Professional Documents
Culture Documents
22
61
22
61
22
61
22
22
61
ISBN 97883-242-1106-7
SPIS TRECI
WSTP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1. DANE OSOBOWE KWESTIONARIUSZ OSOBOWY
(Wypenianie kwestionariusza osobowego, podawanie informacji o swojej drodze
zawodowej, zadawanie pyta o dane osobowe) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
2. PREZENTACJA FIRMY
(Opisywanie firmy: firma dziaa na polskim rynku x lat, zatrudnia x pracownikw,
wsppracuje z...) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
3. MJ DZIE
(Omawianie z asystentk planu dnia: przychodzi X, odwoa,
przeoy spotkanie. Godziny) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
61
4. STRUKTURA FIRMY
(Przedstawianie dziaw, dyrektorw, zajmowa si..., by odpowiedzialnym za...) . . . . . . . . . . . . . . . 47
22
5. KONTO W BANKU
(Zakadanie konta w banku, rozmowa z urzdniczk, kredyt w banku: warunki,
spata, oprocentowanie itp.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59
6. ROZMOWA PRZEZ TELEFON
(Prowadzenie rozmowy telefonicznej, charakterystyczne zwroty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
7. O GOSPODARCE
(Opisywanie sytuacji gospodarczej Polski: inflacja, bezrobocie, dochd PKB,
czasowniki: spada, rosn, wzrasta) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
8. SPOTKANIE
(Umawianie si na spotkanie z klientem, formuy uywane przy inicjowaniu spotkania,
ustalanie terminu spotkania) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
9. DLACZEGO ZMIENIA PRAC? CV
(Motywy zmiany pracy, typowe pytania pracodawcy zadawane podczas rozmowy
kwalifikacyjnej, prezentacja wasnych dokona zawodowych) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105
10. CZY POTRZEBNE S ZMIANY?
(Plany zmian w firmie: planujemy rozszerzy wspprac, zamierzamy
zwikszy sprzeda) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
11. WZROST CZY SPADEK?
(Podawanie danych dotyczcych obrotw, zyskw, strat firmy.
Czasowniki: spa, wzrosn, zwrot: utrzymywa si na tym samym poziomie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131
22
61
SOWNIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
WSTP
22
61
22
61
Dialogi i teksty nie tworz jakiej historii, a to dlatego, i zamiarem autorki byo, aby
zlekcji korzystano na zasadzie poradnika uczcy si moe czyta dowoln lekcj, ktrej
znajomo jest mu potrzebna, np. O gospodarce czy Rozmowa przez telefon.
Sownictwo podzielone zostao na dwie grupy oglne oraz tematyczne. Sownictwo tematyczne zawiera zarwno sownictwo specjalistyczne zwizane z tematem lekcji, jak isownictwo oglne czy potoczne, ktre rozszerza zasb sw dotyczcych tematw lekcji. W jego
skad weszy rwnie wyraenia i zwroty. Cz sownictwa tematycznego stanowi punkt
atwo zapamitasz, w ktrym prezentowane s internacjonalizmy. W obrbie sownictwa
tematycznego znalazy si sowa, ktre nie pojawiy si w tekcie danej lekcji. O ich wczeniu zdecydowao kryterium frekwencyjne analiza tekstw prasowych oraz tekstw autentycznych, pisanych przez biznesmenw. Wsowniczku podaje si dwie formy czasownika,
wkolejnoci najpierw niedokonany, potem dokonany, niezalenie od tego, ktry czasownik
pojawi si wtekcie. Zdarza si, i pewne sowa, ktre autorka uznaa za wane, a jednoczenie trudne do zapamitania, powtarzaj si w sowniczku dwukrotnie (np. potwierdza,
odwoywa, przekada znajduj si w lekcji 3 oraz w lekcji 8).
Przyswojenie sownictwa specjalistycznego jest obok opanowania konstrukcji syntaktycznych podstaw posugiwania si jzykiem specjalistycznym. Dlatego nowe sowa s potem
uywane w wiczeniach zarwno leksykalnych, jak i gramatycznych. Dziki duej iloci powtrze mog by zapamitane przez uczcych si.
Punkt 15 minut na gramatyk prezentuje nowe zagadnienia gramatyczne albo te przywouje te poznane w trakcie kursu podstawowego, ktre autorka uznaa za trudne, jak np.
odmiana czasownika chcie w trybie warunkowym.
Pamitajc jednak o tym, e podrcznik ukazuje si w serii Jzyk polski dla cudzoziemcw, autorka nie powtarza wszystkich zagadnie gramatycznych, ktre pojawiaj si
wtrakcie kursu (deklinacji rzeczownika czy koniugacji). Podstaw, do ktrej odsya si korzystajcych z O biznesie po polsku, jest podrcznik Ewy Lipiskiej Z polskim na ty. Dla tych
wszystkich, ktrym dla przypomnienia gramatyki wystarczy rzut oka na tablice, na kocu
podrcznika zamieszczono tablice gramatyczne zestawienie odmiany rzeczownikw, zaimkw dzierawczych oraz zaimkw osobowych przez przypadki, odmiany czasownika, a take
zestawienie liczebnikw w mianowniku, bierniku i dopeniaczu.
W paragrafie Konstrukcje prezentowane s konstrukcje syntaktyczne, do ktrych nale
zarwno konstrukcje charakterystyczne dla jzyka biznesu, jak i takie, ktre stosowane s
wjzyku oglnym.
Podstaw ostatniej czci lekcji, w ktrej wiczone jest rozumienie tekstw pisanych, s
krtkie artykuy prasowe. Ich tre stanowi informacje gospodarcze. Autorka proponuje na
koniec pytania wice si z treci artykuu, ajednoczenie odwoujce si do dowiadczenia
uczcego si, na ktre moe on odpowiedzie ustnie lub pisemnie.
Podrcznik zosta przetestowany na dziesiciu rnych grupach rednio zaawansowanych,
by udoskonalany w trakcie pracy z biznesmenami.
W przygotowaniu podrcznik na nastpny poziom jzyka biznesu C1.
***
Chciaabym serdecznie podzikowa prof. Wadysawowi Miodunce za wnikliw recenzj i cenne uwagi oraz sugestie, a take Wojciechowi Biakowi, Rainerowi Fuhrmannowi,
Marzenie Jasnos, Edycie Janiszek i Zuzi Koniarz, dziki ktrym podrcznik uzyska obecny
ksztat.
WYKAZ SKRTW
Oto lista skrtw, ktre s stosowane w podrczniku w czci Sownictwo:
61
adjective (przymiotnik)
adverb (przyswek)
feminine (rodzaj eski)
imperfective verb (czasownik niedokonany)
infinitive (bezokolicznik)
masculine (rodzaj mski)
neuter (rodzaj nijaki)
perfective verb (czasownik dokonany)
plural (liczba mnoga)
singular (liczba pojedyncza)
22
Adj.
Adv.
f
Imperf.
Infin.
m
n
Perf.
pl.
sg.
nominative (mianownik)
genitive (dopeniacz)
dative (celownik)
accusative (biernik)
instrumental (narzdnik)
locative (miejscownik)
vocative (woacz)
61
22
22
61
DANE OSOBOWE
KWESTIONARIUSZ
OSOBOWY
61
22
Nazywam si Andrzej Filipiak. Jestem Polakiem, mam 42 lata. Obecnie pracuj w firmie
ABC. Jestem dyrektorem marketingu. Pracuj tu dopiero 2 tygodnie. Przedtem pracowaem na stanowisku dyrektora do spraw sprzeday w duej, midzynarodowej firmie. Dyrektor
personalny prosi mnie o wypenienie kwestionariusza osobowego, ktry jest mu potrzebny
do mojej umowy o prac i dla ZUS-u. Oto ten kwestionariusz:
TIONARIUSZ
KWES
OSOBOWY
22
61
. . . . .
. . . . . .
ko
is
zw
na
ona) i
. . . . . .
1. Imi (imi
. . . . . .
.
.
we
do
.
ko ro
. . . . . .
a) Nazwis
. . . . . .
.
w
ic
dz
ro
. . . .
b) Imiona
. . . . . .
.
i
tk
ma
ko rodowe
. . . . .
c) Nazwis
. . . . . .
a
ni
ze
od
.
ejsce ur
. . . . . .
2. Data i mi
. . . . . .
.
.
.
.
.
stwo
. . . . . .
3. Obywatel
EL) . . . .
ES
(P
y
jn
cy
iden
. . . . .
4. Numer ew
ej (NIP) .
ow
tk
da
po
entyfikacji
. . . .
5. Numer id
. . . . . .
.
.
.
ia
zameldowan
. . . . . .
6. Miejsce
. . . . . .
ji
nc
de
on
koresp
. . . . . .
Adres do
. . . . . .
.
.
.
.
.
.
. . .
. . . . . .
. . . .
. . . . . .
.
.
.
.
.
. .
. . . .
Telefon
. . . . . .
.
.
.
.
.
)
cenie . .
j ukoczenia
7. Wykszta
y i rok je
(nazwa szko
. . . . . .
. . . . . .
.
.
.
.
.
. .
naukowy)
. . . . . .
o, stopie
jaln
(zawd, spec
ia
o zatrudnien
tychczasoweg
do
eg
bi
. . . . . .
ze
.
8. Pr
. . .
.
.
.
.
.
. . . .
la)
(patrz tabe
. . . . . .
Lp.
Pracodawca
Okres zatrudnienia
Stanowisko
13
II
Nie lubi, kiedy ludzie zadaj mi osobiste pytania: czy mam rodzin, czy nie? Czy mam
dzieci? Albo: ile mam lat? Jak si nazywa mj pies (bo uwaaj, e kady powinien mie psa).
Jestem w pracy pierwszy dzie, a wszyscy dookoa atakuj mnie pytaniami. Kiedy jestem
wkuchni, pytaj czy lubi sok pomaraczowy. A moe wol grejpfrutowy? A ja wol mie
wity spokj.
SOWNICTWO OGLNE
22
61
SOWNICTWO TEMATYCZNE
14
WYRAENIA
dotychczasowy przebieg zatrudnienia
do spraw + Gen.
miejsce urodzenia
miejsce zameldowania
numer ewidencyjny PESEL
numer identyfikacji podatkowej NIP
stopie naukowy
wity spokj
umowa o prac
ATWO ZAPAMITASZ
22
61
15 MINUT NA GRAMATYK
1. Cho przymiotniki osobisty i osobowy pochodz od tego samego rzeczownika osoba, maj
rne znacznie. Osobisty znaczy tyle co: odnoszcy si do danej osoby, bdcy wasnoci
danej osoby, wasny, prywatny, np. baga osobisty, rzeczy osobiste, sekretarz osobisty, sprawy osobiste. Osobowy dotyczcy osoby lub osb: dane osobowe, zaimki osobowe.
2. Liczba mnoga sowa rodzaju nijakiego imi brzmi imiona. Podobnie: plemi plemiona.
3. Formy mskoosobowe zaimkw dzierawczych: moi, twoi, jego, jej, nasi, wasi, ich. Zobacz
tablic na kocu ksiki.
15
dzie
tydzie
miesic
rok
2, 3, 4
dni
tygodnie
miesice
lata
5...
dni
tygodni
miesicy
lat
KONSTRUKCJE
PYTANIA OFICJALNE
(Pana/pani) imi?
Jak si nazywasz?
(Pana/pani) nazwisko?
Pana/pani godno?
* stan cywilny:
panna single
kawaler single
zamna married woman
onaty married man
rozwiedziona devorced woman
rozwiedziony devorced man
wdowa widow
wdowiec widower
16
22
PYTANIA NIEOFICJALNE
61
WICZENIA
wiczenie 1
Od jakich rzeczownikw pochodz podane poniej przymiotniki? Np. pracowity
praca.
1. naukowy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. zawodowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. okresowy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. osobisty
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. rodzinny
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. stopniowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. czasowy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8. rodowy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9. wyksztacony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10. pracowity
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
1. teraz
2. wczeniej
3. godno
4. prywatny
61
wiczenie 2
Podaj synonimy* nastpujcych sw, np. samochd auto.
. . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 4
Pocz w pary sowa z obu kolumn, np. 5. naukowy A. stopie.
1. rodowe
2. osobowe
3. zawodowy
4. osobiste
5. naukowy
A. stopie
B. prywatne sprawy
C. dane, np. imi, nazwisko, adres
D. zwizany z prac
E. nazwisko
17
wiczenie 5
Najpierw wypenij kwestionariusz, a potem odczytaj z niego dane, np.
imi: Ewa Mam na imi Ewa.
nazwisko: Nowik Nazywam si Nowik.
1. Imiona rodzicw:
2. Data i miejsce urodzenia:
3. Obywatelstwo:
4. Miejsce zamieszkania:
5. Wyksztacenie:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 6
Odczytaj wiek osb, a nastpnie napisz odpowiednie formy sowa rok w liczbie
mnogiej, np. Moja siostra ma 18 lat.
22
61
1. Mj brat ma 33 . . . . . . . . . . . . . ..
2. Moja ona ma 25. . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Znajomy mojej siostry ma 42. . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. M Anny ma 56. . . . . . . . . . . . . . ..
5. Syn mojego przyjaciela ma 16. . . . . . . . . . . . . , a jego crka ma 12 . . . . . . . . . . . . . . ..
6. Pracuj w tej firmie 1. . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 7
Podaj odpowiednie formy sw: dzie, tydzie, miesic, rok w liczbie mnogiej,
np. Mieszkam w Polsce 6 (miesic) miesicy.
1. Jak dugo pracujesz w tej firmie?
Pracuj tu dopiero 3 (tydzie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Jak dugo Adam mieszka w Paryu?
On mieszka w Paryu 7 (miesic) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Ile lat Beata jest kelnerk?
Ona jest kelnerk dopiero 2 (miesic) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Czy dugo jeste chory?
Jestem chory ju 5 (tydzie). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Ile dni nasza szefowa jest ju na urlopie?
Ona jest na urlopie ju 20 (dzie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..
..
..
..
..
wiczenie 8
Rzeczowniki w nawiasie napisz w odpowiednim przypadku, np. Jestem (Polka) Polk.
Nazywam si Monika Antoniak. Jestem (Polka) ................, mam 38 (rok) ............
Niedawno zaczam (praca) ................ w (midzynarodowa firma) ................
18
61
22
wiczenie 10
To ty wypeniasz kwestionariusz swojego pracownika. Zadajesz mu pytania o informacje zawarte w kwestionariuszu, np. 1. Jak pan/pani si nazywa?
KWESTIONARIUSZ OSOBOWY
1. Imi (imiona) i nazwisko
Jak pan/pani si nazywa
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
a) Nazwisko rodowe
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
b) Imiona rodzicw
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
c) Nazwisko rodowe matki
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Data i miejsce urodzenia
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Obywatelstwo
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Numer ewidencyjny (PESEL)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Numer identyfikacji podatkowej (NIP)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. Miejsce zameldowania
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
?
?
?
?
?
?
?
?
?
19
Adres do korespondencji
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Telefon
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. Wyksztacenie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(nazwa szkoy i rok jej ukoczenia)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
(zawd, specjalno, stopie naukowy)
8. Przebieg dotychczasowego zatrudnienia
a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
c) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
?
?
?
?
?
?
?
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
22
61
Sklep firmowy to sklep, w ktrym dana firma sprzedaje tylko swoje artykuy po atrakcyjnych cenach.
CZANKI
L
W
Y
P
E
kolejtworzy 200
o
NOWE SKL
a
rz
ie
m
za
ka
ranic,
sp
za g
we
w, w kraju i
rzya dwa no
o
p
tw
le
o
sk
a
k
h
n
yc
za
n
ku m.in.
lc
h
przyszego ro
e w centrac
u
w
k
o
t
rm
cz
fi
o
p
y
a
p
n
salonach
skle
W swoich
i w Supsku.
.
u
h
g
ec
l
cz
lb
E
m
ie
w
arkami
wN
handlowych
0 salonw,
rania pod m
4
b
u
a
i
je
m
o
ru
fe
ch
o
ru
a
u
firm
z Andr
jeden
W tym roku
Lettfield ora
101, wtym
i
a
ie
k
n
n
ec
za
b
o
lc
h
W
ma ic
o
Renard.
an
yd
wBerlinie.
w
, s. 5)
005 r.
2
w
e
cj
a, 13.12.2006
ty
es
tach
Na inw
Rzeczpospolit
la
(
ch
zy
s
li
b
z. W naj
okoo 2 mln
20
wiczenie 11
Podkrel sowa, ktre pojawiy si w tekcie:
wydano
samochody
zamierza
koncentrowa si
za granic
komunikacja
lampy
ubrania
w centrach handlowych
wiczenie 12
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
61
P
P
P
P
P
F
F
F
F
F
22
wiczenie 13
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. Wlczanka otworzya dwa nowe sklepy
a. na rynku w Supsku
b. w centrach handlowych w Supsku i Elblgu
c. w centrach usugowych w Supsku i Elblgu
2. Wlczanka ma teraz
a. 111 salonw
b. 100 salonw
c. 101 salonw
3. Wlczanka ma
a. 2 sklepy w Berlinie
b. 1 sklep w Berlinie
c. 3 sklepy w Berlinie
4. W najbliszych latach zamierza otworzy sklepy
a. w Polsce
b. w Niemczech
c. w Polsce i za granic
21
wiczenie 14
Odpowiedz na pytania:
1. Czy firma, w ktrej pracujesz, rozwija si?
2. Czy otwiera nowe sklepy, nowe biura, uruchamia nowe linie produkcyjne?
3. Czy wydaje pienidze na inwestycje?
4. Jakie ma plany na najblisze lata?
22
61
22
22
61
PREZENTACJA
FIRMY
61
22
61
22
SOWNICTWO OGLNE
dane pl.data
dotyczcy, -a, -eAdj. concerning
miesiczny, -a, -e Adj.monthly
odpowied f (pl. odpowiedzi)response, answer, reply
plansza fdisplay chart
podstawowy, -a, -e Adj.basic
poza tymbesides
prezentacja fpresentation
przedstawia Imperf. (-am, -asz), przedstawi Perf.
(-wi, -wisz) + Acc.introduce, put forward
przygotowany, -a, -e Adj.ready, prepared
25
PREZENTACJA FIRMY
przyjemno fpleasure
roczny, -a, -e Adj.annual
rny, -a, -e Adj.different
trema fstage fright, nerves
tygodniowy, -a, -e Adj.weekly
tygrys mtiger
zeszy, -a, -e Adj.last
ZWROTY
Liczby mwi same za siebie.
SOWNICTWO TEMATYCZNE
22
61
26
PREZENTACJA FIRMY
wsplnik mpartner
wsppracowa Imperf. (-cuj, -cujesz) + z + Instr.cooperate
wydawnictwo npublishing house, publisher
wynosi Imperf. (-osz, -osisz), wynie Perf. (-nios, -niesiesz) (np. Zysk
wynosi 100 tys. zotych, obroty wynosz 500 tys. zotych)amount to something
zajmowa si Imperf. (-muj si, -mujesz si), zaj si Perf.
(-m si, -miesz si) + Instr.
(np. zajmowa si doradztwem)deal with, be involved in something
zakad m (pl. zakady)
(np. zakad produkcyjny, zakady misne, zakady odzieowe)factory, plant
zatrudnia Imperf. (-am, -asz), zatrudni Perf.
(-ni, -nisz) + Acc.employ
zysk m (pl. zyski)profits
ATWO ZAPAMITASZ
22
61
eksport mexport
eksporter mexporter
eksportowa Imperf. (-tuj, -tujesz) + Acc.export
import mimport
importer mimporter
importowa Imperf. (-tuj, -tujesz) + Acc.import
inwestor minvestor
inwestowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zainwestowa Perf. (-tuj, -tujesz) + w + Acc.
(np. Firma Tele inwestuje w telekomunikacj)invest
producent mproducer
produkcja fproduction
produkowa Imperf. (-kuj, -kujesz),
wyprodukowa Perf. (-kuj, -kujesz) + Acc.produce
15 MINUT NA GRAMATYK
Przypomnijmy, e:
1.Czasownik zajmowa si czy si z narzdnikiem (zajmujemy si transportem, reklam,
finansami).
2.Liczebniki od piciu wzwy wymagaj od nastpujcych po nich rzeczownikw formy
dopeniacza liczby mnogiej (5 bankw, 6 hoteli, 7 pyt, 8 biur).
27
PREZENTACJA FIRMY
(+ Gen.)
firmy
sportu
finansw
(+ Loc.)
polskim rynku
(+ Instr.)
sportem
kultur
doradztwem
22
61
28
PREZENTACJA FIRMY
WICZENIA
wiczenie 1
Przedstaw tekst o firmie Konsolo tak, jakby by dyrektorem tej firmy, np.: (My)
zatrudniamy..., zajmujemy si... itp.
wiczenie 2
Pocz w pary synonimw sowa z kolumny ze sowami w ramce, np. 1. partner
wsplnik.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
61
wiczenie 3
Uzupenij tabelk, podporzdkowujc sowa z ramki do podanych kategorii.
Firma
Usugi
wiczenie 4
Uzupenij tabel.
praca
eksport
import
inwestycja
produkcja
specjalizacja
pracowa
Czasownik
Rzeczownik (osoba)
pracownik
29
PREZENTACJA FIRMY
wiczenie 5
W poniszych zdaniach zastosuj sowa ze sowniczka tematycznego, np. Firma, ktra wydaje ksiki, to wydawnictwo.
1. Niepolska firma, ktra dziaa na polskim rynku, to firma ............................
2. Firma, ktra zajmuje si komputerami, programami komputerowymi, to ................
.......................................
3. Firma, ktra produkuje jakie towary, nazywana jest czsto ............................
...........................
4. Firma, ktra zajmuje si reklam, to ..............................................
wiczenie 6
Czym zajmuj si nastpujce firmy? Np. Firma Bona zajmuje si opiek nad
dziemi.
22
61
30
doradztwo personalne
6/oddzia
50/pracownik
obroty: 250 tys. z miesicznie
2
2. Firma Elba
PREZENTACJA FIRMY
transport i spedycja
10/samochd
20/pracownik
obroty: 100 tys. z tygodniowo
22
61
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Technikum to typ szkoy redniej, czsto o profilu technicznym, po ktrej ukoczeniu
ucze ma tytu technika.
Prowadzi znaczy kierowa czym, zarzdza czym, np. prowadzi sklep.
Zaoy firm to da pocztek firmie, zacz dziaa jako firma.
Ekskluzywny znaczy drogi, luksusowy.
31
PREZENTACJA FIRMY
OLSKICH
P
W
N
E
SM
mi.
NIK BIZNE
lujc mebla
SOW
61
x, hand
m Mebrolu
ekskluzywsprzedajemy
K
E
ie
Z
N
C
E
)
K
(...
wi Keczek.
zne
ARTUR
h mebli m
ic
m mechanic
g
u
ro
ik
d
n
i
ch
h
te
yc
n
czej oso
Skoczy
przez dziesi
lientami s ra a trzy
k
le
i
o
k
m
sz
zy
o
as
P
.
N
wKrakowie
zi sklep
blokach. M
atce prowad
ieszkajce w
m
m
y
a
ek ma
b
ag
t
m
o
la
p
lat
edem
. Artur Kecz
si
ie
w
o
ez
k
rz
ra
p
K
m
w
ote
sklepy
im
spoywczy. P
naty.
jedzi wosk
m
ze
ar
k
48 lat, jest o
w
ek zaby taks
cz
e
K
r
u
rt
A
80 r.
fiatem. W 19
ow. FirTaxi
rm transport
s firmy: Inter
fi
re
d
A
sn
ska 9
a
w
a
n
y
zy
o
, ul. Zakopia
mid
w
si
k
je
u
ra
K
jm
8
za
1
i
30-4
racuje
888
ma Inter Tax
rtem. Wspp
) 673788, 676
o
2
1
sp
(0
an
l.
tr
te
i
ym
rodow
ycyjnym
rstwami sped
faks 673868
6 wasz przedsibio
1
a
m
i
ax
T
r
95)
y. Inte
cza, 06.01.19
zcaej Europ
dnie miesiczre
Gazeta Wybor
(
.
w
d
o
ch
tys. z.
nych samo
osz ok. 100
yn
w
ty
ro
b
o
ne
oy firr Keczek za
u
rt
A
r.
0
9
9
W1
22
wiczenie 10
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
32
1.
2.
Po szkole pomaga
a. dziadkowi
b. siostrze
c. matce
3.
4.
2
5.
6.
7.
Klientami firmy s
a. biznesmeni
b. osoby, ktre maj mieszkania w blokach
c. firmy
PREZENTACJA FIRMY
wiczenie 11
Zadaj pytania o podstawowe informacje, ktre wystpuj w tekcie, np. Skoczy
technikum mechaniczne w Krakowie Jak szko skoczy?
22
61
1. Po szkole Artur przez dziesi lat pomaga matce prowadzi sklep spoywczy.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
2. Potem przez siedem lat by takswkarzem.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
3. W 1980 r. Artur Keczek zaoy wasn firm transportow.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
4. Firma Inter Taxi zajmuje si midzynarodowym transportem.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
5. Wsppracuje z przedsibiorstwami spedycyjnymi z caej Europy.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
6. Inter Taxi ma 16 wasnych samochodw.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
7. rednie miesiczne obroty wynosz ok. 100 tys. z.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
8. W 1990 r. Artur zaoy firm Mebrolux.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
9. Nie sprzedajemy ekskluzywnych i drogich mebli. Naszymi klientami
s raczej osoby mieszkajce w blokach.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
10. Artur Keczek ma 48 lat.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
11. Jest onaty.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ?
33
PREZENTACJA FIRMY
61
wiczenie 12
Podaj przykad osoby, ktra zrobia karier w biznesie. Opisz jej drog kariery zawodowej.
