Professional Documents
Culture Documents
B R Z A S K NR 05-06 /2006
UCHWAA
K K W KPP
B R Z A S K N R 05-06 / 2006
1 MAJA 2006 r.
DAMY ZAPEWNIENIA
WSZYSTKIM PRACOWNIKOM
GODNYCH WARUNKW PRACY
Tegoroczne wito Pracy obchodzilimy jako
dzie protestu przeciwko pogarszajcym si warun
kom pracy i bezrobociu. W ulotce wydanej z okazji
robotniczego wita wyrazilimy zdecydowany
sprzeciw wobec antypracowniczej polityki polskiego
rzdu oraz postpowania tzw. pracodawcw.
W szczeglnoci protestowalimy przeciwko:
- rozkradaniu i zawaszczaniu poprzez prywa
tyzacj zakadw pracy oraz majtku wytworzo
nego przez ludzi pracy,
- staemu pogarszaniu si warunkw pracy, a
maniu Kodeksu Pracy, przepisw BHP oraz pacy
nie zapewniajcej nawet minimum socjalnego,
- wyzyskowi pracownikw, mobbingowi, dys
kryminacji kobiet w miejscu pracy,
- wykorzystywaniu bezrobocia jako rodka na
cisku na pracujcych w celu zmuszania ich do
pracy w nadgodzinach, czsto bez wypacania im
nalenego wynagrodzenia oraz nieuzasadnionemu
obnianiu pensji,
- pozostawieniu bez jakiejkolwiek pomocy mi
lionw bezrobotnych.
WARSZAWA
DBROWA GRNICZA
B R Z A S K N R 05-06 / 2006
Uroczysto rozpoczo uroczyste odsonicie
tablicy "Bohaterom Czerwonych Sztandarw - Dbrowiakom, twrcom dziejw walk o narodowe
i spoeczne wyzwolenie". Tablic w asycie pocztw
sztandarowych odsonili - Przewodniczcy RM i tow.
Marian Indelak, ktry krtko przypomnia komu po
wicony jest pomnik. Wszystkie organizacje uczest
niczce w pochodzie zoyy wiece i wizanki.
Wiec tradycyjnie rozpoczto hymnem pastwo
wym a prowadzi go przewodniczcy MPZZ, potem
wystpowali przedstawiciele poszczeglnych organi
zacji. Najwikszymi oklaskami przyjmowano wyst
pienia J. Zitka - przewodniczcego PPP, gdy mwi,
e lewicowe wadze nic nie robiy dla ludzi pracy, a
SLD wrcz ich zdradzia, przeprowadzajc dalsze
zodziejskie prywatyzacje. M. Indelaka - KPP
i D. Ptaszka z Racji, gdy mwili o grobie klerykalizacji pastwa, proponowali likwidacj funduszu ko
cielnego i krytykowali wydatki na nowe kocioy.
Przedstawiciel PDS (Niemcy) podkrela konieczno
zjednoczenia i midzynarodowej walki o prawa pra
cownicze.
Ponad godzinn uroczysto zakoczono Mi
dzynarodwk. Zaplanowana cz artystyczna nie
zbyt si udaa, deszcz i zimno rozpdziy uczestni
kw.
Krzysztof Szwej
B R Z A S K NR 05-06 / 2006
B R Z A S K NR 05-06 /2006
B R Z A S K N R 05-06 /2006
zewntrzn. Cakowicie oczywiste jest yczenie rosyjskich kapitalistw wzicia udziau w ekspansji w sabszych
pastwach (Ukraina, republiki Azji rodkowej, Iran, bdca w sojuszu z nami Biaoru i inne).
Poza coraz wikszym skrzywieniem surowcowym rosyjska gospodarka charakteryzuje si coraz sabsz orienta
cj socjaln. Najbardziej jaskrawym przykadem procesw spoecznych stanowi wci rosnce rozwarstwienie oby
wateli pod wzgldem posiadanej wasnoci. Putin przej kraj z rozmiarami wspczynnika dziesitnego (stosunek
dochodw 105 najbogatszych obywateli do 105 najbiedniejszych obywateli) rwnego 10. Dzi nawet oficjalna staty
styka podaje cyfry 15-17. Rzeczywicie, niski poziom dobrobytu obywateli i w nie mniejszym stopniu podporzdko
wanie moralno-psychologiczne prowadz do znacznego zwikszenia miertelnoci, przekraczajcej poziom urodze.
Nadwyka wynosi 1, 7-krotno, przy czym w 2005 r. tak zwany rzeczywisty ubytek ludnoci zwikszy si w porw
naniu do 2004r. o 70 000 ludzi, w tym dziki monetaryzacji ulg.
Zgodnie z zasad zachowania materii, jeli nastpuje ubytek w jednym miejscu, to w drugim miejscu przybywa.
To drugi biegun rosyjskiego spoeczestwa, klasa buruazyjna, ju w znacznym stopniu uksztatowana. Dzi 85%
bogactwa narodowego znajduje siew rkach nie wicej ni 1% bogatych Rosjan. Wierzchoek tej klasy stanowi setka
najbogatszych przedsibiorcw, ktrych czne bogactwo przewysza 141 miliardw dolarw, to jest tyle, ile rzd
planuje przeznaczy na spoeczny rozwj kraju w 2006 r. Na drugim miejscu pod wzgldem iloci miliarderw dola
rowych Rosja znalaza si ju w 2004r. W minionym okresie pod tym wzgldem nie przewyszylimy Ameryki, ale
wzrosa ich liczba: dzi jest ich ju 39.
Red.: Czym tumaczy si zauwaalny wzrost antykomunizmu w ideologii i praktyce politycznej reimu buruazyjnego?
