1. Istorijski razvoj materijala u graevinarstvu?

Naucna disciplina koja se bavi proucavanjem graevinskih materijala je jedna od najstarijih u oblasti
tehnickih nauka. Historijski razvoj gra materijala u osnovnom odgovara prikazu datom na slici 1.1.
kao sto se vidi deceniju izmedju 1850 i 1860 godine karakterise vazan dogaaj u tehnologiji
materijala-pojava konstr celika i pocetak masovne primjene celika u svim oblastima graevinarstva, do
tog vremena kao gra materijal uglavnom su se koristili drvo, kamen, opeka dok je beton poceo da se
primjenjuje tek nakon pojave celika i to u obliku sprege beton celik.
2.sta se podrazumijeva pod gra matrerijalima?
Pod gra materijalima se u novije vrijeme podrazumijevaju kako materijali univerzalnog tipa tako i
neki industrijski proizvodi i poluproizvodi.npr u gra materijale spada beton(materijal-sirovina) ali
isto tako spadaju i betonski elementi za zidanje, betonske cijevi itd. Gra matrerijale danas treba
posmatrati u sirem smislu rijeci sto znaci da se pod njima treba podrazumijevati kompleks
komponenata na osnovu kojih se fomiraju gra objekti i konstrukcije.
3. sta su kompozitni materijali koji se primjenjuju u gra?
Kompozit je oblikovan proizvod nainjen od kompozitnog materijala odgovarajuim tehnolokim
postupcima (lijevanje, laminiranje, istiskivanje, preanje i dr .) s ciljem optimizacije tako dobijenih
novih materijala odnosno materijalnih sistema. Kompozitni materijal je ustvari vrsti materijal nastao
kombinacijom dvaju ili vie hemijski razliitih krutih ali jednostavnih materijala.
4.podjela gra kompozita?
U kompozitne materijale se ubrajaju dobro poznati slozeni materijali (sistemi) kao sto su armirani
beton i armirano staklo, sendvic pregradni i pokrivni elementi i slicni materijali(proizvodi), a takoe
i neki manje poznati kao sto su na primjer, beton sa modifikovanim povrsinskim slojem.
5. sta su svojstva a sta karakteristike konst materijala?
Kao osnovne karakteristike gra materijala najcesce se definisu:
-parametri stanja i strukturne karakteristike
-fizicka svojstva
-fizicko-mehanicka svojstva
-konstrukciona svojstva
-tehnoloska svojstva
-reoloska svojstva
-hemijska svojstva
Sva svojstva materijala se u najtjesnjoj vezi sa njihovom strukturom i sastavom.

6. atomsko-molekularna struktura atoma-elementarne cestice?