22
34
22
61
MJ DZIE
61
22
22
61
Antczak:
37
MJ DZIE
22
61
SOWNICTWO OGLNE
aktywny, -a, -e Adj.active
czowiek mperson, human being
lektura freading
obowizkowo Adv.absolutely
pilny, -a, -e Adj.urgent
poczta fpost
podczasduring
przecitny, -a, -e Adj.average
przychodzi Imperf. (-odz, -odzisz), przyj Perf. (przyjd, przyjdziesz)come
przygotowywa Imperf. (-owuj, -owujesz),
przygotowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc.prepare
przyjaciel mfriend
sen mdream
sprawa fissue, matter
szklanka fglass
uwielbia Imperf. (-am, -asz)love, adore
wizyta fvisit
wsiada Imperf. (-am, -asz), wsi Perf. (wsid, wsidziesz) + do + Gen.get on, board
wsppracownik mcolleague, associate
wyglda Imperf. (-am,-asz)
(np. Jak wyglda plan na popoudnie?)look like
wynajmowa Imperf. (-muj, -mujesz),
wynaj Perf. (-najm, -najmiesz)+ Acc.rent, hire
wysiada Imperf. (-am, -asz), wysi Perf. (-sid, -sidziesz)get off
zapomina Imperf. (-am, -asz), zapomnie Perf. (-mn, -mnisz) + Gen.; + o + Loc.forget
zatrzymywa si Imperf. (-muj si, -mujesz si),
zatrzyma si Perf. (-am si, -asz si) (np. zatrzyma si w hotelu)stay
znajomy macquaintance, friend
zwykle Adv.usually
SOWNICTWO TEMATYCZNE
38
MJ DZIE
WYRAENIA I ZWROTY
sprawa do zaatwienia
wysokie obroty
zaatwia interesy
ATWO ZAPAMITASZ
telekonferencja fteleconference
dyskutowa Imperf. (-tuj, -tujesz), przedyskutowa Perf. (-tuj, -tujesz)
(np. dyskutowa z dyrektorem o nowym projekcie)discuss
dyskusyjny, -a, -e Adj. (np. dyskusyjna kwestia)disputable, controversial
15 MINUT NA GRAMATYK
61
1. Po okreleniach iloci takich jak duo, mao, mnstwo uywany jest dopeniacz. Tu dopeniacz liczby mnogiej spotka (utworzony od rzeczownika liczby mnogiej spotkania).
22
3. Nazwiska
Po przyimkach formy nazwisk zmieniaj si. Po przyimku z stosujemy nazwiska wformie narzdnika. I tak nazwiska zakoczone na -ski, -ska, -cki, -cka odmieniaj si jak
przymiotniki:
pan Jaworski spotkanie z panem Jaworskim,
pani Jaworska spotkanie z pani Jaworsk.
Nazwiska zakoczone na spgosk Nowak, Kubicz s odmieniane jak rzeczowniki rodzaju mskiego:
39
MJ DZIE
KONSTRUKCJE
1. Godziny:
Spotkanie jest o8.00 (smej)
po8.00 (smej)
o 8.15 (smej pitnacie; pitnacie po smej)
o8.45 (smej czterdzieci pi; za pitnacie dziewita)
o8.30 (wp do dziewitej)
Przeoy spotkanie na 8.00 (sm)
Spotkanie jest przed8.00 (sm)
midzy8.00 (sm) a 9.00 (dziewit)
2. Zaczyna (co) od...
(+ Gen.)
budetu
22
61
40
(+ Instr.)
panem Kubickim
pani Kubick
(+ Infin.)
odpisa na list
MJ DZIE
WICZENIA
wiczenie 1
Dopasuj definicje do sw, np. 5. przecitny A. zwyky dzie.
1. prezes
2. odwoa spotkanie
3. telekonferencja
4. napity
5. przecitny
6. aktywny
7. wsppracownik
8. pilna
9. przeoy spotkanie
10. zebranie
A. zwyky dzie
B. czowiek, ktry zawsze co robi
C. sprawa, ktra musi by zaatwiona jak najszybciej
D. osoba, z ktr pracujesz
E. zmieni termin spotkania
F. konferencja przez telefon
G. spotkanie zarzdu, komitetu itp.
H. dyrektor generalny firmy lub banku
I. przepeniony plan, program zaj
J. wykreli spotkanie z planu
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
1. przychodzi
2. zapomina
3. wsiada
4. uwielbia
5. koczy
61
wiczenie 2
Podaj antonimy* nastpujcych sw, np. odwoywa potwierdza.
41
MJ DZIE
wiczenie 4
U zdania z podanych niej sw, np. domu, wraca, do, pracy, po: Po pracy wracam do domu.
1. kawy, zaczynam, od, dzie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. czego, zaczynamy, od?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
3. od, zeszy, raportu, zaczynam, za, tydzie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. pocztku, zacz, musisz, od
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 5
Sowa w nawiasie napisz w odpowiedniej formie (bierniku), np. Konferencja jest
w(przysza sobota) przysz sobot.
..
..
.?
..
22
61
wiczenie 6
Podane w ramce czasowniki napisz w czasie przeszym, np. Monika zawsze przygotowuje spotkania z dyrektorami. Dzi te przygotowaa takie spotkanie.
przeoy, odwoa, przyj, zaatwi
Micha zawsze przychodzi do pracy dopiero po 9.00. Dzisiaj (1) ........................
jeszcze pniej, bo okoo 9.30. Najczciej przekada spotkania ze wsppracownikami, o co
wszyscy maj do niego pretensje. Dzi te (2) .................... wszystkie spotkania. Zdarza si nawet, e odwouje wizyty klientw. Wczoraj na przykad (3) ..................spotkanie ze staym klientem. Zwykle nie ma do czasu (bo zaczyna prac za pno) inie zaatwia spraw, ktre zaplanowa na dany dzie. Dzi nie (4) .................... nawet poowy
pilnych spraw. Wszyscy si zastanawiaj, dlaczego on tu jeszcze pracuje.
wiczenie 7
Przeczytaj godziny w dialogu.
Nowicki:
42
MJ DZIE
Asystentka: Przed 10.00 jest spotkanie z panem Niemczyckim, a o 12.30 przychodzi pani
prezes Lubicz.
Nowicki: Niestety, musz odwoa rwnie to spotkanie. Mam piln spraw do zaatwienia. O ktrej godzinie jest telekonferencja z Paryem i Moskw?
Asystentka: Midzy 13.00 a 13.30.
Nowicki: A jak wyglda plan na popoudnie?
Asystentka: O 15.00 spotkanie z panem Sobczakiem w Ministerstwie Finansw, a po 16.00
ma pan wizyt w Zakadach Odzieowych u klienta pod Warszaw.
Nowicki: A tak, zapomniaem, e to dzisiaj. Pani Magdo, prosz przygotowa spotkanie
zdyrektorami na jutro na godzin 8.00.
wiczenie 8
U zdania z podanych poniej wyrazw, np. (Ja) rzadko, rozmawia, z, pan Kubiak:
(Ja) rzadko rozmawiam z panem Kubiakiem.
22
61
43
MJ DZIE
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Deweloper to firma, ktra buduje lokale na sprzeda i wynajem.
Gotowe mieszkania deweloper oddaje do uytku.
Ubiegy rok to inaczej zeszy rok.
22
61
KUPU
IESZKA
M
J
E
C
I
AZ W
ka.
JEMY COR
u 2 tys. miesz
uytk
(...) odda do
li
o
p
awrze zklien
z
y
n
le
z
ty
yc
st
ie
g
ty
ru
ta
d
S
czoNa blisko
wny Urzd
sierpnia
hody innego
o
yc
d
rz
ia
P
n
z
y.
w
yc
o
st
m
tami u
e Trade
czy, e od
budujce loopera, Glob
y
el
w
rm
e
fi
d
li
y
o
cz
eg
szym
ow
deweloperzy,
sy w pierw
, oddali do
io
n
y
em
w
aj
n
)
y
w
(...
i
a
Centre
y o ok.
kale na sprzed
79 mln z i by
ieszka, poie
m
w
s.
ra
ty
p
,3
u
7
cz
1
o
m.
pr
uytku prawie
alogiczi przed rokie
n
an
e
w
sz
k
i
i
n
w
j
z
ce
wi
23 mln
nad 19 proc.
u.
k
ro
o
g
s. 4)
e
g
ie
b
, 18.10.2005,
nym okresie u
ion Holct
zeczpospolita
ru
R
st
(
n
o
C
W 2005 r. JW weloper w kraju
szy de
ding, najwik
44
MJ DZIE
wiczenie 11
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
1. Deweloperzy oddali do uytku mniej mieszka ni w zeszym roku.
2. JW Construction to drugi co do wielkoci deweloper w kraju.
3. Dwaj gwni deweloperzy maj wysze przychody ni w ubiegym roku.
P F
P F
P F
wiczenie 12
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. Gwny Urzd Statystyczny poda dane za okres
a. od marca do grudnia
b. od stycznia do wrzenia
c. od stycznia do sierpnia
61
22
3. JW Construction
a. odda do uytku 2 tys. mieszka
b. odda do uytku 2 tys. mieszka
c. oddaje do uytku co roku 2 tys. mieszka
wiczenie 13
Odpowiedz na pytania:
1.Jaka jest sytuacja na rynku mieszkaniowym w twoim kraju?
2.Czy deweloperzy oddaj do uytku duo mieszka?
3.Czy mieszkania s tasze, czy drosze ni w Polsce?
4.Czy kupno lub wynajem mieszkania to twoim zdaniem dobra inwestycja?
45
MJ DZIE
22
61
46
22
61
STRUKTURA FIRMY
61
22
22
Za kadym razem, kiedy firm odwiedza szef zcentrali, jest u nas niemae
zamieszanie. Tym razem zamieszanie
jest wiksze ni zazwyczaj, bo ma do
nas przyjecha nowy numer jeden
zParya. Wszyscy pytaj si nawzajem jaki on jest? Co lubi? Co mu si
podoba?
Wreszcie przyjecha. Nasz dyrektor
oprowadza go po firmie.
Tu jest serce naszej firmy dzia
personalny, a tu wtroba dzia ksigowoci i pani Marta Bielak, szefowa
dziau. (Tu tumacz mia wtpliwoci
i zapyta, czy chodzi na pewno o wtrob). Tu mzg biuro zarzdu, a tu
odek dzia administracji.
Bardzo oryginalne powiedzia
numer jeden.
61
II
Prezes zarzdu jest odpowiedzialny/a za strategi firmy, polityk personaln, za PR, za kontrol wewntrzn. Dyrektor marketingu odpowiada za strategi sprzeday, a dyrektor finansowy za prowadzenie dokumentacji transakcji finansowych oraz ksigowo. Przygotowuje
raport finansowy kwartalny i roczny. Dyrektor PR odpowiada za utrzymywanie dobrych
relacji midzy firm a mediami.
SOWNICTWO OGLNE
49
STRUKTURA FIRMY
22
61
SOWNICTWO TEMATYCZNE
dzia m (np. dzia administracyjny, dzia finansowy, dzia personalny,
dzia techniczny)department
kierowa Imperf. (-ruj, -rujesz) + Instr.
(np. kierowa dziaem finansowym)run
ksigowo faccounting
odpowiada Imperf. (-am, -asz),
odpowiedzie Perf. (-wiem, -wiesz) + za + Acc.
(np. odpowiada za strategi sprzeday)be in charge of something
odpowiedzialny, -a, -e Adj. + za + Acc.responsible
prowadzi Imperf. (-adz, -adzisz), poprowadzi Perf. (-adz, -adzisz) + Acc.
(np. prowadzi dokumentacj firmy) deal with, carry on something
rada fpiece of advice
utrzymywa Imperf. (-muj, -mujesz), utrzyma Perf. (-am, -asz) + Acc.
(np. utrzymywa dobre relacje z mediami)maintain
wewntrzny, -a, -e Adj.internal
zarzd mmanagement, management board, board of directors
zarzdza Imperf. (-am, -asz), zarzdzi Perf. (-dz, -dzisz) + Instr.
(np. zarzdza firm)manage, administer
zasiada Imperf. (-am, -asz), zasi Perf. (-sid, -sidziesz)
(np. zasiada w radzie nadzorczej firmy)sit on (the board),
have a seat on (the board)
zesp mteam
WYRAENIA I ZWROTY
rada nadzorcza
zasiada w radzie nadzorczej
50
STRUKTURA FIRMY
za kadym razem
tym razem
na pewno
chodzi o...
ATWO ZAPAMITASZ
22
61
administracja fadministration
administracyjny, -a, -e Adj.administrative
ekspert m + od + Gen.
(np. ekspert od negocjacji)expert
marketing mmarketing
specjalista m + od + Gen.
(np. specjalista od finansw)specialist
strategia fstrategy
strategiczny, -a, -e Adj.strategic
15 MINUT NA GRAMATYK
1. W konstrukcji, w ktrej dwa rzeczowniki wystpuj razem i jeden z nich jest okrelajcy,
a drugi okrelany, np. dzia marketingu, dzia ksigowoci, drugi rzeczownik wystpuje
zawsze w dopeniaczu (w jzyku angielskim na oddanie tej zalenoci stosuje si of ).
Oto przykady uycia tej konstrukcji:
plan miasta
festiwal kultury
numer telefonu
adres mojej firmy
prezes banku
prezydent Polski
51
STRUKTURA FIRMY
KONSTRUKCJE
1. Za kadym razem, kiedy...
Tym razem...
2. Dzia marketingu, dzia ksigowoci, dyrektor biura
3. Dyrektorem dziau ksigowoci jest Ewa Gazka.
4. X jest odpowiedzialny za...
X odpowiada za...
(+ Acc.)
polityk kadrow
(+ Acc.)
strategi sprzeday
22
61
52
STRUKTURA FIRMY
WICZENIA
wiczenie 1
Podaj nazwy zawodw i funkcji, np. Specjalista od finansw to finansista.
1. Specjalista od ksigowoci to. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , a kobieta, ktra zajmuje
si ksigowoci to. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Dyrektor dziau finansw to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Dyrektor dziau personalnego to. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 2
Od jakich sw powstay nastpujce rzeczowniki i przymiotniki? Np. ksigowy
ksigi.
61
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...............................
...............................
...............................
...............................
22
1. administracyjny
2. analityk
3. finansowy
4. kadrowy
5. magazynier
wiczenie 3
Sowa w nawiasie napisz w dopeniaczu, np. Cena (ten produkt) tego produktu jest
za wysoka.
1. Tutaj na pierwszym pitrze jest dzia (ksigowo, ksigowoci, ksigowoci) ..........
........................., a obok dzia (marketingu, marketingiem, marketing) .......
............................. Na drugim pitrze jest dzia (administracj, administracj,
administracji) ....................................
2. Agata jest dyrektorem (dzia personalny, dziaem personalnym, dziau personalnego) ....
..............................., Micha jest dyrektorem (dziau finansowego, dziaem
finansowym, dzia finansowy) ....................................
3. Dzisiaj po poudniu jest zebranie (zarzd, zarzdem, zarzdu) .......................
............, a w przyszym miesicu zebranie (rady nadzorczej, rad nadzorcz, radzie
nadzorczej) ....................................
4. Adam odpowiada za prowadzenie (dokumentacja, dokumentacj, dokumentacji) ........
........................... transakcji finansowych.
5. Monika odpowiada za strategi (sprzeda, sprzeda, sprzeday) .......................
53
STRUKTURA FIRMY
wiczenie 4
Do poniszego tekstu wstaw przyimki podane w ramce.
za, od, w, o, na
Ryszard pracuje .......... firmie Ata. Cho jest bardzo mody, pracuje .......... odpowiedzialnym stanowisku .......... dziale marketingu. Odpowiada .......... reklam
imarketing gwnego produktu firmy. Nie jest on specjalist .......... statystyki, dlatego
.......... wykresy sprzeday prosi kolegw.
wiczenie 5
Napisz w odpowiedniej formie rzeczownik osoba, np. W dziale administracji pracuje 8osb.
61
Nasza firma nie jest zbyt dua. Zatrudnia trzydziestu pracownikw. W dziale ksigowoci
pracuj tylko 4 ................, w dziale marketingu 6 ................, w dziale administracji 12 ................, a w dziale personalnym 3 .................
22
wiczenie 6
Sowa w nawiasie napisz w miejscowniku, np. Pracuj w (dzia) dziale administracji.
1. Moja znajoma pracuje w (dua firma) .................., w (dzia marketingu) .........
.................................
2. Chopak Agaty pracuje w (ksigowo) ...................
3. Znajomy Piotra jest w (zarzd) .................. firmy Jota.
4. Przyjacika Jacka zasiada w (rada nadzorcza) .......................... duego banku.
wiczenie 7
Rzeczowniki w nawiasie napisz w odpowiedniej formie, np. Piotr Nowak jest (policjant) policjantem.
1. Pawe Bosak jest (inynier) ................... Pracuje w (dzia) ............projektw
w (firma budowlana) ..................................... Jest specjalist od (budowa)
.................. mostw i wiaduktw. Ma (odpowiedzialna praca) ...................
................., kieruje (zesp) ......................... dziesiciu inynierw.
2. Magda Gadomska jest (prezes) .................. Zarzdza (dua, midzynarodowa firma) ................................................. Odpowiada za (strategia) .....
.......... firmy, za (polityka personalna) ..............................., za PR. Jest
odpowiedzialna za (wyniki finansowe) ...................................... firmy.
54
STRUKTURA FIRMY
wiczenie 8
Powiedz, kto jest dyrektorem nastpujcych dziaw?
Marketing
Adam Nosal
Ksigowo
Tomasz
Pietrzak
Administracja
Anna
Radwan
Magazyn
Piotr Niecko
Dzia personalny
Ewa Mka
..
..
..
..
..
wiczenie 9
22
61
..
..
..
..
..
55
STRUKTURA FIRMY
wiczenie 11
Napisz, w jakiej firmie, w jakim dziale pracujesz i za co jeste odpowiedzialny/a oraz
czym si zajmujesz?
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Zakoczy to czasownik uywany w jzyku oficjalnym, synonim czasownika skoczy.
61
22
TER
NIEJ
P
K
O
R
E
DZI
e
MINAL B
o ktrego nal
m, d
u. Konsorcju
k
ro
(spka
yd
i,
vial Agroman
Rogisk
ro
er
ej
F
rz
,
d
ex
n
A
im
d
j
u
B
Lamela,
czora
sibiorstwie
su) i Estudio
ed
ek
rz
im
P
d
u
B
w
a
k
enie
mat
rektor
ze (PPL),
a si o wydu
ic
ar
st
tn
o
z
L
ra
y
i
rt
g
o
ru
P
ju d
lotPastwowym
czenia prac.
rozbudow
za
y
n
al
rminu zako
zi
te
d
m
ju
rc
odpowie
so
n
o
rmowa, e k
05, s. 2)
niska, poinfo
ita, 07.12.20
zakoczy
ce
ch
(Rzeczpospol
al
in
rm
te
yszego
budujce
do koca prz
ce
ra
p
ie
tk
ys
wsz
56
STRUKTURA FIRMY
wiczenie 12
Poukadaj w logicznej kolejnoci fragmenty tekstu. S to dwa zdania. Pierwsze zaznaczono cyfr 1.
dyrektor w Przedsibiorstwie Pastwowym Porty Lotnicze (PPL)
e konsorcjum budujce terminal
ju drugi raz stara si o wyduenie
poinformowa
odpowiedzialny za rozbudow lotniska
Konsorcjum
1 Wczoraj Andrzej Rogiski
terminu zakoczenia prac
chce zakoczy wszystkie prace do koca przyszego roku
do ktrego nale Budimex, Ferrovial Agroman (spka matka Budimeksu) i Estudio
Lamela
wiczenie 13
Pocz w pary fragmenty tekstu, np. 1. Estudio Lamela ju drugi raz stara si
D.owyduenie terminu zakoczenia prac.
A. przyszego roku
B. nale Budimex, Ferrovial Agroman...
C. za rozbudow lotniska
D. o wyduenie terminu zakoczenia prac
61
22
57
61
22
22
61
KONTO W BANKU
61
22
I
Beata jest mod osob. Wanie
skoczya studia izacza swoj
pierwsz prac. W zwizku z tym ma
do zaatwienia pewne formalnoci.
Musi midzy innymi zaoy konto
wbanku.
Beata jest moda, ale bardzo wymagajca i zawsze wie, czego chce.
Chciaabym zaoy konto
w waszym banku.
Urzdnik: Prosz wypeni ten formularz.
Beata: Najpierw chciaabym powiedzie, jakie s moje oczekiwania.
Urzdnik: Sucham pani.
Beata: Chciaabym uzyska jak najwikszy procent lokaty.
Urzdnik: Aha, wic chciaaby pani zaoy lokat, a nie konto osobiste.
Beata: Chc mie najwyszy moliwy procent.
Urzdnik: Mamy dla pani ofert. To lokata na p roku, z bardzo korzystnym oprocentowaniem.
Beata: Ale jednoczenie chciaabym mc w kadej chwili wypaca pienidze.
Urzdnik: To mwimy ju o koncie osobistym, nie ma takiej lokaty.
Beata: Jak to nie ma? Teraz kady szanujcy si bank ma ofert dwa w jednym!
22
61
Beata:
II
Artur potrzebuje pienidzy na remont mieszkania. Postanowi wzi kredyt w banku.
Artur: Chciabym wzi kredyt.
Urzdnik: Interesuje pana kredyt hipoteczny czy kredyt konsumpcyjny?
Artur: Kredyt konsumpcyjny.
Urzdnik: Czy ma pan konto w naszym banku?
Artur: Tak.
Urzdnik: Jakie pan ma miesiczne wpywy?
Artur: Okoo 3 tys. zotych.
Urzdnik: Jakiej wysokoci kredyt pana interesuje?
Artur: 20 tys. zotych.
Urzdnik: Ma pan zdolno kredytow. Prosz wypeni ten wniosek. Potrzebne jest zawiadczenie z pracy o zarobkach.
61
KONTO W BANKU
Artur:
Chciabym wiedzie, jakie s koszty kredytu. Ile wynosi prowizja i jakie jest oprocentowanie?
Urzdnik: 9,74 proc. w skali roku to jest oprocentowanie kredytu, a prowizja wynosi 6,3
proc.
Artur: Rozumiem, e s to cakowite koszty kredytu?
Urzdnik: Tak.
SOWNICTWO OGLNE
22
61
SOWNICTWO TEMATYCZNE
depozyt mdeposit
formalno f (pl. formalnoci)formality
formularz mform
konto naccount
konto osobistepersonal account
stan kontaaccount balance
wycig z kontabank statement
lokata f
(np. lokata terminowa)deposit
odsetki pl.interest
62
KONTO W BANKU
22
61
63
KONTO W BANKU
ATWO ZAPAMITASZ
kapita mcapital
kapitaowy, -a, e Adj.capital
konsumpcja fconsumption, consumerism
konsumpcyjny, -a, e Adj.consumer, consumerist
kredyt mcredit, loan
procent mpercent
transakcja ftransaction, deal
transfer mtransfer
15 MINUT NA GRAMATYK
Oto formy trybu warunkowego czasownika chcie:
rodzaj mski
rodzaj eski
ja chciabym
ty chciaby
on chciaby
rodzaj mskoosobowy
22
61
ja chciaabym
ty chciaaby
ona chciaaby
my chcielibymy
wy chcielibycie
oni chcieliby
KONSTRUKCJE
1.Chciabym... (+ Infin.)
zaoy konto osobiste w banku
2.Mam (Acc.)
pienidze
Nie mam (Gen.)
pienidzy
3.Wpaca pienidze na
64
(+ Acc.)
konto
rodzaj nijaki
ono chciaoby
rodzaj niemskoosobowy
my chciaybymy
wy chciaybycie
one chciayby
5
Przelewa pienidze na
(+ Acc.)
konto
Wypaca pienidze z
(+ Gen.)
konta
KONTO W BANKU
22
61
UTOPI PIENIDZE
65
KONTO W BANKU
WICZENIA
wiczenie 1
Dopasuj przymiotniki i rzeczowniki z obu kolumn, np. 1. konsumpcyjny F. kredyt.
1. konsumpcyjny
2. due
3. jednorazowa
4. korzystne
5. terminowa
6. wysoka
7. osobiste
8. zmienne
A. oprocentowanie
B. prowizja
C. konto
D. poyczka
E. warunki kredytu
F. kredyt
G. lokata
H. rodki
wiczenie 2
Do poniszych dialogw wstaw sowa z ramki.
22
61
66
KONTO W BANKU
wiczenie 4
Czasownik chcie napisz w odpowiedniej formie trybu warunkowego, np. (Ja)
chciabym/chciaabym wpaci pienidze na to konto.
1. Czy (ty). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mie wasn firm?
2. Piotr. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . otworzy konto w banku.
3. ( Ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wypaci pienidze z konta.
4. Anna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zaoy lokat terminow.
5.(My). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dosta korzystny kredyt
wtym banku.
6.Czy wy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . /. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mie konto w szwajcarskim
banku?
7. Monika i Micha. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wzi nieduy kredyt na samochd.
8. Beata i Ewa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mie wicej pienidzy.
61
wiczenie 5
Od podkrelonych czasownikw niedokonanych utwrz czasowniki dokonane.
Wstaw je wformie czasu przeszego, np. Kilka razy w miesicu wypeniaem jakie
formularze w banku. W zeszym tygodniu te wypeniem formularz.
22
1. Jeszcze w zeszym roku wypacaem pienidze z konta kilka razy w miesicu. Ale to si
zmienio i tak na przykad w tym miesicu uywaem tylko karty patniczej i w ogle nie
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidzy.
2. Zwykle nie pac gotwk za studia crki, tylko przelewam pienidze z mojego konta na
konto jej uczelni. W tym miesicu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odpowiedni kwot.
3. Co 2 miesice wpacam pewn niewielk sum na konto fundacji Pomagamy godnym
dzieciom. W zeszym miesicu te. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze na ich konto.
wiczenie 6
Odpowiedz na pytania, stosujc czasownik dokonany w czasie przyszym, np.
Kiedy pastwo wypeni ten formularz?
Wypenimy formularz w przyszym miesicu.
1. Kiedy pani wpaci pienidze na konto?
( Ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze w przyszym tygodniu.
2. Kiedy pastwo przelej pienidze na konto szkoy?
(My). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze 15 lutego.
3. Kiedy pan zaoy konto firmowe?
( Ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . konto firmowe w przyszym miesicu.
4. Kiedy pastwo wypac t sum?
(My). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze 20 marca.
67
KONTO W BANKU
wiczenie 7
Rzeczownik pienidze napisz w odpowiedniej formie, np. Nigdy nie mam za duo
pienidzy.
1. Chciabym wpaci. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na konto.
2. Zarabiam za mao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Nie lubi poycza. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Chciabym zarabia wicej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
5. Musz dzi wypaci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . z konta.
wiczenie 8
Sowa w nawiasie napisz w dopeniaczu, dodajc odpowiedni przyimek: od, do, dla,
z, np. Dostaam wiadomo od (Marek) Marka.
..
..
..
..
..
..
22
61
wiczenie 9
Pytanie jaki napisz w odpowiedniej formie, np. Jakie owoce jesz zim?
Chciabym/chciaabym wiedzie jak najwicej o tobie i twojej rodzinie. Powiedz mi,
(1) ........... jest twoja ona? (2) ........... jest twj dom? (3) ........... wino lubisz?
(4) ........... s twoje dzieci? (5) ........... masz marzenia? (6) ........... plany na
przyszo?
wiczenie 10
U zdania z nastpujcych sw, ustawiajc je w odpowiedniej kolejnoci, np. najwikszy, lokaty, jak, procent, uzyska, chciabym: Chciabym uzyska jak najwikszy procent lokaty.
1. wypaci, konta, z, pienidze, musz
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. lokat, chciaabym, zaoy, banku, w, BPH
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. dobr, mamy, pana, ofert, dla
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. na, pienidze, konto, chciabym, wpaci
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
68
KONTO W BANKU
wiczenie 11
Uzupenij nastpujce dialogi dotyczce operacji bankowych, np.
