cieki, kanalizacja, wody opadowe,

przepompownie ciekw

ukasz LANGE*, Maciej MROWIEC**

OCENA WPYWU WD OPADOWYCH NA DZIAANIE

PRZEPOMPOWNI CIEKW KOMUNALNYCH

Wpyw wd przypadkowych na obcienie hydrauliczne kanalizacji ciekowej to czsty problem

eksploatacyjny wielu przedsibiorstw wodocigowo-kanalizacyjnych. Celem artykuu byo przedstawienie tego zagadnienia w oparciu o analiz dziaania wybranej przepompowni, eksploatowanej przez
Przedsibiorstwo Wodocigw i Kanalizacji Okrgu Czstochowskiego Spka Akcyjna w Czstochowie (PWiK Okrgu Czstochowskiego S.A.). Przeprowadzono analiz wybranej zlewni dla czasookresu 48 miesicy (20102014) biorc pod uwag maksymalne czasy trwania podtopie w danym
miesicu/roku oraz uwzgldniajc czas pracy pomp. Dokonano korelacji z archiwalnymi danymi dotyczcymi dobowej sumy opadw dla zaoonego czasookresu oraz dokonano przegldu zachowa
systemu na podstawie stanu faktycznego w danym okresie czasu, tj. rzeczywistych podtopie nieruchomoci. W artykule skupiono si nad czynnikiem wpywu wd opadowych oraz ich moliwoci
przedostawania si do ciekowego systemu kanalizacyjnego. Wyniki analizy wskazuj, e wody opadowe s czynnikiem, ktry bezporednio wpywa na prawidowe dziaanie sieci kanalizacji bytowogospodarczej.

1. WPROWADZENIE
Prawidowo funkcjonowania systemu kanalizacji ciekowej w znacznej mierze
zaley od charakterystyki dopywajcych do niego ciekw. Umiejtno rozpoznania
i przewidywania zmiennoci oraz wielkoci dopywu w jednostce czasu jest elementarn czci prawidowego monitoringu sieci kanalizacyjnej i elementem decydujcym o niezawodnoci danego systemu. Niejednokrotnie zdarza si, i zaoenia pro__________
* Przedsibiorstwo Wodocigw i Kanalizacji Okrgu Czstochowskiego Spka Akcyjna w Czstochowie, ul. Jaskrowska 14/20, 42-202 Czstochowa, lukasz.lange@pwik.czest.pl, doktorant Wydziau
Inynierii rodowiska i Biotechnologii Politechniki Czstochowskiej.
** Politechnika Czstochowska, Wydzia Inynierii rodowiska i Biotechnologii, Instytut Inynierii
rodowiska, ul. Brzenicka 60a, 42-200 Czstochowa, mrowiecm@is.pcz.czest.pl.

