TOMCZAK i PARTNERZY
SPÓŁKA ADWOKACKA • LAW OFFICE
TOMCZAK i PARTNERZY
S P Ó Ł K A A D W O K A C K A • L AW O F F I C E
Podwale 3/9, 00-252 Warszawa, tel. (22) 33 96 500
fax (48-22) 33 96 501, e-mail: kancelaria@tomczak.pl
www.tomczak.pl
Podwale 3/9, 00-252 Warszawa, tel. (22) 33 96 500
fax (48-22) 33 96 501, e-mail: kancelaria@tomczak.pl
www.tomczak.pl
marzec 2005
[numer 3/39]
Biuletyn informacyjny zawiera informacje
dotyczące kształtowania się ustawodawstwa
gospodarczego oraz jego wykładni w Polsce.
BIULETYN
Biuletyn informacyjny ma charakter wewnętrzny
i jest przeznaczony wyłącznie do wiadomości
jego adresata.
INFORMACYJNY
Dotyczy zmian stanu prawnego w okresie od dnia 16 lutego 2005 roku do dnia 15 marca 2005 roku.
Stan prawny na dzień 16 marca 2005 roku.
ALERTY:
Odliczenie darowizny Darowizny na Kościół można bez ograniczeń odliczać od podatku. 14 marca br. NSA
w składzie 20 sędziów orzekł, iż każdy ma prawo odliczyć od dochodu całą kwotę darowizny przekazaną na
działalność charytatywno – opiekuńczą prowadzoną przez kościelne osoby prawne– zgodnie z zapisem zawartym
w ustawach kościelnych. Nie jest wymagany bankowy dowód wpłaty pieniędzy, dla odliczenia darowizny od do-
chodu wystarczy wystawione przez siostrę lub księdza zaświadczenie o odbiorze pieniędzy.
Zasada neutralności VAT Europejski Trybunał Sprawiedliwości po raz kolejny obronił fundamentalną zasadę
VAT – zasadę neutralności. 3 marca br. orzekł, iż zaprzestanie wykonywania czynności opodatkowanych nie oznacza
utraty statusu podatnika, a tym samym prawa do odliczenia podatku naliczonego. Musi jednak istnieć bezpośredni
i natychmiastowy związek dokonanych zakupów z działalnością opodatkowaną (sprawa C-32/03 I/S Fini H).
Recykling pojazdów Dnia 14 marca tego roku weszła w życie ustawa z dnia 20 stycznia 2005 roku o recyklingu
pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U. nr 25, poz. 102), o której pisaliśmy na łamach lutowego numeru Biule-
tynu.
 Nowe przepisy
Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej
Kodeks postępowania cywilnego
Zmiany - ciąg dalszy
(Status ustaw y) Dnia 5 lu-
tego bieżącego roku weszła
w ż ycie ustawa nowelizująca
kodeks postępowania cywilne-
go (Dz.U. nr 172, poz. 1804).
Jak już pisaliśmy w styczniu,
zmiany te są istotne i dotyczą
wielu k westii uregulowanych
w kodeksie. Oprócz zmian dotykających głównie po-
stępowania zabezpieczającego oraz egzekucyjnego,
jak również progów decydujących o właściwości rze-
czowej sądu, które to zostały już omówione w stycznio-
wym numerze Biuletynu, nowela zawiera wiele innych,
nowych, ciekawych rozwiązań.
(Sąd polubowny) Jak wiadomo, uczestnicy obrotu gospo-
darczego mogą, drogą własnej decyzji, poddać zaistniały
pomiędzy nimi spór pod rozstrzygnięcie sądu polubow-
nego. Wyjątkiem są tu spory o alimenty oraz ze stosunku
pracy, które podlegają wyłączeniu spod jurysdykcji tego
sądu. W poprzednim stanie prawnym od wyroku sądu
polubownego nie przysługiwało odwołanie. Co prawda,
strona postępowania polubownego mogła i nadal może
żądać uchylenia wyroku polubownego w drodze wnoszo-
nej do sądu skargi, jednak skarga ta może być oparta
jedynie na wyszczególnionych w kodeksie podstawach,
stanowiących istotne naruszenie prawa. Od 5 lutego br.
