SPIS TRECI:

Wprowadzenie 3
Przebieg monitoringu 4
Kierunek dla rad dzielnic 8
Wnioski i rekomendacje 9
Rekomendacje dla rad dzielnic 14
Rekomendowane zmiany w statutach

15

Monitorowane Rady Dzielnic 18-23

Bronowice 24
Czechw Poudniowy 25
Czuby Poudniowe 26
Dziesita 27
Kalinowszczyzna 28
Konstantynw 29
Ponikwoda 30
rdmiecie 31
Wglin Poudniowy 32
Wieniawa 33
O Fundacji Wolnoci 34
Wydawca:
Fundacja Wolnoci, KRS 0000428743, NIP 7123272946,
kontakt@fundacjawolnosci.org

Projekt jest wspfinansowany z funduszy EOG w ramach programu Obywatele dla Demokracji

Publikacja objta licencj Creative Commons Uznanie autorstwa 3.0 Polska - (CC BY 3.0 PL)

WSTP
Szanowni Pastwo,
Realizacja monitoringu rad dzielnic w Lublinie miaa na celu rozwiza
problem ograniczonego dostpu do informacji nt. dziaalnoci rad dzielnic
oraz nierzadko zych standardw ich pracy.
Opracowanie zawiera opis przebiegu prowadzonego monitoringu, wnioski
irekomendacje zmian, jakie naley wprowadzi, aby zwikszy kompetencje i znaczenie rad dzielnic. Bo to naszym zdaniem jest jedyna droga do celu,
ktrym s sprawnie dziaajce jednostki pomocnicze miasta Lublin.
Zaproponowalimy rwnie konkretne zmiany w statutach dzielnic, zktrymi pozna si zapozna w dalszej czci tej publikacji. Dlaczego naley je
zmieni? Aby zwikszy znaczenie rad dzielnic, upowszechni informacje o
ich dziaalnoci, zainteresowa mieszkacw ich prac, zmotywowa mieszkacw do aktywnoci w radzie, zwikszy frekwencje na posiedzeniach,
poprawi bdy w statutach.
Zamiecilimy tu rwnie wskazwki dla czonkw rad dzielnic. Przedstawilimy propozycje usprawnie, ktre mog polepszy pozycj rad dzielnic
na mapie miasta. Na kocu raportu znajduj si informacje dedykowane
poszczeglnym dzielnicom, ktre objlimy monitoringiem.
Na stronie radydzielnic.lublin.pl mona obejrze filmy z przebiegu posiedze rad dzielnic, zapozna si z opiniami ekspertw, sprawdzi aktywno wybranych rad, w tym treci podjtych uchwa iprzeznaczenie rezerwy
celowej na lokalne inwestycje.

Krzysztof Jakubowski

Prezes Fundacji Wolnoci

PRZEBIEG MONITORINGU
Monitoring rad dzielnic w Lublinie trwa od padziernika 2014 do kwietnia
2016 roku. W tym czasie, wsplnie z lokalnymi stranikami obserwowalimy
posiedzenia 10 rad dzielnic (Bronowice, Czuby Poudniowe, Czechw Poudniowy, Kalinowszczyzna, Konstantynw, Ponikwoda, rdmiecie, Wglin
Poudniowy i Wieniawa). Filmowalimy przebieg posiedze, udostpnialimy
informacje o ich dziaalnoci (np. uchway, podzia rezerwy celowej).
Zorganizowalimy 5 spotka dyskusyjnych nt. jednostek pomocniczych:
1. Po co nam rady dzielnic?, prelegenci: dr Zbigniew Adamowicz,
Piotr Zygan (Przewodniczcy Zarzdu Dzielnicy Czechw Pnocny), Monika
Orzechowska (radna, PO).
2. Rady dzielnic dla nas, czy my dla nich?, prelegenci: dr Andrzej Juros
(KUL), in. Adam Gowacz (lubelski spoecznik).
3. Rady dzielnic a pienidze - rezerwa celowa, budet obywatelski,
inicjatywa lokalna, prelegenci: dr Joanna Szafran (UMCS), Piotr Popiel
(radny, PIS), Krzysztof tka (UM Lublin).
4. Czy rady dzielnic maj znaczenie?, prelegenci: dr Monika Sidor
(UMCS), Marta Wciso (radna, PO), Radosaw Osiak (Przewodniczcy Zarzdu
Dzielnicy Sawin).
5. Rady dzielnic - jak to si robi w Krakowie? dyskutanci: Szczsny
Filipiak (Przewodniczcy Zarzdu Dzielnicy Zwierzyniec w Krakowie), Anna
Cioch (Fundacja Staczyka z Krakowa), Pawe Prokop (doradca Prezydenta
Lublina ds. partycypacji), Marcin Nowak (radny, Wsplny Lublin).
Zebrane informacje, dokumenty i filmy mona obejrze na stronie
www.radydzielnic.lublin.pl.

