PROLETARIUSZE WSZYSTKICH KRAJW, CZCIE SI !

BRZASK
MIESICZNIK SPOECZNO - POLITYCZNY
Stycze 2006 ROK

ISSN 1429-8279
PISMO KOMUNISTYCZNEJ PARTII POLSKI

NR

1/168

DO UYTKU WEWNTRZNEGO

Konieczno walki z nasilajc si kampani antykomunistyczn

W 2005 roku w Europie, nastpio nasilenie dziaalnoci o charakterze antykomunistycznym. Kampania
prowadzona jest zarwno na poziomie europejskim, w ramach Rady Europy, jak i poprzez instytucje
pastwowe w poszczeglnych krajach, zwaszcza rodkowoeuropejskich np. w Czechach. Skierowana jest
przeciwko konkretnym dziaaczom, partiom i innym organizacjom, np. modzieowym oraz caemu
ruchowi komunistycznemu.
Obecnie najwiksze wtpliwoci budzi projekt rezolucji Zgromadzenia Parlamentarnego
Rady Europy. Projekt memorandum zatytuowany Potrzeba midzynarodowego potpienia zbrodni
totalitarnych reimw komunistycznych, przygotowany przez Grana Lindblada, szwedzkiego
deputowanego z chadeckiej Europejskiej Partii Ludowej, 14 grudnia 2005 roku zosta
zaaprobowany przez Komitet Polityczny Zgromadzenia Parlamentarnego RE na posiedzeniu
odbywajcym si w Paryu. Nastpnie projekt rezolucji zostanie przedstawiony na plenarnym
posiedzeniu Zgromadzenia Parlamentarnego RE, ktre bdzie obradowao w dniach 23-27 stycznia
2006 roku.
Celem memorandum nie jest potpienie osb odpowiedzialnych za represje, ale oskarenie ruchu
i ideologii komunistycznej o posugiwanie si przemoc oraz amanie praw czowieka. Kampania
prowadzona jest w celu dyskredytacji dziaalnoci partii komunistycznych oraz powstrzymania ich walki o
postp i sprawiedliwo spoeczn. Pomniejszenia historycznych osigni, w tym decydujcej roli
Zwizku Radzieckiego i ruchu komunistycznego w pokonaniu faszyzmu. Stanowi take zagroenie dla
istniejcych krajw socjalistycznych, poprzez stwarzanie atmosfery wrogiej komunistom, przygotowuje
to dla imperialistycznych agresji militarnych. Poprzez krytyk faktu, i w wielu pastwach partie
komunistyczne dziaaj legalnie, dy do ich delegalizacji oraz uniemoliwienia komunistom prowadzenia
dziaalnoci politycznej. Oskarajc koncepcj walki klas o usprawiedliwianie przestpstw stanowi
zagroenie dla dziaalnoci zwizkw zawodowych. Odgrywa rwnie istotn rol propagandow w
wychowaniu modziey w atmosferze antykomunistycznej. Jest elementem walki politycznej a nie
obiektywn ekspertyz historyczn.
Procedura zmierzajca do przyjcia przez Zgromadzenie Parlamentarne projektu memorandum
spotkaa si ze zdecydowanym sprzeciwem, zarwno ze strony partii komunistycznych, jak i innych
organizacji. Uczestnicy Midzynarodowego Spotkania Partii Komunistycznych i Robotniczych,
obradujcego si w Atenach w dniach 18-20 listopada 2005 r., zwrcili si do przewodniczcego
Zgromadzenia Parlamentarnego RE - Rene Van der Linden, z daniem przerwania procedury
przyjmowania memorandum, stanowicego prowokacj polityczn. Aleka Papariga - sekretarz generalna
Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Grecji, 19 grudnia podczas konferencji prasowej
powiedziaa, e projekt rezolucji zaaprobowany przez Komitet Polityczny Zgromadzenia Parlamentarnego
RE sygnalizuje zwrot neofaszystowski oraz oznacza przeladowania partii komunistycznych, faktyczn
zapowied wojny przeciwko partiom, ktre nie skapituloway. Zwrcia take uwag, e sprawa ta
dotyczy nie tylko komunistw, ale take odnosi si do bardziej oglnych kwestii demokracji i praw
czowieka. W Grecji trwa kampania sprzeciwu wobec antykomunistycznej inicjatywy Komitetu
Politycznego Zgromadzenia Parlamentarnego RE. Pod protestem przeciwko projektowi podpisao si
wiele organizacji oraz osobistoci ycia politycznego, spoecznego i kulturalnego.

B R Z A S K NR 01 / 2006
Cig dalszy na s. 5

WYDARZENIA GRUDNIA 2005 ROKU

ZE STRONY INTERNETOWEJ KPP
WWW.KOMPOL.ORG
wykonywania takich prac, nie bdzie mg pracowa
w cigu tygodnia duej ni 10 godzin. W przypadku
odmowy pracy bezrobotny nie bdzie otrzymywa
adnych wiadcze.Za tak prac bdzie mu
przysugiwa wynagrodzenie w wysokoci nie niszej
ni 6 z brutto za godzin, z czego 60 proc. tych
wiadcze ma pokry Fundusz Pracy a reszt
dopac samorzdy. Co na razie zrobiono przy
wprowadzaniu tego w ycie? Nic. Nikogo nie
zainteresoway
moliwoci
wykorzystania
dodatkowych si do odnieania ani innych prac.
Gminy na razie eksperymentuj jak to powiedzia
jeden wysoki urzdnik. Zaiste mamy miosierne
gminy a wraz z coraz wyraniej pojawiajc si
droyzn braknie i przedwyborczej kiebasy.
7.12.2005 r.

Zmiany w prawie pracy

Z omawianego w Gazecie Prawnej projektu
nowego kodeksu pracy, opracowanego przez Komisje
Kodyfikacyjn Prawa Pracy zainteresowao nas kilka
elementw takich jak prawo do lokautu, zmniejszona
ochrona dziaaczy zwizkowych, strajk pod kontrol
sdu, odebranie monopolu na reprezentowanie
pracownikw zwizkom zawodowym. W tych
oglnych hasach zawarta jest bardzo konkretna tre.
Nie trzeba wielce przekonywa, e niektre z tych
rozwiza byy ju sprawdzane w praktyce. Projekt
kodeksu jest dzieckiem SLD. Czy obecny rzd bdzie
chcia si za zmiany w prawie pracy bra, gdy jest
mniejszociowy i potrzebuje wsparcia robotnikw?
Wiele zaley od tego na kiedy s planowane kolejne
wybory.
6.12.2005 r.

Kto si boi Lewiatana?

Wizienia CIA nadal funkcjonuj

Troch pomilczeli, obiektywne media wyciszyy

spraw i dopiero dzi Konfederacja Pracodawcw
Prywatnych Lewiatan zaskarya ustaw o
emeryturach
grniczych
do
Trybunau
Konstytucyjnego. Dalecy jestemy od idealizowania
sdw i traktowania ich oddzielnie od reszty
administracji (jak gosi przestarzaa a wci
popularna teoria trjdzielnoci wadzy). W
werdyktach takich jak ten widzimy m.in. interes
administracji, jak i prywaciarzy. Nie jest tajemnic,
cho rzd mwi o tym pgbkiem, e polskie
grnictwo czeka kolejna fala prywatyzacji. Czyby p.
Bochniarzowa powoujc si w jednym z wywiadw
na znajomo z Prezesem TK sugerowaa jaki bdzie
werdykt Trybunau? A co wtedy zrobi sami grnicy,
bo wtpi eby zrezygnowali z tego, skdind
susznego, postulatu? Bdzie nowy marsz na
Warszaw czy biurokraci zwizkowi skutecznie
uspokoj i tak ju napit sytuacj? Najblisze
miesice poka kto si boi Lewiatana i kogo
Lewiatan powinien si ba.
8.12.2005 r.

Potwierdziy si informacje o istnieniu w Europie

Wschodniej tajnych wizie CIA. Po wybuchu
skandalu wywoanego ujawnieniem tego faktu
winiowie zostali przewiezieni do baz CIA w
Pnocnej Afryce. Podobnie jak w dotychczas
winiowie nadal bd poddawani zaostrzonym
metodom
przesucha

polegajcym
na
przetrzymywaniu w zimnej celi, zmuszaniu do
kilkudziesiciogodzinnego stania, uderzaniu otwart
rk w brzuch czy owijaniu twarzy foli i wylewaniu
na ni wody, aby u winia wywoa przekonanie, e
zostanie utopiony. Ale tym razem Unia Europejska
nie bdzie domaga si wyjanie. Media te nie bd
si tak bardzo tym faktem interesowa. Podano
przecie informacj o likwidacji tajnych wizie w
cywilizowanej UE, a reszta wiata troch mniej ich
zajmuje.
6.12.2005 r.

Miosierdzie gminy
Wedug przepisw nowelizacji ustawy o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z dnia 28 lipca
2005 r., ktre wprowadziy prace spoecznie
uyteczne, a ktre obowizuj od 1 listopada br.,
starosta moe kierowa osoby bezrobotne bez prawa
do zasiku, ktre korzystaj ze wiadcze pomocy
spoecznej do prac spoecznie uytecznych. Ten
bezrobotny,
ktry zostanie skierowany do

Jednak cyrografy!
Praktyka zastpowania umw o prace umowami
cywilnoprawnymi ma ju swoj tradycj. Praca
wykonywana pod tak sam presj i kontrol jak przy
normalnym zatrudnieniu, ale na papierze pozr
"rwnoci stron", czyli adnej ochrony przed

B R Z A S K NR 01 / 2006
naduyciem. Pola dla naduy tymczasem wysokie.
adnych zwolnie, adnych urlopw! Jak w XIX
wieku. Praktyka oczywicie dotd nielegalna albo na
granicy prawa. Ale skoro strona silniejsza urosa w
si rwnie w polityce - to rzd przyjdzie jej jeszcze
z pomoc. Takiej wanie pomocy udzieli rzd
PiSowy zmuszajc pielgniarki, by pracoway dalej
na "kontraktach", czyli po prostu na naciganych i
nieuczciwych
umowach
cywilnoprawnych
imitujcych stosunek pracy, ale bez uprawnie
pracowniczych. Zakaz takich praktyk mia wej w
ycie od 1.01.2006 r., czym pielgniarka miaa
wreszcie zosta uznana za czowieka, ktry ma prawo
do wypoczynku a nawet prawo zachorowa. Ale rzd
ju zgosi nowelizacj, ktra zakaz ma uchyli. O
zgrozo, wczeniej z zakazem tym walczy prbowa...
Rzecznik Praw Obywatelskich, ktry ju nie po raz
pierwszy wystpuje w roli odwrotnej do swojego
powoania. Dopuszczenie prawem takiej praktyki dla
pielgniarek oznacza bowiem jej faktyczny przymus.
Obrocy "prawa wyboru" znw wystpuj w roli
rzecznikw niewolnictwa. 9.12.2005 r.

klasowej. A chyba ju najwyszy czas dla robotnika

polskiego podnie gow i upomnie si o swoje!
13.12.2005 r.

Sualcza logika szefa Agencji Wywiadu

Zbigniew Siemitkowski potwierdzi, e: W orodku
szkoleniowym polskiego wywiadu w pobliu
miejscowoci Stare Kiejkuty (Warmisko-Mazurskie)
istniej strefy wewntrzne, do ktrych ma dostp
midzy innymi CIA". Poza tym przyzna, e w Polsce
istnieje wicej takich stref wewntrznych, do
ktrych dostp ma CIA. Wedug byego szefa Agencji
Wywiadu nie ma nic nadzwyczajnego w fakcie, i
funkcjonariusze wywiadu USA prowadz sw
dziaalno
na
terenie
polskiej
placwki
szkoleniowej. Warto jednak zwrci uwag na
argumenty, jakich Siemitkowski uy tumaczc si z
zaistniaej sytuacji: O tym, e w Kiejkutach jest
szkoa wywiadu, opinia publiczna wie od wielu lat.
Nie jest to adna tajemnica. Nie jest ni rwnie to, e
Polska bardzo blisko wsppracuje z CIA. A wic
jeli wadze RP su interesom Stanw
Zjednoczonych, nic dziwnego, e uczestnicz w
realizacji ich imperialnej polityki, nawet wtedy gdy
dziaalno ta narusza prawa czowieka oraz
suwerenno kraju. Siemitkowski nadal zaprzecza
oskareniom prasowym, i w orodku w Kiejkutach
funkcjonowao tajne wizienie CIA. Nie wyjani
jednak w jakim celu utworzono strefy wewntrzne,
istnienie ktrych utrzymywano w tajemnicy przed
spoeczestwem.
15.12.2005 r.

