You are on page 1of 11

8.09.

2016

CURIA - Dokumenty

WYROKTRYBUNAU(drugaizba)
zdnia8wrzenia2016r.(*)

OdesanieprejudycjalnePrawoautorskieiprawapokrewneDyrektywa2001/29/WE
SpoeczestwoinformacyjneHarmonizacjaniektrychaspektwprawautorskich
ipokrewnychArtyku3ust.1PubliczneudostpnianiePojcieInternetHipercza
umoliwiajcedostpdoutworwchronionychudostpnionychwinnejwitrynieinternetowej
bezzezwoleniapodmiotuprawautorskichUtworydotychczasnieopublikowaneprzez
podmiotprawautorskichUmieszczanietakichlinkwdlacelwzarobkowych
WsprawieC160/15
majcej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 267 TFUE, orzeczenia w trybie
prejudycjalnym, zoony przez Hoge Raad der Nederlanden (sd najwyszy Niderlandw)
postanowieniem z dnia 3 kwietnia 2015 r., ktre wpyno do Trybunau w dniu 7 kwietnia
2015r.,wpostpowaniu:
GSMediaBV
przeciwko
SanomaMediaNetherlandsBV,
PlayboyEnterprisesInternationalInc.,
BrittGeertruidzieDekker,
TRYBUNA(drugaizba),
w skadzie: M. Ilei (sprawozdawca), prezes izby, C. Toader, A. Rosas, A. Prechal
iE.Jarainas,sdziowie,
rzecznikgeneralny:M.Wathelet,
sekretarz:M.Ferreira,gwnyadministrator,
uwzgldniajc pisemny etap postpowania i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 3 lutego
2016r.,
rozwaywszyuwagiprzedstawione:
wimieniuGSMediaBVprzezR.ChavannesaorazD.Verhulst,advocaten,
wimieniuSanomaMediaNetherlandsBV,PlayboyEnterprisesInternationalInc.oraz
B.G.DekkerprzezC.AlberdingkaThijmaiC.deVries,advocaten,
w imieniu rzdu niemieckiego przez T. Henzego oraz D. Kuon, dziaajcych
wcharakterzepenomocnikw,
w imieniu rzdu francuskiego przez D. Segoina, D. Colasa oraz G. de Berguesa,
dziaajcychwcharakterzepenomocnikw,
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1831

1/11

8.09.2016

CURIA - Dokumenty

wimieniurzduportugalskiegoprzezL.InezaFernandesaorazT.Rendasa,dziaajcych
wcharakterzepenomocnikw,
wimieniurzdusowackiegoprzezB.Ricziov,dziaajcwcharakterzepenomocnika,
w imieniu Komisji Europejskiej przez F. Wilmana, T. Scharfa oraz J. Samnadd,
dziaajcychwcharakterzepenomocnikw,
pozapoznaniusizopinirzecznikageneralnegonaposiedzeniuwdniu7kwietnia2016r.,
wydajenastpujcy
Wyrok
1 Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykadni art. 3 ust. 1
dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie
harmonizacji niektrych aspektw praw autorskich i pokrewnych w spoeczestwie
informacyjnym(Dz.U.2001,L167,s.10).
2 Wniosek ten zosta zoony w ramach sporu midzy GS Media BV a Sanoma Media
Netherlands BV (zwan dalej Sanom), Playboy Enterprises International Inc. i Britt
Geertruid Dekker (zwanymi dalej cznie Sanom i in.) dotyczcego w szczeglnoci
umieszczenia w witrynie internetowej GeenStijl.nl (zwanej dalej witryn GeenStijl),
prowadzonej przez GS Media, hiperczy odsyajcych do innych witryn, umoliwiajcych
zapoznanie si z fotografiami przedstawiajcymi B.G. Dekker wykonanymi dla magazynu
Playboy(zwanymidalejspornymifotografiami).
Ramyprawne
3Motywy3,4,9,10,23i31dyrektywy2001/29stanowi:
(3) Planowana harmonizacja przyczyni si do wprowadzenia w ycie czterech wolnoci
rynku wewntrznego i dotyczy zgodnoci z podstawowymi zasadami prawa,
a w szczeglnoci prawa [z prawem] wasnoci, wczajc wasno intelektualn oraz
wolnosowaiinterespubliczny.
(4)Zharmonizowaneramyprawnewzakresieprawautorskichipokrewnych,poprawiajc
pewno prawn [prawa], a zarazem zapewniajc wysoki poziom ochrony wasnoci
intelektualnej, sprzyjaj powanym inwestycjom w twrcze i nowatorskie dziaania,
a w szczeglnoci w infrastruktur sieci, i prowadz do wzrostu i wikszej
konkurencyjnociprzemysueuropejskiego,itozarwnowobszarzedostarczeniatreci,
jak i technologii informatycznych, a w bardziej oglny sposb w wielu obszarach
przemysuikultury[].
[]
(9)Wszelkaharmonizacjaprawautorskichipokrewnychopierasinawysokimpoziomie
ochrony, odkd [poniewa] prawa te maj zasadnicze znaczenie dla twrczoci
intelektualnej. Ich ochrona zapewnia utrzymanie i rozwj kreatywnoci w interesie
autorw, artystw wykonawcw, producentw, konsumentw, kultury i gospodarki, jak
rwnieszerokiejpublicznoci[].
(10)Autorzyiartyciwykonawcy,abymckontynuowaswojtwrcziartystycznprac,
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1831

