II

U Rtl CZN) IIEJES T R ED

I

www.fb.com/PublcznyRejestrUmow

Warszawa, 12 grudnia 2015 roku

Szanowna Pani Anna Streyska

Minister Cyfryzacj i
Szanowny Mariusz Blaszczak
Minister Spraw Wewntrznych i Administracji

PETYCJA

Szanowni Ministrowie,
Kieruj do Pastwa niniejsz petycje stosowanie do treci artykuu 63 Konstytucji Rzeczpospolitej
Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., ktry przesdza, e moliwo zgaszania petycji, skarg i
wnioskw do organw administracji publicznej stanowi konstytucyjne prawo obywatela.
Dokonaem wyboru Pastwa, poniewa pokadam w Pastwu szczeglne nadzieje ze wzgldu na
zakres dziaalnoci. Dostrzegam znaczenie dostpu do informacji publicznej i jej ponownego
wykorzystania dla Ministerstwa Cyfryzacji, a take istotno ksztatowania dobrych praktyk
dziaania administracji publicznej przez Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji.

Wnosz o rozbudowanie prowadzonych przez Pastwa Biuletynw Informacji Publicznej poprzez

zamieszczenie w nim rejestrw umw, to jest powszeclmie dostpnych zestawie w formie tabeli
podlegajcej biecej aktualizacji w okresie miesica i zawierajcej podstawowe informacji o
wszystkich umowach zawieranych przez wszystkie komrki organizacyjne Pastwa Urzdw. W
tych rejestrach umw powinny si znale co najmniej nastpujce rubryki: (i) data zawarcia umowy,
(ii) przedmiot umowy, (iii) podmiot, z ktrym zawarto umow, (iy) warto umowy, (y) okres
obowizywania umowy, (yi) komrk Urzdu z jakiej dziaalnoci wie si zawarcie umowy, (vii)
numer NIP/REGON/KRS w przypadku przedsibiorcw.
Pragn wskaza, e udostpnienie takich rejestrw wpisywaoby si w oglny nurt zwikszenia
przejrzystoci i jawnoci dziaania organw administracji publicznej, pozytywnie wpywao na
relacje z obywatelami, a take budowao zaufanie obywateli do Pastwa jako szanujcych zasady
przejrzystoci. Ostatecznie zapewniaoby peniejsze realizacje prawa do informacji o dziaalnoci
organw wadzy publicznej i osb penicych funkcje publiczne, o ktrym stanowi art. 61
Konstytucji RP.
Umoliwienie realizacji prawa do informacji publicznej w tak istotnej sferze, jak informacja na
temat finansw publicznych, stanowi wykonanie fundamentalnego postanowienia Konstytucji RP, tj.
I z4

art. 4 Konstytucji, wedle ktrego wadza zwierzchnia w RP naley do Narodu. Uniemoiwienie

wzgldnie utrudnianie dostpu do tego typu informacji obywatelom naley ocenia w kategoriach
dziaa godzcych w podstawy ustroju.
Systematyczne publikowanie stale aktuanego rejestru umw w Biuletynie Informacji Publicznej
wplynie na jako debaty publicznej, poniewa zainteresowany obywatel bdzie mgl w kadym
przypadku sprawdza oraz odnosi si do konkretnych wydatkw instytucji publicznej. Pozwoli to
rwnie na uniknicie w wielu przypadkach wtpliwoci co do racjonalnoci wydatkw oraz ich
wysokoci. Docelowo rejestr winien zawiera informacje o wszystkich wydatkach dokonywanych
przez Urzd.
Nadto wskazuje, e opublikowanie takiego rejestru winno wiza si z moliwoci jego
przeszukiwania. Niezbdnym elementem tego rozwizania jest wyszukiwarka. Inaczej upublicznienie
tych informacji nie bdzie przynosio oczekiwanych rezultat poniewa trudno bdzie dotrze do
informacji umieszczonych w takim rejestrze. Biorc pod uwag rozwj technologii i dostpnoci
rnych rozwiza wprowadzenie takich moiwoci nie wie si z wysokimi kosztami.
Zrealizowanie postulatw niniejszej petycji nie powinno rodzi trudnoci, zwaywszy na moj
wczeniejsz korespondencj z poszczegnymi Ministerstwami zakoczon udostpnieniem
poszczeglnych rejestrw. Potwierdza ona, e nie ma adnych przeszkd do upublicznienia takich
danych. Zgodnie z odpowiednimi przepisami oraz procedurami wewntrznymi, a take z moim
dowiadczeniem, wszystkie ministerstwa prowadz stosowne zestawienia umw, w formie
elektronicznej, wic obecnie chodzi o ich ujawnienie i regularn aktualizacje w BlP.
Wczenie publikowania rejestru umw do dziaa systematycznych zmniejsza koszty dziaania
administracji rzdowej, usprawnia prace urzdnikw, ktrzy w takim razie nie musz odpowiada na
skadane coraz czciej przez obywateli wnioski, buduje zaufanie obywatela do pastwa, co jest
eementem konstytucyjnego postulatu demokratycznego pastwa prawnego i moe by rozpatrywane
rwnie w kategoriach tworzenia dobrych praktyk iy administracji rzdowej.