Wierne pieski
Rzd PiS zapowiedzia ustami premiera K.
Marcinkiewicza przeprowadzenia ledztwa w sprawie
ustalenia, czy w Polsce byy tajne wizienia CIA, w
ktrych przetrzymywano i torturowano osoby
podejrzane o terroryzm. Dochodzenie takowe
zostao wszczte dopiero pod naciskiem opinii
publicznej w tej sprawie. Jeli takowe wizienia byy
w naszym kraju, to wiadczyoby, o wyjtkowej
sualczoci naszych wadz w stosunku do USA, a
szczeglnie lewicowego prezydenta, bezgranicznie
wyraajcego dozgonn ufno dla Busha i rzdu,
ktry nazywa si lewicowy, a robi wszystko, co
nakazyway USA, stajc si klientem tego pastwa.
Nieprzypadkowo poliglota Leszek Miller zosta
profesorem na amerykaskiej uczelni, co jest z dawna
uwicon wytworn form dawania apwek.
Profesur okupi krwi Irakijczykw.
11.12.2005 r.

Evo Morales Prezydentem Boliwii!

Potwierdziy si wyniki niedzielnych wyborw w
Boliwii. Evo Morales, lider Ruchu na Rzecz
Socjalizmu zwyciy w pierwszej turze, dystansujc
swojego gwnego kontrkandydata Jorge Quiroge.
Wybr ponad poow gosw pozbawi boliwijski
parlament prawa do ostatecznego rozstrzygnicia.
Evo nie ukrywa, ze wzorami dla niego s przywdcy
Kuby i Wenezueli. Zapowiada take, e bdzie
koszmarem dla G. W. Busha, ktry ju le pierwsze
gromy pod adresem Boliwii. Boliwia docza w ten
sposb do zbuntowanych krajw Ameryki
Poudniowej.
Obawy budzi natomiast zainstalowana niedawno
amerykaska baza wojskowa w Paragwaju tuz przy
boliwijskiej granicy... Nie jest te tajemnic, ze
bogaci waciciele z pnocy kraju maja ju szeroko
zakrojone plany separatystyczne. Evo jednak jest
gosem ludu i nie ustpi. W Ameryce Poudniowej
moe si rozwin bardzo ciekawy scenariusz. A
jeszcze p roku temu Gazeta Wyborcza tryumfalnie
pisaa o Evo i jego Ruchu na Rzecz Socjalizmu jako
"indiaskich radykaach", ktrzy pono zostali sami.
21.12.2005 r.

Protest w Kompanii Wglowej

Od 12 grudnia ponad czterdziestu grnikw,
czonkw WZZ Sierpie 80 okupuje siedzib
zarzdu Kompanii Wglowej. Domagaj si podjcia
rozmw w sprawie wypacenia grnikom bonw
towarowych. Denie jest suszne. Zysk KW za rok
biecy wyniesie ponad 200 mln z. Dla kadego, kto
cho odrobin zna si na ekonomii, jest jasne e zysk
(liczony w stosunku do kapitau staego i zmiennego)
lub, zgodnie z marksistowsk tradycj, warto
dodatkowa (liczona w stosunku do kapitau
zmiennego) ma swoje rdo w nieopaconej sile
robocze. Podzia go midzy klas robotnicz a
buruazj wynika ze ich stosunkw si w walce

B R Z A S K NR 01 / 2006
zatrudniania. Bior one przykad z szybko
rozwijajcej si brany usug, ktra przynosi
kolosalne zyski przy bardzo maym zatrudnieniu i
przy akompaniamencie ekonomistw i giedy
wynajduj jako jedyny skuteczny rodek dogonienia
uciekajcej konkurencji, coraz wiksze redukcje
etatw. Taka polityka ju wkrtce moe zakoczy
si spektakularnym upadkiem. Rozdmuchany balon
wirtualnych zyskw kiedy w kocu pknie. Na myl
przychodzi mi kryzys z 1929r.
22.12.2005 r.

Polska a Unia
Jak w soczewce wida w tej jednej sprawie szereg
elementw typowych. Komisja Europejska wszcza
postpowanie w sprawie pomocy pastwa (polskiego)
udzielonej
przedsibiorstwu
budowlanemu
Chemobudowa-Krakw. Polska zgosia pomoc na
czn kwot 2,67 mln euro, przeznaczon na
wsparcie
restrukturyzacji
Chemobudowy.
Poinformowaa te Komisj o innych rodkach na
rzecz tego przedsibiorstwa, przyznanych w okresie
restrukturyzacji informuje komunikat prasowy KE.
Wtpliwoci dotycz czy kwota nie bya zbyt wysoka,
czy samo postpowanie spenia unijne zasady
pomocy pastwa, czy plan restrukturyzacji jest
waciwie zbudowany, by zapobiec ponownemu
spadku rentownoci przedsibiorstwa. Z jednej strony
mamy wraenie, e spora cz aparatu, zwaszcza
wyszego, i powizane z nim koa biznesowe traktuj
Uni jako dojna krow i d do tego by na unijnych
pienidzach budowa wasne powodzenie. Miraem
wielkich pienidzy Unia ju na starcie stworzya w
Polsce warunki sprzyjajce korupcji. Z drugiej strony
struktury UE d do wstrzymania (poprzez
restrykcyjne okrelenie zasad) pomocy pastwowej
dla przedsibiorstw. A przecie interwencjonizm jest
niezbdny w pastwach sabszych gospodarczo,
zwaszcza jeli system finansowy (banki i inne
instytucje) nie s wasnoci pastwa lub choby
buruazji narodowej. Wstrzymujc interwencjonizm
UE ju teraz krci na siebie w Polsce sznur: albo ten
ukad zgodnie z interesem buruazji narodowej
zostanie wypowiedziany, albo bdzie musiaa paci
Polsce regularne jamuny ze wzgldu na wci
pogarszajcy si stan gospodarki.
22.12.2005 r.

Kwestia smaku
Byy minister obrony narodowej, J. Szmajdziski, sta
si ordownikiem wycofania polskich si zbrojnych z
Iraku! Misj w Iraku naley zakoczy, a nasi
partnerzy z USA powinny okreli, e wielonarodowa
misja, ktr Polacy kierowali, zakoczya si
sukcesem twierdzi. Jak wida bardzo mu zaley na
laurce. O to jednak niech si nie boi, bo historia
wystawi mu odpowiedni, jako promotorowi
wiernopoddaczej polityki wobec USA i osobie
odpowiedzialnej za zaangaowanie si zbrojnych w
imperialistycznej wojnie. Kto jak kto, ale
Szmajdziski nie bardzo nadaje si na przeciwnika
udziau si zbrojnych w irackiej awanturze, zwaszcza
e dodaje Marek Belka (w ktrego rzdzie by
ministrem) zapisa w budecie pienidze na
kontynuowanie misji. Zostaje tylko kwestia smaku.
Smaku zmielonych szmat.
27.12.2005 r.

Problemy mieszkalnictwa
Mao budowa, by drogo sprzedawa - taka dewiza
od
szeregu
lat
przywieca
budownictwu
mieszkaniowemu w Polsce. Rocznie buduje si
niewiele ponad 100tys. mieszka, co nijak ma si do
potrzeb, zwaszcza e w samodzielne ycie wkracza
pokolenie
wyu
demograficznego
lat
osiemdziesitych. Ceny mieszka, zwaszcza w
duych miastach, s tak wysokie e tylko nielicznych
sta na ich kupno. Niektrzy decyduj si na
wieloletnie kredyty, ktre w praktyce unieruchamiaj
ich na cae ycie. Biorc pod uwag fundusze
wyznaczone w budecie na rozwj mieszkalnictwa
program PiS-u mona midzy bajki woy. Kwitnie
za to wynajmowanie lokali, do powiedzie, e
znaczna ilo takowych, nie bjmy si tego sowa,
pasoytw, utrzymuje si wycznie z tego.
Gdy czasem ogldam w telewizji nagrania z Polski to
zastanawiam si czy to na pewno ten sam kraj. W
telewizji jest piknie, cukierkowo wprost! W
rzeczywistoci kraj przeywa ekonomiczny regres,
kompensowany
tylko
wzrostem
kapitau
finansowego. Za wadze cigle tylko potrafi mwi,
jak w powieci Saramango, JESTEM LEPY, NIC
NIE WIDZ!

Zyski wiksze, pracy mniej

Genialn strategi rozwoju na lata 2006-2008
opublikowa PKO BP. Zakada on znaczny wzrost
zysku netto i spadek zatrudnienia o okoo 4,5 tys.
osb (dzi w PKO pracuje okoo 34 tys.). Na
publikacj
strategii
gieda
zareagowaa
natychmiastowym wzrostem kursu o blisko 3 proc.
Taka reakcja giedy to kolejne potwierdzenie
mechanizmw
gospodarczych
kapitalizmu
postindustrialnego. rdem zyskw nie jest ju
praca, ba, ta staa si wrcz czym pejoratywnym i
odpychajcym, a spekulacja, znak firmowy i tego
typu
strategie,
ktre
dzisiaj
podniecajc
rozgorczkowanych akcjonariuszy, jutro stan si
pocztkiem dugotrwaego, strukturalnego kryzysu.
To take dobry przykad wspczesnego systemu
pracy, w ktrym coraz wiksze zyski wyciskane s z
coraz mniejszej ludnoci. Dokument opublikowany
przez PKO nie jest w tym kontekcie niczym nowym.
Firmy, zwaszcza z tradycyjnych, przemysowych
bran, przecigaj si w tworzeniu utopii
dugotrwaego
wzrostu
przy
jednoczesnym
ograniczaniu
podstaw
tego
wzrostu,
czyli

B R Z A S K NR 01 / 2006
31.12.2005 r.

na KSCM zmiany nazwy partii, tak aby zrezygnowaa

ona z okrelenia komunistyczna. Jednoczenie - w
poowie kwietnia 2005 r. senatorowie J. Stetina i M.
Mejstrik prowadzili akcj skierowan przeciwko
miesicznikowi Mlada Pravda organowi
Komunistycznego Zwizku Modziey KSM, ktry
oskaryli o propagowanie leninizmu oraz
wzywanie do rewolucji socjalistycznej.
Kolejny
atak
przeciwko
organizacji
modzieowej KSM nastpi w grudniu 2005 r.
Wwczas
czeskie
Ministerstwo
Spraw
Wewntrznych
podwayo
status
prawny
Komunistycznego
Zwizku
Modziey,
zarejestrowanego jako stowarzyszenie. Wedug
czeskiego ministerstwa KSM prowadzi dziaalno
prawnie zarezerwowan dla partii politycznych i na
tej podstawie mogoby zosta zdelegalizowane ju 31
grudnia 2005r. Chocia rwnoczenie na takich
samych jak KSM zasadach dziaaj w Czechach inne
organizacje modzieowe, np. Modzi Konserwatyci
czy Modzi Socjaldemokraci nie stali si oni
przedmiotem zainteresowania ze strony czeskiego
MSW. Poprzez opisany atak Ministerstwo prbuje
zmusi KSM do zrzeczenia si komunistycznej
tosamoci oraz zmiany programu. Usiowanie
delegalizacji Komunistycznego Zwizku Modziey
wywoao liczne protesty nie tylko w Czechach. W
midzynarodow akcj sprzeciwu wobec prby
delegalizacji
KSM
wczya
si
rwnie
Komunistyczna Partia Polski.
Dziaania o charakterze antykomunistycznym
skierowane s rwnie przeciwko konkretnym
dziaaczom partii komunistycznych, szczeglnie tym
najaktywniejszym. Z dyskryminacj z powodu
pogldw oraz zaangaowania politycznego czsto
spotkaj si zwaszcza w miejscu pracy. Ze wzgldu
na dziaalno polityczn bezprawnie zwolniony z
pracy zosta Goran Markovic - przewodniczcy
Robotniczej Komunistycznej Partii Boni i
Hercegowiny, prawnik i politolog zatrudniony jako
nauczyciel akademicki na Uniwersytecie w Bijeljinie.
Zwolnienie G. Markovica nastpio po tym jak jego
nazwisko znalazo si na czele listy wyborczej partii
komunistycznej
uczestniczcej
w
wyborach
samorzdowych.
Waciciel
prywatnego(!!!)
Uniwersytetu - milioner Slobodan Pavlovic, nie
yczy sobie aby komunista prowadzi zajcia ze
studentami. G. Markovic oskary swego pracodawc
przed sdem w Bijeljinie, ktry w swym orzeczeniu
stwierdzi, e zwolnienie Gorana Markovica byo
bezprawne, chocia uchyli si od uznania tego faktu
za przeladowanie ze wzgldw politycznych.
Przewodniczcy boniackich komunistw uzyska
wsparcie ze strony partii komunistycznych, zwizkw
zawodowych oraz pracownikw naukowych.
W Polsce nadgorliwoci w zwalczaniu
komunistw wykaza si pose LPR-u Janusz Dobosz,
ktry w kwietniu 2005 r. ingerujc w niezaleno

Nadzieja
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia Jerzy Miller
wyrazi nadziej, e lekarze, ktrzy nie podpisz
kontraktw z Funduszem i tak bd leczy. Ja za
mam nadziej, e w kocu min czasy, w ktrych
sytuacja suby zdrowia opiera si na pobonych
yczeniach notabli. Na razie jednak Miller pozbawi
pacjentw opieki medycznej i pozostawi ich opiece
p. Jana Pawa i nadziei na cud uzdrowienia.
30.12.2005 r.