2/11

8.09.2016

CURIA - Dokumenty

muszotrzymywastosownewynagrodzeniezakorzystaniezichutworw,taksamojak
producenci, aby mc finansowa t prac []. Dla zagwarantowania takiego
wynagrodzenia i uzyskania zadowalajcego przychodu z tych inwestycji konieczna jest
waciwaochronaprawawasnociintelektualnej.
[]
(23)Niniejszadyrektywapowinnabardziejzharmonizowaobowizujceprawoautorado
publicznegoudostpnianiautworu.Prawotonaleyrozumiewszerszymznaczeniujako
obejmujce kade udostpnianie utworu odbiorcom nieznajdujcym si w miejscu,
zktregoprzekazywaniepochodzi[].
[]
(31) Naley zabezpieczy [zapewni] waciw rwnowag praw i interesw midzy
rnymi kategoriami podmiotw praw autorskich, jak rwnie midzy nimi
auytkownikamiprzedmiotwobjtychochron.Istniejcewyjtkiiograniczeniapraw,
takiejakieprzewidzianezostayprzezpastwaczonkowskie,naleyponownierozpatrzy
zuwzgldnieniemnowegorodowiskaelektronicznego[].
4Artyku3tejdyrektywystanowi:
1.Pastwaczonkowskiepowinnyzapewniautoromwyczneprawodozezwalanialub
zabraniania[tego]najakiekolwiekpubliczneudostpnianieichutworw,drogprzewodow
lub bezprzewodow, wczajc podawanie do publicznej wiadomoci ich utworw w taki
sposb,eosobypostronnemajdonichdostpwwybranymprzezsiebiemiejscuiczasie.
[]
3. Czynnoci publicznego udostpniania utworw i podawania do publicznej wiadomoci
okrelonewniniejszymartykuleniepowodujwyczerpaniaprawokrelonychwust.1i2.
5Artyku5ust.3i5wspomnianejdyrektywystanowi:
3.Pastwaczonkowskiemogprzewidziewyjtkilubograniczeniawodniesieniudopraw
okrelonychwart.2i3wnastpujcychwypadkach:
[]
c) zwielokrotniania przez pras, publicznego udostpniania utworw i podawania do
publicznej wiadomoci artykuw na aktualne tematy gospodarcze, polityczne lub
religijne oraz utworw nadawanych lub innych przedmiotw objtych ochron tego
samegorodzaju,chybaekorzystanieznichzostaozastrzeoneioilezostaniewskazane
rdo, wczajc nazwisko autora, lub korzystanie z utworw lub innych przedmiotw
objtychochronwpowizaniuzezoeniemsprawozdaniaoaktualnychwydarzeniach,
w granicach uzasadnionych celem informacji, o ile zostanie podane rdo, cznie
znazwiskiemautora,pozawypadkami,wktrychokaesitoniemoliwe
[]
5. Wyjtki i ograniczenia przewidziane w ust. 1, 2, 3 i 4 powinny by stosowane tylko
wniektrychszczeglnychwypadkach,ktrenienaruszajnormalnegowykorzystaniautworu
lub innego przedmiotu objtego ochron ani nie powoduj nieuzasadnionej szkody dla
uzasadnionychintereswpodmiotwprawautorskich.

http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1831

3/11

8.09.2016

CURIA - Dokumenty

Postpowaniegwneipytaniaprejudycjalne
6 Na zlecenie Sanomy, wydawcy magazynu Playboy, w dniach 13 i 14 padziernika 2011 r.
fotograf C. Herms wykona sporne fotografie, ktre miay ukaza si w wydaniu tego
magazynuwmiesicugrudniu2011r.WtymzakresieC.HermsudzieliSanomiewycznego
upowanienia do publikacji tych fotografii w owym magazynie. Upowani take Sanom do
wykonywaniaprawiuprawniewynikajcychzprzysugujcegomuprawaautorskiego.
7 GS Media prowadzi witryn GeenStijl, w ktrej zawarto, zgodnie z informacjami tam
wskazanymi,nowoci,ujawnioneskandaleiledztwadziennikarskiedotyczceinteresujcych
tematwwtoniewesoegoartuiktrcodziennieodwiedzaponad230000goci,coczynij
jedn z dziesiciu najczciej odwiedzanych witryn w dziedzinie aktualnych informacji
wNiderlandach.
8Wdniu26padziernika2011r.redakcjawitrynyGeenStijlodposugujcejsipseudonimem
osoby otrzymaa informacj, w ktrej zawarto hipercze odsyajce do pliku elektronicznego
zamieszczonego w australijskiej witrynie internetowej Filefactory.com (zwanej dalej witryn
Filefactory), przeznaczonej do gromadzenia danych. w plik elektroniczny zawiera sporne
fotografie.
9WtymsamymdniuSanomawezwaaspkdominujcspkiGSMediadozapobieenia
rozpowszechnianiuspornychfotografiiwwitrynieGeenStijl.
10 W dniu 27 padziernika 2011 r. opublikowano w witrynie GeenStijl artyku dotyczcy tych
fotografiiB.G.Dekker,zatytuowany[]!Zdjcia[]nagiej[B.G.]Dekker,namarginesie
ktregozawartoczjednejzespornychfotografiiiktrykoczysitekstemAterazlinkdo
zdj,naktreczekalicie.Poklikniciunazaczonedotegotekstuhiperczeinternaucibyli
przekierowywanidowitrynyFilefactory,wktrejkolejnehiperczepozwalaoimnazapisanie
jedenastuplikwelektronicznych,zktrychkadyzawierajednzewspomnianychfotografii.
11 W tym samym dniu Sanoma skierowaa do spki dominujcej spki GS Media pismo
wzywajce do potwierdzenia,e hiperczeodsyajce do spornych fotografiizostaousunite
zwitrynyGeenStijl.SpkaGSMedianiezastosowaasidotegowezwania.
12NatomiastpowezwaniuprzezSanomusunitospornefotografiezwitrynyFilefactory.
13Pismemzdnia7listopada2011r.radcaprawnySanomyiin.wezwaGSMediadousunicia
zwitrynyGeenStijlartykuuzdnia27padziernika2011r.,wtymhipercza,zawartychtam
fotografii,atakeopublikowanychnatejsamejstronietejwitrynykomentarzyinternautw.
14WtymsamymdniuopublikowanowwitrynieGeenStijlartykudotyczcysporumidzyGS
MediaaSanomiin.,odnoszcegosidospornychfotografii.Artykutenkoczysizdaniem
Aktualizacja: nie widziae jeszcze zdj nagiej [B.G. Dekker]? S TUTAJ. Do tego
ogoszenia ponownie zaczono hipercze umoliwiajce dostp do witryny internetowej
Imageshack.us, w ktrej zawarto jedn lub wiksz liczb spornych fotografii. Jednake
nastpnie podmiot zarzdzajcy t witryn take zastosowa si do wezwania Sanomy do
usuniciatychfotografii.
15 Trzeci artyku, zatytuowany Byebye, adieu Playboy ponownie zawierajcy hipercze
odsyajcedospornychfotografiiukazasiwdniu17listopada2011r.wwitrynieGeenStijl.
Internauci odwiedzajcy forum tej witryny internetowej umiecili tam nastpnie kolejne linki
odsyajcedoinnychwitryn,wktrychmonabyozobaczyspornefotografie.
16Wgrudniu2011r.spornefotografiezostayopublikowanewmagazyniePlayboy.
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1831

