You are on page 1of 24

Jeugd

Beleids
Het ABC van het JBP
Het Jeugdwerkbeleid zit vol kansen
Het organiseren van inspraak Jeugdwerkinfrastructuur
De belangrijkste wijzigingen
Plan
Divers en toegankelijk jeugdwerk: wat waarom en
De procedure bij de inspraak
Fuif- en feestbeleid
JBPlanner

2008-2010

Deze -brochure is een uitgave van in samenwerking met


jeugdbeleidsplan
2008-2010
Colofon

3tIstmoment!

Deze brochure is een uitgave van

V!RUS
4-5
Het ABC van het JBP
Het JeugdBeleidsPlan voor Dummies

6-7
in samenwerking met het
AGENTSCHAP SOCIAAL-CULTUREEL
WERK VOOR JEUGD EN VOLWASSENEN Dezelfde motor onder een andere kap
- AFDELING JEUGD
De belangrijkste wijzigingen
voor het gemeentelijk JeugdBeleidsPlan

8-9
V!RUS is een samenwerkings-
verband van landelijke jeugd-
“Ik ga het zeggen, Walter!”
werkorganisaties:
Het organiseren van inspraak in het JBP
Chirojeugd Vlaanderen (Chiro) en de rol van lokale jeugdraden

10
Jeugddienst voor maatschappelijke
participatie (JEMP)
Katholieke Studerende Jeugd De naakte feiten
(KSJ-KSA-VKSJ) De procedure bij de inspraak

12-13
Scouts en Gidsen Vlaanderen
Steunpunt Jeugd
Vereniging voor Vlaamse Jeugd- Het jeugdwerk ondersteunen is een werkwoord
diensten en -consulenten (VVJ)
Hoofdstuk JWB
Het hoofdstuk Jeugdwerkbeleid zit vol kansen

14-15
Vivés
Vlaamse Dienst Speelpleinwerk (VDS)
Vlaamse Jeugdraad
Happy together
Een voorbeeld binnen het hoofdstuk JWB
V!RUS p/a Steunpunt Jeugd

16-17
Divers en toegankelijk jeugdwerk: wat waarom en hoe?
Arenbergstraat 1D
1000 Brussel
T 02 551 13 50 Iedereen onder dak?
F 02 551 13 85 De prioriteit binnen het hoofdstuk JWB

18-19
info@steunpuntjeugd.be Jeugdwerkinfrastructuur in je gemeente
www.jeugdwerknet.be/virus
Elke keer een stap vooruit
Vormgeving en illustraties
Hoofdstuk JB
Het Jeugdbeleidsplan als middel voor een jeugdvriendelijker

20-21
Liesje Mentens
gemeentebeleid
Teksten
Chirojeugd, KSJ-KSA-VKSJ, VDS,
Aangenaam subtropisch fuifklimaat
Steunpunt Jeugd, Uit De Marge,
of lichtjes onderkoeld?

22-23
Vlaamse Jeugdraad, VVJ Een voorbeeld binnen het hoofdstuk JB
Eindredactie Fuif-en feestbeleid in je gemeente
VDS
Foto’s Zet een toeter op je plan
Chirojeugd, KSJ-KSA-VKSJ, VDS, De prioriteit binnen het hoofdstuk JB

24
VVJ Informatie op maat van kinderen en jongeren levert extra
Druk middelen op
De Riemaecker Printing bvba

Je mag alles overnemen mits vermelding


JBPlanner
Welk traject legt het JBP af in het planningsjaar 2007?
van de bron!

2
tIstmoment!
’t Is het moment om eens na te denken hoe het loopt in jouw
gemeente ...
’t Is het moment om eens na te denken hoe jij wil dat het zou
lopen in je gemeente …

Als alles goed gaat, ligt in oktober 2007 een nieuw JeugdBeleidsPlan
op tafel in je gemeente. Dat mag je niet onopgemerkt laten voorbij-
gaan.
Het vroegere JeugdWerkBeleidsPlan is nu een JeugdBeleidsPlan
geworden. (Tijdens het schrijven van deze brochure, lag het
ontwerpdecreet op de regeringstafel.)

Wie zoekt, die vindt in deze publicatie 3 delen.


Het eerste deel gaat over de opmaak van het JeugdBeleidsPlan.
Hoe stel je het plan op? Wat zijn de veranderingen aan het decreet?
Hoe organiseer je inspraak? Wat is de rol van de jeugdraad?
In het tweede deel zetten we jeugdwerkbeleid in de kijker: hoe moet
en kan het hoofdstuk over jeugdwerk ingevuld worden? We geven
je ook inspiratie rond de thema’s ‘jeugdwerk en maatschappelijke
achterstelling’ en ‘jeugdwerkinfrastructuur’ (opnieuw een prioriteit).
Het derde deel behandelt het jeugdbeleid. Het invullen van dit
hoofdstuk is een belangrijke wijziging in het decreet. Fuifbeleid kan
voor inspiratie zorgen, ‘jeugdinformatie’ is een nieuw thema (en me-
teen ook een nieuwe prioriteit binnen het decreet). Maar ook ruimte
voor de jeugd, participatie van kinderen en jongeren aan de lokale
samenleving, mobiliteitsbeleid, … zijn thema’s en aandachtspunten
die in dit hoofdstuk hun plaatsje kunnen krijgen.

Jij moet het doen!


‘Communicatieve planning’ en ‘interactief bestuur’, twee mooie
begrippen in dit nieuwe decreet (JeugdBeleidsPlan) …
Belangrijker is dat ze ook in praktijk worden omgezet. We roepen
jeugdraden, jeugdwerkers en jongeren – jou dus! – op om zich te
moeien, te bekommeren en mee te bepalen wat er juist in dat plan
wordt geschreven. Jij mag echt wel mee de pen vasthouden!

In het JeugdBeleidsPlan moeten de beleidslijnen op het gebied


van jeugdbeleid uitgetekend worden voor de komende 3 jaar. Jouw
gemeente(bestuur) engageert zich om dat plan uit te voeren van
2008 tot 2010. Best wel belangrijk dus! Als gemeentebestuur
(schepen en jeugdconsulent) is het daarom belangrijk voldoende
kinderen en jongeren bij de opmaak (en later ook bij de uitvoering)
te betrekken.
Als jongere, jeugdrader, jeugdwerker zorg je er uiteraard voor dat
jouw bekommernissen mee worden opgenomen.

Als je er dan nog kan voor zorgen dat het JeugdBeleidsPlan niet te
stoffig wordt, dan wordt het fijn om in 2008 met de uitvoering van
het plan van start te gaan.

We wensen je onvoorstelbaar veel inspiratie, moed, ijver, …


Maak er een cool plan van voor de kinderen en jongeren in jouw
gemeente!

’t Is het moment!

de V!RUS-redactie

3
jeugdbeleidsplan

Het ABC van het JBP


Het JeugdBeleidsPlan voor dummies

Je hebt nog nooit gehoord van WAT STAAT ER IN EEN JEUGD- In het hoofdstuk over het jeugdbe-
een JeugdBeleidsPlan en wil BELEIDSPLAN? leid vertel je hoe het jeugdwerkbeleid
snel weten waarover het gaat? In het hoofdstuk over het jeugdwerk- in jouw gemeente aansluit bij andere
We presenteren je het ABC van beleid vertel je hoe het lokale en sectoren zoals sport, cultuur en wel-
het JBP. intergemeentelijke jeugdwerk de zijn. Hiernaast vermeld je thema’s
komende drie jaar zal ondersteund die een impact hebben op kinderen
WAT IS EEN JEUGDBELEIDSPLAN? worden, zowel in je gemeente als op en jongeren: bossen om in te spe-
× Het gemeentelijk JeugdBeleidsPlan intergemeentelijk niveau. Je moet len, veilige fietspaden enz. Je maakt
is een plan dat elke 3 jaar door het hierbij o.a. extra aandacht geven aan een selectie van thema’s die volgens
gemeentebestuur wordt opgemaakt in kadervorming voor het jeugdwerk, jullie belangrijk zijn.
samenspraak met kinderen, jongeren aan de diversiteit en toegankelijkheid Extra middelen krijg je als je intekent
en jeugdwerk. van het jeugdwerk, aan materiële en op de prioriteit ‘jeugdinformatie’: hoe
× Het is een Beleidsplan van de sche- financiële ondersteuning en de onder- kan de gemeente er voor zorgen dat
pen voor jeugd van jouw gemeente. steuning op vlak van jeugdwerkinfra- kinderen en jongeren goed geïnfor-
× Het is een JeugdBeleidsPlan waarin structuur. meerde burgers zijn?
heel concreet wordt beschreven hoe de Extra middelen krijg je als je inte- Sommige gemeenten, waar veel maat-
gemeente de jeugd en het jeugdwerk kent op de prioriteit ‘jeugdwerk- schappelijk kwetsbare kinderen en
gaat ondersteunen en versterken. infrastructuur’: hoe kan de gemeente jongeren wonen, kunnen extra middelen
werk maken van goede jeugd- krijgen voor de ondersteuning en/of ont-
lokalen? wikkeling van een toegankelijker jeugd-
werk. Een aantal objectieve criteria
bepaalt of jouw gemeente hier ook on-
der valt.

EEN VOORBEELD
JeugdBeleidsPlanning in Mortsel
In Mortsel startten ze in de loop van september
met een nieuwe zoektocht naar jeugdige
enthousiastelingen voor de stuurgroep. Vorige
keer bestond de stuurgroep uit een combinatie van
jongeren (via de jeugdraad en enkele individuele
jongeren), de schepen van jeugd en ambtenaren
van andere diensten (de jeugddienst engageerde
zich ook om mee te werken aan de beleidsplannen
van sport en cultuur). Deze combinatie kende een
vlotte samenwerking.
Een stuurgroep samenstellen is niet altijd evident.
Het is niet zo makkelijk om geëngageerde jongeren
te vinden. Je moet vooral tijd investeren in het
persoonlijk aanspreken van mensen. In Mortsel
doen ze wel een algemene oproep, maar eigenlijk
rekenen ze hier niet echt op.
Op de eerste vergadering werd vorige keer een
1.
DE TAKEN VAN DE STUURGROEP
IN HET PLANNINGSPROCES
IN SCHEMA:
De eerste taak van de stuurgroep is het
bevragen en informatie zoeken opstellen van een werkschema. Daarin
analyseren staan de verschillende stappen die men zal
ondernemen om het JeugdBeleidsPlan te
prioriteiten

2.
realiseren: de werkwijze, de taakverdeling,
doelstellingen de informatiedoorstroming, …

concrete acties De tweede taak is het verzamelen van


timing informatie. Neem er zeker het oude
Jeugd(Werk)BeleidsPlan eens bij. Naast
financiën feitelijke gegevens, verzamel je ook menin-
gen, behoeften, suggesties en kritieken over
het huidige jeugdbeleid in jouw gemeente.
Verlies je niet in ellenlange en onverwerkbare
enquêtes, maar maak eerder gebruik van be-
staande structuren (leerlingenraden, buurt-
HOE BEGIN JE ER AAN? comités, …). Daarnaast kan je ook op zoek

3.
Het College van Burgemeester en gaan naar groepen van kinderen en jongeren
Schepenen (CBS) stelt een stuurgroep die meestal niet aan bod komen.
samen en vraagt hen om een plan te
maken. Dit wordt het forum waar be- Na het verzamelen en onderzoeken van
leidsmakers, deskundigen, jongeren de informatie moet je prioriteiten vastleggen
en jeugdwerkers met elkaar communi- en die vertalen in doelstellingen. Probeer de
ceren over het nieuw te ontwikkelen doelstellingen zo concreet en haalbaar moge-