Konieczno walki z nasilajc si

kampani antykomunistyczn
Cig dalszy ze strony 1
Znany grecki kompozytor Mikis Theodorakis
w owiadczeniu potpiajcym projekt rezolucji
stwierdzi, e Rada Europy postanowia zmieni
Histori.
Zwrci
uwag,
na
moliwo
przeladowania komunistw w przyszoci oraz na
fakt, i Hitler
i jego sojusznicy take
rozpoczynali sw karier od delegalizacji partii
komunistycznej oraz zamykania komunistw w
obozach mierci.
Kampania
sprzeciwu
wobec
antykomunistycznej inicjatywy Rady Europy ma
charakter midzynarodowy. Swj protest przeciwko
projektowi
rezolucji
wyrazio
wiele
partii
komunistycznych
i robotniczych, innych
organizacji a take obywatele pastw europejskich
midzy innymi poprzez zoenie podpisu pod
owiadczeniami krytycznymi wobec postawy
pomysodawcw i wykonawcw antykomunistycznej
akcji. Robotnicza Partia Belgii opracowaa tekst
deklaracji zatytuowanej Nie dla europejskiego
maccartyzmu, w ktrej porwnuje inicjatyw
Komitetu
Politycznego
Zgromadzenia
Parlamentarnego Rady Europy do prowadzonej w
latach 50. XX wieku w Stanach Zjednoczonych
kampanii skierowanej przeciwko komunistom oraz
osobom oskaronym
o dziaalno komunistyczn.
Projekt memorandum Rady Europy nie by
jedynym atakiem skierowanym komunistycznemu
ubiegym roku przeciwko ruchowi komunistycznemu.
W 2005 roku nasilia si antykomunistyczna
ofensywa w Europie rodkowej, zwaszcza w
Republice Czeskiej. W kwietniu dwch czeskich
senatorw - Jaromir Stetina i Martin Mejstrik,
domagao si wprowadzenia prawnego zakazu
wspierania i propagowania idei komunistycznych.
Modyfikacja prawa zgodnie z postulatami
zgaszanymi przez J. Stetin
i M. Mejstrika
sprawioby, i Komunistyczna Partia Czech i Moraw
KSCM, dziaaaby nielegalnie. Jaromir Stetina
przyzna, e intencj jego inicjatywy jest wymuszenie

B R Z A S K NR 01 / 2006
wyszych uczelni zaatakowa prof. Uniwersytetu
Wrocawskiego Zbigniewa Wiktora. Donos J.
Dobrosza do wadz Uniwersytetu spotka si jednak z
potpieniem ze strony studentw i pracownikw
uczelni.
Obecnie naley zwrci uwag na
antykomunistyczne nastawienie rzdzcej partii, w
tym na przygotowany przez PiS projekt Konstytucji
RP, przewidujcy w artykule 9 paragraf 3 zakaz
dziaania partii opartych na ideologii i tradycji albo
metodach komunistycznych.
Na zakoczenie warto przypomnie zakaz
dziaania partii komunistycznych nadbatyckich
pastwach nadbatyckich Litwie, otwie i Estonii,
krajach czonkowskich Unii Europejskiej. Naley
pamita o przeladowaniach komunistw w tych
krajach. Dlatego konieczne staje si podjcie walki z
nasilajc si kampani antykomunistyczn. Beata
Karo

pewno 10%, cho PGNiG gono domaga si

podwyki nawet dwudziestoprocentowej. Jako
oficjalny powd tak duego wzrostu podaje si
gwatownie rosnce ceny gazu na wiatowym rynku.
W zwizku z wysokimi cenami gazu wraca do ask
wgiel, na ktry systematycznie ronie popyt.
Wedug Zbigniew Madeja z Kompanii Wglowej
Ludzie przestawiaj si na ogrzewanie wglowe,
poniewa systematycznie droej wspomniany gaz
ziemny, gaz propan-butan oraz olej opaowy.1
Przyznaje zarazem, e rosncy popyt na wgiel moe
spowodowa wzrost jego ceny zwaszcza w rejonach
odlegych od lska.
Zdroeje take paliwo samochodowe. Ropa jest ju
najdrosza w historii, a ze wzgldu na rosnce
zapotrzebowanie, gwnie ze strony dynamicznie
rozwijajcych si Chin oraz niepewn sytuacj
polityczn w krajach posiadajcych zoa, moe
jeszcze podroe. To dramat nie tylko dla kierowcw
i firm przewozowych, ktre ju dzisiaj ledwo wi
koniec z kocem, ale dla kadego przecitnego
Kowalskiego. Wiadomo bowiem jak ceny paliw
wpywaj na dobra konsumpcyjne, w tym artykuy
spoywcze. Zdroe ma nie tylko benzyna, ale te
gaz napdowy. Jeszcze latem pacio si 1,80 z za litr
gazu, a dzi na stacji gaz jest ju po 2,20-2,30 z, a
prognozy na 2006 r. s jeszcze gorsze litr gazu
moe kosztowa przeszo 2,50 z. Na cen gazu
wpyno sezonowe zwikszenie popytu, spadek
importu z Biaorusi oraz ogromny wzrost
zapotrzebowania, poniewa wielu kierowcw
przerobio auta na gaz w zwizku z droejc rop.
Na to wszystko naoy si moe dodatkowo zmiana
akcyzy. Nieoficjalne informacje o jej wzrocie
przedostay si ostatnio z Ministerstwa Finansw do
prasy.
To nie koniec niespodzianek cenowych. Wrd dbr,
bez ktrych nie sposb si obej zdroeje take prd.
Podwyka nie bdzie tak dua, jak w przypadku gazu,
bo w granicach 2 4%, ale wiadomo, e dla
wikszoci spoeczestwa kady grosz si liczy. Na
dokadk jeszcze gigantyczna podwyka akcyzy na
papierosy (wzrost o 16%). Podwyk t gabinet
Marcinkiewicza chce ata dziur budetow.
Przewiduje si, e dziki podwyce akcyzy do
budetu pastwa w 2006 roku trafi dodatkowe 1,5
mld z.

Chudy rok 2006

Pierwszy dzie nowego roku w wikszoci
z nas powoduje przypyw entuzjazmu, si i nadziei na
lepsze jutro, lepszy rok. Odradza si w nas zapa,
stawiamy
sobie
nowe
cele,
wyznaczamy
postanowienia. Stajc u progu nowego roku
wierzymy, e tym razem na pewno wszystko si uda,
w kocu bdzie lepiej, odsuwamy od siebie
niepokojce myli i nie przeszkadza nam wcale, e
zawsze szybko przychodzi rozczarowanie, tak jak
byo to rok wczeniej,
i w poprzednich latach.
W tym roku gbokie rozczarowanie i zimny prysznic
raczej nam nie gro. Niestety wcale nie dlatego
jednak, e stanie si cud i cokolwiek zmieni si na
lepsze. Stanie si tak tylko dlatego, e nasz entuzjazm
nie rozpali si jak dotychczas, bo jest tumiony w
zarodku, abymy nie przeywali zbytnio traumy
zderzenia z szar rzeczywistoci. Ju od wielu
tygodni rzdzcy hartuj nas na to, co spotka nas 1
stycznia.
A stycze przywita nas podwykami. Nie ma w tym
z pozoru nic zaskakujcego, bo do tego wszyscy
zdylimy ju dawno przywykn. Zadziwiajca jest
natomiast skala podwyek i rozmiar skutkw jakie
wywoaj one w budetach gospodarstw domowych,
szczeglnie w obliczu skadanych obietnic
wyborczych wzmocnienia ekonomicznego rodziny
i ograniczenia obszarw ubstwa.

Emerytom najgorzej
Opisane podwyki dotkn najbardziej ludzi najmniej
zamonych. Wiadomo, e wydatki na energi i
ywno stanowi najwiksz procentowo (jeli nie
jedyn) pozycj w ich budetach. O cenach ywnoci
warto wspomnie dodatkowo, bo chocia reguluje je
gwnie rynek, to wzrost kosztw produkcji (paliwa i
prd) spowoduje jej dalszy wzrost, wywindowany ju
i tak wysoko wskutek przystpienia do UE. W tym

Coraz droej
Najdotkliwiej odczujemy podwyki cen gazu. Pewne
jest, e Polskie Grnictwo Naftowe i Gazownictwo
po raz czwarty w tym roku (!!!) wystpi do Urzdu
Regulacji Energetyki z wnioskiem o zatwierdzenie
wyszych cen na gaz. Wzrost cen przekroczy na

B R Z A S K NR 01 / 2006
kontekcie nieciekawie zapowiada si sytuacja
najuboszych warstw spoeczestwa. Ucierpi przede
wszystkim emeryci, rencici i bezrobotni, zwaszcza
e podwyki nie zostan nawet w niewielkim stopniu
zbilansowane przez wzrost dochodw. Bezrobotni
raczej nie mog liczy na wzrost zasiku (cho ten i
tak otrzymuj nieliczni z nich), a przyszoroczna
waloryzacja jest kpin z cikiego losu emerytw i
rencistw.
W tym roku nie byo waloryzacji wiadcze.
Zamroono renty i emerytury do czasu, a inflacja
przekroczy 5 proc. W przyszym roku waloryzacja
bdzie osoby o najniszych uposaeniach dostan
mniej ni 50 z. Tak miesznie niski wzrost
wiadcze nie zrekompensuje nawet w czci
wspomnianych podwyek. Paradoksem i ironi jest tu
fakt, e waloryzacja jest tak niska, bo niski by wzrost
cen (wskanik inflacji suy do ustalania waloryzacji
rent i emerytur). Tymczasem wskanik inflacji nie
jest miarodajny dla przecitnego emeryta, bo w jego
koszyku dbr konsumpcyjnych znajduj si akurat te,
ktre podroej najbardziej. Jak mwi Jerzy
Przybylski, prezes Stowarzyszenia Obrony Praw
Emerytw, Rencistw Jeli w przyszym roku
dostaniemy podwyk, to nie zyskamy na tym zbyt
wiele. Emerytury i renty podnosz nam wedug
inflacji, a przecie niektre wydatki jak czynsze,
wspomniane opaty za prd i ogrzewanie rosn
duo szybciej ni inflacja. Dlatego budety domowe
emerytw i rencistw s rozliczane co do grosza, a
wielu po prostu nie starcza od pierwszego do
pierwszego.2
Najbiedniejsi w 2005 roku mogli si stara o dopat
do minimalnych rocznych dochodw. W 2006 roku
na ten jednorazowy dodatek ju nie bdzie mona
liczy. W roku waloryzacji a wic wanie w 2006
r. tych wypat nie bdzie.
Ponadto t grup spoeczn szczeglnie uderzaj po
kieszeni stale rosnce ceny lekw i usug
medycznych. Postpujca komercjalizacja suby nie
wry nic dobrego i spodziewa si mona w
przyszym roku kolejnych podwyek. Egzystencja
emerytw i rencistw, ktrym ju dzi ledwo starcza
na przeycie, z pewnoci jeszcze si pogorszy.

powstrzymuje przede wszystkim due bezrobocie

wymuszajce na pracownikach godzenie si na
najnisze pensje. Przy okazji zada mona
nastpujce pytanie: czy kto zna robotnika (moe
poza grnictwem) zarabiajcego 2.500 z brutto? Ja
nie znam. To chyba jaki rzadki gatunek, bo wszyscy
moi znajomi zarabiaj o poow mniej. No ale taki
wynik statystyczny jest moliwy, jeli obejmuje
wyszych kierownikw i prezesw.
Rzd zdoby si na ask i podnis pac minimaln
o 50 z. Od stycznia wyniesie ona 899 z brutto, czyli
niewiele ponad 500 z na rk. Tylko, czy to
faktycznie akt aski? Kto wyyje za 500 z.
miesicznie? Przy takich podwykach cen, mier
godowa nastpi teraz by moe szybciej ni
dotychczas.

