcielibymy
wy chcielibycie
oni chcieliby

KONSTRUKCJE
1.Chciabym... (+ Infin.)
zaoy konto osobiste w banku
2.Mam (Acc.)

pienidze
Nie mam (Gen.)

pienidzy
3.Wpaca pienidze na

64

(+ Acc.)
konto

rodzaj nijaki

ono chciaoby
rodzaj niemskoosobowy
my chciaybymy
wy chciaybycie
one chciayby

5
Przelewa pienidze na

(+ Acc.)
konto

Wypaca pienidze z

(+ Gen.)
konta

KONTO W BANKU

4.Mam dla... (+ Gen.)



pana/pani ofert (Acc.)
5. Jaki jest stan konta?
Jaka jest prowizja?
Jakie jest oprocentowanie?
Jakie s pana/pani oczekiwania?

22

61

UTOPI PIENIDZE

65

KONTO W BANKU

WICZENIA
wiczenie 1
Dopasuj przymiotniki i rzeczowniki z obu kolumn, np. 1. konsumpcyjny F. kredyt.
1. konsumpcyjny
2. due
3. jednorazowa
4. korzystne
5. terminowa
6. wysoka
7. osobiste
8. zmienne

A. oprocentowanie
B. prowizja
C. konto
D. poyczka
E. warunki kredytu
F. kredyt
G. lokata
H. rodki

wiczenie 2
Do poniszych dialogw wstaw sowa z ramki.

22

61

poda, wpaca, wpaci, wypaci, przela (2x), wczyta (2x)


1. Chciaabym (1). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze na konto.
Prosz (2). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . numer konta.
To ten numer (klientka podaje numer konta zapisany na kartce papieru).
Jak kwot pani (3). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
1500 zotych.
2. Chciabym (4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze z mojego konta na to konto.
Prosz (5). . . . . . . . . . . . . . . . . . kart. Jak sum chce pan (6). . . . . . . . . . . . . . . .?
1000 zotych.
3. Chciaabym (7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . z konta 2000 zotych.
Prosz (8). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kart.
wiczenie 3
Wybierz jeden czasownik, ktry moe by zastosowany w poniszych zdaniach, np.
W tym tygodniu chciaabym (woy, zaoy, pooy) konto w banku.
1. Musz (zrobi, zaatwi, uatwi) formalnoci zwizane z kredytem konsumpcyjnym.
2. Chciabym (uzyska, pozyska, wyzyska) jak najniszy procent.
3. Musz (peni, wypeni, popeni) odpowiedni formularz w banku.
4. Mam nadziej, e bank (podzieli, rozdzieli, udzieli) mi tego kredytu.

66

KONTO W BANKU

wiczenie 4
Czasownik chcie napisz w odpowiedniej formie trybu warunkowego, np. (Ja)
chciabym/chciaabym wpaci pienidze na to konto.
1. Czy (ty). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mie wasn firm?
2. Piotr. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . otworzy konto w banku.
3. ( Ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wypaci pienidze z konta.
4. Anna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zaoy lokat terminow.
5.(My). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dosta korzystny kredyt
wtym banku.
6.Czy wy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mie konto w szwajcarskim
banku?
7. Monika i Micha. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wzi nieduy kredyt na samochd.
8. Beata i Ewa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mie wicej pienidzy.

61

wiczenie 5
Od podkrelonych czasownikw niedokonanych utwrz czasowniki dokonane.
Wstaw je wformie czasu przeszego, np. Kilka razy w miesicu wypeniaem jakie
formularze w banku. W zeszym tygodniu te wypeniem formularz.

22

1. Jeszcze w zeszym roku wypacaem pienidze z konta kilka razy w miesicu. Ale to si
zmienio i tak na przykad w tym miesicu uywaem tylko karty patniczej i w ogle nie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidzy.
2. Zwykle nie pac gotwk za studia crki, tylko przelewam pienidze z mojego konta na
konto jej uczelni. W tym miesicu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odpowiedni kwot.
3. Co 2 miesice wpacam pewn niewielk sum na konto fundacji Pomagamy godnym
dzieciom. W zeszym miesicu te. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze na ich konto.

wiczenie 6
Odpowiedz na pytania, stosujc czasownik dokonany w czasie przyszym, np.
Kiedy pastwo wypeni ten formularz?
Wypenimy formularz w przyszym miesicu.
1. Kiedy pani wpaci pienidze na konto?
( Ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze w przyszym tygodniu.
2. Kiedy pastwo przelej pienidze na konto szkoy?
(My). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze 15 lutego.
3. Kiedy pan zaoy konto firmowe?
( Ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . konto firmowe w przyszym miesicu.
4. Kiedy pastwo wypac t sum?
(My). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze 20 marca.

67

KONTO W BANKU

wiczenie 7
Rzeczownik pienidze napisz w odpowiedniej formie, np. Nigdy nie mam za duo
pienidzy.
1. Chciabym wpaci. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na konto.
2. Zarabiam za mao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Nie lubi poycza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Chciabym zarabia wicej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
5. Musz dzi wypaci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . z konta.
wiczenie 8
Sowa w nawiasie napisz w dopeniaczu, dodajc odpowiedni przyimek: od, do, dla,
z, np. Dostaam wiadomo od (Marek) Marka.
..
..
..
..
..
..

22

61

1. Mam wiadomo. . . . . . (Beata). . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


2. Poyczyam pienidze . . . . . . (Adam) . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Musz zadzwoni. . . . . . (szef ). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Chc wypaci pienidze . . . . . (konto). . . . . . . . . . . . . . .
5. Mamy bardzo ciekaw ofert ..... (pani). . . . . . . . . . . . .
6. Agata ma now propozycj . . . . . (pan). . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 9
Pytanie jaki napisz w odpowiedniej formie, np. Jakie owoce jesz zim?
Chciabym/chciaabym wiedzie jak najwicej o tobie i twojej rodzinie. Powiedz mi,
(1) ........... jest twoja ona? (2) ........... jest twj dom? (3) ........... wino lubisz?
(4) ........... s twoje dzieci? (5) ........... masz marzenia? (6) ........... plany na
przyszo?
wiczenie 10
U zdania z nastpujcych sw, ustawiajc je w odpowiedniej kolejnoci, np. najwikszy, lokaty, jak, procent, uzyska, chciabym: Chciabym uzyska jak najwikszy procent lokaty.
1. wypaci, konta, z, pienidze, musz
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. lokat, chciaabym, zaoy, banku, w, BPH
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. dobr, mamy, pana, ofert, dla
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. na, pienidze, konto, chciabym, wpaci
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

68

KONTO W BANKU

wiczenie 11
Uzupenij nastpujce dialogi dotyczce operacji bankowych, np.
Potrzebne mi s dzisiaj pienidze na zakupy.
No to musisz wypaci pienidze z konta.
1. Wiesz, musz oszczdza pienidze.
Powiniene/powinna ....................... lokat dugoterminow.
2. Dlaczego jeszcze nie masz konta w banku? To tak uatwia ycie.
Tak, masz racj, musz ....................... konto w banku.
3. Dzie dobry pani, chciabym/chciaabym ..................... pienidze na to konto.
Prosz ....................... kart.
wiczenie 12
Napisz, co sdzisz o swoim banku w Polsce?

22

61

........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................

WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Oczekiwanie to sowo uywane w jzyku oficjalnym, znaczy tyle co okres czekania.
Uzaleniony od (+ Gen.) znaczy zaley od czego, kogo.
Ze wzgldu na (+ Acc.) tutaj jest uywane w sensie z powodu.
Dostpno to rzeczownik, ktry znaczy atwo otrzymania produktu lub usugi.
Nieco znaczy troch.

69

KONTO W BANKU

KIENKA
O
O
G
E
W
Z BANKO
yznawania
szybko prz
i
GOTWKA

o
n
p
st
o
d
le nieco

ystaj
chtniej korz
olacy coraz
redotwkowych.
zpoyczek g
yniosa
go kredytu w
ie
k
ta

to
ar
nia w
.
,4 tys. zotych
w tym roku 7
gotwkot kredytw
Gwn zale
oci ikrtielkie formaln
w
ie
n
s
h
yc
decyzj
w
ekiwania na
cz
o
in
rm
te
ki
oyczki
alna kwota p
m
sy
ak
M
.
u
lienta.
bank
od sytuacji k
st
je
a
n
io
uzalen
iska moe
rony rodow
WBanku Och
w Multi300 tys. z, a
et
aw
n
to
y
b
ldu na
s. z. Ze wzg
ty
0
2
1
u
k
Ban

yk
ek s one zw
takich poycz
p. kredyty
n
i
wane n
to
n
ce
ro
p
o
ej
. Tak
wy
nku osobistym
u
ch
ra
w
e
an
ntoudziel
anku oproce
B
m
w
d
a
na przyk
o wynosi
u gotwkoweg i roku,
wanie kredyt
skal
23,75 proc. w
od 14,45 do
awialnego
n
d
o
redytu
k
y
d
g
as
cz
mniej,
pod
m znacznie
ty
is
b
so
o
e
ci
n
wko
w skali roku.
od 9,95 proc.

05, s. 9)

ita, 26.10.20

(Rzeczpospol

wiczenie 13
Zaznacz, czy ponisze zdania sa prawdziwe (P), czy faszywe (F).

22

61

1. Polacy bior coraz wicej kredytw.


2. rednia warto kredytu wyniosa w tym roku 100 tys. z.
3. Z kredytami wie si duo formalnoci.
4. Krtko czeka si na decyzj banku o kredycie.
5. Maksymalna kwota poyczki uzaleniona jest od sytuacji osobistej klienta.
6. Poyczki gotwkowe s wyej oprocentowane ni inne kredyty.

P
P
P
P
P
P

F
F
F
F
F
F

wiczenie 14
Parafrazowanie tekstu.
Twj kolega chciaby wzi poyczk gotwkow, ale ma pewne obawy. Dowiedziae/dowiedziaa si zpowyszego artykuu, jaka jest sytuacja na rynku bankowym, jeli chodzi
opoyczki gotwkowe. Przedstaw j koledze.
Suchaj, przeczytaem/przeczytaam wanie artyku o poyczkach gotwkowych. Jest w nim
napisane, e... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
wiczenie 15
Odpowiedz na pytania:
1.Czy wiesz, jakie kredyty s najbardziej popularne w twoim kraju: kredyty hipoteczne czy
poyczki gotwkowe?
2.Czy chtnie bierzesz kredyty w banku, czy wolisz poycza pienidze od przyjaci?
3.Na jaki cel poyczyby pienidze z banku, a na jaki nigdy nie?

70

22

61

ROZMOWA
PRZEZ TELEFON

61

22

I
Micha Borowiec jest pracownikiem
banku CBA. Pracuje w nim ju 5 lat,
ale uwaa, e nie ma moliwoci awansu. Dlatego szuka nowej pracy.

22

Mwi Micha Borowiec


zbanku CBA. Chciabym
rozmawia z pani Boen Morawsk.
Asystentka: W jakiej sprawie pan
dzwoni?
Micha:
W sprawie pracy.
Asystentka: Prosz poczeka chwil.
Niestety, pani Morawskiej
nie ma teraz wfirmie. Czy
co przekaza?
Micha:
Nie, dzikuj, zadzwoni
pniej. O ktrej godzinie
mog zasta pani Morawsk?
Asystentka: Myl, e nie bdzie jej ju
dzisiaj w biurze. Niech pan
zadzwoni jutro.
Micha:
Dobrze, zadzwoni jutro
okoo 9.00.

61

Micha:

II
Tomasz Adamski jest tumaczem. Wsppracuje z wydawnictwem Merlin. Wanie dzwoni
na komrk do pani Ewy Bogdacz, ksigowej wydawnictwa, w sprawie zmiany danych osobowych.
Adamski: Dzie dobry, mwi Tomasz Adamski. Czy moe pani teraz rozmawia?
Ewa: Tak, sucham pana.
Adamski: Dzwoni w sprawie moich danych osobowych. Poniewa zmieniem adres zamieszkania, moje dane osobowe rwnie ulegy zmianie.
Ewa: Prosz przysa mi je e-mailem albo faksem.
Adamski: Dobrze, wyl je dzisiaj. Jaki jest pani adres e-mailowy?
Ewa: Ewa. (kropka) Bogdacz@ (mapa) gazeta.pl.

73

ROZMOWA PRZEZ TELEFON

SOWNICTWO OGLNE

awans mpromotion
kropka fdot, full stop
ksigowa faccountant
mapa fat sign
poniewabecause
przysya Imperf. (-am, -asz), przysa Perf. (-l, -lesz) + Acc.send
sprawa fissue, matter
tumacz mtranslator, interpreter
uwaa Imperf. (-am, -asz)think
wsppracowa Imperf. (-cuj, -cujesz) + z + Instr.cooperate
wydawnictwo npublishing house, publisher
wysya Imperf. (-am, -asz), wysa Perf. (-l, -lesz) + Acc.send
zastawa Imperf. (-staj, -stajesz), zasta Perf. (-stan, -staniesz) + Acc.

(np. Czy zastaam w firmie pani Kubick?)polite formula for: is it possible to

speak to...
zmiana fchange
zmienia Imperf. (-am, -asz), zmieni Perf. (-eni, -enisz) + Acc.change
SOWNICTWO TEMATYCZNE

61

22

czy Imperf. (-cz, -czysz), poczy Perf. (-cz, -czysz)+ Acc.; + z + Instr.

(np. Prosz poczy mnie z pani Antoniak)connect
odbiera Imperf. (-am, -asz), odebra Perf. (-bior, -bierzesz) + Acc.

(np. odebra telefon)take
odkada Imperf. (-am, -asz), odoy Perf. (-o, -oysz) + Acc.

(np. odoy suchawk)put back, ring off
poczenie n (np. mie poczenie z X, nie mie poczenia)connection, call, link
przekazywa Imperf. (-zuj, -zujesz), przekaza Perf. (-ka, -kaesz) + Acc.

(np. Czy co przekaza?)pass on, hand over, take (a message)
rozcza Imperf. (-am, -asz), rozczy Perf. (-cz, -czysz) + Acc.

(np. Rozmowa zostaa rozczona)disconnect
zasig m (np. jest zasig, nie ma zasigu, mie zasig, nie mie zasigu, straci
zasig)range, here: signal

ZWROTY

ZWROTY UYWANE W ROZMOWIE TELEFONICZNEJ

rozmawia przez telefon


telefon dzwoni

Mwi Micha Borowiec.


Chciabym/chciaabym rozmawia z...
To pomyka.
W jakiej sprawie pan/pani dzwoni?

74

ROZMOWA PRZEZ TELEFON

Z kim mam przyjemno?


Pani/pana godno?
Pani/pana nazwisko?
Prosz przeliterowa.
Jak to si pisze?
Prosz poczeka (chwil).
Ju cz.
Prosz mnie poczy z panem Lubiecem.
Czy co przekaza?
Prosz powiedzie/przekaza, e... (Micha Borowiec prosi o telefon).
Czy mog zostawi wiadomo?
Czy moe pan/pani teraz rozmawia?
Czy nie przeszkadzam?
ATWO ZAPAMITASZ

22

61

kontakt mcontact
kontaktowa si Imperf. (-tuj si, -tujesz si),

skontaktowa si Perf. (-tuj si, -tujesz si) + z + Instr.

(np. Skontaktuj si z pani w przyszym tygodniu)contact
kontaktowy, -a, -e Adj. (np. mj telefon kontaktowy: 0228967543)contact
15 MINUT NA GRAMATYK
1. Po zaprzeczonym orzeczeniu dopenienie wystpuje w dopeniaczu. Take zaimki osobowe (ja, ty, on) wystpuj w dopeniaczu. Tak wic w konstrukcji nie ma... stosujemy
nastpujce formy zaimkw osobowych w dopeniaczu:
ja mnie
ty ci
on go
ona jej
ono go

my nas
wy was
oni ich
one ich

2. Konstrukcja Niech pan zadzwoni jutro jest charakterystyczna dla trybu rozkazujcego.
W ten sposb wyraamy tryb rozkazujcy trzeciej osoby liczby pojedynczej oraz mnogiej.
Konstrukcja ta ma nastpujc struktur: Niech + pan/pani/Adam + 3 os. czasownika
liczby pojedynczej albo mnogiej. Np.
Niech pani przyjdzie jutro do biura.
Niech Adam przeczyta ten artyku.
Niech Ania i Piotr kupi t pyt.

75

ROZMOWA PRZEZ TELEFON

Czasownik wystpujcy w tej konstrukcji moe mie zarwno aspekt dokonany, jak i niedokonany, w zalenoci od tego, czy chcemy wyrazi czynno powtarzajc si, czy jednokrotn, np.
Niech Monika czyta wicej.
Niech Monika przeczyta ten artyku.

KONSTRUKCJE
1. Nazwiska
a) Genetive

Nie ma pani Morawskiej.

Nie ma pana Morawskiego.

Nie pamitam pani Nowak.

Nie pamitam pani Wojny.

Nie znam pana Nowaka.

Nie znam pana Wojny.

22

61

b) Accusative

Czy zastaem/am pani Morawsk?
pana Morawskiego?
pani Nowak?
pana Nowaka?
pani Wojn?
pana Wojn?

c) Instrumental

Chciabym/chciaabym rozmawia z pani Morawsk
z panem Morawskim
z pani Nowak
z panem Nowakiem
z pani Wojn
z panem Wojn
2. Nie bdzie... (+ Gen.)
go
jej

3. Niech pan/pani zadzwoni jutro
4. Rozmowa telefoniczna:

Mwi X. Chciabym/chciaabym rozmawia z... (+ Instr.)


W jakiej sprawie pan/pani dzwoni?
W sprawie... (+ Gen.)
Czy co przekaza?
Prosz przekaza/powiedzie, e... (X prosi o telefon) / Nie, dzikuj, zadzwoni pniej.
Czy mog zostawi wiadomo?
Tak, sucham pana/pani.

76

ROZMOWA PRZEZ TELEFON

WICZENIA
wiczenie 1
Pocz w pary zdania z rozmw telefonicznych, np. 1. W jakiej sprawie pan dzwoni?
E. Dzwoni w sprawie negocjacji.
1. W jakiej sprawie pan dzwoni?
A. Prosz powiedzie, e Ewa Kos prosi
2. Czy to firma Popo? o telefon.
3. Czy mog zostawi wiadomo dla Kasi?
B. Dzwoni z firmy Kama.
4. Chciaabym rozmawia z panem
C. Nazywam si Anna Tomczyk.
Markiem Lubiecem
D. Nie, mog rozmawia.
5. Czy zastaam pani Zelmek?
E. Dzwoni w sprawie negocjacji.
6. Czy co przekaza?
F. To pomyka.
7. Z kim mam przyjemno?
G. Tak, sucham pana.
8. Czy nie przeszkadzam?
H. Ju cz.
9. Z jakiej firmy pan dzwoni
I. Niestety, nie ma jej teraz w biurze.

61

wiczenie 2
Jakie przyswki utworzysz od podanych przymiotnikw? Np. Samochd subowy,
wyjedam subowo.

22

telefon
spotkanie
rozmowa
obsuga

PRZYMIOTNIK

prywatny
pilne
krtka
profesjonalna

dzwoni
poszukuj
rozmawiam
obsugujemy

PRZYSWEK

wiczenie 3
Odpowiedz na nastpujce pytania, np.
Czy jest szefowa? Tak, jest.

Nie, nie ma jej.
1. Czy jest w biurze Monika?

2. Czy pani prezes bdzie jutro?

3. Czy bdziesz jutro w biurze?

4. Czy szef bdzie jutro?

5. Czy bd na spotkaniu Micha i Tomek?

6. Czy bdziecie na konferencji?

Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

77

ROZMOWA PRZEZ TELEFON

wiczenie 4
Wybierz odpowiedni form nazwiska, np. Nie ma dzisiaj pana (Nowickiego, Nowicki, Nowickiemu).
1. Nie znam pani (Kubicka, Kubickiej, Kubick). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ani pana (Ma linowskiego, Malinowskiemu, Malinowskim). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Nie pamitam profesora (Adamiakiem, Adamiaka, Adamiak). . . . . . . . . . . . . .
ani pani profesor (Nowika, Nowik, Nowikowi). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Nie lubi pani (Wron, Wron, Wrony). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ani pana (Kuny, Kun,
Kun). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

wiczenie 5
Nazwiska napisz w formie narzdnika, np. Musz spotka si z (pani Magda Pietrzak) pani Magd Pietrzak.

22

61

1. Chciabym rozmawia z (pani Ewa Rybicka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..


2. Czy mog rozmawia z (pan Piotr Malinowski). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Mam spotkanie z (pan Kamil Kubiak). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i z (pani Anna Nowak)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Chciabym rozmawia z (pan Jacek Wrona) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
5. Jestem umwiony z (pani Agnieszka Wojna). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

wiczenie 6
Z podanych zda utwrz zdania rozkazujce, np. Prosz przyj jutro wczeniej.
Niech pani przyjdzie jutro wczeniej.
1. Prosz przekaza wiadomo pani Lubowskiej.
Niech pan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Prosz zadzwoni do mnie jutro.
Niech pani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Czy moe pan skontaktowa si z panem Pockim?
Niech pan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Prosz poczy mnie z pani prezes Kurowsk.
Niech pani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Czy moe pani odebra telefon?
Niech pani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 7
Przekszta mow niezalen w mow zalen, opowiadajc tre dialogw. Zastosuj czasowniki: zapyta, odpowiedzie, powiedzie w czasie przeszym, np.
Marcin zadzwoni do firmy Logos i zapyta, czy jest pani Antosiak.

78

ROZMOWA PRZEZ TELEFON

1.
Agnieszka: Dzie dobry, mwi Agnieszka Belek. Czy zastaam pani Kubik?
Asystentka: Niestety, pani Kubik jest na spotkaniu. Czy co przekaza?
Agnieszka: Nie, dzikuj, zadzwoni pniej.
Agnieszka zadzwonia do firmy Dom i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
........................................................................
2.
Asystentka:
Marek:
Asystentka:
Marek:
Asystentka:

Firma Polo, sucham.


Dzie dobry, czy mog rozmawia z panem Tomeckim?
Pana godno?
Marek Borsuk.
Prosz poczeka chwil. (...) Ju cz.

Marek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
........................................................................

22

61

wiczenie 8
Zastosuj czasowniki w czasie przyszym, np.
Kiedy porozmawiasz z Monik?
Porozmawiam z ni jutro.

1. Kiedy skontaktujesz si z pani Serock?


( Ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . z ni jutro.
2. Kiedy pan zadzwoni do pani prezes?
( Ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . do niej w przyszym tygodniu.
3. Czy moesz przekaza wiadomo Ani?
Tak, oczywicie (ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . t wiadomo pojutrze.
4. Czy mgby/mogaby powiedzie Kasi, e nasze spotkanie jest aktualne?
Tak, (ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jej o tym dzi wieczorem.
wiczenie 9
Uzupenij rozmow przez telefon.
Chciabym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . z pani Anet Morawsk.
W jakiej . . . . . . . . . . . . . . pan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
W sprawie spotkania.
Prosz . . . . . . . . . . . . . . . . chwil. Niestety, pani Morawskiej nie ma w biurze. Czy co
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
Prosz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , e dzwoni Adam Dbrowski i prosi o telefon.
Oczywicie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. Jaki jest pana . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
Mj numer 3682483. Komrkowy 291895668.

79

ROZMOWA PRZEZ TELEFON

wiczenie 10
Twoim zadaniem jest uoy rozmow przez telefon zgodnie z podanymi instrukcjami.
1. Pracujesz w firmie Bro. Nazywasz si Tomasz Daek, jeste ksigowym. Dzwonisz do
biura tumacze do pani Kozowskiej, eby powiedzie jej, e na rachunku za tumaczenie
brakuje numeru konta. Pani Kozowskiej nie ma w biurze. Zostawiasz wiadomo asystentce.
Ty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Asystentka: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Ty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Asystentka: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Ty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................

22

61

2. Nazywasz si Anna Mrgowska. Pracujesz w firmie Nota w dziale public relations. Organizujesz imprez integracyjn dla pracownikw swojej firmy. Dzwonisz do firmy kateringowej Logo do pana Antoniaka. Chcesz si dowiedzie, czy przygotowania do imprezy s
ju zakoczone.
Ty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Asystentka: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Ty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Asystentka: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Zakady odzieowe to firma, ktra produkuje ubrania.
Kupno to rzeczownik, ktry pochodzi od czasownika kupowa.
Sie to pewna liczba sklepw naleca do jednego waciciela.
rodki to tutaj pienidze.
Placwka to czsto oddzia firmy, banku, biuro firmy lub banku, tutaj sklep.

80

PRCH

E DENI
C
H
C
E
I
N
NIK

ROZMOWA PRZEZ TELEFON

CLER

y
ma ich przyb
u
k
ro
ym
z
Wprzys
nik
10 na Ukra o w e Prch
wtym blisko
,
ie
0
z
2
d
o
ad
n
y
o
d
p
placwka
a k a
way z kup
i. Pierwsza
o
sj
n
o
yg
R
ez
w
i
zr
ie
zi
in
zostanie
wod
sieci sklepw
uruchomiona
k

ru
ic
K
n
.
ra
W
g
i
zego
za
na od spk
ocztku przys
p
Cler. Jak poa
i
n
en
ie
D
w
o

w
sk
warwe L
zodzie dam
rognozuje, e
oaj Habit,
p
ik
ik
M
n
s
ch
ze
r
P
re
ep
iesie
roku.
wiedzia wic
ej emisji
2006 r. wyn
an
w
w
y
o
n
a
la
p
ed
z
rz
ane
to sp
ierodki uzysk
westuje w n
in
za
ik
n
ch
40mlnz.
akcji Pr
dlow Pabia
an
h
e
si

n
io
.12.2005, s. 5)
dawno kup
odziey dla
pospolita, 13
i
cz
cj
k
ze
u
R
d
(
ro
p
salony.
i zwikszenie
take wasne
y
rz
o
tw
O
t.
kobie

sie
mska
zwikszenie
prezes
fabryka
warto

22

buty
kupna
damsk
artykuy
spki
propozycja
oddzia

61

wiczenie 11
Wrd podanych sw podkrel wyrazy, ktre pojawiy si w tekcie.

wiczenie 12
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
1. Zakady odzieowe Prchnik zrezygnoway z wynajmu sieci sklepw
z odzie damsk Deni Cler.
P
2. Pienidze uzyskane z emisji akcji Prchnik zainwestuje w centrum handlowe. P
3. Prchnik zamierza zwikszy produkcj odziey dla kobiet.
P
4. Firma bdzie miaa wicej sklepw w kraju ni za granic.
P

F
F
F
F

wiczenie 13
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. O planach firmy poinformowa
a. prezes
b. dyrektor generalny
c. wiceprezes

81

ROZMOWA PRZEZ TELEFON

2. Prchnik
a. zamierza w tym roku kupi sie Pabia
b. kupi niedawno sie handlow Pabia
c. kupi niedawno centrum usugowe Pabia
3. Na Ukrainie i w Rosji Prchnik bdzie mia
a. kilkanacie sklepw
b. 20 sklepw
c. okoo 10 sklepw
4. Pierwszy sklep za granic Prchnik otworzy
a. w Moskwie
b. w Kijowie
c. we Lwowie

22

wiczenie 14
Odpowiedz na pytania:

61

5. Warto sprzeday w 2006 roku wyniesie


a. 4 mln zotych
b. 40 mln zotych
c. 14 mln zotych

1.Czy znasz takie polskie marki odzieowe jak Wlczanka, Prchnik, Bytom, Reserved? Jakie ubrania one szyj?
2.Czy te firmy s znane w twoim kraju? Czy polskie zakady odzieowe otwieraj sklepy
wtwoim kraju?

KLIENT NASZ PAN

82

22

61

O GOSPODARCE

61

22

22

61

I
Sytuacja gospodarcza Polski jest cakiem dobra. Inflacja nie jest zbyt
wysoka, wynosi 2%, natomiast bezrobocie, cho bardzo powoli, spada
iobecnie wynosi 15%. Produkt krajowy brutto za ostatni kwarta wynosi
5,5%. Tylko deficyt budetowy cigle
jest do duy.
Polska nie jest ju krajem duego ryzyka idlatego zagraniczne firmy chc tutaj inwestowa. Najwicej
inwestuj firmy amerykaskie, niemieckie ifrancuskie. Najczciej inwestuj one w przemys, w telekomunikacj, sektor finansowy. Najrzadziej
w rolnictwo.
Jak zmienia si Polska od osiemdziesitego dziewitego roku, najlepiej wida w Warszawie, Krakowie, Gdasku. Due miasta rozwijaj si bardzo szybko, zmieniaj si z dnia na
dzie. Warszawa, stolica Polski, jest teraz ogromnym placem budowy.
II
a.
Adam Romaski wanie czyta gazet, a w niej ranking dziesiciu najwikszych inwestorw.

Adam: Apollo Rida jest na pierwszym miejscu.


