18 TOPDESK MAGAZINE - SEPTEMBER 2016

ALLEEN NOG
MAAR BETALEN VOOR
DE PERFORMANCE
Thomas Rau over het einde van bezit

TOPDESK MAGAZINE - SEPTEMBER 2016 19

Geen lampen meer, maar licht. Geen bureaustoelen, maar

zituren. Volgens architect en Turntoo-oprichter Thomas
Rau gaat de manier waarop organisaties in de toekomst
omgaan met hun middelen langzaam maar zeker op de
schop. Denken in gebruik in plaats van bezit. Dat levert
slimmere producten op, maakt organisaties flexibel en is
bovendien financieel buitengewoon aantrekkelijk.
Tekst: Leo Kranenburg
Turntoo is in 2011 opgericht door Thomas Rau en Sabine Oberhuber en wil kennis en processen
faciliteren die de stap van verbruik naar gebruik mogelijk maken. Het bedrijfsmodel draait
om het behoud van grondstoffen. Rau: Onze aarde is een gesloten systeem. De consequentie
hiervan is dat je zo zuinig mogelijk moet omgaan met de grondstoffen die je tot je beschikking
hebt. De economie van vandaag is echter lineair. We winnen grondstoffen, maken er spullen van,
verbruiken ze, en gooien ze uiteindelijk weg. Deze manier van leven is simpelweg onhoudbaar.

Foute verdienmodellen
Hij wijst naar de printer op zijn vergadertafel als voorbeeld van waar het probleem schuilt.
Vroeger werd techniek nog gebruikt om oplossingen te creren. Maar tegenwoordig maken we
bijna niets anders dan problemen. Deze printer begeeft het waarschijnlijk al na een jaar of twee,
terwijl hij veel robuuster kan worden gemaakt. Dat doen we echter niet, omdat klanten dan niet
meer naar de winkel komen voor een nieuwe printer. Het verdienmodel voor veel producten is
gebaseerd op het feit dat deze snel stuk gaan.
Daar komt nog een probleem bij, vertelt Rau: Tegenwoordig zijn er namelijk ook producten
die langer meegaan dan wij nodig vinden. Niemand koopt bijvoorbeeld een nieuwe smartphone
omdat de oude kapot is. Door continu kleine innovaties te introduceren, produceren we steeds
meer afval.

Maak de producent verantwoordelijk

Als antwoord op deze problematiek heeft Rau een nieuw economisch systeem ontwikkeld,
waarin het draait om gebruik in plaats van bezit. Dat betekent dat organisaties voortaan geen
printer kopen, maar alleen een bepaald aantal geprinte bladzijden afnemen. De printer zelf
en alles wat hierbij komt kijken blijft eigendom van de producent. Hij heeft er daarom direct
belang bij om zijn product zodanig in elkaar te zetten dat het nog van waarde is als het bij hem
terugkomt. Het wordt bovendien interessant om kwalitatief hoogwaardige producten te maken.
Anders moet hij heel veel onderhoud plegen, en dat gaat ten koste van zijn verdienmodel.
Als producenten eigenaar van hun product blijven, wordt de innovatiecyclus daarnaast
langer en de innovatiesprong groter, legt Rau uit. Als Apple dan een iPhone 7 uitbrengt, krijgen
ze een deel van hun oudere modellen terug. Om voldoende toestellen terug te krijgen om dit
verdienmodel lucratief te maken, moeten ze niet ieder jaar met een nieuw model komen en
zorgen dat zon model genoeg innovaties bevat.

20 TOPDESK MAGAZINE - SEPTEMBER 2016

centraal staan, kwamen we uiteindelijk uit

HET KOPEN VAN CONTRACTEN IN PLAATS

VAN PRODUCTEN VRAAGT OM TOTAAL
ANDERE VAARDIGHEDEN.

bij een ontwerper van achtbanen. De beste

partner is daarom altijd iemand wiens
verdienmodel het is om u een optimaal
antwoord te geven.

