You are on page 1of 36

Cena 2,00 z

Nr 7 (218) Lipiec 2014 r.

Cho mina ju poowa lata, to dziki


przepiknej pogodzie wakacyjny klimat trwa
w najlepsze i trudno sobie odmwi dugich
drzemek, wieczornych imprez i wypadw za
miasto. No c, wakacyjne lenistwo mona
urozmaici caodniowym plaowaniem np.
nad olsztyneckim jeziorem. Okazao si
bowiem, e niewielkie zmiany w postaci
naprawionych pomostw, drabinek, schodw,
piaszczystego brzegu oraz oczyszczenie dna
sprawio, e plaa miejska przeywa swj
renesans. Dobrym miejscem na spdzenie lata
w miecie jest rwnie Park Kultury, Rekreacji i Sportu na podzamczu przy ul. Behringa.
Plac zabaw dla dzieci, skatepark, siownia
zewntrzna - to nowe atrakcje naszego miasta.
Atrakcyjne nawet dla zawodowcw okazay
si rwnie boiska do piki plaowej, na tegoroczny III Turniej Piki Plaowej o Puchar
Dyrektora MDK przyjechao a 25 par (m.in.
Olsztyn, Ostrda, Ostroka, Szczytno).
Wszystkim czytelnikom yczymy, by wystarczyo wakacyjnego wypoczynku i na letnie
leniuchowanie i na aktywno.
red. nacz.

ISSN 1231-9023

POLECAMY

Reklama

Strona 2

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

WIECI Z MAGISTRATU
Olsztynek na Zgromadzeniu Oglnym Midzynarodowego
Stowarzyszenia Miast Cittaslow w Holandii
Tegorocznym gospodarzem zgromadzenia bya sie holenderska, w tym gminy: Vaals, Alphen-Chaam i Midden-Delfland. Program
przewidywa wizyt w dniach 19-21 czerwca 2014 r. we wszystkich trzech gminach. Zgromadzenie Oglne podzielone zostao tematycznie na dwie czci - plenarn i wyborcz, uzupenione prezentacjami i debatami zwizanymi z funkcjonowaniem Stowarzyszenia.
W roku biecym upyna trzyletnia kadencja wadz stowarzyszenia,
wic zgromadzenie dokonao wyboru nowych wadz. Stanowisko Prezydenta Stowarzyszenia powierzono
Stefano Pisaniemu burmistrzowi
woskiego miasta Pollica. Na jednego z czonkw Midzynarodowego
Komitetu Koordynujcego - penicego funkcj cisego zarzdu stowarzyszenia - wybrano burmistrza
Olsztynka Artura Wrochn.
Podczas zgromadzenia do sieci
przyjto rwnie pi kolejnych
miast, w tym dwa z Polski. Aktualnie sie midzynarodowa Cittaslow
liczy 192 miasta z 29 pastw wiata.
Polska Krajowa Sie Miast Cittaslow liczy 17 czonkw, w tym 14
miast na Warmii i Mazurach i jest
drug co do liczebnoci sieci na
wiecie.
Zgodnie z nowymi regulacjami, na
wniosek prezydenta, powoano

grup ekspertw, ambasadorw Cittaslow. Jednym z nich zosta Dyrektor Departamentu Polityki Jakoci
Urzdu Marszakowskiego Woj.
Warmisko-Mazurskiego Igor
Marek Hutnikiewicz, ktry jest pionierem idei Cittaslow w Polsce.
Duym wyrnieniem dla naszego
miasta w czasie Zgromadzenia Oglnego Midzynarodowego Stowarzyszenia Cittaslow bya nagroda
w konkursie na Najlepsze Praktyki
w miastach Cittaslow. Naszemu
miastu przyznano nagrod za projekt
"Youth City Council" - Modzieowa Rada Miejska. Nagrod odebrali
Przewodniczcy Komisji Spraw
Spoecznych w Radzie Miejskiej
w Olsztynku Andrzej Wojda oraz
Koordynator ds. Cittaslow w Gminie
Olsztynek Karol Kijkowski, autor
artykuu. W konkursie uczestniczyy
wszystkie miasta czonkowskie sieci.
Miasta rywalizoway w 6 kategoriach:
energia
i polityka rodowiskowa, polityka
infrastrukturalna,
polityka jakoci
ycia miejskiego,
rolnictwo, turystyka i rzemioso,
gocinno, wiadomo i szkolenia oraz spjno
spoeczna. Olsztynek zosta nagrodzony w dziedzi-

nie spjnoci spoecznej. Szczeglnie doceniono dziaania podjte


przez olsztyneck modzie w zakresie organizacji Modzieowego
Festiwalu Filmowego, Dni Otwartych Urzdu Miejskiego, zaj
w wietlicach rodowiskowych, konsultacji spoecznych dotyczcych
projektu Zagospodarowanie podzamcza na park sportu, kultury i rozrywki i zagospodarowania play
miejskiej w Olsztynku oraz Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Olsztynek na lata 2014-2020. Modzieowa rada braa rwnie udzia w oglnopolskim projekcie Kochasz dzieci? Nie pal mieci! i przeprowadzia wsplnie z urzdem miejskim

i placwkami owiatowymi - projekt


Kamizelki odblaskowe dla przedszkolakw. Jury uwzgldnio rwnie wyrnienia i nagrody, ktrymi
uhonorowano wsplne dziaania
Modzieowej Rady Miejskiej oraz
Urzdu Miejskiego w Olsztynku
- nagrod Super Samorzd 2012
(oglnopolski projekt Fundacji im.
Stefana Batorego) i Laur Najlepszy
z Najlepszych 2014 zorganizowanej
przez Marszaka Wojewdztwa Warmisko-Mazurskiego Jacka Protasa,
w kategorii Rozwj spoecznogospodarczy regionu.
Karol Kijkowski
fot. Urzd Marszakowski w Olsztynie

Koncert Organowy w Orzechowie


Koncert organowy, w niedziel 22 czerwca w kociele parafialnym p.w. Jana Chrzciciela
w Orzechowie, by pierwszym z cyklu koncertw organowych tegorocznej edycji. Koncerty
zainicjowa w 2012 roku Prezes Rezydencji Warmiskich Spoeczno-Kulturalnego Stowarzyszenia Mionikw Plusk Rafa Szczepaski oraz proboszcz parafii ks. Andrzej Winiewski.
Wystpili: Pawe Pawowicz
organista i klawesynista oraz ks.
Zbigniew Stpniak piewakbas, basso-profondo. Obaj muzycy s absolwentami Akademii
Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Pierwszy
z nich w klasie organw i klawesynu o specjalnoci muzyka
dawna, drugi w klasie piewu
solowego o specjalnoci muzyka
oratoryjno-pieniarskiej. Warto

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

przypomnie, e ks. Zbigniew


Stpniak pracowa jako wikariusz w parafii NSPJ w Olsztynku w latach 1994-2000. Ks. Zbigniewowi towarzyszy Mski
Zesp Choraowy z Bydgoszczy
wykonujcy muzyk sakraln.
Koncert skada si z trzech
czci, a licznie przybya
publiczno usyszaa utwory
m.in. C. Monteverdiego, M. Zieleskiego, M. Mielczewskiego,

J. S. Bacha, W. A. Mozarta,
F. Schuberta, C. Francka czy
S. Moniuszki.
Wypeniony po brzegi koci
w Orzechowie - jeszcze dugo po
zakoczeniu ptoragodzinnego
wystpu - oklaskiwa artystw.
Proboszcz Ks. Andrzej Winiewski zapowiedzia kolejne koncerty w najbliszym czasie.
Karol Kijkowski

Strona 3

WIECI Z MAGISTRATU

Olsztynek: 10 lat w Unii Europejskiej

Jestem optymist
Z burmistrzem Olsztynka Arturem Wrochn rozmawiamy
o tym co udao si przez dziesi lat zrobi w miecie i gminie,
a czego mona oczekiwa w przyszoci. Pytamy o to jak wypada ocena bilansu obecnoci w Unii gminy Olsztynek.
Wiadomoci Gazeta Warmiska - Czy Olsztynek
korzysta z europejskich
funduszy przedakcesyjnych?
Artur Wrochna, burmistrz Olsztynka - Pamitam te lata jako mieszkaniec
miasta, poniewa burmistrzem jestem dopiero od biecej kadencji. Miaem do
krytyczny stosunek do tego,
co si dziao, poniewa uwaaem, e trzeba byo korzysta w wikszym zakresie
z tych funduszy. I w gminie,
i w miecie byo bardzo duo
potrzeb do spenienia. Zawsze
uwaaem, e Olsztynek
powinien zrobi wszystko,
eby przycign tu nie tylko
turystw, ale take skoni
ludzi do osiedlania si u nas,
zwaszcza, e nasze miasto
ley w najbliszym ssiedztwie Olsztyna. Kiedy wraz ze
wsppracownikami zaczynalimy zarzdzanie gmin, niektrym wydawao si, e
rodki unijne ju si wyczerpay i nic nie da si uzyska,
ale, na szczcie, tak nie byo.
Zaoylimy sobie, przystpujc do wiatowej Sieci Miast
Dobrego ycia Cittaslow, e
konsekwentnie i aktywnie
bdziemy zmienia miasto.
fot. WGW

Strona 4

Wiadomoci Gazeta Warmiska- Jak wspomina Pan


sam moment wejcia Polski
do Unii Europejskiej 10 lat
temu? Jakie towarzyszyy
Panu oczekiwania?
Artur Wrochna - Z mojego punktu widzenia byo to
wielkie wito, rado,
ogromne oczekiwania. Znalelimy si w wolnym wiecie. Nie brakowao wtedy
take eurosceptykw, ktrzy
nie wierzyli, e Unia moe
nam w czymkolwiek pomc,
a jedynie narzuci nam swoje
prawa i pewnie nas wykorzysta. Poprzednie wadze gminy
w pierwszym okresie programowania rozpoczy bardzo
wan inwestycj, a mianowicie budow sieci wodnokanalizacyjnej i stacji uzdatniania wody, podobnie zreszt jak inne gminy, bo na te
dziaania najatwiej byo
pozyska rodki unijne. Poza
tym, w latach 2009-2010
zosta zoony wniosek
o rewitalizacj rynku. Kiedy
rozpoczynaem swoj kadencj, inwestycja ta bya w trakcie realizacji. Nasze szkoy
korzystay z funduszy z Europejskiego Funduszu Spoecznego. Prby zdobycia dotacji
unijnych
byy
jednak

w odczuciu spoecznym niewystarczajce. Wiele innych


podobnych do Olsztynka
miast na Warmii i Mazurach
rozwijao si w sposb duo
bardziej dynamiczny. Dla
porwnania, w cigu trzech
ostatnich lat zdobylimy dwa
razy wicej rodkw ni to
byo w okresie poprzednich
dwch kadencji. Pozyskiwanie rodkw unijnych wymaga spenienia wielu warunkw - trzeba mie pomys,
ludzi, ktrzy potrafi napisa
wniosek i determinacj
w dziaaniu. Byy u nas moliwoci budetowe, poniewa
gmina miaa ok. 20% zaduenia. Po trzech latach inwestowania zwikszylimy deficyt jedynie o nieco ponad
10% wykorzystujc jako
wkad wasny do realizowanych inwestycji. Wszystko to
dziao si w okresie sabszej
kondycji finansowej caego
pastwa, co przecie te odbio si na kondycji poszczeglnych gmin.
Wiadomoci Gazeta Warmiska- Prosz w takim
razie powiedzie, co konkretnie udao si zrealizowa w gminie Olsztynek od
roku 2010, kiedy w wyniku

fot. WGW

wygranych wyborw obj


Pan tu wadz.
Artur Wrochna - Pierwsz rzecz byo rozwizanie
problemu dzikiego wysypiska
mieci w Olsztynku. Zostao
ono zamknite ju przez
moich poprzednikw, ale
naleao zrekultywowa
teren. Wprawdzie by opracowany projekt rekultywacji,
ale potrzeba byo pienidzy.
Koszt takiej inwestycji, to
700- 800 tys. zotych na jeden
hektar. My potrzebowalimy
kwoty ok. 4 milionw z.
Udao si nam porozumie
z wykonawc drogi krajowej
S7, zrobilimy w ekspresowym trybie projekt zamienny
i wykorzystalimy masy ziemi,
ktre woono przy okazji
budowy. W sumie rekultywacja okazaa si drobnym
wydatkiem, bo kosztowao
nas kilkadziesit tysicy zotych. Pniej pojawi si problem z dokoczeniem rewita-

lizacji rynku. Inwestycje


z powodu odkry archeologicznych i prac konserwatorskich prowadzilimy jeszcze
przez kilka miesicy. Rewitalizacja kosztowaa w sumie
ok. 2 milionw zotych.
W midzyczasie powiat olsztyski przeprowadza remont
kilku obiektw na terenie
dawnego zamku krzyackiego, a obecnie powiatowego
Zespou Szk im. K.C. Mrongowiusza. My wyremontowalimy kilka chodnikw obok
i w ten sposb powstaa zagospodarowana przestrze
w centrum miasta. Nadal
zaniedbana bya przestrze
midzy wyremontowanym
zamkiem a szko podstawow. Wiem, e ju wczeniej
podejmowane tam byy pewne
dziaania, ale niczego konkretnego nie udao si zrealizowa. W moim zamyle mia
tu powsta teren rekreacyjnosportowy. Teren by na tyle
atrakcyjny, e chcielimy tu
zbudowa co wicej - stadion leny. W rezultacie, przy
wsppracy z powiatem olsztyskim, samorzdem wojewdzkim oraz korzystajc ze
rodkw rzdowego programu Moje Boisko Orlik
2012 powstay boiska,
bienia lekkoatletyczna, miejsce do skoku wzwy, skocznia
do skoku w dal itd. Na dawnym skadzie wgla, ktry
przylega do szkoy podstawowej zrobilimy zaplecze szatniowo- prysznicowe i miejsce
na wypoyczalni yew, bo
w planach mielimy ju utworzenie sztucznego lodowiska,
tzw. Biaego Orlika.
Z lodowiska nasi mieszkacy,
a przede wszystkim dzieci
darmowo mog korzysta od
grudnia do marca. Jedyn
opat jest koszt wypoyczenia yew. Obiekt ten jest

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

WIECI Z MAGISTRATU
szczelnie wypeniony od rana
do wieczora, odbywaj si
tu lekcje wychowania fizycznego.
Kolejnym naszym pomysem byo zagospodarowanie
dawnego parku. Chcielimy
tu stworzy przestrze kulturaln i rekreacyjn. Udao
si pozyska ponad 2 miliony
zotych unijnej dotacji.
Powstay pikny plac zabaw,
skatepark dla modziey, alejki, toalety, parking, zagospodarowano skarp przy zamku
z nowymi schodami, koczymy w tej chwili nasadzanie
zieleni i wysiew trawy. Gwny plac jest wyoony specjaln kostk, na ktrej mona
bezpiecznie si bawi, np.
jedzi na rolkach. W ramach
projektu kupilimy te prawdziw scen i siedziska.
Powsta obiekt speniajcy
funkcj amfiteatru.
Kolejn inwestycj w realizacji, ktra jest ju na etapie
ukoczenia jest targowisko
miejskie. Zdobylimy tu dofinansowanie z Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich.
Powsta funkcjonalny obiekt
i dla naszych mieszkacw
i dla drobnych kupcw oraz
turystw.
Trzecim sporym zadaniem
jest przebudowa 400-tu
metrw niezagospodarowanego poddasza w ratuszu na
Multimedialne
Muzeum
Obozu Jenieckiego Stalag IB
i historii Olsztynka. Wykonawca ustali cen na ponad
4 miliony zotych, z czego a
3 miliony pozyskalimy ze
rodkw unijnych. Przy okazji, w ramach jednych kosztw, wymienilimy ca stolark okienn w budynku
ratusza, wzmocnilimy stropy,
odnowilimy elewacj, zostao pooone nowe pokrycie
dachowe, powstay nowe
azienki, zamontowano wind.
Wyremontujemy te dziedziniec, ktry ma si sta miejscem spotka kulturalnych.
Mam nadziej, e w przyszoci muzeum oprcz penienia
funkcji wystawienniczej
bdzie te prowadzio prace
badawcze. Obiekt ma by
gotowy do uytku do wiosny
2015 roku.
Zmodyfikowalimy i postanowilimy wyremontowa
budynek, w ktrym znajduje
si dom kultury. Wstawiono
nowe okna, wymieniono
dach, obiekt zosta ocieplony.
Mam nadziej, e w przyszoci, kiedy uda nam si zbudowa nowy dom kultury, swoj
siedzib bd tam miay
nasze organizacje pozarzdowe.
Realizowalimy te drobne