Potrzebne mi s dzisiaj pienidze na zakupy.
No to musisz wypaci pienidze z konta.
1. Wiesz, musz oszczdza pienidze.
Powiniene/powinna ....................... lokat dugoterminow.
2. Dlaczego jeszcze nie masz konta w banku? To tak uatwia ycie.
Tak, masz racj, musz ....................... konto w banku.
3. Dzie dobry pani, chciabym/chciaabym ..................... pienidze na to konto.
Prosz ....................... kart.
wiczenie 12
Napisz, co sdzisz o swoim banku w Polsce?
22
61
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Oczekiwanie to sowo uywane w jzyku oficjalnym, znaczy tyle co okres czekania.
Uzaleniony od (+ Gen.) znaczy zaley od czego, kogo.
Ze wzgldu na (+ Acc.) tutaj jest uywane w sensie z powodu.
Dostpno to rzeczownik, ktry znaczy atwo otrzymania produktu lub usugi.
Nieco znaczy troch.
69
KONTO W BANKU
KIENKA
O
O
G
E
W
Z BANKO
yznawania
szybko prz
i
GOTWKA
o
n
p
st
o
d
le nieco
ystaj
chtniej korz
olacy coraz
redotwkowych.
zpoyczek g
yniosa
go kredytu w
ie
k
ta
to
ar
nia w
.
,4 tys. zotych
w tym roku 7
gotwkot kredytw
Gwn zale
oci ikrtielkie formaln
w
ie
n
s
h
yc
decyzj
w
ekiwania na
cz
o
in
rm
te
ki
oyczki
alna kwota p
m
sy
ak
M
.
u
lienta.
bank
od sytuacji k
st
je
a
n
io
uzalen
iska moe
rony rodow
WBanku Och
w Multi300 tys. z, a
et
aw
n
to
y
b
ldu na
s. z. Ze wzg
ty
0
2
1
u
k
Ban
yk
ek s one zw
takich poycz
p. kredyty
n
i
wane n
to
n
ce
ro
p
o
ej
. Tak
wy
nku osobistym
u
ch
ra
w
e
an
ntoudziel
anku oproce
B
m
w
d
a
na przyk
o wynosi
u gotwkoweg i roku,
wanie kredyt
skal
23,75 proc. w
od 14,45 do
awialnego
n
d
o
redytu
k
y
d
g
as
cz
mniej,
pod
m znacznie
ty
is
b
so
o
e
ci
n
wko
w skali roku.
od 9,95 proc.
05, s. 9)
ita, 26.10.20
(Rzeczpospol
wiczenie 13
Zaznacz, czy ponisze zdania sa prawdziwe (P), czy faszywe (F).
22
61
P
P
P
P
P
P
F
F
F
F
F
F
wiczenie 14
Parafrazowanie tekstu.
Twj kolega chciaby wzi poyczk gotwkow, ale ma pewne obawy. Dowiedziae/dowiedziaa si zpowyszego artykuu, jaka jest sytuacja na rynku bankowym, jeli chodzi
opoyczki gotwkowe. Przedstaw j koledze.
Suchaj, przeczytaem/przeczytaam wanie artyku o poyczkach gotwkowych. Jest w nim
napisane, e... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
wiczenie 15
Odpowiedz na pytania:
1.Czy wiesz, jakie kredyty s najbardziej popularne w twoim kraju: kredyty hipoteczne czy
poyczki gotwkowe?
2.Czy chtnie bierzesz kredyty w banku, czy wolisz poycza pienidze od przyjaci?
3.Na jaki cel poyczyby pienidze z banku, a na jaki nigdy nie?
70
22
61
ROZMOWA
PRZEZ TELEFON
61
22
I
Micha Borowiec jest pracownikiem
banku CBA. Pracuje w nim ju 5 lat,
ale uwaa, e nie ma moliwoci awansu. Dlatego szuka nowej pracy.
22
61
Micha:
II
Tomasz Adamski jest tumaczem. Wsppracuje z wydawnictwem Merlin. Wanie dzwoni
na komrk do pani Ewy Bogdacz, ksigowej wydawnictwa, w sprawie zmiany danych osobowych.
Adamski: Dzie dobry, mwi Tomasz Adamski. Czy moe pani teraz rozmawia?
Ewa: Tak, sucham pana.
Adamski: Dzwoni w sprawie moich danych osobowych. Poniewa zmieniem adres zamieszkania, moje dane osobowe rwnie ulegy zmianie.
Ewa: Prosz przysa mi je e-mailem albo faksem.
Adamski: Dobrze, wyl je dzisiaj. Jaki jest pani adres e-mailowy?
Ewa: Ewa. (kropka) Bogdacz@ (mapa) gazeta.pl.
73
SOWNICTWO OGLNE
awans mpromotion
kropka fdot, full stop
ksigowa faccountant
mapa fat sign
poniewabecause
przysya Imperf. (-am, -asz), przysa Perf. (-l, -lesz) + Acc.send
sprawa fissue, matter
tumacz mtranslator, interpreter
uwaa Imperf. (-am, -asz)think
wsppracowa Imperf. (-cuj, -cujesz) + z + Instr.cooperate
wydawnictwo npublishing house, publisher
wysya Imperf. (-am, -asz), wysa Perf. (-l, -lesz) + Acc.send
zastawa Imperf. (-staj, -stajesz), zasta Perf. (-stan, -staniesz) + Acc.
(np. Czy zastaam w firmie pani Kubick?)polite formula for: is it possible to
speak to...
zmiana fchange
zmienia Imperf. (-am, -asz), zmieni Perf. (-eni, -enisz) + Acc.change
SOWNICTWO TEMATYCZNE
61
22
czy Imperf. (-cz, -czysz), poczy Perf. (-cz, -czysz)+ Acc.; + z + Instr.
(np. Prosz poczy mnie z pani Antoniak)connect
odbiera Imperf. (-am, -asz), odebra Perf. (-bior, -bierzesz) + Acc.
(np. odebra telefon)take
odkada Imperf. (-am, -asz), odoy Perf. (-o, -oysz) + Acc.
(np. odoy suchawk)put back, ring off
poczenie n (np. mie poczenie z X, nie mie poczenia)connection, call, link
przekazywa Imperf. (-zuj, -zujesz), przekaza Perf. (-ka, -kaesz) + Acc.
(np. Czy co przekaza?)pass on, hand over, take (a message)
rozcza Imperf. (-am, -asz), rozczy Perf. (-cz, -czysz) + Acc.
(np. Rozmowa zostaa rozczona)disconnect
zasig m (np. jest zasig, nie ma zasigu, mie zasig, nie mie zasigu, straci
zasig)range, here: signal
ZWROTY
74
22
61
kontakt mcontact
kontaktowa si Imperf. (-tuj si, -tujesz si),
skontaktowa si Perf. (-tuj si, -tujesz si) + z + Instr.
(np. Skontaktuj si z pani w przyszym tygodniu)contact
kontaktowy, -a, -e Adj. (np. mj telefon kontaktowy: 0228967543)contact
15 MINUT NA GRAMATYK
1. Po zaprzeczonym orzeczeniu dopenienie wystpuje w dopeniaczu. Take zaimki osobowe (ja, ty, on) wystpuj w dopeniaczu. Tak wic w konstrukcji nie ma... stosujemy
nastpujce formy zaimkw osobowych w dopeniaczu:
ja mnie
ty ci
on go
ona jej
ono go
my nas
wy was
oni ich
one ich
2. Konstrukcja Niech pan zadzwoni jutro jest charakterystyczna dla trybu rozkazujcego.
W ten sposb wyraamy tryb rozkazujcy trzeciej osoby liczby pojedynczej oraz mnogiej.
Konstrukcja ta ma nastpujc struktur: Niech + pan/pani/Adam + 3 os. czasownika
liczby pojedynczej albo mnogiej. Np.
Niech pani przyjdzie jutro do biura.
Niech Adam przeczyta ten artyku.
Niech Ania i Piotr kupi t pyt.
75
Czasownik wystpujcy w tej konstrukcji moe mie zarwno aspekt dokonany, jak i niedokonany, w zalenoci od tego, czy chcemy wyrazi czynno powtarzajc si, czy jednokrotn, np.
Niech Monika czyta wicej.
Niech Monika przeczyta ten artyku.
KONSTRUKCJE
1. Nazwiska
a) Genetive
Nie ma pani Morawskiej.
Nie ma pana Morawskiego.
Nie pamitam pani Nowak.
Nie pamitam pani Wojny.
Nie znam pana Nowaka.
Nie znam pana Wojny.
22
61
b) Accusative
Czy zastaem/am pani Morawsk?
pana Morawskiego?
pani Nowak?
pana Nowaka?
pani Wojn?
pana Wojn?
c) Instrumental
Chciabym/chciaabym rozmawia z pani Morawsk
z panem Morawskim
z pani Nowak
z panem Nowakiem
z pani Wojn
z panem Wojn
2. Nie bdzie... (+ Gen.)
go
jej
3. Niech pan/pani zadzwoni jutro
4. Rozmowa telefoniczna:
76
WICZENIA
wiczenie 1
Pocz w pary zdania z rozmw telefonicznych, np. 1. W jakiej sprawie pan dzwoni?
E. Dzwoni w sprawie negocjacji.
1. W jakiej sprawie pan dzwoni?
A. Prosz powiedzie, e Ewa Kos prosi
2. Czy to firma Popo? o telefon.
3. Czy mog zostawi wiadomo dla Kasi?
B. Dzwoni z firmy Kama.
4. Chciaabym rozmawia z panem
C. Nazywam si Anna Tomczyk.
Markiem Lubiecem
D. Nie, mog rozmawia.
5. Czy zastaam pani Zelmek?
E. Dzwoni w sprawie negocjacji.
6. Czy co przekaza?
F. To pomyka.
7. Z kim mam przyjemno?
G. Tak, sucham pana.
8. Czy nie przeszkadzam?
H. Ju cz.
9. Z jakiej firmy pan dzwoni
I. Niestety, nie ma jej teraz w biurze.
61
wiczenie 2
Jakie przyswki utworzysz od podanych przymiotnikw? Np. Samochd subowy,
wyjedam subowo.
22
telefon
spotkanie
rozmowa
obsuga
PRZYMIOTNIK
prywatny
pilne
krtka
profesjonalna
dzwoni
poszukuj
rozmawiam
obsugujemy
PRZYSWEK
wiczenie 3
Odpowiedz na nastpujce pytania, np.
Czy jest szefowa? Tak, jest.
Nie, nie ma jej.
1. Czy jest w biurze Monika?
2. Czy pani prezes bdzie jutro?
3. Czy bdziesz jutro w biurze?
4. Czy szef bdzie jutro?
5. Czy bd na spotkaniu Micha i Tomek?
6. Czy bdziecie na konferencji?
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Tak, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Nie, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
77
wiczenie 4
Wybierz odpowiedni form nazwiska, np. Nie ma dzisiaj pana (Nowickiego, Nowicki, Nowickiemu).
1. Nie znam pani (Kubicka, Kubickiej, Kubick). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ani pana (Ma linowskiego, Malinowskiemu, Malinowskim). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Nie pamitam profesora (Adamiakiem, Adamiaka, Adamiak). . . . . . . . . . . . . .
ani pani profesor (Nowika, Nowik, Nowikowi). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Nie lubi pani (Wron, Wron, Wrony). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ani pana (Kuny, Kun,
Kun). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 5
Nazwiska napisz w formie narzdnika, np. Musz spotka si z (pani Magda Pietrzak) pani Magd Pietrzak.
22
61
wiczenie 6
Z podanych zda utwrz zdania rozkazujce, np. Prosz przyj jutro wczeniej.
Niech pani przyjdzie jutro wczeniej.
1. Prosz przekaza wiadomo pani Lubowskiej.
Niech pan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Prosz zadzwoni do mnie jutro.
Niech pani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Czy moe pan skontaktowa si z panem Pockim?
Niech pan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Prosz poczy mnie z pani prezes Kurowsk.
Niech pani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Czy moe pani odebra telefon?
Niech pani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 7
Przekszta mow niezalen w mow zalen, opowiadajc tre dialogw. Zastosuj czasowniki: zapyta, odpowiedzie, powiedzie w czasie przeszym, np.
Marcin zadzwoni do firmy Logos i zapyta, czy jest pani Antosiak.
78
1.
Agnieszka: Dzie dobry, mwi Agnieszka Belek. Czy zastaam pani Kubik?
Asystentka: Niestety, pani Kubik jest na spotkaniu. Czy co przekaza?
Agnieszka: Nie, dzikuj, zadzwoni pniej.
Agnieszka zadzwonia do firmy Dom i. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
........................................................................
2.
Asystentka:
Marek:
Asystentka:
Marek:
Asystentka:
Marek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
........................................................................
22
61
wiczenie 8
Zastosuj czasowniki w czasie przyszym, np.
Kiedy porozmawiasz z Monik?
Porozmawiam z ni jutro.
79
wiczenie 10
Twoim zadaniem jest uoy rozmow przez telefon zgodnie z podanymi instrukcjami.
1. Pracujesz w firmie Bro. Nazywasz si Tomasz Daek, jeste ksigowym. Dzwonisz do
biura tumacze do pani Kozowskiej, eby powiedzie jej, e na rachunku za tumaczenie
brakuje numeru konta. Pani Kozowskiej nie ma w biurze. Zostawiasz wiadomo asystentce.
Ty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Asystentka: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Ty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Asystentka: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Ty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
22
61
2. Nazywasz si Anna Mrgowska. Pracujesz w firmie Nota w dziale public relations. Organizujesz imprez integracyjn dla pracownikw swojej firmy. Dzwonisz do firmy kateringowej Logo do pana Antoniaka. Chcesz si dowiedzie, czy przygotowania do imprezy s
ju zakoczone.
Ty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Asystentka: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Ty: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
Asystentka: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
........................................................................
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Zakady odzieowe to firma, ktra produkuje ubrania.
Kupno to rzeczownik, ktry pochodzi od czasownika kupowa.
Sie to pewna liczba sklepw naleca do jednego waciciela.
rodki to tutaj pienidze.
Placwka to czsto oddzia firmy, banku, biuro firmy lub banku, tutaj sklep.
80
PRCH
E DENI
C
H
C
E
I
N
NIK
CLER
y
ma ich przyb
u
k
ro
ym
z
Wprzys
nik
10 na Ukra o w e Prch
wtym blisko
,
ie
0
z
2
d
o
ad
n
y
o
d
p
placwka
a k a
way z kup
i. Pierwsza
o
sj
n
o
yg
R
ez
w
i
zr
ie
zi
in
zostanie
wod
sieci sklepw
uruchomiona
k
ru
ic
K
n
.
ra
W
g
i
zego
za
na od spk
ocztku przys
p
Cler. Jak poa
i
n
en
ie
D
w
o
w
sk
warwe L
zodzie dam
rognozuje, e
oaj Habit,
p
ik
ik
M
n
s
ch
ze
r
P
re
ep
iesie
roku.
wiedzia wic
ej emisji
2006 r. wyn
an
w
w
y
o
n
a
la
p
ed
z
rz
ane
to sp
ierodki uzysk
westuje w n
in
za
ik
n
ch
40mlnz.
akcji Pr
dlow Pabia
an
h
e
si
n
io
.12.2005, s. 5)
dawno kup
odziey dla
pospolita, 13
i
cz
cj
k
ze
u
R
d
(
ro
p
salony.
i zwikszenie
take wasne
y
rz
o
tw
O
t.
kobie
sie
mska
zwikszenie
prezes
fabryka
warto
22
buty
kupna
damsk
artykuy
spki
propozycja
oddzia
61
wiczenie 11
Wrd podanych sw podkrel wyrazy, ktre pojawiy si w tekcie.
wiczenie 12
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
1. Zakady odzieowe Prchnik zrezygnoway z wynajmu sieci sklepw
z odzie damsk Deni Cler.
P
2. Pienidze uzyskane z emisji akcji Prchnik zainwestuje w centrum handlowe. P
3. Prchnik zamierza zwikszy produkcj odziey dla kobiet.
P
4. Firma bdzie miaa wicej sklepw w kraju ni za granic.
P
F
F
F
F
wiczenie 13
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. O planach firmy poinformowa
a. prezes
b. dyrektor generalny
c. wiceprezes
81
2. Prchnik
a. zamierza w tym roku kupi sie Pabia
b. kupi niedawno sie handlow Pabia
c. kupi niedawno centrum usugowe Pabia
3. Na Ukrainie i w Rosji Prchnik bdzie mia
a. kilkanacie sklepw
b. 20 sklepw
c. okoo 10 sklepw
4. Pierwszy sklep za granic Prchnik otworzy
a. w Moskwie
b. w Kijowie
c. we Lwowie
22
wiczenie 14
Odpowiedz na pytania:
61
1.Czy znasz takie polskie marki odzieowe jak Wlczanka, Prchnik, Bytom, Reserved? Jakie ubrania one szyj?
2.Czy te firmy s znane w twoim kraju? Czy polskie zakady odzieowe otwieraj sklepy
wtwoim kraju?
82
22
61
O GOSPODARCE
61
22
22
61
I
Sytuacja gospodarcza Polski jest cakiem dobra. Inflacja nie jest zbyt
wysoka, wynosi 2%, natomiast bezrobocie, cho bardzo powoli, spada
iobecnie wynosi 15%. Produkt krajowy brutto za ostatni kwarta wynosi
5,5%. Tylko deficyt budetowy cigle
jest do duy.
Polska nie jest ju krajem duego ryzyka idlatego zagraniczne firmy chc tutaj inwestowa. Najwicej
inwestuj firmy amerykaskie, niemieckie ifrancuskie. Najczciej inwestuj one w przemys, w telekomunikacj, sektor finansowy. Najrzadziej
w rolnictwo.
Jak zmienia si Polska od osiemdziesitego dziewitego roku, najlepiej wida w Warszawie, Krakowie, Gdasku. Due miasta rozwijaj si bardzo szybko, zmieniaj si z dnia na
dzie. Warszawa, stolica Polski, jest teraz ogromnym placem budowy.
II
a.
Adam Romaski wanie czyta gazet, a w niej ranking dziesiciu najwikszych inwestorw.
85
O GOSPODARCE
SOWNICTWO OGLNE
budowa fstructure, building site
budowa Imperf. (-duj, -dujesz), zbudowa Perf. (-duj, -dujesz) + Acc.build
facet m (sowo uywane w jzyku potocznym)guy
gwny, -a, -e Adj.main
nieruchomoci pl.(fixed) property, real estate
ogromny, -a, -e Adj.vast
polityczny, -a, -e Adj.political
ranking m
(np. To jest ranking najwikszych inwestorw)ranking
rozwija si Imperf. (-am si, -asz si), rozwin si Perf. (-n si, -niesz si)develop
stabilny, -a, -e Adj.stable
22
61
SOWNICTWO TEMATYCZNE
bezrobocie nunemployment
gospodarczy, -a, -e Adj.economic
gospodarka feconomy
kwarta mquarter
PKB produkt krajowy bruttoGDP (gross domestic product)
polityka fpolitics
przemys mindustry
przemysowy, -a, -e Adj.industrial
rolnictwo nagriculture
rosn Imperf. (-n, -niesz)
(np. Produkt krajowy brutto ronie)grow
spada Imperf. (-am, -asz), spa Perf. (spadn, spadniesz)
(np. Bezrobocie spada)fall, drop
wsppraca fcooperation
wsppracowa Imperf. (-cuj, -cujesz) + z + Instr.cooperate
wsppracownik mcolleague, associate
wzrasta Imperf. (-am, -asz), wzrosn Perf. (-n, -niesz)
(np. Inflacja wzrasta)grow
WYRAENIA
Z dnia na dzie
86
O GOSPODARCE
ATWO ZAPAMITASZ
22
61
analityk manalyst
analiza fanalysis
analizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), przeanalizowa Perf. (-zuj, -zujesz)analyze
budet mbudget
budetowy, -a, -e Adj.budget
deficyt mdeficit
deficytowy, -a, -e Adj.unprofitable
ekonomia feconomics
ekonomiczny, -a, -e Adj.economic
ekonomista meconomist
inflacja finflation
inwestor minvestor
inwestowa Imperf. (-tuj, -tujesz),
zainwestowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc.; + w + Acc.invest
inwestycja finvestment
inwestycyjny, -a, -e Adj.investment
polityczny, -a, -e Adj.political
projekt mproject
projektant mdesigner
projektowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zaprojektowa Perf. (-tuj, -tujesz)design
telekomunikacja ftelecommunication
15 MINUT NA GRAMATYK
1.Poniewa w jzyku angielskim mwi si: The girl who works with you..., studenci maj
tendencj do tumaczenia tej konstrukcji na jzyk polski i uywania w niej zaimka kto.
Wjzyku polskim jednak stosujemy tutaj znany nam ju dobrze z innych uy zaimek
ktry. Ma on kocwki, ktre zale od rodzaju rzeczownika, do ktrego si odnosi.
Np.: Chopak (rodz. m.), ktry pracuje z Agat, to mj kuzyn.
Dziewczyna (rodz. e.), ktra pracuje z Agat, to moja koleanka.
Dziecko (rodz. n.), ktre je czekolad, ma na imi Kasia.
Dziewczyny (rodz. niemskoosobowy), ktre pracuj tutaj, s bardzo adne.
Mczyni (rodz. mskoosobowy), ktrzy tutaj pracuj, s interesujcy.
2. Kiedy pytamy kogo o cechy jakiej osoby czy rzeczy, zadajemy pytanie: jaki?. Np.: Jaki jest
Adam?, Jaki to sok?. Odpowied na to pytanie podawaa dowolne cechy interesujcej nas
rzeczy czy osoby, np.
87
O GOSPODARCE
Adam jest mody, energiczny i sympatyczny.
To jest sok pomaraczowy.
Kiedy zadajemy pytanie Co to za firma?, uzyskujemy odpowied, ktra okrela specyficzn,
waciw dla danej osoby czy rzeczy cech, np. To firma budowlana. Najczciej zapytamy
w ten sposb o dziedzin dziaalnoci firmy, o przeznaczenie budynku.
4. Przypomnijmy, e przy tworzeniu stopnia wyszego i najwyszego przymiotnika i przyswka spotykamy czsto alternacje fonetyczne (wymiany fonetyczne) samogosek i spgosek. W przypadku czsto i rzadko mamy takie wanie zmiany:
czstoczciejnajczciej
rzadkorzadziejnajrzadziej
61
KONSTRUKCJE
2. Jaka to firma?
Polska, dua, dobra...
22
Co to za firma?
To jest firma, ktra produkuje telewizory.
3. Firma Argo inwestuje w (+ Acc.)
telekomunikacj.
4. Inflacja wzrasta.
Bezrobocie spada.
5. Zagraniczne firmy najczciej inwestuj w przemys, najrzadziej w rolnictwo.
6. Rozmawiaem z nim
z ni
88
O GOSPODARCE
WICZENIA
wiczenie 1
Pocz w pary sowa z obu kolumn, np. 1. firmy E. zagraniczne.
1. firmy
2. sektor
3. deficyt budetowy
4. bezrobocie
5. inflacja
6. przemys
7. inwestor
A. wysoka
B. due
C. chemiczny
D. strategiczny
E. zagraniczne
F. finansowy
G. duy
wiczenie 2
Napisz antonimy przymiotnikw, np. duy bank may bank.
61
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
1. polski inwestor
2. bogaty region
3. przemys lekki
4. niska inflacja
5. krajowa inwestycja
wiczenie 3
Jaki przymiotnik utworzysz od nastpujcych rzeczownikw? Np. przemys przemysowy.
RZECZOWNIK PRZYMIOTNIK
budet
deficyt
gospodarka
inwestycja
polityka
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 4
Uzupenij tabel wedug wzoru.
zarzd
analiza
inwestycja
produkcja
projekt
CZASOWNIK
zarzdza
RZECZOWNIK (OSOBA)
dyrektor/prezes
89
O GOSPODARCE
wiczenie 5
Sowa w nawiasie napisz w odpowiedniej formie, np. Firma Monter wsppracuje
z (firma) firm Kos.
1. Ta niemiecka firma inwestuje w (elektronika). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Moja ona nie chce inwestowa w (samochd). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Nasza firma wsppracuje z (duy niemiecki bank). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Goplana produkuje (czekolada). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Beta wsppracuje z (nasza firma). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. Wlczanka produkuje (ubranie). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
.
.
.
.
.
wiczenie 6
Zastp strzaki czasownikami spada i wzrasta w czasie teraniejszym, np.
zysk ( ) wzrasta.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. inflacja
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. kurs zotego
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. deficyt budetowy
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. koszty
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. produkcja
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7. inwestycje
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
61
1. bezrobocie
wiczenie 7
Do tekstu wstaw brakujce sowa, ktre byy zastosowane w tekcie I ze s. 85.
Sytuacja ......................... Polski jest ......................... dobra. Inflacja nie
jest zbyt ........................., bezrobocie powoli .......................... Polska
nie jest krajem duego ryzyka i dlatego ......................... firmy chc tutaj inwestowa. Firmy te inwestuj najczciej w ......................., w .......................,
w sektor ..........................
wiczenie 8
Przeczytaj nastpujce stwierdzenia. Czy zgadzasz si z nimi?
1. Dziewczyny, ktre maj dugie wosy, zawsze s pikne.
2. Wino, ktre stoi tylko 10 lat, nie moe by dobre.
3. Mczyni, ktrzy mao mwi, s atrakcyjni.
4. Dzieci, ktre maj 6 lat, musz chodzi spa o godzinie smej.
5. Kobieta, ktra dobrze gotuje, jest dobr on.
90
O GOSPODARCE
wiczenie 9
Napisz ktry, ktra, ktre, ktrzy w zalenoci od rodzaju rzeczownika, np.
Chopak, ktry rozmawia z Adamem, to Micha.
1. Ta dziewczyna, . . . . . . . . . pracuje z Agat, jest bardzo adna.
2. Malarz to mczyzna, . . . . . . . . . . . maluje obrazy albo ciany.
3. To dziecko, . . . . . . . . . . teraz piewa, to Kasia.
4. Nauczycielka to kobieta, . . . . . . . . . . uczy w szkole.
5. Inwestorzy, . . . . . . . . . . kupuj ten bank, musz mie duo pienidzy.
6. Ksiki, . . . . . . . . . . tam le, s twoje.
7. Piwo, . . . . . . . . . . dugo stoi otwarte, jest niedobre.
8. Tamci faceci, . . . . . . . . . . rozmawiaj z Magd, s bardzo przystojni.
9. To wino, . . . . . . . . . tam stoi, jest twoje.
wiczenie 10
Jak moemy zdefiniowa nastpujce osoby? Np. Bibliotekarz to czowiek, ktry
pracuje w bibliotece.
22
61
Pisarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Architekt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Projektant mody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dziennikarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kolekcjoner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Fotoreporter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Optymista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 11
Rozwi krzywk.