222

. LANGE, M. MROWIEC

jektowe dotyczce okrelenia przepustowoci oraz rednicy kanau ciekowego

znacznie odbiegaj od rzeczywistych warunkw eksploatacyjnych. Przy przyjmowaniu strumienia dopywu wd przypadkowych (obecnie bdnie zakada si cakowit
szczelno systemu kanalizacyjnego) czsto projektanci nie oceniaj waciwie cakowitego strumienia wd przedostajcych si np. z nielegalnych podcze stanowicych odwodnienia powierzchni dachowych, krat odwadniajcych posesje czy te
otworw wazowych. Obecnie, podczas zaoe projektowych w zakresie dopywu
wd obcych, w Polsce przyjmuje si w wikszoci przypadkw wielko wd infiltracyjnych wg wytycznych [10]. Pomimo dostpu do europejskiej normy ze stycznia
2008 roku [3], ktra w marcu 2008 roku uzyskaa statut polskiej normy, zastpujc [8]
w zakresie wymaga projektowania i eksploatacji zewntrznych systemw kanalizacyjnych, wci w Polsce czsto odnosi si do wspomnianych powyej zaoe krajowych - wytycznych z lat szedziesitych dwudziestego wieku. Obok wd infiltracyjnych (gwnie w przypadkach, gdy zagbienie kanalizacji jest znaczce w stosunku
do poziomu zwierciada wd podziemnych) znaczcym czynnikiem s wody deszczowe, ktrych przyjmowanie wskazane jest chociaby w Niemczech (wg wytycznych
ATV A-118:1999:2006 [1] (oraz normy EN 752:2008 [3]), podanych w pracy [6].
Przy dugotrwaych opadach deszczu lub intensywnych spywach powierzchniowych,
zwizanych z roztopami niegu, otwory techniczne (inspekcyjne) we wazach studni
kanalizacyjnych, usytuowanych niewaciwie poniej poziomu niwelety terenu, mog
by istotn przyczyn dopywu wd przypadkowych do kanalizacji ciekw bytowych. Nieprawidowo usytuowana pokrywa wazu sprzyja przelewaniu si wd deszczowych lub roztopowych przez szczeliny lub otwory we wazie do wntrza studni.
Przy zagbieniu wazu okoo 12 mm poniej poziomu terenu (dla wartoci redniej
z pomiarw terenowych) przez pojedynczy otwr o powierzchni 585,6 mm2 bdzie si
przelewa 0,1 dm3/s wd deszczowych, natomiast przy zagbieniu 38,3 mm (dla wartoci maksymalnej z bada terenowych) okoo 0,33 dm3/s. Przy pitnastu wazach
wyposaonych w cztery otwory, obnionych rednio o 12,1 mm w stosunku do powierzchni terenu, dopyw wd przypadkowych bdzie wynosi okoo 6 dm3/s. Przy
opadzie trwajcym 1 godzin do pompowni/oczyszczalni moe dopyn 21 m3 wd
opadowych [4]. Gwatowne, nieprzewidziane zmiany dopywu ciekw do przepompowni nios ze sob wiele nieprzewidzianych skutkw w postaci podtopie, powodujcych szkody eksploatacyjne urzdze pompowych poprzez wymuszenie charakterystyki pracy w grnych granicach oraz ekstremalnie wysokie zuycie energii
w pompowniach. Nastpstwem tego zjawiska s rwnie podtopienia nieruchomoci
uytkownikw kanalizacji, skutkujce stratami ekonomicznymi eksploatatorw z tytuu wypaty odszkodowa. Istotny jest take bezporedni wpyw na zachwianie
rwnowagi pracy oczyszczalni ciekw w postaci chwilowych przecie hydraulicznych. Wymienione wyej negatywne oddziaywania przekadaj si na wzrost rocznych kosztw oczyszczania ciekw oraz pogorszenie jakoci ciekw oczyszczonych. Oczyszczalnie wwczas poddane zostaj przecieniom hydraulicznym,

Ocena wpywu wd opadowych na dziaanie przepompowni ciekw komunalnych

223

rozcieczaniu zanieczyszcze w ciekach odpywajcych z oczyszczalni, wzrostowi

nierwnomiernoci strumienia dopywu czy te schadzaniu temperatury ciekw
podczas roztopw [5].
Niejednokrotnie mona zaobserwowa, i problemy zwizane z nieprawidow
prac przepompowni wystpuj w momencie pojawienia si opadu. Zjawisko to jest
szczeglnie nasilone w systemach kanalizacji ciekowej, charakteryzujcych si niewielkimi rednicami przewodw i niewielk dugoci sieci, co jest skutkiem maej
zdolnoci retencyjnej kolektorw ciekowych. Nadmierny wzrost strumienia dopywu
ciekw do oczyszczalni, w dniach z opadem deszczu, powodowany jest tzw. wodami
przypadkowymi. Jeli istnieje pewno co do braku infiltracji wd podziemnych do
przewodw kanalizacyjnych, pozostaje przyj, i s to wody przedostajce si poprzez nieszczelnoci zwiecze studni kanalizacyjnych (bdy na etapie robt drogowych) lub nielegalnego odprowadzania wd opadowych z terenu nieruchomoci.
Ocena dopywu wd przypadkowych do kanalizacji ciekowej obecnie wykonywana jest w postaci szacunkowej (czsto dla potrzeb badawczych, rzadko do zaoe
projektowych), co moe nie odpowiada rzeczywistej ich iloci.
Niska wiadomo spoeczna dotyczca dziaania systemw kanalizacyjnych
sprawia, e uytkownicy czsto nie rozrniaj kanalizacji deszczowej od ciekowej
(w argonie sanitarnej), co prowadzi do amania przepisw prawa dotyczcych
prawidowoci odprowadzania ciekw z terenw nieruchomoci, prowadzc do nieprawidowego dziaania systemu kanalizacyjnego. Naley przy tym zaznaczy, e
zgodnie z artykuem 9. Ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym odprowadzaniu ciekw [2] wprowadzanie wd/ciekw
opadowych i wd drenaowych do kanalizacji ciekowej (w oryg. sanitarnej) jest
zabronione.

