JOJO MOYES

Zanim si pojawie
Dwudziestoszecioletnia Lou spotyka na swej drodze Willa. Ona
wanie stracia prac i rozstaa si ze swoim chopakiem, a on po
wypadku samochodowym nie ma chci do ycia i chce je sobie
odebra. Will nie wie jeszcze, e Lou wtargnie w jego ycie niczym
kolorowy ptak.
Czy wielka mio, nawet bolesna, naprawd moe przezwyciy
frustracj, zniechcenie i natarczywe myli o samobjstwie?
Doskonale rozegrana psychologicznie, sugestywna powie o sile
uczu i magicznym wpywie czowieka na czowieka.

L.I.G.

Prolog
2007
Kiedy on wychodzi z azienki, ona ju nie pi, siedzi oparta o poduszki,
przegldajc katalogi biur
podry lece obok ka. Ma na sobie jeden z jego T-shirtw, a jej
potargane dugie wosy
nasuwaj myli o zeszej nocy. On przystaje na chwil i wycierajc gow
rcznikiem, cieszy si tym
krtkim wspomnieniem.
Ona spoglda na niego znad katalogw i wydyma usta. Z pewnoci jest
ju na to za dua, ale s
ze sob na tyle krtko, e to wci jeszcze jest urocze.
Czy koniecznie musimy jecha gdzie, gdzie trzeba wspina si po
grach albo zwisa nad
przepaci? To waciwie nasz pierwszy wsplny wyjazd, a tutaj nie ma ani
jednej wycieczki, ktra
nie wymagaaby skakania skd albo udaje, e si wzdryga noszenia
polaru.
Rzuca katalogi na ko, wyciga nad gow ramiona o karmelowej skrze.
Jej nieco schrypnity
gos wiadczy o tym, e niewiele spaa tej nocy.
A moe luksusowe spa na Bali? Moglibymy wylegiwa si na piasku...
dawa si
rozpieszcza... i te dugie relaksujce wieczory...
Zwariowabym na takich wakacjach. Ja musz co robi.
Na przykad skaka z samolotu.
Nie krytykuj czego, zanim nie sprbujesz.

Ona robi niby-obraon min.

Jeli i tak ci nie zaley, raczej nie przestan krytykowa.
On czuje, e jego koszula jest lekko wilgotna. Czesze wosy grzebieniem i
wcza komrk,
krzywic si na widok listy wiadomoci, ktra natychmiast rozbyskuje na
ekraniku.
Dobra mwi. Musz lecie. We sobie niadanie.
Pochyla si nad kiem, eby j pocaowa. Jest ciepa, pachnca,
zmysowa. Wdycha zapach jej
wosw i na chwil gubi wtek myli, gdy ona obejmuje go za szyj i
pociga na ko.
Czy nadal zamierzamy wyjecha w ten weekend?
Niechtnie wyswobadza si z jej obj.
To zaley, co bdzie z t transakcj. Na razie wszystko wisi w powietrzu.
Wci jest moliwe,
e bd musia by w Nowym Jorku. Ale niezalenie od tego, moe jaka
kolacyjka w okolicach
czwartku? Ty wybierz lokal.
Siga po strj motocyklowy wiszcy na drzwiach.
Ona mruy oczy.
Kolacyjka. Z panem BlackBerry czy bez niego?
Sucham?
Przez pana BlackBerry mam wraenie, jakbymy nigdy nie byli sami,
jakby zawsze jeszcze kto
zajmowa twoj uwag.
Wycisz go.
Drogi panie Traynor! mwi ona z przygan. Przecie musi pan
czasem go wycza.
Przecie wyczyem wczoraj wieczorem.
Tylko pod przymusem.
On umiecha si szeroko.
A wic teraz to si tak nazywa?
Wkada skrzane spodnie motocyklowe. I wreszcie uwalnia si od czaru
Lissy. Zarzuca kurtk na
rami i wychodzc, posya jej causa.
Na jego blackberry s dwadziecia dwie wiadomoci, pierwsza przysza z
Nowego Jorku
o trzeciej czterdzieci dwie nad ranem. Jaki problem prawny. Zjeda
wind na podziemny parking ,
starajc si zorientowa, co wydarzyo si w firmie w cigu nocy.

 Dzie dobry panu.

Ochroniarz wychodzi z budki. Ma na sobie kurtk nieprzemakaln, chocia
tu na dole nie trzeba
si chroni przed deszczem. Will zastanawia si czasem, co ten facet tu
robi w rodku nocy,
wpatrujc si w monitor kamer bezpieczestwa i lnice zderzaki drogich
samochodw, ktre nigdy
si nie brudz.
Wkada kurtk .
Jak jest na dworze, Mick?
Fatalnie. Leje jak z cebra.
Will zatrzymuje si.
Naprawd? Marna pogoda na motocykl?
Mick potrzsa gow.
Marna, prosz pana. Chyba e kto ma ze sob dmuchan szalup. Albo
chce si zabi.
Will spoglda na motocykl, po czym zdejmuje spodnie i kurtk. Niewane,
co myli sobie Lissa,
on uwaa niepotrzebne ryzyko za bezsensowne. Otwiera baganik
motocykla i wkada tam strj, po
czym zamyka go i rzuca kluczyki Mickowi, ktry chwyta je zrcznie jedn
rk.
Wsu je przez szpar na listy, dobrze?
Nie ma problemu. Zawoa panu takswk?
Nie. Po co mamy obaj zmokn.
Mick wciska guzik, by otworzy automatyczn bram, a Will wychodzi,
unoszc rk w gecie
podzikowania. Wczesny ranek jest ciemny i burzowy, ulice centralnego
Londynu powoli si
zatykaj, chocia jest dopiero wp do smej. Stawia konierz i dugimi
krokami idzie w stron
skrzyowania, gdzie najatwiej zapa takswk. Asfalt jest liski od wody,
mokre chodniki odbijaj
szare wiato.
Przeklina w duchu, widzc innych ludzi w garniturach stojcych na skraju
chodnika. Od kiedy to
cay Londyn wstaje tak wczenie? Chyba wszyscy wpadli na pomys z
takswk.
Zastanawia si, gdzie najlepiej stan, kiedy dzwoni jego telefon. To
Rupert.

 Jestem w drodze. Wanie prbuj zapa takswk.

Dostrzega woln takswk nadjedajc po drugiej stronie ulicy i rusza
szybko w jej kierunku,
majc nadziej, e nikt inny jej nie zauway. Z rykiem przejeda
autobus, a za nim ciarwka,
ktrej hamulce piszcz, zaguszajc sowa Ruperta.
Rupe, nie sysz, co mwisz! prbuje przekrzycze samochody.
Powtrz!
Staje na chwil na wysepce pord rzeki samochodw, dostrzega
pomaraczowe wiateko
wolnej takswki i wyciga rk, majc nadziej, e kierowca dostrzee go
mimo ulewnego deszczu.
Zadzwo do Jeffa w Nowym Jorku. Jeszcze si nie pooy, czeka na
ciebie. Prbowalimy ci
zapa wczoraj wieczorem.
A jaki jest problem?
Prawny. Dwie klauzule, ktre prbuj wcisn w paragrafie... podpis...
dokumenty... Gos
Ruperta zagusza przejedajcy samochd, opony sycz na mokrym
asfalcie.
Nie usyszaem, co mwisz.
Takswkarz go zauway. Zwalnia i wzbijajc fontann wody, przystaje po
drugiej stronie ulicy.
Will widzi nieco dalej truchtajcego wawo mczyzn, ktry jednak
zwalnia rozczarowany, bo Will
jest szybszy. Ogarnia go uczucie triumfu.
Niech Cally przygotuje te papiery i pooy mi na biurku! wrzeszczy.
Bd za dziesi minut.
Rozglda si, po czym z pochylon gow przebiega ostatnie kilka metrw
do takswki, ju
prawie mwic: Na Blackfriars. Deszcz spywa mu za konierz.
Zmoknie, zanim dotrze do biura,
cho ma do przejcia niewielki kawaek. Bdzie musia wysa sekretark
po koszul na zmian.
I musimy zaatwi t spraw naleytej starannoci, zanim zobaczy to
Martin...
Podnosi gow, syszc piskliwy dwik, g watowny ryk klaksonu. Widzi
przed sob lnicy bok
czarnej takswki, ktrej kierowca ju opuszcza okno, a na skraju pola
widzenia co, co niezupenie

potrafi rozpozna, zbliajce si do niego z niebywa prdkoci.

Odwraca si w tamt stron i w uamku sekundy dociera do niego, e stoi
na drodze tego czego,
e w aden sposb nie ucieknie. Zaskoczony otwiera do, upuszczajc
blackberry na ziemi. Syszy
krzyk, by moe swj wasny. Ostatnia rzecz, jak widzi, to skrzana
rkawica, twarz za przybic
hemu, groz w oczach tamtego czowieka, niczym lustrzane odbicie
wasnej grozy. Nastpuje
wybuch i wszystko rozpada si na kawaki.
A potem nie ma ju nic.

1
2009
Z przystanku autobusowego do domu jest sto pidziesit osiem krokw,
ale jeli czowiek si nie
spieszy, wychodzi i sto osiemdziesit, na przykad kiedy ma si buty na
koturnach. Albo buty kupione
w sklepie z tanimi ciuchami, z motylkami na palcach, ale sabo trzymajce
pit, co wyjania,
dlaczego zostay przecenione do 1,99 funta. Skrciam za rg , weszam na
nasz ulic (szedziesit
osiem krokw) i od razu zobaczyam dom szeregowiec z czterema
sypialniami w rzdzie innych
trzyi czteropokojowych szeregowcw. Przed domem sta samochd taty, co
znaczy, e jeszcze nie
pojecha do pracy.
Za moimi plecami soce zachodzio za zamkiem Stortfold, a czarny cie
zamku spywa ze
wzgrza jak pynny wosk, eby mnie zagarn. Kiedy byam dzieckiem,
nasze wyduone cienie
walczyy, strzelajc do siebie z karabinw, caa ulica zmieniaa si w scen
z westernu. Ktrego
dnia mogabym wam opowiedzie o wszystkim, co przydarzyo mi si na
tej drodze: gdzie tato uczy
mnie jedzi na rowerze bez bocznych kek, gdzie pani Doherty w
przekrzywionej peruce pieka
nam walijskie ciasteczka, gdzie Treena, ktra miaa wtedy jedenacie lat,
wetkna rk w ywopot,

prosto w gniazdo os, i biegymy z krzykiem a do zamku.

Trjkoowy rowerek Thomasa lea przewrcony na ciece, wic
zamykajc za sob furtk,
zacignam go na ganek i otworzyam drzwi. Ciepe powietrze uderzyo
we mnie z si poduszki
powietrznej; mama nie znosi zimna i nie wycza ogrzewania przez cay
rok. Tata nieustannie otwiera
okna, narzekajc, e przez ni wszyscy zbankrutujemy. Mwi, e nasze
rachunki za ogrzewanie s
wysze ni budet maego afrykaskiego pastwa.
To ty, kochanie?
No.
Powiesiam kurtk na przepenionym wieszaku.
Ale ktra ty? Lou? Treena?
Lou.
Rozejrzaam si po salonie. Tata lea na brzuchu na kanapie, z rk
wcinit gboko pod
poduszki, co wygldao, jakby poary mu j w caoci. Thomas, mj
picioletni siostrzeniec,
siedzia mu na pupie, wpatrujc si w niego badawczo.
Lego. Tato odwrci do mnie twarz buraczkow z wysiku. Czy oni
musz robi je takie mae
? Widziaa moe lew rk Obi-Wan Kenobiego?
Leaa na DVD. Chyba przyczepi Obiemu rce Indiany Jonesa.
Ale teraz Obi nie moe mie beowych rk. Musimy znale czarne.
Nie przejmowaabym si tym. Dobrze pamitam, e Darth Vader i tak
obcina mu rk w drugiej
czci? Wskazaam palcem na swj policzek, eby Thomas da mi causa.
Gdzie mama?
Na grze. Zobacz tylko. To way chyba z kilogram!
Spojrzaam w gr, skd dochodzio znajome skrzypienie deski do
prasowania. Josie Clark, moja
mama, nie potrafia ani przez chwil siedzie bezczynnie. Nieustanne
krztanie byo dla niej punktem
honoru. Ktrego razu staa na zewntrz na drabinie i malowaa okna,
czasem tylko przerywajc,
eby nam pomacha, podczas gdy reszta rodziny jada na obiad piecze.
Sprbujesz poszuka tej cholernej rki? Szukam jej od p godziny, a
musz si zbiera do
pracy.

 Jeste na nocnej zmianie?

Tak. Jest wp do pitej.
Zerknam na zegarek.
Waciwie to jest wp do czwartej.
Wydoby rk spod poduszek i mruc oczy, spojrza na zegarek.
W takim razie co robisz w domu tak wczenie?
Potrzsnam gow tak, jakbym nie zrozumiaa pytania, i poszam do
kuchni.
Dziadek siedzia na swoim krzele przy oknie, pochonity sudoku. Jego
opiekun powiedzia, e to
dobre na koncentracj, pomaga w skupieniu uwagi po wylewach.
Podejrzewam, e nikt oprcz mnie
nie zauway, e dziadek po prostu wstawia w kratki dowolne liczby, jakie
przyjd mu do gowy.
Cze, dziadku.
Podnis gow i umiechn si.
Chcesz herbaty?
Potrzsn gow i otworzy lekko usta.
Co zimnego?
Przytakn.
Otworzyam lodwk.
Nie ma soku jabkowego. Sok jabkowy, jak sobie teraz
przypomniaam, by za drogi.
Lemoniady?
Potrzsn gow.
Moe chcesz wody?
Gdy wrczyam mu szklank, skin gow i mrukn co, co mogo by
podzikowaniem.
Mama wesza do pokoju z wielkim koszem starannie poskadanego prania.
Czy to twoje? Wycigna par skarpetek.
To chyba Treeny.
Tak mylaam. Dziwny kolor. Chyba si wypray z fioletow piam taty.
Wczenie wrcia.
Idziesz gdzie?
Nie. Nalaam sobie do szklanki wody z kranu i wypiam j.
Patrick przyjdzie tutaj? Dzwoni wczeniej. Wyczya komrk?
Mhm.
Powiedzia, e ju zarezerwowa wasz wyjazd. Tata mwi, e
pokazywali to miejsce
w telewizji. Dokd to jedziecie? Na Ipsos? Kalypsos?

 Skiathos.
O, wanie. Lepiej sprawd dobrze ten hotel, zanim pojedziecie.
Mona to zrobi przez internet. On i tata widzieli co w wiadomociach w
porze lunchu. Poowa
z tych najtaszych hoteli jest podobno w budowie, a czowiek si
dowiaduje dopiero na miejscu.
Tatusiu, moe napijesz si herbaty? Czy Lou ci nie zaproponowaa?
Mama postawia czajnik na
gazie i spojrzaa na mnie. Chyba wreszcie zauwaya, e si nie odzywam.
Wszystko w porzdku,
kochanie? Strasznie jeste blada.
Wycigna rk i dotkna mojego czoa, tak jakbym nie miaa dwudziestu
szeciu lat, tylko duo
mniej.
Chyba nie pojedziemy na wakacje.
Jej rka znieruchomiaa. Spojrzenie przenikao mnie na wskro, tak jak w
dziecistwie.
Czy macie jakie problemy?
Mamo, ja...
Nie chc si wtrca. Po prostu jestecie ju razem bardzo dugo. To
zupenie naturalne, e
ludzie si czasem poprztykaj. Mam na myli, e ja i twj tata...
Straciam prac.
Zapada cisza. Sowa zawisy w powietrzu niewielkiego pokoiku.
Co takiego?
Frank zamyka kawiarni. Od jutra. Wycignam rk z lekko wilgotn
kopert, ktr wci
zszokowana ciskaam w rku przez ca drog powrotn. Wszystkie sto
osiemdziesit krokw od
przystanku. Da mi trzymiesiczn odpraw.
Dzie zacz si jak co dzie. Nie znam czowieka, ktry by lubi
poniedziakowe poranki, ale mnie
one nie przeszkadzay. Lubiam przychodzi wczenie do The Buttered
Bun, wcza wielki termos
bufetowy na herbat, przynosi skrzynki z mlekiem i pieczywem z
podwrka na tyach i gawdzi
z Frankiem, gdy przygotowywalimy si do otwarcia.
Lubiam dusznawe, lekko pachnce bekonem ciepo kawiarni, powiewy
chodnego powietrza, gdy

drzwi otwieray si i zamykay, cichy g war rozmw, a kiedy nie byo

klientw, radio Franka
brzczce w kcie. To nie by modny lokal na cianach wisiay zdjcia
zamku na wzgrzu, stoliki
wci byy pokryte laminatem, a menu nie zmienio si, odkd zaczam tu
pracowa, pojawio si
tylko kilka nowych batonikw, a do tacy z drodwkami dodano
czekoladowe ciastka z orzechami
i muffinki.
Ale najbardziej lubiam klientw. Lubiam Keva i Angelo, hydraulikw,
ktrzy przychodzili
prawie kadego ranka i przekomarzali si z Frankiem, wymylajc, gdzie
kupuje miso. Lubiam
pani Dmuchawiec, ktr nazywaam tak z powodu rozwichrzonych
siwych wosw. Codziennie od
poniedziaku do czwartku jada u nas sadzone jajko z frytkami, a potem
siedziaa, czytajc darmowe
gazety i sczc powoli dwie filianki herbaty. Zawsze staraam si z ni
pogawdzi.
Podejrzewaam, e to by moe jej jedyna rozmowa w cigu dnia.
Lubiam turystw, ktrzy wstpowali do nas po drodze na zamek albo z
zamku, haaliwe
dzieciaki, ktre wpaday po szkole, staych klientw z firm przy tej samej
ulicy oraz Nin i Cherie,
fryzjerki, ktre wiedziay, ile kalorii ma kada pozycja w menu The
Buttered Bun. Nie przeszkadzali
mi nawet irytujcy klienci, tacy jak ruda wacicielka sklepu z zabawkami,
ktra co najmniej raz
w tygodniu czepiaa si, e wydano jej za ma reszt.
Przygldaam si, jak przy stolikach zwizki zaczynaj si i kocz, jak
rozwiedzeni maonkowie
przekazuj sobie dzieci, widziaam pen poczucia winy ulg rodzicw,
ktrych przerastao
gotowanie, i potajemn bogo emerytw jedzcych jajka na bekonie.
Przewijali si tu przerni
ludzie i niemal z kadym udawao mi si zamieni sowo, przerzuci si
artem albo jak opini nad
parujcym kubkiem herbaty. Tato zawsze mwi, e nigdy nie mona
przewidzie, co powiem, ale
w kawiarni to nie miao znaczenia.

Frank mnie lubi. Sam milczcy z natury, powiedzia, e oywiam

atmosfer. Czuam si troch jak
barmanka, z tym e nie musiaam znosi pijakw.
I nagle dzi po poudniu, kiedy skoczya si pora lunchu, a w kawiarni
nagle zrobio si pusto,
Frank wytar rce w fartuch, wyszed zza kuchenki i obrci wiszc na
drzwiach tabliczk, tak by
pokazywaa zamknite.
Czekaj, Frank, przecie ci mwiam. Napiwkw nie wlicza si do pacy
minimalnej. Frank
by, jak uj to tata, dziwny jak niebieskie gnu. Podniosam wzrok.
Nie umiecha si.
Ojej. Chyba nie wsypaam znw soli do cukierniczek?
Gnit w doniach cierk i wyglda na bardziej zdenerwowanego ni
kiedykolwiek. Przemkna
mi przez gow myl, e moe kto si na mnie poskary. A potem da mi
znak, ebym usiada.
Przykro mi, Louisa powiedzia, kiedy ju wyjawi mi straszn prawd.
Ale wracam do
Australii. Z ojcem nie jest dobrze, poza tym wyglda na to, e na zamku
otwieraj kawiarni.
Przechlapane.
Siedziaam z otwartymi ustami. A potem Frank wrczy mi kopert i
odpowiedzia na moje
pytanie, zanim zdyam je zada.
Wiem, e nigdy nie podpisaem z tob adnej formalnej umowy, ale nie
zostawi ci bez
niczego. Tutaj jest kasa za trzy miesice. Zamykamy jutro.
Za trzy miesice! wybuchn ojciec, a mama wetkna mi do rk kubek
posodzonej herbaty.
C za hojno, biorc pod uwag, e harowaa tam jak dziki osio przez
ostatnie sze lat.
Bernardzie. Mama rzucia mu ostrzegawcze spojrzenie, kiwajc gow
w kierunku Thomasa.
Rodzice zajmowali si nim codziennie po szkole, zanim Treena nie wrcia
z pracy.
I co u diaba ona ma teraz ze sob zrobi? Mg jej o tym powiedzie
troch wczeniej ni na
dzie przed.
C... bdzie musiaa znale sobie inn prac.

 Ale Josie, nie ma pracy. Wiesz to rwnie dobrze jak ja. Jestemy w
samym rodku cholernej
recesji.
Mama na moment przymkna oczy, tak jakby zbierajc siy.
To bystra dziewczyna. Co sobie znajdzie. Ma ju spore dowiadczenie
na koncie, prawda?
Frank wystawi jej dobre referencje.
Och, po prostu fantastyczne: Louisa Clark rewelacyjnie smaruje grzanki
masem i dobrze sobie
radzi ze starym czajnikiem.
Dziki, e tak we mnie wierzysz, tato.
Tylko tak mwi.
Wiedziaam, czego obawia si tato. Moja pensja bya wana. Treena
zarabiaa grosze
w kwiaciarni. Mama nie moga pracowa, bo musiaa zajmowa si
dziadkiem, ktry mia bardzo
marn emerytur. Tata stale si martwi o swoj prac w fabryce mebli.
Jego szef od kilku miesicy
mamrota co o moliwych zwolnieniach. W domu rozmawiano ukradkiem
o dugach i onglowaniu
kartami kredytowymi. Dwa lata temu pewien nieubezpieczony kierowca
skasowa ojcu samochd i to
wystarczyo, eby chwiejna konstrukcja, jak stanowiy finanse moich
rodzicw, wreszcie si
rozpada. Moje skromne zarobki byy wan pozycj w codziennym
budecie, dziki nim rodzina
moga jako przey z tygodnia na tydzie.
Spokojnie. Lou powinna pj jutro do biura porednictwa i zobaczy, co
maj. Na razie ma
z czego y mwili tak, jakbym nie staa obok. I jest bystra. Jeste
bystra, prawda, kochanie?
Moe mogaby pj na kurs maszynopisania. Zatrudni si w jakim
biurze.
Siedziaam na kanapie, podczas gdy rodzice rozmawiali o tym, do jakiej
jeszcze pracy
nadawaabym si przy moich ograniczonych kwalifikacjach. Praca przy
tamie, operator maszyn,
smarowacz kanapek. Po raz pierwszy tego popoudnia poczuam, e zaraz
si rozpacz. Thomas

patrzy na mnie wielkimi, okrgymi oczami, po czym w milczeniu

wrczy mi poow rozmikego
herbatnika.
Dziki, Tomciu powiedziaam bezgonie, po czym go zjadam.
By w klubie sportowym, tak jak zawsze od poniedziaku do czwartku,
regularnie jak w zegarku,
wiczy na siowni albo biega w kko po owietlonej rzsicie bieni.
Zeszam po schodach,
obejmujc si ramionami, eby si rozgrza, i wyszam powoli na bieni.
Pomachaam, kiedy
znalaz si dostatecznie blisko, eby widzie, kto to.
Pobiegaj ze mn wydysza, gdy dobieg do mnie. Jego oddech tworzy
jasne chmurki. Zostay
mi jeszcze cztery okrenia.
Zawahaam si chwil, po czym zaczam biec obok niego. Tylko w ten
sposb mogam z nim
porozmawia. Miaam na sobie rowe teniswki z turkusowymi
sznurwkami, jedyne moje buty
nadajce si do biegania.
Cay dzie spdziam w domu, starajc si na co przyda. Mniej wicej
przed godzin zaczam
wazi mamie pod nogi. Mama i dziadek mieli swoje zwyczaje, rytm, ktry
im tylko zaburzaam. Tata
spa, bo w tym miesicu pracowa na nocnej zmianie, i nie mona mu byo
przeszkadza.
Posprztaam swj pokj, potem ogldaam telewizj ze ciszonym
dwikiem, a kiedy
przypominaam sobie, dlaczego w rodku dnia jestem w domu, czuam w
piersi ukucie blu.
Nie mylaem, e przyjdziesz.
Miaam do siedzenia w domu. Pomylaam, e moglibymy zrobi co
razem.
Zerkn na mnie ktem oka. Na twarzy mia warstewk potu.
Kotku, im szybciej znajdziesz sobie now prac, tym lepiej.
Mina dopiero doba, od kiedy straciam poprzedni. Czy nie mog by
chocia przez chwil
nieszczliwa i oklapnita? Chocia dzisiaj?
Ale musisz na to spojrze pozytywnie. Wiedziaa, e nie moesz zosta
tam na zawsze. Trzeba

i dalej, pi si w gr. Dwa lata wczeniej Patrick zdoby tytu

Modego Przedsibiorcy Roku
w Stortfold i chyba wci by pod wraeniem tego zaszczytu. Od tego
czasu znalaz sobie
wsplniczk, Ginger Pete, zacz oferowa osobisty trening na obszarze w
promieniu
siedemdziesiciu kilometrw od miasta i mia dwie kupione na raty
furgonetki z logo firmy. Mia te
w biurze tablic, na ktrej lubi zapisywa spodziewane obroty, wci na
nowo poprawiajc liczby,
dopki nie zaczy go satysfakcjonowa. Nigdy nie byam cakowicie
pewna, czy maj jakikolwiek
zwizek z rzeczywistoci.
Zwolnienie z pracy moe odmieni czowiekowi ycie, Lou. Zerkn na
zegarek. Co chcesz
robi? Mogaby si przekwalifikowa. Na pewno pomagaj ludziom
takim jak ty.
Ludziom takim jak ja?
Ludziom, ktrzy szukaj nowych moliwoci. Kim chcesz by?
Mogaby by kosmetyczk.
Jeste do adna. Szturchn mnie, biegnc, tak jakbym powinna by
wdziczna za komplement.
Wiesz, jak dbam o urod. Mydo, woda, stara papierowa torebka.
Wyranie zaczynao mu brakowa pomysw.
Zaczam zostawa w tyle. Nienawidz biegania. Nienawidziam go za to,
e nie zwolni.
Pomyl... sprzedawczyni. Sekretarka. Agentka nieruchomoci. Nie
wiem... Musi by co, co
chciaaby robi.
Ale nie byo niczego takiego. Podobao mi si w kawiarni. Lubiam
wiedzie to wszystko, co
mona byo wiedzie o tym maym wiatku i sucha o yciu ludzi, ktrzy
si przez niego przewijali.
Czuam si tam bezpiecznie.
Nie moesz paka nad sob. Musisz i naprzd. Wszyscy najlepsi
biznesmeni zaczynali od
zera. Jeffrey Archer. Richard Branson. Poklepa mnie po ramieniu, chcc,
ebym przyspieszya
i biega w jego rytmie.

 Wtpi, czy Archera kiedykolwiek zwolniono z pracy przy tosterze.

Brakowao mi tchu.
I miaam na sobie nieodpowiedni biustonosz. Zwolniam, oparam rce na
kolanach.
Odwrci si i bieg tyem. Jego gos nis si w nieruchomym, chodnym
powietrzu.
Ale gdyby... tak tylko mwi. Przepij si z tym, a potem ubierz si
adnie i id do poredniaka.
Albo jeli chcesz, moesz trenowa i pracowa ze mn. Wiesz, e z tego
bd pienidze. I nie martw
si o wakacje. Ja zapac.
Umiechnam si do niego.
Posa mi doni causa, a jego gos odbi si echem w pustej hali:
Oddasz mi, jak znw staniesz na nogi.
Po raz pierwszy w yciu wystpiam o zasiek dla poszukujcych pracy.
Odbyam
czterdziestopiciominutow rozmow, a nastpnie rozmow grupow,
wraz z mniej wicej
dwudziestk kobiet i mczyzn. Poowa z nich miaa tak sam lekko
oszoomion min, jak
zapewne miaam ja, a druga poowa obojtne, znudzone twarze ludzi,
ktrzy s tu nie pierwszy raz.
Staraam si ubra jak przyzwoity czowiek jak okreli to tata.
W efekcie tych stara musiaam wycierpie krtkie zastpstwo na nocnej
zmianie w zakadzie
przetwrstwa drobiu (caymi tygodniami miaam potem koszmary) i dwa
dni na szkoleniu dla
doradcw do spraw energii w gospodarstwie domowym. Do szybko
zorientowaam si, e
waciwie to jestem szkolona, jak omami starszych ludzi, eby zmienili
dostawc prdu,
i powiedziaam Syedowi, mojemu osobistemu doradcy, e nie mog tego
robi. Nalega, ebym nie
rezygnowaa, wic wyliczyam kilka metod, ktre miaabym stosowa w
tej pracy, a wtedy troszk
go zatkao i zaproponowa, ebymy (to zawsze byo
my, chocia byo do oczywiste, e jedno z nas ju ma prac)
sprbowali czego innego.
Dwa dni przepracowaam w sieciowym barze szybkiej obsugi. Praca bya
w sensownych

godzinach, jako te znosiam fakt, e od firmowego stroju elektryzuj mi

si wosy, nie mogam
jednak nauczy si zasad waciwych reakcji, to znaczy: Czym mog
dzi panu suy? oraz Czy
do tego due frytki?. Zostaam zwolniona po tym, jak jedna z dziewczyn
od pczkw przyapaa
mnie na omawianiu z pewn czterolatk rozmaitych walorw dodawanych
za darmo zabawek. Co
mog powiedzie? To bya bardzo rezolutna czterolatka. Ja te uwaam, e
pice Krlewny s
gupie.
Teraz siedziaam na swojej czwartej rozmowie w poredniaku, a Syed
szuka dla mnie kolejnych
moliwoci zatrudnienia. Nawet on, ze swoj nieustpliwie dziarsk
min kogo, kto potrafi
wcisn gdzie nawet najwikszych nieudacznikw, wydawa si ju lekko
znuony.
Hm... Czy kiedykolwiek braa pod uwag prac w przemyle
rozrywkowym?
Na przykad jako zwariowana staruszka w teatrzyku dla dzieci?
Nie. Ale szukaj tancerek na rurze. Nawet kilku.
Uniosam brwi.
Chyba artujesz.
Trzydzieci godzin tygodniowo, samozatrudnienie. Myl, e mona
liczy na nieze napiwki.
Bagam, powiedz, e nie doradzie mi wanie pracy polegajcej na
paradowaniu w bielinie
przed obcymi ludmi.
Mwia, e lubisz pracowa z ludmi. Poza tym wydaje mi si, e
lubisz... efektowne... stroje.
Zerkn na moje byszczce zielone rajstopy. Woyam je, majc
nadziej, e poprawi mi humor.
Thomas przez prawie cae niadanie nuci motyw z Maej syrenki.
Syed postuka w klawiatur.
A moe moderator czatu dla dorosych?
Gapiam si na niego. Wzruszy ramionami.
Mwia, e lubisz rozmawia z ludmi.
Nie. Nie zgadzam si te na kelnerk topless. Ani masaystk. Ani
operatork kamery

internetowej. Daj spokj, Syed. Musi by co, co mogabym robi, a od

czego mj ojciec nie
dostaby zawau.
Wyranie zbiam go z pantayku.
Niewiele zostao, poza prac w elastycznych godzinach w brany
spoywczej.
Czyli ukadaniem po nocach towaru w supermarkecie? Byam tu ju
wystarczajco wiele razy,
eby zacz mwi ich jzykiem.
Jest lista oczekujcych. Zwykle bior t prac rodzice, bo mog to
pogodzi ze szko dzieci
powiedzia przepraszajco. Znw wpatrzy si w ekran.
Wic tak naprawd zostay nam ju tylko oferty dla opiekunw osb
starszych.
Podcieranie tyka staruszkom.
Obawiam si, Louisa, e masz za mae kwalifikacje, eby mie wikszy
wybr. Gdyby chciaa
si przekwalifikowa, chtnie wskazabym ci waciwy kierunek. W
orodku ksztacenia
ustawicznego jest mnstwo kursw.
Ale ju o tym rozmawialimy, Syed. Jeli to zrobi, strac zasiek dla
szukajcych pracy,
prawda?
Jeli nie podejmiesz pracy, tak.
Przez chwil siedzielimy w milczeniu. Patrzyam na drzwi, przy ktrych
stao dwch krzepkich
ochroniarzy. Zastanawiaam si, czy dostali t prac dziki biuru
porednictwa.
Nie nadaj si do pracy ze starszymi ludmi, Syed. Mj dziadek mieszka
z nami, od kiedy mia
wylew, i nie umiem sobie z nim poradzi.
Ach. Wic masz jakie dowiadczenie w opiece nad starszymi ludmi.
Waciwie to nie. Moja mama wszystko przy nim robi.
A czy twoja mama chciaaby pj do pracy?
Bardzo zabawne.
Ja nie artuj.
A wtedy ja siedziaabym w domu i zajmowaa si dziadkiem? Nie,
dziki. Jemu te by si to nie
podobao. Czy nie ma adnych ofert w kawiarniach?

 Chyba zostao za mao kawiarni, eby zag warantowa ci zatrudnienie,

Louisa. Sprbujmy
Kentucky Fried Chicken. Moe tam bardziej ci si spodoba.
Bo lepiej bdzie mi szo wciskanie ludziom kubeka w promocji ni
chickenburgera ? Nie sdz.
Moe musimy poszuka na wikszym obszarze.
Z naszego miasta s tylko cztery autobusy. Wiesz o tym. Wiem, e
mwie, e powinnam
sprawdzi autobus turystyczny, ale zadzwoniam na dworzec i on
zatrzymuje si tutaj o pitej rano.
Poza tym kosztuje dwa razy tyle co zwyky.
Syed wyprostowa si w fotelu.
Louisa, na tym etapie procedury naprawd musz zwrci ci uwag, e
jako sprawna i zdolna
osoba, aby nadal kwalifikowa si do pobierania zasiku, musisz...
Wykaza, e prbuj znale prac. Wiem.
Jak miaam mu wyjani, e bardzo chciaabym pracowa? Czy mia cho
blade pojcie o tym, jak
bardzo tskni za dawn prac? Bezrobocie byo dla mnie dotd tylko
abstrakcyjnym pojciem,
czym, o czym gldzili dziennikarze w wiadomociach w zwizku ze
stoczniami albo fabrykami
samochodw. Nigdy nie sdziam, e gdy kto traci prac, moe si czu,
jakby obcili mu nog
jakby straci co staego, co, nad czym si nie zastanawia. Nie sdziam,
e oprcz oczywistych
obaw o pienidze i przyszo utrata pracy powoduje, e czowiek zaczyna
si czu nie na miejscu,
troch bezuyteczny. e trudniej mu wsta rano teraz ni wtedy, gdy
budzik brutalnie wyrywa go ze
snu. e mona tskni za ludmi, z ktrymi si pracowao, niezalenie od
tego, jak mao si miao
z nimi wsplnego. Albo e idc ulic, zaczynasz si rozglda za
znajomymi twarzami. Kiedy
pierwszy raz zobaczyam pani Dmuchawiec, ktra snua si wzdu
witryn i wygldaa na tak samo
niepotrzebn nikomu jak ja, musiaam si powstrzymywa, eby nie
podej do niej i jej nie
przytuli.
W moje rozmylania wdar si gos Syeda.

 Aha. Moe si uda.

Prbowaam zajrze mu w monitor.
Wanie przyszo. W tej chwili. Szukaj opiekuna.
Mwiam ci, e nie nadaj si do...
Nie chodzi o opiek nad starszymi ludmi. To... szuka osoba prywatna.
Opiekun ma pracowa na
miejscu, niecae trzy kilometry od twojego domu. Opieka i towarzystwo
dla osoby niepenosprawnej.
Masz prawo jazdy?
Tak. Ale czy bd musiaa podciera...
Nie, o ile mog stwierdzi, warunki tego nie obejmuj. Wpatrzy si w
ekran. To czowiek
z paraliem czterokoczynowym. Potrzebuje kogo w cigu dnia, do
pomocy przy jedzeniu
i towarzystwa. W takiej pracy czsto chodzi o to, eby by z kim, kiedy
chce gdzie wyj, pomc
przy prostych czynnociach, ktrych taki kto nie moe sam wykona.
Och. Niele pac. Sporo
wicej ni paca minimalna.
Moe dlatego, e trzeba te podciera tyek.
Zadzwoni, eby si upewni, czy tego nie ma w umowie. Ale jeli tak
bdzie, poszaby na
rozmow?
Powiedzia to tak, jakby to byo pytanie.
Ale oboje znalimy odpowied.
Westchnam i zabraam torebk, eby pojecha do domu.
Boe sodki powiedzia mj ojciec. Wyobraacie sobie? Nie do, e
czowiek wyldowa na
cholernym wzku inwalidzkim, to jeszcze bdzie mia nasz Lou za
towarzystwo.
Bernardzie! zgania go mama.
Za moimi plecami dziadek mia si do kubka z herbat.

2
Nie jestem tpa. Wolaabym po prostu pomin ten temat. Ale troch
trudno nie czu pewnych
brakw w Dziale Szarych Komrek, kiedy dorasta si z modsz siostr,
ktra zostaa najpierw
przesunita do mojej klasy, a potem klas wyej.

Katrina robia wszystko, co sensowne albo inteligentne, wczeniej ni ja,

chocia jest modsza
o ptora roku. Kad ksik, jak kiedykolwiek przeczytaam, ona
czytaa ju wczeniej,
o czymkolwiek wspomniaam przy kolacji, ona ju to wiedziaa. To jedyna
osoba, jak znam, ktra
naprawd lubi egzaminy. Czasem myl, e ubieram si tak, jak si
ubieram dlatego, e jedyne, czego
Treena nie potrafi, to dobra ciuchw. Najchtniej chodziaby w dinsach i
swetrze. Co najwyej je
wczeniej wyprasuje.
Tato mwi, e mam charakterek, bo zwykle mwi pierwsze, co
przychodzi mi do gowy.
Twierdzi, e jestem jak ciotka Lily, ktrej nigdy nie poznaam. To troch
dziwne by nieustannie
porwnywanym do kogo, kogo nigdy nie widziao si na oczy. Schodz
na przykad na d
w fioletowych butach, a tato kiwa do mamy i mwi: Pamitasz ciotk
Lily i jej fioletowe buty?, na
co mama cmoka i zaczyna si mia, jakby z ich sekretnego artu. Mama
nazywa mnie
indywidualistk, co jest grzecznym sposobem stwierdzenia, e nie rozumie
mojego stylu ubierania
si.
Ale poza krtkim okresem, kiedy byam nastolatk, nigdy nie chciaam
wyglda tak jak Treena
albo ktrakolwiek z dziewczyn w szkole, do wieku czternastu lat wolaam
ubiera si jak chopak,
a teraz ubieram si tak, jak mi si podoba zalenie od nastroju, jaki mam
danego dnia. Nie ma
sensu, ebym prbowaa wyglda normalnie. Jestem niewysoka, mam
ciemne wosy i jak twierdzi
tato, twarz jak elf. Ale nie chodzi o elfi pikno. Nie jestem brzydka, ale
nie sdz, eby
ktokolwiek uzna mnie za pikn. Nie mam w sobie tego czego. Patrick
mwi, e jestem cudowna,
kiedy ma ochot si pomizia, ale ja wtedy wiem doskonale, o co mu
chodzi. Ostatecznie znamy si
ju prawie siedem lat.

Mam dwadziecia sze lat i waciwie nie wiem, kim jestem. Dopki nie
straciam pracy,
specjalnie si nad tym nie zastanawiaam. Mylaam, e pewnie wyjd za
Patricka, machniemy sobie
kilkoro dzieciakw i zamieszkamy kilka ulic od domu rodzicw, w ktrym
mieszkaam od zawsze.
Poza szczeglnym gustem i niewysokim wzrostem niewiele odrnia mnie
od kogokolwiek mijanego
na ulicy. Nikt by si nawet za mn nie obejrza. Zwyka dziewczyna,
wiodca zwyczajne ycie. I byo
mi z tym zupenie dobrze.
Musisz pj na t rozmow w garsonce upieraa si mama. Teraz
wszyscy ubieraj si
stanowczo zbyt swobodnie.
Bo przy karmieniu staruszka yeczk garsonka jest niezbdna.
Nie bd taka mdra.
Nie sta mnie na kostium. A jeli nie dostan tej pracy?
Moesz woy mj, wyprasuj ci jak adn bluzk i chocia raz
mogaby nie czesa si...
wskazaa na moje wosy, zwykle zwizane w dwa ciemne supy po obu
stronach gowy jak
ksiniczka Leia. Sprbuj wyglda jak normalny czowiek.
Wiedziaam, e lepiej si z ni nie kci. Domylaam si te, e
przykazaa ojcu, eby nie rzuca
adnych uwag na temat mojego stroju, kiedy wychodziam z domu,
drobic niezdarnie w za ciasnej
spdnicy.
Cze, kochanie powiedzia, a ja widziaam, jak drgaj mu kciki ust.
Trzymam kciuki.
Wygldasz bardzo... profesjonalnie.
enujce byo nie to, e mam na sobie kostium mamy, ani nawet nie to, e
taki krj przesta by
modny pod koniec lat osiemdziesitych, ale e by troch na mnie za may.
Czuam, jak pasek wpija
mi si w brzuch, i z trudem dopiam dwurzdowy akiet. Jak mwi tato o
mamie: wicej tuszczu
jest na spince do wosw.
Czujc, e lekko mnie mdli, przejechaam kilka przystankw. Waciwie
nigdy nie byam na

prawdziwej rozmowie o prac. Do The Buttered Bun trafiam dlatego, e

Treena zaoya si ze mn,
e nie znajd pracy w jeden dzie. Weszam do rodka i zapytaam Franka,
czy nie potrzebuje kogo
do pomocy. Otworzy kawiarni wanie tego dnia i sam nie wiedzia, jak
mi dzikowa.
Teraz, gdy si nad tym zastanowiam, nie mogam sobie przypomnie,
ebymy kiedykolwiek
rozmawiali o pienidzach. Powiedzia, ile bdzie mi paci tygodniowo, ja
si zgodziam, a potem
raz do roku mwi, e daje mi niedu podwyk, zwykle nieco wysz,
ni byam gotowa poprosi.
A o co zwykle pytaj na takich rozmowach? Co jeli poprosz, ebym
zrobia co konkretnego
przy tym staruszku, na przykad nakarmia go albo wykpaa, albo co?
Syed powiedzia, e maj tam
pielgniarza, ktry zajmuje si potrzebami osobistymi (wzdrygnam si na
to okrelenie).
Wymagania wobec drugiego opiekuna byy nieco niejasne w tym
wzgldzie, jak powiedzia.
Wyobraziam sobie, jak ocieram lin cieknc staruszkowi z ust i
jednoczenie pytam gono: Czy
chce pan herbaty?.
Na pocztku, kiedy dziadek zacz wraca do zdrowia po wylewach, nie
by w stanie nic koo
siebie zrobi. Mama wszystko robia.
Twoja mama jest wita mwi tato, co chyba znaczyo, e mama
podciera dziadkowi tyek
i nie wybiega z domu z krzykiem. Mnie by raczej nikt tak nie nazwa.
Kroiam dziadkowi jedzenie
i robiam mu herbat, ale jeli chodzi o inne rzeczy, nie wiem, czybym si
do tego nadawaa.
Granta House by po drugiej stronie zamku Stortfold, niedaleko
redniowiecznych murw, przy
dugiej, pozbawionej chodnika ulicy, przy ktrej stay tylko cztery domy i
sklep National Trust,
w samym rodku strefy turystycznej. Mijaam ten dom milion razy, ledwo
go zauwaajc. Teraz,
kiedy przechodziam przez parking i tory miniaturowej kolejki, przy czym
jedno i drugie byo tak

puste i ponure, jak tylko pusta i ponura moe by letnia atrakcja w lutym,
zobaczyam, e jest
wikszy, ni sobie wyobraaam: czerwona cega, dwuskrzydowe drzwi
frontowe, taki dom, jaki
widuje si, przegldajc stare numery Country Life w poczekalni u
lekarza.
Podeszam dugim podjazdem, starajc si nie myle o tym, czy kto
przyglda mi si z okna.
Podchodzenie dugim podjazdem stawia ci w niekorzystnej sytuacji,
czowiek od razu czuje si
gorszy. Zastanawiaam si, czy nie zacz cign si za kosmyk wosw
na czole, kiedy drzwi
otworzyy si znienacka, a podskoczyam.
Na ganek wysza kobieta, niewiele starsza ode mnie. Miaa na sobie biae
spodnie i tunik
wygldajc jak fartuch lekarski, a pod pach niosa paszcz i teczk.
Mina mnie z uprzejmym
umiechem.
Dzikujemy, e pani przysza sycha byo czyj gos z wntrza.
Odezwiemy si do pani.
Ach. Pojawia si twarz kobiety w rednim wieku, ale pikna, pod
kunsztownie ostrzyon fryzur,
niewtpliwie spod rki drogiego fryzjera. Miaa na sobie kostium ze
spodniami, ktry, jak sdziam,
kosztowa wicej ni miesiczna pensja mojego ojca.
Pani to pewnie panna Clark.
Louisa. Wycignam rk, tak jak wpajaa mi mama. Teraz modzi
ludzie nigdy nie podaj
rki, jak uwaaj moi rodzice. Kiedy nikomu nawet by do gowy nie
przyszo, eby powiedzie
cze albo, co gorsza, pocaowa kogo w powietrzu. Ta kobieta nie
wygldaa na kogo, kto
miaby ochot by caowany w policzki, nawet symbolicznie.
Dobrze. Tak. Prosz wej. Wysuna rk z ucisku tak szybko, jak
tylko si dao, ale czuam
na sobie jej wzrok, tak jakby ju mnie oceniaa. Zapraszam.
Porozmawiamy w salonie. Nazywam
si Camilla Traynor.
Wydawaa si znuona, jakby dzisiaj ju wiele razy wypowiadaa te sowa.

Poszam za ni do wielkiego pokoju z oknami sigajcymi od podogi do

sufitu. Cikie zasony
w eleganckich fadach spyway z grubych mahoniowych prtw, a
posadzki pokryway perskie
dywany o zawiych wzorach. Pachniao woskiem i zabytkowymi meblami.
Wszdzie stay mae
eleganckie stoliki do kawy, na ich wypolerowanych blatach ustawiono
ozdobne szkatuki. Ciekawe,
gdzie u licha Traynorowie stawiaj filianki.
Trafia pani do nas przez biuro porednictwa, prawda? Prosz usi.
Podczas gdy ona przegldaa papiery, ja rozgldaam si ukradkiem po
pokoju. Mylaam, e
bdzie troch jak w domu opieki, wszdzie podnoniki i atwo zmywalne
powierzchnie. Ale tu
wygldao raczej jak w jednym z tych przeraliwie drogich hoteli, gdzie
czuje si dawne fortuny,
penych ukochanych przedmiotw, ktre same z siebie wygldaj na cenne.
Na kredensie stay
fotografie w srebrnych ramkach, ale byy za daleko, ebym moga dostrzec
twarze. Podczas gdy ona
przegldaa papiery, ja przesunam si nieco na krzele, prbujc si im
przyjrze.
I wtedy wanie usyszaam ten dwik niedajcy si z niczym pomyli
odgos pkajcych
szww. Gdy spojrzaam w d, zobaczyam, e dwa kawaki materiau,
ktre czyy si z boku
mojego prawego uda, rozeszy si, a spomidzy nich wystrzeliy
poszarpane kawaki jedwabnej nitki,
niczym niechlujna grzywka. Poczuam, e robi si buraczkowa.
Wic... Panno Clark, czy ma pani jakie dowiadczenie z paraliem
czterokoczynowym?
Odwrciam twarz w stron pani Traynor, przesuwajc si tak, eby zakry
akietem jak
najwikszy kawaek spdniczki.
Nie.
Czy od dawna jest pani opiekunk?
Hm... Waciwie nigdy si tym nie zajmowaam powiedziaam, po
czym dodaam, tak jakbym
syszaa w uchu gos Syeda: Ale jestem pewna, e mog si nauczy.
Wie pani, co to jest parali czterokoczynowy?

 Kiedy... zajknam si kto jest uziemiony na wzku.

Pewnie mona to i tak uj. S rne stopnie paraliu, ale w tym
przypadku mwimy
o cakowitej utracie wadzy w nogach i bardzo ograniczonej wadzy w
doniach i ramionach. Czy to
pani przeszkadza?
No, oczywicie nie tak bardzo jak jemu umiechnam si, ale twarz
pani Traynor pozostaa
bez wyrazu. Przepraszam, nie miaam na myli...
Umie pani prowadzi, panno Clark?
Tak.
Nie bya pani karana za niebezpieczn jazd? Potwierdziam.
Camilla Traynor zaznaczya co na swojej licie.
Rozdarcie powikszao si. Widziaam, jak peznie nieuchronnie coraz
wyej. Jeli bdzie si
posuwa w tym tempie, zanim wstan, bd wyglda jak striptizerka z
Las Vegas.
Dobrze si pani czuje? Pani Traynor patrzya na mnie dziwnym
wzrokiem.
Troch mi za ciepo. Nie bdzie pani przeszkadza, jeli zdejm akiet ?
Zanim zdya
cokolwiek powiedzie, jednym pynnym ruchem cignam akiet i
zawizaam go sobie w pasie,
zasaniajc rozdarcie na spdnicy. Jest tak gorco powiedziaam z
umiechem gdy si wchodzi
z zewntrz.
Pani Traynor milczaa przez sekund, po czym spojrzaa znw do swojej
teczki.
Ile ma pani lat?
Dwadziecia sze.
I w poprzednim miejscu pracy pracowaa pani sze lat.
Tak. Z pewnoci ma pani kopi moich referencji.
Hm... Pani Traynor podniosa kartk i zmruya oczy. Pani poprzedni
pracodawca twierdzi,
e jest pani serdeczn, rozmown i oywiajc atmosfer osob.
Tak, zapaciam mu za to.
Znw ta pokerowa mina.
Cholera pomylaam.
Czuam si, jakby mnie kto przewietla. Z niekoniecznie dobrym
rezultatem. Spdnica poyczona

od mamy nagle wygldaa tandetnie, syntetyczna tkanina byszczaa w

sabym wietle. Powinnam
bya woy najzwyklejsze spodnie i bluzk. Cokolwiek, byle nie t
garsonk.
Dlaczego wic zrezygnowaa pani z tamtej pracy, gdzie tak pani
doceniano?
Frank waciciel sprzeda t kawiarni. To jest ta u stp zamku. The
Buttered Bun. Bya
poprawiam si. Bardzo bym si cieszya, gdybym moga dalej tam
pracowa.
Pani Traynor skina gow, albo dlatego, e nie miaa ju nic wicej do
powiedzenia na ten
temat, a moe dlatego, e ona take cieszyaby si, gdybym tam zostaa.
A co konkretnie chce pani zrobi ze swoim yciem?
Sucham?
Czy ma pani jakie ambicje zawodowe? Czy to bdzie krok do jakiego
nastpnego etapu? Czy
ma pani marzenia, ktre chciaaby pani zrealizowa?
Patrzyam na ni tpo, zastanawiajc si, czy to jaki podstp.
Ja... waciwie na razie o tym nie mylaam. Od kiedy straciam prac. Ja
tylko... przeknam
lin. Chciaam znw pracowa.
Marnie to brzmiao. Kto przychodzi na rozmow o pracy, nie wiedzc
nawet, co chciaby robi?
Mina pani Traynor wiadczya, e myli dokadnie to samo.
Odoya dugopis.
Wic, panno Clark, dlaczego miaabym zatrudni pani zamiast na
przykad poprzedniej
kandydatki, ktra ma wieloletnie dowiadczenie w pracy z ludmi z
tetraplegi?
Spojrzaam na ni.
Hm... szczerze? Nie mam pojcia. Milczaa, wic dodaam: Myl, e
wszystko zaley od
pani decyzji.
Nie potrafi mi pani poda ani jednego powodu, dla ktrego miaabym
pani zatrudni?
Nagle zobaczyam przed oczami twarz mojej mamy. Myl o tym, e wrc
do domu w zniszczonej
garsonce, po kolejnej nieudanej rozmowie kwalifikacyjnej, bya nie do
zniesienia. Poza tym pacili

tutaj wicej ni sze funtw za godzin.

Wyprostowaam si nieco.
No... szybko si ucz, nigdy nie choruj, blisko mieszkam i jestem
silniejsza, ni wygldam...
Pewnie mogabym pomaga dwiga pani ma.
Mojego ma? Nie pracowaaby pani z moim mem. To mj syn.
Pani syn? zamrugaam. Yyy... Nie boj si cikiej pracy. Dobrze
sobie radz z bardzo
rnymi ludmi i... potrafi robi przyzwoit herbat. Czuam, e
zaczynam bekota, wic
zamilkam. Myl, e to jej syn, powalia mnie. To znaczy mj tata chyba
uwaa, e to nie jest jaka
wielka umiejtno. Ale z mojego dowiadczenia wiem, e niewiele jest
takich rzeczy, na ktre nie
pomogaby filianka dobrej herbaty...
Pani Traynor patrzya na mnie troch dziwnie.
Przepraszam wykrztusiam, gdy zdaam sobie spraw, co
powiedziaam. Nie mam na myli
tego, e tetra... parali... pani syna... mona wyleczy filiank herbaty.
Myl, e powinna pani wiedzie, panno Clark, e to nie jest umowa na
czas nieokrelony.
Najwyej na p roku. Dlatego wanie wynagrodzenie jest... wspmierne.
Chcemy przycign
waciw osob.
Prosz mi wierzy, kiedy kto pracowa na zmiany w zakadzie
przetwrstwa drobiu, nawet
praca w obozie Guantanamo wydaje si atrakcyjna. Zamknij si,
Louisa. Przygryzam warg.
Ale pani Traynor jakby nie zwrcia uwagi na moje sowa. Zamkna
teczk.
Mj syn Will prawie dwa lata temu zosta ranny w wypadku. Wymaga
caodobowej opieki,
ktr zapewnia w wikszoci fachowy pielgniarz. Ja niedawno wrciam
do pracy, a od opiekuna
oczekujemy, by by tu przez cay dzie, by dotrzymywa mu towarzystwa,
pomaga przy jedzeniu
i piciu, oglnie suy pomoc i dba o to, by nie stao mu si nic zego.
Camilla Traynor spucia
gow. To bardzo wane, eby Will mia przy sobie kogo, kto rozumie t
odpowiedzialno.

Wszystko, co mwia, nawet to, jak podkrelaa poszczeglne sowa,

wydawao si dawa mi do
zrozumienia, jaka jestem gupia.
Rozumiem. Wziam torebk.
Wic przyjaby pani to stanowisko?
To byo tak niespodziewane, e w pierwszej chwili mylaam, e si
przesyszaam.
Sucham?
Chcielibymy, eby zacza pani tak szybko, jak tylko si da.
Honorarium bdziemy wypaca
raz w tygodniu.
Na chwil mnie zatkao.
Chce mnie pani zatrudni zamiast... zaczam.
Praca trwa dugo od smej do pitej, czasem duej. Nie ma przerwy na
lunch, chocia kiedy
Nathan, pielgniarz, ktry zajmuje si nim w cigu dnia, przychodzi okoo
poudnia, bdzie miaa
pani wolne jakie p godziny.
Czy nie bd pastwo wymaga jakich zabiegw... medycznych?
Will ma zapewnion wszelk opiek medyczn. Chcemy, eby by przy
nim kto silny
i optymistyczny. Jego ycie jest... skomplikowane, i to wane, by kto
dodawa mu otuchy, by...
urwaa, wpatrujc si w co za wysokim oknem. Wreszcie znw odwrcia
si do mnie.
Powiedzmy, e jego dobry stan psychiczny jest rwnie wany jak fizyczny.
Rozumie pani?
Chyba tak. Czy bd musiaa... nosi fartuch?
Nie. Stanowczo adnego fartucha. Zerkna na moje nogi. Chocia
mogaby pani woy co
mniej... eksponujcego.
Zerknam w d. akiet przesun si, odsaniajc hojnie spory kawaek
goego uda.
Przepraszam. Spdnica mi si rozdara. Waciwie jest poyczona.
Ale pani Traynor chyba ju mnie nie suchaa.
Wyjani pani, co trzeba robi, kiedy pani zacznie. Will nie jest teraz
atwy w kontaktach, panno
Clark. W tej pracy chodzi w rwnej mierze o nastawienie psychiczne, co o
umiejtnoci zawodowe.
Zatem widzimy si jutro?

 Jutro? Nie chce pani... nie chciaaby pani, ebym go poznaa?

Will ma dzi kiepski dzie. Myl, e lepiej, jeli odoymy to na
pniej.
Wstaam, widzc, e pani Traynor jest ju gotowa odprowadzi mnie do
drzwi.
Tak powiedziaam, owijajc si akietem mamy. Eee... Dzikuj. Do
zobaczenia jutro
o smej.
Mama nakadaa tacie ziemniaki na talerz. Naoya mu dwie yki, a on
prbowa podkra
z pmiska jeszcze wicej. Zablokowaa jego do, kierujc ziemniaki z
powrotem na pmisek,
a wreszcie daa mu yk po apach, kiedy znw do niego sign. Przy
niewielkim stole siedzieli
rodzice, moja siostra z Thomasem, dziadek i Patrick ktry zawsze
przychodzi na obiad we rody.
Tato powiedziaa mama do dziadka. Czy chcesz, eby ci pokroi
miso? Treena, pokroisz
dziadkowi miso?
Treena nachylia si i zacza zrcznymi ruchami kroi jego porcj. Po
drugiej stronie zrobia ju
to samo dla Thomasa.
Lou, wic jak bardzo jest chory ten pan?
Chyba le z nim, skoro s gotowi wypuci na niego nasz crk
stwierdzi mj tato. Za moimi
plecami by wczony telewizor, eby tato i Patrick mogli oglda mecz.
Co jaki czas przestawali
je, zerkali na ekran i z penymi ustami patrzyli na kolejn sytuacj
podbramkow.
Myl, e to wielka szansa. Bdzie pracowa w jednym z tych duych
domw. Dla przyzwoitej
rodziny. Czy to eleganccy ludzie?
Na naszej ulicy elegancki mg by kady, kto nie mia w rodzinie nikogo
karanego za drobne
przestpstwa.
Chyba tak.
Mam nadziej, e wiczysz dyganie umiechn si tato.
Poznaa tego gocia? Treena pochylia si, eby przeszkodzi
Thomasowi w zrzuceniu soku
na podog. Tego kalek? Jaki jest?

 Jutro go poznam.
Ale to jednak dziwne. Bdziesz z nim przez cay dzie, codziennie.
Dziewi godzin. Bdziesz
z nim spdza wicej czasu ni z Patrickiem.
To akurat nie jest trudne odparam.
Patrick po drugiej stronie stou udawa, e nie sysza.
Ale nie bdziesz si musiaa martwi, e bdzie si do ciebie dobiera
stwierdzi ojciec.
Bernardzie! zgania go ostro matka.
Mwi tylko to, co wszyscy myl. To chyba najlepszy szef dla twojej
dziewczyny, jakiego
mona by znale, co nie, Patrick?
Po drugiej stronie stou Patrick umiechn si. Wanie stara si nie
dopuci, by mama dooya
mu ziemniakw, cho staraa si, jak moga. W tym miesicu by na diecie
bezwglowodanowej, bo
przygotowywa si do maratonu na pocztku marca.
Tak sobie mylaam, czy nie bdziesz musiaa nauczy si jzyka
migowego? Jeli on nie jest
w stanie si komunikowa, skd bdziesz wiedziaa, czego chce?
Ale ona nie powiedziaa, e on nie moe mwi, mamo. Waciwie nie
pamitaam, co
powiedziaa pani Traynor. Wci byam w lekkim szoku, e naprawd
dostaam t prac.
Moe mwi przez takie urzdzenie. Jak ten naukowiec. Ten, co by w
Simpsonach.
Dupek.
Nie odpar Bernard.
Stephen Hawking powiedzia Patrick.
A ty jak zwykle odezwaa si mama, patrzc oskarycielsko to na
Thomasa, to na tat.
Mogaby pokroi stek tym spojrzeniem. Uczysz go brzydkich sw.
Nieprawda. Nie wiem, skd on to bierze.
Gnojek powiedzia Thomas, patrzc prosto na swojego dziadka.
Treena skrzywia si.
Chybabym si przerazia, gdyby mwi przez taki laryngofon.
Wyobraasz sobie? Po-daj mi
tro-ch wo-dy wygupiaa si.
Bya inteligentna ale nie do inteligentna, eby nie wrci do domu z
brzuchem, jak mrucza

czasem tato. Jako pierwsza z naszej rodziny posza na studia, ale gdy
pojawi si Thomas, przerwaa
je na ostatnim roku. Rodzice nadal mieli nadziej, e pewnego dnia dziki
niej rodzina bdzie bogata.
Albo przynajmniej e Treena znajdzie sobie prac, w ktrej personel nie
musi siedzie osonity
krat. To by zupenie wystarczyo.
Dlaczego kto, kto siedzi na wzku, miaby mwi jak mutant z
kosmosu? zapytaam.
Ale bdziesz musiaa by bardzo blisko niego. Bdziesz musiaa co
najmniej ociera mu usta
i podawa mu picie i tak dalej.
No to co? Do tego nie trzeba doktoratu.
Tak mwi kto, kto zaoy Thomasowi pieluszk ty na przd.
Tylko raz.
Dwa razy. A przewijaa go trzy razy.
Naoyam sobie fasolki, starajc si robi dobr min do zej gry.
Ale ju kiedy po spotkaniu z pani Traynor jechaam autobusem do domu,
te same myli brzczay
mi w gowie. O czym bdziemy rozmawia? A jeli tylko bdzie si na
mnie gapi przez cay dzie,
chwiejc gow? Czy bd si go ba? A jeli nie bd rozumie, czego
chce?Byam synna z tego,
e przy mnie nic si dugo nie utrzyma. Nie mielimy ju w domu rolin
doniczkowych ani zwierzt,
po katastrofach z chomikiem, patyczakami i zot rybk o imieniu
Randolph. I jak czsto bdzie
w pobliu jego sztywna jak kij od szczotki matka? Nie byoby fajnie,
gdyby kto stale mnie pilnowa.
Pani Traynor wydawaa si kobiet, pod ktrej spojrzeniem nawet
iluzjonista zmienia si
w niezdar.
Patrick, a ty co o tym wszystkim mylisz?
Patrick wzi duy yk wody, po czym wzruszy ramionami.
Na zewntrz deszcz stuka w parapety, ledwo syszalny wrd szczku
talerzy i sztucw.
To dobre pienidze, Bernardzie. Lepsze ni w zakadzie przetwrstwa
drobiu.
Wszyscy mruknli z aprobat.

 To chyba co znaczy, jeli wszystko, co moecie powiedzie o mojej

pracy, to e jest lepsza ni
taszczenie kurzych zezwokw w hangarze lotniczym powiedziaam.
Przynajmniej bdziesz moga tymczasem powiczy, a potem jeszcze
trenowa z Patrickiem.
Powiczy. Dziki, tato. Wanie miaam sign po kolejny kartofel,
kiedy zmieniam zdanie.
Ale dlaczego nie ? Mama sprawiaa wraenie, jakby miaa w kocu
usi. Wszyscy umilkli
na chwil, ale nie, znw wstaa i naoya dziadkowi troch sosu. Dobrze
o tym pamita na
przyszo. Z pewnoci masz dar elokwencji.
Raczej niewyparzony jzyk prychn tato.
Wanie dostaam prac powiedziaam. Za ktr zapac mi wicej
ni w poprzedniej, jeli
o to chodzi.
Ale to tylko tymczasowe wtrci si Patrick. Twj tata ma racj.
Moe zaczniesz
jednoczenie trenowa. Mogaby by dobrym osobistym trenerem, jeli
tylko woysz w to odrobin
wysiku.
Nie chc by osobistym trenerem. Nie podoba mi si... cae to...
podskakiwanie. Zrobiam
obraliw min do Patricka, ktry si umiechn.
Lou chciaaby prac, w ktrej moe lee brzuchem do gry i oglda
telewizj, karmic starego
Ironsidea przez somk.
Tak. Poniewa ukadanie podwidych dalii w wiaderkach z wod
wymaga takiego wysiku
umysowego i fizycznego, prawda, Treen?
Przekomarzamy si z tob, kochanie. Tato podnis kubek herbaty. To
wspaniale, e dostaa
t prac. Ju jestemy z ciebie dumni. I mog si zaoy, e kiedy tylko
postawisz nog w tym
wielkim domu, te gnojki nie bd mogy si bez ciebie obej.
Gnojek powiedzia Thomas.
To nie ja odpar tato z penymi ustami, zanim mama zdya si
odezwa.

3
To jest przybudwka. Kiedy tu byy stajnie, ale doszlimy do wniosku,
e Willowi bdzie tu lepiej
ni w domu, bo wszystko jest na jednym poziomie. Tutaj jest dodatkowy
pokj, eby Nathan mg
zosta na noc, jeli to konieczne. Na pocztku do czsto
potrzebowalimy kogo w nocy.
Pani Traynor, stukajc obcasami, sza energicznie korytarzem, pokazujc
mi kolejne drzwi i nie
ogldajc si na mnie. Najwyraniej oczekiwaa, e za ni nad.
Tu s kluczyki od samochodu. Dodaam ci do naszego ubezpieczenia.
Ufam, e dane, ktre mi
podaa, s zgodne z rzeczywistoci. Nathan pokae ci, jak dziaa rampa.
Bdziesz musiaa tylko
pomc Willowi ustawi si odpowiednio, samochd zrobi reszt.
Chocia... on teraz nie ma
szczeglnej ochoty nigdzie si wybiera.
Jest troch zimno powiedziaam. Pani Traynor jakby mnie nie syszaa.
W kuchni moesz sobie zrobi herbat czy kaw. Dopilnuj, eby w
szafkach niczego nie
zabrako. azienka jest tutaj...
Otworzya drzwi, a ja wpatrzyam si w bia metalowo-plastikow porcz
przyczajon nad
wann. Pod prysznicem by po prostu kawaek podogi z odpywem, obok
sta skadany wzek
inwalidzki. W kcie znajdowaa si szafka o oszklonych drzwiczkach, w
ktrej pitrzyy si schludne
stosiki owinitych w foli rolek. Z tej odlegoci nie widziaam, co to jest,
ale wydzielay saby
zapach rodka dezynfekujcego.
Pani Traynor zamkna drzwi i odwrcia si na chwil, by na mnie
spojrze.
Chciaabym raz jeszcze przypomnie: to bardzo wane, eby Will stale
mia kogo przy sobie.
Poprzednia opiekunka znikna pewnego razu na wiele godzin, eby odda
samochd do naprawy,
a Will... zrani si podczas jej nieobecnoci. Przekna lin, jakby to
wspomnienie wci budzio
w niej groz.
Nie bd nigdzie chodzi.

 Oczywicie bdziesz potrzebowaa... przerw na odpoczynek. Chciaabym

tylko zaznaczy, e nie
mona go zostawia na duej ni powiedzmy kwadrans. Jeli zdarzy si
co, czego nie dao si
unikn, albo daj zna przez interkom, bo mj m Steven moe by w
domu, albo dzwo do mnie na
komrk. Jeli bdziesz potrzebowaa urlopu, byabym wdziczna, gdyby
daa mi zna z jak
najwikszym wyprzedzeniem. Nie zawsze atwo jest znale kogo na
zastpstwo.
To prawda.
Pani Traynor otworzya szafk w holu. Mwia jak kto, kto recytuje
dobrze wyuczony tekst.
Ciekawe, ile opiekunek musiao by przede mn.
Jeli Will bdzie zajty, byoby mile widziane, gdyby troch
posprztaa. Wrzu pociel do
pralki, przejed dywan odkurzaczem i tak dalej. Wszystko co potrzebne do
sprztania znajdziesz pod
umywalk. On by moe nie bdzie chcia, eby nieustannie przy nim
bya. Bdziecie musieli sami
doj do porozumienia w tej kwestii.
Pani Traynor spojrzaa na moje ubranie, jakby widziaa mnie po raz
pierwszy. Miaam na sobie
bardzo kudat kamizelk tato mwi, e wygldam w niej jak emu.
Umiechnam si z pewnym
trudem.
Oczywicie mam nadziej, e... e si polubicie. Byoby mio, gdyby
mg uwaa ci raczej za
przyjacik ni za wynajt opiekunk.
Dobrze. Co on... hm... lubi robi?
Oglda filmy. Czasem sucha radia albo muzyki. Ma takie cyfrowe
urzdzenie. Jeli pooysz mu
je blisko rki, zwykle jest w stanie sam je obsugiwa. Moe troch
porusza palcami, chocia
ciko mu co chwyci.
Poczuam ulg. Jeli lubi muzyk i filmy, to chyba znajdziemy tematy do
rozmowy? Nagle
wyobraziam sobie, jak razem miejemy si z jakiej hollywoodzkiej
komedii albo jak sprztam

odkurzaczem, podczas gdy on sucha muzyki. Moe wszystko bdzie

dobrze. Moe si zaprzyjanimy.
Nigdy wczeniej nie miaam niepenosprawnego przyjaciela tylko
Davida, znajomego Treeny, ktry
nie sysza, ale gdybym nazwaa go niepenosprawnym, to chyba zaoyby
mi nelsona.
Masz jakie pytania?
Nie.
W takim razie chodmy, przedstawi ci. Zerkna na zegarek.
Nathan chyba ju skoczy go
ubiera.
Przystanymy z wahaniem przed drzwiami, pani Traynor zapukaa.
Jeste tam? Will, przyprowadziam pann Clark.
Nie byo odpowiedzi.
Will? Nathan?
Silny nowozelandzki akcent:
Ju wyglda przyzwoicie, pani T.
Otworzya drzwi. Salon przybudwki wydawa si ogromny, jedna ciana
skadaa si wycznie
ze szklanych drzwi wychodzcych na ki i pola. W kcie cicho pali si
piecyk na drewno, a przed
ogromnym telewizorem z paskim ekranem staa niska sofa z siedzeniem
przykrytym wenian narzut.
Pokj by urzdzony w spokojnym, gustownym stylu co jak
skandynawska kawalerka.
Porodku pokoju sta czarny wzek inwalidzki, z siedzeniem i oparciem
wyoonym baranic.
Mocno zbudowany mody czowiek w biaym pielgniarskim uniformie
kuca, ukadajc na
podnkach stopy siedzcego na wzku mczyzny. Gdy weszymy do
pokoju, ten na wzku spojrza
na nas spod dugich, rozczochranych wosw. Popatrzy mi w oczy i po
chwili wyda z siebie
mrocy krew w yach jk. Potem wykrzywi usta i wyda kolejny
straszliwy odgos.
Jego matka zesztywniaa.
Will, przesta!
Nawet na ni nie spojrza. Kolejny odgos godny neandertalczyka wydoby
si gdzie z jego

piersi. By to straszliwy, peen blu dwik. Staraam si nie wzdrygn. Z

gow zwieszon midzy
ramionami mczyzna spoglda na mnie, wci wykrzywiony w
straszliwym grymasie. Wyglda
groteskowo, troch gronie. Zdaam sobie spraw, e ciskam rczk
torebki tak mocno, e a
zbielay mi palce.
Will! Prosz ci. W gosie jego matki pojawia si nuta histerii.
Prosz, nie rb tego.
O Boe pomylaam. To ponad moje siy. Przeknam lin.
Mczyzna wci na mnie
patrzy, jakby czeka, co zrobi.
Mam na imi... Lou mj drcy gos przerwa cisz. Pomylaam, czy
nie poda mu rki, ale
potem przypomniaam sobie, e nie bdzie w stanie jej ucisn, wic tylko
pomachaam sabo. To
zdrobnienie od Louisa.
Wtedy ku mojemu zdumieniu jego twarz wygadzia si, unis gow.
Will Traynor patrzy na mnie spokojnie, po twarzy pega mu jakby
umieszek.
Dzie dobry, panno Clark powiedzia. Podobno jest pani moj
najnowsz opiekunk.
Nathan skoczy ustawia podnki. Wsta, potrzsajc gow.
Jest pan zym czowiekiem, panie T. Bardzo zym. Umiechn si
szeroko i wycign wielkie
apsko, ktre uciskaam sabo. Nathan wyglda na kogo, kogo byle co
nie ruszy. Obawiam si, e
wanie widziaa pani jedn z najlepszych parodii Christyego Browna w
wykonaniu Willa.
Przywyknie pani. On nie jest taki grony, na jakiego wyglda.
Pani Traynor smukymi biaymi palcami trzymaa krzyyk na szyi,
przesuwajc go nerwowo na
acuszku. Twarz miaa spit.
Zostawiam was teraz. Jeli bdziesz potrzebowaa jakiej pomocy,
zadzwo przez interkom.
Nathan opowie ci o rytmie dnia Willa i pokae ci sprzt.
Mamo, jestem tutaj. Nie musisz mwi nad moj gow. Mzgu jeszcze
mi nie sparaliowao.
Tak, Will, ale jeli masz zamiar zachowywa si paskudnie, lepiej, eby
panna Clark

rozmawiaa bezporednio z Nathanem.

Zauwayam, e nie patrzy na niego, kiedy mwi. Wzrok miaa utkwiony
w pododze, jakie trzy
metry od niego.
Dzi pracuj w domu. Wic zajrz do was w porze lunchu.
Dobrze zaskrzeczaam.
Pani Traynor znikna. W milczeniu suchalimy stukotu jej obcasw,
kiedy oddalaa si
korytarzem w stron gwnej czci domu.
Potem Nathan przerwa milczenie.
Will, mog teraz opowiedzie pannie Clark o wszystkich medycznych
sprawach? Wczy ci
telewizor? A moe chcesz czego posucha?
Poprosz Radio Four, Nathan.
Ju si robi.
Poszlimy do kuchni.
Pani T. mwi, e nie miaa za duo dowiadczenia z osobami
sparaliowanymi?
Nie.
Okej. To zaczniemy od prostych rzeczy. Tu masz teczk, w ktrej jest
wszystko na temat staych
zabiegw Willa i wszystkie numery telefonw, na wypadek gdyby si co
dziao. Radz ci to
przeczyta w wolnej chwili. Myl, e ci ich nie zabraknie.
Nathan odpi klucz od paska i otworzy zamknit szafk, pen pudeek i
plastikowych
pojemniczkw z lekami.
Dobra. To wszystko to gwnie moja broszka, ale jakby co, musisz
wiedzie, gdzie co jest. Tu
na cianie masz harmonogram, eby wiedziaa, co on codziennie musi
wzi. Wszystkie dodatkowe
leki, jakie mu dasz, zaznaczasz tutaj. Pokaza. Ale najlepiej, jeli
uzgodnisz wszystko najpierw
z pani T., przynajmniej na pocztku.
Nie wiedziaam, e bd musiaa podawa mu leki.
To nie jest trudne. On raczej wie, czego mu trzeba. Ale czasem trzeba mu
pomc to pokn.
Zwykle uywamy tego kubka z dzibkiem. Albo moesz rozgnie je w
tym modzierzu i wymiesza
z napojem.

Podniosam jedn z etykietek. Poza aptek chyba nigdy nie widziaam tylu
lekw w jednym
miejscu.
Okej. No wic ma dwa leki na cinienie krwi, ten, eby je obniy przed
snem, a ten, eby
podwyszy, kiedy wstaje. Ten musi bra do czsto, eby opanowa
skurcze mini trzeba mu
da jedn piguk przed poudniem i jedn po poudniu. To s te mae
powlekane, wic raczej atwo
mu je pokn. Te s na skurcze pcherza, a te na refluks. Czasem musi je
bra po jedzeniu, jeli
czuje si niedobrze. To jest antyhistamina na rano, a to spraye do nosa, ale
zwykle ja si tym zajmuj,
zanim wyjd, wic nie zawracaj sobie tym gowy. Jeli co go boli, mona
mu da paracetamol, ma
te piguki na sen, ale zwykle po nich jest rozdraniony w cigu dnia, wic
staramy si je ogranicza.
To podnis butelk jest antybiotyk, ktry bierze raz na dwa tygodnie
przy wymianie cewnika. Ja
mu go podaj, a gdyby miao mnie nie by, zostawi jasne instrukcje. To
do silny antybiotyk. Tutaj
masz gumowe rkawiczki, gdyby trzeba byo go umy. Tu jest te krem na
odleyny, ale nie mamy
z tym problemu, od kiedy jest materac dmuchany.
Sign do kieszeni i wrczy mi drugi klucz.
To jest zapasowy powiedzia. Nie wolno nikomu go dawa. Nawet
Willowi, okej? Strze go
jak renicy oka.
Sporo tego przeknam lin.
Wszystko masz napisane. Dzi musisz pamita tylko o lekach
przeciwskurczowych. To te. Tutaj
masz komrk do mnie. Kiedy mnie tu nie ma, jestem w szkole, wic
wolabym, eby nie
wydzwania do mnie zbyt czsto, ale dzwo spokojnie, dopki nie
nabierzesz wprawy.
Wpatrywaam si w lec przede mn teczk. Czuam si, jakbym miaa
zdawa egzamin, do
ktrego si nie przygotowywaam.
A co, jeli bdzie musia... pj do azienki? Pomylaam o porczy.
Nie jestem pewna, czy

dam rad, no wiesz, go podnie. Staraam si nie da po sobie pozna

ogarniajcej mnie paniki.
Nathan potrzsn gow.
Nie bdziesz musiaa robi nic takiego. On ma zaoony cewnik. Bd w
porze lunchu, eby
wszystko zmieni. Ty tu nie jeste od tego.
A od czego?
Nathan patrzy przez chwil w podog. Potem podnis gow.
eby sprbowa troch go rozweseli? On jest troch... marudny.
Zrozumiae, biorc pod
uwag... okolicznoci. Ale musisz by do odporna. Ten may odpa dzi
rano to jego sposb, eby
wytrci czowieka z rwnowagi.
Czy to dlatego pac tak dobrze?
No tak. Nie ma nic za darmo, co nie? Nathan poklepa mnie po
ramieniu, a si caa
zatrzsam. Ale w ogle to jest w porzdku. Nie trzeba si z nim cacka.
Zawaha si. Ja go
lubi.
Powiedzia to tak, jakby by w tym zupenie odosobniony.
Poszlimy z powrotem do salonu. Wzek inwalidzki Willa Traynora sta
teraz pod oknem, a on,
siedzc plecami do nas, patrzy przez okno i sucha czego w radiu.
To ja ju si zwijam, Will. Chcesz czego, zanim pjd?
Nie. Dziki, Nathan.
No to zostawiam ci w zrcznych rczkach panny Clark. Do zobaczenia
koo poudnia.
Patrzyam z narastajc panik, jak yczliwy pielgniarz wkada kurtk.
Bawcie si dobrze. Nathan mrugn do mnie i znikn.
Staam porodku pokoju z rkami wcinitymi w kieszenie i nie
wiedziaam, co mam teraz zrobi.
Will Traynor nadal patrzy przez okno, jakby mnie tam nie byo.
Moe chciaby pan herbaty? powiedziaam w kocu, kiedy cisza staa
si nie do zniesienia.
A. Tak. Specjalistka od herbaty. Zastanawiaem si, jak duo czasu minie,
zanim postanowisz mi
zaprezentowa swoje umiejtnoci. Nie, dzikuj.
To moe kawy?
Na razie nie mam ochoty na nic gorcego, panno Clark.
Moe pan mwi do mnie Lou.

 A czy to w czym pomoe?

Zamrugaam i na chwil a rozdziawiam usta. Po czym je zamknam.
Tato zawsze mwi, e
wygldam wtedy na jeszcze gupsz, ni jestem.
Eee... A czy mog co dla pana zrobi?
Odwrci si, eby na mnie spojrze. Jego szczk pokrywa
wielotygodniowy zarost, oczy miay
nieprzenikniony wyraz. Odwrci si z powrotem do okna.
Ja... rozejrzaam si rozpaczliwie. W takim razie zobacz, czy nie
trzeba pozmywa.
Wyszam z pokoju z omoczcym sercem. Gdy ju schroniam si w
kuchni, wycignam komrk
i wystukaam esemesa do siostry:
To okropne. On mnie nienawidzi.

Odpowied przysza niemal natychmiast:

Jeste tam dopiero godzin, miczaku! M&T naprawd martwi si o kas. Zbierz si do kupy i
pomyl o stawce.
Causy.

Zamknam telefon i wydam policzki. Przejrzaam kosz z brudn bielizn

w azience, ale nie byo
prawie nic do prania, po czym przez kilka minut czytaam instrukcj do
pralki. Nie chciaam le jej
nastawi ani zrobi czegokolwiek, przez co Will albo pani Traynor znw
patrzyliby na mnie jak na
kretynk. Wczyam pralk i staam, zastanawiajc si, czym jeszcze
mogabym si zaj.
Wycignam z szafki odkurzacz i przejechaam nim po korytarzu i dwch
sypialniach, mylc, e
gdyby to widzieli moi rodzice, chtnie zrobiliby sobie zdjcie na pamitk.
Dodatkowy pokj by
prawie pusty, niemal jak w hotelu. Podejrzewaam, e Nathan nie nocuje tu
zbyt czsto. C. Trudno
mu si dziwi.
Zawahaam si przed wejciem do sypialni Willa Traynora, ale uznaam, e
trzeba tu odkurzy tak
samo jak wszdzie indziej. Pod jedn cian by wbudowany rega, na
ktrym stao okoo dwudziestu
oprawionych fotografii.
Odkurzajc, pozwoliam sobie rzuci na nie okiem. Na jednej by facet
skaczcy z klifu na bungee,

z ramionami rozpostartymi jak figura Chrystusa. Na innej by chyba Will w

jakiej dungli, a potem
wrd gromady pijanych, obejmujcych si mczyzn, ubranych w
smokingi i muszki.
Na kolejnej by na stoku narciarskim, obok dziewczyny w ciemnych
okularach, z dugimi jasnymi
wosami. Przystanam, eby lepiej mu si przyjrze. Na zdjciu by
gadko ogolony i nawet
w jasnym wietle jego twarz miaa ten kosztowny blask, jaki uzyskuj
bogaci ludzie, ktrzy trzy razy
do roku jed na wakacje. Pod kurtk rysoway si szerokie, muskularne
ramiona. Ostronie
odstawiam zdjcie na st i dalej odkurzaam wok ka. Wreszcie
wyczyam odkurzacz
i zaczam zwija kabel. Kiedy schyliam si, eby wyj wtyczk z
gniazdka, ktem oka
spostrzegam jaki ruch i a podskoczyam, wydajc krtki pisk. Will
Traynor sta w drzwiach
i patrzy na mnie.
Courchevel. Dwa i p roku temu. Zarumieniam si.
Przepraszam. Ja tylko...
Pani tylko ogldaa moje zdjcia. I mylaa sobie, jakie to straszne mie
takie ycie, a potem
zosta kalek.
Nie. Zaczerwieniam si jeszcze bardziej.
Reszta zdj jest w dolnej szufladzie, gdyby znw ogarna pani
przemona ciekawo
powiedzia.
Po czym z cichym szumem wzka skrci w prawo i znikn.
Poranek jakby oklap i postanowi trwa kilka lat. Nie pamitaam, kiedy
ostatnim razem minuty
i godziny duyy mi si tak nieznonie. Staraam si znale sobie tyle
zaj, ile tylko mogam,
i zagldaam do salonu tak rzadko, jak tylko si dao. Zdawaam sobie
spraw, e jestem tchrzem,
ale miaam to w nosie.
O jedenastej przyniosam mu kubek wody i lek przeciwskurczowy, tak jak
prosi Nathan.
Pooyam mu tabletk na jzyku, po czym przysunam mu kubek do ust,
tak jak mwi mi Nathan.

Kubek by z jasnego, matowego plastiku, podobny do tego, jakiego uywa

Thomas, tylko bez
obrazkw z Bobem Budowniczym. Will przekn z pewnym trudem, po
czym da mi znak, e
chciaby zosta sam.
Odkurzyam pki, ktre nie byy zakurzone, i zastanawiaam si, czyby
nie umy okien. Wok
mnie w przybudwce panowaa cisza, oprcz cichego szumu telewizora w
salonie, gdzie by Will.
Nie czuam si do pewnie, eby wczy w kuchni muzyk. Na pewno
powiedziaby co kliwego
na temat mojego gustu.
O dwunastej trzydzieci przyszed Nathan, niosc ze sob powiew
chodnego powietrza
z zewntrz, i unis pytajco brew.
Wszystko okej? zapyta.
Ju dawno tak si nie ucieszyam na czyj widok.
W porzdku.
To wietnie. Moesz teraz zrobi sobie p godziny przerwy. Ja i pani T.
musimy o tej porze
zaj si kilkoma rzeczami.
Niemal pobiegam po paszcz. Nie zamierzaam wychodzi na lunch, ale
byo mi a sabo z ulgi,
e wreszcie mog wyj z tego domu. Postawiam konierz i z torebk na
ramieniu ruszyam wawo
podjazdem, tak jakbym miaa jaki okrelony cel. Tak naprawd przez p
godziny po prostu
chodziam po najbliszych ulicach, dmuchajc ciepym powietrzem w
ciasno owinity wok twarzy
szalik.
Teraz, kiedy The Buttered Bun zostaa zamknita, w tej czci miasta nie
byo adnej kawiarni. Na
zamku byo pusto. Najbliszym miejscem, gdzie mona byo co zje, by
pub, gdzie pewnie nie sta
by mnie byo na drinka, nie mwic o lunchu. Wszystkie samochody na
parkingu byy wielkie
i drogie, na nowych rejestracjach.
Stojc na parkingu zamku, gdzie na pewno nie mg mnie widzie nikt z
Granta House,
zadzwoniam do siostry.

 Hej.
Wiesz, e nie mog rozmawia w pracy. Chyba nie posza sobie
stamtd, co?
Nie. Chciaam tylko usysze jaki ludzki gos.
Czy on jest a tak okropny?
Treen, on mnie nienawidzi. Patrzy na mnie jak na co, co kot przynis z
podwrka. I nie pije
herbaty. Ukrywam si przed nim.
Wasnym uszom nie wierz.
Co?
Po prostu z nim pogadaj, na lito bosk! To jasne, e jest nieszczliwy.
Wyldowa na tym
cholernym wzku. A ty pewnie zachowujesz si beznadziejnie. Po prostu z
nim pogadaj. Poznaj go.
Przecie ci nie zje.
Nie wiem... Nie wiem, czy dam rad to wytrzyma.
Nie mog powiedzie mamie, e zrezygnowaa z pracy po poowie dnia.
Nie dadz ci adnych
zasikw, Lou. Nie moesz tego zrobi. Nie sta nas na to.
Miaa racj. Uwiadomiam sobie, e chyba nie lubi mojej siostry.
Przez chwil nic nie mwiymy. Potem Treena odezwaa si nietypowym
dla niej pocieszajcym
tonem. To byo naprawd niepokojce, bo oznaczao, e ona wie, e
naprawd mam najgorsz prac
na wiecie.
Pomyl powiedziaa. To tylko p roku. Wytrzymaj, bdziesz miaa
co sensownego w CV,
a potem znajdziesz sobie naprawd fajn prac. A poza tym to nie jest
praca na nocnej zmianie przy
kurczakach, prawda?
Nocna zmiana przy kurczakach byaby jak wakacje w porwnaniu...
Musz koczy, Lou. Tymczasem.
Chciaby pan gdzie si wybra dzi po poudniu? Moglibymy dokd
pojecha, jeli pan sobie
yczy.
Nathan poszed sobie niecae p godziny temu. Zmywaam kubki po
herbacie tak dugo, jak tylko
si dao, mylc, e jeli spdz jeszcze jedn godzin w tym milczcym
domu, gowa mi chyba
eksploduje.

Odwrci ku mnie gow.

Na przykad dokd?
Nie wiem. Moglibymy po prostu zrobi sobie przejadk po okolicy.
Staraam si udawa,
e jestem Treen. Ona naley do absolutnie spokojnych, kompetentnych
osb, i w efekcie nikt nigdy
nie prbuje z ni zadziera. Wydawao mi si, e mwi jak kto
profesjonalny i peen optymizmu.
Po okolicy powiedzia, jakby si nad tym zastanawia. I co
zobaczymy? Drzewa? Niebo?
Nie wiem. A co zwykle pan robi?
Ja nic nie robi, panno Clark. Ja ju nie mog nic robi. Siedz. Ja tylko
istniej.
No tak powiedziaam. Powiedziano mi, e ma pan samochd, ktry
jest przystosowany do
wzkw.
I martwi si pani, e przestanie dziaa, jeli nie bdzie si go co dzie
uywa?
Nie, ale ja...
Chce mi pani powiedzie, e powinienem wyj z domu?
Mylaam tylko...
Pomylaa pani, e maa przejadka dobrze mi zrobi? Troch wieego
powietrza?
Ja tylko prbuj...
Panno Clark, jako mojego ycia nie poprawi si znaczco dziki
przejadce po wiejskich
drogach Stortfold. Odwrci si.
Zwiesi gow i zastanawiaam si, czy dobrze si czuje. Ale chyba lepiej
byo nie pyta.
Siedzielimy w milczeniu.
A moe chciaby pan, eby przynie panu komputer?
A co, moe pomylaa pani, e mgbym doczy do jakiej internetowej
grupy wsparcia dla
paralitykw ? Stowarzyszenie Caa Naprzd? Wesoy Klub Dwch Kek?
Wziam gboki oddech, starajc si, eby mj gos brzmia pewnie.
Okej... no dobrze... Poniewa bdziemy spdza ze sob sporo czasu,
moe moglibymy
dowiedzie si czego o sobie nawzajem...
Co w jego twarzy sprawio, e gos mi zamar. Wpatrywa si w cian
przed sob , szczka

lekko mu drgaa.
To... to sporo czasu, jeli jest si z kim przez cay dzie cignam.
Moe gdyby powiedzia
mi pan troch o tym, co chciaby pan robi, co pan lubi, wtedy... mogabym
si postara, eby
wszystko byo tak, jak pan lubi.
Tym razem cisza bya wrcz bolesna. Syszaam, jak powoli pochania mj
gos, i nie wiedziaam,
co mam zrobi z rkami. I kompetentny sposb bycia Treeny wyparowa.
Wreszcie wzek zaszumia cicho, kiedy on powoli obrci si do mnie.
Oto, co wiem o pani, panno Clark. Matka mwi, e jest pani rozmowna
powiedzia to tak,
jakby to byo jakie schorzenie. Czy moemy zawrze umow? e przy
mnie bdzie pani bardzo
NIErozmowna?
Przeknam lin, czujc, jak ponie mi twarz.
Dobrze powiedziaam, kiedy wrci mi gos. Bd w kuchni. Jeli
bdzie pan czego chcia,
prosz mnie zawoa.
Nie moesz tak od razu si podda.
Leaam w poprzek na ku, z nogami wycignitymi na cian, tak jak
kiedy byam nastolatk.
Od czasu kolacji siedziaam na grze, co byo dla mnie nietypowe. Kiedy
urodzi si Thomas, Treena
zamieszkaa z nim w wikszym pokoju, a mnie przypada ta klitka, w
ktrej mona byo dosta ataku
klaustrofobii, jeli posiedziao si w niej duej ni p godziny.
Ale nie chciaam siedzie na dole z mam i dziadkiem, bo mama
nieustannie popatrywaa na mnie
nerwowo i mwia: Kochanie, wszystko si uoy i W adnej pracy nie
jest super zaraz od
pierwszego dnia tak jakby w cigu ostatnich dwudziestu lat sama
chocia raz miaa cholern
prac. Miaam przez ni poczucie winy. A przecie nic nie zrobiam.
Nie powiedziaam, e rezygnuj.
Treena wpada do mojego pokoiku bez pukania, tak jak co dzie, chocia
ja zawsze cicho pukaam
do jej drzwi, na wypadek gdyby Thomas spa.
Przecie mogam by goa. Mogaby chocia da zna, e wchodzisz.

 Widziaam ju gorsze rzeczy. Mama mwi, e chcesz zoy

wypowiedzenie.
Zsunam nogi ze ciany i usiadam.
O Boe, Treena. Jest gorzej, ni mylaam, e bdzie. On jest taki biedny.
Nie moe si rusza. No jasne, e jest biedny.
Ale on jest przy tym wredny i zoliwy. Za kadym razem, kiedy co
mwi albo proponuj,
patrzy na mnie jak na kretynk albo rzuca jak uwag, przez ktr czuj
si jak smarkula.
Pewnie rzeczywicie powiedziaa co gupiego. Musicie po prostu
przyzwyczai si do siebie.
Ale naprawd nie powiedziaam nic takiego. Bardzo uwaaam.
Powiedziaam tylko: Moe
chciaby pan przejecha si po okolicy? i Czy zrobi panu herbaty?.
No c, moe on na pocztku zawsze jest taki, dopki nie wie, czy
zostaniesz, czy nie. Pewnie
mieli ju w tym domu cae stada opiekunek.
On nawet nie chce, ebym siedziaa z nim w tym samym pokoju. Ja
chyba tego nie wytrzymam,
Katrina. Naprawd. Gdyby tam bya, toby zrozumiaa, co mam na myli.
Treena przez chwil patrzya na mnie bez sowa. Potem wstaa i wyjrzaa
za drzwi, jakby
sprawdzajc, czy nie ma kogo na podecie.
Myl o tym, eby wrci na studia powiedziaa wreszcie.
Mj mzg potrzebowa kilku sekund, eby zarejestrowa ten nagy zwrot.
O mj Boe powiedziaam. Ale...
Wezm poyczk, eby zapaci czesne. Ale ze wzgldu na Thomasa
mog te dosta specjalne
stypendium, a uniwersytet da mi znik, bo... wzruszya ramionami,
nieco zakopotana. Mwi, e
ich zdaniem mog by wybitna. Kto odpad z zarzdzania, wic mog
mnie przyj od pocztku
kolejnego semestru.
A co z Thomasem?
Na kampusie jest przedszkole. Przez tydzie moemy mieszka w
akademiku, ktry jest
dotowany, i wraca do domu na weekendy.
Och.
Czuam, e na mnie patrzy, i nie wiedziaam, co zrobi z twarz.

 Strasznie bym chciaa znowu zacz uywa mzgu. W tej kwiaciarni na

pewno nie rozkwitn,
wrcz przeciwnie. Chc si uczy. Chc by coraz lepsza. Poza tym mam
ju do rk zgrabiaych od
zimnej wody.
Obie popatrzyymy na jej rce, lekko zarowione z zimna, nawet w
tropikalnym cieple domu.
Ale...
No wanie. Nie bd pracowa, Lou. Nie bd moga nic dawa mamie.
A by moe nawet
bd... bd potrzebowaa od nich pomocy. Teraz wida byo po niej, e
le si z tym czuje.
Spojrzaa na mnie z niemal przepraszajc min.
Na dole mama miaa si z czego w telewizji. Syszaymy, jak mwi
gono do dziadka. Czsto
tumaczya mu, o co chodzi w programie, chocia powtarzalimy jej
nieustannie, e nie musi tego
robi. Siedziaam bez sowa. Sens tego, co powiedziaa moja siostra,
dociera do mnie powoli, ale
nieuchronnie. Czuam si tak, jak pewnie czuj si ofiary mafii, patrzc,
jak beton powoli zastyga im
wok kostek.
Naprawd musz to zrobi, Lou. Chc czego wicej dla Thomasa, dla
nas obojga. Mog do
czego doj, tylko jeli wrc na studia. Nie mam adnego Patricka. I nie
sdz, eby kiedykolwiek
mi si jaki trafi, biorc pod uwag, e od kiedy urodzi si Thomas, nikt
si mn nie zainteresowa
nawet przelotnie. Sama musz zrobi tyle, ile tylko si da.
Poniewa nadal nic nie mwiam, dodaa:
Zrb to dla mnie i dla Thomasa.
Skinam gow.
Lou? Prosz.
Nigdy wczeniej nie widziaam mojej siostry z tak min. Naprawd nie
wiedziaam, co mam
zrobi. Podniosam gow, starajc si umiechn. Kiedy si odezwaam,
mj gos brzmia, jakby
nalea do kogo innego.
C, tak jak powiedziaa. Musz si tylko do niego przyzwyczai. A to z
pocztku nigdy nie jest

atwe, prawda?

4
W cigu kolejnych dwch tygodni ustali si pewien rytm. Co rano
zjawiaam si w Granta House
o smej, mwiam, e ju jestem, a potem, kiedy Nathan skoczy
pomaga Willowi si ubra,
suchaam uwanie, gdy przekazywa mi, jakie ma wzi leki albo, co
waniejsze, w jakim jest
nastroju.
Po wyjciu Nathana nastawiaam Willowi radio albo telewizor,
przygotowywaam lekarstwa,
ktre czasem wczeniej kruszyam w modzierzu maym marmurowym
tuczkiem. Zwykle mniej
wicej po dziesiciu minutach dawa mi jasno do zrozumienia, e zmczya
go moja obecno. Wtedy
wyszukiwaam sobie w niewielkiej przybudwce jakie prace domowe,
praam cierki kuchenne,
ktre nie wymagay prania, albo za pomoc rnych dziwnych kocwek
do odkurzacza sprztaam
niewidoczne pyki z parapetu czy listwy przypodogowej, rytualnie
zagldajc przez drzwi co
kwadrans, tak jak kazaa mi pani Traynor. On zwykle siedzia wtedy na
wzku, spogldajc na
ponury ogrd.
Pniej przynosiam mu wod lub jeden z kalorycznych napojw, dziki
ktrym mia utrzyma
wag, a ktre wyglday jak blada zmielona tapeta, albo dawaam mu co
do jedzenia. Mg troch
porusza domi, ale nie ramieniem, wic trzeba go byo karmi yeczk.
To bya najgorsza cz
dnia; karmienie dorosego mczyzny wydawao mi si jako niestosowne,
byam zakopotana,
a przez to jeszcze bardziej niezdarna i niezrczna. Will nienawidzi tego
tak bardzo, e nawet nie
patrzy mi w oczy podczas jedzenia.
Potem niedugo przed pierwsz przychodzi Nathan, a ja braam paszcz i
spacerowaam po

ulicach, czasem jadam lunch na przystanku koo zamku. Byo zimno i

pewnie wygldaam aonie,
jedzc tam kanapki, ale nie obchodzio mnie to. Nie byam w stanie
usiedzie w tym domu cay dzie.
Po poudniu wczaam jaki film. Will by czonkiem klubu DVD i
codziennie przysyano mu
poczt nowe filmy ale nigdy nie zaproponowa, ebym ogldaa razem z
nim, wic zwykle wtedy
szam do kuchni albo pokoju gocinnego. Zaczam przynosi sobie
ksiki albo czasopisma, ale
czuam si dziwnie winna, e czytam, zamiast pracowa, i nie mogam si
skupi na lekturze.
Czasem, zwykle pod koniec dnia, zagldaa do nas pani Traynor chocia
zwykle pytaa tylko:
Wszystko w porzdku?. Odpowiadaam wic, e tak, bo co innego
miaam powiedzie?
Pytaa Willa, czy chciaby czego, czasem proponowaa co, co mgby
zrobi nastpnego dnia
moe gdzie wyj, moe spotka si z kim ze znajomych a on niemal
zawsze odrzuca jej
propozycje, czasem jawnie niegrzecznie. Patrzya zbolaym wzrokiem,
przesuwajc palcami po
zotym acuszku, po czym znw znikaa.
Jego ojciec, zaywny go o agodnym spojrzeniu, przychodzi zwykle,
kiedy wychodziam.
Nalea do tego typu ludzi, ktrzy ogldaj mecze krykieta ubrani w
kapelusz panama. Od kiedy
odszed na emerytur z dobrze patnej pracy w miecie, nadzorowa
administracj zamku.
Podejrzewaam, e jest troch jak dobroduszny waciciel ziemski, ktry
wynajduje sobie drobne
zajcia, eby nie siedzie z zaoonymi rkami. Koczy codziennie
punktualnie o pitej
i przychodzi, eby oglda z Willem telewizj. Czasem, wychodzc,
syszaam, jak komentuje co,
co pokazali w wiadomociach.
Przez te pierwsze kilka tygodni uwanie przygldaam si Willowi
Traynorowi. Zauwayam, e
bardzo si stara, eby nie wyglda tak jak czowiek, ktrym by kiedy;
jego kasztanowe wosy

tworzyy bezksztatn szop, policzki pokrywa coraz gstszy zarost. Pod

szarymi oczami mia
zmarszczki, skutek znuenia i blu (Nathan powiedzia mi, e on rzadko
czuje si dobrze). Mia puste
spojrzenie kogo, kto zawsze jest o kilka krokw wycofany ze wiata
wok niego. Czasem
zastanawiaam si, czy to mechanizm obronny, czy moe jedyny sposb,
by poradzi sobie z yciem
takim jak jego, to udawa, e to nie jest jego ycie.
Chciaam go aowa. I naprawd byo mi go al. Mylaam, e jest
najsmutniejszym czowiekiem,
jakiego kiedykolwiek spotkaam, zwaszcza wtedy, gdy zagldajc do
pokoju, widziaam, jak patrzy
przez okno. A gdy ju mino troch czasu, zrozumiaam, e jego stan to
nie tylko kwestia tego, e
tkwi na wzku inwalidzkim, e straci swobod ruchu, ale te
nieprzerwany cig upokorze
i problemw zdrowotnych, zagroe i uciliwoci, i doszam do wniosku,
e ja na jego miejscu te
byabym okropnie nieszczliwa.
Ale Boe sodki, jaki on by dla mnie okropny. Na kade moje sowo mia
zoliw odpowied.
Jeli pytaam, czy nie jest mu zimno, odpowiada, e jeli bdzie
potrzebowa dodatkowego koca, to
da mi zna. Na pytanie, czy odkurzacz nie jest za gony nie chciaam mu
przeszkadza w ogldaniu
filmu pyta, czy moe wynalazam sposb, eby pracowa bezgonie.
Kiedy go karmiam, narzeka,
e jedzenie jest za gorce albo za zimne, albo e podaj mu kolejn porcj,
zanim zdy przekn.
Potrafi sprawi, e wszystko, cokolwiek mwiam czy robiam, wydawao
si gupie.
W cigu tych pierwszych dwch tygodni nauczyam si cakiem dobrze
zachowywa zupenie
obojtn min, odwracaam si i wychodziam do drugiego pokoju albo po
prostu odzywaam si tak
niewiele, jak tylko si dao. Zaczam go nienawidzi, z czego na pewno
zdawa sobie spraw.
Nie sdziam, e mog zacz tskni za moj dawn prac jeszcze
bardziej ni wczeniej.

