You are on page 1of 99

Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury

z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada


budynki i ich usytuowanie
(Dz. U. Nr 75, poz. 690, z 2003 r. Nr 33, poz. 270 oraz z 2004 r. Nr 109, poz. 1156)
Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2000 r. Nr 106, poz.
1126, Nr 109, poz. 1157 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 5, poz. 42, Nr 100, poz. 1085, Nr 110, poz. 1190, Nr 115,
poz. 1229, Nr 129, poz. 1439 i Nr 154, poz. 1800 oraz z 2002 r. Nr 74, poz. 676) zarzdza si, co nastpuje:
Dzia I
Przepisy oglne
1. Rozporzdzenie ustala warunki techniczne, jakim powinny odpowiada budynki i zwizane z nimi urzdzenia,
ich usytuowanie na dziace budowlanej oraz zagospodarowanie dziaek przeznaczonych pod zabudow,
zapewniajce spenienie wymaga art. 5 i 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.
2. 1. Przepisy rozporzdzenia stosuje si przy projektowaniu i budowie, w tym take odbudowie, rozbudowie,
nadbudowie, przebudowie oraz przy zmianie sposobu uytkowania budynkw oraz budowli nadziemnych i
podziemnych speniajcych funkcje uytkowe budynkw, a take do zwizanych z nimi urzdze
budowlanych, z zastrzeeniem 207 ust. 2.
2. Przy nadbudowie, przebudowie i zmianie sposobu uytkowania budynkw istniejcych lub ich czci
wymagania, o ktrych mowa w 1, mog by spenione w sposb inny ni podany w rozporzdzeniu,
stosownie do wskaza ekspertyzy technicznej waciwej jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy
budowlanego oraz do spraw zabezpiecze przeciwpoarowych, uzgodnionych z waciwym komendantem
wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej lub pastwowym wojewdzkim inspektorem sanitarnym,
odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.
3. (uchylony).
4. Dla budynkw i terenw wpisanych do rejestru zabytkw lub obszarw objtych ochron konserwatorsk na
podstawie ustale miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ekspertyza, o ktrej mowa w ust. 2,
podlega rwnie uzgodnieniu z wojewdzkim konserwatorem zabytkw.
5. Przepisy rozporzdzenia odnoszce si do budynku o okrelonym przeznaczeniu stosuje si take do kadej
czci budynku o tym przeznaczeniu.
6. Do budynkw wielorodzinnych zawierajcych dwa mieszkania stosuje si, z zastrzeeniem 217 ust. 1 pkt 1
lit. a) i pkt 2, przepisy rozporzdzenia odnoszce si do budynkw jednorodzinnych.
3. Ilekro w rozporzdzeniu jest mowa o:
1) zabudowie rdmiejskiej - naley przez to rozumie zgrupowanie intensywnej zabudowy na obszarze
funkcjonalnego rdmiecia, ktry to obszar stanowi faktyczne lub przewidywane w miejscowym planie
zagospodarowania przestrzennego centrum miasta lub dzielnicy miasta,
2) zabudowie jednorodzinnej - naley przez to rozumie jeden budynek mieszkalny jednorodzinny lub
zesp takich budynkw, wraz z budynkami garaowymi i gospodarczymi,
3) zabudowie zagrodowej - naley przez to rozumie w szczeglnoci budynki mieszkalne, budynki
gospodarcze lub inwentarskie w rodzinnych gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych oraz
w gospodarstwach lenych,
4) budynku mieszkalnym - naley przez to rozumie:
a) budynek mieszkalny wielorodzinny,
b) budynek mieszkalny jednorodzinny,
5) budynku zamieszkania zbiorowego - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do okresowego
pobytu ludzi, w szczeglnoci hotel, motel, pensjonat, dom wypoczynkowy, dom wycieczkowy, schronisko
modzieowe, schronisko, internat, dom studencki, budynek koszarowy, budynek zakwaterowania na terenie

zakadu karnego, aresztu ledczego, zakadu poprawczego, schroniska dla nieletnich, a take budynek do
staego pobytu ludzi, w szczeglnoci dom dziecka, dom rencistw i dom zakonny,
6) budynku uytecznoci publicznej - naley przez to rozumie budynek przeznaczony na potrzeby
administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwoci, kultury, kultu religijnego, owiaty, szkolnictwa
wyszego, nauki, opieki zdrowotnej, opieki spoecznej i socjalnej, obsugi bankowej, handlu, gastronomii,
usug, turystyki, sportu, obsugi pasaerw w transporcie kolejowym, drogowym, lotniczym, morskim lub
wodnym rdldowym, wiadczenia usug pocztowych lub telekomunikacyjnych oraz inny oglnodostpny
budynek przeznaczony do wykonywania podobnych funkcji, w tym take budynek biurowy i socjalny,
7) budynku rekreacji indywidualnej - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do okresowego
wypoczynku,
8) budynku gospodarczym - naley przez to rozumie budynek przeznaczony do niezawodowego
wykonywania prac warsztatowych oraz do przechowywania materiaw, narzdzi, sprztu i podw rolnych
sucych mieszkacom budynku mieszkalnego, budynku zamieszkania zbiorowego, budynku rekreacji
indywidualnej, a take ich otoczenia, a w zabudowie zagrodowej przeznaczony rwnie do przechowywania
rodkw produkcji rolnej i sprztu oraz podw rolnych,
9) mieszkaniu - naley przez to rozumie zesp pomieszcze mieszkalnych i pomocniczych, majcy
odrbne wejcie, wydzielony staymi przegrodami budowlanymi, umoliwiajcy stay pobyt ludzi i
prowadzenie samodzielnego gospodarstwa domowego,
10) pomieszczeniu mieszkalnym - naley przez to rozumie pokoje w mieszkaniu, a take sypialnie i
pomieszczenia do dziennego pobytu ludzi w budynku zamieszkania zbiorowego,
11) pomieszczeniu pomocniczym - naley przez to rozumie pomieszczenie znajdujce si w obrbie
mieszkania lub lokalu uytkowego suce do celw komunikacji wewntrznej, higieniczno-sanitarnych,
przygotowywania posikw, z wyjtkiem kuchni zakadw ywienia zbiorowego, a take do
przechowywania ubra, przedmiotw oraz ywnoci,
12) pomieszczeniu technicznym - naley przez to rozumie pomieszczenie przeznaczone dla urzdze
sucych do funkcjonowania i obsugi technicznej budynku,
13) pomieszczeniu gospodarczym - naley przez to rozumie pomieszczenie znajdujce si poza
mieszkaniem lub lokalem uytkowym, suce do przechowywania przedmiotw lub produktw
ywnociowych uytkownikw budynku, materiaw lub sprztu zwizanego z obsug budynku, a take
opau lub odpadw staych,
14) lokalu uytkowym - naley przez to rozumie jedno pomieszczenie lub zesp pomieszcze, wydzielone
staymi przegrodami budowlanymi, niebdce mieszkaniem, pomieszczeniem technicznym albo
pomieszczeniem gospodarczym,
15) poziomie terenu - naley przez to rozumie poziom projektowanego lub urzdzonego terenu przed
wejciem gwnym do budynku niebdcym wejciem wycznie do pomieszcze gospodarczych lub
pomieszcze technicznych,
16) kondygnacji - naley przez to rozumie poziom nadziemn lub podziemn cz budynku, zawart
midzy grn powierzchni stropu lub warstwy wyrwnawczej na gruncie a grn powierzchni stropu lub
stropodachu znajdujcego si nad t czci, w tym poddasze z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt
ludzi oraz poziom cz budynku stanowic przestrze na urzdzenia techniczne, majc wysoko w
wietle nie mniej ni 2,0 m, z wyjtkiem nadbudwek ponad dachem, takich jak maszynownia dwigu,
centrala wentylacyjna, klimatyzacyjna lub kotownia gazowa,
17) kondygnacji nadziemnej - naley przez to rozumie kondygnacj, ktrej grna powierzchnia stropu lub
warstwy wyrwnawczej podogi na gruncie znajduje si w poziomie lub powyej poziomu projektowanego
lub urzdzonego terenu, a take kad sytuowan nad ni kondygnacj,
18) kondygnacji podziemnej - naley przez to rozumie kondygnacj, ktrej wicej ni poowa wysokoci w
wietle, ze wszystkich stron budynku, znajduje si poniej poziomu przylegajcego do niego,
projektowanego lub urzdzonego terenu, a take kad sytuowan pod ni kondygnacj,
19) antresoli - naley przez to rozumie grn cz kondygnacji lub pomieszczenia znajdujc si nad
przedzielajcym je stropem porednim o powierzchni mniejszej od powierzchni tej kondygnacji lub
pomieszczenia, niezamknit przegrodami budowlanymi od strony wntrza, z ktrego jest wydzielona,
20) suterenie - naley przez to rozumie kondygnacj budynku lub jej cz zawierajc pomieszczenia, w
ktrej poziom podogi w czci lub caoci znajduje si poniej poziomu projektowanego lub urzdzonego
terenu, lecz co najmniej od strony jednej ciany z oknami poziom podogi znajduje si nie wicej ni 0,9 m
poniej poziomu terenu przylegajcego do tej strony budynku,
21) piwnicy - naley przez to rozumie kondygnacj podziemn lub najnisz nadziemn bd ich cz, w
ktrych poziom podogi co najmniej z jednej strony budynku znajduje si poniej poziomu terenu,

22) powierzchni terenu biologicznie czynnej - naley przez to rozumie grunt rodzimy oraz wod
powierzchniow na terenie dziaki budowlanej, a take 50 % sumy powierzchni tarasw i stropodachw o
powierzchni nie mniejszej ni 10 m2 urzdzonych jako stae trawniki lub kwietniki na podou
zapewniajcym im naturaln wegetacj,
23) powierzchni wewntrznej budynku - naley przez to rozumie sum powierzchni wszystkich
kondygnacji budynku, mierzon po wewntrznym obrysie przegrd zewntrznych budynku w poziomie
podogi, bez pomniejszenia o powierzchni przekroju poziomego konstrukcji i przegrd wewntrznych,
jeeli wystpuj one na tych kondygnacjach, a take z powikszeniem o powierzchni antresoli,
24) kubaturze brutto budynku - naley przez to rozumie sum kubatury brutto wszystkich kondygnacji,
stanowic iloczyn powierzchni cakowitej, mierzonej po zewntrznym obrysie przegrd zewntrznych i
wysokoci kondygnacji brutto, albo midzy podog na stropie lub warstw wyrwnawcz na gruncie a
grn powierzchni podogi bd warstwy osaniajcej izolacj ciepln stropu nad najwysz kondygnacj,
przy czym do kubatury brutto budynku:
a) wlicza si kubatur przej, przewitw i przejazdw bramowych, poddaszy nieuytkowych oraz
przekrytych czci zewntrznych budynku, takich jak: loggie, podcienia, ganki, kruganki, werandy, a
take kubatur balkonw i tarasw, obliczan do wysokoci balustrady,
b) nie wlicza si kubatury aw i stp fundamentowych, kanaw i studzienek instalacyjnych, studzienek
przy oknach piwnicznych, zewntrznych schodw, ramp i pochylni, gzymsw, daszkw i oson oraz
kominw i attyk ponad paszczyzn dachu.
4. Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi dziel si na:
1) pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt ludzi, w ktrych przebywanie tych samych osb w cigu
doby trwa duej ni 4 godziny,
2) pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi, w ktrych przebywanie tych samych osb w cigu
doby trwa od 2 do 4 godzin wcznie.
5. 1. Nie uwaa si za przeznaczone na pobyt ludzi pomieszcze, w ktrych:
1) czny czas przebywania tych samych osb jest krtszy ni 2 godziny w cigu doby, a wykonywane
czynnoci maj charakter dorywczy bd te praca polega na krtkotrwaym przebywaniu zwizanym z
dozorem oraz konserwacj maszyn i urzdze lub utrzymaniem czystoci i porzdku,
2) maj miejsce procesy technologiczne niepozwalajce na zapewnienie warunkw przebywania osb
stanowicych ich obsug, bez zastosowania indywidualnych urzdze ochrony osobistej i zachowania
specjalnego reimu organizacji pracy,
3) jest prowadzona hodowla rolin lub zwierzt, niezalenie od czasu przebywania w nich osb
zajmujcych si obsug.
2. Przepis ust. 1 nie narusza przepisw dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy.
6. Wysoko budynku mierzy si od poziomu terenu przy najniej pooonym wejciu do budynku lub jego czci
pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku do grnej paszczyzny stropu bd najwyej pooonej krawdzi
stropodachu nad najwysz kondygnacj uytkow, cznie z gruboci izolacji cieplnej i warstwy j
osaniajcej, albo do najwyej pooonej grnej powierzchni innego przekrycia.
7. (uchylony).
8. W celu okrelenia wymaga technicznych i uytkowych wprowadza si nastpujcy podzia budynkw na grupy
wysokoci:
1) niskie (N) - do 12 m wcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci do 4 kondygnacji
nadziemnych wcznie,
2) redniowysokie (SW) - ponad 12 m do 25 m wcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci
ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych wcznie,
3) wysokie (W) - ponad 25 m do 55 m wcznie nad poziomem terenu lub mieszkalne o wysokoci ponad 9
do 18 kondygnacji nadziemnych wcznie,
4) wysokociowe (WW) - powyej 55 m nad poziomem terenu.
9. 1. Wymagane w rozporzdzeniu wymiary w wietle naley rozumie jako uzyskane po wykoczeniu
powierzchni elementw budynku, a w odniesieniu do wymiarw otworw okiennych i drzwiowych jako
wymiary w wietle ocienicy.
2. Grubo skrzyda drzwi po otwarciu nie moe pomniejsza wymiaru szerokoci otworu w wietle ocienicy.

3. Okrelone w rozporzdzeniu odlegoci midzy budynkami i terenowymi urzdzeniami budowlanymi mierzy


si w miejscu najmniejszego oddalenia, przy czym dopuszcza si przyjmowanie wymiarw bez uwzgldnienia
gruboci tynkw i okadzin zewntrznych.
4. Wykaz Polskich Norm przywoanych w rozporzdzeniu okrela zacznik nr 1 do rozporzdzenia.
Dzia II
Zabudowa i zagospodarowanie dziaki budowlanej
Rozdzia 1
Usytuowanie budynku
10. (uchylony).
11. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien by wznoszony poza zasigiem
zagroe i uciliwoci okrelonych w przepisach odrbnych, przy czym dopuszcza si wznoszenie budynkw
w tym zasigu pod warunkiem zastosowania rodkw technicznych zmniejszajcych uciliwoci poniej
poziomu ustalonego w tych przepisach bd zwikszajcych odporno budynku na te zagroenia i
uciliwoci, jeeli nie jest to sprzeczne z warunkami ustalonymi dla obszarw ograniczonego uytkowania,
okrelonych w przepisach odrbnych.
2. Do uciliwoci, o ktrych mowa w ust. 1, zalicza si w szczeglnoci:
1) szkodliwe promieniowanie i oddziaywanie pl elektromagnetycznych,
2) haas i drgania (wibracje),
3) zanieczyszczenie powietrza,
4) zanieczyszczenie gruntu i wd,
5) powodzie i zalewanie wodami opadowymi,
6) osuwiska gruntu, lawiny skalne i niene,
7) szkody spowodowane dziaalnoci grnicz.
12. 1. Jeeli z przepisw 13, 60, 271 i 273 lub przepisw odrbnych nie wynikaj inne wymagania, budynki na
dziace budowlanej sytuuje si od granicy z ssiedni dziak budowlan w odlegoci nie mniejszej ni:
1) 4 m - w przypadku budynku zwrconego cian z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stron tej
granicy,
2) 3 m - w przypadku budynku zwrconego cian bez otworw okiennych lub drzwiowych w stron tej
granicy.
2. Odlego od granicy, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 1, mierzy si w poziomie od najbliszej krawdzi
zewntrznej otworu drzwiowego lub okiennego ciany lub w poaci dachowej budynku zwrconej w stron tej
granicy lub od najbliszej krawdzi otworu okiennego umieszczonego w dachu.
3. Sytuowanie ciany budynku w przypadku, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, dopuszcza si w odlegoci 1,5 m
od granicy z ssiedni dziak budowlan lub bezporednio przy granicy, jeeli:
1) wynika to z ustale miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo
2) nie jest moliwe zachowanie odlegoci, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 2, ze wzgldu na rozmiary dziaki.
4. Jeeli na ssiedniej dziace:
1) w odlegoci od 1,5 m do 3 m od granicy istnieje budynek ze cian bez otworw okiennych lub
drzwiowych albo wydano decyzj o pozwoleniu na budow tak usytuowanego budynku, dopuszcza si
sytuowanie ciany budynku bez otworw okiennych lub drzwiowych w takiej samej odlegoci od tej
granicy, chyba e przepisy odrbne stanowi inaczej,
2) bezporednio przy granicy istnieje budynek ze cian bez otworw okiennych lub drzwiowych albo
wydano decyzj o pozwoleniu na budow tak usytuowanego budynku, dopuszcza si sytuowanie ciany
budynku bez otworw okiennych lub drzwiowych bezporednio przy tej granicy, przylegajcej do
istniejcej ciany, chyba e przepisy odrbne stanowi inaczej.
5. Okapy i gzymsy nie mog pomniejsza odlegoci od granicy dziaki budowlanej, o ktrych mowa w ust. 1, o
wicej ni 0,8 m, natomiast czci budynku, takie jak balkony, galerie, tarasy, schody zewntrzne, pochylnie i
rampy - o wicej ni 1,3 m.
6. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1-5, nie odnosz si do podziemnych czci budynku znajdujcych si
cakowicie poniej poziomu terenu.

7. Budynek inwentarski, budynek gospodarczy ze cian z otworami okiennymi lub drzwiowymi nie mog by
sytuowane w odlegoci mniejszej ni 8 m od ciany istniejcego budynku mieszkalnego, budynku
zamieszkania zbiorowego albo budynku uytecznoci publicznej, dla ktrych wydano decyzj o pozwoleniu na
budow na ssiedniej dziace.
13. 1. Odlego budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi od innych obiektw powinna
umoliwia naturalne owietlenie tych pomieszcze - co uznaje si za spenione, jeeli:
1) midzy ramionami kta 60, wyznaczonego w paszczynie poziomej, z wierzchokiem usytuowanym w
wewntrznym licu ciany na osi okna pomieszczenia przesanianego, nie znajduje si przesaniajca cz
tego samego budynku lub inny obiekt przesaniajcy w odlegoci mniejszej ni:
a) wysoko przesaniania - dla obiektw przesaniajcych o wysokoci do 35 m,
b) 35 m - dla obiektw przesaniajcych o wysokoci ponad 35 m,
2) zostay zachowane wymagania, o ktrych mowa w 57 i 60.
2. Wysoko przesaniania, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 1, mierzy si od poziomu dolnej krawdzi najniej
pooonych okien budynku przesanianego do poziomu najwyszej zacieniajcej krawdzi obiektu
przesaniajcego lub jego przesaniajcej czci.
3. Dopuszcza si sytuowanie obiektu przesaniajcego w odlegoci nie mniejszej ni 10 m od okna
pomieszczenia przesanianego, takiego jak maszt, komin, wiea lub inny obiekt budowlany, bez ograniczenia
jego wysokoci, lecz o szerokoci przesaniajcej nie wikszej ni 3 m, mierzc j rwnolegle do paszczyzny
okna.
4. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 1, mog by zmniejszone nie wicej ni o poow w zabudowie
rdmiejskiej.
Rozdzia 2
Dojcia i dojazdy
14. 1. Do dziaek budowlanych oraz do budynkw i urzdze z nimi zwizanych naley zapewni dojcie i dojazd
umoliwiajcy dostp do drogi publicznej, odpowiednie do przeznaczenia i sposobu ich uytkowania oraz
wymaga dotyczcych ochrony przeciwpoarowej, okrelonych w przepisach odrbnych. Szeroko jezdni nie
moe by mniejsza ni 3 m.
2. Dopuszcza si zastosowanie dojcia i dojazdu do dziaek budowlanych w postaci cigu pieszo-jezdnego, pod
warunkiem e ma on szeroko nie mniejsz ni 5 m, umoliwiajc ruch pieszy oraz ruch i postj pojazdw.
3. Do budynku i urzdze z nim zwizanych, wymagajcych dojazdw, funkcj t mog spenia dojcia, pod
warunkiem e ich szeroko nie bdzie mniejsza ni 4,5 m.
4. Dojcia i dojazdy do budynkw, z wyjtkiem jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,
powinny mie zainstalowane owietlenie elektryczne, zapewniajce bezpieczne ich uytkowanie po
zapadniciu zmroku.
15. 1. Szeroko, promienie ukw dojazdw, nachylenie podune i poprzeczne oraz nono nawierzchni naley
dostosowa do wymiarw gabarytowych, ciaru cakowitego i warunkw ruchu pojazdw, ktrych dojazd do
dziaki budowlanej i budynku jest konieczny ze wzgldu na ich przeznaczenie, zgodnie z warunkami
okrelonymi w przepisach odrbnych.
2. Dojcia suce rwnoczenie do ruchu pojazdw gospodarczych i uprzywilejowanych o masie cakowitej do
2,5 tony powinny mie nawierzchni o nonoci co najmniej dostosowanej do masy tych pojazdw.
16. 1. Do wej do budynku mieszkalnego wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej
powinny by doprowadzone od doj i dojazdw, o ktrych mowa w 14 ust. 1 i 3, utwardzone dojcia o
szerokoci minimalnej 1,5 m, przy czym co najmniej jedno dojcie powinno zapewnia osobom
niepenosprawnym dostp do caego budynku lub tych jego czci, z ktrych osoby te mog korzysta.
2. Wymaganie dostpnoci osb niepenosprawnych, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy budynkw na
terenach zamknitych, a take budynkw w zakadach karnych, aresztach ledczych, zakadach poprawczych i
schroniskach dla nieletnich oraz budynkw w zakadach pracy, niebdcych zakadami pracy chronionej, z
wyjtkiem budynkw, o ktrych mowa w 3 pkt 6.
17. (uchylony).
Rozdzia 3

Miejsca postojowe dla samochodw osobowych


18. 1. Zagospodarowujc dziak budowlan, naley urzdzi, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy,
miejsca postojowe dla samochodw uytkownikw staych i przebywajcych okresowo, w tym rwnie
miejsca postojowe dla samochodw, z ktrych korzystaj osoby niepenosprawne.
2. Liczb i sposb urzdzenia miejsc postojowych naley dostosowa do wymaga ustalonych w decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzgldnieniem potrzebnej liczby miejsc, z ktrych
korzystaj osoby niepenosprawne.
19. 1. Odlego wydzielonych miejsc postojowych, w tym rwnie zadaszonych, lub otwartego garau
wielopoziomowego dla samochodw osobowych od okien pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt ludzi w
budynku mieszkalnym, budynku zamieszkania zbiorowego, z wyjtkiem hotelu, budynku opieki zdrowotnej,
owiaty i wychowania, a take od placu zabaw i boiska dla dzieci i modziey, nie moe by mniejsza ni:
1) 7 m - w przypadku 4 stanowisk wcznie,
2) 10 m - w przypadku 5 do 60 stanowisk wcznie,
3) 20 m - w przypadku wikszej liczby stanowisk, z uwzgldnieniem 276 ust. 1.
2. Odlego wydzielonych miejsc postojowych lub otwartego garau wielopoziomowego dla samochodw
osobowych od granicy dziaki budowlanej nie moe by mniejsza ni:
1) 3 m - w przypadku 4 stanowisk wcznie,
2) 6 m - w przypadku 5-60 stanowisk wcznie,
3) 16 m - w przypadku wikszej liczby stanowisk.
3. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, stosuje si do sytuowania wjazdw do zamknitego garau w
stosunku do okien budynku opieki zdrowotnej, owiaty i wychowania, a take placw zabaw i boisk dla dzieci i
modziey.
4. Zachowanie odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie jest wymagane przy sytuowaniu miejsc
postojowych midzy liniami rozgraniczajcymi ulic.
20. Miejsca postojowe dla samochodw, z ktrych korzystaj wycznie osoby niepenosprawne, mog by
usytuowane w odlegoci nie mniejszej ni 5 m od okien budynku mieszkalnego wielorodzinnego i
zamieszkania zbiorowego oraz zblione bez adnych ogranicze do innych budynkw. Miejsca te wymagaj
odpowiedniego oznakowania.
21. 1. Stanowiska postojowe dla samochodw osobowych powinny mie co najmniej szeroko 2,3 m i dugo 5
m, przy czym dla samochodw uytkowanych przez osoby niepenosprawne szeroko stanowiska powinna
wynosi co najmniej 3,6 m i dugo 5 m, a w przypadku usytuowania wzdu jezdni - dugo co najmniej 6 m
i szeroko co najmniej 3,6 m, z moliwoci jej ograniczenia do 2,3 m w przypadku zapewnienia moliwoci
korzystania z przylegajcego dojcia lub cigu pieszo-jezdnego.
2. Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe dla samochodw osobowych powinny mie nawierzchni
utwardzon lub co najmniej gruntow stabilizowan, ze spadkiem zapewniajcym spyw wody.
3. Stanowiska przeznaczone do mycia i niezawodowego przegldu samochodw w zgrupowaniach miejsc
postojowych powinny mie doprowadzenie wody oraz tward nawierzchni ze spadkami zapewniajcymi
spyw wody do wpustw kanalizacyjnych z osadnikami bota i apaczami oleju.
Rozdzia 4
Miejsca gromadzenia odpadw staych
22. 1. Na dziakach budowlanych naley przewidzie miejsca na pojemniki suce do czasowego
gromadzenia odpadw staych, z uwzgldnieniem moliwoci ich segregacji.
2. Miejscami, o ktrych mowa w ust. 1, mog by:
1) zadaszone osony lub pomieszczenia ze cianami penymi bd aurowymi,
2) wyodrbnione pomieszczenia w budynku, majce posadzk powyej poziomu nawierzchni dojazdu
rodka transportowego odbierajcego odpady, lecz nie wyej ni 0,15 m, w tym take dolne komory zsypu z
bezporednim wyjciem na zewntrz, zaopatrzonym w daszek o wysigu co najmniej 1 m i przeduony na
boki po co najmniej 0,8 m, majce ciany i podogi zmywalne, punkt czerpalny wody, kratk ciekow,
wentylacj grawitacyjn oraz sztuczne owietlenie,
3) utwardzone place do ustawiania kontenerw z zamykanymi otworami wrzutowymi.

3. Midzy wejciami do pomieszcze lub placami, o ktrych mowa w ust. 2, a miejscem dojazdu samochodw
mieciarek wywocych odpady powinno by utwardzone dojcie, umoliwiajce przemieszczanie pojemnikw
na wasnych koach lub na wzkach.
4. Miejsca do gromadzenia odpadw staych przy budynkach wielorodzinnych powinny by dostpne dla osb
niepenosprawnych.
23. 1. Odlego miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stae, o ktrych mowa w 22 ust. 2 pkt 1 i 3, powinna
wynosi co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynkw z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi
oraz co najmniej 3 m od granicy z ssiedni dziak. Zachowanie odlegoci od granicy dziaki nie jest
wymagane, jeeli osony lub pomieszczenia stykaj si z podobnymi urzdzeniami na dziace ssiedniej.
2. W przypadku przebudowy istniejcej zabudowy, odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1, mog by
pomniejszone, jednak nie wicej ni o poow, po uzyskaniu opinii pastwowego wojewdzkiego inspektora
sanitarnego.
3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si zmniejszenie odlegoci
okrelonych w ust. 1 od okien i drzwi do 3 m, od granicy dziaki do 2 m, a take sytuowanie zadaszonych oson
lub pomieszcze na granicy dziaek, jeeli stykaj si one z podobnymi urzdzeniami na dziace ssiedniej bd
te przy linii rozgraniczajcej od strony ulicy.
4. Odlego miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stae, o ktrych mowa w 22 ust. 2 pkt 1 i 3, nie
powinna wynosi wicej ni 80 m od najdalszego wejcia do obsugiwanego budynku mieszkalnego
wielorodzinnego, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej. Wymaganie to nie dotyczy budynkw na
terenach zamknitych.
24. 1. Na terenach niezurbanizowanych dopuszcza si stosowanie zbiornikw na odpady stae, przystosowanych do
okresowego oprniania, pod warunkiem usytuowania ich w odlegociach okrelonych w 23 ust. 1.
2. Zbiorniki, o ktrych mowa w ust. 1, powinny mie nieprzepuszczalne ciany i dno, szczelne przekrycie z
zamykanym otworem wsypowym oraz zamykanym otworem bocznym do usuwania odpadw. Do zbiornikw
tych naley doprowadzi utwardzony dojazd.
25. Przy budynkach wielorodzinnych trzepaki naley sytuowa przy miejscach do gromadzenia odpadw staych, z
zachowaniem odlegoci nie mniejszej ni 10 m od okien i drzwi do pomieszcze przeznaczonych na pobyt
ludzi.
Rozdzia 5
Uzbrojenie techniczne dziaki i odprowadzenie wd powierzchniowych
26. 1. Dziaka budowlana, przewidziana pod zabudow budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, powinna mie
zapewnion moliwo przyczenia uzbrojenia dziaki lub bezporednio budynku do sieci wodocigowej,
kanalizacyjnej, elektroenergetycznej i ciepowniczej.
2. Za rwnorzdne z przyczeniem do sieci elektroenergetycznej i ciepowniczej uznaje si zapewnienie
moliwoci korzystania z indywidualnych rde energii elektrycznej i ciepa, odpowiadajcych przepisom
odrbnym dotyczcym gospodarki energetycznej i ochrony rodowiska.
3. W razie braku warunkw przyczenia sieci wodocigowej i kanalizacyjnej dziaka, o ktrej mowa w ust. 1,
moe by wykorzystana pod zabudow budynkami przeznaczonymi na pobyt ludzi, pod warunkiem
zapewnienia moliwoci korzystania z indywidualnego ujcia wody, a take zastosowania zbiornika
bezodpywowego lub przydomowej oczyszczalni ciekw, jeeli ich ilo nie przekracza 5 m3 na dob. Jeeli
ilo ciekw jest wiksza od 5 m3, to ich gromadzenie lub oczyszczanie wymaga pozytywnej opinii
waciwego terenowo inspektora ochrony rodowiska.
4. Na dziakach budowlanych przeznaczonych dla szpitali i sanatoriw, niezalenie od zasilania z sieci, naley
zapewni dodatkowo wasne ujcie wody oraz wasne rdo energii elektrycznej i cieplnej.
5. Spenienie warunkw okrelonych w ust. 1 i 2 nie jest wymagane w przypadku dziaek przeznaczonych pod
budow budynkw rekreacji indywidualnej oraz budynkw inwentarskich i gospodarczych na wsi, jeeli
waciwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu nie okreli takich wymaga.
27. Dopuszcza si wykorzystanie pod zabudow zagrodow lub rekreacji indywidualnej dziaki budowlanej, ktra
nie moe by zaopatrzona w wod przeznaczon do spoycia przez ludzi z sieci lub wasnego ujcia, pod
warunkiem zapewnienia moliwoci czerpania lub dostawy wody z uj pooonych poza granicami dziaki.

28. 1. Dziaka budowlana, na ktrej sytuowane s budynki, powinna by wyposaona w kanalizacj umoliwiajc
odprowadzenie wd opadowych do sieci kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej.
2. W razie braku moliwoci przyczenia do sieci kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej, dopuszcza si
odprowadzanie wd opadowych na wasny teren nieutwardzony, do dow chonnych lub do zbiornikw
retencyjnych.
29. Dokonywanie zmiany naturalnego spywu wd opadowych w celu kierowania ich na teren ssiedniej
nieruchomoci jest zabronione.
30. Usytuowanie na dziace budowlanej uj wody, urzdze do gromadzenia i oczyszczania ciekw oraz
odpadw staych powinno by zgodne z wymaganiami rozporzdzenia oraz z przepisami dotyczcymi ochrony
gruntu, wd i powietrza.
Rozdzia 6
Studnie
31. 1. Odlego studni dostarczajcej wod przeznaczon do spoycia przez ludzi, niewymagajcej, zgodnie z
przepisami dotyczcymi ochrony uj i rde wodnych, ustanowienia strefy ochronnej, powinna wynosi liczc od osi studni - co najmniej:
1) do granicy dziaki - 5 m,
2) do osi rowu przydronego - 7,5 m,
3) do budynkw inwentarskich i zwizanych z nimi szczelnych silosw, zbiornikw do gromadzenia
nieczystoci, kompostu oraz podobnych szczelnych urzdze - 15 m,
4) do najbliszego przewodu rozsczajcego kanalizacji indywidualnej, jeeli odprowadzane s do niej
cieki oczyszczone biologicznie w stopniu okrelonym w przepisach dotyczcych ochrony wd - 30 m,
5) do nieutwardzonych wybiegw dla zwierzt hodowlanych, najbliszego przewodu rozsczajcego
kanalizacji lokalnej bez urzdze biologicznego oczyszczania ciekw oraz do granicy pola filtracyjnego 70 m.
2. Dopuszcza si sytuowanie studni w odlegoci mniejszej ni 5 m od granicy dziaki, a take studni wsplnej
na granicy dwch dziaek, pod warunkiem zachowania na obydwu dziakach odlegoci, o ktrych mowa w ust.
1 pkt 2-5.
32. 1. Obudowa studni kopanej, dostarczajcej wod przeznaczon do spoycia przez ludzi, powinna by
wykonana z materiaw nieprzepuszczalnych i niewpywajcych ujemnie na jako wody, a zcza elementw
obudowy powinny by naleycie uszczelnione. Przy zastosowaniu krgw betonowych warunek szczelnoci
uznaje si za speniony, jeeli wykonane zostanie ich spoinowanie od wewntrz na caej wysokoci studni, a
ponadto od zewntrz do gbokoci co najmniej 1,5 m od poziomu terenu.
2. Cz nadziemna studni kopanej, niewyposaonej w urzdzenie pompowe, powinna mie wysoko co
najmniej 0,9 m od poziomu terenu oraz by zabezpieczona trwaym i nieprzepuszczalnym przykryciem,
ochraniajcym wntrze studni i urzdzenia do czerpania wody.
3. Cz nadziemna studni kopanej, wyposaonej w urzdzenie pompowe, powinna mie wysoko co najmniej
0,2 m od poziomu terenu. Przykrycie jej powinno by dopasowane do obudowy i wykonane z materiau
nieprzepuszczalnego oraz mie nono odpowiedni do przewidywanego obcienia.
4. Teren otaczajcy studni kopan, w pasie o szerokoci co najmniej 1 m, liczc od zewntrznej obudowy
studni, powinien by pokryty nawierzchni utwardzon, ze spadkiem 2% w kierunku zewntrznym.
33. Przy ujciu wd podziemnych za pomoc studni wierconej teren w promieniu co najmniej 1 m od
wprowadzonej w grunt rury naley zabezpieczy w sposb okrelony w 32 ust. 4, a przejcie rury studziennej
przez nawierzchni utwardzon naley uszczelni.
Rozdzia 7
Zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke

34. Zbiorniki na nieczystoci cieke mog by stosowane tylko na dziakach budowlanych niemajcych moliwoci
przyczenia do sieci kanalizacyjnej, przy czym nie dopuszcza si ich stosowania na obszarach podlegajcych
szczeglnej ochronie rodowiska i naraonych na powodzie oraz zalewanie wodami opadowymi.
35. Zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke, doy ustpw nieskanalizowanych oraz urzdzenia
kanalizacyjne i zbiorniki do usuwania i gromadzenia wydalin pochodzenia zwierzcego powinny mie dno i
ciany nieprzepuszczalne, szczelne przekrycie z zamykanym otworem do usuwania nieczystoci i
odpowietrzenie wyprowadzone co najmniej 0,5 m ponad poziom terenu.
36. 1. Odlego pokryw i wylotw wentylacji ze zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci cieke, dow
ustpw nieskanalizowanych o liczbie miejsc nie wikszej ni 4 i podobnych urzdze sanitarnogospodarczych o pojemnoci do 10 m3 powinna wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi oraz do magazynw
produktw spoywczych - 15 m,
2) od granicy dziaki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 7,5 m.
2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej odlegoci urzdze sanitarnogospodarczych, o ktrych mowa w ust. 1, powinny wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi - 5 m, przy czym nie
dotyczy to dow ustpowych w zabudowie jednorodzinnej,
2) od granicy dziaki ssiedniej, drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 2 m.
3. Odlegoci pokryw i wylotw wentylacji z dow ustpw nieskanalizowanych o liczbie miejsc wikszej ni
4 oraz zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci cieke i kompostownikw o pojemnoci powyej 10 m3 do
50 m3 powinny wynosi co najmniej:
1) od okien i drzwi zewntrznych do pomieszcze wymienionych w ust. 1 pkt 1 - 30 m,
2) od granicy dziaki ssiedniej - 7,5 m,
3) od linii rozgraniczajcej drogi (ulicy) lub cigu pieszego - 10 m.
4. Waciwy organ w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w porozumieniu z
pastwowym wojewdzkim inspektorem sanitarnym, moe ustali dla dziaek budowlanych pooonych przy
zabudowanych dziakach ssiednich odlegoci mniejsze ni okrelone w ust. 1 i 2.
5. Kryte zbiorniki bezodpywowe na nieczystoci cieke oraz doy ustpowe mog by sytuowane w odlegoci
mniejszej ni 2 m od granicy, w tym take przy granicy dziaek, jeeli ssiaduj z podobnymi urzdzeniami na
dziace ssiedniej, pod warunkiem zachowania odlegoci okrelonych w 31 i 36.
6. Odlegoci zbiornikw bezodpywowych na nieczystoci cieke i kompostownikw o pojemnoci powyej 50
m3 od budynkw przeznaczonych na pobyt ludzi naley przyjmowa zgodnie ze wskazaniem ekspertyzy
technicznej, przyjtej przez pastwowego wojewdzkiego inspektora sanitarnego.
37. Przepywowe, szczelne osadniki podziemne, stanowice cz przydomowej oczyszczalni ciekw
gospodarczo-bytowych, suce do wstpnego ich oczyszczania, mog by sytuowane w bezporednim
ssiedztwie budynkw jednorodzinnych, pod warunkiem wyprowadzenia ich odpowietrzenia przez instalacj
kanalizacyjn co najmniej 0,6 m powyej grnej krawdzi okien i drzwi zewntrznych w tych budynkach.
38. Odlego osadnikw bota, apaczy olejw mineralnych i tuszczu, neutralizatorw ciekw i innych
podobnych zbiornikw od okien otwieralnych i drzwi zewntrznych do pomieszcze przeznaczonych na pobyt
ludzi powinna wynosi co najmniej 5 m, jeeli przepisy odrbne nie stanowi inaczej.
Rozdzia 8
Ziele i urzdzenia rekreacyjne
39. Na dziakach budowlanych, przeznaczonych pod zabudow wielorodzinn, budynki opieki zdrowotnej (z
wyjtkiem przychodni) oraz owiaty i wychowania co najmniej 25% powierzchni dziaki naley urzdzi jako
powierzchni terenu biologicznie czynnego, jeeli inny procent nie wynika z ustale miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego.
40. 1. W zespole budynkw wielorodzinnych objtych jednym pozwoleniem na budow naley, stosownie do
potrzeb uytkowych, przewidzie place zabaw dla dzieci i miejsca rekreacyjne dostpne dla osb
niepenosprawnych, przy czym co najmniej 30 % tej powierzchni powinno znajdowa si na terenie
biologicznie czynnym, chyba e przepisy odrbne stanowi inaczej.

2. Nasonecznienie placu zabaw dla dzieci powinno wynosi co najmniej 4 godziny, liczone w dniach
rwnonocy (21 marca i 21 wrzenia) w godzinach 1000-1600. W zabudowie rdmiejskiej dopuszcza si
nasonecznienie nie krtsze ni 2 godziny.
3. Odlego placw i urzdze, o ktrych mowa w ust. 1, od linii rozgraniczajcych ulic, od okien
pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od miejsc gromadzenia odpadw powinna wynosi co
najmniej 10 m.
Rozdzia 9
Ogrodzenia
41. 1. Ogrodzenie nie moe stwarza zagroenia dla bezpieczestwa ludzi i zwierzt.
2. Umieszczanie na ogrodzeniach, na wysokoci mniejszej ni 1,8 m, ostro zakoczonych elementw, drutu
kolczastego, tuczonego szka oraz innych podobnych wyrobw i materiaw jest zabronione.
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotycz ogrodze wewntrznych w zakadach karnych i aresztach ledczych.
42. 1. Bramy i furtki w ogrodzeniu nie mog otwiera si na zewntrz dziaki.
2. Furtki w ogrodzeniu przy budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i budynkach uytecznoci publicznej
nie mog utrudnia dostpu do nich osobom niepenosprawnym poruszajcym si na wzkach inwalidzkich.
43. Szeroko bramy powinna wynosi w wietle co najmniej 2,4 m, a w przypadku zastosowania furtki jej
szeroko powinna by nie mniejsza ni 0,9 m, przy czym na drodze poarowej szerokoci te reguluj przepisy
odrbne dotyczce ochrony przeciwpoarowej.
Dzia III
Budynki i pomieszczenia
Rozdzia 1
Wymagania oglne
44. Budynek, jego ukad funkcjonalny i przestrzenny, ustrj konstrukcyjny oraz rozwizania techniczne i
materiaowe elementw budowlanych powinny by zaprojektowane i wykonane w sposb odpowiadajcy
wymaganiom wynikajcym z jego usytuowania i przeznaczenia oraz z odnoszcych si do niego przepisw
rozporzdzenia i przepisw odrbnych.
45. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi powinien by zaopatrzony co najmniej w wod do
spoycia przez ludzi oraz do celw przeciwpoarowych, jeeli wymagaj tego przepisy odrbne, a odpowiednio
do ich przeznaczenia - take na inne cele. W innych budynkach zaopatrzenie w wod powinno wynika z ich
przeznaczenia i potrzeb ochrony przeciwpoarowej.
46. Budynek mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, opieki zdrowotnej, opieki spoecznej i socjalnej, owiaty,
nauki, zakadu ywienia, produkcji i handlu ywnoci, a take inne budynki, jeeli s wyposaone w wanny,
natryski lub umywalki, powinny mie indywidualn lub centraln instalacj ciepej wody. Warunek
doprowadzenia ciepej wody do umywalek nie dotyczy budynkw w zabudowie zagrodowej i rekreacji
indywidualnej.
47. Budynek wyposaony w instalacj wodocigow powinien mie zapewnione odprowadzenie ciekw bytowogospodarczych oraz ciekw technologicznych, jeeli one wystpuj.
48. 1. Kady budynek przeznaczony na pobyt ludzi oraz inne budynki, w ktrych w trakcie uytkowania powstaj
odpady i nieczystoci stae, powinny mie miejsca przystosowane do czasowego gromadzenia tych odpadw i
nieczystoci, usytuowane w samym budynku lub w jego otoczeniu.
2. Budynki, o ktrych mowa w ust. 1, z wyjtkiem wysokociowych, mog by wyposaone w wewntrzne
urzdzenia (zsypy) do usuwania odpadw i nieczystoci staych.