4.
plan. De stuurgroep zorgt er ook voor lijk te beschrijven. Wat wil je behouden, wat
dat jeugdwerkers, kinderen en jonge- wil je verbeteren of opstarten?
ren de kans krijgen om hun mening te
geven over het jeugd(werk)beleid. Doelstellingen realiseer je niet zomaar: je
vertaalt ze in concrete acties. Ook hier moet je
Eens de knopen zijn doorgehakt, doet keuzes maken. Om bvb tot een degelijk jeugd-
de stuurgroep er goed aan opnieuw bij lokaal voor elke jeugdvereniging te komen,
alle betrokkenen te toetsen of de voorge- kan je verschillende acties ondernemen: je kan
stelde doelstellingen en acties ‘kunnen’ een subsidie geven aan verenigingen die zelf
voor iedereen. Nadien kan het CBS zich een lokaal (ver)bouwen, in andere gevallen is
buigen over het ontwerpplan. Omdat het het meer aangewezen om een huursubsidie te

5.
CBS uiteindelijk bepaalt wat er in het plan geven of vanuit de gemeente zelf een lokaal
komt, kan je dus best ook met hen regel- ter beschikking te stellen.
matig overleggen. Meer zelfs: beschouw
het als een must ervoor te zorgen dat In een laatste stap denk je na over een
de Schepen van Jeugd deelneemt aan de concreet tijdschema voor het realiseren van
stuurgroep! je acties en de financiële implicaties ervan.

ruime planning opgemaakt. De timing en iedereen zijn zegje kan doen én nog eens inspraak
technische aspecten werden bewaakt door de voorzien als het project écht van start gaat, is veel
jeugddienst, zodat de stuurgroep zich volledig op belangrijker.
de inhoud kan concentreren. De jeugddienst heeft een vast stramien om de
Om de gewone agenda van de jeugdraad niet te inspraak te organiseren. Ze doen een rondgang
zwaar te belasten, komt daar een regelmatige maar bij alle jeugdverenigingen met een gesprek over
beknopte stand van zaken en wordt af en toe een de noden van het jeugdwerk, maar ook over een
concreet voorstel voorgelegd. Het uiteindelijke ruimere jeugdthema’s. Kinderen en jongeren
plan wordt er uiteraard wel uitgebreid voorgelegd. kunnen ook in de Mortselse scholen hun zegje
Bij de uitvoering worden er werkgroepen ingezet, doen. Uit elke lagere en secundaire school wordt
de afgelopen jaren bvb rond het realiseren van een één klas uitgepikt. Soms gaat de schepen of iemand
polyvalente ruimte in de gemeente. Omdat het van stuurgroep mee op de groepsgesprekken.
praktisch uitwerken van een project voor jongeren Via het jeugdcentrum wordt er dan weer het
leuker is, zal het beleidsmatige eerder door het gesprek met een aantal tieners in de vrije tijd
Dagelijks Bestuur gebeuren. Communicatie rond aangegaan. Dé tip vanuit Mortsel? Groepsge-
de concrete projecten doen ze er liever als het sprekken werken toch nog altijd beste! Ze zijn
project er aan komt: ze vertellen het de skaters als tijdsintensief, maar leveren veel meer op dan een
het skatepark er effectief komt. Ervoor zorgen dat uitgebreide enquête.

5
jeugdbeleidsplan


Dezelfde motor onder
een andere kap
De belangrijkste wijzigingen voor het gemeentelijk Jeugd-
BeleidsPlan
Het oorspronkelijke decreet jeugdwerkinitiatieven, de jeugdraad mografische gegevens over en voor-
op het lokale en provinciale en deskundigen. zieningen voor jeugd toe te voegen.
jeugd(werk)beleid is 13 jaar jong ➳ Om in aanmerking te komen voor de Gedaan dus met nutteloze, ellenlan-
maar onderging al een zevental Vlaamse subsidie moet de gemeente ge pagina’s gegevens! Je hoeft dus
onderhoudsbeurten. een jeugdraad oprichten. Alle officiële echt de openingsuren van het zwem-
De laatste twee decreet- documenten moeten geadviseerd wor- bad niet te vermelden, tenzij je hier
wijzigingen hebben invloed den door de gemeentelijke jeugdraad. specifieke doelstellingen rond ontwik-
op de planning die er nu aan- Het decreet bevat nog steeds dezelf- kelt. Verlies dit kader echter niet uit
komt. We richten onze volgspot de richtlijnen m.b.t. samenstelling, het oog: belangrijke wijzigingen bin-
achtereenvolgens op de blijvers, ondersteuning en bevoegdheden van nen het maatschappelijk kader die
de verstotelingen en de nieuw- de jeugdraad1 (zie blz 10). aanleiding gaven tot het formuleren
komers. ➳ Een selectie van gemeenten krijgt van doelstellingen, moet je blijven
specifieke middelen voor de onder- vermelden. Dit blijft dus toch één van
OVER DE POTEN DIE OVEREIND steuning van jeugdwerk en maat- de uitgangspunten in het plannings-
BLIJVEN schappelijke achterstelling. Deze proces.
De essentie blijft dezelfde: de ge- middelen moeten ingezet worden om ➳ Het aantal verplichte hoofdstukken
meente stelt een JeugdBeleidsPlan op het jeugdwerk toegankelijker te ma- wordt van 8 naar 2 teruggebracht:
en ontvangt voor de uitvoering van dit ken voor maatschappelijk kwetsbare jeugdwerkbeleid (zie blz 12) en
plan subsidies van de Vlaamse kinderen en jongeren (zie blz 14). jeugdbeleid (zie blz 18). Dat betekent
Gemeenschap. niet dat de thema’s van de vroegere
➳ De looptijd van een gemeentelijk hoofdstukken (kadervorming, ruimte
JeugdBeleidsPlan blijft behouden op OVER KORTERE NAMEN EN DUNNERE voor jeugd, …) naar de prullenmand
3 jaar. Er moet telkens een plan op- PLANNEN moeten. Het heeft wel tot gevolg dat
gemaakt worden in het eerste en het De belangrijkste motivatie voor deze je niet voor elk thema apart moet be-
vierde jaar van de gemeentelijke le- decreetaanpassingen was om de plan- vragen en rapporteren en dat je zelf
gislatuur (dus in 2007, 2010, 2013 …) en administratieve last voor gemeenten vrijer bent in het structureren van het
➳ Het plan komt tot stand na ‘com- te verminderen. plan.
municatieve planning’ met verplichte ➳ Het is niet langer verplicht om ➳ Het systeem van een continu finan-
inspraak voor kinderen, jongeren, het maatschappelijk kader met de- cieel logboek wordt ingevoerd. Dit is

6 1
In het nieuwe gemeentedecreet staan bepalingen over adviesraden die ook op de jeugdraad van toepassing zijn.
een gesystematiseerd overzicht van overheid nieuwe prioriteiten vastleg- taal betekent dit dat je moet aange-
begroting en uitgaven, dat jaarlijks gen. Omdat er nog veel werk aan de ven hoe je kinderen, jongeren en het
in de verantwoordingsnota aangevuld winkel is, blijft de prioriteit jeugd- jeugdwerk zo maximaal mogelijk zal
en geactualiseerd wordt. werkinfrastructuur (de voorbije 6 betrekken (niet enkel bij de opmaak
➳ Het jaarplan is definitief naar de jaar was dat Ruimte voor Jeugd). De van het JBP, maar ook bij de uitvoe-
papiercontainer verbannen en het Minister voegde een tweede prioriteit ring!). De wijze waarop moet je ook in
jaarlijkse werkingsverslag is ver- toe: jeugdinformatie. Beide prioritei- de twee hoofdstukken weergeven.
vangen door een lichtere verantwoor- ten worden respectievelijk ingepast in
dingsnota. In dit document verklaart de hoofdstukken jeugdwerkbeleid en
het College van Burgemeester en jeugdbeleid. OVER DIE VAN BRUSSEL
Schepenen (CBS) dat ze het Jeugd- ➳ Het beschikbare bedrag wordt Al deze wijzigingen zijn ook van toe-
BeleidsPlan in het voorbije jaar heeft waarschijnlijk 2 opgetrokken tot 20 passing voor het JeugdBeleidsPlan van
uitgevoerd zoals gepland en hoe ze miljoen euro, een verhoging van de Vlaamse GemeenschapsCommissie
de middelen van de Vlaamse Gemeen- ongeveer 2,5 miljoen euro. De extra (VGC) te Brussel.
schap heeft ingezet. Deze verantwoor- middelen worden vooral ingezet voor ➳ Nieuw voor de Vlaamse Brusselaars
dingsnota moet verplicht ter advies de toepassing van de nieuwe priori- is dat ook zij nu in aanmerking komen
aan de jeugdraad voorgelegd worden teit ‘jeugdinformatie’, met een vrijere voor de jeugdwerkprioriteit ‘jeugd-
en wordt ingediend door het CBS. De inzet van deze specifieke subsidie werkinfrastructuur’. Van de ongeveer 3
gemeente kan, indien gewenst, via de door de gemeente. 1,2 miljoen euro die ze ontvangen
verantwoordingsnota ook het lopende ➳ De middelen voor jeugdwerkdoel- moeten ze minstens 1/6 inzetten.
JeugdBeleidsPlan bijsturen. In dat stellingen blijven ongeveer gelijk. De ➳ In afwijking van de Vlaamse
geval is ook een formele goedkeuring huidige beperkingen rond de beste- gemeenten loopt het Brussels plan
door de gemeenteraad verplicht. ding van deze middelen blijven over- over 5 jaar, met als nieuwigheid
eind. Eén enkele uitbreiding wordt een tussentijdse evaluatie na 3 jaar.
toegestaan voor gemeentelijke gebou- ➳ Daarnaast wordt er ook een
OVER NIEUWE KLEMTONEN EN NIEUWE wen die permanent een particuliere impuls gegeven voor een sterkere en
EURO’S jeugdwerking huisvesten. Ook nieuw betere samenwerking op het vlak van
➳ Het plan krijgt een andere naam: is dat de middelen die de gemeen- jeugd(werk)beleid met de 19 Brussel-
het ‘gemeentelijk JeugdWerkBe- te krijgt voor de uitvoering van de se gemeenten. In het plan moet men
leidsPlan’ verandert in ‘gemeen- prioriteit jeugdwerkinfrastructuur, nu aangeven hoe men deze gemeenten
telijk JeugdBeleidsPlan’. Dit heeft ook rechtstreeks naar de uitvoering hierbij gaat informeren en begeleiden.
geen spectaculaire gevolgen. Ook in van acties ter verbetering van deze Men kan eventueel ook gemeentelijke
de vorige edities moesten er al ver- infrastructuur moeten gaan. Nederlandstalige jeugdraden” als een
schillende, opgelegde aspecten van ➳ De strakke indeling van elk hoofd- soort “deeljeugdraad” erkennen.
jeugdbeleid in beeld gebracht worden stuk (vaststellingen, behoeften, …)
(bvb ruimte voor jeugd, geïnte- valt weg. Wel moet in elk van de 2
greerd jeugdbeleid, ...). Nu is het hoofdstukken duidelijk het proces en
vooral aan de gemeente zelf om de analyse beschreven worden die
hieraan, in samenspraak met de hebben geleid tot de doelstellingen.
jeugdraad, verdere invulling te ➳ Het JeugdBeleidsPlan moet ook uit-
geven. gevoerd worden volgens de principes
➳ Om de drie jaar kan de Vlaamse van ‘interactief bestuur’. In mensen-

2 HOOFDSTUKKEN
➳3x2
JEUGDWERKBELEID – JEUGDBELEID
2 PRIORITEITEN
JEUGDWERKINFRASTRUCTUUR – JEUGDINFORMATIE
2 AANDACHTSPUNTEN
JEUGDWERK EN MAATSCHAPPELIJKE ACHTERSTELLING
– INTERACTIEF BESTUUR {IN PLANNING EN UITVOERING}

2
Bij het ter perse gaan van deze brochure is dit nog niet zeker: het werd niet meer opgenomen in het Decreet, maar wel in de Memorie van Toelichting 7
3
Normaal gezien zal ook dit bedrag stijgen als het bedrag uit het decreet stijgt
jeugdbeleidsplan

