BEZPATNA GAZETA TORUSKA | NR 70 | 5 SIERPNIA 2016 | ISSN 4008-3456 | NAKAD 25 000 EGZ.

www.tylkotorun.pl

Sztuka rodzi si wrd iskier

Pozwalamy dwikom si uwolni
Toruska artystka tworzy wyjtkowe obrazy z Toruski zesp Jesie wystpi na jednym z najmetalu
wikszych festiwali w Polsce
Taki jest Tylko Toru

Maj oko na Temid

Ponad 30 tysicy obserwacji sdowych dokonali wolontariusze fundacji
Court Watch Polska w caym kraju. Wszystko po to, aby poprawi jako
polskiego sdownictwa. Toruska organizacja wybierze take
Obywatelskiego Sdziego Roku. Moesz w tym pomc

4
Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

FELIETONY
W ydawca T ylko T oru korzysta i poleca usugi kancelarii prawnej P aza i W splnicy
stopka redakcyjna

Utopia na play
MARCIN
CZYNIEWSKI

Znamy si ju troch z tych

amw, mog wic Pastwu
zdradzi swj sekretny przepis
na eliksir modoci. Staram si
od jakiego czasu wraca do
przeczytanych kiedy ksiek,
najlepiej z dziecistwa. Po czterdziestce "Sposobu na Alcybiadesa", czy "Ksigi strachw" nie
czyta si moe z wypiekami na
twarzy, ale przyjemno z lektury jest niemaa. Przypomi-

naj si wakacje w Ustce sprzed

trzech dekad i obz harcerski w
NRD, jeszcze jedno tylko zdanie czytane przy nocnej lampce
tak, eby nie zauwaya mama,
bo rano trzeba wsta do szkoy, dyskusje o przygodach Pana
Samochodzika z przyjacielem, z
ktrym od lat nie mam kontaktu. Gorco ten eliksir polecam,
"Dzieci z Bullerbyn" da si jeszcze znale w niejednej biblio-

Leki przytumiy
papiea
JACEK
KIEPISKI

Czu niedosyt. Po wizycie Franciszka wielu o wiele

wicej si spodziewao. Nie
chodzi o wymiar religijny tej
pielgrzymki. Papie mwi,
jak zawsze, gosem Ewangelii i jeeli kto nie odrzuca tej
ksigi - bez wtpienia korzysta.
Franciszek gosi nakaz miosierdzia, ale i potpia branie
kasy za udzielenie lubu. Od

dawna wiadomo, e ten papie

nie przypad naszej hierarchii
do gustu. Wielu nawoywanie
do ubstwa, nie wiedzie czemu, wzio do siebie. Boe,
daj przey Franciszka! - tak
nastroje te artobliwie obrazuj nawet sami ksia. (Nie
wszyscy, oczywicie, ale znam,
zarczam, takich wielu). Tego
si obawiano, e papie, znany

tece.
"Utopi u wadzy", dwutomow histori ZSRR, przeczytaem
u progu dorosoci, na studiach,
w bladej, ledwo czytelnej kserokopii z kserokopii ktrego z
podziemnych wyda. Teraz, po
27 latach od upadku PRL, wysza
w kocu w oficjalnym wydaniu i
nie mogem tej okazji przegapi.
Jednym z najwikszych odkry
tej ksiki, prcz ujawnienia niezliczonych faktw ukrywanych
przez radzieck historiografi,
byo zanegowanie popularnej
na Zachodzie, uspokajajcej
dojrzae demokracje tezy, e rewolucja bolszewicka i wszystko
co po niej byo naturaln konsekwencj rosyjskiej tradycji i
przyzwyczaje. Powrt do ksiek po latach nie tylko odma-

z niekonwencjonalnych zachowa, da w Polsce do wiwatu.

Na to liczya opozycja, ktra na
si podkrela te fragmenty kaza i wypowiedzi Franciszka,
ktre miayby bezporednio
potpi nielubiany przez ni
kler. Prawica za to po cichu liczya, e papie wesprze walk
o prawdy zaoycielskie nowej
IV RP, czyli przekonanie, e w
Smolesku by jednak zamach.
Rozmowa Macierewicza z papieem o Tu-154 nie wywoa
chyba jednak adnych skutkw. Wic elity, z obu stron
barykady, pozostay nieusatysfakcjonowane. W polskiej zadymie papie nie chcia wzi
aktywnego udziau. Bo jest pa-

dza, ale pozwala te na nowo

zrozumie czytane zdania. I dzi
zrozumiaem, e to odkrycie autorw "Utopii" jest ostrzeeniem
- zo, populizm, tyrania, ekstremizm, granie na najniszych
instynktach, wykorzystywanie
ludzkich uomnoci i pragnie
s w przestrzeni publicznej stale
obecne, bez wzgldu na szeroko geograficzn i dojrzao
spoeczestw. Czasem da si nad
nimi na chwil zapanowa, czasem z hukiem wyrw si spod
kontroli przeraajc nawet tych,
ktrzy z nimi igrali. To nie jest
lektura na pla, wiem, ale w tegoroczne wakacje jako trudno
o peen relaks.

pieem. A co sysz tu po jego

poegnaniu, ktremu towarzyszyy zreszt gromy z nieba
(bardzo oczywicie odmiennie
komentowane przez obie strony polskiej nawalanki)? Unia
chce, bymy pacili wielokrotnie wicej za leki. To powana
sprawa. I zarazem ewidentna
woda na myn PiS - teraz moe
si wykaza, ostro protestujc.
Schorowanym emerytom ta
paskudna Unia chce odebra
reszt pienidzy i doprowadzi do utraty zdrowia! To
jest temat! Wizyt Franciszka
bdziemy tylko wspomina, a
leki wielu musi bra do koca
ycia.

Potrzebujesz
wicej gazet?

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

Redakcja Tylko Toru

Zotoria, ul. 8 Marca 28
redakcja@tylkotorun.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek
Sekretarz redakcji
ukasz Piecyk (GSM 733 842 795)
Redaktor wydania
Kinga Baranowska
Dzia reportau i publicystyki
Jacek Kiepiski
(GSM 723 030 103)
Tomasz Wicawski
(GSM 535 405 385)
Dzia informacyjny
Joanna Koszczka,
Micha Ciechowski
Kultura
Maciej Koprowicz
Micha Ciechowski
Sport
Karol ebrowski
Zdjcia
ukasz Piecyk
REKLAMA
Dyrektor dziau reklamy
Karol Przybylski
(GSM 665 169 292),
Aleksandra Grzegorzewska
(GSM 512 202 240),
Agnieszka Korzeniewska
(GSM 534 206 683),
Magorzata Kramarz
(GSM 607 908 607),
Iwona Zuchniak
(GSM 500 324 572)
reklama@tylkotorun.pl
Skad
Studio Tylko Toru
Druk
Agora S.A

ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.
***
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy
z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych Agencja Public
Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze
rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Tylko Toru jest zabronione
bez zgody wydawcy.

Zadzwo!
Karol Sikorski
669 197 949

REKLAMA

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

TEMAT NUMERU

Ludzka twarz wymiaru

sprawiedliwoci

Wiele osb twierdzi wprost, e polskie rodowisko sdziowskie dziaa same dla siebie. Plebiscyt organizowany przez torusk fundacj Court Watch Polska na Obywatelskiego Sdziego Roku ma nagradza tych
przedstawicieli trzeciej wadzy, ktrzy maj misj oraz dostrzegaj obywatela i jego potrzeby
Tomasz Wicawski | fot. ukasz Piecyk

Kady z nas moe do 15

sierpnia zgosi swoich kandydatw do zwycistwa w
tym konkursie. Sprawa jest
niezwykle powana i doniosa, bo chodzi o sdziw dostrzegajcych znad kodeksw
i przepisw prawa czowieka,
a tym samym realizujcych
najwaniejsz z funkcji lecych u podstaw wadzy sdowniczej. Moe tacy juryci
s take w Toruniu i okolicach?

na celu zwikszenie wraliwoci caego rodowiska sdziowskiego na potrzeby obywateli.

