Informator Maturalny Z Fizyki

CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA
OKRGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE
INFORMATOR
O EGZAMINIE MATURALNYM
Z FIZYKI
OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015
Materiay do Informatora opracowano w ramach projektu Pilota nowych egzaminw maturalnych,

Dziaanie 3.2. Rozwj systemu egzaminw zewntrznych,
Priorytet III Wysoka jako systemu owiaty,
Program Operacyjny Kapita Ludzki.
INFORMATOR
O EGZAMINIE MATURALNYM
Z FIZYKI
OD ROKU SZKOLNEGO 2014/2015
opracowany przez Centraln Komisj Egzaminacyjn

we wsppracy z okrgowymi komisjami egzaminacyjnymi
w Gdasku, Jaworznie, Krakowie, odzi,
omy, Poznaniu, Warszawie i we Wrocawiu
Centralna Komisja Egzaminacyjna

Warszawa 2013
Centralna Komisja Egzaminacyjna

ul. Jzefa Lewartowskiego 6, 00-190 Warszawa
tel. 22 536 65 00
ckesekr@cke.edu.pl
Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdasku

ul. Na Stoku 49, 80-874 Gdask
tel. 58 320 55 90
komisja@oke.gda.pl
Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w Jaworznie

ul. Adama Mickiewicza 4, 43-600 Jaworzno
tel. 32 616 33 99
oke@oke.jaworzno.pl
Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie

os. Szkolne 37, 31-978 Krakw
tel. 12 683 21 01
oke@oke.krakow.pl
Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w omy

ul. Nowa 2, 18-400 oma
tel. 86 216 44 95
sekretariat@oke.lomza.pl
Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w odzi

ul. Ksawerego Praussa 4, 94-203 d
tel. 42 634 91 33
komisja@komisja.pl
Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu

ul. Gronowa 22, 61-655 Pozna
tel. 61 854 01 60
sekretariat@oke.poznan.pl
Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie

ul. Grzybowska 77, 00-844 Warszawa
tel. 22 457 03 35
info@oke.waw.pl
Okrgowa Komisja Egzaminacyjna we Wrocawiu

ul. Tadeusza Zieliskiego 57, 53-533 Wrocaw
tel. 71 785 18 94
sekretariat@oke.wroc.pl
Spis treci
Wstp ..
1.
Opis egzaminu maturalnego z fizyki na poziomie rozszerzonym ...............
1.1. Zakres wiadomoci i umiejtnoci sprawdzanych na egzaminie

1.2. Oglne informacje o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015 .
1.3. Arkusz egzaminacyjny z fizyki na poziomie rozszerzonym .....
1.4. Ocenianie odpowiedzi zdajcych ....
9
9
10
11
2.1. Przykadowe zadania z fizyki na poziomie rozszerzonym wraz z rozwizaniami .............
13
2.2. Informacja o egzaminie maturalnym z fizyki dla absolwentw niesyszcych . 51

Opinia Konferencji Rektorw Akademickich Szk Polskich o informatorach maturalnych
od 2015 roku
55
Wstp
Wstp
Informator o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015 jest podzielony
na dwie czci.
CZ PIERWSZA (1.1.1.4.) zawiera oglne informacje dotyczce egzaminu maturalnego
z fizyki, w tym zakres sprawdzanych wiadomoci i umiejtnoci, krtk charakterystyk
arkusza egzaminacyjnego oraz sposobu oceniania odpowiedzi w zadaniach zamknitych
i otwartych.
CZ DRUGA (2.1.2.2.) zawiera przykadowe zadania z fizyki, jakie mog pojawi si
w arkuszach egzaminacyjnych, w tym w arkuszach dla absolwentw niesyszcych.
Do kadego zadania:
przypisano najwaniejsze wymagania oglne i szczegowe z podstawy programowej
ksztacenia oglnego, do ktrych to zadanie si odnosi,
podano oczekiwane rozwizanie,
przedstawiono schemat punktowania.
Do niektrych zada zaczono przykady realizacji uczniowskich o rnym stopniu
zaawansowania wraz z punktacj wynikajc ze schematu.
Zadania w Informatorze:
nie wyczerpuj wszystkich typw zada, ktre mog wystpi w arkuszach
egzaminacyjnych,
nie ilustruj wszystkich wymaga z zakresu fizyki w podstawie programowej,
nie zawieraj wszystkich moliwych rodzajw materiaw rdowych, ktre mog
stanowi obudow zada.
Informator nie moe by zatem jedyn ani nawet gwn wskazwk do planowania procesu
ksztacenia w zakresie fizyki w szkole ponadgimnazjalnej. Tylko realizacja wszystkich
wymaga z podstawy programowej moe zapewni wszechstronne wyksztacenie uczniw
szk ponadgimnazjalnych w zakresie fizyki.
Przed przystpieniem do dalszej lektury Informatora warto zapozna si z oglnymi zasadami
obowizujcymi na egzaminie maturalnym od roku szkolnego 2014/2015. S one okrelone
w rozporzdzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie
warunkw i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniw i suchaczy oraz
sposobu przeprowadzania sprawdzianw i egzaminw w szkoach publicznych (Dz.U. nr 83,
poz. 562, z pn. zm.), w tym w szczeglnoci w rozporzdzeniu z 25 kwietnia 2013 r.
zmieniajcym powysze rozporzdzenie (Dz.U. z 2013 r., poz. 520), oraz w skrconej
formie w czci oglnej Informatora o egzaminie maturalnym od roku szkolnego
2014/2015, dostpnej na stronie internetowej Centralnej Komisji Egzaminacyjnej
(www.cke.edu.pl) oraz na stronach internetowych okrgowych komisji egzaminacyjnych.
Informator o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015
Opis egzaminu
1.
Opis egzaminu maturalnego z fizyki na poziomie rozszerzonym
1.1. Zakres wiadomoci i umiejtnoci sprawdzanych na egzaminie

Egzamin maturalny z fizyki sprawdza, w jakim stopniu absolwent spenia wymagania
z zakresu fizyki okrelone w podstawie programowej ksztacenia oglnego dla IV etapu
edukacyjnego w zakresie rozszerzonym i podstawowym. Zadania w arkuszu egzaminacyjnym
mog rwnie odnosi si do wymaga przypisanych do etapw wczeniejszych, tj. III
(gimnazjum).
Podstawa programowa dzieli wymagania na oglne i szczegowe. Wymagania oglne jako
syntetyczne ujcie nadrzdnych celw ksztacenia informuj, jak rozumie
podporzdkowane im wymagania szczegowe, ktre odwouj si do cile okrelonych
wiadomoci i umiejtnoci. W zwizku z du oglnoci zapisw dotyczcych wymaga
oglnych poniej przedstawiono krtkie ich rozwinicie.
Zadania w arkuszu maturalnym z fizyki na poziomie rozszerzonym maj na celu sprawdzenie
w szczeglnoci:
znajomoci i umiejtnoci definiowania poj, zrozumienie wasnoci wielkoci
fizycznych oraz znajomoci praw opisujcych procesy i zjawiska fizyczne,
umiejtnoci przedstawiania wasnymi sowami gwnych tez podanego tekstu
popularnonaukowego z dziedziny fizyki lub astronomii, ewentualne sformuowanie
w sposb merytorycznie poprawny informacji podanej jzykiem potocznym,
umiejtnoci rozwizywania postawionego problemu na podstawie informacji
przedstawionych w rnej formie oraz umiejtnoci ich przetwarzania i analizowania,
umiejtnoci tworzenia opisowego modelu przedstawionego procesu w oparciu
o wymagane, znane zjawiska fizyczne oraz konstruowania formu matematycznych
czcych kilka zjawisk,
umiejtnoci planowania i opisu wykonania prostych dowiadcze wymienionych
w podstawie programowej oraz innych bezporednio zwizanych z wymaganiami
szczegowymi podstawy programowej,
umiejtnoci analizy wynikw wraz z uwzgldnieniem niepewnoci pomiarowych.
1.2. Oglne informacje o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015
Od roku szkolnego 2014/20151 egzamin maturalny z fizyki moe by zdawany wycznie
jako przedmiot dodatkowy na poziomie rozszerzonym. Egzamin ma form pisemn i trwa 180
minut. Do egzaminu z fizyki moe przystpi kady absolwent, niezalenie od typu szkoy,
do ktrej uczszcza, oraz od przedmiotw, ktrych uczy si w zakresie rozszerzonym.
W czasie trwania egzaminu zdajcy moe korzysta z Karty wybranych wzorw i staych
fizykochemicznych na egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki oraz z linijki i kalkulatora.
W przypadku absolwentw technikw od roku szkolnego 2015/2016.
10
Wyniki czci pisemnej egzaminu maturalnego s wyraane w procentach i na skali

centylowej (por. punkt G. Ocenianie i wyniki egzaminu w CZCI OGLNEJ Informatora
o egzaminie maturalnym od roku szkolnego 2014/2015). Wyniki uzyskane w czci pisemnej
egzaminu maturalnego z fizyki podobnie jak z innych przedmiotw dodatkowych
nie maj wpywu na zdanie egzaminu maturalnego2.
1.3. Arkusz egzaminacyjny z fizyki na poziomie rozszerzonym
Arkusz egzaminacyjny z fizyki bdzie zawiera od 20 do 30 zada. Przy numerze kadego
zadania podana bdzie maksymalna liczba punktw, ktr mona uzyska za poprawne
jego rozwizanie. Zadania w arkuszu egzaminacyjnym:
bd dobrane w taki sposb, aby reprezentoway rnorodne wymagania oglne
i szczegowe z podstawy programowej,
bd sprawdzay przede wszystkim umiejtnoci zoone, w tym np. rozumowanie
wymagajce krytycznego mylenia, wykrywanie wspzalenoci elementw lub
procesw albo zwizkw przyczynowo-skutkowych i funkcjonalnych,
bd sprawdzay umiejtno stosowania prostych zalenoci, interpretacji zjawisk,
algebraicznej analizy wyrae wicych wielkoci fizyczne oraz wycigania
i formuowania wnioskw,
mog odwoywa si do kilku wymaga szczegowych w ramach jednego wymagania
oglnego,
bd sprawdzay, pomijan dotychczas, umiejtno posugiwania si informacjami
pochodzcymi z analizy przedstawionych tekstw popularnonaukowych,
bd zrnicowane pod wzgldem poziomu trudnoci oraz sposobu udzielania
odpowiedzi,
bd miay form zamknit lub otwart; w zadaniach zamknitych zdajcy dokonuje
wyboru odpowiedzi z podanych opcji, natomiast w zadaniach otwartych tworzy
odpowied samodzielnie,
bd wystpoway pojedynczo lub w wizkach tematycznych,
bd odnosi si do rnorodnych materiaw rdowych zamieszczonych w arkuszu,
np. zwartych fragmentw artykuw popularnonaukowych, wykresw, schematw, tabel
z danymi.
W poleceniu do kadego zadania wystpuje co najmniej jeden czasownik wskazujcy
czynno, jak powinien wykona zdajcy. W przypadku zada zamknitych bd
to najczciej czasowniki takie jak wybierz, podkrel, zaznacz, uzupenij.
W przypadku zada otwartych precyzyjne zrozumienie wymaganej czynnoci warunkuje
poprawn realizacj polecenia. Podany poniej wykaz obejmuje przykadowe czynnoci wraz
z ich ogln charakterystyk. Wykaz nie wyczerpuje wszystkich moliwoci.
Z wyjtkiem sytuacji, kiedy egzamin z fizyki by jedynym egzaminem z przedmiotu dodatkowego, ktrego
zdawanie zadeklarowa zdajcy, po czym nie przystpi do tego egzaminu lub egzamin ten zosta
mu uniewaniony.
Opis egzaminu
rozrnianie i definiowanie
poj
opis procesw i zjawisk
fizycznych
analiza lub opis wybranych
fragmentw artykuw
popularnonaukowych
rozwizywanie postawionego
problemu na podstawie
przedstawionych informacji
oraz ich przetwarzanie
budowa prostych modeli
fizycznych i matematycznych
do opisu zjawisk
planowanie i opis wykonania
dowiadcze
wnioskowanie i uzasadnianie
11
znajomo, rozrnianie i posugiwanie si pojciami,

przedstawianie jednostek wielkoci fizycznych
wyjanianie przebiegu zjawisk i procesw w oparciu
o znajomo praw je opisujcych, przykady zastosowania
praw, opisywanie budowy i zasady dziaania urzdze
przedstawianie wasnymi sowami gwnych tez podanego
tekstu popularnonaukowego z dziedziny fizyki lub
astronomii, ewentualne przeniesienie jzyka potocznego
na poprawny merytorycznie
analiza zjawisk, znajdowanie modelu zjawiska, obliczanie
i szacowanie wartoci, rysowanie i sporzdzanie wykresw
tworzenie modelu opisowego przedstawionego procesu
w oparciu o wymagane, znane zjawiska fizyczne, tworzenie
formu matematycznych czcych kilka zjawisk
postawienie problemu oraz opisanie metody pomiarowej
pozwalajcej na jego rozwizanie, analiza wynikw,
obliczanie i uwzgldnianie niepewnoci pomiarowych,
wykonywanie i analiza wykresw (w przypadku zalenoci
liniowych wykres powinien by wykonany przy uyciu
linijki)
podanie zwizkw przyczynowo-skutkowych (rozpoznanie
przyczyny i skutku oraz wskazanie drogi, ktra prowadzi
od przyczyny do skutku) w oparciu o prawa i zasady fizyki
1.4. Ocenianie odpowiedzi zdajcych