Robotnikom normalnie, czyli le

Sytuacja robotnikw stabilizuje si. Stabilizuje,
dodajmy, na bardzo niskim poziomie. Tak samo jak
innych i robotnikw dotkn podwyki, a na wysz
pac i lepsze traktowanie, raczej nie maj co liczy.
Przecitne wynagrodzenie jak poinformowa
Gwny Urzd Statystyczny wynioso w trzecim
kwartale br. 2 tys. 347,24 z brutto. We wrzeniu br.
wynosio niewiele wicej 2 tys. 483,99 z, a w cigu
ostatnich 12 miesicy wzroso tylko o 1,8 proc, a
wic poniej inflacji. Niestety, zapowiada si, e w
przyszym roku lepiej nie bdzie. Wzrost pac

B R Z A S K NR 01 / 2006
Marcin Popiuk

rodowisk lewicowych i centrowych przed

przyszorocznymi wyborami. Miaby to by
Centrolew, albo Prawa Lewica, obejmujca
rwnie
rodowiska
Partii
Demokratycznej
Demokraci.pl. W skad tej struktury miaaby
wchodzi lewica o orientacji socjaldemokratycznej
oraz liberalne rodowiska prawicowe. rodowiska te
miayby podj walk polityczn z obecn prawicow
opcj sprawujc wadze. rodowiska te powizane
z europejsk lewic prowadziby walk, o wolno
i prawa czowieka, laicyzacj pastwa, demokracj,
rwny start modziey itp. W ich enuncjacjach nie ma
ani sowa o zwalczaniu bezrobocia, nie mwic ju
o zmianie ustroju. Jest to kolejna oferta buruazji
polskiej, majca na celu dalsze okamywanie
spoeczestwa.

Jakie zmiany nastpiy w Polsce

po wyborach parlamentarnych
i prezydenckich 2005 roku?
Po wygranych przez PiS wyborach parlamentarnych i
prezydenckich, oraz utworzeniu przez t parti rzdu
mniejszociowego popieranego w Sejmie przez
Samoobron, LPR i PSL, caa wadza przesza w rce
tego ugrupowania prawicowego. Nazywajce siebie
lewic SLD, ma zaledwie 55 posw. Jak to si
stao, i koncesjonowana lewica, mimo goszonego
w 2001 r. w jakim sensie pro-spoecznego programu
wyborczego sromotnie przegraa wybory.
Zoyo si na to wiele przyczyn, z ktrych
najwaniejsze to odstpienie od goszonego programu
wyborczego. Z reguy tak jest, i partie po
zwyciskich wyborach nie realizuj programu
goszonego w kampanii wyborczej. SLD po
wygranych w 2001 r. wyborach przystpio do
atania dziury budetowej kosztem najuboszej
czci spoeczestwa, a wic emerytw, rencistw,
studentw, kombatantw, bezrobotnych - odbierajc
ulgi socjalne, zniki kolejowe, zapowied likwidacji
barw mlecznych itp. W midzyczasie do poziomu
19% obniono podatek dla przedsibiorstw, tzw. CIT,
co miao owocowa powstawaniem nowych miejsc
pracy. W rezultacie tej zmiany okazao si, e bogaci
wzbogacili si, a biedni z biednieli. Dalszym
pocigniciem rzdu lewicowego by tak zwany
plan Hausnera, ktry doprowadzi do jeszcze
wikszego rozwarstwienia spoecznego
i z
uboenia
znacznej
czci
spoeczestwa.
Wyjtkowym kuriozum lewicowego rzdu byo
wcignicie Polski w agresj USA przeciwko
Irakowi, pod pretekstem walki z terroryzmem.
Pretekstem, ktry okaza si zwykym kamstwem.
Osobami, ktre ponosz za to odpowiedzialno s:
prezydent A. Kwaniewski, premier L. Miller i
minister obrony narodowej J. Szmajdziski. Nard,
ktry podbija inne narody i je sobie
podporzdkowuje, nie jest narodem wolnym.
Dlatego nard polski, okupujc Irak, Afganistan i
Jugosawi w imi interesw midzynarodowego
kapitau, realizujc sualczo polecenia USA, nie jest
narodem wolnym.

Interesujcym w tym przypadku jest fakt, i

twrcami tej nowej europejskiej lewicy s ci, ktrzy
brali aktywny udzia w walce o obalenie ustroju
Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Midzy innymi
wanie wspomniany ju J. Pinior, W. Celiski, ktry
uwaa, i lewica, ktra ma powsta wedug jego
recepty powinna zachowa wito prywatnej
wasnoci, Marek Borowski, ktrego zdaniem
najwikszym wrogiem dla III RP, jest prawica PiS i
bracia Kaczyscy, a nie kapitalizm, ktrego by
wsptwrc. Wobec takiej oceny aktualnej sytuacji
politycznej w Europie, o ile obecnie nie grozi nam
jaki konflikt zbrojny, to trwa bezpardonowa walka
ideologiczna.
W tej sytuacji, kiedy cz klasy robotniczej
jest zdemoralizowana i nie wykazuje si aktywnoci
polityczn, znajdujc si jednoczenie pod wpywem
propagandowych
orodkw
buruazyjnych
i
klerykalnych, przed parti nasz istnieje konieczno
uwiadamiania robotnikw odnonie sytuacji tak
ekonomicznej, jak i politycznej. Wyjanienia te
powinny zmierza do wytumaczenia, i wszelkie
bredzenie przez lewic socjaldemokratyczn o
reformach spoecznych to nic innego jak utrwalanie
kapitalizmu. Natomiast hasa goszone przez SLD w
kampanii wyborczej o zwrocie w lewo, nic innego
jak tylko przedwyborczy chwyt marketingowy. Dzi
liderzy tego ugrupowania ju o zwrocie w lewo nie
wspominaj.
Wikszo spoeczestwa polskiego dzi
interesuj nie kwestie demokracji, marszw rwnoci,
moherowych beretw itp. Miliony obywateli dopiero
w III RP odczuy znaczenie pojcia bezpieczestwa
jutra, ktrym w PRL tumaczono wyszo realnego
socjalizmu na realnym kapitalizmem. Obserwujc
ludzi dokonujcych zakupw, na ich twarzach mona
zauway zatroskanie nie z powodu szulerskich

Obecnie w rodowiskach tzw. centrolewicy,

wywodzcych si z SdPL, w osobach Jzefa Piniora
deputowanego do Parlamentu Europejskiego,
Sawomira Sierakowskiego - redaktora naczelnego
Krytyki Politycznej i Michaa Szewraskiego z
Zarzdu Krajowego SdPL, lansowana jest teza o
koniecznoci powoania do ycia porozumienia

B R Z A S K NR 01 / 2006
zagra prawicy, lecz porwnania zawartoci portfela
do zawartoci koszyka.

gruntu dla spacyfikowania ewentualnego buntu

spoecznego. Ofiarami represji padn ci, ktrzy ju s
ofiarami neoliberalizmu napdzajcego patologie
spoeczne i przestpczo. Zaostrzanie represji, jak i
wzmacnianie resortw siowych nie zagro
kapitalizmowi, lecz bd go broniy przed akcj klas
podporzdkowanych, ktre byy i bd ofiarami
systemu kapitalistycznego, co szczeglnie dotyczy
klasy robotniczej.

Socjalne oblicze PiS, ktrym ta partia

uwioda wyborcw, okazao si fasad. Prawdziwym
projektem spoecznym PiS jest kryminalizacja biedy,
zepchnicie problemw spoecznych w sfer prawa
karnego. Std zaostrzanie represji, z ktrym ju
mamy do czynienia. Polityka represyjna ma dwa cele.
Jednym jest operowanie przez wadz spektaklem
grania nastrojami, aby odcign uwag spoeczn od
realnych problemw. Drugi cel to przygotowanie

Jzef achut

opini, e w nowej demokratycznej koalicji

widziaby PO, SdPL i Parti Demokratyczn.
Przedsmak tego czego mona by si spodziewa po
takim porozumieniu mielimy przy okazji wyborw
prezydenckich, gdy kandydaci tych ugrupowa
przecigali si w ofertach kierowanych do elit
biznesowych.

Centrolew - droga donikd

W centrum polskiej sceny politycznej zaczyna
panowa coraz wikszy cisk. Centroprawic s
podobno PiS i PO. Nawet LPR dy do tego, aby w
kwestiach ekonomicznych by ugrupowaniem
zblionym do centrum, czyli akceptujcym
neoliberalny kapitalizm. Sytuacj chc skomplikowa
jeszcze
bardziej
pomysodawcy
koalicji
Centrolewu, z publicyst Krytyki Politycznej
Sawomirem Sierakowskim na czele oraz zwolennik
koalicji demokratycznej Wadysaw Frasyniuk.

Zarwno SdPL jak i PD s zreszt ugrupowaniami,

ktrym najbardziej na rk jest teza Sierakowskiego o
deniu rzdu PiS do trwaej dominacji oraz
monopolizacji wadzy. O tym, e te partie chtnie
powitayby
nowy
Centrolew
wiadczy
owiadczenie ich przedstawicieli w Parlamencie
Europejskim, ktre znalazo si na stronie
internatowej majcej promowa nowy sojusz. Chc
oni midzy innymi broni dorobku III RP, a
zwaszcza dokona transformacji ustrojowej przed
projektami utworzenia IV RP. Nie wiadomo tylko, co
miaoby by osigniciem? Fakt, e w Polsce ronie
rozwarstwienie spoeczne, czy moe obnianie
podatkw dla najbogatszych? Nie po raz pierwszy
okazuje si jak jaowa oraz sztuczna jest caa debata
pod tytuem III czy IV RP? Sygnatariusze apelu
bolej rwnie na tym, e nie powstaa koalicja PiSPO, co jest ju cakowitym kuriozum. Politycy SdPL
uwaajcy si za socjaldemokratw, z byym
trockist oraz dziaaczem PPS, Jzefem Piniorem na
czele, narzekaj, e koalicja jest za mao
neoliberalna! W kadym innym kraju co takiego
zostaoby uznane za spniony prima aprilis, w
Polsce jest jednak powanym owiadczeniem. Ta
pozorna nielogiczno jest jednak zrozumiaa.
Centrolewowcy nie chc broni demokracji, tylko
status quo. Ich antyautorytaryzm jest krokiem w
ty, nawet w porwnaniu z programem SLD. O ile
Sojusz
czasami
jeszcze
miewa
niemiao
artykuowane postulaty socjalne, o tyle SdPL i PD
d do utrwalenia wspczesnego kapitalizmu.
Trudno zauway, gdzie byoby tu miejsce na
jakkolwiek
ideowo.
Artyku
Wojciecha
Olejniczaka bdcy odpowiedzi na tezy Frasyniuka i
Sierakowskiego, pokazuje jasno, e przewodniczcy
Sojuszu chtnie przyczyby si do tego
technokratycznego grona, zamiast bra udzia w jaki

Nie wiadomo na czym miaaby polega lewicowo

nowego przedsiwzicia, ktre dla Sierakowskiego
jest przyszoci lewicy. Zakada ono bowiem bardzo
szeroki sojusz, opierajcy si na do karkoomnym
zaoeniu
e:
Gdzie
ley
gwna
linia
cywilizacyjnego podziau w polskiej polityce, wida
byo
podczas
Marszu
Rwnoci
w
Poznaniu... (Sawomir Sierakowski Czy powstanie
nowy Centrolew? GW 13.12.2005). Problem
polega na tym, e w wiecach solidarnoci z
Poznaniem nie bray udziau wycznie rodowiska
ideowej lewicy. Zakwestionowany zostaje wic
podzia na siy lewicy i prawicy.
Wrd protestujcych znaleli si dziaacze SdPL
oraz Partii Demokratycznej, ugrupowa, ktre trudno
zaliczy nawet do najbardziej umiarkowanej
centrolewicy. Parti Borowskiego tworz politycy,
ktrzy - gdy jeszcze naleeli do SLD - byli uwaani
za jego najbardziej neoliberalne skrzydo. Formacja
Borowskiego
od
swojego
powstania
nie
zaprezentowaa praktycznie adnego lewicowego
programu i reprezentuje raczej klas posiadajc ni
ludzi pracy. Jeszcze wyraniej wida to w przypadku
Partii Demokratycznej, utworzonej przez resztki Unii
Wolnoci. Posiada ona w swych szeregach takich
przedstawicieli lewicy jak np. Jerzy Hausner. Pod
przykrywk
bycia
centrum
ugrupowanie
Wadysawa Frasyniuka jest wic w rzeczywistoci
neoliberaln prawic, ktrej postpowo polega
jedynie na podejmowaniu niektrych tematw
wiatopogldowych. Sam Frasyniuk wyrazi zreszt