49. Budynek i pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi oraz inne budynki, jeeli wynika to z ich przeznaczenia,
powinny by wyposaone w instalacje (urzdzenia) do ogrzewania pomieszcze w okresie obnionych
temperatur, umoliwiajce utrzymanie temperatury powietrza wewntrznego odpowiedniej do ich
przeznaczenia. Wymaganie to nie dotyczy budynkw rekreacyjnych, uytkowanych wycznie w sezonie
letnim.
50. Budynek i pomieszczenia, w ktrych s zainstalowane paleniska na paliwo stae lub komory spalania z
palnikami na paliwo pynne lub gazowe, powinny mie przewody kominowe do odprowadzania dymu i spalin.
51. Budynek i pomieszczenia powinny mie zapewnion wentylacj lub klimatyzacj, stosownie do ich
przeznaczenia.
52. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi moe by zaopatrywany w gaz z sieci gazowej,
baterii butli lub zbiornikw staych gazu pynnego, zgodnie z warunkami okrelonym w 156 ust. 1 i 157.
53. 1. Budynek, odpowiednio do potrzeb wynikajcych z jego przeznaczenia, powinien by wyposaony w
wewntrzn instalacj elektryczn.
2. Budynek naley wyposay w instalacj chronic od wyadowa atmosferycznych. Obowizek ten odnosi
si do budynkw wyszczeglnionych w Polskiej Normie dotyczcej ochrony odgromowej obiektw
budowlanych.
54. 1. Budynek redniowysoki i wyszy - budynek uytecznoci publicznej, budynek mieszkalny wielorodzinny,
budynek zamieszkania zbiorowego, z wyczeniem budynku koszarowego, a take inny budynek, w ktrym co
najmniej jedna kondygnacja nadziemna z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt wicej ni 50 osb
znajduje si powyej 12 m ponad poziomem terenu, oraz dwukondygnacyjny i wyszy budynek opieki
zdrowotnej i opieki spoecznej naley wyposay w dwigi osobowe.
2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym, budynku zamieszkania zbiorowego oraz budynku uytecznoci
publicznej, wyposaanym w dwigi, naley zapewni dojazd z poziomu terenu i dostp na wszystkie
kondygnacje uytkowe osobom niepenosprawnym.
3. W przypadku wbudowywania lub przybudowywania szybu dwigowego do istniejcego budynku dopuszcza
si usytuowanie drzwi przystankowych na poziomie spocznika midzypitrowego, jeeli zostanie zapewniony
dostp do kondygnacji uytkowej osobom niepenosprawnym.
55. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym niewyposaanym w dwigi naley wykona pochylni lub
zainstalowa odpowiednie urzdzenie techniczne, umoliwiajce dostp osobom niepenosprawnym do
mieszka pooonych na pierwszej kondygnacji nadziemnej oraz do kondygnacji podziemnej zawierajcej
miejsca postojowe dla samochodw osobowych.
2. W niskim budynku zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci publicznej, niewymagajcym
wyposaenia w dwigi, o ktrych mowa w 54 ust. 1, naley zainstalowa urzdzenia techniczne zapewniajce
osobom niepenosprawnym dostp na kondygnacje z pomieszczeniami uytkowymi, z ktrych mog korzysta.
Nie dotyczy to budynkw koszarowych, zakwaterowania w zakadach karnych, aresztach ledczych oraz
zakadach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.
3. Dopuszcza si niewyposaenie w dwigi budynku mieszkalnego wielorodzinnego do 5. kondygnacji
nadziemnej wcznie, jeeli wszystkie pomieszczenia na ostatniej kondygnacji s czci mieszka
dwupoziomowych.
4. W budynku niewyposaonym w dwigi, na ktrego budow zostaa wydana decyzja o pozwoleniu na
budow przed dniem 1 kwietnia 1995 r., na poddaszu usytuowanym bezporednio nad 4. kondygnacj
dopuszcza si zmian sposobu uytkowania pomieszcze na mieszkania.
56. Budynek wielorodzinny, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej powinien by przystosowany do
wyposaenia w instalacje telekomunikacyjne, w tym radiowo-telewizyjne, odpowiadajce przepisom odrbnym
i Polskim Normom dotyczcym wykonania tych instalacji, a stosownie do przeznaczenia budynku - rwnie w
instalacj sygnalizacji dzwonkowej lub domofonowej.
Rozdzia 2
Owietlenie i nasonecznienie

57. 1. Pomieszczenie przeznaczone na pobyt ludzi powinno mie zapewnione owietlenie dzienne, dostosowane do
jego przeznaczenia, ksztatu i wielkoci, z uwzgldnieniem warunkw okrelonych w 13 oraz w oglnych
przepisach bezpieczestwa i higieny pracy.
2. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi stosunek powierzchni okien, liczonej w wietle ocienic,
do powierzchni podogi powinien wynosi co najmniej 1:8, natomiast w innym pomieszczeniu, w ktrym
owietlenie dzienne jest wymagane ze wzgldw na przeznaczenie - co najmniej 1:12.
58. 1. Dopuszcza si owietlenie pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi wycznie wiatem sztucznym,
jeeli:
1) owietlenie dzienne nie jest konieczne lub nie jest wskazane ze wzgldw technologicznych,
2) jest uzasadnione celowoci funkcjonaln zlokalizowania tego pomieszczenia w obiekcie podziemnym
lub w czci budynku pozbawionej owietlenia dziennego.
2. W przypadku gdy pomieszczenie, o ktrym mowa w ust. 1, jest pomieszczeniem staej pracy w rozumieniu
oglnych przepisw bezpieczestwa i higieny pracy, dla zastosowania wycznie owietlenia wiatem
sztucznym, w tym elektrycznym, jest wymagane uzyskanie zgody waciwego pastwowego wojewdzkiego
inspektora sanitarnego, wydanej w porozumieniu z waciwym okrgowym inspektorem pracy.
3. Uzgodnienie, o ktrym mowa w ust. 2, nie dotyczy budynkw sucych obronnoci pastwa.
59. 1. Owietlenie wiatem sztucznym pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi powinno odpowiada
potrzebom uytkowym i spenia wymagania Polskiej Normy dotyczcej owietlenia wntrz wiatem
elektrycznym.
2. Oglne owietlenie wiatem sztucznym pomieszczenia przeznaczonego na stay pobyt ludzi powinno
zapewnia odpowiednie warunki uytkowania caej jego powierzchni.
3. Owietlenie wiatem sztucznym poczonych ze sob pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt ludzi oraz
do ruchu oglnego (komunikacji) nie powinno wykazywa rnic natenia, wywoujcych olnienie przy
przejciu midzy tymi pomieszczeniami.
60. 1. Pomieszczenia przeznaczone do zbiorowego przebywania dzieci w obku, przedszkolu i szkole, z
wyjtkiem pracowni chemicznej, fizycznej i plastycznej, powinny mie zapewniony czas nasonecznienia co
najmniej 3 godziny w dniach rwnonocy (21 marca i 21 wrzenia) w godzinach 8oo-16oo, natomiast pokoje
mieszkalne - w godzinach 7oo-17oo.
2. W mieszkaniu wielopokojowym dopuszcza si ograniczenie wymagania okrelonego w ust. 1 co najmniej do
jednego pokoju, przy czym w rdmiejskiej zabudowie uzupeniajcej dopuszcza si ograniczenie wymaganego
czasu nasonecznienia do 1,5 godziny, a w odniesieniu do mieszkania jednopokojowego w takiej zabudowie nie
okrela si wymaganego czasu nasonecznienia.
Rozdzia 3
Wejcia do budynkw i mieszka
61. 1. Pooenie drzwi wejciowych do budynku oraz ksztat i wymiary pomieszcze wejciowych powinny
umoliwia dogodne warunki ruchu, w tym rwnie osobom niepenosprawnym.
2. Wymaganie przystosowania wej dla osb niepenosprawnych nie dotyczy budynkw mieszkalnych w
zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz budynkw rekreacji indywidualnej, budynkw koszarowych, a
take budynkw w zakadach karnych i aresztach ledczych oraz w zakadach poprawczych i schroniskach dla
nieletnich.
62. 1. Drzwi wejciowe do budynku i oglnodostpnych pomieszcze uytkowych oraz do mieszka powinny
mie w wietle ocienicy co najmniej: szeroko 0,9 m i wysoko 2 m. W przypadku zastosowania drzwi
zewntrznych dwuskrzydowych szeroko skrzyda gwnego nie moe by mniejsza ni 0,9 m.
2. W wejciach do budynku i oglnodostpnych pomieszcze uytkowych mog by zastosowane drzwi
obrotowe lub wahadowe, pod warunkiem usytuowania przy nich drzwi rozwieranych lub rozsuwanych,
przystosowanych do ruchu osb niepenosprawnych, oraz spenienia wymaga 240.
3. W drzwiach, o ktrych mowa w ust. 1, oraz w drzwiach do mieszka i pomieszcze mieszkalnych w
budynku zamieszkania zbiorowego wysoko progw nie moe przekracza 0,02 m.
63. Wejcia z zewntrz do budynku i pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi naley chroni przed
nadmiernym dopywem chodnego powietrza przez zastosowanie przedsionka, kurtyny powietrznej lub innych

rozwiza nieutrudniajcych ruchu. Wymagania te nie dotycz dodatkowych wej nieprzewidzianych do


staego uytkowania.
64. Wejcie do budynku i do kadej klatki schodowej powinno mie elektryczne owietlenie zewntrzne. Nie
dotyczy to budownictwa zagrodowego i rekreacyjnego.
65. (uchylony).
Rozdzia 4
Schody i pochylnie
66. W celu zapewnienia dostpu do pomieszcze pooonych na rnych poziomach naley stosowa schody stae,
a w zalenoci od przeznaczenia budynku - rwnie pochylnie odpowiadajce warunkom okrelonym w
rozporzdzeniu.
67. Zainstalowanie w budynku schodw lub pochylni ruchomych nie zwalnia z obowizku zastosowania schodw
lub pochylni staych.
68. 1. Graniczne wymiary schodw staych w budynkach o rnym przeznaczeniu okrela tabela:
Przeznaczenie budynkw
Minimalna szeroko
uytkowa (m)

Maksym
wysoko

biegu

spocznika

stopni

Budynki mieszkalne w zabudowie jednorodzinnej i


zagrodowej oraz mieszkania dwupoziomowe

0,8

0,8

0,19

Budynki mieszkalne wielorodzinne, budynki zamieszkania


zbiorowego oraz budynki uytecznoci publicznej*), z
wyczeniem budynkw zakadw opieki zdrowotnej, a
take budynki produkcyjne*), magazynowo-skadowe oraz
usugowe, w ktrych zatrudnia si ponad 10 osb

1,2

1,5

0,17

Przedszkola i obki

1,2

1,3

0,15

Budynki opieki zdrowotnej*)

1,4

1,5

0,15

Garae wbudowane i wolno stojce (wielostanowiskowe)


oraz budynki usugowe, w ktrych zatrudnia si do 10
osb

0,9

0,9

0,19

W budynkach schody do piwnic, pomieszcze technicznych


i poddaszy nieuytkowych oraz w budynkach inwentarskich
dojcia do poddaszy sucych do przechowywania pasz
somiastych

0,8

0,8

0,2

*)

W przypadku tych budynkw szeroko uytkow biegu schodowego i spocznika naley przyjmowa z
uwzgldnieniem wymaga okrelonych w ust. 2.

2. W budynkach uytecznoci publicznej oraz budynkach produkcyjnych czn szeroko uytkow biegw
oraz czn szeroko uytkow spocznikw w klatkach schodowych, stanowicych drog ewakuacyjn, naley
oblicza proporcjonalnie do liczby osb mogcych przebywa rwnoczenie na kondygnacji, na ktrej
przewiduje si obecno najwikszej ich liczby, przyjmujc co najmniej 0,6 m szerokoci na 100 osb, lecz nie
mniej ni okrelono to w ust. 1.
3. Szeroko uytkowa schodw zewntrznych do budynku powinna wynosi co najmniej 1,2 m, przy czym nie
moe by mniejsza ni szeroko uytkowa biegu schodowego w budynku, przyjta zgodnie z wymaganiami
okrelonymi w ust. 1 i 2.
4. Szeroko uytkow schodw staych mierzy si midzy wewntrznymi krawdziami porczy, a w
przypadku balustrady jednostronnej - midzy wykoczon powierzchni ciany a wewntrzn krawdzi
porczy tej balustrady. Szerokoci te nie mog by ograniczane przez zainstalowane urzdzenia oraz elementy
budynku.
69. 1. Liczba stopni w jednym biegu schodw staych powinna wynosi nie wicej ni:
1) 14 stopni - w budynku opieki zdrowotnej,
2) 17 stopni - w innych budynkach.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2, nie dotyczy budynkw w zabudowie jednorodzinnej i w
zabudowie zagrodowej oraz budynkw rekreacji indywidualnej, mieszka dwupoziomowych oraz doj do
urzdze technicznych.
3. Liczba stopni w jednym biegu schodw zewntrznych nie powinna wynosi wicej ni 10.
4. Szeroko stopni staych schodw wewntrznych powinna wynika z warunku okrelonego wzorem: 2h + s
= 0,6 do 0,65 m, gdzie h oznacza wysoko stopnia, s - jego szeroko.
5. Szeroko stopni schodw zewntrznych przy gwnych wejciach do budynku powinna wynosi w
budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i budynkach uytecznoci publicznej co najmniej 0,35 m.
6. Szeroko stopni schodw wachlarzowych powinna wynosi co najmniej 0,25 m, natomiast w schodach
zabiegowych i krconych szeroko tak naley zapewni w odlegoci nie wikszej ni 0,4 m od porczy
balustrady wewntrznej lub supa stanowicego koncentryczn konstrukcj schodw.
7. W budynku zakadu opieki zdrowotnej stosowanie schodw zabiegowych i wachlarzowych, jako
przeznaczonych do ruchu pacjentw, jest zabronione.
8. W budynkach opieki zdrowotnej, a take budynkach zamieszkania zbiorowego przeznaczonych dla osb
starszych oraz niepenosprawnych zabrania si stosowania stopni schodw z noskami i podciciami.
70. Maksymalne nachylenie pochylni zwizanych z budynkiem nie moe przekracza wielkoci okrelonych w
poniszej tabeli:
Usytuowanie pochylni
Przeznaczenie pochylni

na zewntrz, bez
przekrycia
% nachylenia

wewntrz budynku
lub pod
dachem
% nachylenia

a) do 0,15 m

15

15

b) do 0,5 m

10

c) ponad 0,5 m*)

Do ruchu pieszego i dla osb niepenosprawnych


poruszajcych si przy uyciu wzka inwalidzkiego,
przy wysokoci pochylni:

Dla samochodw w garaach wielostanowiskowych:


a) jedno- i dwupoziomowych

15

20

b) wielopoziomowych

15

15

Dla samochodw w garaach indywidualnych

25

25

*) Pochylnie do ruchu pieszego i dla osb niepenosprawnych o dugoci ponad 9 m powinny by podzielone
na krtsze odcinki, przy zastosowaniu spocznikw o dugoci co najmniej 1,4 m.
71. 1. Pochylnie przeznaczone dla osb niepenosprawnych powinny mie szeroko paszczyzny ruchu 1,2 m,
krawniki o wysokoci co najmniej 0,07 m i obustronne porcze odpowiadajce warunkom okrelonym w
298, przy czym odstp midzy nimi powinien mieci si w granicach od 1 m do 1,1 m.
2. Dugo poziomej paszczyzny ruchu na pocztku i na kocu pochylni powinna wynosi co najmniej 1,5 m.
3. Powierzchnia spocznika przy pochylni dla osb niepenosprawnych poruszajcych si na wzkach
inwalidzkich powinna mie wymiary co najmniej 1,5 x 1,5 m poza polem otwierania skrzyda drzwi
wejciowych do budynku.
4. Krawdzie stopni schodw w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i uytecznoci publicznej powinny
wyrnia si kolorem kontrastujcym z kolorem posadzki.
Rozdzia 5
Pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi

72. 1. Wysoko pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi powinna odpowiada wymaganiom okrelonym w
poniszej tabeli, jeeli przepisy odrbne, w tym dotyczce pomieszcze pracy i pomieszcze suby zdrowia,
nie okrelaj innych wymaga:
Rodzaj pomieszczenia (sposb uytkowania)
Minimalna wyso
wietle (m)
1

Pokoje w budynkach mieszkalnych oraz sypialnie 1-4-osobowe w budynkach


zamieszkania zbiorowego

2,5*)

Pokoje na poddaszu w budynkach jednorodzinnych i mieszkalnych zagrodowych


oraz pomieszczenia w budynkach rekreacji indywidualnej

2,2*)

Pomieszczenia do pracy **), nauki i innych celw, w ktrych nie wystpuj


czynniki uciliwe lub szkodliwe dla zdrowia, przeznaczone na stay lub
czasowy pobyt:
a) nie wicej ni 4 osb

2,5

b) wicej ni 4 osb

3,0

Pomieszczenia jak wyej, lecz usytuowane na antresoli, jeeli nie


wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia

2,2

Pomieszczenia do pracy **) i innych celw, w ktrych wystpuj czynniki


uciliwe lub szkodliwe dla zdrowia

3,3

Pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt ludzi, jak dyurki, portiernie,


kantory, kioski, w tym kioski usytuowane w halach dworcowych,
wystawowych, handlowych, sportowych, jeeli nie wystpuj czynniki
szkodliwe dla zdrowia

2,2*)

Pomieszczenia przeznaczone na czasowy pobyt ludzi:


a) jeeli nie wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia

2,2*)

b) jeeli wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia

2,5

*) Przy stropach pochyych jest to wysoko rednia liczona midzy najwiksz a najmniejsz wysokoci
pomieszczenia, lecz nie mniejsz ni 1,9 m. Przestrzeni o wysokoci poniej 1,9 m nie zalicza si do
odpowiadajcej przeznaczeniu danego pomieszczenia.
**) Wymagania dotyczce minimalnej wysokoci pomieszcze w zakadach pracy okrelaj przepisy o
bezpieczestwie i higienie pracy.
2. Pomieszczenia, ktrych wysoko powinna, zgodnie z ust. 1, wynosi co najmniej 3 m i 3,3 m, mog by
obnione do wysokoci nie mniejszej ni 2,5 m w przypadku zastosowania wentylacji mechanicznej nawiewnowywiewnej lub klimatyzacji, pod warunkiem uzyskania zgody pastwowego wojewdzkiego inspektora
sanitarnego.
73. 1. W pomieszczeniu mieszkalnym poziom podogi od strony ciany z otworami okiennymi i drzwiowymi nie
powinien znajdowa si poniej poziomu terenu przy budynku.
2. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi w budynku zakadu opieki zdrowotnej, opieki
spoecznej, owiaty, wychowania i nauki poziom podogi powinien znajdowa si co najmniej 0,3 m powyej
terenu urzdzonego przy budynku.
3. W pomieszczeniu produkcyjnym i usugowym poziom podogi moe znajdowa si na poziomie terenu
urzdzonego przy budynku. Obnienie poziomu podogi poniej terenu wymaga uzyskania zgody pastwowego
wojewdzkiego inspektora sanitarnego wydanej w porozumieniu z waciwym okrgowym inspektorem pracy.
74. W budynku uytecznoci publicznej pomieszczenia oglnodostpne ze zrnicowanym poziomem podg
powinny by przystosowane do ruchu osb niepenosprawnych.
75. 1. Drzwi do pomieszczenia przeznaczonego na stay pobyt ludzi oraz do pomieszczenia kuchennego powinny
mie co najmniej szeroko 0,8 m i wysoko 2 m w wietle ocienicy.
2. W budynku uytecznoci publicznej drzwi wewntrzne, z wyjtkiem drzwi do pomieszcze technicznych i
gospodarczych, powinny mie co najmniej szeroko 0,9 m i wysoko 2 m w wietle ocienicy.
3. Drzwi, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie powinny mie progw.
Rozdzia 6
Pomieszczenia higienicznosanitarne
76. Wymagania dotyczce pomieszcze higienicznosanitarnych okrelaj przepisy rozporzdzenia, a take
przepisy dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy oraz obrony cywilnej. Do pomieszcze
higienicznosanitarnych zalicza si anie, sauny, natryski, azienki, ustpy, umywalnie, szatnie, przebieralnie,
pralnie, pomieszczenia higieny osobistej kobiet, jak te pomieszczenia suce do odkaania, oczyszczania oraz
suszenia odziey i obuwia, a take przechowywania sprztu do utrzymania czystoci.

77. 1. Pomieszczenie higienicznosanitarne powinno mie wentylacj speniajc wymagania przepisw


rozporzdzenia oraz przepisw odrbnych.
2. Pomieszczenie higienicznosanitarne powinno mie wysoko w wietle co najmniej 2,5 m, z wyjtkiem ani
oglnodostpnej, ktrej wysoko powinna wynosi co najmniej 3 m.
3. Dopuszcza si zmniejszenie wysokoci pomieszczenia higienicznosanitarnego w budynku mieszkalnym oraz
w hotelu, motelu i pensjonacie do 2,2 m w wietle, w przypadku gdy jest ono wyposaone w wentylacj
mechaniczn wywiewn lub nawiewno-wywiewn.
78. 1. ciany pomieszczenia higienicznosanitarnego powinny mie do wysokoci co najmniej 2 m powierzchnie
zmywalne i odporne na dziaanie wilgoci.
2. Posadzka pralni, azienki, umywalni, kabiny natryskowej i ustpu powinna by zmywalna, nienasikliwa i
nieliska.
79. 1. Drzwi do azienki, umywalni i wydzielonego ustpu powinny otwiera si na zewntrz pomieszczenia, mie,
z zastrzeeniem 75 ust. 2, co najmniej szeroko 0,8 m i wysoko 2 m w wietle ocienicy, a w dolnej
czci - otwory o sumarycznym przekroju nie mniejszym ni 0,022 m2 dla dopywu powietrza.
2. W azienkach i ustpach, z wyjtkiem oglnodostpnych, dopuszcza si stosowanie drzwi przesuwnych lub
skadanych.
80. 1. Kubatura pomieszczenia azienki z wentylacj grawitacyjn powinna wynosi co najmniej:
1) 8 m3 - przy zastosowaniu w tym pomieszczeniu urzdzenia gazowego, o ktrym mowa w 172 ust. 3
pkt 1.
2) 6,5 m3 - przy doprowadzeniu centralnej ciepej wody lub zastosowaniu elektrycznego urzdzenia do
ogrzewania wody bd urzdzenia gazowego, o ktrym mowa w 172 ust. 3 pkt 2, a take gdy urzdzenie
gazowe znajduje si poza tym pomieszczeniem.
2. Dopuszcza si zmniejszenie kubatury, o ktrej mowa w ust. 1 pkt 2, jednake nie poniej 5,5 m3, jeeli
pomieszczenie azienki jest wyposaone co najmniej w wentylacj mechaniczn wywiewn.
81. 1. Kabina natryskowa niezamknita, stanowica wydzielon cz pomieszcze natryskw i umywalni
zbiorowych, powinna mie powierzchni nie mniejsz ni 0,9 m2 i szeroko co najmniej 0,9 m.
2. Kabina natryskowa zamknita, wydzielona ciankami na ca wysoko pomieszczenia, powinna mie
powierzchni nie mniejsz ni 1,5 m2 i szeroko co najmniej 0,9 m oraz by wyposaona w wentylacj
mechaniczn wywiewn.
3. Kabina natryskowa zamknita, z urzdzeniami przystosowanymi do korzystania przez osoby
niepenosprawne poruszajce si na wzkach inwalidzkich, powinna mie powierzchni nie mniejsz ni 2,5 m2
i szeroko co najmniej 1,5 m oraz by wyposaona w urzdzenia wspomagajce, umoliwiajce korzystanie z
kabiny zgodnie z przeznaczeniem.
4. Bezporednio przy kabinach natryskowych i umywalniach zbiorowych powinna znajdowa si kabina
ustpowa.
82. 1. W budynku zamieszkania zbiorowego azienki zwizane z pomieszczeniami mieszkalnymi powinny by
wyposaone w wann lub natrysk oraz umywalk. Miska ustpowa moe by usytuowana w azience lub w
wydzielonej kabinie ustpowej wyposaonej w umywalk.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, bez azienek i ustpw zwizanych z pomieszczeniami mieszkalnymi
naley przewidzie na kadej kondygnacji umywalnie i ustpy przeznaczone do wsplnego uytku,
wyposaone co najmniej w:
1) 1 misk ustpow dla 10 kobiet,
2) 1 misk ustpow i 1 pisuar dla 20 mczyzn,
3) 1 urzdzenie natryskowe dla 15 osb,
4) 1 umywalk dla 5 osb.
83. Kabina ustpowa (ustp wydzielony), nieprzeznaczona dla osb niepenosprawnych, powinna mie
najmniejszy wymiar poziomy (szeroko) w wietle co najmniej 0,9 m i powierzchni przed misk ustpow co
najmniej 0,6x0,9 m w rzucie poziomym, speniajc rwnie funkcj powierzchni przed umywalk - w
przypadku jej zainstalowania w kabinie ustpowej.

84. 1. W budynku uytecznoci publicznej i zakadu pracy naley urzdzi ustpy oglnodostpne. Jeeli liczba
osb w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi na danej kondygnacji jest mniejsza od 10, dopuszcza
si umieszczenie ustpu na najbliszej, wyszej lub niszej kondygnacji.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, w ustpach oglnodostpnych powinna przypada co najmniej
jedna umywalka na 20 osb, co najmniej jedna miska ustpowa i jeden pisuar na 30 mczyzn oraz jedna miska
ustpowa na 20 kobiet, jeeli przepisy dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy nie stanowi inaczej. W
przypadku gdy w pomieszczeniach przeznaczonych na stay pobyt ludzi liczba osb jest mniejsza ni 10,
dopuszcza si umieszczenie wsplnego ustpu dla kobiet i mczyzn.
3. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, odlego od stanowiska pracy lub miejsca przebywania ludzi do
najbliszego ustpu nie moe by wiksza ni 75 m, a od stanowiska pracy chronionej - ni 50 m.
85. 1. Ustpy oglnodostpne w budynkach zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i zakadw pracy
powinny mie wejcia z drg komunikacji oglnej.
2. W ustpach oglnodostpnych naley stosowa:
1) przedsionki, oddzielone cianami penymi na ca wysoko pomieszczenia, w ktrych mog by
instalowane tylko umywalki,
2) drzwi o szerokoci co najmniej 0,9 m,
3) drzwi wewntrzne i drzwi do kabin ustpowych, otwierane na zewntrz,
4) przegrody dzielce ustp damski od mskiego, wykonane jako ciany pene na ca wysoko
pomieszczenia,
5) miski ustpowe umieszczone w oddzielnych kabinach o szerokoci co najmniej 1 m i dugoci 1,10 m,
ze ciankami i drzwiami o wysokoci co najmniej 2 m z przewitem nad podog 0,15 m; oddzielenia nie
wymagaj ustpy dla dzieci w obkach i przedszkolach,
6) wpusty kanalizacyjne podogowe z syfonem oraz armatur czerpaln ze zczk do wa w
pomieszczeniach z pisuarem lub majcych wicej ni 4 kabiny ustpowe,
7) wentylacj grawitacyjn lub mechaniczn - w ustpach z oknem i jedn kabin, a w innych mechaniczn o dziaaniu cigym lub wczan automatycznie.
3. Przedsionkw, o ktrych mowa w ust. 2 pkt 1, nie wymagaj ustpy przy salach zaj w obkach i
przedszkolach oraz przy pokojach dla chorych w szpitalach.
86. 1. W budynku, na kondygnacjach dostpnych dla osb niepenosprawnych, co najmniej jedno z
oglnodostpnych pomieszcze higienicznosanitarnych powinno by przystosowane dla tych osb przez:
1) zapewnienie przestrzeni manewrowej o wymiarach co najmniej 1,5x1,5 m,
2) stosowanie w tych pomieszczeniach i na trasie dojazdu do nich drzwi bez progw,
3) zainstalowanie odpowiednio przystosowanej, co najmniej jednej miski ustpowej i umywalki, a take
jednego natrysku, jeeli ze wzgldu na przeznaczenie przewiduje si w budynku takie urzdzenia,
4) zainstalowanie uchwytw uatwiajcych korzystanie z urzdze higienicznosanitarnych.
2. Dopuszcza si stosowanie pojedynczego ustpu dla osb niepenosprawnych bez przedsionka oddzielajcego
od komunikacji oglnej.
87. 1. Ustpy publiczne naley sytuowa na terenach wyposaonych w sie wodocigow i kanalizacyjn.
2. Dopuszcza si sytuowanie ustpw publicznych na terenach nieskanalizowanych, jako budynki wolno
stojce ze szczelnymi zbiornikami nieczystoci.
3. Dopuszcza si sytuowanie tymczasowych, nieskanalizowanych ustpw publicznych na terenach
skanalizowanych, za zgod waciwego terenowo pastwowego inspektora sanitarnego.
4. Ustp publiczny powinien odpowiada wymaganiom okrelonym w 85 oraz mie kabiny ustpowe o
wymiarach co najmniej 1,5 m dugoci i 1 m szerokoci.
5. W ustpie publicznym naley zainstalowa co najmniej jeden wpust kanalizacyjny podogowy z syfonem
oraz armatur czerpaln ze zczk do wa.
6. W ustpie publicznym co najmniej jedna kabina powinna by przystosowana do potrzeb osb
niepenosprawnych, zgodnie z 86.
88. 1. Wejcie do ustpu publicznego, wbudowanego w inny obiekt, nie moe prowadzi bezporednio z klatki
schodowej lub innej drogi komunikacji oglnej w budynku ani z pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi.
2. Odlego od okien i drzwi ustpu publicznego do okien i drzwi do pomieszcze przeznaczonych na pobyt
ludzi oraz do produkcji i magazynowania artykuw ywnociowych i farmaceutycznych nie moe by
mniejsza ni 10 m.

89. 1. Przepisw 73 ust. 1, 75, 79 ust. 1, 82 i 83 oraz w przypadkach przebudowy take 77 ust. 2
niniejszego dziau nie stosuje si do budynkw zakwaterowania osb tymczasowo aresztowanych, skazanych
lub ukaranych, zwanych dalej "osadzonymi".
2. Przepisw 75 i 79 ust. 1 nie stosuje si do zakadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.
Rozdzia 7
Szczeglne wymagania dotyczce mieszka w budynkach wielorodzinnych
90. Mieszkanie w budynku wielorodzinnym powinno spenia wymagania dotyczce pomieszcze przeznaczonych
na pobyt ludzi, a ponadto wymagania okrelone w niniejszym rozdziale.
91. Mieszkanie, z wyjtkiem jedno- i dwupokojowego, powinno by przewietrzane na przestrza lub naronikowo.
Nie dotyczy to mieszkania w budynku podlegajcym przebudowie, a take mieszkania wyposaonego w
wentylacj mechaniczn o dziaaniu cigym wywiewn lub nawiewno-wywiewn.
92. 1. Mieszkanie, oprcz pomieszcze mieszkalnych, powinno mie kuchni lub wnk kuchenn, azienk, ustp
wydzielony lub misk ustpow w azience, przestrze skadowania oraz przestrze komunikacji wewntrznej.
2. Kuchnia i wnka kuchenna powinny by wyposaone w trzon kuchenny, zlewozmywak lub zlew oraz mie
ukad przestrzenny, umoliwiajcy zainstalowanie chodziarki i urzdzenie miejsca pracy.
3. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym w azienkach powinno by moliwe zainstalowanie wanny lub
kabiny natryskowej, umywalki, miski ustpowej (jeeli nie ma ustpu wydzielonego), automatycznej pralki
domowej, a take usytuowanie pojemnika na brudn bielizn. Sposb zagospodarowania i rozmieszczenia
urzdze sanitarnych powinien zapewnia do nich dogodny dostp.
4. Ustp wydzielony naley wyposay w umywalk.
93. 1. Pomieszczenie mieszkalne i kuchenne powinno mie bezporednie owietlenie wiatem dziennym.
2. W mieszkaniu jednopokojowym dopuszcza si pomieszczenie kuchenne bez okien lub wnk kuchenn
poczon z przedpokojem, pod warunkiem zastosowania co najmniej wentylacji:
1) grawitacyjnej - w przypadku kuchni elektrycznej,
2) mechanicznej wywiewnej - w przypadku kuchni gazowej.
3. W mieszkaniu wielopokojowym kuchnia moe stanowi cz pokoju przeznaczonego na pobyt dzienny,
pod warunkiem zastosowania w tym pomieszczeniu wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej z podczeniem
do niej okapu wywiewnego nad trzonem kuchennym, a take z zapewnieniem odprowadzenia powietrza z
pomieszczenia dodatkowym otworem wywiewnym, usytuowanym nie wicej ni 0,15 m poniej paszczyzny
sufitu.
94. 1. W budynku wielorodzinnym szeroko w wietle cian pomieszcze powinna wynosi co najmniej:
1) pokoju sypialnego przewidzianego dla jednej osoby - 2,2 m,
2) pokoju sypialnego przewidzianego dla dwch osb - 2,7 m,
3) kuchni w mieszkaniu jednopokojowym - 1,8 m,
4) kuchni w mieszkaniu wielopokojowym - 2,4 m.
2. W mieszkaniu co najmniej jeden pokj powinien mie powierzchni nie mniejsz ni 16 m2.
95. 1. Ksztat i wymiary przedpokoju powinny umoliwia przeniesienie chorego na noszach oraz wykonanie
manewru wzkiem inwalidzkim w miejscach zmiany kierunku ruchu.
2. Korytarze stanowice komunikacj wewntrzn w mieszkaniu powinny mie szeroko w wietle co
najmniej 1,2 m, z dopuszczeniem miejscowego zwenia do 0,9 m na dugoci korytarza nie wikszej ni 1,5
m.
Rozdzia 8
Pomieszczenia techniczne i gospodarcze
96. 1. Pomieszczenie techniczne, w ktrym s zainstalowane urzdzenia emitujce haasy lub drgania, moe by
sytuowane w bezporednim ssiedztwie pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt ludzi, pod warunkiem
zastosowania rozwiza konstrukcyjno-materiaowych, zapewniajcych ochron ssiednich pomieszcze

przeznaczonych na pobyt ludzi przed uciliwym oddziaywaniem tych urzdze, zgodnie z wymaganiami
323 ust. 2 pkt 2 i 327 rozporzdzenia oraz Polskich Norm dotyczcych dopuszczalnego poziomu haasu w
pomieszczeniach i szkodliwych drga.
2. Podpory, zamocowania i zcza urzdze, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by wykonane w sposb
uniemoliwiajcy przenoszenie niedopuszczalnego haasu i drga na elementy budynku i instalacje.
97. 1. Wysoko pomieszczenia technicznego i gospodarczego nie powinna by mniejsza ni 2 m, jeeli inne
przepisy rozporzdzenia nie okrelaj wikszych wymaga.
2. W pomieszczeniach, o ktrych mowa w ust. 1, wysoko drzwi i przej pod przewodami instalacyjnymi
powinna wynosi w wietle co najmniej 1,9 m, z zastrzeeniem 242 ust. 3.
3. Wysoko kanaw i przestrzeni instalacyjnych w budynku oraz studzienek rewizyjnych powinna wynosi w
wietle co najmniej 1,9 m, przy czym na odcinkach o dugoci do 4 m wysoko kanaw moe by obniona
do 0,9 m.
4. Odlego midzy wazami kontrolnymi w kanaach instalacyjnych nie moe przekracza 30 m. Wazy te
powinny znajdowa si na kadym zaamaniu kanau i mie wymiary co najmniej 0,6 m x 0,6 m lub rednic
0,6 m.
5. Przepisy ust. 3 i 4 nie odnosz si do tuneli kablowych, w stosunku do ktrych wymagania okrela Polska
Norma dotyczca projektowania i budowy elektroenergetycznych i sygnalizacyjnych linii kablowych.
98. 1. Podogi w pomieszczeniach technicznych i gospodarczych powinny by wykonane w sposb zapewniajcy
utrzymanie czystoci, stosownie do ich przeznaczenia.
2. Pomieszczenia techniczne i gospodarcze powinny by wyposaone w instalacje i urzdzenia elektryczne
dostosowane do ich przeznaczenia, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm dotyczcych tych instalacji i
urzdze.
Rozdzia 9
Dojcia i przejcia do urzdze technicznych
99. 1. Dojciami i przejciami do dwignic i innych urzdze technicznych mog by korytarze, pomosty, podesty,
galerie, schody, z zastrzeeniem 68 ust. 1, drabiny i klamry, wykonane z materiaw niepalnych.
2. Oglne wymagania dotyczce doj i przej do dwignic naley stosowa rwnie w razie wykonania doj
roboczych do pomieszcze i czci budynku nieprzeznaczonych na pobyt ludzi, zwizanych z okresow
obsug maszyn i urzdze oraz przegldem i utrzymaniem stanu technicznego budynku.
100. 1. Dojcia i przejcia powinny mie wysoko w wietle co najmniej 1,9 m i mog by usytuowane nad
stanowiskiem pracy na wysokoci co najmniej 2,5 m, liczc od poziomu podogi tego stanowiska.
2. Nawierzchnia podogi w dojciach i przejciach nie moe by liska.
3. Podogi aurowe nie mog mie otworw o powierzchni wikszej ni 1.700 mm2 i wymiarw
umoliwiajcych przejcie przez nie kuli o rednicy wikszej ni 36 mm.
4. Poziome dojcia i przejcia od strony przestrzeni otwartej powinny by zabezpieczone balustrad o
wysokoci 1,1 m z poprzeczk umieszczon w poowie jej wysokoci i krawnikiem o wysokoci co najmniej
0,15 m.
101. 1. W wyjtkowych przypadkach, uzasadnionych wzgldami uytkowymi, jako dojcie i przejcie midzy
rnymi poziomami mog suy drabiny lub klamry, trwale zamocowane do konstrukcji.
2. Szeroko drabin lub klamer, o ktrych mowa w ust. 1, powinna wynosi co najmniej 0,5 m, a odstpy
midzy szczeblami nie mog by wiksze ni 0,3 m. Poczynajc od wysokoci 3 m nad poziomem podogi,
drabiny lub klamry powinny by zaopatrzone w urzdzenia zabezpieczajce przed upadkiem, takie jak obrcze
ochronne, rozmieszczone w rozstawie nie wikszym ni 0,8 m, z pionowymi prtami w rozstawie nie wikszym
ni 0,3 m.
3. Odlego drabiny lub klamry od ciany bd innej konstrukcji, do ktrej s umocowane, nie moe by
mniejsza ni 0,15 m, a odlego obrczy ochronnej od drabiny, w miejscu najbardziej od niej oddalonym, nie
moe by mniejsza ni 0,7 m i wiksza ni 0,8 m.
4. Spoczniki z balustrad powinny by umieszczone co 8-10 m wysokoci drabiny lub cigu klamer. Grne
koce podunic (bocznic) drabin powinny by wyprowadzone co najmniej 0,75 m nad poziom wejcia
(pomostu), jeeli nie zostay zastosowane inne zabezpieczenia przed upadkiem.

Rozdzia 10
Garae dla samochodw osobowych
102. Gara do przechowywania i biecej, niezawodowej obsugi samochodw osobowych, stanowicy
samodzielny obiekt budowlany lub cz innego obiektu, bdcy garaem zamknitym - z pen obudow
zewntrzn i zamykanymi otworami, bd garaem otwartym - bez cian zewntrznych albo ze cianami
niepenymi lub aurowymi, powinien mie:
1) wysoko w wietle konstrukcji co najmniej 2,2 m i do spodu przewodw i urzdze instalacyjnych 2 m,
2) wjazdy lub wrota garaowe co najmniej o szerokoci 2,3 m i wysokoci 2 m w wietle,
3) elektryczn instalacj owietleniow,
4) zapewnion wymian powietrza, zgodnie z 108,
5) wpusty podogowe z syfonem i osadnikami w garau z instalacj wodocigow lub przeciwpoarow
tryskaczow, w garau podziemnym przed wjazdem do niego oraz w garau nadziemnym o pojemnoci
powyej 25 samochodw,
6) instalacj przeciwpoarow, wymagan przepisami dotyczcymi ochrony przeciwpoarowej,
zabezpieczon przed zamarzaniem.
103. 1. Do garau pooonego poniej lub powyej terenu naley zapewni dojazd dla samochodw za pomoc
pochylni o maksymalnym nachyleniu nie wikszym ni okrelone w 70 lub zastosowa odpowiednie
urzdzenia do transportu pionowego.
2. W garau przeznaczonym dla wicej ni 25 samochodw na kadej kondygnacji, naley stosowa pochylnie
o szerokoci co najmniej 5,5 m, umoliwiajce ruch dwukierunkowy, lub osobne, jednopasmowe pochylnie o
szerokoci co najmniej 2,7 m dla wjazdu i wyjazdu samochodw.
3. W garau przeznaczonym dla nie wicej ni 25 samochodw na kondygnacji, dopuszcza si zastosowanie
wycznie pochylni jednopasmowych, pod warunkiem zainstalowania sygnalizacji do regulacji kierunkw
ruchu.
4. W garau jedno- i dwupoziomowym, przeznaczonym dla nie wicej ni 10 samochodw na kondygnacji,
dopuszcza si zastosowanie pochylni jednopasmowej bez sygnalizacji wietlnej.
104. 1. Dojazd (droga manewrowa) do stanowisk postojowych w garau jednoprzestrzennym (bez cian
wewntrznych) powinien mie szeroko dostosowan do warunkw ruchu takich samochodw, jakie maj by
przechowywane, oraz do sposobu ich usytuowania w stosunku do osi drogi, ale co najmniej:
1) przy usytuowaniu prostopadym - 5,7 m,
2) przy usytuowaniu pod ktem 60 - 4 m,
3) przy usytuowaniu pod ktem 45 - 3,5 m,
4) przy usytuowaniu rwnolegym - 3 m.
2. Dopuszcza si zmniejszenie wymiaru, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 1, do 5,0 m, jeeli stanowiska postojowe
maj szeroko co najmniej 2,5 m.
3. Stanowiska postojowe w garau powinny mie co najmniej szeroko 2,3 m i dugo 5,0 m, z zachowaniem
odlegoci midzy bokiem samochodu a cian lub supem - co najmniej 0,5 m.
4. Stanowiska postojowe w garau, przeznaczone dla samochodw, z ktrych korzystaj osoby
niepenosprawne, powinny mie zapewniony dojazd na wzku inwalidzkim z drogi manewrowej do drzwi
samochodu co najmniej z jednej strony, o szerokoci nie mniejszej ni 1,2 m.
105. 1. W garau podziemnym i wielopoziomowym nadziemnym jako dojcia naley stosowa schody
odpowiadajce warunkom okrelonym w 68.
2. W garau jednopoziomowym podziemnym i nadziemnym dopuszcza si wykorzystanie jako dojcia
pochylni przeznaczonych do ruchu samochodw, jeeli ich nachylenie nie przekracza 10% oraz istnieje
moliwo wydzielenia bezpiecznego pasma ruchu pieszego o szerokoci co najmniej 0,75 m.
3. Nie wymaga si wydzielenia pasma ruchu pieszego na pochylni dwupasmowej, a w garau o pojemnoci do
25 samochodw wcznie na kondygnacji - take na pochylni jednopasmowej.
4. Stanowiska postojowe dla samochodw, z ktrych korzystaj osoby niepenosprawne, naley sytuowa na
poziomie terenu lub na kondygnacjach dostpnych dla tych osb z pochylni, z uwzgldnieniem warunkw, o
ktrych mowa w 70.
5. W garau wielopoziomowym lub stanowicym kondygnacj w budynku mieszkalnym wielorodzinnym oraz
budynku uytecznoci publicznej naley zainstalowa urzdzenia dwigowe lub inne urzdzenia podnone

umoliwiajce transport pionowy osobom niepenosprawnym poruszajcym si na wzkach inwalidzkich na


inne kondygnacje, ktre wymagaj dostpnoci dla tych osb.
106. 1. Gara znajdujcy si w budynku o innym przeznaczeniu powinien mie ciany i stropy, zapewniajce
wymagan izolacj akustyczn, o ktrej mowa w 326, oraz szczelno uniemoliwiajc przenikanie spalin
lub oparw paliwa do ssiednich pomieszcze, przeznaczonych na pobyt ludzi, usytuowanych obok lub nad
garaem.
2. Dopuszcza si sytuowanie nad garaem otwartym kondygnacji z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt
ludzi, z wyjtkiem pomieszcze mieszkalnych, opieki zdrowotnej oraz owiaty i nauki, przy spenieniu jednego
z warunkw:
1)
lico ciany zewntrznej tych kondygnacji z oknami otwieranymi jest cofnite w stosunku do lica
ciany garau otwartego lub do krawdzi jego najwyszego stropu co najmniej o 6 m, a konstrukcja dachu i
jego przekrycie nad garaem speniaj wymagania okrelone w 218,
2)
usytuowanie cian zewntrznych tych kondygnacji w jednej paszczynie z licem cian
zewntrznych czci garaowej lub z krawdziami jej stropw wymaga zastosowania w tych pomieszczeniach
okien nieotwieranych oraz wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 2, nie dotyczy budynkw jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji
indywidualnej.
107. 1. Posadzka w garau powinna mie spadki do wewntrznego lub zewntrznego wpustu kanalizacyjnego. W
zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si wykonywanie spadku posadzki
skierowanego bezporednio na nieutwardzony teren dziaki.
2. W garau krawdzie paszczyzny posadzki, a take znajdujcych si w niej otworw, naley, z
uwzgldnieniem ust. 1, ograniczy progiem (obrzeem) o wysokoci 30 mm, uniemoliwiajcym spyw wody
lub innej cieczy na zewntrz i na niszy poziom garaowania. Na drodze ruchu pieszego prg ten powinien by
wyprofilowany w sposb umoliwiajcy przejazd wzkiem inwalidzkim.
108. 1. W garau zamknitym naley stosowa wentylacj:
1) co najmniej naturaln, przez przewietrzanie otworami wentylacyjnymi umieszczonymi w cianach
przeciwlegych lub bocznych, bd we wrotach garaowych, o cznej powierzchni netto otworw
wentylacyjnych nie mniejszej ni 0,04 m2 na kade, wydzielone przegrodami budowlanymi, stanowisko
postojowe - w nieogrzewanych garaach nadziemnych wolno stojcych, przybudowanych lub
wbudowanych w inne budynki,
2) co najmniej grawitacyjn, zapewniajc 1,5-krotn wymian powietrza na godzin - w ogrzewanych
garaach nadziemnych lub czciowo zagbionych, majcych nie wicej ni 10 stanowisk postojowych,
3) mechaniczn, sterowan czujkami niedopuszczalnego poziomu stenia tlenku wgla - w innych
garaach, niewymienionych w pkt 1 i 2, oraz w kanaach rewizyjnych, sucych zawodowej obsudze i
naprawie samochodw bd znajdujcych si w garaach wielostanowiskowych, z zastrzeeniem 150 ust.
5.
2. W garau otwartym naley zapewni przewietrzanie naturalne kondygnacji speniajce nastpujce
wymagania:
1) czna wielko niezamykanych otworw w cianach zewntrznych na kadej kondygnacji nie powinna
by mniejsza ni 35% powierzchni cian, z dopuszczeniem zastosowania w nich staych przeson
aluzjowych, nieograniczajcych wolnej powierzchni otworu,
2) odlego midzy par przeciwlegych cian z niezamykanymi otworami nie powinna by wiksza ni
100 m,
3) zagbienie najniszego poziomu posadzki nie powinno by wiksze ni 0,6 m poniej poziomu terenu
bezporednio przylegajcego do ciany zewntrznej garau, a w przypadku wikszego zagbienia - naley
zastosowa fos o nachyleniu zboczy nie wikszym ni 1:1.
Rozdzia 11
Szczeglne wymagania dotyczce pomieszcze inwentarskich
109. Pomieszczenie przeznaczone dla inwentarza ywego powinno odpowiada potrzebom wynikajcym z zasad
racjonalnego utrzymywania zwierzt oraz odpowiednich warunkw pracy obsugi, a take powinno spenia
wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynkw inwentarskich i ewakuacji zwierzt, okrelone w
dziale VI rozdziale 9.