Poziomo:
1. Firma, ktra wydaje ksiki.
2.Kiedy chcesz si czego dowiedzie, zadajesz...
3. Pierwszy spektakl nowej sztuki w teatrze.
4. Mieszkamy w niej.
5. Moe sta w wazonie albo na
oknie.
6. Miejsce, gdzie kupujemy wiee warzywa i owoce.
7. Chroni budynki albo ludzi.
8. Zachowuje si romantycznie.
Rozwizanie krzywki:
3 pionowo
10 11
91
O GOSPODARCE
wiczenie 12
Napisz czsto i rzadko w stopniu wyszym albo najwyszym, tak aby zdanie miao sens. Np. Czasami mwi po francusku, ale (czsto) czciej po angielsku.
1.W sobot czasami chodzimy na koncerty, ale (czsto). . . . . . . . . . . . . . . . . . chodzimy na
spacery.
2.W niedziel gram w tenisa albo w golfa, (rzadko). . . . . . . . . . . . . . . . . . . pywam.
3.Od czasu do czasu chodzimy na kolacj do restauracji, (czsto). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
jemy kolacje w domu.
4.(Czsto). . . . . . . . . . . . . . . . . . . czytam literatur angielsk, rzadko francusk.
5.Rano rzadko pij herbat, (czsto). . . . . . . . . . . . . . . . . . . kaw.
6.Zwykle ogldam polsk telewizj, (rzadko). . . . . . . . . . . . . . . . . . amerykask.
7.Czsto jem ryby, (rzadko) . . . . . . . . . . . . . . . . . . kurczaka.
wiczenie 13
Zastp rzeczowniki zaimkami z przyimkiem wedug wzoru, np.
Czy grasz w tenisa z Piotrem?
Tak, gram z nim.
22
61
1. Rozmawiae z Michaem?
Tak, rozmawiaem . . . . . . . . . . . . w zeszym tygodniu.
2. Jak dugo pracujesz z Agat?
Pracuj. . . . . . . . . . . . ju 5 lat.
3. Kiedy miae spotkanie z dyrektorem Domu?
Miaem . . . . . . . . . . . spotkanie w zesz rod.
4. Czy miae ju lekcj z t now nauczycielk?
Nie, jeszcze nie miaem . . . . . . . . . . . . lekcji.
5. W przyszy pitek id na koncert z Edyt i Arturem. Czy ty chodzisz . . . . . . . . . . na
koncerty?
wiczenie 14
Opisz sytuacj gospodarcz w Polsce albo w swoim kraju. Podaj podstawowe wskaniki: ile wynosi PKB, bezrobocie, inflacja.
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Wydobycie to rzeczownik czsto uywany w wyraeniach ze sowem wgiel. Wydobywa wgiel to pozyskiwa wgiel w kopalni.
92
O GOSPODARCE
BYCIA
O
D
Y
W
ACALNO
zSPADA OP
gla energetyc
70 mln ton w
ny
gego roku ce
grudnia ubie
systeych rynkach
w
to
ia
w
a
n
wgla
polski wadaj. Take
matycznie sp
cyjny. Na
by konkuren
je
ta
es
rz
p
l
ie
g
iel, ale jego
popyt na wg
a
ad
sp
e
ci
ie
w
sportuj
ta. Chiny ek
as
zr
w
a
cj
k
u
prod
ita, 03.11.20
(Rzeczpospol
22
61
Od
iesiponad
w ostatnich m
em
as
cz
ym
T
ia,
nego.
rcy, jak Japon
io
b
d
o
si
k
i
w
cach naj
ograniczaPoudniowa,
Indie i Korea
j import.
05, s. 5)
wiczenie 15
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. Ceny wgla
a. gwatownie spadaj
b. powoli spadaj
c. systematycznie spadaj
2. Polski wgiel
a. cigle jest konkurencyjny
b. za p roku nie bdzie konkurencyjny
c. przestaje by konkurencyjny
3. Popyt na wgiel spada
a. w Polsce i w Europie
b. w Azji
c. na wiecie
4. Najwiksi odbiorcy wgla
a. chc za rok ograniczy import
b. obecnie ograniczaj import
c. p roku temu ograniczyli import
93
O GOSPODARCE
wiczenie 16
Odpowiedz na pytania:
1.Co Polska eksportuje do twojego kraju, a co importuje?
2.Jakie znasz polskie marki?
22
61
94
22
61
SPOTKANIE
61
22
22
61
SOWNICTWO OGLNE
najchtniej Adv.most gladly
pocztek mbeginning
przygotowywa Imperf. (-owuj, -owujesz),
przygotowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc.prepare
przyszy, -a, -e Adj.future, here: next
reklamowy, -a, -e Adj.advertising
tworzy Imperf. (-rz, -rzysz), stworzy Perf. (-rz, -rzysz) + Acc.
(np. tworzy kampani reklamow)create, develop
ulotka fleaflet, flyer
wanie Adv.just, exactly
97
SPOTKANIE
SOWNICTWO TEMATYCZNE
22
WYRAENIA I ZWROTY
61
kampania reklamowa
zaprasza na przyjcie
przyj zaproszenie
potwierdzi zaproszenie
Czy odpowiada panu/pani ten termin?
Nie jest mi na rk... (ten termin itp.)
Zaley nam na czasie
ATWO ZAPAMITASZ
koktajl mcocktail
koktajlowy, -a, -e Adj.
(np. strj koktajlowy) cocktail
konferencja fconference
konferencyjny, -a, -e Adj.
(np. sala konferencyjna)conference
seminarium nseminar
seminaryjny, -a, -e Adj.seminar
termin mterm, deadline
98
SPOTKANIE
15 MINUT NA GRAMATYK
rodzaj eski
rodzaj nijaki
ja mogabym
ty mogaby
ona mogaby
rodzaj mskoosobowy
ono mogoby
rodzaj niemskoosobowy
my moglibymy
wy moglibycie
oni mogliby
my mogybymy
wy mogybycie
one mogyby
kontraktu
umowy
spotkania
22
61
KONSTRUKCJE
99
SPOTKANIE
WICZENIA
wiczenie 1
Nastpujce sowa z obu kolumn pocz w pary, np. 1. spotkanie C. biznesowe.
1. spotkanie A. oficjalne
2. konferencja B. urodzinowe
3. przyjcie C. biznesowe
4. otwarcie D. u kolegi
5. koktajl E. ciekawa
6. impreza F. w ambasadzie
wiczenie 2
Dopasuj fragmenty rozmw z obu kolumn, np. 1. Czy odpowiada panu pitek
o14.00? C. Tak, pasuje mi ten termin.
22
61
wiczenie 3
Wstaw do tekstu brakujce sowa, ktre byy zastosowane w dialogu.
Mwi Anna Romanowska. Dzwoni do pana (1). . . . . . . . . . . . . . . . . naszego kontraktu.
Czy moglibymy (2). . . . . . . . . . . . . . . . . na pocztku przyszego tygodnia?
(3). . . . . . . . . . . . . . . . . , w przyszym tygodniu jestem bardzo zajty.
Rozumiem. A co pan powie na pocztek nastpnego (4). . . . . . . . . . . . . . . . . .?
Tak, (5). . . . . . . . . . . . . . . . . mi ten termin.
wiczenie 4
Wybierz poprawn form rzeczownika w dopeniaczu, np. Pani prezes, dzwoni pan
Antosiak w sprawie (projektem, projekcie, projektu).
1. W jakiej sprawie pani dzwoni?
Dzwoni w sprawie (konferencja, konferencji, konferencj). . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Panie dyrektorze, dzwoni pan Niwiski w sprawie (kontraktem, kontrakcie, kontraktu)
. . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. W jakiej sprawie pan dzwoni?
W sprawie (spotkaniem, spotkania, spotkaniu). . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Pani prezes, dzwoni pan Kunikowski w sprawie (negocjacjami, negocjacji, negocjacje)
. . . . . . . . . . . . . . ..
100
SPOTKANIE
wiczenie 5
Napisz czasownik mc w odpowiedniej formie, np. Czy (ja) mgbym i do
domu?
1. Czy (my). . . . . . . . . . . . . . . . . spotka si w przyszym tygodniu?
2. Czy pan. . . . . . . . . . . . . . . . . przyj na spotkanie w przysz rod?
3. Czy pastwo . . . . . . . . . . . . . . . . . spotka si z nami?
4. Czy pani. . . . . . . . . . . . . . . . umwi si ze mn na spotkanie w ten pitek?
wiczenie 6
Napisz okrelenia czasu w odpowiedniej formie. Odpowiedz na pytanie caym zdaniem, np. Kiedy jest konferencja? Konferencja jest w (przysza roda) przysz
rod.
61
W (przysza sobota) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W (przyszy miesic) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W (przyszy wtorek) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W (przyszy tydzie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W (przysza niedziela) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W (przyszy rok) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..
..
..
..
..
..
22
wiczenie 7
Odpowiedz na pytania, stosujc sowa w nawiasie w dopeniaczu, np. Spotkanie jest
pod koniec (przyszy miesic) przyszego miesica.
1. Kiedy jest konferencja?
Pod koniec (przyszy tydzie). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Czy wiesz, kiedy zaczyna si rekrutacja w naszej firmie?
Myl, e na pocztku (przyszy miesic). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Czy pamitasz, kiedy bdzie spotkanie w sprawie fuzji?
Tak, to bdzie w poowie (przyszy tydzie). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Kiedy wyjedasz do Woch?
Pod koniec (przyszy rok). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..
..
..
..
wiczenie 8
Napisz przymiotniki w liczbie mnogiej, np. Jestem gotowy. Jestemy gotowi.
1. Jestem umwiony z Agat.
2. Jestem zadowolony z hotelu.
3. Piotr jest zaskoczony twoj propozycj.
4. Janek jest zachwycony tym filmem.
Jestemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jestemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Piotr i Adam s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Janek i Ola s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..
..
..
..
101
SPOTKANIE
wiczenie 9
Uzupenij dialogi. + oznacza pozytywn odpowied, - negatywn.
1. Czy moglibymy spotka si w przyszy wtorek?
(-) . . . . . . . . . . . . . . . . .
A moe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
2. Czy moemy umwi si na spotkanie w przyszym tygodniu?
(+) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ktra godzina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
3. Czy odpowiada panu/pani pitek rano?
(-) . . . . . . . . . . . . . . . .
Czy moglibymy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
4. Czy pasuje panu/pani roda po poudniu?
(+) . . . . . . . . . . . . . . . .
Czy moemy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
WIADOMOCI GOSPODARCZE
IT TE HO
O
L
E
D
W
E
IT T
DELO
22
i i firm
iciele instytucj
aw
st
ed
rz
p
,
Wiekarze
lskim rynku.
o
p
a
n
h
yc
c
dziaaj
y Ma go specjaln
czr prowadzi
ciej Stuhr.
61
o si
rzenia odby
w
c
ie
n
o
k
d
o
edzicie nowej si
ar
tw
o
e
n
al
oficj
doradczej
odowej firmy
by midzynar
use przy ul.
Deloitte Ho
w
,
te
it
o
el
D
estniczywieczorze ucz
W
.
8
1
ej
n
k
zienniPi
racownicy, d
p
sp
w
,
ci
en
li kli
USE
sz
(Biznes War
10.2005, s. 2)
awski, 1730.
wiczenie 10
Z nastpujcych sw podkrel te, ktre pojawiy si w tekcie.
konsorcjum
doradczej
konsultingowa
poudnie
oddzia
siedziby
spoeczny
102
klienci
wieczr
odbiorcy
prowadzi
powiedzia
specjalny
SPOTKANIE
wiczenie 11
Poukadaj w kolejnoci zgodnej z tekstem. Pierwsze zdanie jest zaznaczone cyfr 1.
midzynarodowej firmy doradczej Deloitte
odbyo si oficjalne otwarcie
przy ul. Piknej 18
Wieczr prowadzi go specjalny
1Pod koniec wrzenia
dziennikarze, przedstawiciele
Maciej Stuhr
nowej siedziby
W wieczorze uczestniczyli
instytucji i firm dziaajcych
w Deloitte House
klienci, wsppracownicy
na polskim rynku
wiczenie 12
Odpowiedz na pytania:
22
61
103
61
22
22
61
DLACZEGO ZMIENIA
PRAC? CV
61
22
Micha Autaj:
Anna Jaworska: Nie widz moliwoci awansu w swojej firmie. Chc pracowa na samo
dzielnym stanowisku, zarabia wicej.
Mwi Zbigniew Wrbel, byy prezes najwikszej polskiej firmy PKN ORLEN:
22
61
Trudno jest wytrzyma duej ni 5 lat. Czowiek robi to samo, ludzie wok ci sami, wszystkie pomysy ju zostay sprawdzone, a nowych brak .
(Polityka 23.04.2005)
CURRICULUM
VITAE
E:
DANE OSOBOW
j Biaas
Warszawa
isko: Andrze
45, 03-436
Imi i nazw
ul. Armanda
2206158
60
7, +48
06
59
84
Adres:
2)
+48 (2
Telefon:
1968 r.
nia: 14.06.
Data urodze
E ZAWODOWE:
. z o.o.
DOWIADCZENI
a Cyfrowa Sp
ni
fo
le
Te
Polska
raz
7/00 do te
Depar-
Warszawa
Projektw w
u
ia
Dz
k
ni
wn
We trz-
Kierow
i i Audytu
c
ko
Ja
ie
tamenc
klasy spenego
up wysokiej
gr
ie
an
ow
projektw,
Kier
owadzenie
pr
w,
t
is
u zarzdzacjal
ojem system
zw
ro
d
na
e
prac
ISO 9001.
zgodnego z
i
c
ko
ja
nia
szkole.
w jakoci
Prowadzenie
stemu audyt
sy
ie
an
ow
Nadzor
e ich.
i prowadzeni
107
22
61
p Warszawa
nology Grou
ch
Te
e
nc
sa
Renais
procesw
du
1/94 6/00
Czonek Zarz ojektami doskonalenia su: mopr
my
Kierowanie ktorach usug i prze
opakowa,
w rnych se gistyka, produkcja
lo
two, ywtoryzacja,
se, budownic
an
fin
a,
cj
telekomunika
ultadytw i kons
au
no.
e
ni
ze
ad
prow
Szkolenia,
ci.
cje.
stemw jako
sy
w
t
dy
au
a duych
Prowadzenie sprzeday usug dl
e
ni
rzeda.
Prowadze
erowanie sp
ki przez
klientw, ki du po przejciu sp (Fluor
l
rz
Czonek Za lutions Internationa stracja
je
So
re
,
ed
CA
nc
IR
va
r
Ad
Audito
).
es
ic
rv
Global Se
A011007.
Warszawa
Warszawska
ka
ni
ch
te
li
Po
anowisku
9/92 - 7/94
w praca na st yn ElekAsystent
i
ud
st
ku
ro
iale Masz
Na ostatnim
ysty na Wydz . Po uzyskaniu
a
st
a
nt
te
j
za
asys
nta, baProwadzenie
trycznych. a na stanowisku asyste ulacje
ym
dyplomu prac ektromagnetycznych (s
el
N.
l
KB
p
e
ci
a
gran
dani
. Udzia w
komputerowe)
Bankowoci
ezpiecze i
Ub
a
ko
Sz
Wysza
10/93 6/94
Warszawa
informa
Nauczyciel zaj z przedmiotw
Prowadzenie
tycznych.
E:
WYKSZTACENI
93
10/88 6/
SZKOLENIA:
JZYKI:
yczny
dzia Elektr
Wy
ka
ws
za
Wars
Politechnika nier
y
in
er
Magist
dobra
Ocena bardzo
ruppen .
gement, MG
na
Ma
e
nc
tena
Total Main wecja (5 tygodni)
Sz
rszawa
m,
ol
kh
Szto
KPMG NL Wa Bruksela,
,
ls
il
Sk
y
Consultanc gement, ODI Italy
na
Project Ma
I Pl. WarBelgia
jakoci, OD
ia
en
al
on
Zespoy dosk
uksela,
I UK Br
OD
szawa
,
nt
me
ploy
Strategy De
E
sation, MC
Belgia
Your Organi
in
th
wi
ia
Influencing
uksela, Belg
E Belgium
Belgium Br nagement Skills, MC
Ma
Developing
Belgia
,
la, Belgia
la
se
uk
Br
QM Brukse
EF
t,
en
sm
Self-asses
iinne...
biegle
Angielski ednio
r
Rosyjski
wa
muzyka filmo
eglarstwo,
e,
ki
rs
g
kolarstwo
TERESOWANIA:
ZAIN
108
SOWNICTWO OGLNE
SOWNICTWO TEMATYCZNE
22
61
awans mpromotion
cecha fcharacter trait
czonek mmember
doskonalenie n
(np. doskonalenie procesw)improvement, development
dowiadczenie n
(np. dowiadczenie zawodowe)experience
jako fquality
kierowanie n
(np. kierowanie projektami...)management
nadzorowanie n
(np. nadzorowanie systemu audytw jakoci)supervise
nadzr m + nad + Instr.supervision
poraka ffailure, defeat
prowadzenie n
(np. prowadzenie szkole)run
przejcie ntakeover
sta m
(np. sta pracy)traineeship, (work) experience
szkolenie ntraining (course)
szkoa podstawowa fprimary school
szkoa rednia fsecondary school
109
szkoa wysza f
(np. Uniwersytet, Politechnika, Akademia: Teatralna, Medyczna, Muzyczna,
Rolnicza)institution of higher education
ukoczy Perf. (-cz, -czysz) + Acc.finish, graduate
wewntrzny, -a, -e Adj.internal
wyksztacenie n
(np. podstawowe, rednie, wysze)education, educational background
zainteresowania pl.hobbies, interests
zakres mrange, cope
zarabia Imperf. (-am, -asz), zarobi Perf. (-bi, -bisz) + Acc.earn
zarzd mmanagement, management board, board of directors
zarzdzanie n
(np. zarzdzanie firm, zarzdzanie jakoci)management
zesp mteam
ATWO ZAPAMITASZ
22
61
15 MINUT NA GRAMATYK
1. Kiedy mwimy o tym, jakie jest nasze wyksztacenie, moemy uy dwch czasownikw.
Jeden z nich, ukoczy, jest specyficzny i uywany tylko w kontekcie wyksztacenia. Kiedy mwilimy o ukoczonej szkole, studiach: Ukoczyem prawo, Ukoczyam szko
redni. Teraz jednak Polacy w tym kontekcie uywaj take czasownika skoczy: Skoczyem prawo, Skoczyem szko redni.
2. Konstrukcja by z wyksztacenia jest uywana w tych wypadkach, kiedy wyksztacenie
rni si od wykonywanego zawodu. I tak np. o kim, kto obecnie pracuje jako dziennikarz,
ale ukoczy ekonomi, powiemy: Adam jest z wyksztacenia ekonomist.
3. Istnieje grupa czasownikw, ktre nie tylko po zaprzeczonym orzeczeniu wystpuj wdopeniaczu, ale take w zdaniach twierdzcych cz si z dopeniaczem. Do tych czasownikw nale m.in.: szuka, sucha, potrzebowa, uczy si, yczy. Mwimy: Sucham koncertu Bacha, Ucz si matematyki i polskiego, Potrzebuj czasu na t decyzj, Szukam
paszportu, ycz ci wszystkiego najlepszego.
110
KONSTRUKCJE
1. Ukoczy, (skoczy)...
(+ Acc.)
studia
wydzia... (+ Gen.) prawa
histori
22
61
Zajmowaem si/zajmowaam si... (+ Instr.)
prowadzeniem audytw
Prowadziem/am audyty
Byem/am odpowiedzialny/a za (+ Acc.) finanse
Odpowiadaem/am za (+ Acc.) finanse
Pracowaem/am jako (+ Nom.) jako ksigowy/a
4. Mie zainteresowania
Jakie pan/pani ma zainteresowania?
Czym pan/pani interesuje si?
Interesuj si...
(+ Instr.)
sportem
ekologi
malarstwem
5. Szuka
Uczy si
Potrzebowa (+ Gen.)
Sucha
yczy
111
WICZENIA
wiczenie 1
Pocz w pary nastpujce sowa z obu kolumn, np. 1. wyksztacenie C. wysze.
1. wyksztacenie A.
nowe
2. szkoa B.
prawa
3. dowiadczenie C.
wysze
4. wydzia D.
awansu
5. moliwo E.
zawodowe
6. wyzwania F.
rednia
wiczenie 2
Wybierz odpowiednie sowo spord wyrazw w nawiasie, np. Studiowaam na (wydziale, oddziale, przedziale) polonistyki.
22
61
1. Dwa lata temu (wykoczyem, zakoczyem, ukoczyem) prawo na Uniwersytecie Jagiel loskim.
2. Adam jest (na wyksztacenie, od wyksztacenia, z wyksztacenia) fizykiem.
3. Boena ma (wysokie, najwysze, wysze) wyksztacenie.
wiczenie 3
Uzupenij tekst sowami z ramki, stosujc je w odpowiedniej formie gramatycznej.
z wyksztacenia, doktorat, wydzia, ukoczy (2x)
Uczyem si szybciej ni inni. Szko redni (1) . . . . . . . . . . . . . . . .., kiedy miaem 17 lat, a (2)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . ekonomii (3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w cigu 3 lat. W cigu nastpnych
dwch lat napisaem (4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. Chocia jestem (5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ekonomist, pracuj jako dziennikarz. Dziennikarstwo to moja pasja. Pisz artykuy o gospodarce do najwaniejszych polskich gazet.
wiczenie 4
a) Jakie czasowniki utworzysz od podanych rzeczownikw? Np. praca pracowa.
awans
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
zmiana
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
rozwj
nauka
112
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
61
wiczenie 6
Sowa w nawiasie napisz w odpowiedniej formie (biernika, dopeniacza, narzdnika), np. Ukoczyem (ekonomia) ekonomi, moja crka ukoczya wydzia (historia)
historii, ale jest (dziennikarka) dziennikark.
1.Moja starsza crka ukoczya (ekonomia). . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., a modsza (farmacja)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2.Ukoczyem wydzia (prawo i administracja) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . n a
uniwersytecie wPoznaniu.
3.Moja ona jest z wyksztacenia (architekt) . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., ale pracuje jako
dziennikarka w lokalnej gazecie.
4.Interesuj si (sport) . . . . . . . . . . . . . . . i (socjologia) . . . . . . . . . . . . . . . ., a moja ona/
mj m interesuje si (architektura) . . . . . . . . . . . . . . . i (teatr) . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 7
Sowa w nawiasach napisz w dopeniaczu (Gen.), np. W samochodzie lubi sucha
(radio) radia.
1. Lubi uczy si (matematyka). . . . . . . . . i (fizyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., nie lubi
uczy si (historia). . . . . . . . . . . . . . . . . . i (geografia) . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Zawsze szukam (klucze) . . . . . . . . . . . . . . . . od mieszkania albo od samochodu.
3. Szukam (parasol) . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., nie wiesz, gdzie on moe by?
4. Potrzebujemy (pienidze) . . . . . . . . . . . . . . . . . na t now inwestycj.
5. Potrzebuj (czas). . . . . . . . . . . . . . . . na t decyzj.
6. Codziennie wieczorem sucham (koncerty). . . . . . . . . . . . . . . . . . Bacha.
7. Z okazji urodzin ycz ci (wszystko najlepsze) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
113
wiczenie 8
Odpowiedz na pytania:
1. W ktrym roku pan si urodzi/pani si urodzia? (1960)
2. W ktrym roku pan ukoczy szko/pani ukoczya szko? (1985)
3. W ktrym roku pan wyjecha/pani wyjechaa do Austrii? (1987)
4. W ktrym roku pan zacz/pani zacza taczy samb? (1988)
5. W ktrym roku pan zacz/pani zacza uczy si polskiego? (1990)
6. W ktrym roku pan si oeni/pani wysza za m? (2003)
wiczenie 9
Napisz w odpowiedniej formie rzeczowniki podane w nawiasie.
22
61
Nada jest spk nalec do Grupy India. Zatrudnia 1000 pracownikw, ma 7 oddziaw
w caej Polsce. Specjalizuje si w usugach handlowych.
W zwizku z dynamicznym rozwojem firmy poszukujemy (kandydaci) . . . . . . . . . . . . . .
na stanowisko (dyrektor handlowy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w naszym
(oddzia) . . . . . . . . . . w Poznaniu. Osoba zatrudniona na tym (stanowisko) . . . . . . . . . . . . . . .
bdzie odpowiedzialna za (zarzdzanie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nowo otwartym (biuro handlowe) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., nadzr nad (projekty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
oraz ich koordynacj.
Od (kandydaci) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oczekujemy: (wysze wyksztacenie) . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., (dowiadczenie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w pracy na podobnym
stanowisku, (zdolnoci) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . analitycznych i organizacyjnych, (zaangaowanie) . . . . . . . . . . . . . . . . . oraz (dobra znajomo) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jzyka
angielskiego.
wiczenie 10
Przekszta zdania wedug wzoru: Pozyskiwaem klientw. Zajmowaem si pozyskiwaniem klientw.
Szkoliem/am pracownikw.
(1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Prowadziem/am due projekty.
(2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Nadzorowaem/am system audytw jakoci.
(3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Doskonaliem/am procesy w sektorach usug.
(4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ale uwaga! Powiemy tylko: kierowaem zespoem specjalistw, nie zajmowaem si kierowaniem; zarzdzaem du firm, a nie zajmowaem si zarzdzaniem.
114
wiczenie 11
Odpowiedz pisemnie na pytania:
22
61
ONYCH
C
A
T
Z
S
K
A WY
ke
dukcji, ale ta
ro
p
PRACA DL
ty
sz
o
k
ie
Dlaa nisk
n
olakw.
yksztany potencja P
w
al
tu
k
ym
le
sz
te
i rozy
in
w
250 ostrbudzni koncern Delphi tego wspieramy centra bciadn aKaszuba,
Mar
ceniem za
mwi Rz
ada i rozwob
ju
o
m
u
w
tr
n
ce
ki i pracy.
wwiatowym
ister gospodar
re rozbudoin
t
k
em
ic
o,
w
lv
o
V
.
ie
busowe
ju w Krakow
centrum auto
ie
sk
ej
p
s. 2)
ro
eu
wwuje
, 21.09.2005,
jcie 800 praco
za
zeczpospolita
a
R
d
,
(
iu
aw
c
we Wro
nikom.
estorw
a liczba inw
Coraz wiksz
wzgldu
nie tylko ze
k
ls
o
P
ra
ie
wyb
115
wiczenie 12
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. Koncern Delphi zatrudni 250 osb ze
a. rednim wyksztaceniem
b. wyszym wyksztaceniem
c. podstawowym wyksztaceniem
2. Centrum bada i rozwoju znajduje si
a. w Krakowie
b. w Warszawie
c. w Poznaniu
3. Volvo da zajcie
a. 800 000 pracownikom
b. 80 pracownikom
c. 800 pracownikom
22
61
Twj kolega chce zaoy firm w Polsce, ale nie w Warszawie. Dowiedziae si z artykuu,
e Krakw i Wrocaw take s atrakcyjne dla inwestorw. Napisz mu o tym w e-mailu.