Een optie nemen op de toekomst

Rau merkt om zich heen dat de steun voor
zijn visie groeit. Dat komt deels doordat de
grenzen van de aarde door nieuwe media

Alleen betalen voor de

performance

verantwoordelijkheid kunnen zij niet dragen.

veel dichterbij komen. Dan ontstaan er twee

Daarom kopen ze al ruim tien jaar geen

opties: of we ontkennen de problemen, en

Voor de gebruikers betekent de overstap

motoren meer, maar vlieguren.

dat is wat we nu nog op grote schaal doen,

van producten naar diensten dat ze

geen slachtoffer meer worden van foute

of we realiseren ons waar we nu staan.

verdienmodellen van de fabrikant, meent Rau.

Andere vaardigheden

Ze betalen alleen nog voor de performance

Rau verwacht niet dat organisaties de grip

en lopen geen risico meer over hoe die

op hun dienstverlening zullen verliezen als

performance tot stand komt. Daarnaast

ze samenwerken met veel verschillende

worden organisaties die diensten inkopen

leveranciers. Hij waarschuwt organisaties er

ook veel flexibeler, vertelt Rau. Kijk, als je

echter wel voor dat ze hier andere kwaliteiten

nu iets wilt, koop je de performance af voor

voor nodig hebben. Het kopen van contracten

een onbekende periode. Hoe lang doet iets

in plaats van producten vraagt niet per se

het? Hoe lang wil je het gebruiken? Als je

om nieuwe mensen, maar natuurlijk wel om

service vraagt, werk je dichter langs de as

totaal andere vaardigheden. Die overstap kun

van de behoefte. Je legt geen hypotheek

je niet in n dag maken: de productcultuur

op een toekomst die je niet kent. Dit is een

en servicecultuur staan namelijk diametraal

gigantisch voordeel, omdat je hierdoor

tegenover elkaar.

Gelukkig zie ik de groep mensen die het

laatste doet toenemen.

constant kunt anticiperen op veranderende

behoeftes. Het is bovendien financieel
buitengewoon aantrekkelijk, omdat je geen
begininvestering hebt.

Let op het verdienmodel van

potentile partners
Om de juiste leveranciers te selecteren

Over de toekomst wil Rau zich verder

moeten organisaties vooral letten op het

niet al veel uitlaten. Ik denk dat niemand

verdienmodel van hun mogelijke partners.

de toekomst kent. Dat betekent dat je geen

In theorie kunnen organisaties ervoor kiezen

Rau vertelt hoe organisaties zichzelf jarenlang

beslissingen kunt nemen met permanente

om hun gehele bezit in te ruilen voor een

door de verkeerde bedrijven hebben laten

consequenties. Daarom moeten we eigenlijk

service. Volgens Rau is bezit an sich helemaal

faciliteren. Voor de dakconstructie van de

alleen een soort optie op de toekomst nemen.

niet verkeerd. Het valt of staat met of je als

nieuwbouw voor nutsbedrijf Alliander in

We moeten kiezen voor oplossingen die

organisatie de verantwoordelijkheid voor je

Duiven hadden we een staalconstructie nodig.

zodanig georganiseerd zijn, dat ze precies

bezit kunt dragen, legt Rau uit. En dat hangt

Normaliter zou je hiervoor bij de staalboer

hetzelfde opleveren wanneer we ermee klaar

volledig af van je corebusiness. De meeste

aankloppen, maar dan ga je juist de fout in.

zijn, als wat we hadden voordat we de optie

motoren van KLM zijn bijvoorbeeld helemaal

Zijn verdienmodel draait namelijk om het

aangingen. Wanneer een gebouw bijvoorbeeld

niet van de luchtvaartmaatschappij zelf, maar

gebruiken van zoveel mogelijk staal, en dat

niet meer nodig is, moeten we eenvoudig de

van Rolls Royce. Het continue onderhoud van

staat haaks op onze behoefte. Door ons af te

grondstoffen opnieuw kunnen gebruiken. Want

de motoren zou namelijk een te grote aanslag

vragen welke partij een verdienmodel heeft

alleen dan staan we de mogelijke toekomst

zijn op de kernactiviteiten van KLM. Die

waarin lichte en toch veilige constructies

niet in de weg.

Afhankelijk van de corebusiness

TOPDESK MAGAZINE - SEPTEMBER 2016 21

ONZE HUIDIGE MANIER VAN LEVEN IS

SIMPELWEG ONHOUDBAAR.