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

inwestycje - nadbudow
budynku socjalnego, budow
nowych mieszka. Cakowity
koszt tych inwestycji to ponad
1 milion zotych, a my wydalimy ok. 300 tysicy. Z takich
mniejszych dziaa wymieni
te budow dwch osiedlowych placw zabaw w miecie za kilkadziesit tysicy
zotych, czy budow parkingu
obok cmentarza. Udao si
te wykona kilka prac drogowych, ale jeszcze wicej
mamy w planach na przyszo. Liczymy tutaj na
kolejny okres programowania
i korzyci pynce z naszej
przynalenoci do sieci miast
Cittaslow.
Wiadomoci Gazeta Warmiska - Sporo zrealizowanych inwestycji w Olsztynku, w krtkim czasie. A co
z wioskami, ktre le na
trenie gminy?
Artur Wrochna - Tutaj te
duo zrobilimy. Nawet byy
zarzuty, e wicej, ni w miecie. Wynikao to std, e
wicej funduszy unijnych
mona byo uzyska z programu PROW dziki Lokalnej
Grupie Dziaania Poudniowa Warmia. Powstao kilka
drg asfaltowych, midzy
innymi przy szkole w Waplewie. W kilkunastu wioskach
zbudowalimy place zabaw.
Powstay wietlice, np. w
Drwcku i utynowie. Kilka
wnioskw niedawno uzyskao
akceptacj i wkrtce powstanie wietlica w Nadrowie, a w
Platynach zostanie wyremontowana. Ponadto w Waplewie
planowana jest budowa
parku kultury i sportu, natomiast przy ulicy wierczewskiego zostanie zagospodarowany plac przed kocioem.
Na wsiach udao si wiele
zdziaa, chocia zostao jeszcze duo do zrobienia. Chocia zbudowalimy kanalizacj w kilku miejscowociach,
s jeszcze takie ,ktre jej nie
maj. Mamy przygotowane
projekty wodocigw i kanalizacji w kierunku Krlikowa,
Platyn i w Lutku. Milionowe
kwoty z EFS-u przeznaczylimy na szkoy, przedszkola,
pomoc spoeczn. S to bardzo znaczce rodki. Nasze
szkoy s dofinansowane,
maj swoje obiekty sportowe
i rekreacyjne. Dbamy te
o nasz stra poarn, wprawdzie ochotnicz , ale wykonujca zadania zawodowych
jednostek. W samym Olsztynku do akcji wyjeda okoo
30-tu ludzi. Mamy dla nich
nowoczesne wozy straackie.
W czasie tej kadencji wzbogacilimy si o ciki wz za

fot. Promocja Gminy

okoo 900 tysicy zotych,


z czego 720 tysicy zostao
dofinansowane z Regionalnego Programu Operacyjnego
Warmia Mazury. W tym roku
kupujemy d ratownicz na
nasze olsztyneckie jeziora.
Wiadomoci Gazeta Warmiska - Czy wszystko to,
co powstao w gminie byoby moliwe do osignicia
w tak krtkim czasie bez
moliwoci ubiegania si
o unijne rodki?
Artur Wrochna - Pytanie
jest retoryczne, bo odpowied
jest oczywista. Gmina ma troch ponad 40-milionowy
budet. Utrzymuje si z podatkw gruntowych, od nieruchomoci, podatkw PIT,CIT.
Mamy te na naszym terenie
kilka przedsibiorstw i specjaln stref ekonomiczn,
ktr udao si w tej kadencji
oywi- w tej chwili budowane s dwa nowe zakady
i sprzedalimy dziak pod
trzeci zakad. Mimo to, gdybymy musieli korzysta jedynie z wasnych rodkw,
wszelkie zmiany w infrastrukturze nastpowayby duo
wolniej. Mamy przecie take
due wydatki- chociaby koszt
utrzymania owietlenia z 800
lamp na drodze krajowej.
50 % procent rodkw
z budetu przeznaczamy na
owiat, nastpne 20% na
pomoc spoeczn. Reasumujc, rodkw wasnych na
ewentualne inwestycje pozostaje niewiele.
Wiadomoci Gazeta Warmiska - Jakie s plany rozwoju gminy w nowym okresie programowania 200142020?
Artur Wrochna - Musimy
kontynuowa budow kanalizacji, napraw ulic, w ra-

mach Cittaslow chcemy rewitalizowa zabytkow wie


cinie w Olsztynku. Poza
tym , trzeba ciga nowych
przedsibiorcw. Mamy
coraz lepsze drogi i dobre
poczenia w rnych kierunkach i to powinno zachca
do inwestowania u nas. Dziki dobrej komunikacji przyjeda te do Olsztynka wielu
turystw. Nasz skansen
odwiedza do 100-tu tysicy
ludzi rocznie, ktrzy robi
zakupy, korzystaj z oferty
gastronomii i z innych atrakcji, zaproponowanych w miecie. W zwizku z powyszym
trzeba zadba o wiksz liczb miejsc parkingowych. Na
szczcie ruch turystyczny
panuje u nas praktycznie
przez cay rok dziki temu, e
powstao kilka hoteli o wysokim standardzie- ludzie przyjedaj do nas po prostu na
wypoczynek.
Wczeniej czy pniej rozpoczn si prace polegajce
na poczeniu drogi krajowej
nr S7 z drog nr 51. Kiedy
inwestycja ta si zakoczy,
tras z Olsztynka do Olsztyna
pokonywa bdziemy w cigu
kilkunastu minut. Ju teraz
mwi si o nas, e jestemy
sypialni Olsztyna. Chcemy
zachci jak najwiksz liczb ludzi do osiedlania si
w naszej gminie, bo od tego
rwnie bdzie zalea jej
rozwj. Mamy w tej chwili
dwa plany zagospodarowania
przestrzennego, ktre zakadaj budownictwo jednorodzinne i wielorodzinne. Oczycilimy te dziak w centrum miasta, przebadalimy
j archeologicznie i zamierzamy wystawi na sprzeda
pod cele handlowe, na usugi
i mieszkalnictwo. Myl, e
kiedy powstanie nowa nitka
drogi czca Olsztyn z Olsz-

tynkiem, jeszcze wicej ludzi


zechce si u nas osiedli,
zwaszcza, e ceny ziemi
i mieszka s u nas nisze ni
w Olsztynie. Dalsze szczegowe plany rozwoju s
w trakcie opracowywania.
Wiadomoci Gazeta Warmiska - Podobnie, jak
kilka innych gmin powiatu
olsztyskiego nie zostalicie
wczeni w obszar funkcjonalny aglomeracji olsztyskiej. Czy mgby Pan to
skomentowa?
Artur Wrochna - Staralimy si o to, poniewa uwaamy, e jestemy czonkiem
aglomeracji, a wczenie do
niej tylko wianuszka gmin
wok Olsztyna jest sztucznym zabiegiem. Niestety,
Ministerstwo Rozwoju Regionalnego podeszo do tego
tematu do automatycznie.
Prbowalimy rozszerzy
ZIT-y na inne gminy, ale si
nie udao. Tym niemniej, faktycznie jestemy w aglomeracji olsztyskiej i nadal liczymy na rne wsplne dziaania. Olsztynek, Dobre Miasto
i Biskupiec s w lepszej sytuacji, bo nale do sieci miast
Cittaslow, co uatwia zdobywanie rodkw na rne
inwestycje. Mamy tam ju
zarezerwowane pewne pienidze. Jestem optymist, bo
nadal bd jakie konkursy,
nadal bdzie mona zdobywa rodki pozabudetowe.
Trzeba si bdzie po prostu
wzi do roboty.
Dzikuj za rozmow.
Rozmawia:
Dariusz Gobiowski
Za zgod redakcji
przedruk z Wiadomoci
Gazety Warmiskiej
Nr 33, 3 lipca 2014

Strona 5

WIECI Z MAGISTRATU

Zoty Jubileusz Kapastwa Ksidza Janusza Koca


W niedziel 22 czerwca wsplnota parafii w. Stanisawa Biskupa w Waplewie dzikowaa Panu Bogu za
50 lat kapastwa Ksidza Janusza Koca, wieloletniego proboszcza tutejszej parafii.
Dostojny Jubilat urodzi si
2 sierpnia 1940 r. w Hutkowie na Roztoczu. W teje
miejscowoci uczszcza do
szkoy podstawowej, a w latach 1953-1957 do Liceum
Oglnoksztaccego im. Jana
Zamoyskiego w Zamociu.
Po uzyskaniu matury rozpocz prac w Pastwowym
Gospodarstwie Rolnym
w Krzewicy. Po roku pracy
wstpi do Wyszego Seminarium Duchownego Hosianum w Olsztynie, by w 1964
roku z rk ks. bpa T. Wilczyskiego otrzyma wicenia kapaskie.
W latach 1964-1972 by
wikariuszem Parafii w. Mikoaja w Elblgu. W czasie
swej pracy opiek duszpastersk sprawowa przede
wszystkim nad modzie.
Organizowa rekolekcje
wakacyjne, rajdy rowerowe,
obozy wdrowne i wiele
innych form wypoczynku dla
modziey. Jako wikariusz
interesowa si sztuk sakraln.
Od 1972 roku ks. Janusz
zamieszka na terenie rektoratu Kocioa w. Jerzego.
Z czasem zosta mianowany
rektorem, a take proboszczem Parafii w. Jerzego
w Elblgu. Po objciu opieki
duszpasterskiej nad kocioem podj szereg prac
remontowych, m.in. zabezpieczenia przed zniszczeniem
malowide z 1609 roku oraz
budowy plebanii.
Wspomaga take prace
budowlane i remontowe przy
fot. Promocja Gminy

fot. Promocja Gminy

innych parafiach, m.in.


w Krynicy Morskiej.
W latach 1982-1987 by
proboszczem w Samborowie.
Przeprowadzi czciowy
remont plebanii, przygotowa
projekt na rozbudow kocioa wraz z materiaami budowlanymi, wyposay wityni
i wybudowa koci dojazdowy w Reszkach.
Od roku 1988 zosta mianowany proboszczem w Rodnowie. W czasie swego duszpasterstwa przeprowadzi
kapitalny remont kocioa,
adaptacj zabytkowej stajni
na kaplic oraz odbudowa
po poarze plebani do stanu
surowego zamknitego.
W czasie swojego pobytu
w parafii rodnowskiej opie-

kowa si take sw schorowan mam Agnieszk, ktra


po mierci zostaa pochowana na cmentarzu w Rodnowie.
Po dziewiciu latach pobytu w Rodnowie obj Parafi
w. Stanisawa Biskupa
i Mczennika w Waplewie.
Doprowadzi do remontu
wityni, plebanii i zagospodarowania otoczenia. Uratowa dla potomnych pikno
redniowiecznych murw
i zabytkowe wyposaenie
kocioa, ktry wzbogaci si
rwnie o zabytkowy obraz
patrona, a przestrze wityni
wypeniy dwiki odrestaurowanych organw z 1842
roku. Przyczyni si do integracji parafian.

W czasie swej posugi


duszpasterskiej w archidiecezji warmiskiej by przez
kilka kadencji czonkiem
Rady Kapaskiej i wizytatorem nauczania religii.
Fragmenty biografii ks.
Janusza pochodz z ksiki:
Nidzica i okolice. Katolicy
i ewangelicy po 1945 roku.
autorstwa ks. Krzysztofa Bielawny.
Uroczystej Mszy w. Jubileuszowej przewodniczy ks.
dziekan Stanisaw Pietkiewicz, proboszcz parafii NSPJ
w Olsztynku, we mszy w.
uczestniczyli: jubilat ks.
Janusz Koniec, ks. kanonik
Krzysztof Bielawny, ks. prof.
praat Henryk Madej, ks.
prof. Cyprian Rogowski, ks.
kanonik Sawomir Piniaha,
ks. kanonik Mirosaw Rudoman, ks. Janusz Wysocki, ks.
Jerzy Brzeszczyski. W uroczystoci wzili te udzia ks.
kanonik Jerzy Roentalski,
ks. kanonik Janusz Oleszkiewicz, ks. praat Ryszard
Andrukiewicz, ks. prof. Kazimierz Torla, ks. praat Jzef
Spisak, ks. kanonik Piotr
Sroga, ks. dr Tomasz Szaan-

da, ks. Andrzej Winiewski,


ks. Andrzej Zdziarski, ks. dr
Zbigniew Czernik, ks. kanonik Jan Zalewski, ks. Marek
Gbiorczyk, ks. Wiesaw
Musia, ks. Tomasz ojek,
ks. Mieczysaw Tereszewski,
ks. Tomasz Mazurkowski,
ks. Piotr Nachio.
Na mszy w. nie zabrako
rodziny ks. Janusza, miejscowych parafian, a take wiernych z parafii, w ktrych pracowa jubilat oraz zaproszonych goci. Na zakoczenie
mszy w. yczenia jubilatowi
zoyy dzieci, Rada Parafialna oraz przedstawiciele
wadz
samorzdowych
w osobach Burmistrza Olsztynka Artura Wrochny oraz
Przewodniczcego Rady
Miejskiej w Olsztynku Jerzego Gowacza.
O ksidzu proboszczu nie
zapomnieli rwnie reprezentanci parafii, w ktrych sprawowa swoj posug duszpastersk: Elblg parafie
w. Mikoaja i w. Jerzego,
Samborowo oraz Rodnowo.
yczenia zoyli rwnie
mieszkacy: Waplewa, Witramowa, Marza, Gsiorowa, Jadamowa, Lutka oraz
Olsztynecki Chr Kameralny
Arte Del Canto i Studio wokalne Pani Marii.
Przy okazji tych uroczystoci wrczono jubilatowi tytu
Zasuonego dla Olsztynka.
Po zakoczeniu czci oficjalnej rozpocza si cz
artystyczna, ktr uwietni
swoim wystpem Zesp Pieni i Taca Kortowo. Specjalny jubileuszowy program
przygotowa rwnie chr
Arte Del Canto z Olsztynka,
okolicznociowy monta
powicony yciu ks. Janusza
zaprezentoway dzieci z
Zespou Szkolno-Przedszkolnego w Waplewie a doroli
mieszkacy Waplewa sztuke
Kopciuszek i monologi
Pelagia i Koniec z gitar.
Karol Kijkowski

Pani Sotys Irenie Nikiel


wyrazy wspczuciaz powodu mierci Ma
skadaj
Przewodniczcy Rady Miejskiej
Jerzy Gowacz

Strona 6

Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

WIECI Z MAGISTRATU

Olsztynek na Dniach Europejskich we Francji


Wolna Europa, w ktrej yjemy w harmonii i przyjani. Tak w jednym zdaniu mona podsumowa wizyt
Olsztynka w Chatillion-sur-Indre we Francji, gdzie w dniach 12-14 lipca odbyway si Dni Europejskie.
W skad polskiej delegacji weszli:
olsztynecki chr Arte del Canto,
przedstawiciele Muzeum Budownictwa Ludowego Parku Etnograficznego w Olsztynku, Urzdu
Miejskiego w Olsztynku, Miejskiego Domu Kultury w Olsztynku,
a take czonkowie Zespou Pieni
i Taca Kortowo. W wydarzeniu
uczestniczyy delegacje z Niemiec,
Belgii, Bugarii, Hiszpanii, Grecji,
Wgier, Woch, Holandii, Wielkiej
Brytanii, Rumunii, Sowenii i Rosji.
Szczeglny aplauz wzbudziy
wystpy chru Arte del Canto oraz
Zespou Pieni i Taca Kortowo.
Na stoisku polskim, ktre cieszyo
si duym zainteresowaniem, przygotowanym przez urzd miejski,

skansen i MDK przedstawiono


nasz ofert promocyjn. Natomiast
nauczyciele z Zespou Szk
im. K.C. Mrongowiusza w Olsztynku, a jednoczenie czonkowie
chru, przygotowali na poczstunek
tradycyjne polskie potrawy z ziemniaka i misa.
Podczas wizyty Pastwo Bernard
i Lucienne Moreau - zaoyciele
stowarzyszenia polsko-francuskiego
w departamencie Indre, inicjatorzy
wsppracy pomidzy partnerami
z Polski i Francji otrzymali nadane im wczeniej, zgodnie z uchwa
Rady Miejskiej w Olsztynku, tytuy Honorowych Obywateli Olsztynka.
SGP

50 lat temu zczeni wzem maeskim


wyruszyli na now drog ycia
W dniu 17 czerwca w Salonie Wystawowym MBL w Olsztynku odbya
si uroczysto wrczenia medali przyznanych przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z okazji 50-lecia poycia maeskiego.

W tej niecodziennej uroczystoci


wzio udzia 16 par maeskich
z terenu naszej gminy, wraz ze
swoim najbliszymi, Pastwo:
Barbara i Bogusaw Chmieloch,
Feliksa i Tadeusz Czerwiscy,
Marianna i Andrzej Jakubowscy,
Maria i Stanisaw Kaszuba,
Krystyna i Jan Kosowscy,
Marianna i Seweryn Kuciscy,
Teresa i Ryszard Leniewscy,
Zofia i Micha Maternik,
Krystyna i Jan Mkinia,
Wadysawa i Antoni Pachniewscy,
Helena i Eugeniusz Przybuowscy,
Jadwiga i Eugeniusz Sobieccy,
Irena i Stanisaw Szczepascy,
Ludwika i Bruno liewscy,
Genowefa i Kazimierz Wieczorek,
Kazimiera i Antoni Szustkiewicz.