B R Z A S K NR 01 / 2006
debatach ideowych i wysuchiwa pretensji ze strony
ugrupowa na lewo od SLD. Jedyn jego wtpliwo
budzi rola w nowym ugrupowaniu PO, jednak nie ze
wzgldu na jej antyspoeczno, ale.. stanowisko w
sprawie lustracji. Nawet sam Demokratyzm majcy
spaja nowy ruch jest jedynie fasad. Stawian przez
Sawomira Sierakowskiego tez o kluczowej roli
stosunku do marszw rwnoci da si atwo
podway. Pomimo, e przez pewien czas byy one
wydarzeniem
medialnym,
to
jednak
nie
zelektryzoway spoeczestwa na tyle, aby sta si
kluczowym rdem podziaw. Nawet sama czysto
intencji si bronicych demokracji pozostawia wiele
do yczenia, poniewa to politycy SLD i SdPL
poparli, na przykad, nowelizacj ustawy o policji,
pozwalajc de facto wyprowadzi wojsko na ulic
nawet bez wypowiedzenia stanu wojennego. W
deklaracjach centrolewowcw brak rwnie
odniesienia do tak kluczowej kwestii, jak stosunek do
udziau polskich wojsk w okupacji Iraku i
Afganistanu. Brak go gdy w tej kwestii panuj wrd
nich peny konsensus, demokratyczne salony
wierz bowiem, e na bagnetach da si nie innym
narodom wolno i prawa czowieka. Nie dziwi
wobec tego ich niech do przedstawiania podczas
demonstracji solidarnoci z marszem rwnoci innych
przejaww amania zasad demokracji.

ugrupowania braci Kaczyskich, jako sprawiajce

wraenie, e walczy z elitami oraz stawia tam
powrotowi neoliberaw odpowiedzialnych za
dokonania transformacji. Wtpliwe jest rwnie
aby oferta Centrolewu bya nawet w niewielkim
stopniu atrakcyjna dla elektoratu lewicy, ktry nie
znosi przecie ugrupowania Kaczyskich
i
prawicy.
Nawet odwoanie si przez demokratw do tradycji
midzywojennego Centrolewu jest znacznym
naduyciem. Potwierdza jedynie tez Karola Marksa,
e historia przeyta jako tragedia, powraca jako
farsa. Midzywojenny Centrolew by ruchem, ktry
opiera si w duej mierze na postulatach
antyautorytarnych, ale rwnie socjalnych. wczesne
partie nie odoyy wcale na pk wasnej
dziaalnoci, jak uwaa Sawomir Sierakowski.
Sanacyjnemu sueniu elitom przeciwstawiy midzy
innymi walk o kwestie pracownicze. Jedn z podpr
midzywojennego Centrolewu bya PPS, partia
zakorzeniona w proletariacie. O jego sile stanowiy
take wpywy zwizkw zawodowych, w tym
wsplne wyrwanie przez lewic spod wpyww
sanacji
Zwizku
Zwizkw
Zawodowych,
najwikszej organizacji pracowniczej II RP. Wanie
dlatego tamten Centrolew by tak zaciekle zwalczany
przez obz pisudczykw. Dzisiejsze pomysy na
koalicj antyautorytarn, stanowi natomiast odruch
obronny czci elit politycznych, ktre ze
rodowiskami pracowniczymi i w ogle wikszoci
spoeczestwa nie maj absolutnie adnego kontaktu.
Jeli chodzi o stosunek do zwizkw zawodowych to
wykazuj wobec nich wrcz otwart wrogo. Mog
opiera si co najwyej na neoliberalnie
nastawionych studentach, ludziach kultury, czy
naukowcach. Ci jednak nie s dla spoeczestwa
adnymi autorytetami. Ich pomys na przyszo
polega bowiem gownie na odmienianiu przez
wszystkie przypadki terminw Europa i
europejsko, oraz powtarzaniu kilku wytartych
sloganw.

O wiele bardziej rzeczywistym podziaem od tego na

demokratw i zwolennikw autorytaryzmu wydaje
si nawet lansowany przez PiS podzia na Polsk
solidarn oraz liberaln. Zosta on wprawdzie
wytworzony na uytek mediw, ale przynajmniej w
pewnym stopniu bazuje na podziale midzy biedn
wikszoci, a elitami. Do tych drugich zaliczaj si
w
wikszoci
przedstawiciele
postpowej
neoliberalnej inteligencji, zawodowi dziaacze
organizacji pozarzdowych oraz bywalcy salonw.
Traktuj
oni
pracownikw,
chopw
czy
bezrobotnych niczym ciemn mas, nie bdc w
stanie zrozumie ich skomplikowanych wypowiedzi,
negujc zasady wolnego handlu i pozostajc pod
wpywem PiS oraz Radia Maryja. Skrajnym wyrazem
poczucia wyszoci byo, midzy innymi, zachowanie
liderw PD sprzeciwiajcych si grniczym
przywilejom, czy wczeniejszym emeryturom dla
ludzi wykonujcych jeden z najciszych zawodw.
Zawodowi politycy, biznesmeni i studencki z
modziewki PD oburzali si na pijany motoch,
ktry przyjeda do stolicy protestowa.

Jedyn
korzyci
z
powstania
nowej
centrolewicowej, czy wrcz centrowej koalicji
byoby oczyszczenie na lewicy pola dla ruchw
autentycznej lewicowych. Te s jeszcze bardzo sabe.
Musz jednak budowa zaplecze i nie da si nabra
na udzia w obronie demokracji pod dyktando
SdPL czy PD. Niech polityczne centrum stanie si
jedynie centrum wypdzonych od stokw. Zwykych
ludzi nie interesuje bowiem, czy cicia socjalne
wprowadza autorytarny" PiS czy demokraci. Oni
potrzebuj lewicy nie tej farbowanej z salonw, ale
umiejcej protestowa, majcej programy spoeczne i
bezkompromisowo walczcej o ich prawa. Koncepcja
Sawomira Sierakowskiego, czy Jzefa Piniora nie
speniaj adnego z tych postulatw.

Politycy PiS majc przeciwko sobie takich

oponentw zdyskredytuj ich bardzo atwo.
Centrolew o twarzach Bronisawa Geremka,
Wadysawa Frasyniuka czy Marka Borowskiego nie
bdzie wcale mniejszym zem, jak chciaby to
widzie Sawomir Sierakowski. Bdzie wanie
wikszym zem, skaniajcym ludzi do zostania w
dzie wyborw w domach lub wrcz gosowania na

Piotr Ciszewski

10

B R Z A S K NR 01 / 2006
ktre s co prawda beneficjentami wielkiego rozwoju,
ale niewspmiernie do przodujcych grup. Mwi si
nawet, e ostatnie lata spetryfikoway dotychczasowe
struktury socjalne Chin. Innymi sowy bogatsi stali
si bogatszymi, a biedni biedniejszymi. Tymczasem
wrosa rola czynnika subiektywnego, zwikszya si
mobilno spoeczestwa chiskiego, bardziej
wyksztaceni obywatele maja bardziej krytyczny
stosunek do polityki pastwa i oczekuj poprawy
swej sytuacji. Dziki upowszechnieniu prasy, mediw
a przede wszystkim telewizji, w tym take
satelitarnej, oraz szerokiemu dostpowi do internetu i
telefonii komrkowej przecitny Chiczyk doskonale
si orientuje w sprawach polityki wewntrznej i
zagranicznej Chin i oczekuje od swego kierownictwa
konkretw. Rozlunione zostay wizi prawnoadministracyjne, ktre dotychczas skutecznie
hamoway przepyw mieszkacw od wsi do miast i z
prowincji zachodnich do wschodnich. Jest to
konsekwencj szybko rozwijajcego si wschodu i
braku tam taniej siy roboczej. Na licznych budowach
znalazo prac tysice i miliony biednych
Chiczykw z zacofanych prowincji, ktrzy
zadowalaj si najmniejszymi pacami, podejmuj
prac bez ubezpieczenia, czsto na warunkach
urgajcych podstawowym normom kodeksu pracy.
Przy okazji przypomnijmy, e spord 1,3 mld
obywateli ChRL okoo 1 mld nie ma adnego
ubezpieczenia lekarskiego, z czego wikszo to
mieszkacy wsi. Jest to zreszt szerszy problem, gdy
s oni take chtnie zatrudniani przez biznes rosyjski
na terenach przylegajcych do rosyjskiego Dalekiego
Wschodu.

O sprzecznociach klasowych
w Chinach
Jesieni 2005 r. w Chiskiej Republice Ludowej duo
dyskutowao si o zaoeniach planu picioletniego
na lata 2006-2010. Zostay one opublikowane w
prasie, wypowiadaj si eksperci, organizacje
partyjne, zwizkowe, obywatele itd. Rzd zakada
dalszy dynamiczny rozwj gospodarki, mieszczcy
si w granicach do 9% rocznego wzrostu PGB. Jest to
bez wtpienia wielkie wydarzenie wewntrzne i
midzynarodowe gdy, jeli plan zostanie wykonany,
a nic nie wskazuje, eby byo inaczej, ChRL nie tylko
umocni sw pozycje na arenie midzynarodowej, ale
bez wtpienia stanie si drug gospodark wiata.
Spdza to zapewne sen z powiek prezydentowi G.W.
Bushowi, ktry nie wie, jak dobra si do chiskiego
jea.
Jednoczenie w tej dyskusji pojawiy si
nowe
akcenty,
ktre
s
konsekwencj
dotychczasowych sprzecznoci midzy miastem a
wsi, midzy intensywnie rozwijajcymi si
wschodnimi, a wlokcymi si w ogonie zachodnimi i
pnocnymi
prowincjami,
sprzecznociami
klasowymi, ktre pogbiaj si i wreszcie
sprzecznociami w zakresie uzyskiwania dochodw.
O ile te pierwsze s dostrzegane przez kierownictwo
partii i pastwa i prowadzona jest polityka ich
stopniowego niwelowania, to te drugie pozostaway
jakby poza ogldem KPCh i wadz pastwowych.
By moe uwaano, e problemy rozwizane zostan
przez mechanizmy socjalistycznej gospodarki
rynkowej i dziaalno komisji kontroli partyjnej.

Wadze
uwiadomiy
sobie
groce
niebezpieczestwa stosunkowo niedawno i kontrol
nad nowymi chiskimi kapitalistami chc zapewni
przez bardziej surow i skuteczn dziaalno aparatu
fiskalnego i kontrol prawn, za pomoc organw
wymiaru sprawiedliwoci. Korupcja jest jednak
bardzo rozpowszechniona, a rodki masowego
przekazanie nieustannie publikuj informacje o
rnych aferach na styku biznesu i aparatu
pastwowego. Dochodz take alarmujce sygnay z
chiskich orodkw naukowych jak i agend ONZ,
ktre publikuj dane o rozwierajcych si noycach w
dochodach. Jako obiektywny sprawdzian tego
zjawiska podaj si wspczynnik Giniego, operujcy
skal od 0 do 1, przy czym za zero rozumie si stan
cakowitej rwnoci, a za 1 stan cakowitej
nierwnoci. Obecnie w Chinach wynosi on 0,4. W
1985 r rnica midzy dochodami mieszkacw
miast i wsi bya jak 2:1, obecnie jest jak 3:1.
Znacznie zmniejszy si udzia modziey robotniczej
i chopskiej w szkoach wyszych, a bezrobocie w
miastach jest na poziomie 4%.