“ Ik ga
het
zeggen,

Walter!
Het organiseren van inspraak in het JBP en de rol van
lokale jeugdraden
Inspraak speelt een belangrijke
rol bij de opmaak en de WEGEN OP HET PLAN voor kinderen of jongeren relevant zijn.
uitvoering van het nieuwe De formele procedure begint pas bij Participatie is echt zinvol wanneer het
JeugdBeleidsPlan. het adviseren door de jeugdraad over gaat om specifieke deelthema’s die
We schijnen hier ons licht over het voorontwerp van JeugdBeleidsPlan. werkelijk van belang zijn voor kinderen
het organiseren van die in- Maar je kan als jeugdraad vroeger en en jongeren.
spraak. Welke rol moet én kan méér wegen op de inhoud van dat
de jeugdraad spelen in het hele plan! AANPAK BIJ DE OPMAAK
proces, hoe pak je die inspraak Meestal richt de gemeente een stuur- Je begint best met het voeren van ge-
en participatie aan bij de plan- groep op. De stuurgroep krijgt tot doel sprekken met kinderen en jongeren
ning én de uitvoering. Met om de totstandkoming van het plan te over toffe zaken, lastige zaken die ze
praktijkvoorbeelden! organiseren en/of begeleiden. In de ervaren in hun gemeente, de vragen
stuurgroep bepaal je dus mee wie er waar ze mee zitten, voorstellen en ver-
DE (ROL VAN DE) LOKALE JEUGDRAAD allemaal zal gehoord worden en wie wachtingen die ze hebben. Dan bouw je
… EUH? in welke mate ook verder zal betrok- samen een toekomstvisie met betrek-
De jeugdraad is een gemeentelijk ken worden. De stuurgroep probeert king tot het beleidsthema. Hierin staan
adviesorgaan en de officiële spreekbuis uiteraard regelmatig te communiceren waarden en algemene ideeën centraal.
van de jeugd bij het gemeentebestuur met zijn opdrachtgever (het gemeen- Daarna verfijn je verder naar algemene
en omgekeerd. De jeugdraad geeft tebestuur) en alle betrokkenen (via de en concrete doelstellingen. Doelstellin-
advies, op verzoek van het gemeen- jeugdraad, het jeugdwerk, kinderen en gen formuleren betekent ook prioritei-
tebestuur of uit eigen beweging, over jongeren zelf ). ten stellen voor het beleid. Geef ook
alles wat kinderen, jongeren of het hier kinderen en jongeren hun stem en
jeugdwerk aanbelangt. Op die manier HOE ORGANISEER JE INSPRAAK? laat hen mee hun prioriteiten aange-
kan de jeugdraad het beleid beïnvloe- Op een zonnige dag de straat optrek- ven. Echte kinder- en jongerenpartici-
den. Het uitgebrachte advies kan gaan ken en wat kinderen en jongeren be- patie begint bij de planning en eindigt
over subsidies en reglementen, maar vragen, kan lukken maar wil ook vaak bij de realisatie.
ook over fuifruimte, skate-infrastruc- mislukken. Participatie van kinderen en
tuur, speelbossen, jeugdhuizen, fiets- jongeren vraagt immers een welover- OOK BIJ DE UITVOERING!
paden, aanplakborden, … wogen denkproces. Op voorhand plan- Eens de acties gepland zijn en de be-
nen is nog altijd de beste garantie voor leidsperiode loopt, volgt de uitvoering
Officieel schrijft het gemeentebestuur succes. Hoe pak je dat het best aan? ervan. Het is van belang om hier ook nu
het JeugdBeleidsPlan. Zij bepalen het Zoek uit wat participatie voor de stuur- al bij stil te staan, je moet dit immers
beleid, de gemeenteraad neemt uitein- groep betekent. Willen we allemaal het- ook opnemen in het JeugdBeleidsPlan.
delijk de beslissing. Zij kan hiervoor zelfde zeggen? Welke leeftijden willen Participatie is méér dan enkel een zoek-
een beroep doen op de jeugdconsu- we horen? Hoeveel kinderen en jonge- tocht naar methodieken. Het is belang-
lent of een andere ambtenaar. Het ren willen we betrekken? rijk je op voorhand een aantal vragen
plan moet opgesteld worden in een Volg de logica van het beleidsplan om te stellen en die in een draaiboek te
proces van ‘communicatieve planning’: je acties op te zetten: breng eerst de gieten: Wat wil ik te weten komen? Wie
kinderen, jongeren, jeugdvere- bestaande toestand in kaart. Om te is mijn doelgroep en waar vind ik die?
nigingen en experten krijgen een weten hoe kinderen en jongeren de Wie gaat alles begeleiden? Hoe? Wel-
belangrijke stem bij het opstellen van bestaande toestand ervaren en welke ke instrument ga ik gebruiken? Welke
het JBP. Er moet bvb een behoefte- noden, behoeften of vragen zij hebben, methodiek ga ik gebruiken? Hoe gaan
peiling bij het jeugdwerk plaatsvinden kan je dit best aan hen zelf vragen: zij we de verkregen informatie verwerken?
en de jeugdraad moet advies geven zijn ervaringsdeskundigen. Niet alle Hoe blijven we iedereen betrekken bij
over het plan. aspecten van elk beleidsthema zullen de uitvoering?

8
IN DE PRAKTIJK
Jaarlijks organiseert de jeugddienst van Izegem een ‘Week van de Jeugd’
met verschillende activiteiten voor kinderen en jongeren, het kinderparlement
vormt hiervan een vast onderdeel. Het kinderparlement koppelt een kennis-
making van kinderen met de werking van een gemeentebestuur aan de aanzet
om kinderen vragen te laten stellen aan beleidsmakers.
Participatieprojecten opzetten is niet zo vanzelfsprekend. Maar je kan
soms elders ook wel de mosterd halen. Surf eens naar www.vvj.be. Je vindt
er zowel achtergrondteksten als concrete voorbeelden rond inspraak in het
lokaal jeugdwerkbeleid.

Samen met het Onderzoekscentrum Kind & Samenleving, de Jeugddienst van


de stad Gent, de Vereniging Vlaamse Jeugddiensten en -consulenten (VVJ)
en de Vlaamse overheid (Agentschap Sociaal-Cultureel Werk voor Jeugd en
Volwassenen, Afdeling Jeugd) publiceren de VVSG en uitgeverij Politeia
“Weet ik veel! Een handboek voor kinderen- en jongerenparticipatie”.
Dit nieuwe handboek is een leidraad voor het opzetten van concrete
participatietrajecten met kinderen en jongeren. Voor meer info: www.vvsg.be

Kind & Samenleving vzw begeleidt steden en gemeenten inzake kinder-


participatie bij lokale beleidsprojecten. Kinderen kunnen ook een plaats krijgen
WOEF-WOEF in domeinen waar dat tot nog toe niet voor de hand lag.
Ook de taak van de jeugdraad zit er
Voor meer info kan je Marjan Huybrechts, Coach Kinderparticipatie Kind en
niet op van zodra het JBP werd goed-
gekeurd. Omdat ook tussentijdse do- Samenleving vzw, contacteren via mhuybrechts@k-s.be of www.k-s.be
cumenten door de jeugdraad moeten
worden geadviseerd, kan de jeugdraad In Sint-Truiden bespraken een 20-tal tieners de Kliksons en vertaalden dit naar
als ‘waakhond’ optreden. De jaarlijkse hun lokale situatie. Het bleef niet beperkt tot deze groep; de tieners die mee-
verantwoordingsnota moet dan wel werkten gingen ook ten rade bij hun vrienden. Ze maakten een dossier per
niet meer via de gemeenteraad, de thema met hun bedenkingen en verzuchtingen. Dit alles werd voorgesteld
jeugdraad mag haar kritische pen wel op een tienerforum (gesprek tussen tieners en beleid). In maart 2006 over-
nog bovenhalen. Omdat de gemeente handigden ze een kindermonument aan de stad Sint-Truiden. Dit kinder-
in de loop van de uitvoering van het monument wordt ingehuldigd op het stationsplein.
JBP nog weinig documenten ter con-
Meer info vind je hierover op de website www.sint-truiden.be
trole moet opsturen naar de Afdeling
Jeugd, hebben die zelf minder controle.
De jeugdraad kan dus best alert genoeg In Veurne vond er een samenwerking plaats tussen de stad en de scholen. Een
zijn om eventuele onregelmatigheden instrument werd uitgewerkt voor de leerkrachten om met hun klas aan de slag
te melden aan de Vlaamse overheid. te gaan over het thema cultuur. De inzet was een cultuurbelevingskaart op te
maken bestaande uit antwoorden op de vragen: Wat vinden kinderen
belangrijk? Wat verwachten zij op het vlak van cultuur? Welk aanbod is er al
en zit dat goed? Meer weten: jeugddienst@veurne.be
ENKELE CONCRETE TIPS
◆ Licht de AV van de Enkele jaren geleden startte de jeugddienst van Mol het project ‘Kinderen in
jeugdraad en het jeugdwerk Actie’: kinderen krijgen een stimulans om hun kleine en grote dromen waar te
vooraf goed in: wat is een maken. Via een jaarlijkse promotiecampagne worden kinderideeën verzameld en
JeugdBeleidsPlan? Waarom samen met de kinderen gerealiseerd. Zo organiseerde een groep kinderen vorig
is het zo belangrijk?
jaar een kinderquiz, een ander groepje maakte een eigen film.
◆ Grote discussiepunten kan Meer info vind je in de online folder op www.gemeentemol.be (welzijn/jeugd)
je best loskoppelen van het
volledige plan. Bespreek ze In de gemeente Landen trok de stuurgroep de boer op om, in het kader van het
desnoods vooraf met het be- JWBP 2005-’07, drie leeftijdsgroepen te bevragen. De 12- tot 14-jarigen kregen
stuur, met direct betrokkenen de Kliksonsvragen voorgeschoteld, bij de groep 14-16-jarigen werd een aparte
of in een aparte werkgroep. schriftelijke enquête afgenomen en voor de 15-18-jarigen werd een debat in twee
middelbare scholen georganiseerd. Meer info: www.jeugdraadlanden.tk
◆ Als je een deel van of het
volledige plan wil bespreken, De Diksmuidse jeugddienst organiseert en coördineert het project ‘Open
bereid dan iedereen goed Stadhuis’ dat bedoeld is voor leerlingen van het 4de leerjaar om van dichterbij
voor. Documenten stuur je
kennis te maken met de werking van een stadsbestuur en haar diensten.
volledig, up-to-date en tijdig
op. Vermijd dus dat iedereen Op die manier weten ze waar ze terecht kunnen bij vragen of problemen en
alle ontwerpversies van het krijgen ze bovendien de kans om hun mening te uiten over wat zij positief of
plan moet doorworstelen. negatief vinden aan hun stad. Voor meer info kan je mailen naar de Diksmuidse
jeugddienst op jeugd@stad.diksmuide.be