Tskniam za Frankiem, za tym, e cieszy si na mj widok, kiedy

przychodziam rano. Brakowao
mi klientw, ich towarzystwa i swobodnych pogawdek, ktre agodnie
wzbieray i cichy wok
mnie jak dobrotliwe morze. W tym domu, piknym i kosztownym,
panowa bezruch i milczenie jak
w kostnicy. P roku powtarzaam pod nosem, kiedy wydawao mi si,
e duej tego nie znios.
P roku.
Pewnego czwartku, kiedy mieszaam wysokokaloryczny napj, ktry Will
pi przed poudniem,
usyszaam na korytarzu gos pani Traynor. Ale tym razem sycha byo
take rne inne gosy.
Czekaam z widelcem w rku. Syszaam gos kobiety, modej i kulturalnej,
i jakiego mczyzny.
Pani Traynor pojawia si w drzwiach kuchni, a ja staraam si sprawia
wraenie bardzo zajtej,
mieszajc energicznie w kubku.
Czy to ten, ktry rozrabia si z wod i mlekiem w proporcjach trzy do
dwch? zapytaa,
zerkajc na napj.
Tak. Ten truskawkowy.
Przyszli znajomi Willa, eby si z nim zobaczy. Chyba byoby najlepiej,
gdyby...
Mam tu duo do zrobienia powiedziaam. Przynajmniej przez jak
godzin nie bd musiaa
znosi jego towarzystwa. Zakrciam wieczko kubka.
Czy pani gocie chcieliby si napi herbaty albo kawy?
Spojrzaa na mnie niemal zaskoczona.
Tak, byoby bardzo mio... Kawy... Chyba...
Wydawaa si jeszcze bardziej spita ni zwykle, spogldaa nerwowo w
stron korytarza, skd
dochodzi cichy gwar gosw. Do Willa pewnie nieczsto przychodzili
gocie.
Myl, e... Niech sami zdecyduj. Wyjrzaa na korytarz, mylami bya
najwyraniej daleko
std. Rupert. To Rupert, jego dawny kolega z pracy powiedziaa, nagle
odwracajc si do mnie.
Czuam, e to w jaki sposb doniosa chwila, e musi si tym z kim
podzieli, choby tylko ze

mn.
I Alicia... Oni byli... bardzo sobie bliscy... przez jaki czas. Na pewno
chtnie napij si kawy.
Dzikuj, panno Clark.
Zawahaam si przez chwil, zanim otworzyam drzwi, napierajc na nie
biodrem, bo w rkach
trzymaam tac.
Pani Traynor powiedziaa, e pewnie mieliby pastwo ochot na kaw
oznajmiam, wchodzc,
po czym postawiam tac na niskim stoliku. Kiedy umieciam kubek w
uchwycie wzka Willa,
odwracajc somk tak, eby mg do niej dosign, przechylajc gow,
zerknam ukradkiem na
jego goci.
Najpierw zauwayam blondynk. Dugonoga i dugowosa, o
jasnokarmelowej skrze, bya
kobiet tego rodzaju, przy ktrych zaczynam si zastanawia, czy wszyscy
ludzie naprawd nale do
tego samego gatunku. Wygldaa jak klacz arabska w ludzkiej postaci.
Widywaam czasem takie
kobiety, zwykle wchodziy sprystym krokiem na wzgrze zamkowe,
prowadzc za sob dzieci
wystrojone w drogie ciuszki, a kiedy wchodziy do kawiarni, sycha byo
ich gosy, krystalicznie
jasne i swobodne, kiedy pytay: Harry, kochanie, chcesz kawy? Zobacz,
czy maj tu macchiato.
To bya z pewnoci kobieta z gatunku macchiato. Z daleka pachniaa
pienidzmi, przywilejami
i yciem jak z kolorowego magazynu dla pa.
Potem spojrzaam na ni uwaniej i z pewnym wstrzsem zdaam sobie
spraw, e a) to ona
towarzyszy Willowi na zdjciu na stoku narciarskim, b) wyglda, jakby
czua si bardzo nieswojo.
Pocaowaa Willa w policzek, a teraz cofaa si, umiechajc si sztucznie.
Miaa na sobie
kamizelk ze strzyonej owczej skry, co, w czym ja wygldaabym jak
yeti, i jasnoszary
kaszmirowy szal, ktrym zacza si bawi, jakby nie moga zdecydowa,
czy zdj go, czy nie.

 Dobrze wygldasz powiedziaa. Naprawd... Urosy ci wosy. Will si

nie odezwa. Patrzy
tylko na ni z min tak samo nieprzeniknion jak zawsze. Poczuam
wdziczno, e to nie na mnie
tak patrzy.
Nowy wzek, prawda? Mczyzna poklepa ty wzka Willa, kiwajc
gow z aprobat, tak
jakby podziwia wypasiony sportowy samochd. Wyglda... elegancko.
Bardzo... nowoczesny.
Nie wiedziaam, co robi. Staam przez chwil, przestpujc z nogi na
nog, dopki Will nie
przerwa ciszy.
Louisa, czy mogaby dooy troch drewna do ognia? Chyba zaczyna
przygasa.
Po raz pierwszy zwrci si do mnie, uywajc mojego imienia.
Jasne powiedziaam.
Zajam si piecykiem, szukajc w koszyku kawakw drewna
odpowiednich rozmiarw
i dokadajc do ognia.
Rety, ale jest zimno powiedziaa kobieta. Mio ogrza si przy ogniu.
Otworzyam drzwiczki piecyka, eby przesun pogrzebaczem arzce si
polana.
Kilka stopni zimniej ni w Londynie.
Tak, z pewnoci zgodzi si mczyzna.
Mylaam, czy nie kupi sobie piecyka na drewno. Podobno daje duo
wicej ciepa ni
kominek. Alicia pochylia si nieco, eby si przyjrze, tak jakby nigdy
wczeniej nie widziaa
takiego piecyka.
Tak syszaem powiedzia mczyzna.
Musz si temu przyjrze. To jedna z tych rzeczy, ktre czowiek planuje
zrobi, a potem...
urwaa. Pyszna kawa dodaa po chwili.
No i jak, co u ciebie, Will? W gosie mczyzny nadal sycha byo
jakby wymuszon
jowialno.
Zabawne, ale niezbyt duo.
Ale rehabilitacja i tak dalej. Jako idzie? Wida jak... popraw?
Rupert, raczej si nie zapowiada, ebym zdy na ten sezon narciarski
powiedzia Will

gosem ociekajcym sarkazmem.

Niemal si umiechnam. Taki by Will, jakiego znaam. Zaczam
wymiata popi z paleniska.
Czuam, e wszyscy na mnie patrz. Zapado cikie milczenie.
Pomylaam, e moe wystaje mi
metka od swetra, i z trudem zwalczyam ch, eby to sprawdzi.
Wic... odezwa si wreszcie Will. Czemu zawdziczam t
przyjemno? Mino jakie
osiem miesicy...
Wiem. Przepraszam. Miaam... mam sporo zaj. Pracuj teraz w
Chelsea. Jestem menederk
butiku Sashy Goldsteina. Pamitasz Sash? W weekendy te duo pracuj.
W soboty robi si straszny
ruch. Bardzo ciko si wyrwa Alicia mwia nieco nerwowo. Ale
dzwoniam kilka razy.
Mama ci mwia?
W Lewins jest jakie wariactwo. Wiesz, jak to jest, Will. Mamy nowego
wsplnika. Go jest
z Nowego Jorku. Nazywa si Bains. Dan Bains. Poznae go kiedy?
Nie.
Ten cholernik zasuwa chyba dwadziecia cztery godziny na dob i
oczekuje, e wszyscy bd
pracowa tak samo. W gosie Ruperta sycha byo wyran ulg, e
wreszcie trafi na bezpieczny
temat. Wiesz, jakie zwyczaje w pracy maj ci Amerykacy: adnych
dugich lunchw, adnych
mocniejszych arcikw. No mwi ci, Will. Jest zupenie inaczej ni
kiedy.
Naprawd?
I to jak. Czowiek musi tkwi przy biurku jak przyklejony. Czasem wrcz
boj si ruszy
z krzesa.
Powietrze znikno z pokoju jakby zassane przez prni. Kto kaszln.
Wstaam i wytaram rce w dinsy.
Pjd... przynios jeszcze drewna wymamrotaam mniej wicej w
stron Willa.
Po czym wziam koszyk i uciekam.
Na dworze byo lodowato zimno, ale staraam si wybiera polana jak
najduej. Zastanawiaam

si, czy nie lepiej byoby odmrozi sobie palce, zamiast wraca do tamtego
pokoju. Ale byo za
zimno, a palec wskazujcy, ktrego uywam przy szyciu, zrobi mi si
siny, wic w kocu musiaam
uzna swoj porak. Niosam drewno do domu tak wolno, jak tylko si
dao. Kiedy podeszam do
salonu, przez lekko uchylone drzwi usyszaam gos kobiety.
Waciwie, Will, to przyszlimy tu z jeszcze jednego powodu mwia.
Chcielimy ci
o czym powiedzie.
Przystanam przed drzwiami, trzymajc w rkach koszyk z drewnem.
Uznaam c, uznalimy e powinnimy ci powiedzie... chodzi o to,
e Rupert i ja
zamierzamy si pobra.
Staam nieruchomo, zastanawiajc si, czy zdoam si odwrci tak, eby
nikt mnie nie usysza.
Kobieta cigna niepewnie:
Wiem, e to dla ciebie pewien wstrzs. Dla mnie waciwie te. My...
to... to si zaczo duo
pniej, ni...
Rozbolay mnie rce. Spojrzaam na koszyk, prbujc wymyli, co mam
zrobi.
Wiesz, e ty i ja... my...
Znw cikie milczenie.
Will, prosz, powiedz co.
Moje gratulacje odezwa si wreszcie.
Wiem, co sobie mylisz. Ale adne z nas tego nie planowao. Naprawd.
Przez bardzo dugi
czas bylimy tylko przyjacimi. Przyjacimi, ktrzy si o ciebie martwili.
Rupert bardzo mnie
wspiera po twoim wypadku.
Jake szlachetnie.
Nie bd taki. To okropne. Strasznie si baam ci o tym powiedzie.
Oboje si balimy.
Najwyraniej powiedzia beznamitnie Will.
Odezwa si Rupert:
Suchaj, mwimy ci o tym tylko dlatego, e jeste dla nas wany. Nie
chcielimy, eby usysza
o tym od kogo innego. Ale, no wiesz, ycie toczy si dalej. Na pewno
zdajesz sobie z tego spraw.

Miny ju dwa lata.

Zapada cisza. Uznaam, e nie chc dalej tego sucha, wic zaczam na
paluszkach odsuwa si
od drzwi, lekko stkajc z wysiku. Ale Rupert odezwa si znowu, tym
razem goniej, wic nie
mogam go nie sysze.
Daj spokj, stary. Wiem, e to wszystko musi by... cholernie trudne. Ale
jeli cho troch
zaley ci na Lisie, na pewno chcesz, eby miaa udane ycie.
Will, powiedz co, prosz.
Mogam sobie wyobrazi wyraz jego twarzy, zarazem nieprzenikniony i
peen chodnej pogardy.
Gratulacje powiedzia wreszcie. Na pewno bdziecie bardzo
szczliwi.
Alicia zacza protestowa powiedziaa co, czego nie zrozumiaam ale
przerwa jej Rupert.
Daj spokj, Lissa. Chyba powinnimy ju i. Will, nie przyszlimy tu
dlatego, e
oczekiwalimy twojego bogosawiestwa. Uznalimy, e tak bdzie
uprzejmiej. Lissa uznaa oboje
uznalimy e powiniene wiedzie. Przykro mi, stary. Mam... mam
nadziej, e twoja sytuacja si
poprawi i e bdziemy w kontakcie, kiedy... no wiesz... kiedy wszystko si
troch poukada.
Usyszaam kroki i pochyliam si nad koszykiem z drewnem, tak jakbym
dopiero przysza. Szli
korytarzem, Alicia zatrzymaa si przede mn. Miaa zaczerwienione oczy,
jakby za chwil miaa si
rozpaka.
Czy mog skorzysta z azienki? zapytaa zdawionym gosem.
Powoli podniosam palec i bez sowa wskazaam jej kierunek.
Spojrzaa na mnie cikim wzrokiem i wtedy zdaam sobie spraw, e
pewnie mam jasno
wypisane na twarzy, co sobie myl. Nigdy nie byam zbyt dobra w
ukrywaniu uczu.
Wiem, co sobie pomylaa powiedziaa po chwili. Ale ja naprawd
prbowaam.
Naprawd. Przez wiele miesicy. A on po prostu mnie odepchn.
Zaciskaa szczki, na jej twarzy

malowaa si dziwna wcieko. Nie chcia, ebym tu przychodzia. Da

mi to wyranie do
zrozumienia.
Jakby czekaa na to, co powiem.
To waciwie nie moja sprawa odezwaam si. Staymy, patrzc na
siebie.
Wiesz, pomc mona tylko komu, kto tego chce powiedziaa wreszcie.
A potem sobie posza.
Odczekaam kilka minut, suchajc, jak odjedaj, po czym poszam do
kuchni. Staam tam
i czekaam, a zagotuje si woda, chocia nie miaam ochoty na herbat.
Przejrzaam czasopismo,
ktre ju przeczytaam. Wreszcie wrciam na korytarz, ze stkniciem
podniosam koszyk
z drewnem i wtaszczyam go do salonu, uderzajc nim lekko o drzwi,
zanim weszam, eby Will
wiedzia, e jestem.
Zastanawiaam si, czy nie chciaby pan, ebym... zaczam.
Ale w salonie nikogo nie byo.
Pokj by pusty.
A potem usyszaam oskot. Kiedy wybiegam na korytarz, rozleg si
kolejny, a potem brzk
tukcego si szka. Dochodzi z sypialni Willa. O Boe, eby tylko nic
sobie nie zrobi. Ogarna
mnie panika przestrogi pani Traynor dudniy mi w gowie. Zostawiam
go samego na wicej ni
kwadrans.
Pobiegam korytarzem i stanam jak wryta w drzwiach, trzymajc si
obiema rkami futryny. Will
by porodku pokoju, siedzia wyprostowany na wzku, z lask lec na
podokietnikach, tak e
wystawaa w lewo niczym lanca. Na dugich pkach nie byo ju ani
jednej fotografii, kosztowne
ramki leay poamane na pododze, w dywan powbijay si byszczce
odamki. Na kolanach mia
peno szka i kawakw drewnianych ramek. Ogarnam spojrzeniem ten
obraz zniszczenia i czuam,
jak serce powoli mi si uspokaja, bo najwyraniej Willowi nic zego si nie
stao. Oddycha ciko,
jakby to, co zrobi, kosztowao go wiele wysiku.

Odwrci wzek, zachrzcio potuczone szko. Spojrza na mnie. W

oczach mia nieskoczone
znuenie, ale te cich grob, ebym przypadkiem nie prbowaa go
pociesza.
Spojrzaam na jego kolana, a potem na podog dookoa. Wrd innych
ofiar dostrzegam jego
zdjcie z Alici, ktrej twarz przesaniaa teraz pogita metalowa ramka.
Patrzc na ni, przeknam lin, po czym powoli podniosam wzrok. Te
kilka sekund to byy
najdusze sekundy w moim yciu.
Czy ten pojazd moe zapa gum? zapytaam w kocu, wskazujc
gow wzek. Bo nie mam
pojcia, jak do niego przystawi lewarek.
Otworzy szerzej oczy. Przez chwil mylaam ju, e zawaliam spraw.
Ale przez jego twarz
przemkn jakby cie umiechu.
Niech pan si nie rusza powiedziaam. Przynios odkurzacz.
Usyszaam, jak laska spada na
podog. Kiedy wychodziam z pokoju, wydawao mi si, e powiedzia
przepraszam.
W pubie The Kings Head w czwartkowy wieczr zawsze panowa duy
ruch, a w kcie maej salki
byo jeszcze toczniej. Siedziaam wcinita midzy Patricka a faceta,
ktry, jak si okazao, nazywa
si Rutter. Zerkajc na mosine koskie ozdoby przybite do dbowych
filarw oraz fotografie zamku
wiszce przy belkach stropowych, staraam si sprawia wraenie cho
odrobin zainteresowanej
toczc si wok mnie rozmow, ktra dotyczya gwnie zawartoci
tuszczu w organizmie oraz
wglowodanw w diecie.
Zawsze mylaam, e odbywajce si co dwa tygodnie spotkania
Pogromcw Triatlonu
z Hailsbury to najgorszy koszmar waciciela pubu. Tylko ja z caej grupy
zamawiaam alkohol,
a moja samotna paczka chipsw leaa na stole pusta i pomita. Wszyscy
pozostali pili wod
mineraln albo sprawdzali, ile sodziku jest w dietetycznej coli. Kiedy
wreszcie brali co do

jedzenia, to musiaa by saata, ktra nawet nie leaa w pobliu tustego

winegretu, a kurczak
koniecznie bez skry. Ja czsto zamawiaam frytki tylko po to, eby
patrze, jak udaj, e nie maj na
nie ochoty.
Phil mia odjazd po jakich czterdziestu milach. Mwi, e syszy gosy.
Nogi jak z oowiu.
Wyglda jak zombi, wiecie?
Sprawiem sobie te nowe japoskie buty biegowe poprawiajce balans.
No i od razu zgubiem
kwadransik na dziesi mil.
Nie warto zabiera mikkich sakw. Nigel przyjecha z takimi na obz i
wyglda jak cholerny
wieszak na ubrania.
Nie mogam powiedzie, e dobrze si bawi na spotkaniach Pogromcw
Triatlonu, ale teraz,
kiedy pracowaam duej, a Patrick nieustannie trenowa, to by jeden z
nielicznych momentw, kiedy
wiedziaam, e na pewno si z nim zobacz. Siedzia obok mnie, jego
muskularne uda byy odziane
w szorty, cho na zewntrz panowa zib. Ubra si jak najlej byo
kwesti honoru dla czonkw
klubu. Faceci byli ylaci, wystrojeni w tajemnicze i kosztowne warstwy
sportowej odziey
oddychajcej albo lekkiej jak puch. Nazywali si Scud albo Trig i pryli
przed sob nawzajem
rne czci ciaa, demonstrujc kontuzje albo rzekomy przyrost mini.
Dziewczyny nie miay
makijau, a ich cera bya zarowiona jak u kogo, dla kogo bieganie
kilometrami na mrozie to po
prostu fraszka. Na mnie patrzyli z lekkim niesmakiem albo moe nawet
niezrozumieniem
niewtpliwie porwnywali proporcje tuszczu i mini, uznajc, e tych
drugich jest z pewnoci za
mao.
To byo straszne powiedziaam Patrickowi, zastanawiajc si, czy jeli
zamwi sernik, oni
wszyscy zabij mnie wzrokiem. Jego dziewczyna i jego najlepszy
kumpel.

 Trudno j wini powiedzia. Chcesz powiedzie, e zostaaby przy

mnie, gdyby mnie
sparaliowao od szyi w d?
Oczywicie, e tak.
Nie, nie zostaaby. A ja bym tego nie oczekiwa.
C, ja bym oczekiwaa.
Ale ja bym nie chcia, eby przy mnie bya. Nie chciabym, eby kto
zosta ze mn z litoci.
Ale kto mwi, e to by bya lito? Wci byby przecie tym samym
czowiekiem.
Nie. Nie bybym ani troch tym samym czowiekiem. Zmarszczy nos.
Wolabym nie y.
Kiedy przy kadym bzdecie jeste zaleny od innych. Kiedy obcy ludzie
podcieraj ci tyek...
Jaki czowiek o ogolonej czaszce wetkn gow midzy nas.
Pat powiedzia prbowae ju tego nowego napoju elowego? W
zeszym tygodniu jeden
normalnie mi eksplodowa w plecaku. Co niesamowitego.
Nie prbowaem. Mnie tam wystarczy banan i Lucozade.
Dazzer napi si coli dietetycznej podczas Norsemana. Na wysokoci
tysica metrw wszystko
wyrzyga. Ale mielimy ubaw.
Umiechnam si sabo.
ysol znikn, a Patrick znw odwrci si do mnie, najwyraniej wci
zastanawiajc si nad
losem Willa.
Jezu... Jak pomyle o tych wszystkich rzeczach, ktrych czowiek nie
moe robi... Potrzsn
gow. Koniec z bieganiem, koniec z jazd na rowerze... Spojrza na
mnie, jakby dopiero teraz to
do niego dotaro. Koniec z seksem...
Oczywicie, e mona uprawia seks. Tylko kobieta musi by na grze.
A go jest naprawd sztywny.
Bardzo mieszne.
Poza tym, jeli kto jest sparaliowany od gowy w d, to chyba ten,
no... instrument nie dziaa
jak trzeba.
Pomylaam o Alicii. Naprawd prbowaam powiedziaa. Przez
wiele miesicy.

 Jestem pewna, e u niektrych dziaa. Poza tym musi by jaki inny

sposb, jeli tylko...
pomyle kreatywnie.
Ha. Patrick ykn wody. Bdziesz musiaa go jutro zapyta.
Mwia, e jest okropny. Moe
by taki jeszcze przed wypadkiem. Moe to z tego powodu go rzucia. Nie
przyszo ci to do gowy?
Nie wiem... Pomylaam o zdjciu. Wygldali, jakby byli razem
naprawd szczliwi.
Ale czy fotografia moe by jakimkolwiek dowodem? Miaam w domu
oprawione w ramki
zdjcie, na ktrym szczerz si do Patricka, jakby wanie wycign mnie
z poncego budynku,
chocia naprawd wanie nazwaam go skoczonym kutasem, na co on
odpowiedzia od serca:
Odwal si.
Patrick straci zainteresowanie tym tematem.
Hej, Jim... Jim, widziae ten nowy ultralekki rower? Dobry jest?
Pozwoliam mu zmieni temat, a sama zaczam myle o tym, co
powiedziaa Alicia. Mogam
sobie wyobrazi, e Will j odepchn. Ale jeli si kogo kocha, to chyba
nie powinno si
odpuszcza. Powinno si mu pomc wydoby si z depresji. W zdrowiu i
w chorobie, i tak dalej.
Napijesz si jeszcze czego?
Wdki z tonikiem. Dietetycznym dodaam, kiedy unis brew.
Patrick wzruszy ramionami i poszed do baru.
Zaczam mie lekkie wyrzuty sumienia z powodu tego, jak
rozmawialimy o moim pracodawcy.
Zwaszcza kiedy zdaam sobie spraw, e on musi stale znosi co takiego.
Byo niemal niemoliwe
nie spekulowa o intymnych aspektach jego ycia. Zaczam sucha
rozmowy toczcej si przy stole.
Pogromcy mwili o weekendowym treningu w Hiszpanii. Suchaam
nieuwanie, a Patrick
szturchn mnie w bok.
Masz ochot?
Na co?
Na weekend w Hiszpanii. Zamiast wyjazdu do Grecji. Jeli nie masz
ochoty na czterdzieci mil

na rowerze, moesz si wylegiwa przy basenie. Moglibymy polecie

tanimi liniami. Za sze
tygodni. Teraz, kiedy zgarniasz tyle kasy, to...
Pomylaam o pani Traynor.
Nie wiem... Chyba nie byliby zadowoleni, gdybym tak szybko wzia
wolne.
Ale nie bdzie ci smutno, jeli pojad sam? Naprawd mam ochot na
troch treningu
wysokociowego. Myl o tym, eby wystartowa w czym duym.
Czym duym?
W triatlonie. Xtreme Viking. Szedziesit mil na rowerze, trzydzieci
biegiem i jeszcze fajny
kawaek do przepynicia w lodowatym skandynawskim morzu.
O Vikingu mwio si z szacunkiem, ci, ktrzy brali w nim udzia, obnosili
swoje kontuzje niczym
weterani jakiej odlegej i szczeglnie brutalnej wojny. Patrick niemal
cmoka z niecierpliwoci.
Spojrzaam na mojego chopaka, zastanawiajc si, z jakiej pochodzi
planety. Przez gow
przemkna mi myl, e chyba bardziej go lubiam, kiedy pracowa w
telemarketingu i nie mg
zatankowa benzyny bez kupienia sobie batonika Mars.
Masz zamiar w tym wystartowa?
Czemu nie? Nigdy nie byem w lepszej formie.
Pomylaam o wszystkich dodatkowych treningach niekoczcych si
rozmowach o wadze
i dystansie, sprawnoci i kondycji. Ju teraz byo mi do trudno sprawi,
eby cho przez chwil
skupi si na mnie.
Mogaby wystartowa razem ze mn powiedzia, chocia oboje
wiedzielimy, e w to nie
wierzy.
Zostawi ci t przyjemno powiedziaam. Jasne. Startuj.
Po czym zamwiam sernik.
Jeli sdziam, e po wydarzeniach poprzedniego dnia w Granta House co
zmieni si na lepsze, to
si myliam.
Powitaam Willa szerokim umiechem i radosnym dzie dobry, a on nie
zada sobie nawet trudu,
eby odwrci si od okna.

 Ma kiepski dzie mrukn Nathan, wbijajc si w kurtk.

By obrzydliwy pochmurny poranek, sipi deszcz i trudno byo sobie
wyobrazi, e kiedykolwiek
jeszcze wyjrzy soce. Nawet ja czuam si przygnbiona w taki dzie.
Waciwie si nie zdziwiam,
e Will zachowuje si jeszcze gorzej ni dotychczas. Zajam si wic
swoimi porannymi
obowizkami, powtarzajc sobie, e jego humory nie maj znaczenia.
Przecie nie trzeba lubi
swojego pracodawcy? Mnstwo ludzi nie lubi. Pomylaam o szefowej
Treeny, seryjnej rozwdce
o spitej twarzy, ktra pilnowaa, ile razy moja siostra idzie do toalety, i
robia kliwe uwagi, jeli
uznaa, e funkcjonowanie jej pcherza odbiega od normy. Poza tym
wytrzymaam tu ju dwa
tygodnie. To znaczyo, e zostao mi jeszcze tylko pi miesicy i
trzynacie dni pracy.
Zdjcia leay uoone starannie w dolnej szufladzie, tam gdzie je
woyam poprzedniego dnia,
a teraz, przykucnwszy na pododze, zaczam wyciga je i przebiera,
zastanawiajc si, ktre
ramki nadawayby si do naprawy. Potrafi cakiem niele naprawia rne
rzeczy. Poza tym
uznaam, e przynajmniej miaabym si czym zaj.
Przegldaam zdjcia od jakich dziesiciu minut, kiedy dyskretny szum
elektrycznego wzka da
mi zna, e zjawi si Will.
Siedzia w wejciu, patrzc na mnie. Pod oczami mia ciemne podkwki.
Jak powiedzia mi
Nathan, czasem wcale nie spa. Nawet nie chciaam myle o tym, jak to
jest, kiedy czowiek ley
uwiziony w ku, z ktrego nie moe si wydosta, i w rodku nocy ma
do towarzystwa wycznie
wasne ponure myli.
Pomylaam, e sprawdz, czy udaoby mi si naprawi niektre z tych
ramek powiedziaam,
podnoszc jedn z nich. Na zdjciu by Will skaczcy na bungee. Staraam
si mie radosn min.
On potrzebuje kogo optymistycznego, z pozytywnym nastawieniem.
Dlaczego?

Zamrugaam.
No bo... Myl, e niektre daoby si uratowa. Przyniosam troch
kleju drzewnego, jeli nie
miaby pan nic przeciwko, ebym sprbowaa. A jeli wolaby pan nowe,
mog wyskoczy do miasta
podczas przerwy na lunch i zobaczy, czy uda mi si co znale. Albo
moemy wybra si razem,
jeli ma pan ochot...
Kto ci kaza je naprawia?
Patrzy na mnie nieruchomym wzrokiem.
Ojej pomylaam.
Chciaam tylko pomc.
Chciaa naprawi to, co wczoraj zniszczyem?
Ja...
Wiesz co, Louisa? Byoby mio, gdyby chocia raz kto wzi pod uwag
to, czego ja chc. Nie
zniszczyem tych zdj przez przypadek. To nie by eksperyment z
nowatorskim wystrojem wntrza.
Zrobiem to dlatego, e nie chc ju na nie patrze.
Podniosam si.
Przepraszam. Nie pomylaam, e...
Uznaa, e wiesz lepiej. Wszyscy myl, e wiedz, czego mi trzeba.
Zbierzmy te cholerne
zdjcia do kupy. Niech biedny inwalida ma na co popatrze. Nie chc, eby
te cholerne zdjcia
patrzyy na mnie za kadym razem, kiedy tkwi w ku, dopki kto nie
przyjdzie i mnie z niego nie
wycignie. Okej? Mylisz, e dasz rad to ogarn?
Przeknam lin.
Nie miaam zamiaru naprawia zdjcia Alicii... Nie jestem a tak gupia...
Pomylaam tylko, e
moe za jaki czas poczuje pan...
Jezu odwrci si ode mnie, ton mia jadowity. Oszczd mi
psychoterapii. Po prostu id
sobie i czytaj te swoje cholerne plotkarskie pisemka czy cokolwiek tam
robisz, kiedy nie parzysz
herbaty.
Policzki mi pony. Patrzyam, jak manewruje w wskim korytarzu, i
sowa wydobyy si z moich
ust, zanim zdyam si zastanowi.

 Nie musisz zachowywa si jak dupek.

Sowa zawisy w nieruchomym powietrzu.
Wzek zatrzyma si. Przez dug chwil nic nie mwi, po czym cofn
si i odwrci, tak e
patrzy mi w twarz, trzymajc rk na niewielkim joysticku.
Co takiego?
Patrzyam mu w oczy, czujc, jak omocze mi serce.
Swoich przyjaci potraktowae paskudnie. Okej. Moe na to zasuyli.
Ale ja tu jestem
codziennie, starajc si, ile tylko mog. Wic byabym bardzo wdziczna,
gdyby nie uprzykrza mi
ycia tak samo jak wszystkim naokoo.
Otworzy szerzej oczy. Milcza przez chwil.
A gdybym ci powiedzia, e nie chc, eby tu bya?
Nie ty mnie zatrudnie. Zatrudnia mnie twoja matka. I dopki ona mi
nie powie, e mam std
znika, zostan. Nie dlatego, e mi jako na tobie zaley albo e lubi t
idiotyczn prac, albo chc
zmieni twoje ycie, ale dlatego, e potrzebuj pienidzy. Okej? Naprawd
potrzebuj pienidzy.
Jego wyraz twarzy waciwie si nie zmieni, ale widziaam, e si zdziwi,
tak jakby nie
przywyk do tego, e kto mu si stawia.
Cholera pomylaam, kiedy zaczo do mnie dociera, co zrobiam.
Teraz to naprawd mam
przechlapane.
Ale Will patrzy tylko na mnie przez chwil. Nie odwracaam wzroku, wic
prychn cicho, tak
jakby zamierza powiedzie co nieprzyjemnego.
W porzdku zgodzi si i odwrci wzek. Prosz, w wszystkie
zdjcia do dolnej
szuflady. Dobrze?
Po czym z cichym szumem odjecha.

5
Kiedy wpada si po uszy w zupenie nowe ycie albo zostaje si
wepchnitym do cudzego, tak e
rwnie dobrze mona by sta, przyciskajc twarz do okna mieszkania tego
czowieka czowiek

musi si na nowo zastanowi nad tym, kim jest. Albo jak widz go inni.
Dla moich rodzicw w cigu zaledwie czterech tygodni staam si kim
duo bardziej
interesujcym. Teraz byam ich cznikiem z innym wiatem. Zwaszcza
mama pytaa mnie codziennie
o zwyczaje panujce w Granta House, niczym zoolog badajcy nowe
dziwne stworzenie i jego
rodowisko.
Czy pani Traynor uywa lnianych serwetek do kadego posiku?
pytaa, albo: Mylisz, e
u nich odkurza si codziennie, tak jak u nas? Albo: Jak podaj
ziemniaki?
Kiedy wychodziam rano, dawaa mi szczegowe instrukcje, ebym
dowiedziaa si, jakiego
uywaj papieru toaletowego albo czy maj pociel z baweny ze
sztucznym dodatkiem. Zazwyczaj
nie pamitaam takich rzeczy, co byo dla niej ogromnym rozczarowaniem.
Moja mama bya skrycie
przekonana, e bogaci ludzie mieszkaj jak w chlewie od kiedy jako
szeciolatka powiedziaam jej,
e mama jednej z moich zamonych przyjaciek nie pozwala nam bawi
si w salonie, bo kurz si
podniesie.
Kiedy przychodziam do domu i raportowaam, e tak, psu wolno je w
kuchni albo e nie,
Traynorowie nie szoruj codziennie schodkw od frontu, mama wydymaa
wargi, zerkaa ktem oka
na ojca i kiwaa gow z cich satysfakcj, tak jakbym wanie
potwierdzia wszystkie jej
podejrzenia co do niechlujstwa wyszych sfer.
Poniewa moje zarobki byy wan pozycj w domowym budecie i
poniewa wiedzieli, e
naprawd nie lubi swojej pracy, zyskaam sobie w domu nieco wikszy
szacunek. Nie przekadao
si to na jakie wyrane zmiany, ale tato przesta mnie nazywa
tuciochem, a jeli chodzi o mam,
zwykle kiedy wracaam do domu, czeka na mnie kubek herbaty.
Dla Patricka i dla mojej siostry nic si nie zmieniam nadal byam celem
artw, kim do

przytulania, caowania albo strojenia fochw. Ja te nie czuam si kim

innym. Wygldaam tak
samo i ubieraam si, wedle sw Treeny, jakbym wanie wrcia z
wrestlingu w szmateksie.
Nie miaam pojcia, co myl sobie o mnie mieszkacy Granta House. Will
by nieprzenikniony.
Dla Nathana byam pewnie kolejn z dugiej serii wynajtych opiekunek.
Traktowa mnie do
przyjanie, ale z pewn rezerw. Miaam poczucie, e nie sdzi, ebym
utrzymaa si tu na duej.
Pan Traynor obdarza mnie uprzejmym skinieniem gowy, kiedy mijalimy
si w hallu, i czasem
pyta, czy nie ma korkw i czy ju si zadomowiam. Nie jestem pewna,
czyby mnie rozpozna, gdyby
zobaczy mnie w innym otoczeniu.
Ale dla pani Traynor o Boe dla pani Traynor byam najwyraniej
najgupsz i najbardziej
nieodpowiedzialn osob na tej planecie.
Zaczo si od fotografii. Nic w tym domu nie mogo umkn uwagi pani
Traynor, i powinnam
bya wiedzie, e zniszczenie tych zdj rwna si mniej wicej trzsieniu
ziemi. Wypytywaa mnie,
na jak dugo zostawiam Willa samego, co go do tego skonio, jak szybko
posprztaam baagan. Nie
miaa do mnie pretensji bya zbyt dystyngowana, eby choby podnie
gos ale to, jak mrugaa
powoli oczami, suchajc moich odpowiedzi, jej ciche hmmm, gdy
mwiam, powiedziao mi
wszystko. Nie zdziwiam si, kiedy Nathan powiedzia mi, e pani Traynor
jest sdzi pokoju.
Owiadczya, e byoby chyba dobrym pomysem, gdybym nastpnym
razem nie zostawiaa Willa
samego na tak dugo, niezalenie od tego, jak niezrczna byaby sytuacja,
hmmm? Moe nastpnym
razem, kiedy bd odkurza, byoby lepiej, gdybym si upewnia, e nic
nie stoi zbyt blisko
krawdzi, tak e moe przypadkiem spa, hmmm? (Najwyraniej wolaa
wierzy, e to by
wypadek). Czuam si przy niej jak gupia smarkula, i w efekcie
zaczynaam zachowywa si jak

ostatnia niezdara. Zawsze zjawiaa si akurat wtedy, kiedy upuciam co

na podog albo walczyam
z gak przy kuchence, albo staa na korytarzu z lekko poirytowan min,
kiedy wracaam z dworu
z drewnem do kominka, tak jakbym bya na zewntrz duej ni potrzeba.
Co dziwne, jej postawa wobec mnie bya trudniejsza do zniesienia ni
chamstwo Willa. Kilka
razy miaam wielk ochot zapyta j wprost, czy co jest nie tak. Mwia
pani, e zatrudnia mnie
ze wzgldu na mj sposb bycia, a nie umiejtnoci zawodowe
powiedziaabym jej. No to
jestem, wesolutka jak skowronek kadego cholernego dnia. Silna i
odporna, tak jak pani chciaa.
Wic w czym problem?.
Ale do kogo takiego jak Camilla Traynor nie mona byo odezwa si w
ten sposb. A poza tym
miaam poczucie, e w tym domu nikt nikomu niczego nie mwi wprost.
Lily, poprzednia opiekunka, bardzo sprytnie przygotowywaa dwa rodzaje
warzyw w jednym
garnku oznaczao: Robisz za duy baagan.
Will, moe chcesz herbaty znaczyo tak naprawd: Nie mam pojcia,
o czym z tob
rozmawia.
Musz wraca do moich papierw oznaczao: Zachowujesz si
paskudnie, dlatego id sobie
std.
Wszystko to wymawiaa z wyrazem napicia, przesuwajc smukymi
palcami po acuszku
z krzyykiem. Bya taka zamknita, taka sztywna. Moja wasna matka
wygldaa przy niej jak Amy
Winehouse. Umiechaam si grzecznie, udawaam, e niczego nie
zauwayam, i wykonywaam
prac, za ktr mi pacono.
Albo przynajmniej prbowaam.
Dlaczego do diaba prbujesz przemyci marchewk na mj widelec?
Zerknam na talerz. Wczeniej przygldaam si prezenterce w telewizji,
zastanawiajc si,
jakbym wygldaa, gdybym ufarbowaa sobie wosy na ten sam kolor.
Co? Nic takiego nie robi.
Ale robisz. Rozgniota j i prbowaa schowa pod sosem. Widziaem.

Zarumieniam si. Mia racj. Siedziaam, karmic Willa, podczas gdy

oboje nieuwanie
ogldalimy poudniowe wiadomoci. Na obiad by rostbef i pure
ziemniaczane. Jego matka
oznajmia mi, e mam pooy na talerzu trzy rodzaje warzyw, chocia
powiedzia do wyranie, e
dzisiaj nie ma ochoty na warzywa. Nie sdz, eby w jego yciu by
chocia jeden posiek, ktry nie
zosta wywaony co do grama pod wzgldem skadnikw odywczych.
Dlaczego prbujesz wcisn mi marchewk?
Nie prbuj.
Wic tu nie ma marchewki?
Spojrzaam na pomaraczowe kawaeczki.
C... no...
Czeka, unoszc brwi.
Hm... Chyba pomylaam, e warzywa dobrze ci zrobi.
Zadziaa po czci szacunek dla pani Traynor, po czci sia nawyku.
Byam przyzwyczajona do
karmienia Thomasa, dla ktrego warzywa trzeba byo rozgniata na pak i
ukrywa pod
ziemniakami albo wrd makaronu. Kady kawaek, ktry udawao nam
si w niego wcisn, by
sukcesem.
Wyjanijmy co sobie. Mylisz, e yeczka marchewki poprawi jako
mojego ycia?
Kiedy tak to uj, brzmiao to bardzo gupio. Ale nauczyam si, e nie
mog da si zapdzi
w kozi rg.
Rozumiem ci powiedziaam obojtnie. Wicej tego nie zrobi.
A wtedy, zupenie znienacka, Will Traynor si rozemia. Ten wybuch
miechu jakby dla niego
samego by nieoczekiwany.
Na lito bosk potrzsn gow.
Gapiam si na niego.
Co jeszcze przemycaa mi w jedzeniu? Bdziesz mi mwi, e mam
otworzy tunel, eby
lokomotywa moga zawie rozgotowan brukselk do cholernej nastpnej
stacji?
Zastanowiam si przez chwil.

 Nie odrzekam bez mrugnicia okiem. Ja mam tylko Pana Widelca.

Pan Widelec nie wyglda
jak pocig.
Thomas owiadczy mi tak, bardzo stanowczo, kilka miesicy temu.
Czy to moja matka ci kazaa?
Nie. Suchaj, Will, przepraszam... Ja... zrobiam to bezmylnie.
Tak jakby to by pierwszy raz.
No dobra, dobra. Zabior t cholern marchewk, jeli tak bardzo ci
przeszkadza.
To nie marchewka mi przeszkadza. Ale to, e prbuje mi j wcisn
wariatka, ktra rozmawia
ze sztucami.
To by art. Zdejm ci z talerza marchewk i...
Odwrci si ode mnie.
Nie chc nic wicej. Zrb mi tylko herbaty. Kiedy wychodziam z
pokoju, zawoa za mn:
Tylko nie prbuj wcisn do niej jakiej cholernej cukinii.
Nathan wszed, kiedy koczyam zmywa naczynia.
Jest w dobrym nastroju stwierdzi, kiedy wrczyam mu kubek.
Naprawd ? Jadam w kuchni swoje kanapki. Na zewntrz byo
strasznie zimno, a poza tym ten
dom nie wydawa mi si ju tak okropny jak przedtem.
Mwi, e prbujesz go otru. Ale powiedzia to no wiesz artem.
Ta wiadomo sprawia mi dziwn przyjemno.
No tak... odparam, prbujc to ukry. Daj mi troch czasu.
Zacz si wicej odzywa. Byy ju takie tygodnie, kiedy prawie nic nie
mwi, ale ostatnio
wyranie ma ochot sobie pogada.
Przypomniaam sobie, jak zagrozi mi, e jeli nie przestan, do cholery, g
wizda, to przejedzie
mnie wzkiem.
Chyba mamy zupenie rne wyobraenie pogawdki.
Gadalimy przez chwil o krykiecie. I musz ci powiedzie Nathan
ciszy gos jaki tydzie
temu pani T. zapytaa mnie, czy sdz, e dobrze sobie radzisz.
Przytaknem, e moim zdaniem jeste
bardzo profesjonalna, ale wiem, e nie o to jej chodzio. Wczoraj wesza i
powiedziaa, e syszaa,
jak si miejecie.
Przypomniaam sobie poprzedni wieczr.

 To on mia si ze mnie odrzekam. Ubawiam go niezwykle tym, e

nie wiem, co to jest pesto.
Powiedziaam mu, e na kolacj jest makaron w zielonym sosie.
A, ale to dla niej nie ma znaczenia. On od bardzo dawna w ogle si nie
mia.
To bya prawda. Will i ja zaczlimy swobodniej czu si ze sob. Polegao
to na tym, e
zachowywa si wrednie, a ja czasem odpacaam mu piknym za nadobne.
Mwi mi, e co robi
nie tak, na co ja odpowiadaam, e gdyby naprawd mu zaleao, toby
mnie adnie poprosi.
Przeklina mnie albo mwi, e jestem jak wrzd na tyku, na co ja
rewanowaam si, e ciekawe,
jak by sobie poradzi bez tego akurat wrzodu. Byo to troch wymuszone,
ale chyba obojgu nam
dobrze robio. Czasem nawet wydawao mi si, e to dla niego ulga, e jest
kto, kto jest gotw by
wobec niego niegrzeczny, nie zgodzi si z nim albo powiedzie mu, e
zachowuje si paskudnie.
Miaam poczucie, e od czasu wypadku wszyscy chodz wok niego na
paluszkach moe oprcz
Nathana, ktrego Will jako odruchowo traktowa z szacunkiem i ktremu
i tak nieatwo byo
wetkn szpilk. Nathan by niczym pojazd opancerzony w ludzkiej
postaci.
Wic moe postaraj si, eby czciej by celem jego artw?
Wstawiam kubek do zlewu.
Z tym chyba nie bdzie problemu.
Inn du zmian, poza atmosfer w domu, byo to, e Will ju nie tak
czsto prosi, ebym wysza
z pokoju, a kilka razy po poudniu poprosi nawet, ebym zostaa i
obejrzaa z nim film. Zgodziam
si chtnie, kiedy to by Terminator chocia widziaam ju wszystkie
czci ale kiedy pokaza mi
francuski film z napisami, zerknam na okadk i powiedziaam, e chyba
sobie odpuszcz.
Dlaczego? Wzruszyam ramionami.
Nie lubi filmw z napisami.
To tak, jakby powiedziaa, e nie lubisz filmw, w ktrych graj aktorzy.
Nie artuj. Co ci si

nie podoba? To, e musisz jednoczenie czyta i oglda?

Ja po prostu nie lubi zagranicznych filmw.
Wszystko po Biznesmen i gwiazdy to filmy zagraniczne. Chyba nie
mylisz, e Hollywood to
przedmiecie Birmingham?
Bardzo mieszne.
Nie mg uwierzy, kiedy przyznaam, e jeszcze nigdy nie widziaam
filmu z napisami. Ale moi
rodzice zwykle przejmowali pilota wieczorami, a jeli chodzi o Patricka,
chyba prdzej
zapisalibymy si na wieczorny kurs robtek rcznych, ni obejrzeli razem
jaki zagraniczny film.
Multipleks w najbliszym wikszym miecie pokazywa tylko najnowsze
strzelanki albo komedie
romantyczne, i tyle tam byo g widcej smarkaterii w kapturach, e
wikszo ludzi w ogle tam
nie zagldaa.
Louisa, musisz obejrze ten film. Waciwie to ka ci go obejrze.
Odjecha wzkiem i skin
gow w stron fotela. Siadaj tu i nie ruszaj si, dopki si nie skoczy.
Nigdy nie widziaa
zagranicznego filmu. Na lito bosk mrukn.
To by jaki stary film o garbusie, ktry odziedziczy dom na wsi we
Francji. Will powiedzia, e
to adaptacja bardzo znanej ksiki, ale nigdy o niej nie syszaam. Przez
pierwsze dwadziecia minut
siedziaam jak na szpilkach, irytoway mnie napisy i zastanawiaam si,
czy Will si wkurzy, jeli
powiem, e musz i do azienki.
A potem co si stao. Przestaam myle o tym, e ciko jest
jednoczenie sucha i czyta,
zapomniaam, e czas na lekarstwa, nie mylaam o tym, e pani Traynor
uzna, e si obijam,
i zaczam przejmowa si losem tego biedaka i jego rodziny, ktrych
oszukiwali bezwzgldni
ssiedzi. Kiedy garbus umar, pakaam cicho, a smarki cieky mi do
rkawa.
Jak widz Will przysun si do mnie i zerkn na mnie chytrze wcale
ci si nie podobao.

Podniosam gow i zauwayam ze zdziwieniem, e na dworze zrobio si

ciemno.
Teraz bdziesz triumfowa, prawda? mruknam, sigajc po pudeko
chusteczek.
Troch. Troch mnie tylko zdumiao, e udao ci si doy susznego
wieku... ilu lat?
Dwudziestu szeciu.
Dwudziestu szeciu i nigdy nie widziaa filmu z napisami.
Patrzy, jak wycieram oczy.
Zerknam na chusteczk i zdaam sobie spraw, e spyn mi cay tusz.
Nie wiedziaam, e to obowizkowe stwierdziam.
Okej. Wic co ty waciwie robisz, kiedy nie ogldasz filmw ?
Zwinam chusteczk w kulk.
Chcesz wiedzie, co robi, kiedy mnie tu nie ma?
To ty chciaa, ebymy si lepiej poznali. Wic prosz bardzo, opowiedz
mi o sobie.
Z nim nigdy nie byo wiadomo, czy kpi sobie, czy nie. Znw jaki haczyk?
Dlaczego? zapytaam. Dlaczego tak nagle chcesz to wiedzie?
Och, na mio bosk. Twoje ycie towarzyskie to nie jest chyba
tajemnica wagi pastwowej?
zirytowa si.
Nie wiem... zaczam. Chodz do pubu na piwo. Ogldam telewizj.
Id popatrze, jak mj
chopak biega. Nic niezwykego.
Patrzysz, jak twj chopak biega?
Tak.
Ale sama nie biegasz?
Nie. Nie mam... zerknam na swj biust odpowiedniej budowy.
Umiechn si.
A poza tym?
Co masz na myli?
Jakie hobby? Podre? Miejsca, gdzie chciaaby pojecha?
Jakbym syszaa mojego dawnego doradc zawodowego w szkole.
Prbowaam nawet co wymyli.
Nie mam adnych hobby. Troch czytam. Lubi ciuchy.
To praktyczne zauway z nut sarkazmu.
Pytae, to mwi. Nie mam jakich szczeglnych zainteresowa
zaczam mwi dziwnie
obronnym tonem. Nie robi nic szczeglnego. Pracuj, a potem id do
domu.

 Gdzie mieszkasz?
Po drugiej stronie zamku. Na Renfrew Road.
Nic mu to nie mwio. No jasne. Ludzie po obu stronach zamku mieli
niewiele ze sob do
czynienia.
Przy dwupasmwce. Niedaleko McDonalda.
Skin gow, ale chyba nie wiedzia, o jakim miejscu mwi.
Wakacje?
Byam w Hiszpanii z Patrickiem. Moim chopakiem dodaam. Kiedy
byam maa, jedzilimy
tylko do Dorset. Albo do Tenby. Mam cioci w Tenby.
A czego chcesz?
W jakim sensie?
Od ycia? Zamrugaam.
To do osobiste pytanie.
Tylko oglnie. To nie adna psychoanaliza. Po prostu pytam, czego by
chciaa. Wyj za m?
Machn sobie gromadk dzieciakw ? Marzysz o jakiej pracy? Podry
dookoa wiata?
Zamilkam.
Wiedziaam, e moja odpowied go rozczaruje, jeszcze zanim otworzyam
usta.
Nie wiem. Nigdy tak naprawd si nad tym nie zastanawiaam.
W pitek pojechalimy do szpitala. Ciesz si, e dowiedziaam si o tym,
e jest umwiony na
wizyt, dopiero kiedy przyszam rano, bo chyba ca noc nie spaabym ze
strachu, e to ja bd go
musiaa zawie. Tak, umiem prowadzi. Ale mniej wicej tak samo, jak
umiem mwi po francusku.
Tak, zdaam egzamin na prawo jazdy. Ale od tamtej pory nie prowadziam
przez ponad rok. Czyst
groz napeniaa mnie myl o tym, e mam zapakowa Willa razem z jego
wzkiem do samochodu
i dostarczy go bezpiecznie do ssiedniego miasta i z powrotem.
Od wielu tygodni marzyam, eby w ramach pracy mc wyrwa si na
troch z tego domu. Teraz
zrobiabym wszystko, eby nie musie z niego wychodzi. Znalazam
informacj na temat szpitala
w materiaach dotyczcych jego zdrowia pkatych segregatorach
podzielonych na kategorie:

transport, ubezpieczenie, ycie z niepenosprawnoci oraz wizyty

kontrolne. Wyjam
kartk i sprawdziam, e jest na niej dzisiejsza data. Miaam nadziej, e
Will si myli.
Czy jedzie z nami twoja mama?
Nie. Ona nie jedzi ze mn na wizyty.
Trudno mi byo ukry zdziwienie. Sdziam, e bdzie chciaa nadzorowa
kady element jego
terapii.
Kiedy jedzia powiedzia Will. Teraz zawarlimy ukad, e nie
bdzie tego robi.
A czy jedzie z nami Nathan?
Klczaam przed nim. Ze zdenerwowania upuciam mu cz jego lunchu
na kolana, a teraz na
prno prbowaam zetrze plam, tak e dua cz jego spodni bya
kompletnie mokra. Will
powiedzia mi tylko, ebym przestaa przeprasza, ale uspokoio mnie to.
Dlaczego pytasz?
Tak sobie.
Nie chciaam, eby wiedzia, jak bardzo si boj. Przez cay ranek
zamiast sprzta czytaam
wci na nowo instrukcj podnonika, ale ogarniaa mnie groza na myl, e
mam samodzielnie
podnie Willa z wzkiem ponad p metra w gr.
Clark, daj spokj. Co si dzieje?
Okej. Ja tylko... mylaam, e byoby atwiej, gdyby za pierwszym razem
by z nami kto, kto
wie, jak to wszystko dziaa.
W przeciwiestwie do mnie powiedzia.
Nie o to mi chodzio.
Bo nie mona si spodziewa, e wiem cokolwiek o tym, jak si mn
zajmowa?
Czy umiesz obsugiwa podnonik? zapytaam miao. Moesz mi
dokadnie powiedzie, co
trzeba robi?
Patrzy na mnie spokojnie. Jeli rwa si do bitki, to chyba zmieni zdanie.
Susznie. Tak, Nathan z nami jedzie. Przyda nam si dodatkowa para rk.
Poza tym mylaem, e
bdziesz wtedy mniej histeryzowa.
Nie histeryzuj zaprotestowaam.

 Oczywicie. Zerkn na swoje kolana, ktre wci wycieraam cierk.

Sos do makaronu
zszed, ale spodnie byy zupenie mokre.
Wic jad jako kto, kto nie kontroluje czynnoci fizjologicznych?
Jeszcze nie skoczyam. Wczyam suszark i skierowaam j w
stron jego rozporka.
Kiedy gorce powietrze owiao mu spodnie, unis brwi.
Tak, no c powiedziaam ja te nie sdziam, e bd robi co
takiego w pitkowe
popoudnie.
Strasznie jeste spita, prawda?
Czuam, jak na mnie patrzy.
Rozchmurz si, Clark. To moje genitalia wanie si sma.
Nie odpowiedziaam. Syszaam jego gos przez gony szum suszarki.
Daj spokj, co najgorszego mogoby si sta wyldowabym na
wzku?
Moe to gupie, ale nie mogam powstrzyma miechu. Will nigdy
wczeniej nie prbowa
poprawi mi humoru.
Samochd wyglda z zewntrz jak zwyczajny bus, ale kiedy otworzyo si
drzwi pasaera z tyu,
z boku wysuwaa si rampa sigajca a do ziemi. Pod okiem Nathana
wprowadziam podrny
wzek Willa (mia osobny tylko do wyjazdw) na ramp, sprawdziam
elektryczny hamulec
i wczyam podnonik, ktry powoli podnis go do samochodu. Nathan
wsun si na drugi fotel
pasaera, przypi wzek i zabezpieczy koa. Starajc si opanowa
drenie rk, zwolniam
hamulec, zjechaam powoli podjazdem i ruszylimy do szpitala.
Z dala od domu Will jakby lekko si skurczy. Na zewntrz byo zimno,
wic razem z Nathanem
opatulilimy go w szalik i gruby paszcz, ale i tak by bardziej milczcy,
siedzia, zaciskajc szczki,
jakby pomniejszony przez wiksz przestrze otoczenia. Za kadym
razem, kiedy zerkaam w tylne
lusterko (co robiam czsto mimo obecnoci Nathana obawiaam si, e
wzek w jaki sposb
zerwie si z mocowania), wyglda przez okno z nieprzeniknionym
wyrazem twarzy. Nawet gdy zbyt

g watownie hamowaam, co zdarzao mi si wiele razy, krzywi si tylko

lekko i czeka, a si
pozbieram.
Zanim dotarlimy do szpitala, byam spocona jak mysz. Trzy razy
objechaam szpitalny parking ,
szukajc jak najwikszego miejsca do zaparkowania tyem, a poczuam,
e obaj zaczynaj traci
cierpliwo. W kocu stanam, wysunam ramp samochodu i Nathan
pomg mi sprowadzi
wzek Willa na asfalt.
Niele sobie poradzia powiedzia i poklepa mnie po plecach, gdy
wysiad, ale trudno mi
byo uwierzy, e mwi szczerze.
S takie rzeczy, ktrych si nie zauwaa, dopki nie idzie si z kim na
wzku. Na przykad to,
w jak fatalnym stanie s chodniki, pene prowizorycznie zaatanych dziur
albo po prostu nierwne.
Kiedy szam powoli obok Willa jadcego na wzku, widziaam, jak przy
kadej krzywej pycie
podskakuje bolenie i jak czsto musi ostronie omija jak potencjaln
przeszkod. Nathan udawa,
e nic nie zauwaa, ale widziaam, e take si przyglda. Will po prostu
jecha z ponur i stanowcz
min.
Druga rzecz to nieliczcy si z innymi kierowcy. Parkuj w poprzek
wyznaczonych miejsc albo tak
blisko siebie, e wzkiem nie da si przejecha na drug stron ulicy.
Byam oburzona i kilka razy
miaam ochot zostawi jaki obraliwy licik wetknity za wycieraczk,
ale Nathan i Will chyba ju
do tego przywykli. Nathan wskaza nam odpowiednie miejsce i idc po
bokach Willa, wreszcie
przeszlimy.
Will nie odezwa si ani sowem, odkd wyszlimy z domu.
Sam szpital by byszczcym, niskim budynkiem, ktrego nieskazitelna
recepcja wygldaa raczej
jak w nowoczesnym hotelu, by moe dlatego, e to bya prywatna
placwka. Staam z tyu, kiedy
Will podawa recepcjonistce swoje nazwisko, po czym ruszyam za nim i
Nathanem dugim

korytarzem. Nathan nis potny plecak, w ktrym byo wszystko, czego

Will mgby potrzebowa
podczas swojej krtkiej wizyty, od kubkw do picia po zapasowe ubrania.
Zapakowa go przy mnie
tego ranka, wyliczajc kad moliw ewentualno.
To chyba dobrze, e nie musimy tego robi za czsto powiedzia,
widzc mj przeraony
wzrok.
Nie weszam z Willem do gabinetu. Razem z Nathanem usiedlimy na
wygodnych krzesach na
korytarzu. Nie pachniao tu szpitalem, na parapecie stay w wazonie wiee
kwiaty. Ale te nie byle
kwiaty. Wielkie, egzotyczne, nie wiedziaam, jak si nazywaj, uoone
artystycznie
w minimalistyczne pki.
Co oni tam robi? zapytaam po pgodzinie.
Nathan podnis wzrok znad ksiki.
To po prostu proczna wizyta kontrolna.
Ale po co, sprawdzaj, czy mu si polepszyo?
Nathan odoy ksik.
Jemu si nie polepszy. To uraz rdzenia krgowego.
Ale przecie masz z nim fizjoterapi i tak dalej.
To po to, eby zachowa kondycj: eby powstrzyma zanik mini i
demineralizacj koci, eby
nie robiy mu si zastoje ylne i tym podobne rzeczy.
Potem odezwa si agodnym tonem, jakby myla, e mnie rozczaruje.
On nie bdzie znw chodzi. To si zdarza tylko w hollywoodzkich
filmach. Staramy si tylko,
eby nie cierpia i eby zachowa taki zakres ruchu, jaki ma.
Czy on robi te wiczenia dla ciebie? T ca rehabilitacj? Nigdy nie
chce robi tego, co ja
proponuj.
Nathan zmarszczy nos.
Tak, wiczy, ale raczej bez zapau. Kiedy przyszedem po raz pierwszy,
by do
zdeterminowany. Zrobilimy pewne postpy, ale kiedy po roku nie byo
dalszej poprawy, pewnie
trudno byo mu nadal wierzy, e to ma sens.
Mylisz, e powinien dalej prbowa?
Nathan popatrzy w podog.

 Szczerze? To poraenie rdzenia krgowego na poziomie C5C6. To

znaczy, e nic nie dziaa
poniej mniej wicej tego miejsca. Przyoy rk do grnej czci
swojej klatki piersiowej.
Jeszcze nie umiemy tego leczy.
Patrzyam w podog, mylc o twarzy Willa, gdy jechalimy w zimowym
socu, o promiennej
twarzy mczyzny na urlopie na nartach.
Ale medycyna cay czas robi postpy, prawda? To znaczy... w takim
miejscu jak to... pewnie
cay czas nad tym pracuj.
To cakiem niezy szpital odpar beznamitnym tonem.
I zawsze trzeba mie nadziej i tak dalej?
Nathan spojrza na mnie, a potem na swoj ksik.
Jasne powiedzia.
Za pitnacie trzecia na prob Nathana poszam po kaw. Powiedzia, e
te wizyty czasem si
przecigaj i e bdzie trzyma wart, dopki nie wrc. Zmitryam
troch czasu w recepcji,
przegldajc czasopisma w kiosku i zastanawiajc si nad batonikami.
Jak byo do przewidzenia, zgubiam si, prbujc znale drog powrotn
na korytarz, i musiaam
zapyta kilka pielgniarek, dokd mam i. Kiedy wreszcie dotaram na
miejsce ze stygnc kaw
w rku, korytarz by pusty. Kiedy podeszam bliej, zobaczyam, e drzwi
do gabinetu s otwarte. Nie
wiedziaam, czy mam wej, ale wtedy znw rozbrzmia mi w uszach gos
pani Traynor,
z pretensjami, e zostawiam go samego. No i znw to zrobiam.
Do zobaczenia za trzy miesice, panie Traynor mwi gos.
Zmieniem leki antyskurczowe
i na pewno kto zadzwoni do pana z wynikami bada. Pewnie w
poniedziaek.
Usyszaam gos Willa.
Czy mona je kupi w aptece na dole?
Tak. Tutaj pewnie te te maj.
Potem usyszaam gos kobiety.
Czy mam wzi t teczk?
Uznaam, e zaraz bd wychodzi. Zapukaam, kto zawoa, ebym
wesza. Zwrciy si ku mnie

dwie pary oczu.

Przepraszam powiedzia lekarz, podnoszc si z krzesa. Mylaem,
e to rehabilitant.
Jestem... opiekunk Willa odrzekam, zatrzymujc si w progu. Will
siedzia pochylony na
krzele, a Nathan naciga mu koszul. Przepraszam, mylaam, e ju po
wszystkim.
Dasz nam jeszcze chwil, Louisa? odezwa si Will nieco ostro.
Mamroczc przeprosiny, wycofaam si, czujc, jak ponie mi twarz.
To nie widok odsonitego ciaa Willa, szczupego i penego blizn, tak mn
wstrzsn. Ani nawet
nie lekko zirytowany wzrok lekarza, taki sam, jak spojrzenie pani Traynor
spojrzenie, ktre
uwiadamiao mi, e jestem wci t sam niezdarn kretynk, chocia
pracuj za wysz stawk ni
kiedy.
Nie, to byy jaskrawoczer wone krechy przecinajce nadgarstki Willa,
dugie, poszarpane blizny,
ktrych nie dao si ukry, cho Nathan bardzo szybko obciga rkawy
jego koszuli.

6
nieg spad tak nagle, e gdy wychodziam z domu, niebo byo jeszcze
czyste i bkitne, ale p
godziny pniej, gdy mijaam zamek, wyglda jak tort pod warstw
grubego biaego lukru.
Przebrnam przez podjazd, czujc, jak drtwiej mi palce u stp, i
dygoczc w za cienkim
paszczyku ze sztucznego jedwabiu. Ze stalowoszarej nieskoczonoci
sypa si wir wielkich biaych
patkw, niemal przesaniajc Granta House, tumic dwiki, tak e cay
wiat wydawa si dziaa
jakby w nienaturalnie zwolnionym tempie. Za schludnie przystrzyonym
ywopotem samochody
jechay z niezwyk ostronoci, przechodnie lizgali si na chodniku,
nieg skrzypia im pod
stopami. Nacignam szalik na nos, aujc, e nie woyam czego
bardziej odpowiedniego ni
baletki i aksamitna minisukienka.

Ku memu zaskoczeniu drzwi otworzy mi nie Nathan, ale ojciec Willa.

Ley w ku powiedzia, zerkajc na mnie z ganku. Nie czuje si
dobrze. Zastanawiaem
si, czy nie wezwa lekarza.
A gdzie Nathan?
Ma dzi wolne. Akurat dzi. Cholerna pielgniarka z agencji przysza i
wysza rwno po szeciu
sekundach. Jeli dalej bdzie tak pada, nie wiem, co dalej zrobimy.
Wzruszy ramionami, tak
jakby nic nie mona byo na to poradzi, po czym znikn w korytarzu,
najwyraniej z ulg, e zrzuci
z siebie odpowiedzialno. Wiesz, czego mu trzeba, prawda? zawoa
jeszcze przez rami.
Zdjam paszcz i buty, a poniewa wiedziaam, e pani Traynor jest w
sdzie (zaznaczaa swoje
dyury w kalendarzu w kuchni Willa), pooyam na kaloryferze mokre
skarpetki. W koszu z upran
bielizn bya para czystych skarpetek Willa, wic je woyam. Wyglday
miesznie, bo byy sporo
na mnie za due, ale cudownie byo wreszcie mie ciepe, suche stopy. Will
nie odpowiedzia, kiedy
si odezwaam pod drzwiami, jednak po chwili zrobiam mu co do picia,
zapukaam cicho
i zajrzaam do pokoju. W pmroku dostrzegam jego sylwetk pod kocem.
Spa gboko.
Cofnam si, zamknam za sob drzwi i zajam si tym, co miaam do
zrobienia rano.
Dom wysprztany na bysk sprawia mojej mamie niemal fizyczn
przyjemno. Ja od miesica
codziennie odkurzaam tutaj i pucowaam, ale nadal nie mogam poj, co
j w tym krci.
Przypuszczaam, e w moim yciu chyba nigdy nie nastpi taka chwila,
kiedy nie bd wolaa, eby
robi to za mnie kto inny.
Ale takiego dnia jak ten, kiedy Will lea w ku, a wiat na zewntrz
zastyg w bezruchu,
dostrzegaam pewn medytacyjn przyjemno w sprztaniu przybudwki.
Odkurzajc i wycierajc,
przenosiam ze sob radio z pokoju do pokoju, nastawione na tyle cicho,
eby nie obudzi Willa. Co

jaki czas zagldaam do niego, eby zobaczy, czy oddycha, ale gdy
zrobia si pierwsza, a on wci
si nie budzi, zaczam si niepokoi.
Poszam z koszykiem po drewno do kominka i zobaczyam przy okazji, e
napadao ju kilkanacie
centymetrw niegu. Przygotowaam napj dla Willa, po czym zapukaam.
A potem jeszcze raz,
gono.
Tak? gos mia zachrypnity, tak jakbym go obudzia.
To ja. Nie odpowiada, wic dodaam: Louisa. Czy mog wej?
Raczej nie tacz akurat taca brzucha.
Weszam. W pokoju byo ciemno, zasony byy zacignite. Czekaam, a
oczy przyzwyczaj mi
si do pmroku. Will lea na boku, z jedn rk zgit z przodu, tak jakby
chcia si podnie, tak
samo jak wczeniej, kiedy zagldaam. Czasem atwo byo zapomnie, e
nie jest w stanie sam si
odwrci. Wosy sterczay mu z jednej strony, a koc by schludnie owinity
wok niego. Pokj
wypenia ciepy zapach mskiego potu nie nieprzyjemny, ale troch
dziwny w miejscu pracy.
Co mog zrobi? Chcesz swj napj?
Musz zmieni pozycj.
Postawiam kubek na komodzie i podeszam do ka.
Co... co mam zrobi?
Przekn ostronie lin, jakby go to bolao.
Podnie mnie i obr, a potem unie wezgowie ka. Tutaj... Skin
gow, ebym podesza
bliej. W mi rce pod pachy, zap si za rce za moimi plecami i
pocignij. Usid na ku,
w ten sposb nie nadwerysz sobie krgosupa.
Hm, byo to troch dziwne. Objam go, czujc jego zapach, ciepo jego
skry. Ju bliej niego nie
mogabym by, chyba e zaczabym go skuba zbami za ucho. Na t
myl ogarna mnie lekka
gupawka i musiaam si mocno stara, eby si opanowa.
Co?
Nic. Nabraam powietrza, zapaam si za rce i poprawiam pozycj,
dopki nie poczuam, e

mocno go trzymam. By jaki szerszy i ciszy, ni si spodziewaam. A

potem, na trzy, pocignam
do siebie.
O rany ! zawoa w moje rami.
Co takiego? Niemal go puciam.
Masz rce zimne jak ld.
Tak. Gdyby raczy wsta z ka, zobaczyby, e na dworze pada nieg.
Zaartowaam, ale teraz zdaam sobie spraw, e jego skra pod koszulk
jest gorca
intensywne ciepo promieniujce jakby z gbi ciaa. Jkn lekko, gdy
ukadaam go na poduszce,
wic staraam si, eby moje ruchy byy tak powolne i agodne, jak tylko
si da. Wskaza mi pilota
do wezgowia.
Podnie, ale nie za wysoko mrukn. Troch krci mi si w gowie.
Ignorujc jego sabe protesty, zapaliam lampk przy ku, eby przyjrze
si jego twarzy.
Will, dobrze si czujesz? musiaam zapyta dwa razy, zanim mi
odpowiedzia.
Nie najlepiej.
Chcesz rodki przeciwblowe?
Tak... Te silne.
A moe paracetamol?
Z westchnieniem opad na chodn poduszk.
Podaam mu kubek, patrzc, jak przeyka.
Dzikuj powiedzia, a ja poczuam si nieswojo.
On nigdy mi za nic nie dzikowa.
Przymkn oczy, a ja przez chwil staam w progu i patrzyam na niego.
Jego pier opadaa
i podnosia si pod koszulk, usta mia lekko uchylone. Oddycha pytko i
chyba z nieco wikszym
trudem. Ale nigdy wczeniej nie widziaam go lecego i nie byam pewna,
czy to nie ma czego
wsplnego z naciskiem ciaa, kiedy ley.
Id ju mrukn.
Poszam wic.
Przeczytaam czasopismo, podnoszc wzrok, tylko eby spojrze na nieg ,
ktry opada na dom coraz
grubsz warstw i pitrzy si na parapetach sypkimi wydmami. Mama o
wp do pierwszej

przysaa mi esemesa z wiadomoci, e tata nie moe wyjecha na ulic.

Zanim wyjdziesz do
domu, zadzwo do nas nakazaa. Nie byam pewna, co ma zamiar
zrobi przysa po mnie tat
z sankami i bernardynem?
Suchaam w radiu lokalnych wiadomoci o korkach na autostradach,
zatrzymanych pocigach
i tymczasowym zamkniciu szk z powodu nieoczekiwanej nieycy.
Potem znw poszam do pokoju
Willa, eby na niego spojrze. Nie podoba mi si kolor jego twarzy. By
blady, z janiejszymi
miejscami na policzkach.
Will? zapytaam cicho. Nie poruszy si.
Will?
Zacza mnie ogarnia panika. Jeszcze dwa razy gono powtrzyam jego
imi. Nie zareagowa.
Wreszcie pochyliam si nad nim. Twarz mia nieruchom, nie widziaam,
czy porusza mu si klatka
piersiowa. Oddech. Powinnam wyczuwa jego oddech. Przysunam twarz
do jego ust, prbujc
wyczu, czy oddycha. Nie udao mi si, wic wycignam rk i
dotknam lekko jego policzka.
Drgn i znienacka otworzy oczy, kilka centymetrw od moich.
Przepraszam powiedziaam, odskakujc.
Zamruga, rozgldajc si po pokoju, tak jakby wraca gdzie z daleka.
To ja, Lou odezwaam si, bo nie byam pewna, czy mnie poznaje.
By jakby lekko zirytowany.
Wiem.
Chcesz zupy?
Nie, dzikuj. Przymkn oczy.
Jeszcze co przeciwblowego?
Policzki lekko byszczay mu od potu. Wycignam rk, koc by dziwnie
gorcy i wilgotny.
Zaczam si niepokoi.
Czy powinnam co zrobi? To znaczy, jeli Nathanowi nie uda si
dojecha?
Nie... wszystko w porzdku powiedzia i znw zamkn oczy.
Przejrzaam teczk, prbujc stwierdzi, czy o czym zapomniaam.
Otworzyam szafk z lekami,

spojrzaam na pudeka gumowych rkawiczek i opatrunkw i zdaam sobie

spraw, e nie mam
pojcia, co z tym zrobi. Zadzwoniam interkomem, eby porozmawia z
ojcem Willa, ale dwik
ucich w pustym domu. Syszaam, jak dzwoni za drzwiami przybudwki.
Ju miaam dzwoni do pani Traynor, kiedy otworzyy si drzwi od tyu i
wszed Nathan,
opatulony tak, e zza wenianego szalika i czapki prawie nie byo mu
wida gowy. Razem z nim do
wntrza wpad powiew zimnego powietrza i tuman niegu.
Cze przywita si, strzsajc nieg z butw i z haasem zamykajc za
sob drzwi.
Wraz z jego przyjciem dom jakby obudzi si ze snu.
Dziki Bogu, e tu jeste ucieszyam si. On chyba jest chory. Spa
przez cae rano i prawie
nic nie pi. Nie wiedziaam, co robi.
Nathan zdj i otrzepa paszcz.
Musiaem i pieszo ca drog. Autobusy nie jed.
Poszed zobaczy, co z Willem, a ja poszam zrobi mu herbat.
Wrci, zanim woda zdya si zagotowa.
Jest rozpalony stwierdzi. Jak dugo jest w takim stanie?
Cae rano. Wydawao mi si, e ma gorczk, ale on powiedzia, e po
prostu chce spa.
Jezu. Cae rano? Nie wiesz, e jego organizm nie jest w stanie regulowa
wasnej temperatury?
Rzuci si do szafki z lekami. Antybiotyki. Te silne. Wzi jeden
soiczek, wrzuci piguki do
modzierza i zacz gorczkowo uciera.
Staam mu za plecami.
Daam mu paracetamol.
Rwnie dobrze mogaby da mu landrynk.
Nie wiedziaam. Nikt mi nie powiedzia. Staraam si, eby by owinity
kocem.
Wszystko jest w cholernej teczce. Will nie poci si jak zdrowy czowiek.
Waciwie nie poci
si wcale od miejsca uszkodzenia w d. To znaczy, e jeli cho odrobin
si przezibi, jego
regulator temperatury wariuje. Id i znajd wiatrak. Postawimy go obok
ka, dopki gorczka mu

nie spadnie. I mokry rcznik, eby pooy mu na karku. Nie da si zabra

go do lekarza, zanim nie
przestanie pada. Cholerna pielgniarka. Powinna bya zauway to rano.
Jeszcze nigdy nie widziaam, eby by taki zy. Ju waciwie nie mwi do
mnie.
Pobiegam po wiatrak.
Dopiero po prawie czterdziestu minutach temperatura Willa wrcia do
wzgldnie normalnego
poziomu. Czekajc, a bardzo silny lek przeciwgorczkowy zacznie
dziaa, pooyam mu rcznik na
czole i drugi wok szyi, jak poleci mi Nathan. Rozebralimy go,
okrywajc tylko cienkim
bawenianym przecieradem, i ustawilimy wiatrak tak, eby dmucha na
niego. Teraz, kiedy jego
ramion nie zasaniay ju rkawy, blizny na nadgarstkach byy wyranie
widoczne. Udawalimy, e
ich nie widzimy.
Will znosi te wszystkie zabiegi w niemal zupenym milczeniu, na pytania
Nathana odpowiada
tylko tak i nie, czasem tak niewyranie, e nie byam pewna, co
powiedzia. Teraz, widzc go
przy wietle, zdaam sobie spraw, e wyglda na naprawd powanie
chorego, i czuam si
okropnie, e nie zauwayam tego wczeniej. Przepraszaam w kko, a w
kocu Nathan kaza mi
przesta, bo go wkurzam.
No dobra powiedzia. Teraz patrz, co robi. By moe bdziesz
musiaa pniej zrobi to
sama.
Nie byo miejsca na protesty. Ale trudno byo nie czu zakopotania, kiedy
Nathan zsun Willowi
spodnie od piamy, odsaniajc jasny pasek goego brzucha, po czym
ostronie zdj gaz, ktr
owinita bya maa rurka w jego podbrzuszu, oczyci j delikatnie, po
czym znw naoy opatrunek.
Pokaza mi, jak zmienia worek przy ku, wyjani, dlaczego zawsze
musi by niej ni ciao Willa,
a ja byam zaskoczona wasn rzeczowoci, kiedy wynosiam z pokoju
torebk ciepego pynu.

Cieszyam si, e Will na mnie nie patrzy nie dlatego, e pewnie rzuciby
jak kliw uwag, ale
dlatego, e czuam, e mj udzia w tych bardzo osobistych zabiegach dla
niego take na pewno jest
krpujcy.
No i ju powiedzia Nathan. Wreszcie, godzin pniej, Will lea,
drzemic, na wieej
bawenianej pocieli i wyglda jeli nie na zdrowego, to przynajmniej nie
na przeraajco chorego.
Niech teraz pi. Ale obud go po kilku godzinach i postaraj si, eby
wypi co najmniej p
kubka. I o pitej jeszcze raz podaj mu leki przeciwgorczkowe, okej?
Temperatura pewnie mu
wzronie godzin wczeniej, ale nie mona da mu nic wicej przed pit.
Zapisaam wszystko w notesiku. Baam si, e znw co pomyl.
Wieczorem bdziesz musiaa jeszcze raz zrobi to, co przed chwil. Dasz
sobie rad? Nathan
opatuli si niczym Eskimos, eby znw wyj w zamie. Przeczytaj to,
co masz w teczce. I nie
panikuj. Jakby co, dzwo. Wszystko ci wytumacz przez telefon. Jeli
naprawd bdzie trzeba, to
znw przyjd.
Kiedy Nathan wyszed, zostaam w pokoju Willa. Za bardzo si baam
zostawia go samego. W kcie
sta stary skrzany fotel z lampk do czytania, by moe pozostao z jego
poprzedniego ycia, wic
zwinam si na nim ze zbiorem opowiada, ktry wycignam z
biblioteczki.
W tym pokoju byo dziwnie spokojnie. Przez szczelin w zasonach
widziaam wiat na zewntrz,
spowity w biel, nieruchomy i pikny. W rodku byo ciepo i cicho, czasem
tylko co stukno albo
zasyczao w kaloryferach. Czytaam, co jaki czas zerkajc na picego
spokojnie Willa, i zdaam
sobie spraw, e nigdy wczeniej w moim yciu nie byo takiego
momentu, ebym siedziaa
spokojnie, w milczeniu, bezczynnie. Trudno przywykn do ciszy w domu
takim jak mj, gdzie
nieustannie wy odkurzacz, rycza telewizor, kto na kogo wrzeszcza. W
rzadkich chwilach, kiedy

telewizor by wyczony, tato wyciga stare pyty Elvisa i odtwarza je na

peen regulator.
Kawiarnia to take stay g war i brzk.
Tutaj wreszcie mogam zebra wasne myli. Niemal syszaam bicie
swojego serca. Ze
zdziwieniem zdaam sobie spraw, e cakiem mi si to podoba.
O pitej zadwicza sygna esemesa. Will poruszy si, a ja zerwaam si z
fotela, eby dopa
telefonu, zanim go obudzi.
Pocigi nie jed. Czy mogaby zosta na noc? Nathan nie moe. Camilla Traynor.

Odpisaam bez zastanowienia:

Nie ma problemu.

Zadzwoniam do rodzicw i powiedziaam im, e zostan na noc w Granta

House. W gosie mamy
syszaam wyran ulg. Kiedy powiedziaam jej, e zapac mi za to, e
bd tam spa, strasznie si
ucieszya.
Syszae, Bernardzie? powiedziaa, na wp zasaniajc rk telefon.
Teraz pac jej za
spanie.
Syszaam, jak mj ojciec woa:
Chwaa niebiosom. Wreszcie ma swoj wynion prac.
Wysaam esemesa do Patricka, piszc, e poprosili mnie, ebym zostaa na
noc, i e zadzwoni
pniej. Odpowiedzia mi niemal natychmiast.
Dzi wieczorem id pobiega na nartach. Dobry trening przed norwegiem! Causy, P.

Zastanawiaam si, jak kto moe si tak podnieca perspektyw biegania

w temperaturze poniej
zera w koszulce i cienkich spodniach.
Will spa. Zrobiam sobie co do jedzenia i odmroziam zup, na wypadek
gdyby pniej chcia
co zje. Przyniosam wicej drewna do kominka, bo moe, jeli poczuje
si lepiej, bdzie chcia
przenie si do salonu. Przeczytaam kolejne opowiadanie i zaczam si
zastanawia, kiedy
ostatnio kupiam sobie jak ksik. Kiedy byam maa, uwielbiaam
czyta, ale nie pamitam,
ebym od tamtej pory czytaa co poza czasopismami. To Treena bya
molem ksikowym.
Wybierajc sobie jak ksik, ktra mi si spodobaa, czuabym si
niemal, jakbym wchodzia na

jej teren. Pomylaam o tym, e niedugo wyjedzie z Thomasem na

uczelni, i wci nie wiedziaam,
czy czuj z tego powodu rado, czy smutek, czy te co skomplikowanego
pomidzy.
Nathan zadzwoni o sidmej. Chyba si ucieszy, e zostaj na noc.
Nie mog zapa pana Traynora. Dzwoniam nawet na stacjonarny, ale od
razu wcza si
sekretarka.
Tak. No c. Pewnie go nie ma.
Nie ma?
Poczuam nagy dreszcz na myl, e przez ca noc w domu bd tylko ja i
Will. Baam si, e
znw co bardzo wanego pjdzie nie tak, e nara ycie Willa.
Czy mam zadzwoni do pani Traynor?
Nathan milcza przez chwil.
Nie. Lepiej nie.
Ale...
Suchaj, Lou, on czsto... czsto gdzie idzie, kiedy pani T. zostaje na noc
w miecie.
Dopiero po duszej chwili dotaro do mnie, co powiedzia.
Och.
Dobrze, e moesz zosta. Jeli jeste pewna, e Will ma si lepiej, to ja
bd rano,
najwczeniej jak si da.
S zwyczajne godziny i s godziny uomne, kiedy czas zatrzymuje si i
potyka, kiedy ycie
prawdziwe ycie wydaje si toczy gdzie dalej. Przez jaki czas
ogldaam telewizj, potem
zjadam kolacj, posprztaam w kuchni, w milczeniu krztajc si po
przybudwce. Wreszcie
wrciam do pokoju Willa.
Poruszy si, kiedy zamknam drzwi, na wp unis gow.
Ktra godzina, Clark? jego gos lekko tumia poduszka.
Kwadrans po smej.
Opuci gow i przetrawi t informacj.
Mog prosi o co do picia?
W jego gosie nie byo teraz adnej kliwoci. Troch tak, jakby przez t
chorob wreszcie
poczu si bezbronny. Daam mu pi i wczyam lampk przy wezgowiu.
Usiadam na skraju ka

i dotknam jego czoa, tak jak robia moja mama, kiedy byam maa.
Nadal by troch ciepy, ale nie
tak jak wczeniej.
Masz chodne rce.
Ju wczeniej na to narzekae.
Tak? By szczerze zdziwiony.
Chcesz zupy?
Nie.
Wygodnie ci?
Nigdy nie wiedziaam, jak bardzo doskwieraj mu rne rzeczy, ale
przypuszczaam, e bardziej,
ni si przyznaje.
Chtnie obrcibym si na drugi bok. Po prostu mnie przetocz. Nie
musz siada.
Wlazam na ko i obrciam go tak delikatnie, jak umiaam. Nie
promieniowa ju zowrbnym
gorcem, tylko zwykym ciepem ciaa przykrytego kodr.
Mog zrobi co jeszcze?
Nie powinna i do domu?
Nie, zostan na noc odparam.
Na zewntrz byo ju zupenie ciemno. Wci pada nieg. Tam, gdzie
padao na niego wiato
z okna, skpany by w bladozotym, melancholijnym blasku. Siedzielimy
w spokojnym milczeniu,
patrzc na hipnotyzujce opadanie patkw.
Mog ci o co zapyta? powiedziaam wreszcie. Widziaam jego
donie na pocieli. To takie
dziwne, e wyglday tak zwyczajnie, jakby wci byy silne, a jednak
byy bezuyteczne.
Tak sdziem, e zechcesz o co zapyta.
Jak to si stao? Wci zastanawiaam si nad ladami na jego
nadgarstkach. Ale nie mogam
zapyta o to wprost.
Otworzy jedno oko.
Dlaczego jestem w takim stanie?
Kiedy skinam gow, znw zamkn oczy.
Wypadek z motocyklem. Ale to nie ja prowadziem. Ja byem tylko
niewinnym przechodniem.
Mylaam, e to si stao przy jedzie na nartach albo skokach na bungee,
albo czym takim.

 Wszyscy tak myl. Taki may dowcip Pana Boga. Przechodziem przez
ulic niedaleko domu.
Nie tutaj doda. Mieszkaem w Londynie.
Popatrzyam na ksiki na pkach. Wrd powieci, zaczytanych tomw
w mikkich okadkach,
byy ksiki biznesowe: prawo korporacyjne, przejcie firmy, katalogi
nazw, ktrych nie
rozpoznawaam.
I nie moge dalej pracowa tam gdzie wczeniej?
Nie. Koniec z mieszkaniem, wakacjami, yciem... Poznaa przecie
moj by dziewczyn
gos mu si zaama, nie mg ukry goryczy. Ale chyba powinienem by
wdziczny, bo przez
pewien czas nie wiadomo byo, czy w ogle przeyj.
Pewnie tego nie znosisz? To znaczy mieszkania tutaj?
Tak.
A nie daoby si zrobi tak, eby znw mieszka w Londynie?
W takim stanie nie.
Ale moe ci si polepszy. Nathan mwi, e medycyna robi due postpy,
jeli chodzi o tego
rodzaju urazy.
Will znw zamkn oczy.
Czekaam chwil, a potem poprawiam mu poduszk pod gow i kodr
wok niego.
Przepraszam powiedziaam, kiedy usiadam z powrotem jeli zadaj
za duo pyta. Chcesz,
ebym sobie posza?
Nie. Zosta troch. Porozmawiaj ze mn. Przekn lin. Otworzy
oczy i spojrza na mnie.
Wyglda, jakby by nieskoczenie zmczony. Powiedz mi co dobrego.
Zawahaam si chwil, po czym oparam si znw o poduszki obok niego.
Siedzielimy w prawie
zupenej ciemnoci, patrzc, jak patki niegu lni przez chwil w wietle,
po czym znikaj
w czarnej nocy.
Wiesz... Zwykle mwiam tak do mojego taty odezwaam si wreszcie.
Ale jeli ci powiem,
co mi na to odpowiada, pomylisz, e jestem szurnita.
Bardziej ni ja?

 Kiedy przyni mi si koszmar albo byam smutna, albo baam si

czego, piewa mi...
zaczam si mia. Nie dam rady.
No mw.
piewa mi Pie o Molahonkey.
Co takiego?
Pie o Molahonkey. Kiedy mylaam, e wszyscy to znaj.
Wierz mi, Clark mrukn. Sysz o tym pierwszy raz w yciu.
Nabraam powietrza, zamknam oczy i zaczam piewa.
Do Molalalahonkey, gdziem si urodzi, lala lala
W jednej chwilili bym wrci, lala lala
Na bandololo licznym tam bym gra, lala lala
Ale milili si zepsuolo, lala lala
Chryste panie.
Znw nabraam powietrza.
Oddalalalaem je do napralalalawy, lala lala
Do majstralala co mia duo wpralawy, lala lala
Rzek milili, e struny zalala krtkiela s, lala lala
I e to koniec zalalabalalalalawy, lala lala.
Will milcza przez chwil.
Jeste szurnita. Caa twoja rodzina jest szurnita.
Ale to dziaao.
A piewasz po prostu koszmarnie. Mam nadziej, e twj tato piewa
troch lepiej.
Rozumiem, e chcesz przez to powiedzie: Panno Clark, dzikuj, e
prbowaa mnie pani
zabawi.
Myl, e ma to mniej wicej tyle samo sensu, ile wikszo
psychoterapii, jakie mi
zaaplikowano. Okej, Clark powiedzia. Powiedz mi co jeszcze. Co,
co nie ma zwizku ze
piewaniem.
Zastanowiam si przez chwil.
Yyy... no dobrze. Ktrego dnia przygldae si moim butom.
Trudno oderwa od nich wzrok.
Zdaniem mojej mamy mj szczeglny gust, jeli chodzi o buty, dao si
zauway, ju kiedy
miaam trzy latka. Kupia mi wtedy jasnoturkusowe kaloszki z brokatem
wtedy dzieci rzadko nosiy

co takiego, zwykle miao si zielone albo czerwone, jeli kto mia

szczcie. Mwia mi, e odkd
przyniosa je do domu, w ogle nie chciaam ich zdj. Szam w nich do
ka, do wanny, przez cae
lato chodziam w nich do przedszkola. Te byszczce kalosze i rajstopkipszczki to by mj
ulubiony strj.
Rajstopki-pszczki?
W czarno-te paski.
Wstrzsajce.
To niemia uwaga.
To prawda. Ale to brzmi ohydnie.
Moe dla ciebie to ohydne, ale, cho moe ci to zdziwi, Willu
Traynorze, nie wszystkie
dziewczyny ubieraj si tylko po to, eby si podoba facetom.
Bzdura.
Nie, wcale nie bzdura.
Wszystko, co robi kobiety, robi ze wzgldu na facetw. Wszystko, co
robi ludzie, robi ze
wzgldu na seks. Nie czytaa Czerwonej Krlowej?
Nie mam pojcia, o czym mwisz. Ale mog ci zapewni, e nie siedz
na twoim ku,
piewajc Pie o Molahonkey, bo chc si z tob przespa. A kiedy
miaam trzy latka, po prostu
strasznie lubiam rajstopki w paski.
Zdaam sobie spraw, e z kad uwag Willa spywa ze mnie napicie
caego dnia. Ju nie byam
jedyn osob odpowiedzialn za biednego paralityka. Byam po prostu
Lou, ktra siedzi obok
szczeglnie sarkastycznego faceta i z nim gawdzi.
No to co si stao z twoimi fantastycznymi brokatowymi kaloszkami?
Mama musiaa je wyrzuci. Dostaam okropnej grzybicy.
Cudownie.
I wyrzucia te te rajstopki.
Dlaczego?
Do dzisiaj nie wiem. Ale to zamao mi serce. Nigdy wicej nie
znalazam ju rajstop, ktre tak
bardzo by mi si podobay. Chyba ju takich nie robi. A w kadym razie
nie na dorose kobiety.
Dziwne.

 Och, kpij sobie. A ty nigdy nie uwielbiae czego nad ycie?

Ledwo go teraz widziaam, w pokoju byo niemal zupenie ciemno.
Mogam zapali wiato, ale
co mnie powstrzymao. Gdy tylko dotaro do mnie, co powiedziaam,
poaowaam swoich sw.
Tak odpar cicho. Tak, i to bardzo.
Rozmawialimy jeszcze troch, po czym Will znw zasn. Leaam obok
niego, patrzc, jak
oddycha, i zastanawiaam si, co by powiedzia, gdyby si obudzi i
zobaczy, e na niego patrz, na
jego za dugie wosy, zmczone oczy i wte zacztki brody. Ale nie
mogam si ruszy. Godziny
stay si nierzeczywiste, jakbymy tkwili na jakiej wyspie poza czasem.
Byam jedyn poza nim
osob w domu i wci si baam go zostawi.
Niedugo po jedenastej zobaczyam, e znw zaczyna si poci, a oddech
ma pytszy, wic
obudziam go i skoniam, eby wzi leki przeciwgorczkowe. Nie mia
siy mwi, wymamrota
tylko podzikowania. Zmieniam mu poszewki, a kiedy znw zasn,
pooyam si tu obok niego
i po duszej chwili te zasnam.
Obudziam si na dwik swojego imienia. Byam w klasie, zasnam w
awce, a nauczycielka
stukaa w tablic, wci na nowo powtarzajc moje imi. Wiedziaam, e
powinnam sucha
uwanie, e nauczycielka uzna t drzemk za akt nieposuszestwa, ale nie
mogam podnie gowy.
Louisa.
Mmmm.
Louisa.
awka bya strasznie mikka. Otworzyam oczy. Kto mwi nad moj
gow, szeptem, ale bardzo
dobitnie. Louisa.
Leaam w ku. Zamrugaam, eby skupi wzrok, a gdy podniosam
gow, zobaczyam tu obok
siebie Camill Traynor. Miaa na sobie gruby weniany paszcz, a na
ramieniu torebk.
Louisa.

Natychmiast usiadam. Obok mnie Will spa przykryty, z lekko otwartymi

ustami i okciem zgitym
pod ktem prostym. Przez okno wpadao wiato jasnego, zimnego
poranka.
Eee...
Co ty tu robisz?
Czuam si, jakby mnie przyapano na czym strasznym. Potaram twarz,
prbujc pozbiera myli.
Dlaczego tu jestem? Co mam jej powiedzie?
Co robisz w ku Willa?
Will... zaczam cicho. Will nie czu si dobrze... pomylaam wic,
e powinnam by przy
nim...
Co to znaczy: nie czu si dobrze? Wyjdmy na korytarz. Dugimi
krokami wysza z pokoju,
najwyraniej oczekujc, e pjd za ni.
Poszam wic, wygadzajc na sobie ubranie. Miaam straszne przeczucie,
e makija rozmaza mi
si po caej twarzy.
Zamkna za nami drzwi pokoju Willa.
Staam przed ni, wygadzajc wosy i zbierajc myli.
Will mia gorczk. Nathan mu j obniy, kiedy przyszed, ale nie
wiedziaam, jak to jest
z regulacj temperatury u Willa, wic wolaam go pilnowa... Nathan
powiedzia, e mam mie na
niego oko... mj gos brzmia tpo i gupio. Nie byam pewna, czy
wypowiadam spjne zdania.
Dlaczego do mnie nie zadzwonia? Jeli by chory, powinna bya
natychmiast do mnie
zadzwoni. Albo do pana Traynora.
Czuam si tak, jakby nagle w mzgu zetkny mi si kabelki.
Pan Traynor. O Boe. Zerknam na zegarek. Bya za pitnacie sma.
Nie chciaam... Wydawao mi si, e Nathan...
Suchaj, Louisa. To naprawd nic skomplikowanego. Jeli Will by tak
chory, e spaa w jego
pokoju, to z pewnoci powinna bya mnie o tym zawiadomi.
Tak.
Mrugaam, patrzc w podog.
Nie rozumiem, dlaczego nie zadzwonia. Prbowaa dzwoni do pana
Traynora?

Nathan mwi, eby nic nie mwi.

Ja...
W tej chwili drzwi do przybudwki otworzyy si i stan w nich pan
Traynor z gazet pod pach.
Wrcia! powiedzia do ony, otrzepujc nieg z paszcza. Wanie
przedarem si przez
niegi, eby kupi gazet i mleko. Na ulicach jest bardzo niebezpiecznie.
Musiaem i a do
Hansford Corner, eby unikn lizgawek.
Popatrzya na niego, a ja zastanawiaam si, czy zauwaya, e jej m ma
na sobie t sam
koszul i sweter co wczoraj.
Wiedziae, e Will by w nocy chory?
Popatrzy na mnie. Wbiam wzrok w podog. Chyba jeszcze nigdy nie
czuam si tak nieswojo.
Louisa, prbowaa do mnie dzwoni? Przepraszam, nic nie syszaem.
Chyba interkom nawala.
Ostatnio kilka razy go nie syszaem. Poza tym sam nie czuem si
najlepiej wieczorem. Spaem jak
zabity.
Wci miaam na sobie skarpetki Willa. Patrzyam na nie, zastanawiajc
si, czy za to pani
Traynor te zmyje mi gow.
Ale ona jakby ju odbiega gdzie mylami.
Strasznie dugo jechaam do domu. Chyba... Nie bd wam
przeszkadza. Ale jeli co
podobnego si powtrzy, masz natychmiast do mnie dzwoni. Rozumiesz?
Nie chciaam patrze na pana Traynora.
Tak powiedziaam i poszam do kuchni.

7
Wiosna przysza w cigu jednej nocy, tak jakby zima, niczym niemile
widziany go, znienacka
gniewnie narzucia paszcz i znikna bez poegnania. Wszystko si
zazielenio, ulice stay skpane
w akwarelowym wietle, nagle zrobio si cieplej. W powietrzu czuo si
zapowied czego
kwitncego i miego, stale sycha byo wiergot ptakw.

W ogle tego wszystkiego nie zauwayam. Zeszego wieczoru zostaam

na noc u Patricka.
Z powodu jego intensywniejszych ni zwykle treningw widzielimy si
po raz pierwszy od niemal
tygodnia, ale najpierw spdzi ponad p godziny w wannie, do ktrej
wsypa p paczki soli do
kpieli, a potem okazao si, e jest tak wyczerpany, e ledwo jest w stanie
ze mn rozmawia.
Zaczam gaska go po plecach, jak rzadko prbujc go skusi, ale
wymamrota, e naprawd jest za
bardzo zmczony, i machn rk, jakby odgania much. Cztery godziny
pniej wci leaam
bezsennie, gapic si w jego sufit.
Poznalimy si z Patrickiem, kiedy pracowaam w pier wszym z moich
zaledwie dwch
dotychczasowych miejsc pracy, to znaczy byam staystk w The Cutting
Edge, jedynym damskomskim
salonie fryzjerskim w Hailsbury. Wszed akurat wtedy, kiedy Samantha
bya zajta,
i poprosi o strzyenie numer cztery. Zrobiam mu co, co okreli pniej
nie tylko jako najgorsz
fryzur, jak mia w yciu, ale najgorsz fryzur w historii ludzkoci. Trzy
miesice pniej, kiedy
dotaro do mnie, e zamiowanie do bawienia si wasnymi wosami nie
oznacza, e jestem
stworzona, eby strzyc cudze, odeszam stamtd i dostaam prac u Franka.
Kiedy zaczlimy si spotyka, Patrick pracowa w handlu, a do jego
ulubionych rzeczy naleao:
piwo, batoniki ze stacji benzynowej, gadanie o sporcie oraz seks (tu wola
dziaa ni gada),
w takiej wanie kolejnoci. Fajny wsplny wieczr zawieraby pewnie te
wszystkie elementy. By
raczej zwyczajny ni przystojny, a tyek mia pulchniejszy ni mj, ale
mnie si to podobao. Lubiam
jego solidno, ksztat jego ciaa, kiedy przytulaam si do niego. Jego tata
nie y i podobao mi si
to, jak odnosi si do matki: by wobec niej opiekuczy i troskliwy. A
czwrka jego rodzestwa bya
jak z serialu familijnego. Chyba naprawd lubili si nawzajem. Kiedy
poszlimy na pierwsz randk,

jaki gosik w mojej gowie powiedzia: Ten czowiek nigdy ci nie

skrzywdzi, i w cigu tych
siedmiu lat rzeczywicie nie zdarzyo si nic takiego, co pozwolioby mi w
to wtpi.
A potem zmieni si w maratoczyka.
Jego brzuch ju si nie ugina, kiedy mociam si obok niego, by twardy i
nieustpliwy jak
kredens, a on chtnie podciga koszulk i uderza si w niego rnymi
rzeczami, eby pokaza, jak
twarde ma minie. Twarz mia ogorza od nieustannego przebywania na
dworze. Uda twarde jak
stal. Mogoby to by cakiem seksowne, gdyby tylko chcia si ze mn
kocha. Ale szlimy do ka
moe ze dwa razy w miesicu, a ja nie lubiam prosi.
Im bardziej by sprawny i obsesyjnie skupiony na wasnej kondycji, tym
mniej interesowa si
mn. Pytaam go kilka razy, czy przestaam mu si podoba, ale wydawa
si cakiem pewny co do
tego: Jeste fantastyczna mwi. Tylko jestem skonany. W kadym
razie nie chc, eby schuda.
Ze wszystkich cyckw dziewczyn w klubie razem wzitych nie
poskadaoby si jednego
porzdnego. Chciaam zapyta, jak waciwie udao mu si dokona tych
zoonych oblicze, ale
poniewa waciwie by to komplement, daam spokj.
Naprawd chciaam interesowa si tym, co robi. Chodziam na imprezy
klubu triatlonistw,
prbowaam gada z dziewczynami. Ale szybko zrozumiaam, e odstaj
nie byo tam dziewczyn
takich jak ja wszyscy pozostali byli albo singlami, albo byli w zwizku z
kim o rwnie
imponujcej kondycji. Takie pary dopingoway si nawzajem na
treningach, planoway sportowe
weekendy, a w portfelach nosiy zdjcie z mety wsplnie ukoczonego
triatlonu albo z podium. To
byo co nie do opisania.
Nie rozumiem, na co narzekasz stwierdzia moja siostra, kiedy jej o
tym powiedziaam. Ja
spaam z kim tylko raz, od kiedy urodzi si Thomas.
Co? Z kim?

 Z takim gociem, ktry przyszed po wizank wyznaa. Chciaam si

upewni, e nadal
potrafi.
A potem, kiedy opada mi szczka, dodaa:
No, nie rb takiej miny. Przecie nie robilimy tego w pracy. A poza tym
to byy kwiaty na
pogrzeb. Gdyby kupowa bukiet dla ony, nie tknabym go nawet
tulipanem.
Nie chodzi o to, e byam maniaczk seksu w kocu bylimy ze sob ju
do dugo. To tylko
jaka przewrotna cz mnie zacza wtpi w moj wasn atrakcyjno.
Patrickowi nigdy nie przeszkadzao, e ubieram si pomysowo, jak to
uj. Ale jeli nie by
cakiem szczery? Jego praca i cae nowe ycie towarzyskie krciy si
wok kontroli nad ciaem
chodzio o to, by je okiezna, zredukowa, doskonali. A co jeli w
porwnaniu z tymi maymi
twardymi tyeczkami w opitych dresach mj wasny tyek nagle wyda mu
si niewystarczajco
fajny? A jeli moje krgoci, o ktrych zawsze sdziam, e s przyjemnie
pontne, teraz w jego
wymagajcych oczach wydaj si kluchowate?
Takie wanie myli brzczay mi nieprzyjemnie wok gowy, kiedy
wesza pani Traynor
i waciwie kazaa Willowi i mnie wyj na dwr.
Maj przyj panie sprztajce na wiksze wiosenne porzdki, wic
pomylaam, e moe
moglibycie tymczasem posiedzie na zewntrz. Jest bardzo adnie.
Will spojrza na mnie, niemal niezauwaalnie unoszc brwi.
Czyby to byo danie, mamo?
Pomylaam tylko, e dobrze by wam zrobio troch si przewietrzy
powiedziaa. Rampa
jest na miejscu. Louisa, moe mogaby zanie herbat na dwr?
Pomys by waciwie niegupi. Ogrd wyglda piknie, tak jakby
wystarczyo tylko kilka
cieplejszych dni, eby wszystko nagle postanowio si zazieleni. Jakby
znikd pojawiy si onkile,
ich tawe pki miay lada chwila zmieni si w kwiaty. Z brzowych
gazek wystrzeliway pczki,

byliny ostronie przeciskay si przez ciemn, wilgotn gleb. Otworzyam

drzwi i wyszlimy na
zewntrz. Will jecha po ciece z kamiennych pyt. Wskaza mi eliwn
awk, na ktrej leaa
poduszka, wic usiadam na niej i wystawilimy twarze do bladego jeszcze
soca, suchajc wrbli
sprzeczajcych si w ywopocie.
Co z tob?
O co ci chodzi?
Nic nie mwisz.
Przecie nie chciae, ebym mwia.
Ale nie a tak. To mnie przeraa.
Nic mi nie jest odparam, a potem dodaam: Chodzi o mojego
chopaka, jeli ju naprawd
chcesz wiedzie.
A mrukn. O Pana Maratoczyka.
Otworzyam oczy, eby sprawdzi, czy podmiewa si ze mnie.
Co si stao? zapyta. No powiedz wujkowi Willowi.
Nie.
Panie z firmy sprztajcej bd tu szale przez co najmniej godzin.
Musisz przez ten czas
o czym ze mn rozmawia.
Wyprostowaam si i odwrciam do niego. Wzek, ktrego uywa w
domu, mia przycisk, ktry
podnosi siedzenie tak, e mg rozmawia z ludmi, nie zadzierajc
gowy. Rzadko go uywa, bo od
tego miewa zawroty gowy, ale teraz wanie podwyszy siedzenie tak, e
patrzy na mnie z gry.
Owinam si paszczem i spojrzaam na niego spod przymknitych
powiek.
No to mw, co chciaby wiedzie.
Jak dugo jestecie razem? zapyta.
Troch ponad sze lat.
Wyranie si zdziwi.
To dugo.
Tak powiedziaam. No c.
Pochyliam si i poprawiam mu koc. To soce byo zdradliwe wicej
obiecywao, ni
naprawd grzao. Pomylaam o Patricku, ktry tego ranka wsta
punktualnie o wp do sidmej, eby

pobiega. Moe powinnam te zacz biega, bylibymy wtedy jedn z

tych par w identycznych
lycrowych ciuszkach. A moe raczej powinnam kupi sobie frymun
bielizn i poszuka w sieci
porad o seksie. Wiedziaam, e nie zrobi ani jednego, ani drugiego.
Czym on si zajmuje?
Jest osobistym trenerem.
I dlatego biega.
I dlatego biega.
Jaki jest? W trzech sowach, jeli to krpujce pytanie.
Zastanowiam si.
Optymista. Lojalny. Ma obsesj na punkcie zawartoci tkanki
tuszczowej w organizmie.
To wicej ni trzy sowa.
Reszt masz gratis. A jaka ona bya?
Kto?
Alicia. Spojrzaam na niego tak samo jak on na mnie, prosto w oczy.
Odetchn gboko
i zerkn w gr, na koron wielkiego platanu. Wosy wpaday mu do oczu,
zwalczyam pokus, eby
je odsun na bok.
Fantastyczna. Seksowna. Zadbana. Zaskakujco mao pewna siebie.
A z jakiego to powodu ona mogaby czu si niepewnie?
powiedziaam to, zanim zdyam
si powstrzyma.
Wyglda na niemal rozbawionego tym pytaniem.
Zdziwiaby si odpar. Dziewczyny takie jak Lissa jad na swoim
wygldzie tak dugo, e
przestaj wierzy, e maj cokolwiek innego. Ale jestem niesprawiedliwy.
Ona ma rk do
przedmiotw : ubra, wntrz. Umie sprawi, e co wyglda piknie.
Powstrzymaam si od uwagi, e kady gupi by to potrafi, gdyby tylko
mia portfel gboki jak
kopalnia diamentw.
Wystarczyo, e poprzestawiaa troch w pokoju, eby zacz wyglda
zupenie inaczej. Nigdy
nie mogem zrozumie, jak ona to robi. Skin w kierunku domu. To
ona urzdzia t
przybudwk, kiedy si tu wprowadziem.

Pomylaam o doskonale urzdzonym salonie i zdaam sobie spraw, e

mj podziw sta si nagle
nieco mniej jednoznaczny ni przedtem.
Jak dugo bylicie razem?
Osiem czy dziewi miesicy.
To nie tak dugo.
Jak dla mnie dugo.
Jak si poznalicie?
Na bankiecie. Do koszmarnym bankiecie. A wy?
U fryzjera. To znaczy ja byam fryzjerk, a on klientem.
Ha. Bya dla niego czym ekstra na weekend.
Konsternacja na mojej twarzy musiaa by widoczna, bo potrzsn gow i
doda cicho:
Niewane.
Z wntrza domu dochodzio guche buczenie odkurzacza. Pa
sprztajcych byo a cztery,
wszystkie w jednakowych uniformach. Zastanawiaam si, co bd robi
przez dwie godziny w maej
przybudwce.
Tsknisz za ni?
Syszaam, jak ze sob rozmawiaj. Ktra otworzya okno i co jaki czas
dolatyway nas
wybuchy miechu.
Will wydawa si przypatrywa czemu w oddali.
Kiedy tak. Odwrci si do mnie i doda rzeczowo: Ale
zastanawiaem si nad tym
i doszedem do wniosku, e ona i Rupert pasuj do siebie.
Skinam gow.
Wyprawi sobie mieszne wesele, natrzaskaj bachorw, jak to uje,
kupi dom na wsi i nie
minie pi lat, a on zacznie posuwa swoj sekretark powiedziaam.
By moe masz racj.
Ja tymczasem nabieraam rozpdu.
A ona bdzie na niego cay czas troch wkurzona, cho nie bdzie
wiedziaa dlaczego, i bdzie
po nim jedzi podczas koszmarnych proszonych kolacji, ku zaenowaniu
znajomych, ale on nie
bdzie chcia odej, bo bdzie ba si alimentw.
Will odwrci si ku mnie.