2. CEL, ZAKRES ORAZ METODYKA PROWADZENIA BADA

Podstawowym celem bada byo okrelenie i wskazanie ekstremalnie obcionej
przepompowni ciekw, pod ktem hydraulicznym, spord wszystkich 161 eksploatowanych na terenie okrgu czstochowskiego (rys. 1). Z uwagi na moliwoci techniczne badanych przepompowni wynikajce z penego opomiarowania analizie poddano okres 4 lat eksploatacji (20102014 r.).
Punktem wyjcia do przeprowadzenia bada byo okrelenie liczby wystpie podtopie przepompowni w poszczeglnych miesicach dla danego roku. Podtopienie
zdefiniowano jako stan utrzymujcy si na wysokoci powyej poziomu przelania
przepompowni (tab. 1). Kolejnym krokiem byo okrelenie najduej trwajcego podtopienia odnotowanie daty, godziny wystpienia, czasu trwania oraz poziomu napenienia przepompowni (rys. 3). Nastpnie przeanalizowano czas pracy pomp zain-

224

. LANGE, M. MROWIEC

stalowanych w przepompowniach oraz odnotowano maksymalne wartoci dla danego

roku (rys. 4 i 5).

Rys. 1. Przepompownie ciekw objte eksploatacj PWiK Okrgu Czstochowskiego S.A. [9]

Po przeanalizowaniu wszystkich zlewni (przepompowni), bdcych w zakresie

eksploatacyjnym PWiK Okrgu Czstochowskiego S.A. w Czstochowie, wytypowano kilka przepompowni cechujcych si nadmiernymi obcieniami. Jedyn wyrniajc si zlewni spord kilku wskazanych jest zlewnia przepompowni zlokalizowanej przy ul. Gocinnej w Czstochowie, stanowica odbiornik ciekw jednej
z wikszych gmin powiatu czstochowskiego Gminy Konopiska. Wedug aktualnych danych liczba uytkownikw w/w zlewni to 4837 osb (stan na 01.01.2015 r.).
cieki odprowadzane s poprzez 1713 przyczy kanalizacji ciekowej. czna dugo sieci kanalizacyjnej wynosi 36,35 km. Omawiana zlewnia obejmuje 20 przepompowni ciekw (rys. 2), docelowo bdzie obsugiwa 34 przepompownie (14
w trakcie realizacji przed odbiorem technicznym). Sie kanalizacyjna danego obszaru jest sieci o krtkim okresie eksploatacji. Decydujce znaczenie dla rozbudowy
systemu Gminy Konopiska mia okres lat 20112014. Na pocztku 2011 roku dugo
sieci grawitacyjnej kanalizacji ciekowej wynosia 28,07 km, a z kanalizacji korzysta-