w zapisie na sąd polubowny strony mogą przewidzieć
powołanie sądu polubownego drugiej instancji. W razie
więc niekorzystnego dla strony postępowania polubow-
nego rozstrzygnięcia, będzie ona miała prawo odwołać
się do wyższej instancji, pod warunkiem, iż strony przewi-
dzą taką możliwość w umowie o sąd polubowny. Wydaje
się, że zapis taki nie był wykluczony także pod rządami
dotychczasowych przepisów, w każdym razie w prakty-
ce funkcjonowały stałe dwuinstancyjne sądy polubow-
ne. Obecna zmiana stanowi swoistą rekomendację ze
strony ustawodawcy.
sądu, ale także co do czynności dokonywanych przez
sąd wobec strony. Ponadto, zastępstwo to dotyczy także
czynności procesowych związanych z postępowaniem
przed Sądem Najwyższym, podejmowanych przed są-
dem niższej instancji. Konieczne jest więc w tym zakre-
sie korzystanie z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Jedynie w tych sytuacjach, gdy stroną, jej przedstawi-
cielem ustawowym lub pełnomocnikiem jest sędzia, pro-
kurator, notariusz albo profesor lub doktor habilitowany
nauk prawnych, a także gdy stroną lub jej przedstawi-
cielem ustawowym jest adwokat lub radca prawny, nie
ma wymogu korzystania w postępowaniu przed Sądem
Najwyższym z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Nie mniej jednak, zakres spraw, w którym konieczny jest
przymus adwokacko–radcowski został przez ustawę no-
welizującą znacznie rozszerzony.
(Zwrot w przypadku nie dołączenia dowodu nadania
w postępowaniu gospodarczym) Zgodnie z nowym
brzmieniem art. 479 9 kpc w postępowaniu gospodar-
czym pisma, do których nie dołączono dowodu dorę-
czenia albo dowodu wysłania listem poleconym podle-
gają zwrotowi bez wezwania do usunięcia tego braku.
Wymóg istniał także poprzednio, ale nie był on zwią-
zany z tak nieprzyjemną sankcją. Sankcja nie dotyczy
uzupełnienia braku w postaci złożenia odpisu wezwa-
nia do dobrowolnego spełnienia żądania lub reklama-
cji. (Agnieszka Kaczorek)
Orzecznictwo Sądu Najwyższego
Zastaw rejestrowy
Zagraniczna spółka bez prawa zastawu
(Status i zasada orzeczenia) Dnia
23 lutego 2005 roku Sąd Najwyższy
podjął uchwałę, w której odmówił
uznania przedsiębiorców zagra-
nicznych posiadających udziały
w polskich spó łkach kapi-
tałow ych za podmioty pro-
wadzące działalność go-
spodarczą na terenie Rzeczpospolitej Polskiej
w rozumieniu ustaw y o zastawie rejestrow ym
i rejestrze zastawów i przez to mogące być zastawnikiem
(uchwała SN sygn. III CZP 88/04 – Rzeczpospolita z dnia
2 marca 2005 roku str. C2).
(Stan faktyczny i treść orzeczenia) W stanie faktycz-
nym będącym podstawą dla podjętej uchwały, spółka
akcyjna z Luksemburga nabyła od polskiego banku wie-
rzytelność zabezpieczoną na udziałach polskiej spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością. Wraz z nabyciem wie-
rzytelności spółka z Luksemburga wystąpiła o przenie-
sienie na nią praw z zastawu rejestrowego ciążącego na
udziałach. Sąd pierwszej instancji przychylił się do tego
wniosku, jednak sąd drugiej instancji, rozpatrujący apela-
cję dłużniczki – właścicielki udziałów miał wątpliwości czy
zagraniczna spółka prowadzi działalność gospodarczą na
terenie Polski przez sam fakt posiadania udziałów w pol-
skiej spółce kapitałowej. Sąd Najwyższy podzielił wątpli-
wości sądu drugiej instancji opowiadając się za węższym
rozumieniem pojęcia „inny podmiot prowadzący działal-
ność gospodarczą na terenie Rzeczpospolitej Polskiej”.
Tym samym podmioty zagraniczne posiadające udziały
w polskich spółkach nie zyskują przez to zdolności do
bycia zastawnikiem. Uchwała wprowadza istotną zmianę
w dotychczasowej praktyce sądów, które z reguły do-
puszczały zastaw rejestrowy na rzecz podmiotów posia-
dających jedynie udziały w polskich spółkach.