Zgodnie z zaoeniami XVI Zjazdu KPCh na

obecnym etapie gwn sprzecznoci chiskiego
spoeczestwa jest sprzeczno midzy rosncymi
materialnymi i kulturalnymi potrzebami ludu a
zacofan produkcj spoeczn. Sprzeczno ta
wyznacza gwne kierunki polityki KPCh i ChRL.
Jednoczenie w materiaach XVI Zjazdu stwierdza
si, e w nastpstwie czynnikw wewntrznych i
wpyww midzynarodowych walka klasowa bdzie
jeszcze istniaa w ograniczonym zakresie przez dugi
czas, a nawet moe si ona w okrelonych warunkach
zaostrza, ale nie jest ona gwn sprzecznoci W
zwizku z tym podstawowe zadania budowy
socjalizmu w Chinach polegaj na tym, eby
bardziej uwolni i rozwin siy wytwrcze, wdraa
stopniowo socjalistyczn modernizacj i w ten sposb
reformowa obszary i poszczeglne elementy systemu
w stosunkach produkcyjnych i w nadbudowie, ktre
nie odpowiadaj rozwojowi si wytwrczych.
Tymczasem sprzecznoci te narastaj i budz
coraz wiksze niezadowolenie mas spoecznych,

11

B R Z A S K NR 01 / 2006
Innego rodzaju sprzecznoci pogbiaj si w
przedsibiorstwach chiskiego kapitau. S to z
reguy nowe biznesy o niskim stopniu nasycenia
kapitaem, albo sprywatyzowane przedsibiorstwa
pastwowe. Produkcja jest tu czsto prowadzona w
warunkach gospodarki rabunkowej, nie przestrzega
si podstawowych zasad bhp, a zwizkw
zawodowych przedsibiorcy sobie nie ycz.
Podstawowym celem tych biznesw jest osiganie
maksymalnych zyskw przy minimalnych nakadach.
Ostatnio opinia publiczna w Chinach i na wiecie
wstrznita
zostaa
licznymi
miertelnymi
wypadkami w prywatnych kopalniach wgla
kamiennego. Pojawia si pytanie, jak mog one tak
funkcjonowa? Odpowied jest jedna: korupcja.
Dziaaj one za cich zgod lub przy przymykaniu
oka przez odpowiedzialnych lokalnych urzdnikw,
ktrzy oficjalnie lub mniej oficjalnie cign zyski z
ich dziaalnoci.

zagbi wgla kamiennego, okazao si, e nie jeden

urzdnik uwikany jest w prywatne interesy
kopalniane.
W
prowincji
Shanxi,
bdcej
najwikszym zagbiem wglowym Chin, zostao
stwierdzone, e okoo 900 urzdnikw przyjo w
rnych formach 90mln yuanw (11,1 dol USA) od
kopalnianych bossw, a wic rednio na osob
przypadao 100tys. yuanw (12 300 dol. USA), po
wszczciu postpowania 830 urzdnikw zrzeko si
prawa do swych udziaw, ale 70 nie, uwaajc, e
udziay te s im nalene i dziaali oni zgodnie z
prawem. W prowincji Guizhou 273 urzdnikw
uzyskao tytuem udziaw w zyskach kopalnianych
wicej ni 90 mln yuanw, co rednio dawao 370
tys. na osob (45 620 dol. USA). Dodajmy, e
prowincja Guizhou naley do najbiedniejszych
okrgw Chinach, a rozpitoci pacowe tam s
szczeglnie drastyczne.
Jakie bd nastpstwa tych postpowa
dyscyplinarnych i partyjnych okae si w najbliszym
czasie. W kadym razie korupcja w Chinach jest
wielk patologi spoeczn. Chiny rozwijaj si
bardzo dynamicznie, ale nie bezsprzecznociowo.

Rzd centralny w Pekinie wyda w tej

sprawie odpowiednie rozporzdzenie, ktre jednak na
poziomie prowincji zostao zagodzone, nie wiadomo
czy w konsekwencji w/w korupcji, czy ze wzgldu na
ogrom zada i brak rodkw. Lokalne wadze musza
si liczy, e zamknicie takiego przedsibiorstwa
oznacza automatycznie wzrost bezrobocia, ktre jest
jeszcze wikszym nieszczciem. Wicej na ten temat
mwi dane o osiganych dochodach w prowincji
Henan. Wobec 356 urzdnikw wszczte zostay
postpowania dyscyplinarne w sytuacji, kiedy
okazao si, e otrzymali oni ogem 31,6 mln
yuanw (3,9 mln dol. USA), co dawao wicej ni 80
tys. yuanw (9860 dol. USA na osob). Jest to tylko
jeden z przykadw z siedmiu miast prowincji i tylko
z pocztkw padziernika 2005 roku, kiedy
przeprowadzona zostaa kontrola. Wkrtce potem
wice-gubernator prowincji otrzyma anonimowe
pogrki w zwizku z tym, e zapowiedzia
wprowadzenie postpowania w innych rejonach
prowincji.

System polityczny Chin musi prawidowo

diagnozowa te sprzecznoci i odpowiednio je
rozwizywa. Niezwykle wan rol w tym procesie
odgrywa Komunistyczna Partia Chin z jej 65 mln
czonkw i ponad 3,5 mln podstawowych organizacji
partyjnych. agodzcym rozwizaniem dla grup
najmniej zarabiajcych jest nowa ustawa uchwalona
w ostatnim tygodniu padziernika 2005 roku, przez
Narodowy Kongres Przedstawicieli Ludowych, ktra
podnosi prg zwolnienia z pacenia podatku PIT z
800 yuanw miesicznie (okoo 100 dol. USA) na
1600 yuanw (200 dol. USA). W tej sytuacji od roku
2006 tylko 26% zarabiajcych przekroczy ten prg,
co wiadczy o bardzo duym spaszczeniu dochodw
pyncych z pracy.
Zbigniew Wiktor

W prowincji Xinjiang (na granicy z

Kazachstanem), bdcej jednym z najwikszych
Tunga ruch ten znacznie podupad na Zachodzie po
mierci tego w 1976 i zmianach w polityce chiskiej.
Mimo tego w wielu krajach w Azji i Ameryce
Poudniowej w dalszym cigu cieszy si du
popularnoci, o czym przekonuj nas czsto
pojawiajce
si
doniesienia
o
dziaalnoci
partyzanckiej chociaby w Nepalu czy Peru. Zgoa
odmiennym zagadnieniem jest wpyw maoizmu na
ruchy spoeczne w ChRL w czasie rewolucji
kulturalnej (mam na myli zarwno hungweipingw
jak i caofangw). Jest to temat niezwykle interesujcy,
ktry dotychczas, niestety, nie doczeka si
sumiennego i bezstronnego opracowania.

Ruch antyglobalistyczny
cz II
Ruchy spoeczne na wiecie opisz za pomoc
zreferowania pogldw Immanuela Wallersteina i Jurgena
Habermasa, ktre uzupeni szeregiem uwag. W artykule
New revolts against the system Wallerstein wyrnia
cztery znaczce ruchy antysystemowe (antisystemics
movements) wystpujce na Zachodzie. Po pierwsze jest to
popularny od lat szedziesitych do poowy lat
siedemdziesitych maoizm. Inspirowany Rewolucj
Kulturaln w ChRL i odwoujcy si do idei Mao Tse

12

B R Z A S K NR 01 / 2006
Po drugie jest ruch spoeczny skupiajcy zielonych i
innych rodowiskowcw, feministki, obrocw rasowych i
etnicznych mniejszoci, takich jak Czarni w Stanach
Zjednoczonych lub Beurowie we Francji. W trakcie
swego rozwoju od lat siedemdziesitych zacz w tych
ruchach wystpowa podzia na fundis i realos, ktry
moe by porwnany do konfrontacji kierunkw
rewolucyjnego i reformistycznego w ruchu robotniczym.
Obecnie wystpuj oba odamy tego ruchu. Ze wzgldu na
potencja emancypacyjny zawarty w swym przesaniu
naley szczeglnie podkreli rol feminizmu, ktra
dotyczy spraw w samej istocie oglnoludzkich (ze wzgldu
na uniwersalny podmiot teorii).

zainteresowane
alternatywnymi
formami
psychoterapii, skupiajce m.in. grupy pomagajce
ludziom w rozwizywaniu problemw yciowych oraz
sekty modzieowe; religijny fundamentalizm; ruch
protestu przeciw podatkom, protest szkolny
stowarzysze skupiajcych rodzicw, ruch sprzeciwu
wobec modernistycznych reform; i wreszcie ruch
feministyczny (Habermas, 2002: 706).
Nasz uwag w tym zestawieniu powinny zwrci
ruchy inicjatyw obywatelskich, ktrych wybujay
rozwj mona obserwowa zwaszcza w Stanach
Zjednoczonych i ktre s czstokro kolejnym etapem
w instytucjonalizacji niektrych celw innych ruchw.
Do tego odnosi si te popularne obecnie okrelenie
NGOs (non govermental organizations). Osoby
zwizane z ruchami obywatelskimi dziaaj zwykle w
zakresie rozwizywania lokalnych problemw
spoecznoci.

Po trzecie mamy ruch obrony praw czowieka, o bardzo

dugich tradycjach, aczkolwiek majcy najwiksze
znaczenie w czasie prezydentury Jamesa Cartera. Do tak
pojtego ruchu zaliczamy szerok gam podmiotw od
Amnesty International do Fundacji Helsiskiej. W latach
dziewidziesitych z rnym nateniem reagowano na
obszary skonflktowane, zwaszcza na wydarzenia w
Ruandzie, Sudanie i na Bakanach. Niektre podmioty z
tego ruchu ju na pocztku tego okresu skupiy si na
aspektach konfliktw, ktrych zainteresowanie okrelano
pniej
jako
charakterystyczne
dla
ruchu
antyglobalistycznego: na roli wielkich ponadnarodowych
koncernw w konfliktach w pastwach Trzeciego wiata.
Wystarczy wspomnie wielk trwajc od lat
dziewidziesitych akcj informujc o poczynaniach
firmy paliwowej Shell.

Chciabym zwrci uwag na potrzeb

wyodrbnienia
jeszcze
przynajmniej
kilku
dodatkowych typw. Przede wszystkim naleaoby
wymieni ruch neoanarchistyczny. Zwizany blisko z
szukaniem
alternatyw
dla
wspczesnoci,
poszukiwaniem odrbnych stylw ycia i w znacznie
mniejszym
stopniu
z
klasyczn
doktryn
anarchistyczn. Ruch neoanarchistyczny, albo raczej
jego apolityczny odam, powica wiele uwagi
swobodnemu rozwojowi sztuki, animacji kultury i
realizacji alternatywnych stylw ycia i form
zrzeszania si. Warto te zwrci uwag na wan
rol, jak w Polsce odegra neoanarchizm przy
formowaniu si ruchu antyglobalistycznego.

Czwarty ruch, ktrego wyrnienie Wallerstein

obwarowuje licznymi zastrzeeniami, jest antyglobalizm.
Za czas jego powstania przyjmuje wydarzenia w Seattle w
1999 r.

Osobne wyliczenie ruchu neofaszystowskiego jest

zasadne ze wzgldu na rosnac popularno, zwaszcza
w tych pastwach, w ktrych istniej mniejszoci
etniczne albo inne. Rozwj takich form protestu moe i
zwykle jest przerzucaniem na obcych problemw
danego spoeczestwa, czynic ich winnymi i
utosamiajc zlikwidowanie obcego z likwidacj
problemu. Wobec bujnego rozwoju tego typu
organizacji nie tylko na zachodzie Europy, ale i w jej
wschodniej czci (np. rozwijajca si w Rosji Partia
Narodowo Bolszewicka) wskazuj, e z tak
dziaalnoci bdziemy si coraz czciej, take jako
antropolodzy, spotyka.

Wymienione przez Habermasa ruchy protestu w

pewnych punktach s zgodne z podziaem danym przez
Wallersteina z tym, e:
1) Niektre ruchy istniej niejako na styku dwch grup i
trudno je umieci w nadmiernie przez Wallersteina
uproszczonym podziale. Chociaby ruch antynuklearny
moe by zaliczony zarwno do ekologw jak i do
obrocw praw czowieka. A przecie charakteryzuje si
wystarczajc prnoci dziaania by mwi o nim jako
samodzielnym.
2) Zestawienie Habermasa obejmuje nie tylko te ruchy,
ktre tradycyjnie zalicza si do nowolewicowych i
kontestatorskich, ale i inne, w tym fundamentalistyczne i
obywatelskie.
Zestawienie to jest na tyle bogate, e przytocz je
caoci:

Na zgoa odrbne potraktowanie zasuguje

rozwijajcy si od 2001r. ruch antywojenny czy jak to
nazywaj inni antyimperialistyczny (anti-imperialists
movement). W swojej pracy pt. Anti-Imperialist
Politics: Class Formation and Socio-Political Action
James Petras wygasza skdind wart szerszego
namysu tez, co bdzie uwzgldnione poniej, e
wydarzenia,
ktrych
niejako
symbolicznym
pocztkiem byo zniszczenie wie WTC 11 wrzenia
2001r. day swoisty asumpt do wytworzenia si ruchu
antywojennego, co ju w tym samym roku ujawnio si
w masowych i oglnowiatowych (aczkolwiek
najwikszych w Europie, obu Amerykach i Azji)
demonstracjach przeciwko wojnie w Afganistanie, a od

Identyfikacji rnych nurtw () su obecnie

nastpujce etykietki: ruch antynuklearny oraz ruch
ekologiczny; ruch pokojowy (z uwzgldnieniem tematyki
konfliktu Pnoc-Poudnie); ruch inicjatyw obywatelskich;
ruch alternatywny (obejmujcy zarwno rodowiska
wielkomiejskie z ich projektami alternatywnymi oraz
okupowaniem budynkw przeznaczonych do rozbirki, jak
i komuny wiejskie); mniejszoci (ludzie starzy,
homoseksualici,
inwalidzi
itd.);
rodowiska

13

B R Z A S K NR 01 / 2006
2003r. w demonstracjach i rnorodnej krytyce wojny i
okupacji Iraku. Powstajcy ruch antywojenny niejako
zastpi, albo skorygowa ruch antyglobalistyczne. W
pierwszej wersji, tej mocniejszej, teza Petrasa jest nie do
zaakceptowania. Przecz jej chociaby w dalszym cigu
odbywajce si Fora Spoeczne i inne imprezy, a take
powszechne dalsze uywanie pojcia antyglobalizm.
Sabsza natomiast wersja tej tezy, o skorygowaniu
problematyki podejmowanej w dziaaniach take o kwestie
wykraczajce poza krytyk ponadnarodowych instytucji i
wczenie do niej krytyki pastwa, mona uzna za
suszn. Od 2001r. problematyka antywojenna staa si
jednym
z
waniejszych
elementw
ruchu
antyglobalistycznego.

eurofaszyzmu i skrajnej prawicy w Europie, zwizkw

zawodowych przeciw neoliberalizmowi, walki o prawa
bezrobotnych oraz sytuacji kobiet. Gwnym mwc z
Polski mia by Jacek Kuro, ktry jednak z powodu
choroby nie mg przyjecha. Kuro napisa jednak
tekst przemwienia,
w ktrym m.in. zwraca
uwag na konieczno dokonania rewolucji
edukacyjnej. Tekst zosta przeczytany przez Filipa
Ilkowskiego z Komitetu EFS 2002, poproszonego
przez
organizatorw
o
kilkunastominutowe
wystpienie w zastpstwie Kuronia. Delegacja z Polski
- z transparentami i gonymi hasami - daa o sobie
zna take na antywojennej demonstracji, ktra odbya
si w sobot, 9 listopada. Mona tam byo zobaczy
transparent Komitetu EFS 2002, bezrobotnych z
Miastka i kilka transparentw Pracowniczej
Demokracji.