Istot naszej dziaalnoci jest
monitorowanie funkcjonowania sdw pod ktem dostrzegania w ramach ich dziaalnoci czowieka, obywatela. Bo to
on jest podmiotem w tej sprawie, a spoeczestwo ufajce
trzeciej wadzy ma stabilny
fundament. Bez tego trudno
mwi o pastwie prawa. A
najlepsz wizytwk sdw s
aktywni spoecznie sdziowie.
Laureata plebiscytu poznamy 27 wrzenia podczas
dorocznej konferencji podsumowujcej cykl Obywatelskiego Monitoringu Sdw,
ktry Fundacja prowadzi nieprzerwanie od 6 lat. Wyboru
zwycizcy dokona kapitua
zoona z przedstawicieli rodowiska sdziowskiego, organizacji spoecznych (w tym
Fundacji Court Watch Polska),
oraz publicystw i dziennikarzy zajmujcych si tematyk

[ ]

uzasadnieniu werdyktu mona

byo przeczyta, e sdzia ten
jest gotowy do spojrzenia na
prac sdu z perspektywy obywatela.
- Sdzia Gwizdak dokona m.in. osobistego audytu
dostpnoci budynku sdu
dla osb poruszajcych si
na wzkach inwalidzkich,
podj rwnie szereg innych dziaa uatwiajcych
interesantom
zaatwienie
spraw wyjania Bartosz
Pilitowski.
Kady moe zgosi swojego pretendenta do wygrania w plebiscycie do 15
sierpnia. Czemu warto to
zrobi?
- Zaley nam na tym, eby
kady obywatel, ktry mia do
czynienia z polskim wymiarem sprawiedliwoci, mg
wskaza swojego kandydata
mwi Filip Goeciewski, dyrektor programu Obywatelski
Monitoring Sdw. - Warto
pamita, e nie nagradzamy

Fundacja Court Watch Polska monitoruje funkcjonowanie sdw w caym kraju.

Dziaaj w niej gwnie modzi ludzie, ktrzy s niezwykle ambitni i pracowici. Przez
ostatnie sze lat zebrali tyle
informacji, opinii i rekomendacji w tej sprawie, e w temacie wymiaru sprawiedliwoci
s prawdziwymi ekspertami.
Plebiscyt na obywatelskiego
sdziego roku organizuj po
raz drugi.
- Chcemy nagrodzi przedstawiciela
trzeciej
wadzy, ktry w
pocztku obecno naszych wolontariuszy
poprzednim roku
kalendarzowym nie budzia w niektrych sdach konsternacj
o
tylko wzorowo wykonywa swoje obo- dzi sdziowie ktrzy po raz pierwszy stykaj si
wizki, ale przede
wszystkim robi to z obserwatorami undacji bywaj zaskoczeni e
w sposb budzcy
zaufanie i pokazu- taka idea w olsce funkcjonuje
jcy szacunek do
zwykego obywatela
odwiedzajcego sd
sdziw za dziaalno zwi mwi Bartosz Pilitowski, pre- sdownicz.
Jako pierwszy, rok temu, zan z wydawaniem wyrokw.
zes Fundacji Court Watch Polska. Nie mniej istotne bdzie uhonorowany zosta Jarosaw To nie ley w zakresie naszego
rwnie zaangaowanie kan- Gwizdak, prezes Sdu Rejo- zainteresowania. Premiujemy
dydatw w dziaania majce nowego Katowice-Zachd. W aktywno podejmowan poza
Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

.D

sfer orzecznicz.
Nominacje wraz z uzasadnieniem, ktre nie powinno
obejmowa wydawanych wy-

30
tys.

obserwacji rozpraw
przeprowadzili
wolontariusze
fundacji

rokw, naley zgasza mailowo: plebiscyt@courtwatch.pl.

Co o tym plebiscycie ma do
powiedzenia
ubiegoroczny
zwycizca?
- Ludzka twarz wymiaru
sprawiedliwoci jest dla mnie
tak twarz, jak powinnimy
mie mwi Jarosaw Gwizdak. - Kierowanie sdem, ktry jest dla ludzi biednych, dla
ludzi skrzywdzonych wymaga
empatii, wraliwoci i uczulania na to samo. Jestem niezwykle dumny, e zostaem wyrniony w takim plebiscycie. To
trudna praca suba, z ktr
czowiek si nie rozstaje w adnym momencie ycia. Na pocztku mojej drogi zawodowej
sprawy niy mi si po nocach.
O swojej dziaalnoci z perspektywy czasu opowiada prezes fundacji.
- Kiedy zaczynalimy w 2010
r. mielimy wizj powszechnej
i cyklicznej obecnoci obserwatorw w polskich sdach
mwi Bartosz Pilitowski. - Na
szkoleniach spotykalimy si

z niedowierzaniem, e kada penoletnia osoba moe

uczestniczy w dowolnej jawnej rozprawie. Nic dziwnego, skoro nawet niektrzy
sdziowie oczekiwali, e
obserwatorzy najpierw uzyskaj czyj zgod na udzia
w rozprawach. Z pocztku
obecno naszych wolontariuszy budzia w niektrych
sdach konsternacj. Do
dzi sdziowie, ktrzy po raz
pierwszy stykaj si z obserwatorami Fundacji, bywaj
zaskoczeni, e taka idea w
Polsce funkcjonuje. Niektrzy j ignoruj, niektrych
ona bawi, a jeszcze inni ciesz si po prostu z zainteresowania obywateli rzeczywistym
(a nie medialnym) obrazem
pracy sdw. Sdziw, ktrzy
nie syszeli o Obywatelskim
Monitoringu Sdw, jest jednak coraz mniej. Ze skromnej
inicjatywy, w ktr w pierwszym roku zaangaowao si
160 wolontariuszy, Obywatelski Monitoring Sdw wyrs
na oglnopolski program, w
ramach ktrego ponad 1800
osb przekazao Fundacji swoje obserwacje z sdw i sal rozpraw.
Chcemy za pomoc propagowania tej idei wywoa take
dyskusje na temat orzekania w
sdach w wojewdztwie kujawsko-pomorskim. Wielu z
nas ma na co dzie do czynienia z wymiarem sprawiedliwoci, wic nasze rozeznanie jest
ogromne. Zgaszajcie wszelkie sprawy z tym zwizane do
naszej redakcji. Nie pozostaniemy obojtni na wasze dowiadczenia.

SYLWETKA

Niezniszczalni
W tym rodowisku wielu artuje, e sport zaczyna
si po siedemdziesitce. Edward Korolko i Tomasz
Osbka maj po ponad 75 lat i nie zamierzaj
odpuszcza. A medali przybywa...
Jacek Kiepiski | fot. autor
Trening zaczynaj od wylewania
wody z wgbienia zeskoczni.
Wiadrami, bo sporo si jej zebrao po niedawnych opadach.
Z magazynku sprztu do lekkiej
atletyki na toruskim Stadionie
Miejskim im. Grzegorza Duneckiego targaj tyczki i poprzeczk. Mistrzowie zaczynaj si
rozgrzewa.
Edward Korolko to wielokrotny Mistrz Polski Weteranw w
skoku o tyczce, obecny rekordzista w tej dyscyplinie. Take wielokrotny Mistrz Polski w biegu na
100 metrw i w ciarach... Trenuje wiele dyscyplin. Podobnie
Tomasz Osbka. Brzowy medalista Mistrzostw Europy w sztafecie 4x200. Rekordzista Polski w
skoku o tyczce w hali, triumfator
Mistrzostw Polski w podnoszeniu
ciarw. Maratoczyk. Razem z
koleg pywaj w sztafecie 4x200
w kategorii 280 lat (czyli czterech
pywakw majcych po przynajmniej 70 lat). S w tym rekordzistami Polski.
Obaj maj za sob przeszo
sportow, ale zgodnie zapewniaj, e w weteraskiej lekkiej atletyce nie jest to konieczne.
- Spotykamy na zawodach

kolegw, ktrzy sportu a do

emerytury nie uprawiali, a dzi
s wietni w swoich konkurencjach - podkrela Tomasz Osbka. - Choby taki Stasiu Kowalski,
najstarszy na wiecie biegacz, dzi
ma 106 lat, specjalista od 60 metrw. On cae ycie nie otar si
nawet o sport. Ale, dziki temu,
e si rusza, co tam truchta, zachowa niesamowit sprawno i
jest dzi wzorem dla wielu.
Obserwujc pierwsze skoki
toruskich zawodnikw-weteranw, trudno nie zada pytania
zasadniczego: o tajemnic witalnoci, ktr posiedli.
- Jadem cae ycie z umiarem.
Tak mi si przynajmniej wydaje
- artuje Edward Korolko. - Ale
bez wydziwiania. ledzia strasznie lubi i mog zje zawsze. A
obiad - normalnie - kotlet, ziemniaki, surwka, czasem golonka z
musztard...
Czyli tradycyjnie, po polsku.
Zagadka utrzymania sprawnoci
fizycznej i wigoru w takim wieku
musi si kry wic gdzie indziej.
- Rano si zawsze rozcigam
- przyznaje wreszcie Edward Korolko. - Karimata na podog i
podciganie ng, scyzoryki, takie tam wyciganie w leeniu na