110. W pomieszczeniu przeznaczonym dla inwentarza ywego naley zapewni:


1) owietlenie wiatem dziennym lub sztucznym, przystosowane do gatunku i grupy zwierzt,
2) wymian powietrza, wymagan dla okrelonego gatunku i grupy zwierzt,
3) utrzymanie waciwej temperatury,
4) zabezpieczenie przed wpywami atmosferycznymi oraz wilgoci z podoa i zalegajcych odchodw
zwierzcych,
5) odprowadzenie ciekw ze stanowisk dla zwierzt do zewntrznych lub wewntrznych zbiornikw
szczelnych,
6) wyposaenie w instalacje i urzdzenia elektryczne, dostosowane do przeznaczenia pomieszcze,
oraz odpowiednie warunki do pracy obsugi.
111. W razie zastosowania w budynku instalacji wodocigowej, powinna by ona doprowadzona do miejsc
wynikajcych z technologii chowu.
112. Dopuszcza si niewyposaenie pomieszczenia przeznaczonego dla inwentarza ywego, uytkowanego
okresowo, w instalacje i urzdzenia elektryczne.
Dzia IV
Wyposaenie techniczne budynkw
Rozdzia 1
Instalacje wodocigowe zimnej i ciepej wody
113. 1. (uchylony).
2. (uchylony).
3. (uchylony).
4. Instalacja wodocigowa powinna by zaprojektowana i wykonana w sposb zapewniajcy zaopatrzenie w
wod budynku, zgodnie z jego przeznaczeniem, oraz spenia wymagania okrelone w Polskiej Normie
dotyczcej projektowania instalacji wodocigowych.
5. Instalacja wodocigowa zimnej wody powinna spenia wymagania okrelone w przepisach odrbnych
dotyczcych ochrony przeciwpoarowej oraz w Polskiej Normie dotyczcej instalacji wodocigowych
przeciwpoarowych.
6. Wyroby zastosowane w instalacji wodocigowej powinny by tak dobrane, aby ich wzajemne oddziaywanie
nie powodowao pogorszenia jakoci dostarczanej wody oraz zmian skracajcych trwao tej instalacji.
7. Instalacja wodocigowa powinna mie zabezpieczenia uniemoliwiajce wtrne zanieczyszczenie wody,
zgodnie z wymaganiami dla przepyww zwrotnych, okrelonymi w Polskiej Normie dotyczcej projektowania
instalacji wodocigowych.
8. Instalacj wodocigow wykonan z zastosowaniem przewodw metalowych, a take metalow armatur
oraz metalowe urzdzenia instalacji wodocigowej wykonanej z zastosowaniem przewodw z materiaw
nieprzewodzcych prdu elektrycznego naley obj elektrycznymi poczeniami wyrwnawczymi, o ktrych
mowa w 183 ust. 1 pkt 7.
114. 1. Cinienie wody w instalacji wodocigowej w budynku, poza hydrantami przeciwpoarowymi, powinno
wynosi przed kadym punktem czerpalnym nie mniej ni 0,05 MPa (0,5 bara) i nie wicej ni 0,6 MPa (6
barw).
2. Jeeli minimalne cinienie, okrelone w ust. 1, nie moe by uzyskane ze wzgldu na wystpujce stale lub
okresowo niedostateczne cinienie wody w sieci wodocigowej, naley zastosowa odpowiednie urzdzenia
techniczne, zapewniajce wymagan jego wielko w instalacji wodocigowej w budynku.
115. 1. Na poczeniu wewntrznej instalacji wodocigowej zimnej wody w budynku lub zewntrznej na terenie
dziaki budowlanej z sieci wodocigow powinien by zainstalowany zestaw wodomierza gwnego, zgodnie
z wymaganiami Polskich Norm dotyczcych zabudowy zestaww wodomierzowych w instalacjach
wodocigowych oraz wymaga instalacyjnych dla wodomierzy.
2. Za kadym zestawem wodomierza gwnego od strony instalacji naley zainstalowa zabezpieczenie, o
ktrym mowa w 113 ust. 7.

3. W przypadku poczenia wewntrznej instalacji wodocigowej zimnej wody w budynku lub zewntrznej na
terenie dziaki budowlanej z sieci wodocigow w wicej ni jednym miejscu naley na kadym z tych
pocze zainstalowa zestaw wodomierza gwnego i zabezpieczenie, o ktrych mowa w ust. 1 i 2.
116. 1. Zestaw wodomierza gwnego, na poczeniu z sieci wodocigow, powinien by umieszczony w piwnicy
budynku lub na parterze, w wydzielonym, atwo dostpnym miejscu, zabezpieczonym przed zalaniem wod,
zamarzaniem oraz dostpem osb niepowoanych. W budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, zamieszkania
zbiorowego i uytecznoci publicznej miejscem tym powinno by odrbne pomieszczenie.
2. Dopuszcza si umieszczenie zestawu wodomierza gwnego w studzience poza budynkiem, jeeli jest on
niepodpiwniczony i nie ma moliwoci wydzielenia na parterze budynku miejsca, o ktrym mowa w ust. 1.
3. Instalacj wodocigow, wykonan z materiaw przewodzcych prd elektryczny, naley przed i za
wodomierzem poczy przewodem metalowym, zgodnie z Polsk Norm dotyczc uziemie i przewodw
ochronnych.
117. 1. Pomieszczenie lub studzienka, w ktrej jest zainstalowany zestaw wodomierza gwnego, powinny mie:
1) w przypadku umieszczenia w piwnicy budynku - wpust do kanalizacji, zabezpieczony zamkniciem
przeciwzalewowym, jeeli warunki lokalne tego wymagaj, a take wentylacj,
2) w przypadku umieszczenia w studzience wodomierzowej poza budynkiem - zabezpieczenie przed
napywem wd gruntowych i opadowych, zagbienie do wyczerpywania wody oraz wentylacj.
2. Studzienka wodomierzowa powinna by wykonana z materiau trwaego, mie stopnie lub klamry do
schodzenia oraz otwr wazowy o rednicy co najmniej 0,6 m w wietle, zaopatrzony w dwie pokrywy, z
ktrych wierzchnia powinna by dostosowana do przewidywanego obcienia ruchem pieszym lub koowym.
118. 1. Instalacja ciepej wody powinna by zaprojektowana i wykonana w taki sposb, aby ilo energii cieplnej
potrzebna do przygotowania tej wody bya utrzymywana na racjonalnie niskim poziomie.
2. Urzdzenia do przygotowania ciepej wody instalowane w budynkach powinny odpowiada wymaganiom
okrelonym w przepisie odrbnym dotyczcym efektywnoci energetycznej.
119. W budynkach, w ktrych do przygotowania ciepej wody korzysta si z instalacji ogrzewczej, naley w
okresie przerw w jej dziaaniu zapewni inny sposb podgrzewania wody.
120. 1. W budynkach, z wyjtkiem jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej, w instalacji ciepej
wody powinien by zapewniony stay obieg wody, take na odcinkach przewodw o objtoci wewntrz
przewodu powyej 3 dm3 prowadzcych do punktw czerpalnych.
2. Instalacja ciepej wody powinna zapewnia uzyskanie w punktach czerpalnych temperatury wody nie niszej
ni 55C i nie wyszej ni 60C, przy czym instalacja ta powinna umoliwia przeprowadzanie jej okresowej
dezynfekcji termicznej przy temperaturze wody nie niszej ni 70C.
3. Izolacja cieplna przewodw instalacji ciepej wody, w ktrych wystpuje stay obieg wody, powinna
zapewni spenienie wymaga okrelonych w ust. 2 i 267 ust. 8.
4. Instalacja ciepej wody powinna mie zabezpieczenie przed przekroczeniem, dopuszczalnych dla danych
instalacji, cinienia i temperatury, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej zabezpiecze instalacji
ciepej wody.
5. W armaturze mieszajcej i czerpalnej przewd ciepej wody powinien by podczony z lewej strony.
121. 1. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej naley
stosowa urzdzenia do pomiaru iloci ciepa lub paliwa zuywanego do przygotowania ciepej wody.
2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym do pomiaru iloci zimnej i ciepej wody, dostarczanej do
poszczeglnych mieszka oraz pomieszcze sucych do wsplnego uytku mieszkacw, naley stosowa
zestawy wodomierzowe, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm, o ktrych mowa w 115 ust. 1.
3. W zespoach budynkw mieszkalnych wielorodzinnych, zaopatrywanych w ciep wod ze wsplnej
kotowni lub grupowego wza ciepowniczego, urzdzenie do pomiaru iloci ciepa lub paliwa zuywanego do
przygotowania ciepej wody moe by umieszczone poza tymi budynkami, jeeli w budynkach tych s
zastosowane zestawy wodomierzowe, o ktrych mowa w ust. 2.
Rozdzia 2
Kanalizacja ciekowa i deszczowa

122. 1. Instalacj kanalizacyjn stanowi ukad poczonych przewodw wraz z urzdzeniami, przyborami i
wpustami odprowadzajcymi cieki oraz wody opadowe do pierwszej studzienki od strony budynku.
2. Instalacja kanalizacyjna budynku powinna umoliwia odprowadzanie ciekw, a take wd opadowych z
tego budynku, jeeli nie s one odprowadzane na teren dziaki, oraz spenia wymagania okrelone w Polskich
Normach dotyczcych tych instalacji.
3. Metalowe przybory sanitarne w instalacji kanalizacyjnej naley obj elektrycznymi poczeniami
wyrwnawczymi, o ktrych mowa w 183 ust. 1 pkt 7.
123. Instalacja kanalizacyjna budynku, do ktrej s wprowadzane cieki nieodpowiadajce warunkom dotyczcym
ochrony ziemi i wd oraz odprowadzania ciekw do sieci kanalizacyjnej, okrelonym w przepisach
odrbnych, powinna by wyposaona w urzdzenia suce do ich oczyszczania do stanu zgodnego z tymi
przepisami.
124. Skanalizowanie piwnic i innych pomieszcze w budynku, pooonych poniej poziomu, z ktrego
krtkotrwale nie jest moliwy grawitacyjny spyw ciekw, moe by wykonane pod warunkiem
zainstalowania w miejscach atwo dostpnych urzdze przeciwzalewowych, o konstrukcji umoliwiajcej ich
szybkie zamknicie rczne lub samoczynne, a w budynkach uytecznoci publicznej - zamknicie samoczynne.
125. 1. Przewody spustowe (piony) instalacji kanalizacyjnej powinny by wyprowadzone jako przewody
wentylacyjne ponad dach, a take powyej grnej krawdzi okien i drzwi znajdujcych si w odlegoci
poziomej mniejszej ni 4 m od wylotw rur.
2. Nie jest wymagane wyprowadzanie ponad dach wszystkich przewodw wentylujcych piony kanalizacyjne,
pod nastpujcymi warunkami:
1) zastosowania na pionach kanalizacyjnych niewyprowadzonych ponad dach urzdze napowietrzajcych
te piony i przeciwdziaajcych przenikaniu wyzieww z kanalizacji do pomieszcze,
2) wyprowadzenia ponad dach przewodw wentylujcych:
a) ostatni pion, liczc od podczenia kanalizacyjnego na kadym przewodzie odpywowym,
b) co najmniej co pity z pozostaych pionw kanalizacyjnych w budynku.
3. Wprowadzanie przewodw wentylujcych piony kanalizacyjne do przewodw dymowych i spalinowych
oraz do przewodw wentylacyjnych pomieszcze jest zabronione.
126. 1. Dachy i tarasy, a take zagbienia przy cianach zewntrznych budynku powinny mie odprowadzenie
wody opadowej do wyodrbnionej kanalizacji deszczowej lub kanalizacji oglnospawnej, a w przypadku
braku takiej moliwoci - zgodnie z 28 ust. 2.
2. Przewody odprowadzajce wody opadowe przez wntrze budynku w przypadku przyczenia budynku do
sieci kanalizacji oglnospawnej naley czy z instalacj kanalizacyjn poza budynkiem.
3. W przypadku wykorzystywania wd opadowych, gromadzonych w zbiornikach retencyjnych, do
spukiwania toalet, podlewania zieleni, mycia drg i chodnikw oraz innych potrzeb gospodarczych naley dla
tego celu wykona odrbn instalacj, niepoczon z instalacj wodocigow.
127. Przyczenie drenau terenu przy budynku do przewodw odprowadzajcych cieki do kanalizacji
oglnospawnej lub deszczowej wymaga zastosowania urzdze zapobiegajcych zamulaniu tych przewodw
oraz przedostawaniu si ciekw i gazw z sieci kanalizacyjnej do ziemi.
Rozdzia 3
Wewntrzne urzdzenia do usuwania odpadw staych
128. Wewntrzne urzdzenia zsypowe do usuwania odpadw i nieczystoci staych mog by stosowane w
budynkach mieszkalnych o wysokoci do 55 m i powinny odpowiada wymaganiom higienicznym, by
wykonane w sposb zapewniajcy bezpieczestwo poarowe, by zabezpieczone pod wzgldem akustycznym i
nie powodowa uciliwoci dla mieszkacw.
129. Urzdzenie zsypowe zainstalowane w budynku powinno odpowiada nastpujcym warunkom:
1) nie moe by usytuowane bezporednio przy cianach pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt ludzi
oraz w odlegoci mniejszej ni 2 m od drzwi wejciowych do tych pomieszcze,
2) powinno by zabezpieczone przed zamarzaniem,

3) komora wsypowa powinna by wydzielona penymi cianami, speniajcymi wymagania 216 ust. 1, a
take mie drzwi o szerokoci co najmniej 0,8 m, umieszczone w sposb umoliwiajcy dostp osobom
niepenosprawnym,
4) otwr wsypowy powinien mie zamknicie chronice przed wydzielaniem si woni z rury zsypowej,
5) rura zsypowa powinna mie rednic wewntrzn co najmniej 0,4 m,
6) rura zsypowa powinna by prowadzona pionowo bez zaama oraz wentylowana przewodem
wyprowadzonym ponad dach, wyposaonym w filtr oraz wentylator wywiewny,
7) rura zsypowa powinna by gadka wewntrz, wykonana z materiaw trwaych, niepalnych,
nienasikliwych i odpornych na niszczce oddziaywania chemiczne odpadw oraz uderzenia przy ich
spadaniu.
130. 1. Nad najwyej pooonym otworem wsypowym powinna znajdowa si grna komora zsypu z urzdzeniami
do czyszczenia i dezynfekcji urzdzenia zsypowego.
2. Pod najniej pooonym otworem wsypowym powinna znajdowa si dolna komora zsypu z pojemnikami do
gromadzenia odpadw. Pojemno dolnej komory zsypu, warunki dojazdu i szeroko otworu drzwiowego do
niej powinny umoliwia stosowanie ruchomych pojemnikw na mieci o wielkoci uywanej w danym rejonie
oczyszczania.
3. Grna i dolna komora zsypu powinny mie:
1) ciany i posadzk z materiau nienasikliwego, atwo zmywalnego,
2) urzdzenia do spukiwania zimn i ciep wod,
3) wpust kanalizacyjny,
4) dopyw powietrza oraz niezalen wentylacj wywiewn,
5) wejcia bez progw, zamykane drzwiami penymi, otwieranymi na zewntrz,
6) elektryczn instalacj owietleniow.
131. Rozwizania techniczne urzdze zsypowych powinny spenia wymagania Polskich Norm dotyczcych tych
urzdze.
Rozdzia 4
Instalacje ogrzewcze
132. 1. Budynek, ktry ze wzgldu na swoje przeznaczenie wymaga ogrzewania, powinien by wyposaony w
instalacj ogrzewcz lub inne urzdzenia ogrzewcze, niebdce piecami, trzonami kuchennymi lub kominkami.
2. Dopuszcza si stosowanie piecw i trzonw kuchennych na paliwo stae w budynkach o wysokoci do 3
kondygnacji nadziemnych wcznie, jeeli nie jest to sprzeczne z ustaleniami miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego, przy czym w budynkach zakadw opieki zdrowotnej, opieki spoecznej,
przeznaczonych dla dzieci i modziey, lokalach gastronomicznych oraz pomieszczeniach przeznaczonych do
produkcji ywnoci i rodkw farmaceutycznych - pod warunkiem uzyskania zgody waciwego pastwowego
inspektora sanitarnego.
3. Kominki opalane drewnem z otwartym paleniskiem lub zamknitym wkadem kominkowym mog by
instalowane wycznie w budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji
indywidualnej oraz niskich budynkach wielorodzinnych, w pomieszczeniach:
1) o kubaturze wynikajcej ze wskanika 4 m3/kW nominalnej mocy cieplnej kominka, lecz nie mniejszej
ni 30 m3,
2) speniajcych wymagania dotyczce wentylacji, o ktrych mowa w 150 ust. 9,
3) posiadajcych przewody kominowe okrelone w 140 ust. 1 i 2 oraz 145 ust. 1,
4) w ktrych moliwy jest dopyw powietrza do paleniska kominka w iloci:
a) co najmniej 10 m3/h na 1 kW nominalnej mocy cieplnej kominka - dla kominkw o obudowie
zamknitej,
b) zapewniajcej nie mniejsz prdko przepywu powietrza w otworze komory spalania ni 0,2 m/s dla kominkw o obudowie otwartej.
133. 1. Instalacj ogrzewcz wodn stanowi ukad poczonych przewodw wraz z armatur, pompami
obiegowymi, grzejnikami i innymi urzdzeniami, znajdujcy si za zaworami oddzielajcymi od rda ciepa,
takiego jak kotownia, wze ciepowniczy indywidualny lub grupowy, kolektory soneczne lub pompa ciepa.
2. Instalacj ogrzewcz powietrzn stanowi ukad poczonych kanaw i przewodw powietrznych wraz z
nawiewnikami i wywiewnikami oraz elementami regulacji strumienia powietrza, znajdujcy si pomidzy

rdem ciepa podgrzewajcym powietrze a ogrzewanymi pomieszczeniami. Funkcj ogrzewania


powietrznego moe take peni instalacja wentylacji mechanicznej.
3. Instalacja ogrzewcza wodna powinna by zabezpieczona przed nadmiernym wzrostem cinienia i
temperatury, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm dotyczcych zabezpiecze instalacji ogrzewa wodnych.
4. Materiay zastosowane w instalacji ogrzewczej wodnej powinny by tak dobrane, aby ich wzajemne
oddziaywanie umoliwiao spenienie wymaga Polskiej Normy dotyczcej jakoci wody w instalacjach
ogrzewania.
5. Instalacja ogrzewcza wodna powinna by zaprojektowana w taki sposb, aby ilo wody uzupeniajcej
mona byo utrzymywa na racjonalnie niskim poziomie.
6. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamknitego lub wyposaona w armatur automatycznej regulacji
powinna mie urzdzenia do odpowietrzania miejscowego, zgodnie z wymaganiami Polskiej Normy dotyczcej
odpowietrzania instalacji ogrzewa wodnych.
7. Zabrania si zasilania z kota na paliwo stae instalacji ogrzewczych wodnych systemu zamknitego,
wyposaonych w przeponowe naczynia wzbiorcze.
8. Instalacja ogrzewcza wodna systemu zamknitego z grzejnikami, w czci albo w caoci moe by
przystosowana do dziaania jako wodna instalacja chodnicza, pod warunkiem spenienia wymaga Polskich
Norm dotyczcych jakoci wody w instalacjach ogrzewania i zabezpieczania instalacji ogrzewa wodnych
systemu zamknitego z naczyniami wzbiorczymi przeponowymi.
134. 1. Instalacje i urzdzenia do ogrzewania budynku powinny mie szczytow moc ciepln okrelon zgodnie z
Polskimi Normami dotyczcymi obliczania zapotrzebowania na ciepo pomieszcze, a take obliczania oporu
cieplnego i wspczynnika przenikania ciepa przegrd budowlanych.
2. Do obliczania szczytowej mocy cieplnej naley przyjmowa temperatury obliczeniowe zewntrzne zgodnie z
Polsk Norm dotyczc obliczeniowych temperatur zewntrznych, a temperatury obliczeniowe ogrzewanych
pomieszcze - zgodnie z ponisz tabel:
Temperatury
Przeznaczenie lub sposb wykorzystywania
Przykady pomieszcze
obliczeniowe*)
pomieszcze
1

+5C

- nieprzeznaczone na pobyt ludzi,


- przemysowe - podczas dziaania
ogrzewania dyurnego (jeeli
pozwalaj na to wzgldy
technologiczne)

magazyny bez staej obs


garae indywidualne, hal
postojowe (bez remontw)
akumulatornie, maszynown
szyby dwigw osobowych

+8C

- w ktrych nie wystpuj zyski


ciepa, a jednorazowy pobyt osb
znajdujcych si w ruchu i w
okryciach zewntrznych nie
przekracza 1 h,

klatki schodowe w budynk


mieszkalnych,

- w ktrych wystpuj zyski ciepa od


urzdze technologicznych,
owietlenia itp., przekraczajce
25 W na 1 m3 kubatury pomieszczenia

hale sprarek, pompowni


kunie, hartownie, wydzi
obrbki cieplnej

+12C

+16C

- w ktrych nie wystpuj zyski


ciepa, przeznaczone do staego
pobytu ludzi, znajdujcych si w
okryciach zewntrznych lub
wykonujcych prac fizyczn o
wydatku energetycznym powyej
300 W,

magazyny i skady wymaga


staej obsugi, hole
wejciowe, poczekalnie p
salach widowiskowych bez
szatni,

- w ktrych wystpuj zyski ciepa od


urzdze technologicznych,
owietlenia itp., wynoszce od 10
do 25 W na 1 m3 kubatury
pomieszczenia

hale pracy fizycznej o w


energetycznym powyej 30
hale formierni, maszynow
chodni, adownie
akumulatorw, hale targo
sklepy rybne i misne

- w ktrych nie wystpuj zyski


ciepa, przeznaczone na pobyt
ludzi:
- w okryciach zewntrznych w
pozycji siedzcej i stojcej,

sale widowiskowe bez sza


ustpy publiczne, szatni
okry zewntrznych, hale
produkcyjne, sale gimnas

- bez okry zewntrznych,


znajdujcych si w ruchu lub
wykonujcych prac fizyczn o
wydatku energetycznym do 300 W,

kuchnie indywidualne
wyposaone w paleniska w

- w ktrych wystpuj zyski ciepa od


urzdze technologicznych,
owietlenia itp.,
nieprzekraczajce 10 W na 1 m3
kubatury pomieszczenia
+20C

- przeznaczone na stay pobyt ludzi


bez okry zewntrznych,
niewykonujcych w sposb cigy
pracy fizycznej

pokoje mieszkalne,
przedpokoje, kuchnie
indywidualne wyposaone
paleniska gazowe lub
elektryczne, pokoje biur
sale posiedze

+24C

- przeznaczone do rozbierania,
- przeznaczone na pobyt ludzi bez
odziey

azienki,
rozbieralnie-szatnie,
umywalnie, natryskownie,
pywalni, gabinety lekar
rozbieraniem pacjentw,
niemowlt i sale dzieci
obkach, sale operacyjn

*) Dopuszcza si przyjmowanie innych temperatur obliczeniowych dla ogrzewanych


pomieszcze ni jest to okrelone w tabeli, jeeli wynika to z wymaga
technologicznych.

3. Urzdzenia zastosowane w instalacji ogrzewczej, o ktrych mowa w przepisie odrbnym dotyczcym


efektywnoci energetycznej, powinny odpowiada wymaganiom okrelonym w tym przepisie.

4. Grzejniki oraz inne urzdzenia odbierajce ciepo z instalacji ogrzewczej powinny by zaopatrzone w
regulatory dopywu ciepa. Wymaganie to nie dotyczy instalacji ogrzewczej w budynkach zakwaterowania w
zakadach karnych i aresztach ledczych.
5. W budynku zasilanym z sieci ciepowniczej oraz w budynku z wasnym (indywidualnym) rdem ciepa na
olej opaowy, paliwo gazowe lub energi elektryczn, regulatory dopywu ciepa do grzejnikw powinny
dziaa automatycznie, w zalenoci od zmian temperatury wewntrznej w pomieszczeniach, w ktrych s
zainstalowane. Wymaganie to nie dotyczy budynkw jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej
i rekreacji indywidualnej, a take poszczeglnych mieszka oraz lokali uytkowych wyposaonych we wasne
instalacje ogrzewcze.
6. Urzdzenia, o ktrych mowa w ust. 5, powinny umoliwia uytkownikom uzyskanie w pomieszczeniach
temperatury niszej od obliczeniowej, przy czym nie niszej ni 16C w pomieszczeniach o temperaturze
obliczeniowej 20C i wyszej.
7. Instalacje ogrzewcze zasilane z sieci ciepowniczej powinny by sterowane urzdzeniem do regulacji
dopywu ciepa, dziaajcym automatycznie, odpowiednio do zmian zewntrznych warunkw klimatycznych.
8. Jeeli zapotrzebowanie na ciepo lub sposb uytkowania poszczeglnych czci budynku s wyranie
zrnicowane, instalacja ogrzewcza powinna by odpowiednio podzielona na niezalene gazie (obiegi).
9. W budynku, w ktrym w sezonie grzewczym wystpuj okresowe przerwy w uytkowaniu, instalacja
ogrzewcza powinna by zaopatrzona w urzdzenia pozwalajce na ograniczenie dopywu ciepa w czasie tych
przerw.
10. Poszczeglne czci instalacji ogrzewczej powinny by wyposaone w armatur umoliwiajc zamknicie
dopywu ciepa do nich i oprnienie z czynnika grzejnego bez koniecznoci przerywania dziaania pozostaej
czci instalacji.
135. 1. Instalacje ogrzewcze powinny by zaopatrzone w odpowiedni aparatur kontroln i pomiarow,
zapewniajc ich bezpieczne uytkowanie.
2. W budynkach z instalacj ogrzewcz wodn zasilan z sieci ciepowniczej powinny znajdowa si
urzdzenia suce do rozliczania zuytego ciepa:
1) ciepomierz (ukad pomiarowo-rozliczeniowy) do pomiaru iloci ciepa dostarczanego do instalacji
ogrzewczej budynku,
2) urzdzenia umoliwiajce indywidualne rozliczanie kosztw ogrzewania poszczeglnych mieszka lub
lokali uytkowych w budynku.
3. W przypadku zasilania instalacji ogrzewczej wodnej z kotowni w budynku majcym wicej ni jedno
mieszkanie lub lokal uytkowy naley zastosowa nastpujce urzdzenia suce do rozliczania kosztw
zuytego ciepa:
1) urzdzenie do pomiaru iloci zuytego paliwa w kotowni,
2) urzdzenia umoliwiajce indywidualne rozliczanie kosztw ogrzewania poszczeglnych mieszka lub
lokali uytkowych w budynku.
4. Izolacja cieplna instalacji ogrzewczej wodnej powinna odpowiada wymaganiom Polskiej Normy dotyczcej
izolacji cieplnej rurocigw, armatury i urzdze oraz przepisom 267 ust. 8.
5. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi zabrania si stosowania ogrzewania parowego oraz
wodnych instalacji ogrzewczych o temperaturze czynnika grzejnego przekraczajcego 90C.
6. Instalacj ogrzewcz wodn wykonan z zastosowaniem przewodw metalowych, a take metalow
armatur oraz metalowe grzejniki i inne urzdzenia instalacji ogrzewczej wykonanej z zastosowaniem
przewodw z materiaw nieprzewodzcych prdu elektrycznego naley obj elektrycznymi poczeniami
wyrwnawczymi, o ktrych mowa w 183 ust. 1 pkt 7.
136. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotw na paliwo stae oraz pomieszczenia skadu paliwa i
ulowni powinny odpowiada przepisom rozporzdzenia, a take wymaganiom okrelonym w Polskiej
Normie dotyczcej kotowni wbudowanych na paliwo stae.
2. Koty na paliwo stae o mocy cieplnej nominalnej do 25 kW powinny by instalowane w wydzielonych
pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych w piwnicy, na poziomie ogrzewanych pomieszcze lub w
innych pomieszczeniach, w ktrych mog by instalowane koty o wikszych mocach cieplnych nominalnych.
Skad paliwa powinien by umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu technicznym w pobliu kota lub w
pomieszczeniu, w ktrym znajduje si kocio.
3. Koty na paliwo stae o cznej mocy cieplnej nominalnej powyej 25 kW do 2.000 kW powinny by
instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych zlokalizowanych w piwnicy lub na poziomie
terenu. Skad paliwa i ulownia powinny by umieszczone w oddzielnych pomieszczeniach technicznych

znajdujcych si bezporednio obok pomieszczenia kotw, a take mie zapewniony dojazd dla dostawy
paliwa oraz usuwania ula i popiou.
4. Koty na olej opaowy o cznej mocy cieplnej nominalnej do 30 kW mog by instalowane w
pomieszczeniach nieprzeznaczonych na stay pobyt ludzi, w tym rwnie w pomieszczeniach pomocniczych w
mieszkaniach, a take w innych miejscach, o ktrych mowa w ust. 5.
5. Koty na olej opaowy o cznej mocy cieplnej nominalnej powyej 30 kW do 2.000 kW powinny by
instalowane w wydzielonych pomieszczeniach technicznych, przeznaczonych wycznie do tego celu w
piwnicy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej w budynku lub w budynku wolno stojcym przeznaczonym
wycznie na kotowni.
6. Koty na paliwo stae lub olej opaowy o cznej mocy cieplnej nominalnej powyej 2.000 kW powinny by
instalowane w budynku wolno stojcym przeznaczonym wycznie na kotowni.
7. W pomieszczeniu, w ktrym s zainstalowane koty na paliwo stae lub olej opaowy, znajdujcym si nad
inn kondygnacj uytkow, podoga, a take ciany do wysokoci 10 cm oraz progi drzwiowe o wysokoci 4
cm powinny by wodoszczelne. Warunek wodoszczelnoci dotyczy rwnie wszystkich przej przewodw w
pododze oraz w cianach do wysokoci 10 cm.
8. Maksymalne, czne obcienie cieplne, suce do okrelania wymaganej kubatury pomieszczenia, w
ktrym bd zainstalowane koty o mocy do 2.000 kW, na olej opaowy, nie moe by wiksze ni 4.650 W/m3.
9. Kubatura pomieszczenia z kotami na olej opaowy, o ktrym mowa w ust. 6, powinna by okrelona
indywidualnie z uwzgldnieniem wymaga technicznych i technologicznych, a take eksploatacyjnych.
10. Wysoko pomieszczenia, w ktrym instaluje si koty na olej opaowy nie moe by mniejsza ni 2,2 m, a
kubatura nie mniejsza ni 8 m3.
11. W pomieszczeniu, w ktrym zainstalowane s koty na paliwo stae lub olej opaowy, powinien by
zapewniony nawiew niezbdnego strumienia powietrza dla prawidowej pracy kotw z moc ciepln
nominaln, a take nawiew i wywiew powietrza dla wentylacji kotowni.
12. Odprowadzenie spalin z kotw na olej opaowy powinno spenia wymagania dla urzdze gazowych
okrelone w 174 ust. 1, 2, 5, 8 i 10.
137. 1. Magazynowanie oleju opaowego o temperaturze zaponu powyej 55C moe si odbywa w
bezcinieniowych, staych zbiornikach naziemnych i podziemnych przy budynku lub w przeznaczonym
wycznie na ten cel pomieszczeniu technicznym w piwnicy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej
budynku, zwanym dalej "magazynem" oleju opaowego.
2. Pojedyncze zbiorniki lub baterie zbiornikw w magazynach oleju opaowego w budynku powinny by
wyposaone w ukad przewodw do napeniania, odpowietrzania i czerpania oleju oraz w sygnalizator poziomu
napenienia, przekazujcy sygna do miejsca, w ktrym jest zlokalizowany krciec do napeniania.
3. W baterii zbiornikw w magazynie oleju opaowego w budynku wszystkie zbiorniki powinny by tego
samego rodzaju i wielkoci, przy czym czna objto tych zbiornikw nie powinna przekracza 100 m3.
4. W magazynie oleju opaowego powinna by wykonana, na czci lub caoci pomieszczenia, izolacja
szczelna na przenikanie oleju w postaci wanny wychwytujcej, mogcej w przypadku awarii pomieci olej o
objtoci jednego zbiornika.
5. Dopuszcza si w pomieszczeniu, w ktrym s zainstalowane koty na olej opaowy, ustawienie zbiornika
tego oleju o objtoci nie wikszej ni 1 m3 pod warunkiem:
1) umieszczenia zbiornika w odlegoci nie mniejszej ni 1 m od kota,
2) oddzielenia zbiornika od kota ciank murowan o gruboci co najmniej 12 cm i przekraczajc
wymiary zbiornika co najmniej o 30 cm w pionie i o 60 cm w poziomie,
3) umieszczenie zbiornika w wannie wychwytujcej olej opaowy.
6. Wanna wychwytujca, o ktrej mowa w ust. 4 i 5 pkt 3, nie jest wymagana w przypadku stosowania
zbiornikw oleju opaowego o konstrukcji uniemoliwiajcej wydostawanie si oleju na zewntrz w przypadku
awarii, w tym typu dwupaszczowego.
7. Magazyn oleju opaowego powinien by wyposaony w:
1) wentylacj nawiewno-wywiewn zapewniajc od 2 do 4 wymian powietrza na godzin,
2) okno lub pstae urzdzenie ganicze pianowe.
8. W magazynie oleju opaowego moe by stosowane wycznie centralne ogrzewanie wodne.
9. Stosowane do magazynowania oleju opaowego zbiorniki, wykadziny zbiornikw oraz przewody wykonane
z tworzywa sztucznego powinny by chronione przed elektrycznoci statyczn, zgodnie z warunkami
okrelonymi w Polskich Normach dotyczcych tej ochrony.
138. Obudowa przewodw instalacji ogrzewczej powinna umoliwia wymian instalacji bez naruszania
konstrukcji budynku.

139. Elementy wodnych instalacji ogrzewczych, naraone na intensywny dopyw powietrza zewntrznego w zimie,
powinny by chronione przed zamarzaniem i mie, w miejscach tego wymagajcych, izolacj ciepln,
zabezpieczajc przed nadmiernymi stratami ciepa.
Rozdzia 5
Przewody kominowe
140. 1. Przewody (kanay) kominowe w budynku: wentylacyjne, spalinowe i dymowe, prowadzone w cianach
budynku, w obudowach, trwale poczonych z konstrukcj lub stanowice konstrukcje samodzielne, powinny
mie wymiary przekroju, sposb prowadzenia i wysoko, stwarzajce potrzebny cig, zapewniajcy
wymagan przepustowo, oraz speniajce wymagania okrelone w Polskich Normach dotyczcych wymaga
technicznych dla przewodw kominowych oraz projektowania kominw.
2. Przewody kominowe powinny by szczelne i spenia warunki okrelone w 266.
3. Najmniejszy wymiar przekroju lub rednica murowanych przewodw kominowych spalinowych o cigu
naturalnym i przewodw dymowych powinna wynosi co najmniej 0,14 m, a przy zastosowaniu stalowych
wkadw kominowych ich najmniejszy wymiar lub rednica - co najmniej 0,12 m.
4. Wewntrzna powierzchnia przewodw odprowadzajcych spaliny mokre powinna by odporna na ich
destrukcyjne oddziaywanie.
5. Przewody kominowe do wentylacji grawitacyjnej powinny mie powierzchni przekroju co najmniej 0,016
m2 oraz najmniejszy wymiar przekroju co najmniej 0,1 m.
141. Zabrania si stosowania:
1) grawitacyjnych zbiorczych przewodw spalinowych i dymowych, z zastrzeeniem 174 ust. 3,
2) zbiorczych przewodw wentylacji grawitacyjnej,
3) indywidualnych wentylatorw wycigowych w pomieszczeniach, w ktrych znajduj si wloty do
przewodw spalinowych.
142. 1. Przewody kominowe powinny by wyprowadzone ponad dach na wysoko zabezpieczajc przed
niedopuszczalnym zakceniem cigu.
2. Wymaganie ust. 1 uznaje si za spenione, jeeli wyloty przewodw kominowych zostan wyprowadzone
ponad dach w sposb okrelony Polsk Norm dla kominw murowanych.
3. Dopuszcza si wyprowadzanie przewodw spalinowych od urzdze gazowych z zamknit komor spalania
bezporednio przez ciany zewntrzne budynkw, przy zachowaniu warunkw okrelonych w 175.
143. 1. W budynkach usytuowanych w II i III strefie obcienia wiatrem, okrelonych Polskimi Normami, naley
stosowa na przewodach dymowych i spalinowych nasady kominowe zabezpieczajce przed odwrceniem
cigu, przy zachowaniu wymaga 146 ust. 1.
2. Nasady kominowe, o ktrych mowa w ust. 1, naley rwnie stosowa na innych obszarach, jeeli wymagaj
tego pooenie budynkw i lokalne warunki topograficzne.
3. Wymagania ust. 1 i 2 nie dotycz palenisk i komr spalania z mechanicznym pobudzaniem odpywu spalin.
144. 1. ciany, w ktrych znajduj si przewody kominowe, mog by obcione stropami, pod warunkiem
spenienia wymaga dotyczcych bezpieczestwa konstrukcji, a take jeeli nie spowoduje to nieszczelnoci
lub ograniczenia wiata przewodw.
2. Trzonw kominowych wydzielonych lub oddylatowanych od konstrukcji budynku nie mona obcia
stropami ani te uwzgldnia ich w obliczeniach jako czci tej konstrukcji.
145. 1. Trzony kuchenne i koty grzewcze na paliwo stae oraz kominki z otwartym paleniskiem lub zamknitym
wkadem kominkowym o wielkoci otworu paleniskowego kominka do 0,25 m2 mog by przyczone
wycznie do wasnego, samodzielnego przewodu kominowego dymowego, posiadajcego co najmniej
wymiary 0,14x0,14 m lub rednic 0,15 m, a w przypadku trzonw kuchennych typu restauracyjnego oraz
kominkw o wikszym otworze paleniskowym - co najmniej 0,14x0,27 m lub rednic 0,18 m, przy czym dla
wikszych przewodw o przekroju prostoktnym naley zachowa stosunek wymiarw bokw 3:2.
2. Piece na paliwo stae, posiadajce szczelne zamknicie, mog by przyczone do jednego przewodu
kominowego dymowego o przekroju co najmniej 0,14x0,14 m lub rednicy 0,15 m, pod warunkiem zachowania
rnicy poziomu wczenia co najmniej 1,5 m oraz nieprzyczania wicej ni 3 piecw do tego przewodu.

3. Piece, o ktrych mowa w ust. 2, usytuowane na najwyszej kondygnacji powinny by przyczone do


odrbnego przewodu dymowego.
4. Przyczenia urzdze gazowych do przewodw spalinowych powinny odpowiada warunkom okrelonym
w 174 i 175.
146. 1. Wyloty przewodw kominowych powinny by dostpne do czyszczenia i okresowej kontroli, z
uwzgldnieniem przepisw 308.
2. Przewody spalinowe i dymowe powinny by wyposaone, odpowiednio, w otwory wycierowe lub rewizyjne,
zamykane szczelnymi drzwiczkami, a w przypadku wystpowania spalin mokrych - take w ukad
odprowadzania skroplin.
Rozdzia 6
Wentylacja i klimatyzacja
147. 1. Wentylacja i klimatyzacja powinny zapewnia odpowiedni jako rodowiska wewntrznego, w tym
wielko wymiany powietrza, jego czysto, temperatur, wilgotno wzgldn, prdko ruchu w
pomieszczeniu, przy zachowaniu przepisw odrbnych i wymaga Polskich Norm dotyczcych wentylacji, a
take warunkw bezpieczestwa poarowego i wymaga akustycznych okrelonych w rozporzdzeniu.
2. Wentylacj mechaniczn lub grawitacyjn naley zapewni w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt
ludzi, w pomieszczeniach bez otwieranych okien, a take w innych pomieszczeniach, w ktrych ze wzgldw
zdrowotnych, technologicznych lub bezpieczestwa konieczne jest zapewnienie wymiany powietrza.
3. Klimatyzacj naley stosowa w pomieszczeniach, w ktrych ze wzgldw uytkowych, higienicznych,
zdrowotnych lub technologicznych konieczne jest utrzymywanie odpowiednich parametrw powietrza
wewntrznego okrelonych w przepisach odrbnych i w Polskiej Normie dotyczcej parametrw
obliczeniowych powietrza wewntrznego.
4. Instalowane w budynkach urzdzenia do wentylacji i klimatyzacji, o ktrych mowa w przepisie odrbnym
dotyczcym efektywnoci energetycznej, powinny odpowiada wymaganiom okrelonym w tym przepisie.
148. 1. Wentylacj mechaniczn wywiewn lub nawiewno-wywiewn naley stosowa w budynkach wysokich i
wysokociowych oraz w innych budynkach, w ktrych zapewnienie odpowiedniej jakoci rodowiska
wewntrznego nie jest moliwe za pomoc wentylacji grawitacyjnej. W pozostaych budynkach moe by
stosowana wentylacja grawitacyjna.
2. W pomieszczeniu, w ktrym jest zastosowana wentylacja mechaniczna lub klimatyzacja, nie mona
stosowa wentylacji grawitacyjnej. Wymaganie to nie dotyczy pomieszcze z urzdzeniami klimatyzacyjnymi
niepobierajcymi powietrza zewntrznego.
3. W pomieszczeniu zagroonym wydzieleniem si lub przenikaniem z zewntrz substancji szkodliwej dla
zdrowia bd substancji palnej, w ilociach mogcych stworzy zagroenie wybuchem, naley stosowa
dodatkow, awaryjn wentylacj wywiewn, uruchamian od wewntrz i z zewntrz pomieszczenia oraz
zapewniajc wymian powietrza dostosowan do jego przeznaczenia, zgodnie z przepisami o bezpieczestwie
i higienie pracy.
4. W pomieszczeniu, w ktrym proces technologiczny jest rdem miejscowej emisji substancji szkodliwych o
niedopuszczalnym steniu lub uciliwym zapachu, naley stosowa odcigi miejscowe wsppracujce z
wentylacj ogln, umoliwiajce spenienie w strefie pracy wymaga jakoci rodowiska wewntrznego
okrelonych w przepisach o bezpieczestwie i higienie pracy.
149. 1. Strumie powietrza zewntrznego doprowadzanego do pomieszcze, niebdcych pomieszczeniami pracy,
powinien odpowiada wymaganiom Polskiej Normy dotyczcej wentylacji, przy czym w mieszkaniach
strumie ten powinien wynika z wielkoci strumienia powietrza wywiewanego, lecz by nie mniejszy ni 20
m3/h na osob przewidywan na pobyt stay w projekcie budowlanym.
2. Strumie powietrza zewntrznego doprowadzonego do pomieszcze pracy powinien odpowiada
wymaganiom okrelonym w przepisach o bezpieczestwie i higienie pracy.
3. Powietrze zewntrzne doprowadzone do pomieszcze za pomoc wentylacji mechanicznej lub klimatyzacji,
zanieczyszczone w stopniu przekraczajcym wymagania okrelone dla powietrza wewntrznego w przepisach
odrbnych w sprawie dopuszczalnych ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia, powinno by
oczyszczone przed wprowadzeniem do wentylowanych pomieszcze, z uwzgldnieniem zanieczyszcze
wystpujcych w pomieszczeniu. Wymaganie to nie dotyczy budynkw jednorodzinnych, mieszkalnych w
zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej.