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

W trakcie ceremonii zotych


godw odnowiona zostaa
przysiga maeska, Jubilaci
zoyli sobie ponowne przyrzeczenia oraz podzikowania za
wszystkie spdzone wsplnie
chwile.
Burmistrz Olsztynka Artur
Wrochna odczyta list gratulacyjny od Wojewody Warmisko-Mazurskiego w Olsztynie
skierowany imiennie do kadej
z par oraz zoy osobiste gratulacje i yczenia, yczenia
zoy take Przewodniczcy
Rady Miejskiej w Olsztynku
Jerzy Gowacz.
Dekoracji przyznanymi
medalami, wrczenia dyplomw, listw gratulacyjnych
oraz bukietw kwiatw doko-

nali: Burmistrz Olsztynka


Artur Wrocha, Przewodniczcy Rady Miejskiej Jerzy
Gowacz oraz Kierownik USC
w Olsztynku Emilia Dumka.
Uroczysto
uwietni
wystp uczniw Powiatowej
Szkoy Muzycznej I Stopnia w
Dywitach Filia w Olsztynku
Aleksandry Obrbskiej i Alicji
Orent.
Prawdziw mio poznaje
si nie po jej sile, lecz
po czasie jej trwania.
Robert Paulet

Opracowaa:
Emilia Dumka
Kierownik USC w Olsztynku
/ fot. Karol Kijkowski

OGOSZENIE
o przystpieniu do
sporzdzenia miejscowych
planw zagospodarowania
przestrzennego
Na podstawie art. 17 pkt 1 ustawy z dnia
27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz art. 39 ust.
1 ustawy z dnia 3 padziernika 2008 r.
o udostpnieniu informacji o rodowisku
i jego ochronie, udziale spoeczestwa
w ochronie rodowiska oraz o ocenach
oddziaywania na rodowisko zawiadamiam o podjciu przez Rad Miejsk
w Olsztynku:
- uchway nr XXXIII-376/2014 z dnia 5
czerwca 2014 r. w sprawie przystpienia
do sporzdzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrbie
geodezyjnym Nowa Wie Ostrdzka
sektor A,
- uchway nr XXXIII-375/2014 z dnia
5 czerwca 2014 r. w sprawie przystpienia
do sporzdzenia zmiany miejscowego
planu zagospodarowania przestrzennego
miasta Olsztynek przy ul. Chopina
i 22 Lipca
oraz o przystpieniu do sporzdzenia
strategicznej prognozy oddziaywania na
rodowisko dla tych dokumentw.
Zainteresowani mog skada wnioski
do wyej wymienionych planw miejscowych. Wnioski naley skada na pimie
w siedzibie Urzdu Miejskiego w Olsztynku, ul. Ratusz 1, 11-015 Olsztynek, w terminie do dnia 20 sierpnia 2014 r. Wniosek
powinien zawiera nazwisko i imi, nazw
i adres wnioskodawcy, przedmiot wniosku
oraz oznaczenie nieruchomoci, ktrej
dotyczy.
Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna

Strona 7

WIECI Z MAGISTRATU

W imieniu organizatorw

Dni Olsztynka 2014


dzikujemy sponsorom

Uroczysta Sesja Rady


Miejskiej i Uliczna Parada

/ kolejno alfabetyczna /
AGAPLAST Sp. z o.o. Olsztynek
AUTHALIA.COM SP. Z O O
Auto-czci WALDI
B-Market
Bank Spdzielczy w Olsztynku
Baza Zaplecza Technicznego
Sp. z o.o. Olsztynek
Budarex Dariusz Kania
Centrum FinansowoUbezpieczeniowe R. Droziska
Centrum Konferencyjno-Wypoczynkowe KORMORAN
Chemikol Zbigniew Kwiatkowski
Doradztwo Podatkowe
Irena Kozio
EURO - TERM
Euro Bet Sp. z o.o.
Firma Handlowa BIM
Bogdan Minakowski
FHU DeJot Jacek Drelich
Informatyk Sklep i Serwis
J.R. Auto Serwis Jarosaw Rakiel
Karczma w Skansenie
Kozdryk Sp. z o.o. Waplewo
Kwiaciarnia KAMELIA
Genowefa Cichocka
Kwiaciarnia MAK
Jolanta Wilkaniec
LEAR Leszek Argalski
Magnolia
Nadlenictwo Nowe Ramuki
Nadlenictwo Olsztynek
Netto Sp. z.o.o
Nutripol Sp.z.o.o
Octim Sp. z o.o.
P H.U Kazimierz Przestrzelski
PHU MAX Grzegorz
Pokrzywnicki
Porednictwo Ubezpieczeniowe
Hanna Dzianachowska
Porednik Ubezpieczeniowy
Anna Rozbicka
Porednik Ubezpieczeniowy
Emilia Pietrus
Restauracja Zielarnia
SHP Olsztynek
Sklep Edyta - Edyta Poska
Sklep RTV Zdzisaw Wyszkowski
Spka Tymbark Oddzia
Olsztynek
Stacja Paliw Kazimierz
Gsiorowski
Studio Kosmetyczne Uroda
Agata Wilczek
Studio Reklamy Flesz Studio
Tomasz Kenig
liewscy Spka Jawna
Dariusz liewski
Usugi kominiarskie
Jan Giranowski
Zakad Cukierniczy
JAGODZIANKA Emilia Witowicz
Zakad Usugowo-Handlowy
Waldemar Mikitiuk

Strona 8

Rok 2014 jest rokiem wielu jubileuszw, w tym tego szczeglnego 655-lecia
istnienia Olsztynka, ktr to rocznic witowalimy w ostatni weekend czerwca w czasie Dni Olsztynka. Obchody rozpocza uroczysta sesja Rady Miejskiej
w Olsztynku, 27 czerwca w Salonie Wystawowym MBL w Olsztynku.
Podnios uroczysto
rozpocz hymn Polski
wykonany przez uczniw
ze Szk Podstawowych
w Olsztynku i Waplewie
pod kierunkiem Macieja
Haci. Nieodcznym elementem wszystkich doniosych obchodw staje si
polonez w wykonaniu
przedszkolakw przygotowywanych przez Karolin
Nowack. I tym razem
wypad znakomicie, wzbudzajc u zebranych patriotyczne emocje i zy wzruszenia.
Otwarcia sesji dokona
Przewodniczcy Rady
Miejskiej w Olsztynku
Jerzy Gowacz. Powita on
przybyych na uroczysto
znamienitych
goci:
Posw na Sejm RP Tadeusza Iwiskiego i Pawa
Papke, Czonka Zarzdu
Wojewdztwa Warmisko-Mazurskiego Ann
Wasilewsk, Burmistrza
Olsztynka Artura Wrochn, radnych powiatu olsztyskiego, radnych rady
miejskiej, wyrnionych
tytuami Honorowy Obywatel Olsztynka oraz
Zasuony dla Olsztynka, burmistrzw i wjtw
gmin ociennych, byych
burmistrzw i przedstawicieli wadz samorzdowych, dyrektorw szk,
jednostek organizacyjnych
funkcjonujcych na terenie
gminy, przedstawicieli
Lasw Pastwowych oraz

goci z miast partnerskich:


Ostercapelln, Polessk
i Bad Sachsa.
Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna przypomnia, e jubileusz obchodzony jest w czasie Dni
Miasta w zwizku z imie-

ninami w. Piotra, ktry


od zarania Olsztynka sprawuje opiek nad miastem,
a od niedawna ustanowiony zosta oficjalnie przez
Stolic Apostolsk Patronem Miasta. Burmistrz
przywoa rwnie posta

K. C. Mrongowiusza,
europejskiego budowniczego mostw midzy
narodami i najwybitniejszego mieszkaca Olsztynka na przestrzeni dziejw. W swoim wystpieniu odnis si zarwno do
przeszoci, jak rwnie
teraniejszoci i niedalekiej przyszoci. Przypomnia o najwaniejszych
inwestycjach zrealizowanych w ostatniej kadencji
samorzdu gminnego, nadmieni o dobrze ukadajcej si wsppracy
z samorzdem wojewdzkim, powiatowym i innymi gminami, ale take
o wsppracy z gminami
partnerskimi na terenie
kraju i zagranicy. Wspomnia o dynamicznym rozwoju i wsparciu dla organizacji pozarzdowych
i modzieowej rady miejskiej. Zapewni, e gmina
dobrze przygotowaa si
do dalszego pozyskiwania
rodkw w ramach nowej
perspektywy finansowej
na lata 2014-2020.
Podczas sesji wrczeno
wyrnienia Honorowy
Obywatel Olsztynka,
zgodnie z uchwa rady
miejskiej. Tym zaszczytnym tytuem uhonorowano: Iren Petryn, Kazimierza Kujaw, Ryszarda
Ziemblickiego, Jana Nilssona (Szwecja) oraz
maestwo Lucienne
i Bernarda Moreau z Fran-

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

WIECI Z MAGISTRATU
cji. Tytu Zasuony dla
Olsztynka otrzymali: Alicja
Wonicka, Marianna Kuciska, Jadwiga Wieczerzak,
Krystyna Janukowicz, ks.
dziek. Stanisaw Pietkiewicz,
ks. Janusz Koniec, Andrzej
Janukowicz, Jan Wencaw,
Lucjan Hodyra, Andrzej
Jakubowski, Stanisaw Pisarski oraz Jerzy Podlewski.
Sylwetki wyrnionych
przedstawione s na stronie
internetowej www.olsztynek.pl w zakadce Miasto
i Gmina Olsztynek Sawni
i Niezwykli Ludzie Olsztynka. Postacie te bdziemy
przypomina rwnie na
amach ALBO.
Nawizaniem do dawnych
dziejw i burzliwej historii
Olsztynka byo wystpienie
czonkw Bractwa Rycerskiego Konwentu w. Piotra
w Olsztynku i odczytanie
fragmentu aktu lokacyjnego
przez Grzegorza Kluczka,
ktry wcieli si w rol wielkiego mistrza zakonu. Najwaniejsze wydarzenia z historii

w kalendarium zaprezentowaa Aleksandra Dymarska


sekretarz Modzieowej Rady
Miejskiej w Olsztynku.
Rok 2014 - z racji 250.
rocznicy urodzin - uchwa
rady miejskiej zosta ustanowiony rokiem Krzysztofa
Celestyna Mrongowiusza.
Histori oraz dziaalno tej
wybitnej postaci zaprezentowa Kacper Wierszewski ucze Zespou Szk im.
K. C. Mrongowiusza, ktry
wcieli si w posta ordownika polskoci.
W trakcie sesji delegacje
rady miejskiej i modzieowej rady miejskiej zoyy
symboliczne wizanki kwiatw pod obeliskiem Ora
Biaego oraz pomnikiem
K. C. Mrongowiusza.
Gratulacje z okazji jubileuszu zoyli nowi Honorowi
Obywatele
Olsztynka,
w imieniu Zasuonych dla
Olsztynka - Alicja Wonicka
oraz Pose na Sejm RP prof.
dr hab. Tadeusz Iwiski
i Czonek Zarzdu Woje-

wdztwa Warmisko-Mazurskiego Anna Wasilewska,


a take przedstawiciele
Gminy Ostercappeln, miasteczka Venne i Powiatu
Osnabrck - Frank Imbusch,
Edeltraut Altemller-Menke
i Karl-Heinz Finkemeyer oraz
Rejonu Polessk - Igor Basun.
W czci artystycznej
wystpili - kapela ludowa
uczniw Gimnazjum im.
Noblistw Polskich z towarzyszeniem uczniw Szkoy
Podstawowej w Elgnwku
(przygotowanie - Marek Bartkowski i Jolanta Saacka)
oraz Olsztynecki Chr Arte
del Canto pod dyrekcj Marii
Gronkiewicz.
Po sesji nastpio oficjalne
otwarcie Dni Olsztynka. Z tej
okazji burmistrz Olsztynka
przekaza symboliczne klucze
od bram grodu dyrektor
MDK Katarzynie Waluk.
Jedn z najwikszych
atrakcji olsztyneckiego wita

by tradycyjny przemarsz
barwnej parady ulicami miasta. Naley nadmieni, e
w tym roku parada bya
wyjtkowa m.in. ze wzgldu
na wspania frekwencj. Na
paradzie pojawi si rwnie
w. Piotr (w tej roli ucze
Gimnazjum im. Noblistw
Polskich w Olsztynku Marcin
Lewandowski) oraz K.C.

Mrongowiusz i limak Cittaslow (tradycyjnie ju Aleksandra Dymarska).


Po zakoczeniu parady na
gwnej scenie gos zabrali:
burmistrz Olsztynka, Pose na
Sejm RP prof. dr hab. Tadeusz Iwiski oraz Senator RP
i Rektor UW-M prof. dr hab.
Ryszard Grecki.
SGP
/ fot. Promocja Gminy

Podzikowania
Dzikujemy wszystkim za przygotowanie si i tak liczne
uczestnictwo w obchodach DNI OLSZTYNKA2014
poczonych z obchodami jubileuszu
655-lecia Olsztynka i Rokiem K.C. Mrongowiusza.
Dzikujemy szczeglnie organizatorom,
subom porzdkowym i licznym darczycom za
wsparcie uroczystoci i tylu wspaniaych imprez.
Udowodnilimy, e umiemy nie tylko wsplnie pracowa,
ale rwnie bawi si i godnie witowa.
Przewodniczcy Rady Miejskiej
Jerzy Gowacz

Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna

Nagrodzeni
sportowcy
Burmistrz Olsztynka Artur
Wrochna w czasie Dni Olsztynka
wrczy wyrniajcym si sportowcom naszej gminy nagrody
pienine za osignicie wysokich
wynikw sportowych we wspzawodnictwie krajowym i midzynarodowym w roku 2013.
Nagrody przyznawane s na podstawie
uchway Rady Miejskiej w Olsztynku.
Nagrody otrzymali: Wojciech Kope za
zajcie czoowych miejsc w 9 maratonach
i 8 pmaratonach w kraju i za granic
m. in.: 1 miejsce - Limassol Marathon
(Cypr), 1 miejsce - Mississippi River Marathon w Greenville (USA), 3 miejsce - Mercedes Birmingham Marathon w Birmingham (USA), 3 miejsce - Germantown Half
Marathon w Germantown (USA), 1 miejsce

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

- Scottsboro Half Marathon w Scottsboro (USA), 1 miejsce - Covenant


Health Knoxville Marathon w Knoxville (USA), 1 miejsce - II Pmaraton Jakubowy w Olsztynie,
2 miejsce - VII Pmaraton
Zbszy w Zbszyniu, 12 miejsce XIII Poznan Marathon w Poznaniu,
2 miejsce - Warszawski Pmaraton
w Warszawie). Nagrody otrzymay
rwnie utalentowane olsztyneckie

pikarki: Klaudia Augustin, Aleksandra Dubicka, Marcelina Imiska, Dominika Jaworska, Julita
Jaworska, Adrianna Kaczmarczyk,
Dagmara Kaczmarczyk, Marta
Masalska, Julia Miete, Katarzyna
Pieniak i Laura Zakrzewska. Pod
wodz trenera Zdzisawa Dzigielewskiego, zajy 7 miejsce w finale krajowym Coca-Cola Cup 2013,
1 miejsce w Mistrzostwach Woje-

wdztwa Warmisko-Mazurskiego
Coca-Cola Cup 2013, 3 miejsce
w Oglnopolskim Finale Gimnazjady Modziey Szkolnej w Pice
Nonej Dziewczt w Guchoazach
oraz 1 miejsce w Mistrzostwach
Wojewdztwa Warmisko-Mazurskiego Szkolnego Zwizku Sportowego w Pice Nonej Dziewczt.
SGP / fot. Promocja Gminy

Strona 9

WIECI Z MAGISTRATU

Wernisa wystawy plenerowej

UWAGA !!!

"Pocztwki z lasu"

DOPATY DO
OPAT ZA MIECI

Lenicy z Nadlenictwa Olsztynek jubileusz 90-lecia


Lasw Pastwowych postanowili uczci organizujc plenerow wystaw fotograficzn Pocztwki z lasu.
Olsztynek i jego okolice to miejsca chtnie odwiedzane przez turystw - mionikw mazurskiej
przyrody. Lasy w gminie Olsztynek zajmuj ponad poow jej
obszaru.

Wernisa wystawy odby si


8 lipca na rynku przed olsztyneckim ratuszem. Na zaproszenie Nadleniczego Dariusza Krzyanowskiego wzili w nim udzia m. in.:
dyrektor Regionalnej Dyrekcji
Lasw Pastwowych w Olsztynie
Magorzata Byskun, Burmistrz
Olsztynka Artur
Wrochna, radni
rady miejskiej,
lenicy Nadlenictwa Olsztynek i ssiednich nadlenictw, grupa sygnalistw z Nadlenictwa Iawa wraz
z Nadleniczym

Ann Krzyanowsk, suby mundurowe, mieszkacy i turyci.


Autorami zdj, przedstawiajcych faun i flor mazurskich
lasw, s Ryszard Stempski oraz
Jarosaw Opas - lenik, inynier
nadzoru w Nadlenictwie Olsztynek. Wystaw mona byo oglda
od 8 lipca do 3 sierpnia na olsztyneckim rynku.Olsztyneccy lenicy
z myl o turystach przygotowali
te pocztwki, ktre mona byo
otrzyma w informacji Urzdu
Miejskiego w Olsztynku.

SGP / fot. Promocja Gminy

Jubileusz 50-lecia Rejonowego


Koa Pszczelarskiego w Olsztynku
W niedziel, 29 czerwca, w Kociele pw. Najwitszego Serca Pana Jezusa w Olsztynku,
w dniu imienin Patrona Miasta w. Piotra, zostaa odprawiona msza wita w intencji mieszkacw poczona z obchodami 50-lecia istnienia Rejonowego Koa Pszczelarzy w Olsztynku wraz z uroczystym nadaniem i powieceniem Sztandaru olsztyneckiego koa.
We mszy wzili udzia
przedstawiciele wadz
samorzdowych Olsztynka w osobach Burmistrza
Olsztynka Artura Wrochny, Przewodniczcego
Rady Miejskiej w Olsztynku Jerzego Gowacza,
radnych rady miejskiej,
przedstawicieli Wojewdzkiego Zwizku Pszczelarzy z prezesem Jzefem Zyskiem na czele
oraz czonkami Rejonowego Koa Pszczelarzy
w Olsztynku.
W czasie homilii Ks.
Proboszcz Stanisaw Pietkiewicz powiedzia, e
mid, podobnie jak
mleko, na kartach Starego Testamentu by znakiem boego bogosawiestwa i dostatku. Ks.
dziekan wspomina rwnie o tym, e my wszyscy, zwykli zjadacze
miodu, winni jestemy
wdziczno, pracowitym pszczoom i pszczelarzom za ich ofiarn
prac na rzecz przyrody i
dobra innych. Po homilii

Strona 10

nastpi obrzd powiecenia sztandaru. Chrzestni


w osobach Adama Wsiory i Krzysztofa Wieczorka zwrcili si z prob do ks. dziekana
o powicenie i pobogosawienie sztandaru
symbolu tosamoci,
cigoci i trwaoci. Prosili o modlitw za pszczelarsk
spoeczno,
mieszkacw Olsztynka
i przybyych goci.
Dalsza cz obchodw wita pszczelarzy
odbya si w amfiteatrze
MBL w Olsztynku. Przy-

byych na uroczysto
przywita Prezes Rejonowego Koa Pszczelarzy
w Olsztynku Alojzy
Kurowski, a prezes Jzef
Zysk odczyta akt nadania sztandaru, po czym
przystpiono do uhonorowania fundatorw i przybyych goci poprzez
wbijanie przez nich pamitkowych gwodzi
w drzewce sztandaru.
Nastpnie dokonano uroczystego przekazania
sztandaru i lubowania.
Prezes WZP w Olsztynie wrczy wyrnienia

i odznaczenia. Medalem
Wojewdzkiego Zwizku
Pszczelarzy uhonorowano: Artura Wrochn,
Krzysztofa Wieczorka,
Ireneusza Osowskiego
Stefana Szmigla oraz
Alojzego Kurowskiego.
Brzow odznak Polskiego Zwizku Pszczelarskiego wyrniono:
Bernarda Gruszkiewicza,
Mariana Macig oraz
Kazimierza Zubelewicza,
a Srebrn odznak Polskiego Zwizku Pszczelarskiego odznaczono:
Jzefa Koodziejskiego
oraz Ryszarda Szostka.
Na zakoczenie yczenia i podzikowania olsztyneckim pszczelarzom
zoyli: Janusz Cicho
Sekretarz Stanu Ministerstwa Finansw, Jzef
Zysk Prezes Wojewdzkiego Zwizku Pszczelarzy w Olsztynie oraz
Artur Wrochna Burmistrz
Olsztynka.
Karol Kijkowski
/ fot. Promocja Gminy

Przypominamy, e Zgromadzenie
Zwizku Gmin Regionu Ostrdzko Iawskiego Czyste rodowisko,
ktrego czonkiem jest Gmina Olsztynek, postanowio przyzna dopaty do
opat za gospodarowanie odpadami
komunalnymi, dla rodzin wielodzietnych.
Dopaty przysuguj na trzecie
i kade nastpne dziecko w rodzinie
zamieszkujcej na nieruchomoci,
przy czym przy ustalaniu liczby dzieci
w rodzinie uwzgldnia si osoby:
a) maoletnie,
b) bez wzgldu na wiek, ktre zgodnie z odrbnymi przepisami otrzymuj
zasiek (dodatek) pielgnacyjny lub
rent socjaln,
c) do 25 roku ycia, uczce si
w szkoach, o ktrych mowa w przepisach o systemie owiaty lub o szkolnictwie wyszym.
Wysoko dopaty do kadego
dziecka wynosi 9 z miesicznie
w przypadku, gdy rodzina zadeklarowaa, e gromadzi odpady zmieszane
i 7 z, gdy odpady zbierane s w sposb selektywny. Przykadowo, rodzina
szecioosobowa (rodzice i czworo
dzieci) bdzie pacia za mieci
tylko za cztery osoby.
Aby uzyska przedmiotow dopat
wystarczy wypeni odpowiedni wniosek, dostpny w pokoju nr 18 Urzdu
Miejskiego w Olsztynku, w godzinach
urzdowania.
W razie jakichkolwiek pyta prosz
zgasza si do Urzdu Miejskiego
w Olsztynku, pokj nr 18 lub dzwoni
89 519 54 75, 89 642 24 11

Przeniesienie
punktu dystrybucji
gazu do Nidzicy
Polska Spka Gazownictwa
Sp. z o.o. Odzia w Gdasku Zakad
w Olsztynie informuje, e Punkt Dystrybucji Gazu w Olsztynku zostaje
przeniesiony do Punktu Dystrybucji
Gazu w Nidzicy.
Od 1 lipca br. kompetencje w zakresie dystrybucji gazu ziemnego dla:
- obszaru miasta i gminy Olsztynek
(Koatek, Krlikowo, Marz, Mierki,
Sudwa, Waplewo, utynwko) przejmuje Punkt Dystrybucji Gazu
w Nidzicy, ul. Rataja 2a (tel. 89 538
33 80, faks 89 538 33 81);
- miejscowoci Ameryka - Punkt
Dystrybucji Gazu w Olsztynie,
ul. Lubelska 42A (tel. 89 538 30 41,
faks 89 538 31 36);
Pogotowie Gazowe - tel. 992.