Ocena wpywu wd opadowych na dziaanie przepompowni ciekw komunalnych

225

o 2467 osb, odprowadzajc cieki poprzez 1023 przyczy [11]. Mona zatem
stwierdzi, e w okresie 20112014 r. przybyo 8,28 km sieci kanalizacji ciekowej
grawitacyjnej (wyposaonej w 9 przepompowni ciekw), co jednoczenie wpyno
na liczb nieruchomoci podczonych do kanalizacji, ktra wyniosa 690, a liczba
uytkownikw wzrosa o 2370 osb. Zatem dugo rozbudowanej sieci wzrosa
o okoo 30% w stosunku do caej zlewni, natomiast liczba nieruchomoci podczonych do kanalizacji wzrosa o okoo 67% w stosunku do caej zlewni. Liczba osb
korzystajcych z kanalizacji podwoia si. Sie rozbudowana w latach 20112014
obejmuje przewody PVC (o sztywnoci obwodowej 8 kN/m2 czone na uszczelk),
poddane przed oddaniem do uytkowania prbom szczelnoci przeprowadzonych
metod W zgodnie z norm PN-EN 1610:2002 [7], zapewniajc tym samym cakowit szczelno przewodow. Ponadto dokonano zabudowy studni rewizyjnych betonowych 305 szt.

Rys. 2. Zasig zlewni ul. Gocinnej w Czstochowie [9]

. LANGE, M. MROWIEC

226

3. ANALIZA WYNIKW BADA

W tabeli 1 zestawiono liczb podtopie jaka wystpia w wybranej przepompowni
ciekw w ujciu miesicznym dla okresu 20112014. Liczba podtopie w poszczeglnych latach bya zbliona i miecia si w zakresie 1822 zdarze. W miesicach
letnich (maj sierpie) liczba podtopie wyranie si zwiksza i jest rednio dwutrzykrotnie wiksza ni w pozostaych miesicach. Jest to jedna z przesanek pozwalajcych na stwierdzenie bezporedniej zalenoci pomidzy opadami a przecieniem
hydraulicznym pompowni ciekw.
Tabela 1. Liczba podtopie przepompowni w latach 2010-2014 z podziaem na miesice
Rok
2013
2012
2011
2010
Razem
(w m-cu)

I
1
3
b.d.

II
1
2
1
b.d.

III
2
2

IV
2
2

V
1
3
3
6

Miesic
VI VII VIII
12
5
1
3
5
3
1
4
2
1
4

IX
1
2

X
1
1
2

XI
1
-

XII
1
1
1
1

Razem
(w roku)
22
22
18
20

13

17

14

10

Razem (w roku)
Okres wystpowania
najwikszej liczby
podtopie

85

Analizujc czasy trwania podtopie oraz ich poziom dla danej zlewni okrelono
dat 24 czerwca 2013, w ktrej czasookres podtopienia utrzymywa si najduej
7 godzin 18 minut, osigajc maksymalny poziom napenienia 5,64 m (dla poziomu
przelania przepompowni o wartoci 1,60 m), co wskazuje poziom ponad wysoko
cakowit zabudowanego zbiornika na danej zlewni, ktry wynosi 5,40 m (rys. 3).
Pozostae maksymalne czasy trwania podtopie znacznie odbiegaj od roku 2013.
W roku 2012 poziom drastycznie zbliy si do cakowitego wypenienia zbiornika
(5,11 m) przepompowni, lecz czas trwania by niespena 7-krotnie mniejszy od danych odnotowanych w roku 2013. W roku 2011 poziom napenienia osign warto
4,57 m, a czas trwania wynosi 3 godziny 10 minut. Rok 2010 charakteryzowa si
nieco wyszym poziomem napenienia 5,18 m przy czasie trwania 4 godzin 30 minut.
Podczas analizy maksymalnego czasu pracy pomp zabudowanych na danej przepompowni stwierdzono, i rwnie w czerwcu roku 2013 odnotowano najduszy czas
pracy pomp w odniesieniu do pozostaych lat (rys. 4). W miesicu czerwcu 2013 roku
2 pompy o mocy 5,5 kW oraz o wydajnoci cznej 160 m3/h pracoway przez 577
godzin w systemie cyklicznym, co oznacza prac na poziomie 24 dni w skali miesica.
Analizujc dalej wyliczono redni czas trwania pracy pomp w okresie 1 doby wyno-

Ocena wpywu wd opadowych na dziaanie przepompowni ciekw komunalnych

227

szcy 19 godzin (rys. 5). Pozostae czasy pracy pomp dla poszczeglnych lat odbiegaj od omawianego roku 2013 i wynosz kolejno: 323 godziny pracy w roku 2012
(w lutym), 406 godzin pracy w roku 2011 (w styczniu) oraz 548 godzin w roku 2010
(w maju).