Odpowiedzi udzielone przez zdajcego s oceniane przez egzaminatorw zgodnie
ze schematem punktowania okrelonym dla kadego zadania. W przypadku zada
zamknitych zdajcy moe otrzyma punkty, jeeli udzieli poprawnej odpowiedzi, lub 0
punktw, jeeli udzieli odpowiedzi bdnej lub nie udzieli jej wcale.
W przypadku zada otwartych skala oceniania moe by bardziej rozbudowana, np. od 0 do 2
punktw lub od 0 do 5 punktw. Za odpowied egzaminator moe przyzna wycznie pene
punkty (nie przyznaje si powek punktu).
Dokonujc oceny odpowiedzi udzielonej przez zdajcego w zadaniu otwartym, egzaminator
odwouje si do przykadowego rozwizania oraz schematu oceniania opracowanych przez
zesp ekspertw Centralnej i okrgowych komisji egzaminacyjnych oraz konsultantw
akademickich. Rozwizanie to okrela wycznie zakres merytoryczny odpowiedzi i nie jest
cisym wzorcem oczekiwanego sformuowania (za wyjtkiem nazw wasnych itp.). Kada
merytorycznie poprawna odpowied, speniajca warunki zadania, zostanie oceniona
pozytywnie.
Ocena odpowiedzi zdajcego w zadaniach otwartych zaley od tego, jak istotnego postpu
dokona zdajcy, i w jakim stopniu pokona zasadnicze trudnoci na drodze do cakowitego
rozwizania zadania bd udzielenia w peni poprawnej odpowiedzi. Schemat punktowania
uzaleniony jest od maksymalnej liczby punktw, jak mona uzyska za rozwizanie danego
zadania, co przedstawione jest w poniszej tabeli.
12
Zadanie,
za ktre mona
maksymalnie
otrzyma 1 pkt.
Zadanie,
za ktre mona
maksymalnie
otrzyma 2 pkt.
1 pkt rozwizanie prawidowe.

0 pkt rozwizanie, w ktrym nie ma istotnego postpu (zapisane
czynnoci nie prowadz do rozwizania zadania) lub brak rozwizania.
Zadanie,
za ktre mona
maksymalnie
otrzyma 3 pkt.

2 pkt pokonanie zasadniczych trudnoci zadania, ktre jednak
nie zostao rozwizane do koca poprawnie.
1 pkt rozwizanie, w ktrym jest istotny postp.
0 pkt rozwizanie, w ktrym nie ma istotnego postpu.
nie zostao rozwizane w peni poprawnie.
1 pkt rozwizanie, w ktrym postp jest niewielki, ale konieczny
na drodze do cakowitego rozwizania zadania.
4 pkt pokonanie zasadniczych trudnoci zadania, ktre zostao
rozwizane do koca, w ktrym wystpuj usterki nieprzekrelajce
jednak poprawnoci rozwizania.
1 pkt rozwizanie, w ktrym postp jest niewielki, ale konieczny
na drodze do cakowitego rozwizania zadania.
Zadanie,
za ktre mona
maksymalnie
otrzyma 4 pkt.
Zadanie,
za ktre mona
maksymalnie
otrzyma 5 pkt.
SZCZEGOWE

ZASADY OCENIANIA
W ZADANIACH OTWARTYCH
ODPOWIEDZI
UDZIELONYCH
PRZEZ
ZDAJCYCH
1. Odpowied oceniana jest na zero punktw, jeeli podane w odpowiedzi informacje

wiadcz o braku zrozumienia omawianego zagadnienia.
2. Zdajcy otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwizania, precyzyjnie odpowiadajce
poleceniom zawartym w zadaniach.
3. Poprawne informacje wykraczajce poza zakres polecenia nie podlegaj ocenianiu.
4. Gdy do jednego polecenia zdajcy podaje kilka wzajemnie sprzecznych odpowiedzi,
uznaje si je za niepoprawne.
5. Rozwizanie zadania otrzymane na podstawie bdnego merytorycznie zaoenia uznaje
si w caoci za niepoprawne.
6. W rozwizaniach zada rachunkowych oceniane s: metoda, wykonanie oblicze
i podanie wyniku z jednostk. Wynik liczbowy bez jednostek lub z niepoprawnym
ich zapisem, jest traktowany jako bd.
7. Podczas analizy wynikw oceniana jest umiejtno obliczania i uwzgldniania
niepewnoci pomiarowych.
Przykadowe zadania z rozwizaniami
2.1.
13
Przykadowe zadania z fizyki na poziomie rozszerzonym

wraz z rozwizaniami
Zadanie 1. (0-1)
Na platformie ciarwki spoczywa
skrzynia o masie 100 kg. Ciarwka
porusza si poziomo, ruchem jednostajnie
m
przyspieszonym z przyspieszeniem 2 2 .
s
Oce prawdziwo poniszych zda, przyjmujc
m
warto przyspieszenia ziemskiego 10 2 .Wybierz P, jeli zdanie jest prawdziwe, lub F,
s
jeli jest faszywe. Wstaw obok kadego zdania znak X przy wybranej odpowiedzi.
P
Warto siy nacisku, jak skrzynia wywiera na podoe przyczepy, jest rwna
ciarowi skrzyni.
Warto siy tarcia dziaajcej midzy skrzyni a podoem stanowi okoo jedn
pit wartoci siy nacisku skrzyni na podoe.
Skrzynia nie przesuwa si, poniewa sia cikoci dziaajca na skrzyni jest
rwnowaona przez si sprystoci podoa.
I. Znajomo i umiejtno wykorzystania poj i praw fizyki

do wyjaniania procesw i zjawisk w przyrodzie.
Wymagania szczegowe IVPR-1. Ruch punktu materialnego. Zdajcy:
8) wyjania ruch cia na podstawie drugiej zasady dynamiki
Newtona;
12) posuguje si pojciem siy tarcia do wyjaniania ruchu
cia.
1. P; 2. P; 3. F
Rozwizanie
1 pkt poprawne zaznaczenie wszystkich odpowiedzi.
Schemat punktowania
0 pkt bdne zaznaczenia lub ich brak.
Wymagania oglne
Zadanie 2. (01)
W staym jednorodnym polu magnetycznym poruszaj si po okrgach dwie naadowane

czstki. Promienie tych okrgw s takie same. Jaki wniosek mona wycign na podstawie
tej informacji?
Wybierz i podkrel odpowied spord podanych poniej.
A. Obie czstki maj adunek o tej samej wartoci.
B. Obie czstki maj pdy o tych samych wartociach.
C. Stosunek wartoci pdu do wartoci adunku jest dla obu czstek taki sam.
D. Stosunek wartoci prdkoci do wartoci adunku jest dla obu czstek taki sam.
14
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
Rozwizanie
Schemat punktowania

IVPR-9. Magnetyzm, indukcja magnetyczna. Zdajcy:
3) analizuje ruch czstki naadowanej w staym jednorodnym
polu magnetycznym.
C
1 pkt poprawne zaznaczenie.
0 pkt bdne zaznaczenie lub jego brak.
Zadanie 3. (01)
Czarna herbata smakuje najlepiej, gdy zalejemy j wod o temperaturze ok. 100C. Herbata
zaparzona wrzc wod na Mount Everest (8850 m n.p.m.) smakuje gorzej.
Poniej w tabeli przedstawiono zaleno temperatury wrzenia wody od cinienia.
Tabela. Temperatura wrzenia wody w zalenoci od cinienia.
Temperatura wrzenia
Cinienie (hPa)
wody (C)
23,4
20
73,8
40
199,3
60
473,4
80
701,2
90
977,6
99
1013,3
100
1050,0
101
1432,4
110
1985,0
120
4757,0
150
Na podstawie: W. Mizerski, Tablice fizyczno-astronomiczne, Warszawa 2005, str.140.
Dokocz ponisze zdanie tak, aby byo poprawne. Wybierz odpowied (A lub B) i jej
uzasadnienie (1 lub 2). Wstaw znak X w odpowiednim miejscu.
Czarna herbata zaparzona
na Mount Everest
smakowaaby gorzej,
gdy woda wrze tam
w temperaturze
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
Rozwizanie
Schemat punktowania
A
B
wyszej
od 100C, poniewa
cinienie
niszej od
atmosferyczne
100C,
ronie
maleje
wraz
ze wzrostem
wysokoci.

III. Wykorzystanie i przetwarzanie informacji zapisanych
w postaci tekstu, tabeli, wykresw, schematw i rysunkw.
IVPR-5. Termodynamika. Zdajcy:
11) analizuje wpyw cinienia na temperatur wrzenia cieczy.
B2
1 pkt poprawne zaznaczenie obu czonw.
0 pkt bdne zaznaczenia lub ich brak.
Zadanie 4. (02)
Obwd skadajcy si z arwki, kondensatora o pojemnoci C,

wycznika K i rda staego napicia U (ogniwo o bardzo maym
oporze wewntrznym) poczony jest zgodnie ze schematem
przedstawionym na rysunku. Wycznik moe by otwarty lub
zamknity. Oce prawdziwo poniszych stwierdze. Wybierz P,
jeli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeli zdanie jest faszywe
i wstaw znak X w odpowiednie miejsce.
1.
2.
3.
4.
Obwd zamknito wycznikiem K.

Po odpowiednio dugim czasie
przez arwk pynie prd.
napicie na zaciskach arwki wynosi U.
napicie na kondensatorze wynosi 0.
na kondensatorze zgromadzi si adunek Q C U .
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
Rozwizanie

IVPR-7. Pole elektryczne. Zdajcy:
7) [] oblicza napicie midzy okadkami kondensatora;
10) oblicza prac potrzebn do naadowania kondensatora.
1. P; 2. P; 3. F; 4. P
Schemat punktowania
Rozwizanie prawidowe
2 pkt
- zaznaczenie w tabeli: 1. P; 2. P; 3. F; 4. P
Pokonanie zasadniczych trudnoci zadania, ktre jednak nie zostao rozwizane
do koca poprawnie
- zaznaczenie w tabeli tylko odpowiedzi 1. P; 2. P; opuszczenie lub nieprawidowe
1 pkt
odpowiedzi 3. lub 4.
lub
- zaznaczenie w tabeli tylko odpowiedzi 3. F; 4. P; opuszczenie lub nieprawidowe
odpowiedzi 1. lub 2.
Rozwizanie, w ktrym nie ma istotnego postpu
0 pkt
- bdne wszystkie odpowiedzi, lub po jednej bdnej odpowiedzi do 1., 2. i 3., 4.,
- brak wyboru odpowiedzi.
15
16
Zadanie 5. (02)
Poniej podano nazwy kilku wielkoci fizycznych:

A. pd cakowity
B. prdko
C. energia kinetyczna
D. energia cakowita
Spord podanych dobierz odpowiednie wielkoci fizyczne, ktre s zachowane dla kadego
z przedstawionych poniej rodzajw zderze. Wstaw w tabeli znak X w odpowiednich
miejscach.
A B C D
1. Zderzenie spryste
2. Zderzenie niespryste
Wymagania oglne
Wymagania
szczegowe
Rozwizanie

IVPR-3. Energia mechaniczna. Zdajcy:
5) stosuje zasad zachowania energii oraz zasad zachowania
pdu do opisu zderze sprystych i niesprystych.
1.A i C i D; 2.A i D.
Schemat punktowania
- prawidowe zaznaczenia we wszystkich kolumnach
Rozwizanie, w ktrym jest istotny postp
- prawidowe wypenienie wierszy 1. lub 2. lub
- prawidowe wypenienie kolumn A i B lub
- prawidowe wypenienie kolumn C i D.
- bdne wypenienie tabeli,
- brak wypenienia tabeli.
2 pkt
1 pkt
0 pkt
Zadanie 6. (05)
Fotokomrk z katod cezow, dla ktrej praca wyjcia

ma warto 1,8 eV, wczono w obwd elektryczny
pokazany na schemacie. Katod owietlano wiatem
jednobarwnym o rnych czstotliwociach, wykorzystujc
rda o rnych mocach.
R
A
Zadanie 6.1. (01)

Gdy na katod padao wiato o czstotliwoci f, nie zaobserwowano przepywu prdu
w obwodzie.
Oce prawdziwo poniszych zda. Wybierz P, jeli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeli
zdanie jest faszywe. Wstaw znak X w odpowiednie miejsce.
P
F
Aby zacz pyn prd, naley na katod skierowa wiato
1.
o dostatecznie krtkiej fali, krtszej od fali o czstotliwoci f.
Aby zacz pyn prd, naley na katod skierowa wiato ze rda
2.
fali o tej samej czstotliwoci f, ale wikszej mocy.
Zadanie 6.2. (03)

