Professional Documents
Culture Documents
KWIECIEN Katarzyna 2
KOWALIK Rafa 3
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Puaskiego w Radomiu, Wydzia Transportu i Elektrotechniki; 26-600 Radom;
ul. Malczewskiego 29. Tel: + 48 48 361-77-05, 361-77-07, Fax: + 48 48 361-77-42,
2
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Puaskiego w Radomiu, Wydzia Transportu i Elektrotechniki; 26-600 Radom;
ul. Malczewskiego 29. Tel: + 48 48 361-77-05, 361-77-07, Fax: + 48 48 361-77-42, k.kwiecien@uthrad.pl
3
Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. Kazimierza Puaskiego w Radomiu, Wydzia Transportu i Elektrotechniki; 26-600 Radom;
ul. Malczewskiego 29. Tel: + 48 48 361-77-05, 361-77-07, Fax: + 48 48 361-77-42,
5465
(2) i zaoeniu, ze sztywno gita belki jest staa (EI = const), rwnanie linii ugicia belki na podou
Winklera przyjmuje posta:
(3)
W literaturze [5], [6] model ten opisany jest rwnowanym rwnaniem rniczkowym czwartego
rzdu. Dla omawianego przypadku przyjmie ono posta:
(4)
EI
y(x)
x
Dla przedstawionego powyej modelu szyny kolejowej zapisa mona odpowiednio zalenoci na
moment ugicia szyny kolejowej y(x), oraz moment odksztacenia M(x) szyny:
(7)
(8)
gdzie przez x oznaczono odlego punktu obcienia wystpujcego na szynie kolejowej w wyniku
kontaktu szyna - koo, z kolej parametr okrelony jest nastpujco
(9)
gdzie
(10)
5466
(11)
przy zaoeniu, e
Macierz sztywnoci [K] szyny kolejowej musi by wyznaczana osobno dla kadego wzka
wagonu, cho w nadzwyczajnych sytuacjach wyznaczy j mona dla pojedynczego wzka i przyj
j dla pozostaych wzkw wchodzcych w skad pojazdu szynowego. Jednak wczeniej przyjto, e
szyna kolejowa umiejscowiona jest na podou zdefiniowanym modelem Winklera, w skutek czego
macierz sztywnoci szyny [K] przyjmie posta:
(12)
Macierze masy [M] i tumienia [C] utworzone mog by poprzez przeksztacenie rwnania
(13)
gdzie Q jest wektorem si wystpujcym w punkcie dziaania siy dociskowej od iglicy. Zaleno
matematyczn niezbdn do jej okrelenia okrela zaleno [2]:
(14)
gdzie
to wektor si umoliwiajcych przesunicie szyny czcej, macierz [N] zwizana jest
z porednimi przesuniciami wystpujcymi w szynie czcej oraz przesuniciami wystpujcymi na
poszczeglnych jej wzach.
Biorc to pod uwag macierz [N] przedstawi mona nastpujco [11]:
(15)
Za wektor si
wyglda nastpujco
(16)
5467
Ps
Rw
max
min
2a
Rys. 2.1 Dane techniczne wystpujce w zjawisku kontaktu szyny z koem [10]
Uwzgldniajc wymagan wytrzymao stali, z ktrej wytworzono szyn kolejow oraz jej
odporno na zmczenie materiau, zaproponowano formu matematyczn na jej graniczn warto
naprenia, okrelajc midzy innymi wytrzymao stali na jej ewentualne rozciganie w wyniku
toczenia po niej koa wzka wagonu.
(20)
5468
(21)
Jak wykazano wczeniej, toczenie i polizgi wystpujcy w skutek oddziaywania koa na szyn
kolejow s ze sob cile powizane. Ponadto wykorzystujc teori odksztace materiaw mona
wyznaczy grne wartoci nacisku, jaki moe oddziaywa na szyn w wyniku toczcego si koa.