W. T.: Wyjanienie jest proste - umocnienie si dyktatury buruazyjnej. O ile rozwarstwienie spoeczne nie
zmiennie zwiksza si i o ile wszystkim obywatelom rosyjskim z ca pewnoci znana jest niesprawiedliwo zdo
bycia majtku przez tzw. Nowych Ruskich, klasa rzdzca stwarza rzeczywiste zagroenie dla wzrostu potencjau
sprzeciwu i realizacji hasa kontroli rezultatw prywatyzacji. Dlatego ona zajmuje si tym, co prezydent nazywa
umocnieniem pastwowoci, a w rzeczywistoci jest utrwaleniem dyktatury buruazji.
W minionym okresie kapitalistyczny ustawodawczy dusiciel jeszcze bardziej zacisn swj piercie. W wybo
rach wszystkich moliwych i znanych wczeniej szczebli zaangaowano zasoby administracyjne na korzy "Jedynej
Rosji", a jako dopenienie czynnika administracyjnego dla uzyskania jak najwikszej gwarancji zwycistwa tej partii
zaopatrywano j poprzez napyw finansw, przewyszajcy nawet moliwoci KPRF. Zwyczajnym zjawiskiem stay
si zakazy przeprowadzania mityngw, pikiet, demonstracji. Ich ilo wzrosa dziesitki razy.
Na tym tle szybko zaostrzajcych si sprzecznoci ideologicznych, na wszystkich kierunkach nasila si antykomunizm i antyradziecko. Przy pomocy Dumy Pastwowej dzie 7 listopada zosta zlikwidowany jako dzie wolny
od pracy, z symbolu Sztandaru Zwycistwa zdjto Sierp i Mot, dlatego, e stanowi symbole pastwa robotnikw i
chopw, do tego sama flaga zostaa skrcona o 1/3, aby dziki temu lepiej wygldaa rosyjska trjkolorowa. Z nazwy
wita 23 lutego usunito nawizanie do dnia powstania Armii Czerwonej - zwycizcy nad faszyzmem.
T antykomunistyczn dziaalno ustawodawcw umacniaj przedstawiciele Prezydenta, gubernatorzy, a take
sam prezydent regularnie owiadczajc: raz o koniecznoci ponownego pochowania Lenina, innym razem twierdzc,
e rosyjskich onierzy w Czeczenii charakteryzuje znacznie wyszy duch patriotyzmu i mioci ojczyzny, ni onie
rzy radzieckich w latach 1941-1945, poniewa jakoby onierze Armii Czerwonej dziaali pod lufami karabinw ma
szynowych oddziaw zaporowych.
Gowa obecnego reimu posiada due dowiadczenie w odniesieniu do stwarzania przeszkd komunistom. Na
pocztku lat 90. kiedy siedziba RKPR znajdowaa si w leningradzkim Domu Wychowania Politycznego, na froncie
budynku wywieszalimy Czerwony Sztandar. Z tego powodu W. Czurow w ksice "Z pierwszej twarzy. Rozmowy z
W. W. Putinem" napisa: "Flaga bya doskonale widoczna z okien gabinetu i Sobczaka i Putina. To strasznie dranio,
i Putin zdecydowa, aby zdj flag... On dopasowa dwig i pod jego osobistym nadzorem uchwyt utrzymujcy flag
zosta odcity. " (Komunici jego zawsze rozdraniali!).
Przeksztacaniu wiadomoci obywateli pomaga wikszo oficjalnych rodkw masowej informacji, w pierwszej
kolejnoci telewizja i radio. Nowe filmy o wojnie, o czasach radzieckich, publikacje na temat ycia i dziaalnoci
radzieckich przywdcw przedstawiaj ca histori narodu radzieckiego w znieksztaconym wietle. Niedorzeczne
pomysy artystyczne, bezporednie kamstwa, oczernianie, poniajce wymiewanie. Propaganda ta, wydawaoby si,
e jest bardzo powierzchowna, a nawet gupia, osiga jednak swoje cele. Poniewa ma na celu przeksztacanie wia
domoci modego pokolenia, ktrego osobowo zostaa uksztatowana ju w warunkach buruazyjnej Rosji, ktre
nie wie czym jest socjalizm i jakie osignicia s charakterystyczna dla wadzy radzieckiej. Dlatego modzi ludzie
wzgldnie atwo poddaj si wychowaniu opartemu na kamstwie, kamstwie starsze pokolenie w przyspieszonym
tempie odchodzi ze wiata. Naley podkreli, e przedstawiciele wadzy i Jedynej Rosji" coraz czciej otwarcie
zapowiadaj wyrwnanie rachunkw z komunistami za porak swoich ideologicznych poprzednikw w wojnach
Domowej a nastpnie Wielkiej Ojczynianej.
B R Z A S K N R 05-06 /2006
Jeli obserwujesz coraz wiksz ingerencj policji w ycie spoeczestwa, totalne metody kontroli jednostki, co
raz wikszy zalew demagogii socjalnej pod nazw narodowych projektw, coraz bardziej rozszerzajce si powiza
nia partii rzdzcej i aparatu pastwowego, co w warunkach kapitalizmu przejawia si formie faszyzacji systemu, to
rozumiesz, ze uczestnictwo rosyjskiego trjkoloru w wojnie po stronie faszystowskich Niemiec nie byo przypadko
wym epizodem, a prawidowoci opart na bazie zoologicznej nienawici do wszystkiego, co radzieckiego, komuni
styczne.
Red.: Jak wiadomo, nasza partia uznaje klas robotnicz za gwny motor przeobrae rewolucyjnych w spoe
czestwie a swoje denie do celu ocenia przede wszystkim w odniesieniu do ruchu robotniczego. Czy ostatnio na
stpiy jakie zmiany w ruchu robotniczym, czy moemy mwi o jego rozwoju?
W. T.: Na IV Zjedzie prognozowalimy wzrost walki ekonomicznej i ruchu zwizkowego. Dzisiaj moemy za
uway, e nasze prognozy sprawdziy si. W 2005 r. zdobylimy dowiadczenie pierwszych wiadomie organizowa
nych strajkw na szerok skal. Takie strajki miay miejsce we wspomnianym wczeniej rejonie leningradzkim.
