1.

GARBNIKI
Zwizki wielkoczsteczkowe powstae w wyniku kondesacji kwasu galusowego i glukozy. Uywamy ich do:
- kpieli p/potnych
-produkcji myde leczniczych
-szamponw p/upieowych, p/ojotokowych
-p/trdzikowych maseczek kosmetycznych
-w balsamach do masay ujdrnajacych
W kosmetyce zastosowanie znalaza tanina (C76H52O46), poszczeglne jej gatunki mog si rni midzy sob iloci
reszt kwasu galusowego lub jego pochodnych estrykujcych glukoz.
Tanina ze wzgldu na polifenolow struktur dobrze rozpuszcza si w wodzie, a dziki jej waciwociom posiada
zdolno cinania i strcania biaek z roztworw oraz hamowania krwawie poprzez aglutynacj krwinek czerwonych.
Zastosowanie taniny w kosmetyce:
- skadnik preparatw przeciw nadmiernemu poceniu si,
- skadnik preparatw uywanych w przypadkach oparze sonecznych oraz odmroe (zwizane z jej waciwociami
przeciwzapalnymi prowadzi do wytworzenia na powierzchni podranionej skry powoki ochronnej w formie
skoagulowanego biaka. W obrbie utworzonej powoki naczynia krwionone kurcz si, co zmniejsza wysiki i ogranicza
obszar objty ogniskiem zapalnym).
2. ZWIZKI FLAWONOWE NAJCZCIEJ STOSOWANE W KOSMETYCE
Flawony s barwnikami tymi. Wystpuj najczciej w soku komrkowym kwiatw i lici jako glikozydy lub wolne
glikony. Najwiksze znaczenie maj:
- kwercetyna
- rutyna
- kemferol
- diosmina
W kosmetykach bioflawonoidy stosowane s w kremach anti-aging, odywczych, w trdziku zwykym lub rowatym
oraz w celu zmniejszenia negatywnych skutkw nadmiernego opalania si.
3.SAPONINY
S to rolinne glikozydy steroidowe lub trjterpenowe, s naturalnymi tensydami-obniaj napicie powierzchniowe, co
powoduje wytwarzanie obfitej piany.
Saponiny wystpuj najczciej w skrce odyg i owocw oraz w korzeniach, m.in. takich rolin jak:
zapian (mydleniec)
mydlnica lekarska (w korzeniach)
yszczec (w korzeniach u kilku gatunkw)
nagietek lekarski
kasztanowiec zwyczajny
naparstnica
winorol
oliwki
e-sze
soja
jukka
aloes
komosa ryowa
Zastosowanie:
-detergenty uywane do produkcji szamponw, pynw do kpieli, past do zbw
-nadaj si do delikatnego oczyszczania skry wraliwej, starzejcej si
-stosowane do kuracji odchudzajcej:kpieli i kremw
-maj dziaanie p/zapalne, p/obrzkowe, uszczelniajce naczynia krwionone, p/grzybicze, p/bakteryjne
4.SUBSTANCJE AKTYWNE W GLONACH
-mikroelementy(Ca, J, Br, Fe, Co, Mg, Cu, Zn, Mn)
-witaminy(A, B1, B2, B5, B6, B12, D, H, K)
-aminokwasy(alanina, asparagina, arginina, glicyna, lizyna, prolina)
-lipidy zawarte w glonach zawiraj wysokonienasycone kwasy tuszczowe
-wielocukry(polisacharydy)
Karageniany
Mukopolisacharydy
Kwas alginowy
Fukoidyna i laminaryna
Agar-agar
Cukrowiec mannit
-enzymy

-alkohole(mannitol, sorbitol)
-polifenole
-flawonoidy(luteina)
-fitohormony
-filtry chronice przed promieniowaniem UV
-beta-hydroksykwasy
-pigmenty
-fikobiliny
-sole mineralne(Na, K, Cl)
-luzy
5)ANTOCYJANY
S ZOONE Z TAKICH KOMPONENTW JAK: MALWIDOL, DELFINIDOL, CYJANIDOL, PETUNIDOL, ZWIZANYCH
Z CZSTECZK CUKRU: GLUKOZ, GALAKTOZ, RAMNOZ, KSYLOZ. S TO CZSTECZKI WYBITNIE
UTALENTOWANE, KTRE TWORZ KOLOROWE BARWNIKI, CZERWONE W RODOWISKU KWANYM,
NIEBIESKIE W ZASADOWYM. ANTOCYJANY MAJ WACIWOCI WITAMINY P, PONIEWA USZCZELNIAJ
NACZYNIA WOSOWATE I ZMNIEJSZAJ ICH PRZEPUSZCZALNOC.
6.AZULENY
TO TERPENOWE WGLOWODORY DWUPIERCIENIOWE WCHODCE W SKAD NIEKTRYCH OLEJKW
LOTNYCH. OTRZYMYWANE NA SKUTEK DESTYLACJI BEZBARWNYCH ZWIZKW TZW.
SESKWITERPENOWYCH WYSTPUJCYCH W OLEJKACH ETERYCZNYCH. NAJBARDZIEJ ZNANYM AZULENEM
JEST CHAMAZULEN. AZULENY S STOSOWANE MIEJSCOWO W PRZYPADKACH OPARZE SONECZNYCH,
WIDU POKRZYWKI, STANW ROPNYCH, TRUDNO GOJCYCH SI RAN. AZULENY OTRZYMUJE SI np z :
RUMIANKU POSPOLITEGO, KRWAWNIKA POSPOLITEGO, KCZA TATARAKU.
9.Pozyskiwanie olejkw eterycznych

Istnieje kilka sposobw pozyskiwania olejkw eterycznych:

Destylacja z par wodn caych rolin lub ich czci. Produktem ubocznym tej metody s hydrolaty, ktre
zawieraj rozpuszczalne w wodzie czci skadowe roliny i ok. 0,5-1% olejku eterycznego.

Toczenie na zimno (np. ze skrek owocw cytrusowych) poprzez ktre otrzymuje si nie tylko olejek eteryczny,
ale i zawarte w skrce woski. Tego typu olejki nazywane s esencjami.

Wycig (ekstrakcja) wraz z rozpuszczalnikiem jest metod stosowan czsto przy ywicach i kwiatach nie
dajcych si pozyska poprzez destylacj. ywica mieszana jest z rozpuszczalnikiem, pod wpywem ciepa
ekstrahowana i filtrowana. Otrzymana mieszanina jest destylowana w celu usunicia rozpuszczalnika (ladowe
jego iloci mog jednak pozosta). Powstaa substancja nosi nazw resinoid.
Podobnie postpuje si przy kwiatach. Mieszane s w rozpuszczalniku, poprzez ciepo ekstrahowane i
destylowane, wynikiem czego jest barwna, pachnca pasta zwana concrte. Nastpnie concrte mieszana jest
z alkoholem, ogrzewana i filtrowana. Poprzez drug destylacj zostaje usunity alkohol, otrzymany produkt to
absolut.

Enfleurage to metoda, ktra jest najbardziej pracochonn metod pozyskiwania olejku eterycznego. Pyty
szklane pokryte cienko tuszczem (uywany do tego celu jest tuszcz wieprzowy lub woowy) wykada si
kwiatami. Po ok. 12 godzinach kwiaty zostaj usunite, a ich miejsce zastpuj nowe, wiee. Ta czynno
powtarzana jest do 36 razy. Nastpnie z owej pomady, poprzez uycie alkoholu, zostaj uwolnione substancje
aromatyczne. W kocowej fazie alkohol jest odparowywany.
Tego typu olejek robiony jest rcznie, dlatego te jego produkcja jest bardzo droga (w obecnych czasach rzadko
praktykowana).

a piciu ton patkw ze wieo rozkwitych kwiatw zebranych rcznie (najwyej cenionym przez wiatowych
producentw perfum jest atar - olejek pozyskiwany z gatunku r rosncych tylko w Rumunii), a 1 kg olejku jaminowego
wymaga zerwania tu przed wschodem soca okoo 10 milionw kwiatw jaminu.
10. FITOSTEROLE
Fitosterole (sterole rolinne) s to zwizki gwnie maoczsteczkowe hamujce wzrost mikroorganizmw
chorobotwrczych. Dzialaj przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo, przeciwgrzybiczo. Wystepuj w takich rolinach jak:
pokrzywa, babka zwyczajna, chmiel, jalowiec, kocanka, glistnik jaskcze ziele.
Przypominaj budow cholesterol,s skadnikami bon komrek rolinnych. Budowa wymienionych zwizkw najbardziej
przypomina cholesterol i dziki temu maj one due znaczenie w ywieniu. Wanie to podobiestwo powoduje, e w

jelitach, gdzie nastpuje wchanianie cholesterolu, fitosterole cz si z receptorami komrek jelitowych i blokuj w ten
sposb wchanianie cholesterolu. Wiksza cz cholesterolu zostaje wydalona z ustroju i zmniejsza si jego stenie
we krwi.
Zawarto fitosteroli w produktach spoywczych jest bardzo niska, gwnymi rdami tych zwizkw s oleje rolinne,
roliny strczkowe, sezam i sonecznik. Dobrym rdem s rwnie patki zboowe i pieczywo z mk gruboziarnistych.
Maj waciwoci wzmacniajce barier naskrkow, hamujce utrat wody, dziaajce ochronnie i nawilajce.
Wykazuj silne dziaanie przeciwzapalne, regenerujce i kojce, przeciwalergiczne i immunostymulujce.
Pojawiaj si w kosmetykach przeznaczonych do cery suchej.
11. Fotoodmadzajace dziaanie witaminy C
witamina C ma ogromne znaczenie dla organizmu. Przede wszystkim wpywa na wytwarzanie i zachowywanie kolagenu,
z ktrego jest produkowana tkanka czna. Nazwa tej tkanki pochodzi od roli, jak odgrywa ona w naszym organizmie,
gdy czy rne komrki, ma wpyw na zachowywanie przez nie ksztatu i sprawne funkcjonowanie. Kolagen znajduje
si w kociach (take w krgach krgosupa), rogwce oka, zbach, cignach, miniach, stawach, skrze i naczyniach
krwiononych. Obecno kolagenu, a wic porednio witaminy C, uatwia gojenie si ran, zama, hamuje tworzenie si
sicw, powstawanie krwotokw i krwawie dzise. Dziki niej zdrowe komrki staj si odporne na zakaenia i
uszkodzenia.
Docenia si wic oddziaywanie witaminy C na podnoszenie odpornoci organizmu na choroby, szczeglnie w okresach
przecienia fizycznego. Wprawdzie nie zapobiega ona bezporednio infekcjom, ale moe skrci czas trwania
zazibienia czy zakaenia. Dzieje si tak dziki temu, e witamina C aktywizuje nasz system immunologiczny, czyli
pobudza wzrost i sprawno komrek odpornociowych typu T i B oraz innych biaych ciaek krwi, ktre zwalczaj
atakujce nas mikroorganizmy. Wzrasta wtedy rwnie ilo interferonu, ktry reguluje system immunologiczny i ma
dziaanie antywirusowe. Zwizek ten, powstay pod wpywem wirusa w monocytach znajdujcych si we krwi, wydostaje
si z nich i hamuje rozwj wirusa w innych komrkach
12. Wpyw dymu tytoniowego na karcynogenez oraz procesy starzenia si skry
Nikotyna oraz cae spektrum toksycznych substancji zawartych w dymie tytoniowym wywieraj niekorzystny wpyw na
narzdy wewntrzne i skr. Pierwsze objawy naogowego palenia, takie jak zacenie paznokci, palcw czy melanoza
bon luzowych palaczy, widoczne s wanie na skrze i bonach luzowych. Palenie tytoniu sprzyja powstawaniu w
obrbie skry i bon luzowych zmian stanowicych tzw. stany przedrakowe. Dobrze udokumentowana jest take rola
karcynogenw zawartych w dymie papierosowym w procesie nowotworzenia w obrbie skry, zwaszcza jeli chodzi o
raka kolczystokomrkowego i nowotwory narzdw pciowych, zarwno u kobiet, jak i u mczyzn.
Oprcz promieniowania UV, palenie tytoniu jest gwnym czynnikiem przyspieszajcym procesy starzenia si skry i
tworzenie si zmarszczek.
13) WPYW ESTROGENOW NA SKORE
ESTROGENY- wystpuj na skorze twarzy,okolicach narzadw pciowych,i konczyn dolnych.Estrogeny dziaaja na
wszystkie warstwy skory,wydzielane przez jajniki ale tez przez kore nadnerczy.W naskorku wpywaja na procesy
proliferacyjne i roznicowanie keratynocytow,pobudzaja fibroblasty do produkcij kolagenu , wpywaja na zabarwienie
skory,na poziom nawilenia naskrka,na ilo wydzielanego serum,przyczyniajc si do zabezpieczenia skory przed
utrata wody.
14.Wpyw menopauzy na zmiany w obrbie skry:
Zaburzenia hormonalne maj wpyw na zmiany w caym organizmie, nie wyczajc skry. Na naturalne starzenie si
skry maj wpyw czynniki genetyczne, hormonalne i rodowiskowe, jedn z najwaniejszych przyczyn
chronologicznego, czyli naturalnego starzenia si skry ma wpyw okres menopauzy, kiedy dochodzi do dysfunkcji
gruczow wydzielania wewntrznego. Dowodem na hormonozaleno skry moe by zjawisko nagromadzenia si
estrogenw w warstwie podstawnej naskrka
W obrbie skry stwierdza si obecno licznych receptorw dla estrogenw, progesteronu oraz androgenw. Poza nimi
wpyw na skr maj rwnie hormon wzrostu, melatonina oraz dehydroepiandrosteron. cznie z hormonami pciowymi
tworz one grup tzw. hormonw juwenilnych, czyli opniajcych procesy starzenia organizmu . Spada poziom
estrogenu, co nasila fizjologiczne zmiany w organizmie i przypiesza starzenie si skry, staje si ona mniej elastyczna,
towarzyszy jej sucho i blado. Estrogen ma zdolno regeneracyjnego pobudzania warstwy rogowej naskrka,
dlatego utrzymywanie prawidowego poziomu hormonu jest wane.
. Estrogeny maj rwnie wpyw na powstawanie ciaek lamelarnych, ktre s czciami skadowymi lipidowego
paszcza ochronnego naskrka. Naley jednak pamita, e przebieg zmian w skrze jest indywidualny dla kadej
kobiety.
W momencie spadku poziomu hormonw pciowych w skrze pojawiaj si niekorzystne zmiany, zwaszcza na twarzy.
Obserwuje si je zarwno w naskrku, jak i skrze waciwej.
W wyniku spadku poziomu hormonw w naskrku dochodzi do spowolnienia podziau komrek, nastpuje rwnie
cieczenie jego warstw. Redukcja gruczow potowych i ojowych przyczynia si do odwodnienia naskrka, a take
uszkodzenia bariery lipidowej naskrka. Istotny jest fakt, e zmiany te nie dotycz warstwy rogowej, liczba komrek, ani
jej grubo nie ulega zmianie, jest to bardzo wane ze wzgldu na penione funkcje tej warstwy.
W skrze waciwej szczeglnie widoczne s zmiany dotyczce budowy wkien kolagenowych. Wkna te ulegaj

degeneracji, staj si sztywniejsze, maleje ich gsto uoenia w skrze (Montagna W., Carlisie K). Wedug Brincata,
gsto kolagenu w skrze spada rednio o 2 % rocznie, zwaszcza w pierwszych latach okresu postmenopauzalnego.
Zauwaalne s rwnie zmiany w obrbie wkien elastycznych oraz zmniejszenie kwasu hialuronowego, przez co skra
waciwa traci swoje nawilenie. W obrbie naczy wosowatych dochodzi do pogrubienia cian oraz zmniejszenie ich
oglnej liczby.
Braki hormonalne maj niekorzystny wpyw zarwno na powierzchni skry, jak i na gbsze warstwy skry waciwej.
eskie hormony wpywaj na proces powstawania nowych naczy wosowatych, a one za zaopatruj wierzchni
powok ciaa w substancje budulcowe, odywcze oraz tlen. Jeli stenie ich zmniejsza si jako substancji
odywczych pogarsza si. Spada take aktywno fibroblastw, a nastpstwem tego s nasilajce si zmiany
zwyrodnieniowe, zanik tkanek strukturalnych oraz dochodzi do redukowania si tkanki tuszczowej. Podczas procesu
zwyrodnie wkien elastylowych maj one wpyw na sprysto skry zmniejszeniu ulegaj wkna kolagenowe, a
od nich zale waciwoci regeneracyjne skry.
Skra, ktra traci swoj elastyczno jest naraona na urazy mechaniczne, pogbiajce si naturalne linie (np.
zmarszczki mimiczne) oraz bruzdy skrne. Zaburzona gospodarka hormonalna powoduje uwydatnienie si istniejcych
zmarszczek, jak i wpywa na pojawianie si nowych. Na starzenie si skry maj take wpyw uwarunkowania
genetyczne, u jednych proces przebiega szybciej, a u innych wolniej. Oprcz hormonw na pojawianie si nowych
zmarszczek oraz wyrazisto ju istniejcych powoduje mniejsza ilo wody w skrze. Nieodczny zwizek z
zawartoci wody w skrze ma kwas hialuronowy, ktrego ilo ulega gwatownemu spadkowi podczas menopauzy, a to
ma zwizek z syntez tego zwizku poprzez eskie hormony pciowe. Kwas hialuronowy jest wykorzystywany w
dermatologii estetycznej, dziki niemu przywraca si skrze zdrowy i mody wygld.
Niedobr eskich hormonw pciowych ma wany wpyw na stan fizjologiczny skry. Kiedy stenie estrogenw i
progesterony jest niskie moe doj do zaburze naczynioruchowych. S to charakterystyczne objawy menopauzy, czyli
uderzenia gorca, zlewne poty. Wwczas gdy skra nie jest dobrze ukrwiona jej dotlenienie te nie jest na najwyszym
poziomie, skutkuje to zaburzeniem paszcza lipidowego skry, std jej sucho (sucho pojawia si rwnie w
narzdach pciowych, bonach luzowych jamy ustnej) oraz pogbianie oraz powstawanie nowych zmarszczek.
W trakcie menopauzy skra i bony luzowe s bardziej podatne na zakaenia, a ich leczenie znacznie si wydua.
Wzrasta ryzyko zachorowania na nowotwr skry, gdy skra traci swoje waciwoci ochronne, tak wic kumuluj si w
niej niekorzystne dziaania promieni UV.
15)WPYW GLIKOKORTYKOIDOW NA POWSTAWANIE ROZSTEPOW
Dziaaja gownie na fibroblasty zaburzajc ich funkcjonowanie co objawia si nastpujco:
-zmniejszone wytwarzanie kolagenu elastyny i proteoglikanow
-czesciowe zahamowanie syntezy kw hialuronowego i siarczanu chandroityny
-powstanie zmienionych biaek (scienczenie naskrka)
16)ZMIANY KLINICZNE I HISTOLOGICZNE ROZSTPOW
Obraz zmienia si w zalenoci od fazy ich rozwoju .We wczesnej fazie obserwujemy w skorze waciwej obrzek,oraz
nacieki z limfocytow wok naczyn.Nastepnie widoczne jest scienczenie naskrka,postpujce wygadzenie granicy
skorno-naskorkowej,zanik mieszkow wosowych,i elementow wydzielniczych.W pozniejszym okresie zmniejszenie
gruboci i degradacji tkanki acznej skory waciwej ,zmniejszenie liczby wkien tkanki acznej,gownie
elastycznych,mniej kolagenowych.W koncowej fazie wzrost liczby wkien elastylowych.
17.ZABIEGI Z ZAKRESU KOSMETOLOGII I MEDYCYNY ESTETYCZNEJ POPRAWIAJCE WYGLD SKRY Z
ROZSTPAMI.
Rozstpy to przebiegajce rwnolegle, wrzecionowate pasma cieczaej, pomarszczonej skry, pocztkowo wyniose,
obrzkowe, nastpnie ulegajce zanikowi.
Rozstpy tworz si na poziomie skry waciwej, a ich powstawanie wie si z upoledzeniem fibroblastw czyli
komrek odpowiedzialnych za produkcj 2 rodzajw biaek: kolagenu i elastyny. Biaka te maj posta wkienkowat,
tworzc uporzdkowan sie i nadajc skrze elastyczno, jdrno, sprysto oraz odpowiednie napicie.
Leczenie:
Fraxel laser
To najnowszej generacji system laserowy do regeneracji i odmadzania skry. Fraxel laser nie nawietla jednorodnie
powierzchni skry ale dziurkuje ja tysicami mikroskopijnych laserowych igie. Powstaj fragmentaryczne
mikroskopowe uszkodzenia skry, spowodowane podgrzaniem tkanek. Impulsy lasera wnikaj w skr w odpowiedniej
odlegoci tak, by nie powodowa oparzenia ale skutecznie pobudzi skr waciw do regeneracji.
Peeling chemiczny z uyciem kwasu glikolowego
Kwas glikolowy, w niskich koncentracjach zmniejsza kohezj korneocytw, zmniejszajc grubo warsty rogowej. W
duych steniach natomiast powoduje oderwanie si keratynocytw i epidermoliz, stymuluje produkcj nowych
komrek naskrka i syntez wkien kolagenowych w warstwie powierzchniowej skry waciwej. Dlatego w
powtarzanych terapiach powoduje zgrubienie skry waciwej i naskrka.
Mikrodermabrazja
Regeneruje i uelastycznia skr, pobudza krenie, pobudza produkcj kolagenu i elastyny, polega na mechanicznym
zuszczaniu warstw naskrka, ktry ciera i wysysa starte komrki. Mona czy z peelingiem kwasem glikolowym lub
TCA.
Mezoterapia igowa lub bezigowa
Wstrzykiwanie do uszkodzonych tkanek specjalnie opracowanych koktajli z rnych substancji w celu indukowania
odpowiedzi fibroblastycznej w skrze waciwej z regeneracj kolagenu. Mona czy z peelingiem kwasem glikolowym.
Zastrzyki wykonywane s w odlegoci 0,5 cm1,5 cm. Zabieg jest niemal bezbolesny, gdy iga dociera tylko do tkanki
tuszczowej. Zwykle co 1014 dni, 45 zabiegw

