Zastanawialicie si kiedy, jakie ostatnie sowo pada

najczciej z ust ludzi majcych umrze gwatown mierci?

Amerykaska uczelnia MIT zorganizowaa szeroko zakrojone
badania wrd rnorodnych spoecznoci Ameryki Pnocnej i
odkryto, e owo sowo to nic innego jak fuck. 8 procent
majcych umrze mwi What the fuck, nastpne 6 procent
mwi tylko Fuck, a jest jeszcze 2,8 procent innych, ktrzy
mwi Fuck you, chocia w ich przypadku, oczywicie,
ostatnim sowem jest you, nawet jeli Fuck naznacza je w
sposb niepodwaalny. A co mwi Jeremy Kleinman na chwil
przed zdaniem duszy wyszemu kwatermistrzostwu? Mwi:
Bez sera. Mwi to, bo akurat zamawia co w restauracji z
cheeseburgerami, ktra nazywa si Jesus Christ. Nie maj w
menu zwykego hamburgera, wic Jeremy, przestrzegajcy
koszernoci, prosi o cheeseburgera bez sera. Kierowniczka
zmiany w restauracji nie robi adnych kwestii. W przeszoci
wielu klientw ju j o to prosio. Tak wielu, e odczua potrzeb
zaraportowania o tym w serii szczegowych mejli do dyrektora
sieci Jesus Christ, ktry siedzib ma w Atlancie. Prosia o
dodanie do menu take moliwoci wyboru zwykego
hamburgera. Wielu ludzi mnie o to prosi, a w chwili obecnej
zmuszeni s zamawia cheeseburgera bez sera. Jest to
moliwo pokrtna i nieco enujca, enujca dla mnie i
rwnie, jeli wolno mi powiedzie, dla caej sieci. Sprawia to,
e czuj si jak technokratka, a klienci maj wraenie, e sie
jest ciaem ociaym, wobec ktrego musz stosowa
specjalne wybiegi, eby osign to, co chc zamwi.
Dyrektor nie odpowiedzia na jej mejla, a fakt, e nie
odpowiedzia, by dla niej jeszcze bardziej enujcy i
upokarzajcy ni te wszystkie przypadki, kiedy zamawiano u
niej cheeseburgery bez sera. Kiedy zaangaowany pracownik
zwraca si do pracodawcy z jakim problemem, i to problemem
zawodowym, zwizanym z miejscem pracy, minimum, ktre

pracodawca musi zrobi, to przyzna, e problem istnieje.

Dyrektor mg jej napisa, e sprawa jest w trakcie zaatwiania
albo e docenia jej inicjatyw i przykro mu, ale nie moe
zmieni menu, albo jeszcze milion wykrtnych odpowiedzi tego
rodzaju. Ale on nie. Nie napisa nic. Co sprawio, e poczua si
jak powietrze. Dokadnie jak tego wieczoru w New Haven, kiedy
jej chopak, Nick, zacz uwodzi kelnerk, podczas gdy ona
sama siedziaa obok niego przy barze. Pakaa wtedy, a Nick
nie zrozumia nawet dlaczego. Jeszcze tej samej nocy
spakowaa swoje rzeczy i wyprowadzia si. Wsplni przyjaciele
zadzwonili do niej kilka tygodni pniej i powiedzieli, e Nick
popeni samobjstwo. Wprost nikt jej nie obwinia o to, co si
stao, ale byo co w sposobie, w jaki to mwili, jaki ton
nagany, nie potrafiaby nawet powiedzie co. W kadym razie
kiedy dyrektor jej nie odpowiedzia, rozwaaa zoenie
wymwienia. Ale ta historia z Nickiem spowodowaa, e tego
nie zrobia, i to nie, e mylaa, e dyrektor Jesus Christ popeni
samobjstwo na wie o odejciu z pracy kierowniczki zmiany
w jakim mierdzcym oddziale na pnocnym wschodzie, ale
jednak. Prawda jest taka, e gdyby dyrektor usysza, e
zwolnia si przez niego, popeniby samobjstwo. Prawda jest
taka, e gdyby dyrektor usysza, e z powodu nielegalnych
polowa w Afryce wyginie biay lew, popeniby samobjstwo.
Popeniby samobjstwo, rwnie gdyby usysza co duo
skromniejszego i bardziej trywialnego, na przykad, e jutro
spadnie deszcz. Dyrektor sieci Jesus Christ cierpia na cik
kliniczn depresj. Jego koledzy z pracy wiedzieli o tym, lecz
starali si tego bolesnego faktu nie rozgasza, rwnie z
poszanowania dla jego prywatnoci, ale take dlatego, e
mogy natychmiast straci na tym akcje firmy. C innego
bowiem sprzedaje nam gieda, jeli nie nieuzasadnion
nadziej na row przyszo? A dyrektor cierpicy na
kliniczn depresj nie jest akurat idealnym ambasadorem