4/11

8.09.2016

CURIA - Dokumenty

17 Sanoma i in. wnieli pozew do rechtbank Amsterdam (sdu w Amsterdamie, Niderlandy),


podnoszcwszczeglnoci,epoprzezumieszczeniehiperczyiwycinkajednejzespornych
fotografii w witrynie GeenStijl spka GS Media naruszya prawo autorskie C. Hermsa
i dziaaa niezgodnie z prawem wzgldem Sanomy i in. Rechtbank Amsterdam (sd
wAmsterdamie)uwzgldnitenpozewwznacznejczci.
18 Gerechtshof Amsterdam (sd apelacyjny w Amsterdamie, Niderlandy) uchyli ten wyrok,
stwierdzajc, e poprzez umieszczenie hiperczy w witrynie GeenStijl spka GS Media nie
naruszya prawa autorskiego C. Hermsa, poniewa sporne fotografie zostay ju wczeniej
opublikowanepoprzezumieszczenieichwsieciwwitrynieFilefactory.Orzekonnatomiast,e
poprzez umieszczenie tych linkw GS Media dziaaa w sposb niezgodny z prawem
w stosunku do Sanomy i in., majc na wzgldzie, e odwiedzajcy t witryn zostali w ten
sposb zachceni do zapoznania si ze spornymi fotografiami, umieszczonymi niezgodnie
zprawemwwitrynieFilefactory.Bezwspomnianychlinkwfotografieteniebyybybowiem
atwe do odnalezienia. Ponadto Gerechtshof Amsterdam (sd apelacyjny w Amsterdamie)
stwierdzi,epublikujcwycinekjednejzespornychfotografiiwwitrynieGeenStijlspka
GSMedianaruszyaprawoautorskieC.Hermsa.
19 GS Media wniosa na ten wyrok skarg do sdu odsyajcego, Hoge Raad der Nederlanden
(sdunajwyszegoNiderlandw).
20Sanomaiin.wnieliskargwzajemn,wktrejodnielisiwszczeglnocidowyrokuzdnia
13lutego2014r.,Svenssoniin.(C466/12,EU:C:2014:76),podnoszc,efaktudostpnienia
internautomhiperczaodsyajcegodowitrynyinternetowej,wktrejzamieszczonoutwrbez
zgodypodmiotuprawautorskichzwizanychztymutworem,stanowipubliczneudostpnianie.
Sanoma i in. podnosz ponadto, i dostp do spornych fotografii w witrynie Filefactory jest
chroniony ograniczeniami w rozumieniu wspomnianego wyroku ktre internauci mogli
obej dziki interwencji GS Media i jej witryny GeenStijl, w zwizku z czym fotografie te
zostay udostpnione publicznoci szerszej ni publiczno, ktra zwykle miaaby dostp do
wspomnianychfotografiiwwitrynieFilefactory.
21 W ramach rozpatrywania tej skargi wzajemnej sd odsyajcy stwierdzi, e nie mona
wywie z dostateczn pewnoci ani z wyroku z dnia 13 lutego 2014 r., Svensson i in.
(C466/12, EU:C:2014:76), ani z postanowienia z dnia 21 padziernika 2014 r., BestWater
(C348/13,niepublikowane,EU:C:2014:2315),imiaomiejscepubliczneudostpnianie,gdy
utwrzostafaktyczniewczeniejopublikowany,leczbezzgodypodmiotuprawautorskich.
22Popierwsze,ztegoorzecznictwaTrybunauwynika,enaleyrozpatrzy,czywnastpstwie
danej interwencji dociera si do publicznoci, ktrej nie mona uzna za objt udzielon
wczeniej zgod podmiotu praw autorskich, co jest zgodne z wycznym prawem podmiotu
praw autorskich do wykorzystywania utworu. Po drugie, gdy utwr jest ju dostpny
w Internecie dla szerokiej publicznoci, wstawienie hipercza odsyajcego do witryny,
wktrejmonajuznaletenutwr,nieumoliwiafaktyczniedotarciadonowejpublicznoci.
Co wicej, naley uwzgldni fakt, e w Internecie opublikowano bardzo wiele utworw bez
zgody podmiotu praw autorskich. Prowadzcy witryn internetow nie zawsze moe atwo
sprawdzi gdy zamierza umieci w tej witrynie hipercze odsyajce do witryny, w ktrej
zamieszczonoutwrczyautorudzielizgodynawczeniejszpublikacjtegoutworu.
23 Sd odsyajcy wskazuje ponadto, e skarga wzajemna jest take zwizana z kwesti
przesanek, ktre musz by spenione, aby chodzio o ograniczenia w rozumieniu wyroku
zdnia13lutego2014r.,Svenssoniin.(C466/12,EU:C:2014:76).Wtymwzgldziesdten
wskazuje, i przed umieszczeniem przez spk GS Media hipercza w witrynie GeenStijl
spornefotografieniebyyniedoodnalezieniawInternecie,jednakeniebyoatwojeodnale,
takefaktumieszczeniategolinkuwjejwitrynieznacznieuatwidostpdotychfotografii.
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1831

