Proletariusze wszystkich krajw, czcie si!

BRZASK
PISMO KOMUNISTYCZNEJ PARTII POLSKI
ISSN 14298279

STYCZE 2015

NR 01/260

W 70 rocznic Wyzwolenia
W numerze rwnie:
Referat - konferencja Wyzwolenie Warszawy

Reaktywacja OKW
Warszawa

Czy grnicy wygrali ?

Spotkanie grnicze

Co nowego na lewicy po
wyborach samorzdowych

Blokada Kuby
a prawa czowieka

11

Uwagi i refleksje
R. Luxemburg
na wie o wybuchu
pierwszej rewolucji
rosyjskiej w
styczniu 1905

14

W styczniu mija 70 lat od wyzwolenia rodkowej i zachodniej Polski spod okupacji niemieckiej. Dziki stycz
niowej ofensywie Armii Czerwonej tysice osb uratowano przed eksterminacj na obszarze pomidzy Wi
s a Odr. Wyzwolone zostay liczne wsie i miasta, a take obozy koncentracyjne, w tym najwikszy
w Owicimiu.
Rocznica ta zostaa przemilczana przez polskie wadze oraz gwne media. Pojawiaj si nawet gosy, ja
koby oznaczaa zmian jednej okupacji na drug. Jest to wyraz toczcej si walki o histori i prb jej zafa
szowania, w ktrych udzia bior midzy innymi IPNowscy historycy". Fakty oraz ludzie pamitajcy
wydarzenia sprzed 70 lat mwi jednak o wyzwoleniu oraz ratunku dla Polakw jaki niosa Armia Czerwona
oraz walczce na froncie wschodnim Wojsko Polskie. Przypomnijmy wic najwaniejsze fakty.
Styczniowa ofensywa 1945 roku bya jedn z wikszych operacji drugiej wojny wiatowej. Obejmowaa te
ren od Batyku po Dunaj. Wzio w niej udzia 7 frontw radzieckich: 1, 2 i 3 Front Biaoruski, 1, 2, 3 i 4 Front
Ukraiski, cznie 5 700 000 onierzy. Na terenach obecnej Polski walczyo okoo 2,5 miliona onierzy,
w tym oddziay Wojska Polskiego, wchodzcego w skad 1 Frontu Biaoruskiego. Ofensywa doprowadzia
do wyzwolenia midzy innymi ogromnych terenw midzy Wis i Odr. Wojska niemieckie zostay wyparte
z prawie caego terytorium Polski. 15 stycznia wyzwolone zostay Kielce. Dwa dni pniej nacierajce woj
ska sforsoway Wis i zajy Warszaw. 18 stycznia Armia Czerwona oraz Wojsko Polskie wkroczyy do
Krakowa, a 19 stycznia do odzi. 24 stycznia rozpoczy si walki o Pozna, zakoczone 24 lutego, a 16

Z YCIA PARTII

BRZASK

lutego okrony zosta Wrocaw. Zwycistwo ofen

sywy byo okupione duymi stratami. W trakcie
styczniowych walk zgino lub zagino ponad 43 ty
sice onierzy Armii Czerwonej i WP. W dniach 28
30 marca wyzwolono Gdyni i Gdask. Armia Czer
wona i Wojsko Polskie przystpiy do dalszych
dziaa, forsowania Odry i ofensywy na Berlin.
Armia Czerwona oraz Wojsko Polskie byy witane
jak wyzwoliciele. Ju 19 stycznia w Warszawie od
bya si pierwsza defilada Wojska Polskiego. Od ra
zu saperzy przystpili te do rozminowania miasta
oraz pomagali przy odbudowie infrastruktury nie
zbdnej do przeycia pozostaej w nim ludnoci.

STYCZE 2015

rwnie wystaw zdj z obchodw 70. rocznicy bi

twy pod Lenino. Cz artystyczn stanowi koncert
pieni z czasw II wojny wiatowej w wykonaniu ro
syjskich i polskich artystw.

Dbrowa Grnicza
17 stycznia, dokadnie w 70 rocznic wyzwolenia
Warszawy, gwne uroczystoci odbyy si przy
Grobie Nieznanego onierza oraz na Cmentarzu
Mauzoleum onierzy Radzieckich. Wiece i kwiaty
zoyy delegacje korpusu dyplomatycznego akredy
towanego w Polsce oraz delegacje organizacji spo
ecznych i kombatanckich. Zabrako przedstawicieli
Rocznicowe obchody wyzwolenia odbyy si w wielu
miastach Polski. Czsto, w zwizku z brakiem zain
teresowania ze strony lokalnych wadz, miay spo
eczny charakter. Kombatanci i mieszkacy oddali
cze polegym onierzom Wojska Polskiego oraz
Armii Czerwonej, dziki ktrym Polacy uniknli ca
kowitego wyniszczenia.
Warszawa
Obchody 70 rocznicy wyzwolenia Warszawy rozpo
czy si 16 stycznia od uroczystej akademii
z udziaem kombatantw z Polski, Biaorusi i Rosji,
w trakcie ktrej wystpili przedstawiciele kombatan
tw oraz ambasador Federacji Rosyjskiej. W akade
mii wzi udzia Konstanty Rokossowski, wnuk
marszaka K. Rokossowskiego. Znalaz si on wrd
osb odznaczonych okolicznociowym medalem
Stowarzyszenia Spadkobiercw Polskich Komba
tantw II Wojny wiatowej, ktre zaprezentowao

Dbrowa Grnicza
wadz RP oraz samorzdu.
Nastpnie odbya si konferencja rocznicowa zor
ganizowana dziki Radzie Krajowej onierzy Armii
Ludowej. W obradach wzio udzia kilkudziesiciu
uczestnikw, w tym kombatanci. Prawie poow
obecnych stanowia modzie.

Warszawa

STYCZE 2015

BRZASK

Konferencj prowadzia Beata Karo.

Wspomnienia z walk wyzwoleczych przedstawi
kapitan Eugeniusz Kurylski partyzant Gwardii i Ar
mii Ludowej od 1942 roku, a obecnie dziaacz Rady
Krajowej onierzy Armii Ludowej.
Adam Zapykin, ktry osobicie przey wyzwolenie
na warszawskiej Pradze ju we wrzeniu 1944 r.,
przypomnia, e jest jednym z tych ludzi, ktrym o
nierze radzieccy i polscy uratowali ycie. Opowie
dzia o dziaaniach zbrojnych, ktre doprowadziy do
wyzwolenia Warszawy oraz skali zniszcze miasta.
Wspomnia rwnie o tym jak wracajcy do niego
mieszkacy otrzymywali mieszkania komunalne
z wielkim wysikiem odbudowywane w zrujnowanym
miecie.
Mateusz Cichocki w imieniu modego pokolenia po
dzikowa wszystkim bohaterom za ich heroiczn
walk z faszyzmem i wrogami Ludu Polski. Mwi
o manipulacjach pamici historyczn, polegaj
cych na negowaniu wyzwolenia oraz gloryfikowaniu
antykomunistycznego podziemia. Chcemy, aby
modzie na pohybel IPNowskiej propagandzie,
wiedziaa kim byli Czerwonoarmici i onierze Lu
dowego Wojska Polskiego, ktrzy przelali hektolitry
krwi za nasz wolno. Chcemy take, aby ludzie
w kocu zrozumieli, e tak zwani onierze wykl
ci, to w wikszoci byli zwykli mordercy i bandyci
powiedzia. My, modzi oddajemy wielki szacunek
ludziom, ktrzy polegli w walce z faszyzmem, nieza
lenie od tego jakiej byli nacji. Wiemy, e onierz
Ludowego Wojska Polskiego poza tym, e przele
wa krew, by take wzorem do naladowania a cz
sto
najistotniejszym
elementem
pokojowego
budownictwa socjalistycznego. Bez niego odbudo
wanie kraju, zrujnowanego po 6 latach wojny, byo
by niemoliwe. Czsto to on sam nosi cegy i rami
w rami z robotnikami wznosi gmachy, odgruzowy
wa kraj i ciko pracowa w pocie czoa. kontynu
owa Dawid Jakubowski z KPP przedstawi referat
dotyczcy odbudowy kraju i osigni spoeczno
ekonomicznych wadzy ludowej, midzy innymi
awansu spoecznego wikszoci obywateli. Omwi
programy walki z analfabetyzmem czy elektryfikacji
oraz wyniki planu trzyletniego zwizanego z odbu
dow przemysu.
Antoni Wiesztort z Kolektywu Syrena zaprezentowa
referat o skali zniszcze Warszawy i sposobie jej
odbudowy. Przedstawi dane statystyczne, z ktrych
wynika, e wojn przetrwao jedynie co szste
mieszkanie. Wspomnia rwnie o odbudowie pro
wadzonej dziki wysikowi caego spoeczestwa
i poniesionych na ni nakadach. Powiedzia, e je
dynym powstaniem, ktre w Polsce w peni si uda
o byo powstanie Warszawy z gruzw. W referatach
o zniszczeniach wojennych oraz odbudowie nawi
zano do wspczesnej sytuacji, w ktrej odbudowa
ne za spoeczne pienidze budynki s zwracane,
w ramach reprywatyzacji, prywatnym wacicielom.
Nastpn cz stanowia dyskusja w ktrej wspo
mnienia wojenne przeplatay si z refleksjami doty

Z YCIA PARTII

czcymi aktualnych sytuacji, w tym problemu

kwestionowania znaczenia wyzwolenia i innych
przykadw faszowania historii. Uzgodniono ko
nieczno przeciwdziaania dewastacjom miejsc pa
mici oraz aktywnego udziau w obchodach 70.
rocznicy zwycistwa nad faszyzmem. Na zakocze
nie konferencji odpiewano Midzynarodwk,
Marsz Gwardii Ludowej i Ok.
Krakw
W dniu 18 stycznia uroczystoci upamitniajce 70
rocznic wyzwolenia odbyy si w kwaterze onie
rzy radzieckich na cmentarzu Rakowieckim w Kra
kowie. W uroczystociach obok kombatantw wzili
udzia prezydent miasta Jacek Majchrowski oraz
Konsul Generalny Federacji Rosyjskiej. Uczestnicy
uroczystoci zoyli rwnie wiece na grobach par
tyzantw polegych podczas II Wojny wiatowej.
Kielce
W Kielcach uroczystoci rocznicowe odbyy si 17
stycznia na cmentarzu onierzy radzieckich.
Uczestniczyli w nich kombatanci, delegacja KPP
z przewodniczcym KKW Krzysztofem Szwejem,
przedstawiciele Stowarzyszenia Tradycji LWP oraz
stowarzyszenia Kursk. Jeden z uczestnikw opo
wiedzia o walkach, w ktrych bra udzia w 1945 ro
ku. Odtworzono pieni wojskowe i odczytano
okolicznociowy wiersz. Jednoczenie zebrani za
protestowali przeciwko odebraniu przez prawicowe
wadze honorowego obywatelstwa Kielc 19 oficerom
Armii Czerwonej, biorcym udzia w wyzwoleniu
Kielc. List do uczestnikw uroczystoci przesa
Konsul Generalny Federacji Rosyjskiej w Polsce.
W Kielcach kwiaty pod pomnikiem onierzy ra
dzieckich zoyli take przedstawiciele samorzdu
oraz lokalnego SLD.
Czstochowa
16 stycznia wadze Czstochowy, kombatanci oraz
przedstawiciele stowarzyszenia Kursk zoyli kwiaty
na cmentarzu onierzy Armii Czerwonej.
Dbrowa Grnicza
Jak co roku 27 stycznia skadano kwiaty i zpalono
znicze pod Pominkami onierzy Radzieckich na
rozlegym terenie miasta, po poudniu odbyo si
spotkanie wetranow i czonkow organizacji
lewicowych.
Sosnowiec
27 stycznia uroczystoci rocznicowe odbyy si
w Sosnowcu przed pomnikiem powiconym pa
mici polegych przy wyzwalaniu miasta onierzy
radzieckich. Kwiaty zoyli kombatanci, przedstawi
ciele stowarzyszenia Kursk oraz wadz lokalnych.
Owicim
27 stycznia odbyy si obchody rocznicy wyzwolenia
obozu koncentracyjnego w Owicimiu. Obok ofi
cjalnych delegacji pastwowych, wzio w nich
udzia wielu kombatantw, byych winiw obozu
oraz okolicznych mieszkacw. W obchodach wzili
udzia przedstawiciele stowarzyszenia Kursk, przy
pominajc, e obz wyzwolili onierze Armii Czer
wonej.