(Projekt zmian w ustawie ) Prezentowana uchwała win-
na stracić na aktualności w świetle planowanych zmian
w ustawie o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów.
Zgodnie z projektem, będącym przedmiotem prac komisji
sejmowych, zastaw rejestrowy będzie można ustanowić
również na rzecz podmiotu prowadzącego działalność
gospodarczą na terytorium państwa członkowskiego Unii
Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego
porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy
o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz w krajach
należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej
Rozwoju.
Projekt ustawy:http://orka.sejm.gov.pl/Druki4ka.nsf/
wgdruku/3501/$file/3501.pdf. (Michał Stanis)

(Przymus adwokacko-radcowski) W uprzednio obwiązu-

jącym stanie prawnym przymus adwokacko-radcowski w
postępowaniu cywilnym przed Sądem Najwyższym dotyczył
szeregu kwestii - nie tylko wniesienia kasacji, ale także za-
żalenia oraz działania strony na rozprawie lub na posiedze-
niu wyznaczonym dla rozpoznania zagadnienia prawnego.
Nowela ta wprowadza pełny przymus adwokacko-radcowski
w postępowaniu przed SN, bez względu na rodzaj po-
dejmowanej czynności (złożenie pisma procesowego,
zastępstwo na rozprawie czy posiedzeniu), i to nie tylko
w zakresie czynności dokonywanych przez stronę wobec

2 BIULETYN INFORMACYJNY BIULETYN INFORMACYJNY 7

 prawidłowości ich wystawienia – podstawą prowadze-
nia egzekucji jest dopiero tytuł wykonawczy;
2. Konstytucyjnego prawa do sądu nie można rozu-
mieć w sposób wykluczający dopuszczalność podda-
nia się egzekucji na rzecz innego podmiotu – godziło-
by to w autonomię woli stron i naruszało konstytucyjnie
gwarantowane prawo własności i inne prawa majątkowe.
Zakwestionowana regulacja nie jest jedyną, która wyłą-
cza aktem woli sądowe postępowanie rozpoznawcze.
Podobnie jest w przypadku poddania się przez dłuż-
nika egzekucji w akcie notarialnym, gdy strony zawarły
w umowie zapis na sąd polubowny, a także w przypadku
uznania powództwa lub zawarcia ugody przed sądem;
3. Dłużnik ma zapewnione, choć w ograniczonym za-
kresie, prawo do ochrony swoich praw przed sądem
w następujących postaciach:
a) jeszcze przed wystawieniem tytułu poprzez wyto-
czenie przeciwko bankowi powództwa o ustalenie istnie-
nia stosunku prawnego (w trybie art. 189 kpc), podno-
sząc zarzut nieważności albo bezskuteczności złożonego
oświadczenia;
b) przez podniesienie zarzutów formalnych na etapie
postępowania o nadanie klauzuli wykonalności;
c) przez podniesienie zarzutów merytorycznych w po-
stępowaniu przeciwegzekucyjnym, wszczętym na pod-
stawie art. 840 kpc;
d) przez ewentualne wystąpienie przeciwko ban-
kowi z roszczeniem odszkodowawczym na podstawie
art. 415 kc;
4. bankowe tytuły egzekucyjne nie naruszają zasady
ochrony konsumentów, biorąc pod uwagę fakt, że kon-
sumentami są nie tylko dłużnicy banków, ale także ich
depozytariusze. Usunięcie z porządku prawnego regula-
cji dopuszczającej wystawianie przez bank bankowego
tytułu egzekucyjnego spowodowałoby znaczny spadek
skuteczności dochodzenia wierzytelności bankowych,
co wpłynęłoby na bezpieczeństwo depozytów złożo-
nych w bankach;
5. Znaczenie przedmiotowych tytułów dla sektora ban-
kowego jest bardzo duże. Udział wierzytelności docho-
dzonych w tym trybie stanowi ok. 98% ogółu wszystkich
wierzytelności dochodzonych przez banki. Liczba przy-
padków nie nadania przez sąd bankowemu tytułowi eg-
zekucyjnemu klauzuli wykonalności stanowi jedynie 2%
w skali rocznej. Natomiast liczba powództw przeciweg-
zekucyjnych wnoszonych przez dłużników banków wy-
nosi w skali roku nie więcej niż kilkadziesiąt, z czego tyl-
ko niewielka część jest rozpoznawana pozytywnie dla
dłużnika. (Jerzy Zdrojewski)
6 BIULETYN INFORMACYJNY
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Superstawka podatkowa
(Status wyroku) Na rozprawie
w dniu 15 lutego br. Trybunał
Konstytucyjny rozpoznał wnio-
sek Prokuratora Generalnego
w sprawie zgodności z kon-
sty tucją przepisów usta-
w y z dnia 18 listopada 2004
r. o zmianie ustaw y o podat-
ku dochodow ym od osób fizycznych oraz
o zmianie niektórych innych ustaw (dalej: ustawa noweli-
zująca) wprowadzającej do ustawy o podatku dochodo-
wym od osób fizycznych nową stawkę podatku w wyso-
kości 50% od dochodów powyżej 600.000 zł.
