Rzd A

Procesy zewntrzne ksztatujce powierzchni Ziemi

1. Na podstawie poniszych opisw rozpoznaj, a nastpnie podaj nazwy rodzajw wietrzenia.

a) W procesie tym rozwj i aktywno yciowa organizmw rolinnych oraz zwierzcych powoduje
zmiany fizyczne oraz chemiczne ska.
. . . . . . . . . . . . .BIOLOGICZNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .

b) Pod wpywem czynnikw fizycznych skaa rozpada si na bloki, okruchy i py. Jej skad chemiczny
pozostaje jednak niezmieniony.
. . . . .FIZYCZNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Rozpoznaj i podpisz rodzaj ruchw masowych

przedstawiony na fotografii zamieszczonej obok.
Opisz, na czym polega ten proces. Nastpnie wpisz nazw
formy rzeby terenu oznaczonej na ilustracji strzak.
Rodzaj ruchw masowych:
. Ten ruch masowy to
odpadanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...........

Opis:
. . . . . . . . . . . polega

na przemieszczaniu si wzdu stoku

pojedynczych okruchw skalnych oderwanych od
podoa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...............................................................
...............................................................
...............................................................

Forma rzeby terenu:

. . . . . . . . . . . . A ten oznaczony strzak to
.............. ..................................

stoek usypiskowy.. .

3. Podkrel czynnik sprzyjajcy procesom krasowym.

a) Dua grubo warstw ska wglanowych.
b) Ujemna temperatura powietrza.
c) Dua czstotliwo zamarzania i rozmarzania wody w szczelinach skalnych.
d) Brak opadw atmosferycznych.
4. Podkrel nazwy form krasu powierzchniowego.

obek krasowy, stalaktyt, lejek krasowy, polje, stalagnat, komin krasowy, mogot
5. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.
W grnym biegu rzeki przewaa...
a) erozja boczna.
b) akumulacja rzeczna.
c) erozja wgbna.
d) deflacja.
6. Zaznacz ilustracj przedstawiajc typ doliny utworzonej w wyniku rzebotwrczej
dziaalnoci rzeki.

ODPOWIED A

7. Wymie dwa przykady elementw krajobrazu polodowcowego powstaego w wyniku

dziaalnoci lodowcw grskich.
..............

. . Jeziora polodowcowe (morenowe), . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

..................

... ...

sandry. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .

8. Podaj nazw typu wybrzea przedstawionego

na poniszej ilustracji. Nastpnie opisz sposb
jego powstawania.
Typ wybrzea: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .. . .
Sposb powstawania: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .
.................................................................
.................................................................
.................................................................

9. Wpisz obok zdania prawdziwego liter P, a obok faszywego liter F.

a) Oz to blok skalny zdarty z podoa i przeniesiony przez ldold na znaczne odlegoci. . . . . F.
b) Abrazja jest procesem polegajcym na niszczeniu brzegw przez fale morskie. . P. . . .
c) Takyr to nazwa pustyni ilastej stosowana w Azji rodkowej. . F. . . .
d) Bruk deflacyjny stanowi warstw wikszych fragmentw skalnych, ktra powstaa wskutek wywiania
przez wiatr drobniejszego materiau skalnego. . . P. . .
10.Uzupenij tabel, wpisujc waciwe nazwy czynnikw i procesw rzebotwrczych
oraz nazwy form rzeby terenu.
Czynnik rzebotwrczy

Proces rzebotwrczy

Forma rzeby terenu

korazja
abrazja
lodowiec grski

dolina U-ksztatna

fale morskie

plaa

RZD B
1.Na podstawie poniszych opisw rozpoznaj, a nastpnie podaj nazwy rodzajw wietrzenia.
a) Gwn rol w tym rodzaju wietrzenia, powodujcym zmian skadu chemicznego ska, odgrywaj woda
oraz rozpuszczone w niej zwizki chemiczne.
. . . . . . . chemiczne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .

b) Efektem tego procesu, zachodzcego na skutek dziaania lodu w szczelinach skalnych, s rumowiska
skalne nazywane gooborzami.
. . . . . . . . . . . . . . . fizyczne. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . .

2. Rozpoznaj i podpisz rodzaj ruchw masowych przedstawiony na

fotografii zamieszczonej obok.
Opisz, na czym polega ten proces. Nastpnie wpisz nazw
formy rzeby terenu oznaczonej na ilustracji strzak.
Rodzaj ruchw masowych:
...............................................................

Opis:
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .
.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . .
.........................................

Forma rzeby terenu:. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Podkrel czynnik sprzyjajcy wietrzeniu mrozowemu.

.....

a) Bogata szata rolinna.

b) Dodatnia temperatura powietrza.
c) Podoe skalne zbudowane ze ska wglanowych.
d) Dua czstotliwo zamarzania i rozmarzania wody w szczelinach skalnych.
4. Podkrel nazwy form krasu podziemnego.
mogot, stalagmit, studnia krasowa, obek krasowy, stalaktyt, polje, jaskinia
5. Zaznacz poprawne dokoczenie zdania.
W wyniku erozji bocznej i akumulacji materiau transportowanego przez rzek powstaj...
a) delty.
b) doliny V-ksztatne.
c) meandry.
d) awice.
6. Zaznacz ilustracj przedstawiajc typ doliny utworzonej w wyniku dziaalnoci
lodowcw grskich.
ODPOWIED B

7. Wymie dwa przykady elementw krajobrazu polodowcowego powstaego w wyniku

dziaalnoci ldolodu i wd polodowcowych.
. . . . . . . . . SANDR. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. .

 . . . . . . . . . . . .PRADOLINA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..

8. Podaj nazw typu wybrzea przedstawionego

na poniszej ilustracji. Nastpnie opisz sposb
jego powstawania.
Typ wybrzea: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . .
Sposb powstawania: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
..................................................................
..................................................................

9. Wpisz obok zdania prawdziwego liter P, a obok faszywego liter F.

a) Mierzeja to piaszczysty wa odcinajcy wody zatoki od otwartego morza. . . . . P.
b) Wybrzea fiordowe powstaj w wyniku zalania przez morze dolin polodowcowych. . . .F . .
c) Proces korazji polega na wywiewaniu przez wiatr drobnego materiau skalnego. . . . F. .
d) W polu firnowym nieg przeobraa si w firn, a nastpnie w ld lodowcowy. . P. . . .
10. Uzupenij tabel, wpisujc waciwe nazwy czynnikw i procesw rzebotwrczych
oraz nazwy form rzeby terenu.
Czynnik rzebotwrczy

Proces rzebotwrczy

wiatr

Forma rzeby terenu

barchan

deflacja
wody rzeki

erozja wgbna
wzniesienia moreny czoowej