Strajk rozpoczli dokerzy Sankt-Petersburskiego portu morskiego, nastpnie inicjatyw przejli marynarze Portoflota,
kolejnymi byli robotnicy wszechwoaskiego przedsibiorstwa Ford Motors", a take przedsibiorstwa ScaniaPeter", Caterpilar", Heineken". Kto zapyta: a co, czyby wczeniej strajkw nie byo? Oczywicie, byy. Ale to s
strajki zupenie innego typu. O podwyszenie zapaty, prawa zwizkw zawodowych, miejsca pracy, to jest ju walka
o poczucie wasnej wartoci. Taka walka wymaga znacznie wikszego poziomu zorganizowania, znajomoci prawa i
technologii prowadzenia caej procedury strajkowej. To co naley podkreli z dowiadcze strajku dokerw. Po
pierwsze dokerzy i pomagajcy im towarzysze dziaali, mona powiedzie, wypeniajc, zadanie konstytucyjne. Pra
wo do strajku jest zagwarantowane w Konstytucji Rosji. Sami zwolennicy Jedynej Rosji", gdy w 2004 r. do Dumy
zostali zaproszeni godujcy grnicy Chakasji (kopalnia Jenisiejska"), krzyczeli, e strajk jest lepszy ni godwka.
My rwnie tak uwaamy, a nasze zadanie - nauczy wszystkich ludzi pracy w Rosji posugiwa si narzdziem
proletariatu - zorganizowaniem.
Drugi element: dokerzy bezbdnie i bardzo dokadnie sformuowali gwny postulat swej walki: Niedopuszcze
nie do realnego spadku wartoci wypaty robotnikw". To danie zasuguje na wczenie do kontraktu jakiegokol
wiek kolektywu roboczego. Inflacja uderza we wszystkich. Dla prostego czowieka w Rosji indeksacja wypaty w
rozmiarze nie mniejszym, od poziomu realnej inflacji jest bardzo zrozumiaym daniem.
Po trzecie: dokerzy wysunli postulat zachowania praw swego zwizku zawodowego, w tym obowizkowego
uzgodnienia z nim (a nie tylko prostego uwzgldnienia ich stanowiska) zwolnie.
Po czwarte: do tych pierwszych penowartociowych strajkw przystpiy wcale nie upoledzone i poniane od
dziay klasy robotniczej, a odwrotnie wysoko wykwalifikowani, cenicy swj trud i dobrze opacani robotnicy. red
nia wypata dokera rwna si okoo 25 000 [rubli-uwaga tumacza], robotnika Forda 15 000. To w swojej kolejnoci
pozwala im na utrzymanie na przyzwoitym poziomie swojej organizacji zwizkowej z zatrudnionymi pracownikami,
prawnikiem, wasn gazet.
Po pite: organizacja wszystkich tych strajkw jest wytworem klasowych zwizkw zawodowych nie systemu
FNPR-owskiego (lub tych, ktrzy wyszli z FNPR).
Po szste: na odrbne zainteresowanie praktykw ruchu robotniczego zasuguje schemat przeprowadzenia straj
ku. Przyjto decyzj nie o cakowitym, a czciowym wstrzymaniu pracy wedug specjalnego grafiku, co dawao
moliwo jakiego utrzymania rodzin, poniewa funduszy strajkowych jeszcze u nikogo nie byo. Nie pozwolili
amistrajkom i gastarbeiterom zaj miejsc roboczych, plus do tego grafik wstrzymania pracy na rnych odcinkach
ukada si w taki sposb, aby czas strajku jednego odcinka technologicznego wymuszao postj kooperantw a
przymusowy postj zgodnie z prawem jest czciowo opacany.
Tak waleczn przebiego zastosowano u nas po raz pierwszy, a ze szczegln zasug dokerw stanowi ich
praca na rzecz rozpowszechnienia uzyskanych dowiadcze walki o kontrakt zbiorowy.
Dzi pojawiaj si gosy, e oto niby dokerzy stroni od polityki i nie zosta zauwaony ich aktywny udzia na
naszych mityngach, demonstracjach. Ten element oczywicie wystpuje. Jednak nie wszystko na raz. Jeszcze i jesz
cze raz naley przyswoi sobie proste do postawienia zadanie: powinnimy nauczy ludzi walczy o polepszenie
rwnie ycia codziennego, codziennego miejsca pracy, zapat, czynsz. Pomoemy w maej sprawie - pjd z nami i
na wiksz. Dlatego jeli partia, ktra zajmuje si wycznie propagand wietlanej przyszoci i nie uczestniczy w
organizacji praktycznej walki, na pewno nie jest bardzo potrzebna. Nie na prno Marks mwi, e jeden praktyczny
dziaajcy zwizek robotnikw czasem ma wiksze znaczenie ni tuzin programw.
Red.: Za przemianami w ruchu robotniczym, prawdopodobnie, powinny poda przemiany w pracy partyjnej
dotyczcej tego ruchu?
W. T.: Tak, pojawia si cay szereg nowych zada. Trwa walka o ideowe i organizacyjne kierownictwo w zwiz
kach zawodowych. Autorytet FNPR-owskich zwizkw zawodowych jawnie obnia si. Ludzie wystpuj z FNPR.
Razem z tym system Ochrony", innych klasowych zwizkw zawodowych wzrasta nadzwyczajnie powoli. Mona
nawet powiedzie, e tempo rozwoju organizacji robotniczych odbiega od tempa wystpowania z FNPR. Przy tym
8
B R Z A S K NR 05-06 /2006
naley pamita o aktywizacji w zwizkach zawodowych naszych ideowych konkurentw: trockistw, socjaldemokratycz
nych zrzesze zawodowych i rnych drobnoburuazyjnych elementw.