Monitoring by potrzebny z uwagi na to, e:

- informacje o dziaalnoci rad dzielnic s sabo dostpne (np. uchway
tylko na wniosek, dokumenty dostpne w siedzibie, na stronach interne towych
urzdu s tylko skady rad i dane kontaktowe),
- w ostatnich latach mamy tendencj wzrostow w zakresie kompetencji
rad dzielnic (wiksze rodki finansowe do dyspozycji).
- mieszkacy maj bardzo ma wiedz o funkcjonowaniu rad dzielnic.

Dziki nagraniom mieszkacy mog zobaczy jak obraduje rada dzielnicy

a czonkowie rady mog sprawdzi przebieg posiedzenia, kto, kiedy i co
powiedzia (wiemy, e z tego korzystaj). Obecno kamery sprzyja pracy
rady dzielnicy. Wszystkie wypowiedzi s weryfikowalne, mona je pniej
odtworzy. Nagranie moe by pomocne np. do sporzdzenia protokou
z przebiegu posiedzenia. Spoecznicy obserwuj posiedzenia swoich
kolegw i koleanek z innych rad, aby zobaczy jak wyglda ich przebieg.
Jest to okazja do podpatrzenia dobrych praktyk.
Czsto realizacja inwestycji czy zaatwienie konkretnej sprawy zaley od
osobistych powiza przewodniczcego zarzdu, bardziej ni od pracy
i aktywnoci czonkw rady. Gwnym zadaniem Rad jest rozwizywanie
problemw mieszkacw. Warto przy tym zwrci uwag, e znacznie atwiej
skontaktowa si z nimi, ni np. z miejskimi radnymi czy prezydentem.
Ponadto Rady Dzielnic dysponuj pewn pul pienidzy, ktr mog
rozporzdza (pojedynczy radny takich rodkw nie ma).

Wybory do rad dzielnic

Monitorowalimy przebieg wyborw do rad dzielnic, ktre odbyy si

wiosn 2015 roku. Przy tej okazji zwrcilimy uwag na kilka kwestii:
a) Miejska Komisja Wyborcza wymagaa od kandydatw zameldowania na terenie dzielnicy, natomiast ze statutu wynika, e kandydat
powinien zamieszkiwa na terenie dzielnicy, w ktrej kandyduje.
Co prawda zameldowanie moe potwierdza fakt zamieszkiwania, ale nie
jest jego jedynym wyznacznikiem.
b) nieuregulowane s kwestie finansowania reklam wyborczych.
Nowoci byo wykorzystywanie billboardw reklamowych. Brak limitw
finansowych prowadzi do uprzywilejowania bogatszych kandydatw.

c) kandydaci grupuj si w lokalne koalicje, aby zwikszy swoje szanse na

wybr. Np. w dzielnicy Dziesita, 16 spord 21 wybranych czonkw rady,
wystpowao na wsplnych ulotkach wyborczych z innymi kandydatami.
Kady z kandydujcych zachca do gosowania na siebie i osoby ze swojej
grupy, co zwikszao szanse na wybr do rady.

Facebook a rady dzielnic

Kampania wyborcza niektrych kandydatw bya prowadzona take przy
pomocy stron rad dzielnic na facebooku. Urzd miasta potwierdzi
w korespondencji, e w jego opinii nie jest to niezgodne z prawem.
To nie jest jedyny problem z kontami rad na portalach spoecznociowych.
Po wyborach skasowano profil facebookowy Zarzd Dzielnicy Konstantynw, prowadzony przez osob, ktra nie zostaa ponownie wybrana.
Jesieni 2015 roku na profilu facebookowym Zarzd Dzielnicy Bronowice
pojawiy si treci agitujce za jednym z kandydatw w wyborach parlamentarnych. Po zwrceniu przez nas uwagi, linki zostay usunite.
Powysze problemy wynikaj z braku regulaminw prowadzenia stron
internetowych. Inne zauwaone przez nas problemy to kasowanie
kontrowersyjnych wpisw uytkownikw.
6