5/11

8.09.2016

CURIA - Dokumenty

24WtychokolicznociachHogeRaadderNederlanden(sdnajwyszyNiderlandw)postanowi
zawiesipostpowanieizwrcisidoTrybunauznastpujcymipytaniamiprejudycjalnymi:
1)a)Czypubliczneudostpnianiewrozumieniuart.3ust.1dyrektywy2001/29ma
miejsce, gdy osoba inna ni podmiot praw autorskich za pomoc hipercza
umieszczonego w prowadzonej przez ni witrynie internetowej odsya do
prowadzonej przez osob trzeci witryny internetowej dostpnej dla wszystkich
internautw, w ktrej utwr udostpniono publicznoci bez zezwolenia podmiotu
prawautorskich?
b) Czy jest przy tym istotne to, czy utwr nie zosta ju wczeniej udostpniony
publicznociwinnysposbzazgodpodmiotuprawautorskich?
c)Czymaznaczenieto,czyosobawstawiajcahiperczewielubpowinnawiedzie
o braku zezwolenia podmiotu praw autorskich na umieszczenie utworu we
wspomnianej w pytaniu pierwszym lit. a) witrynie internetowej osoby trzeciej
i ewentualnie o fakcie, e utwr rwnie w innym miejscu nie zosta wczeniej
udostpnionypublicznocizazgodpodmiotuprawaautorskich?
2)a)Wwypadkuudzielenianapytaniepierwszelit.a)odpowiedziprzeczcej:czymalub
moemiemiejscewtejsytuacjipubliczneudostpnianie,gdywitrynainternetowa,
doktrejodsyahipercze,atymsamymutwr,sdostpnedlainternautw,cho
nie w atwy sposb, tak e wstawienie hipercza w wysokim stopniu uatwia
znalezienieutworu?
b)Czydlaodpowiedzinapytaniedrugielit.a)maznaczenieto,czyosobawstawiajca
hiperczewielubpowinnawiedzieotym,iwitryna,doktrejodsyahipercze,
niejestatwadoznalezieniadlainternautw?
3)Czyistniejinneokolicznoci,ktrenaleyuwzgldniprzyodpowiedzinapytanie,czy
ma miejsce publiczne udostpnianie, gdy za pomoc wstawienia hipercza w witrynie
internetowej umoliwia si dostp do utworu, ktry nie zosta wczeniej udostpniony
publicznocizazezwoleniempodmiotuprawautorskich?.
Wprzedmiociepytaprejudycjalnych
25Poprzeztrzyzadanepytania,ktrenaleyrozpatrzycznie,sdodsyajcydywistociedo
ustalenia, czy i ewentualnie, w jakich okolicznociach fakt umieszczenia w witrynie
internetowejhiperczaodsyajcegodoutworwchronionych,swobodniedostpnychwinnej
witrynie internetowej bez zezwolenia podmiotu praw autorskich, stanowi publiczne
udostpnianiewrozumieniuart.3ust.1dyrektywy2001/29.
26Wtymkontekciedyonwszczeglnocidoustalenia,czyistotnyjestfakt,esporneutwory
nie zostay jeszcze opublikowane w inny sposb za zezwoleniem tego podmiotu praw
autorskich oraz e udostpnienie tych hiperczy znacznie uatwia znalezienie tych utworw,
majc na wzgldzie, e witryny internetowej, w ktrej s one dostpne dla wszystkich
internautw, nie mona atwo odnale i e podmiot, ktry umieci wspomniane hipercza,
wiedzialubpowinienbywiedzieotejsytuacji,atakeokoliczno,ewspomnianypodmiot
prawautorskichniezezwolinapublikacjspornychutworwwtejostatniejwitrynie.
27 Z art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29 wynika, e pastwa czonkowskie powinny zapewni
autoromwyczneprawodozezwalanianajakiekolwiekpubliczneudostpnianieichutworw,
drog przewodow lub bezprzewodow, wczajc podawanie do publicznej wiadomoci ich
utworw w taki sposb, e osoby postronne maj do nich dostp w wybranym przez siebie
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1831