Powysze zestawienia ruchw spoecznych aczkolwiek

niejasne co do kryteriw mimo tego zasuguj na aprobat
ze wzgldu na podjcie prby klasyfikacji zaoonej na
odmiennych kryteriach ni formalne. Daj bowiem w
miar spjne moliwoci ich dalszego pogbiania i
weryfikowania i to w konkretnych warunkach
historycznych.

W ramach Koalicji Forum Spoeczne do Parya w

listopadzie 2003r. pojechao siedem autokarw (350
osb). Kilkadziesit kolejnych dojechao na wasn
rk. Trzy w peni wypenione autokary zorganizowa
Komitet
EFS
2003,
zdominowany
przez
Pracownicz Demokracj. W autokarach tych bez
wtpienia najwicej osb pojechao dziki mobilizacji
Inicjatywy "Stop Wojnie". Obecne byy te grupy
Amnesty International, zwizkowcy ze widnika,
organizacje polityczne: Pracownicza Demokracja,
modziewka Unii Pracy, a take kilka osb z
modziewki SLD. Oprcz tego w EFS udzia wzia
grupa feministek i sporo niezrzeszonych. Dwa
autokary zorganizowa Oglnopolski Zwizek
Bezrobotnych z Eku. Z nimi zabrali si take
przedstawiciele Nowej Lewicy. Oprcz tego peny
autokar bezrobotnych z Miastka i autokar ATTAC
Polska. Na konferencji o Europie Wschodniej dobrze
przyjto przemwienie Pawa Brzzki z Oarowa.
Bardzo gorco powitano te sowa Ewy Hincy z
Miastka mwicej o problemach bezrobocia.
Konferencja antywojenna z udziaem Filipa
Ilkowskiego z Inicjatywy "Stop Wojnie" naleaa do
najwikszych na EFS. Wanda Nowicka i Agnieszka
Grzybek przemawiay na Forum Kobiet. Maciej
Wieczorkowski z Amnesty International nawietla
problemy imigrantw. Jako mwcy udzia w EFS
uczestniczyli take Piotr Ikonowicz mwicy o
dumpingu socjalnym a wystpujcy jako reprezentant
OPZZ Konfederacja Pracy i Stefan Zgliczyski z
pisma Lew Nog wystpujcy na konferencji o
zagroeniu skrajn prawic. Udzia polskich dziaaczy
by te widoczny na kocowej demonstracji (w ktrej
wedug francuskiej prasy wzio udzia ponad 100tys.
osb. Jak na ironi w adnych polskich mediach nawet
sowem o tym nie wspomniano, cho bya to bez
wtpienia jedna z najwikszych demonstracji w
ostatnich latach w Europie). Na samym przedzie
demonstracji mona byo zobaczy transparenty
Inicjatywy Stop Wojnie, bezrobotnych i flaga
pracownikw zlikwidowanego zakadu w Oarowie.
Widoczne byy te flagi ATTAC Polska i ich
transparent damy Europy Socjalnej. Nie zabrako

Ruchy spoecznego protestu nie powstaj w prni. Do

ich powstania potrzebne s realne problemy systemowe
wiata, ktre nie mog by rozwizane tylko tymi
rodkami, jakie instytucje systemu posiadaj. Te bowiem
dostrzegajc istnienie problemu uwaaj go za konieczny i
staraj podda swojej wadzy zapominajc, e to w nich
samych ley waciwe rdo sprzecznoci. Ujmujc rzecz
w bardziej zblionych do rzeczywistoci kategoriach to
wanie trwanie czego, stao czy petryfikacja,
naleaoby potraktowa, jeeli nie tylko jako co
dziwnego, to przynajmniej przejciowego. Panorama
ruchw spoecznego protestu pokazuje nam jakby map
konfliktw, ktre tak czy owak bd musiay zosta
rozwizane.
W Polsce pocztek ruchu antyglobalistycznego wie si
z wyjazdem kilkuset osb do Pragi we wrzeniu 2000 r
oraz ich udziaem w demonstracji przeciwko szczytowi
Banku wiatowego. Jeeli za za pocztek ruchu
przyjmiemy powstanie polskiego ATTAC, ktry jest w
najbardziej konsekwentny sposb identyfikowany z
ruchem to za dat t uznam rok 2001. Jednak ta
organizacja nie wyczerpuje listy podmiotw, ktre
w
mniejszym lub wikszym stopniu utosamiaj si
z
ruchem. Postaram si poniej scharakteryzowa
najwaniejsze dotychczas wydarzenia dla uformowania si
ruchu antyglobalistycznego, nastpnie opisa podmioty
ruchu w Polsce wczajc w to take pras.
Za najwaniejsze wydarzenia w historii polskiego ruchu
antyglobalistycznego uwaam organizacj wyjazdu dla
grup dziaaczy na trzy EFS oraz tzw. Antyszczyt w
Warszawie w kwietniu 2004r.
Komitet EFS 2002 zorganizowa w listopadzie 2002r.
wyjazd do Florencji, w ktrym brao udzia prawie 120
osb. W dodatku kilkanacie osb przyjechao niezalenie
od Komitetu. Wielu z uczestnikw
z Polski wzio
aktywny udzia w Forum, zabrao gos w dyskusjach, m.in.
na temat konsekwencji neoliberalizmu dla Wschodniej i
rodkowej Europy, oporu przeciw Unii Europejskiej,

14

B R Z A S K NR 01 / 2006
te plakatw i transparentw Pracowniczej Demokracji a
take dziaaczy Samoobrony z charakterystycznymi
czerwono-biaymi krawatami. Skandowano gwnie hasa
czce kwesti wojny i bezrobocia: Praca - tak, wojna
nie, Forsa dla godnych, nie na wojn. Nie mogo
zabrakn te George Bush terrorysta, Olek Kwach terrorysta, Bogu Cupia terrorysta czy Miller,
Kwaniewski - dwa Busha pieski.

godzin i przebiega bez zakce, ktre zreszt trudno

sobie nawet wyobrazi biorc pod uwag ogromne siy
policyjne zmobilizowane na t okazj.
Po tym opisie przejd do skrtowego omwienia
najwaniejszych grup (w tym take partii
politycznych) dziaajcych w Polsce mniej lub bardziej
zwizanych z ideologi ruchu antyglobalistycznego.
Rozwj ATTAC Polska od roku 2001 ukazuje pewn
ogln lini rozwojow, ktra, wydaje si, moe si
przysuy dalszemu rozwojowi organizacji. O ile na
pocztku istniay wrd twrcw nadzieje, e ruch
antyglobalistyczny, ktrego czoowym przykadem na
Zachodzie jest wanie ATTAC, da si niejako
machinalnie przenie na grunt polski, to rycho
okazao si, e jest to trudne. Zainteresowanie ruchem
antyglobalistycznym nie wzroso w tym czasie w
znaczcym stopniu (nie liczc krtkotrwaego
zainteresowania zwizanego ze opisanym wyej
Antyszczytem w Warszawie). Okazao si te, e
wykorzystywane w innych krajach pomysy na
dziaania nie przyjmuj si w Polsce, a przede
wszystkim pocztkowa wizja rozbia si o cigy brak
wykonawcw i funduszy.

W trzecim Europejskim Forum Spoecznym, ktre

odbyo si w padzierniku 2004r. w Londynie, wrd
uczestnikw byo ok. 350 osb z Polski (zmniejszenie si
tej liczby wobec lat poprzednich mona w duej mierze
wytumaczy wyszymi kosztami) w tym dziaacze
antywojenni, ekologiczni, zwizkowi, przedstawiciele
organizacji bezrobotnych, kulturowych, spoecznych i
politycznych (m.in. Zielonych 2004, FMUP, Modych
Socjaldemokratw, Pracowniczej Demokracji). Wrd
mwcw na gwnych konferencjach i seminariach byo
pi osb z Polski (Jadwiga Rogowska z OZZ Pielgniarek
i Poonych, Joanna Puszwacka z Inicjatywy Stop Wojnie,
Barbara Radziewicz z Oglnopolskiego Zwizku
Bezrobotnych, Rafa Pankowski ze Stowarzyszenia Nigdy
Wicej oraz Andrzej ebrowski z Pracowniczej
Demokracji). Inne osoby z Polski rwnie zabieray gos w
rnych dyskusjach podczas Forum.

Po kilku latach tych dowiadcze naley zwrci

uwag na nastpujce przemiany: po pierwsze odpyw
od organizacji rodowisk neoanarchistycznych,
a znaczny przypyw innych przedstawicieli ruchw
i partii lewicowych. W tym okresie pojawia si te
nieliczna na razie grupa osb, ktra zacza si
okrela jako antyglobalici (popularne jest te w
Polsce okrelenie alterglobalici).

Najwaniejszym dotychczas wydarzeniem dla polskiego

ruchu antyglobalistycznego by zorganizowany w dniach
28-30 kwietnia 2004 tzw. Antyszczyt czyli alternatywny
wobec odbywajcego si wwczas Europejskiego Szczytu
Gospodarczego. Sam Antyszczyt zosta poprzedzony
szeroko zakrojon akcj informacyjn w czasie ktrej w
licznych miastach (m.in. w Poznaniu, Kielcach,
Trjmiecie czy Wrocawiu) starano si propagowa idee
zwizane z ruchem antyglobalistycznym. Powoana
specjalnie w tym celu Koalicja Grup Wolnociowych
Wa-29 (skrt od: Warsaw April 29) to anarchici,
nastpnie doczaj si zwizki zawodowe takie jak NSZZ
Rolnikw Indywidualnych, Solidarno 80, Sierpie 80 i
Spoeczny Komitet Obrony Biedaszybw z Wabrzycha. W
koalicji Antyszczyt byy te Nowa Lewica, Zieloni 2004,
Pracownicza
Demokracja,
ATTAC
Polska
i
Komunistyczna Partia Polski. Podczas konferencji
odbywajcej si w dniach 28-30 kwietnia w Warszawie
miao miejsce szereg prelekcji, wykadw i dyskusji
powiconych nie tylko problematyce ponadnarodowych
instytucji finansowych, ale i takich jak konflikt w
Czeczenii, Palestynie czy Iraku. W czasie trwajcego przez
trzy dni Antyszczytu podjto szereg wanych dla ruchu
tematw w tym kwestie szukania alternatyw dla obecnego
systemu gospodarczego. Zgodnie ze zwyczajem
funkcjonujcym na zagranicznych forach spoecznych
wikszo uczestniczcych w Antyszczycie grup
przygotowaa te wasne materiay informacyjne specjalnie
na t okazj (chodzi przede wszystkim o specjalne numery
czasopism, ulotki, naklejki etc.). Kulminacyjnym i
waciwie
jedynym
zauwaonym
przez
media
wydarzeniem bya demonstracja, ktra odbya si 29
kwietnia. Wedug rnych rde w demonstracji brao
udzia od 3 do 10 tysicy osb (w gruncie rzeczy nie
sposb tego ustali). Sam przemarsz trwa okoo szeciu