 Bd ze sob sypia raz na ptora miesica, a on bdzie uwielbia swoje

dzieci, ale nie kiwnie
przy nich palcem. A ona bdzie miaa idealn fryzur, ale za to usta
cignite w taki dziwny dzibek
zademonstrowaam chocia nigdy nie powie, o co jej chodzi, i zacznie
mie obsesj na punkcie
pilates albo kupi sobie psa, albo zacznie jedzi konno i zacznie krci ze
swoim instruktorem od
jazdy. A on, jak skoczy czterdziestk, zacznie uprawia jogging , moe
kupi sobie harleya
davidsona, ktrego ona bdzie nienawidzi, i codziennie, kiedy bdzie
szed do pracy i bdzie
sucha, jak modzi faceci opowiadaj sobie, jakie to laski wyrwali w
weekend albo gdzie
imprezowali, bdzie czu, e jakim sposobem ale sam nie wie jak
zosta zrobiony w konia.
Odwrciam si.
Will gapi si na mnie.
Przepraszam powiedziaam po chwili. Sama nie wiem, skd mi si to
wzio.
Zaczynam czu co w rodzaju wspczucia dla Pana Maratoczyka.
Och, to nie o niego chodzi dodaam. To lata pracy w kawiarni.
Czowiek widzi i syszy po
prostu wszystko. Rne typowe zachowania. Zdziwiby si, co tam si
dzieje.
Czy to dlatego nie wysza za m?
Zamrugaam.
Chyba tak.
Nie chciaam mu wyzna, e waciwie to nikt mi si nigdy nie
owiadczy.
Mogoby si wydawa, jakbymy nie robili prawie nic. Ale w
rzeczywistoci dni, ktre spdzaam
z Willem, rniy si od siebie w zalenoci od jego nastroju i, co
waniejsze, od tego, jak bardzo
go bolao. Czasem, kiedy przychodziam, ju po jego zacinitej szczce
widziaam, e nie chce
rozmawia ze mn ani z nikim innym wic staraam si znale sobie
jakie zajcie
w przybudwce i przewidywa jego potrzeby, eby nie musia mnie o nic
prosi.

Bolao go z rnych powodw. Byy oglne ble na skutek zaniku mini

by duo sabszy, mimo
caej fizjoterapii Nathana. Bola go brzuch z powodu problemw z
trawieniem, bolay go barki, bola
go pcherz na skutek infekcji ktre mimo wszelkich stara byy
najwyraniej nieuchronne.
Poniewa na samym pocztku po wypadku yka rodki przeciwblowe jak
tic-taki, mia te wrzd
odka.
Co jaki czas dostawa odleyn, poniewa zbyt dugo siedzia w jednej
pozycji. Kilka razy musia
lee w ku, eby je wyleczy, ale nienawidzi by uoony na brzuchu.
Lea tak, suchajc radia,
a oczy byskay mu od ledwo powstrzymywanego gniewu. Miewa take
ble gowy by to, jak
sdziam, skutek uboczny gniewu i frustracji. Jego umys mia tyle energii,
ktrej nie mg w aden
sposb wykorzysta. Musiaa si gdzie gromadzi.
Ale najbardziej osabiajce byo wraenie pieczenia w doniach i stopach,
nieustajce, pulsujce,
niepozwalajce mu si skupi na czymkolwiek innym. Przynosiam misk
z zimn wod i moczyam
mu stopy i donie albo owijaam je zimn flanel z nadziej, e to umierzy
dolegliwoci. Na szczce
drga mu napity misie, a czasem wydawao si, e Will cay znika, tak
jakby jedynym sposobem
na to doznanie byo uciec z wasnego ciaa. Sama si dziwiam temu, jak
przywykam do fizycznych
wymaga zwizanych z yciem Willa. Wydawao si niesprawiedliwe, e
chocia nie moe uywa
swoich koczyn ani ich nie czuje, sprawiaj mu tyle cierpienia.
Pomimo tego wszystkiego Will si nie skary. Dlatego wanie dopiero po
wielu tygodniach
w ogle zauwayam, e cierpi. Teraz umiaam ju rozszyfrowa napicie
wok oczu, milczenie, to,
jak wycofuje si w gb siebie. Prosi po prostu:
Louisa, mogaby przynie zimnej wody? Albo: Chyba ju pora na
co przeciwblowego.
Czasem bolao go tak bardzo, e z jego twarzy odpyway kolory, tak e
wygldaa jak z wosku.

To byy najgorsze dni.

Ale w inne dni znosilimy si nawzajem cakiem niele. Ju nie wydawa
si miertelnie
obraony, kiedy si do niego odzywaam, tak jak na pocztku. Dzi chyba
nic go nie bolao. Kiedy
pani Traynor wysza, eby nam powiedzie, e sprztanie potrwa jeszcze
dwadziecia minut,
zrobiam nam obojgu co do picia i przeszlimy si po ogrodzie. Will
jecha po ciece, a ja
patrzyam, jak moje satynowe baletki ciemniej w wilgotnej trawie.
Ciekawy wybr obuwia powiedzia Will.
Baletki byy szmaragdowozielone. Znalazam je w sklepie z uywan
odzie. Patrick powiedzia
mi, e wygldam w nich jak drag queen z varits dla trolli.
No wiesz, ubierasz si inaczej ni ludzie std. Waciwie to nie mog si
doczeka, w jakiej
obkanej kombinacji pojawisz si nastpnym razem.
No to jak powinnam si ubiera, eby wyglda jak tutejsza?
Skrci nieco w lewo, eby omin gazk na ciece.
W polar. Albo bardziej w stylu mojej matki, co od Jaegera albo
Whistles. Spojrza na mnie.
Skd u ciebie taki egzotyczny gust? Mieszkaa gdzie za granic?
Nie.
Naprawd? Cae ycie mieszkaa tutaj? Gdzie pracowaa?
Tylko tu na miejscu. Popatrzyam na niego, w obronnym gecie
krzyujc rce na piersi. No
i co? Co w tym takiego dziwnego?
To takie mae miasteczko. Ciasne horyzonty. I wszystko krci si wok
zamku. Zatrzyma si
na ciece, a ja spojrzaam na zamek, ktry wznosi si w oddali na
dziwnym, kopulastym wzgrzu
i wyglda jak z dziecicego rysunku.
Zawsze myl, e to jest takie miejsce, do ktrego ludzie wracaj, kiedy
si zmcz wszystkim
innym. Albo kiedy nie maj do wyobrani, eby pojecha gdzie indziej.
Dziki.
Nie ma w tym nic zego. Ale... Jezu. Niewiele si tu dzieje, prawda? Nie
ma tu za duo
pomysw, ciekawych ludzi czy moliwoci. Tutaj, jeli ktry sklep z
pamitkami zacznie

sprzedawa podkadki pod talerze z innym obrazkiem minikolejki, to ju

rewolucja.
Nie mogam powstrzyma miechu. W zeszym tygodniu w miejscowej
gazecie by artyku
dokadnie na ten temat.
Clark, masz dwadziecia sze lat. Powinna std wyjecha, podbija
wiat, rozrabia
w barach, pokazywa swoj dziwn garderob podejrzanym facetom...
Tu mi dobrze powiedziaam.
To niedobrze.
Lubisz mwi innym, co powinni robi, prawda?
Tylko wtedy, kiedy wiem, e mam racj odpar. Moesz poprawi
somk? Nie mog jej
dosign.
Przekrciam somk tak, eby atwiej mg do niej sign, i czekaam, a
si napije. Czubki jego
uszu lekko porowiay.
Skrzywi si.
Rany, jak na kogo, kto zarabia na ycie parzeniem herbaty, robisz co
okropnego.
Po prostu przywyke do lesbijskiej herbaty powiedziaam. Te
wszystkie zioowe lapsang
souchong.
Lesbijska herbata! Niemal si udawi. Zawsze to lepsze ni ta
politura do drewna. Jezu.
Mona by w tym postawi yeczk na sztorc.
Wic nawet moja herbata do niczego si nie nadaje. Usiadam przed
nim na awce. Jak to
jest, e tobie wolno ocenia cokolwiek, co powiem albo zrobi, a nikt inny
nie ma nic do
powiedzenia?
Ale prosz bardzo, Louiso Clark. Wyra swoje zdanie.
Na twj temat?
Westchn teatralnie.
A czy mam wybr?
Mgby si ostrzyc. Przez te wosy wygldasz jak jaki wczga.
Jakbym sysza moj matk.
No bo wygldasz koszmarnie. Mgby si przynajmniej ogoli. Czy ten
zarost ci nie swdzi?
Zerkn na mnie z ukosa.

 Swdzi, prawda? Wiedziaam. Okej, dzi po poudniu ci go zgol.

O nie.
Tak. Pytae mnie o zdanie. No to masz odpowied. Nie musisz nic robi.
A jeli odmwi?
By moe i tak to zrobi. Jak tak dalej pjdzie, bd musiaa
wydubywa ci z brody resztki
jedzenia. A szczerze mwic, jeli do tego dojdzie, bd zmuszona ci
pozwa za warunki szkodliwe
dla zdrowia.
Umiechn si, tak jakbym go rozbawia. Moe to zabrzmi smutno, ale
umiecha si tak rzadko,
e kiedy udao mi si go do tego skoni, z dumy a krcio mi si w
gowie.
Clark powiedzia. Zrobisz co dla mnie?
Co?
Podrap mnie w ucho, dobrze? Swdzi mnie tak, e zaraz oszalej.
A jeli to zrobi, dasz si ostrzyc? Chocia troch?
Nie przecigaj struny.
C. Nie denerwuj mnie. rednio radz sobie z noyczkami.
Znalazam yletki i piank do golenia w szafce w azience, upchnite
gdzie za paczkami wacikw
i waty, tak jakby od dawna nikt ich nie uywa. Skoniam go, eby
przyjecha do azienki, napeniam
umywalk ciep wod, poprosiam, eby odchyli troch podgwek, po
czym pooyam mu na
brodzie gorc flanel.
Co to jest? Bawisz si w golibrod? Po co ten rcznik?
Nie wiem wyznaam. Tak robi w filmach. To tak samo jak z
rcznikami i gorc wod,
kiedy kto rodzi dziecko.
Nie widziaam jego ust, ale lekko zmruy oczy, rozbawiony. Chciaam,
eby czciej miay taki
wyraz. Chciaam, eby by wesoy, eby jego twarz stracia ten udrczony,
czujny grymas. Paplaam
wic. Opowiadaam dowcipy. Zaczam nuci. Robiam wszystko, by tylko
jak najduej nie mia
znw tej ponurej miny.
Podwinam rkawy i naoyam mu na twarz piank do golenia, a do
uszu. Potem zawahaam si
z maszynk nad jego brod.

 Czy nie powinnam ci powiedzie, e do tej pory goliam tylko nogi?

Zamkn oczy i odchyli gow. Zaczam delikatnie skroba ostrzem jego
szczk, cisz
przerywa tylko plusk, gdy pukaam maszynk w umywalce penej wody.
Pracowaam w milczeniu,
przygldajc si twarzy Willa Traynora, biegncym ku kcikom ust
bruzdom, ktre wydaway si
przedwczenie gbokie jak na jego wiek. Odgarnam wosy z boku
twarzy i zobaczyam wiele
mwice lady szww, by moe po wypadku. Zobaczyam sinawe cienie,
wiadectwa niezliczonych
bezsennych nocy, zmarszczk midzy brwiami mwic o cichym
cierpieniu. Jego skra parowaa
ciepem, zapachem pianki i czym szczeglnym dla Willa, dyskretnym i
kosztownym. Spod pianki
zacza si wyania jego twarz c, nic dziwnego, e zainteresowa sob
kogo takiego jak Alicia.
Dziaaam powoli i starannie, zachcona tym, e przez chwil jest
spokojny. Bysna mi myl, e
jeli ktokolwiek dotyka teraz Willa, to w zwizku z jakimi zabiegami
medycznymi albo
terapeutycznymi, wic pozwoliam swoim palcom nieco si ociga, tak
eby mj dotyk by jak
najdalszy od beznamitnych, szybkich ruchw Nathana i lekarzy.
W tym goleniu Willa byo co dziwnie intymnego. Wydawao mi si, e
wzek bdzie barier, e
jego niepenosprawno nie pozwoli, by wkrada si midzy nas
jakakolwiek zmysowo. Ale co
dziwne, byo inaczej. Nie dao si by tak blisko kogo, czu pod palcami
jego napit skr,
oddycha tym samym powietrzem, nachyla si tu nad jego twarz i nie
poczu lekkiego zawrotu
gowy. Zanim dojechaam do jego drugiego ucha, zaczam czu si
nieswojo, jakbym przekroczya
jak niewidzialn granic.
By moe Will wyczuwa subteln zmian w moich ruchach, a moe po
prostu by bardziej
wraliwy na nastroje ludzi wok niego. Ale otworzy oczy i spojrza na
mnie.
Milcza przez chwil, po czym odezwa si z kamienn twarz:

 Prosz, nie mw, e ogolia mi brwi.

Tylko jedn odparam. Opukaam maszynk, majc nadziej, e
tymczasem moje rumiece
nieco zbledn.
Dobrze powiedziaam wreszcie. Nie masz dosy? Chyba zaraz
przyjdzie Nathan?
A co z wosami?
Naprawd chcesz, ebym ci ostrzyga?
Czemu nie.
Mylaam, e mi nie ufasz.
Wzruszy ramionami na tyle, na ile mg. To by niemal niedostrzegalny
ruch.
Jeli przestaniesz marudzi na kilka tygodni, to chyba niewielka cena.
Boe drogi, twoja mama bdzie zachwycona oznajmiam, wycierajc
grudk pianki do golenia.
C, niech nas to nie zniechca.
Ostrzygam go w salonie. Rozpaliam w kominku, wczylimy film jaki
amer ykaski thriller
i owinam mu ramiona rcznikiem. Uprzedziam Willa, e nieco wyszam
z wprawy, ale dodaam, e
i tak nie mgby wyglda gorzej ni w tej chwili.
Wielkie dziki powiedzia.
Wziam si do pracy, przesuwajc kosmyki midzy palcami i starajc si
przypomnie sobie
nieliczne podstawowe zasady, ktrych zdyam si kiedy nauczy. Will
oglda film, wydawa si
rozluniony i niemal zadowolony. Co jaki czas mwi mi co na jego
temat w czym jeszcze
wystpi aktor grajcy gwn rol, gdzie pierwszy raz widzia ten film
na co ja wydawaam
pomruki zainteresowania (jak wtedy gdy Thomas pokazuje mi swoje
zabawki), chocia ca uwag
skupiaam na tym, eby nie schrzani mu fryzury. Wreszcie najgorszy etap
miaam za sob i stanam
przed nim, eby zobaczy, jak wyglda.
No i jak? Will zatrzyma DVD.
Wyprostowaam si.
Nie jestem pewna, czy mi si podoba, e wida ci a tyle twarzy.
Czowiek czuje si nieswojo.
Troch chodno zauway, krcc gow.

 Zaczekaj powiedziaam przynios dwa lustra. Wtedy bdziesz mg

si obejrze. Ale nie
ruszaj si. Jeszcze troch mi zostao. Moe trzeba bdzie obci jakie
ucho.
Byam w sypialni, szukajc w szufladach lusterka, kiedy usyszaam, e
otwieraj si drzwi.
Szybkie kroki dwch osb, podniesiony, niespokojny gos pani Traynor.
Georgino, prosz, nie rb tego.
Drzwi do salonu otworzyy si g watownie. Zapaam lusterko i
wybiegam z pokoju. Nie
chciaam, eby znw si okazao, e nie ma mnie przy Willu. Pani Traynor
staa w wejciu do salonu,
unoszc donie do ust, najwyraniej bya wiadkiem jakiego niebywaego
spotkania.
Jeste najwikszym egoist, jakiego spotkaam! krzyczaa moda
kobieta. W gowie mi si to
nie mieci, Will! Ju wczeniej bye samolubny, a teraz jest jeszcze
gorzej.
Georgino. Pani Traynor zerkna na mnie, gdy podeszam. Prosz,
przesta.
Weszam za ni do pokoju. Przed wzkiem Willa, ktry siedzia z
rcznikiem na ramionach, majc
u stp kbki kasztanowych cinkw, staa moda kobieta. Jej dugie
ciemne wosy zwizane byy
w rozsypujcy si wze z tyu gowy. Bya opalona, ubrana w kosztowne
zniszczone spodnie
i wysokie zamszowe buty. Tak jak Alicia miaa pikne, regularne rysy, jej
zby janiay
zdumiewajc biel jak z reklamy pasty do zbw. Wiedziaam to dlatego,
e buraczkowa
z wciekoci, wci na niego warczaa.
Nie mog w to uwierzy. Nie mieci mi si w gowie, e moge choby
o tym pomyle. Co ty
sobie...
Georgino, prosz pani Traynor g watownie uniosa gos. To nie jest
waciwy moment.
Will z beznamitn min wpatrywa si w jaki niewidoczny punkt przed
sob.
Eeee... Will? Czy potrzebujesz jakiej pomocy? zapytaam cicho.

 Kim pani jest? Dziewczyna odwrcia si gwatownie. Dopiero wtedy

zobaczyam, e oczy
ma pene ez.
Georgino powiedzia Will poznaj Louis Clark, moj dam do
towarzystwa i wstrzsajco
kreatywn fryzjerk. Louisa, poznaj moj siostr Georgin. Najwyraniej
przyleciaa a z Australii,
eby na mnie nawrzeszcze.
Nie spycaj odpara na to Georgina. Mama mi powiedziaa.
Powiedziaa mi o wszystkim.
Nikt si nie rusza.
To ja moe zostawi pastwa na chwil samych zdecydowaam.
Dobry pomys. Palce pani Traynor zacinite na oparciu kanapy a
zbielay.
Wymknam si z pokoju.
Waciwie, Louiso, moe ju pora, eby zrobia sobie przerw
obiadow.
To najwyraniej mia by dzie przystankowy. Zabraam z kuchni swoje
kanapki, woyam
paszcz i wyszam tylnym wyjciem.
Wychodzc, syszaam jeszcze, jak Georgina Traynor znw krzyczy w
przybudwce.
Will, czy nigdy nie przyszo ci do gowy, e tu nie chodzi tylko o ciebie?
Kiedy wrciam p godziny pniej, w domu panowaa cisza. Nathan my
kubek w zlewie.
Odwrci si, kiedy mnie zobaczy.
Jak tam?
Posza sobie?
Kto?
Jego siostra.
Obejrza si za siebie.
Ach. Wic to bya siostra? Tak, posza. Wanie ruszaa z piskiem opon,
kiedy przyszedem.
Jaka sprzeczka rodzinna?
Nie wiem powiedziaam. Akurat strzygam Willa, kiedy przysza ta
kobieta i zacza si na
niego drze. Mylaam, e to jego kolejna dziewczyna.
Nathan wzruszy ramionami.
Zdaam sobie spraw, e nie interesuj go szczegy ycia osobistego
Willa, nawet gdyby je zna.

 Ale mao si odzywa. Dobra robota, jeli chodzi o golenie. Dobrze, e

wydostaa go z tych
zaroli.
Poszam znw do salonu. Will siedzia, patrzc w telewizor z filmem
zatrzymanym dokadnie
w tym momencie, w ktrym go zatrzymaam, wychodzc.
Chcesz, ebym znw wczya film? zapytaam.
Przez chwil jakby mnie nie sysza. Siedzia z gow zapadnit w
ramiona, cay wczeniejszy
luz znikn za jak zason. Will znw schowa si za czym, czego nie
mogam przenikn.
Zamruga, jakby dopiero teraz mnie zauway.
Dobrze zgodzi si.
Usyszaam ich rozmow, kiedy szam kor ytarzem, taszczc kosz z
praniem. Drzwi przybudwki byy
lekko uchylone i gosy pani Traynor i jej crki niosy si lekko
przytumionymi falami. Siostra Willa
pakaa cicho, z jej gosu znikna caa wcieko. Teraz mwia prawie
jak dziecko.
Musz mu jako pomc. Na pewno co da si zrobi. Nie moecie zabra
go do Ameryki? Tam
wszystko idzie naprzd.
Twj ojciec trzyma rk na pulsie, jeli chodzi o postpy w medycynie.
Ale nie, kochanie, nie
ma nic... konkretnego.
Jest teraz taki... inny. Jakby sobie postanowi, e nie bdzie dostrzega
niczego pozytywnego.
Przedtem by przekonany, e co si zmieni.
Czuam si troch nieswojo, podsuchujc tak osobist rozmow. Ale
dziwny ton pani Traynor
sprawi, e podeszam jeszcze bliej. Byam tylko w skarpetkach, mogam
wic porusza si
bezgonie.
Wiesz, nie powiedzielimy ci jeszcze o czym. Nie chcielimy ci
martwi. Ale on... wyranie
nie chciao jej to przej przez gardo. On prbowa si zabi.
Co takiego?
Tato go znalaz. To byo jeszcze w styczniu. To byo... co strasznego.
Chocia jej sowa tylko potwierdzay to, czego sama si domyliam,
czuam, jakby krew ze mnie

odpyna. Usyszaam zdawiony pacz, szeptane pocieszenia. Potem znw

zapada cisza. A potem
Georgina, gosem guchym z blu, znw si odezwaa.
Ta dziewczyna?
Tak. Louisa jest tu po to, eby to si nigdy nie powtrzyo.
Zastygam. Po drugiej stronie korytarza, w azience, Nathan i Will
rozmawiali cicho, szczliwie
niewiadomi rozmowy toczcej si kilka metrw od nich. Zrobiam jeszcze
krok w stron drzwi.
Chyba wiedziaam o tym, kiedy tylko dostrzegam blizny na jego
nadgarstkach. Teraz ju wszystko
rozumiaam niepokj pani Traynor, ktra nie chciaa, ebym zostawiaa
Willa samego na duej,
jego niech wobec mnie, fakt, e przez wikszo czasu czuam, e
waciwie nie mam tu prawie nic
do roboty. Byam niak. Ja nie zdawaam sobie z tego sprawy, ale Will
tak, i dlatego mnie nie
znosi.
Signam do klamki, eby delikatnie zamkn drzwi. Zastanawiaam si,
czy Nathan wiedzia
o wszystkim. I czy Will jest teraz szczliwszy. Uwiadomiam sobie, e
samolubnie czuj sab
ulg, e Will nie by nastawiony przeciwko mnie, ale przeciwko temu, e
zatrudniono mnie e
w ogle zatrudniono kogo eby go pilnowa. Myli brzczay mi w
gowie tak gono, e niemal
przegapiam kolejny fragment rozmowy.
Nie moesz pozwoli, eby to zrobi, mamo. Musisz go powstrzyma.
To nie jest nasza decyzja, kochanie.
Ale tak. Jeli on ci prosi, eby wzia w tym udzia zaprotestowaa
Georgina.
Zastygam z doni na klamce.
Nie mog uwierzy, e si na to zgadzasz. A twoja religia? A to
wszystko, co zrobia? Jaki sens
miao to, e uratowaa go ostatnim razem?
Gos pani Traynor by bardzo opanowany.
To nie fair.
Ale powiedziaa, e go tam zabierzesz. Co to...
A czy pomylaa przez chwil, e gdybym mu odmwia, poprosiby
kogo innego?

 Ale Dignitas?! Nie zgadzam si na to. Wiem, e jest mu ciko, ale to

zniszczy ciebie i tat.
Wiem to. Pomyl tylko, jak bdziesz si czua. Pomyl, jaki szum zrobi si
wok tego! A twoja
praca! Wasza reputacja! On przecie o tym wie. To samolubne choby o to
prosi. Jak on tak moe?
Jak ty moesz robi co takiego?
Znw zacza paka.
George...
Nie patrz tak na mnie. On jest dla mnie wany, mamusiu. Naprawd. To
mj brat i kocham go.
Ale nie mog tego znie. Nie mog znie nawet samej myli o tym. On
nie powinien o to prosi,
a ty nie powinna si nad tym zastanawia. I zniszczy nie tylko swoje
ycie, jeli dopnie swego.
Odsunam si od okna. Krew tak gono dudnia mi w uszach, e prawie
nie syszaam
odpowiedzi pani Traynor.
Sze miesicy, George. Obieca da mi sze miesicy. To wszystko.
Nie chc, eby wicej
wspominaa o tej sprawie, a ju na pewno nie przy kim innym. A my
musimy... odetchna gboko
musimy si modli, eby w tym czasie zdarzyo si co, co sprawi, e
zmieni zdanie.

8
Camilla
Nigdy nie przyo rki do zabicia mojego syna.
Nawet gdy czyta si te sowa, wydaj si dziwne jak co, co mona
zobaczy w tabloidzie albo
w jednym z tych okropnych pisemek, ktre zawsze wystaj z torebki
sprztaczki, gdzie peno jest
historii kobiet, ktrym partner uwid crk, opowieci o zdumiewajcej
utracie wagi oraz
niemowltach z dwiema gowami.
Ja nie naleaam do osb, ktrym przydarzaj si takie rzeczy. A w kadym
razie tak sdziam.
Moje ycie byo do uporzdkowane zupenie zwyczajne wedug
wspczesnych standardw.

Byam matk od prawie trzydziestu siedmiu lat, wychowaam dwoje

dzieci, nie przestaam
pracowa, pomagaam w szkole, dziaaam w stowarzyszeniu rodzicw, a
kiedy dzieci przestay
mnie potrzebowa, zostaam sdzi.
Jestem sdzi ju od prawie jedenastu lat. Patrzyam, jak przez mj sd
przewijaj si wszelkiego
rodzaju ludzkie przypadki: beznadziejne porzucone dzieci, ktre nie byy
w stanie zebra si w sobie
na tyle, eby przyj na czas na rozpraw; recydywici, cyniczni modzi
mczyni oraz wyczerpane,
znkane dugami matki. Bardzo trudno zachowa spokj i zrozumienie,
kiedy wci na nowo widzi
si te same twarze i te same bdy. Czasem syszaam zniecierpliwienie we
wasnym gosie. Bywao
to dziwnie przygnbiajce, ta tpa odmowa ludzkoci, by choby
sprbowa postpowa
odpowiedzialnie.
A nasze miasteczko, mimo urody zamku, wielu zabytkowych budynkw,
malowniczych wiejskich
drek, nie mogo mnie na to uodporni. Na naszych placach z okresu
regencji nastolatki piy tanie
wino, kryte strzech dachy wiejskich domw tumiy odgosy rodzinnych
awantur. Czasem czuam si
jak redniowieczny krl Kanut Wielki, na prno wygaszajcy wyroki
wobec wzbierajcej fali
chaosu i zniszczenia. Ale uwielbiaam swoj prac. Wybraam j, poniewa
wierz w ad, w zasady
moralne. Wierz, e istnieje dobro i zo, cho mona by to uzna za
starowiecki pogld.
W przetrwaniu trudniejszych okresw pomaga mi mj ogrd. Kiedy dzieci
dorosy, sta si po
trosze moj obsesj. Mogabym poda acisk nazw niemal kadej
wskazanej roliny. Co zabawne,
nawet nie uczyam si aciny w szkole bya to raczej marna szkoa
prywatna dla dziewczt, gdzie
skupiano si na gotowaniu i hafcie, co miao uczyni z nas dobre ony, ale
nazwy rolin jako
zapaday mi w pami. Wystarczyo, e raz je usyszaam, a
zapamitywaam na zawsze: Helleborus

niger, Eremurus stenophyllus, Athyrium niponicum. Mog je powtrzy z

tak pynnoci, z jak
nigdy nie udawao mi si to w szkole.
Mwi si, e czowiek docenia ogrd dopiero w pewnym wieku, i myl,
e jest w tym troch
prawdy. Ma to chyba zwizek z wielkim cyklem ycia. Niepowstrzymany
optymizm modych rolin
po ponurej zimie ma w sobie co z cudu, mona z radoci przyglda si
dokonujcej si co roku
przemianie i temu, jak natura ukazuje rne czci ogrodu z ich najlepszej
strony. Byway takie
chwile kiedy w moim maestwie zrobio si toczniej, ni si
spodziewaam e ten ogrd by
dla mnie azylem, niekiedy jedyn radoci.
Byway te chwile, kiedy, szczerze mwic, by dla mnie utrapieniem. Nie
ma nic bardziej
rozczarowujcego, ni kiedy nowa rabatka nie chce kwitn albo gdy
czowiek patrzy, jak rzdek
ozdobnego czosnku zostaje w cigu jednej nocy zniszczony przez jakiego
olizgego sprawc. Ale
nawet wtedy, kiedy skaryam si, e jego pielgnacja wymaga za duo
czasu i wysiku, kiedy moje
stawy protestoway po caym popoudniu spdzonym na pieleniu albo
kiedy nie mogam domy
paznokci, i tak go uwielbiaam. Kochaam zmysow przyjemno bycia na
dworze, zapach rolin,
dotyk ziemi pod palcami, satysfakcj z obserwowania, jak co ronie i
kwitnie, w zachwycie nad
jego ulotnym piknem.
Po wypadku Willa porzuciam ogrd na rok. Nie chodzio tylko o to, e nie
miaam czasu, chocia
niekoczce si godziny spdzane w szpitalu, na jedeniu tu i tam
samochodem, na spotkaniach
o Boe, spotkaniach pochaniay go tak wiele. Wziam w pracy
proczny urlop okolicznociowy,
ale nadal miaam za mao czasu.
Raczej po prostu nagle przestaam widzie w tym sens. Paciam
ogrodnikowi, eby przychodzi
i utrzymywa w ogrodzie porzdek, i chyba przez rok nie powiciam mu
nic ponad przelotne

spojrzenie.
Dopiero kiedy przywielimy Willa z powrotem do domu, kiedy
przybudwka bya zaadaptowana
i gotowa, znw poczuam, e warto doprowadzi ogrd do rozkwitu.
Chciaam, eby mj syn mia na
co patrze. Chciaam poprzez ten ogrd powiedzie mu, e rne rzeczy
si zmieniaj, rozwijaj si
albo obumieraj, ale ycie toczy si dalej. e wszyscy jestemy czci
jakiego wielkiego cyklu,
rytmu, ktrego zrozumienie dane jest jedynie Bogu. Oczywicie nie
mogam mu tego powiedzie
nigdy nie umielimy zbyt dobrze ze sob rozmawia ale chciaam mu to
pokaza. Taka milczca
obietnica, e jest jaka szersza perspektywa, janiejsza przyszo.
Steven grzeba w kominku. Pogrzebaczem zrcznie przesun na wp
spalone polana, z ktrych
wzbiy si iskry, po czym pooy porodku now kod. Odsun si, tak
jak zawsze, i patrzy z cich
satysfakcj, jak obejmuj j pomienie, po czym otrzepa rce o sztruksowe
spodnie. Odwrci si,
gdy weszam do pokoju. Podaam mu szklank.
Dzikuj. Czy George zejdzie na d?
Chyba nie.
A co robi?
Oglda na grze telewizj. Chce by sama. Pytaam.
Dojdzie do siebie. Moe to zmiana strefy czasowej.
Mam nadziej, Steven. Na razie nie czuje si z nami zbyt dobrze.
Stalimy w milczeniu, patrzc w ogie. Pokj wok nas by ciemny i
cichy, okiennice grzechotay
lekko pod naporem wiatru i deszczu.
Paskudny wieczr.
Tak.
Pies przydrepta do pokoju i z westchnieniem rozpaszczy si przed
kominkiem, spogldajc
czule na nas oboje.
Co mylisz? zapyta Steven. O tym caym strzyeniu?
Nie wiem. Chciaabym myle, e to dobry znak.
Ta Louisa ma charakterek, prawda?
Widziaam, jak mj m umiecha si sam do siebie. O nie, czyby ona
te? pomylaam, po

czym zdawiam t myl.

Tak. Tak. Chyba tak.
Mylisz, e to waciwa osoba?
Zanim odpowiedziaam, upiam yk swojego drinka. Din na dwa palce,
plasterek cytryny i duo
toniku.
Kto wie? powiedziaam. Ja ju nie wiem, co jest odpowiednie, a co
nie.
On j lubi. Jestem tego pewien. Wczoraj wieczorem rozmawialimy,
ogldajc wiadomoci,
i wspomnia o niej dwa razy. Wczeniej tego nie robi.
Tak. Ale nie czyniabym sobie zbyt wielkich nadziei.
Musisz tak mwi?
Steven odwrci si od ognia. Widziaam, jak mi si przyglda, by moe
dostrzega nowe bruzdy
wok oczu, usta zacinite w wsk lini. Spojrza na zoty krzyyk, ktry
teraz stale nosiam. Nie
lubiam, kiedy tak na mnie patrzy. Nigdy nie mogam powstrzyma
poczucia, e porwnuje mnie
z kim innym.
Ja tylko jestem realistk.
Mwisz... mwisz, jakby spodziewaa si, e to si stanie.
Znam swojego syna.
Naszego syna.
Tak. Naszego syna. Ale to bardziej mj syn, pomylaam.
Waciwie nigdy ci przy nim nie
byo. Nie emocjonalnie. Bye tylko kim nieobecnym, na kim on stara si
zrobi wraenie.
Zmieni zdanie powiedzia Steven. Jest jeszcze duo czasu.
Stalimy dalej przy kominku. Upiam duy yk ze szklanki, w cieple ognia
ld wydawa si jeszcze
zimniejszy.
Tak sobie myl... zaczam, patrzc w palenisko. Wci mam
poczucie, e co mi umkno.
Mj m wci na mnie patrzy. Czuam na sobie jego wzrok, ale nie
mogam si zdoby, by take
na niego spojrze. Moe chcia zrobi jaki gest w moj stron. Ale chyba
zaszlimy ju za daleko na
co takiego.
Upi ze swojej szklanki.

 Moesz zrobi tylko to, co jest w granicach twoich moliwoci,

kochanie.
Zdaj sobie z tego spraw. Ale to nie wystarczy, prawda?
Odwrci si do ognia i zacz niepotrzebnie grzeba w kominku, dopki
nie odwrciam si i nie
wyszam cicho z pokoju.
Wiedzia, e to zrobi.
Kiedy Will po raz pierwszy powiedzia mi, czego chce, musia to
powtrzy, bo byam pewna, e za
pierwszym razem si przesyszaam. Gdy zdaam sobie spraw, o co prosi,
zachowaam spokj, po
czym powiedziaam mu, e to mieszne, i wyszam z pokoju. To
niesprawiedliwa przewaga, e
mona odej od kogo, kto jest na wzku. Midzy przybudwk a
gwnym budynkiem s dwa
schodki, i bez pomocy Nathana nie mg ich pokona. Zamknam za sob
drzwi przybudwki
i staam w korytarzu, a spokojnie wypowiedziane sowa mojego syna
wci dwiczay mi w uszach.
Staam tam chyba z p godziny.
Ale on nie odpuci. Jak to Will, zawsze musia mie ostatnie sowo.
Powtarza swoj prob za
kadym razem, kiedy szam do niego, a w kocu musiaam niemal sama
siebie do tego przekonywa.
Nie chc tak y, mamo. To nie jest ycie, jakie wybraem. Nie ma
adnych szans, ebym
wyzdrowia, wic proba o to, by je zakoczy w sposb, ktry wydaje mi
si stosowny, jest
zupenie rozsdna. Suchajc go, mogam sobie wyobrazi, jak si
zachowywa na tych wszystkich
spotkaniach biznesowych, w pracy, dziki ktrej sta si bogaty i
arogancki. Przywyk do tego, e inni
go suchaj. Nie mg znie, e w jaki sposb mog decydowa o jego
przyszoci, e znw staam
si jego matk.
Musia bardzo si stara, ebym si zgodzia. Nie chodzi o to, e zabraniaa
mi tego religia
chocia myl o tym, e Will przez swoj wasn desperacj skae si na
wieczne potpienie, bya

straszna (ale wol wierzy, e Bg , dobrotliwy Bg , rozumie nasze

cierpienia i wybaczy nam nasze
bdy).
Chodzi raczej o to, czego nie da si zrozumie, jeli si nie jest matk, o to,
e widzi si przed
sob nie dorosego czowieka nieokrzesanego, zaronitego,
niedomytego, bezczelnego potomka
z jego mandatami, brudnymi butami i skomplikowanym yciem
uczuciowym. Widzi si wszystkich
ludzi, jakimi kiedykolwiek by, zoonych w cao.
Patrzyam na Willa i widziaam niemowl, ktre trzymaam kiedy w
swoich ramionach, ogarnita
pierwotnym zachwytem, nie mogc uwierzy, e stworzyam ludzk istot.
Widziaam przedszkolaka,
ktry apie mnie za rk, ucznia, ktry wyciera zy wciekoci, bo da si
upokorzy jakiemu
starszemu chopakowi. Widziaam saboci, mio, ca jego histori. A
teraz prosi mnie, ebym
unicestwia to wszystko nie tylko mczyzn, ale i mae dziecko ca t
mio, ca t histori.
A potem 22 stycznia, kiedy ja ugrzzam w sdzie z niekoczcym si
szeregiem drobnych zodziei
i nieubezpieczonych kierowcw oraz paczcych i wciekych byych
maonkw, Steven wszed do
przybudwki i znalaz naszego syna niemal nieprzytomnego, z odchylon
bezwadnie gow i kau
ciemnej, lepkiej krwi wok wzka. Will znalaz jaki zardzewiay g
wd, wystajcy ledwo na
centymetr z pospiesznie wykoczonych belek w holu na tyach, i
przyciskajc do niego nadgarstek,
jedzi w t i z powrotem, a rozdar sobie ciao na strzpy. A do dzi nie
mog sobie wyobrazi
determinacji, ktra sprawia, e nie przestawa, chocia musia by na wp
przytomny z blu.
Lekarze powiedzieli, e dwadziecia minut pniej ju by nie y.
To nie byo, jak stwierdzili niezwykle eufemistycznie, woanie o pomoc.
Kiedy powiedzieli mi w szpitalu, e Will przeyje, wyszam do ogrodu i
dostaam furii.
Wrzeszczaam na Boga, na przyrod, na los, ktry wcign nasz rodzin
w tak otcha. Gdy teraz

o tym myl, musiaam wyglda na obkan. By zimny wieczr, a ja

staam w ogrodzie, rzuciam
szklank brandy w rosncy dziesi metrw dalej Euonymus compactus i
krzyczaam, mj gos
rozdziera powietrze, odbija si od murw zamku, jego echo gino w
oddali. Byam wcieka, e
otaczaj mnie roliny, ktre mog przenosi, ksztatowa, ktre rosn i si
rozmnaaj, a mj syn
mj peen ycia, charyzmatyczny, pikny chopiec by tylko tym
czym. Nieruchomym, zwidym,
zakrwawionym, cierpicym. Ich pikno wydawao si czym
nieprzyzwoitym. Krzyczaam
i przeklinaam bez koca sama nie wiedziaam, e znam takie sowa a
Steven przyszed i sta,
trzymajc mi rk na ramieniu i czekajc, a si uspokoj.
On nic nie rozumia. Jeszcze wtedy to do niego nie dotaro. e Will znw
sprbuje. e nasze ycie
bdzie polegao na nieustajcej czujnoci, czekaniu na nastpny raz, na to,
jaki koszmar znw na
siebie cignie. Bdziemy musieli patrze na wiat jego oczami
dostrzega moliwe trucizny, ostre
przedmioty, przemylno, z ktr zdoa dokoczy to, co zacz ten
przeklty motocyklista. Nasze
ycie bdzie musiao si skurczy, skupi na moliwoci tego jednego
faktu. A on mia przewag
mg myle wycznie o tym.
Dwa tygodnie pniej powiedziaam Willowi:
Dobrze.
Oczywicie, e to zrobiam.
Co innego mogam uczyni?

9
Tej nocy nie mogam zasn. Leaam w swojej klitce, wpatrujc si w
sufit i starannie odtwarzajc
ostatnie dwa miesice, przy uwzgldnieniu tego, co wiedziaam teraz.
Czuam si tak, jakby wszystko
si poprzestawiao, rozsypao i uoyo zupenie inaczej, we wzr, ktry
ledwo rozpoznawaam.

Czuam si zrobiona w konia, jak jakie gupie narzdzie, ktre nie

wiedziao, co si dzieje.
Pewnie miali si za moimi plecami, e prbuj karmi Willa warzywami
albo obci mu wosy
takie rne drobiazgi, eby si lepiej czu. Bo w kocu po co to wszystko?
Wci na nowo przypominaam sobie podsuchan rozmow, prbujc
zinterpretowa j jako
inaczej, przekona sam siebie, e le zrozumiaam ich sowa. Ale do
Dignitas nie jedzio si na
dugi weekend. Nie mogam uwierzy, e Camilla Traynor w ogle
dopuszcza moliwo, e
mogaby pomc swojemu synowi w czym takim. Tak, uwaaam, e jest
oziba i sztywna wobec
niego. Trudno byo sobie wyobrazi, e go przytula, tak jak moja mama
przytulaa nas serdecznie
i radonie, a w kocu si wyrywalimy, proszc, eby nas pucia. Jeli
mam by szczera, sdziam,
e wysze klasy tak wanie odnosz si do swoich dzieci. W kocu byam
wieo po lekturze Love
in a Cold Climate Nancy Mitford z pki Willa. Ale z wasnej woli czynnie
bra udzia w zabiciu
wasnego syna?
Z perspektywy jej zachowanie wydawao si jeszcze bardziej pene chodu,
jej dziaania podszyte
jakimi zowrogimi zamiarami. Byam za na ni i na Willa. Za, e daam
im wcign si w t
komedi. Za na te wszystkie chwile, kiedy siedziaam i zastanawiaam si,
jak sprawi, eby byo
mu lepiej, eby nic go nie bolao, eby by wesoy. A kiedy si nie
zociam, byam smutna.
Przypominaam sobie, jak lekko zaama jej si gos, kiedy prbowaa
pociesza Georgin, i byo mi
jej bardzo al. Wiedziaam, e jest w sytuacji, w ktrej nie ma dobrego
rozwizania.
Ale gwnie przepeniaa mnie zgroza, drczca wiadomo tego, czego
si dowiedziaam. Jak
mona y, odliczajc dni do wasnej mierci? Jak ten czowiek, ktrego
skr ciep i yw
czuam tego ranka pod palcami mg postanowi unicestwi samego
siebie? Jak to moliwe, e za

zgod wszystkich za p roku ta sama skra bdzie rozkada si pod

ziemi?
A najgorsze, e nie mogam nikomu o tym powiedzie. Naleaam teraz do
spisku Traynorw.
Chora i niespokojna zadzwoniam do Patricka, eby powiedzie mu, e nie
czuj si dobrze i e
zostan w domu. Nie ma problemu, on zamierza pobiec na dziesi
kilometrw, powiedzia. Pewnie
dopiero po dziewitej skoczy zajcia w klubie. Zobaczymy si w sobot.
Wydawa si roztargniony,
jakby ju by mylami gdzie indziej, na jakiej legendarnej trasie.
Nie miaam ochoty na kolacj. Leaam w ku, a owadny mn tak
cikie i ponure myli, e
nie mogam znie ich ciaru, wic o wp do dziewitej zeszam na d i
siedziaam w milczeniu,
gapic si w telewizor, obok dziadka, jedynej osoby w naszej rodzinie,
ktra z pewnoci mnie o nic
nie zapyta. Siedzia w swoim ulubionym fotelu i szklistym wzrokiem
wpatrywa si w ekran. Nigdy
nie byam pewna, czy naprawd oglda, czy umysem jest zupenie gdzie
indziej.
Na pewno nic nie chcesz, kochanie? Mama pojawia si obok mnie z
kubkiem herbaty.
W naszej rodzinie herbata bya dobra na wszystko.
Nie, dziki, nie jestem godna.
Zobaczyam, jak patrz na siebie z tat. Wiedziaam, e potem bd
mrucze midzy sob, e
Traynorowie zmuszaj mnie do zbyt cikiej pracy, e zajmowanie si
takim inwalid to dla mnie za
duo. Wiedziaam, e bd si obwinia za to, e zachcali mnie do
przyjcia tej posady.
Nie bd ich wyprowadza z bdu.
Jak na ironi, nastpnego dnia Will by w dobrej formie nadzwyczaj
rozmowny, pewny siebie,
uparty. Mwi chyba wicej ni kiedykolwiek wczeniej. Tak jakby mia
ochot si ze mn sprzecza
i by rozczarowany, e nie daj si wcign do zabawy.
To kiedy masz zamiar dokoczy t rbanin?
Sprztaam w salonie. Spojrzaam na niego znad wanie trzepanych
poduszek.

 Co takiego?
Wosy. Nie skoczya. Wygldam jak sierotka z Dickensa. Albo jaki
punk. Odwrci gow,
ebym moga lepiej zobaczy swoje dzieo. Chyba e to jeden z
manifestw twojego
alternatywnego stylu.
Chcesz, ebym dokoczya ci strzyc?
C, wyranie dobrze si przy tym bawia. Poza tym mio by byo nie
wyglda jak pacjent
wariatkowa.
Bez sowa przyniosam rcznik i noyczki.
Nathan jest zadowolony, e znw wygldam jak facet oznajmi
chocia martwi si, e teraz
trzeba mnie bdzie codziennie goli.
Och powiedziaam.
Nie masz chyba nic przeciwko? W weekendy bd musia jako znosi
hipsterski zarost.
Nie byam w stanie z nim rozmawia. Nie mogam nawet spojrze mu w
oczy. Czuam si tak,
jakbym si dowiedziaa, e mj chopak mnie zdradza. Co dziwne, czuam
si tak, jakby to on mnie
zdradzi.
Clark?
Hm?
Znw jeste niepokojco milczca. Co si stao z dziewczyn rozmown
do granic lekkiej
irytacji?
Przepraszam.
Czyby znowu Pan Maratoczyk? Co zrobi tym razem? Chyba nie
pobieg w sin dal?
Nie.
Wziam mikkie pasmo wosw Willa midzy palec wskazujcy i
rodkowy i uniosam noyczki.
Zastygam z otwartymi ostrzami. Jak to zrobi? Dadz mu zastrzyk?
Albo jakie piguki? Czy
zostawi go w pokoju z zestawem brzytew ?.
Wygldasz na zmczon. Nie chciaem nic mwi, kiedy przysza, ale
wygldasz okropnie.
Och.

 Jak pomagaj komu, kto nie moe rusza rkami?. Spojrzaam na jego
nadgarstki, jak zwykle
zasonite dugimi rkawami. Caymi tygodniami sdziam, e to dlatego,
e marznie bardziej ni
zwykli ludzie. Kolejne kamstwo.
Clark?
Tak?
Cieszyam si, e stoj za jego plecami. Nie chciaam, eby widzia moj
twarz.
Zawaha si. Jego kark, tam gdzie wczeniej zasaniay go wosy, by
jeszcze janiejszy ni reszta
skry. Wyglda mikko, biao i dziwnie bezbronnie.
Suchaj, przepraszam ci za moj siostr. Ona bya... bardzo
zdenerwowana, ale to nie znaczy,
e wolno jej zachowywa si po chamsku. Czasem jest troch obcesowa.
Nie zdaje sobie sprawy,
jak bardzo potrafi nadepn na odcisk urwa. Chyba dlatego podoba jej
si mieszkanie
w Australii.
Chodzi ci o to, e tam wal prawd prosto w oczy?
To znaczy?
Nic. Mgby podnie gow?
Ciachaam i przeczesywaam, metodycznie posuwajc si wok gowy, a
w kocu z jego bujnej
czupryny zostay tylko drobne woski u jego stp.
Pod koniec dnia wszystko stao si dla mnie jasne. Podczas gdy Will
oglda z ojcem telewizj,
wziam kartk A4 z drukarki oraz dugopis ze soika na kuchennym oknie
i napisaam to, co chciaam
powiedzie. Zoyam kartk, znalazam kopert, zaadresowaam j do
jego matki i zostawiam na
kuchennym stole.
Kiedy wieczorem wychodziam, Will rozmawia z ojcem. A waciwie to
si mia. Przystanam
na korytarzu z torb na ramieniu, nasuchujc. Z czego si mieje? Co
mogo wzbudzi w nim tak
wesoo, biorc pod uwag, e cakiem niedugo zamierza odebra sobie
ycie?
Wychodz! zawoaam w progu i ruszyam do wyjcia.
Hej, Clark... zacz, ale ja ju zamknam za sob drzwi.

chomikuj.pl/lili77gro

Przez ca krtk podr autobusem zastanawiaam si, co powiem

rodzicom. Bd wciekli, e
porzuciam z ich punktu widzenia idealn i dobrze patn prac. Po
pierwszym wstrzsie udrczona
mama zacznie mnie broni, twierdzc, e pewnie byo mi tam za ciko.
Ojciec zapyta, dlaczego nie
mog by bardziej jak moja siostra. Czsto tak mwi, chocia to nie ja
zrujnowaam sobie ycie,
zachodzc w ci, i to nie ja byam zmuszona korzysta ze wsparcia
reszty rodziny, jeli chodzi
o kas i opiek nad dzieckiem. Ale w naszym domu nie mona byo
powiedzie czego takiego,
poniewa, zdaniem mamy, sugerowaoby si w ten sposb, e Thomas nie
jest darem niebios.
A wszystkie dzieci s bogosawiestwem, nawet te, ktre nieustannie
mwi gnojek i przez ktre
poowa potencjalnych ywicieli w naszej rodzinie nie moe pj do
adnej normalnej pracy.
Nie bd moga powiedzie im prawdy. Wiedziaam, e nic nie jestem
winna rodzinie Traynorw,
ale nie bd ciga na nich ciekawskich spojrze ssiadw.
Wszystkie te myli kbiy mi si w gowie, kiedy wysiadam z autobusu i
szam w d zboczem
wzgrza. A potem doszam na rg naszej uliczki i usyszaam krzyki,
poczuam lekk wibracj
w powietrzu i natychmiast zapomniaam o tym wszystkim.
Przed naszym domem zebra si niewielki tumek. Przyspieszyam kroku,
bojc si, e co si
stao, ale potem zobaczyam na ganku rodzicw, ktrzy stali, spogldajc
w gr, i zdaam sobie
spraw, e wcale nie chodzi o nasz dom. To bya po prostu kolejna
potyczka w dugoletnim
konflikcie naszych ssiadw.
O tym, e Richard Grisham nie jest wzorem maeskiej wiernoci,
wiadomo byo na naszej ulicy
nie od dzi. Ale sdzc po scenie, jaka rozgrywaa si w ich ogrdku od
frontu, jego ona
dowiedziaa si o tym dopiero teraz.
Chyba uwaasz mnie za jak cholern kretynk. Ona miaa na sobie
twj T-shirt! Ten, ktry

zrobiam dla ciebie na urodziny !

Sonko... Dympna... To nie tak, jak mylisz...
Poszam po te cholerne jajka po szkocku! A tu prosz, paraduje w twojej
koszulce! e te ma
tupet! A ja nawet nie lubi jajek po szkocku!
Zwolniam kroku, przepychajc si midzy ludmi, dotaram do naszej
furtki, patrzc, jak Richard
uchyla si przed leccym DVD. Za nim pofruna para butw.
Jak dugo to ju trwa?
Mama, w fartuszku zawizanym schludnie w talii, wyprostowaa
skrzyowane ramiona i zerkna
na zegarek.
Ju dobre trzy kwadranse. Bernardzie, mylisz, e trzy kwadranse?
Zaley od tego, czy mierzy od momentu, kiedy wyrzucia ubrania, czy
od tego, kiedy przyszed
do domu i znalaz je w ogrdku.
Chyba od tego, kiedy wrci.
Tato zastanowi si.
To byoby raczej p godziny. Ale mnstwo klamotw wyrzucia przez
okno w cigu pierwszego
kwadransa.
Tata mwi, e jeli ona naprawd go tym razem wyrzuci, postawi w
zakadach na szkock
druyn pikarsk.
Tum narasta, ale nic nie wskazywao na to, e Dympna Grisham ma
zamiar sobie odpuci.
Coraz liczniejsza widownia raczej dodawaa jej wigoru.
Moesz jej zanie swoje oblene ksiki! wrzeszczaa, wyrzucajc
przez okno ca lawin
czasopism.
Tum przyj to niewielkim aplauzem.
Przekonamy si, czy bdzie jej si podobao, jak bdziesz siedzia w
kiblu z czym takim przez
p niedzielnego popoudnia. Znikna we wntrzu domu, po czym znw
pojawia si w oknie
i wysypaa zawarto kosza na brudn bielizn na zrujnowany trawnik.
I swoje oblene gacie. Ciekawe, czy bdzie ci uwaa za takiego jak
to byo ogiera, kiedy
bdzie ci je co dzie praa.

Richard na prno zbiera narcza swoich rzeczy ldujcych na trawniku.

Woa co w stron
okna, ale wrd oglnego g waru i buczenia trudno byo zrozumie, co
mwi. Jakby chwilowo
uznajc swoj porak, przepchn si przez tum, otworzy samochd,
wtaszczy narcze swojego
dobytku na tylne siedzenie i zatrzasn drzwi. Co dziwne, chocia jego
kolekcja pyt i gier wideo
miaa due powodzenie, nikt nie tkn brudnej bielizny.
up. Na chwil zapada cisza, gdy na ciece roztrzaskaa si jego wiea
stereo.
Z niedowierzaniem spojrza w gr.
Ty szurnita dziwko!
Ty posuwasz tego parchatego, zezowatego trolla ze stacji benzynowej, a
niby ja jestem szurnit
dziwk?
Mama odwrcia si do ojca.
Masz ochot na filiank herbaty, Bernardzie? Chyba robi si troch
chodno.
Nie spuszczajc wzroku z drzwi ssiada, ojciec odpar:
Bardzo chtnie, kochanie, dzikuj.
Dopiero kiedy moja matka wesza do domu, zauwayam ten samochd.
Byo to co tak
niespodziewanego, e z pocztku go nie poznaam granatowy mercedes
pani Traynor, nisko
zawieszony, dyskretny. Zaparkowaa, zerkajc na scen na chodniku, i
zawahaa si chwil, zanim
wysiada. Stana, rozgldajc si, by moe szukaa waciwego numeru.
A potem mnie zobaczya.
Wymknam si z ganku i ruszyam ciek, zanim tato zdy zapyta,
dokd id. Pani Traynor
zatrzymaa si kawaek od tumu, przygldajc si temu chaosowi niczym
Maria Antonina
spogldajca na cib zbuntowanych wieniakw.
Awantura rodzinna powiedziaam.
Odwrcia wzrok, jakby niemal zawstydzona, e przyapaam j na
przygldaniu si.
Widz.
Cakiem konstruktywna jak na nich. Chodzili do poradni maeskiej.

Jej elegancki weniany kostium, pery i fryzura od drogiego fryzjera

wystarczyy, by wyrniaa
si na naszej ulicy, wrd spodni od dresu i tanich kolorowych szmatek z
supermarketu. Wydawaa
si surowa, jeszcze bardziej ni wtedy, kiedy znalaza mnie pic w
pokoju Willa. W jakim
odlegym zakamarku umysu bysna mi myl, e nie bd tskni za
Camill Traynor.
Zastanawiaam si, czy mogybymy chwil porozmawia. Musiaa
podnie gos, ebym
usyszaa j przez wrzaw rozentuzjazmowanego tumu.
Pani Grisham wyrzucaa teraz drogie wina Richarda. Kad eksplodujc
butelk witay wrzaski
zachwytu i kolejne gorczkowe bagania pana Grishama. Strumie
czerwonego trunku spywa spod
ng tumu do rynsztoka.
Zerknam na tum, a potem na nasz dom. Nie mogam sobie wyobrazi, e
przyprowadzam pani
Traynor do naszego frontowego pokoju, z ptajcymi si pod nogami
wagonikami od zabawkowej
kolejki, dziadkiem chrapicym przed telewizorem, mam pryskajc
odwieaczem, eby ukry
zapach skarpetek taty, i Thomasem, ktry wtyka gow do pokoju, eby
mrukn gnojek w stron
nowego gocia.
Yyy... to nie jest najlepszy moment.
Moe mogybymy porozmawia w samochodzie. Tylko pi minut,
Louisa. Myl, e jeste nam
to winna.
Kilkoro ssiadw zerkno w moj stron, gdy wsiadaam do samochodu
pani Traynor. Miaam
szczcie, e awantura u Grishamw bya wydarzeniem dnia, inaczej to ja
staabym si tematem do
rozmw. Na naszej ulicy, jeli wsiadaa do drogiego samochodu, to
znaczyo, e albo puszczasz si
z pikarzem, albo zgarnli ci tajniacy.
Drzwi zamkny si z kosztownym, przytumionym szczkiem i nagle
zapada cisza. Wntrze
samochodu pachniao skr i, poza mn i pani Traynor, nie byo w nim
niczego. adnych papierkw

po cukierkach, bota, zgubionych zabawek czy dyndajcych pachnideek,

ktrych zapach mia ukry
smrodek mleka rozlanego trzy miesice wczeniej.
Mylaam, e ty i Will dobrze si dogadujecie mwia, jakby zwracaa
si do kogo przed
sob. Poniewa si nie odzywaam, zapytaa: Czy problemem s
pienidze?
Nie.
Czy moe potrzebujesz duszej przerwy na lunch? Zdaj sobie spraw,
e to mao czasu.
Zapytam Nathana, czy mgby...
Nie chodzi o godziny pracy. Ani o pienidze.
W takim razie...
Naprawd nie chciaabym...
Posuchaj, nie moesz mi wrczy wypowiedzenia ze skutkiem
natychmiastowym i nie
spodziewa si, e zapytam, o co, u diaba, chodzi.
Wziam gboki oddech.
Podsuchaam pani rozmow. Kiedy rozmawiaa pani z crk. Wczoraj
wieczorem. I nie chc...
Nie chc bra w tym udziau.
Ach.
Siedziaymy w milczeniu. Pan Grisham prbowa teraz sforsowa drzwi
frontowe, a pani
Grisham rzucaa wszystkim, co wpado jej pod rk, celujc w jego gow.
Rodzaj pociskw rolka
papieru, pudeko tamponw, szczotka klozetowa, butelki szamponu
pozwala sdzi, e akurat jest
w azience.
Prosz, nie odchod powiedziaa cicho pani Traynor. Will dobrze si
przy tobie czuje.
Lepiej ni wczeniej. Byoby nam bardzo trudno znale kogo podobnego
na twoje miejsce.
Ale... ale pani zamierza zawie go tam, gdzie ludzie popeniaj
samobjstwa. Do Dignitas.
Nie. Mam zamiar zrobi wszystko, co tylko bdzie w mojej mocy, eby
do tego nie doszo.
Na przykad co modli si?
Rzucia mi spojrzenie, ktre moja matka nazwaaby starowieckim.

 Chyba ju wiesz, e jeli Will postanowi, e nie bdzie z nikim

rozmawia, niewiele mona
z tym zrobi.
Ju wszystko wiem powiedziaam. Jestem tu po to, eby dopilnowa,
e nie bdzie
oszukiwa i nie zrobi tego, zanim upynie p roku. Prawda?
Nie. Nieprawda.
I dlatego wanie moje kwalifikacje nie byy dla pani wane.
Uznaam, e jeste bystra, wesoa i oryginalna. Nie wygldaa na
pielgniark. Zachowywaa
si inaczej... ni inne kandydatki. Mylaam, e... e moe go rozweselisz.
I naprawd to robisz,
Louisa. Kiedy zobaczyam go wczoraj bez tej koszmarnej brody... Jeste
jedn z nielicznych osb,
ktre potrafi do niego dotrze.
Z okna sfruna zwinita w kul pociel. Przecierada na chwil rozwiny
si z wdzikiem,
zanim wyldoway na ziemi. Dwoje dzieci wzio jedno z nich i zaczo
biega po niewielkim
ogrdku, powiewajc nim nad gowami.
Nie sdzi pani, e byoby uczciwie wspomnie o tym, e waciwie
moim zadaniem jest
pilnowa, eby si nie zabi?
Camilla Traynor westchna jak kto, kto zmuszony jest wyjania co
grzecznie imbecylowi.
Zastanawiaam si, czy zdaje sobie spraw, e kade jej sowo sprawia, e
czowiek czuje si przy
niej jak idiota. I czy przypadkiem nie jest to pielgnowana wiadomie
umiejtno. Nie sdziam,
ebym ja potrafia kiedykolwiek sprawi, e kto przy mnie poczuje si jak
mie.
By moe tak byo, kiedy si poznaymy... ale jestem pewna, e Will
dotrzyma sowa. Obieca
mi sze miesicy, i tak wanie bdzie. Potrzebujemy tego czasu, Louisa.
Potrzebujemy go, eby
przekona Willa, e jest szansa. Miaam nadziej, e uda mu si zaszczepi
myl, e mgby si
cieszy yciem, nawet jeli to nie jest takie ycie, jakie planowa.
Ale to wszystko kamstwa. Okamaa mnie pani i wy wszyscy
okamujecie si nawzajem.

Jakby mnie nie syszaa. Odwrcia si do mnie i wycigna ksieczk

czekow, trzymajc
w pogotowiu dugopis.
Suchaj, czego ty chcesz? Zapac ci dwa razy tyle. Powiedz, ile by
chciaa.
Nie chc pani pienidzy.
To moe samochd. Jakie wiadczenia. Premie.
Nie.
W takim razie... co mog zrobi, eby zmienia zdanie?
Przepraszam. Ja po prostu nie...
Chciaam wysi z samochodu, ale jej do wystrzelia w moj stron i
spocza na moim
ramieniu jak radioaktywna macka. Obie na ni patrzyymy.
Podpisaa pani umow, panno Clark powiedziaa. Podpisaa pani
umow, w ktrej
zobowizaa si pani pracowa dla nas przez sze miesicy. Wedug
moich oblicze miny dopiero
dwa. Domagam si po prostu, eby wypenia pani warunki umowy.
Gos jej si zaama. Spojrzaam na jej do i zobaczyam, e dry.
Przekna lin.
Prosz.
Moi rodzice przygldali nam si z ganku. Widziaam, jak stoj z kubkami
w rku i jako jedyni nie
ogldaj komedii rozgrywajcej si przed ssiednim domem. Kiedy
zobaczyli, e ich widz,
odwrcili si niezgrabnie. Spostrzegam, e tata ma na sobie poplamione
farb kraciaste kapcie.
Nacisnam klamk.
Pani Traynor, naprawd nie mog siedzie i patrze, jak... to zbyt dziwne.
Nie chc bra w tym
udziau.
Prosz, zastanw si. Jutro jest Wielki Pitek jeli naprawd
potrzebujesz troch czasu,
powiem, e masz spotkanie rodzinne. Pomyl o tym przez weekend. Ale
prosz, wr. Wr i pom
mu.
Nie ogldajc si, poszam z powrotem do domu. Usiadam w salonie i
gapiam si w telewizor.
Rodzice weszli za mn, wymienili spojrzenia i udawali, e na mnie nie
patrz.

Dopiero po prawie jedenastu minutach usyszaam, jak pani Traynor

wcza silnik i odjeda.
Moja siostra zaatakowaa mnie jakie pi minut po tym, jak wpada do
domu. Z omotem wbiega po
schodach i otworzya na ocie drzwi mojego pokoju.
Ale prosz, wejd powiedziaam. Leaam na ku, opierajc nogi o
cian, i gapiam si
w sufit. Miaam na sobie rajstopy i obszyte cekinami niebieskie szorty,
ktre teraz zwiny mi si na
udach w obwarzanki.
Katrina staa w progu.
To prawda?
e Dympna Grisham wreszcie wyrzucia z domu swojego nic niewartego
ma kobieciarza i...
Nie udawaj. Z twoj prac.
Palcem stopy obrysowywaam wzorek na tapecie.
Tak, zoyam wypowiedzenie. Tak, wiem, e mama i tato wcale si z
tego nie ciesz. Tak, tak,
tak czymkolwiek zamierzasz we mnie rzuci.
Ostronie zamkna za sob drzwi, po czym usiada ciko na skraju ka
i przekla siarczycie.
Cholera, nie wierz ci.
Zepchna moje nogi, tak e zelizgny si po cianie i niemal opady na
ko. Usiadam prosto.
Och.
Jej twarz bya blada jak wosk.
Nie wierz ci. Mama jest caa w nerwach. Tata udaje, e nie, ale te jest.
Jak oni sobie poradz
z pienidzmi? Wiesz, e tata ju panikuje, e go wywal. Dlaczego, do
cholery, rzucia tak idealn
prac?
Tylko bez kaza, Treen!
Kto chyba musi przemwi ci do rozumu! Nigdzie ci tyle nie zapac. I
jak to bdzie wygldao
w twoim CV?
Och, nie udawaj, e chodzi ci o co wicej ni o ciebie i o to, czego ty
chcesz.
Co?
Niewane dla ciebie, co robi, dopki tylko moesz reanimowa swoj
ambitn karier. Zaley

ci tylko na tym, ebym wspieraa rodzinny budet i bya cholern niak.

Chrzani wszystkich innych.
Wiedziaam, e jestem wredna i paskudna, ale nie mogam si
powstrzyma. W kocu to sytuacja
mojej siostry wpdzia nas wszystkich w ten kana. Daam upust
skrywanym latami pretensjom
wszyscy musimy tkwi w pracy, ktrej nienawidzimy, tylko po to, eby
kochana Katrina moga
realizowa swoje cholerne ambicje.
Tu nie chodzi o mnie.
Nie?
Nie, chodzi o to, e to ty nie potrafisz wytrzyma w jedynej przyzwoitej
pracy, jak ci
zaproponowano od miesicy.
Nie masz pojcia o mojej pracy, okej?
Wiem, e pac duo wicej ni paca minimalna. Wicej mi nie trzeba.
W yciu nie chodzi tylko o pienidze.
Czyby? No to id na d i powiedz to rodzicom.
Nie wa si robi mi kaza na temat pienidzy, skoro od lat nie zapacia
za ani jedn cholern
rzecz w tym domu.
Wiesz, e nie na wiele mnie sta z powodu Thomasa.
Zaczam wypycha moj siostr za drzwi. Nie pamitam, kiedy ostatni raz
j walnam, ale teraz
miaam ochot solidnie komu przyoy i baam si, e jeli nadal bdzie
przede mn staa, to
wyaduj si na niej.
Treena, po prostu odczep si ode mnie. Okej? Odczep si i zostaw mnie
w spokoju.
Zatrzasnam jej drzwi przed nosem. I kiedy usyszaam, jak schodzi
powoli po schodach,
wolaam nie myle, co powie rodzicom i e oni potraktuj to jako kolejny
dowd na moj
katastrofaln nieprzydatno do czegokolwiek. Staraam si te nie myle
o Syedzie w urzdzie
porednictwa i o tym, jak mu wyjani, e porzuciam t najlepiej patn
spord wszystkich
niewdzicznych prac. Ani te o zakadzie przetwrstwa drobiu i o tym, e
pewnie gdzie gboko

w jego trzewiach nadal jest plastikowy kombinezon i czepek ochronny z

moim nazwiskiem.
Pooyam si i mylaam o Willu. Mylaam o jego gniewie i smutku. O
tym, co powiedziaa jego
matka e jestem jedn z nielicznych osb, ktre potrafi do niego
dotrze. Mylaam o tym, jak
stara si nie mia z Pieni o Molahonkey tamtego wieczoru, kiedy za
oknami fruway zote patki
niegu. Mylaam o ciepej skrze, mikkich wosach i rkach kogo
ywego, kogo, kto by duo
inteligentniejszy i zabawniejszy, ni ja kiedykolwiek bd, i kto mimo to
nie widzi lepszego
rozwizania, ni unicestwi samego siebie. I wreszcie, przyciskajc gow
do poduszki, rozpakaam
si, bo moje ycie nagle stao si duo bardziej mroczne i bardziej
skomplikowane, ni kiedykolwiek
sobie wyobraaam, i aowaam, e nie mog cofn si do tamtych
czasw, kiedy moim
najwikszym zmartwieniem byo to, czy zamwilimy z Frankiem
wystarczajco duo bueczek.
Kto zapuka do drzwi. Wydmuchaam nos.
Spadaj, Katrina.
Przepraszam.
Wpatrzyam si w drzwi.
Jej gos by stumiony, tak jakby przyciskaa usta do dziurki od klucza.
Mam wino. Na mio bosk, wpu mnie, bo inaczej mama mnie
usyszy. Mam pod swetrem
dwa kubki z Bobem Budowniczym, a wiesz, co bdzie, jak nas przyapie.
Zlazam z ka i otworzyam drzwi.
Zerkna na moj mokr od ez twarz i szybko zamkna za sob drzwi.
Okej powiedziaa, po czym odkrcia zakrtk i nalaa mi kubek wina.
No to co si
naprawd stao?
Spojrzaam na ni cikim wzrokiem.
Powiem ci, ale nikomu o tym nie mw. Nie tacie. A zwaszcza nie
mamie.
A potem jej powiedziaam.
Musiaam komu powiedzie.
Nie lubiam swojej siostry z wielu powodw. Kilka lat temu mogabym
pokaza wam cae

nagryzmolone listy na ten temat. Nienawidziam jej za to, e miaa gste,

proste wosy, podczas gdy
moje zaczynaj si ama, gdy tylko urosn dusze ni do ramion.
Nienawidziam tego, e nie mog
jej powiedzie niczego, czego by ju nie wiedziaa. Nienawidziam tego, e
przez ca szko
nauczyciele wci powtarzali mi ciszonym gosem, jaka to ona jest bystra,
tak jakby jej
byskotliwo nie oznaczaa, e automatycznie cay czas jestem w jej
cieniu. Nienawidziam jej za to,
e w wieku dwudziestu szeciu lat tkwi w klitce, eby ona moga
mieszka ze swoim nielubnym
synkiem w wikszym pokoju. Ale czasami naprawd si cieszyam, e jest
moj siostr.
Bo Katrina nie wrzeszczaa z przeraenia. Nie wygldaa na wstrznit
ani nie upieraa si, e
powinnam powiedzie o wszystkim mamie i tacie. Ani razu nie
powiedziaa mi, e le zrobiam,
odchodzc stamtd.
Pocigna solidnie z kubka.
Jezu.
No wanie.
Ale to legalne. Nie mog go powstrzyma.
Wiem.
Cholera. W gowie si to nie mieci.
Zdyymy ju wypi po kubku, i czuam gorco na policzkach.
Wcale nie chc go zostawia. Ale nie mog bra w tym udziau, Treen.
Po prostu nie mog.
Hmmm zastanawiaa si. Moja siostra zawsze ma min, jakby si nad
czym namylaa, ktra
sprawia, e ludzie czekaj, zanim si do niej odezw. Tato mwi, e w
moim wydaniu mina pena
namysu wyglda tak, jakby spieszyo mi si do kibelka.
Nie wiem, co robi powiedziaam.
Spojrzaa na mnie i jej twarz nagle si rozjania.
To proste.
Proste.
Dolaa nam wina.
Ups. Chyba ju wicej nie ma. Tak. Proste. Oni maj kas, prawda?

 Ale ja nie chc ich forsy. Ona proponowaa mi podwyk. Nie o to

chodzi.
Cicho sied. Nie dla ciebie, kretynko. Oni maj wasne pienidze. A on
pewnie dosta ca kup
kasy z ubezpieczenia za wypadek. No wic moesz im powiedzie, e
musisz mie budet, a wtedy
wykorzystasz te pienidze i ile mwia? cztery miesice, jakie ci
zostay. I sprawisz, e Will
Traynor zmieni zdanie.
Co?
Zrobisz co, eby zmieni zdanie. Powiedziaa, e wikszo czasu
spdza w domu, prawda?
No to zacznij od czego maego, a kiedy uda ci si go troch rozrusza,
pomyl o wszystkich
wspaniaych rzeczach, jakie mogaby dla niego zrobi, wszystkim, dziki
czemu mgby odzyska
ch do ycia przygody, dalekie podre, pywanie z delfinami,
cokolwiek a potem to zrb. Mog
ci pomc. Mog wyszukiwa rne rzeczy przez internet w bibliotece. Na
pewno wymylimy dla
niego co wspaniaego. Co, co go naprawd uszczliwi.
Gapiam si na ni.
Katrina...
Tak. Wiem. Wyszczerzya zby, a ja zaczam si umiecha. Jestem
cholernym geniuszem.

10
Wygldali na nieco zaskoczonych. Mao powiedziane. Pani Traynor
sprawiaa wraenie oguszonej,
potem nieco zirytowanej, a potem jej twarz przybraa zupenie
nieprzenikniony wyraz. Jej crka,
skulona obok niej na sofie, po prostu patrzya na mnie spode ba mama
ostrzegaa mnie, e taka
mina moe czowiekowi zosta na zawsze, jeli akurat wiatr si zmieni.
Byo to dalekie od
entuzjastycznej reakcji, jakiej si spodziewaam.
Ale co waciwie chciaaby zrobi?
Jeszcze nie wiem. Moja siostra jest dobra w wyszukiwaniu informacji.
Sprbuje si

dowiedzie, co mog robi ludzie z poraeniem czterokoczynowym. Ale

naprawd chciaabym
wiedzie, czy pastwo bd gotowi si na to zgodzi.
Siedziaymy w salonie. By to ten sam pokj, w ktrym odbya si moja
rozmowa o prac, tylko
e tym razem panie Traynor siedziay na kanapie, z ich starym, linicym
si psem pomidzy sob.
Pan Traynor sta przy kominku. Ja ubraam si w dinsow granatow
budryswk, minisukienk
i cikie sznurowane buty. Poniewczasie pomylaam, e do
przedstawienia swojego planu mogam
wybra jaki bardziej profesjonalnie wygldajcy strj.
Powiedzmy to jasno. Camilla Traynor nachylia si do przodu.
Chcesz zabra Willa z tego
domu.
Tak.
I wybra si z nim na kolejne przygody powiedziaa to tak, jakbym
sugerowaa, e mam
zamiar mu zrobi amatorsk laparoskopi.
Tak. Jak powiedziaam, jeszcze nie jestem pewna, co byoby moliwe.
Ale chodzi o to, eby go
wycign z domu, pokaza mu szersz perspektyw. Moe najpierw
moglibymy skorzysta
z czego, co jest niedaleko, a potem, mam nadziej, niedugo wybra si
gdzie dalej.
Mwisz o wyjedzie za granic?
Za granic? zamrugaam. Mylaam raczej o tym, eby zabra go do
pubu. Albo na jakie
przedstawienie, na pocztek.
Will przez ostatnie dwa lata prawie nie wychodzi z domu, oprcz wizyt
w szpitalu.
C, tak... pomylaam, e sprbuj go przekona do czego innego.
A ty, oczywicie, bdziesz mu towarzyszy we wszystkich tych
przygodach powiedziaa
Georgina Traynor.
Prosz posucha. To nie jest nic niezwykego. Tak naprawd chodzi o to,
eby na pocztek
wycign go z domu. Spacer dookoa zamku albo wypad do pubu. Jeli w
kocu bdziemy pywa

z delfinami na Florydzie, to cudownie. Ale tak naprawd chciaabym po

prostu, eby zacz myle
o czym innym. Nie dodaam, e na sam myl o tym, e miaabym
samodzielnie zawie Willa do
szpitala, nadal czuj na plecach zimny pot. Zabra go za granic to mniej
wicej co jak przebiec
maraton.
Myl, e to wspaniay pomys powiedzia pan Traynor. Byoby
cudownie, gdyby udao si
wycign Willa z domu. Siedzenie w tych czterech cianach dzie po dniu
na pewno mu nie suy.
Ale prbowalimy go wycign, Steven powiedziaa pani Traynor.
Przecie nie
zostawilimy go samego sobie. Prbowalimy wielokrotnie.
Wiem, kochanie, ale niespecjalnie nam si to udao, prawda? Jeli Louisa
zdoa wymyli co
takiego, czego Will bdzie gotw sprbowa, to chyba nic w tym zego,
prawda?
Tak, c, gotw sprbowa to waciwe okrelenie.
To tylko pomys powiedziaam. Nagle si zirytowaam. Wiedziaam, co
ona sobie myli.
Jeli nie chc pastwo, ebym sprbowaa...
...to odejdziesz? Patrzya mi prosto w oczy.
Nie odwrciam wzroku. Ju si jej nie baam. Teraz ju wiedziaam, e
wcale nie jest lepsza ode
mnie. Bya kobiet, ktra gotowa bya pozwoli, eby jej syn umar na jej
oczach.
Tak, by moe tak zrobi.
Wic to szanta.
Georgino!
Ale, tato, nie ma co owija w bawen.
Wyprostowaam si nieco bardziej.
Nie. To nie szanta. Chodzi o to, w czym jestem gotowa wzi udzia.
Nie mog tylko siedzie
z zaoonymi rkami i czeka, a... Will... nie byam w stanie dokoczy.
Wszyscy patrzylimy w filianki z herbat.
Tak jak powiedziaem oznajmi stanowczym tonem pan Traynor.
Moim zdaniem to dobry
pomys. Jeli uda ci si skoni Willa, eby si na to zgodzi, nie sdz,
eby mogo to mu zaszkodzi.

Byoby wspaniale, gdyby pojecha na wakacje. Musimy tylko wiedzie, co

mamy zrobi.
Mam pomys. Pani Traynor pooya rk na ramieniu crki.
Mogaby pojecha razem
z nimi, Georgino.
Jak dla mnie super ucieszyam si. Naprawd tak uwaaam. Bo szanse,
e wycign Willa na
jakie wakacje, byy mniej wicej takie same, jak e wygram w
Milionerach.
Georgina Traynor poruszya si niespokojnie.
Nie mog. Wiesz, e za dwa tygodnie zaczynam now prac. Przez jaki
czas nie bd moga
przyjecha do Anglii.
Wracasz do Australii?
Ale nie dziw si tak. Mwiam ci przecie, e wpadam tylko w
odwiedziny.
Mylaam, e... e biorc pod uwag niedawne... wydarzenia, zostaniesz
moe troch duej.
Camilla Traynor patrzya na swoj crk takim wzrokiem, jakim nigdy nie
patrzya na Willa,
niezalenie od tego, jak bardzo by wobec niej opryskliwy.
To naprawd dobra praca, mamo. Przez ostatnie dwa lata staraam si o
to stanowisko.
Zerkna na ojca. Nie mog trzyma w zawieszeniu caego swojego ycia
tylko z powodu tego, jak
Will si czuje.
Zapado dugie milczenie.
To niesprawiedliwe. Czy gdybym to ja bya na wzku, poprosiaby
Willa, eby zrezygnowa ze
wszystkich swoich planw ?
Pani Traynor nie patrzya na swoj crk. Spuciam wzrok i czytaam w
kko pierwszy akapit
mojej listy.
Ja te mam swoje ycie. Zabrzmiao to jak protest.
Porozmawiamy o tym innym razem. Pan Traynor lekko cisn rami
crki.
Dobrze. Pani Traynor zacza przerzuca lece przed ni papiery.
Zatem zrbmy tak. Chc
pozna dokadnie twoje plany. Spojrzaa na mnie. Chciaabym
oszacowa koszty i jeli to

moliwe, zna harmonogram, ebym moga zaplanowa sobie urlop i

pojecha razem z wami. Zostao
mi troch dni wolnych, ktre mogabym...
Nie.
Wszyscy spojrzelimy na pana Traynora. Z agodn min gaska psa po
bie, ale jego gos brzmia
stanowczo.
Uwaam, e nie powinna jecha, Camillo. Dajmy Willowi pojecha
samemu.
Ale Will nie moe jecha sam, Steven. Kiedy gdziekolwiek jedzie, trzeba
zadba o cae
mnstwo rzeczy. To skomplikowane. Nie sdz, ebymy naprawd mogli
powierzy to...
Nie, kochanie powtrzy. Nathan moe pomc, a Louisa doskonale
sobie poradzi.
Ale...
Will musi poczu si jak mczyzna. To nie jest moliwe, kiedy jego
matka albo jeli ju o to
chodzi, jego siostra zawsze jest gdzie obok.
Przez chwil zrobio mi si al pani Traynor. Wci miaa t swoj
wynios min, ale widziaam,
e pod t mask czuje si nieco zagubiona, jakby niezupenie wiedziaa, co
robi jej m. Jej do
powdrowaa do naszyjnika.
Dopilnuj, eby nic mu si nie stao obiecaam. I z wyprzedzeniem
bd informowaa
pastwa, co zamierzamy zrobi.
Tak mocno zaciskaa szczk, e tu pod koci policzkow wida byo
may misie.
Zastanawiaam si, jak bardzo mnie nie znosi.
Ja te chc, eby Will odzyska ch ycia powiedziaam wreszcie.
Rozumiemy to zgodzi si pan Traynor. Doceniamy te twoj
determinacj. I dyskrecj.
Zastanawiaam si, czy to sowo odnosio si do Willa, czy te do czego
zupenie innego. Wtedy on
odwrci si w stron swojej ony, a ja zdaam sobie spraw, e to sygna
dla mnie, e powinnam
sobie i. Georgina i jej matka wci siedziay na sofie bez sowa. Miaam
poczucie, e rozmowa
potoczy si duo ywiej, kiedy tylko wyjd z pokoju.

 No dobrze dodaam. Kiedy tylko wszystko poukadam, przygotuj to

pastwu na pimie.
Postaram si jak najszybciej. Nie mamy za duo...
Pan Traynor poklepa mnie po ramieniu.
Wiem. Po prostu daj nam zna, co wymylia powiedzia.
Treena chuchaa w donie, mimowolnie przestpujc z nogi na nog, jakby
maszerowaa w miejscu.
Miaa na sobie mj ciemnozielony beret, w ktrym, co wkurzajce,
wygldaa duo lepiej ni ja.
Nachylia si, wskazaa na list, ktr przed chwil wycigna z kieszeni,
po czym mi j wrczya.
Pewnie bdziesz musiaa skasowa numer trzy albo przynajmniej
odoy na pniej, kiedy
zrobi si cieplej.
Przyjrzaam si licie.
Koszykwka na wzkach? Nie jestem pewna, czy on lubi koszykwk.
Nie o to chodzi. Cholera, zimno tu. Nacigna beret gbiej na uszy.
Chodzi o to, e dziki
temu bdzie mg si przekona, co jest moliwe. Zobaczy, e inni ludzie,
ktrzy s rwnie
niepenosprawni jak on, uprawiaj sport i robi inne rzeczy.
Nie jestem pewna. On nie jest w stanie nawet wzi kubka do rki. Ta
koszykwka na wzkach
jest pewnie dla ludzi z paraliem ng. Nie da si rzuci pik bez uycia
rk.
Cigle nie rozumiesz. On nie musi tak naprawd nic robi, chodzi o to,
eby poszerzy mu
horyzonty, prawda? eby zobaczy, co robi inni niepenosprawni.
Skoro tak twierdzisz.
W tumie podnis si cichy pomruk. Gdzie w oddali dostrzeono
biegaczy. Stajc na palcach,
udawao mi si ich dostrzec, jakie trzy kilometry od nas, w dolinie,
niewielk grupk jasnych,
podskakujcych kropek, suncych w zimnym powietrzu mokr, szar
drog. Spojrzaam na zegarek.
Staymy na grzbiecie Windy Hill, w peni zasugujcego na miano wyg
wizdowa, prawie
czterdzieci minut, i ju nie czuam stp.
Rozejrzaam si, co jest dostpne w okolicy, i jeli nie chcesz jedzi za
daleko, za kilka tygodni

jest mecz w orodku sportowym. Moe nawet obstawi wynik.

Zakady?
W ten sposb bdzie mg si zaangaowa, nawet nie biorc udziau w
grze. Patrz, wida ich.
Jak mylisz, jak dugo im zajmie, zanim do nas dobiegn?
Staymy na mecie. Nad naszymi gowami brezentowy baner oznajmiajcy,
e tu jest Meta
Wiosennego Triatlonu, opota aonie na silnym wietrze.
Nie mam pojcia. Za dwadziecia minut? Troch wicej? Mam ze sob
batoniki ratunkowe, jeli
chcesz. Signam do kieszeni. Trudno byo przytrzymywa opoczc
list jedn rk. Co
jeszcze wymylia?
Mwia, e chcesz si wybra gdzie dalej, prawda? Wskazaa na
moje palce. Wzia
sobie wikszy kawaek.
No to we ten. Rodzina chyba myli, e mam zamiar na nich erowa.
Co takiego? Dlatego, e chcesz go na kilka marnych dni wywie z
domu? Jezu! Powinni by
wdziczni, e kto si stara. Oni tego nie robi.
Treena wzia kolejny kawaek batonika.
Niewane. To chyba numer pi. Jest taki kurs komputerowy, ktry
mgby skoczy. Nakadaj
im na gow takie co jakby z patykiem, tak eby kiwajc gow, mogli
dotyka klawiatury. W sieci
jest od groma forw dla niepenosprawnych. Mgby pozna mnstwo
nowych ludzi. A w ten sposb
nie musiaby wychodzi z domu. Nawet rozmawiaam z paroma na czacie.
Wydawali si mili.
Cakiem wzdrygna si normalni.
Zjadymy w milczeniu kada swoj powk batonika, patrzc na
zbliajc si do nas grupk
aonie wygldajcych biegaczy. Nie mogam dostrzec Patricka. Nigdy mi
si to nie udawao. Mia
tak twarz, ktra natychmiast robia si niewidzialna w tumie.
Treena wskazaa na kawaek papieru.
Zwr uwag na sekcj kulturaln. Tutaj jest koncert specjalnie dla
niepenosprawnych.
Mwia, e on lubi kulturalne rozrywki? No to bdzie mg po prostu
siedzie i da si ponie

muzyce. Chodzi o to, eby na chwil zapomnie o tym, co tu i teraz,

prawda? Powiedzia mi o tym
Derek u nas w pracy, ten z wsem. Mwi, e czasem robi si gono, bo
niektrzy naprawd
upoledzeni troch krzycz, ale jestem pewna, e i tak by mu si podobao.
Zmarszczyam nos.
No nie wiem, Treena.
Po prostu odstrasza ci sam dwik sowa kultura. Przecie wystarczy,
e tam z nim
posiedzisz. I nie bdziesz szeleci paczk chipsw. Albo gdybycie mieli
ochot na co bardziej
frywolnego wyszczerzya si w umiechu jest klub ze striptizem.
Mogaby go zabra do Londynu
na taki pokaz.
Mam zabra swojego pracodawc na striptiz?
Przecie mwia, e wszystko przy nim robisz mycie, karmienie i tak
dalej. Dlaczego nie
miaaby po prostu siedzie przy nim, kiedy mu stanie.
Treena!
No co, na pewno mu tego brakuje. Moesz nawet zamwi panienk,
ktra usidzie mu na
kolanach.
Wielu ludzi w tumie obrcio gowy w nasz stron. Moja siostra si
miaa. Ona umiaa mwi
o seksie w ten sposb. Tak jakby to by jaki rodzaj sportu. Jakby to nie
miao znaczenia.
A na drugiej stronie s wiksze wyprawy. Nie wiem, na co by miaa
ochot, ale moglibycie na
przykad pojecha na pocztek na degustacj wina nad Loar ... to nie jest
tak daleko.
Czy ludzie z paraliem mog si upija?
Nie wiem. Zapytaj go.
Marszczc brwi, przygldaam si licie.
Wic mam wrci i powiedzie Traynorom, e mam zamiar ich
sparaliowanego syna
o skonnociach samobjczych najpierw upi, potem wyda ich pienidze
na striptiz i taniec
erotyczny, a nastpnie zawie go na paraolimpiad...
Treena wyrwaa mi list z rki.
Nie widz, eby ty miaa jakie bardziej interesujce pomysy.

 Pomylaam tylko... sama nie wiem. Potaram palcem nos. Szczerze

mwic, czuj si troch
zniechcona. Jego ciko przekona nawet do wyjcia do ogrodu.
To kiepskie nastawienie. Zobacz. Ju biegn. Lepiej si umiechnijmy.
Przepchnymy si naprzd i zaczymy wiwatowa. Dosy trudno jest
wydoby z siebie
wystarczajc ilo motywujcego haasu, kiedy z zimna ledwo poruszasz
ustami.
I wtedy zobaczyam Patricka, jego gow w morzu napitych cia, twarz
lnic od potu,
z napronymi wszystkimi cignami na szyi i min pen udrki, jakby
znosi jakiego rodzaju
tortury. Ta sama twarz rozpromieniaa si, kiedy mija lini mety, tak jakby
tylko pograjc si
w jakie prywatne otchanie, mg osign stan euforii. Nie zauway
mnie.
Naprzd, Patrick! krzyknam sabo.
A on przemkn obok mnie w stron mety.
Treena nie rozmawiaa ze mn przez dwa dni, poniewa nie okazaam
spodziewanego entuzjazmu
wobec jej listy pomysw. Moi rodzice nic nie zauwayli, byli wrcz
wniebowzici na wie, e
postanowiam jednak nie rzuca pracy. Kierownictwo fabryki mebli pod
koniec tego tygodnia
zarzdzio kilka zebra i tata by przekonany, e znajdzie si wrd
zwolnionych z pracy. Wyrzucili
ju prawie wszystkich powyej czterdziestki.
Bardzo jestemy ci wdziczni za to, e wspomagasz rodzin finansowo
powtarzaa mama tak
czsto, e a czuam si nieswojo.
To by dziwny tydzie. Treena zacza si szykowa do wyjazdu na
uczelni i co dzie musiaam
cichcem myszkowa w jej torbach, eby sprawdzi, co z mojego dobytku
zamierza zabra ze sob.
Wikszo moich ubra bya bezpieczna, ale jak na razie odzyskaam
suszark, okulary soneczne
niby od Prady oraz ulubion kosmetyczk w cytryny. Gdybym posza do
niej z pretensjami w sprawie
ktrejkolwiek z tych rzeczy, tylko wzruszyaby ramionami i powiedziaa:
Przecie i tak tego nie

uywasz tak jakby tylko o to chodzio.

To bya caa Treena. Czua si uprzywilejowana. Nawet kiedy pojawi si
Thomas, nigdy nie
stracia poczucia, e jest oczkiem w gowie caej rodziny miaa gboko
zakorzenione przekonanie,
e dom krci si wok niej. Kiedy byymy mae i podnosia wrzask,
poniewa chciaa mie co, co
naleao do mnie, mama prosia: Daj jej to, chyba po to, eby w domu
zapanowa wreszcie spokj.
Teraz, dwadziecia lat pniej, waciwie nic si nie zmienio. Musielimy
zajmowa si
Thomasem, eby Treena moga nadal wyj gdzie wieczorem, karmi go,
eby nie musiaa si
martwi, kupowa jej ekstrafajne prezenty na urodziny i Boe Narodzenie,
bo przez to, e jest
Thomas, czsto musi odmawia sobie rnych rzeczy. C, bdzie
musiaa si obej bez mojej
cytrynowej kosmetyczki. Przyczepiam na drzwiach kartk z napisem:
Wara od moich rzeczy.
Treena zerwaa j i powiedziaa mamie, e kogo tak dziecinnego jeszcze
w yciu nie widziaa i e
Thomas ma w jednym palcu wicej dojrzaoci ni ja.
Ale to dao mi do mylenia. Pewnego wieczoru, kiedy Treena wysza na
wieczorne zajcia,
siedziaam w kuchni, podczas gdy mama ukadaa koszule taty do
prasowania.
Mamo...
Tak, kochanie.
Mylisz, e mogabym si przeprowadzi do pokoju Treeny, kiedy
pojedzie na uczelni?
Mama zastyga, przyciskajc do piersi na wp zoon koszul.
Nie wiem. Waciwie o tym nie mylaam.
Chodzi mi o to, e jeli ich tu nie bdzie, chyba mogabym mie pokj
normalnych rozmiarw.
To gupie, gdyby sta pusty, kiedy oni bd mieszka w akademiku.
Mama skina gow i starannie odoya koszul do kosza z praniem.
Chyba masz racj.
A poza tym ten pokj i tak mi si naley, bo jestem starsza i w ogle.
Dostaa go tylko dlatego,
e urodzia Thomasa.

Mama chyba daa si przekona.

To prawda. Porozmawiam o tym z Treen powiedziaa.
Z perspektywy myl, e lepiej byo wczeniej porozmawia o tym z moj
siostr.
Trzy godziny pniej wpada do salonu jak burza.
Ty hieno, moje ko jeszcze nie ostygo, a ty ju zajmujesz moje
miejsce?
Dziadek obudzi si i a podskoczy w fotelu, odruchowo przykadajc
do do piersi.
Podniosam wzrok znad telewizora.
O czym ty mwisz?
A gdzie ja i Thomas podziejemy si w weekendy? Nie zmiecimy si w
tym maym pokoju. Tam
si nawet nie da wstawi drugiego ka.
No wanie. A ja si tam gniotam przez pi lat.
wiadomo, e niezupenie mam racj, sprawia, e mwiam z jeszcze
wikszym
rozdranieniem, ni zamierzaam.
Nie moesz zaj mojego pokoju. To nie fair.
Ale przecie ciebie tu nie bdzie.
Ale go potrzebuj! W aden sposb nie zmiecimy si z Thomasem w tej
klitce. Tato, no
powiedz jej!
Tato zagbi podbrdek w konierzu i skrzyowa rce na piersi. Nie
znosi, kiedy si kciymy,
i zwykle rozstrzygnicie sporw pozostawia mamie.
Dziewczyny, troch ciszej powiedzia.
Dziadek pokrci gow, jakby zupenie nie mg zrozumie, co my
wszyscy wyprawiamy.
Ostatnio bardzo czsto krci gow.
Nie wierz ci. Niedziwne, e tak chtnie pomagaa mi w
przeprowadzce.
Co? Wic to, e mnie bagaa, ebym nie rzucaa pracy, ebym moga ci
pomaga finansowo, to
teraz cz mojego zowrogiego planu, tak?
Ale z ciebie hipokrytka.
Katrina, uspokj si. Mama stana w drzwiach, z jej gumowych
rkawiczek na dywan kapaa
piana. Moemy przecie porozmawia o tym spokojnie. Nie denerwujcie
dziadka.

Na twarzy Katriny wystpiy plamy, tak jak kiedy, kiedy bya maa i
czego jej odmawiano.
Ona chce, ebym znikna z domu. O to wanie jej chodzi. Nie moe si
doczeka, a wyjad,
bo jest zazdrosna o to, e ja przynajmniej co robi ze swoim yciem. Wic
chce, eby byo mi
trudniej tu wraca.
Nie ma nawet g warancji, e bdziesz przyjeda do domu na weekendy
! wrzasnam
uraona. Potrzebuj pokoju, a nie jakiej szuflady, a ty cay czas miaa
najlepszy pokj, bo bya
na tyle gupia, eby wrci do domu z brzuchem.
Louisa!
C, gdyby nie bya taka tpa, e nie potrafisz nawet znale sobie
przyzwoitej pracy,
mogaby, do cholery, mie swoje wasne mieszkanie. Jeste ju du
dziewczynk. A moe masz
inny problem? Wreszcie dotaro do ciebie, e Patrick nigdy ci si nie
owiadczy?
Dosy tego! Ryk taty przerwa milczenie, jakie zapado po tych
sowach. Nie chc sysze
ani sowa wicej. Treena, id do kuchni. Lou, siadaj i si zamknij. Mam
do stresw w yciu i nie
musz sucha, jak si na siebie wydzieracie.
Jeli mylisz, e pomog ci z twoj gupi list, to si grubo mylisz!
warkna do mnie Treena,
kiedy mama wypychaa j za drzwi.
Dobrze. I tak nie chciaam twojej pomocy, ty pasoycie powiedziaam,
uchylajc si,
poniewa tato rzuci we mnie gazet.
W sobotni poranek poszam do biblioteki. Nie byam tam chyba od czasw
szkoy by moe
z obawy, e bd pamita ksik Judy Blume, ktr zgubiam w sidmej
klasie, i e gdy przejd
przez wiktoriaskie drzwi midzy kolumnami, wycignie si jaka lepka
urzdowa rka, dajc
3,853 funta kary.
Biblioteka nie bya taka, jak zapamitaam. Poow ksiek zastpiy pyty
CD i DVD, wielkie

pki pene audiobookw, a nawet stojaki z kartkami okolicznociowymi. I

wcale nie byo cicho.
Z kcika z ksikami dla dzieci, gdzie wanie bawia si w najlepsze jaka
grupa przedszkolakw
i ich mam, dobiega piew i klaskanie. Ludzie czytali czasopisma i
rozmawiali cicho. Dzia
czasopism, gdzie zwykle starsi panowie drzemali nad gazetami, znikn, a
na jego miejscu pojawi
si duy owalny st z ustawionymi dookoa komputerami. Usiadam
niepewnie przy jednym z nich,
majc nadziej, e nikt mi si nie przyglda. Komputery, tak jak ksiki, to
by teren mojej siostry.
Najwyraniej jednak personel biblioteki przewidzia czyste przeraenie
odczuwane przez ludzi takich
jak ja. Jedna z bibliotekarek przystana przy mnie i wrczya mi kart oraz
laminowan instrukcj.
Nie staa mi nad gow, tylko mrukna, e gdybym potrzebowaa pomocy,
to bdzie przy biurku,
a potem zostaam sama, na krzele o chwiejnych kkach, przed pustym
ekranem.
Jedyny komputer, z jakim miaam kontakt w cigu kilku ostatnich lat, to
by komputer Patricka.
Uywa go tylko do cigania planw treningu albo eby zamawia ksiki
o sporcie z Amazona. Jeli
uywa go te do innych rzeczy, to waciwie nie chc o tym wiedzie. Ale
postpiam zgodnie ze
wskazwkami od bibliotekarki, dwa razy sprawdzajc przed kadym
etapem. I, co zdumiewajce,
udao si. Nie tylko si udao, to byo atwe.
Cztery godziny pniej miaam zacztki swojej listy.
I nikt nie wspomnia o Judy Blume. Moe dlatego, e poyczyam j wtedy
na kart mojej siostry.
Po drodze do domu zajrzaam do papierniczego i kupiam kalendarz. Ale
nie taki, ktry pokazuje
jeden miesic i trzeba obrci kartk, eby zobaczy zdjcie Justina
Timberlakea albo kucykw na
grskiej ce. To by kalendarz cienny taki, jakie widuje si w biurach, z
urlopami pracownikw
zaznaczonymi markerem. Kupiam go z dziarsk sprawnoci kogo, komu
nic nie sprawia wikszej

przyjemnoci ni przewracanie papierkw.

W swoim maym pokoiku otworzyam go, przyczepiam z tyu drzwi i
zaznaczyam dat, kiedy
zaczam prac u Traynorw, na pocztku lutego. Potem policzyam do
przodu i zaznaczyam dzie
12 sierpnia teraz zostay do niego tylko cztery miesice. Cofnam si o
krok i przygldaam si
przez chwil, starajc si sprawi, by niewielkie czarne keczko nabrao
co z wagi momentu, ktry
zapowiadao. I kiedy tak patrzyam, zaczo do mnie dociera, na co si
porywam.
Bd musiaa zapeni te mae prostokciki mnstwem rzeczy, ktre budz
rado, zadowolenie,
satysfakcj lub przyjemno. Bd musiaa je zapeni wszelkimi
pozytywnymi przeyciami, jakie
tylko mogam wyszuka dla czowieka, ktrego bezwadne rce i nogi
oznaczay, e sam nie moe ich
sobie zorganizowa. Miaam niecae cztery miesice prostoktnych kratek,
ktre powinnam zapeni
wyjazdami, wycieczkami, odwiedzinami, lunchami i koncertami.
Musiaam wymyli wszelkie
sposoby, eby to si stao, i przygotowa si jak najlepiej, eby te
przedsiwzicia nie skoczyy si
porak.
A potem musiaam przekona Willa, eby si na to zgodzi.
Wpatrywaam si w swj kalendarz, trzymajc dugopis w nieruchomej
doni. Ten niewielki
kawaek laminowanego papieru nagle nabra ciaru wielkiej
odpowiedzialnoci.
Miaam sto siedemnacie dni, eby przekona Willa Traynora, e ma po co
y.

11
S takie miejsca, gdzie zmian pr roku sygnalizuj przyloty i odloty
ptakw albo przypywy
i odpywy. W naszym miasteczku takim zwiastunem by powrt turystw.
Na pocztku by to wty
strumyczek ludzi, ktrzy wysiadali z pocigw czy samochodw w
jaskrawych kurtkach

przeciwdeszczowych, ciskajc przewodniki i legitymacje National Trust;

potem, gdy robio si
nieco cieplej i zbliao si lato, coraz wiksze ich grupy wyleway si z
bekajcych i posykujcych
autokarw i toczyy na gwnej ulicy: Amerykanie, Japoczycy, grupki
zagranicznych dzieci
w wieku szkolnym.
Zim niewiele tu byo otwarte. Zamoniejsi waciciele sklepw korzystali
z dugich, ponurych
miesicy, eby wyjecha na wakacje za granic, podczas gdy ci bardziej
zdeterminowani urzdzali
imprezy g wiazdkowe i zarabiali na odbywajcych si od czasu do czasu
koncertach kold albo
witecznych kiermaszach rzemiosa. Ale potem, kiedy robio si cieplej,
zamkowe parkingi
zapeniay si samochodami, lokalne bary odnotowyway zwikszon
liczb zamwie na lunch
niwiarza, i tak po kilku sonecznych niedzielach znw zmienialimy si z
sennej mieciny w jedn
z tradycyjnych angielskich atrakcji turystycznych.
Wchodziam na wzgrze, mijajc pierwszych w tym sezonie turystw,
ktrzy ciskali swoje
wodoodporne torebki i podniszczone przewodniki i unosili aparaty, by
zrobi pamitkowe zdjcie
zamku wiosn. Umiechnam si do kilku osb, zatrzymaam si, by kilku
innym pstrykn zdjcie
wrczonym mi aparatem. Niektrzy mieszkacy skaryli si na sezon
turystyczny korki, kolejki do
toalet oraz dziwne dania kulinarne w The Buttered Bun (Nie robicie
sushi? Nawet makw ?).
Ale ja nie narzekaam. Lubiam ten powiew wielkiego wiata, to, e
mogam zerkn z bliska na
ycie tak bardzo odlege od mojego. Lubiam sucha turystw mwicych
z rnymi akcentami
i zgadywa, skd pochodz, przyglda si ubraniom ludzi, ktrzy nigdy
nie zamawiali ciuchw
z taniego katalogu wysykowego ani nie kupowali piciopaku majtek w
supermarkecie.
Jeste wesoa jak skowronek powiedzia Will, gdy rzuciam torb w
korytarzu. Powiedzia to

takim tonem, jakby to bya niemal obraza.

Jest mi wesoo, bo to wanie dzisiaj.
Co?
Dzi wychodzimy. Zabieramy Nathana na wycigi konne.
Will i Nathan spojrzeli na siebie. Prawie si rozemiaam. Poczuam tak
ulg, kiedy zobaczyam,
jaka jest pogoda; kiedy tylko wyszo soce, byam pewna, e wszystko
pjdzie dobrze.
Wycigi konne?
Tak. Wycigi paskie w wycignam z kieszeni notes Longfield. Jeli
teraz wyruszymy,
zdymy akurat na trzeci bieg. A ja postawiam pi funtw na Man Oh
Man, wic lepiej si ruszmy.
Wycigi konne.
Tak. Nathan nigdy nie by na wycigach.
Z tej okazji woyam niebiesk minisukienk w kratk, wok szyi
zawizaam szalik z koskimi
motywami, woyam te skrzane buty do konnej jazdy.
Will przyjrza mi si uwanie, po czym odwrci wzek tak, eby lepiej
widzie swego drugiego
opiekuna.
Marzye o tym od dawna, tak, Nathan?
Rzuciam Nathanowi ostrzegawcze spojrzenie.
Taaa odpar i zdoby si na umiech. Tak wanie. Pojedmy
zobaczy te szkapy.
Oczywicie wszystko z nim wczeniej umwiam. Zadzwoniam do niego
w pitek i zapytaam, na
ktry dzie moglibymy go wypoyczy. Traynorowie zgodzili si
zapaci za dodatkowe godziny
(siostra Willa wyjechaa do Australii, i chyba chcieli mie pewno, e
bdzie mi towarzyszy kto
rozsdny), ale a do niedzieli nie byam pewna, co waciwie bdziemy
robi. Taka wycieczka
wydawaa si idealna na pocztek miy dzie poza domem, mniej ni p
godziny jazdy.
A jeli powiem, e nie chc jecha?
W takim razie wisisz mi czterdzieci funtw oznajmiam.
Czterdzieci funtw ? Jak to sobie wyliczya?
To moja wygrana. Pi funtw za kady bieg przy stawce osiem do
jednego. Wzruszyam

ramionami. Man Oh Man to pewniak.