6/11

8.09.2016

CURIA - Dokumenty

miejscuiczasie,lubtedozabranianiatakiegoudostpniania.
28 Zgodnie z tym przepisem autorom przysuguje zatem prawo o charakterze prewencyjnym,
pozwalajce wkroczy w celu zakazania publicznego udostpnienia przez potencjalnych
uytkownikw ich utworw, ktrego to udostpnienia uytkownicy ci mog chcie dokona
(zob.podobniewyroki:zdnia15marca2012r.,SCF,C135/10,EU:C:2012:140,pkt75zdnia
31maja2016r.,RehaTraining,C117/15,EU:C:2016:379,pkt30).
29Zewzgldunato,ewart.3ust.1dyrektywy2001/29niesprecyzowanopojciapublicznego
udostpniania, naley okreli jego znaczenie i zakres w wietle celw, do jakich zmierza ta
dyrektywa,ikontekstu,wjakimzostaonumieszczony(zob.podobniewyroki:zdnia7grudnia
2006 r., SGAE, C306/05, EU:C:2006:764, pkt 33, 34 a take z dnia 4 padziernika 2011 r.,
FootballAssociationPremierLeagueiin.,C403/08iC429/08,EU:C:2011:631,pkt184,185).
30Wtymwzgldzienaleyprzypomnie,ezmotyww9i10dyrektywy2001/29wynika,ijej
celemjestzapewnienieautoromwysokiegopoziomuochrony,umoliwiajcegoimotrzymanie
stosownego wynagrodzenia za korzystanie z ich utworw, polegajce w szczeglnoci na ich
publicznym udostpnianiu. W zwizku z tym pojcie publicznego udostpniania naley
rozumie szeroko, zgodnie zreszt z wyranym brzmieniem motywu 23 tej dyrektywy (zob.
podobnie wyroki: z dnia 4 padziernika 2011 r., Football Association Premier League i in.,
C403/08 i C429/08, EU:C:2011:631, pkt 186 a take z dnia 7 marca 2013 r., ITV
Broadcastingiin.,C607/11,EU:C:2013:147,pkt20).
31 Jednoczenie z motyww 3 i 31 dyrektywy 2001/29 wynika, e dokonana za pomoc tej
dyrektywyharmonizacjamanaceluutrzymanie,itozwaszczawrodowiskuelektronicznym,
waciwej rwnowagi midzy z jednej strony interesem podmiotw praw autorskich i praw
pokrewnych zwizanym z ochron ich prawa wasnoci intelektualnej, zagwarantowanego
wart.17ust.2KartyprawpodstawowychUniiEuropejskiej(zwanejdalejkart),azdrugiej
strony ochron interesw i praw podstawowych uytkownikw przedmiotw chronionych
w szczeglnoci ochron ich wolnoci wypowiedzi i informacji, zagwarantowanej w art. 11
kartyatakeochroninteresuoglnego.
32 Jak orzek ju Trybuna, pojcie publicznego udostpniania czy dwie przesanki
wymagajce cznego spenienia, mianowicie chodzi o czynno udostpniania utworu
iudostpnianietegoostatniegopublicznoci(wyroki:zdnia13lutego2014r.,Svenssoniin.,
C466/12, EU:C:2014:76, pkt 16 z dnia 19 listopada 2015 r., SBS Belgium, C325/14,
EU:C:2015:764, pkt 15 a take z dnia 31 maja 2016 r., Reha Training, C117/15,
EU:C:2016:379,pkt37).
33 Ponadto Trybuna ucili, e pojcie publicznego udostpniania wymaga
zindywidualizowanej oceny [zob. wyrok z dnia 15 marca 2012 r., Phonographic Performance
(Ireland),C162/10,EU:C:2012:141,pkt29iprzytoczonetamorzecznictwo,wodniesieniudo
pojcia publicznego udostpniania w rozumieniu art. 8 ust. 2 dyrektywy 2006/115/WE
ParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia12grudnia2006r.wsprawieprawanajmuiuyczenia
oraz niektrych praw pokrewnych prawu autorskiemu w zakresie wasnoci intelektualnej
(Dz.U. 2006, L 376, s. 28), ktre w ramach tej dyrektywy ma taki sam zakres jak w ramach
dyrektywy 2001/29 (zob. podobnie wyrok z dnia 31 maja 2016 r., Reha Training, C117/15,
EU:C:2016:379,pkt33)].
34 Aby dokona takiej oceny, naley uwzgldni wiele uzupeniajcych si czynnikw,
niemajcych charakteru autonomicznego i wspzalenych od siebie. Poniewa czynniki te
mog w zalenoci od rnych konkretnych sytuacji wystpowa w bardzo rnym stopniu
nasilenia,naleyjeuwzgldniazarwnoindywidualnie,jakibiorcpoduwagichwzajemne
oddziaywanie[wyroki:zdnia15marca2012r.,SCF,C135/10,EU:C:2012:140,pkt79zdnia
15 marca 2012 r., Phonographic Performance (Ireland), C162/10, EU:C:2012:141, pkt 30
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1831