(Treść i uzasadnienie orzeczenia) Trybunał orzekł, że
przepis art. 9 ustawy nowelizującej przewidujący, że
zmiany wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2005 r. jest
niezgodny z wynikającą z art. 2 Konstytucji RP zasadą
zaufania obywateli do państwa i stanowionego przezeń
prawa. Niezgodność ta, wyjaśnił Trybunał, polega na tym,
że wspomniany przepis ustawy nowelizującej ustano-
wił zbyt krótką vacatio legis tj. okres pomiędzy ogło-
szeniem ustawy w Dzienniku Ustaw (ustawa nowelizują-
ca została ogłoszona dopiero w połowie grudnia 2004
r.) a jej wejściem w życie (1 stycznia 2005 r.). Natomiast
zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem Trybunału
Konstytucyjnego zmiany podatkowe powinny być ogła-
szane co najmniej na miesiąc przed rozpoczęciem no-
wego roku podatkowego. Wiąże się to z założeniem, że
podatnicy nie powinni być zaskakiwani nowymi rozwią-
zaniami podatkowymi i powinni mieć odpowiedni czas
na zapoznanie się z nimi i ich uwzględnienie w swojej
działalności.
(Formalny charakter rozstrzygnięcia) Trybunał nie od-
niósł się merytorycznie do możliwości ustanowienia przez
ustawodawcę podatku w wysokości 50% dochodów, lecz
stwierdził jedynie, że nie jest dopuszczalna zmiana usta-
wy podatkowej przewidująca tak krótki okres pomiędzy
jej ogłoszeniem a wejściem w życie, jak to miało miejsce
w omawianym wypadku. Rozstrzygnięcie Trybunału zo-
stało zatem podyktowane względami proceduralnymi.
(Adam Jodkowski)
Prawo europejskie
Prawo ochrony konkurencji
Nieuczciwe praktyki
(Status dyrek t y w y) Dnia 24
lutego 2005 roku na sesji ple-
narnej w Strasburgu Parlament
Europejski przyjął tekst dyrek-
ty w y o nieuczciw ych prakty-
kach handlowych wobec kon-
sumentów ( Unfair Commercial
Practices Directive ). Wersja
ostateczna dyrektywy, uwzględniająca wszystkie po-
prawki Parlamentu, zostanie prawdopodobnie przyjęta
przez Radę Unii Europejskiej na najbliższym jej spotka-
niu. Państwa członkowskie będą miały 24 miesiące na
wprowadzenie postanowień tej dyrektywy.
(Zakres dyrektywy) Dyrektywa zakłada wprowadzenie
w krajach UE ujednoliconego minimalnego poziomu
ochrony konsumentów i odnosi się do tych wszystkich
praktyk i zachowań, które mają wpływ na podjęcie przez
konsumenta decyzji o zakupie produktu. Aneks I do dy-
rektywy zawiera listę ponad 30 praktyk i zachowań, któ-
re będą uznane za nieuczciwe i bezwzględnie zakaza-
ne we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Wśród nich
znajdują się zarówno takie, które już obecnie są zabro-
nione przez polskie prawo ustawą z dnia 15 grudnia 2000
roku o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2003
Nr 86, poz. 804 z późn. zm.) - np. reklama przekazują-
ca mylące lub nieprawdziwe informacje czy też sprze-
daż typu ‘piramida’, gdzie konsument musi zachęcić ko-
lejnych nabywców, aby uzyskać dostęp do towaru - jak
i takie, których zakaz będzie musiał do polskiego prawa
zostać dopiero wprowadzony.
