POPYT wyraa ch zakupu dobra bd usugi o okrelonych cenach w danym

miejscu i czasie.

Dwojakie ujcie popytu

Popyt mona rozpatrywa dwojako, w ujciu: mikroekonomicznym i makroekonomicznym. W
pierwszym ujciu z wymienionych rozrniamy:

popyt indywidualny okrela wielko popytu od strony pojedynczego, konkretnego

podmiotu gospodarczego na okrelone dobro przy rnych cenach,

popyt rynkowy suma popytw indywidualnych, ktry obrazuje wielko popytu

wszystkich podmiotw gospodarczych na okrelone dobro przy rnych cenach.

W wyej wymienionych przypadkach rozmiar popytu jest mierzony w jednostkach fizycznych. W

ujciu makroekonomicznym rozrniamy:

popyt globalny (zagregowany) okrela wielko popytu na wszystkie dobra lub ich
okrelone grupy ze strony wszystkich nabywcw.

W wyej wymienionym przypadku rozmiar popytu jest mierzony wartociowo przy okrelonym
oglnie poziomie cen.

Czynniki wpywajce na popyt:

Dobra cena
Dochody konsumenta
Ceny dbr substytucyjnych (zastpczych)
Ceny dbr komplementarnych (uzupeniajcych)
Jako
Tradycja
Gust, preferencje konsumenta
Ch wyrnienia si z tumu
Religia
Pora roku

Niektre z nich opisane s poniej

Cena danego produktu - czyli okrelona kwota pienidzy, jak trzeba

zapaci za jego jednostk. Cena w powizaniu z naszymi dochodami
informuje nas, jak ilo danego produktu jestemy w stanie kupi. Zmiany
ceny maj wpyw na zmiany wielkoci popytu - s to odwrotnie
proporcjonalne zmiany. Poza tym cena pozwala na porwnanie danego
produktu z innymi towarami oferowanymi na rynku. Zaleno midzy cen
a wielkoci popytu zaley od dwch zjawisk: efektu substytucyjnego
(jeeli cena danego wyrobu wzrasta, to kupujemy go mniej, poniewa jest
dla nas relatywnie drosze, wic szukamy innych produktw, ktre stay si
wzgldnie tasze i zastpujemy nimi dotychczas kupowany wyrb) oraz

efektu dochodowego (jeli cena danego dobra spada, to moemy kupi go

w wikszej iloci, a wic stajemy si wzgldnie bogatsi - ronie sia
nabywcza dochodu, jakim rozporzdzamy)

Ceny innych produktw - porwnujemy dany towar z innymi dobrami

oferowanymi na rynku (z ich cenami). Ma to szczeglne znaczenie w
przypadku dbr substytucyjnych (czyli takich, ktre mog si wzajemnie
zastpowa, poniewa zaspokajaj t sam potrzeb) oraz dbr
komplementarnych (czyli takich, ktre musz by kupowane razem z
innymi i uywane cznie, poniewa konsumowane osobno s waciwie
bezuyteczne). Zaleno midzy takimi dobrami wyglda tak, e jeli cena
danego towaru ronie, to maleje popyt na niego, ale ronie popyt na jego
substytut. Z kolei jeli cena dobra komplementarnego ronie, to spada
wielko popytu na nie i jednoczenie zmniejsza si popyt na dobro
komplementarne w stosunku do niego;

Dochd - oznacza suma pienidzy, jaka mona przeznaczy na transakcje

na okrelonym rynku w danym czasie. Oczywicie nie bez znaczenia jest
skonno do oszczdzania. Jednak oglnie rzecz biorc im wyszy dochd,
tym wikszy popyt zgasza uczestnik rynku;

Moda, preferencje, gust, postp cywilizacyjny - czynniki te odgrywaj

coraz wiksz rol w okrelaniu zgaszanego popytu. Indywidualne
upodobania kupujcego maj znaczcy wpyw na dokonywane zakupy.
Coraz wiksz rol przypisuje si reklamie, ktra w znacznej mierze
ksztatuje rozmiary popytu na wspczesnych rynkach;

Liczba kupujcych - na rynku najczciej wystpuje zaleno

nastpujcej postaci: im wicej kupujcych, tym wikszy popyt
obserwowany na rynku;

Przewidywania dotyczce cen w przyszoci - prognozy dotyczce

ksztatowania si cen w najbliszym czasie wpywaj na popyt - jeli wzrost
ceny jest bardzo prawdopodobny, to popyt na produkt moe wzrosn
(ludzie bd chcieli kupi wicej towaru zanim stanie si on droszy ni
obecnie);

Pozostae czynniki - przybieraj posta najczciej jakiej chwilowej

tendencji, zalece lekarzy, filmu itp. Przyczyny te czsto wydaj si by
nieracjonalne, jednak wpywaj na rozmiary popytu.

Rodzaje popytu

Popyt efektywny ch nabycia towaru poparta jest posiadaniem odpowiedniego

ekwiwalentu.

