Professional Documents
Culture Documents
Grier
Zawioci boreliozy
Thomas M. Grier
tumaczenie: artur737 & zgoorek dla internetowego forum Borelioza
The Complexities of Lyme Disease, A Microbiology Tutorial;
w: Lyme Disease Survival Manual 2000
Borelioza jest chorob wielosystemow, ktra wydaje si
atakowa wszystkie rodzaje tkanek i wszystkie organy
ludzkiego ciaa. Jest to choroba, ktra u jednych ma przebieg agodny, a u innych bywa wyniszczajca. Moe
czowieka okaleczy, unieruchomi lub zamgli mu
umys. Atakuje mczyzn, kobiety i dzieci, a nawet ulubionego psiaka, moe okaza si wyniszczajca dla koni i
byda [1-5, 7-19]. Mona mie ujemne wyniki testw i
by chorym, lub dodatnie i nie mie adnych objaww.
Jedni maj objawy ju w kilka dni po ukszeniu, podczas
gdy u innych mijaj lata, zanim choroba ta zostanie zdiagnozowana. U niektrych chorych diagnozuje si bdnie
fibromialgi, zesp chronicznego zmczenia, depresj,
stwardnienie rozsiane, ALS1 czy inne choroby o nieznanym pochodzeniu [zobacz materiay z Midzynarodowej
Konferencji n/t Boreliozy z 1996 r.]. Istniej badania potwierdzajce tez, e zakaenie moe przenosi si z matki na nienarodzony pd, a nawet powodowa poronienie
i przyczynia si do niektrych przypadkw zespou nagego zgonu niemowlt tzw. mierci eczkowej. [MacDonald-20,52; 45,53].
Dlaczego borelioza jest tak tajemnicza? Dlaczego udaje
tak wiele innych chorb? I czemu tak trudno j wykry?
Przyczyny le w mikrobiologii bakterii powodujcej borelioz. W niniejszym artykule przedstawiona zostaa
biologia tej bakterii i skutki wyjtkowej mikrobiologii tego organizmu w ludzkich ofiarach.
Borelioza wywouje bakteria o spiralnym ksztacie, znana
jako krtek. Choroby wywoywane przez krtki z natury
s zazwyczaj nawracajce, trudne do wykrycia i wietnie
imituj inne schorzenia. Syfilis, gorczka powrotna (dur
powrotny) czy leptospiroza stanowi inne przykady chorb krtkowych. Borelioza, zwana te chorob z Lyme,
wywoywana jest przez bakteri Borrelia burgdorferi,
nazwanej od nazwiska doktora Willyego Burgdorfera,
ktry w 1981 wyodrbni j z kleszcza jelenia. Niniejszy
artyku stara si wyjani tajemnice tej bakterii i dlaczego
powoduje ona takie wiele kontrowersji midzy pacjentami a rodowiskiem medycznym [1].
Budowa bakterii boreliozy
Budowa krtka boreliozy nie przypomina adnych innych
dotychczas zbadanych bakterii. Jest jednym z najwikszych krtkw (0,25 x 50 mikronw). Jego dugo odpo-
wiada gruboci zdrowego wosa ludzkiego. Borrelia burgdorferi jest te wyjtkowo ruchliwa, dziki wasnemu
napdowi wyjtkowo dobrze porusza si zarwno we
krwi jak i w tkankach. Napd stanowi zesp wewntrznych sprzonych ze sob wici, biegncych przez ca
dugo bakterii, od koca do koca. Tak jak inne bakterie z rodzaju Borrelia, Borrelia burgdorferi rwnie ma
potrjn ciank komrkow, ktra pozwala jej na utrzymanie spiralnego ksztatu. Rni si od innych gatunkw
tym, e ma na powierzchni elatynow osonk z proteoglikanw, ktra otacza ca bakteri. Ta dodatkowa
osonka nazywana jest te luzow lub osonk S.
