rda: wikipedia, digipedia, internet

SIECI KOMPUTEROWE
PODSTAWOWE POJCIA

WAN (Wide Area Network, rozlega sie komputerowa)

Sie WAN sie komputerowa znajdujca si na obszarze wykraczajcym poza jedno
miasto (bd kompleks miejski).
Poczenie z sieci WAN moe zosta utworzone w oparciu o nastpujce protokoy:
ADSL, ATM, DSL, Frame Relay, HDLC, ISDN, PPP, SMDS, X.25.
DSL = Digital Subscriber Line
PPP = Point-to-Point Protocol

LAN (Local Area Network)

Sie lokalna std uywany take w jzyku polskim skrtowiec LAN) (wewntrzna
sie) najmniej rozlega posta sieci komputerowej, wiksza jednak od sieci osobistej PAN
(ang. Personal Area Network), zazwyczaj ogranicza si do jednego budynku (biura) lub kilku
pobliskich budynkw (np. blokw na osiedlu).

DNS (Domain Name System, system nazw domenowych)

System serwerw, protok komunikacyjny oraz usuga zapewniajce zamian
adresw znanych uytkownikom Internetu na adresy zrozumiae dla urzdze tworzcych sie
komputerow. Dziki wykorzystaniu DNS nazwa mnemoniczna, np. pl.wikipedia.org, moe
zosta zamieniona na odpowiadajcy jej adres IP, czyli 91.198.174.2.

Router
Urzdzenie sieciowe pracujce w trzeciej warstwie modelu OSI. Suy do czenia
rnych sieci komputerowych (rnych w sensie informatycznym, czyli np. o rnych
klasach, maskach itd.), peni wic rol wza komunikacyjnego. Na podstawie informacji
zawartych w pakietach TCP/IP jest w stanie przekaza pakiety z doczonej do siebie sieci

-1-

rda: wikipedia, digipedia, internet

rdowej do docelowej, rozrniajc j spord wielu doczonych do siebie sieci. Proces
kierowania ruchem nosi nazw trasowania, routingu lub rutowania.

Switch
Przecznik (komutator, take z ang. switch) urzdzenie czce segmenty sieci
komputerowej pracujce w drugiej warstwie modelu ISO/OSI (cza danych), jego zadaniem
jest przekazywanie ramek midzy segmentami.

Koncentrator
Koncentrator pracuje w warstwie pierwszej modelu ISO/OSI (warstwie fizycznej),
przesyajc sygna z jednego portu na wszystkie pozostae. Nie analizuje ramki pod ktem
adresu MAC oraz IP. Poniewa koncentrator powtarza kady sygna elektroniczny, tworzy
jedn domen kolizyjn.
Koncentrator najczciej podczany jest do routera jako rozgaziacz, do niego za
dopiero podczane s pozostae urzdzenia sieciowe: komputery penice rol stacji
roboczych, serwerw, drukarki sieciowe i inne.

WLAN
Bezprzewodowa sie lokalna (skr. WLAN, od ang. Wireless Local Area Network)
sie lokalna w ktrej poczenia midzy urzdzeniami sieciowymi zrealizowano bez uycia
przewodw (np. tzw. skrtki, czy wiatowodw).
Sieci tego typu wykonywane s najczciej z wykorzystaniem mikrofal jako medium
przenoszcego sygnay.

Access Point
Punkt

dostpu

lub

dostpowy

(AP)

urzdzenie

zapewniajce

stacjom

bezprzewodowym dostp do zasobw sieci za pomoc bezprzewodowego medium

transmisyjnego (czstotliwoci radiowe).
Punkt dostpowy jest take mostem czcym sie bezprzewodow z sieci
przewodow (najczciej Ethernet). W zwizku z tym kady punkt dostpowy ma minimum
-2-

rda: wikipedia, digipedia, internet

dwa interfejsy: interfejs bezprzewodowy komunikujcy si z sieciami standardu 802.11 oraz
drugi sucy poczeniu AP z sieci przewodow.

SSID (Service Set IDentifier)I

Identyfikator sieci skadajcy si maksymalnie z 32 znakw, dodawany do nagwkw
pakietw wysyanych przez bezprzewodow sie lokaln.
Peni rol hasa dostpowego przy prbie dostpu do punktw dostpu. Wszystkie
urzdzenia majce pracowa w jednej sieci musz uywa tego samego SSID.

Szyfrowanie WEP i WPA

WEP to skrt od "Wired Equivalent Privacy", czyli w swobodnym tumaczeniu
"prywatno, jak w sieciach kablowych". Szyfrowanie WEP zostao zatem stworzone z myl
o zapewnieniu takiego poziomu ochrony przed intruzami, jaki zapewnia kabel ethernetowy w
sieciach kablowych. Caa transmisja midzy stacj bazow a zalogowanymi klientami jest
szyfrowana z uyciem hasa, ktre uytkownik musi wprowadzi zarwno w nadajniku, jak i
w odbiorniku. Dopiero wwczas dane mog by poprawnie odszyfrowane. Ma to
uniemoliwi przechwytywanie danych przez osoby nieuprawnione poprzez zwyke
podsuchiwanie ruchu w sieci.
W rzeczywistoci szyfrowanie WEP okazao si bardzo atwe do przechytrzenia. W
Internecie mona znale narzdzia, ktre umoliwiaj zamanie szyfru WEP w cigu ok. 20
minut.
Wobec saboci szyfrowania WEP odpowiedzialny za standard IEEE Institute of
Electrical & Electronics Engineers postanowi opracowa nowy standard o znacznie
silniejszych mechanizmach.
Z tego wzgldu stowarzyszenie producentw urzdze bezprzewodowych opracowao
WPA, Wi-Fi Protected Access. Ten przejciowy standard charakteryzuje si wieloma
ulepszeniami, przede wszystkim w kwestii stosowania kluczy. Wychodzc od okrelonego
klucza pocztkowego, oprogramowanie zmienia sposb szyfrowania kadego wysyanego
pakietu danych (Temporal Key Integrity Protocol - TKIP). Takie postpowanie znakomicie
utrudnia zamanie szyfru przez proste przechwytywanie danych.

