ANTAS NG WIKA

PORMAL
PAMBANSA
Iginiit ng Kongreso ang kanilang tugon sa nasabing adhikain.
Lubos na nasiyahan ang hukom sa kanyang sinambit.
Sumangguni ka sa espesyalista upang mapanatag ka.
Ayon sa aking pagsasaliksik, walang katotohanan ang naturang paratang nila kay Jojo.
Ang pagkitil ng buhay sa mga nasasakdal na ito ay hindi nararapat.
Sumalangit nawa ang kaluluwa niya.
Inakusahan siya ng nakararami, ngunit hindi ito napatunayan.
Mainam ang kanyang gawain, dahil diyan siya ay tunay na dapat hangaan.
PAMPANITIKAN
Ibig kong ipahiwatig ang pagsinta ko sa iyo.
Hindi ko maatim ang kanyang nagawa sa akin.
Kaparis ng iyong ngiti ang mga paru-paro sa langit.
Umaawit ang mga puno sa indak ng ulan.
Ang pag-irog ko,o bayan, ay tulad ng pagbubuwis-buhay ng iilan.

IMPORMAL
LALAWIGANIN
Kapangpangan: Machura ka! (ang panget mo)
Kapangpangan: Malagu ka. (Maganda ka)

Bisaya/Cebuano/Ilonggo: di-in? (saan?)

Bisaya/Cebuano/Ilonggo: May PATING sa atop namon. (May kalapati sa rooftop
namin)
Bisaya/Cebuano/Ilonggo: nalibog ko (nalilito ako)
Bicolano: Maray na Aldaw (Magandang umaga)
Bicolano: Ugma akong naghilingan kita.( Ikinalulugod kong makilala ka)
Bicolano: Patawarun mo ako (Patawarin mo ako)
Ilocano: Anya ubram? (Anong gawa mo?)

Ilocano: Maddi'c ammo nu. kasano. (Hindi ko alam kung paano.)

Ilocano: Maeeliow ka (Miss na kita)
KOLOKYAL
San ka ba?
Ayoko nun.
Di na uso yan!

Kelan ba?
Ay, ganon?

BALBAL
Pre, yosi tayo.
Magyugyugan tayo.
Sapingilin ko yang mukha mo, eh!
Dapurakin ko mukha mo, gusto mo?
Pakyawin na natin yan!