Chyba udao mi si zbi go z tropu.
Nathan klepn si w kolana.
Brzmi super. I jest adna pogoda na tak wycieczk doda. Chcesz,
ebym zapakowa jaki
lunch?
Nie odparam. Tam jest mia knajpka. Jeli mj ko wygra, stawiam
lunch.
Czsto grywaa na wycigach? zapyta Will.
Zanim zdy powiedzie co wicej, zapakowalimy go w paszcz, a ja
wybiegam na zewntrz,
eby ustawi samochd.
Wszystko miaam zaplanowane. Mielimy przyjecha na tor wycigw w
pikny soneczny dzie.
Miay tam by byszczce rasowe konie o smukych nogach, dokeje w
jaskrawych jedwabnych
kurtkach, mijajcy nas kaczkowatym krokiem. Moe jaka orkiestra dta.
Trybuny miay by pene
wiwatujcych ludzi, a my znalelibymy sobie miejsce, z ktrego
moglibymy macha naszymi
kwitkami od zakadw. W Willu obudziby si duch rywalizacji i nie
mgby si powstrzyma przed
szacowaniem szans zawodnikw, tak eby wygra wicej ni ja i Nathan
razem wzici. Wszystko
obmyliam. A potem, kiedy mielibymy ju do ogldania koni,
poszlibymy do cieszcej si
znakomit opini restauracji przy torze na wietn wyerk.
Powinnam bya posucha mojego taty. Chcesz pozna prawdziw
definicj triumfu nadziei nad
rzeczywistoci? mawia. Zaplanuj rodzinn wycieczk.
Zaczo si od parkingu. Dotarlimy tam bez adnych przygd, bo teraz ju
czuam si troch
pewniej i wiedziaam, e Will si nie przewrci, jeli bd jecha szybciej
ni trzydzieci
kilometrw na godzin. W bibliotece sprawdziam, jak tam dojecha, i
przez ca drog paplaam
wesoo o piknym bkitnym niebie, adnej okolicy, o tym, e nie ma
korkw. Przed torem wycigw,
ktry by nieco mniej wspaniay, ni si spodziewaam, nie byo adnych
kolejek, a parking by

wyranie oznaczony.
Ale nikt mnie nie ostrzeg, e parking jest na trawiastym gruncie,
rozjedanym przez ca mokr
zim. Wjechalimy tyem na wolne miejsce (co nie byo trudne, bo by
zapeniony ledwo w poowie)
i kiedy tylko opucilimy ramp, Nathan zrobi zmartwion min.
Tu jest za mikko stwierdzi. Zapadnie si. Zerknam na trybuny.
Ale jeli przedostaniemy si na tamt ciek, to chyba bdzie okej?
Ale ten wzek way ton ostrzeg. A to kilkanacie metrw std.
Daj spokj. Przecie ten wzek wytrzyma chyba par metrw po
grzskim gruncie.
Ostronie sprowadziam wzek Willa na d, a potem patrzyam, jak koa
na kilkanacie
centymetrw zagbiaj si w boto.
Will si nie odzywa. Wyglda nieswojo i milcza przez wikszo
pgodzinnej jazdy
samochodem. Stalimy za nim, krcc przecznikami. Zacz wia
silniejszy wiatr i policzki Willa
porowiay z zimna.
Daj spokj powiedziaam. Sami go poprowadzimy. We dwjk na
pewno damy sobie rad.
Odchylilimy wzek do tyu. Ja wziam za jedn rczk, Nathan za drug
i zaczlimy cign go
w kierunku cieki. Szo nam powoli, nie tylko dlatego, e ja wci si
zatrzymywaam, bo bolay
mnie rce, a moje nieskalane dotd buty byy grubo oblepione botem.
Kiedy wreszcie wydostalimy
si na ciek, koc Willa na wp zsun si z niego i jakim sposobem
wkrci w kka, tak e jeden
rg naderwa si i uboci.
Nie martw si odezwa si Will sucho. To tylko kaszmir.
Zignorowaam go.
No dobra. Udao si. Teraz pora na zabaw.
No wanie. Pora na zabaw. Kto to wymyli, e przy wejciu na tor
wycigw powinny by
bramki obrotowe? Chyba przecie nie musz panowa nad tumem? Nie
wida tu byo
wykrzykujcych hasa fanw wycigw, grocych zamieszkami, jeli
Charlies Darling przegra

w trzecim biegu, ani rozszalaych wielbicielek dokejw, ktre trzeba

trzyma pod kontrol?
Spojrzelimy na bramk, potem na wzek Willa, a potem popatrzylimy z
Nathanem na siebie.
Nathan podszed do okienka i wyjani nasz problem siedzcej tam
kobiecie. Wystawia gow,
eby spojrze na Willa, po czym wskazaa nam odlegy drugi koniec
trybun.
Wejcie dla niepenosprawnych jest tam poinformowaa. Sowo
niepenosprawnych
powiedziaa tak wyranie, jakby startowaa w konkursie dykcji. To wejcie
byo jakie dwiecie
metrw dalej. Zanim wreszcie tam dotarlimy, bkit nieba nagle znikn i
zerwaa si naga ulewa.
Oczywicie nie zabraam parasola. Nadal paplaam nieustajco o tym, jakie
to zabawne i mieszne,
ale nawet dla mnie samej zaczo to brzmie mao wiarygodnie i irytujco.
Clark powiedzia wreszcie Will. Wyluzuj, dobrze? Bo robisz si
mczca.
Kupilimy bilety na trybuny, a potem, gdy niemal robio mi si sabo z
ulgi, e wreszcie tam
dotarlimy, wprowadziam wzek Willa na osonite miejsce z boku
gwnej trybuny. Kiedy Nathan
zajmowa si jego napojem, miaam czas, eby przyjrze si innym
mionikom wycigw.
U stp trybun byo waciwie cakiem przyjemnie, chocia od czasu do
czasu popadywa deszcz.
Nad nami, na oszklonym balkonie, mczyni w garniturach podawali
kieliszki szampana kobietom
w eleganckich sukniach. Wygldao na to, e jest tam ciepo i przytulnie, i
podejrzewaam, e jest to
strefa dla VIP-w, wymieniona na tablicy w kasie tu obok astronomicznej
ceny. Ludzie na balkonie
mieli mae plakietki na czerwonych tasiemkach, odrniajce ich jako
specjalnych goci.
Zastanowiam si przez chwil, czy nie daoby si zafarbowa naszych
niebieskich plakietek na inny
kolor, ale uznaam, e poniewa jako jedyni jestemy tu z wzkiem
inwalidzkim, pewnie
wygldaoby to troch podejrzanie.

Za nami na trybunach, z plastikowymi kubkami kawy i piersiwkami,

siedzieli mczyni
w tweedowych marynarkach i kobiety w eleganckich ciepych kurtkach.
Wygldali nieco bardziej
zwyczajnie i plakietki te mieli niebieskie. Podejrzewaam, e niektrzy z
nich to instruktorzy jazdy
albo stajenni, albo inni z koskiej brany. Na dole z przodu, przy
niewielkich biaych tablicach, stali
ludzie bukmacherw, wymachujcy ramionami niczym semafory i dajcy
sobie niezrozumiae znaki.
Wypisywali wci nowe kombinacje cyfr, po czym cierali je rkawem.
A niej, niczym w parodii systemu klasowego, wok placu do pokazw
staa grupa mczyzn
w pasiastych koszulkach polo, z puszkami piwa, ktrzy wygldali, jakby
byli na wycieczce. Ich
ogolone gowy pozwalay sdzi, e chyba s z wojska. Co jaki czas
ryczeli jak piosenk albo
zaczynali haaliw sprzeczk, nacierajc na siebie gowami albo
zarzucajc ramiona na karki
kolegw. Kiedy przechodziam obok nich po drodze do toalety, zaczli g
wizda na widok mojej
krtkiej spdniczki (byam chyba jedyn osob na caych trybunach ubran
w spdniczk), a ja za
plecami pokazaam im palec. Przestali si mn interesowa, gdy do bramek
startowych
wprowadzono fachowo siedem czy osiem koni, przygotowujcych si do
kolejnego wycigu.
A potem podskoczyam, kiedy dookoa nas niewielki tum nagle obudzi
si do ycia, a konie
wystrzeliy z bramek. Staam, patrzc, jak biegn, nagle zahipnotyzowana,
nie mogc powstrzyma
dreszczu ekscytacji na widok ich rozwianych ogonw i gorczkowych
stara jaskrawo ubranych
mczyzn na ich grzbietach, by zaj jak najlepsz pozycj. Kiedy
zwycizca przebieg przez lini
mety, trudno byo nie wiwatowa.
Obejrzelimy Sisterwood Cup, potem Maiden Stakes, a Nathan wygra
sze funtw w maym
zakadzie o pierwsze trzy miejsca. Will nie chcia obstawia. Oglda
wycigi, ale niewiele si

odzywa, chowajc gow w wysoki konierz paszcza. Pomylaam, e by

moe siedzia w domu
tak dugo, e pewnie czuje si teraz troch dziwnie, i uznaam, e po prostu
nie bd zwraca na
niego uwagi.
To chyba twj wycig , Hemworth Cup powiedzia Nathan, zerkajc na
ekran. Mwia, e
na ktrego postawia kas? Man Oh Man? Umiechn si szeroko.
Nie wiedziaem, e
obstawianie jest duo bardziej zabawne, kiedy widzi si konie na ywo.
Nie mwiam ci, ale wiesz, ja te nigdy wczeniej nie byam na
wycigach przyznaam si.
Chyba artujesz.
Nigdy nawet nie siedziaam na koniu. Moja mama si ich boi. Nie
zabraaby mnie nawet do
stajni.
Moja siostra ma dwa konie, niedaleko Christchurch. Traktuje je jak
dzieci. Caa kasa na nie
idzie. Wzruszy ramionami. I nie ma nawet zamiaru ich potem zje.
Dobieg nas gos Willa.
Ile jeszcze trzeba biegw, ebymy byli pewni, e zaspokoilimy twoje
od dawna skrywane
ambicje?
Nie zrzd. Jak to mwi, w yciu wszystkiego powinno si sprbowa
chocia raz
powiedziaam.
Myl, e wycigi konne naley dopisa do kategorii poza
kazirodztwem i moresk.
Sam nieustannie powtarzasz, e powinnam poszerza horyzonty.
Uwielbiasz to odparam.
I nie prbuj mi wmawia, e jest inaczej.
A wtedy ruszyy. Man Oh Man by w fioletowych jedwabiach w te
romby. Patrzyam na
wycignity eb konia, dokeja balansujcego na ugitych nogach,
mccego ramionami nad jego
grzbietem.
Biegnij, stary ! Nathan mimo woli te si nakrci. Zaciska pici,
wpatrujc si w zamazan
grupk koni suncych po przeciwnej stronie toru.

 Biegnij, Man Oh Man! krzyczaam. Od ciebie zaley, czy zjemy na

obiad steki! Patrzyam,
jak z rozszerzonymi nozdrzami, pooonymi pasko uszami na prno
prbuje wyprzedzi inne.
Czuam, jak serce podchodzi mi do garda. A potem, kiedy konie wyszy na
ostatni prost, mj
doping zacz powoli cichn.
No dobra, kawa powiedziaam. Wystarczy mi kawa.
Wok mnie trybuny eksplodoway wrzaskiem. Jaka dziewczyna dwa
miejsca dalej
podskakiwaa, zachrypnita od krzyku. A potem spojrzaam w d i
zobaczyam, e Will ma
zamknite oczy, a na jego czole wida lekk zmarszczk. Przestaam si
skupia na torze i ukucnam
przy nim.
Wszystko w porzdku, Will? zapytaam, przysuwajc si do niego.
Potrzebujesz czego?
Musiaam krzycze, eby byo mnie sycha przez wrzaw.
Szkockiej odpar. I to duej.
Popatrzyam na niego, a on podnis wzrok i spojrza na mnie. Wygldao
na to, e ma absolutnie
dosy.
Chodmy na lunch zwrciam si do Nathana.
Man Oh Man, ten czworonony oszust, min lini mety na godnym
poaowania szstym miejscu.
Znw podnis si wrzask tumu, a przez megafony rozleg si gos
konferansjera: Prosz pastwa,
zdecydowane zwycistwo Love Be A Lady, za ni Winter Sun i o dwie
dugoci za nim Barney
Rubble na miejscu trzecim.
Przepchnam wzek Willa przez niezwaajcych na nas ludzi, wiadomie
najedajc im na
pity, kiedy nie reagowali nawet na powtarzane proby, e chcielibymy
przejecha.
Bylimy przy windzie, kiedy usyszaam gos Willa:
No wic, Clark, czy to znaczy, e wisisz mi czterdzieci funtw?
Restauracja bya wieo po remoncie, menu ukada znany z telewizji szef
kuchni, ktrego twarz
patrzya na nas z plakatw wok toru. Wczeniej sprawdziam, co tu daj.

 Popisowe danie to kaczka w sosie pomaraczowym powiedziaam

Willowi i Nathanowi. To
chyba w stylu retro, lata siedemdziesite.
Jak twj strj odezwa si Will.
W cieple i z dala od tumw chyba troch powesela. Zacz si rozglda,
zamiast wycofywa
si w swj samotny wiat. Mj odek zacz burcze w oczekiwaniu
dobrego, gorcego lunchu.
Matka Willa daa nam osiemdziesit funtw kieszonkowego.
Postanowiam, e sama zapac za
siebie i poka jej paragon, mogam wic bez obaw zamwi to, na co
miaam ochot pieczon
kaczk w stylu retro albo cokolwiek innego.
Lubisz je w restauracjach, Nathan? zapytaam.
Najczciej wol po prostu piwo i co na wynos odpar Nathan. Ale
fajnie, e tu
przyszlimy.
Kiedy ostatni raz bye w restauracji, Will? zapytaam.
Spojrzeli z Nathanem na siebie.
Nie za moich czasw stwierdzi Nathan.
Moe to dziwne, ale jako nie lubi by karmiony yeczk na oczach
obcych ludzi.
W takim razie znajdziemy stolik, gdzie bdziesz mg siedzie plecami
do sali oznajmiam.
Przewidziaam t akurat jego obaw. A jeli bd tam jacy celebryci,
twoja strata.
Bo celebryci, jak wiadomo, wal drzwiami i oknami na prowincjonalne
zabocone wycigi
w marcu.
Nie zepsujesz mi tego, Willu Traynorze powiedziaam, gdy drzwi
windy si otworzyy.
Ostatni raz byam w restauracji na przyjciu urodzinowym dla
czterolatkw w krgielni w Hailsbury,
gdzie absolutnie wszystko byo wysmarowane masem orzechowym.
Wcznie z dziemi.
Ruszylimy wyoonym dywanem korytarzem. W sali restauracji
widocznej za szklan cian byo
mnstwo wolnych stolikw. Na ten widok znw zaburczao mi w brzuchu.
Dzie dobry zaczam, podchodzc do recepcji. Chciaabym stolik
dla trzech osb.

Niech pani nie patrzy na Willa staraam si przekaza wzrokiem tej

kobiecie. eby nie czu
si niezrcznie. To wane, eby byo mu tu mio.
Poprosz plakietk powiedziaa.
Przepraszam?
Znaczek strefy specjalnej.
Spojrzaam na ni, nic nie rozumiejc.
Ta restauracja jest tylko dla osb z biletami do tej strefy.
Zerknam na Willa i Nathana. Nie syszeli mnie, ale czekali niecierpliwie.
Nathan pomaga
Willowi zdj paszcz.
Yyy. Nie wiedziaam, e nie moemy zje tam, gdzie mamy ochot.
Mamy niebieskie plakietki.
Umiechna si.
Przykro mi odrzeka. Tylko osoby ze znaczkami strefy specjalnej.
Taka informacja jest na
naszych ulotkach.
Odetchnam gboko.
Okej. Czy s tu jakie inne restauracje?
Obawiam si, e Weighing Room, mniej ekskluzywny lokal, jest akurat
w remoncie, ale wzdu
trybun s budki, gdzie mona kupi co do jedzenia. Zobaczya moj
min i dodaa : Maj piecze
wieprzow w buce. Nawet z sosem jabkowym.
Budki?
Tak.
Nachyliam si ku niej.
Prosz powiedziaam przyjechalimy z daleka, a mj przyjaciel nie
czuje si dobrze, gdy jest
zimno. Czy nie ma jakiego sposobu, ebymy dostali tu stolik? Powinien
posiedzie w cieple. To
naprawd wane, eby spdzi przyjemny dzie.
Zmarszczya nos.
Bardzo mi przykro stwierdzia. Naginanie regu nie jest warte tej
pracy. Ale na dole jest
miejsce dla osb niepenosprawnych, gdzie mona zamkn drzwi. Nie
wida stamtd wycigw, ale
jest cakiem przytulnie. S tam grzejniki i tak dalej. Mog pastwo zje
tam lunch.

Patrzyam na ni. Czuam, jak poczwszy od ydek narasta we mnie

napicie. Chyba zrobiam
si zupenie sztywna.
Spojrzaam na jej plakietk z nazwiskiem.
Sharon powiedziaam tu jest mnstwo wolnych miejsc. Chyba lepiej
byoby mie wicej
klientw ni poow stolikw pustych? Tylko z powodu jakich tajemnych
klasowych zasad
w regulaminie?
Jej umiech bysn w przytumionym wietle.
Prosz pani, wyjaniam pani, jaka jest sytuacja. Gdybymy nagili dla
pastwa zasady,
musielibymy je nagina dla wszystkich.
Ale to nie ma sensu zaprotestowaam. Jest deszczowy poniedziaek.
Ma pani puste stoliki.
My chcemy zamwi posiek. Normalny kosztowny posiek, z serwetkami
i tak dalej. Nie chcemy
je hamburgerw ani siedzie w szatni, z ktrej nic nie wida, choby nie
wiem jak przytulnej.
Inni klienci zaczli odwraca si na krzesach, zaciekawieni sprzeczk przy
wejciu. Widziaam,
e Will jest zakopotany. On i Nathan domylili si, e co jest nie tak.
W takim razie obawiam si, e powinni byli pastwo kupi plakietki do
strefy specjalnej.
Okej signam po torebk i zaczam w niej grzeba w poszukiwaniu
portmonetki. Ile to
kosztuje? Z torebki wypady mi jakie chusteczki, stare bilety
autobusowe i jeden z samochodzikw
Thomasa. Ale miaam to w nosie. Chciaam, eby Will zjad elegancki
lunch w restauracji. Prosz.
Ile mam zapaci? Jeszcze dziesi? Dwadziecia funtw ? Wycignam
w jej stron gar
banknotw.
Spojrzaa na moj rk.
Przykro mi, prosz pani, ale tutaj nie sprzedajemy plakietek. To jest
restauracja. Bdzie pani
musiaa wrci do kas.
Tych po zupenie przeciwnej stronie toru wycigowego?
Tak.
Patrzyymy na siebie.

Wtrci si Will:
Louisa, chodmy std.
Nagle poczuam, e oczy napeniaj mi si zami.
Nie powiedziaam. To jaka groteska. Przyjechalimy tu specjalnie.
Poczekacie tutaj, a ja
pjd i kupi dla nas te plakietki.
A potem zjemy obiad.
Louisa, nie jestem godny.
Jak zjemy, wszystko bdzie dobrze, bdziemy oglda dalej wycigi i w
ogle. Bdzie dobrze.
Nathan podszed do mnie i pooy mi rk na ramieniu.
Louisa, myl, e Will naprawd chce ju wraca do domu.
Teraz ju gapia si na nas caa restauracja. Klienci spogldali na nas, po
czym przenosili wzrok
ze mnie na Willa, a wtedy w ich spojrzeniu wida byo jakby lito albo
niesmak. Czuwaam to
i wiedziaam, e jestem kompletnie beznadziejna. Spojrzaam na kobiet z
recepcji, ktra
przynajmniej wygldaa na lekko zakopotan, kiedy Will si odezwa.
C, dzikuj pani wycedziam. Dzikuj, e bya pani tak cholernie
gocinna i uczynna.
Clark w gosie Willa zabrzmiao ostrzeenie.
Ciesz si, e jestecie pastwo tak elastyczni. Na pewno bd poleca t
restauracj wszystkim
znajomym.
Louisa!
Zapaam torebk i wetknam j sobie pod rami.
Zostawia pani samochodzik! zawoaa recepcjonistka, gdywypadam
przez drzwi, ktre
przytrzymywa dla mnie Nathan.
A co, dla niego te musz mie bilet? zapytaam, po czym poszam za
nimi do windy.
Zjechalimy w milczeniu. Staraam si zapanowa nad rkami, ktre
trzsy mi si z wciekoci.
Kiedy zjechalimy na d, Nathan mrukn:
Moe powinnimy kupi co w jednej z tych budek. Od kilku godzin nie
mielimy nic w ustach.
Zerkn na Willa, eby da mi do zrozumienia, e tak naprawd chodzi mu
o niego.

 Jasne zgodziam si dziarsko. Mam ochot na chrupic skrk.

Chodmy na kawa buy
z michem.
Zamwilimy trzy buki z wieprzowin, chrupic skrk i sosem
jabkowym i schowalimy si
pod pasiast markiz, eby je zje. Usiadam na maym koszu na mieci,
eby by na tym samym
poziomie co Will, i podawaam mu kski misa, w razie potrzeby
rozdzielajc je palcami.
Dwie panie obsugujce stoisko udaway, e na nas nie patrz. Widziaam,
jak ktem oka
obserwuj Willa i co jaki czas mamrocz midzy sob, kiedy wydawao
im si, e ich nie widzimy.
Prawie syszaam, jak mwi biedak, co za straszne ycie. Spojrzaam na
nie cikim wzrokiem,
dajc im do zrozumienia, eby si nie wayy tak na niego patrze.
Staraam si te nie myle za
duo o tym, jak musi czu si Will.
Deszcz usta, ale smagany wiatrem tor wycigw nagle zrobi si ponury,
jego brzowozielona
nawierzchnia zamiecona bya kwitami z zakadw, caa przestrze paska
i pusta. Kiedy zaczo
pada, na parkingu si przerzedzio, z oddali dobieg znieksztacony gos
komentatora, gdy obok nas
przemkn z dudnieniem jaki kolejny wycig.
Myl, e powinnimy wraca powiedzia Nathan, ocierajc usta. To
znaczy, byo mio
i w ogle, ale lepiej unikn korkw, co nie?
Dobrze odparam. Zmiam ser wetk i wyrzuciam j do mieci. Will
da mi znak gow, e
nie chce ostatniego kawaka swojej buki.
Nie smakowao mu? zapytaa jedna z kobiet, gdy Nathan zacz pcha
jego wzek po trawie.
Nie wiem. Moe smakowaoby mu bardziej, gdyby nikt nie wtyka nosa
w jego lunch
powiedziaam i cisnam resztki do kosza.
Ale dostanie si do samochodu i wjechanie po rampie okazao si nie takie
proste. W cigu kilku
godzin, ktre spdzilimy na wycigach, przyjedajce i odjedajce
samochody zmieniy parking

w morze bota. Cho Nathan jest bardzo silny, a ja staraam si jak

mogam, nie bylimy w stanie
pokona nawet poowy drogi do samochodu. Koa wzka lizgay si i
piszczay, nie mogc znale
punktu oparcia, eby przejecha ostatni nieduy kawaek. Ja i Nathan
lizgalimy si w bocie, ktre
wlewao nam si do butw.
To si nie uda stwierdzi Will.
Nie chciaam go sucha. Nie mogam znie myli, e tak miaby si
zakoczy ten dzie.
Chyba nie damy rady bez pomocy powiedzia Nathan. Nie jestem w
stanie nawet wydosta
wzka z powrotem na ciek. Ugrzz.
Will westchn gono. Wygldao na to, e ma tak dosy jak jeszcze nigdy
w yciu.
Mgbym zanie ci na przednie siedzenie, Will, tylko musiabym je
troch odchyli. A potem
Louisa i ja sprbowalibymy jako wprowadzi wzek.
Will odezwa si przez zacinite zby:
Nie chciabym zakoczy tego dnia w roli worka ziemniakw.
Przykro mi, stary powiedzia Nathan. Ale Lou i ja nie damy sobie
rady sami. Lou, ty tu jeste
adniejsza. Id i sprbuj dorwa kogo do pomocy, dobrze?
Will zamkn oczy i zacisn szczki, a ja pobiegam w kierunku trybun.
Trudno mi byo uwierzy, e tylu ludzi moe odmwi probie o pomoc,
zwaszcza jeli dotyczya
wzka inwalidzkiego, ktry ugrzz w bocie, a prosi dziewczyna w
minisukience, umiechajca si
tak uroczo, jak tylko potrafi. Zwykle mam opory wobec obcych ludzi, ale
desperacja pozbawia mnie
wszelkich skrupuw. Zaczepiaam kolejne grupki ludzi ogldajcych
wycigi, pytajc, czy mogliby
mi powici kilka minut. Patrzyli na mnie i moje ubranie, tak jakbym
chciaa ich wcign w jak
puapk.
Chodzi o czowieka na wzku inwalidzkim mwiam. Wzek utkn.
Ale wanie czekamy na kolejny bieg mwili. Albo: Przepraszam, ale
nie. Albo: Bdzie
musia poczeka do drugiej trzydzieci. Obstawilimy ten bieg.

Mylaam nawet, czyby nie zapa jakiego dokeja. Ale kiedy podeszam
do zagrody,
zobaczyam, e s jeszcze nisi ni ja.
Kiedy dotaram do samego toru, a si we mnie gotowao. Chyba ju
wtedy nie umiechaam si
do ludzi, tylko warczaam. A w kocu, o radoci, trafiam na tamtych
goci w pasiastych koszulkach
polo. Na plecach mieli napis Marky ostatnie dni wolnoci, w rkach
ciskali puszki piwa. Ich
akcent sugerowa, e s gdzie z pnocnego wschodu, i byam pewna, e
w cigu ostatniej doby
chlali niemal bez przerwy. Kiedy podeszam, bardzo si ucieszyli na mj
widok, a ja musiaam
powcign ch, by znw pokaza im palec.
Umiechnij si do nas, zotko. To weekend kawalerski Markyego
wybekota jeden z nich,
klepic mnie po ramieniu apskiem wielkoci szynki.
Jest poniedziaek. Staraam si nie wzdryga, kiedy zdejmowaam j z
siebie.
artujesz sobie. Ju poniedziaek? Zatoczy si w ty. Ale i tak
powinna da mu buziaka.
Waciwie powiedziaam to przyszam prosi was o pomoc.
Do usug , zotko. Tej deklaracji towarzyszyo oblene mrugnicie.
Jego kumple koysali si wok niego agodnie niczym morskie roliny.
Nie, naprawd. Chc, ebycie pomogli mojemu znajomemu.
Na parkingu.
Pszszykro mi, ale chyba sienienadaje, szeby ci pomaga, kotku.
Hej, zaraz nastpny wycig , Marky. Obstawiae? Ja chyba tak.
Odwrcili si w stron toru i stracili zainteresowanie. Spojrzaam przez
rami na parking
i zobaczyam pochylon sylwetk Willa i Nathana, ktry na prno cign
za rczki wzka.
Wyobraziam sobie, jak wracam do domu i mwi rodzicom Willa, e
porzucilimy jego
superkosztowny wzek na parkingu. A potem zobaczyam tatua.
On jest onierzem powiedziaam gono. Weteranem.
Odwrcili si po kolei.
By ranny. W Iraku. Chcielimy tylko, eby spdzi fajny dzie. Ale nikt
nie chce nam pomc.
Gdy to mwiam, poczuam, jak oczy napeniaj mi si zami.

 Weteran? Chyba artujesz. Gdzie on jest?

Na parkingu. Prosiam mnstwo ludzi, ale oni nie chc nam pomc.
Przetrawienie tej informacji zajo im jakie dwie minuty. Ale potem
popatrzyli po sobie
w zdumieniu.
Dobra, chopaki. Odpucimy sobie ten bieg. Ruszyli za mn chwiejnym
wykiem. Syszaam,
jak mamrocz midzy sob, wzburzeni:
Cholerni cywile... Nie maj pojcia, jak to jest.
Kiedy doszlimy na parking , Nathan sta obok zzibnitego Willa, ktry
schowa gow gboko
w konierz paszcza, chocia Nathan okry mu ramiona drugim kocem.
Ci panowie byli tak mili, e zgodzili si nam pomc powiedziaam.
Nathan gapi si na puszki z piwem. Musiaam przyzna, e trzeba by si
dugo wpatrywa, eby
si domyli, e ci faceci s onierzami.
Gdzie mamy go wstawi? zapyta jeden z nich.
Pozostali otoczyli Willa, witajc go skinieniem gowy. Jeden poda mu
piwo, najwyraniej nie
rozumiejc, e nie jest w stanie wzi puszki do rki.
Nathan wskaza nasz samochd.
Na ty samochodu. Ale eby to zrobi, musimy najpierw dosta si do
trybun, a potem wycofa
samochd i podjecha do niego.
Nie trzeba powiedzia jeden z nich, klepic Nathana po plecach.
Moemy go zanie do
samochodu, co nie, chopaki?
Zgodzili si chrem. Zaczli ustawia si wok wzka Willa.
Z niepokojem przestpiam z nogi na nog.
No nie wiem. To spory kawaek odwayam si zaprotestowa. A
wzek jest bardzo ciki.
Byli pijani w sztok. Niektrzy ledwo si trzymali swoich puszek z piwem.
Jeden wetkn mi
swoje piwo do rki.
Spoko, kotku. Wszystko dla kumpla z wojska, co nie?
Nie zostawimy ci tutaj, stary. Kumpli si nie zostawia, co nie?
Zobaczyam pen powtpiewania min Nathana i potrzsnam
gwatownie gow. Will
najwyraniej nie mia zamiaru si odzywa. Siedzia tylko z ponur min, a
potem, kiedy tamci faceci

stanli przy jego wzku i ze wsplnym okrzykiem dwignli go w gr,

wyglda na lekko
przeraonego.
Ktry puk, kotku?
Staraam si umiecha, desperacko szukajc w pamici jakich nazw.
Strzelecki... Jedenasty puk strzelcw.
Nie znam takiego odezwa si inny.
To nowy puk jkaam si. cile tajny. Stacjonuje w Iraku.
Ich adidasy lizgay si w bocie, a ja czuam, jak zamiera mi serce. Nieli
wzek Willa, unoszc
go kilkanacie centymetrw nad ziemi, niczym lektyk. Nathan pobieg
po torb Willa i otworzy
samochd.
Czy oni trenuj w Catterick?
Wanie tam przytaknam, po czym zmieniam temat. To ktry z was
si eni?
Zanim wreszcie pozbyam si Markyego i jego kumpli, musiaam im da
swj numer telefonu.
Zrobili zbirk i chcieli wcisn nam ponad czterdzieci funtw na
rehabilitacj Willa. Odpucili
dopiero, kiedy powiedziaam, e najbardziej si ucieszy, jeli zamiast tego
wypij za jego zdrowie.
Musiaam wszystkim da buziaka. Pod koniec a krcio mi si w gowie
od oparw alkoholu.
Machaam do nich, dopki nie zniknli na trybunach, a Nathan zatrbi
klaksonem, ebym wreszcie
wsiada.
Bardzo uczynni, prawda? zapytaam dziarsko, kiedy odpaliam silnik.
Ten wysoki wyla mi na praw nog prawie cae piwo stwierdzi Will.
Cuchn jak browar.
Nie wierz wasnym oczom powiedzia Nathan, kiedy w kocu
ruszylimy w kierunku wyjcia.
Patrzcie. Tu jest cay osobny parking dla niepenosprawnych, tu przy
trybunach. Asfaltowy.
Will prawie si nie odzywa przez reszt dnia. Poegna si z Nathanem,
kiedy podrzucilimy go do
domu, a potem milcza, kiedy ja pokonywaam drog do zamku, na ktrej
byo teraz luniej, poniewa
zrobio si chodniej, a wreszcie zaparkowaam przed przybudwk.

Opuciam na rampie wzek Willa, zaprowadziam do rodka i zrobiam

Willowi co ciepego do
picia. Zmieniam mu buty i spodnie, woyam te zalane piwem do pralki i
rozpaliam w piecyku,
eby si rozgrza. Wczyam telewizor i zacignam zasony, eby w
pokoju zrobio si przytulniej
moe tym bardziej przytulnie, e spdzilimy cay dzie na zimnie. Ale
dopiero kiedy usiadam
z nim w salonie, popijajc herbat, zdaam sobie spraw, e nie odzywa si
nie dlatego, e jest
wyczerpany, ani dlatego, e chce oglda telewizj. On nie odzywa si do
mnie.
Czy... co si stao? zapytaam, kiedy po raz trzeci skomentowaam
lokalne wiadomoci, a on
si nie odezwa.
Ty mi powiedz, Clark.
Co?
No przecie wszystko o mnie wiesz. Wic ty mi powiedz.
Patrzyam na niego.
Przepraszam odezwaam si wreszcie. Wiem, e dzi nie wszystko
wyszo tak, jak
zaplanowaam. Ale to miaa by mia wycieczka. Mylaam, e bdzie ci
si podobao.
Nie dodaam, e to on jest uparcie marudny, e nie ma pojcia, przez co
musiaam przej, eby go
skoni, eby chocia sprbowa si dobrze bawi, i e nawet si nie stara
czerpa z tego jakiej
przyjemnoci. Nie powiedziaam mu, e gdyby mi pozwoli kupi te gupie
plakietki, zjedlibymy
dobry obiad i zapomnielibymy o wszystkim, co si nie udao.
Wanie o to chodzi.
e co?
Jeste taka sama jak wszyscy.
To znaczy?
Gdyby tylko przyszo ci do gowy, eby mnie zapyta, Clark. Gdyby
zechciaa chocia raz
zapyta mnie o zdanie na temat tej swojej tak zwanej wesoej wycieczki,
tobym ci powiedzia.
Nienawidz koni oraz wycigw konnych. Nigdy tego nie lubiem. Ale ty
nawet nie zapytaa. Sama

zdecydowaa, co mi si bdzie podobao, po czym wprowadzia to w

czyn. Zrobia to samo co
wszyscy. Zdecydowaa za mnie.
Przeknam lin.
Nie chciaam...
Ale to zrobia.
Odwrci si i po kilku minutach milczenia dotaro do mnie, e powinnam
sobie i.

12
Pamitam dokadnie dzie, w ktrym przestaam by nieustraszona.
To byo prawie siedem lat temu, w leniwej, rozmazanej od upau kocwce
lipca, kiedy
w wskich uliczkach wok zamku toczyli si turyci, a w powietrzu
unosiy si odgosy ich krokw
i melodyjki stale obecnych furgonetek lodziarzy, ktre stay rzdem na
szczycie wzgrza.
Miesic wczeniej po dugiej chorobie umara moja babcia, i to lato
przesaniaa cienka
warstewka smutku, ktra agodnie tumia wszystko, co robilimy,
agodzia skonnoci moje i mojej
siostry do robienia afery z byle czego, odsuna te na bok nasze letnie
zwyczaje, to znaczy krtkie
wyjazdy i wycieczki. Przez wikszo dni mama staa nad misk z
praniem, prbujc powstrzyma
zy, tak e jej plecy byy a sztywne z napicia, a tata co rano z ponuro
zawzit min wychodzi do
pracy i wraca wiele godzin pniej z twarz wiecc od potu z powodu
upau, tak zmczony, e nie
mg mwi, dopki nie otworzy puszki piwa. Katrina miaa wakacje po
pierwszym roku studiw
i gow bya ju gdzie daleko od naszego miasteczka. Ja skoczyam
dwadziecia lat i za niecae
trzy miesice miaam pozna Patricka. Byo to wic wyjtkowe lato
cakowitej swobody bez
zobowiza finansowych, bez dugw, bez koniecznoci zajmowania si
kimkolwiek. Miaam
tymczasow prac i mnstwo czasu, eby wiczy makija, wkada
obcasy, na ktrych widok mj

ojciec marszczy si z niezadowoleniem, i generalnie stara si zrozumie,

kim jestem.
Wtedy jeszcze ubieraam si normalnie. Albo, powinnam raczej
powiedzie, ubieraam si jak
inne dziewczyny w miecie: dugie wosy, odrzucane na plecy, granatowe
dinsy, T-shirty do
obcise, eby podkrela wsk tali i sterczcy biust. Caymi godzinami
poprawiaymy byszczyk
na ustach i cienie na umalowanych mocno powiekach. Wygldaymy
dobrze we wszystkim, ale
nieustannie narzekaymy na nieistniejcy cellulit i niewidoczne skazy na
skrze.
I miaam pomysy. Rne rzeczy, ktre chciaabym zrobi. Jeden z
chopakw z mojej szkoy
pojecha w podr dookoa wiata i wrci zmieniony, tajemniczy, tak
jakby nie by ju tym samym
podrapanym jedenastolatkiem, ktry puszcza baki ze liny na
francuskim. Pod wpywem kaprysu
zarezerwowaam bilet na tani lot do Australii i prbowaam znale kogo,
kto by ze mn pojecha.
Podoba mi si rys egzotyki, jaki podre naday mojemu koledze,
tajemnice, ktre w sobie nosi.
Otar si o szeroki wiat, i to byo dziwnie kuszce. Tutaj wszyscy
wiedzieli o mnie wszystko.
A z tak siostr jak moja nigdy nie miaam szansy o tym zapomnie.
To by pitek i przez cay dzie pracowaam przy obsudze parkingu.
Razem z grup dziewczyn,
ktre znaam ze szkoy, kierowaymy odwiedzajcych na kiermasz
rzemiosa odbywajcy si na
terenie zamku. Przez cay dzie miaymy si i piymy napoje z
bbelkami pod palcym socem,
bkitnym niebem i wiatem odbijajcym si od budynkw. Chyba nie
byo ani jednego turysty, ktry
tamtego dnia nie umiechnby si na mj widok. Ludzie nie mogli
powstrzyma umiechu na widok
grupy radosnych, chichoczcych dziewczyn. Miaymy dosta po
trzydzieci funtw, a organizatorzy
byli tak zadowoleni z obrotw, e dali kadej z nas jeszcze po pitaku.
Uczciymy to, upijajc si

z jakimi chopakami, ktrzy pracowali na drugim parkingu przy punkcie

informacji. Byli rozmowni,
mieli pasiaste koszulki polo i opadajce na czoo grzywki. Jeden mia na
imi Ed, dwaj z nich
studiowali na uniwersytecie ale nie pamitam, ktrym i te zarabiali
tutaj na wakacje. Pod koniec
caego tygodnia pracy na parkingu byli przy kasie, a kiedy skoczyy nam
si pienidze, chtnie
stawiali drinki wesoym miejscowym dziewczynom, ktre machay
wosami, siaday sobie na
kolanach, piszczay, artoway i mwiy, e s niele odstawieni. Mwili
innym jzykiem;
opowiadali o urlopach dziekaskich i wakacjach spdzonych w Ameryce
Poudniowej, o wyprawie
z plecakiem po Tajlandii i o tym, ktry z nich pojedzie na sta za granic.
Kiedy tak suchaymy
i piymy, pamitam, e moja siostra stana przy ogrdku piwnym, gdzie
leelimy rozwaleni na
trawie. Miaa na sobie jak stuletni bluz z kapturem, bya
nieumalowana, a ja zapomniaam, e
miaam si z ni spotka. Powiedziaam jej, eby przekazaa rodzicom, e
wrc do domu zaraz po
trzydziestce. Z jakiego powodu wydawao mi si to przekomiczne.
Uniosa tylko brwi i odesza
sztywnym krokiem, tak jakbym bya najbardziej irytujc osob, jaka si
kiedykolwiek urodzia.
Po zamkniciu pubu poszlimy do zamkowego labiryntu i usiedlimy w
samym rodku. Komu
udao si przele przez bram, po czym, chichoczc i zderzajc si ze
sob, znalelimy drog do
rodka. Pilimy mocny cydr, kto puci w obieg skrta. Pamitam, jak
gapiam si w g wiazdy,
czujc, e znikam w nieskoczonej otchani, a ziemia agodnie bujaa si
pode mn, niczym pokad
wielkiego statku. Kto gra na gitarze, a ja miaam na sobie rowe
satynowe szpilki, ktre zrzuciam
gdzie w wysok traw i nie chciao mi si ich szuka. Wydawao mi si,
e jestem krlow
wszechwiata.

Dopiero po jakiej pgodzinie zdaam sobie spraw, e inne dziewczyny

ju sobie poszy.
Jaki czas pniej, dugo potem, jak chmury przesoniy nocne niebo,
znalaza mnie moja siostra,
w samym rodku labiryntu. Tak jak powiedziaam, jest naprawd bystra. W
kadym razie bystrzejsza
ode mnie.
To jedyna osoba, jak znam, ktra umiaa bez problemu wydosta si z
labiryntu.
Umiejesz si. Zapisaam si do biblioteki.
Will sta przy swojej kolekcji CD. Obrci wzek i czeka, a wo w
uchwyt kubek z napojem.
Naprawd? Co czytasz?
Och, nic sensownego. Tobie by si nie podobao. Takie babskie czytada.
Ale mi si podobaj.
Kiedy czytaa moj Flanner y OConnor pocign yk z kubka.
Kiedy byem chory.
Te opowiadania? To niesamowite, e to zauwaye.
Trudno byo nie zauway. Zostawia ksik na stoliku. Ja nie mog jej
podnie.
Ach.
Wic nie czytaj szmiry. Zamiast tego we sobie do domu OConnor.
Ju miaam powiedzie nie, ale potem uwiadomiam sobie, e nie wiem,
dlaczego odmawiam.
Dobrze. Przynios, jak tylko skocz.
Wczysz mi jak muzyk?
A co chcesz?
Powiedzia mi, pokazujc gow, gdzie mniej wicej stoi pyta, a ja
przebiegam palcami po
okadkach, a znalazam t, o ktr chodzio.
Jeden z moich znajomych gra pierwsze skrzypce w Albert Symphonia.
Zadzwoni, eby mi
powiedzie, e w przyszym tygodniu bdzie gra tu niedaleko. Ten utwr.
Znasz to?
Nie mam bladego pojcia o muzyce klasycznej. To znaczy, czasem mj
tato przypadkiem wczy
Classic FM, ale...
Nigdy nie bya na koncercie?
Nie.
Chyba naprawd nim wstrzsnam.

 Raz kiedy byam na koncercie Westlife. Ale nie jestem pewna, czy to si
liczy. To moja siostra
chciaa na to pj. O, i jeszcze z okazji swoich dwudziestych drugich
urodzin miaam pj na
koncert Robbiego Williamsa, ale si zatruam.
Will rzuci mi jedno z tych swoich spojrze, sugerujcych, e chyba przez
lata trzymali mnie
w piwnicy.
Powinna pj. Zaproponowa mi bilety. To bdzie naprawd dobre.
Zabierz swoj mam.
Rozemiaam si i potrzsnam gow.
Chyba nie. Moja mama rzadko gdzie wychodzi. A muzyka klasyczna to
nie dla mnie.
Tak samo jak filmy z napisami?
Zmarszczyam brwi.
Nie jestem twoim projektem, Will. To nie jest My Fair Lady.
Pigmalion.
Co?
Sztuka, o ktrej mwisz. To Pigmalion. My Fair Lady to tylko jej bkarci
pomiot.
Spiorunowaam go spojrzeniem. Ale nie pomogo. Wczyam CD. Kiedy
si odwrciam, wci
potrzsa gow.
Jeste okropn snobk, Clark.
Co takiego? Ja?
Odcinasz si od wszelkiego rodzaju dowiadcze, bo mwisz sobie, e to
nie dla ciebie.
No bo tak jest.
Ale skd wiesz? Niczego nie prbowaa, nigdzie nie bya. Skd masz
choby blade pojcie,
kim waciwie jeste?
Jak kto taki jak on mg mie choby blade pojcie o tym, jak to jest by
mn? Byam prawie na
niego za za to, e nie chce tego zrozumie.
Rusz si. Otwrz gow.
Nie.
Dlaczego?
Bo bd si czua nieswojo. Bd si czua, jakby... jakby oni wszyscy
wiedzieli.
Kto? I co bdzie wiedzia?

 Wszyscy inni bd wiedzieli, e odstaj.

A mylisz, e jak ja si czuj?
Spojrzelimy na siebie.
Clark, gdziekolwiek bym si teraz pojawi, ludzie patrz na mnie tak,
jakbym odstawa.
Siedzielimy w milczeniu, suchajc muzyki. Ojciec Willa rozmawia w
hallu przez telefon
i stumiony miech nis si przez przybudwk, jakby z bardzo daleka.
Wejcie dla
niepenosprawnych jest tam powiedziaa kobieta na torze wycigowym.
Tak jakby Will nalea do
innego gatunku.
Popatrzyam na okadk pyty.
Pjd, jeli ty pjdziesz ze mn.
Ale nie pjdziesz sama?
Nie ma szans.
Przetrawia to przez chwil.
Rany, ale ty jeste nieznona.
Wci mi to powtarzasz.
Tym razem nie robiam adnych planw. Niczego nie oczekiwaam.
Miaam tylko nadziej, e po
porace na wycigach Will nadal jest gotw wyj z domu. Jego przyjaciel,
skrzypek, przysa nam
obiecane trzy bilety oraz ulotk na temat koncertu. Sala znajdowaa si o
czterdzieci minut jazdy od
nas. Odrobiam lekcje: sprawdziam, gdzie jest parking dla
niepenosprawnych, zadzwoniam te
tam, eby zapyta, jak najprociej dostaniemy si z wzkiem na nasze
miejsca. Mieli nas posadzi na
samym przodzie i postawi dla mnie skadane krzeseko obok wzka Willa.
To tak naprawd najlepsze miejsca oznajmia mi wesoo pani w kasie.
Muzyka dociera
z ca si, kiedy czowiek siedzi tu przy orkiestrze. Sama czasem mam
ochot tam usi.
Zapytaa nawet, czy chcemy, eby kto czeka na nas na parkingu, eby
pomc nam dotrze na
miejsca. Ale Will mgby wtedy poczu, e zanadto zwraca na siebie
uwag, odparam wic, e
dzikujemy, ale nie.

W miar jak zblia si ten wieczr, nie wiedziaam, kto denerwuje si

bardziej, Will czy ja.
Wci bolenie odczuwaam ostatni porak, a pani Traynor nie pomagaa
mi si uspokoi,
zagldajc do nas co kwadrans i pytajc, gdzie i kiedy to bdzie i co
waciwie bdziemy tam robi.
Powiedziaa, e wieczorne zabiegi Willa wymagaj duo czasu. Musi by
pewna, e kto bdzie
mg jej pomc. Nathan mia inne plany. Pan Traynor najwyraniej
wychodzi wieczorem.
To co najmniej ptorej godziny.
I to straszliwie mudne doda Will.
Zdaam sobie spraw, e te szuka wymwki, eby nie i.
Ja to zrobi zaproponowaam. Jeli Will powie mi, co mam robi. To
dla mnie nie problem,
mog zosta i pomc stwierdziam, zanim zrozumiaam, na co waciwie
si zgadzam.
C, ju nie moemy si doczeka powiedzia Will zrzdliwie, kiedy
jego matka wysza
z pokoju. Bdziesz moga pooglda sobie mj tyek i bdzie mnie my
kto, kto mdleje na sam
widok kawaka golizny.
Nie mdlej na widok kawaka golizny.
Clark, nigdy jeszcze nie widziaem kogo, kto byby tak skrpowany jak
ty na widok ludzkiego
ciaa. Zachowujesz si, jakby to byo co radioaktywnego.
No wic niech twoja mama to zrobi odwarknam.
Tak, poniewa dziki temu cay pomys z wyjciem wieczorem bdzie
jeszcze bardziej
atrakcyjny.
A potem pojawi si problem stroju. Nie wiedziaam, jak si ubra. le si
ubraam na wycigi.
Skd mam by pewna, e znw nie popeni tego bdu? Zapytaam Willa,
co byoby najlepsze, a on
spojrza na mnie jak na wariatk.
Tam bdzie ciemno wyjani. Nikt nie bdzie na ciebie patrzy.
Wszyscy bd sucha
muzyki.
Nie masz zielonego pojcia o kobietach odparam.

Ostatecznie zabraam ze sob do pracy cztery rne stroje i wtaszczyam je

wszystkie do autobusu
w starym pokrowcu na garnitury mojego taty. Tylko w ten sposb mogam
przekona sam siebie, e
powinnam i.
Nathan przyszed na popoudniow zmian o siedemnastej trzydzieci, a
kiedy zajmowa si
Willem, ja poszam do azienki, eby si przygotowa. Na pocztek
woyam co, co uwaaam za
strj artystyczny: zielon marszczon sukni z naszytymi wielkimi
bursztynowymi paciorkami.
Wyobraaam sobie, e ludzie, ktrzy chodz na koncerty, to
ekstrawagancka bohema. Kiedy weszam
do pokoju, Will i Nathan wytrzeszczyli oczy.
Nie zaprotestowa Will kategorycznie.
To wyglda jak co, co mogaby woy moja mama stwierdzi Nathan.
Nigdy mi nie mwie, e twoja mama to Nana Moskouri powiedzia
Will.
Wracajc do azienki, syszaam, jak obaj chichocz.
Drugi strj to bya bardzo prosta czarna sukienka, uszyta ze skosu, z
doszytym biaym konierzem
i mankietami. Wydawao mi si, e ma paryski szyk.
Wygldasz, jakby miaa zamiar sprzedawa lody skomentowa Will.
Stara, wygldasz jak superpokojwka doda z aprobat Nathan.
Mogaby ubiera si tak na
co dzie. Naprawd.
A potem kaesz jej odkurzy listw przypodogow.
Waciwie to jest troch brudna.
Wy dwaj powiedziaam jutro bdziecie mieli w herbacie pyn do
podg.
Odrzuciam strj numer trzy te spodnie o szerokich nogawkach ju
widziaam, jak Will
mwi, e kojarz mu si z Misiem Rupertem, a zamiast tego woyam
opcj czwart, sukienk retro
z ciemnoczerwonej satyny. Zostaa uszyta dla bardziej oszczdnego
pokolenia i musiaam za kadym
razem wypowiedzie swoje tajne zaklcie, eby suwak zapi si w talii,
ale wygldaam w niej jak
g wiazdka filmowa z lat pidziesitych. Bya to sukienka, w ktrej nie
mona byo czu si le.

Zaoyam na ramiona srebrne bolerko, na szyi zawizaam szary

jedwabny szal, eby zasoni
dekolt, naoyam pasujc kolorem szmink, po czym weszam do salonu.
Ale laska! oceni z podziwem Nathan.
Will obejrza mnie z gry na d. Dopiero wtedy zdaam sobie spraw, e
przebra si w koszul
i garnitur. Gadko ogolony, z przystrzyonymi wosami, wyglda
zaskakujco przystojnie. A si
umiechnam na jego widok. Nie chodzio nawet o to, jak wyglda, ale e
si postara.
No i prosz powiedzia dziwnie beznamitnym, wywaonym tonem. A
kiedy wycignam
rk, eby poprawi dekolt, doda: Ale nie wkadaj akietu.
Mia racj. Wiedziaam, e niezupenie pasuje. Zdjam go wic, zoyam
starannie i odoyam
na oparcie krzesa.
Ani szala.
Signam do szyi.
Szala? Dlaczego?
Nie pasuje. Poza tym wygldasz jak kto, kto prbuje co pod nim ukry.
Ale... ale inaczej bd ubrana gwnie w dekolt.
No to co? wzruszy ramionami. Suchaj, Clark, jeli masz nosi tak
sukni, powinna j
nosi z pewnoci siebie. Musisz wypeni j nie tylko fizycznie, ale
rwnie psychicznie.
Akurat si nadajesz, eby mwi kobiecie, jak ma nosi cholern
sukienk.
Ale zdjam szal.
Nathan wyszed, eby zapakowa torb Willa. Ja zastanawiaam si nad
tym, co mogabym jeszcze
powiedzie na temat jego protekcjonalnego tonu, kiedy odwrciam si i
zobaczyam, e wci na
mnie patrzy.
Wygldasz wspaniale, Clark powiedzia cicho. Naprawd.
W przypadku zwykych ludzi ktrych Camilla Traynor zapewne
nazwaaby klas pracujc
zauwayam kilka prostych zasad, jeli chodzio o Willa. Wikszo si
gapia. Niektrzy umiechali
si wspczujco albo scenicznym szeptem pytali mnie, co si stao. Czsto
miaam ochot

odpowiedzie: Pechowy konflikt z tajnymi subami tylko eby

zobaczy ich reakcj, ale tego nie
zrobiam.
Z ludmi z klasy redniej jest inaczej. Udaj, e nie patrz, ale jednak
patrz. Byli zbyt grzeczni,
eby si gapi. Zamiast tego, gdy tylko dostrzegli Willa w polu widzenia,
w dziwaczny sposb starali
si na niego nie patrze tak dugo, a ich min. Wtedy na niego zerkali,
cay czas rozmawiajc z kim
innym. Ale nie rozmawiali o nim, bo to byoby niegrzeczne.
Kiedy szlimy przez foyer filharmonii, gdzie stay grupki ubranych
elegancko ludzi z torebkami
i programami w jednym rku, a szklaneczkami z dinem z tonikiem w
drugim, widziaam t reakcj,
ktra niczym agodna fala suna za nami a do miejsc na parterze. Nie
wiem, czy Will to zauwaa.
Czasem wydawao mi si, e jedyny sposb, by mg sobie z tym poradzi,
to tylko tak samo udawa,
e tego nie widzi.
Usiedlimy na samym przodzie, przed pier wszym rzdem. Po prawej
stronie by inny mczyzna
na wzku, ktry rozmawia wesoo z dwiema towarzyszcymi mu
kobietami. Popatrzyam na nich,
majc nadziej, e Will te ich zauway. Ale on patrzy naprzd, z gow
schowan w ramiona, tak
jakby stara si by niewidzialny.
To si nie uda powiedzia jaki cichy gosik w mojej gowie.
Potrzebujesz czego? wyszeptaam.
Nie potrzsn gow. Przekn. A waciwie tak. Co kuje mnie w
szyj.
Pochyliam si i przesunam palcami za jego konierzykiem; w rodku
zostaa nylonowa metka.
Pocignam za ni, majc nadziej, e j urw, ale bya uparcie oporna.
Nowa koszula. Bardzo ci przeszkadza?
Nie. Wspominam o tym tylko dla zabawy.
Czy mamy w torbie jakie noyczki?
Nie wiem, Clark. Wierz albo nie, ale rzadko sam j pakuj.
Noyczek nie byo. Zerknam do tyu, gdzie widzowie wci sadowili si
na swoich miejscach,

mruczc i ogldajc programy. Jeli Will nie bdzie mg si zrelaksowa i

skupi na muzyce, bdzie
mia zepsuty cay wieczr. Nie mogam pozwoli sobie na kolejn porak.
Nie ruszaj si.
Ale...
Zanim dokoczy, pochyliam si, delikatnie odchyliam jego konierzyk,
przysunam do niego
usta i wziam drapic metk w zby. Odgryzienie jej zajo mi kilka
sekund i musiaam zamyka
oczy, starajc si ignorowa zapach wykpanego mczyzny, ciepo jego
skry tu przy mojej,
niedorzeczno tego, co robi. A potem metka wreszcie ustpia.
Odsunam gow i otworzyam
oczy z odgryzion metk w zbach.
Mam j! powiedziaam, a wycignwszy j z zbw, rzuciam midzy
siedzenia.
Will gapi si na mnie.
No co?
Obrciam si na fotelu i zobaczyam, e widzowie z nagym
zainteresowaniem pochylaj si nad
swoimi programami. Potem odwrciam si z powrotem do Willa.
Daj spokj, tak jakby nigdy nie widzieli dziewczyny, ktra obgryza
facetowi konierzyk.
Chyba na chwil go zatkao. Zamruga kilka razy i lekko potrzsn gow.
Zauwayam
z rozbawieniem, e jego szyja zrobia si ciemnoczerwona.
Wygadziam sukienk.
W kadym razie dodaam powinnimy oboje by wdziczni, e to nie
bya metka od spodni.
A potem, zanim zdy odpowiedzie, wysza orkiestra w smokingach i
sukniach wieczorowych
i widownia si uciszya. Wbrew sobie poczuam lekki dreszcz podniecenia.
Zoyam rce na
podoku i usiadam prosto. Zaczli stroi instrumenty, a potem nagle sal
koncertow wypeni jeden
dwik tak ywy i trjwymiarowy, e jeszcze nigdy takiego nie
syszaam. A zjeyy mi si woski
na skrze, a oddech uwiz w gardle.
Will, wci rozbawiony, zerkn na mnie ktem oka. Okej wydawaa
si mwi jego mina.

To bdzie fajny wieczr.

Dyrygent wszed na podium, dwa razy uderzy paeczk w pulpit i zapada
wielka cisza.
Publiczno znieruchomiaa w oczekiwaniu. Potem opuci paeczk i
nagle wszystko zmienio si
w czysty dwik. Odczuwaam muzyk jak co namacalnego; nie docieraa
tylko do uszu, ale
przepywaa przeze mnie, wok mnie, wprawiajc w wibracj moje
zmysy. Czuam mrowienie na
skrze, donie mi zwilgotniay. Will nie wspomina o adnych takich
wraeniach. Mylaam, e bd
si nudzi, tymczasem bya to najpikniejsza rzecz, jak kiedykolwiek
syszaam.
Sprawia te, e moja wyobrania zacza wyczynia nieoczekiwane
rzeczy; siedzc tam, zaczam
myle o sprawach, o ktrych nie mylaam od lat, przepyway przeze
mnie dawne uczucia, a nowe
myli i pomysy wypyway ze mnie, tak jakby sama percepcja wykraczaa
poza wasne granice. Byo
to niemal nie do zniesienia, ale nie chciaam, eby si skoczyo. Chciaam
ju zawsze siedzie
i sucha. Zerknam ukradkiem na Willa. Sucha absolutnie skupiony,
jakby nagle zapomnia
o sobie. Odwrciam si, bo nieoczekiwanie zaczam si ba na niego
patrze. Baam si tego, co
on mg odczuwa, ogrom swojej straty, skal swoich lkw. ycie Willa
Traynora tak bardzo
wykraczao poza moje dowiadczenia. Kim ja jestem, eby mu mwi,
czego powinien chcie
w yciu?
Przyjaciel Willa zostawi licik z prob, ebymy po koncercie przyszli za
kulisy, eby si z nim
zobaczy, ale Will nie chcia. Prbowaam go przekonywa, ale po tym,
jak zaciska szczk,
widziaam, e nie ustpi. Trudno mu si dziwi. Pamitam, jak jego dawni
koledzy z pracy patrzyli na
niego tamtego dnia mieszanina litoci, odrazy i gdzie w gbi ogromnej
ulgi, e im udao si
unikn takiego zrzdzenia losu. Podejrzewaam, e nie jest w stanie
znie wicej tego rodzaju

spotka.
Poczekalimy, a wszyscy wyszli, a potem poprowadziam jego wzek na
zewntrz, zjechalimy
wind na parking i bez adnych kopotw zaadowaam go do samochodu.
Gwnie milczaam;
w gowie wci dwiczaa mi muzyka i nie chciaam, by ucicha. Wci
mylaam o koncercie,
o tym, jak ten przyjaciel Willa cakowicie si zatraca w tym, co gra. Nie
zdawaam sobie sprawy
z tego, e muzyka moe otwiera w czowieku rne rzeczy, przenosi go
w rne miejsca, ktrych
nie przewidzia nawet kompozytor. Odciskaa w powietrzu swj ksztat,
ktrego pozostaoci tak
jakby mona byo zabra ze sob. Przez jaki czas, kiedy siedzielimy w
sali, zupenie zapomniaam
o tym, e Will jest obok mnie.
Zaparkowalimy przed przybudwk. Przed nami, tu za murem, widnia
zamek, oblany wiatem
ksiyca, ktry spoglda pogodnie ze swego miejsca na szczycie wzgrza.
Wic muzyka klasyczna to nie dla ciebie. Zerknam w tylne lusterko.
Will si umiecha.
Ani troch mi si nie podobao.
Widziaem.
A ju zwaszcza nie podoba mi si ten kawaek pod koniec, kiedy gray
tylko skrzypce.
Widziaem, e ci si nie podoba. Tak bardzo, e a miaa zy w oczach.
Umiechnam si do niego.
Strasznie mi si podobao powiedziaam. Nie jestem pewna, czy lubi
ca muzyk
klasyczn, ale myl, e to byo niesamowite. Potaram nos. Dzikuj.
Dzikuj, e mnie zabrae.
Siedzielimy w milczeniu, spogldajc na zamek. Zwykle w nocy skpany
by w pomaraczowej
powiacie latarni umieszczonych na murach. Ale dzi wieczorem, przy
peni ksiyca, wydawa si
zalany eterycznym bkitem.
Jak muzyk mogli tam gra, jak mylisz? zapytaam. Musieli czego
sucha.
Na zamku? Jak redniowieczn. Lutnie, instrumenty smyczkowe. Ja
akurat w tym nie gustuj,

ale jak chcesz, mog ci poyczy jak pyt. Powinna pochodzi po

zamku ze suchawkami, jeli
chcesz naprawd wczu si w klimat.
Nie. Ja waciwie nie chodz do zamku.
Zawsze tak jest, jak si mieszka blisko czego.
Mruknam co wymijajco. Siedzielimy tam jeszcze chwil, suchajc,
jak silnik w kocu
milknie.
No dobra powiedziaam, odpinajc pas. Lepiej zawioz ci do rodka.
Czekaj na nas
wieczorne zabiegi.
Jeszcze minut, Clark.
Odwrciam si na fotelu. Twarz Willa bya skryta w cieniu i nie
widziaam jej dobrze.
Zaczekaj. Zaczekaj minut.
Dobrze si czujesz? Spojrzaam na wzek w obawie, e co sobie
przytrzasn albo
przygnit, e co zrobiam le.
Wszystko w porzdku. Tylko...
Widziaam jego jasny konierzyk na tle ciemnej marynarki.
Tylko jeszcze nie chc wchodzi do domu. Chc posiedzie i jeszcze
przez chwil nie myle
o... Przekn lin.
Nawet w pmroku dostrzegam, e zrobi to z wysikiem.
Chc... jeszcze poby facetem, ktry by na koncercie z dziewczyn w
czerwonej sukience.
Jeszcze przez par minut.
Puciam klamk.
Jasne.
Zamknam oczy, oparam gow na podgwku i siedzielimy tam razem
przez jaki czas, dwoje
ludzi zatopionych w zapamitanej muzyce, na wp skrytych w cieniu
zamku na wzgrzu zalanym
ksiycow powiat.
Nigdy waciwie nie rozmawiaymy z siostr o tym, co si stao tamtej
nocy w labiryncie. Chyba nie
znalazybymy na to sw. Przytulia mnie, a potem pomoga mi znale
ubranie, po czym na prno
szukaa w wysokiej trawie moich butw, a powiedziaam jej, e to nie ma
znaczenia. I tak ju bym

ich wicej nie woya. A potem powoli poszymy do domu ja na

bosaka, ona trzymajc mnie pod
rk, chocia nie chodziymy tak od czasu, kiedy ona bya w pierwszej
klasie i mama powtarzaa mi,
ebym nigdy nie puszczaa jej rki.
Kiedy dotarymy do domu, stanymy na ganku, wytara mi wosy i oczy
wilgotn chusteczk,
a potem otworzyymy drzwi i weszymy, tak jakby nic si nie stao.
Tata jeszcze nie spa, oglda jaki mecz.
Co tak pno, dziewczyny ! zawoa. Wiem, e jest pitek, ale mimo
to...
Okej, tato! zawoaymy chrem.
Wtedy jeszcze miaam pokj, w ktrym teraz mieszka dziadek. Poszam
szybko na gr i zanim
moja siostra zdya co powiedzie, zamknam za sob drzwi.
W nastpnym tygodniu ciam wosy. Odwoaam rezerwacj na samolot.
Ju wicej nie
wychodziam z dziewczynami ze szkoy. Mama bya zbyt pogrona we
wasnym smutku, eby co
zauway, a tato przypisywa kad zmian nastroju w domu oraz mj
nowy zwyczaj zamykania si
w pokoju kobiecym problemom. Wreszcie zrozumiaam, kim jestem by
to kto zupenie inny ni
chichoczca laska, ktra upija si z nieznajomymi. To by kto, kto nie
nosi niczego, co mogoby
zosta uznane za prowokacyjne. A w kadym razie ubrania, ktre nie
zrobiyby wraenia na facetach
z pubu Red Lion.
ycie wrcio do normy. Zatrudniam si u fryzjera, a potem w The
Buttered Bun i zostawiam to
wszystko za sob.
Od tamtej pory tysice razy przechodziam obok zamku.
Ale ju nigdy wicej nie weszam do labiryntu.

13
Patrick sta na skraju bieni, truchtajc w miejscu, jego nowa koszulka
Nike i szorty lekko opinay
spocone koczyny. Zajrzaam do niego, eby si przywita i powiedzie
mu, e dzi wieczorem nie

przyjd do pubu na spotkanie Pogromcw Triatlonu. Nathana nie ma, wic

ja musiaam przej
wieczorne zabiegi.
Nie bya ju na trzech spotkaniach.
Naprawd? policzyam na palcach. Chyba faktycznie.
Musisz przyj za tydzie. Bdziemy mwi o wyjedzie na Extreme
Viking. I nie powiedziaa
mi, co chcesz robi w swoje urodziny. Zacz si rozciga, podnoszc
nogi i przyciskajc kolana
do piersi. Pomylaem, e moe poszlibymy do kina? Nie chciabym si
objada, teraz kiedy
trenuj.
Ach. Ale rodzice planuj uroczysty obiad na moj cze.
Zapa si za pit, przyciskajc stop do poladka.
Trudno byo nie zauway, e jego nogi zrobiy si dziwnie ylaste.
To waciwie nie jest wyjcie.
C, multipleks te waciwie nie. Ale i tak czuj, e powinnam by w
domu. Mama jest troch
smutna.
W zeszym tygodniu wyprowadzia si Treena (ale bez mojej cytrynowej
kosmetyczki
odzyskaam j ostatniego wieczoru). Mama bya zdruzgotana, to byo
jeszcze gorsze ni wtedy, kiedy
Treena po raz pierwszy wyjechaa na uczelni. Brak Thomasa mama
odczuwaa jak brak
amputowanej koczyny. Jego zabawki, rozsypane w salonie od czasu,
kiedy by niemowlciem,
zostay zapakowane i schowane. Z szafki znikny czekoladowe paluszki i
mae kartoniki z napojami.
Nie musiaa ju chodzi po niego do szkoy o pitnastej pitnacie i nie
miaa z kim pogada podczas
krtkiego spaceru do domu. To by jedyny moment, ktry mama spdzaa
poza domem. Teraz
waciwie nigdzie nie wychodzia, poza zakupami raz na tydzie w
supermarkecie, ktre robili z tat.
Przez trzy dni snua si po domu wyranie zagubiona, a potem zabraa si
do wiosennych
porzdkw z energi, ktra przerazia nawet dziadka. Mamrota bezgone
protesty, kiedy prbowaa

odkurza pod krzesem, na ktrym siedzia, albo omiata go z kurzu

ciereczk. Treena
zapowiedziaa, e przez najblisze tygodnie nie bdzie przyjeda do
domu, eby Thomas
przyzwyczai si do nowego miejsca. Kiedy dzwonia co wieczr, mama
po kadej rozmowie przez
p godziny pakaa w sypialni.
Ostatnio cigle pracujesz do pna. Prawie ci nie widuj.
A ty cigle trenujesz. A poza tym dobrze mi tam pac. Trudno mi
odmawia nadgodzin.
Z tym nie mg dyskutowa.
Zarabiaam wicej ni kiedykolwiek. Dawaam rodzicom dwa razy wicej
ni kiedy, co miesic
odkadaam co na koncie i wci miaam wicej, ni byam w stanie
wyda. Czciowo dlatego, e
pracowaam do pna, i kiedy wychodziam z Granta House, sklepy byy
ju zamknite. A poza tym
waciwie nie miaam zapau do wydawania. Wolny czas spdzaam w
bibliotece, szukajc rnych
rzeczy w internecie.
Biblioteczny komputer otwiera przede mn cay wiat, coraz gbsze jego
warstwy, a ja zaczam
sysze jego syreni piew.
Zaczo si od listu z podzikowaniami. Kilka dni po koncercie
powiedziaam Willowi, e chyba
powinnimy podzikowa jego znajomemu skrzypkowi.
Kupiam po drodze adn kartk oznajmiam. Powiedz, co chciaby
mu przekaza, a ja to
napisz. Wziam nawet swj dobry dugopis.
Raczej nie odpar Will.
Co?
Syszaa.
Raczej nie? Ten go da nam najlepsze miejsca. Sam powiedziae, e
byo fantastycznie.
Mgby mu przynajmniej podzikowa.
Will uparcie zaciska szczki.
Odoyam dugopis.
Czy te przywyke do tego, e ludzie daj ci rne rzeczy, i nie czujesz,
e musisz im
dzikowa?

 Nie masz pojcia, Clark, jakie to frustrujce, kiedy czowiek jest zaleny
od kogo, eby co
napisa. Wyraenie w imieniu jest... upokarzajce.
Tak? Ale to i tak lepsze ni wielkie nic mruknam. Ja w kadym
razie zamierzam mu
podzikowa. Nie wspomn o tobie, jeli faktycznie chcesz zachowywa
si jak dupek.
Napisaam wic kartk sama i wysaam. Potem ju nie wspominaam o tej
sprawie. Ale tego
wieczoru, ze sowami Willa wci dwiczcymi mi w gowie, skrciam
do biblioteki
i wypatrzywszy komputer, z ktrego akurat nikt nie korzysta, weszam do
internetu. Zaczam
sprawdza, czy s jakie urzdzenia, ktrych Will mgby uywa, eby
pisa samodzielnie. W cigu
godziny znalazam trzy program rozpoznajcy gos, inny program
wykorzystujcy mruganie oczami,
a take zakadane na gow urzdzenie, o ktrym wspominaa moja siostra,
dziki ktremu mona
pisa na klawiaturze.
Jak byo do przewidzenia, skrzywi si na pomys zakadania mu czego na
gow, ale zgodzi si,
e program rozpoznajcy gos moe by uyteczny, i w cigu tygodnia, z
pomoc Nathana, udao nam
si go zainstalowa na jego komputerze. Ustawilimy wszystko tak, e
dziki pulpitowi
przymocowanemu do wzka nie musia ju prosi nikogo o zapisywanie.
Na pocztku by troch
skrpowany, ale kiedy powiedziaam mu, e ma zaczyna wszystko od
podyktuj pani list, panno
Clark, jako to przekn.
Nawet pani Traynor nie moga znale powodw do narzeka.
Jeli jest jakie inne urzdzenie, ktre twoim zdaniem mogoby by
uyteczne stwierdzia,
wci wydymajc usta, jakby nie moga uwierzy, e to moe by co
fajnego daj nam zna.
Zerkaa niespokojnie na Willa, jak gdyby mia zaraz wyrwa kabelki
zbami.
Trzy dni pniej, akurat kiedy wychodziam do pracy, listonosz wrczy mi
list. Otworzyam go

w autobusie, sdzc, e to przedwczesne yczenia urodzinowe od jakiego

dalekiego kuzyna. Na
kartce widnia drukowany tekst:
Droga Clark,
W ten sposb chciabym Ci pokaza, e nie jestem zupenym samolubnym dupkiem. I doceniam
Twoje starania.
Dzikuj.
Will

miaam si tak bardzo, e a kierowca zapyta, czy wygraam na loterii.

Po latach spdzonych w klitce, z ubraniami na wieszaku w korytarzu,
pokj Treeny wydawa mi si
paacem. Pierwszego wieczoru po prostu krciam si w nim z
rozpostartymi ramionami, rozkoszujc
si faktem, e nie dotykam obu cian jednoczenie. Poszam do sklepu dla
majsterkowiczw, kupiam
farb i nowe rolety, a take nocne lampki i pki, ktre sama zoyam. Nie
ebym bya w tym
szczeglnie dobra, ale chyba chciaam si przekona, e dam sobie rad.
Zaczam odnawia ten pokj, malowaam przez godzin codziennie
wieczorem po powrocie
z pracy, a pod koniec tygodnia nawet tato musia przyzna, e odwaliam
niezy kawa roboty. Patrzy
przez chwil na miejsca, gdzie waek zjecha mi tam, gdzie nie trzeba,
dotkn rolet, ktre sama
zamontowaam, po czym pooy mi rk na ramieniu.
Praca u Traynorw bardzo ci zmienia, Lou.
Kupiam now narzut, dywanik i wielkie poduchy na wypadek gdyby
kto do mnie wpad
i chcia posiedzie duej. Nie ebym miewaa goci. Z tyu drzwi
powiesiam kalendarz, tak e
widziaam go tylko ja. Zreszt i tak nikt by nie wiedzia, o co w nim
chodzi.
Czuam si troch paskudnie, bo kiedy ustawilimy w klitce polowe ko
Thomasa obok ka
Treeny, waciwie nie miecio si tam nic wicej, ale potem przekonaam
sam siebie, e przecie
oni waciwie ju tu nie mieszkaj. A w klitce bd tylko spa. Nie ma
sensu, eby wikszy pokj
caymi tygodniami sta pusty.
Codziennie, idc do pracy, mylaam o nowych miejscach, w ktre zabior
Willa. Nie miaam

adnego oglnego planu, ale kadego dnia skupiaam si na tym, eby

gdzie go wycign i eby by
w dobrym nastroju. Niektre dni kiedy czu pieczenie w rkach i nogach
albo kiedy znw dopada
go infekcja i biedny lea w ku z gorczk byy trudniejsze ni inne.
Ale w lepsze dni wiele razy
udao mi si wycign go na wiosenne soce. Wiedziaam, e jedn z
rzeczy, ktrych Will
najbardziej nienawidzi, s litociwe spojrzenia obcych ludzi, wic
zabieraam go do punktw
widokowych w okolicy, gdzie przez godzin czy dwie moglimy by
zupenie sami. Robiam piknik
i siedzielimy na skraju pl, cieszc si wiatrem i tym, e jestemy z dala
od domu.
Mj chopak chciaby ci pozna powiedziaam pewnego popoudnia,
dzielc dla niego na
kawaki kanapk z serem i piklami.
Pojechalimy kilkanacie kilometrw od miasta, na wzgrze, i teraz
widzielimy po drugiej
stronie doliny zamek, ktry oddzielay od nas pola pene owiec.
Dlaczego?
Chce wiedzie, z kim ostatnio spdzam wieczory.
Co dziwne, wyranie go to rozweselio.
Pan Maratoczyk.
Moi rodzice te by chcieli.
Robi si nerwowy, kiedy dziewczyna mwi, e chciaaby, ebym pozna
jej rodzicw. A jak
tam twoja mama?
Bez zmian.
A co z prac twojego taty? Co wiadomo?
Nie. W przyszym tygodniu ma si dowiedzie. W kadym razie zapytali,
czy nie chciaabym ci
zaprosi na mj obiad urodzinowy we wtorek. Na zupenym luzie. Tylko
rodzina. Ale jeli nie...
Kto powiedzia, e nie chc?
Nie znosisz obcych. Nie lubisz je przy innych ludziach. I nie spodoba
ci si to, co mwi mj
chopak. To chyba kiepski pomys.
Ju go rozpracowaam. Willa najatwiej byo skoni, eby co zrobi,
mwic mu, e na pewno

tego nie zrobi. Jaka uparta, przewrotna cz jego osobowoci nie moga
tego znie.
Will przetrawia to przez chwil.
Nie. Przyjd na twoje urodziny. Przynajmniej twoja mama skupi si
przez chwil na czym
innym.
Naprawd? O Boe, jeli jej powiem, jeszcze dzi zacznie polerowa i
odkurza cay dom.
Jeste pewna, e to twoja biologiczna matka? Czy nie powinno by
jednak jakiego
genetycznego podobiestwa? Chciabym prosi o kanapk. I troch wicej
pikli.
Niezupenie artowaam. Mama na wie o tym, e bdzie miaa gocia na
wzku, wpada
w panik. Zasonia rkami twarz, a potem zacza przestawia rzeczy na
komodzie, tak jakby mia
przyjecha za kilka minut.
A co jeli bdzie musia pj do azienki? Nie mamy azienki na
parterze. Tato chyba nie da
rady zanie go na gr. Mogabym pomc. Ale nie wiedziaabym, gdzie
mam trzyma rce. Moe
Patrick mgby to zrobi?
Nie musisz si martwi o takie sprawy. Naprawd.
A co bdzie jad? Czy on je tylko pure? Czy jest co, czego mu nie
wolno?
Nie, trzeba mu tylko poda jedzenie do ust.
I kto to bdzie robi?
Ja. Spokojnie, mamo. On jest miy. Polubisz go.
Wszystko zostao ustalone. Nathan mia przywie Willa do nas, a potem
przyjecha dwie godziny
pniej, eby zabra go do domu i wykona przy nim wszystkie wieczorne
zabiegi. Proponowaam,
e ja to zrobi, ale obaj upierali si, e w swoje urodziny powinnam pj
w tango. Po prostu jeszcze
nie poznali moich rodzicw.
Dokadnie o wp do smej otworzyam drzwi i zobaczyam na ganku
Willa i Nathana. Will mia
na sobie eleganck koszul i marynark. Nie wiedziaam, czy si cieszy,
e si tak postara, czy

martwi, e moja mama przez dwie godziny bdzie nieszczliwa, bo nie

ubraa si wystarczajco
elegancko.
Cze.
Za moimi plecami pojawi si tato.
Aha. Chopaki, rampa w porzdku? Przez cae popoudnie montowa z
pyty padzierzowej
ramp na schodkach przed wejciem.
Nathan ostronie wprowadzi wzek Willa po rampie, a potem do naszego
wskiego korytarza.
Podjazd jest super powiedzia Nathan, kiedy zamknam za nim drzwi.
Naprawd.
W szpitalach widywaem gorsze.
Bernard Clark. Tato wycign rk i ucisn do Nathanowi. Potem
wycign do do
Willa, po czym natychmiast j schowa i zaczerwieni si zakopotany.
Bernard. Przepraszam... Nie
wiem, jak si wita... Nie mog ucisn ci... zacz si jka.
Wystarczy dygnicie.
Tato wytrzeszczy oczy, po czym zda sobie spraw, e Will artuje, i
wybuchn penym ulgi
miechem.
Ha! powiedzia, klepic go po ramieniu. Tak. Dygnicie. Nieze. Ha!
To przeamao lody. Nathan wyszed, pomachawszy i mrugnwszy na
poegnanie, a ja
wprowadziam wzek Willa do kuchni. Mama na szczcie trzymaa w
rkach brytfann, co
wybawio j od tego samego problemu z uciskiem doni.
Mamo, to jest Will. Will, to moja mama Josephine.
Mw mi Josie. Mama, w rkawicach kuchennych sigajcych a do
okci, umiechna si do
niego promiennie. Will, bardzo si ciesz, e nareszcie mog ci pozna.
Bardzo mi mio zrewanowa si. Nie chciabym przeszkadza.
Odstawia brytfann i poprawia wosy, co u mojej mamy zawsze jest
dobrym znakiem. Szkoda
tylko, e zapomniaa wczeniej zdj rkawice.
Przepraszam powiedziaa. Pieczyste. Wiesz, czas jest tu bardzo
wany.
Waciwie to nie wiem odpar Will. Nie umiem gotowa. Ale
uwielbiam dobre jedzenie.

Dlatego wanie nie mogem si doczeka dzisiejszego wieczoru.

Wic... Tato otworzy lodwk. Jak to zrobi? Masz specjalny...
kubek na piwo, Will?
Wytumaczyam Willowi, e na jego miejscu mj ojciec prdzej postaraby
si o specjalny kubek
ni o wzek inwalidzki.
Najpierw to, co najwaniejsze powiedzia tato. Ja wygrzebaam z torby
Willa jego kubek.
Piwo bardzo chtnie. Dzikuj.
Pocign yk, a ja staam w kuchni, nagle widzc wyranie, jak bardzo
ciasny i ndzny jest nasz
dom z tapetami z lat osiemdziesitych. I z porysowanymi szafkami
kuchennymi. Dom Willa by
elegancko umeblowany, rzeczy byo tam niewiele i wszystkie pikne. Nasz
dom wyglda, jakby
wikszo jego wyposaenia pochodzia ze sklepu z tandet. Malunki
Thomasa z olimi rogami
pokryway kady wolny fragment ciany. Ale nawet jeli Will to zauway,
nie powiedzia ani sowa.
Szybko znaleli z ojcem wsplny temat, to znaczy, jak si okazao, moj
ogln beznadziejno. Ale
nie obchodzio mnie to. Przynajmniej obaj mieli uciech.
Wiesz, e raz wjechaa tyem w supek i przysigaa, e to bya wina
supka...
Zobaczyby, jak opuszcza ramp z wzkiem. Czasem wysiadanie z
samochodu przypomina
raczej Turniej Czterech Skoczni.
Tato wybuchn miechem.
Zostawiam ich w kuchni. Zdenerwowana mama wysza za mn. Postawia
na stole tac ze
szklankami, po czym zerkna na zegar.
Gdzie jest Patrick?
Mia przyj prosto z treningu powiedziaam. Moe co go
zatrzymao.
Nie mg tego odoy na inny dzie, przecie s twoje urodziny?
Kurczak bdzie niedobry, jeli
poczekamy jeszcze duej.
Mamo, wszystko bdzie dobrze.
Objam j i uciskaam. Bya sztywna z niepokoju. Nagle ogarna mnie
fala wspczucia. Nie

byo atwo by moj mam.

Naprawd. Wszystko bdzie okej.
Wyswobodzia si z moich obj, ucaowaa mnie w czubek gowy, po
czym wytara rce
w fartuch.
Szkoda, e nie ma twojej siostry. witowanie bez niej wydaje si jako
nie w porzdku.
Mnie wcale si tak nie wydawao. Chocia raz mogam si cieszy tym, e
jestem w centrum
uwagi. Moe to zabrzmi dziecinnie, ale to bya prawda. Cieszyam si, e
Will i tato miej si ze
mnie. I cieszyam si, e kady element kolacji od pieczonego kurczaka
po mus czekoladowy to
moje ulubione potrawy. Podobao mi si, e mog by tym, kim chc, bez
gosu mojej siostry, ktry
przypomniaby mi, kim byam kiedy.
Kto zadzwoni do drzwi, mama zatrzepotaa rkami.
Przyszed. Lou, moe zaczniesz podawa do stou?
Wszed Patrick, wci zarumieniony po treningu na bieni.
Wszystkiego najlepszego, kochanie powiedzia, nachylajc si, eby
mnie pocaowa.
Pachnia pynem po goleniu, dezodorantem i skr rozgrzan prysznicem.
Lepiej od razu id do salonu skinam gow. Mama jest na skraju
zaamania nerwowego, bo
wszystko si spnia.
Och zerkn na zegarek. Przepraszam. Straciem poczucie czasu.
Ale nie twojego czasu, co?
Co?
Nic.
Tato przenis do pokoju duy st na krzyakach. Zgodnie z moimi
wskazwkami przesun take
jedn kanap pod cian, tak eby wzek mg bez przeszkd wjecha do
rodka. Will wprowadzi
wzek na miejsce, ktre mu wskazaam, po czym nieco unis siedzenie,
tak eby by na tym samym
poziomie co wszyscy. Usiadam po jego lewej stronie, Patrick
naprzeciwko, przywitawszy si z tat
i Willem skiniciem gowy. Ju wczeniej ostrzegam go, eby nie
prbowa ciska mu doni.

Czuam, e Will obserwuje Patricka, i przez chwil zastanowiam si, czy

bdzie wobec mojego
chopaka rwnie czarujcy jak wobec moich rodzicw.
Will pochyli ku mnie gow.
Jeli zajrzysz do torby z tyu wzka, jest tam pewien drobiazg do kolacji.
Pochyliam si i wyjam butelk szampana Laurent-Perrier.
Na urodziny zawsze powinno si pi szampana.
Co za niespodzianka! powiedziaa mama, wnoszc talerze. Jak
cudownie! Ale nie mamy
kieliszkw do szampana.
Te bd dobre odpar Will.
Ja otworz. Patrick sign po butelk, odwin drucik i wsun kciuki
pod korek. Wci
zerka na Willa, tak jakby spodziewa si zupenie kogo innego.
Jeli tak zrobisz zauway Will poleje si wszdzie. Unis rami o
centymetr w niejasnym
gecie. Chyba bezpieczniej bdzie przekrci korek i obrci butelk.
Ten facet wie, co mwi powiedzia tato. Sprbuj. Obrci butelk,
powiadasz? Nie miaem
pojcia.
Ja wiedziaem stwierdzi Patrick. Tak wanie zamierzaem zrobi.
Szampan zosta bezpiecznie otwarty i rozlany, po czym wznielimy toast
na moj cze.
Dziadek zawoa co, co by moe miao znaczy:
Racja!
Wstaam i ukoniam si. Miaam na sobie t trapezow minisukienk z
lat szedziesitych,
ktr znalazam w sklepie z tanimi ciuchami. Sprzedawczyni sdzia, e
moe by marki Biba, ale
kto odci metk.
Niech to bdzie rok, w ktrym nasza Lou nareszcie doronie zacz
tato. Miaem zamiar
powiedzie: wreszcie zrobi co ze swoim yciem, ale wyglda na to, e
nareszcie to zrobia. Musz
powiedzie, Will, e od kiedy u ciebie pracuje c, to nie ta sama
dziewczyna.
Jestemy bardzo dumni dodaa mama. I wdziczni. Tobie. To znaczy
za to, e j zatrudnie.
To ja jestem wdziczny odpar Will, zerkajc na mnie ktem oka.
Za Lou wznis toast tato. I jej dalsze sukcesy.

 I za nieobecnych czonkw rodziny dodaa mama.

Rany Julek powiedziaam. Powinnam czciej miewa urodziny.
Normalnie przez wikszo
czasu wszyscy tylko si na mnie wyywaj.
Zaczli rozmawia, tato opowiada jak kolejn kompromitujc
historyjk o mnie, i oboje
z mam zaczli si mia. Dobrze byo widzie, jak si miej. Tato przez
ostatnie tygodnie wyglda
na bardzo zmczonego, a mama miaa zapadnite oczy i nieobecny wzrok,
tak jakby mylami cay
czas bya gdzie indziej. Chciaam cieszy si tymi chwilami, tym, e na
moment zapominaj o swoich
kopotach, wsplnymi artami i rodzinn czuoci. Zdaam sobie spraw,
e waciwie by mi nie
przeszkadzao, gdyby by tu Thomas. Albo Treena, jeli ju o to chodzi.
Byam tak zatopiona w mylach, e dopiero po duszej chwili
zauwayam min Patricka.
Mwic co do dziadka, karmiam Willa. Zoyam kawaek wdzonego
ososia i podaam mu do ust.
Teraz by to ju tak zwyczajny element mojego codziennego ycia, e
dopiero wstrznita mina
Patricka uwiadomia mi intymno tego gestu.
Will powiedzia co do taty, a ja spojrzaam na Patricka, chcc, eby
przesta tak na nas patrze.
Po jego lewej stronie dziadek z chciw rozkosz nabiera jedzenie z
talerza, wydajc z siebie co, co
nazywalimy jego odgosami aroka ciche pomruki bogoci.
Pyszny oso zwrci si Will do mojej mamy. Naprawd smaczny.
C, na co dzie nie jadamy takich rzeczy odrzeka z umiechem. Ale
chcielimy, eby to by
wyjtkowy dzie.
Przesta si gapi powiedziaam bezgonie do Patricka. Wreszcie
mnie zauway i odwrci
wzrok. Chyba by wcieky. Podaam Willowi nastpny kawaek, a potem
troch chleba, bo
zobaczyam, e na niego zerka. Zdaam sobie spraw, e jestem tak
wyczulona na potrzeby Willa, e
ju prawie nie musz na niego patrze, eby wiedzie, czego chce. Patrick
naprzeciwko nas jad

z pochylon gow, krojc wdzonego ososia na mae kawaki i nabijajc

je na widelec. Chleba nie
ruszy.
Patrick powiedzia Will, moe wyczuwajc moje napicie Louisa
mwia mi, e jeste
osobistym trenerem. Na czym to polega?
aowaam, e zapyta. Patrick natychmiast uruchomi marketingow
gadk na temat motywacji
i tego, e w zdrowym ciele zdrowy duch. Potem pynnie przeszed do
swoich treningw
przygotowujcych do Xtreme Viking gada o temperaturze Morza
Pnocnego, procencie tuszczu
w organizmie, jaki powinien mie maratoczyk, swoich najlepszych
wynikach w kadej dyscyplinie.
Zwykle si przy tym wyczaam, ale teraz, kiedy Will siedzia obok mnie,
mylaam tylko o tym,
jakie to niestosowne. Mgby przecie zamiast tego odpowiedzie co
oglnikowo i na tym skoczy.
Waciwie to kiedy Lou powiedziaa, e przyjdziesz, pomylaem, e
zajrz do ksiek, eby
zobaczy, czy mgbym ci poleci jak fizjoterapi.
Zakrztusiam si szampanem.
Patrick, tym si zajmuj specjalici. Nie sdz, eby ty si do tego
nadawa.
Znam si na specjalistycznej fizjoterapii. Zajmowaem si kontuzjami.
Mam przygotowanie
medyczne.
Pat, ale to nie jest zwichnita kostka. Naprawd.
Facet, z ktrym pracowaem kilka lat temu, mia klienta z poraeniem
czterokoczynowym.
Mwi, e prawie w peni odzyska sprawno. Biega w triatlonach i w
ogle.
Ciekawe wtrcia moja mama.
Powiedzia mi o nowych badaniach przeprowadzanych w Kanadzie, z
ktrych wynika, e
minie mona wywiczy tak, eby pamitay poprzedni aktywno.
Jeli wystarczajco zmusi si
je do pracy, codziennie, to tak jak z poczeniami w mzgu mona je
przywrci. Zao si, e

gdyby wybra dla ciebie naprawd dobry program treningw, przekonaby

si, e zmienia ci si
pami miniowa. Lou mwia mi, e przedtem prowadzie aktywny tryb
ycia.
Patrick powiedziaam gono. Nie masz o tym zielonego pojcia.
Ja tylko prbuj...
To nie prbuj.
Przy stole zapado milczenie. Tato zakaszla i przeprosi. Dziadek rozglda
si dookoa
w czujnym milczeniu.
Mama zrobia gest, jakby chciaa zaproponowa nam dokadk chleba, ale
zmienia zdanie.
Kiedy Patrick znw si odezwa, w jego gosie sycha byo ton urazy.
Pomylaem sobie, e te badania mog si przyda. Ale nie powiem ju
ani sowa na ten temat.
Will spojrza na niego i umiechn si uprzejmie.
Na pewno bd o tym pamita.
Chcc uciec od stou, wstaam, eby pozbiera talerze. Ale mama zgania
mnie i powiedziaa,
ebym usiada.
Masz urodziny oznajmia, tak jakby w ogle kiedykolwiek pozwolia
komukolwiek co zrobi.
Bernardzie, przyniesiesz kurczaka?
Ha. Chyba ju przesta macha skrzydami, co? umiechn si tato,
odsaniajc zby.
Reszta posiku mina bez incydentw. Widziaam, e moi rodzice s
absolutnie zauroczeni
Willem. Patrick troch mniej. Ledwo zamienili ze sob kilka sw. Mniej
wicej wtedy, kiedy mama
podaa pieczone ziemniaki tato jak zwykle usiowa podkra dokadk
przestaam si martwi.
Tato wypytywa Willa o wszystko, o jego wczeniejsze ycie, nawet o
wypadek, a on najwyraniej
czu si na tyle dobrze, e odpowiada mu wprost. Waciwie to
dowiedziaam si wielu rzeczy,
ktrych wczeniej mi nie powiedzia. Na przykad wygldao na to, e
zawodowo by kim cakiem
wanym, chocia umniejsza znaczenie swojej pracy. Kupowa i
sprzedawa firmy, starajc si na

tym zarobi. Dopiero docinity przez tat, wyzna wreszcie, e mwic o

zysku, ma na myli liczby
szecioi siedmiocyfrowe. Wpatrywaam si w Willa, prbujc pogodzi
faceta, ktrego znaam,
z tym bezlitosnym japiszonem z City, ktrego teraz opisywa. Tato
powiedzia mu o firmie, ktra
miaa przej fabryk mebli, a kiedy poda jej nazw, Will niemal
przepraszajco skin gow
i powiedzia, e j zna. Ton jego gosu nie wry dobrze, jeli chodzi o
prac taty.
Mama tylko gruchaa do Willa i wci biegaa wok niego. Patrzc na jej
umiech, zdaam sobie
spraw, e w pewnym momencie podczas tej kolacji zmieni si po prostu
w eleganckiego modego
czowieka, ktry by jej gociem. Nic dziwnego, e Patrick by wkurzony.
Tort? zapyta dziadek, kiedy zacza zbiera talerze. Powiedzia to tak
wyranie i byo to tak
zaskakujce, e spojrzelimy na siebie z tat w zdumieniu. Przy stole
zapanowaa cisza.
Nie. Obeszam st i ucaowaam go. Nie, dziadku. Przykro mi. Ale
jest mus czekoladowy.
Co, co lubisz.
Skin gow z aprobat. Mama promieniaa. Nie sdz, eby ktokolwiek z
nas mg dosta lepszy
prezent.
Na stole pojawi si mus oraz wielka kwadratowa paczka rozmiarw
ksiki telefonicznej,
zapakowana w ozdobny papier.
Prezenty ? powiedzia Patrick. Prosz. To ode mnie. Z umiechem
pooy paczuszk
porodku stou.
Zdobyam si na umiech w odpowiedzi. To nie bya pora na ktnie.
No dalej poleci tato. Otwrz.
Najpierw otworzyam prezent od nich, ostronie odwijajc papier, eby go
nie podrze. To by
album ze zdjciami, a na kadej stronie byo zdjcie z kolejnego roku
mojego ycia. Ja jako
niemowl, ja i Treena jako powane, pucate dziewczynki, ja pierwszego
dnia w szkole redniej,

z gow pen spinek i w za duej spdnicy. Z mniej odlegych czasw

byo moje zdjcie
z Patrickiem, na ktrym akurat mwiam mu, eby spada. Midzy
stronami byy rysunki Thomasa
przedstawiajce moj rodzin, zachowane przez mam listy ze szkolnych
wycieczek, w ktrych
dziecinnym pismem opisywaam, jak byo na play, jak zgubiam loda i
jakimi zodziejami s mewy.
Przewracaam kolejne kartki, zawahaam si tylko, kiedy zobaczyam
dziewczyn z dugimi ciemnymi
wosami odrzuconymi na plecy. Odwrciam stron.
Mog zobaczy? zapyta Will.
To nie by... najlepszy rok powiedziaa do niego mama, kiedy
przewracaam strony tak, eby
mg je widzie. To znaczy jestemy zdrowi i tak dalej. Ale wiesz, jest
jak jest. To dziadek
ktrego dnia zobaczy w telewizji co na temat samodzielnie wykonanych
prezentw i pomylaam,
e to byoby co, co... no wiesz... co by co znaczyo.
I znaczy, mamusiu. zy napyny mi do oczu. To pikny prezent.
Dzikuj.
To dziadek wybra niektre zdjcia powiedziaa.
To pikny album doda Will.
Strasznie mi si podoba powtrzyam.
Pene ulgi spojrzenie, jakie wymienili z tat, to bya jedna z
najsmutniejszych rzeczy, jakie
widziaam.
Teraz mj. Patrick popchn pudeeczko w moj stron. Otworzyam je
powoli, nagle
owadnita niejasn panik, e to moe by piercionek zarczynowy. Nie
byam na to gotowa.
Ledwo oswoiam si z tym, e mam wasny pokj. Otworzyam
pudeeczko, a w nim, na granatowym
aksamicie, lea cienki zoty acuszek z wisiorkiem w ksztacie g wiazdki.
By uroczy, delikatny
i absolutnie nie w moim stylu. Nigdy nie nosiam tego rodzaju biuterii.
Przygldaam mu si przez chwil, zastanawiajc si, co powiedzie.
Jest liczny pochwaliam, a on pochyli si nad stoem i zapi mi go na
szyi.

 Ciesz si, e ci si podoba odpar Patrick i pocaowa mnie w usta.

Mogabym przysic, e
nigdy wczeniej nie pocaowa mnie tak przy moich rodzicach.
Will patrzy na mnie z obojtn min.
C, chyba powinnimy teraz zje deser zaprotestowa tato. Zanim
zrobi si za gorco.
Rozemia si z wasnego artu. Szampan niesychanie poprawi mu
humor.
W mojej torbie jest te co dla ciebie powiedzia cicho Will. W tej z
tyu wzka.
Zapakowane w pomaraczowy papier.
Wycignam prezent z jego plecaka.
Mama zastyga z yk w rku.
Masz prezent dla Lou, Will? To strasznie mio z twojej strony. Prawda,
Bernardzie?
Oczywicie.
Papier by w jaskrawe chiskie kimona. Nie musiaam na niego dugo
patrze, eby wiedzie, e
go zachowam. Moe zainspiruje mnie do jakiej kreacji. Zdjam wstk i
odoyam j na bok.
Zdjam papier, a potem bibuk, a ze rodka wyjrzay dziwnie znajome
czarno-te paski.
Wyjam tkanin z paczki i oto miaam w rkach dwie pary to-czarnych
rajstop. Byy mojego
rozmiaru, kryjce, z tak mikkiej weny, e niemal przelizgiway si przez
palce.
Wasnym oczom nie wierz! wykrzyknam. Byo to co tak radosnego
i nieoczekiwanego, e
zaczam si mia. Boe! Gdzie to zdobye?
S robione na zamwienie. Chyba si ucieszysz, jeli ci powiem, e
przekazaem tej pani
wskazwki dziki mojemu zupenie nowemu programowi do
rozpoznawania gosu.
Rajstopy? powiedzieli chrem tato i Patrick.
Mama zerkna na nich.
Wiesz, Louisa, jestem pewna, e miaa dokadnie takie same, kiedy
bya maa.
Will i ja spojrzelimy na siebie.
Nie mogam przesta si umiecha.
Chc je od razu woy owiadczyam.

 Chr yste Panie, bdzie wyglda jak przeronita Pszczka Maja

powiedzia tato, potrzsajc
gow.
Bernardzie, to jej urodziny. Jasne, e moe woy to, na co ma ochot.
Wybiegam z pokoju i na korytarzu woyam rajstopy. Wysunam stop,
podziwiajc ich
bezsensowno. Nie pamitam, eby kiedykolwiek jaki prezent sprawi mi
wiksz przyjemno.
Weszam z powrotem. Will wyda cichy okrzyk podziwu. Dziadek uderzy
rkami w st. Mama
i tato wybuchnli miechem. Patrick tylko si gapi.
Nawet nie wiem, jak ci powiedzie, jak strasznie mi si podobaj
powiedziaam. Bardzo ci
dzikuj. Wycignam rk i pooyam mu j na ramieniu. Naprawd.
Jest tam te kartka doda. Otwrz j moe przy innej okazji.
*
Kiedy Will wychodzi, rodzice egnali go niczym czonka rodziny
krlewskiej.
Tato, ktry si upi, nieustannie dzikowa mu, e mnie zatrudni, i kaza
mu obieca, e jeszcze
nas odwiedzi.
Jak mnie wywal z roboty, to moe ktrego dnia wpadn pogapi si z
tob na mecz
zaproponowa.
Czemu nie odpar Will, chocia nigdy nie widziaam, eby oglda
pik non.
Mama wcisna mu resztki musu czekoladowego zapakowane w
plastikowe pudeko.
Widziaam, e bardzo panu smakowa.
Co za dentelmen, powtarzali jeszcze przez godzin po jego wyjciu.
Prawdziwy dentelmen.
Patrick wyszed za nim na korytarz z rkami wcinitymi w kieszenie, tak
jakby musia si
powstrzymywa, eby nie zapa Willa i mocno nim nie potrzsn. W
najlepszym razie.
Mio byo ci pozna, Patrick powiedzia Will. I dziki za... rad.
Staram si tylko, eby moja dziewczyna miaa jak najlepiej w pracy
odpar, wyranie
podkrelajc sowo moja.

 Szczciarz z ciebie owiadczy Will, kiedy Nathan zacz

wyprowadza wzek na zewntrz.
Potrafi wietnie umy czowieka w ku powiedzia to tak szybko, e
drzwi zamkny si, zanim
do Patricka dotar sens jego sw.
Nie mwia mi, e go myjesz.
Pojechalimy do mieszkania Patricka, w nowym budynku na
przedmieciach. Reklamowano te
mieszkania jako lofty, chocia okna wychodziy na centrum handlowe, a
budynek by tylko
czteropitrowy.
Co to znaczy? Myjesz mu fiuta?
Nie myj mu fiuta. Wziam tonik, jedn z nielicznych rzeczy, ktr
wolno mi byo trzyma
w mieszkaniu Patricka, i zaczam pocigymi ruchami zmywa makija.
Przecie on wanie powiedzia co takiego.
Drani si z tob. A po tym, jak gadae w nieskoczono o tym, jakim
kiedy musia by
aktywnym czowiekiem, nie mam do niego pretensji.
To znaczy co ty mu robisz? Przecie widz, e nie mwisz mi caej
prawdy.
Czasem go myj, ale bez zdejmowania bielizny.
Patrick spojrza na mnie wymownie. Wreszcie odwrci wzrok, zdj
skarpetki i rzuci je do kosza
na brudy.
Twoja praca nie na tym miaa polega. Miao nie by adnych zabiegw
medycznych ani
pielgnacji. Tego nie byo w warunkach. Nagle co mu przyszo do
gowy. Mogaby poda ich
do sdu z powodu zmiany warunkw umowy.
Nie wygupiaj si. Robi to dlatego, e Nathan nie zawsze moe by na
miejscu, a dla Willa to
koszmar, kiedy zajmuje si nim jaka wynajta pielgniarka. A poza tym
ju si przyzwyczaiam. To
dla mnie aden problem.
Jak miaam mu to wyjani to, jak bardzo czyje ciao moe sta si
znajome? Potrafiam
wymienia Willowi cewniki z profesjonaln zrcznoci, obmywa gbk
grn poow ciaa, nie

przerywajc rozmowy. Ju nawet nie wzdrygaam si na widok jego blizn.

Przez jaki czas
widziaam w nim tylko potencjalnego samobjc. Teraz to by po prostu
Will wkurzajcy, zmienny,
inteligentny, zabawny Will ktry traktowa mnie protekcjonalnie i lubi
si bawi w profesora
Higginsa, edukujcego swoj Eliz Doolittle. Jego ciao byo tylko czci
tej caoci, czym, czym
co jaki czas naleao si zaj, a potem wrci do rozmowy. Miaam
wraenie, e stao si dla mnie
najmniej interesujc jego czci.
W gowie mi si nie mieci... po tym wszystkim, co przeszlimy... po
tym, jak dugo musiaem
czeka, eby dopucia mnie do siebie troch bliej... a teraz pojawia si
obcy facet, a ty radonie
prawie wskakujesz mu w ramiona.
Czy moglibymy nie rozmawia o tym dzisiaj wieczorem? To moje
urodziny.
To nie ja zaczem gada o tym caym myciu i w ogle.
Czy to dlatego, e jest przystojny? zapytaam. Dlatego? Czy byoby
ci atwiej, gdyby
wyglda jak no wiesz jak prawdziwe warzywo?
Wic uwaasz, e jest przystojny?
Zdjam sukienk przez gow, po czym zaczam ostronie ciga
rajstopy, czujc, jak
wyparowuj ze mnie resztki dobrego nastroju.
Nie wierz wasnym uszom. Naprawd jeste o niego zazdrosny?
Nie jestem zazdrosny odpar pogardliwie. Jak miabym by
zazdrosny o kalek?
Tej nocy Patrick kocha si ze mn. Moe kocha si to za duo
powiedziane. To by maraton
seksu, w ktrym on chyba koniecznie chcia mi pokaza, jak bardzo jest
wysportowany, sprawny
i peen energii. Trwao to godzinami. Gdybymy tylko mogli zwisa z
yrandola, zapewne
sprbowaby i tego. Byo mi mio, e tak mnie poda, e wreszcie po
miesicach oddalenia skupia
na mnie uwag. Ale podczas tego wszystkiego jaka cz mnie zachowaa
dystans. Podejrzewaam,

e ostatecznie wcale nie chodzio o mnie. Zrozumiaam to do szybko. W

tym caym popisie
chodzio o Willa.
Dobrze byo, co? Po wszystkim owin si wok mnie, nasze ciaa
lepiy si nieco od potu,
i pocaowa mnie w czoo.
Super powiedziaam.
Kocham ci, kotku.
Po czym, zadowolony, odturla si na bok, odrzuci rami za gow i po
kilku minutach ju spa.
Poniewa nie mogam zasn, zeszam na d po torebk. Pogrzebaam w
niej, szukajc tomu
opowiada Flannery OConnor. Kiedy go wycignam, z torebki wypada
koperta.
Spojrzaam na ni zdumiona. Kartka urodzinowa od Willa. Nie otworzyam
jej wczeniej przy
stole. Zrobiam to teraz, wyczuwajc, e porodku jest dziwnie
wybrzuszona. Ostronie wysunam
kartk z koperty i otworzyam j. W rodku byo dziesi nowiutkich
banknotw
pidziesiciofuntowych. Policzyam je dwa razy, nie wierzc wasnym
oczom. Przeczytaam to, co
byo napisane w rodku: Premia urodzinowa. Tylko nie rb problemw.
To zabronione prawem.
W..