........................................................................
........................................................................
........................................................................
wiczenie 14
Odpowiedz na pytania:
1. Dlaczego Polska moe by atrakcyjnym krajem do robienia interesw?
2. Ktre miasta czy regiony Polski mog przyciga inwestorw?
116
MIE WA W KIESZENI
22
61
117
61
22
10
22
61
CZY POTRZEBNE S
ZMIANY?
61
22
22
61
Na zebraniu zarzdu prezes Anna Niemczyk przedstawia strategi banku na przyszy rok:
Po pierwsze chcemy pozyska klientw indywidualnych, rozwija sektor klientw detalicznych. Po drugie planujemy zwikszy wydajno handlowcw poprzez specjalny program
motywacyjny. Po trzecie zamierzamy podwoi liczb placwek. To jest ambitny program, ale
realistyczny.
SOWNICTWO OGLNE
121
10
SOWNICTWO TEMATYCZNE
22
61
122
10
ATWO ZAPAMITASZ
detalicznie Adv.retail
detaliczny, -a, -e Adj.retail
detalista mretailer
koszt mcost, expense
kosztorys mcost estimate
kosztowny, -a, -e Adj.expensive
motywacja fmotivation
motywacyjny, -a, -e Adj.motivational, incentive
sektor msector
CZASOWNIKI ODPRZYMIOTNIKOWE
61
22
duy
may
mocny
niski
peny
saby
szeroki
wysoki
15 MINUT NA GRAMATYK
Przypomnijmy:
Jzyk polski ma system par czasownikw dokonanych i niedokonanych. Wiele polskich czasownikw wystpuje zarwno w aspekcie dokonanym, jak i niedokonanym.
Aspekt niedokonany czasownika jest uywany wtedy, gdy:
mwimy o akcji w czasie teraniejszym, np. Czytam ksik
mwimy o akcji cigej albo powtarzajcej si w czasie przeszym i w czasie przyszym:
Wczoraj przez dwie godziny czytaem ksik, Jutro przez dwie godziny bd czyta ksik, Na urlopie codziennie bd czyta ksiki.
Aspekt dokonany czasownika jest uywany, gdy:
mwimy o jednokrotnej, skoczonej akcji, ktra miaa miejsce w przeszoci albo bdzie
mie miejsce w przyszoci: W weekend przeczytaem ciekaw ksik, W przyszy
weekend przeczytam t ksik.
123
10
KONSTRUKCJE
1. Stopniowanie nieregularne przymiotnikw:
dobry
zy
duy
may
>
>
>
>
lepszy
gorszy
wikszy
mniejszy
>
>
>
>
najlepszy
najgorszy
najwikszy
najmniejszy
najlepsze wyniki
najlepsze asystentki
najlepsze biura
61
2. Biernik
Firma ma najlepszy zesp
najlepsz struktur
najlepsze biuro
22
124
10
WICZENIA
wiczenie 1
Pocz w pary sowa z dwch kolumn, np. 1. zoty I. saby.
1.zoty
2.oferta
3.pozycja
4.cena
5.wsppraca
6.sprzeda
7.zakres
8.produkcja
9.konkurencja
10.obsuga
11.lista
A. niska
B. dua
C. wski
D. szeroka
E. ostra
F. maa
G. pena
H. wysoka
I. saby
J. duga
K. silna
22
1. osabi . . . . . . . . . . . . . . .
2. zwikszy . . . . . . . . . . . . . . .
3. obniy . . . . . . . . . . . . . . .
61
wiczenie 2
Podaj antonimy nastpujcych czasownikw, np. wzrasta spada.
wiczenie 3
Wybierz odpowiedni czasownik, np. Musimy (wzmocni, umocni, przymocowa)
nasz pozycj na rynku.
1. Koszty transportu s za wysokie. Musimy je (poniy, obniy, zaniy) . . . . . . . . . . . . . .
2. Produkcja jest niewystarczajca. Trzeba j (powikszy, zmieni, zwikszy) . . . . . . . . . . .
3. Deficyt jest za duy. Zamierzamy go (zmniejszy, pomniejszy, umniejszy) . . . . . . . . . .
4.Wsppraca z firmami zagranicznymi jest niewystarczajca. Planujemy j (poszerzy, rozszerzy, zrobi) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 4
Wstaw do tekstu sowa z ramki.
rozszerzy, zwikszy, zmniejszy, zmniejsza, obniy
Obecna sytuacja firmy nie jest zbyt dobra. Koszty produkcji s za wysokie. Musimy je jak najszybciej (1) ........................... Nie chcielibymy jednak (2) .....................
..... zatrudnienia. Sprbujemy (3) .......................... koszty transportu i reklamy.
Zamierzamy (4) .......................... produkcj i (5) ..........................
wspprac z firmami z Europy rodkowo-Wschodniej.
125
10
wiczenie 5
a) Utwrz przyswki od podanych przymiotnikw, np. dobry dobrze.
PRZYMIOTNIK
PRZYSWEK
systematyczny
regularny
stopniowy
gwatowny
znaczcy
61
wiczenie 6
Czasowniki w trzeciej osobie zamie na pierwsz osob liczby mnogiej, np. Adam
pracuje, (My) pracujemy.
22
Nasz szef (1) chce zwikszy wydajno firmy, (2) planuje obniy koszty poprzez redukcj
pac i (3) zamierza podwoi liczb oddziaw.
1. My. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. My. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. My. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 7
Uzupenij zdania, wstawiajc czasowniki typu: wzmocni, poszerzy itp., ktre
zostay podane w zestawieniu czasowniki odprzymiotnikowe na stronie 123.
Np. koszty: Chcemy zmniejszy koszty produkcji w naszej firmie.
1. pozycja
Chcemy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nasz pozycj na rynku.
2. wsppraca
Chcielibymy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wspprac z partnerami z Ukrainy.
3. koszty
Koszty pracy w naszej firmie s za wysokie. Trzeba je. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. oferta
Ta oferta jest niepena, prosz j . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
126
10
5. produkcja
Trzeba. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . produkcj artykuw kosmetycznych.
6. cena
Ceny cementu s za niskie. Zamierzamy je. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
7. zakres
Musimy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zakres naszych usug.
8. sprzeda
Sprzeda jest za niska. Musimy j. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 8
Wstaw odpowiedni prefiks roz, z, s, o, za, u, prze, ob. Np. Planujemy zmniejszy
koszty transportu.
22
61
127
10
wiczenie 11
Odpowiedz pisemnie na pytania, uywajc konstrukcji po pierwsze..., po drugie...,
po trzecie...
1. Dlaczego musimy restrukturyzowa firm?
Po pierwsze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Po drugie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Po trzecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Czy musimy obnia koszty?
Po pierwsze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Po drugie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Dlaczego warto modernizowa produkcj?
Po pierwsze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Po drugie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
Czy wiesz, e:
61
WIADOMOCI GOSPODARCZE
JA
INWEST YC
POLIC
produkcyjdn z linii
je
z
ra
o
y
w
towa
to
take zainwes
trzy lata zain
a
rz
ez
ie
rz
p
am
z
Z
.
540 mln ady Chemiczne Police. nych dzenia i systemy oszczdzajcew urz
szych
westuj Zak
a 2006 rok za
cjom w najbli
ektr yczn. N
ty
el
es
i
w
g
in
er
i
en
k
ty
ody w wysokosz
Dzi
ozuj przych
n
ce ograniczy
g
ro
ch
p
a
y
k
d
a
k
sp
r84,6 zysku
latach
zysk poinfo
78,8 mln z i
6
i
o
ld
w
d
m
o
1
p
i
i
c
i
o
k
produkcj
rzecznik
Wachowicz,
tr
io
P
netto.
.
n
a
.i
w
m
o
m
dowa
u
zb
ce
3)
ch
a
18.01.2006, s.
spki. Firm
kwasu fos
czpospolita,
u
ze
k
n
R
u
(
ad
e
rz
p
azo
terminal do
izowa zakad
n
er
d
o
zm
o,
foroweg
128
10
wiczenie 12
Podkrel sowa, ktre pojawiy si w tekcie.
skonstruowa
prognozuj
zwikszy
podwoi
obroty
instrukcje
ograniczy
aparaty
urzdzenia
zbudowa
techniczny
chemiczne
wiczenie 13
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
22
2. Spka chce
a. zmniejszy koszty transportu
b. zredukowa koszty zatrudnienia
c. zmniejszy koszty produkcji
61
wiczenie 14
Odpowiedz na pytania:
1. Jakie plany zmian ma twoja firma?
2.Czy planuje restrukturyzacj, modernizacj, chce zwikszy produkcj, zmniejszy koszty
itp.?
129
61
22
11
22
61
61
22
22
61
SOWNICTWO OGLNE
pasta do zbw
proszek do prania
woda po goleniu
w cigu...
w stosunku do...
w porwnaniu z.... (zeszym rokiem)
133
11
SOWNICTWO TEMATYCZNE
22
61
artyku marticle
konkurencja fcompetition
konkurencyjny, -a, -e Adj.
(np. ceny konkurencyjne)competitive
male Imperf. (-lej, -lejesz), zmale Perf. (-lej, -lejesz)diminish, decrease
obnia Imperf. (-am, -asz), obniy Perf. (-ni, -niysz) + Acc.
(np. obniy koszty produkcji)diminish, decrease
odnotowywa Imperf. (-owuj, -owujesz), odnotowa Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc.
(np. odnotowalimy wzrost sprzeday)take note of
podnosi Imperf. (-osz, -osisz), podnie Perf. (-nios, -niesiesz) + Acc.
(np. podnie ceny produktw)increase
popyt mdemand
przewidywa Imperf. (-duj, -dujesz), przewidzie Perf. (-widz, -widzisz) + Acc.
(np. przewidywa szybki wzrost sprzeday...)predict
rosn Imperf. (-n, -niesz)grow
spada Imperf. (-am, -asz), spa Perf. (spadn, spadniesz)
(np. bezrobocie spada)fall, drop
spadek mdecrease
udzia mparticipation, share, here: market share
utrzymywa si Imperf. (-muj si, -mujesz si), utrzyma si Perf.
(-am si, -asz si) + na + Loc.
(np. Sprzeda wody utrzymuje si na staym poziomie)stay, remain
uwaa Imperf. (-am, -asz), ethink
wzrasta Imperf. (-am, -asz), wzrosn Perf. (wzrosn, wzroniesz)grow
wzrost mgrowth
zakada Imperf. (-am, -asz), zaoy Perf. (-o, -oysz)
(np. zaoy w budecie dwukrotny wzrost sprzeday...)assume, here: to budget for
zatrudnia Imperf. (-am, -asz), zatrudni Perf. (-ni, -nisz) + Acc.employ
zmniejsza si Imperf. (-am si, -asz si),
zmniejszy si Perf. (-sz si, -szysz si)decrease, go down
zwiksza si Imperf. (-am si, -asz si),
zwikszy si Perf. (-sz si, -szysz si)increase, go up
134
11
ATWO ZAPAMITASZ
obserwacja fobservation
obserwator mobserver
obserwowa Imperf. (-rwuj, -rwujesz), zaobserwowa Perf. (-rwuj, -rwujesz) + Acc.
(np. Obserwujemy spadek zatrudnienia)observe, notice
prognoza fforecast, prognosis
prognozowa Imperf. (-zuj, -zujesz)
(np. Analitycy prognozuj wzrost inflacji)forecast
15 MINUT NA GRAMATYK
spa
ja spadem/spadam
ty spade/spada
on spad/ona spada/ono spado
my spadlimy/spadymy
wy spadlicie/spadycie
oni spadli/one spady
61
22
ja spadaem/spadaam
ty spadae/spadaa
on spada/ona spadaa/ono spadao
my spadalimy/spadaymy
wy spadalicie/spadaycie
oni spadali/one spaday
wzrasta
ja wzrastaem/wzrastaam
ty wzrastae/wzrastaa
on wzrasta/ona wzrastaa/ono wzrastao
my wzrastalimy/wzrastaymy
wy wzrastalicie/wzrastaycie
oni wzrastali/one wzrastay
wzrosn
ja wzrosem/wzrosam
ty wzrose/wzrosa
on wzrs/ona wzrosa/ono wzroso
my wzrolimy/wzrosymy
wy wzrolicie/wzrosycie
oni wzroli/one wzrosy
wzrosn
ja wzrosn
ty wzroniesz
on/ona/ono wzronie
my wzroniemy
wy wzroniecie
oni/one wzrosn
135
11
KONSTRUKCJE
1. Popyt na...
(+ Acc.)
alkohol
Poda...
(+ Gen.)
alkoholu
a) o 5 proc., o 10 tys.
b) dwukrotnie, trzykrotnie, czterokrotnie, piciokrotnie, szeciokrotnie...
c) o jedn drug, o dwie trzecie, o jedn trzeci, o dwie czwarte, o jedn czwart,
o dwie pite...
3. Sprzeda wzrosa w cigu roku, dwch lat, trzech lat, czterech lat, piciu lat...
systematyczny, powolny, gwatowny
systematycznie, powoli, gwatownie
22
61
4. Wzrost, spadek
Ceny rosn
PSIE PIENIDZE
136
11
WICZENIA
wiczenie 1
Podaj antonimy do nastpujcych sw, np. krajowy zagraniczny.
1. zwikszy . . . . . . . . . . . . . . .
2. spadek
. . . . . . . . . . . . . . .
3. wzrosn . . . . . . . . . . . . . . .
4. wysoki
. . . . . . . . . . . . . . .
5. zagraniczny . . . . . . . . . . . . . . .
6. zysk
. . . . . . . . . . . . . . .
s. . . . . . . . . . . . . . .
w. . . . . . . . . . . . . .
w. . . . . . . . . . . . . .
p . . . . . . . . . . . . . .
s . . . . . . . . . . . . . .
p . . . . . . . . . . . . . .
k . . . . . . . . . . . . . .
22
niezmienny
gwny
rezultaty
artyku
dokadny
prezentowa
3 miesice
61
wiczenie 2
Napisz synonimy nastpujcych sw, np. krajowy polski. Pierwsze litery sw s
podane.
wiczenie 3
Wstaw do tekstu brakujce sowa, ktre podane s w ramce.
137
11
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2.Koszty
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3.Zysk
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4.Straty
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5.Kurs euro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
8.Ceny
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
7.Czynsz
61
6.Podatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9.Sprzeda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10.Popyt
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11.Poda
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 6
Sowa w nawiasie napisz w bierniku lub dopeniaczu, np. Popyt na (samochody) samochody spadnie, poda (samochody) samochodw wzronie.
1. Poda (komputery) . . . . . . . . . . . . . . . . . . wzrosa dwukrotnie.
2. Popyt na (kredyty). . . . . . . . . . . . . . . . . . . systematycznie ronie.
3. Poda (soki). . . . . . . . . . . . . . . . . . . wzrosa o 20 proc.
4. Popyt na (czekolada) . . . . . . . . . . . . . . . . . . wzrs o jedn trzeci.
5. Poda (artykuy kosmetyczne). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wzrosa w cigu
dwch miesicy o 2 proc.
6. Popyt na (ropa naftowa). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gwatownie wzrasta.
138
11
wiczenie 7
Wybierz jedn form wyrazu spord trzech podanych w nawiasie, np. Na zebraniu
zarzdu dyrektor przedstawia wyniki (sprzeda, sprzeda, sprzeday).
1. Deficyt jest wikszy ni zakadalimy w (budetem, budecie, budetu).
2. Odnotowalimy picioprocentowy wzrost w stosunku do (zeszym roku, zeszy rok, zeszego roku).
3. Sprzeda wody mineralnej utrzymuje si na (stay poziom, staym poziomie, staym poziomem).
4. Jak pokazuj to badania, popyt na soki wzrs w cigu ostatnich (trzech miesicy, trzy
miesice, trzema miesicami).
wiczenie 8
Zamie liczby na sowa, np. Ceny mieszka wzrosy w cigu ostatnich (2) dwch lat
(2x) dwukrotnie.
22
61
139
11
wiczenie 10
Opisz ponisze wykresy, np. Produkcja gwatownie zmniejszya si w cigu ostatnich dwch miesicy.
18,0
18,0
17,8
17,9
17,8
17,6
17,7
17,6
prognoza
MPiPS
17,4
17,3
17,2
17,2
17,1
17,0
16,9
16,8
16,8
16,6
16,4
16,2
16,2
16,0
III
IV
VI
2005
VIII
IX
XI
22
prognoza
5,0 Ministerstwa
4,5 Finansw
2,5
2,0
4,1
4,5
4,6
prognoza NBP
2,7
JR
14
12,6
12
10
1,0
2
IX
2005
XII
III
VI
2006
IX
XII
III
2007
JR
8,3
6,7
VI
2006
16,4
2,0
III
XII
16
4 3,5
140
4,2
4,7
1,5
0,5
III
18
4,8
3,6
3,0
II
20
5,5
3,5
4,0
XII
61
rdo: Eurostat
VII
3,6
0,6
1998
1999
rdo: GUS
2000
2001
1,1
2002
2003
2004
2005
JR
11
4,0
3,5
3,0
3,0
2,5
2,5
2,0
1,3
1,5
1,4
1,6
1,8
1,8
1,6
1,0
1,0
0,5
IV
rdo: NBP
VI
VII
2005
VIII
IX
XI
0,6
0,7
XII
II
2006
1,0
0,4
III
VI
1,0
0,8
IX
XII
III
2007
JR
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
22
61
0,7
Y ROSJ
PODBIJEM
czeniej
Rosj
w handlu z
i
k
ls
o
P
t
cy
efi
a 3,5
romny sig
wci jest og
e
dro jc
kupujemy tam
o
b
,
l.
o
d
ld
w zam
eksport ronie
le
A
.
az
g
i
rop
m roku
. W ubiegy
ie
p
m
te
ym
2,85
wrotn
sji towar y za
o
R
o
d
y
m
i
icej
sprzedal
o 90 proc. w
ie
w
ra
p
o
T
mld dol.
dol.
i o 700 mln
w
k
ni ro
la naszego
najlepszym d
wicej ni w
Po trzech
u 1997. (...)
eksportu rok
ort do Rogo roku eksp
te
h
ac
c
si
ie
ardziej
m
rach jeszcze b
la
o
d
w
y
n
o
cz
sji li
0 proc.
i wzrs o 10
przyspieszy
2005, s. 26
orcza, 23.05.
yb
W
a
et
az
G
(
141
11
wiczenie 11
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
1. Polska ma niezbyt duy deficyt w handlu z Rosj.
2. W Rosji kupujemy coraz droszy gaz i rop.
3. W zeszym roku sprzedalimy mniej towarw ni rok wczeniej.
4. Eksport towarw do Rosji cigle ronie.
P
P
P
P
F
F
F
F
wiczenie 12
Uzupenij tekst sowami z ramki. (Uwaga! Sw jest wicej ni potrzeba.)
deficyt, droejc, ich, liczony, maleje, may, mniej, naszego, ogromny, produkty,
przyszym, ronie, towary, ubiegym, wicej, wzrs
22
61
................... Polski w handlu z Rosj wci jest ................... siga 3,5 mld
dol., bo kupujemy tam ..................... rop i gaz. Ale eksport .....................
w zawrotnym tempie. W .................. roku sprzedalimy do Rosji ..................
za 2,85 mld dol. To prawie o 90 proc. ..................... ni rok wczeniej i o 700 mln
dol. wicej ni w najlepszym dla ..................... eksportu roku 1997. (...) Po trzech
miesicach tego roku eksport do Rosji ..................... w dolarach jeszcze bardziej
przyspieszy i ................... o 100 proc.
wiczenie 13
Odpowiedz na pytanie:
Jakie musz by spenione warunki, eby eksport wzrasta?
142
12
22
61
DOBRY INTERES
61
22
22
61
SOWNICTWO OGLNE
budka fbooth
chodnia fcold store
ekologiczny, -a, -e Adj.ecological
grzyb mmushroom, fungus
kosztowny, -a, -e Adj.expensive
majtek mwealth, fortune
obajboth
145
DOBRY INTERES
12
22
61
WYRAENIA I ZWROTY
SOWNICTWO TEMATYCZNE
146
12
DOBRY INTERES
ATWO ZAPAMITASZ
22
61
15 MINUT NA GRAMATYK
1. W tej lekcji prezentujemy czasowniki, ktre maj specyficzn czliwo. Trzeba zapamita, ktre z nich cz si z dopeniaczem (dorobi si domu z ogrodem, dorobi si
fortuny), ktre z narzdnikiem (handlowa serem, rybami), a ktre z przyimkami (zbi
majtek na handlu, zaczyna od maego sklepu).
KONSTRUKCJE
1. Pamitasz...
(+ Acc.)
Piotra Kubiaka?
(+ Loc.)
handlu
(+ Loc.)
handlu
147
12
DOBRY INTERES
3. Dorobi si...
(+ Gen.)
hurtowni
4. Handel...
(+ Instr.)
kasetami wideo
Handlowa...
(+ Instr.)
artykuami biurowymi
5. Zaczyna od...
(+ Gen.)
handlu
22
61
148
12
DOBRY INTERES
WICZENIA
wiczenie 1
Wstaw w odpowiedniej formie czasowniki: dorobi si, handlowa, zaczyna,
zrobi.
Pastwo Antczakowie ................... od handlu na bazarze. (Oni) ...................
tam ubraniami i butami. Bardzo szybko ..................... kilku hurtowni. Ju po kilku
latach ................... majtek na handlu.
wiczenie 2
U zdania z podanych wyrazw, np. robi, z, Adam, interesy, Niemcami: Adam robi
interesy z Niemcami.
22
61
wiczenie 3
Sowa w nawiasie napisz w dopeniaczu, np. Zaczynamy od (kawa) kawy.
1.Od czego zaczynamy spotkanie?
Od (raportu, raportem, raporcie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . za zeszy kwarta.
2. Micha zacz karier od (stanowisko, stanowiskiem, stanowiska). . . . . . . . . . . . . . . . . . .
sekretarza.
3.Od czego zaczynacie imprez?
Od (kolacj, kolacji, kolacj). . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Ela i Tomek zaczynali od (handlem, handlu, handlowi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . papierem.
5.Od czego pani zacznie dzisiaj lekcj?
Dzisiejsz lekcj zaczniemy od (powtrzenie, powtrzeniem, powtrzenia) . . . . . . . . .
.. . . . . . . . . ..
6. Pastwo Nowiccy zaczynali od (budk, budki, budk) . . . . . . . . . . . . . . . . . . na Stadionie
Dziesiciolecia.
149
DOBRY INTERES
12
wiczenie 4
Sowa w nawiasie napisz w dopeniaczu, np. Monika dorobia si (sklep) sklepu
zmeblami.
1. Patrycja i Tomek s bardzo modzi, ale ju dorobili si (wasne mieszkanie). . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Maciek pracuje ju 10 lat, ale jeszcze nie dorobi si (samochd) . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Firma Metax dziaa ju 5 lat, ale nie dorobia si (due biuro) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4.Micha jest bardzo energicznym i skutecznym biznesmenem. Dorobi si (willa z basenem)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 5
Do tekstu wstaw brakujce przyimki z tabeli.
w, z (2x), od (2x), na (2x), do
22
61
Maciej i Agata zamierzaj razem zaoy firm. Zastanawiaj si wanie, (1) ..... czego
by zacz. Moe by tak zacz (2) ..... zaoenia szkoy jzykowej albo biura tumacze,
mwi Agata. Maciek przypomina, e ich znajomi zbili majtek (3) ..... handlu programami
komputerowymi. Ale ani Maciek ani Agata nie znaj si (4) ..... komputerach.
Agata zaproponowaa, eby otworzyli sklep (5) ..... artykuami sportowymi. Maciek wolaby sklep (6) ..... artykuami spoywczymi. Oboje wsplnicy maj gow (7) ..... interesw, wic ich wsplny biznes to na pewno bdzie strza (8) ..... dziesitk.
wiczenie 6
Sowa w nawiasie napisz w narzdniku, np. Firma Kobo handluje (mieszkania)
mieszkaniami.
1.Czym zamierza handlowa Pawe Anton?
On zamierza handlowa (chiska porcelana). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Handel (papier). . . . . . . . . . . . . . . . . jest bardzo dochodowy.
3.Czym chciaaby handlowa Beata?
Ona chciaaby handlowa (artykuy kosmetyczne). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. Firma Argon handluje (samochody) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
5. Handel (polska wdka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jest bardzo intratny.
wiczenie 7
Sowa w nawiasie napisz w miejscowniku, np. Aneta zarobia milion na (handel)
handlu kosmetykami.
1.Czy wiesz, na czym Nowicki zbi fortun?
On zbi fortun na (handel) . . . . . . . . . . . . . . . . . . rybami.
2.Jak mylisz, na czym Pastwo Antosiakowie zbili majtek?
Pastwo Antosiakowie zbili majtek na (produkcja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sodyczy.
3.Czy syszae, na czym firma Akson zarobia milion?
Na (artykuy kosmetyczne). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
150
12
DOBRY INTERES
wiczenie 8
Wybierz waciwe formy nazwisk (Acc.), np. Czy czekasz na (Markiem Piotrowskim,
Marka Piotrowskiego, Markowi Piotrowskiemu)?
1. Czy pamitasz (Adama Kubiak, Adama Kubiaka, Adamem Kubiakiem)?
2. Czy znasz (Monika Pietrzak, Monik Pietrzaka, Monik Pietrzak)?
3. Czy przypominasz sobie (Ew Kowalsk, Ew Kowalska, Ew Kowalsk)?
4. Czy lubisz (Tomek Dbrowski, Tomkiem Dbrowskim, Tomka Dbrowskiego)?
wiczenie 9
Dokocz zdania.
1. Agnieszka i Micha zaczli swj biznes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Pastwo Rybatowie zrobili majtek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Tomek dorobi si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. Edyta ma sklep z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5. Renata ma gow . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6. Beata i Filip zaoyli firm transportow. By to strza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..
..
..
..
..
..
22
61
wiczenie 10
Napisz o swoich znajomych. Jaki maj biznes? Z kim robi interesy? Na czym zrobili
majtek? Czego si dorobili? Czy maj gow do interesw?
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
WIADOMOCI GOSPODARCZE
PDZA
SI ROZ
SPODARKA
wzroefekt duego
to
e
o
m
la By
jest silna kore
oda dane
ce
p
ls
o
S
P
U
G
W
u
c.
m
i.
stu pa
ilka dni te
i i wydatkam
w paej
am
k
w
b
o
ro
ys
za
em
zy
rz
d
cja mi
awane na
eoprodukcji p
od razu wyd
dziej, ni ocz
ar
s
b
a
ze
s
d
o
i
zr
n
ie
W
P
.
na Zajdzierniku
mwi Katarzy
m by zaskate
P
cj
.
p
ci
m
i
su
m
n
o
ko
omistka
kiwali ekon
niej pensji.
gwna ekon
ed
r
a,
sk
st
o
w
zr
ro
u
w
i
del-K
kujco wysok
sprzeda
andlowego.