(Wprowadzanie klientów w błąd) Dyrektywa wprowa-
dza zakaz takich praktyk, które mogą być mylące dla
przeciętnego konsumenta (misleading commercial prac-
tices) i skłonić go do podjęcia decyzji o zakupie, której
nie podjąłby bez uzyskania takich informacji. Będzie to
m.in. zachęcanie klienta do podjęcia szybkiej i nieprze-
myślanej decyzji poprzez fałszywe twierdzenie, że pro-
dukt jest dostępny po określonej cenie w ograniczonym
czasie, bo potem kończy się promocja lub likwidowany
jest sklep, przy zakupie sprzętu AGD obietnica, iż klient
będzie mógł skorzystać z serwisu w swoim języku, a po-
tem tej nie dotrzymanie tej obietnicy. Zakazaną praktyką
ma być również używanie w reklamie tekstu redakcyjne-
go w sytuacji, gdy był on elementem płatnej promocji,
a nie artykułem dziennikarskim.
(Agresywne praktyki handlowe) Dyrektywa zakazuje tak-
że wszelkich praktyk agresywnych (aggressive commer-
cial practices), w tym takich, przy których w jakimkolwiek
stopniu wobec konsumenta zastosowana jest siła fizycz-
na celem nakłonienia go do podjęcia decyzji. Zgodnie ze
wspomnianą dyrektywą zostanie zabronione tworzenie
wrażenia, że klient nie może opuścić sklepu bez dokona-
nia zakupu, nachodzenie konsumenta, który sobie tego
nie życzy, jak również natrętne nakłanianie do zakupów
przez telefon, faks czy pocztę elektroniczną, wmawianie
konsumentowi, iż powinien kupić dany towar dla własnego
dobra (lub jego rodziny). Za agresywną praktykę zosta-
ło również uznane sugerowanie w reklamie skierowanej
dla dzieci, że zostaną zaakceptowane przez rówieśników,
gdy rodzice kupią im dany produkt. Ponadto Dyrektywa
zabrania firmom ubezpieczeniowym żądać od ubezpie-
czonego przy wypłacie odszkodowania dokumentów, któ-
re faktycznie nie są potrzebna do zlikwidowania szkody,
a często mają wyłącznie zniechęcić właściciela polisy
do dochodzenia swoich praw.(Inga Dołowy)
BIULETYN INFORMACYJNY 3

Projekty legislacyjne
Prawo sportowe
Projekt ustawy o zmianie ustawy o kulturze
fizycznej
(Status zmian) W dniu 18 lutego
2005 roku Sejm w ustawie o zmia-
nie ustawy o kulturze fizycznej i że-
gludze śródlądowej uchwalił dłu-
go oczekiwane zmiany w regulacji
z zakresu prawa sportowego.
W pierwszej kolejności należy pod-
nieść, iż nowouchwalone przepisy wprowadzają zmiany
w statusie prawnym zawodnika, modyfikując jego defi-
nicję z osoby uprawiającej amatorsko albo profesjonal-
nie określoną dyscyplinę sportu na osobę uczestniczą-
cą we współzawodnictwie sportowym organizowanym
przez właściwy polski związek sportowy. Dodać należy że
związek sportowy tak jak dotychczas będą mogły utwo-
rzyć co najmniej trzy kluby sportowe. Nowością jest na-
tomiast nadanie statusu polskiego związku sportowego
ogólnokrajowemu stowarzyszeniu działającemu w dys-
cyplinie wędkarstwa sportowego oraz ogólnokrajowemu
stowarzyszeniu działającemu w dziedzinie sportów lot-
niczych, co oznacza że i te stowarzyszenia będą mogły
zrzeszać się tworząc kluby sportowe.
Zgodnie z nową regulacją, aby uzyskać status zawodni-
ka, konieczne będzie uzyskanie od właściwego związku
sportowego licencji zezwalającej na udział we współza-
wodnictwie. Ustawa nie określa trybu ani zasad wystę-
powania o licencje pozostawiając tę kwestię do rozstrzy-
gnięcia poszczególnym klubom. Wiadomo natomiast, że
osoby ubiegające się o wydanie licencji powinny liczyć
się z tym, że związki sportowe będą przy wydawaniu ze-
zwoleń pobierać opłaty. O wysokości opłat i trybie ich
pobierania zadecydują również kluby. Licencja z całą
pewnością nie będzie mogła stanowić przedmiotu ob-
rotu gdyż ustawa wprost tego zabrania.