Wiele Urzdw ju opubikowalo takie rejestry umw. Przykadowo Urzd Miasta Warszawa,
Urzd Miasta w Szczecinie2, Starostwo Powiatowe w Wadowicach3, Zachodniopomorski Urzd
Marszakowski4, Lubelski Urzd WojewdzkF, Urzd Miejski w Gliwicach6, Urzd Miejski
po mojej petycji
Rzecznik Praw
Gdasku7. Ostatnio taki rejestr umw opublikowao
Obywatelskich8. cznie ponad 180 instytucji z caej Polski.

Wyroki sdowe potwierdzaj brak przeszkd do publikowania takich danych, a wrcz

jednoznacznie wskazuj na obowizek ich udostpniania. Pragn zwrci na tylko niektre z
wyrokw, ktre moim zdaniem uzasadniaj niniejsz petycj.
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 marca 204 roku w sprawie sygn. akt. II SAB/Wa 740/3
wobec Prezesa Rady Ministrw w ktrego uzasadnieniu wskazano: Zatem dana przez skarcego
informacja dotyczca umw zawartych w 2013 ;: co do przedmiotu zamwienia, wartoci zimowy
(netto, brutto,), rodzaju trwania umowy (oci cl), daty zawarcia, nazwiska i imienia wykonawcy/osoby
http://bip.warszawa.pl/Menu_przedmiotowe/ogloszenia/umowy/default.htm
2http://bip.um.szczecin.pI/umszczecinbip/chapter_50829.asp

+j ak+za latwi c +sprawy/rej estr+u mow!

4http://bip.rbip.wzp.pI/cru
5http://umwl.bip.lubelskie.pI/?id=628rp I szczcgoIy8p26946 13
6http://bip.gliwice.eu/informacjeubIiczne/rcjestr_umow
7http:!/www.gdansk.pI!bip/raporty-publikacjc?umowytak
8http:!/bip.brpo.goy.pl/index.php?md 10718
2z4

reprezentijcej jirmiinstytucj, nazwy jirmy/instytucji, jest informacj publiczn w rozumieniu

ustawy o dostpie do informacji publicznej i wymieniony mial prawo si o ni zwrci.