Obowizkowo przed wiczeniami naley si rozgrza.

brzuchu. Rne wiczenia, ale

najwaniejsze, e trwa to musi
ponad dwadziecia minut. Nie
ma lipy. Wtedy dopiero wraca
prawdziwa ch do ycia.
Tomasz Osbka przed swoim
skokiem kadzie si na ziemi i naciga wykorzystujc w tym celu
tyczk. To jego patent na szybkie
przygotowanie ciaa na specyficzny wysiek, z jakim wie si skok
o tyczce.
Jest jeszcze jedno - obaj panowie poruszaj si gwnie truchtem. Chodzenie, takie godne,
odpowiednie dla wieku, to nie dla
nich.

O papierosy nie pytam, bo to

raczej oczywiste, ze obaj nie pal.
Ale alkohol?
- A czemu nie - przyznaje
Tomasz Osbka. - Czasem may
kieliszeczek rano na rozgrzewk
dobrze robi.
Obaj zawodnicy od lat reprezentuj Toru na imprezach rangi Mistrzostw Polski, Mistrzostw
Europy i wiata. Jeli dopisz
sponsorzy - pojawi si te na
najbliszych Mistrzostwach wiata w Australii. Gdy spytaem o
nich przechodniw na pobliskiej
ulicy Bema, nikt nie wierzy, e
sto metrw dalej o tyczce skacz
75-latkowie.

- Takich sportowcw ju nie

ma - przekonywa mczyzna w
rednim wieku. - Dawno wymarli.
Gdy usysza, e zaraz mog
ich mu przedstawi, przeprosi za
zoliwo. Gestem przyzna, e
wyszo gupio.
Nie s wic powszechnie znanymi idolami. Szkoda. Najbardziej na poznaniu ich mogaby
skorzysta modzie gimnazjalna.
Biegaj bowiem sprinty na poziomie najlepszych w tym przedziale
wiekowym. Mogliby z modymi
rywalizowa. Ale ilu z nich bdzie
w stanie stan do takiej rywalizacji za 60 lat?
REKLAMA

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

PASJE

Sztuka
rodzi si
wrd iskier
Toruska artystka tworzy
wyjtkowe obrazy z metalu
Maciej Koprowicz | fot. ukasz Piecyk

Jej pracownia bardziej przypomina warsztat mechanika, ni

atelier malarza czy rzebiarza.
Czciej ni pdzlem posuguje si spawark. Anna Wysocka
tworzy zdumiewajce prace z
pogranicza rnych dyscyplin
sztuki, ktre mona nazwa obrazami z metalu lub rysunkami
rzebiarskimi.
Anna Wysocka mieszka w
Toruniu, jest doktorem habilitowanym sztuk plastycznych i adiunktem w Zakadzie Malarstwa
Wydziau Sztuk Piknych Uniwersytetu Mikoaja Kopernika.
Od malarstwa zaczynaa swoj
artystyczn drog, ale farby i pdzel postanowia zamieni na...
kawaki blachy i spawark.
- Kiedy studiowaam malarstwo, zainteresowaa mnie materia wspomina. - W malarstwie
brakowao mi wikszej gstoci,
misistoci, czego przestrzennego. To mnie natchno, by wykorzysta w pracach blach. Znajdowaam j na zomowiskach i

naklejaam na pyty pilniowe.

Odkryam moliwoci blachy,
ktra moe by wypuka, przestrzenna, zaostrzona...
Metal sta si wic podstawowym surowcem w pracy twrczej
Anny. Specyfika tego materiau
sprawia, e jej atelier znaczco
rni si od typowego wyobraenia pracowni artystycznej. Kiedy
odwiedza si torusk artystk
przy pracy, mona pomyle, e
przypadkiem trafio si do warsztatu mechanika.
- Uwielbiam metal, daje niesamowite moliwoci twrcze
przyznaje Anna Wysocka. Prawd jest jednak, e praca z
nim jest bardziej wymagajca, ni
w przypadku typowych materiaw artystycznych. Pracuj w butach, skrach, hemie na gowie,
w wysokiej temperaturze, pord
spalin i gorcych iskier leccych
podczas spawania.
Jak wic zaklasyfikowa metalowe prace Anny? Czy to jeszcze
malarstwo, czy to ju rzeba? Artystka unika etykietowania swo-

jej twrczoci, woli pozostawia

miejsce do interpretacji odbiorcy.
- Syszaam rne okrelenia mojej sztuki. Jedni mwili o
obiektach pasko - rzebiarskich,
inni o rysunkach rzebiarskich.
Niektrzy nazywaj moje prace
obrazami z metalu. Wszyscy maj
racj, bo poruszam si na granicy
dyscyplin sztuki.
Artystka wyjania, e cho jej
prace s obiektami przestrzennymi, wic mona je klasyfikowa
jako rzeby, to przykada du
wag do koloru, najistotniejszego
w malarstwie. Aby uzyska urozmaicon palet barw w swoich
pracach, stosuje jako rodek artystyczny... rdz.
- Mona powiedzie, e hoduj rdz mwi z umiechem,
wskazujc na lece na pododze
blaszane pytki poddane dziaaniu rozmaitych substancji przyspieszajcych korozj. - Rdzewi
sol, octem z sod, kwasem fosolem. Uzyskuj rdz o rnych kolorach t, brzow, czarn,
ktra nadaje moim rzebom za-

REKLAMA

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

rwno ciekaw barw, jak i wraenie kruchoci i delikatnoci.

Krucho ycia i dramatyzm
losu to wane zagadnienia w poruszanej przez prace Wysockiej
tematyce. Jej rzeby czsto przypominaj o mierci. Szczeglne
miejsce w twrczoci artystki zajmuje tematyka tragicznego losu
zwierzt, szczeglnie koni, ktre
s dla niej obecnie najwiksz inspiracj.
- Jest co metafizycznego w
tych zwierztach, czuj, e czy
mnie z nimi niezwyka wi
tumaczy Anna. - Ujmuj mnie
piknem i wraliwoci, ale konie

s przede wszystkim punktem

wyjcia do dramatycznych tematw. Los tych zwierzt czsto
bywa tragiczny na przykad w
Chinach wykorzystywane s do
walk na mier i ycie. Dla osb,
ktre kochaj konie, to co nie
do wyobraenia, ale taki jest ten
wiat...
Najblisza okazja do podziwiania prac Anny Wysockiej
ju w weekend 12-14 sierpnia w
Chemnie, podczas Perspektywy
Nine Hills Festival. Jej rzeby bdzie mona zobaczy w kociele
pw. . Piotra i Pawa.