-3-

rda: wikipedia, digipedia, internet

Protokoy komunikacyjne
Podstaw Internetu jest rodzina protokow TCP/IP, ktra zapewnia globaln
komunikacj midzy najrnorodniejszymi komputerami i urzdzeniami.

Model OSI
OSI (ang. Open System Interconnection) lub Model OSI (pena nazwa ISO OSI RM,
ang. ISO OSI Reference Model model odniesienia czenia systemw otwartych) standard
zdefiniowany przez ISO oraz ITU-T opisujcy struktur komunikacji sieciowej.

TCP/IP
Internet Protocol (IP) jest podstaw rodziny protokow TCP/IP. Odpowiada za
przesyanie danych. Oglnie rzecz biorc, zapewnia transmisj danych midzy sieciami. W
tym celu musi przej wiele zada, realizujc je w formie usug dla wyszych warstw. Do
zada IP nale:

pakietowanie danych,

fragmentowanie pakietw danych,

wybr parametrw transmisji,

adresowanie,

routing midzy sieciami.

Internet Protocol nie udostpnia adnego zabezpieczonego poczenia i nie moe

przesya ponownie utraconych pakietw danych. Kady pakiet danych IP przesyany jest do
odbiorcy jako niezaleny (datagram). Dla rnych typw sieci okrelona jest rna wielko
pakietw danych, zalena od wielu czynnikw, w tym od ogranicze sprztowych i
programowych.

-4-

rda: wikipedia, digipedia, internet

NetBEUI
Protok komunikacyjny LAN. NetBEUI jest wycznie protokoem transportu sieci
LAN dla systemw operacyjnych Microsoft. Nie jest trasowany. Dlatego jego implementacje
ograniczaj si do warstwy 2 modelu OSI, w ktrych dziaaj wycznie komputery
wykorzystujce systemy operacyjne firmy Microsoft. Ogranicza to dostpne architektury
obliczeniowe i aplikacje technologiczne.
Interfejs NetBEUI zosta opracowany przez IBM i wprowadzony na rynek w 1985
roku.

IPX/SPX (Internet Packet EXchange/Sequential Packet EXchange)

Zestaw protokow sieciowych firmy Novell (protok warstwy sieciowej IPX i
warstwy transportowej SPX). Uytkowany w rnych sieciach lokalnych (od PC LAN do
sieci branowych). Rozwizanie to jako implementacja protokow XNS (ang. Xerox
Network Service) warstwy transportu i sieciowej dostpne jest w systemach: NetWare, MSDOS, MS Windows i OS/2. Obecnie protokoy te s wycofywane i zastpowane zestawem
protokow TCP/IP.

Adres IP
Liczba nadawana interfejsowi sieciowemu, grupie interfejsw (broadcast, multicast),
bd caej sieci komputerowej opartej na protokole IP, suca identyfikacji elementw
warstwy trzeciej modelu OSI w obrbie sieci oraz poza ni (tzw. adres publiczny).
Adres IP nie jest "numerem rejestracyjnym" komputera nie identyfikuje
jednoznacznie fizycznego urzdzenia moe si dowolnie czsto zmienia (np. przy kadym
wejciu do sieci Internet) jak rwnie kilka urzdze moe dzieli jeden publiczny adres IP.
Ustalenie prawdziwego adresu IP uytkownika, do ktrego nastpowaa transmisja w danym
czasie jest moliwe dla systemu/sieci odpornej na przypadki tzw. IP spoofingu (por. man in
the middle, zapora sieciowa, ettercap) na podstawie historycznych zapisw systemowych.
W najpopularniejszej wersji czwartej (IPv4) jest zapisywany zwykle w podziale na
oktety w systemie dziesitnym (oddzielane kropkami) lub rzadziej szesnastkowym bd
dwjkowym (oddzielane dwukropkami bd spacjami).

-5-

rda: wikipedia, digipedia, internet

DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol)
Protok dynamicznego konfigurowania wzw) protok komunikacyjny
umoliwiajcy komputerom uzyskanie od serwera danych konfiguracyjnych, np. adresu IP
hosta, adresu IP bramy sieciowej, adresu serwera DNS, maski podsieci. DHCP zosta
opublikowany jako standard w roku 1993.

Adres MAC (Media Access Control)

Sprztowy adres karty sieciowej Ethernet i Token Ring, unikatowy w skali wiatowej,
nadawany przez producenta danej karty podczas produkcji.

-6-