rys. 1 [45, 46, 59] Wi (Flagella) biegnie wewntrz
przez cao; pcherzyki zawierajce bakteryjne DNA,
nowoutworzone zrzucone glikoproteinow osonk
luzow (na rysunku powikszona dla lepszej czytelnoci) - czuki na zakoczeniach
Znaczenie: Dodatkowa warstwa glikoprotein (na rysunku pogrubiona dla lepszej czytelnoci) dziaa niczym
zbroja chronica i skrywajca bakterie przed ukadem odpornociowym. Ukad immunologiczny czowieka wykorzystuje biaka na powierzchni bakterii jako markerw i
wysya atakujce przeciwciaa i tzw. komrki-zabjcw
do owych markerw, nazywanych biakowymi antygenami powierzchni zewntrznej (antygeny OSP). Ta prawie
niewidoczna warstwa rzadko pojawia si w zmytych hodowlach komrkowych, jednak z reguy wystpuje w
wycinkach biopsji tkanek [46].
Bakteria boreliozy rni si od innych take ukadem
DNA. Wikszo bakterii ma wyrane chromosomy pywajce w cytoplazmie. Kiedy bakteria zaczyna si dzieli, najpierw na rodku wytwarza now cian komrkow, a potem rozpoczyna podzia: nowe chromosomy powielaj si, tworzc now komrk. Jednak materia genetyczny w Borrelia burgdorferi rozmieszczony jest zupenie inaczej: jest uoony wzdu wewntrznej ciany
bony komrkowej. Przypomina wic siatk podklejon
tu pod skr bakterii [46].
To znaczy, e nauka nie ma jeszcze pojcia, w jaki sposb Borrelia zarzdza swoim materiaem genetycznym w
trakcie podziau.
DNA bakterii jest jednorodnie wklejone wewntrz bony
wewntrznej niczym nylonowa poczocha.
Inn cech charakterystyczn Borrelii s pcherzyki2.
Bakteria ta powiela specjalne geny i umieszcza je w cianie komrkowej, nastpnie ten odcinek ciany ulega eg-
pcherzyki, w oryginale blebs termin przyjty przez polskich mikrobiologw. [przyp. tum.]
wdrowaa do mzgu. Jednak bakteria, ktra potem opuszczaa mzg, bya lepiej przystosowana do ycia w tkankach mzgowych i ju nie bya niszczona przez przeciwciaa krwi. Polimorfizm stanowi bardzo sprytn sztuczk
przetrwania, tumaczc powody licznych objaww.
Krtki bez cian komrkowych
Zgrabny spiralny ksztat Borrelii tworzony jest dziki
obecnoci ciany komrkowej. Bez ciany okrelajcej
ksztat bakteria ma tylko cienk elastyczn bon, ktra
utrzymuje reszt struktury. Kiedy bakteria wycza geny
tworzce cian komrkow, wtedy zmienia ksztat ze
spirali w kul. Takie kuliste formy znane s jako formy L
lub formy bez ciany komrkowej [CWD]. Stanowi one
nowe niebezpieczestwo w diagnozie i leczeniu.
Wielu lekarzom i mikrobiologom trudno jest uwierzy,
e krtki mog w rzeczywistoci przyjmowa pcherzykowaty ksztat kuli, a tak bywa. Cz mechanizmu obronnego krtkw boreliozy, walczcego z ukadem immunologicznym ssakw, wyksztacia umiejtno wyczania grup genw odpowiedzialnych za tworzenie ciany
komrkowej. Tak eliminuj antygeny zwizane ze cian
komrkow.