7/11

8.09.2016

CURIA - Dokumenty

zdnia31maja2016r.,RehaTraining,C117/15,EU:C:2016:379,pkt35].
35 Wrd tych czynnikw w pierwszej kolejnoci Trybuna podkreli nieodzown rol
uytkownikaizamierzonycharakterjegodziaania.Itakdokonujeonczynnociudostpnienia,
gdy podejmuje dziaania w celu udzielenia swoim klientom dostpu do utworu chronionego,
majcpenwiadomokonsekwencjitychdziaa,azwaszczagdywwypadkubrakutakich
dziaa klienci ci nie mogliby co do zasady korzysta z nadawanego utworu [zob. podobnie
wyroki: z dnia 15 marca 2012 r., SCF, C135/10, EU:C:2012:140, pkt 82 i przytoczone tam
orzecznictwoatakezdnia15marca2012r.,PhonographicPerformance(Ireland),C162/10,
EU:C:2012:141,pkt31].
36WdrugiejkolejnociTrybunaucili,epojciepublicznocidotyczynieokrelonejliczby
potencjalnychodbiorcwizakadadodatkowodoznacznliczbosb[zob.podobniewyroki:
z dnia 15 marca 2012 r., SCF, C135/10, EU:C:2012:140, pkt 84 i przytoczone tam
orzecznictwoatakezdnia15marca2012r.,PhonographicPerformance(Ireland),C162/10,
EU:C:2012:141,pkt33].
37 Co wicej, z utrwalonego orzecznictwa Trybunau wynika, e objcie zakresem pojcia
publicznego udostpniania wymaga, aby utwr chroniony zosta udostpniony w oparciu
o szczegln technologi, inn ni te dotychczas uywane, lub w wypadku niespenienia
powyszejprzesankiwrdnowejpublicznoci,awicpublicznoci,ktraniezostaaju
wzita pod uwag przez podmioty praw autorskich, gdy zezwoliy one na pierwotne
udostpnienie ich utworu publicznoci (wyrok z dnia 13 lutego 2014 r., Svensson i in.,
C466/12, EU:C:2014:76, pkt 24 a take postanowienie z dnia 21 padziernika 2014 r.,
BestWaterInternational,C348/13,niepublikowane,EU:C:2014:2315,pkt14iprzytoczonetam
orzecznictwo).
38 W trzeciej kolejnoci Trybuna orzek, e charakter zarobkowy publicznego udostpniania
w rozumieniu art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29 nie jest bez znaczenia [zob. podobnie wyroki:
zdnia4padziernika2011r.,FootballAssociationPremierLeagueiin.,C403/08iC429/08,
EU:C:2011:631, pkt 204 z dnia 15 marca 2012 r., SCF, C135/10, EU:C:2012:140, pkt 88
a take z dnia 15 marca 2012 r., Phonographic Performance (Ireland), C162/10,
EU:C:2012:141,pkt36].
39Towszczeglnociwwietlewspomnianychczynnikwnaleydokonaoceny,czywsytuacji
takiej jak rozpatrywana w postpowaniu gwnym fakt umieszczenia w witrynie internetowej
hipercza odsyajcego do utworw chronionych swobodnie dostpnych w innej witrynie
internetowej bez zezwolenia podmiotu praw autorskich stanowi publiczne udostpnianie
wrozumieniuart.3ust.1dyrektywy2001/29.
40Wtymwzgldzienaleyprzypomnie,ewwyrokuzdnia13lutego2014r.,Svenssoniin.
(C466/12, EU:C:2014:76) Trybuna dokona wykadni art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29 w ten
sposb, e nie stanowi czynnoci publicznego udostpniania w rozumieniu tego przepisu
udostpnienienastronieinternetowejlinkw,naktremonaklikn,odsyajcychdoutworw
oglnie dostpnych na innej stronie internetowej. Taki sposb wykadni zosta take przyjty
w postanowieniu z dnia 21 padziernika 2014 r., BestWater International (C348/13,
niepublikowane, EU:C:2014:2315), w odniesieniu do takich linkw uywajcych techniki
framingu.
41Jednakezuzasadnieniapowyszychorzeczewynika,eTrybunazamierzawnichorzec
jedynie w przedmiocie umieszczenia hiperczy odsyajcych do utworw, ktre zostay ju
swobodnie udostpnione w innej witrynie internetowej za zgod podmiotu praw autorskich,
a Trybuna stwierdzi brak publicznego udostpniania ze wzgldu na to, e rozpatrywana
czynnoudostpnienianiezostaadokonanawrdnowejpublicznoci.
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1831