4. W pomieszczeniach przeznaczonych na stay pobyt ludzi, wentylowanych w sposb mechaniczny lub


klimatyzowanych, wartoci temperatury, wilgotnoci wzgldnej i prdkoci ruchu powietrza w
pomieszczeniach naley przyjmowa do oblicze zgodnie z Polsk Norm dotyczc parametrw
obliczeniowych powietrza wewntrznego.
5. Dla pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt ludzi, wentylowanych w sposb naturalny, wartoci
temperatury wewntrznej w okresach ogrzewczych naley przyjmowa do oblicze zgodnie z tabel w 134
ust. 2.
150. 1. W przypadku zastosowania w budynku przepywu powietrza wentylacyjnego midzy pomieszczeniami lub
strefami wentylacyjnymi, w pomieszczeniu naley zapewni kierunek przepywu od pomieszczenia o
mniejszym do pomieszczenia o wikszym stopniu zanieczyszczenia powietrza.
2. Przepyw powietrza wentylacyjnego w mieszkaniach powinien odbywa si z pokoi do pomieszczenia
kuchennego lub wnki kuchennej oraz do pomieszcze higienicznosanitarnych.
3. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji nie naley czy ze sob przewodw z pomieszcze o rnych
wymaganiach uytkowych i sanitarno-zdrowotnych. Nie dotyczy to budynkw jednorodzinnych i rekreacji
indywidualnej.
4. W instalacjach wentylacji i klimatyzacji przewody z pomieszczenia zagroonego wybuchem nie mog czy
si z przewodami z innych pomieszcze.
5. Dopuszcza si wentylowanie garay oraz innych pomieszcze nieprzeznaczonych na pobyt ludzi powietrzem
o mniejszym stopniu zanieczyszczenia, niezawierajcym substancji szkodliwych dla zdrowia lub uciliwych
zapachw, odprowadzanym z pomieszcze niebdcych pomieszczeniami higienicznosanitarnymi, jeeli
przepisy odrbne nie stanowi inaczej.
6. W pomieszczeniach w budynkach uytecznoci publicznej i produkcyjnych, ktrych przeznaczenie wie si
z ich okresowym uytkowaniem, instalacja wentylacji mechanicznej powinna zapewnia moliwo
ograniczenia intensywnoci dziaania lub jej wyczenia poza okresem uytkowania pomieszcze, z
zachowaniem warunku normalnej pracy przez co najmniej jedn godzin przed i po ich uytkowaniu.
7. W pomieszczeniach, o ktrych mowa w ust. 6, w przypadku wystpowania rde zanieczyszcze
szkodliwych dla zdrowia lub rde pary wodnej, naley zapewni sta, co najmniej pkrotn wymian
powietrza w okresie przerw w ich wykorzystywaniu, przyjmujc do obliczania wentylowanej kubatury
nominaln wysoko pomieszcze, lecz nie wiksz ni 4 m, lub zapewni okresow wymian powietrza
sterowan poziomem stenia zanieczyszcze.
8. Instalowane w pomieszczeniu urzdzenia, w szczeglnoci zuywajce powietrze, nie mog wywoywa
zakce ograniczajcych skuteczno funkcjonowania wentylacji.
9. W pomieszczeniu z paleniskami na paliwo stae, pynne lub z urzdzeniami gazowymi pobierajcymi
powietrze do spalania z pomieszczenia i z grawitacyjnym odprowadzeniem spalin przewodem od urzdzenia
stosowanie mechanicznej wentylacji wycigowej jest zabronione.
10. Przepisu ust. 9 nie stosuje si do pomieszcze, w ktrych zastosowano wentylacj nawiewno-wywiewn
zrwnowaon lub nadcinieniow.
11. W pomieszczeniach, ktre naley chroni przed wpywem zanieczyszcze z pomieszcze ssiadujcych i z
otoczenia zewntrznego, naley stosowa wentylacj mechaniczn nadcinieniow.
151. 1. W instalacjach wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej lub klimatyzacji o wydajnoci co najmniej
10.000 m3/h naley stosowa urzdzenia do odzyskiwania ciepa z powietrza wywiewanego.
2. Urzdzenia do odzyskiwania ciepa powinny mie zabezpieczenia ograniczajce przenikanie midzy
wymieniajcymi ciepo strumieniami powietrza do:
1) 0,25% objtoci strumienia powietrza wywiewanego z pomieszczenia - w przypadku wymiennika
pytowego oraz wymiennika z rurek cieplnych,
2) 5% objtoci strumienia powietrza wywiewanego z pomieszczenia - w przypadku wymiennika
obrotowego,
w odniesieniu do rnicy cinienia 400 Pa.
3. Recyrkulacj powietrza mona stosowa wwczas, gdy przeznaczenie wentylowanych pomieszcze nie
wie si z wystpowaniem bakterii chorobotwrczych, z emisj substancji szkodliwych dla zdrowia,
uciliwych zapachw, przy zachowaniu wymaga 149 ust. 1 oraz wymaga dotyczcych ochrony
przeciwpoarowej.
4. W budynku opieki zdrowotnej recyrkulacja powietrza moe by stosowana tylko za zgod i na warunkach
okrelonych przez waciwego pastwowego inspektora sanitarnego.

152. 1. Czerpnie powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed opadami
atmosferycznymi i dziaaniem wiatru oraz by zlokalizowane w sposb umoliwiajcy pobieranie w danych
warunkach jak najczystszego i, w okresie letnim, najchodniejszego powietrza.
2. Czerpni powietrza nie naley lokalizowa w miejscach, w ktrych istnieje niebezpieczestwo napywu
powietrza wywiewanego z wyrzutni oraz powietrza z rozpylon wod pochodzc z chodni kominowej lub
innych podobnych urzdze.
3. Czerpnie powietrza sytuowane na poziomie terenu lub na cianie dwch najniszych kondygnacji
nadziemnych budynku powinny znajdowa si w odlegoci co najmniej 8 m w rzucie poziomym od ulic i
zgrupowania miejsc postojowych dla wicej ni 20 samochodw, miejsc gromadzenia odpadw staych,
wywiewek kanalizacyjnych oraz innych rde zanieczyszczenia powietrza. Odlego dolnej krawdzi otworu
wlotowego czerpni od poziomu terenu powinna wynosi co najmniej 2 m.
4. Czerpnie powietrza sytuowane na dachu budynku powinny by tak lokalizowane, aby dolna krawd otworu
wlotowego znajdowaa si co najmniej 0,4 m powyej powierzchni, na ktrej s zamontowane, oraz aby zostaa
zachowana odlego co najmniej 6 m od wywiewek kanalizacyjnych.
5. Powietrze wywiewane z budynkw lub pomieszcze, zanieczyszczone w stopniu przekraczajcym
wymagania okrelone w przepisach odrbnych, dotyczcych dopuszczalnych rodzajw i iloci substancji
zanieczyszczajcych powietrze zewntrzne, powinno by oczyszczone przed wprowadzeniem do atmosfery.
6. Wyrzutnie powietrza w instalacjach wentylacji i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed opadami
atmosferycznymi i dziaaniem wiatru oraz by zlokalizowane w miejscach umoliwiajcych odprowadzenie
wywiewanego powietrza bez powodowania zagroenia zdrowia uytkownikw budynku i ludzi w jego
otoczeniu oraz wywierania szkodliwego wpywu na budynek.
7. Dolna krawd otworu wyrzutni z poziomym wylotem powietrza, usytuowanej na dachu budynku, powinna
znajdowa si co najmniej 0,4 m powyej powierzchni, na ktrej wyrzutnia jest zamontowana, oraz 0,4 m
powyej linii czcej najwysze punkty wystajcych ponad dach czci budynku, znajdujcych si w
odlegoci do 10 m od wyrzutni, mierzc w rzucie poziomym.
8. Usytuowanie wyrzutni powietrza na poziomie terenu jest dopuszczalne tylko za zgod i na warunkach
okrelonych przez waciwego pastwowego inspektora sanitarnego.
9. Dopuszcza si sytuowanie wyrzutni powietrza w cianie budynku, pod warunkiem e:
1) powietrze wywiewane nie zawiera uciliwych zapachw oraz zanieczyszcze szkodliwych dla zdrowia,
2) przeciwlega ciana ssiedniego budynku z oknami znajduje si w odlegoci co najmniej 10 m lub bez
okien w odlegoci co najmniej 8 m,
3) okna znajdujce si w tej samej cianie s oddalone w poziomie od wyrzutni co najmniej 3 m, a poniej
lub powyej wyrzutni - co najmniej 2 m,
4) czerpnia powietrza, usytuowana w tej samej cianie budynku, znajduje si poniej lub na tym samym
poziomie co wyrzutnia, w odlegoci co najmniej 1,5 m.
10. Czerpnie i wyrzutnie powietrza na dachu budynku naley sytuowa poza strefami zagroenia wybuchem,
zachowujc midzy nimi odlego nie mniejsz ni 10 m przy wyrzucie poziomym i 6 m przy wyrzucie
pionowym, przy czym wyrzutnia powinna by usytuowana co najmniej 1 m ponad czerpni.
11. Odlego, o ktrej mowa w ust. 10, moe nie by zachowana w przypadku zastosowania zblokowanych
urzdze wentylacyjnych, obejmujcych czerpni i wyrzutni powietrza, zapewniajcych skuteczny rozdzia
strumienia powietrza wieego od wywiewanego z urzdzenia wentylacyjnego. Nie dotyczy to przypadku
usuwania powietrza zawierajcego zanieczyszczenia szkodliwe dla zdrowia, uciliwe zapachy lub substancje
palne.
12. Odlego wyrzutni dachowych, mierzc w rzucie poziomym, nie powinna by mniejsza ni 3 m od:
1) krawdzi dachu, poniej ktrej znajduj si okna,
2) najbliszej krawdzi okna w poaci dachu,
3) najbliszej krawdzi okna w cianie ponad dachem.
13. Jeeli odlego, o ktrej mowa w ust. 12 pkt 2 i 3, wynosi od 3 m do 10 m, dolna krawd wyrzutni
powinna znajdowa si co najmniej 1 m ponad najwysz krawdzi okna.
14. W przypadku usuwania przez wyrzutni dachow powietrza zawierajcego zanieczyszczenia szkodliwe dla
zdrowia lub uciliwe zapachy, z zastrzeeniem ust. 5, odlegoci, o ktrych mowa w ust. 12 i 13, naley
zwikszy o 100%.
153. 1. Przewody wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny mie przekrj poprzeczny wynikajcy z
oblicze dla przewidywanych przepyww powietrza oraz konstrukcj przystosowan do maksymalnego
cinienia w instalacji, z uwzgldnieniem wymaga bezpieczestwa poarowego oraz okrelonych w ust. 2-8.

2. Materiay przewodw lub sposb zabezpieczania ich powierzchni powinny by dobrane odpowiednio do
waciwoci majcego nimi przepywa powietrza oraz do warunkw wystpujcych w miejscu ich
zamontowania.
3. Przewody z blachy nie powinny wykazywa ugi przekraczajcych 1/250 odlegoci midzy podporami lub
20 mm, dopuszczajc nisz z tych wartoci, oraz nie wykazywa odksztace paszcza wywoujcych efekty
akustyczne.
4. Przewody instalacji klimatyzacji z przepywem powietrza z du prdkoci oraz przewody w czci
nadcinieniowej instalacji wywiewnych, usuwajcych powietrze zawierajce czynniki szkodliwe dla zdrowia
lub substancje palne, jeeli jest moliwe przedostanie si go do pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi,
powinny odpowiada klasie B szczelnoci, natomiast wszystkie inne przewody instalacji wentylacji
mechanicznej i klimatyzacji - klasie A szczelnoci okrelonej w poniszej tabeli:
Nadcinienie lub podcinienie w
Wskanik nieszczelnoci przewodw
przewodzie w Pa
klasa A
w m3/(m2xh)

klasa B
w m3/(m2xh)

400

4,78

1,59

1.000

2,89

5. Przewody instalowane w miejscach, w ktrych mog by naraone na uszkodzenia mechaniczne, powinny


by odpowiednio zabezpieczone.
6. Przewody powinny by wyposaone w otwory rewizyjne umoliwiajce oczyszczenie wntrza tych
przewodw, a take innych urzdze i elementw instalacji, o ile ich konstrukcja nie pozwala na czyszczenie w
inny sposb ni poprzez te otwory, przy czym nie naley ich sytuowa w pomieszczeniach o podwyszonych
wymaganiach higienicznych.
7. Przewody prowadzone przez pomieszczenia lub przestrzenie nieogrzewane powinny mie izolacj ciepln
speniajc wymagania okrelone w 267 ust. 1.
8. Przewody instalacji klimatyzacji, przewody stosowane do recyrkulacji powietrza oraz prowadzce do
urzdze do odzyskiwania ciepa, a take przewody prowadzce powietrze zewntrzne przez ogrzewane
pomieszczenia, powinny mie izolacj ciepln i przeciwwilgociow.
154. 1. Urzdzenia i elementy wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by stosowane w sposb
umoliwiajcy uzyskanie zakadanej jakoci rodowiska w pomieszczeniu przy racjonalnym zuyciu energii.
2. Instalacje klimatyzacji powinny by wyposaone w odpowiednie urzdzenia pomiarowe suce do
sprawdzania warunkw pracy i kontroli zuycia energii.
3. Urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji, takie jak centrale, klimakonwektory wentylatorowe,
klimatyzatory, aparaty ogrzewcze i chodzco-wentylacyjne, powinny by tak instalowane, aby bya
zapewniona moliwo ich okresowej kontroli, konserwacji, naprawy lub wymiany.
4. Centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne usytuowane na zewntrz budynku powinny mie odpowiedni
obudow lub inne zabezpieczenie przed wpywem czynnikw atmosferycznych.
5. W przypadku pomieszcze o specjalnych wymaganiach higienicznych naley stosowa centrale
wentylacyjne i klimatyzacyjne umoliwiajce utrzymanie podwyszonej czystoci wewntrz obudowy,
wyposaone w owietlenie wewntrzne i wzierniki do kontroli stanu centrali z zewntrz.
6. Urzdzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed zanieczyszczeniami
znajdujcymi si w powietrzu zewntrznym, a w szczeglnych przypadkach w powietrzu obiegowym
(recyrkulacyjnym), za pomoc filtrw:
1) nagrzewnice, chodnice i urzdzenia do odzyskiwania ciepa - co najmniej klasy G4,
2) nawilacze - co najmniej klasy F6,
okrelonych w Polskiej Normie dotyczcej klasyfikacji filtrw powietrza.

7. Nawilacze w instalacji wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by zabezpieczone przed


przeciekaniem wody na zewntrz oraz przed przenoszeniem kropel wody przez powietrze wentylacyjne do
dalszych czci instalacji.
8. Poczenia wentylatorw z przewodami wentylacyjnymi powinny by wykonane za pomoc elastycznych
elementw czcych, z zachowaniem wymaga okrelonych w 267 ust. 7.
9. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji powinny by wyposaone w przepustnice zlokalizowane w
miejscach umoliwiajcych regulacj instalacji, a take odcicie dopywu powietrza zewntrznego i wypywu
powietrza wewntrznego.
155. 1. W budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego, owiaty, wychowania, opieki zdrowotnej i opieki
spoecznej, a take w pomieszczeniach biurowych przeznaczonych na pobyt ludzi, niewyposaonych w
wentylacj mechaniczn lub klimatyzacj, okna, w celu okresowego przewietrzania, powinny mie konstrukcj
umoliwiajc otwieranie co najmniej 50% powierzchni wymaganej zgodnie z 57 dla danego pomieszczenia.
2. Skrzyda okien, wietliki oraz nawietrzaki okienne, wykorzystywane do przewietrzania pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi, powinny by zaopatrzone w urzdzenia pozwalajce na atwe ich otwieranie i
regulowanie wielkoci otwarcia z poziomu podogi lub pomostu, take przez osoby niepenosprawne, jeeli nie
przewiduje si korzystania z pomocy innych wspuytkownikw.
3. W przypadku zastosowania w pomieszczeniach okien, drzwi balkonowych i innych zamkni otworw
zewntrznych o duej szczelnoci, uniemoliwiajcej infiltracj powietrza zewntrznego w iloci niezbdnej do
potrzeb wentylacyjnych, naley przewidzie nawiewn wentylacj mechaniczn lub odpowiednie urzdzenia
nawiewne, zgodnie z pkt 2.3.2 zacznika do rozporzdzenia.
4. Urzdzenia nawiewne, o ktrych mowa w ust. 3, powinny by stosowane zgodnie z wymaganiami
okrelonymi w Polskiej Normie dotyczcej wentylacji w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i
uytecznoci publicznej.
Rozdzia 7
Instalacja gazowa na paliwa gazowe
156. 1. Zaopatrzenie budynkw w gaz oraz instalacje gazowe powinny odpowiada potrzebom uytkowym i
warunkom wynikajcym z wasnoci fizykochemicznych gazu oraz warunkom technicznym przyczenia do
sieci gazowej, okrelonym przez dostawc gazu.
2. Instalacj gazow zasilan z sieci gazowej stanowi ukad przewodw za kurkiem gwnym, prowadzonych
na zewntrz lub wewntrz budynku, wraz z armatur, ksztatkami i innym wyposaeniem, a take urzdzeniami
do pomiaru zuycia gazu, urzdzeniami gazowymi oraz przewodami spalinowymi lub powietrznospalinowymi, jeeli s one elementem wyposaenia urzdze gazowych.
3. Instalacj gazow zasilan gazem pynnym ze staych zbiornikw lub baterii butli, znajdujcych si na
dziace budowlanej na zewntrz budynku, stanowi ukad przewodw za gwnym zaworem odcinajcym
zbiorniki, butle bd kolektor butli, prowadzonych na zewntrz lub wewntrz budynku, wraz z armatur,
ksztatkami i innym wyposaeniem, a take urzdzeniami do pomiaru zuycia gazu w przypadku instalacji
zasilajcej wicej ni jednego odbiorc, urzdzeniami gazowymi oraz przewodami spalinowymi lub
powietrzno-spalinowymi, jeeli stanowi one element skadowy urzdze gazowych.
4. Instalacj gazow zasilan gazem pynnym z indywidualnej butli, znajdujcej si wewntrz budynku,
stanowi butla gazowa, urzdzenie redukcyjne przy butli, przewd z armatur, ksztatkami i innym
wyposaeniem, a take urzdzenie gazowe wraz z przewodami spalinowymi lub powietrzno-spalinowymi,
jeeli stanowi one element skadowy urzdze gazowych.
157. 1. W przewodach gazowych, doprowadzajcych gaz do zewntrznej ciany budynku mieszkalnego,
zamieszkania zbiorowego, uytecznoci publicznej i rekreacji indywidualnej, nie powinno by cinienia
wyszego ni 500 kPa, a do cian zewntrznych pozostaych budynkw wyszego ni 1.600 kPa.
2. Instalacja gazowa w budynku powinna zapewnia doprowadzenie paliwa gazowego w iloci odpowiadajcej
potrzebom uytkowym oraz odpowiedni warto cinienia przed urzdzeniami gazowymi, zalen od rodzaju
paliwa gazowego zastosowanego do zasilania budynku, okrelon Polsk Norm dotyczc paliw gazowych,
przy czym cinienie to nie powinno by wysze ni 5 kPa.
3. Instalacja gazowa w budynku o wysokoci wikszej ni 35 m ponad poziomem terenu moe by
doprowadzona tylko do pomieszcze technicznych, w ktrych s zainstalowane urzdzenia gazowe,
usytuowanych w piwnicy lub na najniszej kondygnacji nadziemnej, a take na najwyszej kondygnacji
budynku lub nad t kondygnacj, pod warunkiem zastosowania urzdze stabilizujcych cinienie gazu.

4. Zastosowanie instalacji gazowej w budynkach o wysokoci ponad 25 m wymaga uzyskania pozytywnej


opinii wydanej przez waciwego komendanta wojewdzkiego Pastwowej Stray Poarnej.
5. Instalacje gazowe zasilane gazem pynnym mog by wykonywane tylko w budynkach niskich.
6. Zabrania si stosowania w jednym budynku gazu pynnego i gazu z sieci gazowej.
7. W budynku niskim, majcym w mieszkaniach instalacj zasilan gazem pynnym, dopuszcza si
usytuowanie kotowni gazowej zasilanej z sieci gazowej.
8. Instalacje gazowe zasilane gazem o gstoci wikszej od gstoci powietrza nie mog by stosowane w
pomieszczeniach, ktrych poziom podogi znajduje si poniej otaczajcego terenu oraz w ktrych znajduj si
studzienki lub kanay instalacyjne i rewizyjne poniej podogi.
158. 1. Instalacje sygnalizujce niedopuszczalny poziom stenia gazu mog by stosowane w budynkach, w
ktrych jest ustanowiony stay nadzr, zapewniajcy podejmowanie dziaa zaradczych, a take w budynkach
jednorodzinnych.
2. Czujki sygnalizujce niedopuszczalny poziom stenia gazu w budynkach, o ktrych mowa w ust. 1,
powinny by instalowane w piwnicach i suterenach oraz w pomieszczeniach, w ktrych istnieje moliwo
nagromadzenia gazu przy stanach awaryjnych instalacji lub przycza gazowego.
3. Sygnay alarmowe stanu zagroenia wybuchem w budynkach, z wyczeniem budynkw jednorodzinnych,
powinny by kierowane do sub lub osb zobowizanych do podjcia skutecznej akcji zapobiegawczej.
4. Zabrania si instalowania urzdze sygnalizacyjno-odcinajcych dopyw gazu do czci mieszkalnej
budynku wielorodzinnego. Nie dotyczy to indywidualnych urzdze sygnalizacyjno-odcinajcych dopyw gazu
do odrbnych mieszka.
5. Urzdzenia sygnalizacyjno-odcinajce dopyw gazu naley stosowa w tych pomieszczeniach, w ktrych
czna nominalna moc cieplna zainstalowanych urzdze gazowych jest wiksza ni 60 kW.
6. Zawr odcinajcy dopyw gazu do budynku, bdcy elementem skadowym urzdzenia sygnalizacyjnoodcinajcego, powinien by instalowany poza budynkiem, midzy kurkiem gwnym a wprowadzeniem
przewodu do budynku.
7. Instalacja gazowa przyczona do sieci gazowej wykonanej z rur metalowych powinna by zabezpieczona
przed wpywem prdw bdzcych oraz objta systemem elektrycznych pocze wyrwnawczych, o ktrych
mowa w 183 ust. 1 pkt 7.
159. 1. Instalacja gazowa budynku zasilanego z sieci gazowej powinna mie zainstalowany na przyczu kurek
gwny, umoliwiajcy odcicie dopywu gazu.
2. Kurek gwny powinien by zainstalowany na zewntrz budynku w wentylowanej szafce co najmniej z
materiau trudnozapalnego przy cianie, we wnce ciennej lub w odlegoci nieprzekraczajcej 10 m od
zasilanego budynku, w miejscu atwo dostpnym i zabezpieczonym przed wpywami atmosferycznymi,
uszkodzeniami mechanicznymi i dostpem osb niepowoanych.
3. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza si instalowanie kurka
gwnego w odlegoci wikszej ni 10 m od zasilanego budynku, w wentylowanej szafce, usytuowanej w linii
ogrodzenia od ulicy lub oglnego cigu pieszego z dostpem do niej od strony zewntrznej dziaki budowlanej.
4. W budynkach o charakterze monumentalnym dopuszcza si instalowanie kurkw gwnych w miejscach
atwo dostpnych z zewntrz, niebdcych pomieszczeniami, np. w podcieniach, przewitach, bramach, w
odlegoci nie wikszej ni 2 m od lica zewntrznego budynku.
5. Odlego kurka gwnego, montowanego przy cianie lub we wnce ciany budynku, od poziomu terenu
oraz najbliszej krawdzi okna, drzwi lub innego otworu w budynku powinna wynosi co najmniej 0,5 m.
6. W uzasadnionych przypadkach, wynikajcych z rozwizania funkcjonalno-przestrzennego budynku, moe
by zainstalowany wicej ni jeden kurek gwny. W takim przypadku instalacje zasilane z oddzielnych
przyczy nie mog by ze sob poczone.
7. W zwartej zabudowie rdmiejskiej dopuszcza si instalowanie kurka gwnego przed budynkiem, poniej
poziomu terenu, pod warunkiem zachowania wymaga waciwych dla armatury zaporowej montowanej na
gazocigach sieci gazowych.
8. Miejsce usytuowania kurka gwnego powinno by jednoznacznie oznakowane. Na budynku majcym
wicej ni jeden kurek gwny naley umieci informacj o liczbie i miejscach ich zainstalowania.
160. 1. W przypadku gdy z jednego przycza jest zasilany wicej ni jeden budynek, oprcz kurka gwnego,
naley zastosowa odrbne zawory niebdce kurkami gwnymi, odcinajce dopyw gazu do kadego z tych
budynkw.

2. W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej, gdy kurek gwny jest zainstalowany w
linii ogrodzenia w odlegoci wikszej ni 10 m, naley na cianie budynku dodatkowo zastosowa zawr
odcinajcy.
3. Zawory odcinajce, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, powinny spenia wymagania okrelone w 158 ust. 6.
161. 1. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej z sieci gazowej o cinieniu do 500 kPa, z ktrej korzysta wicej
ni jeden odbiorca lub w ktrej nominalne zuycie gazu jest wiksze ni 10 m3/h, w przeliczeniu na gaz ziemny
wysokometanowy, przed urzdzeniem redukcyjnym naley zainstalowa zawr odcinajcy, a za tym
urzdzeniem - zawr odcinajcy bdcy kurkiem gwnym.
2. W przypadku instalacji gazowej, zasilanej ze wsplnej sieci o cinieniu do 500 kPa, z ktrej korzysta jeden
odbiorca, a nominalne zuycie gazu jest mniejsze ni 10 m3/h, dopuszcza si, aby zawr odcinajcy
zainstalowany przed urzdzeniem redukcyjnym by traktowany jako kurek gwny. Przepis ten stosuje si
take, jeeli urzdzenie redukcyjne jest poczone w jeden zesp z gazomierzem.
162. Urzdzenia redukcyjne mog by instalowane wycznie na zewntrz budynku i powinny by zabezpieczone
przed dostpem osb niepowoanych i uszkodzeniami mechanicznymi.
163. 1. Przewody instalacji gazowej, prowadzone poniej poziomu terenu, poza budynkiem w odlegoci wikszej
ni 0,5 m od jego ciany zewntrznej, powinny spenia wymagania okrelone w przepisach odrbnych
dotyczcych sieci gazowych.
2. Przewody instalacji gazowej, poczwszy od 0,5 m przed zewntrzn cian budynku do kurkw
odcinajcych przed gazomierzami w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych lub do odgazie lokali
uytkowych w budynkach uytecznoci publicznej, powinny by wykonane z rur stalowych bez szwu bd z
rur stalowych ze szwem przewodowych, zgodnych z wymaganiami przedmiotowych Polskich Norm, czonych
przez spawanie.
3. Przewody instalacji gazowej w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji
indywidualnej, poczwszy od 0,5 m przed zewntrzn cian budynku do wyprowadzenia poza lico
wewntrzne tej ciany, powinny by wykonane z rur, o ktrych mowa w ust. 2.
4. Przewody instalacji gazowej w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji
indywidualnej, a take w pozostaych budynkach za gazomierzami lub odgazieniami prowadzcymi do
odrbnych mieszka lub lokali uytkowych powinny by wykonane z rur, o ktrych mowa w ust. 2, czonych
rwnie z zastosowaniem pocze gwintowanych bd te z rur miedzianych czonych przez lutowanie lutem
twardym.
5. Po zewntrznej stronie cian budynku nie mog by prowadzone przewody gazowe wykonane:
1) z rur stalowych, jeeli su do rozprowadzania paliw gazowych zawierajcych par wodn lub inne
skadniki ulegajce kondensacji w warunkach eksploatacyjnych,
2) z rur miedzianych.
6. Przewody instalacji gazowej dla gazu pynnego mog by prowadzone powyej poziomu terenu midzy
zbiornikiem, butl lub bateri butli a budynkiem, a take po zewntrznej cianie budynku, jeeli dugo tego
przewodu nie jest wiksza ni 10 m, a skadniki gazu nie podlegaj kondensacji w warunkach
eksploatacyjnych.
164. 1. Przewodw instalacji gazowych nie naley prowadzi przez pomieszczenia mieszkalne oraz
pomieszczenia, ktrych sposb uytkowania moe spowodowa naruszenie stanu technicznego instalacji lub
wpywa na parametry eksploatacyjne gazu.
2. Dopuszcza si prowadzenie przewodw instalacji gazowych przez pomieszczenia mieszkalne, pod
warunkiem zastosowania rur miedzianych, zgodnych z Polsk Norm dotyczc rur miedzianych do gazu,
czonych przez lutowanie lutem twardym, lub rur stalowych bez szwu i rur stalowych ze szwem
przewodowych, zgodnych z Polsk Norm dotyczc rur przewodowych, czonych przez spawanie.
3. Przewody instalacji gazowej, w stosunku do przewodw innych instalacji stanowicych wyposaenie
budynku (ogrzewczej wodocigowej, kanalizacyjnej, elektrycznej, piorunochronnej itp.), naley lokalizowa w
sposb zapewniajcy bezpieczestwo ich uytkowania. Odlego midzy przewodami instalacji gazowej a
innymi przewodami powinna umoliwia wykonywanie prac konserwacyjnych.
4. Poziome odcinki instalacji gazowych powinny by usytuowane w odlegoci co najmniej 0,1 m powyej
innych przewodw instalacyjnych, natomiast jeeli gsto gazu jest wiksza od gstoci powietrza - poniej
przewodw elektrycznych i urzdze iskrzcych.
5. Przewody instalacji gazowej krzyujce si z innymi przewodami instalacyjnymi powinny by od nich
oddalone co najmniej o 0,02 m.

6. Dopuszcza si prowadzenie przewodw gazowych z rur stalowych bez szwu i rur stalowych ze szwem
przewodowych, czonych za pomoc spawania przez jedn kondygnacj garau, znajdujc si bezporednio
pod kondygnacj nadziemn budynku, pod warunkiem zabezpieczenia tych przewodw przed uszkodzeniem
mechanicznym.
165. 1. Rozwizania techniczne instalacji gazowej powinny umoliwia samokompensacj wydue cieplnych
oraz eliminowa ewentualne odksztacenia instalacji, wywoane deformacj lub osiadaniem budynku.
2. Przewody instalacji gazowych w piwnicach i suterenach naley prowadzi na powierzchni cian lub pod
stropem, natomiast na pozostaych kondygnacjach nadziemnych dopuszcza si prowadzenie ich take w
bruzdach osonitych nieuszczelnionymi ekranami lub wypenionych - po uprzednim wykonaniu prby
szczelnoci instalacji - atwo usuwaln mas tynkarsk, niepowodujc korozji przewodw. Wypenianie bruzd,
w ktrych s prowadzone przewody z rur miedzianych, jest zabronione.
3. Przewody gazowe z rur stalowych, po wykonaniu prby szczelnoci, powinny by zabezpieczone przed
korozj.
166. 1. Urzdzenia pomiarowe zuycia gazu, zwane dalej "gazomierzami", powinny by zainstalowane oddzielnie
dla kadego z odbiorcw i zabezpieczone przed dostpem osb niepowoanych.
2. Lokalizacja gazomierzy powinna zapewnia atwy dostp do ich kontroli lub wymiany.
3. Przed kadym gazomierzem naley zainstalowa zawr odcinajcy. Jeeli gazomierz jest instalowany w
jednej szafce z kurkiem gwnym, uznaje si, e wymaganie to jest spenione.
4. Gazomierze mog by instalowane:
1) w szafkach z materiaw co najmniej trudnozapalnych, z otworami wentylacyjnymi:
a) na klatkach schodowych lub korytarzach oglnych,
b) na zewntrz budynku, razem z kurkiem gwnym instalacji gazowej, z zachowaniem warunkw
okrelonych w 159 i 160,
2) w szybach wentylowanych przeznaczonych dla pionw instalacyjnych, z drzwiczkami bez otworw
wentylacyjnych, dostpnymi od strony pomieszcze niemieszkalnych.
5. Dopuszcza si instalowanie gazomierzy, take bez szafek, w kuchniach stanowicych samodzielne
pomieszczenie oraz w przedpokojach w istniejcych budynkach mieszkalnych, podlegajcych przebudowie lub
w ktrych nastpuje remont instalacji gazowej.
6. Gazomierze mog by ponadto instalowane w wydzielonych i zamykanych pomieszczeniach piwnicznych,
jeeli maj one otwr okienny oraz przewd wentylacji grawitacyjnej wyprowadzony ponad dach lub przez
cian zewntrzn na wysoko co najmniej 2,5 m powyej terenu, w odlegoci nie mniejszej ni 0,5 m od
bocznej krawdzi okien, drzwi i innych otworw.
167. Gazomierzy nie mona instalowa:
1) w pomieszczeniach mieszkalnych, azienkach lub innych, w ktrych wystpuje zagroenie korozyjne
(wilgo, opary zwizkw chemicznych itp.),
2) we wsplnych wnkach z licznikami elektrycznymi,
3) w odlegoci mniejszej w rzucie poziomym ni 1 m od palnika gazowego lub innego paleniska,
4) w odlegoci mniejszej ni 3 m od urzdzenia gazowego, mierzc w rozwiniciu dugoci przewodu.
168. 1. Gazomierze naley instalowa w przedziale wysokoci od 0,3 m do 1,8 m od poziomu podogi do spodu
gazomierza lub co najmniej 0,5 m od poziomu terenu.
2. Gazomierze do pomiaru przepywu gazu o gstoci mniejszej od gstoci powietrza powinny by
umieszczone powyej licznika elektrycznego i innych urzdze mogcych iskrzy, a do gazu o gstoci
wikszej od gstoci powietrza - o co najmniej 0,3 m poniej licznika i takich urzdze.
3. Gazomierze instalowane bez szafek, na tym samym poziomie co liczniki elektryczne lub inne mogce
iskrzy urzdzenia, powinny by od nich oddalone co najmniej o 1 m.
4. Dopuszcza si zmniejszenie odlegoci, o ktrej jest mowa w ust. 3, jeeli midzy tymi urzdzeniami
zostanie wykonana przegroda z materiau niepalnego o wysokoci co najmniej 0,5 m powyej i poniej
gazomierza oraz wysigu wikszym o co najmniej 0,1 m od odlegoci lica gazomierza od ciany, na ktrej jest
zainstalowany.
169. Rozwizania techniczne pocze gazomierzy i urzdze gazowych z instalacj powinny umoliwia ich
odczenie bez koniecznoci demontau czci instalacji.

170. 1. Urzdzenia gazowe mog by instalowane wycznie w pomieszczeniach speniajcych warunki dotyczce
ich wysokoci, kubatury, wentylacji i odprowadzenia spalin, a take dopywu powietrza do spalania okrelone
w rozporzdzeniu, w Polskich Normach i przepisach odrbnych.
2. Urzdzenia gazowe z otwart komor spalania, przez co rozumie si urzdzenia typu A i B, nie mog by
instalowane w pomieszczeniach mieszkalnych, z zastrzeeniem 93 ust. 2 i 3.
3. Urzdzenia gazowe z zamknit komor spalania, przez co rozumie si urzdzenia typu C, mog by
instalowane w pomieszczeniach mieszkalnych, niezalenie od rodzaju wystpujcej w nich wentylacji, pod
warunkiem zastosowania koncentrycznych przewodw powietrzno-spalinowych, z zachowaniem wymaga
175.
171. Urzdzenia gazowe, pozostajce bez staego dozoru w czasie ich uytkowania, takie jak koty gazowe lub
ogrzewacze pomieszcze, powinny by wyposaone w samoczynnie dziaajce zabezpieczenia przed skutkami
spadku cinienia lub przerw w dopywie gazu.

172. 1. Maksymalne, czne obcienie cieplne przypadajce na 1 m3 kubatury, suce do okrelania wymaganej
kubatury pomieszczenia, w ktrym s zainstalowane urzdzenia gazowe, pobierajce powietrze do spalania z
tego pomieszczenia, nie moe przekracza wartoci okrelonych w poniszej tabeli:
Maksymalne obcienie cieplne urzdze gazow
Rodzaje pomieszcze
na 1 m3 kubatury pomieszczenia
typ A - bez
odprowadzenia spalin

typ B - z
odprowadzeniem spa

Pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt


ludzi oraz wnki kuchenne poczone z
przedpokojem

175 W
(150kcal/h)

350 W
(300 kcal/h)

Pomieszczenia nieprzeznaczone na stay


pobyt ludzi, w tym pomieszczenia kuchenne w
mieszkaniach

930 W
(800 kcal/h)

4.650 W
(4.000 kcal/h)

2. W przypadku instalowania w jednym pomieszczeniu urzdze gazowych bez odprowadzenia spalin i z


odprowadzeniem spalin, czne obcienie cieplne pochodzce od tych urzdze przypadajce na 1 m3
kubatury pomieszczenia nie moe przekracza wielkoci podanych w tabeli w ust. 1, kolumna 2.
3. Kubatura pomieszcze, w ktrych instaluje si urzdzenia gazowe, nie powinna by mniejsza ni:
1) 8 m3 - w przypadku urzdze pobierajcych powietrze do spalania z tych pomieszcze,
2) 6,5 m3 - w przypadku urzdze z zamknit komor spalania.
4. Pomieszczenia, w ktrych instaluje si urzdzenia gazowe, powinny mie wysoko co najmniej 2,2 m.
5. W budynkach jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej i rekreacji indywidualnej,
wzniesionych przed dniem wejcia w ycie rozporzdzenia, dopuszcza si instalowanie gazowych kotw
grzewczych w pomieszczeniach technicznych o wysokoci co najmniej 1,9 m, z zachowaniem warunkw
okrelonych w ust. 1 i 170 ust. 1 i 2.
173. 1. Przy instalowaniu urzdze gazowych naley speni nastpujce warunki:
1) urzdzenia gazowe naley poczy ze stalowymi lub miedzianymi przewodami instalacji gazowej na
stae lub z zastosowaniem elastycznych przewodw metalowych,
2) zawr odcinajcy dopyw gazu do urzdzenia naley umieci w pomieszczeniu, w ktrym jest
zainstalowane urzdzenie gazowe, w miejscu atwo dostpnym, w odlegoci nie wikszej ni 1 m od krca
przyczeniowego,

3) kuchnie i kuchenki gazowe naley instalowa w odlegoci co najmniej 0,5 m od okien do boku
urzdzenia, liczc w rzucie poziomym,
4) ogrzewacze pomieszcze, ktrych temperatura oson moe przekroczy 60C, naley instalowa w
odlegoci co najmniej 0,3 m od cian z materiaw atwo zapalnych, otynkowanych oraz w odlegoci 0,6
m od elementw cian z materiaw atwo zapalnych, nieosonitych tynkiem,
5) grzejniki gazowe wody przepywowej naley instalowa na cianach z materiaw niepalnych bd
odizolowa je od ciany z materiaw palnych pyt z materiau niepalnego.
2. Urzdzenia gazowe, wymagajce przemieszczania, takie jak palniki, kolby, lutownice, mog by instalowane
za pomoc przewodw elastycznych przeznaczonych do takich celw.
174. 1. Grzewcze urzdzenie gazowe, jak koty, ogrzewacze pomieszcze, grzejniki wody przepywowej,
niezalenie od ich obcie cieplnych, powinny by poczone na stae przewodami z indywidualnymi
kanaami spalinowymi, z zachowaniem wymaga Polskich Norm dotyczcych poszczeglnych typw urzdze
gazowych.
2. Przewody i kanay spalinowe odprowadzajce spaliny od urzdze gazowych na zasadzie cigu naturalnego
powinny posiada przekroje wynikajce z oblicze oraz zapewnia podcinienie cigu w wysokoci
odpowiedniej dla typu urzdzenia i jego mocy cieplnej.
3. Dopuszcza si stosowanie zbiorczych przewodw systemw powietrzno-spalinowych przystosowanych do
pracy z urzdzeniami z zamknit komor spalania, wyposaonymi w zabezpieczenia przed zanikiem cigu
kominowego.
4. Dopuszcza si stosowanie indywidualnych przewodw powietrznych i spalinowych jako zestawu wyrobw
sucych do doprowadzenia powietrza do urzdzenia gazowego i odprowadzenia spalin na zewntrz.
5. Dopuszcza si w pomieszczeniu kotowni przyczenie kilku kotw do wsplnego kanau spalinowego w
przypadku:
1) kotw pobierajcych powietrze do spalania z pomieszczenia, pod warunkiem zastosowania
skrzyniowego przerywacza cigu lub wyposaenia kotw w czujniki zaniku cigu kominowego
wyczajcych rwnoczenie wszystkie koty,
2) wykonania dla kotw z palnikami nadmuchowymi przewodu spalinowego o przekroju poprzecznym nie
mniejszym ni 1,6 sumy przekrojw przewodw odprowadzajcych spaliny z poszczeglnych kotw, a
take wyposaenie wylotu przewodu spalinowego w czujnik zaniku cigu kominowego, wyczajcego
rwnoczenie wszystkie koty.
6. Przewody i kanay spalinowe, odprowadzajce spaliny od kotw, powinny by dostosowane do warunkw
pracy danego typu urzdze oraz spenia wymagania okrelone w Polskiej Normie dotyczcej kotw
grzewczych wodnych.
7. Przewody i kanay spalinowe odprowadzajce spaliny od urzdze gazowych, z wyczeniem kotw,
powinny spenia nastpujce wymagania:
1) przekroje poprzeczne przewodu, a take kanau spalinowego powinny by stae na caej dugoci,
2) dugo pionowych przewodw spalinowych powinna by nie mniejsza ni 0,22 m, a przewodw
poziomych uoonych ze spadkiem co najmniej 5% w kierunku urzdzenia - nie wiksza ni 2 m,
3) dugo kanau spalinowego mierzona od osi wlotu przewodu spalinowego do krawdzi wylotu kanau
nad dachem powinna by nie mniejsza ni 2 m,
4) wyloty kanaw spalinowych, jeeli wynika to z warunkw pracy urzdze, powinny by zaopatrzone w
wywietrzniki dobrane do iloci spalin, dugoci odcinkw pionowych, pooenia w okrelonej strefie
wiatrowej i warunkw lokalnych.
8. Dopuszcza si instalowanie przepustnic w przewodach odprowadzajcych spaliny z poszczeglnych
urzdze, jeeli ich dziaanie nie zakca przepywu spalin.
9. Urzdzenia gazowe wyposaone w palniki nadmuchowe powinny by poczone przewodami z kanaami
spalinowymi, ktrych przekroje naley dobiera z uwzgldnieniem nadcinie wystpujcych w komorach
spalania tych urzdze.
10. Nad urzdzeniami gazowymi typu restauracyjnego z odprowadzeniem spalin do pomieszczenia naley
umieszcza okapy odprowadzajce te spaliny do kanaw spalinowych, przy czym dla urzdze o mocy
cieplnej wikszej ni 30 kW naley instalowa czujniki, wyczajce urzdzenie w przypadku zaniku cigu
kominowego.
175. 1. Indywidualne koncentryczne przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody powietrzne i
spalinowe od urzdze gazowych z zamknit komor spalania mog by wyprowadzone przez zewntrzn
cian budynku, jeeli urzdzenia te maj nominaln moc ciepln nie wiksz ni:
1) 21 kW - w wolno stojcych budynkach jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,

2) 5 kW - w pozostaych budynkach mieszkalnych.