KASAYSAYAN NG WIKANG FILIPINO

ni Joel Costa Malabanan
I.ANG EBOLUSYON NG WIKANG FILIPINO

Kung papaanong ang text message ay naipapadala mula sa isang cellphone tungo sa isa pa ay
misteryong sinasagot ng agham. Subalit sa pasalitang pakikipagtalasasan, ang wika ang tagapagdala ng
ideya tungo sa mabisang pakikipag-ugnayan. Kung kaya, ang pagkakaroon ng isang pambansang wika
ay tulay upang ang isang bansa ay magkaisa at makamit ang minimithing kaunlaran.
Ayon kay Dr. Aurora Batnag ( Kabayan, 2001) sapagkat ang Pilipinas ay multilinggwal at multicultural,
nabubuklod ang ating mga watak-watak na isla ng iisang mithiin na ipinapahayag hindi lamang sa
maraming tinig ng ibat- ibang rehiyon kundi gayon din sa isahang midyum na Wikang Filipino.
Samakatuwid hindi matutumbasan ang papel ng wika sa pagtatangkang baguhin ang kalagayan ng
lipunan ng isang bansa.
Ang Baybayin na tinatawag ring Alibata ay malaon nang ginagamit ng ating mga ninuno bago pa man
dumating ang mga Kastila. Ayon kay Jose Villa Panganiban (1994) ang alibata ay malaganap na
ginagamit noong 1300 sa mga pulo ng Luzon at Kabisayaan samantalang Sanskrito ang ginagamit sa
Mindanao
at Sulu. Ang mga epiko ng mga Bisaya, Tagalog, Iluko, Ipugaw at Bikol ay nasusulat sa alibata;
samantalang ang mga epiko ng Magindanaw ay nasusulat sa Sanskrito. Lumilitaw na bagamat hindi pa
matatawag na bansa ang ating mga lupain noong mga panahong iyon malinaw na may pundasyon ng
panitikan at kulturang umiiral na ginagabayan ng mga wika ng bawat pangkat-etniko.
Sa artikulo ni Senador Blas Ople na lumabas sa pahayagang Kabayan noong Ika-17 ng Agosto, 2001
ipinahayag niya na ang ebolusyon ng pambansang wika ay isa sa mga matatagumpay na kabanata sa
kasaysayan ng bansa mula nang ito ay ipanganak bilang kauna-unahang republikang konstitusyunal
noong 1898.
Idinagdag naman ni Dr. Batnag sa kanyang artikulong may pamagat na Wikang Filipino: Kasangkapan
sa Pagpapahayag ng Ideolohiyang Filipino na nalathala rin sa nabanggit na pahayagan na mahigit isang
daang taon na ang nakalilipas, sariling wika --- ang Tagalog, at di ang wika ng mga dayuhan ---- ang
ibinabandilang tagapagpahayag ng mga mithiin ng Himagsikang Pilipino at naging opisyal na wika ng
bagong tatag na Konstitusyon ng Malolos.
Noong Ika-13 ng Setyembre, 1936 nang sa bisa ng Commonwealth Act No. 184 ay naitatag ang Surian
ng Wikang Pambansa.
Naging kinatawaan ng Surian sina:
Jaime C. de Veyra Bisaya-Samar-Leyte Tagapangulo
Lope K. Santos Tagalog Kagawad
Santiago Fonacier Ilokano Kagawad
Casimiro Perfecto Bicolano Kagawad
Felix B. Salas Hiligaynon Kagawad
Cecilio Lopez Tagalog Kagawad
Hadji Buto Moro Kagawad
Isidro Abad Bisaya-Cebu Kagawad
Zoilo Hilario Kapampangan Kagawad
Jose Zulueta Panggasinense Kagawad

Ang mga nabanggit na kasapi ng Surian ng Wikang Pambansa ang nagsagawa ng pag-aaral upang
makapili ng wikang magiging batayan ng Wikang Pambansa. Napagkasunduan nila na piliin ang Tagalog
sapagkat;
1. ito ang gamit na wika sa Maynila na siyang sentro ng pamahalaan at kalakalan;
2. nagtataglay ang tagalog ng pinakamayamang talasalitaan at panitikan;
3. madali itong mapag-aralan at maintindihan
4. pinakamalaganap itong ginagamit sa kapuluan