Ek, 10-19J
Obok przedstawiono wykres
zalenoci maksymalnej energii
kinetycznej fotoelektronw od
czstotliwoci fali padajcej na
katod cezow w fotokomrce.
Zapisz
wzr
tej
funkcji
(zaleno energii kinetycznej
elektronw od czstotliwoci fali
padajcej). Uzupenij wykres,
wpisujc
wartoci
wsprzdnych miejsc
przecicia wykresu funkcji z obiema osiami ukadu wsprzdnych.
Miejsce przecicia obu osi to punkt o wsprzdnych (0,0).
17
f, 1015 Hz
Zadanie 6.3. (01)

Spord podanych poniej wybierz jednostk, ktra wyraa sta Plancka w ukadzie SI.
kg m 2
A.
s3
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
do zada 6.1.6.3.
kg m 2
B.
s2
m2
D.
kg s 3
kg m 2
C.
s
6.1. I. Znajomo i umiejtno wykorzystania poj i praw

fizyki do wyjaniania procesw i zjawisk w przyrodzie.
6.2. IV. Budowa prostych modeli fizycznych i matematycznych
do opisu zjawisk.
6.1. i 6.2. IVPR-11. Fizyka atomowa i kwanty promieniowania
elektromagnetycznego. Zdajcy:
2) stosuje zaleno midzy energi fotonu a czstotliwoci
i dugoci fali do opisu zjawiska fotoelektrycznego
zewntrznego, wyjania zasad dziaania fotokomrki.
6.3. IVPR-12. Wymagania przekrojowe. Zdajcy:
1) przedstawia jednostki wielkoci fizycznych wymienionych
w podstawie programowej, opisuje ich zwizki z jednostkami
podstawowymi.
Rozwizania zada 6.1.6.3.

6.1. 1. P; 2. F.
6.2.
W 1,8eV 2 ,88 10 19 J , a wic
W 2 ,88 10 19
0 ,43 1015 Hz
h
6 ,63 10 34
E k E f W E k h f W E k 6.63 10 34 f 2,88 10 19 J .
f gr
6.3. C
h J s kg
m
m2
m
s
kg
s2
s
18
Schemat punktowania 6.1.6.3.

Zadanie 6.1.
- zaznaczenie 1-P, 2-F.
Rozwizanie niepoprawne
- bdne zaznaczenie lub jego brak.
1 pkt
0 pkt
Zadanie 6.2.
- prawidowe zapisanie wzoru Einsteina E k h f W oraz
- zamiana elektronowoltw na dule oraz
- prawidowe zaznaczenie wartoci na osiach (zdajcy nie musi zapisywa
wsprzdnych w postaci ( 2,8810-19 J; 01015Hz), (010-19 J; 0,431015Hz).
do koca poprawnie
- obliczenie wartoci czstotliwoci granicznej
lub
- naniesienie na osi energii wartoci ( 2,88 J)
lub
- obliczenie wartoci czstotliwoci granicznej oraz
- zaznaczenie wartoci na osiach niezgodnie z ich skalowaniem
lub
-prawidowe zapisanie wzoru Einsteina oraz
- naniesienie na osi czstotliwoci wartoci (0,43)
lub
- prawidowe zaznaczenie wartoci na osiach.
- prawidowe zapisanie wzoru Einsteina E k h f W
lub
- obliczenie wartoci czstotliwoci granicznej.
- przepisanie z karty wzorw h f W E k
lub
- zamiana jednostek z elektronowoltw na dule,
lub
- brak rozwizania.
Zadanie 6.3.
rozwizanie prawidowe - zaznaczenie odpowiedzi C.
rozwizanie niepoprawne - bdne zaznaczenie lub jego brak.
3 pkt
2 pkt
1 pkt
0 pkt
1 pkt
0 pkt
Przykadowe
ocenione
odpowiedzi
do zada 6.2.
1. 2 pkt
Ek h f W W 18 eV 1,8eV 1,6 10 19 C 2 ,88 10 19 J
2. 2 pkt
W 18 eV 1,8eV 1,6 10 19 C 2 ,88 10 19 J i
W
2,88 10 19 J
f
0,43 10 15 Hz
34
h
6,63 10 J s
3. 1 pkt
W 18 eV 1,8eV 1,6 10 19 C 2 ,88 10 19 J i
f0
W
2,88 10 19 J
0,434 10 15 Hz
34
h
6,63 10 J s
Zadanie 7. (04)
v, m/s
Wahado matematyczne o dugoci 1 m

i masie 0,01 kg wprawiono w drgania,
odchylajc o 4 cm od pionu, i puszczono
w chwili t = 0.
Narysuj wykres przedstawiajcy zaleno
prdkoci wahada od czasu dla jednego
okresu drga.
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe

IVPR-12.Wymagania przekrojowe. Zdajcy:
2) samodzielnie wykonuje poprawne wykresy.
Rozwizanie
T 2
t, s
l
1
m
m
2 3 ,14
2 3 ,14
2s v max A 0 ,04
0 ,126 0 ,13
g
10
s
s
2
19
20
Schemat punktowania
- obliczenie okresu drga wahada
T 1,98 s 2 s oraz
- obliczenie maksymalnej wartoci
prdkoci z wyraenia v A rwnej
v 0,126 ms oraz
- narysowanie wykresu prdkoci od czasu
o prawidowych amplitudach i okresie (wraz
z wyskalowaniem osi, naniesieniem obliczonych wartoci) w postaci jednego okresu
funkcji v 0,126 sin t
lub
- sporzdzenie wykresu v 0,126 sin t w przedziale od 0s do 2 s
do koca poprawnie
- obliczenie okresu drga wahada T 1,98 s 2 s oraz
- obliczenie maksymalnej wartoci prdkoci z wyraenia v A rwnej v 0,126 ms
oraz
- narysowanie wykresu prdkoci od czasu o prawidowych amplitudach i okresie
(wraz z wyskalowaniem osi, naniesieniem obliczonych wartoci), ale w zakresie
wikszym ni jeden okres funkcji sinus lub narysowanie funkcji cosinus bd
- cosinus
lub
- uwzgldnienie zamiany grawitacyjnej energii potencjalnej wychylonego wahada na
jego energi kinetyczn oraz
- obliczenie wartoci prdkoci v 0,126 ms (nie jest konieczne rysowanie wykresu).
- obliczenie maksymalnej wartoci prdkoci z wyraenia v A rwnej v 0,126 ms
lub
- uwzgldnienie zamiany grawitacyjnej energii potencjalnej wychylonego wahada na
jego energi kinetyczn
lub
- niepoprawne obliczenie wartoci prdkoci oraz
- wykres o poprawnym przebiegu zgodnym z obliczonymi wartociami.
Rozwizanie, w ktrym postp jest niewielki ale konieczny na drodze do
cakowitego rozwizania zadania
- obliczenie okresu drga wahada T 1,98 s 2 s
- zapisanie wyraenia na okres drga wahada,
- brak rozwizania.
4 pkt
3 pkt
2 pkt
1 pkt
0 pkt
Przykadowe
ocenione
odpowiedzi.
21
1. 7. 2 pkt
l
l
6 ,28
2s ,
g
10
S A 0 ,04 m ;
1
1
t T s
4
2
T 2
a t2
2
2s
;
t2
m
m
vk 0,126 0,13
s
s
2. 7. 1 pkt
l
l
6 ,28
2 s ;
10
g
v A ;
2 3,14
cm
12 ,56
v 0 ,04
2
s
T 2
Tekst do zada 89
redni czas ycia protonw nie jest dzi dobrze okrelony. Najprostsza wersja teorii
przewiduje, e czas potrzebny do rozpadu protonu wynosi 1030 lat lub inaczej biliard
biliardw lat. To proste przewidywanie zostao ju jednak zanegowane przez eksperymenty,
ktre pokazay, e ycie protonu musi by dusze. [] Biorc pod uwag fakt, e wiek
Wszechwiata jest rzdu dziesiciu miliardw lat, pomys przeprowadzenia eksperymentu,
ktry pozwoli na zmierzenie czasu ycia wynoszcego biliard biliardw lat, wydaje si nie
do zrealizowania. Jednake podstawowy pomys jest cakiem prosty, jeli zrozumie si
mechanizm rozpadu promieniotwrczego. Wszystkie czstki, a w tym przypadku proton, nie
yj przez cile okrelon ilo czasu, a potem nie rozpadaj si wszystkie naraz. Zamiast
tego czstki maj moliwo rozpadu w kadej chwili. Jeli prawdopodobiestwo, aby
nastpi rozpad, jest bardzo mae, nie dochodzi do niego i wikszo czstek doywa
dojrzaego wieku. Czas ycia czstek to redni czas, jaki yj, ale nie rzeczywisty czas ycia
kadej z nich. Zawsze znajd si jakie czstki, ktre rozpadn si wczeniej. []
Aby zarejestrowa proces rozpadu, potrzebna jest dua liczba czstek. [] Przypumy,
e chcemy zmierzy rozpad protonu o spodziewanym czasie ycia 1032 lat. Jeli wemiemy
duy pojemnik zawierajcy 1032 protonw (spraw zaatwi may basen o dugoci 20 metrw,
szerokoci 5 metrw i 2 metrach gbokoci), to okoo jeden proton na rok bdzie rozpada si
w takim eksperymencie. Jeli potrafilibymy skonstruowa urzdzenia dostatecznie czue, aby
mogy rozpozna kady akt rozpadu, to pozostaoby nam jedynie par lat czekania
i eksperyment byby wykonany. [] Nie musimy wic czeka 1032 lat, aby pozna
odpowied. Eksperymenty tego rodzaju potwierdziy ju, e ycie protonu jest dusze
ni 1032 lat.
rdo: F. Adams, G. Laughlin, Ewolucja Wszechwiata, Warszawa 2000, str. 137138.
22
Zadanie 8. (02)
Powyszy tekst odwouje si do statystycznego charakteru procesu rozpadu

promieniotwrczego. Wyjanij na czym, wg tekstu, ten statystyczny charakter polega.
Zadanie 9. (04)
W eksperymencie majcym na celu pomiar redniego czasu ycia protonw uywa si basenu
z odpowiedni iloci wody. W pomiarze maj znaczenie tylko atomy wodoru. Oblicz liczb
protonw wodorowych znajdujcych si w basenie. Na tej podstawie wyjanij, dlaczego
do opisanego eksperymentu uywa si basenu o podanych rozmiarach. Przyjmij, e woda ma
gsto 1 g/cm3, a jeden mol wody ma mas 18 g.
II (IV etap PR, III etap). Analiza tekstw
popularnonaukowych [].
Wymagania szczegowe do IVPR-12. Wymagania przekrojowe. Zdajcy:
8) przedstawia wasnymi sowami gwne tezy poznanego
zada 8. i 9.
artykuu popularnonaukowego z dziedziny fizyki
lub astronomii.
Wymagania oglne
Rozwizanie zadania 8.
Czstka rozpada si z pewnym prawdopodobiestwem, a nie po cile okrelonym czasie,
cho prawdopodobiestwo jest bardzo mae. Podana warto czasu ycia protonw jest
czasem rednim.
Rozwizanie zadania 9.
Vbasenu a b c 200 m 3 m wody V 1000 200 2 10 5 kg
m 2 10 5
111,1 10 5 moli
M 0 ,018
Liczba czsteczek wody: N n N A 111,1 10 5 6 10 23 667 10 28
W kadej czsteczce znajduj si 2 protony wodorowe:
2 667 10 28 1334 10 28 0 ,13 10 32 protonw.
Liczba protonw w basenie jest tego samego rzdu, co redni czas ycia protonw w latach.
Jest wic prawdopodobne, e w cigu 1 roku rozpadnie si 1 proton.
Liczba moli: n
23
Schemat punktowania zada 8. i 9.