14
Maj to by dziwny miesic. W gazetach i telewizji wci mwili o tym, co
nazywano prawem do
mierci. Jaka kobieta cierpica na wyniszczajc chorob prosia, eby
prawo mogo chroni jej
ma, gdyby pomg jej w podry do Dignitas, jeli jej cierpienie stanie
si nie do zniesienia.
Mody pikarz popeni samobjstwo, przekonawszy wczeniej rodzicw,
eby go tam zabrali. Zaja
si tym policja. W Izbie Lordw miaa si odby debata na ten temat.
Ogldaam wiadomoci i suchaam prawnych argumentw zwolennikw
ochrony ycia oraz

wybitnych filozofw moralnoci, i waciwie nie wiedziaam, co mam

myle. To wszystko
wydawao si w dziwny sposb zupenie niepowizane z Willem.
Tymczasem zaczlimy coraz czciej wychodzi z domu i wybieralimy
si coraz dalej.
Bylimy w teatrze przy tej samej ulicy, eby zobaczy pokaz tradycyjnego
taca angielskiego (Will
patrzy na dzwoneczki i haftowane chustki do nosa tancerzy z absolutnie
kamienn twarz, ale
najwyraniej kosztowao go to tyle wysiku, e a lekko porowia),
pewnego wieczoru
pojechalimy na plenerowy koncert do jednej z pobliskich rezydencji (co
bardziej dla niego ni dla
mnie), a raz do multipleksu, gdzie, poniewa zbyt pobienie przeczytaam
opis filmu, trafilimy na
histori o miertelnie chorej dziewczynie.
Wiedziaam jednak, e on te oglda wiadomoci. Od kiedy
zainstalowalimy nowe
oprogramowanie, czciej korzysta z komputera i nauczy si porusza
kursorem, przecigajc
kciukiem po wskaniku dotykowym. Dziki temu mudnemu wiczeniu
mg czyta dzienniki online.
Kiedy pewnego ranka przyniosam mu herbat, akurat czyta o tym
modym pikarzu artyku
szczegowo opisywa kolejne kroki, jakie musia podj, eby
doprowadzi do wasnej mierci.
Kiedy usysza, e stoj mu za plecami, zgasi ekran, a ja poczuam si,
jakby gdzie w piersi uwiza
mi jaka gula, ktra znikna dopiero po pgodzinie.
Znalazam ten sam artyku w internecie w bibliotece. Zaczam czyta
gazety i coraz lepiej
orientowaam si, ktre teksty sigaj gbiej nie zawsze najbardziej
uyteczne byy informacje
sprowadzone do goych faktw.
Tabloidy nie zostawiy suchej nitki na rodzicach tamtego pikarza. Jak
mogli pozwoli mu
umrze? krzyczay nagwki. Ja waciwie czuam podobnie. Leo
McInerney mia dwadziecia
cztery lata. y ze swoim kalectwem przez prawie trzy lata, nieduo duej
ni Will. Chyba by za

mody, eby uzna, e nie zostao ju nic, dla czego warto y? A potem
przeczytaam to samo co
Will nie opinie, ale rzetelnie napisany artyku o tym, co waciwie
wydarzyo si w yciu tego
modego czowieka. Autor najwyraniej kontaktowa si z jego rodzicami.
Powiedzieli mu, e Leo gra w pik ju jako trzylatek. Futbol by caym
jego yciem. Zosta
inwalid w wypadku zdarzajcym si, jak to okrelili, raz na milion, kiedy
podczas bloku co poszo
nie tak. Prbowali wszystkiego, eby doda mu otuchy, da mu poczucie,
e jego ycie wci ma
warto. Ale on pogry si w depresji. By sportowcem, ktry nie tylko
nie mg uprawia sportu,
ale w ogle si rusza, a nawet niekiedy oddycha bez pomocy. Nic nie
sprawiao mu przyjemnoci.
Jego ycie byo pene blu, nkay go infekcje, by zaleny od nieustannej
pomocy innych. Tskni za
przyjacimi, ale nie chcia si z nimi widzie. Powiedzia swojej
dziewczynie, e ma go nie
odwiedza. Codziennie mwi rodzicom, e nie chce ju y. Powiedzia
im te, e przygldanie si,
jak inni ludzie yj yciem chocia w poowie takim, jakie planowa dla
siebie, jest nie do
zniesienia, e to jak tortura.
Dwukrotnie prbowa zagodzi si na mier, a trafi do szpitala, a kiedy
wrci do domu,
baga rodzicw, eby udusili go we nie. Kiedy to przeczytaam,
siedziaam w bibliotece, wciskajc
sobie w oczy kostki palcw, a wreszcie mogam oddycha bez szlochu.
*
Tat wyrzucili z pracy. Przyj to bardzo dzielnie. Tego popoudnia wrci
do domu, przebra si
w koszul i krawat, po czym znw pojecha autobusem do centrum, eby
si zarejestrowa
w urzdzie porednictwa.
Powiedzia mamie, e wemie cokolwiek, chocia jest fachowcem z
wieloletnim
dowiadczeniem.
Chyba nie sta nas teraz na kaprysy stwierdzi, ignorujc protesty
mamy.

Ale jeli mnie byo ciko dosta prac, pidziesiciopiciolatek, ktry

przez cae ycie
pracowa w jednym miejscu, mia jeszcze mniejsze szanse. Nie chcieli go
nawet na magazyniera czy
ochroniarza, jak powiedzia zdesperowany, kiedy wrci do domu po
kolejnej serii rozmw. Woleli
jakiego nieodpowiedzialnego, zasmarkanego siedemnastolatka, bo rzd
dopaca do jego pensji,
zamiast dojrzaego faceta z udokumentowanym dowiadczeniem. Po
dwch tygodniach poraek
postanowili z mam, e oboje zo podanie o zasiek, eby jako
przetrwa, i caymi wieczorami
lczeli nad niezrozumiaymi, pidziesiciostronicowymi formularzami,
w ktrych pytano, ile osb
korzysta z ich pralki, kiedy ostatnim razem wyjedali za granic (tato
uzna, e w jakim 1988).
Woyam pienidze od Willa do puszki na gotwk w szafce kuchennej.
Pomylaam, e moe da im
to troch poczucia bezpieczestwa.
Ale kiedy obudziam si rano, znalazam banknoty w kopercie wsunitej
pod drzwi.
Przyjechali turyci, miasto zaczo si zapenia. Pan Traynor mniej teraz
bywa w domu; w miar
jak na zamku pojawiao si coraz wicej odwiedzajcych, coraz pniej
wraca z pracy. Pewnego
czwartkowego popoudnia zobaczyam go w miecie, kiedy wracaam do
domu, wstpiwszy po
drodze do pralni. Nie byoby w tym nic niezwykego, poza faktem, e
obejmowa jak rud kobiet,
ktra z pewnoci nie bya pani Traynor. Na mj widok puci j, jakby
bya gorcym kartoflem.
Odwrciam si, udajc, e ogldam wystaw sklepu, bo sama nie
wiedziaam, czy chc, eby on
wiedzia, e ich widziaam, i staraam si wicej o tym nie myle.
W ten sam pitek, kiedy mj tato straci prac, do Willa przyszo
zaproszenie na lub Alicii
i Ruperta. cilej mwic, zaproszenie byo od pastwa Dewarw,
rodzicw Alicii, ktrzy
zapraszali Willa na lub ich crki z Rupertem Freswellem. Zaproszenie
przyszo w cikiej

pergaminowej kopercie, z programem uroczystoci oraz potn list

prezentw lubnych do kupienia
w sklepach, o ktrych nigdy w yciu nie syszaam.
Ma tupet stwierdziam, przygldajc si zotym literom i pozacanym
brzegom sztywnej kartki.
Mam to wyrzuci?
Zrb z tym, co chcesz. Caa postawa Willa wyraaa stanowcz
obojtno.
Przyjrzaam si licie prezentw.
Ale w kadym razie, co to u diaba jest cuscusera?
Moe chodzio o to, jak szybko si odwrci i zaj klawiatur komputera.
A moe o ton gosu.
Ale z jakiego powodu nie wyrzuciam zaproszenia. Woyam je starannie
do jego segregatora
w kuchni.
Will da mi kolejny zbir opowiada, ktry zamwi przez Amazon, oraz
egzemplarz Czerwonej
krlowej. Wiedziaam od razu, e to zupenie nie jest ksika dla mnie.
Tu nawet nie ma adnej historii powiedziaam, gdy przeczytaam opis
na okadce.
No to co? odpar Will. Wysil si troch.
Sprbowaam nie dlatego, ebym miaa szczegln ochot czyta o
genetyce, ale dlatego, e
inaczej drczyby mnie w nieskoczono. Ostatnio wanie tak robi.
Waciwie to by z niego
troch terrorysta. A co byo ju naprawd wkurzajce, przepytywa mnie z
lektur, eby sprawdzi,
czy naprawd czytaam.
Nie jeste moim nauczycielem marudziam.
Dziki Bogu odpowiada ze szczer ulg.
Ta ksika ktr, co zaskakujce, czytao si cakiem niele bya o
czym w rodzaju walki
o przetrwanie. Zdaniem autora kobiety wcale nie wi si z facetami
dlatego, e ich kochaj.
Samice danego gatunku zawsze wybieraj najsilniejszych samcw, eby
ich potomstwo miao jak
najwiksze szanse. Nic nie mog na to poradzi. Tak to ju jest w
przyrodzie.
Nie zgadzaam si z tym. I nie podobaa mi si caa argumentacja. To, do
czego chcia mnie

przekona autor, miao nieprzyjemny podtekst. Z jego punktu widzenia

Will by fizycznie saby,
uszkodzony. Biologicznie zbdny. Jego ycie stawao si bezwartociowe.
Gldzi o tym bez koca przez prawie cae popoudnie, kiedy czytaam t
ksik, a wreszcie nie
wytrzymaam:
Jest co, czego ten cay Matt Ridley chyba nie wzi pod uwag
powiedziaam.
Will podnis gow znad ekranu.
Czyby?
A jeli ten genetycznie najlepszy samiec jest w gruncie rzeczy gupim
dupkiem?
W trzeci sobot maja przyjechali do domu Treena z Thomasem. Nie
zdyli jeszcze podej do
furtki, kiedy mama ju biega po ciece. ciskajc Thomasa, woaa, e
mogaby przysic, e przez
ten czas, kiedy ich nie byo, urs kilkanacie centymetrw. Zmieni si,
teraz jest taki dorosy, to
prawie may mczyzna. Treena obcia wosy i wygldaa dziwnie
elegancko. Miaa na sobie akiet,
ktrego nie widziaam wczeniej, i sanday z paskw. Przyapaam si na
wrednej myli, skd te
wzia na to kas.
I jak tam? zapytaam, kiedy mama chodzia z Thomasem po ogrodzie,
pokazujc mu aby
w malekiej sadzawce. Tato oglda z dziadkiem mecz, wykrzykujc, e
znw przegapili szans na
gola.
Wspaniale. Naprawd fajnie. To znaczy ciko, kiedy nie ma mi kto
pomc przy Thomasie, a on
dopiero po jakim czasie oswoi si z przedszkolem. Nachylia si do
mnie. Tylko nie mw
mamie powiedziaam jej, e wszystko poszo bez problemu.
Ale studia ci si podobaj. Treena umiechna si szeroko.
Jest super. Nie masz pojcia, jaka to przyjemno znw uywa mzgu.
Czuj si, jakby od
bardzo dawna brakowao mi tego duego kawaka i jakbym go znw
znalaza. Czy to brzmi
pretensjonalnie?

Potrzsnam gow. Naprawd cieszyam si, e jest zadowolona.

Chciaam jej powiedzie
o bibliotece, komputerach i o tym, co ju zrobiam dla Willa. Ale uznaam,
e powinnam skupi si
na niej. Siedziaymy na skadanych krzesach pod obszarpan markiz i
sczyymy herbat. Jej
palce miay wreszcie normalny kolor.
Mama tskni za tob powiedziaam.
Teraz ju bdziemy przyjeda na wikszo weekendw. Ja po prostu
potrzebowaam... Lou,
nie chodzio tylko o to, eby Thomas oswoi si z nowym miejscem.
Potrzebowaam troch czasu,
eby oddali si od tego wszystkiego. Chciaam mie czas, eby sta si
kim innym.
Wygldaa, jakby rzeczywicie bya troch inn osob. To byo dziwne.
Wystarczyo kilka tygodni
nieobecnoci, a ju nie bya taka swojska i znajoma jak dawniej. Czuam,
e moja siostra jest na
drodze do tego, by sta si kim, kogo jeszcze nie znam. Miaam te
dziwne poczucie, e zostaj
w tyle.
Mama mwia mi, e twj facet na wzku by u nas na kolacji.
To nie jest mj facet na wzku. Ma na imi Will.
Przepraszam, Will. I jak ci idzie z nasz star list ratunkow?
Tak sobie. Niektre wycieczki uday si bardziej, inne mniej.
Opowiedziaam jej o porace
z wycigami konnymi i o tym, jak nieoczekiwanym triumfem okaza si
koncert skrzypcowy.
Powiedziaam jej o naszych piknikach, a kiedy zdaam jej relacj z
urodzin, rozemiaa si.
Mylisz, e...? Widziaam, jak szuka najlepszego sowa. Mylisz, e
wygrasz?
Tak jakby to by jaki konkurs.
Urwaam kwiatek kapryfolium i zaczam obrywa patki.
Nie wiem. Chyba musz przyspieszy dziaania. Powiedziaam jej, co
pani Traynor sdzi
o wyjazdach za granic.
Nie wierz, e posza na koncert skrzypcowy. Kto jak kto, ale ty!
Na dodatek mi si podobao.
Uniosa brwi.

 Naprawd. To byo... poruszajce.

Przyjrzaa mi si uwanie.
Mama mwi, e on jest naprawd miy.
Bo jest.
I przystojny.
Uszkodzenie krgosupa nie znaczy, e czowiek zmienia si w
Quasimodo.
Tylko nie mw nic o tym, jaka to straszna szkoda pomylaam.
Ale moja siostra jest chyba na to za inteligentna.
W kadym razie mama bya bardzo zaskoczona. Chyba spodziewaa si
Quasimoda.
W tym wanie problem, Treen stwierdziam i wylaam reszt herbaty
na klomb. Ludzie
zwykle tak myl.
Mama przy kolacji bya wesoa jak skowronek. Zrobia lasagne, ulubione
danie Treeny,
a Thomasowi pozwolono w drodze wyjtku zosta do pna. Jedlimy,
mialimy si
i rozmawialimy na bezpieczne tematy, takie jak pika nona, moja praca,
koledzy Treeny ze studiw.
Mama chyba ze sto razy zapytaa Treen, czy jest pewna, e da sobie rad,
czy nie potrzeba jej
czego dla Thomasa tak jakby mieli cokolwiek na zbyciu. Cieszyam si,
e uprzedziam Treen,
jak fatalnie jest z kas. Odmwia im, z wdzikiem i przekonaniem.
Dopiero pniej zapytaam j,
czy mwia prawd.
W rodku nocy obudzi mnie pacz. To by Thomas, w maym pokoiku.
Syszaam, jak Treena stara
si go uspokoi, utuli, jak zapala i gasi wiato, ustawia inaczej ko.
Leaam w ciemnoci,
patrzc na sczce si przez aluzje smugi wiata latarni, ukadajce si na
wieo pomalowanym
suficie, i czekaam, a zapadnie cisza. Ale ten sam piskliwy pacz rozleg
si znw o drugiej. Po
chwili usyszaam, jak mama skrada si korytarzem i jak rozmawiaj z
Treen pgosem. Potem
nareszcie Thomas ucich.
O czwartej obudzio mnie skrzypnicie otwieranych drzwi. Zamrugaam
nieprzytomnie,

odwracajc si w stron wiata. W drzwiach zobaczyam sylwetk

Thomasa, za dua piamka
pltaa mu si wok ng , ulubiony kocyk cign za sob po pododze.
Nie widziaam jego twarzy,
ale sta niepewnie, jakby nie wiedzia, co ma teraz zrobi.
Thomas, chod tutaj wyszeptaam. Gdy podrepta w moj stron,
zobaczyam, e wci na
wp pi. Szed, potykajc si, z kciukiem w buzi, przyciskajc do siebie
ukochany kocyk.
Odchyliam kodr, a on wlaz do ka obok mnie, jego zmierzwiona
gwka zakopaa si w drugiej
poduszce, po czym zwin si w kbek. Przykryam go kodr, a potem
leaam, patrzc na niego
i podziwiajc, jak ufnie i szybko zapad w sen.
Dobranoc, malutki wyszeptaam i pocaowaam go w czoo, a on
wysun pulchn rczk
i zapa w gar mj T-shirt, tak jakby chcia mie pewno, e nie znikn.
*
Jakie byo najfajniejsze miejsce, w ktrym kiedykolwiek bye?
Siedzielimy pod wiat, czekajc, a ustanie naga ulewa, ebymy mogli
przej si po ogrodach
na tyach zamku. Will nie lubi gwnych ogrodw za duo ludzi gapio
si na niego. Ale ogrody
warzywne, odwiedzane przez nielicznych, byy jednym z ukrytych
skarbw zamku. Ustronne sady
i warzywniki przedzielay wysypane drobnym wirem cieki, na ktrych
wzek Willa radzi sobie
zupenie niele.
Pod jakim wzgldem? I co to jest?
Nalaam z termosu troch zupy i przysunam mu do ust.
Pomidorowa.
Okej. Rany, ale gorce. Daj mi chwil. Zmruy oczy, patrzc w dal.
Kiedy skoczyem
trzydzieci lat, wszedem na Kilimandaro. To byo naprawd
niesamowite.
To wysoko?
Szczyt Uhuru ma niecae sze tysicy metrw nad poziomem morza.
Ostatnie trzysta metrw
prawie si czogaem. Wysoko daje czowiekowi w ko.
Zimno byo?

 Nie umiechn si. To nie Everest. W kadym razie nie o tej porze
roku. Zapatrzy si
w dal, na chwil zatopiony we wspomnieniach. Piknie tam byo.
Nazywaj to dachem Afryki. Tam
na grze czowiekowi wydaje si, e moe zobaczy koniec wiata.
Milcza przez chwil. Obserwowaam go, zastanawiajc si, gdzie jest
teraz. Kiedy
prowadzilimy takie rozmowy, przypomina troch jednego z chopakw z
mojej klasy, ktry
odsuwa si od nas, odpywajc mylami gdzie daleko.
Gdzie jeszcze ci si podobao?
W zatoce Trou dEau Douce na Mauritiusie. Cudowni ludzie, pikne
plae, fantastyczne miejsca
do nurkowania. Hm... W parku narodowym w Tsavo w Kenii, gdzie ziemia
jest zupenie czerwona
i gdzie s dzikie zwierzta. W parku Yosemite w Kalifornii. Urwiska tak
wysokie, e mzg ledwo to
ogarnia.
Opowiedzia mi o wspinaczce i nocy spdzonej na pce skalnej na
wysokoci kilkuset metrw,
gdzie musia przyczepi piwr do skay, bo inaczej, gdyby we nie
przewrci si na drugi bok,
skoczyoby si to katastrof.
Wanie opisae mj najgorszy koszmar.
Ale lubi te miasta. Bardzo podobao mi si Sydney. Terytoria Pnocne.
Islandia. Jest takie
miejsce, cakiem niedaleko od lotniska, gdzie mona si kpa w
wulkanicznych gorcych rdach.
Dziwny krajobraz, jak po wojnie atomowej. I podr przez rodkowe
Chiny. Pojechaem w takie
miejsce, jakie dwa dni jazdy od stolicy prowincji Syczuan, gdzie
miejscowi pluli na mnie, bo
jeszcze nigdy nie widzieli biaego czowieka.
Jest jakie miejsce, gdzie jeszcze nie bye?
Wypi yk zupy.
Korea Pnocna? Zastanowi si. Och, nigdy nie byem w
Disneylandzie. Moe by? Ani
nawet w Eurodisneylandzie.
Ja kiedy zarezerwowaam bilet do Australii. Ale nigdy tam nie
poleciaam.

Spojrza na mnie zaskoczony.

Co mi przeszkodzio. Ale nie szkodzi. Moe tam pojad ktrego dnia.
Nie moe. Musisz si std wydosta, Clark. Obiecaj mi, e nie
spdzisz caego swojego ycia
w tej cholernej parodii pocztwki.
Mam ci obieca? Dlaczego? staraam si utrzyma beztroski ton.
Dokd si wybierasz?
Po prostu... nie mog znie myli, e zostaniesz tu na zawsze
przekn lin. Za inteligentna
jeste na to. Za bardzo interesujca. Spojrza w bok. Czowiek ma tylko
jedno ycie. I waciwie
ma obowizek wykorzysta je najlepiej, jak si da.
Okej powiedziaam ostronie. W takim razie powiedz mi, dokd
powinnam pojecha. Dokd
ty by pojecha, gdyby mg?
Teraz?
Teraz. I nie wolno ci powiedzie, e na Kilimandaro. To musi by takie
miejsce, ebym moga
sobie wyobrazi, e ja tam pojad.
Kiedy z twarzy Willa znikao napicie, wyglda zupenie inaczej. Teraz
umiecha si, mruc
oczy z zadowoleniem.
Pary. Siedziabym przed kawiarni w Le Marais, pi kaw i jad ciepe
croissanty z solonym
masem i demem truskawkowym.
Le Marais?
To taka maa dzielnica w centrum Parya. Peno tam brukowanych
uliczek, obdrapanych
kamienic, gejw, ortodoksyjnych ydw i kobiet w pewnym wieku, ktre
kiedy wyglday jak
Brigitte Bardot. Mgbym tam zamieszka.
Odwrciam si do niego, ciszajc gos.
Moglibymy si tam wybra powiedziaam. Pojechalibymy
pocigiem. To nie byoby
trudne. Moe nawet Nathan nie musiaby z nami jecha. Nigdy nie byam
w Paryu. Strasznie
chciaabym go zobaczy. Naprawd bym chciaa. Zwaszcza z kim, kto
ju tam by. Co ty na to,
Will?

Ju widziaam siebie w tej kawiarence, przy tym stoliku, moe jak

podziwiam par nowych
francuskich butw, kupionych w maym eleganckim butiku, albo jak
skubi ciastka umalowanymi na
czerwono paznokciami. Ju prawie czuam smak kawy i zapach
gauloisew, ktre pali kto przy
stoliku obok.
Nie.
Co? Dopiero po chwili wrciam do rzeczywistoci zza tego stolika
przed kawiarni.
Nie.
Ale wanie powiedziae...
Nic nie rozumiesz, Clark. Nie chc tam jecha w tym... tym czym.
Wskaza na wzek, gos mu
si lekko zaama. Chciabym pojecha do Parya jako ja, jako dawny ja.
Chciabym siedzie na
krzele, odchylajc si na oparcie, w swoich ulubionych ciuchach, eby
adne francuskie dziewczyny
zerkay na mnie, przechodzc, tak jak na kadego innego siedzcego tam
faceta. A nie eby szybko
odwracay wzrok, kiedy zdadz sobie spraw, e jestem mczyzn w
jakiej przeronitej
spacerwce.
Ale moglibymy sprbowa odwayam si. Moe to nie bdzie...
Nie. Nie moglibymy. Bo w tej chwili mog zamkn oczy i wiem
dokadnie, jak to jest by na
Rue des Francs Bourgeois, z papierosem w rku, kiedy przede mn stoi
wysoka, zimna szklanka
z sokiem pomaraczowym, czuj zapach smaonego dla kogo steku z
frytkami, sysz w oddali
warkot skutera. Znam doskonale wszystkie te wraenia. Przekn lin.
Jeli tam pojedziemy, ja
w tym cholernym urzdzeniu, wszystkie te wspomnienia, te wraenia
zostan zatarte przez walk,
eby dosta si do stolika, przedosta si przez paryskie krawniki,
takswkarzy, ktrzy nie bd
chcieli nas zabra, oraz cholern wtyczk od wzka, ktra nie pasuje do
francuskich kontaktw.
Okej?

Usyszaam w jego gosie ostrzejszy ton. Zakrciam termos, patrzc

uwanie na swoje buty, bo
nie chciaam, eby zobaczy moj twarz.
Okej powiedziaam.
Okej. Will wzi gboki oddech.
Poniej zatrzyma si autokar, eby wyplu z siebie kolejn grupk
turystw. Patrzylimy
w milczeniu, jak wysiadaj z autobusu i posusznie wchodz gsiego do
zamku, by gapi si na ruiny
z innej epoki.
Chyba zda sobie spraw, e jestem troch przygnbiona, bo nieco pochyli
si ku mnie. Jego
twarz zagodniaa.
No wic, Clark. Deszcz chyba usta. Dokd pjdziemy dzi po poudniu?
Moe do labiryntu?
Nie powiedziaam szybciej, nibym chciaa, i zauwayam spojrzenie
Willa.
Masz klaustrofobi?
Co w tym rodzaju. Zaczam zbiera nasze rzeczy. Wracajmy do
domu.
W nastpny weekend w rodku nocy zeszam na d, eby napi si wody.
Nie mogam spa
i doszam do wniosku, e lepiej ju wsta, ni lee w ku i odpdza
kbice si myli.
Nie lubiam takich nocy. Mimowolnie zastanawiaam si wtedy, czy Will
te nie pi, w domu po
drugiej stronie zamku, i w wyobrani wkraczaam w wiat jego myli.
Byo to mroczne miejsce.
Taka bya prawda : nie posuwaam si ani troch naprzd. Czas upywa.
Tymczasem mnie nie
udao si nawet go przekona, ebymy pojechali do Parya. A kiedy mi
powiedzia, dlaczego nie
chce jecha, trudno mi byo si z nim sprzecza. Mia powd, eby
odmwi jakiegokolwiek
duszego wyjazdu, ktry bym mu zaproponowaa. A poniewa nie
mogam mu powiedzie, dlaczego
tak bardzo zaley mi na tym, eby gdzie z nim pojecha, nie miaam
adnych argumentw.
Kiedy mijaam salon, usyszaam jaki dwik stumiony kaszel, a moe
okrzyk. Zatrzymaam

si, wrciam i delikatnie popchnam drzwi. Na pododze w salonie, na

poduszkach z kanapy
tworzcych prowizoryczne ko, leeli moi rodzice, pod gocinn kodr,
z gowami na wysokoci
kominka. Przez chwil patrzylimy na siebie w pmroku, szklanka nawet
nie drgna mi w rku.
Co... co wy tu robicie?
Mama podniosa si, opierajc si na okciu.
. Mw ciszej. My... Zerkna na tat. Uznalimy, e mamy ochot
na zmian.
Co takiego?
e mamy ochot na zmian. Znw zerkna na tat, szukajc wsparcia.
Oddalimy Treenie nasze ko powiedzia tato. Mia na sobie stary
niebieski podkoszulek
podarty na ramieniu, wosy sterczay mu z jednej strony. Ona i Thomas
nie czuli si dobrze w tym
pokoiku. Powiedzielimy im, e mog spa w naszym.
Ale nie moecie tu spa! Na pewno nie jest wam wygodnie.
Wszystko jest okej, kochanie zapewni mnie tato. Naprawd.
A potem, kiedy staam, w otpieniu prbujc co zrozumie, doda: Tylko
w weekendy. A ty nie
moesz spa w tej klitce. Musisz si wyspa, w kocu... przekn lin.
W kocu tylko ty
pracujesz w tym domu.
Mj ojciec nie mg spojrze mi w oczy.
Wracaj do ka, Lou. No ju. Wszystko w porzdku mama waciwie
mnie wygonia.
Weszam na gr, bezgonie stpajc bosymi nogami po dywanie,
syszaam, jak rodzice
rozmawiaj jeszcze przez chwil ciszonymi gosami.
Zawahaam si przed pokojem rodzicw, skd dobiega teraz dwik,
ktrego nie syszaam
wczeniej ciche chrapanie Thomasa. Potem powoli poszam z powrotem
do swojego pokoju
i starannie zamknam za sob drzwi. Leaam w za duym ku i
patrzyam przez okno na latarnie,
a wreszcie nad ranem udao mi si zapa kilka cennych godzin snu.
W moim kalendarzu zostao siedemdziesit dziewi dni. Znw zaczam
si niepokoi.
I nie tylko ja.

Pani Traynor poczekaa, a Nathan zajmie si Willem podczas lunchu, po

czym poprosia, ebym
posza za ni do gwnej czci domu. W salonie kazaa mi usi i
zapytaa, jak stoj sprawy.
C, duo wicej wychodzimy powiedziaam. Skina gow, jakby si
zgadzajc.
Rozmawia te wicej ni kiedy.
Moe z tob. Zamiaa si krtko, ale waciwie to nie by miech.
Czy rozmawiaa z nim
o wyjedzie za granic?
Jeszcze nie. Ale to zrobi. Chodzi o to, e... Wie pani, jaki on jest.
Naprawd nie mam nic przeciwko temu powiedziaa gdybycie
chcieli gdzie pojecha.
Wiem, e nie bylimy zbyt entuzjastycznie nastawieni do twojego
pomysu, ale duo rozmawialimy
i... oboje si zgadzamy.
Siedziaymy w milczeniu. Podaa mi kaw w filiance na spodeczku.
Upiam yk, czujc si ze
spodeczkiem na kolanach, jakbym miaa szedziesit lat.
Will mwi mi, e odwiedzi ci w domu.
Tak, to byy moje urodziny. Rodzice zrobili kolacj na moj cze.
I jak si zachowywa?
Dobrze. Naprawd dobrze. By bardzo miy dla mojej mamy. Nie
mogam powstrzyma
umiechu na samo wspomnienie. Chodzi o to, e mamie jest troch
smutno, bo moja siostra i jej
synek wyprowadzili si z domu. Mama tskni za nimi. Myl, e... chcia,
eby przez jaki czas
mylaa o czym innym.
Pani Traynor wygldaa na zdziwion.
To bardzo... wykaza si du trosk.
Moja mama te tak uwaa.
Zamieszaa kaw.
Nie pamitam, kiedy ostatni raz Will zgodzi si zje z nami kolacj.
Przepytywaa mnie jeszcze troch. Oczywicie nigdy nie pytaa wprost to
nie byo w jej stylu.
Ale ja nie mogam powiedzie jej tego, czego chciaa. W niektre dni
sdziam, e Will jest weselszy
chtnie wychodzi, przekomarza si ze mn, prowokowa mnie
intelektualnie, wydawa si nieco

bardziej zainteresowany wiatem poza swoj przybudwk ale co ja

naprawd wiedziaam?
Wyczuwaam w nim ogromny, utajony wiat wewntrzny, do ktrego nie
pozwala mi nawet zajrze.
Przez ostatnie kilka tygodni miaam niepokojce uczucie, e ten wiat si
powiksza.
Wydaje si nieco pogodniejszy powiedziaa. Zabrzmiao to niemal tak,
jakby prbowaa
przekona sam siebie.
Chyba tak.
To bya ogromna satysfakcja zerkna na mnie zobaczy go prawie
takim, jakim by kiedy.
Doskonale zdaj sobie spraw, e t popraw zawdziczamy tobie.
Nie tylko mnie.
Ja nie potrafiam do niego dotrze. Nie umiaam si do niego zbliy.
Postawia filiank na
spodku na kolanach. Will jest szczeglnym czowiekiem. Od kiedy sta
si nastolatkiem, zawsze
musiaam walczy z poczuciem, e w jego oczach zrobiam co zego. Ale
nigdy nie byam pewna, co
takiego. Prbowaa si zamia, ale to znw wcale nie by miech.
Zerkna na mnie, po czym
odwrcia wzrok.
Udawaam, e pij kaw, chocia moja filianka bya ju pusta.
Masz dobry kontakt z mam, Louisa?
Tak odparam, po czym dodaam: To moja siostra doprowadza mnie
do szau.
Pani Traynor wyjrzaa za okno, gdzie zacz kwitn jej ukochany ogrd, a
kwiaty tworzyy
gustown mieszank rw, fioletw i bkitw.
Mamy tylko dwa i p miesica powiedziaa, nie odwracajc gowy.
Odstawiam filiank na st, starajc si nie stukn.
Staram si jak mog, pani Traynor.
Wiem, Louisa skina gow.
Uznaam, e mog ju i.
Leo McInerney zmar 22 maja, w jakim anonimowym mieszkaniu w
Szwajcarii, majc na sobie
ulubion koszulk pikarsk, z rodzicami u boku. Jego modszy brat nie
chcia z nimi jecha, ale

wyda owiadczenie, e nie byo nikogo, kto byby bardziej kochany ani
bardziej wspierany ni jego
brat. Leo wypi mtny roztwr ze mierteln dawk barbituranw o
pitnastej czterdzieci siedem
i jak powiedzieli jego rodzice, po kilku minutach zapad w gboki sen.
Chwil po szesnastej tego
popoudnia zosta uznany za zmarego przez obserwatora, ktry by
wiadkiem caej procedury,
filmowanej te kamer wideo, eby zapobiec jakimkolwiek podejrzeniom
dziaania na szkod.
Wyglda, jakby wreszcie odzyska spokj powiedziaa podobno jego
matka. To jedno mnie
trzyma.
Rodzice Leo byli trzykrotnie przesuchiwani przez policj i grozi im
proces. Dostawali pene
nienawici listy. Ona wygldaa, jakby postarzaa si o dwadziecia lat. A
jednak w wyrazie jej
twarzy byo co jeszcze, oprcz alu, gniewu, niepokoju i wyczerpania
bya to gboka, gboka
ulga.
Nareszcie znw by sob.

15
Jak tam, Clark. Co ekscytujcego zaplanowaa sobie na wieczr?
Bylimy w ogrodzie. Nathan zajmowa si fizjoterapi Willa, delikatnie
unoszc mu kolana
w kierunku klatki piersiowej i opuszczajc je z powrotem, podczas gdy
Will lea na kocu, z twarz
zwrcon do soca i rozpostartymi ramionami, tak jakby si opala.
Siedziaam obok na trawie,
jedzc kanapki. Ostatnio przestaam waciwie wychodzi na lunch.
Dlaczego pytasz?
Z ciekawoci. Ciekaw jestem, co robisz, kiedy ci tu nie ma.
No c... mam dzi krtki trening zaawansowanych sztuk walki, a potem
lec helikopterem na
kolacj do Monte Carlo. Moe po drodze do domu wpadn do Cannes na
drinka. Jeli spojrzysz
w gr okoo drugiej, to ci pomacham, jak bd przelatywa
powiedziaam. Rozoyam kanapk,

sprawdzajc, co jest w rodku. Pewnie skocz czyta ksik.

Will zerkn na Nathana.
Wisisz mi dziesitaka oznajmi z szerokim umiechem.
Nathan sign do kieszeni.
Znowu powiedzia.
Patrzyam na nich zdumiona.
Znowu co? zapytaam, gdy Nathan woy pienidze do rki Willa.
Zapewnia, e bdziesz czyta ksik. Ja powiedziaem, e bdziesz
oglda telewizj. On
zawsze wygrywa.
Ks kanapki uwiz mi w ustach.
Zawsze? Zakadacie si o to, jakie nudne mam ycie?
Tak bymy tego nie nazwali odpar Will, ale jego lekko skruszone
spojrzenie mwio co
innego.
Wyprostowaam si.
Wyjanijmy to sobie. Zakadacie si o pienidze, czy w pitkowy
wieczr bd czyta ksik,
czy oglda telewizj?
Nie zaprzeczy Will. Ja obstawiaem jeszcze, e bdziesz patrze, jak
Pan Maratoczyk
biega.
Nathan puci nog Willa, podnis jego rami i zacz je masowa od
nadgarstka w kierunku
barku.
A gdybym powiedziaa, e bd robi co zupenie innego?
Ale nigdy tego nie robisz odpar Nathan.
A waciwie to mnie si naley. Wyjam pienidze z doni Willa. Bo
dzi wieczr si
mylilicie.
Sama mwia, e bdziesz czyta ksik! zaprotestowa.
Ale teraz mam to odrzekam, wymachujc dziesiciofuntowym
banknotem. I pjd do kina.
No i macie. Prawo nieprzewidzianych konsekwencji, czy jak tam to si
nazywa.
Wstaam, woyam pienidze do kieszeni, po czym wsypaam resztki
lunchu do brzowej
papierowej torebki. Umiechaam si, kiedy od nich odchodziam, ale co
dziwne, z niepojtego dla
mnie samej powodu oczy pieky mnie od ez.

Tego ranka, przed pjciem do Granta House, przez godzin siedziaam

nad moim kalendarzem.
W niektre dni tylko patrzyam na niego, siedzc w ku, i z magicznym
markerem w rku staraam
si wymyli, dokd mogabym zabra Willa. Wci nie byam
przekonana, czy uda mi si go skoni
do dalszych podry, ju wizja wyjazdu z noclegiem, nawet gdyby
pomaga nam Nathan, wydawaa
mi si nieco przeraajca.
Przejrzaam lokaln gazet, zerkajc na informacje o meczach piki nonej
i wiejskich festynach,
ale obawiaam si, e tak jak podczas fatalnego wyjazdu na wycigi koa
wzka Willa mog
ugrzzn w trawie. Obawiaam si te, e w tumie moe czu si zanadto
wystawiony na ludzkie
spojrzenia. Musiaam wykreli wszelkie zajcia zwizane z komi, co w
okolicy takiej jak nasza
oznaczao zdumiewajc ilo plenerowych rozrywek. Wiedziaam, e nie
bdzie chcia patrze, jak
Patrick biega, nie obchodzi go te krykiet ani rugby. Czasem czuam si
naprawd obezwadniona
tym, e nie potrafi wymyli nic nowego.
Moe Will i Nathan maj racj. Moe jestem nudna. Moe jestem ostatni
osob, ktra powinna
wymyla rzeczy, ktre mogyby obudzi w Willu apetyt na ycie.
Ksika albo telewizja.
Jeli tak na to spojrze, trudno uwierzy, e jest inaczej.
Kiedy Nathan sobie poszed, Will przyjecha do mnie do kuchni.
Siedziaam przy stoliku, obierajc
ziemniaki na kolacj dla niego, i nie podniosam wzroku, kiedy zatrzyma
wzek w drzwiach.
Przyglda mi si wystarczajco dugo, eby uszy porowiay mi pod jego
spojrzeniem.
Wiesz odezwaam si w kocu mogam zachowa si paskudnie
wobec ciebie. Mogam
powiedzie, e przecie ty te nic nie robisz.
Nathan chyba nie postawiby za duo na to, e pjd potaczy
powiedzia Will.
Wiem, e to art cignam, wyrzucajc dugi kawaek ziemniaczanej
skrki. Ale przez

ciebie poczuam si naprawd okropnie. Jeli ju zakadacie si o to, jak

nudne mam ycie, czy
musielicie mi o tym mwi? Czy to nie mg by wasz sekretny arcik?
Milcza przez chwil. Kiedy wreszcie podniosam gow, zobaczyam, e
na mnie patrzy.
Przepraszam powiedzia.
Nie wyglda na to, eby byo ci przykro.
No dobra... okej... moe chciaem, eby to usyszaa. Chciaem, eby
zastanowia si nad tym,
co robisz.
Nad tym, e pozwalam, eby ycie przepywao mi przez palce?
Wanie tak.
Boe drogi, Will. Wolaabym, eby przesta mi mwi, co mam robi. A
jeli ja lubi oglda
telewizj? A jeli nie chc nic wicej, tylko poczyta sobie ksik? Mj
gos zrobi si piskliwy.
A moe jestem zmczona, kiedy wracam do domu? Moe nie musz
koniecznie gania jak kot
z pcherzem w poszukiwaniu rozrywek?
Ale ktrego dnia moesz zacz aowa, e tego nie robia
powiedzia cicho. Wiesz, co ja
bym zrobi na twoim miejscu?
Odoyam noyk do obierania.
Podejrzewam, e masz zamiar mi powiedzie.
Tak. I nie czuj si z tego powodu w najmniejszym stopniu zakopotany.
Zapisabym si do
szkoy wieczorowej. Uczybym si krawiectwa albo projektowania mody,
albo czegokolwiek, co
pasuje do tego, co ci naprawd krci. Wskaza gestem moj
minisukienk, inspirowan latami
szedziesitymi, w stylu Pucci, uszyt ze starych zason w pokoju
dziadka.
Kiedy tato j zobaczy, wskaza mnie palcem i wrzasn:
Hej, Lou, zupenie zwariowaa?
Przesta si mia po dobrych piciu minutach.
Poszukabym czego, co nie kosztuje za duo aerobiku, pywania,
wolontariatu, czegokolwiek.
Uczybym si gry na jakim instrumencie albo chodzi na dugie spacery z
czyim psem, albo...

 Okej, okej, rozumiem powiedziaam z rozdranieniem. Ale ja to nie

ty, Will.
I masz szczcie.
Milczelimy przez chwil. Will wjecha wzkiem do kuchni i unis
siedzenie, tak e patrzylimy
na siebie nad stoem.
Okej powtrzyam. A co ty robie po pracy? Co takiego
sensownego?
Po pracy nie miaem za duo czasu, ale staraem si codziennie co robi.
Chodziem na ciank
wspinaczkow i na squasha, na koncerty, prbowaem nowych restauracji...
atwo jest robi takie rzeczy, kiedy ma si pienidze zaprotestowaam.
I biegaem. Tak, naprawd doda, widzc, e unosz brwi. Staraem
si te uczy nowych
jzykw, ktre przydayby mi si w miejscach, ktre moe pewnego dnia
bym odwiedzi.
I spotykaem si z przyjacimi albo z ludmi, ktrych uwaaem za
przyjaci... zawaha si
przez chwil. Planowaem podre. Szukaem miejsc, gdzie jeszcze nie
byem, albo czego, co by
mnie przerazio albo byoby wyzwaniem. Kiedy przepynem przez kana
La Manche. Lataem na
paralotni. Wspinaem si na gry i zjedaem z nich na nartach. Tak
powiedzia, widzc, e chc
si wtrci wiem, e na wiele z tych rzeczy trzeba duo kasy, ale na
niektre wcale nie. A poza tym
jak mylisz, jak zarabiaem pienidze?
Rabujc ludzi w City?
Zastanowiem si, co by mnie uszczliwio i co chc robi, a potem
nauczyem si tego
zawodu, eby to si spenio.
Kiedy to mwisz, brzmi to bardzo prosto.
Bo to jest proste powiedzia. Problem tylko w tym, e wymaga duo
cikiej pracy. A ludzie
nie lubi si mczy.
Skoczyam obiera ziemniaki. Wrzuciam obierki do mieci i postawiam
garnek na kuchence.
Odwrciam si i usiadam na stole przodem do niego, ze zwisajcymi
nogami.
ye z rozmachem, prawda?

 Tak. Przysun si nieco bliej i unis siedzenie wzka tak, e bylimy

niemal na jednym
poziomie. Dlatego mnie wkurzasz, Clark. Bo widz cay ten talent, ca
t... wzruszy ramionami
energi i inteligencj, i...
Tylko nie mw potencja...
Potencja. Tak. Potencja. I za nic nie mog poj, jak moesz by
zadowolona z takiego maego
ycia. ycia, ktre nie siga dalej ni pi mil od twojego domu, w ktrym
nie ma nikogo, kto
kiedykolwiek ci zaskoczy albo sprowokuje, albo pokae ci co, od czego
zakrci ci si w gowie
i nie bdziesz moga zasn w nocy.
Chcesz powiedzie, e powinnam robi co duo bardziej sensownego,
ni obiera ci kartofle.
Chc ci tylko powiedzie, e cay wiat stoi przed tob otworem. Ale e
bybym bardzo
wdziczny, gdyby najpierw ugotowaa mi ziemniaki.
Czy nie jest tak... zaczam i urwaam.
Mw.
Nie mylisz, e tobie jest trudniej... si przystosowa? Bo ty robie te
wszystkie rzeczy?
Pytasz, czy wolabym nigdy nie zajmowa si tym wszystkim?
Zastanawiaam si tylko, czy byoby ci atwiej. Gdyby prowadzi takie
proste ycie. y tak jak
teraz.
Nigdy, przenigdy nie bd aowa, e robiem to, co robiem. Bo kiedy
czowiek tkwi w czym
takim jak ja, przez wikszo dni przynajmniej moe odwiedza miejsca ze
swoich wspomnie.
Umiechn si jakby z trudem. Wic jeli mnie pytasz, czy wolabym
raczej wspomina widok
zamku z targowiska albo ten szereg uroczych sklepikw za rondem, to nie.
Miaem zupenie fajne
ycie, dziki.
Zeskoczyam ze stou. Nie byam pewna, jak to si stao, ale znw czuam
si zapdzona pod
cian. Signam po desk do krojenia.
A, Lou, przykro mi. Z powodu tej sprawy z kas.

 No tak. Odwrciam si, eby opuka desk nad zlewem. Tylko nie
myl sobie, e w ten
sposb odzyskasz swojego dziesitaka.
Dwa dni pniej Will wyldowa w szpitalu z infekcj. Powiedzieli, e to
na wszelki wypadek,
chocia byo wida, e bardzo cierpi. Niektrzy ludzie z poraeniem
czterokoczynowym nic nie
czuj, ale chocia Will nie mia gorczki, poniej klatki piersiowej czu bl
i ucisk. Odwiedziam go
dwa razy, zaniosam mu muzyk i co dobrego do jedzenia. Proponowaam
te, e dotrzymam mu
towarzystwa, ale czuam, e tam zawadzam, i do szybko zdaam sobie
spraw, e Will nie chce
przy sobie jeszcze jednej osoby. Powiedzia, e mam i do domu i
wykorzysta ten czas na co
miego.
Rok wczeniej zmarnowaabym te wolne dni; aziabym po sklepach, moe
zjadabym lunch
z Patrickiem. Ogldaabym telewizj i moe prbowaa zrobi porzdek w
szafach. Pewnie duo bym
spaa.
Teraz jednak czuam si dziwnie niespokojna, nie mogam znale sobie
miejsca. Brakowao mi
tego, e nie musz wstawa rano, jakiego celu.
Mino p poranka, zanim doszam do wniosku, e mogabym zrobi co
poytecznego. Poszam
do biblioteki i zaczam szuka. Zajrzaam na wszystkie strony dotyczce
ludzi z tetraplegi, jakie
udao mi si znale, szukajc tego, co moglibymy robi, kiedy Will
poczuje si lepiej. Spisaam
list, dodajc do kadego punktu sprzt albo inne rzeczy, o ktre
naleaoby zadba.
Odkryam fora dla osb z uszkodzeniami krgosupa i stwierdziam, e s
tysice ludzi takich jak
Will yjcych w ukryciu w Londynie, Sydney, Vancouver, albo tu obok,
na nastpnej ulicy
wspomaganych przez rodzin i przyjaci, a czasem rozdzierajco
samotnych.
Nie byam jedyn opiekunk, ktr zainteresoway te strony. Byy tam
dziewczyny pytajce, jak

maj pomc swoim partnerom odzyska pewno siebie, eby znw

zaczli wychodzi z domu,
mowie szukajcy porad na temat najnowszego sprztu medycznego.
Byy reklamy wzkw, ktre
mog jedzi po piasku albo innej nieutwardzonej powierzchni, sprytne
podnoniki albo
nadmuchiwane przybory przydatne w kpieli.
Poznaam ich jzyk. Dowiedziaam si, e uszkodzenie rdzenia C4/5 jest
duo gorsze ni C11/12
wikszo ludzi z takim uszkodzeniem moga porusza ramionami i grn
poow ciaa. Byy tam
historie o mioci i stracie, o partnerach, ktrzy starali si poradzi sobie z
niepenosprawnymi
maonkami, a jednoczenie z maymi dziemi. Byy ony, ktre czuy si
winne, bo modliy si, eby
m przesta je bi a teraz okazao si, e ju nigdy nie bd mogli
ruszy rk. Byli mowie,
ktrzy chcieli porzuci niepenosprawne ony, ale bali si reakcji
znajomych i ssiadw. Byo
wyczerpanie i rozpacz, i duo czarnego humoru arty na temat
eksplodujcych kateterw,
idiotycznych zachowa ludzi, ktrzy chcieli dobrze, albo arty z przygd
po pijaku. Czstym wtkiem
byo najwyraniej wypadanie z wzka. Pojawiay si te wtki na temat
samobjstwa jedni si nad
tym zastanawiali, inni radzili, eby dali sobie wicej czasu, nauczyli si
patrze na ycie z innej
strony. Czytaam kady taki wtek i czuam si, jakbym potajemnie
zagldaa Willowi w jego myli.
W porze lunchu wyszam z biblioteki i poszam si przej po miecie,
eby przewietrzy gow.
Kupiam sobie kanapk z krewetkami i usiadam na murku, patrzc na
abdzie pywajce po stawie
poniej zamku. Zrobio si na tyle ciepo, e mogam zdj kurtk i
wystawi twarz do soca. Byo
co dziwnie relaksujcego w przygldaniu si, jak reszta wiata zajmuje si
swoimi sprawami. Po
caym poranku spdzonym w wiecie ludzi przykutych do wzka czuam
si, jakbym odzyskaa
wolno.

Kiedy skoczyam, poszam z powrotem do biblioteki i znw usiadam

przed komputerem.
Wziam gboki oddech, po czym napisaam post.
Cze, jestem przyjacik/opiekunk 35-latka z poraeniem C5/6. Kiedy by bardzo aktywny i
odnosi sukcesy,
a teraz trudno mu si przyzwyczai do nowego ycia. Waciwie to wiem, e nie chce tak duej
y, a ja szukam
sposobu, eby zmieni zdanie. Czy kto mgby mi doradzi, jak mogabym to zrobi? Jakie
pomysy na co, co
mgby robi, albo jak skoni go, eby zmieni nastawienie? Bd wdziczna za wszelkie rady.

Wymyliam sobie nick Pracowita Pszczka. Odchyliam si na krzele,

przez chwil gryzam kciuk,
po czym kliknam wylij.
Kiedy nastpnego dnia usiadam przed komputerem, okazao si, e
dostaam czternacie
odpowiedzi. Zalogowaam si na forum i a zamrugaam, widzc list
imion i listw, ktre
nadchodziy od ludzi z caego wiata, przez noc i dzie.
Pierwsza odpowied brzmiaa tak:
Cze Pszczko, witaj na pokadzie. Jestem pewna, e twojego przyjaciela na pewno pocieszy to,
e kto si
o niego troszczy.

Nie byabym tego taka pewna pomylaam.

Wikszo nas tutaj miaa taki doek w jakim momencie ycia. Moe twj przyjaciel wanie
przeywa co takiego.
Nie pozwl, eby ci odepchn. Staraj si nastawi pozytywnie. I przypomnij mu, e decyzja o
tym, kiedy
przychodzimy na ten wiat i kiedy z niego odchodzimy, nie naley do niego, ale do Boga. On
postanowi zmieni
ycie twojego przyjaciela, w swej mdroci, i moe naley czerpa nauk z tego...

Przewinam do nastpnego listu.

Droga Pszczko,
nie da si ukry, ycie na wzku bywa paskudne. Jeli twj facet lubi y z rozmachem, to moe
by dla niego
bardzo trudne. Mnie pomogy takie rzeczy: duo kontaktw z ludmi, nawet kiedy nie miaem na
to ochoty. Dobre
jedzenie. Porzdni lekarze. Dobre leki, rwnie na depresj, jeli trzeba. Nie napisaa, gdzie
mieszkasz, ale gdyby
udao ci si go namwi, eby pogada z innymi ludmi na wzkach, moe to by mu pomogo. Ja
na pocztku
miaem opory (chyba wci nie chciaem przyzna, e jestem paralitykiem), ale to naprawd
pomaga, jeli czowiek
wie, e nie jest sam.
I nie pozwl mu oglda adnych filmw typu Motyl i skafander. Koszmarnie doujcy!
Daj zna, jak ci poszo.
Wszystkiego dobrego, Ritchie

Sprawdziam, o czym jest Motyl i skafander. Historia czowieka

sparaliowanego na skutek

udaru, ktry prbuje komunikowa si ze wiatem. Zapisaam tytu w

notesie, sama nie wiem, czy
po to, eby dopilnowa, eby Will go nie oglda, czy eby samej go
obejrze.
Nastpne dwie odpowiedzi byy od adwentystw dnia sidmego oraz od
faceta, ktry sugerowa
takie sposoby rozweselania Willa, jakich nie obejmowaa moja umowa o
prac. Zarumieniam si
i szybko przewinam tekst w obawie, e kto moe zajrze mi w ekran. A
potem zawahaam si przy
nastpnej odpowiedzi.
Cze Pszczko,
dlaczego sdzisz, e twj przyjaciel/podopieczny powinien zmieni zdanie? Gdybym zna sposb,
eby umrze
z godnoci, i gdybym nie wiedzia, e to zdruzgotaoby moich bliskich, tobym z niego
skorzysta. Jestem na wzku
ju od omiu lat i moje ycie to pasmo upokorze i frustracji. Czy naprawd wiesz, jak on si
czuje? Czy wiesz, jak
to jest, kiedy czowiek nie moe nawet si wyprni bez czyjej pomocy? Jak to jest mie
wiadomo, e ju na
zawsze bdziesz tkwi w ku, nie mogc je, ubra si, porozumiewa ze wiatem
zewntrznym bez pomocy
innych? Nigdy wicej nie uprawia seksu? Z wizj odleyn, chorb, a nawet respiratora?
Wygldasz na mi osob
i na pewno chcesz dobrze. Ale moe za tydzie to nie ty bdziesz si nim opiekowaa. Moe to
bdzie kto, kto go
przygnbia albo nawet nie bardzo go lubi. To, tak samo jak wszystko inne, jest poza nasz
kontrol. My tetraplegicy
wiemy, e nad bardzo niewielu rzeczami mamy kontrol nad tym, kto nas karmi, ubiera, myje,
dobiera leki. ycie
z t wiadomoci jest bardzo cikie.
Wic myl, e zadajesz niewaciwe pytanie. Kto ma prawo decydowa, jakie ma by nasze
ycie? Jeli twj
przyjaciel nie chce takiego ycia, czy pytanie nie powinno brzmie: jak mu pomc je zakoczy?
Z najlepszymi pozdrowieniami,
Gforce, Missouri, US

Wpatrywaam si w t wiadomo, z palcami znieruchomiaymi na

klawiaturze. Potem przewinam
dalej. Nastpne byy od innych tetra, ktrzy krytykowali Gforce za ponure
sowa i protestowali, e
oni znaleli wyjcie, e ich ycie jest co warte. Dalej bya krtka
dyskusja, jakby niemajca adnego
zwizku z Willem.
Ale kolejne posty znw dotyczyy mojej proby. Proponowano
antydepresanty, masae, kto

napisa, e czasem zdarzaj si cudowne uzdrowienia, ludzie pisali o tym,

jak ich wasne ycie
zyskao nowy sens. Praktycznych porad byo mao: degustowanie wina,
muzyka, sztuka, specjalnie
dostosowane klawiatury.
Partnerka napisaa Grace31 z Birmingham. Jeli ma kogo
ukochanego, bdzie czu, e ma po
co y. Bez tego ju wiele razy bym si poddaa.
To zdanie dwiczao mi w gowie jeszcze dugo po wyjciu z biblioteki.
Willa wypucili ze szpitala w czwartek. Zapakowaam go do samochodu i
zawiozam do domu. By
blady i wyczerpany, przez ca drog w milczeniu patrzy w okno.
Tam nie da si spa wyjani, kiedy zapytaam, czy wszystko w
porzdku. Zawsze kto jczy
na ku obok.
Powiedziaam mu, e dam mu weekend, eby doszed do siebie, ale potem
zaplanowaam rne
wyjcia. Powiedziaam te, e za jego rad prbuj nowych rzeczy, i e
bdzie musia i ze mn. To
bya subtelna zmiana akcentu, ale wiedziaam, e to jedyny sposb, eby
go skoni, by mi
towarzyszy.
W rzeczywistoci uoyam szczegowy plan na najblisze tygodnie.
Kade wydarzenie
zaznaczyam starannie na czarno w kalendarzu, na czerwono spisaam
rodki ostronoci, jakie
powinnam podj, na zielono za niezbdne akcesoria. Za kadym razem,
gdy spogldaam na ty
drzwi, czuam lekki dreszcz podniecenia: po pierwsze, byam niesychanie
zorganizowana, a po
drugie, by moe ktre z tych wydarze zmieni nastawienie Willa do
ycia.
Jak stale powtarza tato, moja siostra to mzg naszej rodziny. Wycieczka do
galerii sztuki trwaa
niecae dwadziecia minut, cznie z trzykrotnym objechaniem kwartau w
poszukiwaniu
odpowiedniego miejsca do parkowania. Weszlimy i jeszcze zanim
zdyam zamkn za Willem
drzwi, stwierdzi, e caa wystawa jest koszmarna. Zapytaam dlaczego, na
co odpar, e jeli sama

nie widz, to on mi tego nie wyjani. Z kina take musielimy

zrezygnowa, kiedy personel
owiadczy przepraszajco, e niestety maj zepsut wind. Inne, tak jak
nieudana prba pjcia na
basen, wymagay wicej czasu i organizacji musiaam wczeniej
zadzwoni na pywalni, umwi
dodatkowo Nathana, a potem, kiedy ju tam dotarlimy, w milczeniu wypi
termos gorcej czekolady
na parkingu aquaparku, kiedy Will stanowczo odmwi wejcia do rodka.
Nastpnego wieczoru, bya to roda, poszlimy na koncert piewaczki,
ktrej Will kiedy sucha
na ywo w Nowym Jorku. To by udany wieczr, Will sucha bardzo
skupiony. Zazwyczaj przez
wikszo czasu wydawa si niezupenie obecny, tak jakby stale jaka
jego cz pochonita bya
cierpieniem albo wspomnieniami, albo ponurymi mylami. Ale kiedy
sucha muzyki, byo inaczej.
A nastpnego dnia zabraam go na degustacj wina, w ramach promocji
zorganizowanej przez
jak winnic w specjalistycznym sklepie z winami. Musiaam obieca
Nathanowi, e nie pozwol
Willowi si upi. Podsuwaam mu pod nos kolejne kieliszki, eby mg
powcha, a on wiedzia,
jakie to wino, zanim jeszcze sprbowa. Staraam si nie parskn
miechem, kiedy Will wypluwa
wino do kubka (wygldao to bardzo zabawnie), a on popatrzy na mnie
spode ba i powiedzia, e
jestem kompletn smarkul. Waciciel sklepu, ktry pocztkowo chyba
czu si nieswojo z powodu
obecnoci kogo na wzku, pod koniec by wyranie pod wraeniem.
Usiad przy nas, zacz
otwiera kolejne butelki i rozmawia z Willem o szczepach winoroli i
regionach, podczas gdy ja
snuam si, spogldajc na etykietki, szczerze mwic, do znudzona.
Chod tu, Clark. Nauczysz si czego powiedzia, dajc mi znak gow,
ebym usiada obok
niego.
Nie mog. Mama mwia mi, e to nieadnie plu.
Obaj mczyni spojrzeli po sobie, jakby mieli do czynienia z wariatk.
Ale Will nie spluwa za

kadym razem. Obserwowaam go. I by podejrzanie rozmowny przez

reszt popoudnia, atwo
wybucha miechem, i by jeszcze bardziej zadziorny ni zwykle.
A potem, po drodze do domu, gdy jechalimy przez cz miasta, do ktrej
zwykle nie
zagldalimy, i utknlimy w sznurze samochodw, zerknam w bok i
zobaczyam salon tatuau
i piercingu.
Waciwie to zawsze miaam ochot na tatua powiedziaam.
Powinnam bya wiedzie, e
przy Willu nie naley lekkomylnie mwi takich rzeczy. On nie rzuca
sw na wiatr. Od razu chcia
wiedzie, dlaczego wobec tego nie zrobiam sobie tatuau.
Och... Sama nie wiem. Chyba baam si, co inni powiedz.
Dlaczego? Co by powiedzieli?
Tata nie znosi tatuay.
A ile ty masz lat?
Patrick te ich nienawidzi.
A on nigdy nie robi czego, co mogoby ci si nie spodoba.
Mogabym dosta klaustrofobii. Albo zacz aowa, kiedy byoby za
pno.
Ale wtedy przecie mona usun tatua laserem?
Spojrzaam na niego w tylnym lusterku. W oczach mia rozbawienie.
No powiedz nie ustpowa. Co by sobie wytatuowaa?
Zobaczyam, e si umiecha.
Nie wiem. Na pewno nie wa. Ani nie czyje imi.
No i chyba nie serce z napisem mama.
Obiecujesz, e nie bdziesz si mia?
Wiesz, e nie mog tego obieca. Rany, chyba nie kazaaby wypisa
sobie jakiej hinduskiej
maksymy albo czego takiego: Co mnie nie zabije, to mnie wzmocni,
co?
Nie. Zrobiabym sobie pszczk. Ma, czarno-t pszczk.
Uwielbiam je.
Skin gow, jakby to by znakomity pomys.
A gdzie by kazaa j sobie wytatuowa? Czy nie powinienem pyta?
Wzruszyam ramionami.
Nie wiem. Na ramieniu? Na biodrze?
Zjed na bok poprosi.
Dlaczego, le si czujesz?

 Po prostu zjed. Tam jest miejsce. Patrz, po lewej.

Zaparkowaam przy krawniku i spojrzaam na niego.
No to chodmy powiedzia. Dzi nie mamy nic lepszego do roboty.
Ale dokd?
Do salonu tatuau.
Zaczam si mia.
Tak. Jasne.
Dlaczego nie?
Poykae, zamiast wypluwa.
Nie odpowiedziaa na moje pytanie.
Odwrciam si do tyu. Mwi powanie.
Ale nie mog tak po prostu pj i zrobi sobie tatua, ot tak.
Dlaczego nie?
No bo...
Bo twojemu chopakowi si to nie podoba. Bo wci musisz by
grzeczn dziewczynk, chocia
masz dwadziecia siedem lat. Bo to zbyt przeraajce. Daj spokj, Clark.
Trzeba korzysta z ycia.
Co ci powstrzymuje?
Spojrzaam na witryn salonu tatuau. W brudnawym oknie widniao
wielkie neonowe serce oraz
kilka zdj Angeliny Jolie oraz Mickeya Rourke.
Gos Willa przerwa moje rozwaania.
Okej. Jeli zrobisz sobie tatua, to ja te ka sobie zrobi.
Znw odwrciam si do niego.
Ty zrobiby sobie tatua?
Gdyby to miao ci przekona, eby chocia na chwil wysza ze
swojego pudeka.
Zgasiam silnik. Suchalimy guchego pomruku mijajcych nas
samochodw.
Ale to na stae.
Wcale nie.
Patrickowi si nie spodoba.
Wci tak mwisz.
I pewnie dostaniemy taczki od brudnych igie. I umrzemy powoln,
straszn, bolesn
mierci. Odwrciam si do Willa. Pewnie nie bd mogli tego zrobi
tak na poczekaniu.
By moe nie. Ale moe wejdziemy i sprawdzimy?

Dwie godziny pniej wyszlimy z salonu, ja lejsza o osiemdziesit

funtw, z plastrem na biodrze,
gdzie jeszcze wysycha tusz. Poniewa tatua by do niewielki,
tatuaysta stwierdzi, e da si
narysowa kontur i wypeni go kolorem za jednym posiedzeniem. I oto
byam wytatuowana albo, jak
by powiedzia Patrick, okaleczona na cae ycie. Pod biaym
opatrunkiem siedzia may pkaty
trzmiel, ktrego wybraam z laminowanego katalogu ze wzorami, ktry
wrczy mi tatuaysta, kiedy
weszlimy. Nie mogam si pozbiera z przejcia. Wci sigaam, eby go
dotkn, a Will
powiedzia, e mam przesta, bo przesun opatrunek.
Will, co dziwne, wyglda na zupenie wyluzowanego i zadowolonego w
tym salonie. Nie
wzbudzi szczeglnego zainteresowania. Powiedzieli, e zdarzao im si
ju robi tatuae ludziom na
wzkach, moe dlatego zachowywali si przy nim tak swobodnie. Zdziwili
si, kiedy Will
powiedzia, e czuje ig. Przed ptora miesicem skoczyli robi tatua
innemu sparaliowanemu
mczynie, ktremu wytatuowali realistyczn sztuczn koczyn wzdu
caej nogi.
Tatuaysta z gwodziem w uchu zabra Willa do drugiego pomieszczenia i
z pomoc mojego
tatuaysty pooy go na specjalnym stole, tak e przez uchylone drzwi
widziaam tylko jego nogi.
Przez szum elektrycznej igy syszaam, jak obaj mwi co pgosem i
miej si, czuam te ostry
zapach rodkw do dezynfekcji.
Kiedy poczuam pierwsze ukucie, zagryzam wargi, bo nie chciaam, eby
Will sysza, jak
piszcz. Staraam si skupi na tym, co dziao si w pokoju obok,
podsucha, o czym rozmawiaj,
i zastanawiaam si, co Will kae sobie wytatuowa. Kiedy wreszcie
pojawi si z powrotem,
a i mj tatua by gotowy, nie chcia mi pokaza. Podejrzewaam, e to
pewnie co zwizanego
z Alici.

 Panie Traynorze, ma pan na mnie cholernie zy wpyw powiedziaam,

otwierajc samochd
i opuszczajc ramp. Nie mogam przesta si umiecha.
Poka mi.
Obejrzaam si, po czym odwrciam i odsoniam nieco opatrunek na
biodrze.
Jest super. Podoba mi si twoja pszczka. Naprawd.
Teraz bd musiaa przez reszt ycia nosi przy rodzicach spodnie z
wysok tali. Pomogam
mu wprowadzi wzek na ramp i podniosam j. A jeli twoja mama
dowie si, e ty te zrobie
sobie tatua...
Mam zamiar jej powiedzie, e to dziewczyna z domw komunalnych
sprowadzia mnie na z
drog.
Okej, Traynor, teraz ty poka mi swj.
Spojrza na mnie spokojnie, z lekkim umiechem.
Bdziesz musiaa zaoy mi nowy opatrunek, kiedy dojedziemy do
domu.
Tak jakbym nigdy tego nie robia. No ju. Nie rusz, zanim mi nie
pokaesz.
No to podnie mi koszul. Z prawej. Twojej prawej.
Przechyliam si przez oparcie i uniosam mu koszul, po czym odchyliam
gaz. Na bladej skrze
widnia prostokt w czarno-biae paski, taki may, e musiaam spojrze
drugi raz, zanim
zrozumiaam, co jest na nim napisane.
Najlepszy przed: 19 marca 2007
Patrzyam nieruchomo na ten napis. Najpierw prawie si rozemiaam, ale
potem do oczu napyny
mi zy.
Czy to...
Data mojego wypadku. Tak. Podnis wzrok. Na mio bosk, tylko
mi si tu nie
roztkliwiaj, Clark. To miao by mieszne.
To jest mieszne. mieszne jak cholera.
Nathanowi si spodoba. Daj spokj, no nie patrz tak na mnie. Przecie
nie zniszczyem swojego
idealnego ciaa.

Opuciam mu koszul, po czym odwrciam si, eby zapali silnik. Nie

wiedziaam, co
powiedzie. Nie wiedziaam, co to wszystko ma znaczy. Czy pogodzi si
ze swoim stanem? Czy te
to kolejny sposb, by pokaza pogard dla wasnego ciaa?
Clark, zrb mi przysug poprosi, gdy miaam ju rusza. Signij do
plecaka. Do tej
zapinanej kieszeni.
Zerknam w lusterko, po czym znw zacignam hamulec rczny.
Pochyliam si nad siedzeniami
i zaczam zgodnie z jego wskazwkami grzeba w plecaku.
Chcesz co przeciwblowego? Miaam twarz tu przy jego twarzy, nie
wyglda tak zdrowo,
od kiedy wrci ze szpitala. Powinnam co mie w...
Nie. Szukaj dalej.
Wycignam kawaek papieru i usiadam z powrotem. To by zwinity
banknot
dziesiciofuntowy.
Prosz bardzo. Dziesitak na wszelki wypadek.
No i?
Jest twj.
Za co?
Ten tatua. Umiechn si szeroko. A do momentu, kiedy usiada
na krzele u tatuaysty,
nie sdziem nawet przez minut, e naprawd si zdecydujesz.

16
Nie wiadomo byo, jak rozwiza ten problem. Obecny system spania po
prostu nie dziaa. W kady
weekend, kiedy Treena przyjedaa do domu, rodzina Clarkw
rozpoczynaa dugotrwa nocn
zabaw w komrki do wynajcia. Po kolacji w pitkowy wieczr mama i
tato proponowali Treenie
swoj sypialni, a ona si zgadzaa, po ich zapewnieniach, e bdzie im
zupenie dobrze i e Thomas
bdzie czu si znacznie lepiej w znajomym pokoju. Wtedy wszyscy si
wypi.
Ale skoro rodzice spali na dole, potrzebowali kodry, poduszek i
przecierada, poniewa mama

nie moga zasn, jeli nie posaa sobie ka tak, jak lubi. Wic po kolacji
razem z Treen
zdejmoway pociel z ka rodzicw i say je na nowo, cznie z
podkadk na materac, w razie
gdyby Thomasowi przydarzy si w nocy may wypadek. Tymczasem
poskadan pociel rodzicw
ukadano w rogu salonu, gdzie Thomas nurkowa w niej i naciga
przecierada na krzesa, eby
zrobi sobie namiot.
Dziadek te proponowa swj pokj, ale nikt nie skorzysta z jego
hojnoci. Pachniao tam
kncymi egzemplarzami Racing Post oraz tytoniem Old Holborn i
trzeba by caego weekendu,
eby posprzta. Ja miaam poczucie winy w kocu to wszystko przeze
mnie ale jednoczenie nie
chciaam proponowa, e wrc do klitki. Ten pokoik bez okien
przeladowa mnie niczym widmo.
Na sam myl, e znw miaabym tam spa, a mnie co ciskao w
rodku. Mam dwadziecia
siedem lat. Jestem gwnym ywicielem rodziny. Nie mog spa w czym,
co waciwie jest szaf.
Kiedy pewnego weekendu Patrick zaproponowa mi, ebym spaa u niego,
wygldao na to, e
wszyscy czuj skrywan ulg. Ale kiedy mnie nie byo, Thomas zapapra
lepkimi paluszkami rolety
i pomaza mi narzut niedajcym si spra flamastrem, a wtedy mama i
tato postanowili, e najlepiej
jeli oni bd spa w moim pokoju, a Treena i Thomas zajm ich sypialni,
gdzie plama tu czy tam
najwyraniej nie miaa znaczenia.
Jednak kiedy wzio si pod uwag dodatkowe ubieranie pocieli i pranie,
mama sama przyznaa,
e moje nocowanie w pitki i soboty u Patricka niewiele pomoe.
A poza tym by jeszcze Patrick. Patrick by teraz czowiekiem ogarnitym
obsesj. Xtreme Viking
stao si caym jego yciem. Jego mieszkanie, przedtem oszczdnie
umeblowane i nienagannie
schludne, obwieszone byo programami treningw i planami diety. Kupi
te sobie nowy lekki rower,

ktry mieszka na korytarzu i ktrego nie wolno mi byo nawet dotkn, bo

jeszcze zaburzyabym jego
subtelnie wywaone, ultralekkie wycigowe waciwoci.
Poza tym rzadko bywa w domu, nawet w pitkowe czy sobotnie wieczory.
Gdy dooy do tego
jego treningi i moj prac, wygldao na to, e zaczynamy si
przyzwyczaja do spdzania ze sob
coraz mniej czasu. Mogam pj z nim na bieni i patrze, jak biega w
kko, dopki nie zaliczy
koniecznego dystansu, albo zosta w domu i oglda samotnie telewizj,
zwinita w rogu jego
wielkiej skrzanej kanapy. W lodwce nie byo jedzenia, oprcz
pokrojonej na paski piersi indyka
oraz paskudnych napojw energetycznych o konsystencji skrzeku.
Sprbowaymy ich kiedy
z Treen i wypluymy natychmiast, krztuszc si teatralnie jak dzieci.
Prawda bya taka, e nie lubiam mieszkania Patricka. Kupi je przed
rokiem, kiedy wreszcie
uzna, e jego mama poradzi sobie bez niego. Jego firma niele
prosperowaa i, jak mi powiedzia, to
wane, eby jedno z nas wreszcie miao co na wasno. Mylaam, e to
mogaby by okazja do
rozmowy o tym, czy zamieszkamy razem, ale jako do niej nie doszo, a
adne z nas nie lubi porusza
draliwych tematw. W rezultacie w tym mieszkaniu nie byo nic mojego,
chocia ju tyle lat bylimy
razem. Nigdy nie zdobyam si, eby mu to powiedzie, ale wolaabym
raczej mieszka w swoim
domu, z caym jego haasem i g warem, ni w tej bezdusznej, pozbawionej
charakteru kawalerce,
z przypisanymi miejscami do parkowania i luksusowym widokiem na
zamek.
A poza tym czuam si tu do samotnie.
Musz si trzyma rozpiski, kochanie powiedziaby, gdybym mu si
poskarya. Jeli zrobi
mniej ni dwadziecia trzy mile na tym etapie, nigdy nie nadgoni
harmonogramu.
Potem informowa mnie o biecym stanie swoich goleni albo prosi,
ebym podaa mu spray
rozgrzewajcy.

Kiedy nie trenowa, odbywa niekoczce si spotkania z innymi

czonkami zespou, porwnujc
sprzt i ustalajc szczegy wyjazdu. Odnosiam wraenie, jakby
rozmawiali po koreasku. Nie
miaam pojcia, o czym mwi, ani te wielkiej ochoty, eby si
dowiedzie.
Miaam jecha z nimi do tej caej Norwegii za siedem tygodni. Nie
wiedziaam, jak powiedzie
Patrickowi, e nie prosiam jeszcze Traynorw o urlop. Ale jak miaabym
to zrobi? Wycig Xtreme
Viking odbywa si akurat na dwa tygodnie przed kocem mojej umowy.
Myl, e unikanie tego
problemu byo dziecinne z mojej strony, ale tak naprawd przed oczami
miaam tylko Willa
i tykajcy zegar. Waciwie nic wicej si nie liczyo.
Poza tym, jak na ironi, nie spao mi si dobrze u Patricka. Nie wiem, na
czym to polegao, ale
kiedy szam stamtd do pracy, czuam si, jakbym mwia przez szklany
soik, i wygldaa, jakby
kto mi podbi oboje oczu. Zaczam maskowa cienie pod oczami,
nakadajc grub warstw
korektora, niedbale, jakbym tynkowaa ciany.
Co si dzieje, Clark? zapyta Will.
Otworzyam oczy. By tu obok mnie, spoglda na mnie z przechylon
gow. Chyba patrzy tak
ju od jakiego czasu. Odruchowo signam rk do ust, na wypadek
gdybym si linia.
Ogldalimy film, ale teraz na ekranie przesuway si wolno napisy
kocowe.
Nic. Przepraszam. Po prostu ciepo tutaj. Usiadam prosto.
Zasna po raz drugi w cigu trzech dni. Przyjrza mi si uwanie. I
wygldasz okropnie.
No to mu powiedziaam. O mojej siostrze, o systemie spania u nas w domu
i o tym, e nie chc
robi problemu, bo za kadym razem, kiedy patrz na tat, widz jego
ledwo skrywan rozpacz, e
nie by w stanie nawet zapewni rodzinie domu, w ktrym moglibymy
wszyscy si wyspa.
Wci nic sobie nie znalaz?

 Nie. Myl, e to przez jego wiek. Ale nie rozmawiamy o tym. To jest...
wzruszyam
ramionami zbyt krpujce dla wszystkich.
Poczekalimy, a film si skoczy, po czym podeszam do odtwarzacza,
wyjam pyt
i schowaam do pudeka. Czuam, e nie powinnam opowiada Willowi o
naszych problemach.
Wydaway si zawstydzajco trywialne w porwnaniu z jego sytuacj.
Jako przywykn powiedziaam. Wszystko si uoy. Naprawd.
Will wydawa si bardzo czym pochonity przez reszt popoudnia.
Pozmywaam, po czym
przyszam ustawi mu komputer. Kiedy przyniosam mu co do picia,
odwrci wzek w moj stron.
To bardzo proste owiadczy, tak jakbymy ani na chwil nie
przerywali rozmowy. Moesz
tu nocowa w weekendy. Jeden pokj stoi pusty.
Zatrzymaam si z kubkiem w rku.
Nie mog tego zrobi.
Dlaczego nie? Nie bd ci paci za nadgodziny.
Wstawiam kubek w uchwyt.
Ale co sobie pomyli twoja mama?
Nie mam pojcia.
Musiaam wyglda na zakopotan, poniewa doda:
Nie musisz si obawia. Nic ci nie grozi.
Co?
Jeli si martwisz, e podstpnie knuj, jak by ci tu uwie, moesz mi
po prostu wycign
wtyczk.
Bardzo mieszne.
Powanie. Pomyl o tym. To moe by plan awaryjny. Sytuacja moe si
zmieni szybciej, ni
mylisz. Twoja siostra uzna, e nie chce przyjeda do domu na kady
weekend. Albo moe kogo
pozna. Milion rzeczy moe si zmieni.
A ciebie by moe ju tu nie bdzie za dwa miesice, pomylaam i
natychmiast znienawidziam
si za t myl.
Powiedz mi co odezwa si, kiedy ju mia zamiar wyjecha z pokoju.
A dlaczego Pan
Maratoczyk nie zaproponowa ci, eby nocowaa u niego?

 Ale zaproponowa odparam.

Spojrza na mnie, jakby mia ochot zapyta jeszcze o co. Ale
najwyraniej zmieni zdanie.
Tak jak powiedziaem wzruszy ramionami. Oferta jest aktualna.
To jest lista rzeczy, ktre lubi Will:
1. Ogldanie filmw, zwaszcza zagranicznych z napisami. Co jaki czas dawa si namwi na
thriller albo nawet
na melodramat, ale przy komediach romantycznych mwi stop. Jeli odwayam si jak
wypoyczy, przez cae
120 minut wydawa z siebie pogardliwe prychnicia albo zwraca mi uwag na wywiechtane
pomysy scenarzystw,
a w kocu nie miaam ju z tego adnej przyjemnoci.
2. Suchanie muzyki klasycznej. Strasznie duo o niej wiedzia. Lubi te muzyk wspczesn,
ale jego zdaniem jazz
to gwnie pretensjonalne bzdury. Kiedy ktrego popoudnia zobaczy zawarto mojej
empetrjki, mia si tak
bardzo, e niemal wypada mu jedna z jego rurek.
3. Siedzenie w ogrodzie, teraz, kiedy byo ciepo. Czasem staam przy oknie i patrzyam, jak
siedzi z odchylon
gow, cieszc si promieniami soca. Kiedy powiedziaam co o tym, e potrafi siedzie
spokojnie i cieszy si
chwil sztuka, ktrej ja nigdy nie opanowaam odpar, e jeli nie moesz ruszy rk ani
nog, nie masz
wielkiego wyboru.
4. Zmuszanie mnie do czytania ksiek albo czasopism, a potem rozmawianie o nich. Wiedza to
wadza, Clark
mawia. Z pocztku tego nie znosiam, czuam si jak w szkole, jakby kto sprawdza, jak dobr
mam pami. Ale po
jakim czasie zdaam sobie spraw, e zdaniem Willa nie ma zych odpowiedzi. Waciwie to
lubi, kiedy si z nim
nie zgadzaam. Pyta mnie, co sdz na temat jakiej informacji w gazecie, spiera si ze mn o
postacie z ksiek.
Wydawao si, e na kady temat ma swoje zdanie na temat tego, co robi rzd, czy jedna firma
powinna wykupi
drug, czy kto powinien pj do wizienia. Jeli uwaa, e nie chce mi si myle albo e po
prostu powtarzam
opinie rodzicw lub Patricka, mwi beznamitnie: Nie. To nie wystarczy. Jeli mwiam, e
nie mam o czym
pojcia, wyglda na bardzo rozczarowanego, staraam si wic go ubiec i czytaam gazet jeszcze
w autobusie.
Suszna uwaga, Clark mwi, a ja wtedy promieniaam. A potem ganiam sama siebie za to, e
znw mu
pozwalam, eby traktowa mnie protekcjonalnie.
5. Golenie. Teraz co drugi dzie nakadaam mu piank do golenia i goliam, eby wyglda
przyzwoicie. Jeli akurat
nie czu si le, odchyla si na oparciu, przymyka oczy, a na jego twarzy pojawia si wyraz
niemal bogoci. Moe
tylko tak mi si wydawao. Moe widziaam to, co chciaam zobaczy. Ale zupenie si nie
odzywa, podczas gdy ja
ostronie wodziam ostrzem po jego podbrdku, wyrwnujc i skrobic, a kiedy otwiera oczy,
jego spojrzenie

agodniao, jak u kogo, kto budzi si z przyjemnego snu. Troch si opali, bo wicej przebywa
na dworze. Maszynki
do golenia trzymaam wysoko w szafce azienkowej, schowane za wielk butl odywki do
wosw.
6. By facetem. Zwaszcza z Nathanem. Niekiedy, przed wieczornymi zabiegami, siadali na
kocu ogrodu i Nathan
otwiera kilka piw. Czasem syszaam, jak rozmawiaj o rugby albo artuj z jakiej laski
widzianej w telewizji, Will
zachowywa si wtedy zupenie inaczej ni zwykle. Ale rozumiaam, e jest mu to potrzebne,
potrzebowa kogo,
przy kim mgby po prostu by facetem robicym to, co robi faceci. To bya odrobina
normalnoci w jego dziwnym,
odosobnionym yciu.
7. Rzucanie uwag na temat tego, jak jestem ubrana. A waciwie unoszenie brwi na widok mojego
stroju. Poza
czarno-tymi rajstopami. Kiedy dwa razy w nich przyszam, nic nie powiedzia, tylko skin
gow, tak jakby
wreszcie co byo tak jak trzeba.

Widziaa kiedy w miecie mojego tat.

Och. Tak. Akurat rozwieszaam pranie. Sznur do bielizny ukryty by w
czym, co pani Traynor
nazywaa ogrdkiem kuchennym. Myl, e nie chciaa, by co tak
przyziemnego jak pranie skazio
widok jej rabatki obsadzonej rolinami wieloletnimi. Moja mama
wywieszaa pranie niemal jak
sztandar. To byo jak wyzwanie rzucone ssiadkom: Sprbujcie mi
dorwna, moje panie!. Tacie
udao si j jedynie powstrzyma od postawienia drugiej obrotowej
suszarki od frontu.
Pyta mnie, czy co mwia na ten temat.
Och staraam si zrobi obojtn min. A potem, poniewa on jakby na
co czeka,
powiedziaam: Najwyraniej nie.
Czy by z kim?
Woyam ostatni klamerk to torebki, a torebk do pustego kosza na
pranie. Odwrciam si do
niego.
Z kobiet?
Tak.
Rud?
Tak.
Will zastanawia si dusz chwil.
Przepraszam, jeli sdzisz, e powinnam bya ci powiedzie
odezwaam si. Ale wydawao

mi si, e to nie moja sprawa.

Poza tym takie rozmowy nigdy nie s atwe.
Nie.
Jeli to jaka pociecha, Clark, to nie by pierwszy raz powiedzia, po
czym odjecha w stron
domu.
Deirdre Bellows musiaa powtrzy moje imi dwukrotnie, zanim
podniosam gow. Bazgraam
w notesie nazwy miejsc i pytania, za i przeciw, i waciwie zapomniaam,
e jestem w autobusie.
Prbowaam wymyli, jak by tu wycign Willa do teatru. W zasigu
dwugodzinnej jazdy
samochodem by tylko jeden, ktry wystawia stary jak wiat musical
Oklahoma. Trudno byo
wyobrazi sobie Willa, jak kiwa gow do taktu piosenki Och, jaki cudny
poranek, ale wszystkie
powane teatry byy w Londynie. A wyprawa do Londynu wci wydawaa
si czym poza
zasigiem.
Udawao mi si wycign Willa z domu, ale wykorzystalimy ju prawie
wszystko, co byo
dostpne w odlegoci godzinnej jazdy samochodem, a ja nie miaam
pojcia, jak go namwi,
ebymy wypucili si gdzie dalej.
Zatopiona w swoim wiecie, co?
Och, cze, Deirdre. Przesunam si na siedzeniu, eby zrobi jej
miejsce.
Deirdre przyjania si z moj mam, od kiedy byy dziewczynkami. Miaa
sklep z tkaninami
dekoracyjnymi i trzy razy si rozwodzia. Jej wosy byy gste jak peruka,
a twarz misista i smutna,
jakby stale dumaa tsknie o rycerzu na biaym koniu, ktry przybdzie,
eby j std zabra.
Zwykle nie jed autobusem, ale oddaam samochd do naprawy. Co u
ciebie? Mama
opowiadaa mi o twojej pracy. Wyglda bardzo ciekawie.
Tak to jest, jak si dorasta w maym miasteczku. Cae twoje ycie jest jak
na tacy. Nic nie da si
ukry ani tego, e jako czternastolatka zostaam przyapana na paleniu
papierosw na parkingu

supermarketu za miastem, ani tego, e tato pooy nowe kafelki w toalecie

na dole. Detale
codziennego ycia byy towarzysk walut dla kobiet takich jak Deirdre.
Tak, to dobra praca.
I dobrze patna.
Tak.
Ucieszyam si, e znalaza sobie co takiego po tej caej kawiarni.
Szkoda, e j zamknli. Za
chwil zamkn wszystkie potrzebne sklepy w tym miecie. Pamitam,
kiedy na gwnej ulicy by
sklep warzywniczy, piekarnia i misny. Akurat bya nam potrzebna
wytwrnia wiec!
Hm. Zobaczyam, e zerka na moj list, i zamknam notes. Ale
nadal trzeba gdzie
kupowa zasony. Jak tam sklep?
Niele, dzikuj. A co to takiego? Co zwizanego z prac?
Wymylam rzeczy, ktre moe Will chciaby robi.
Czy to ten niepenosprawny?
Tak. Mj szef.
Twj szef. adnie to uja. Szturchna mnie. A jak twoja mdra
siostra radzi sobie na
uczelni?
Dobrze. Thomas te.
Zobaczysz, ona jeszcze kiedy bdzie rzdzi tym krajem. Musz ci
powiedzie, Louisa, e
zawsze mnie dziwio, e ty nie wyjechaa wczeniej. Zawsze mylelimy,
e taka bystra z ciebie
dziewuszka. Nadal zreszt tak uwaamy.
Umiechnam si uprzejmie, bo nie wiedziaam, co powiedzie.
Ale c. Kto to musi robi, prawda? Wasza mama na pewno si cieszy,
e jedna z was
postanowia zosta w domu.
Chciaam zaprzeczy, ale potem dotaro do mnie, e przez ostatnie siedem
lat nie robiam niczego,
co sugerowaoby, e mam ambicj czy pragnienie wyruszy gdzie dalej
ni poza nasz ulic.
Siedziaam, suchajc, jak zmczony yciem silnik autobusu rzzi i
dygocze, i nagle poczuam, e czas
ucieka, e cae jego kaway trac na swoje mae po dre w t i z
powrotem, po tej samej trasie.

Dookoa zamku. Albo gdy patrz, jak Patrick robi kolejne okrenia na
bieni. Codziennie te same
mae problemy. Te same gesty.
No dobrze. Ja tu wysiadam. Deirdre obok mnie podniosa si ciko,
zakadajc na rami
zamykan na zameczek torebk. Przeka mamie pozdrowienia. Powiedz
jej, e wpadn jutro.
Spojrzaam na ni, mrugajc oczami.
Zrobiam sobie tatua powiedziaam nagle. Pszczo.
Zatrzymaa si, chwytajc si oparcia.
Na biodrze. Prawdziwy tatua. Na stae.
Deirdre spojrzaa w stron drzwi autobusu. Wygldaa na nieco
zaskoczon, po czym umiechna
si do mnie, chcc chyba doda mi otuchy.
To bardzo adnie, Louisa. Tak jak mwiam, przeka mamie, e wpadn
jutro.
Codziennie, kiedy Will oglda telewizj albo by zajty czym innym,
siadaam do jego komputera,
szukajc magicznego wydarzenia, ktre mogoby go uszczliwi. Ale czas
pyn, a tymczasem
wygldao na to, e moja lista rzeczy, ktrych nie moemy zrobi, miejsc,
do ktrych nie moemy
pojecha, zaczyna by znacznie dusza ni lista tego, co moglibymy
zrobi. Wrciam wtedy na
strony z czatami i zapytaam o rad.
Ha! napisa Ritchie. Witaj w naszym wiecie, Pszczko.
Z rozmowy, ktra si wywizaa, dowiedziaam si, e z upijaniem si na
wzku wi si
rnorakie zagroenia, w tym katastrofy z kateterem, przewracanie si o
krawnik i to, e rwnie
pijani kumple mog ci odwie do cudzego domu. Dowiedziaam si, e
sprawni pomocnicy
przydaj si wszdzie mniej wicej tak samo, ale Pary wskazywano jako
jedno z najmniej
przyjaznych wzkowiczom miejsc na ziemi. To byo rozczarowujce,
poniewa jaka maa,
optymistyczna cz mnie wci miaa nadziej, e uda nam si tam
pojecha.
Zaczam wic ukada kolejn list rzeczy, ktrych nie da si zrobi ze
sparaliowanym

czowiekiem na wzku.
1. Jazda metrem (na wikszoci stacji nie ma wind), co wykluczao poruszanie si po wikszej
czci Londynu,
chyba e bylibymy gotowi paci za takswki.
2. Pjcie na basen bez dodatkowej pomocy, pod warunkiem e woda bdzie na tyle ciepa, e
Will nie dostanie
natychmiast dreszczy. Nawet szatnie dla niepenosprawnych nie na wiele si przydadz bez
podnonika. Nie
mwic o tym, e Will i tak nie daby si na niego wsadzi.
3. Pjcie do kina, chyba e mielibymy miejsce z przodu i e Will akurat tego dnia nie ma zbyt
silnych skurczw.
Ostatnie dwadziecia minut filmu Okno na podwrze spdziam na czworakach, prbujc
pozbiera popcorn, ktry
rozsypa si na wszystkie strony, kiedy Willowi niespodziewanie drgno kolano.
4. Pjcie na pla, chyba e ma si wzek z grubymi koami. Will nie mia.
5. Podr samolotem, jeli wszystkie miejsca dla niepenosprawnych s ju zajte.
6. Wyprawa na zakupy, chyba e we wszystkich sklepach s wymagane przepisami rampy.
Waciciele sklepw
wok zamku wykrcali si tym, e mieszcz si w zabytkowych budynkach i dlatego nie mog
ich zainstalowa.
Czasem nawet mwili prawd.
7. Wyjazd gdziekolwiek, gdzie jest za gorco albo za zimno (problem regulacji temperatury).
8. Wyjazd gdziekolwiek pod wpywem impulsu (trzeba zapakowa bagae i dwa razy sprawdzi,
czy da si
wszdzie wej).
9. Wyjcie do restauracji, jeli osoba na wzku nie lubi by karmiona publicznie albo w
zalenoci od sytuacji
z kateterem jeli do azienki w restauracji idzie si po schodach.
10. Duga podr pocigiem (wyczerpujce, poza tym nie da si zaadowa cikiego wzka z
silnikiem do pocigu
bez dodatkowej pomocy).
11. Wyjcie do fryzjera, jeli padao (wszystkie wosy przylepiay si do kek wzka. Co dziwne,
oboje nas a mdlio
na ten widok).
12. Odwiedziny u kogo, chyba e dysponuje on ramp dla wzkw. W wikszoci domw s
schody. Wikszo
ludzi nie ma ramp. Nasz dom by rzadkim wyjtkiem. Poza tym Will i tak twierdzi, e nie ma
ochoty z nikim si
widzie.
13. Zejcie ze wzgrza pod zamkiem podczas ulewy (hamulce nie zawsze dziaaj, a wzek jest
za ciki, ebym
daa rad go utrzyma).
14. Wyjazd gdziekolwiek, gdzie mona si spodziewa pijanych ludzi. Will dziaa na nich jak
magnes. Przykucali,
dmuchajc mu w twarz oparami alkoholu, i patrzyli na niego ze wspczuciem wielkimi oczami.
Czasem naprawd
prbowali dokd go zawie.
15. Wyjcie gdziekolwiek, gdzie moe by tum. To oznaczao, e w miar jak nadchodzio lato,
wycieczki dookoa
zamku byy coraz trudniejsze, a poowa miejsc, do ktrych, jak sdziam, moglibymy si wybra
jarmarki, teatr
w plenerze, koncerty odpadaa.

Kiedy, gorczkowo szukajc pomysw, zapytaam obecnych na czacie

ludzi na wzkach o co, co
najbardziej na wiecie chcieliby zrobi, odpowied niemal zawsze
brzmiaa: Uprawia seks.
Dostarczali mi take wielu szczegw, o ktre wcale nie prosiam.
Ale generalnie niewiele mi pomogli. Zostao mi tylko osiem tygodni, a
mnie skoczyy si
pomysy.
Kilka dni po naszej rozmowie przy suszcym si praniu wrciam do domu
i zobaczyam, e tato stoi
na korytarzu. To ju samo w sobie byo niezwyke (przez ostatnie kilka
tygodni w cigu dnia prawie
nie rusza si z kanapy, rzekomo dotrzymujc dziadkowi towarzystwa), ale
on na dodatek mia na
sobie wyprasowan koszul, ogoli si, a korytarz wypenia aromat Old
Spicea. Jestem prawie
pewna, e przechowywa t butelk od jakiego 1974 roku.
O, jeste.
Zamknam za sob drzwi.
Jestem.
Byam zmczona i niespokojna. Przez ca drog do domu rozmawiaam
przez komrk z agentem
z biura podry o tym, dokd mogabym zabra Willa, ale do niczego nie
doszlimy. Chciaam
wywie go gdzie dalej. Ale nigdzie w odlegoci wikszej ni pi mil od
zamku chyba nie byo
takiego miejsca, do ktrego rzeczywicie chciaby pojecha.
Nie pogniewasz si, jeli zostawimy ci sam dzi wieczorem?
Jasne, nie ma sprawy. Mog potem pj z Patrickiem do pubu. A
dlaczego? Powiesiam
paszcz na wolnym haczyku.
Na wieszaku zrobio si pusto, odkd znikny z niego ubrania Treeny i
Thomasa.
Zabieram twoj mam na kolacj. Dokonaam w mylach szybkich
oblicze.
Czybym przegapia jej urodziny?
Nie. witujemy ciszy gos, jakby to by sekret. Dostaem prac.
Niemoliwe! dopiero teraz to dostrzegam, z jego ramion nareszcie
spad ciar. Sta

wyprostowany, marszczc twarz w umiechu. Wyglda jakby nagle

odmodnia o kilka lat.
Tato, to fantastyczne.
Wiem. Twoja mama jest w sidmym niebie. A wiesz, e przez ostatnie
miesice byo jej ciko,
Treena wyjechaa, dziadek i tak dalej. Wic chc j dokd zabra dzi
wieczorem, niech si troch
rozerwie.
A co to za praca?
Bd szefem konserwatorw. Na zamku.
Zamrugaam oczami.
Ale to...
Pan Traynor. To prawda. Zadzwoni do mnie i powiedzia, e szuka
kogo, a ten twj Will
powiedzia mu, e jestem wolny. Poszedem tego samego popoudnia i
pokazaem mu, co potrafi, no
i jestem na miesicznym okresie prbnym. Zaczynam w sobot.
Bdziesz pracowa u ojca Willa?
Powiedzia, e musz przej okres prbny, eby wszystko byo zgodnie
z procedurami, ale
stwierdzi, e nie widzi powodu, ebym mia nie dosta tej pracy.
To... to fantastycznie powiedziaam. Ta wiadomo dziwnie wytrcia
mnie z rwnowagi.
Nawet nie wiedziaam, e kogo tam szukaj.
Ja te nie. Ale to wietnie. To facet, ktremu zaley na jakoci.
Rozmawiaem z nim o zielonym
dbie, a on pokaza mi co, co robi mj poprzednik. Nie uwierzyaby. Po
prostu szok. Powiedzia,
e jest pod duym wraeniem mojej roboty.
Tak oywionego taty nie widziaam od wielu miesicy.
Przysza mama. Umalowaa usta i woya najlepsze buty na obcasie.
Bdzie mia do dyspozycji furgonetk. I dobrze pac, Lou. Nawet troch
wicej ni w fabryce
mebli.
Patrzya na niego jak na bohatera. Kiedy odwrcia si do mnie, z jej miny
wynikao, e ja
powinnam patrze tak samo. Mama potrafia przekaza wyrazem twarzy
milion rnych rzeczy,
a teraz chciaa da mi do zrozumienia, e ta chwila naley do mojego taty.
To wspaniale, tato. Naprawd! Podeszam i uciskaam go.

 Waciwie to powinna podzikowa Willowi. Rwny z niego go.

Jestem cholernie
wdziczny, e o mnie pomyla.
Suchaam, jak wychodz z domu, jak mama jeszcze grzebie si przed
lustrem w hallu, a tato
zapewnia j, e wyglda piknie, tak jak jest, i klepie si po kieszeniach,
sprawdzajc, czy ma
kluczyki, portfel, i jak miej si razem. A potem drzwi si zamkny,
usyszaam pomruk
odjedajcego samochodu. Teraz sycha ju byo tylko telewizor w
pokoju dziadka. Usiadam na
schodach. A potem wycignam telefon i wybraam numer Willa.
Odebra po duszej chwili. Wyobraziam go sobie, jak podjeda do
urzdzenia pozwalajcego
rozmawia bez uycia rk i wciska guzik kciukiem.
Tak, sucham?
Czy to twoja sprawka?
Milcza przez chwil.
To ty, Clark?
Czy to ty zaatwie prac mojemu tacie?
Wydawao si, jakby mia problemy z oddychaniem. Pomylaam, czy aby
siedzi prosto na wzku.
Mylaem, e si ucieszysz.
Ciesz si. Tylko... sama nie wiem. Dziwnie si czuj.
Nie powinna. Twj tata potrzebowa pracy. Mj potrzebowa fachowego
konserwatora.
Naprawd? Trudno mi byo ukry powtpiewanie.
Co?
To nie ma nic wsplnego z tym, o co pytae mnie ktrego dnia? Z nim i
tamt kobiet?
Milcza dusz chwil. Wyobraaam go sobie, jak siedzi w salonie,
patrzc przez wysokie okna.
Potem odezwa si jakby z wahaniem.
Mylisz, e zaszantaowaem swojego ojca, eby da twojemu prac?
To rzeczywicie byoby nacigane.
Usiadam znw.
Przepraszam. Nie wiem. To po prostu dziwne. Tak si zbiego w czasie.
Dziwny zbieg
okolicznoci.

 No wic ciesz si, Clark. To dobra wiadomo. Twj tato wietnie sobie
poradzi. A to
oznacza... zawaha si.
Co to oznacza?
...e pewnego dnia bdziesz moga wyjecha i rozwin skrzyda, nie
martwic si o to, jak twoi
rodzice poradz sobie bez ciebie.
Czuam si tak, jakby waln mnie w brzuch. Cae powietrze uszo mi z
puc.
Lou?
Tak?
Okropnie jeste milczca.
Ja... przeknam lin. Przepraszam. Co mnie rozproszyo. Dziadek
mnie woa. Ale tak.
Dziki, e si za nim wstawie. Musiaam odoy suchawk. Bo nie
wiadomo skd w moim
gardle pojawia si wielka gula i nie byam pewna, czy uda mi si
powiedzie cokolwiek wicej.
Poszam do pubu. Powietrze byo a gste od zapachu kwitncych drzew, a
ludzie na ulicy umiechali
si, gdy ich mijaam. Ale ja nie mogam si zdoby na umiech.
Wiedziaam, e nie mog zosta
w domu, sam na sam z mylami. Ca druyn Pogromcw Triatlonu
znalazam w ogrdku piwnym,
przy zsunitych razem stoach w rogu, otoczonych row pltanin
ylastych ramion i ng. Kilka
osb (ale nie kobiety) uprzejmie skino mi gow, a Patrick wsta i zrobi
mi miejsce obok siebie.
Zdaam sobie spraw, e bardzo brakuje mi Treeny.
Ogrdek wypeniaa specyficznie angielska mieszanina porykujcych
studentw i akwizytorw po
pracy, w koszulach z podwinitymi rkawami. Przychodzili tu te chtnie
turyci, wic oprcz
angielskiego syszao si te inne jzyki i akcenty woski, francuski,
amerykaski. Z zachodniego
muru wida byo zamek i tak jak kadego lata turyci ustawiali si w
kolejkach, eby zrobi sobie
zdjcie z zabytkiem w tle.
Nie spodziewaem si, e przyjdziesz. Chcesz si czego napi?

 Za chwil. Chciaam tylko usi, oprze gow o jego rami.

Chciaam czu si tak jak
kiedy: zwyczajnie, beztrosko. Chciaam nie myle o mierci.
Dzi pobiem swj rekord. Pitnacie mil w zaledwie siedemdziesit
dziewi i dwie dziesite
minuty.
To wietnie.
Zaraz odlecisz jak rakieta powiedzia kto.
Patrick zacisn pici niczym na manetkach motocykla i wyda dwik,
jakby dodawa gazu.
To super. Naprawd. Udawaam, e si ciesz.
Wypiam piwo, potem kolejne. Suchaam, jak rozmawiaj o dystansie, o
obtartych kolanach
i pywaniu w zimnej wodzie. Wyczyam si i obserwowaam innych ludzi
w pubie, zastanawiajc
si nad ich yciem. Na pewno w rodzinie kadego z nich byy rne
doniose wydarzenia dzieci
kochane i utracone. Mroczne tajemnice, wielkie radoci i tragedie. Jeli oni
mogli zapomnie o tym
na chwil i po prostu cieszy si ciepym wieczorem w pubie, to pewnie ja
te mog.
A potem powiedziaam Patrickowi, e tato dosta prac. Zrobi tak min,
jak pewnie ja miaam
wczeniej. Musiaam powtrzy, eby mg by pewny, e dobrze usysza.
Czyli... wszystko w rodzinie. Teraz oboje dla niego pracujecie.
Chciaam mu wtedy powiedzie, naprawd chciaam. Chciaam mu
wyjani, ile rzeczy wie si
z moj walk o to, eby Will y dalej. e boj si, e Will chyba prbuje
kupi mi wolno. Ale
wiedziaam, e nie mog nic mu powiedzie.
Yyy... to nie wszystko. Zaproponowa, e mog u niego nocowa, kiedy
chc, w pokoju
gocinnym. To by rozwizao cay problem z kami u nas w domu.
Patrick spojrza na mnie.
Masz zamiar u niego nocowa?
Czemu nie. To mia propozycja, Pat. Wiesz, jak ostatnio u nas jest. A
ciebie nigdy nie ma. Lubi
do ciebie przychodzi, ale... jeli mam by szczera, nie czuj si tam jak w
domu.
Wci si we mnie wpatrywa.

 W takim razie zrb z tego dom.

Co?
Wprowad si. Urzd. Przywie swoje rzeczy, ubrania. Ju pora,
ebymy zamieszkali razem.
Dopiero pniej, kiedy si nad tym zastanowiam, zdaam sobie spraw, e
mwi to z bardzo
nieszczliw min. Nie jak kto, kto w kocu doszed do wniosku, e nie
moe y bez swojej
dziewczyny przy boku, i chce, bymy nareszcie zaczli prowadzi radosne
wsplne ycie. Wyglda
raczej jak kto przyparty do ciany.
Naprawd chcesz, ebym si wprowadzia?
Tak. Jasne. Potar ucho. To znaczy nie mwi, ebymy zaraz brali
lub. Ale to by chyba
byo sensowne, prawda?
Ale z ciebie romantyk.
Naprawd tak myl, Lou. Ju pora. Pewnie ju od dawna bya pora, ale
ja chyba wci byem
czym zajty. Wprowad si. Bdzie dobrze. Przytuli mnie. Naprawd
bdzie dobrze.
Pogromcy Triatlonu wok nas grzecznie podjli rozmowy. Rozlegy si
radosne okrzyki grupy
japoskich turystw, ktrzy zrobili sobie takie zdjcie, jakie chcieli. Ptaki
pieway, zachodzio
soce, ziemia si krcia. Chciaam by tego czci, a nie tkwi w
pogronym w ciszy pokoju,
martwic si o czowieka na wzku.
Tak powiedziaam. Bdzie dobrze.