Druga grupa nowelizowanych przepisów dotyczy regu-
lacji tzw. sportu profesjonalnego. I tak, poszerzony zo-
stanie katalog podmiotów uprawnionych do prowadze-
nia działalności w zakresie sportu profesjonalnego. Do
dotychczas uprawnionych sportowych spółek akcyjnych
oraz polskich związków sportowych dołączą podmioty
(osoby fizyczne oraz prawne) będące przedsiębiorcami
w rozumieniu innych przepisów, czyli przede wszystkim
przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o swobodzie dzia-
łalności gospodarczej. Nowelizowana ustawa wprowadza
także nową regulację w przedmiocie współzawodnictwa
organizowanego w formie rozgrywek ligowych, określa-
4 BIULETYN INFORMACYJNY
jąc reguły utworzenia i prowadzenia ligi zawodowej. I tak
ligę zawodową będzie miał prawo utworzyć jedynie pol-
ski związek sportowy, a gdy połowa klubów sportowych
tworzących związek sportowy działać będzie w formie
sportowych spółek sportowych, utworzenie ligi zawodowej
będzie obowiązkiem takiego związku. Nowouchwalone
przepisy precyzują, iż liga zawodowa będzie zarządza-
na przez inną niż polski związek sportowy osobę prawną
utworzoną w oparciu o kodeks spółek handlowych czyli
łatwo przewidzieć iż będzie to albo spółka z ograniczo-
ną odpowiedzialnością bądź spółka akcyjna.
Trzecia dająca się wyróżnić grupa nowelizowanych prze-
pisów to normy związane z odpowiedzialnością dyscy-
plinarną i rozstrzyganiem sporów w sporcie. Zasada
w myśl, której związki sportowe w przypadku zaistnie-
nia sporów mogą tworzyć sądy polubowne oraz reguła,
iż przy Polskim Komitecie Olimpijskim działa Trybunał
Arbitrażowy do Spraw Sportu pozostają niezmienione.
Zmienią się jednakże zasady dotyczące składu arbitrów
oraz trybu ich wyboru jak również zakres przedmioto-
wy spraw właściwych do rozstrzygania przez Trybunał.
Jednakże za najbardziej rewolucyjną zmianę należy
uznać prawo wniesienia kasacji do Sądu Najwyższego
od orzeczenia dyscyplinarnego lub regulaminowego wy-
danego przez Trybunał. Skarga kasacyjna w myśl przepi-
sów nowelizowanej ustawy będzie przysługiwała jedynie
w przypadku naruszenia przepisów prawa lub oczywi-
stej niesłuszności orzeczenia. Skargę neleży wnosić za
pośrednictwem Trybunału w terminie 1 miesiąca od dnia
doręczenia orzeczenia stronie skarżącej, który w przy-
padku niestwierdzenia braków formalnych będzie miał
obowiązek przekazać skargę w ciągu 14 dni do Sądu
Najwyższego.
Wprowadzenie kasacji od orzeczeń Trybunału Arbitrażowego
do spraw Sportu należy ocenić pozytywnie, choćby z punk-
tu widzenia konstytucyjnego prawa do sądu, jednakże
po dokonaniu analiz norm wprowadzających tą instytucję
nasuwają się pewne wątpliwości interpretacyjne.
Nowa ustawa wprowadza, bowiem szczególne przesłanki
kasacji orzeczenia dyscyplinarnego albo regulaminowe-
go, czyli co zostało wskazane wyżej uzależnia przyjęcie
kasacji przez Sąd Najwyższy od rażącego naruszenia
przepisów prawa lub oczywistej niesłuszności orzecze-
nia. To z kolei pozostaje w sprzeczności z ogólną regułą
w myśl, której Sąd Najwyższy rozpoznaje kasację w opar-
ciu o zasady kodeksu postępowania cywilnego.