Ewa: Co to za firma?
Adam: To jest amerykaska firma, ktra inwestuje w nieruchomoci. To nasz klient.
Ewa: A tak, co syszaam.
Adam: Musiaa co sysze. To dua i znana firma.

b.
Agata: Kim jest ten facet, ktry rozmawia z Adamem?
Beata: Ten z czarn teczk?
Agata: Tak.
Beata: To jest nasz nowy dyrektor finansowy.
Agata: Znasz go?
Beata: Rozmawiaam z nim tylko raz.
Agata: I co?
Beata: Niegupi.
Agata: I niebrzydki.

85

O GOSPODARCE


SOWNICTWO OGLNE

budowa fstructure, building site
budowa Imperf. (-duj, -dujesz), zbudowa Perf. (-duj, -dujesz) + Acc.build
facet m (sowo uywane w jzyku potocznym)guy
gwny, -a, -e Adj.main
nieruchomoci pl.(fixed) property, real estate
ogromny, -a, -e Adj.vast
polityczny, -a, -e Adj.political
ranking m

(np. To jest ranking najwikszych inwestorw)ranking
rozwija si Imperf. (-am si, -asz si), rozwin si Perf. (-n si, -niesz si)develop
stabilny, -a, -e Adj.stable

22

61


SOWNICTWO TEMATYCZNE

bezrobocie nunemployment
gospodarczy, -a, -e Adj.economic
gospodarka feconomy
kwarta mquarter
PKB produkt krajowy bruttoGDP (gross domestic product)
polityka fpolitics
przemys mindustry
przemysowy, -a, -e Adj.industrial
rolnictwo nagriculture
rosn Imperf. (-n, -niesz)

(np. Produkt krajowy brutto ronie)grow
spada Imperf. (-am, -asz), spa Perf. (spadn, spadniesz)

(np. Bezrobocie spada)fall, drop
wsppraca fcooperation
wsppracowa Imperf. (-cuj, -cujesz) + z + Instr.cooperate
wsppracownik mcolleague, associate
wzrasta Imperf. (-am, -asz), wzrosn Perf. (-n, -niesz)

(np. Inflacja wzrasta)grow
WYRAENIA
Z dnia na dzie

86

O GOSPODARCE


ATWO ZAPAMITASZ

22

61

analityk manalyst
analiza fanalysis
analizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), przeanalizowa Perf. (-zuj, -zujesz)analyze
budet mbudget
budetowy, -a, -e Adj.budget
deficyt mdeficit
deficytowy, -a, -e Adj.unprofitable
ekonomia feconomics
ekonomiczny, -a, -e Adj.economic
ekonomista meconomist
inflacja finflation
inwestor minvestor
inwestowa Imperf. (-tuj, -tujesz),

zainwestowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc.; + w + Acc.invest
inwestycja finvestment
inwestycyjny, -a, -e Adj.investment
polityczny, -a, -e Adj.political
projekt mproject
projektant mdesigner
projektowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zaprojektowa Perf. (-tuj, -tujesz)design
telekomunikacja ftelecommunication

15 MINUT NA GRAMATYK
1.Poniewa w jzyku angielskim mwi si: The girl who works with you..., studenci maj
tendencj do tumaczenia tej konstrukcji na jzyk polski i uywania w niej zaimka kto.
Wjzyku polskim jednak stosujemy tutaj znany nam ju dobrze z innych uy zaimek
ktry. Ma on kocwki, ktre zale od rodzaju rzeczownika, do ktrego si odnosi.
Np.: Chopak (rodz. m.), ktry pracuje z Agat, to mj kuzyn.
Dziewczyna (rodz. e.), ktra pracuje z Agat, to moja koleanka.
Dziecko (rodz. n.), ktre je czekolad, ma na imi Kasia.
Dziewczyny (rodz. niemskoosobowy), ktre pracuj tutaj, s bardzo adne.
Mczyni (rodz. mskoosobowy), ktrzy tutaj pracuj, s interesujcy.
2. Kiedy pytamy kogo o cechy jakiej osoby czy rzeczy, zadajemy pytanie: jaki?. Np.: Jaki jest
Adam?, Jaki to sok?. Odpowied na to pytanie podawaa dowolne cechy interesujcej nas
rzeczy czy osoby, np.

87

O GOSPODARCE


Adam jest mody, energiczny i sympatyczny.

To jest sok pomaraczowy.

Kiedy zadajemy pytanie Co to za firma?, uzyskujemy odpowied, ktra okrela specyficzn,
waciw dla danej osoby czy rzeczy cech, np. To firma budowlana. Najczciej zapytamy
w ten sposb o dziedzin dziaalnoci firmy, o przeznaczenie budynku.
4. Przypomnijmy, e przy tworzeniu stopnia wyszego i najwyszego przymiotnika i przyswka spotykamy czsto alternacje fonetyczne (wymiany fonetyczne) samogosek i spgosek. W przypadku czsto i rzadko mamy takie wanie zmiany:
czstoczciejnajczciej
rzadkorzadziejnajrzadziej

61

KONSTRUKCJE

2. Jaka to firma?
Polska, dua, dobra...

22

1. Kim jest ten facet, ktry rozmawia z Adamem?


To jest amerykaska firma, ktra produkuje telewizory.

Co to za firma?
To jest firma, ktra produkuje telewizory.
3. Firma Argo inwestuje w (+ Acc.)
telekomunikacj.
4. Inflacja wzrasta.
Bezrobocie spada.
5. Zagraniczne firmy najczciej inwestuj w przemys, najrzadziej w rolnictwo.
6. Rozmawiaem z nim
z ni

88

O GOSPODARCE


WICZENIA
wiczenie 1
Pocz w pary sowa z obu kolumn, np. 1. firmy E. zagraniczne.
1. firmy
2. sektor
3. deficyt budetowy
4. bezrobocie
5. inflacja
6. przemys
7. inwestor

A. wysoka
B. due
C. chemiczny
D. strategiczny
E. zagraniczne
F. finansowy
G. duy

wiczenie 2
Napisz antonimy przymiotnikw, np. duy bank may bank.

61

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

1. polski inwestor
2. bogaty region
3. przemys lekki
4. niska inflacja
5. krajowa inwestycja

wiczenie 3
Jaki przymiotnik utworzysz od nastpujcych rzeczownikw? Np. przemys przemysowy.
RZECZOWNIK PRZYMIOTNIK

budet
deficyt
gospodarka
inwestycja
polityka

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 4
Uzupenij tabel wedug wzoru.

zarzd
analiza
inwestycja
produkcja
projekt

CZASOWNIK

zarzdza

RZECZOWNIK (OSOBA)

dyrektor/prezes

89

O GOSPODARCE

wiczenie 5
Sowa w nawiasie napisz w odpowiedniej formie, np. Firma Monter wsppracuje
z (firma) firm Kos.
1. Ta niemiecka firma inwestuje w (elektronika). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Moja ona nie chce inwestowa w (samochd). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Nasza firma wsppracuje z (duy niemiecki bank). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Goplana produkuje (czekolada). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Beta wsppracuje z (nasza firma). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. Wlczanka produkuje (ubranie). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

.
.
.
.
.
.

wiczenie 6
Zastp strzaki czasownikami spada i wzrasta w czasie teraniejszym, np.
zysk ( ) wzrasta.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. inflacja

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. kurs zotego

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. deficyt budetowy

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. koszty

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. produkcja

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. inwestycje

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

61

1. bezrobocie

wiczenie 7
Do tekstu wstaw brakujce sowa, ktre byy zastosowane w tekcie I ze s. 85.
Sytuacja ......................... Polski jest ......................... dobra. Inflacja nie
jest zbyt ........................., bezrobocie powoli .......................... Polska
nie jest krajem duego ryzyka i dlatego ......................... firmy chc tutaj inwestowa. Firmy te inwestuj najczciej w ......................., w .......................,
w sektor ..........................
wiczenie 8
Przeczytaj nastpujce stwierdzenia. Czy zgadzasz si z nimi?
1. Dziewczyny, ktre maj dugie wosy, zawsze s pikne.
2. Wino, ktre stoi tylko 10 lat, nie moe by dobre.
3. Mczyni, ktrzy mao mwi, s atrakcyjni.
4. Dzieci, ktre maj 6 lat, musz chodzi spa o godzinie smej.
5. Kobieta, ktra dobrze gotuje, jest dobr on.

90

O GOSPODARCE

wiczenie 9
Napisz ktry, ktra, ktre, ktrzy w zalenoci od rodzaju rzeczownika, np.
Chopak, ktry rozmawia z Adamem, to Micha.
1. Ta dziewczyna, . . . . . . . . . pracuje z Agat, jest bardzo adna.
2. Malarz to mczyzna, . . . . . . . . . . . maluje obrazy albo ciany.
3. To dziecko, . . . . . . . . . . teraz piewa, to Kasia.
4. Nauczycielka to kobieta, . . . . . . . . . . uczy w szkole.
5. Inwestorzy, . . . . . . . . . . kupuj ten bank, musz mie duo pienidzy.
6. Ksiki, . . . . . . . . . . tam le, s twoje.
7. Piwo, . . . . . . . . . . dugo stoi otwarte, jest niedobre.
8. Tamci faceci, . . . . . . . . . . rozmawiaj z Magd, s bardzo przystojni.
9. To wino, . . . . . . . . . tam stoi, jest twoje.
wiczenie 10
Jak moemy zdefiniowa nastpujce osoby? Np. Bibliotekarz to czowiek, ktry
pracuje w bibliotece.

22

61

Pisarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Architekt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Projektant mody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dziennikarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kolekcjoner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotoreporter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Optymista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 11
Rozwi krzywk.
Poziomo:
1. Firma, ktra wydaje ksiki.
2.Kiedy chcesz si czego dowiedzie, zadajesz...
3. Pierwszy spektakl nowej sztuki w teatrze.
4. Mieszkamy w niej.
5. Moe sta w wazonie albo na
oknie.
6. Miejsce, gdzie kupujemy wiee warzywa i owoce.
7. Chroni budynki albo ludzi.
8. Zachowuje si romantycznie.
Rozwizanie krzywki:
3 pionowo

10 11

91

O GOSPODARCE

wiczenie 12
Napisz czsto i rzadko w stopniu wyszym albo najwyszym, tak aby zdanie miao sens. Np. Czasami mwi po francusku, ale (czsto) czciej po angielsku.
1.W sobot czasami chodzimy na koncerty, ale (czsto). . . . . . . . . . . . . . . . . . chodzimy na
spacery.
2.W niedziel gram w tenisa albo w golfa, (rzadko). . . . . . . . . . . . . . . . . . . pywam.
3.Od czasu do czasu chodzimy na kolacj do restauracji, (czsto). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
jemy kolacje w domu.
4.(Czsto). . . . . . . . . . . . . . . . . . . czytam literatur angielsk, rzadko francusk.
5.Rano rzadko pij herbat, (czsto). . . . . . . . . . . . . . . . . . . kaw.
6.Zwykle ogldam polsk telewizj, (rzadko). . . . . . . . . . . . . . . . . . amerykask.
7.Czsto jem ryby, (rzadko) . . . . . . . . . . . . . . . . . . kurczaka.
wiczenie 13
Zastp rzeczowniki zaimkami z przyimkiem wedug wzoru, np.
Czy grasz w tenisa z Piotrem?
Tak, gram z nim.

22

61

1. Rozmawiae z Michaem?
Tak, rozmawiaem . . . . . . . . . . . . w zeszym tygodniu.
2. Jak dugo pracujesz z Agat?
Pracuj. . . . . . . . . . . . ju 5 lat.
3. Kiedy miae spotkanie z dyrektorem Domu?
Miaem . . . . . . . . . . . spotkanie w zesz rod.
4. Czy miae ju lekcj z t now nauczycielk?
Nie, jeszcze nie miaem . . . . . . . . . . . . lekcji.
5. W przyszy pitek id na koncert z Edyt i Arturem. Czy ty chodzisz . . . . . . . . . . na
koncerty?
wiczenie 14
Opisz sytuacj gospodarcz w Polsce albo w swoim kraju. Podaj podstawowe wskaniki: ile wynosi PKB, bezrobocie, inflacja.
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................


WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Wydobycie to rzeczownik czsto uywany w wyraeniach ze sowem wgiel. Wydobywa wgiel to pozyskiwa wgiel w kopalni.

92

O GOSPODARCE

Opacalno to synonim sowa zyskowno, rentowno. Co jest opacalne, jeli


przynosi zyski.
Odbiorca to tutaj firma, ktra kupuje (dosownie odbiera) towary.

BYCIA
O
D
Y
W

ACALNO
zSPADA OP
gla energetyc
70 mln ton w

ny
gego roku ce
grudnia ubie
systeych rynkach
w
to
ia
w
a
n
wgla
polski wadaj. Take
matycznie sp
cyjny. Na
by konkuren
je
ta
es
rz
p
l
ie
g
iel, ale jego
popyt na wg
a
ad
sp
e
ci
ie
w
sportuj
ta. Chiny ek
as
zr
w
a
cj
k
u
prod

ita, 03.11.20

(Rzeczpospol

22

61

Od

iesiponad
w ostatnich m
em
as
cz
ym
T
ia,
nego.
rcy, jak Japon
io
b
d
o
si
k
i
w
cach naj
ograniczaPoudniowa,
Indie i Korea
j import.
05, s. 5)

wiczenie 15
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. Ceny wgla
a. gwatownie spadaj
b. powoli spadaj
c. systematycznie spadaj
2. Polski wgiel
a. cigle jest konkurencyjny
b. za p roku nie bdzie konkurencyjny
c. przestaje by konkurencyjny
3. Popyt na wgiel spada
a. w Polsce i w Europie
b. w Azji
c. na wiecie
4. Najwiksi odbiorcy wgla
a. chc za rok ograniczy import
b. obecnie ograniczaj import
c. p roku temu ograniczyli import

93

O GOSPODARCE

wiczenie 16
Odpowiedz na pytania:
1.Co Polska eksportuje do twojego kraju, a co importuje?
2.Jakie znasz polskie marki?

22

61

ZIARNKO DO ZIARNKA, A ZBIERZE SI MIARKA

94

22

61

SPOTKANIE

61

22

Edyta Janiszek pracuje w agencji


reklamowej. Jest dyrektorem strategicznym, odpowiada za tworzenie
kampanii reklamowych dla duych
klientw. Obecnie jej agencja przygotowuje ulotki reklamowe dla firmy Mineral, producenta wody mineralnej.
Darek Jaworski z dziau marketingu firmy Mineral wanie dzwoni do pani Janiszek.

22

61

Darek: Mwi Darek Jaworski.


Dzwoni do pani, bo chciabym umwi si na spotkanie wsprawie projektu nowych
ulotek.
Edyta: Tak, oczywicie, kiedy chciaby pan si spotka?
Darek: Najchtniej w tym tygodniu.
Edyta: Niestety, w tym tygodniu jestemy bardzo zajci. Moe moglibymy spotka si na
pocztku przyszego tygodnia?
Darek: Nasze terminy s bardzo napite. Zaley nam na czasie. No ale dobrze, moemy
przeoy to spotkanie na przyszy tydzie. Kiedy pani proponuje?
Edyta: Na przykad w przyszy poniedziaek o 10.00 (dziesitej).
Darek: Niestety, przed poudniem jestem ju umwiony. A czy odpowiada pani np. 14.00
(czternasta)?
Edyta: Tak, prosz bardzo. A wic jestemy umwieni.
Darek: Tak, czekam na pani w poniedziaek o 14.00 (czternastej).

SOWNICTWO OGLNE
najchtniej Adv.most gladly
pocztek mbeginning
przygotowywa Imperf. (-owuj, -owujesz),

przygotowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc.prepare
przyszy, -a, -e Adj.future, here: next
reklamowy, -a, -e Adj.advertising
tworzy Imperf. (-rz, -rzysz), stworzy Perf. (-rz, -rzysz) + Acc.

(np. tworzy kampani reklamow)create, develop
ulotka fleaflet, flyer
wanie Adv.just, exactly

97

SPOTKANIE

SOWNICTWO TEMATYCZNE

22

WYRAENIA I ZWROTY

61

bankiet mreception, banquet


impreza fparty, event
odpowiada Imperf. (3 os. -da, -daj) + Dat.

(np. Odpowiada mi ten termin)suit
odwoywa Imperf. (-uj, -ujesz), odwoa Perf. (-am, -asz) + Acc.cancel, call off
otwarcie nopening
potwierdza Imperf. (-am, -asz), potwierdzi Perf. (-rdz, -rdzisz) + Acc.confirm
przekada Imperf. (-am, -asz), przeoy Perf. (-o, -oysz) + Acc.put off, postpone
przyjcie nparty
przyjmowa Imperf. (-muj, -mujesz), przyj Perf. (-jm, -jmiesz) + Acc.

(np. X przyj zaproszenie na koktajl)accept
spotkanie nmeeting
spotyka si Imperf. (-am si, -asz si),

spotka si Perf. (-am si, -asz si) + z + Instr.meet
umawia si Imperf. (-am si, -asz si), umwi si Perf. (-wi si, -wisz si) + z+ Instr.;

+ na + Acc.make an appointment
umwiony (pl. umwieni)have an appointment with somebody
zaprasza Imperf. (-am, -asz), zaprosi Perf. (-osz, -osisz) + Acc.; + na + Acc.invite

kampania reklamowa
zaprasza na przyjcie
przyj zaproszenie
potwierdzi zaproszenie
Czy odpowiada panu/pani ten termin?
Nie jest mi na rk... (ten termin itp.)
Zaley nam na czasie

ATWO ZAPAMITASZ

koktajl mcocktail
koktajlowy, -a, -e Adj.

(np. strj koktajlowy) cocktail
konferencja fconference
konferencyjny, -a, -e Adj.

(np. sala konferencyjna)conference
seminarium nseminar
seminaryjny, -a, -e Adj.seminar
termin mterm, deadline

98

SPOTKANIE

15 MINUT NA GRAMATYK

Oto formy trybu warunkowego czasownika mc:


rodzaj mski
ja mgbym
ty mgby
on mgby

rodzaj eski

rodzaj nijaki

ja mogabym
ty mogaby
ona mogaby

rodzaj mskoosobowy

ono mogoby
rodzaj niemskoosobowy

my moglibymy
wy moglibycie
oni mogliby

my mogybymy
wy mogybycie
one mogyby

kontraktu
umowy
spotkania

22

1. Dzwoni w sprawie... (+ Gen.)



61

KONSTRUKCJE

2. Czy moglibymy spotka si w przyszym tygodniu?


Czy moglibymy umwi si na spotkanie w przyszy pitek?

w przysz sobot?
3. Co pan/pani powie na... (+ Acc.) rod?
Czy odpowiada panu/pani (+ Nom.) roda?
Proponuj rod.
Odpowiada mi ten dzie/termin.
Pasuje mi ten dzie/termin.
4. Konferencja bdzie na pocztku przyszego tygodnia

w poowie przyszego miesica

pod koniec przyszego roku
5. Jestem ju umwiona.
Jestemy umwieni.
zadowolony pl. zadowoleni
zachwycony pl. zachwyceni
opalony
pl. opaleni

99

SPOTKANIE

WICZENIA
wiczenie 1
Nastpujce sowa z obu kolumn pocz w pary, np. 1. spotkanie C. biznesowe.
1. spotkanie A. oficjalne
2. konferencja B. urodzinowe
3. przyjcie C. biznesowe
4. otwarcie D. u kolegi
5. koktajl E. ciekawa
6. impreza F. w ambasadzie

wiczenie 2
Dopasuj fragmenty rozmw z obu kolumn, np. 1. Czy odpowiada panu pitek
o14.00? C. Tak, pasuje mi ten termin.

22

61

1. Czy odpowiada panu pitek o 14.00?


2. Prosz umwi mnie z panem Wojn.
3. Czy moemy spotka si w tym tygodniu?
4. Chciabym spotka si z pani w przyszym
tygodniu.

A. Niestety, jestem bardzo zajty.


B. W jakiej sprawie?
C. Tak, pasuje mi ten termin.
D. Na kiedy, panie dyrektorze?

wiczenie 3
Wstaw do tekstu brakujce sowa, ktre byy zastosowane w dialogu.
Mwi Anna Romanowska. Dzwoni do pana (1). . . . . . . . . . . . . . . . . naszego kontraktu.
Czy moglibymy (2). . . . . . . . . . . . . . . . . na pocztku przyszego tygodnia?
(3). . . . . . . . . . . . . . . . . , w przyszym tygodniu jestem bardzo zajty.
Rozumiem. A co pan powie na pocztek nastpnego (4). . . . . . . . . . . . . . . . . .?
Tak, (5). . . . . . . . . . . . . . . . . mi ten termin.
wiczenie 4
Wybierz poprawn form rzeczownika w dopeniaczu, np. Pani prezes, dzwoni pan
Antosiak w sprawie (projektem, projekcie, projektu).
1. W jakiej sprawie pani dzwoni?
Dzwoni w sprawie (konferencja, konferencji, konferencj). . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Panie dyrektorze, dzwoni pan Niwiski w sprawie (kontraktem, kontrakcie, kontraktu)
. . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. W jakiej sprawie pan dzwoni?
W sprawie (spotkaniem, spotkania, spotkaniu). . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Pani prezes, dzwoni pan Kunikowski w sprawie (negocjacjami, negocjacji, negocjacje)
. . . . . . . . . . . . . . ..

100

SPOTKANIE

wiczenie 5
Napisz czasownik mc w odpowiedniej formie, np. Czy (ja) mgbym i do
domu?

1. Czy (my). . . . . . . . . . . . . . . . . spotka si w przyszym tygodniu?
2. Czy pan. . . . . . . . . . . . . . . . . przyj na spotkanie w przysz rod?
3. Czy pastwo . . . . . . . . . . . . . . . . . spotka si z nami?
4. Czy pani. . . . . . . . . . . . . . . . umwi si ze mn na spotkanie w ten pitek?
wiczenie 6
Napisz okrelenia czasu w odpowiedniej formie. Odpowiedz na pytanie caym zdaniem, np. Kiedy jest konferencja? Konferencja jest w (przysza roda) przysz
rod.

61

W (przysza sobota) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W (przyszy miesic) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W (przyszy wtorek) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W (przyszy tydzie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W (przysza niedziela) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W (przyszy rok) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..
..
..
..
..
..

22

1. Kiedy jedziesz do Gdaska?


2. Kiedy masz operacj?
3. Kiedy wracasz z Poznania?
4. Kiedy przyjeda twoja crka?
5. Kiedy idziesz do opery?
6. Kiedy koczysz studia?

wiczenie 7
Odpowiedz na pytania, stosujc sowa w nawiasie w dopeniaczu, np. Spotkanie jest
pod koniec (przyszy miesic) przyszego miesica.
1. Kiedy jest konferencja?
Pod koniec (przyszy tydzie). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Czy wiesz, kiedy zaczyna si rekrutacja w naszej firmie?
Myl, e na pocztku (przyszy miesic). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Czy pamitasz, kiedy bdzie spotkanie w sprawie fuzji?
Tak, to bdzie w poowie (przyszy tydzie). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Kiedy wyjedasz do Woch?
Pod koniec (przyszy rok). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..
..
..
..

wiczenie 8
Napisz przymiotniki w liczbie mnogiej, np. Jestem gotowy. Jestemy gotowi.
1. Jestem umwiony z Agat.
2. Jestem zadowolony z hotelu.
3. Piotr jest zaskoczony twoj propozycj.
4. Janek jest zachwycony tym filmem.

Jestemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jestemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Piotr i Adam s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Janek i Ola s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..
..
..
..

101

SPOTKANIE

wiczenie 9
Uzupenij dialogi. + oznacza pozytywn odpowied, - negatywn.
1. Czy moglibymy spotka si w przyszy wtorek?
(-) . . . . . . . . . . . . . . . . .
A moe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
2. Czy moemy umwi si na spotkanie w przyszym tygodniu?
(+) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ktra godzina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
3. Czy odpowiada panu/pani pitek rano?
(-) . . . . . . . . . . . . . . . .
Czy moglibymy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
4. Czy pasuje panu/pani roda po poudniu?
(+) . . . . . . . . . . . . . . . .
Czy moemy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?

WIADOMOCI GOSPODARCZE

IT TE HO
O
L
E
D
W
E
IT T

DELO

22

i i firm
iciele instytucj
aw
st
ed
rz
p
,
Wiekarze
lskim rynku.
o
p
a
n
h
yc
c
dziaaj
y Ma go specjaln
czr prowadzi
ciej Stuhr.

61

o si
rzenia odby
w
c
ie
n
o
k
d
o
edzicie nowej si
ar
tw
o
e
n
al
oficj
doradczej
odowej firmy
by midzynar
use przy ul.
Deloitte Ho
w
,
te
it
o
el
D
estniczywieczorze ucz
W
.
8
1
ej
n
k
zienniPi
racownicy, d
p

sp
w
,
ci
en
li kli

USE

sz
(Biznes War

10.2005, s. 2)
awski, 1730.

wiczenie 10
Z nastpujcych sw podkrel te, ktre pojawiy si w tekcie.
konsorcjum
doradczej
konsultingowa
poudnie
oddzia
siedziby
spoeczny

102

klienci
wieczr
odbiorcy
prowadzi
powiedzia
specjalny

SPOTKANIE

wiczenie 11
Poukadaj w kolejnoci zgodnej z tekstem. Pierwsze zdanie jest zaznaczone cyfr 1.
midzynarodowej firmy doradczej Deloitte
odbyo si oficjalne otwarcie
przy ul. Piknej 18
Wieczr prowadzi go specjalny
1Pod koniec wrzenia
dziennikarze, przedstawiciele
Maciej Stuhr
nowej siedziby
W wieczorze uczestniczyli
instytucji i firm dziaajcych
w Deloitte House
klienci, wsppracownicy
na polskim rynku
wiczenie 12
Odpowiedz na pytania:

22

61

1. Czy bierzesz udzia w oficjalnych otwarciach biur, oficjalnych przyjciach?


2. Czy to s zwykle nudne imprezy, czy mog by te ciekawe?
3. Opowiedz o najciekawszej.

NIE MIE ZA GROSZ ROZUMU

103

61

22

22

61

DLACZEGO ZMIENIA
PRAC? CV

61

22

Dlaczego ludzie myl o zmianie pracy? Zadalimy to pytanie kilku osobom.


Ewa Krupa:

Nie rozwijam si w mojej pracy. Mj dzie pracy to rutyna. Szukam nowych


wyzwa.

Micha Autaj:

Chciabym nauczy si czego nowego, pozna nowych ludzi.

Anna Jaworska: Nie widz moliwoci awansu w swojej firmie. Chc pracowa na samo
dzielnym stanowisku, zarabia wicej.
Mwi Zbigniew Wrbel, byy prezes najwikszej polskiej firmy PKN ORLEN:

22

61

Trudno jest wytrzyma duej ni 5 lat. Czowiek robi to samo, ludzie wok ci sami, wszystkie pomysy ju zostay sprawdzone, a nowych brak .
(Polityka 23.04.2005)

CURRICULUM

VITAE

E:
DANE OSOBOW
j Biaas
Warszawa
isko: Andrze
45, 03-436
Imi i nazw
ul. Armanda
2206158
60
7, +48
06
59
84
Adres:
2)
+48 (2

Telefon:
1968 r.

nia: 14.06.
Data urodze
E ZAWODOWE:
. z o.o.
DOWIADCZENI
a Cyfrowa Sp
ni
fo
le
Te
Polska
raz
7/00 do te
Depar-
Warszawa
Projektw w
u
ia
Dz
k
ni

wn
We trz-
Kierow

i i Audytu
c
ko

Ja
ie

tamenc



klasy spenego

up wysokiej
gr

ie
an

ow
projektw,
Kier
owadzenie
pr
w,
t
is
u zarzdzacjal
ojem system
zw
ro
d
na
e
prac
ISO 9001.
zgodnego z
i
c
ko
ja
nia
szkole.
w jakoci
Prowadzenie
stemu audyt
sy
ie
an
ow
Nadzor
e ich.
i prowadzeni

107

DLACZEGO ZMIENIA PRAC?