Jawno pracy rad

Podczas monitoringu, jedna z rad dzielnic odmwia moliwoci sfotografowania protokow z posiedze. Uzasadniono to zapisami w statucie,
ktry przewiduje udostpnianie protokow do wgldu. Czonkowie rady
uznali przy tym, e waniejszy jest statut ni przepisy Konstytucji czy ustaw,
ktre umoliwiaj nie tylko wgld ale i kopiowanie dokumentw jednostek
pomocniczych.
Cz czonkw rad dzielnic nie chciaa by nagrywana. Dwie dzielnice
przeprowadziy w tej sprawie gosowanie (w obu przypadkach wikszo
zgodzia si na nagrywanie).
wiadczy to o niskiej wiadomoci prawnej czci lokalnych spoecznikw.
Rady dzielnic jako organ wadzy pochodzcy z wyborw, obraduj w sposb
jawny. Przejawia si to m. in. w nieskrpowanym dostpie do dokumentw
rady oraz w moliwoci udziau i nagrywaniu posiedze rady dzielnicy.
O skali problemu wiadczy sytuacja, ktra wydarzya si na pierwszym
posiedzeniu Rady Dzielnicy rdmiecie, w kwietniu 2015 roku. Jeden
z czonkw Rady prbowa zablokowa filmowanie trwajcego posiedzenia Rady Dzielnicy. Zada wylegitymowania operatora kamery i wezwa stranika miejskiego. Funkcjonariusz Stray Miejskiej odpowiedzia,
e nagrywanie przebiega zgodnie z prawem. Pozostali czonkowie rady
dzielnicy byli wiadomi obowizujcych przepisw i nie przeszkadzali
osobom filmujcym posiedzenie.
Po zdarzeniu wysalimy list do Prezydenta z pochwa dla stranika
miejskiego.

Konstytucja RP w art. 61 ust. 2

Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostp do dokumentw oraz wstp na posiedzenia kolegialnych organw wadzy
publicznej pochodzcych z powszechnych wyborw, z moliwoci
rejestracji dwiku lub obrazu.

KIERUNEK ROZWOJU RAD DZIELNIC

Rozwj jednostek pomocniczych miasta zaley od tego, jaki kierunek
wybierzemy. Mamy przynajmniej dwie moliwoci do wyboru:
1. Rada Dzielnicy jako ciao opiniodawczo-konsultacyjne. Decydujc si
na wybr tego kierunku, naley usprawni proces opiniowania i konsultowania
dziaa Prezydenta i Rady Miasta z jednostkami pomocniczymi. Zasadnym
byoby np. wprowadzenie corocznych, obligatoryjnych konsultacji budetu
miasta z radami dzielnic, w zakresie, jaki dotyczy poszczeglnych dzielnic.
Kolejn kwesti, ktra powinna by obowizkowo konsultowana, s
planowane inwestycje na terenie dzielnicy.
Draliw spraw s np. inwestycje deweloperskie lub wycinki drzew.
Warto zastanowi si nad wprowadzeniem reguy, e sprawy te, wymagaj
pozytywnego zaopiniowania przez waciw rad dzielnicy.
2. Rada Dzielnicy jako organ decyzyjny. Wybierajc ten kierunek,
naleaoby przyzna jednostkom pomocniczym wyczne kompetencje
w okrelonym zakresie zada gminy (miasta). Mog to by np. sprawy
zwizane z budow i remontami miejskich chodnikw.
Mieszkacy zwracaliby si w tym zakresie bezporednio do rad a nie, jak
jest dzi, do Zarzdu Drg i Mostw. Podobne kompetencje starano si
przekaza jednostkom pomocniczym Krakowa, jednak tam si to nie udao.
W tym modelu, zasadnym byoby utworzenie budetw obywatelskich
o zasigu dzielnicowym. Tak, aby rady dzielnic nie byy jego klientami
(tymi, ktrzy pisz wnioski i je promuj) a gospodarzami. Rol ich byoby
organizowanie spotka informacyjnych dla mieszkacw (niektre ju to
robi), przyjmowanie wnioskw oraz przeprowadzenie gosowania.

WNIOSKI I REKOMENDACJE
Podczas prowadzenia monitoringu rad dzielnic zbieralimy uwagi i propozycje (przede wszystkim od lokalnych stranikw dzielnic, ale rwnie od
ekspertw i uczestnikw spotka dyskusyjnych). Na ich podstawie
opracowalimy rekomendacje. Podzielilimy je na pi grup, wedug
zakresu przedmiotowego:
-

zwikszenie kompetencji rad dzielnic,

finanse dzielnic,
tryb pracy rad dzielnic,
dostpno rad dzielnic,
system wyborczy,

