pkt.

8 Materiay szewne i opatrunkowe, porczno chirurgiczna, sterylizacja

MATERIAY SZEWNE
Materiay szewne to wszelkiego rodzaju nici chirurgiczne i igy o rnej gruboci (istniej 2
rne skale: metryczna, chirurgiczna - dot. zwykle niewchanialnych).
Rodzaje materiaw szewnych:
a) Resorbowalne: naturalne i sztuczne
b) Nieresorbowalne
Materiay resorbowalne: wyrnia si tutaj 3 zasadnicze grupy: o krtkim, rednim oraz
dugim czasie utrzymywania napicia w tkankach.
Przykady:
* Catgut - struna chirurgiczna - wykonywana z jelit baranich lub kozich, wprowadzony zosta w
XIX wieku, kilkunastodniowa zdolno do utrzymana napicia, stosowany do zbliania tkanek
gbszych i tkanki podskrnej - z reguy do podwizek.
* Poliglactin 910 - kopolimer o maej masie czsteczkowej, zbudowany w 90% z kwasu
poliglikolowego i 10 % z kwasu mlekowego, jako plecionka - przez co nie wywouje odczynw
tkankowych, utrzymuje napicie przez 12 dni i jest 2 razy bardziej odporny na rozciganie od
catgutu.
* Glykomer 631 - trjskadnikowy polidwuksanon, ma waciwoci apirogenne, utrzymuje napicie
przez 14 dni, stosowany w chirurgii sercowo-naczyniowej i chirugii oka.
* Poligrecaprone - kopolimer glikolidu i kaprolaktonu, jednowknowy, o rednim 21 dni
(niebarwiony) lub 28 dni (barwiony) okresie utrzymania napicia.
* Catgut chromowany - utrzymuje napicie przez 28 dni, ulega wchanianiu przez fagocytoze,
uwany do zbliania tkanki podskrnej.
* Polyglicolid Acid (Dexon) - plecionka z poli(kwasu glikolowego) PGA, czas wchaniania 60-90
dni, 2 razy wytrzymalszy od catgutu chromowanego.
* PDS-E - 2 miesice utrzymuje napicie, uywany do szycia skry ze wzgldy na bezoczynowo.
Materiay nieresorbowalne - to takie, ktre nie ulegaj wchanianiu w organizmie.
Dzielimy je na:
a) Naturalne: np. jedwab i len
b) Syntetyczne: poliestry, poliamidy (nylon), polipropyleny - uywane do zespole fragmentw
cigien, zszywania ttnic, do zszywania brzegw skry poddanej duym obcieniom.
c) Szwy metalowe - do zszywania fragmentw przecitego mostka po operacjach
kardiochirurgicznych.
Podzia nici - budowa:
a) nici jednowknowe (mniejsze odczyny tkankowe)
b) wielowknowe
Podzia nici - typ produkcji:
a) skrcane - lniane i baweniane
b) splatane - jedwabne i poliestry
c) powlekane - poliamidy
d) impregnowane - poliestry

Typy igie chirurgicznych:

a) do szycia skry - w przekroju trjktne
b) do szycia narzdw wewntrznych - w przekroju koliste
c) atrumatyczne - iga wtapiana w ni - kana w tkance o szerokoci samej igy.
Materiay na igy - rne stale chirurgiczne m.in. 300, 400 i 420.
Wymagania stawiane materiaom szewnym:
- biozgodno - minimalny odczyn tkankowy
- nietoksyczno, niekancerogenno i niekapilarno
- dobra porczno chirugiczna
- gitko, elastyczno, gadko, sprysto i wytrzymao
- atwa sterylizacja
- rozpad na substancje wchanialne we waciwym czasie
- niska cena
Czym jest porczno chirurgiczna w wypadku materiaw szewnych?
Porczno objawia si w atwym przechodzeniu przez tkank, brakiem zwijania si lunego
odcinka nici, atwoci zawizywania wzw, pewno wza chirurgicznego.
Jak sterylizujemy mat. szewne?

- promieniowanie gamma (rozpad 60Co)

- tlenkiem etylenu - alkalizacja biaek funkcyjnych.
Siatki chirurgiczne:

- stosowane do leczenia przepuklin

- pierwsze tzw. cikie siatki - z polipropylenu - zbyt sztywne, powodujce nadmiern reakcj
-

organizmu.
siatki lekkie - znika po kilku latach, po odbudowaniu si tkanki

NOWOCZESNE MATERIAY OPATRUNKOWE

Powanym problemem terapeutycznym s rany przewleke powodujce m.in. odleyny i
owrzodzenia. W teorii kada rana powinna si wygoi w cigu max. 8 tygodni.
* Materiay o waciwociach leczniczych przeznaczone do do pokrywania ran lub zmienionej
powierzchni skry, wchaniania wydzielin tkankowych i zabezpieczenia przez zakaeniem.
* Rana - uszkodzenie cigoci skry, bon luzowych i tkanek gbiej pooonych albo
otwarcie jam ciaa.
* Fazy gojenia:
- zapalna (wysikowa) - zmiany hemostatyczne i zapalne
- proliferacyjna - wytwarzanie ziarniny
- dojrzewania - przebudowa, tkanka wknista przeksztaca si w blizn
Wymagania mat. opatrunkowych:
* ochrona rany przed dziaaniem czynnikw zewn.
* zapewnienie czystoci rany

