ERGONOMIA I BiHP

System zarzdzania
bezpieczestwem i higien
pracy

Cige doskonalenie

Przegld
zarzdzania

Zaangaowanie
kierownictwa oraz
polityka BHP

Planowanie

Sprawdzanie oraz
dziaania
korygujce i
sprawdzajce

Wdraanie i
funkcjonowanie

Model systemu zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy koncepcja

cigego doskonalenia (w oparciu o PN-N-18001).

Definicje:
Audit systemu zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy systematyczne i
niezalene badania, majce na celu okrelenie czy dziaania podjte w ramach
systemu zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy oraz osignite rezultaty
odpowiadaj planowanym ustaleniom i czy te ustalenia zostay skutecznie
wdroone oraz czy s odpowiednie do realizacji polityki bezpieczestwa i higieny
racy, a take do osignicia celw organizacji w tym zakresie.
Bezpieczestwo i higiena pracy stan warunkw i organizacji pracy oraz
zachowa pracownikw zapewniajcy wymagany poziom ochrony zdrowia i ycia
przed zagroeniami wystpujcymi w rodowisku pracy.
Cel oglny zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy cel dotyczcy
dziaa w zakresie bezpieczestwa i higieny pracy, wynikajcy z polityki
bezpieczestwa i higieny pracy, ktry organizacja ustalia do osignicia.
Cel szczegowy zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy cel wyraony
ilociowo, zawsze gdy jest to moliwe, wynikajcych z celw oglnych
zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy organizacji, do zrealizowania, aby
osign cele oglne.
Cige doskonalenie powtarzajce si dziaania majce na celu zwikszenie
zdolnoci do speniania wymaga.

Dziaania korygujce dziaania w celu wyeliminowania przyczyny wykrytej

niezgodnoci lub innej niepodanej sytuacji.
Dziaania zapobiegawcze dziaania w celu wyeliminowania przyczyny
potencjalnej niezgodnoci lub innej potencjalnej sytuacji.
Identyfikacja zagroenia proces rozpoznawania tego czy zagroenie istnieje
oraz okrelania jego charakterystyk.
Monitorowanie aktywne biece dziaania majce na celu sprawdzenie, czy
stosowane rodki ochronne i zapobiegawcze przed zagroeniami i zwizanym z
nim ryzykiem zawodowym, jak rwnie stosowane rozwizania organizacyjne
suce wdroeniu systemu zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy,
speniaj okrelone wymagania.
Monitorowanie raktywne sprawdzanie, czy nieprawidowoci w zakresie
stosowanych rodkw zapobiegawczych i ochronnych oraz niezgodnoci w
systemie zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy, ktre ujawniy si
wystpieniem wypadkw przy pracy, chorb zawodowych i zdarze potencjalnie
wypadkowych, s zidentyfikowane i s przedmiotem odpowiednich dziaa.
Najwysze kierownictwo osoba lub grupa osb, ktre na najwyszym szczeblu
kieruj organizacj i j nadzoruj.
Niezgodno niespenienie wymagania.

Ocena ryzyka zawodowego proces analizowania ryzyka zawodowego i

wyznaczania jego dopuszczalnoci.
Organizacja grupa ludzi i infrastruktura, z przypisaniem odpowiedzialnoci,
uprawnie i powiza (np. spka, korporacja, firma, przedsibiorstwo, instytucja,
organizacja charytatywna, samodzielny handlowiec, stowarzyszenie itp.).
Podwykonawca osoba lub inna organizacja dostarczajca usugi danej
organizacji w jej miejscach pracy zgodnie z uzgodnionymi wymaganiami,
ustaleniami i warunkami.
Polityka bezpieczestwa i higieny pracy deklaracja organizacji dotyczca jej
intencji i zasad odnoszcych si do oglnych efektw dziaalnoci w zakresie
bezpieczestwa i higieny pracy, okrelajca ramy do dziaania i ustalania celw
organizacji dotyczcych zarzdzaniem bezpieczestwem i higien pracy.
Powana awaria zdarzenie, a w szczeglnoci emisja, poar lub eksplozja,
powstae w trakcie procesu przemysowego, magazynowania lub transportu, w
ktrych wystpuje jedna lub wicej niebezpiecznych substancji, prowadzcych do
natychmiastowego powstania zagroenia ycia lub zdrowia ludzi lub rodowiska,
lub powstania takiego zagroenia z opnieniem.
Ryzyko zawodowe prawdopodobiestwo wystpienia niepodanych zdarze
zwizanych z wykonywan prac powodujc straty, w szczeglnoci
wystpienia u pracownikw niekorzystnych skutkw zdrowotnych w wyniku
zagroe zawodowych wystpujcych w rodowisku pracy lub sposobu
wykonywania pracy.