2. Wyloty przewodw, o ktrych mowa w ust. 1 pkt 2, powinny znajdowa si wyej ni 2,5 m ponad
poziomem terenu.
3. Odlego midzy wylotami przewodw, o ktrych mowa w ust. 1, powinna by nie mniejsza ni 3 m, a
odlego tych wylotw od najbliszej krawdzi okien i ryzalitw przesaniajcych nie mniejsza ni 0,5 m.
4. W budynkach produkcyjnych i magazynowych oraz halach sportowych i widowiskowych nie ogranicza si
nominalnej mocy cieplnej urzdze z zamknit komor spalania, od ktrych indywidualne koncentryczne
przewody powietrzno-spalinowe lub oddzielne przewody powietrzne i spalinowe s wyprowadzone przez
zewntrzn cian budynku, jeeli odlego tej ciany od granicy dziaki budowlanej wynosi co najmniej 8 m,
a od ciany innego budynku z oknami nie mniej ni 12 m, a take jeeli wyloty przewodw znajduj si wyej
ni 3 m ponad poziomem terenu.
176. 1. Pomieszczenia przeznaczone do instalowania kotw na paliwa gazowe powinny odpowiada wymaganiom
172 oraz innym przepisom rozporzdzenia, a take odpowiada wymaganiom okrelonym w Polskiej Normie
dotyczcej kotowni wbudowanych na paliwa gazowe o gstoci wzgldnej mniejszej ni 1.
2. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej do 30 kW mog by instalowane w pomieszczeniach
nieprzeznaczonych na stay pobyt ludzi oraz w miejscach, o ktrych mowa w ust. 3.
3. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej powyej 30 kW do 60 kW naley instalowa w
pomieszczeniu technicznym lub w przewidzianym wycznie na kotowni budynku wolno stojcym.
4. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej powyej 60 kW do 2.000 kW naley instalowa w sucym
wycznie do tego celu pomieszczeniu technicznym lub w budynku wolno stojcym przeznaczonym wycznie
na kotowni.
5. Koty na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej powyej 2.000 kW mog by instalowane wycznie w
budynku wolno stojcym przeznaczonym na kotowni.
6. Kubatura pomieszcze z kotami na paliwa gazowe o cznej mocy cieplnej do 60 kW oraz z kotami o mocy
cieplnej powyej 60 kW pobierajcymi powietrze z pomieszcze powinna odpowiada wymaganiom
okrelonym w 172.
7. Kubatura pomieszcze z kotami, o ktrych mowa w ust. 4 i 5, z zamknit komor spalania, powinna by
okrelana indywidualnie, przy uwzgldnieniu warunkw technicznych i technologicznych, a take wymaga
eksploatacyjnych.
8. W pomieszczeniu z zainstalowanymi kotami, o ktrych mowa w ust. 4 i 5, zabrania si instalowania
urzdze przeznaczonych do pomiaru zuycia gazu.
9. Do pomieszcze technicznych z zainstalowanymi kotami o cznej mocy cieplnej powyej 60 kW do 2.000
kW, zlokalizowanych w budynku o innym przeznaczeniu ni kotownia, naley doprowadzi odrbny przewd
gazowy, z ktrego nie mog by zasilane pozostae urzdzenia gazowe w tym budynku.
177. Urzdzenia gazowe instalowane w budynku mog by zasilane gazem pynnym z indywidualnych butli o
nominalnej zawartoci gazu do 11 kg, pod warunkiem spenienia nastpujcych wymaga:
1) w jednym mieszkaniu, warsztacie lub lokalu uytkowym nie naley instalowa wicej ni dwch butli,
2) w pomieszczeniu, w ktrym instaluje si butl, naley zachowa temperatur nisz ni 35C,
3) butl naley instalowa wycznie w pozycji pionowej,
4) butl naley zabezpieczy przed uszkodzeniami mechanicznymi,
5) midzy butl a urzdzeniem promieniujcym ciepo, z wyczeniem zestaww urzdze gazowych z
butlami, naley zachowa odlego co najmniej 1,5 m,
6) butli nie naley umieszcza w odlegoci mniejszej ni 1 m od urzdze mogcych powodowa
iskrzenie,
7) urzdzenia gazowe naley czy z reduktorem cinienia gazu na butli za pomoc elastycznego
przewodu o dugoci nieprzekraczajcej 3 m i wytrzymaoci na cinienie co najmniej 300 kPa, odpornego
na skadniki gazu pynnego, uszkodzenia mechaniczne oraz temperatur do 60C,
8) urzdzenie gazowe o mocy cieplnej przekraczajcej 10 kW naley czy z przewodem elastycznym, o
ktrym mowa w pkt 7, rur stalow o dugoci co najmniej 0,5 m.
178. Instalacje gazowe w budynku lub w zespole budynkw mog by zasilane gazem pynnym z butli gazowej o
nominalnej zawartoci gazu do 33 kg lub z baterii takich butli, pod warunkiem spenienia nastpujcych
wymaga:
1) butle powinny by umieszczone na zewntrz budynku, w miejscu oznakowanym, na utwardzonym
podou, pod zadaszeniem chronicym od wpywu czynnikw atmosferycznych,
2) liczba butli w baterii nie moe przekracza 10,

3) butle w baterii powinny by podczone do kolektora wykonanego z rury stalowej bez szwu lub rury
przewodowej czonej przez spawanie,
4) odlego butli od najbliszych otworw okiennych lub drzwiowych w cianie zewntrznej budynku nie
powinna by mniejsza ni 2 m,
5) butle nie mog by sytuowane w zagbieniach terenu.
179. 1. Instalacje gazowe w budynku lub w zespole budynkw mog by zasilane z jednego zbiornika gazu
pynnego bd zespou takich zbiornikw, pod warunkiem spenienia wymaga okrelonych w przepisach
odrbnych dotyczcych ich lokalizacji, ochrony przed dziaaniem czynnikw atmosferycznych oraz
ograniczenia dostpu osobom niepowoanym.
2. Zbiorniki gazu pynnego nie mog by sytuowane w zagbieniach terenu, w miejscach podmokych oraz w
odlegoci mniejszej ni 5 m od roww, studzienek lub wpustw kanalizacyjnych.
Rozdzia 8
Instalacja elektryczna
180. Instalacja i urzdzenia elektryczne, przy zachowaniu przepisw rozporzdzenia, przepisw odrbnych
dotyczcych dostarczania energii, ochrony przeciwpoarowej, ochrony rodowiska oraz bezpieczestwa i
higieny pracy, a take wymaga Polskich Norm odnoszcych si do tych instalacji i urzdze, powinny
zapewnia:
1) dostarczanie energii elektrycznej o odpowiednich parametrach technicznych do odbiornikw, stosownie
do potrzeb uytkowych,
2) ochron przed poraeniem prdem elektrycznym, przepiciami czeniowymi i atmosferycznymi,
powstaniem poaru, wybuchem i innymi szkodami,
3) ochron przed emisj drga i haasu powyej dopuszczalnego poziomu oraz przed szkodliwym
oddziaywaniem pola elektromagnetycznego.
181. 1. Budynek, w ktrym zanik napicia w elektrycznej sieci zasilajcej moe spowodowa zagroenie ycia lub
zdrowia ludzi, powane zagroenie rodowiska, a take znaczne straty materialne, naley zasila co najmniej z
dwch niezalenych, samoczynnie zaczajcych si rde energii elektrycznej, oraz wyposaa w
samoczynnie zaczajce si owietlenie awaryjne (bezpieczestwa i ewakuacyjne). W budynku
wysokociowym jednym ze rde zasilania powinien by zesp prdotwrczy.
2. Owietlenie bezpieczestwa naley stosowa w pomieszczeniach, w ktrych nawet krtkotrwae wyczenie
owietlenia podstawowego moe spowodowa nastpstwa wymienione w ust. 1, przy czym czas dziaania tego
owietlenia powinien by dostosowany do warunkw wystpujcych w pomieszczeniu i wynosi nie mniej ni
1 godzin.
3. Owietlenie ewakuacyjne naley stosowa:
1) w pomieszczeniach:
a) widowni kin, teatrw i filharmonii oraz innych sal widowiskowych,
b) audytoriw, sal konferencyjnych, lokali rozrywkowych oraz sal sportowych przeznaczonych dla
ponad 200 osb,
c) wystawowych w muzeach,
d) o powierzchni ponad 1.000 m2 w garaach owietlonych wycznie wiatem sztucznym,
e) o powierzchni ponad 2.000 m2 w budynkach uytecznoci publicznej i zamieszkania zbiorowego,
2) na drogach ewakuacyjnych:
a) z pomieszcze wymienionych w pkt 1,
b) owietlonych wycznie wiatem sztucznym,
c) w szpitalach i innych budynkach przeznaczonych przede wszystkim do pobytu ludzi o ograniczonej
zdolnoci poruszania si,
d) w wysokich i wysokociowych budynkach uytecznoci publicznej i zamieszkania zbiorowego.
4. Owietlenie ewakuacyjne nie jest wymagane w pomieszczeniach, w ktrych owietlenie bezpieczestwa
spenia warunek okrelony w ust. 5 dla owietlenia ewakuacyjnego, a take wymagania Polskich Norm w tym
zakresie.
5. Owietlenie ewakuacyjne powinno dziaa przez co najmniej 2 godziny od zaniku owietlenia
podstawowego.
6. W pomieszczeniu, ktre jest uytkowane przy zgaszonym owietleniu podstawowym, naley stosowa
owietlenie przeszkodowe, zasilane napiciem bezpiecznym, suce uwidocznieniu przeszkd wynikajcych z

ukadu budynku, drogi komunikacyjnej lub sposobu jego uytkowania, a take podwietlane znaki wskazujce
kierunki ewakuacji.
7. Owietlenie bezpieczestwa, ewakuacyjne i przeszkodowe oraz podwietlane znaki wskazujce kierunki
ewakuacji naley wykonywa zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi wymaga w tym zakresie.
182. Pomieszczenie stacji transformatorowej moe by sytuowane w budynkach o innym przeznaczeniu, jeeli s
spenione warunki okrelone w 96 oraz:
1) zostanie zachowana odlego pozioma i pionowa od pomieszcze przeznaczonych na stay pobyt ludzi
co najmniej 2,8 m,
2) ciany i stropy bd stanowiy oddzielenia przeciwpoarowe oraz bd miay zabezpieczenia przed
przedostawaniem si cieczy i gazw.
183. 1. W instalacjach elektrycznych naley stosowa:
1) zcza instalacji elektrycznej budynku, umoliwiajce odczenie od sieci zasilajcej i usytuowane w
miejscu dostpnym dla dozoru i obsugi oraz zabezpieczone przed uszkodzeniami, wpywami
atmosferycznymi, a take ingerencj osb niepowoanych,
2) oddzielny przewd ochronny i neutralny, w obwodach rozdzielczych i odbiorczych,
3) urzdzenia ochronne rnicowoprdowe lub odpowiednie do rodzaju i przeznaczenia budynku bd
jego czci, inne rodki ochrony przeciwporaeniowej,
4) wyczniki nadprdowe w obwodach odbiorczych,
5) zasad selektywnoci (wybirczoci) zabezpiecze,
6) przeciwpoarowe wyczniki prdu,
7) poczenia wyrwnawcze gwne i miejscowe, czce przewody ochronne z czciami
przewodzcymi innych instalacji i konstrukcji budynku,
8) zasad prowadzenia tras przewodw elektrycznych w liniach prostych, rwnolegych do krawdzi
cian i stropw,
9) przewody elektryczne z yami wykonanymi wycznie z miedzi, jeeli ich przekrj nie przekracza
10 mm2,
10) urzdzenia ochrony przeciwprzepiciowej.
2. Przeciwpoarowy wycznik prdu, odcinajcy dopyw prdu do wszystkich obwodw, z wyjtkiem
obwodw zasilajcych instalacje i urzdzenia, ktrych funkcjonowanie jest niezbdne podczas poaru, naley
stosowa w strefach poarowych o kubaturze przekraczajcej 1.000 m3 lub zawierajcych strefy zagroone
wybuchem.
3. Przeciwpoarowy wycznik prdu powinien by umieszczony w pobliu gwnego wejcia do obiektu lub
zcza i odpowiednio oznakowany.
4. Odcicie dopywu prdu przeciwpoarowym wycznikiem nie moe powodowa samoczynnego zaczenia
drugiego rda energii elektrycznej, w tym zespou prdotwrczego, z wyjtkiem rda zasilajcego
owietlenie awaryjne, jeeli wystpuje ono w budynku.
184. 1. Jako uziomy instalacji elektrycznej naley wykorzystywa metalowe konstrukcje budynkw, zbrojenia
fundamentw oraz inne metalowe elementy umieszczone w niezbrojonych fundamentach stanowice sztuczny
uziom fundamentowy.
2. Dopuszcza si wykorzystywanie jako uziomy instalacji elektrycznej metalowych przewodw sieci
wodocigowej, pod warunkiem zachowania wymaga Polskiej Normy dotyczcej uziemie i przewodw
ochronnych oraz uzyskania zgody jednostki eksploatujcej t sie.
3. Instalacja piorunochronna, o ktrej mowa w 53 ust. 2, powinna by wykonana zgodnie z Polsk Norm
dotyczc ochrony odgromowej obiektw budowlanych.
185. 1. Instalacja odbiorcza w budynku i w samodzielnym lokalu powinna by wyposaona w urzdzenia do
pomiaru zuycia energii elektrycznej, usytuowane w miejscu atwo dostpnym i zabezpieczone przed
uszkodzeniami i ingerencj osb niepowoanych.
2. W budynku wielorodzinnym liczniki pomiaru zuycia energii elektrycznej naley umieszcza poza lokalami
mieszkalnymi, w zamykanych szafkach.
186. 1. Prowadzenie instalacji i rozmieszczenie urzdze elektrycznych w budynku powinno zapewnia
bezkolizyjno z innymi instalacjami w zakresie odlegoci i ich wzajemnego usytuowania oraz uwzgldnia
warunki okrelone w 164.

2. Gwne, pionowe cigi instalacji elektrycznej w budynku wielorodzinnym, zamieszkania zbiorowego i


uytecznoci publicznej naley prowadzi poza mieszkaniami i pomieszczeniami uytkowymi, w wydzielonych
kanaach lub szybach instalacyjnych, zgodnie z Polskimi Normami dotyczcymi wymaga w tym zakresie.
187. 1. Przewody i kable elektryczne naley prowadzi w sposb umoliwiajcy ich wymian bez potrzeby
naruszania konstrukcji budynku.
2. Dopuszcza si prowadzenie przewodw elektrycznych wtynkowych, pod warunkiem pokrycia ich warstw
tynku o gruboci co najmniej 5 mm.
3. Przewody i kable wraz z zamocowaniami stosowane w systemach zasilania i sterowania urzdzeniami
sucymi ochronie przeciwpoarowej powinny zapewnia cigo dostawy energii elektrycznej w warunkach
poaru przez wymagany czas dziaania urzdzenia przeciwpoarowego, jednak nie mniejszy ni 90 minut.
4. Dopuszcza si ograniczenie czasu zapewnienia cigoci dostawy energii elektrycznej do urzdze sucych
ochronie przeciwpoarowej, o ktrej mowa w ust. 3, do 30 minut, dla przewodw i kabli znajdujcych si w
obrbie przestrzeni chronionych staym urzdzeniem ganiczym tryskaczowym oraz dla przewodw i kabli
zasilajcych i sterujcych urzdzeniami klap dymowych.
188. 1. Obwody odbiorcze instalacji elektrycznej w budynku wielorodzinnym naley prowadzi w obrbie kadego
mieszkania lub lokalu uytkowego.
2. W instalacji elektrycznej w mieszkaniu naley stosowa wyodrbnione obwody: owietlenia, gniazd
wtyczkowych oglnego przeznaczenia, gniazd wtyczkowych w azience, gniazd wtyczkowych do urzdze
odbiorczych w kuchni oraz obwody do odbiornikw wymagajcych indywidualnego zabezpieczenia.
189. 1. Pomieszczenia w mieszkaniu naley wyposaa w wypusty owietleniowe oraz w niezbdn liczb
odpowiednio rozmieszczonych gniazd wtyczkowych.
2. Instalacja owietleniowa w pokojach powinna umoliwia zaczanie rde wiata za pomoc cznikw
wieloobwodowych.
190. W budynku wielorodzinnym owietlenie i odbiorniki w pomieszczeniach komunikacji oglnej oraz
technicznych i gospodarczych powinny by zasilane z tablic administracyjnych.
191. Mieszkania w budynku wielorodzinnym i odrbne mieszkania w budynku zamieszkania zbiorowego naley
wyposay w instalacj wejciowej sygnalizacji dzwonkowej, a w razie przeznaczenia ich dla osb
niepenosprawnych - rwnie w odpowiedni sygnalizacj alarmowo-przyzywow.
192. 1. W budynku wymagajcym, zgodnie z 56, przystosowania do wyposaenia w instalacje
telekomunikacyjne, w tym radiowo-telewizyjne, gwne cigi tych instalacji powinny by prowadzone poza
lokalami mieszkalnymi oraz pomieszczeniami uytkowymi, ktrych sposb uytkowania moe spowodowa
przerwy lub zakcenia przekazywanego sygnau.
2. Miejsce lub pomieszczenie przeznaczone na urzdzenia techniczne, zwizane z instalacj telekomunikacyjn,
w tym radiowo-telewizyjn, powinno by atwo dostpne dla obsugi technicznej i zabezpieczone przed
ingerencj osb nieuprawnionych.
3. Elementy instalacji telekomunikacyjnej, w tym radiowo-telewizyjnej, o ktrej mowa w ust. 1, naley obj
elektrycznymi poczeniami wyrwnawczymi, o ktrych mowa w 183 ust. 1 pkt 7, a elementy wyprowadzone
ponad dach poczy z instalacj piorunochronn, o ktrej mowa w 184 ust. 3.
Rozdzia 9
Urzdzenia dwigowe
193. 1. W budynkach, o ktrych mowa w 54 ust. 1 i 2, liczb i parametry techniczno-uytkowe dwigw naley
ustala z uwzgldnieniem przeznaczenia budynku, jego wysokoci oraz liczby i rodzaju uytkownikw.
2. Co najmniej jeden z dwigw sucych komunikacji oglnej w budynku z pomieszczeniami
przeznaczonymi na pobyt ludzi, a take w kadej wydzielonej w pionie, odrbnej czci (segmencie) takiego
budynku, powinien by przystosowany do przewozu mebli, chorych na noszach i osb niepenosprawnych.
2a. Kabina dwigu osobowego dostpna dla osb niepenosprawnych powinna mie szeroko co najmniej 1,1
m i dugo 1,4 m, porcze na wysokoci 0,9 m oraz tablic przyzywow na wysokoci od 0,8 m do 1,2 m w

odlegoci nie mniejszej ni 0,5 m od naroa kabiny z dodatkowym oznakowaniem dla osb niewidomych i
informacj gosow.
3. W rdmiejskiej zabudowie uzupeniajcej w redniowysokim budynku mieszkalnym wielorodzinnym,
majcym nie wicej ni 3 mieszkania dostpne z klatki schodowej na kondygnacji, dopuszcza si instalowanie
dwigu niespeniajcego wymaga, okrelonych w ust. 2, poza przystosowaniem do potrzeb osb
niepenosprawnych.
4. Dwigi przeznaczone dla ekip ratowniczych powinny spenia wymagania okrelone w 253 oraz w
przepisach odrbnych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej.
194. 1. Dostp do dwigu powinien by zapewniony z kadej kondygnacji uytkowej. Nie dotyczy to kondygnacji
nadbudowanej lub powstaej w wyniku adaptacji strychu na cele mieszkalne lub inne cele uytkowe.
2. Rnica poziomw podogi kabiny dwigu, zatrzymujcego si na kondygnacji uytkowej, i posadzki tej
kondygnacji przy wyjciu z dwigu nie powinna by wiksza ni 0,02 m.
195. Odlego pomidzy zamknitymi drzwiami przystankowymi dwigu a przeciwleg cian lub inn
przegrod powinna wynosi co najmniej:
1) dla dwigw osobowych - 1,6 m,
2) dla dwigw towarowych maych - 1,8 m,
3) dla dwigw szpitalnych i towarowych - 3 m.
196. 1. Szyby dwigw z napdem elektrycznym w budynku mieszkalnym wielorodzinnym i zamieszkania
zbiorowego powinny by oddylatowane od cian i stropw budynku.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, dopuszcza si instalowanie dwigw z napdem elektrycznym bez
wykonywania dylatacji szybw dwigowych, pod warunkiem ich oddzielenia od pomieszcze mieszkalnych
pomieszczeniami nieprzeznaczonymi na stay pobyt ludzi.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy dwigw z napdem hydraulicznym, dwigw
towarowych maych, dwigw z maszynowni doln lub boczn oraz dwigw z wcigarkami
bezreduktorowymi, z zastrzeeniem 96 ust. 1.
197. 1. Zespoy napdowe dwigu powinny by zamocowane w sposb uniemoliwiajcy przenoszenie si drga
na konstrukcj budynku.
2. Sytuowanie maszynowni dwigw obok pokojw mieszkalnych jest zabronione. Nie dotyczy to kondygnacji
nadbudowanej lub powstaej w wyniku adaptacji strychu na cele mieszkalne, z zachowaniem warunkw
okrelonych w 96.
3. Maszynownia dwigw powinna by wyposaona w urzdzenia umoliwiajce podnoszenie elementw
instalacji dwigowych.
198. 1. Szyby i maszynownie dwigw mog by umieszczane poza obrbem budynkw, pod warunkiem
zapewnienia w nich minimalnej temperatury +5C.
2. Szyby dwigu powinny by wykonane z materiaw niepylcych lub by zabezpieczone powok niepylc.
3. Elementy szybw i maszynowni dwigw wykonane z metalu naley obj elektrycznymi poczeniami
wyrwnawczymi, o ktrych mowa w 183 ust. 1 pkt 7.
199. Prowadzenie bezporednio pod szybami dwigowymi drg komunikacyjnych oraz sytuowanie pomieszcze
przeznaczonych na pobyt ludzi jest zabronione. Nie dotyczy to przypadkw, gdy strop pod szybem dwigu
wytrzymuje obcienie zmienne co najmniej 5.000 N/m2, a pod tras jazdy przeciwwagi znajduje si filar
oparty na staym podou lub gdy przeciwwaga wyposaona jest w chwytacze.
200. W szpitalach i budynkach opieki spoecznej kady dwig powinien by umieszczony w odrbnym szybie. W
innych budynkach w jednym szybie mona umieszcza nie wicej ni 3 dwigi.
201. W szybach dwigowych mona umieszcza wycznie urzdzenia i przewody zwizane z prac i konserwacj
dwigu.
202. Szczegowe wymagania, jakim powinny odpowiada pomieszczenia maszynowni, linowni oraz szyby
dwigw, w tym nadszybia i podszybia, okrelaj przepisy o dozorze technicznym.

Dzia V
Bezpieczestwo konstrukcji
203. Budynki i urzdzenia z nimi zwizane powinny by projektowane i wykonywane w taki sposb, aby
obcienia mogce na nie dziaa w trakcie budowy i uytkowania nie prowadziy do:
1) zniszczenia caoci lub czci budynku,
2) przemieszcze i odksztace o niedopuszczalnej wielkoci,
3) uszkodzenia czci budynkw, pocze lub zainstalowanego wyposaenia w wyniku znacznych
przemieszcze elementw konstrukcji,
4) zniszczenia na skutek wypadku, w stopniu nieproporcjonalnym do jego przyczyny.
204. 1. Konstrukcja budynku powinna spenia warunki zapewniajce nieprzekroczenie stanw granicznych
nonoci oraz stanw granicznych przydatnoci do uytkowania w adnym z jego elementw i w caej
konstrukcji.
2. Stany graniczne nonoci uwaa si za przekroczone, jeeli konstrukcja powoduje zagroenie
bezpieczestwa ludzi znajdujcych si w budynku oraz w jego pobliu, a take zniszczenie wyposaenia lub
przechowywanego mienia.
3. Stany graniczne przydatnoci do uytkowania uwaa si za przekroczone, jeeli wymagania uytkowe
dotyczce konstrukcji nie s dotrzymywane. Oznacza to, e w konstrukcji budynku nie mog wystpi:
1) lokalne uszkodzenia, w tym rwnie rysy, ktre mog ujemnie wpywa na przydatno uytkow,
trwao i wygld konstrukcji, jej czci, a take przylegych do niej niekonstrukcyjnych czci budynku,
2) odksztacenia lub przemieszczenia ujemnie wpywajce na wygld konstrukcji i jej przydatno
uytkow, wczajc w to rwnie funkcjonowanie maszyn i urzdze, oraz uszkodzenia czci
niekonstrukcyjnych budynku i elementw wykoczenia,
3) drgania dokuczliwe dla ludzi lub powodujce uszkodzenia budynku, jego wyposaenia oraz
przechowywanych przedmiotw, a take ograniczajce jego uytkowanie zgodnie z przeznaczeniem.
4. Warunki bezpieczestwa konstrukcji, o ktrych mowa w ust. 1, uznaje si za spenione, jeeli konstrukcja ta
odpowiada Polskim Normom dotyczcym projektowania i obliczania konstrukcji.
5. Wzniesienie budynku w bezporednim ssiedztwie obiektu budowlanego nie moe powodowa zagroe dla
bezpieczestwa uytkownikw tego obiektu lub obnienia jego przydatnoci do uytkowania.
6. W zakresie stanw granicznych przydatnoci do uytkowania budynkw projektowanych na terenach
podlegajcych wpywom eksploatacji grniczej, wymaganie okrelone w ust. 4 nie dotyczy tych odksztace,
uszkodze oraz drga konstrukcji, ktre wynikaj z oddziaywa powodowanych eksploatacj grnicz.
205. Na terenach podlegajcych wpywom eksploatacji grniczej powinny by stosowane zabezpieczenia
konstrukcji budynkw, odpowiednie do stanu zagroenia, wynikajcego z prognozowanych oddziaywa
powodowanych eksploatacj grnicz, przez ktre rozumie si wymuszone przemieszczenia i odksztacenia
oraz drgania podoa.
206. 1. W przypadku, o ktrym mowa w 204 ust. 5, budowa powinna by poprzedzona ekspertyz techniczn
stanu obiektu istniejcego, stwierdzajcego jego stan bezpieczestwa i przydatnoci do uytkowania,
uwzgldniajc oddziaywania wywoane wzniesieniem nowego budynku.
2. Rozbudowa, nadbudowa, przebudowa oraz zmiana przeznaczenia budynku powinny by poprzedzone
ekspertyz techniczn stanu konstrukcji i elementw budynku, z uwzgldnieniem stanu podoa gruntowego.
Dzia VI
Bezpieczestwo poarowe
Rozdzia 1
Zasady oglne
207. 1. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojektowane i wykonane w sposb zapewniajcy w
razie poaru:
1) nono konstrukcji przez czas wynikajcy z rozporzdzenia,

2) ograniczenie rozprzestrzeniania si ognia i dymu w budynku,


3) ograniczenie rozprzestrzeniania si poaru na ssiednie budynki,
4) moliwo ewakuacji ludzi,
a take uwzgldniajcy bezpieczestwo ekip ratowniczych.
2. Przepisy rozporzdzenia dotyczce bezpieczestwa poarowego, a take owietlenia awaryjnego, o ktrym
mowa w 181, stosuje si, z uwzgldnieniem 2 ust. 2, rwnie do uytkowanych budynkw istniejcych,
jeeli zagraaj one yciu ludzi.
208. 1. Przepisy niniejszego dziau okrelaj wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynkw lub ich
czci, wynikajce z ich przeznaczenia i sposobu uytkowania, wysokoci lub liczby kondygnacji, a take
pooenia w stosunku do poziomu terenu oraz do innych obiektw budowlanych.
2. Stosowanie przepisw rozporzdzenia wymaga uwzgldnienia:
1) przepisw odrbnych dotyczcych ochrony przeciwpoarowej, okrelajcych w szczeglnoci:
a) zasady oceny zagroenia wybuchem i wyznaczania stref zagroenia wybuchem,
b) warunki wyposaania budynkw lub ich czci w instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i stae
urzdzenia ganicze,
c) zasady przeciwpoarowego zaopatrzenia wodnego,
d) wymagania dotyczce drg poarowych,
2) wymaga Polskich Norm dotyczcych w szczeglnoci zasad ustalania:
a) gstoci obcienia ogniowego pomieszcze i stref poarowych,
b) klas odpornoci ogniowej elementw budynku,
c) stopnia rozprzestrzeniania ognia przez elementy budynku,
d) niepalnoci materiaw budowlanych,
e) stopnia palnoci materiaw budowlanych,
f) dymotwrczoci materiaw budowlanych,
g) toksycznoci produktw rozkadu spalania materiaw.
209. 1. Budynki oraz czci budynkw, stanowice odrbne strefy poarowe w rozumieniu 226, z uwagi na
przeznaczenie i sposb uytkowania, dzieli si na:
1) mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej charakteryzowane kategori zagroenia
ludzi, okrelane dalej jako ZL,
2) produkcyjne i magazynowe, okrelane dalej jako PM,
3) inwentarskie (suce do hodowli inwentarza), okrelane dalej jako IN.
2. Budynki oraz czci budynkw, stanowice odrbne strefy poarowe, okrelane jako ZL, zalicza si do
jednej lub do wicej ni jedna spord nastpujcych kategorii zagroenia ludzi:
1) ZL I - zawierajce pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osb
niebdcych ich staymi uytkownikami, a nieprzeznaczone przede wszystkim do uytku ludzi o
ograniczonej zdolnoci poruszania si,
2) ZL II - przeznaczone przede wszystkim do uytku ludzi o ograniczonej zdolnoci poruszania si, takie
jak szpitale, obki, przedszkola, domy dla osb starszych,
3) ZL III - uytecznoci publicznej, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II,
4) ZL IV - mieszkalne,
5) ZL V - zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II.
3. Wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynkw oraz czci budynkw stanowicych odrbne
strefy poarowe, okrelanych jako PM, odnosz si rwnie do garay, hydroforni, kotowni, wzw
ciepowniczych, rozdzielni elektrycznych, stacji transformatorowych, central telefonicznych oraz innych o
podobnym przeznaczeniu.
4. Wymagania dotyczce bezpieczestwa poarowego budynkw oraz czci budynkw stanowicych odrbne
strefy poarowe, okrelanych jako IN, odnosz si rwnie do takich budynkw w zabudowie zagrodowej o
kubaturze brutto nieprzekraczajcej 1.500 m3, jak stodoy, budynki do przechowywania podw rolnych i
budynki gospodarcze.
5. Strefy poarowe zaliczone, z uwagi na przeznaczenie i sposb uytkowania, do wicej ni jednej kategorii
zagroenia ludzi, powinny spenia wymagania okrelone dla kadej z tych kategorii.
210. Czci budynku wydzielone cianami oddzielenia przeciwpoarowego w pionie - od fundamentu do
przekrycia dachu - mog by traktowane jako odrbne budynki.

211. 1. Przepisw 242 ust. 1, 243 ust. 1, 245 pkt 2 oraz 256 ust. 3, w zakresie kategorii ZL V, nie stosuje si
do budynkw i pomieszcze przeznaczonych do zakwaterowania osb osadzonych.
2. Przepisw 236 ust. 4 oraz 239 ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje si do budynkw zlokalizowanych na terenie
zakadw karnych i aresztw ledczych.
3. Przepisw 239 ust. 2 pkt 3 i 4 nie stosuje si do zakadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.
Rozdzia 2
Odporno poarowa budynkw
212. 1. Ustanawia si pi klas odpornoci poarowej budynkw lub ich czci, podanych w kolejnoci od
najwyszej do najniszej i oznaczonych literami: "A", "B", "C", "D" i "E", a scharakteryzowanych w 216.
2. Wymagan klas odpornoci poarowej dla budynku, zaliczonego do jednej kategorii ZL, okrela ponisza
tabela:
Budynek
ZL I
ZL II
ZL III
ZL IV

ZL V

niski (N)

"B"

"B"

"C"

"D"

"C"

redniowysoki (SW)

"B"

"B"

"B"

"C"

"B"

wysoki (W)

"B"

"B"

"B"

"B"

"B"

wysokociowy (WW)

"A"

"A"

"A"

"B"

"A"

3. Dopuszcza si obnienie wymaganej klasy odpornoci poarowej w niektrych budynkach niskich (N) do
poziomu, ktry okrela ponisza tabela:
Liczba kondygnacji nadziemnych
ZL I
ZL II
ZL III
1

"D"

"D"

"D"

2*)

"C"

"C"

"D"

*)

Gdy poziom stropu nad pierwsz kondygnacj jest na wysokoci nie wikszej ni 9 m.

4. Wymagan klas odpornoci poarowej dla budynku PM okrela ponisza tabela:


Budynek wielokondygnacyjny

Budynek o
jednej
kondygnacji
nadziemnej
(bez
ograniczenia
wysokoci)

niski

Q 500

"E"

"D"

"C"

"B"

"B"

500 < Q 1.000

"D"

"D"

"C"

"B"

"B"

1.000 < Q 2.000

"C"

"C"

"C"

"B"

"B"

2.000 < Q 4.000

"B"

"B"

"B"

Q > 4.000

"A"

"A"

"A"

Maksymalna
gsto
obcienia ogniowego
strefy poarowej w
budynku
Q [MJ/m2]

redniowysok
i

wysoki

(SW)
(N)

wysokocio
wy

(WW)
(W)

* - Zgodnie z 228 ust. 1 nie mog wystpowa takie budynki.


5. Jeeli cz podziemna budynku jest zaliczona do ZL, klas odpornoci poarowej budynku ustala si,
przyjmujc jako liczb jego kondygnacji lub jego wysoko odpowiednio: sum kondygnacji lub wysokoci
czci podziemnej i nadziemnej, przy czym do tego ustalenia nie bierze si pod uwag tych czci podziemnych
budynku, ktre s oddzielone elementami oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej co
najmniej R E I 120, zgodnie z oznaczeniem pod tabel w 216 ust. 1, i maj bezporednie wyjcia na zewntrz.
6. W budynku wielokondygnacyjnym, ktrego kondygnacje s zaliczone do rnych kategorii ZL lub PM,
klasy odpornoci poarowej okrela si dla poszczeglnych kondygnacji odrbnie, zgodnie z zasadami
okrelonymi w ust. 2-4.
7. Klasa odpornoci poarowej czci budynku nie powinna by nisza od klasy odpornoci poarowej czci
budynku pooonej nad ni, przy czym dla czci podziemnej nie powinna by ona nisza ni "C".
8. Jeeli w budynku znajduj si pomieszczenia produkcyjne, magazynowe lub techniczne, niepowizane
funkcjonalnie z czci budynku zaliczon do ZL, pomieszczenia te powinny stanowi odrbn stref
poarow, dla ktrej oddzielnie ustala si klas odpornoci poarowej, zgodnie z zasadami okrelonymi w ust.
4, z zastrzeeniem 220.
9. Pomieszczenia, w ktrych s umieszczone przeciwpoarowe zbiorniki wody lub innych rodkw ganiczych,
pompy wodne instalacji przeciwpoarowych, maszynownie wentylacji do celw przeciwpoarowych oraz
rozdzielnie elektryczne, zasilajce, niezbdne podczas poaru, instalacje i urzdzenia, powinny stanowi
odrbn stref poarow.
213. Wymagania dotyczce klasy odpornoci poarowej budynkw okrelone w 212 nie dotycz budynkw:
1) do trzech kondygnacji nadziemnych wcznie:
a) mieszkalnych: jednorodzinnych, zagrodowych i rekreacji indywidualnej,
b) mieszkalnych i administracyjnych w gospodarstwach lenych,
2) wolno stojcych do dwch kondygnacji nadziemnych wcznie:
a) o kubaturze brutto do 1.500 m3 przeznaczonych do celw turystyki i wypoczynku,
b) gospodarczych w zabudowie jednorodzinnej i zagrodowej oraz w gospodarstwach lenych,
c) o kubaturze brutto do 1.000 m3 przeznaczonych do wykonywania zawodu lub dziaalnoci usugowej
i handlowej, take z czci mieszkaln,
3) wolno stojcych garay o liczbie stanowisk postojowych nie wikszej ni 2.

214. W budynkach wyposaonych w stae urzdzenia ganicze wodne, z wyjtkiem budynkw ZL II oraz
wielokondygnacyjnych budynkw wysokich (W) i wysokociowych (WW), dopuszcza si:
1) obnienie klasy odpornoci poarowej budynku o jedn w stosunku do wynikajcej z 212,
2) przyjcie klasy "E" odpornoci poarowej dla budynku jednokondygnacyjnego.
215. 1. Dopuszcza si przyjcie klasy "E" odpornoci poarowej dla jednokondygnacyjnego budynku PM o
gstoci obcienia ogniowego przekraczajcej 500 MJ/m2, pod warunkiem zastosowania:
1) wszystkich elementw budynku nierozprzestrzeniajcych ognia,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych w strefach poarowych o powierzchni przekraczajcej 1.000
m2.
2. Obnienie klasy odpornoci poarowej budynku, w przypadkach wymienionych w ust. 1 oraz w 214, nie
zwalnia z zachowania wymaganej pierwotnie klasy odpornoci ogniowej elementw oddzielenia
przeciwpoarowego, okrelonej w 232.
216. 1. Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odpornoci poarowej, powinny w zakresie klasy
odpornoci ogniowej spenia, z zastrzeeniem 237 ust. 9, co najmniej wymagania okrelone w poniszej
tabeli:
Klasa
odpornoci
Klasa odpornoci ogniowej elementw budynku
poarowej
budynku
gwna
konstrukcja
nona

konstrukcja
dachu

ciana
wewntrzna1)

prze
dach

"A"

R 240

R 30

R E I 120

E I 120

E I 60

E 30

"B"

R 120

R 30

R E I 60

E I 60

E I 304)

E 30

"C"

R 60

R 15

R E I 60

E I 30

E I 154)

E 15

"D"

R 30

(-)

R E I 30

E I 30

(-)

(-)

"E"

(-)

(-)

(-)

(-)

(-)

(-)

strop1)

ciana
zewntrzna1
),2)

Oznaczenia w tabeli:
Rnono ogniowa (w minutach), okrelona zgodnie z Polsk Norm dotyczc zasad ustalania klas
odpornoci ogniowej elementw budynku,
Eszczelno ogniowa (w minutach), okrelona jw.,
Iizolacyjno ogniowa (w minutach), okrelona jw.,
(-) nie stawia si wymaga.
1)
Jeeli przegroda jest czci gwnej konstrukcji nonej, powinna spenia take kryteria nonoci ogniowej
(R) odpowiednio do wymaga zawartych w kol. 2 i 3 dla danej klasy odpornoci poarowej budynku.
2)
Klasa odpornoci ogniowej dotyczy pasa midzykondygnacyjnego wraz z poczeniem ze stropem.
3)
Wymagania nie dotycz nawietli dachowych, wietlikw, lukarn i okien poaciowych (z zastrzeeniem
218), jeli otwory w poaci dachowej nie zajmuj wicej ni 20% jej powierzchni.
4)
Dla cian komr zsypu wymaga si E I 60, a dla drzwi komr zsypu - E I 30.
2. Elementy budynku, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by nierozprzestrzeniajce ognia, przy czym
dopuszcza si zastosowanie sabo rozprzestrzeniajcych ogie:

1) elementw budynku o jednej kondygnacji nadziemnej:


a) ZL IV,
b) PM o maksymalnej gstoci obcienia ogniowego strefy poarowej do 500 MJ/m2,
2)
cian wewntrznych i zewntrznych oraz elementw konstrukcji dachu i jego przekrycia w
budynku PM niskim o maksymalnej gstoci obcienia ogniowego strefy poarowej do 1.000 MJ/m2,
3) cian zewntrznych w budynku niskim ZL IV.
3. W cianach zewntrznych budynku ZL II dopuszcza si, z zastrzeeniem ust. 6, zastosowanie izolacji
cieplnej palnej, jeeli osaniajca j od wewntrz okadzina jest niepalna i ma klas odpornoci ogniowej co
najmniej:
1) budynku klasy odpornoci poarowej "B" - E I 60,
2) w budynku klasy odpornoci poarowej "C" i "D" - E I 30.
4. Dopuszcza si stosowanie klap dymowych z materiaw atwo zapalnych w dachach i stropodachach.
5. Strop tworzcy w pomieszczeniu dodatkowy poziom - antresol - przeznaczon do uytku dla wicej ni 10
osb, a take jej konstrukcja nona, powinny odpowiada wymaganiom wynikajcym z klasy odpornoci
poarowej budynku, lecz nie mniejszym ni dla klasy "D", z zastrzeeniem 214.
6. W budynku, na wysokoci powyej 25 m od poziomu terenu, okadzina elewacyjna i jej zamocowanie
mechaniczne, a take izolacja cieplna ciany zewntrznej, powinny by wykonane z materiaw niepalnych.
7. Dopuszcza si ocieplenie ciany zewntrznej budynku mieszkalnego, wzniesionego przed dniem 1 kwietnia
1995 r., o wysokoci do 11 kondygnacji wcznie, z uyciem samogasncego polistyrenu spienionego, w
sposb zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.
217. 1. W budynkach ZL IV i ZL V klasa odpornoci ogniowej przegrd wewntrznych oddzielajcych mieszkania
lub samodzielne pomieszczenia mieszkalne od drg komunikacji oglnej oraz od innych mieszka i
samodzielnych pomieszcze mieszkalnych, z zastrzeeniem 216 ust. 1, powinna wynosi co najmniej:
1) dla cian w budynku:
a) niskim i redniowysokim - E I 30,
b) wysokim i wysokociowym - E I 60,
2) dla stropw w budynku zawierajcym 2 mieszkania - R E I 30.
2. Klasa odpornoci ogniowej ciany oddzielajcej segmenty jednorodzinnych budynkw ZL IV: bliniaczych,
szeregowych lub atrialnych, powinna wynosi co najmniej - R E I 60.
3. W mieszkaniach oraz w samodzielnych pomieszczeniach mieszkalnych dopuszcza si wykonywanie cian
wewntrznych nierozprzestrzeniajcych ognia, bez wymaganej w 216 ust. 1 w kolumnie 6 tabeli klasy
odpornoci ogniowej.
218. 1. Elementy konstrukcji i przekrycie dachu budynku niszego, usytuowanego bliej ni 8 m lub przylegego
do ciany z otworami budynku wyszego, z wyjtkiem przypadkw wymienionych w 273 ust. 1, powinny
by w pasie o szerokoci 8 m od tej ciany nierozprzestrzeniajce ognia i mie klas odpornoci ogniowej co
najmniej R 30 dla elementw konstrukcji dachu i E 30 dla przekrycia dachu.
2. Warunki okrelone w ust. 1 nie maj zastosowania, jeeli najbliej pooony otwr w cianie budynku
wyszego znajduje si w odlegoci nie mniejszej ni 10 m od dachu budynku niszego, a gsto obcienia
ogniowego w budynku niszym nie przekracza 2.000 MJ/m2.
3. Postanowienia ust. 1 i 2 odnosz si rwnie do czci niszej budynku, jeeli cz ta stanowi odrbn
stref poarow.
4. Dopuszcza si sytuowanie wylotw kanaw wentylacyjnych i spalinowych od urzdze gazowych oraz rur
wentylujcych piony kanalizacyjne w czci poaci dachu lub stropodachu budynku niszego, o ktrej mowa w
ust. 1.
219. 1. Przekrycie budynku majce powierzchni wiksz ni 1.000 m2 powinno by nierozprzestrzeniajce ognia,
a jego cz nona wykonana z materiaw niepalnych. W przypadku, gdy wewntrz lub na czci nonej jest
umieszczona palna izolacja cieplna, klasa odpornoci ogniowej tej czci powinna by nie nisza ni E 15.
2. W budynkach ZL III, ZL IV i ZL V poddasze uytkowe przeznaczone na cele mieszkalne lub biurowe
powinno by oddzielone od palnej konstrukcji i palnego przekrycia dachu przegrodami o klasie odpornoci
ogniowej:
1) w budynku niskim - E I 30,
2) w budynku redniowysokim i wysokim - E I 60.

220. 1. ciany wewntrzne i stropy wydzielajce kotownie, skady paliwa staego, ulownie i magazyny oleju
opaowego, a take zamknicia otworw w tych elementach, powinny mie klas odpornoci ogniowej nie
mniejsz ni okrelona w tabeli:
Klasa odpornoci ogniowej
Rodzaj pomieszczenia

cian
wewntrznych

stropw

drzwi l
innych
zamkni

Kotownia z kotami na paliwo stae, o cznej


mocy cieplnej powyej 25 kW

E I 60

E I 60

E I 30

Kotownia z kotami na olej opaowy, o cznej


mocy cieplnej powyej 30 kW

E I 60

E I 60

E I 30

- w budynku niskim (N) i redniowysokim


(SW)

E I 60

E I 60

E I 30

- w budynku wysokim (W)


i wysokociowym (WW)

E I 120

E I 120

E I 60

Skad paliwa staego i ulownia

E I 1201)

E I
1201)

E I
601)

Magazyn oleju opaowego

E I 120

E I 120

E I 60

Kotownia z kotami na paliwo gazowe, o cznej


mocy cieplnej powyej 30 kW:

1)

Wymaganie nie dotyczy budynkw jednorodzinnych, mieszkalnych w zabudowie zagrodowej oraz rekreacji
indywidualnej.
2. Dla pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1, klas odpornoci ogniowej cian zewntrznych naley
przyjmowa zgodnie z 216.
3. Nie stawia si wymaga w zakresie klasy odpornoci ogniowej dla przegrd zewntrznych kotowni z
kotami na paliwo gazowe, zlokalizowanej ponad dachem budynku, przy zachowaniu warunku, i przegrody te
powinny by wykonane z materiaw niepalnych.
221. 1. Nad pomieszczeniem zagroonym wybuchem naley stosowa lekki dach, wykonany z materiaw co
najmniej trudno zapalnych, o masie nieprzekraczajcej 75 kg/m2 rzutu, liczc bez elementw konstrukcji nonej
dachu, takich jak podcigi, wizary i belki.
2. Przepis ust. 1 nie dotyczy pomieszczenia, w ktrym czna powierzchnia urzdze odciajcych
(przeciwwybuchowych), jak przepony, klapy oraz otwory oszklone szkem zwykym, jest wiksza ni 0,065
m2/m3 kubatury pomieszczenia.
3. ciany oddzielajce pomieszczenie zagroone wybuchem od innych pomieszcze powinny by odporne na
parcie o wartoci 15 kN/m2 (15 kPa).
222. 1. Pomieszczenie zagroone wybuchem naley sytuowa na najwyszej kondygnacji budynku. Wymaganie to
nie dotyczy budynkw na terenach zamknitych.