17
Najgorsze w pracy opiekuna wcale nie jest to, o czym mona by pomyle.
Wcale nie dwiganie
i mycie, leki, waciki i saby, ale zawsze jako wyczuwalny zapach rodkw
dezynfekcyjnych. Nawet
nie to, e wikszo ludzi sdzi pewnie, e zajmujesz si czym takim, bo
do niczego lepszego si nie
nadajesz. Najgorszy jest fakt, e kiedy spdza si cay dzie naprawd
blisko z kim, nie da si uciec

od jego nastrojw. Ani swoich wasnych.

Will przez cae rano zachowywa rezerw wobec mnie, od kiedy
powiedziaam mu o swoich
planach. Kto z zewntrz pewnie nic by nie zauway, ale mniej
artowalimy, rozmawialimy mniej
swobodnie. Nie pyta mnie o nic poza tym, co w gazetach.
Naprawd tego chcesz? Zobaczyam bysk w jego oczach, ale twarz nie
zdradzaa niczego.
Wzruszyam ramionami, a potem skinam gow. Czuam, e moja
wymijajca odpowied jest
w jaki sposb dziecinna.
Najwyszy czas, naprawd powiedziaam. Chodzi mi o to, e mam
ju dwadziecia siedem
lat.
Przyglda mi si, lekko zaciskajc szczk.
Nagle poczuam si okropnie zmczona. Czuam dziwn ch, eby go
przeprosi, chocia nie
wiedziaam, za co.
Skin lekko gow i umiechn si.
Ciesz si, e wszystko si wam poukadao powiedzia i pojecha do
kuchni.
Zaczynaam by na niego naprawd za. Nigdy nie czuam si przez nikogo
tak osdzana, jak teraz
przez Willa. Tak jakbym postanawiajc wprowadzi si do mojego
chopaka, staa si dla niego
mniej interesujca. Tak jakbym przestaa by jego ulubionym projektem.
Oczywicie nie mogam mu
tego powiedzie, ale byam wobec niego tak samo chodna jak on dla mnie.
Szczerze mwic, byo to do wyczerpujce.
Po poudniu kto zapuka do tylnych drzwi. Pobiegam korytarzem, z
mokrymi rkami, bo myam
naczynia, a kiedy otworzyam, zobaczyam mczyzn w ciemnym
garniturze, z teczk w rku.
O nie. Jestemy buddystami owiadczyam stanowczo i mimo jego
protestw zamknam
drzwi.
Dwa tygodnie wczeniej para wiadkw Jehowy trzymaa Willa przy
tylnych drzwiach przez
prawie kwadrans, podczas gdy on prbowa obrci wzek, ktry zahaczy
si o wycieraczk. Kiedy

wreszcie zamknam drzwi, zawoali przez skrzynk na listy, e on

bardziej ni ktokolwiek
powinien rozumie, co znaczy oczekiwanie na ycie wieczne.
Hm... Jestem umwiony z panem Traynorem powiedzia mczyzna, a
ja ostronie otworzyam
drzwi. Przez cay czas, kiedy pracowaam w Granta House, nikt nigdy nie
przyszed do Willa,
pukajc do tylnych drzwi.
Wpu tego pana poleci mi Will, ktry pojawi si za moimi plecami.
Umawiaem si
z nim. Poniewa nie ruszaam si z miejsca, doda: Wszystko jest w
porzdku, Clark. To znajomy.
Mczyzna przeszed przez prg , wycign rk i uciska mi do.
Michael Lawler przedstawi si.
Mia zamiar powiedzie co jeszcze, ale Will wjecha wzkiem midzy
nas, skutecznie ucinajc
dalsz rozmow.
Bdziemy w salonie. Czy mogaby zrobi kaw, a potem zostawi nas
na chwil?
Yyy... jasne.
Pan Lawley umiechn si do mnie nieco nerwowo, po czym ruszy za
Willem do salonu. Kiedy
kilka minut pniej przyniosam im kaw, rozmawiali o krykiecie.
Konwersowali na temat etapw
i punktw, a w kocu nie miaam wicej powodw, eby tam stercze.
Strzepujc niewidoczny pyek z sukienki, wyprostowaam si i
powiedziaam:
W takim razie zostawiam panw.
Dziki, Louisa.
Na pewno nie chcecie nic wicej? Moe biszkopty?
Nie, dzikuj.
Will nigdy nie mwi do mnie Louisa. I nigdy wczeniej nie odmawia
mi udziau
w czymkolwiek.
Pan Lawler by u niego przez prawie godzin. Kiedy ju skoczyam
wszystkie prace, siedziaam
w kuchni, zastanawiajc si, czy bd na tyle odwana, eby
podsuchiwa. Ale nie byam.
Siedziaam wic, zjadam dwie markizy, obgryzaam paznokcie, suchaam
przytumionego pomruku

ich gosw i zastanawiaam si po raz pitnasty, dlaczego Will nie poprosi

tego czowieka, eby
wszed frontowym wejciem.
Nie wyglda jak lekarz. By moe by doradc finansowym, ale jako mi
nie wyglda na kogo
takiego. Z pewnoci nie wyglda te jak fizjoterapeuta, terapeuta
zajciowy czy dietetyk albo
jeden z legionu innych fachowcw zatrudnionych przez miejscowe wadze,
ktrzy wpadali, by
oceni, czy potrzeby Willa jako si zmieniy. Takiego mona byo wyczu
z daleka. Zawsze
wygldali na skrajnie zmczonych, ale starali si by za wszelk cen
dziarscy i optymistyczni.
Nosili swetry w zgaszonych kolorach, wygodne buty i poruszali si
zakurzonymi subowymi
samochodami penymi broszurek i pudeek ze sprztem. Pan Lawler mia
byszczce granatowe bmw,
jakim raczej nie jedzili pracownicy socjalni.
Wreszcie pan Lawler wyszed. Zamkn teczk, marynark trzyma na
ramieniu. Ju nie sprawia
wraenia zdenerwowanego.
W jednej sekundzie byam w hallu.
Czy mogaby pani wskaza mi azienk?
Pokazaam mu bez sowa i staam na korytarzu, przestpujc z nogi na
nog, a z niej wyszed.
Dobrze. Na razie to wszystko.
Dzikuj ci, Michael. Will nie patrzy na mnie. Bd czeka na
wiadomo od ciebie.
Odezw si jeszcze w tym tygodniu odpar pan Lawler.
Lepiej mailem ni poczt, przynajmniej na razie.
Tak. Oczywicie.
Odprowadziam go do drzwi. Potem, kiedy Will znw znikn w salonie,
poszam za nim na
dziedziniec i zapytaam lekko:
Daleko musi pan jecha?
Mia doskonale skrojone ubranie, tkanina i ciegi mwiy o wielkim
miecie i wielkich
pienidzach.
Niestety do Londynu. Ale mam nadziej, e o tej porze jeszcze nie bdzie
korkw.

Wyszam za nim przed dom. Soce byo wysoko na niebie i musiaam

mruy oczy.
A... a gdzie mieci si pana firma?
Na Regent Street.
Na tej Regent Street? Niele.
Tak. Cakiem nieze miejsce. No dobrze. Dzikuj za kaw, panno...
Clark. Louisa Clark.
Zatrzyma si i spojrza na mnie przez chwil, a ja zastanawiaam si, czy
poapa si w moich
nieudanych prbach wywiedzenia si, kim jest.
A. Panna Clark powiedzia, znw umiechajc si profesjonalnie. W
kadym razie dzikuj.
Ostronie pooy teczk na tylnym siedzeniu, wsiad do samochodu i
odjecha.
Tego wieczoru po drodze do Patricka zajrzaam do biblioteki. Mogabym
skorzysta z jego
komputera, ale czuam, e musiaabym go prosi, wic tak wydawao si
prociej. Usiadam przy
terminalu i wstukaam do wyszukiwarki Michael Lawler oraz Regent
Street, Londyn. Wiedza to
potga, Will powiedziaam w duchu.
Uzyskaam 3290 wynikw, pierwsze trzy wskazyway na Michaela
Lawlera, prawnika,
specjalist od testamentw, potwierdze testamentw i penomocnictw, z
kancelari na tej wanie
ulicy. Przez kilka minut wpatrywaam si w ekran, po czym znw
wpisaam jego nazwisko, tym
razem w wyszukiwark grafiki, i zobaczyam go podczas jakich mediacji,
w ciemnym garniturze
Michael Lawler, specjalista od testamentw, ten sam czowiek, ktry przez
godzin rozmawia
z Willem.
Tego wieczoru przeprowadziam si do Patricka, w cigu ptorej godziny
midzy kocem pracy
a jego wyjciem na bieni. Zabraam wszystko poza kiem i nowymi
roletami. Przyjecha
samochodem i zaadowalimy cay mj dobytek do workw na mieci. Na
dwa razy przewielimy
wszystko oprcz moich starych podrcznikw ze strychu do jego
mieszkania.

Mama pakaa, bya przekonana, e to przez ni si wyprowadzam.

Kochanie, na mio bosk. Ju czas, eby miaa wasne ycie. Ma
dwadziecia siedem lat
powiedzia jej tato.
Ale to wci moje malestwo odpara, wciskajc mi dwie puszki
ciastek oraz wielk torb
rodkw czystoci.
Nie wiedziaam, co powiedzie. Ja nawet nie lubi tych ciastek.
Urzdzenie si u Patricka okazao si zupenie atwe. On mia bardzo
niewiele rzeczy, a ja po
latach spdzonych w klitce te waciwie nieduo. Pokcilimy si tylko o
mj zbir pyt CD,
ktrego najwyraniej nie mona byo doczy do jego kolekcji, dopki nie
pooznaczam swoich
nalepkami i nie ustawi ich alfabetycznie.
Czuj si jak u siebie w domu powtarza, tak jakbym bya gociem.
Oboje bylimy
zdenerwowani i sztywni, jak ludzie na pierwszej randce. Kiedy si
rozpakowywaam, przynis mi
herbat i powiedzia:
Pomylaem, e to mgby by twj kubek. Pokaza mi, gdzie co jest w
kuchni, powtarzajc:
Ale oczywicie ustaw wszystko tak, jak chcesz. Nie mam nic przeciwko
temu.
Zwolni dla mnie dwie szuflady i szaf w pokoju gocinnym. Pozostae
dwie szuflady wypeniay
jego sportowe ciuchy. Nawet nie wiedziaam, e jest tyle rodzajw lycry i
polaru. Kiedy powiesiam
swoje dziko kolorowe ciuchy, wci zostao sporo wolnej przestrzeni z
dwiczcymi aonie
metalowymi wieszakami.
Musz chyba kupi sobie wicej ubra, eby j zapeni powiedziaam
na ten widok.
Rozemia si nerwowo.
Co to jest?
Patrzy na mj kalendarz, ktry powiesiam na cianie, z pomysami na
zielono i zaplanowanymi
wydarzeniami zaznaczonymi na czarno. Kiedy co si udao (muzyka,
degustacja wina), rysowaam

obok umiechnit buk. Kiedy co nie wyszo (wycigi konne, wystawa

sztuki), nie rysowaam nic.
Na nastpne dwa tygodnie nie miaam wielu planw Will znudzi si
tym, co byo blisko, a ja nie
mogam go przekona, ebymy wybrali si gdzie dalej. Zerknam na
Patricka. Widziaam, e
patrzy na dat 12 sierpnia, zaznaczon wykrzyknikami.
Ymmm... to tylko, ebym pamitaa o rnych rzeczach w pracy.
Mylisz, e nie przedu ci umowy?
Nie wiem, Patrick.
Patrick wyj dugopis z zacisku, spojrza na nastpny miesic, po czym
napisa pod dwudziestym
smym tygodniem: Czas zacz szuka pracy.
W ten sposb bdziesz zabezpieczona niezalenie od tego, co si stanie
powiedzia.
Pocaowa mnie i wyszed.
Starannie ustawiam w azience swoje kremy, poukadaam w szafce
maszynki do golenia,
odywki i tampony. Ksiki ustawiam w schludnym rzdku na pododze
pod oknem, w tym nowe
tytuy, ktre Will zamwi dla mnie przez Amazon. Patrick obieca, e w
wolnej chwili powiesi
jakie pki.
A potem, kiedy on poszed biega, siedziaam i patrzyam ponad dachami
dzielnicy przemysowej
w stron zamku, i prawie niedosyszalnie wiczyam sowo dom.
Jestem beznadziejna, jeli chodzi o dotrzymywanie sekretw. Treena
mwi, e dotykam nosa, kiedy
tylko pomyl o kamstwie. Bardzo atwo si w ten sposb zdradzi. Moi
rodzice wci artuj na
temat usprawiedliwie, ktre sobie pisaam, kiedy urywaam si ze szkoy.
Szanowna Pani pisaam prosz o usprawiedliwienie nieobecnoci
Louisy Clark na
dzisiejszych lekcjach, poniewa bardzo le sobie radz z kobiecymi
problemami. Tato nie dawa nic
po sobie pozna, chocia powinien by drze ze mnie pasy.
Utrzyma zamiary Willa w tajemnicy przed rodzin to jedno cakiem
niele mi szo ukrywanie
rnych rzeczy przed rodzicami (w kocu to jedna z umiejtnoci, jakich
nabywamy, dorastajc) ale

poradzi sobie z wasnymi obawami to zupenie co innego.

Przez kolejne kilka wieczorw zastanawiaam si, co zamierza Will i jak
mogabym go
powstrzyma. Mylaam gorczkowo, nawet kiedy gawdzilimy z
Patrickiem, gotujc w maym
aneksie kuchennym. (Zdyam ju dowiedzie si o nim wielu nowych
rzeczy on naprawd umia
przygotowa filet z indyka na sto rnych sposobw). W nocy si
kochalimy co wydawao si
niemal obowizkowe w tej sytuacji, tak jakbymy powinni w peni
wykorzysta nasz swobod.
Patrick chyba czu, e jestem mu co winna za to, e codziennie byam tak
blisko z Willem. Ale gdy
tylko zasypia, mnie znw dopaday te same myli.
Zostao tylko siedem tygodni.
A chocia ja nie miaam planw, to Will, owszem, mia.
W nastpnym tygodniu nawet jeli Will zauway, e jestem czym
pochonita, nic nie
powiedzia. Robilimy to samo co zwykle zabieraam go na krtkie
wycieczki po okolicy,
gotowaam mu posiki, zajmowaam si nim, kiedy bylimy w domu. Ju
wicej nie artowa na temat
Pana Maratoczyka.
Rozmawialimy o ostatnich ksikach, ktre mi poleci: przeczytaam
Angielskiego pacjenta
(strasznie mi si podoba) i jaki szwedzki thriller (ktr y nie przypad mi
do g ustu). Bylimy wobec
siebie uprzejmi, niemal przesadnie grzeczni. Brakowao mi jego
zoliwoci i zrzdzenia przez to
jeszcze mocniej czuam wiszc nad nami grob.
Nathan patrzy na nas jak na jaki nowy gatunek zwierzt.
Pokcilicie si? zapyta mnie pewnego dnia w kuchni, kiedy
rozpakowywaam zakupy.
Lepiej jego zapytaj odparam.
On powiedzia dokadnie to samo.
Spojrza na mnie ktem oka, po czym poszed do azienki, eby otworzy
szafk z lekami Willa.
Tymczasem wytrzymaam trzy dni od wizyty Michaela Lawlera, zanim
zadzwoniam do pani

Traynor. Zapytaam, czy mogybymy spotka si gdzie poza domem, i

umwiymy si
w kawiarence, ktr otwarto na terenie zamku. W tej, przez ktr straciam
prac.
Byo tu duo bardziej elegancko ni w The Buttered Bun dbowa
posadzka, meble
z rozbielonego drewna. Podawali domow zup z prawdziwych warzyw i
wymylne ciastka. I nie
dao si kupi po prostu kawy, tylko latte, cappuccino i macchiato. Nie
przychodzili tu budowlacy
ani fryzjerki. Powoli sczc herbat, zastanawiaam si, czy pani
Dmuchawiec czuaby si tu na tyle
swobodnie, eby przez cay ranek siedzie i czyta gazet.
Louisa, przepraszam za spnienie. Camilla Traynor wesza
energicznym krokiem, z torebk
wcinit pod rami, ubrana w szar jedwabn bluzk i granatowe spodnie.
Zwalczyam odruch, by wsta na jej widok. Zawsze kiedy z ni
rozmawiaam, czuam si jak na
przesuchaniu.
Zatrzymali mnie w sdzie.
Przepraszam. To znaczy przepraszam, e wycignam pani z pracy. Po
prostu... nie byam
pewna, czy powinnam z tym czeka.
Podniosa rk i szepna co kelnerce. Potem usiada naprzeciwko mnie,
przeszywajc mnie
wzrokiem na wskro.
Will mia w domu spotkanie z prawnikiem powiedziaam.
Dowiedziaam si, e to
specjalista od testamentw. Nie udao mi si wymyli, jak delikatniej
rozpocz t rozmow.
Wygldaa, jakbym uderzya j w twarz. Zbyt pno zdaam sobie spraw,
e by moe sdzia, e
mam dla niej jakie dobre wieci.
Prawnik? Jeste pewna?
Sprawdziam to. Ma kancelari na Regent Street. W Londynie dodaam
niepotrzebnie.
Nazywa si Michael Lawler.
Mrugaa oczami, jakby nie rozumiejc, co do niej mwi.
Czy Will ci o tym powiedzia?

 Nie. Chyba nie chcia, ebym wiedziaa. Ja... dowiedziaam si, jak si
nazywa, i znalazam to
przez internet.
Kelnerka postawia przed ni filiank kawy, ale pani Traynor jakby tego
nie zauwaya.
Czy moe poda co jeszcze? zapytaa.
Nie, dzikuj.
Mamy dzi w specjalnej ofercie ciasto marchewkowe. Pieczone na
miejscu. Z pysznym nadzie...
Nie odpowiedziaa ostro pani Traynor. Dzikuj.
Dziewczyna staa nad nami jeszcze chwil, eby da do zrozumienia, e
czuje si obraona, po
czym odesza, demonstracyjnie wymachujc bloczkiem kartek.
Przykro mi odezwaam si. Powiedziaa mi pani wczeniej, e mam
pani mwi
o wszystkich wanych sprawach. Nie spaam przez p nocy, zastanawiajc
si, czy mwi
cokolwiek.
Bya blada jak ciana.
Wiedziaam, jak si czuje.
A jak on si miewa? Czy... masz jakie nowe pomysy? Na jakie
wycieczki?
Nie jest chtny. Powiedziaam jej o Paryu i o mojej licie pomysw.
Suchaa mnie, ale widziaam, jak jednoczenie pracuje jej umys,
kalkulujc, oceniajc.
Moecie jecha, dokd tylko zechcesz powiedziaa wreszcie. Ja za
wszystko zapac.
Cokolwiek wymylisz. Zapac za ciebie i za Nathana. Tylko... sprbuj go
do tego przekona.
Skinam gow.
Jeli przyjdzie ci do gowy co jeszcze... byleby tylko zyska na czasie.
Oczywicie zapac ci
za dodatkowy czas, kiedy skoczy si umowa.
To... naprawd nie o to chodzi.
Dopiymy w milczeniu kaw, obie zatopione w mylach. Przygldajc si
jej ukradkiem,
zauwayam, e jej nieskaziteln dotd fryzur znacz pasma siwizny, a
oczy ma tak samo podkrone
jak ja. Zdaam sobie spraw, e chocia powiedziaam jej o wszystkim,
chocia podzieliam si

swoim lkiem, wcale nie czuj si lepiej ale czy miaam inny wybr?
Stawka rosa z kadym
dniem. Zegar wybi drug, pani Traynor ockna si z zamylenia.
Powinnam chyba wraca do pracy. Prosz, daj mi zna, jeli tylko... co
wymylisz. Lepiej, jeli
bdziemy rozmawiay poza domem.
Wstaam.
Och. Przypomniaam sobie co. Dam pani mj nowy numer. Wanie
si przeprowadziam.
Podczas gdy ona szukaa w torebce dugopisu, dodaam: Przeniosam si
do Patricka, mojego
chopaka.
Nie wiem, dlaczego ta wiadomo tak bardzo j zaskoczya. Ze zdumion
min wrczya mi
dugopis.
Nie wiedziaam, e masz chopaka.
Nie wiedziaam, e powinnam pani o tym powiedzie.
Wstaa, opierajc si o st.
Will wspomnia mi ktrego dnia, e... Myla, e bdziesz nocowa w
przybudwce.
W weekendy.
Zapisaam jej na kartce numer telefonu Patricka.
C, uznaam, e bdzie prociej dla wszystkich, jeli zamieszkam z
Patrickiem. Wrczyam
jej kartk. Ale nie bd daleko. Tu za dzielnic przemysow. To nie
wpynie na dojazdy do pracy
ani na moj punktualno.
Staymy nad stolikiem. Pani Traynor wydawaa si wzburzona, dotkna
wosw, potem
acuszka na szyi. Wreszcie tak jakby nie moga si powstrzyma
wykrztusia:
Czy naprawd nie moga troch poczeka? Kilka tygodni?
Sucham?
Will... myl, e Will bardzo ci lubi. Przygryza wargi. To... nie
wpynie na niego dobrze.
Chwileczk. Chce mi pani powiedzie, e nie powinnam bya
przeprowadza si do mojego
chopaka?
Mwi tylko, e to nie by najlepszy moment. Stan Willa jest bardzo
delikatny. Wszyscy robimy,

co w naszej mocy, eby by w jak najlepszym nastroju, a ty...

A ja co? Widziaam, e kelnerka nam si przyglda, notes zastyg w jej
doni. A ja co?
Omieliam si mie wasne ycie poza prac?
ciszya gos.
Robi, co mog, eby... eby go powstrzyma. Wiesz, przed jakim
zadaniem stoimy. Chc tylko
powiedzie, e biorc pod uwag, jak on bardzo ci lubi moga
zaczeka chwil, zanim...
cisna mu w twarz swoim szczciem.
Nie mogam uwierzy w to, co sysz. Czuam, e ci czerwieni. Wziam
gboki oddech, zanim
si odezwaam.
Jak pani mie sugerowa, e mogabym zrobi cokolwiek, eby zrani
jego uczucia. Staraam
si, jak mogam syknam. Szukaam pomysw, wycigaam go z
domu, rozmawiaam z nim,
czytaam mu, dbaam o niego. Sprztaam po nim! wybuchnam.
Zmieniaam cholerny kateter.
Rozmieszaam go. Zrobiam wicej, ni caa panicholerna rodzina.
Pani Traynor staa w absolutnym bezruchu. Potem wyprostowaa si i
wetkna sobie torebk pod
pach.
Myl, e na tym zakoczymy t rozmow, panno Clark.
Tak. Tak, pani Traynor, myl, e zakoczymy.
Odwrcia si i szybkim krokiem wysza z kawiarni.
Kiedy zatrzasny si za ni drzwi, zdaam sobie spraw, e dygocz.
Rozmowa z pani Traynor wybia mnie z rwnowagi na kilka dni. Wci
syszaam jej sowa, zarzut,
e cisnam mu w twarz swoim szczciem. Nie sdziam, eby
cokolwiek z tego, co robi, mogo
wpyn na Willa. Kiedy nie podobao mu si, e si przeprowadziam,
mylaam, e chodzi raczej
o to, e nie lubi Patricka, ni o jego uczucia wobec mnie. A co waniejsze,
ja chyba te nie
wygldaam na zanadto tym uszczliwion.
W domu wci nie dawao mi to spokoju. Zapytaam Patricka:
Czy gdyby moja siostra nie potrzebowaa pokoju, te bymy to zrobili?
Spojrza na mnie jak na niedorozwinite dziecko. Pochyli si i przytuli do
siebie, caujc

w czubek gowy. Potem zerkn na mnie.

Musisz wkada t piam?
Jest wygodna.
Ale wyglda jak co, w co mogaby si ubra moja mama.
Nie bd nosi baskinki i pasa do poczoch co wieczr tylko po to, eby
ci uszczliwi. Poza
tym nie odpowiedziae na moje pytanie.
Nie wiem. Pewnie tak. Tak.
Ale nie rozmawialimy o tym, prawda?
Lou, wikszo ludzi zaczyna mieszka razem po prostu z rozsdku.
Mona kogo kocha i nadal
dostrzega zalety finansowe i praktyczne.
Ja tylko... nie chciaabym, eby myla, e ci zmusiam. Nie chc czu,
e to dlatego.
Westchn i pooy si na plecach.
Dlaczego kobiety zawsze musz roztrzsa w nieskoczono jak
spraw, a zrobi si z niej
problem? Kocham ci, ty kochasz mnie, jestemy razem prawie siedem lat,
a u twoich rodzicw nie
ma miejsca. To do proste.
Ale ja czuam co innego.
Czuam si, jakby ycie mnie zaskoczyo.
W ten pitek padao przez cay dzie ciepe, cikie fale wody, jakbymy
byli w tropikach,
deszcz bulgota w rynnach i pochyla gazki kwitncych krzeww, jakby
w proszcym gecie. Will
wyglda przez okno jak pies, ktremu odmwiono spaceru. Nathan
przyszed, a potem poszed
sobie, osaniajc gow plastikow torebk. Will obejrza film
dokumentalny o ping winach,
a pniej, kiedy zaj si komputerem, ja te znalazam sobie zajcie, tak
ebymy nie musieli ze sob
rozmawia. Atmosfera bya napita, oboje czulimy si nieswojo, a
przebywanie z nim w jednym
pokoju jeszcze to pogarszao.
Wreszcie zaczam rozumie, jak pociech mona czerpa ze sprztania.
Umyam podog i okna,
a potem zmieniam pociel. Nie usiadam ani na chwil. Ani jeden kaczek
kurzu nie umkn przed

moim wzrokiem, ani jedno kko po filiance herbaty przed moj

nieubagan rk. Wanie
usuwaam kamie z kranw w azience za pomoc zmywaka nasczonego
octem (sposb mojej
mamy), kiedy usyszaam za sob wzek Willa.
Co ty wyprawiasz?
Staam pochylona nad wann. Nie odwrciam si.
Czyszcz krany z kamienia.
Czuam na sobie jego wzrok.
Powiedz to jeszcze raz odezwa si po chwili.
Co?
Powiedz to jeszcze raz.
Wyprostowaam si.
Czy masz jaki problem z uszami? Czyszcz krany z kamienia.
Nie, chciaem tylko, eby sama usyszaa, co mwisz. Nie ma powodu,
eby to robi. Moja
matka tego nie zauway, mnie to nie obchodzi, a przez to w azience
cuchnie jak w sklepie z piklami.
Poza tym chciabym wyj na dwr.
Odsunam z twarzy kosmyk wosw. To prawda. Atmosfera
zdecydowanie zrobia si kwana.
Chod. Wreszcie przestao pada. Rozmawiaem z ojcem. Powiedzia, e
da nam klucze do
zamku, ebymy mogli tam wej po pitej, kiedy ju nie ma turystw.
Wizja uprzejmej konwersacji podczas spaceru po terenie zamku nie
napawaa mnie entuzjazmem.
Ale miaam du ochot wyj z przybudwki.
Okej. Daj mi pi minut. Sprbuj usun z rk zapach octu.
Rnica midzy dorastaniem moim i Willa polegaa na tym, e on
traktowa swobodnie swoje
poczucie uprzywilejowania. Myl, e jeli kto spdza dziecistwo tak jak
on, jako dziecko
bogatych rodzicw, w adnym domu, jeli czym normalnym jest
chodzenie do dobrej szkoy
i eleganckich restauracji, by moe nabiera poczucia, e tak wanie by
powinno, e w naturalny
sposb zajmuje wysz pozycj.
Will powiedzia mi, e przez cae dziecistwo przekrada si na zamek,
kiedy nikogo tam nie byo.

Jego tato pozwala mu tam buszowa, pod warunkiem e nie bdzie

niczego dotyka. Po wp do
szstej, kiedy poszli sobie ostatni turyci, a na teren zamku wkraczali
ogrodnicy, eby przycina
i porzdkowa, kiedy personel oprnia kosze na mieci i zamiata
kartoniki po napojach
i krwkach, to by jego prywatny plac zabaw. Kiedy mi o tym powiedzia,
pomylaam, e gdybymy
ja z Treen miay cay zamek tylko dla siebie, chyba skakaybymy z
radoci i ganiaybymy po nim
jak wariatki.
Po raz pierwszy caowaem si z dziewczyn pod mostem zwodzonym
powiedzia, zwalniajc,
eby spojrze w tamt stron, kiedy szlimy wirow ciek.
Powiedziae jej, e jeste panem tego zamku?
Nie. Moe powinienem. Rzucia mnie tydzie pniej dla chopaka,
ktry pracowa w sklepiku.
Odwrciam si i spojrzaam na niego wstrznita.
Chyba nie mwisz o Terrym Rowlandsie? Brunet, wosy zaczesane do
tyu, tatuae a po okcie?
Unis brwi.
Wanie dla niego.
On wci pracuje w tym sklepiku. Jeli to ci pocieszy.
Nie wiem, czyby mi zazdroci, gdyby si dowiedzia, co ja teraz robi
odezwa si Will, a ja
znw umilkam.
Dziwnie byo tak spacerowa po zamku pogronym w ciszy; tylko my
dwoje i ogrodnik gdzie
w oddali. Zamiast gapi si na turystw, sucha ich dziwnych akcentw i
zastanawia si nad ich
jake innym od mojego yciem, chyba po raz pierwszy zaczam si
przyglda samemu zamkowi
i myle o jego historii. Te oboone krzemieniem mury stay tu od ponad
omiuset lat. Ludzie si tu
rodzili i umierali, kochali i rozpaczali. Teraz, w ciszy, mona byo niemal
usysze ich gosy, ich
kroki na ciece.
Okej, czas na zwierzenia powiedziaam. Czy kiedykolwiek, kiedy
chodzie po zamku,
udawae, e jeste jakim rycerzem albo ksiciem?

Will zerkn na mnie ktem oka.

Szczerze?
Oczywicie.
No jasne. Kiedy nawet poyczyem sobie jeden z mieczy wiszcych na
cianach Wielkiej Sali.
Way chyba z ton. Pamitam, jak obla mnie zimny pot, bo nie
wiedziaem, czy dam rad odstawi
go z powrotem.
Weszlimy na wzgrze zamkowe i stamtd, za fos, widzielimy dugie
trawiaste zbocze sigajce
a do zrujnowanego muru, ktry wyznacza granice zamku. Dalej
rozcigao si miasto, z jego
neonami i sznurami samochodw, zgiekiem godziny szczytu. Tu na grze
byo cicho, sycha byo
tylko ptaki i niegony szum wzka Willa.
Zatrzyma go na chwil i obrci si, eby popatrze na teren zamku.
To dziwne, e nigdy si nie spotkalimy powiedzia. To znaczy kiedy
byem chopcem.
Musielimy bywa w tych samych miejscach.
Niekoniecznie. Nie obracalimy si w tych samych krgach. A ja byam
wtedy niemowlakiem
w wzku, ktry mijae, wymachujc mieczem.
Ach. Zapomniaem. W porwnaniu z tob jestem waciwie starcem.
Jeste starszy o osiem lat to wystarczy, eby uzna ci za starszego
pana powiedziaam.
Kiedy byam nastolatk, mj ojciec nigdy w yciu nie pozwoliby mi wyj
ze starszym mczyzn.
Nawet gdyby mia wasny zamek?
C, to by pewnie zmienio posta rzeczy.
Szlimy w sodkim zapachu trawy, kka wzka Willa z sykiem
przejeday przez czyste kaue
na ciece. Czuam ulg. Nie rozmawialimy tak jak wczeniej, ale moe
nie powinnam liczy na nic
wicej. Pani Traynor miaa racj Willowi zawsze bdzie ciko patrze,
jak w yciu innych ludzi
dokonuj si zmiany. Postanowiam sobie pamita, eby zwraca uwag,
jak to, co robi, wpywa
na jego ycie. Nie chciaam ju wicej si zoci.
Chodmy do labiryntu. Nie byem tam cae wieki.
Wyrwa mnie z zamylenia.

 O nie, dziki. Rozejrzaam si i dopiero teraz zauwayam, gdzie

jestemy.
No co, boisz si, e si zgubisz? Daj spokj, Clark. To bdzie dla ciebie
wyzwanie. Zobaczymy,
czy zdoasz zapamita, jak drog wesza, a potem wrci po wasnych
ladach. Bd ci mierzy
czas. Kiedy cigle tak robiem.
Zerknam w kierunku domu.
Naprawd wolaabym nie.
Ju na sam myl o tym czuam, jak mnie ciska w odku.
A. Znw unikasz ryzyka.
Nie.
Nie ma problemu. W takim razie skoczmy nasz nudny spacerek i
wrmy do nudnej
przybudwki.
Wiedziaam, e artuje. Ale co w jego tonie naprawd dotkno mnie do
ywego. Przypomniaa
mi si Deirdre w autobusie i jej uwaga o tym, jak to dobrze, e jedna z nas
zostaa w domu. Czyli
mnie pisane byo mae ycie, z maymi ambicjami.
Popatrzyam na labirynt, na tworzcy go ciemny, gsty, strzyony
ywopot. Jestem mieszna. By
moe przez wiele lat zachowywaam si bezsensownie. Ale przecie to
wszystko ju za mn. Moje
ycie toczy si dalej.
Pamitaj tylko, w ktr stron skrcia, a w drodze powrotnej skrcaj w
przeciwn. To nie
takie trudne, jak wyglda. Naprawd.
Nie namylajc si dugo, zostawiam go na ciece. Wziam gboki
oddech i weszam do
labiryntu, mijajc znak zakaz wstpu dla dzieci bez opieki, i ruszyam
szybkim krokiem midzy
ciemnymi, wilgotnymi cianami. Na listkach ywopotu wci lniy
krople deszczu.
Nie jest tak le, nie jest tak le mruczaam pod nosem. To tylko kupa
starych krzakw.
Skrciam w prawo, potem w lewo przez przerw w ywopocie. Potem
znw w prawo, w lewo,
powtarzajc sobie w myli w odwrotnym porzdku swoj tras. Prawo.
Lewo. Przerwa. Prawo.

Lewo.
Serce zaczo mi bi troch szybciej, prawie syszaam szum krwi w
uszach. Zmusiam si, eby
myle o Willu po drugiej stronie ywopotu, zerkajcym na zegarek. To
tylko gupia prba. Ju nie
jestem tamt naiwn, gupi dziewczyn. Mam dwadziecia siedem lat.
Mieszkam z moim
chopakiem. Mam odpowiedzialn prac. Jestem zupenie inn osob.
Skrciam, poszam prosto i znw skrciam.
A potem, nie wiadomo skd, panika wezbraa we mnie niczym .
Wydawao mi si, e na
kocu korytarza widz przebiegajcego mczyzn. Powtarzaam sobie, e
to tylko moja wyobrania,
ale prbujc si uspokoi, zapomniaam swoj tras. Prawa. Lewa.
Przerwa. Prawa? Prawa?
Czybym wszystko pokrcia? Zaparo mi dech. Zmusiam si, eby i
dalej, ale zdaam sobie
spraw, e kompletnie straciam orientacj. Zatrzymaam si i rozejrzaam,
prbujc na podstawie
cienia zorientowa si, gdzie jest zachd.
Kiedy tam staam, dotaro do mnie, e nie dam rady. Nie mog zosta tu
ani chwili duej.
Zawrciam g watownie i zaczam i, jak mi si wydawao, na poudnie.
Wydostan si std.
Mam dwadziecia siedem lat. Wszystko jest w porzudku. Ale wtedy
usyszaam ich gosy, g wizdy
i drwicy miech. Zobaczyam ich, jak wybiegaj przez wyrwy w
ywopocie, nogi chwiay mi si na
wysokich obcasach, krzewy kuy nieprzyjanie, kiedy prbowaam si o
nie oprze.
Chc ju std wyj powiedziaam do nich bekotliwie. Chopaki,
mam ju dosy.
A wtedy wszyscy zniknli. W labiryncie byo cicho, sycha byo tylko co
jakby odlegy szept,
moe chopcw po drugiej stronie ywopotu, a moe tylko wiatru w
liciach.
Chc ju wyj powiedziaam, a mj gos brzmia niepewnie nawet dla
mnie. Spojrzaam
w niebo i przez chwil a si zachwiaam na widok ogromnej, usianej g
wiazdami otchani nad

gow. Potem a podskoczyam, kiedy kto zapa mnie w pasie to by

ten brunet. Ten, ktry by
w Afryce.
Nie moesz sobie i stwierdzi. Zepsujesz ca zabaw.
Ju wtedy wiedziaam, poznaam to po dotyku jego doni na mojej talii.
Zdaam sobie spraw, e
atmosfera si zmienia, e zaczy puszcza hamulce. Rozemiaam si,
odepchnam jego rce, jakby
to by art, nie dajc niczego po sobie pozna. Syszaam, jak woa swoich
kumpli. Wyrwaam mu
si, nagle rzuciam si biegiem, starajc si znale drog do wyjcia,
stopy zapaday mi si
w wilgotnej trawie. Syszaam ich wok siebie, ich podniesione gosy,
chocia nie widziaam ich
samych, i czuam, jak gardo zaciska mi si w panice. Byam zbyt
oszoomiona, eby zorientowa si,
gdzie jestem. Wysokie ciany z ywopotu chwiay si, pochylajc w moj
stron. Szam wci,
skrcajc, potykajc si, przemykajc przez przejcia w cianach, starajc
si uciec od ich gosw.
Ale wyjcia nigdzie nie byo. Wszdzie, gdzie skrciam, byy tylko nowe
korytarze wrd ywopotu
i drwice gosy.
Wpadam w przejcie, przez chwil szczliwa, e jestem ju prawie na
zewntrz. Ale wtedy
zobaczyam, e jestem znw w rodku, w punkcie wyjcia. Nogi ugiy si
pode mn, kiedy
zobaczyam, e s tam wszyscy, tak jakby na mnie czekali.
O, jeste powiedzia i chwyci mnie za rami. Mwiem wam, e ona
nie jest od tego. Chod
tu, Lou-lou, daj mi causa, a ja ci poka, jak std wyj mwi agodnym
tonem, przecigajc
goski.
Daj kademu causa, to wszyscy pokaemy ci drog do wyjcia. Ich
twarze zamazyway mi si
przed oczami.
Ja tylko... chciaam, ebycie...
Daj spokj, Lou. Przecie mnie lubisz, prawda? Przez cay wieczr
siedziaa mi na kolanach.
Tylko jednego causa. Czy to takie trudne?

Usyszaam chichot.
A ty mi pokaesz, jak std wyj? mj gos brzmia aonie nawet dla
mnie.
Tylko jednego przysun si bliej.
Poczuam jego usta na wargach, jego rk ciskajc moje udo. Odsun
si, syszaam jego
przyspieszony oddech.
Teraz kolej na Jakea.
Nie wiem, co wtedy powiedziaam. Kto trzyma mnie za rami.
Usyszaam miech, poczuam
rk na swoich wosach, czyje usta na moich wargach, natarczywe,
nachalne, a potem...
Will...
Szlochaam, siedzc w kucki.
Will powtarzaam jego imi raz po raz, drcym gosem
wydobywajcym si gdzie z gbi
piersi. Usyszaam go gdzie daleko, za ywopotem.
Louisa? Louisa, gdzie jeste? Co si stao?
Byam w zaomie ywopotu, tak daleko pod krzakami, jak tylko zdoaam
si wcisn. Prawie nic
nie widziaam przez zy, obejmowaam si ciasno ramionami. Ju std nie
wyjd. Zostan tu na
zawsze. Nikt mnie nie znajdzie.
Will...
Gdzie jeste?
I nagle pojawi si tu obok mnie.
Przepraszam. Spojrzaam na niego, z twarz cignit od paczu.
Przepraszam. Nie mog.
Podnis rk o kilka centymetrw najwyej, jak mg.
Jezu, co si... Chod tu, Clark. Zbliy si jeszcze bardziej, po czym
sfrustrowany spojrza na
swoj rk. Cholerny bezuyteczny patyk. Ju w porzdku. Oddychaj.
Chod tutaj. Oddychaj.
Powoli.
Otaram oczy. Kiedy go zobaczyam, panika zacza ustpowa. Wstaam
chwiejnie i prbowaam
wyglda normalnie.
Przepraszam. Ja... nie wiem, co mi si stao.
Masz klaustrofobi? Twarz mia cignit w wyrazie zatroskania.
Nie wiedziaem,

dlaczego nie chcesz wej. Mylaem, e tylko...

Zamknam oczy.
Chc ju pj do domu.
Trzymaj mnie za rk. Wyjdziemy.
Wyprowadzi mnie w cigu kilku minut. Zna drog powrotn, i kiedy
szlimy, powtarza kolejne
zakrty spokojnym, kojcym gosem. Kiedy by may, to byo wyzwanie
nauczy si drogi do wyjcia.
Splotam palce z jego palcami, czujc uspokajajce ciepo jego doni.
Poczuam si jak idiotka, kiedy
zdaam sobie spraw, jak blisko wyjcia byam przez cay czas.
Zatrzymalimy si przy awce przed wejciem, a ja zaczam grzeba w
torbie zawieszonej z tyu
wzka w poszukiwaniu chusteczek. Siedzielimy w milczeniu, ja na kocu
awki obok niego,
czekajc, a przejdzie mi czkawka.
Siedzia, zerkajc na mnie ukradkiem.
No wic? zapyta, kiedy wygldao na to, e mog mwi i nie
rozpacz si na nowo.
Powiesz mi, co si dzieje?
cisnam w rku chusteczk.
Nie mog.
Zamkn usta.
Przeknam lin.
Nie chodzi o ciebie powiedziaam popiesznie. Nie mwiam o tym
nikomu. To... to byo
gupie. I dawno temu. Nie mylaam... Inaczej bym...
Czuam na sobie jego wzrok, wolaabym, eby na mnie nie patrzy. Rce
wci mi si trzsy,
a w brzuchu miaam jakby milion supekw.
Potrzsnam gow, eby da mu do zrozumienia, e s takie rzeczy, o
ktrych nie mog mwi.
Chciaam znw wzi go za rk, ale czuam, e nie mog. Czuam jego
spojrzenie, prawie syszaam
niewypowiedziane pytania.
Poniej przed bram zaparkoway dwa samochody. Wysiady z nich jakie
dwie postacie std
nie mona byo ich rozpozna po czym si objy. Stay tak przez kilka
minut, moe rozmawiajc,

a potem wsiady kada do swojego samochodu i odjechay w przeciwnych

kierunkach. Przygldaam
si im bezmylnie. Mzg jakby mi zamarz. Nie przychodzio mi do gowy
nic, co mogabym
powiedzie.
Okej. Mam propozycj odezwa si wreszcie. Odwrciam si, ale nie
patrzy na mnie.
Powiem ci co, czego nikomu jeszcze nie mwiem. Dobrze?
Dobrze. Zwinam chusteczk w kulk i czekaam. Wzi gboki
oddech.
Zaczynam si naprawd, naprawd ba tego, jak to bdzie. Pozwoli,
eby te sowa
wybrzmiay w powietrzu, a potem cichym, spokojnym gosem cign:
Wiem, e wikszo ludzi
uwaa, e ycie takie jak moje to prawie najgorsze, co si moe zdarzy.
Ale mogoby si skoczy
jeszcze gorzej. Mogoby by tak, e nie mgbym sam oddycha ani
mwi. Mgbym mie problemy
z kreniem, co by znaczyo, e trzeba mi amputowa koczyny. Mgbym
w nieskoczono lee
w szpitalu. To nie jest ycie, Clark. Ale kiedy myl o tym, o ile mogoby
by gorzej czasem
w nocy le w ku i prawie nie mog oddycha. I wiesz co? Nikt nie
chce o tym sucha. Nikt nie
chce, eby mu opowiada, e si boisz, e ci boli albo e boisz si, e
umrzesz z powodu jakiej
gupiej przypadkowej infekcji. Nikt nie chce wiedzie, jak to jest mie
wiadomo, e nigdy wicej
nie pjdziesz z nikim do ka, nie bdziesz je tego, co sam ugotowae,
nigdy nie bdziesz trzyma
w ramionach swojego dziecka. Nikt nie chce wiedzie, e czasem, siedzc
na tym wzku, czuj tak
klaustrofobi, e mam ochot wrzeszcze jak wariat na sam myl o tym,
e spdz w nim kolejny
dzie. Moja matka jest o wos od zaamania i nie moe mi wybaczy, e
wci kocham ojca. Siostra
nie moe mi wybaczy, e znw jestem waniejszy ni ona a poniewa
jestem kalek, nie moe
mnie nienawidzi tak jak wtedy, kiedy bylimy dziemi. Ojciec najbardziej
chciaby, eby to

wszystko byo tylko zym snem. Ostatecznie wszyscy chc szuka w tym
wszystkim jasnych stron
i chc, ebym ja te mia takie podejcie urwa. Chc wierzy, e jest
jaka jasna strona.
Zamrugaam w ciemnoci.
I ja mam by t jasn stron? zapytaam cicho.
Ty, Clark spojrza na swoje donie jeste jedyn osob, z ktr jestem
w stanie rozmawia,
odkd wyldowaem na tym cholernym czym.
Wic mu powiedziaam.
Wziam go za rk, tak samo jak wtedy, kiedy wyprowadzi mnie z
labiryntu, popatrzyam na
swoje stopy, nabraam powietrza i opowiedziaam mu o tamtym wieczorze,
o tym, jak si ze mnie
miali i artowali z tego, jaka jestem pijana i upalona, i jak straciam
przytomno, a moja siostra
powiedziaa pniej, e to nawet lepiej, bo nie pamitam tego, co zrobili,
ale e te p godziny, kiedy
nie wiedziaam, co si ze mn dziao, przeladuje mnie od tamtej pory a
do teraz. Uzupeniam je
sobie. Uzupeniam ich miechem, ich ciaami i sowami. Wypeniam
swoim upokorzeniem.
Powiedziaam mu, e widziaam ich twarze za kadym razem, kiedy
wyjedaam z miasta, i e
zupenie wystarczali mi Patrick, mama i tato, i moje mae ycie, ze
wszystkimi jego problemami
i ograniczeniami. Dziki temu wszystkiemu czuam si bezpieczna.
Kiedy skoczylimy rozmawia, niebo ju zupenie pociemniao, a w
komrce miaam czternacie
wiadomoci z pytaniami, gdzie si podziewamy.
Nie musz ci mwi, e to nie bya twoja wina powiedzia cicho.
Nad naszymi gowami bya nieskoczona otcha nieba.
Zacisnam w rku chusteczk.
Tak. Niby tak. Ale ja wci czuj si winna. Wypiam za duo, eby si
popisa. Byam straszn
flirciar. Byam...
Nie. To oni s winni.
Nikt nigdy nie powiedzia mi tego gono. Nawet w penym wspczucia
spojrzeniu Treeny byo

milczce oskarenie. Jeli upijasz si i wygupiasz z mczyznami,

ktrych nie znasz, nigdy nie
wiesz....
Zacisn palce na moich. Saby ruch, ale jednak.
Louisa. To nie bya twoja wina.
Rozpakaam si. Ale tym razem nie szlochaam gono. zy pyny cicho,
jakby oczyszczajc
mnie z czego. Winy. Strachu. Kilku innych rzeczy, ktrych nie umiaam
nazwa. Delikatnie oparam
mu gow na ramieniu, on take pochyli gow, tak e dotkna mojej.
Dobrze. Suchasz mnie?
Mruknam, e tak.
W takim razie powiem ci co dobrego zacz, a potem odczeka chwil,
jakby chcia by
pewien, e go sucham. Niektre bdy... maj wiksze konsekwencje ni
inne. Ale tamta noc nie
moe decydowa o twoim yciu.
Czuam, e wci opiera gow o moj.
Moesz nie pozwoli, eby tak si stao.
Wyrwao mi si dugie, drce westchnienie. Siedzielimy w milczeniu,
pozwalajc, by jego
sowa wybrzmiay do koca. Mogabym tu tak siedzie ca noc, czujc
ciepo doni Willa i czujc,
jak to, co byo we mnie najgorsze, powoli odpywa.
Lepiej wracajmy powiedzia w kocu. Zanim zaczn nas szuka z
psami.
Puciam jego do i wstaam, nieco niechtnie, czujc na skrze chodny
wiatr. A potem, niemal
z luboci, wycignam rce wysoko nad gow. Rozprostowaam palce w
wieczornym powietrzu,
czujc, jak napicie ostatnich tygodni, miesicy, moe lat, ustpuje nieco, i
odetchnam gboko.
Poniej mrugay wiata miasteczka, jasny krg wrd ciemnych pl.
Odwrciam si do niego.
Will?
Tak?
Ledwo widziaam go w pmroku, ale wiedziaam, e na mnie patrzy.
Dzikuj. Dzikuj, e po mnie przyszede.
Potrzsn gow i skierowa wzek na ciek.

18
Disneyland to dobry pomys.
Ju panu mwiam, adnych parkw rozrywki.
Wiem, e pani mwia, ale tam s nie tylko kolejki grskie i karuzele z
krccymi si
filiankami. Na Florydzie s te studia filmowe i centrum naukowe. To
bardzo ksztacce.
Nie sdz, eby trzydziestopicioletni byy szef firmy potrzebowa
doksztacania.
Na kadym rogu s toalety dla niepenosprawnych. A personel jest
niesychanie troskliwy. Nic
nie stanowi dla nich problemu.
Czy chce mi pan powiedzie, e s tam specjalne cieki dla
niepenosprawnych?
Przyjmuj wszystkich. Dlaczego nie Floryda, panno Clark? Jeli to pani
nie odpowiada,
moglibycie pojecha do oceanarium. I pogoda jest tam pikna.
Ciekawe, kto byby gr w konfrontacji Will kontra rekin ludojad.
Jakby mnie nie sysza.
To jedna z najwyej ocenianych firm, jeli chodzi o uwzgldnianie
potrzeb niepenosprawnych.
Wie pani, e oni realizuj wiele projektw w ramach fundacji Mam
yczenie dla umierajcych?
Ale on nie umiera skoczyam rozmawia z agentem akurat, kiedy
zjawi si Will. Przez
chwil nie mogam trafi suchawk na wideki, zamknam g watownie
notes.
Wszystko w porzdku, Clark?
Jak najbardziej. Umiechnam si promiennie.
To dobrze. Masz jak adn kieck?
Co takiego?
Co robisz w sobot?
Patrzy na mnie wyczekujco. Ja tymczasem nie mogam si pozby wizji
rekina ludojada
w zwarciu z agentem biura podry.
Yyy... chyba nic takiego. Patrick ma trening przez cay dzie. A co?
Odczeka kilka sekund, zanim mi powiedzia, tak jakby chcia zrobi mi
niespodziank i czeka na
efekt.
Idziemy na wesele.

Potem nie byam zupenie pewna, dlaczego Will zmieni zdanie w sprawie
lubu Alicii i Ruperta.
Podejrzewaam, e w jego decyzji byo sporo typowej dla niego przekory
nikt nie spodziewa si,
e tam pjdzie, a chyba najmniej sami nowoecy. By moe chodzio o
to, eby wreszcie domkn
jaki rozdzia. Ale myl, e ju od kilku miesicy Alicia nie bya osob,
ktra mogaby go zrani.
Uznalimy, e damy sobie rad bez pomocy Nathana. Zadzwoniam do
lokalu, gdzie miao si
odby wesele, eby si upewni, e posadzka pod namiotem weselnym
nadaje si dla wzkw.
Zdenerwowanie Alicii, kiedy dotaro do niej, e jednak przyjdziemy, byo
najlepszym dowodem na
to, e jej wypasione zaproszenie byo naprawd tylko dla pozorw.
Hm... przy wejciu do namiotu jest may schodek, ale ludzie z firmy,
ktra go stawia, mwili, e
mog zrobi podjazd... umilka.
To wspaniale. Dzikuj powiedziaam. Zobaczymy si na miejscu.
Weszlimy do internetu i wybralimy prezent lubny. Will wyda sto
dwadziecia funtw na
srebrn ram do obrazw oraz kolejne szedziesit funtw na jego
zdaniem absolutnie potworny
wazon. Byam wstrznita tym, e wydaje pienidze na kogo, kogo
waciwie nie lubi, ale ju
w cigu kilku pierwszych tygodni pracy u Traynorw zrozumiaam, e oni
maj inne podejcie do
pienidzy. Bez mrugnicia okiem wypisywali czterocyfrowe czeki. Raz
kiedy widziaam wycig
z konta Willa, ktry kto zostawi na kuchennym stole, eby mg go sobie
obejrze. Byo na nim tyle
pienidzy, e mona by za nie kupi co najmniej dwa takie domy jak nasz
a to byo tylko jego
biece konto.
Postanowiam, e wo swoj czerwon sukienk bo wiedziaam, e
Willowi si podoba
(a zdawaam sobie spraw, e bdzie mu potrzebne tyle nawet drobnych
pozytywnych bodcw, ile
tylko si da), poza tym nie miaam adnej innej kreacji, ktr omieliabym
si woy na tak

imprez. Will nie zdawa sobie sprawy, ile obaw budzi we mnie wizja, e
znajd si na weselu ludzi
z wyszych klas, nawet tylko jako opiekunka. Za kadym razem, kiedy
wyobraaam sobie haaliwe
gosy, taksujce spojrzenia w naszym kierunku, miaam ochot zamiast
tego spdzi cay dzie,
ogldajc Patricka na bieni. Moe to gupie, e tak si przejmowaam, ale
nic nie mogam na to
poradzi. Wizja tych wszystkich goci patrzcych na nas z wyszoci
sprawiaa, e odek skrca
mi si na supe.
Nie powiedziaam nic Willowi, ale baam si o niego. Pjcie na lub
swojej eks ju samo
w sobie wydawao si aktem masochizmu, ale pjcie na imprez, gdzie
bdzie peno jego dawnych
znajomych i kolegw z pracy, eby patrze, jak jego bya wychodzi za m
za jego dawnego kumpla,
wydawao mi si pewnym sposobem na doa. Prbowaam mu to
powiedzie na dzie przed, ale
mnie zlekceway.
Jeli ja si o to nie martwi, to chyba ty te nie powinna, Clark
stwierdzi.
Zadzwoniam do Treeny i powiedziaam jej o tym.
Sprawd, czy nie ma w wzku wglika albo dynamitu poradzia tylko.
Po raz pierwszy wyjedziemy troch dalej od domu i to na pewno bdzie
cholerna katastrofa.
Moe tylko chce przypomnie samemu sobie, e s gorsze rzeczy ni
umieranie?
Bardzo mieszne.
Wyranie suchaa mnie jednym uchem. Przygotowywaa si do
tygodniowego kursu dla
potencjalnych przyszych liderw biznesu i chciaa, ebymy razem z
mam zajy si Thomasem.
Bdzie fantastycznie, powiedziaa. Bd tam jedni z najwaniejszych ludzi
w biznesie. Jej opiekun
naukowy j zarekomendowa i bya jedyn osob z caej grupy, ktra nie
musiaa paci za ten kurs.
Podczas rozmowy ze mn najwyraniej jednoczenie robia co na
komputerze, bo dochodzio do
mnie stukanie klawiszy.

 To fajnie powiedziaam.
To bdzie w jednym z collegew w Oksfordzie. Nawet nie w jednym z
dawnych budynkw
politechniki, ale na samym starym kampusie.
To super.
Urwaa na chwil.
Ale nie ma myli samobjczych, co?
Nie bardziej ni zwykle.
To ju co. Usyszaam sygna e-maila.
Musz ju koczy, Treen.
Okej. Baw si dobrze. Tylko nie wkadaj tej czerwonej sukienki. Ma za
duy dekolt.
Tak jak przeczuwaam, poranek w dniu lubu by pogodny i cudowny.
Laskom takim jak Alicia
zawsze wszystko udaje si tak, jak chc. Kto pewnie wstawi si za ni u
bstw pogody.
Clark, przemawia przez ciebie okropna gorycz stwierdzi Will, kiedy
mu o tym powiedziaam.
Tak. C, ucz si od najlepszych.
Nathan przyszed wczeniej, eby przygotowa Willa, tak ebymy mogli
wyjecha o dziewitej.
Jazda miaa nam zaj dwie godziny, cznie z przerwami na odpoczynek.
Zaplanowaam tras tak,
eby zatrzymywa si w moliwie dogodnych miejscach. Przygotowaam
si w azience, nacignam
poczochy na wieo wydepilowane nogi, naoyam makija, po czym go
staram, eby w oczach
eleganckich goci nie wyglda jak dziewczyna na telefon. Nie odwayam
si owin szyi
szalikiem, ale zabraam etol, ktr mogam zasoni dekolt jakby co.
Niele, prawda? Nathan odsun si, i oto zobaczyam Willa, w
ciemnym garniturze i bkitnej
koszuli z krawatem. By gadko ogolony, twarz mia lekko opalon. Kolor
koszuli sprawia, e jego
oczy miay szczeglnie yw barw. Nagle wydawao si, jakby by w nich
okruch soca.
Niele uznaam, bo z jakiego dziwnego powodu nie chciaam
powiedzie, jak dobrze
wyglda. Na pewno bdzie aowaa, e wychodzi za t beczk smalcu.
Will wznis oczy do nieba.

 Nathan, czy mamy w torbie wszystko, co potrzeba?

Tak. Wszystko gotowe do drogi. Odwrci si do Willa. Tylko nie
podszczypuj druhen.
Tak jakby mia zamiar powiedziaam. Na pewno wszystkie bd
miay bluzki z falbankami
i bd zalatywa stajni.
Przyszli rodzice Willa, eby si z nim poegna. Wygldao na to, e przed
chwil si kcili, bo
pani Traynor trzymaa si od swojego ma tak daleko, jak tylko moga.
Rce miaa skrzyowane na
piersi, nawet kiedy cofaam samochd, eby Will mg wjecha na ramp.
Nie spojrzaa na mnie ani
razu.
Nie pozwl, eby si upi, Louisa powiedziaa, strzepujc nieistniejcy
pyek z ramienia syna.
Dlaczego? zapyta Will. Przecie nie prowadz.
Masz zupen racj, Will stwierdzi jego ojciec. Ja zawsze
potrzebowaem dwch
gbszych, eby jako przetrwa wesele.
Nawet swoje wasne mrukna pani Traynor, a goniej pochwalia :
Wygldasz bardzo
elegancko, kochanie. Przyklka, poprawiajc mu mankiety spodni.
Naprawd bardzo elegancko.
Ty take. Pan Traynor spojrza na mnie z aprobat, kiedy wysiadam z
samochodu. Bardzo
efektownie. Okr si, Louisa.
Will odwrci wzek.
Ona nie ma czasu, tato. Jedmy, Clark. Myl, e to chyba nieuprzejmie
przyjecha na lub
pniej ni panna moda.
Z ulg wsiadam do samochodu. Zabezpieczyam wzek Willa, jego
eleganck marynark
powiesilimy nad siedzeniem dla pasaera, eby si nie pogniota, i
ruszylimy w drog.
Wiedziaam, jak bdzie wyglda dom rodzicw Alicii, jeszcze zanim tam
dotarlimy. Trafiam
w dziesitk, tak e Will pyta mnie, dlaczego si miej, kiedy zwalniaam
przed podjazdem.
Wielkie probostwo w stylu georgiaskim, z wysokimi oknami czciowo
przesonitymi lawin

kwitncej jasno glicynii, podjazd wysypany kamykami karmelowego

koloru. By to doskonay dom
pukownika. Wyobraziam sobie dziecistwo Alicii, jak z wosami
zaplecionymi schludnie w dwa
blond warkoczyki siada na grzbiecie swojego pierwszego tustego kucyka.
Dwaj faceci w kamizelkach odblaskowych kierowali samochody na teren
midzy domem
a kocioem. Opuciam szyb.
Czy obok kocioa jest parking ?
Gocie parkuj tutaj, prosz pani.
Tak, ale my mamy wzek inwalidzki, ktry ugrznie na trawie
wyjaniam. Musimy
podjecha tu obok kocioa. Podjad tam, dobrze?
Spojrzeli na siebie i chwil co mamrotali midzy sob. Zanim zdyli si
odezwa, podjechaam
i zaparkowaam na osobnym miejscu przy kociele. To dopiero pocztek
powiedziaam sobie
w duchu, apic spojrzenie Willa w tylnym lusterku, kiedy zgasiam silnik.
Wyluzuj, Clark. Wszystko bdzie dobrze zapewni.
Jestem absolutnie spokojna. Dlaczego mylisz, e nie?
Wszystko wida u ciebie jak na doni. Poza tym, prowadzc, obgryza
sobie prawie wszystkie
paznokcie.
Zaparkowaam, wysiadam, poprawiam etol i wcisnam przyciski do
opuszczania rampy.
Okej powiedziaam, kiedy wzek zjecha na ziemi. Po drugiej stronie
drogi ludzie wysiadali
z wielkich niemieckich samochodw, kobiety w sukniach koloru fuksji
mamrotay co do mw,
kiedy obcasy zapaday im si w trawie. Wszystkie byy dugonogie i
szczupe, wystrojone
w pastelowe kolory. Nawijaam na palec kosmyk wosw, zastanawiajc
si, czy nie naoyam za
duo szminki. Podejrzewaam, e wygldam jak jeden z tych plastikowych
pojemnikw z keczupem
w ksztacie pomidora.
Wic... W co si dzi bawimy?
Will spojrza tam gdzie ja.
Szczerze?

 Tak. Musz wiedzie. Tylko nie mw prosz skandal i zgroza. Czy

planujesz co strasznego?
Will spojrza na mnie. Jego oczy byy bkitne i nieprzeniknione.
Poczuam, jakby w brzuchu
biegay mi jakie mae zwierztka.
Bdziemy niesychanie dobrze wychowani, Clark.
Dygot w brzuchu si nasila. Chciaam co powiedzie, ale mi przerwa.
Zrobimy wszystko, co si da, eby si dobrze bawi zapewni.
Bawi si. Tak jakby lub byej mg by w jaki sposb mniej bolesny ni
leczenie kanaowe.
Ale Will sam tego chcia. Ten dzie naley do niego. Wziam gboki
oddech, starajc si
pozbiera.
Z jednym zastrzeeniem owiadczyam, po raz czternasty poprawiajc
etol.
Co?
Nie zrobisz Christyego Browna. Jeli zrobisz Christyego Browna,
pojad do domu i zostawi
ci tu z tym caym towarzystwem.
Kiedy Will zakrci i ruszy w kierunku kocioa, wydawao mi si, e
mruczy pod nosem:
Co za maruda.
Caa ceremonia przebiega bez adnego incydentu. Alicia wygldaa tak
niewiarygodnie piknie,
jak przewidywaam, jej cera bya niczym gadki karmel, city ze skosu
jedwab w kolorze zamanej
bieli opywa jej szczup figur, tak jakby nie omieli si na niej
zatrzyma bez pozwolenia.
Gapiam si na ni, kiedy pyna przez gwn naw, zastanawiajc si,
jak to jest by kim tak
wysokim, dugonogim i wygldajcym jak z plakatu. Zastanawiaam si,
czy ma cay sztab
makijaystek i fryzjerek. I czy nosi bielizn obciskajc. Oczywicie, e
nie. Pewnie miaa na sobie
jaki strzp jasnej koronki bielizn dla kobiet, ktre nie musz niczego
podtrzymywa, kosztujc
wicej, ni ja zarabiam w tydzie.
Podczas gdy pastor gldzi, a mae, ubrane jak baletnice druhny z
szelestem wierciy si

w awkach, ja ogldaam sobie innych goci. Chyba nie byo tu kobiety,

ktra nie wygldaaby jak
z magazynu dla pa. Ich buty, idealnie pasujce odcieniem do reszty stroju,
wyglday na kupione
specjalnie na t okazj. Modsze kobiety stay elegancko na bardzo
wysokich obcasach, z idealnym
pedikiurem. Starsze, w czenkach na supku, ubrane byy w szykowne
akiety z jedwabn
podszewk w kontrastujcym kolorze i miay na sobie kapelusze przeczce
prawom grawitacji.
Mczyni byli mniej interesujcy, ale niemal wszyscy promieniowali t
aur, ktr czasem
wyczuwaam u Willa zamonoci i uprzywilejowania, poczucia, e ycie
uoy si tak, eby byo ci
wygodnie. Zastanawiaam si, jakimi firmami kieruj, w jakich wiatach
yj. I czy w ogle
zauwaaj ludzi takich jak ja, ktrzy opiekuj si ich dziemi albo
obsuguj ich w restauracjach.
Albo tacz na rurze dla ich kolegw, z ktrymi robi interesy
pomylaam, przypominajc sobie
rozmowy w poredniaku.
Na weselach, na ktrych bywaam, zwykle oddzielano rodziny panny
modej i pana modego,
z obawy, e kto naruszy warunki zwolnienia warunkowego.
My ustawilimy si z tyu kocioa, wzek Willa tu przy prawym kracu
awki, na ktrej
siedziaam. Na chwil podnis wzrok, kiedy Alicia sza gwn naw, ale
potem patrzy na wprost,
z nieprzeniknion min. Czterdziestoomioosobowy chr (policzyam)
odpiewa co po acinie.
Rupert w swoim smokingu wyglda jak tusty ping win i unosi brwi,
jakby by zadowolony
i jednoczenie zdumiony ca sytuacj. Nikt nie klaska ani nie wznosi
okrzykw, kiedy pastor
ogosi ich mem i on. Rupert wyglda na troch oszoomionego, rzuci
si w kierunku panny
modej, jakby bya jabkiem na sznurku, i omal nie trafi w jej usta.
Zastanawiaam si, czy wysze
klasy uwaaj, e to niestosowne serio caowa si przed otarzem.

A potem ju byo po wszystkim. Will ruszy w kierunku wyjcia.

Patrzyam na ty jego gowy,
wyprostowanej z godnoci, i chciaam go zapyta, czy to by bd, e tu
przyszlimy. Chciaam
zapyta, czy wci co do niej czuje. Chciaam mu powiedzie, e jest za
dobry dla tej gupiutkiej
karmelowej kobietki, niewane, co sugeruj pozory, i e... nie wiedziaam,
co jeszcze powiedzie.
Chciaam tylko, eby byo lepiej.
W porzdku? zapytaam, kiedy go dogoniam.
Ostatecznie to on powinien sta przed otarzem.
Zamruga kilka razy.
W porzdku westchn, tak jakby wstrzymywa oddech. Potem spojrza
na mnie. Chod,
napijmy si czego.
Namiot weselny postawiono w otoczonym murem ogrodzie, kut elazn
bram opleciono
girlandami z bladorowych kwiatw. Przy barze, znajdujcym si na
samym kocu, byo do
toczno, wic zaproponowaam Willowi, eby poczeka, a ja pjd po
drinka dla niego. Przecisnam
si midzy stoami zasanymi biaym lnianym obrusem, na ktrych leao
wicej sztucw i szka, ni
kiedykolwiek widziaam. Krzesa miay pozacane oparcia, jak czasem na
pokazach mody, a nad
kad ozdob z frezji i lilii wisiay biae lampiony. Byo a duszno od
zapachu kwiatw.
Kruszon? zapyta barman, kiedy dotaram do baru.
Hm. Rozejrzaam si i zorientowaam, e to waciwie jedyne, co tu
daj. Och. Okej. Dwa
poprosz.
Umiechn si.
Inne napoje bd pniej. Ale pani Dewar chciaa, eby wszyscy zaczli
od kruszonu
powiedzia mi to lekko konspiracyjnym tonem, minimalnym uniesieniem
brwi dajc do zrozumienia,
co o tym myli.
Spojrzaam na rowy napj podobny do lemoniady. Mj tato mwi, e to
bogaci ludzie s

najbardziej skpi, ale ja byam naprawd zdumiona, e nawet nie zaczn

wesela od alkoholu.
W takim razie bdziemy musieli si zadowoli kruszonem
powiedziaam i wziam od niego
szklanki.
Kiedy wrciam do Willa, okazao si, e rozmawia z nim jaki facet.
Mody, w okularach,
prawie kuca, opierajc rami o podokietnik wzka. Soce byo wysoko,
wic musiaam mruy
oczy, eby zobaczy ich wyranie. Nagle zrozumiaam, e te kapelusze o
szerokich rondach wcale nie
s bez sensu.
Cholernie dobrze znw ci widzie, Will powiedzia tamten. Firma
bez ciebie ju nie jest
taka sama. Nie powinienem tego mwi, ale nie jest taka sama. Po prostu
tak jest.
Wyglda jak mody ksigowy kto, kto czuje si dobrze tylko w
garniturze.
To mie, e tak mwisz.
To byo takie dziwne. Jakby spad z urwiska. Jednego dnia bye na
miejscu i kierowae
wszystkim, a drugiego...
Zauway, e przyszam, i spojrza na mnie.
Och powiedzia i wzrok zjecha mu na mj dekolt. Cze.
Louisa Clark. Poznaj Freddiego Derwenta.
Woyam szklank Willa w uchwyt i ucisnam rk modszego
mczyzny.
Przenis wzrok na moj twarz.
Och powiedzia znw. No i...
Jestem przyjacik Willa wyjaniam, a potem, niezupenie wiedzc,
dlaczego, lekko
pooyam mu rk na ramieniu.
ycie nie jest w kocu takie ze stwierdzi Freddie Derwent ze
miechem, ktry brzmia troch
jak kaszel. Zarumieni si nieco. W kadym razie... musz i pogada z
innymi gomi. Wiecie, jak
to jest to te okazja do nawizywania kontaktw. Ale dobrze ci widzie,
Will. Naprawd. I pani,
panno Clark.

 Wydawa si miy powiedziaam, kiedy odjechalimy kawaek dalej.

Zdjam rk z ramienia
Willa i upiam duy yk kruszonu. By smaczniejszy, ni wyglda. Tylko
troch mnie przerazio, e
dodali do niego ogrka.
Tak. Tak, to miy chopak.
Wcale nie taki sztywny.
Nie. Will spojrza na mnie z byskiem w oku. Nie, ani troch.
Tak jakby Freddie Derwent usun jak barier, w cigu nastpnej
godziny wielu ludzi
podchodzio, eby przywita si z Willem. Niektrzy stawali w pewnej
odlegoci, jakby chcc
unikn problemu ze ciskaniem rki, podczas gdy inni podcigali spodnie
i niemal kucali. Staam
obok wzka i niewiele si odzywaam. Zauwayam jednak, e sztywnieje
lekko, kiedy zbliyo si
kolejnych dwch goci.
Jeden wielki, nonszalancki, z cygarem jakby nie wiedzia, co ma
powiedzie, kiedy znalaz si
przed Willem, rzuci wic tylko:
Cholernie fajna imprezka, nie? Panna moda wygldaa super. Chyba
nie zna historii uczu
Alicii.
Drugi, ktry wyglda na jakiego biznesowego rywala Willa, wybra
bardziej dyplomatyczny ton,
ale co w jego bardzo bezporednim spojrzeniu i zadawanych wprost
pytaniach o stan Willa
sprawiao, e Will wyranie si spi. Byli jak krce wok siebie dwa
psy, ktre zastanawiaj
si, czy pokaza zby.
Nowy dyrektor mojej dawnej firmy wyjani Will, kiedy facet wreszcie
sobie poszed,
machnwszy nam na poegnanie. Chyba chcia si upewni, e nie bd
prbowa wysiuda go
z posady.
By coraz wikszy skwar, ogrd zmienia si w pachnc puapk, ludzie
chowali si pod
drzewami. Martwic si o temperatur Willa, zawiozam go do wejcia do
namiotu. W rodku

wczono wielkie wiatraki, ktre krciy si ospale nad naszymi gowami.

Gdzie dalej, w letnim
domu, gra kwartet smyczkowy. Czuam si jak w jakim filmie.
Alicia, ktra suna przez ogrd niczym zwiewna wizja, rozdzielajc nibypocaunki i wydajc
radosne okrzyki, trzymaa si z dala.
Patrzyam, jak Will wlewa w siebie dwie szklanki kruszonu, i cieszyam si
w duchu.
Lunch podano o szesnastej. Moim zdaniem bya to do dziwna pora, ale,
jak stwierdzi Will, tak to
bywa na weselach. Czas i tak wydawa si jakby rozciga, pozbawiony
znaczenia, zamazany przez
kolejne drinki i meandrujce konwersacje. Nie wiedziaam, czy to sprawi
upa, czy atmosfera, ale
zanim dotarlimy do stou, czuam si prawie pijana. Kiedy stwierdziam,
e bekocz co niespjnie
do starszego faceta po lewej, uznaam, e chyba faktycznie za duo
wypiam.
Czy w tym rowym czym jest alkohol? zapytaam Willa,
wysypawszy sobie na kolana
zawarto solniczki.
Mniej wicej tyle, ile w kieliszku wina. Spojrzaam na niego ze zgroz.
Na nich obu.
Chyba artujesz! W tym byy owoce! Mylaam, e to jest
bezalkoholowe. Jak ja ci teraz
odwioz do domu?
Ale z ciebie opiekunka powiedzia. Unis brwi. Co mi dasz za to, e
nie powiem o tym
matce?
Byam zdumiona zachowaniem Willa tego dnia. Mylaam, e bdzie
Willem Milczcym albo
Willem Sarkastycznym. A przynajmniej Willem Maomwnym.
Tymczasem on by dla wszystkich
wrcz czarujcy. Nawet to, e na lunch podano zup, nie zepsuo mu
humoru. Zapyta tylko grzecznie,
czy kto nie zamieniby si z nim na chleb, a wtedy dwie dziewczyny na
drugim kocu stou ktre
twierdziy, e nie toleruj pszenicy niemal rzuciy w niego swoimi
bukami.

Im bardziej ja niepokoiam si o to, jak zdoam wytrzewie, tym bardziej

oywiony
i niefrasobliwy stawa si Will. Starsza pani po jego prawej stronie okazaa
si by
parlamentarzystk, ktra niegdy walczya o prawa niepenosprawnych, i
bya jedn z nielicznych
osb, ktre rozmawiay z Willem bez odrobiny skrpowania. W jakiej
chwili zobaczyam, e podaje
mu do ust kawaek rolady. Kiedy na chwil wstaa od stou, mrukn do
mnie, e kiedy wesza na
Kilimandaro.
Lubi takie starsze babki powiedzia. Wyobraam j sobie, jak jedzie
na mule z paczk
kanapek. Twarda jak stare buty.
Ja miaam mniej szczcia z panem po mojej lewej. W cigu czterech
minut gdy ju wypyta
mnie byskawicznie o to, kim jestem, gdzie mieszkam, kogo z obecnych
znam uzna, e nie bd
miaa do powiedzenia nic, co by go interesowao. Odwrci si do kobiety
po swojej lewej, wic
mnie nie pozostao nic innego, jak tylko doje reszt lunchu. W pewnym
momencie, kiedy zaczam
si czu naprawd nieswojo, rka Willa zsuna si z krzesa obok mnie i
jego do wyldowaa na
moim ramieniu. Zerknam na niego, a on do mnie mrugn. Ucisnam
jego do, wdziczna, e
dostrzeg, jak si czuj. Wtedy on przesun wzek o kilkanacie
centymetrw i wcign mnie
w rozmow z Mary Rawlinson.
Will mwi, e jeste jego opiekunk. Miaa przenikliwe niebieskie oczy
i zmarszczki
wiadczce o tym, e pielgnacja cery nie bya w jej yciu najwaniejsz
spraw.
Prbuj odpowiedziaam, zerkajc na niego.
Zawsze pracowaa w tej brany?
Nie. Kiedy pracowaam... w kawiarni. Nie sdz, ebym moga
zdradzi ten fakt
komukolwiek innemu spord goci, ale Mary Rawlinson z aprobat
skina gow.

 Zawsze mylaam, e to moe by ciekawa praca. Jeli kto lubi ludzi i

jest do wcibski, tak
jak ja rozpromienia si.
Will z powrotem pooy rk na swoim wzku.
Prbuj zachci Louis, eby sprbowaa czego innego, eby
poszerzy nieco jej horyzonty.
A co by chciaa robi? zapytaa mnie.
Ona nie wie odpowiedzia Will. Louisa to jedna z
najinteligentniejszych osb, jakie znam,
ale nie mog sprawi, eby dostrzega wasne moliwoci.
Mary Rawlinson rzucia mu ostre spojrzenie.
Mj drogi, nie traktuj jej protekcjonalnie. Chyba sama moe mi
odpowiedzie.
Zamrugaam.
Myl, e kto jak kto, ale akurat ty powiniene zdawa sobie z tego
spraw.
Will wyglda, jakby mia zamiar co powiedzie, ale zamkn usta.
Spojrza na st i potrzsn
lekko gow, ale si umiecha.
C, Louiso, wyobraam sobie, e twoja aktualna praca pochania bardzo
duo umysowej
energii. I nie sdz, by ten mody czowiek by najatwiejszym z klientw.
Jakby pani zgada.
Ale Will ma racj, jeli chodzi o dostrzeganie wasnego potencjau.
Prosz, to jest moja
wizytwka. Jestem w zarzdzie organizacji charytatywnej, ktra pomaga
ludziom si
przekwalifikowa. Moe kiedy bdziesz chciaa pomyle o czym
innym?
Ale zajmowanie si Willem bardzo mi odpowiada, dzikuj.
Mimo wszystko wziam wizytwk, ktr mi wrczya, nieco zdumiona,
e ta kobieta mogaby
w ogle si interesowa, co robi ze swoim yciem. Ale chocia j
wziam, czuam si jak oszustka.
W aden sposb nie bd moga rzuci pracy, nawet gdybym wiedziaa,
czego chciaabym si
nauczy. Nie byam pewna, czy nadawaabym si do
przekwalifikowywania. A poza tym teraz
najwaniejsz dla mnie spraw by Will i to, eby chcia y. Byam tak
zatopiona w mylach, e na

chwil przestaam sucha, o czym rozmawia tamtych dwoje.

...to bardzo dobrze, e najgorsze masz ju za sob. Wiem, e kiedy trzeba
tak g watownie
przestawi ycie na nowe tory, to bywa przygniatajce.
Gapiam si w resztki ososia na talerzu. Jeszcze nigdy nie syszaam, eby
kto rozmawia
z Willem w ten sposb.
Zmarszczy brwi, po czym odwrci si do niej.
Nie jestem pewien, czy faktycznie mam ju z grki powiedzia cicho.
Przygldaa mu si przez chwil, po czym zerkna na mnie.
Zastanawiaam si, ile wyczytaa z mojej twarzy.
Na wszystko trzeba czasu, Will powiedziaa, na chwil kadc mu rk
na ramieniu. A to jest
co, z czym twojemu pokoleniu duo trudniej si pogodzi. Dorastalicie z
nastawieniem, e
dostaniecie wszystko niemal natychmiast. Wszyscy oczekujecie, e
przeyjecie ycie tak, jak chcecie.
Zwaszcza energiczni modzi mczyni tacy jak ty. Ale to wymaga czasu.
Ale wie pani... wiesz, Mary ja nie mam nadziei na to, e wyzdrowiej.
Nie mwi o stronie fizycznej odpara. Mam na myli to, e trzeba
si nauczy, jak y tym
nowym yciem.
Czekaam na to, co odpowie jej Will, ale wtedy rozlego si gone
stukanie yeczk w kieliszek
i caa sala uciszya si w oczekiwaniu na mowy weselne.
Ledwo syszaam, co mwili. Patrzyam na mwcw jak na kolejne nadte
pingwiny, robice
aluzje do ludzi i miejsc, o ktrych nie miaam pojcia, wzbudzajce
uprzejmy miech. Siedziaam,
pochaniajc pralinki z ciemnej czekolady, ktre pojawiy si na stole w
srebrnych koszyczkach,
i wypiam jedna za drug trzy filianki kawy, tak e czuam si nie tylko
pijana, ale te rozdygotana
i nakrcona. Will natomiast by uosobieniem spokoju. Siedzia, patrzc, jak
gocie wiwatuj na cze
jego byej dziewczyny, i sucha, jak Rupert gldzi o tym, jaka to
absolutnie doskonaa z niej kobieta.
Nikt nie wspomnia o Willu, nie wiem, czy dlaczego, e nie chcieli rani
jego uczu, czy te jego

obecno bya jednak czym kopotliwym. Pani Rawlinson co jaki czas

nachylaa si ku niemu,
mamrotaa mu co do ucha, a on lekko kiwa gow, jakby si z ni
zgadzajc.
Kiedy przemowy wreszcie si skoczyy, pojawia si caa armia ludzi z
obsugi, ktrzy zaczli
uprzta rodek pomieszczenia, eby zrobi miejsce do taca. Will nachyli
si do mnie.
Mary powiedziaa mi, e kawaek dalej jest bardzo dobry hotel. Zadzwo
do nich i zapytaj, czy
moemy przenocowa.
Co?
Mary wrczya mi serwetk z nabazgran nazw i numerem telefonu.
W porzdku, Clark powiedzia cicho, tak eby nie syszaa. Ja
zapac, a ty nie bdziesz
musiaa martwi si tym, ile wypia. We z torby moj kart kredytow.
Pewnie zapytaj ci
o numer.
Wziam kart i komrk i odeszam nieco dalej w gb ogrodu.
Powiedzieli, e maj dwa pokoje
jedynk i dwjk na parterze. Tak, jest dostpna dla niepenosprawnych.
Doskonale powiedziaam, po czym musiaam powstrzyma skowyt,
jaki mi si wyrywa, kiedy
usyszaam cen. Podaam im numer karty kredytowej Willa, czujc, e jest
mi troch niedobrze.
I jak? zapyta, kiedy wrciam.
Zarezerwowaam, ale... powiedziaam mu, ile kosztoway dwa pokoje.
Nie ma problemu odpar. To teraz zadzwo do tego swojego faceta i
powiedz mu, e
zostajesz na noc, i napij si jeszcze. Nic nie sprawi mi wikszej
przyjemnoci, ni widzie, jak
upijasz si w trupa na koszt ojca Alicii.
Tak zrobiam.
Tego wieczoru co si zmienio. Przygaszono wiata, wic nasz stolik
mniej rzuca si w oczy,
wieczorny wietrzyk zagodzi troch wszechobecny ciki zapach kwiatw,
a muzyka, wino i tace
sprawiy, e w tych mao sprzyjajcych okolicznociach zaczlimy si
naprawd dobrze bawi.

Will nigdy nie by tak swobodny i rozluniony. Wcinity midzy mnie i

Mary, rozmawia z ni,
umiechnity, a jego widok chyba powstrzymywa ludzi, ktrzy inaczej
moe zerkaliby na niego
nieufnie albo z litoci. Skoni mnie, ebym zdja szal i usiada prosto.
Zdjam mu marynark
i rozluniam krawat. Oboje staralimy si nie mia na widok taczcych.
Nie macie pojcia, o ile
lepiej si poczuam, kiedy zobaczyam, jak taczy to wyelegantowane
towarzystwo. Faceci
wygldali, jakby ich poddano elektrowstrzsom, panie unosiy paluszki i
wyglday potwornie
sztywno, nawet kiedy si okrcay.
Mary Rawlinson co jaki czas mruczaa pod nosem:
Dobry Boe.
Zerkna na mnie. Z kadym kolejnym drinkiem mwia coraz
barwniejszym jzykiem.
Nie masz ochoty pokaza, co potrafisz?
Boe, nie.
Mdra dziewczynka. Ju lepiej tacz na wiejskiej dyskotece.
O dziewitej dostaam esemesa od Nathana.
Okej?
Tak. Nie uwierzysz, ale Will wietnie si bawi.

I tak byo. Patrzyam, jak mieje si do rozpuku z czego, co powiedziaa

Mary, i wtedy co do mnie
dotaro. Zrozumiaam, e to moe si uda. On moe by szczliwy, jeli
bdzie mia wok siebie
odpowiednich ludzi, jeli bdzie mg by Willem, a nie czowiekiem na
wzku, list chorb,
obiektem litoci.
A potem, o dziesitej, zaczy si wolne tace. Patrzylimy na Alici i
Ruperta na parkiecie,
oklaskiwanych uprzejmie przez ogldajcych. Fryzura jej obwisa i
trzymaa Ruperta za szyj, jakby
potrzebowaa podparcia. Rupert obejmowa j w talii. Chocia bya pikna
i bogata, byo mi jej
troch al. Pewnie zrozumie, co stracia, dopiero gdy bdzie za pno.
W poowie piosenki na parkiet wyszy inne pary, wic troch nam ich
zasoniy, a mnie
rozproszya Mary, rozprawiajca o zasikach dla opiekunw, a nagle
podniosam wzrok i okazao

si, e stoi przed nami Alicia, niczym supermodelka w biaej jedwabnej

sukni. Serce uwizo mi
w gardle.
Alicia skina Mary na powitanie i nachylia si nieco, eby Will dosysza
jej gos przez muzyk.
Twarz miaa lekko spit, tak jakby musiaa zebra si w sobie, eby tu
przyj.
Dzikuj, e przyszede, Will. Naprawd. Zerkna na mnie ktem
oka, ale nic nie
powiedziaa.
Caa przyjemno po mojej stronie odpar gadko Will. Wygldasz
przelicznie, Alicio. To
pikne wesele.
Przez jej twarz przemkno zaskoczenie. A potem jakby smutek.
Naprawd? Naprawd tak mylisz? Uwaam... tyle chciaabym ci
powiedzie.
Naprawd odrzek Will. Nie trzeba. Pamitasz Louis?
Tak.
Na chwil zapada cisza.
Widziaam, jak Rupert kry nieco dalej, przygldajc nam si
niespokojnie. Zerkna na niego, po
czym mu pomachaa.
W kadym razie dzikuj ci, Will. Jeste wspaniay, e przyszede. I
dzikuj za...
Lustro.
Oczywicie. Przepikne. Wyprostowaa si i odesza do ma, ktry
zapa j za rami,
odwracajc si od nas.
Patrzylimy, jak id przez parkiet.
Nie kupie jej lustra.
Wiem.
Wci rozmawiali, Rupert zerka na nas. Wygldao na to, e nie moe
uwierzy, e Will po prostu
by miy. Ale mnie te trudno byo uwierzy.
Czy to... czy ci to przeszkadza?
Odwrci od nich wzrok.
Nie powiedzia i umiechn si do mnie. Umiech mia troch krzywy,
bo te troch wypi,
a oczy smutne i zamylone jednoczenie.

A potem, kiedy na parkiecie przez chwil zrobio si pusto przed kolejnym

tacem, powiedziaam
nagle:
Co ty na to, Will? Zakrcisz si ze mn?
Co?
No chod. Niech te dupki maj o czym gada.
Cholernie dobry pomys stwierdzia Mary, unoszc kieliszek.
Cholernie fantastyczny.
No chod. Teraz daj wolne. Bo chyba nie dasz rady pogowa na tym
wzku.
Nie daam mu wyboru. Usiadam mu ostronie na kolanach i chwyciam go
za szyj, eby nie
spa. Dusz chwil patrzy mi w oczy, jakby zastanawia si, czy moe
mi odmwi. A potem, ku
mojemu zdumieniu, wyjecha na parkiet i zacz zatacza keczka w
migoczcym wietle lustrzanych
kul. Czuam si jednoczenie skrpowana i nieco spanikowana. Siedziaam
pod takim ktem, e
sukienka podjechaa mi do poowy ud.
Zostaw mrukn mi Will do ucha.
Ale...
Przesta, Clark. Nie psuj mi tego.
Zamknam wic oczy i obejmowaam go za szyj, przytulajc policzek do
jego policzka
i wdychajc cytrusowy zapach wody koloskiej. Czuam, jak nuci razem z
muzyk.
Czy ju wszyscy si przerazili? zapyta. Otworzyam jedno oko i
zerknam w pmrok.
Kilka osb umiechao si zachcajco, ale wikszo jakby nie wiedziaa,
co ma o tym myle.
Mary pozdrowia mnie, unoszc kieliszek. A potem zobaczyam wpatrzon
w nas, nagle poblad
Alici. Kiedy zapaa mj wzrok, odwrcia si i szepna co do Ruperta.
Potrzsn gow,
jakbymy wyprawiali co skandalicznego.
Poczuam, jak na twarzy pojawia mi si zoliwy umieszek.
O tak powiedziaam.
Ha. Przysu si. Piknie pachniesz.
Ty te. Ale jeli bdziesz cigle krci si w lewo, mog puci pawia.

Will zmieni kierunek. Wci obejmujc go za szyj, odsunam si nieco,

eby na niego spojrze,
ju zupenie nieskrpowana. Zerkn na mj biust. Szczerze mwic, w tej
pozycji nie bardzo mg
spojrze na cokolwiek innego. Podnis wzrok znad mojego dekoltu i
unis brwi.
Wiesz, nigdy nie pozwoliaby, eby twj biust znalaz si tak blisko
mnie, gdybym nie by na
wzku mrukn.
Spojrzaam na niego bacznie.
Gdyby nie by na wzku, nigdy nawet nie spojrzaby na mj biust.
Co? Oczywicie, e bym spojrza.
Nie. Byby zbyt zajty gapieniem si na wysokie blondynki z nogami do
sufitu i bujnymi
fryzurami, ktre na odlego pachn czym drogim. A poza tym mnie by
tu nie byo. Podawaabym
drinki jako jedna z niewidzialnych ludzi.
Zamruga.
Co? Nie mam racji?
Zerkn w stron baru, a potem na mnie.
Tak. Ale na swoj obron mog powiedzie, e byem dupkiem.
Wybuchnam takim miechem, e teraz gapio si na nas jeszcze wicej
ludzi.
Staraam si uspokoi.
Przepraszam mruknam. Chyba zaczynam dostawa gupawki.
Wiesz co?
Mogabym przez ca noc patrze na jego twarz. Na zmarszczki w
kcikach oczu. Na miejsce,
gdzie szyja przechodzia w bark.
Co?
Czasami, Clark, waciwie tylko dla ciebie chce mi si wstawa rano.
W takim razie pojedmy gdzie powiedziaam to, zanim zdyam
pomyle, co mwi.
Co?
Wybierzmy si dokd. Zabawmy si gdzie przez tydzie. Tylko ty i ja.
Bez tych...
Czeka.
Dupkw ?
...dupkw. Zgd si, Will. Prosz.
Wci patrzy mi w oczy.

Nie wiem, co mu powiedziaam. Nie wiem, skd mi si to wzio. Ale

wiedziaam, e jeli nie
namwi go tej nocy, z gwiazdami, frezjami, miechem i Mary, to nigdy
mi si nie uda.
Prosz.
W cigu kilku sekund, kiedy nie odpowiada, dla mnie mina caa
wieczno.
Okej powiedzia w kocu.

19
Nathan
Myleli, e nic nie zauwaymy. Kiedy wreszcie wrcili z tego wesela
mniej wicej w porze lunchu
nastpnego dnia, pani Traynor bya tak wcieka, e ledwo moga mwi.
Moglicie zadzwoni powiedziaa.
Czekaa w domu, eby mie pewno, e wrcili bezpiecznie. Od chwili
gdy przyszedem
o smej, syszaem jej kroki, kiedy krya w t i z powrotem po korytarzu.
Dzwoniam albo pisaam do ciebie chyba z osiemnacie razy. Dopiero
kiedy dodzwoniam si
do domu Dewarw i kto mi powiedzia, e facet na wzku pojecha do
hotelu, mogam by pewna,
e nie mielicie jakiego koszmarnego wypadku na autostradzie.
Facet na wzku. Jak mio zauway Will.
Ale wida byo, e nic a nic si nie przej. By wyluzowany i
zrelaksowany, artowa ze swojego
kaca, chocia byem prawie pewien, e cierpi. Dopiero kiedy jego
mamuka najechaa na Louis,
przesta si umiecha. Wszed jej w sowo i powiedzia, e jeli ma co do
powiedzenia, to prosz
bardzo, on sucha, bo to bya jego decyzja, eby zosta na noc, a Louisa nie
miaa wyboru.
Poza tym wydaje mi si, mamo, e poniewa mam trzydzieci pi lat,
nie musz si nikomu
spowiada, jeli mam ochot przenocowa w hotelu. Nawet swoim
rodzicom.
Gapia si na nich dwoje, potem wymamrotaa co na temat zwykej
uprzejmoci i wysza
z pokoju.

Louisa wygldaa na troch roztrzsion, ale on podjecha do niej i co jej

szepn, i wtedy
wanie to zobaczyem. Zarumienia si jakby i rozemiaa. To by taki
rodzaj miechu, kiedy wiesz,
e nie powiniene si mia. Taki miech, ktry mwi o wzajemnym
porozumieniu. A potem Will
odwrci si do niej i powiedzia, eby wzia sobie wolne na reszt dnia.
eby posza do domu,
przebraa si, moe przespaa.
Nie mog spacerowa wok zamku z kim, kto najwyraniej wanie
wraca z imprezy, gdzie
niele poszed w tango powiedzia.
Poszed w tango? nie mogem ukry zaskoczenia.
Bez przesady odparam, udajc, e mnie bije szalikiem, i wzia
paszcz, eby wyj.
We samochd! zawoa. Bdzie ci atwiej dosta si do domu.
Patrzyem, jak Will ledzi j wzrokiem, dopki nie znika za drzwiami.
Mgbym si zaoy o wszystko tylko na podstawie tego spojrzenia.
Kiedy wysza, nieco oklap. Tak jakby trzyma si tylko do chwili, kiedy
jego mama i Louisa nie
wyszy z przybudwki. Przygldaem mu si uwanie, a kiedy przesta si
umiecha, stwierdziem,
e nie podoba mi si jego wygld. Jego skr pokryway ledwie widoczne
plamy, skrzywi si dwa
razy, kiedy myla, e nikt nie patrzy, i nawet z daleka wida byo, e ma
gsi skrk. W gowie
rozdzwoni mi si sygna alarmowy, cichy, ale przenikliwy.
Dobrze si czujesz, Will?
W porzdku. Nie marud.
Powiesz mi, gdzie ci boli?
Chyba si podda, jakby wiedzia, e widz go na wskro. Ju dugo ze
sob pracowalimy.
Okej. Troch boli mnie gowa. I... hm... chyba trzeba zmieni cewnik.
Raczej szybko.
Przeniosem go z wzka do ka i zaczem zbiera sprzt.
O ktrej Lou ci go zmienia dzi rano?
Wcale nie zmienia skrzywi si. Wyglda na lekko skruszonego.
Zeszego wieczoru te nie.
Co takiego?

Zbadaem mu puls, po czym wziem sprzt do mierzenia cinienia.

Oczywicie strasznie mu
podskoczyo. Dotknem jego czoa, byo lekko spocone. Poszedem do
szafki z lekami
i rozkruszyem kilka pastylek na rozszerzenie naczy. Podaem mu je z
wod, pilnujc, eby wszystko
pokn. Potem posadziem go tak, e nogi zwieszay mu si z ka, i
szybko zmieniem cewnik, cay
czas mu si przygldajc.
AD?
Tak. To nie byo najrozsdniejsze z twojej strony, Will.
Autonomiczna dysrefleksja bya jednym z naszych najgorszych
koszmarw. Polegao to na
nadmiernej reakcji organizmu Willa na bl, dyskomfort albo nieoprniony
kateter jego uszkodzony
system nerwowy prbowa w ten sposb, bdnie i na prno, zapanowa
nad sytuacj. Objawy
pojawiay si znienacka i mogy spowodowa powany kryzys. By blady,
oddycha z wysikiem.
A jak skra?
Troch swdzi.
Wzrok?
W porzdku.
Cholera, stary. Mylisz, e potrzebujemy pomocy?
Daj mi dziesi minut, Nathan. Jestem pewien, e zrobie wszystko, co
potrzeba. Daj mi
dziesi minut.
Zamkn oczy. Znw zmierzyem mu cinienie, zastanawiajc si, jak
dugo mog czeka, zanim
wezw karetk. Baem si dysrefleksji jak cholera, bo czowiek nigdy nie
wiedzia, jak to si
rozwinie. Ju raz mu si to przytrafio, odkd si nim zajmowaem, i
wyldowa w szpitalu na dwa
dni.
Nathan, naprawd. Powiem ci, jeli bdziemy mieli problem.
Westchn, a ja pomogem mu uoy si tak, eby mia gow na
podgwku.
Powiedzia mi, e Louisa bya tak pijana, e wola, eby nic przy nim nie
robia.

 Bg wie, gdzie by moga wetkn te cholerne rurki. Prawie si

rozemia, gdy to mwi. Ju
samo wydostanie go z wzka i przeniesienie do ka zajo jej p
godziny. Oboje dwa razy
wyldowali na pododze.
Na szczcie bylimy oboje tak pijani, e chyba adne z nas nic nie
poczuo.
Bya na tyle przytomna, e zadzwonia do recepcji, eby kto przyszed i
pomg go dwign.
Przysali bagaowego.
Miy go. Mtnie przypominam sobie, e namawiaem Louis, eby
daa mu pidziesit funtw
napiwku. Wiem, e bya pijana w trupa, bo si zgodzia.
Kiedy wysza z pokoju, Will ba si, e nie trafi do swojego. Oczami
wyobrani widzia, jak
zwinita w czerwony kbek pi na schodach.
Ja byem dla niej nieco mniej wyrozumiay.
Will, stary, myl, e nastpnym razem powiniene si raczej bardziej
martwi o siebie, co?
Ale nic si nie stao, Nathan. Ju mi lepiej.
Czuem na sobie jego wzrok, gdy mierzyem mu puls.
Naprawd. To nie bya jej wina.
Cinienie mu spado. Skra w oczach odzyskiwaa normaln barw.
Odetchnem gboko
nawet nie zdawaem sobie sprawy, e wstrzymuj oddech.
Czekajc, a jego stan si ustabilizuje, gawdzilimy o tym, co dziao si
ostatnio. Chyba zupenie
si nie przejmowa swoj eks. Nie mwi za duo, ale cho by wyranie
wyczerpany, wygldao na
to, e wszystko z nim w porzdku.
Puciem jego nadgarstek.
Tak przy okazji fajny tatua.
Rzuci mi kpice spojrzenie.
Tylko uwaaj, eby nie przeszed do termin wanoci upyn...
Mimo potw, blu i infekcji po raz pierwszy wyglda, jakby myla o
czym innym ni jedyna
sprawa, ktra pochaniaa go dotychczas. Nie mogem powstrzyma myli,
e gdyby pani Traynor
o tym wiedziaa, moe nie rzucaaby si tak bardzo o t imprez.

Nie powiedzielimy jej nic o tym, co dziao si w porze lunchu Will

kaza mi obieca, e tego nie
zrobi ale kiedy Lou przysza znw po poudniu, niewiele si odzywaa.
Bya blada, umyte wosy
zwizaa z tyu, jakby chciaa wyglda powanie i rozsdnie. Domylaem
si, jak si czuje; czasem
kiedy czowiek si nawali, rano czuje si niele, ale tylko dlatego, e wci
jest troch pijany. Stary
dobry kac dopiero si z tob bawi, patrzc tylko, kiedy ugry. J chyba
dopad koo poudnia.
Ale szybko stao si jasne, e to nie tylko przez kaca.
Will dopytywa si, dlaczego si nie odzywa, a w kocu powiedziaa:
No c, okazao si, e to mao rozsdne zostawa gdzie na noc
niedugo po przeprowadzce do
chopaka.
Powiedziaa to z umiechem, ale by to raczej wymuszony umiech, i obaj
wiedzielimy, e
musiao doj do jakiej powanej rozmowy.
Trudno byo si dziwi temu gociowi. Ja tam bym nie chcia, eby moja
panna spdzia noc
z jakim facetem, nawet na wzku. Poza tym nie widzia, jak Will na ni
patrzy.
Tego popoudnia nie robilimy nic szczeglnego. Louisa rozpakowaa
plecak Willa, pokazujc
nam po kolei miniaturowe buteleczki z darmowym szamponem, odywk,
przybornik do szycia oraz
czepek kpielowy. (Nie miej si powiedziaa. Za tak cen mona by
kupi ca fabryk
szamponu). Obejrzelimy jaki japoski film animowany, ktry, jak
powiedzia Will, wietnie si
oglda na kacu, a ja zwlekaem z wyjciem po czci dlatego, e
chciaem pilnowa tego jego
cholernego cinienia, ale uczciwie mwic, korcio mnie, eby zobaczy
jego reakcj na zapowied,
e dotrzymam im towarzystwa.
Naprawd? zapyta. Lubisz Miyazakiego?
Natychmiast si poapa, powiedzia, e jasne, na pewno mi si spodoba, to
wietny film i tak
dalej. Ale to mi wystarczyo. Z jednej strony waciwie si cieszyem. Ten
facet za dugo myla

tylko o jednym.
No to ogldalimy film. Zacignlimy zasony, wyczylimy telefon i
obejrzelimy dziwaczn
kreskwk o dziewczynce, ktra trafia do rwnolegej rzeczywistoci,
wiata penego odjechanych
stworw, co do ktrych zwykle nie wiadomo nawet, czy s dobre, czy ze.
Lou siedziaa blisko
Willa, podawaa mu picie, a w jednym momencie wyja mu co z oka.
Byo to naprawd sodkie,
chocia zastanawiaem si te, czym si to u diaba skoczy.
A potem, kiedy Louisa rozsuna zasony i zrobia nam herbaty, spojrzeli
na siebie jak para
spiskowcw, ktrzy zastanawiaj si, czy ci wtajemniczy, i powiedzieli,
e maj zamiar wyjecha.
Na dziesi dni. Jeszcze nie s pewni dokd, ale pewnie gdzie daleko, i na
pewno bdzie fajnie.
Czy chciabym pojecha z nimi, eby im pomc?
Pytanie!
Musiaem przyzna, e zrobia na mnie wraenie. Gdyby kto powiedzia
mi przed czterema
miesicami, e uda nam si wycign Willa na jakie dalsze wakacje e
w ogle uda si go
wycign z domu stwierdzibym, e chyba brakuje mu pitej klepki. Ale
przed wyjazdem na
pewno pogadabym z ni o pielgnacji Willa. Nie moglibymy sobie
pozwoli na co takiego jak
teraz, gdybymy utknli na jakim pustkowiu.
Powiedzieli nawet pani T., kiedy zajrzaa na chwil, akurat kiedy Louisa
wychodzia. Will
powiedzia to tak, jakby wybierali si na spacer do zamku.
Naprawd si ucieszyem. Ca kas utopiem w pokera w sieci, i w tym
roku nawet nie
planowaem wakacji. Wybaczyem Louisie nawet to, e posuchaa Willa,
kiedy nie chcia, eby
zmienia mu cewnik. A wierzcie mi, byem naprawd wkurzony z tego
powodu. Wszystko wic
wygldao fajnie i kiedy wkadaem kurtk, pogwizdywaem pod nosem,
ju prawie widzc biay
piasek i niebieskie morze. Zastanawiaem si nawet, czy nie daoby rady
wpa na chwil do domu

do Auckland.
A wtedy je zobaczyem pani Traynor staa przy tylnych drzwiach, kiedy
Lou czekaa, eby
wyjecha na drog. Nie wiedziaem, co sobie zdyy powiedzie, ale obie
miay ponure miny.
Udao mi si usysze tylko ostatnie zdanie, ale szczerze mwic, to mi
wystarczyo.
Mam nadziej, Louisa, e wiesz, co robisz.

20
Co takiego?
Bylimy na wzgrzach tu za miastem, kiedy mu powiedziaam. Patrick
by w poowie biegu na
szesnacie mil i chcia, ebym mierzya mu czas, jadc za nim na rowerze.
Poniewa z jazd na
rowerze radziam sobie tylko nieco gorzej ni z fizyk kwantow,
przeklinaam, chwiejc si i jadc
wykiem, podczas gdy on wydawa z siebie pene desperacji okrzyki.
Waciwie to chcia pobiec
na dwadziecia cztery mile, ale powiedziaam mu, e mj tyek chyba tego
nie wytrzyma, a poza tym
kiedy wrcimy do domu, jedno z nas musi zrobi zakupy na cay tydzie.
Skoczya nam si pasta do
zbw i kawa. Ale to tylko mnie zaleao na kawie, Patrick pi wycznie
herbatki zioowe.
Kiedy dotarlimy na szczyt Sheepcote Hill, ja zziajana, z nogami jak z
oowiu, postanowiam, e
wyrzuc to z siebie. Uznaam, e przez dziesi mil, ktre zostay mu do
domu, zdy odzyska dobry
humor.
Nie pojad na Xtreme Viking.
Nie zatrzyma si, ale podbieg do mnie. Truchtajc w miejscu, odwrci
si, eby by przodem,
i wyglda na tak wstrznitego, e prawie wpadam na drzewo.
Co? Dlaczego?
Bo... pracuj.
Odwrci si z powrotem w stron drogi i przyspieszy. Teraz byo z grki i
musiaam zaciska
palce na hamulcach, eby go nie wyprzedza.