W jaki sposb mikrobiolog rozpoznaje Borreli burgdorferi, jeeli nie jest ju ona spiral? Trudno wykaza,
e owe kule pywajce w ludzkiej krwi w rzeczywistoci
s krtkami, poniewa le rosn w kulturach komrkowych in vitro. Dlatego mikrobiolog przygotowuje na
szkieku mikroskopowym kropl zakaonej krwi i potem
dodaje pomaraczowy barwnik wyrniajcy kwasy nukleinowe. Zaraz potem przeprowadza typowe barwienie
antygenw Borrelii z monoklonalnym przeciwciaem poczonym z barwnikiem fluorescencyjnym. Ten barwnik
wyrni tylko bakterie z gatunku Borrelia. Nagle to, co
wydawao si zupenie niewidoczne przy zwykych technikach barwienia, staje si widoczne. Tak mona udowodni, e krtki naprawd potrafi przeistoczy si w
kule bez ciany komrkowej.
Inn metod wykrywania Borrelii jest uycie przeciwcia
specyficznych dla Borrelii i oznaczanie ich nieaktywnymi drobinkami zota. Potem hoduje si formy L z antyciaami znakowanymi zotem. Pod mikroskopem elektronowym wyranie widoczne s przeciwciaa przylegajce
do biaek Borrelii. Z tego wic wynika, e forma L
musiaa przedtem by krtkiem.
Najbardziej przekonujcy dowd na to, e krtki ze swej
klasycznej formy mog przeksztaca si w form L, a
potem ponownie wrci do formy krtka, uzyskuje si w
mikroskopowej hodowli na mokrych poywkach. Mona
tam zaobserwowa, jak forma L przyjmuje klasyczn
form krtka, wida wrcz krtka wypychanego przez
bon komrkow na zewntrz formy L. Bakteria ta moe
przeobraa si z krtka w form L i z powrotem nawet
bez typowego poowicznego podziau komrki. Poowiczne rozszczepienie zaczyna si, gdy komrka dzieli na
p cian komrkow, tworzc identyczn komrk potomn (klon). Jednak podczas rozmnaania form L nie
To znaczy, e antybiotyki hamujce rozwj cian komrkowych, takie jak rocephin i amoxycylina s nieskuteczne. Oznacza to rwnie, e wikszo antybiotykw nie
poradzi sobie ze zwalczaniem boreliozy, gdy trafi na formy L. Inne antybiotyki, takie jak doksycyklina i cliritromycyna, bdce czynnikami hamujcymi proteiny, mog
okaza si bardziej skuteczne pod wzgldem dziaania na
cian komrkow.
Rysunek: Niepena forma bakterii Borrelia burgdorferi
bez ciany komrkowej ani forma L nie maj typowej
spiralnej budowy krtka, gdy brakuje im sztywnoci jak daje ciana komrkowa. Bakteria powraca wic do
prostszej formy kulistej.
Bakteria jest zwizana przez znacznie delikatniejsz trzeci warstw bony barwicej si pprzezroczycie. Tu
poniej bony z barwnikiem akrodyniowym (pomaraczowy) znajduje si materia genetyczny bakterii, z ktrego w trakcie syntezy komrkowej tworzona jest prosta
amorficzna ciana komrkowa, w ktrej bakteria tworzy
typowego krtka.
A Klasyczna forma wyaniajca si z formy L: do zabarwienia przeciwciaem monoklonalnym uyto antygenw
bony komrkowej.
Klasyczna forma ze cian komrkow (przeciwciaa B.
burgdorferi znaczone zotem)
W jakiej formie bakteria boreliozy wystpuje w ciele
czowieka? Pionierskie badania nad krtkiem w formie L
dokonano na tkankach pacjentw z ki trzeciego stopnia.
Wycito zaatakowan ki aort i przeprowadzono analiz obecnoci formy L. Jak si okazao, klasyczna forma
krtka dominowaa gwnie w wietle ttnicy i krwi. Natomiast dalej od rdbonka przez naczynia ku rodkowi
bony podstawnej napotkano rosnc ilo form morfogenicznych. Krtek powoli przechodzi transformacj z formy spiralnej w kulk.