Cryolift - zabieg czy metod krioterapii (leczenia zimnem) z intensywnym odywieniem skry. Do zabiegu lekarz
wykorzystuje specjalny aparat Cryolift z gowic emitujc zimno o temperaturze 15C. Najpierw nakada na skr el
jest to mieszanka witamin, mineraw, aminokwasw, kwasu nukleinowego a potem przesuwa po skrze kocwk
urzdzenia. el stymuluje regeneracj skry i pobudza fi broblasty do produkcji kolagenu, a bardzo niska temperatura
sprawia, e preparat jest lepiej wchaniany. Szybkie ozibienie skry wywouje tzw. paradoksalny skurcz naczy
naczynka krwionone najpierw gwatownie si kurcz, by po chwili rozkurczy si. To poprawia mikrokrenie w skrze i
uatwia wchanianie si skadnikw aktywnych preparatu.
TMT system - to zabieg z uyciem najnowszej technologii. Opiera si na zjawisku elektroforoporacji, czyli oddziaywania
impulsami elektrycznymi na bon komrkow skry i zwikszania w ten sposb jej przepuszczalnoci. Podczas zabiegu
lekarz wykorzystuje aparat TMT, generujcy dwa rodzaje prdu: szybkozmienny i stay o bardzo niskim nateniu, oraz
ampuk preparatu z substancjami leczniczymi.Pod wpywem impulsw elektrycznych zawarte w ampuce skadniki
pielgnacyjne przenikaj nawet do 2,5 mm w gb skry, regeneruj wkna kolagenu, spycaj rozstpy. Zalecana jest
seria 10 zabiegw, ktre s wykonywane 2 razy w tygodniu.
Inne metody
Leczenie farmakologiczne retinoidy (tretinoina np. Retin A) powoduj normalizacj procesw rogowacenia, wpyw
na procesy zapalne w skrze, zapobiegaj degradacji kolagenu, stymuluj fibroblasty do synyezy kolagenu,
Dermabrazja - wykorzystuje urzdzenie podobne do wierta dentystycznego. Wirujca gowica aparatu pokryta jest
drobnymi, ostrymi elementami cierajcymi powierzchni skry.
Lasery barwnikowy, miedziowy, IPL CO2 - zabieg polega na zuszczaniu naskrka przez podgrzanie i odpreparowanie
warstw naskrka. Wymaga kilkudniowej rekonwalescencji, poniewa powstaa rana jest bolesna, zaczerwieniona ,
obrzknita i pokryta strupem.
Chirurgiczne wycicie rozstpw - jedyna terapia definitywna to operacja polegajca na wyciciu dotknitego rozstpami
kawaka skry, co wie si oczywicie z pozostawieniem blizny.
Masa podcinieniowy Endermologia
Sonoforeza
Roll-Cit
Leczenie retinoidami
Stosowanie kosmetykw zawierajcych
Ekstrakty z centella asiatica,wycigi z soi, drody, skrzypu, bluszczu, przywrotnika pospolitego
zwizki krzemu ,pirogronian sodu, L-hydrokykwasy, gwnie glikolowy,Wit A, C, E
18.SUBSTANCJE BIOLOGICZNIE CZYNNE HAMUJCE TYROZYNAZ
Dziaanie lecznicze zi jest zwizane z wystpowaniem w rolinach aktywnych biologicznie zwizkw chemicznych
zwanych substancjami czynnymi.
Do najsilniejszych skadnikw hamujcych tyrozynaz nale ekstrakty rolinne: z brzozy, z owocw amli, z korzenia
lukrecji. Inne roliny, ktrych ekstrakty mona znale w preparatach wybielajcych, to rumianek pospolity, krwawnik
pospolity, ogrek, piwonia drzewiasta, pietruszka pospolita, morwa biaa, zielona herbata, krokosz barwierski, cytryna,
grejpfrut, mandarynka japoska, korkowiec amurski, tamaryndowiec indyjski.
19.SUBSTANCJIE BIOLOGICZNIE CZYNNE HAMUJCE PRZEMIESZCZANIE MELANOSOMW.
Kwas kojowy to 5-hydroksy-2-(hydroksymetylo)-4-pyron naturalny, hydrofilowy zwizek otrzymywany z grzybw z
gatunkw Acetobacter, Aspergillus i Penicillium. Ma waciwoci depigmentacyjne i skuteczno podobn do
hydrochinonu.
Kwas azelainowy jest to kwas dikarboksylowy wystpujcy naturalnie m.in. w niektrych zboach; moe by
syntetyzowany przez lipofilne drodaki Malassezia furfur. Efekt depigmentujcy kwasu azelainowego spowodowany jest
inhibicj (kompetencyjn) tyrozynazy i hamowaniem syntezy DNA melanocytw, przyczyniajcej si do zahamowania ich
proliferacji.
Arbutyna jest to -glikozyd hydrochinonu, czyli czsteczka hydrochinonu zwizana wizaniem glikozydowym z glukoz.
Dziaa ona poprzez uwalnianie hydrochinonu w
skrze i podobnie jak w przypadku hydrochinonu efekty jej dziaania s widoczne po kilku tygodniach, gdy nie dziaa na
obecn melanin, a jedynie hamuje powstawanie
nowej. Arbutyna m.in. zawarta jest w wycigach z mcznicy lekarskiej.
Melanina z czarnuszki siewnej (ac. Nigella sativa) zioa rosncego w krajach basenu Morza rdziemnego i niektrych
krajach zachodniej Azji moe mie dziaanie immunostymulujce podobne do liposacharydu
Niektrych japoskich drzew, wskazuj, e alkoholowe wycigi z Fagus crenata, Sapium sebiferum i Zelkova serrata
serrata znaczco hamuj syntez melaniny w komrkach czerniaka mysiego B16, nie wpywajc istotnie na
cytotoksyczno tych komrek.
U ssakw zidentyfikowano 11 biaek wchodzcych w skad rodziny TLR. TLRs s odpowiedzialne za rozpoznawanie
specyficznych skadnikw mikroorganizmw i regulacj aktywnoci odpornoci wrodzonej i nabytej.
20.HYDROCHINON JAKO CZYNNIK ROZJANIAJCY SKR.
Mechanizm dziaania hydrochinonu i jego estrw polega na hamowaniu reakcji enzymatycznych zachodzcych z
udziaem tyrozynazy oraz zmniejszonym wytwarzaniu melanosomw. Ma dzialanie wybielajce. Korzystne dziaanie
preparatw z hydrochinonem uzyskuje si u okoo 60-80% leczonych. Hydrochinon na og jest mao skuteczny w
leczeniu piegw i w monoterapii plam soczewicowatych. Efekty leczenia preparatami z hydrochinonem widoczne s
dopiero po upywie okoo 3 miesicy systematycznego stosowania.
Preparaty:
Dr Irena Eris z serii Pharmaceris W - Albucin Maxima krem intensywnie wybielajcy
NeoStrata. HQ el rozjaniajcy

21)Skadniki okluzyjne kosmetykw

Skadniki okluzyjne s to skadniki zmniejszajce odparowywanie wody, majce najczciej charakter
przeciwodwodnieniowy
Np.
- wazelina
- olej wazelinowy
- parafina
- ozokeryt
- wosk kandelilla
- wosk Carnauba
- alkohol sterarnowy
- alkohol cetylowy
- olej jojoba
mirystynian i palmitynian izopropylu
22.Przyczyny suchej skry
- przebywanie w klimatyzowanym pomieszczeniu
- stosowanie detergentw oraz dugotrway kontakt z wod
- przyjmowanie niektrych lekw np. retinoidw
- palenie papierosw
- zmiany hormonalne ( choroby tarczycy, cia, menopauza)
- nieprawidowe odywianie
- starzenie si
- niewaciwa pielgnacja skry
23)Rola metaloproteinaz w gojeniu si ran
Metaloproteinazy s to enzymy produkowane w normalnych warunkach przez fibroblasty, ktre reguluj regeneracj
skry, bior one udzia w agregacji pytek.
26)Zastosowanie cynku w preparatach kosmetycznych:
-przeciwtrdzikowe
- uatwia gojenie si ran
- zwalcza wolne rodniki
- cynk mikroporowaty absorbuje nadmiar serum zalegajcego pory
- dziaa zuszczajco
wspomaga proces leczenia ojotoku
27)Zastosowanie miedzi w preparatach kosmetycznych:
- peni wol zmiatacza wolnych rodnikw
- w niektrych kosmetykach jako metalizujcy pigment (proszek miedziany)
- stosowany w jontoforezie
- dziaanie przeciwgrzybiczne
- w preparatach dla osb o skrze dojrzaej z tendencj do zmarszczek, pozbawionej elastycznoci
- stymuluje syntez kolagenu i elastyny
preparat laktobianian miedzi (5%) posiada waciwoci p-zmarszczkowe, nawilajce, poprawia jdrno,
elastyczno skry, zmniejsza widoczno zmarszczek, bruzd i rozszerzonych naczynek krw.
28.Zastosowanie manganu w preparatach kosmetycznych:
Mangan jest pierwiastkiem niezbdnym do prawidowego funkcjonowania.
Chroni komrki przed niszczcym dziaaniem utleniaczy. Bierze udzia w wielu procesach fizjologicznych zachodzcych
w organizmie czowieka.
Reguluje metabolizm cukrw, lipidw i biaek. Jest niezbdnym skadnikiem koci, jest bardzo wany w prawidowym
funkcjonowaniu orodkowego ukadu nerwowego .
Ponadto, roztwory manganu dziaaj przeciwtrdzikowo, przeciwzapalnie, przeciwojotokowo, przeciwbakteryjnie i
przeciwgrzybiczo.
Jego niedobr objawia si w postaci: deformacji koci, zahamowania wzrostu, zaburze w koordynacji ruchw, blw w
stawach, pogorszenia si suchu, szmerw w uszach, utraty masy ciaa, zmczenia, zniechcenia, stanw niepokoju,
braku popdu pciowego, pesymizmu, suchej i popkanej skry. Mog one by podobne do objaww powanych chorb.
Dzienne zapotrzebowanie na mangan to 2,5 do 5 miligramw.
- Mangan - nowo w kosmetykach antycellulitowych - laboratoria Vichy odkryy jego skuteczne dziaanie rozkurczajce
wkna kolagenowe, ktre ulegaj usztywnieniu pod wpywem rozrostu komrek tuszczowych. Zmikczenie wkien
pozwala na silne wygadzenie powierzchni skry i redukcj pomaraczowej skrki. Obecny w Vichy Lipocure Serum
Wygadzajcym.
!!!Mangan!!!
Chroni skr przed dziaaniem wolnych rodnikw, odgrywa wan rol w przetwarzaniu wglowodanw i uczestniczy w
produkcji tuszczw, cholesterolu, budowie tkanki kostnej. Jego niedobr powoduje zahamowanie wzrostu,

niedokrwisto. Mangan stosowany w preparatach kosmetycznych wspomaga dziaanie filtrw promieniochronnych. W

kosmetyce pojawiaj si preparaty, ktre tak jak pseudobotulina, docierajc do gbszych warstw skry, hamuj dziaanie
impulsw nerwowych. Mangan w poczeniu z biogenn adenozyn umoliwia rozlunienie napronej skry, dziki
czemu koryguje zmarszczki.

29)PROCES GOJENIA SI SKRY WACIWEJ :

Rany gbokie :
1.nowotworzenie naczy wosowatych (angiogeneza )
2.tymczasowa tkanka cznoziarnista (odnowa tkanki cznej )
FAZA WYSIKOWA :Pojawia si stan zapalny. Pytki krwi uwalniaj serotonin, adrenalin, b-tromboglobulin,
albumin, fibrynogen, fibronektyn, czynniki wzrostowe , ktre tworz agregaty pytkowe (pierwotny (pierwotny naturalny
opatrunek zapobiegajcy krwotokowi)
*oczyszczanie rany: granulocyty obojtnochonne, makrofagi (fagocytoza)
*fagocytoza ->rodniki tlenowe -> stan zapalny
* enzymy proteolityczne eliminuj ciaa obce i pozostaoci tkankowe, przeszkadzajce ziarninowaniu tkanki cznej .
Zachodzi rednio w cigu 2-5 dni.Na koniec makrofagi uwalniaj czynnik wzrostowe dla fibroblastw.
-> FAZA SYNTEZY KOLAGENU
Pocztek 24 godzi po zranieniu , nasila si w cigu tygodnia. Nowotworzony kolagen jest przede wszystkim typu III
z czasem przeksztaca sie w kolagen typu I proporcjonalnie do tworzenia nowych wkien stare sa niszczone .
( FAZA DOJRZEWANIA KOLAGENU :wizania nienasycone kolagenu s stopniowo zastpowane przez wizania
nasycone, trwae. Nowy kolagen uklada si rwnolegle do powierzchni skry wzdu linii jej napicia . W ten sposb
wkna kolagenu odzyskuj wytrzymao na rozciganie. )
-> FAZA PROLIFERACJI FIBROBLASTW
Rozpoczyna si 3 dni po zranieniu. Polega na rekompensowaniu ubytkw substancji przez syntez glikoprotein
budujcych tk. czn .Jest indukowana przez : czynniki wzrostowe , fibronektyn, limfokiny, niektre czynniki
fizykochemiczne , niedotlenienie, kwano rodowiska
->FAZA OBKURCZANIA
Cz fibroblastw -> miofilamenty zdolne do poruszania i obkurczania. Miofibroblasty pojawiaj si ok. 10 dnia znikaj
ok 21 dnia kiedy rana zostaje zamknita .
30)PROCES GOJENIA SIE NASKRKA
1.Faza migracji
w cigu pierwszych godzin po zranieniu aktywno migracyjna komrek naskrkowych jest dua. Nastpuj zmiana
ksztatu keratynocytw( z wielobocznych staj si wrzecionowate .Zawartoc cytoplazmy zmiania si wraz z pojawieniem
sie aparatu mikrofilamentw.Zmodyfikowane keratynocyty maj zdolnoc migracji( przechodz z warstwy Malpighiego,
brzegw rany i przesuwaja si ku sobie .
Czynniki powodujce te zmiany : fibronektyna, EGF, laminina (czynnik wzrostowy)
2.Faza proliferacji
podziay mitotyczne keratynocytw rozpoczynaj si po 2 godzinach od zranienia czy uszkodzenia(szczyt osiga po 48
godzinach ). Dotycz kilkuset komrek zlokalizowanych w gbszej czci brzegw rany .
Czynniki powodujce te zmiany : EGF, prostaglandyna, mediatory zapalenia
3. Faza dojrzewania
Keratynocyty przyjmuj powoli swj prawidowy ksztat i funkcji keratynizacji. Bona podstawna odnawia sie w cigu 2-6
dni. W regenerujcym sie naskrku dochodzi do opnionego zasiedlania melanocytw. Kolonizacja ta jest powolna i
wystepuje tylko wtedy, gdy utrata tkanki bya pierwotna , nieznaczna lub nie wystpowaa wcale . W przeciwnym
wypadku blizna pozostaje niezabarwiona .
31.Wpyw hormonw na aktywno sekrecyjn (wydzielnicz) gruczow ojowych :
Gruczoy ojowe rozmieszczone s prawie na caej powierzchni skry. Wyjtek stanowi podeszwy stp i powierzchnie
doniowe rk. Gwnym zadaniem gruczow ojowych jest produkcja oju - SEB lo wydzielanego oju jest
proporcjonalna do rozmiaru gruczou. Najwiksze gruczoy ojowe wystpuj w skrze: karku, mostku i twarzy/tzw. strefa
T - czoo, ok. nosa, broda/. Gruczoom tym towarzysz niewielkie mieszki wosowe.
Skonno do ojotoku(nadczynno gruczow ojowych) jest cech genetyczn ale te zaley w pewnej mierze od
wpywu hormonw pciowych (niekorzystny wpyw androgenw i progesteronu, korzystny estrogenw). Z tego wzgldu
ojotok jest szczeglnie nasilony w okresie pokwitania i przekwitania, przy zaburzeniach hormonalnych i przemiany
materii. Hormony pciowe eskie zmniejszaj wydzielanie oju, mskie natomiast je zwikszaj.
PODSTAWOWE MECHANIZMY REGULUJACE WYDZIELANIE SEBUM:

Najwaniejszymi zwizkami majcymi wpyw na aktywno gruczow ojowych s HORMONY. Jedne pobudzaj
wydzielanie sebum inne hamuj. Hormony stymulujce prace gr. ojowych:
1./ ANDROGENY - tzw. hormony mskie
Wpyw hormonw mskich na powstawanie trdziku jest bezdyskusyjny: komrki gruczow ojowych pod wpywem
pobudzenia przez te hormony nasilaj lojotok.
Najsilniej stymuluje wydzielanie oju pochodna testosteronu - DwuHydroksyTestosteron /DHT/. DHT powstaje z
testosteronu pod wpywem enzymu 5 - alfa reduktazy. Receptory androgenw znajduj si na powierzchni gruczow
ojowych. Zmiany trdzikowe s zalene przede wszystkim od 5-alfa-dihydrotestosteronu, ktry powstaje z testosteronu
przy udziale enzymu 5-alfa reduktazy. Sam testosteron jest bowiem nieaktywny. Nastpnie DHT wnika do komrki, gdzie
zostaje przyczony do receptorw cytoplazmatycznych, dalej jest przenoszony do jdra i dopiero tam wpywa na
mechanizmy dziaajce w jdrze.
Najwicej androgenw wydzielanych jest w organizmach mskich. Z tego powodu wynikaj rnic w wydzielaniu
sebum u kobiet i mczyzn. U mczyzn obserwujemy nadmierne wydzielanie sebum, wystpuj te czciej problemy
z ojotokiem / tusta skra, przetuszczanie wosw/. U kobiet nadmiar androgenw spotyka si w przypadku zaburze
hormonalnych. Wystpuje wtedy tzw. hiperandrogenizm. Objawy hiperandrogenizmu to: nadmierne owosienie w
miejscach nietypowych/twarz, brodawki sutkowe, w skrajnych przypadkach cae ciao/, ojotok, niekiedy trdzik o duym
nasileniu.
2./ U kobiet na czynno gruczow ojowych maja wpyw ponadto inne hormony:
a) ESTROGENY - hamuj ojotok, . osabiaj wydzielanie oju, poniewa hamuj produkcj androgenw drog osi
przysadkowej. Dokadna rola progesteronw naturalnych jest jeszcze niejasna, ale wiadomo ju, e liczne progesterony
syntetyczne dziaaj androgennie.
dodatkowo zmieniaj fizyko-chemiczne waciwoci sebum. Dziki tym zmianom zmniejsza si lepko oju i tym samym
zmniejsza si tendencja do zatykania porw i tworzenia zaskrnikw. Niestety nie moemy wykorzysta estrogenw w
leczeniu ojotoku, poniewa dopiero bardzo due dawki zmniejszaj ojotok, tak wysokie dawki nios za sob moliwo
wystpienia zbyt duej iloci dziaa ubocznychb) PROGESTERON - hamuje enzym 5 - alfa reduktaz. Dziki czemu
spada ilo DwuHydroksyTestosteronu /DHT/. Niestety w praktyce stosowanie samego progesteronu jest niecelowe,
poniewa o waciwociach antyojotokowych decyduje stosunek progesteronu do estrogenw. W przypadku
zwikszanie iloci progesteronu nad estrogenami dochodzi do gwatownego ojotoku. Zjawisko to jest wynikiem
zwikszenia liczby komrek produkujcych sebum pod wpywem progesteronu.
c) PROLAKTYNA - wzrost iloci tego hormonu powoduje zwikszon aktywno gruczow ojowych. Zwikszon ilo
prolaktyny obserwujemy w ciy oraz w drugiej poowie cyklu miesiczkowego. Dlatego u kobiet mona zaobserwowa
nasilenie ojotoku w tych okresach.
d) HORMONY KORY NADNERCZY- wzmagaj aktywno gruczow ojowych. Hormony kory nadnerczy wydzielane s
w wikszej iloci w stanach stresu. Dlatego u osb naraonych na stres obserwujemy pojawienie si tustych wosw i
ojotoku skry twarzy.
3./ Innymi czynnikami majcymi wpyw na wzrost aktywnoci gruczow ojowych s substancje dranice skr.
Waciwoci dranice wykazuj substancje chemiczne, ktre powstaj pod wpywem enzymw /lipaz/ wydzielanych
przez drobnoustroje zasiedlajce skr ojotokow. Do najwaniejszych mikroorganizmw nale:
a) Bakterie: Propionibacterium acnes,Propionobacterium granulosum, Gronkowiec naskrkowy
b) Drodaki: Pityrosporum ovale
Powysze drobnoustroje rozkadaj zawarte w sebum trjglicerydy do kwasw tuszczowych. Kwasy te po utlenieniu
maj silne waciwoci dranice powierzchni naskrka. Ilo drobnoustrojw wzrasta w przypadku ojotoku.
Nadmierne wydzielanie oju sprzyja zasiedleniu skry przez liczne drobnoustroje, poniewa zawarte w sebum
mieszaniny lipidw stanowi wspania poywk. Mechanizm ten jest przyczyn powstania tzw. bdnego koa- nadmiar
sebum sprzyja rozwojowi flory bakteryjnej i drodakw .Wzrost ich iloci powoduje zwikszenie kwasw tuszczowych,
przez co dochodzi do dranienia powierzchni skry i pobudzenia gruczow ojowych do nadmiernego wydzielania oju
itd.
34. Zmiany kliniczne i histologiczne w fotostarzeniu si skry
Fotostarzenie pojawia si wczeniej od chronologicznego.