 Kiedy podja decyzj? Na czole mia kropelki potu, wida byo

wyranie napite cigna
ydek. Nie mogam patrze na nie za dugo, bo a si wzdrygaam.
W weekend. Chciaam by pewna.
Ale zarezerwowalimy dla ciebie bilety i w ogle.
To tylko tanie linie. Oddam ci te trzydzieci pi funtw, jeli to dla
ciebie problem.
Nie chodzi o koszty. Mylaem, e jedziesz, eby mnie wspiera.
Mwia, e bdziesz mi
kibicowa.
Patrick potrafi robi obraon min. Kiedy zaczlimy by razem,
draniam si z nim, nazywajc
go Panem Fochem. Mnie to bawio, a jego zocio do tego stopnia, e
zwykle przestawa marudzi
tylko po to, ebym si zamkna.
Och, daj spokj. No przecie ci wspieram. Nienawidz jedzi na
rowerze. Ale mimo to tu
jestem.
Odezwa si po prawie dwch kilometrach. Moe tylko mi si wydawao,
ale nawet jego kroki
zaczy brzmie jako ponuro i stanowczo. Bylimy teraz wysoko nad
miasteczkiem, ja, dyszc,
podjedaam na kolejne wzniesienia, starajc si nie panikowa za
kadym razem, kiedy mija nas
samochd. Jechaam na starym rowerze mamy (Patrick nie pozwoliby mi
nawet dotkn swojego
wycigowego demona), ktry nie mia przerzutek, wic czsto zostawaam
w tyle.
Obejrza si, po czym minimalnie zwolni, ebym si z nim zrwnaa.
Nie mog wynaj kogo do opieki? zapyta.
Wynaj?
No eby kto przychodzi do nich do domu. Chyba po p roku pracy
naley ci si jaki urlop.
To nie takie proste.
Nie rozumiem, dlaczego. W kocu kiedy zacza tam pracowa, te
musiaa si wdroy.
Wstrzymaam oddech. Byo to do trudne, zwaszcza e od pedaowania i
tak brakowao mi tchu.
Bo on musi pojecha na wycieczk.
Co?

 On musi gdzie wyjecha. Wic ja i Nathan musimy jecha razem z nim.

Nathan? A kto to jest Nathan?
Jego pielgniarz. Poznae go, kiedy Will przyszed na moje urodziny.
Widziaam, e si zastanawia. Otar sobie pot spywajcy do oczu.
Zanim zdysz zapyta dodaam nie, nie mam romansu z Nathanem.
Zwolni, patrzc na asfalt, a w kocu niemal bieg w miejscu.
O co chodzi, Lou? Bo... bo wydaje mi si, jakby zacieraa si granica
midzy tym, co jest prac,
a tym, co jest... wzruszy ramionami normalne.
To nie jest normalna praca. Wiedziae o tym.
Ale ostatnio Will Traynor robi si waniejszy ni cokolwiek innego.
Czyby? A to nie? Zdjam rk z kierownicy i wskazaam jego wci
poruszajce si nogi.
To co innego. Wystarczy, e zadzwoni, a ty ju do niego biegniesz.
A kiedy ty idziesz biega, ja przybiegam w te pdy. Prbowaam si
umiechn.
Bardzo zabawne. Odwrci si.
To sze miesicy, Pat. Sze miesicy. Sam uwaae, e powinnam
wzi t prac. Nie
moesz teraz na mnie najeda za to, e traktuj j powanie.
Nie sdz... nie sdz, eby chodzio o prac. Myl, e jest co, o czym
mi nie mwisz.
Zawahaam si, chwil za dugo.
To nieprawda.
Ale nie jedziesz na Vikinga.
Mwiam ci, e...
Potrzsn gow, jakby sabo mnie sysza. Potem zacz biec w d,
oddalajc si ode mnie. Po
jego plecach widziaam, jak jest zy.
Daj spokj, Patrick. Moe zatrzymamy si na minutk i pogadamy o
tym?
Nie odezwa si zawzitym tonem. To mi zepsuje wynik.
W takim razie zatrzymajmy stoper. Tylko na pi minut.
Nie. Musz to zrobi w idealnych warunkach.
Zacz biec szybciej, jakby nagle nabra rozpdu.
Patrick? zapytaam, starajc si za nim nady. Stopy zelizgiway mi
si z pedaw.
Przeklinajc, staraam si obrci peda, eby znw ruszy.
Patrick? Patrick!

Patrzyam na ty jego gowy i sowa wyfruny z moich ust, zanim

zdyam pomyle, co
waciwie mwi.
Okej. Will chce umrze. Planuje popeni samobjstwo. A ten wyjazd to
ostatnia szansa, eby
zmieni zdanie.
Patrick zwolni. Zatrzyma si przede mn na drodze, wyprostowany,
wci tyem do mnie.
Odwrci si powoli. Wreszcie przesta truchta w miejscu.
Powtrz, co powiedziaa.
On chce pojecha do Dignitas. W sierpniu. Prbuj sprawi, eby zmieni
zdanie. To jest moja
ostatnia szansa.
Patrzy na mnie, jakby nie wiedzia, czy ma mi wierzy.
Wiem, e to brzmi jak jakie wariactwo. Ale musz sprawi, eby
zmieni zdanie. Wic... nie
mog pojecha na Vikinga.
Dlaczego nie powiedziaa mi wczeniej?
Musiaam obieca jego rodzinie, e nikomu nie powiem. To byoby dla
nich straszne, gdyby to
si rozeszo. Straszne. Suchaj, nawet on nie wie, e ja wiem. To wszystko
jest... pokrcone.
Przepraszam. Wycignam do niego rk. Powiedziaabym ci, gdybym
tylko moga.
Nie odpowiada. Wyglda na zdruzgotanego, tak jakbym zrobia co
strasznego. Zmarszczy czoo
i dwa razy przekn gono lin.
Pat...
Nie. Musz teraz biec dalej, Lou. Sam. Przesun rk po wosach.
Okej?
Przeknam lin.
Okej.
Przez chwil wyglda, jakby nie pamita, po co tu w ogle jestemy.
Potem znw ruszy
biegiem, a ja patrzyam, jak znika na drodze, jak jego nogi pokonuj
kolejne metry.
Napisaam t prob dzie po naszym powrocie z wesela.
Czy kto mgby mi podsun jakie miejsce, gdzie ludzie na wzkach mog mie przygody?
Szukam rzeczy, dziki
ktrym mj przygnbiony przyjaciel zapomniaby na chwil, e jego ycie jest troch
ograniczone. Naprawd nie

wiem, czy mog na co takiego liczy, ale bd wdziczna za wszelkie sugestie. To do pilne.
Pracowita Pszczka

Kiedy si zalogowaam, patrzyam na ekran z niedowierzaniem. Byo a

osiemdziesit dziewi
odpowiedzi. Przewinam w gr i w d ekranu, bo z pocztku nie chciao
mi si wierzy, e to
wszystko odpowiedzi na moje pytanie. Potem rozejrzaam si po innych
ludziach siedzcych przy
komputerach w bibliotece, bo bardzo chciaam, eby znalaz si kto, komu
mogabym powiedzie.
Osiemdziesit dziewi odpowiedzi! Na jedno pytanie!
Ludzie opisywali skoki na bungee dla sparaliowanych, pywanie,
kajakarstwo, a nawet jazd
konn, z pomoc specjalnej podprki. (Kiedy obejrzaam podlinkowany
filmik, aowaam, e Will
nie znosi koni. Wygldao to super).
Byo te pywanie z delfinami i nurkowanie z asyst. Byy pywajce
wzki, dziki ktrym mona
wdkowa, i przystosowane motocykle, dziki ktrym mona jedzi po
bezdroach. Niektrzy ludzie
zamiecili swoje zdjcia albo filmiki pokazujce ich podczas tych
rozrywek. Kilku, w tym Ritchie,
pamitao moje poprzednie posty, i dopytywali si, jak tam sytuacja.
Wyglda na to, e jest nie najgorzej. Czy on czuje si lepiej?

Odpowiedziaam szybko:
Moe. Ale wci mam nadziej, e ta wycieczka naprawd zmieni mu podejcie do ycia.

Ritchie odpowiedzia:
Zuch-dziewczyna! Jeli masz kas na to wszystko, moesz zrobi, co tylko chcesz.

Scootagirl napisaa:
Tylko pamitaj wrzuci tu jego zdjcia, jak skacze na bungee. Ludzie maj nieze miny, jak s do
gry nogami.

Uwielbiaam ich tych wszystkich ludzi na wzkach i ich opiekunw za

ich odwag,
wielkoduszno i wyobrani. Tego wieczoru przez dwie godziny
spisywaam ich sugestie,
zagldajc na strony firm, ktre wyprbowali, a nawet rozmawiaam z
kilkorgiem na czacie. Zanim
skoczyam, ju miaam cel naszej podry : pojedziemy do Kalifornii, do
The Four Winds,
specjalistycznego orodka, ktry oferowa fachow pomoc w taki sposb,
e zapomnisz, e w ogle

potrzebujesz pomocy jak gosia ich strona internetowa. Samo ranczo,

niski drewniany budynek
stojcy na polanie w lesie niedaleko Yosemite, zaoy pewien byy
kaskader, ktry nie chcia, eby
uraz krgosupa ogranicza go w czymkolwiek, a ksiga goci pena bya
zachwytw i wyrazw
wdzicznoci ludzi, ktrzy przysigali, e zmieni ich nastawienie do
wasnej niepenosprawnoci
i do samych siebie. Co najmniej cztery osoby z mojego forum tam byy i
wszystkie twierdziy, e to
odmienio ich ycie.
Orodek by dostosowany do wzkw, ale mia te wszelkie udogodnienia,
jakich mona by
oczekiwa w luksusowym hotelu. Byy tam mae odkryte baseny, z
dyskretnymi porczami,
i wyszkoleni masayci. Na miejscu by wykwalifikowany personel
medyczny, a take kino, gdzie
oprcz zwykych foteli byo miejsce dla wzkw. Byo jacuzzi, w ktrym
mona byo siedzie
i patrze na g wiazdy. Spdzilibymy tam tydzie, a potem kilka dni na
wybrzeu w kompleksie
hotelowym, gdzie Will mgby pywa, i obejrzelibymy sobie skaliste
wybrzee. A ukoronowaniem
tej wycieczki miao by co, czego Will nigdy by nie zapomnia skok ze
spadochronem, w asycie
instruktorw przeszkolonych w skokach z niepenosprawnymi. Mieli
specjalny sprzt, za ktrego
pomoc przyczepiliby Willa do siebie (najwyraniej najwaniejsze byo
zabezpieczenie ng , tak
eby nie uniosy mu si kolana, walc ich w twarz).
Poka mu katalog hotelu, ale nie powiem mu o tym. Miaam zamiar
pojecha z nim tam, a potem
patrze, jak bdzie to robi. Przez kilka cennych minut Will bdzie
niewaki i wolny. Wyrwie si ze
znienawidzonego wzka. Umknie grawitacji.
Wydrukowaam wszystkie informacje i trzymaam t kartk na wierzchu.
Kiedy tylko na ni
spogldaam, czuam, jak kiekuje we mnie podniecenie i dlatego, e to
miaa by moja pierwsza
dalsza podr, i dlatego, e moe to byo wanie to.

Moe wanie ten wyjazd sprawi, e Will zmieni zdanie.

Nastpnego ranka pokazaam Nathanowi wszystkie materiay, ogldalimy
je ukradkiem w kuchni,
pochyleni nad kaw jak dwoje spiskowcw. Przejrza to, co
wydrukowaam.
Rozmawiaam z innymi sparaliowanymi o tym skakaniu ze
spadochronem. Nie ma adnych
przeciwwskaza medycznych. I o skokach na bungee. Maj specjalne
uprze, ktre agodz wszelki
potencjalny ucisk na krgosup.
Patrzyam na niego niespokojnie. Wiedziaam, e Nathan nie ceni moich
moliwoci, jeli chodzi
o pielgnacj Willa. Dla mnie byo wane, eby ucieszy si tym, co
zaplanowaam.
Maj tam wszystko, czego moemy potrzebowa. Mwi, e jeli
zadzwoni wczeniej
i przywioz recepty, mog nawet zdoby wszelkie leki, jakich
potrzebujemy, wic nie ma ryzyka, e
czego zabraknie.
Zmarszczy brwi.
Wyglda to niele stwierdzi w kocu. wietna robota.
Mylisz, e mu si spodoba?
Wzruszy ramionami.
Nie mam pojcia. Ale odda mi papiery ju raz nas zaskoczya, Lou.
Umiechn si
chytrze ktem ust. Nie ma powodu, eby nie udao ci si po raz kolejny.
Tego wieczoru, zanim wyszam, pokazaam wszystko pani Traynor.
Wanie zaparkowaa na podjedzie, a ja zawahaam si chwil, zanim do
niej podeszam, cho
wiedziaam, e Will nie moe mnie widzie z okna.
Wiem, e to duo kosztuje powiedziaam. Ale... myl, e wyglda
fantastycznie. Naprawd
myl, e Will mgby tam przey najlepsze chwile w swoim yciu.
Jeli... jeli rozumie pani, co
mam na myli.
Przejrzaa wydruki w milczeniu, po czym wpatrzya si w zestawienie
kosztw, ktre
przygotowaam.
Jeli pani woli, zapac za siebie. Za podr i nocleg. Nie chc, eby
ktokolwiek pomyla...

 W porzdku ucia. Rb to, co uwaasz za konieczne. Jeli mylisz,

e uda ci si nakoni go
do wyjazdu, to po prostu zarezerwuj ten wyjazd.
Zrozumiaam, co ma na myli. Nie byo ju czasu na nic innego.
Mylisz, e uda ci si go przekona? zapytaa.
C... jeli przedstawi to tak przeknam lin e to po czci dla
mojego dobra. On
uwaa, e marnuj ycie. Wci mi powtarza, e powinnam podrowa.
e powinnam robi... rne
rzeczy.
Przyjrzaa mi si uwanie, po czym skina gow.
Tak. To podobne do Willa. Oddaa mi papiery.
Ja... Nabraam powietrza, a potem ku wasnemu zaskoczeniu
stwierdziam, e gos uwiz mi
w gardle. Przeknam dwa razy. Tak jak powiedziaa pani wczeniej.
Ja...
Chyba nie miaa ochoty czeka na to, co powiem. Pochylia gow, jej
smuke palce powdroway
do acuszka na szyi.
Tak. Lepiej ju pjd do domu. Zobaczymy si jutro. Daj mi zna, co
powiedzia.
Tego wieczoru nie wrciam do mieszkania Patricka. Nawet zamierzaam,
ale co sprawio, e
zamiast pojecha w stron strefy przemysowej, wsiadam w autobus do
domu. Przeszam sto
osiemdziesit krokw do naszego szeregowca i weszam do rodka. By
ciepy wieczr, wszystkie
okna otwarte dla przewiewu. Mama gotowaa, podpiewujc w kuchni.
Tato siedzia na kanapie
z kubkiem herbaty, a dziadek drzema w fotelu, z gow odchylon na bok.
Thomas, w kapciach,
rysowa co starannie. Powiedziaam cze i minam ich, zastanawiajc
si, jak to moliwe, e
wystarczyo tak niewiele czasu, ebym przestaa si tu czu jak u siebie.
Treena pracowaa w moim pokoju. Zapukaam do drzwi i okazao si, e
siedzi zgarbiona nad
stosem podrcznikw, w okularach na nosie, w ktrych nie widziaam jej
nigdy wczeniej. Dziwnie
byo zobaczy j wrd rzeczy, ktre wybraam dla siebie, wrd rysunkw
Thomasa

przesaniajcych ciany, ktre pomalowaam tak starannie. Rg rolety

nadal pokryway jego
bazgroy. Musiaam zebra myli, eby nie podda si odruchowej
niechci.
Zerkna na mnie przez rami.
Czy mama co chce ode mnie? zapytaa. Spojrzaa na zegar.
Mylaam, e da Thomasowi
podwieczorek.
Wanie mu daa, dosta paluszki rybne. Spojrzaa na mnie, a potem
zdja okulary.
Dobrze si czujesz? Wygldasz okropnie.
Ty te.
Wiem. Jestem na tej gupiej diecie odtruwajcej. Mam od niej
pokrzywk. Dotkna rk
policzka.
Nie musisz si odchudza.
Tak. Ale jest taki jeden facet na kursie ksigowoci, wic pomylaam, e
si postaram.
Pryszcze na caej twarzy zawsze robi wraenie, nie?
Usiadam na ku. To bya moja narzuta. Wiem, e Patrickowi nie
spodobaby si ten wariacki
geometryczny wzr. Byam zdziwiona, e Katrina jej nie wyrzucia.
Zamkna ksik i odchylia si na krzele.
Co si dzieje?
Przygryzam warg, a zapytaa mnie po raz drugi.
Treena, mylisz, e mogabym si przekwalifikowa?
Przekwalifikowa? Na kogo?
Nie wiem. Na co zwizanego z mod. Projektowanie. A moe po prostu
krawiectwo.
Hm... na pewno s jakie kursy, nawet na mojej uczelni. Mog poszuka,
jeli chcesz.
Ale przyjm kogo takiego jak ja? Bez adnych kwalifikacji?
Podrzucia dugopis i zapaa go.
Oni uwielbiaj dojrzaych studentw. Zwaszcza dojrzaych studentw z
dowiadczeniem
w jakiej pracy. Moe musiaaby pj na kurs adaptacyjny, ale czemu
nie. A co? Co si dzieje?
Nie wiem. Will powiedzia kiedy co takiego. e... e powinnam co
zrobi ze swoim yciem.
I?

 No i myl, e moe ju pora, ebym zrobia to samo co ty. Teraz, kiedy

tato znw zarabia, moe
nie jeste jedyn osob w tym domu, ktra potrafi co zrobi ze swoim
yciem?
Ale bdziesz musiaa zapaci.
Wiem. Odkadam kas.
To pewnie kosztuje troch wicej, ni udao ci si zaoszczdzi.
Mog si stara o stypendium. Albo poyczk. I mam do pienidzy,
eby nie martwi si przez
jaki czas. Rozmawiaam z jedn pani, ktra bya kiedy czonkiem
parlamentu. Pracuje teraz
w takiej agencji, ktra mogaby mi pomc. Daa mi wizytwk.
Zaraz powiedziaa Katrina, odwracajc si na krzele. Czego tu nie
api. Mylaam, e
chcesz zosta z Willem. Mylaam, e chodzi ci tylko o to, eby y dalej i
eby moga si nim
zajmowa.
Tak, ale... Spojrzaam w sufit.
Ale co?
To skomplikowane.
Tak samo jak luzowanie ilociowe. Ale moim zdaniem to oznacza po
prostu drukowanie
pienidzy.
Wstaa i podesza do drzwi, eby je zamkn. ciszya gos, tak eby nikt
na zewntrz nas nie
usysza.
Mylisz, e przegrasz? Mylisz, e on ma zamiar...
Nie odparam pospiesznie. C, mam nadziej, e nie. Mam plany.
Wielkie plany. Opowiem
ci za chwil.
Ale...
Wycignam rce nad gow, splatajc palce.
Ale lubi Willa. Bardzo.
Przygldaa mi si uwanie, robic swoj min pen namysu. Nie ma nic
bardziej przeraajcego
ni ta jej mina, kiedy trenuje j wanie na tobie.
O cholera.
Tylko nie...
Robi si ciekawie powiedziaa.
Wiem opuciam rce.

 Chcesz mie prac. eby...

Tak mwi wszyscy ludzie na wzkach. Ci, z ktrymi rozmawiam na
forach. Nie mona by
jednym i drugim. Nie mona by opiekunem i... Podniosam rce, eby
zakry twarz.
Czuam na sobie jej wzrok.
Czy on wie?
Nie. Ale jestem pewna, e ja wiem. Tylko... Rzuciam si na ko,
twarz w d. Pachniao
Thomasem, z nik nut pasty Marmite. Ju sama nie wiem, co si ze
mn dzieje. Wiem tylko, e
przez wikszo czasu wolaabym by z nim ni z kimkolwiek innym.
cznie z Patrickiem.
I to byo to. Co, do czego sama ledwo chciaam si przyzna. Czuam, e
si rumieni.
Tak powiedziaam w narzut. Czasem tak.
Cholera stwierdzia po duszej chwili. A ju mylaam, e to ja lubi
komplikowa sobie
ycie.
Pooya si obok mnie i gapiymy si w sufit. Na dole syszaam, jak
dziadek pog wizduje, ale
bez adnej melodii, czemu towarzyszyo wycie i klekotanie jakiego
zdalnie sterowanego pojazdu
Thomasa, walcego w listw przypodogow. Z niewyjanionego powodu
oczy napeniy mi si
zami. Po chwili poczuam, jak moja siostra obejmuje mnie ramieniem.
Ty cholerna wariatko odezwaa si i obie zaczymy si mia.
Nie martw si powiedziaam, ocierajc twarz. Nie zrobi niczego
gupiego.
To dobrze. Bo im wicej o tym myl, tym bardziej sdz, e to przez
intensywno tej sytuacji.
To nie jest realne, to jest jak film.
Co?
No bo w kocu to jest kwestia ycia i mierci, a ty tkwisz w yciu tego
czowieka codziennie,
uwikana w jego dziwn tajemnic. To musiao doprowadzi do jakiej
faszywej bliskoci midzy
wami. No chyba e zaczynasz mie jaki dziwaczny syndrom Florence
Nightingale.
Wierz mi, to na pewno nie to.

Leaymy, gapic si w sufit.

Ale to jest troch szalone, jak si pomyli, e mona kocha kogo, kto
nie moe... no wiesz,
odwzajemni ci tego. A moe to tylko twoja histeryczna reakcja na
przeprowadzk do Patricka.
Wiem. Masz racj.
A jestecie razem ju bardzo dugo. Po takim czasie skoki w boks
cakiem prawdopodobne.
Zwaszcza e Patrick ma obsesj na punkcie tego swojego maratonu.
A ty by moe znw znielubisz Willa. To znaczy pamitam, jak uwaaa
go za dupka.
Czasem wci tak myl.
Moja siostra signa po chusteczk i otara mi oczy, a potem kciukiem
zdja mi co z policzka.
Ale abstrahujc od tego wszystkiego, uczelnia to dobry pomys. Bo
brutalnie mwic
niezalenie od tego, czy Will wykorkuje, czy nie, powinna mie
przyzwoity zawd. Nie bdziesz
przecie w nieskoczono opiekunk.
Will nie wykorkuje, jak to nazwaa. Wszystko bdzie dobrze.
Na pewno.
Mama woaa Thomasa. Syszaymy, jak podpiewuje pod nami w kuchni:
Thomas. Tomtomtomtomtom Thomas...
Treena westchna i przetara oczy.
Wracasz dzi do Patricka?
Tak.
Moe wyjdziemy na szybkiego drinka do The Spotted Dog i pokaesz mi
te swoje plany?
Zobacz, moe mama zgodzi si pooy Thomasa do ka. Chod,
postawisz mi drinka, skoro masz
tyle kasy, e sta ci na studia.
Kiedy wrciam do mieszkania Patricka, bya za pitnacie dziesita.
Co zdumiewajce, Katrina przyja moje plany wakacyjne z pen
aprobat. Nawet nie wtrcaa
jak zwykle : Tak, ale byoby lepiej, gdyby.... W jakim momencie
zaczam si zastanawia, czy
nie mwi tak tylko z grzecznoci, bo to wszystko byo naprawd troch
szalone. Ale wci
powtarzaa: Nie mog uwierzy, e znalaza co takiego! Musisz mu
zrobi mnstwo zdj, kiedy

bdzie skaka na bungee. I: Tylko pomyl, jak bdzie mia min, kiedy
mu powiesz o skoku ze
spadochronem! To bdzie fantastyczne.
Gdyby kto nas widzia w tym pubie, uznaby nas pewnie za przyjaciki,
ktre naprawd si
lubi.
Wci nad tym rozmylajc, cicho weszam do mieszkania. Widziaam, e
wszystkie okna s
ciemne, i zastanawiaam si, czy Patrick w ramach swojego intensywnego
treningu pooy si
wczeniej. Rzuciam torb na podog w korytarzu i pchnam drzwi do
duego pokoju, mylc, e to
mio z jego strony, e zostawi dla mnie zapalone wiato.
I wtedy go zobaczyam. Siedzia przy stole, na ktrym stay dwa talerze, a
midzy nimi migotaa
wieca. Kiedy zamknam za sob drzwi, wsta. wieca bya wypalona do
poowy.
Przepraszam powiedzia.
Gapiam si na niego.
Byem idiot. Masz racj. Ta twoja praca to przecie tylko na p roku, a
ja zachowuj si jak
smarkacz. Powinienem by dumny, e robisz co tak wartociowego i e
traktujesz to tak powanie.
Troch mnie to tylko... zaskoczyo. Wic przepraszam. Naprawd.
Wycign rk. Ujam jego do.
To dobrze, e prbujesz mu pomc. To godne podziwu.
Dzikuj. Ucisnam mocno jego rk.
Odezwa si dopiero po chwili, jakby wanie udao mu si wygosi dugo
wiczon mow.
Zrobiem kolacj. Przykro mi, znw saatka. Sign do lodwki i
wyj dwa talerze.
Obiecuj, e pjdziemy gdzie na wspania kolacj, kiedy ju bdzie po
Vikingu. Albo kiedy
przejd na wglowodany. Ja tylko... Wyd policzki. Chyba ostatnio nie
byem w stanie myle
o niczym innym. Pewnie na tym po czci polega problem. I masz racj.
Nie ma powodu, eby ze
mn jechaa. To jest moja sprawa. Masz wszelkie prawo, eby zamiast tego
zosta i pracowa.
Patrick... zaczam.

 Nie chc si z tob kci. Wybaczysz mi?

Oczy mu latay i pachnia wod kolosk. wiadomo tych dwch faktw
spada na mnie niczym
brzemi.
Siadaj w kadym razie powiedzia. Zjedzmy, a potem... nie wiem.
Zabawmy si. Zrbmy co
miego. Porozmawiajmy o czym innym. Nie o bieganiu. Rozemia si
jakby z przymusem.
Usiadam i spojrzaam na st.
A potem umiechnam si.
To naprawd mie stwierdziam.
Patrick rzeczywicie potrafi zrobi filet z indyka na sto jeden sposobw.
Jedlimy saatk warzywn, saatk z makaronem i saatk z owocami
morza, a na deser saatk
z owocw egzotycznych. Ja piam wino, on wod mineraln. Po jakim
czasie zaczlimy si
rozlunia. Siedzia przede mn Patrick, jakiego nie widziaam od
pewnego czasu. By zabawny,
sucha tego, co mwi. Pilnowa si bardzo, eby nie mwi nic o
maratonach ani bieganiu, i mia
si, kiedy widzia, e rozmowa zjeda w tym kierunku. Czuam, jak jego
stopy dotykaj moich pod
stoem, jak splataj si nasze nogi, i powoli czuam, e w mojej piersi jaki
cinity wze zaczyna
si rozlunia.
Treena miaa racj. Moje ycie zrobio si dziwne i oderwane od ludzi,
ktrych znaam
pochona mnie sytuacja Willa i jego tajemnice. Musiaam zadba o to,
eby nie straci z oczu
wasnego ycia.
Zaczam mie wyrzuty sumienia z powodu wczeniejszej rozmowy z
Katrin. Patrick nie
pozwoli mi wsta, nie pozwoli nawet, ebym mu pomoga zmywa
naczynia. Kwadrans po
jedenastej podnis si, zanis naczynia do aneksu kuchennego i woy
do zmywarki. Siedziaam,
suchajc, jak mwi do mnie z kuchni. Pocieraam bark, eby rozluni od
dawna nagromadzone
napicie. Zamknam oczy, prbujc si zrelaksowa, i dopiero po kilku
minutach zdaam sobie

spraw, e rozmowa nam si urwaa.

Otworzyam oczy. Patrick sta w wejciu do pokoju, trzymajc teczk z
materiaami dotyczcymi
wyjazdu. Wyj kilka kartek.
Co to jest?
To... nasz wyjazd. Ten, o ktrym ci mwiam.
Patrzyam, jak przeglda papiery, ktre pokazaam wczeniej siostrze,
patrzc na tras, zdjcia,
kalifornijsk pla.
Mylaem... mwi dziwnie zdawionym gosem. Mylaem, e masz
na myli Lourdes.
Co?
Albo... nie wiem. Stoke Mandeville... albo jakie takie miejsce. Kiedy
powiedziaa, e nie
moesz jecha, bo musisz mu pomc, mylaem, e chodzi o prawdziw
prac. Fizjoterapi albo
jakiego uzdrowiciela, albo co takiego. A to wyglda jak... Potrzsn
gow z niedowierzaniem.
To wyglda jak wakacje ycia.
No... bo waciwie to ma by co w tym rodzaju. Ale nie dla mnie. Dla
niego.
Patrick skrzywi si.
Nie powiedzia, potrzsajc gow. Tobie wcale si tam nie bdzie
podobao. Ani troch.
Gorce baseny pod gwiazdami, pywanie z delfinami... Popatrz tylko:
piciog wiazdkowy luksus
i caodobowa obsuga. Spojrza na mnie. To nie jest wyjazd subowy.
To jest jaki cholerny
miodowy miesic.
To nie fair!
Ale czy to jest fair? Ty... naprawd mylisz, e bd tu siedzia, podczas
gdy ty wyfruniesz sobie
z innym facetem na takie wakacje?
Jedzie z nami jego pielgniarz.
Och. A, tak, Nathan. No to wszystko w porzdku.
Patrick, daj spokj. To skomplikowane.
Wic mi to wyjanij. Cisn we mnie papierami. Wyjanij mi to, Lou.
Wytumacz tak, ebym
zrozumia.

 To wane dla mnie, eby Will chcia y, eby widzia, e czeka go

jeszcze co dobrego.
A jedn z tych dobrych rzeczy masz by ty?
To nie fair. Suchaj, czy ja ci kiedy prosiam, eby zrezygnowa z
pracy, ktr kochasz?
Moja praca nie polega na siedzeniu w wannie z obcymi facetami.
Nie miaabym nic przeciwko temu. Moesz sobie siedzie w wannie z
obcymi ludmi. Ile tylko
chcesz. Prosz bardzo! Prbowaam si umiechn, majc nadziej, e
on te si umiechnie.
Ale nie wygldao na to.
Jak by si czua, Lou? Jak by si czua, gdybym ci powiedzia, e jad
na jaki obz
kondycyjny z no nie wiem Leanne z Pogromcw, bo potrzebuje, eby
kto poprawi jej humor?
Poprawi humor? Pomylaam o Leanne, z jej fruwajcymi blond
wosami i idealnymi nogami,
i zastanowio mnie, dlaczego akurat jej imi przyszo mu do gowy jako
pierwsze.
I jak by si czua, gdybym powiedzia, e bdziemy chodzi razem na
kolacje, siedzie
w basenie albo jedzi na wycieczki. A wszystko jakie dwadziecia pi
tysicy kilometrw std,
tylko dlatego, e ma doa. Naprawd by ci to nie obchodzio?
On nie ma doa, Pat. On chce si zabi. Chce pojecha do Dignitas, eby,
do cholery, odebra
sobie ycie. Krew szumiaa mi w uszach. Nie moesz tak tego
porwnywa. To ty nazwae
Willa kalek. Sam uznae, e nie jest dla ciebie adnym zagroeniem.
Idealny szef to twoje
wasne sowa. Kto, kim wcale nie naley si przejmowa.
Odoy folder na biurko.
Lou... Ale teraz si martwi.
Schowaam twarz w doniach. Syszaam, jak na korytarzu otwieraj si
drzwi przeciwpoarowe
i gosy ludzi, ktre ucichy, gdy drzwi znw si za nimi zamkny.
Patrick przesuwa rk w t i z powrotem po krawdzi kuchennych szafek.
Widziaam, jak na
szczce zaciska mu si drobny misie.

 Wiesz, jak si czuj, Lou? Tak jakbym bieg, ale by stale troch z tyu.
Czuj si jak... Wzi
gboki oddech, tak jakby prbowa zebra si w sobie. Czuj si, jakby
za zakrtem czekao na
mnie co zego, o czym wiedz wszyscy poza mn.
Spojrza mi w oczy.
Nie sdz, ebym zachowywa si niemdrze. Ale nie chc, eby tam
jechaa. Jeli nie chcesz
jecha na Vikinga, trudno, ale nie chc, eby jechaa na... na te wakacje. Z
nim.
Ale ja...
Jestemy razem ju prawie siedem lat. A u tego faceta, w tej pracy jeste
od raptem piciu
miesicy. Jeli teraz z nim pojedziesz, to bdzie wiele mwio na temat
naszego zwizku. I tego, jak
ty nas traktujesz.
To nie fair. To nie ma adnego zwizku z nami.
Chyba ma, jeli po tym, co powiedziaem, nadal masz zamiar jecha.
Niewielkie mieszkanie jakby znieruchomiao wok nas. Patrzy na mnie z
tak min, jakiej nigdy
wczeniej u niego nie widziaam.
Kiedy wreszcie wydobyam z siebie gos, by to prawie szept:
Ale on mnie potrzebuje.
Uwiadomiam to sobie niemal natychmiast, gdy to powiedziaam,
usyszaam, jak te sowa
rozbrzmiewaj w powietrzu, i ju wiedziaam, jak bym si czua, gdyby to
on powiedzia mi to samo.
Przekn lin, potrzsn lekko gow, jakby nie dosysza, co
powiedziaam. Opar rk na
blacie, a potem spojrza na mnie.
Cokolwiek powiem, nic si i tak nie zmieni, prawda?
Taki wanie by Patrick. Zawsze by inteligentniejszy, ni przypuszczaam.
Patrick...
Zamkn oczy, tylko na chwil, a potem odwrci si i wyszed z salonu,
zostawiajc na szafce
puste talerze.

21
Steven

Dziewczyna wprowadzia si w weekend. Will nie uprzedzi o tym ani

Camilli, ani mnie, ale kiedy
w sobotni poranek poszedem w piamie do przybudwki, eby zobaczy,
czy mu czego nie trzeba,
bo Nathan si spnia, zobaczyem j na korytarzu z misk patkw w
jednej rce i gazet w drugiej.
Zarumienia si na mj widok. Nie wiem, dlaczego miaem na sobie
szlafrok, wygldaem zupenie
przyzwoicie. Pamitam, e potem pomylaem sobie, e byy takie czasy,
kiedy adne mode
dziewczyny wymykajce si rano z sypialni Willa byy czym zupenie
normalnym.
Przyniosem Willowi listy powiedziaem, wymachujc papierami.
Jeszcze nie wsta. Czy mam mu powiedzie, e pan przyszed? Uniosa
rk, zasaniajc si
gazet. Miaa na sobie koszulk z Myszk
Minnie i haftowane spodnie, jakie nosz kobiety w Hongkongu.
Nie, nie. Niech odpoczywa.
Mylaem, e Camilla ucieszy si, kiedy jej o tym powiem. W kocu bya
taka wcieka na t
dziewczyn, e przeprowadzia si do swojego chopaka. Ale ona
wygldaa tylko na lekko
zaskoczon, po czym jej twarz przybraa ten napity wyraz, ktry oznacza,
e ju wyobraa sobie
wszelkiego rodzaju moliwe i niepodane konsekwencje tego faktu. Nie
mwia za duo, ale byem
cakiem pewien, e nie darzy Louisy specjaln sympati. Ale trzeba wzi
pod uwag, e nie wiem,
czy Camilla w ogle ostatnio kogo lubi. Jej ustawienia domylne zaciy
si na pozycji
dezaprobata.
Nigdy nie doszlimy, co tak naprawd skonio Louis, eby si u nas
zatrzyma Will powiedzia
tylko co o sprawach rodzinnych ale pracowita z niej bya osbka. Kiedy
nie zajmowaa si
Willem, nieustannie si krztaa, sprztajc, piorc, jedc w t i z
powrotem do biura podry i do
biblioteki. Gdybym zobaczy j w miecie, zaraz bym j rozpozna, tak si
rzucaa w oczy. Nosia tak

jaskrawe stroje, jakby wanie przyjechaa z tropikw, sukienki w papuzich

kolorach i dziwaczne
buty. Mgbym powiedzie Camilli, e Louisa wniosa do naszego domu
troch ycia. Ale ju wtedy nie
mwiem jej takich rzeczy.
Will najwyraniej powiedzia jej, e moe uywa jego komputera, ale ona
odmwia, wolaa
chodzi do biblioteki. Nie wiem, czy nie chciaa sprawia wraenia, e go
wykorzystuje, czy te nie
chciaa, eby zobaczy, co robi.
Niezalenie od tego Will wydawa si troch weselszy, kiedy bya u nas.
Kilka razy syszaem ich
rozmow przez otwarte okno i jestem pewien, e dobieg mnie jego
miech. Rozmawiaem
z Bernardem Clarkiem, eby si upewni, czy nie ma nic przeciwko temu
ukadowi, a on powiedzia,
e to troch dziwne, bo rozstaa si z chopakiem, z ktrym bya bardzo
dugo, i e w ich domu wiele
rzeczy stoi pod znakiem zapytania. Wspomnia take, e zoya podanie o
przyjcie na jaki kurs
przygotowawczy, eby dalej si uczy. Postanowiem nie mwi o tym
Camilli. Nie chciaem, eby
si zastanawiaa, co to mogo oznacza. Will powiedzia, e interesuje j
moda i tego typu sprawy.
Na pewno bya adniutka i miaa wietn figur, ale uczciwie mwic, nie
byem pewien, kto na miy
Bg kupowaby takie rzeczy, jakie na siebie wkadaa.
W poniedziaek wieczorem zapytaa, czy Camilla i ja moglibymy przyj
razem z Nathanem do
przybudwki. Cay st zarzucia katalogami, wydrukowanymi rozkadami
lotw, polisami i innymi
rzeczami, ktre wydrukowaa z internetu. Kade z nas dostao swj
egzemplarz w plastikowej
koszulce. Wszystko to byo znakomicie przygotowane.
Powiedziaa, e chce nam przedstawi swoje plany na wakacje.
(Uprzedzia Camill, e moe to
zabrzmie tak, jakby tylko ona miaa na tym skorzysta, ale i tak
widziaem, jak spojrzenie Camilli
robi si coraz bardziej lodowate, kiedy Louisa wyliczaa, co dla nich
zarezerwowaa).

To miaa by niesamowita wyprawa, ktra najwyraniej obejmowaaby

wszelkiego rodzaju
niezwyke zajcia, a trudno byo wyobrazi sobie, eby Will mg robi
takie rzeczy nawet przed
wypadkiem. Ale za kadym razem, kiedy mwia o czym jak spyw
grsk rzek czy skoki na
bungee, czy co w tym stylu pokazywaa mu dokument, z ktrego
wynikao, e robi to take inni
niepenosprawni, i mwia:
Jeli mam sprbowa wszystkich tych rzeczy, o ktrych mwisz, e
powinnam, w takim razie
musisz sprbowa ich ze mn.
Musz przyzna, e zrobia na mnie wraenie. Energiczna z niej
dziewczyna.
Will sucha jej i widziaem, e czyta materiay, ktre przed nim pooya.
Skd zdobya te wszystkie informacje? zapyta wreszcie. Uniosa
tylko brwi.
Wiedza to potga, Will odpara.
A mj syn umiechn si, jakby powiedziaa co szczeglnie
inteligentnego.
A wic... oznajmia, kiedy ju wszystkie pytania zostay zadane.
Wyjedamy za osiem dni.
Czy jest pani zadowolona, pani Traynor? zapytaa to lekko
prowokujcym tonem.
Jeli taki plan wam odpowiada, to nie mam nic przeciwko temu
odpowiedziaa Camilla.
Nathan? Nadal masz na to ochot?
Pytanie.
A Will?
Spojrzelimy wszyscy na niego. Nie tak dawno temu ktrakolwiek z tych
rozrywek byaby nie do
pomylenia. Jaki czas temu Will odmawia dla samej satysfakcji, jak
czerpa z denerwowania
swojej matki. Ten nasz syn zawsze taki by robi co wrcz przeciwnego,
ni naleao, tylko po to,
eby pokaza, e nie jest tak atwo go podporzdkowa. Nie wiem, skd
mu si to wzio, te
buntownicze skonnoci. Ale moe to dziki nim tak znakomicie radzi
sobie w negocjacjach.

chomikuj.pl/lili77gro

Spojrza na mnie nieprzeniknionym wzrokiem, a ja poczuem, e zaciskam

szczki. A potem
popatrzy na t dziewczyn i umiechn si.
Dlaczego nie? powiedzia. Ju nie mog si doczeka, eby
zobaczy, jak Clark rzuca si
w jak kipiel.
Dziewczyna oklapa nieco z ulgi, tak jakby mimo wszystko spodziewaa
si, e w kocu odmwi.
To zabawne musz przyzna, e z pocztku, kiedy pojawia si w naszym
yciu, byem wobec
niej troch podejrzliwy. Will, mimo arogancji, by bardzo bezbronny.
Baem si troch, e atwo go
zmanipulowa. Przy caej swojej sytuacji jest zamonym modym
czowiekiem, a przez t paskudn
Alici, ktra zwiaa z jego kumplem, czu si tak mao wart, jak czuby si
kady w podobnym
pooeniu.
Widziaem jednak, jak Louisa na niego patrzy, z dziwn mieszanin dumy i
wdzicznoci, i nagle
poczuem, e bardzo si ciesz, e jest z nami. Sytuacja mojego syna, cho
adne z nas nigdy nie
powiedziaoby tego otwarcie, bya niemal nie do zniesienia. Cokolwiek
robia ta dziewczyna,
dawaa mu przynajmniej odrobin wytchnienia.
Przez kilka dni w domu panowa lekki, ale wyrany odwitny nastrj.
Camilla miaa min, jakby
nieco odzyskaa nadziej, cho nie chciaa si do tego przyzna.
Wiedziaem, co sobie myli:
ostatecznie z czego tu si cieszy? Syszaem, jak pnym wieczorem
rozmawia z Georgin,
tumaczc jej, dlaczego tak postanowia. Georgina, nieodrodna crka
swojej matki, ju wszya,
w jaki sposb Louisa mogaby wykorzysta sytuacj Willa.
Georgina, ona zaproponowaa, e za siebie zapaci powiedziaa
Camilla. I dodaa: Nie,
kochanie. Myl, e tak naprawd nie mamy wyboru. Zostao bardzo mao
czasu, a Will si na to
zgodzi, wic mog tylko mie nadziej, e wszystko si uda. Ty te
powinna mie nadziej.

Wiedziaem, e bronienie Louisy musi j duo kosztowa, a nawet sama

uprzejmo wobec niej.
Ale tolerowaa t dziewczyn, bo wiedziaa, tak samo jak ja, e jej
obecno to jedyny sposb, eby
nasz syn by cho troch szczliwy.
Cho adne z nas tego nie powiedziao, Louisa Clark staa si jedyn
szans, eby utrzyma go
przy yciu.
Wczoraj wieczorem poszedem na drinka z Dell. Camilla wybraa si z
wizyt do siostry, wic
wrcilimy spacerem nad rzek.
Will wybiera si na wakacje powiedziaem.
To cudowne odpara.
Biedna Della. Widziaem, jak walczy z odruchowym pragnieniem, eby
zapyta o nasz przyszo
i o to, jak moe wpyn na ni ten niespodziewany obrt spraw ale
przypuszczaem, e tego nie
zrobi, przynajmniej dopki sytuacja nie bdzie jasna.
Szlimy wic, przygldajc si abdziom, umiechajc si do turystw,
ktrzy chlapali si
w dkach w wietle zmierzchu, a ona paplaa o tym, jakie to cudowne, e
Will wyjeda, i e moe
to dowd, e powoli zaczyna akceptowa swoj sytuacj. To mio z jej
strony, e tak mwia, bo
wiedziaem, e pod pewnymi wzgldami moga mie uzasadnione nadzieje
na zakoczenie tego.
W kocu to wypadek Willa pokrzyowa nasze plany na wsplne ycie. Na
pewno skrycie ywia
nadziej, e moje zobowizania wobec Willa pewnego dnia ustan i bd
wolny.
Szedem obok niej, czujc jej do na ramieniu, suchajc jej melodyjnego
gosu. Nie mogem
powiedzie jej prawdy ktr znao tylko kilka osb. e jeli tej
dziewczynie nie uda si cay ten
pomys z orodkiem, skokami na bungee i kpielami pod g wiazdami,
paradoksalnie mnie uwolni. Bo
mgbym opuci swoj rodzin tylko wtedy, gdyby Will by wci
zdecydowany jecha do tej
piekielnej instytucji w Szwajcarii.

Wiedziaem o tym i wiedziaa o tym Camilla, cho adne z nas by si do

tego nie przyznao. Tylko
po mierci mojego syna mgbym y takim yciem, jakie sam wybraem.
Nie myl o tym powiedziaa, widzc moj min.
Kochana Della. Znaa moje myli, chocia czasem ja sam nie zdawaem
sobie z nich sprawy.
To dobra wiadomo, Steven. Naprawd. Nigdy nie wiadomo, moe dla
Willa to bdzie
pocztek zupenie nowego, niezalenego ycia.
Pooyem rk na jej doni. Gdybym by odwaniejszy, moe
powiedziabym, co naprawd
myl. Kto odwaniejszy ju dawno temu pozwoliby jej odej jej i
moe nawet mojej onie.
Masz racj zgodziem si z wymuszonym umiechem. Miejmy
nadziej, e wrci i bdzie
opowiada o skokach na bungee i innych ekstremalnych rozrywkach, ktre
uwielbiaj modzi ludzie.
Szturchna mnie.
Moe ci namwi, eby urzdzi co takiego na zamku?
Ekstremalne spywy fos? zapytaem. Zanotuj to sobie jako jedn z
atrakcji na przyszy
sezon.
Rozbawieni t wizj, chichoczc, doszlimy a do wypoyczalni dek.
A potem Will dosta zapalenia puc.

22
Wbiegam na oddzia pomocy doranej. Szpital by rozrzucony na duej
przestrzeni, a poniewa
jestem z natury pozbawiona jakiegokolwiek zmysu orientacji, miny cae
wieki, zanim znalazam
Willa. Musiaam trzy razy pyta o kierunek. Wreszcie, zdyszana i bez tchu,
pchnam drzwi na
oddzia C12, a tam, na korytarzu, siedzia Nathan, czytajc gazet. Kiedy
podeszam, spojrza na
mnie.
Jak on si czuje?
Podczyli mu tlen. Stan stabilny.
Nie rozumiem. Jeszcze w pitek wieczorem wszystko byo w porzdku.
W sobot rano troch

kaszla. Ale to...? Co si stao?

Serce mi walio. Usiadam na chwil, prbujc zapa oddech. Sporo si
nabiegaam, odkd przed
godzin dostaam esemesa od Nathana. Wyprostowa si i zoy gazet.
Lou, to nie jest pierwszy raz. Wystarczy, e dostanie mu si do puc
troch bakterii, jego
mechanizm odkasywania nie dziaa, jak naley, i jego stan szybko si
pogarsza. W sobot po
poudniu prbowaem oczyci mu drogi oddechowe, ale za bardzo go
bolao. Nagle dosta gorczki,
a potem zaczo go bole w klatce piersiowej. Wieczorem musielimy
wezwa karetk.
Cholera powiedziaam, schylajc si. Cholera jasna. Mog tam
wej?
Jest mao przytomny. Duo z niego nie wydobdziesz. I jest przy nim
pani T.
Zostawiam Nathanowi torebk, umyam rce pynem antybakteryjnym, po
czym pchnam drzwi
i weszam do rodka.
Will lea porodku szpitalnego ka, przykryty niebieskim kocem,
podpity do kroplwki
i otoczony rozmaitymi pikajcymi nieustannie urzdzeniami. Twarz
przesaniaa mu czciowo maska
tlenowa, oczy mia zamknite. Na widok jego skry, szarawej, miejscami
sinej, co a mi si
skurczyo w rodku. Pani Traynor usiada obok niego, jedn rk trzymaa
na jego przykrytym
ramieniu. Nieobecnym wzrokiem wpatrywaa si w cian naprzeciwko.
Dzie dobry pani powiedziaam. Spojrzaa na mnie zaskoczona.
Och. Louisa.
Jak... jak on si czuje? Chciaam podej i wzi Willa za drug rk,
ale czuam, e chyba nie
powinnam siada. Przystanam wic przy drzwiach. Miaa tak zgnbion
min, e sama moja
obecno wydawaa si wtargniciem.
Troch lepiej. Podali mu jaki bardzo silny antybiotyk.
Czy... czy mogabym jako pomc?
Nie sdz, raczej nie. Musimy... musimy czeka. Za godzin bdzie
obchd. Pewnie wtedy
lekarz powie nam co wicej.

wiat jakby si zatrzyma. Staam tam jeszcze chwil, wsuchujc si w

miarowy rytm
popiskujcych maszyn.
Moe mogabym pani zastpi na chwil? eby moga pani odpocz?
Nie. Zostan tutaj.
Miaam cich nadziej, e Will usyszy mj gos. Miaam nadziej, e
otworzy oczy nad t
plastikow mask i mruknie: Clark. Chod tu i usid, na mio bosk.
Tylko robisz baagan.
Ale on lea nieruchomo.
Otaram twarz rk.
Moe przynios pani co do picia?
Pani Traynor podniosa gow.
Ktra godzina?
Za kwadrans dziesita.
Naprawd? Potrzsna gow, jakby trudno jej byo w to uwierzy.
Dzikuj, Louisa. To
bardzo mie z twojej strony. Spdziam tu ju chyba duo czasu.
W pitek miaam wolne po czci dlatego, e Traynorowie upierali si,
e naley mi si urlop,
ale gwnie dlatego, e jedynym sposobem, ebym zdobya paszport, byo
pojecha pocigiem do
Londynu i stan w kolejce w Petty France. Wpadam do nich w pitek
wieczorem, eby pokaza
Willowi swoje upy i sprawdzi, czy jego paszport jest nadal wany.
Wydawao mi si, e jest jaki
milczcy, ale nie byo w tym niczego niezwykego. W niektre dni czu si
gorzej, i mylaam, e to
wanie jeden z takich dni. Szczerze mwic, byam tak zajta
przygotowaniami do podry, e nie
miaam gowy do czegokolwiek innego.
W sobot rano z pomoc taty zabraam z mieszkania Patricka swoje rzeczy,
a po poudniu poszam
z mam kupi sobie kostium kpielowy i inne drobiazgi potrzebne na
wakacje i przez weekend
nocowaam u rodzicw. Byo do ciasno, bo akurat przyjechaa Treena z
Thomasem.
W poniedziaek rano wstaam o sidmej, eby o smej by u Traynorw.
Kiedy przyjechaam, dom

by zamknity, od frontu i od tyu. Nie byo adnej kartki. Stanam na

ganku i trzy razy zadzwoniam
do Nathana, ale nie odpowiada. W komrce pani Traynor wczaa si
poczta. Wreszcie, po
czterdziestu piciu minutach siedzenia na schodkach, dostaam esemesa od
Nathana:
Jestemy w szpitalu. Will ma zapalenie puc. Oddzia C12.

Nathan sobie poszed, a ja przez godzin siedziaam pod sal Willa.

Przejrzaam czasopisma, ktre
kto zostawi na stoliku najwyraniej w 1982 roku, po czym wyjam z
torebki ksik, ale nie byam
w stanie si skupi.
Zjawi si lekarz, ale czuam, e nie powinnam wchodzi do sali, kiedy w
rodku jest matka
Willa. Kiedy wyszed kwadrans pniej, pani Traynor wysza razem z nim.
Nie jestem pewna, czy
powiedziaa mi dlatego, e musiaa z kim porozmawia, a tylko ja byam
pod rk, ale powiedziaa
mi gosem zdawionym z ulgi, e lekarz jest pewien, e udao im si
opanowa infekcj. To bya
jaka szczeglnie zoliwa bakteria. Cae szczcie, e Will na czas trafi
do szpitala. Inaczej... to
sowo zawiso w ciszy midzy nami.
I co teraz? zapytaam.
Czekamy wzruszya ramionami.
Moe przynios pani co do jedzenia? Albo ja posiedz przy Willu, a
pani pjdzie co zje?
Od czasu do czasu midzy mn a pani Traynor pojawiao si co w
rodzaju porozumienia. Jej
twarz na chwil stracia swj surowy wyraz i wtedy zobaczyam, jak
rozpaczliwie jest zmczona.
Wygldaa, jakby postarzaa si o dziesi lat.
Dzikuj, Louisa powiedziaa. Chtnie skoczyabym do domu, eby
si przebra, jeli ty
mogaby z nim zosta. Naprawd nie chciaabym, eby Will by teraz
sam.
Kiedy posza, weszam do sali, zamknam za sob drzwi i usiadam obok
niego. Wydawa si
dziwnie nieobecny, tak jakby Will, ktrego znaam, wyjecha gdzie i
zostawi tylko powok.

Pomylaam przez chwil, czy tak samo jest, kiedy kto umiera. A potem
powiedziaam sobie, e nie
bd myle o mierci.
Siedziaam, suchajc tykania zegara, przytumionych gosw na zewntrz
i pisku podeszew na
linoleum korytarza. Dwa razy wesza pielgniarka i sprawdzia jakie
wskaniki, wcisna kilka
przyciskw, zmierzya Willowi temperatur, ale on wci si nie rusza.
Wszystko z nim w porzdku, prawda? zapytaam.
pi odpara uspokajajco. To chyba najlepsze dla niego teraz. Prosz
si nie martwi.
atwo powiedzie. Ale miaam duo czasu na mylenie w tej szpitalnej
sali. Mylaam o Willu
i o tym, z jak przeraajc szybkoci tak ciko si rozchorowa.
Mylaam o Patricku i o tym, e
cho zabraam rzeczy z jego mieszkania, odczepiam ze ciany swj
kalendarz, zapakowaam ubrania,
ktre tak starannie uoyam w jego komodzie, mj smutek wcale nie by
tak obezwadniajcy, jak si
spodziewaam. Nie czuam si zrozpaczona ani zdruzgotana, jak powinien
si czu kto, kto rozsta
si z dugoletni mioci. Byam zupenie spokojna, nieco smutna, miaam
te troch wyrzuty
sumienia dlatego, e to przeze mnie si rozstalimy, i dlatego, e nie
czuam tego, co powinnam.
Wysaam mu dwa esemesy, eby mu powiedzie, e jest mi bardzo,
bardzo przykro i e ycz mu jak
najlepszych wynikw w Xtreme Viking. Ale nie odpowiedzia.
Po godzinie nachyliam si, odsunam koc z ramienia Willa i zobaczyam
jego lekko opalon do
na biaym przecieradle. Medyczn tam przyklejono do niej jak rurk.
Kiedy odwrciam j do
gry, zobaczyam wci jaskrawe blizny na jego nadgarstku. Pomylaam
przez chwil, czy
kiedykolwiek zbledn, czy te ju zawsze bd przypomina mu o tym, co
prbowa zrobi.
Ujam delikatnie jego palce. Byy ciepe, jak palce kogo, kto ma w sobie
cakiem sporo ycia.
Patrzc na nie, trudno byo uwierzy, e nie ma w nich siy, e nigdy
wicej nie podnios niczego, nie

pogaszcz ani nie zacisn si w pi.

Przesunam palcem po jego kostkach. Sama nie wiedziaam, czy si
zawstydz, jeli Will akurat
teraz otworzy oczy, ale chyba nie. Miaam mocne poczucie, e taki dotyk
jest dla niego dobry.
Miaam nadziej, e w jaki sposb, za zason sztucznie wywoanego snu,
on take o tym wie.
Zamknam oczy i czekaam.
Will obudzi si niedugo po czwartej. Byam na korytarzu, leaam na
krzesach, czytajc porzucon
przez kogo gazet, i a podskoczyam, kiedy pani Traynor wysza, eby
mi o tym zakomunikowa.
Wygldaa na nieco mniej przygnbion, kiedy powiedziaa, e si odezwa
i e chce mnie zobaczy.
Stwierdzia, e sama zejdzie na d i zadzwoni do ma.
Po czym, jakby nie moga si powstrzyma, dodaa:
Tylko prosz, nie zmcz go.
Oczywicie odparam z czarujcym umiechem.
Hej powiedziaam, wtykajc gow przez drzwi.
Powoli odwrci twarz w moj stron.
Hej ty.
Gos mia zachrypnity, tak jakby przez ostatnie ptorej doby nie spa,
tylko wrzeszcza.
Usiadam i popatrzyam na niego. Spojrza w d na swoj twarz.
Chcesz, ebym na chwil uniosa mask?
Skin gow. Zdjam j ostronie. Tam, gdzie dotykaa jego skry,
zebraa si warstewka potu,
wic wziam chusteczk i delikatnie otaram mu twarz.
Jak si czujesz?
Bywao lepiej.
Nieoczekiwanie w moim gardle pojawia si wielka gula, prbowaam j
przekn.
Nie wiem, co mam o tym myle. Zrobisz wszystko, eby zwrci na
siebie uwag. Zao si,
e to by tylko...
Zamkn oczy, a ja przerwaam w p zdania. Kiedy znw je otworzy,
spojrza przepraszajco.
Przepraszam, Clark. Chyba nie nadaj si dzi do przekomarzanek.
Siedziaam na jego ku i paplaam, mj gos nis si echem po
niewielkiej salce

o seledynowych cianach. Opowiedziaam mu, jak zabraam swoje rzeczy

z mieszkania Patricka
o ile atwiej byo wyowi moje CD z jego kolekcji dziki temu, e upiera
si, eby je uoy
wedug jego systemu.
Wszystko w porzdku? zapyta, kiedy skoczyam. Patrzy ze
wspczuciem, jakby spodziewa
si, e przeyam to wszystko boleniej ni w rzeczywistoci.
Tak. Jasne. Wzruszyam ramionami. To wszystko nie byo takie
straszne. Poza tym mam inne
rzeczy na gowie.
Will milcza.
Problem w tym odezwa si w kocu e chyba przez dugi czas nie
bd si nadawa do
skokw na bungee.
Wiedziaam o tym. Podejrzewaam to, ju gdy dostaam esemesa od
Nathana. Ale kiedy
usyszaam te sowa od niego, byy niczym cios.
Nie martw si powiedziaam, starajc si, eby gos mi nie dra. Nic
si nie stao.
Pojedziemy innym razem.
Przykro mi. Wiem, e ju nie moga si doczeka.
Pooyam mu rk na czole i odgarnam wosy.
C. Naprawd. To nie jest wane. Wane, eby wyzdrowia.
Zamkn oczy, lekko si krzywic. Wiedziaam, co to oznacza bruzdy
wok oczu, ta
zrezygnowana mina. Oznaczay, e by moe nie bdzie ju innego razu.
e Will sdzi, e by moe
ju nigdy nie wyzdrowieje.
Po drodze ze szpitala zatrzymaam si w Granta House. Wpuci mnie
ojciec Willa, ktry wyglda
na niemal tak samo zmczonego jak jego matka. Mia na sobie znoszon
kurtk przeciwdeszczow,
tak jakby zamierza wyj. Powiedziaam mu, e pani Traynor jest przy
Willu i e antybiotyki
dziaaj cakiem niele, ale e prosia, eby mu przekaza, e zostanie na
noc w szpitalu. Dlaczego
nie moga sama mu tego powiedzie, tego nie wiem. Moe miaa za duo
spraw na gowie.
Jak on wyglda?

 Troch lepiej ni dzi rano powiedziaam. Nawet co wypi, kiedy

tam byam. I rzuci jak
nieprzyzwoit uwag na temat jednej z pielgniarek.
Wci tak samo niemoliwy.
Tak, wci tak samo niemoliwy.
Przez chwil zobaczyam, e pan Traynor zaciska usta i e zaszkliy mu si
oczy. Wyjrza przez
okno, a potem znw spojrza na mnie. Nie wiedziaam, czy nie wolaby,
ebym patrzya gdzie indziej.
To ju trzeci raz. W cigu dwch lat.
Dopiero po minucie zaapaam, o co chodzi.
Po raz trzeci ma zapalenie puc?
Skin gow.
Paskudna sprawa. On jest bardzo dzielny, wiesz. Mimo tych wszystkich
popisw. Przekn
lin i doda jakby do siebie : Dobrze, e to dostrzegasz, Louisa.
Nie wiedziaam, co mam zrobi. Wycignam rk i dotknam jego
ramienia.
Naprawd to dostrzegam.
Skin lekko gow, po czym wzi kapelusz z wieszaka w hallu.
Wymamrotawszy co, co mogo by podzikowaniem albo poegnaniem,
pan Traynor min mnie
i wyszed.
W przybudwce byo dziwnie cicho, gdy nie byo Willa. Zdaam sobie
spraw, jak bardzo
przyzwyczaiam si do staego szumu jego elektrycznego wzka
jedcego tam i z powrotem,
cichych rozmw z Nathanem w pokoju obok, brzczenia radia. Teraz w
przybudwce panowa
bezruch, powietrze wok mnie byo nieruchome niczym kosmiczna
prnia.
Zapakowaam niewielk torb rzeczy, ktrych mgby potrzebowa
nastpnego dnia, w tym czyste
ubrania, szczoteczk do zbw, szczotk do wosw i leki, plus suchawki,
na wypadek gdyby czu
si na tyle dobrze, eby sucha muzyki. W trakcie tego pakowania
musiaam walczy z narastajcym
we mnie dziwnym uczuciem paniki. W mojej gowie coraz goniej
odzywa si prowokujcy gosik,

ktry mwi: Tak bdzie, kiedy on umrze. eby go zaguszy, wczyam

radio, starajc si, eby
do przybudwki powrcio troch ycia. Posprztaam, zmieniam Willowi
pociel i zerwaam
w ogrodzie kilka kwiatw, ktre ustawiam w salonie. A potem, kiedy
wszystko ju byo gotowe,
ktem oka dostrzegam na stole broszur biura podry.
Przez cay nastpny dzie siedziaam w papierach, odwoujc wszystkie
przeloty i wycieczki,
ktre zarezerwowaam. Nie wiadomo byo, kiedy Will poczuje si na tyle
dobrze, eby skorzysta
z ktrejkolwiek z nich. Lekarz podkrela, e musi odpoczywa, skoczy
bra antybiotyk, dba o to,
eby byo mu ciepo i sucho. Spyw grsk rzek i nurkowanie z
akwalungiem raczej nie nadaway
si jako zajcia dla rekonwalescenta.
Wpatrywaam si w te broszury i katalogi, mylc o caej cikiej pracy i
wyobrani, jak
woyam w zorganizowanie tego wszystkiego. Gapiam si na paszport,
po ktry musiaam sta
w kolejce, przypominajc sobie podniecenie, ktre narastao we mnie ju
w pocigu do Londynu,
i po raz pierwszy od czasu, kiedy zabraam si do realizacji tego planu,
ogarno mnie totalne
przygnbienie. Zostay mi tylko trzy tygodnie i poniosam porak. Moja
umowa o prac zaraz si
skoczy, a ja nie zrobiam nic, co zmienioby zauwaalnie nastawienie
Willa. Baam si nawet pyta
pani Traynor, co teraz zrobimy. Nagle poczuam si obezwadniona
sytuacj. Oparam gow na
rkach i siedziaam tak w otaczajcej mnie ciszy.
Dobry wieczr.
Gwatownie uniosam gow. Nathan sta obok mnie, niemal wypeniajc
sob malek kuchni.
Na ramieniu mia plecak.
Przyszedem zostawi troch lekw, ktrych bdzie potrzebowa, jak
wrci. Wszystko gra?
Szybko otaram oczy.
Jasne. Przepraszam. Troch mnie tylko przytoczyo to, e musz
odwoa tyle rzeczy.

Nathan zsun plecak z ramienia i usiad naprzeciw mnie.

Gwniana sprawa.
Wzi katalog i zacz go przeglda.
Moe ci pomc? Nie musz by w szpitalu, wic mog wpa rano na
godzin. Mog ci pomc
obdzwoni te wszystkie firmy.
To mio z twojej strony. Ale nie. Dam sobie rad. Chyba bdzie prociej,
jeli sama to zrobi.
Nathan zrobi herbat i pilimy j razem. Chyba po raz pierwszy naprawd
ze sob
rozmawialimy w kadym razie bez Willa midzy nami. Powiedzia mi o
swoim poprzednim
kliencie, z uszkodzeniem C3/4 i respiratorem. Chorowa co najmniej raz w
miesicu. Opowiedzia
mi te o poprzednich przypadkach, kiedy Will mia zapalenie puc. Za
pierwszym razem o mao nie
umar i dochodzi do siebie przez wiele tygodni.
Ma wtedy takie spojrzenie... doda. Kiedy jest naprawd chory. A
dreszcz przebiega po
krzyu. Tak jakby si... wycofywa. Tak jakby go prawie tu nie byo.
Wiem. Nienawidz tego spojrzenia.
On jest... zacz. A potem nagle odwrci wzrok i zamkn usta.
Siedzielimy z kubkami w rku. Ktem oka obserwowaam Nathana, jego
przyjazn twarz, ktra
na chwil jakby si zamkna. I zdaam sobie spraw, e ju znam
odpowied na pytanie, ktre mam
zamiar mu zada.
Ty wiesz, prawda?
Co wiem?
O tym... co on zamierza zrobi.
Nagle w kuchni zapado cikie milczenie.
Nathan spojrza na mnie uwanie, jakby zastanawiajc si, co
odpowiedzie.
Ja wiem powiedziaam. Nie powinnam o tym wiedzie, ale wiem. O
to... o to chodzio
w tych caych wakacjach, wyjazdach. O to, ebym zmienia jego
nastawienie.
Nathan odstawi kubek.
Zastanawiaem si nad tym odpar. Wydawao si... jakby miaa
jak misj.

 Bo miaam. Mam.
Potrzsn gow, ale nie wiem, czy chcia przez to powiedzie, e mam si
nie poddawa, czy te
e ju nic nie da si zrobi.
Co teraz zrobimy, Nathan?
Odpowiedzia dopiero po duszej chwili.
Wiesz co, Lou? Naprawd lubi Willa. Nie obchodzi mnie, co sobie
pomylisz, uwielbiam tego
gocia. Jestem z nim od dwch lat. Widziaem go, kiedy byo ciko i w
dobre dni, i mog ci tylko
powiedzie, e za adne skarby wiata nie chciabym si znale na jego
miejscu.
Upi yk herbaty.
Czasem zostawaem na noc, a on budzi si z krzykiem, bo we nie wci
mg chodzi, jedzi
na nartach i tak dalej, i przez kilka minut, kiedy jeszcze nie w peni
panowa nad sob, dosownie nie
mg znie myli, e ju nigdy nie bdzie tego robi. Po prostu nie mg
tego znie. Siedziaem
z nim i nie wiedziaem, co mam mu powiedzie takiego, co by go cho
troch pocieszyo. Przypad
mu w udziale najbardziej gwniany los, jaki mona sobie wyobrazi. I
wiesz co? Patrzyem na niego
wczoraj wieczorem i mylaem o jego yciu, o tym, jak pewnie bdzie
wyglda... i chocia niczego
nie pragn bardziej, ni eby by szczliwy... nie mog osdza go za to,
co chce zrobi. To jego
wybr. To powinien by jego wybr.
Zaczo mi brakowa powietrza.
Ale... to byo wczeniej. Sam powiedziae, e tak byo, zanim
przyszam. On si teraz zmieni.
Zmieni si przy mnie, prawda?
Tak, ale...
Ale jeli nie bdziemy wierzy, e bdzie z nim lepiej, e moe si lepiej
poczu, to jak on ma
uwierzy, e jeszcze moe mu si przydarzy co dobrego?
Nathan odstawi kubek i spojrza mi prosto w oczy.
Lou. Z nim nie bdzie lepiej.
Nie wiesz tego.

 Wiem. Dopki nie nastpi jaki zasadniczy przeom w badaniach nad

komrkami rdzenia
krgowego, Willa czeka kolejne dziesi lat na wzku. Co najmniej. On o
tym wie, nawet jeli jego
rodzice nie chc tego przyzna. A to tylko poowa problemu. Ona chce
utrzyma go przy yciu za
wszelk cen. Pan T. uwaa za to, e w pewnym momencie decyzj naley
pozostawi jemu.
Oczywicie, e to on zdecyduje, Nathan. Ale musi zobaczy, jaki ma
wybr.
To bystry facet. Doskonale wie, co ma do wyboru.
Uniosam gos.
Nie. Mylisz si. Mwisz, e jest w tym samym pooeniu, w ktrym by,
zanim si pojawiam.
Twierdzisz, e jego nastawienie nie zmienio si ani troch.
Nie wiem, co si dzieje w jego gowie, Lou.
Wiesz, e udao mi si zmieni jego sposb mylenia.
Nie, wiem, e on zrobiby wszystko, eby tylko sprawi ci przyjemno.
Patrzyam na niego.
Mylisz, e on tylko udaje, eby mnie zadowoli? Byam wcieka na
Nathana, na nich
wszystkich. Wic jeli nie wierzysz, e to wszystko moe mu cokolwiek
pomc, dlaczego miae
zamiar jecha? Tylko na fajne wakacje?
Nie. Chc, eby y.
Ale...
Ale chc, eby y, tylko jeli on tego chce. Jeli nie chce, to zmuszajc
go, eby dalej to cign,
ty, ja, niezalenie od tego, jak bardzo go kochamy stajemy si tylko
kolejnymi gnojkami, ktrzy
pozbawiaj go wyboru.
Sowa Nathana rozbrzmiay w ciszy. Otaram pojedyncz z z policzka i
staraam si uspokoi
omotanie serca. Nathan, najwyraniej zakopotany moimi zami, podrapa
si w kark, po czym po
chwili w milczeniu poda mi rolk rcznika kuchennego.
Nie mog pozwoli, eby to si stao, Nathan.
Nie odezwa si.
Po prostu nie mog.

Siedzc przy kuchennym stole, wpatrywaam si w swj paszport. Na

zdjciu wygldaam jak kto
zupenie inny. Kto, czyje ycie, sposb bycia, zupenie nie przypomina
mojego. Wpatrywaam si
w nie z namysem.
Nathan?
Co?
Gdyby udao mi si zorganizowa jaki inny wyjazd, co, na co zgodz
si lekarze, czy nadal
chciaby pojecha? Pomgby mi?
No jasne. Wsta, opuka kubek i zarzuci sobie plecak na rami. Zanim
wyszed z kuchni,
odwrci si do mnie.
Ale bd szczery, Lou. Nie jestem pewien, czy uda ci si tego dokona.

23
Dokadnie dziesi dni pniej ojciec Willa wysadzi nas z samochodu na
lotnisku Gatwick. Nathan
adowa nasze bagae na wzek, a ja upewniaam si w nieskoczono,
czy Willowi jest wygodnie
a w kocu nawet on si wkurzy.
Uwaajcie na siebie. I bawcie si dobrze powiedzia pan Traynor,
kadc rk na ramieniu
Willa. Tylko nie rozrabiajcie zanadto. Nawet mrugn do mnie, gdy to
mwi.
Pani Traynor nie moga zwolni si z pracy, eby nas odprowadzi.
Podejrzewaam jednak, e
chodzio raczej o to, e nie chce spdza dwch godzin w samochodzie ze
swoim mem.
Will skin gow, ale si nie odezwa. W samochodzie by rozbrajajco
cichy, z nieprzeniknion
min wyglda przez okno, nie zwracajc uwagi, gdy paplalimy z
Nathanem o ruchu na drodze
i o tym, czego na pewno zapomnielimy.
Nawet gdy ju szlimy przez hal odlotw, nie byam pewna, czy dobrze
robimy. Pani Traynor
w ogle nie chciaa, eby jecha. Ale od dnia, kiedy zgodzi si na mj
zmodyfikowany plan,

wiedziaam, e boi si powiedzie mu, e nie powinien jecha. Przez

ostatni tydzie sprawiaa
wraenie, jakby w ogle baa si z nami rozmawia. Siedziaa przy Willu
w milczeniu, rozmawiaa
tylko z lekarzami. Albo pracowaa w ogrodzie, z przeraajc
skutecznoci przycinajc rne
rzeczy.
Mia po nas przyj kto z linii lotniczych. Mia nas odebra
powiedziaam, przegldajc
nerwowo dokumenty, gdy podeszlimy do odprawy.
Uspokj si. Przecie nie postawi kogo w drzwiach odpar Nathan.
Ale wzek ma lecie jako delikatny sprzt medyczny. Trzy razy to
potwierdzaam przez
telefon. I musimy si upewni, e nie wykrc jakiego numeru ze
sprztem, ktrego Will potrzebuje
na pokadzie.
Dziki internetowej spoecznoci wzkowiczw uzyskaam cae mnstwo
informacji, przestrg ,
przepisw i list niezbdnych rzeczy. Trzy razy sprawdzaam w biurze linii
lotniczych, czy na pewno
dostaniemy wzmocnione fotele, upewniaam si, e Will zostanie
odprawiony jako pierwszy i e nikt
nie bdzie go rusza z wzka, zanim nie bdziemy przy wejciu do
samolotu. Nathan mia zosta na
ziemi, zdj dojstik i przestawi na rczne sterowanie, a potem starannie
przypi i zabezpieczy
wzek. Mia osobicie nadzorowa jego zaadowanie, by uchroni go przed
uszkodzeniem. Wzek
mia zosta oznaczony na rowo, jako sygna dla obsugi bagaowej, e
maj si z nim obchodzi
niesychanie ostronie. Dostalimy trzy miejsca w jednym rzdzie, tak
eby Nathan mg wykona
niezbdne zabiegi medyczne przy Willu, nie cigajc ciekawskich
spojrze. Linia lotnicza
zapewnia nas, e podokietniki zostan uniesione, tak eby Will nie obtar
sobie ud, kiedy bdziemy
go przenosi z wzka na fotel. Cay czas mia siedzie midzy nami. I
mielimy wyj z samolotu
jako pierwsi.

Wszystko to miaam na swojej licie lotniskowej. Dalej miaam podobn

list hotelow,
a wczeniej list rzeczy do sprawdzenia na dzie przed wyjazdem oraz
tras podry. Ale nawet przy
tych wszystkich rodkach ostronoci byam chora ze strachu.
Za kadym razem, kiedy patrzyam na Willa, zastanawiaam si, czy
dobrze zrobiam. Dopiero
zeszego wieczoru jego lekarz uzna, e moe lecie. Will niewiele jad i
przez wikszo dnia spa.
Wydawa si nie tyle znuony chorob, ile wyczerpany yciem, zmczony
naszym wtrcaniem si,
prbami oywionej konwersacji, niezmoon determinacj, eby poprawi
mu humor. Tolerowa
mnie, ale czsto miaam poczucie, e chciaby, eby da mu spokj. Nie
wiedzia, e wanie tej
jednej rzeczy nie mog zrobi.
Jest ju pani z linii lotniczych powiedziaam, gdy podesza do nas
wawym krokiem
umiechnita dziewczyna w uniformie i z podkadk do pisania.
Wyglda na to, e nie bdzie z niej wiele poytku przy wchodzeniu na
pokad mrukn Nathan.
Nie udwignaby nawet mroonej krewetki.
Damy sobie rad. Razem damy sobie rad.
To zdanie byo moj dewiz, odkd wymyliam, co chc zrobi. Od czasu
rozmowy z Nathanem
w przybudwce na nowo ogarn mnie zapa, eby udowodni, e wszyscy
si mylili. To, e nie
udao nam si pojecha na zaplanowane wakacje, nie oznacza, e Will w
ogle nie moe nic zrobi.
Rzuciam si do grup dyskusyjnych, zasypujc je pytaniami. Gdzie moe
by dobre miejsce,
w ktrym duo sabszy Will mgby wrci do zdrowia? Czy kto ma
pomys, dokd moglibymy
pojecha? Mj gwny problem stanowia temperatura angielski klimat
by zbyt zmienny (nie ma
niczego bardziej przygnbiajcego ni angielski kurort nad morzem w
deszczu). W wikszej czci
Europy byo za gorco pod koniec lipca, co wykluczao Wochy, Grecj,
poudnie Francji i inne

nadmorskie rejony. Ale ja miaam wizj. Oczami wyobrani widziaam

Willa wypoczywajcego nad
morzem. Problem w tym, e poniewa miaam tylko kilka dni, eby
zaplanowa wyjazd, coraz
mniejsze byy szanse, e to si moe uda.
Wiele osb wyraao wspczucie, wiele te opowiadao o wasnych
przejciach z zapaleniem
puc. To najwyraniej byo widmo przeladujce wszystkich. Pojawiy si
nieliczne propozycje,
dokd moglibymy pojecha, ale adna nie wydawaa mi si ciekawa. A co
waniejsze, nie czuam,
eby ktrakolwiek z nich zainteresowaa Willa. Nie chodzio mi o kurorty
ani o miejsca, gdzie
mgby spotka ludzi w takiej samej sytuacji jak on. Tak naprawd nie
wiedziaam, czego chc, ale
kiedy przewinam jeszcze raz list ich propozycji, wiedziaam, e adna
si nie nadaje.
Ostatecznie pomg mi Ritchie, bywalec forum. Tego popoudnia, kiedy
Willa wypuszczono ze
szpitala, napisa:
Podaj mi maila. Mam kuzyna w biurze podry. Napisaem mu, jaka jest sprawa.

Zadzwoniam pod numer, ktry mi poda, i porozmawiaam z mczyzn w

rednim wieku, z silnym
yorkshirskim akcentem. Kiedy powiedzia mi, co ma na myli, poczuam,
e to jest wanie to.
W cigu dwch g odzin wszystko mielimy zaatwione. Byam mu taka
wdziczna, e chciao mi si
paka.
To nic wielkiego, sonko stwierdzi. Postaraj si tylko, eby ten twj
facet dobrze si bawi.
Ale mimo to, zanim wyjechalimy, byam niemal tak zmczona jak Will.
Caymi dniami zmagaam
si ze szczeglnymi wymaganiami, zwizanymi z podr kogo na
wzku, i a do tego ranka, kiedy
wyruszylimy, nie miaam pewnoci, e Will bdzie si czu na tyle dobrze,
eby pojecha. Teraz,
kiedy siedzielimy przy bagaach, patrzyam na niego, milczcego i
bladego wrd g waru lotniska,
i znw pomylaam, czy nie popeniam bdu. Nagle ogarna mnie panika.
A jeli znw zachoruje?

A jeli nienawidzi kadej minuty tego wyjazdu, tak samo jak wycigw
konnych? A jeli mam
faszywy obraz caej sytuacji, a Willowi nie potrzeba wcale podry jego
ycia, tylko dwch tygodni
w ku?
Ale nie mielimy dwch tygodni. W tym by cay problem. To bya moja
jedyna szansa.
Ju zapowiedzieli nasz lot powiedzia Nathan, kiedy wrci ze sklepu
wolnocowego. Spojrza
na mnie, unoszc brwi, a ja wziam gboki oddech.
Okej odrzekam. Ruszajmy.
Sam lot, mimo dugich dwunastu godzin w powietrzu, nie by tak udrk,
jakiej si spodziewaam.
Nathan niezauwaenie wymienia pod kocem Willowi wszystko, co
potrzeba. Personel pokadowy
by troskliwy i dyskretny, i ostronie obchodzi si z wzkiem. Will,
zgodnie z obietnic, zosta
zawieziony na pokad jako pierwszy, udao si bez szwanku przenie go
na jego miejsce i posadzi
midzy nami.
Po godzinie lotu zdaam sobie spraw, e, co dziwne, tu nad chmurami, na
wysokoci prawie
dziesiciu tysicy metrw nad ziemi, pod warunkiem e fotel Willa by
odchylony, a on przypity na
tyle, eby siedzie na nim stabilnie, by waciwie w takim samym
pooeniu jak kady inny pasaer.
Tak jak wszyscy tkwi przed ekranem, nie mogc si ruszy i nie majc nic
innego do roboty. Zjad
obiad, obejrza film i gwnie spa.
Umiechalimy si ostronie do siebie z Nathanem i staralimy si
zachowywa, jakby wszystko
byo w najlepszym porzdku. Wygldaam przez okno, myli kbiy mi si
w gowie jak chmury
w dole, lecz jeszcze nie docierao do mnie, e to nie tylko wyzwanie
logistyczne, ale przygoda dla
mnie samej e ja, Lou Clark, jad na drugi koniec wiata. Nie
dostrzegaam tego. Nie widziaam
wtedy niczego poza Willem. Czuam si jak moja siostra zaraz po
urodzeniu Thomasa. To tak,

jakbym patrzya przez rur powiedziaa, wpatrujc si w swojego nowo

narodzonego synka.
Teraz wiat to tylko on i ja.
Kiedy bylimy na lotnisku, dostaam od niej esemesa:
Dasz rad. Jestem z ciebie cholernie dumna. Buziaki.

Wywietliam go sobie teraz, tylko eby na niego popatrze, i nagle

zachciao mi si paka, moe
przez to, jakich sw uya. A moe po prostu byam zmczona,
przestraszona i wci nie mogam
uwierzy, e udao mi si zrealizowa chocia tyle. Wreszcie, eby
przesta myle, wczyam may
telewizorek i gapiam si niewidzcym wzrokiem na amerykaskie seriale
komediowe, a niebo
wok nas pociemniao.
A potem, kiedy si obudziam, okazao si, e stewardesa przyniosa nam
niadanie, e Will
rozmawia z Nathanem o filmie, ktry wanie razem obejrzeli, i e co
zdumiewajce, mimo
wszystkich przeszkd caa nasza trjka za mniej ni godzin wylduje na
Mauritiusie.
Chyba nie wierzyam, e to si stanie, dopki samolot nie wyldowa na
Midzynarodowym
Lotnisku imienia sir Seewoosagura Ramgoolama. Wleklimy si
pprzytomni przez hal przylotw,
wci sztywni po tylu godzinach bezruchu, a ja o mao si nie rozpakaam
na widok specjalnie
przystosowanej takswki podstawionej przez biuro podry. Tego
pierwszego ranka, kiedy kierowca
wiz nas do hotelu, niewiele zapamitaam z mijanych widokw. To
prawda, kolory wydaway si
jaskrawsze ni w Anglii, niebo miao barw bkitu, ktrego gbia
wydawaa si nieskoczona.
Widziaam, e wyspa jest poronita bujn rolinnoci i uprawami trzciny
cukrowej, a morze
przebyskuje niczym pasek rtci spomidzy wulkanicznych wzgrz.
Powietrze miao lekki zapach
czego dymnego i korzennego, soce stao tak wysoko na niebie, e
musiaam mruy oczy w jasnym
wietle. Wyczerpana, czuam si tak, jakbym si obudzia na stronach
byszczcego magazynu

o podrach.
Ale cho moje zmysy musiay si upora z lawin nowych bodcw, moje
spojrzenie wci
wracao do Willa, jego bladej, znuonej twarzy, tego, jak gowa dziwnie
zapada mu si w ramiona.
A potem wjechalimy na podjazd midzy szpalerem palm, zatrzymalimy
si przed niewysokim
budynkiem o drewnianej konstrukcji, a kierowca od razu wysiad i zacz
wypakowywa nasze
bagae.
Nie chcielimy mroonej herbaty ani oprowadzania po hotelu. Znalelimy
pokj Willa,
zrzucilimy tam jego torby, pooylimy go do ka i niemal jeszcze
zanim zacignlimy zasony,
znw spa. A wic dotarlimy na miejsce. Udao mi si. Wyszam z jego
pokoju, nareszcie
oddychajc z ulg, podczas gdy Nathan spoglda przez okno na bia
pian fal rozbijajcych si na
rafie koralowej. Nie wiem, czy to przez zmczenie po podry, czy
dlatego, e to byo najpikniejsze
miejsce, w jakim byam w yciu, ale poczuam, e zaraz si rozpacz.
Ju dobrze powiedzia Nathan, widzc moj min. A potem, zupenie
niespodziewanie,
podszed do mnie i zamkn mnie w potnym, niedwiedzim ucisku.
Wyluzuj, Lou. Wszystko
bdzie dobrze. Naprawd. wietnie sobie poradzia.
Zaczam w to wierzy dopiero po niemal trzech dniach. Przez pierwsze
dwie doby Will gwnie
spa a potem, co zdumiewajce, zacz lepiej wyglda. Jego skra
odzyskaa normalny kolor,
znikny sine cienie pod oczami. Skurcze osaby i znw zacz je. Jecha
powoli wzdu
niekoczcego si, ekstrawaganckiego szwedzkiego stou i mwi mi, co
mam mu naoy na talerz.
Wiedziaam, e czuje si lepiej, bo zmusza mnie, ebym sprbowaa
rzeczy, ktrych nigdy w yciu
bym nie zjada pikantnych kreolskich curry albo owocw morza, ktrych
nawet nie umiaam
nazwa. I nic dziwnego. Musiaam pamita, e przez wikszo ycia
Willa to wanie byo jego

krlestwo caa planeta, te dalekie ldy a nie maa przybudwka w

cieniu zamku.
Hotel, zgodnie z obietnic, zapewni nam specjalny wzek o szerokich
koach. Niemal kadego
ranka Nathan przenosi na niego Willa i szlimy we trjk na pla, ja z
parasolem, na wypadek
gdyby soce zanadto przypiekao. Ale nigdy tak nie byo, poudniowa
cz wyspy syna
z morskiej bryzy, a poza sezonem temperatura rzadko wynosia wicej ni
dwadziecia kilka stopni.
Zatrzymywalimy si na maej play w pobliu skalistego cypla, skd nie
byo wida hotelu.
Rozkadaam sobie leak, siadaam obok Willa pod palm i
obserwowalimy z naszego stanowiska,
jak Nathan prbuje surfowa albo jedzi na nartach wodnych czasem
dodajc mu odwagi
okrzykami albo obelgami.
Z pocztku personel hotelowy otacza Willa wrcz nadmiern trosk,
chcieli pcha jego wzek,
nieustannie podtykali mu zimne napoje. Ale kiedy wyjanilimy, e nie
potrzebujemy ich pomocy,
z umiechem si wycofali. Mimo to dobrze byo widzie, jak w chwilach,
kiedy mnie nie byo obok,
portier albo recepcjonista zatrzymuje si, eby z nim pogawdzi, albo
mwi mu o jakim miejscu,
w ktre moglibymy pojecha. By tam jeden tyczkowaty mody chopak,
Nadil, ktry uzna si za
nieoficjalnego opiekuna Willa, kiedy Nathana nie byo w pobliu. Gdy
wyszam pewnego dnia,
zobaczyam, jak razem z koleg ostronie wyjmuj Willa z wzka i
ukadaj go na mikkim leaku,
ktry Nadil ustawi pod naszym drzewem.
Tak lepiej zwrci si do mnie, pokazujc uniesione kciuki, kiedy
podeszam do nich przez
piasek. Prosz mnie zawoa, jeli pan Will bdzie chcia wrci na
wzek.
Ju miaam protestowa i powiedzie, e nie powinni byli go przenosi.
Ale Will mia zamknite
oczy i wyraz tak nieoczekiwanej bogoci na twarzy, e zamknam buzi i
tylko skinam gow.

Jeli chodzi o mnie, kiedy niepokj o zdrowie Willa nieco ustpi,

zaczam sdzi, e chyba
jestem w raju. Nigdy w yciu nie pomylaabym, e znajd si w miejscu
takim jak to. Co rano budzi
mnie szum fal agodnie rozbijajcych si o brzeg , gosy nieznanych
ptakw nawoujcych si
w gaziach. Patrzyam na sufit, na taczce plamy soca
przefiltrowanego przez licie, a za
drzwiami syszaam przytumion rozmow wiadczc o tym, e Will i
Nathan ju dawno wstali.
Nosiam sarongi i kostiumy kpielowe, cieszc si ciepym dotykiem
soca na ramionach i plecach.
Miaam teraz mnstwo piegw, moje paznokcie zbielay i zaczam
cieszy si prostymi
przyjemnociami, z jakich skadao si ycie tutaj: spacerami po play,
jedzeniem nieznanych mi
wczeniej potraw, pywaniem w ciepej, czystej wodzie, gdzie czarne ryby
wyglday niemiao
spod wulkanicznych ska, albo przygldaniem si, jak szkaratne soce
zapada si za horyzont.
Ostatnie kilka miesicy zaczo powoli odsuwa si w niepami. A
wstyd, ale prawie zupenie nie
mylaam o Patricku.
Mielimy stay rytm dnia. Jedlimy razem niadanie przy ocienionych
stolikach nad basenem. Will
jad zwykle saatk owocow, ktr podawaam mu do ust palcami, a
potem czasem nalenika
z bananami, kiedy wzrs mu apetyt. Potem szlimy na pla, gdzie ja
czytaam, Will sucha muzyki,
a Nathan uprawia rne sporty wodne. Will wci mnie namawia, ebym
te czego sprbowaa,
ale na pocztku odmawiaam. Chciaam po prostu by przy nim. Poniewa
nalega, przez jedno
przedpoudnie prbowaam windsurfingu i pywania kajakiem, ale
najszczliwsza byam, po prostu
siedzc obok niego.
Czasem, jeli Nadil by w pobliu, a w hotelu panowa spokj, razem z
Nathanem wnosili Willa
do ciepej wody mniejszego basenu. Nathan podtrzymywa mu gow, tak
eby mg unosi si na

wodzie. Will nie mwi wtedy zbyt wiele, ale wydawa si promieniowa
cichym zadowoleniem,
jakby jego ciao przypominao sobie dawno zapomniane wraenia. Jego
tors, zwykle blady, przybra
zotawy odcie. Blizny zrobiy si srebrne i zaczy bledn. Zacz czu
si swobodnie bez koszuli.
W porze lunchu ruszalimy do jednej z trzech restauracji hotelu. Alejki w
caym kompleksie byy
wyoone pytkami, czasem tylko zdarzay si schodki albo niewielki
zjazd, co oznaczao, e Will
mg zupenie swobodnie porusza si na swoim wzku. To by niby
drobiazg , ale fakt, e mg
pojecha napi si czego bez asysty jednego z nas, oznacza nie tyle
odpoczynek dla mnie czy
Nathana, ile dla Willa cho chwil wolnoci od codziennych frustracji
tego, e jest cakowicie
zaleny od innych. Ale adne z nas nie musiao chodzi zbyt daleko.
Gdziekolwiek si byo, na play
czy przy basenie, czy nawet w spa, kto z umiechnitej obsugi pojawia
si znienacka z napojem,
zwykle ozdobionym pachncym rowym kwiatem. Nawet kiedy
leelimy na play, mija nas may
wzek pchany przez umiechnitego kelnera, ktry proponowa wod, sok
albo co mocniejszego.
Popoudniami, kiedy temperatura bya najwysza, Will wraca do pokoju i
spa przez kilka godzin.
Ja pywaam w basenie albo czytaam ksik, a potem spotykalimy si
wieczorem, eby zje
kolacj w restauracji przy play. Szybko zasmakowaam w koktajlach.
Nadil wymyli, e jeli da
Willowi odpowiednio dug somk i wstawi do jego uchwytu wysok
szklank, pomoc moja czy
Nathana w ogle nie bdzie potrzebna. Kiedy zapada zmierzch,
gawdzilimy we trjk o naszym
dziecistwie, pierwszych chopakach i dziewczynach, pierwszej pracy,
naszych rodzinach i innych
wakacjach, na jakich bylimy, i widziaam, jak Will powoli zaczyna wraca
do ycia.
Tylko e to by inny Will. Tak jakby to miejsce dao mu spokj, ktrego
mu brakowao przez cay

czas, od kiedy go znaam.

Chyba jest z nim niele, prawda? powiedzia Nathan, kiedy
spotkalimy si ktrego razu przy
bufecie.
Chyba tak.
Wiesz... Nathan pochyli si ku mnie, eby Will nie zobaczy, e o nim
rozmawiamy myl,
e tamten orodek i wszystkie sporty ekstremalne byyby super. Ale kiedy
teraz na niego patrz,
wydaje mi si, e to miejsce zadziaao na niego duo lepiej.
Nie powiedziaam mu, co postanowiam pierwszego dnia, kiedy tu
przyjechalimy, a mnie
ciskao w brzuchu ze strachu i ju liczyam, ile dni zostao do powrotu do
domu. Musz sprbowa
zapomnie na te dziesi dni, dlaczego waciwie tu jestemy zapomnie
o umowie na p roku,
o moim starannie ukadanym harmonogramie, o wszystkim, co byo
wczeniej. Powinnam po prostu
cieszy si chwil i zachca Willa, eby zrobi to samo. Powinnam by
szczliwa i mie nadziej,
e Will take bdzie szczliwy.
Wziam sobie kolejny kawaek melona i umiechnam si.
Co robimy pniej? Moe karaoke? Czy wci jeste oguszony po
wczorajszym wieczorze?
Czwartego wieczoru Nathan z lekkim tylko zawstydzeniem oznajmi, e
idzie na randk. Karen bya
Australijk, ktra zatrzymaa si w ssiednim hotelu, i mieli si wybra
razem do miasta.
Po prostu musz dopilnowa, eby nic jej si nie stao. No wiesz... Chyba
nie powinna i tam
sama.
Jasne powiedzia Will, kiwajc gow z min mdrca. To bardzo
rycersko z twojej strony,
Nathan.
Myl, e to bardzo odpowiedzialne. Niesychanie obywatelska postawa
zgodziam si.
Zawsze podziwiaem Nathana za jego altruizm. Zwaszcza jeli chodzi o
pe pikn.
Odchrzacie si oboje umiechn si Nathan i znikn. Karen szybko
staa si staym

elementem dnia. Nathan znika z ni zazwyczaj po kolacji i chocia wraca,

eby speni swoje
wieczorne obowizki, pozwalalimy mu na jak najdusz nieobecno.
Poza tym cieszyam si w duchu. Lubiam Nathana i byam zadowolona,
e z nami pojecha, ale
wolaam by sama z Willem. Lubiam pswka, ktrymi si
porozumiewalimy, kiedy nikogo nie
byo w pobliu, swobodn blisko, ktra pojawia si midzy nami.
Lubiam to, jak odwraca
gow, eby spojrze na mnie z rozbawieniem, tak jakbym okazaa si
nagle kim wicej, ni si
spodziewa.
Przedostatniego wieczoru powiedziaam Nathanowi, e nie mam nic
przeciwko temu, eby
przyprowadzi Karen do nas. Noce spdza w jej hotelu i wiedziaam, e to
dla niego kopot, bo
musia i dwadziecia minut w jedn stron, eby wykona przy Willu
ostatnie wieczorne zabiegi.
Nie przeszkadza mi to. Jeli... no wiesz... bdziecie mieli dziki temu
troch prywatnoci.
Ucieszy si, ju z wizj wieczoru przed oczami, i nie zostawiajc mi czasu
do namysu, rzuci
tylko entuzjastycznie:
Dziki, stara.
To mio z twojej strony zauway Will, kiedy mu o tym powiedziaam.
Raczej z twojej odparam. To twj pokj oddaam dla sprawy.
Tego wieczoru pooylimy go spa w moim pokoju, Nathan pomg mu
si uoy i poda mu
leki, podczas gdy Karen czekaa w barze. W azience przebraam si w
koszulk i szorty, po czym
z poduszk pod pach podreptaam w kierunku kanapy. Wiedziaam, e
Will na mnie patrzy, i czuam
si dziwnie nieswojo, biorc pod uwag, e przez wikszo minionego
tygodnia paradowaam mu
przed nosem w bikini. Uoyam poduszk na oparciu kanapy.
Clark?
Co?
Naprawd nie musisz tam spa. W tym ku zmieciaby si druyna
pikarska.

Tak naprawd nawet si nie zastanawiaam. Tak ju si wtedy poukadao

midzy nami. Moe te
dni spdzone pnago na play sprawiy, e czulimy si bardziej
swobodnie. A moe myl
o Nathanie i Karen za cian, otulonych sob, w ich wasnym kokonie.
A moe po prostu chciaam by obok niego. Ruszyam w stron ka i
podskoczyam na nagy
odgos pioruna. wiata zamigotay, kto krzykn na zewntrz. Nathan i
Karen w pokoju obok
wybuchnli miechem.
Podeszam do okna i odsoniam zason, poczuam, jak nagle zerwa si
wiatr, zrobio si duo
chodniej. Na morzu rozszala si sztorm. Rozbyski rozszczepionych
byskawic na krtko
rozwietlay niebo, a potem, jakby po namyle, w dach naszego maego
bungalowu zabbniy cikie
krople ulewy, tak g watownie, e z pocztku zaguszyy wszelkie inne
dwiki.
Moe lepiej zamkn okiennice powiedziaam.
Nie, nie rb tego.
Odwrciam si.
Otwrz szeroko drzwi. Will skin gow w stron okna. Chciabym
popatrze.
Zawahaam si, po czym powoli otworzyam szklane drzwi na taras.
Deszcz bbni o budynki
kompleksu hotelowego, woda laa si z dachu i pyna strumieniami z
naszego tarasu do morza.
Poczuam wilgo na twarzy, elektryczno w powietrzu. Woski na
ramionach stany mi dba.
Czujesz? zapyta zza moich plecw.
To jak koniec wiata.
Staam w wejciu na taras, czujc na skrze naelektryzowane powietrze, a
biae byskawice
zostawiay mi odcisk pod powiekami. Widok a zapiera dech.
Potem odwrciam si, podeszam do ka i usiadam na skraju. Patrzy na
mnie, a ja pochyliam
si i agodnie pocignam jego opalon szyj ku sobie. Teraz ju
wiedziaam, jak go przesuwa, jak
sprawi, eby ciar jego ciaa pomg mi, a nie przeszkadza. Trzymajc
go blisko siebie,

nachyliam si i podoyam mu pod plecy du bia poduszk, po czym

uoyam go w jej
objciach. Pachnia socem, tak jakby nasika nim jego skra, w
milczeniu wdychaam ten zapach,
jakby by czym smakowitym.
Potem, wci troch mokra od deszczu, uoyam si obok niego, tak
blisko, e nogami dotykaam
jego ng , i razem spogldalimy na byskawice uderzajce w niebieskobiae fale, na srebrzyste
prty deszczu i na agodnie poruszajc si mas turkusowej wody
zaledwie kilkadziesit metrw od
nas. wiat wok nas si skurczy, a zosta tylko odgos sztormu,
fioletoworowe niebo i agodnie
powiewajce tiulowe zasony. Czuam zapach kwiatw lotosu, syszaam
odlege dzwonienie
szklanek i szuranie szybko odsuwanych krzese, muzyk z jakiej
odbywajcej si daleko imprezy,
czuam wyzwolone przez burz moce natury. Signam po do Willa.
Pomylaam, e nigdy nie
bd miaa poczucia tak mocnego kontaktu ze wiatem, z drugim
czowiekiem, jak w tej chwili.
Niele, co, Clark? powiedzia Will w ciszy. Przyglda si burzy z
cakowitym spokojem.
Odwrci si na chwil i umiechn do mnie, a jego oczy miay jakby
triumfujcy wyraz.
Tak zgodziam si faktycznie niele.
Leaam spokojnie, suchajc jego coraz gbszego oddechu, stukania
deszczu o dach, czuam jego
ciepe palce splecione z moimi. Nie chciaam wraca do domu.
Pomylaam, e moglibymy zosta tu
na stae. Tutaj bylimy bezpieczni, zamknici w naszym maym raju. Za
kadym razem, kiedy
mylaam o powrocie do Anglii, czuam gdzie w rodku zaciskajce si
szpony strachu.
Wszystko bdzie dobrze powtarzaam sobie sowa Nathana. Wszystko
bdzie dobrze.
Wreszcie odwrciam si na bok i zamiast patrze na morze, spojrzaam na
Willa. W pmroku on
take odwrci gow i czuam, e jego spojrzenie mwi mi to samo:
Wszystko bdzie dobrze. Po

raz pierwszy w yciu prbowaam nie myle o przyszoci. Prbowaam

po prostu by, pozwoli,
by doznania tego wieczoru przepyway przeze mnie. Nie potrafi
powiedzie, jak dugo tak
patrzylimy na siebie nawzajem, ale powieki Willa stopniowo opady, a on
wymamrota
przepraszajco, e chyba zaraz... Jego oddech zrobi si gbszy, gdy
przekroczy prg snu, i teraz ju
tylko ja patrzyam na jego twarz, na punkciki rzs w kcikach oczu, na
wiee piegi na nosie.
Pomylaam sobie, e chyba jednak miaam racj.
Burza wyszalaa si wreszcie okoo pierwszej w nocy i znikna gdzie na
morzu, byski jej
gniewu stay si coraz sabsze, a potem ustay zupenie ruszya wyywa
si meteorologicznie gdzie
indziej. Wiatr powoli ucich, zasony przestay powiewa, ostatnie
strumyczki wody spyny
z bulgotem. W rodku nocy wstaam, delikatnie uwalniajc swoj do z
doni Willa, i zamknam
drzwi balkonowe, odcinajc pokj od odgosw z zewntrz. Will spa
gbokim, spokojnym snem,
jaki rzadko zdarza mu si w domu.
Ale ja nie mogam spa. Leaam, patrzc na niego i starajc si nie myle
zupenie o niczym.
Ostatniego dnia zdarzyy si dwie rzeczy. Po pierwsze, za namow Willa
zgodziam si sprbowa
nurkowania. Nka mnie od wielu dni, twierdzc, e nie mog przyjecha
a tutaj i ani razu nie
zanurzy si pod wod. Surferk byam beznadziejn, ledwie umiaam
podnie agiel, a moje prby
jazdy na nartach polegay gwnie na szorowaniu twarz o wod. Ale on
by uparty i poprzedniego
dnia podczas lunchu oznajmi, e zarezerwowa dla mnie pdniowy kurs
dla pocztkujcych.
Na pocztku szo mi marnie. Will i Nathan siedzieli na brzegu basenu,
przygldajc si, jak
instruktor prbuje mnie przekona, e pod wod nadal bd moga
oddycha, ale wiadomo, e na
mnie patrz, sprawiaa, e radziam sobie beznadziejnie. Nie jestem
kretynk rozumiaam, e dziki

butlom tlenowym na plecach moje puca nadal bd dziaa i e si nie

utopi ale za kadym razem,
kiedy wkadaam gow pod wod, panikowaam i wyskakiwaam na
powierzchni. Tak jakby moje
ciao nie chciao uwierzy, e nadal bdzie mogo oddycha mimo setek
litrw czystej chlorowanej
wody nad sob.
Chyba nie potrafi stwierdziam, kiedy wynurzyam si po raz sidmy,
plujc i parskajc.
James, mj instruktor nurkowania, spojrza na Willa i Nathana.
Nie umiem powtrzyam ze zoci. Nie nadaj si do tego.
James odwrci si tyem do nich, poklepa mnie po plecach i wskaza
otwarte morze.
Niektrym atwiej zacz tam powiedzia cicho.
W morzu?
Czasem lepiej zosta wrzuconym na gbok wod. Chodmy.
Wemiemy dk.
Trzy kwadranse pniej gapiam si pod wod na jaskrawokolorowy
krajobraz, dotd ukryty
przed moimi oczami, zupenie zapominajc o strachu, e butla moe
przesta dziaa, e wbrew
wszystkiemu opadn na dno i si utopi, w ogle zapomniaam, e si
kiedykolwiek baam.
Tajemnice tego nowego podwodnego wiata cakowicie mnie pochony.
Przygldaam mu si
w ciszy, przerywanej tylko odgosem wasnego oddechu. Patrzyam na
awice malekich tczowych
rybek, na wiksze czarne i biae ryby, ktre wpatryway si we mnie
badawczo, na agodnie
koyszce si anemony filtrujce delikatne prdy niosce ich niewidoczny
pokarm. Widziaam
odlege krajobrazy, dwa razy bardziej jaskrawe i rnorodne ni te na
ldzie. Widziaam pieczary,
gdzie czaiy si nieznane stworzenia, ksztaty migoczce w oddali w
promieniach soca. Wcale nie
chciaam wraca na powierzchni. Mogabym zosta tam na zawsze, w
tym milczcym wiecie.
Dopiero kiedy James zacz pokazywa swj wskanik tlenu,
zrozumiaam, e nie mam wyboru.