22

61

p Warszawa
nology Grou
ch
Te
e
nc
sa
Renais

procesw
du
1/94 6/00
Czonek Zarz ojektami doskonalenia su: mopr
my

Kierowanie ktorach usug i prze
opakowa,
w rnych se gistyka, produkcja
lo
two, ywtoryzacja,
se, budownic
an
fin
a,
cj
telekomunika
ultadytw i kons
au
no.
e
ni
ze
ad
prow
Szkolenia,
ci.
cje.
stemw jako
sy
w
t
dy
au
a duych
Prowadzenie sprzeday usug dl
e
ni
rzeda.
Prowadze
erowanie sp
ki przez
klientw, ki du po przejciu sp (Fluor
l
rz
Czonek Za lutions Internationa stracja
je
So
re
,
ed
CA
nc
IR
va
r
Ad
Audito
).
es
ic
rv
Global Se
A011007.
Warszawa
Warszawska
ka
ni
ch
te
li
Po

anowisku
9/92 - 7/94
w praca na st yn ElekAsystent
i
ud
st
ku
ro
iale Masz

Na ostatnim
ysty na Wydz . Po uzyskaniu
a
st
a
nt
te
j
za
asys
nta, baProwadzenie
trycznych. a na stanowisku asyste ulacje
ym
dyplomu prac ektromagnetycznych (s
el
N.
l
KB
p
e
ci
a
gran
dani
. Udzia w
komputerowe)
Bankowoci
ezpiecze i
Ub
a
ko
Sz
Wysza

10/93 6/94
Warszawa
informa
Nauczyciel zaj z przedmiotw

Prowadzenie
tycznych.
E:
WYKSZTACENI

93
10/88 6/



SZKOLENIA:

JZYKI:

yczny
dzia Elektr
Wy

ka
ws
za
Wars
Politechnika nier
y
in
er
Magist
dobra
Ocena bardzo
ruppen .
gement, MG
na
Ma
e
nc
tena
Total Main wecja (5 tygodni)
Sz
rszawa
m,
ol
kh
Szto
KPMG NL Wa Bruksela,
,
ls
il
Sk
y
Consultanc gement, ODI Italy
na
Project Ma
I Pl. WarBelgia
jakoci, OD
ia
en
al
on
Zespoy dosk
uksela,
I UK Br
OD
szawa
,
nt
me
ploy
Strategy De
E
sation, MC
Belgia
Your Organi
in
th
wi
ia
Influencing
uksela, Belg
E Belgium
Belgium Br nagement Skills, MC
Ma
Developing
Belgia
,
la, Belgia
la
se
uk
Br
QM Brukse
EF
t,
en
sm
Self-asses
iinne...
biegle
Angielski ednio
r

Rosyjski

wa
muzyka filmo
eglarstwo,
e,
ki
rs
g
kolarstwo
TERESOWANIA:

ZAIN

108

SOWNICTWO OGLNE

SOWNICTWO TEMATYCZNE

DLACZEGO ZMIENIA PRAC?

22

61

brak mlack, shortage


byy, -a, -e Adj.former, exduej Adv.longer
maszyna fmachine
moliwo fpossibility
oczekiwa Imperf. (-kuj, -kujesz) + Gen.expect
pomys midea
poznawa Imperf. (-znaj, -znajesz), pozna Perf. (-am, -asz) + Acc.get to know, meet, learn
rozwija si Imperf. (-am si, -asz si),

rozwin si Perf. (-n si, -niesz si)develop
rutyna froutine
samodzielny, -a, -e Adj.independent
sprawdzony, -a, -e Adj.checked, proven
wok Adv.around
wytrzymywa Imperf. (-muj, -mujesz), wytrzyma Perf. (-am, -asz)

(np. Nie mog ju wytrzyma w tej pracy)tolerate, bear, stand,

put up with something
wyzwanie nchallenge
zgodny, -a, -e (~ z) Adj.in accordance with
zmiana fchange

awans mpromotion
cecha fcharacter trait
czonek mmember
doskonalenie n

(np. doskonalenie procesw)improvement, development
dowiadczenie n

(np. dowiadczenie zawodowe)experience
jako fquality
kierowanie n

(np. kierowanie projektami...)management
nadzorowanie n

(np. nadzorowanie systemu audytw jakoci)supervise
nadzr m + nad + Instr.supervision
poraka ffailure, defeat
prowadzenie n

(np. prowadzenie szkole)run
przejcie ntakeover
sta m

(np. sta pracy)traineeship, (work) experience
szkolenie ntraining (course)
szkoa podstawowa fprimary school
szkoa rednia fsecondary school

109

DLACZEGO ZMIENIA PRAC?

szkoa wysza f

(np. Uniwersytet, Politechnika, Akademia: Teatralna, Medyczna, Muzyczna,

Rolnicza)institution of higher education
ukoczy Perf. (-cz, -czysz) + Acc.finish, graduate
wewntrzny, -a, -e Adj.internal
wyksztacenie n

(np. podstawowe, rednie, wysze)education, educational background
zainteresowania pl.hobbies, interests
zakres mrange, cope
zarabia Imperf. (-am, -asz), zarobi Perf. (-bi, -bisz) + Acc.earn
zarzd mmanagement, management board, board of directors
zarzdzanie n

(np. zarzdzanie firm, zarzdzanie jakoci)management
zesp mteam

ATWO ZAPAMITASZ

22

61

finanse pl.finances, funds


finansjera ffinancial circles
finansowa Imperf. (-suj, -sujesz), sfinansowa Perf. (-suj, -sujesz) + Acc.finance
finansowo Adv.financially
finansowy, -a, -e Adj.financial
finansista mfinancier
kontrakt mcontract

15 MINUT NA GRAMATYK

1. Kiedy mwimy o tym, jakie jest nasze wyksztacenie, moemy uy dwch czasownikw.
Jeden z nich, ukoczy, jest specyficzny i uywany tylko w kontekcie wyksztacenia. Kiedy mwilimy o ukoczonej szkole, studiach: Ukoczyem prawo, Ukoczyam szko
redni. Teraz jednak Polacy w tym kontekcie uywaj take czasownika skoczy: Skoczyem prawo, Skoczyem szko redni.
2. Konstrukcja by z wyksztacenia jest uywana w tych wypadkach, kiedy wyksztacenie
rni si od wykonywanego zawodu. I tak np. o kim, kto obecnie pracuje jako dziennikarz,
ale ukoczy ekonomi, powiemy: Adam jest z wyksztacenia ekonomist.
3. Istnieje grupa czasownikw, ktre nie tylko po zaprzeczonym orzeczeniu wystpuj wdopeniaczu, ale take w zdaniach twierdzcych cz si z dopeniaczem. Do tych czasownikw nale m.in.: szuka, sucha, potrzebowa, uczy si, yczy. Mwimy: Sucham koncertu Bacha, Ucz si matematyki i polskiego, Potrzebuj czasu na t decyzj, Szukam
paszportu, ycz ci wszystkiego najlepszego.

110

DLACZEGO ZMIENIA PRAC?

KONSTRUKCJE
1. Ukoczy, (skoczy)...


(+ Acc.)
studia
wydzia... (+ Gen.) prawa
histori

2. Mie rednie, wysze wyksztacenie


Jakie ma pan/pani wyksztacenie?
By z wyksztacenia... (+ Instr.)
lekarzem
Kim pan/pani jest z wyksztacenia?

3. Czym pan si zajmowa/pani si zajmowaa?

22

61


Zajmowaem si/zajmowaam si... (+ Instr.)

prowadzeniem audytw

Prowadziem/am audyty

Byem/am odpowiedzialny/a za (+ Acc.) finanse

Odpowiadaem/am za (+ Acc.) finanse

Pracowaem/am jako (+ Nom.) jako ksigowy/a
4. Mie zainteresowania


Jakie pan/pani ma zainteresowania?

Czym pan/pani interesuje si?


Interesuj si...
(+ Instr.)

sportem

ekologi

malarstwem
5. Szuka
Uczy si
Potrzebowa (+ Gen.)
Sucha
yczy

Szukam nowej pracy.


Ucz si jzyka polskiego.
Potrzebuj twojej rady.
Sucham koncertw Bacha.
ycz ci szczcia.

6.Ukoczyem/am studia w roku 1971 (tysic dziewiset siedemdziesitym pierwszym).

111

DLACZEGO ZMIENIA PRAC?

WICZENIA
wiczenie 1
Pocz w pary nastpujce sowa z obu kolumn, np. 1. wyksztacenie C. wysze.

1. wyksztacenie A.
nowe
2. szkoa B.
prawa
3. dowiadczenie C.
wysze
4. wydzia D.
awansu
5. moliwo E.
zawodowe
6. wyzwania F.
rednia
wiczenie 2
Wybierz odpowiednie sowo spord wyrazw w nawiasie, np. Studiowaam na (wydziale, oddziale, przedziale) polonistyki.

22

61

1. Dwa lata temu (wykoczyem, zakoczyem, ukoczyem) prawo na Uniwersytecie Jagiel loskim.
2. Adam jest (na wyksztacenie, od wyksztacenia, z wyksztacenia) fizykiem.
3. Boena ma (wysokie, najwysze, wysze) wyksztacenie.
wiczenie 3
Uzupenij tekst sowami z ramki, stosujc je w odpowiedniej formie gramatycznej.
z wyksztacenia, doktorat, wydzia, ukoczy (2x)
Uczyem si szybciej ni inni. Szko redni (1) . . . . . . . . . . . . . . . .., kiedy miaem 17 lat, a (2)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ekonomii (3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w cigu 3 lat. W cigu nastpnych
dwch lat napisaem (4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. Chocia jestem (5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ekonomist, pracuj jako dziennikarz. Dziennikarstwo to moja pasja. Pisz artykuy o gospodarce do najwaniejszych polskich gazet.
wiczenie 4
a) Jakie czasowniki utworzysz od podanych rzeczownikw? Np. praca pracowa.
awans

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

zmiana

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

rozwj

nauka

112

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

DLACZEGO ZMIENIA PRAC?

b) Uzupenij zdania rzeczownikami z kolumny a), stosujc je w odpowiednim przypadku.


Inwestuj w swj (1) . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Potrzebuj (2) . . . . . . . . . . . . . . . . ..
(3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . idzie mi atwo.
W swojej pracy nie mam moliwoci (4). . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 5
Napisz, dlaczego ludzie najczciej zmieniaj prac? Czy ty chcesz zmieni prac
idlaczego?
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................

22

61

wiczenie 6
Sowa w nawiasie napisz w odpowiedniej formie (biernika, dopeniacza, narzdnika), np. Ukoczyem (ekonomia) ekonomi, moja crka ukoczya wydzia (historia)
historii, ale jest (dziennikarka) dziennikark.
1.Moja starsza crka ukoczya (ekonomia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., a modsza (farmacja)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2.Ukoczyem wydzia (prawo i administracja) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . n a
uniwersytecie wPoznaniu.
3.Moja ona jest z wyksztacenia (architekt) . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., ale pracuje jako
dziennikarka w lokalnej gazecie.
4.Interesuj si (sport) . . . . . . . . . . . . . . . i (socjologia) . . . . . . . . . . . . . . . ., a moja ona/
mj m interesuje si (architektura) . . . . . . . . . . . . . . . i (teatr) . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 7
Sowa w nawiasach napisz w dopeniaczu (Gen.), np. W samochodzie lubi sucha
(radio) radia.
1. Lubi uczy si (matematyka). . . . . . . . . i (fizyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., nie lubi
uczy si (historia). . . . . . . . . . . . . . . . . . i (geografia) . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Zawsze szukam (klucze) . . . . . . . . . . . . . . . . od mieszkania albo od samochodu.
3. Szukam (parasol) . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., nie wiesz, gdzie on moe by?
4. Potrzebujemy (pienidze) . . . . . . . . . . . . . . . . . na t now inwestycj.
5. Potrzebuj (czas). . . . . . . . . . . . . . . . na t decyzj.
6. Codziennie wieczorem sucham (koncerty). . . . . . . . . . . . . . . . . . Bacha.
7. Z okazji urodzin ycz ci (wszystko najlepsze) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

113

DLACZEGO ZMIENIA PRAC?

wiczenie 8
Odpowiedz na pytania:
1. W ktrym roku pan si urodzi/pani si urodzia? (1960)
2. W ktrym roku pan ukoczy szko/pani ukoczya szko? (1985)
3. W ktrym roku pan wyjecha/pani wyjechaa do Austrii? (1987)
4. W ktrym roku pan zacz/pani zacza taczy samb? (1988)
5. W ktrym roku pan zacz/pani zacza uczy si polskiego? (1990)
6. W ktrym roku pan si oeni/pani wysza za m? (2003)
wiczenie 9
Napisz w odpowiedniej formie rzeczowniki podane w nawiasie.

22

61

Nada jest spk nalec do Grupy India. Zatrudnia 1000 pracownikw, ma 7 oddziaw
w caej Polsce. Specjalizuje si w usugach handlowych.
W zwizku z dynamicznym rozwojem firmy poszukujemy (kandydaci) . . . . . . . . . . . . . .
na stanowisko (dyrektor handlowy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w naszym
(oddzia) . . . . . . . . . . w Poznaniu. Osoba zatrudniona na tym (stanowisko) . . . . . . . . . . . . . . .
bdzie odpowiedzialna za (zarzdzanie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nowo otwartym (biuro handlowe) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., nadzr nad (projekty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
oraz ich koordynacj.
Od (kandydaci) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oczekujemy: (wysze wyksztacenie) . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., (dowiadczenie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w pracy na podobnym
stanowisku, (zdolnoci) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . analitycznych i organizacyjnych, (zaangaowanie) . . . . . . . . . . . . . . . . . oraz (dobra znajomo) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jzyka
angielskiego.
wiczenie 10
Przekszta zdania wedug wzoru: Pozyskiwaem klientw. Zajmowaem si pozyskiwaniem klientw.
Szkoliem/am pracownikw.
(1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Prowadziem/am due projekty.
(2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nadzorowaem/am system audytw jakoci.
(3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Doskonaliem/am procesy w sektorach usug.
(4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ale uwaga! Powiemy tylko: kierowaem zespoem specjalistw, nie zajmowaem si kierowaniem; zarzdzaem du firm, a nie zajmowaem si zarzdzaniem.

114

DLACZEGO ZMIENIA PRAC?

wiczenie 11
Odpowiedz pisemnie na pytania:

22

61

1. Jak szko pan ukoczy/pani ukoczya?


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. W ktrym roku ukoczy pan/ukoczya pani:
a) szko podstawow
b) szko redni
c) szko wysz/studia
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Kim pan/pani jest z wyksztacenia?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Jakie pan/pani ma dowiadczenie zawodowe?
a) Gdzie i na jakim stanowisku pan pracowa/pani pracowaa?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
b) Czym pan si zajmowa/pani si zajmowaa? Jakie byy pana/pani obowizki?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Jaki by pana/pani najwikszy sukces i jaka bya najwiksza poraka?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. Dlaczego chce pan/pani pracowa w naszej firmie?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. Co pan chciaby/pani chciaaby robi za 5 lat?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. Jakie swoje trzy pozytywne i trzy negatywne cechy mgby pan/mogaby pani
wymieni?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. Jakie pan/pani ma zainteresowania? / Czym pan/pani si interesuje?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
WIADOMOCI GOSPODARCZE

ONYCH
C

A
T
Z
S
K
A WY
ke
dukcji, ale ta
ro
p
PRACA DL
ty
sz
o
k
ie
Dlaa nisk

n
olakw.
yksztany potencja P
w
al
tu
k
ym
le
sz
te
i rozy
in
w
250 ostrbudzni koncern Delphi tego wspieramy centra bciadn aKaszuba,
Mar
ceniem za
mwi Rz
ada i rozwob
ju
o
m
u
w
tr
n
ce
ki i pracy.
wwiatowym
ister gospodar
re rozbudoin
t
k
em
ic
o,
w
lv
o
V
.
ie
busowe
ju w Krakow
centrum auto
ie
sk
ej
p
s. 2)
ro
eu
wwuje
, 21.09.2005,
jcie 800 praco
za
zeczpospolita
a
R
d
,
(
iu
aw
c
we Wro
nikom.
estorw
a liczba inw
Coraz wiksz
wzgldu
nie tylko ze

k
ls
o
P
ra
ie
wyb

115

DLACZEGO ZMIENIA PRAC?

wiczenie 12
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. Koncern Delphi zatrudni 250 osb ze
a. rednim wyksztaceniem
b. wyszym wyksztaceniem
c. podstawowym wyksztaceniem
2. Centrum bada i rozwoju znajduje si
a. w Krakowie
b. w Warszawie
c. w Poznaniu
3. Volvo da zajcie
a. 800 000 pracownikom
b. 80 pracownikom
c. 800 pracownikom

22

61

4. Inwestorzy wybieraj Polsk ze wzgldu na


a. materialny potencja Polakw
b. intelektualny potencja Polakw
c. rodzinny potencja Polakw
5. Ministerstwo gospodarki wspiera
a. centra bada i rozwoju
b. centra handlowe
c. centra kulturalne
wiczenie 13
Parafrazowanie tekstu.

Twj kolega chce zaoy firm w Polsce, ale nie w Warszawie. Dowiedziae si z artykuu,
e Krakw i Wrocaw take s atrakcyjne dla inwestorw. Napisz mu o tym w e-mailu.
........................................................................
........................................................................
........................................................................
wiczenie 14
Odpowiedz na pytania:
1. Dlaczego Polska moe by atrakcyjnym krajem do robienia interesw?
2. Ktre miasta czy regiony Polski mog przyciga inwestorw?

116

DLACZEGO ZMIENIA PRAC?

MIE WA W KIESZENI

22

61

117

61

22

10

22

61

CZY POTRZEBNE S
ZMIANY?

61

22

22

61

Filarski jest przekonany, e jego


firma jest najlepsza. Uwaa, e
ma najlepszy zesp, najlepsze
wyniki, najlepsz struktur firmy. Filarski nie lubi zmian. Jest
dyrektorem ju 8 lat ijest dobrze
tak, jak jest. Wsppracownicy
prbuj go przekona, e trzeba
obniy koszty w firmie, e trzeba rozszerzy wspprac z firmami zagranicznymi, zwikszy
wydajno.
Jednak trudno jest przekona
szefa. Powtarza tylko, e trzeba
dokadnie oceni, czy projekt jest
rentowny, czy na pewno przyniesie zyski i na tym koniec. Zadowoleni nie potrzebuj zmian.
II

Na zebraniu zarzdu prezes Anna Niemczyk przedstawia strategi banku na przyszy rok:
Po pierwsze chcemy pozyska klientw indywidualnych, rozwija sektor klientw detalicznych. Po drugie planujemy zwikszy wydajno handlowcw poprzez specjalny program
motywacyjny. Po trzecie zamierzamy podwoi liczb placwek. To jest ambitny program, ale
realistyczny.

SOWNICTWO OGLNE

gwatowny, -a, -e Adj.violent


jednakyet
niewystarczajcy, -a, -e Adj.insufficient
ocenia Imperf. (-am, -asz), oceni Perf. (-eni, -enisz) + Acc.evaluate, assess
podwaja Imperf. (-am, -asz), podwoi Perf. (-woj, -woisz) + Acc.double
poprzezthrough
potrzebowa Imperf. (-buj, -bujesz) + Gen.need
prbowa Imperf. (-buj, -bujesz), sprbowa Perf. (-buj, -bujesz) + Gen.try, attempt

121

CZY POTRZEBNE S ZMIANY?

10

przedstawia Imperf. (-am, -asz), przedstawi Perf. (-wi, -wisz) + Acc.introduce,



present, put forward
przekonany, -a, -e Adj.convinced
przekonywa Imperf. (-nuj, -nujesz),

przekona Perf. (-am, -asz) + Acc.; + do + Gen.convince
przynosi Imperf. (-nosz, -nosisz), przynie Perf. (-nios, -niesiesz) + Acc.

(np. przynosi zyski, straty)bring
realistyczny, -a, -e Adj.realistic
stopniowy, -a, -e Adj.gradual
trzebais necessary to do something
wynik mresult
zamierza Imperf. (-am, -asz)intend
zmiana fchange
znaczcy, -a, -e Adj.meaningful, significant

SOWNICTWO TEMATYCZNE

22

61

handlowiec mtrader, salesperson


placwka fpost, institution
pozyskiwa Imperf. (-kuj, -kujesz), pozyska Perf. (-am, -asz) + Acc.

(np. pozyskiwa nowych klientw)win over
rentowny, -a, -e Adj.profitable
wsppracownik m (pl. wsppracownicy)co-worker, associate, collaborator
wydajno fproductivity
zarzd mmanagement, management board, board of directors
zebranie nmeeting
zesp mteam
WYRAENIA
po pierwsze...
po drugie...
po trzecie...

122

10

CZY POTRZEBNE S ZMIANY?

ATWO ZAPAMITASZ
detalicznie Adv.retail
detaliczny, -a, -e Adj.retail
detalista mretailer
koszt mcost, expense
kosztorys mcost estimate
kosztowny, -a, -e Adj.expensive
motywacja fmotivation
motywacyjny, -a, -e Adj.motivational, incentive
sektor msector
CZASOWNIKI ODPRZYMIOTNIKOWE

61

zwiksza Imperf. (-am, -asz), zwikszy Perf. (-sz, -szysz) + Acc.


zmniejsza Imperf. (-am, -asz), zmniejszy Perf. (-sz, -szysz) + Acc.
wzmacnia Imperf. (-am, -asz), wzmocni Perf. (-ni, -nisz) + Acc.
obnia Imperf. (-am, -asz), obniy Perf. (-ni, -niysz) + Acc.
uzupenia Imperf. (-am, -asz), uzupeni Perf. (-ni, -nisz) + Acc.
osabia Imperf. (-am, -asz), osabi Perf. (-abi, -abisz) + Acc.
rozszerza Imperf. (-am, -asz), rozszerzy Perf. (-szerz, -szerzysz) + Acc.
podwysza Imperf. (-am, -asz), podwyszy Perf. (-sz, -szysz) + Acc.
podnosi Imperf. (-osz, -osisz), podnie Perf. (-nios, -niesiesz) + Acc.

22

duy
may
mocny
niski
peny
saby
szeroki
wysoki

15 MINUT NA GRAMATYK
Przypomnijmy:
Jzyk polski ma system par czasownikw dokonanych i niedokonanych. Wiele polskich czasownikw wystpuje zarwno w aspekcie dokonanym, jak i niedokonanym.
Aspekt niedokonany czasownika jest uywany wtedy, gdy:
mwimy o akcji w czasie teraniejszym, np. Czytam ksik
mwimy o akcji cigej albo powtarzajcej si w czasie przeszym i w czasie przyszym:
Wczoraj przez dwie godziny czytaem ksik, Jutro przez dwie godziny bd czyta ksik, Na urlopie codziennie bd czyta ksiki.
Aspekt dokonany czasownika jest uywany, gdy:
mwimy o jednokrotnej, skoczonej akcji, ktra miaa miejsce w przeszoci albo bdzie
mie miejsce w przyszoci: W weekend przeczytaem ciekaw ksik, W przyszy
weekend przeczytam t ksik.

123

10

CZY POTRZEBNE S ZMIANY?

KONSTRUKCJE
1. Stopniowanie nieregularne przymiotnikw:

dobry
zy
duy
may

>

>
>
>

lepszy
gorszy
wikszy
mniejszy

>
>
>
>

najlepszy
najgorszy
najwikszy
najmniejszy

najlepsze wyniki
najlepsze asystentki
najlepsze biura

61

2. Biernik

Firma ma najlepszy zesp

najlepsz struktur

najlepsze biuro

22

3. Czasownik dokonany i niedokonany




obnia koszty systematycznie, regularnie

obniy koszty akcja jednokrotna
4. Po pierwsze..., po drugie..., po trzecie..., po czwarte...

TANIE JAK BARSZCZ

124

10

CZY POTRZEBNE S ZMIANY?

WICZENIA

wiczenie 1
Pocz w pary sowa z dwch kolumn, np. 1. zoty I. saby.
1.zoty
2.oferta
3.pozycja
4.cena
5.wsppraca
6.sprzeda
7.zakres
8.produkcja
9.konkurencja
10.obsuga
11.lista

A. niska
B. dua
C. wski
D. szeroka
E. ostra
F. maa
G. pena
H. wysoka
I. saby
J. duga
K. silna

22

1. osabi . . . . . . . . . . . . . . .
2. zwikszy . . . . . . . . . . . . . . .
3. obniy . . . . . . . . . . . . . . .

61

wiczenie 2
Podaj antonimy nastpujcych czasownikw, np. wzrasta spada.

wiczenie 3
Wybierz odpowiedni czasownik, np. Musimy (wzmocni, umocni, przymocowa)
nasz pozycj na rynku.
1. Koszty transportu s za wysokie. Musimy je (poniy, obniy, zaniy) . . . . . . . . . . . . . .
2. Produkcja jest niewystarczajca. Trzeba j (powikszy, zmieni, zwikszy) . . . . . . . . . . .
3. Deficyt jest za duy. Zamierzamy go (zmniejszy, pomniejszy, umniejszy) . . . . . . . . . .
4.Wsppraca z firmami zagranicznymi jest niewystarczajca. Planujemy j (poszerzy, rozszerzy, zrobi) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 4
Wstaw do tekstu sowa z ramki.
rozszerzy, zwikszy, zmniejszy, zmniejsza, obniy
Obecna sytuacja firmy nie jest zbyt dobra. Koszty produkcji s za wysokie. Musimy je jak najszybciej (1) ........................... Nie chcielibymy jednak (2) .....................
..... zatrudnienia. Sprbujemy (3) .......................... koszty transportu i reklamy.
Zamierzamy (4) .......................... produkcj i (5) ..........................
wspprac z firmami z Europy rodkowo-Wschodniej.

125

CZY POTRZEBNE S ZMIANY?

10

wiczenie 5
a) Utwrz przyswki od podanych przymiotnikw, np. dobry dobrze.
PRZYMIOTNIK

PRZYSWEK

systematyczny
regularny
stopniowy
gwatowny
znaczcy

b) Wstaw do tekstu brakujce przyswki.


1. Planujemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zwiksza wydajno pracownikw poprzez specjalny program motywacyjny.
2. Chcemy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zmniejsza liczb pracownikw.
3. Zamierzamy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . obnia koszty produkcji.

61

wiczenie 6
Czasowniki w trzeciej osobie zamie na pierwsz osob liczby mnogiej, np. Adam
pracuje, (My) pracujemy.

22

Nasz szef (1) chce zwikszy wydajno firmy, (2) planuje obniy koszty poprzez redukcj
pac i (3) zamierza podwoi liczb oddziaw.
1. My. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. My. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. My. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 7
Uzupenij zdania, wstawiajc czasowniki typu: wzmocni, poszerzy itp., ktre
zostay podane w zestawieniu czasowniki odprzymiotnikowe na stronie 123.
Np. koszty: Chcemy zmniejszy koszty produkcji w naszej firmie.
1. pozycja
Chcemy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nasz pozycj na rynku.
2. wsppraca
Chcielibymy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wspprac z partnerami z Ukrainy.
3. koszty
Koszty pracy w naszej firmie s za wysokie. Trzeba je. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. oferta
Ta oferta jest niepena, prosz j . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

126

10

CZY POTRZEBNE S ZMIANY?

5. produkcja
Trzeba. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . produkcj artykuw kosmetycznych.
6. cena
Ceny cementu s za niskie. Zamierzamy je. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
7. zakres
Musimy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zakres naszych usug.
8. sprzeda
Sprzeda jest za niska. Musimy j. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 8
Wstaw odpowiedni prefiks roz, z, s, o, za, u, prze, ob. Np. Planujemy zmniejszy
koszty transportu.

22

61

1. Zamierzamy w tym roku. . . . . . . . szerzy ofert usug i towarw.


2. Chcielibymy. . . . . . . . wikszy sprzeda artykuw budowlanych.
3. Koszty produkcji s obecnie za wysokie. Musimy je . . . . . . . niy
4. Chcielibymy. . . . . . . . szerzy wspprac midzy naszymi firmami.
5. Zamierzamy. . . . . . . . mniejszy koszty mieszkania.
wiczenie 9
Utwrz stopie wyszy i najwyszy podanych niej przymiotnikw, np. (nowy) Nasze biuro jest nowsze ni wasze. Biuro Adama jest najnowsze.
1. (dobry) Tamten komputer jest. . . . . . . . . . . . . . . . ni ten. Mj jest. . . . . . . . . . . . . . . . .
2. (zy) Moja komrka jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ni twoja. Komrka mojej siostry jest
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. (may) To biuro jest. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ni nasze. Tamto w centrum miasta jest
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. (duy) Sprzeda wody w tym miesicu bya . . . . . . . . . . . . . . . ni w zeszym. 2 miesice
temu sprzeda bya . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 10
Sowa w nawiasie napisz w bierniku (Acc.), np. Mamy dla was (nowa oferta) now
ofert.
1. W tym miesicu mamy (najnisze koszty). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . od roku.
2. W zeszym miesicu uzyskalimy (najlepsze wyniki). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sprzeday.
3. Od tygodnia mamy (nowy budet) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. W tym tygodniu opracowalimy (nowa strategia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rozwoju firmy.
5. Czy lubicie (nasza nowa ksigowa) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?

127

10

CZY POTRZEBNE S ZMIANY?

wiczenie 11
Odpowiedz pisemnie na pytania, uywajc konstrukcji po pierwsze..., po drugie...,
po trzecie...
1. Dlaczego musimy restrukturyzowa firm?
Po pierwsze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Po drugie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Po trzecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Czy musimy obnia koszty?
Po pierwsze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Po drugie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Dlaczego warto modernizowa produkcj?
Po pierwsze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Po drugie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

Czy wiesz, e:

61

WIADOMOCI GOSPODARCZE

Podwoi znaczy zwikszy 2 razy.

Przeadunek przekadanie towaru z jednego miejsca na drugie.


Urzdzenie to tutaj maszyna do produkcji.