POLSKA

BRZASK

Podobne uroczystoci odbyy si jeszcze w wielu in

nych miastach Polski, czsto bez obecnoci lub
wbrew dziaaniom lokalnych wadz. Pomimo, e pa
mi o wyzwoleniu w kapitalistycznej Polsce wielu
stara si wymaza, pozostaje ona ywa w wielu
spoecznociach, ktre dziki Wojsku Polskiemu

STYCZE 2015

oraz Armii Czerwonej przetrway wojn. Nie zmieni

tego wypowiedzi historycznych ignorantw takich
jak Grzegorz Schetyna, twierdzcy, e to Ukraicy
wyzwalali obz w Owicimiu.
Redakcja

Referat A. Zapykina na konferencj z okazji 70 rocznicy

Wyzwolenia Warszawy

W dniu 17 stycznia biecego roku obchodzimy 70 rocz

nic wyzwolenia Warszawy spod okupacji hitlerowskiej.
Wyzwolono wtedy miasto gruzw, jakim zostaa nasza
stolica po okupacji. W wyzwoleniu bray udzia jednostki
1 Frontu Biaoruskiego oraz 1 Frontu Ukraiskiego.
W skad frontu biaoruskiego wchodziy oddziay 1 i 2 armii
Wojska Polskiego pod dowdztwem generaa Stanisawa
Popawskiego w sile 90 tysicy onierzy, straty nasze
w samej Warszawie wyniosy 275 onierzy, z tego poo
wa od min, bo Niemcy zaminowali miasto. Niemcy bronili
si siami grupy Armii A oraz rodek.
W wyniku styczniowej ofensywy wojska radzieckie i pol
skie wyzwoliy 15 stycznia 1945 roku Kielce, 16 stycznia
Czstochow oraz Radom, 17 stycznia Warszaw, a 18
stycznia Krakw. Ofensywa rozpocza si 14 stycznia
1945 roku. 1 Front Biaoruski, w ktrego skad wchodzio
Wojsko Polskie, mia za zadanie rozbi WarszawskoRa
domskie Zgrupowanie Niemcw. 1 Armia WP nacieraa
na Warszaw. W nocy z 16 na 17 stycznia 1 Armia WP
przeprawia si na zachodni brzeg Wisy. Tej samej nocy
z Pragi przeprawia si 6 Dywizja Piechoty WP i wypara
Niemcw z centrum miasta, 17 stycznia o godzinie 10:00
wczya si do walki w Warszawie 2 Dywizja Piechoty

WP. Obie dywizje poczyy si w rejonie Ogrodu Saskie

go. W czasie zajmowania kolejnych czci miasta doszo
do walk w rejonach Las Bielaski, Cytadela, Dworzec
Gwny i na skrzyowaniu Alei Jerozolimskich z ul. Nowy
wiat. Do godziny 16.00 17 stycznia nasza stolica bya
wolna, a 19 stycznia odbya si defilada Wojska Polskiego
w rejonie ul. Marszakowskiej. Tak, penym zwycistwem,
zakoczyo si wyzwolenie stolicy Polski Warszawy.
Straty 1 Armii WP w caej operacji warszawskiej wyniosy
10587 onierzy, w tym 3116 zabitych, tj. co 9 onierz zgi
n, by zaginiony lub ranny.
W ofensywie styczniowolutowej 1945 roku ze strony ra
dzieckiej brao udzia 2,2 mln onierzy, ze strony niemiec
kiej 0,4 mln. Wojska radzieckie dysponoway 36 tysicami
dzia, 6,5 tysica czogw, 4,7 tysica samolotw, a nie
mieckie 4 tys. dzia, 1 tys. czogw i 0,4 tys. samolotw.
Z tych liczb wynika, e wyzwolenie Warszawy i zachod
niej Polski byo przesdzone. Straty wojsk radzieckich by
y jednak znaczne (decydowaa brawura ofensywy).
Wyniosy 43 tysice zabitych i okoo 150 tysicy rannych.
Do niewoli wzito 150 tysicy onierzy niemieckich. Tak
przedstawia si bilans wyzwolenia Warszawy i zachodniej
Polski.
Kto sta za zniszczeniem Warszawy w okresie od pa
dziernika 1944 oku do stycznia 1945 roku oraz wymordo
waniem warszawiakw?
11 padziernika 1944 roku Hitler wyda rozkaz nr 2 skie
rowany do gen. von dem Bacha, w ktrym nakaza cako
wite zrwnanie Warszawy z ziemi. W tym celu
utworzono specjalny sztab, ktrego szefem zosta SSBri
gadefhrer Paul Otto Geibel, podlegajcy bezporednio
Himmlerowi.
12 padziernika 1944 roku Himmler wyda specjalne dys
pozycje to miasto ma cakowicie znikn z powierzchni
ziemi.
Dlatego od padziernika 1944 roku do stycznia 1945 roku
wysadzano w Warszawie wszystko, co byo moliwe, za
mieniajc zabudow miasta w gruzowisko i minujc
wszelkie moliwe przejcia.
My, warszawiacy, pamitamy wszdzie napisy robione
przez saperw rozbrajajcych miny min nie ma i cyrylic
min niet to znaczy, e mona tdy przechodzi. Jednak
nie wszystkie miny rozbrojono i mier od nich ponoszono
w Warszawie w latach 40 i 50 ubiegego wieku.
Warszawa zostaa zniszczona: zabudowa mieszkalna
w 72%, budynki zabytkowe w 90%, zabudowa przemy
sowa w 90%, urzdzenia energetyczne w 50%, ulice
i nawierzchnie w 80%, ale zostay te zaminowane, sie
tramwajowa i tabor w 80%, mosty w 100%, koleje i dwor

STYCZE 2015

BRZASK

ce w 95%. Szacuje si, e ilo gruzw w Warszawie si

gaa 20 mln m3. Tak wic po zniszczeniach wojennych
Warszaw trzeba byo odbudowywa.
Warszawiacy zostali wymordowani (Wola, Ochota, Stare
Miasto) bd przez obz w Pruszkowie wywiezieni ze
stolicy czciowo do obozw koncentracyjnych, gdzie te
ginli w czasie okupacji i powstania. Zgin co drugi War
szawiak w egzekucjach publicznych, obozach mierci,
gettcie warszawskim oraz w Powstaniu Warszawskim.
Dam wam przykad z wasnej rodziny wszyscy m
czyni poza mn zginli w egzekucjach publicznych bd
w obozach koncentracyjnych. Zostaem sam, a takich ro
dzin w Warszawie byy tysice.
Oczywicie po zakoczeniu powstania bardzo nieliczni
zostali w miecie. Byy to kilkuosobowe grupy ukrywaj
cych si w piwnicach i ruinach. Nazywamy ich Robinso
nami warszawskimi. Najliczniejsza grupa liczya 37 osb
w okolicy ul. Siennej, picioosobowa grupa przy ul. Sko
ciskiej, a ich ycie w piwnicach i ruinach byo szczegl
nie trudne z braku ywnoci i wody. Nie wszyscy te
wytrzymali do wyzwolenia, na przykad grupa modych
powstacw ze zgrupowania Kryska ukrywaa si na
Czerniakowie i 20 padziernika 1944 r. przeprawia si
dk przez Wis. Podczas przeprawy zostali ranni, ale
dotarli na drugi brzeg.
Ostatnio publikuje si rne teorie, e wyzwolenie War
szawy 17 stycznia 1945 roku to pocztek nowej, sowiec
kiej okupacji. Tak twierdz niektrzy historycy z IPN,
a cz naszych celebrytw przyczya si do opinii, e
praski pomnik tzw. czterech picych winien nie wrci
na stare miejsce przy Dworcu Wileskim, bo to pomnik
nowych okupantw. Jest to bolesne, bo trzeba pamita
o 40 tysicach polegych onierzy radzieckich i 87 tysi
cach onierzy polskich, ktry oddali ycie za wyzwolenie
Warszawy. Pomnik ten oddaje im nalen cze i pa
mi. Proponuj tym naukowcom z IPN i celebrytom,
eby porozmawiali ze swoimi bliskimi np. dziadkami ko
mu to oni zawdziczaj ycie i gdyby oni zginli, to tych
historykw i celebrytw te by nie byo na wiecie.
Jeeli o mnie chodzi, to ja ycie zawdziczam onierzom
radzieckim i polskim. Gdyby nie oni, to od 70 lat bym nie
y. Dlatego te ich wypociny uwaam za haniebne, bo
dla mnie wyzwolenie Warszawy, w ktrej yj ponad 80
lat, zlikwidowao zagroenie mierci, o ktr ocieraem
si codziennie w latach 19401944.
Pokolenie tak zwanych Kolumbw rocznikw 20. (wg
Bratnego) i pokolenie rocznikw 30., ktre to miasto War
szaw odbudowao, ma inny pogld na wyzwolenie stoli
cy. Miasto odbudowywalimy i t prac wykonywalimy
dobrze, a Warszawa z kadym rokiem stawaa si pik
niejsza powstaway wtedy nowe domy, place, ulice.
Z ruin odbudowywano z pietyzmem paace i inne zabytki.
Przykadem niech bdzie Stare Miasto i Zamek Krlewski
oraz kilkaset tysicy nowych mieszka. Powstaway wte
dy przysowiowe szklane domy eromskiego i z tego je
stemy dumni. Dla nas to byo wyzwolenie, a dla
warszawiakw dach nad gow i miejsca pracy (fabryki).
Jednak droga, ktr rozpoczlimy 25 lat temu od komu
nizmu do kapitalizmu te zdobycze likwidowaa i ograni
czaa. Teraz najwaniejszy sta si kult pienidza
i dobrobytu za wszelk cen. Wielu si nie powiodo. Jest

POLSKA

to dua grupa, majca dochody minimalne, bo co czwarty

warszawiak i co 3 Polak stan przed problemem wyklu
czenia spoecznego. Ich dochody np. emerytw czy ren
cistw, ktrych jest w Warszawie okoo 90 tys., wynosz
poniej 1 tys z na miesic, a dla tych z najniszymi do
chodami (umowy mieciowe i najnisza paca) obecnie
1750 z na miesic brutto, czyli 1300 z netto. Najwaniej
sz spraw jest y (je) czy paci za dach nad gow
i dlatego tak due s zalegoci w opatach czynszowych,
a to prosta droga do eksmisji na bruk. Obecnie w War
szawie dla tych najbiedniejszych buduje si niewiele
mieszka komunalnosocjalnych, bo okoo 200 rocznie,
a wedug bada NIK potrzeby wynosz 2500 rocznie,
czyli 12 razy wicej. Zaduenie czynszowe ronie, a s
dy ochoczo wydaj wyroki eksmisji na tak zwany bruk.
Pogbia to jeszcze sprawa niesprawiedliwej reprywaty
zacji i tzw. zwrotu domw pochodna dekretu Bieruta.
Powstaj nowe fortuny, a warszawiacy s eksmitowani
z mieszka, w ktrych yli dziesitki lat, a czsto miesz
kali tam te ich rodzice.
redni koszt tzw. dachu nad gow (czynsz i media) w UE
to 3033% dochodu. Wemy najnowszy tzw. Rzdowy
Program Funduszu Budowy Mieszka na Wynajem. BG
uruchomi ten program w Poznaniu i niedugo uruchomi w
Warszawie. Kupili mieszkania deweloperskie i tak za naj
mniejsze mieszkanie (kawalerka) o powierzchni 23,3 m2
minimalny czynsz to 710 z miesicznie i 200 z za media,
czyli 910 z miesicznie, a za najwiksze mieszkanie
o powierzchni 71,4m2 minimalny czynsz to 2040 z mie
sicznie + 400 z za media czyli 2440 z miesicznie.
Wic dla emeryta i rencisty koszt dachu nad gow wy
niesie ponad 100% jego dochodu, a dla rodziny, w ktrej
jest dwoje pracujcych o najniszych dochodach (2x
1300 z = 2600 z) miesiczny czynsz stanowi 95% ich
dochodu.
Reasumujc, nie ma u nas solidaryzmu spoecznego. Li
czy si tylko zysk i pienidze, a nie to aby wszystkim dao
si godnie y. Budujemy apartamentowce, drug lini
metra czy fontanny nad Wis, ale chyba nie o to chodzi,
aby ci najbiedniejsi (a przypominam, jest to co 4 warsza
wiak i co 3 Polak) mieli si my w fontannie czy ogrza na
stacji metra.
Decydenci nas, pokolenia rocznikw 20 i 30, chc uczy
patriotyzmu. My patriotyzmu nauczylimy si wczeniej.
Przypomn tu wiersz, piosenk Krzysztofa Kamila Ba
czyskiego legendy naszej poezji, ktry zgin za War
szaw na Placu Teatralnym:
A jeli bdzie wiosna, to bzw mi przynie ki
I tylko mnie nie cauj i nie bro, nie bro i
Bo cho mi wrosa w serce, karabin w rami wrs
I ciebie z karabinem do koca bd nis
A jeli bdzie jesie, to kalin pk mi daj
I tylko mnie nie cauj i nie bro i za kraj
Bo cho mi wrosa w serce, karabin w rami wrs
I ciebie z karabinem do koca bd nis
A jeli bdzie lato, to zboa przynie kos
Dojrzay i gorcy i zoty jak twj wos
Bo gdyby mier nie daa abym powrci yw

