SPRAWDZIAN

OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015

CZ 1.
JZYK POLSKI I MATEMATYKA

PRZYKADOWY ZESTAW ZADA

Czas pracy: 80 minut

GRUDZIE 2013

PO CO NAM GSIA SKRKA?

Kacper si rozchorowa czu si le i mia gorczk. Lea skulony pod
kocem i dra z zimna. W pewnym momencie zauway na rce drobne grudki
gsi skrk. Mimo zego samopoczucia obejrza j dokadnie i zapyta:
Tato, a do czego nam potrzebna ta gsia skrka?
Do niczego. Gsia skrka pojawia si na skutek kurczenia si mini, ktre
znajduj si u podstawy mieszkw wosowych1. Prowadzi to do wyprostowania si
wosa. U zwierzt, ktre maj gste futro, sier jey si i dziki temu midzy wosy
dostaje si wicej powietrza. Tworzy ono warstw izolujc przed zimnem. Gsia
skrka pomaga wic utrzyma ciepo, gdy na dworze panuje chd.
Ma te znaczenie obronne. Najeona sier sprawia wraenie, jakby zwierz
byo wiksze. Dziki temu drapienik moe si wystraszy i zrezygnowa z ataku na
tak du ofiar, a konkurent z rywalizacji o pokarm.
Tyle e ludziom do niczego to nie jest potrzebne. Wosy na ciele mamy zbyt
cienkie i zbyt krtkie, by ich postawienie ochronio nas przed zimnem lub wystraszyo
przeciwnika. Gsia skrka jest wic spadkiem po przodkach sprzed milionw lat.
Przydawaa im si tak samo jak dzisiejszym mapom, sarnom czy rysiom. Gdy jednak
nasi przodkowie zamienili futro na krtkie wosy, staa si ona zbdna, chocia
nieszkodliwa. W procesie ewolucji2 nie utracilimy tej zdolnoci i gsia skrka
pozostaa jako jedna z licznych pamitek naszej przeszoci.
Niektrzy naukowcy twierdz, e ludziom czasem gsia skrka te si moe
przydawa. Jej pojawienie si w chwilach lku, gniewu czy radoci informuje inne
osoby o naszych emocjach. Ba! Podobno potrafi je nawet wzmacnia.
No, ale przed zimnem nie chroni. Jeeli mamy dreszcze, tak jak chory Kacper,
lepiej przykry si kocem.
Na podstawie: Wojciech Mikouszko, Tato, a dlaczego? 50 prostych odpowiedzi
na piekielnie trudne pytania, Warszawa 2012.
1
2

Mieszek wosowy (torebka wosowa) zagbienie w skrze, z ktrego wyrasta wos.

Ewolucja proces zmian w budowie, funkcjonowaniu i zachowaniu organizmw,
zachodzcy w cigu wielu pokole.

Zadanie 1. (01)
Wybierz okrelenie dla tego tekstu i uzasadnij swj wybr. Zaznacz liter A
albo B oraz numer 1 albo 2.
Tekst ma charakter
A.

literacki,

B.

informacyjny,

1.

wyjania pochodzenie i okrela funkcje gsiej

skrki.

2.

przedstawia rozbudowan akcj.

poniewa

Strona 2 z 18

Zadanie 2. (01)
Oce, czy ponisze zdania s prawdziwe. Zaznacz P, jeli zdanie jest
prawdziwe, lub F jeli jest faszywe.
Tematem tekstu jest choroba Kacpra.

Tekst koczy si wskazwk, jak postpi w przypadku pojawienia si

gsiej skrki w czasie choroby.

Zadanie 3. (01)
Oce, ktre z poniszych zda jest faszywe. Zaznacz F przy zdaniu faszywym.
1.

Gsia skrka u czowieka moe by reakcj na wychodzenie.

2.

Wystpowanie gsiej skrki u zwierzt zwizane jest jedynie

z regulacj temperatury ciaa.

3.