Atomi predstavljaju vrlo male hemijske homogene cestice. U sustini atom je prema savremenoj teoriji
veoma slozen sistem koji se sastoji od pozitivno naelektrisanog jezgra i negativno naelektrisanog
elektronskog omotaca. Jezgro je slozeno od vise vrsta cestica od kojih su po masi najvece protoni i
neutroni. Protoni su pozitivno naelektrisane cestice cija masa iznosi mp=1,67*10-27 kg a nose
elementarno kolicinu elektriciteta 1.6*10-19 C. Pored protona, jezgra takoer mogu sadrzavati i
cestice koje ne nose naboj i nazivaju se neutroni. Imaju prakticno istu masu kao i proton cca 0.1%
vecu od mase protona. Atomi nekog elementa imaju isti broj protona u jezgri i elektrona u omotacu,a
posto je velicina njihovog naelektrisanja jednaka, atomi su neutralni. Elektroni u omotacu rasporeeni
su u nekoliko slojeva a za hemijske osobine elementa bitno je koliko elktr ima u spoljasnjem omotacu.
7. periodni sistem elemenata?
PSE predstavlja prikaz svih poznatih hemijskih elemenata, poredanih po rastuem atomskom broju i
elektronskoj konfiguraciji. Elementi su postavljeni tako da su oni sa slinim hemijskim osobinama
svrstani zajedno. PSE se sastoji od horizintalnih nizova koji se nazivaju periode i vertikalnih nizovagrupe. Perioda ima 7 a grupa 18. Prva perioda ima samo 2 elementa jer prvi nivo moze imati S
orbitalu sa najvise 2 elektrona. Druga i treca su kratke i imaju po 8 elemenata cetvrta i peta su duge i
imaju po 18 elem, dok je sesta duga sa 32 elem, a sedma je nepotpuna sa 21 el. broj perioda u PSE
odgovara glavnom kvantnom broju.
8. objasnite tumacenje svojstava materijala polazeci od atomsko-molekularne strukture?
Svojstva materijala i njihovo ponasanje pod odreenim uslovima mogu se tumaciti polazeci od
atomsko-molekularne strukture , rasporeda elemenat i drugih stavova na kojima se zasnivaju
savremena termodinamicka shvatanja o strukturi materijala. Meutim, pojedina svojstva materijala,
kada su u pitanju vrlo slozene pojave koje nisu u potpunosti osvjetljene, zahtijevaju primjenu
fenomenoloskog pristupa. Pod ovim se podrazumijeva proucavanje izvjesne pojave kao takve i
izvoenje zakljucka o njoj na bazi objektivnih eksperimentalnih podataka bez dubljeg ulazenja u
fizicku ili hemijsku sustinu fenomena.
9. najvazniji oblici hemijskih veza-atomske i molekularne veze?
Posto atomi uvijek teze da ostvare sto stabilniju elektr konfiguraciju, oi pod odreenim uslovima
meusobno reaguju i grade razlicite atomske spojeve. Na taj nacin dobijaju se sistemi atoma-molekuli.
Najvazniji oblici hemijskih veza su jonska, kovalentna i vandervalsova koje se cesto nazivaju
primarnim vezama.
Jonska veza: stabilna elektr konfiguracija atoma moze se ostvariti ili putem prijanjanja elektrona iz
atoma drugih supstanci ili predavanjem elektrona spoljnje ljuske drugim atomima. Veza ovog tipa se
uspostavlja izmeu atoma elemenara sa vrlo razlicitim osobinama(NaCl).
Kovalentna:vrlo su jake, materijali sa ovom cezom cesto imaju veliku tvrdocu, slabiju elektr i toplotnu
provodljivost, malu rastezljivost. Mnogi polimeri i keramiski mat su potpuno ili djelimicno vezani
kovalentnom vezom (staklo) dok je dijamant najtvri materijal sa kovalentnom vezom. U slucaju ove
veze, stabilna elektr konfiguracija postize se putem obrazovanja jednog ili nekoliko zajednickih parova
elektrona. Ova veza nastaje vezivanjem nemetala ili atoma slabih metala i nemetala.
Vandervalsova veza:ovaj tip veze nacelno dolazi izmeu svih atoma ali njen intenzitet je srazmjerno
slab i dolazi do izrazaja samo u onim slucajevima kada druge vrste veza ne postoje. Javlja se kao

rezultat kretanja elektr u atomima usljed cega u pojedinim trenutcima i ako su generalno posmatrnao
elektrni simetricno postavljeni oko jezgra dolazi do nesimetricnog polozaja elektona tj d pojave
trenutnih dipola. Stvoreni dipoli se meusobno privlace i ove privlacne sile obezbjeuju vezu
susjednih atoma. Katrakteristicna je za tzv termoplasticne sinteticke smole koje se odlikuju
makromolekularnom strukturom.

10.Meumolekulske sile i agregatna stanja?