Ayon kay Dr. Pamela Constantino sa artikulo niyang Tagalog Pilipino / Filipino: Do they Differ sa bisa ng
Executive Order No 134 na nilagdaan ni Pangulong Quezon noong Ika-30 ng Disyembre, 1937 ay kinilala
ang Tagalog bilang basehan ng pagbubuo ng Wikang Pambansa. Idinagdag niya na Starting in 1940, the
Tagalog- based national language was taught in all public and private schools. The language Pilipino was
the Filipino National Language (in 1943) that was based on Tagalog beginning in 1959 when Department
order No. 7 was passed by then Secretary Jose Romero of the Department of Education. The same name
(Pilipino) was also used for the official language, the language for teaching and subject national language
starting 1959. This stopped only when Filipino was approved as the national language. Filipino was the
name used to call the national language in 1987 Constitution.
Ngunit ano ba ang pagkakaiba ng Pilipino sa Filipino? Ayon pa kay Constantino: It was apparent that
Pilipino was also Tagalog in concept and structure and there was no Pilipino language before 1959. Also,
there was no Filipino language before 1973. Pilipino is different from Filipino even though both became
national languages because these are different concepts --- one was based on only one language and the
other on many languages in the Philippines, including English and Spanish. Samakatuwid, teknikalidad sa
Saligang Batas ang naghihiwalay sa Pilipino at Filipino bukod pa sa ang Pilipino ay wikang nakabatay
lamang sa Tagalog bilang Pambansang Wika samantalang ang Filipino ay ang kabuuang bunga ng
ebolusyon ng wikang Pilipino kasama ang pagbabago dulot ng impluwensiya ng wikang Kastila at Ingles.
Ayon naman sa aklat na Bakit Baliktad Magbasa ng Libro ang mga Pilipino? (2000, Bob Ong ) hanggang
ngayon ay mahirap pa ring resolbahin ang isyu sa Wikang Pambansa dahil iba-iba pa rin ang sinasabi sa
mga dyaryo, magazine at libro ukol dito. Idinagdag pa sa aklat na si dating Governor Osmea ay
nagpahayag na hindi patas kung pipiliting mag-Tagalog ang mga hindi-Katagalugan. Pero ipinaliwanag
din sa aklat na: sa dating ginawang survey sa Ateneo de Manila University, 98% na ng mga Pilipino ang
kayang umintindi ng Tagalog, samantalang 51% lang ang nakakaintindi ng English. Patunay lamang na
malaganap na ang paggamit ng Filipino sa kasalukuyan sa ating bansa.
Batay na rin sa Saligang Batas noong 1987, binago ng Surian ng Wikang Pambansa na kilala ngayon
bilang Komisyon ng Wikang Pambansa ang ang pagbabaybay ng mga pantig sa Wikang Filipino halaw sa
alfabetong English. Nagkaroon din ng mga pagtatalo ukol dito subalit sa kasalukuyan ang Modernong
Alfabetong Filipino ay binubuo 28 letra kasama ang na hango sa Kastila at ang Ng na hago sa
sinaunang Baybayin (Alibata).
Noong taong 2001 ay nagpalabas ang Komisyon ng Wikang Filipino ng pamantayan sa wastong
paggamit ng mga hiram na titik at pagsasalin ng mga salita mula sa ibang dayuhang wika. Subalit taong
2007 nang muling ipahinto ng bagong pamuuan ng KWF, ang pagpapalaganap ng mga pamantayang ito
sapagakat maging ang mga dalubwika sa ibat-ibang pamantasan ay nagtatalo pa ukol dito.