Z YCIA PARTII

BRZASK

STYCZE 2015

Reaktywacja OKW KPP w Warszawie

10 stycznia br. w Warszawie odbyo si zebranie reaktywujce struktury Okrgowego Komitetu
Wykonawczego Komunistycznej Partii Polski.
Poza czonkami KPP z OKW Warszawa w zebraniu udzia wzili Przewodniczcy Krajowego
Komitetu Wykonawczego KPP Krzysztof Szwej oraz czonkowie Krajowej Komisji StatutowoRe
wizyjnej Marcin Popiuk i Bogumi Bryczek.
W trakcie zebrania w obecnoci przedstawicieli wadz krajowych KPP dokonano wyboru wadz
Okrgowego Komitetu Wykonawczego KPP w skadzie: Beata Karo (przewodniczca), Dawid
Jakubowski (sekretarz i skarbnik), Roland Jaboski, Kazimierz Jarzbowski. Do Okrgowej Ko
misji StatutowoRewizyjnej wybrano Mart Makuszysk i Jerzego Dubiskiego. Do Okrgowe
go Sdu Koleeskiego wybrano Edwarda Gorczyckiego oraz Lucjana Kowalczyka.
Prawomocno powoania nowej organizacji terytorialnej oraz wyboru wadz zostaa potwierdzo
na przez Przewodniczcego Krajowej Komisji StatutowoRewizyjnej Marcina Popiuka.
Uczestnicy zebrania podjli take uchway dotyczce funkcjonowania okrgowych struktur KPP
w Warszawie oraz dokonali wyboru delegatw na IV Zjazd KPP.

Czy grnicy wygrali?

17 stycznia zakoczy si dziesiciodniowy protest
grnikw. Grnicze zwizki zawodowe podpisay
porozumienie z rzdem oznaczajce tymczasowy
ratunek dla kopal przeznaczonych do likwidacji.
Protesty na lsku nie doprowadziy do trwaych
zmian sytuacji grnictwa. W przyszoci moemy
spodziewa si powtrki protestw oraz kolejnych
prb restrukturyzacji.
Grniczy strajk rozpocz si, gdy rzd
ogosi plan
Brzeszcze
zmian w Kompanii Wglowej. Restrukturyzacja
miaaby polega na prywatyzacji kopal oraz prze
kazaniu czterech z nich spce, ktra zajaby si
ich faktyczn likwidacj i wygaszeniem wydobycia.
Oznaczaoby to urat kilku tysicy miejsc pracy w
grnictwie oraz zwizanych z nim branach. Pre
mier Ewa Kopacz zapewnia wprawdzie, e zajcie
dla pracownikw doowych si znajdzie, jednak nie
wspomniaa o pozostaych zatrudnionych w kopal
niach.

Jako chtni do udziau w prywatyzacji kopal zgosili

si tacy kapitalici jak Janusz Palikot czy Jan Kul
czyk. Dla grnikw oznaczaoby to o wiele gorsze
warunki zatrudnienia, standardy bezpieczestwa
oraz rozdrobnienie brany na mae firmy, wiadcz
ce podwykonawstwo usug grniczych. Pokazao
te, e w duej mierze chodzio o zamanie oporu

pracownikw, a nastpnie sprzedanie ich za grosze

wraz z zakadami.
Rzd przey due rozczarowanie, gdy grnicy
zmobilizowali si i przystpili do oporu. Cz roz
pocza nawet protesty pod ziemi. 12 stycznia do
Warszawy przyjechay pracownice kopal oraz ony
grnikw aby protestowa przed sejmem.
Sprzeciw budzi nie tylko program restrukturyzacji ale
take sposb podania go do wiadomoci. Grnicy
dowiedzieli si o nim z mediw, nie by konsultowa
ny ze zwizkami zawodowymi. Koalicja POPSL
chciaa przeprowadzi go jak najszybciej, do ostat
niej chwili ukrywajc spoeczne skutki przemian, aby
zminimalizowa protesty.
Nie mwiono rwnie o tym, i we wszystkich prze
znaczonych do likwidacji kopalniach s pokady w
gla
wystarczajce,
wedug
niedawno
przygotowanych szacunkw, na 40 lat wydobycia.
Wgiel dostarczany przez przeznaczone do za
mknicia kopalnie to produkt wysokiej jakoci, po
dany na rynku. W jego wydobycie w cigu
ostatnich trzech lat zainwestowano okoo 700 mln z.
Wydobycie tony wgla jest obecnie obcione 100
z rnego rodzaju opat. Dodatkowo Kompania W
glowa wprowadzia centralizacj sprzeday, co nie
pozwala jej prowadzi poszczeglnym kopalniom.
Wgiel by wydobywany i skadowany na hadach,
przez co spadaa jego jako oraz cena.
Rzdowa ofensywa przeciwko grnikom wizaa si
z atakiem propagandowym. Prorzdowe media, w
tym gwnie Gazeta Wyborcza oraz TVN, zapeniy
si komentarzami o grniczych przywilejach. We
dug tych komentarzy pracownicy kopal mieli zara
bia, co najbardziej oburzao kapitalistw, podobnie
jak zatrudnieni w bankach. Spotkao si to z odpo
wiedzi samych grnikw. Na portalach spoeczno
ciowych powstay profile, na ktrych prezentowali
swoje rzeczywiste zarobki, jak si okazao bardzo
odbiegajce od podawanych przez media gwnego
nurtu. Przy tej okazji gwne media nie wspomniay

STYCZE 2015

BRZASK

o ogromnych zarobkach dyrektorw i menaderw

Kompanii Wglowej oraz mechanizmach przy po
mocy ktrych drenowano fundusze z grnictwa aby
pokaza, e jest ono nierentowne. Redaktorzy TVN
bardzo zdziwili si, gdy w przeprowadzonym na ich
zlecenie sondau ponad 65 procent ankietowanych
odpowiedziao, e popiera grnikw, a jedynie okoo
15 procent dziaania rzdu.
Wyrazem tego poparcia dla postulatw pracowni
czych byy odbywajce si na lsku demonstracje.
Brali w nich udzia nie tylko grnicy, ale take przed
stawiciele rnych lokalnych rodowisk, w tym lewi
cy. Mniejsze pikiety solidarnociowe odbyy si w
najwikszych miastach, a rne organizacje zbieray
na przykad piwory, koce czy napoje dla protestuj
cych w kopalniach. Zrozumieniem dla grniczych
postulatw wykazali si nawet pasaerowie poci
gw, gdy zwizki zawodowe w kilku miejscach na
lsku przystpiy do blokad torw kolejowych.
Rzd mimo zapewnie, e si nie ugnie, zosta
zmuszony do negocjacji i w efekcie podpisania po
rozumienia. Jednak porozumienie to, przedstawiane
przez gwne zwizki zawodowe jako sukces grni
kw, wcale nim nie jest. Zakada, e cztery kopalnie,
przeznaczone wczeniej do likwidacji, nie zostan
zamknite, za to wadze utworz na ich bazie osob
n spk grnicz oraz bd poszukiwa inwesto
rw gotowych j przej. Kompania Wglowa
zostanie wic i tak rozczonkowana, a pracownicy
kopal bd mieli ju mniejsz si przetargow.
Poszukiwanie inwestora oznacza natomiast restruk
turyzacj polegajc na ograniczaniu zatrudnienia
w mniej szokowy sposb. Ta strategia zostaa ju
wyprbowana w innych branach, midzy innymi w
przypadku warszawskiego FSO, gdy zaog reduko
wano w wielu etapach, a zatrudnieni milczeli wie
rzc, e akurt oni nie utrac pracy. W efekcie zakad
zlikwidowano na raty.
Podobnie moe by z czterema kopalniami. Najlep
sze perspektywy maj ludzie z politycznego nada
nia, ktrzy zostan dyrektorami i menaderami
nowej spki. Rzd nie zamierza ogranicza przywi
lejw tych grup, ktre stanowi jego zaplecze. Gr

POLSKA

nicy mog oczekiwa poza redukcjami rwnie

outsourcingu usug grniczych. Jednym ze sposo
bw urentownienia kopal jest przerzucanie za
trudnionych do firm zewntrznych. To rwnie
obnia zdolno do strajku, poniewa pracownicy s
zatrudnieni przez rne podmioty, nierzadko na bar
dzo rnorodnych zasadach, nawet jeli wykonuj
t sam prac.
Jeli speni si ten scenariusz, ju dzi powinnimy
przygotowa si do kolejnych protestw oraz tuma
czy ludziom, e realne zmiany s moliwe tylko po
przejciu zakadw pracy przez zaogi.
Prawdziwym celem tej akcji poza przejciem ma
jtku publicznego przez prywatny kapita byo rozbi
cie jednej z ostatnich solidarnych grup zawodowych,
poza grnikami pozostali jeszcze tylko kolejarze
i nauczyciele na tyle zorganizowani by walczy co
raz bardziej pogarszajcymi si warunkami pracy
i wynagrodzenia. pomijamy tu zawody rzeczywicie
uprzywilejowane. Tzw, wymiar sprawiedliwoci,
dziennikarze itp. ale o ich rzeczywistych przywile
jach nie mwi si gono, bo ich wsparcie jest po
trzebne rzdzcym. Jakie byly prawdziwe intencje
zarzdow to si okazalo niebawem, po
porozuminiach. W jastrzbskiej spce, zarzd
postanowi rozprawi si ze strajkujacymi zwalniajc
dyscyplinarnie
pod
pretekstem
naruszenia
bezpieczestwa
dziesiciu
zwizkowcw

organizatorw
strajku.
Byla
to
ewidentna
prowokacja, wywoana bufonad prezesa i pogard
dla ludzi pracy, a moe wyrachowaniem, gdyby nie
byo reakcji grnikw to mona by bo byo ich nadal
ponia. Na szczcie zaogi stanyw obronie
represjonowanych, udowadniajc swoj prawdziw
midzyludzk solidarno. jak ju si nie raz
w historii ruchu robotniczego zdrzao znow okazao
si co s warte porozumienia z kapitalistami.
Zakoczenie pisaem 6 lutego, gdy nie byo
wiadomo jak si skoczy protest, ale wyraam swj
szacunek dla strajkujcych w obronie swoich
towarztyszy pracy robotnikow.
Krzysztof Szwej

Spotkanie grnicze
W kocu ub. roku odbyo si spotkanie ludzi zasuonych dla grnictwa w Zagbiu D
browskim i w Polsce. Po latach transformacji kapitalistycznej grnictwa w regionie ju nie
ma, dyskutowano nad przyszoci brany, ktra w PRL byla najbardziej dochodowa,
a kopalnie nie tylko fedroway wgiel ale te dbay o rozwj regionu, budoway szkoy,
przedszkola, obiekty sportowe i kulturalne. Poniej jedno z wystpie eurodeputowanego
prof. Adama Gierka i wnioski.
Uwagi na temat zagbiowskiego grnictwa Zag
biowskie Spotkanie Grnicze, 28 listopada 2014
Muzeum Miejskie "Sztygarka" w Dbrowie Grniczej
Historia grnictwa zagbiowskiego siga pocztkw
XIX wieku, przy czym pocztkowo sigano po wgiel
zalegajcy na maych gbokociach, wydobywajc
go wtedy metod upadow. Rozwj tego grnictwa
to lata 19451979. By on burzliwy, za maksymaliza

cja wydobycia nastpia pod koniec lat 70tych.