JA
INWEST YC

POLIC

produkcyjdn z linii
je
z
ra
o
y
w
towa
to
take zainwes
trzy lata zain
a
rz
ez
ie
rz
p
am
z
Z
.
540 mln ady Chemiczne Police. nych dzenia i systemy oszczdzajcew urz
szych
westuj Zak
a 2006 rok za
cjom w najbli
ektr yczn. N
ty
el
es
i
w
g
in
er
i
en
k
ty
ody w wysokosz
Dzi
ozuj przych
n
ce ograniczy
g
ro
ch
p
a
y
k
d

a
k
sp
r84,6 zysku
latach
zysk poinfo
78,8 mln z i
6
i
o
ld
w
d
m
o
1
p
i
i
c
i
o
k
produkcj
rzecznik
Wachowicz,
tr
io
P
netto.
.
n
a
.i
w
m
o
m
dowa
u
zb
ce
3)
ch
a
18.01.2006, s.
spki. Firm
kwasu fos
czpospolita,
u
ze
k
n
R
u
(
ad
e
rz
p
azo
terminal do
izowa zakad
n
er
d
o
zm
o,
foroweg

128

10

CZY POTRZEBNE S ZMIANY?

wiczenie 12
Podkrel sowa, ktre pojawiy si w tekcie.
skonstruowa
prognozuj
zwikszy
podwoi
obroty
instrukcje

ograniczy
aparaty
urzdzenia
zbudowa
techniczny
chemiczne

wiczenie 13
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.

3. Spka zamierza zainwestowa


a. w urzdzenia
b. w systemy kontrolne
c. w kontrol jakoci

22

2. Spka chce
a. zmniejszy koszty transportu
b. zredukowa koszty zatrudnienia
c. zmniejszy koszty produkcji

61

1. Zakady Chemiczne Police


a. planuj due inwestycje
b. przez trzy lata zainwestoway duo
c. planuj trzyletnie inwestycje

wiczenie 14
Odpowiedz na pytania:
1. Jakie plany zmian ma twoja firma?
2.Czy planuje restrukturyzacj, modernizacj, chce zwikszy produkcj, zmniejszy koszty
itp.?

129

61

22

11

22

61

WZROST CZY SPADEK?

61

22

Bonus to wiodcy producent


artykuw higienicznych i kosmetycznych. Ma dwie fabryki,
zatrudnia 1500 osb.
Dyrektor dziau sprzeday
przedstawia wanie wyniki
sprzeday za pierwszy kwarta
tego roku.

22

61

Popyt na artykuy higieniczne wzrs wcigu ostatnich trzech miesicy o 5 proc.


Jak widzicie, nasze wyniki
sprzeday s wysze ni zakadalimy w budecie o 10 proc.
Odnotowalimy picioprocentowy wzrost wstosunku do zeszego roku. Lepszy jest take
nasz udzia w rynku, ktry wzrs do trzydziestu procent.
A oto szczegowe wyniki sprzeday:
Sprzeda pasty do zbw wzrosa o 10 proc. w cigu ostatnich trzech miesicy, sprzeda
proszku do prania wzrosa o 8 proc., a sprzeda wody po goleniu utrzymuje si na staym
poziomie.
Perspektywy s dobre. Jestemy na fali. Zostawilimy w tyle konkurencj.

SOWNICTWO OGLNE

higieniczny, -a, -e Adj.hygenic


kosmetyczny, -a, -e Adj.cosmetic
perspektywa fperspective, prospect
poziom mlevel
stay, -a, -e Adj.permanent
szczegowy, -a, -e Adj.detailed
wiodcy, -a, -e Adj.leading
WYRAENIA I ZWROTY

pasta do zbw
proszek do prania
woda po goleniu
w cigu...
w stosunku do...
w porwnaniu z.... (zeszym rokiem)

133

11

WZROST CZY SPADEK?

utrzymywa si na staym poziomie


zostawi kogo w tyle
by na fali

SOWNICTWO TEMATYCZNE

22

61

artyku marticle
konkurencja fcompetition
konkurencyjny, -a, -e Adj.

(np. ceny konkurencyjne)competitive
male Imperf. (-lej, -lejesz), zmale Perf. (-lej, -lejesz)diminish, decrease
obnia Imperf. (-am, -asz), obniy Perf. (-ni, -niysz) + Acc.

(np. obniy koszty produkcji)diminish, decrease
odnotowywa Imperf. (-owuj, -owujesz), odnotowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc.

(np. odnotowalimy wzrost sprzeday)take note of
podnosi Imperf. (-osz, -osisz), podnie Perf. (-nios, -niesiesz) + Acc.

(np. podnie ceny produktw)increase
popyt mdemand
przewidywa Imperf. (-duj, -dujesz), przewidzie Perf. (-widz, -widzisz) + Acc.

(np. przewidywa szybki wzrost sprzeday...)predict
rosn Imperf. (-n, -niesz)grow
spada Imperf. (-am, -asz), spa Perf. (spadn, spadniesz)

(np. bezrobocie spada)fall, drop
spadek mdecrease
udzia mparticipation, share, here: market share
utrzymywa si Imperf. (-muj si, -mujesz si), utrzyma si Perf.

(-am si, -asz si) + na + Loc.

(np. Sprzeda wody utrzymuje si na staym poziomie)stay, remain
uwaa Imperf. (-am, -asz), ethink
wzrasta Imperf. (-am, -asz), wzrosn Perf. (wzrosn, wzroniesz)grow
wzrost mgrowth
zakada Imperf. (-am, -asz), zaoy Perf. (-o, -oysz)

(np. zaoy w budecie dwukrotny wzrost sprzeday...)assume, here: to budget for
zatrudnia Imperf. (-am, -asz), zatrudni Perf. (-ni, -nisz) + Acc.employ
zmniejsza si Imperf. (-am si, -asz si),

zmniejszy si Perf. (-sz si, -szysz si)decrease, go down
zwiksza si Imperf. (-am si, -asz si),

zwikszy si Perf. (-sz si, -szysz si)increase, go up

134

11

WZROST CZY SPADEK?

ATWO ZAPAMITASZ

obserwacja fobservation
obserwator mobserver
obserwowa Imperf. (-rwuj, -rwujesz), zaobserwowa Perf. (-rwuj, -rwujesz) + Acc.

(np. Obserwujemy spadek zatrudnienia)observe, notice
prognoza fforecast, prognosis
prognozowa Imperf. (-zuj, -zujesz)

(np. Analitycy prognozuj wzrost inflacji)forecast

15 MINUT NA GRAMATYK

1. Oto formy czasu przeszego czasownikw spada/spa oraz wzrasta/wzrosn:


spada

spa
ja spadem/spadam
ty spade/spada
on spad/ona spada/ono spado
my spadlimy/spadymy
wy spadlicie/spadycie
oni spadli/one spady

61

22

ja spadaem/spadaam
ty spadae/spadaa
on spada/ona spadaa/ono spadao
my spadalimy/spadaymy
wy spadalicie/spadaycie
oni spadali/one spaday
wzrasta

ja wzrastaem/wzrastaam
ty wzrastae/wzrastaa
on wzrasta/ona wzrastaa/ono wzrastao
my wzrastalimy/wzrastaymy
wy wzrastalicie/wzrastaycie
oni wzrastali/one wzrastay

wzrosn
ja wzrosem/wzrosam
ty wzrose/wzrosa
on wzrs/ona wzrosa/ono wzroso
my wzrolimy/wzrosymy
wy wzrolicie/wzrosycie
oni wzroli/one wzrosy

2. Oto formy czasu przyszego czasownikw spa oraz wzrosn:


spa
ja spadn
ty spadniesz
on/ona/ono spadnie
my spadniemy
wy spadniecie
oni/one spadn

wzrosn
ja wzrosn
ty wzroniesz
on/ona/ono wzronie
my wzroniemy
wy wzroniecie
oni/one wzrosn

135

11

WZROST CZY SPADEK?

KONSTRUKCJE
1. Popyt na...

(+ Acc.)
alkohol

Poda...

(+ Gen.)
alkoholu

2. Sprzeda samochodw wzrosa:

a) o 5 proc., o 10 tys.
b) dwukrotnie, trzykrotnie, czterokrotnie, piciokrotnie, szeciokrotnie...
c) o jedn drug, o dwie trzecie, o jedn trzeci, o dwie czwarte, o jedn czwart,
o dwie pite...

3. Sprzeda wzrosa w cigu roku, dwch lat, trzech lat, czterech lat, piciu lat...
systematyczny, powolny, gwatowny
systematycznie, powoli, gwatownie

22

61

4. Wzrost, spadek
Ceny rosn

PSIE PIENIDZE

136

11

WZROST CZY SPADEK?

WICZENIA

wiczenie 1
Podaj antonimy do nastpujcych sw, np. krajowy zagraniczny.
1. zwikszy . . . . . . . . . . . . . . .
2. spadek
. . . . . . . . . . . . . . .
3. wzrosn . . . . . . . . . . . . . . .
4. wysoki
. . . . . . . . . . . . . . .
5. zagraniczny . . . . . . . . . . . . . . .
6. zysk
. . . . . . . . . . . . . . .

s. . . . . . . . . . . . . . .
w. . . . . . . . . . . . . .
w. . . . . . . . . . . . . .
p . . . . . . . . . . . . . .
s . . . . . . . . . . . . . .
p . . . . . . . . . . . . . .
k . . . . . . . . . . . . . .

22

niezmienny
gwny
rezultaty
artyku
dokadny
prezentowa
3 miesice

61

wiczenie 2
Napisz synonimy nastpujcych sw, np. krajowy polski. Pierwsze litery sw s
podane.

wiczenie 3
Wstaw do tekstu brakujce sowa, ktre podane s w ramce.

zakadalimy, w stosunku do, popyt, w cigu, wyniki, dwukrotnie, udzia

...................... na artykuy budowlane wzrs ..................... ostatnich


szeciu miesicy ...................... Nasze ..................... sprzeday s wysze
ni ..................... w budecie o 10 proc. Odnotowalimy picioprocentowy wzrost
..................... zeszego roku. Lepszy jest take nasz ..................... w rynku,
ktry wzrs do 15 proc.
wiczenie 4
a) Napisz czasownik wzrosn w czasie przyszym, np. Poda samochodw wzro
nie.
1. Specjalici uwaaj, e popyt na samochody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Przewidujemy, e nasze zyski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . trzykrotnie.
3. Analitycy prognozuj, e sprzeda pieczywa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . o jedn trzeci.

137

11

WZROST CZY SPADEK?

b) Napisz czasownik spa w czasie przyszym, np. Poda samochodw spadnie.


4. Uwaamy, e liczba pracownikw . . . . . . . . . . . . . . . . . . o 1/3.
5. Przewidujemy, e ceny artykuw kosmetycznych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . o 5 proc.
6. Analitycy prognozuj, e kurs dolara. . . . . . . . . . . . . . . . . . . dwukrotnie.
wiczenie 5
Zastp strzaki czasownikami wzrosn i spa w czasie przeszym, np.
ceny spady.
1.Obroty

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2.Koszty

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3.Zysk

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4.Straty

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5.Kurs euro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8.Ceny

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

7.Czynsz

61

6.Podatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9.Sprzeda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10.Popyt

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11.Poda

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 6
Sowa w nawiasie napisz w bierniku lub dopeniaczu, np. Popyt na (samochody) samochody spadnie, poda (samochody) samochodw wzronie.
1. Poda (komputery) . . . . . . . . . . . . . . . . . . wzrosa dwukrotnie.
2. Popyt na (kredyty). . . . . . . . . . . . . . . . . . . systematycznie ronie.
3. Poda (soki). . . . . . . . . . . . . . . . . . . wzrosa o 20 proc.
4. Popyt na (czekolada) . . . . . . . . . . . . . . . . . . wzrs o jedn trzeci.
5. Poda (artykuy kosmetyczne). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wzrosa w cigu
dwch miesicy o 2 proc.
6. Popyt na (ropa naftowa). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gwatownie wzrasta.

138

11

WZROST CZY SPADEK?

wiczenie 7
Wybierz jedn form wyrazu spord trzech podanych w nawiasie, np. Na zebraniu
zarzdu dyrektor przedstawia wyniki (sprzeda, sprzeda, sprzeday).
1. Deficyt jest wikszy ni zakadalimy w (budetem, budecie, budetu).
2. Odnotowalimy picioprocentowy wzrost w stosunku do (zeszym roku, zeszy rok, zeszego roku).
3. Sprzeda wody mineralnej utrzymuje si na (stay poziom, staym poziomie, staym poziomem).
4. Jak pokazuj to badania, popyt na soki wzrs w cigu ostatnich (trzech miesicy, trzy
miesice, trzema miesicami).
wiczenie 8
Zamie liczby na sowa, np. Ceny mieszka wzrosy w cigu ostatnich (2) dwch lat
(2x) dwukrotnie.

22

61

1. Obroty w naszej firmie wzrosy w cigu (5). . . . . . . . . . miesicy (3x). . . . . . . . . . . . . . . . ..


2. Koszty wzrosy (4x). . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Kurs euro wzrs w cigu (2). . . . . . . . . . . . . miesicy (2x). . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Podatki wzrosy w cigu (2). . . . . . . . . . . . . lat (3x). . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
5. Czynsz wzrs w cigu ostatnich (6) . . . . . . . . . . . . miesicy (2x). . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
6. Sprzeda naszych usug wzrosa w cigu (4) . . . . . . . . miesicy (4x) . . . . . . . . . . . . . . . . ..
7. Popyt na artykuy budowlane wzrs w cigu (3). . . . . . . miesicy (6x). . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 9
Liczby napisz sownie, np. Koszty wzrosy o (1/2) jedn drug.
a) Oto prognozy rzdu na przyszy rok: inflacja spadnie o (1/5) .................... i wyniesie 2 proc., produkt krajowy brutto wzronie o (1/4) ...................., bezrobocie
spadnie o (1/3) ....................., deficyt budetowy zmniejszy si o (1/2) ...........
......... ..
To s bardzo optymistyczne prognozy.
b) Chcielibymy przedstawi nasze plany na przyszy rok. Po pierwsze chcemy zwikszy
eksport o (2/5) ....................., po drugie planujemy zmniejszy koszty o (2/4) ........
............., po trzecie zamierzamy zwikszy zatrudnienie o (3/4) ....................
......... ..

139

11

WZROST CZY SPADEK?

wiczenie 10
Opisz ponisze wykresy, np. Produkcja gwatownie zmniejszya si w cigu ostatnich dwch miesicy.

Stopa bezrobocia (w proc.) liczona wg standardw Unii Europejskiej

18,0

18,0

17,8

17,9

17,8

17,6

17,7

17,6

prognoza
MPiPS

17,4

17,3

17,2

17,2
17,1

17,0

16,9

16,8

16,8

16,6
16,4

16,2

16,2
16,0

III

IV

VI

2005

VIII

IX

XI

22

prognoza
5,0 Ministerstwa
4,5 Finansw

2,5
2,0

4,1

4,5

4,6

prognoza NBP

2,7

JR

14

12,6

12
10

1,0

2
IX

2005

XII

III

VI

2006

rdo: Ministerstwo Finansw, NBP

IX

XII

III

2007
JR

8,3

6,7

VI

2006

16,4

2,0

III

XII

16

4 3,5

140

4,2

4,7

1,5
0,5

III

18

4,8

3,6

3,0

II

20

5,5

3,5

Wzrost produkcji (w proc.)

Wzrost produktu krajowego brutto (w proc.)

4,0

XII

61

rdo: Eurostat

VII

3,6
0,6

1998

1999

rdo: GUS

2000

2001

1,1
2002

2003

2004

2005

JR

11

WZROST CZY SPADEK?

Wskanik inflacji liczony rok do roku (w proc.)

4,0
3,5
3,0

3,0

2,5

2,5

2,0

1,3

1,5

1,4

1,6

1,8

1,8

1,6
1,0

1,0
0,5
IV

rdo: NBP

VI

VII

2005

VIII

IX

XI

0,6

0,7

XII

II

2006

1,0
0,4
III

VI

1,0

0,8

IX

XII

III

2007
JR

WIADOMOCI GOSPODARCZE

Czy wiesz, e:

22

Podbija znaczy tutaj zdobywa.

61

0,7

Ogromny znaczy wielki, bardzo duy.

Zawrotne tempo znaczy byskawiczne, bardzo szybkie tempo, np. zmian.


Towar to produkty, artykuy, jakie oferuje dana firma.

Y ROSJ
PODBIJEM
czeniej

Rosj
w handlu z
i
k
ls
o
P
t
cy
efi
a 3,5
romny sig
wci jest og
e
dro jc
kupujemy tam
o
b
,
l.
o
d
ld
w zam
eksport ronie
le
A
.
az
g
i

rop
m roku
. W ubiegy
ie
p
m
te
ym
2,85
wrotn
sji towar y za
o
R
o
d
y
m
i
icej
sprzedal
o 90 proc. w
ie
w
ra
p
o
T
mld dol.

dol.
i o 700 mln
w
k
ni ro
la naszego
najlepszym d
wicej ni w
Po trzech
u 1997. (...)
eksportu rok
ort do Rogo roku eksp
te
h
ac
c
si
ie
ardziej
m
rach jeszcze b
la
o
d
w
y
n
o
cz
sji li
0 proc.
i wzrs o 10
przyspieszy

2005, s. 26
orcza, 23.05.
yb
W
a
et
az
G
(

141

WZROST CZY SPADEK?

11

wiczenie 11
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
1. Polska ma niezbyt duy deficyt w handlu z Rosj.
2. W Rosji kupujemy coraz droszy gaz i rop.
3. W zeszym roku sprzedalimy mniej towarw ni rok wczeniej.
4. Eksport towarw do Rosji cigle ronie.

P
P
P
P

F
F
F
F

wiczenie 12
Uzupenij tekst sowami z ramki. (Uwaga! Sw jest wicej ni potrzeba.)
deficyt, droejc, ich, liczony, maleje, may, mniej, naszego, ogromny, produkty,
przyszym, ronie, towary, ubiegym, wicej, wzrs

22

61

................... Polski w handlu z Rosj wci jest ................... siga 3,5 mld
dol., bo kupujemy tam ..................... rop i gaz. Ale eksport .....................
w zawrotnym tempie. W .................. roku sprzedalimy do Rosji ..................
za 2,85 mld dol. To prawie o 90 proc. ..................... ni rok wczeniej i o 700 mln
dol. wicej ni w najlepszym dla ..................... eksportu roku 1997. (...) Po trzech
miesicach tego roku eksport do Rosji ..................... w dolarach jeszcze bardziej
przyspieszy i ................... o 100 proc.
wiczenie 13
Odpowiedz na pytanie:
Jakie musz by spenione warunki, eby eksport wzrasta?

142

12

22

61

DOBRY INTERES

61

22

Micha i Tomek s przyjacimi. Znaj si wiele, wiele lat. Razem chodzili


do szkoy redniej, razem studiowali. Obaj nie s zadowoleni ze swojej
obecnej pracy. Obaj doszli do wniosku,
e najlepiej jest pracowa na wasny
rachunek. Postanowili wic zaoy
firm. Chc zrobi to razem. Maj do
siebie stuprocentowe zaufanie.

22

61

Micha: Pamitasz Piotra Kubiaka?


Tomek: Piotr Kubiak... nie, nie pamitam.
Micha: Chodzi z nami do liceum,
taki niewysoki, tgi brunet.
Tomek: A tak, przypominam go sobie.
Micha: Zrobi majtek na handlu kasetami wideo.
Tomek: On? A zawsze mia problemy z matematyki.
Micha: A syszae o Radku Piotrowskim?
Tomek: Syszaem, e zaczyna od budki na Stadionie.
Micha: No tak, zaczyna od budki, a dorobi si kilku hurtowni.
Tomek: Ma gow do interesw.
Micha: My te zrobimy wietny interes. Musimy tylko przygotowa dobry biznesplan.
Tomek: Moe by tak handlowa grzybami z Niemcami?
Micha: Tyle e to zajcie sezonowe, tylko jesieni.
Tomek: To moe by handlowa rybami?
Micha: To jest kosztowna inwestycja: chodnie itd.
Tomek: Ju wiem, ywno ekologiczna! Teraz wszyscy chc je zdrowo i by wiecznie modzi!
Micha: wietny pomys! To na pewno bdzie strza w dziesitk!

SOWNICTWO OGLNE

budka fbooth
chodnia fcold store
ekologiczny, -a, -e Adj.ecological
grzyb mmushroom, fungus
kosztowny, -a, -e Adj.expensive
majtek mwealth, fortune
obajboth

145

DOBRY INTERES

12

obecny, -a, -e Adj.present


postanawia Imperf. (-am, -asz), postanowi Perf. (-nowi, -nowisz)decide
przypomina sobie Imperf. (-am, -asz),

przypomnie sobie Perf. (-mn, -mnisz) + Acc.recall, remember
sezonowy, -a, -e Adj.seasonal
stuprocentowy, -a, -e Adj.hundred per cent
tgi, -a, -e Adj.stout
wiecznie Adv.eternally
wiele Adv.many
zaczyna Imperf. (-am, -asz), zacz Perf. (-czn, -czniesz) + Acc.; + od + Gen.

begin, start
zadowolony, -a, -e Adj. (pl. zadowoleni)satisfied
zajcie noccupation, job
zaufanie ntrust
ywno ffood

22

chodzi do szkoy redniej


doj do wniosku
mie gow do interesw
pracowa na wasny rachunek
robi interesy z...
Stadion Dziesiciolecia
strza w dziesitk
wchodzi w to
zaczyna od...
zbi majtek
zrobi dobry interes
zrobi majtek
Jak id interesy?
Interes nie wypali.
Interes krci si.

61

WYRAENIA I ZWROTY

SOWNICTWO TEMATYCZNE

bankrutowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zbankrutowa Perf. (-tuj, -tujesz)



(np. Firma X zbankrutowaa)go bankrupt
dorabia si Imperf. (-am si, -asz si),

dorobi si Perf. (-robi si, -robisz si) + Gen. (jzyk potoczny)

(np. X dorobi si hurtowni)make a fortune
forsa f (pienidze w jzyku potocznym)cash, dosh
handlowa Imperf. (-luj, -lujesz) + Instr.; + z + Instr.

(np. handlowa wod mineraln z Niemcami)trade
interes m (pl. interesy)business

146

12

DOBRY INTERES

kasa f (pienidze w jzyku potocznym)cash, dosh


klapa f (bankructwo w jzyku potocznym)flop, disaster
majtek m

(np. zbi majtek, zrobi majtek jzyk potoczny)wealth, fortune
plajta f (bankructwo w jzyku potocznym)flop
plajtowa Imperf. (-tuj, -tujesz), splajtowa Perf. (-tuj, -tujesz)go to the wall,

go bankrupt
rozkrca Imperf. (-am, -asz), rozkrci Perf. (-c, -cisz)

(np. rozkrca interes, biznes jzyk potoczny)get something going
wchodzi Imperf. (-dz, -dzisz), wej Perf. (wejd, wejdziesz)

(np. wchodzi w ten interes, biznes jzyk potoczny)go into, enter into
zakada Imperf. (-am, -asz), zaoy Perf. (-o, -oysz) + Acc.

(np. zaoy firm)establish, start

ATWO ZAPAMITASZ

22

61

biznesplan mbusiness plan


fortuna ffortune
potencjalny, -a, -e Adj.potential, prospective
potencja mpotential

15 MINUT NA GRAMATYK

1. W tej lekcji prezentujemy czasowniki, ktre maj specyficzn czliwo. Trzeba zapamita, ktre z nich cz si z dopeniaczem (dorobi si domu z ogrodem, dorobi si
fortuny), ktre z narzdnikiem (handlowa serem, rybami), a ktre z przyimkami (zbi
majtek na handlu, zaczyna od maego sklepu).

KONSTRUKCJE
1. Pamitasz...

(+ Acc.)
Piotra Kubiaka?

2. Zrobi majtek na...


(+ Loc.)
handlu

Zbi fortun na...


(+ Loc.)
handlu

147

12

DOBRY INTERES

3. Dorobi si...

(+ Gen.)
hurtowni

4. Handel...

(+ Instr.)
kasetami wideo

Handlowa...

(+ Instr.)
artykuami biurowymi

5. Zaczyna od...

(+ Gen.)
handlu

22

61

PIENIDZE NIE ROSN NA DRZEWIE

148

12

DOBRY INTERES

WICZENIA

wiczenie 1
Wstaw w odpowiedniej formie czasowniki: dorobi si, handlowa, zaczyna,
zrobi.
Pastwo Antczakowie ................... od handlu na bazarze. (Oni) ...................
tam ubraniami i butami. Bardzo szybko ..................... kilku hurtowni. Ju po kilku
latach ................... majtek na handlu.

wiczenie 2
U zdania z podanych wyrazw, np. robi, z, Adam, interesy, Niemcami: Adam robi
interesy z Niemcami.

22

61

1. ma, interesw, do, Monika, gow


.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. strza, bdzie, w, to, dziesitk
.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. od, zaczynali, maego, z, Kubiccy, sklepu, pastwo, meblami
.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Tomczak, handlu, Piotr, majtek, na, zrobi
.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

wiczenie 3
Sowa w nawiasie napisz w dopeniaczu, np. Zaczynamy od (kawa) kawy.
1.Od czego zaczynamy spotkanie?
Od (raportu, raportem, raporcie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . za zeszy kwarta.
2. Micha zacz karier od (stanowisko, stanowiskiem, stanowiska). . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sekretarza.
3.Od czego zaczynacie imprez?
Od (kolacj, kolacji, kolacj). . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Ela i Tomek zaczynali od (handlem, handlu, handlowi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . papierem.
5.Od czego pani zacznie dzisiaj lekcj?
Dzisiejsz lekcj zaczniemy od (powtrzenie, powtrzeniem, powtrzenia) . . . . . . . . .
.. . . . . . . . . ..
6. Pastwo Nowiccy zaczynali od (budk, budki, budk) . . . . . . . . . . . . . . . . . . na Stadionie
Dziesiciolecia.

149

DOBRY INTERES

12

wiczenie 4
Sowa w nawiasie napisz w dopeniaczu, np. Monika dorobia si (sklep) sklepu
zmeblami.
1. Patrycja i Tomek s bardzo modzi, ale ju dorobili si (wasne mieszkanie). . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Maciek pracuje ju 10 lat, ale jeszcze nie dorobi si (samochd) . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Firma Metax dziaa ju 5 lat, ale nie dorobia si (due biuro) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4.Micha jest bardzo energicznym i skutecznym biznesmenem. Dorobi si (willa z basenem)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 5
Do tekstu wstaw brakujce przyimki z tabeli.
w, z (2x), od (2x), na (2x), do

22

61

Maciej i Agata zamierzaj razem zaoy firm. Zastanawiaj si wanie, (1) ..... czego
by zacz. Moe by tak zacz (2) ..... zaoenia szkoy jzykowej albo biura tumacze,
mwi Agata. Maciek przypomina, e ich znajomi zbili majtek (3) ..... handlu programami
komputerowymi. Ale ani Maciek ani Agata nie znaj si (4) ..... komputerach.
Agata zaproponowaa, eby otworzyli sklep (5) ..... artykuami sportowymi. Maciek wolaby sklep (6) ..... artykuami spoywczymi. Oboje wsplnicy maj gow (7) ..... interesw, wic ich wsplny biznes to na pewno bdzie strza (8) ..... dziesitk.
wiczenie 6
Sowa w nawiasie napisz w narzdniku, np. Firma Kobo handluje (mieszkania)
mieszkaniami.
1.Czym zamierza handlowa Pawe Anton?
On zamierza handlowa (chiska porcelana). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Handel (papier). . . . . . . . . . . . . . . . . jest bardzo dochodowy.
3.Czym chciaaby handlowa Beata?
Ona chciaaby handlowa (artykuy kosmetyczne). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Firma Argon handluje (samochody) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
5. Handel (polska wdka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jest bardzo intratny.
wiczenie 7
Sowa w nawiasie napisz w miejscowniku, np. Aneta zarobia milion na (handel)
handlu kosmetykami.
1.Czy wiesz, na czym Nowicki zbi fortun?
On zbi fortun na (handel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . rybami.
2.Jak mylisz, na czym Pastwo Antosiakowie zbili majtek?
Pastwo Antosiakowie zbili majtek na (produkcja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sodyczy.
3.Czy syszae, na czym firma Akson zarobia milion?
Na (artykuy kosmetyczne). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

150

12

DOBRY INTERES

wiczenie 8
Wybierz waciwe formy nazwisk (Acc.), np. Czy czekasz na (Markiem Piotrowskim,
Marka Piotrowskiego, Markowi Piotrowskiemu)?
1. Czy pamitasz (Adama Kubiak, Adama Kubiaka, Adamem Kubiakiem)?
2. Czy znasz (Monika Pietrzak, Monik Pietrzaka, Monik Pietrzak)?
3. Czy przypominasz sobie (Ew Kowalsk, Ew Kowalska, Ew Kowalsk)?
4. Czy lubisz (Tomek Dbrowski, Tomkiem Dbrowskim, Tomka Dbrowskiego)?
wiczenie 9
Dokocz zdania.
1. Agnieszka i Micha zaczli swj biznes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Pastwo Rybatowie zrobili majtek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Tomek dorobi si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Edyta ma sklep z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Renata ma gow . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. Beata i Filip zaoyli firm transportow. By to strza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..
..
..
..
..
..