Rys. 3. Maksymalny czas trwania podtopie oraz poziom napenienia przepompowni

Rys. 4. Raport roczny czasu pracy pomp w okresie 20102014 [9]

. LANGE, M. MROWIEC

228

Rys. 5. Wartoci maksymalne czasu trwania pracy pomp

Po analizie powyszych danych podjto dziaania majce na celu okrelenie wysokoci opadw atmosferycznych dla danego regionu ze szczeglnym uwzgldnieniem
roku 2013. Dane o dobowej wysokoci opadw dla stacji meteorologicznej w Czstochowie pozyskano z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Katowicach [4].
Pozyskane dane odnosz si do okresu wystpowania opadw w miesicach od
kwietnia do padziernika. Jedna z najwikszych wartoci opadu wystpujcego na
przeomie analizowanego okresu 4 lat wystpi w miesicu czerwcu 2013 roku wynoszc 148,0 mm (tab. 2). Pozostae miesice roku 2013 znaczco odbiegay od miesica
czerwca. Zdecydowanie mona zaobserwowa ekstremum opadowe dla danego regionu w roku 2010 (wystpienie powodzi w maju), lecz naley zwrci uwag, e dopiero w roku 2011 rozpoczto znaczc rozbudow zlewni co wpyno na dwukrotne
zwikszenie liczby odbiorcw. Z obserwacji liczby podtopie oraz sumy opadw dla
roku 2010 roku naley wnioskowa, e system kanalizacyjny nie osiga maksymalnych przepyww, co w konsekwencji nie wpywao na czstotliwo osigania poziomw przelania na pompowni. Nie mona wykluczy tego, e system mg ju pracowa podczas nawalnych opadw na granicy podtopienia.
Tabela 2. Analiza opadw dla czasokresu 2010-2014
Analiza opadw dla roku 2013
Miesic

IV

VI

VII

VIII

IX

Razem

Wysoko opadw
[mm/m-c]

27,48

114,92

148,00

49,86

32,26

87,99

18,16

478,67

Data maksymalnej
sumy opadw w
cigu dnia

03-kwi

27-maj

24-cze

12-lip

09-sie

16-wrz

16-pa

Maksymalna dobowa
wysoko opadw
[mm]

8,0

29,0

37,6

23,1

14,2

14,8

4,3

Ocena wpywu wd opadowych na dziaanie przepompowni ciekw komunalnych

rednia dobowa
wysoko opadw
[mm]

0,92

Miesic

IV

Wysoko opadw
[mm/m-c]

56,74

29,40

107,67

117,44

Data maksymalnej
sumy opadw w
cigu dnia

22-kwi

06maj

13-cze

Maksymalna dobowa
wysoko opadw
[mm]

14,2

15,8

rednia dobowa
wysoko opadw
[mm]

1,89

0,95

Miesic

IV

Wysoko opadw
[mm/m-c]

60,57

70,42

46,80

98,73

Data maksymalnej
sumy opadw w
cigu dnia

30-kwi

03-maj

22-cze

Maksymalna dobowa
wysoko opadw
[mm]

37,9

29,8

rednia dobowa
wysoko opadw
[mm]

2,02

2,27

Miesic

IV

Wysoko opadw
[mm/m-c]

43,35

184,96

71,21

101,83

Data maksymalnej
sumy opadw w
cigu dnia

14-kwi

17maj

12-cze

Maksymalna dobowa
wysoko opadw
[mm]

9,3

54,1

rednia dobowa
wysoko opadw
[mm]