Wgiel stanowi podstawowe rdo dewiz w tym
czasie oraz zasila, jako paliwo kopalne, w energi
pierwotn ca nasz rozwijajc si gospodark.
Jest to niewtpliwie czas wzrostu i rozwoju zarwno
gospodarczego, jak i spoecznego, co wymaga do
kadnego udokumentowania i rzetelnej analizy.
Lata 80te, to lata stagnacji, a pniejsze, tj. po
okresie transformacji ustrojowej w 1989 roku lata

POLSKA

BRZASK

gwatownego zaamania. Przyczyn tego byo celowe

wstrzymanie eksportu w 1981 roku i utrata rynkw
zbytu, za nastpnie stopniowe likwidowanie po
szczeglnych bran przemysu w naszym kraju.
Bdna polityka "otwarcia" jednostronnego naszego
rynku, zwaszcza w latach 19891992 (plan Balcero
wicza) zaowocowaa upadociami i wrogimi przej
ciami. Bylimy nieprzygotowani na konkurencj
zachodni, zwaszcza na t finansow, bo przecie
nasz kraj w tym okresie nie dysponowa rodkami re
zerwowymi, a banki w swej wikszoci przeszy i tak
w rce obcego kapitau. Efektem deindustrializacji
kraju stao si gwatowne obnienie potrzeb na ener
gi. Wystpio zjawisko "nadprodukcji" wgla, na kt
ry brakowao odbiorcw. Kolejne rzdy, ale
zwaszcza rzd premiera Buzka, przeprowadzay "re
strukturyzacj" grnictwa, tj. dziaania prowadzce
do planowego wyczania kopal z ruchu. Proces
owej "restrukturyzacji" by prowadzony pod rnymi
jak si tego mona domyla naciskami, w tym poli
tycznymi. wiadczy o tym chociaby historia likwida
cji kopalni "NiwkaModrzejw", ktra dopiero po
wizycie Papiea w Zagbiu zostaa, mimo istniej
cych jeszcze moliwoci produkcji, brutalnie zlikwi
dowana, a nie, jak to w takim przypadku zazwyczaj
robili Niemcy, czasowo "upiona". W tym przypadku
chodzio o to, by cakowite zaduenia Katowickiego
Holdingu Wglowego zrzuci na t kopalni i w ten
sposb odduy sam Holding. Jestem przekonany,
e ten sam los by przygotowywany dla ostatniej w
Zagbiu kopalni "KazimierzJuliusz".
Zagbie Dbrowskie, subregion, ktrego nazwa ci
lej wie si z grnictwem, wkrtce, bo ju w przy
szym roku, pozbdzie si i tej ostatniej kopalni, z
ktr cz mnie wspomnienia rodzinne. W niej bo
wiem w 1917 roku zgin w wypadku mj dziadek
Adam Gierek.
Szanowni Zebrani,
Pora postawi pytania:
Czy i jakie grnictwo ma przyszo w naszym kraju?
Czy "czarne zoto" moe by nadal skarbem narodo
wym?
Jak trendy unijne i wiatowe, zwaszcza w energety
ce, bd oddziaywa na nasze grnictwo wgla ka
miennego?
Sdz, e grnictwo wgla kamiennego w Polsce
nadal bdzie si kurczy z powodu:
polityki klimatycznoenergetycznej Unii
konkurencji rynkowej taniego wgla z USA, Europy
Wschodniej i Kazachstanu
konkurencji taszego wgla brunatnego, jako pali
wa energetycznego.
Jednake z uwagi na miliony gospodarstw domo
wych i rolnych w naszym kraju, ktre tworzc rynek
komunalnobytowy jeszcze przez dziesitki lat bd
korzysta z energii cieplnej generowanej na bazie
uszlachetnionego wgla, rentowne wydobycie wgla
przetrwa na zmniejszonym, niezbdnym poziomie
kilkunastu, a moe dwudziestoparomilionowym po
uwzgldnieniu pozostaych uytkownikw.
Zagbie, ktrego pocztki historycy datuj na czasy

STYCZE 2015

Krlestwa Polskiego, zwaszcza za wi z upad

kiem Zagbia Staropolskiego, natomiast koniec eks
ploatacji
przyszli
historycy
bd
wiza
z transformacj systemow i przystpieniem Polski
do Unii, niewtpliwie zachowa sw historyczn na
zw.

Wnioski
1. Zamknicie kopalni uzasadnione trudn i kosztown
eksploatacj resztek pokadw dotyczy kopal:
a.Grodziec
b.PorbkaKlimontw
Czciowo uzasadnione zamknicie kopali ze wzgldu
na eksploatacje zasobw pod terenami zabudowanymi
/szkody grnicze/dotyczy kopal:
Jowisz
Genera Zawadzki
Sosnowiec po przedueniu terminu zamknicia ko
palni o dwa lata.
Zamknicie kopalni Czerwona Gwardia nie byo uza
sadnione. Kopalnia zgbia dwa szyby:szyb Nr.1 i Nr.2
poczone przekopem o dugoci okoo 2,5 km., ktry
udostpnia pokady grupy 800 na poziomie 700,0 m.
Na kopalni byy przygotowane do montau urzdzenia
wycigowe do szybw Nr. 1 i Nr.2, ktre po zamkniciu
zomowane. Najwikszym bdem byo zamknicie ko
palni Niwka Modrzejw. Kopalnia zgbia dwa szyby
Bolesaw i Kazimierz 1 do poziomu 900.0m poczone
przekopem, ktre udostpniay nowe partie pokadu 510 i
pokadw grupy 400.Zaspoby kopalni zostay zweryfiko
wane .Z 20 mln pozostao 36mln.Zatopiono zabudowane
obudowy zmechanizowane , po rozruchu , ktre mogy
wydobywa razem ponad 6 tys. Ton na dob.Kopalnia
przed podjciem decyzji o zamkniciu utrzymywaa aku
mulacj dodatni.

2. Brak jednolitych wytycznych dotyczcych przekaza

nia, wzgldnie odsprzeday obiektw i terenw po likwi
dowanych kopalniach Samorzdom lokalnym , lub
osobom prywatnym. Rozbieno w wycenie przekazy
wanego majtku by bardzo dua. Dziaalno ta bya
prowadzona chaotycznie , przez ludzi do tego zadania
nie przygotowanych .Bardzo uciliwe do dnia dzisiej
szego s sprawy dot. budynkw mieszkalnych. Zdarza
si, e nowi waciciele usuwaj z mieszka rodziny gr
nicze, dla ktrych te mieszkania byy budowane z fundu
szy przez tych mieszkacw wypracowane. Dotyczy to
rwnie orodkw wypoczynkowych , ktre byy wasno
ci kopal, a przeszy w rce prywatnych wacicieli.

STYCZE 2015

BRZASK

3. Sport grniczy.
Kada kopalnia patronowaa sportowi. Byy to kluby pro
wadzone przez kopalnie lub sekcje wielkich klubw
dziaajcych na tym terenie. Byo to zadanie zlecone
przez kierownictwo resortu grnictwa.
Uzasadnienie: Praca grnicza jest najbardziej stresuj
c ze wszystkich zawodw/opracowania naukowe/ std
czste przypadki naduywania alkoholu przez grnikw
po przeytym stresie. Bardzo czsto ich ony szukaj
mw , ktrzy nie wrcili do domu po pracy , a ich dzie
ci w tym czasie wychowuje ulica.
Naley jednak uwzgldni , e dotyczy to grnikw red
niej i niszej klasy. Dobry grnik , a zwaszcza dobry ra
townik grniczy prowadzi prawie sportowy tryb ycia
.Grnik przodowy, czy zastpowy ratownik musi utrzy
ma dobr form fizyczn i dobry refleks potrzebny w
sytuacjach zagroenia ycia pracownikw za ktrych
bezpieczestwo jest odpowiedzialny.
Zdarzay si te przypadki duych zaniedba w opiece
nad dziemi w rodzinach grniczych np. niedoywienie .
Kluby sportowe prowadziy czsto doywianie modziey

POLSKA

jako form wyrwnywania odywiania organizmu po in

tensywnym treningu. Chodzio o uniknicie zawstydze
nia uboszej modziey wobec bogatszej.
Znane s przypadki uzyskiwania bardzo dobrych wyni
kw sportowych przez modzie wywodzc si z rodzin
patologicznych.
Obecnie kluby te wraz z kopalniami upady , ilo mo
dziey uprawiajcych sport gwatownie zmalaa.
Oczywicie imprezy sportowe organizowane przez kluby
grnicze byy dobr form relaksu dla grnikw po ci
kiej pracy.
4. Naley okreli zapotrzebowanie na wgiel dla pol
skiej energetyki na lata przynajmniej 20152030 i opra
cowa metody zamykania kopal bez ostatecznej utraty
zoa. Zasoby energetyczne Polski i caego wiata wy
czerpuj si. Moliwo uzyskiwania energii z innych
rde jak soce, woda, wiatr jest stale niewystarczaj
ce, dlatego te gospodarka zoem musi by traktowana
powanie.

Co nowego na lewicy po wyborach samorzdowych

16 listopada 2014 r. odbyy si wybory do sejmikw
wojewdzkich, rad powiatw, rad miejskich i gmin
nych a take bezporednie wybory na prezydentw
miast, burmistrzw, wjtw. Przyniosy one nieznacz
ne zwycistwo kandydatw Prawa i Sprawiedliwoci
przed Platform Obywatelsk. Wielkim zwycizc
w tych wyborach okazao si Polskie Stronnictwo Lu
dowe, ktre podwoio ilo radnych, burmistrzw
a gwnie wjtw, szczeglnie w gminach i maych
miasteczkach. Stagnacja jest udziaem SLD (Lewi
cy), a wynik mierzony w porwnaniu z wyborami
sprzed 4 lat, ok. dwukrotnie mniejszy. SLD zdoby ok.
8,8% mandatw do sejmikw, podobne relacje wy
stpuj w innych radach, znikoma jest ilo burmi
strzw, prezydentw miast. PiS wygra iloci
gosw, ale wicej mandatw, a przede wszystkim
stanowisk prezydentw wielkich miast i burmistrzw
znalazo si w rkach PO. Frekwencja mierzona na
poziomie sejmikw wynosia nieco ponad 40%, a im
niej, tym bya mniejsza.
Na uwag zasuguje wystpienie wikszej iloci ko
mitetw lokalnych, odegnujcych si od gwnych
partii a take ponowne wybory (druga tura) w ponad
800 obwodach wobec niewyonienia zwycizcw. Za
skakujce byy rnice midzy wynikami sonday
oraz prognoz wyborczych (exit poll) na szczeblu sej
mikw, a wynikami podanymi przez Pastwow Ko
misj Wyborcz, a take rnice midzy iloci
gosw a liczb uzyskanych mandatw, rozdziela
nych wedug systemu dHondta, co stao si podsta
w licznych protestw wyborczych a nawet
pisowskich i eseldowskich zarzutw o sfaszowanie
wyborw.
Wyniki podane przez PKW do sejmikw byy nast
pujce: PiS zdoby 26,85% gosw, PO 26,36%,