REGION

Oswajanie z Drog

W poniedziaek, 25 lipca, w dniu w. Jakuba, moglimy w Toruniu odetchn atmosfer

najduszego i najsynniejszego szlaku pielgrzymkowego wiata Camino de Santiago. Fundacja
Zamek Dybw i Grd Nieszawa przypomniaa, e nasze miasto jest na trasiej tej drogi
Jacek Kiepiski | fot. autor
Chc przywrci Zamek Dybowski torunianom. ciga
ich na lewy brzeg Wisy, oferujc imprezy organizowane
w ruinach warowni, ktra odegraa tak wielk rol w historii
Torunia, gdy Polska walczya z
Krzyakami o ca na Wile.
- Zdajemy sobie spraw, e
zamek, ktrym si opiekujemy,
ley na szlaku Camino Polaco,
ktry jest jedn z odng wiodcych ostatecznie do Santiago
w zachodniej Hiszpanii - mwi
Aleksander Zmuda Trzebiatowski, prezes fundacji. - Wszystkich zainteresowanych Drog
zaprosilimy wic na wystaw,
wykad i msz wit dla pielgrzymw. Szlakiem Jakuba wiodcym przez Toru przesza
grupa pielgrzymw ze Zotorii.
Wszystko po to, by zachca do
podjcia trudu pielgrzymowania.
O jakie pielgrzymowanie
chodzi? Camino de Santiago
to nie gwarna droga na Jasn
Gr. Tam idzie si najczciej
indywidualnie, niosc w swoim
plecaku minimum przedmiotw koniecznych do przeycia
miesicznej, a czasem wielo-

M oim

Stron artystyczn zaj si chr z parafii w. Antoniego w Toruniu.

miesicznej drogi. Do powiedzie, e z Polski do Santiago

jest blisko 4 tysice kilometrw.
Chodz tym szlakiem nie tylko
Polacy, take wielu obcokrajowcw chce zacz swoj przygod
ze Szlakiem w. Jakuba wanie
w Polsce.
- Imprez przygotowalimy
wraz funkcjonujc przy Urzdzie Marszakowskim Rad
Programow ds. rozwoju Szlaku w. Jakuba w wojewdztwie
kujawsko-pomorskim - dodaje
Aleksander Zmuda Trzebiatowski. - Przewodniczcy tej Rady,
ks. dr Piotr Roszak, jest wielkim

propagatorem Szlaku. Przez lata

by proboszczem jednej z parafii
na Camino de Santiago w Hiszpanii. Dlatego to wanie jego
poprosilimy o odprawienie tej
jedynej w swoim rodzaju mszy.
Stron artystyczn zaj si
chr z parafii w. Antoniego w
Toruniu. Gocie popoudnia
z Camino na Zamku Dybw
wysuchali wykadu o Drodze i
jej znaczeniu duchowym. Obejrzeli te niezwyk wystaw fotograficzn Grzegorza Zmuda
Trzebiatowskiego, ktry przeszed z Francji do Santiago w
2006 roku. Zrobi to w orygi-

nalny sposb, gdy szed w stroju

redniowiecznego ptnika. Korzysta te z tradycyjnego, rcznie szytego ze skry obuwia.
Niestety, ju po dwustu kilometrach podeszwa butw przetara
si. Ciekawe, co robili w takim
momencie ci wszyscy, ktrzy
take z Polski przed wiekami
pielgrzymowali do Santiago?
Wrd uczestnikw do
kameralnej imprezy byli zapalecy wybierajcy si wanie
na Camino do Hiszpanii, a take tacy, ktrzy jaki odcinek tej
wyjtkowej Drogi ju w swoim
yciu pokonali.

zdaniem

Musiaem zobaczy to z bliska.

Camino de Santiago poznaem
na wasnej skrze w 2008 roku.
Przeszlimy z on cznie 900
kilometrw. Zatrzymay nas dopiero pionowe skay Finisterry,
przyldka uznawanego przez
wieki za kres wiata. Wic niby
co na ten temat wiem. Nadal
jednak nie rozumiem w peni
magii tego zjawiska. Gdybym
sw wiedz o Drodze opar tylko na zamkowej imprezie zorganizowanej 25 lipca, pewnie
pyta miabym wiele, a odpowiedzi nadal by brakowao.
Nie wiem, jak skutecznie promowa Camino w Polsce. Wielu
mdrych ludzi prbuje si tym
zajmowa, a skutki s przecitne. Najwyraniej reklama tutaj
nie dziaa. Inspiracja do wyjcia
z domu i ruszenia z plecakiem
przez wiat pojawia si najczciej spontanicznie. Jest silna i
kae dziaa. Najwaniejsze, e
znale si na tej Drodze mona w Toruniu w kadej chwili,
nie trzeba jej szuka. I chwaa
tym, ktrzy o tym cennym fakcie prbuj torunianom przypomina. O tym, mao znanym,
skarbie miasta nie mona zapomnie.
REKLAMA

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

TORU OGRODEM

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

TORU OGRODEM

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

10

FOTO
Hiszpaska grupa
Factora Circular
zaprezentowaa
mieszkacom Torunia swj pokaz
Rodafonio. By
to swoisty koncert
na 4-metrowej
konstrukcji, ktr
artyci przemierzali ulice Starego
Miasta.
Wicej zdj na
www.tylkotorun.pl

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

BLOKOWISKO/BYDGOSKIE 11

Podziel si posikiem
W Toruniu powstaa pierwsza jadodzielnia. Mona w niej pozostawi produkty spoywcze
Joanna Koszczka | fot. ukasz Piecyk
Na targowisku Manhattan na
Rubinkowe, w boksie numer
27, kady mieszkaniec Torunia moe zostawi produkty
spoywcze, ktre wykorzysta
kto inny. Dzielenie si posikiem jest ju praktykowane na
wiecie, a take w kilku miastach Polski. Od teraz rwnie
w Toruniu nauczymy si dzieli
ywnoci i przyczynimy si do
mniejszego marnotrawienia poywienia.
- Dostawalimy sygnay, e
czsto zdarzaj si sytuacje, w
ktrych mieszkacy pozostawiaj
jedzenie na klatkach schodowych
lub przy mietnikach mwi
Sylwia Kowalska, inicjator jadodzielni, radna miasta Torunia
Zastanawialimy si, co mona
zrobi, aby przeciwdziaa marnotrawieniu jedzenia. Natrafilimy na idee foodsharingu, ktra
polega na dzieleniu si produktami spoywczymi. Zostaa zapocztkowana w Niemczech, a
obecnie jest prowadzona midzy
innymi w Warszawie i Krakowie.
Prace nad utworzeniem tego
miejsca trway ju duszy czas.

Jadodzielnia bdzie czynna od 6 do 22 w boksie numer 27 na Targowisku Manhattan na Rubinkowie. Inicjatorami jej powstania s Micha
Piszczek i Sylwia Kowalska.

Oficjalnie jednak punkt ruszy na

pocztku sierpnia. Zasady funkcjonowania jadodzielni s bardzo proste. Kady, w godzinach
otwarcia targowiska od 6 do 22,
moe przynie dowolne produkty spoywcze i pozostawi je
w wyznaczonym miejscu. Dziki temu kto inny moe z nich
bezpatnie korzysta. Zapobiega

to marnowaniu ywnoci, ktra

najprawdopodobniej trafiaby do
mietnika.
- Naley pamita, eby nie
przynosi przeterminowanych
produktw, a wszystkie przetwory, ktre samodzielnie wykonalimy, dokadnie podpisa
dodaje inicjatorka. Musimy
czciej kontrolowa ywno,

Niezapomniany symbol

ktr przechowujemy. W projekcie chodzi o to, aby wsplnie dba

o to miejsce. Gdy zobaczymy, e
co jest nieprzydatne do spoycia,
naley to usun do specjalnego
pojemnika. Punkt jest wyposaony w rodki czystoci, niezbdne
do utrzymania go w naleytym
stanie.
W jadodzielni bd znajdoway si pki, na ktrych moemy pozostawi produkty suche,
takie jak kasza, ry, konserwy
oraz lodwki, w ktrych bdzie
przechowywany nabia oraz produkty, ktre wymagaj chodzenia. Projekt ruszy z pocztkiem
sierpnia. Organizatorem jadodzielni w Toruniu, poza Sylwi
Kowalsk, jest Micha Piszczek.
Wsplnymi siami pozyskali
punkt, w ktrym mieci si jadodzielnia i zaangaowali grono
osb do wsplnego dziaania.
- To jest nasza oddolna inicjatywa dodaje Sylwia Kowalska.
Jestemy zadowoleni, poniewa
znalazo si grupa ludzi, ktre nas
w tym wspieraj i chtnie zaangaowali si w tworzenie tego miejsca. Mamy nadziej, e wsplnymi siami uda nam si przekona

mieszkacw do dzielenia si
ywnoci i stanie si to dobrym
nawykiem.
Przez najbliszy czas w punkcie bdzie pracowa wolontariusz,
ktrzy wyjani zasady korzystania z tego miejsca oraz zadba o
jego czysto. W tym miejscu jednak kady bdzie gospodarzem,
dlatego wana jest wzajemna
wsppraca i dbanie o porzdek.
Korzystanie z jadodzielni jest zupenie darmowe. Wszyscy mog
pozostawi i wzi jedzenie.
W Polskich domach, co roku,
wedug danych, ktre przedstawia Federacja Polskich Bankw
ywnoci, marnuje si blisko
dziewi milionw ton ywnoci.
Najczciej wyrzucane s owoce,
warzywa, wdlina, pieczywo oraz
jogurty.
- My stworzylimy miejsce, w
ktrym mieszkacy mog dzieli si jedzeniem mwi Sylwia
Kowalska. - Jeli nasza inicjatywa
si przyjmie, mamy w planach
otwarcie jadodzielni w innych
punktach naszego miasta tak, aby
uatwi korzystanie z niej mieszkacom z innych dzielnic.