S ogosi, e
U
G
k
Citibanku H
te
i
k
p
i
w
Aw
a
y
b
padzierniku
, s. 32)
detaliczna w
a, 26.11.2005
iej. Anacz
n
or
e
yb
cz
W
w
a
k
et
ro
(Gaz
ni
sza o 7,5 proc.
e bdzie to
,
si
i
al
ew
zi
litycy spod
6 proc.
mniej wicej
GO
151
DOBRY INTERES
12
wiczenie 11
Poukadaj w kolejnoci zgodnej z tekstem. Pierwsze zdanie jest zaznaczone cyfr1.
mwi Katarzyna Zajdel-Kurowska, gwna ekonomistka Citibanku Handlowego
Wzrosa bardziej, ni oczekiwali ekonomici
A w pitek GUS ogosi, e sprzeda detaliczna w padzierniku bya wiksza o 7,5 proc.
ni rok wczeniej
Pienidze
s od razu wydawane na konsumpcj
22
61
1. Pienidze s wydawane
2. GUS poda dane
3. Wysoki wzrost
4. Sprzeda detaliczna bya wiksza
5. Produkcja wzrosa bardziej
6. Gwna ekonomistka
ni oczekiwali ekonomici
o 7,5 proc.
Citibanku Handlowego
na konsumpcj
o produkcji przemysowej
redniej pensji
wiczenie 13
Odpowiedz na pytania:
1. Czy w twoim kraju ludzie duo wydaj na konsumpcj?
2. Czy kiedy masz wicej pienidzy, zaraz je wydajesz, czy raczej oszczdzasz?
3. Na co nie lubisz wydawa pienidzy?
152
13
22
61
NEGOCJOWANIE CEN
61
22
Firma Kama produkuje rury miedziane. Pani Monika Antosiak jest handlowcem. Jest bardzo energiczn osob, lubi bra sprawy w swoje rce. Bdzie negocjowa kontrakt na dostaw
rur firmie Elbro, nowemu klientowi.
Przed negocjacjami dyrektor handlowy Elbro Antoni Zajc zadzwoni do Kamy.
Zajc:
Nowak:
Zajc:
Nowak:
Po zapoznaniu si z ofert.
Zajc:
Monika:
Zajc:
Monika:
Zajc:
Monika:
Zajc:
Monika:
Zajc:
Monika:
Zajc:
Monika:
Zajc:
61
Monika:
22
Zajc:
155
13
NEGOCJOWANIE CEN
SOWNICTWO OGLNE
22
61
SOWNICTWO TEMATYCZNE
dostawa fdelivery
fiasko nfiasco
handlowiec mtrader, salesperson
kupno npurchase
obnia Imperf. (-am, -asz), obniy Perf. (-ni, -niysz) + Acc.dimisnish, decrease
patno fpayment
prowadzi Imperf. (-adz, -adzisz) + Acc.
(np. prowadzi negocjacje, rozmowy)conduct
przedpata fadvance payment
towar mcommodity
ustala Imperf. (-am, -asz), ustali Perf. (-l, -lisz) + Acc.
(np. ustala warunki)establish, set, fix, determine
ustpstwo nconcession
uzgadnia Imperf. (-am, -asz), uzgodni Perf. (-ni, -nisz) + Acc.
(np. uzgadnia warunki)agree on something, arrange
warunek m (pl. warunki) (np. warunki kredytu)condition
zakoczy Perf. (-cz, -czysz) + Acc.finish
znika freduction, cut, discount
zrywa Imperf. (-am, -asz), zerwa Perf. (-rw, -rwiesz)
(np. zrywa negocjacje)break off
WYRAENIA I ZWROTY
bra sprawy w swoje rce
zapytanie ofertowe
ze wzgldu na...
156
13
NEGOCJOWANIE CEN
ATWO ZAPAMITASZ
61
22
Gra na czas.
I na ustpstwa.
Musi pan wzi pod uwag (+ Acc.) koszty transportu.
Negocjacje zakoczyy si fiaskiem.
Nie jestem kompetentny/a, eby podejmowa takie decyzje.
Nie moemy zej poniej kosztw produkcji.
Nie moemy zgodzi si na... (+ Acc.)
Oczekujemy rabatu.
Spodziewamy si rabatu.
Stawiacie zbyt twarde warunki. Trudno nam je speni.
Strategie i taktyki negocjacyjne.
To nasze ostatnie sowo.
Umowa stoi. (jzyk potoczny)
Upiera si przy swoim.
Zgoda, ale tylko pod warunkiem, e...
SFORMUOWANIA KATEGORYCZNE
Domagamy si zmiany warunkw
damy odpowiedzi
Chcemy rabatu
Chcemy renegocjacji umowy
MNIEJ KATEGORYCZNE
Chcielibymy zmieni warunki
Prosimy o odpowied
Chcielibymy uzyska rabat
Oczekujemy nowej umowy
Proponujemy now umow
Spodziewamy si lepszych cen
Liczymy na rabat
157
13
NEGOCJOWANIE CEN
15 MINUT NA GRAMATYK
KONSTRUKCJE
1. Jestem zainteresowany/a... (+ Instr.)
kupnem
61
22
158
13
NEGOCJOWANIE CEN
WICZENIA
wiczenie 1
Pocz w pary nastpujce sowa z obu kolumn, np. 1. oferta D. atrakcyjna.
1. oferta
2. warunki
3. sowo
4. koszty
5. propozycja
A. ostatnie
B. wysokie
C. interesujca
D. atrakcyjna
E. twarde
wiczenie 2
Do sw w kolumnie podaj synonimy z ramki, np. 1. gatunek rodzaj.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
1. gatunek
2. dugofalowa
3. znika
4. produkty
5. pisemne pytanie o cen
6. w cenie
7. naleno pacona z gry
61
wiczenie 3
Pocz zdania z dwch kolumn, np. 1. Stawiacie zbyt twarde warunki D. trudno
nam je speni.
1. Stawiacie zbyt twarde warunki
2. Nie moemy zej
3. Nie jestem kompetentny
4. Bd upiera si
5. Nie moemy zgodzi si na
6. To nasze
7. Zgoda,
8. Musi pan wzi pod uwag
159
13
NEGOCJOWANIE CEN
wiczenie 4
Uzupenij tabel.
dostawa
handel
ubezpieczenie
magazyn
import
eksport
CZASOWNIK
dostarcza
RZECZOWNIK (OSOBA)
dostawca
wiczenie 5
Sowa w nawiasie napisz w narzdniku (Instr.), np. Jestem zainteresowana (ten projekt) tym projektem.
61
22
wiczenie 6
Sowa w nawiasie napisz w odpowiedniej formie, np. Chcemy (renegocjacja) renegocjacji umowy.
1. damy (zmiana) . . . . . . . . . . . . . . . . warunkw dostaw.
2. Chcemy (upust) . . . . . . . . . . . . . . ze wzgldu na perspektyw dugofalowej wsppracy.
3. Oczekujemy (rabat) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , poniewa zamawiamy du ilo towaru.
4. Spodziewamy si (lepsze warunki) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . , bo jestemy
jednym z najwikszych klientw pastwa firmy.
wiczenie 7
Zamie kategoryczne sformuowania z nastpujcych zda na mniej kategoryczne,
np. Chcemy upustu. Chcielibymy uzyska/dosta upust.
1. damy zmiany warunkw umowy.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Chcemy rabatu.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Domagamy si nowej umowy.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. damy lepszych cen.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
160
.
.
.
.
13
NEGOCJOWANIE CEN
wiczenie 8
Dokocz nastpujce zdania, np. Jeli zamwi pan wiksz ilo towaru, moemy
zaproponowa rabat.
1. Jeli kupi pan/pani 100 sztuk, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. Jeli zapaci pan/pani za koszty transportu, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. Jeli zgodzi si pan/pani na nasze warunki, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 9
Wybierz odpowiedni form sowa w nawiasie (Gen.), np. Chcielibymy zmieni warunki (umowa) umowy.
1. Cena (t inwestycj, tej inwestycji, ta inwestycja) jest zbyt wysoka.
2. Nie moemy zgodzi si na zbyt wysokie koszty (ten projekt, tym projektem, tego projektu).
3. Wzrost (inflacji, inflacja, inflacj) jest niebezpieczny.
4. Pocztek (przyszym tygodniu, przyszego tygodnia, przyszy tydzie) bdzie trudny.
22
61
wiczenie 10
Sowa w nawiasie napisz w dopeniaczu liczby mnogiej (Gen. pl.), np. Produkcja (kosmetyki) kosmetykw cigle ronie.
1. Musimy zmieni warunki (dostawy) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Ceny (wasze produkty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . s zbyt wysokie.
3. Termin (te spotkania) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jest ju ustalony.
4. Koniec (negocjacje) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zawsze jest bardzo trudny.
5. Produkcja (samochody osobowe) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cigle ronie.
6. Wzrost (koszty) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . produkcji jest nieunikniony.
7. Spenienie (wasze warunki) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jest niemoliwe.
wiczenie 11
Rzeczowniki zastp zaimkami osobowymi w bierniku, np. Moja praca jest bardzo
ciekawa. Bardzo j lubi.
1. Wasza oferta jest bardzo atrakcyjna. Zamierzamy . . . . . . . . . . wybra.
2. W tym miesicu mamy bardzo duy zysk. Chcemy . . . . . . . . . . zainwestowa.
3. Podoba nam si to biuro. Planujemy . . . . . . . . . . kupi.
4. Negocjacje z naszym partnerem byy bardzo owocne. Chcemy . . . . . . . . . . kontynuowa.
5. Warunki dostaw s niekorzystne. Musimy . . . . . . . . . . zmieni.
161
NEGOCJOWANIE CEN
13
wiczenie 12
Przeczytaj nastpujce daty, np. Musz przygotowa raport do (2.03.) drugiego
marca.
1.Moja kuzynka przyjeda midzy 4. a 7.06.
2.Musimy przeoy spotkanie na 8.07.
3.Nowe biuro musi by gotowe przed 19.11.
4.Od 14. do 17.05. bdzie konferencja Perspektywy.
5.Rocznica Konstytucji jest 3.05.
6.Negocjacje z dostawc papieru zaczynaj si 11.04.
7.Za wod mineraln pacimy zawsze przed 15. kadego miesica.
8.Urlopy w naszej firmie kocz si przed 30.09.
9. Urodziny mojej ony s 21.07.
10.Tosca w warszawskiej operze bdzie od 25.06. do 28.06.
11.Od 15.10 do 25.10 jest festiwal muzyki barokowej.
12.Chciabym/chciaabym zarezerwowa pokj od 6.07 do 18.07.
13.Patno bdzie realizowana do 10. kadego miesica.
61
wiczenie 13
Napisz o najtrudniejszych negocjacjach, w jakich brae udzia.
22
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
WIADOMOCI GOSPODARCZE
RMACJACH
O
F
N
I
A
N
.in.
umowami m
si
ZAROBI
y
za
i
zw
C
b-
z EM
goW Polsce
, ktrego te
Techmex.
C
i
M
m
E
o
k
j
ro
ra
P
o
artnerw
cz
aowana sie p
d
dy ze sprzed
u
o
b
h
yc
e
k
rz
ta
p
e
e
n
powiedzi
rocz
jszych firm
wania zbli
ie
o
n
m
m
ra
i
g
g
u
ro
s
p
b
o
o
do
i, prezes
y pamici i
war umospeh M. Tucc
za
Jo
,
j
w
ra
r
o
la
o
cz
d
w
dzia
y EMC.
Razem
si do 10 mld
r wykonawcz
oftbankiem.
S
to
z
ek
yr
d
sk
i
er
tn
5)
w par
ia gwnie
13.12.2006, s.
a rozwizan
czpospolita,
ze
R
(
-fi
o
w
bd oferow
o
ank
rm sektora b
dla duych fi
czeniej
ji
ac
ministr . W
ad
i
o
eg
w
so
nan
162
13
NEGOCJOWANIE CEN
wiczenie 14
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
1.EMC uzyska due przychody ze sprzeday pamici i oprogramowania.
2.EMC zawar umow partnersk z bankiem PKO.
3.Razem bd oferowa rozwizania dla rednich firm sektora
bankowo-finansowego i administracji.
4.EMC chce zwiza si umowami z firmami Prokom i Techmex.
5.W Polsce bdzie te budowana sie partnerw do obsugi mniejszych firm.
P
P
F
F
P
P
P
F
F
F
wiczenie 15
Parafrazowanie tekstu.
Twj kolega interesuje si firm EMC. Chce kupi jej akcje. Dowiedziae sie z artykuu prasowego o ostatnich decyzjach zarzdu firmy oraz o dalszych planach. Napisz o tym koledze
krtk notatk.
61
wiczenie 16
Odpowiedz na pytania:
22
163
61
22
14
22
61
WASNA FIRMA
61
22
Monika Bere przez wiele lat pracowaa jako handlowiec w firmach zrnych
bran. Teraz planuje zaoy wasn firm*. Wanie jest wUrzdzie Gminy, bo
chce si dowiedzie, jaka jest procedura
zakadania firmy.
Chciaabym zaoy was
n firm. Jaka jest procedura?
Urzdniczka: Trzeba zarejestrowa firm
w Urzdzie Gminy.
Monika:
Jak dugo czeka si na rejestracj?
Urzdniczka: Rejestracja trwa 2 tygodnie.
Monika:
Ile kosztuje rejestracja?
Urzdniczka: W Warszawie nie ma opaty za rejestracj. Nastpnie powinna pani otrzyma
Regon w Urzdzie Statystycznym.
Monika:
Czy mona to zaatwi od rki, czy take trzeba czeka?
Urzdniczka: Tak, Regon otrzymuje si od razu.
Monika:
Co jeszcze jest konieczne, aby prowadzi dziaalno gospodarcz?
Urzdniczka: Naley rwnie zarejestrowa firm w ZUS-ie. No i powiadomi Urzd Skarbowy o rozpoczciu dziaalnoci. Wypeni tam odpowiednie deklaracje.
Monika:
Rozumiem, e posiadajc te trzy rejestracje (w Urzdzie Gminy, Urzdzie
Statystycznym i ZUS-ie), mog rozpocz dziaalno?
Urzdniczka: Tak, moe pani.
22
61
Monika:
*Monika zakada firm jednoosobow. Mwimy wtedy: zakada dziaalno gospodarcz. Jeli chcemy
zaoy spk, wtedy kroki procedury s podobne z t rnic, e spk rejestruje si w KRS Sdzie Rejestrowym i czeka si okoo 1 miesica.
SOWNICTWO OGLNE
167
14
WASNA FIRMA
22
61
SOWNICTWO TEMATYCZNE
Cit podatek od dochodw spek i przedsibiorstw (z angielskiego Corporate
Income Tax)
dzielnica fdistrict
gmina fdistrict
NIP numer identyfikacji podatkowejtaxpayer identification number
opata fcharge, fee
Pit deklaracja (zeznanie) o wysokoci dochodu od osb fizycznychtax return
podatek m (pl. podatki)tax
powiadamia Imperf. (-am, -asz), powiadomi Perf. (-mi, -misz) + Acc.; + o + Loc.
(np. powiadomi Urzd Skarbowy o rozpoczciu dziaalnoci)notify
powiadomienie nnotification
powiat m(local administration in Poland) county
regon Rejestr Gospodarki NarodowejPolish national economy
register of companies
rozpoczcie nbeginning, start
rozpoczyna Imperf. (-am, -asz), rozpocz Perf. (-czn, -czniesz) + Acc.start, begin
skada Imperf. (-am, -asz), zoy Perf. (-, -ysz) + Acc.
(np. skada dokumenty)submit
Vat podatek od wartoci dodanej (z angielskiego Value Added Tax)
wojewdztwo nvoivodeship
zakada Imperf. (-am, -asz), zaoy Perf. (-o, -oysz) + Acc.
(np. zaoy spk)establish, start
ZUS Zakad Ubezpiecze SpoecznychSocial Insurance Institution
WYRAENIA I ZWROTY
dziaalno gospodarcza
od razu
prowadzi dziaalno gospodarcz
Urzd Gminy
Urzd Skarbowy
Urzd Statystyczny
wpis do rejestru
zaatwi od rki
ATWO ZAPAMITASZ
procedura fprocedure
proceduralny, -a, -e Adj.procedural
rejestracja fregistration
rejestrowa Imperf. (-ruj, -rujesz), zarejestrowa Perf. (-ruj, -rujesz) + Acc.
(np. rejestrowa firm w Urzdzie Gminy)register
168
14
WASNA FIRMA
15 MINUT NA GRAMATYK
1. Trzeba i naley to bezosobowe formy czasownikw, ktrych znaczenie w jzyku angielskim mogoby by oddane jako its necessary to do, we need to i one has to. Stosowane
s one z czasownikami w bezokoliczniku:
2. Kolejn form bezosobow w jzyku polskim jest konstrukcja czeka si, na ktr skada
si czasownik w trzeciej osobie liczby pojedynczej (czeka) oraz zaimek zwrotny si.
A oto przykady uycia tej konstrukcji:
Jak mwi si po polsku I would like..?
Jak pisze si hamulec?
Jak robi si naleniki?
Jak otwiera si te drzwi?
Jak dugo czeka si na rejestracj firmy?
61
22
3. Posiadajc to imiesw przyswkowy wspczesny, ktry w jzyku angielskim jest oddawany przez konstrukcj -ing albo while -ing. Imiesw ten suy do opisywania akcji,
ktra ma miejsce w tym samym czasie, co inna akcja oddawana za pomoc osobowej formy
czasownika, np.
Akcja moe odbywa si w czasie teraniejszym (jak w zdaniu powyej) lub przeszym
albo przyszym:
Czytajc gazet, obserwowaem ludzi w parku.
Czytajc gazet, bd obserwowa ludzi wparku.
Posiadajc te trzy rejestracje, mog rozpocz dziaalno?
Tworzy si ten imiesw, dodajc c do formy 3. osoby liczby mnogiej czasownika niedokonanego:
(Oni) czytaj czytajc.
(Oni) pij pijc.
(Oni) jedz jedzc.
A oto inne przykady uycia tej konstrukcji:
169
14
WASNA FIRMA
KONSTRUKCJE
1. Chciabym/chciaabym zaoy... (+ Acc.)
wasn firm
2. Trzeba... (+ Infin.)
zarejestrowa firm
Naley... (+ Infin.)
wypeni deklaracje
3. Jak dugo czeka si na rejestracj?
4. Powinien pan/powinna pani... (+ Infin.)
otrzyma regon
22
61
CZAS TO PIENIDZ
170
14
WASNA FIRMA
WICZENIA
wiczenie 1
Wybierz odpowiedni czasownik spord trzech podanych w nawiasie.
Kroki do zaoenia wasnej firmy:
1. Po pierwsze trzeba (wyrejestrowa, rejestrowa, zarejestrowa) firm w Urzdzie Gminy.
2. Po drugie naley (wytrzyma, otrzyma, potrzyma) regon w Urzdzie Statystycznym.
To mona (zaatwi, uatwi, zrobi) od rki.
3. Po trzecie trzeba zarejestrowa firm wZUS-ie, a nastpnie (zawiadomi, uwiadomi, powiadomi) Urzd Skarbowy o rozpoczciu dziaalnoci. Naley tam (wypeni, popeni,
speni) odpowiednie deklaracje.
4. Posiadajc te trzy rejestracje, mona (rozpocz, zacz, wypocz) dziaalno gospodarcz.
61
wiczenie 2
Utwrz rzeczownik albo rzeczownik odczasownikowy, np. rejestrowa firm rejestracja firmy.
22
1. powiadomi urzd
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . urzdu
2. rozpocz dziaalno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziaalnoci
3. prowadzi dziaalno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziaalnoci
wiczenie 3
Czasownik powinien napisz w odpowiedniej formie, np. (Ty) Powiniene i do
Urzdu Skarbowego.
1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. (My) . . . . . . . . . . . . . . . .
4. (Wy) . . . . . . . . . . . . . . .
spodarczej.
5. ( Ja) . . . . . . . . . . . . . . . . .
wiczenie 4
Utwrz formy dokonane czasownikw, ktre zostay podkrelone w nastpujcych
zdaniach, np. Co tydzie pisz raport. W tym tygodniu te musz napisa raport.
1. Zawsze to ja musz dowiadywa si o wszystkie informacje zwizane z podatkiem. Czy
tym razem ty moesz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . o ostatnie zmiany w prawie podatkowym?
171
14
WASNA FIRMA
2. rednio co dwa lata Monika rozpoczyna now dziaalno gospodarcz. W styczniu tego
roku chce. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kolejn dziaalno.
3. Za kadym razem musi rejestrowa dziaalno w Urzdzie Gminy. Tym razem te musi
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tam dziaalno.
4. Chc systematycznie otrzymywa informacje dotyczce ZUS-u. W tym miesicu te chc
je . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
5. Trudno jest uzyskiwa regularne rabaty od dostawcw wody mineralnej. Jednak tym razem Anna chce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rabat.
wiczenie 5
Przekszta nastpujce zdania, uywajc bezosobowej formy czasownika, np. Jak
mwisz po polsku...? Jak mwi si po polsku...?
.?
.?
.?
.?
61
22
.?
wiczenie 6
Odpowiedz na pytania (dowolnie):
1. Co trzeba kupi?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
2. Na kiedy trzeba napisa raport?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3. Dlaczego trzeba czyta gazety?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
4. O ktrej godzinie trzeba by jutro w biurze?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
wiczenie 7
Dokocz zdania, uywajc czasownikw: trzeba, naley, musie, np. eby dosta rabat, trzeba zamwi wiksz ilo towaru.
1. eby mwi po polsku, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2. eby zaoy wasn firm, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3. eby napisa dobry biznesplan, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
4. eby zosta dyrektorem firmy, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
172
..
..
..
..
14
WASNA FIRMA
wiczenie 8
Pocz zdania w pary, np. 1. Ogldajc telewizj C. nie mylaem o swoich problemach.
1. Ogldajc telewizj,
2. Przygotowujc prezentacj,
3. Szukajc parasola,
4. Majc 10 lat,
5. Czytajc ksiki,
A. zapomniaam o okularach
B. wietnie graam na gitarze
C. nie mylaem o swoich problemach
D. mylaam o urlopie
E. czytaem dane dotyczce firmy
wiczenie 9
Od podanych w nawiasie czasownikw utwrz form imiesowu przyswkowego,
np. (mwi) mwic.
22
61
..
..
..
..
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Rynek nieruchomoci to rynek kupna, sprzeday, wynajmu lokali: mieszka, biur itp.
Udziay to inaczej akcje danej firmy.
Udziaowiec ten, kto ma udziay firmy.
173
14
WASNA FIRMA
LSKIE
O
P
W
J
U
E INWEST
HISZPANI
MOCI
NIERUCHO
. Grupa
o udziaowca
eg
a
iona
wikszociow
ria, hiszpask
j naley Acc
ia
re
il
b
t
o
k
m
o
In
d
a
a,
ccion
Accion
ccio9 proc. Moa do grupy A
a, posiada 4
ri
ia
il
b
o
k
spka nalec
m
sa
In
n
s Cuevas
. Tra
szawa. Preze
stostal Invest
ar
o
W
M
a
u
i
al
p
st
u
o
k
bdzie
st
na,
polska firma
30 mln z.
e
,
to
y
ar
w
cz
d
a
ia
ia
nazw.
ow
cja m
pod wasn
a
a
a
zi
d
towa
nadal
iciel przygo
cni pozycj sp
c
o
a
zm
w
w
i
n
sk
te
a
p
ktHiszp
Zaku
oci w Polsce
i biznesplan,
m
o
tn
le
ch
o
ru
ci
ie
i
n
p
u
st
natomia
ki na rynk
orajszej
o, e w cipodczas wcz
wadzi do teg
ro
a
p
zi
o
d
d
ie
a
,
w
m
as
o
p
ev
ry
u
alu Invest
wej Luis C
roty Mostost
so
b
o
ra
t
p
la
i
u
cj
ci
n
i
y
re
p
gu
konfe
ria, firm
tnie
na Inmobilia
si piciokro
sz
k
4
i
0
0
zw
2
prezes Accio
d
o
, s. 3)
olskim rynku
a, 20.10.2005
1 proc.
obecnej na p
8
Rzeczpospolit
(
ad
n
o
p
i
il
p
ie ku
roku. Hiszpan
od Moostalu Invest
st
o
M
w
a
zi
owego
ud
a, dotychczas
aw
sz
ar
W
u
al
stost
22
61
wiczenie 11
Podkrel sowa, ktre pojawiy si w tekcie.
ulica
naleca
wzmocni
uruchomili
ekonomiczny
kupili
midzynarodowa
biznesplan
centrum handlowe
obroty
dziennikarze
specjalny
wiczenie 12
Uzupenij tekst sowami z ramki. (Uwaga! Sw jest wicej ni potrzeba.)
budowlanym, podczas, prezes, obecnej, biznesplan, nieruchomoci, owiadczy, naley,
zwikszy, wzmocni, dyrektor, ponad, obroty, dziaaa, udziaowca, waciciel, wicej,
posiada, struktura, podatek
Zakup ten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pozycj spki na rynku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wPolsce powiedzia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wczorajszej konferencji prasowej Luis Cuevas,
174
14
WASNA FIRMA
22
61
175
61
22
15
22
61
PODSUMOWANIE ROKU
61
22
22
61
SOWNICTWO TEMATYCZNE
obroty pl.turnover
odnosi Imperf. (-nosz, -nosisz), odnie Perf. (-nios, -niesiesz) + Acc.
(np. odnie sukces)have success, be successful
179
PODSUMOWANIE ROKU
15
ZWROTY
22
61
odnie sukces
odnotowa wzrost
osign dobre wyniki, zyski, obroty
osign obroty rzdu 4 mln zotych
przekroczy zaoenia budetowe
przeprowadzi szkolenia, fuzj
przystpowa do kontrataku
uzyska/otrzyma kredyt na dogodnych warunkach
wygospodarowa dodatkowe rodki
wypracowa zysk
wzmocni pozycj na rynku
zdoby pienidze na inwestycje
zmodernizowa firm
zrealizowa plan/program
zwikszy udzia w rynku
180
15
PODSUMOWANIE ROKU
ATWO ZAPAMITASZ
modernizacja fmodernization
modernizacyjny, -a, -e Adj.modernization
modernizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), zmodernizowa Perf. (-zuj, -zujesz) + Acc.
(np. modernizowa firm)modernize
realizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), zrealizowa Perf. (-zuj, -zujesz) + Acc.