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Odnowa Lipowa Kurkowskiego


Legenda gosi, e pewnej wiosny, kiedy wacicielem myna by chop
z Lipowa Kurkowskiego, na przednwku pracy byo mao, wic mynarz z mynarczykiem siedzieli na myskich schodach suchajc opowiada przygodnych podrnych. Opowiadanie przerwao renie konia
i ttent kopyt. Z bagien znad jeziora Kiernoz pdzi rozszalay czarny
ko z jedcem na grzbiecie, ubranym w czarn zbroj. Koskie kopyta
jakby wcale nie tykay ziemi. Rumak popdzi nad jezioro wite. Od
tamtej pory pojawia si codziennie po zachodzie soca, przemierzajc
t sam drog.
Okoo 800 m na zachd od
Kurek jest miejsce nazywane
przez jednych Dokiem,
przez drugich luz, a przez
innych jeszcze Stawami.
Starsi mieszkacy uywaj
nazwy Myn Kurkowski. By
to najstarszy myn w tych
okolicach, datowany na 1330
rok. Z tym starym miejscem
wie si wiele opowiada
i legend. Ich odkopywanie
zaczo si do nieoczekiwanie. Z inicjatywy Piotra
Szczepkowskiego, modzie-

owego radnego oraz Magorzaty Makowskiej, sotys


Lipowa Kurkowskiego,
soectwo Lipowo Kurkowskie zostao zgoszone do
Programu Odnowy Wsi
Wojewdztwa WarmiskoMazurskiego Wie Warmii,
Mazur i Powila miejscem,
w ktrym warto y
w 2014 roku. Odnowa wsi to
kierunek rozwoju obszarw
wiejskich czcy w sobie
szacunek dla tradycji
z potrzeb szukania miejsca

dla wsi w zmieniajcym si


wiecie. Jest czym wicej
ni upikszeniem fasad
budynkw, porzdkowaniem
przestrzeni wiejskiej, czy
realizacj nowych inwestycji.
Jest przede wszystkim odbudow tosamoci i integralnoci wsi oraz zachowaniem
wartoci ycia wiejskiego,
zakorzenionych w jej kulturze i tradycji. Odnowa wsi
jest skuteczn metod rozwoju obszarw wiejskich, uwalniajc spoecznoci od
mylenia w kategoriach roszczeniowych, a jednoczenie
przesuwajc odpowiedzialno za przyszo spoecznoci wiejskiej na ni sam.
Jednym z etapw jaki
w ramach programu naley
wykona jest opracowanie
planu odnowy miejscowoci.
To opracowany w sposb
uspoeczniony i przy jak najszerszym udziale mieszkacw miejscowoci aktualny
dokument, ktry zawiera diagnoz zasobw wsi, analiz
problemw, wizj i cele roz-

woju miejscowoci oraz plan


dziaa na przyszo.
To nieprawdopodobne jak
wiele tajemnic skrywa mog
takie miejscowoci. Jak s
fascynujce i jak bardzo
mog by odkrywcze dla
tych, ktrzy o ich istnieniu
nie mieli zielonego pojcia.
W takich miejscowociach
jest niesamowity potencja.
W przypadku Lipowa Kurkowskiego, po kilku spotkaniach, ktre odbyy si
w zwizku z przystpieniem
do programu, kierunek
odnowy jest jasny. rodki
pozyskane w ramach programu mieszkacy chc przeznaczy na wsplne zagospodarowanie terenw wok
stawu. Wikszo prac ma
zosta wykonana przy
wspudziale samych mieszkacw. To najlepsza forma
integracji lokalnej wsplnoty.
Przy tej okazji poznaje si
jeszcze lepiej swoj miejscowo. Mieszkacy, poszukujc informacji na jej temat,
znajduj kolejne ciekawostki,

ktre warto wykorzysta.


Myl, e o Lipowie Kurkowskim bdzie jest bardzo
gono!
Lipowo Kurkowskie to
wie we wschodniej czci
gminy Olsztynek. Urzeka jej
malownicze pooenie wrd
lasw, w pobliu licznych
jezior. Mona tam dojecha
od strony Olsztynka drog
asfaltow na Szczytno,
skrcajc w prawo w miejscowoci Selwa. Pierwotnie
miejscowo bya wsi krzyack zaoona na 10 anach.
Doznaa licznych zniszcze
w trakcie wojen polsko-krzyackich. W 1939 roku mieszkao tu blisko 300 osb. Bya
szkoa i sklep. Po drugiej
wojnie wiatowej napyna
ludno polska, zajmujc
opuszczone gospodarstwa,
cho pozostao rwnie troch Mazurw. Na pnocnym
skraju, w lesie, znajduje si
cmentarz ewangelicki z XIX
wieku.
Robert Waraksa
/ fot. Karol Syta

zbyt trudne dla graczy


i wszystkim grupom udao
si schwyta morderc,
ktry okaza si chorym
psychicznie miejscowym
poet. Motywy zbrodni
jednak do tej pory nie s
znane, gdy sprawca nie
chcia wsppracowa z organami cigania. Po grze
uczestnicy otrzymali nagrody

ksikowe. Chocia tegoroczna zabawa niedawno si


skoczya, modzie z DKK
ju powoli przygotowuje
nastpn i liczy, e chtnych
nie zabraknie. Organizatorzy
pragn jednoczenie poinformowa, i podczas gry nie
ucierpia aden bibliotekarz ;-)
Sylwia Degu

Nie tylko lektura


Tajemnicza zbrodnia w bibliotece
W sobot 27.06.2014 w sali posiedze Urzdu Miasta, gdzie chwilowo
mieci si biblioteka, rozpocza si gra miejska o tajemniczym tytule
Kto zabi Pani z biblioteki.
Gr zorganizowaa ju po
raz drugi Miejska Biblioteka
Publiczna oraz dziaajcy
przy niej Modzieowy Dyskusyjny Klub Ksiki.
W tym roku uczestnicy przenieli si w wiat ksiek

o Sherlocku Holmesie, stworzonym przez Arthura Conan


Doylea. Pi grup przebranych w stroje odpowiadajce
czasom Sherlocka wyruszyo,
by odpowiedzie na tytuowe
pytanie. Uczestnicy rozpo-

Podzikowania
Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynku serdecznie
dzikuje panu Leonowi Dzianachowskiemu za nieodpatne
przechowanie czci ksigozbioru i regaw.
Pragniemy rwnie podzikowa wszystkim, ktrzy w jakikolwiek sposb pomogli nam i wspomogli w czasie remontu.

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

czli gr od przeszukania
miejsca zbrodni, by nastpnie, kierujc si poszlakami,
znale i przepyta osoby,
ktre mogyby wiedzie co
na temat morderstwa.
W yciu jednak nie ma nic za
darmo. Detektywi, chcc
zdoby informacje lub chocia nakoni pewne osoby
do rozmw z nimi, musieli
pomc im w wykonaniu
zada, takich jak rozwizanie
krzywki lub stworzenie
portretu pamiciowego. Na
szczcie zadania nie byy

Strona 11

O kobietach nie tylko 8 marca


ZASUONE I HONOROWE
W czerwcowym ALBO przybliyam sylwetki czterech pa, ktre w latach 1999- 2013 otrzymay
zaszczytne wyrnienie Zasuony dla Olsztynka. W tym roku z okazji 655- lecia Olsztynka wyrnienie takowe otrzymay kolejne cztery panie. Z okazji rocznicowych obchodw przyznawany jest rwnie
tytu Honorowego obywatela Olsztynka. Taki tytu zosta przyznany pani Irenie Petrynie. Statuetki
zostay wrczone na uroczystej sesji Rady Miejskiej w Olsztynku w dniu 27 czerwca 2014 r.
Na oficjalnej stronie internetowej Olsztynka znajduj
si prezentacje wszystkich
wyrnionych. Ja, w tym
kobiecym kciku, zaprezentuj tylko panie. I tak:
- tytu Honorowy obywatel Olsztynka otrzymaa
pani Irena Petryna. Sylwetk
uhonorowanej przedstawi
wiceprzewodniczcy rady
Robert Waraksa, uzasadniajc tak:
Irena Petryna - wieloletnia nauczycielka olsztyneckich szk i dyrektor Szkoy
Podstawowej w Waplewie,
radna i wiceprzewodniczca
Rady Narodowej Miasta
i Gminy Olsztynek, posanka
II kadencji Sejmu RP, radna
sejmiku warmisko- mazurskiego i wicemarszaek wojewdztwa. W 2002 zostaa
szefow Warmisko-Mazurskiej Kasy Chorych, nastpnie oddziau Narodowego
Funduszu Zdrowia. Od 2005
roku zajmuje stanowisko
dyrektora Samodzielnego
Publicznego Zespou Grulicy i Chorb Puc w Olsztynie. Wieloletnia mieszkanka
Olsztynka. Jako posanka
aktywnie wspomagaa proces
przeksztacenia Zakadu
Przetwrstwa Owocw i Warzyw w Olsztynku i Banku
Spdzielczego w Olsztynku,
co uchronio je od likwidacji.
Bya inicjatork rozbudowy
szkoy w Waplewie oraz nad-

Irena Petryna jako Honorowy Obywatel Olsztynka


w mskim otoczeniu / fot. Karol Kijkowski
zorowaa odbudow wiey
Salonu
Wystawowego.
Wspara Ochotnicz Stra
Poarn w Olsztynku w pozyskaniu samochodu do ratownictwa drogowego.
- tytu Zasuony dla
Olsztynka otrzymay panie:
Alicja Wonicka, Marianna
Kuciska, Jadwiga Wieczerzak i Krystyna Janukowicz.
Sylwetki zasuonych pa
prezentowaa wiceprzewodniczca rady Irena Pisarewicz, mwic:
Alicja Wonicka - wikszo ycia zawodowego
przepracowaa jako nauczycielka historii w olsztyneckich szkoach, w tym jako
dyrektor Szkoy Podstawowej nr 1 w Olsztynku. Radna
czterech kadencji, przewodniczya radzie miejskiej.
Obecnie peni funkcj prze-

wodniczcej komisji gospodarki i budetu. Przyczynia


si do powstania wielu organizacji pozarzdowych i podjcia szeregu cennych inicjatyw.
Marianna Kuciska wieloletnia nauczycielka
muzyki olsztyneckich szk.
Zaoya i prowadzia spoecznie wiele chrw i zespow wokalno- muzycznych
nagradzanych na rnego
rodzaju konkursach i festiwalach. Nadal czynnie uczestniczy w yciu spoecznym i
kulturalnym, organizujc szereg imprez szkolnych i rodowiskowych oraz prowadzc
studio wokalne. Jedna z laureatek plebiscytu Szukamy
Olsztyskiego Keatinga.
Jadwiga Wieczerzak etnolog i muzealnik w Muzeum Budownictwa Ludowe-

go- Park Etnograficzny


w Olsztynku. Wielokrotnie
wyrniana za wkad
w ochron, kultywowanie
i propagowanie materialnego
i duchowego dziedzictwa
kulturowego Warmii, Mazur
i Powila, w tym ludnoci
pochodzenia ukraiskiego
i biaoruskiego. Stworzya
kolekcj muzealiw, ktre do
dzi s nieocenionym
rdem informacji o kulturze ludowej i amatorskiej.
Organizatorka kilkudziesiciu wystaw w kraju i za granic. Wsporganizatorka
kiermaszw, jarmarkw, targw sztuki ludowej oraz
imprez etnograficznych.
Autorka wielu publikacji
i znakomita propagatorka
szeroko pojtej edukacji
muzealnej.

autorka Stanisawa Zitek

Krystyna Janukowicz wybitny lekarz alergolog


Wojewdzkiego Szpitala
Rehabilitacyjnego dla Dzieci
w Ameryce. Doktor nauk
medycznych. W pracy doktorskiej pt. Wpyw lenego
mikroklimatu
Ameryki
k/ Olsztynka na stan zdrowia
dzieci ze schorzeniami
nawracajcymi i infekcjami
ukadu oddechowego udowodnia, e w okolicach
Ameryki wystpuje mikroklimat zbliony do klimatu
Rabki. Miao to olbrzymi
wpyw na zwikszenie renomy szpitala.
GRATULACJE DLA
UHONOROWANYCH
I ZASUONYCH PA!
Stanisawa Zitek

Panie Zasuone dla Olsztynka. Od lewej - Alicja


Wonicka, Marianna Kuciska, Jadwiga Wieczerzak
i dr Krystyna Janukowicz / fot. Karol Kijkowski

Reklama

SPRZT RTV, SAT, AGD, KOMPUTERY


NAPRAWA
- komputery, laptopy
- telewizory

Strona 12

tel/fax 519 29 50,


519 13 87, Olsztynek,
ul. Krtka 2

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Zakoczenie Pomostw
w Olsztynku
Z kocem miesica dobiega
rwnie koca realizacja innowacyjnego projektu "Pomosty. Budowanie kapitau spoecznego modziey ze rodowisk wiejskich
Warmii i Mazur wspfinansowanego ze rodkw Unii Europejskiej,
w ramach Europejskiego Funduszu
Spoecznego, realizowanego przez
Instytut Badawczo Szkoleniowy
z Olsztyna i Miejski Orodek
Pomocy Spoecznej w Olsztynku.
W okresie od marca do lipca
uczestnicy projektu zdobywali wiedz i umiejtnoci przydatne przede
wszystkim w nawizywaniu nowych
kontaktw w celu poszukiwania
pracy i budowaniu sieci powiza
z rnymi instytucjami. Modzie
poznaa zasady wsppracy w grupie,
by w przyszoci mc si odnale
w pracy zespoowej.

Jednym z elementw projektu


bya moliwo wypracowania przez
grup 30 dni wolontariatu w instytucjach publicznych w naszej gminie
oraz w gminach Kolno i Iawa. Jedna
z uczestniczek realizowaa wolontariat w przedszkolu w Iawie, a dwie
inne mogy z bliska zapozna si
z prac opiekunek rodowiskowych
w Olsztynku.
Nasza gmina cieszya si du
popularnoci i podczas trwania projektu gocilimy u nas wolontariuszy
z Iawy i z Kolna, ktrzy zdobywali
wiedz z zakresu pracy wychowawcw w Domu dla Dzieci Nad Jeziorem w Olsztynku oraz w Szpitalu
Rehabilitacyjnym w Ameryce. Dla
wielu osb moliwo odbycia
wolontariatu staa si inspiracj do
podjcia dziaa w kierunku dalszej
edukacji na kierunkach pedagogicznych.
Niecodziennym
przeyciem dla
uczestnikw okazay si zorganizowane w czerwcu
caodniowe warsztaty survivalowe.
Podczas zaj w terenie nauczylimy
si budowa schronienia, ogniska sygnaowe, czy np.

rozpala ogie przy uyciu krzesiwa


i rnych materiaw atwopalnych.
Uczestnicy warsztatw musieli rwnie sami przygotowa posiek
z surowych ryb przy uyciu wasnorcznie przygotowanych drewnianych rusztw.
Zgodnie z zaoeniem projektu,
grupa miaa wypracowa jaki
wsplny mini projekt.
Z uwagi na to, e wrd uczestnikw przewaay dziewczyny, gwnie mode mamy, postanowilimy
nakrci film - reporta o yciu
wspczesnej matki nastolatki.
Wsplne dzieo z czasem zostanie
udostpnione szerszej publicznoci.
Efektami swojej pracy uczestnicy
z wszystkich trzech gmin (Olsztynek,
Iawa, Kolno) mogli pochwali si na
specjalnie zorganizowanym zlocie
w Olsztynie w dniach 26-27 lipca.
Podzikowania
Korzystajc z okazji chcielibymy
podzikowa wszystkim osobom
i instytucjom, ktre pomogy nam
w realizacji naszych dziaa: Dyrektor Miejskiego Orodka Pomocy

Spoecznej w Olsztynku Ewie Szerszeniewskiej, Kierownik Warsztatw


Terapii Zajciowej w Olsztynku
Jadwidze Lipskiej, Dyrektor Domu
dla Dzieci Nad Jeziorem w Olsztynku Danucie Suchenek-Pikoluk,
Dyrektorowi Wojewdzkiego Szpitala Rehabilitacyjnego w Ameryce
Romanowi Lewandowskiemu, Nadlenictwu Olsztynek, Nadlenictwu
Jagieek, firmie przewozowej Iterbus Andrzej Argalski, Restauracji
Ratuszowej oraz wacicielom Hotelu
Tannenberg i Zajazdu Jagieek
w Olsztynku.
Dorota Rogowska

Projekt wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej, w ramach


Europejskiego Funduszu Spoecznego

Reklama

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Strona 13

CO Z HISTORII
W tym roku mija 100. rocznica bitwy pod Tannenbergiem

Kalendarium bitwy pod Tannenbergiem


28.06.1914 W Sarajewie zosta
zamordowany nastpca tronu Austro
Wgier arcyksi Franciszek Ferdynand. Od kul serbskiego terrorysty
Gavrilo Principa zgina te maonka
arcyksicia Zofia ksina Hohenberg.
Ten dosy przypadkowo udany
zamach uruchomi reakcj acuchow, ktra spowodowaa wybuch
I wojny wiatowej.

nie soca, co jest odbierane jako zy


znak.
Poudniowych terenw Prus
Wschodnich broni XX Korpus gen.
Scholtza wzmocniony dodatkowymi
siami rezerwy. Znaczn cz tych
wojsk stanowili Warmiacy i Mazurzy.