nim bardzo zwizani bardzo go

lubilimy. Staralimy si cae jego
ycie otacza go jak najlepsz
opiek i poprawia mu warunki
bytowe.
mier niedwiedzia bardzo
poruszya mieszkacw miasta,
ktrzy za porednictwem mediw spoecznociowych nawouj do upamitnienia drapienika
pamitkow tablic.
- Cay czas mylimy nad form
upamitnienia naszego Nufiego

informuje Maciej Makowski,

kierownik ds. hodowlano-dydaktycznych Ogrodu Zoobotanicznego w Toruniu. Robimy wielk
burz mzgw, aby znale jak
najlepszy pomys.
Cho przedstawiciele Ogrodu
nie chc zdradza planw, pod
uwag brana jest m.in. nazwa alei
w placwce lub pomnik. Wszystkie decyzje jednak musz zosta
skonsultowane take z wadzami
miasta.

Toru poegna synnego drapienika z Ogrodu Zoobotanicznego

W toruskim Ogrodzie Zoobotanicznym niedwied himalajski o imieniu Nufi spdzi
wier wieku. Swoj niespodziewan mierci zaskoczy nie
tylko pracownikw Ogrodu, ale
take mieszkacw i turystw,
ktrzy jeszcze dzie wczeniej,
podczas spacerw w zoo, fotografowali drapienika.
- Dzielimy si bardzo smutn wiadomoci, dotyczc jednego z najbardziej charakterystycznych mieszkacw naszego
Ogrodu czytamy na stronie toruskiego zoo. Cho do tej pory
trudno nam byo w to uwierzy,
niedwied Nufi zakoczy nagle
i zupenie niespodziewanie swoje
26-letnie ycie.
Przyczyn mierci zwierzcia
bya ostra, naga niewydolno
kreniowo-oddechowa. Po przeprowadzonych badaniach oka-

zao si, e niedwied jak dotd

nie chorowa, a wszystkie narzdy wewntrzne mia zdrowe. Jak
informuj przedstawiciele Ogrodu Zoobotanicznego, jeszcze w
czwartek, 21 lipca, drapienik
przebywa na wybiegu, z apetytem jad i kpa si w basenie.
- Wyglda na w peni zdrowego, zadowolonego misia dodaj. - Spacerujcego po wybiegu
widziano go jeszcze po godz. 15.
Nic w jego zachowaniu nie wzbudzao najmniejszego niepokoju.
Wszystko zmienio si po godzinie 17.00, kiedy opiekun zwierzcia chcia zwabi go do gwary.
Lecy na boku niedwied nie
reagowa na woanie. Jak si okazao, by ju martwy.
Synny Nufi do Ogrodu Zoobotanicznego w Toruniu przyby
w 1991 roku z gdaskiego ZOO,
jako roczny niedwiadek odrzucony przez matk. Na Wybrzeu

zaopiekowali si nim pracownicy

Ogrodu.
- May niedwiadek czsto
by wypuszczany na spacery w
pomieszczeniach biurowych
wspominaj. Kiedy jednak
dors, ze wzgldw bezpieczestwa, zosta umieszczony w klatce.
Potajemnie jednak by wypuszczany. Wanie podczas
takiego spaceru niedwied postanowi uciec. Po trzech dniach
poszukiwa w kocu si odnalaz. Konsekwencj caego zdarzenia byo przeniesienie Nufiego na teren toruskiego Ogrodu
Zoobotanicznego. W 2010 roku
doczya do niego niedwiedzica
Voltra.
- Dla wszystkich pracownikw
naszego Ogrodu mier Nufiego
to ogromna strata podsumowuj przedstawiciele placwki w wydanym owiadczeniu. Bylimy z

REKLAMA

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

12

LEWY BRZEG/WRZOSOWISKO

Nowa wizja
Remont mostu coraz bliej. Obecnie
zainteresowane firmy mog zgasza projekty
Joanna Koszczka | fot. ukasz Piecyk
Miejski Zarzd Drg w Toruniu
ogosi przetarg na opracowanie
strategii projektowo-kosztorysowej na remont i rozbudow
mostu Pisudskiego. Inwestorzy
mog swoje projekty zgasza
do 19 sierpnia 2016 roku. Przed
rozpoczciem przetargu, odbyy si konsultacje spoeczne, w
ktrych wzio udzia 3,8 ty.
torunian.
- Staralimy si uwzgldni
jak najwicej uwag i propozycji
mieszkacw wyjania Rafa
Wiewirski, dyrektor Miejskiego
Zarzdu Drg w Toruniu. Odrzucalimy jedynie te, ktre nie
s moliwe do realizacji, jak na
przykad lotnisko do ldowania
helikoptera. W planach jest midzy innymi budowa chodnika i
cieki rowerowej po obu stronach mostu o szerokoci cztery i

p metra.
Wrd zgoszonych opinii,
pod uwag bdzie brana rwnie
budowa obustronnych schodw,
zejcia na Zamek Dybowski i
Kp Bazarow, oraz zamontowanie wind na Bulwar Filadelfijski,
ktre umoliwi poruszanie si
osobom niepenosprawnym. Nie
zabraknie te monitoringu obiektu oraz urzdze pomiarowych
dla ruchu. Podczas konsultacji
spoecznych, mieszkacy wyraali swoje obawy, co do zamknicie
mostu na czas remontu, obawiaj
si korkw w tym czasie, dlatego zabiegali o przeprowadzenie
prac, w sposb umoliwiajcy komunikacj, jedn stron mostu.
- Projektant, ktry otrzyma
zlecenie na zaprojektowanie mostu, przeprowadzi tak zwane badania niszczce, czyli odwierty
przez pyt mostow mwi Ra-

fa Wiewirski. Na tej podstawie otrzymamy informacj, czy

bdzie konieczno wymieniania
pyty w caoci, czy jedynie jej
czci. To zadecyduj o tym, jak
bd wyglday prace budowlane
i czy bdzie moliwo czciowego udostpnienia mostu w tym
okresie.
Zgaszane
dokumentacj,
maj uwzgldnia rwnie rozbudow ukadu drogowego przy
ulicy Kujawskiej i placu Armii
Krajowej. Wybrana zostanie

Ekologia gr
Na toruskiej Barbarce ju wkrtce odbd si dwa proekologiczne
wydarzenia dla szk i rodzin
Osada Lena na Barbarce ju
we wrzeniu bdzie miejscem
wielkiego Festynu Ekologicznego organizowanego dla szk z
caego wojewdztwa w dniach
14-16 wrzenia. Przedtem jednak, 12 sierpnia, w Szkole Lenej zorganizowane zostan rodzinne warsztaty przyrodnicze.
Udzia w obu wydarzeniach jest
bezpatny.
- Na Festiwal Ekologiczny zapraszamy gownie uczniw klas
szk podstawowych i gimnazjw
informuje Monika Krauze, dyrektor Szkoy Lenej na Barbarce. Zorganizujemy dwie tury
dziennie, w kadej wemie udzia
225 osb. Uczniom towarzyszy
bd rwnie reprezentanci parkw krajobrazowych i wiele innych zaproszonych goci.
Gwnym celem Festiwalu
bdzie zagbienie si w tajniki
ekologii i zdrowa, aktywna rywalizacja. Dla kadego uczestnika przewidziane zostay nagrody

rzeczowe. Te trafi take do szk

zwyciskich druyn. A bdzie w
czym rywalizowa.
- Przygotujemy wiele gier,
quizw i druynowych zabaw
sportowych dodaje rozmwczyni. Pojawi si 10 stanowisk
warsztatowych z wykorzystaniem
rnorodnych pomocy i rodkw
dydaktycznych, jak np. preparaty
biologiczne, przewodniki i klucze, filmy edukacyjne tak, aby w
sposb przystpny i atrakcyjny
dla modych osb zaprezentowa
wybrane zagadnienia przyrodniczo-ekologiczne. Cho chtni
napywaj ju od pocztku wakacji, czekamy jeszcze na ostatnie
zgoszenia.
Festiwal Ekologiczny jest organizowany w ramach projektu
Akademii Przyrodnika. Inicjatorem wydarzenia jest Stowarzyszenie Tilia dziaajca
w Osadzie Lenej na Barbarce.
Szczegowe informacje oraz regulamin znajduj si na www.
szkola-lesna.torun.pl.