22

61

wiczenie 10
Napisz o swoich znajomych. Jaki maj biznes? Z kim robi interesy? Na czym zrobili
majtek? Czego si dorobili? Czy maj gow do interesw?
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................

WIADOMOCI GOSPODARCZE

PDZA

SI ROZ
SPODARKA

wzroefekt duego
to
e
o
m
la By
jest silna kore
oda dane
ce
p
ls
o
S
P
U
G
W
u
c.
m
i.
stu pa
ilka dni te
i i wydatkam
w paej
am
k
w
b
o
ro
ys
za
em
zy
rz
d
cja mi
awane na
eoprodukcji p
od razu wyd
dziej, ni ocz
ar
s
b
a
ze
s
d
o
i
zr
n
ie
W
P
.
na Zajdzierniku
mwi Katarzy
m by zaskate

P
cj
.
p
ci
m
i
su
m
n
o
ko
omistka
kiwali ekon
niej pensji.
gwna ekon
ed
r
a,
sk
st
o
w
zr
ro
u
w
i
del-K
kujco wysok
sprzeda
andlowego.
S ogosi, e
U
G
k
Citibanku H
te
i
k
p
i
w
Aw
a
y
b
padzierniku
, s. 32)
detaliczna w
a, 26.11.2005
iej. Anacz
n
or
e
yb
cz
W
w
a
k
et
ro
(Gaz
ni
sza o 7,5 proc.
e bdzie to
,
si
i
al
ew
zi
litycy spod
6 proc.
mniej wicej

GO

151

DOBRY INTERES

12

wiczenie 11
Poukadaj w kolejnoci zgodnej z tekstem. Pierwsze zdanie jest zaznaczone cyfr1.
mwi Katarzyna Zajdel-Kurowska, gwna ekonomistka Citibanku Handlowego
Wzrosa bardziej, ni oczekiwali ekonomici
A w pitek GUS ogosi, e sprzeda detaliczna w padzierniku bya wiksza o 7,5 proc.
ni rok wczeniej
Pienidze
s od razu wydawane na konsumpcj

By moe to efekt duego wzrostu pac


1Kilka dni temu GUS poda dane o produkcji przemysowej w padzierniku
Analitycy spodziewali si, e bdzie to mniej wicej 6 proc.
W Polsce jest silna korelacja midzy zarobkami i wydatkami
Potem by zaskakujco wysoki wzrost redniej pensji
wiczenie 12
Pocz w pary fragmenty tekstu z obu kolumn, np. 1. Pienidze s wydawane D. na
konsumpcj.
A.
B.
C.
D.
E.
F.

22

61

1. Pienidze s wydawane
2. GUS poda dane
3. Wysoki wzrost
4. Sprzeda detaliczna bya wiksza
5. Produkcja wzrosa bardziej
6. Gwna ekonomistka

ni oczekiwali ekonomici
o 7,5 proc.
Citibanku Handlowego
na konsumpcj
o produkcji przemysowej
redniej pensji

wiczenie 13
Odpowiedz na pytania:
1. Czy w twoim kraju ludzie duo wydaj na konsumpcj?
2. Czy kiedy masz wicej pienidzy, zaraz je wydajesz, czy raczej oszczdzasz?
3. Na co nie lubisz wydawa pienidzy?

152

13

22

61

NEGOCJOWANIE CEN

61

22

Firma Kama produkuje rury miedziane. Pani Monika Antosiak jest handlowcem. Jest bardzo energiczn osob, lubi bra sprawy w swoje rce. Bdzie negocjowa kontrakt na dostaw
rur firmie Elbro, nowemu klientowi.
Przed negocjacjami dyrektor handlowy Elbro Antoni Zajc zadzwoni do Kamy.
Zajc:
Nowak:
Zajc:
Nowak:

Jestem zainteresowany kupnem rur od pastwa firmy. Chciabym pozna ceny


rur miedzianych.
Prosz przesa do nas faksem zapytanie ofertowe. Prosz poda gatunek, rednic, dugo, ilo danego towaru, jakim jestecie pastwo zainteresowani. Hand
lowiec skontaktuje si z panem w sprawie omwienia warunkw sprzeday.
Jakie s warunki patnoci w pastwa firmie?
S dwie moliwoci. Patno to albo przedpata w stu procentach, albo do trzydziestego kadego miesica, jeeli pana firma jest ubezpieczona u naszego ubezpieczyciela.

Po zapoznaniu si z ofert.

Zajc:
Monika:
Zajc:
Monika:
Zajc:
Monika:
Zajc:
Monika:
Zajc:
Monika:
Zajc:
Monika:
Zajc:

61

Monika:

Ceny, jakie pastwo zaproponowalicie


s za wysokie, nie mog ich zaakceptowa.
Prosz pana, taka jest sytuacja na rynku, nie moemy obniy tych cen.
Jakie warunki musz speni, eby dosta lepsze ceny?
Jeli zamwi pan wiksz ilo towaru,
moemy da upust. Dobre ceny mamy
zarezerwowane dla duych klientw.
Czy to jest cena z transportem do Biaego, czy bez?
Transport do Biaego kosztuje 2000 z,
nie jest wliczony w t cen.
Ale to strasznie drogo!
My gwarantujemy towar pierwszej jakoci po przystpnych cenach.
Nie dla wszystkich s to przystpne
ceny.
Prosz wzi pod uwag fakt, e gwarantujemy rwnie atesty i certyfikaty.
Czy moliwa byaby jaka znika?
Musielibymy mie pewno, e zamwi pan du ilo towaru.
Potrzebuj 1000 rur htl 23 i 1000 htp 34. Myl, e moecie pastwo zaproponowa nam lepsze warunki ze wzgldu na perspektyw dugofalowej wsppracy.
No dobrze, w tym specjalnym przypadku moglibymy obniy 10 z za sztuk.
Tylko nasz najlepszy klient ma tak cen.
Dobrze, w takim razie umowa stoi.

22

Zajc:

155

13

NEGOCJOWANIE CEN

SOWNICTWO OGLNE

dany, -a, -e Adj.given


dugofalowy, -a, -e Adj.long-term
gatunek mtype
ilo famount
miedziany, -a, -e Adj.copper
przystpny, -a, -e Adj.accessible, affordable
rura fpipe
sztuka f (= pojedynczna rzecz)piece
rednica fdiameter
ubezpieczony, -a, -e Adj.insured
ubezpieczyciel minsurer
wliczony, -a, -e Adj.included

22

61


SOWNICTWO TEMATYCZNE

dostawa fdelivery
fiasko nfiasco
handlowiec mtrader, salesperson
kupno npurchase
obnia Imperf. (-am, -asz), obniy Perf. (-ni, -niysz) + Acc.dimisnish, decrease
patno fpayment
prowadzi Imperf. (-adz, -adzisz) + Acc.

(np. prowadzi negocjacje, rozmowy)conduct
przedpata fadvance payment
towar mcommodity
ustala Imperf. (-am, -asz), ustali Perf. (-l, -lisz) + Acc.

(np. ustala warunki)establish, set, fix, determine
ustpstwo nconcession
uzgadnia Imperf. (-am, -asz), uzgodni Perf. (-ni, -nisz) + Acc.

(np. uzgadnia warunki)agree on something, arrange
warunek m (pl. warunki) (np. warunki kredytu)condition
zakoczy Perf. (-cz, -czysz) + Acc.finish
znika freduction, cut, discount
zrywa Imperf. (-am, -asz), zerwa Perf. (-rw, -rwiesz)

(np. zrywa negocjacje)break off
WYRAENIA I ZWROTY
bra sprawy w swoje rce
zapytanie ofertowe
ze wzgldu na...

156

13

NEGOCJOWANIE CEN

ATWO ZAPAMITASZ

atest mseal of approval


certyfikat mcertificate
finalizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), sfinalizowa Perf. (-zuj, -zujesz) + Acc.

(np. finalizowa rozmowy)finalize, conclude
gwarantowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zagwarantowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc.

(np. gwarantowa ubezpieczenie)guarantee
negocjacje pl.negotiations
negocjacyjny, -a, -e Adj.negotiation
negocjator mnegotiator
negocjowa Imperf. (-juj, -jujesz), wynegocjowa Perf. (-juj, -jujesz) + Acc.

(np. negocjowa warunki umowy)negotiate
renegocjowa Imperf. (-cjuj, -cjujesz)renegotiate

61

WYRAENIA I ZWROTY UYWANE W NEGOCJACJACH


I ZWIZANE Z NIMI

22

Gra na czas.
I na ustpstwa.
Musi pan wzi pod uwag (+ Acc.) koszty transportu.
Negocjacje zakoczyy si fiaskiem.
Nie jestem kompetentny/a, eby podejmowa takie decyzje.
Nie moemy zej poniej kosztw produkcji.
Nie moemy zgodzi si na... (+ Acc.)
Oczekujemy rabatu.
Spodziewamy si rabatu.
Stawiacie zbyt twarde warunki. Trudno nam je speni.
Strategie i taktyki negocjacyjne.
To nasze ostatnie sowo.
Umowa stoi. (jzyk potoczny)
Upiera si przy swoim.
Zgoda, ale tylko pod warunkiem, e...
SFORMUOWANIA KATEGORYCZNE
Domagamy si zmiany warunkw
damy odpowiedzi
Chcemy rabatu
Chcemy renegocjacji umowy

MNIEJ KATEGORYCZNE
Chcielibymy zmieni warunki
Prosimy o odpowied
Chcielibymy uzyska rabat
Oczekujemy nowej umowy
Proponujemy now umow
Spodziewamy si lepszych cen
Liczymy na rabat

157

13

NEGOCJOWANIE CEN

15 MINUT NA GRAMATYK

1. Konstrukcja jestem zainteresowany/a jest uywana zamiast czasownika interesowa si


wkontekcie odpowiedzi na oferty, propozycje. Mwimy: Jestem zainteresowany/a t
propozycj, ofert, wspprac.
2. W konstrukcji Jeli..., w kontekcie, jaki prezentujemy w dialogu, uywamy czasu
przyszego czasownika dokonanego: Jeli kupi pan..., Jeli zamwi pan..., Jeli zrobi
pan...

KONSTRUKCJE
1. Jestem zainteresowany/a... (+ Instr.)

kupnem

61

2. Jeli zamwi pan/pani wiksz ilo towaru, moemy da upust.

22

3. Dopeniacz lm.: Chcemy renegocjowa warunki dostaw naszych produktw.


4. To jest dobry biznesplan. Moemy go zrealizowa.
To jest ciekawa oferta. Wybieramy j.
To jest atrakcyjne biuro. Kupimy je.
To s twarde warunki. Trudno je speni.
5. Patno do 30. (trzydziestego) kadego miesica.
Przed 30. (trzydziestym)
Midzy 30. a 34. (trzydziestym a trzydziestym czwartym)
Po 30. (trzydziestym)

158

13

NEGOCJOWANIE CEN

WICZENIA
wiczenie 1
Pocz w pary nastpujce sowa z obu kolumn, np. 1. oferta D. atrakcyjna.




1. oferta
2. warunki
3. sowo
4. koszty
5. propozycja

A. ostatnie
B. wysokie
C. interesujca
D. atrakcyjna
E. twarde

wiczenie 2
Do sw w kolumnie podaj synonimy z ramki, np. 1. gatunek rodzaj.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

1. gatunek
2. dugofalowa
3. znika
4. produkty
5. pisemne pytanie o cen
6. w cenie
7. naleno pacona z gry

61

wliczony w cen, zapytanie ofertowe, przedpata, upust, dugoterminowa,


rodzaj, towary


wiczenie 3
Pocz zdania z dwch kolumn, np. 1. Stawiacie zbyt twarde warunki D. trudno
nam je speni.
1. Stawiacie zbyt twarde warunki
2. Nie moemy zej
3. Nie jestem kompetentny
4. Bd upiera si
5. Nie moemy zgodzi si na
6. To nasze
7. Zgoda,
8. Musi pan wzi pod uwag

A. . ale tylko pod warunkiem, e...


B. . przy swoim
C. . rosnc inflacj
D. trudno nam je speni
E. . poniej kosztw produkcji
F. . eby podejmowa takie decyzje
G. tak wysokie ceny
H. ostatnie sowo

159

13

NEGOCJOWANIE CEN

wiczenie 4
Uzupenij tabel.

dostawa
handel
ubezpieczenie
magazyn
import
eksport

CZASOWNIK

dostarcza

RZECZOWNIK (OSOBA)

dostawca

wiczenie 5
Sowa w nawiasie napisz w narzdniku (Instr.), np. Jestem zainteresowana (ten projekt) tym projektem.

61

1. Jestem zainteresowany (kupno) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pastwa produktw.


2. Jestemy zainteresowani (wsppraca) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . z pastwa firm.
3. Jestem zainteresowana (ta oferta) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Jestemy zainteresowani (ten kontrakt) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

wiczenie 6
Sowa w nawiasie napisz w odpowiedniej formie, np. Chcemy (renegocjacja) renegocjacji umowy.
1. damy (zmiana) . . . . . . . . . . . . . . . . warunkw dostaw.
2. Chcemy (upust) . . . . . . . . . . . . . . ze wzgldu na perspektyw dugofalowej wsppracy.
3. Oczekujemy (rabat) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , poniewa zamawiamy du ilo towaru.
4. Spodziewamy si (lepsze warunki) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , bo jestemy
jednym z najwikszych klientw pastwa firmy.
wiczenie 7
Zamie kategoryczne sformuowania z nastpujcych zda na mniej kategoryczne,
np. Chcemy upustu. Chcielibymy uzyska/dosta upust.
1. damy zmiany warunkw umowy.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Chcemy rabatu.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Domagamy si nowej umowy.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. damy lepszych cen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

160

.
.
.
.

13

NEGOCJOWANIE CEN

wiczenie 8
Dokocz nastpujce zdania, np. Jeli zamwi pan wiksz ilo towaru, moemy
zaproponowa rabat.
1. Jeli kupi pan/pani 100 sztuk, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Jeli zapaci pan/pani za koszty transportu, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Jeli zgodzi si pan/pani na nasze warunki, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 9
Wybierz odpowiedni form sowa w nawiasie (Gen.), np. Chcielibymy zmieni warunki (umowa) umowy.
1. Cena (t inwestycj, tej inwestycji, ta inwestycja) jest zbyt wysoka.
2. Nie moemy zgodzi si na zbyt wysokie koszty (ten projekt, tym projektem, tego projektu).
3. Wzrost (inflacji, inflacja, inflacj) jest niebezpieczny.
4. Pocztek (przyszym tygodniu, przyszego tygodnia, przyszy tydzie) bdzie trudny.

22

61

wiczenie 10
Sowa w nawiasie napisz w dopeniaczu liczby mnogiej (Gen. pl.), np. Produkcja (kosmetyki) kosmetykw cigle ronie.
1. Musimy zmieni warunki (dostawy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Ceny (wasze produkty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . s zbyt wysokie.
3. Termin (te spotkania) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jest ju ustalony.
4. Koniec (negocjacje) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zawsze jest bardzo trudny.
5. Produkcja (samochody osobowe) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cigle ronie.
6. Wzrost (koszty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . produkcji jest nieunikniony.
7. Spenienie (wasze warunki) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jest niemoliwe.
wiczenie 11
Rzeczowniki zastp zaimkami osobowymi w bierniku, np. Moja praca jest bardzo
ciekawa. Bardzo j lubi.
1. Wasza oferta jest bardzo atrakcyjna. Zamierzamy . . . . . . . . . . wybra.
2. W tym miesicu mamy bardzo duy zysk. Chcemy . . . . . . . . . . zainwestowa.
3. Podoba nam si to biuro. Planujemy . . . . . . . . . . kupi.
4. Negocjacje z naszym partnerem byy bardzo owocne. Chcemy . . . . . . . . . . kontynuowa.
5. Warunki dostaw s niekorzystne. Musimy . . . . . . . . . . zmieni.

161

NEGOCJOWANIE CEN

13

wiczenie 12
Przeczytaj nastpujce daty, np. Musz przygotowa raport do (2.03.) drugiego
marca.
1.Moja kuzynka przyjeda midzy 4. a 7.06.
2.Musimy przeoy spotkanie na 8.07.
3.Nowe biuro musi by gotowe przed 19.11.
4.Od 14. do 17.05. bdzie konferencja Perspektywy.
5.Rocznica Konstytucji jest 3.05.
6.Negocjacje z dostawc papieru zaczynaj si 11.04.
7.Za wod mineraln pacimy zawsze przed 15. kadego miesica.
8.Urlopy w naszej firmie kocz si przed 30.09.
9. Urodziny mojej ony s 21.07.
10.Tosca w warszawskiej operze bdzie od 25.06. do 28.06.
11.Od 15.10 do 25.10 jest festiwal muzyki barokowej.
12.Chciabym/chciaabym zarezerwowa pokj od 6.07 do 18.07.
13.Patno bdzie realizowana do 10. kadego miesica.

61

wiczenie 13
Napisz o najtrudniejszych negocjacjach, w jakich brae udzia.

22

........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................

WIADOMOCI GOSPODARCZE

RMACJACH
O
F
N
I
A
N
.in.
umowami m
si
ZAROBI
y
za
i
zw
C
b-

z EM
goW Polsce
, ktrego te
Techmex.
C
i
M
m
E
o
k
j
ro
ra
P
o
artnerw
cz
aowana sie p
d
dy ze sprzed
u
o
b
h
yc
e
k
rz
ta
p
e
e
n
powiedzi
rocz
jszych firm
wania zbli
ie
o
n
m
m
ra
i
g
g
u
ro
s
p
b
o
o
do
i, prezes
y pamici i
war umospeh M. Tucc
za
Jo
,
j
w
ra
r
o
la
o
cz
d
w
dzia
y EMC.
Razem
si do 10 mld
r wykonawcz
oftbankiem.
S
to
z
ek

yr
d
sk
i
er
tn
5)
w par
ia gwnie
13.12.2006, s.
a rozwizan
czpospolita,
ze
R
(
-fi
o
w
bd oferow
o
ank
rm sektora b
dla duych fi
czeniej
ji
ac
ministr . W
ad
i
o
eg
w
so
nan

162

13

NEGOCJOWANIE CEN

wiczenie 14
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
1.EMC uzyska due przychody ze sprzeday pamici i oprogramowania.
2.EMC zawar umow partnersk z bankiem PKO.
3.Razem bd oferowa rozwizania dla rednich firm sektora
bankowo-finansowego i administracji.
4.EMC chce zwiza si umowami z firmami Prokom i Techmex.
5.W Polsce bdzie te budowana sie partnerw do obsugi mniejszych firm.

P
P

F
F

P
P
P

F
F
F

wiczenie 15
Parafrazowanie tekstu.
Twj kolega interesuje si firm EMC. Chce kupi jej akcje. Dowiedziae sie z artykuu prasowego o ostatnich decyzjach zarzdu firmy oraz o dalszych planach. Napisz o tym koledze
krtk notatk.

61

wiczenie 16
Odpowiedz na pytania:

22

1. Jakie s plusy i minusy wsplnych projektw biznesowych?


2. Czy lepiej dziaa samemu na nowym rynku, czy wsplnie z lokalnym partnerem?

PIENIDZE NIE LE NA ULICY

163

61

22

14

22

61

WASNA FIRMA

61

22

Monika Bere przez wiele lat pracowaa jako handlowiec w firmach zrnych
bran. Teraz planuje zaoy wasn firm*. Wanie jest wUrzdzie Gminy, bo
chce si dowiedzie, jaka jest procedura
zakadania firmy.
Chciaabym zaoy was
n firm. Jaka jest procedura?
Urzdniczka: Trzeba zarejestrowa firm
w Urzdzie Gminy.
Monika:
Jak dugo czeka si na rejestracj?
Urzdniczka: Rejestracja trwa 2 tygodnie.
Monika:
Ile kosztuje rejestracja?
Urzdniczka: W Warszawie nie ma opaty za rejestracj. Nastpnie powinna pani otrzyma
Regon w Urzdzie Statystycznym.
Monika:
Czy mona to zaatwi od rki, czy take trzeba czeka?
Urzdniczka: Tak, Regon otrzymuje si od razu.
Monika:
Co jeszcze jest konieczne, aby prowadzi dziaalno gospodarcz?
Urzdniczka: Naley rwnie zarejestrowa firm w ZUS-ie. No i powiadomi Urzd Skarbowy o rozpoczciu dziaalnoci. Wypeni tam odpowiednie deklaracje.
Monika:
Rozumiem, e posiadajc te trzy rejestracje (w Urzdzie Gminy, Urzdzie
Statystycznym i ZUS-ie), mog rozpocz dziaalno?
Urzdniczka: Tak, moe pani.

22

61

Monika:

*Monika zakada firm jednoosobow. Mwimy wtedy: zakada dziaalno gospodarcz. Jeli chcemy
zaoy spk, wtedy kroki procedury s podobne z t rnic, e spk rejestruje si w KRS Sdzie Rejestrowym i czeka si okoo 1 miesica.

SOWNICTWO OGLNE

dowiadywa si Imperf. (-duj si, -dujesz si), dowiedzie si Perf.



(-wiem si, -wiesz si) + Gen.; + od + Gen.; + z + Gen.find out
konieczny, -a, -e Adj.necessary
naleyone should...
nastpnie Adv.next, then
otrzymywa Imperf. (-muj, -mujesz), otrzyma Perf. (-am, -asz) + Acc.receive
rwniealso
waniejust, exactly
wypenia Imperf. (-am, -asz), wypeni Perf. (-ni, -nisz) + Acc.

(np. wypeni kwestionariusz, ankiet)fill in

167

14

WASNA FIRMA

22

61


SOWNICTWO TEMATYCZNE

Cit podatek od dochodw spek i przedsibiorstw (z angielskiego Corporate

Income Tax)
dzielnica fdistrict
gmina fdistrict
NIP numer identyfikacji podatkowejtaxpayer identification number
opata fcharge, fee
Pit deklaracja (zeznanie) o wysokoci dochodu od osb fizycznychtax return
podatek m (pl. podatki)tax
powiadamia Imperf. (-am, -asz), powiadomi Perf. (-mi, -misz) + Acc.; + o + Loc.

(np. powiadomi Urzd Skarbowy o rozpoczciu dziaalnoci)notify
powiadomienie nnotification
powiat m(local administration in Poland) county
regon Rejestr Gospodarki NarodowejPolish national economy

register of companies
rozpoczcie nbeginning, start
rozpoczyna Imperf. (-am, -asz), rozpocz Perf. (-czn, -czniesz) + Acc.start, begin
skada Imperf. (-am, -asz), zoy Perf. (-, -ysz) + Acc.

(np. skada dokumenty)submit
Vat podatek od wartoci dodanej (z angielskiego Value Added Tax)
wojewdztwo nvoivodeship
zakada Imperf. (-am, -asz), zaoy Perf. (-o, -oysz) + Acc.

(np. zaoy spk)establish, start
ZUS Zakad Ubezpiecze SpoecznychSocial Insurance Institution
WYRAENIA I ZWROTY
dziaalno gospodarcza
od razu
prowadzi dziaalno gospodarcz
Urzd Gminy
Urzd Skarbowy
Urzd Statystyczny
wpis do rejestru
zaatwi od rki

ATWO ZAPAMITASZ


procedura fprocedure
proceduralny, -a, -e Adj.procedural
rejestracja fregistration
rejestrowa Imperf. (-ruj, -rujesz), zarejestrowa Perf. (-ruj, -rujesz) + Acc.

(np. rejestrowa firm w Urzdzie Gminy)register

168

14

WASNA FIRMA

15 MINUT NA GRAMATYK

1. Trzeba i naley to bezosobowe formy czasownikw, ktrych znaczenie w jzyku angielskim mogoby by oddane jako its necessary to do, we need to i one has to. Stosowane
s one z czasownikami w bezokoliczniku:



Trzeba dzi zrobi zakupy.


Trzeba skoczy ten raport do pitku.
Naley zawsze mwi prawd.
Naley wypeni ten wniosek.

2. Kolejn form bezosobow w jzyku polskim jest konstrukcja czeka si, na ktr skada
si czasownik w trzeciej osobie liczby pojedynczej (czeka) oraz zaimek zwrotny si.
A oto przykady uycia tej konstrukcji:
Jak mwi si po polsku I would like..?
Jak pisze si hamulec?
Jak robi si naleniki?
Jak otwiera si te drzwi?
Jak dugo czeka si na rejestracj firmy?

61

22

3. Posiadajc to imiesw przyswkowy wspczesny, ktry w jzyku angielskim jest oddawany przez konstrukcj -ing albo while -ing. Imiesw ten suy do opisywania akcji,
ktra ma miejsce w tym samym czasie, co inna akcja oddawana za pomoc osobowej formy
czasownika, np.

Czytajc gazet, obserwuj ludzi w parku.

Akcja moe odbywa si w czasie teraniejszym (jak w zdaniu powyej) lub przeszym
albo przyszym:

Czytajc gazet, obserwowaem ludzi w parku.

Czytajc gazet, bd obserwowa ludzi wparku.

Posiadajc te trzy rejestracje, mog rozpocz dziaalno?

Tworzy si ten imiesw, dodajc c do formy 3. osoby liczby mnogiej czasownika niedokonanego:

(Oni) czytaj czytajc.

(Oni) pij pijc.

(Oni) jedz jedzc.

A oto inne przykady uycia tej konstrukcji:


Ania i Ewa, pijc kaw, rozmawiay o filmie.


Lubi robi gimnastyk, suchajc gonej muzyki.
Monika, majc na gowie cay dom, nie ma czasu na kino i teatr.

169

14

WASNA FIRMA

KONSTRUKCJE
1. Chciabym/chciaabym zaoy... (+ Acc.)

wasn firm
2. Trzeba... (+ Infin.)
zarejestrowa firm
Naley... (+ Infin.)
wypeni deklaracje
3. Jak dugo czeka si na rejestracj?
4. Powinien pan/powinna pani... (+ Infin.)
otrzyma regon

22

61

5. Co jest konieczne, aby/eby rozpocz dziaalno?



6. Posiadajc te trzy rejestracje, mog rozpocz dziaalno gospodarcz?

CZAS TO PIENIDZ

170

14

WASNA FIRMA

WICZENIA
wiczenie 1
Wybierz odpowiedni czasownik spord trzech podanych w nawiasie.
Kroki do zaoenia wasnej firmy:
1. Po pierwsze trzeba (wyrejestrowa, rejestrowa, zarejestrowa) firm w Urzdzie Gminy.
2. Po drugie naley (wytrzyma, otrzyma, potrzyma) regon w Urzdzie Statystycznym.
To mona (zaatwi, uatwi, zrobi) od rki.
3. Po trzecie trzeba zarejestrowa firm wZUS-ie, a nastpnie (zawiadomi, uwiadomi, powiadomi) Urzd Skarbowy o rozpoczciu dziaalnoci. Naley tam (wypeni, popeni,
speni) odpowiednie deklaracje.
4. Posiadajc te trzy rejestracje, mona (rozpocz, zacz, wypocz) dziaalno gospodarcz.

61

wiczenie 2
Utwrz rzeczownik albo rzeczownik odczasownikowy, np. rejestrowa firm rejestracja firmy.

22

1. powiadomi urzd
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . urzdu
2. rozpocz dziaalno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziaalnoci
3. prowadzi dziaalno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziaalnoci
wiczenie 3
Czasownik powinien napisz w odpowiedniej formie, np. (Ty) Powiniene i do
Urzdu Skarbowego.
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. (My) . . . . . . . . . . . . . . . .
4. (Wy) . . . . . . . . . . . . . . .
spodarczej.
5. ( Ja) . . . . . . . . . . . . . . . . .

pan zaoy wasn firm.


pani zarejestrowa firm w Urzdzie Gminy.
rozpocz dziaalno gospodarcz.
powiadomi Urzd Skarbowy o rozpoczciu dziaalnoci gozaoy spk z moj przyjacik.

wiczenie 4
Utwrz formy dokonane czasownikw, ktre zostay podkrelone w nastpujcych
zdaniach, np. Co tydzie pisz raport. W tym tygodniu te musz napisa raport.
1. Zawsze to ja musz dowiadywa si o wszystkie informacje zwizane z podatkiem. Czy
tym razem ty moesz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . o ostatnie zmiany w prawie podatkowym?

171

14

WASNA FIRMA

2. rednio co dwa lata Monika rozpoczyna now dziaalno gospodarcz. W styczniu tego
roku chce. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kolejn dziaalno.
3. Za kadym razem musi rejestrowa dziaalno w Urzdzie Gminy. Tym razem te musi
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tam dziaalno.
4. Chc systematycznie otrzymywa informacje dotyczce ZUS-u. W tym miesicu te chc
je . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
5. Trudno jest uzyskiwa regularne rabaty od dostawcw wody mineralnej. Jednak tym razem Anna chce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rabat.
wiczenie 5
Przekszta nastpujce zdania, uywajc bezosobowej formy czasownika, np. Jak
mwisz po polsku...? Jak mwi si po polsku...?
.?
.?
.?
.?