W konsekwencji należy stwierdzić, iż kasacja od orze-
czenia Trybunału nie będzie gwarantować pełnej kon-
troli przez sąd rozstrzygnięć dyscyplinarnych w rozu-
mieniu prawa sportowego. Po pierwsze, kontroli Sądu
Najwyższego podlegać będą tylko te orzeczenia dys-
cyplinarne Trybunału Arbitrażowego do Spraw Sportu,
które okażą się mieć cechę rażąco naruszających prze-
pisy prawa lub oczywiście niesłusznych. Oznacza to, iż
wszystkie pozostałe rozstrzygnięcia nie spełniające tych
przesłanek, mimo wad prawnych, nie będą mogły stać
się przedmiotem kontroli Sądu Najwyższego. Nadto, na-
leży zauważyć, że nowa ustawa poddaje kontroli Sądu
najwyższego jedynie te rozstrzygnięcia dyscyplinarne
i regulaminowe wymienione w art. 41 ust 1 pkt 1-5 usta-
wy, co oznacza, iż wszystkie inne rozstrzygnięcia, które
nie mieszczą się w tym katalogu nie będą również mogły
być przedmiotem kontroli Sądu Najwyższego.
Zmiany opisane wyżej zostały uchwalone przez Sejm
w dniu 18 lutego 2005 roku. W chwili obecnej tekst usta-
wy został przekazany Prezydentowi i Marszałkowi Senatu.
Należy oczekiwać, że biorąc pod uwagę obecne uwa-
runkowania pracy parlamentu, ustawa w treści niezmie-
nionej zacznie obowiązywać w przeciągu kilku miesięcy.
(Ilona Waksmundzka)
Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego
zasądowa procedura uzyskiwania tytułu egzekucyjnego
Bankowe tytuły egzekucyjne przez banki jest wyraźnym odstępstwem od ogólnie obo-
wiązujących rozwiązań, nie spełniającym wymogów są-
Konstytucyjność tytułów bankowych dowej ochrony praw obywateli, a w szczególności praw
konsumentów;
(Status orzeczenia) Na roz-
prawie w dniu 26 stycznia 2005 4. Ponieważ w praktyce większość roszczeń banków
roku Tr ybunał Konsty tucyjny wobec konsumentów wynika z tzw. systemów sprzedaży
w składzie pięciu sędziów roz- ratalnej, należy zauważyć, iż zgoda dłużnika na egzeku-
poznał py tanie prawne Sądu cję w zakresie umów zawieranych z konsumentami jest
Rejonowego we Włoszczowej z reguły fikcją, gdyż często nie zdają sobie oni sprawy
w sprawie zgodności art. 96 ust.1 z konsekwencji wyrażenia zgody;
w związku art. 97 ust. 1 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 roku – Prawo bankowe z art. 45 ust. 5. Brak jest jakiejkolwiek kontroli ze strony państwa
1 oraz art. 2 i art. 76 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. sposobu wykorzystywania przez banki uprawnienia do
Chodzi tu o zgodność z Konstytucją bankowych tytułów wystawiania tytułów egzekucyjnych, w szczególności ich
egzekucyjnych, wydawanych przez banki wobec dłużni- ilości w stosunku do tego samego dłużnika oraz prakty-
ków bez prowadzenia postępowania sądowego. ki antydatowania takich tytułów.
(Argumenty pytania prawnego) Sąd Rejonowy zgła- (Treść orzeczenia) Trybunał orzekł, iż pomimo wskaza-
szający pytanie prawne przedstawił następujące ar- nych powyżej wątpliwości, konstrukcja bankowych tytułów
gumenty: egzekucyjnych jest zgodna z art. 2, 45 i 76 Konstytucji.
W wyrażonych przed wydaniem tego wyroku opiniach,
1. Banki, korzystając z możliwości stosowania banko- Prokurator Generalny, Marszałek Sejmu, Prezes NBP
wych tytułów egzekucyjnych, posługują się uprawnie- i Prezes Związku Banków Polskich zgodnie uznali kon-
niami władczymi przysługującymi, co do zasady, wy- stytucyjność powyższych tytułów.
łącznie państwu;
(Uzasadnienie orzeczenia) W uzasadnieniu swojego
2. Banki nie mogą zostać wyposażone w kompetencje orzeczenia Trybunał podał następujące argumenty:
do rozstrzygania spraw cywilnych, nie są bowiem bez-
stronne czy niezależne; 1. Uprawnienie banków do wydawania bankowych ty-
tułów egzekucyjnych upraszcza dochodzenie roszczeń,
3. Postępowanie klauzulowe ograniczone jest tylko do wyłącza bowiem fazę postępowania rozpoznawczego
formalnego badania tytułu egzekucyjnego, tak więc po- przed sądem, nie wyłącza to jednak kontroli sądowej
BIULETYN INFORMACYJNY 5