8/11

8.09.2016

CURIA - Dokumenty

42WtymkontekcieTrybunawskaza,ezuwaginato,ihiperczeiwitrynainternetowa,do
ktrejodsyatohipercze,zapewniajdostpdoutworuchronionegozapomoctakiejsamej
techniki,amianowicieInternetu,takilinkpowinienbyprzeznaczonydlanowejpublicznoci.
Jeeli nie ma to miejsca, w szczeglnoci poniewa utwr jest ju swobodnie dostpny dla
wszystkich internautw w innej witrynie internetowej za zezwoleniem podmiotw praw
autorskich, danej czynnoci nie mona zakwalifikowa jako publicznego udostpnienia
w rozumieniu art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29. Poniewa bowiem i w zakresie, w jakim
utwr ten jest swobodnie dostpny w witrynie internetowej, do ktrej hipercze pozwala
dotrze, naley stwierdzi, e gdy podmioty praw autorskich zwizanych z tym utworem
zezwoliy na takie udostpnienie, uwzgldniy one wszystkich internautw jako publiczno
(zob. podobnie wyrok z dnia 13 lutego 2014 r., Svensson i in., EU:C:2014:76, pkt 2428
a take postanowienie z dnia 21 padziernika 2014 r., BestWater International, C348/13,
niepublikowane,EU:C:2014:2315,pkt15,16,18).
43 W konsekwencji ani z wyroku z dnia 13 lutego 2014 r., Svensson i in. (C466/12,
EU:C:2014:76), ani z postanowienia z dnia 21 padziernika 2014 r., BestWater International
(C348/13, niepublikowane, EU:C:2014:2315) nie mona wywodzi, e umieszczenie
w witrynie internetowej hiperczy odsyajcych do utworw chronionych, ktre zostay
swobodnie udostpnione w innej witrynie internetowej, lecz bez zezwolenia podmiotw praw
autorskich zwizanych z tymi utworami, jest co do zasady wyczone z pojcia publicznego
udostpniania w rozumieniu art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29. Przeciwnie, orzeczenia te
potwierdzaj znaczenie takiego zezwolenia w wietle tego przepisu, poniewa ten ostatni
stanowi dokadnie, e na kad czynno udostpnienia utworu publicznoci podmiot praw
autorskichpowinienudzielizezwolenia.
44 GS Media, rzdy niemiecki, portugalski i sowacki, a take Komisja Europejska wskazuj
jednak, e fakt automatycznego kwalifikowania kadego umieszczenia takich linkw
odsyajcych do utworw opublikowanych w innych witrynach internetowych jako
publicznego udostpniania, gdy podmioty praw autorskich zwizanych z tymi utworami nie
zezwoliy na t publikacj w Internecie, skutkowaby istotnym ograniczeniem wolnoci
wypowiedziiinformacjiorazniezapewniabyzamierzonejprzezdyrektyw2001/29waciwej
rwnowagi midzy t wolnoci i interesem oglnym z jednej strony a interesem podmiotw
prawautorskichzwizanymzeskutecznochronichwasnociintelektualnejzdrugiejstrony.
45 W tym wzgldzie naley stwierdzi, e faktycznie Internet ma szczeglne znaczenie dla
zagwarantowanej w art. 11 karty wolnoci wypowiedzi i informacji, a take e hipercza
przyczyniaj si do prawidowego funkcjonowania Internetu oraz do wymiany opinii
iinformacjiwtejsiecicharakteryzujcejsidostpnociogromnejilociinformacji.
46Ponadtomoeokazasitrudne,wszczeglnocidlapodmiotw,ktrezamierzajumieci
takie linki, sprawdzenie, czy witryna internetowa, do ktrej maj odsya te linki, udziela
dostpudoutworwchronionych,atakewdanymwypadkuczypodmiotyprawautorskich
zwizanychztymiutworamizezwoliynaichpublikacjwInternecie.Takiesprawdzeniejest
jeszcze trudniejsze, gdy prawa te s przedmiotem dalszych licencji. Co wicej, tre witryny
internetowej,doktrejhiperczeumoliwiadostp,moezostazmienionapozamieszczeniu
tego linku, zawierajc utwory chronione, a osoba, ktra zamiecia wspomniany link,
niekonieczniejesttegowiadoma.
47 Dla celw zindywidualizowanej oceny istnienia publicznego udostpniania w rozumieniu
art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29 naley zatem gdy umieszczenie hipercza odsyajcego do
utworu swobodnie dostpnego w innej witrynie internetowej zostao dokonane przez osob,
ktra, czynic to, nie dziaaa w celu zarobkowym uwzgldni okoliczno, e osoba ta nie
wie, i nie moe racjonalnie wiedzie, i ten utwr zosta opublikowany w Internecie bez
zezwoleniapodmiotuprawautorskich.
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=1831

9/11

8.09.2016

CURIA - Dokumenty

48 Taka osoba, udostpniajc wspomniany utwr publicznoci poprzez umoliwienie innym


internautombezporedniegodostpudoniego(zob.podobniewyrokzdnia13lutego2014r.,
Svenssoniin.,C466/12,EU:C:2014:76,pkt1823),niedziaabowiemcodozasadyzpen
wiadomociskutkwswojegozachowaniawceluumoliwieniaklientomdostpudoutworu
bezprawnie opublikowanego w Internecie. Co wicej, gdy dany utwr by ju dostpny bez
adnych ogranicze dostpu w witrynie internetowej, do ktrej hipercze umoliwia dostp,
wszyscyinternaucimoglicodozasadyjumiedostpdotejwitrynyinternetowej,nawetprzy
brakutegodziaania.
49 Natomiast gdy zostanie ustalone, e taka osoba wiedziaa lub powinna bya wiedzie, i
hipercze, ktre zamiecia, umoliwia dostp do utworu opublikowanego bezprawnie
w Internecie na przykad ze wzgldu na fakt, e zostaa o tym uprzedzona przez podmioty
praw autorskich naley stwierdzi, e udostpnienie tego linku stanowi publiczne
udostpnianiewrozumieniuart.3ust.1dyrektywy2001/29.
50Podobniejestwsytuacji,gdytenlinkumoliwiauytkownikomwitrynyinternetowej,wktrej
wlinksiznajduje,obejcieograniczezastosowanychwwitrynie,wktrejznajdujesiutwr
chroniony, w celu ograniczenia dostpu jedynie dla klientw teje witryny, poniewa
umieszczenie takiego linku stanowi wwczas celowe dziaanie, bez ktrego wspomniani
uytkownicyniemoglibykorzystazrozpowszechnionychutworw(zob.analogiczniewyrok
zdnia13lutego2014r.,Svenssoniin.,C466/12,EU:C:2014:76,pkt27,31).
51Ponadtogdyumieszczeniehiperczazostajedokonanewceluzarobkowym,monaoczekiwa
od podmiotu dokonujcego takiego umieszczenia, e przeprowadzi on niezbdne weryfikacje,
aby upewni si, e dany utwr nie zosta bezprawnie opublikowany w witrynie, do ktrej
odsyajwspomnianehipercza,wzwizkuzczymmonadomniemywa,itoumieszczenie
zostao dokonane z pen wiadomoci tego, i wspomniany utwr jest chroniony i ze
wiadomoci ewentualnego braku zezwolenia podmiotu praw autorskich na publikacj
wInternecie.Wtychokolicznociach,ijeelitowzruszalnedomniemanieniezostanieobalone,
czynno polegajc na umieszczeniu hipercza odsyajcego do utworu bezprawnie
opublikowanego w Internecie naley uzna za stanowic publiczne udostpnianie
wrozumieniuart.3ust.1dyrektywy2001/29.
52 Jednake, wobec braku nowej publicznoci, nie bdzie miao miejsca udostpnianie
publicznociwrozumieniutegoprzepisuwewspomnianejwpkt4042niniejszegowyroku
sytuacji, w ktrej utwory, do ktrych dostp umoliwiaj wspomniane hipercza, zostay
swobodnieudostpnionewinnejwitrynieinternetowejzazgodpodmiotuprawautorskich.
53Takisposbwykadniart.3ust.1dyrektywy2001/29zapewniazamierzonyprzeztdyrektyw
wysokipoziomochronyautorw.Zgodnieztdyrektywiwgranicachokrelonychwjejart.5
ust. 3 podmioty praw autorskich mog wystpowa nie tylko przeciwko pierwotnej publikacji
ich utworu w witrynie internetowej, lecz take przeciwko kadej osobie umieszczajcej dla
celw zarobkowych hipercze odsyajce do utworu bezprawnie opublikowanego w tej
witrynie, a po spenieniu przesanek okrelonych w pkt 49 i 50 niniejszego wyroku take
przeciwko osobom, ktre zamieciy takie linki nie realizujc celw zarobkowych. W tym
wzgldzie naley w szczeglnoci wskaza, e te podmioty praw autorskich maj w kadym
wypadku moliwo powiadomienia takich osb o bezprawnym charakterze publikacji ich
utworuwInternecieidziaaniaprzeciwkonim,wsytuacjigdybyodmwiyoneusuniciatego
linkuiniemogypowoasinajedenzwymienionychwtymart.5ust.3wyjtkw.
54Cosityczyrozpatrywanejwpostpowaniugwnymsprawy,jestbezsporne,eGSMedia
prowadziwitrynGeenStijlieudostpniaonadlacelwzarobkowychhiperczaodsyajce
dozawartychwwitrynieFilefactoryplikwzespornymifotografiami.Jesttakebezsporne,e
Sanoma nie zezwolia na publikacj tych fotografii w Internecie. Ponadto ze wskazanego
wpostanowieniuodsyajcymprzedstawieniapowyszychokolicznocifaktycznychwydajesi
http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=183