Powtrzone w kolejnym wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 maja 2014 roku wobec Prezesa Rady
Ministrw w sprawie sygn. akt. II SAB/Wa 168/14: Przepis art. 6 ust. I pkt 3 lit. f ustawy stanowi, e
udostpnieniu podlega b!formacja publiczna, iy szczeglnoci o zasadach jmkcjonowania
podmiotw o ktiych niowa iy art 4 ust. 1, w tym o pmwadzonych rejestrach, ewidencjach i
archiwach oraz o sposobach i zasadach udostpniania danych w nich zawartych (art. 6 ust. J pkt 3
lit. fustrniy,. Zauway naley i racjonalny Ustawodawca nie ipmwadzil rozrnienia na rejestiy
wewntrzne, porzdki jce prace komrek oiganizacyjnych, czy te zewntrzne. Wprzepisie tym jest
mowa iiyleznie o prowadzeniu rejestrw Skoro tak, to dana przez skarcego informacja,
dotyczca udostpnienia rejestrw umw prowadzonych w Kancelarii Prezesa Rady Ministrw w
latach 2012 i 2013, stanowi informacj publiczn.
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 04 marca 2014 roku w sprawie sygn. akt. II SAB/Wa 693/13
wobec Ministra Spraw Zagranicznych wskaza: Tak wic w zainteresowaniu skarcego pozostawalo
uzyskanie midzy innymi informacji o nazwach podmiotw
kontrahentw MSZ (komparycja
zimowy.) oraz iiformacji o danych osb ze strony MSZ (imi i nazwisko,) odpowiedzialnych za
zawarcie danej umowy w tym osb j opinizqcych. Uczynienie przez organ powyszych danych
przedmiotem anonimozacji, bez zachowania formy decyzji, w sytuacji gdy dane te stanowi take
dan informacj stanowi naruszenie przez organ ustawy o dostpie do infrmacji publicznej, na
co trajizie wskazz/e skarcy oraz uczestnik postpowania.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 padziernika 2014 roku w sprawie sygn. akt. II SAB/Wa
426/14 wobec Ministra Finansw, gdzie Sd stwierdzi: Wskaza tu take naley i umowy i
porozumienia ktrych jedn ze stron jest Ministerstwo Finansw niewtpliwie stanowi infrmacj
publiczn albowiem dotycz wydatkowania publicznych rodkw w celach publicznych. Zatem
informacje o takich elementach tych umw i porozumie jak: podmiot i tryb zawarcia umowy data
zawarcia umowy numer umowy okres obowizywania umowy strona umowy, warto umowy
stanowi take informacje publiczn. Cech t maj rwnie dane przez skarcego informacje: o
dacie zrealizowania umowy bez zastrzee z dnieni upiywu gwarancji i rkojnu, dacie wszczcia
postpowania, dacie zakoczenia postpowania sdowego.
Mona take zwrci uwag na wyrok WSA w Warszawie z dnia 21 maja 2014 roku w sprawie
sygn. akt. II SAB/Wa 68/14 wobec Ministra Zdrowia, gdzie Sd ustali, e odpowied udzielona
wnioskodawcy o form prowadzenia rejestrw umw staa w absolutnej sprzecznoci z materialami,
ktre jako akta administracyjne, zostaly doczone do skargi i przesiane do Wojewdzkiego Sdzi
Administracyjnego w Warszawie.
Natomiast w wyroku WSA w Warszawie z dnia 13 lutego 2015 roku w sprawie sygn. akt. II
SAB/Wa 881/14 wobec Ministra Skarbu Pastwa stwierdzono race naruszenia prawa, albowiem
Organ przedmiotowy wniosek o udostpnienie informacji publicznej otrzymal w dniu 21 sierpnia
2013 r, za danej informacji udzieli,
dopiero pismem z dnia 24 wrzenia 2014 r
a zatem po okresie ponadjednego rokit ijednego miesica o datyjej zadania.
Postpowanie sdowe wobec Ministra Administracji i Cyfryzacji, ktre co prawda zostao
wszczte w zwizku z rejestrem umw, nie zakoczyo si wyrokiem sdowym ze wzgldu na
odrzucenie skargi z woli skarcego. Wola ta bya wynikiem uwzgldnienia skargi przez Organ w
trybie autokontroli i udostpnienie takiego rejestru.
Przywoane wyej orzeczenia wiadcz o szeregu narusze podstawowych praw obywatelskich
przez poprzedni Rzd Rzeczypospolitej Polskiej. Wierz, e uniknicie takich sytuacji jest moliwe,
jeli obecny Rzd Rzeczypospolitej Polskiej przychyli si do tez niniejszej petycji.

3 z4

Wskaza trzeba dodatkowo, e przepisy ustawy o finansach publicznych przesdzaj w zasadzie o