U jednom sistemu mlekula na dovoljno malim meusobnim rastojanjima djeluju odreene privlacne
sile (vandervalsove sile). Ukoliko dodje do smanjenja rastojanja izmeu molekula smanjice se i
ukupna energija sistema. Priblizavanjem molekula preko odreene granice pocece da se ispoljava
djelovanje odreenih odbojnih sila. Intenzitet meumolekulskih sila odreuje agregatna stanja
supstanci.
Kod gasova su ova meumolek rastojanja srazmjerno velika pa su meumolek sile malih intenziteta.
Ukoliko su cestice gasa na dovoljno velikoj udaljenosti tako da se mogu zanemariti sile njihovog
meudejstva i moze se smatrati da ove cestice svojim zapreminama zauzimaju male dijelove prostora
takav gas se naziva inertnim gasom.
Pri manjim meumolek rastojanjima unutar supstanci javljaju se privlacne i odbojne sile vecih
intenziteta pa molekuli nisu u stanju da se slobodno krecu. Ovakav slucaj javlja se kod cvrstih
supstanci.
Kod tecnosti meumolek stanja su relativno mala ali ne toliko da bi obezbjeivala ocivanje
medusobnog polozaja molekula.
11. Povrsinski napon-uticaj povrs napona na sposobnost kvasenja materijala?
Pri odsustvu spoljasnjih sila data zapremina tecnosti tezi da zauzme oblik pri kome ima minimalnu
slobodnu povrsinu sto znaci i minimalnu slobodnu energiju. Povrsinski napon se dakle moze
definirati i kao otpor tecnosti usmjeren protiv povecanja njegove slobodne povrsine. Velicina
povrsinskog napona ne zavisi samo od tecnosti nego i od sredine u kojoj se tecnost nalazi. Kvasenje
je mjera privlanosti (afiniteta) izmeu tekuine i povrine materijala. Stepen kvaenja ovisi o
povrinskom naponu materijala i tekuine te njihovom meumolekularnom privlaenju. Ako je mali
povrs napon bit ce mali ugao kvasenja i tecnost ce dbro kvasiti taj cvrsti materijal. Obrnuto ako tecnost
ima veliki povrs napon kvasenje ce biti otezano zbog velikog ugla kvasenja.
12. prikazite graf slucajeve ugla kvasenja na hidrofobnom i hidrofilnom materijalu?

13. kapilarnost-visina podizanja tecnosti u kapilarnim prostorima?

Pojava denivelacije tecnosi u kapilarnim cijevima naziva se kapilarnost. S obzirom na poatke na slici
3.5a, visina podizanja i spustanja tecnosti u kapilarnoj cijevi moze se definisati putem izraza:

h=

*cos

gdje je: A-sila povrs napona po jedinici duzine obima kapilarne cijevi
s- specificna masa tecnosti
d-precnik cijevi
-ugao kvasenja.
14. adsorpcija molekula vode na adsorbentu(graf prikaz)?

15. navedite primjere hidrofilnih i hidrofobnih gra materijala?

Za materijale koji dobro adsorbuju vodu kazemo da si hidrofilni, a materijali koji ne adsorbuju vodu
su hidrofobni. Vecina gra materijala su hidrofilni a to su: beton, opeka, kamen, gips itd. Hidrofobni
su samo bitumen....
Sto je materijal hidrofilniji i hrapaviji odsorbovat ce vise vlage iz vazduha odreenog sastava i temp.
Meutim kolicina adsorbovane vode na mat (npr betonu) moze da varira ako se mijenja vlaznost i
temp zraka.

16. sta su to adhezione sile?

Adhezione sile su sile koje deluju izmeu molekula tenosti i molekula vrstog tijela. Kod kontakta
dviju tvari molekule jedne tvari veu se na molekule druge, a ta se pojava naziva adhezijom.
17.reoloske osobine tecnosti?
Reologija je prouavanje deformacije i toka tvari pod utjecajem primjenjene napetosti.

18. odreivanje specificne i zapreminske mase materijala?

19.hidrofizicka svojstva materijala?

Hidrofizicka svojstva materijala su:
-higroskopnost
-kapilarno upijanje vode
-vlaznost
-vodopropustljivost
-skupljanje i bubrenje
-mjerenje upijanja vode
-vodonepopustljivost

20. sta je to specificna masa materijala?