23.07 Austro -Wgry wysay


Serbii bardzo ostre ultimatum, ktrego Serbia nie przyja w caoci,
liczc na poparcie Rosji.
28.07 Austro Wgry wypowiedziay wojn Serbii.
29.07 Rosja ogosia mobilizacj
swoich wojsk wzdu granicy
z Austro Wgrami.
31.07 Niemcy zaday od Rosji
cofnicia mobilizacji armii w cigu
12 godzin.
1.08 Niemcy wypowiadaj wojn
Rosji i ogaszaj powszechn mobilizacj.

Paul von Hindenburg - zwycizca bitwy pod Tannenbergiem


12.08 Przednie oddziay I Armii
gen. Rennenkampfa wkroczyy na
teren Prus Wschodnich.
17.08 Ofensywa I Armii rosyjskiej gen. Rennenkampfa w Prusach
Wschodnich i bitwa pod Stoupianami.

6.08 Austro Wgry wypowiadaj wojn Rosji.

20.08 W bitwie pod Gbinem


oddziay VIII Armii niemieckiej
doznaj poraki.
Od poudnia na tereny Prus
Wschodnich wkraczaj czoowe
oddziay II Armii rosyjskiej (Armia
Narew) generaa Samsonowa, kierujc si w stron Dziadowa, Nidzicy
i Szczytna.
Dowdca VIII Armii gen. von
Prittwitz ulega panice i proponuje
wycofanie wojsk niemieckich za
Wis.

7.08 Dowdztwo rosyjskie podejmuje decyzj o zaatakowaniu Prus


Wschodnich siami dwch armii.

21.08 Potwornie zmczone


oddziay rosyjskie zbliaj si do
Nidzicy. onierze obserwuj zamie-

3.08 Francja ogasza powszechn


mobilizacj; Niemcy wypowiadaj
wojn Francji.
4.08 Wojska niemieckie przekroczyy granic Belgii, gwacc jej neutralno.
Anglia wypowiedziaa wojn
Niemcom.

Dziao rosyjskie na stanowisku


Strona 14

22.08 Gen. Erich Ludendorff


zosta mianowany szefem sztabu VIII
Armii, a emerytowany gen. Paul von
Hindenburg (liczy 67 lat) zosta
dowdc tej armii.
Gen. Mikoaj Martos, dowdca
XV Korpusu, po krtkiej walce zaj
Dziadowo, a nastpnie Nidzic.
Kiedy patrole kozackie wchodzce do
miasta zostay ostrzelane, gen. Martos
zarzdzi artyleryjski ostrza Nidzicy.
Cae centrum zostao zburzone. Wieczorem do poncej Nidzicy wkroczyli Rosjanie.
23.08 Dzie by pochmurny
i deszczowy, dopiero pod wieczr
przejanio si.
O 4.00 rano na dworcu w Hanowerze spotkali si, w drodze do Prus
Wschodnich, gen. Ludendorff i gen.
Hindenburg.
Na teren Prus Wschodnich wkraczaj oddziay rosyjskie korpusw:
XIII, VI, I i XXIII, tworzc front od
Dziadowa po Pisz.
Pocztek walk z niemieckimi
oddziaami XX Korpusu na linii wiosek Orowo yna Frknowo.
Armia gen. Rennenkampfa rozpocza opieszae dziaania w kierunku
zachodnim.
XV Korpus gen. Martosa zaatakowa pozycje niemieckie XX Korpusu gen. Scholtza midzy Orowem
i Frknowem. Obie strony poniosy
due straty. XIII Korpus gen. Klujewa
nie udzieli wsparcia i korzyci z tych
walk byy niewielkie. Pod koniec dnia
Niemcy wycofali si, ale nie zostali
rozgromieni. Efektem tych walk byy
tysice zabitych i rannych. Ciaa polegych pochowano na cmentarzach
w Orowie, ynie i Frknowie.
24.08 Gen. Scholtz wykona
doskonay manewr. Sprawnie wycofa
swj Korpus z linii Orowo Frknowo na lini Waplewo Mielno
Drwck, tworzc silny front w oparciu o naturalne przeszkody: jezioro
Mielno, rzeka Drwca, lasy, bagna.
Rosjanie uznali manewr XX Korpusu
za ucieczk.
Do sztabu gen. Scholtza we wsi
Tannenberg (Stbark) przybyli gen.
Ludendorff i gen. Hindenburg. Zapady decyzj o dziaaniach zaczepnych

autor Bogumi Kuniewski

przeciwko I Armii gen. Samsonowa.


Od wielu godzin trwao przegrupowanie I Korpusu niemieckiego
w celu rozbicia lewego skrzyda armii
gen. Samsonowa.
25.08 Rankiem gen. Ludendorff
wyda rozkaz do ataku na Uzdowo w
celu rozbicia lewego skrzyda Rosjan,
gen. Francois odmwi wykonania
rozkazu z braku dostatecznych si.
Niemcy przejmuj dwie rosyjskie
nie zaszyfrowane depesze o zamiarach dziaania I i II armii na dzie
26 sierpnia.
Naczelne dowdztwo niemieckie
postanawia wycofa z frontu zachodniego dwa korpusy i jedn dywizj
kawalerii w celu wzmocnienia si
w Prusach Wschodnich. Decyzja ta
wpynie na przebieg bitwy nad Marn
i przyczyni si do niepowodzenia
ofensywy niemieckiej na Pary.
Gen. Ludendorff opracowa plany
dziaania na 26 sierpnia. Korpusy gen.
Mackensena i gen. Belowa miay uderzy na prawe skrzydo II Armii gen.
Samsonowa i rozbi VI Korpus, natomiast gen. Francois otrzyma zadanie
rozbicia I Korpusu rosyjskiego
i oskrzydlenie lewej flanki przeciwnika.
Odziay rosyjskie zajy Waplewo ok. godziny 16.00.
26.08 W centrum frontu wojska
rosyjskie posuway si w kierunku
pnocnym. XIII Korpus gen. Klujewa, pokonujc trudne tereny pokryte
lasami i gst sieci rzek, jezior
i bagien, poda na Olsztyn. Celem
natarcia XV Korpusu gen. Martosa
by Olsztynek i dalej Ostrda. Na prawym skrzydle VI Korpus gen. Bagowieszczeskiego atakowa w kierunku
Biskupca. Lewe skrzydo ubezpiecza
I Korpus gen. Artamonowa i jedna
dywizja XXIII Korpusu gen. Kondratowicza.
Cz si XX Korpusu gen.
Scholtza (41 DP i 75 brygada 37 DP)
wykonaa uderzenie na rosyjsk 2 DP
w rejonie jeziora Kownatki. Kilkugodzinne walki spowodoway due straty po obu stronach. Puk rewalski
utraci trzy czwarte swojego stanu
osobowego. Po tej bitwie (pod Gardynami) pozostay cmentarze w Szkotowie, Gardynach, Turowie, na ktrych
pochowano setki zabitych onierzy
rosyjskich i niemieckich.
Korpusy niemieckie gen. Mackensena i gen. Belowa zaatakoway
VI Korpus rosyjski gen. Bagowieszczeskiego w rejonie Biskupca.
Czciowo rozbite i zdezorganizowa-

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

CO Z HISTORII
ne oddziay rosyjskie bezadnie wycofay si w kierunku Szczytna.
Genera Samsonow przyjecha
z Ostroki do Nidzicy. Tutaj w hotelu Henning ulokowano sztab
II Armii rosyjskiej.
27.08 Korpus gen. Francois
o 4 rano atakuje pozycje I Korpusu
rosyjskiego pod Uzdowem. Po kilkugodzinnej walce wie zostaa zdobyta, a wojska rosyjskie rozpoczy
odwrt.
Cz si XX Korpusu wspierao
walki pod Uzdowem.
Oddziay XV Korpusu gen. Martosa bezskutecznie prowadziy natarcie na umocnione pozycje niemieckie
w rejonie Mielna.
Na prob gen. Martosa skierowano dwa puki z XIII Korpusu w rejon
Olsztynka.
W godzinach poudniowych wojska rosyjskie z XIII Korpusu zajy
bez walki miasto Olsztyn.
Rozbity VI Korpus rosyjski
pospiesznie wycofa si na poudnie
odsaniajc praw flank II Armii.
Na prawym skrzydle Niemcy
zmusili do ucieczki oddziay I Korpusu. Jego dowdca gen. Artamonow
zosta w nocy zdymisjonowany
z powodu nieuzasadnionego odwrotu
spod Uzdowa. Nowym dowdc mianowana gen. Duszkiewicza (dowdca
22 DP).
Genera ylinski (dowdca frontu
pnocno zachodniego) rozkazuje
gen. Rennenkampfowi podjcie energicznej ofensywy w celu wsparcia
armii gen. Samsonowa.
Wieczorem gen. Klujew otrzyma
rozkaz opuszczenia Olsztyna i skierowania wszystkich si w rejon Olsztynka. Rozkaz ten zosta wypeniony
z duym opnieniem, co bdzie
miao tragiczne skutki dla caej
II Armii.
Do Ostrdy i Biesala dotary
pierwsze transporty dywizji gen.
Goltza przewiezione z pnocno
zachodnich Niemiec.
Wieczorem tego dnia sytuacja
II Armii rosyjskiej staa si dramatyczna. Trzy korpusy kontynuoway
natarcie w centrum, natomiast korpusy osaniajce skrzyda zostay rozbite
i wycofay si na poudnie. Wojskom
rosyjskim grozio podwjne okrenie. Genera Samsonow przebywajcy
w Nidzicy nie zdawa sobie sprawy
z powagi sytuacji, liczc na wsparcie
I Armii gen. Rennenkampfa.
28.08 W godzinach nocnych rozpocz si odwrt oddziaw XIII
Korpusu z Olsztyna w kierunku Olsztynka, celem wsparcie XV Korpusu
mocno zagroonego przez przewaajce siy niemieckie.
O wicie Korpus gen. Francois
rozpocz walk potnym artyleryjskim ogniem zaporowym. Jego wojska dotary do Dziadowa. Kolejnym
celem ich ataku miaa by Nidzica.
Ludendorff i Hindenburg przebywali we Frygnowie, skd kierowali
walk niemieckich wojsk.

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Przeprawa onierzy niemieckich przez rzek


Wczesnym rankiem 41 DP gen.
Sonntaga otrzyma zadanie zdobycia
Waplewa. Awangarda tej dywizji 59
puk piechoty z Iawy, w gstej mgle
wpada na dobrze przygotowane
pozycje rosyjskie. W chwili przekroczenia przez Niemcw rzeki Marzki
mga nagle opada, a rosyjska artyleria otworzya dobrze kierowany
ogie. Do ataku ruszya te piechota
rosyjska otaczajc wojska niemieckie
midzy Waplewem a jeziorem Mielno. 59 puk piechoty ponis ogromne
straty. Zabitych onierzy oraz
dowdc puku, pukownika Sontaga
pochowano na cmentarzu w Waplewie.
Rano opustoszay Olsztynek
zajy bez walki rosyjskie oddziay
zaopatrzenia z XV Korpusu. Po kilku
godzinach wojska te wycofay si,
a na ich miejsce wkroczyli onierze
z brygady XIII Korpusu przysane na
pomoc wojskom gen. Martosa. Brygada ta skadaa si z dwch pukw:
narewskiego i koporskiego. Cz
wojsk zaja pozycje obronne wok
Olsztynka, cz podya w kierunku
wiosek Sudwa i witajny.
Okoo godziny 9.00 na skraju lasu
miejskiego oddalonego ok. 3 km na
pnoc od Olsztynka pojawiy si
oddziay dywizji gen. Goltza, ktre
przeszy forsownym marszem 16 km
z Biesala. Gen. Goltz zaatakowa
pozycje rosyjskie midzy Olsztynkiem a Mierkami, ale napotka silny
opr Rosjan. Niemcy zajli pozycje
obronne.
Rankiem oddziay rosyjskie
z brygady XIII Korpusu zajy pozycje na rubiey Krlikowo Sudwa
Wilkowo. Oddziay te zaatakowaa
niespodziewanie 3 DP rezerwy gen.
Morgena, ktra nadesza od strony
witajna. Jeden z rosyjskich batalionw zaskoczony na odpoczynku
zosta niemal wybity do nogi przez
ogie karabinw maszynowych. Przy
drodze niedaleko Sudwy polego 569
onierzy rosyjskich.
Od godzin porannych trwa
odwrt XIII Korpusu z Olsztyna.
Wycofywanie wojsk rosyjskich osania puk dorogobuaski, ktry przez

cay dzie powstrzymywa napr


wojsk niemieckich z 1DP rezerwy.
Genera Samsonow opuci Nidzic i w towarzystwie oficerw sztabowych ochrony uda si konno do Nadrowa, gdzie miecia si gwna kwatera gen. Martosa. Spdzi tutaj kilka
godzin i obserwowa przebieg bitwy
pod Olsztynkiem.
Po godzinie 11.00 od strony
Grylin nadcigny czowki wojsk
rosyjskich XIII Korpusu. Doszo do
cikich walk, w trakcie ktrych
rosyjski puk newski wypar oddziay
gen. Goltza do lasu miejskiego i tam
toczy walki do rana nastpnego dnia.
Trway zacite walki o pozycj
ryglow w Mielnie, gdzie bronia si
70 brygada landwehry. Pod Drwckiem 5. rezerwowa brygada piechoty
natrafia na silny opr Rosjan i poniosa dotkliwe straty. Zabitych 175
onierzy i 8 oficerw pochowano na
skraju lasu niedaleko wioski.
Na pomoc dywizji gen. Goltza
nadeszy od zachodu oddziay 6 brygady rezerwowej z 3 DP. Artyleria
brygady otworzya ogie z rejonu
Sudwy. Ostrza artyleryjski zniszczy
pozycje rosyjskie w okolicach Olsztynka oraz spowodowa poar miasta,
w ktrym bronili si Rosjanie z brygady XIII Korpusu. Do ataku ruszyli
landwerzyci z 6 rezerwowej brygady
piechoty. Doszo do zacitych walk
ulicznych w poncym Olsztynku.
Gen. Samsonow by wiadkiem
ucieczki z Olsztynka resztek rozbitych dwch pukw rosyjskich. Panik opanowano i genera wyda rozkaz
pukownikowi ylcowowi do ponownego ataku. Po godzinnej walce
onierze znowu rzucili si do ucieczki, a pukownik ylcow zastrzeli si.
W godzinach popoudniowych
oddziay gen. Francois'a zdobyy
Nidzic, a XVII Korpus gen. Mackensena dotar do Szczytna.
Do koca dnia Rosjanie utrzymali
przejcia midzy Olsztynkiem a jeziorem Pluszne oraz znaczny obszar lasu
miejskiego. Zniszczony Olsztynek
pon, rwnie las miejski ogarny
poary wzniecone ostrzaem artyleryjskim. W Olsztynku utrzymali si

Niemcy rozdzielajc dwa korpusy


rosyjskie.
Po poudniu wojska niemieckie
przeamay pozycje obronne Rosjan
pod Drwckiem i Mielnem.
O godzinie 17.30 we wsi Frygnowo, w sztabie generaa Scholtza,
w trakcie redagowania rozkazu pojawia si nazwa bitwy pod Tannenbergiem. Autorem tej nazwy by
pukownik Hoffmann. Ludendorff
uzna ten pomys za doskonay, aprobaty udzielili te genera Scholtz
i gen. Hindenburg. Jeszcze tego samego dnia nazw zatwierdzi cesarz Wilhelm II.
Przed nadejciem kolejnej letniej
nocy z 28 na 29 sierpnia sytuacja
II Armii staa si krytyczna. XV Korpus nie by w stanie przeama obrony
niemieckiej, XIII Korpus podczas
odwrotu z Olsztyna uleg powanemu
osabieniu i dezorganizacji. Z omiu
pukw tylko trzy zachoway sprawno bojow. Korpusy skrzydowe
zostay rozbite i w popochu wycofyway si na poudnie. Korpus gen.
Francois'a po zdobyciu Nidzicy par
w kierunku Wielbarka, z drugiej strony od Szczytna poday zmczone
wojska XVII Korpusu gen. Mackensena.. centralnym korpusom II Armii
grozio okrenie.
Do koca dnia Rosjanie utrzymali
cz poncego Olsztynka, wyparli
Niemcw ze wsi Mierki i zdobyli niemal cay las Kammerei (obecnie
Jagieek).
Na wieczornej naradzie w Nadrowie gen. Samsonow podj decyzj
o generalnym odwrocie. Punktem
docelowym byo Janowo. XV Korpus
musia oderwa si od nieprzyjaciela
i pokona bardzo trudn drog na
Swaderki, Kurki, Jabonk, Zimn
Wod i Way. Druga dywizja z rejonu
Orowa miaa osania odwrt przed
XX Korpusem gen. Scholtza.
Olsztynek sta w pomieniach,
wok miasteczka zalegay potwornie
zmczone wojska obydwu stron.
Genera Samsonow opuci Nadrowo i uda si do Orowa, gdzie
spdzi swoj ostatnia noc.
29.08 W nocy odbya si narada
sztabu i wyszych dowdcw najwaniejszych formacji XIII Korpusu
w Grylinach. Zapada decyzja
o wykonaniu odwrotu w kierunku
Swaderek i Kurek.
Pod oson nocy trzy puki
(moajski, zwienigrodzki i sofijski)
przeprawiy si przez przesmyk
midzy jeziorami Pluszne i Staw.
Obok myna Schlaga znajdowa si
nieduy, drewniany most, przez ktry
w cigu kilku godzin przeszy tysice
ludzi, setki taborowych wozw,
armat, jaszczy artyleryjskich i koni.
Puk newski wycofa si z lasu
miejskiego ok. godz. 4.00 rano
i wyruszy w stron Mierek. Pomykowo zosta ostrzelany przez onierzy rosyjskich bronicych wioski.