Zadanie 8.
rozwizanie poprawne
- zapisanie, e czas okrelony jest czasem rednim (statystycznym, nie rzeczywi2 pkt
stym, nie odnosi si do kadego protonu) oraz
- zapisanie, e proton moe rozpa si w kadej chwili (cho prawdopodobiestwo
zaistnienia tego procesu jest mae)
rozwizanie, w ktrym jest istotny postp
- zapisanie, e czas okrelony jest czasem rednim (statystycznym, nie rzeczywistym, nie odnosi si do kadego protonu)
1 pkt
lub
- zapisanie, e proton moe rozpa si w kadej chwili (cho prawdopodobiestwo
zaistnienia tego procesu jest mae)
rozwizanie, w ktrym nie ma istotnego postpu
0 pkt
- wyjanienie nie zwizane z tekstem
Zadanie 9.
rozwizanie poprawne
- prawidowe obliczenie liczby protonw oraz
- zauwaenie, e ta liczba protonw wodorowych jest wystarczajca, aby przy zaoonym rednim czasie ycia przynajmniej jeden z protonw uleg rozpadowi w cigu
roku
pokonanie zasadniczych trudnoci zadania, ktre jednak nie zostao rozwizane
do koca prawidowo
- oszacowanie liczby protonw wodorowych (liczba protonw musi by rzdu 1032)
lub
- obliczenie liczby czsteczek wody oraz
- bdne obliczenie liczby protonw oraz
- zauwaenie, e ta liczba protonw wodorowych jest wystarczajca, aby przy zaoonym rednim czasie ycia przynajmniej jeden z protonw uleg rozpadowi w cigu
roku
rozwizanie, w ktrym jest istotny postp
- obliczenie prawidowej liczby protonw wodorowych
rozwizanie, w ktrym postp jest niewielki ale konieczny na drodze do cakowitego rozwizania zadania
- obliczenie liczby moli wody
lub
- obliczenie liczby czsteczek wody
lub
- szacowanie liczby protonw innym sposobem
rozwizanie, w ktrym nie ma istotnego postpu
- obliczenie liczby czsteczek w 1 molu
lub
- obliczenie masy wody w basenie
4 pkt
3 pkt
2 pkt
1 pkt
0 pkt
24
Tekst do zada 1011
Do dzi odkryto ju ponad 700 planet pozasonecznych. Teraz czas na ustalenie, jak wiele
podobnych do Ziemi planet goci Nasza Galaktyka. 7 marca 2009 r. w poszukiwaniu
odpowiedzi wyruszya amerykaska misja Kepler. Porusza si wok Soca po orbicie
bliskiej ziemskiej, okrajc je w cigu 371 dni. wiato zebrane przez zwierciado o rednicy
1,4 m pada na 95-megapikselow kamer CCD. [] Satelita wypatruje zmian blasku
wybranych gwiazd wywoanego przymieniem przez ewentualne planety. Wykrywa zmian
natenia wiata o zaledwie jedn pidziesiciotysiczn. [] Badacze poszukuj zdatnych
do zamieszkania planet pozasonecznych. Kieruj si przy tym przede wszystkim jednym
kryterium: czy na powierzchni dalekiego globu moe by obecna cieka woda. Zesp misji
Kepler donis o odkryciu kolejnej potencjalnie yciodajnej planety Kepler 22b
okrajcej odleg o 600 lat wietlnych nieco mniejsz od Soca i troch chodniejsz
gwiazd z konstelacji abdzia. [] Znamy jej (tej planety) rednic: jest ona 2,4 razy
wiksza od ziemskiej. Jeli ma ona gsto zblion do Ziemi, oznacza to, e jej masa wynosi
okoo 13 mas Ziemi, a jeli zblion do gstoci lodu, to ma mas dwch-trzech Ziemi.
Rok trwa na niej 290 ziemskich dni. Temperatura jej powierzchni najprawdopodobniej
wynosi okoo 20C, a wic jest tylko nieznacznie wysza od redniej temperatury naszej
planety, wynoszcej okoo 14C.
rdo: Wiedza i ycie, stycze 2012, str. 1011.
Zadanie 10. (05)

Zadanie 10.1. (02)
Korzystajc z powyszego tekstu opisz, na podstawie czego wyciga si wniosek o istnieniu
planet w ukadach pozasonecznych.
Zadanie 10.2. (01)
Wyjanij, na podstawie jakiego kryterium przypuszcza si, e na planecie Kepler 22b
mogoby wystpowa ycie.
Zadanie 10.3. (02)
Zapisz, jak rozumiane jest pojcie roku na planecie Kepler 22b.
Zadanie 11. (02)
Wyznacz w kilometrach odlego od Ziemi do gwiazdy, wok ktrej kry planeta

Kepler 22b.
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
do zada 10. i 11.
II (IV etap PR, III etap). Analiza tekstw popularnonaukowych

[].
IVPR-12. Wymagania przekrojowe. Zdajcy:
10. 8) przedstawia wasnymi sowami gwne tezy
poznanego artykuu popularnonaukowego z dziedziny fizyki
lub astronomii.
11. 1) przedstawia jednostki wielkoci fizycznych
wymienionych w podstawie programowej, opisuje ich zwizki
z jednostkami podstawowymi.
25
Rozwizania zada 10. i 11.

10.1.
Obserwowane s bardzo niewielkie zmiany natenia wiata emitowanego przez gwiazd,
spowodowane przejciem planety na tle gwiazdy.
10.2.
Stwierdzenie, e panujce tam warunki temperaturowe s wystarczajce na wystpowanie
wody w stanie ciekym, jest kryterium, ktre pozwala przypuszcza, e na danej planecie
moe wystpowa ycie.
10.3.
Zmiany natenia wiata gwiazdy, zwizane z przejciem planety przez tarcz gwiazdy,
powtarzaj si cyklicznie, a cykl ten powtarza si co 290 dni. Oznacza to, e planeta obiega
gwiazd w cigu 290 dni, wic rok na tej planecie trwa dokadnie tyle.
11.
1 rok wietlny trwa: 365 24 3600 31536000 s , wic odlego od Ziemi do gwiazdy
wynosi: r 31536000 3 10 8 600 9 ,5 10 7 10 8 6 10 2 57 10 17 m 5 ,7 10 15 km .

Schemat punktowania zada 10. i 11.
Zadanie 10.1.
- zapisanie, e obserwuje si zmiany natenia wiata zwizane z przejciem planety na
tle gwiazdy i zasonicia gwiazdy przez planet oraz
- stwierdzenie, e te zmiany s bardzo mae.
- zapisanie, e obserwuje si zmiany natenia wiata zwizane z przejciem planety na
tle gwiazdy i zasonicia gwiazdy przez planet
lub
- zapisanie odpowiedniego zdania z tekstu.
- bdny opis,
- brak opisu.
Zadanie 10.2.
- podanie wyjanienia, e na planecie panuj warunki temperaturowe pozwalajce
na istnienie wody w stanie ciekym
lub
- podanie wyjanienia, e na planecie moe wystpowa cieka woda
lub
- podanie wyjanienia, e na planecie panuje rednia temperatura zbliona do ziemskiej
- podanie wystpowanie wody, wystpowanie ciekej wody,
- brak odpowiedzi.
Zadanie 10.3.
- stwierdzenie, e przesonicie gwiazdy powtarza si cyklicznie (co 290 dni) oraz
- stwierdzenie, e rok dla planety oznacza czas jej obiegu wok gwiazdy.
- stwierdzenie, e przesonicie gwiazdy powtarza si cyklicznie (co 290 dni)
lub
- stwierdzenie, e rok dla planety oznacza czas jej obiegu wok gwiazdy
2
pkt
1
pkt
0
pkt
1
pkt
0
pkt
2
pkt
1
pkt
26

- zapisanie, e zmierzono okres obiegu planety (290 dni),
- brak odpowiedzi.
Zadanie 11.
- prawidowe obliczenie, e odlego ta wynosi 5,7 1015 km
- odniesienia do definicji roku wietlnego (odlego, ktr przebdzie wiato w cigu
jednego roku) oraz
- bdne obliczenie.
- brak odniesienia do definicji roku wietlnego (odlego, ktr przebdzie wiato
w cigu jednego roku),
- brak odpowiedzi.
Przykadowe
ocenione
odpowiedzi
do zada 10.1
i 10.3.
0
pkt
2
pkt
1
pkt
0
pkt
1. 10.1. 2 pkt
Obserwuje si mae zmiany blasku gwiazdy spowodowane
przymieniem przez ewentualne planety.
2. 10.1. 1 pkt
Wysya si satelit na orbit wok Ziemi. Zbiera ona wiato
wybranych gwiazd i rejestruje zmiany spowodowane przymieniem
przez ewentualne planety.
Komentarz: Brakuje informacji, e zmiany s niewielkie.
3. 10.1. 1 pkt
Na podstawie wiata, jakie wywouj. Satelita rejestruje zmiany
blasku wywoane poprzez przymienie przez ewentualne planety.
Komentarz: Jedynie cytat z tekstu.
1. 10.3. 2 pkt
Jest to zalene od tego, co jaki czas obserwuje si zmian natenia
wiata. Oznacza to, e planeta zrobia w tym czasie jeden obieg
wok swojej gwiazdy, czyli min cay rok na tej planecie.
2. 10.3. 1 pkt
Obserwuje si po jakim czasie znajdzie si na tym samym miejscu
na orbicie.
Komentarz: Odpowied odwouje si tylko do czasu obiegu
po orbicie.
3. 10.3. 0 pkt
Jej temperatura oraz odlego od gwiazdy z konstelacji abdzia.
Skoro temperatura Keplera 22b jest wysza, a gwiazdy, wok
ktrej kry jest nisza od Soca, zatem gwiazda musi by bliej,
a jej okres obiegu musi by krtszy.
Komentarz: Bd merytoryczny.
27
Zadanie 12. (06)
W odlegoci 20 lat wietlnych od Ziemi odkryto

ukad planetarny. Czerwony karze gwiazda Gliese
i jej 4 planety znajduj si w gwiazdozbiorze
Wagi. Planety Gliese: e, b, c, d obiegaj gwiazd po
orbitach prawie koowych. W tabeli poniej zamieszczono dane dotyczce dwch planet.
Planeta
Masa,
m [kg ]
Promie planety,
r [km]
Okres orbitalny,
T [dni]
rednia odlego od
gwiazdy, R[m]
32,30 10 24
12,92
10,95 10 9
36,10 10 24
20735
66,64
33,00 10 9
Zadanie 12.1. (02)

Obserwacje ruchu planet wok gwiazdy pozwalaj na wyznaczenie masy gwiazdy. Oblicz
mas gwiazdy na podstawie danych zamieszczonych w tabeli. Potraktuj orbity planet
jako okrgi.
Zadanie 12.2. (01)
Rysunek poniej przedstawia gwiazd i jej planety c i d, z zachowaniem skali odlegoci
obiektw. Gwiazda wytwarza centralne pole grawitacyjne. Natenie tego pola w miejscu,
gdzie znajduje si planeta c zaznaczono na rysunku i oznaczono c .

Uzupenij powyszy rysunek o wektor natenia pola grawitacyjnego gwiazdy w odlegoci,
w ktrej znajduje si planeta d. Zachowaj skal dugoci wektorw.
Zadanie 12.3. (02)

Wyprowad zwizek midzy przyspieszeniem grawitacyjnym na powierzchni planety d
a jej mas i promieniem. Oblicz warto przyspieszenia grawitacyjnego na powierzchni
planety d.

w postaci tekstu, tabel, wykresw, schematw i rysunkw.
Wymagania szczegowe IVPR-4. Grawitacja. Zdajcy:
9) oblicza mas ciaa niebieskiego na podstawie obserwacji
do zada 12.1.12.3.
ruchu jego satelity;
3) oblicza warto i kierunek natenia pola grawitacyjnego
na zewntrz ciaa sferycznie symetrycznego;
4) wyprowadza zwizek midzy przyspieszeniem grawitacyjnym
na powierzchni planety a jej mas i promieniem.
Wymagania oglne
28

12.1.
FG Fd
12.2.
2 R
M m m v2
G
v
R2
R
T
12.3.
m0 a G
m d m0
r
aG
md
r
m (
2 R 2
)
T
R
6 ,67 10 11
36 ,1 10 24
20 ,735 10
6 2
4 2 R3
6 10 29 kg
G T 2
5 ,6
m
s2
Schemat punktowania zada 12.1.12.3.