2. Dopuszcza si inne usytuowanie pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1, pod warunkiem zastosowania
odpowiednich instalacji i urzdze przeciwwybuchowych, uzgodnionych z waciwym komendantem
wojewdzkim Pastwowej Stray Poarnej.
223. 1. W cianach zewntrznych budynku wielokondygnacyjnego, z zastrzeeniem 224, powinny by pasy
midzykondygnacyjne o wysokoci co najmniej 0,8 m.
2. Za rwnorzdne rozwizania uznaje si oddzielenia poziome w formie daszkw, gzymsw i balkonw o
wysigu co najmniej 0,5 m lub te inne oddzielenia poziome i pionowe o sumie wysigu i wymiaru pionowego
co najmniej 0,8 m.
3. Elementy poziome, wymienione w ust. 2, powinny mie klas odpornoci ogniowej wymagan w stosunku
do cian zewntrznych budynku i by wykonane z materiaw niepalnych.
4. Warunki okrelone w ust. 1 i 2 nie dotycz cian holu i drg komunikacji oglnej.
224. 1. W cianach zewntrznych budynku wielokondygnacyjnego nad stref poarow PM, o gstoci obcienia
ogniowego powyej 1.000 MJ/m2, wysoko pasa midzykondygnacyjnego powinna wynosi co najmniej 1,2
m.
2. Za rwnorzdne rozwizanie uznaje si oddzielenie poziome w formie daszkw, gzymsw i balkonw o
wysigu co najmniej 0,8 m lub te inne oddzielenie poziome i pionowe o sumie wymiaru pionowego i wysigu
co najmniej 1,2 m, z zachowaniem warunkw okrelonych w 223 ust. 3.
225. Elementy okadzin elewacyjnych powinny by mocowane do konstrukcji budynku w sposb
uniemoliwiajcy ich odpadanie w przypadku poaru w czasie krtszym ni wynikajcy z wymaganej klasy
odpornoci ogniowej dla ciany zewntrznej, okrelonej w 216 ust. 1, odpowiednio do klasy odpornoci
poarowej budynku, w ktrym s one zamocowane.
Rozdzia 3
Strefy poarowe i oddzielenia przeciwpoarowe
226. 1. Stref poarow stanowi budynek albo jego cz oddzielona od innych budynkw lub innych czci
budynku elementami oddzielenia przeciwpoarowego, o ktrych mowa w 232 ust. 4, bd te pasami
wolnego terenu o szerokoci nie mniejszej ni dopuszczalne odlegoci od innych budynkw, okrelone w
271 ust. 1-7.
2. Czci budynku, o ktrej mowa w ust. 1, jest take jego kondygnacja, jeeli klatki schodowe i szyby
dwigowe w tym budynku speniaj co najmniej wymagania okrelone w 256 ust. 2 dla klatek schodowych.
3. Powierzchnia strefy poarowej jest obliczana jako powierzchnia wewntrzna budynku lub jego czci, przy
czym wlicza si do niej take powierzchni antresoli.
227. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych ZL okrela ponisza tabela:
Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w m2
w budynku wielokondygnacyjnym
Kategoria zagroenia
ludzi

w budynku o
jednej
kondygnacji
nadziemnej (bez
ograniczenia
wysokoci)

niskim

redniowysokim

wysokim
wysoko

(SW)

(W) i (

ZL I, ZL III, ZL IV,
ZL V

10.000

8.000

5.000

2.500

(N)

ZL II

8.000

5.000

3.500

2.000

2. Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej ZL, obejmujcej podziemn cz budynku, nie powinna
przekracza 50% dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej tej samej kategorii zagroenia ludzi, okrelonej
w ust. 1 dla pierwszej nadziemnej kondygnacji tego budynku.
3. Zmniejszenie dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej, o ktrej mowa w ust. 2, nie dotyczy przypadku,
gdy wyjcia ewakuacyjne z kondygnacji podziemnej prowadz bezporednio na zewntrz budynku.
4. Dopuszcza si powikszenie powierzchni stref poarowych, o ktrych mowa w ust. 1, z wyjtkiem stref
poarowych w budynkach wysokich (W) i wysokociowych (WW), pod warunkiem zastosowania:
1) staych urzdze ganiczych tryskaczowych - o 100%,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych uruchamianych za pomoc systemu wykrywania dymu - o
100%.
Przy jednoczesnym stosowaniu urzdze wymienionych w pkt 1 i 2 dopuszcza si powikszenie powierzchni
stref poarowych o 200%.
5. Ze strefy poarowej ZL II o powierzchni przekraczajcej 750 m2 w budynku wielokondygnacyjnym,
powinna by zapewniona moliwo ewakuacji ludzi do innej strefy poarowej na tej samej kondygnacji.

228. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych PM, z wyjtkiem garay, okrela ponisza tabela:
Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej

w budynku wielokondygnac
Rodzaj stref
poarowych

Gsto obcienia
ogniowego
Q [MJ/m2]

w budynku o
jednej
kondygnacji
nadziemnej
(bez
ograniczenia
wysokoci)

niskim i
redniowysokim

wysok
wysok
m

(N) i (SW)

(W) i

Strefy poarowe
z
pomieszczeniem
zagroonym
wybuchem

Q > 4.000
2.000 < Q
4.000
1.000 < Q 2.000
500 < Q 1.000
Q 500

1.000
2.000
4.000
6.000
8.000

*
*
1.000
2.000
3.000

*
*
*
500
1.000

Strefy poarowe
pozostae

Q > 4.000
2.000 < Q
4.000
1.000 < Q 2.000
500 < Q 1.000
Q 500

2.000
4.000

1.000
2.000
4.000
8.000
10.000

*
*
1.00
2.500
5.000

8.000
15.000
20.000

* Nie dopuszcza si takich przypadkw.


2. Strefy poarowe, o ktrych mowa w ust. 1, w podziemnej czci budynkw nie powinny przekracza 50%
powierzchni okrelonych w tabeli.
229. Dopuszcza si powikszenie powierzchni stref poarowych, o ktrych mowa w 228, pod warunkiem
zastosowania:
1) staych urzdze ganiczych wodnych - o 100%,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych - o 50%.
Przy jednoczesnym stosowaniu urzdze wymienionych w pkt 1 i 2 dopuszcza si powikszenie stref
poarowych o 150%.
230. 1. W budynku jednokondygnacyjnym lub na ostatniej kondygnacji budynku wielokondygnacyjnego wielkoci
stref poarowych PM, z wyjtkiem garay, mona powikszy o 100%, jeeli budynek nie zawiera
pomieszczenia zagroonego wybuchem i jest wykonany z elementw nierozprzestrzeniajcych ognia oraz
zastosowano samoczynne urzdzenia oddymiajce.
2. W budynku jednokondygnacyjnym wielkoci stref poarowych PM, z wyjtkiem garau, nie ogranicza si,
pod warunkiem zastosowania staych urzdze ganiczych wodnych i samoczynnych urzdze oddymiajcych.
231. 1. Dopuszczalne powierzchnie stref poarowych IN okrela ponisza tabela:
Dopuszczalna powierzchnia strefy poarowej w m2
Liczba kondygnacji budynku

przy hodowli cikowej

przy hodowli
bezcikowej

Jedna

5.000

nie ogranicza si

Dwie

2.500

5.000

Powyej dwch

1.000

2.500

2. W przypadku stosowania w budynku cian silnie rozprzestrzeniajcych ogie, stref poarow naley
zmniejszy do 25% wartoci podanej w ust. 1, a w przypadku jednokondygnacyjnego budynku przeznaczonego
do hodowli bezcikowej, stref ogranicza si do 5.000 m2.
232. 1. ciany i stropy stanowice elementy oddzielenia przeciwpoarowego powinny by wykonane z materiaw
niepalnych, a wystpujce w nich otwory - obudowane przedsionkami przeciwpoarowymi lub zamykane za
pomoc drzwi przeciwpoarowych bd innego zamknicia przeciwpoarowego.
2. W cianie oddzielenia przeciwpoarowego czna powierzchnia otworw, o ktrych mowa w ust. 1, nie
powinna przekracza 15% powierzchni ciany, a w stropie oddzielenia przeciwpoarowego - 0,5% powierzchni
stropu.
3. Przedsionek przeciwpoarowy powinien mie wymiary rzutu poziomego nie mniejsze ni 1,4x1,4 m, ciany i
strop, a take osony lub obudowy przewodw elektroenergetycznych - z wyjtkiem wykorzystywanych w
przedsionku - o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60 wykonane z materiaw niepalnych oraz by
zamykany drzwiami i wentylowany co najmniej grawitacyjnie, z zastrzeeniem 246 ust. 2 i 3.
4. Wymagan klas odpornoci ogniowej elementw oddzielenia przeciwpoarowego oraz zamkni
znajdujcych si w nich otworw okrela ponisza tabela:

Klasa odpornoci ogniowej

Klasa
odpornoc
i
poarowej
budynku

elementw oddzielenia
przeciwpoarowego

cian i
stropw, z
wyjtkiem
stropw w ZL

stropw
w
ZL

"A"

R E I 240

"B" i "C"
"D" i "E"

drzwi
przeciwpoarowych
lub innych
zamkni
przeciwpoarowych

drzwi z przedsionka
przeciwpoarowego

na korytarz
i
do
pomieszczeni
a

na k
scho
)

R E I
120

E I 120

E I 60

E 60

R E I 120

R E I 60

E I 60

E I 30

E 30

R E I 60

R E I 30

E I 30

E I 15

E 15

*) Dopuszcza si osadzenie tych drzwi w cianie o klasie odpornoci ogniowej, okrelonej dla drzwi w kol. 6,
znajdujcej si midzy przedsionkiem a klatk schodow.

5. Klasa odpornoci ogniowej elementw oddzielenia przeciwpoarowego oraz zamkni znajdujcych si w


nich otworw w budynkach, o ktrych mowa w 213, powinna by nie mniejsza od okrelonej w ust. 4 dla
budynkw o klasie odpornoci poarowej "D" i "E".
6. W cianie oddzielenia przeciwpoarowego dopuszcza si wypenienie otworw materiaem
przepuszczajcym wiato, takim jak luksfery, cega szklana lub inne przeszklenie, jeeli powierzchnia
wypenionych otworw nie przekracza 10% powierzchni ciany, przy czym klasa odpornoci ogniowej
wypenie nie powinna by nisza ni:
Wymagana klasa odpornoci ogniowej ciany
Klasa odpornoci ogniowej wypenienia ot
oddzielenia przeciwpoarowego
w
cianie
bdcej obudow drogi
ewakuacyjnej

innej

R E I 240

E I 120

E 120

R E I 120

E I 60

E 60

R E I 60

E I 30

E 30

7. Dopuszcza si stosowanie w strefach poarowych PM niezamykanego otworu w cianie oddzielenia


przeciwpoarowego, sucego przeprowadzeniu urzdze technologicznych, w postaci tunelu o dugoci co
najmniej 4 m chronionego na caej dugoci staym urzdzeniem ganiczym zraszaczowym, obudowanego
cianami i stropem z materiaw niepalnych o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60. Pomieszczenia
poczone tunelem powinny by zabezpieczone przed przepywem nim dymu, w przypadku poaru, z jednego
pomieszczenia do drugiego.
233. 1. Stosowanie kurtyny przeciwpoarowej jest wymagane do oddzielenia:
1) widowni, o liczbie miejsc przekraczajcej 600, od sceny teatralnej o powierzchni wewntrznej
przekraczajcej 150 m2 lub o kubaturze brutto przekraczajcej 1.200 m3,
2) kieszeni scenicznej, o powierzchni przekraczajcej 100 m2, od sceny teatralnej o powierzchni
wewntrznej przekraczajcej 300 m2 lub o kubaturze brutto przekraczajcej 6.000 m3.
2. Sceny, o ktrych mowa w ust. 1, powinny by wyposaone w samoczynne urzdzenia oddymiajce
uruchamiane za pomoc systemu wykrywania dymu.
234. 1. Przepusty instalacyjne w elementach oddzielenia przeciwpoarowego powinny mie klas odpornoci
ogniowej (E I) wymagan dla tych elementw.
2. Dopuszcza si nieinstalowanie przepustw, o ktrych mowa w ust. 1, dla pojedynczych rur instalacji
wodnych, kanalizacyjnych i ogrzewczych, wprowadzanych przez ciany i stropy do pomieszcze
higienicznosanitarnych.
3. Przepusty instalacyjne o rednicy powyej 4 cm w cianach i stropach, niewymienionych w ust. 1, dla
ktrych jest wymagana klasa odpornoci ogniowej co najmniej E I 60 lub R E I 60, powinny mie klas
odpornoci ogniowej (E I) tych elementw.
4. Przejcia instalacji przez zewntrzne ciany budynku, znajdujce si poniej poziomu terenu, powinny by
zabezpieczone przed moliwoci przenikania gazu do wntrza budynku.
235. 1. cian oddzielenia przeciwpoarowego naley wznosi na wasnym fundamencie lub na stropie, opartym
na konstrukcji nonej o klasie odpornoci ogniowej nie niszej od odpornoci ogniowej tej ciany.
2. cian oddzielenia przeciwpoarowego naley wysun na co najmniej 0,3 m poza lico ciany zewntrznej
budynku lub na caej wysokoci ciany zewntrznej zastosowa pionowy pas z materiau niepalnego o
szerokoci co najmniej 2 m i klasie odpornoci ogniowej E I 60.
3. W budynku z dachem rozprzestrzeniajcym ogie ciany oddzielenia przeciwpoarowego naley
wyprowadzi ponad pokrycie dachu na wysoko co najmniej 0,3 m lub zastosowa pas z materiau niepalnego
o szerokoci co najmniej 1 m i klasie odpornoci ogniowej E I 60, rwnolegle do poaci dachu, bezporednio
pod pokryciem, ktre na tej szerokoci powinno by nierozprzestrzeniajce ognia.
4. W budynku, z wyjtkiem zabudowy jednorodzinnej, w dachu ktrego znajduj si wietliki lub klapy
dymowe, ciany oddzielenia przeciwpoarowego usytuowane od nich w odlegoci poziomej mniejszej ni 5 m,
naley wyprowadzi ponad grn ich krawd na wysoko co najmniej 0,3 m, przy czym wymaganie to nie
dotyczy wietlikw nieotwieranych o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E 30.
Rozdzia 4
Drogi ewakuacyjne
236. 1. Z pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi powinna by zapewniona moliwo ewakuacji w
bezpieczne miejsce na zewntrz budynku lub do ssiedniej strefy poarowej, bezporednio albo drogami
komunikacji oglnej, zwanymi dalej "drogami ewakuacyjnymi".
2. Ze strefy poarowej, o ktrej mowa w ust. 1, powinno by wyjcie bezporednio na zewntrz budynku lub
przez inn stref poarow, z zastrzeeniem 227 ust. 5.
3. Wyjcia z pomieszcze na drogi ewakuacyjne powinny by zamykane drzwiami.
4. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne z budynku przeznaczonego dla wicej ni 50 osb powinny otwiera
si na zewntrz. Wymaganie to nie dotyczy budynku wpisanego do rejestru zabytkw.
5. W wyjciu ewakuacyjnym z budynku dopuszcza si stosowanie drzwi rozsuwanych speniajcych
wymagania okrelone w 240 ust. 4.

6. Okrelajc wymagan szeroko i liczb przej, wyj oraz drg ewakuacyjnych w budynku, w ktrym z
przeznaczenia i sposobu zagospodarowania pomieszcze nie wynika jednoznacznie maksymalna liczba ich
uytkownikw, liczb t naley przyjmowa na podstawie nastpujcych wskanikw powierzchni uytkowej,
dla:
1) sal konferencyjnych, lokali gastronomiczno-rozrywkowych, poczekalni, holi, wietlic itp. - 1 m2/osob,
2) pomieszcze handlowo-usugowych - 4 m2/osob,
3) pomieszcze administracyjno-biurowych - 5 m2/osob,
4) archiww, bibliotek itp. - 7 m2/osob,
5) magazynw - 30 m2/osob.
237. 1. W pomieszczeniach, od najdalszego miejsca, w ktrym moe przebywa czowiek, do wyjcia
ewakuacyjnego na drog ewakuacyjn lub do innej strefy poarowej albo na zewntrz budynku, powinno by
zapewnione przejcie, zwane dalej "przejciem ewakuacyjnym", o dugoci nieprzekraczajcej:
1) w strefach poarowych ZL - 40 m,
2) w strefach poarowych PM o gstoci obcienia ogniowego przekraczajcej 500 MJ/m2 w budynku o
wicej ni jednej kondygnacji nadziemnej - 75 m,
3) w strefach poarowych PM, o obcieniu ogniowym nieprzekraczajcym 500 MJ/m2, w budynku o
wicej ni jednej kondygnacji nadziemnej oraz w strefach poarowych PM w budynku o jednej kondygnacji
nadziemnej bez wzgldu na wielko obcienia ogniowego - 100 m.
2. W pomieszczeniu zagroonym wybuchem dugo przejcia ewakuacyjnego, o ktrym mowa w ust. 1 pkt 2 i
3, nie powinna przekracza 40 m.
3. Dopuszcza si prowadzenie przez pomieszczenie zagroone wybuchem przejcia ewakuacyjnego z innego
pomieszczenia, jeeli pomieszczenia te s powizane funkcjonalnie.
4. Jeeli z przewidywanego przeznaczenia pomieszczenia nie wynika jednoznacznie sposb jego
zagospodarowania, projektowa dugo przejcia ewakuacyjnego nie moe by wiksza ni 80% dugoci
okrelonej w ust. 1 i 2.
5. W pomieszczeniach o wysokoci przekraczajcej 5 m dugo przej, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, moe
by powikszona o 25%.
6. Dugoci przej, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, mog by powikszone pod warunkiem zastosowania:
1) staych urzdze ganiczych wodnych - o 50%,
2) samoczynnych urzdze oddymiajcych uruchamianych za pomoc systemu wykrywania dymu - o 50%.
7. Powikszenia, o ktrych mowa w ust. 5 i 6 pkt 1 i 2, podlegaj sumowaniu.
8. Przejcie, o ktrym mowa w ust. 1, nie powinno prowadzi cznie przez wicej ni trzy pomieszczenia.
9. cianek dziaowych oddzielajcych od siebie pomieszczenia, dla ktrych okrela si cznie dugo
przejcia ewakuacyjnego, nie dotycz wymagania okrelone w 216 ust. 1.
10. Szeroko przejcia ewakuacyjnego w pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, z zastrzeeniem
261, naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb, do ktrych ewakuacji ono suy, przyjmujc co najmniej
0,6 m na 100 osb, lecz nie mniej ni 0,9 m, a w przypadku przejcia sucego do ewakuacji do 3 osb - nie
mniej ni 0,8 m.
238. Pomieszczenie powinno mie co najmniej dwa wyjcia ewakuacyjne oddalone od siebie o co najmniej 5 m w
przypadkach, gdy:
1) jest przeznaczone do jednoczesnego przebywania w nim ponad 50 osb, a w strefie poarowej ZL II ponad 30 osb,
2) znajduje si w strefie poarowej ZL, a jego powierzchnia przekracza 300 m2,
3) znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego powyej 500 MJ/m2, a jego
powierzchnia przekracza 300 m2,
4) znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego do 500 MJ/m2, a jego
powierzchnia przekracza 1.000 m2,
5) jest zagroone wybuchem, a jego powierzchnia przekracza 100 m2.
239. 1. czn szeroko drzwi w wietle, stanowicych wyjcia ewakuacyjne z pomieszczenia, naley oblicza
proporcjonalnie do liczby osb mogcych przebywa w nim rwnoczenie, przyjmujc co najmniej 0,6 m
szerokoci na 100 osb, przy czym najmniejsza szeroko drzwi w wietle ocienicy powinna wynosi 0,9 m,
a w przypadku drzwi sucych do ewakuacji do 3 osb - 0,8 m.
2. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne powinny otwiera si na zewntrz pomieszcze:
1) zagroonych wybuchem,

2) do ktrych jest moliwe niespodziewane przedostanie si mieszanin wybuchowych lub substancji


trujcych, duszcych bd innych, mogcych utrudni ewakuacj,
3) przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad 50 osb,
4) przeznaczonych dla ponad 6 osb o ograniczonej zdolnoci poruszania si.
3. Wyjcia ewakuacyjne z pomieszczenia zagroonego wybuchem na drog ewakuacyjn powinny prowadzi
przez przedsionki przeciwpoarowe odpowiadajce wymaganiom 232.
4. Szeroko drzwi stanowicych wyjcie ewakuacyjne z budynku, z zastrzeeniem ust. 1, a take szeroko
drzwi na drodze ewakuacyjnej z klatki schodowej, prowadzcych na zewntrz budynku lub do innej strefy
poarowej, powinna by nie mniejsza ni szeroko biegu klatki schodowej, okrelona zgodnie z 68 ust. 1 i 2.
5. Szeroko drzwi w wietle na drodze ewakuacyjnej, niewymienionych w ust. 4, naley oblicza
proporcjonalnie do liczby osb, do ktrych ewakuacji s one przeznaczone, przyjmujc co najmniej 0,6 m
szerokoci na 100 osb, przy czym najmniejsza szeroko drzwi powinna wynosi 0,9 m w wietle ocienicy.
6. Wysoko drzwi, o ktrych mowa w ust. 1, 4 i 5, powinna odpowiada wymaganiom 62 ust. 1.
240. 1. Drzwi wieloskrzydowe, stanowice wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz na drodze ewakuacyjnej,
powinny mie co najmniej jedno, nieblokowane skrzydo drzwiowe o szerokoci nie mniejszej ni 0,9 m.
2. Szeroko skrzyda drzwi wahadowych, stanowicych wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia oraz na drodze
ewakuacyjnej, powinna wynosi co najmniej dla drzwi jednoskrzydowych - 0,9 m, a dla drzwi
dwuskrzydowych - 0,6 m, przy czym oba skrzyda drzwi dwuskrzydowych musz mie t sam szeroko.
3. Zabrania si stosowania do celw ewakuacji drzwi obrotowych i podnoszonych.
4. Drzwi rozsuwane mog stanowi wyjcia na drogi ewakuacyjne, a take by stosowane na drogach
ewakuacyjnych, jeeli s przeznaczone nie tylko do celw ewakuacji, a ich konstrukcja zapewnia:
1) otwieranie automatyczne i rczne bez moliwoci ich blokowania,
2) samoczynne ich rozsunicie i pozostanie w pozycji otwartej w razie poaru lub awarii drzwi.
5. W bramach i cianach przesuwanych na drogach ewakuacyjnych powinny znajdowa si drzwi otwierane
rcznie albo w bezporednim ssiedztwie tych bram i cian powinny by umieszczone i wyranie oznakowane
drzwi przeznaczone do celw ewakuacji.
6. Drzwi, bramy i inne zamknicia otworw o wymaganej klasie odpornoci ogniowej lub dymoszczelnoci
powinny by zaopatrzone w urzdzenia, zapewniajce samoczynne zamykanie otworu w razie poaru. Naley
te zapewni moliwo rcznego otwierania drzwi sucych do ewakuacji.
7. Drzwi stanowice wyjcie ewakuacyjne z pomieszczenia, w ktrym moe przebywa jednoczenie wicej ni
300 osb, oraz drzwi na drodze ewakuacyjnej z tego pomieszczenia, powinny by wyposaone w urzdzenia
przeciwpaniczne.
241. 1. Obudowa poziomych drg ewakuacyjnych powinna mie klas odpornoci ogniowej wymagan dla cian
wewntrznych, nie mniejsz jednak ni E I 15, z uwzgldnieniem 217. Wymaganie klasy odpornoci
ogniowej dla obudowy poziomych drg ewakuacyjnych nie dotyczy obudowy krytego cigu pieszego - pasau,
o ktrym mowa w 247 ust. 2.
2. W cianach wewntrznych, stanowicych obudow drg ewakuacyjnych w strefach poarowych ZL III i PM,
dopuszcza si umieszczenie nieotwieranych nawietli powyej 2 m od poziomu posadzki, jeeli przylegajce
pomieszczenia nie s zagroone wybuchem i jeeli gsto obcienia ogniowego w tych pomieszczeniach nie
przekracza 1.000 MJ/m2.
3. W cianach zewntrznych budynkw, przy ktrych znajduje si galeria, bdca jedyn drog ewakuacyjn,
dopuszcza si umieszczenie nawietli powyej 2 m od posadzki tej galerii.
242. 1. Szeroko poziomych drg ewakuacyjnych naley oblicza proporcjonalnie do liczby osb mogcych
przebywa jednoczenie na danej kondygnacji budynku, przyjmujc co najmniej 0,6 m na 100 osb, lecz nie
mniej ni 1,4 m.
2. Dopuszcza si zmniejszenie szerokoci poziomej drogi ewakuacyjnej do 1,2 m, jeeli jest ona przeznaczona
do ewakuacji nie wicej ni 20 osb.
3. Wysoko drogi ewakuacyjnej powinna wynosi co najmniej 2,2 m, natomiast wysoko lokalnego
obnienia 2 m, przy czym dugo obnionego odcinka drogi nie moe by wiksza ni 1,5 m.
4. Skrzyda drzwi, stanowicych wyjcie na drog ewakuacyjn, nie mog, po ich cakowitym otwarciu,
zmniejsza wymaganej szerokoci tej drogi.
243. 1. Korytarze stanowice drog ewakuacyjn w strefach poarowych ZL powinny by podzielone na odcinki
nie dusze ni 50 m przy zastosowaniu przegrd z drzwiami dymoszczelnymi lub innych urzdze
technicznych, zapobiegajcych rozprzestrzenianiu si dymu.

2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy korytarzy, na ktrych zastosowano rozwizania
techniczno-budowlane zabezpieczajce przed zadymieniem.
3. Przegrody, o ktrych mowa w ust. 1, nad sufitami podwieszonymi i pod podogami podniesionymi powyej
poziomu stropu lub podoa, powinny by wykonane z materiaw niepalnych.
244. 1. Na drogach ewakuacyjnych jest zabronione stosowanie:
1) spocznikw ze stopniami,
2) schodw ze stopniami zabiegowymi, jeeli schody te s jedyn drog ewakuacyjn.
2. Na drogach ewakuacyjnych dopuszcza si stosowanie schodw wachlarzowych, pod warunkiem zachowania
najmniejszej szerokoci stopni okrelonych w 69 ust. 6.
3. Na drogach ewakuacyjnych miejsca, w ktrych zastosowano pochylnie lub stopnie umoliwiajce pokonanie
rnicy poziomw, powinny by wyranie oznakowane.
245. W budynkach:
1) niskim (N), zawierajcym stref poarow ZL II,
2) redniowysokim (SW), zawierajcym stref poarow ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,
3) niskim (N) i redniowysokim (SW), zawierajcym stref poarow PM o gstoci obcienia ogniowego
powyej 500 MJ/m2 lub pomieszczenie zagroone wybuchem,
naley stosowa klatki schodowe obudowane i zamykane drzwiami oraz wyposaone w urzdzenia
zapobiegajce zadymieniu lub suce do usuwania dymu.
246. 1. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) powinny by co najmniej dwie klatki schodowe
obudowane i oddzielone od poziomych drg komunikacji oglnej oraz pomieszcze przedsionkiem
przeciwpoarowym, odpowiadajcym wymaganiom 232. Dopuszcza si dodatkowe pionowe drogi
komunikacji oglnej, niespeniajce tych wymaga, jeeli cz one kondygnacje w obrbie jednej strefy
poarowej.
2. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpoarowe, stanowice drog ewakuacyjn w budynku wysokim (W)
dla strefy poarowej ZL II oraz w budynku wysokociowym (WW) dla stref poarowych innych ni ZL IV,
powinny by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce ich zadymieniu.
3. Klatki schodowe i przedsionki przeciwpoarowe, stanowice drog ewakuacyjn w budynku wysokim (W)
dla strefy poarowej ZL I, ZL III, ZL V lub PM oraz w budynku wysokociowym (WW) dla strefy poarowej
ZL IV, powinny by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub samoczynne urzdzenia
oddymiajce uruchamiane za pomoc systemu wykrywania dymu.
4. W budynku wysokim (W) niezawierajcym strefy poarowej ZL II dopuszcza si stosowanie tylko jednej
klatki schodowej, jeeli powierzchnia rzutu poziomego budynku nie przekracza 750 m2.
5. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) dopuszcza si wykonywanie klatek schodowych,
stanowicych drog ewakuacyjn wycznie dla stref poarowych ZL IV, bez przedsionkw oddzielajcych je
od poziomych drg komunikacji oglnej, jeeli:
1) kade mieszkanie lub pomieszczenie jest oddzielone od poziomej drogi komunikacji oglnej drzwiami
o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30,
2) klatki schodowe s zamykane drzwiami dymoszczelnymi,
3) klatki schodowe s wyposaone w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub w samoczynne
urzdzenia oddymiajce uruchamiane za pomoc systemu wykrywania dymu.
6. W budynku redniowysokim (SW) i wyszym, w strefie poarowej ZL V, drzwi z pomieszcze, z wyjtkiem
higienicznosanitarnych, prowadzce na drogi komunikacji oglnej, powinny mie klas odpornoci ogniowej
co najmniej E I 30.
247. 1. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW), w strefach poarowych innych ni ZL IV, naley
zastosowa rozwizania techniczno-budowlane zabezpieczajce przed zadymieniem poziomych drg
ewakuacyjnych.
2. W krytym cigu pieszym (pasau), do ktrego przylegaj lokale handlowe i usugowe, oraz w przekrytym
dziedzicu wewntrznym, naley zastosowa rozwizania techniczno-budowlane zabezpieczajce przed
zadymieniem drg ewakuacyjnych.
3. W podziemnej kondygnacji budynku, w ktrej znajduje si pomieszczenie przeznaczone dla ponad 100 osb,
oraz budowli podziemnej z takim pomieszczeniem, naley zastosowa rozwizania techniczno-budowlane
zapewniajce usuwanie dymu z tego pomieszczenia i z drg ewakuacyjnych.

248. Schody wewntrzne w mieszkaniach w budynku wielorodzinnym oraz w budynku jednorodzinnym,


zagrodowym i rekreacji indywidualnej, a take budynku tymczasowym nieprzeznaczonym na cele
widowiskowe lub inne zgromadzenia ludzi, mog nie spenia wymaga stawianych drogom ewakuacyjnym.
249. 1. ciany wewntrzne i stropy stanowice obudow klatki schodowej lub pochylni powinny mie klas
odpornoci ogniowej okrelon zgodnie z 216, jak dla stropw budynku.
2. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy pionowych drg komunikacji oglnej przebiegajcych
wycznie w obrbie jednej strefy poarowej, z zastrzeeniem 256 ust. 2.
3. Biegi i spoczniki schodw oraz pochylnie suce do ewakuacji powinny by wykonane z materiaw
niepalnych i mie klas odpornoci ogniowej co najmniej:
1) w budynkach o klasie odpornoci poarowej "A", "B" i "C" - R 60,
2) w budynkach o klasie odpornoci poarowej "D" i "E" - R 30.
4. Wymaganie klasy odpornoci ogniowej, o ktrym mowa w ust. 3, nie dotyczy klatek schodowych
wydzielonych na kadej kondygnacji przedsionkami przeciwpoarowymi oraz schodw na antresol w
pomieszczeniu, w ktrym si ona znajduje, jeeli antresola ta jest przeznaczona do uytku nie wicej ni 10
osb.
5. W budynku niskim o klasie odpornoci poarowej "D" lub "E" w obudowanych klatkach schodowych,
zamykanych drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, dopuszcza si wykonanie biegw i
spocznikw schodw z materiaw palnych.
6. Odlego midzy cian zewntrzn, stanowic obudow klatki schodowej, a inn cian zewntrzn tego
samego lub innego budynku powinna by ustalona zgodnie z 271, jeeli co najmniej jedna z tych cian nie
spenia wymaga klasy odpornoci ogniowej okrelonej wedug 216 jak dla stropu budynku z t klatk
schodow.
250. 1. Piwnice powinny by oddzielone od pozostaej czci budynku, z wyjtkiem budynkw ZL IV niskich (N) i
redniowysokich (SW) stropami i cianami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R E I 60 i zamknite
drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30. Jeeli drzwi do piwnic znajduj si poniej poziomu
terenu, schody prowadzce z tego poziomu powinny by zabezpieczone w sposb uniemoliwiajcy omykowe
zejcie ludzi do piwnic w przypadku ewakuacji (np. ruchom barier).
2. W budynku wysokim (W) i wysokociowym (WW) piwnice powinny by oddzielone od klatki schodowej
przedsionkiem przeciwpoarowym.
251. Wyjcie z klatki schodowej na strych lub poddasze powinno by zamykane drzwiami lub klap wyjciow o
klasie odpornoci ogniowej co najmniej:
1) w budynkach niskich (N) - E I 15,
2) w budynkach redniowysokich (SW) i wyszych - E I 30.
252. Schodw i pochylni ruchomych nie zalicza si do drg ewakuacyjnych.
253. 1. W budynkach wysokociowych (WW) i wysokich (W) ZL I, ZL II, ZL III i ZL V, majcych kondygnacj
uytkow na wysokoci powyej 25 m, przynajmniej jeden dwig w kadej strefie poarowej powinien by
przystosowany do potrzeb ekip ratowniczych.
2. Dwig, o ktrym mowa w ust. 1, powinien mie nono co najmniej 1.000 kg i kabin o wymiarach
poziomych nie mniejszych ni 1,1x2,1 m.
3. Spocznik przed wejciem do dwigu, o ktrym mowa w ust. 1, powinien by dostpny z przedsionka
przeciwpoarowego klatki schodowej.
4. Dopuszcza si przystosowanie do potrzeb ekip ratowniczych dwigu, ktry nie spenia wymaga
okrelonych w ust. 3, jeeli hol, w ktrym on si znajduje, jest zamykany w razie poaru drzwiami o klasie
odpornoci ogniowej co najmniej E I 60.
254. 1. ciany i stropy szybu dwigu dla ekip ratowniczych powinny mie klas odpornoci ogniowej wymagan
jak dla stropw budynku, zgodnie z 216.
2. Drzwi do dwigu dla ekip ratowniczych powinny mie klas odpornoci ogniowej (E I) nie mniejsz ni
poowa wymaganej klasy odpornoci ogniowej dla cian i stropw szybu.
3. Wymaganie odpornoci ogniowej, o ktrej mowa w ust. 2, nie dotyczy dwigu dostpnego przez przedsionek
przeciwpoarowy.

255. Szyb dwigu dla ekip ratowniczych powinien by wyposaony w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub
suce do usuwania dymu.
256. 1. Dugo drogi ewakuacyjnej od wyjcia z pomieszczenia na t drog do wyjcia do innej strefy poarowej
lub na zewntrz budynku, zwanej dalej "dojciem ewakuacyjnym", mierzy si wzdu osi drogi ewakuacyjnej.
W przypadku zakoczenia dojcia ewakuacyjnego przedsionkiem przeciwpoarowym, dugo t mierzy si do
pierwszych drzwi tego przedsionka.
2. Za rwnorzdne wyjciu do innej strefy poarowej, o ktrym mowa w ust. 1, uwaa si wyjcie do
obudowanej klatki schodowej, zamykanej drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30,
wyposaonej w urzdzenia zapobiegajce zadymieniu lub suce do usuwania dymu, a w przypadku, o ktrym
mowa w 246 ust. 5 - zamykanej drzwiami dymoszczelnymi.
3. Dopuszczalne dugoci doj ewakuacyjnych w strefach poarowych okrela ponisza tabela:
Dugo dojcia w m
Rodzaj strefy poarowej

przy jednym
dojciu

przy co
najmniej
dojciach

Z pomieszczeniem zagroonym wybuchem

10

40

PM o gstoci obcienia ogniowego Q > 500 MJ/m2 bez


pomieszczenia zagroonego wybuchem

302)

60

PM o gstoci obcienia ogniowego Q 500 MJ/m2 bez


pomieszczenia zagroonego wybuchem

602)

100

ZL I, II i V

10

40

ZL III

302)

60

ZL IV

602)

100

1)

Dla dojcia najkrtszego, przy czym dopuszcza si dla drugiego dojcia dugo wiksz o 100% od
najkrtszego. Dojcia te nie mog si pokrywa ani krzyowa.
2)
W tym nie wicej ni 20 m na poziomej drodze ewakuacyjnej.
4. Dugoci doj ewakuacyjnych, o ktrych mowa w ust. 3, mog by powikszone pod warunkiem ochrony:
1) strefy poarowej staymi urzdzeniami ganiczymi wodnymi - o 50%,
2) drogi ewakuacyjnej samoczynnymi urzdzeniami oddymiajcymi uruchamianymi za pomoc systemu
wykrywania dymu - o 50%.
Przy jednoczesnym stosowaniu tych urzdze dugo dojcia moe by powikszona o 100%.
5. Wyjcie z klatki schodowej, o ktrej mowa w ust. 2, powinno prowadzi na zewntrz budynku, bezporednio
lub poziomymi drogami komunikacji oglnej, ktrych obudowa odpowiada wymaganiom 249 ust. 1, a
otwory w obudowie maj zamknicia o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30.
6. Dopuszcza si przeprowadzenie drogi ewakuacyjnej do wyjcia na zewntrz budynku z klatki schodowej
oraz z poziomych drg komunikacji oglnej przez hol, mogcy spenia take funkcje uzupeniajce do funkcji
wynikajcych z przeznaczenia budynku, takie jak: recepcyjna, ochrony budynku, drobnej sprzeday, pod
warunkiem e:

1) przez jeden hol moliwe jest przeprowadzenie drogi ewakuacyjnej tylko z jednej klatki schodowej, przy
czym ograniczenie to nie odnosi si do klatek schodowych z odrbnym, nieprowadzcym przez ten hol,
wyjciem ewakuacyjnym,
2) hol nie znajduje si w strefie poarowej PM o gstoci obcienia ogniowego powyej 500 MJ/m2 ani
te zawierajcej pomieszczenie zagroone wybuchem,
3) hol jest oddzielony od poziomych drg komunikacji oglnej, tak jak jest to wymagane dla klatki
schodowej, o ktrej mowa w pkt 1,
4) wolna szeroko drogi ewakuacyjnej jest co najmniej o 50% wiksza od szerokoci poziomej drogi
ewakuacyjnej w budynku, prowadzcej do tego wyjcia, okrelonej zgodnie z 242 ust. 1, dla kondygnacji
budynku o najwikszej liczbie przewidywanych osb, znajdujcych si tam jedoczenie,
5) wysoko holu w miejscu, w ktrym przebiega droga ewakuacyjna, jest nie mniejsza ni 3,3 m,
6) szeroko drzwi wyjciowych na zewntrz budynku jest wiksza o 50% od minimalnej szerokoci drzwi
wyjciowych okrelonej zgodnie z 239 ust. 4.
7. Dopuszczaln dugo drogi od wyjcia z klatki schodowej, o ktrej mowa w ust. 2, do wyjcia na zewntrz
budynku okrela si zgodnie z ust. 3.
257. 1. W budynku PM, w ktrym jest wymagana druga droga ewakuacyjna dla ludzi z wyszej kondygnacji,
dopuszcza si stosowanie na tej drodze drabiny ewakuacyjnej, prowadzcej na dach nad nisz kondygnacj lub
na poziom terenu, jeeli liczba osb przebywajcych jednoczenie na wyszej kondygnacji nie przekracza 50, a
w budynku z pomieszczeniem zagroonym wybuchem - 15. Nie dotyczy to zakadw pracy chronionej.
2. Drabiny ewakuacyjne naley umieszcza w miejscach atwo dostpnych. Sytuowanie drabin naprzeciw
wietlikw i okien jest zabronione.
3. Dopuszcza si wykonywanie drabin ewakuacyjnych bez obrczy ochronnych, gdy rnica wysokoci nie
przekracza 3 m, z uwzgldnieniem wymaga 101.
Rozdzia 5
Wymagania przeciwpoarowe dla elementw wykoczenia wntrz i wyposaenia staego
258. 1. W strefach poarowych ZL I, ZL II, ZL III i ZL V stosowanie do wykoczenia wntrz materiaw atwo
zapalnych, ktrych produkty rozkadu termicznego s bardzo toksyczne lub intensywnie dymice, jest
zabronione.
2. Na drogach komunikacji oglnej, sucych celom ewakuacji, stosowanie materiaw i wyrobw
budowlanych atwo zapalnych jest zabronione.
259. 1. Podogi podniesione o wicej ni 0,2 m ponad poziom stropu lub innego podoa powinny mie:
1) niepaln konstrukcj non oraz co najmniej niezapalne pyty podogi od strony przestrzeni
podpodogowej, majce klas odpornoci ogniowej co najmniej R E I 30, a w budynku wysokociowym
(WW) lub ze stref poarow o gstoci obcienia ogniowego ponad 4.000 MJ/m2 oraz w strefach
poarowych ZL II - co najmniej R E I 60,
2) przestrze podpodogow podzielon na sektory o powierzchni nie wikszej ni 1.000 m2 przegrodami o
klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, a w budynku wysokociowym (WW) lub ze stref poarow
o gstoci obcienia ogniowego ponad 4.000 MJ/m2 - co najmniej E I 60.
2. Przewody elektroenergetyczne i inne instalacje wykonane z materiaw palnych, prowadzone w przestrzeni
podpodogowej podogi podniesionej, wykorzystywanej do wentylacji lub ogrzewania pomieszczenia, powinny
mie oson lub obudow o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30, a w budynku wysokociowym
(WW) lub ze stref poarow o gstoci obcienia ogniowego ponad 4.000 MJ/m2 - co najmniej E I 60.
3. Na drogach ewakuacyjnych wykonywanie w pododze podniesionej otworw do wentylacji lub ogrzewania
jest zabronione.
260. 1. W pomieszczeniach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania ponad 50 osb oraz w
pomieszczeniach produkcyjnych, stosowanie atwo zapalnych przegrd, staych elementw wyposaenia i
wystroju wntrz oraz wykadzin podogowych jest zabronione.
2. W pomieszczeniach stref poarowych ZL II, pomieszczeniach magazynowych oraz w pomieszczeniach z
podogami podniesionymi, stosowanie wykadzin podogowych atwo zapalnych jest zabronione.
261. Pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 200 osb dorosych lub 100 dzieci, w
ktrych miejsca do siedzenia s ustawione w rzdach, powinny mie:

1) fotele i inne siedzenia trudno zapalne odpowiadajce wymaganiom Polskiej Normy dotyczcej oceny
zapalnoci mebli tapicerowanych oraz niewydzielajce produktw rozkadu i spalania, okrelonych jako
bardzo toksyczne, zgodnie z Polsk Norm dotyczc bada wydzielania produktw toksycznych,
2) szeroko przej pomidzy rzdami siedze nie mniejsz ni 0,45 m, przy czym odlego t naley
ustala, biorc pod uwag odstp midzy staymi elementami siedze,
3) liczb siedze w rzdzie nie wiksz ni 16 pomidzy przejciami oraz 8 w rzdzie przyciennym, przy
czym dopuszcza si zwikszenie liczby miejsc w rzdach odpowiednio do 40 i 20 pod warunkiem
zwikszenia odstpu midzy rzdami siedze o 1 cm na kade dodatkowe siedzenie odpowiednio powyej
16 lub 8,
4) szeroko przej komunikacyjnych nie mniejsz ni 1,2 m przy liczbie osb do 150, a przy wikszej ich
liczbie szeroko t naley zwikszy proporcjonalnie o 0,6 m na 100 osb,
5) rzdy siedze lub awek trwale umocowane do podogi albo siedzenia sztywno czone ze sob w rzdy
oraz midzy rzdami.
262. 1. Okadziny sufitw oraz sufity podwieszone naley wykonywa z materiaw niepalnych lub niezapalnych,
niekapicych i nieodpadajcych pod wpywem ognia. Wymaganie to nie dotyczy mieszka.
2. Przestrze midzy sufitem podwieszonym i stropem powinna by podzielona na sektory o powierzchni nie
wikszej ni 1.000 m2, a w korytarzach - przegrodami co 50 m, wykonanymi z materiaw niepalnych.
263. 1. W azienkach i saunach z piecykami gazowymi oraz termami gazowymi i elektrycznymi dopuszcza si
stosowanie okadzin ciennych z materiaw palnych, z tym e odlego tych urzdze od okadzin powinna
wynosi co najmniej 0,3 m.
2. Stosowanie okadzin ciennych z materiaw atwo zapalnych w azienkach i saunach z piecem na paliwo
stae jest zabronione.
264. Palne elementy wystroju wntrz budynku, przez ktre lub obok ktrych s prowadzone przewody ogrzewcze,
wentylacyjne, dymowe lub spalinowe, powinny by zabezpieczone przed moliwoci zapalenia lub zwglenia.
Rozdzia 6
Wymagania przeciwpoarowe dla palenisk i instalacji
265. 1. Palenisko powinno by umieszczone na podou niepalnym o gruboci co najmniej 0,15 m, a przy piecach
metalowych bez nek - 0,3 m. Podoga atwo zapalna przed drzwiczkami palenisk powinna by zabezpieczona
pasem materiau niepalnego o szerokoci co najmniej 0,3 m, sigajcym poza krawdzie drzwiczek co najmniej
po 0,3 m.
2. Palenisko otwarte moe by stosowane tylko w pomieszczeniu, w ktrym nie wystpuje zagroenie
wybuchem, w odlegoci co najmniej 0,6 m od atwo zapalnych czci budynku. W pomieszczeniach ze
stropem drewnianym palenisko otwarte powinno mie okap wykonany z materiaw niepalnych, wystajcy co
najmniej 0,3 m poza krawd paleniska.
3. Piec metalowy lub w ramach metalowych, rury przyczeniowe oraz otwory do czyszczenia powinny by
oddalone od atwo zapalnych, nieosonitych czci konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,6 m, a od
osonitych okadzin z tynku o gruboci 25 mm lub inn rwnorzdn okadzin - co najmniej 0,3 m.
4. Piec z kamienia, cegy, kafli i podobnych materiaw niepalnych oraz przewody spalinowe i dymowe
powinny by oddalone od atwo zapalnych, nieosonitych czci konstrukcyjnych budynku co najmniej 0,3 m,
a od osonitych okadzin z tynku o gruboci 25 mm na siatce albo rwnorzdn okadzin - co najmniej 0,15
m.
266. 1. Przewody spalinowe i dymowe powinny by wykonane z materiaw niepalnych.
2. Przewody lub obudowa przewodw spalinowych i dymowych powinny spenia wymagania okrelone w
Polskiej Normie dotyczcej bada ogniowych maych kominw.
3. Dopuszcza si wykonanie obudowy, o ktrej mowa w ust. 2, z cegy penej gruboci 12 cm, murowanej na
zaprawie cementowo-wapiennej, z zewntrznym tynkiem lub spoinowaniem.
4. Midzy wylotem przewodu spalinowego i dymowego a najbliszym skrajem korony drzew dorosych naley
zapewni zachowanie odlegoci co najmniej 6 m, z zastrzeeniem 271 ust. 8.