Zwikszenie kompetencji rad dzielnic

1. Inicjatywa uchwaodawcza na forum Rady Miasta dla co najmniej
3 rad dzielnic, wystpujcych wsplnie. Obecnie z inicjatyw uchwaodawcz mog wystpi Prezydent, minimum 3 radnych oraz grupa 1000 mieszkacw Lublina. Proponujemy rozszerzy inicjatyw o 3 rady dzielnic,
wystpujce wsplnie. Rekomendacja wymaga zmiany statutu miasta. W
oczywisty sposb zwikszy to kompetencje i znaczenie dzielnic oraz zachci rady do wsppracy.
2. Opiniowanie ofert realizacji zada publicznych, skadanych
w otwartych konkursach ofert przez organizacje pozarzdowe. Proponujemy, aby zoone oferty, ktre maj by realizowane na terenie wskazanej
jednostki pomocniczej, obligatoryjnie byy opiniowane przez rad dzielnicy lub aby przedstawiciel tej rady by czonkiem komisji konkursowej
oceniajcej ofert. Dziki temu rady dzielnic zyskaj wpyw na zadania
realizowane na ich terenie ze rodkw budetu gminy.
3. Udzia przedstawiciela rady dzielnicy (wybranego przez zarzd)
w pracach komisji konkursowej przy wyborze dyrektora szkoy publicznej,
znajdujcej si na terenie tej dzielnicy.

Finanse Dzielnicy
1. Oznaczenie inwestycji zrealizowanych ze rodkw rezerwy celowej,
poprzez umieszczenie przy nich informacji, np. Budowa chodnika
zrealizowana ze rodkw Rady Dzielnicy rdmiecie w 2016 roku oraz
danych kontaktowych do rady dzielnicy.
2. Uzalenienie kwoty rezerwy celowej od frekwencji w wyborach do rady
9

i liczby mieszkacw dzielnicy. Taki podzia rodkw premiowaby dzielnice,

w ktrych mieszkacy chtnie bior udzia w wyborach. Podobne rozwizania funkcjonuj np. w Gdasku.
3. Dodatkowe rodki finansowe dla rad na komunikacj z mieszkacami
(festyny dzielnicowe, gadety, mapy dzielnic, ulotki). Co roku Prezydent
przeznaczaby okrelon pul pienidzy, ktr dysponowaaby np. Komisja
Samorzdnoci i Porzdku Publicznego Rady Miasta Lublin lub Referat ds.
Samorzdnoci Urzdu Miasta Lublin, dla rad dzielnic, ktre przedstawi
najciekawsze pomysy na ich wykorzystanie.
4. Przydzielenie diet czonkom rady dzielnicy. Ta propozycja zakada, e
rodki przeznaczane na diety pozostan na tym samym poziomie co obecnie
(ok. 23 000 z rocznie dla jednej dzielnicy). Zarzd Dzielnicy otrzymywaby
diety w stosunku miesicznym (jako organ wykonawczy dzielnicy), np.:
800 Z DLA PRZEWODNICZCEGO ZARZDU
160 Z DLA WICEPRZEWODNICZCEGO ZARZDU
160 Z DLA SEKRETARZA ZARZDU
80 Z DLA CZONKA ZARZDU
Natomiast czonkowie rady otrzymywaliby diety za udzia w posiedzeniu,
jednak za nie wicej ni jedno posiedzenie w miesicu:
200 Z DLA PRZEWODNICZCEGO RADY
60 Z DLA WICEPRZEWODNICZCEGO RADY
30 Z DLA CZONKA RADY
Jednoczenie z przyznaniem diety osobom funkcyjnym zostayby przydzielone konkretne kompetencje. Podzia diet doprowadzi do tego, e
wicej czonkw rady poczuje si odpowiedzialnymi za jej dziaalno.
5. Dookrelenie w statucie dzielnic, e podziau rezerwy celowej rada
dokonuje na podstawie uchway. Aktualnie tylko cz rad dzielnic decyduje
w ten sposb. A niektre rady maj system mieszany (np. rada dzielnicy
Wieniawa w 2014 roku wszystkie inwestycje poza jedn podja poprzez
uchwa). Podniesie to rang podejmowanych decyzji oraz zwikszy transparentno wyboru inwestycji. Mona w tym celu doda przepis w 9 pkt
1 ust. 8) o treci: podejmowanie uchwa w sprawie podziau rodkw
finansowych przekazanych przez Prezydenta do dyspozycji rady.