PSL 23,68%, SLD 8,78%, pozostae gosy zdobyy

komitety niezalene, np. niezaleni samorzdowcy
lub komitety, ktre nie przekroczyy bariery 5%, No
wa Prawica J. Korwina Mikkego ok. 4,7%. Liczba
zdobytych mandatw do sejmikw PO 179, PiS
171, PSL 157, SLD 28. Kandydaci PO zwyciyli
w zdecydowanej wikszoci duych miast, cho
w wielu przypadkach potrzebna bya druga tura, np.
w Warszawie, Wrocawiu, Krakowie, Poznaniu. Wy
niki te potwierdzaj, e Polska jest partyjnopolitycz
nie podzielona wzdu 1920 poudnika, zachd
zdominowany jest przez PO i SLD, wschd przez
PiS i PSL. Politycznie niekwestionowanym zwyciz
c jest koalicja POPSL, ktra przez najblisze czte
ry lata rzdzi bdzie w 15 wojewdztwach, PiS tylko
w jednym w podkarpackim.
Wybory a przede wszystkim obliczanie gosw przez
PKW przebiegay w atmosferze skandalu w zwizku
z awari elektronicznego systemu obliczania gosw
i mandatw, w zwizku z tym komisje musiay
przej na stary sposb rcznego liczenia gosw, co
opnio oficjalne ogoszenie wynikw o prawie 1 ty
dzie i co stao si jedn z przyczyn podejrze
o sfaszowanie wyborw. PKW podaa si do dymisji
i Prezydent RP dymisj przyj po wyborach.
Wybory samorzdowe i ich wyniki byy bacznie ob
serwowane i komentowane przez analitykw ycia
politycznego w Polsce. Wskazay one na due znie
cierpliwienie obywateli dotychczasowymi rzdami,
arogancj platformersw, alienacj wadzy i nielicze
nie si z opini i interesami obywateli. Znaczn
cz gosw obywatele oddali na jeszcze bardziej
prawicowy PiS, ktry opanowa do perfekcji technik
szermowania frazeologi socjaln stosunkowo due
poparcie, szczeglnie wrd modego pokolenia

POLSKA

BRZASK

zdobya partia Nowej Prawicy, znacznymi sukcesami

mog si pochwali komitety niezalene, a przede
wszystkim PSL, ktry niespodziewanie sta si gra
czem 1. ligi, cho nie wynika to z moliwoci jego
potencjau politycznoorganizacyjnego. Ta nadzwy
czajna pozycja PSL bierze si z krytyki PO i przerzu
cenia duej iloci gosw na PSL, przy czym ci
gosujcy krytykujc PO, chcieli jednoczenie dal
szego trwania koalicji POPSL. Mona sdzi, e w
przyszych wyborach trend ten si nie utrzyma i PSL
wrci do roli partii rodowiskowej wiejskochop
skiej. Wybory samorzdowe byy zapowiedzi dwch
wielkich batalii wyborczych w przyszym roku wybo
rw prezydenckich w maju i wyborw parlamentar
nych we wrzeniu 2015 r. Mona si spodziewa, e
w ich rezultacie polska scena politycznopartyjna
ulegnie dalszej zmianie.
Wybory a komunici i Lewica
Wybory do organw wadzy lokalnej odbyway si
praktycznie bez obecnoci KPP. W tej sprawie OKW
nie podj adnego stanowiska (w kadym razie nie
jest mi o tym wiadomo), adnej wskazwki, jak po
winny si zachowa organizacje i czonkowie naszej
Partii. By to powany bd, nawet wobec saboci
naszych struktur terenowych. Oczywicie, e scena
polityczna zdominowana jest przez ugrupowania
buruazyjne, w szczeglnoci prawicowokonserwa
tywne i nie ma szans na istotn zmian przy pomocy
kartki wyborczej. Ale wybory daj wiele innych moli
woci, a wic udziau w spotkaniach wyborczych,
dyskusjach, krytyce systemu i lokalnych patologii.
Jest okazja zademonstrowania naszej obecnoci,
programu, zasad i celw socjalistycznych. Ponadto
w niektrych miastach, okrgach i gminach bya re
alna moliwo wystawienia w lokalnych komitetach
wasnych kandydatw lub w koalicji z bliskimi nam
ideowo i politycznie ugrupowaniami. Uczestniczyem
w takich spotkaniach we Wrocawiu, gdzie pytano,
gdzie s komunici, dlaczego si ukrywaj czy jesz
cze istnieje KPP? Takiego bdu nie mona powt
rzy w kolejnych wyborach.
Liczni nasi towarzysze na wasn rk wczali si
do wyborw, zabierali gos na otwartych zebraniach,
popierali bliskich im kandydatw, a nawet wchodzili
do komisji wyborczych jako mowie zaufania. Ge
neralnie szukano potencjalnych sojusznikw po stro
nie SLD (Lewicy), Partii Zielonych lub ugrupowa
niezalenych, prezentujc krytyk z pozycji obrony
interesw wiata pracy najemnej i byy to formy ak
tywnoci godne wyrnienia i pochway. Wybory lo
kalne daj znacznie wiksz moliwo politycznego
zafunkcj onowania w yciu politycznym ni wybory
na prezydenta czy do parlamentu.
Aktualnie ronie w Polsce potrzeba zorganizowania
nowego orodka lewicowego. Wynik SLD 8,8%
i znikome wyniki w iloci mandatw w sejmikach
(28), w tym znaczce tylko w woj. lubuskim (5), za
chodniopomorskim (4), lskim (3) i dolnolskim (2)
s alarmujce co do stanu polskiej lewicy pod kie
runkiem J. Millera. W sumie byo to poparcie tylko

10

STYCZE 2015

ok. 1,3 min gosw wobec 30milionowego polskiego

elektoratu. Miller jest zgranym cynikiem, ktry wielo
krotnie zdradza lewicowy elektorat jeszcze jako se
kretarz KC PZPR, a pniej jako wsptwrca SdRP
i SLD. Jak trzeba byo walczy o gosy, chodzi nawet
do fabryk, a po zwyciskich wyborach blisze mu
byy rauty z wielkim biznesem. Ta krytyka odnosi si
nie tylko do Millera, do caego kierownictwa polskiej
socjaldemokracji, ktra, jak pokazuje historia, bya
i jest agentur buruazji w ruchu robotniczym. SLD
w latach 90 ub. wieku bya postrzegana przez zawie
dzionych robotnikw jako klasowa alternatywa wo
bec partii buruazyjnej prawicy, ale szybko prawda
klasowa wysza na wierzch. Take pniej w latach
19992003 postkomunici uzyskali ponownie wiel
kie poparcie, a sam Miller zosta premierem, ale ten
kredyt zaufania szybko zosta zmarnowany. W ostat
nich latach Lewica pod wodz Millera szykowaa si
do zastpienia PSL jako potencjalny koalicjant PO
a Miller szykowa dla siebie stanowisko wicepremie
ra. Elektorat SLD szybko pozna si na tych machi
nacjach. Dzi Lewica ponosi tego konsekwencje,
niewielu czy jeszcze z SLD jakie nadzieje. Lewica
walczy o przetrwanie, a ostatnim gwodziem do
trumny s dalsze kamstwa Millera i Kwaniewskie
go co do wyraenia zgody na powstanie tajnych wi
zie CIA w Kiejkutach i torturowaniu tam islamskich
winiw.
Nowe inicjatywy
W zwizku z tym na szeroko rozumianej lewicy jest
obecnie due rozgoryczenie i ferment. Powstay licz
ne ruchy i komitety, ktre dykontuj politycznie obu
rzenie, alienacj wadzy, oligarchizacj ycia
gospodarczego i politycznego i rosnce niezadowo
lenie dolnych warstw spoecznych. W Polsce raz po
raz wybuchaj due strajki, co wpisuje si take
w strajki na zachodzie Europy, np. we Francji, Belgii,
Woszech, Grecji, Hiszpanii itd. Wikszo obywateli
nie chodzi systematycznie do wyborw, w wyborach
parlamentarnych absencja jest ponad 50%, jeszcze
wysza w wyborach lokalnych. Najczstszym wytu
maczeniem jest, e nie ma na kogo gosowa. Ab
sencja nie jest wynikiem lenistwa, jest wyrazem
rezerwy i krytyki wobec systemu, ktry nie wypenia
oczekiwa ekonomiczno socjalnych i politycznych
ludzi pracy. Polska staa si krajem gbokich kon
trastw klasowych, wska grupa oligarchicznych
magnatw, liczniejsza grupa klienteli tzw. redniej
klasy i zdecydowana wikszo ludzi ubogich, bez
robotnych, miliony emigrantw, szczeglnie modzie
y. Czy Polska jest dla nich prawdziw ojczyzn, na
pewno nie. Std take wrd ludzi wiatych pog
bia si krytyka pastwa polskiego jako demokracji
bez demosu czyli ludu.
Obiektywnie w Polsce jest wielki potencja lewicowy,
obliczany nawet na 1/3 elektoratu miejskiego, a ra
zem ze wsi na ponad 50%, ale nie jest on politycz
nie zorganizowany a nawet jest zagospodarowany
pod faszywymi hasami przez nowych przyjaci lu
du. W zwizku z tym konieczna jest aktywizacja na

STYCZE 2015

BRZASK

szej Partii w tym odradzaniu polskiej lewicy. Bez te

go znowu para pjdzie w gwizdek.
We Wrocawiu now form aktywizacji lewicy sta si
komitet wyborczy Lewica Wrocawska, ktry zdoby
kilka tysicy gosw w wyborach na prezydenta Wro
cawia, do sejmiku i rady miejskiej. Nie zdoby
wprawdzie adnego mandatu, ale zaistnia w prze
strzeni samorzdowej, wprowadzi pewien ferment
i wyostrzy ideowopolitycznie dyskusj, zorganizo
wa take mityng przed Urzdem Wojewdzkim przy
udziale zwizkw zawodowych i pochd na ulicach
Wrocawia. Podobne inicjatywy miay miejsce w War
szawie, Krakowie, Katowicach, Sosnowcu, odzi itd.
Politycznie inicjatywy te zaowocoway 13.grudnia
2014 r., we Wrocawiu odbya si w jednym z pubw
wrocawskich spotkanie przedstawicieli podobnych
rodowisk z Polski, przybyo ok. 2530 gwnie mo
dych osb, ktre wskazyway na istniejce zagroe
nia i moliwoci walki. Dyskusj kierowaa dr Ewa
Groszewska, zebrani oklaskami przyjli Piotra Ikono
wicza, ktry mwi o obronie praw eksmitowanych
i zaoeniu nowej partii Ruchu Sprawiedliwoci
Spoecznej. Organizatorzy zaprosili na spotkanie
tow. Zbigniewa Wiktora, ktry rozkolportowa ok. 30
wczeniejszych Brzaskw i innych publikacji. Nie
stety nie byo najnowszych listopadowego i grudnio
wego. Brzaski wzbudziy due zainteresowanie
i zebrani pytali i prosili o nastpne. W tym miejscu
pytanie do Redakcji Brzasku, dlaczego znowu tak
kuleje regularne wydawanie Brzasku. Wypenia on
wielk rol informacyjn i cznika KPP z sympaty
kami. Na tym zebraniu poszaby nawet setka Brza
skw. Tow. Wiktor pozdrowi uczestnikw w imieniu
KPP i domaga si gruntownej krytyki SLD i oficjalnej
Lewicy jednoczenie wskaza na konieczno
opracowania szerokiego programu nowej lewicy w
oparciu o wartoci czerpice z naukowego socjali
zmu i marksizmu. W zwizku z tym w samej nazwie
powinno si znale okrelenie Lewica Socjalistycz
na, do czego pniej nawizywali inni dyskutanci.
We Wrocawiu odbyo si take 8.XII.2014 r. w sali
konferencyjnej Hotelu Europejskiego spotkanie wro
cawskiej oficjalnej Lewicy, zorganizowanej przez
Fundacj F. Lassalla, na ktre organizatorzy take
zaprosili tow. Z. Wiktora z KPP. W spotkaniu uczest