Gsia skrka u ludzi pierwotnych penia tak sam funkcj jak

u zwierzt.

Zadanie 4. (01)
Dokocz zdanie wybierz odpowied A albo B oraz 1 albo 2.
Pierwszy wyraz zdania Jej pojawienie si w chwilach lku, gniewu czy radoci
informuje inne osoby o naszych emocjach jest w tekcie
A.

przyimkiem

B.

zaimkiem

uytym w celu
zastpienia

1.

wyraenia gsia skrka.

2.

wyrazu ewolucja.

Zadanie 5. (01)
Uzupenij zdanie. Wybierz odpowiedzi spord podanych.
Czasownik mamy w zdaniu Wosy na ciele mamy zbyt cienkie i zbyt krtkie
wystpuje w formie A/B i odnosi si do C/D.
A. osobowej
B. nieosobowej

C. Kacpra i jego taty

D. ogu ludzi

Strona 3 z 18

Rysunki do zadania 6.
Rysunek 2.

Rysunek 1.

Na podstawie: Wojciech Mikouszko, Tato, a dlaczego? 50 prostych odpowiedzi

na piekielnie trudne pytania, Warszawa 2012.

Zadanie 6. (01)
Dokocz zdanie. Wybierz odpowied A albo B i jej uzasadnienie spord 12.
Powstawanie gsiej skrki zostao przedstawione na
A.

rysunku 1.,

B.

rysunku 2.,

poniewa
ukazany na nim
misie

1.

nie uleg skurczeniu.

2.

spowodowa uniesienie wosa.

Strona 4 z 18

Czesaw Miosz
DROGA
Tam, gdzie zielona ciele si dolina
I droga, traw zarosa na poy1,
Przez gaj dbowy, co kwitn zaczyna,
Dzieci wracaj do domu ze szkoy.
W pirniku, ktry na wskos2 si otwiera,
Chroboc kredki wrd okruchw buki
I grosz miedziany, ktry kade zbiera
Na powitanie wiosennej kukuki.
Berecik siostry i czapeczka brata
Migaj midzy puszyst krzewin.
Sjka skrzekoczc po gaziach lata
I dugie chmury nad drzewami pyn.
Ju dach czerwony wida za zakrtem.
Przed domem ojciec, wsparty na motyce3,
Schyla si, trca listki rozwinite
I z grzdki ca widzi okolic.
Czesaw Miosz, Droga, [w:] tene, wiat: poema naiwne, Krakw 1999.
1

Na poy do poowy, niecakowicie.

Na wskos na ukos.
3
Motyka narzdzie rczne suce np. do spulchniania gleby.
2

Zadanie 7. (01)
Oce, czy ponisze zdania s prawdziwe. Zaznacz P, jeli zdanie jest
prawdziwe, lub F jeli jest faszywe.
Wiersz jest poetyckim opisem codziennej sytuacji.

wiat opisany w wierszu widziany jest oczami ojca.

Zadanie 8. (01)
W ktrym z poniszych cytatw mona dostrzec charakterystyczn dla bani
cech wyraan czsto sowami Za siedmioma grami, za siedmioma
lasami? Wybierz odpowied spord podanych.
A. Tam, gdzie zielona ciele si dolina.
B. I dugie chmury nad drzewami pyn.
C. Ju dach czerwony wida za zakrtem.
D. I z grzdki ca widzi okolic.
Strona 5 z 18

Zadanie 9. (01)
Dokocz ponisze zdanie wybierz odpowied spord podanych.
W wierszu Droga do ukazania wiosennej przyrody wykorzystane zostay przede
wszystkim
A. wyrazy dwikonaladowcze.
B. porwnania.
C. przenonie.
D. epitety.

Zadanie 10. (01)

Ktre rymujce si wyrazy s czasownikami? Wybierz odpowied spord
podanych.
A. dolina zaczyna
B. na poy szkoy
C. otwiera zbiera
D. buki kukuki

Zadanie 11. (02)

Jak rol, Twoim zdaniem, odgrywa posta ojca w wierszu? Swoj odpowied
poprzyj odpowiednim cytatem z utworu.