Tryb pracy Rady Dzielnicy

1. Inicjatywa uchwaodawcza na forum rady dzielnicy dla mieszkacw. Proponujemy, aby grupa 30 mieszkacw moga posiada inicjatyw uchwaodawcz na posiedzeniu rady dzielnicy. Bdzie to sprzyja
zainteresowaniu mieszkacw dziaalnoci rad dzielnic i umoliwieniem
10

wikszej interakcji z rad. W jednostkach pomocniczych gmin wiejskich

inicjatyw uchwaodawcz ma zazwyczaj grupa kilkunastu mieszkacw
soectwa.
2. Szkolenia dla czonkw rad dzielnic, organizowane przynajmniej raz
na pocztku kadencji, nt. zasad obradowania, praw i obowizkw
czonkw rad dzielnic (moe by prowadzone przez przewodniczcego
lub wiceprzewodniczcych rady miasta lub radcw prawnych urzdu).
Z naszych obserwacji wynika, e takie szkolenie jest konieczne. Aktualnie
sposb prowadzenie obrad w poszczeglnych dzielnicach jest bardzo rny.
Zdarzay si przypadki, gdzie prowadzcy nie panuj nad posiedzeniem,
bdnie uznaj za wniosek formalny, taki ktry nim nie jest lub maj problemy
z interpretacj zapisw w statucie.
3. Obligatoryjne uchwalanie rocznego planu pracy Rady Dzielnicy.
Dziki temu, e Rada Dzielnicy na pocztku roku kalendarzowego ustali swj harmonogram pracy (na wzr harmonogramu pracy Rady Miasta),
mieszkacy bd mogli wiedzie, kiedy odbd si posiedzenia oraz jakim
sprawom zostan powicone (np. kiedy Rada dokona podziau rezerwy
celowej lub na ktrym posiedzeniu bdzie dyskutowa nad absolutorium
dla zarzdu dzielnicy). Rada Dzielnicy Dziesita ju teraz taki roczny
harmonogram pracy opublikowaa.
4. Rozwizanie rady dzielnicy w razie nie wybrania komisji rewizyjnej.
Zgodnie z obecn treci statutw, rada zostaje rozwizana, jeli w cigu
trzech miesicy od ogoszenia wynikw wyborw nie wybierze zarzdu.
W tym samym czasie powinna wybra rwnie komisj rewizyjn. Jednak
jeli tego nie zrobi, nie gro jej adne konsekwencje. Komisja rewizyjna jest niezbdnym organem dzielnicy, bo sprawuje kontrol nad dziaalnoci zarzdu, wystpuje z wnioskiem o udzielenie lub nieudzielenie
absolutorium. Wobec tego jej powoanie musi by nie tylko obligatoryjne
ale w przypadku nie wybrania rada powinna zosta rozwizana tak jak
w przypadku nie wybrania zarzdu.
5. Podzia kompetencji w radzie.
Wprowadzenie diet dla wszystkich czonkw rady oraz przypisanie konkretnych kompetencji do okrelonych funkcji ma na celu pobudzenie do
zwikszonej aktywnoci poszczeglnych czonkw rady. Proponujemy
dookrelenie konkretnych kompetencji: Przewodniczcy zarzdu kierowanie prac zarzdu, przekazywanie dokumentw z pracy rady Prezydentowi, uczestnictwo w sesjach rady miasta, Wiceprzewodniczcy zarzdu
zadania powierzone przez zarzd,
Sekretarz zarzdu prowadzenie dokumentacji posiedze rady i zarzdu,
Przewodniczcy rady zwoywanie posiedze, prowadzenie obrad,
Czonek rady udzia w posiedzeniach rady oraz komisji, penienie dyurw.
6. Ujednolicenie i doprecyzowanie trybu odwoywania Zarzdu Dzielnicy.
Aktualnie s dwie drogi odwoania zarzdu:
11

a) w razie nieudzielenia absolutorium (wymaga wikszoci 3/5 ustawowego

skadu rady),
b) na wniosek 1/3 rady (wymaga wikszoci bezwzgldnej ustawowego
skadu rady).
W przypadku rady liczcej 15 czonkw, wikszo wymagana do odwoania zarzdu wynosi 9 lub 8 gosw, w zalenoci tylko od trybu w ktrym
wniosek zosta zoony. Wobec tego rekomendujemy ujednolicenie
wymaganej wikszoci i wprowadzenie w obydwu przypadkach wikszoci
bezwzgldnej ustawowego skadu rady (taka wanie jest potrzebna do
wyboru zarzdu). Przypomnijmy, e w Krakowie wyboru zarzdu dokonuje si wikszoci bezwzgldn, natomiast odwoanie wikszoci 3/5, co
doprowadzio do sytuacji, gdzie w jednej z dzielnic zarzd jest na tyle
saby, e nie ma wikszoci w radzie, ale z drugiej strony na tyle silny, e
nie moe zosta odwoany. Warto unikn tego problemu, ktry nie suy
sprawnej dziaalnoci rad.