9
jeugdbeleidsplan

De naakte feiten
De procedure bij de inspraak

Als het op inspraak aankomt, ontwerp van JeugdBeleidsPlan en tegen gevraagd een Jeugd(Werk)BeleidsPlan
is er – ook in het decreet – een de goedkeuring en de uitvoering van in te dienen en enkel vorm te geven aan
belangrijke rol weggelegd voor het JeugdBeleidsPlan door de gemeen- het eerste hoofdstuk uit het decreet.
de jeugdraad, hét inspraak- teraad. De jeugdraad kan dit doen, maar Hier tegenover staat dat zij slechts aan-
orgaan in jouw gemeente. ook één of meer lokale of intergemeen- spraak kunnen maken op 80% van de
We zetten op deze bladzijde op telijke jeugdwerkinitiatieven samen. geraamde trekkingsrechten.
een rij wat kan en wat moet. Het bezwaarschrift tegen het ontwerp De jeugdwerkinitiatieven die voor
Op de achterflap van dit van JeugdBeleidsPlan moet de Afdeling subsidiëring in dit JeugdBeleidsPlan
magazine vind je de data terug Jeugd bereiken binnen een termijn van werden opgenomen, moeten een
in de JBPlanner. 30 dagen nadat het ontwerp, ingediend verantwoordingsnota indienen in
door het CBS, door de Afdeling Jeugd de vorm die bepaald wordt door de
’T WAS MAAR OM TE OEFENEN werd ontvangen. De Afdeling Jeugd Afdeling Jeugd.
Vóór 1 juni van het planningsjaar zal bij het verlenen van haar advies
2007 kan het College van Burgemees- melding maken van de ontvangen be-
ter en Schepenen (CBS) een vooront- zwaarschriften en er rekening mee
werp JeugdBeleidsPlan indienen bij de houden. Een afschrift ervan wordt
Afdeling Jeugd voor advies. Als het CBS samen met het advies naar het CBS
dit doet, deelt ze dit mee aan de ge- worden gestuurd.
meentelijke jeugdraad. Binnen de 60 Het bezwaarschrift tegen de goed-
dagen na ontvangst stuurt de Afdeling keuring en uitvoering van het Jeugd-
Jeugd een advies over het voorontwerp BeleidsPlan door de gemeenteraad,
JeugdBeleidsPlan naar het CBS terug, moet aangetekend verstuurd worden
waarvan ook de jeugdraad een kopie naar de Afdeling Jeugd binnen een
krijgt toegestuurd. termijn van 30 dagen na goedkeuring
van het JeugdBeleidsPlan door de ge-
MANNEN MAKEN PLANNEN meenteraad. De Afdeling Jeugd spreekt
Vóór 15 oktober van het planningsjaar zich uit over het bezwaarschrift bin-
2007 moet het ontwerp worden goed- nen een termijn van 40 dagen, die
gekeurd door de gemeenteraad. Binnen ingaat op de dag na ontvangst ervan
20 dagen na de goedkeuring door de en nadat het CBS werd uitgenodigd om
gemeenteraad moet een kopie van het zijn standpunt te verduidelijken. De
JeugdBeleidsPlan worden opgestuurd Afdeling Jeugd verstuurt haar besluit
naar de gemeentelijke jeugdraad en de uiterlijk de laatste dag van deze ter-
Afdeling Jeugd. Binnen de 60 dagen na mijn.
ontvangst van dat JeugdBeleidsPlan,
beslist de minister of de gemeente TIJD VOOR PLAN B
middelen ontvangt van de Vlaamse Als er geen gemeentelijk JeugdBeleids-
overheid voor de uitvoering van dit Plan gemaakt wordt door het gemeen-
plan. (Het is weinig waarschijnlijk, tebestuur, verzoekt de Afdeling Jeugd
maar ‘geen nieuws is goed nieuws’: als de lokale jeugdwerkinitiatieven samen
er geen antwoord komt van de minis- een JeugdBeleidsPlan in te dienen vóór
ter betekent dit dat hij het plan heeft 1 juni van het eerste jaar van de plan-
aanvaard.) periode (dit wil zeggen het eerste jaar
dat het plan in uitvoering gaat: 2008
OBJECTION, YOUR HONOUR dus). De lokale jeugdwerkinitiatieven
Als je meent dat je rechten geschaad samen kunnen in hun JeugdBeleidsPlan
worden, kan je een gemotiveerd ook inspelen op de prioriteiten ‘jeugd-
bezwaarschrift indienen tegen het werkinfrastructuur’. In feite wordt hen

10
11
Hoofdstuk JWB
jeugdbeleidsplan

Het jeugdwerk
ondersteunen
is een werkwoord
Het hoofdstuk jeugdwerkbeleid zit vol kansen
De ondersteuning van het We doen aan “volzinontleding”: “FINANCIËLE ONDERSTEUNING OF
jeugdwerk blijft een belangrijk SUBSIDIËRING”
speerpunt in het gemeentelijk “DIVERS EN TOEGANKELIJK JEUGD- Verschillende soorten subsidiëring zijn
jeugdbeleid. Hierbij is routine WERK” mogelijk. Belangrijk is dat subsidiëring
een slechte raadgever: evalueer Het gemeentelijk beleid moet een doorzichtig en rechtvaardig is: maak
regelmatig de bestaande brede waaier aan jeugdwerksoorten begrijpbare en eenvoudige subsidie-
subsidiëring en dienstverlening stimuleren om een zo ruim en verschei- reglementen. Voor specifieke en unieke
en durf alles in vraag den mogelijke doelgroep van kinderen organisaties kan het wel verantwoord
stellen. Elke 3 jaar de behoeften en jongeren te bereiken. (zie blz. 14) zijn om een subsidie op naam toe te
en noden van het jeugdwerk kennen.
opsporen en beantwoorden met “PLAATSELIJK EN INTERGEMEEN- Er bestaan tal van subsidiesoorten:
beleidsmaatregelen, is geen TELIJK JEUGDWERK” O
luxe. Werk aan de winkel! Binnen de gemeente kan dit zowel gaan Voor de algemene werking, even-
over de ondersteuning van particuliere tueel per werkvorm: jeugdbewe-
Het nieuwe decreet beperkt het aantal
initiatieven als over de jeugdwerkpro- gingen, speelpleinwerkingen, jeugd-
hoofdstukken tot 2. De aparte hoofd-
gramma’s van de gemeente zelf. Het is huizen, jongerenbewegingen, jeugd-
stukken rond jeugdwerkinfrastructuur,
belangrijk dat beiden ter sprake komen ateliers, …
kadervorming en toegankelijkheid van
en gewikt en gewogen worden bij de OO
het jeugdwerk zijn geschrapt. Deze
opstelling van het JeugdBeleidsPlan. Voor specifieke soorten activiteiten
thema’s blijven echter verplicht voer
Het is een ideale gelegenheid om te of doelen: kadervorming, kampen,
binnen het hoofdstuk jeugdwerkbeleid.
kijken waar er mogelijkheden zijn voor fuiven, …
Het decreet heeft immers een gespier-
samenwerking en waar er gevaar is OOO
de volzin gebaard:
voor concurrentie en overlapping. Voor tijdelijke of eenmalige acties of
Sommige jeugdwerkinitiatieven rekru- organisaties: projecten, festiviteiten,
“HET HOOFDSTUK JEUGDWERK- teren ook in naburige gemeenten. Ook samenwerkingen, …
BELEID BESCHRIJFT DE WIJZE
zij hebben recht op een goede onder- OOOO
WAAROP EEN DIVERS EN TOEGAN-
steuning. Samenwerking en afstemming Voor materiaal en infrastructuur:
KELIJK, PLAATSELIJK EN INTERGE-
tussen de verschillende gemeenten is bouwsubsidies, huursubsidies, aan-
MEENTELIJK JEUGDWERKAAN-
dus absoluut nodig. koop materiaal, …
BOD, FINANCIEEL, MATERIEEL EN
INFRASTRUCTUREEL ONDERSTE-
UND ZAL WORDEN, INCLUSIEF DE
KADERVORMING.”

BOUWSTENEN VOOR EEN GOEDE WERKINGSSUBSIDIE


N
De berekening van het subsidiebedrag streeft naar een combinatie en evenwicht tussen:

Een vast deel voor de structurele Een regelend deel op basis

|| ||
Een aanvullend deel dat

| basisopdracht op basis van een


eenvoudige erkenning.
van de grootte, het bereik en de
activiteitsgraad van de werking.
bijkomende kwaliteit of
toegevoegde waarde stimuleert. |
In welke verhouding je deze verschillende componenten laat meespelen,
beslis je best samen met de betrokkenen in je gemeente.
12
“MATERIËLE ONDERSTEUNING EN in te tekenen op de prioriteit, moet kosten, syllabuskosten, …
DIENSTVERLENING” toch nog weergegeven worden hoe de • Werk een vervoerssysteem uit dat
De gemeente hoeft niet steeds al- ondersteuning op vlak van infrastruc- het jongeren makkelijk maakt op de
leen maar geld te geven. Ze kan ook tuur gebeurt. Intekenen op de prio- cursusplaats te geraken.
haar kennis, materiaal en infrastruc- riteit betekent dat je aan scherpere • Informeer jongeren welke kader-
tuur gratis aanbieden. Dit kan in ver- eisen kan en wil voldoen! vorming er allemaal is. Een overzicht
schillende vormen: vind je op www.jeugdwerknet.be
P “KADERVORMING” CCC
Door het uitvoeren van diensten: Een goede manier om te werken Stimuleer jeugdverenigingen om zelf
vervoer kampmateriaal, onderhoud ge- aan kwaliteit in het jeugdwerk, is vorming op te zetten: door financiële
bouwen, gras maaien, kopieerdienst, … jongeren aanmoedigen om kader- of logistieke middelen of door hen
PP vorming te volgen. Kadervorming is inhoudelijk te ondersteunen.
Door materiaal ter beschikking te stel- een efficiënte, effectieve, maar ook CCCC
len: veiligheidsmateriaal, sport- en plezante manier om de ‘skills’ van Honoreer jeugdverenigingen waar er
speelmateriaal, werkmaterieel, ... een jeugdwerker te verbeteren. veel gevormde begeleiding is.
PPP Aandacht voor kadervorming in je
Door infrastructuur ter beschikking JeugdBeleidsPlan is dus een must.
te stellen: speelterrein, vergaderzaal, Deze aandacht kan zich lenen tot tal
feestzaal, … van aanmoedigende beleidsmaatrege-
PPPP len. Een greep uit de mogelijkheden:
Door te informeren, ondersteu- C
nen of begeleiden: informeren over Geef aandacht aan zowel vorming
wetgeving, contactgegevens ter als kadervorming. Beperk je dus niet
beschikking stellen, advies technische enkel tot kadervorming (cursussen
dienst, … die leiden tot een attest Animator,
Hoofdanimator, …).
“INFRASTRUCTURELE ONDERSTE- CC
UNING” Stimuleer jongeren om kader-
Het is de verantwoordelijkheid van de vorming te volgen:
gemeente om er mee voor te zorgen dat • Maak een eenvoudig en dui-
de lokale jeugdverenigingen hun wer- delijk reglement voor het te-
king kunnen ontplooien in een aange- rugbetaling van allerlei soorten
paste en veilige infrastructuur. Hoe je kadervorming.
dat kan aanpakken, lees je op blz 16. • Betaal niet enkel de cursus
Maar ook als de gemeente beslist niet terug maar ook bvb. vervoers-

TOETSSTENEN VOOR EEN GEBRUIKSVRIENDELIJK SUBSIDIEREGLEMENT


De subsidieregeling moet simpel en eenvoudig zijn. N
Het moet voor een vrijwilliger mogelijk zijn om met een kleine inspanning
een aanvraag, dossier of verslag in te dienen. Vermijd overbodige en louter
administratieve poespas. Een aanvraag wordt best niet opgesplitst in veel
verschillende fases. Laat hen ook enkel aanbrengen wat verandert.

Het subsidiesysteem moet begrijpelijk en doorzichtig zijn.


Op basis van het reglement of een beknopte handleiding moet het voor de doorsnee vrijwilliger
mogelijk zijn om zonder hulp een aanvraag of dossier in te dienen. Ook de berekening van de
subsidie moet doorzichtig zijn. Op basis van het reglement of de aanvraag moet de jeugdv-
ereniging zich zelf een idee kunnen vormen van het te verwachten bedrag.

Het subsidiesysteem moet met enige soepelheid worden toegepast.


De subsidiëring is bedoeld om het jeugdwerk te ondersteunen. Nooit mag het subsidiesysteem
belangrijker worden dan de achterliggende bedoeling. Vergeet niet dat je te maken hebt met
(jonge) vrijwilligers. Eerder dan hen af te straffen op onvolledige of laattijdige dossiers kan
de jeugddienst er op gericht zijn hen te helpen bij de opmaak ervan en te wijzen op eventuele
ontbrekende elementen.