Zadanie 12.1.
4 2 R3
- obliczenie wartoci masy gwiazdy z zalenoci M
6 10 29 kg
3 pkt
2
G T
(wg parametrw dla planety d) lub 6,21029kg (wg parametrw dla planety c).
do koca poprawnie
- uwzgldnienie, e sia grawitacji jest sia dorodkow oraz
2 pkt
- podanie prawidowej postaci wyraenia na prdko v 2 R oraz
T
- uzyskanie zalenoci pozwalajcej na obliczenie masy gwiazdy

(identyfikacja symboli lub podstawienie danych) bez prawidowego obliczenia.
- uwzgldnienie, e sia grawitacji jest si dorodkow oraz
2 R
- podanie prawidowej postaci wyraenia na prdko v
T
- zamiana dni na sekundy
lub
- sowne przyrwnanie siy grawitacji z si odrodkow,
lub
- brak odpowiedzi.
Zadanie 12.2.
- prawidowo narysowany wektor natenia pola grawitacyjnego gwiazdy
(o dugoci okoo 1 kratki).
- nieprawidowo narysowany wektor natenia pola grawitacyjnego,
lub
- narysowanie wektora o prawidowym kierunku i zwrocie ale zej dugoci
(innej ni okoo 1 kratki),
lub
- brak odpowiedzi.
1 pkt
0 pkt
1 pkt
0 pkt
29
Zadanie 12.3.
- wyprowadzenie wyraenia na przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni planety
m
a G 2d wraz z identyfikacj symboli oraz
2 pkt
r
- obliczenie wartoci przyspieszenia grawitacyjnego na powierzchni planety
m
a 5 ,6 2
s
do koca poprawnie
- wyprowadzenie wyraenia na przyspieszenie grawitacyjne na powierzchni planety
m
a G 2d wraz z identyfikacj symboli bez obliczenia wartoci przyspieszenia
1 pkt
r
lub
- obliczenie wartoci przyspieszenia grawitacyjnego na powierzchni planety
m
a 5 ,6 2 bez wyprowadzenia wyraenia.
s
- brak obliczenia przyspieszenie oraz
- brak wyprowadzenie lub wyprowadzenie wyraenia na przyspieszenie grawitacyjne
0 pkt
na powierzchni planety bez identyfikacji symboli (lub bdn identyfikacj),
lub
- brak odpowiedzi.
Przykadowe
ocenione
odpowiedzi
do zada 12.1.
i 12.3.
1. 12.1. 3 pkt
66.64 dni 5757096 s S 2 33 10 9 m
v 359 10 4
m
s
m v2
M m
R v2
G
;
M
; M 63 ,8 10 28 kg
R
R2
G
2. 12.1. 2 pkt
F G
Mm
m v2
;
F
;
r
r2
2
r 2 r
M
;
G T
S
; S 2 r
t
33 10 9
M
6 ,67 10 11
2 r
m
M m
T
G
r
R2
2 3,14 33 10 9

5757696
28.37 10 30
3. 12.1. 1 pkt
G
M m m v2
r
r2
2r
t
1. 12.3. 2 pkt
F G
M m
r2
2. 12.3. 1 pkt
ad
Fg
m
F
m
aG
M
r2
a 6 ,67 10 11
36 ,1 10 24
20735 10
3 2
5 ,6
m
s2
m md
24
rd2
m
N m 2 36 ,110 kg
m
G 2d ; a 6 ,67 10 11
5 ,6 10 6 2
2
2
m
rd
kg
s
20735m
30
Zadanie 13. (01)
Opr zastpczy dwch opornikw poczonych rwnolegle wynosi 4 k.

Wykres przedstawia zaleno natenia prdu pyncego przez pierwszy opornik od napicia
przyoonego do jego kocw.
I (m A)
0,3
0,25
0,2
0,15
0,1
0,05
0
0
5
U (V)
Jak warto mia opr drugiego opornika? Odpowied wybierz i podkrel spord podanych
poniej.
A. 0,2 k
B. 3,3 k
C. 5 k
D. 16 k
w postaci tekstu, tabeli, wykresw, schematw i rysunkw.
IVPR-8. Prd stay. Zdajcy:
5) oblicza opr zastpczy opornikw poczonych []
rwnolegle.
C
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
Rozwizanie
Schemat punktowania
Zadanie 14. (03)
Na wykresie poniej przedstawiono cykl przemian gazu doskonaego.

p
E
T4
D
C
0
T3
T1
T2
V
Uzupenij Tabel 1. o prawidowy opis przemian przedstawionych na wykresie.

Do uzupenienia wybierz odpowiedzi spord podanych w Tabelach 2. i 3. W wierszach
odpowiadajcych danemu procesowi wpisz odpowiednie litery i cyfry. Nazwom przemian
przyporzdkowano litery (Tabela 2.), a wielkociom odpowiednich wartoci
przyporzdkowano cyfry (Tabela 3.).
31
Tabela 1.
proces
AB
CD
DE
nazwa przemiany
Tabela 2.
a
b
c
d
e
f
Tabela 3.
nazwa przemiany
ogrzewanie izobaryczne
ozibianie izobaryczne
ogrzewanie izochoryczne
ozibianie izochoryczne
spranie izotermiczne
rozpranie izotermiczne
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
=0
=0
=0
= U
= U

IVPR-5. Termodynamika. Zdajcy interpretuje wykresy
ilustrujce przemiany gazu doskonaego.
Rozwizanie
proces
AB
CD
DE
nazwa
przemiany
a
e
c
2
2i3
1
2
2i3
2i4
2
1
2i4
Schemat punktowania
- kada przemiana prawidowo nazwana i prawidowo dopasowane wartoci
wielkoci |W|, |Q|, |U|.
proces
AB
CD
DE
nazwa
przemiany
a
e
c
2
2 lub/i 3
1
2
2 lub/i 3
2 lub/i 4
2
1
2 lub/i 4
W odpowiedziach alternatywnych w procesach C D oraz D E mog by podane

obie moliwoci lub jedna dowolna z poprawnych.
3 pkt
32

do koca poprawnie
- dwie prawidowo nazwane przemiany i prawidowo dopasowane wartoci wielkoci
2 pkt
|W|, |Q|, |U| w dwch dowolnych przemianach
lub
- prawidowo dopasowane wszystkie wartoci wielkoci |W|, |Q|, |U|.
- prawidowo nazwane wszystkie przemiany
lub
- prawidowo dopasowane wartoci wielkoci |W|, |Q|, |U| w dwch przemianach
1 pkt
lub
- jedna prawidowo nazwana przemiana i prawidowo dopasowane wartoci
wielkoci |W|, |Q|, |U| do tej przemiany.
- podanie bdnych nazw przemian oraz bdnie dopasowane wartoci wielkoci |W|,
|Q|, |U|
lub
0 pkt
- dopasowane wartoci wielkoci |W|, |Q|, |U| dla jednej przemiany i prawidowe
nazwanie innej przemiany,
lub
- brak odpowiedzi.
Zadanie 15. (02)
Uczniowie rozwizywali zadanie dotyczce siy wyporu dziaajcej na drewniany klocek

w czystej wodzie i w wodzie bardzo sonej. Naleao uzasadni, dlaczego zanurzenie
drewnianego klocka w sonej wodzie jest mniejsze. Jeden z uczniw napisa:
Klocek w bardzo sonej wodzie bdzie mniej zanurzony ni w wodzie czystej, poniewa
warto siy wyporu bdzie wiksza.
Uzasadnienie ucznia jest bdne. Podaj i wyjanij prawidowe uzasadnienie.
kg
kg
kg
Gsto wody czystej 1000 3 ; gsto sonej wody 1200 3 ; gsto drewna 600 3 .
m
m
m
III. Wykorzystywanie i przetwarzanie informacji zapisanych
IV. Budowa prostych modeli fizycznych i matematycznych
do opisu zjawisk.
Wymagania szczegowe IVPR-1. Ruch punktu materialnego. Zdajcy:
7) wyjania ruch cia na podstawie II zasady dynamiki
Newtona.
III-3. Waciwoci materii. Zdajcy:
8) analizuje i porwnuje wartoci si wyporu dla cia
zanurzonych w cieczy lub gazie;
9) wyjania pywanie cia na podstawie prawa Archimedesa.
Rozwizanie
Warto siy wyporu musi pozosta bez zmian, rwna ciarowi klocka, dlatego objto
czci zanurzonej w cieczy o wikszej gstoci musi by mniejsza.
Wymagania oglne
33
Schemat punktowania
- zapisanie uzasadnienia:
Warto siy wyporu musi pozosta bez zmian dlatego mniejsze zanurzenie
wystpuje w cieczy o wikszej gstoci.
lub
Na ciao czciowo zanurzone w cieczy dziaaj dwie rwnowace si siy: wyporu
i cikoci objto wypartej cieczy o wikszej gstoci jest mniejsza.
lub
Gdy gsto wody jest wiksza, to eby zachowa warto siy wyporu rwn
ciarowi klocka, objto czci zanurzonej musi by mniejsza.
lub
- zapisanie rwnania:
Fwc wc g Vzwc Fw zws g Vzws m g
(Uyte symbole musz by jednoznacznie identyfikowalne).
- zapisanie uzasadnienia:
Warto siy wyporu musi pozosta bez zmian.
lub
Na ciao czciowo zanurzone w cieczy dziaaj dwie rwnowace si siy: wyporu
i cikoci.
lub
Jeli zwikszy si gsto cieczy, to objto czci zanurzonej musi by mniejsza.
(Brak zapisu wicego si wyporu z gstoci).
- bdy w uzasadnieniu
lub
- brak uzasadnienia
lub
- odwoanie si wycznie do gstoci.
2 pkt
1 pkt
0 pkt
34
Przykadowe
ocenione
odpowiedzi
1. 2 pkt
Sia wyporu bdzie taka sama. Ale, skoro gsto sonej wody jest
wiksza, to objto zanurzonego klocka musi by mniejsza ni
w przypadku czystej wody. Pola podstawy nie mona zmieni,
zatem zmienia si zanurzenie.
2. 2 pkt
Sia wyporu rwnoway ciar klocka, niezalenie od tego jaka jest
woda. Sia wyporu Fw Vz d ot g ; Vz objto zanurzona; dot
gsto otoczenia(woda); Fw const ; Vz const ; Vz jest odwrotnie
proporcjonalna do dot, wic gdy gsto wody sonej jest wiksza
klocek zanurza si na mniejsz gboko.
3. 0 pkt
m
czysta woda Fg Fw m k g 1 g V V k
woda sona Fg2 Fw2
mk g g V V
mk
gdzie: mk - masa klocka; V - objto naczynia; 1 - gsto wody

czystej; 2 - gsto wody sonej
Komentarz: Bd merytoryczny. Odpowiadajcy przy obliczaniu siy
wyporu podstawia objto klocka zamiast objtoci wypartej cieczy.
Zadanie 16. (05)
Samochody w czasie jazdy pokonuj opory ruchu spowodowane wieloma czynnikami.

Najbardziej istotny wpyw na ruch ma sia oporu aerodynamicznego (zalena od: gstoci
powietrza, ksztatu samochodu, powierzchni czoowej pojazdu i wartoci prdkoci), a take
sia oporu toczenia k w czasie jazdy. Poniszy wykres przedstawia zaleno oporw
aerodynamicznych i toczenia dla samochodu osobowego od prdkoci samochodu.
35
Zadanie 16.1. (02)

Przeanalizuj powyszy wykres, uzupenij tabel i uzasadnij, e sia oporu aerodynamicznego
jest proporcjonalna do kwadratu prdkoci samochodu.
km
v
h
40
80
120
Opr aerodynamiczny Foa [N]

Zadanie 16.2. (03)
km
. Kierowca nacisn peda gazu. Wykorzystaj dane
h
przedstawione na wykresie i oblicz si napdu dziaajc na samochd jadcy
m
km
. Przyjmij, e masa
z przyspieszeniem 1 2 w chwili, gdy jego prdko wynosia 90
h
s
samochodu wynosi 1000 kg.
Samochd jecha z prdkoci 90
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
do zadania 16.

do opisu zjawisk.
III-1. Ruch prostoliniowy i siy. Zdajcy:
12) opisuje wpyw oporw ruchu na poruszajce si ciaa.
IVPR-1. Ruch punktu materialnego. Zdajcy:
Newtona.

16.1.
km
v
h
Opr aerodynamiczny Foa (N)
40
80
120
50
200
450
16.2.
m a Fnap Foporw ; ( Fo 120 N 260 N 380 N ); Fnap 1000 1 380 1380 N
Schemat punktowania zadania 16.116.2.
Zadanie 16.1.
- uzupenienie tabeli
km
v
40 80 120
h
Opr aerodynamiczny Foa (N) 50 200 450
oraz
- uzasadnienie zalenoci kwadratowej w oparciu o wartoci liczbowe z tabeli
lub inne z wykresu (uwzgldnienie co najmniej trzech wartoci prdkoci)
2 pkt
36

do koca poprawnie
- uzupenienie tabeli i stwierdzenie, e zaleno jest nieliniowa bez sprawdzenia
wartoci liczbowych
1 pkt
lub
- uzasadnienie zalenoci kwadratowej na podstawie wartoci dwch prdkoci
lub
- uzasadnienie zalenoci kwadratowej w oparciu o trzy wartoci prdkoci
bez wypenienia tabeli.
- bdne wartoci w tabeli
lub
0 pkt
- bdne uzasadnienie zaleno siy od prdkoci,
lub
- brak odpowiedzi.
Zadanie 16.2.
- zbudowanie modelu: m a Fnap Foporw oraz
- uwzgldnienie sumy si oporw ( Fo 120 N 260 N 380 N ) oraz

- obliczenie Fnap 1000 1 380 1380 N
3 pkt
Dopuszcza si:
odczytanie siy oporu aerodynamicznego w zakresie od 250 N do 270 N
odczytanie siy oporu toczenia w przedziale od 110 N do 125 N i podanie wyniku siy
napdu w zakresie od 1360 N do 1395 N.
do koca poprawnie
- zbudowanie modelu m a Fnap Foporw oraz
- uwzgldnienie w modelu wartoci sumy si oporu z wykresu:

Fo 120 N 260 N 380 N
Dopuszcza si:
- odczytanie siy oporu aerodynamicznego w zakresie od 250 N do 270 N
- odczytanie siy oporu toczenia w przedziale od 110 N do 125 N i podanie wyniku
siy oporu w zakresie od 360 N do 395 N.
- zbudowanie modelu matematycznego: m a Fnap Foporw lub rwnowanego.
- odczytanie si oporw z bdami wikszymi ni dopuszczane w rozwizaniu
lub
- zbudowanie nieprawidowego modelu.
Przykadowe
ocenione
odpowiedzi do
zadania 16.2.
1. 16.2. 3 pkt
FOA a M 1000 N ; Fw FN FA FT ;
FN Fw FA FT 100 N 250 N 120 N 1370 N
2. 16.2. 2 pkt
FOA 250 N ; FOT 120 N ; Fwyp Fnap Ftarcia
1000 kg 1
m
Fnap 370 N ; Fnap 1000 N 370 N 630 N
s2
2 pkt
1 pkt
0 pkt
Zadanie 17. (01)
walec 1
Na dwa identyczne walce 1. i 2.

nawinito nici. Koniec nici nawinitej
na walec 1. pocignito si F, a na
kocu nici nawinitej na walec 2.
zawieszono kostk o ciarze m g F
F
(rysunek obok). Oba walce zaczy si
obraca wok osi, a kostka zacza
porusza si w d.
Oznaczmy:
- jako przyspieszenia ktowe walcw,
M - momenty si dziaajcych na walce,
N - nacigi nici.
Z poniej przedstawionych stwierdze wybierz i podkrel poprawne.
A. 1 2 poniewa M 1 M 2 i N1 N 2
B. 1 2 poniewa M 1 M 2 ale N1 N 2
C. 1 2 poniewa M 1 M 2 i N1 N 2
D. 1 2 poniewa M 1 M 2 i N1 N 2
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
Rozwizanie
Schemat punktowania
37
walec 2
mg

do opisu zjawisk.
IVPR-2. Mechanika bryy sztywnej. Zdajcy:
7) analizuje ruch obrotowy bryy sztywnej pod wpywem
momentu si.
D
Zadanie 18. (04)
Celem dowiadczenia jest wyznaczenie wspczynnika

zaamania wiata przez wod. Mamy do dyspozycji
szklane akwarium o bardzo cienkich ciankach, linijk,
kartk papieru w kratk, wskanik laserowy na statywie
oraz wod. Kartk papieru z podziak milimetrow
umieszczono pod dnem akwarium (rysunek obok). Na ciank boczn pustego akwarium
skierowano pod pewnym ktem wizk wiata laserowego. Rysunek poniej przedstawia
widok z boku. Na kartce widoczny by punkt owietlony padajc wizk. Nastpnie
do akwarium wlano wod tak, e jej poziom by powyej punktu padania wizki laserowej.
Grubo cianki akwarium mona zaniedba (bieg promienia w szkle nie ma wpywu na bieg
promienia w wodzie).
Na poniszym rysunku zaznacz poziom wody, dalszy bieg wizki laserowej oraz lini
przerywan jej bieg przed nalaniem wody. Oznacz odlegoci, ktre musisz zmierzy i podaj,
w oparciu o prawa optyki, w jaki sposb wyznaczysz wspczynnik zaamania wiata
w wodzie na podstawie mierzonych odlegoci.
38
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
V. Planowanie i wykonywanie prostych dowiadcze i analiza

ich wynikw.
IVPR-10. Fale elektromagnetyczne i optyka. Zdajcy:
6) stosuje prawa odbicia i zaamania fal do wyznaczania
biegu promieni.
IVPR-13. Wymagania dowiadczalne. Zdajcy przeprowadza
dowiadczenie dotyczce:
8) zaamania wiata.
Rozwizanie
sin
sin
n
h
h x
2
h
h y
2
lub tg
h
x
lub tg
h
y
h2 y2
sin
sin
h2 x2
Opis sowny sposobu wyznaczenia wspczynnika zaamania wiata jest ewentualnym

uzupenieniem konsekwentnego posugiwania si odpowiednimi wzorami.
Schemat punktowania
- narysowanie dalszego biegu promienia wraz z poziomem wody oraz
- zaznaczenie odlegoci i powizanie ich z funkcjami trygonometrycznymi oraz
- wyznaczenie na podstawie danych wyrae na sinusy ktw padania i zaamania
oraz
- podanie wzoru na wyznaczany wspczynnik zaamania wiata wyraony przez
zmierzone wielkoci.
do koca poprawnie
- zaznaczenie odlegoci, ktre pozwalaj na wyznaczenie sinusw kta padania
i kta zaamania (w przypadku, gdy poziom wody jest narysowany powyej punktu
padania promienia dodatkowo musi by narysowany bieg promienia bez zaamania
lub narysowany bieg promienia bez wody i z wod) oraz
- powizanie ich z funkcjami trygonometrycznymi ktw padania i zaamania.
- zaznaczenie odlegoci, ktre pozwalaj na wyznaczenie sinusw kta padania
i kta zaamania (w przypadku, gdy poziom wody jest narysowany powyej punktu
padania promienia dodatkowo musi by narysowany bieg promienia bez zaamania
lub narysowany bieg promienia bez wody i z wod)
Rozwizanie, w ktrym postp jest niewielki, ale konieczny na drodze
do cakowitego rozwizania zadania
- poprawne narysowanie dalszego biegu promienia wraz z poziomem wody.
4 pkt
3 pkt
2 pkt
1 pkt

- brak rysunku z zaznaczonym poziomem wody i z dalszym biegiem promienia
lub
- narysowany dalszy bieg promienia bez poziomu wody
lub
- narysowanie poziomu wody i niepoprawny dalszy bieg promienia,
lub
- brak rozwizania.
39
0 pkt
Zadanie 19. (011)
W dowiadczeniu wyznaczano ciepo parowania wody w procesie wrzenia. Woda wrzaa

w otwartym czajniku elektrycznym. Uyto czajnika o mocy 2000 W. Pusty czajnik ustawiono
na wadze i wag wytarowano tak, by wskazywaa zero. Czajnik napeniono 1000 g wody
i nastpnie wczono. W momencie gdy woda zacza wrze, wczono stoper i co 20 s
odczytywano wskazania wagi. Pomiary powtrzono pi razy. W tabeli poniej
przedstawione s wyniki pomiarw rednich mas wraz z niepewnociami redniej masy.
czas wrzenia [s] 1s
masa wody w czajniku [g]
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
1000 1
983 6
968 8
954 4
938 6
922 6
906 8
894 6
874 4
860 8
cakowita masa wyparowanej

wody [g]
Zadanie 19.1. (03)

Uzupenij powysz tabel i na tej podstawie sporzd wykres zalenoci masy wyparowanej
wody od czasu. Na wykresie nie uwzgldniaj niepewnoci pomiarowych.
m (g)
t (s)
40
Zadanie 19.2. (04)

Statystyczne opracowanie potwierdza, e masa wyparowanej wody jest proporcjonalna
do czasu wrzenia, a obliczony wspczynnik proporcjonalnoci wynosi (0,77 0,05) g/s.
Zakadajc, e ciepo dostarczane przez grzak zuyte jest na wrzenie, wyjanij, w jaki
sposb mona na podstawie nachylenia prostej wyznaczy ciepo parowania wody. Wyka,
e prowadzi to do wartoci (2600 170) kJ/kg.
Zadanie 19.3. (02)
Otrzyman eksperymentalnie warto porwnaj z tablicow (2260 10) kJ/kg i wyka,
e nie s one zgodne, pomimo uwzgldnienia niepewnoci pomiaru.
Zadanie 19.4. (02)
Jedn z przyczyn rozbienoci jest fakt, e nie uwzgldniono strat ciepa do otoczenia.
Wyjanij, e prowadzi to do zawyenia wyniku. Oblicz, jaka cz dostarczanej energii jest
tracona.
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
do zada 19.1.19.4.
V. Planowanie i wykonywanie prostych dowiadcze i analiza

ich wynikw.
IVPR-12. Wymagania przekrojowe. Zdajcy:
2) samodzielnie wykonuje wykresy;
3) przeprowadza zoone obliczenia liczbowe, posugujc
si kalkulatorem;
5) [] oblicza wartoci wspczynnikw dopasowanej
prostej;
6) opisuje podstawowe zasady niepewnoci pomiaru;
7) szacuje warto spodziewanego wyniku oblicze,
krytycznie analizuje realno otrzymanego wyniku.
41
Rozwizania zada 19.1. 19.4.

19.1.
Uzupenienie tabeli o wartoci masy wyparowanej wody: 17; 32; 46; 62; 78; 94; 106; 126,
140.
m ( g)
140
120
100
80
60
40
20
0
20 40 60 80 100 120 140 160 180

t (s)
19.2.
Bilans cieplny: ciepo pobrane na parowanie = energia dostarczona przez grzak;
P
masa wyparowanej wody zaley liniowo od czasu wrzenia: m t ;
cp
wspczynnik kierunkowy dopasowanej krzywej to (0,77 0,05) g/s, wic jeeli
m 0 ,77 t , to
J
P
2000
P
0,77 c p
t
1 2597 ,4 2600 .
0,77
0,77
s
cp
19.3.
2600-140 > 2260+10
2460 > 2270, a wic te wartoci nie s zgodne.

19.4.
Qeksp Q parowania Qtracone

m c peksp m c tabl
Qtracone Qtracone m c peksp m c tabl
p
p
m c peksp m c tabl
c peksp c tabl
Qtracone
2600 2260 340
p
p
0 ,13
eksp
eksp
eksp
m cp
m cp
cp
2600
2600

Zadanie 19.1.
- uzupenienie tabeli (nie jest konieczne wpisanie niepewnoci) oraz
- wyskalowanie osi i naniesienie punktw zgodnie z uzupenion tabel oraz
- narysowanie prostej.
Pokonanie zasadniczych trudnoci zadania, ktre jednak nie zostao
rozwizane do koca poprawnie
- uzupenienie tabeli (nie jest konieczne wpisanie niepewnoci) oraz
- wyskalowanie osi i naniesienie punktw.
- uzupenienie tabeli (nie jest konieczne wpisanie niepewnoci).
3 pkt
2 pkt
1 pkt
42

- niepoprawne uzupenienie tabeli
lub
- brak uzupenienia tabeli.
Zadanie 19.2.
- uwzgldnienie bilansu cieplnego (Qciepo pobrane na parowanie = Edostarczona przez grzak)
oraz
- powizanie bilansu cieplnego z liniow zalenoci masy wyparowanej wody od
czasu (uwzgldniajce nachylenie prostej)
oraz
- obliczenie wartoci ciepa parowania oraz
- oszacowanie niepewnoci ciepa parowania wynikajce z podanej niepewnoci
nachylenia prostej.
oraz
- powizanie bilansu cieplnego z liniow zalenoci masy wyparowanej wody od
czasu (uwzgldniajce nachylenie prostej) oraz
- obliczenie wartoci ciepa parowania.
oraz
- powizanie bilansu cieplnego z liniow zalenoci masy wyparowanej wody
od czasu lub obliczenie ciepa parowania (bez uwzgldnienia nachylenia prostej).
Rozwizanie, w ktrym postp jest niewielki, ale konieczny do cakowitego
rozwizania
- uwzgldnienie bilansu cieplnego (Qciepo pobrane na parowanie = Edostarczona przez grzak).
- brak uwzgldnienia bilansu cieplnego
lub
- brak rozwizania.
Zadanie 19.3.
- uwzgldnienie, e wielkoci rozwaane nale do przedziaw okrelonych
wartoci niepewnoci oraz
- uwzgldnienie, e przedziay te s rozczne
(porwnanie grnej granicy przedziau wartoci tablicowych z doln granic
przedziau wartoci eksperymentalnych jest spenieniem obu warunkw).
- uwzgldnienie, e wielkoci rozwaane nale do przedziaw okrelonych
wartoci niepewnoci (rozumienie, e podane wartoci s wartociami
z przedziau).
- np. odwoanie si wycznie do rnych wartoci (bez uwzgldnienia
przedziaw).
0 pkt
4 pkt
3 pkt
2 pkt
1 pkt
0 pkt
2 pkt
1 pkt
0 pkt
43
Zadanie 19.4.
- uwzgldnienie, e w bilansie cieplnym straty dodaje si do ciepa pobranego
przez wod (odejmuje od energii dostarczonej przez grzak) oraz
2 pkt
- obliczenie wartoci 13% (0,13) uwzgldnienie, e w bilansie cieplnym straty
dodaje si do ciepa pobranego przez wod (odejmuje od energii dostarczonej przez
grzak) oraz
- obliczenie wartoci 13% (0,13).
- uwzgldnienie, e w bilansie cieplnym straty dodaje si do ciepa pobranego przez
wod (odejmuje od energii dostarczonej przez grzak)
lub
- porwnanie pobranego ciepa eksperymentalnego z tablicowym ciepem parowania 1 pkt
i stratami ciepa ( Qeksp Q parowania Qtracone )
lub
- obliczenie wartoci 13% (0,13).
- jakiekolwiek rozwaanie strat bez odwoania si do bilansu cieplnego
lub
- obliczenie rnicy ciepa otrzymanego eksperymentalnie i tablicowego.
Przykadowe
ocenione
odpowiedzi
do zada
19.2. 19.4.
0 pkt
1. 19.2. 3 pkt
Q mL W
W P t
to L
1
P
a
J
2000
2000
2597 2600 ; L min
2439 2440 ;
0 ,77
0 ,82
g
2000
2780 2440
L max
2778 2780
170
0 ,72
2
L
2. 19.2. 2 pkt
c2
Q W P t P
, gdzie a jest wspczynnikiem proporcjonalnoci