II. ANG WIKANG FILIPINO AT ANG ISYU NG GLOBALISASYON

Ayon kay Dr. Pamela Constantino (Kabayan, Marso 14, 2003) sa artikulo niyang may pamagat na
Folklore at Wika hindi na bago ang globalisasyon sapagkat matagal na tayong nasa ilalim ng
globalisasyon sa anyo ng kolonisasyon, migrasyon at ekonomikong globalismo. Napailalaim na tayo sa
mga makapangyarihang bansa mula pa noong ika-16 na siglo hanggang sa kasalukuyan. Ang ating mga
kababayan ay nasa ibat-ibang panig na ng mundo at marami nang korporasyong multinasyonal ang
matagal nang nagpapatakbo ng negosyo sa ating bansa. Hindi na rin bago sa atin ang mga terminong
privatization, oil deregulation, IMF-Worldbank, CNN, Coke, Mc Donalds, import liberalization at iba pa.
Idinagdag pa niya mula pa sa pagpapalit ng siglo ay ginagamit na ang at pangunahing midyum na ng
edukasyon at opisyal na komunikasyon ang Ingles. Kung kaya ano pa nga ba ang bago sa isyu ng
globalisasyon at Wikang Filipino?
Bakit muling tinututulan ang deklarasyon ni Pangulong Gloria Macapagal Arroyo na paigtingin ang pagaaral ng English sa paaralan na nakasaad sa E.O 210? Ayon sa Samahan ng mga Kolehiyo at
Unibersidad sa Filipino (SANGFIL) sa artikulong nalathala sa pahayagang Kabayan noong Pebrero 12,
2003, ang hakbang na ito ng pangulo ay sumasalungat sa mga siyentipiko at makabagong prinsipyo sa
edukasyon partikular ang katotohanang mas mabilis matuto mga bata sa ikalawang wika kapag literado
na sila sa sariling wika. Naniniwala ang SANGFIL na hindi makatutulong na hindi dapat sisihin sa Wikang
Filipino ang paghina ng kakayahan ng mga mag-aaral sa English.
Sa pahayagan ding Kabayan noong Pebrero 14, 2003 ay nagpalabas ng manipesto ang Sentro sa
kahusayan sa Filipino, Komisyon ng Lalong Mataas na Edukasyon ng DLSU na nagsaaad na ang English
ay hindi solusyon sa problema ng edukasyon sa Pilipinas. Nakasaad sa manipesto na matagal nang
panahong ginagamit ang English bilang pangunahing wikang panturo ngunit hanggang sa kasalukuyan
ay nananatili pa rin ang problema ng bansa sa ekonomiya at edukasyon. Dapat nating alalahanin na ang
sagot sa mga ganitong problema ay nakasalalay sa pagpapatibay ng karunungan ng mamamayan at ito
ay makakamit sa wikang Filipino. Ang ganitong ideya ay pinatutunayan ng mga lokal at internasyunal ng
mga riserts (pananaliksik) na mas mabilis ang pagkatuto ng mga bata kapag sa sariling wika nag-aral at
ng mga bansang umuunlad na gamit ang sariling wika sa pagsasalin ng kaalaman.
Nabanggit din sa manipesto na posibleng ang pahayag ni GMA ay pagtalikod sa responsibilidad ng
pamahalaan na bigyan ng pagkakataon ang mamamayan na paunlarin ang buhay sa sariling bayan
bagkos ay pinapag-aral tayo ng Wikang English upang ipagtabuyan tayo sa ibang bansa. Isa itong
nakalulungkot na senaryo na habang tayo ang tambakan ng produkto ng ibat-ibang mga bansa, ang atin
naming inieeksport sa kanila ay mga OFWs upang maiangat ang ekonomiya ng ating bansa.
Ganun pa man, upang makalangoy sa dikta ng globalisayon, hindi rin naman dapat ipagwalang bahala
ang pag-aaral ng English bilang universal na wika. Ayon kay Satoko Iwasaki, isang guro sa Tokyo, Japan,
batay sa istatistiks noong 1996, ang wikang Chinese ay ginagamit ng 999 milyong tao, 487 milyon ang
gumagamit ng English, 457 milyon ang gumagamit ng Hindu, 401 milyon ang nagsasalita ng Spanish at
280 milyon naman ang gumagamit ng wikang Russian. Patunay ito nang paglaganap ng English.
Subalit, malinaw na dapat itanim sa isipan ng mga mag-aaral na ang pag-aaral ng English ay bahagi ng
pagtatangka nating matuto sa larangan ng teknolohiya at hindi kailan man bilang bahagi ng
pagpapailalaim sa imperyalismong US. Ayon kay Paolo Freire sa aklat niyang A Pedagogy for Liberation
(1987), because of the political problem of power, you need to learn how to command the dominant
language, in order for you to survive in the struggle to transform the society. Kung kaya ang pagbabago
ng lipunan tungo sa pag-unlad ng mamamayan ay nangangailangan ng pag-aaral ng English sa antas na
ang bansa ay makakasabay sa daloy ng mundo nang hindi nalilimot ang sariling kultura at pagkatao.

III. WIKANG FILIPINO MULA ALIBATA HANGGANG TEXT MESSAGING

Batay sa teorya ni Aram Noam Chomsky (1928), lahat ng tao ay may Language Acquisition Device (LAD.
Idinagdag niya na everyone is born with some sort of universal grammar in their brains------basic rules