Osada zaprasza rwnie osoby

indywidualne do bliszego przyjrzenia si przyrodzie. 12 sierpnia
przy leniczwce odbd si zajcia przyrodniczo edukacyjne
Las peen niespodzianek, skierowane dla dzieci i ich rodzicw.
- Uczestnicy zaj otrzymaj
karty pracy i bd szuka oznaczonych na ciece zada mwi
Monika Krauze. Poprzez te zajcia najmodsi utrwal wiadomoci o rolinach i zwierztach
lenych, uczc si take pracy w
zespole. Podczas warsztatw odbd si rwnie zajcia Portrety
zwierzt, w czasie ktrych dzieci
bd odwzorowywa przy pomocy kalki dzikich mieszkacw
lasu.
Na zajcia mona zapisa si w
Osadzie Lenej na Barbarce. Wydarzenie finansuje Miasto Toru
w ramach projektu Czowiek,
rodowisko, integracja. Organizacja czasu wolnego dzieci i modziey.
(MC)

REKLAMA

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

oferta, ktra najlepiej speni kryteria, w ktrych zadecyduj, w

dziewidziesiciu procentach
cena a w dziesiciu termin. Autor
wybranej dokumentacji, bdzie
mia osiemnacie miesicy na jej
szczegowe opracowanie. Organizowane bd spotkania informacyjne dla mieszkacw, aby na
bieco znali ustalenia zwizane
z wykonaniem remontu mostu i
mogli zgasza swoje uwagi. Po
wybraniu projektu, nastpi dalsza
cz przygotowa do realizacji

inwestycji.
- Po zaprojektowaniu i uzyskaniu decyzji administracyjnych, staramy si o uzyskanie
subwencji krajowej w wysokoci
50 procent kosztw inwestycji
wyjania dyrektor MZD w Toruniu. Nastpnym krokiem bdzie
rozpisanie przetargu na remont
mostu. Chcemy, aby prace rozpoczy si w 2018 roku i odbyway
si cznie z przebudow BiT City
2 na Alei Jana Pawa II i Waw
Generaa Sikorskiego.

Zatrzymani
na Chemiskim
Micha Ciechowski
Dwaj mczyni poszukiwani
listami goczymi przez bydgoski i toruski sd za kradziee
i oszustwa trafili w rce policji.
Do zatrzyma doszo w ostatnim tygodniu lipca.
Mieszkacy miasta obserwowani byli od duszego czasu.
mudna praca ledczych i dokadne ustalenia pomogy w zatrzymaniu przestpcw.
- Poszukiwany przez nas
34-latek prosto z mieszkania
trafi do policyjnej celi, gdzie
spdzi najblisze kilka miesicy,
odsiadujc wyrok za oszustwo
i podrabianie dokumentw
informuje sier. szt. Wojciech
Chrostowski z toruskiej policji.
Drugi z zatrzymanych ukrywa si przed organami cigania
od 2009 roku. Po siedmiu latach
udao si go zatrzyma w miesz-

kaniu zlokalizowanym przy ulicy Lotnikw.

Poszukiwany za liczne kradziee i zniszczenie mienia
28-latek zosta namierzony w
wynajmowanym lokalu. Wczeniej ukrywa si za granic.
Dziki toruskim ledczym udao si go namierzy i wytypowa
miejsce pobytu.
- Kryminalni, podczas akcji, zabezpieczyli wszelkie drogi
ucieczki mczyzny relacjonuje przedstawiciel KMP Toru.
Obstawione zostay okna mieszkania usytuowanego na parterze,
a take balkon. Kiedy 28-latek
zobaczy mundurowych, sam
otworzy drzwi.
Prosto z mieszkania trafi
wic do policyjnej celi. Tam,
pilnowany ju przez stranikw,
spdzi kilka najbliszych lat.

KULTURA

13

Pozwalamy dwikom si uwolni

Toruski zesp Jesie wystpi na jednym z najwikszych festiwali w Polsce
Maciej Koprowicz | fot. Ernest Wiczyk
Ju w ten weekend w Katowicach startuje OFF Festival najwaniejsza impreza dla fanw
muzyki alternatywnej w Polsce.
Na imprezie, obok takich legend
jak Mudhoney, Lush czy Napalm
Death, wystpi take reprezentanci Torunia zesp Jesie.
Grup tworz piewajcy gitarzysta Szymon Szwarc, basista
Micha Supcziski i perkusista
Maciej Karmiski. Tylko Micha
jest rodowitym torunianinem
Szymon pochodzi z Korsz koo
Ktrzyna, a Maciej z Murzynka
niedaleko Gniewkowa. W tym
roku mija siedem lat, odkd zaczli wsplnie muzykowa w Toruniu.
- Gralimy ju wczeniej we
dwjk z Michaem w rnych
zespoach wspomina Szymon.
- Czsto to byy projekty jednodniowe jak soki. Taki by na
przykad projekt Kukuki, gdzie
gralimy improwizowany noise,
czy zesp Duo Torfu. Ale dopiero Jesie, ktra powstaa, gdy
Micha pozna Maka, okazaa
si konkretnym tworem, w ktry
mocno si zaangaowalimy.
Jesie tworzy muzyk trudn
do sklasyfikowania. Recenzenci
opisujcy jej twrczo uywaj
takich etykietek, jak postpunk,
noise, rock eksperymentalny.
Sami muzycy nie chc podsuwa

Zesp Jesie zyska uznanie dziki energetycznym koncertom z elementami improwizacji.

atwych odpowiedzi na pytanie o

to, co graj.
- To nasza wasna muzyczna
podr mwi gitarzysta. - W
naszym graniu przejawiaj si
czasem wpywy wykonawcw,
ktrych lubimy, ale wypracowali-

my wasny jzyk muzyczny. Nie

robimy muzyki pod kogo.
Wtruje mu Micha.
- Pozwalamy dwikom si
uwolni. W tym, co robimy, jest
troch zmagania si z muzyk.
Wany jest element improwiza-

cji, swobodnie operujemy faktur

czy kolorami muzyki, niekoniecznie wykorzystujc patenty stricte
zwizane z muzyk gitarow.
Niezwyk palet muzycznych
barw Jesieni sycha doskonale
na debiutanckim albumie formacji pt. Jele, ktry ukaza si w
kwietniu tego roku. Pyta zostaa
nagrana w Toruniu, rejestrowa j
Maciej Kubiczek, a produkowa i
miksowa Micha Kupicz. Jele
zyska take niezwyk opraw
graficzn autorstwa Iskry, rysownika znanego ze Smutnych Historii Spisanych Na Kacu i Tanim
Papierze.
- Bylimy bardzo zadowoleni
z efektw naszej piciodniowej
pracy nad nagrywaniem pyty
wspomina Szymon. - Ale forma
utworw zarejestrowanych na
albumie nie jest ostateczna. Stawiamy na koncerty, dla nas najbardziej licz si wykonania na
ywo. Wiele utworw na scenie
przybiera inn form, ni w studio. Nie wykonujemy tych piosenek w wersji 1:1.
Zarwno album, jak i energetyczne koncerty sprawiy, e
Jesie staa si gon nazw na
alternatywnej scenie. Nic wic
dziwnego, e fama zespou dotara take do organizatorw OFF
Festivalu.
- Wysalimy zgoszenie, ale
nie nam docieka, dlaczego aku-

rat nas wybrano zastanawia si

Micha. - Sporo jedzimy po Polsce z koncertami, wida komu
spodobalimy si i nas rekomendowa. OFF to rzeczywicie festiwal, ktry wydaje si naturalnym
miejscem dla takiego zespou jak
nasz. Sami lubimy muzyk, z ktr jest kojarzony.
Na OFF Festivalu Jesie zagra
w niedziel, 7 sierpnia na Scenie
Trjki o 15.00 otworzy trzeci i
ostatni dzie imprezy.
- To pierwszy tak duy festiwal, na ktrym gramy przyznaje Szymon. - Zwykle bywalimy
na bardziej lokalnych imprezach.
Ostatnio wystpilimy na festiwalu Flder w Gdasku i RbSzum
w Midzychodzie.
Czonkowie zespou zaznaczaj jednak, e wielka scena nie jest
dla nich problemem. Torunianie
ostronie wypowiadaj si o swoim wystpie na OFF-ie, ale zdaj
sobie spraw, e moe by to wany krok w ich karierze.
- Taki festiwal to energetyczny
strza mwi basista. - Ju teraz
mylimy o nowej pycie.
Zesp planuje zagra duo
koncertw jesieni, odwiedzi
Niemcy i Czechy.
- OFF to wietna machina
promocyjna dodaje Szymon.
- Chcemy wykorzysta ten fakt.
Ten koncert to z pewnoci nie
bdzie nasze ostatnie sowo.
REKLAMA

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

14

SPORT

Zasugujemy na wysz lig

O kulisach przyjcia pracy, ruchach kadrowych, meczach przedsezonowych i przyszoci
klubu, z trenerem Elany Toru, Jerzym Cyrakiem, rozmawia Karol ebrowski
nawet w zimowym oknie transferowym.