Specificna masa predstavlja masu jedinice zapremine apsolutno gustog materijala tj masu jedinice
zapremine iste cvrste supstance koja se dobija apstrahovanjem eventualne tecne i eventualne
gasovite faze. Prema tome ako je masa predmetnog materijala m0 a njegova zapremina u apsolutnom
gustom stanju Va spec masa je definisana izrazom

s =

21.sta je to specificna zapremina materijala?

Zapreminska masa predstavlja masu jedinice zapremine materijala u prirodnom stanju. Pod ovim
stanjem podrazumijeva se stanje materijala zajedno sa supljinama i porama koje su u njemu sadrzane,
tako da se vrijednost

dobije izrazom:

Treba razlikovati zapreminsku masu mat u suhom ( ) i vlaznom stanju ( v).

v = (1+

) = (

).

22.sta je to poroznost materijala i kako se ona dijeli?

Poroznost predstavlja jednu od najznacajnijih strukturnih karakteristika mat. Pod ovim se u opstem
slucaju podrazumijeva prisustvo praznih prostora u sklopu cvrste supstance od koje je izgraen
materijal tj takvih prostora koji nisu ispunjeni cvrstom supstancom. Ovi prazni prostori mogu se
dijeliti na pore i supljine.
Pore su nevidljive, mikroskopski sitne, dok su supljine znatno vece i lahko se zapazaju golim
okom.pore se, s obzirom na velicinu, mogu podijeliti na kapilarne i nekapilarne.
Poroznost mat se dijeli na opstu, otvorenu i zatvorenu poroznost.

23. objasnite pojam rastresitosti materijala?

Pojam rastresitosti vezan je za zrnaste i praskaste materijale tj takve materijale koji se sastoje od
pojedinacnih meusobno povezanih zrna ( pijesak, sljunak, cement). Definicija rastresitosti je
identicna definiciji poroznosti pa se stoga rastresitost odreuje na isti nacin kao i poroznost. U slucaju
materijala rastresite strukture vazna strukturna karakteristika je tzv specificna povrsina zrna.

24.higroskopnost materijala?
Higroskopnost materijala je sposobnost kapilarno-poroznih materijala da iz vlaznog zraka upijaju
vodenu paru. Ovo upijanje je uslovljeno polimolekularnom apsorbcijom vodene pare na unutrasnjim
povrsinama pora i kapilarnom kondenzacijom sto je moguce samo u kapilarima manjim od 10 -7 m.sto
su precnici kapilara manji maksimalni higroskopski sadrzaj vlage se povecava.

25.mjerenje upijanja vode?

Mjerenje upijanja vode sprovodi se tacno propisanim postupcima u okviru kojih su definisani svi
relevantni uslovi ispitivanja. Najcesce se primjenjuju dva postupka ispitivanja: metoda postupnog
potapanja i metoda kapilarnog penjanja. Bez obzira na to koji od navedenih postupaka je primjenjen
upijanje vode moze se definisati na jedan isti nacin. Ako je m0 masa potpuno suhog uzorka, a m0V
masa uzorka izmjerena nakon tretmana u vodi upijanje vode ce biti:
u=

Kao sto se vidi, upijanje vode predstavlja masu vode u odnosu na masu suhog uzorka izrazenu
u procentima.

26. Vlaznost?
Ispisani izrazi za upijanje vode mogu se upotrijebiti i za definiranje opsteg pojma vlaznosti mat,
odnosno one kolicine vode koju on sadrzi u sebi pod odreenim oslovima (prirodna vlaznost,
higroskopska vlaznost, kapilarna vlaznost itd). U praksi se njcesce koriste pojmovi apsolutna i
relativna vlaznost, pa se apsolutna vlaznost moze prikazati u obliku:
Ha =
Ha =

, relativna u obliku:
* 100 (%).