To znaczy, e forma, jak wybierze bakteria, w duej
mierze zaley od otaczajcych j warunkw fizycznych.
W jednych tkankach woli przybiera form klasyczn,
podczas gdy w innych form bez ciany komrkowej.
Taki dymorfizm od dawna przyjto dla infekcji drodycowych i grzybiczych (Candida). Podobna koncepcja
ostatnio przyjmowana jest rwnie dla gatunku Borrelia
(drodaki rwnie mog przyjmowa odrbn form
strzpkw, ktra moe si zmieni w form produkujc
zarodniki).
Ruchliwo. W jaki sposb krtek przemieszcza si z
krwiobiegu do innych tkanek? Od dawna wiadomo, e
krtek moe pojawia si w mzgu, oczach, stawach,
skrze, ledzionie, wtrobie, ukadzie pokarmowym, pcherzu moczowym i w innych narzdach. Cigle jednak
nie rozumiemy mechanizmu, za pomoc ktrego moe on
przenika przez naczynia woskowate i bony komrkowe [Abstrakt 644]. W 1996 roku na Midzynarodowej
Konferencji na Temat Boreliozy dr Mark Klempner
Testy na borelioz
Jest przecie test na borelioz, wic w czym problem?
Istnieje nawet kilka rnych testw, jednak wikszo z
nich opiera si na zdolnoci organizmu do wytwarzania
przeciwcia przeciw atakujcym bakteriom. Na tym wanie polega problem. Istnieje przecie otoczka luzowa S,
osaniajca bakterie, a antygeny powierzchniowe s niedostpne; mog pojawia si blokujce przeciwciaa
(skierowane przeciwko innym przeciwciaom), bakterie
mog przebywa wewntrz komrek, mog tumi reakcj immunologiczn cytokinami, mog zmodyfikowa
swoje antygeny, eby zmyli ukad immunologiczny, bakterie mog przebra si w bon komrkow zniszczonych biaych krwinek, mog ukry si gboko w stawach, w cignach, w biaych krwinkach, w skrze, w
mzgu, wreszcie mog nawet zrzuci cian komrkow
i sta si niewidzialne dla ukadu odpornociowego. Nawet jeli cho jeden krtek przeyje leczenie, moe by
on sprawc nawrotu choroby. No, i jest jeszcze jeden
problem: testy wykrywajce przeciwciaa wymagaj
7
cytokininy pochodne puryn, wystpuj rwnie w postaci
glikozydw i estrw fosforowych glikozydw, a take jako element struktury przenoszcego kwasu rybonukleinowego; naturalne i syntetyczne regulatory wzrostu.
8
limfokiny peptydowe substancje hormonopodobne, wytwarzane przez komrki ukadu odpornociowego limfocyty.
Ag
Ab/Ag
przeciwciao
antygen
zesp przeciwciao-antygen
wolne
wolny
zoony
|_____|
|_____|
|
|
|_____|
|
|
|_____|
|_____|
|
|
|_____|
|_____|
|
|
|_____|
|_____|
Badania miay na celu przetestowanie nowoproponowanych zmian w interpretacji wynikw Western Blot. Komitet zaproponowa ograniczenie iloci prkw raportowanych w diagnozie boreliozy: w klasie IgG Western
Blot powinien mie 5 lub wicej nastpujcych prkw:
18, 23, 28, 30, 39, 41, 45, 58, 66 i 93 kDa; natomiast w
klasie IgM Western Blot powinien mie dwa lub wicej z
prkw: 23, 39, 41.
Wyranie rzuca si w oczy brak najwaniejszych prkw 22, 25, 31 i 34 zawierajcych OSP-A, OSP-B i
OSP-C grupy antygenw, czyli trzy najszerzej akceptowane i rozpoznawane antygeny. Midzy innymi dlatego
kiedy, kiedy prbowano wytworzy szczepionk na t
chorob, wybrano wanie je. Obecnie uznano je za mao
istotne i nie wczono do kryteriw diagnostycznych.