13
Een voorbeeld binnen het hoofdstuk JWB
jeugdbeleidsplan

Í
Í

Happy Together
Divers en toegankelijk jeugdwerk: wat, waarom en hoe?
Sommige gemeenten krijgen ŸOmdat het bereik van het jeugd- er vaak ook geen vriendjes. Anderen
extra middelen voor de onder- werk zoveel mogelijk een afspiegeling voelen er zich raar bekeken, krijgen het
steuning van jeugdwerk dat zich zou moeten zijn van de samenstelling gevoel dat ze er alles fout doen, dat ze
richt op de integratie van maat- van de maatschappij. dingen niet begrijpen of niet weten.
schappelijk kwetsbare kinderen ŸOmwille van praktische redenen,
en jongeren (op basis van bvb meer leden of inschrijvingen wil- Als je toegankelijk (of eerder diverser)
objectieve en meetbare gege- len, onze werking ligt in een sociale wil worden, moet je maatschappelijk
vens). woonwijk. kwetsbare kinderen en jongeren eerst
Maar, zelfs al krijg je geen extra ŸOmdat de overheid of de koepel dit en vooral bereiken. Dat doe je niet
middelen, je gemeente moet sterk stimuleert of verplicht. enkel door de inschrijvingsprijzen te
kunnen aantonen dat ze inspan- verlagen of folders te verspreiden,
ningen levert voor een divers en De motivatie van waaruit je vertrekt, maar door naar de wijken stappen, met
toegankelijk jeugdwerkaanbod. bepaalt mee de doelstellingen die je de ouders praten, een discussie over je
formuleert en de acties die je zal on- identiteit durven voeren, …
WAT IS DIVERS EN TOEGANKELIJK JEUGD- dernemen. Je denkt hier dus best goed
WERK? over na in stuurgroep en jeugdraad. Ga Maatschappelijk kwetsbare kinderen
De invulling van ‘divers en toegankelijk na wat de voor- en nadelen zijn en hoe en jongeren worden vaak wel bereikt,
jeugdwerk’ wordt in het decreet niet de motivaties je acties kunnen bepa- maar haken na een tijdje af. Je wer-
verder uitgelegd. Een divers aanbod len. king is er onvoldoende op voorbereid
kan inhouden dat binnen je gemeente om met hen om te gaan. De kinderen/
verschillende werkingen zich richten HOE KAN JE ALS JEUGDWERK AAN DE jongeren worden als lastig ervaren, er
op verschillende doelgroepen en dat er SLAG? ontstaan spanningen binnen de groep.
binnen je gemeente plaats is voor ver- Jeugddiensten en lokale jeugdwer- De verschillen in referentiekaders
schillende jeugdwerkvormen. kingen doen reeds inspanningen om de zorgen ervoor dat het werken met deze
Toegankelijkheid betekent actief wer- toegankelijkheid van hun werking te groepen als moeilijk wordt ervaren.
ken aan jeugdwerk waaraan alle kinde- vergroten. Prijzen worden aangepast,
ren en jongeren – ongeacht hun achter- folders worden wijd verspreid. Deze Toegankelijkheid kan je dus maar
grond – kunnen deelnemen. acties zijn waardevol, maar slagen er echt realiseren als je durft stil te
vaak niet in om structureel iets te ver- staan bij je eigen referentiekader:
In de nieuwe leidraad “Diversiteit in anderen. Dit leidt tot frustraties bij vrij- vanzelfsprekendheden in je werking
het gemeentelijk jeugdbeleid” van de willigers en jeugddienstmedewerkers. in vraag durven stellen: waarom is
Afdeling Jeugd worden tal van mogelij- Soms hoor je wel eens: ‘wij hebben inschrijven in Grabbelpas zo
ke doelgroepen opgesomd: van maat- ons best gedaan, maar ze zijn gewoon omslachtig? Waarom voelen jonge-
schappelijk kwetsbare kinderen en niet geïnteresseerd’. Dat kan, maar er ren uit de wijk zich zo ongemakkelijk
jongeren tot kinderen en jongeren met is meer aan de hand: toegankelijkheid in het nieuwe jeugdcentrum? Waarom
een handicap of holebi-jongeren. Ook al heeft enkel kans op slagen als naast haken kinderen af in de jeugdbewe-
vind je niet alle specifieke doelgroepen het wegwerken van fysieke drempels ging of op het speelplein? Stap uit je
terug in jouw gemeente, laat dat geen (inschrijvingsgeld, uniform, ligging) eigen kader en zet de bril op van kin-
excuus zijn om niets te moeten doen! ook de psychische drempels worden deren en jongeren bij het evalueren
aangepakt. van je aanbod. Speel in op de vragen
WAAROM ZOU JOUW GEMEENTE KIEZEN en de behoeften van maatschappe-
VOOR TOEGANKELIJK JEUGDWERK? Vaak is er nog een wezenlijke kloof lijk kwetsbare kinderen en jongeren.
Kiezen voor een divers en toegankelijk tussen het jeugdwerk en maatschap- Respect voor de eigenheid van deze
jeugdwerk kun je doen vanuit verschil- pelijk kwetsbare kinderen en jongeren. kinderen en jongeren betekent niet
lende motivaties: Deze kloof wordt gekenmerkt door een dat je ze tracht te ‘assimileren’ tot de
ŸOmdat je vindt dat alle kinderen en verschil in referentiekaders. Net als an- middenklasse.
jongeren een fundamenteel recht heb- dere organisaties vertrekt het jeugd-
ben op jeugdwerk waar ze zich goed werk dikwijls van een middenklassen- EEN DIVERS AANBOD VAN HET GANSE
in voelen. cultuur met eigen waarden en normen. JEUGDWERK
ŸOmdat je het als een verrijking ziet Kinderen met een ander referentiekader Sommige kinderen en jongeren hebben
voor de groep of de deelnemers. kunnen hun cultuur niet laten gelden en geen behoefte aan jeugdwerk, maar
ŸOmdat het jeugdwerk die kinderen voelen zich niet thuis in de groep. Som- vinden hun vrijetijdsbesteding in rond-
en jongeren sociale vaardigheden kan mige kinderen voelen zich onvoldoende hangen, chatten of maken gebruik van
bijbrengen die ze anders moeten mis- aangesproken tot de jeugdvereniging of het commerciële aanbod. Het is be-
sen. weten niet goed wat het is, ze hebben langrijk de keuze van deze kinderen en

14
Í
jongeren te respecteren en de zinvol-
Í
heid van de activiteiten te erkennen. Tip 1 | Een goede analyse is goud waard
Betekent dit dat het jeugdwerk of de
Zoek cijfers over alle kinderen en jongeren in je gemeente. Welke kinderen en
jeugddienst aan deze kinderen en
jongeren bevinden zich in een maatschappelijk achtergestelde situatie?
jongeren niets te bieden heeft? Ab-
soluut niet. De stuurgroep kan hen Op welk vrijetijdsaanbod doen ze (geen) beroep? Het antwoord op deze vragen
bevragen om een beeld te krijgen vind je in cijfers maar ook via bevraging van kinderen, jongeren en organisaties.
over de leemtes in hun aanbod. Daar-
naast kan de jeugddienst een grote Tip 2 | Schakel deskundige partners in als je door het bos de bomen
rol spelen als vertegenwoordiger van niet meer ziet
jongeren in jeugdbeleidskwesties. Wat Ga na wie ervaring en deskundigheid bezit in het werken met de doelgroep op
als de burgemeester dat rondhang- gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau.
plekje liever ziet verdwijnen? Heeft Schakel hen in als je door het bos de bomen niet meer ziet.
iedere jongere in de gemeente voldoen-
de toegang tot internet?
Tip 3 | Maak een realistische planning op en werk met kleine en haal-
bare stapjes
Een divers jeugdwerklandschap
betekent laagdrempelige jeugd- Toegankelijkheid gaat NIET over grootse projecten, maar over structurele
werkingen ondersteunen en waarderen, inbedding van maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren.
maar ook de keuze respecteren van Koester de kleine successen en bekijk je werk op lange termijn.
particuliere jeugdwerkingen om niet
aan drempelverlaging te doen. Tip 4 | Voorzie voldoende ondersteuning voor je werkingen
Het brede jeugdwerk heeft niet de op- Een ploeg begeleiders moet over voldoende draagkracht beschikken om met toe-
dracht om in de noden van álle kinde- gankelijkheid aan de slag te gaan. Vorming en ondersteuning zijn hierbij cruciaal.
ren en jongeren te voorzien. Sommige
jongeren hebben nood aan een eigen Tip 5 | Kom uit je ivoren toren, maar blijf aansluiting zoeken bij het
werkvorm, aan een manier van werken
gemeentebestuur
die nog dichter bij hen staat dan een
Toegankelijkheid realiseren kan het best door te luisteren wat leeft bij kinderen
open en toegankelijke jeugdwerking.
Zo’n doelgroepspecifieke werkvorm en jongeren en het jeugdwerk zelf. Maar ook de visie van je gemeentebestuur is
biedt hen veiligheid en laat hen groeien belangrijk. Een gesprek met je schepen kan hierover duidelijkheid scheppen.
in zelfvertrouwen en zelfwaarde, in hun
samenzijn en solidariteit. Tip 6 | Creëer samenwerkingsverbanden
Ontwikkel een sterk netwerk met OCMW, CLB, onderwijs, werkwinkel, JAC.
Toegankelijk jeugdwerk mogelijk maken Gooi eens een visje bij minder evidente partners: Bijzondere Jeugdbijstand,
betekent de sterktes en de zwaktes van sportraad, cultureel centrum, … Uitwisseling van visie en ervaringen via
beide jeugdwerkvormen (het ‘brede’ overleg kan heel vruchtbaar zijn.
jeugdwerk en het doelgroepspecifieke
jeugdwerk) kennen en interactie tussen
Tip 7 | Inclusief en/of doelgroepspecifiek
beiden stimuleren: doorstroming (in
Iedere situatie in iedere gemeente is verschillend. Ook ieder kind of jongere is
twee richtingen), samenwerking en uit-
wisseling van kennis en methodieken. verschillend. Staar je niet blind op de term toegankelijkheid. Maatschappelijk
Laat dit niet leiden tot grensvervaging kwetsbare kinderen en jongeren hebben vaak nood aan een eigen werkvorm.
tussen beiden: ze behouden elk hun Doelgroepspecifiek werk biedt vaak een antwoord op deze diversiteit.
eigenheid, maar creëren tegelijk de
nodige openheid om van elkaar te le- Tip 8 | Vertrek vanuit de noden van kinderen en jongeren en
ren. Zo krijg je een totaalaanbod van de drempels die ze ervaren
jeugdwerk waarbinnen ieder kind en Vertrek van concrete signalen die je opvangt. Hou de vinger aan de pols van de
iedere jongere centraal staan. doelgroep. De fantastische ideeën die in je eigen hoofd ontstaan, sluiten niet altijd
aan bij de leefwereld van kinderen en jongeren. Pols bij specialisten of zoek de
kinderen/jongeren zelf op in hun omgeving, bvb op rondhangplekken.
MEER INFO ÍÍ
In de leidraad “Diversiteit in het Tip 9 | Vertrek vanuit een positieve benadering
gemeentelijk jeugbeleid” van de Al te vaak vallen de woorden ‘overlast’ en ‘probleemjongeren’ als het gaat over
Afdeling Jeugd (www.jeugdbeleid.be) maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren. Vertrek van een positieve bena-
en op de provinciale trefdagen. dering en ga op zoek naar hun kwaliteiten. Ent je aanbod op hun sterktes en hou
rekening met hun zwaktes. Bied voldoende kansen tot leren.
Bij de koepel van je jeugdbeweging
of bij VFJ, VDS, of bij VVJ, Steunpunt Tip 10 | Iedere bijzondere doelgroep verdient bijzondere aandacht
Jeugd, ... Wie onvoldoende ruimte biedt aan bijzondere doelgroepen wordt telkens opnieuw
met het probleemperspectief geconfronteerd. Wie in zijn aanbod geen rekening
Bij de specialisten van Uit De Marge
houdt met Jantje in de rolstoel, ziet Jantje telkens opnieuw als weinig mobiel per-
(www.uitdemarge.be) en haar steun-
soon. Wie er wel rekening mee houdt, zal verrassend vaststellen dat Jantje vaak
punten: BRES (Brussel), CMGJ (Lim-
burg) , Cojema (Oost-Vlaanderen), mobieler is dan de rest.
JONG (Gent) en KIDS (Antwerpen).
15
De prioriteit binnen het hoofdstuk JWB
jeugdbeleidsplan

Iedereen onder dak?