Stanowisko pracy przestrze pracy, wraz z wyposaeniem w rodki i przedmioty

pracy, w ktrej pracownik lub zesp pracownikw wykonuje prac.
System zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy cz oglnego
systemu zarzdzania organizacj, ktra obejmuje struktur organizacyjn,
planowanie, odpowiedzialnoci, zasady postpowania, procedury, procesy i
zasoby potrzebne do opracowania, wdroenia, realizowania, przegldu i
utrzymania polityki bezpieczestwa i higieny pracy.
Wymaganie potrzeba lub oczekiwanie, ktre zostao ustalone, przyjte
zwyczajowo lub jest obowizkowe.
Zagroenie stan rodowiska pracy mogcy spowodowa wypadek lub chorob.
Zagroenie znaczce zagroenie mogce spowodowa powane i
nieodwracalne uszkodzenie zdrowia lub mier, wystpujce w szczeglnoci
podczas wykonywania prac szczeglnie niebezpiecznych lub w sytuacjach
powanych awarii.
Zdarzenie potencjalnie wypadkowe niebezpieczne zdarzenie, zwizane z
wykonywan prac, podczas ktrego nie dochodzi do urazw lub pogorszenia
stanu zdrowia.

Polityka bezpieczestwa i higieny pracy powinna wyraa zobowizania

organizacji do:
a) zapobiegania wypadkom przy pracy, chorobom zawodowym oraz
zdarzeniom potencjalnie wypadkowym;
b) denia do staej poprawy stanu bezpieczestwa i higieny pracy;
c) speniania wymaga przepisw prawnych oraz innych wymaga
dotyczcych organizacji;
d) cigego doskonalenia dziaa w zakresie bezpieczestwa i higieny pracy;
e) zapewnienia odpowiednich zasobw i rodkw do wdraania tej polityki;
f) podnoszenia kwalifikacji oraz uwzgldniania roli pracownikw i ich
angaowania do dziaa na rzecz bezpieczestwa i higieny pracy.
Planowanie organizacja powinna okreli i udokumentowa plany dziaa
ukierunkowanych na osignicie celw oglnych i szczegowych organizacji
dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy.

Najwysze kierownictwo organizacji powinno wyznaczy swojego przedstawiciela,

ktry niezalenie od innych obowizkw powinien mie okrelony zakres
zada, uprawnie i odpowiedzialnoci, aby:
a) zapewni, e system zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy jest
ustanowiony, wdroony i utrzymywany zgodnie z ustalonymi
wymaganiami;
b) przedstawi najwyszemu kierownictwu sprawozdania dotyczce
funkcjonowania systemu zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy w
celu dokonania przegldu bdcego podstaw jego doskonalenia.
W celu zapewnienia skutecznego zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy
powinny by okrelone, udokumentowane i zakomunikowane zadania,
uprawnienia i odpowiedzialno, oraz wzajemne zalenoci i powizania:
a) personelu zarzdzajcego, wykonujcego i weryfikujcego prace majce
wpyw na bezpieczestwo i higien pracy;
b) pracownikw na stanowiskach robotniczych, pracownikw nadzoru,
dostawcw, podwykonawcw oraz osb odwiedzajcych organizacj;
c) personelu wyznaczonego do postpowania w sytuacjach awaryjnych.