Mona ju uznawa za wyranie stwierdzony fakt denie klasy robotniczej do opanowania sztuki walki ekonomicz
nej. Naszym zadaniem jest nauczy albo przynajmniej na pierwszym etapie przedstawi, jak zaatwia takie kwestie. Na
przykad lipiecka organizacja partyjna powinna szczegowo zaznajomi robotnikw lipieckiego kombinatu metalurgicz
nego z tym, jak przebiegaa walka dokerw i jak osignli zwycistwo, poniewa oni maj wsplnego waciciela, oligar
ch i miliardera pana Lisina. Dlatego metalurdzy jako po pierwsze powinni wiedzie, e istniej robotnicy, ktrzy walcz
razem z nimi a nawet zwyciaj. Dzi rednia wypata lipieckich robotnikw to 800 rubli i jest to traktowane jako nad
zwyczajnie korzystny wskanik w lipieckim rejonie.
Konieczne jest szersze wykorzystywanie moliwoci Dumy Pastwowej dla popierania ruchu robotniczego: poszuki
wanie przedsibiorstw, w ktrych funkcjonuje ruch robotniczy, ustanowienie z nimi kontaktu. Praktyka pokazuje, e prawa
deputowanego do Dumy Pastwowej przy podejmowaniu decyzji w kwestiach dotyczcych pracy i zwizkw zawodowych
mona wykorzystywa w sposb bardzo efektywny. W charakterze przykadu mona odwoa si do przyznania przez
administracj kolej permskiej organizacji zwizku zawodowego brygad lokomotyw. Szczegln uwag naley zwrci na
warunki w miecie Megion. W tym miecie, znajdujcym si pod cakowit kontrol korporacji Sawnieft", ruch zwiz
kowy by cakowicie podporzdkowany instrumentom administracyjno-biurokratycznym, w tym rwnie przy pomocy
struktur ochrony. Po naszej ingerencji pracodawca zosta zmuszony do pogodzenia si z funkcjonowaniem zwizkw za
wodowych.
Reasumujc, powiemy, e nie widzimy kryzysu ruchu komunistycznego, o ktrym mwienie ostatnio stao si modne.
Ruch komunistyczny z powodzeniem rozwija si tam, gdzie komunici zajmuj si realizacj fundamentalnej zasady Pro
gramu RKPR-RPK - organizacj ruchu robotniczego.
Ta praca w warunkach ofensywy policji, jak i zmaganie si z codziennym yciem mas robotniczych, jest gwnym wa
runkiem funkcjonowania partii, jej gotowoci do dziaania w nielegalnych warunkach, gdy nastpi godziny 0 " . Na koniec,
ta praca-jest jedyn perspektyw dokonania rewolucji i zwycistwa.
Red.: Ostatnio stao si modnym, szczeglnie w organizacjach KPRF omawianie kwestii rosyjskiej". KPR. bije si w
piersi i udowadnia: my ze wszystkim poradzilimy sobie i potrafilimy poczy elementy narodowe z klasowymi. Jak si
do tego odnosicie?
W . T . : W tej kwestii pomidzy nami a towarzyszami z KPRF wystpuj znaczne rnice zda. Po pierwsze, oni zamie
niaj aspekt klasowy mglistymi rozwaaniami o kwestii narodowej. Jeszcze Stalin twierdzi, e najwiksi patrioci - to
drobni buruje patriotyzm, ktrych opiera si na ich spoecznym usytuowaniu. Dzi obserwujc pierwsze zalki ruchu
robotniczego do tej pory aonie poniajcy byt pracujcych, na razie nie gotowych do walki, pojmujesz, e gwnym
zadaniem komunistw jest niedopuszczenie do upadku ducha narodu do znanej formuy Czerny szewskiego: aosny na
rd, nard niewolnikw". Osign przeksztacenie proletariatu rosyjskiego w klas walczc, a jeszcze lepiej w klas,
zdoln do przewodzenia, jak kiedy, wiatowemu ruchowi wyzwoleczemu.. Tutaj jest sposb rozwizania kwestii rosyj
skiej i najlepsza rosyjska idea dla komunistycznej partii robotniczej.
Red.: Co mona powiedzie o stanie samej partii? Osabiona czy wzmocniona zblia si RKPR-RPK do swojego ko
lejnego zjazdu?
W. T.: Aby organizowa walk klasy, trzeba samemu zorganizowa si w awangard tej klasy. Realizacji tego zadania
suy proces zjednoczenia KPR. I RPK w jednolit parti, i dzisiaj my z przekonaniem moemy powiedzie: decyzja o
zjednoczeniu bya absolutnie suszna.
Pokonujc niektre rnice zda w traktowaniu strategii walki rewolucyjnej, dziaamy jako jedna cao. Niestety do
tychczas nie udao si zrealizowa idei przeduenia procesu zjednoczeniowego ze Zwizkiem Komunistw. Zachowuj
moc nasze propozycje dla RKP-KPSS (A. Prigarin), organizacji z ktr ustanowilimy konstruktywne relacje sojusznicze.
Nowe wymogi Ustawy O partiach politycznych" zmusiy do zrozumienia jednej oglnie prostej rzeczy. W Rosji nie
majc sterowanej organizacji z 5000 ludzi, trudno oczekiwa radykalnej zmiany sytuacji. Decyzja o liczebnoci ponownej
rejestracji okazao si nieatwym, pojawiy si powane trudnoci, szczeglnie na starcie kampanii, i nawet denie do
zahamowania ruchu. Tym nie mniej decyzja zostaa podjta przez przytaczajc wikszo. Gwny dowd za" - cel tej
specyficznej formy walki klasowej z punktu widzenia reimu stanowi wypchnicie nas jako ortodoksyjnej partii komuni
stycznej z areny publicznej i udostpnienie tej areny do niepodzielnego wykorzystania przez sojusznikw z KPRF, ktrych
pogldy polityczne sjawnie dalekie od ortodoksyjnych.
Nie wolno pozostawi Rosji bez publicznej obecnoci ortodoksyjnej komunistycznej skadowej.