c.d. na str. 16

Strona 15

CO Z HISTORII
c.d. z 15 str.
O wicie Rosjanie prbowali zdoby dworzec w Olsztynku, ale zostali
odparci. Potne siy niemieckie
(6 brygada rezerwowa, 37. Dywizja
Piechoty, dywizja gen. Goltza) wspierane ogniem artyleryjskim z rejonu
Sudwy wypary resztki Rosjan z Olsztynka i przypuciy szturm na Mierki.
Rozegraa si tutaj cika bitwa.
Okoo godziny 8.00 rano Niemcy
zdobyli Mierki.
Rosjanie bardzo mocno bronili
przesmyku obok myna Schlaga
(Koatek), gdy tedy wioda jedyna
droga odwrotu oddziaw XIII Korpusu. Artyleria niemiecka (66 dzia lekkich i 16 haubic) otworzya zmasowany ogie na przesmyk, po ostrzale do
ataku ruszyy oddziay landwehry
amic obron rosyjsk. Ponad osiem
tysicy Rosjan poddao si, w tym
niemal cay kaszyrski puk piechoty.
Setki zgino lub potopio si
w wodach jezior. Po bitwie zabitych
pochowano na cmentarzu we wsi
Mierki.
Od strony Grylin i Zielonowa
atakoway Rosjan gwne siy korpusu gen. Belowa. Po kilkugodzinnej
walce znaczna cze wojsk rosyjskich
poddaa si do niewoli.
Resztki XIII Korpusu gen. Klujewa wycofyway si w kierunku Swaderek naciskane przez oddziay 3 DP
rezerwowej gen. Morgena. Okoo
godz. 14.00 zostaa zdobyta wie
Swaderki, a do niewoli dostao si
ponad tysic Rosjan. Gwne siy rozbitego XIII Korpusu odeszy drog na
Kurki. Wie ta zostaa zdobyta przez
Niemcw wieczorem.
Mocno zniszczony Olsztynek
zajy wojska niemieckie. Zatrzyma
si tutaj gen. Scholtz z naczelnym
dowdztwem XX Korpusu. Dotar te
gen. Ludendorff. Wszystkich poruszyo totalne zniszczenie i lady zacitych walk. Od ognia niemieckiego
i rosyjskiej artylerii spono 189
budynkw, w tym ratusz.
Genera Samsonow spdzi noc
z 28 na 29 sierpnia w Orowie. Okoo
godziny 13.00 w towarzystwie 5 oficerw sztabu i sotni kozakw
doskich (ok. 150 ludzi) wyruszy
w kierunku Janowa. W czasie marszu
natknli si na oddzia piechoty niemieckiej porucznika Balla. Ogie
z kilku karabinw maszynowych
wyci niemal w pie ca kozack
eskort generaa. Dalej musieli ucieka pieszo. Pod wieczr Rosjanie
dotarli w okolice Wielbarka zajtego
ju przez wojska niemieckie. Oficerowie zerwali z mundurw wszelkie
dystynkcje i znaki rozpoznawcze.
Podobnie uczyni genera Samsonow.
Pozostawi zoty medalion z fotografi swojej ony, ktry zawiesi na
szyi. Dokumenty i rzeczy osobiste
zakopano w lesie.
Oddziay XIII Korpusu kontynuoway odwrt w kierunku Jabonka
Koniuszyn. W lasach na skrzyowaniu drg Napiwoda Zimna Woda

Strona 16

Koniuszyn nastpio zderzenie


z wycofujcymi si oddziaami XV
Korpusu. Powsta kompletny chaos,
ktrego nie mona byo opanowa.
Na prawym skrzydle, zreorganizowane siy VI Korpusu rosyjskiego,
wsparte dywizj kawalerii przypuciy szturm na Szczytno. Wywizay si
uporczywe walki, ale Rosjanom nie
uda si rozbi Niemcw i do wieczora zostali wyparci z poncego
Szczytna.
Po zdymisjonowaniu gen. Artamonowa dowdztwo na lewym skrzydle (Dziadowo Mawa) Rosjan
przej genera Sirelius, dowdca
3 Dywizji Gwardii. Nakaza on
zerodkowa wszystkie dostpne siy
i naciera w kierunku Nidzicy w celu
wsparcia okronych oddziaw
II Armii.
Ponaglany przez dowdztwo
frontu pnocno-zachodniego gen.
Rennenkampf rozpocz energiczn
ofensyw w kierunku poudniowozachodnim, aby przyj z pomoc
armii generaa Samsonowa. Zagony

i pogbiao demoralizacj. Wszelkie


prby przebicia okrenia przez wiksze oddziay koczyo si niepowodzeniem. W zapadajcych ciemnociach onierze, pojedynczo lub
maymi grupkami, na wasn rk
szukali drogi wyjcia. Niektrym to
si udawao, ale wikszo wpadaa
na gsty ogie niemiecki.
30.08 Genera Samsonow z grup
oficerw niemal ca noc bka si po
ciemnym lesie nie mogc znale
drogi wyjcia. Jeszcze przed witem
30 sierpnia genera, cakowicie zaamany, oddali si niepostrzeenie od
pozostaych w gb lenej gstwiny,
skd po chwili rozleg si strza
z pistoletu. Jak zeznawa pniej
Postowski, prawdopodobnie Samsonow popeni samobjstwo. Oficerowie sztabowi bezskutecznie prbowali odnale ciao generaa. Kiedy si
rozwidnio i zaczy dochodzi gosy
onierzy niemieckich, sztabowcy
Samsonowa poszli w kierunku granicy i ostatecznie dotarli na bezpieczny

onierze rosyjscy poddaj si do niewoli


kawaleryjskie doszy do linii Orneta Lidzbark Warmiski Bisztynek.
Niestety dziaania te byy spnione.
Z nadejciem nocy z 29 na 30
sierpnia los II Armii zosta przesdzony. Niemcy stworzyli blokad na linii
Muszaki Wielbark Jedwabno.
Pocztkowo saby piercie niemieckiego okrenia energicznie wzmacniano nowymi oddziaami. W okolicach Zimnej Wody i Waw na
lenych terenach przemieszczay si
masy zdezorganizowanego wojska
liczce ok. 30-40 tysicy onierzy
i oficerw rnych formacji.
Zapada wieczr. Dookoa Olsztynka w szerokim krgu rozoyy si
obozem zwyciskie wojska niemieckie. Wszdzie rozpalono ogniska
i w sierpniowej nocy rozleg si stary
chora spod Leuthen: Dzikujcie
Bogu wraz, piewany przez tysice
onierzy.
- Cofajce si oddziay centralnych
korpusw wymieszay si ze sob,
tworzc totalny chaos. Niemcy prowadzili ostrza z rnych kierunkw,
co wywoywao wraenie okrenia

teren. Ciao Samsonowa znalaz niemiecki lenik i pochowa bezimiennie


w pobliu leniczwki Karolinenhof
lecej 4 km na pnocny zachd od
Wielbarka.
Poranek zasta osaczone wojska
rosyjskie w stanie kompletnego
chaosu i demoralizacji. Potwornie
zmczeni onierze, godni, spragnieni, czsto bez broni, tworzyli bezadny tum, ktry nie by w stanie rozbi
niemieckiego piercienia. Tylko niektre oddziay rosyjskie podejmoway
rozpaczliw walk.
Od rana trwa marsz kolumny
wojsk rosyjskich w kierunku na
Nidzic. Siy I Korpusu, wzmocnione
dywizj gwardii, poday na pomoc
II Armii. Po uporczywych walkach
wieczorem genera Sirelius wkroczy
do Nidzicy.
Prby pokonania Niemcw
w rejonie Szczytna zakoczyy si
niepowodzeniem i VI Korpus otrzyma rozkaz odwrotu w kierunku na
Myszyniec.
Kawaleria chana Nachiczewaskiego atakowaa niemiecki land-

sturm pod Ornet, a do Olsztyna od


pnocnego wschodu zbliaa si
dywizja kawalerii gen. Gurko z I
Armii rosyjskiej.
W godzinach popoudniowych,
w okolicy wsi Ruskowo, poddao si
kilkanacie tysicy onierzy rosyjskich z XIII Korpusu wraz z gen. Klujewem i kilkoma innymi generaami.
W tej samej okolicy trwaa agonia
oddziaw XV Korpusu. Wikszo
onierzy usiada, czekajc a przyjad Niemcy i wreszcie wezm ich do
niewoli. Genera Martos prbowa
wydosta si z okrenia przy pomocy samochodu, ale Niemcy zabili jego
kierowc i genera trafi do niewoli.
W okolicach wioski Piec doszo
do krwawego starcia. Dowodzcy
brygad niemieck genera von
Trotha poprowadzi do walki swoich
onierzy wraz z pocztem sztandarowym. W czasie ataku zosta miertelnie ranny i wkrtce zmar.
Dowdztwo rosyjskie podjo
decyzj o przerwaniu ofensywy
i zarzdzio odwrt I i VI Korpusw
na poudnie. Rozkazy te dotary
z duym opnieniem.
31.08 Wczesnym rankiem Niemcy zajli bez walki Nidzic. Wojska
rosyjskie noc wycofay si w kierunku Mawy.
Podday si ostatnie grupy onierzy rosyjskich z centralnych korpusw II Armii.
Oddziay z I Armii gen. Rennenkampfa po kilkudniowej ofensywie
otrzymay rozkaz odwrotu.
Genera Ludendorff przeprowadzi lustracj pola bitwy a po Waplewo i Nidzic. Bitwa pod Tannenbergiem dobiega koca. Klska Rosjan
bya ogromna. II Armia przestaa istnie. Straty Rosjan to ok. 30 tysicy
zabitych, ciko rannych i zaginionych. Do niewoli trafio ok. 92 tysice
onierzy w tym 13 generaw.
Dwch generaw (Samsonow
i Maczagowski) zgino, Niemcy zdobyli 350 dzia, tysice karabinw,
olbrzymi liczb wozw i koni oraz
ca mas rnorodnego sprztu
wojennego. Jecw grupowano po
5 tysicy osb i nastpnie przewoono transportem kolejowym wgb
Niemiec, gdzie musieli pracowa.
Rosjanie czekali przez kilka dni na
poywienie i transport. Traktowano
ich przyzwoicie ale byy due problemy z zaopatrzeniem w ywno tak
wielkiej masy ludzi. Straty Niemcw
to okoo 15-20 tysicy zabitych i rannych. W trakcie walk zniszczono 13
miast i 572 wioski, 536 dworw. Spalono lub zniszczono pociskami artyleryjskimi 44 tysice budynkw,
spldrowano 50 tysicy mieszka.
Zamordowano 2 tysice ludnoci
cywilnej i popdzono do Rosji ok. 10
tysicy ludzi. Straty materialne oszacowano na ok. 2 miliardy wczesnych
marek.
c.d. w nastpnym numerze
opracowa Bogumi Kuniewski

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

SKANSENPEENYCIA

Dni dawnych rzemios


W 2012 roku Muzeum
Budownictwa Ludowego
Park Etnograficzny w Olsztynku przystpio jako
jeden z trzynastu partnerw do midzynarodowego
projektu Lagoons as crossroads for tourism and interactions of peoples of SouthEast Baltic: from the history
to present - CROSSROADS
2.0 (Zalewy jako punkt
przecicia dla turystyki
i wzajemnych relacji ludzi z
rejonu poudniowo-wschodniego wybrzea Batyku: od
historii do wspczesnoci CROSSROADS 2.0).
Projekt ten realizowany
jest z Programu Wsppracy
Transgranicznej Litwa-Polska-Rosja 2007-2013 i zakada wspprac rnych typw
instytucji: muzew, organizacji pozarzdowych, jednostek
samorzdu terytorialnego
oraz jednostek naukowych.
Dziki wsplnym dziaaniom
partnerw z 3 krajw, poszerzeniu i uatrakcyjnieniu ulegnie oferta turystyczna muzew i regionw biorcych
udzia w projekcie. Gwnym
jego celem jest budowanie
tosamoci rejonu poudniowo-wschodniego wybrzea
Batyku, opartej na wsplnej
historii tych ziem.
Jednym z dziaa projektu
bya impreza Dni Dawnych
Rzemios, ktra odbya si
w olsztyneckim skansenie
w dniach 4-6 lipca 2014 r. Jej
gwnym celem byo przyblienie zwiedzajcym historii
i kultury ziem pruskich i sowiaskich okresu wczesnego
redniowiecza. Jej program
zosta tak skonstruowany, aby
pokaza moliwie jak najwiksz ilo aspektw ycia
w tamtym czasie.

zawarcia maestwa i zoeniu przysigi erca oplt


prawe donie modych krajk
na znak nierozerwalnoci
zwizku. Pniej pannie modej rytualnie obcito kosmyk
wosw, ktry wrzucono do
ognia oraz woono na gow
chustk, symbolizujc przyjcie do krgu matek. Na
koniec gocie zostali poczstowani chlebem i miodem.
Ciekaw i nieco zapomnian dzi postaci by
dziad wdrowny,
ktry
niegdy
w spoecznociach
wiejskich peni
bardzo
wan
funkcj. Nie tylko
przynosi wieci
z dalekiego wiata
(czyli z miasta),
ale take uwaany
by za cznika ze
wiatem zmarych.
Darzono go szacunkiem, dziki
czemu dziad zawsze mg liczy
na kt do spania
i ciepy posiek.
Najwyej w dziaWystp zespou Tryzna, na
dowskiej hierarchii
pierwszym planie Micha Matystali lirnicy, czyli
nia grajcy na nyckelharpie
posiadacze liry
/ fot. M. ebrowska
korbowej, instruni o ustawienie si w krgu mentu popularnego w rei odoenie poza krg wszyst- dniowieczu i renesansie,
kich ostrych przedmiotw, pniej uywanego ju
aby nie zaszkodziy one przy- wycznie przez wdrownych
szemu maestwu. Pastwo dziadw. W pocztkach XX
modzi wymienili si lubny- wieku lirnicy zaczli znika
mi wiecami. Podczas uro- z krajobrazu kulturowego
czystoci erca zoy ofiary wsi. Dni dawnych rzemios
bogom sowiaskim: Swaro- stay si wietn okazj do
ycowi - bogowi mdroci, przypomnienia tych postaci
Perunowi - bogowi siy mona byo usysze opowiei Mokoszy, bogini podnoci, ci dziada wdrownego,
wrzucajc do ognia chleb, sl posucha dwikw liry kori mid. Po owiadczeniu woli bowej, a nawet samemu
sprbowa na niej zagra.
Podczas tej imprezy nie
mogo zabrakn pokazw
rzemiosa wojennego. Druyna Wojw Bolesawowych
Biaozr, Najemna Druyna Wojw Geldape, Druyna Wikingw Berserkir
Hird oraz Druyna Wczesnopiastowska
Czarny
Orze zaprezentoway rne
typy szykw bojowych, pokazy walki z objanieniami
uzbrojenia i taktyki, a take
zorganizoway turniej walki
indywidualnej. Mona byo
Tkanie krajek na krosienkach tabliczkowych
take przyjrze si jak okleja/ fot. M. Sabljak-Oldzka
no tarcze klejem kazeinowym

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Jednym z ciekawszych
wydarze podczas imprezy
bya inscenizacja zalubin
w wykonaniu Druyny
Wojw Bolesawowych Biaozr. Swadb, bo tak nazywano dawniej ceremoni
zawarcia maestwa, poprowadzi erca, czyli sowiaski
kapan-ofiarnik. Bya to
dobrowolna umowa czca
dwie rodziny przyjani,
potwierdzana upominkami.
Przed rozpoczciem ceremonii wszyscy zostali poprosze-

Pokaz walki indywidualnej / fot. M. Graewicz


(wytwarzanym z suszonego
twarogu zmieszanego z wapnem) oraz jak dawniej wykuwano mniejsze elementy
uzbrojenia, takie jak noe,
czy groty strza i oszczepw.
Prezentowane byy take
codzienne czynnoci, jak
lanie wiec woskowych,
lepienie garnkw z gliny
(rcznie, metod waeczkw,
i na kole wolnoobrotowym
oraz toczku garncarskim),
tkanie krajek na krosienkach
tabliczkowych i bardko (krajki to kolorowe paski wykorzystywane jako ozdobne
wykoczenie strojw), struganie drewnianych yek,
korowanie erdzi siekierk,
gotowanie na ognisku i pieczenie chleba w zrekonstruowanym redniowiecznym
piecu wykonanym z gliny
pomieszanej ze somian
sieczk. Mona byo take
pobawi si zrekonstruowanymi redniowiecznymi
zabawkami, ktrych prostota
poczona z pomysowoci
dzi wprawia w zdumienie,
pogra w gry wymylone
przez Wikingw: planszow
gr hnefatafl oraz strategiczn - kubb.
Codziennoci, cho wcale
nie takiej zwyczajnej, dotyczyo take multimedialne,
popularno-naukowe spotkanie z cyklu Wehiku Czasu
Ekstra zatytuowane Krwawe wrby, wieloestwo
i gocinno. Poznajemy
codzienno naszego przodka, dawnego Prusa. Podczas
prelekcji otwierajcej spotkanie mona byo dowiedzie
si m. in., e Prusowie nie
podejmowali adnych decyzji, jeli wczeniej nie poradzili si bogw. Wryli
take, aby pozna przyszo.
Omawiane byy tematy zwizane z codziennymi sprawami, kto i na jakich zasadach
mg posiada kilka on,
a take jak Prusowie przyjmowali swoich goci.