which are similar across all languages. Ang sinaunang balarila na nakabatay sa Baybayin ay may
pamantayan ding sinusunod. Iyon nga lamang, hindi ito lumaganap dahil sa kolonisasyon ng Kastila sa
ating bansa. Kung kayat kung pagtatangkaang muling pag-aralan nag Baybayin sa kasalukuyan, ang
iniisip ng marami na mahirap itong maunawaan ay isang kasinungalingan. Kahit ang mga pre-schoolers
sa kasalukuyan ay matututo nito kung agad tuturuan. Kung kaya, ang pagkatuto ng wikang Filipino gamit
ang alibata ay isang ambisyong sa tingin ng iba ay hindi praktikal subalit posible. Sapagkat hindi ba
magiging lubos ang pagkakaroon natin ng sariling pagkakakilanlan sa wika kung muli nating bubuhayin
ang alibata? Sapagkat kahit si Rizal sa El Filibusterismo ay ginamit si Simoun na nagpahayag ng
mensaheng:
Anong lahi kayo sa kinabukasan? Isang bayang walang kaluluwa, isang bayang walang kalayaan na
lahat nang bagay ay hiram ultimong ang kasalanan at kabiguan?
Marami na ang pagtatangka na buhayin ang alibata. Ayon kay Bayani Mendoza De Leon, ang
makabayang si Aurelio Alvero na kilala rin sa tawag na Magtanggol Asa (pinatay si ng mga Hapon dahil
sa kanyang sinulat) at ang kasamang si Jose Sevilla ang bumuo noong 1940 ng SALITIKAN NG
WIKANG PAMBANSA. Noong 1972 ang iskultor na si Guillermo Tolentino ay naglimbag ng kanyang
akalta na Baybayin, a Syllabary. Noon namang 1978, si Ricardo Mendoza sa kanyang aklat na Pinadaling
Pag-aaral ng Katutubong Abakadang Pilipino ay nagpaliwanag na dapat isama sa kurikulum ng
edukasyon ng Pilipinas ang pag-aaral ng alibata upang ang kasalukuyang Filipino ay malinawan hinggil
sa kanyang pagkatao.
Idinagdag pa ni de leon na sa isang artikulong Bathala and our Baybayin na kasama sa publikasyon ng
Union Espiritista Cristiana de Filipinas, Inc, binigyang linaw ni Guillermo Tolentino ang bawat karakter sa
alibata. Sinimulan niya ang paliwanag sa salitang BATHALA kung saan ang BA, isinusulat na ay simbolo
kasarian ng babae, kung kaya ang unang pantig sa salitang BABAE. Ang LA ay sagisag naman kasarian
ng lalake habang ang TA ay mula sa hitsura ng sinaunang martilyo na gamit sa paghampas o pagdurog
na bato. Ilan pa sa paglalarawan ni Guillermo ang sumusunod:
MA -isang sinaunang pana na tanging ang malakas lamang ang nakagagamit
KA -dalawang linya na itinaling bilang isa,basehan ng salitang kasama, kaugnay, kakabit, kabiyak at
katipunan
WA - represents the turning back of the end of the thread from a spool. It describes nihilistic impulse to
turn against oneself to yield to the dark forces of destruction, to deny life and existence. Hence it is found
in such words as WAKAS, WALA, WASAK and WATAK
NGA - nagpapakita ng ingay ng hayop tulad ng baka at kalabaw na nag-iingay nang UNGA
DA - nagpapakita ng dalawang linya, tuwid o nakaliko na repleksyon ng dinaanan ng tao o hayop. Kung
kaya ang salitang DAAN ay nagpapakita ng direksyon tulad ng DOON, DITO, DIYAN at DULO.
Gaano man katumpak o kalihis ang paliwanag ni Guillermo Tolentino tungkol sa alibata ay hindi
maitatatwang tiyak na may pinagmulan ang bawat naimbentong titik ng ating mna ninuno. Higit pa sana
itong napagyaman at napaunlad kung marami ang nagsikap at nagtangkang paunlarin ito. Ganun pa man
ay hindi pa huli ang lahat. may mga guro pa rin na nagsisikap na ituro ito sa paaralan at maging sa
internet ay may web site na nagpapaliwanag sa epektibong paggamit ng alibata.
Hinggil naman sa text messaging, may malaking pagkakatulad ang proseso ng paggamit nng salita sa
cellphone at ang pagbabaybay gamit aang alibata. Sa cellphone ang pagpapantig at pagpapaikli ng salita
ay tulad rin sa prinsipyo ng pagpapantig gamit ang Baybayin. Halimbawa, kung itatayp sa cellphone ang
pangungusap na PUPUNTA AKO SA BAHAY, tiyak na ganito ito paiikliin sa PPUNTA AKO S BHY.
Malinaw na ang texting at ang paggamit ng alibata ay parehong nakabatay sa konsepto ng pagpapantig.
Magiging kumplikado ang lahat kung taglish ang pagtetext, halimabawa, PPUNTA ME SA HAWS
katumbas ng naunang halimbawa.