1,45

5,96

3,71

1,04

2,93

0,59

Analiza opadw dla roku 2012

V
VI
VII
VIII

IX

Razem

37,66

52,03

71,21

472,15

01-lip

06-sie

12-wrz

27-pa

29,1

34,3

9,4

21,7

18,7

3,59

3,79

1,21

1,73

2,30

Analiza opadw dla roku 2011

V
VI
VII
VIII

IX

Razem

57,63

13,81

38,75

386,71

03-lip

07-sie

05wrz

11-pa

13,4

21,2

19,8

7,1

9,3

1,56

3,18

1,86

0,46

1,25

Analiza opadw dla roku 2010

V
VI
VII
VIII

IX

Razem

117,17

93,40

6,38

618,30

27-lip

31-sie

26-wrz

21-pa

23,5

39,9

29,0

17,9

1,6

2,37

3,28

3,78

3,11

0,21

4,93

1,61

229

230

. LANGE, M. MROWIEC

Najwiksza liczba podtopie wystpia w roku 2013 (22 podtopienia) oraz w roku
2012. Jednoznacznie mona zauway, i miesic czerwiec roku 2013 charakteryzowa si najwiksz jednostkow liczb podtopie (12) znaczco odbiegajc od pozostaych miesicznych wartoci. Podejmujc analiz poszczeglnych miesicy pod
ktem liczby podtopie, w cigu 4 lat jednoznacznie mona okreli, e okres, w ktrym wystpia najwiksza liczba podtopie obejmuje miesice od maja do sierpnia.
Wystpienie maksymalnego czasu trwania podtopienia przypada na miesic czerwiec 2013 roku, co w bezporedniej korelacji pokrywa si z maksymaln liczb podtopie. Okres o najduszym czasie pracy ukadu pompowego rwnie przypada na
miesic czerwiec 2013 roku. Ponadto dokonano weryfikacji liczby interwencji sub
eksploatacyjnych PWiK Okrgu Czstochowskiego S.A. w miesicu czerwcu 2013 r.
w sprawie podtopie nieruchomoci. Weryfikacj oparto na dzienniku dyspozytora,
w ktrym zamieszczono szczegowe informacje na temat rodzaju i treci zgoszenia,
wysanych pracownikw oraz sposobu zaatwienia sprawy. Suby PWiK Okrgu
Czstochowskiego S.A. interwenioway 16 razy w danym miesicu. Wszystkie zgoszenia dotyczyy podtapiania piwnic nieruchomoci fekaliami, a uwagi przekazane
przez pracownikw biorcych udzia w interwencji byy zgodne co do wystpienia
w danym rejonie ulewnych deszczy. Wyszczeglni naley interwencj w dniu
24.06.2013 r. dotyczc zalewania pasa drogowego ulicy Czstochowskiej, w miejscowoci Konopiska, fekaliami wydostajcymi si ze studni kanalizacyjnych oraz
brak wazu kanalizacyjnego, ktry zosta usunity w skutek podtopienia sieci ulicznej.
Po przeprowadzeniu korelacji pomidzy dat i rodzajem interwencji, dat i rodzajem
podtopienia a sum dobowych opadw, po raz kolejny wskazany zosta dzie 24
czerwca 2013 roku.

4. WNIOSKI
Analiza wynikw bada wskazuje, e istnieje bezporedni zwizek pomidzy opadami atmosferycznymi a hydraulicznym przecieniem przepompowni ciekw bytowo-gospodarczych. Niekontrolowane przepenienia maksymalnej wysokoci zbiornika
przepompowni moe spowodowa przelanie, w konsekwencji czego cieki bytowogospodarcze w poczeniu z wodami przypadkowymi przedostawa si bd do rodowiska naturalnego w otoczeniu przepompowni. Naley zatem stwierdzi, e problemu przecienia przepompowni ciekw ma wymiar nie tylko techniczny ale take
ekonomiczny i rodowiskowy.
Z technicznego punktu widzenia, zlewnia poddana badaniom wymaga natychmiastowej interwencji celem wykluczenia niepodanych skutkw, ktre generuj nieuzasadnione koszty eksploatacyjne przedsibiorstwa. Z pewnoci jednym z rozwiza,
po ktre mona sign, to zmiana charakterystyki pracy pomp zainstalowanych