WIAT

niczyo ok. 5060 dziaaczy SLD z Wrocawia i woje

wdztwa. Wprowadzeniem do dyskusji byo
wystpienie prof. A. Chmielewskiego z Uniwersytetu
Wrocawskiego i mgraW. Gazki z Dolnolskiej
Wyszej Szkoy o kondycji Lewicy po wyborach.
Zdaniem referentw Lewica ma powody do wielkiego
niepokoju, i to nie tylko we Wrocawiu. Konieczne s
daleko idce zmiany programowe i osobowe. Kiedy
woj. dolnolskie byo nazywane czerwonym, dzi
SLD ma tylko 2 mandaty w 36 osobowym sejmiku,
zdobyte w Wabrzychu i Jeleniej Grze. Dramatycz
na jest sytuacja w radach lokalnych i trudno bdzie
odrobi te straty. Tow. Wiktor zabra gos jako pierw
szy dyskutant i wskaza na braki programowe i oso
bowe w kierownictwie Lewicy, ktre doprowadziy do
zmarnowania wielkiego kiedy potencjau politycz
nego. Odrodzenie Lewicy jest moliwe w oparciu
o wartoci i zasady pynce z marksizmu i socjali
zmu, co przyjte zostao oklaskami.
Z powyszej skrtowej analizy wynika, e po wybo
rach samorzdowych w listopadzie 2014 r. pozycja
polityczna Platformy Obywatelskiej ulega wyrane
mu osabieniu. Obywatele maj do oligarchizacji
i arogancji ycia politycznego, alienacji wadzy, ma
taczenia i oszukiwania gwnie wiata pracy. Jedno
czenie
liczne
gosy
niezadowolenia
przechwytywane s przez rosnce w si bardziej
prawicowe Prawo i Sprawiedliwo, a nawet Now
Prawic J. Korwina Mikkego. Pojawiy si ugrupo
wania niezalene, ktre zdobyy znaczn ilo go
sw. S prby budowania nowych, w tym take
lewicowych partii politycznych. Istnieje pilna potrze
ba aktywnego wczenia si komunistw do dziea
przeorientowania lewicy w kierunku realnej obrony
interesw polskiego wiata pracy. Trzeba w wik
szym stopniu akcentowa konieczno obrony ro
botnikw, bezrobotnych, pozbawionej perspektyw
modziey. Musz systematycznie ukazywa si ko
lejne wydania Brzasku i innych materiaw KPP,
np. ulotek, ekspertyz, plakatw itd. Oto jedno z pil
nych zada dla pracy KKW i zbliajcego si Zjazdu
Komunistycznej Partii Polski.
Wrocaw, 16.XII.2014 r.
Zbigniew Wiktor

Blokada Kuby a prawa czowieka

Obecnie pojawia si moliwo uregulowania sto
sunkw midzy Hawan a Waszyngtonem oraz
zniesienia narzuconych przez Stany Zjednoczone
sankcji, z ktrymi Kuba zmaga si od ponad 50 lat.
Historia blokady czy si nierozerwalnie z losami
kubaskiej rewolucji. Przed jej zwycistwem
w 1959 roku, amerykaskie korporacje czerpay
wielkie zyski z inwestycji na Kubie, zwaszcza
w przemyle tytoniowym i cukrownictwie. Kubaczy
kw z nich nie korzystali. Wikszo spoeczestwa
nie miaa dostpu do zdobyczy techniki, kultury,
edukacji czy suby zdrowia. Zmienio si to po re

wolucji, gdy rzd Fidela Castro przystpi do zmian

spoecznych i gospodarczych, przeprowadzajc re
form roln a nastpnie nacjonalizujc prywatne
koncerny.
Od opcji zbrojnej do blokady
Pocztkowo Waszyngton liczy na zbrojne zdawie
nie rewolucji. Po serii aktw terroru i prbach finan
sowania wewntrznej opozycji miaa miejsce
inwazja w Zatoce wi. Szkoleni oraz wyekwipowa
ni przez CIA najemnicy i przedstawiciele dawnego

11

WIAT

BRZASK

reimu wyldowali na wybrzeu Kuby liczc, e wy

woaj zamach stanu. W dniach 1719 kwietnia
1961 r. w Zatoce wi toczono cikie walki. Od
dziay Rewolucyjnych Si Zbrojnych Kuby stawiy za
cieky
opr. Agresorzy
zostali
zatrzymani,
a nastpnie zepchnici na plae i otaczajce je ba
gna. Inwazja zakoczya si cakowit klsk. Zgi
no kilkuset agresorw, a ponad 1000 dostao si
do niewoli.
Klsk CIA skoczyy si take prby stworzenia
kontrrewolucyjnej partyzantki w grach Escambray.
Dziki wsparciu lokalnej ludnoci kubaskie wojska
szybko rozbiy nieliczne oddziay partyzanckie.
W tym momencie Waszyngton wiedzia ju, e re
wolucji nie da si zatrzyma metodami militarnymi.
Kontynuowa finansowanie grup terrorystycznych
dziaajcych na Kubie oraz przygotowywa kolejne
prby zamachw na Fidela Castro, jednak gwn
broni stao si embargo. Przed naoeniem blokady
rzd Fidela Castro znacjonalizowa rafinerie nale
ce do koncernw Esso, Standard Oil oraz Shell.
W odpowiedzi Waszyngton zakaza importu kuba
skiej trzciny cukrowej, bdcej podstaw gospodarki
kraju. Nalece do amerykaskich koncernw plan
tacje przestay dziaa. Kubaski rzd zdecydowa
si wic je znacjonalizowa.
W 1962 roku USA naoyy embargo na cay handel
z wyczeniem lekw oraz ywnoci. Oparto je na
Ustawie o handlu z wrogiem z czasw pierwszej
wojny wiatowej, ktr zastosowano pomimo tego,
e Stany Zjednoczone nie byy w stanie wojny z Ku
b. Drug podstaw prawn bya tak zwana Ustawa
o wsparciu zagranicznym, ustanawiajca USAID
(Amerykask Agencj Rozwoju Midzynarodowe
go), agencj powizan z CIA i uywan do rozsze
rzania oraz obrony stref wpyww Waszyngtonu. Od
pocztku blokada bya wic nielegalnym wywiera
niem presji, sprzecznym z prawem midzynarodo
wym i narzuconym bez udziau ONZ.
Historia nielegalnej blokady
W 1963 r. blokada zostaa rozszerzona. Obywate
lom USA zabroniono prowadzenia jakichkolwiek in
teresw z Kub. Aby zniszczy sektor turystyczny
zakazano podrowania na Kub. To ograniczenie
zostao zniesione tylko na krtko w latach 70.
W 1982 r. administracja prezydenta Reagana za
ostrzya embargo, rozszerzajc je midzy innymi na
skadniki potrzebne do produkcji lekw i wiele in
nych wanych dla rozwoju kraju produktw.
Po zakoczeniu zimnej wojny Waszyngton wzmg
dziaania zmierzajce do destabilizacji sytuacji na
Kubie, midzy innymi wykorzystujc do tego USAID.
W 1992 r. Kongres przegosowa Ustaw o kuba
skiej demokracji, majc na celu zaaranowanie
pokojowej transformacji przyjcia systemu kapita
listycznego oraz reform proponowanych przez mi

12

STYCZE 2015

dzynarodowe instytucje finansowe w zamian za

zniesienie embarga. Pod pozorem obrony praw
czowieka i swobody wypowiedzi zabroniono oby
watelom USA podry na Kub, prowadzenia na
wyspie interesw przez firmy z udziaem ameryka
skiego kapitau. Ustawa bya nielegalna z punktu
widzenia prawa midzynarodowego take dlatego,
e grozia pastwom prowadzcym wymian go
spodarcz z Kub, e stan si niewiarygodne dla
Waszyngtonu, czyli sankcjami wymierzonymi rw
nie w nie. Wprowadzenie tej ustawy miao miejsce
wbrew sprzeciwowi wikszoci spoecznoci mi
dzynarodowej oraz sprzeciwom Zgromadzenia
Oglnego ONZ.
Stany Zjednoczone zamay nawet zasady kapitali
stycznego wolnego rynku, ktry promoway. W 1996
r. ustawa HelmsaBurtona rozcigna sankcje na
wszystkie zagraniczne firmy, ktre rzekomo korzy
stay z amerykaskiej wasnoci znacjonalizowanej
na Kubie. Poniewa ustalenie co miaoby by t
wasnoci w rzeczywistoci byo niemoliwe, ozna
czao to represje wobec wszystkich podmiotw
chccych prowadzi dziaalno gospodarcz na
wyspie. Pretekstem do wprowadzenia ustawy bya
zdecydowana odpowied na naruszanie przestrzeni
powietrznej Kuby przez jedn ze sponsorowanych
przez Waszyngton organizacji kontrrewolucyjnych
i zestrzelenie jednego z jej, rzekomo nieuzbrojo
nych, samolotw.
Prawa czowieka jako pretekst
Od pocztku trwania blokady Waszyngton podnosi
jako pretekst amanie praw czowieka na Kubie.
Tymczasem od pocztku lat 60. sponsoruje zbrojne
grupy, ktre doprowadziy do mierci tysicy Kuba
czykw. Doszo do setek atakw na kubaskie porty,
infrastruktur czy przedstawicieli wadz. Organizacje
zoone z ludzi dawnego reimu Batisty i wspierane
przez mafi wysyay na wysp grupy dywersyjne w
celu destabilizacji sytuacji za zaplecze majc Flory
d oraz podporzdkowane USA kraje Ameryki
rodkowej. Trudno si w tej sytuacji dziwi, e po
wielu latach spokojnego odpowiadania na prowoka
cje, Hawana zestrzelia jeden z samolotw dywer
santw.
Jedynym miejscem, w ktrym na wyspie faktycznie
amie si prawa czowieka, jest baza Guantanamo
obszar nielegalnie okupowany przez armi USA,
ktrego wydzierawienie zostao wymuszone na
wadzach Kuby w 1903 r. 31 lat pniej Waszyngton
narzuci umow dzierawy terenu, ktra moga by
wypowiedziana tylko za zgod obu pastw. Guan
tanamo podczas tak zwanej wojny z terroryzmem
byo wykorzystywane do przetrzymywania bez sdu
osb podejrzanych o terroryzm. Nie stanowic for
malnie terytorium USA, byo wyczone spod jurys
dykcji
pnocnoamerykaskich
sdw.