takiego przekazu. Dyrektor sieci Jesus Christ, ktry wietnie

sobie uwewntrzni kwesti problemw prywatnych oraz
publicznych, jakich przysparza stan jego ducha, prbowa
zaradzi temu leczeniem farmakologicznym. Leczenie
farmakologiczne w ogle nie pomogo. Lekarstwa, ktre
przyjmowa, zostay przepisane przez irackiego lekarza
wygnaca, ktry w Stanach Zjednoczonych uzyska status
uchodcy, po tym jak jego rodzin przez pomyk
zbombardowa samolot F-16, usiujcy zabi synw Saddama
Husajna. Jego ona, ojciec i dwaj mali synkowie zginli, ocalaa
tylko starsza crka, Suha. W wywiadzie dla CNN lekarz
powiedzia, e mimo swojej osobistej tragedii nie gniewa si na
nard amerykaski. Ale prawda jest taka, e jednak si gniewa.
Wicej ni gniewa, wrza z nienawici do narodu
amerykaskiego, lecz rozumia, e jeli chce dosta green card,
bdzie musia w tej sprawie skama. Gdy kama, myla o
swojej nieyjcej rodzinie i yjcej crce. Wierzy, e
amerykaska edukacja bdzie dla niej dobra, i kiedy kamie,
robi to waciwie dla niej. Jake si myli. Starsza crka zasza
w ci w wieku lat pitnastu z jakim tustym biaym mieciem,
ktry uczy si klas wyej od niej i odmwi uznania dziecka. Z
powodu komplikacji ciowych dziecko urodzio si z
niedorozwojem umysowym. W Stanach Zjednoczonych, jak w
wikszoci miejsc na wiecie, jeli jeste samotn
pitnastoletni matk upoledzonego dziecka, twj los jest w
zasadzie przypiecztowany. Z pewnoci istnieje jaki niedobry
film, w ktrym twierdzi si, e to nie tak, e moesz znale
mio, zrobi karier i co tam jeszcze. Ale to tylko film. W
yciu, kiedy j zawiadomili, e dziecko cierpi na niedorozwj
umysowy, to jakby w powietrzu nad jej gow wywietli si
neon z napisem game over. Moe gdyby jej ojciec powiedzia
prawd w CNN i nie pojecha do Stanw, jej los byby inny. To
samo z Nickiem, gdyby nie zaczyna z t tlenion blondyn w

barze, jego sytuacja i sytuacja kierowniczki oddziau byaby

lepsza. A gdyby dyrektor sieci Jesus Christ otrzymywa
waciwe lekarstwa, jego stan byby po prostu doskonay. I
gdyby ten zwariowany facet w restauracji z cheeseburgerami
nie zaciuka noem Jeremyego Kleinmana, Jeremy byby teraz
w stanie ywym, co w opinii wielu byoby duo lepsze ni
stan martwy, w jakim si obecnie znajduje. Jego mier nie bya
natychmiastowa. Oddycha z trudem, chcia co powiedzie, ale
kierowniczka oddziau, ktra trzymaa go za rk, prosia, eby
nie mwi, eby zachowa siy. Wic nie mwi, prbowa
zachowa siy. Prbowa, ale mu si nie udao. Jest taka teoria,
te z MIT, jak sdz, o efekcie motyla: motyl macha skrzydami
gdzie u wybrzey Brazylii, a w wyniku tego po drugiej stronie
wiata zaczyna si tornado. Tornado jest oryginalnym
przykadem. Mona byo wymyli inny, w ktrym machnicie
skrzyde motyla przyniosoby bogosawione deszcze, ale
naukowcy, ktrzy rozwinli t teori, wybrali tornado. I to nie
dlatego, eby i oni, dokadnie jak dyrektor sieci cheeseburgerw
Jesus Christ, cierpieli na kliniczn depresj. To dlatego, e
naukowcy specjalizujcy si w prawdopodobiestwach wiedz,
e szansa na wydarzenie si czego szkodliwego jest tysic
razy wiksza od tej, e wydarzy si co poytecznego. Trzymaj
mnie za rk chcia powiedzie Jeremy Kleinman
kierowniczce zmiany, w czasie gdy ycie wyciekao z niego jak
z przekutej torebki mleka trzymaj i nie puszczaj, cokolwiek by
si dziao. Ale nie powiedzia tego, bo ona go prosia, eby nie
mwi. Nie powiedzia tego, bo nie byo potrzeby trzymaa jego
spocon do, a umar. Waciwie jeszcze sporo duej.
Trzymaa go za rk do chwili, kiedy kto z personelu karetki
pogotowia zapyta, czy jest jego on. Trzy dni pniej dostaa
mejla od dyrektora sieci. To wydarzenie w oddziale sprawio, e
zdecydowa sprzeda sie i wycofa si na emerytur. Decyzja
pozwolia mu wyj z depresji na tyle, by mg zacz

odpowiada na mejle. Odpowiada na nie ze swojego laptopa z

uroczej play w Brazylii. W dugim mejlu, jaki do niej napisa,
podkreli, e ma cakowit racj i e jej gboko zasadne pismo
przekae nowemu kierownictwu. Podczas gdy klika w okienko
wylij, jego palec dotkn skrzyda drzemicego motyla, ktry
przysiad na klawiaturze laptopa. Motyl zamacha skrzydami.
Gdzie tam po drugiej stronie wiata zaczy d ze wiatry