A nie wiedziaam, co powiedzie, kiedy wreszcie, rozpromieniona,

wyszam na pla, gdzie
czekali Nathan i Will. W gowie wci kbiy mi si kolorowe obrazy,
czuam si, jakbym nadal
pywaa pod wod.
Fajnie, co? stwierdzi Nathan.
Dlaczego mi nie powiedziae? krzyknam, rzucajc petwy obok
Willa. Dlaczego nie
zmusie mnie wczeniej? I pomyle, e to wszystko cay czas tam byo,
tu pod moim nosem!
Will patrzy na mnie spokojnie. Nie odzywa si, tylko umiecha szeroko.
Nie wiem, Clark. Niektrzy ludzie nie lubi, eby im mwi, co maj
robi.
Ostatniego wieczoru si upiam. Nie chodzio tylko o to, e nastpnego
dnia mielimy wyjecha. Po
raz pierwszy naprawd miaam poczucie, e Will czuje si dobrze i e
mog wyluzowa. Ubraam
si w bia bawenian sukienk (byam teraz opalona, wic ju nie
wygldaam w biaym jak trup
w caunie) i srebrne sandaki, a kiedy Nadil da mi szkaratny kwiat i
powiedzia, e mam wpi go
sobie we wosy, nie zbyam go artem, tak jak tydzie wczeniej.
Witaj, Carmen Miranda powiedzia Will, kiedy przyszam do nich do
baru. Wygldasz
olniewajco.
Ju miaam rzuci jak sarkastyczn uwag, kiedy zdaam sobie spraw,
e patrzy na mnie
z prawdziw przyjemnoci.
Dzikuj odparam. Ty te wygldasz cakiem niele.
W gwnym budynku hotelu odbywaa si dyskoteka, wic niedugo przed
dziesit kiedy
Nathan poszed sobie do Karen poszlimy na pla, z muzyk wci
dwiczc w uszach. Trzy
koktajle przyjemnie szumiay mi w gowie.
Nad morzem byo tak piknie. Wieczr by ciepy, wiatr nis zapachy
pieczonego misa, ciepego
olejku na skrze, morskiej soli. Zatrzymalimy si pod naszym ulubionym
drzewem. Kto zrobi sobie
na play ognisko, moe eby co upiec, a teraz zostaa z niego tylko kupka
aru.

 Nie chc wraca do domu powiedziaam w ciemno.

Trudno std wyjecha.
Mylaam, e takie miejsca s tylko w filmach dodaam, odwracajc si
do niego. A teraz
zaczynam podejrzewa, e moe wszystko, co mi opowiadae, byo
prawd.
Umiecha si. Wydawa si rozluniony i szczliwy, spoglda na mnie
zmruonymi oczami.
Patrzyam na niego, po raz pierwszy nie czujc strachu ciskajcego gdzie
w rodku.
Cieszysz si, e tu przyjechalimy? zapytaam z wahaniem.
Skin gow.
O tak.
Ha! Wyrzuciam rce w powietrze.
A potem, kiedy kto w barze podkrci goniej muzyk, zrzuciam
sandaki i zaczam taczy.
Gupio to brzmi to co takiego, czego czowiek nastpnego dnia si
wstydzi. Ale tutaj,
w granatowym mroku, na wp pijana z niewyspania, z ogniem,
nieskoczonym morzem i niebem,
dwikami muzyki, z umiechnitym Willem, czujc, e serce przepenia
mi co, czego nie umiem
nawet nazwa, po prostu musiaam zataczy. Taczyam wic, miejc
si, nie przejmujc si tym,
jak to wyglda ani e kto moe nas zobaczy. Czuam, e Will na mnie
patrzy, i wiedziaam, e on
wie e to jedyna moliwa odpowied na ostatnie dziesi dni. Do diaba,
ostatnie p roku.
Piosenka si skoczya, a ja bez tchu opadam u jego stp.
Ty... powiedzia.
Co? Umiechnam si przekornie. Czuam, jak przepenia mnie
nieznana energia. Ledwo
panowaam nad sob.
Potrzsn gow.
Powoli wstaam, podeszam do jego wzka i nachyliam si tak, e moja
twarz znalaza si kilka
centymetrw od jego twarzy. Po poprzednim wieczorze nie wydawao si
to jakim wielkim
przeomem.

 Ty... Wpatrywa si we mnie niebieskimi oczami, w ktrych migotay

odbyski ognia. Pachnia
socem, ogniem i czym ostrym i cytrusowym.
Czuam, jak co we mnie miknie, gdzie gboko.
Ty... jeste kim innym, Clark.
Zrobiam jedyn rzecz, jaka przysza mi do gowy. Pochyliam si i
pocaowaam go. Zawaha si,
tylko przez moment, po czym odda mi pocaunek. Na chwil
zapomniaam o wszystkim o milionie
powodw, dla ktrych nie powinnam tego robi, o swoich obawach, o tym,
dlaczego tu jestemy.
Caowaam go, wdychajc zapach jego skry, czujc pod palcami jego
mikkie wosy, a kiedy on
take mnie pocaowa, wszystko to znikno, i bylimy tylko my dwoje, na
wyspie porodku nicoci,
pod tysicem migoczcych g wiazd.
A potem on si odsun.
Ja... przepraszam. Nie...
Otworzyam oczy. Uniosam rk do jego twarzy i przesunam palcami po
jego piknych rysach.
Pod opuszkami czuam delikatn warstewk soli.
Will zaczam. Ty moesz. Moesz...
Nie. W jego gosie zabrzmiaa metaliczna nuta. Nie mog.
Nie rozumiem.
Nie chc w to wchodzi.
Hm... myl, e nie masz wyjcia.
Nie mog tego zrobi, bo nie mog... Przekn. Nigdy nie bd
facetem, jakiego powinna
mie. A to znaczy, e... spojrza na mnie to tylko kolejna rzecz, ktra
mi przypomina o tym, kim
nie jestem.
Nie spuszczaam wzroku z jego twarzy. Dotknam czoem jego czoa, tak
e nasze oddechy si
zmieszay, i powiedziaam bardzo cicho:
Nie obchodzi mnie to, co twoim zdaniem moesz, a czego nie moesz.
To nie jest czarno-biae.
Prawd mwic... rozmawiaam z innymi ludmi w tej samej sytuacji i...
rne rzeczy s moliwe.
Tak, ebymy oboje byli szczliwi... zajknam si. Ju sama ta
rozmowa bya dziwna.

Spojrzaam mu w oczy. Willu Traynorze... powiedziaam agodnie.

Chodzi o to, e... Myl, e
moglibymy...
Nie, Clark... zacz.
Myl, e moemy robi razem bardzo rne rzeczy. Wiem, e to nie jest
typowy romans. Wiem,
e jest bardzo wiele powodw, dla ktrych w ogle nie powinnam o tym
mwi, biorc pod uwag
to, kim jestem. Ale ci kocham. Naprawd. Uwiadomiam to sobie, kiedy
odeszam od Patricka.
I myl, e moe ty te mnie troszk kochasz.
Nie odzywa si. Patrzy na mnie badawczo, a w jego oczach wida byo
wielki smutek.
Odgarnam mu wosy ze skroni, tak jakbym moga tym sposobem
odegna od niego przygnbienie,
a on pochyli gow i opar j na mojej doni.
Przekn.
Musz ci co powiedzie.
Wiem wyszeptaam. Wiem wszystko.
Will chcia co doda, ale zamkn usta. Powietrze wok nas nagle jakby
znieruchomiao.
Wiem o Szwajcarii. Wiem... dlaczego zostaam zatrudniona na p roku.
Podnis gow. Spojrza na mnie, a potem na niebo. Opuci ramiona.
Wiem o tym wszystkim, Will. Wiem od dawna. I, Will, prosz, posuchaj
mnie. Ujam jego
praw do i przycisnam do piersi. Wiem, e moe nam si uda.
Wiem, e to nie wyglda tak,
jakby chcia, ale jestem pewna, e mog sprawi, eby by szczliwy.
Mog ci tylko powiedzie,
e dziki tobie staj si... staj si kim, kogo sobie nawet nie
wyobraaam. Przy tobie jestem
szczliwa, nawet kiedy zachowujesz si okropnie. Wol by z tob
nawet z tob twoim zdaniem
jako umniejszonym ni z kimkolwiek innym na wiecie.
Czuam, jak jego palce lekko zaciskaj si na moich i to dodao mi odwagi.
Jeli twoim zdaniem to byaby dziwna sytuacja, gdyby nadal by moim
pracodawc, mog
znale sobie prac gdzie indziej. Chciaam ci o tym powiedzie
zapisaam si na kurs do

collegeu. Bardzo duo czytaam w internecie, rozmawiaam z innymi

ludmi na wzkach i ich
opiekunami i bardzo duo si dowiedziaam o tym, co zrobi, eby si
udao. I ja mog to zrobi,
i mog po prostu by z tob. Widzisz? Pomylaam o wszystkim, wszystko
sprawdziam. Taka teraz
jestem. To twoja wina. To ty mnie zmienie. Prawie si miaam. Przez
ciebie zmieniam si
w moj siostr. Tylko z lepszym gustem, jeli chodzi o ciuchy.
Zamkn oczy. Objam domi jego donie, uniosam palce do ust i
ucaowaam je. Czuam dotyk
jego skry i wiedziaam, e ponad wszystko na wiecie nie pozwol mu
odej.
Co ty na to? zapytaam szeptem.
Mogabym w nieskoczono patrze mu w oczy.
Powiedzia to tak cicho, e przez chwil nie byam pewna, czy dobrze
usyszaam.
Co?
Nie, Clark.
Nie?
Przykro mi. To nie wystarczy.
Opuciam jego rce.
Nie rozumiem.
Odezwa si dopiero po chwili, jakby musia znale odpowiednie sowa.
Dla mnie to nie wystarczy. Ten ten mj wiat nawet jeli ty w nim
jeste. Wierz mi, Clark,
cae moje ycie zmienio si na lepsze, odkd ty si w nim pojawia. Ale
mnie to nie wystarczy. To
nie jest takie ycie, jakiego pragn.
Teraz bya kolej na mnie, eby si odsun.
Chodzi o to, e rozumiem, e to mogoby by dobre ycie. Rozumiem, e
przy tobie moe nawet
mogoby to by bardzo dobre ycie. Ale to nie jest moje ycie. Nie jestem
taki sam jak ludzie,
z ktrymi rozmawiaa. To absolutnie nie jest takie ycie, jakiego bym
chcia. Ani troch mwi
guchym, urywanym gosem. Wyraz jego twarzy przerazi mnie.
Przeknam, potrzsajc gow.
Kiedy... kiedy powiedziae mi, e tamta noc w labiryncie nie musi
decydowa o caym moim

yciu. Powiedziae, e sama mog wybra, co nada mu ksztat. Wic ty...

nie moesz pozwoli, eby
o twoim yciu decydowa ten wzek.
Ale decyduje, Clark. Nie znasz mnie tak naprawd. Nie widziaa mnie,
zanim nie wyldowaem
na tym czym. Kochaem swoje ycie. Naprawd je kochaem.
Uwielbiaem swoj prac, podre,
rne rzeczy, ktrymi si zajmowaem. Uwielbiaem to, e mam ciao.
Lubiem jedzi na motocyklu,
skaka na bungee. Lubiem wygrywa w negocjacjach. Lubiem seks.
Duo seksu. Prowadziem ycie
z rozmachem mwi teraz troch goniej. Nie jestem stworzony, eby
y w tym czym
a wanie ta rzecz decyduje teraz o moim yciu. Ta jedna rzecz.
Ale ty nawet nie chcesz sprbowa wyszeptaam. Wydawao mi si, e
zamiast mnie mwi
kto inny. Nie dajesz mi szansy.
To nie jest kwestia tego, czy daj ci szans. Obserwowaem, jak w cigu
tych szeciu miesicy
stajesz si zupenie kim innym, kim, kto dopiero zaczyna postrzega
swoje moliwoci. Nie masz
pojcia, ile radoci mi to sprawio. Nie chc, eby bya uwizana przy
mnie, moich wizytach
w szpitalu, ograniczeniach mojego ycia. Nie chc, eby omino ci to
wszystko, co mgby ci da
kto inny. I, samolubnie, nie chc, eby spojrzaa na mnie pewnego dnia i
poczua choby cie alu,
e...
Nigdy bym tak nie pomylaa!
Nie wiesz tego, Clark. Nie masz pojcia, jak by si to potoczyo. Nie
moesz przewidzie, co
bdziesz czua za p roku. A ja nie chc patrze na ciebie codziennie,
widzie ci nag albo jak
przechadzasz si po przybudwce w jednej z tych twoich odjazdowych
sukienek i... i nie mc zrobi
tego, co bym chcia z tob zrobi. Och, Clark, gdyby tylko wiedziaa, na
co miabym teraz ochot.
A ja... nie mog y z t wiadomoci. Nie mog. Nie jestem kim takim.
Nie mog by
czowiekiem, ktry po prostu... si na to zgadza.

Spojrza na wzek, gos mu si zaama.

Nigdy si z tym nie pogodz.
Zaczam paka.
Prosz, Will. Prosz, nie mw tak. Po prostu daj mi szans. Daj nam
szans.
. Posuchaj. Przynajmniej ty. Posuchaj, co chc ci powiedzie. To...
ten wieczr... to
najcudowniejsza rzecz, jak moga dla mnie zrobi. To, co mi
powiedziaa, to, e mnie tu
przywioza. To, e w jaki sposb, z kompletnego dupka, jakim byem na
pocztku, udao ci si
zrobi kogo, kogo mona pokocha, jest zdumiewajce. Ale czuam jego
palce tu przy swoich
ale to musi si tutaj skoczy. Koniec z wzkiem. Koniec z zapaleniem
puc. Koniec z pieczeniem
w nogach i rkach. Koniec blu, znuenia i budzenia si co rano z
pragnieniem, eby to si ju
skoczyo. Kiedy wrcimy, nadal mam zamiar pojecha do Szwajcarii. A
jeli naprawd mnie
kochasz, Clark, jak mwisz, nic nie uszczliwioby mnie bardziej, ni
gdyby pojechaa tam ze mn.
Poderwaam gow, jakby uderzy mnie w twarz.
Co?
Nie bdzie lepiej ni teraz. Cakiem prawdopodobne, e bd si czu
coraz gorzej, a moje
ycie, i tak ograniczone, bdzie jeszcze mniejsze. Tyle powiedzieli mi
lekarze. Czyha na mnie cae
mnstwo chorb. A ja nie chc ju cierpie, ani by uwizionym w tym
czym, ani by zalenym od
wszystkich i nie chc ju si ba. Dlatego ci prosz a jeli czujesz to, co
powiedziaa, spenij
moj prob. Bd przy mnie. ebym mg zakoczy ycie tak, jak mam
nadziej je zakoczy.
Patrzyam na niego ze zgroz, krew szumiaa mi w uszach. Ledwo
rozumiaam, co do mnie mwi.
Jak moesz mnie prosi o co takiego?
Wiem, e to...
Ja ci mwi, e ci kocham i e chc z tob by, a ty mnie prosisz,
ebym pojechaa z tob
patrze, jak popeniasz samobjstwo?

 Przykro mi. Nie chciaem, eby to zabrzmiao tak brutalnie. Ale ja nie
mam tego luksusu, jakim
jest czas.
Co? Czyby ju si umwi? Masz jakie spotkanie, ktrego nie chcesz
przegapi?
Widziaam, jak inni gocie hotelowi przystaj, by moe syszc nasze
podniesione gosy, ale
miaam to w nosie.
Tak odpar Will po chwili. To prawda. Odbyem ju konsultacje.
Klinika uznaa, e mog
mnie przyj. A moi rodzice zgodzili si na dat 13 sierpnia. Polecimy tam
dzie wczeniej.
A zakrcio mi si w gowie. To za niecay tydzie.
Nie mog w to uwierzy.
Louisa...
Mylaam... mylaam, e udao mi si sprawi, eby zmieni zdanie.
Pochyli gow na bok i patrzy na mnie agodnie. Odezwa si cicho.
Louisa, nic nie mogoby sprawi, ebym zmieni zdanie. Obiecaem
rodzicom p roku
i dotrzymaem sowa. Ty sprawia, e ten czas by wspanialszy, ni
mogem sobie wyobrazi. Dziki
tobie to ju nie by test na wytrzymao.
Przesta.
Co?
Ani sowa wicej. Czuam, e zaraz si udusz. Jeste taki
samolubny, Will. Taki gupi.
Nawet gdyby by cho cie moliwoci, e pojad z tob do Szwajcarii...
Nawet jeli mylisz, e po
tym wszystkim, co dla ciebie zrobiam, mogabym si na to zdecydowa,
to jest wszystko, co masz mi
do powiedzenia? Ja przed tob otwieram serce, a ty na to mwisz: To nie
wystarczy. A teraz chc,
eby pojechaa i zobaczya najgorsz rzecz, jak moesz sobie
wyobrazi. Co, czego si baam, od
kiedy tylko si o tym dowiedziaam. Masz pojcie, o co w ogle mnie
prosisz?
Dostaam furii. Stojc przed nim, wrzeszczaam jak wariatka.
Pieprz si, Will. Pieprz si. auj, e w ogle wziam t cholern prac.
auj, e ci

spotkaam. Wybuchnam paczem i pobiegam pla, z powrotem do

swojego pokoju, jak najdalej
od niego.
Jego gos, woajcy moje imi, dwicza mi w uszach jeszcze dugo po
tym, jak zamknam za
sob drzwi.

24
Trudno o bardziej zbijajcy z tropu widok, ni gdy czowiek na wzku
baga o co kobiet, ktra
najwyraniej jest jego opiekunk. Nikt przecie nie powinien si zoci na
swojego
niepenosprawnego podopiecznego.
Zwaszcza kiedy on waciwie nie moe si rusza i mwi tylko agodnie:
Clark. Prosz. Podejd tu. Prosz.
Ale ja nie byam w stanie. Nie mogam na niego patrze. Nathan spakowa
wszystkie jego rzeczy,
a ja spotkaam si z nimi w lobby nastpnego ranka Nathan by wci
skacowany i pprzytomny
i od momentu, kiedy znw zobaczyam Willa, nie chciaam mie z nim do
czynienia. Byam wcieka
i nieszczliwa. Uparty, wkurzony gos w mojej gowie da, ebym
znalaza si jak najdalej od
niego. Pojechaa do domu. Nigdy wicej nie ogldaa go na oczy.
Dobrze si czujesz? zapyta Nathan, stajc obok mnie.
Kiedy tylko dotarlimy na lotnisko, zostawiam ich i poszam do
stanowiska odprawy.
Nie powiedziaam. I nie chc o tym rozmawia.
Kac?
Nie.
Milczelimy przez chwil.
Czy to znaczy to, co myl? Nagle spowania.
Nie byam w stanie wykrztusi sowa. Skinam gow i zobaczyam, jak
twarz Nathana teje na
chwil. Ale on by silniejszy ode mnie. By w kocu fachowcem. Po chwili
ju by z powrotem przy
Willu, pokazywa mu co, co zobaczy w czasopimie, i zastanawia si
gono, jak poradzi sobie

jaka znana im obu druyna pikarska. Patrzc na niego, czowiek nigdy by

si nie domyli, czego si
przed chwil dowiedzia.
Kiedy czekalimy na samolot, staraam si by nieustannie czym zajta.
Wyszukiwaam sobie
tysice rzeczy do roboty: sprawdzaam etykietki na bagaach, kupowaam
kaw, studiowaam
czasopisma, szam do toalety tylko po to, eby na niego nie patrze i nie
musie z nim rozmawia.
Ale co jaki czas Nathan znika i zostawalimy sami, siedzc obok siebie, a
niewielka przestrze
midzy nami a buzowaa od wzajemnych oskare.
Clark prbowa zacz.
Nic nie mw ucinaam. Nie chc z tob rozmawia.
Sama byam zdziwiona, jak bardzo potrafi by chodna. Zadziwiam
nawet stewardesy.
Widziaam, jak podczas lotu rozmawiaj cicho o tym, e odwrciam si
sztywno od Willa,
zaoyam na uszy suchawki i uparcie wygldam przez okno.
Przede wszystkim si nie zoci. To byo chyba najgorsze ze wszystkiego.
Nie zoci si, nie by
sarkastyczny, tylko mwi coraz mniej, a w kocu prawie przesta si
odzywa. Biedny Nathan
zosta sam na placu boju i pyta, czy chcemy kawy albo herbaty, albo czy
zostaa paczuszka
orzeszkw, albo czy moglibymy go wypuci, bo musi i do toalety.
Mona by uzna, e zachowywaam si dziecinnie, ale nie chodzio tylko o
dum. Nie mogam tego
znie. Nie mogam znie myli, e go strac, e jest taki uparty, e nie
chce dostrzec tego, co byo
dobre, co mogoby by dobre, e nie zmieni zdania. Nie mogam uwierzy,
e trzyma si tej daty,
jakby bya wyryta w kamieniu. W gowie hucza mi milion argumentw.
Dlaczego to ci nie
wystarczy? Dlaczego ja ci nie wystarcz? Dlaczego nie moesz mi zaufa?
Czy gdybymy mieli
wicej czasu, wszystko byoby inaczej?. Co jaki czas patrzyam na jego
opalone donie, rwno
uoone palce kilka centymetrw od moich, i wspominaam chwil, kiedy
te palce sploty si z moimi

 to, jakie byy ciepe, jakie wydaway si silne, cho nieruchome a

wtedy w gardle rosa mi gula,
a w kocu ledwo mogam oddycha i musiaam ucieka do azienki, gdzie
pochylona nad umywalk
pakaam cicho w zimnym wietle jarzeniwki. Kilka razy, kiedy mylaam
o tym, co Will nadal ma
zamiar zrobi, musiaam si powstrzymywa, eby nie zacz krzycze;
czuam, e ogarnia mnie
jakie szalestwo, e zaraz usid w przejciu i zaczn wy, i bd wya
tak dugo, a kto mu nie
przeszkodzi. A sprawi, e nie bdzie mg tego zrobi.
Wic chocia wygldao to dziecinnie i chocia dla obsugi samolotu
(poniewa nie chciaam
rozmawia z Willem, ani na niego patrze, ani go karmi) byam
najbardziej bezduszn kobiet na
wiecie wiedziaam, e tylko udajc, e go tu nie ma, jako znios dugie
godziny wymuszonej
bliskoci. Gdybym wierzya, e Nathan da sobie rad sam, naprawd
poleciaabym innym
samolotem, ukrywaabym si, dopki nie miaabym pewnoci, e midzy
nami jest cay kontynent,
a nie tylko kilka trudnych do zniesienia centymetrw.
Will i Nathan spali, co byo dla mnie ulg krtkim wytchnieniem od
napicia. Gapiam si
w ekran telewizora i w miar jak zblialimy si do domu, serce ciyo mi
coraz bardziej, niepokj
narasta. Uwiadomiam sobie, e to nie jest tylko moja poraka; rodzice
Willa bd zdruzgotani.
Pewnie uznaj, e to moja wina. Siostra Willa pewnie poda mnie do sdu. I
e to te poraka wobec
Willa. Nie udao mi si go przekona. Daam mu wszystko, co tylko
mogam, nawet sam siebie, ale
nic z tego nie zdoao go przekona, e ma po co y.
W kocu przysza mi do gowy myl, e moe on potrzebuje kogo
lepszego ni ja. Kogo
mdrzejszego. Kto taki jak Treena wymyliby mu moe ciekawsze
zajcia. Moe wyszukaby jakie
wyjtkowe wyniki bada albo co innego, co mogoby mu pomc. Moe
zmieniby jego nastawienie.

Fakt, e bd musiaa y z t wiadomoci, sprawia, e a krcio mi si

w gowie.
Clark, chcesz si czego napi? moje myli przerwa gos Willa.
Nie. Dzikuj.
Czy nie przeszkadza ci mj okie?
Nie. Wszystko jest okej.
Dopiero w cigu kilku ostatnich godzin lotu, w ciemnoci, pozwoliam
sobie na niego spojrze.
Mj wzrok powoli zjecha z ekranu telewizora i popatrzyam na niego
ukradkiem w przytumionym
wietle kabiny. Kiedy zobaczyam jego twarz, opalon i przystojn, tak
spokojn przez sen, po
policzku spyna mi pojedyncza za. Will by moe w jaki sposb
wyczu, e mu si przygldam,
bo poruszy si lekko. Nie obudzi si jednak. Nikt z obsugi, ani te
Nathan, nie widzia, jak powoli
nacigam na niego koc i okrywam go troskliwie, eby nie zmarz przy
dmuchajcej chodem
klimatyzacji.
Czekali na nas w hali przylotw. Waciwie spodziewaam si tego.
Zaczo narasta we mnie lekkie
uczucie mdoci, kiedy prowadzc wzek Willa, przeszlimy przez
kontrol paszportow, puszczeni
jako pierwsi przez jakiego yczliwego funkcjonariusza, chocia modliam
si, ebymy musieli
czeka, ebymy utknli w kolejce na cae godziny, a najlepiej kilka dni.
Ale nie, przeszlimy przez
wielk hal, ja pchaam wzek z bagaami, Nathan prowadzi wzek Willa.
Kiedy rozsuny si
szklane drzwi, czekali na nas, stali rami w rami przy barierce,
wyjtkowo razem. Zobaczyam, jak
twarz pani Traynor rozjania si na chwil na widok syna i pomylaam:
Oczywicie, wyglda
wietnie. A ja, cho si tego wstydziam, zaoyam okulary
przeciwsoneczne nie eby ukry
wyczerpanie, ale eby po mojej minie nie domylia si od razu tego, co
musiaam jej powiedzie.
Patrzcie tylko! zawoaa. Will, wygldasz wspaniale. Naprawd
wspaniale.

Ojciec Willa pochyli si nad nim, poklepa go po gowie, potem po

kolanie, z twarz
zmarszczon w umiechu.
Nie moglimy uwierzy, kiedy Nathan nam powiedzia, e codziennie
chodzisz na pla. I e
pywasz. Woda bya tam pewnie ciepa i cudowna. Tutaj lao nieustannie.
Jak to w sierpniu!
Oczywicie. Nathan esemesowa do nich albo dzwoni. Przecie nie mogli
pozwoli nam
wyjecha bez adnego kontaktu.
Tam... tam byo niesamowicie powiedzia Nathan. On te przycich, ale
teraz prbowa si
umiecha, wyglda jak zwykle.
Staam jak sparaliowana, ciskajc kurczowo paszport, tak jakbym miaa
zamiar polecie gdzie
indziej. Musiaam przypomina sobie, e powinnam oddycha.
Pomylelimy e moe miaby ochot na uroczysty obiad powitalny
powiedzia ojciec Willa.
Tu w Intercontinentalu jest przyjemna knajpka. Stawiamy szampana. Co
mylisz? Pomylelimy, e
to byoby mie.
Jasne odpar Will. Umiecha si do matki, a ona patrzya na niego, tak
jakby chciaa zamkn
ten umiech w soiku. Jak moesz? miaam ochot wrzasn na niego.
Jak moesz tak na ni
patrze, skoro ju wiesz, co masz zamiar jej zrobi?.
Chodmy w takim razie. Postawiem samochd na parkingu dla
niepenosprawnych. To
niedaleko std. Byem pewien, e bdziecie troch skoowani po podry.
Nathan, czy chcesz, ebym
wzi cz toreb?
Waciwie zaczam ju wyciga swoje bagae z wzka ja chyba do
pastwa nie docz.
Ale dzikuj w kadym razie.
Skupiam si na walizce, starajc si na nich nie patrze, lecz mimo g waru
lotniska syszaam, e
po moich sowach zapado krtkie milczenie.
Przerwa je pan Traynor.
Chod z nami, Louisa. Niech to bdzie taka maa uroczysto. Chcemy,
ebycie opowiedzieli

nam o waszych przygodach, o wyspie. I obiecuj, e nie musicie

opowiada nam o wszystkim
prawie zachichota.
Tak. W gosie pani Traynor sycha byo lekkie napicie. Prosz,
chod z nami, Louisa.
Nie przeknam lin, umiechajc si sabo. Okulary
przeciwsoneczne byy jak tarcza.
Dzikuj, ale wolaabym wrci do domu.
Ale dokd? zapyta Will.
Dotar do mnie sens jego pytania. Waciwie to nie miaam dokd pj.
Pjd do moich rodzicw. Nie ma problemu.
Chod z nami poprosi agodnie. Nie odchod, Clark. Prosz.
Miaam ochot si rozpaka. Ale miaam te pewno, e chc by jak
najdalej od niego.
Nie. Dzikuj. Mam nadziej, e to bdzie udany obiad. Zarzuciam
torb na rami i zanim
ktokolwiek zdy co powiedzie, odeszam, znikajc w tumie
wypeniajcym lotnisko.
Ju prawie dotaram na przystanek, kiedy usyszaam gos pani Traynor.
Stukajc obcasami, prawie
biega w moj stron.
Louisa, poczekaj. Prosz, zatrzymaj si.
Odwrciam si i zobaczyam, jak przepycha si przez grup, ktra
wysiada z autobusu,
rozgarniajc nastolatki z bagaami niczym Mojesz Morze Czerwone. W
wietle lamp jej wosy
miay miedziany poysk. Miaa na sobie pikny szary kaszmirowy szal,
udrapowany artystycznie na
ramieniu. Pomylaam, jaka musiaa by pikna jeszcze kilka lat temu.
Poczekaj, prosz.
Zatrzymaam si, zerkajc na ulic, z nadziej, e zjawi si autobus, ktry
mnie std zabierze. e
co si zdarzy, cokolwiek. Moe mae trzsienie ziemi.
Louisa?
Mia udane wakacje mwiam urywanym gosem, troch tak jak ona.
Bardzo dobrze wyglda. Naprawd wietnie. Staa na chodniku,
wpatrujc si we mnie. Nagle
zastyga w bezruchu, mimo kbicego si wok niej morza ludzi.
Milczaymy obie.
A potem powiedziaam:

 Pani Traynor, chciaabym zoy wymwienie. Ja... ja nie wytrzymam

tych kilku ostatnich dni.
Nie musz pastwo mi paci. Waciwie to nie chc pienidzy za ten
miesic. Niczego nie chc.
Tylko...
Zblada. Patrzyam, jak krew odpywa jej z twarzy, jak zachwiaa si lekko
w porannym socu.
Widziaam, jak podchodzi do niej szybkim krokiem pan Traynor,
przytrzymujc jedn rk kapelusz
na gowie. Mamroczc przeprosiny, przepchn si przez tum, wpatrujc
si wci w nas dwie,
stojce sztywno naprzeciw siebie.
Powiedziaa, e wydaje ci si, e jest szczliwy. Mwia, e ten
wyjazd moe sprawi, e
zmieni zdanie w jej gosie brzmiaa rozpacz, tak jakby bagaa mnie,
ebym powiedziaa jej co
innego, jakie inne zakoczenie.
Nie mogam wykrztusi sowa. Wpatrywaam si w ni, ale sta mnie byo
tylko na to, eby lekko
potrzsn gow.
Przykro mi wyszeptaam tak cicho, e pewnie mnie nie syszaa.
By ju prawie przy niej, kiedy upada. Nagle ugiy si pod ni nogi, ale
pan Traynor
byskawicznie wycign rk i zapa j, bezwadn, z ustami otwartymi w
wyrazie zdumienia.
Kapelusz spad mu na chodnik. Spojrza na mnie, oszoomiony, jakby
jeszcze do niego nie dotaro,
co tu si stao.
A ja nie mogam na nich patrze. Odwrciam si, kompletnie odrtwiaa, i
zaczam i, noga za
nog, moje stopy poruszay si jakby mimowolnie, eby odej jak najdalej
z tego lotniska, jeszcze
nie wiedzc, co dalej zrobi.

25
Katrina
Po powrocie z wakacji Louisa nie wychodzia z pokoju przez ptorej
doby. Przyjechaa z lotniska

w niedziel pno wieczorem, blada jak widmo pod opalenizn, i na

pocztku nie wiedzielimy, o co
chodzi, bo oznajmia, e zobaczy si z nami w poniedziaek rano. Musz
si przespa, powiedziaa,
po czym zamkna si w pokoju i posza do ka. Uznalimy, e to troch
dziwne, ale przecie ona
od dziecistwa bya troch dziwna.
Mama zaniosa jej rano kubek herbaty, ale Lou nadal spaa. W porze
kolacji mama zacza si
martwi i potrzsna ni, eby sprawdzi, czy yje. (Mama troch
przesadzaa ale zrobia
zapiekank rybn i nie chciaa, eby Lou to omino). Ale Lou odmwia
jedzenia, nie chciaa
rozmawia ani zej na d. Ja tu sobie posiedz przez jaki czas,
mamusiu powiedziaa
w poduszk. Wreszcie mama daa jej spokj.
Dziwnie si zachowuje stwierdzia mama. Mylisz, e to jaka
opniona reakcja na
zerwanie z Patrickiem?
Ona ma w nosie Patricka odpar tato. Mwiem jej, e dzwoni do
nas, eby powiedzie, e
zaj sto pidziesite sidme miejsce w tym caym Vikingu, i spyno to
po niej jak po kaczce.
Siorbn herbaty. Szczerze mwic, faktycznie trudno si podnieca sto
pidziesitym sidmym
miejscem.
A moe jest chora? Jest strasznie blada pod t opalenizn. Nigdy nie
zdarzao jej si tak dugo
spa. Moe zapaa jak okropn chorob tropikaln?
To po prostu zmiana stref czasowych powiedziaam pewnym siebie
tonem, wiedzc, e
rodzice traktuj mnie jako kogo w rodzaju eksperta od rozmaitych spraw,
o ktrych tak naprawd
nikt z nas nie mia pojcia.
Zmiana stref czasowych! Jeli tak dziaaj na czowieka dugie podre
samolotem, to ja wol
nie wychyla nosa z Tenby. Co o tym mylisz, kochanie?
Sam nie wiem... kto by pomyla, e czowiek moe wrci z wakacji i
wyglda jak siedem
nieszcz? Mama potrzsna gow.

Po kolacji poszam na gr. Weszam bez pukania (w kocu, formalnie

rzecz biorc, to by nadal
mj pokj). W rodku byo duszno, wic podcignam rolet i otworzyam
okno. Lou, chyba mao
przytomna, wygrzebaa si wreszcie spod koca, osaniajc oczy od wiata,
w ktrym wiroway
drobinki kurzu.
Powiesz mi wreszcie, co si stao? Postawiam kubek herbaty na
stoliku nocnym.
Zamrugaa.
Mama myli, e zarazia si Ebol. Wanie ostrzega wszystkich
ssiadw z Bingo Club, ktrzy
kupili bilety na wycieczk do Port-Aventura w Hiszpanii.
Nie odzywaa si.
Lou?
Zoyam wymwienie powiedziaa cicho.
Dlaczego?
A jak mylisz? Usiada prosto, signa niezgrabnie po kubek i upia
duy yk herbaty.
Jak na kogo, kto spdzi wanie prawie dwa tygodnie na Mauritiusie,
wygldaa do okropnie.
Oczy miaa spuchnite, w czerwonych obwdkach, plamy na skrze.
Wosy sterczay jej z jednej
strony. Wygldaa, jakby nie spaa kilka lat. Ale przede wszystkim bya
bardzo smutna. Jeszcze nigdy
nie widziaam jej tak przygnbionej.
Mylisz, e on naprawd to zrobi?
Skina gow, przeykajc lin.
Cholera. Och, Lou. Tak strasznie mi przykro.
Wlazam do ka obok niej. Znw ykna herbaty, a potem pooya mi
gow na ramieniu. Miaa
na sobie mj T-shirt. Ale nic nie powiedziaam na ten temat, co wiadczy o
tym, jak bardzo byo mi
jej al.
Co ja robi, Treen?
Gosik miaa cichutki, jak Thomas, kiedy si skaleczy, a on stara si by
naprawd dzielny.
Syszaymy, jak na zewntrz pies ssiadw biega wzdu ogrodzenia w
pocigu za kotami. Co jaki

czas zaczyna szczeka jak wariat, wystawiajc eb nad ogrodzeniem i

wybauszajc oczy z bezsilnej
wciekoci.
Chyba nie moesz nic zrobi. Boe drogi. I to wszystko, co dla niego
zorganizowaa. Cay ten
wysiek...
Powiedziaam mu, e go kocham wyznaa mi szeptem. A on odpar,
e to nie wystarczy.
Oczy miaa wielkie i puste. Jak mam teraz z tym y?
To ja w naszej rodzinie wiem wszystko. Ja czytam wicej ni ktokolwiek.
Ja poszam na
uniwersytet. To ja powinnam zna odpowied na kade pytanie.
Ale teraz spojrzaam na moj starsz siostr i potrzsnam gow.
Nie wiem powiedziaam.
Wreszcie wysza nastpnego dnia, wykpana i w czystych ubraniach, a ja
poprosiam rodzicw, eby
o nic nie pytali. Zasugerowaam, e ma jaki problem z chopakiem, na co
tato unis brwi i zrobi
min, jakby to wszystko wyjaniao i, na mio bosk, po co robi z tego
tak afer. Mama
natychmiast zadzwonia do Bingo Club, eby ich poinformowa, e
zmienia zdanie w sprawie
zagroe zwizanych z podrami samolotem.
Lou zjada kawaek tosta (lunchu nie chciaa), woya wielki, obwisy
kapelusz od soca
i poszymy z Thomasem do zamku, eby pokarmi kaczki. Tak naprawd
chyba wcale nie miaa
ochoty wychodzi, ale mama upieraa si, e wszyscy powinnimy si
przewietrzy. W jej jzyku
znaczyo to, e ju nie moe si doczeka, eby wreszcie wywietrzy pokj
Lou i zmieni pociel.
Thomas bieg w podskokach przed nami, ciskajc torebk z suchym
chlebem, a my omijaymy
przechadzajcych si turystw ze swobod wynikajc z lat praktyki,
uchylajc si przed
zarzucanymi na plecy plecakami, rozdzielajc si, by omin pary robice
sobie zdjcie, by spotka
si znw za nimi. Zamek pray si w letnim upale, ziemia bya popkana,
a trawa rzadka

i postrzpiona, niczym ostatnie kosmyki na ysiejcej gowie. Kwiaty w

donicach przywidy, jakby
szykujc si ju do jesieni.
Nie mwiymy zbyt wiele. Bo co mona byo powiedzie?
Kiedy przechodziymy obok parkingu dla turystw, zobaczyam, jak Lou
zerka spod ronda
kapelusza na dom Traynorw. By to elegancki budynek z czerwonej cegy,
ktrego wysokie okna
skryway wszelkie dramaty, jakie mogy si w nim rozgrywa, by moe
nawet w tej chwili.
Wiesz, mogaby pj i z nim pogada zaprotestowaam. Poczekam
tu na ciebie.
Spojrzaa w ziemi, skrzyowaa ramiona na piersi i poszymy dalej.
Nie ma sensu odpara. Wiedziaam, jaki jest dalszy cig , to, czego nie
powiedziaa. Pewnie
nawet nie ma go w domu.
Powoli obeszymy zamek, patrzc, jak Thomas turla si ze stromego
zbocza, a potem rzucaymy
chleb kaczkom, ktre teraz, pod koniec lata, byy ju tak utuczone, e
ledwo im si chciao do nas
podpywa. Patrzyam na opalone plecy mojej siostry pod bluzk wizan
na szyi, jej pochylone
ramiona, i pomylaam, e nawet jeli ona jeszcze nie zdaje sobie z tego
sprawy, dla niej wszystko
si zmienio. Niezalenie od tego, co dalej bdzie z Willem Traynorem,
ona tu nie zostanie.
Wygldaa, jakby wiedziaa teraz duo wicej, duo wicej widziaa. Przed
moj siostr wreszcie
otworzyy si nowe horyzonty.
Och powiedziaam, kiedy zawrciymy w stron wyjcia. Przyszed
do ciebie list.
Z collegeu, kiedy ci nie byo. Przepraszam, ale go otworzyam.
Mylaam, e to do mnie.
Otworzya go?
Miaam nadziej, e przyznali mi dodatkowe stypendium.
Masz rozmow kwalifikacyjn.
Zamrugaa, jakby dotara do niej wiadomo z jakiej bardzo odlegej
przeszoci.
Tak. A co najwaniejsze, to ju jutro dodaam. Wic myl, e moe
powinnymy zastanowi

si nad moliwymi pytaniami.

Potrzsna gow.
Nie mog i jutro na rozmow.
A co masz innego do roboty?
Nie mog, Treena odpara ze smutkiem. Jak mam myle o
czymkolwiek, kiedy dzieje si
co takiego.
Suchaj, Lou. Oni nie rozrzucaj zaprosze na rozmowy tak sobie, jak
chleb dla kaczek. To
powana sprawa. Wiedz, ile masz lat, na dodatek skadasz podanie w
niewaciwej porze roku,
a jednak nadal chc z tob rozmawia. Nie moesz ich ola.
Mam to w nosie. Nie mam siy o tym myle.
Ale ty...
Treena, daj mi spokj. Okej? Nie dam rady.
Hej. Zastpiam jej drog. Thomas rozmawia z gobiem kilka krokw
dalej. Wanie teraz
musisz o tym pomyle. Bo czy ci si to podoba, czy nie, to jest wanie
moment, kiedy musisz
wreszcie postanowi, co chcesz zrobi ze swoim yciem.
Blokowaymy ciek. Teraz to turyci musieli nas omija i przechodzili
obok nas ze
spuszczonymi gowami albo te przygldali si z agodn ciekawoci
kccym si siostrom.
Nie dam rady.
No dobra. Tylko pamitaj, e ju nie masz pracy. Patrick te nie
przybiegnie na ratunek. A jeli
nie pjdziesz na t rozmow, za dwa dni ldujesz z powrotem w
poredniaku, gdzie bdziesz musiaa
zdecydowa, czy wolisz by oprawc drobiu, striptizerk czy te podciera
tyek komu innemu, eby
zarobi na ycie. Wierz albo nie, ale poniewa masz ju prawie
trzydziestk, tak wanie bdzie
wyglda twoje ycie. A to wszystko to, czego si nauczya przez
ostatnie sze miesicy bdzie
strat czasu. Wszystko.
Patrzya na mnie z wyrazem milczcej furii w oczach, jak zawsze, kiedy
wie, e mam racj i e nie
ma adnych argumentw. Thomas podszed do nas i pocign mnie za
rk.

 Mamo... powiedziaa tyek.

Lou wci si na mnie gapia. Ale widziaam, e si zastanawia.
Odwrciam si do synka.
Nie, kochanie, powiedziaam motylek. A teraz pjdziemy do domu
prawda, Lou?
i zobaczymy, co dobrego jest na podwieczorek. A potem, kiedy babcia
bdzie ci kpa, pomog
cioci Lou odrobi lekcje.
Nastpnego dnia szam do biblioteki. Mama zajmowaa si Thomasem,
wic odprowadziam Lou do
autobusu, wiedzc, e zobaczymy si dopiero po poudniu. Nie
spodziewaam si zbyt wiele po tej
rozmowie, ale od chwili, kiedy si poegnaymy, nie mylaam o niej
wicej.
Moe to zabrzmi samolubnie, ale nie lubi mie zalegoci w nauce i to
bya ulga odpocz przez
chwil od Lou i jej nieszczliwej miny. Kto w takim dole jest jak czarna
dziura wysysajca
energi. Nawet jeli si go auje, to czowiek ma ochot mu powiedzie,
eby wreszcie wzi si do
kupy. Ale odoyam moj rodzin, siostr i nieziemskie bagno, w jakie si
wpakowaa, do osobnej
szufladki w mzgu, zamknam j, po czym skupiam si na zwolnieniach
od VAT-u. Byam druga na
roku z ksigowoci i nie ma mowy, ebym zostaa w tyle tylko z powodu
niuansw stawek
zryczatowanych.
Wrciam do domu za kwadrans szsta, pooyam papiery na krzele w
korytarzu. Wszyscy ju
czyhali przy stole, czekajc, a mama poda kolacj. Thomas wskoczy na
mnie, oplatajc mnie
nogami wok talii, a ja go pocaowaam, wdychajc cudowny, troch
drodowy zapach maego
chopca.
Siadajcie, siadajcie powiedziaa mama. Tato zaraz bdzie.
Jak tam twoje ksiki? zapyta tato, wieszajc marynark na oparciu
krzesa. Zawsze mwi
o moich studiach moje ksiki. Tak jakby miay swoje wasne ycie i
trzeba je byo przywoywa
do porzdku.

 Dobrze, dziki. Mam za sob trzy czwarte kursu ksigowoci, modu

drugi. A jutro zaczynam
prawo przedsibiorstw. Odkleiam Thomasa od siebie i posadziam na
krzele obok, wci
trzymajc rk na jego mikkich woskach.
Syszaa, Josie? Prawo przedsibiorstw. Tato podkrad z pmiska
ziemniaka i wepchn go
sobie do ust, zanim mama zdya zauway. Wypowiedzia te sowa tak,
jakby delektowa si ich
smakiem. Pewnie naprawd tak byo. Opowiadaam im przez chwil o
moich przedmiotach na
studiach. Potem zaczlimy rozmawia o pracy taty gwnie o tym, jak
turyci wszystko psuj. A
nie chciao si wierzy. Nawet drewniane supki przy wjedzie na parking
trzeba byo wymienia co
kilka tygodni przez idiotw, co nie trafiaj samochodem w bram
szerokoci czterech metrw.
Osobicie chyba podniosabym cen biletw, eby pokry koszty, ale to
tylko moje zdanie.
Mama skoczya podawa do stou i wreszcie usiada. Thomas jad
palcami, kiedy myla, e nikt
nie widzi, i z konspiracyjnym umieszkiem powtarza pod nosem: tyek.
Dziadek natomiast jad,
spogldajc w sufit, jakby myla o czym zupenie innym. Zerknam na
Lou. Wpatrywaa si
w talerz i popychaa widelcem kawaki kurczaka, jakby chciaa je ukry.
Ojej pomylaam.
Nie jeste godna, kochanie? zapytaa mama, ktra te na ni spojrzaa.
Nie bardzo powiedziaa.
W taki upa nie chce si je kurczaka ustpia mama. Pomylaam
tylko, e moe poprawi ci
humor.
Powiesz nam, jak ci poszo na tej rozmowie? Widelec taty zatrzyma
si w p drogi do ust.
A, na rozmowie. Lou miaa roztargnione spojrzenie, jakby nagle
wycign co, co robia pi
lat temu.
Tak, na rozmowie.
Nadziaa na widelec kawaltko kurczaka.
W porzdku.

Tato spojrza na mnie.

Lekko wzruszyam ramionami.
Tylko w porzdku? Chyba ci powiedzieli, jak ci poszo?
Dostaam si.
Co?
Wci wpatrywaa si w swj talerz. Przestaam je.
Powiedzieli, e jestem dokadnie takim kandydatem, jakiego szukaj.
Musz zrobi jaki kurs
przygotowawczy, ktry trwa rok, a potem si przenie.
Tato odchyli si na krzele.
To fantastyczna wiadomo.
Mama poklepaa j po ramieniu.
Kochanie, wietnie sobie poradzia. To cudownie.
Niekoniecznie. Chyba nie sta mnie na cztery lata studiw.
Ale nie martw si teraz o to. Naprawd. Zobacz, jak wietnie radzi sobie
Treena. Hej!
Szturchn j. Znajdziemy jaki sposb. Przecie zawsze jako sobie
radzilimy, prawda? Tato
patrzy na nas obie rozpromieniony. Myl, e teraz wszystko si dla was
zmieni, dziewczyny.
Myl, e to bdzie dobry czas dla naszej rodziny.
A potem, ni std, ni zowd, Lou wybuchna paczem. Strasznym paczem.
Pakaa tak jak Thomas,
szlochajc, zasmarkana, zalana zami, nie dbajc o nic, jej kanie
przeszywao cisz niewielkiego
pokoju niczym n.
Thomas gapi si na ni z otwart buzi, wic musiaam wzi go na
kolana i odwrci jego
uwag, eby te si nie rozpaka. A kiedy ja bawiam si z nim kawakami
ziemniakw i udawaam
gadajcy groszek, ona powiedziaa im o wszystkim.
Powiedziaa wszystko o Willu i procznej umowie, i o tym, co si stao,
kiedy pojechali na
Mauritius. Mama, suchajc, uniosa donie do ust. Dziadek mia powan
min. Kurczak zrobi si
zupenie zimny, sos zastyg w brytfance.
Tato z niedowierzaniem potrzsn gow. A potem, kiedy Lou
opowiedziaa o locie nad Oceanem
Indyjskim i ju szeptem powtrzya nam swoje ostatnie sowa do pani
Traynor, odsun krzeso

i wsta. Obszed powoli st i wzi j w ramiona, tak jak wtedy, kiedy

byymy dziemi. Sta tak,
przytulajc j mocno do siebie.
Jezu Chryste, co za biedny facet. I biedna ty. O Jezu. Chyba jeszcze nie
widziaam taty tak
wstrznitego.
Co za cholerna sprawa.
I ty brna przez to wszystko? Nie mwic ani sowa? I napisaa nam
tylko pocztwk
o nurkowaniu? Mojej mamie nie miecio si to w gowie. Mylelimy,
e to najlepsze wakacje
twojego ycia.
Nie byam sama. Treena wiedziaa o wszystkim powiedziaa, patrzc na
mnie. Treena bya
wspaniaa.
Ja nic nie zrobiam odparam, przytulajc Thomasa, ktry straci
zainteresowanie rozmow,
kiedy mama postawia przed nim otwarte pudeko cukierkw. Ja tylko
suchaam. To ty wszystko
zrobia. Ty zebraa wszystkie te pomysy.
I to jakie pomysy. Opara si o tat.
Tato unis jej podbrdek, tak eby spojrzaa na niego.
Ale zrobia wszystko, co moga.
I poniosam porak.
Kto tak powiedzia? Tato odgarn jej wosy z twarzy, patrzc na ni z
czuoci. Wanie
si zastanawiam nad tym, co wiem o Willu Traynorze i o ludziach takich
jak on. I powiem ci jedno.
Nie jestem pewien, czy komukolwiek na wiecie udaoby si odwie go
od raz powzitego zamiaru.
On wie, kim jest. Nie moesz sprawi, eby czowiek sta si kim innym.
Ale jego rodzice! Nie mog mu pozwoli si zabi powiedziaa mama.
Co z nich za ludzie?
To normalni ludzie, mamo. Pani Traynor po prostu nie wie, co innego
mogaby zrobi.
Na pocztek mogaby nie zawozi go do tej cholernej kliniki mama
bya za, a nawet
zaczerwienia si nieco. Ja walczyabym o was dwie, o Thomasa, a do
ostatniego tchu.

 Mimo e on ju raz prbowa si zabi? zapytaam. W naprawd

okropny sposb?
On jest chory, Katrina. Jest w depresji. Ludziom w tak delikatnym stanie
nie powinno si dawa
szans, eby zrobili co, co... z gniewu a nie moga mwi, tylko otara
oczy chusteczk. Ta
kobieta chyba nie ma serca. Ani odrobiny. I pomyle, e wcignli Louis
w to wszystko. Na mio
bosk, ta pani jest przecie sdzi pokoju. Mona by pomyle, e kto taki
bdzie wiedzia, co jest
dobre, a co ze. Kto jak kto, ale ona... Chtnie bym tam posza i
przyprowadzia go tutaj.
To skomplikowane, mamo.
Nie. Wcale nie. On jest bezbronny, a ja nie rozumiem, jak ona moga
choby pomyle o czym
takim. Jestem wstrznita. Biedny czowiek. Biedny czowiek. Wstaa
od stou, zebraa resztki
kurczaka i pomaszerowaa do kuchni.
Louisa patrzya na ni mocno zdumiona. Mama nigdy si nie zocia.
Ostatni raz syszelimy jej
podniesiony gos w jakim 1993.
Tato potrzsn gow, jakby mylami by gdzie indziej.
Wanie mylaem nic dziwnego, e nie widywaem pana Traynora.
Zastanawiaem si, gdzie
si podziewa. Sdziem, e wyjechali razem na wakacje.
Oni... wyjechali?
Nie byo go w pracy przez ostatnie dwa dni.
Lou opada na krzeso jak szmatka.
O cholera powiedziaam, po czym zatkaam Thomasowi uszy. To
jutro.
Lou spojrzaa na mnie, a ja popatrzyam na kalendarz na cianie.
13 sierpnia. To jutro.
Lou nic nie robia tego ostatniego dnia. Wstaa przede mn i wygldaa
przez okno w kuchni. Padao,
potem si przejanio, a potem znw zaczo pada. Leaa na kanapie
obok dziadka, pia herbat,
ktr robia jej mama, ale widziaam, e co jakie p godziny jej wzrok
wdruje w kierunku zegara
na kominku. A mnie co bolao, gdy to widziaam. Zabraam Thomasa na
basen i prbowaam j

namwi, eby posza z nami. Powiedziaam, e mama si nim zajmie,

gdyby miaa ochot pochodzi
potem ze mn po sklepach. Zaproponowaam, e pjdziemy razem do
pubu, tylko we dwie, ale ona
nie chciaa nigdzie i.
A jeli popeniam bd, Treena? zapytaa tak cicho, e tylko ja j
usyszaam.
Zerknam na dziadka, ale on skupi si na wycigach w telewizji. Myl,
e tato nadal cichcem
obstawia za niego gonitwy, chocia przed mam udawa, e nie.
Co masz na myli?
A jeli powinnam bya z nim pojecha?
Ale... powiedziaa, e nie moesz.
Niebo na zewntrz byo szare. Lou spogldaa przez nasze nieskazitelne
okna na smutny pejza na
dworze.
Wiem, co mwiam. Ale po prostu nie mog znie tego, e nie wiem, co
si dzieje. Skrzywia
si lekko. To nie do wytrzymania, e nie wiem, jak on si czuje. I e
nawet si z nim nie
poegnaam.
A moe mogaby pojecha teraz? Moe sprbuj zapa jaki samolot?
Ju za pno powiedziaa. A potem zamkna oczy. Nie zdyabym
na czas. Zostay tylko
dwie godziny do... do zamknicia. Sprawdziam to. W internecie.
Czekaam.
Oni nie... nie robi tego... po pitej trzydzieci. W zdumieniu
potrzsna gow. Chodzi
o szwajcarskich urzdnikw, ktrzy musz by na miejscu. Nie lubi...
wystawia zawiadcze poza
godzinami pracy.
Niemal si rozemiaam. Ale nie wiedziaam, co mam jej powiedzie. Nie
mogam sobie
wyobrazi, e miaabym czeka, tak jak ona czekaa, majc wiadomo
tego, co by moe dzieje si
w tej chwili w jakim odlegym miejscu. Nigdy chyba nie kochaam
adnego mczyzny tak, jak ona
najwyraniej kochaa Willa. Jasne, lubiam facetw i lubiam z nimi sypia,
ale czasem

zastanawiaam si, czy nie brakuje mi jakiego ukadu odpowiedzialnego

za wraliwo. Nie mogam
sobie wyobrazi, e miaabym paka z powodu kogo, z kim jestem. Tylko
gdy wyobraziam sobie
Thomasa, czekajcego na mier w jakim odlegym kraju, co a si we
mnie przewracao, takie to
byo potworne. Wic wsadziam to take gdzie na ty swojej mentalnej
kartoteki, do szufladki
opatrzonej etykietk: Nie do wyobraenia.
Usiadam obok Lou na kanapie i gapiymy si w milczeniu na wycig
Maiden Stakes o wp do
czwartej, potem na gonitw z handicapem o czwartej, a potem cztery
kolejne gonitwy, tak skupione,
jakbymy postawiy na zwycizc cae oszczdnoci swojego ycia.
A potem zadzwoni dzwonek u drzwi.
Louisa w cigu sekundy zerwaa si z kanapy i pobiega otworzy. Jednym
szarpniciem
otworzya je na ocie, na ten widok nawet mnie cisno si serce.
Ale to nie Will sta na prog u. Bya to jaka moda kobieta, w mocnym,
doskonale naoonym
makijau, ostrzyona na schludnego pazia. Zoya parasol i umiechna
si, sigajc do duej torby,
ktr miaa na ramieniu. Pomylaam przez chwil, e moe to siostra
Willa.
Louisa Clark?
Tak?
Jestem z The Globe. Czy mogybymy chwil porozmawia?
The Globe?
Syszaam zmieszanie w gosie Lou.
Z gazety? Stanam za plecami mojej siostry i zobaczyam notatnik w
rku tamtej kobiety.
Czy mog wej? Chciaabym tylko porozmawia z pani chwil o Willu
Traynorze. Pracuje
pani u niego, prawda?
Nie mamy nic do powiedzenia na ten temat. I zanim kobieta zdya
cokolwiek odpowiedzie,
zatrzasnam jej drzwi przed nosem.
Lou staa oszoomiona w korytarzu. Wzdrygna si, gdy dzwonek znw
zadzwoni.
Nie otwieraj syknam.

 Ale skd...?
Popchnam j na gr po schodach. Boe, jak ona si wloka, sza jak
lunatyczka.
Dziadku, nie otwieraj drzwi! krzyknam. Komu powiedziaa?
zapytaam, kiedy
dotarymy na pitro. Kto musia im powiedzie. Kto jeszcze wie?
Panno Clark... Dziennikarka mwia przez szpar na listy. Gdyby
tylko zechciaa pani
powici mi dziesi minut. Rozumiemy, e to bardzo delikatna sprawa.
Chcielibymy, eby
opowiedziaa pani, jak to wyglda z pani perspektywy.
Czy to znaczy, e on nie yje? Jej oczy napeniy si zami.
Nie, to tylko znaczy, e jaki gnojek prbuje na tym zarobi.
Zastanowiam si przez chwil.
Kto to by? usyszaymy gos mamy na schodach.
Nikt, mamo. Tylko nie otwieraj.
Wyjrzaam przez porcz. Mama z rcznikiem kuchennym w rku patrzya
na sylwetk widoczn za
mtn szyb drzwi frontowych.
Mam nie otwiera?
Wziam j za okie.
Lou... nie powiedziaa niczego Patrickowi, prawda?
Nie musiaa odpowiada. Jej znkana mina powiedziaa mi wszystko.
Okej. Bez paniki. Tylko nie podchod do drzwi. Nie odbieraj telefonu.
Nie odzywaj si do nich
ani sowem.
Mam wcale nie bawia ta sytuacja. Zacza j bawi jeszcze mniej, kiedy
rozdzwoni si telefon. Za
pitym razem wczyymy automatyczn sekretark, ale wci
musiaymy sucha gosw tych
ludzi, ktre wtargny do naszego niewielkiego korytarza. Natrtw byo
czterech, moe piciu.
Wszyscy proponowali, eby Lou opowiedziaa ca histori ze swojej
perspektywy. Tak jakby
Will Traynor by teraz jakim towarem, ktry sobie wyrywali. Dzwoni
telefon i dzwoni dzwonek
do drzwi. Siedzielimy z zasunitymi zasonami, suchajc, jak reporterzy
na chodniku przed furtk
rozmawiaj ze sob i gadaj przez komrki.

Czulimy si jak pod obleniem. Mama zaamywaa rce i krzyczaa

przez szpar na listy, eby
si, do cholery, wynosili z naszego ogrdka, kiedy tylko ktry z
dziennikarzy odway si wej
przez furtk. Thomas wyglda przez okno azienki na pitrze i pyta,
dlaczego w naszym ogrdku s
jacy obcy ludzie. Zadzwonio czworo naszych ssiadw, ktrzy chcieli si
dowiedzie, co si
dzieje. Tato zaparkowa na ulicy obok i wszed do domu przez ogrdek od
tyu, po czym odbylimy
cakiem powan rozmow na temat zamkw i wrzcej oliwy.
Pomylaam jeszcze chwil, a potem zadzwoniam do Patricka. Zapytaam
go, ile dosta za ten
cynk. Sekunda opnienia, zanim odpowiedzia, wyjania mi wszystko, co
chciaam wiedzie.
Ty gnoju! wrzasnam. Tak ci skopi te twoje wraliwe golenie
maratoczyka, e uznasz, e
sto pidziesite sidme miejsce to waciwie cakiem niezy wynik.
Lou tylko siedziaa w kuchni i pakaa. Nie kaa, tylko po policzkach cicho
spyway jej zy, ktre
ocieraa doni. Nie wiedziaam, co mam jej powiedzie.
Ale nic nie szkodzi. Miaam sporo do powiedzenia wszystkim innym
ludziom.
O wp do smej zosta ju tylko jeden reporter. Nie wiedziaam, czy
zrezygnowali, czy te to, e
Thomas wyrzuca przez szpar na listy klocek Lego za kadym razem,
kiedy oni wrzucali kolejny
licik, zrobio si nudne. Poprosiam Louis, eby go wykpaa, gwnie
dlatego, eby wycign j
z kuchni, ale te dziki temu mogam odsucha wszystkie wiadomoci na
automatycznej sekretarce
i skasowa te od gazet. Dwadziecia sze. Dwudziestu szeciu drani.
Wszyscy tacy mili, tacy peni
zrozumienia. Niektrzy nawet proponowali jej kas.
Skasowaam te wiadomoci jedna po drugiej. Nawet te, w ktrych
proponowali, e zapac,
chocia troch mnie kusio, eby dowiedzie si, ile oferuj. Tymczasem
syszaam, jak Lou
rozmawia w azience z Thomasem, ktry z pluskiem bombardowa grub
na dwadziecia

centymetrw pian swoim Batmobilem. Tego wanie nie wie si o

dzieciach, dopki si ich nie ma
kpiel, klocki Lego i paluszki rybne nie pozwol ci zbyt dugo skupia
si na adnej tragedii.
A potem odsuchaam ostatni wiadomo.
Louisa? Tu Camilla Traynor. Czy moesz do mnie oddzwoni? Jak
najszybciej?
Wpatrzyam si w sekretark. Przewinam tam i odsuchaam
wiadomo jeszcze raz. Potem
pobiegam na gr i wycignam mojego synka z kpieli tak szybko, e
nawet nie zdy si
zorientowa, co si stao. Sta owinity rcznikiem ciasno jak bandaem, a
ja popchnam Lou na
d, tak e a si potykaa na schodach.
A jeli ona mnie nienawidzi?
Nie wygldao mi na to.
Ale co jeli dziennikarze te ich otoczyli? A jeli Traynorowie uwaaj,
e to wszystko moja
wina? Oczy miaa wielkie i przeraone. A jeli dzwonia, eby mi
powiedzie, e to zrobi?
Lou, na mio bosk. Cho raz w yciu zbierz si do kupy. Nie dowiesz
si niczego, dopki nie
zadzwonisz. Zadzwo do niej. Po prostu zadzwo. Do cholery, nie masz
wyboru.
Pobiegam do azienki, eby uwolni Thomasa. Zapakowaam go w piam
i powiedziaam, e
babcia da mu ciastko, jeli pobiegnie do kuchni tak szybko jak Stru
Pdziwiatr. A potem wyjrzaam
zza drzwi azienki, eby podejrze moj siostr stojc na dole w
korytarzu.
Staa odwrcona ode mnie, jedn rk przygadzajc wosy z tyu gowy.
Wycigna rk, jakby
chciaa zapa rwnowag.
Tak powiedziaa. Rozumiem. A potem: Okej. I po chwili:
Tak.
Odoya suchawk i przez jak minut patrzya w podog.
No i? zapytaam.
Spojrzaa na mnie, jakby widziaa mnie po raz pierwszy w yciu, i
potrzsna gow.

 Nie chodzio o dziennikarzy powiedziaa gosem wci otpiaym od

wstrzsu. Poprosia
mnie bagaa ebym przyjechaa do Szwajcarii. Zarezerwowaa mi bilet
na ostatni lot dzi
wieczorem.

26
W innych okolicznociach pewnie wydawaoby si dziwne, e ja, Lou
Clark, dziewczyna, ktra
w cigu ostatnich dwudziestu lat rzadko jedzia czymkolwiek innym ni
komunikacj miejsk, teraz
w cigu mniej ni tygodnia trzeci raz leci samolotem. Ale zapakowaam
torb podrczn szybko
i sprawnie niczym stewardesa, wrzucajc tylko najniezbdniejsze rzeczy.
Treena krztaa si
w milczeniu, zbierajc drobiazgi, ktre jej zdaniem mogy mi si przyda,
po czym zeszymy na d.
Rodzice czekali na korytarzu, stojc rami w rami, ze zowrbnymi
minami, tak jak kiedy byymy
modsze i chciaymy si ukradkiem wemkn do domu, gdy pno
wieczorem wracaymy
z imprezy.
Co si dzieje? Mama patrzya na moj walizk. Treena wysuna si
przede mnie.
Lou jedzie do Szwajcarii powiedziaa. I musi zaraz wyj. Dzi
wieczorem zosta ju tylko
jeden lot.
Ju miaymy ruszy do drzwi, kiedy mama zastpia nam drog.
Nie. Zacisna usta, czego nigdy nie robia, ramiona skrzyowaa
sztywno na piersi.
Naprawd. Nie chc, eby si w to mieszaa. Jeli to jest to, o czym
myl, to si nie zgadzam.
Ale... zacza Treena, zerkajc na mnie.
Nie powtrzya mama, z wyjtkow jak na ni stanowczoci w gosie.
adnych ale.
Zastanawiaam si nad tym wszystkim, co nam powiedziaa. To jest ze.
To jest moralnie ze. A jeli
bdziesz w to wpltana i kto uzna, e pomagasz temu czowiekowi si
zabi, czekaj ci bardzo

powane problemy.
Mama ma racj stwierdzi tato.
Syszelimy o takich historiach w wiadomociach. To moe wpyn na
cae twoje ycie, Lou.
Na przyjcie do collegeu, w ogle na wszystko. Jeli bdziesz miaa w
dokumentach, e bya
karana, nigdy nie zrobisz dyplomu ani nie dostaniesz dobrej pracy, ani
adnego...
Ale on j poprosi, eby przyjechaa. Nie moe tego tak po prostu
zignorowa wtrcia si
Treena.
Owszem, moe. Powicia tamtej rodzinie p roku swojego ycia. I
chyba niewiele dobrego
jej z tego przyszo, sdzc po tym, jak si rzeczy maj. A naszej rodzinie
te nie przynioso to nic
dobrego obcy ludzie dobijaj nam si do drzwi, a ssiedzi podejrzewaj,
e wyudzilimy zasiek
albo co takiego. Nie, teraz nareszcie Lou ma szans zrobi co dla siebie,
a oni chc, eby jechaa
do tego okropnego miejsca w Szwajcarii i braa udzia w Bg wie czym. Ja
si na to nie zgadzam.
Nie, Louisa.
Ale ona musi jecha zaprotestowaa Treena.
Nie, nie musi. Do ju zrobia. Sama powiedziaa wczoraj wieczorem,
e zrobia wszystko, co
tylko moga. Mama potrzsna gow. W cokolwiek chc si
wpakowa Traynorowie, jadc
do... cokolwiek zamierzaj zrobi swojemu synowi, nie chc, eby Louisa
braa w tym udzia. Nie
chc, eby zrujnowaa sobie ycie.
Myl, e potrafi sama zdecydowa powiedziaam.
Chyba nie. To jest twj przyjaciel, Louisa. To mody czowiek, ktry ma
cae ycie przed sob.
Nie moesz przyoy do tego rki. Jestem... wstrznita, e w ogle
bierzesz to pod uwag. Gos
mamy brzmia dziwnie ostro. Nie wychowaam ci po to, eby
pomagaa komu zakoczy ycie!
Czy to samo zrobiaby dziadkowi? Moe jego te powinnimy odstawi
do Dignitas?
Z dziadkiem to co innego.

 Wcale nie. Nie moe robi tego, co kiedy. Ale jego ycie nadal ma
warto. Tak samo jak ycie
Willa.
Ale to nie moja decyzja, mamo. To decyzja Willa. Chodzi tylko o to,
eby go wspiera.
Wspiera? W yciu nie syszaam takiej bzdury. Jeste jeszcze dzieckiem,
Louisa. Niewiele
widziaa, niewiele dowiadczya. I nie masz pojcia, jak to na ciebie
wpynie. Jak na mio bosk
bdziesz moga potem spa spokojnie, jeli pomoesz mu w tym
wszystkim? Bdziesz pomagaa
czowiekowi umrze. Czy ty rozumiesz, co to znaczy? Bdziesz pomagaa
Willowi, temu uroczemu,
inteligentnemu modemu czowiekowi, umrze.
Bd spa spokojnie, bo wierz, e Will wie, co jest dla niego najlepsze, i
dlatego e najgorsz
dla niego rzecz byo to, e nie moe ju podj adnej decyzji, niczego
sam zrobi w swoim yciu.
Popatrzyam na rodzicw, bardzo pragnc, eby mnie zrozumieli. Nie
jestem dzieckiem. Kocham go
i nie powinnam zostawia go samego, i nie mog znie tego, e jestem
tutaj i nie wiem, co... co on...
Przeknam lin. Wic tak. Jad. Nie musicie mnie pilnowa ani mnie
rozumie. Poradz sobie.
Ale pojad do Szwajcarii niezalenie od tego, co mylicie na ten temat.
W niewielkim korytarzu zapada cisza. Mama patrzya na mnie tak, jakby
widziaa mnie po raz
pierwszy w yciu. Zrobiam krok w jej stron, chcc j przekona. Ale ona
si odsuna.
Mamo? Jestem to winna Willowi. Powinnam tam pojecha. Jak mylicie,
dziki komu zoyam
podanie do collegeu? Jak mylicie, kto mnie zachca, ebym zrobia co
ze sob, ebym
podrowaa, miaa jakie ambicje? Kto zmieni mj sposb mylenia o
wszystkim? Nawet o sobie
samej? To wszystko zawdziczam Willowi. W cigu ostatnich szeciu
miesicy zrobiam wicej,
yam bardziej intensywnie ni przez ostatnie dwadziecia siedem lat
mojego ycia. Wic jeli on

chce, ebym pojechaa do Szwajcarii, to tak, pojad. Niezalenie od

konsekwencji.
Na chwil zapada cisza.
Ona jest jak ciocia Lilly powiedzia tato cicho.
Stalimy w korytarzu, patrzc na siebie. Tato i Treena rzucali sobie
spojrzenia, tak jakby kade
z nich chciao nakoni to drugie, eby co powiedziao.
Ale to mama przerwaa milczenie.
Louisa, jeli pojedziesz, to moesz nie wraca.
Sowa wypady z jej ust niczym kamienie. Spojrzaam na ni wstrznita.
Wzrok miaa nieugity.
W napiciu czekaa, co powiem. Poczuam si tak, jakby nagle wyrosa
midzy nami ciana.
Mamo?
Mwi powanie. To jest nie lepsze od morderstwa.
Josie...
To prawda, Bernardzie. Nie mog przykada do tego rki.
Pamitam, e pomylaam, jakby w oderwaniu od wszystkiego, e nigdy
jeszcze nie widziaam
Katriny tak niepewnej. Zobaczyam, jak tato dotyka ramienia mamy,
trudno powiedzie, czy eby j
powstrzyma, czy pocieszy. Przez chwil miaam pustk w gowie.
Potem, jakby we nie, zeszam
po schodach, minam rodzicw i podeszam do drzwi. Po chwili moja
siostra posza za mn.
Kciki ust taty opady, tak jakby stara si pohamowa bardzo rne
uczucia. Potem odwrci si
do mamy i pooy jej rk na ramieniu. Spojrzaa mu w oczy, tak jakby
ju wiedziaa, co tato ma
zamiar powiedzie.
A potem rzuci Treenie kluczyki. Zapaa je jedn rk.
Prosz powiedzia. Wyjdcie tylnymi drzwiami, przez ogrdek pani
Doherty, i wecie
furgonetk. W furgonetce was nie zobacz. Jeli pojedziecie teraz i nie
bdzie korkw, to
powinnycie zdy.
Masz pojcie, czym to si wszystko skoczy? zapytaa Katrina.
Zerkaa na mnie ktem oka, gdy pdziymy autostrad.
Nie.

Nie mogam dugo na ni patrze grzebaam w torbie, prbujc ustali,

czego zapomniaam.
W uszach wci miaam gos pani Traynor po drugiej stronie linii.
Louisa? rzyjedziesz? Wiem, e
nie zawsze si zgadzaymy, ale prosz ci... To bardzo wane, eby tu
bya.
Cholera. Jeszcze nigdy nie widziaam mamy w takim stanie cigna
Treena.
Paszport, portfel, klucze do domu. Klucze? Po co? Ju przecie nie mam
domu.
Katrina znw zerkna na mnie ktem oka.
Chodzi mi o to, e jest wcieka, ale to dlatego, e jest w szoku. Wiesz,
e w kocu wszystko
bdzie dobrze? Kiedy przyszam do domu i powiedziaam, e wpadam,
mylaam, e ju nigdy si
do mnie nie odezwie. Ale ju po czekaj jakich dwch dniach dosza do
siebie.
Syszaam obok siebie gadanie Katriny, ale nie suchaam jej tak naprawd.
W ogle nie mogam
si skupi. Moje zakoczenia nerwowe jakby oyy, niemal bzyczay w
niecierpliwym oczekiwaniu.
Zobacz Willa. Cokolwiek si stanie, zobacz si z nim. Niemal czuam,
jak odlego midzy nami
si zmniejsza, tak jakbymy byli na dwch kocach jakiej elastycznej
liny.
Treen?
Tak?
Przeknam lin.
Zrb co, ebym zdya na ten samolot.
Determinacja to drugie imi mojej siostry. Wepchnymy si przed sznur
samochodw,
popdziymy skrajnym pasem, przekraczajc dozwolon prdko, i
wreszcie pojawio si przed
nami lotnisko. Zahamowaa z piskiem opon, a ja ju prawie wyskoczyam
z samochodu, kiedy j
usyszaam.
Hej! Lou!
Przepraszam. Odwrciam si i podbiegam do niej.
Przytulia mnie naprawd mocno.

 Dobrze robisz powiedziaa. Wygldaa, jakby miaa si rozpaka. A

teraz spadaj. Jeli po
tym, jak ryzykowaam utrat prawa jazdy, spnisz si na samolot, nigdy
si do ciebie nie odezw.
Nie obejrzaam si. Biegam ca drog a do stanowiska Swiss Air i
byam tak zdyszana, e
musiaam trzy razy powtarza swoje nazwisko, eby wreszcie dosta
bilety.
Do Zurychu dotaram tu przed pnoc. Ze wzgldu na pn godzin
pani Traynor zarezerwowaa
dla mnie pokj w hotelu przy lotnisku i powiedziaa, e nastpnego dnia o
dziewitej przyle po mnie
samochd. Mylaam, e nie zasn, ale jednak zasnam dziwacznym,
cikim, urywanym snem
i obudziam si o sidmej nastpnego ranka, nie majc pojcia, gdzie
jestem.
Rozgldaam si nieprzytomnie po nieznajomym pokoju. Patrzyam na
cikie winiowe zasony,
ktre miay zapewnia ciemno, wielki paski telewizor, swoj torb,
ktrej nawet nie
rozpakowaam. Sprawdziam godzin, byo troch po sidmej wedug
szwajcarskiego czasu. A kiedy
wreszcie zdaam sobie spraw, gdzie jestem, poczuam nagle, jak odek
ciska mi si ze strachu.
Wylazam z ka akurat, eby zdy zwymiotowa w azience. Osunam
si na kafelkowan
podog, z wosami przylepionymi do czoa, opierajc si policzkiem o
chodn porcelan. Znw
rozbrzmiewa mi w gowie gos mamy, jej protesty, i poczuam, jak ogarnia
mnie mroczny lk. Nie
dam rady. Nie chc znw zawie. Nie musz patrze, jak Will umiera.
Podniosam si z jkiem,
eby znw zwymiotowa.
Nie mogam je. Udao mi si przekn filiank kawy, wziam prysznic
i ubraam si. Zrobia
si sma. Patrzyam na seledynow sukienk, ktr wrzuciam wczoraj do
walizki, i zastanawiaam
si, czy jest stosowna na t okazj. Czy wszyscy bd ubrani na czarno? A
moe powinnam woy

co bardziej jaskrawego i penego ycia, na przykad t czerwon sukni,

ktra tak podobaa si
Willowi ? Dlaczego pani Traynor mnie tu wezwaa? Sprawdziam
komrk, zastanawiajc si, czy
mog std zadzwoni do Katriny. W Anglii jest teraz sidma. Ale ona
pewnie ubiera Thomasa, a nie
daabym rady rozmawia z mam. Umalowaam si troch, a potem
siedziaam przy oknie. Minuty
mijay powoli.
Chyba nigdy w yciu nie czuam si bardziej samotna.
Kiedy ju nie mogam znie siedzenia w niewielkim pokoju, wrzuciam
rzeczy do torby
i wyszam. Kupi sobie gazet i poczekam w lobby. To chyba nie bdzie
gorsze, ni siedzie
w pokoju w ciszy albo przy wczonym kanale informacyjnym, z
dawicymi zasonami dookoa.
Mijajc recepcj, zauwayam komputer ustawiony dyskretnie w kcie, z
tabliczk: Do uytku goci.
Prosimy pyta w recepcji.
Czy mog skorzysta? zapytaam recepcjonistk.
Skina gow, a ja kupiam eton na godzin. Nagle wiedziaam
dokadnie, z kim chc
porozmawia. Czuam, e to jedna z nielicznych osb, ktra pewnie o tej
porze siedzi w internecie.
Zalogowaam si do czatu i napisaam:
Ritchie. Jeste tu?
Siemasz, Pszczko. Wczenie dzi wstaa.

Zawahaam si na chwil, po czym napisaam:

To bdzie najdziwniejszy dzie mojego ycia. Jestem w Szwajcarii.

Wiedzia, co to znaczy. Oni wszyscy wiedzieli. Klinika bya tematem wielu

burzliwych dyskusji.
Napisaam:
Boj si.
To dlaczego tu jeste?
Bo nie mogabym tu nie by. On mnie poprosi. Czekam w hotelu, eby z nim pojecha.

Po chwili wahania napisaam:

Nie mam pojcia, jak si skoczy ten dzie.
Och, Pszczko.
Co ja mam mu powiedzie? Jak mam zmieni jego decyzj?

Odpowiedzia dopiero po duszej chwili. Tekst pojawia si na ekranie

wolniej ni zazwyczaj, tak
jakby way kade sowo.

Jeli on jest w Szwajcarii, Pszczko, nie sdz, eby chcia zmieni zdanie.

Poczuam gul w gardle i przeknam lin. Ritchie wci pisa.

Ja bym nie podj takiej decyzji. Ani wikszo nas tutaj. Kocham swoje ycie, chocia
wolabym, eby wygldao
inaczej. Ale rozumiem, dlaczego twj przyjaciel ma ju dosy. Takie ycie jest strasznie mczce,
sprawni nigdy
tego nie zrozumiej. Jeli jest zdeterminowany, jeli naprawd nie widzi moliwoci, eby jego
sytuacja miaa si
poprawi, moim zdaniem chyba najlepsze, co moesz zrobi, to by przy nim. Nie musisz
uwaa, e postpuje
susznie. Ale powinna tam by.

Wstrzymaam oddech.
Powodzenia, Pszczko. I zajrzyj tu potem. Po tym wszystkim pewnie czeka ci trudny okres. W
kadym razie
ciesz si, e mam przyjacik tak jak ty.

Palce zastygy mi na klawiaturze.

Zajrz.

A potem recepcjonistka powiedziaa, e przyjecha po mnie samochd.

Nie wiem, czego si spodziewaam moe jakiego biaego domku nad
jeziorem albo z pokrytymi
niegiem grami w tle. A moe budynku z marmurowym frontem,
wygldajcego jak szpital, ze zot
tabliczk na cianie. Nie spodziewaam si za to, e pojedziemy przez
dzielnic przemysow do
jakiego zwyczajnego domu, obok ktrego byy fabryki i, co dziwne,
stadion pikarski. Minam
sadzawk ze zotymi rybkami, przeszam przez taras i podeszam do drzwi.
Kobieta, ktra mi otworzya, wiedziaa od razu, do kogo przyjechaam.
On jest tutaj. Czy mam pani do niego zaprowadzi? Zastygam na
chwil. Patrzyam na
zamknite drzwi, dziwnie podobne do tych w przybudwce Willa, przed
ktrymi staam kilka
miesicy temu. A potem nabraam powietrza i przytaknam.
Najpierw zobaczyam ko; potny mahoniowy mebel dominowa w
pokoju, starowiecka
kwiecista kodra i poduszki dziwnie nie pasoway do tego miejsca. Po
jednej stronie siedzia pan
Traynor, pani Traynor po drugiej.
Pani Traynor bya blada jak ciana. Na mj widok wstaa.
Louisa.
Georgina siedziaa na krzele w kcie, pochylona, przyciskajc donie do
siebie, jakby si

modlia. Gdy weszam, podniosa gow, a wtedy zobaczyam cienie pod

oczami czerwonymi od
paczu i przez chwil ogarno mnie wspczucie dla niej.
Co bym zrobia, gdyby to Katrina upieraa si, e ma prawo zrobi to
samo?
Sam pokj by jasny i przestronny, jak w jakim ekskluzywnym letnim
domu. Na pokrytej pytkami
pododze leay drogie dywany, koo okna wychodzcego na ogrd staa
kanapa. Nie wiedziaam, co
powiedzie. To by taki dziwacznie zwyczajny widok, jak gdyby byli
rodzin, ktra prbuje
wymyli, dokd by tu dzi pojecha na wycieczk.
Odwrciam si do ka.
Wic powiedziaam, wci z torb na ramieniu. Obsuga chyba co
si nie stara?
Will spojrza mi w oczy i mimo wszystko, mimo caego lku, tego, e dwa
razy wymiotowaam
i czuam si, jakbym przez rok nie spaa, nagle ucieszyam si, e tu
jestem. Moe nie tyle ucieszyam,
ile poczuam ulg. Tak jakbym odcia sobie jak bolc, dokuczliw
cz i j komu oddaa.
A potem si umiechn. To by pikny, powolny umiech zrozumienia.
Co dziwne, ja te si umiechnam.
adny pokj zauwayam i natychmiast zdaam sobie spraw z
idiotyzmu tej uwagi.
Zobaczyam, e Georgina Traynor zamyka oczy, i poczuam, e si
rumieni.
Will odwrci si w stron matki.
Chciabym porozmawia z Lou, dobrze?
Prbowaa si umiechn. W jej spojrzeniu widziaam milion rnych
rzeczy ulg,
wdziczno, al, e zostanie odsunita na te ostatnie minuty, moe nawet
niemia nadziej, e moja
obecno co znaczy, e los jeszcze moe zboczy ze swoich kolein.
Oczywicie.
Wstaa, eby wyj na korytarz, a kiedy si odsunam, eby moga
przej, mijajc mnie,
ucisna lekko moje przedrami. Spojrzaymy na siebie, jej wzrok
zagodnia na chwil, tak e

przez sekund wygldaa jak kto zupenie inny, a potem odwrcia si ode
mnie.
Chod, Georgino powiedziaa, poniewa jej crka nie ruszaa si z
miejsca.
Georgina wstaa powoli i wysza w milczeniu, nawet jej napite plecy
promienioway niechci.
A potem zostalimy sami.
Will na wp siedzia w ku, tak e mg wyglda przez okno po lewej,
gdzie w maym
ogrodzie wesoo ciurka strumyk czystej wody, przepywajcy pod
tarasem. Na cianie wisia le
oprawiony drukowany obrazek przedstawiajcy dalie. Pamitam, e
pomylaam sobie, e to okropne
patrze na taki landszaft w ostatnich godzinach swojego ycia.
Wic...
Chyba nie zamierzasz...
Nie zamierzam ci przekonywa, eby zmieni zdanie.
Skoro tu jeste, to znaczy, e akceptujesz mj wybr. To pierwsza rzecz,
o jakiej mogem
zadecydowa od czasu wypadku.
Wiem.
To byo jasne. On to wiedzia. I ja to wiedziaam. Nie zostao ju nic, co
mogabym zrobi.
Czy wiecie, jak to trudno nic nie mwi? Kiedy kad swoj czsteczk
chciaoby si zrobi co
wrcz przeciwnego? wiczyam to przez ca drog z lotniska, ale i tak
mylaam, e si udusz.
Skinam gow. Kiedy wreszcie si odezwaam, mwiam cichym,
amicym si gosem.
Tskniam za tob. Tylko to mogam mu powiedzie. Odpry si.
Chod tu. Poniewa si zawahaam, doda: Prosz. Chod. Tutaj, na
ko. Obok mnie.
Zdaam sobie spraw, e Will czuje prawdziw ulg. e cieszy si, e mnie
widzi, tak, e nie
bdzie w stanie mi tego powiedzie. I zdaam sobie spraw, e to bdzie
musiao wystarczy. Zrobi
to, o co prosi. To bdzie musiao wystarczy.
Uoyam si na ku obok niego i objam go ramieniem. Pooyam mu
gow na piersi, czujc,

jak agodnie unosi si i opada. Czuam saby dotyk palcw Willa na swoich
plecach, jego ciepy
oddech we wosach. Zamknam oczy, wdychajc jego zapach, wci t
sam kosztown cedrow
nut, wyran mimo nijakiej wieoci pokoju i lekko niepokojcego
zapaszku rodkw
dezynfekcyjnych. Staraam si w ogle o niczym nie myle. Prbowaam
po prostu by, wchania
obecno mczyzny, ktrego kochaam, zapisa j w sobie na zawsze. Nie
odzywaam si. A potem
usyszaam jego gos. Byam tak blisko, e kiedy si odezwa, czuam
wibracje jego gosu.
Hej, Clark powiedzia. Powiedz mi co dobrego. Spojrzaam przez
okno na bkitne
szwajcarskie niebo i opowiedziaam mu histori dwojga ludzi. Dwojga
ludzi, ktrzy nie powinni byli
si spotka, a kiedy ju si spotkali, wcale si nie lubili, ale potem odkryli,
e tylko oni dwoje na
wiecie rozumiej si nawzajem. Opowiedziaam mu o przygodach, jakie
razem przeyli, miejscach,
ktre odwiedzili, i rzeczach, ktrych nigdy nie spodziewaam si zobaczy.
Wyczarowaam dla niego
lazurowe niebo, tczowe morza i wieczory pene miechu i gupich artw.
Namalowaam przed nim
wiat, bardzo daleki od dzielnicy przemysowej w szwajcarskim miecie,
wiat, w ktrym nadal
w jaki sposb by tym, kim chciaby by. Stworzyam wiat taki, jaki on
stworzy dla mnie, peen
cudw i moliwoci. Daam mu do zrozumienia, e rana, jak mi kiedy
zadano, zablinia si, tak e
nie zostao po niej ladu, i e choby za to bd mu wdziczna na zawsze. I
kiedy mwiam,
wiedziaam, e to bd najwaniejsze sowa, jakie kiedykolwiek powiem, i
e musz to by
waciwe sowa, eby to nie bya propaganda, prba skonienia go, eby
zmieni zdanie, ale eby
byy pene szacunku dla tego, co mwi Will.
Powiedziaam mu co dobrego.
Czas zwolni, a potem si zatrzyma. Bylimy tylko my dwoje, w pustym,
rozwietlonym socem

pokoju sycha byo tylko moje sowa, ktre mruczaam mu do ucha. Will
nie mwi za duo. Nie
odpowiada ani nie wtrca sarkastycznych uwag czy kpin. Czasem kiwa
gow, wci przytulon do
mojej, i co mrucza albo wzdycha, by moe z zadowolenia, gdy
przypomina sobie jakie inne
wspomnienie.
To byo powiedziaam mu najlepsze p roku w moim yciu.
Milczelimy dugo.
To zabawne, Clark, ale w moim te.
A potem, zupenie nagle, pko mi serce. Twarz mi si cigna w
grymasie, straciam cae
panowanie nad sob. Przytuliam go mocno, nie dbajc o to, czy czuje, jak
si trzs od szlochu, bo
ogarna mnie straszliwa rozpacz. Owadna mn cakowicie, rozdzierajc
serce, brzuch i gow,
przytaczajc ciarem nie do wytrzymania. Naprawd nie do
wytrzymania.
Nie pacz, Clark mrukn. Czuam jego usta na swoich wosach.
Prosz, nie pacz. Spjrz na
mnie.
Zacisnam oczy i potrzsnam gow.
Popatrz na mnie, prosz.
Nie mogam.
Jeste za. Prosz, nie chc ci skrzywdzi ani sprawi...
Nie... Znw potrzsnam gow. Nie o to chodzi. Nie chc...
Przycisnam policzek do
jego piersi. Nie chc, eby ostatni rzecz, jak zobaczysz, bya moja
zaryczana, zasmarkana twarz.
Wci nie rozumiesz, prawda? Sycha byo umiech w jego gosie.
To nie ty tu decydujesz.
Dugo nie mogam si pozbiera. Wydmuchaam nos, odetchnam
gboko. Wreszcie podniosam
si na okciu i spojrzaam na niego. Jego spojrzenie, tak dugo pene
napicia i blu, teraz byo
dziwnie jasne i spokojne.
Wygldasz piknie.
Bardzo mieszne.
Chod tu powiedzia. Przysu si do mnie.

Znw si pooyam, patrzc na niego. Zobaczyam zegar nad drzwiami i

nagle poczuam, e czas
ucieka. Wziam jego rami i uoyam je wok siebie, przytuliam si do
niego tak, e leelimy
ciasno spleceni. Ujam jego do, t sprawn, i caowaam kostki palcw,
czujc, jak lekko
zaciskaj si na mojej rce. Jego ciao byo teraz tak bardzo znajome.
Znaam je tak, jak nigdy nie
znaam ciaa Patricka jego mocne punkty i saboci, blizny i zapachy.
Przysunam si tak blisko
twarzy Willa, e jego rysy zamazay mi si przed oczami i zatraciam si w
nich. Gaskaam jego
wosy, skr, czoo, z nosem tu przy jego nosie, czujc, jak zy spywaj
mi po policzkach, a on
przez cay ten czas przyglda mi si w milczeniu, uwanie, tak jakby
chcia zapamita kad moj
czstk. Ju wtedy si chowa, wycofywa w jakie niedostpne dla mnie
miejsce.
Pocaowaam go, prbujc przywoa go z powrotem. Przez chwil
zatrzymaam wargi na jego
ustach, tak e nasze oddechy si zmieszay, moje zy zostawiy sony lad
na jego skrze, a ja
powiedziaam sobie, e jakie jego czsteczki na zawsze bd czci
mnie, wci ywe, wieczne.
Chciaam przytuli si do niego ca sob, stopi si z nim. Chciaam da
mu ca swoj energi
i zmusi go, eby y.
Zdaam sobie spraw, e boj si, jak bd ya bez niego. Chciaam go
zapyta: Jak to jest, e
ty masz prawo zniszczy moje ycie, a ja nie mam nic do powiedzenia w
twoim?.
Ale obiecaam.
Przytuliam go wic, Willa Traynora, byego rekina biznesu, wielbiciela
sportw ekstremalnych,
sportowca, podrnika, kochanka. Tuliam go mocno, w milczeniu,
powtarzajc mu bez sw, e by
kochany. Jake kochany.
Nie potrafi powiedzie, jak dugo tak leelimy. Niejasno zdawaam sobie
spraw, e za

drzwiami toczy si cicha rozmowa, szuraj czyje kroki, gdzie daleko bije
kocielny dzwon.
Wreszcie poczuam, jak odetchn gboko, z lekkim wzdrygniciem.
Odchyli gow, tak ebymy
mogli si lepiej widzie.
Zamrugaam do niego.
Umiechn si niemal przepraszajco.
Clark odezwa si cicho. Moesz poprosi moich rodzicw ?

27
Koronna Suba Prokuratorska
Do wiadomoci: naczelnik do spraw oskare publicznych, doradztwo
poufne.
W sprawie: William John Traynor
4.09.2009
Wydzia dochodzeniowo-ledczy zakoczy przesuchania wszystkich osb
zwizanych ze spraw.
Wszelkie stosowne dokumenty w zaczeniu.
Gwnym przedmiotem ledztwa jest pan William Traynor,
trzydziestopicioletni byy wsplnik
w firmie Madingley Lewins, z siedzib w Londynie. Pan Traynor dozna
urazu rdzenia krgowego
w wypadku drogowym w 2007 roku i zdiagnozowano u niego uszkodzenie
krgw C5/6, skutkujce
paraliem, z bardzo ograniczon moliwoci poruszania tylko jednym
ramieniem, co wizao si
z koniecznoci caodobowej opieki. Dokumentacja medyczna w
zaczeniu.
Jak wynika z dokumentw, pan Traynor dooy stara, by uporzdkowa
swoje sprawy prawne na
jaki czas przed wyjazdem do Szwajcarii. Przekazano nam powiadczone
notarialnie owiadczenie
woli sporzdzone przez jego prawnika, pana Michaela Lawlera, oraz kopie
wszystkich dokumentw
zwizanych z konsultacjami w klinice.
Rodzina i przyjaciele pana Traynora wyrazili swj sprzeciw wobec jego
pragnienia, by
przedwczenie zakoczy ycie, ale biorc pod uwag histori jego
przypadku oraz poprzedni prb

samobjcz (opisane w zaczonej dokumentacji szpitalnej), jego intelekt i

si charakteru,
najwyraniej nie udao im si go przekona, nawet podczas procznego
okresu odroczenia,
wynegocjowanego z nim wanie w tym celu.
Naley zauway, e jedn z beneficjentek testamentu pana Traynora jest
jego opiekunka, panna
Louisa Clark. Ze wzgldu na jej stosunkowo krtk znajomo z panem
Traynorem skala jego
hojnoci wobec niej moe budzi wtpliwoci, jednak adna ze stron nie
chce podwaa
udokumentowanych prawnie ycze pana Traynora. Panna Clark zostaa
kilkakrotnie przesuchana
przez policj. Uznano, e dooya ona wszelkich stara, eby odwie
pana Traynora od jego
zamiaru (w zaczeniu jej kalendarz przygd).
Naley te podkreli, e pani Camilla Traynor, matka zmarego, ktra od
wielu lat jest
szanowanym sdzi pokoju, ze wzgldu na rozgos towarzyszcy caej
sprawie zoya rezygnacj ze
stanowiska. Pastwo Traynorowie rozstali si zaraz po mierci syna.
Chocia korzystanie z metod wspomaganego samobjstwa w
zagranicznych klinikach nie jest
postpowaniem popieranym przez KSP, biorc pod uwag zgromadzone
dowody, jest oczywiste, e
dziaania rodziny i opiekunw pana Traynora s zgodne z obecnymi
wskazwkami dotyczcymi
postpowania w przypadku wspomaganego samobjstwa oraz moliwych
zarzutw wobec osb
bliskich zmarego.
1. Pan Traynor zosta uznany za zdolnego do podjcia takiej decyzji i
wyrazi dobrowolne,
jednoznaczne, tr wae i przemylane yczenie, by j podj.
2. Nic nie wskazuje na choroby umysowe ani te na stosowanie przymusu
przez ktrkolwiek ze
stron.
3. Pan Traynor stwierdzi jednoznacznie, e chce popeni samobjstwo.
4. Choroba pana Traynora bya powana i nieuleczalna.
5. Dziaania osb towarzyszcych panu Traynorowi mona opisa jako
niechtne asystowanie,

wobec stanowczego yczenia ofiary.

6. Wszystkie osoby majce zwizek ze spraw okazay wszelk pomoc
subom prowadzcym
dochodzenie.
Biorc pod uwag wszystkie te fakty, uprzedni nieposzlakowan opini
wszystkich osb oraz
doczone dowody, uznaj, e wnoszenie oskarenia w tej sprawie nie ley
w interesie publicznym.
Sugeruj, e jeli naczelnik do spraw oskare publicznych zechce wyda
owiadczenie w tej
sprawie, naleaoby podkreli w nim jasno, e przypadek Traynora nie
stanowi adnego precedensu
i e KSP nadal bdzie osdza kady przypadek indywidualnie, biorc pod
uwag jego szczeglne
cechy i okolicznoci.
Z wyrazami szacunku,
Sheilagh Mackinnon
Koronna Suba Prokuratorska

Epilog
Postpowaam po prostu zgodnie z instrukcj.
Usiadam pod ciemnozielon markiz kawiarni, wpatrujc si w
rozcigajc si przede mn Rue
des Francs Bourgeois, agodne soce paryskiej jesieni grzao mnie w
policzek. Kelner z galijsk
zrcznoci postawi przede mn talerz rogalikw i du filiank kawy.
Kilkadziesit metrw dalej
dwch rowerzystw zatrzymao si na wiatach i zaczo gawdzi ze
sob. Jeden mia niebieski
plecak, z ktrego pod rnymi ktami wystaway dwie due bagietki. W
powietrzu, nieruchomym
i parnym, unosi si aromat kawy i ciastek i ostry zapach czyich
papierosw.
Skoczyam czyta list od Treeny (pisaa, e chtnie by zadzwonia, ale nie
sta j na rozmowy
midzynarodowe). Jest najlepsza ze swojego roku z ksigowoci i ma
nowego chopaka, ktry
nazywa si Sundeep. On nie moe si zdecydowa, czy pracowa w firmie
handlowej swojego ojca

przy Heathrow, i ma jeszcze gorszy gust muzyczny ni ona. Thomas jest

bardzo przejty przejciem
do nastpnej klasy. Tacie nadal doskonale idzie w pracy, przesya causy.
Treena bya pewna, e
mama niedugo mi wybaczy. Na pewno dostaa twj list napisaa.
Wiem, e go przeczytaa. Daj
jej troch czasu.
Upiam yk kawy, na chwil przenoszc si na Renfrew Road, do domu,
ktry wydawa si
odlegy o miliony mil. Siedziaam, mruc oczy w socu i patrzc, jak
jaka kobieta w okularach
sonecznych poprawia sobie fryzur, przegldajc si w witrynie. Wyda
usta do swojego odbicia,
wyprostowaa si nieco, po czym posza dalej ulic.
Odstawiam filiank, gboko odetchnam, po czym wziam do rki
drugi list list, ktry
nosiam przy sobie od prawie szeciu tygodni.
Z przodu koperty, wypisane drukowanymi literami, widniao moje
nazwisko, a poniej instrukcja:
Przeczyta w Caf Marquis, Rue des Francs Bourgeois, przy rogalikach i
duej filiance caf
crme.
miaam si przez zy, kiedy przeczytaam to po raz pierwszy cay Will,
zawsze musi by tak, jak
on chce.
Kelner wysoki, energiczny mczyzna z karteluszkami wetknitymi za
fartuch odwrci si
i spojrza na mnie. Wszystko w porzdku? pytay jego uniesione brwi.
Tak powiedziaam. A potem, troch niepewnie: Oui.
List by wydrukowany na komputerze. Rozpoznaam t sam czcionk, co
na kartce, ktr wysa
mi dawno temu. Usiadam wygodnie na krzele i zaczam czyta.
Clark,
minie kilka tygodni, zanim to przeczytasz (nawet biorc pod uwag twoje wieo odkryte
zdolnoci organizacyjne,
wtpi, eby udao ci si dotrze do Parya przed pocztkiem wrzenia). Mam nadziej, e kawa
jest mocna i dobra,
a rogaliki wiee, i e wci jest do ciepo, eby usi na jednym z tych metalowych krzeseek
na chodniku, ktre
zawsze si troch chwiej. To cakiem nieza kawiarnia, Marquis. Maj tu take dobre steki,
gdyby miaa ochot
wrci tu na lunch. A jeli spojrzysz w ulic po lewej, mam nadziej, e zobaczysz LArtisan
Parfumeur, dokd, kiedy

ju to przeczytasz, powinna pj i wyprbowa zapach, ktry nazywa si Papillon Extrme (nie

pamitam
dokadnie). Zawsze mylaem, e doskonale by do ciebie pasowa.
Okej, dosy instrukcji. Chciabym ci powiedzie kilka rzeczy, ktre powiedziabym ci osobicie,
ale a) zaraz
zaczaby paka, b) nie pozwoliaby mi powiedzie tego wszystkiego gono. Zawsze za duo
mwisz.
No wic tak: czek, ktry dostaa w pierwszej kopercie od Michaela Lawlera, to nie jest pena
kwota, tylko may
podarunek, eby ci byo atwiej przez pierwsze tygodnie bez pracy i eby moga pojecha do
Parya.
Kiedy wrcisz do Anglii, we ten list i pjd do Michaela do jego biura w Londynie, a on da ci
stosowne dokumenty,
eby moga korzysta z konta, ktre zaoy dla mnie na twoje nazwisko. Na tym koncie jest
do pienidzy, eby
moga kupi sobie jakie adne mieszkanko i zapaci za studia i utrzymanie.
Moi rodzice wiedz o tym wszystkim. Mam nadziej, e dziki temu i dziki Michaelowi bdzie z
tym jak najmniej
zamieszania.
Clark, ju prawie sysz, jak zaczynasz protestowa. Tylko nie panikuj ani nie prbuj oddawa
tych pienidzy nie
ma tego tyle, eby moga siedzie na tyku i nic nie robi przez reszt ycia. Ale powinno
wystarczy, eby kupi ci
wolno: i od tego klaustrofobicznego miasteczka, ktre oboje nazywamy domem, i od wyborw,
do ktrych, jak ci
si wydawao, bya zmuszona.
Nie daj ci pienidzy, eby za mn tsknia albo czua si moj duniczk, ani na jak cholern
pamitk.
Daj ci je, bo ju niewiele jest rzeczy, ktre sprawiaj, e jestem szczliwy, ale tobie si to udaje.
Zdaj sobie spraw, e staem si dla ciebie powodem cierpienia i rozpaczy, ale mam nadziej, e
ktrego dnia,
kiedy bdziesz mniej za na mnie i mniej smutna, zrozumiesz, e mogem zrobi tylko to, co
zrobiem, ale te e to
pomoe ci mie naprawd dobre ycie, lepsze, ni gdyby mnie nie spotkaa.
Pewnie przez jaki czas bdziesz si czua nieswojo w tym nowym wiecie. Czowiek zawsze
czuje si dziwnie,
kiedy musi wyj ze swojej wygodnej norki. Ale mam nadziej, e poczujesz take rado. Twoja
mina wtedy, kiedy
wrcia po nurkowaniu, powiedziaa mi wszystko: masz w sobie gd, Clark. Nieustraszono.
Tylko zakopaa j
gdzie gboko, tak jak wikszo ludzi.
Nie mwi, e masz skaka na bungee z wieowcw czy pywa z wielorybami (chocia cichcem
bym si z tego
cieszy), ale eby ya odwanie. Zmuszaj si do przekraczania wasnych granic. Nie spoczywaj
na laurach. No
z dum swoje pasiaste rajstopy. A jeli si upierasz, eby zwiza si na stae z jakim miesznym
gociem,
zachowaj to gdzie w sobie. wiadomo, e wci masz przed sob moliwoci, to luksus.
wiadomo, e
mogem ci je da, to dla mnie w pewnym sensie ukojenie.
To wanie chciaem ci powiedzie. Pozostaniesz na zawsze w moim sercu, Clark. Bya w nim od
pierwszego dnia,

kiedy wesza do pokoju, ze swoimi odjazdowymi ciuchami, kiepskimi artami i kompletn

niezdolnoci ukrywania
uczu. Zmienia moje ycie duo bardziej, ni te pienidze zmieni twoje.
Nie myl o mnie za czsto. Nie chc, eby si mazaa. Po prostu yj dobrze.
Po prostu yj.
Ucaowania, Will

za spada mi na blat chwiejnego stolika. Otaram doni policzek i

odoyam list na st. Dopiero
po kilku minutach znw widziaam wszystko wyranie.
Moe jeszcze kawy? zapyta kelner, ktry pojawi si przede mn.
Zamrugaam. By modszy,
ni mylaam, i wydawa si mniej wyniosy ni przedtem. Moe paryscy
kelnerzy s uczeni, e maj
by mili dla kobiet paczcych w kawiarniach.
A moe... koniaku? Zerkn na list i umiechn si jakby ze
zrozumieniem.
Nie umiechnam si do niego. Dzikuj. Musz... Musz co
zaatwi.
Zapaciam rachunek, a list woyam starannie do kieszeni.
Wstaam, zaoyam torebk na rami i poszam ulic w stron perfumerii.
Przede mn by cay Pary.

Podzikowania
Dzikuj mojej agentce Sheili Crowley w Curtis Brown oraz wydawczyni
Mari Evans w Penguin, ktre od razu dostrzegy w tej ksice to, czym jest
histori miosn.
Szczeglne podzikowania nale si Maddy Wickham, ktra dodawaa mi
otuchy, kiedy nie byam pewna, czy potrafi i czy powinnam j napisa.
Dzikuj wspaniaemu zespoowi w Curtis Brown, wyrazy wdzicznoci
niech zechc przyj:
Jonny Geller, Tally Garner, Katie McGowan, Alice Lutyens i Sarah Lewis,
za entuzjazm i doskona prac.
W Penguinie chciaabym zwaszcza podzikowa Louise Moore, Clare
Ledingham i Shan Morley Jones.
Wielkie podzikowania dla wszystkich z grupy Writersblock mojego
prywatnego Fight Clubu, tylko bez Fight.
Wyrazy wdzicznoci niech przyjm rwnie India Knight, Sam Baker,
Emma Beddington, Trish Deseine, Alex Heminsley, Jess Ruston, Sali
Hughes, Tara Manning i Fanny Blake.

Dzikuj Lizzie i Brianowi Sandersowi, a take Jimowi, Bei i Clemmie

Moyes. Ale przede wszystkim, jak zawsze, Charlesowi, Saskii, Harryemu
i Lockiemu.

chomikuj.pl/lili77gro