Jeugdwerkinfrastructuur in je gemeente

Kinderen en jongeren kunnen


in hun vrije tijd op heel wat
plaatsen terecht om zich uit te
leven en te ontspannen. Het
infrastructuur als jeugdwerkprioriteit
naar voren. De nodige aandacht geven
aan jeugdlokalen kan het jeugdwerkbe-
leid immers alleen maar versterken.
G
MAAK VAN JEUGDWERKINFRASTRUCTUUR
OOK JOUW PRIORITEIT
jeugdwerk speelt hierin een De Vlaamse overheid vond het be-
uitzonderlijke rol. Belangrijk ONDERSTEUNING VAN JEUGDWERKIN- langrijk ook deze keer extra financiële
voor een jeugdwerkorganisatie FRASTRUCTUUR impulsen te geven om te werken aan
is een eigen plek te hebben om In het nieuwe JeugdBeleidsPlan moet een kwaliteitsverbetering van jeugd-
o.a. een thuisgevoel te kunnen jeugdwerkinfrastructuur sowieso aan werkinfrastructuur. Uit grondig veld-
creëren en de continuïteit van bod komen in het hoofdstuk ‘jeugd- onderzoek blijkt namelijk dat er nog
de werking te garanderen. Zorg werkbeleid’. Het jeugdwerk kan name- heel wat problemen zijn: vooral op het
dragen voor een eigen stek, lijk op allerlei manieren ondersteund vlak van beschikbaarheid, inrichting
leert jongeren ook omgaan met worden door de gemeente: van de directe omgeving, veiligheid,
deze verantwoordelijkheid. G Eén van de meest gebruikte onder- geluidsisolatie, inbraak-en vandalisme-
Redenen genoeg dus om ook steuningsvormen is subsidiëring. Via preventie, hygiëne en sanitair, ruimte-
deze periode weer extra aan- een subsidiereglement of een -over- lijke inplanting. Wil jouw gemeente
dacht te besteden aan jeugd- eenkomst krijgt het jeugdwerk midde- aanspraak maken op de extra subsidies
werkinfrastructuur. len om de eigen infrastructuur op te die aan deze prioriteit verbonden zijn?
bouwen, te verbouwen, te herstellen Dan kan ze dit doen door aan te tonen
De infrastructuurnoden van jeugdwerk- of te verfraaien. dat werken aan één of meer van deze
organisaties kunnen zeer uiteenlopend G Een tweede manier is het voorzien knelpunten wenselijk is.
zijn. Iedere werkvorm vraagt namelijk van infrastructuur. De gemeente kan Uit de analyse en procesbeschrijving in
aangepaste infrastructuur. Voor het bestaande infrastructuur ter beschik- het hoofdstuk “jeugdwerkbeleid” zal
jeugdhuis is geluidsisolatie erg belang- king stellen, infrastructuur bouwen op moeten blijken waar de ergste knel-
rijk, de jeugdbeweging of speelplein- maat van het jeugdwerk, of een ge- punten zich binnen jouw gemeente
werking wil voldoende speelruimte bin- schikte locatie huren. situeren. De extra middelen moe-
nen. G Een derde mogelijkheid is dienst- ten volledig worden ingezet ter
Het jeugdlokalenbeleid is vooral een verlening. De jeugdconsulent kan het verbetering van de infrastructuur.
gemeentelijk beleid. Ondanks de vele jeugdwerk bijstaan bij het aanvragen Nieuw is dat de extra middelen voor
inspanningen van de laatste jaren, blij- van de infrastructuursubsidies. Maar jeugdwerkinfrastructuur nu ook ge-
ven ook vandaag nog veel problemen ook het maaien van het gras rondom bruikt mogen worden voor gemeente-
onopgelost. Om de gemeenten te stimu- de lokalen of de veiligheidscontrole lijke infrastructuur die permanent door
leren nog méér werk te maken van een van jeugdlokalen door de preventie- particulier jeugdwerk gebruikt wordt.
degelijk jeugdlokalenbeleid, schuift de ambtenaar zijn hier concrete voorbeel-
Vlaamse overheid voor de beleidsperi- den van.
ode 2008-2010 opnieuw jeugdwerk-

16
NIEUWE SUBSIDIES VEILIGHEIDSWERKEN JEUGDLOKALEN
Recent introduceerde de stad Gent Voortaan kunnen verenigingen naast De jeugddienst voorziet nog extra
nieuwe subsidies voor veiligheids- de bestaande subsidie van 13.000 acties. De 10 slechtste lokalen worden
werken aan jeugdlokalen. Bart Huyck, euro voor grote herstellingen, aankoop sowieso in orde gebracht. Indien het
jeugdlokalenconsulent bij de stad, geeft of nieuwbouw een beroep doen op een subsidiereglement ontoereikend is,
aan dat het onderzoek van de Gentse bijkomende subsidie van 13.000 euro voorziet de stad Gent middelen op
jeugdlokalen in oktober 2004 hiervoor voor het veilig maken van het lokaal. haar begroting om de sanering van
de aanleiding was. Dit onderzoek De werken moeten de bestaande deze lokalen mee te financieren. De
bracht enkele problemen aan het licht onveilige situaties opheffen. De stad jeugdverenigingen die volgens het
in verband met de veiligheid van de betoelaagt 75% van de kostprijs van onderzoek over onvoldoende uitrust-
infrastructuur: het ontbreken van een de werken. Indien het jeugdwerki- ing voor brandpreventie beschikken,
nooduitgang, een te weinig brand- nitiatief zelf geen eigenaar is, wordt konden een aanvraag indienen voor
werende constructie, een versleten verwacht dat de eigenaar de resterende een éénmalige subsidie voor het
verwarmingsinstallatie, … 25% betaalt. aanschaffen van blusapparaten, nood-
Om jeugdverenigingen te stimuleren Een vereniging kan met deze bijko- verlichting, gasdetectie en pictogram-
om werk te maken van de veiligheid mende subsidies bvb een verouderde men. 59 verenigingen dienden een
in hun lokaal werd een extra finan- en gevaarlijke verwarmingsinstallatie aanvraag in, voor een totaalbedrag van
ciële impuls voorzien in het bestaande vernieuwen, een brandtrap plaatsen of 22.389 euro.
reglement voor werken, nieuwbouw of het elektriciteitsnet vernieuwen.
aankoop van lokalen.

RUMST SUBSIDIEERT MEER INFO


BRANDVEILIGE JEUGDLOKALEN Het thema jeugd(werk)infrastructuur is niet
nieuw, er bestaat dus wel al wat achter-
De gemeente Rumst wou grondinfo. Enkele interessante publicaties
een spectaculaire verbe- en websites:
tering afdwingen rond
G Locomotief is een samenwerkingsverband
de brandveiligheid van van enkele jeugdwerkorganisaties, die
de jeugdlokalen op haar ijveren voor meer en beter jeugdlokalenbe-
grondgebied. Voor het eerst leid.
maakte ze in haar Op www.locomotief.be vind je o.a. voor-
beelden van overeenkomsten, informa-
begroting daarvoor ook tie over bouwmaterialen, verschillende
middelen vrij. “De subsi- manieren om de bouw of verbouwing van
dies kwamen er naar aan- lokalen te financieren. Je kan er ook de
brochures downloaden.
leiding van een controle
van de jeugdlokalen. Ook G Op www.vvj.be vind je onder de rubriek
de brandweer was bij die “Leesvoer” achtergrondinfo over heel wat
thema’s. Zo kan de publicatie “Tandem –
controle betrokken”, zegt samenwerking van vereniging en ge-
Bart Dirckx, jeugd- meente” helpen bij het schrijven van een
consulent Rumst. “Opdat subsidiereglement. Maar ook in de uitge-
het jeugdwerk zich in orde breide infotheek kan je voorbeelden van
reglementen of overeenkomsten uit andere
zou kunnen stellen met gemeenten opvragen.
de aanbevelingen van het
verslag heeft de gemeente G VVJ en de Afdeling Jeugd werken momen-
teel samen aan een nieuwe brochure over
middelen vrij gemaakt. ‘jeugdwerkinfrastructuur’.
Het jeugdwerk kan
aanspraak maken op deze G Op www.chiro.be/lokalen kan je de
subsidiepot als ze wel- brochure “Recepten voor Chirolokalen”
downloaden. Deze brochure geeft tal van
bepaalde veiligheidsvoorzie- tips en aandachtspunten, en verwijst ook
ningen treffen. Ik denk o.a. door naar bestaande informatiebronnen
aan de aankoop van blus- over lokalen.
apparaten, noodverlichting, G Het speelpleinwerk kan dan weer ter-
pictogrammen, …”. echt bij VDS (www.speelplein.net) voor de
brochure “Een steentje in de rug” en tips
van andere werkingen.

17
Hoofdstuk JB
jeugdbeleidsplan


∫ ∫
∫ ∫
Elke keer
∫ een stap
∫ vooruit

Het JeugdBeleidsPlan als middel voor een jeugdvriendelijker
gemeentebeleid ∫ ∫
De jeugdbeweging of het jeugd- VERDER DAN JE NEUS rechtstreeks, gericht op kinderen en
huis verdienen de financiële Elk beleidsplan begint bij een inventaris jongeren. Organiseer tijdens de in-
ondersteuning van de gemeente, van lopende acties en maatregelen. Om spraakronde een groepsgesprek of
zoveel is zeker. Maar het Jeugd- tot zinvolle doelstellingen en acties te interview met de bibliothecaris, de
BeleidsPlan stimuleert een komen rond geïntegreerd jeugdbeleid voorzitter van de gezinsraad, de sche-
gemeentebestuur ook om werk moet je eerst weten wat je gemeente pen voor openbare werken of park-
van een ruimer jeugdbeleid: nu al doet. Welke lokale maatregelen wachter. Welke plannen hebben zij?
jeugdvriendelijke bibliotheek, hebben nu al effect op kinderen en jon- Welke pijnpunten liggen er nog open?
sportzaal of cultuurcentrum. geren?
Jeugdbeleid heeft ook te maken ∫ Een gemeentebestuur moet heel wat Een breder jeugdbeleid is uiteraard
met maatschappelijke beleidsplannen maken in ruil voor sub- geen zaak van de jeugddienst alleen.
achterstelling, tewerkstelling of sidies. Vooral de plannen rond lokaal Expertise kan je ook zoeken bij andere
kinderopvang. sociaal beleid, buitenschoolse kinder- diensten en/of organisaties. Spreek an-
opvang, cultuurbeleid en (binnenkort) deren aan, zet je aan het netwerken!
Het hoofdstuk ‘jeugdbeleid’ in het sportbeleid bevatten zeker interessant Kijk ook eens over de grenzen van je
JeugdBeleidsPlan focust op deze brede materiaal. Maar weet dat het gemeen- gemeente. De nood aan een speelbos,
invalshoek. Hoe sluit het jeugdwerkbe- tebestuur ook plannen opmaakt rond uitleendienst of een fuifzaal kan mis-
leid aan bij andere beleidssectoren en ruimtelijke ordening, mobiliteit en schien beter intergemeentelijk of re-
overheden? Welke beleidsmaatregelen milieu. Waar is er meer aandacht no- gionaal worden aangepakt. Klop dus
hebben belangrijke gevolgen voor alle dig voor kinderen en jongeren? ook eens aan bij de jeugddienst van
kinderen en jongeren in je gemeente? ∫ Niet enkel jeugdraad en jeugd- de buurgemeenten of organiseer een
We geven je een aantal tips om deze dienst maar ook andere adviesraden bijeenkomst met de jeugdraden next
ruime opdracht aan te pakken. en gemeentediensten zijn, soms on- door. Misschien levert het je ook idee-
INSPIRATIE KRIJG JE MISSCHIEN OOK NOG VAN DEZE UITEENLOPENDE ACTIES:
In Kortrijk worden de stedelijke 3 Antwerpse speelpleinwerkingen
jeugdinitiatieven samen ge- (Lier, Turnhout en Boom)
promoot. Net voor de kerst-, paas- organiseerden een Blind Date met
en zomervakantie wordt de welzijnsinstellingen uit de
brochure Speelkompas verspreid Bijzondere Jeugdzorg in hun ruime
met een overzicht van alle geplande omgeving. Dat resulteerde in een
initiatieven van Grabbelpas, speel- breder bereik van kinderen én in
pleinwerking, cultuurcentra en wederzijds begrip en waardering
bibliotheek. Downloadbaar via van jeugd- en welzijnswerk.
www.kortrijk.be/jeugd Meer info krijg je bij VDS
(www.speelplein.net)