Naskrek jest szorstki, uszczcy, odwodniony, wyranie pogrubiay na skutek uszkodzenia DNA
naskrka( zwiksza si liczba komrek warstwy rogowej)

Przerost gruczow ojowych

Wzrost liczby melanocytw

Pogrubienie wkien elastylowych. Zmiany zwyrodnieniowe kolagenowych obrbie wkien kolagenowych I typu

Obecno naciekw z komrek( stan zapalny)

Skra obwisa, pogrubiaa, liczne fady bruzdy i zmarszczki

Zmiany w fotostarzeniu si skry:
o Plamy barwnikowe
o Plamy soczewicowate
o Poikilodermia civatta (siateczkowate przebarwienia i odbarwienia na szyji u kobiet)
o Rogowacenie starcze( ogniska rumieniowo zuszczajce)
o Raki skry ( raki podstwano i kolczasto komrkowe)
o Choroby nowotworowe
o Liczne rozszerzone naczynia krwionone:naczyniaki gwiedziste,rumie
o Odbarwienia skry:upie pstry, bielactwo klasyczna, AZS

35. Zmiany histologiczne w skrze starzejcej si chronologicznie

Dochodzi do zmian zanikowych w naskrku, skrze waciwej i tk. Podskrnej.
Naskrek:

Warstwa rogowa jest zachowana, dochodzi do zaniku warstw ywych (kolczastej i ziarnistej),

dochodzi do cieczenia warstwy podstawnej i do wygadzenia granicy skrno naskrkowej, brodawki ulegaj
spaszczeniu i powierzchowne scieczenie naskrka

zmniejszenie liczby melanocytw i gromadzenie si ich w wiksze skupiska: powstaj plamy

barwnikowe(przebarwienia na grzbietach doni, twarzy)

spadek liczby kom. Largenhansa, zaburzenia funkcji odpornoci

redukcja liczby gruczow potowych, zaburzenia termoregulacyjne

zmniejszona sekrecja oju- wysuszenie skry

Skra waciwa;

degeneracja wkien kolagenowych i elastylowych. Wkna staja si twarde, sztywne, pofragmentowane ulgaj
zniszczeniu

po menopauzie co roku 2% mniej kolagenu

degeneracja wkien elastylowych,

spadek liczby komrek fibroblastw,

spadek syntezy kolagenu typu III

spadek iloci naczy krwiononych(skra blada, mao elastyczna, mao sprysta

Podcielisko

dochodzi do zmniejszenia w macierzy zewntrzkomrkowej proteoglikanw, mukopolisacharydw

spadek poziomu kwasu hialuronowego

spadek liczby ceramikw i steroli( zmniejszenie lipidw naskrka)Skra odwodniona , sucha, uszczca.
36. Substancje biologicznie czynne zalecane dla skry z fotostarzeniem
o kremy z filtrami: nadtlenek tytanu, tlenek cynku
o antyoksydanty: wit. A, E i C
o fitoestrogeny
o ceramicy
o kw. Hialuronowy
o Alfahydroksykwasy( kw. Glikolowy)
o kolagen- zewntrznie
o Retinoidy
o Hydrochinon- na przebarwienia
o Skwalen
o Kwas azaleinowy
o Kw trjchlorooctowy
37. Zastosowanie fitoestrogenw w kosmetykach
Fitoestrogeny stosowane zewntrznie w kosmetykach poprzez silne waciwoci przeciwutleniajce zapobiegaj
utlenieniu i uszkodzeniu bon komrkowych. Stymuluj syntez proteoglikanw stanowicych jeden ze skadnikw
zewntrzkomrkowych skry i wpywajcych na stopie nawilenia tkanki. Kolejnym efektem bardzo ciekawym ze
wzgldu na procesy starzenia si skry jest dziaanie przeciwzapalne fitohormonw. Proces starzenia si jest cile
zwizany z trwajcym i nasilajcym si zapaleniem, ktre uszkadza naczynia krwionone, niszczy tkanki i komrki. Pod
wpywem dziaania fitoestrogenw naczynia poszerzaj si, a skra staje si lepiej ukrwiona i odywiona, zwiksza si
gsto wkien kolagenowych w skrze. Obserwuje si popraw nawilenia i uelastycznienia naskrka.
Fitohormony polecane s do stosowania w kosmetykach przeznaczonych dla cery dojrzaej o obnionej elastycznoci,
ze skonnoci do przesuszania naskrka.
38.Zastosowanie wiata LED w starzeniu si skry
Emitujce wiato diody LED maj znaczcy wpyw w wielu dziaach medycyny. W przeciwiestwie do zwykych arwek
diody LED wytwarzaj stae, rwnomierne oraz jednorodne rdo wiata.
Fotodynamiczna terapia wiatem dziaa w naturalny sposb w naszym organizmie przeciwdziaajc i zapobiegajc
efektom starzenia. Specyficzne komrki organizmu zawieraj receptory naturalnie absorbujce wiato w formie energii
(fotony). Kiedy nasze ciao jest podawane ekspozycji na wiato, receptory te absorbuj fale wietlne. Pochanianie
wiata stymuluje naturalne procesy komrkowe.
Terapia wiatem w nieznaczny sposb przypiesza ten proces jednoczenie znacznie podnosi wydajno komrek.
Proces ten przyspiesza aktywno komrkow , poprawia naturaln regeneracj oraz wzmacnia odporno, stwarzajc
optymalne warunki dla regeneracji komrkowej i proliferacji.
Czas oraz poziom widocznych rezultatw terapii jest bezporednio powizany z wiekiem pacjenta oraz ze stanem jego
skry. Ju po pierwszym zabiegu wyranie wida efekt wygadzenia, rozwietlenia i wyrwnania kolorytu skry. Po

przeprowadzeniu serii ok. 8 zabiegw zdecydowanie poprawia si gsto, struktura i koloryt, nastpuje poprawa
wygldu zmarszczek wok oczu, ich wypenienie, wygadzenie i rozjanienie. Proces regeneracji jest dugotrway i
potguje si wiele tygodni po zakoczeniu serii zabiegw. Zwikszona jest aktywno komrkowa potgujca syntez
kolagenu i elastyny oraz wymiany komrkowej.
wiato czerwone o dugoci fali 633 nm celuje w fibroblasty, grup komrek odpowiedzialnych za syntez kolagenu.
Stymulacja tych komrek prowadzi do wzmoenia syntezy kolagenu oraz poprawy ochrony macierzy komrkowej.
wiato - bliska podczerwie o dugoci fali 830 nm celuje w makrofagi i komrki macierzyste, ktre s odpowiedzialne
za formowanie kolagenu i elastyny, zapewniajc gbsza stymulacj i zagszczenie skry.
39.Diagnostyka cellulitu
Rozpoznanie nastpuje na podstawie kilku bada:

Badania palpacyjne. Wzrost gruboci tkanki podskrnej, wzrost jej spoistoci, nadwraliwo na dotyk, bl,
zwikszenie ruchomoci wzgldem podoa.

Badania antropometryczne, min. pomiary obwodw ciaa w ustalonych miejscach.

Pomiar oporu elektrycznego skry.

Badania termograficzne i badania ultrasonograficzne.

Rodzaje cellulitu ocena palpacyjna

Posta twarda - wystpuje najczciej u modych kobiet, aktywnych, sprawnych fizycznie, wiczcych, take i
szczupych. W pierwszym momencie cellulit jest mao widoczny, czsto w korelacji z wystpujcymi rozstpami. Podczas
przesuwania tkanek wyczuwa si paskie uoenie zmian i przesuwanie tkanek odbywa si atwiej w poziomie.
Nieleczony moe przechodzi w bardziej zaawansowan, cik posta.
W tym przypadku masa powinien by aplikowany najpierw wok zmienionych miejsc, nad nimi, a dopiero potem w
zmienionych ju partiach skry.
Posta wiotka - wystpuje najczciej u kobiet po 40 rokiem ycia. Skrze i miniom towarzyszy spadek napicia i
wiotko tkanek. Zauwaalne s zmiany relacji pomidzy zanikajc tkank miniow, a powikszajc si tkank
tuszczow. Odnotowuje si take ogln rnic masy ciaa.
W tym przypadku du warto ma masa najpierw oglny, usprawniajcy krenie i stymulujcy oraz ujdrniajcy
skr, a dopiero potem w miejscach gdzie wystpuje cellulit. Jeli pacjentka ma tendencje do ograniczonych obrzkw,
najpierw powinien by wykonany drena limfatyczny.
Posta obrzkowa - najcisza, rzadko wystpuje - zalecana bezwzgldnie terapia kliniczna.
Wspomaganie leczenia - poprzez masa - jedynie po konsultacji lekarskiej.
Ze wzgldu na odczucia palpacyjne podczas diagnostyki, mona si spotka z pojciami: cellulit pynny lub zbity,
twardy. Dotycz one struktury wyczuwalnych w tkankach zmian oraz samych rnic w fizjologii i budowie tkanek a take
patologii.
Stopnie rozwoju cellulitu
Stopnie 0-3 ustala si min na podstawie badania klinicznego, USG i termograficznego, due znaczenie ma take
diagnostyka palpacyjna.
0.

Skra o gadkiej powierzchni, po ujciu skry w fad widoczne nieznaczne pobruzdowania. Obraz nadmiernej
przepuszczalnoci naczy wosowatych.

1.

o gadkiej powierzchni, po ujciu jej w fad widoczne zagbienia. Obszary przekrwienia otoczone obszarami
niedokrwienia. (Efekt ten moe by take widoczny goym okiem podczas diagnostycznego rozcierania)

2.

Zagbienia wystpuj podczas napinania mini (np. w pozycji stojcej). Wyczuwalne grudki i bardzo drobne
guzki. Obraz grudek i drobnych guzkw okrelany jest jako skra leoparda.

3.

Zagbienia widoczne s w spoczynku (np. w pozycji lecej). Guzki wikszych rozmiarw, rozdzielone tkank
wknist. Due obszary niedokrwienia o obnionej temperaturze. Podczas zgi koczyny w stawach moliwe
reakcje blowe.

40.Substancje aktywne stosowane w preparatach kosmetycznych o dziaaniu antycellulitowym

Substancje pobudzajce rozkad tuszczw:
-ksantyna,teofilina,aminoteofilina,
-kofeina ktra ma wpyw na krenie krwi w naczyniach wosowatych. Ponadto substancja ta pobudza aktywno lipazy
enzymu, ktry odpowiada za rozkad trjglicerydw na wolne kwasy tuszczowe, ktre nastpnie s wykorzystywane

10

przez komrki do produkcji energii. Kofeina dodatkowo przyspiesza odpyw limfy z tkanki tuszczowej.
-L-karnityna(-hamuje glikoliz,utlenia kwasy tuszczowe)
-olejki eteryczne:cynamonowy ,imbirowy,jaowcowy,rozmarynowy,paczulowy,cyprysowy (przy zabiegach w kapsule)
-Koenzym A
-Retinol
-Krzemionka organiczna-(regeneruje wkna wokna kolagenowe)
Wstrzykiwanie substancji antycellulitowych w tkank podskrn (mezoterapia):
Do substancji tych nale np. kofeina lub L-karnityna,aminofilina oraz ekstrakt z kasztanowca ktre pobudzaj krenia i
zapobiegaj odkadaniu si tuszczu w adipoctach i dodatkowo dwuwglan sodu 0,9% NaCl-dziaajcy przeciwblowo.
Po zabiegu wykonuje si dodatkowo pobudzajcy masa.
AKTYWNE SKADNIKI PREPARATW ANTYCELLULITOWYCH
Najczciej stosowane substancje naturalne tylko do uytku zewntrznego
W walce z cellulitem najbardziej skuteczne s te skadniki, ktre pobudzaj krenie krwi w skrze, zmniejszaj
odkadanie tuszczu i wygadzaj nierwnoci na powierzchni skry. Wrd kremw mona wyrni termo-preparaty,
ktre pobudzaj metabolizm poprzez wytwarzanie rnic temperatury.
Rozmaryn lekarski ( ac. Rosmarinus officinalis)- zwiksza przepyw krwi i metabolizm skry. Zawiera kwas rozmarynowy
i kofeinowy, uczestniczce w usuwaniu produktw ubocznych.
Imbir lekarski ( ac. Zingiber officinale) wykazuje waciwoci tonizujce i poprawiajce krenie.
Rokitnik zwyczajny (lac. Hippophae rhamnoides) stosowany od bardzo dawnych czasw, szczeglnie w Chinach,
Tybecie, jak rwnie w Rosji. Dobrze poznano jego waciwoci przyspieszajce metabolizm i spalanie tuszczu oraz
wzmacniajce tkank czn
Zielona herbata ( lac. Camellia sinensis) jej gwn substancj antycellulitow jest kofeina, ktra nasila rozkad
tuszczw, jak rwnie poprawia krenie. Herbata zawiera rwnie pochodne ksantenowe, pobudzajce krenie oraz
polifenole o silnych waciwociach antyoksydacyjnych (tzn. chroni komrki przed szkodliwym wpywem wolnych
rodnikw). Miejscowe zewntrzne stosowanie tego skadnika ma odwieajcy i nawilajcy wpyw na skr, hamuje
procesy starzenia, agodzi podranienia skry i oczyszcza z toksycznych produktw ubocznych przemiany materii.
Pierwiosnek lekarski (lac. Primula Eris) obecno saponin poprawia krenie miejscowe.
Witaminy A,E,C,D chroni skr, s odpowiedzialne za odpowiedni zawarto tuszczu i wody w tkance cznej oraz
ich prawidowy metabolizm, a wic za elastyczno skry.
Najczciej stosowane substancje naturalne do uytku wewntrznego
Oczyszczona woda do picia (minimum 2 litry dziennie) czysta woda, nie zawierajca adnych substancji toksycznych,
to najlepszy sposb na rozpuszczenie i usunicie szkodliwych produktw przemiany materii. Szczeglnie wskazane jest
picie alkalicznej wody jonizowanej, poniewa moe to pomc w rozwizaniu podstawowego problemu kuracji
antycellulitowej, gwnie na drodze alkalizacji.
Jukka rodek moczopdny. Dziki przyspieszeniu metabolizmu nasila usuwanie produktw ubocznych i toksycznych, a
zatem przyczynia si do znaczcej poprawy w przypadku zaburze metabolicznych. Wycig z jukki zawiera liczne
enzymy, saponiny, chlorofil, antyoksydanty i inne aktywne skadniki. Jego gwn zalet SA silne waciwoci
odtruwajce. Ponadto, poprawia trawienie i wchanianie skadnikw odywczych, nasila i kontroluje procesy wydzielania.
Lucerna siewna (lac. Medicago sativa) pochodzcy z lucerny chlorofil od wiekw by stosowany na caym wiecie jako
doskonay rodek odtruwajcy. Z licznych dowiadcze wynika, e chlorofil moe unieczynnia w wtrobie i w jelicie
cienkim spoywane z pokarmem substancje rakotwrcze, zapobiegajc w ten sposb ich niekorzystnym dziaaniom.
Lucerna uczestniczy rwnie w usuwaniu toksyn i neutralizacji kwasw.
Garcinia cambogia ( aktywny skadnik hydroksycytryniany HC) - pochodzi z Indii Poudniowych i Tajlandii. Ekstrakt z
jej owocw pomaga zmniejszy apetyt, utrudnia przeksztacenie spoytych z pokarmem wglowodanw w tuszcz, w
efekcie mniej tuszczu gromadzi si w organizmie. Pobudza take procesy termogenezy, tzn. podczas posiku organizm
zwiksza wytwarzanie ciepa, w efekcie spala wicej kalorii.
Cynk odgrywa znaczc rol w skrze i metabolizmie tkanki cznej. Jest silnym antyoksydantem.
Selen zapobiega gromadzeniu metali cikich w organizmie i ogranicza destrukcyjny wpyw wolnych rodnikw.
Chrom substancja niezbdna w metabolizmie albumin, lipidw i wglowodanw.
Pikolinian chromu jest jego biologicznie aktywn form. Pomaga wbudowywa aminokwasy, przyspiesza syntez
albumin i ma korzystny wpyw na procesy metaboliczne.
Moe pobudza metabolizm wglowodanw, nasila wpyw insuliny i stabilizuje gospodark energetyczn, poniewa
utrzymuje poziom glukozy we krwi pod sta kontrol.
Wap pomaga usuwa toksyczne substancje, kontroluje/reguluje pH organizmu i krwi oraz zmniejsza szkodliwy wpyw
zakwaszenia.
Krzem zapewnia odpowiedni elastyczno i napicie tkanki cznej.
Witaminy A, C i E obniaj aktywno toksycznych substancji, niszczcych komrki.
L-karnityna pobudza metabolizm. Przenosi czsteczki kwasw tuszczowych do mitochondriw elektrowni komrek.
Uczestniczy w metabolizmie tuszczw na poziomie komrkowym, jak rwnie w procesachwytwarzania energii.
Ponadto, wspiera prawidowe funkcjonowanie mini, ktre wykorzystuj energi ze spalania tuszczw.
Herbata, zielone algi pomagaj usuwa metale cikie i inne substancje toksyczne.
Wycig z bzu czarnego chroni yy i kapilary oraz zwiksza ich wytrzymao.
Olej z oliwek oczyszcza bony luzowe ze spoytych substancji toksycznych.
Nasiona lnu mae wkniste nasiona, ktre pomagaj wypuka produkty uboczne z jelit oraz zapewni odpowiedni
poziom tuszczw we krwi

11

Nasiona jabek zawieraj wkna rolinne pektyny i celuloz, ktre s w stanie wiza i usuwa wiele toksyn.
Wycig z winogron, czarnej porzeczki, papai i herbaty paragwajskiej pobudzaj krenie krwi w naczyniach ylnych i
powstrzymuj zatrzymywanie wody z tkankach.
41) Etiopatogeneza cellulitu
a) odmienno morfologii i rozmieszczenia podskrnej tkanki tuszczowej u kobiet i mczyzn
b) zaburzenia w budowie tkanki wknistej przegrd cznotkankowych tkanki podskrnej
c) zmiany naczyniowe w mikrokreniu skrnym
d) wpyw czynnikw zapalnych
42) Wskaniki oceniajce otyo
W codziennej praktyce, a take w badaniach epidemiologicznych i klinicznych powszechnie stosuje si:
a) Wskanik masy ciaa (BMI body mass index) porednio oceniajcy zawarto cakowitej tkanki
tuszczowej w ustroju,
BMI = masa ciaa (kg) podzielona przez wzrost (w m) podniesiony do kwadratu
Nadwaga = BMI wynosi 2529,9 kg /m,
Otyo = BMI 30 kg/m.
b)

Wskanik WHR (waist/hip ratio) oceniajcy rozmieszczenie tkanki tuszczowej,

WHR = obwd w talii (w cm) podzielony przez obwd w biodrach (w cm).