61

1. Jak piszesz biznesplan?


. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Ile czasu czekacie na rejestracj firmy?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Ile pacisz za rejestracj firmy?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Czy regon otrzymujesz od rki?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Gdzie rejestrujecie firm?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

.?

wiczenie 6
Odpowiedz na pytania (dowolnie):
1. Co trzeba kupi?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Na kiedy trzeba napisa raport?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Dlaczego trzeba czyta gazety?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. O ktrej godzinie trzeba by jutro w biurze?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 7
Dokocz zdania, uywajc czasownikw: trzeba, naley, musie, np. eby dosta rabat, trzeba zamwi wiksz ilo towaru.
1. eby mwi po polsku, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. eby zaoy wasn firm, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. eby napisa dobry biznesplan, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. eby zosta dyrektorem firmy, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

172

..
..
..
..

14

WASNA FIRMA

wiczenie 8
Pocz zdania w pary, np. 1. Ogldajc telewizj C. nie mylaem o swoich problemach.
1. Ogldajc telewizj,
2. Przygotowujc prezentacj,
3. Szukajc parasola,
4. Majc 10 lat,
5. Czytajc ksiki,

A. zapomniaam o okularach
B. wietnie graam na gitarze
C. nie mylaem o swoich problemach
D. mylaam o urlopie
E. czytaem dane dotyczce firmy

wiczenie 9
Od podanych w nawiasie czasownikw utwrz form imiesowu przyswkowego,
np. (mwi) mwic.

22

61

1. Byam w dobrym nastroju. (i). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . do domu, mylaam o spotkaniu


zprzyjacielem.
2. Miaem dzisiaj pechowy dzie. (robi) . . . . . . . . . . . . . . . zakupy w centrum handlowym,
zgubiem portfel.
3. Naprawd odpoczywam, (gra) . . . . . . . . . . . . . . . . . na pianinie.
4. (czyta) . . . . . . . . . . . . . . . . . poezj, Anna zapominaa o caym wiecie.
5. (pisa) . . . . . . . . . . . . . . . . . codziennie dziennik z podry, Micha wiczy styl.
wiczenie 10
Napisz, jakie s kroki na drodze do zaoenia wasnej firmy, uywajc sw: trzeba
inaley.
1. Najpierw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Nastpnie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Potem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Na koniec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..
..
..
..

WIADOMOCI GOSPODARCZE

Czy wiesz, e:
Rynek nieruchomoci to rynek kupna, sprzeday, wynajmu lokali: mieszka, biur itp.
Udziay to inaczej akcje danej firmy.
Udziaowiec ten, kto ma udziay firmy.

173

14

WASNA FIRMA

LSKIE
O
P
W

J
U
E INWEST
HISZPANI
MOCI
NIERUCHO
. Grupa
o udziaowca

eg
a
iona
wikszociow
ria, hiszpask
j naley Acc
ia
re
il
b
t
o
k
m
o
In
d
a
a,
ccion
Accion
ccio9 proc. Moa do grupy A
a, posiada 4
ri
ia
il
b
o
k
spka nalec
m
sa
In
n
s Cuevas
. Tra
szawa. Preze
stostal Invest
ar
o
W
M
a
u
i
al
p
st
u
o
k
bdzie
st
na,
polska firma
30 mln z.

e
,
to
y
ar
w
cz
d
a
ia
ia
nazw.
ow
cja m
pod wasn
a
a
a
zi
d
towa
nadal
iciel przygo
cni pozycj sp
c
o
a
zm
w
w
i
n
sk
te
a
p
ktHiszp
Zaku
oci w Polsce
i biznesplan,
m
o
tn
le
ch
o
ru
ci
ie
i
n
p
u
st
natomia
ki na rynk
orajszej
o, e w cipodczas wcz
wadzi do teg
ro
a
p
zi
o
d
d
ie
a
,
w
m
as
o
p
ev
ry
u

alu Invest
wej Luis C
roty Mostost
so
b
o
ra
t
p
la
i
u
cj
ci
n
i
y
re
p
gu
konfe
ria, firm
tnie
na Inmobilia
si piciokro
sz
k
4
i
0
0
zw
2
prezes Accio
d
o
, s. 3)
olskim rynku
a, 20.10.2005
1 proc.
obecnej na p
8
Rzeczpospolit
(
ad
n
o
p
i
il
p
ie ku
roku. Hiszpan
od Moostalu Invest
st
o
M
w

a
zi
owego
ud
a, dotychczas
aw
sz
ar
W
u
al
stost

22

61

wiczenie 11
Podkrel sowa, ktre pojawiy si w tekcie.
ulica
naleca
wzmocni
uruchomili
ekonomiczny
kupili

midzynarodowa
biznesplan
centrum handlowe
obroty
dziennikarze
specjalny

wiczenie 12
Uzupenij tekst sowami z ramki. (Uwaga! Sw jest wicej ni potrzeba.)
budowlanym, podczas, prezes, obecnej, biznesplan, nieruchomoci, owiadczy, naley,
zwikszy, wzmocni, dyrektor, ponad, obroty, dziaaa, udziaowca, waciciel, wicej,
posiada, struktura, podatek
Zakup ten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pozycj spki na rynku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wPolsce powiedzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wczorajszej konferencji prasowej Luis Cuevas,

174

14

WASNA FIRMA

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Acciona Inmobiliaria, firmy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na polskim


rynku od 2004 roku. Hiszpanie kupili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 proc. udziaw Mostostalu
Invest od Mostostalu Warszawa, dotychczasowego wikszociowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Grupa Acciona, do ktrej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Acciona Inmobiliaria, . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . 49 proc. Mostostalu Warszawa. Prezes Cuevas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., e polska
firma bdzie nadal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pod wasn nazw. Hiszpaski . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . przygotowa natomiast picioletni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., ktry ma doprowadzi do tego, e w cigu piciu lat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mostostalu Invest zwiksz si
piciokrotnie.
wiczenie 13
Odpowiedz na pytania:

22

61

1. W jakie brane najczciej inwestuj firmy z twojego kraju?


2. Jak sdzisz, ktre brane bd si najszybciej rozwija i dlaczego?

175

61

22

15

22

61

PODSUMOWANIE ROKU

61

22

Eviva jest firm komputerow. Dziaa na polskim rynku


ju 5lat, zatrudnia dwustu (200)
pracownikw, jej roczne obroty
wynosz 80 mln z. Ma znaczcy
udzia wrynku.
Wanie odbywa si zebranie,
na ktrym dyrektor generalny
Justyna Dbrowska podsumowu
je ubiegy rok.

22

61

Moi drodzy! W styczniu


tego roku mwilimy, e przystpujemy do kontrataku. Zobaczmy, jak nam si to udao.
Mog powiedzie, e odnielimy sukces. Zwikszylimy sprzeda o 12 proc. Nasz zysk
netto wzrs o 5 mln zotych. Nie tylko zrealizowalimy budet, ale nawet uzyskalimy wiksze przychody ni zakadalimy w budecie. Wymieni kolejne sukcesy naszej firmy. Otworzylimy nowy oddzia w Poznaniu. Zwikszylimy zatrudnienie, przeprowadzilimy szkolenia, dziki ktrym nasz zesp sta si bardziej konkurencyjny. Nasz udzia wrynku wzrs
do 8 proc. To nie jest mao. A udao nam si osign takie wyniki dziki zaangaowaniu
caego zespou.
Chciaabym podzikowa Wam wszystkim, bo wszyscy macie swj udzia w sukcesie
firmy.

SOWNICTWO OGLNE

dziki + Dat.thanks to
konkurencyjny, -a, -e Adj.competitive
odbywa si Imperf. (3. os. odbywa si), odby si Perf. (3. os. odbdzie si)

(np. Wanie odbywa si zebranie)take place
otwiera Imperf. (-am, -asz), otworzy Perf. (-worz, -worzysz) + Acc.open
zaangaowanie ninvolvement
znaczcy, -a, -e Adj.meaningful, significant

SOWNICTWO TEMATYCZNE

obroty pl.turnover
odnosi Imperf. (-nosz, -nosisz), odnie Perf. (-nios, -niesiesz) + Acc.

(np. odnie sukces)have success, be successful

179

PODSUMOWANIE ROKU

15

ZWROTY

22

61

odnotowywa Imperf. (-owuj, -owujesz), odnotowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc.



(np. Odnotowalimy picioprocentowy wzrost sprzeday)note
osiga Imperf. (-am, -asz), osign Perf. (-n, -niesz) + Acc.

(np. osign dobre wyniki)achieve
podsumowywa Imperf. (-owuj, -owujesz),

podsumowa Perf. (-muj, -mujesz) + Acc.sum up, recapitulate
przekracza Imperf. (-am, -asz), przekroczy Perf. (-cz, -czysz) + Acc.

(np. Przekroczylimy zaoenia budetowe)exceed
przeprowadza Imperf. (-am, -asz), przeprowadzi Perf. (-adz, -adzisz) + Acc.

(np. przeprowadzi szkolenie)conduct, run
przychody pl.income
szkolenie ntraining (course)
udawa si Imperf. (udaj si, udajesz si), uda si Perf. (udam si, udasz si)

(np. Udao nam si zmniejszy koszty)manage, succeed in something
wymienia Imperf. (-am, -asz), wymieni Perf. (-eni, -enisz) + Acc.list,

mention
zakada Imperf. (-am, -asz), zaoy Perf. (-o, -oysz) + Acc.

(np. Zysk by wyszy ni zakadalimy w budecie)assume, budget for
zatrudnienie nemployment
zebranie nmeeting
zesp mteam

odnie sukces
odnotowa wzrost
osign dobre wyniki, zyski, obroty
osign obroty rzdu 4 mln zotych
przekroczy zaoenia budetowe
przeprowadzi szkolenia, fuzj
przystpowa do kontrataku
uzyska/otrzyma kredyt na dogodnych warunkach
wygospodarowa dodatkowe rodki
wypracowa zysk
wzmocni pozycj na rynku
zdoby pienidze na inwestycje
zmodernizowa firm
zrealizowa plan/program
zwikszy udzia w rynku

180

15

PODSUMOWANIE ROKU

ATWO ZAPAMITASZ

modernizacja fmodernization
modernizacyjny, -a, -e Adj.modernization
modernizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), zmodernizowa Perf. (-zuj, -zujesz) + Acc.

(np. modernizowa firm)modernize
realizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), zrealizowa Perf. (-zuj, -zujesz) + Acc.

(np. realizowa plany, budet)carry out

15 MINUT NA GRAMATYK

1. Czasownik uda si jest uywany w specyficznej konstrukcji. Kiedy chcemy powiedzie,


e: I succeded to built a house, uywamy w jzyku polskim konstrukcji: Udao mi si
zbudowa dom, w krej podmiot wyraony jest w celowniku (mi). Przypomnijmy formy
celownika zaimkw osobowych:

22

mi/mnie
jaja mi/mnie
ci/tobie
tyty ci/tobie
on

mu/jemu
on mu/jemu
ona
ona
jej jej
ono

mu/jemu
ono mu/jemu

61

ZAIMKI OSOBOWE

my nam
wymy
nam
wam
oniwy
wam
im
im
oneoni
im
one im

Formy mnie, tobie, jemu to formy akcentowane, ktrych uywa si w pozycjach akcentowanych w zdaniu, np. na pocztku zdania:
Udao mu si znale dobr prac.
Komu? Jemu? Jemu co si w yciu udao?
KONSTRUKCJE
1. Uda si... (+ Dat.)
Udao mi si porozmawia z Adamem.
Udao nam si zwikszy produkcj.
2. Panie i Panowie!
Szanowni Pastwo!
Drogie koleanki i koledzy!
Moi drodzy!
3. Nie tylko..., ale...
4. Przeprowadzilimy szkolenia, dziki (+ Dat.) ktrym nasz zesp...
To jest firma, z (+ Instr.) ktr chcemy robi interesy.

181

15

PODSUMOWANIE ROKU

WICZENIA

wiczenie 1
Dobierz synonimy. Pocz sowa z kolumny ze sowami z ramki, np. 1. duy
znaczcy.
zesp, zebranie, kolejny, odbywa si, znaczcy, wanie
1. duy
2. w tym momencie
3. ma miejsce
4. nastpny
5. np. pracownicy dziau
6. spotkanie pracownikw

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

61

wiczenie 2
Z jakim rzeczownikiem cz si podane poniej czasowniki?
Np. wypracowa produkty

zysk

budet

182

1. odnie

sukces
prac
budet

2. uzyska

konkurencj
przychody
oddzia

3. zrealizowa

dochody
kontratak
budet

4. przeprowadzi

zesp
obroty
szkolenie

5. odbywa si

zebranie
zysk
udzia

15

PODSUMOWANIE ROKU

wiczenie 3
U zdania z powyszymi zwrotami.
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
wiczenie 4
Wybierz jeden czasownik spord trzech podanych w nawiasie, np. Musz przyzna,
e (ponielimy, odnielimy, wynielimy) sukces.
Udao nam si (pozyska, wyzyska, uzyska) przychody o 5 proc. wysze ni (przekadalimy, wkadalimy, zakadalimy) w budecie. (przeprowadzilimy, wyprowadzilimy, poprowadzilimy) bardzo skuteczne szkolenia dla pracownikw. Nasz (oddzia, udzia, przedzia)
w rynku wzrs do 10 proc.

61

wiczenie 5
Zaimki osobowe napisz w celowniku, np. Udao (my) nam si zwikszy zatrudnienie.

22

1. Udao (ja). . . . . . . . . si kupi dobry komputer.


2. Czy udao (ty). . . . . . . . si skontaktowa z pani prezes?
3. Udao (my) . . . . . . . . si osign wietne wyniki.
4. Nie jestem pewna, czy udao (oni). . . . . . . . . si wyprodukowa nowy model samochodu.
5. Czy udao (wy) . . . . . . . . si napisa dobry biznesplan?
6. Udao (on). . . . . . . . . si zdoby pienidze na now inwestycj.
7. Udao (ona). . . . . . . . si skoczy raport w terminie.
wiczenie 6
Z podanych sw u zdania, np. nie, uzyska, mi, si, niestety, rabatu, udao:
Niestety, nie udao mi si uzyska rabatu.
1. czy, skoczy, Adamowi, raport, czas, na, si, udao?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
2. mi, skontaktowa, prezesem, udao, nie, si, z, Kozowskim
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. wiem, czy, mu, si, udao, plany, zrealizowa, nie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Waldkowi, znale, si, w, udao, miesicu, prac, dobr, tym
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

183

PODSUMOWANIE ROKU

15

wiczenie 7
Czasownik osign napisz w odpowiedniej formie w czasie przeszym, np. Monika osigna dobre wyniki.
1. Adam. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w yciu wiele. Zosta profesorem chemii.
2. ( Ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wszystko tylko dziki wasnej pracy.
3. Co (ty). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w cigu tych dziesiciu lat?
4. Elbieta. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bardzo dobry rezultat w pywaniu.
5. (My). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wietne wyniki.
6. Jakie wyniki (wy). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
wiczenie 8
Zaimek wzgldny ktry napisz w odpowiedniej formie, np. Firma, z ktr negocjujemy kontrakt, nazywa si Arka.

22

wiczenie 9
Dokocz zdania:

61

1. Piotr to jest czowiek, dla. . . . . . . . . . . najwaniejsza jest rodzina.


2. Anna to moja szefowa, dziki . . . . . . . . . zostaam asystentk.
3. Mj chopak to przyjaciel, na. . . . . . . . . . zawsze mog liczy.
4. Moja mama to osoba, z . . . . . . . . . . zawsze mog porozmawia.
5. Nasz znajomy, z. . . . . . . . . . spotkaem si ostatnio, zaoy wasn firm.

1. Nie tylko zrealizowalimy budet, ale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


2. Nie tylko zaoszczdzilimy pienidze, ale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Nie tylko zwikszylimy sprzeda, ale. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Nie tylko uzyskalimy korzystny kredyt w banku, ale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..
..
..
..

wiczenie 10
Do poniszego tekstu wpisz czasowniki z ramki. Zastosuj je w czasie przeszym
wpierwszej osobie liczby mnogiej, np. zmniejszylimy koszty.
zwikszy, zrealizowa, zakada, przeprowadzi, odnie, zdoby, odnotowa
W zeszym roku udao nam si osign wiele:
(1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . budet, tak jak (2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .. (3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sprzeda o 10%, (4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . wzrost zysku o 1/5. (5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szkolenia dla
handlowcw, (6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze na nowe inwestycje.
Mog powiedzie, e (7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sukces.

184

15

PODSUMOWANIE ROKU

WIADOMOCI GOSPODARCZE

Czy wiesz, e:
Surowce to ropa, gaz, wgiel, take metale mied i aluminium.
Zarobi na czysto x z to mie zysk w wysokoci x z.

EST YCJI
W
N
I
O
D
O
enia budeBLU PROST

PO KA

yy zao
iki przekrocz
n
o
hodw by
d
a
c
Wzrost przyc
le nale

ab
)
K
(...
a
e.
ik
w
n
o
to
lumenem
ele-F
wikszym wo
usawa Cupia
y
g
o
an
B
w
y
o
rc
d
o
io
w
b
o
sp
dstawoprzedsi
ostem cen po
k do tustych.
zr
ro
w
y
i
sz
y
ze
a
ed
y
i alusprz
a moe zalicz
roc. izarownie miedzi
g
p
,
3
w
2
c
o
w
a
ro
ed
su
rz
wych
am rzecznik
.
Zwikszya sp
powiedzia n
ie 105 mln z

w
m
ra
p
iu
in
to
m
ys
cz
eJurczyski.
bia na
proczu zesz
i Kable Jerzy
ik
ym
n
o
sz
F
rw
eie
el
p
T
o
(...) Ju p
na kable
3.2005, s. 26)
byo, e popyt
a
yborcza, 31.0
id
W
w
a
u
et
o
k
n
az
ro
w
G

(
o
g
. Zar
townie rosn
zaczyna gwa
Tele-Fo
o
skown
zy
i
k
ja
,
a
sprzed

22

61

wiczenie 11
Poukadaj w kolejnoci zgodnej z tekstem. Pierwsze zdanie jest zaznaczone cyfr 1.
moe zaliczy zeszy rok do tustych.
Zwikszya sprzeda o 23 proc.
Ju po pierwszym proczu zeszego roku wida byo,
1Tele-Fonika Kable
i wzrostem cen podstawowych surowcw,
Wzrost przychodw by spowodowany wikszym wolumenem sprzeday
Zarwno sprzeda,
i zarobia na czysto prawie 105 mln z.
gwnie miedzi i aluminium
e popyt na kable zaczyna gwatownie rosn.
powiedzia nam rzecznik Tele-Foniki Kable Jerzy Jurczyski.
jak i zyskowno Tele-Foniki przekroczyy zaoenia budetowe.
naleca do przedsibiorcy Bogusawa Cupiaa
Zanim przejdziesz do nastpnych wicze, zakryj tekst.

185

15

PODSUMOWANIE ROKU

wiczenie 12
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
1. W zeszym roku Tele-Fonika Kable wypracowaa niewielkie zyski.
2. Popyt na kable ronie.
3. Sprzeda bya wiksza ni zakadano w budecie.
4. Ceny surowcw s nisze ni w ubiegych latach.

P
P
P
P

F
F
F
F

wiczenie 13
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. Tele-Fonika Kable
a. zwikszya sprzeda dwukrotnie
b. zmniejszya sprzeda
c. zwikszya sprzeda o 23 proc.

22

3. Popyt na kable
a. rs gwatownie
b. rs powoli
c. rs systematycznie

61

2. Zysk wynosi
a. 115 mln z
b. 105 mln z
c. 150 mln z

4. Zyski, jakie osigna firma


a. byy takie, jak zakadano w budecie
b. przekroczyy zaoenia budetowe
c. dwukrotnie przekroczyy zaoenia budetowe
5. Przychody firmy wzrosy, bo
a. ceny podstawowych towarw wzrosy
b. ceny surowcw energetycznych wzrosy
c. ceny miedzi i aluminium wzrosy
wiczenie 14
Odpowiedz na pytania:
Jakie wyniki osigna twoja firma w zeszym roku? Czy zrealizowalicie budet? Czy przekroczylicie zaoenia budetowe? Czy jestecie zadowoleni z osignitych wynikw?

186

CZAS WOLNY

biegarun
chodzi do siowni Imperf. (-dz, -dzisz)go to the gym
chodzi na aerobikdo aerobics
chodzi po grach)walk in the mountains
wiczy jog Imperf. (-cz, -czysz)practise yoga
wiczy karatepractise karate

22

61

gra w bryda Imperf. (-am, -asz)play bridge


gra w golfaplay golf
gra w hokejaplay hockey
gra w kartyplay cards
gra w koszykwkplay basketball
gra w pik (non)play football, play soccer
gra w pokeraplay poker
gra w ruletkplay roulette
gra w siatkwkplay volleyball
gra w tenisaplay tennis
jedzi konno Imperf. (-d, jedzisz)ride on horseback
jedzi na ywachskate
jedzi na nartachski
jedzi na rolkachrollerblade
lata na paralotni Imperf. (-am, -asz)go paragliding
lata szybowcemgo gliding
owi ryby Imperf. (owi, owisz)go fishing
pywa Imperf. (-am, -asz)swim
pywa kajakiemgo canoeing
pywa dksail in a boat
polowa Imperf. (-luj, -lujesz)go hunting
spacerowa Imperf. (-ruj, -rujesz)go for a walk
taczy (flamenco, sals) Imperf. (-cz, -czysz)dance, go dancing
uprawia sport Imperf. (-am, -asz)do/practise sports
zbiera grzyby Imperf. (-am, -asz)pick mushrooms
eglowa Imperf. (-luj, -lujesz)go sailing

187

SPORTY, KTRYCH NAZWY UYWANE S W JZYKU ANGIELSKIM,


GDY NIE MAJ POLSKIEGO ODPOWIEDNIKA

jedzi quadem jazda samochodem terenowymquading
kanioningcanyoning
snowboard jedzi na snowboardziego snowboarding
windsurfing pywa na windsurfingugo windsurfing
SPORTY EKSTREMALNE
kolarstwo grskiemountain-biking
nurkowanie nurkowa Imperf. (-uj, -ujesz)scuba-diving
paralotniarstwoparagliding
spadochroniarstwo skaka ze spadochronem Imperf. (skacz, skaczesz)parachuting
wspinaczka skakowarock climbing
wspinaczka wysokogrskamountain climbing

22

61

88

GIEDA
akcja f (pl. akcje)shares

kurs akcjishare price

rynek akcjistock market
aktywa pl.assets
bessa fstock market fall
cena fprice

cena emisyjnathe rate of issue

dyskonto od ceny emisyjnejdiscount off the rate of issue
debiut mdebut
gieda fstock exchange

wej na giedgo on the stock exchange

22

hossa fbull market

61

gracz mtrader

drobny graczsmall trader

gracz instytucjonalnyinstitutional trader

indeks m, indeks giedowystock exchange index



zyska 5 proc.the index increased by 5 per cent

sign 10 tys. punktwthe index broke 10,000 points

skoczy w grthe index soared

obniy si na starciethe index fell from the start

wyszed na plusthe index recovered
kapitalizacja fcapitalization

kapitalizacja spek sigaa 292 mld zstock exchange capitalization has

reached 292 billion zlotys
kapita mcapital

kapita zagranicznyforeign capital

kapita portfelowyportfolio capital

ulokowa kapitainvest capital
koniunktura feconomic situation, the economy
makler mbroker
notowania pl.stock exchange quotations

na rynku pierwotnymon the primary market

na rynku wtrnymon the secondary market
obroty pl.turnover

obroty obligacjami skarbowymibond market sales

189

oferta foffer

oferta publicznapublic offer
parkiet m (Loc. na parkiecie)trading floor

wchodzi na parkietgo on the stock exchange

wprowadzi firm na parkietlist a company on the stock exchange
prospekt m (pl. prospekty)prospectus

prospekty emisyjneprospectuses
przebicie nprofit
przebitka fkilling, additional profit
przecena fprice reduction

przecena na rynku obligacjiprice reduction on the bond market
rekomendacja frecommendation

rekomendacja na dzisiaj brzmi: sprzedaj zotegorecommendation for today is:

sell the Polish zloty

61

rekord mrecord

ustanowi rekord (WIG 20 ustanowi rekord)establish a record

pobi rekordbreak a record

poprawi rekordimprove a record

22

rynek mmarket

rynek pieninyfinancial market

rynek walutowyforeign currency market

rynek obligacjibond market

rynek pierwotnyprimary market

rynek wtrnysecondary market
sesja ftrading session

otwarcie sesjistart a trading session

inauguracyjna sesjainaugural trading session
spka f (pl. spki)company

pynne spkiliquid companies
walory pl.securities

zwyka notowa walorwa rise in the price of securities

kurs walorw firmy ABC wzrsthe price of the ABC company
securities has risen
wskanik m, gwny wskanikindicator, main indicator
zamwienie n (pl. zamwienia)order, order form
zlecenia n (pl. zlecenia)order, directive

giedowe zleceniastock exchange orders

skada zleceniaplace orders

190

TABLICE

22

61

TABLICE
GRAMATYCZNE

61

22

RZECZOWNIK I PRZYMIOTNIK
LICZBA POJEDYNCZA PRZYPADKI

RODZAJ

M.
.
N.

FUNKCJE,
KONSTRUKCJE

PRZYPADEK

To jest hotel.
To nie jest hotel.
Hotel jest bardzo dobry.
Nazywam si Anna Kubiak.
Mam na imi Anna.

MIANOWNIK
dobry film
dobra opera
dobre kino

Nie znam...
Duo, mao, troch, p
Dom mojego brata

N.

DOPENIACZ
dobrego filmu
dobrego brata
dobrej opery
dobrej sali
dobrego kina

M.
.
N.

CELOWNIK
mojemu bratu/dziadkowi Dopenienie dalsze w zdaniu:
mojej siostrze/babci
Daj kwiaty onie.
mojemu dziecku

M.
.
N.

Czasowniki:
szuka, uczy si,
sucha, uywa, yczy,
potrzebowa

61

BIERNIK
dobry film
dobrego brata
dobr oper
dobre kino

.
N.

NARZDNIK
dobrym aktorem
moim bratem
dobr aktork
dobrym dzieckiem

M.
.
N.

MIEJSCOWNIK
dobrym koncercie/banku
dobrej operze/kuchni
dobrym piwie/dziecku

M.
.
N.

WOACZ
Piotrze/Marku
Magdo/Kasiu
dziecko

M.

koo, obok
naprzeciwko
dla
z do
od do

22

M.

PRZYIMKI

Mam...
Znam...
Lubi...

na
(id na koncert,
czekam na Ol)

Pisz dugopisem.
Jad samochodem.
Adam jest aktorem.

z
(kawa z mlekiem)
za, przed, midzy,
pod, nad

Miejsce:
Gdzie jest, znajduje si X?
Czasowniki:
rozmawia, mwi,
dyskutowa, myle + o

o, po, na, w, przy

193

RZECZOWNIK I PRZYMIOTNIK
LICZBA MNOGA PRZYPADKI

RODZAJ

PRZYPADEK

.
N.

MIANOWNIK (NOMINATIVE)
dobrzy dyrektorzy
dobre samochody
dobre asystentki
dobre biura

M.
.
N.

DOPENIACZ (GENETIVE)
dobrych dyrektorw, koni, koszy
dobrych asystentek, mioci, nocy
dobrych biur

M.
.
N.

CELOWNIK (DATIVE)
dobrym dyrektorom, samochodom, koniom
dobrym asystentkom
dobrym biurom

M.

BIERNIK (ACCUSATIVE)
dobrych dyrektorw = Gen.
dobre samochody = Nom.
dobre asystentki = Nom.
dobre biura = Nom.

M.

22

61

.
N.

