KARTA WZORW - ALGEBRA I GEOMETRIA

GEOMETRIA ANALITYCZNA
Iloczyn skalarny i wektorowy

Definicje:

przestrze R3: zbir uporzdkowanych trjek

R3={ ( x , y , z ) : x , y , z R }

interpretowane jako:
1) Zbir punktw przestrzeni P = (x, y, z)

w =

OP

2) Zbir wektorw zaczepionych

P(x,y,z)
wektor zerowy

w punkcie O(0,0,0) i kocu w

0=(0,0,0)

w=(x , y ,z)

wektor przeciwny

3) Zbir wszystkich wektorw swobodnych w przestrzeni

(tu u przyjmujemy

jako zbir wszystkich wektorw zaczepionych w rnych punktach ale o tym

samym kierunku, zwrocie i dugoci co wektor
Wersor:

wektor o dugoci 1. Wersory osi ukadu OX, OY, OZ oznaczamy

odpowiednio jako

^ ^j , k^
i,

R3

Punkty wspliniowe: punkty A, B, C w

gdy istnieje prosta, do ktrej

nale te punkty.

Punkty wsppaszczyznowe: punkty K, L, M, N w

paszczyzna do ktrej nale te punkty.
Wektory wspliniowe (wektory rwnolege): wektory
prosta w ktrej zawarte s te wektory ozn.

u , v

gdy istnieje
gdy istnienie

u v

jest rwnolegy do kadego wektora

wektory u , v

, R

s rwnolege gdy istniej liczby

rwnoczenie zero takie, e

e

v + u =0

lub dla

nie rwne

u 0, gdy istnieje takie t ,

v =t u

Wektory wsppaszczyznowe:

u , v ,
w

gdy istnieje paszczyzna w ktrej

zawarte s te wektory.

i dwa dowolne wektory s wsppaszczyznowe

wektory u ,
v ,
w
rwne

s wsppaszczyznowe gdy istniej liczby

rwnoczenie

zero

u v , gdy istnieje takie s ,t , e

takie,

w =0
e v + u +

w =t u + s v

iloczyn mieszany jest rwny 0.

Obliczanie wsprzdnych wektora
Dugo wektora
Dziaania na wektorach
http://mathinsight.org

v =
AB=( x B x A ; y B y A ; z Bz A )

2
|v|=|
AB|= ( x Bx A ) + ( y B y A ) +( z B z A )
2

, , R
lub

nie
dla

u= ( x , y , z )
w =(x 1 , y1 , z 1)

u , v ,
w R 3
Wektory

KARTA WZORW - ALGEBRA I GEOMETRIA

GEOMETRIA ANALITYCZNA
w + v =(x 1+ x 2 ; y 1+ y2 ; z 1+ z 2 )

Suma wektorw

Rnica wektorw

Iloczyn wektora przez liczb u =( x ; y)

w v =

w +(v )

1. Dodawanie wektorw jest przemienne

v + u =u + v

2. Dodawanie wektorw jest czne

u + ( v +
w )= (u + v ) +
w

3. Wektor

4. Wektor

jest elementem neutralnym dodawania u + 0 =u

jest elementem przeciwnym do wektora

u +(u )= 0
5. 1 jest elementem neutralnym mnoenia przez liczb
6.

( ) u= ( u)

7.

(v + u )= v + u

8.

( + ) v = v + v

u v

Iloczyn skalarny

u=(x 1 , y 1 , z 1)

u v =x 1 x 2 + y 1 y 2 + z 1 z 2

u v =|u||v|cos

(u , v )=arccos

u v
u v =0

http://mathinsight.org

kt pomidzy wektorami u, v

u v
|u||v|

- wzr na kt pomidzy wektorami

- warunek prostopadoci

u 1=u

KARTA WZORW - ALGEBRA I GEOMETRIA

GEOMETRIA ANALITYCZNA
Rzuty wektorw

u , v ,
w R

Wektory
swobodne

, R

1. rzut prostoktny sumy wektorw

u , v

jest rwny sumie rzutw tych

wektorw
2. Rzut prostoktny iloczynu wektora przez liczb jest rwny iloczynowi
liczby i rzutu wektora.

u= ( x , y , z )

3. Rzut wektora

na o ukadu Ox ma wsprzdne

, rzut wektora na paszczyzn ukadu xOz

u ' '= ( x , z , 0 )

u '= ( x , 0,0 )

(analogicznie dla

pozostaych osi i paszczyzn ukadu)

4. Rzut pr. wektora u na wektor v:

u v

u '= 2 v
|v|

5. Rzut pr. wektora u na paszczyzn rozpit na wektorach v 1, v2:

u '=

u , v

v =(x 2 , y 2 , z2 )

v 1|
|

v1 +

u
v2
2

v 2|
|

v2

u v

Iloczyn wektorowy

u=( x 1 , y 1 , z 1)

u
v1

- wektory niewspliniowe, wynikiem iloczynu wektorowego jest

wektor prostopady do

- kt

i
u v =
w = x1
x2

u , v

(zwrot zgodnie z regu prawej doni)

j k
y1 z1
y2 z2

|
w|=|u v|=|u||v|sin , - dugo wektora w jest rwna polu

rwnolegoboku rozpitego na wektorach

Wasnoci:

u v =0
u v
u=k v

( ku ) v =k ( u v )

u ( v +
w )=u v +u
w

u u =0

( u v )
w =( u , v ,
w)

Iloczyn mieszany

v =(x 2 , y 2 , z2 )

- warunek rwnolegoci wektorw

u v =v u

u=( x 1 , y 1 , z 1)

1.

u , v

( u v )
w

| |

x1
x2
x3

y1 z1
y2 z2
y3 z3

2. Objtoci rwnolegocianu rozpitego na wektorach

V =|(u v )
w|
http://mathinsight.org

u , v ,
w jest rwna

KARTA WZORW - ALGEBRA I GEOMETRIA

GEOMETRIA ANALITYCZNA
w
3. Objto czworocianu rozpitego na wektorach u , v ,

jest rwna

1
V = (u v ) w

6
4. Trjka wektorw ley w jednej paszczynie jeeli ich iloczyn mieszany
jest rwny 0.

http://mathinsight.org