Partia cakowicie wypenia zadanie; 55000 ludzi w 47 zarejestrowanych organizacjach regionalnych plus jeszcze 5,
ktre przekazay dokumenty do rejestracji: Krasnojarsk, Dagestan, Pnocna Osetia, Mordowia, Ataj.
Ale najwaniejsze, e dziaalno tak pokazaa znaczc potrzeb naszych idei u ludzi, ze zrozumieniem odno
szcych si do zada partii na dany okres. A podstawowym zadaniem pracy organizacyjnej w nadchodzcym czasie
powinno sta si zapisywanie" nowych ludzi do organizacji, nawizanie kontaktw z kadym, wybr systemu cz
noci i uzgodnie.
W y w i a d zosta opublikowany w gazecie Trudowaja Rossija" nr 7 (239)
Tumaczenie tekstw dziau RUCH KOMUNISTYCZNY NA WIECIE Beata Karo
B R Z A S K N R 05-06 /2006
HISTORIA
FASZYZM POKONANY
Koo
ZWIZKU ONIERZY LUDOWEGO
WOJSKA POLSKIEGO Bytom, maj 2006r.
Mino ju 61 lat
Do uczestnikw licznych uroczystoci i spotka pod
pomnikami w kraju w 61 rocznic zakoczenia II wojny
wiatowej do braci, onierskiej weteranw II wojny i
lewicowych organizacji spoeczno-politycznych doczy
y w Bytomiu delegacje Zwizku Kombatantw RP i
Byych Winiw Politycznych, Z, LWP, ZBZ, KPP z
przewodniczcym RKW tow., Andrzejem Janiakiem oraz
wiceprzewodniczcymi Rady Miejskiej Lechosawem
Jankiewiczem i Romanem Jopa.
B R Z A S K
skich wadz wojewdzkich o dokonanie aktu uhonoro
wania obecnych na spotkaniu.
Znaczca, kolejna ju, grupa onierzy Weteranw,
pogromcw faszyzmu hitlerowskiego, uhonorowana
zostaa odznaczeniami i awansami do oficerskich stopni
wojskowych. yczenia zdrowia i dugich lat ycia
uhonorowanym i uczestnikom spotkania zoyli obecni
przedstawiciele wadz wojewdzkich i miejskich. W
rejonach pomnikw rozprowadzano wrd mieszka
cw ulotki zwizane z II wojn wiatow i udziaem
Wojska Polskiego w odbudowie zniszczonego wojn
kraju.
N R 05-06 / 2006
Powtrz sowa Wadysawa G o m u k i z 1946 r., ktry
tak posumowa II RP. M a s y ludowe, dojechawszy do
stacji Niepodlego, wpady od razu w rce reakcji,
ktra, ktra wsadzia je w inny pocig i powioza przez
stacje Pochd na K i j w , Niewiadomski, Przewrt
Majowy, Brze, a do stacji Wrzesie 1939. Na
tej ostatniej stacji cay pocig w y k o l e i si i wpad w
przepa..."
Dzi w Polsce prawie nikt nie przypomina, j a k i m
szokiem bya klska pastwa, ktre jego przywdcy
kreowali na wielkie mocarstwo. N i e przypomina tych
napuszonych panw z nalanymi gbami penymi bogo
bojnych frazesw. Tych, ktrzy w c h w i l i prby ratowali
swoj skr uciekajc z kraju porzucajc nard, ktry
zdradzili.
Jzef Gawlik
Akt kapitulacji
8 maja 1945 Polska poniosa wielk klsk"ogosi na amach niemieckiej (nalecej do koncernu
Axel Springer) gazety D z i e n n i k " polski historyk Pa
we Wieczorkiewicz.
Pisze on: Niestety, bilans wojny w maju 1945 r.,
by taki, e Polska utracia poow swojego terytorium,
zagarnitego przez Sowietw w 1939 r., na zasadzie
agresji". Rzecz jasna przez gardo mu nie przejdzie, e
Polska uzyskaa najwiksze w dziejach zdobycze tery
torialne na pnocy i zachodzie. Przecie odbyo si to
kosztem Niemiec, ktre s gwnym wacicielem
ukazujcej si w Polsce prasy.
Krzysztof
11
Pilawski
B R Z A S K NR 05-06 /2006
W sprawie uzbrojenia jdrowego Izraela bardzo
trudno mona znale niewinitka" wrd wielkich
mocarstw. Pocztek uzbrojenia jdrowego tego kraju
nosi piecz Francji, ktra podczas prezydentury De
Gaulla, staraa si od poowy pitego dziesiciolecia
udziela Izraelowi wszelkich moliwych uatwie
(reaktorw, francuskich specjalistw itd.) w celu
realizacji programu jdrowego.
Konsekwencje nastpiy natychmiast. Yanounou zosta porwany przez tajne suby Mosadu i
pozosta w izraelskim wizieniu, przez 18 lat. A
jakie byo oskarenie? Oczywicie, poniewa od
kry tajemnice Izraela. Tylko, e Izrael - a do
dzisiejszego dnia - nigdy nie przyzna otwarcie, e
posiada bro jdrow...
opr. L. Cirmirakis
na podstawie dziennika "Rizospastis"
- organu KP Grecji
12
B R Z A S K N R 05-06 / 2006
Bunt mas moe oczywicie zneutralizowa skrajna prawi
Lepiej pno ni wcale
ca, ktra w zuboonej klasie pracownikw atwo znajduje
posuch za pomoc nonych hase nacjonalizmu, obrony
Nowy rzd moe przyprawia o gsi skrk. Gdy
tradycyjnych, katolickich wartoci", odwoania si do
wemiemy pod uwag koalicj nawiedzonych klerykapatriotyzmu itd. Na pocztku nigdy nie wida, e ten co
w z LPR, nie do koca uczciwie wzbogaconych eks
krzyczy: To wszystko przez masona, yda, komunist,
rolnikw z Samoobrony i wielbicieli sanacji moralnej z
parad gejw i lesbijek", sam jest najbardziej winny katastro
PiS, to wos na gowie si jey. Nikt nie moe czu si
falnej sytuacji szarego obywatela. Ostatnie wystpienia
ju bezpiecznie... Przeladowani zwizkowcy, ograbieni
modziey przeciw nominacji ministerialnej klerykalnego
do cna emeryci i rencici, ktrzy zbudowali niegdy dla
podnka kocioa katolickiego, R. Giertycha, s tego
dzisiejszej elity" uniwersytety, szpitale i mieszkania.