Otyo brzuszna kobiet = WHR 0,85,
Otyo brzuszna mczyzn = WHR 1,0.
c)

Pomiar obwodu w talii, na podstawie ktrego rozpoznaje si otyo brzuszn.

Obwd w talii
Otyo brzuszna kobiet = obwd w talii >88 cm,
Otyo brzuszna mczyzn = obwd w talii >102 cm.
45.Zastosowanie kwasu hialuronowego w preparatach kosmetycznych :
Kwas hialuronowy to zwizek, ktry wie wod w naskrku. Moe on by bezpiecznie stosowany bez koniecznoci
wykonywania testw skry. W skrze ludzkiej kwas ten jest skadnikiem macierzy midzykomrkowej skry waciwej. W
modej skrze kwasu hialuronowego jest pod dostatkiem, co gwarantuje jej sprysto i brak zmarszczek. Z wiekiem
ilo kwasu maleje. W pniejszym czasie skra czowieka si starzeje, traci zdolno wizania wody i powstaj
zmarszczki. Jedna czsteczka kwasu hialuronowego jest w stanie zwiza ok. 250 czsteczek wody.
ele na bazie kwasu hialuronowego s stosowane do wypenie ubytkw w tkankach oraz su do wypenienia
zmarszczek i powikszania ust oraz piersi. Ze wzgldu na to, e kwas hialuronowy stopniowo wchania si do
organizmu, implanty na bazie eli hialuronowych s nietrwae, co powoduje, e zabiegi z ich uyciem trzeba powtarza 2
do 3 razy w roku.
Kwas hialuronowy jest rwnie skadnikiem filmu zowego, dlatego du popularnoci ciesz si pyny do soczewek
kontaktowych i krople do oczu zawierajce sl tego kwasu (hialuronian sodu), agodzce podranienia oka powstae
podczas noszenia soczewek kontaktowych i innych dolegliwoci (np. zesp suchego oka)[1].
Do niedawna uywano w kosmetyce kwasu hialuronowego pozyskiwanego z produktw naturalnych (grzebienie
kogucie, ppowina). Obecnie coraz czciej uzyskiwany jest on metodami biotechnologicznymi.
(Hialuronic Acid)--polisacharyd - kwas hialuronowy (HA). Zwizek ten jest przezroczyst, gst, szklist ciecz. Kwas
hialuronowy jest skadnikiem wszystkich ywych organizmw i jednym z nielicznych ukadw, ktry ma identyczn
budow chemiczn zarwno u bardzo prostych organizmw, np. bakterii, jak i u czowieka. W organizmie ludzkim poza
proteoglikanem wystpuje on w ciaku szklistym oka, ppowinie, pynie maziwkowym. Jest take skadnikiem krwi i
limfy. Najwicej jednak, bo ponad poowa, caego kwasu hialuronowego znajduje si w skrze. Od ponad pidziesiciu
lat stosowany jest on w medycynie, gwnie w ortopedii i chirurgii, gdzie przyspiesza proces gojenia ran oraz zmniejsza
blizny. Kwas hialuronowy, istotny element tkanki cznej, uchodzi za znakomity rodek nawilajcy. Najwysze jego
stenie jest w skrze niemowlt i u dzieci. Dziki wyjtkowej zdolnoci zatrzymywania wody (wie 40 razy wicej wody
ni sam way), kwas hialuronowy posiada bardzo dobre wasnoci nawilajce i chronice naskrek przed utrat wody.
Z wiekiem jednak ilo kwasu hialuronowego w organizmie ludzkim zmniejsza si. Drastyczny spadek stenia tego
zwizku w skrze mona zaobserwowa po 50 roku ycia. W wieku 80 lat jego zawarto spada praktycznie do zera. W
starzejcej skrze zmienia si take jego struktura. Konsekwencj tego procesu jest zmniejszenie zawartoci wody w
skrze. Traci ona sprysto i elastyczno, pojawiaj si zmarszczki. Po odkryciu, e zawarto kwasu hialuronowego
w skrze obnia si wraz z wiekiem, celowe stao si stosowanie tego surowca w preparatach kosmetycznych o
dziaaniu nawilajcym. Szczeglne zainteresowanie zwizane z wykorzystaniem kwasu hialuronowego do celw
kosmetycznych pojawio si na pocztku lat osiemdziesitych. Kwas hialuronowy jest rozpuszczalny w wodzie. Wykazuje
natomiast ograniczon rozpuszczalno w mieszaninach wody z alkoholem. Jest to zwizek nietoksyczny, niedranicy,
nie uczulajcy. W cigu p godziny od aplikacji przechodzi przez wszystkie warstwy naskrka, docierajc do skry
waciwej, gdzie wykazuje silne dziaanie higroskopijne. Bardzo dobrze ujdrnia i nawila skr. HA ze wzgldu na duy
ciar czsteczkowy nie ma moliwoci wniknicia w gb naskrka. Po zastosowaniu preparatu pozostaje na jego
powierzchni, tworzc warstw okluzyjn, ktra nawadnia miejscowo warstw rogow, redukuje podranienia oraz
zabezpiecza przed dziaaniem niekorzystnych czynnikw zewntrznych. Przez dugi czas w kosmetyce wykorzystywany

12

by gwnie kwas hialuronowy pozyskiwany z produktw naturalnych (grzebienie kogucie, ppowina). Obecnie coraz
czciej pozyskiwany jest on rwnie metodami biotechnologicznymi. Aby przeduy dziaanie kwasu hialuronowego
coraz czciej czy si go z innymi ukadami, np. dextranem czy kopolimerem akrylowym. Preparaty tego typu,
pojawiajce si pod rnymi nazwami handlowymi, wykorzystywane s do iniekcji podskrnych, stosowanych w celu
wygadzenia zmarszczek i bruzd. Kwas hialuronowy staje si powanym konkurentem kolagenu, poniewa jego
stosowanie nie wymaga wykonywania wczeniejszych testw alergicznych.. Dziaanie kosmetyczne mukopolisachrydw
polega na doskonaym nawilaniu i utrzymywaniu prawidowej elastycznoci skry poprzez wpyw na jdrno komrek
tkanki cznej. Zwizki te tworz na powierzchni skry niewidoczny film, ktry ma waciwoci nawilajce, a
jednoczenie chroni skr przed zwikszonym odparowaniem wody, zmniejszajcym transepidermaln utrat wody
(TEWL). Wykazuj one ponadto dziaanie agodzce i kojce. Zmniejszaj moliwo podranie i uczule oraz
zwikszaj odporno skry na czynniki zewntrzne. Mukopolisacharydy przeciwdziaaj powstawaniu cellulitu i
gromadzeniu tkanki tuszczowej oraz wpywaj na prawidow cyrkulacj krwi i limfy. Pojawiaj si rwnie informacje, e
posiadaj one zdolno wizania substancji toksycznych, np. metali cikich czy zanieczyszcze przemysowych w
rozpuszczalne w wodzie poczenia, atwe do usunicia z organizmu. Ze wzgldu na swoje waciwoci MPS znalazy
szerokie zastosowanie w wielu preparatach kosmetycznych. Stosowane s one w steniach 0,01-0,05 proc. (w
przeliczeniu na czysty kwas) w caorocznych kremach nawilajcych nowej generacji. Wykorzystuje si je rwnie w
specjalistycznych preparatach do pielgnacji okolic oczu i szyi. Stosuje si je take w maseczkach do twarzy, tonikach,
preparatach po goleniu, lotonach do ciaa, preparatach przeciw rozstpom, odywkach do wosw i maskarach.
HA- moe by stosowany bezporednio na skr, jednak przy bezporednim stosowaniu mona odczuwa pokrycie
skry filmem, dlatego te zaleca si stosowa w steniu do 20%.Produkty z kwasem hialuronowym mona bezpiecznie
stosowa zim, poniewa, w przeciwiestwie do kremw, w ktrych czynnikiem nawilajcym jest woda, nie wywouj
rozszerzania naczy krwiononych.
46)Zastosowanie CETHELLA ASIATICE w preparatach kosmetycznych
Centela Asiatica stosowana w produktach kosmetycznych (kosmeceutyki) - wykazuje silne dziaanie przeciwzapalne,
przeciwdziajace uszkodzeniom tkanki skry w przebiegu starzenia si.
Podobnie jak estrogeny pozytywnie wpywa na metabolizm fibroblastw i syntez wkien kolagenowych.
Stymuluje syntez kwasu hialuronowego, odpowiedzialnego za nawilenie skry.
Jest znamym rodkiem o potwierdzonym dziaaniu regeneracyjnym.
Rolinne ekstrakty z Centela Asiatica s, wic bardzo wartociowymi skadnikami kosmetykw przeciwdzaajcych
starzeniu si skry i tworzeniu zmarszczek, zwaszcza dla kobiet w okresie menopauzy.
47)Zastosowanie mocznika w preparatach kosmetycznych
Mocznik jest hygroskopijny czyli przyciga wod i nie pozwala jej wyparowa, dziki czemu dziaa intensywnie
nawilajco. Mocznik powoduje, e skra jest gadka i jdrna.
W koncentracjach do 2% - przyspiesza podzia komrek warstwy ziarnistej skry, a tym samym jej regeneracj.
W koncentracjach 5-10% - dziaa nawilajco, uatwia wizanie wody przez keratyn i zmikcza naskrek.
(wykorzystywany w leczeniu uszczycy, dermatoz i innych chorb skry przebiegajcych z nadmiern suchoci).
W koncentracjach ponad 10% - jest keratolityczny - uatwia zuszczanie i zwiksza przepuszczalno warstwy rogowej
(np. dla lekw czy substancji czynnych). Dziaa przeciwbakteryjnie, co mona wykorzysta przy cerze trdzikowej.
Preparaty mocznikowe znalazy zastosowanie w leczeniu trdziku, uszczycy i rybiej uski.
Rozpuszczalno
Rozpuszczalny w wodzie, alkoholu i glikolu propylenowym; nierozpuszczalny w tuszczach.
Stenie w kosmetykach
Najczciej uywa si mocznika w steniu 2-5 %.
Mocznik jest atwo rozpuszczalny i szybko ulega hydrolizie, std towarzysz mu zwykle stabilizatory (kwas mlekowy).
48.Zastosowanie olejku arganowego w preparatach kosmetycznych
Olejek arganowy wytwarzany jest z nasion drzewa arganowego. . Krajem rodzinnym olejku jest Maroko i tylko tam
wystpuje. Ten ciemniejszy stosowany jest w kuchni, a o kolorze janiejszym, nieco czerwonawym, uywany jest w
pielgnacji: w kremach pielgnacyjnych, w produktach przeznaczonych do pielgnacji okolic oczu i ust, mydach,
olejkach przeciwsonecznych, maseczkach. Bywa take stosowany solo, na przykad do kpieli, ktra cudownie
natuszcza skr.
Eliksir Modoci, bo tak mwi si o olejku arganowym, zawiera m.in. witamin E, ktrej zawarto wynosi okoo 600
miligramw w jednym kilogramie tuszczu. Ze wzgldu na obecno tokoferoli, a take polifenoli o dziaaniu
antyoksydacyjnym stymuluje on proces oddychania wewntrzkomrkowego, neutralizuje wolne rodniki, chroni tkank
czn. Tuszcz ten jest bardzo dobrze wchaniany. Chroni naskrek przed wysychaniem, wygadza najtrudniejsze
miejsca na naszym ciele (kolana, okcie), uspokaja podranion skr, dziaa przeciwzapalnie, opnia procesy
starzenia, spyca istniejce ju zmarszczki, poprawia elastyczno, agodzi objawy trdziku modzieczego, alergii,
poparze sonecznych. Olej arganowy jest doskonay na dojrza i starzejc si skr, chroni przed przedwsczesnym
pojawieniem si zmarszczek. Zawiera m.in. witamin E, stygmasterol regenerujcy naskrek oraz tirukallol agodzcy
objawy alergii.
Tuszcz ten znajduje take zastosowanie w preparatach do opalania, gdy skutecznie chroni skr przed szkodliwym
dziaaniem promieni sonecznych.
Ze wzgldu na agodzenie objaww podranie i lekkich poparze skry olej arganowy moe by take wykorzystany w
produktach po opalaniu. Stanowi on take cenny rodek do bezporedniego masau skry.
Cennymi skadnikami oleju arganowego s take sterole schotenol i spinasterol, dziki ktrym wykazuje on swoiste
dziaanie bakteriostatyczne. Z tego te powodu bywa stosowany w przypadku trdziku modzieczego. Oprcz
kosmetykw przeznaczonych do jej pielgnacji chtnie bywa wykorzystywany take w preparatach wzmacniajcych
wosy i paznokcie. Wystarczy naoy go na suche kocwki wosw i stosowa jak odywk ze spukiwaniem.

13

49)Zastosowanie kofeiny w preparatach kosmetycznych

Alkaloid naturalnie wystpujcy w nasionach kawy, liciach herbaty, nasionach guarany (wystpuje u prawie 60 rodzajw
rolin) ma doskonae waciwoci drenujce - pobudza mikrokrenie skrne. Dobrze wpywa na zwiotcza skr,
zmniejsza obrzki. Kofeina z powodzeniem uywana jest w kosmetykach dla suchej i wraliwej skry. Badania wskazuj,
e zastosowanie kofeiny w kosmetykach do pielgnacji wosw zmniejsza i spowalnia ysienie mskie.
Zastosowanie w kosmetykach
W produktach do pielgnacji twarzy zalecane stenie - do 2%
W produktach do pielegnacji ciaa - do 5-7%
Kofeina stosowana w kosmetykach wykazuje dziaanie chronice przed skutkami dziaania promieniu UV-B,
odpowiedzielne za to s jej antyoksydacyjne waciwoci. Kofeina dziaa odwadniajco na komrki (wygadza i napina
skr). Obkurcza naczynia krwionone - dziki czemu m.in. redukuje obrzki i cienie pod oczami.
Kofeina jest gwnie stosowana w kosmetykach przeciwcellulitowych, gdzie zastosowana zmniejsza obwd ud i bioder
(badania uycia kremu z 7% dodatkiem kofeiny prowadzono przez miesic w wyniku ktrych 80% kobiet zobserwowao
zmniejszenie obwodu ud i ponad 60% zaobserwowao zmniejszenie obwodu bioder). Samo zastosowanie kofeiny w
kosmetykach nie powoduje zwalczenia cellulitu - jest to rodek pomocniczy, najskuteczniejszym sposobem pozostaj
wiczenia fizyczne.
50. Zastosowanie kwasu azelainowego w preparatach kosmetycznych.
Kwas azelainowy (KA) jest naturalnie wystpujcym nasyconym 9-wglowym kwasem dwukarboksylowym (wystpuje,
m. in. w niewielkich ilociach w moczu). Uwaa si, e powstaje on w organizmie w procesie lipoperoksydacji wolnych i
zestryfikowanych wielonienasyconych kwasw tuszczowych, takich jak kwas linolowy i linolenowy, wchodzcych w skad
fosfolipidw bon komrkowych. Naturalnymi zewntrzpochodnymi rdami kwasu azelainowego s ziarna zb.
Dziaanie przeciwbakteryjne
Kwas azelainowy odznacza si dziaaniem przeciwbakteryjnym zarwno w stosunku do bakterii beztlenowych jak i
tlenowych.
Dziaanie przeciwzaskrnikowe
Kwas azelainowy wykazuje te znaczny wpyw na keratynocyty i proces keratynizacji (rogowacenia naskrka). Dodanie
go do hodowli ludzkich keratynocytw wywouje, zalene od dawki, hamowanie syntezy DNA i biaek. Co do zdolnoci
oddziaywania kwasu azelainowego na syntez DNA to stwierdzono, e jest ona uzaleniona od hamujcego wpywu na
enzym polimeraz DNA.
Potwierdzone zostao natomiast, e w warunkach naturalnych (in vivo), dochodzi poprzez wpyw kwasu azelinowego do
normalizacji procesw kocowej keratynizacji mieszkw wosowym (zmniejszenie nadmiernej proliferacji, ziaren
keratohialiny i filagryny) odznacza si on zatem dziaaniem przeciwzaskrnikowym, tak bardzo istotnym w leczeniu
zmian trdzikowych.
Dziaanie przeciwzapalne
Kwas azelainowy posiada rwnie waciwoci przeciwzapalne - wpywa na wolne rodniki, ktre s silnymi mediatorami
procesw zapalnych. Dziaanie to wynika zarwno z hamowania produkcji wolnych rodnikw tlenowych przez neutrofile,
jak i ze speniania przez KA funkcji zmiatacza wolnych rodnikw.
Dziaanie przeciwprzebarwieniowe
Najwczeniej poznanym dziaaniem kwasu azelainowego by jego wpyw na przebarwienia. Do odkrycia tego doszo
podczas badania zjawiska hipochromii (powstawania odbarwie skry) w przebiegu upieu pstrego. Ze wzgldu na
dziaanie antyproliferacyjne i cytotoksyczne w stosunku do zmienionych, nadmiernie aktywnych melanocytw,
prbowano stosowa kwas azelainowy w zmianach typu lentigo maligna (zoliwa plama soczewicowata) a nawet
malignant melanoma (czerniak zoliwy skry).
Zastosowanie kwasu azelainowego
Biorc pod uwag waciwoci kwasu azelainowego wydaje si oczywiste, e znalaz on zastosowanie w leczeniu
trdziku pospolitego i przebarwie skry (gwnie ostudy i przebarwie pozapalnych), a ostatnio take w leczeniu
trdziku rowatego.
Trdzik pospolity
Pomimo, i pierwotnym wskazaniem do terapii kwasem azelainowym byy przebarwienia skry, jego stosowanie jest
obecnie najbardziej zwizane z terapi trdziku pospolitego, warto zatem wspomnie o najwaniejszych aspektach
terapii acne vulgaris kwasem azelainowym. Jego zastosowanie w tej jednostce chorobowej podyktowane jest potrjnym
dziaaniem wpywajcym na najwaniejsze elementy powstawania zmian trdzikowych, tj. dziaaniem:
przeciwzaskrnikowym, przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym.
W zalenoci od nasilenia objaww kwas azelainowy jest skuteczny zarwno w monoterapii jak i w terapii skojarzonej.
Poczenie KA z antybiotykiem miejscowym zmniejsza ryzyko powstania opornoci bakterii, natomiast poczenie go z
doustn antybiotykoterapi umoliwia uzyskanie szybszej poprawy klinicznej i skrcenie czasu stosowania antybiotykw.
Pojawiy si take propozycje oglnego stosowania retinoidu izotretinoiny (Roaccutan) z miejscowym KA w uporczywych
lub cikich postaciach trdziku pospolitego.W miejscowej terapii skojarzonej mona czy KA nie tylko z antybiotykami,
ale take z nadtlenkiem benzoilu, przez co uzyskuje si przede wszystkim wzrost aktywnoci przeciwbakteryjnej lub te z
tretinoin (retinoid do stosowania miejscowego) co z kolei przyczynia si do wzrostu aktywnoci keratolitycznej i
uzyskania wyszych odsetek wylecze, ni przy monoterapii. Mona take rozway poczenie terapii KA z kwasem
glikolowym. W przypadkach terapii KA skojarzonej z innymi rodkami stosowanymi miejscowo, zaleca si stosowanie
kwasu azelainowego rano, a pozostaych wieczorem.
51. Zastosowanie kwasu kojowego w preparatach kosmetycznych.
Kwas kojowy - rodek stosowany w produktach do usuwania przebarwie skry. Jest zblizon
y pod wzgldem waciwoci chemicznych do hydrochinonu. Podobnie jak hydrochinon blokuje aktywno tyrozynazy.
Zwizek ten jest uzyskiwany z grzybw gatunku Aspergillus rosncych w Japonii na ziarnach kukurydzy.