Dni dawnych rzemios


byy te okazj do poznania
dawnych
instrumentw
muzycznych i wysuchania
koncertw granych z ich uyciem. Zesp Tryzna ze
Szczecina zaprezentowa nyckelharp, zwan te harf klawiszow lub lir szwedzk
szwedzki instrument, ktrego
najstarsze wizerunki pochodz z XIV wieku, mandol
z 4 parami strun, ktra pod
koniec XVII wieku przeksztacia si w mandolin, a
take dudy i fujarki wykonane przez czonkw zespou z
koci zwierzcych. Kolejnym
ciekawym instrumentem bya

Wystp Magdy Piotrowskiej na harfie celtyckiej


/ fot. M. Sabljak-Oldzka
harfa celtycka, w Irlandii i
Szkocji znana ju w X wieku,
na ktrej podczas imprezy
graa Magda Piotrowska oraz
wspomniana wczeniej lira
korbowa prezentowana przez
Andrzeja Stakiewicza.
Uczestniczcy w imprezie
turyci spdzali z nami cae
dnie, zadowoleni z moliwoci udziau w nowych dziaaniach, dotychczas tak szeroko
nie prezentowanych. Biorcy
udzia w imprezie liczni
wojowie, grajkowie i rzemielnicy mieli okazj wsplnie
pomuzykowa i wymieni
midzy sob dowiadczenia z
udziau w podobnych imprezach.
Monika Sabljak-Oldzka

Strona 17

Wpleceni w histori Halina Tomporowska


Cz V
Z
kroniki
obka
(1956 r.): obek jest
pierwszym tego typu zakadem na terenie miasta. Czy
w ogle jest potrzebny?
takie pytanie pada na sesji
MRN w Olsztynku. S rwnie zarzuty, e zatrudniono
za duo personelu w stosunku do liczby dzieci. Spraw
t zainteresowaa si dziennikarka zwiedzia nasz zakad
i w Gazecie Olsztyskiej
ukaza si artyku :
Gdzie te martwe dusze?
Co wam obek zawini? Doprawdy nie wiem, czym
obek w Olsztynku mg
zawini Miejskiej Radzie
Narodowej. Dzieci zdrowe,
w obku czysto, opieka
dobra, wic?
A jednak co musi by,
skoro Prezydium MRN robi
wszystko, eby mu utrudni
prac. Jedyna rzecz, o ktr
MRN moe mie do obka
pretensj, to chyba sam fakt
jego istnienia.
Na razie Prezydium MRN
prowadzi walk podjazdow.
A wic rozgasza na wszystkie strony, a nawet informuje
pras, e na jedno dziecko
w obku przypada jedna
osoba personelu, ba, nawet e
na siedmioro dzieci jest ich
a 13, e w spisach figuruj
martwe dusze ( tzn. w spisie jest 24 dzieci, a faktycznie tylko kilkoro).
Postanowili wic ojcowie
miasta zlikwidowa te przerosty i podjli uchwa

Z kroniki obka

Sieklicki Wiesaw i Borysewicz Jan (1956 r.)


o zmniejszeniu personelu
o trzy osoby.
A teraz troch faktw :
- w obku jest zarejestrowanych 26 dzieci (miejsc jest
30).
- w dniu 27 lutego br.
obecnych byo 23 (osobicie
liczyam).
- liczba personelu okrelona jest obowizujcymi przepisami, ktrych trzeba si
trzyma.
- przepisy te przewiduj
znacznie mniejsz liczb
dzieci na 1 osob personelu
w obku ni w przedszkolu,
z ktrym analogi chciaaby
przeprowadza MRN.
Wyjaniam (eby nie
byo wtpliwoci), e adna
z pracownic obka nie jest
moj znajom, a o przyjedzie do obka nikogo nie
uprzedzaam i e dzieci na
sprowadzone w popiechu
wcale nie wyglday. Wyglday natomiast adnie,
czysto i zdrowo.

Z kroniki obka:
A dzieci w obku wci
przybywa. W roku 1957 jest
ich ju 38. ()
Pojawiaj si pierwsze
powane kopoty najbardziej odczuwalne s mae
powierzchnie. Lokal obka
jest nieprzystosowany do
wymogw (). Brak
pomieszczenia na wzki.
()
Rok 1958: Dzieci stale
przybywa. Jest ju ich 43.
Przyjmowane s dzieci rodzicw o najniszych zarobkach, a w pierwszej kolejnoci matek samotnych.
Rok 1960: Zapotrzebowanie na obek bardzo due
duo odmw. W sprawach
lokalowych adnej poprawy.
Przeprowadzone lustracje
stwierdzaj:
- stan sanitarny dobry
(pomieszczenia czyste, zasady higieny przestrzegane,
wyywienie odpowiada
wymaganym normom).
- zagroenie poarowe

Busller Anna, Grzyska Edyta (u Mikoaja), Budzich Andrzej (z mam), Bujanowicz


Lidia (z kierowniczk), Tomaszewska Jola, Biedulski Marek, Chmieloch Emila,
Budzich Marzena, Wanisiewicz Mirosaw, Koodziski Adam, Druszkowska Barbara
(praczka), Kadej Krystyna (salowa) / 1971 r.
Strona 18

brak awaryjnego wyjcia


- brak pomieszczenia na
wzki
- wszystkie pomieszczenia
nie odpowiadaj wymogom
Halina Tomporowska:
- Ale obek funkcjonowa
normalnie. Mimo codziennej
krztaniny, bardzo uroczycie obchodzilimy rne
wita, np. Dzie Matki,
Dzie Dziecka, organizowalimy huczne bale karnawaowe z Mikoajem, paczkami,
przy czynnym udziale rodzicw. Wielk atrakcj dla
dzieci byo te ogldanie
wywietlanych w obku filmw rysunkowych.

Na podstawie wywiadu
z Halin Tomporowsk
opracowaa
Henryka ebrowska

prowadzono remont
wszystkie pomieszczenia
zostay wymalowane oraz
naprawiono piece.
Komisja weryfikacyjna
z powodu braku miejsc nie
przyja 29 dzieci.
15 XI zwolnia si z pracy
Janina Korsak (dawniej Wardak) z powodu zmiany miejsca zamieszkania. Brakuje
wic nam jeszcze jednaj pielgniarki.

Beata Ciela z mam, Kadej Krystyna z Jackiem Kaczmarskim i Izabell Zajc oraz Radecka Helena (prac.
kuchni) z Przemkiem Smoliskim, stoj Grzyska
Edyta, Ciela Jarosaw i Grabowski Norbert / 1972 r.
Zgodnie z wczesnymi
wymogami, corocznie pracownicy obka brali udzia
w pochodach pierwszomajowych.
Rok 1961: Nowe kopoty. Decyzj technicznego
inspektora pracy zamknita
zostaje pralnia. Na razie
korzystamy z pralni Izby
Porodowej. Zwracamy si
o pomoc do MRN w Olsztynku. 28 VI na sesji MRN podjto uchwa o likwidacji
Domu Dziecka nr 1. Po odzyskaniu tego lokalu adaptuje
si go na orodek zdrowia,
a lokal po nim przeznaczony
zostanie na obek !
W dniach od 15 VII do 15
VIII dwie salowe Aniela
Kubaczewska i Irena Chalecka - przebyway na kursie
opiekunek
dziecicych
w Gdasku Oliwie. Po ukoczeniu tego kursu zostay
przeszeregowane na opiekunki dziecice.
Rok 1962: W lipcu prze-

Rok 1963: () Nasz


pracownik Jzef Iwanowicz- zajmowa mieszkanie
subowe w budynku obka,
ktre musi opuci w zwizku z przejciem na emerytur. Mieszkanie to naleaoby
jak najszybciej adaptowa na
obkow kuchni, gdy
obecna jest za maa i zupenie nie odpowiada wymogom.
Z dniem 1 IV zatrudniona
zostaje Hildegarda Grabosz,
pielgniarka, ktrej udao si
znale mieszkanie. Prac
otrzyma u nas rwnie
wony Kazimierz Sikora.
W lipcu kapitalny
remont dachu.
Rok 1965: W miejsce 11
piecw zaoono centralne
ogrzewanie! We wszystkich
pomieszczeniach jest ciepo
i czysto
Rok 1966: Nadal due
niezadowolenie rodzicw
z powodu nieprzyjcia dzieci
(odrzucono 17 wnioskw).

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Od lewej stoj: Rogowski Cezary, Magierska Magorzata, Bartczak Marcin,


ukaszewicz Micha, Jasieski ukasz, Dudaa Rafa, Juszczyk Robert, Baejczyk Pawe, Wiek Michalina. Siedz: Lisowski Rafa, Poski Patryk, Ziembowska
Ewa i Walter ukasz. Jedno z pniejszych zdj (1987 r.)

Jak dotychczas, w pierwszej kolejnoci przyjmowane s dzieci: samotnych


matek, nauczycieli, pracownikw suby zdrowia
oraz rodzicw o najniszych dochodach.
Rok 1968: ()
Mieszkanie po byym
wonym zostaje adaptowane na kuchni ogln.
Wydzielone te zostaje
mae pomieszczenie na
kuchni mleczn waciwie jest to tylko may
kcik do gotowania
mieszanek. Brak jest
w nim nawet biecej
wody i nie mona jej zainstalowa z powodu braku
odpywu. Nadal nie ma
obieralni warzyw i zmywalni.
Du innowacj jest
zainstalowanie windy
(pomys pani Haliny Tomporowskiej przyp. H..)
do zwoenia posikw
z kuchni do jadalni.
Usprawnio to w duym
stopniu prac personelu.
W pomieszczeniu po
kuchni urzdzilimy pralni. Nie jest to pralnia
odpowiadajca wymogom, ale wreszcie pierzemy w naszym budynku.
() Pracownicy obka bior te czynny udzia
w pracach spoecznych.
Byy to: uoenie krawnika, sadzenie ywopotu, wykonanie klombu,
malowanie siatki oraz
krzese i stow.
Rok 1969: Plan
pomocy obkowi poprzez
przeniesienie do innego
budynku nie zosta zrealizowany z powodu braku
lokalu i nadal liczba wnioskw o przyjcie do ob-

ka znacznie przekracza
realn liczb miejsc.
Pocieszajcym faktem
jest to, e mimo tak trudnych warunkw zachorowalno dzieci jest bardzo
maa. Nie wystpoway
epidemie chorb zakanych typowych dla
wikszych zbiorowisk
dzieci.
Rok 1972: ywienie
w obku ulega duej
poprawie, poniewa nadzorowane jest przez dietetyczk Janin Zakrzewsk (przyjeda dwa razy
w tygodniu).
Rok 1972: Do tej
pory nad zdrowiem dzieci
czuwaa dr Teresa witakowska, a od tego roku
rol t peni dr Barbara
Chyczewska. () Cay
czas co remontujemy,
upikszamy, ale warunki i tak s trudne. Oglna
powierzchnia obka
wynosi 204 m kw., ale
pomieszczenia, w ktrych
przebywaj dzieci to zaledwie 77 m !.
Rok 1974: Decyzj
stacji sanitarno epidemiologicznej i dr Barbary
Chyczewskiej postanowiono do obka przyjmowa dzieci powyej szeciu miesicy.
() Do obka przyjto 50 dzieci, odmwiono
28.
Rok 1975: W lipcu
mielimy przykr niespodziank wamanie do
budynku obka. Rozbita
zostaa kaseta, wyamano
szuflady biurek, drzwi
szafy biurowej. Przy tej
dewastacji ulegy zniszczeniu niektre dokumenty, m.in. kronika. Obecna

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

jest odtwarzana przez kierownika obka H. Tomporowsk.


Rok 1976: Zgodnie
z zarzdzeniem stacji
sanitarno epidemiologicznej i lekarza nadzorujcego do obka bd
przyjmowane dzieci od
1 roku ycia. Decyzja ta
zwizana jest z wyjtkowo trudnymi warunkami
lokalowymi naszej placwki. () Od pocztku
istnienia obka prowadzona jest owiata zdrowotna. Prowadz j lekarz
i pielgniarki.
Pomimo
bardzo
dobrych ocen stanu sanitarnego placwki, czystoci, wyywienia (co
potwierdzaj kolejne kontrole) nadal istnieje groba
zamknicia obka z powodu fatalnych warunkw
lokalowych.
Rok 1977: () Opiek lekarsk nad naszymi
dziemi przeja dr Genowefa Szczeniak. Na emerytur odesza dugoletnia
pracownica pani Emma
Piotrowska.
Rok 1978: 16 VIII
zatrudniona zostaa pielgniarka Grayna
Tumiowicz. Szczepienia
nadal jednak prowadzone
s w przychodni rejonowej, poniewa w obku
nie ma na to warunkw.
Rok 1979: Mimo
cigych stara kierownictwa obka, nie ma szans
na popraw warunkw
lokalowych. Nawet pomys budowy nowej placwki wci napotyka na
przerne trudnoci.

15 V 30 VI Lipowo Kurkowskie stacja BTS Orange.


Wamanie do tzw. kontenera
bazowego i kradzie: szyny
miedzianej /10 mb/, przewodw
uziemiajcych /10 mb/, 2 szt.
listew miedzianych 40 cm,
6 szt. urzdze nadawczych,
3 szt. moduw sprzgajcych
i 4 szt. baterii elowych. Wysoko strat to
5 26 VI Waplewo 7-ka.
A 306 sztuk krzeww ozdobnych cierpliwi zodzieje
wyrwali z wysepki ronda. Straty (3070 z) poniosa firma
Greek Grass Company z Antonina.
19 VI Ul. Polna. Zniszczono tu, przy nieudanej prbie
kradziey przewodu elektrycznego, elementy trakcji kolejowej o nieustalonej jeszcze wartoci.
27 VI Ul. Jagiey. Wamanie do mieszkania Izabeli K.
Nieznani na razie sprawcy
wynieli laptopa Fujitsu, aparat
fotograficzny Nikon, kamer
video, drobn biuteri i pienidze o cznej wartoci
5,5 tys. z.
28 VI Dni Olsztynka. Trwa
postpowanie w sprawie pobicie w trakcie imprezy. Poszkodowany jest Przemysaw .
4 VII i 6-16 VII Lutek.
Zomiarze z 7-ki nie poddaj
si. Z Miejsca Odpoczynku
Podrnych (MOP) wynieli
2 wkady ze stali nierdzewnej
do koszy na mieci (2640 z),
a z drogi dojazdowej 13 metalowych kratek ciekowych

o wartoci 3900 z, wasno


GDDKiA Olsztyn. Ciekawe,
jak udaje im si takie przedmioty sprzeda?
5 VII Zbie. Kamilowi S.
przedstawiono zarzut zniszczenia mienia, dokadnie samochodu Opel Astra. Bogu ducha
winnemu pojazdowi dostao
si (wybicie szyb straty 1550
z) w wyniku tzw. nieporozumie ssiedzkich.
9/10 VII Swaderki. Z posesji Anety L. znikna kosiarka spalinowa o wartoci 1700z.
10/11 VII Kurki. Troch
drosz, bo za 8 tys. z kosiark
(Husquarna) skradziono Cezaremu D., rwnie z posesji.
10 VII Stary Gaj. Tutaj
przedmiot kradziey bardziej
swojski, bo 20 kur i 10 kaczek
o cznej wartoci 800 z, wasno Jana W.
15-17 VII Ul. Polna.
Leszek B. nie zamkn na jaki
czas garau i to wystarczyo
czujnym zodziejom (zodziejowi). Wynieli 2 akumulatory,
spawark, 2 przeduacze i wiatrwk, w sumie na warto
2 600 z.
16 VII Ul. Kolejowa.
Usiowano wama si do
mieszkania Bogumiy K. Na
szczcie sprawca zosta tym
razem sposzony.
18 VII
Nowa Wie
Ostrdzka. Kolejny obywatel
niemiecki bdzie ju mia swj
samochd w Polsce. Citroena
C4 o wartoci 80 tys. z skradziono pod oson nocy.
W omawianym okresie policja zatrzymaa te 7 osb
poszukiwanych, 29 do-wodw
rejestracyjnych, 6 praw jazdy,
4 nietrzewych kierowcw
i 2 rowerzystw oraz 4 osoby
do wytrzewienia.
Opracowano na podstawie
materiaw KP w Olsztynku.