10/11

8.09.2016

CURIA - Dokumenty

wynika, e GS Media bya wiadoma tej ostatniej okolicznoci i e nie moe ona obali
domniemania, i umieszczenie tych linkw zostao dokonane z pen wiadomoci
bezprawnegocharakterutejpublikacji.Wtychokolicznociachwydajesi,ezzastrzeeniem
dokonaniaprzezsdodsyajcyodmiennychustaleumieszczajctelinki,spkaGSMedia
dokonaa publicznego udostpnienia w rozumieniu art. 3 ust. 1 dyrektywy 2001/29, bez
koniecznocidokonywaniawtymkontekcieocenypozostaychokolicznociwskazanychprzez
sdodsyajcyiprzywoanychwpkt26niniejszegowyroku.
55Wwietlewszystkichpowyszychrozwaanazadanepytanianaleyudzielinastpujcej
odpowiedzi:art.3ust.1dyrektywy2001/29naleyinterpretowawtensposb,eabyustali,
czy fakt umieszczenia w witrynie internetowej hiperczy odsyajcych do utworw
chronionych swobodnie dostpnych winnej witrynie internetowej bezzezwolenia podmiotu
praw autorskich stanowi publiczne udostpnianie w rozumieniu tego przepisu, naley
okreli, czy te hipercza zostay udostpnione bez celu zarobkowego przez osob, ktra nie
wiedziaa lub nie moga racjonalnie wiedzie o bezprawnym charakterze publikacji tych
utworwwtejinnejwitrynieinternetowej,czyteprzeciwnie,wspomnianehiperczazostay
udostpnione w celu zarobkowym, w ktrej to sytuacji naley domniemywa istnienie tej
wiedzy.
Wprzedmiociekosztw
56 Dla stron w postpowaniu gwnym niniejsze postpowanie ma charakter incydentalny,
dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sdem odsyajcym, do niego zatem naley
rozstrzygnicie o kosztach. Koszty poniesione w zwizku z przedstawieniem uwag
Trybunaowi,innenikosztystronwpostpowaniugwnym,niepodlegajzwrotowi.
ZpowyszychwzgldwTrybuna(drugaizba)orzeka,conastpuje:
Artyku3ust.1dyrektywy2001/29/WEParlamentuEuropejskiegoiRadyzdnia22maja
2001 r. w sprawie harmonizacji niektrych aspektw praw autorskich i pokrewnych
w spoeczestwie informacyjnym naley interpretowa w ten sposb, e aby ustali, czy
fakt umieszczenia w witrynie internetowej hiperczy odsyajcych do utworw
chronionych swobodnie dostpnych w innej witrynie internetowej bez zezwolenia
podmiotu praw autorskich stanowi publiczne udostpnianie w rozumieniu tego
przepisu, naley okreli, czy te hipercza zostay udostpnione bez celu zarobkowego
przez osob, ktra nie wiedziaa lub nie moga racjonalnie wiedzie o bezprawnym
charakterzepublikacjitychutworwwtejinnejwitrynieinternetowej,czyteprzeciwnie,
wspomniane hipercza zostay udostpnione w celu zarobkowym, w ktrej to sytuacji
naleydomniemywaistnienietejwiedzy.
Podpisy

*Jzykpostpowania:niederlandzki.

http://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?doclang=PL&text=&pageIndex=0&part=1&mode=req&docid=183

11/11

You might also like