*
*
*
*
*
*

zapewnienie odpowiedniego rodowiska dla procesw gojenia - pH, wilgotno

wchanianie krwi i wysiku
zmniejszenie obrzku i bolesnoci rany
ograniczenie powierzchni martwicy
minimalizacja blizn
uruchomienie uszkodzonych tkanek

Leczenie ran:
* Suche - ran gojce si bez ubytku tkanki, rany pooperacyjne, niewielkie rany
powierzchniowe.
* Wilgotne - zamykanie ran za pomoc pprzepuszczalnych i pochaniajcych nadmiar
wysiku m. opatrunkowych, pod ktrymi zachowane s optymalne warunki temperatury i
wilgotnoci, a gojenie przebiega szybciej i w sposb bardziej uporzdkowany.
Cechy idealnego opatrunku:
* Zapewni odpowiednie rodowisko dla szybkiego gojenia raz przez:
- utrzymanie wysokiej wilgotnoci pomidzy opatrunkiem a ran
- umoliwienie prawidowej wymiany gazowej
- izolacja termiczna rany
* By nieprzepuszczalny dla bakterii
* Usuwa krew, nadmiary wysiku i toksycznych czstek
* Nie hamowa rozwoju ziarniny
* By nietoksyczny i hipoalergiczny
* Nie przywiera do rany
* Nie uszkadza nowopowstaych tkanek
* Posiada przystpn cen
Nowoczesne materiay opatrunkowe:
* opatrunki aktywne - wspomagaja i stymuluj proces gojenia si rany
* bony i opatrunki poliuretanowe
* hydroelowe i hydrokoloidalne
* biomateriay pochodzenia naturalnego - alginianowe, kolagenowe, chitozanowe, fukoidyna
* srebro
* dekstranomery i pochaniajce zapach

Generacje materiaw opatrunkowych:

* I generacja: nieprzepuszczalne dla wilgoci filmy polimerowe, wykonane z polietylenu,
polipropylenu lub poliestru
* II generacja: poliuretan lub tzw. hydrokoloidy
* III generacja: hydrofilowe filmy poliuretanowe lub hydroele.
Opatrunki piankowe (hydropolimerowe):
* Struktura wielowarstwowa
* Poliuretany - w postaci pprzepuszczalnej porowatej bony (absorpcja na drodze chem. i
fiz. )
Materiay na polskim rynku:

* CombiDerm - opatrunek hydrokoloidowy z absorpcyjn wkadk hydropolimerow o

cienkim profilu.
* Trjwarstwowy opatrunek Allevyn - poliuretanowy film ma zapobiega wyciekaniu wysiku z
rany.
- Warstwa chonna - usieciowany, hydrofilowy polimer polieterowo-poliuretanowy.
- Poliuretanowy film - zabezpiecza przed wrastaniem ziarninowej tkanki w struktury pianki.
* Fibracol:
- hipoalergiczny opatrunek, zawiera alginian sodowo-wapniowy i kolagen.
- zastosowany do leczenia ran przewlekych
- zapewnia neutralne pH i wilgotne rodowisko
- doprowadza do aktywacji fibroblastw i pochania wysik.
* Inadine:
- opatrunek wiskozowy nasczany 10% roztworem jodyny powidynowej (el jodoforowy)
- bez opornoci rodek antyseptyczny ! znajdujce zastosowanie nie tylko przeciw bakteriom,
ale take grzybom i pierwotniakom.
- stosowany do ran zainfekowanych skalecze, oparze oraz odleyn i oparze.
* Tender Wet:
- posiada wysok zdolno absorpcji wysiku, przy jednoczesnym oczyszczaniu rany z toksyn.
- pobudza proces autolizy
- impregnowany roztworem Ringera
- stosowany na rany zakaone
Promogran:
- bioabsorbowalny, kolagenowo-celulozowy
- charakteryzujcy si zdolnoci do inaktywowania wolnych rodnikw i jonw metali.
- przyspiesza gojenie si ran, posiada wasnoci hemostatyczne,
- stosowany do leczenia rnych rodzajw owrzodze i odleyn.
Aqua-gel - wodna kompozycja naturalnych i syntetycznych polimerw i agru-agaru poddan
promieniowaniu jonizujcemu, ktre powoduje usieciowanie polimeru.
Tkaniny biostatyczne:

- impregnowane czstkami srebra

- hamuj rozwj bakterii
- odzie i pociel z tkanin biostatycznych dla chorych.
Tkanina Dermasilk - zawiera czynnik przeciwustrojowy.