Dostpno Rad

1. Tablice informacyjne do wycznej dyspozycji rad dzielnic. Obecnie

tablice s tylko w niektrych dzielnicach. Tak potrzeb wielokrotnie
wskazywano na naszych spotkaniach. Naley wprowadzi ujednolicone
wizualnie tablice oraz ustanowi regulamin ich wykorzystywania przez
jednostki pomocnicze. Za prowadzenie tablic odpowiedzialnym powinien
by zarzd dzielnicy.
2. Publikacja dokumentw rad w Biuletynie Informacji Publicznej Miasta Lublin. Powinny tam si znale uchway i protokoy z posiedze,
roczne sprawozdanie z dziaalnoci zarzdu, roczne plany pracy rady oraz
porzdki obrad minimum na 7 dni przed posiedzeniem).
3. Komunikacja internetowa rad dzielnic.
W celu uatwienia komunikacji internetowej, Urzd Miasta powinien pomc
radom w prowadzeniu stron internetowych, np. poprzez delegowanie
pracownika, ktry by pomaga spoecznikom w tym zakresie. Mona do
tego wykorzysta now zakadk Rady Dzielnic na stronie urzdu miasta.
Kada rada mogaby otrzyma swoj zakadk. Strona internetowa rady
dzielnicy powinna zawiera obligatoryjnie:
- skad rady dzielnicy,
- statut dzielnicy,
- informacje o planowanych posiedzeniach rady (publikacja min. na 7 dni
przed dniem posiedzenia), roczny harmonogram pracy rady, z okreleniem
dat posiedze,
- protokoy z posiedze, uchway oraz roczne sprawozdania z pracy zarzdu
(lub odnonik do tych dokumentw w Biuletynie Informacji Publicznej),
- dane adresowe siedziby,
- mapa granic dzielnicy,
- dane kontaktowe do przewodniczcego rady oraz przewodniczcego
zarzdu (fakultatywnie do wszystkich czonkw rady),
12

- informacje o dyurach czonkw rady (daty, godziny, miejsce),

Naley uporzdkowa kwestie zarzdzania stronami rad dzielnic na
portalach spoecznociowych. Urzd miasta uwaa, e ma na nie wpywu,
a do mieszkacw nierzadko atwiej dotrze za pomoc facebooka ni
strony internetowej. Warto, aby same rady dzielnic ustaliy, jakimi kanaami
bd komunikowa si z mieszkacami oraz ustali metody przekazywania
dostpu do nich, po zmianach we wadzach dzielnicy oraz obligatoryjny
regulamin funkcjonowania stron rady dzielnicy.

System wyborczy
1. Zgodnie ze statutem, kandydat do rady dzielnicy musi stale zamieszkiwa
na terenie dzielnicy (40 pkt 5 statutu). Natomiast podczas wyborw do rad
dzielnic w 2015 roku Miejska Komisja Wyborcza wymagaa od kandydatw
zameldowania na pobyt stay na terenie dzielnicy, jako potwierdzenie faktu zamieszkiwania. Jednak nie jest to tosame. Wobec tego rekomendujemy
dodanie zapisu, e kandydat powinien zoy owiadczenie o zamieszkiwaniu
na terenie dzielnicy.
2. Zmiana systemu wyborczego na jednomandatowe okrgi wyborcze.
Obecnie wybory do rad dzielnic s przeprowadzane w okrgach,
w ktrych wybiera si do 15 czonkw rady. Nierzadko dochodzi do sytuacji,
gdzie kandydaci grupuj si po kilka osb i zachcaj do gosowania na
swoj grup, aby zmaksymalizowa szanse na wygran (nie tylko namawiaj,
ale rwnie np. przygotowuj wsplne ulotki wyborcze). Z tego sposobu
skorzystao 16 z 21 obecnych czonkw Rady Dzielnicy Dziesita. Kandydaci,
ktrzy nie maj grupy trac szanse na wybr do rady. Zalet wprowadzenia
okrgw jednomandatowych byyby rwne szanse dla wszystkich. Warto
doda, e JOWy funkcjonuj w wyborach do rad gmin o wielkoci zblionej
(a niekiedy wikszej) do wielkoci lubelskich dzielnic.
3. Istotn spraw jest rwnie kwestia ujednolicenia granic dzielnic
z podziaem terytorialnym jednostek Miejskiego Orodka Pomocy Rodzinie.
Obecnie te granice si nie pokrywaj, co utrudnia wspprac rad dzielnic
z filiami MOPR-u.