Organizacja powinna zapewni niezbdne zasoby do wdroenia, funkcjonowania i

nadzorowania systemem zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy.
Organizacja powinna ustanowi i utrzymywa udokumentowane procedury
okrelania potrzeb dotyczcych szkolenia w dziedzinie bezpieczestwa i
higieny pracy oraz sposobw jego realizacji.
Program szkoleniowy powinien by dostosowany do potrzeb poszczeglnych grup
pracownikw.
Organizacja powinna ustanowi i utrzymywa procedury, w celu uwiadomienia
pracownikom organizacji lub jej czonkom, w kadej odpowiedniej komrce i na
kadym szczeblu:
a) rodzajw zagroe wystpujcych w caej organizacji i na
poszczeglnych stanowiskach pracy oraz zwizanego z nim ryzyka
zawodowego;
b) korzyci dla pracownikw i organizacji wynikajcych z eliminacji zagroe
i ograniczania ryzyka zawodowego;
c) ich zada i odpowiedzialnoci w osiganiu zgodnoci dziaania z polityk
bezpieczestwa i higieny pracy oraz procedurami i wymaganiami systemu
zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy, cznie z wymaganiami
dotyczcymi gotowoci i reagowania na wypadki przy pracy i powane
awarie;
d) potencjalnych konsekwencji nieprzestrzegania ustalonych procedur.

Komunikacja.
W ramach systemu zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy organizacja
powinna ustanowi i utrzymywa procedury dotyczce:
a) wewntrznego komunikowania si rnych szczebli i komrek organizacji
oraz pracownikw i ich przedstawicieli;
b) otrzymywania i przekazywania informacji dotyczcych bezpieczestwa i
higieny pracy, ich dokumentowania i reagowania w procesie
komunikowania si zainteresowanymi zewntrznymi stronami;
c) przekazywania odpowiednich informacji o zagroeniach zwizanych z
dziaaniami organizacji oraz o wynikajcych z tych dziaa
wymaganiach bezpieczestwa i higieny pracy i ich sposobach
postpowania wszystkim podwykonawc, klientom i innym osobom,
ktre mog by na nie naraone;
d) przyjmowania i analizowania uwag, pomysw i informacji zwizanych z
bezpieczestwem i higien pracy pochodzcych od pracownikw i ich
przedstawicieli oraz udzielania im stosownych odpowiedzi.

Dokumentacja.
Organizacja powinna ustanowi i utrzymywa dokumentacj systemu zarzdzania
bezpieczestwem i higien pracy w formie zapisu na papierze lub w postaci
elektronicznej.
Dokumentacja ta powinna zawiera:
a) udokumentowan deklaracj polityki bezpieczestwa i higieny pracy oraz
udokumentowane cele oglne i szczegowe dotyczce bezpieczestwa i
higieny pracy;
b) udokumentowane procedury wymagane postanowieniami niniejszej
normy;
c) dokumenty potrzebne organizacji do zapewnienia skutecznego
planowania, przebiegi i nadzorowania jej dziaa w ramach systemu
zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy;
d) zapisy wymagane przepisami prawnymi i innymi postanowieniami
niniejszej normy;
e) zapisy wskazujce inn dokumentacj zwizan.

Nadzr nad dokumentami.

Organizacja powinna ustanowi i utrzymywa procedury nadzorowania
dokumentw wymaganych w niniejszej normie, w celu zapewnienia, aby
dokumenty:
a) byy moliwe do zlokalizowania;
b) byy poddawane okresowym przegldom, w miar potrzeb aktualizowane,
oraz zatwierdzane przez upowaniony personel;
c) w aktualnej wersji byy dostpne w ustalonych miejscach, w ktrych
wykonywane s istotne operacji zwizane z funkcjonowaniem systemu
zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy;
d) nieaktualne byy bezzwocznie usuwane ze wszystkich miejsc, w ktrych
byy wydawane i stosowane, lub w inny sposb zabezpieczone przed ich
uyciem;
e) nieaktualne, zachowane ze wzgldw prawnych i/lub zabezpieczenia w
nich informacji, byy odpowiednio oznaczone.

Powane awarie.
Organizacja powinna ustanowi i utrzymywa rozwizania organizacyjne w zakresie
zapobiegania, gotowoci i reagowania na wypadki przy pracy i powane
awarie.
Rozwizania te w szczeglnoci powinny:
a) gwarantowa niezbdne informacje, komunikacje wewntrzn oraz
koordynacj w celu ochrony wszystkich pracownikw i innych osb
przebywajcych na terenie organizacji w przypadku wystpienia wypadku
przy pracy lub powanej awarii w miejscu pracy;
b) zapewni dostarczenie informacji oraz komunikowanie si z waciwymi
kompetentnymi wadzami, ssiednimi organizacjami i podmiotami oraz
subami ratowniczymi;
c) zapewnia pierwsz pomoc i pomoc medyczn, realizacj akcji
przeciwpoarowych oraz ewakuacj wszystkich pracownikw z miejsca
pracy;
d) zapewni odpowiednie informacje i szkolenia wszystkim czonkom
organizacji na wszystkich jej poziomach, z uwzgldnieniem regularnych
wicze w zakresie procedur zapobiegania, gotowoci i reagowania na
wypadki przy pracy i na powane awarie.