Dlaczego?
Z dokumentacji wynika, e wedug starych kryteriw
wszystkich 66 pacjentw pediatrycznych z histori
ukszenia przez kleszcza i oraz objawami rumienia, mieli
pozytywny wynik testu Western Blot. Wedug nowych
kryteriw tylko 20 z nich ma obecnie pozytywny wynik
testu. Oznacza to, e 46 dzieci z symptomami prawdopodobnie nie otrzyma leczenia. Czyli wskanik powodzenia wyniesie tylko 31%.
Nowe kryteria
Western Blot
66 dzieci z rumieniem
100% pozytywny
31% pozytywny
0%
0%
po czym dowiaduj si, e s ju zdrowi nawet gdy maj objawy powanych nawrotw choroby. W medycynie
zaistnia trway dogmat, e 28 dni doylnych antybiotykw leczy cakowicie borelioz. W rzeczywistoci szecioletnie badania z Old Nantucket Island wykazay, e
ze wszystkich rodzajw leczenia wanie doylne w prowadzi do najwikszej liczby nawrotw. Wszystko dlatego, e lekarze zbyt bardzo wierz w potg lkw doylnych i nie przeduaj terapii lekami doustnymi. Kluczem
to leczenia przewlekej boreliozy winna by dugo leczenia antybiotykami, a nie forma. Jeeli leczenie doylne byo kontynuowane przez 6 miesicy lub wicej antybiotykami doustnymi, to wskanik nawrotw spada do
13%. [Dr Leslie Fein MD, MPH, Magnarelli MD, MPH
96 Konferencja LDF]
W obu sytuacjach poziom faszywie dodatnie zosta uznany jako rwny zeru.
*Uwaga: Bdna opinia o Western Blot gosi, e ten test
ma rwnie duo wynikw faszywie dodatnich co faszywie ujemnych. Jednak nie jest to prawd. Wyniki faszywie dodatnie s bardzo rzadkie.
Wniosek badaczy by nastpujcy: proponowane kryteria
interpretacji testu Western Blot s wyjtkowo nieadekwatne, poniewa wykluczyy a 69% zakaonych dzieci.
W doczonej bibliografii znajduje si wiele opublikowanych bada, opisano przypadki chorobowe i streszczenia
publikacji naukowych, opisujcych pacjentw, z ktrych
tkanek wyhodowano krtki boreliozy, pomimo wczeniejszego agresywnego leczenia antybiotykami, w tym
doylnymi. W wikszoci przypadkw pacjenci ci byli
seronegatywni, podczas gdy z ich tkanek hodowano
krtki.
[98 Bakken LL, Callister SM, Wand PJ, Schell RF. Interlaboratory Comparison of Test Results for the Detection of
Lyme Disease by 516 Participants in the Wisconsin State Lab of
Hygiene/College of American Pathologists Proficiency Testing
Program. J. Clin. Microbiol. 1997; Vol 35, No 3:537-543], [99]
Dr n. med. Daniel Musher zbada, co dzieje si z pacjentami nie do koca wyleczonymi z kiy trzeciego stopnia i
porwna ich z pacjentami nigdy nie leczonymi. Wykaza, e ci niedoleczeni wchodzili w faz otpienia znacznie szybciej. Dlaczego? Poniewa nie mieli ju naturalnej odpornoci, jako e antybiotyki wyeliminoway z
krwi bodziec antygenowy, a infekcja dalej rozwijaa si
w mzgu! [35, 61, 62, 65, 74, 83]
Wnioski: Borelioza jest niezmiernie skomplikowan
chorob, ktra moe spowodowa dugotrwae chronicz-
Bibliografia
1- Burgdorfer W. First decade of Lyme Borreliosis. Infection, July/August 1991;19(4)
2- Cimmino MA, Azzolini A, Tobia F, Pesce CM. Spirochetes in the spleen of a patient with chronic Lyme disease. American J
Clin Pathol 1989;91(1):95-97
3- Goellner MH, Agger WA, Burgess JH, Durray PH. Hepatitis due to recurrent Lyme Disease. Ann Intern Med 1988;108:707708
4- Schmidli J, Hunzicker T, Moesli P, et al, Cultivation of Bb from joint fluid three months after treatment of facial palsy due to
Lyme Borreliosis. J Infect Dis 1988;158:905-906
5- Chancellor MB, McGinnis DE, Shenot PJ, et al. Urinary dysfunction in Lyme disease. Journal of Urology, 1993;149(1):26-30
6- Liegner KB, Shapiro JR, Ramsey D, Halperin AJ, Hogrefe W, and Kong L. Recurrent erythema migrans despite extended
antibiotic treatment with minocycline in a patient with persisting Borrelia burgdorferi infection. J. American Acad Dermatol.