13

REKOMENDOWANE ZMIANY STATUTOWE

Poniej zamieszczamy zbiorcze opracowanie rekomendowanych zmian
w statutach dzielnic.
1. Zaktualizowanie map zamieszczonych w 2 statutu (z uwagi na zmiany
nazewnictwa ulic oraz powstawanie nowych).
2. Dodanie w 7 punktu o treci: Dziaalno organw Dzielnicy jest
jawna. Ograniczenia jawnoci mog wynika jedynie z ustaw.
3. Dodanie w 9 pkt 1 ustpu 8 o treci: podejmowanie uchwa w sprawie
podziau rodkw finansowych przekazanych przez Prezydenta do
dyspozycji rady.
4. Dodanie zdania w 12 pkt 2 Jeli rada nie dokona wyboru Komisji
Rewizyjnej w tym terminie, ulega rozwizaniu z mocy prawa.
5. Dodanie w 14 w punkcie 5: oraz 30 mieszkacw Dzielnicy, majcych
prawo wybierania do rady.
6. Dodanie w 14 punktu 6 o treci: Porzdek obrad wraz z projektami uchwa jest publikowany w Biuletynie Informacji Publicznej oraz przed
siedzib Rady nie pniej ni 7 dni przed posiedzeniem Rady.
7. Dodanie w 14 pkt 12 pozycji: 7) zamknicie listy zgoszonych kandydatw.
8. Zmian treci 14 pkt 17 na: Protokoy posiedzenia Rady wraz
z uchwaami, po ich zatwierdzeniu przez Rad, przechowywane s
w aktach Rady oraz zamieszczone w Biuletynie Informacji Publicznej.
9. Zmian treci 15 pkt 17 na: Rada, po zapoznaniu si z opini Komisji
Rewizyjnej Rady, moe odwoa Zarzd wikszoci bezwzgldn ustawowego skadu rady, w gosowaniu tajnym.
10. W 29 pkt 5 ust. 4) wykreli sowo dyrektor, poniewa wszyscy
dyrektorzy s kierownikami komrek organizacyjnych.
11. Dodanie 40 pkt 6: Kandydat skada owiadczenie o zamieszkiwaniu na
terenie dzielnicy.

14

REKOMENDACJE DLA RAD DZIELNIC

Przygldajc si i analizujc prac Rad Dzielnic, Fundacja Wolnoci
przygotowaa rekomendacje, ktrych wprowadzenie podniesie jako
pracy Rad Dzielnic. Mamy nadziej, e ich wdroenie przyczyni si do
zwikszenia efektywnoci oraz legitymacji jednostek pomocniczych
Miasta Lublin.Ponisze rekomendacje i uwagi s efektem pracy wolontariuszy (lokalnych stranikw), obserwacji posiedze Rad Dzielnic oraz
rozmw z ekspertami i lokalnymi liderami opinii publicznej.
Informowanie o posiedzeniach Rady Dzielnicy. Zauwaylimy, e informacje o miejscu i terminie posiedze Rad Dzielnic nierzadko s trudno
dostpne (np. telefonicznie od przewodniczcego rady). Uwaamy, e
atwo dostpna informacja o miejscu, terminie oraz programie posiedzenia
znacznie uatwi mieszkacom zainteresowanie si dziaalnoci rady. Wane
jest te aby informacja bya umieszczona z odpowiednim wyprzedzeniem.

Dobre praktyki:

- informacja umieszczona przy siedzibie rady dzielnicy (na tablicy,

w oknie),
- informacja w internecie (strona internetowa Rady Dzielnicy, strona
spoecznociowa na portalach spoecznociowych, np. facebook),
- informacja na terenie dzielnicy (zamieszczenie ogosze o posiedzeniu
w przynajmniej 10 widocznych miejscach na terenie dzielnicy, np. przy
przystankach, sklepach).
Informowanie o biecej dziaalnoci Rady Dzielnicy. Zdajemy sobie
spraw, e pomimo atwo dostpnej informacji o posiedzeniach Rady,
mieszkacy nadal nie bd tumnie przychodzi na spotkania. Nie oznacza to jednak, e nie interesuj si jej prac. W interesie Rady Dzielnicy
powinno lee, aby lokalna spoeczno wiedziaa, czym si zajmuje.
Dlatego warto wykorzysta wszelkie moliwoci, aby przekazywa mieszkacom
komunikaty o swojej pracy.

Dobre praktyki:

- zamieszczenie na stronie internetowej Rady Dzielnicy uchwa oraz dokumentw z pracy Rady (robi tak np. Rada Dzielnicy Ponikwoda) oraz kopii
protokow wraz z list obecnoci na poszczeglnych posiedzeniach.
- przekazanie nowo wybranym Czonkom Zarzdu Dzielnicy dostpu
do administrowania stronami internetowymi rad dzielnic (po ostatnich
wyborach, na facebooku usunito stron Zarzd Dzielnicy Konstantynw,
w ten sposb zosta utracony jeden z kanaw komunikacji).
- nagrywanie posiedze kamer lub dyktafonem i umieszczanie nagra
na stronie internetowej lub/oraz na portalu youtube (kamer mona kupi
np. z rezerwy celowej lub skorzysta ze sprztu prywatnego).
Opracowanie oraz opublikowanie priorytetw/strategii dziaania oraz
15

planu prac Rady na dany rok/kadencj. Kolejnym etapem pracy Rady

Dzielnicy na rzecz mieszkacw powinno by opublikowanie planw
i priorytetw dziaania Rady. Umoliwi to np. wczenie si mieszkacw
w wane dla nich zadania. Jeli tylko bd wiedzie, czym Rada zamierza
si zajmowa.