(np. realizowa plany, budet)carry out
15 MINUT NA GRAMATYK
22
mi/mnie
jaja mi/mnie
ci/tobie
tyty ci/tobie
on
mu/jemu
on mu/jemu
ona
ona
jej jej
ono
mu/jemu
ono mu/jemu
61
ZAIMKI OSOBOWE
my nam
wymy
nam
wam
oniwy
wam
im
im
oneoni
im
one im
Formy mnie, tobie, jemu to formy akcentowane, ktrych uywa si w pozycjach akcentowanych w zdaniu, np. na pocztku zdania:
Udao mu si znale dobr prac.
Komu? Jemu? Jemu co si w yciu udao?
KONSTRUKCJE
1. Uda si... (+ Dat.)
Udao mi si porozmawia z Adamem.
Udao nam si zwikszy produkcj.
2. Panie i Panowie!
Szanowni Pastwo!
Drogie koleanki i koledzy!
Moi drodzy!
3. Nie tylko..., ale...
4. Przeprowadzilimy szkolenia, dziki (+ Dat.) ktrym nasz zesp...
To jest firma, z (+ Instr.) ktr chcemy robi interesy.
181
15
PODSUMOWANIE ROKU
WICZENIA
wiczenie 1
Dobierz synonimy. Pocz sowa z kolumny ze sowami z ramki, np. 1. duy
znaczcy.
zesp, zebranie, kolejny, odbywa si, znaczcy, wanie
1. duy
2. w tym momencie
3. ma miejsce
4. nastpny
5. np. pracownicy dziau
6. spotkanie pracownikw
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
22
61
wiczenie 2
Z jakim rzeczownikiem cz si podane poniej czasowniki?
Np. wypracowa produkty
zysk
budet
182
1. odnie
sukces
prac
budet
2. uzyska
konkurencj
przychody
oddzia
3. zrealizowa
dochody
kontratak
budet
4. przeprowadzi
zesp
obroty
szkolenie
5. odbywa si
zebranie
zysk
udzia
15
PODSUMOWANIE ROKU
wiczenie 3
U zdania z powyszymi zwrotami.
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
wiczenie 4
Wybierz jeden czasownik spord trzech podanych w nawiasie, np. Musz przyzna,
e (ponielimy, odnielimy, wynielimy) sukces.
Udao nam si (pozyska, wyzyska, uzyska) przychody o 5 proc. wysze ni (przekadalimy, wkadalimy, zakadalimy) w budecie. (przeprowadzilimy, wyprowadzilimy, poprowadzilimy) bardzo skuteczne szkolenia dla pracownikw. Nasz (oddzia, udzia, przedzia)
w rynku wzrs do 10 proc.
61
wiczenie 5
Zaimki osobowe napisz w celowniku, np. Udao (my) nam si zwikszy zatrudnienie.
22
183
PODSUMOWANIE ROKU
15
wiczenie 7
Czasownik osign napisz w odpowiedniej formie w czasie przeszym, np. Monika osigna dobre wyniki.
1. Adam. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w yciu wiele. Zosta profesorem chemii.
2. ( Ja). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wszystko tylko dziki wasnej pracy.
3. Co (ty). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . w cigu tych dziesiciu lat?
4. Elbieta. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bardzo dobry rezultat w pywaniu.
5. (My). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wietne wyniki.
6. Jakie wyniki (wy). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .?
wiczenie 8
Zaimek wzgldny ktry napisz w odpowiedniej formie, np. Firma, z ktr negocjujemy kontrakt, nazywa si Arka.
22
wiczenie 9
Dokocz zdania:
61
..
..
..
..
wiczenie 10
Do poniszego tekstu wpisz czasowniki z ramki. Zastosuj je w czasie przeszym
wpierwszej osobie liczby mnogiej, np. zmniejszylimy koszty.
zwikszy, zrealizowa, zakada, przeprowadzi, odnie, zdoby, odnotowa
W zeszym roku udao nam si osign wiele:
(1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . budet, tak jak (2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . .. (3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sprzeda o 10%, (4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . wzrost zysku o 1/5. (5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szkolenia dla
handlowcw, (6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pienidze na nowe inwestycje.
Mog powiedzie, e (7) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sukces.
184
15
PODSUMOWANIE ROKU
WIADOMOCI GOSPODARCZE
Czy wiesz, e:
Surowce to ropa, gaz, wgiel, take metale mied i aluminium.
Zarobi na czysto x z to mie zysk w wysokoci x z.
EST YCJI
W
N
I
O
D
O
enia budeBLU PROST
PO KA
yy zao
iki przekrocz
n
o
hodw by
d
a
c
Wzrost przyc
le nale
ab
)
K
(...
a
e.
ik
w
n
o
to
lumenem
ele-F
wikszym wo
usawa Cupia
y
g
o
an
B
w
y
o
rc
d
o
io
w
b
o
sp
dstawoprzedsi
ostem cen po
k do tustych.
zr
ro
w
y
i
sz
y
ze
a
ed
y
i alusprz
a moe zalicz
roc. izarownie miedzi
g
p
,
3
w
2
c
o
w
a
ro
ed
su
rz
wych
am rzecznik
.
Zwikszya sp
powiedzia n
ie 105 mln z
w
m
ra
p
iu
in
to
m
ys
cz
eJurczyski.
bia na
proczu zesz
i Kable Jerzy
ik
ym
n
o
sz
F
rw
eie
el
p
T
o
(...) Ju p
na kable
3.2005, s. 26)
byo, e popyt
a
yborcza, 31.0
id
W
w
a
u
et
o
k
n
az
ro
w
G
(
o
g
. Zar
townie rosn
zaczyna gwa
Tele-Fo
o
skown
zy
i
k
ja
,
a
sprzed
22
61
wiczenie 11
Poukadaj w kolejnoci zgodnej z tekstem. Pierwsze zdanie jest zaznaczone cyfr 1.
moe zaliczy zeszy rok do tustych.
Zwikszya sprzeda o 23 proc.
Ju po pierwszym proczu zeszego roku wida byo,
1Tele-Fonika Kable
i wzrostem cen podstawowych surowcw,
Wzrost przychodw by spowodowany wikszym wolumenem sprzeday
Zarwno sprzeda,
i zarobia na czysto prawie 105 mln z.
gwnie miedzi i aluminium
e popyt na kable zaczyna gwatownie rosn.
powiedzia nam rzecznik Tele-Foniki Kable Jerzy Jurczyski.
jak i zyskowno Tele-Foniki przekroczyy zaoenia budetowe.
naleca do przedsibiorcy Bogusawa Cupiaa
Zanim przejdziesz do nastpnych wicze, zakryj tekst.
185
15
PODSUMOWANIE ROKU
wiczenie 12
Zaznacz, czy ponisze zdania s prawdziwe (P), czy faszywe (F).
1. W zeszym roku Tele-Fonika Kable wypracowaa niewielkie zyski.
2. Popyt na kable ronie.
3. Sprzeda bya wiksza ni zakadano w budecie.
4. Ceny surowcw s nisze ni w ubiegych latach.
P
P
P
P
F
F
F
F
wiczenie 13
Wybierz odpowied a, b lub c zgodnie z tekstem.
1. Tele-Fonika Kable
a. zwikszya sprzeda dwukrotnie
b. zmniejszya sprzeda
c. zwikszya sprzeda o 23 proc.
22
3. Popyt na kable
a. rs gwatownie
b. rs powoli
c. rs systematycznie
61
2. Zysk wynosi
a. 115 mln z
b. 105 mln z
c. 150 mln z
186
CZAS WOLNY
biegarun
chodzi do siowni Imperf. (-dz, -dzisz)go to the gym
chodzi na aerobikdo aerobics
chodzi po grach)walk in the mountains
wiczy jog Imperf. (-cz, -czysz)practise yoga
wiczy karatepractise karate
22
61
187
22
61
88
GIEDA
akcja f (pl. akcje)shares
kurs akcjishare price
rynek akcjistock market
aktywa pl.assets
bessa fstock market fall
cena fprice
cena emisyjnathe rate of issue
dyskonto od ceny emisyjnejdiscount off the rate of issue
debiut mdebut
gieda fstock exchange
wej na giedgo on the stock exchange
22
61
gracz mtrader
drobny graczsmall trader
gracz instytucjonalnyinstitutional trader
189
oferta foffer
oferta publicznapublic offer
parkiet m (Loc. na parkiecie)trading floor
wchodzi na parkietgo on the stock exchange
wprowadzi firm na parkietlist a company on the stock exchange
prospekt m (pl. prospekty)prospectus
prospekty emisyjneprospectuses
przebicie nprofit
przebitka fkilling, additional profit
przecena fprice reduction
przecena na rynku obligacjiprice reduction on the bond market
rekomendacja frecommendation
rekomendacja na dzisiaj brzmi: sprzedaj zotegorecommendation for today is:
sell the Polish zloty
61
rekord mrecord
ustanowi rekord (WIG 20 ustanowi rekord)establish a record
pobi rekordbreak a record
poprawi rekordimprove a record
22
rynek mmarket
rynek pieninyfinancial market
rynek walutowyforeign currency market
rynek obligacjibond market
rynek pierwotnyprimary market
rynek wtrnysecondary market
sesja ftrading session
otwarcie sesjistart a trading session
inauguracyjna sesjainaugural trading session
spka f (pl. spki)company
pynne spkiliquid companies
walory pl.securities
zwyka notowa walorwa rise in the price of securities
kurs walorw firmy ABC wzrsthe price of the ABC company
securities has risen
wskanik m, gwny wskanikindicator, main indicator
zamwienie n (pl. zamwienia)order, order form
zlecenia n (pl. zlecenia)order, directive
giedowe zleceniastock exchange orders
skada zleceniaplace orders
190
TABLICE
22
61
TABLICE
GRAMATYCZNE
61
22
RZECZOWNIK I PRZYMIOTNIK
LICZBA POJEDYNCZA PRZYPADKI
RODZAJ
M.
.
N.
FUNKCJE,
KONSTRUKCJE
PRZYPADEK
To jest hotel.
To nie jest hotel.
Hotel jest bardzo dobry.
Nazywam si Anna Kubiak.
Mam na imi Anna.
MIANOWNIK
dobry film
dobra opera
dobre kino
Nie znam...
Duo, mao, troch, p
Dom mojego brata
N.
DOPENIACZ
dobrego filmu
dobrego brata
dobrej opery
dobrej sali
dobrego kina
M.
.
N.
CELOWNIK
mojemu bratu/dziadkowi Dopenienie dalsze w zdaniu:
mojej siostrze/babci
Daj kwiaty onie.
mojemu dziecku
M.
.
N.
Czasowniki:
szuka, uczy si,
sucha, uywa, yczy,
potrzebowa
61
BIERNIK
dobry film
dobrego brata
dobr oper
dobre kino
.
N.
NARZDNIK
dobrym aktorem
moim bratem
dobr aktork
dobrym dzieckiem
M.
.
N.
MIEJSCOWNIK
dobrym koncercie/banku
dobrej operze/kuchni
dobrym piwie/dziecku
M.
.
N.
WOACZ
Piotrze/Marku
Magdo/Kasiu
dziecko
M.
koo, obok
naprzeciwko
dla
z do
od do
22
M.
PRZYIMKI
Mam...
Znam...
Lubi...
na
(id na koncert,
czekam na Ol)
Pisz dugopisem.
Jad samochodem.
Adam jest aktorem.
z
(kawa z mlekiem)
za, przed, midzy,
pod, nad
Miejsce:
Gdzie jest, znajduje si X?
Czasowniki:
rozmawia, mwi,
dyskutowa, myle + o
193
RZECZOWNIK I PRZYMIOTNIK
LICZBA MNOGA PRZYPADKI
RODZAJ
PRZYPADEK
.
N.
MIANOWNIK (NOMINATIVE)
dobrzy dyrektorzy
dobre samochody
dobre asystentki
dobre biura
M.
.
N.
DOPENIACZ (GENETIVE)
dobrych dyrektorw, koni, koszy
dobrych asystentek, mioci, nocy
dobrych biur
M.
.
N.
CELOWNIK (DATIVE)
dobrym dyrektorom, samochodom, koniom
dobrym asystentkom
dobrym biurom
M.
BIERNIK (ACCUSATIVE)
dobrych dyrektorw = Gen.
dobre samochody = Nom.
dobre asystentki = Nom.
dobre biura = Nom.
M.
22
61
.
N.
NARZDNIK (INSTRUMENTAL)
z dobrymi dyrektorami, asystentkami, biurami
MIEJSCOWNIK (LOCATIVE)
o dobrych dyrektorach, asystentkach, biurach
Liczba pojedyncza
194
rodzaj mskoosobowy
rodzaj niemskoosobowy
ja
moi
moje
ty
twoi
twoje
on
ona
ono
jego
jej
jego
jego
jej
jego
jego
jej
jego
my
nasi
nasze
wy
wasi
wasze
oni
one
ich
ich
ich
MIANOWNIK
DOPENIACZ
CELOWNIK
BIERNIK
NARZDNIK
MIEJSCOWNIK
ja
ty
on
ona
ono
mnie
ci/ciebie
go/niego
jej/niej
go/niego
mi/mnie
ci/tobie
mu
jej
mu
mnie
ci/ciebie
go/niego
j/ni
j/ni
ze mn
z tob
z nim
z ni
z nim
o mnie
o tobie
o nim
o niej
o nim
Liczba
mnoga
my
wy
oni
one
nas
was
ich/nich
ich/nich
nam
wam
im
im
nas
was
ich/nich
je/nie
z nami
z wami
z nimi
z nimi
o nas
o was
o nich
o nich
61
Liczba
pojedyncza
22
KONIUGACJE CZASOWNIKW
I
II
III
IV
1. ja
(a) -m
(e) -m
2. ty
-esz
-isz/ysz
(a) -sz
(e) -sz
3. on
ona
ono
-e
-i/y
(a)
(e)
1. my
-emy
-imy/ymy
(a) -my
(e) -my
2. wy
-ecie
-icie/ycie
(a) -cie
(e) -cie
3. oni
one
(a) -j
(e) -dz
-j
pracowa
pisa
produkowa
robi
uczy si
mwi
czyta
gra
oglda
rozumie
wiedzie
je
195
LICZEBNIKI
196
PORZDKOWE
jeden
dwa
trzy
cztery
pi
sze
siedem
osiem
dziewi
dziesi
jedenacie
dwanacie
trzynacie
czternacie
pitnacie
szesnacie
siedemnacie
osiemnacie
dziewitnacie
dwadziecia
dwadziecia jeden
trzydzieci
czterdzieci
pidziesit
szedziesit
siedemdziesit
osiemdziesit
dziewidziesit
sto
dwiecie
trzysta
czterysta
piset
szeset
siedemset
osiemset
dziewiset
tysic
dwa tysice
trzy tysice
cztery tysice
pi tysicy
milion
61
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
30
40
50
60
70
80
90
100
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
2000
3000
4000
5000
1000000
GWNE
22
FORMY MSKOOSOBOWE
BIERNIK DOPENIACZ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
jednego
dwch
trzech
czterech
piciu
szeciu
siedmiu
omiu
dziewiciu
dziesiciu
jedenastu
dwunastu
trzynastu
czternastu
pitnastu
szesnastu
siedemnastu
osiemnastu
dziewitnastu
20
30
40
50
60
70
80
90
100
dwudziestu
trzydziestu
czterdziestu
pidziesiciu
szedziesiciu
siedemdziesiciu
osiemdziesiciu
dziewidziesiciu
stu
61
jeden
dwaj, dwch
trzej, trzech
czterej, czterech
piciu
szeciu
siedmiu
omiu
dziewiciu
dziesiciu
jedenastu
dwunastu
trzynastu
czternastu
pitnastu
szesnastu
siedemnastu
osiemnastu
dziewitnastu
22
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
30
40
50
60
70
80
90
100
dwudziestu
trzydziestu
czterdziestu
pidziesiciu
szedziesiciu
siedemdziesiciu
osiemdziesiciu
dziewidziesiciu
stu
19
61
22
KLUCZ DO WICZE
LEKCJA 1
wiczenie 1
1. nauka, 2. zawd, 3. okres, 4. osoba, 5. rodzina, 6. stopie, 7. czas, 8. rd, 9. wyksztacenie, 10. praca
wiczenie 2
1. obecnie, 2. przedtem, 3. nazwisko, 4. osobisty
wiczenie 3
1. pracodawca, 2. pracownik, 3. pracowity, 4. wyksztacony
22
wiczenie 5
1. Moja matka ma na imi...
Mj ojciec ma na imi...
2. Urodziem si/am si...
3. Mam polskie/... obywatelstwo
4. Mieszkam w Warszawie/...
5. Jestem architektem/...
61
wiczenie 4
1E, 2C, 3D, 4B, 5A
wiczenie 6
1. lata, 2. lat, 3. lata, 4. lat, 5. lat, lat, 6. rok
wiczenie 7
1. tygodnie, 2. miesicy, 3. miesice, 4. tygodni, 5. dni
wiczenie 8
Polk, lat, prac, midzynarodowej firmie, tygodnie, stanowisku, firmie, prac, nowym prezesem,
pracy
wiczenie 9
1. Moi koledzy lubi gra w tenisa.
2. Czy twoi studenci s pracowici?
3. Nasi aktorzy s bardzo utalentowani.
4. Czy wasi nauczyciele s sympatyczni?
wiczenie 10
1. Jak pan/pani si nazywa?
a. b. Jakie s imiona pana/pani rodzicw?
c. Jakie jest nazwisko rodowe pana/pani matki?
2. Gdzie i kiedy pan si urodzi/pani si urodzia?
3. Jakie pan/pani ma obywatelstwo?
4. Jaki jest pana/pani numer ewidencyjny (PESEL)?
5. Jaki jest pana/pani NIP?
6. Gdzie pan/pani mieszka na stae?
199
LEKCJA 2
wiczenie 2
1. wsplnik, 2. zagraniczna, 3. firma, 4. zakad produkcyjny, 5. krajowy
wiczenie 4
eksportowa, eksporter
importowa, importer
inwestowa, inwestor
produkowa, producent
specjalizowa si, specjalista
22
61
wiczenie 3
fabryka: zakad produkcyjny, zakady odzieowe
firma: transportowa, przedsibiorstwo, spka z o.o.
usugi: zakad usugowy, handel
wiczenie 5
1. zagraniczna, 2. firma komputerowa, 3. zakad, 4. agencja reklamowa
wiczenie 6
1. Firma Kobo zajmuje si reklam i marketingiem.
2. Firma Kort zajmuje si dystrybucj papieru.
3. Firma Atom zajmuje si transportem i spedycj.
4. Firma Opoka zajmuje si doradztwem personalnym.
wiczenie 7
1. omiu, 2. czterdziestu, 3. stu dwudziestu, 4. pidziesit pi, 5. pitnastu, 6. czterech
wiczenie 8
1. Firma Job zajmuje si doradztwem personalnym, ma 6 oddziaw, zatrudnia pidziesiciu pracownikw. Jej obroty wynosz 250 tys. zotych miesicznie.
2. Firma Elba zajmuje si transportem i spedycj, ma dziesi samochodw, zatrudnia dwudziestu
pracownikw. Jej tygodniowe obroty wynosz 100 tys. zotych.
200
wiczenie 9
1. handlem, oddziaw, caej Polsce, pracownikw
2. agencji reklamowej, wsplnika, marketingiem, finansami, polskim rynku, reklamie telewizyjnej
3. bluzki, swetry, kurtki, swoje towary, krajw, towary
wiczenie 10
1b, 2c, 3a, 4c, 5b, 6b, 7b
61
wiczenie 11
1. Co Artur robi po szkole?/Ile lat pomaga matce prowadzi sklep?
2. Co robi potem?/Ile lat by takswkarzem?
3. W ktrym roku zaoy wasn firm transportow?
4. Czym zajmuje si firma Inter Taxi?
5. Z jakimi firmami/przedsibiorstwami wsppracuje Inter Taxi?
6. Ile samochodw ma Inter Taxi?
7. Ile wynosz rednie miesiczne obroty?
8. W ktrym roku Artur zaoy firm Mebrolux?
9. Jakie meble sprzedaje firma?/Kim s klienci Mebroluksu?
10. Ile lat ma Artur Keczek?
11. Czy jest onaty?
22
LEKCJA 3
wiczenie 1
1H, 2J, 3F, 4I, 5A, 6B, 7D, 8C, 9E, 10G
wiczenie 2
1. wychodzi, 2. pamita, 3. wysiada, 4. nie cierpie, 5. zaczyna
wiczenie 3
1. napity, 2. odwoa, 3. poniewa, 4. przeoy, 5. prezesem, 6. wsppracownikami, 7. pilny
wiczenie 4
1. Dzie zaczynam od kawy.
2. Od czego zaczynamy?
3. Zaczynam od raportu za zeszy tydzie.
4. Musisz zacz od pocztku.
wiczenie 5
1. przysz rod, 2. przyszy pitek, 3. przysz sobot, 4. przyszy wtorek
wiczenie 6
1. przyszed, 2. przeoy, 3. odwoa, 4. zaatwi
wiczenie 7
dziewit dwadziecia, dziesit, dwunastej trzydzieci, trzynast a trzynast trzydzieci, pitnastej,
szesnastej, sm
201
wiczenie 8
1. Adam ma spotkanie z panem Antoniakiem.
2. Czsto rozmawiam z pani Jaworsk.
3. Magda lubi pracowa z pani Nowak.
4. Lubi mie lekcje z panem Nowickim.
wiczenie 9
1. Moniko, 2. Marku, 3. Piotrze, 4. Aniu, 5. Adamie, 6. Basiu, 7. prezesie, 8. dyrektorze, 9. prezes
wiczenie 11
1F, 2F, 3P
wiczenie 12
1c, 2a, 3a, 4c
wiczenie 1
1. ksigowy, ksiegowa
2. dyrektor finansowy
3. dyrektor personalny
61
LEKCJA 4
22
wiczenie 2
1. administracja, 2. analiza, 3. finanse, 4. kadry, 5. magazyn
wiczenie 3
1. ksigowoci, marketingu, administracji; 2. dziau personalnego, dziau finansowego; 3. zarzdu, rady
nadzorczej; 4. dokumentacji; 5. sprzeday
wiczenie 4
w, na, w, za, od, o
wiczenie 5
osoby, osb, osb, osoby
wiczenie 6
1. duej firmie, dziale marketingu; 2. ksiegowoci; 3. zarzdzie; 4. radzie nadzorczej
wiczenie 7
1. inynierem, dziale, firmie budowlanej, budowy, odpowiedzialn prac, zespoem
2. prezesem, du, midzynarodow firm, strategi firmy, polityk personaln, wyniki finansowe
wiczenie 8
1. Dyrektorem marketingu jest Adam Nosal.
2. Dyrektorem ksigowoci jest Tomasz Pietrzak.
3. Dyrektorem administracji jest Anna Radwan.
4. Dyrektorem magazynu jest Piotr Niecko.
5. Dyrektorem personalnym jest Ewa Mka.
202
wiczenie 9
a) 1C; 2B; 3D; 4A
b) 1. polityk kadrow, 2. prowadzeniem dokumentacji transakcji finansowych, 3. strategi sprzeday
wiczenie 10
1. strategi firmy, polityk personaln, za PR, za kontrol wewntrzn
2. strategi sprzeday
3. prowadzenie dokumentacji transakcji finansowych i ksigowo
4. polityk kadrow
5. utrzymywanie dobrych relacji midzy firm a mediami
wiczenie 13
1D, 2A, 3B, 4C
LEKCJA 5
wiczenie 1
1F, 2H, 3D, 4E, 5G, 6B, 7C, 8A
22
61
wiczenie 2
1) 1. wpaci, 2. poda, 3. wpaca
2) 4. przela, 5. wczyta, 6. przela
3) 7. wypaci, 8. wczyta
wiczenie 3
1. zaoy, 2. zaatwi, 3. uzyska, 4. wypeni, 5. udzieli
wiczenie 4
1.chciaby/chciaaby,2.chciaby,3.chciabym/chciaabym,4.chciaaby,
5.chcielibymy/chciaybymy,6.chcielibycie/chciaybycie,7.chcieliby,8.chciayby
wiczenie 5
1. wypaciem, 2. przelaem, 3. wpaciem
wiczenie 6
1. wpac, 2. przelejemy, 3. zao, 4. wypacimy
wiczenie 7
1. pienidze, 2. pienidzy, 3. pienidzy, 4. pienidzy, 5. pienidze
wiczenie 8
1. dla Beaty, 2. od Adama, 3. do szefa, 4. z konta, 5. dla pani, 6. od/dla pana
wiczenie 9
1. jaka, 2. jaki, 3. jakie, 4. jakie, 5. jakie, 6. jakie
wiczenie 10
1. Musz wypaci pienidze z konta.
2. Chciabym zaoy lokat w banku BPH.
3. Mamy dla pana dobr ofert.
4. Chciabym wpaci pienidze na konto.
203
wiczenie 11
1. zaoy, 2. otworzy, 3. wpaci, wczyta
wiczenie 13
1P, 2F, 3F, 4P, 5F, 6P
LEKCJA 6
wiczenie 1
1E, 2F, 3G, 4H, 5I, 6A, 7C, 8D, 9B
wiczenie 2
subowo, prywatnie, pilnie, krtko, profesjonalnie
wiczenie 3
1. Tak, jest. Nie, nie ma jej; 2. Tak, bdzie. Nie, nie bdzie jej; 3. Tak, bd. Nie, nie bdzie mnie; 4. Tak,
bdzie. Nie, nie bdzie go; 5. Tak, bd. Nie, nie bdzie ich; 6. Tak, bdziemy. Nie, nie bdzie nas.
wiczenie 4
1. Kubickiej, Malinowskiego; 2. Adamiaka, Nowik; 3. Wrony, Kuny
22
61
wiczenie 5
1.pani Ew Rybick
2.panem Piotrem Malinowskim
3.panem Kamilem Kubiakiem i pani Ann Nowak
4.panem Jackiem Wron
5.pani Agnieszk Wojn
wiczenie 6
1. Niech pan przekae wiadomo pani Lubowskiej.
2. Niech pani zadzwoni do mnie jutro.
3. Niech pan skontaktuje si z panem Pockim.
4. Niech pani poczy mnie z pani prezes Kurowsk.
5. Niech pani odbierze telefon.
wiczenie 7
1. Agnieszka zadzwonia do firmy Dom i zapytaa czy zastaa pani Kubik. Asystentka odpowiedziaa, e pani Kubik jest na spotkaniu. Zapytaa, czy moe co przekaza. Agnieszka powiedziaa,
e zadzwoni pniej.
2. Marek zadzwoni do firmy Polo, chcia rozmawia z panem Tomeckim. Asystentka zapytaa go
jak si nazywa i poprosia, eby poczeka chwil na poczenie.
wiczenie 8
1. skontaktuj si, 2. zadzwoni, 3. przeka, 4. powiem
wiczenie 9
1. rozmawia; 2. sprawie, dzwoni; 3. poczeka, przekaza; 4. powiedzie; 5. przeka, numer telefonu
204
wiczenie 10.