Zadanie 12. (07)

W formie kartki z pamitnika napisz o swoim marzeniu, ktre si spenio.
Twoja praca powinna zaj co najmniej poow wyznaczonego miejsca.

Strona 6 z 18

Strona 7 z 18

Zadanie 13. (01)

Podaj poprawne wartoci poniszych wyrae arytmetycznych. Wybierz
odpowiedzi spord A i B oraz spord C i D.
10 + 1 2 = ____

A. 12

B. 22

32 15 + 3 = ____

C. 14

D. 20

Zadanie 14. (01)

Dokocz ponisze zdanie wybierz odpowied spord podanych.
Jeeli liczb

A.

8
14

5
3
zwikszymy o , to otrzymamy
7
7

B. 1

1
7

1
C. 1
14

Strona 8 z 18

D.

15
7

Zadanie 15. (01)

Dokocz ponisze zdanie wybierz odpowied spord podanych.
Warto wyraenia 0,42 jest rwna
A. 1,6

B. 0,16

C. 0,8

D. 0,08

Zadanie 16. (01)

Oto fragment notatki prasowej.
Zima nie chce nas opuci
Wczoraj, 15 marca, o godz. 7:00 za oknem naszej redakcji termometr wskaza
temperatur 7C. Wprawdzie w poudnie zanotowalimy 3C, a wic powyej
zera, jednak o 19:00 temperatura bya nisza od tej o sidmej rano o 2 stopnie
Celsjusza, czyli znw wrci mrz. Zima nie chce odej!

Oce prawdziwo podanych zda. Zaznacz P, jeli zdanie jest prawdziwe, lub
F jeli jest faszywe.
15 marca rnica midzy temperatur w poudnie a temperatur
o sidmej rano bya rwna 10C.

15 marca o godzinie 19:00 zanotowano temperatur 5C.

Strona 9 z 18

Zadanie 17. (01)

Na rysunku przedstawiono trzy odcinki i podano ich dugoci.
4 cm

6 cm

11 cm

Oce prawdziwo podanych zda. Zaznacz P, jeli zdanie jest prawdziwe,

lub F jeli jest faszywe.
Z podanych odcinkw mona zbudowa trjkt.

Mona zbudowa trjkt z odcinka o dugoci 15 cm i kadej pary

odcinkw z rysunku.

Zadanie 18. (01)

Oto informacja zamieszczona na pewnej stronie internetowej w niedziel 8 grudnia.
Dzi, 8 grudnia, w Warszawie soce wzeszo punktualnie o 7:30. Teraz ju
codziennie, przez wiele kolejnych dni, bdzie nas wita pniej. Dopiero w pitek
za 6 tygodni i 5 dni soce znw pojawi si na warszawskim niebie punktualnie
o 7:30.
Ktrego dnia soce wzejdzie w Warszawie ponownie o godzinie 7:30? Wybierz
odpowied spord podanych.
A. 19 stycznia
B. 20 stycznia
C. 24 stycznia
D. 25 stycznia

Strona 10 z 18

Zadanie 19. (01)

Diagram przedstawia wyniki gosowania na kandydatw do szkolnego samorzdu.

Oce prawdziwo podanych zda. Zaznacz P, jeli zdanie jest prawdziwe,

lub F jeli jest faszywe.
Rafa uzyska 2 razy mniej gosw ni Maria.

Dziewczta uzyskay cznie o 2 gosy mniej ni chopcy.

Strona 11 z 18

Zadanie 20. (01)

Przy ulicy Miej znajduj si szkoa i sala gimnastyczna. Oba budynki zajmuj
prostoktne powierzchnie gruntu. Ich pooenie i wymiary przedstawiono na rysunku.
Pomidzy ulic a budynkami szkolnymi jest trjktny plac nalecy do szkoy.

Ile m2 powierzchni ma plac szkolny? Wybierz odpowied spord podanych.