267. 1. Przewody wentylacyjne powinny by wykonane z materiaw niepalnych, a palne izolacje cieplne i
akustyczne oraz inne palne okadziny przewodw wentylacyjnych mog by stosowane tylko na zewntrznej
ich powierzchni w sposb zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.
2. Dopuszcza si w budynkach PM, z wyjtkiem garay, wykonanie przewodw wentylacyjnych
nierozprzestrzeniajcych ognia, pod warunkiem e nie s one prowadzone przez drogi ewakuacyjne oraz nie
przepywa nimi powietrze o temperaturze powyej 85C lub zanieczyszczenia mogce si odkada.
3. Odlego nieizolowanych przewodw wentylacyjnych od wykadzin i powierzchni palnych powinna
wynosi co najmniej 0,5 m.
4. Drzwiczki rewizyjne stosowane w kanaach i przewodach wentylacyjnych powinny by wykonane z
materiaw niepalnych.
5. W pomieszczeniu kuchennym lub wnce kuchennej w mieszkaniu dopuszcza si stosowanie przewodw
wentylacji wywiewnej z materiaw co najmniej trudno zapalnych.
6. Elastyczne elementy czce, suce do poczenia sztywnych przewodw wentylacyjnych z elementami
instalacji lub urzdzeniami, z wyjtkiem wentylatorw, powinny by wykonane z materiaw co najmniej
trudno zapalnych, posiada dugo nie wiksz ni 4 m, przy czym nie powinny by prowadzone przez
elementy oddzielenia przeciwpoarowego.
7. Elastyczne elementy czce wentylatory z przewodami wentylacyjnymi powinny by wykonane z
materiaw co najmniej trudno zapalnych, przy czym ich dugo nie powinna przekracza 0,25 m.
8. Izolacje cieplne i akustyczne zastosowane w instalacjach: wodocigowej, kanalizacyjnej i ogrzewczej
powinny by wykonane w sposb zapewniajcy nierozprzestrzenianie ognia.
268. 1. Instalacje wentylacji mechanicznej i klimatyzacji w budynkach, z wyjtkiem budynkw jednorodzinnych i
rekreacji indywidualnej, powinny spenia nastpujce wymagania:
1) przewody wentylacyjne powinny by wykonane i prowadzone w taki sposb, aby w przypadku poaru
nie oddziayway si wiksz ni 1 kN na elementy budowlane, a take aby przechodziy przez przegrody
w sposb umoliwiajcy kompensacje wydue przewodu,
2) zamocowania przewodw do elementw budowlanych powinny by wykonane z materiaw
niepalnych, zapewniajcych przejcie siy powstajcej w przypadku poaru w czasie nie krtszym ni
wymagany dla klasy odpornoci ogniowej przewodu lub klapy odcinajcej,
3) w przewodach wentylacyjnych nie naley prowadzi innych instalacji,
4) filtry i tumiki powinny by zabezpieczone przed przeniesieniem si do ich wntrza palcych si
czstek,
5) maszynownie wentylacyjne i klimatyzacyjne w budynkach mieszkalnych redniowysokich (SW) i
wyszych oraz w innych budynkach o wysokoci powyej dwch kondygnacji nadziemnych powinny by
wydzielone cianami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60 i zamykane drzwiami o klasie
odpornoci ogniowej co najmniej E I 30; nie dotyczy to obudowy urzdze instalowanych ponad dachem
budynku.
2. Dopuszcza si instalowanie w przewodzie wentylacyjnym nagrzewnic elektrycznych, na paliwo cieke lub
gazowe, ktrych temperatura powierzchni grzewczych nie przekracza 160C, pod warunkiem zastosowania
ogranicznika temperatury, automatycznie wyczajcego ogrzewanie po osigniciu 110C oraz zabezpieczenia
uniemoliwiajcego prac nagrzewnicy bez przepywu powietrza.
3. Dopuszcza si zainstalowanie w przewodzie wentylacyjnym wentylatorw i urzdze do uzdatniania
powietrza pod warunkiem wykonania ich obudowy o klasie odpornoci ogniowej E I 60.
4. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne w miejscu przejcia przez elementy oddzielenia
przeciwpoarowego powinny by wyposaone w przeciwpoarowe klapy odcinajce o klasie odpornoci
ogniowej (E I), rwnej klasie odpornoci ogniowej elementu oddzielenia przeciwpoarowego, z zastrzeeniem
ust. 5.
5. Przewody wentylacyjne i klimatyzacyjne prowadzone przez stref poarow, ktrej nie obsuguj, powinny
by obudowane elementami o klasie odpornoci ogniowej (E I), wymaganej dla elementw oddzielenia
przeciwpoarowego tych stref poarowych, bd te by wyposaone w przeciwpoarowe klapy odcinajce.
6. W strefach poarowych, w ktrych jest wymagana instalacja sygnalizacyjno-alarmowa, przeciwpoarowe
klapy odcinajce powinny by uruchamiane przez t instalacj, niezalenie od zastosowanego wyzwalacza
termicznego.
269. 1. W pomieszczeniach zagroonych wybuchem naley stosowa urzdzenia wstrzymujce automatycznie
prac wentylatorw w razie powstania poaru i sygnalizujce ich wyczenie, jeeli dziaanie wentylatorw
mogoby przyczyni si do jego rozprzestrzeniania.

2. W pomieszczeniach zagroonych wybuchem naley stosowa oddzieln dla kadego pomieszczenia


instalacj wycigow.
3. Usytuowanie wentylacyjnych otworw wycigowych powinno uwzgldnia gsto wzgldn par cieczy i
gazw wystpujcych w pomieszczeniu w stosunku do powietrza oraz przewidywany kierunek ruchu
zanieczyszczonego powietrza.
4. W pomieszczeniach, w ktrych mog wystpowa palne pyy, tworzce z powietrzem mieszaniny
wybuchowe, otwory wentylacji nawiewnej powinny by usytuowane oraz wykonane tak, aby nie powodoway
unoszenia pyw osiadych.
5. Filtry, komory pyowe i cyklony do palnych pyw powinny by zlokalizowane w pomieszczeniach
wydzielonych elementami oddzielenia przeciwpoarowego lub te na zewntrz budynku, w miejscu
bezpiecznym dla tych urzdze oraz dla otoczenia.
6. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 5, nie dotycz przypadkw uzasadnionych wzgldami
technologicznymi, w ktrych filtry, komory pyowe i cyklony stanowi bezporednie wyposaenie urzdze i
agregatw produkcyjnych.
7. Przewody wentylacyjne przed miejscem wprowadzenia do komr pyowych i cyklonw powinny by
wyposaone w urzdzenia zapobiegajce przeniesieniu si ognia.
8. Komory pyowe i cyklony dla pyw tworzcych z powietrzem mieszaniny wybuchowe powinny by
wyposaone w klapy lub przepony przeciwwybuchowe, zabezpieczajce konstrukcj cyklonu i komory, a take
konstrukcj budynku przed skutkami wybuchu.
270. Instalacja wentylacji oddymiajcej powinna spenia nastpujce wymagania:
1) zapewni usuwanie dymu z intensywnoci co najmniej 10 wymian na godzin, chyba e obliczeniowo
okrelono inn liczb wymian zapobiegajcych zadymieniu zabezpieczonych pomieszcze i drg
ewakuacyjnych,
2) mie stay dopyw powietrza zewntrznego uzupeniajcego braki tego powietrza w wyniku jego
wypywu wraz z dymem,
3) przewody wentylacji oddymiajcej powinny mie co najmniej klas odpornoci ogniowej (EI) stropu, o
ktrej mowa w 216, z zastrzeeniem 277 ust. 5,
4) przeciwpoarowe klapy odcinajce w przewodach wentylacji oddymiajcej powinny spenia
wymaganie, o ktrym mowa w pkt 3, a w przypadku poczenia tych przewodw z instalacj wentylacji i
klimatyzacji - rwnie dymoszczelnoci,
5) grna krawd kratek nawiewnych powinna znajdowa si na wysokoci nie wikszej ni 0,8 m nad
poziomem podogi, a dolna krawd kratek wywiewnych powinna znajdowa si na wysokoci nie
mniejszej ni 1,8 m nad poziomem podogi,
6) kratki wywiewne powinny by rozmieszczone w sposb zapewniajcy rwnomierne usuwanie dymu z
pomieszczenia, przy czym odlego midzy nimi nie powinna by wiksza ni 10 m,
7) wentylatory instalacji oddymiajcej powinny by odporne na dziaanie temperatury 400C przez co
najmniej 120 minut lub wynikajcej z przewidywanej temperatury i czasu usuwania gazw poarowych.
Rozdzia 7
Usytuowanie budynkw z uwagi na bezpieczestwo poarowe

271. 1. Odlego midzy zewntrznymi cianami budynkw niebdcymi cianami oddzielenia


przeciwpoarowego, a majcymi na powierzchni wikszej ni 65% klas odpornoci ogniowej(E), okrelon w
216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, nie powinna, z zastrzeeniem ust. 2 i 3, by mniejsza ni odlego w metrach
okrelona w poniszej tabeli:
Rodzaj budynku oraz dla
Rodzaj budynku oraz dla budynku PM maksymalna gsto obci
budynku PM maksymalna
ogniowego strefy poarowej PM
gsto obcienia
Q w MJ/m2
ogniowego strefy
poarowej PM
Q w MJ/m2
PM

ZL

IN

Q 1.000

1.000 < Q 4.000

ZL

15

20

IN

15

20

PM Q 1.000

15

20

PM 1.000 < Q 4.000

15

15

15

15

20

PM Q > 4.000

20

20

20

20

20

2. Jeeli jedna ze cian zewntrznych usytuowana od strony ssiedniego budynku lub przekrycie dachu jednego
z budynkw jest rozprzestrzeniajce ogie, wwczas odlego okrelon w ust. 1 naley zwikszy o 50%, a
jeeli dotyczy to obu cian zewntrznych lub przekrycia dachu obu budynkw - o 100%.
3. Jeeli co najmniej w jednym z budynkw znajduje si pomieszczenie zagroone wybuchem, wwczas
odlego midzy ich zewntrznymi cianami nie powinna by mniejsza ni 20 m.
4. Jeeli ciana zewntrzna budynku ma na powierzchni nie wikszej ni 65%, lecz nie mniejszej ni 30%,
klas odpornoci ogniowej (E), okrelon w 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, wwczas odlego midzy t
cian lub jej czci a cian zewntrzn drugiego budynku naley zwikszy w stosunku do okrelonej w ust.
1 i 2 o 50%.
5. Jeeli ciana zewntrzna budynku ma na powierzchni mniejszej ni 30% klas odpornoci ogniowej (E),
okrelon w 216 ust. 1 w 5 kolumnie tabeli, wwczas odlego midzy t cian lub jej czci a cian
zewntrzn drugiego budynku naley zwikszy w stosunku do okrelonej w ust. 1 i 2 o 100%.
6. Odlego midzy cianami zewntrznymi budynkw lub czciami tych cian moe by zmniejszona o 50%,
w stosunku do okrelonej w ust. 1-5, jeeli we wszystkich strefach poarowych budynkw, przylegajcych
odpowiednio do tych cian lub ich czci, s stosowane stae urzdzenia ganicze wodne.
7. Odlego od ciany zewntrznej budynku lub jej czci do ciany zewntrznej drugiego budynku moe by
zmniejszona o 25%, w stosunku do okrelonej w ust. 1-5, jeeli we wszystkich strefach poarowych budynku,
przylegajcych odpowiednio do tej ciany lub jej czci, s stosowane stae urzdzenia ganicze wodne.
8. Najmniejsz odlego budynkw ZL, PM, IN od granicy lasu naley przyjmowa, jak odlego cian tych
budynkw od ciany budynku ZL z przekryciem dachu rozprzestrzeniajcym ogie.
9. Odlegoci, o ktrych mowa w ust. 1, dla budynkw wymienionych w 213, bez pomieszcze zagroonych
wybuchem, mona zmniejszy o 25%, jeeli s zwrcone do siebie cianami i dachami
nierozprzestrzeniajcymi ognia, niemajcymi otworw.
10. W pasie terenu o szerokoci okrelonej w ust. 1-7, otaczajcym ciany zewntrzne budynku, niebdce
cianami oddzielenia przeciwpoarowego, ciany zewntrzne innego budynku powinny spenia wymagania
okrelone w 232 ust. 4 i 5 dla cian oddzielenia przeciwpoarowego obu budynkw.
11. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 10, dotyczy pasa terenu o szerokoci zmniejszonej o 50% w
odniesieniu do tych cian zewntrznych obu budynkw, ktre tworz midzy sob kt 60 lub wikszy, lecz
mniejszy ni 120.
12. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 10, nie dotyczy budynkw, ktre:
1) s oddzielone od siebie cian oddzielenia przeciwpoarowego, speniajc dla obu budynkw
wymagania okrelone w 232 ust. 4 i 5, z zastrzeeniem 218, lub
2) maj ciany zewntrzne tworzce midzy sob kt nie mniejszy ni 120.
13. Otwarte skadowisko, ze wzgldu na usytuowanie, naley traktowa jak budynek PM.
272. 1. Odlego ciany zewntrznej wznoszonego budynku od granicy ssiedniej niezabudowanej dziaki
budowlanej powinna wynosi co najmniej poow odlegoci okrelonej w 271 ust. 1-7, przyjmujc, e na
dziace niezabudowanej bdzie usytuowany budynek o przeznaczeniu okrelonym w miejscowym planie

Q
4.

zagospodarowania przestrzennego, przy czym dla budynkw PM naley przyjmowa, e bdzie on mia gsto
obcienia ogniowego strefy poarowej Q wiksz od 1.000 MJ/m2, lecz nie wiksz ni 4.000 MJ/m2, a w
przypadku braku takiego planu - budynek ZL ze cian zewntrzn, o ktrej mowa w 271 ust. 1.
2. Budynki jednorodzinne, rekreacji indywidualnej oraz budynki mieszkalne zagrodowe i gospodarcze, ze
cianami i dachami nierozprzestrzeniajcymi ognia, powinny by sytuowane w odlegoci nie mniejszej od
granicy ssiedniej, niezabudowanej dziaki, ni jest to okrelone w 12.
3. Budynek usytuowany bezporednio przy granicy dziaki powinien mie od strony ssiedniej dziaki cian
oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej okrelonej w 232 ust. 4 i 5.
273. 1. Odlegoci midzy cianami zewntrznymi budynkw pooonych na jednej dziace budowlanej nie ustala
si, z zastrzeeniem 249 ust. 6, jeeli czna powierzchnia wewntrzna tych budynkw nie przekracza
najmniejszej dopuszczalnej powierzchni strefy poarowej wymaganej dla kadego ze znajdujcych si na tej
dziace rodzajw budynkw.
2. Odlegoci midzy budynkami ZL a zbiornikami gazu pynnego, o ktrych mowa w 179, oraz odlegoci
midzy tymi zbiornikami a innymi obiektami budowlanymi okrelaj przepisy odrbne dotyczce baz i stacji
paliw pynnych.
3. Odlegoci midzy budynkami a zbiornikami naziemnymi oleju opaowego o cznej pojemnoci nie
wikszej ni 70 m3 nie powinny by mniejsze ni 20 m.
4. Odlego, o ktrej mowa w ust. 3, moe by zmniejszona o poow, pod warunkiem zastosowania midzy
budynkiem a zbiornikiem ciany oddzielenia przeciwpoarowego o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R
E I 120.
5. Zbiorniki, o ktrych mowa w ust. 3, powinny by wykonane jako stalowe dwupaszczowe lub by
lokalizowane na terenie uksztatowanym w formie niecki, o pojemnoci wikszej od pojemnoci zbiornika, z
izolacj uniemoliwiajc przedostawanie si oleju do gruntu.
6. Odlegoci midzy budynkami a zbiornikami podziemnymi oleju opaowego o cznej pojemnoci nie
wikszej ni 35 m3, przykrytymi warstw ziemi o gruboci co najmniej 0,5 m, nie powinny by mniejsze ni 3
m.
Rozdzia 8
Wymagania przeciwpoarowe dla garay
274. 1. Wymagania przeciwpoarowe, okrelone w niniejszym rozdziale, dotycz garay zamknitych i otwartych,
o ktrych mowa w 102-108.
2. W przypadku gdy przepis rozporzdzenia nie okrela rodzaju garau, naley rozumie, e dotyczy on garay
zamknitych i otwartych.
3. Jednokondygnacyjny, naziemny gara otwarty, majcy form zadaszenia miejsc postojowych z odkrytymi
drogami manewrowymi, powinien mie elementy konstrukcji i przekrycia co najmniej sabo
rozprzestrzeniajce ogie i niekapice pod wpywem wysokiej temperatury.
275. 1. Klas odpornoci poarowej garau naley przyjmowa, jak dla budynku PM o gstoci obcienia
ogniowego do 500 MJ/m2, pod warunkiem wykonania jego elementw jako nierozprzestrzeniajcych ognia,
niekapicych i nieodpadajcych pod wpywem ognia, jeeli przepisy rozporzdzenia nie stanowi inaczej.
2. Dopuszcza si, z zastrzeeniem 277 ust. 5, wykonanie nad najwysz kondygnacj garau otwartego,
bdcego budynkiem niskim (N), dodatkowego poziomu miejsc postojowych bez zadaszenia lub z zadaszeniem
speniajcym wymagania okrelone w 274 ust. 3.
3. Gara otwarty, ktrego najwyszy poziom parkowania znajduje si nie wyej ni 25 m nad poziomem
otaczajcego terenu, moe by wykonany w klasie D odpornoci poarowej, jeeli nad kondygnacj
przeznaczon do parkowania samochodw nie znajduj si inne pomieszczenia.
276. 1. Usytuowanie garau zamknitego i otwartego powinno odpowiada warunkom okrelonym w 271 jak dla
budynkw PM o gstoci obcienia ogniowego do 1.000 MJ/m2, z zastrzeeniem 19.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje si do garau o liczbie stanowisk postojowych nie wikszej ni 3, w zabudowie
jednorodzinnej i rekreacji indywidualnej.
277. 1. Powierzchnia strefy poarowej w garau zamknitym nie powinna przekracza:
1) w garau nadziemnym - 5.000 m2,
2) w garau podziemnym - 2.500 m2.

2. Powierzchnie, o ktrych mowa w ust. 1, mog by powikszone o 100%, jeeli jest speniony jeden z
poniszych warunkw:
1) zastosowano stae urzdzenia ganicze tryskaczowe,
2) wykonano, oddzielajce od siebie nie wicej ni po 2 stanowiska postojowe, ciany o klasie odpornoci
ogniowej co najmniej E I 30, od posadzki do poziomu zapewniajcego pozostawienie przewitu pod
stropem o wysokoci 0,1 do 0,2 m na caej ich dugoci.
3. Wielopoziomowy gara podziemny, majcy wsplny wjazd dla dwch lub wicej poziomw, powinien
spenia jeden z warunkw okrelonych w ust. 2.
4. W garau zamknitym, w strefie poarowej przekraczajcej 1.500 m2, naley stosowa samoczynne
urzdzenia oddymiajce.
5. W przypadku zastosowania staego urzdzenia ganiczego tryskaczowego, klasa odpornoci ogniowej
przewodw wentylacji oddymiajcej powinna odpowiada wymaganiom 270 pkt 3 - jedynie z uwagi na
kryterium szczelnoci ogniowej (E).
6. Powierzchnia strefy poarowej w garau otwartym nie powinna przekracza 30.000 m2.
278. 1. Na kadej kondygnacji garau, ktrej powierzchnia przekracza 1.500 m2, powinny znajdowa si co
najmniej dwa wyjcia ewakuacyjne, przy czym jednym z tych wyj moe by wjazd lub wyjazd. Dugo
przejcia do wyjcia ewakuacyjnego nie moe przekracza:
1) w garau zamknitym - 40 m,
2) w garau otwartym - 60 m.
2. Dugo przejcia, o ktrym mowa w ust. 1, w przypadku garau zamknitego, moe by powikszona
zgodnie z zasadami okrelonymi w 237 ust. 6 i 7.
3. Wyjcie ewakuacyjne powinno by dostpne take w przypadku zamknicia bram midzy strefami
poarowymi.
4. Jeeli poziom parkowania ley nie wyej ni 3 m nad poziomem terenu urzdzonego przy budynku, za
wyjcie ewakuacyjne mog suy nieobudowane schody zewntrzne.
5. W garau podziemnym kondygnacje o powierzchni powyej 1.500 m2 powinny, w razie poaru, mie
moliwo oddzielenia ich od siebie i od kondygnacji nadziemnej budynku za pomoc drzwi, bram lub innych
zamkni o klasie odpornoci ogniowej nie mniejszej ni E I 30.
279. 1. W garau zamknitym, znajdujcym si w budynku ZL, odlego w pionie midzy wrotami garau a
oknami tego budynku powinna wynosi co najmniej 1,5 m. Odlego ta moe wynosi 1,1 m, jeeli wykonano
nad wjazdem do garau daszek z materiaw niepalnych o wysigu co najmniej 0,6 m od lica ciany, wysunity
obustronnie 0,8 m poza boczne krawdzie wrt garau, lub jeeli wrota garau s cofnite o 0,8 m od lica
ciany.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, odlego wrt garau wbudowanego lub przybudowanego od
najbliszej krawdzi okien pomieszcze przeznaczonych na pobyt ludzi w tym samym budynku nie moe by
mniejsza ni 1,5 m w rzucie poziomym.
280. 1. Poczenie garau z budynkiem wymaga zastosowania przedsionka przeciwpoarowego zamykanego
drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 30.
2. Nie wymaga si zastosowania przedsionka, o ktrym mowa w ust. 1, przed dwigiem oddzielonym od garau
drzwiami o klasie odpornoci ogniowej co najmniej E I 60.
3. Wymaganie, o ktrym mowa w ust. 1, nie dotyczy budynkw mieszkalnych jednorodzinnych i rekreacji
indywidualnej.
281. Instalowanie w garau studzienek rewizyjnych, urzdze i przewodw gazowych, z zastrzeeniem 164 ust.
6, oraz umieszczanie otworw od palenisk lub otworw rewizyjnych przeznaczonych do czyszczenia kanaw
dymowych, spalinowych i wentylacyjnych, jest zabronione.
Rozdzia 9
Wymagania przeciwpoarowe dla budynkw inwentarskich
282. Od wymaga dotyczcych klasy odpornoci poarowej budynkw, okrelonych w 212, zwalnia si budynki
IN o kubaturze brutto do 1.500 m3.

283. Paszarnie, kotownie i inne pomieszczenia wyposaone w paleniska lub trzony kuchenne, znajdujce si w
budynkach IN, powinny mie podogi, ciany i stropy wykonane z materiaw niepalnych.
284. Budynek IN powinien spenia nastpujce wymagania ewakuacyjne:
1) odlego od najdalszego stanowiska dla zwierzt do wyjcia ewakuacyjnego nie powinna przekracza
przy cikowym utrzymaniu zwierzt - 50 m, a przy bezcikowym - 75 m,
2) w bezcikowym chowie byda, trzody chlewnej i owiec, jeeli liczba byda i trzody chlewnej nie
przekracza 15 sztuk, a owiec - 200 sztuk, naley stosowa co najmniej jedno wyjcie ewakuacyjne,
3) w budynku przeznaczonym dla wikszej liczby zwierzt anieli wymieniona w pkt 2 naley stosowa co
najmniej dwa wyjcia, a z pomieszcze podzielonych na sekcje - co najmniej jedno wyjcie ewakuacyjne z
kadej sekcji,
4) wrota i drzwi w budynku inwentarskim powinny otwiera si na zewntrz pomieszczenia.
285. Dopuszcza si umieszczenie w jednym budynku czci mieszkalnej i gospodarczej pod nastpujcymi
warunkami:
1) cz mieszkalna oraz cz gospodarcza maj odrbne wejcia,
2) midzy czci mieszkaln a gospodarcz zostanie wykonana ciana o klasie odpornoci ogniowej co
najmniej R E I 60.
Rozdzia 10
Wymagania przeciwpoarowe dla budynkw tymczasowych
286. 1. Budynek tymczasowy przeznaczony na stay pobyt ludzi powinien by wykonany co najmniej w klasie "E"
odpornoci poarowej. Budynek taki nie powinien mie kondygnacji podziemnych i wicej ni 2 kondygnacje
nadziemne.
2. Do wyznaczania minimalnej odlegoci budynku tymczasowego od innego budynku maj zastosowanie
przepisy okrelajce odlegoci midzy budynkami ZL, PM lub IN, o ktrych mowa w 271 i 273 ust. 1.
3. Tymczasowy budynek wykonany z materiaw palnych lub z paln izolacj naley przegradza w odstpach
nieprzekraczajcych 24 m cianami oddziele przeciwpoarowych o klasie odpornoci ogniowej co najmniej R
E I 60; nie dotyczy to przypadkw okrelonych w 287 i 288.
4. ciana oddzielenia przeciwpoarowego powinna by wysunita co najmniej o 0,6 m poza lico cian
zewntrznych i ponad palne pokrycie dachu.
5. Dostp do poddasza tymczasowego budynku wykonanego z materiaw palnych powinien by umoliwiony
za pomoc wewntrznego wyazu z klap, o ktrej mowa w 251 pkt 1, o wymiarach co najmniej 0,6x0,6 m,
lub przez drabin i drzwi zewntrzne o wymiarach co najmniej 0,6x1,6 m, umieszczone w szczytowej cianie
budynku.
6. Stosowanie instalacji elektrycznych lub gazowych na strychu tymczasowego budynku wykonanego z
materiaw palnych jest zabronione.
287. Budynek tymczasowy moe by przeznaczony na cele widowiskowe lub inne zgromadzenia ludzi, jeeli:
1) jest jednokondygnacyjny,
2) widownia jest dostpna z poziomu terenu,
3) dach lub stropodach maj przekrycie co najmniej trudno zapalne,
4) ma wyjcia, przejcia i dojcia ewakuacyjne o liczbie i wymiarach okrelonych w przepisach
rozporzdzenia, oznakowane - zgodnie z Polskimi Normami - znakami bezpieczestwa,
5) ma owietlenie ewakuacyjne i bezpieczestwa,
6) ma instalacj elektryczn wykonan zgodnie z Polskimi Normami.
288. Pomieszczenie z obudow pneumatyczn moe by wykorzystywane jako tymczasowy budynek PM o
gstoci obcienia ogniowego strefy poarowej nie wyszej od 1.000 MJ/ m2, pod warunkiem:
1) zachowania odlegoci co najmniej 20 m od innych obiektw budowlanych,
2) uycia powoki z materiau co najmniej trudno zapalnego,
3) zastosowania wycznie ogrzewania powietrznego,
4) zapewnienia liczby i wymiarw wyj, doj i przej ewakuacyjnych, okrelonych w przepisach
rozporzdzenia,
5) oznakowania wyj ewakuacyjnych - zgodnie z Polskimi Normami - znakami bezpieczestwa,
6) wyposaenia w owietlenie ewakuacyjne i bezpieczestwa,

7) wyposaenia w instalacj elektryczn wykonan zgodnie z Polskimi Normami.


289. Pomieszczenie, o ktrym mowa w 288, przeznaczone do celw widowiskowych, wystawowych,
rekreacyjnych lub sportowych, powinno by dodatkowo wyposaone w:
1) konstrukcje umieszczone wewntrz lub na zewntrz budynku do awaryjnego podwieszenia powoki
pneumatycznej,
2) awaryjne urzdzenie do utrzymania cinienia w powoce, zasilane z niezalenego rda energii,
3) awaryjn wentylacj mechaniczn do wymiany powietrza, zasilan z niezalenego rda energii,
4) wyjcia ewakuacyjne rozmieszczone moliwie rwnomiernie na obwodzie,
5) krzesa poczone ze sob w sposb trway i unieruchomione w rzdach co najmniej po 8 sztuk,
ustawione zgodnie z wymaganiami okrelonymi w 261.
290. Tymczasowy budynek typu namiotowego przeznaczony do celw widowiskowych powinien spenia
wymagania okrelone w 288 i 289, z wyjtkiem wymaga dotyczcych urzdze do utrzymywania cinienia
w powoce.
Dzia VII
Bezpieczestwo uytkowania
291. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by projektowane i wykonane w sposb niestwarzajcy
niemoliwego do zaakceptowania ryzyka wypadkw w trakcie uytkowania, w szczeglnoci przez
uwzgldnienie przepisw niniejszego dziau.
292. 1. Wejcia do budynku o wysokoci powyej dwch kondygnacji nadziemnych, majcego pomieszczenia
przeznaczone na pobyt ludzi, naley ochrania daszkiem lub podcieniem ochronnym o szerokoci wikszej co
najmniej o 1 m od szerokoci drzwi oraz o wysigu lub gbokoci nie mniejszej ni 1 m w budynkach niskich
(N) i 1,5 m w budynkach wyszych. Wymaganie to nie dotyczy budynkw na terenie zakadw karnych,
aresztw ledczych oraz zakadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.
2. Daszek, o ktrym mowa w ust. 1, powinien mie konstrukcj umoliwiajc przeniesienie ewentualnych
obcie, jakie w prawdopodobnym zakresie moe spowodowa upadek okadzin elewacyjnych, skrzyde
okiennych lub szyb.
293. 1. Tablice informacyjne, reklamy i podobne urzdzenia oraz dekoracje powinny by tak usytuowane,
wykonane i zamocowane, aby nie stanowiy zagroenia bezpieczestwa dla uytkownikw budynku i osb
trzecich.
2. Daszki, balkony oraz stae i ruchome osony przeciwsoneczne mog by umieszczane na wysokoci co
najmniej 2,4 m nad poziomem chodnika, z pozostawieniem nieosonitego pasma ruchu od strony jezdni o
szerokoci co najmniej 1 m.
3. Wystawy sklepowe, gabloty reklamowe, a take obudowy urzdze technicznych nie mog by wysunite
poza paszczyzn ciany zewntrznej budynku o wicej ni 0,5 m - przy zachowaniu uytkowej szerokoci
chodnika nie mniejszej ni 2 m oraz zapewnieniu bezpieczestwa ruchu dla osb z dysfunkcj narzdu wzroku.
4. Skrzyda drzwiowe i okienne oraz kraty, okiennice lub inne osony, w pozycji otwartej lub zamknitej, nie
mog zawa szerokoci uytkowej chodnika usytuowanego bezporednio przy cianie zewntrznej budynku,
w ktrej si znajduj.
5. Wymaganie okrelone w ust. 4 dotyczy take zewntrznych schodw i pochylni.
6. Owietlenie wystaw i reklamy wietlne nie powinny by uciliwe dla uytkownikw budynku oraz
powodowa olnienia przechodniw i uytkownikw jezdni.
294. 1. Wpusty kanalizacyjne, pokrywy urzdze sieci uzbrojenia terenu i instalacji podziemnych oraz inne osony
otworw, usytuowane na trasie przejcia lub przejazdu, powinny znajdowa si w paszczynie chodnika lub
jezdni.
2. Wpusty kanalizacyjne oraz aurowe osony otworw w paszczynie chodnika lub przejcia przez jezdni
powinny mie odstpy midzy prtami lub rednice otworw nie wiksze ni 20 mm.
3. Umieszczenie odbojw, skrobaczek, wycieraczek do obuwia lub podobnych urzdze wystajcych ponad
poziom paszczyzny dojcia w szerokoci drzwi wejciowych do budynku jest zabronione.

295. Skrzyda drzwiowe, wykonane z przezroczystych tafli, powinny by oznakowane w sposb widoczny i
wykonane z materiau zapewniajcego bezpieczestwo uytkownikw w przypadku stuczenia.
296. 1. Schody zewntrzne i wewntrzne, suce do pokonania wysokoci przekraczajcej 0,5 m, powinny by
zaopatrzone w balustrady lub inne zabezpieczenia od strony przestrzeni otwartej.
2. W budynku mieszkalnym jednorodzinnym, zagrodowym i rekreacji indywidualnej warunek okrelony w ust.
1 uwaa si za speniony rwnie wwczas, gdy schody i pochylnie o wysokoci do 1 m, niemajce balustrad,
s obustronnie szersze w stosunku do drzwi lub innego przejcia, do ktrego prowadz, co najmniej po 0,5 m.
3. Schody zewntrzne i wewntrzne, o ktrych mowa w ust. 1, w budynku uytecznoci publicznej powinny
mie balustrady lub porcze przycienne, umoliwiajce lewo- i prawostronne ich uytkowanie. Przy
szerokoci biegu schodw wikszej ni 4 m naley zastosowa dodatkow balustrad poredni.
297. Konstrukcja schodw, pochylni, pomostw i galerii, sucych komunikacji oglnej w budynku mieszkalnym,
zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej, nie moe by podatna na wywoywane przez
uytkownikw drgania.

298. 1. Balustrady przy schodach, pochylniach, portfenetrach, balkonach i loggiach powinny mie konstrukcj
przenoszc siy poziome, okrelone w Polskich Normach, oraz wysoko i wypenienie paszczyzn pionowych
zapewniajce skuteczn ochron przed wypadniciem osb.
2. Wysoko i przewity lub otwory w wypenieniu balustrad powinny mie wymiary okrelone w tabeli:
Minimalna wysoko
Maksymalny prze
Rodzaj budynkw
balustrady, mierzona
wymiar otworu po
(przeznaczenie uytkowe)
do
elementami wype
wierzchu porczy (m)
balustrady (m)
1

Budynki jednorodzinne i wntrza


mieszka
wielopoziomowych

0,9

nie reguluje si

Budynki wielorodzinne i zamieszkania


zbiorowego, owiaty i wychowania oraz
zakadw opieki zdrowotnej

1,1

0,12

Inne budynki

1,1

0,2

3. W budynku, w ktrym przewiduje si zbiorowe przebywanie dzieci bez staego nadzoru, balustrady powinny
mie rozwizania uniemoliwiajce wspinanie si na nie oraz zsuwanie si po porczy.
4. Przy balustradach lub cianach przylegych do pochylni, przeznaczonych dla ruchu osb niepenosprawnych,
naley zastosowa obustronne porcze, umieszczone na wysokoci 0,75 i 0,9 m od paszczyzny ruchu.
5. Porcze przy schodach zewntrznych i pochylniach, przed ich pocztkiem i za kocem, naley przeduy o
0,3 m oraz zakoczy w sposb zapewniajcy bezpieczne uytkowanie.
6. Porcze przy schodach i pochylniach powinny by oddalone od cian, do ktrych s mocowane, co najmniej
0,05 m.
7. Balustrady oddzielajce rne poziomy w halach sportowych, teatrach, kinach, a take w innych budynkach
uytecznoci publicznej powinny zapewnia bezpieczestwo uytkownikw take w przypadku paniki.
Dopuszcza si obnienie pionowej czci balustrady do 0,7 m, pod warunkiem uzupenienia jej grn czci
poziom o szerokoci dajcej cznie z czci pionow wymiar co najmniej 1,2 m.
299. 1. Okna w budynku powyej drugiej kondygnacji nadziemnej, a take okna na niszych kondygnacjach,
wychodzce na chodniki lub inne przejcia dla pieszych, powinny mie skrzyda otwierane do wewntrz.

2. Dopuszcza si stosowanie okien otwieranych na zewntrz, o poziomej osi obrotu i maksymalnym


wychyleniu skrzyda do 0,6 m, mierzc od lica ciany zewntrznej, pod warunkiem zastosowania w nich szyb
zapewniajcych bezpieczestwo uytkowania oraz umoliwienia ich mycia, konserwacji i naprawy od
wewntrz pomieszcze lub z urzdze technicznych instalowanych na zewntrz budynku.
3. Przepisw okrelonych w ust. 1 i 2 nie stosuje si do budynku wpisanego do rejestru zabytkw.
4. Okna w budynku wysokociowym, na kondygnacjach pooonych powyej 55 m nad terenem, powinny mie
zabezpieczenia umoliwiajce ich otwarcie tylko przez osoby majce upowanienia waciciela lub zarzdcy
budynku.
5. Okna w pomieszczeniach przewidzianych do korzystania przez osoby niepenosprawne powinny mie
urzdzenia przeznaczone do ich otwierania, usytuowane nie wyej ni 1,2 m nad poziomem podogi.
300. 1. Kraty zewntrzne, zastosowane w otworach okiennych i balkonowych, powinny by wykonane w sposb
zapobiegajcy moliwoci wspinania si po nich do pomieszcze pooonych na wyszych kondygnacjach.
2. Kraty i okiennice, w co najmniej jednym otworze okiennym, powinny otwiera si od wewntrz:
1) mieszkania,
2) pomieszczenia mieszkalnego znajdujcego si w budynku innym ni mieszkalnym,
3) pomieszczenia przeznaczonego na pobyt ludzi w suterenie lub w budynku tymczasowym z materiaw
palnych,
4) pomieszcze, o ktrych mowa w 239 ust. 2.
3. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 1 i 2, nie dotycz zakadw karnych i aresztw ledczych oraz zakadw
poprawczych i schronisk dla nieletnich.
301. 1. W budynku na kondygnacjach pooonych poniej 25 m nad terenem odlego midzy grn krawdzi
wewntrznego podokiennika a podog powinna wynosi co najmniej 0,85 m, z wyjtkiem przyziemia oraz
cianek podokiennych w loggii, na tarasie lub galerii, gdzie nie podlega ona ograniczeniom.
2. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 25 m nad terenem midzy grn krawdzi
podokiennika a podog naley zachowa odlego co najmniej 1,1 m, z wyjtkiem okien wychodzcych na
loggie, tarasy lub galerie.
3. Wysoko pooenia podokiennika, okrelona w ust. 1 i 2, moe by pomniejszona, pod warunkiem
zastosowania zabezpieczenia okna balustrad do wymaganej wysokoci lub zastosowania w tej czci okna
skrzyda nieotwieranego i szka o podwyszonej wytrzymaoci.
302. 1. W budynku z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi temperatura na powierzchni elementw
centralnego ogrzewania, niezabezpieczonych przed dotkniciem przez uytkownikw, nie moe przekracza
90C.
2. W budynku, o ktrym mowa w ust. 1, lecz z ogrzewaniem powietrznym, temperatura strumienia powietrza w
odlegoci 1 cm od wylotu do pomieszczenia nie moe przekracza 70C - jeeli znajduje si on na wysokoci
ponad 3,5 m od poziomu podogi i 45C - w pozostaych przypadkach.
3. W pomieszczeniu przeznaczonym na zbiorowy pobyt dzieci oraz osb niepenosprawnych na grzejnikach
centralnego ogrzewania naley umieszcza osony, ochraniajce od bezporedniego kontaktu z elementem
grzejnym.
303. 1. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 25 m nad terenem zabrania si stosowania balkonw.
Nie dotyczy to balkonw o przeznaczeniu technologicznym.
2. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 25 m nad terenem mona stosowa loggie wycznie z
balustradami penymi. Stosowanie logii powyej 55 m nad terenem jest zabronione.
3. W budynku na kondygnacjach pooonych powyej 12 m, lecz nie wyej ni 25 m nad terenem, mona
stosowa portfenetry, pod warunkiem zastosowania w nich progw o wysokoci co najmniej 0,15 m.
304. 1. Przeszklenie okien poaciowych, ktrych krawd jest usytuowana na wysokoci ponad 3 m nad poziomem
podogi, wietlikw oraz dachw w budynkach uytecznoci publicznej i zakadw pracy, powinno by
wykonane ze szka lub innego materiau o podwyszonej wytrzymaoci na uderzenie.
2. Okadzina szklana cian zewntrznych budynku wysokiego i wysokociowego powinna by wykonana ze
szka o podwyszonej wytrzymaoci na uderzenia, tukcego si na drobne, nieostre odamki.
305. 1. Nawierzchnia doj do budynkw, schodw i pochylni zewntrznych i wewntrznych, cigw
komunikacyjnych w budynku oraz podg w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi, a take posadzki
w garau, powinna by wykonana z materiaw niepowodujcych niebezpieczestwa polizgu.

2. Posadzki i wykadziny w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi powinny by wykonane z


materiaw antyelektrostatycznych, speniajcych warunki okrelone w Polskich Normach dotyczcych
ochrony przed elektrycznoci statyczn.
3. Nawierzchnia zewntrznej pochylni samochodowej o nachyleniu wikszym ni 15% powinna by
karbowana.
306. 1. W budynku uytecznoci publicznej, produkcyjnym i magazynowym, w miejscach, w ktrych nastpuje
zmiana poziomu podogi, naley zastosowa rozwizania techniczne, plastyczne lub inne sygnalizujce t
rnic.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, powierzchnie spocznikw schodw i pochylni powinny mie
wykoczenie wyrniajce je odcieniem, barw bd faktur, co najmniej w pasie 30 cm od krawdzi
rozpoczynajcej i koczcej bieg schodw lub pochylni.
307. W budynku produkcyjnym i magazynowym, w ktrych mog wystpi zmienne obcienia uytkowe
stropw, schodw lub pomostw roboczych, naley w widocznym miejscu umieci tablic informacyjn,
okrelajc dopuszczaln wielko obcienia tych elementw.
308. 1. W budynkach o dwch lub wicej kondygnacjach nadziemnych naley zapewni wyjcie na dach co
najmniej z jednej klatki schodowej, umoliwiajce dostp na dach i do urzdze technicznych tam
zainstalowanych.
2. W budynkach wysokich (W) i wysokociowych (WW) wyjcia, o ktrych mowa w ust. 1, naley zapewni z
kadej klatki schodowej.
3. Jako wyjcie z klatki schodowej na dach naley stosowa drzwi o szerokoci 0,8 m i wysokoci co najmniej
1,9 m lub klapy wyazowe o wymiarze 0,8x0,8 m w wietle, do ktrych dostp powinien odpowiada
warunkom okrelonym w 101.
4. Na dachu o spadku ponad 25% oraz na dachu pokrytym materiaami amliwymi (tukcymi) naley wykona
stae dojcia do kominw, urzdze technicznych oraz anten radiowych i telewizyjnych.
5. Dojcia, o ktrych mowa w ust. 4, na odcinkach o nachyleniu ponad 25% powinny mie zabezpieczenia
przed polizgiem.
6. Na dachu o spadku ponad 100% powinny by zamocowane stae uchwyty dla lin bezpieczestwa lub bariery
ochronne nad doln krawdzi dachu.
Dzia VIII
Higiena i zdrowie
Rozdzia 1
Wymagania oglne
309. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany z takich materiaw i wyrobw oraz w taki sposb, aby
nie stanowi zagroenia dla higieny i zdrowia uytkownikw lub ssiadw, w szczeglnoci w wyniku:
1) wydzielania si gazw toksycznych,
2) obecnoci szkodliwych pyw lub gazw w powietrzu,
3) niebezpiecznego promieniowania,
4) zanieczyszczenia lub zatrucia wody lub gleby,
5) nieprawidowego usuwania dymu i spalin oraz nieczystoci i odpadw w postaci staej lub ciekej,
6) wystpowania wilgoci w elementach budowlanych lub na ich powierzchniach,
7) niekontrolowanej infiltracji powietrza zewntrznego,
8) przedostawania si gryzoni do wntrza,
9) ograniczenia nasonecznienia i owietlenia naturalnego.
Rozdzia 2
Ochrona czystoci powietrza

310. 1. Budynek przeznaczony na pobyt ludzi i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojektowane i
wykonane tak, aby w pomieszczeniach zawarto w powietrzu ste i nate czynnikw szkodliwych dla
zdrowia, wydzielanych przez grunt, materiay i stae wyposaenie oraz powstajcych w trakcie uytkowania
zgodnego z przeznaczeniem pomieszcze, nie przekraczaa wartoci dopuszczalnych, okrelonych w przepisach
sanitarnych oraz bezpieczestwa i higieny pracy.
2. Wymagania, o ktrych mowa w ust. 1, stosuje si odpowiednio do pomieszcze przeznaczonych dla
zwierzt.
3. W pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi, w ktrym jest wymagane zachowanie szczeglnej
czystoci, stosowanie grzejnikw z rur oebrowanych jest zabronione.
311. Jeeli w powietrzu wywiewanym z pomieszczenia wystpuj niedopuszczalne stenia substancji
szkodliwych, naley zastosowa urzdzenia unieszkodliwiajce je przed wyemitowaniem do atmosfery.
312. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, dla inwentarza ywego, a take do produkcji i
przechowywania artykuw spoywczych oraz farmaceutycznych nie moe by wykonany z materiaw
emitujcych zwizki (gazy, pary, pyy) szkodliwe dla zdrowia lub zapachowe w stopniu przekraczajcym ich
dopuszczalne stenia.
2. Jeeli zwizki, o ktrych mowa w ust. 1, s emitowane przez materiay w niedopuszczalnym steniu jedynie
przez ograniczony czas, dopuszcza si ich stosowanie pod warunkiem, e uytkowanie budynku lub
pomieszcze, w ktrych materiay te zostay zastosowane, nastpi dopiero po upywie terminu karencji, a w
przypadku materiaw emitujcych zanieczyszczenia pyliste lub wkniste - po stwierdzeniu przez waciwego
pastwowego inspektora sanitarnego osignicia stanu zanieczyszczenia powietrza, zgodnego z przepisami
odrbnymi w sprawie dopuszczalnych ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia wydzielanych
przez materiay budowlane, urzdzenia i elementy wyposaenia.
Rozdzia 3
Ochrona przed promieniowaniem jonizujcym i polami elektromagnetycznymi
313. 1. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi i dla inwentarza ywego nie moe by
wykonany z materiaw i elementw wyposaenia niespeniajcych wymaga przepisw odrbnych w sprawie
dopuszczalnych ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia.
2. rednie wartoci roczne ekwiwalentnego stenia radonu w pomieszczeniach budynku przeznaczonego na
stay pobyt ludzi nie mog przekracza dopuszczalnej wartoci, okrelonej w przepisach odrbnych
dotyczcych dawek granicznych promieniowania.
314. Budynek z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi nie moe by wzniesiony na obszarach stref, w
ktrych wystpuje przekroczenie dopuszczalnego poziomu oddziaywania pola elektromagnetycznego,
okrelonego w przepisach odrbnych dotyczcych ochrony przed oddziaywaniem pl elektromagnetycznych.
Rozdzia 4
Ochrona przed zawilgoceniem i korozj biologiczn
315. Budynek powinien by zaprojektowany i wykonany w taki sposb, aby opady atmosferyczne, woda w gruncie
i na jego powierzchni, woda uytkowana w budynku oraz para wodna w powietrzu w tym budynku nie
powodoway zagroenia zdrowia i higieny uytkowania.
316. 1. Budynek posadowiony na gruncie, na ktrym poziom wd gruntowych moe powodowa przenikanie
wody do pomieszcze, naley zabezpieczy za pomoc drenau zewntrznego lub w inny sposb przed
infiltracj wody do wntrza oraz zawilgoceniem.
2. Uksztatowanie terenu wok budynku powinno zapewnia swobodny spyw wody opadowej od budynku.
317. 1. ciany piwnic budynku oraz stykajce si z gruntem inne elementy budynku, wykonane z materiaw
podcigajcych wod kapilarnie, powinny by zabezpieczone odpowiedni izolacj przeciwwilgociow.
2. Czci cian zewntrznych, bezporednio nad otaczajcym terenem, tarasami, balkonami i dachami, powinny
by zabezpieczone przed przenikaniem wody opadowej i z topniejcego niegu.