jawnoci gospodarki finansowej w sferze publicznej tak art. 33 ust. 1 w Zw. Z art. 34 ust. 1 pkt 5 lit.
a) W doktrynie przyjnnje si, e jawno finansw publicznych oznacza siiobodny dostp obywatela
do informacji o dziaalnoci pastwa ii wymiarze finansowym (W Misiqg, A. Niedzielski, Jawno i
przejrzysto finansw publicznych w Polsce wietle standardw Midzynarodowego Funduszu
Walutowego, Raport Instytutu Bada nad Gospodark Rynkow 200], Nr 29, s. 5; zob. C.
Kosikowski, Nowa ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Warszawa 2010, s. 155). ci take
szerzej jako sytuacj, w ktrej infbrmacje dotyczce funkcjonowania calego sektora finansii
publicznych s publicznie dostpne i podlegaj publicznej ocenie (...) Rozumienie wic jawnoci ir
kontekcie budetu rozszerzono na caly sektor finansw publicznych ir odniesieniu do
gospodarowania rodkami publicznymt Co wicej postulatywna zasada jawnoci uzyskala status
normatywnej, ci wic prawnie wiqqcej. Aktualna FinPublU z 2009 1: recypuje iy zasadzie (z
niewielkimi zmianami) rozwizania poprzednich ustaw ofinansach publicznych. (Ustawa o flnansach
publicznych. Komentarz red. prof. dr hab. Pawe Smole, Rok wydania: 2012, Wydawnictwo: Ci-I.
Beck, Wydanie: 1 poprawione komentarz do art. 33).
-

Jawno finansw publicznych ma szczeglny charakter na co zwraca uwag Cezary Kosikowski

w publikacji ..Prawne aspekty zasady jawnoci i przejrzystoci finansw publicznych: Srodki
publiczne u wikszoci pochodz od obyyateli. PastlLo powinno wic ujawni, jaki jest udzial
obywateli ii tiiorzeniu dochodw publicznych, ci take i to, na finansowanie jakich wydatkw
dochody te s ;Lystarczcjce. Dla obywateli, a nylaszcza dla ich postawy ii zakresie ponoszenia
ciarw publicznych, nie jest obojtnym to, ur jaki sposb jest rozloony ciar danin publicznych
oraz wjaki sposb pastwo gospodaruje wplyrami z tego tytulu. Obywatele chc take wiedzie, ile
kosztuje ich utrzymanie pastwa i jego aparatu oraz to, wjaki sposb s dzielone wydatki publiczne
dotyczce take celw (konszunpcja zbiorowa i indyyidualnaf Spoleczestwo pragnie rwnie
wiedzie, czy aparat wladzy publicznej potrafi planouta, organizowa, zarzdza i kontrolowa
gmpodarowanie rodkami publicznymi. Jawno i przejrzysto finansw publiczmch stje si zatem
narzdziem ocet?; systemu spraitouiania wladzy publicznej. Ocena ta jest za potrzebna, poniewa to
spoleczesnro dokonuje bezporedniego hub poredniego wyboru wladzy publicznej Jawno i
przejrzysto finansw publicznych ma take znaczenie wychowrnrcze. Wladzy publicznej nakazuje
postpoutanie uczciwe i profesjonalne oraz zgodne z interesem spolecznym. Natomiast spokczeshyu
ponyala na zwikszenie zainteresowania yciem publicznym i uczestniczeniem w nim.
Aktualne orzecznictwo sdw wyranie wskazuje. e nie mona z umw udostpnianych przez
instytucje publiczne wycza imion i nazwisk. Potwierdza to przykadowo wyrok NSA z dnia 04
lutego 2015 roku w sprawie sygn. akt. I OSK 53 1/14: Odnoszc si do kwestii zanonimizowania
udostpnionych informacji, Naczelny Sd Administracyjny pragnie zaznaczy na wstpie, e
istotnie ur akt ualnym i jednolitym orzecznictwie przyjmuje si. e dane o kontrahentach jednostki
samorzdu terytorialnego, takie jak ich imiona i nazwiska, podlegaj udostpnieniu ur trybie
hformacji publicznej i nie podlegaj uiylqczeniu z uwagi na pryratno tych osb wskazan art. 5
usL 2 u.dtp. (zob. wyrok SNz dnia 8 listopada 2012!: O sygn. akt I (5K ]90!]Z OSNC 2013, nr 5,
poz. 67; wyrok NSA z dnia 11 grudnia 2014 r, I OSK 213/14, CBQSA). Pogld ten jest podzielany
take przez sklad orzekajcy ur niniejszej sprawie jako odpowiadajcy fmkcj instytucji dostpu do
bformacji publicznej pozwalajcej przeciwdziala taki!?? patologiom ycia publicznego jak np.
nepotyzm.

Z powyszych wzgldw powyszy wniosek jest racjonalny, a zatem zasuguje na niezwloczne

pozytywne uwzgldnienie, o co niniejszym wnosz.

4z4