Popyt potencjalny oznacza pragnienie nabycia okrelonego dobra nie poparte

moliwociami dochodowymi.

W przypadku poprawy sytuacji dochodowej nabywcy popyt potencjalny moe si przeksztaci w

popyt efektywny.

ze wzgldu na rodzaj dobra:

popyt substytucyjny

popyt komplementarny

ze wzgldu na elastyczno cenow:

popyt sztywny (nieelastyczny) zmiana ceny nie wywouje zmian popytu

popyt elastyczny

popyt neutralny

Prawo popytu brzmi:

Wraz ze wzrostem ceny bd usugi popyt na to dobro lub usug maleje i

odwrotnie spadek ceny wywouje wzrost popytu
POTRZEBA (nieograniczona) =/ popyt (ograniczony)
__________________________________________________________________________________

PODA jest to ilo dbr bd usug oferowanych przez producenta do

sprzeday po okrelonej cenie, danym miejscu i czasie.

Czynniki ksztatujce wielko poday (Determinanty poday)

cena danego dobra, czyli ilo pienidzy jak producent otrzymuje ze sprzeday kadej
jednostki tego dobra

ceny czynnikw produkcji, czyli pace, opaty za energi, czynsz, ceny urzdze i
surowcw, procenty od zacignitych kredytw czyli poziom kosztw produkcji

technologia, czyli postp techniczny

ceny dbr substytucyjnych (zamiennikw) i komplementarnych (uzupeniajcych)

liczba producentw na danym rynku

cele przedsibiorstwa

oczekiwania dotyczce zmian cen

eksport oraz import

wielko rezerw

czynniki przypadkowe, np. pogoda

czas, jakim dysponuj producenci

interwencyjna polityka pastwa, dotacje, subwencje, warunki prawne

elastyczno poday

Niektre z nich opisane s poniej:

Cena danego produktu - oznacza okrelon kwot pienidzy, jak

sprzedajcy (producent, dostawca itp.) otrzymuje za jednostk tego
produktu. Jeeli cena danego towaru wzrasta, to ronie take wielko jego
poday, z kolei w sytuacji spadku ceny towaru, spada take jego poda na
rynku;

Ceny czynnikw produkcji - zaleno ta oznacza, e poda danego

towaru zaley od kosztw jego wytworzenia. Jeeli koszty spadaj, to ronie
opacalno produkcji, a tym samym producenci decyduj o zwikszeniu
poday tego dobra;

Dostpno czynnikw produkcji - dostpno czynnikw wytwrczych

ma wpyw na ceny tych czynnikw, a tym samym wpywa na ca poda;

Technologia produkcji - oznacza pewien sposb zorganizowania procesu

wytwarzania danego produktu (rodzaju i sposobu wykorzystanych
czynnikw produkcji), najczciej im lepsza technologia, tym nisze koszty
wytwarzania, pozwalajce na zwikszenie poday.

Ceny innych produktw - w sytuacji rosncych cen innych wyrobw,

produkcja danego dobra staje si relatywnie nieopacalna, wic producenci
przesuwaj swoje zasoby do tych dziedzin, w ktrych ceny s wysze i
pozwalaj na osignicie wikszych przychodw i zyskw;

Liczba sprzedajcych - jeli ronie liczba producentw/dostawcw

danego towaru na rynek, wzrasta tym samym poda danego produktu;

Oczekiwania dotyczce przyszych cen produktw i czynnikw

wytwrczych - jeli prawdopodobny jest wzrost cen czynnikw
wytwrczych, poda danego towaru zostanie najpierw zwikszona. Jeli
przewiduje si, e ceny dobra wzrosn, to poda moe zosta ograniczona;

Pozostae czynniki - w przypadku produktw spoywczych lub usug

turystycznych rozmiary poday zale od klimatu i pogody.

Poda okrela postpowanie producentw przy rnych

wystpujcych poziomach cen.
Mona rozrni nastpujce rodzaje cen:

indywidualn i rynkow
poda dbr i usug konsumpcyjnych oraz dbr i usug produkcyjnych.

Do najwaniejszych czynnikw, ktre poza cen danego dobra

maj wpyw na ksztatowanie si poday, nale:

ceny czynnikw produkcji,

warunki finansowo-kredytowe,
warunki zaopatrzenia wytwrczego,
zdolnoci przewidywania cen przez wytwrcw,
liczba przedsibiorstw w gazi,
moliwoci wytwrcze,
popyt konsumentw,
cel dziaa przedsibiorstwa,
pozostae czynniki takie jak: pogoda, import, eksport, polityka
pastwa itp.

Prawo poday brzmi:

Wraz ze wzrostem ceny dobra bd usugi poda wzrasta i odwrotnie spadek

ceny, spadek poday.
PRODUKCJIA =/ PODA

Dziaalno
Wytworzone produkty mog stanowi wynagrodzenia bd premi
Konsumpcja naturalna, wadliwa produkcja