m m
m
a
a = (0,00077 0,00005) kg/s

Jednak wykonujc rachunek bdu, nie otrzyma si takiego wyniku.
Komentarz: Poprawne obliczenie ciepa parowania na podstawie
nachylenia prostej, brak oszacowania niepewnoci.
44
3. 19.2. 1 pkt
Q m L; P U I ; W Q; W U I t
W P t; W m L; P t m L; L
P t
m
By sprawdzi warto ciepa parowania, wybieramy z tabeli dwie

zwizane ze sob wielkoci. W tym przypadku wemiemy odlege,
by atwo byo nam liczy.
200 180
J
kJ
L
257142 ,8
2600
0 ,14
kg
kg
Komentarz: W rozwizaniu poprawnie uwzgldniono bilans cieplny.
Ciepo parowania obliczono jednak niezgodnie z poleceniem,
nie uwzgldniajc nachylenia prostej.
1. 19.3. 2 pkt
2600 -170 = 2530 > 2270, a wic nie s zgodne.
2. 19.3. 1 pkt
2600 2260 kJ
100% 15% zatem nie s one zgodne.
Poniewa
2260 kJ
Komentarz: Oszacowany jest stopie niezgodnoci, brak natomiast
porwnania obliczonej niezgodnoci z niepewnociami wartoci
eksperymentalnej i tablicowej.
3. 19.3. 0 pkt
Otrzymana eksperymentalnie warto jest wiksza ni tablicowa
kJ
kJ
2600
2260 , a wic nie s zgodne.
kg
kg
Komentarz: Brak uwzgldnienia niepewnoci.
1. 19.4. 2 pkt
P t
C p u , gdzie Pu to moc uyteczna, a Cp zaniony wynik;
m
poniewa PU P ciepo parowania jest mniejsze od obliczonego
z eksperymentu. Cz wykorzystana to
cz tracona to 1 x
2260 17
2600 130
Pu C p
x;
P
C
2. 19.4. 1 pkt
Jeeli nie uwzgldnimy ciepa traconego do otoczenia, to energia
przeznaczona do ogrzewania jest wiksza, a wic wicej wody wyparuje.
W rzeczywistoci wyparowuje mniej. Prowadzi to do zawyenia wyniku.
Komentarz: Poprawne wyjanienie, dlaczego ciepo otrzymane
z pomiarw ma wiksz warto od tablicowej, jednak brak obliczenia
czci energii traconej do otoczenia.
45
3. 19.4. 0 pkt
Nie biorc pod uwag ciepa, ktre oddano do otoczenia sprawiamy,
e czas wrzenia jest krtszy, a co za tym idzie szybciej nam woda
wyparowuje. Z tego wzgldu prowadzi to do zawyenia wyniku.
W1 P t 2000 180 36 10 4 ; Q1 m L1 1 2600 10 3 ;
E1 W1 Q1 296 10 4 ; E 2 W 2 Q 2 36 10 4 2260 10 3 262 10 4
E1 262
0 ,885 ; 1 0 ,885 0 ,115 11,5%

E 2 296
jest to cz energii, ktra jest tracona.

Komentarz: W odpowiedzi pomylona jest warto otrzymana
eksperymentalnie z wartoci oczekiwan przy braku strat. W zwizku
z tym nie wytumaczone jest, e wynik obliczony na podstawie nachylenia
prostej jest zawyony. W konsekwencji rwnie niepoprawne jest
obliczenie iloci ciepa traconego do otoczenia.
Zadanie 20. (010)
Diody
s
elementami
pprzewodnikowymi
przewodzcymi prd elektryczny w zasadzie w jedn
stron. W celu wyznaczenia zalenoci natenia prdu,
pyncego przez diod krzemow, od napicia
elektrycznego przyoonego do jej kocw zbudowano
ukad, ktrego niepeny schemat przedstawia rysunek.
Jako rda napicia uyto zasilacza prdu staego
o regulowanym napiciu. Pomiary przeprowadzono
dwukrotnie w temperaturze 25C i po ogrzaniu diody
do 100C, a wyniki zapisano w tabeli.
I, mA
U1, V
U2, V
1
0,60
0,51
7
0,70
0,61
15
0,74
0,65
40
0,78
0,73
90
0,82
0,76
t1 = 25C
t2 = 100C
Zadanie 20.1. (01)

Uzupenij schemat, dorysowujc symbole amperomierza i woltomierza oraz niezbdne
poczenia.
Zadanie 20.2. (03)
Przedstaw na jednym wykresie zaleno I(U) dla obu temperatur. Oznacz obie krzywe.
Zadanie 20.3. (01)
Wedug prawa Ohma dla metali dwie wielkoci fizyczne s do siebie proporcjonalne.
Zapisz ich nazwy.
Zadanie 20.4. (01)
Czy wyniki w tabeli s dla ustalonej temperatury diody zgodne z prawem Ohma
dla metali? Podaj i uzasadnij odpowied.
46
Zadanie 20.5. (01)

Oszacuj przyblion warto natenia prdu pyncego w kierunku przewodzenia przez
diod o temperaturze 100C, gdy napicie na niej wynosi 0,74 V.
Zadanie 20.6. (03)
Czy ze wzrostem temperatury opr diody w kierunku przewodzenia ronie, czy maleje?
Podaj odpowied, uzasadnij j na podstawie danych z tabeli (lub wykresw) i objanij
mikroskopow przyczyn tej zalenoci.
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
do zada 20.1.20.6.
20.1. V. Planowanie i wykonywanie prostych dowiadcze

i analiza ich wynikw.
20.2. III. Wykorzystanie i przetwarzanie informacji
zapisanych w postaci tekstu, tabel, wykresw.
20.3. i 20.4. I. Znajomo i umiejtno wykorzystania poj
i praw fizyki do wyjaniania procesw i zjawisk w przyrodzie.
20.5. III. Wykorzystanie i przetwarzanie informacji
zapisanych w postaci tekstu, tabel, wykresw.
20.1. III-4. Elektryczno. Zdajcy:
12) buduje proste obwody elektryczne i rysuje ich schematy.
20.2. III-8. Wymagania przekrojowe. Zdajcy:
8) sporzdza wykres na podstawie danych z tabeli
(oznaczenie wielkoci i skali na osiach), a take odczytuje
dane z wykresu.
20.3. i 20.4. III-4. Elektryczno. Zdajcy:
9) posuguje si pojciem oporu elektrycznego, stosuje prawo
Ohma w prostych obwodach elektrycznych.
20.5. III-8.Wymagania przekrojowe. Zdajcy:
3) szacuje rzd wielkoci spodziewanego wyniku i ocenia
na tej podstawie wartoci obliczanych wielkoci fizycznych;
IVPR-12.Wymagania przekrojowe. Zdajcy:
4) interpoluje, ocenia orientacyjnie warto poredni
(interpolowan) midzy danymi w tabeli, take za pomoc
wykresu.
20.6. III-4 Elektryczno. Zdajcy:
9) posuguje si pojciem oporu elektrycznego, stosuje prawo
Ohma w prostych obwodach elektrycznych;
III-8. Wymagania przekrojowe. Zdajcy:
6) odczytuje dane z tabeli i zapisuje dane w formie tabeli.

20.1.
+
47
A
V
I (mA)
20.2.
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
0,5
0,55
0,6
0,65
0,7
0,75
0,8
U (V)
20.3.
Wielkoci proporcjonalne to napicie i natenie prdu.
20.4.
Wyniki nie s zgodne z prawem Ohma, poniewa wykresy nie s liniowe
(albo nie jest speniony zwizek
U1 I1
).
U 2 I2
20.5.
Ta warto wynosi ok. 50 mA.
20.6.
Ze wzrostem temperatury opr diody maleje. Wynika to std, e przy jednakowym napiciu
mniejsze natenie prdu wystpuje dla 25C. Objanienie mikroskopowe polega na tym,
e w pprzewodnikach ze wzrostem temperatury ronie liczba nonikw.
Zadanie 20.1.
- poprawne uzupenienie wszystkich elementw schematu obwodu z diod.
A
+
A
lub
Rozwizanie niepoprawne
- bdne lub niepene uzupenienie schematw.
1 pkt
0 pkt
48
Zadanie 20.2.
I (mA)
- prawidowe wyskalowanie i opisanie osi oraz
- prawidowe dobranie zakresu odpowiadajcego wartociom pomiarowym oraz
- naniesienie punktw pomiarowych oraz
- wykrelenie (gadkiej) krzywej oraz
- oznaczenie krzywych.
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
3 pkt
0,5
0,55
0,6
0,65
0,7
0,75
0,8
U (V)

- prawidowe dobranie zakresu odpowiadajcego wartociom pomiarowym oraz
- naniesienie punktw pomiarowych bez wykrelenie (gadkiej) krzywej
(moliwe bdy naniesienia dwch punktw pomiarowych).
- prawidowe dobranie zakresu odpowiadajcego wartociom pomiarowym.
- nieprawidowe wyskalowanie osi (np. nieobejmujce zakresu pomiarowego)
lub
- brak rozwizania.
Zadanie 20.3.
- zapisanie Wielkoci proporcjonalne to napicie i natenie prdu.
- bdna odpowied
lub
- brak rozwizania.
Zadanie 20.4.
- zapisanie, e wyniki nie s zgodne z prawem Ohma dla metali, gdy wykresy
nie s liniowe
lub
U
I
- zapisanie, i wyniki nie s zgodne i pokazanie, e speniony jest zwizek 1 1
U 2 I2
(ze sprawdzeniem przynajmniej 1 raz).
2 pkt
1 pkt
0 pkt
1 pkt
0 pkt
1 pkt

- zapisanie, e wyniki nie s zgodne, bez podania uzasadnienia
lub
- zapisanie prawa Ohma i wykonanie oblicze bez podania wniosku.
Zadanie 20.5.
- podanie poprawnej warto(od 43 do 60 mA) z jednostk.
- bdna warto lub brak jednostki
lub
- brak odpowiedzi.
Zadanie 20.6.
- zauwaenie, e opr maleje oraz
- podanie wyjanienia w oparciu o analiz wykresu i nachylenie wykresu oraz
- podanie wyjanienia w oparciu o opis mikroskopowy.
- zauwaenie, e opr maleje oraz
- podanie wyjanienia w oparciu o analiz wykresu i nachylenie wykresu
lub
- podanie wyjanienia w oparciu o opis mikroskopowy.
- zauwaenie e opr maleje.
- bdne objanienia
lub
- podanie objanienia bez odniesienia do opisanego dowiadczenia
lub
- brak odpowiedzi.
49
0 pkt
1 pkt
0 pkt
3 pkt
2 pkt
1 pkt
0 pkt
Zadanie 21. (0-1)
Jasio cignie zabawk o ciarze P za sznurek skierowany pod ktem do podogi.