Samo stowarzyszenie przeszo ewolucj od

pocztkowego przesadnego optymizmu do bardziej
realistycznych ocen swoich moliwoci. Ta droga
znaczona jest szeregiem rozamw, nawet ktni i
wysuwania bezpodstawnych oskare. Mimo braku
wzrostu szeregw organizacji (zarwno na pocztku,
jak i obecnie ATTAC liczy sobie okoo 200 czonkw)
miay miejsce liczne rotacje, przystpienia i
odstpienia tak, e obecnie s to osoby wiadome
celw i z zapaem do dziaania.
Niepoledni rol odegra ATTAC Polska we
wprowadzeniu do dyskursu publicznego tematyki
globalizacji i czenia si ludzi w sprzeciwie wzgldem
niej. Nie sposb oceni jaki jest zasig tego zjawiska
gdy charakterystyczna dla wspczesnych Polakw
niech do czonkostwa w stowarzyszeniach i partiach
odbiera
moliwo
wykorzystania
dogodnych
wskanikw.
W marcu 2003r. zostao utworzone stowarzyszenie
antywojenne w Warszawie Inicjatywa STOP WOJNIE
(a take stworzone gwnie przez rodowiska
neoanarchistyczne odrbne podmioty Krakowska
Koalicja
Antywojenna,
Poznaska
Koalicja
Antywojenna i Wrocawska Koalicja Antywojenna
chocia w ostatnim przypadku udzia anarchistw by
mniejszy). Zarwno Inicjatywa jak poszczeglne
koalicje s tworzone przez szereg innych podmiotw a

15

B R Z A S K NR 01 / 2006
ich dziaania sprowadzaj si do organizowania
demonstracji, akcji propagandowych informujcych o
wydarzeniach na wiecie obejmujcych prelekcje,
wykady, debaty czy konkursy na tematy zwizane z
problematyk antywojenn (faktycznie dotyczcych
gwnie Bliskiego Wschodu, w szczeglnoci konflikty w
Afganistanie, Palestynie, Iraku i Czeczenii). Inicjatywa
Stop Wojnie bya organizatorem najwikszej demonstracji
antywojennej w Polsce, ktra odbya si 15 lutego 2003 r.
w Warszawie. W demonstracji w ktrej uczestniczyy
wszystkie organizacje radykalniej lewicy, czynny udzia
wzio ok. 5000 osb. Jakie s cele tego ruchu
antywojennego czytamy w jednej z ulotek: Naszym
dziaaniom przywieca idea goszona przez obywatelskie
ruchy na rzecz sprawiedliwoci w wielu krajach wiata.
Idea ta mwi, e wbrew temu, do czego codziennie
przekonuj nas dni przemocy i nieograniczonych
profitw moni tego globu, inny, lepszy wiat jest moliwy.
Co wicej wiadomie stajemy w jednym szeregu z tymi,
ktrzy mwi odwanie i otwarcie: mamy realne pomysy
na to, jak uczyni go moliwym. Z przytoczonego wyej
cytatu wynika, e ruch antywojenny w Polsce odwouje si
do hase i retoryki ruchu antyglobalistycznego.

ktre si wwczas pojawiy, byo tendencyjne i

nieprzemylane.
Warto w tym miejscu opisa dwie podstawowe
metody opisywania w mediach tego wydarzenia, gdy
by to pierwszy w Polsce przypadek, gdy szerokie
rzesze obywateli mogy si o istnieniu ruchu
dowiedzie.
Najczciej
spotykane
wwczas
komentarze, wynikajce nie tylko z braku wiedzy, ale i
z pogoni za tani sensacj uczyniy z antyglobalisty
najwikszego wroga publicznego. W artykuach
pisanych przez osoby niekompetentne pojawiay si
zdania tego typu: Niszczy, pali, bi si z policj - po
to na spotkania wiatowych przywdcw cigaj
rzesze awanturnikw z caego wiata; adne auto
nie jest bezpieczne. Antyglobalici wyadowuj
wcieko na wszystkim, co napotkaj na swojej
drodze. (Fakt z 11 marca 2004 s.2-3). Podobne
okrelenia mona byo przeczyta w innych
popularnych gazetach i usysze w telewizji.
Wyjtkami od tej reguy jest Gazeta Wyborcza, w
ktrej w miar regularnie od kilku lat ukazuj si
artykuy
(zwaszcza
Artura
Domosawskiego,
wielokrotnie w tej pracy ju cytowanego) dotyczce
ruchu antyglobalistycznego oraz od okoo dwch lat
Trybuna (zwaszcza cotygodniowe dodatki Impuls
i Aneks). W GW spotykamy si czsto z
okreleniem alterglobalizm, co, jak moe si
wydawa ma na celu stworzenie pewnego modelu
uczestnika ruchu. Oczywicie nie naley popada w
przesad i twierdzi, e takie dwie wizje polskiego
antyglobalisty zachowaj wano przez duszy czas.
W tym przypadku wszystko zalee bdzie od
uczestnikw ruchu i jego wasnej dynamiki.

Gwnie w Warszawie dziaa grupa Pracownicza

Demokracja. Ta liczca kilkadziesit osb grupa, bdca
przedstawicielstwem brytyjskiej Socialist Workers Party,
chocia jest organizacj trockistowsk braa aktywny
udzia w rozwijaniu polskiego ruchu antyglobalistycznego;
wydaje przybliajcy idee i wydarzenia w ruchu
miesicznik Pracownicza Demokracja, jej dziaacze
bior udzia w forach spoecznych, na ktre zreszt
omawiana grupa organizuje wyjazdy (tak w 2004r. na
wyjazd na EFS do Londynu zorganizowaa przejazd
siedmioma autokarami).

Po powyszych opisach, ktre si rzeczy nie maj

pretensji do wyczerpania tematyki przejd do prby
wyszczeglnienia najwaniejszych cech polskiego
ruchu antyglobalistycznego. Przede wszystkim, w
odrnieniu od tego jak to wyglda w innych krajach
Europy Zachodniej i Ameryki w Polsce ruch nie
powstaje
spontanicznie,
ale
jest
swoistym
przeszczepieniem na nasz grunt pewnych idei i metod
dziaania. Kluczow rol w animacji ruchu odgryway i
odgrywaj rodowiska neoanarchistyczne, zarwno ze
wzgldu na propagowanie jak i tworzenie struktur. Z
tego wzgldu moemy miao powiedzie, e mimo
przeszczepu podstawowych idei ruch jest silnie
osadzony w polskiej tradycji. Naleaoby zwrci
uwag
na
odwoania
do
myli
Edwarda
Abramowskiego, tradycji Solidarnoci z 1980r.
Niektrzy autorzy zauwaaj, e brak mu
intelektualnych przewodnikw i charyzmatycznych
przywdcw. Jest to w duej mierze prawda.

Nowa Lewica, Zieloni 2004, APP Racja to raczej

niewielkie, bo liczce do kilkuset czonkw, partie
polityczne w swoich programach i dziaaniach zbliajce
si mniej lub bardziej do ruchu antyglobalistycznego.
Wszystkie te partie wyraaj czynny sprzeciw wobec
globalizacji, bior udzia w demonstracjach, w swoich
pismach podejmuj problematyk wanych wydarze z
ycia ruchu, zamieszczaj obszerne relacje z wanych dla
naszej problematyki wydarze.
Dla uformowania si w Polsce ruchu
antyglobalistycznego ogromn rol odegraa prasa. Oprcz
wymienionych ju wyej czasopism naley wymieni
jeszcze nastpujce, zazwyczaj niskonakadowe pisma:
Obywatel, Lew Nog, Rewolucja, Bez Dogmatu,
Recykling Idei, Nowy Robotnik (wczeniej Robotnik
lski), Zielone Brygady i kilka innych, w ktrych
sporadycznie pojawiaj si artykuy powicone
omawianym zagadnieniom. W tym miejscu naley
wspomnie o znaczcym braku zainteresowania ruchem
antyglobalistycznym ze strony wysokonakadowej prasy.
Wyjtkiem od tej reguy byy wydarzenia zwizane z tzw.
Antyszczytem w Warszawie w kwietniu 2004r., gdy ruch
antyglobalistyczny sta si jednym z gwnych tematw w
mediach. Zreszt wyszed przy tym wczeniejszy brak
zainteresowania ze strony kolegiw redakcyjnych dla tych
zagadnie, dlatego wikszo artykuw i komentarzy,

Kolejn wan cech polskiego ruchu jest niewielka

ilo jego uczestnikw, zwaszcza w porwnaniu z
masowoci ruchu w innych krajach. W kraju w
dalszym cigu nie mona mwi o wikszych
wpywach nawet wrd modziey studenckiej, z ktrej
wszak i tak grupuje si najwiksza liczba dziaaczy,
za o innych rodowiskach waciwie nie ma co
mwi. Trudno do koca w tym miejscu wytumaczy

16

B R Z A S K NR 01 / 2006
to zjawisko swoistego braku zainteresowania wrd
Polakw dla ruchw spoecznych i wol prb odpowiedzi
na to pytanie zostawi na inn okazj, aczkolwiek jest
faktem, e wrd pastw Unii Europejskiej to wanie w
Polsce jest bardzo niski wskanik przynalenoci do partii
politycznych i jeden z najniszych przynalenoci do
stowarzysze i organizacji pozarzdowych.

Jestemy pewni, i kolejne spotkanie w podobnym

gronie odbdzie si ju wkrtce (czy to na terenie
Polski, czy Niemiec). Mona by pewnym, e
podobne midzynarodowe spotkania integracyjne
dobrze
su
sprawie
proletariackiego
internacjonalizmu, gdy prowadz do wzajemnego
poznawania si osb z rnych krajw. Mona
dziki owym udowadnia nacjonalistom i
ksenofobom, i wicej czy nas z robotnikami i
modzie z Niemiec, ni
z Polakiem J.
Kulczykiem, czy innym L. Balcerowiczem.

Adam Czak
Trzecia ostatnia, cz artykuu zostanie zamieszczona
w nastpnym numerze Brzasku.

ukasz Czaja

Spotkanie KMP i FDJ na lsku

Teksty publikowane wyraaj opinie autorw i nie
zawsze s zgodne z pogldami redakcji.
Redakcja nie zwraca materiaw nie zamwionych,
zastrzega sobie prawo do redagowania nadesanych
tekstw i nadawania im tytuw.

W dniach 29-31 grudnia 2005 r. odbyo si spotkanie

organizacyjne Komunistycznej Modziey Polski na
terenie Grnego lska. 29 grudnia osoby zebrane w
Rudzie lskiej uzgodniy wstpne warunki przebudowy
KMP w stron bardziej sprofesjonalizowanej organizacji
politycznej. Aktywici z kilku miast polskich uzgodnili
m.in.: wybr tymczasowego przewodniczcego,
skarbnika, zmiany w deklaracji ideowo-programowej
KMP itd.

Artykuy i inne materiay w formie elektronicznej

mona przesya poprzez e-mail na adres
brzask@o2.pl
Teksty w formie rkopisu, maszynopisu lub wydruku
komputerowego mona przesya na adres

Dnia 30 grudnia odbyo si spotkanie

midzynarodowe z udziaem Wolnej Modziey
Niemieckiej (Freie Deutsche Jugend), w ktrym wzia
udzia delegacja KMP i KPP. Jako miejsce spotkania
posuyo nam Europejskie Centrum Modziey w
Owicimiu. Jako internacjonalici rozmawialimy
oczywicie o sprawach dotyczcych kontynentu
europejskiego, przyszego ksztatu UE, ale te o
kwestiach wznoszcej si fali rewolucyjnej w Ameryce
Pd. oraz o imperializmie znad Potomaku.

Skr. Poczt. 154

41-300 Dbrowa Grnicza
Redaguje kolegium: Marian Indelak,
Beata Karo, Krzysztof Szwej, Marcin urawiecki.
Adres redakcji: ul. czna 30
41-303 Dbrowa Grnicza

Po kilkugodzinnym spotkaniu, doszlimy do wniosku,

i klasa robotnicza w Europie stoi przed ogromnym
wyzwaniem. Z jednej strony, najwikszym zagroeniem
dla proletariatu w Polsce jest wielka buruazja
niemiecka (posiadajca zwaszcza w zachodniej czci
kraju ponad 50% rodkw produkcji, handlu i usug), z
kolei za polska buruazja prbuje zainstalowa usune
sobie orodki na Biaorusi, Ukrainie, czy w Rosji. Nad
caym za kontynentem wisi niczym miecz Damoklesa
groba kolejnych wojen rozptanych przez imperializm
amerykaski.
Wielogodzinne dyskusje z naszymi niemieckimi
towarzyszami trway do samego rana, po czym trzeba
byo si poegna. 31 grudnia po szybkim niadaniu
rozjechalimy si do domw. Jedynym minusem
podry byy za prywatyzowane PKP, ktrych
regionalne pocigi spniay si po kilka godzin, a ich
stan techniczny pozostawia wiele do yczenia.
Prywatyzacja lekiem na wszystko - jak powiedziaby
zapewne libera wsiadajcy do przyzwoitego i drogiego
Intercity.

17