Ocena wpywu wd opadowych na dziaanie przepompowni ciekw komunalnych

231

w przepompowni, poprzez zwikszenie ich mocy, a w konsekwencji zwikszenie wydajnoci. Wraz ze zmian pomp istnieje konieczno przebudowy systemu cinieniowego doprowadzajcego cieki z przepompowni bezporednio do oczyszczalni ciekw. Trudno w tym momencie odpowiedzie na pytanie czy to wyeliminuje wody
przypadkowe (w tym opadowe) oraz czy wpynie pozytywnie na adunek zanieczyszcze doprowadzanych do oczyszczalni ciekw w trakcie trwania dni deszczowych?
Powysze rozwizanie moe umoliwi uniknicia podtopie nieruchomoci, ale nie
wyeliminuje wd przypadkowych. Dalsze badania bd ukierunkowane na okrelenie
korelacji pomidzy wysokoci opadw a objtoci przepompowywanych ciekw
w systemie kanalizacji ciekowej. Pozwoli to na bardziej precyzyjne okrelanie objtoci wd przypadkowych na etapie projektowania, jak i eksploatacji systemw kanalizacyjnych.
LITERATURA
ATV-DVWK Kommentar, ATV-A 118. Hydraulische Berechnung von Entwsserungssystemen.
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym odprowadzaniu ciekw, Dz. U. 2001 nr 72 poz. 747.
[3] EN 752:2008, Drain and sewer systems outside buildings, PKN, Warszawa 2008.
[4] KACZOR G., Otwory we wazach studzienek kanalizacyjnych jako jedna z przyczyn przedostawania si wd przypadkowych do sieci rozdzielczej, Infrastruktura i Ekologia Terenw Wiejskich,
2009, 9, 155-163.
[5] KACZOR G., Wpyw wd infiltracyjnych i przypadkowych na funkcjonowanie maych systemw
kanalizacyjnych, Rozprawa habilitacyjna, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona
Kotaja w Krakowie, zeszyt nr 495, rozprawy, 2012, nr 372, ss. 228, ISSN 18993486.
[6] KOTOWSKI A., Podstawy bezpiecznego wymiarowania odwodnie terenw, Wydawnictwo SeidelPrzywecki (Wydanie I), Warszawa 2011.
[7] PN-EN 1610:2002, Budowa i badanie przewodw kanalizacyjnych, PKN, Warszawa 2002.
[8] PN-EN 752-1 do 7, Zewntrzne systemy kanalizacyjne, PKN, Warszawa 2000-2002.
[9] TELWIN SCADA, Supervisory, Control And Data Aquisition system penicy kontrol nad
procesami technologicznymi (wdroony w PWiK Okrgu Czstochowskiego S.A. w Czstochowie),
Czstochowa 2014.
[10] Wytyczne techniczne projektowania miejskich sieci kanalizacyjnych, 1965 r.
[11] Zasoby archiwalne, Przedsibiorstwo Wodocigw i Kanalizacji Okrgu Czstochowskiego Spka
Akcyjna w Czstochowie, Czstochowa 2014.
[1]
[2]

232

. LANGE, M. MROWIEC

THE IMPACT OF RAINWATER FOR THE MUNICIPAL SEWAGE PUMPING

The impact of inflow water for the hydraulic load sanitary sewer is a common problem of exploitation
water and sewage companies. The aim of the article was to present this issue based on the analysis
of the selected pumping station operated by the Water and Sewer District Czstochowa SA in Czstochowa. The analysis was conducted area for the period of 48 months (2010-2014), taking into account
both: the maximum durations of overflowing in any given month /year and the operational time of the
pumps. These data were compared with archival data on the daily precipitation for the assumed time scale
and made an overview of system behavior based on the facts in a given period of time (real estate undercuts). The paper is focused on the effects of rainwater and the possibility of entering to the drainage system. The results of the analysis indicate that rainwater is a factor directly affected on the functioning of
the sewer system.