idealnym przykadem. Tyle, e niezadowolenie to spoytkuje
Nawet proci studenci musz stawi czoa coraz bardziej
na wasne cele socjaldemokracja oraz liberaowie (SLD do
realnym planom wprowadzenia patnej edukacji. Strajk
spki z PO). Mechanizm jednak pozostaje ten sam... Czemu?
generalny suby zdrowia wisi na wosku, robotnicy w
Odpowied jest banalnie prosta: brak rewolucyjnego kierow
caej Polsce sprzeciwiaj si zodziejskiej prywatyzacji.
nictwa, ktre mogoby swoim postpowaniem da pozytywny
Jednym sowem - sielanka.
przykad pracownikom i pokaza im waciw drog prze
Potrzeba nam w kraju silnej, rewolucyjnej partii ro mian.
botniczej, potrzebne s klasowe zwizki zawodowe,
Dopki nie bdziemy w stanie owego kierownictwa zre
demokratyczne organizacje modzieowe i kobiece. Na
horyzoncie wida wprawdzie jaskki odrodzenia klaso konstruowa, dopty nie ma mowy o odrodzeniu klasowego
wego ruchu robotniczego, ale na razie to nic pewnego. ruchu robotniczego w tym kraju nad Wis. eby jednak
S pewne pozytywne przykady hasa KPP z midzywoj zakoczy bardziej pozytywnie, wypada stwierdzi, e
nia - Nie ma wroga na lewicy", np. Komitet Pomocy i jestemy na dobrej drodze aby w przyszoci Komitet sta si
Obrony Represjonowanych Pracownikw. Wsppracuj punktem odniesienia dla caej lewicy robotniczej. eby si
w ramach KPiORP rne podmioty o charakterze lewi tak stao - konieczne jest nasze zaangaowanie w niesienie
cowym (zarwno rewolucyjne, jak i ugodowe). Do tej bezinteresownej proletariackiej pomocy wszystkim tym,
pory przeprowadzonych zostao kilkanacie akcji, kt ktrzy przez reim zostali pokrzywdzeni, pozbawieni pracy,
rych celem bya obrona praw robotniczych oraz lokator mieszkania, godnego ycia. Ludzie pracy musz sobie
przypomnie, nauczy si od nowa tego wszystkiego, co byo
skich.
celem dziaa ponad stu pi dziesicioletniego ruchu
Prawicowy rzd udaje, e nic w ruchu robotniczym si robotniczego. Jego celem za by i pozostaje nadal
nie dzieje, e nie zaszy adne przegrupowania na ko SOCJALIZM!
rzy wiadomego odamu klasy robotniczej. Ba! Dla
rzdu tego klasowy ruch robotniczy to swoisty oksymoMagda Wjcik
ron, czyli co, co nie ma racji bytu w realnym wiecie
12.05.2006.
(troch jak kwadratowe koo, sucha woda, zimny ogie).
Poprzedni gabinet zreszt (w wydaniu koncesjonowanej
lewicy" z SLD) take nie chcia nic sysze o emancy
pacji klasy robotniczej, ktr werbalnie dawno ju po
Struktura klasowa w ChRL
grzeba - stawiajc sobie za cel tanie pastwo" i doga
dzanie buruazji, czyli wielkiemu kapitaowi ponadnaro
Struktura klasowa i sprzecznoci klasowe wspczesnych
dowemu i przedsibiorcom. Ideay lewicowe i komuni Chin zdeterminowane s przez czynniki historyczne i wsp
styczne s jednak nadal, pomimo szalejcej reakcji poli czesne. Te pierwsze wyznaczone zostay poczynajc od lat 40tycznej i obyczajowej, popularne w spoeczestwie tych XX wieku przez gwn sprzeczno klasow midzy
wielkimi obszarnikami i chisk buruazj kompradorsk a
polskim.
chiskim
ludem, na czele ktrego staa Komunistyczna Partia
Przykadem tego niech bdzie ogromny spoeczny
Chin.
Kompradorzy
chiscy, ktrymi kierowa Kuomintang,
sprzeciw wobec okupacji Iraku, Afganistanu oraz nega
opowiedzieli si za sojuszem z pastwami neokolonialnymi
tywna ocena polityki zagranicznej polskich wadz, wpa
oraz za ustrojem kapitalistyczno-pkolonialnym, ktre byy
trzonych w mocodawcw z USA jak w obrazek. Ponad
znienawidzone przez masy pracujce i patriotyczno-narodowe
to, spoeczestwo w kraju powszechnie domaga si
Chin. Ostatecznie Kuomintang w 1949 roku przegra walk o
szeroko zakrojonego interwencjonizmu pastwowego, z przywdztwo w Chinach kontynentalnych. 1 X 1949 r. Mao
renacjonalizacj zakadw pracy wcznie. Widoczne s Tse Tung ogosi na pi. Tienanmen w Pekinie powstanie
dania bezpatnej edukacji, opieki zdrowotnej oraz Chiskiej Republiki Ludowej - pastwa socjalistycznego, ktre
godnej pacy za wykonan prac. Wrd pracownikw rozpoczo nowy etap cywilizacji chiskiej.
ronie za sprzeciw wobec prywatyzacji, pojawiaj si
Przystpujc do budowy socjalizmu Chiny byy krajem
gosy o koniecznoci wprowadzenia strajku generalnego opnionym w rozwoju gospodarczym i spoecznym, krajem,
(lepiej pno ni wcale, skoro rzdzcy nie rozumiej ktry przez stulecia znajdowa si w zalenoci pkolonialnej
innego jzyka - ni kryterium uliczne").
od imperialistycznych mocarstw i z licznymi i gbokimi
13
B R Z A S K NR 05-06 / 2006
przeytkami feudalnymi. Wrd ponad 400 milionw
Chiczykw 90% stanowili chopi i miejskie rzemioso.