14

W Japonii kwas kojowy stosowany jest od 1988r. w preparatach jako skadnik rozjaniajcy. W USA jest skadnikiem
roztworw wykorzystywanych w peelingach oraz rodkach rozjaniajcych skr.
Kwas kojowy obok wasnoci depigmentacyjnych wykazuje take dziaanie antybakteryjne oraz zapobiega powstawaniu
wolnych rodnikw. Preparaty zawierajce ten skadnik nie tylko rozjaniaj przebarwienia, ale dziaaj rwnie
przeciwzmarszczkowo i nawilajco. Zwizek ten najczciej stosowany jest w steniach od 3 do 6%. Kosmetyki
najnowszej generacji do byskawicznego redukowania przebarwie z reguy zawieraj go w swoim skadzie.
Kwas kojowy - jest substancj o udowodnionych klinicznie waciwociach odbarwiajcych.
52. Zastosowanie olejku herbacianego w preparatach kosmetycznych.
Olejek z drzewa herbacianego ma ona dziaanie przeciwbakteryjne na wiele gatunkw bakterii, a take
przeciwgrzybiczni aseptyczne, skuteczny w zwalczaniu pierwotniakw. Olejek ten stosuje si w leczeniu schorze
dermatologicznych lekko i rednio cikich postaciach trdzika i grzybicach skry. Pobudza procesy regeneracyjne
skry. W kosmetyce olejek ma zastosowanie aromaterapeutyczne, do leczenia upieu i grzybic skry gowy, przy
grzybicach skry, pkaniu, wysychaniu i swdzeniu skry, przy trdziku w jego lejszych postaciach. Jest take uywany
w preparatach przeznaczonych do cery problematycznej i modzieczej, w preparatach do opalania, dezodorantach i
szamponach,
pastach do zbw, kremy, logiony, do inhalacji, preparatw do pukania jamy ustnej.
53 SUBSTANCJE AKTYWNE O DZIAANIU ANTYOKSYDACYJNYM
Antyoksydant- substancja, ktra w niewielkich steniach w porwnaniu z substancja ulegajc utlenianiu opnia lub
hamuje utlenianie tej substancji.
Witamina A- retinol
Witamina E- tokoferol
Witamina C- kwas askorbinowy
Witamina B3- niacynamid
Ubichinon (koenzym Q10)
Idebenon- syntetyczny analog koenzymu Q10
Kwas alfa- liponowy
Kwas ferulowy
Glutation
Flawonoidy
Likopen
Karotenoidy (beta- karoten)
Niacynamid
55 ZASTOSOWANIE ELEKTROSTYMULACJI W KOSMETOLOGII
Zabieg przeprowadza si za pomoc prdw impulsowych o malej czstotliwoci wywoujcych skurcz minia lub
caych grup miniowych. W celu wywoania skurczu minia zdrowego stosuje si seri impulsw w ksztacie
prostoktnym. Efektem takiej stymulacji jest wywoanie skurczu najbardziej przypominajcego naturalny.
W kosmetologii stosuje si elektrostymulacj jako zabieg rzebienia misni i ksztatowania sylwetki ciaa. Jest to
metoda pomocnicza w osigniciu tego celu. Wywoanie naprzemiennych skurczw i rozkurczw minia powoduje
uruchomienie pompy miniowej, ktra sprzyja oglnemu ukrwieniu okolicznych tkanek i przyspieszeniu procesw
metabolicznych. Dlatego stosuje si j jako metod wspomagajac terapi cellitu i lokalnej otyoci. Zabieg nie powinien
przekracza 20 minut. Seria 10-15 zabiegw.
56 URZDZENIA BADAJCE PARAMETRY SKRY (DIAGNOSTYKA).
- lampa bezcieniowa
-optyczne przyrzdy pomiarowe do ustalania kolorytu skry
-badanie przepywowe metod Dopplera, aby ustali stopie ukrwienia skry.
- kutometr- przyrz do badania napicia i naprenia skry, a take elastycznoci
- sebumetr- ocenia si nim intensywno pracy gruczow ojowych.
60.Atopowe zapalenie skry charakteryzacja i pielgnacja
Atopowe zapalenie skry inaczej wyprysk atopowy jest przewlek zapaln choroba skry rozwijajca si na podou
atopii.
Zmiany najczciej lokalizuj si na zgiciach okciowych i kolanowych, na twarzy i szyi, ale mog obejmowa cae ciao
Charakterystyka:
-wid
-sucho skry (utrata lipidowej bariery ochronnej)
-wysik (infekcja skry)
-puchnicie
-reakcja alergiczna objawiajca si pod rnymi postaciami
-zaczerwienienie skry
-plamy
-wysypka
-pcherze z wodnist wydzielin (osocze)
Pielgnacja:
Jeli mona stwierdzi czynniki uczulajce, leczenie polega na eliminacji ich z otoczenia lub pokarmw chorego. Mona

15

te podejmowa prby odczulania.

Leczenie objawowe:
-leki przeciwhistaminowe
-kortykosteroidy oglnie w okresie zaostrze i miejscowo w postaci maci
-leki immunosupresyjne (np. cyklosporyna A)
-pielgnacja i natuszczanie skry
-specjalistyczna odzie lecznicza
61.Zastosowanie kwasu migdaowego w pielgnacji cery trdzikowej.
Kwas migdaowy wykazuje najsilniejsze waniwoci antybakteryjne. Kwas ten jest szeroko wykorzystywany przez
dermatologw, lekarzy medycyny estetycznej oraz kosmetologw w leczeniu i kuracji skry z trdzikiem pospolitym,
trdzikiem dorosym, skry tustej z licznymi zaskrnikami, ale rwnie skry dojrzaej, wykazujcej objawy fotostarzenia.
Kwas migdaowy wykazuje doskona penetracj skry, mimo i ma wiksze czsteczki ni kwas glikolowy. Dziki
antybakteryjnym i nawilajcym waciwociom ma wielokierunkowe dziaanie. Delikatnie zuszcza naskrek, hamuje
ojotok i likwiduje zmiany barwnikowe.
62.Wpyw techniki gaskania na organizm czowieka.
Gaskanie to technika, ktra zawsze zaczyna i koczy masa, nie mona jej pomin a wrcz przeciwnie mona do niej
ograniczy cay zabieg. Wynika to z tego, e zalenie od siy docisku gaskanie powoduje obnienie lub podniesienie
pobudliwoci zakocze nerww czuciowych, przez co ma dziaanie uspokajajce lub pobudzajce na orodkowy ukad
nerwowy (dugotrwae gaskanie nawet znieczulajce). Poza tym technika ta przypiesza usunicie zrogowaciaego
naskrka (taki lekki peeling), zwiksza napicie skry, dziki czemu staje si ona gadsza, bardziej sprysta i
elastyczna, przypiesza gojenie ognisk zapalnych, wzmaga przemian materii w tkankach skry i szybsze
odprowadzanie obrzkw i krwiakw
63.Wpyw techniki rozcierania na organizm czowieka.
Rozcieranie wykonuje si silniej i energiczniej ni gaskanie. Technika ta prowadzi do silnego przekrwienia masowanych
czci ciaa, przez co uatwia i przypiesza wchanianie obrzkw, wysikw pozapalnych i krwiakw pourazowych,
likwidowanie stwardnie miniowych, zgrubie torebek stawowych oraz blizn i zrostw. Naturalne jest, e przy
intensywniejszej technice nastpuje rozgrzanie staww i cigien, rozlunienie mini, wzrasta elastyczno mini i
cigien (w masau sportowym stosuje si j jako uzupenienie rozgrzewki).
64.Wpyw techniki ugniatania na organizm czowieka.
Ugniatanie jest odmian gaskania gbokiego, ktre oddziauje na skr i tkanki gbiej pooone. W masau leczniczym
stosuje si go w drenau limfy, w celu zwikszenia szybkoci przepywu krwi i limfy, uatwienia dopywu do tkanek krwi
utlenionej, szybszego odprowadzenia produktw przemiany materii czy wreszcie w celu pobudzenia orodkowego
ukadu nerwowego. Jest to technika bardzo pomocna przy wszelkich zaburzeniach przemiany materii, otyoci na tym tle
czy cellulicie.
65.Wpyw techniki oklepywania na organizm czowieka.
Oklepywanie jest technik bardzo silnych bodcw mechanicznych. Reakcj minia na ni porwna mona z reakcj
na dziaanie impulsw prdw maej czstotliwoci; krtkie, szybkie, spryste uderzenia w poprzek minia wywouj
wyrane skurcze. Technika ta zmniejsza lub zwiksza pobudliwo nerwow, lekkie uderzenia dziaaj uspokajajco i
znieczulajco (wykorzystuje si to wleczeniu nerwic wegetatywnych i urazw), silne za zdecydowanie pobudzajco co
wykorzystuje si w leczeniu niedowadw czy masau przedstartowym.
66)Pedicure leczniczy - pielgnacja w gabinecie kosmetycznym
Pielgnacja stp obejmuje nie tylko codzienne ich mycie, ale take stosowanie odpowiednich preparatw
zmikczajcych, przeciwpotowych, gimnastyk stp, noszenie odpowiedniego obuwia oraz prawidowe uoenie stp
podczas wypoczynku. Zabiegiem kosmetycznym najczciej proponowanym w gabinetach jest pedicure. Pedicure to
zabieg pielgnujcy i upikszajcy stopy. Rozrnia si pedicure kosmetyczny, pedicure leczniczy oraz pedicure
biologiczny.
Pedicure kosmetyczny: zabieg pielgnacyjny obejmujcy zmycie lakieru, skrcenie, opiowanie oraz oczyszczenie
paznokci. W jego zakres zalicza si rwnie usunicie zgrubiaego naskrka z pit. Pedicure zakoczony jest masaem,
ewentualnie polakierowaniem paznokci.
Pedicure leczniczy: zabieg obejmujcy czynnoci wykonywane przy pedicure kosmetycznym rozszerzony o zabieg
usunicia modzeli, nagniotkw oraz wrastajcych paznokci. Pedicure leczniczy zakoczony jest masaem, ewentualnie
polakierowaniem paznokci.
Pedicure biologiczny: zabieg pielgnacyjny, podczas, ktrego nie uywa si narzdzi i akcesoriw metalowych.
Do wykonania zabiegu niezbdne bdzie przygotowanie odpowiedniego wyposaania, artykuw higienicznych oraz
preparatw pielgnacyjnych:
Wyposaenie:
fotel z oparciem dla pacjenta/ki
podnek do zabiegu pedicure, majcy na celu potrzymania nogi w trakcie wykonywania zabiegu
stoeczek do pedicurzystki/y
miska do moczenia stp
lampka owietleniowa
rczniczek do zabiegu

16

 rczniczek na podnek
Narzdzia:
cki / noyczki do skrek
cki / noyczki do paznokci
pilniczek
omega / hebelek do cinania zgrubiaego naskrka
skalpele
patyczki z drzewa pomaraczowego
Artykuy higieniczne:
lignina
wata
rodki opatrunkowe
Preparaty:
rodki zmikczajce
rodki przeciwzapalne / agodzce
rodki przeciwgrzybiczne
rodki przeciwpotowe / pudry przeciwpotowe
rodki do dezynfekcji
Zabieg pedicure obejmuje kolejno wystpujce po sobie czynnoci:
Naoenie rkawiczek jednorazowych
Dokadne obejrzenie stp pacjenta / ki
Zmycie lakieru
Wymoczenie stp (okoo 10 - 15 minut; do miski z ciep wod naley wsypa sole zmikczajce lub wla
specjalny pyn do kpieli stp - ewentualnie mona zastosowa mydo w pynie - mydo przetuszczone)
Obcicie paznokci (paznokcie naley skrci prosto, bez zaokrglania bokw - granic powinna by boczna
linia wrastania paznokcia w naskrek)
Odsunicie skrek za pomoc specjalnego drewnianego patyczka. Jeeli naskrek narasta szeroko na
paznokie, naley go podway, a nastpnie usun ckami
Opiowanie paznokci (krawdzie paznokci naley wygadzi, nie zaokrglajc ich)
Usunicie zgrubiaego naskrka, modzeli, nagniotkw z wykorzystaniem skalpeli, omegi/hebelka.
Dezynfekcja
Masa stopy
Zastosowanie preparatw w zalenoci od potrzeb stopy (nawilajce, regenerujce...)
Odtuszczenie pytki paznokciowej (zabieg mona wykona za pomoc specjalnego preparatu dostpnego w
drogeriach lub hurtowniach kosmetycznych, bd zastosowa spirytus kosmetyczny)
Zaoenie separatorw do stp lub rozprki do palcw, ewentualnie wykonanie waeczkw z ligniny i zaoenie
ich midzy palcami
Naoenie emalii lub lakieru (przed naoeniem kosmetykw warto zastosowa baz lub lakier wyrwnujcy)
Wrastajce paznokcie to problem, ktry dotyczy ludzi w kadym wieku niezalenie od pci, cho stosunkowo czciej
spotyka si go u osb modych. eby unikn blu oraz interwencji chirurgicznych mona zastosowa klamry lecznicze,
ktre w bezbolesny szybki sposb radz sobie z t dolegliwoci. Zadaniem klamry jest spaszczenie pytki
paznokciowej lub zmiana toru wzrostu paznokcia.
Zalety klamer leczniczych w leczeniu wrastajcych paznokci:
klamra jest odpowiednio przygotowana i w kilku rozmiarach naley j dopasowa do ksztatu paznokcia,
sia napicia regulowana jest indywidualnie,
rnice dugoci klamry i paznokcia wyrwnywane s cznikiem,
zabieg jest bezbolesny, klamra nie drani zapalnie zmienionego wau paznokcia,
klamra moe by zakadana te przy znacznej hipergranulacji oraz przy paznokciach rurkowatych,
punktowe naoenie oraz okrelona sia napicia prowadzi z reguy do natychmiastowego zagodzenia blu,
nie wymaga przerwy w pracy
Wrastajce paznokcie rozwijaj si dziki:
niewaciwej pielgnacji paznokci i wycinaniu ktw paznokcia,
zaburzeniu wzrostu paznokcia,
predyspozycjom genetycznym,
noszeniu niewaciwego obuwia ( za ciasne, rwnie na wysokich obcasach i za szerokie ),
wadom stp
Sygnay ostrzegawcze skry stp
Modzele i pknicia

17

Przyczyn powstania rozlegych zrogowace i pkni skry stp moe by wiele. W celu przywrcenia skrze
normalnego wygldu naley pozna przyczyn jej zego stanu.
Pierwsza warstwa skry - warstwa rogowa tworzy naturaln barier ochronn przeciwko biologicznym, chemicznym,
fizycznym i mechanicznym bodcom. Na stres z zewntrz skra reaguje natychmiast. Ucisk i tarcie spowodowane
noszeniem niewaciwego obuwia prowadz do nadmiernego wzrostu komrek: skra rogowa pogrubia si. Taka reakcja
organizmu moe doprowadzi do powanych dolegliwoci.
Modzele
Modzelem okrelamy ograniczone, o pewnej powierzchni zgrubienie skry rogowej, powstae na skutek nadmiernego
ucisku. Jeli si nimi nie zajmiemy, modzele mog uciska gboko w skrze i powodowa przez to trudny do zniesienia
bl.
Im grubszy modzel, tym mniej elastyczna skra a konsekwencj tego jest nieprzyjemne uczucie napicia. Modzele
znajduj si najczciej na podeszwie stopy, bd te na jej obrzeach. Najczstsz przyczyn ich powstania jest ciasne
i le dopasowane obuwie. Jeli nieodpowiednie buty bdziemy nosili przez kilka lat moe doj nawet do deformacji
stopy. Wwczas nie bdzie pasowa na ni ju aden but kady nowo dobierany bdzie ociera. Przyczyn
powstawania modzeli mog by rwnie niewaciwe ustawienia stopy czy te palcw, np.: stopa poprzecznie paska.
Skra stp diabetykw na skutek ich choroby ma skonno do przesusze i nadmiernego rogowacenie co natomiast
sprzyja powstawaniu modzeli. Nadwaga ma te swj udzia w ich tworzeniu si.
Pknicia
Pod pojciem pknicia rozumiemy liniowe pknicia w skrze, majce dugo od kilku milimetrw do centymetrw. W
ekstremalnych przypadkach dotknita tym jest nie tylko martwa warstwa skry rogowej, ale rysa siga te do dalszych
warstw skry, do tkanki podskrnej, do mini czy nawet do koci. Rozrniamy wrd tych pkni: suche i wilgotne.
Suche rysy powstaj przy dziedzicznie uwarunkowanym nadmiernym wzrocie skry rogowej stopy, ale take za
przyczyn innych nabytych schorze. Zasadniczo w przypadku suchych pkni mona zauway tylko niewielk
potliwo. Skra wysycha, traci elastyczno, i nie jest ju tak odporna na pknicia. I tak tworz si rysy, najczciej na
pitach. Pogbiaj si one nastpnie przez nieuniknione, cige obcianie. Zaczynaj si sczy i krwawi- kady krok
powoduje niesamowity bl.
Co naley robi przy modzelach i pkniciach?
Zdiagnozowa przyczyn powstawania mocnego zrogowacenia skry
Nosi tylko odpowiednio dobrane obuwie
Ostronie ciera i wygadzi pogrubion, szorstk skr za pomoc tarki bd pumeksu. Najlepiej zrobi to po
uprzedniej kpieli stp
Codziennie smarowa skr odpowiednim kremem, by zapewni jej waciw elastyczno i wilgotno i zapobiec
narastaniu zrogowaciaego naskrka
Chroni wraliwe czci skry stopy przed uciskiem.
Raz pknita skra wymaga cigej troski.
67)Substancje aktywne w pielgnacji i leczeniu skry ojotokowej i trdziku pospolitego
Cera tusta ma kolor szaroty, ziemisty, zazwyczaj jest do gruba, a jej powierzchnia byszczca. Widoczne s na niej
rozszerzone pory z zaskrnikami (gwnie w okolicy nosa, czoa i brody). Jest sabo ukrwiona, rano czsto blada, rzadko
zdarzaj si rozszerzone naczyka. Dobrze reaguje na czynniki atmosferyczne: na zimno, wiatr i soce, oraz na wod i
mydo.
Negatywnie dziaa na skr stres, zaburzenia hormonalne, napicia nerwowe i zaburzenia ukadu trawiennego.
Stosunkowo pno rozpoczyna si okres jej starzenia, dugo nie pojawia si siatka zmarszczek Zalet cery tustej jest
take to, e w wieku starszym, czy podeszym, nie ulega wysuszeniu.
Skrze tustej czsto towarzysz zmiany trdzikowe, zaskrniki, skonno do wypryskw. Pojawiaj si w okresie
dojrzewania w zwizku ze wzmoon prac gruczow ojowych i zmianami hormonalnymi.
Leczenie trdziku
Trdzik jako choroba przewleka wymaga leczenia dugotrwaego - przez wiele miesicy a nawet lat. Leczenie zaley od
postaci klinicznej trdziku. Poza izotretinoin nie ma adnego leczenia przyczynowego. Wszystkie pozostae metody
leczenia prowadz do usuwania objaww procesu chorobowego. Podstaw terapii trdziku jest odpowiednia pielgnacja
i leczenie miejscowe. U pacjentw wymagajcych leczenia systemowego, waciwa pielgnacja jest niezbdnym
czynnikiem uzupeniajcym.
Waciwa pielgnacja
Odpowiednia pielgnacja skry stanowi podstaw leczenia u wikszoci pacjentw z nasilonym ojotokiem i zmianami
zaskrnikowymi i czsto jest czynnikiem wystarczajcym do osignicia zadowalajcych efektw leczniczych. Konieczny
jest waciwy dobr preparatw do typu skry: silniejszych, zawierajcych wiksze stenie substancji aktywnych, do
skry ze znacznie nasilonym ojotokiem i agodniejszych, do skry wraliwej i podatnej na podranienia. W pielgnacji
skry trdzikowej wykorzystujemy szereg dermokosmetykw zawierajcych substancje o dziaaniu komedolitycznym
(przeciwzaskrnikowym) i przeciwzapalnym. Do substancji tych nale a i hydroksykwasy, polihydroksykwasy i
inne substancje pochodzenia rolinnego. Do a-hydroksykwasw nale: kwas glikolowy, mlekowy, cytrynowy, winowy,
jabkowy. Gwnym przedstawicielem hydroksykwasw jest kwas salicylowy. Dziki odblokowywaniu zaczopowanych

18

przewodw wyprowadzajcych gruczow ojowych substancje te uatwiaj odpyw oju i zmniejszaj jego gromadzenie
wewntrz gruczow ojowych.
To czy kosmetyk jest skuteczny, zaley przede wszystkim od jego receptury, jakoci uytych skadnikw oraz rodzaju
nadanego mu kierunku dziaania. Wszystkie kosmetyki przeciwtrdzikowe cechuje 12 podstawowych kierunkw
dziaania:
1.