NARZDNIK (INSTRUMENTAL)
z dobrymi dyrektorami, asystentkami, biurami
MIEJSCOWNIK (LOCATIVE)
o dobrych dyrektorach, asystentkach, biurach

ZAIMKI DZIERAWCZE MIANOWNIK


Liczba mnoga

Liczba pojedyncza

194

rodzaj mskoosobowy

rodzaj niemskoosobowy

ja

mj, moja, moje

moi

moje

ty

twj, twoja, twoje/pana/pani

twoi

twoje

on
ona
ono

jego
jej
jego

jego
jej
jego

jego
jej
jego

my

nasz, nasza, nasze

nasi

nasze

wy

wasz, wasza, wasze/pastwa

wasi

wasze

oni
one

ich

ich

ich

ZAIMKI OSOBOWE PRZYPADKI

MIANOWNIK

DOPENIACZ

CELOWNIK

BIERNIK

NARZDNIK

MIEJSCOWNIK

ja
ty
on
ona
ono

mnie
ci/ciebie
go/niego
jej/niej
go/niego

mi/mnie
ci/tobie
mu
jej
mu

mnie
ci/ciebie
go/niego
j/ni
j/ni

ze mn
z tob
z nim
z ni
z nim

o mnie
o tobie
o nim
o niej
o nim

Liczba
mnoga

my
wy
oni
one

nas
was
ich/nich
ich/nich

nam
wam
im
im

nas
was
ich/nich
je/nie

z nami
z wami
z nimi
z nimi

o nas
o was
o nich
o nich

61

Liczba
pojedyncza

22

KONIUGACJE CZASOWNIKW
I

II

III

IV

1. ja

(a) -m

(e) -m

2. ty

-esz

-isz/ysz

(a) -sz

(e) -sz

3. on
ona
ono

-e

-i/y

(a)

(e)

1. my

-emy

-imy/ymy

(a) -my

(e) -my

2. wy

-ecie

-icie/ycie

(a) -cie

(e) -cie

3. oni
one

(a) -j

(e) -dz
-j

pracowa
pisa
produkowa

robi
uczy si
mwi

czyta
gra
oglda

rozumie
wiedzie
je

195

LICZEBNIKI

196

PORZDKOWE

jeden
dwa
trzy
cztery
pi
sze
siedem
osiem
dziewi
dziesi
jedenacie
dwanacie
trzynacie
czternacie
pitnacie
szesnacie
siedemnacie
osiemnacie
dziewitnacie
dwadziecia
dwadziecia jeden
trzydzieci
czterdzieci
pidziesit
szedziesit
siedemdziesit
osiemdziesit
dziewidziesit
sto
dwiecie
trzysta
czterysta
piset
szeset
siedemset
osiemset
dziewiset
tysic
dwa tysice
trzy tysice
cztery tysice
pi tysicy
milion

pierwszy, pierwsza, pierwsze


drugi, druga, drugie
trzeci, trzecia, trzecie
czwarty, -a, -e
pity, -a, -e
szsty, -a, -e
sidmy, -a, -e
smy, -a, -e
dziewity, -a, -e
dziesity, -a, -e
jedenasty, -a, -e
dwunasty, -a, -e
trzynasty, -a, -e
czternasty, -a, -e
pitnasty, -a, -e
szesnasty, -a, -e
siedemnasty, -a, -e
osiemnasty, -a, -e
dziewitnasty, -a, -e
dwudziesty, -a, -e
dwudziesty pierwszy
trzydziesty, -a, -e
czterdziesty, -a, -e
pidziesity, -a, -e
szedziesity, -a, -e
siedemdziesity, -a, -e
osiemdziesity, -a, -e
dziewidziesity, -a, -e
setny, -a,- e
dwusetny, -a, -e
trzechsetny, -a, -e
czterechsetny, -a, -e
pisetny, -a, -e
szesetny, -a, -e
siedemsetny, -a, -e
osiemsetny, -a, -e
dziewisetny, -a, -e
tysiczny, -a, -e
dwutysiczny, -a, -e
trzytysiczny, -a, -e
czterotysiczny, -a, -e
piciotysiczny, -a, -e
milionowy, -a, -e

61


1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

30

40

50

60

70

80

90

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

2000

3000

4000

5000
1000000

GWNE

22

FORMY MSKOOSOBOWE

BIERNIK DOPENIACZ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19

jednego
dwch
trzech
czterech
piciu
szeciu
siedmiu
omiu
dziewiciu
dziesiciu
jedenastu
dwunastu
trzynastu
czternastu
pitnastu
szesnastu
siedemnastu
osiemnastu
dziewitnastu

20
30
40
50
60
70
80
90
100

dwudziestu
trzydziestu
czterdziestu
pidziesiciu
szedziesiciu
siedemdziesiciu
osiemdziesiciu
dziewidziesiciu
stu

61

jeden
dwaj, dwch
trzej, trzech
czterej, czterech
piciu
szeciu
siedmiu
omiu
dziewiciu
dziesiciu
jedenastu
dwunastu
trzynastu
czternastu
pitnastu
szesnastu
siedemnastu
osiemnastu
dziewitnastu

22

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19

20
30
40
50
60
70
80
90
100

dwudziestu
trzydziestu
czterdziestu
pidziesiciu
szedziesiciu
siedemdziesiciu
osiemdziesiciu
dziewidziesiciu
stu

19

61

22

KLUCZ DO WICZE
LEKCJA 1
wiczenie 1
1. nauka, 2. zawd, 3. okres, 4. osoba, 5. rodzina, 6. stopie, 7. czas, 8. rd, 9. wyksztacenie, 10. praca
wiczenie 2
1. obecnie, 2. przedtem, 3. nazwisko, 4. osobisty
wiczenie 3
1. pracodawca, 2. pracownik, 3. pracowity, 4. wyksztacony

22

wiczenie 5
1. Moja matka ma na imi...
Mj ojciec ma na imi...
2. Urodziem si/am si...
3. Mam polskie/... obywatelstwo
4. Mieszkam w Warszawie/...
5. Jestem architektem/...

61

wiczenie 4
1E, 2C, 3D, 4B, 5A

wiczenie 6
1. lata, 2. lat, 3. lata, 4. lat, 5. lat, lat, 6. rok

wiczenie 7
1. tygodnie, 2. miesicy, 3. miesice, 4. tygodni, 5. dni
wiczenie 8
Polk, lat, prac, midzynarodowej firmie, tygodnie, stanowisku, firmie, prac, nowym prezesem,
pracy
wiczenie 9
1. Moi koledzy lubi gra w tenisa.
2. Czy twoi studenci s pracowici?
3. Nasi aktorzy s bardzo utalentowani.
4. Czy wasi nauczyciele s sympatyczni?
wiczenie 10
1. Jak pan/pani si nazywa?
a. b. Jakie s imiona pana/pani rodzicw?
c. Jakie jest nazwisko rodowe pana/pani matki?
2. Gdzie i kiedy pan si urodzi/pani si urodzia?
3. Jakie pan/pani ma obywatelstwo?
4. Jaki jest pana/pani numer ewidencyjny (PESEL)?
5. Jaki jest pana/pani NIP?
6. Gdzie pan/pani mieszka na stae?

199

Jaki jest pana/pani adres korespondencyjny?


Jaki jest pana/pani numer telefonu?
7.Jakie pan/pani ma wyksztacenie?
8.Gdzie pan pracowa/pani pracowaa?
Kiedy i na jakim stanowisku?
wiczenie 11
wydano, zamierza, ubrania, w centrach handlowych
wiczenie 12
1F, 2F, 3P, 4P, 5F
wiczenie 13
1b, 2c, 3b, 4c,

LEKCJA 2
wiczenie 2
1. wsplnik, 2. zagraniczna, 3. firma, 4. zakad produkcyjny, 5. krajowy

wiczenie 4
eksportowa, eksporter
importowa, importer
inwestowa, inwestor
produkowa, producent
specjalizowa si, specjalista

22

61

wiczenie 3
fabryka: zakad produkcyjny, zakady odzieowe
firma: transportowa, przedsibiorstwo, spka z o.o.
usugi: zakad usugowy, handel

wiczenie 5
1. zagraniczna, 2. firma komputerowa, 3. zakad, 4. agencja reklamowa
wiczenie 6
1. Firma Kobo zajmuje si reklam i marketingiem.
2. Firma Kort zajmuje si dystrybucj papieru.
3. Firma Atom zajmuje si transportem i spedycj.
4. Firma Opoka zajmuje si doradztwem personalnym.
wiczenie 7
1. omiu, 2. czterdziestu, 3. stu dwudziestu, 4. pidziesit pi, 5. pitnastu, 6. czterech
wiczenie 8
1. Firma Job zajmuje si doradztwem personalnym, ma 6 oddziaw, zatrudnia pidziesiciu pracownikw. Jej obroty wynosz 250 tys. zotych miesicznie.
2. Firma Elba zajmuje si transportem i spedycj, ma dziesi samochodw, zatrudnia dwudziestu
pracownikw. Jej tygodniowe obroty wynosz 100 tys. zotych.

200

wiczenie 9
1. handlem, oddziaw, caej Polsce, pracownikw
2. agencji reklamowej, wsplnika, marketingiem, finansami, polskim rynku, reklamie telewizyjnej
3. bluzki, swetry, kurtki, swoje towary, krajw, towary
wiczenie 10
1b, 2c, 3a, 4c, 5b, 6b, 7b

61

wiczenie 11
1. Co Artur robi po szkole?/Ile lat pomaga matce prowadzi sklep?
2. Co robi potem?/Ile lat by takswkarzem?
3. W ktrym roku zaoy wasn firm transportow?
4. Czym zajmuje si firma Inter Taxi?
5. Z jakimi firmami/przedsibiorstwami wsppracuje Inter Taxi?
6. Ile samochodw ma Inter Taxi?
7. Ile wynosz rednie miesiczne obroty?
8. W ktrym roku Artur zaoy firm Mebrolux?
9. Jakie meble sprzedaje firma?/Kim s klienci Mebroluksu?
10. Ile lat ma Artur Keczek?
11. Czy jest onaty?

22

LEKCJA 3
wiczenie 1
1H, 2J, 3F, 4I, 5A, 6B, 7D, 8C, 9E, 10G

wiczenie 2
1. wychodzi, 2. pamita, 3. wysiada, 4. nie cierpie, 5. zaczyna
wiczenie 3
1. napity, 2. odwoa, 3. poniewa, 4. przeoy, 5. prezesem, 6. wsppracownikami, 7. pilny
wiczenie 4
1. Dzie zaczynam od kawy.
2. Od czego zaczynamy?
3. Zaczynam od raportu za zeszy tydzie.
4. Musisz zacz od pocztku.
wiczenie 5
1. przysz rod, 2. przyszy pitek, 3. przysz sobot, 4. przyszy wtorek
wiczenie 6
1. przyszed, 2. przeoy, 3. odwoa, 4. zaatwi
wiczenie 7
dziewit dwadziecia, dziesit, dwunastej trzydzieci, trzynast a trzynast trzydzieci, pitnastej,
szesnastej, sm

201

wiczenie 8
1. Adam ma spotkanie z panem Antoniakiem.
2. Czsto rozmawiam z pani Jaworsk.
3. Magda lubi pracowa z pani Nowak.
4. Lubi mie lekcje z panem Nowickim.
wiczenie 9
1. Moniko, 2. Marku, 3. Piotrze, 4. Aniu, 5. Adamie, 6. Basiu, 7. prezesie, 8. dyrektorze, 9. prezes
wiczenie 11
1F, 2F, 3P
wiczenie 12
1c, 2a, 3a, 4c

wiczenie 1
1. ksigowy, ksiegowa
2. dyrektor finansowy
3. dyrektor personalny

61

LEKCJA 4

22

wiczenie 2
1. administracja, 2. analiza, 3. finanse, 4. kadry, 5. magazyn
wiczenie 3
1. ksigowoci, marketingu, administracji; 2. dziau personalnego, dziau finansowego; 3. zarzdu, rady
nadzorczej; 4. dokumentacji; 5. sprzeday
wiczenie 4
w, na, w, za, od, o
wiczenie 5
osoby, osb, osb, osoby
wiczenie 6
1. duej firmie, dziale marketingu; 2. ksiegowoci; 3. zarzdzie; 4. radzie nadzorczej
wiczenie 7
1. inynierem, dziale, firmie budowlanej, budowy, odpowiedzialn prac, zespoem
2. prezesem, du, midzynarodow firm, strategi firmy, polityk personaln, wyniki finansowe
wiczenie 8
1. Dyrektorem marketingu jest Adam Nosal.
2. Dyrektorem ksigowoci jest Tomasz Pietrzak.
3. Dyrektorem administracji jest Anna Radwan.
4. Dyrektorem magazynu jest Piotr Niecko.
5. Dyrektorem personalnym jest Ewa Mka.

202

wiczenie 9
a) 1C; 2B; 3D; 4A
b) 1. polityk kadrow, 2. prowadzeniem dokumentacji transakcji finansowych, 3. strategi sprzeday
wiczenie 10
1. strategi firmy, polityk personaln, za PR, za kontrol wewntrzn
2. strategi sprzeday
3. prowadzenie dokumentacji transakcji finansowych i ksigowo
4. polityk kadrow
5. utrzymywanie dobrych relacji midzy firm a mediami
wiczenie 13
1D, 2A, 3B, 4C

LEKCJA 5
wiczenie 1
1F, 2H, 3D, 4E, 5G, 6B, 7C, 8A

22

61

wiczenie 2
1) 1. wpaci, 2. poda, 3. wpaca
2) 4. przela, 5. wczyta, 6. przela
3) 7. wypaci, 8. wczyta

wiczenie 3
1. zaoy, 2. zaatwi, 3. uzyska, 4. wypeni, 5. udzieli
wiczenie 4
1.chciaby/chciaaby,2.chciaby,3.chciabym/chciaabym,4.chciaaby,
5.chcielibymy/chciaybymy,6.chcielibycie/chciaybycie,7.chcieliby,8.chciayby
wiczenie 5
1. wypaciem, 2. przelaem, 3. wpaciem
wiczenie 6
1. wpac, 2. przelejemy, 3. zao, 4. wypacimy
wiczenie 7
1. pienidze, 2. pienidzy, 3. pienidzy, 4. pienidzy, 5. pienidze
wiczenie 8
1. dla Beaty, 2. od Adama, 3. do szefa, 4. z konta, 5. dla pani, 6. od/dla pana
wiczenie 9
1. jaka, 2. jaki, 3. jakie, 4. jakie, 5. jakie, 6. jakie
wiczenie 10
1. Musz wypaci pienidze z konta.
2. Chciabym zaoy lokat w banku BPH.
3. Mamy dla pana dobr ofert.
4. Chciabym wpaci pienidze na konto.

203

wiczenie 11
1. zaoy, 2. otworzy, 3. wpaci, wczyta
wiczenie 13
1P, 2F, 3F, 4P, 5F, 6P

LEKCJA 6
wiczenie 1
1E, 2F, 3G, 4H, 5I, 6A, 7C, 8D, 9B
wiczenie 2
subowo, prywatnie, pilnie, krtko, profesjonalnie
wiczenie 3
1. Tak, jest. Nie, nie ma jej; 2. Tak, bdzie. Nie, nie bdzie jej; 3. Tak, bd. Nie, nie bdzie mnie; 4. Tak,
bdzie. Nie, nie bdzie go; 5. Tak, bd. Nie, nie bdzie ich; 6. Tak, bdziemy. Nie, nie bdzie nas.
wiczenie 4
1. Kubickiej, Malinowskiego; 2. Adamiaka, Nowik; 3. Wrony, Kuny

22

61

wiczenie 5
1.pani Ew Rybick
2.panem Piotrem Malinowskim
3.panem Kamilem Kubiakiem i pani Ann Nowak
4.panem Jackiem Wron
5.pani Agnieszk Wojn

wiczenie 6
1. Niech pan przekae wiadomo pani Lubowskiej.
2. Niech pani zadzwoni do mnie jutro.
3. Niech pan skontaktuje si z panem Pockim.
4. Niech pani poczy mnie z pani prezes Kurowsk.
5. Niech pani odbierze telefon.
wiczenie 7
1. Agnieszka zadzwonia do firmy Dom i zapytaa czy zastaa pani Kubik. Asystentka odpowiedziaa, e pani Kubik jest na spotkaniu. Zapytaa, czy moe co przekaza. Agnieszka powiedziaa,
e zadzwoni pniej.
2. Marek zadzwoni do firmy Polo, chcia rozmawia z panem Tomeckim. Asystentka zapytaa go
jak si nazywa i poprosia, eby poczeka chwil na poczenie.
wiczenie 8
1. skontaktuj si, 2. zadzwoni, 3. przeka, 4. powiem
wiczenie 9
1. rozmawia; 2. sprawie, dzwoni; 3. poczeka, przekaza; 4. powiedzie; 5. przeka, numer telefonu

204

wiczenie 10.
Przykadowe (moliwe) dialogi:
1.
Ty: Dzie dobry, mwi Tomasz Daek. Jestem ksigowym w firmie Bro. Czy mog rozmawia z pani Kozowsk?
Asystentka: Niestety, nie ma jej teraz w biurze. Czy co przekaza?
Ty: Tak, prosz powiedzie, e na rachunku za tumaczenie, ktry dostalimy w firmie Bro,
brakuje numeru konta.
Asystentka: Czy moe pan powtrzy nazwisko?
Ty: Tomasz Daek.
2.
Ty: Czy to firma Logo?
Asystentka: Tak, sucham pani.
Ty: Chciaabym rozmawia z panem Antoniakiem.
Asystentka: Pani godno?
Ty: Anna Mrgowska.
Asystentka: W jakiej sprawie pani dzwoni?
Ty: W sprawie imprezy integracyjnej dla firmy Nota.

wiczenie 13
1c, 2b, 3c, 4c, 5b

22

wiczenie 12
1F, 2F, 3P, 4P

61

wiczenie 11
kupna, damsk, sie, zwikszenie, warto

LEKCJA 7
wiczenie 1
1E, 2F, 3G, 4B, 5A, 6C, 7D
wiczenie 2
1. zagraniczny inwestor, 2. biedny region, 3. przemys ciki, 4. wysoka inflacja, 5. zagraniczna inwestycja
wiczenie 3
przemysowy, budetowy, deficytowy, gospodarczy, inwestycyjny, polityczny
wiczenie 4
analizowa, analityk
inwestowa, inwestor
produkowa, producent
projektowa, projektant
wiczenie 5
1. elektronik, 2. samochody, 3. duym niemieckim bankiem, 4. czekolad, 5. nasz firm, 6. ubrania

205

wiczenie 6
1. wzrasta, 2. spada, 3. spada, 4. wzrasta, 5. spadaj, 6. wzrasta, 7. wzrastaj
wiczenie 7
gospodarcza, cakiem, wysoka, spada, zagraniczne, przemys, telekomunikacj, finansowy
wiczenie 9
1. ktra, 2. ktry, 3. ktre, 4. ktra, 5. ktrzy, 6. ktre, 7. ktre, 8. ktrzy, 9. ktre
wiczenie 10
Pisarka to kobieta, ktra pisze ksiki.
Architekt to czowiek, ktry projektuje domy.
Projektant mody to czowiek, ktry projektuje ubrania.
Dziennikarz to czowiek zajmujcy si dziennikarstwem.
Kolekcjoner to mczyzna, ktry kolekcjonuje przedmioty, np. antyki, znaczki etc.
Fotoreporter to mczyzna, ktry fotografuje dla mediw.
Optymista to czowiek, ktry patrzy pozytywnie na wiat.
wiczenie 11
Poziomo: 1. wydawnictwo, 2. pytanie, 3. premiera, 4. Europa, 5. kwiat, 6. targ, 7. ochrona, 8. romantyk
Pionowo: 3. dyrektor

22

61

wiczenie 12
1. czciej, 2. rzadziej, 3. najczciej, 4. najczciej, 5. czciej, 6. rzadziej, 7. rzadziej
wiczenie 13
1. z nim, 2. z ni, 3. z nim, 4. z ni, 5. z nimi
wiczenie 15
1c, 2c, 3c, 4b

LEKCJA 8
wiczenie 1
1C, 2E, 3B, 4A, 5F, 6D
wiczenie 2
1C, 2D, 3A, 4B
wiczenie 3
1. w sprawie, 2. spotka si, 3. niestety, 4. tygodnia, 5. odpowiada
wiczenie 4
1. konferencji, 2. kontraktu, 3. spotkania, 4. negocjacji
wiczenie 5
1. moglibymy, 2. mgby, 3. mogliby, 4. mogaby

206

wiczenie 6
1. przysz sobot, 2. przyszym miesicu, 3. przyszy wtorek, 4. przyszym tygodniu, 5. przysz niedziel, 6. przyszym roku
wiczenie 7
1. przyszego tygodnia, 2. przyszego miesica, 3. przyszego tygodnia, 4. przyszego roku
wiczenie 8
1. umwieni, 2. zadowoleni, 3. zaskoczeni, 4. zachwyceni
wiczenie 9
1. Niestety, nie mog. A moe w przyszy pitek?
2. Tak. Ktra godzina panu/pani odpowiada?
3. Nie. Czy moglibymy przeoy spotkanie na inny termin?
4. Oczywicie. Czy moemy spotka si o 15.00?
wiczenie 10
doradczej, siedziby, klienci, wieczr, prowadzi, specjalny

LEKCJA 9

22

61

wiczenie 1
1C, 2F, 3E, 4B, 5D, 6A
wiczenie 2
1. ukoczyem, 2. z wyksztacenia, 3. wysze

wiczenie 3
1. ukoczyem, 2. wydzia, 3. ukoczyem, 4. doktorat, 5. z wyksztacenia
wiczenie 4
a)awansowa, rozwija si, zmienia si, uczy (si)
b)1. rozwj, 2. zmiany, 3. nauka, 4. awansu
wiczenie 6
1. ekonomi, farmacj; 2. prawa i administracji; 3. architektem; 4. sportem, socjologi, architektur,
teatrem
wiczenie 7
1.matematyki, fizyki, historii, geografii; 2. kluczy; 3. parasola; 4. pienidzy; 5. czasu; 6. koncertw;
7.wszystkiego najlepszego
wiczenie 8
1. w tysic dziewiset szedziesitym
2. w tysic dziewiset osiemdziesitym pitym
3. w tysic dziewiset osiemdziesitym sidmym
4. w tysic dziewiset osiemdziesitym smym
5. w tysic dziewiset dziewidziesitym
6. w dwa tysice trzecim

20

wiczenie 9
kandydatw, dyrektora handlowego, oddziale, stanowisku, zarzdzanie, biurem handlowym, projektami, kandydatw, wyszego wyksztacenia, dowiadczenia, zdolnoci, zaangaowania, dobrej znajomoci
wiczenie 10
1. Zajmowaem/am si szkoleniem pracownikw.
2. Zajmowaem/am si prowadzeniem duych projektw.
3. Zajmowaem/am si nadzorem systemu audytw jakoci.
4. Zajmowaem/am si doskonaleniem procesw w sektorach usug.
wiczenie 12
1b, 2a, 3c, 4b, 5a

LEKCJA 10

wiczenie 2
1. wzmocni, 2. zmniejszy, 3. podnie

61

wiczenie 1
1I, 2D lub 2G, 3H lub 3K, 4A lub 4H, 5J, 6B lub 6F, 7C, 8B lub 8F, 9B lub 9E lub 9K, 10G, 11J

22

wiczenie 3
1. obniy, 2. zwikszy, 3. zmniejszy, 4. rozszerzy

wiczenie 4
1. obniy, 2. zmniejsza, 3. zmniejszy, 4. zwikszy, 5. rozszerzy
wiczenie 5
a) systematycznie, regularnie, stopniowo, gwatownie, znaczco
b) 1. systematycznie, 2. stopniowo, 3. znaczco
wiczenie 6
1. chcemy, 2. planujemy, 3. zamierzamy
wiczenie 7
1. wzmocni, 2. rozszerzy, 3. zmniejszy, 4. uzupeni, 5. zwikszy, 6. podnie, 7. rozszerzy,
8.zwikszy
wiczenie 8
1. rozszerzy, 2. zwikszy, 3. obniy, 4. rozszerzy, 5. zmniejszy
wiczenie 9
1. lepszy, najlepszy; 2. gorsza, najgorsza; 3. mniejsze, najmniejsze; 4. wiksza, najwiksza
wiczenie 10
1. najnisze koszty, 2. najlepsze wyniki, 3. nowy budet, 4. now strategi, 5. nasz now ksigow

20

wiczenie 12
prognozuj, podwoi, ograniczy, urzdzenia, chemiczne
wiczenie 13
1c, 2c, 3a

LEKCJA 11
wiczenie 1
1. zmniejszy, 2. wzrost, 3. spa, 4. niski, 5. krajowy, 6. strata
wiczenie 2
stay, wiodcy, wyniki, produkt, szczegowy, przedstawia, kwarta
wiczenie 3
popyt, w cigu, dwukrotnie, wyniki, zakadalimy, w stosunku do, udzia
wiczenie 4
1. wzronie, 2. wzrosn, 3. wzronie, 4. spadnie, 5. spadn, 6. spadnie

22

61

wiczenie 5
1. wzrosy, 2. spady, 3. spad, 4. wzrosy, 5. spad, 6. spady, 7. wzrs, 8. spady, 9. wzrosa, 10. wzrs,
11. spada
wiczenie 6
1. komputerw, 2. kredyty, 3. sokw, 4. czekolad, 5. artykuw kosmetycznych, 6. rop naftow
wiczenie 7
1. budecie, 2. zeszego roku, 3. staym poziomie, 4. trzech miesicy
wiczenie 8
1. piciu, trzykrotnie; 2. czterokrotnie; 3. dwch, dwukrotnie; 4. dwch lat, trzykrotnie; 5. szeciu,
dwukrotnie; 6. czterech, czterokrotnie; 7. trzech, szeciokrotnie
wiczenie 9
a) jedn pit, jedn czwart, jedn trzeci, jedn drug
b) dwie pite, dwie czwarte, trzy czwarte
wiczenie 11
1F, 2P, 3F, 4P
wiczenie 12
deficyt, ogromny, droejc, ronie, ubiegym, towary, wicej, naszego, liczony, wzrs

209

LEKCJA 12
wiczenie 1
zaczynali, handlowali, dorobili si, zrobili
wiczenie 2
1. Monika ma gow do interesw.
2. To bdzie strza w dziesitk.
3. Pastwo Kubiccy zaczynali od maego sklepu z meblami.
4. Piotr Tomczak zrobi majtek na handlu.
wiczenie 3
1. raportu, 2. stanowiska, 3. kolacji, 4. handlu, 5. powtrzenia, 6. budki
wiczenie 4
1. wasnego mieszkania, 2. samochodu, 3. duego biura, 4. willi z basenem
wiczenie 5
1. od, 2. od, 3. na, 4. na, 5. z, 6. z, 7. do, 8. w
wiczenie 6
1. chisk porcelan, 2. papierem, 3. artykuami kosmetycznymi, 4. samochodami, 5. polsk wdk

22

61

wiczenie 7
1. handlu, 2. produkcji, 3. artykuach kosmetycznych

wiczenie 8
1. Adama Kubiaka, 2. Monik Pietrzak, 3. Ew Kowalsk, 4. Tomka Dbrowskiego
wiczenie 9
(odpowiedzi przykadowe)
1. od osiedlowego sklepiku, 2. na sprzeday drobiu, 3. majtku, 4. ubraniami, 5. do interesw,
6. w dziesitk
wiczenie 11
1D, 2E, 3F, 4B, 5A, 6C
LEKCJA 13
wiczenie 1
1D, 2E, 3A, 4B, 5C
wiczenie 2
1. rodzaj, 2. dugoterminowa, 3. upust, 4. towary, 5. zapytanie ofertowe, 6. wliczony w cen, 7. przedpata
wiczenie 3
1D, 2E, 3F, 4B, 5G, 6H, 7A, 8C
wiczenie 4
handlowa, handlowiec
ubezpiecza, ubezpieczyciel

210

magazynowa, magazynier
importowa, importer
eksportowa, eksporter
wiczenie 5
1. kupnem, 2. wspprac, 3. t ofert, 4. tym kontraktem
wiczenie 6
1. zmiany, 2. upustu, 3. rabatu, 4. lepszych warunkw
wiczenie 7
1. Chcielibymy zmieni warunki umowy.
2. Spodziewamy si rabatu.
3. Proponujemy now umow.
4. Oczekujemy lepszych cen.
wiczenie 9
1. tej inwestycji, 2. tego projektu, 3. inflacji, 4. przyszego tygodnia

22

wiczenie 11
1. j, 2. go, 3. je, 4. je, 5. je

61

wiczenie 10
1. dostaw, 2. waszych produktw, 3. tych spotka, 4. negocjacji, 5. samochodw osobowych, 6. kosztw, 7. waszych warunkw

wiczenie 12
1. drugiego marca, 2. czwartym a sidmym czerwca, 3. smego lipca, 4. dziewitnastym listopada,
5. czternastego do siedemnastego maja, 6. trzeciego maja, 7. jedenastego kwietnia, 8.pitnastego,
9.trzydziestego wrzenia, 10. dwudziestego pierwszego lipca, 11. od dwudziestego pitego do dwudziestego smego czerwca, 12. od pitnastego do dwudziestego pitego padziernika, 13. od szstego
do osiemnastego lipca, 14. dziesitego
wiczenie 14
1P, 2F, 3F, 4F, 5P

LEKCJA 14
wiczenie 1
1. zarejestrowa; 2. otrzyma, zaatwi; 3. powiadomi, wypeni; 4. rozpocz
wiczenie 2
1. rejestracja, 2. powiadomienie, 3. rozpoczcie, 4. prowadzenie
wiczenie 3
1. powinien, 2. powinna, 3. powinnimy, 4. powinnicie, 5. powinienem
wiczenie 4
1. dowiedzie si, 2. rozpocz, 3. zarejestrowa, 4. otrzyma, 5. uzyska

211

wiczenie 5
1. pisze si, 2. czeka si, 3. paci si, 4. otrzymuje si, 5. rejestruje si
wiczenie 7
1. naley wzbogaca swoje sownictwo
2. trzeba j zarejestrowa w Urzdzie Gminy
3. musisz zrobi rozeznanie rynku
4. trzeba mie due dowiadczenie zawodowe
wiczenie 8
1C, 2E, 3A, 4B, 5D
wiczenie 9
1. idc, 2. robic, 3. grajc, 4. czytajc, 5. piszc
wiczenie 10
1. Najpierw trzeba zarejestrowa firm w Urzdzie Gminy.
2. Nastpnie naley uzyska REGON w Urzdzie Statystycznym.
3. Potem trzeba zarejestrowa dziaalno w ZUS-ie.
4. Na koniec naley powiadomi Urzd Skarbowy o rozpoczciu dziaalnoci.