Elana Toru zawdzicza utrzymanie wycofaniu si z rozgrywek

Pelikana Niechanowo, ktrego
by pan poprzednio trenerem.
O zej sytuacji niechanowskiego
klubu dowiedzia si pan w trakcie rozgrywek czy dopiero po ich
zakoczeniu?
Po zakoczeniu rozgrywek. Do
koca sezonu walczylimy o zwycistwo w lidze, a pniej chcielimy walczy w baraach o awans.
Ostatecznie uplasowalimy si na
drugiej pozycji i dopiero wtedy
zaczy dociera do nas sygnay o
nie najlepszym pooeniu klubu.
Gdyby Pelikan wywalczy awans,
klub dalej by funkcjonowa, a pan
pozostaby tam trenerem?
Na pierwsz cz pytania mog
odpowiedzie tylko dziaacze z
Niechanowa. Mi osobicie trudno stwierdzi, co by si stao w
innej sytuacji ni obecna. Okres
pracy w Pelikanie wspominam
bardzo dobrze, tworzylimy zgrany zesp i perspektywa kontynuowania tego projektu byaby
kuszc opcj.
Propozycja pracy w Elanie bya
jedyn?
Nie, ale bya propozycj bardzo
atrakcyjn i dla mnie priorytetow.
W takim razie co pana przekonao do toruskiego zespou?
Wiele czynnikw. Od kilku lat
znamy si z dyrektorem sportowym Elany Patrykiem Kniatem.
Oprcz tego, propozycj pracy
otrzyma take Dawid Frcko-

Jerzy Cyrak poprzednio trenowa pikarzy Pelikana Niechanowo.

wiak menager zespou, z ktrym wsppracowaem z powodzeniem w Pelikanie. Co wicej,

decydujc si, miaem na uwadze
potencja caego klubu, miasta i
kibicw. Uwaam, e fani Elany
s jedn z lepiej zorganizowanych
grup w Polsce.
Elana przechodzi tego lata prawdziw rewolucj kadrow. Wielu
zawodnikw odeszo z Torunia, a
wrd nich bardzo zyty ze spoecznoci kibicowsk, o ktrej
pan wspomnia, Adrian Wrblewski.
Bya to decyzja klubu.
Co moe pan powiedzie o nowych graczach?
Na pewno zawodnikami Elany

s ju Tomasz Bzdga, Daniel

Ciach, Micha Steinke, Marcin
Trojanowski, ukasz Zagdaski, Damian Lenkiewicz i Jacek
Figaszewski. Wszyscy to byli
pikarze Pelikana Niechanowo,
ktrzy osignli tak dobry wynik w poprzednim sezonie. Ponadto nasz kadr wzmocnili
Maciej Stefanowicz z Formacji
Port Mostki, ukasz Uszalewski
z MKS Kluczbork i Adrian Godyn z KS Stilon Gorzw Wielkopolski oraz bramkarze - Bartosz
Piotrowski z Pogoni Szczecin i
Nikodem Kowalczuk z Bytovii
Bytw. Przygldamy si rwnie
modym zawodnikom z Akademii Elany Toru, ktrzy rwnie
bd mieli szans pokazania si w
pierwszym zespole.

Kadra jest ju zamknita?

Niestety nie. Pierwotnie planowalimy j zamkn tydzie temu,
jednak poziom sportowy kilku
testowanych przez nas zawodnikw, okaza si niewystarczajcy
na potrzeby naszej druyny. Bylimy wic, i w sumie jestemy,
zmuszeni szuka innych opcji. W
dalszym cigu szukamy zawodnika do rodka pola.
Co z Krystianem Tomaszewskim,
ktry by najlepszym strzelcem
III ligi w ubiegym sezonie?
Zosta wypoyczony do drugoligowej Polonii Bytom. Krystianowi zaleao na grze w wyszej
lidze, ale nie chcemy traci tego
zawodnika. Zostanie wypoyczony z opcj powrotu, by moe

Macie za sob kilka sparingw.

Wyniki nie napawaj jednak
optymizmem. Szczeglnie sabo
wyglda formacja defensywna.
Nie przywizujemy wikszej
uwagi do rezultatw. Sparingi s
czci planu przygotowawczego, a wysoka forma musi przyj
na mecze mistrzowskie. Pikarze
ciko trenowali i nie mieli jeszcze wieoci, ktra pozwoliaby
na dobr prac przez 90 minut.
Staram si odpowiednio rozporzdza siami pikarzy. Mniej
wicej wszyscy spdzili podobn
ilo czasu na boisku. Prbowalimy kilku ustawie defensywnych, w rnych konfiguracjach.
Zgranie jest bardzo wane w grze
z tyu.
Czy projekt Pierwsza liga dla
Elany Toru w 2018 roku. jest
jeszcze pana zdaniem moliwy
do wykonania?
Wymaga to bdzie ogromnego
wysiku organizacyjnego caego
klubu, ale sdz, e jest to moliwe. Patrzc na kluby z takich
miast jak Gogw, Bytw czy nawet ssiedzki Grudzidz, ktre
maj swoje kluby w pierwszej lidze, to Toru na pewno zasuguje
na gr w wyszych rozgrywkach.
Jest tutaj zdecydowanie wikszy
potencja ekonomiczny, organizacyjny czy przede wszystkim
kibicowski. Pracujemy na razie
maymi kroczkami, ale chcemy
na koniec sezonu postawi duy
krok do przodu.

Szanse najwiksze w kolarstwie

Toruscy sportowcy wylecieli do Rio. Odbyy si uroczyste poegnania z prezydentem miasta, a zawodnicy
podpisali si na pamitkowych flagach. Teraz analizujemy, jaki wynik sportowy mog osign w Brazylii

Typowanie olimpijskiego podium zawsze obarczone jest

pewnym ryzykiem. To impreza specyficzna. Rwnie wane
podczas startu, co przygotowanie fizyczne, jest udwignicie
psychiczne odpowiedzialnoci.
Dlatego wydaje si, e zdecydowanie najwiksze szanse na
sukces w Rio ma Micha Kwiatkowski nasz mistrz wiata w
kolarstwie szosowym.
W Londynie nie wszystko poszo po jego myli. Zaj odlege
miejsce i nie nawiza walki o
chociaby pierwsz dziesitk.
Teraz jest ju jednak innym zawodnikiem. I nie chodzi tylko
o tczow koszulk, ktr przywdziewa po triumfie w mistrzostwach globu, ale o dowiadczenie zdobyte w najwaniejszych
wiatowych tourach. Cz osb
mwi, e profil olimpijskiej trasy
bardziej bdzie sprzyja Rafaowi
Majce, ale wierzymy mocno, e
nasz krajan take jest w stanie zakrci si wok podium. Wszak
ono jest marzeniem kadego
sportowca w dyscyplinach takich
jak kolarstwo. Ten medal byby
niezwykle wany dla caego rodowiska.
- W Rio trzeba by przygo-

Tomasz Wicawski | fot. ukasz Piecyk

Toruscy zawodnicy zostali poegnani przez wadze miasta. Na zdjciu Mirosaw Zitarski odbiera pamitkowy rysunek.