Monitorowanie.
Organizacja powinna ustanowi i utrzymywa udokumentowane procedury
monitorowania bezpieczestwa i higieny pracy.
Monitorowanie bezpieczestwa i higieny pracy powinny:
a) by stosowane do okrelania stopnia wdroenia polityki i realizacji celw
w zakresie bezpieczestwa i higieny pracy, w tym zapobiegania i
ograniczania ryzyka zawodowego;
b) obejmowa monitorowanie zarwno aktywne, jak i reaktywne, nie
opierajc si wycznie na statystykach dotyczcych wypadkw przy
pracy, chorb zawodowych i zdarze potencjalnie wypadkowych;
c) by udokumentowana poprzez prowadzenie zapisw.
Monitorowanie bezpieczestwa i higieny pracy powinno zapewnia:
a) informacj zwrotn na temat stanu bezpieczestwa i higieny pracy w
organizacji;
b) informacj pozwalajc ustali, czy i na ile skutecznie funkcjonuj
rutynowe rozwizania organizacyjne w zakresie identyfikacji zagroe
oraz zapobiegania i ograniczania ryzyka zawodowego;
c) podstaw do podejmowania decyzji dotyczcych doskonalenia
identyfikacji zagroe i ograniczania ryzyka zawodowego oraz
funkcjonowania systemu zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy.

Auditowane.
Organizacja powinna ustanowi i utrzymywa udokumentowane procedury suce
przeprowadzania okresowych auditw.
Wyniki auditw powinno okreli, czy elementy wdroonego systemu zarzdzania
bezpieczestwem i higien pracy lub ich cz:
a) s skuteczne w realizacji polityki i celw organizacji w zakresie
bezpieczestwa i higieny pracy;
b) s skuteczne w promowaniu penego wspudziau pracownikw;
c) uwzgldniaj wyniki monitorowania bezpieczestwa i higieny pracy i
poprzednich auditw;
d) umoliwiaj organizacji przestrzeganie odpowiednich krajowych
przepisw prawnych;
e) uwzgldniaj zasad cigego doskonalenia i stosowania najlepszych
praktyk w zakresie bezpieczestwa i higieny pracy.
Audity powinny by prowadzone przez kompetentne osoby z lub spoza organizacji,
ktre powinny by niezalene w stosunku do auditowanych dziaa.

Przegld zarzdzania.
Przegld wykonywany przez najwysze kierownictwo powinni uwzgldni w
szczeglnoci:
a) zmieniajce si okolicznoci wewntrzne i zewntrzne wpywajce na
wymagania bezpieczestwa i higieny pracy;
b) wyniki auditw wewntrznych;
c) wyniki dziaa korygujcych i zapobiegawczych;
d) wyniki analiz wypadkw przy pracy, chorb zawodowych i zdarze
potencjalnie wypadkowych.
Przegld wykonywany przez najwysze kierownictwo powinni zapewni:
a) ocen zdolnoci systemu zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy
do speniania oglnych potrzeb organizacji i wszystkich stron
zainteresowanych, wczajc w to pracownikw i odpowiednie wadze.
b) ocen potrzeb zmian w systemie zarzdzania bezpieczestwem i higien
pracy, w tym zmian w polityce i celach bezpieczestwa i higieny pracy;
c) ocen postpw w realizacji celw w zakresie bezpieczestwa i higieny
pracy oraz w realizacji dziaa korygujcych;
d) ocen skutecznoci dziaa przeprowadzonych w wyniku wczeniejszych
przegldw zarzdzania wykonywanych przez najwysze kierownictwo.

Wyniki przegldu zarzdzania wykonywanego przez najwysze kierownictwo

powinno by dokumentowane oraz formalnie ogoszone:
a) osobom odpowiedzialnym z poszczeglne elementy systemu zarzdzania
bezpieczestwem i higien pracy, aby umoliwi im podjcie
odpowiednich dziaa;
b) pracownikom lub ich przedstawicielom oraz komisji ds. bezpieczestwa i
higieny pracy, jeeli takowa zostaa powoana.

Cige doskonalenie!!!