A. 720 m2
B. 1080 m2
C. 1440 m2
D. 1566 m2

Strona 12 z 18

Zadanie 21. (02)

Szecian o objtoci 48 cm3 podzielono na 4 jednakowe prostopadociany, jak na
rysunku.

Odpowiedz na pytania. Wybierz odpowiedzi spord podanych.

21.1. Jaka jest objto bryy zbudowanej z trzech takich prostopadocianw?
A. 12 cm3

B. 24 cm3

21.2. Ktrej z poniszych

prostopadocianw?

C. 27 cm3
bry

nie

mona

D. 36 cm3
zbudowa

A.

B.

C.

D.

Strona 13 z 18

czterech

takich

Zadanie 22. (01)

Na mapie wojewdztwa mazowieckiego zaznaczono tras czc dwa najmniejsze
miasta w tym regionie: Wymierzyce i Mordy. W rzeczywistoci droga z Wymierzyc
do Mordw ma 170 km dugoci. Na mapie w skali 1:2 000 000 odcinek czcy te
miasta ma dugo 6,5 cm.

Dokocz ponisze zdanie wybierz odpowied spord podanych.

Trasa, ktr pokonuje si, jadc samochodem z Wymierzyc do Mordw, jest
dusza od rzeczywistej odlegoci w linii prostej midzy tymi miastami
A. o 4 kilometry.
B. o 13 kilometrw.
C. o 40 kilometrw.
D. o 130 kilometrw.

Strona 14 z 18

Zadanie 23. (02)

W tabeli zamieszczono informacje o trzech miastach Polski majcych najmniejsz
liczb mieszkacw.

Miasto

Wojewdztwo

Wymierzyce
Dziaoszyce
Sura

mazowieckie
witokrzyskie
podlaskie

Liczba
mieszkacw
miasta
(grudzie 2012 r.)
908
1009
1012

Powierzchnia
miasta
17 km2
2 km2
34 km2

Rok
uzyskania
praw
miejskich
1338
1409
1445

rdo: www.stat.gov.pl/gus

www.polskaniezwykla.pl
www.dzialoszyce.pl

Gsto zaludnienia miasta oblicza si, dzielc liczb mieszkacw tego miasta
przez jego powierzchni.
Wykorzystaj podane informacje i odpowiedz na pytania.
Ktra z podanych miejscowoci jest najstarszym miastem?
Odpowied: .
Ktre z miast podanych w tabeli ma najmniejsz gsto zaludnienia?
Odpowied: .

Strona 15 z 18

Zadanie 24. (03)

Roland odkada przez p roku, od stycznia do czerwca, po 20 z miesicznie. Chcia
kupi deskorolk, ktra kosztowaa w sklepie sportowym 156 z. Kierownictwo sklepu
ogosio ostatnich 7 dni czerwca tygodniem promocyjnym w tym czasie ceny
wszystkich artykuw obniono o 25%.
Czy Roland bdzie mg kupi wymarzon
promocyjnym? Odpowied uzasadnij.

deskorolk

tygodniu

Zapisz wszystkie obliczenia lub uzasadnienie.

Odpowied:

Strona 16 z 18

Zadanie 25. (04)

W wycigu kolarskim startuje 138 zawodnikw. Ostatni etap to indywidualna jazda na
czas. Zawodnicy bd wyrusza z linii startu pojedynczo, w kolejnoci odwrotnej do
zajmowanych dotychczas miejsc pierwszy startuje zawodnik zajmujcy ostatnie
miejsce, ostatni startuje lider.
Starty zaplanowano co minut. Jednak nie dotyczy to 16 najlepszych zawodnikw,
poniewa kady z nich wyruszy na tras w dwie minuty po odjedzie zawodnika
startujcego przed nim.

O ktrej godzinie wyruszy na tras lider?

Zapisz wszystkie obliczenia.

Odpowied:

Strona 17 z 18

Brudnopis

Strona 18 z 18