1993;28:312-314
7- Ma Y, Sturrock A, Weiss JJ. Intracellular localization of Borrelia burgdorferi within human endothelial cells. Infect Immunol
1991;59:671-8
8- Bergloff J, Gasser R, Feigl B. Ophthalmic Manifestations in Lyme Borreliosis. J Clin Neuro-ophthalmology 1994;;14(1):15-20
9- Goodman JL, Sonnesyn SW, Holmer S, Kubo S, Johnson RC.: Seroprevelence of Borrelia burgdorferi in patients with severe
heart failure, evaluated for cardiac transplantation at the University of MN. Abstract # 49, presented at the Fifth International
Symposia on Scientific Research on Lyme Borreliosis, Arlington, VA, 1992 *
10- Marcus LC, Steere AC, Durray PH, Anderson AE, Mahoney EB. Fatal Pancarditis in a Patient with Coexistent Lyme Disease
and Babesiosis. Annals of Internal Med 1985:103:374-376
11- McAlister HF, Lementowicz PT, Andrews C Fisher JD, Feld M, Furman S. Lyme Carditis: an important cause of heart block.
Ann Intern Med 1989:110:339-45
12- Karma A, Seppala I, Mikkila H, et al. Diagnosis and Clinical Characteristics of Ocular Lyme Borreliosis. American J
Ophthalmology 1995;119:127-135
13- Preac-Music V, Pfister HW, Spiegel H, et al. First isolation of Borrelia burgdorferi from an iris biopsy. J Clin Neuroophthalmology 1993;13:155-161
14- Steere AC, Durray PH, Danny JH et al. Unilateral Blindness Caused by Infectionwith the Lyme Disease Spirochete Borrelia
burgdorferi. Annals of Internal Med, 1986;103:382-384
15- Suttorp-Schulten MS, Luyendijk L, VanDam AP, et al. Birdshot chorioretinopathy and Lyme Borreliosis. Amer J Ophthalmol
1993;115(2):149-53
16- Winward KE, Lawson-Smith J, et al. Ocular Lyme Borreliosis. American Journal of Ophthalmology 1989;108:651-657
17- Winterkorn, Jaqueline. Lyme Disease: Neurologic and Ophthalmic Manifestations. Survey of Ophthalmology 1990;35(3):191203
18- DeKoning J, Hoogkamp-Korstanje JAA, van der linde MR, Crjins HJGM. Demonstration of spirochetes in cardiac biopsies of
patients with Lyme disease. J Infect Dis 1989;160:150-153
19- Gasser R, Dusleag J, Beisinger E, et al. Reversal by ceftriaxone of dilated cardiomyopathy caused by Borrelia burgdorferi
infection. [Letter/Comments] Lancet, August 1, 1992;340(8814):317-18, From Lancet May 9, 1992;339(8802):1174-5
20- MacDonald AB, Benach JL, Burgdorfer W. Stillbirth Following Maternal Lyme Disease. New York State Journal of Med
1987
10
11
12