Hiwalay sa paksa ng Baybyin, nababahala ang mga lingguwista sa tinatawag nilang pagkawasak ng
balarila sa wikang English man o sa Filipino. Kung tutuusin ay wala namang problema dito kung
nagkakaunawaan naman ang dalawang nagpapalitan ng text messages ngunit lumilitaw ang problema sa
mga estudyante kapag sila ay naatasang gumawa ng sulating pagsasanay sa Filipino. Ang panghalip na
niya ay nagiging nya at ang siya ay nagiging sya. Mas malala pa ang pagkasira ng konsepto ng
pamanahunan ng pandiwa at ang maling paggamit ng pang-ugnay na nang na bunga na rin ng
pagkasanay ng mga mag-aaral sa pagpapaikli ng mensahe sa cellphone. Kung kaya ang panukala sa
ganitong sitwasyon ay mahigpit na pagwaswasto ng mga guro sa mga munti mang pagkakamali ng mga
mag-aaral sa pagsulat nila ng mga pormal na komposisyon upang matiyak na ang mga batas sa balarila
ay naipatutupad. Sa ganitong paraan ay mapipigil ang pagkasira ng mga panuntunan sa wika.
Kung talagang susuriin ay hindi naman talaga bago ang texting ayon kay Dr. Isagani Cruz. Sa kanayang
artikulong may pamagat na ANG TXTNG BLNG TXTO na lumabas sa MALAY XVII (1) noong Agosto
2002, ipinaliwanag niya na ang proseso ng texting ay walang ipinagkaiba sa speedwriting noon pa mang
unang panahon sa England. Ang nabago lang ay ang teknolohiya ng paggamit ng speedwriting sa
cellphone. Binigyang diin din ni Dr. Cruz na maging sa Baybayin o Alibata ay may istruktura ng texting lalo
pa sa Bisayang alibatang pagbabaybay ng mga pagbating maayong aga, maayong buntag, maupay na
aga, daghang salamat na higit na mauunawaan pag binisita ang web site ng (alibataatpandesal.com).
Anupat ang ebolusyon ng wikang Filipino mula sa alibata patungong text messaging ay sadyang malinaw
na masasalamin kung pagtutuunan ng pansin. Kung kaya, kung patuloy na payayabungin ang paggamit
ng alibata, hindi kataka-takang balang araw ay magkaroon na ng espesyal na cellphone na ang keypad
ay may alibata o kaya naman ay computer na may lengguwaheng gumgamit ng alibata. Ang kailangan
lamang ay ating pahalagahan ang paggamit nito at huwag isipin ang depinisyon ng praktikalidad na
nakabatay sa dikta ng dayuhan sa ating ekonomiya at kultura. Kung patuloy na payayabungin ang
Wikang Filipino at gagamitin ang Baybayin, ang susunod na henerasyon ang makikinabang sa
pagpupunyaging maaaring pasimulan natin ngayon sa kasalukuyan.
http://iltabenla.multiply.com/journal/item/73/KASAYSAYAN_NG_WIKANG_FILIPINO_ni_Joel_Costa_Mala
ba nan
TUNGKULIN/GAMIT NG WIKA
I. Panlahat na Gamit ng Wika
Naglahad sina Michael A.K. Hallliday, Roman Jakobson at W.P. Robinson ng pangkalahatang
gamit ng wika
1. Instrumental Ginagamit ang wika ng tagapagsalita para mangyari/maganap ang mga bagaybagay. Pinababayaan ng wikang pagalawin ng tagapagsalita ang kanyang kapaligiran.
Mga bigkas na ginaganap - pagpapangalan/pagbabansag, pagpapahayag, pagtataya
2. Regulatory Gamit ng wika para alalayan ang mga pangyayaring nagaganap. Ito ang gamit ng wika na
nagbibigay sa mga tao para alalayan ang mga pangyayaring nagaganap.
Hal: pag-ayon, pagtutol, pag-alalay sa kilos/gawa, pagtatakda ng mga alituntunin at alituntunin sa
paglalaro, pagsagot sa telepono, pagtatalumpati.
3. Representasyunal Gamit ng wika sa pagpaparating ng kaalaman tungkol sa daigdig, pag-uulat ng
mga pangyayari, paglalahad, paghahatid ng mensahe atbp.Karamihan sa pang-araw-araw na gamit ng
wika ang gamit na ito.
Hal. pag-uulat, paglalahad, pagpapaliwanag, paghahatid ng mensahe, pagbibigay ng tama/maling
impormasyon, pagsisinungaling, pagpapahayg.
4. Interaksyunal gamit ng wika upang mapanatili ang pakikipagkapwa-tao. Nangangailangan ang
matagumpay na interaksiyon ng wastong pag-uugali.
Hal. pagbati, pagpapaalam, panunudyo, pag-aanyaya, paghihiwalay, pagtanggap, atbp.
5. Personal- gamit ng wika para ipahayag ang katauhan ng isang tao, alam ng bawat isa na bahagi ng
kanyang katauhan ang wika. Malaya siyang magbuka ng bibig o magsawalang-kibo kung nais niya.
Hal. pagsigaw, pagrerekomenda, pagmumura o maingat na pagpili ng salita, pagpapahayag ng galit, ,