Przykadowe (moliwe) dialogi:
1.
Ty: Dzie dobry, mwi Tomasz Daek. Jestem ksigowym w firmie Bro. Czy mog rozmawia z pani Kozowsk?
Asystentka: Niestety, nie ma jej teraz w biurze. Czy co przekaza?
Ty: Tak, prosz powiedzie, e na rachunku za tumaczenie, ktry dostalimy w firmie Bro,
brakuje numeru konta.
Asystentka: Czy moe pan powtrzy nazwisko?
Ty: Tomasz Daek.
2.
Ty: Czy to firma Logo?
Asystentka: Tak, sucham pani.
Ty: Chciaabym rozmawia z panem Antoniakiem.
Asystentka: Pani godno?
Ty: Anna Mrgowska.
Asystentka: W jakiej sprawie pani dzwoni?
Ty: W sprawie imprezy integracyjnej dla firmy Nota.
wiczenie 13
1c, 2b, 3c, 4c, 5b
22
wiczenie 12
1F, 2F, 3P, 4P
61
wiczenie 11
kupna, damsk, sie, zwikszenie, warto
LEKCJA 7
wiczenie 1
1E, 2F, 3G, 4B, 5A, 6C, 7D
wiczenie 2
1. zagraniczny inwestor, 2. biedny region, 3. przemys ciki, 4. wysoka inflacja, 5. zagraniczna inwestycja
wiczenie 3
przemysowy, budetowy, deficytowy, gospodarczy, inwestycyjny, polityczny
wiczenie 4
analizowa, analityk
inwestowa, inwestor
produkowa, producent
projektowa, projektant
wiczenie 5
1. elektronik, 2. samochody, 3. duym niemieckim bankiem, 4. czekolad, 5. nasz firm, 6. ubrania
205
wiczenie 6
1. wzrasta, 2. spada, 3. spada, 4. wzrasta, 5. spadaj, 6. wzrasta, 7. wzrastaj
wiczenie 7
gospodarcza, cakiem, wysoka, spada, zagraniczne, przemys, telekomunikacj, finansowy
wiczenie 9
1. ktra, 2. ktry, 3. ktre, 4. ktra, 5. ktrzy, 6. ktre, 7. ktre, 8. ktrzy, 9. ktre
wiczenie 10
Pisarka to kobieta, ktra pisze ksiki.
Architekt to czowiek, ktry projektuje domy.
Projektant mody to czowiek, ktry projektuje ubrania.
Dziennikarz to czowiek zajmujcy si dziennikarstwem.
Kolekcjoner to mczyzna, ktry kolekcjonuje przedmioty, np. antyki, znaczki etc.
Fotoreporter to mczyzna, ktry fotografuje dla mediw.
Optymista to czowiek, ktry patrzy pozytywnie na wiat.
wiczenie 11
Poziomo: 1. wydawnictwo, 2. pytanie, 3. premiera, 4. Europa, 5. kwiat, 6. targ, 7. ochrona, 8. romantyk
Pionowo: 3. dyrektor
22
61
wiczenie 12
1. czciej, 2. rzadziej, 3. najczciej, 4. najczciej, 5. czciej, 6. rzadziej, 7. rzadziej
wiczenie 13
1. z nim, 2. z ni, 3. z nim, 4. z ni, 5. z nimi
wiczenie 15
1c, 2c, 3c, 4b
LEKCJA 8
wiczenie 1
1C, 2E, 3B, 4A, 5F, 6D
wiczenie 2
1C, 2D, 3A, 4B
wiczenie 3
1. w sprawie, 2. spotka si, 3. niestety, 4. tygodnia, 5. odpowiada
wiczenie 4
1. konferencji, 2. kontraktu, 3. spotkania, 4. negocjacji
wiczenie 5
1. moglibymy, 2. mgby, 3. mogliby, 4. mogaby
206
wiczenie 6
1. przysz sobot, 2. przyszym miesicu, 3. przyszy wtorek, 4. przyszym tygodniu, 5. przysz niedziel, 6. przyszym roku
wiczenie 7
1. przyszego tygodnia, 2. przyszego miesica, 3. przyszego tygodnia, 4. przyszego roku
wiczenie 8
1. umwieni, 2. zadowoleni, 3. zaskoczeni, 4. zachwyceni
wiczenie 9
1. Niestety, nie mog. A moe w przyszy pitek?
2. Tak. Ktra godzina panu/pani odpowiada?
3. Nie. Czy moglibymy przeoy spotkanie na inny termin?
4. Oczywicie. Czy moemy spotka si o 15.00?
wiczenie 10
doradczej, siedziby, klienci, wieczr, prowadzi, specjalny
LEKCJA 9
22
61
wiczenie 1
1C, 2F, 3E, 4B, 5D, 6A
wiczenie 2
1. ukoczyem, 2. z wyksztacenia, 3. wysze
wiczenie 3
1. ukoczyem, 2. wydzia, 3. ukoczyem, 4. doktorat, 5. z wyksztacenia
wiczenie 4
a)awansowa, rozwija si, zmienia si, uczy (si)
b)1. rozwj, 2. zmiany, 3. nauka, 4. awansu
wiczenie 6
1. ekonomi, farmacj; 2. prawa i administracji; 3. architektem; 4. sportem, socjologi, architektur,
teatrem
wiczenie 7
1.matematyki, fizyki, historii, geografii; 2. kluczy; 3. parasola; 4. pienidzy; 5. czasu; 6. koncertw;
7.wszystkiego najlepszego
wiczenie 8
1. w tysic dziewiset szedziesitym
2. w tysic dziewiset osiemdziesitym pitym
3. w tysic dziewiset osiemdziesitym sidmym
4. w tysic dziewiset osiemdziesitym smym
5. w tysic dziewiset dziewidziesitym
6. w dwa tysice trzecim
20
wiczenie 9
kandydatw, dyrektora handlowego, oddziale, stanowisku, zarzdzanie, biurem handlowym, projektami, kandydatw, wyszego wyksztacenia, dowiadczenia, zdolnoci, zaangaowania, dobrej znajomoci
wiczenie 10
1. Zajmowaem/am si szkoleniem pracownikw.
2. Zajmowaem/am si prowadzeniem duych projektw.
3. Zajmowaem/am si nadzorem systemu audytw jakoci.
4. Zajmowaem/am si doskonaleniem procesw w sektorach usug.
wiczenie 12
1b, 2a, 3c, 4b, 5a
LEKCJA 10
wiczenie 2
1. wzmocni, 2. zmniejszy, 3. podnie
61
wiczenie 1
1I, 2D lub 2G, 3H lub 3K, 4A lub 4H, 5J, 6B lub 6F, 7C, 8B lub 8F, 9B lub 9E lub 9K, 10G, 11J
22
wiczenie 3
1. obniy, 2. zwikszy, 3. zmniejszy, 4. rozszerzy
wiczenie 4
1. obniy, 2. zmniejsza, 3. zmniejszy, 4. zwikszy, 5. rozszerzy
wiczenie 5
a) systematycznie, regularnie, stopniowo, gwatownie, znaczco
b) 1. systematycznie, 2. stopniowo, 3. znaczco
wiczenie 6
1. chcemy, 2. planujemy, 3. zamierzamy
wiczenie 7
1. wzmocni, 2. rozszerzy, 3. zmniejszy, 4. uzupeni, 5. zwikszy, 6. podnie, 7. rozszerzy,
8.zwikszy
wiczenie 8
1. rozszerzy, 2. zwikszy, 3. obniy, 4. rozszerzy, 5. zmniejszy
wiczenie 9
1. lepszy, najlepszy; 2. gorsza, najgorsza; 3. mniejsze, najmniejsze; 4. wiksza, najwiksza
wiczenie 10
1. najnisze koszty, 2. najlepsze wyniki, 3. nowy budet, 4. now strategi, 5. nasz now ksigow
20
wiczenie 12
prognozuj, podwoi, ograniczy, urzdzenia, chemiczne
wiczenie 13
1c, 2c, 3a
LEKCJA 11
wiczenie 1
1. zmniejszy, 2. wzrost, 3. spa, 4. niski, 5. krajowy, 6. strata
wiczenie 2
stay, wiodcy, wyniki, produkt, szczegowy, przedstawia, kwarta
wiczenie 3
popyt, w cigu, dwukrotnie, wyniki, zakadalimy, w stosunku do, udzia
wiczenie 4
1. wzronie, 2. wzrosn, 3. wzronie, 4. spadnie, 5. spadn, 6. spadnie
22
61
wiczenie 5
1. wzrosy, 2. spady, 3. spad, 4. wzrosy, 5. spad, 6. spady, 7. wzrs, 8. spady, 9. wzrosa, 10. wzrs,
11. spada
wiczenie 6
1. komputerw, 2. kredyty, 3. sokw, 4. czekolad, 5. artykuw kosmetycznych, 6. rop naftow
wiczenie 7
1. budecie, 2. zeszego roku, 3. staym poziomie, 4. trzech miesicy
wiczenie 8
1. piciu, trzykrotnie; 2. czterokrotnie; 3. dwch, dwukrotnie; 4. dwch lat, trzykrotnie; 5. szeciu,
dwukrotnie; 6. czterech, czterokrotnie; 7. trzech, szeciokrotnie
wiczenie 9
a) jedn pit, jedn czwart, jedn trzeci, jedn drug
b) dwie pite, dwie czwarte, trzy czwarte
wiczenie 11
1F, 2P, 3F, 4P
wiczenie 12
deficyt, ogromny, droejc, ronie, ubiegym, towary, wicej, naszego, liczony, wzrs
209
LEKCJA 12
wiczenie 1
zaczynali, handlowali, dorobili si, zrobili
wiczenie 2
1. Monika ma gow do interesw.
2. To bdzie strza w dziesitk.
3. Pastwo Kubiccy zaczynali od maego sklepu z meblami.
4. Piotr Tomczak zrobi majtek na handlu.
wiczenie 3
1. raportu, 2. stanowiska, 3. kolacji, 4. handlu, 5. powtrzenia, 6. budki
wiczenie 4
1. wasnego mieszkania, 2. samochodu, 3. duego biura, 4. willi z basenem
wiczenie 5
1. od, 2. od, 3. na, 4. na, 5. z, 6. z, 7. do, 8. w
wiczenie 6
1. chisk porcelan, 2. papierem, 3. artykuami kosmetycznymi, 4. samochodami, 5. polsk wdk
22
61
wiczenie 7
1. handlu, 2. produkcji, 3. artykuach kosmetycznych
wiczenie 8
1. Adama Kubiaka, 2. Monik Pietrzak, 3. Ew Kowalsk, 4. Tomka Dbrowskiego
wiczenie 9
(odpowiedzi przykadowe)
1. od osiedlowego sklepiku, 2. na sprzeday drobiu, 3. majtku, 4. ubraniami, 5. do interesw,
6. w dziesitk
wiczenie 11
1D, 2E, 3F, 4B, 5A, 6C
LEKCJA 13
wiczenie 1
1D, 2E, 3A, 4B, 5C
wiczenie 2
1. rodzaj, 2. dugoterminowa, 3. upust, 4. towary, 5. zapytanie ofertowe, 6. wliczony w cen, 7. przedpata
wiczenie 3
1D, 2E, 3F, 4B, 5G, 6H, 7A, 8C
wiczenie 4
handlowa, handlowiec
ubezpiecza, ubezpieczyciel
210
magazynowa, magazynier
importowa, importer
eksportowa, eksporter
wiczenie 5
1. kupnem, 2. wspprac, 3. t ofert, 4. tym kontraktem
wiczenie 6
1. zmiany, 2. upustu, 3. rabatu, 4. lepszych warunkw
wiczenie 7
1. Chcielibymy zmieni warunki umowy.
2. Spodziewamy si rabatu.
3. Proponujemy now umow.
4. Oczekujemy lepszych cen.
wiczenie 9
1. tej inwestycji, 2. tego projektu, 3. inflacji, 4. przyszego tygodnia
22
wiczenie 11
1. j, 2. go, 3. je, 4. je, 5. je
61
wiczenie 10
1. dostaw, 2. waszych produktw, 3. tych spotka, 4. negocjacji, 5. samochodw osobowych, 6. kosztw, 7. waszych warunkw
wiczenie 12
1. drugiego marca, 2. czwartym a sidmym czerwca, 3. smego lipca, 4. dziewitnastym listopada,
5. czternastego do siedemnastego maja, 6. trzeciego maja, 7. jedenastego kwietnia, 8.pitnastego,
9.trzydziestego wrzenia, 10. dwudziestego pierwszego lipca, 11. od dwudziestego pitego do dwudziestego smego czerwca, 12. od pitnastego do dwudziestego pitego padziernika, 13. od szstego
do osiemnastego lipca, 14. dziesitego
wiczenie 14
1P, 2F, 3F, 4F, 5P
LEKCJA 14
wiczenie 1
1. zarejestrowa; 2. otrzyma, zaatwi; 3. powiadomi, wypeni; 4. rozpocz
wiczenie 2
1. rejestracja, 2. powiadomienie, 3. rozpoczcie, 4. prowadzenie
wiczenie 3
1. powinien, 2. powinna, 3. powinnimy, 4. powinnicie, 5. powinienem
wiczenie 4
1. dowiedzie si, 2. rozpocz, 3. zarejestrowa, 4. otrzyma, 5. uzyska
211
wiczenie 5
1. pisze si, 2. czeka si, 3. paci si, 4. otrzymuje si, 5. rejestruje si
wiczenie 7
1. naley wzbogaca swoje sownictwo
2. trzeba j zarejestrowa w Urzdzie Gminy
3. musisz zrobi rozeznanie rynku
4. trzeba mie due dowiadczenie zawodowe
wiczenie 8
1C, 2E, 3A, 4B, 5D
wiczenie 9
1. idc, 2. robic, 3. grajc, 4. czytajc, 5. piszc
wiczenie 10
1. Najpierw trzeba zarejestrowa firm w Urzdzie Gminy.
2. Nastpnie naley uzyska REGON w Urzdzie Statystycznym.
3. Potem trzeba zarejestrowa dziaalno w ZUS-ie.
4. Na koniec naley powiadomi Urzd Skarbowy o rozpoczciu dziaalnoci.
61
wiczenie 11
naleca, wzmocni, kupili, biznesplan, obroty
22
wiczenie 12
wzmocni, nieruchomoci, podczas, prezes, obecnej, ponad, udziaowca, naley, posiada, owiadczy,
dziaaa, waciciel, biznesplan, obroty
LEKCJA 15
wiczenie 1
1. znaczcy, 2. wanie, 3. odbywa si, 4. kolejny, 5. zesp, 6. zebranie
wiczenie 2
1. sukces, 2. przychody, 3. budet, 4. szkolenie, 5. zebranie
wiczenie 4
uzyska, zakadalimy, przeprowadzilimy, udzia
wiczenie 5
1. mi, 2. ci, 3. nam, 4. im, 5. wam, 6. mu, 7. jej
wiczenie 6
1. Czy Adamowi udao si skoczy raport na czas?
2. Nie udao mi si skontaktowa z prezesem Kozowskim.
3. Nie wiem, czy udao mu si zrealizowa plany.
4. W tym miesicu Waldkowi udao si znale dobr prac.
212
wiczenie 7
1. osign, 2. osignem/am, 3. osigne/a, 4. osigna, 5. osignlimy/ymy, 6. osignlicie/
ycie
wiczenie 8
1. ktrego, 2. ktrej, 3. ktrego, 4. ktr, 5. ktrym
wiczenie 10
1. zrealizowalimy, 2. zakadalimy, 3. zwikszylimy, 4. odnotowalimy, 5. przeprowadzilimy, 6. zdobylimy, 7. odnielimy
wiczenie 12
1F, 2P, 3P, 4F
22
61
wiczenie 13
1c, 2b, 3a, 4b, 5c
213
61
22
SOWNIK
A
administracja f administration
administracyjny, -a, -e Adj. administrative
agencja reklamowa f advertising agency
aktywny, -a, -e Adj. active
analityk m analyst
analiza f analysis
analizowa Imperf. (-zuj, -jesz), przeanalizowa Perf.
(-zuj, -zujesz) analyze
artyku m (= produkt) article
atakowa Imperf. (-kuj, -kujesz), zaatakowa Perf.
(-kuj, -kujesz) + Acc. attack
atest m seal of approval
awans m promotion
22
61
B
bankiet m reception, banquet
bankrutowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zbankrutowa
Perf. (-tuj, -tujesz) go bankrupt
bezrobocie n unemployment
biznesplan m business plan
bra Imperf. (bior, bierzesz), wzi Perf. (wezm,
wemiesz) + Acc. take
brak m lack, shortage
brana f area of business, line of business
budka f (= kiosk) stand
budowa f structure, building site
budowa Imperf. (-duj, -dujesz), zbudowa Perf.
(-duj, -dujesz) + Acc. build
budet m budget
budetowy, -a, -e Adj. budget
byy, -a, -e Adj. former, ex-
C
centrala f head office, switchboard
certyfikat m certificate
chodnia f cold store
Cit podatek od dochodw spek i przedsibiorstw
Corporate Income Tax
czonek m member
czowiek m person, human being
D
dane pl data
dany, -a, -e Adj. given
deficyt m deficit
deficytowy, -a, -e Adj. unprofitable
depozyt m deposit
detalicznie Adv. retail
detaliczny, -a, -e Adj. retail
detalista m retailer
dugofalowy, -a, -e Adj. long-term
E
ekologiczny, -a, -e Adj. ecological
ekonomia f economics
ekonomiczny, -a, -e Adj. economic
ekonomista m economist
ekspert m + od + Gen. expert
eksport m export
eksporter m exporter
eksportowa Imperf. (-tuj, -tujesz) + Acc. export
F
fabryka f factory, plant
facet m (mczyzna w jzyku potocznym) guy
fiasko n fiasco
finalizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), sfinalizowa Perf.
(-zuj, -zujesz) + Acc. finalize, conclude
finanse pl. finances, funds
finansista m financier
finansjera f financial circles
finansowa Imperf. (-suj, -sujesz), sfinansowa Perf.
(-suj, -sujesz) + Acc. finanse
finansowo Adv. financially
finansowy, -a, -e Adj. financial
firma f firm, company
handlowa Adj. commercial company
komputerowa Adj. computer company
konsultingowa Adj. consulting company
transportowa Adj. shipping company, transport
company
usugowa Adj. service company
215
22
61
I
ilo f amount
imi n (pl. imiona) name
import m import
importer m importer
importowa Imperf. (-tuj, -tujesz) + Acc. import
impreza f party, event
inflacja f inflation
interes m (pl. interesy) business
inwestor m investor
inwestowa Imperf. (-tuj, -tujesz), zainwestowa
Perf. (-tuj, -tujesz) + w + Acc. invest
inwestycja f investment
inwestycyjny, -a, -e Adj. investment
J
jako f quality
jednak yet
jednoczenie Adv. simultaneously, at the same time
K
kapita m capital
kapitaowy, -a, -e Adj. capital
kasa f (pienidze w jzyku potocznym) cash, dosh
kierowa Imperf. (-ruj, -rujesz) + Instr. run
kierowanie n management
klapa f (bankructwo w jzyku potocznym) flop,
disaster
koktajl m cocktail
koktajlowy, -a, -e Adj. cocktail
konferencja f conference
konferencyjny, -a, -e Adj. conference
216
L
lektura f reading
lokata f deposit
22
61
O
obaj both
obecnie Adv. at present, now
obecny, -a, -e Adj. present
obnia Imperf. (-am, -asz), obniy Perf. (-ni,
-niysz) + Acc. dimisnish, decrease
obowizkowo Adv. one must..., absolutely
obroty pl. turnover, sales
obserwacja f observation
obserwator m observer
obserwowa Imperf. (-rwuj, -rwujesz), zaobserwowa Perf. (-rwuj, -rwujesz) + Acc. observe
obywatelstwo n citizenship
ocenia Imperf. (-am, -asz), oceni Perf. (-eni, -enisz)
+ Acc. evaluate, assess
oczekiwa Imperf. (-kuj, -kujesz) + Gen. expect
oczekiwanie n (pl. oczekiwania) expectation
odbiera Imperf. (-am, -asz), odebra Perf. (-bior,
-bierzesz) + Acc. take
odbywa si Imperf. (3. os. -wa si), odby si Perf.
(3.os. odbdzie si) take place
oddzia m branch, department
odkada Imperf. (-am, -asz), odoy Perf. (-o,
-oysz) + Acc. put back, ring off
odnosi Imperf. (-nosz, -nosisz), odnie Perf.
(-nios, -niesiesz) + Acc. take back, make (a success)
odnotowywa Imperf. (-owuj, -owujesz), odnotowa
Perf. (-tuj, -tujesz) + Acc. note
odpowiada (I) Imperf. (-am, -asz), odpowiedzie
Perf. (-wiem, -wiesz) + za + Acc. be in charge of
something
odpowiada (II) Imperf. (3 os. -da, -daj) + Dat.
suit
21
22
61
21
R
rada f a piece of advice
ranking m ranking
realistyczny, -a, -e Adj. realistic
realizowa Imperf. (-zuj, -zujesz), zrealizowa Perf.
(-zuj, -zujesz) + Acc. carry out
regon Rejestr Gospodarki Narodowej polish
national economy register of companies
rejestracja f registration
rejestrowa Imperf. (-ruj, -rujesz), zarejestrowa Perf.
(-ruj, -rujesz) + Acc. register
reklamowy, -a, -e Adj. advertising
rednica f diameter
rodki pl. means
T
telekomunikacja f telecommunications
telekonferencja f teleconference
termin m term, deadline
terminowy, -a, -e Adj. fixed-term, prompt, urgent
tgi, -a, -e Adj. stout
tumacz m translator, interpreter
towar m commodity
transakcja f transaction, deal
transfer m transfer
trema f stage fright, nerves
trzeba it is necessary to do something
tworzy Imperf. (-rz, -rzysz), stworzy Perf. (-rz,
-rzysz) + Acc. create
tygodniowy, -a, -e Adj. weekly
tygrys m tiger
22
61
S
samodzielny, -a, -e Adj. independent
sektor m sector
seminarium n seminar
seminaryjny, -a, -e Adj. seminar
sen m dream
serce n heart
sezonowy, -a, -e Adj. seasonal
skada Imperf. (-am, -asz), zoy Perf. (-, -ysz) +
Acc. fold, submit
spada Imperf. (-am, -asz), spa Perf. (spadn, spadniesz) fall, drop
spadek m fall, decrease
specjalista m + od + Gen. specialist
specjalistka f female specialist
specjalistyczny, -a, -e Adj. specialist
specjalizowa si Imperf. (-zuj si, -zujesz si), wyspecjalizowa si Perf. (-zuj si, -zujesz si) + w
+ Loc. specialize
specjalno f speciality
specjalny, -a, -e Adj. special
spotkanie n meeting
spotyka si Imperf. (-am si, -asz si), spotka si
Perf. (-am si, -asz si) + z + Instr. meet
spka f company, partnership
z o.o. Adj. limited liability company
akcyjna Adj. joint-stock company
cywilna Adj. general partnership
sprawa f issue, matter
sprawdzony, -a, -e Adj. checked, proven
sprzeda f sale, sales
stabilny, -a, -e Adj. stable
stay, -a, -e Adj. permanent
stanowisko n post, position
U
ubezpieczony, -a, -e Adj. insured
ubezpieczyciel m insurer
udawa si Imperf. (-aj si, -ajesz si), uda si Perf.
(-am si, -asz si) manage, succeed in something
udzia m participation, share
udziela Imperf. (-am, -asz), udzieli Perf. (-l, -lisz)
+ Gen. provide, give
ukoczy Perf. (-cz, -zysz) + Acc. finish
ulotka f leaflet, flyer
umawia si Imperf. (-am si, -asz si), umwi si
Perf. (-wi si, -wisz si) + z + Instr.; + na + Acc.
make an appointment
umwiony Adj. (pl. umwieni) have an appointment
with somebody
usugi pl. services
219
22
61
W
waluta f currency
polska Adj. Polish currency
wymienialna Adj. convertible currency
warunek m (pl. warunki) condition, term
wtpliwo f doubt
wtroba f liver
wchodzi Imperf. (-dz, -dzisz), wej Perf. (wejd,
wejdziesz) enter
wczytywa Imperf. (-tuj, -tujesz), wczyta Perf. (-am,
-asz) swipe
wewntrzny, -a, -e Adj. internal
wiecznie Adv. eternally
wiele Adv. many
wiodcy, -a, -e Adj. leading
wizyta f visit
wliczony, -a, -e Adj. included
waciciel m owner
wanie Adv. just, exactly
wniosek m application
wojewdztwo n voivodeship
wok Adv. around
wpaca Imperf. (-am, -asz), wpaci Perf. (-ac, -acisz)
+ na + Acc. pay in, deposit
wpyw m (pl. wpywy) income, revenue
wreszcie at last, finally
wsiada Imperf. (-am, -asz), wsi Perf. (wsid, wsidziesz) + do + Gen. get on, board
wsplnik m partner
wsppraca f cooperation
wsppracowa Imperf. (-cuj, -cujesz) + z + Instr.
cooperate
wsppracownik m (pl. wsppracownicy) colleague,
associate, collaborator
wszyscy everyone, all
wydajno f efficiency
wydawnictwo n publishing house, publisher
wyglda Imperf. (-am, -asz) look like
220
Z
zaangaowanie n involvement
zaczyna Imperf. (-am, -asz), zacz Perf. (-czn,
-czniesz) + Acc.; + od + Gen. begin, start
zadawa Imperf. (-daj, -dajesz), zada Perf. (-am,
-asz) + Acc. set, give, ask
zadowolony, -a, -e Adj. (pl. zadowoleni) satisfied
zainteresowania pl. hobbies, interests
zajcie n occupation, job
zajmowa si Imperf. (-muj si, -mujesz si), zaj si
Perf. (-m si, -miesz si) + Instr. deal with, be
involved in something
zakad m (pl. zakady) factory, plant
zakada Imperf. (-am, -asz), zaoy Perf. (-o,
-oysz) + Acc. establish, assume, open (a bank
account), start
zakoczy Perf. (-cz, -czysz) + Acc. finish
zakres m range, cope
zaatwia Imperf. (-am, -asz), zaatwi Perf. (-twi, twisz) + Acc. fix, take care of something
zamierza Imperf. (-am, -asz) intend
zamieszanie n commotion, confusion
zapomina Imperf. (-am, -asz), zapomnie Perf.
(-mn, -mnisz) + Gen.; + o + Loc. forget
zaprasza Imperf. (-am, -asz), zaprosi Perf. (-osz,
-osisz) + Acc.; + na + Acc. invite
zarabia Imperf. (-am, -asz), zarobi Perf. (-bi, -bisz)
+ Acc. earn
zarobki pl. earnings
zarzd m management, management board, board
of directors
odek m stomach
ywno f food
22
61
221
61
22
61
22
61
22