STYCZE 2015

BRZASK

Wykorzystano to do stosowania tortur i nieludzkiego

traktowania wobec ludzi, ktrym nie postawiono
adnego formalnego zarzutu. Wielu z nich zostao
porywanych z innych krajw lub dostarczonych
Amerykanom przez afgaskich sojusznikw na
przykad ze wzgldu na zbieno nazwisk z poszu
kiwanymi terrorystami.
Dla porwnania Kuba nie braa i nie bierze udziau
w wojnach napastniczych, porwaniach czy zama
chach stanu w innych pastwach. Nigdy nie okupo
waa i nie okupuje adnego terytorium. Kubaskie
prawo od lat zabrania stosowania tortur, bezpraw
nego zatrzymywania oraz przetrzymywania w wi
zieniach bez sdu. Nawet raporty przygotowywane
przez opozycj przyznaj, e stosowanie przemocy
fizycznej wobec zatrzymanych zdarza si rzadko
i jest sprzeczne z prawem. Osoby dziaajce we
wsppracy z zagranicznymi orodkami oraz uzy
skujce od nich pienidze s wizione jedynie gdy
ich dziaalno ma na celu destabilizacj sytuacji
lub wie si ze stosowaniem przemocy. Gdy na
jaw wychodziy kolejne prby destabilizowania sytu
acji sponsorowane przez USAID, biorcy w nich
udzia ludzie byli jedynie zatrzymywani i deportowa
ni.
Spoeczne skutki blokady
Blokada uderzya przede wszystkim w kubaskie
spoeczestwo. Uniemoliwia dostp do najnow
szych technologii komputerowych czy import niekt
rych lekw. To ostatnie przyczynio si porednio do
rozwoju kubaskiej farmaceutyki. Na wyspie opra
cowano wiele generycznych lekw, taszych od ofe
rowanych przez midzynarodowe korporacje. Kuba
osigna te znaczny rozwj opieki medycznej,
ktra od czasw rewolucji dostpna jest dla wszyst
kich i bardzo wysoko oceniana midzy innymi przez
wiatow Organizacj Zdrowia. W wyniku tego na
wet obywatele amerykascy obchodzili blokad
i w rny sposb trafiali na Kub aby leczy si na
wyspie, poniewa koszty okazyway si znacznie
nisze ni w Stanach Zjednoczonych.
Rewolucyjnej Kubie udao si wyksztaci wysoko
wykwalifikowany personel medyczny. Kubascy le
karze zajli si leczeniem chorb, ktre dla midzy
narodowych koncernw byy zbyt mao wane,
poniewa opracowanie lekw na nie nie przynosio
odpowiednich zyskw. Jak szacuje WHO 50 tysicy
kubaskich lekarzy, pielgniarek oraz sanitariuszy
bierze udzia w pomocy 66 krajom rozwijajcym si.
W czasie epidemii wirusa Ebola w Afryce Kuba bya
jednym z pierwszych pastw, ktre zaoferoway
wsparcie wiksze od jakiegokolwiek innego kraju.
W tym samym czasie Waszyngton zgosi jedynie
moliwo wysania wojska do zagroonego epide
mi regionu. Kubaska pomoc medyczna dla Afryki
spotkaa si z midzynarodowym poparciem. Bryga
da Medyczna zajmujca si pomoc krajom rozwija

WIAT

jcym si uzyskaa w tym roku nominacj do

pokojowej Nagrody Nobla.
Wskanik HDI obliczany przez ONZ na podstawie
dostpnoci ludnoci do usug publicznych, dugoci
ycia oraz zasobnoci dla Kuby jest najwyszy w
regionie. W rankingu wiatowym zajmuje ona 44
miejsce. Z krajw Ameryki Poudniowej wyprzedza
j jedynie Chile, a wszystkie pastwa karaibskie sy
tuuj si zdecydowanie niej. Ma na to wpyw,
oprcz wzorcowego systemu opieki zdrowotnej, eli
minacja analfabetyzmu oraz dostp do dbr kultury.
Prawa czowieka na Kubie
Na Kubie rozszerzany jest zakres wolnoci obywa
telskich. Zaktualizowana zostaa ustawa emigracyj
na pozwalajca obywatelom na swobodne
podrowanie. Zniesiono kontrol internetu oraz
ograniczenia kupowania na przykad telefonw ko
mrkowych. Dotychczasowe obostrzenia byy spo
wodowane
gwnie
blokad
niektrych
nowoczesnych technologii, wynikajc z embargo.
Kuba jest pod wieloma wzgldami chwalona przez
agencje midzynarodowe zajmujce si prawami
czowieka. UNICEF pozytywnie ocenia kubaskie
prawo dotyczce ochrony praw dzieci. Wedug
przedstawicieli agencji na wyspie zagwarantowane
s zarwno wysokie standardy edukacyjne jak i so
cjalne. Kuba przezwyciya problemy z jakimi bo
rykaj si inne kraje regionu. Nie wystpuje na niej
praca dzieci, ani niedoywienie.
W roku 2012 Kuba zostaa czonkiem Rady Praw
Czowieka ONZ (UNHCR), zajmujcej si monitoro
waniem przestrzegania praw czowieka na wiecie,
konfliktami regionalnymi, sytuacj uchodcw i in
nymi tematami. Tymczasem Stany Zjednoczone
bojkotuj prace Rady uznajc j za niewiarygodn
ze wzgldu na krytyk amania praw czowieka
przez Izrael.
Na Kubie nigdy nie ograniczano swobody wyznania.
Wszystkie zarejestrowane kocioy mogy dziaa
swobodnie. Prawo gwarantuje moliwo publicz
nego przeprowadzania obrzdw religijnych oraz
celebrowania wit. W 2008 r. w Hawanie otwarto
nawet now katedr prawosawn.
Kuba, w przeciwiestwie do Stanw Zjednoczo
nych, od roku 2003 nie stosuje krytykowanej przez
obrocw praw czowieka kary mierci. W okresie
od 2003 roku w samym Teksasie wykonano ponad
150 wyrokw.
Kuba dokonaa znaczcego postpu jeli chodzi
o ochron praw czowieka. Nie moe by pouczana
i rozliczana z tych praw przez pastwa dopuszcza
jce si powanych narusze prawa midzynarodo
wego, wojen napastniczych tortur i morderstw.

13

HISTORIA

BRZASK

Prawa czowieka stay si sloganem, wyrazem po

dwjnych standardw, innych dla Waszyngtonu i je
go sojusznikw, a innych dla krajw rozwijajcych
si, ktre nie chc podporzdkowa si dyktatowi
USA.
Rozmowy przedstawicieli USA i Kuby daj szans
na zniesienie blokady. Stany Zjednoczone powinny

STYCZE 2015

jednak wycofa si z projektw, w ramach ktrych

USAID i inne agencje sponsoruj kubask opozy
cj. Kubaczycy maj prawo decydowa w jakim
kierunku pjdzie ich kraj, bez zewntrznych inter
wencji i zagranicznej propagandy.
Beata Karo

Uwagi i refleksje Ry Luksemburg na wie o wybuchu

pierwszej rewolucji rosyjskiej w styczniu 1905 roku
Dwudziestego trzeciego stycznia 1905 roku Zarzd
Gwny Socjaldemokracji Krlestwa Polskiego i Li
twy (ZG SDKPiL)
wystosowa do
wszystkich
uwiadomionych klasowo i uodpornionych tym sa
mym na wszelkie nacjonalistyczne infekcje polskich
robotnikw w Kongreswce odezw o nastpujcej
wyjtkowo wanej i niezwykle wymownej treci:
Robotnicy! W niedziel, dnia 22 stycznia, wybucha
w Petersburgu rewolucja. Dziesitki tysicy robotni
kw usiowao przedosta si z dzielnic fabrycznych
przed paac carski. Wojsko zagrodzio robotnikom
drog do rodka miasta i do paacu carskiego. Po
mimo to robotnicy przedarli si do miasta. Cz
wojska nie chciaa strzela do ludu i wbrew komen
dzie opucia bro ku ziemi. Przez cay dzie od
rana do pnej nocy, nie udao si rzdowi stumi
ruchu. Polaa si obficie krew robotnicza. Telegramy
rzdowe mwi o setkach zabitych i rannych, ale
wiadomoci nieurzdowe podaj tysice ofiar rewo
lucji. Widok zabitych i rannych ogromnie podnieca
lud roboczy, zwikszajc jego nienawi do rzdu
carskiego, jego ch walki i zemsty. Przed wieczo
rem robotnicy zaczli stawia barykady dla ochrony
przed dzikim odactwem cara.
W chwili gdy to piszemy, nie ma wicej wiadomoci
z Petersburga. Rzd nie przepuszcza telegramw
prywatnych. Gdy to czyta bdziecie, by moe re
wolucja obejmie juz inne miasta i rozleje si po caej
Rosji. A w tej rewolucji nie moe, nie powinno za
brakn robotnikw polskich. Polska klasa robotni
cza musi znale si w szeregach rewolucji,
w walce o wolno (...).
Robotnicy! Nie bdmy ostatni w tej walce, jak lud
roboczy w caej Rosji stoczy musi z rzdem cara.
Od solidarnej walki ludu roboczego w Rosji i Polsce
zaley, aby urzeczywistniona zostaa wolno poli
tyczna dla ludu. Jak tego zada socjaldemokracja
w caym pastwie, ludowi roboczemu potrzeba, aby
Rosja zamieniona zostaa w republik demokra
tyczn, w ktrej klasa robotnicza bdzie miaa mo
liwie najwiksz wolno, a kady kraj w Rosji,
a wic i nasz kraj, bdzie mia swj samorzd, czyli
autonomi. Klasa robotnicza musi zdoby w Rosji
republik demokratyczn, opart na powszechnym,
rwnym i tajnym prawie gosowania na posw do
parlamentu i do wszystkich instytucji reprezentacyj
nych. Rzd carski sam pokaza, nawet nieuwiado
mionej czci robotnikw, e midzy nim a ludem

14

musi powsta bj na mier i ycie.

Robotnicy! Bdmy gotowi do ostatecznej walki. Do
szeregw, do organizacji!
Niech yje Zgromadzenie Konstytucyjne, oparte na
powszechnym, rwnym i tajnym prawie wyborczym!
Niech yje rewolucja ! .
Dwa dni pniej dwudziestego pitego stycznia
1905 roku na amach tygodnika Die Neue Zeit
czoowego, opiniotwrczego organu prasowego w
czesnej Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD)
zamieszczony zosta w reakcji na elektryzujc
wie o krwawej petersburskiej niedzieli okolicz
nociowy artyku pod krtkim tytuem Rewolucja
w Rosji (Die Revolution in Russland) . Jego autork
bya Ra Luksemburg wybitna, bezkompromiso
wa rewolucjonistka i dziaaczka polskiego, niemiec
kiego
i
midzynarodowego
ruchu
socjaldemokratycznego.
wiat kapitalistyczny i wraz z nim midzynarodowa
walka klas przekraczaj nareszcie jak sie zdaje,
okres zastoju, (...) aby wstpi znowu w epok y
wioowych walk masowych. Lecz tym razem, wbrew
oczekiwaniom Marksa, nie kogut galijski swym zu
chwaym pianiem zwiastuje now zorz rewolucji
w Europie. (...) Punkt wyjcia najbliszej fali rewolu
cyjnej przesun si z zachodu na wschd
stwierdzaa z a nazbyt wyczuwaln ulg, ale take
nadziej i optymizmem dziaaczka we wstpie
swojego okolicznociowego artykuu.
Ra Luksemburg nie omieszkaa zwrci swoim
czytelnikom uwag rwnie we wstpie, e: wielkie
zdarzenia rewolucyjne chocia mog by na og
przewidziane i oczekiwane, to jednak, gdy si doko
nuj, staj przed nami w swej zoonej formie kon
kretnej jak sfinks, jak problemat, ktry naley
w kadym jego wknie poj, zgbi, bada. I jest
rzecz zupenie jasn, e do obecnej rewolucji ro
syjskiej nie mona w adnym razie przystpi z fra
zesami (...) i (...) haaliwymi tyradami w duchu
dziennikarzy buruazyjnych, ktrzy ca sw zna
jomo Rosji zawdziczaj (...) paru powieciom
Tostoja i ktrzy z rwnie dobrotliw ignorancj
przelizguj si po wszystkich zagadnieniach spo
ecznych obu pkul ziemskich zauwaaa ze
zgryliw ironi autorka publikacji po czym dodawa
a nastpnie w formie przestrogi ju bez cienia ja
kiejkolwiek ironii bdc w peni wiadoma caej
powagi, caego dramatu i zoonoci rewolucyjnej