61

wiczenie 11
naleca, wzmocni, kupili, biznesplan, obroty

22

wiczenie 12
wzmocni, nieruchomoci, podczas, prezes, obecnej, ponad, udziaowca, naley, posiada, owiadczy,
dziaaa, waciciel, biznesplan, obroty

LEKCJA 15
wiczenie 1
1. znaczcy, 2. wanie, 3. odbywa si, 4. kolejny, 5. zesp, 6. zebranie
wiczenie 2
1. sukces, 2. przychody, 3. budet, 4. szkolenie, 5. zebranie
wiczenie 4
uzyska, zakadalimy, przeprowadzilimy, udzia
wiczenie 5
1. mi, 2. ci, 3. nam, 4. im, 5. wam, 6. mu, 7. jej
wiczenie 6
1. Czy Adamowi udao si skoczy raport na czas?
2. Nie udao mi si skontaktowa z prezesem Kozowskim.
3. Nie wiem, czy udao mu si zrealizowa plany.
4. W tym miesicu Waldkowi udao si znale dobr prac.

212

wiczenie 7
1. osign, 2. osignem/am, 3. osigne/a, 4. osigna, 5. osignlimy/ymy, 6. osignlicie/
ycie
wiczenie 8
1. ktrego, 2. ktrej, 3. ktrego, 4. ktr, 5. ktrym
wiczenie 10
1. zrealizowalimy, 2. zakadalimy, 3. zwikszylimy, 4. odnotowalimy, 5. przeprowadzilimy, 6. zdobylimy, 7. odnielimy
wiczenie 12
1F, 2P, 3P, 4F

22

61

wiczenie 13
1c, 2b, 3a, 4b, 5c

213

61

22

SOWNIK
A
administracja f administration
administracyjny, -a, -e Adj. administrative
agencja reklamowa f advertising agency
aktywny, -a, -e Adj. active
analityk m analyst
analiza f analysis
analizowa Imperf. (-zuj, -jesz), przeanalizowa Perf.
(-zuj, -zujesz) analyze
artyku m (= produkt) article
atakowa Imperf. (-kuj, -kujesz), zaatakowa Perf.
(-kuj, -kujesz) + Acc. attack
atest m seal of approval
awans m promotion

22

61

B
bankiet m reception, banquet
bankrutowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zbankrutowa
Perf. (-tuj, -tujesz) go bankrupt
bezrobocie n unemployment
biznesplan m business plan
bra Imperf. (bior, bierzesz), wzi Perf. (wezm,
wemiesz) + Acc. take
brak m lack, shortage
brana f area of business, line of business
budka f (= kiosk) stand
budowa f structure, building site
budowa Imperf. (-duj, -dujesz), zbudowa Perf.
(-duj, -dujesz) + Acc. build
budet m budget
budetowy, -a, -e Adj. budget
byy, -a, -e Adj. former, ex-

duej Adv. longer


dochd m (pl. dochody) income
dookoa + Gen. around
dorabia si Imperf. (-am si, -asz si), dorobi si
Perf. (-robi si, -robisz si) + Gen. (jzyk potoczny) make a fortune
doradztwo n consultancy
doskonalenie n improvement, development
dostawa f delivery
dowiadczenie n experience
dotyczcy, -a, -e Adj. concerning
dowiadywa si Imperf. (-duj si, -dujesz si), dowiedzie si Perf. (-wiem si, -wiesz si) + Gen.; + od
+ Gen.; + z + Gen. find out
dyskusyjny, -a, -e Adj. disputable
dyskutowa Imperf. (-tuj, -tujesz), przedyskutowa
Perf. (-tuj, -tujesz) discuss
dzia m department
dziaa Imperf. (-am, -asz) act, operate
dzielnica f district
dziki + Dat. thanks to

C
centrala f head office, switchboard
certyfikat m certificate
chodnia f cold store
Cit podatek od dochodw spek i przedsibiorstw
Corporate Income Tax
czonek m member
czowiek m person, human being
D
dane pl data
dany, -a, -e Adj. given
deficyt m deficit
deficytowy, -a, -e Adj. unprofitable
depozyt m deposit
detalicznie Adv. retail
detaliczny, -a, -e Adj. retail
detalista m retailer
dugofalowy, -a, -e Adj. long-term

E
ekologiczny, -a, -e Adj. ecological
ekonomia f economics
ekonomiczny, -a, -e Adj. economic
ekonomista m economist
ekspert m + od + Gen. expert
eksport m export
eksporter m exporter
eksportowa Imperf. (-tuj, -tujesz) + Acc. export

F
fabryka f factory, plant
facet m (mczyzna w jzyku potocznym) guy
fiasko n fiasco
finalizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), sfinalizowa Perf.
(-zuj, -zujesz) + Acc. finalize, conclude
finanse pl. finances, funds
finansista m financier
finansjera f financial circles
finansowa Imperf. (-suj, -sujesz), sfinansowa Perf.
(-suj, -sujesz) + Acc. finanse
finansowo Adv. financially
finansowy, -a, -e Adj. financial
firma f firm, company
handlowa Adj. commercial company
komputerowa Adj. computer company
konsultingowa Adj. consulting company
transportowa Adj. shipping company, transport
company
usugowa Adj. service company

215

zagraniczna/midzynarodowa Adj. foreign/international company


polska/krajowa Adj. Polish/domestic company
formalno f (pl. formalnoci) formality
formularz m form
forsa f (pienidze w jzyku potocznym) cash, dosh
fortuna f fortune
G
gatunek m quality
gwny, -a, -e Adj. main
gmina f district
gospodarczy, -a, -e Adj. economic
gospodarka f economy
grzyb m fungus
gwatowny, -a, -e Adj. violent
gwarantowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zagwarantowa
Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc. guarantee
H
handlowa Imperf. (-luj, -lujesz) + Instr.; + z + Inst.
trade
handlowiec m trader, salesperson
higieniczny, -a, -e Adj. hygienic

22

61

I
ilo f amount
imi n (pl. imiona) name
import m import
importer m importer
importowa Imperf. (-tuj, -tujesz) + Acc. import
impreza f party, event
inflacja f inflation
interes m (pl. interesy) business
inwestor m investor
inwestowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zainwestowa
Perf. (-tuj, -tujesz) + w + Acc. invest
inwestycja f investment
inwestycyjny, -a, -e Adj. investment

konieczny, -a, -e Adj. necessary


konkurencja f competition
konkurencyjny, -a, -e Adj. competitive
konsumpcja f consumption, consumerism
konsumpcyjny, -a, -e Adj. consumer, consumerist
kontakt m contact
kontaktowa si Imperf. (-tuj si, -tujesz si), skontaktowa si Perf. (-tuj si, -tujesz si) + z + Inst.
contact
kontaktowy, -a, -e Adj. contact
konto n account
osobiste Adj. personal account
stan konta account balance
wycig z konta bank statement
kontrakt m contract
koczy Imperf. (-cz, -czysz), skoczy Perf. (-cz,
-czysz) + Acc. finish
korzystny, -a, -e Adj. beneficial
kosmetyczny, -a, -e Adj. cosmetic
koszt m cost, expense
kosztorys m cost estimate
kosztowny, -a, -e Adj. expensive
kredyt m credit, loan
kropka f dot, full stop
ksigowa f accountant
ksigowo f accounting
kupno n purchase
kwarta m quarter
kwestionariusz m questionnaire

J
jako f quality
jednak yet
jednoczenie Adv. simultaneously, at the same time
K
kapita m capital
kapitaowy, -a, -e Adj. capital
kasa f (pienidze w jzyku potocznym) cash, dosh
kierowa Imperf. (-ruj, -rujesz) + Instr. run
kierowanie n management
klapa f (bankructwo w jzyku potocznym) flop,
disaster
koktajl m cocktail
koktajlowy, -a, -e Adj. cocktail
konferencja f conference
konferencyjny, -a, -e Adj. conference

216

L
lektura f reading
lokata f deposit

czy Imperf. (-cz, -czysz), poczy Perf. (-cz,


-czysz)+ Acc.; + z + Inst. connect
M
majtek m wealth, fortune
male Imperf. (-lej, -lejesz), zmale Perf. (-lej,
-lejesz) diminish, decrease
mapa f at sign
marketing m marketing
maszyna f machine
media pl. media
miedziany, -a, -e Adj. copper
miesiczny, -a, -e Adj. monthly
midzynarodowy, -a, -e Adj. international
modernizacja f modernization
modernizacyjny, -a, -e Adj. modernization
modernizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), zmodernizowa Perf. (-zuj, -zujesz) + Acc. modernize
motywacja f motivation
motywacyjny, -a, -e Adj. motivational, incentive
moliwo f possibility
moliwy, -a, -e Adj. possible

mwi Imperf. (-wi, -wisz), powiedzie Perf. (-wiem,


-wiesz) + o + Loc. speak
mzg m brain
N
nadzorowanie n supervise
nadzr m + nad + Instr. supervision
najchtniej Adv. most gladly
nalee Imperf. (-, -ysz) + do + Gen. belong to
naley one should...
napity, -a, -e Adj. busy
nastpnie Adv. next
nawzajem Adv. the same to you
negocjacje pl. negotiations
negocjacyjny, -a, -e Adj. negotiation
negocjator m negotiator
negocjowa Imperf. (-juj, -jujesz), wynegocjowa
Perf. (-juj, -jujesz) + Acc. negotiate
nieruchomoci pl. (fixed) property, real estate
niewystarczajcy, -a, -e Adj. insufficient
NIP numer identyfikacji podatkowej taxpayer
identification number

22

61

O
obaj both
obecnie Adv. at present, now
obecny, -a, -e Adj. present
obnia Imperf. (-am, -asz), obniy Perf. (-ni,
-niysz) + Acc. dimisnish, decrease
obowizkowo Adv. one must..., absolutely
obroty pl. turnover, sales
obserwacja f observation
obserwator m observer
obserwowa Imperf. (-rwuj, -rwujesz), zaobserwowa Perf. (-rwuj, -rwujesz) + Acc. observe
obywatelstwo n citizenship
ocenia Imperf. (-am, -asz), oceni Perf. (-eni, -enisz)
+ Acc. evaluate, assess
oczekiwa Imperf. (-kuj, -kujesz) + Gen. expect
oczekiwanie n (pl. oczekiwania) expectation
odbiera Imperf. (-am, -asz), odebra Perf. (-bior,
-bierzesz) + Acc. take
odbywa si Imperf. (3. os. -wa si), odby si Perf.
(3.os. odbdzie si) take place
oddzia m branch, department
odkada Imperf. (-am, -asz), odoy Perf. (-o,
-oysz) + Acc. put back, ring off
odnosi Imperf. (-nosz, -nosisz), odnie Perf.
(-nios, -niesiesz) + Acc. take back, make (a success)
odnotowywa Imperf. (-owuj, -owujesz), odnotowa
Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc. note
odpowiada (I) Imperf. (-am, -asz), odpowiedzie
Perf. (-wiem, -wiesz) + za + Acc. be in charge of
something
odpowiada (II) Imperf. (3 os. -da, -daj) + Dat.
suit

odpowiedzialny, -a, -e Adj. + za + Acc. responsible


odpowied f (pl. odpowiedzi) response, answer, reply
odsetki pl. interest
odwiedza Imperf. (-am, -asz), odwiedzi Perf. (-edz,
-edzisz) + Acc. visit
odwoywa Imperf. (-uj, -ujesz), odwoa Perf.
(-am, -asz) + Acc. dismiss somebody
oferowa Imperf. (-ruj, -rujesz) + Acc. offer
oferta f offer
ogromny, -a, -e Adj. vast
okres m period
opata f charge, fee
oprocentowanie n rate
stae Adj. fixed interest rate
zmienne Adj. adjustable interest rate
oprowadza Imperf. (-am, -asz), oprowadzi Perf.
(-adz, -adzisz) + Acc.; + po + Loc. show around
osiga Imperf. (-am, -asz), osign Perf. (-n, -niesz)
+ Acc. achieve
osobisto f personage, personality
osobisty, -a, -e Adj. personal
osobowo f personality
osobowy, -a, -e Adj. personal
oszczdnoci pl. savings
oszczdza Imperf. (-am, -asz), oszczdzi Perf.
(-dz, -dzisz) save
otrzymywa Imperf. (-muj, -mujesz), otrzyma Perf.
(-am, -asz) + Acc. receive
otwarcie n openly
otwiera Imperf. (-am, -asz), otworzy Perf. (-worz,
-worzysz) + Acc. open
P
partner m partner
perspektywa f perspective, prospect
pewny, -a, -e Adj. certain, sure
pilny, -a, -e Adj. urgent
Pit deklaracja (zeznanie) o wysokoci dochodu od
osb fizycznych tax return
PKB produkt krajowy brutto GDP gross domestic product
placwka f post, institution
plajta f (bankructwo w jzyku potocznym) flop
plajtowa Imperf. (-tuj, -tujesz), splajtowa Perf.
(-tuj, -tujesz) go to the wall, go bankrupt
plansza f display chart
patno f payment
pocztek m beginning
poczta f post
podatek m (pl. podatki) tax
podatkowy, -a, -e Adj. tax
podczas during
podnosi Imperf. (-osz, -osisz), podnie Perf.
(-nios, -niesiesz) + Acc. increase
podstawowy, -a, -e Adj. basic
podsumowywa Imperf. (-owuj, -owujesz), podsumowa Perf. (-muj, -mujesz) + Acc. sum up, recapitulate

21

przedtem Adv. before


przejcie n takeover
przekazywa Imperf. (-zuj, -zujesz), przekaza Perf.
(-ka, -kaesz) + Acc. pass on, hand over, take
(a message)
przekada Imperf. (-am, -asz), przeoy Perf. (-o,
-oysz) + Acc. put off, postpone
przekonany, -a, -e Adj. convinced
przekonywa Imperf. (-nuj, -nujesz), przekona Perf.
(-am, -asz) + Acc.; + do + Gen. convince
przekracza Imperf. (-am, -asz), przekroczy Perf.
(-cz, -czysz) + Acc. exceed
przelew m transfer
przelewa Imperf. (-am, -asz), przela Perf. (-lej,
-lejesz)+ z + Gen.; + na + Acc. transfer
przemys m industry
przemysowy, -a, -e Adj. industrial
przeprowadza Imperf. (-am, -asz), przeprowadzi
Perf. (-adz, -adzisz) + Acc. conduct
przewidywa Imperf. (-duj, -dujesz), przewidzie
Perf. (-widz, -widzisz) + Acc. predict
przychody pl. income
przychodzi Imperf. (-odz, -odzisz), przyj Perf.
(przyjd, przyjdziesz) come
przygotowany, -a, -e Adj. ready, prepared
przygotowywa Imperf. (-owuj, -owujesz), przygotowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc. prepare
przyjaciel m friend
przyjemno f pleasure
przyjeda Imperf. (-am, -asz), przyjecha Perf. (-jad,
-jedziesz) arrive
przyjcie n party
przyjmowa Imperf. (-muj, -mujesz), przyj Perf.
(-jm, -jmiesz) + Acc. accept
przynosi Imperf. (-nosz, -nosisz), przynie Perf.
(-nios, -niesiesz) + Acc. bring
przypomina sobie Imperf. (-am, -asz), przypomnie
sobie Perf. (-mn, -mnisz) + Acc. recall, remember
przystpny, -a, -e Adj. accessible, affordable
przysya Imperf. (-am, -asz), przysa Perf. (-l,
-lesz) + Acc. send
przyszy, -a, -e Adj. future, next

22

61

podwaja Imperf. (-am, -asz), podwoi Perf. (-woj,


-woisz) + Acc. double
polityczny, -a, -e Adj. political
polityka f politics
poczenie n connection, call, link
pomys m idea
poniewa because
poprzez through
popyt m demand
postanawia Imperf. (-am, -asz), postanowi Perf.
(-nowi, -nowisz) decide
potencjalny, -a, -e Adj. potential
potencja m potential
potrzebowa Imperf. (-buj, -bujesz) + Gen. need
potwierdza Imperf. (-am, -asz), potwierdzi Perf.
(-rdz, -rdzisz) + Acc. confirm
powiadamia Imperf. (-am, -asz), powiadomi Perf.
(-mi, -misz) + Acc.; + o + Loc. notify
powiadomienie n notification
powiat m (local administration in Poland) county
powinien + Inf. one should
poza tym besides
poziom m level
poznawa Imperf. (-znaj, -znajesz), pozna Perf.
(-am, -asz) + Acc. get to know, meet, learn
pozyskiwa Imperf. (-kuj, -kujesz), pozyska Perf.
(-am, -asz) + Acc. win over
poyczka f loan
pracodawca m employer
prezentacja f presentation
prezes m president
procedura f procedure
proceduralny, -a, -e Adj. procedural
procent m percent
producent m producer
produkcja f production
produkowa Imperf. (-kuj, -kujesz), wyprodukowa
Perf. (-kuj, -kujesz) + Acc. produce
prognoza f forecast, prognosis
prognozowa Imperf. (-zuj, -zujesz) forecast
projekt m project
projektant m designer
projektowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zaprojektowa
Perf. (-tuj, -tujesz) design
prowadzenie n run
prowadzi Imperf. (-adz, -adzisz), poprowadzi Perf.
(-adz, -adzisz) + Acc. conduct, run
prowizja f commission
prbowa Imperf. (-buj, -bujesz), sprbowa Perf.
(-buj, -bujesz) + Gen. try, attempt
przecitny, -a, -e Adj. average
przedpata f advance payment
przedsibiorstwo n company, enterprise, business,
firm
przedstawia Imperf. (-am, -asz), przedstawi Perf.
(-wi, -wisz) + Acc. introduce, present, put forward

21

R
rada f a piece of advice
ranking m ranking
realistyczny, -a, -e Adj. realistic
realizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), zrealizowa Perf.
(-zuj, -zujesz) + Acc. carry out
regon Rejestr Gospodarki Narodowej polish
national economy register of companies
rejestracja f registration
rejestrowa Imperf. (-ruj, -rujesz), zarejestrowa Perf.
(-ruj, -rujesz) + Acc. register
reklamowy, -a, -e Adj. advertising

remont m renovation, repair, refurbishment


renegocjowa Imperf. (-juj, -jujesz) renegotiate
rentowny, -a, -e Adj. profitable
roczny, -a, -e Adj. annual
rodowy -a, -e Adj. family
rolnictwo n agriculture
rosn Imperf. (-n, -niesz) grow
rozkrca Imperf. (-am, -asz), rozkrci Perf. (-c,
-cisz) (jzyk potoczny) get something going
rozcza Imperf. (-am, -asz), rozczy Perf. (-cz,
-czysz) + Acc. disconnect
rozpoczcie n beginning, start
rozpoczyna Imperf. (-am, -asz), rozpocz Perf.
(-czn, -czniesz) + Acc. start, begin
rozwija si Imperf. (-am si, -asz si), rozwin si
Perf. (-n si, -niesz si) develop
rwnie Adv. also
rny, -a, -e Adj. different
rura f pipe
rutyna f routine
rynek m market

rednica f diameter
rodki pl. means
T
telekomunikacja f telecommunications
telekonferencja f teleconference
termin m term, deadline
terminowy, -a, -e Adj. fixed-term, prompt, urgent
tgi, -a, -e Adj. stout
tumacz m translator, interpreter
towar m commodity
transakcja f transaction, deal
transfer m transfer
trema f stage fright, nerves
trzeba it is necessary to do something
tworzy Imperf. (-rz, -rzysz), stworzy Perf. (-rz,
-rzysz) + Acc. create
tygodniowy, -a, -e Adj. weekly
tygrys m tiger

22

61

S
samodzielny, -a, -e Adj. independent
sektor m sector
seminarium n seminar
seminaryjny, -a, -e Adj. seminar
sen m dream
serce n heart
sezonowy, -a, -e Adj. seasonal
skada Imperf. (-am, -asz), zoy Perf. (-, -ysz) +
Acc. fold, submit
spada Imperf. (-am, -asz), spa Perf. (spadn, spadniesz) fall, drop
spadek m fall, decrease
specjalista m + od + Gen. specialist
specjalistka f female specialist
specjalistyczny, -a, -e Adj. specialist
specjalizowa si Imperf. (-zuj si, -zujesz si), wyspecjalizowa si Perf. (-zuj si, -zujesz si) + w
+ Loc. specialize
specjalno f speciality
specjalny, -a, -e Adj. special
spotkanie n meeting
spotyka si Imperf. (-am si, -asz si), spotka si
Perf. (-am si, -asz si) + z + Instr. meet
spka f company, partnership
z o.o. Adj. limited liability company
akcyjna Adj. joint-stock company
cywilna Adj. general partnership
sprawa f issue, matter
sprawdzony, -a, -e Adj. checked, proven
sprzeda f sale, sales
stabilny, -a, -e Adj. stable
stay, -a, -e Adj. permanent
stanowisko n post, position

sta m traineeship, (work) experience


stopie m deegree, level
stopniowy, -a, -e Adj. gradual
strata m (pl. straty) loss
strategia f strategy
strategiczny, -a, -e Adj. strategic
stuprocentowy, -a, -e Adj. hundred per cent
szanujcy si, -a, -e Adj. self-respecting
szczegowy, -a, -e Adj. detailed
szefowa f (female) boss
szklanka f glass
szkolenie n training (course)
szkoa f school
podstawowa Adj. primary school
rednia Adj. secondary school
wysza Adj. higher education institution
sztuka f (= pojedyncza rzecz) piece

U
ubezpieczony, -a, -e Adj. insured
ubezpieczyciel m insurer
udawa si Imperf. (-aj si, -ajesz si), uda si Perf.
(-am si, -asz si) manage, succeed in something
udzia m participation, share
udziela Imperf. (-am, -asz), udzieli Perf. (-l, -lisz)
+ Gen. provide, give
ukoczy Perf. (-cz, -zysz) + Acc. finish
ulotka f leaflet, flyer
umawia si Imperf. (-am si, -asz si), umwi si
Perf. (-wi si, -wisz si) + z + Instr.; + na + Acc.
make an appointment
umwiony Adj. (pl. umwieni) have an appointment
with somebody
usugi pl. services

219

ustala Imperf. (-am, -asz), ustali Perf. (-l, -lisz)


+ Acc. establish, set, fix
ustpstwo n concession
utrzymywa Imperf. (-muj, -mujesz), utrzyma Perf.
(-am, -asz) + Acc. maintain
utrzymywa si Imperf. (-muj si, -mujesz si), utrzyma si Perf. (-am si, -asz si) + na + Loc.
stay, remain
uwaa Imperf. (-am, -asz), e... think
uwielbia Imperf. (-am, -asz) love, adore
uzgadnia Imperf. (-am, -asz), uzgodni Perf. (-ni,
-nisz) + Acc. agree on something, arrange
uzyskiwa Imperf. (-kuj, -kujesz), uzyska Perf. (-am,
-asz) + Acc. get, obtain, gain
V
Vat podatek od wartoci dodanej Value Added
Tax

22

61

W
waluta f currency
polska Adj. Polish currency
wymienialna Adj. convertible currency
warunek m (pl. warunki) condition, term
wtpliwo f doubt
wtroba f liver
wchodzi Imperf. (-dz, -dzisz), wej Perf. (wejd,
wejdziesz) enter
wczytywa Imperf. (-tuj, -tujesz), wczyta Perf. (-am,
-asz) swipe
wewntrzny, -a, -e Adj. internal
wiecznie Adv. eternally
wiele Adv. many
wiodcy, -a, -e Adj. leading
wizyta f visit
wliczony, -a, -e Adj. included
waciciel m owner
wanie Adv. just, exactly
wniosek m application
wojewdztwo n voivodeship
wok Adv. around
wpaca Imperf. (-am, -asz), wpaci Perf. (-ac, -acisz)
+ na + Acc. pay in, deposit
wpyw m (pl. wpywy) income, revenue
wreszcie at last, finally
wsiada Imperf. (-am, -asz), wsi Perf. (wsid, wsidziesz) + do + Gen. get on, board
wsplnik m partner
wsppraca f cooperation
wsppracowa Imperf. (-cuj, -cujesz) + z + Instr.
cooperate
wsppracownik m (pl. wsppracownicy) colleague,
associate, collaborator
wszyscy everyone, all
wydajno f efficiency
wydawnictwo n publishing house, publisher
wyglda Imperf. (-am, -asz) look like

wyksztacenie n education, educational background


wymagajcy, -a, -e Adj. demanding
wymienia Imperf. (-am, -asz), wymieni Perf. (-eni,
-enisz) + Acc. enumerate, change
wynajmowa Imperf. (-muj, -mujesz), wynaj Perf.
(-najm, -najmiesz) + Acc. rent, hire
wynik m result
wynosi Imperf. (-osz, -osisz), wynie Perf. (-nios,
-niesiesz) amount to something
wypenia Imperf. (-am, -asz), wypeni Perf. (-ni, nisz) + Acc. fill in
wypaca Imperf. (-am, -asz), wypaci Perf. (-ac, acisz) + z + Gen. take out money
wysiada Imperf. (-am, -asz), wysi Perf. (-sid, sidziesz) get off
wysoko f altitude, height
wysya Imperf. (-am, -asz), wysa Perf. (-l, -lesz)
+ Acc. send
wytrzymywa Imperf. (-muj, -mujesz), wytrzyma
Perf. (-am, -asz) tolerate, bear, stand, put up with
something
wyzwanie n challenge
wzrasta Imperf (-am, -asz), wzrosn Perf. (-n, niesz) increase, go up, grow
wzrost m growth

220

Z
zaangaowanie n involvement
zaczyna Imperf. (-am, -asz), zacz Perf. (-czn,
-czniesz) + Acc.; + od + Gen. begin, start
zadawa Imperf. (-daj, -dajesz), zada Perf. (-am,
-asz) + Acc. set, give, ask
zadowolony, -a, -e Adj. (pl. zadowoleni) satisfied
zainteresowania pl. hobbies, interests
zajcie n occupation, job
zajmowa si Imperf. (-muj si, -mujesz si), zaj si
Perf. (-m si, -miesz si) + Instr. deal with, be
involved in something
zakad m (pl. zakady) factory, plant
zakada Imperf. (-am, -asz), zaoy Perf. (-o,
-oysz) + Acc. establish, assume, open (a bank
account), start
zakoczy Perf. (-cz, -czysz) + Acc. finish
zakres m range, cope
zaatwia Imperf. (-am, -asz), zaatwi Perf. (-twi, twisz) + Acc. fix, take care of something
zamierza Imperf. (-am, -asz) intend
zamieszanie n commotion, confusion
zapomina Imperf. (-am, -asz), zapomnie Perf.
(-mn, -mnisz) + Gen.; + o + Loc. forget
zaprasza Imperf. (-am, -asz), zaprosi Perf. (-osz,
-osisz) + Acc.; + na + Acc. invite
zarabia Imperf. (-am, -asz), zarobi Perf. (-bi, -bisz)
+ Acc. earn
zarobki pl. earnings
zarzd m management, management board, board
of directors

zgodny, -a, -e Adj. unanimous, agreeable


zmiana f change
zmienia Imperf. (-am, -asz), zmieni Perf. (-eni, enisz) + Acc. change
zmniejsza si Imperf. (-am si, -asz si), zmniejszy
si Perf. (-sz si, -szysz si) decrease, go down
znaczcy, -a, -e Adj. meaningful, significant
znajomy m acquaintance, friend
znika f reduction, cut, discount
zrywa Imperf. (-am, -asz), zerwa Perf. (-rw, -rwiesz) break off
ZUS Zakad Ubezpiecze Spoecznych Social Insurance Institution
zwiksza si Imperf. (-am si, -asz si), zwikszy si
Perf. (-sz si, -szysz si) increase, go up
zwykle Adv. usually
zysk m (pl. zyski) profits

odek m stomach
ywno f food

22

61

zarzdza Imperf. (-am, -asz), zarzdzi Perf. (-dz,


-dzisz) + Instr. administer, manage
zarzdzanie n management
zasiada Imperf. (-am, -asz), zasi Perf. (-sid, sidziesz) sit on (the board), have a seat on (the
board)
zasig m range, signal
zastawa Imperf. (-staj, -stajesz), zasta Perf. (-stan,
-staniesz) + Acc. find
zawiadczenie n certificate
zatrudnia Imperf. (-am, -asz), zatrudni Perf. (-ni,
-nisz) + Acc. employ
zatrudnienie n employment
zatrzymywa si Imperf. (-muj si, -mujesz si), zatrzyma si Perf (-am si, -asz si) stay
zaufanie n trust
zawd m occupation, profession
zazwyczaj Adv. usually
zebranie n meeting
zesp m team
zeszy, -a, -e Adj. last

221

61

22

61

22

61

22

You might also like