paghingi ng paumanhin.
6. Heuristic gamit ng wika bilang kagamitan sa pagkatuto ng mga kaalaman at pag-unawa. Maaaring
gamitin ang wika para malaman ang mga bagay sa daigdig.
Hal. pagtatanong, pagsagot, pangangatuwiran, pagbibigay-kongklusyon, paggawa ng hypothesis,
pagpuna, pag-eeksperimento, pagsang-ayon, di-pagsang-ayon, pagtaya.
7. Imahinatibo Ito ang wikang ginagamit para sa kasiyahan sa paggamit ng wika bilang tunog at pagiisip ng walang magawa sa kabilang dako.
Hal. pag-iingay ng sanggol, pag-awit ng isang mang-aawit, mga larong pangwika, panunukso,
panunudyo, pagsasalaysay nang labis
II. Ayon kay Jakobson
1. Kognitibo/reperensyal/Pangkaisipan pagpaparating ng mensahe at impormasyon.
2. Conative paghimok at pag-impluwensiya sa iba sa pamamagitan ng mga pag-uutos at
pakiusap.
3. Emotive Pandamdamin, pagpapahayag ng saloobin, damdamin at emosyon.
4. Phatic pakikipagkapwa-tao
5. Metalinggwal paglinaw sa mga suliranin tungkol sa mga layunin ng mga salita at kahulugan.
6. Poetic patula, paggamit ng wika para sa sariling kapakanan.
III. Ayon kay W.P. Robinson
1. Estetiko paggamit ng wika sa paggawa ng panitikan.
2. Ludic pagtutugma, paggawa ng mga salitang walang katuturan o kawawaan, pagbibiro.
3. Pag-alalay sa pakikipagsalamuha at pakikipagkapwa-tao- paggamit ng wika upang
simulanalalayan at tapusi ang pagkikita.
4. Pag-alalay sa iba paggamit ng wika upang alalayan o impluwensiyahan ang kilos o damdamin ng iba.
5. Pag-alalay sa sarili kaugnay ang ugali at damdamin Pagkausap sa Sarili nang tahimik o mag-isa,
pagpapaliwanag.
6.Pagpapahayag ng sarili pagpapahayag nang sarili, katauhan at damdamin.
7. Pagtatakda sa tungkulin o papel sa lipunan paggamit ng wika upang itakda o ipahayag ang
kaugnayang pansosyal ng mga tao.
8. Pagtuturo- paggamit ng wika sa pagpaparating ng bagong impormasyon at kasanayan.
9. Metalanguage paggamit ng wika sa pagtalakay.
10. Pagtuturo paggamit ng wika sa pagpaparating ng bagong impormasyon.