Relacija koja povezuje apsolutnu i relativnu vlaznost je:

Hr =

Ha =

27. Vodopropustljivost?
Vodopropustljivost je sposobnost materijala da usljed poroznosti propusta kroz sebe vodu pod
pritiskom. Ovu osobinu mat karakterise koeficijent filtracije k f (m/cas) koji je definisan izrazom:

kf =

28. Skupljanje i bubrenje?

Skupljanje i bubrenje su zapreminske deformacije koje se javljaju usljed promjene vlaznosti
materijala. Pod skupljanjem se podrazumijeva smanjivanje linearnih dimenzija, a u vezi s tim i
cjelokupne zapremine materijala, prouzrokovano susenjem. Pri susenju dolazi do smanjivanja slojeva
vode koja okruzuje cestice materijala pa to dovodi do povecanja unutrasnjih kapilarnih sila koje teze
da cestice materijala vise priblize jednu drugoj. Bubrenje je javlja pri povecanju vlaznosti materijala.
To je posljedica povecanja slojeva vode koja okruzuje cestice, odnosno posljedica smanjivanja
kapilarnih sila koje djeluju u masi materijala.

29. toplotna provodljivost materijala?

30. Termicki koeficijent linearnog sirenja?

Termicki koeficijent linearnog sirenja Lt (1%c) predstavlja dilataciju stapa izraenog od odreenog
materijala pri promjeni temperature za 1o C.
31. otpornost na dejstvo pozara?
Predstavlja sposobnost materijala da se suprotstavi kratkotrajnom djelovanju visokih temperatura koje
se razvijaju u uslovima pozara do 1000o C. Otpornost materijala na dejstvo pozara zavisi od stepena
sagorivosti materijala, tj od njegove sposobnosti zapaljivanja i gorenja. Nesagorivi materijali su beton,
opeka, celik i dr. Meutim nesagorivi materijali pri pozaru dobivaju prsline i pukotine (granit) a neki
se jako deformisu ( metali). Tesko sagorivi materijali pod dejstvom vatre i visoke tempeature u
opstem slicaju se tope (asfalt, beton,plasticne mase).

32. viskozitet?
Viskozitet je jedno od najznacajnijih svojstava tecnosti. Pod njim se podrazumijeva unutrasnje trenje u
tecnostima koje karakterise sila potrebna da se izvrsi pomjeranje jednog sloja tecnosti u odnosu na
drugi. Viskozitet se najcesce razmatra pod pretpostavkom laminiranog kretanja tecnosti u cijevima. U
tom slucaju sile trenja unutar tecnosti djeluju paralelno osi kretanja. Ove sile uticu tako da slojevi
tecnosti koji se brze krecu za sobom povlace slojeve koji se krecu sporije.
Viskozitet tecnosti zavisi od njene prirode kao i temperature. S povecanjem temperature viskozitet se
smanjuje. Ova zavisnost izrazava se relacijom :
= A* e

33. podjela mehanickih osobina prema nacinu djelovanja opterecenja?

Prema nacinu djelovanja opterecenja dijele se na: zatezanje, pritisak, savijanje, uvijanje, smicanje, te
kombinacije kao zatezanje-pritisak itd.
Prema nacinu djelovanja opterecenja na staticko i dinamicko.
Prema temperaturi ispitivanja na sobnoj, povisenoj i na snizenoj.
Prema trajanju djelovanja opterecenja na kratkotrajna i dogotrajna.

34. ispitivanje zatezanjem?

Ispitivanje zatezanjem se ubraja u najvaznija mehanicka ispitivanja jer daje najvise vaznih upotrebnih
svojstava kao sto su: napon tecenja, zatezna cvrstoca, modul elasticnosti, izduzenje, suzenje itd.
Masine koje se koriste za ispitivanje na zatezanje nazivaju se univerzalne kidalice. Univerzalne iz
razloga sto se mogu koristiti za ispitivanje savijanjem i pritiskom kao i sabijanjem. Zavisno odpogona
kidalice mogu biti mehanicke i hidraulicne.