18
∫ ∫

∫ ∫

en op over behoeften die kunnen leven versterken (zie ook blz 14). Toch loont plek naar de andere kunnen?
in jouw gemeente. het voor elke gemeente de moeite de ∫ Hoe zit het met de Ruimtelijke
scores, die de graad van maatschap- Ordening in je gemeente: is er een
KEUZES MAKEN … pelijke achterstelling meten in je ge- structurele verankering ‘aandacht
Rond een aantal logische thema’s zal meente, te raadplegen en er zelf con- voor kinderen en jongeren’?
ongeveer elke gemeente wel doelstel- clusies uit te trekken, ook als er niet ∫ Hoe participeren kinderen en jonge-
lingen en acties ondernemen. Het on- onmiddellijk jeugdwerk mee gemoeid ren aan de lokale samenleving?
derhoud van speelterreintjes is een is. ∫…
evident aandachtspunt in dit hoofdstuk ∫ Het gemeentebestuur krijgt dan
en ook maatschappelijke achterstelling wel niet langer extra middelen voor Kiezen doe je hierbij altijd vanuit het
blijft een belangrijk beleidsonderwerp. ‘ruimte voor de jeugd’, maar de nood belang van kinderen, jongeren, jeugd-
Maar er is meer: aan speelterreinen, speelbossen, werk en ouders. Blijf niet steken bij het
∫ De Vlaamse overheid beschouwt trapveldjes, hangplekken, fuifzalen, belang van de gemeente. Zo kunnen
diversiteit binnen het jeugdbeleid als repetitieruimte, toegankelijke sport- vrijetijdsinitiatieven soms nog heel wat
een belangrijk aandachtspunt. In elke zalen of een jeugdcentrum blijft even beter op elkaar worden afgestemd. Ver-
gemeente moet er gewerkt worden sterk aanwezig. Doelstellingen en ac- schillende (al dan niet gemeentelijke)
aan meer gelijke kansen voor alle kin- ties rond ruimte voor de jeugd bekijk initiatieven – speelpleinwerking, Grab-
deren en jongeren, zowel binnen de je uiteraard op langere termijn. belpas, sportkampen, cultuurwork-
vrijetijdsbesteding als binnen andere ∫ Je kan ook een link leggen met het shops, buitenschoolse kinderopvang
thema’s. Enkele tientallen geselec- mobiliteitsbeleid: wordt er rekening – kan je laten samenwerken in functie
teerde gemeenten krijgen extra mid- gehouden met kinderen en jongeren van de doelgroep. Het is belangrijk wat
delen om de relatie tussen jeugdwerk in het verkeer, hoe ze zich verplaat- er gebeurt voor kinderen en jongeren,
en maatschappelijke achterstelling te sen, hoe ze vlotjes van de ene speel- niet wie het doet.

In Gooik werken het gemeente-


bestuur en enkele buurtcomités In 2002 startte in Balen een
samen aan de organisatie van een overleg rond jeugd en welzijn
buurtsportdag. De dag begint met tussen verschillende gemeente-
een ontbijt voor de deelnemers, die diensten. Dit jeugdwelzijnsover-
nadien kunnen deelnemen aan een leg ondernam heel wat acties rond
petanque- of straatvoetbaltornooi drugspreventie. Er werd een
op vijf buurtpleintjes in de ge- brochure verspreid en informatie-
meente. Verschillende gemeentelijke avonden georganiseerd, ook bedoeld
diensten werken mee, de sport- voor jeugdwerkers. Meer informatie
dienst neem het voortouw. vind je via www.balen.be.
Zie ook www.buurtsport.be.

19
Een voorbeeld binnen het hoofdstuk JB
jeugdbeleidsplan

Aangenaam subtropisch
fuifklimaat of lichtjes
onderkoeld?
Fuif- en feestbeleid in je gemeente
“Ik wil graag een feestje geven Zijn er voldoende private feestzalen de gemeente, zijn toegankelijkheid en
met een paar vrienden, maar waar ook mag gefuifd worden in je ge- klantvriendelijkheid de sleutelwoorden
vind geen geschikte locatie.” meente, dan is een gemeentelijke zaal als het over een feestloket gaat.
Krantenkop:”Organisator geeft geen must. De gemeente kan haar in-
brui eraan wegens overdaad spanningen dan concentreren op het BEOORDEEL HET FUIFBELEID IN JE GE-
aan regels en administratieve ondersteunen van deze zalen om hun MEENTE!
rompslomp.“ voortbestaan als fuifzaal te garande- Fuifpunt is voor fuiven, Bobby Ewing is
Herkenbaar? Ook jongeren in ren. voor fuiven, Zaki is voor fuiven, organi-
jouw gemeente willen wel eens satoren zijn voor fuiven, maar is jouw
uitbundig feesten en fuiven. Heel wat gemeenten beschikken helaas stad of gemeente dat ook (echt)?
Zijn in jouw gemeente de fun- niet over een fuifzaal en kennen een Test het uit met het splinternieuwe
damenten voor een duurzaam lange traditie van tent- en openluchtfui- evaluatie-instrument van Fuifpunt. Een
feestbeleid aanwezig? Wij zet- ven. Hier is het vooral belangrijk dat de handige stellingenlijst loodst je langs
ten hier op een rij waaraan het gemeente – in afwachting van nieuwe de vier basisvoorwaarden voor een
bij een feestelijk fuifbeleid niet fuifinfrastructuur – specifieke onder- goed beleid en bezorgt je gemeente
mag ontbreken. Aan jou om te steuning biedt. al bij het begin van het schooljaar een
kijken hoe het in jouw gemeente strenge maar rechtvaardige beoorde-
gesteld is en wat er beter kan. DE GEMEENTE ONDERSTEUNT DE ling. Fuifpunt geeft je daar bovenop
ORGANISATOR OM EEN GOED GE- nog de nodige adviezen om het feest-
ER IS RUIMTE IN DE GEMEENTE OM ORGANISEERDE FUIF OP POTEN TE ZETTEN gebeuren op gepaste wijze (nieuw of
REGELMATIG TE FUIVEN Een goeddraaiend feestloket is de spil extra) leven in te blazen.
Feesten in openlucht is in ons Belgen- van het lokaal fuifbeleid. De onder- Je kan het ‘vóór fuiven’- evaluatie in-
landje niet altijd een optie. Degelijke steuning van de organisator van open- strument in avant-première uittesten
fuifinfrastructuur is een must om een bare feesten is de kernopdracht van op de provinciale trefdagen en later
regelmatig en aangenaam fuifaanbod in het feestloket. De feestloketambtenaar ook op www.fuifpunt.be!
de gemeente te garanderen. Wanneer staat de organisator met raad en daad
is een fuifzaal die naam waardig? Een bij. Ideaal wordt het als hij de orga-
geschikte fuifzaal beschikt over een nisator naast de gevraagde info ook
milieuvergunning zodat er regelmatig spontaan advies biedt over de aanpak UIT HET WERKVELD
van geluidsoverlast, verzekeringen, …
kan gefuifd worden en er 95 dB(A) kan
Alle nodige aanvragen verlopen via het
Lokeren geeft organisa-
gehaald worden zonder geluidsoverlast
voor de buurt. loket. Op zijn beurt handelt de ambte- toren die het draaiboek
Daarnaast kan de zaaluitbater een naar via de interne communicatie met nauwgezet volgen een
aantal initiatieven nemen die het de de andere gemeentelijke diensten de subsidie van € 200.
organisator vergemakkelijken. Enkele aanvragen verder af. De feestloketamb- Gent biedt op de stedelijke
voorbeelden: betaling van het jaarta- tenaar heeft een goed beeld van de website een zoekmachine
rief dans, afstand van verhaal opnemen georganiseerde feesten en fuiven in de
in het contract, de organisator de mo- gemeente, de fuiforganisator kan zich
voor fuiflocaties aan
gelijkheid bieden in te tekenen op een via een bezoek aan één gemeentelijke waarin de fuiforganisa-
abonnementenpolis die burgerlijke en dienst in orde stellen en zich informe- tor op zoek kan gaan naar
contractuele aansprakelijkheid dekt, … ren. Naast het unieke karakter binnen een fuifplek op maat van
zijn/haar evenement.
20
FEESTLOKET IN LANAKEN
De gemeente Lanaken bracht alle regel-
geving rond fuiven samen bij één
ambtenaar. Door de centralisatie van alle
aanvraagmodaliteiten kan een organisa-
tor voor alle formaliteiten terecht bij één
persoon of één loket. Lanaken is één van
de 25 gemeenten die mee instapten in
het feestlokettenproject van de provincie
Limburg.

Idealiter maakt de ge-


meente optimaal gebruik
van de bestaande regels HET MECHELSE FUIFINFRASTRUCTUUR-
voor ze extra eigen re- BELEID
gels creëert en vult ze Mechelen stampte een eigen
het wetgevend kader
fuifzaal uit de grond, en wil privé-
constructief .
zalen stimuleren om zich in orde te
IS JOUW GEMEENTE OP DE stellen via een labelsysteem.
GOEDE WEG? Label-A-zalen zijn volledig in orde:
Een aantal concrete voor- brandveilig, in het bezit van een
beelden: milieuvergunning, in orde wat
R Er is geen apart fuif- akoestiek en verzekeringen/con-
reglement. Eventuele bij- tract betreft.
komende regels die voor Label-B-zalen zijn (brand)veilig,
fuiven gelden, werden maar hebben geen milieuvergun-
opgenomen in het poli- ning.
tiereglement en gelden
Label-C staat voor CLOSE: de zaal
niet alleen voor jonge-
renfuiven.
is niet in orde.
R De gemeente verplicht Om zalen te stimuleren om zich in
de organisator niet om orde te stellen en voor een A- of B-
een erkende bewakings- label te gaan, ondersteunt de stad
De uitwerking en opvolging van het firma in te zetten. De organisator mag Mechelen de private uitbaters op
fuifbeleid in de gemeente gebeurt in zelf bepalen of hij mensen inzet voor verschillende manieren:
overleg met lokale fuifactoren en op persoonscontrole. Hij kan kiezen voor JEen gratis akoestisch onder
maat van de evenementen in de ge- vrijwilligers, een professionele bewa- zoek (door provincie Antwerpen)
meente. kingsfirma of een combinatie van de JEen gratis inspectie van brand-
Om van het lokaal fuifbeleid een door- twee. weer Mechelen
dacht en vooral een gedragen beleid te R De gemeente vraagt organisatoren
JEen veiligheidsrapport met
maken, is inspraak van alle betrokken om hun fuif te melden. Als de organi-
actoren van uiterst belang. De be- sator dit niet doet, zijn er hier geen
stand van zaken en tips voor
langen en noden van alle partijen moe- sancties aan verbonden. verbeteringen
ten er op een gelijkwaardige manier R -16-jarigen zijn toegelaten op fui- JDe opname van de zaal in de
aan bod kunnen komen en alle partijen ven zonder commercieel doel. informatie- en promotiecampagne
zijn bereid zich te engageren. R Bij openlucht- en tentfuiven kent rond fuiven
Om je stempel te drukken op het fuif- het College van Burgemeester en Op deze manier wil het Mechelse
beleid in de gemeente kan het zinvol Schepenen standaard een uitzonde- fuifbeleid ook elders in Mechelen
zijn een aparte ‘werkgroep fuiven’ op ring toe aan de organisator zodat de goede fuifinfrastructuur voorzien.
te richten waarin je aan de hand van fuif niet onder de geluidsnormen van De ultieme droom is een goede
informatie die je verzamelt bij organi- het KB van 24/02/77 valt. fuifzaal in elke ‘wijk’ zodat ieder-
satoren en fuifgangers een standpunt
een die wil ‘onder de eigen kerk-
inneemt en doelstellingen en acties
voorbereidt.
toren’ kan fuiven.