Przeciwbakteryjne (np. zwizki siarki, boru, triclosan, chlorhexydyna, olejek drzewka herbacianego, nadtlenek
benzoilu, wycigi zioowe, tioksolon, hexachlorophen).
2. Przeciwzapalne (np. allantoina, pantenol, betaina, wycigi z rolin, glinka, kwasy rolinne, witaminy).
3. Przeciwojotokowe, osuszajce, odtuszczajce (np. alkohole, glikole, wglowodory lekkie, cocamidopropyle,
kwas salicylowy, kwasy owocowe, wycigi zioowe, zwizki siarki i cynku).
4. Matujce, korekcyjne (mineray, barwniki mineralne, zwierzce i rolinne, trjetanolaminowa stearyna, sorbitol,
alkohole).
5. cigajce (obkurczajce) pory (np. zwizki cynku, glinu, bizmutu, kwasu taninowego i kwasu salicylowego,
kwasy owocowe, ekstrakty zioowe, nadtlenek benzoilu, alkohole).
6. Nawilajce, pojdrniajce (olejki eteryczne, mentol, tymol, kamfora, euceryna, wycigi z rolin, kwas
hialuronowy, masa rolinne, kolagen, elastyna, albuminy, alkohole wielowodorotlenowe, salviol, pantenol).
7. Zuszczajce pytko lub gboko, cierajce (kwas salicylowy, zwizki siarki i cynku, rezorcyna, naftol, ziarna
mineralne i rolinne, nadtlenek benzoilu, kwas witaminy A, kwasy owocowe, kwas mlekowy, tioksolon, natrium
carbonicum, tioxolon).
8. Zakwaszajce (kwas cytrynowy, kwas mlekowy).
9. Wymiatacze wolnych rodnikw (koenzym Q, witamina E, witamina A, zwizki fenolowe i terpenowe).
10. Odywcze (kolagen, elastyna, aminokwasy, witaminy, olejowe i wodne wycigi z rolin, wody mineralne).
11. Regenerujce (witaminy, allantoina, wycigi z rolin).
12. Usuwajce zanieczyszczenia i makija (alkohole i glikole, detergenty, myda, wglowodory lekkie, cetiol,
trjetanolamina, czteroboran sodu).
13. Leczenie miejscowe
Jeeli wystpuje wicej zmian zapalnych: grudkowych i krostkowych, stosujemy silniejsze preparaty o dziaaniu
komedolitycznym i przeciwbakteryjnym: kwas azelainowy, nadtlenek benzoilu i retinoidy, a take antybiotyki. Wane jest
stosowanie preparatw leczniczych na ca powierzchni chorobowo zmienionej skry.
Oto najczciej stosowane rodki do leczenia miejscowego:
Tioxolone
Dziaanie: rodek antyseptyczny. Niszczy bakterie i grzyby.
Zastosowanie: Trdzik pospolity oraz ojotokowe stany zapalne skry. upie, ysienie ojotokowe
Przeciwwskazania: Nie stosowa w uczuleniu na tioxolon, w stanach ropnych oraz stanach zapalnych skry, w trdziku
rowatym. W zmianach alergicznych skry
Preparaty: Acnosan
Kwas azelainowy
Dziaanie: Kwas azelainowy w wyniku hamowania syntezy biaka wywiera dziaanie przeciwbaketryjne zwaszcza wobec
Propionibacterium acnes i Staphylococcus epidermidis tj. bakterii odgrywajcych istotn rol w patogenezie trdziku.
Normalizuje proces powstawania keratyny, zmniejszajc tworzenie mikrozaskrnikw. Dziki hamowaniu aktywnoci
tyrozynazy i enzymw mitochondrialnych oraz hamowaniu nadmiernej czynnoci melanocytw wykazuje take dziaanie
wybielajce u osb z hiperpigmentacja.
Wskazania: Trdzik pospolity oraz przebarwienia skry.
Dziaania niepodane: W pocztkowym okresie leczenia moe wystapi przemijajce zuszczenie i sucho skry,
rumie, pieczenie, wid.
Preparaty: Acne-Derm, Skinoren
Nadtlenek benzoilu
Dziaanie: Nadtlenek benzoilu dziaa hamujco na Propionibacterium acnes, odpowiedzialne za powstawanie trdziku
pospolitego. Dziaa zuszczajco, otwiera zaczopowane masami rogowymi pory. Zmniejsza wytwarzanie oju i zwizany z
tym poysk skry.
Przeciwwskazania: Nadwraliwo na nadtlenek benzoilu. Preparatu nie stosowa na uszkodzon skr. Podczas
leczenia naley unika soca i solarium. Nie stosowa leku w czasie ciy.
Preparaty: Akneroxid L, Akneroxid 5, Benzacne, Brevoxyl
Kwas salicylowy
Dziaanie: przenika do ujcia gruczou ojowego, powoduje zmniejszenie gstoci czopu zaskrnika, moe mie
niewielkie dziaanie przeciwzapalne. Ma dziaanie zuszczajce i przeciwbakteryjne.

19

Leczenie systemowe W przypadku bardziej nasilonych zmian zapalnych stosujemy leczenie oglne. Do najczciej
stosowanych metod naley leczenie hormonalne (antyandrogenowe) i antybiotykoterapia, a w najciszych
przypadkach, zwaszcza jeli odchodzi do nasilonego procesu bliznowacenia, leczeniem z wyboru jest izotretinoina. Jest
ona jedynym lekiem dziaajcym na wszystkie (poza hormonalnym) mechanizmy odgrywajce rol w patogenezie
trdziku. Powoduje ona wybitne zmniejszenie wydzielnia oju, dziaa komedolitycznie, redukuje liczb bakterii P. acnes,
dziaa przeciwzapalnie. Najczstszymi antybiotykami podawanymi przez dermatologw s tertacyklina, Davercin i
Dalacin C. W ciszych odmianach podaje si silniej dziaajce antybiotyki zawierajce 13-cis kwas witaminy A
(Roaccutane).

68)Substancje aktywne w pielgnacji i leczeniu trdziku rowatego Bezporednia przyczyna wystpienia trdziku
rowatego jest nieznana. Trdzik rowaty zaliczany jest do nerwic naczynioruchowych skry twarzy. To ju nie rodzaj
cery, ale choroba skry. Objawia si nawrotowym lub staym rumieniem twarzy, wysiewem grudek, krostek oraz
przerostem gruczow ojowych.W zalenoci od nasilenia zmian wyrniamy cztery postacie trdziku:

1.
2.
3.
4.

Posta rumieniowa: w pocztkowym okresie zmiany maj charakter rumieniowy, z przemijajcym

zaczerwienieniem twarzy, pojawia si uczucie gorca i pieczenia skry;
Posta grudkowo - krostkowa: w obrbie trwale utrzymujcych si ognisk, coraz intensywniej zaczerwienionych,
pojawiaj si rozszerzone naczynka, skra jest bardziej wraliwa, pojawia si obrzk, grudki, krostki;
Posta przerosa: rhinophyma; due, zapalne guzki, rozrost tkanek mikkich, guzowato, powikszenie
gruczow ojowych, nasilenie ojotoku, nos staje si duy i czerwony (ta forma trdziku wystpuje przewanie u
mczyzn);
Posta piorunujca: bardzo liczne, skupione wykwity guzowate, gorczka (ta odmiana dotyczy zwykle kobiet);

U okoo poowy pacjentw wystpuj powikania oczne: zapalenie spojwek, brzegw powiek, rogwki - moe to
doprowadzi do lepoty.
Trdzik rowaty wystpuje zwykle na twarzy. Mog jednak pojawi si zmiany na dekolcie, skrze gowy, w
okolicach zausznych i na plecach.
Zmiany pojawiaj si pocztkowo na nosie, pniej na policzkach, na rodkowej czci czoa i brody, oraz dalej w
kierunku okolic podszczkowych. Ogniska maja zwykle symetryczny ukad (ksztat motyla).
Czynniki, ktre mog wywoywa trdzik rowaty to:

Zaburzenia naczynioruchowe, nadreaktywno ukadu wegetatywnego, (zaburzenia naczynioruchowe zalene

od czynnikw psychicznych (w wywiadzie czsto pacjenci przyznaj, e ich cera ma skonno do atwego
czerwienienia si pod wpywem bodcw emocjonalnych oraz czynnikw zewntrznych);
ojotok - opinie lekarzy s sprzeczne, za takim zwizkiem przemawia lokalizacja zmian w miejscach
ojotokowych; przeciwko: wystpowanie trdziku take u osb z such cer;
Zaburzenia hormonalne - objawy mog nasila si po stosowaniu lekw hormonalnych, w chorobach tarczycy,
w czasie stosowania hormonalnych rodkw antykoncepcyjnych, w okresie przekwitania, w zalenoci od cyklu
miesiczkowego;
Zaburzenia ze strony ukadu pokarmowego (przewanie stwierdza si niedokwano soku odkowego,
nadkwasot, przewleke zaparcia, nieyt odka, stany zapalne drg ciowych, u wielu badanych osb
stwierdzono obecno Helicobacter Pylori, chorob wrzodow odka, take choroby wtroby);
Obecno w uskach naskrka Demodex Folliculorum (Nueniec - pasoyt ludzkiej skry, ktry moe
powodowa zmiany skrne;
Pityrosporum ovale - drodaki;
Ogniska infekcji - szczeglnie niewyleczone zby;
Kortykosteroidy - stosowanie lekw sterydowych moe powodowa zmiany w obrbie ust i oczu okrelane jako
Dermatitis Perioralis(zapalenie okooustne);
Alergia wziewna na kurz, pyki traw i chwastw;
Alergia pokarmowa np.: na mleko, mietan;
Nerwowy, stresujcy tryb ycia.

Trdziku rowatego nie mona wyleczy. Mona jedynie zatrzyma lub spowolni rozwj choroby. Czynniki, ktre maj
wpyw na zaostrzenie i nawroty choroby:

Promieniowanie soneczne (take UV w solarium);

20

Gwatowne zmiany temperatury otoczenia;

Duszne pomieszczenia;
Klimatyzowane pomieszczenia;
Gorce kpiele;
Niektre leki (szczeglnie przyjmowane przy nadcinieniu);
Bdy dietetyczne - zbyt gorce potrawy, zbyt ostre przyprawy, mocna kawa, herbata, alkohol, spoywanie
tych serw, czekolady, owocw cytrusowych;
Uywki - szczeglnie nikotyna;
Stosowanie nieodpowiednich kosmetykw zawierajcych dranice substancje np. mita, olejek eukaliptusowy,
cynamon, alkohol;
Brak waciwej pielgnacji cery.

W przypadku wystpienia trdziku rowatego konieczne jest leczenie prowadzone przez dermatologa, w przypadku
powika ocznych take przez okulist. W leczeniu stosuje si:

w okresie rumieniowym: miejscowo preparaty agodzce, zmniejszajce podranienie;

w bardziej zaawansowanym stadium choroby:
o zewntrznie: roztwory, kremy, pasty z antybiotykami, metronidazolem, ichtiolem, 20% kwas
azelainowy, przemywanie twarzy 2% roztworem kwasu bornego lub wod wapienn
o wewntrznie: antybiotyki (gwnie z grupy tetracyklin), retinoidy (Isotrex, Roaccutane - tylko w cikich
przypadkach), metronidazol
wyeliminowanie czynnikw sprzyjajcych rozwojowi choroby: preparaty przeciwgrzybiczne(w przypadku
Pityrosporum Ovale), w przypadku Demodex Folliculorum stosuje si rodki przeciwpasoytnicze;
zamykanie rozszerzonych naczy krwiononych - laseroterapia, elektrokoagulacja;
przyjmowanie witamin PP i B2.

Zalecenia pielgnacyjne dla osb chorujcych na trdzik rowaty

ZAKAZY:

Unika mycia twarzy tward, chlorowan wod;

Unika myde barwionych, zapachowych, z zawartoci alkoholu;
Unika soca i solarium;
W czasie wysiku fizycznego nie dopuszcza do przegrzania twarzy;
Uwaga na leki z kortykosteroidami fluorowanymi, oraz wszystkie rozszerzajce naczynka;
Unika sytuacji stresowych;
Unika gorcych napojw, pikantnych i gorcych potraw, alkoholu, kawy;
Nie stosowa peelingw ziarnistych;
Nie stosowa maseczek typu peel off, ani innych trudno zmywajcych si;
Nie korzysta z sauny;
Nie wychodzi z domu bez uprzedniego zabezpieczenia cery kremem ochronnym.

ZALECENIA:

Stosowa agodne, bezzapachowe kosmetyki (z takimi substancjami jak: wit.C, wit.PP, wit.K, kasztanowiec,
homeopatyczny wycig z arniki, zielona herbata, biaa herbata);
Stosowa kremy z filtrami UVA i UVB (najlepiej blokery soneczne);
W okresie jesienno-zimowym stosowa kremy chronice przed zimnem i wysuszeniem;
Stosowa techniki relaksacyjne;
W przypadku nerwicy naczyniowej stosowa zioowe rodki uspokajajce;
Stosowa waciw diet, bogat w owoce i warzywa;
Obserwowa jakie potrawy pogbiaj zmiany na skrze;
Mona stosowa peeling enzymatyczny;
Stara si wykonywa makija z uyciem podkadu, pudru (jako dodatkowa ochrona) ale unika stosowania
nadmiernej iloci kosmetykw kolorowych, wybiera kosmetyki z serii hypoalergicznych;

21

Dwa razy w roku (wiosn i jesieni) poddawa si serii zabiegw wzmacniajcych naczynka;
Poddawa si zabiegom zamykania naczy (nie naley czeka, a bd bardzo rozszerzone);
Mona zaywa wit. C np.: Rutinoscorbin, AscoRutiCal ,Vitacell, nalewk z kasztanowca, preparaty z gingko
biloba (miorzb japoski), z arnik, z kor dbu.

Substancje aktywne stosowane w kosmetykach do cery z trdzikiem rowatym:

rutyna - zmniejsza amliwo, krucho i przepuszczalno naczy krwiononych,

ekstrakt z oczaru - hamamelis - dziaanie agodnie cigajce i przeciwzapalne, dziaa kojco na skr z
rozszerzonymi naczynkami,
witamina K - wpywa na proces regulacji krzepnicia krwi, zapobiega krwotokom, zmniejsza pajczki, wylewy
podskrne,
witamina PP - uszczelnia naczynka krwionone, chroni je przed rozszerzaniem si,
wycig z arniki grskiej - wspomaga krenie krwi, wzmacnia naczynka krwionone, dziaa przeciwzapalnie,
zmniejsza zaczerwienienia,
wycig z kwiatw dzikiego mirtu - dziaa obkurczajco, wzmacniajco na naczynia krwionone, przeciwdziaa
ich rozszerzaniu si,
witamina C - ma dziaanie uszczelniajce i wzmacniajce naczynka krwionone,
ekstrakt z miorzbu japoskiego (Ginkgo biloba) - uelastycznia ciany naczy, poprawia krenie w drobnych
naczyniach krwiononych skry.
Bardzo wane jest stosowanie kosmetykw chronicych przed promieniowaniem UVA,UVB.
69)Masa kobiety w ciy wskazania, przeciwwskazania, wykonanie
Gwny cel masau ciowego to:
zmniejszenie napi w odcinku ldzwiowo-krzyowym, wynikajcych z przecie na skutek zmieniajcej si
sylwetki i nawykw w poruszaniu si,
zmniejszenie dolegliwoci blowych w okolicy staww biodrowych, kolanowych, skokowych z powodu
zwikszajcego si ciaru ciaa,
zmniejszenie wystpujcej sztywnoci oraz niewielkich obrzkw w okolicach ydek i staww skokowych,
zmniejszenie napicia w okolicy szyi, karku oraz barkw,
uelastycznienie rozcigajcej si skry co stanowi profilaktyk powstawania rozstpw ciowych lub
poporodowych.
Masa w okresie ciy nie moe by stosowany bezkrytycznie, musz by zachowane okrelone warunki oraz
przestrzegane przeciwwskazania.
W literaturze dotyczcej masau klasycznego, cia jest nadal jednym z przeciwwskaza do masau, jednak masa
zmieni si na tyle, i dowiadczony terapeuta jest w stanie nawet nauczy prostych technik masau ojca rodziny, co ze
wzgldw uczuciowych, emocjonalnych, czyni masa jeszcze bardziej przydatnym dla caej rodziny.
Walory pynce z masau w okresie macierzystwa:
Okres przygotowawczy - wiele kobiet zupenie wiadomie decyduje si na odpowiedni moment ciy. Podejmujc
decyzje, na kilka miesicy przed ci mona zadba o te partie ciaa, ktre bd szczeglnie przecione, np.:
wzmacniajc ale i uelastyczniajc minie brzucha i krgosupa, uelastyczniajc take skr, ktra w okresie ciy
bdzie znacznie rozcigana. Przygotowanie ma zarazem cel profilaktyczny, min zapobiegajc ewentualnym blom
krgosupa jak i zapobiega oraz zmniejsza pojawiajce si rozstpy.
Masa moe take przygotowa piersi do fizjologicznych zmian, pojawiajcych si w trakcie z karmienia.
Profilaktyka dotyczy take uelastycznienia caej klatki piersiowej oraz odcinka szyjnego krgosupa, ktry bardzo czsto
bywa przeciony i bolesny w pniejszym okresie karmienia, poniewa mimo zmian pozycji w trakcie karmienia,
zawsze jedna strona bdzie przeciona podczas trzymania, uoenia dziecka.
Masa podczas ciy
Masa kobiet w ciy wykonuje si najczciej w okresie od 3-8 miesica.
Wikszo masau odbywa si w uoeniu na boku z jedn zmian pozycji w trakcie sesji, tak masujemy grzbiet i nogi.
Masa karku, szyi odbywa si z kolei w wygodnej siedzcej pozycji cho czasem kobiety wol lee na plecach.
Masa wykonywany moe by w rnych okresach przez masayst/terapeut, ale take przez partnera oraz w
niewielkim stopniu jako automasa przez sam kobiet.
Wykonanie masau:
1. Masa powok jamy brzusznej leenie na grzbiecie, pod stawami kolanowymi waek
Gaskanie b. powierzchowne, koncentrycznie, rwnoczenie po obu stronach od wyrostka mieczykowatego mostka, na
boki wzdu ukw ebrowych, koczc na wysokoci spojenia onowego.
Rozcieranie delikatnie duymi kolistymi ruchami, kierunek tj. gaskanie
2. Masa powok jamy brzusznej leenie na boku, waek w okolicy szyi i midzy stawami kolanowymi
Gaskanie i rozcieranie od linii pachowej rodkowej w kierunku okolicy ppka, pasmami od nadbrzusza, koczc na
podbrzuszu (omijamy okolic onow).
3. Masa grzbietu i poladkw leenie na boku
Gaskanie i rozcieranie podune od okolicy talerzy koci biodrowych wzdu krgosupa do barkw
Gaskanie i rozcieranie poprzeczne od linii porodkowej tylnej w kierunku linii pachowej rodkowej, od talerza koci

22

biodrowej w kierunku wolnego ramienia.