35.nacrtajte epruvete za ispitivanje zatezanjem metalnih materijala. Napisite izraz za izracunavanje

njihove duzine u napisite sta e sve (koje velicine) mogu na njima odrediti?

36.kod kojih materijala se moze vrsiti ispitivanje zatezanjem na masini kidalici?

37. ispitivanje pritiskivanjem, ispitivanje savijanjem?

Savijanje nastaje usljed djelovanja momenta savijanja u poprecnim presjecima stapa. Moment
savijanja je jedan od elemenata koji karakteriziraju unutarnju napregnutost u poprecnom presjeku
stapa i to moment s obzirom na osu koja lezi u ravni presjeka i prolazi kroz teziste presjeka. Prema
tome moment savijanja djeluje uravnini okomitoj na ravninu poprecnog presjeka stapa.

38. ispitivanje udarom (ispitivanje zilavosti) prema standardu BAS EN 10024?

U ispitivanja udarnim dejstvom sile spadaju razni postupci odreivanja tvrdoe: Poldijeva, skleropska
i duropska metoda, zatim odreivanje ilavosti udarom na savijanje po arpiju i Izodu, ispitivanje
postupkom istezanja pri udaru itd. Dejstvom sile promjenljive vrijednosti utvruje se otpornost
materijala prema zamoru.

39. ispitivanje tvrdoce po Brinelu i Rokvelu?

1900 god. Brinel je definisao postupak prema kojem se tvrdoca definise odnosom sile kojom se u
ispitivani materijal utiskuje tvrda celicna kuglica odreenog precnika i povrsine. Prednosti ispitivanja
su lako mjerene velicine. Nedostatci su: ne mogu se mjeriti materijali velike cvrstoce, otisak je
relativno velik i moze biti neugledan. Odreivanje tvrdoce po Rokvelu idreuje se na osnovu trajanja
dubine otiska koji nacini utiskivac u obliku konusa ili kuglice u ispitnom materijalu. Kao osnova za
odreivanje tvrdoce se ustvari koristi razlika izmeu dvije dubine nastale usljed primejne dvije
razlicite sile. Prednosti pri ispitivanju: mjerene su brzo i nije potrebna detaljna potrea povrsine.
Nedostatci: malo mjerno podrucje, nepreglednost, tolerancija +-2.

40. ispitivanje tvrdoce po Vikersu?

Vikersov nacin ispitivanja materijala veoma je slican Brinelovom s tom razlikom sto se ovdje za
ispitivanje ne upotrebljava celicna kuglica nego jedna cetverostrana piramida s kvadratnom osnovom i
s dijamantskim vrhom cije su ivice brusene pod uglom od 136o . Ovaj nacin ispitivanja je jedan od
najboljih jer se moze upotrijebiti kod materijala razlicite tvrdoce, kao i kod najtanjih limova.
Odreivanje tvrdoce obavlja se mjerenjemvelicine dijagonale utisnutog udubljenja pomocu
mikroskopa a zatim izracunava po obrascu :

Hw =

Gdje je sa d oznacena dijagonala utisnutog udubljenja.

41. dinamicke metode ispitivanja tvrdoce?

a) ispitivanje tvrdoce padom
b) -//- -//- udarom
c) -//- -//- elasticnim odskakanjem.
Ispitivanje tvrdoce padom vrsi se tako sto e kugla odreene mase pusti da slobodno pada na povrsinu
ispitivanog materijala i vijednost tvrdoce definise dnos energije pada (A) i volumena otiska (V).
Ispitivanje udarom moze biti po Baumanu i Poldiju.
Ispitivanje tvrdoce elasticnim odskakanjem po Shoru i metodom Duroskopa. Shora skleroskop je
ureaj gdje se kroz staklenu cijev pusti da pada celicni teg male mase sa zauobljenim dijamantnim
vrhovima na povrsinu komada. Na povsini cijevi nalazi se mjerna skala na kojoj se ocitava visina
odskoka tega. Duroskop je konstruisan tako da se na uzorak postavi utiskivac u koji udara klatno.
Tvrdoca se odreuje na osnovu visine povratka klatna.