Sia napicia sznurka wynosi F, a wspczynnik tarcia zabawki o podog jest rwny .
Wybierz i podkrel, ktre z zestawionych poniej wielkoci naley porwna ze sob w celu
rozstrzygnicia, czy zabawka ruszy z miejsca.
A.
B.
C.
D.
F oraz P cos .
(P F) oraz F sin .
P oraz (P F) sin .
(P F sin ) oraz F cos .
50
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
Rozwizanie
Schemat punktowania

do opisu zjawisk.
IV-1. Ruch punktu materialnego. Zdajcy:
Newtona;
12) posuguje si pojciem siy tarcia do wyjaniania
ruchu cia.
D
Informacja dla absolwentw niesyszcych 51
2.2.
Informacja o egzaminie maturalnym z fizyki dla absolwentw niesyszcych
Egzamin maturalny z fizyki dla absolwentw niesyszcych sprawdza podobnie jak

w przypadku arkusza standardowego w jakim stopniu absolwent spenia wymagania
z zakresu tego przedmiotu okrelone w podstawie programowej ksztacenia oglnego dla IV
etapu edukacyjnego w zakresie rozszerzonym i podstawowym. Zadania w arkuszu
egzaminacyjnym mog rwnie odnosi si do wymaga przypisanych do etapw
wczeniejszych.
Oglne informacje o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015, krtka
charakterystyka arkusza egzaminacyjnego oraz najwaniejsze zasady dotyczce oceniania
wypowiedzi zdajcych, przedstawione w czci 1. Informatora, dotycz rwnie arkuszy dla
absolwentw niesyszcych. Jednak zgodnie z zapisami odpowiedniego rozporzdzenia
Ministra Edukacji Narodowej3, absolwenci niepenosprawni przystpuj do egzaminu
maturalnego w warunkach i formie dostosowanych do rodzaju ich niepenosprawnoci.
Dostosowania obejmuj:
w odniesieniu do formy egzaminu maturalnego m.in.
zmian sposobu sformuowania niektrych zada (zamiana sw, zwrotw lub caych
zda), jeeli mogyby one by niezrozumiae lub bdnie zrozumiane przez osoby
niesyszce (nie dotyczy to terminw typowych dla danej dziedziny wiedzy),
zmian schematu punktowania niektrych zada,
w odniesieniu do warunkw przeprowadzania egzaminu maturalnego m.in.
przeduenie czasu przewidzianego na przeprowadzenie egzaminu,
moliwo korzystania ze sownikw jzykowych.
Poniej przedstawione zostay przykadowe zadania ilustrujce dostosowania dla absolwentw niesyszcych. Numeracja zada odpowiada numeracji zada w czci 2.1. Jeeli zadanie
nie zostao przedstawione poniej, oznacza to, e wersja dla niesyszcych nie rni si niczym od wersji przedstawionej w czci 2.1.
Szczegowa informacja na temat zakresu dostosowania warunkw przeprowadzania
egzaminu maturalnego dla absolwentw niesyszcych ogaszana jest w komunikacie
Dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w sierpniu poprzedzajcym rok szkolny,
w ktrym jest przeprowadzany egzamin maturalny, na stronie internetowej CKE.
Tj. 7 ust. 1 rozporzdzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunkw
organizowania ksztacenia, wychowania i opieki dla dzieci i modziey niepenosprawnych oraz
niedostosowanych spoecznie w przedszkolach, szkoach i oddziaach oglnodostpnych lub integracyjnych
(Dz.U. Nr 228, poz. 1490, z pn. zm.).
52
Zadanie 5. (02)
Poniej podano nazwy kilku wielkoci fizycznych:

A. pd cakowity
B. prdko
C. energia kinetyczna
D. energia cakowita
Spord podanych dobierz odpowiednie wielkoci fizyczne, ktre s zachowane dla kadego
z przedstawionych poniej rodzajw zderze. Wstaw w tabeli znak X w odpowiednich
miejscach.
A B C D
1. Zderzenie spryste
2. Zderzenie niespryste
Wymagania oglne
Wymagania
szczegowe
Rozwizanie

IVPR-3. Energia mechaniczna. Zdajcy:
5) stosuje zasad zachowania energii oraz zasad zachowania
pdu do opisu zderze sprystych i niesprystych.
1.A i C i D; 2.A i D.
Schemat punktowania
- prawidowe zaznaczenia we wszystkich kolumnach
- prawidowe wypenienie wierszy 1. lub 2. lub
- prawidowe wypenienie kolumn A i B lub
- prawidowe wypenienie kolumn C i D.
- bdne wypenienie tabeli,
- brak wypenienia tabeli.
2 pkt
1 pkt
0 pkt
Zadanie 21. (0-1)
Jasio cignie zabawk o ciarze P za sznurek skierowany pod ktem do podogi.

Sia napicia sznurka wynosi F, a wspczynnik tarcia zabawki o podog jest rwny .
Podkrel, ktre z zapisanych poniej wielkoci naley porwna ze sob w celu
rozstrzygnicia, czy zabawka ruszy z miejsca.
A.
B.
C.
D.
F oraz P cos .
(P F) oraz F sin .
P oraz (P F) sin .
(P F sin ) oraz F cos .
Informacja dla absolwentw niesyszcych 53
Wymagania oglne
Wymagania szczegowe
Rozwizanie
Schemat punktowania

do opisu zjawisk.
IV-1. Ruch punktu materialnego. Zdajcy:
Newtona;
12) posuguje si pojciem siy tarcia do wyjaniania
ruchu cia.
D
54
Opinia KRASP o informatorach maturalnych od 2015 roku
55
Opinia Konferencji Rektorw Akademickich Szk Polskich

o informatorach maturalnych od 2015 roku
Konferencja Rektorw Akademickich Szk Polskich z wielk satysfakcj odnotowuje

konsekwentne denie systemu owiaty do poprawy jakoci wyksztacenia absolwentw
szk rednich. Konferencja z uwag obserwuje kolejne dziaania Ministerstwa Edukacji
Narodowej w tym zakresie, zdajc sobie spraw, e od skutecznoci tych dziaa w duym
stopniu zale take efekty ksztacenia osigane w systemie szkolnictwa wyszego.
W szczeglnoci dotyczy to kwestii waciwego przygotowania modziey do studiw
realizowanych z uwzgldnieniem nowych form prowadzenia procesu ksztacenia.
Podobnie jak w przeszoci, Konferencja konsekwentnie wspiera wszystkie dziaania
zmierzajce do tego, by na uczelnie trafiali coraz lepiej przygotowani kandydaci na studia.
Temu celowi suya w szczeglnoci pozytywna opinia Komisji Edukacji KRASP z 2008 roku
w sprawie nowej podstawy programowej oraz uchwaa Zgromadzenia Plenarnego KRASP
z dn. 6 maja 2011 r. w sprawie nowych zasad egzaminu maturalnego.
Z satysfakcj dostrzegamy, e wane zmiany w egzaminie maturalnym, postulowane
w cytowanej wyej uchwale zostay praktycznie wdroone przez MEN poprzez zmian
odpowiednich rozporzdze.
Przedoone do zaopiniowania informatory o egzaminach maturalnych opisuj form
poszczeglnych egzaminw maturalnych, przeprowadzanych na podstawie wymaga
okrelonych w nowej podstawie programowej, a take ilustruj te wymagania wieloma
przykadowymi zadaniami egzaminacyjnymi.
Po zapoznaniu si z przedoonymi materiaami, KRASP z satysfakcj odnotowuje:
w zakresie jzyka polskiego:
-
wzmocnienie roli umiejtnoci komunikacyjnych poprzez odejcie od prezentacji na

egzaminie ustnym i zastpienie jej egzaminem ustnym, na ktrym zdajcy bdzie musia
ad hoc przygotowa samodzieln wypowied argumentacyjn,
rezygnacj z klucza w ocenianiu wypowiedzi pisemnych,
zwikszenie roli tekstw teoretycznoliterackich i historycznoliterackich na maturze
rozszerzonej;
w zakresie historii:
-
kompleksowe sprawdzanie umiejtnoci z zakresu chronologii historycznej, analizy

i interpretacji historycznej oraz tworzenia narracji historycznej za pomoc rozbudowanej
wypowiedzi pisemnej na jeden z zaproponowanych tematw, cznie pokrywajcych
wszystkie epoki oraz obszary historii;
w zakresie wiedzy o spoeczestwie:

-
pooenie silniejszego akcentu na sprawdzanie umiejtnoci zoonych (interpretowanie

informacji, dostrzeganie zwizkw przyczynowo-skutkowych) w oparciu o poszerzony
zasb materiaw rdowych: teksty (prawne, naukowe, publicystyczne), materiay
statystyczne, mapy, rysunki itp.
56
w zakresie matematyki:
-
istotne zwikszenie wymaga na poziomie rozszerzonym poprzez wczenie zada

z rachunku rniczkowego i poj zaawansowanej matematyki,
istotne poszerzenie wymaga z zakresu kombinatoryki oraz teorii prawdopodobiestwa;
w zakresie biologii oraz chemii:

-
zwikszenie znaczenia umiejtnoci wyjaniania procesw i zjawisk biologicznych

i chemicznych,
mierzenie umiejtnoci analizy eksperymentu sposobu jego planowania,
przeprowadzania, stawianych hipotez i wnioskw formuowanych na podstawie
doczonych wynikw;
w zakresie fizyki:
-
zwikszenie znaczenia rozumienia istoty zjawisk oraz tworzenie formu matematycznych

czcych kilka zjawisk,
mierzenie umiejtnoci planowania i opisu wykonania prostych dowiadcze, a take
umiejtnoci analizy wynikw wraz z uwzgldnieniem niepewnoci pomiarowych;
w zakresie geografii:
-
uwzgldnienie interdyscyplinarnoci tej nauki poprzez sprawdzanie umiejtnoci

integrowania wiedzy z nauk przyrodniczych do analizy zjawisk i procesw zachodzcych
w rodowisku geograficznym,
znaczne wzbogacenie zasobu materiaw rdowych (mapy, wykresy, tabele
statystyczne, teksty rdowe, barwne zdjcia, w tym lotnicze i satelitarne), take
w postaci barwnej.
Konferencja Rektorw Akademickich Szk Polskich z zadowoleniem przyjmuje te

informacj o wprowadzeniu na wiadectwach maturalnych od 2015 roku dodatkowej formy
przedstawiania wyniku uzyskanego przez zdajcego w postaci jego pozycji na skali
centylowej, tj. okrelenie, jaki odsetek zdajcych uzyska taki sam lub sabszy wynik od
posiadacza wiadectwa. Wprowadzenie tej dodatkowej skali uwolni szkoy wysze od
dotychczasowego dylematu odnoszenia do siebie surowych wynikw kandydatw na studia
rekrutowanych na podstawie wynikw egzaminw maturalnych o istotnie rnym poziomie
trudnoci rekrutacja stanie si prostsza i bardziej obiektywna.
Reasumujc, w opinii Konferencji Rektorw Akademickich Szk Polskich zaprezentowana
w przedoonych informatorach forma matury istotnie przyczyni si do tego, e modzie
przekraczajca progi uczelni bdzie lepiej przygotowana do podjcia studiw wyszych.
5 lipca 2013 r.
Przewodniczcy KRASP
prof. zw. dr hab. Wiesaw Bany

Informator Maturalny Z Fizyki

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Informator Maturalny Z Fizyki

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

CENTRALNA KOMISJA EGZAMINACYJNA

OKRGOWE KOMISJE EGZAMINACYJNE

Materiay do Informatora opracowano w ramach projektu Pilota nowych egzaminw maturalnych,

opracowany przez Centraln Komisj Egzaminacyjn

Centralna Komisja Egzaminacyjna

Centralna Komisja Egzaminacyjna

Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w Gdasku

Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w Jaworznie

Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w Krakowie

Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w omy

Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w odzi

Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu

Okrgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie

Okrgowa Komisja Egzaminacyjna we Wrocawiu

Opis egzaminu maturalnego z fizyki na poziomie rozszerzonym ...............

1.1. Zakres wiadomoci i umiejtnoci sprawdzanych na egzaminie

2.1. Przykadowe zadania z fizyki na poziomie rozszerzonym wraz z rozwizaniami .............

2.2. Informacja o egzaminie maturalnym z fizyki dla absolwentw niesyszcych . 51

Informator o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015

Opis egzaminu maturalnego z fizyki na poziomie rozszerzonym

1.1. Zakres wiadomoci i umiejtnoci sprawdzanych na egzaminie

W przypadku absolwentw technikw od roku szkolnego 2015/2016.

Informator o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015

Wyniki czci pisemnej egzaminu maturalnego s wyraane w procentach i na skali

znajomo, rozrnianie i posugiwanie si pojciami,

1.4. Ocenianie odpowiedzi zdajcych

Informator o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015

1 pkt rozwizanie prawidowe.

3 pkt rozwizanie prawidowe.

2 pkt rozwizanie prawidowe.

1. Odpowied oceniana jest na zero punktw, jeeli podane w odpowiedzi informacje

Przykadowe zadania z rozwizaniami

Przykadowe zadania z fizyki na poziomie rozszerzonym

I. Znajomo i umiejtno wykorzystania poj i praw fizyki

W staym jednorodnym polu magnetycznym poruszaj si po okrgach dwie naadowane

Informator o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015

I. Znajomo i umiejtno wykorzystania poj i praw fizyki

I. Znajomo i umiejtno wykorzystania poj i praw fizyki

Przykadowe zadania z rozwizaniami

Obwd skadajcy si z arwki, kondensatora o pojemnoci C,

Obwd zamknito wycznikiem K.

I. Znajomo i umiejtno wykorzystania poj i praw fizyki

Informator o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015

Poniej podano nazwy kilku wielkoci fizycznych:

I. Znajomo i umiejtno wykorzystania poj i praw fizyki

Fotokomrk z katod cezow, dla ktrej praca wyjcia

Zadanie 6.1. (01)

Przykadowe zadania z rozwizaniami

Zadanie 6.2. (03)

Zadanie 6.3. (01)

6.1. I. Znajomo i umiejtno wykorzystania poj i praw

Rozwizania zada 6.1.6.3.

Informator o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015

Schemat punktowania 6.1.6.3.

Przykadowe zadania z rozwizaniami

Wahado matematyczne o dugoci 1 m

I. Znajomo i umiejtno wykorzystania poj i praw fizyki

Informator o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015

Przykadowe zadania z rozwizaniami

Informator o egzaminie maturalnym z fizyki od roku szkolnego 2014/2015

Powyszy tekst odwouje si do statystycznego charakteru procesu rozpadu

Przykadowe zadania z rozwizaniami

Schemat punktowania zada 8. i 9.