Masa poladkw, koczyn dolnych i grnych oraz karku i barkw wykonujemy tj. w masau klasycznym w pozycjach
zoeniowych na boku lub na grzbiecie. Kark i barki mona masowa rwnie w pozycji siedzcej.
Przeciwwskazania dotycz min. technik: wibracji, roztrzsa i uciskw.
Obowizuj take bezwzgldne przeciwwskazania takie jak do masau klasycznego.
Przeciwwskazania oglne do masau w okresie ciy:
- Przeciwwskazania dodatkowe takie jak do masau klasycznego
- Stany zapalne, moliwo wystpienia krwawie lub krwotokw
- Cia problemowa ktr poprzedzay poronienia
- Choroby zakane, podwyszona temperatura
- Zmiany dermatologiczne skry
- Cia z innymi powikaniami
- pierwszy i drugi miesic ciy
- dziewity miesic ciy
- choroby ukadu sercowo-naczyniowego
- cukrzyca ciarnych
- nefropatia cukrzycowa
- zapalenie trzustki
- nadczynno i niedoczynno tarczycy i przytarczyc
- ostra niewydolno nerek
- kbuszkowi zapalenie nerek
- odmiedniczkowe zapalenie nerek
- kamica nerkowa
- gestozy
- rzucawka i stan przedrzucawkowy
- niedokrwistoci
- biaaczki
- skazy krwotoczne
W przypadku jakichkolwiek niepewnoci naley najpierw skonsultowa si z prowadzcym lekarzem!
70)Wprowadzanie substancji aktywnych do skry - jonoforeza
Jonoforeza jest zabiegiem elektroleczniczym, w trakcie ktrego wykorzystuje si dziaanie prdu staego
(galwanicznego), ktry poprzez wprowadzanie do tkanek jonw dziaajcych leczniczo na organizm czowieka. Ustalono,
e jony wprowadzone do skry t drog gromadz si na granicy naskrka i skry waciwej, skd zostaj
odprowadzone z prdem krwi w gb ustroju. . Do jonoforezy mog by zatem uywane tylko zwizki chemiczne
ulegajce dysocjacji elektrolitycznej. Zwizki chemiczne majce t waciwo nazywa si elektrolitami. W kosmetyce
wykorzystuje si gotowe preparaty, majce okrelon polaryzacj oraz czas wprowadzania.
Podstawowe wskazania kosmetyczne do zabiegu jonoforezy:
rozszerzone naczynia wosowate (teleangiektazje)
trdzik rowaty
trdzik pospolity
rozszerzone pory skry
zwiotczenia skry
zwiotczenia mini
przebarwienia
podranienia
blizny
uczulenia
skra sucha (nawilenie gbszych warstw skry)
odmroenia
skra atroficzna
nadpotliwo rk, stp, doni
Oglne wskazania:
nerwoble
polineuropatie
zespoy blowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej staww krgosupa
artrozy
artralgie
obwodowe poraania
angioneuropatie
zaburzenia krenia obwodowego
utrudniony zrost kostny
Przeciwwskazania:

23

wypryski i uszkodzenia naskrka

uczulenie na prd galwaniczny
ostre stany zapalne skry
ostre procesy zapalne i infekcje oglne
stany gorczkowe
miadyca
ubytki i skaleczenia naskrka
poraenia spastyczne po wyrwaniu zba
stany ropne okoozbowe
stany ropne migdakw
miejscowe zaburzenia czucia
uczulenie na leki stosowane w zabiegu jonoforezy
eczenie dermatologiczne miejsc objtych zabiegiem jonoforezy
cia
nowotwory agodne i zoliwe
ENDOPROTEZA, METALE W TKANKACH PODDANYCH ZABIEGOWI
zakrzepowe zapalenie y
zakrzepy
zagroenia zatorami
WSZCZEPIONY ROZRUSZNIK SERCA
skaza krwotoczna

Roztwory lekw uywane do jonoforezy

Jonoforeza jodku potasu: Jod zmikcza tkank czn, stosuje si go przy bliznach, bliznowcach, zrostach, zgrubieniach
tkankowych. Jod moe kumulowa si w organizmie i powodowa nadczynno tarczycy.
Jonoforeza chlorku wapnia: przyspiesza regeneracj tkanki nerwowej, dziaa przeciwzapalnie, uszczelnia naczynia
krwionone przyspiesza utrudniony zrost koci.
Jonoforeza cynku: przyeganie trudno gojcych si owrzodze, drodyca paznokci.
Jonoforeza kwasu askorbinowego, czyli witaminy C: uelastycznia cianki naczy krwiononych, dziaa przeciwzapalnie.
Jonoforeza antybiotykw: bakteryjne stany zapalne skory i tkanek mikkich.
Jonoforeza hydrokortyzonu lub preparatu Solu-Dacortin: stany zapalne skry, tkanek mikkich, drobnych staww i
pochewek cignistych.
Jonoforeza tolazoliny: zaburzenia ukrwienia obwodowego.
Jonoforeza sody oczyszczonej: dziaa przeciwzapalnie, rozmikczajco, bakteriobjczo. Najczciej stosuje si
jonoforez z sody oczyszczonej przy ojotoku i trdziku pospolitym. Zabieg ten nosi nazw dezinkrustacji.
Przygotowanie klientki do zabiegu
Ze skry naley zmy makija, a nastpnie skr odtuszczamy alkoholem. Dokadnie ogldamy skr w celu
wykluczenia przeciwwskaza. Zabezpieczamy gaki oczne przed wnikaniem jonw lekw, przykrywajc je suchymi
wacikami. Pacjentka powinna zdj wszystkie metalowe ozdoby.
Technika wykonania jonoforezy
Klientk naley poinformowa o odczuciach towarzyszcych przepywowi prdu, a s to: mrowienie, linotok, metaliczny
posmak w ustach. W przypadku wystpienia negatywnych odczu uczucia silnego ciepa, pieczenia lub blu naley
przerwa zabieg.
Jonoforez mona wykona na wiele sposobw. Rozrniamy jonoforez labiln i stabiln, miejscow i ogln. W
kosmetyce najczciej stosuje si jonoforez labiln, czyli ruchom, w trakcie ktrej elektrody czynna i bierna zmieniaj
wzgldem siebie pooenie. W jonoforezie stabilnej, czyli nieruchomej, wykorzystuje si specjaln elektrod, tzw.
elektrod Bergoniego, zwan inaczej pmask.
Elektrod czynn umieszcza si nad tkank, do ktrej maj by wprowadzone jony leku. czy si j z dodatnim lub
ujemnym biegunem rda prdu. Elektrod biern, suc do zamknicia obwodu prdu, ukada si najczciej
przeciwlegle do elektrody czynnej najczciej na przedramieniu rki prawej lub bezporednio w doni klientki.
Obie elektrody ukada si na wczeniej przygotowanym podkadzie. Elektroda czynna uoona jest na podkadzie
zanurzonym w wodzie z dodatkiem leku, ktry chcemy wprowadzi do skry, za elektroda bierna w samej wodzie. Do
jonoforezy najlepiej stosowa wod atwo przewodzc prd, np. mineraln niegazowan.
Do zabiegu naley uywa jednorazowych podkadw w celu wykluczenia infekcji i tzw. jonw konkurencyjnych. Miejsca

24

niewielkich ubytkw skrnych pokrywa si obojtn maci, np. wazelin, a nastpnie przykrywa warstw folii.
Jonoforez mona wykona jedn lub dwiema elektrodami czynnymi oraz odpowiednio jedn lub dwiema elektrodami
biernymi. Wykorzystuje si elektrody wykonane z gumy wglowej lub nie polaryzujce si elektrody z cyny. Maj one
rne ksztaty oraz rozmiary. Wane, by ich brzegi byy obe, a ksztat dostosowany do miejsca poddawanego zabiegowi.
Elektroda bierna powinna by 2,5-krotnie wiksza od elektrody czynnej.
Czas trwania zabiegu zaley od rodzaju preparatu, indywidualnej wraliwoci klientki i stopnia zaawansowania zmian
skrnych. Z reguy pierwszy zabieg trwa okoo 5 minut, stopniowo wyduamy ten czas do okoo 30 minut. Zabiegi
wykonujemy w seriach 10-20 seansw, codziennie lub co drugi dzie. Natenie prdu dobieramy do odczu klientki. Ma
to by przyjemne mrowienie. Objawy niepodane to zaczerwienienie skry, opuchlizna, wid, mocne uczucie ciepa.
Mog one wiadczy o przedawkowaniu natenia prdu lub o uczuleniu na prd galwaniczny.
Dodatkowo mona nasili wnikanie jonw leku podczas jonoforezy poprzez rozgrzanie skry promieniami
podczerwonymi, np. lamp sollux z czerwonym filtrem lub lamp infrarouge.
Zakoczenie
Podczas wykonywania zabiegw z uyciem prdu zawsze naley zachowa szczeglne rodki ostronoci i zapewni
komfort klientom. ycz sukcesw w pracy z wykorzystaniem nowoczesnych technik kosmetycznych.
rodki ostronoci:

Kable aparatu do jonoforezy nie powinny si krzyowa

Aparat powinien by podczony do uziemionego gniazdka
Najpierw przygotowujemy elektrody, podkady lekowe, ukadamy je na ciele klientki, a nastpnie podczamy
przewody do aparatu i aparat do prdu
Osoba poddawana zabiegowi powinna by stale pod kontrol kosmetyczki, nie wolno pozostawia klientki samej
Na aparacie nie mog sta naczynia z wod, leki czy kosmetyki.

71.WPROWADZANIE SUBSTANCJI AKTYWNYCH DO SKRY SONOFOREZA

Wprowadzanie substancji aktywnych do skry sonoforeza
Sonoforeza wykorzystuje zjawisko fali akustycznej. Za pomoc urzdzenia emitujcego fale ultradwikowe,
wprowadzane s w gb skry substancje - w tym przypadku mog to by rwnie substancje niepolarne i
nierozpuszczalne w wodzie (lipidy, witaminy itd.).
Gboko wnikania zaley od czstotliwoci ultradwikw ich mocy i czasu oddziaywania. Przy czstotliwoci 1 MHz
jest wiksza ni przy 3 MHz. Optymalna dla zabiegw kosmetycznych moc wynosi 0,8 do 1,0 W/cm2. Czas zaleny jest
od wielkoci powierzchni na jak oddziaujemy (rednio od 5 minut przy maych powierzchniach do 30 przy duych).
Efekt zabiegu zaleny jest tak jak w przypadku jonoforezy od uytego preparatu, ale rwnie od wpywu samych
ultradwikw na tkanki skrne. Obejmuje ono takie reakcje jak wzrost przepuszczalnoci bon komrkowych, aktywacja
metabolizmu komrkowego, zwikszone oddychanie komrkowe.
Wibracje ultradwikowe dziaaj na gbsze warstwy skry jak mikromasa o charakterze biostymulujcym. Poprawie
ulega mikrocyrkulacja i przepyw limfy, podwysza si poziom pH zakwaszonych tkanek. Fibroblasty zostaj pobudzone
do biosyntezy kolagenu, elastyny.
W kosmetyce sonoforeza zwana masaem ultradwikowym, powoduje popraw ukrwienia skry i jest wykorzystywana
w celu wtoczenia w gbsze warstwy skry preparatw odywczych i nawilajcych. Sonoforeza transportuje
skondensowane witaminy w skr.
Wskazania do zabiegw w przypadku kosmetyki:

zmarszczki,

trdzik,

trdzik rowaty,

teleangiektazje,

blizny,

cellulit,

depilacja,

zastoje;
Rezultat uzyskiwany dziki dziaaniu fali ultradwikowej (sonoforezie):

rozjania przebarwienia i plamy

dotlenia i bardzo mocno nawila skr

poprawia wymian jonow, wzmaga produkcj kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego

przygotowuje skr do dalszych zabiegw kosmetycznych

odmadza skr poprzez gboki mikro-masa

przyspiesza przenikanie i aktywacj kosmetykw w gb skry

poprawia struktur blizn

pozostawia nadzwyczajnie odmodzon, odwieon i zregenerowan skr

powstrzymuje tyrozynaz, powstae napicie elektryczne rozwizuje czarny pigment, ktry zostanie

25

metabolizowany i wydalony
przy prdkoci wibracji 24 000/sekund, aktywne ultradwiki rozpylaj oczyszczon wod, w zwizku z tym
natychmiast tworz zawiesin sebum i kosmetyku w porze, otwierajcym si na skutek powstania napicia od
sondy, a nastpnie wyjaawia, std te w krtkim czasie likwiduje stany zapalne i poprawia wygld skry
bezbolenie i dokadnie czyci skr szybko rozpylajc i usuwajc zanieczyszczenia z porw
wibracja ultradwikowa i jej efekt cieplny dla mini stale uaktywnia skr, dziki czemu eliminuje zmarszczki i
ujdrnia minie

Sonoforeza jest zabiegiem kompleksowym, o wielu zaletach, wrd ktrych mona wymieni:
- rozbijanie substancji odywczych na mae molekuy, ktre mog penetrowa skr;
- pobudzanie syntezy kolagenu i elastyny;
- zwikszanie przepuszczalnoci bon komrkowych i przyspieszanie wchaniania preparatw kosmetycznych;
- regenerowanie komrek skry;
- nawodnienie skry,
- uszczelnianie naczy krwiononych.
Obecnie ultradwiki stosuje si na szerok skal w kosmetyce rwnie jako peeling ultradwikowy, znany take pod
nazw peelingu kawitacyjnego. Suy on do gbokiej pielgnacji i regeneracji skry, a jego zalet jest brak skutkw
ubocznych. Dziaa na skr agodnie, poprzez przyjemne, naturalne wibracje. Zastosowanie peelingu ultradwikowego
pozwala na gbok regeneracj skry poprzez efektywne jej odnowienie oraz gbokie oczyszczenie. W rezultacie
uzyskujemy odnowion, odwieon, pen blasku skr, o idealnie zmatowionym naskrku.
Zastosowanie ultradwikw znajduje rwnie w zwalczaniu cellulitu ,gdy przyspieszaj metabolizm i rozpad komrek
tuszczowych, dziaaj mechanicznie powodujc jakby rozpad skupisk tuszczu, zwikszaj ukrwienie i poprawiaj
krenie.
W terapii cellulitu trzeba wykona co najmniej dziesi, pitnacie zabiegw polegajcych na wmasowywaniu gowic
emitujc ultradwiki preparatw przypieszajcych rozkad czsteczek tuszczu jak np. kofeina, escyna. Aby
ostatecznie pozby si ich z organizmu, po masau ultradwikowym naley wykona drena limfatyczny.
Aby dziaanie ultradwikw przynioso podane efekty, konieczne jest zastosowanie tzw. preparatw sprzgajcych,
ktre zapewniaj odpowiedni kontakt gowicy ze skr i uatwiaj wprowadzenie substancji aktywnych w gb skry.
Preparatami sprzgajcymi s: olej parafinowy i el do USG. W ofercie firm kosmetycznych znajduje si rwnie bogata
gama ampuek i serum o konsystencji elu, ktre mog by aplikowane bezporednio pod ultradwiki. Moemy
stosowa najnowsze osignicia wspczesnej kosmetologii wycigi komrkowe, embrioblasty oraz koncentraty
witaminowe.
Przeciwwskazania do stosowania ultradwikw - sonoforezy:
- nowotwory i stany po ich operacyjnym usuniciu,
- cia,
- niewydolno krenia,
- stany gorczkowe,
- ciki stan oglny,
- obecno w tkankach cia obcych metalicznych (rozrusznik serca, ortodontyczny aparat korekcyjny- nazbny, itp.),
- nerwica wegetatywna znacznego stopnia,
- uporczywe migreny,
- epilepsja,
- choroby y.
72. MIKRODERMABRAZJA KORUNDOWA I DIAMENTOWA
Jest to mechaniczne usuwanie zrogowaciaego naskrka przy pomocy materiaw ciernych o duej twardoci korund,
diament. Polega na cieraniu naskrka mikrowarstwami do podanego poziomu, bez wywoywania krwawienia.
Nieinwazyjna, bezpieczna, po zabiegu moe wystpi uczucie ciepa, pieczenie, zaczerwienienie, po 2-3 dniach moe
si zuszcza skra.
Efekty dziaania:

Poprawa elastycznoci

Pobudzenie fibroblastw do produkcji kolagenu i

elastyny

Redukcja lub obkurczenie uj gruczow tzw.

porw skry

Usunicie zaskrnikw szczeglnie otwartych

Spycenie powierzchownych zmarszczek i blizn

Czciowa redukcja przebarwie posonecznych

lub starczych

Zmniejszenie ojotoku
Zabieg powoduje lepsze ukrwienie i odywienie komrek
naskrka i tkanek skry waciwej, prowadzi to do
wzmocnienia zdolnoci obronnych i regeneracyjnych.
Skra staje si gadka, napita, rozjaniona i nabiera
zdrowego i wieego wygldu.
Przeciwwskazania:

Aktywne zakaenia wirusowe, bakteryjne i

grzybicze skry
Zapalne odmiany trdziku (krostkowy, ropowiczy,
skupiony, piorunujcy)
Trdzik rowaty
Naderki, przeczosy w przebiegu acne excoriee
Naczyniaki paskie i jamiste
Aktywne zmiany chorobowe skry
Nowotwory skry
Znamiona barwnikowe
Skonno do keloidw
Zabiegi chirurgiczne (2 miesice)
Doustna terapia przeciwtrdzikowa iztretinoin

Wskazania:

Trdzik zaskrnikowy, grudkowy

Blizny potrdzikowe, zanikowe, przerose

26

ojotok, rozszerzone pory

Zaskrniki otwarte i zamknite, prosaki
Rogowacenie mieszkowe, szorstki zrogowaciay
naskrek
Przebarwienia
Rozstpy

Zwiotczenie skry
Objawy przedwczesnego starzenia skry
Drobne zmarszczki
MOE STANOWI PRZYGOTOWANIE DO
ZABIEGW W CELU UZYSKANIA SZYBSZEGO I
LEPSZEGO EFEKTU TERAPEUTYCZNEGO

73. MIKRODERMABRAZJA TLENOWA OXYBRAZJA

o Strumie roztworu soli fizjologicznej z tlenem.
o Tlen jako skuteczny rodek bakteriobjczy w terapii przeciwtrdzikowej
o Tlen przyspiesza gojenie ran, poprawia krenie krwi, dotlenia i odywia skr.
Wskazania:

Trdzik pospolity

Trdzik rowaty

Blizny

Rozstpy

Cellulit

Skra starzejca si
Obrzki
Przebarwienia
Wzmocnienie naczy krwiononych
Zmniejszenie ojotoku
Nawilenie skry

Przeciwwskazania tak jak wyej +

problemy z grnymi drogami oddechowymi,

choroby zatok,

problem z oddychaniem,

przezibienie

trdzik rowaty nie jest przeciwwskazaniem!

74. LAMPA LED

Stymuluje stany zapalne

agodzi obrzki
Dostarczanie energii

Stymuluje procesy gojenia

komrkom
Zastosowanie:
Niebieskie:
Czerwone:

Zabiegi odmadzajce

Hamuje rozwj stanw zapalnych

Wzmaga aktywno komrek

Efekt ujdrnienia

Wspomaga leczenie trdzika

Przyspiesza metabolizm

Poprawa struktury skry

ojotokowe zapalenie skry

komrek

Zmniejsza ilo

Stymuluje syntez kolagenu

Nawietlanie opryszczki
zmarszczek

Przyspiesza krenie krwi

Purpurowe-rowe:

Przyspiesza wchanianie

Leczenie blizn trdzika

Poprawia elastyczno
substancji aktywnych

Przyspiesza procesy odnowy

Do cery dojrzaej, zwiotczaej,

dostarczonych
komrkowej
szarej, przesuszonej
zewntrznie
Pomaraczowe:
Zielone:

Leczenie cellulitu

Przyspiesza metabolizm komrkowy

Neutralizujce, agodzce

Leczenie stanw

Zwiksza poziom energii w tkankach

agodzi napicia, lekko

zapalnych
p/blowe
Wpyw LED na komrki:
Gwnym receptorem mitochondrialnym wiata z zakresu od czerwieni do bliskiej podczerwieni jest oksydaza cytochromu
C. wiato LED wpywa na aktywno skadnikw acucha oddechowego mitochondriom komrkowego. Przyspiesza
transfer elektronw w oksydaz cytochromu C. Nastpuje wzrost produkcji ATP. Zmniejsza zmiany zwizane z
fotostarzeniem.
Zalety:

Niskie ryzyko objaww ubocznych

Moliwo wykonywania przez cay rok

Dla kadego fototypu

Przeciwwskazania:

Uczulenie na wiato

Bezbolesny i bezpieczny

Cia

Nieinwazyjny

Nowotwory.
75. MEZOTERAPIA BEZIGLOWA.
Mezoterapia bezigowa jest to najnowoczeniejszy, nieinwazyjny system odmadzania skry oraz redukcji cellulitu i tkanki
tuszczowej. Stanowi alternatyw dla klasycznej mezoterapii igowej. Mezoterapia bezigowa wykorzystuje w swoim
dziaaniu zjawisko elektroporacji. Polega ona na uyciu specjalnej fali elektromagnetycznej (fale radiowe) wystpujcej w
postaci impulsw. Impuls taki powoduje zmian przepuszczalnoci bariery ochronnej naskrka, a take samej bony
komrkowej otaczajcej komrki skry i tkanki podskrnej. Jest to reakcja odwracalna, przejciowa, ale dziki niej
poprawia si wchanianie zarwno do wntrza skry jak i do samego wntrza komrek, co powoduje, e terapia jest
bardzo efektywna. Podstawowym celem mezoterapii bezigowej jest odmadzanie, normalizowanie, rewitalizowanie,
nawilanie, tonizowanie, rozjanianie plam, spycanie zmarszczek, lifting oraz redukcja cellulitu, tkanki tuszczowej,
rozstpw, ujdrnienie biustu.
Dla wzmocnienia dziaania przed zabiegiem wykonuje si mikrodermabrazj. Nastpnie przygotowuje si koktajl
terapeutycznych czynnikw i wmasowuje si je w skr gowic aparatu.
MEZOTERAPIA AKTYWNE PREPARATY