318. Rozwizania konstrukcyjno-materiaowe przegrd zewntrznych i ich uszczelnienie powinny uniemoliwia


przenikanie wody opadowej do wntrza budynkw.
319. 1. Dachy i tarasy powinny mie spadki umoliwiajce odpyw wd opadowych i z topniejcego niegu do
rynien i wewntrznych lub zewntrznych rur spustowych.
2. Dachy w budynkach o wysokoci powyej 15 m nad poziomem terenu powinny mie spadki umoliwiajce
odpyw wody do wewntrznych rur spustowych. Wymaganie to nie dotyczy budynkw kultu religijnego,
budynkw widowiskowych, hal sportowych, a take produkcyjnych i magazynowych, w ktrych taki sposb
odprowadzenia wody jest niemoliwy ze wzgldw technologicznych.
3. W budynku wolno stojcym o wysokoci do 4,5 m i powierzchni dachu do 100 m2 dopuszcza si
niewykonywanie rynien i rur spustowych, pod warunkiem uksztatowania okapw w sposb zabezpieczajcy
przed zaciekaniem wody na ciany.
320. Balkony, loggie i tarasy powinny mie posadzki wykonane z materiaw nienasikliwych, mrozoodpornych i
nieliskich.
321. W pomieszczeniu przeznaczonym na stay pobyt ludzi temperatura na wewntrznej powierzchni przegrd
zewntrznych powinna spenia wymagania okrelone w pkt 2.2 zacznika do rozporzdzenia.
322. 1. Rozwizania materiaowo-konstrukcyjne zewntrznych przegrd budynku, warunki cieplnowilgotnociowe, a take intensywno wymiany powietrza w pomieszczeniach, powinny uniemoliwia
powstanie zagrzybienia.
2. Do budowy naley stosowa materiay, wyroby i elementy budowlane odporne lub uodpornione na
zagrzybienie i inne formy biodegradacji, odpowiednio do stopnia zagroenia korozj biologiczn.
3. Przed podjciem przebudowy, rozbudowy lub zmiany przeznaczenia budynku, w przypadku stwierdzenia
wystpowania zawilgocenia i oznak korozji biologicznej, naley wykona ekspertyz mykologiczn i na
podstawie jej wynikw - odpowiednie roboty zabezpieczajce.
Dzia IX
Ochrona przed haasem i drganiami
323. 1. Budynek i urzdzenia z nim zwizane powinny by zaprojektowane i wykonane w taki sposb, aby poziom
haasu, na ktry bd naraeni uytkownicy lub ludzie znajdujcy si w ich ssiedztwie, nie stanowi
zagroenia dla ich zdrowia, a take umoliwia im prac, odpoczynek i sen w zadowalajcych warunkach.
2. Pomieszczenia w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej naley
chroni przed haasem:
1) zewntrznym przenikajcym do pomieszczenia spoza budynku,
2) pochodzcym od instalacji i urzdze stanowicych techniczne wyposaenie budynku,
3) powietrznym i uderzeniowym, wytwarzanym przez uytkownikw innych mieszka, lokali uytkowych
lub pomieszcze o rnych wymaganiach uytkowych.
324. Budynek, w ktrym ze wzgldu na prowadzon w nim dziaalno lub sposb eksploatacji mog powstawa
uciliwe dla otoczenia haasy lub drgania, naley ksztatowa i zabezpiecza tak, aby poziom haasw i drga
przenikajcych z pomieszcze tego budynku nie przekracza wartoci dopuszczalnych, okrelonych w
przepisach odrbnych dotyczcych ochrony rodowiska.
325. 1. Budynki mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci publicznej naley sytuowa w miejscach
najmniej naraonych na wystpowanie haasu i drga, a jeeli one wystpuj i poziomy ich przekraczaj
wartoci dopuszczalne, okrelone w przepisach o ochronie przed haasem i drganiami, naley stosowa
skuteczne zabezpieczenia.
2. Budynki z pomieszczeniami wymagajcymi ochrony przed zewntrznym haasem i drganiami naley chroni
przed tymi uciliwociami poprzez zachowanie odpowiednich odlegoci od ich rde, usytuowanie i
uksztatowanie budynku, stosowanie elementw amortyzujcych drgania oraz osaniajcych i ekranujcych
przed haasem, a take racjonalne rozmieszczenie pomieszcze w budynku i zapewnienie wymaganej
izolacyjnoci przegrd zewntrznych.

326. 1. Poziom haasu oraz drga przenikajcych do pomieszcze w budynkach mieszkalnych, zamieszkania
zbiorowego i uytecznoci publicznej, z wyczeniem budynkw, dla ktrych jest konieczne spenienie
szczeglnych wymaga ochrony przed haasem, nie moe przekracza wartoci dopuszczalnych, okrelonych w
Polskich Normach dotyczcych ochrony przed haasem pomieszcze w budynkach oraz oceny wpywu drga
na ludzi w budynkach.
2. W budynkach, o ktrych mowa w ust. 1, przegrody zewntrzne i wewntrzne, a take elementy budowlane
powinny mie izolacyjno akustyczn:
1) od dwikw powietrznych dla: cian zewntrznych, stropodachw, cian wewntrznych, okien w
przegrodach zewntrznych, drzwi i okien wewntrznych,
2) od dwikw powietrznych i uderzeniowych dla stropw,
nie mniejsz od okrelonej w Polskiej Normie dotyczcej izolacyjnoci akustycznej przegrd w budynkach oraz
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych.
3. W budynku wielorodzinnym izolacja akustyczna stropw midzymieszkaniowych powinna zapewnia
zachowanie przez te stropy waciwoci akustycznych, o ktrych mowa w ust. 2 pkt 2, bez wzgldu na rodzaj
zastosowanej nawierzchni podogowej.
327. 1. Zabrania si sytuowania przy pomieszczeniach mieszkalnych pomieszcze technicznych o szczeglnej
uciliwoci, takich jak szyby i maszynownie dwigowe lub zsypy mieciowe. Wymaganie to nie dotyczy
przypadkw, o ktrych mowa w 196 ust. 2 oraz w 197 ust. 2 - przy nadbudowie lub adaptacji strychu na
cele mieszkalne.
2. Instalacje i urzdzenia, stanowice techniczne wyposaenie budynku mieszkalnego, zamieszkania
zbiorowego i uytecznoci publicznej, nie mog powodowa powstawania nadmiernych haasw i drga,
utrudniajcych eksploatacj lub uniemoliwiajcych ochron uytkownikw pomieszcze przed ich
oddziaywaniem.
3. Sposb posadowienia urzdze, o ktrych mowa w ust. 1, oraz sposb ich poczenia z przewodami i
elementami konstrukcyjnymi budynku, jak rwnie sposb poczenia poszczeglnych odcinkw przewodw
midzy sob i z elementami konstrukcyjnymi budynku, powinien zapobiega powstawaniu i rozchodzeniu si
haasw i drga do pomieszcze podlegajcych ochronie lub do otoczenia budynku.
4. ciany i stropy oraz inne elementy budowlane pomieszcze technicznych i garay w budynkach
mieszkalnych wielorodzinnych i zamieszkania zbiorowego powinny mie konstrukcj uniemoliwiajc
przenikanie z tych pomieszcze haasw i drga do pomieszcze wymagajcych ochrony.
Dzia X
Oszczdno energii i izolacyjno cieplna
328. Budynek i jego instalacje ogrzewcze, wentylacyjne i klimatyzacyjne powinny by zaprojektowane i
wykonane w taki sposb, aby ilo energii cieplnej, potrzebnej do uytkowania budynku zgodnie z jego
przeznaczeniem, mona byo utrzyma na racjonalnie niskim poziomie.
329. 1. Dla budynku mieszkalnego wielorodzinnego i zamieszkania zbiorowego wymagania okrelone w 328
uznaje si za spenione, jeeli warto wskanika E, okrelajcego obliczeniowe zapotrzebowanie na energi
kocow (ciepo) do ogrzewania budynku w sezonie grzewczym, wyraone iloci energii przypadajcej w
cigu roku na 1 m3 kubatury ogrzewanej czci budynku, jest mniejsza od wartoci granicznej E0, a take jeeli
przegrody budowlane odpowiadaj wymaganiom izolacyjnoci cieplnej oraz innym wymaganiom okrelonym
w zaczniku nr 2 do rozporzdzenia.
2. Dla budynku jednorodzinnego wymagania okrelone w 328 uznaje si za spenione, jeeli:
1) warto wskanika E, o ktrym mowa w ust. 1, jest mniejsza od wartoci granicznej E0 oraz jeeli
przegrody budowlane odpowiadaj wymaganiom okrelonym w pkt 2 zacznika do rozporzdzenia lub
2) przegrody budowlane odpowiadaj wymaganiom izolacyjnoci cieplnej oraz innym wymaganiom
okrelonym w zaczniku do rozporzdzenia.
3. Dla budynku uytecznoci publicznej i budynku produkcyjnego wymagania okrelone w 328 uznaje si za
spenione, jeeli przegrody budowlane odpowiadaj wymaganiom izolacyjnoci cieplnej oraz innym
wymaganiom okrelonym w zaczniku do rozporzdzenia.
4. Wartoci graniczne E0 wskanika sezonowego zapotrzebowania na ciepo do ogrzewania budynku, w
zalenoci od wspczynnika ksztatu budynku A/V, dla budynkw mieszkalnych i zamieszkania zbiorowego
wynosz:
1) E0 = 29 kWh/(m3 rok) przy A/V 0,20,

2) E0 = 26,6 + 12 A/V kWh/(m3 rok) przy 0,20 < A/V < 0,90,
3) E0 = 37,4 kWh/(m3 rok) przy A/V 0,90,
gdzie:
A - jest sum pl powierzchni wszystkich cian zewntrznych (wraz z oknami i drzwiami balkonowymi),
dachw i stropodachw, podg na gruncie lub stropw nad piwnic nieogrzewan, stropw nad przejazdami,
oddzielajcych cz ogrzewan budynku od powietrza zewntrznego, gruntu i przylegych nieogrzewanych
pomieszcze, liczon po obrysie zewntrznym,
V - jest kubatur netto ogrzewanej czci budynku obliczan jako kubatura brutto budynku pomniejszona o
kubatur wydzielonych klatek schodowych, szybw dwigowych, a take zewntrznych, niezamknitych ze
wszystkich stron czci budynku, takich jak: podcienia, balkony, tarasy, loggie i galerie.
5. Wskanik sezonowego zapotrzebowania na ciepo do ogrzewania budynku mieszkalnego i zamieszkania
zbiorowego E, o ktrym mowa w ust. 1, oblicza si zgodnie z Polsk Norm dotyczc obliczania sezonowego
zapotrzebowania na ciepo do ogrzewania budynkw mieszkalnych i zamieszkania zbiorowego.
Dzia XI
Przepisy przejciowe i kocowe
330. Przepisw rozporzdzenia nie stosuje si, z zastrzeeniem 2 ust. 1 i 207 ust. 2, jeeli przed dniem wejcia
w ycie rozporzdzenia:
1) zosta zoony wniosek o pozwolenie na budow lub odrbny wniosek o zatwierdzenie projektu
budowlanego i wnioski te zostay opracowane na podstawie dotychczasowych przepisw,
2) zostao dokonane zgoszenie budowy lub wykonania robt budowlanych w przypadku, gdy nie jest
wymagane uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budow.
331. Traci moc rozporzdzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14 grudnia 1994 r. w
sprawie warunkw technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999 r. Nr
15, poz. 140 i Nr 44, poz. 434, z 2000 r. Nr 16, poz. 214 oraz z 2001 r. Nr 17, poz. 207).
332. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 6 miesicy od dnia ogoszenia.
ZACZNIKI
ZACZNIK Nr 1

Lp
.

WYKAZ POLSKICH NORM PRZYWOANYCH W ROZPORZDZENIU


Miejsce
przywoania
Numer normy
Tytu normy
normy

53 ust. 2

PN-86/E-05003.01

Ochrona odgromowa obiektw b


oglne

56

BN-84/8984-10

Zakadowe sieci telekomunika


Instalacje wewntrzne. Ogln

BN-89/8984-17/03

Telekomunikacyjne sieci miej


Oglne wymagania i badania

PN-84/E-02033

Owietlenie wntrz wiatem

59 ust. 1

96 ust. 1

PN-87/B-02151.02

Akustyka budowlana. Ochrona


w
budynkach. Dopuszczalne wart
pomieszczeniach

PN-85/B-02170

Ocena szkodliwoci drga prz


na budynki
PN-88/B-02171
Ocena wpywu drga na ludzi
5

97 ust. 5

PN-76/E-05125

Elektroenergetyczne i sygnal
Projektowanie i budowa

98 ust. 2

PN-IEC 364-4-481:1994

PN-IEC 60364-1:2000
PN-IEC 60364-3:2000
PN-IEC 60364-441:2000

PN-IEC 60364-442:1999

PN-IEC 60364-443:1999

PN-IEC 60364-4-442:1999

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
w
zalenoci od wpyww zewnt
ochrony przeciwporaeniowej
zewntrznych

Instalacje elektryczne w obi


Zakres,
przedmiot i wymagania podsta

Instalacje elektryczne w obi


Ustalenie oglnych charakter

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przeciwporaeniowa

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
skutkami
oddziaywania cieplnego

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przeteniowym
PN-IEC 60364-4-443:1999

PN-IEC 60364-4-444:2001

PN-IEC 60364-4-45:1999

PN-IEC 60364-4-46:1999

PN-IEC 60364-4-47:2001

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przepiciami. Ochrona instal
przed przejciowymi przepic
doziemieniach w sieciach wys

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przepiciami. Ochrona przed
atmosferycznymi lub czenio

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przepiciami. Ochrona przed
elektromagnetycznymi (EMI) w
budowlanych

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
obnieniem napicia
PN-IEC 60364-4-473:1999

PN-IEC 60364-4-482:1999

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
i
czenie

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona

113 ust. 4

PN-92/B-01706

Instalacje wodocigowe. Wyma


wraz ze zmian PN-B-01706:19

113 ust. 5

PN-82/B-02857

Ochrona przeciwpoarowa w bu
Przeciwpoarowe
zbiorniki wodne. Wymagania o

PN-B-02861:1994

Ochrona przeciwpoarowa budy


PN-M-51540:1997

Ochrona przeciwpoarowa. Urz


Zasady
projektowania i instalowania
eksploatacji
9

113 ust. 7

PN-92/B-01706

Instalacje wodocigowe. Wyma


wraz ze zmian PN-B-01706:19

10

115 ust. 1

PN-ISO 7858-2:1997

Pomiar objtoci wody przep


Wodomierze do wody pitnej zi
sprone.
Wymagania instalacyjne

PN-ISO 4064-2+Ad1:1997
PN-B-10720:1998

Pomiar objtoci wody w prze


wody
pitnej zimnej. Wymagania ins

Wodocigi. Zabudowa zestaww


instalacjach wodocigowych.
odbiorze
11

116 ust. 3

PN-IEC 60364-5-54:1999

Instalacje elektryczne w obi


Dobr
i monta wyposaenia elektry
przewody ochronne

12

120 ust. 4

PN-76/B-02440

Zabezpieczenie urzdze ciep


Wymagania

13

121 ust. 2

PN-ISO 4064-2+Ad1:1997

Pomiar objtoci wody w prze


wody
pitnej zimnej. Wymagania ins

PN-B-10720:1998

Wodocigi. Zabudowa zestaww


instalacjach wodocigowych.
odbiorze

14

122 ust. 2

PN-EN 12056-1:2002

Systemy kanalizacji grawitac


Cz 1: Postanowienia ogln

PN-EN 12056-2:2002

Systemy kanalizacji grawitac


Cz 2: Kanalizacja sanitar
i
obliczenia

PN-EN 12056-3:2002

Systemy kanalizacji grawitac


Cz 3: Przewody deszczowe.
obliczenia
PN-EN 12056-4:2002

PN-EN 12056-5:2002

Systemy kanalizacji grawitac


Cz 4: Przepompownie ciek
i
obliczenia

PN-EN 12109:2003

Systemy kanalizacji grawitac


Cz 5: Monta i badania, i
uytkowania i eksploatacji

Wewntrzne systemy kanalizac


15

131

PN-91/B-94340

Zsyp na odpady

16

133 ust. 3

PN-91/B-02413

Ogrzewnictwo i ciepownictwo
instalacji
ogrzewa wodnych systemu otw

PN-B-02414:1999

PN-91/B-02415

Ogrzewnictwo i ciepownictwo
instalacji
ogrzewa wodnych systemu zam
wzbiorczymi przeponowymi. Wy

PN-91/B-02416

Ogrzewnictwo i ciepownictwo
zamknitych systemw ciepow

Ogrzewnictwo i ciepownictwo
instalacji
ogrzewa wodnych systemu zam
sieci cieplnych. Wymagania
17

133 ust. 4

PN-93/C-04607

Woda w instalacjach ogrzewan


jakoci wody

18

133 ust. 6

PN-91/B-02420

Ogrzewnictwo. Odpowietrzanie
wodnych. Wymagania

19

133 ust. 8

PN-B-02414:1999

Ogrzewnictwo i ciepownictwo
instalacji
ogrzewa wodnych systemu zam
wzbiorczymi przeponowymi. Wy

PN-93/C-04607

Woda w instalacjach ogrzewan


jakoci wody

20

134 ust. 1

PN-EN ISO 6946:1999

Komponenty budowlane i eleme


i
wspczynnik przenikania cie

PN-EN ISO 10077-1:2002

PN-EN ISO 10211-1:1998

Waciwoci cieplne okien, d


Obliczanie
wspczynnika przenikania ci
uproszczona

PN-EN ISO 10211-2:2002

Mostki cieplne w budynkach.


temperatura powierzchni. Og

PN-EN ISO 13370:2001

Mostki cieplne w budynkach.


temperatura powierzchni. Cz
cieplne

PN-EN ISO 13789:2001

Waciwoci cieplne budynkw


grunt. Metody obliczania

PN-EN ISO 14683:2000

Waciwoci cieplne budynkw


przez
przenikanie. Metoda obliczan

PN-B-03406:1994

Mostki cieplne w budynkach.


przenikania ciepa. Metody u
orientacyjne

Ogrzewnictwo. Obliczanie zap


pomieszcze o kubaturze do 6
21

134 ust. 2

PN-82/B-02403

Ogrzewnictwo. Temperatury ob

22

135 ust. 4

PN-B-02421:1999

Ogrzewnictwo i ciepownictwo
przewodw, armatury i urzdz
przy odbiorze

23

136 ust. 1

PN-87/B-02411

Ogrzewnictwo. Kotownie wbud


Wymagania

24

137 ust. 9

PN-E-05204:1994

Ochrona przed elektrycznoci


obiektw, instalacji i urzd

25

140 ust. 1

PN-89/B-10425

Przewody dymowe, spalinowe i


cegy. Wymagania techniczne

26

142 ust. 2

PN-89/B-10425

Przewody dymowe, spalinowe i


cegy. Wymagania techniczne

27

143 ust. 1

PN-77/B-02011

Obcienia w obliczeniach st
wiatrem

28

147 ust. 1

PN-83/B-03430

Wentylacja w budynkach miesz


zbiorowego i uytecznoci pu
wraz
ze zmian PN-83/B-03430/Az3:

29

147 ust. 3

PN-78/B-03421

Wentylacja i klimatyzacja. P
powietrza wewntrznego w pom
przeznaczonych
do staego przebywania ludzi

30

149 ust. 1

PN-83/B-03430

Wentylacja w budynkach miesz


zbiorowego i uytecznoci pu
wraz
ze zmian PN-83/B-03430/Az3:

31

149 ust. 4

PN-78/B-03421

Wentylacja i klimatyzacja. P
powietrza wewntrznego w pom
przeznaczonych
do staego przebywania ludzi

32

154 ust. 6

PN-EN 779+AC:1998

Przeciwpyowe filtry powietr


Wymagania, badania, oznaczan

33

155 ust. 4

PN-83/B-03430

Wentylacja w budynkach miesz


zbiorowego i uytecznoci pu
wraz
ze zmian PN-83/B-03430/Az3:

34

157 ust. 2

PN-C-04753:2002

Gaz ziemny. Jako gazu dost


sieci
rozdzielczej

PN-C-96008:1998

Gazy wglowodorowe. Gazy skr


35

36

163 ust. 2

164 ust. 2

PN-EN 10208-1:2000

Rury stalowe przewodowe dla


klasie wymaga A

PN-80/H-74219

Rury stalowe bez szwu walcow


zastosowania

PN-79/H-74244

Rury stalowe ze szwem przewo

PN-EN 1057:1999

Rury miedziane okrge bez s


stosowane w instalacjach san

PN-EN 10208-1:2000

Rury stalowe przewodowe dla


klasie wymaga A

PN-80/H-74219

Rury stalowe bez szwu walcow


zastosowania

PN-79/H-74244

Rury stalowe ze szwem przewo

37

170 ust. 1

PN-83/B-03430

Wentylacja w budynkach miesz


zbiorowego i uytecznoci pu
wraz
ze zmian PN-83/B--03430/Az3

38

174 ust. 1

PN-EN 297:2002

Koty centralnego ogrzewania


typu
B11 i B11BS z palnikami atmo
obcieniu cieplnym nieprzek

PN-93/M-35350

Koty grzewcze niskotemperat


redniotemperaturowe. Wymaga
PN-87/M-40307

Ogrzewacze pomieszcze gazow


i
badania
PN-87/M-40301

Gazowe grzejniki wody przep


badania

39

174 ust. 6

PN-EN 297:2002

Koty centralnego ogrzewania


typu
B11 i B11BS, z palnikami atm
obcieniu cieplnym nieprzek

PN-93/M-35350

Koty grzewcze wodne niskote


redniotemperaturowe. Wymaga
40

176 ust. 1

PN-B-02431-1:1999

Ogrzewnictwo. Kotownie wbud


gstoci wzgldnej mniejszej

41

180

PN-EN 50310:2002

Stosowanie pocze wyrwnaw


budynkach z zainstalowanym s

PN-IEC 60364-1:2000

Instalacje elektryczne w obi


Zakres,
przedmiot i wymagania podsta

PN-IEC 60364-3:2000

Instalacje elektryczne w obi


Ustalenie oglnych charakter
PN-IEC 60364-441:2000

PN-IEC 60364-442:1999

PN-IEC 60364-443:1999

PN-IEC 60364-4-442:1999

PN-IEC 60364-4-443:1999

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przeciwporaeniowa

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
skutkami
oddziaywania cieplnego

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przeteniowym

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przepiciami. Ochrona instal
przed przejciowymi przepic
doziemieniach w sieciach wys

PN-IEC 60364-4-444:2001

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przepiciami. Ochrona przed
atmosferycznymi lub czenio
PN-IEC 60364-4-45:1999

PN-IEC 60364-4-46:1999

PN-IEC 60364-4-47:2001

PN-IEC 60364-4-473:1999

PN-IEC 60364-4-482:1999

PN-IEC 60364-5-51:2000

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przepiciami. Ochrona przed
elektromagnetycznymi (EMI) w
budowlanych

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
obnieniem napicia

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
i
czenie

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
ochrony zapewniajcych bezpi
oglne. rodki ochrony przed
elektrycznym

42

181 ust. 4 i
7

PN-IEC 60364-5-56:1999

Instalacje elektryczne w obi


i
monta wyposaenia elektrycz
bezpieczestwa

PN-88/E-08501
PN-92/N-01256.02

Urzdzenia elektryczne. Tabl


bezpieczestwa

Znaki bezpieczestwa. Ewakua


43

184 ust. 2

PN-IEC 60364-5-54:1999

Instalacje elektryczne w obi


i
monta wyposaenia elektrycz
przewody
ochronne

44

184 ust. 3

PN-IEC 60364-4-443:1999

Instalacje elektryczne w obi


Ochrona
dla zapewnienia bezpieczest
przeciciami. Ochrona przed
atmosferycznymi i czeniowy

PN-IEC 610241:2001/Ap1:2002

Ochrona odgromowa obiektw b

PN-IEC 61024-11:2001/Ap1:2002

Ochrona odgromowa obiektw b


oglne.
Wybr poziomw ochrony dla u

PN-IEC 61024-1-2:2002

Ochrona odgromowa obiektw b


oglne.
Przewodnik B - Projektowanie
sprawdzanie

PN-IEC 61312-1:2001
PN-IEC 61312-2:2003

PN-86/E-05003.01

Ochrona przed piorunowym imp


elektromagnetycznym.
Zasady oglne

Ochrona przed piorunowym imp


elektromagnetycznym.
Cz 2: Ekranowanie obiekt
obiektw i uziemienia

PN-89/E-05003.03

Ochrona odgromowa obiektw b


oglne
PN-92/E-05003.04

Ochrona odgromowa obiektw b


obostrzona

Ochrona odgromowa obiektw b


specjalna
45

186 ust. 2

PN-IEC 60364-5-54:1999

Instalacje elektryczne w obi


i
monta wyposaenia elektrycz
przewody
ochronne

46

204 ust. 4

PN-82/B-02000

Obcienia budowli. Zasady u

PN-82/B-02001

Obcienia budowli. Obcien

PN-82/B-02003

Obcienia budowli. Obcien


technologiczne.
Podstawowe obcienia techno

PN-82/B-02004
PN-86/B-02005

Obcienia budowli. Obcien


technologiczne.
Obcienia pojazdami

PN-80/B-02010

Obcienia budowli. Obcien


wcigarkami i wcignikami

PN-77/B-02011

Obcienia w obliczeniach st
niegiem

PN-87/B-02013

Obcienia w obliczeniach st
wiatrem

PN-88/B-02014

Obcienie budowli. Obcien


Obcienia oblodzeniem

PN-86/B-02015

Obcienia budowli. Obcien

PN-76/B-03001

Obcienia budowli. Obcien


Obcienie temperatur

PN-B-03002:1999

Konstrukcje i podoa budowl

PN-81/B-03020

Konstrukcje murowe niezbrojo


obliczanie - wraz z poprawk
oraz ze zmian PN-B-03002:19
PN-B-03002:1999/Az2:2002

PN-B-03150:2000

Grunty budowlane. Posadowien


Obliczenia statyczne i proje

PN-90/B-03200

Konstrukcje drewniane. Oblic


projektowanie - wraz ze zmia
03150:2000/Az1:2001

PN-B-03215:1998

Konstrukcje stalowe. Oblicze


projektowanie

PN-84/B-03230

Konstrukcje stalowe. Pocze


Projektowanie i wykonanie

PN-B-03263:2000

Lekkie ciany osonowe i prz


warstwowych i ebrowych. Obl
projektowanie

PN-B-03264:2002

Konstrukcje betonowe, elbet


kruszywowych betonw lekkich
projektowanie

PN-82/B-03300

Konstrukcje betonowe, elbet


Obliczenia
statyczne i projektowanie

PN-86/B-03301

Konstrukcje zespolone stalow


statyczne i projektowanie. B
PN-91/B-03302

47

208 ust. 2
pkt
2 lit. a

PN-B-02852:2001

Ochrona przeciwpoarowa budy


obcienia ogniowego oraz wy
czasu
trwania poaru

PN-B-02851-1:1997

Ochrona przeciwpoarowa budy


ogniowej elementw budynkw.

j.w. lit. b
PN-90/B-02867

PN-B-02872:1996

Ochrona przeciwpoarowa budy


stopnia rozprzestrzeniania o
ze
zmian PN-90/B-02867/Az1:200

PN-B-02873:1996

Ochrona przeciwpoarowa budy


odpornoci dachw na ogie z

PN-93/B-02862

Ochrona przeciwpoarowa budy


stopnia rozprzestrzeniania o
rurowych i przewodach wentyl

PN-B-02874:1996

Ochrona przeciwpoarowa budy


niepalnoci materiaw budow
PN-93/B-02862/Az1:1999

PN-89/B-02856

Ochrona przeciwpoarowa budy


stopnia palnoci materiaw
zmian PN-B-02874/Az1:1999

PN-88/B-02855

Ochrona przeciwpoarowa budy


waciwoci dymotwrczych ma

j.w. lit. c

j.w. lit. d

j.w. lit. e

j.w. lit. f
j.w. lit. g

Ochrona przeciwpoarowa budy


wydzielania toksycznych prod
materiaw
48

261 pkt 1

PN-88/B-02855

Ochrona przeciwpoarowa budy


wydzielania toksycznych prod
materiaw

49

266 ust. 2

PN-93/B-02870

Badania ogniowe. Mae kominy


temperaturach

50

287 pkt 4

PN-92/N-01255

Barwy bezpieczestwa i znaki

PN-92/N-01256.02

Znaki bezpieczestwa. Ewakua

PN-N-01256-5:1998

Zasady umieszczania znakw b


ewakuacyjnych i drogach poa

51

287 pkt 6

Patrz Polskie Normy przywoane w 180 (lp. 41)

52

288 pkt 5

PN-92/N-01255

Barwy bezpieczestwa i znaki

PN-92/N-01256.02

Znaki bezpieczestwa. Ewakua

PN-N-01256-5:1998

Zasady umieszczania znakw b


ewakuacyjnych i drogach poa

53

288 pkt 7

Patrz Polskie Normy przywoane w 180 (lp. 41)

54

298 ust. 1

PN-82/B-02003

Obcienia budowli. Obcien


technologiczne.
Podstawowe obcienia techno

55

305 ust. 2

PN-E-05204-1994

Ochrona przed elektrycznoci


obiektw, instalacji i urzd

56

326 ust. 1 i
2

PN-85/B-02170

Ocena szkodliwoci drga prz


na budynki

PN-88/B-02171

Ocena wpywu drga na ludzi

PN-87/B-02151.02

Akustyka budowlana. Ochrona


w
budynkach. Dopuszczalne wart
pomieszczeniach

PN-B-02151-3:1999

Akustyka budowlana. Ochrona


budynkach.
Izolacyjno akustyczna prze
izolacyjno akustyczna elem
Wymagania
57

329 ust. 5

PN-B-02025:2001

Obliczanie sezonowego zapotr


ogrzewania budynkw mieszkal
zbiorowego

58

Zacznik nr 2
do
rozporzdzenia

PN-EN ISO 6946:1999

Komponenty budowlane i eleme


i
wspczynnik przenikania cie

PN-EN ISO 10211-1:1998


pkt 1.1

Mostki cieplne w budynkach.


cieplnych i temperatury powi
obliczania
PN-EN ISO 10211-2:2002
PN-EN ISO 13789:2001
PN-EN ISO 14683:2000

Mostki cieplne w budynkach.


temperatura powierzchni. Cz
cieplne

Waciwoci cieplne budynkw


przez
przenikanie. Metoda obliczan

Mostki cieplne w budynkach.


przenikania ciepa. Metody u
orientacyjne
59

Zacznik nr 2
do
rozporzdzenia
pkt 1.4

PN-EN ISO 13370:2001

Cieplne waciwoci uytkowe


przez grunt. Metoda obliczan

60

Zacznik nr 2
do
rozporzdzenia
pkt 2.2.1

PN-78/B-03421

Wentylacja i klimatyzacja. P
powietrza wewntrznego w pom
przeznaczonych
do staego przebywania ludzi

ZACZNIK Nr 2
WYMAGANIA IZOLACYJNOCI CIEPLNEJ I INNE WYMAGANIA ZWIZANE Z
OSZCZDNOCI ENERGII
1. Izolacyjno cieplna przegrd i podg na gruncie
1.1. Wartoci wspczynnika przenikania ciepa Uk cian, stropw i stropodachw, obliczone zgodnie z Polsk
Norm dotyczc obliczania oporu cieplnego i wspczynnika przenikania ciepa, nie mog by wiksze ni
wartoci Uk(max) okrelone w tabelach:
Budynek wielorodzinny i zamieszkania zbiorowego
Rodzaj przegrody
Lp
.

Uk(max)
[W/(m2

ciany wewntrzne pomidzy pomieszczeniami ogrzewanymi a klatkami


schodowymi lub korytarzami

3,00*)

ciany przylege do szczelin dylatacyjnych o szerokoci:


a) do 5 cm, trwale zamknitych i wypenionych izolacj
ciepln na gboko co najmniej 20 cm

3,00

b) powyej 5 cm, niezalenie od przyjtego sposobu zamknicia


i zaizolowania szczeliny

0,70

*) Jeeli przy drzwiach wejciowych do budynku nie ma przedsionka, to warto


wspczynnika Uk ciany wewntrznej przy klatce schodowej na parterze nie
powinna by wiksza ni 1,0 W/(m2 x K).

Lp.

Budynek jednorodzinny
Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu

ciany zewntrzne (stykajce si z powietrzem zewntrznym):

Uk(max
[W/(m2
3

a) przy ti> 16C:


- o budowie warstwowej*) z izolacj z materiau o
wspczynniku przewodzenia ciepa 0,05 W/(m x K)

0,30

- pozostae

0,50

b) przy ti 16C (niezalenie od rodzaju ciany)

0,80

ciany piwnic nieogrzewanych

bez wy

Stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad


przejazdami:
0,30
a)przy ti > 16C
b)przy 8C < ti 16C

0,50

Stropy nad piwnicami nieogrzewanymi i zamknitymi przestrzeniami


podpodogowymi

0,60

Stropy nad piwnicami ogrzewanymi

bez wy

ciany wewntrzne oddzielajce pomieszczenie ogrzewane od


nieogrzewanego

1,00

ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z 134 ust. 2


rozporzdzenia.
*) Tynk zewntrzny i wewntrzny nie jest uznawany za warstw.

Budynek uytecznoci publicznej


Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu
L
p
.
1

ciany zewntrzne (stykajce si z powietrzem zewntrznym):

Uk(max
[W/(m2
K)]

a) przy ti > 16C:


- pene

0,45

- z otworami okiennymi i drzwiowymi

0,55

- ze wspornikami balkonu, przenikajcymi cian

0,65

b) przy ti 16C (niezalenie od rodzaju ciany)

0,70

ciany wewntrzne midzy pomieszczeniami ogrzewanymi a klatkami


schodowymi lub korytarzami

ciany przylegajce do szczelin dylatacyjnych o szerokoci:

3,00*)

a) do 5 cm, trwale zamknitych i wypenionych izolacj


ciepln na gboko co najmniej 20 cm

3,00

b) powyej 5 cm, niezalenie od przyjtego sposobu zamknicia


i zaizolowania szczeliny

0,70

ciany piwnic nieogrzewanych

bez wy

Stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad


przejazdami:
0,30
a)przy ti > 16C
b)przy 8C < ti 16C

0,50

Stropy nad piwnicami nieogrzewanymi i zamknitymi przestrzeniami


podpodogowymi

0,60

Stropy nad piwnicami ogrzewanymi

bez wy

ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z 134 ust. 2


rozporzdzenia.
*) Jeeli przy drzwiach wejciowych do budynku nie ma przedsionka, to warto
wspczynnika Uk ciany wewntrznej przy klatce schodowej na parterze
nie powinna by wiksza ni 1,0 W/(m2 x K).

Budynek produkcyjny
Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu
L
p
.
1

ciany zewntrzne (stykajce si z powietrzem zewntrznym):

Uk(max
[W/(m2
K)]

a) przy ti > 16C:


- pene

0,45

- z otworami okiennymi i drzwiowymi

0,55

b) przy 8C < ti 16C:

- pene

0,75

- z otworami okiennymi i drzwiowymi

0,90

c) przy ti 8C

1,20

ciany wewntrzne i stropy midzykondygnacyjne


a) dla ti > 16K

1,00

b) dla 8K < ti 16K

1,40

c) dla ti 8K

bez
wymaga

Stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami


a) przy ti > 16C

0,30

b) przy 8C < ti 16C

0,50

c) przy ti 8C

0,70

ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z 134 ust. 2


rozporzdzenia lub okrelana indywidualnie w projekcie technologicznym.
ti - Rnica temperatur obliczeniowych w pomieszczeniach.

1.2. Wartoci wspczynnika przenikania ciepa Uk okien, drzwi balkonowych i drzwi zewntrznych nie mog
by wiksze ni wartoci Uk(max) okrelone w tabelach:
Budynek mieszkalny i zamieszkania zbiorowego
Okna, drzwi balkonowe i drzwi zewntrzne
Lp
.
1

Okna (z wyjtkiem poaciowych), drzwi balkonowe i powierzchnie


przezroczyste nieotwieralne w pomieszczeniach o ti 16C:

Uk(max)
[W/(m2 x

a) w I, II i III strefie klimatycznej

2,6

b) w IV i V strefie klimatycznej

2,0

Okna poaciowe (bez wzgldu na stref klimatyczn) w


pomieszczeniach
o ti 16C

2,0

Okna w cianach oddzielajcych pomieszczenia ogrzewane od


nieogrzewanych

4,0

Okna pomieszcze piwnicznych i poddaszy nieogrzewanych oraz nad


klatkami schodowymi nieogrzewanymi

bez wyma

Drzwi zewntrzne wejciowe

2,6

ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z 134 ust. 2


rozporzdzenia.

Budynek uytecznoci publicznej


Okna, drzwi balkonowe, wietliki i drzwi zewntrzne
Lp
.
1

Uk(max
[W/(m2
K)]
3

Okna (z wyjtkiem poaciowych), drzwi balkonowe i powierzchnie


przezroczyste nieotwieralne:
a) przy ti > 16C

2,3

b) przy 8C < ti 16C

2,6

c) przy ti 8C

bez wy

Okna poaciowe i wietliki

2,0

Okna i drzwi balkonowe w pomieszczeniach o szczeglnych wymaganiach


higienicznych (pomieszczenia przeznaczone na stay pobyt ludzi w
szpitalach, obkach i przedszkolach)

2,3

Okna pomieszcze piwnicznych i poddaszy nieogrzewanych oraz wietliki


nad klatkami schodowymi nieogrzewanymi

bez wy

Drzwi zewntrzne wejciowe do budynkw

2,6

ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z 134 ust. 2


rozporzdzenia.

Budynek produkcyjny
Okna, wietliki, drzwi i wrota
Lp
.
1

Okna i wietliki w przegrodach zewntrznych:

Uk(max)
[W/(m2

a) przy ti > 16C

2,6

b) przy 8C < ti 16C

4,0

c) przy ti 8C

bez wym

Drzwi i wrota w przegrodach zewntrznych:


a) przy ti > 16C

1,4

b) przy 8C < ti 16C

3,0

c) przy ti 8C

bez wym

ti - Temperatura obliczeniowa w pomieszczeniu zgodnie z 134 ust. 2


rozporzdzenia lub okrelana indywidualnie w projekcie technologicznym.

1.3. Dopuszcza si dla budynku produkcyjnego wiksze wartoci wspczynnika Uk ni Uk(max) okrelone w
pkt 1.1 i 1.2, jeli uzasadnia to rachunek efektywnoci ekonomicznej inwestycji, obejmujcy koszty budowy i
eksploatacji budynku.
1.4. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take budynku
produkcyjnym podoga na gruncie w ogrzewanym pomieszczeniu powinna by izolowana dodatkow izolacj
ciepln. Suma oporw cieplnych warstw podogowych, dodatkowej izolacji cieplnej (poziomej lub pionowej) i
gruntu, obliczona zgodnie z Polsk Norm dotyczc obliczania oporu cieplnego i wspczynnika przenikania
ciepa, nie powinna by mniejsza od wartoci okrelonych w poniszej tabeli:
Minimalne wartoci sumy oporw cieplnych dla podg ukadanych na gruncie
Skadniki oporu ciepa
Rmin [m2 x K/W]
Lp
.
8C ti 16C

ti > 16

Warstwy podogowe, izolacja cieplna (pozioma


lub
pionowa) oraz ciana zewntrzna lub
fundamentowa

1,0

1,5

Warstwy podogowe i grunt przylegy do podogi


(w jej strefie rodkowej)

bez wymaga

1,5

Podogom stykajcym si z gruntem w pomieszczeniach o temperaturze obliczeniowej ti 8C oraz podogom


usytuowanym poniej 0,6 m od poziomu terenu nie stawia si adnych wymaga izolacyjnoci cieplnej.
1.5. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take w budynku
produkcyjnym wartoci oporw cieplnych cian stykajcych si z gruntem, na odcinku ciany rwnym 1,0 m,
liczc od poziomu terenu, nie mog by mniejsze ni:
a) przy ti > 16C - 1,0 m2 x K/W,
b) przy 4C < ti 16C - 0,8 m2 x K/W.
Na odcinku ciany poniej 1,0 m, liczc od poziomu terenu, wartoci oporu cieplnego nie ogranicza si.
2. Inne wymagania zwizane z oszczdnoci energii
2.1. Powierzchnia okien
2.1.1. W budynku jednorodzinnym pole powierzchni A0, wyraone w m2, okien oraz przegrd szklanych i
przezroczystych, o wspczynniku przenikania ciepa Uk nie mniejszym ni 2,0 W/(m2 x K), obliczone wedug
ich wymiarw modularnych, nie moe by wiksze ni warto A0max obliczona wedug wzoru:
A0max = 0,15 Az + 0,03 Aw
gdzie:
Az jest sum pl powierzchni rzutu poziomego wszystkich kondygnacji nadziemnych (w zewntrznym
obrysie budynku) w pasie o szerokoci 5 m wzdu cian zewntrznych,
Aw jest sum pl powierzchni pozostaej czci rzutu poziomego wszystkich kondygnacji po odjciu
Az.
2.1.2. W budynku uytecznoci publicznej pole powierzchni A0, wyraone w m2, okien oraz przegrd
szklanych i przezroczystych, o wspczynniku przenikania ciepa Uk nie mniejszym ni 2,0 W/(m2 x K),

obliczone wedug ich wymiarw modularnych, nie moe by wiksze ni warto A0max obliczona wedug
wzoru okrelonego w pkt 2.1.1, jeli nie jest to sprzeczne z warunkami odnonie do zapewnienia niezbdnego
owietlenia wiatem dziennym, okrelonymi w 57 rozporzdzenia.
2.1.3. W budynku produkcyjnym czne pole powierzchni okien oraz cian szklanych w stosunku do
powierzchni caej elewacji nie moe by wiksze ni:
a) w budynku jednokondygnacyjnym (halowym) - 15%,
b) w budynku wielokondygnacyjnym - 30%.
2.2. Punkt rosy
2.2.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take w
budynku produkcyjnym opr cieplny nieprzezroczystych przegrd zewntrznych powinien umoliwia
utrzymanie na wewntrznych jej powierzchniach temperatury wyszej co najmniej o 1C od punktu rosy
powietrza w pomieszczeniu, przy obliczeniowych wartociach temperatury powietrza wewntrznego i
zewntrznego oraz przy obliczeniowej wilgotnoci wzgldnej powietrza w pomieszczeniu, obliczonej zgodnie z
Polsk Norm dotyczc parametrw obliczeniowych powietrza wewntrznego.
2.2.2. W pomieszczeniu klimatyzowanym, z utrzymywan sta wilgotnoci wzgldn powietrza, temperatura
na wewntrznej powierzchni przegrd powinna by wysza od punktu rosy powietrza w pomieszczeniu.
2.3. Szczelno na przenikanie powietrza
2.3.1. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego, budynku uytecznoci publicznej, a take w
budynku produkcyjnym przegrody zewntrzne nieprzezroczyste, zcza midzy przegrodami i czciami
przegrd oraz poczenia okien z ocieami naley projektowa i wykonywa pod ktem osignicia ich
cakowitej szczelnoci na przenikanie powietrza.
2.3.2. W budynku mieszkalnym, zamieszkania zbiorowego i budynku uytecznoci publicznej wspczynnik
infiltracji powietrza dla otwieranych okien i drzwi balkonowych w pomieszczeniach, w ktrych napyw
powietrza zewntrznego jest zapewniony przez nawiewniki, powinien wynosi nie wicej ni 0,3 m3/(m x h x
daPa2/3), a w pozostaych przypadkach powyej 0,5, lecz nie wicej ni 1,0 m3/(m x h x daPa2/3), z
zastrzeeniem 155 ust. 3 i 4 rozporzdzenia.

You might also like