towanym na morderczy wysiek

mwi podczas olimpijskiego
poegnania w Toruniu Kwiatkowski. - Peleton olimpijski nie
jest tak duy, jak w czasie tourw,
a trasa jest trudna i duga (ok.
250 kilometrw przyp. red.).
Staniemy do walki we czwrk i
zobaczymy, na co bdzie nas sta.
Marzeniem i celem jest medal.
To Kwiato i Rafa Majka
bd liderami naszego zespou,
ale w wycigu ze startu wsplne-

go wystartuje take Micha Goa,

ktry rwnie w naszym miecie i
okolicach zdobywa pierwsze kolarskie szlify. Zmagania naszych
zawodnikw bdzie mona ledzi ju jutro (w sobot 6 sierpnia) od godziny 14.30.
Nie bez szans na znakomite miejsce na IO s take nasze
dziewczyny w kolarstwie torowym. Natali Rutkowsk i Edyt
Jasisk sta na walk o podium
w wycigu druynowym. Same
Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

nie raz powtarzay, e midzy

miejscami 3. a 6. rnice s minimalne. W tym przypadku decydoway bd detale.
Nasze zawodniczki pojawi
si na welodromie 11 sierpnia. O
medale, miejmy nadziej, powalcz ju dwa dni pniej.
- Jedziemy bojowo nastawione mwi Natalia Rutkowska.
- Wszystkie jestemy wiadome
tego, e krek przywieziony z tej
imprezy zmieniby postrzeganie
caego kolarstwa torowego w naszym kraju. Sia i moc jest. Na treningach daymy z siebie wszystko. Teraz pora na niwa. Oby jak
najbardziej udane.
Ale torunianie i zawodnicy z
Toruniem zwizani w stolicy Brazylii wystartuj nie tylko w kolarstwie. Swoje szanse mamy te na
wodzie. Tam reprezentowali nas
bd Mirosaw Zitarski i Robert
Fuchs. Obaj s zawodnikami AZS
UMK Energi Toru. Pierwszy
wystartuje w konkurencji czwrek podwjnych i zapewnia, e na
IO nie jedzie na przejadk.
Znawcy tematu potwierdzaj,
e konkurencja ta jest niezwykle
wyrwnana. W tym naley upatrywa szans naszej osady. Szczeglnie, e akurat w tym wycigu
mamy spore tradycje medalowe.

- Moim zdaniem zadecyduje

forma dnia mwi Zitarski. Chcemy tam stan na podium i
do ostatnich metrw bdziemy o
to walczyli. Damy z siebie wszystko. O to moecie by spokojni.
Fuchs popynie w semce. To
niezwykle prestiowa konkurencja, ale nie ma si co oszukiwa,
e nasze szanse na medal w tym
wycigu nie s szczeglnie due.
Przynajmniej kilka zag wydaje si na papierze zdecydowanie
mocniejszych. Nigdy sportowcom nie mona jednak odbiera
szans przed startem. Szczeglnie,
e sam Fuchs deklaruje, e nie ma
sensu jecha na tak wan imprez z innym nastawieniem ni
walka o medal. Nasze zaogi zobaczymy w wodzie ju w sobot i
najbliszy poniedziaek.
W tenisie stoowym zaprezentuje si Jakub Dyjas, reprezentant
Energi Manekin Toru. On swoich szans na dobry wystp powinien upatrywa szczeglnie w
rywalizacji druynowej.
Tylko Toru trzyma kciuki
i kibicuje wszystkim toruskim
sportowcom, ktrzy zaprezentuj
si w Rio de Janeiro. W kocu na
tej imprezie wystpi najwybitniejsi sportowcy w dyscyplinach
olimpijskich.

EDUKACJA

wiat ciszy

15

Vlogw o kosmetykach w internecie jest

mnstwo. Ten jest jednak szczeglny, bo...
przeznaczony dla osb niesyszcych
Joanna Koszczka | fot. ukasz Piecyk

Jestem CODA tak przedstawia

si na swoim kanale Sonia Radzewicz, znana take jako Miga
Maniaczka. Coda to syszce
dziecko niesyszcych rodzicw.
Sonia postanowia poczy te
dwa wiaty. Stworzya kana na
YouTube prowadzony w jzyku
migowym, na ktrym mona
uzyska informacj o kosmetykach, dbaniu o urod i nie tylko.

e widzi w tym duo wikszy potencja i poradzi mi zaoenie kanau YouTube. Tak to si zaczo,
cho teraz ju wiem, e kosmetyki to dopiero pocztek mojego
projektu.
Sonia ma obecnie 22 lata. Studiuje na Uniwersytecie Mikoaja
Kopernika i pracuje jako barmanka w jednym z toruskich lokali. Na jej kanale pojawio si do
tej pory zaledwie kilka nagra, a
ju wzbudzi on zainteresowanie.
Jak sama mwi, jest bardzo zwi-

- Mama zaprosia mnie na

grup na Facebooku przeznaczon dla guchych kobiet
mwi Sonia
Radzewicz,
am nadziej e ten mate
autorka kanau
Miga
Mani aczka. ria duo wyjani i kolejny raz

Czytajc
t a m t e j s z e uwiadomi ludzi syszcych e
komentarze,
zaobs er wo- ich podejcie wzgldem guchych
waam, e nie
ma dla nich bardzo czsto jest krzywdzce
porad
kosmetycznych,
zana ze wiatem ciszy.
ktre w prosty i przyjazny spo- Migam od dziecka, waciwie
sb opisywayby dziaanie lub PJM (polski jzyk migowy) jest
skuteczno poszczeglnych za- moim pierwszym jzykiem, ktbiegw lub preparatw. Sama od rego si nauczyam. W zwizku z
dawna interesuj si kosmetyk, tym trudno mi okreli, czy jego
wic doszam do wniosku, e nauka jest trudna opowiada
mog nagra dla nich kilka fil- Sonia. - Uwaam, e kady moe
mw o tej tematyce. Poprosiam nauczy si miga, ale nie kady
wwczas znajomego o poycze- ma do tego odpowiednie predysnie aparatu, jednak on stwierdzi,

Sonia jest syszcym dzieckiem guchych rodzicw.

pozycje. PJM to nie tylko pokazywanie znakw, lecz rwnie

zaawansowana mimika twarzy i
mowa ciaa.
Sonia w tym roku ukoczya kurs migania. Oznacza to, e
moe by tumaczem osb guchych. Dodao jej to odwagi, by
prowadzi vloga.
- Samo zapamitywanie znakw nie jest najbardziej skomplikowane wyjania. - Predyspozycje fizyczne s bardzo wane
(pynno ruchw, gitko palcw). Od samego migania trudniejszy jest odbir drugiej osoby.
PJM jest bardzo emocjonalnym
jzykiem, gdzie mimika twarzy i
ekspresja maj ogromne znaczenie. Kto, kto miga i nie angauje
do rozmowy caego swojego ciaa, jest sztuczny i sztywny
w
odbiorze.
Kolejnym pro-

Tylko Toru . 5 sierpnia 2016

blematycznym zagadnieniem w
PJM jest gramatyka, ktra rni
si znacznie od jzyka polskiego.
Umiejtno przestawienia si z
mowy na PJM i zrozumienie go
jest nieatwym zadaniem. Mimo
wszystko uwaam, e kady jzyk
sprawia trudnoci jego uczniowi
i wszystkiego mona si prdzej
czy pniej nauczy
Na swoim kanale ma zamiar
porusza tematy nie tylko zwizane z urod. Chce rwnie
przedstawi osobom syszcym,
jak wyglda wiat ciszy.
- Bd pokazywaa rnice
pomidzy jzykiem polskiem,
SJM (system jzyka migowego) i
PJM. Mam nadziej, e ten materia duo wyjani i kolejny raz
uwiadomi ludzi syszcych, e

ich podejcie wzgldem guchych

bardzo czsto jest krzywdzce.
Dodatkowo moi widzowie zainspirowali mnie do stworzenia cakiem nowej serii filmikw. Mog
zdradzi tylko to, e cay cykl
bdzie mia bardzo emocjonalny
charakter i wiem, e dziki niemu
i gusi, i syszcy poczuj prawdziw wsplnot. Obecnie jestem
na etapie planowania, wic pki
co nic wicej nie mog zdradzi.
Kady filmik zamieszczany na
kanale ma napisy, aby mogy z
nagra skorzysta rwnie osoby,
ktry nie posuguj si jzykiem
migowym. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do odwiedzenia kanau na YouTube oraz
profilu na facebooku Miga Maniaczka.