27

Krzemionka organiczna:
Znana jest ze swoich waciwoci regenerujcych tkank czn. Wchodzi w skad elastyny, kolagenu i glikoprotein
strukturalnych. Na poziomie tkankowym indukuje proliferacj fibroblastw i sprzyja regeneracji wkien kolagenowych.
Wycig z karczocha zwyczajnego:
Aktywnymi skadnikami wycigu s kwasy polifenolowe (m.in. cynaryna). Wpywaj na metabolizm glukozy i lipidw.
Hamuj syntez cholesterolu i zwikszaj jego przemian do kwasw ciowych.
Mezoterapia Centella Asiatica - wycig z wkroty azjatyckiej:
Wycig z wkroty azjatyckiej ma dziaanie stymulujce biosyntez kolagenu w skrze waciwej. Opnia proces
starzenia, dziki wysokiej zawartoci taniny.
Wycig z nostrzyka tego i rutyny:
Preparat czy dwa aktywne skadniki: pochodne kumaryny z nostrzyka tego oraz rutyn rozpuszczaln w wodzie.
Ogranicza powstawanie obrzkw, wzmacnia odporno i szczelno kapilar. Znajduje zastosowanie w mezoterapii
cellulitu, w celu usprawnienia mikrokrenia i odpywu limfy.
Dekspantenol:
Jest to kwas organiczny, produkt redukcji kwasu pantotenowego (witamina B5). znaczenie wizjologiczne witaminy B5
polega na tym, e jest ona skadnikiem CoA. Koenzym A wpywa na regeneracj i odywianie struktury wosa.
Kwas hialuronowy:
Naley do substancji wypeniajcych przestrze midzykomrkow skry. Wyjtkowe cechy kwasu hialuronowego,
wynikaj z jego wysokiej masy czsteczkowej oraz duej objtoci. Przeplatajce si acuchy kwasu hialuronowego,
wypeniaj przestrzenie midzy wknami kolagenowymi zatrzymujc wod - dziaaj jak "molekularna gbka".
Kofeina:
Wpywa na proces lipolizy. Stymuluje rozpad trjglicerydw zawartych w komrkach tuszczowych, do wolnych kwasw
tuszczowych.
Ampuki regenerujce do wosw:
Wpywaj stymulujco na mieszki wosowe i keratynocyty. Przyspieszaj syntez glikozaminoglikanw i przyczanie
cysteiny do mieszkw wosowych, co powoduje wyduenie anagenu (okresu wzrostu wosa).
Proteochondroityna:
Proteochondroityna Naley do glikozaminoglikanw. Jest zwizkiem silnie absorbujcym wod. Sprawia, e skra jest
bardziej napita i gadsza.
L-karnityna i TRIAC (tiratricol):
Bior udzia w przemianie cholesterolu i trjglicerydw do kwasw tuszczowych. Pozwalaj eliminowa efekt
"pomaraczowej skrki" i wygadzaj skr.
Pirogronian sodu:
Naley do alfaketokwasw i ma dziaanie energetyzujce. Stymuluje fibroblasty do produkcji kolagenu i elastyny. Wpywa
na przemian kwasw tuszczowych.
WSKAZANIA DO MEZOTERAPII BEZIGOWEJ:
- utrata elastycznoci skry
- profilaktyka przeciwzmarszczkowa
- cellulit (uda, brzuch, poladki)
- rozstpy
Przeciwwskazania:
cia,
metalowe elementy w ciele,
choroby serca,
rozrusznik serca,
choroby y,
epilepsja,
nadwraliwo skry, stany zapalne.
nowotwory
choroby tarczycy
Zabiegi przeprowadza si w kuracjach: na twarz ( zabiegi regeneracyjne, nawilajce, zmniejszajce przebarwienia) okoo 5 zabiegw, na ciaa (zabiegi modelujce, przeciwcellulitowi, pojdrniajce) - okoo 8 - 10 zabiegw, na wosy 5 - 7
zabiegw. Zabiegi przeprowadza si w odstpach 7 - 10 dniowych. Bezigowa mezoterapia moe suy do wykonania
nastpujcych zabiegw:
Zabiegw regenerujcych lub nawilajcych skr twarzy i innych okolic ciaa ( np. biustu lub ramion, gdzie
tworz si mao atrakcyjne pelikany)
Zabiegw modelujcych ciao i rozbijajcych tuszcz, np. przy pomocy najskuteczniejszej obecnie
fosfatydylocholiny, stosowanej do tzw. lipolizy. Zabieg odchudzajcy mona oczywicie poczy dla lepszego
efektu z napinajcym skr. Przy pomocy aparatu mona take stosowa skadniki zmniejszajce rozstpy i
pojdrnijce skr odchudzanego brzucha.
Zabiegw poprawiajcych wzrost wosw. Stosowana na te okolice mezoterapia klasyczna daje bardzo dobre efekty, ale
z racji bolesnoci wykonuje si j raczej w sytuacjach leczniczych. Zabieg przeprowadzany bez igy jest natomiast
sympatyczn kosmetyk i moe by stosowany w kadym przypadku osabienia wzrostu wosw, wypadania
sezonowego, a take profilaktycznie i kondycjonujco na zupenie zdrowe wosy.

28

76. MEZOTERAPIA IGOWA W KOSMETOLOGII.

Mezoterapia (intradermoterapia) jest medyczn specjalnoci polegajc na wstrzykiwaniu mikroskopijnych iloci
naturalnych wycigw rolinnych, zwizkw homeopatycznych, lekw oraz witamin do skry.
W latach 70-tych metod te zaczto wykorzystywa rwnie w dermatologii estetycznej do ostrzykiwania twarzy i ciaa,
zarwno w celach leczniczych jak i profilaktycznych. Mezoterapia to niechirurgiczna metoda stosowana dla poprawy
wygldu skry, jej odmodzenia, w leczeniu cellulitu, a take w leczeniu I profilaktyce ysienia.
Dziki rdskrnym wstrzykniciom aktywnego preparatu poprawia si rwnie mikrokrenie w tkance podskrnej oraz
zwiksza metabolizm komrek tuszczowych (lipoliza).
Dwie metody wykonania zabiegu :
1. manualnie za pomoc odpowiednio dobranej wielkoci igy i strzykawki
2. mechanicznie za pomoc specjalnego pistoletu do mezoterapii
Mezoterapia w odmadzaniu skry twarzy i szyi
Wrd preparatw stosowanych w celu odmadzania skry najczciej wykorzystuje si:
- kwas hialuronowy (mesolis, restylane vital white, restylane vital) - wstrzykiwanie preparatu uzupenia jego niedobory w
skrze (skra mao jdrna, zmarszczki), a kwas poprzez zdolno wizania wody zapewnia nawilenie i doskonae
napicie
- NCTF (jest to preparat syntetyczny ktry zapewnia odnow skry poprzez suplementacj lub te komplementacj:
- witamin zapewniajcych aktywno anty-niedoborow
- aminokwasw umoliwiajcych lepsz konstrukcj biakow
- mineraw gwarantujcych jonow rwnowag rodowiska
- koenzymw aktywujcych reakcje biochemiczne
- kwasw nukleinowych stymulujcych syntez biaek
Mezoterapia w leczeniu cellulitu
W leczeniu cellulitu najczciej wykorzystuje si nastpujce preparaty:
- Krzemionk
- Preparat zawierajcy wycig z lici karczochw
- Preparat zawierajcy wycig z nostrzyka tego i rutyny
- Metyloksantyn (kofein)
- Pirogronian sodowy
- L-karnityne
- Tiratricol
Mezoterapia w leczeniu ysienia
W leczeniu ysienia wykorzystywane s midzy innymi:
- Dekspantenol 20% (jest to kwas organiczny, produkt redukcji kwasu pantotenowego, czyli wit. B5)
- Minoksydyl
- Finasteryd (inhibitor 5-alfa-reduktazy) wykorzystywany w leczeniu ysienia take jako preparat doustny
- Wycigi z Gingko biloba
- Biotyna
- Krzemionka organiczna
- polideoksyrybonukleotydy
- NCTF
Mezoterapia w leczeniu blizn i rozstpw
W terapii blizn i rozstpw wykorzystuje si:
- Wycig z wkroty azjatyckiej (Centella Asiatica)
- Krzemionk organiczn
- Pirogronian sodowy
- Witaminy (A,E i C)
Przeciwskazania do mezoterapii
Bezwzgldne:
- cia, okres karmienia
- wywiad alergiczny
- miejscowe stany zapalne skry (infekcje wirusowe, bakteryjne)
- skra le tolerujca iniekcje (skra naczynkowa, ryzyko powstawania zwknie)
Wzgldne:
- przyjmowanie preparatw przeciwzakrzepowych, niesterydowych lekw przeciwzapalnych
- choroby oglnoustrojowe (metaboliczne, nowotworowe)
- brak wsppracy pacjenta
-cukrzyca
77. WYKORZYSTYWANIE ULTRADWIKW W KOSMETOLOGII Z UWZGLDNIENIEM PEELINGU
KAWITACYJNEGO.
Ultradwiki to fale mechaniczne o czstotliwoci przekraczajcej granic syszalnoci ucha ludzkiego. W dermatologii i
kosmetyce wykorzystuje si ultradwiki o czstotliwoci 22-30 kHz, 1 MHz oraz 3 MHz i o nateniu do 3 W/cm2. Fala
1 MHz wnika do gbokich warstw tkanki (do 60 mm), 3 MHz dziaa pytko, powierzchniowo, a najlepsz penetracj
uzyskuje si przy maych czstotliwociach.
Ultradwiki maj dziaanie mechaniczne, termiczne oraz fizykochemiczne.
Dziaanie mechaniczne polega na wprawianiu czstek w tkankach w rytmiczne drgania i wywoywaniu tzw. mikromasau
komrek w wyniku naprzemiennego rozcigania i ciskania. Powoduje to popraw mikrokrenia, wzrost

29

przepuszczalnoci bon komrkowych, przyspieszenie metabolizmu komrek poprawia wic zaopatrzenie tkanek w
skadniki odywcze i tlen, a take uatwia usuwanie produktw przemiany materii.
Drganiom czstek towarzyszy zjawisko kawitacji (ac. cavitas jama), ktre polega na powstaniu, w wyniku chwilowego
spadku cinienia, mikropcherzykw wypenionych gazem. Maj one zdolno powikszania si w wyniku dziaania fali
ultradwikowej, a nastpnie zapadania i wytwarzania fali uderzeniowej, z jednoczesnym wzrostem temperatury i
uwolnieniem wolnych rodnikw. Dziaanie cieplne ultradwikw polega na przeksztaceniu energii przenoszonej w
tkankach w ciepo, ktre przyspiesza metabolizm komrkowy, dziki czemu nastpuje zwikszenie produkcji kwasu
hialuronowego, kolagenu i elastyny, i ktre wywiera korzystny wpyw na tkank nerwow, a take ma dziaanie
przeciwblowe
Dziaanie fizykochemiczne to przyspieszenie metabolizmu w skrze, poprawa pH powierzchni skry, zwikszenie
absorbcji skadnikw odywczych oraz efektu bakteriobjczego.
Przeciwwskazania do stosownia utradwikw:
nowotwory
grulica
inplanty, rozrusznik serca
stany gorczkowe
cia
choroba wiecowa
stay zapalne, ropne skry
niezakoczony wzrost koci
ciki tan oglny organizmu

MASA TWARZY!!
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.

Gaskanie ramion i dekoltu.

Podzieli dekold na trzy czci i zrobi trzy okrne ruchy od zewntrznej do wewntrznej strony.
Zacisn pi i zrobi trzy okrne ruchy kostkami.
Ca doni -> gaskanie jedn stron szyi i podbrdka na przemian obiema domi, a pniej drug
stron.
Gaska kostkami.
Gaskanie czoa 6 ruchw.
Masowanie na okoo oczu.
Wzbogacenie ruchu o czesanie brwi (uszczypywanie brwi).
Donie spoczywaj na czole i rodkowy palec zjeda na krzy do wewntrznego kcika oka.
Robienie semek po czole i na okoo oczu.
Mae semki w zewntrznych kcikach oczu.
Zamiatanie zewntrznych kcikw oka kciukami (najpierw jedno oko pniej drugie).
Due semki z boku twarzy (broda, policzki, czoo)
Uszczypywanie policzkw.
Oklepywanie policzkw opuszkami palcw (krople deszczu).
Zacisn pi i kostkami robi ruchy okrne.
Noyce (dwoma palcami zaciskamy skr na policzkach).
Masowanie ca doni brod i policzki (do zewntrznej strony)
Masowanie kciukami wok ust (gra, d).
Masowanie dwoma palcami uoonymi na noyce (midzy palcami - usta), przeciganie jedn rk
w jedn stron i drug w drug stron.
Okrne ruchy wok ust palcem.
Okrnymi ruchami od ust do nosa, a spowrotem oklepujemy opuszkami palcw.
Gaskanie nosa np. semki po obu stronach.
Ca doni gaska od czubka nosa do czoa na zmian z drug rk.
Gaskanie podbrdka od rodka do zewntrznej strony.
Szczypanie podbrdka.
Noycami przejecha od lewej strony do prawej i spowrotem.
Oklepywanie doni podbrdka.
Gaskanie podbrdka.
Prasowanie piciami od dou do czoa.
Punktowo kciuki na czoo, palce rodkowe na nos, reszt palcw gaska brod.
Kostkami po dekoldzie ruchy okrne).
Gaskamy ramiona.
Kciukami masujemy kark.
Podczas planowania zabiegw dla klientek wracajcych z wakacji powinnimy postawi na
substancje o dziaaniu chodzcym, kojcym, nawilajcym, przeciwzapalnym i regenerujcym.
Moemy uy nastpujcych skadnikw: witamina E, alantoina, lanolina, aloes, glinki, algi, ekstrakty

30

z cebuli i czosnku, wycig z rumianku, nagietka, wycig z owsa itd.

Technika galwanizacji
Elektrody-stosuje si elektrody paskie wielokrotnego uytku wykonane z folii cynowej albo ze specjalnej
gumy przewodzcej. Ksztat elektrody dobiera si do miejsca zabiegowego. Wszystkie elektrody
powinny mie zaokrglone brzegi by zapobiec zagszczeniu prdu (ktre grozi poparzeniem pacjenta).
Najczciej s prostoktne lub kwadratowe, cho wystpuj te specjalne ksztaty np.:pmaska
Bergoniego czy elektroda waeczkowa do galwanizacji labilnej.
Zalenie od techniki zabiegu uywa si elektrod o jednakowym lub rnym wymiarze. Wyrnia si
elektrod czynn i biern. Elektroda czynna (mniejsza) umieszcza si w miejscu, w ktrym zamierza si
uzyska efekt leczniczy.
Do galwanizacji stosuje si podkadw wykonanych z bawenianej gazy(grubo 1,5-2cm)
Lub gbk wiskozow. Podkady powinny by wiksze od elektrody by zapobiec
ewentualnemu
kontaktowi elektrody ze skr. Podkad naley zwily ciep wod. Na elektrody z podkadamy naley
umieci odpowiedniej wielkoci foli, a cao mocuje si paskami gumowymi, bandaami lub
woreczkami z piaskiem. Bandae i woreczki z piaskiem musza by suche by nie przewodziy prdu.
Naley unika nierwnomiernego ucisku, poniewa prowadzi to do nierwnomiernego przepywu prdu.
Uoenie elektrod
o
o

Podune- umoliwia poduny przepyw prdu w tkankach powierzchownych. Poduny przepyw

stosuje si na og do zabiegw na koczynach.
Poprzeczne- poprzeczny przepyw prdu dziaa gbiej stosuje si takie uoenie na due stawy i
koczyny.

Metody stosowania prdu galwanicznego

o
o

Zstpujcy przepyw prdu zachodzi przy proksymalnym uoeniu anody (+) i dystalnym katody (-).
Dziaanie biologiczne: obnienie pobudliwoci ruchowej, stosuje si w celu umierzenia blu i
rozlunienia mini.
Wstpujcy przepyw prdu zachodzi przy proksymalnym uoeniu katody i dystalnym anody. Taki
kierunek przepywu prdu wykorzystuje si w leczeniu niedowadw i porae.

Dawkowanie prdu galwanicznego

Przy ustalaniu dawki natenia prdu bierze si nastpujce czynniki: rodzaj choroby, okres choroby (ostry,
podostry, przewleky), lokalizacj zmian, powierzchni elektrody czynnej, czas trwania zabiegu i osobnicza
wraliwo na prd.
Wskazania: nerwoble, polineuropatie, zespoy blowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej staww
krgosupa, artrozy, obwodowe poraenia, zaburzenia krenia obwodowego, utrudniony zrost kostny
Przeciwwskazania: ropne stany zapalne skry i tkanek mikkich, ostre procesy zapalne,epilepsja, cia,
wszczepiony rozrusznik serca,obecno przedmiotw metalowych na powierzchni zabiegowej, miadyca
zarostowa ttnic, zagroenia zatorami, nowotwory zapalenie y, zakrzepy, skaza krwotoczna
CERA DOJRZAA :
biotyna
koenzym Q10
witamina A (retinoidy), witamina E, C, P
brzoza, skrzyp, grejpfrut
skwalen ( z kasztanowca i jojoby)
peptydy z soi
kwasy owocowe
kolagen
elastyna
fitohormony
izoflawony
spirulina

kawior
kolagen
nosniki np liposomy
zen-szen

31

fibromektyna
kwas liponowy
kwasy aha
-retinol, wit A- wspomaga produkcje kolagenu, wybiela skre
- wit C
-Awokado- odywia skr
- bez czarny- wygladza zmarszczki, wybiela.
- aloes
-rozmaryn
zabiegi:
peeling kawit lub peeling chemiczny, mikrodermabrazja, ampuka z wit C, sonoforeza, maska algowa, krem
odywczy, do dojrzalej maske termoakrywna(gipsowa), platy kolagenowe, maski liftingujace(jonowe),
parafinowa,jonoforeza na karboksylaze,biostymine i wit c, masaz,drenaz limfatyczny,mezoterapia i fale
radiowe.
CERA Z PRZEBARWIENIAMI :
witamina A, C
wycig z brzozy, grejpfruta
ekstrakt z morwy biaej
ekstrakt z lukrecji
kwas salicylowy
rezorcyna
maski z ekstraktem z placenty
kwasy owocowe
CERA TUSTA :
kwasy owocowe
drode
opian
krwawnik
tymianek
oczar wirginijski
aloes
hinokitol
olejek z drzewa herbacianego
kaolin
tlenek cynku
srebro
glinka zielona

cera tusta;
-zwiazku krzemu, miedzi, siarki, opian, azuleny, garbniki
-cytrynai fijoek- rodek cigajcy
-lawenda-chroni przez bakteriami
- ubin- oczyszcza
-pokrzywa
-szawia-oczyszcza stymujuje sciaganie, zamyka pory,
aloes-odkaa, ciga pory, ma waciwosci myjce
-oczar wirg.-ciga
-kwasy owocowe-zapobiegaja powstawaniu czopw ojowych
-glinka zielona-w dezynfekujace, odkazajace,
zabiegi peeling kawitacyjny, wapozon i maska, dansonwalizacja ( nie st, przy tradziku rzowatym!), maska
agodzca-cigajca, lampa sollux, serum normalizujace
CERA NACZYNKOWA :
witamina C i K

32

 miorzb japoski
rutyna
arnika
kasztanowiec (rutozyd, kumaryny, escyna)
skrzyp (zwizki krzemu)
glinka biaa
algi zielone
wietlik
karczoch
kasztanowiec indyjski
meristem

- flawonoidy- rutyna
kwas hial.
alantoina i bisabobol
a zabiegi
elektroliza
mezoterapia
kawitaja i mikro
-wit.C i K - dbaj o szczelno naczy krwiononych, wit C dodatkowo zaopatruje skre w subst.odywcze,
-oczar wirginijski- dziaa kojco, przypiesza regeneracj skry, wycisza
-algi morskie-zawieraja mikro i makro elementy, wzmacniaj naczynia krw.
-miorzb japoski- uelastycznia ciany naczyn krw.zmniejsza krucho naczyn krw., poprawia krzenie
drobnych navczyn krw.
-arnika grska- wzmacnia sciany naczyn wlosowatych, zmniejsza obrzek
-kasztanowiec zwyczajny-uszczelnia ciany naczyn krw.
-nagietek-zmniejsza krucho naczyn krw,
-olejki eteryczne (min.cyprysowy, sandaowy), lawenda, witamina PP- dotlenia skr,
ZABIEGI DLA SKRY NACZYNIOWEJ:
-jonoforeza, galwanizacja, ultra dzwieki,sollux z nb.filtrem
(stosujemy tutaj peeling enzymatyczny )
CERA WRALIWA :
rutyna
arnika
witamina C i K
olej z migdaw
awokado
d-panthenol (prowitamina witaminy B5)
alantoina
azuleny
witamina E
flawonoidy
wycig z lukrecji
miorzb japoski
tlenek cynku
dwutlenek tytanu
wycig z soi
siemi lniane
zielona herbata
CERA SUCHA :
witamina B5
witaminy E, A, H, C
ekstrakt z kasztanowca
kwas hialuronowy
mocznik

33

 euceryna
ekstrakt z lukrecji
enzymy z owocw papai
kaolin
bio-morska elastyna
kolagen
ceramidy
aloes

ceramidy
NMF
mukopolisacharydy
kwas hial.
lipidy
PREPARATY KOSMETYCZNE DO PIELGNACJI DEKOLTU SZYI

I PIERSI

Aby zachowa pikny wygld na dugie lata naley stosowa kosmetyki bogate w skadniki aktywne, ktre zwalczaj czynniki
powodujce starzenie: wolne rodniki oraz czynniki powodujce odwodnienie i utrat elastycznoci skry. W kremach powinny
znale si takie substancje jak: witaminy A + C + E, flawonoidy i koenzym Q 10, oraz kwasy owocowe AHA Kosmetyki do
tych partii ciaa naley nakada zawsze w kierunku od dekoltu ku brodzie. Dziki temu poprawiamy krenie w naczyniach
wosowatych i zapobiegamy wiotczeniu skry. Praw rk wmasujmy kosmetyk po lewej stronie szyi, lew po przeciwnej.
Gadzimy skr otwart doni, delikatnie, zwaszcza w okolicy tarczycy. Natomiast w pobliu uchwy, lekko wklepujc krem,
podcigajmy skr ku grze. W dekolt wcieramy kosmetyk okrnymi ruchami, tu zaczynajc od rodka, a koczc w okolicy
pach. Zmarszczki powstaj take po bokach i z tyu szyi, dlatego podczas zabiegw pielgnacyjnych nie naley zapomina o
tych miejscach.

34