Przemys by w powijakach i rozwija si "wyspowo" w
wielkich miastach, gwnie na wschodzie kraju, np. w
Szanghaju, Mandurii, take w Wuhan. Robotnikw
przemysowych byo na pocztku ChRL tylko 3 mln.
W latach 1949-1976 Chiny podwoiy liczb ludnoci,
przekraczajc 800 milionw mieszkacw, kraj rozwija si
dynamicznie, ale liczba ludnoci yjcej w warunkach
absolutnej ndzy (poniej 1 dol. dziennie) pozostawaa cigle
dua. W porwnaniu z 1949 r. zmniejszya si ona o 50 mln,
ale cigle wynosia 250 mln. W dalszym cigu w Chinach
zdecydowanie przewaaa ludno wiejska, chopstwo byo
najwiksz klas spoeczn. W gruncie rzeczy pod tym
wzgldem nie wiele rniy si od innych krajw tzw. 3.
wiata. Pod koniec lat 70-tych liczba ludnoci w Chinach
przekroczya 800 milionw mieszkacw, z czego 80%
stanowili chopi, oznaczao to, e w cigu 30 lat ChRL
powstaa wielka i nowoczesna klasa robotnicza Chin, liczca
znacznie powyej 100 milionw robotnikw, co jednak
stanowio tylko okoo 15% caego spoeczestwa chiskiego.
Rzutowao to take na struktur klasowo-zawodow KPCh.
W 1956 r. partia liczya 10 734 ty. czonkw, wrd ktrych
byo 1 503 ty. robotnikw (14%), 7 411 ty. chopw(61, l % ) i 1 256 ty. przedstawicieli kadr i inteligencji
(11, 7%), przedstawiciele innych grup spoecznych stanowili
558 ty., co stanowio 5, 2% czonkw partii. Kobiety
stanowiy okoo 10% skadu czonkowskiego KPCh.
Po mierci Mao Tse Tunga we wrzeniu 1976 r. KPCh
pod kierunkiem Den Xiaoping zmienia dotychczasow
taktyk budowy socjalizmu, wychodzc z zaoenia, e
Chiny zbyt wysuny si do przodu w zakresie realizacji
praw spoecznych przy sabej bazie ekonomicznej, co
prowadzio do zaspokajania potrzeb spoecznych na stosun
kowo niskim poziomie oraz do powszechnej urawniowki,
ktra staa si hamulcem dalszego rozwoju socjalizmu.
Kierownictwo uznao, e dotychczasowy socjalistyczny
rozwj zmieni zasadniczo oblicze kraju, ale nie wystarczaj
co. Egalitaryzm, ktrego wyraeniem w Chinach bya
elazna miska ryu" by wprawdzie sprawiedliwy spoecz
nie, ale stanowi jednoczenie zaprzeczenie podstawowych
praw charakterystycznych dla socjalizmu, czyli pierwszej
fazy komunizmu, gdzie podstawow zasad podziau jest
kademu wedug jego pracy". W konsekwencji KPCh
zdecydowaa si na szerokie otwarcie na wiat kapitalistycz
ny, stworzya warunki dla napywu wielkiego kapitau z
zewntrz i wszczto proces prywatyzacji nierentownych
gazi gospodarczych. Zmieniono zasady gospodarowania
dopuszczajc bankructwo nierentownych przedsibiorstw,
dopuszczono take w pewnym procencie bezrobocie, a take
uwzgldniono samodzieln rol rynku jako regulatora
procesw spoecznych, funkcjonujcego niezalenie od
mechanizmw planowania gospodarczego.
Z czasem
instytucje te i mechanizmy przybray w marksistowskiej
ekonomii politycznej socjalizmu i w naukowym socjalizmie
nazw socjalistycznej gospodarki rynkowej. Kategoria ta
krytycznie przyjta zostaa przez cz rodowiska marksi
stowskiego i komunistycznego na arenie midzynarodowej,
14
B R Z A S K NR 05-06 / 2006
83 070 ty. w produkcji elektrycznoci, gazu i wody - 2 900
ty., w budownictwie - 38 930 ty., w transporcie - 20 840
ty. i w przemyle geologicznym i urzdze wodnych - 9 700
ty. Razem 161 020 ty. ludzi. W zdecydowanej wikszoci
byli to robotnicy, od tej liczby naley odliczy niewielk
stosunkowo liczb personelu inynieryjno-technicznego i
menederskiego, ktrego poziom wyksztacenia, funkcje i
aspiracje s czciowo inne, cho ideowo - politycznie
bardzo zblione lub tosame. Sektor usug przedstawia si
nastpujco: Ogem 160 min ludzi, z tego:
handel, usugi dostawcze itd.
49 690 ty.
finanse, ubezpieczenia
3 400 ty.
handel nieruchomociami
1 180 ty.
suby socjalne
10 940 ty.
suba zdrowia
4 930 ty.
owiata, kultura
15 650 ty.
nauka,
suby
in.
-techn.
1 650 ty
administracja, agencje, organizacje 10 750 ty.
inne
62 450 ty.
Razem: usugi, inteligencja itd. 160 010 ty.