Dobre praktyki:

- zamieszczenie na stronie internetowej oraz za pomoc innych kanaw

komunikacji harmonogramu posiedze Rady, planu pracy oraz priorytetw/
strategii dziaania na rok/kadencj.
- zaangaowanie mieszkacw w opracowanie w/w dokumentw,
poprzez zorganizowanie spotka/konsultacji z mieszkacami dzielnicy.
Przygotowanie merytoryczne w zakresie prawa o planowaniu przestrzennym.
Konsultacje przez Urzd Miasta planw zagospodarowania przestrzennego jest wan kompetencj Rady Dzielnicy. Plany maj due znaczenie
dla przyszoci dzielnicy, dlatego wane, aby wszyscy czonkowie rady dzielnicy mieli wiedz na odpowiednim poziomie.

Dobre praktyki:

- zwrcenie si do Urzdu Miasta z wnioskiem o przeszkolenie czonkw

Rady Dzielnicy z zakresu prawa o planowaniu przestrzennym oraz czytania
i analizowania miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego.
Angaowanie mieszkacw, prowadzenie z nimi dialogu.
Rada Dzielnicy jest zobowizana utrzymywa stay kontakt z mieszkacami. Zaangaowanie ich w dziaania dla rozwoju dzielnicy jest kluczowe dla
osignicia konsensusu pomidzy oczekiwaniami i potrzebami mieszkacw
oraz rady. Dlatego Rada Dzielnicy powinna angaowa mieszkacw
w swoje dziaania, konsultowa si z nimi i prowadzi dialog.

Dobre praktyki:

- zorganizowanie spotkania z lokalnymi organizacjami i grupami nieformalnymi,

umoliwienie im korzystania z zasobw rady.
- wsparcie i promocja inicjatyw realizowanych przez mieszkacw,
np. projektw zgoszonych do budetu obywatelskiego.
Stworzenie z siedziby Rady lokalnego centrum aktywnoci mieszkacw.
Inicjowanie i organizowanie aktywnoci spoecznej jest jednym
z zada dzielnicy, wskazanych w statucie. Rada Dzielnicy powinna by
blisko mieszkacw oraz animowa aktywno lokaln. Uwaamy, e
dobrym posuniciem byoby udostpnienie wszystkim chtnym siedziby
Rady.

Dobre praktyki:

- wikszo Rad dysponuje wasnym pomieszczeniem, ktry z powodzeniem moe by wykorzystywany przez dzielnicowe organizacje oraz grupy
16

nieformalne. Warto ich zaprosi do korzystania z tego lokalu.

Wsppraca pomidzy Radami. Niektre sprawy maj charakter wykraczajcy poza obszar dzielnicy. Ponadto wiele spraw i problemw jest podobnych
w wielu dzielnicach. Dziaajc wsplnie, rady dzielnic maj wiksz si.
Wreszcie, dziki wsppracy mona wymieni si dobrymi praktykami.
To kilka argumentw za tym, aby rady dzielnic wsppracoway ze sob.

Dobre praktyki:

- organizacja i uczestnictwo w spotkaniach przewodniczcych rad

i zarzdw dzielnic.
- opracowanie wsplnego stanowiska przy kwestiach dotyczcych wszystkich
rad dzielnic, np. opracowanie projektu zmian statutw dzielnic.

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

O FUNDACJI WOLNOCI

Misj Fundacji Wolnoci jest spoeczna kontrola przestrzegania prawa

i denie do jakociowych zmian dziaalnoci organw wadzy publicznej,
w interesie obywateli. Chcemy by mieszkacy Lublina realnie decydowali
o tym, co si dzieje w miecie. Sprawdzamy czy urzdnicy sensownie wydaj
nasze pienidze. Dziki nam mieszkacy dzielnicy Rury skorzystali z budetu
obywatelskiego teraz budet obywatelski jest w caym miecie.
Doprowadzilimy do powstania rejestru miejskich wydatkw, dziki ktremu
Lublinianie mog sprawdzi ile ich kosztowaa budowa basenu olimpijskiego,
koncert Budki Suflera czy remont osiedlowej drogi.
Sprawd nas: www.fundacjawolnosci.org

Szukaj wicej na stronie www.radydzielnic.lublin.pl

34

35

36