STYCZE 2015

BRZASK

sytuacji politycznej w wczesnej Rosji, e: byoby

rzecz zupenie chybion, gdyby zachodnio euro
pejska socjaldemokracja chciaa patrze na rewolu
cj rosyjsk z niesmacznym kiwaniem gowy na
sposb Ben Akiby i widzie w niej tylko historycz
ne mapowanie tego, co w Niemczech i Francji
dawno ju byo. Wbrew zdaniu Hegla mona ra
czej z wiksz susznoci powiedzie, e w historii
nic si po dwakro nie powtarza. Rewolucja rosyj
ska, ktra formalnie przynosi Rosji to samo, co dla
Europy zachodniej i rodkowej zdziaaa przed p
wiekiem rewolucja lutowa i marcowa, stanowi jed
nak w samej sobie zupenie szczeglny typ wanie
dlatego, e jest mocno spnionym maruderem re
wolucji europejskiej stwierdzaa i przestrzegaa
jednoczenie z pen powag rewolucjonistka zo
rientowana w specyfice funkcjonowania wczesne
go rosyjskiego spoeczestwa.
Dziaaczka przypominaa swoim czytelnikom, e
Rosja wystpuje na rewolucyjn scen wiata jako
kraj politycznie najbardziej zacofany z punktu widze
nia buruazyjnego rozwoju klasowego (...) Jednak
e wanie dlatego podkrelaa z naciskiem
publicystka Die Neue Zeit wbrew wszystkim
utartym pogldom, dzisiejsza rewolucja rosyjska
nosi najwyraniejszy z wszystkich dotychczasowych
rewolucji klasowy charakter proletariacki (...) jest tak
czysto proletariacka , jak adna z poprzednich
podkrelaa dobitnie autorka artykuu.
Dla Ry Luksemburg jako klasowo uwiadomionej
marksistki i konsekwentnej w dziaaniu rewolucyjnej
socjaldemokratki byo rzecz oczywist, e: caa
suma uwiadomienia klasowego, dojrzaoci poli
tycznej i idealizmu, ktra znalaza wyraz i staa si
czynem w masowym powstaniu proletariatu peters
burskiego, jest wynikiem wieloletniej, niezmordowa
nej agitacji socjalistycznej, mwic cilej, agitacji
socjaldemokratycznej. A suma ta, gdy jej si bliej
przyjrzymy, jest olbrzymia pisaa z nieskrywan
satysfakcj wrcz dum autorka publikacji i od razu
dodawaa tytuem swoistego koniecznego w tym
miejscu wyjanienia, e: Co prawda, pierwsze wy
stpienie petersburskiej masy robotniczej wyrzucio
na powierzchni rne elementy obce, zudzenia
carosawne, nieznanych, przypadkowych przywd
cw z wczorajszego dnia. Jak we wszystkich wiel
kich wybuchach rewolucyjnych, ponca lawa
wyrzuca z gbiny na brzegi krateru przede wszyst
kim szlam. Lecz wrd tych przypadkowoci chwili
i szcztkw przestarzaego wiatopogldu, ktre
zreszt w ogniu sytuacji rewolucyjnej zmiecione zo
stan z szybkoci burzy, wychodz wyranie na
jaw silne, zdrowe, rozwinite zalki czysto proleta
riackiej wiadomoci klasowej, a take ten prosty,
bohaterski idealizm, bez pozy i bez gestw teatral
nych, cechujcych wielkie dziejowe momenty buru
azyjne, ktry jest niewtpliwym , typowym objawem
wszystkich ruchw klasowych nowoczesnego,
uwiadomionego proletariatu
konstatowaa
w swojej publikacji z 25 stycznia 1905 roku przepe
niona autentycznym rewolucyjnym optymizmem R

HISTORIA

a Luksemburg.
Warto podkreli w tym miejscu, i jej autentyczny
bo mocno krytyczny i zarazem wybitnie zdroworoz
sdkowy rewolucyjny optymizm nie mia nic wspl
nego z tanim, pretensjonalnym, oderwanym od
kapitalistycznej rzeczywistoci spoeczno politycz
nej przeraajco krtkowzrocznym, dziecinnym
drobnomieszczaskim idealizmem gdy jak stwier
dzaa sama autorka artykuu odwoujc si czy moe
raczej przypominajc czytelnikom o zasadniczej
istocie rewolucji socjalnej: planowo inscenizowane
i prowadzone, krtko mwic, zrobione rewolucje,
istniej tylko w bujnej wyobrani (...) dusz policyj
nych tudzie pruskich i rosyjskich prokuratorw. (...)
rewolucja w swym burzliwym potoku wytyka sobie
cele daleko przekraczajce wszelkie oczekiwa
nia(...) zaznaczaa Ra Luksemburg dajc tym
samym wyranie do zrozumienia czytelnikom jak
powinni i jak nie powinni podchodzi do wyjtkowo
skomplikowanego zagadnienia rewolucji socjalnej.
W podobnym mocno krytycznym i zdroworozsdko
wym duchu co powyej przytoczona uwaga brzmiaa
rwnie inna. Mianowicie, e: bezporednie cele
dzisiejszego powstania w Rosji, nie sigaj poza
buruazyjno demokratyczny ustrj konstytucyjny,
a ostateczny wynik przesilenia, ktre moe trwa
i bdzie prawdopodobnie trwao jeszcze cae lata
z kolejnym nastpstwem przypyww i odpyww,
moe nawet przynie w kocu tylko mizern kon
stytucj kwitowaa z brutaln szczeroci autor
ka artykuu dajc tu wyranie z kolei do zrozumienia,
e zwycistwo socjalizmu punkt kulminacyjny
marksowskiej rewolucji socjalnej w wczesnej Rosji
stanowio bardzo, bardzo dalek perspektyw.
Ra Luksemburg usilnie przekonywaa w swoim
artykule nie owijajc w przysowiow bawen, e:
nage masowe powstanie proletariatu petersbur
skiego byo gromem z jasnego nieba (...) dla bez
mzgich kretynw panujcej bandy zodziejskiej
caratu (...) dla zakutej, ciemnej tuszczy zotych wor
kw przemysowych . Byo ono nim nie mniej dla li
beraw rosyjskich, (...) ktrzy jeszcze w przededniu
rewolucji petersburskiej traktowali ruch rewolucyjny
rosyjskiego proletariatu waciwie jako kategori
abstrakcyjn i sdzili, e liberalne miauczenie
i skomlenie wysoko postawionych osobistoci naj
pewniej potrafi zwali jerychoskie mury absoluty
zmu. Na koniec gromem z jasnego nieba byo
powstanie petersburskie take dla owej lunej, ru
chomej warstwy rewolucjonistw z inteligencji.
Chwiejc si cigle jak trzcina pod wiatrem w jedn
lub druga stron, wierzyli bd to w zbawienny
wpyw bomby albo rewolweru z wyrytymi na nich
strasznymi sowami, bd w lepe rozruchy chop
skie, bd te w nic ju wicej w ogle nie wierzyli.
Wpadajc na przemian w zapa, ktry siga nieba,
to znw w miertelne przygnbienie, fruwali na
ksztat lotnego piasku rewolucji od terroryzmu do li
beralizmu i na odwrt tylko silnej wiary w samo
dzieln akcj klasow rosyjskiego proletariatu nigdy
zdoby nie mogli otwarcie zauwaaa z wyczu

15

HISTORIA

BRZASK

walnym przeksem autorka artykuu majc tu na

myli przede wszystkim bezsensown de facto z po
litycznego punktu widzenia i przy tym anty proleta
riack,
mocno
skaon
skrajn
drobnomieszczaskoci i najzwyklejsz naiwno
ci dziaalno tak zwanych eserowcw .
Ra Luksemburg w swojej codziennej trudnej pracy
socjaldemokratycznej zarwno praktycznej (agita
cyjnej podczas wystpie publicznych) jak i publi
cystycznej (teoretyczno ideologicznej) potpiaa,
pitnowaa i cakowicie odrzucaa wszystkie banio
we, metafizyczne, religijne i parareligijne a przez to
z gruntu niedorzeczne, absurdalne, bezwartociowe
i po prostu kamliwe opinie i opisy dotyczce istnie
jcej, otaczajcej kapitalistycznej rzeczywistoci
spoeczno politycznej, ktre jedynie znieksztacay
i bezwstydnie, ewidentnie faszoway z ogromn
szkod dla proletariatu obraz tej rzeczywistoci.
W zwizku z powyszym dziaaczka nie moga nie
zaznaczy w swojej
okolicznociowej publikacji
w kontekcie dramatycznych, krwawych petersbur
skich wydarze rewolucyjnych z 22 stycznia 1905
roku z jednej strony, e: socjaldemokracja jest dzi
jedynym czynnikiem ycia politycznego w pastwie
carw, ktremu wypadki petersburskie nie wyrosy
ponad gow, ktry (...) zupenie panuje nad sytu
acj . Z drugiej natomiast strony rzecz oczywist
byo dla niej jako wnikliwej badaczki i krytyka kapita
listycznej rzeczywistoci spoeczno politycznej
a rosyjskiej w szczeglnoci, e: Dogmat mark
sowski sprawi, rosyjska socjaldemokracja potrafia,
poza dziwaczn swoistoci stosunkw spoecznych
Rosji (...) przewidzie z matematyczna niemal do
kadnoci wielkie linie rozwoju kapitalistycznego
i w planowej dziaalnoci zdyskontowa z gry i re
alizowa jego konsekwencje rewolucyjne. Dogmat
marksowski pomg socjaldemokratom w Rosji od
kry w imperium carskim proletariat jako klas poli
tyczna, jako jedynego przyszego bojownika
o polityczne wyzwolenie Rosji spod absolutyzmu,
a nastpnie w wasne wyzwolenia spod panowania

STYCZE 2015

kapitau. Ten sam dogmat marksowski kaza socjal

demokracji rosyjskiej broni niezmordowanie prze
ciwko wszystkim i kademu z osobna samodzielnych
zada klasowych i polityki klasowej rosyjskiego pro
letariatu w chwili gdy trzeba byo dopiero wyczyty
wa fizyczne istnienie robotnikw w Rosji z suchej
mowy urzdowych statystyk przemysu, oblicza fa
bryki rosyjskie, nieomal wywalcza wprost, e tak
powiemy, w gorcych polemikach kadego matema
tycznego proletariusza stwierdzaa na amach
swojego okolicznociowego artykuu rewolucjonistka
okazujc przy tej okazji otwarcie swj gboki podziw
i szacunek dla rosyjskiej socjaldemokracji, ktra
zmuszona bya funkcjonowa i rozwija si w nad
wyraz trudnych i wyjtkowo niesprzyjajcych warun
kach politycznych.
Podsumowujc swoj publikacj Ra Luksemburg
nie ukrywajca wwczas swojej gbokiej wiary
w gigantyczny rewolucyjny, antykapitalistyczny i an
tycarski potencja, ktry tkwi jej zdaniem w wielo
narodowociowej zniewolonej przez carat klasie
robotniczej, a ktrego prbk ujawnia ona w Pe
tersburgu 22 stycznia 1905 roku uczynia w zwiz
ku z tym tak oto przepenion wielkim optymizmem
jak rwnie gbokim politycznym realizmem uwag:
Dzie 22 stycznia zrobi sowo ciaem i ukaza cae
mu wiatu proletariat rosyjski w samodzielnej rewo
lucji politycznej. To duch Marksa stoczy na ulicach
Petersburga pierwszy wielki bj o wolno Rosji i on
to prdzej czy pniej, z nieodwoalnoci prawa
naturalnego wywalczy zwycistwo konkludowaa
Ra Luksemburg.
Za swoje ostateczne zwycistwo nad absoluty
stycznym caratem klasa robotnicza Rosji m. in tam
szona przez niego polska klasa robotnicza zapaci
miaa w nastpnych latach jeszcze wieloma krwa
wymi ofiarami...
Cze ich Pamici !!!
Ryszard Rauba

Szanowni czytelnicy !
Z przykroci zawiadamiamy, e w tym roku znacznie wzrosy koszty wydruku Brzasku.
Obecnie musimy paci drukarni okolo 20 % wicej ni w poprzednich latach. A s to
obok wysyki gwne koszty edycji.
Prosimy wszystkich aby pomogli nam w utrzymaniu obecnego profilu pisma, czstotliwo
ci i regularnoci wydawania. Jeszcze raz dzikujemy wszystkim ktrzy systematycznie
opacali prenumerat i prosimy pozostaych o fnansowe wsparcie naszego wydawnictwa.

Redakcja
Publikowane artykuy wyraaj opinie autorw i nie zawsze s zgodne z pogldami Redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo
redagowania nadesanych tekstw i nadawania im tytuw. Skad Redakcji: Krzysztof Szwej (redaktor naczelny), Beata Karo.

Email: brzask@o2.pl. Komunistyczna Partia Polski skr. poczt. 154, 41-300 Dbrowa Grnicza.
Opat za Brzask naley wpaca na konto bankowe Partii z dopiskiem za Brzask.
PKO BP S.A. Oddzia I Dbrowa Grnicza 28 1020 2498 0000 8202 0183 3995

16