42. dinamicko ispitivanje materijala- prikazite graficki sta su to naizmjenicna (titrajna) naprezanja?

43. dinamicko ispitivanje materijala- Velerova kriva?

Kao mjerilo otpornosti materijala prema periodino promjenljivom optereenju slui dinamika
vrstoa, koja se odreuje iz Velerovog dijagrama zamaranja.
Poetni dio Velerove funkcije je krivolinijski i obuhvata napone pod kojimadolazi do preloma
epruvete poslije odgovarajueg manjeg ili veeg brojapromjena optereenja. Pri odreenom broju
optereenja, koji se naziva graninim brojem promjena optereenja, Velerova kriva prelazi u pravu
paralelnu sa apscisnom osom. Veliina ordinate pravolinijskog dijela velerove krive zove se
dinamika vrstoa materijala. To je najvei napon, koji pri datom periodino promjenljivom
optereenju, moe ispitivani materijal da izdri neogranieno dugo, a da pri tome ne doe do preloma.
(Slike na papiru)

44.nacrtaj velerovu krivu i napisati definicije karakteristicnih velicina po dinamiskom ispitivanju...?

(Na papiru)

45. dinamicko ispitivanje materijala- Smitov dijagram ( nacrtajte uopceni Smitov dijagram).
(na papiru)

46.tehnoloska ispitivanja?
Ova ispitivanja predstavljaju najstariji nacin ispitivanja metala a imaju za cilj da se ustanovi perdnost
materijala za razlicite uslove primjene. Postupci ispitivanja se jednostavni ne zahtijevaju slozene
ureaje i aparature ni skupu pripremu uzoraka. Uzorci za ispitivanje moraju biti u stanju u kakvom ce
biti primljeni. Ovoj vrsti ispitivanja podvrgavaju se limovi, zice, cijevi, i sl.

47.defektoskopska ispitivanja- ultrazvucna kontrola materijala?

Ovo je najjeftinija metoda koja sve vise nalazi primjenu pri ispitivanju gresaka u materijalu cak i za
komade velikih dimenzija. Princip rada se zasniva u propustanju ultrazvucnih talasa kroz materijal na
dubini od 1 do 2000 mm. Najcesce metode koje se koriste u ultrazvucnoj defektoskopiji su: metode
prolazecih zraka, odbijajuceg zracenja i rezonansna metoda.

48.osnovcni principi djelovanja i zahtjevi za protivpozarne premaze?

Pod utjecajem povisenih temperatura aktivira se hemijski proces (bubrenje) kod kojeg se krute
sastavne komponente premaza transformiraju u pjenastu ekspandiranu prevlaku ova prevlaka ima
znatno nizu toplinsku provodljivost nego sto je imaju originalne krute tvari u premazu. Ukratko ovaj
proces se moze definisati kao proces stvaranja strukture koja bubri i pjeni te stvara izolirajucu barijeru.
Ovo bubrenje je endotermnog karaktera tj trosi nastalu toplotu i sprjecava sirenje visih temperatura.

49. prijedlog sistema protivpozarne zastite celicnih konstrukcija?

-pjeskarenje povrsine do stepena cvrstoce Sa 2,5mprema ISO 8501.1
-40-60m temeljni premaz na bazi epoksi smola
-protivpozarni premaz, debljina se odreuje- projektira prema unaprijed navedenim zahtjevima
-50-60 m pokrivni premaz, 1K ili 2K- ovisno od opterecenja okoline (vlaga) i zahtjeva za estetki
izgled konstrukcije.
Protivpozarni premaz, Pirostop, novi je usavrseni Pirostop M koji mozemo koristiti pri zastiti ceicnih
konstrukcija kao protivpozarnu zastitu.

50. 51,52 na papiru.