HET GEMEENTELIJK WETTELIJK KADER


ROND FUIVEN IS EFFICIËNT EN VOOR
IEDEREEN GELIJK
Het gros van de wetten en regels die bij
fuiven van toepassing zijn, is Vlaamse
en federale materie waar de gemeente
mee aan de slag kan.

21
De prioriteit binnen het hoofdstuk JB
jeugdbeleidsplan

Zet een to e t e r o p j e p l a n
Informatie op maat van kinderen en jongeren levert
extra middelen op
Jeugdinformatie wordt in het websites, tijdschriften of affiches. De RETTEKETET, HIER IS DE KINDERGAZET
nieuwe JBP een belangrijk stuurgroep zal eerst de hiaten in het In Dendermonde werken verschillende
thema. Gemeentebesturen die gemeentelijk jeugdinformatiebeleid in stadsdiensten samen aan een bijzonder
investeren in meer en betere kaart moeten brengen om daarna de plezante Tettergazet. Deze kinderkrant is
informatie gericht naar kinderen juiste doelstellingen rond jeugdinfor- gericht naar 6- tot 12-jarigen en bevat
en jongeren kunnen daar vanaf matie te bepalen. Wat wil je bereiken informatie van de bibliotheek, de sport-
2008 extra middelen voor krij- rond jeugdinformatie in de volgende
dienst, het cultuurcentrum, het IBO en
gen van de Vlaamse overheid. drie jaar? Wie zijn de belangrijkste
de jeugddienst. De kleuren schreeuwen
We overlopen de voorwaarden doelgroepen? Wanneer wil je welke
niet maar ogen uitnodigend, de lay-out is
verbonden aan deze nieuwe acties ondernemen?
dynamisch maar staat de leesbaarheid niet
prioriteit en inspireren je met
ideeën voor een lokaal jeugd- ER ZIT MEER IN EEN TOETER DAN JE in de weg.
informatiebeleid. DENKT De eerste editie van het krantje telt
Veel aandacht is nodig voor het proces: acht pagina’s en bevat een interview
VOOR WAT HOORT WAT hoe komen al deze producten tot stand, met de burgemeester, de aankondiging
De Vlaamse overheid heeft geld veil welke rol spelen kinderen en jonge- van sportkampen en een tentoonstel-
voor gemeentebesturen die kinderen ren hier in? Ook kinderen en jongeren ling, boekentips, een fotoverslag van de
en jongeren op maat informeren. Deze ‘leren’ omgaan met al de informatie die IBO-dag, een doe-het-zelfhoekje en een
extra subsidie is gebaseerd op het op hen afkomt is een mogelijkheid om
kinderagenda. De Tettergazet wil ook kin-
aantal inwoners jonger dan 25 jaar in rond te werken.
deren stimuleren om artikels te schrijven
de gemeente. Het gemeentebestuur Belangrijk is ook dat er een kwaliteits-
verbetering is van de dienstverlening. of interviews af te nemen. Trouwens, de
moet dan wel in het tweede hoofd-
Bvb het jeugdwerk dat online het kamp- naam van de kinderkrant is het resultaat
stuk ‘jeugdbeleid’ een apart onderdeel
rond jeugdinformatie opnemen. Daarin vervoer kan regelen of het JIP waarvan van een groepsgesprek met kinderen.
geeft ze aan hoe ze het jeugdinforma- de openingsuren uitgebreid worden Er werd vooraf goed nagedacht over
tiebeleid in de volgende drie jaar zal en waarvoor extra personeel in dienst Tettergazet. Er zijn kostuums en
aanpakken en hoe ze de kwaliteit van moet worden genomen, … koppen om de dierenfiguurtjes uit de
jeugdinformatieproducten en -diensten kinderkrant – Haarbal, Rinocco en Kleine
zal verhogen door kinderen en jongeren UIT DE PRAKTIJK Moes – tot leven te brengen tijdens lokale
te betrekken bij de productie, versprei- We sommen hieronder een aantal uit- feesten. Ze waren ook de hoofdgasten
ding of evaluatie en die informatiepro- eenlopende informatieproducten en
tijdens het Tetterfeest waarop de eerste edi-
ducten te diversifiëren en ruimer te ver- -projecten op die ingepast kunnen
tie van de kinderkrant werd gelanceerd.
spreiden zodat ingespeeld wordt op de worden in zo’n globale beleidsvisie. Je
haalt er inspiratie uit voor de tweede EMeer informatie bij, jeugddienst Den-
vragen en behoeften van alle kinderen
fase van het beleidsproces. Dan wor- dermonde, Annelies De Roeck,
en jongeren.
den de methode (welk medium?), de www.jeugddienstdendermonde.be.
De extra middelen kunnen en moeten kostprijs, de timing en de verantwoor- De Tettergazet is via VVJ beschikbaar op
zonder beperking ingezet worden op delijken van de acties vastgelegd. Wed papier, maar niet downloadbaar. Vraag
deze prioriteit. Ze moeten dus niet niet op één paard maar kies voor een jouw exemplaar via jramaut@vvj.be.
meer rechtstreeks naar het jeugdwerk goede communicatiemix met media die
gaan, maar dat kan nog wel (als zij iets elkaar aanvullen. Dit biedt je de meeste STADSKRANT
specifieks doen rond jeugdinformatie). kans om verschillende doelgroepen te Bijna alle Vlaamse gemeenten hebben een
bereiken en je boodschap optimaal te eigen informatieblad. De kwaliteit van
DENKEN VOOR JE DOET verspreiden.
deze magazines is er met rasse schreden op
Jeugdinformatie is niet nieuw. Gemeen- vooruit gegaan, maar het blijft een
tebesturen, JIP’s en JAC’s informeren
medium gericht op volwassenen. Gebruik
ook nu al kinderen en jongeren via
de stadskrant dus vooral om ouders te

22
informeren, zij zijn belangrijk als door- Experimenten met aparte jeugdrubrieken E In het Meetjesland werden in het
geefluik naar kinderen en jongeren. Bekijk in de stadsuitzendingen vormen alvast kader van het regionale informatieproject
online eens een andere stadskrant via: een aanknopingspunt voor meer doel- ‘De Weetjesman’ meer dan 70 infozuilen
E www.kortrijk.be groepgerichte televisie. opgesteld en worden jaarlijks vier
(actueel/publicaties/stadskrant) E TV Leuven: De stadsuitzending rond informatieavonden georganiseerd
E www.lier.be kinderen en jongeren is downloadbaar www.meetjesman.be
(stadhuis en stadskantoor/stadskantoor/ via www.leuven.be, klik vervolgens op E In Essen werd een beheerraad
communicatie/ uit de peperbus) TV Leuven. Klik op de aflevering van samengesteld met kinderen die de
E www.vilvoorde.be 13/3/2006 of 29/5/2006. bibliotheekmedewerkers inspireren en
(bestuur en diensten/informatie/stads- E TV Kuurne: Internettelevisie via helpen om de bibliotheek jeugd-
kranten) www.tvkuurne.info vriendelijker te maken.

JONGERENMAGAZINE DIGITAAL
Een jongerenmagazine is een interessant Kinderen en jongeren groeien op in een
en krachtig medium maar stelt hoge eisen. digitale omgeving. Toch betekent dit niet
De schrijf- en beeldtaal en de herkenbaar- dat we internet moeten overschatten.
heid van het magazine als merk zijn door- Jongeren telefoneren nog altijd liever dan
slaggevende elementen. dat ze chatten, vinden post persoonlijker
Gemeentelijke jeugddiensten kunnen hun dan mail en lezen liever in een tijdschrift
tekort aan vakkennis compenseren door dan op een computerscherm. Online
zoveel mogelijk jongeren te betrekken, media bieden niet vanzelfsprekend een
zij weten zelf best wat wel en niet werkt. meerwaarde maar je kan dat wel proberen:
Vraag hun oordeel en koppel originele en een grote leesbaarheid, sprekende beelden,
onverwachte acties aan het magazine. korte tekstblokjes, regelmatige updates en
Je vindt ideeën bij: fotoalbums vergroten de aantrekkings-
E Ubuntu: Deze jongerenkrant werd kracht.
helemaal door 11- tot 14-jarigen geschre- E www.simba.be
ven. Meer info www.avelgem.be/jeugd Wevelgemse jongerensite vol partyfoto’s
E Dretz: Het driemaandelijks tijdschrift en jongerenevenementen
van de jeugddienst en het cultuur- E www.lazembla.be
centrum. Info via www.jeugd.dilbeek.be en www.ieperjongt.be
E ’t Embriootje: Tweemaandelijks Geen datasites maar datesites met
deur-aan-deur verspreid naar alle jongeren aan het woord.
jongeren tussen 16 en 25 jaar. E www.jeugd.harelbeke.be
Info via www.beernem.be E-zine op maat van jeugdwerkers en
geïnteresseerde jongeren in Harelbeke.
STADSTELEVISIE
Televisie en radio zijn erg belangrijk voor Hoedanook, met de nodige dosis crea-
kinderen en jongeren. Toch zijn het vooral tiviteit kan je kinderen en jongeren op
nationale media, en niet de lokale media, een verrassende manier aanspreken
die hen aanspreken. In de voorbije jaren en informeren. We geven je nog enkele
investeerden vooral middelgrote ge- uitsmijters:
meenten in stadsprogramma’s, uitge- E In Hove promoten ze het jeugdwerk
zonden via de regionale televisie of inter- via een broodzak
nettelevisie. E in Torhout wordt kaftpapier verdeeld
Stadstelevisie is een dynamische waarop het cultuurprogramma werd
aanvulling en geheugensteuntje bij een gedrukt
papieren stadskrant maar spreekt vooral E in Evergem maken cartoons duidelijk
volwassenen en oudere jongeren aan. wat wel en niet mag op het speelplein

23
JBPlanner
Welk traject legt het JBP af in het planningsjaar 2007?

2006 november 06 De planningskoorts steekt opnieuw de kop op!


Het College van Burgemeester en Schepenen (CBS) installeert een Stuurgroep JBP,
de Jeugddienst zorgt voor inspraakkriebels, de Jeugdraad slijpt de tongen om haar zegje te
doen. V!RUS roept alle spelers op om enthousiast mee te plannen.
Stap in de Stuurgroep en informeer alle kinderen en jongeren over het nakende plan…

december 06 In deze eerste maanden gebeurt van alles:


➳ bevragen van jeugdwerk, kinderen en jongeren, specifieke doelgroepen, …
en informatie zoeken, feiten actualiseren

2007 januari 07 ➳ synthetiseren en analyseren


➳ prioriteiten vastleggen

februari 07 ➳ algemene doelstellingen bepalen

maart 07 ➳ vertalen in concrete doelstellingen en acties

april 07 ➳ acties verder uitwerken: wat, hoe, wie, met welke middelen, timing
➳ financieel overzicht vervolledigen
Het resultaat wordt een ontwerpplan…

mei 07 … dat nog eens getoetst wordt bij alle actoren.

juni 07 01.06.07
Het CBS kan uiterlijk tot 1 juni een ontwerpplan indienen bij de Afdeling Jeugd.
Ze brengt hiervan de jeugdraad op de hoogte.

juli 07

augustus 07 01.08.07
De Afdeling Jeugd geeft binnen de 60 dagen advies aan het CBS over het ontwerpplan
en bezorgt een kopie aan de jeugdraad.

september 07 15.09.07
De jeugdraad moet 30 dagen de tijd krijgen om advies te geven over het ontwerp JBP.

oktober 07 15.10.07
Vóór 15 oktober legt het CBS het ontwerp JBP met (eventueel) advies van de Afdeling
Jeugd en advies van de Jeugdraad voor op de Gemeenteraad ter goedkeuring.

november 07 Uiterlijk 20 dagen na de goedkeuring op de Gemeenteraad stuurt het CBS het JBP samen
met het advies van de Jeugdraad naar de Afdeling Jeugd.

december 07 Binnen de 60 dagen aanvaardt de Minister het JBP al dan niet voor subsidiëring
en deelt zijn beslissing mee aan het CBS en de Jeugdraad.

2008

24

You might also like