Trudniejsze do uchwycenia jest usytuowanie pracowni
kw w poszczeglnych sektorach wasnociowych, szczegl
nie w miastach. Na pytanie, jak przedstawiaj si relacje
midzy sektorem uspoecznionym i prywatnym w Chinach,
paday rne odpowiedzi. Najczciej odpowiadano, e jest
50 do 50%, przy tendencji malejcej sektora uspoecznione
go. Niektrzy kwalifikowali go nawet w granicach 30%, to
znaczyoby, e ju 70% wasnoci rodkw produkcji w
Chinach znajduje si ju w rkach prywatnych firm, tak
kapitau zagranicznego, w tym z Hong Kongu i Tajwanu, jak
i kapitau obcego, w szczeglnoci amerykaskiego, ale
przede wszystkim kapitau chiskiego (domestic"). M i m o
usilnych prb znalezienia i ustalenia tych relacji i danych w
dostpnych rocznikach statystycznych ChRL, nie znaleziono
w nich takich danych. W jednym tylko natknem si na dane
z 2003 r., stwierdzajce e:
- w przedsibiorstwach pastwowych zatrudnionych byo
68 756 ty. pracownikw,
-w przedsibiorstwach sektora kolektywnego - 9 999 tys,
- w innych spoeczno-prywatnych (joint venture) - 30 943 ty
- w przedsibiorstwach prywatnych - 49 221 ty.
Razem daje to sum ok. 159 mln pracownikw
Z innych danych wiemy, e w tym czasie pracowao w
miastach ogem 256 390 ty pracownikw, a wic pozostali
byyby to kategorie nieznane (okoo 96 mln ludzi).
Zatrudnienie na wsi w 2003 r. obejmowao ogem 488 630
ty. ludzi, z tego:
rolnictwo, ryb., hodowla itd.
312 600 ty.
drobny przemys
49 370 ty.
budownictwo
32 010 tys.
transport, komunikacja
12 200 ty.
handel
21 100 ty.
inne dziay, owiata, suba zdrowia 61 350 ty
Razem
488 630 ty.
A wic zatrudnienie na wsi jest bardzo zrnicowane.
Jednoczenie dane dotyczce zatrudnienia na wsi s bardzo
zmienne czasowo, co dowodzi duej dynamiki pracowniczej
w tym rodowisku. Generalnie struktura ta (w pewnym
uproszczeniu) wyglda nastpujco:
Robotnicy przemysowi
160 mln
Bezrobotni (gwnie robotnicy)
14 mln
Robotnicy - w innych sektorach gosp. 146 mln
Razem:
Robotnicy
320 mln ludzi (40%)
Chopi (rolnicy)
300 mln ludzi (38%)
Usugi, inteligencja
140 mln ludzi(22%)
Razem zatrudnieni plus bezrobotni 760 mln ludzi.
Z danych tych wynika, e w cigu ostatnich 25 lat wyra
nie zmienia si struktura klasowa i zawodowa spoeczestwa
chiskiego. Klasa robotnicza wielkoprzemysowa obejmuje
okoo 20% zatrudnionych, a ujmujc to w szerszych katego
riach klasowo-zawodowych stanowi ona ju 40% ludnoci,
staa si take dominujc klas spoeczn, take pod wzgl
dem liczbowym, obejmuje ona okoo 40% ludnoci, z czego Vi
pracuje w miastach, a druga poowa w szybko urbanizujcych
si wsiach. Chopi, a wic ludno pracujca na ziemi i
zajmujca si produkcj ywnoci to 38% zatrudnionych,
pozostae 140 mln, czyli 22% to zrnicowana pod wzgldem
klasowo-warstwowym i zawodowym strefa usug. W tej
kategorii naleaoby wyrni wacicieli wielkich i rednich
kapitaw, obejmujcych okoo 1 % spoeczestwa, to jest
okoo 10 mln Chiczykw, ktrzy mog by zaliczeni do tzw.
czerwonej buruazji", menederw, a take klientw tych
kategorii. Graniczn kategori s take menederowie chiscy
pracujcy w przedsibiorstwach obcego kapitau(historycznie
nazywanego kompradorskim), ale dzi chtnie goszczonego na
ziemi chiskiej. Inaczej naley kwalifikowa liczne drobno
mieszczastwo, tzn. wacicieli drobnych biznesw, a wic
pracujcych na wasny rachunek, ale zawodowo i socjalnie nie
rnicych si od proletariatu miejskiego.
Pewn form weryfikacji danych dotyczcych chiskiej
klasy robotniczej jest przynaleno do zwizkw zawodo
wych. Oczywicie zwizki zawodowe gromadz nie tylko
przedstawicieli klasy robotniczej, mona nawet powiedzie, e
w pastwie socjalistycznym w wikszym stopniu uzwizkowione s inne kategorie pracownikw, np. administracja, ale
jest to kategoria uzupeniajca. Ponadto naley stwierdzi, e
zwizki zawodowe w Chinach ludowych nigdy nie osigny
wysokiej pozycji organizacyjnej i politycznej. Wynika to z
przyczyn historycznych, sabego rozwoju klasy robotniczej w
czasach kapitalizmu i przyspieszenia rewolucji socjalistycznej
w 1949 r., tym nie mniej ogem w ChRL do zwizkw
zawodowych naleao w 2003 r. 123, 4 mln pracownikw, z
czego 66, 3 mln naleao do organizacji dziaajcych w
uspoecznionych przedsibiorstwach, a 57, 9 mln do organizacji
w przedsibiorstwach prywatnych, a wic na ok. 750 mln
ogem zatrudnionych (z rolnictwem) byo 123, 4 mln czon
kw zwizkw zawodowych, a wic okoo 16%, jeli odej
miemy zatrudnionych w rolnictwie, co daje liczb 420 mln
zatrudnionych, udzia zwizkowcw wynosi okoo 30%
zatrudnionych. Niski stopie uzwizkowienia jest bez wtpie
nia wanym sygnaem sabego stopnia zorganizowania
pracowniczego chiskich zakadw pracy, a take wyranych
trudnoci w realizacji i obronie ich praw pracowniczych.
Powstaje pytanie, czy luk t s w stanie zastpi podsta
wowe organizacje partyjne KPCh i Zwizku Modziey
Komunistycznej.
Zbigniew Wiktor
15
B R Z A S K NR 05-06 /2006
16