Zatem otrzymano
(22)
Rwnanie rniczkowe opisujce ruch pocigu w infrastrukturze szybkiej kolei, w ktrym szyna
jest belk EuleraBernoullego spoczywajc na sztywnym podou jest nastpujce [14]:
(23)
gdzie w(x,t) jest funkcj okrelajc poprzeczne wygicie belki [m], E oznacza modu Younga
materiau, z ktrego wykonano belk (szyn), I drugi moment bezwadnoci, k wspczynnik
sprystoci przypadajcy na dugo belki (N/m2), k1 wspczynnik okrelajcy cieralno belki
w podou (N), masa pocigu poruszajcego si belce na jej okrelonej dugoci [kg/m], c jest
wspczynnikiem tumienia zdefiniowanym na pewnym odcinku belki [Ns/m 2], P(x,t) jest funkcj
obcienia obiektu ruchomego zdefiniowan na pewnym odcinku belki [N/m], w liczb
wsprzdnych zmierzonych na wybranym odcinku belki w czasie t.
Zakadajc, e pocig wraz z doczonymi do niego wagonami porusza si w kierunku x
(dodatnim) w kartezjaskim ukadzie wsprzdnych ze sta prdkoci v, to jego wsprzdne ruchu
wyznaczone mog by z zalenoci (x-vt). Nastpnie podstawiajc do rwnania (23) uzyskano
(24)
gdzie P oznacza obcienie pocigu na belk przy staej prdkoci v. Rwnanie opisujce t
funkcj jest nastpujce
i wyznaczone jest w punkcie, w ktrym x=0, gdzie
jest funkcj Diraca.
Nastpnie naley wyznaczy wielko parametrw k i k 1 na podstawie wyprowadze i bada
przeprowadzonych przez Vlozova i Loetive [12]. Std dla pojedynczej wartoci powierzchni H, na
ktrej zamontowano szyny, wspczynniki k i k1 definiuj zalenoci
(25)
BADANIA SYMULACYJNE
5469
Wielko
Maksymalna prdko osigana przez pocig
Dugo pocigu
Zasilanie
Liczba wagonw zasilajcych
Moc wyjciowa trakcji
Rodzaj hamulcw
Liczba osi
Liczba wzkw
Sia nacisku na o
Maksymalna liczba podpitych wagonw
Szeroko toru
Dugo nadwozie
Rodzaj zasilania
Warto
250 km/h
346 m
15kV / 16,67 Hz
6
9,9 MW
Elektro-mechaniczne
48 (24 osie napdowe)
24 (12 wzkw napdnych)
<18 t
12
1435 mm
28 m
AC
Dane techniczne dotyczce rozstawu wzkw i ich osi zaprezentowano na rysunku 4.1.
988 mm
80 48 m
m
3000
mm
3776
mm
3 04
8m
5470
k1
m1
c1
k2
m2
c2
k3
Fr Fl
m3
c3
kn
mn
cn
5471
Temperatura 30 C
5
0,1
0,3
0,2
Czas[s]
Temperatura 7 C
5
0,1
0,3
0,2
Czas[s]
5472
Temperatura -10 C
5
0,3
0,2
0,1
Czas[s]
Rys. 4.5. Wykres siy trzymania napdu zwrotnicowego uzyskany w temperaturze -100 C
V
5,05 [m]
10,30 [m]
6,18 [m]
44,31 [m]
5,14 [m]
4,35 [m]
2 zamknicie
3 zamknicie
1 zamknicie
75,33 [m]
Rys. 4.6. Dane techniczne rozjazdu kolejowego - przejazd po torze zwrotnym z prdkoci v.
5473
-3
Zamknicie nr 3
-2
Zamknicie nr 2
-1
Zamknicie nr 3
Przesunicie w kierunku
poprzecznym [mm]
Zamknicie nr 1
Przesunicie w kierunku
poprzecznym [mm]
Zamknicie nr 2
3
V=120 km/h
Zamknicie nr 1
10
15
V=230 km/h
0
-1
-2
-3
-4
-4
0
10
15
20
25
30
40
50
20
25
30
40
50
Rys. 4.7. Wykres przesunicia szyny w kierunku Y (poprzecznym) uzyskany przy prdkoci v = 120 [km/h]
oraz v = 230 [km/h]
-1
-2
-4
15
20
25
30
40
50
10
15
-2
-4
10
-1
-3
V=480 km/h
-3
Zamknicie nr 3
Zamknicie nr 2
Zamknicie nr 1
V=350 km/h
Przesunicie w kierunku
poprzecznym [mm]
Zamknicie nr 3
Przesunicie w kierunku
poprzecznym [mm]
Zamknicie nr 2
Zamknicie nr 1
20
25
30
40
50
Rys. 4.8. Wykres przesunicia szyny w kierunku Y (poprzecznym) uzyskany przy prdkoci V = 350 [km/h]
oraz V = 480 [km/h]
Na samym kocu wykonano symulacj kontaktu koo - szyna na elemencie iglicy rozjazdu
kolejowego. Podobnie jak to miao miejsce wczeniej, do oblicze numerycznych wykorzystano
wiedz i rwnania rniczkowe opublikowane w publikacji [6]. Test wykonano pocigu o dla danych
technicznych zawartych w tabeli 1, parametry szyny ujto w tabeli 2. Wyniki z tego etapu bada
zaprezentowano na poniszych wykresach.
5474
V=230 [km/h]
70000
69000
68000
67000
2
Czas[s]
Rys. 4.9. Przebieg siy normalnej przejcia koa z szyny na iglic przy prdkoci [v = 230 km/h]
V=350 [km/h]
70000
69000
68000
67000
2
Czas[s]
Rys. 4.10. Przebieg siy normalnej przejcia koa z szyny na iglic przy prdkoci [v = 350 km/h]
WNIOSKI
Jak mona zauway na podstawie zaprezentowanych wynikw z przeprowadzonych bada
symulacyjnych, dynamika i prdko poruszania si pocigu po mechanizmie zwrotnicowym
zamontowanym na torach znaczco si rni od rezultatw uzyskiwanych na prostym odcinku toru.
Wynika to z faktu, i przejcie szyny na iglic realizowane jest niepynnie, nastpuje przesuw caego
ukadu w kierunku osi Y na odcinku zamontowania rozjazdu. Testy majce na celu oszacowanie
przesunicia poprzecznego, jaki nastpuje w chwili przejazdu przez rozjazd, rozpoczto od prdkoci
120 km/h stopniowo j zwikszajc, a do wartoci 480 km/h. Uzyskane wyniki pozwalaj wysnu
wniosek, e w momencie przejazdu pocigu przez rozjazd kolejowy z prdkoci powyej 200 km/h
nastpi moe jego wykolejenie, aby zapobiec takim skutkom naley w rozjazdach kolejowych
stosowa napdy zwrotnicowe o sile nastawczej przekraczajcej 7 kN.
5475
BIBLIOGRAFIA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Bajon W., Osiski Z., Szafraski W.: Elektryczne napdy zwrotnicowe, Wydawnictwo
Komunikacji i cznoci, Warszawa 1969.
Garg V., Dynamics of Railway Vehicle Systems, Elsevier Inc, 1984
Iwnicki S., Handbook of Railway Vehicle Dynamics, CRC Press 2006
Kisilowski J., Zboiski K., Determination of generalized inertial forces in relative motion of
mechanical systems of a railway-vehicle type, Rozprawy inynierskie, 37, 4, 579-590, 1989,
Polska Akademia Nauk
Kisilowski J., KnotheK., Advanced Railway Vehicle System Dynamics, WNT, Warszawa 1991,
Kisilowski J., Dynamika Ukadu Mechanicznego Pojazd Szynowy-Tor, PWN, Warszawa 1991
Kisilowski J., Wsppraca taboru z nawierzchni w Kolejach Duych Prdkoci, Logistyka
Ni, Yi-Qing, Ye, Xiao-Wei Proceedings of the 1st International Workshop on High-Speed and
Intercity Railways Springer 2012,
Mikulski J., Myczak J., Eksploatacyjne badania napdw zwrotnicowych, Problemy
Kolejnictwa, Zeszyt 153
Perpinya X. Reliability and Safety in Railway, Intechopen, 2012
Popp K., Schiehlen W., System Dynamics and Long-Term Behaviour of Railway Vehicles, Track
and Subgrade, Springer 2003
Spiryagin M., Cole C., Sun Y. Q., McClanachan M., Spiryagin V., McSweeney T., Design and
Simulation of Rail Vehicles, CRC Press, 2014
Schiehlen W., Dynamical Analysis of Vehicle Systems, Springer, 2003
5476
14. SahooP. P, SwantV. A.,SunitaKumari S., Dynamic Analysis of Railway Track, International
Journal of Emerging Technology and Advanced Engineering, India 2012
15. www.mobility.siemens.com
5477