OGOSZENIE
Sd Rejonowy w Olsztynie ogasza, i Adam
Tumiski ur. 28/03/1972 w Ostrdzie, s/c Czesawa
i Zdzisawy zosta skazany wyrokiem Sdu Rejonowego
w Olsztynie z dnia 12/06/2014 r. za popenienie przestpstwa z art. 27c ust. 1 pkt. 2 Ustawy o Rybactwie
rdldowym polegajcego na poowie ryb za pomoc
przestawy rzecznej, bdc osob nieuprawnion, w dniu
22 marca 2014 r. - 26 marca 2014 r., za co zosta skazany
na kar 6 miesicy ograniczenia wolnoci z obowizkiem
wykonywania nieodpatnej, kontrolowanej pracy na cele
spoeczne w wymiarze 20 godz. w stosunku miesicznym, rodek karny w postaci nawizki w kwocie 500 z
na rzecz Gospodarstwa Rybackiego Szwaderki, przepadek dowodw rzeczowych.

c.d. w nastpnym numerze

Strona 19

Opltani poezj
POETYCKIE STROFY ZNAD SPREWY
Zapowiadany przez Janin Dobrowolsk najnowszy wybr jej wierszy ukaza si
na pocztku 2014 roku. To trzeci z kolei tomik, ktry poetka zatytuowaa Pisz do
mnie. Podobnie jak Jadwiga Zikowska, zostaam obdarowana tym tomikiem
z odrczn, nobilitujc moj skromn osob dedykacj.
Tomik ten jest wyjtkowy. Zawiera dziewidziesit dziewi, w wikszoci najnowszych, utworw
o niebanalnej treci i dojrzaych pod wzgldem wieoci poetyckiego obrazowania. Wyrnia je wielka
dbao o sztuk sowa. Poetka konsekwentnie afirmuje pikno jzyka i wybr odpowiedniego sowa dla
oddania osobistych myli i przey, dla ukazania
postrzeganej, troch inaczej wnikliwie, czsto
w sposb wysublimowany otaczajcej czowieka
rzeczywistoci.
Czym jest dla poety sowo? Jakie ono by powinno? Skd si bior sowa niezakamane, prawdziwe,
szlachetne, czsto nawet wzniose, ale take i te proste, bliskie i zrozumiae? Jak maj rol do spenienia?
Na te pytania odpowiada poetka w wierszu Ars poetica.
Sowa prawdziwe mocne prawoci czowieka,
Brzmi tak czysto i piewnie jak wezbrana rzeka,
Jak miech dziecka perlisty, wiato w kropli rosy
I jak chlebem pszenicznym napczniae kosy.
Sowa zwiewne lekkoci wiosennych motyli,
Bysk olnienia i echo nieuchwytnej chwili,
Kwiaty zami zroszone gd poezji ywy,
Szeptem skadane w darze wzniosych serc porywy.
W swoich listach Janina Dobrowolska potwierdza
nieustann trosk o zachowanie pikna jzyka poetyckiego, o ksztat prawdziwej poezji i odpowiedzialn
rol twrcy.
Pisze miedzy innymi tak:
/./ osnow poezji powinien by piewny rytm,
za ktrym id w lad sowa jak za nici Ariadny
lekko, nieuchwytne pikno i jaka nie do koca
okrelona tsknota, a take gbia poetyckiego wyrazu. Poezja powinna dawa poczucie, e jest si
w innym lepszym wiecie i magi sw nadawa
marzeniom przejrzysty ksztat. Powinna rwnie porywa te myli i te uczucia, ktre zaczynaj by sob
dopiero w tym wyzwolonym objawieniu w tym
triumfujcym growaniu nad zgiekliw codziennoci.Egzemplifikacj osobistych przemyle poetki
moe by jej wiersz zatytuowany Gitko mylenia.

czsto mona rozpozna wasne, pynce z gbi serca odczucia. Taka poezja wzbogaca intelektualnie i duchowo. Tomik skierowany jest do mionikw utworw, ktre cechuje niezwyky, tylko im przypisany, rozpoznawalny klimat poetycki. O takich
utworach mwimy, e maja w sobie
magi sw, tonacji uczuciowej i
poetyckiego obrazowania. Jak powstaj takie utwory, mwi poetka w bezrymowym wierszu Okruchy myli.
Z gbi serca
ledwie syszalne tchnienie
myl ulotna mgieka wyrywa si do ycia,
a niecierpliwe sowa
- na ksztat pere chcc j pochwyci
tocz si i zderzaj ze sob
i municiem zgarniaj jej okruchy.
I oto ywy las
stworzony przez poet palet sw.
Wasnym tchnieniem wznieci
rozkoysanie drzew
w migotliwym blasku soca,
drgajc na wietrze sie pajcz
w porannym zamgleniu.

Strona 20

/./
W oplotach strug zocistych stoj ciche drzewa,
Noc ich smuke konary ciemnoci odziewa.
Zapach wilgotnej ziemi, bezdwikw kaskada
i wietrzyk, co na skro m pocaunek skada.

Wielk prostot i klarownoci wypowiedzi


poetyckiej charakteryzuje si wiersz Widok
z okna. Obraz namalowany sowami staje si tak
bliski, jak otaczajca czytelnika przestrze.
Kwiaty akacji jak winogron kicie,
Pczniejc w socu rozsiewaj wonie.
Noc pen rosy strciy ju licie,
W pcieniach drzemi krwiste pelargonie.
Przez gszcz gazi wciskaj si domy,
Nad nimi niebo tonce w bkicie.
Dalej ulice i tum nieznajomy
I wielkomiejskie pulsujce ycie.

W blasku gwiazd py ksiyca smuy si zotawo


I na wosy opada niby welon lnicy.
Z wasnej woli strzepuj z mojego rkawa
Zoty py i krocie gwiazd ciepych i drgajcych.

Poezja Janiny Dobrowolskiej przynosi rado czytania poprzez zgbienie myli i przey, w ktrych

Mrok gstnieje, a z nieba szafirowej czary


Pynie miodowa sodycz na ziemskie obszary.
W blasku gwiazd poyskuj wilgotne kamienie,
Cichcem midzy domami przemyka milczenie.

Krople gwiazd, py ksiyca oczu upojenie!


I nic tylko bezkresne nieba roziskrzenie!
Takie gwiazdy i ksiyc, i milczce drzewa,
I ta sodycz miodowa, co si w dusz wlewa!

Ciepy wiatr bogim stanem na wskro mnie przenika,


Kiedy noc bezsenn przemierzam aleje.
Dzwoni listki, a w duszy Chopina muzyka;
Ogrd we mnie poezj i szczciem janieje.

Jak letnia noc nie mogc doczeka si koca,


Tak gitkie myli rw si do sw i do soca.
Tchn piewnym rytmem oraz zapachem jaminw
I miodowym poyskiem batyckich bursztynw.

wszystko. Osobn grup wierszy Janiny Dobrowolskiej stanowi poetyckie obrazy przyrody. Kiedy
pisaam, e w odniesieniu do wierszy poetki s to
obrazy malowane sowem, z ca rnorodnoci
wiata rolin, nieprzebran ich kolorystyk, z barwami przestworzy i wd, utwory oddajce groz
ywiow albo spokj nocy czy letniego poranka.
Oto wybrany spord innych wiersz Noc.

Poetka zwraca uwag na istotn


w procesie tworzenia chwil, gdy
z pojedynczej myli zapewne
natchnionej ulotnej mgieki
z pierwotnego zamysu rodzi si
i rozwija tre utworu. Z pomoc
magii sw poeta potrafi wyczarowa

Janina Dobrowolska ma w swoim dorobku wiele


wierszy miosnych i znaczn ich cz zamiecia
w wydanym obecnie tomiku. Erotyki te zachwycaj
subtelnoci uczu, mwi o dojrzaym, prawdziwym przeywaniu mioci. Jednym z nich jest
wiersz Pieszczota, delikatnie, z wielkim umiarem
pokazujcy wzajemne, take intymne relacje zakochanych osb.

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

W jasnej burzy twych wosw ustami wtulony,


Chon czar tej godziny wci nienasycony.
Szept twj z moim si szeptem tak cudnie przeplata,
A w oczach twych figlarnie tacz barwy lata.
Jeszcze donie w sekrecie wzajem si szukaj,
A ju usta Twe moim niebo otwieraj.
I posuszna mej woli mdlejesz w mych ramionach,
Upojona pieszczot twego Endymiona.
Wtek Endymiona, mitycznego kochanka bogini
Selene, upionego na wasne yczenie przez Zeusa,
poetka luno poczya z treci swego erotyku.
Zastosowaa jako zdobniczy element bogatej treci
wiersza o naturalnym piknym uczuciu mioci.
W swojej sztuce pisania Janina Dobrowolska
mile potrafi zaskoczy, tworzc parafrazy wierszy
innych poetw, m. in. Adama Mickiewicza, Leopolda Staffa, Konstantego Ildefonsa Gaczyskiego,
czy Juliana Tuwima. I oto na kanwie fragmentu
Kwiatw polskich Juliana Tuwima napisaa
Koncert leny. Cay tekst wiersza mona piewa
na melodi piosenki Grand Valse Brillante, ktrej
wykonawczyni jest Ewa Demarczyk (muzyka Zygmunta Koniecznego).Oto fragment Koncertu lenego Janiny Dobrowolskiej:
Czy pamitasz, jak w lesie szumiay drzewa
piewnie wraz z nimi, koysa si wiat.
Chr owadzi bzyczeniem ju omdlewa,
Deszcz zotych lici gna wiatr?
I ju szumi wysoko,
Wznosi si ku obokom
I opada leciutko jak mga.
To przycicha na chwil
I zaprasza motyle
A na drzewie ostatni li drga.
I my dwoje, a za nami
Taczy las, drc szumami
Drzew gazki przegite s w p
Jakby tak bardzo chciay
Olni walcem wiat cay.

Z notesu olsztyneckiego

straaka
Podsumowanie procza
W pierwszej poowie roku 2014 straacy
z OSP Olsztynek interweniowali a 100 razy.
Od 1 stycznia do 30 czerwca ugasilimy
64 poary i usunlimy 35 miejscowych zagroe, do ktrych zalicza si rwnie wypadki.
Nie obyo si rwnie bez wezwania faszywego. Pierwsze procze byo dla nas bardzo pracowite, mamy nadziej, e druga poowa roku
2014 nie bdzie tak obfita w wyjazdy. Apelujemy do mieszkacw naszej gminy o rozwag
i zachowanie szczeglnej ostronoci.
Szkolenie straakw
27 czerwca czterech druhw z naszej jednostki brao udzia w szkoleniu organizowanym przez Orodek Szkolenia Komendy Wojewdzkiej Pastwowej Stray Poarnej Olsztynie. Szkolenie odbywao si w komorze dymowej. Polegao ono na pokonaniu trasy z przeszkodami w penym umundurowaniu i zerowej
widocznoci, po wczeniejszym tecie fizycznym. wiczenia miay na celu popraw orientacji w warunkach zadymienia, sprawdzenie
kondycji fizycznej straakw i umiejtnoci
obsugi sprztu.
Poegnanie druha Tomasza
30 czerwca sub w naszej jednostce
zako-czy Druh Ksidz Tomasz Mazurowski.
Przez trzy lata bra czynny udzia w akcjach
ratowniczo-ganiczych i yciu jednostki. Da
si pozna jako zawsze chtny do pomocy,

Tytu tomiku Pisz do mnie przeniosa poetka


ze swojego lirycznego utworu, wyraajcego osobist i nieustajc tsknot za ukochana osob.
Pisz do mnie listy sowami Goethego,
Na wonnych kartkach ukwieconych k
Niech mkn z powistem potoku grskiego
Do mych otwartych, niecierpliwych rk.
Napisz udrk samotnego serca,
W chmurnej otchani codziennego dnia.
I bl Twj napisz, i co go uwica
I jaki ogie przez Tw dusze gna.
Napisz mi jeszcze, gdzie soce Twych myli,
Czy Twoje niebo wicej liczy gwiazd?
Biaym obokiem jeszcze dzi mi wylij,
Zanim przyganie jego ywy blask!
Utwr ten jest listem napisanym wdziczn
melodyjn fraz poetyck, a sowa w nim zawarte
brzmi tak czysto i piewnie jak wezbrana rzeka
/z Ars poetica/. Pochodz z wntrza, z gbi serca,
wyraaj czyst intencj, podobne s do arliwej
modlitwy proby albo tylko i a tylko jedynego
marzenia. One zostaj w pamici czytelnika na cae
ycie, bo zawieraj prawd natchnion!
ycz przyjemnej lektury wierszy Janiny Dobrowolskiej. Zasuguj te utwory na przyjazne zainteresowanie nie tylko mionikw wartociowej poezji.
Alicja Chrzanowska

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

magazynw
oraz
zbiornika z biogazem.
Na szczcie byy to tylko
wiczenia. Pragniemy z tego miejsca podzikowa kierownictwu zakadu produkcyjnego Tymbark za moliwo przeprowadzenia wicze.

Zdarzenia:
Wypadek w Platynach.
6 czerwca druhowie z OSP Olsztynek zostali wezwani do wypadku na drodze E77 w okolicy Platyn, gdzie samochd osobowy zderzy
si z samochodem ciarowym.
Wypadek na przejedzie kolejowym
w Waplewie.
24 czerwca dwa zastpy
z OSP Olsztynek zostay
zadysponowane do wypadku
na niestrzeonym przejedzie
kolejowym w Waplewie, gdzie
samochd osobowy wjecha pod
pocig. Samochodem podroway dwie kobiety, ktre trafiy
do szpitala.

wesoy, sucy dobrym sowem i rad ksidz,


ratownik, dowdca, a przede wszystkim przyjaciel. Z tego miejsca chcielibymy podzikowa Druhowi Tomaszowi za powicony czas
w subie mieszkacom naszej gminy.
yczymy mu pomylnoci w dalszej posudze kapaskiej oraz udanej wsppracy z OSP
Barczewo.
wiczenia w Tymbarku
Do Stanowiska Kierowania Komendy Miejskiej PSP w Olsztynie wpyno zgoszenie
o zadymieniu w zakadzie Tymbark GMW Sp.
z o.o. w Olsztynku. Na miejsce zadysponowano cztery zastpy z OSP Olsztynek, dwa z JRG
1 Olsztyn i po jednym z OSP Waplewo, OSP
Pawowo, OSP Gryliny i OSP Stawiguda. Po
przybyciu na miejsce pierwszych zastpw
ogniem objte byy pomieszczenia zakadowej
oczyszczalni ciekw i sterowni w ssiednim
budynku. Dziaania polegay na zlokalizowaniu
i ugaszeniu rda ognia, obronie ssiadujcych

Poar samochodu
2 lipca jeden zastp z OSP Olsztynek uda
si do poaru samochodu osobowego BMW.
Podtopienie ul. Inwalidw
i ul. Grunwaldzkiej
7 lipca, po gwatownych opadach deszczu,
straacy pomagali mieszkacom ul. Inwalidw
i ul. Grunwaldzkiej w Olsztynku, usuwajc
wod z podtopionych mieszka.
OSP Olsztynek
/fot. archiwum OSP Olsztynek

Strona 21

LEGIONISTA (cz. 1

l. 1914-1918)

W 2014 roku przypada 100. rocznica Czynu Legionowego. Jak w 1914 r. wybucha
I wojna wiatowa Polski wtedy nie byo, ale by duch w narodzie. To ju 6 sierpnia 1914 r.
(wtorek) Pierwsza Kadrowa wyruszya z krakowskich Oleandrw do Krlestwa Polskiego, aby poderwa ludzi do walki o odzyskanie upragnionej niepodlegoci Polski.
i admira Tirpitz; przez dwa dni wiat
spoglda z napiciem i nieufnie
na Konopiszt. Niemiecki cesarz
i austriacki nastpca tronu, szef niemieckiego rzdu i dowdca niemieckiej floty- c oni planuj? Kogo
dotyczy atak, ktry prawdopodobnie
uzgadniaj? Dyplomaci w stolicach
Europy wstrzymali oddech, gazety
wryy z fusw, nie dowiedziay si
niczego.
28 czerwca 1914 r. w Sarajewie
w wyniku zamachu zgin nastpca
tronu austriackiego arcyksi Franciszek Ferdynand i jego ona Zofia.
Austria w miesic pniej tj. 28 lipca
1914 r. wypowiedziaa wojn Serbii
obarczonej odpowiedzialnoci za
zamach. Niemcy natomiast, jako
sojusznicy Austrii, tworzcy tzw.
blok pastw centralnych, wypowiedziay wojn Rosji ( 1 VIII 1914 r.)
i Francji ( 3 VIII 1914 r.) naruszajc
neutralno Belgii, co skonio Angli ( 5 VIII 1914 r.) do
wczenia si do wojny
z Niemcami. A na koniec
Austria wypowiada wojn
Rosji ( 6 VIII 1914 r.)
Po stronie pastw centralnych walczyy oddziay
strzelcw pod dowdztwem
Pisudskiego. Wkroczyy one
6 VIII 1914 r. do Krlestwa
Polskiego.
Pierwotnym
zamierzeniem Pisudskiego
byo wywoanie w Krlestwie powstania zbrojnego
przeciw Rosji. Godzc si na
wspprac z Austro Wgrami Pisudski pragn
nadania tworzonym przez
siebie organizacjom cywilnym i wojskowym form
nawizujcym do powsta
narodowych 1830 i 1863 r.
Strona tytuowa onierza Polskiego
Ludno Krlestwa bya jedz 1918 roku
nak sceptyczna wobec strzelZanim doszo do zamachu na cw wkraczajcych wsplnie z wojnastpc tronu cesarstwa Austro- skami austriackimi, ktre byy przeWgier Franciszka Ferdynanda, to cie w sojuszu z nielubianymi
- wg. Ludwiga Windera w ksice pt. powszechnie Niemcami.
Nastpca tronu. Powie o FranciszMimo tego, w Wiedniu odbyy si
ku Ferdynandzie - targay arcyksi- rozmowy prezesa Koa Polskiego
ciem dylematy, czy ulec przeczuciom w parlamencie austriackim z miniony Zofii, czy prowadzi realn strem spraw zagranicznych cesarpolityk. To wanie Zofia przeczu- stwa. Wyraono wwczas zgod na
waa tragedi i chciaa odwie ma organizowanie Legionw, cho rzd
od wizyty w Sarajewie. Franciszek wiedeski nie przyj adnych zoboFerdynand jednak dalej kontynuowa wiza wobec sprawy polskiej.
polityczne ukady, mylc e powa- Pisudski zosta dowdc 1 puku
ne sprawy do omwienia z cesarzem w Legionie Zachodnim. W Legionach
Wilhelmem oderw go od histerycz- podporzdkowanych naczelnej
nej jego zdaniem trwogi Zofii. Wizy- komendzie austro- wgierskiej zachota przebiegaa tak: Wilhelm przyby wano komend w jzyku polskim
z du wit. Towarzyszy mu kanc- oraz mundury strzeleckie i opaski
lerz Rzeszy, Bethmann- Hollweg z austriackimi barwami pastwowymi
Pierwsza Kadrowa nie wywoaa
powstania w Krlestwie Polskim, ale
staa si zacztkiem powstania Legionw Jzefa Pisudskiego i kadry
dowdczej tyche Legionw.
Jeden z naszych mieszkacw, nieyjcy ju Stanisaw Domagalski, by
legionist J. Pisudskiego. Wanie
z okazji 100. rocznicy Czynu Legionowego, ktrego obchody centralne
odbd si 6 sierpnia 2014 r. w Krakowie z udziaem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Bronisawa
Komorowskiego, pragn przybliy
cz dugiego ycia wyjtkowego
czowieka, jakim by STANISAW
DOMAGALSKI,
mieszkajcy
w Olsztynku przy ulicy Fryderyka
Chopina 31.
Na pocztku jednak przypomn
krtk histori wybuchu I wojny
wiatowej i okolicznoci powstania
Legionw J. Pisudskiego.

Strona 22

na ramieniu. U schyku 1914 r. 1 puk


przeksztacono w I Brygad Legionw, a jej komendantem zosta Jzef
Pisudski. Od maja 1915 r. I Brygada
braa udzia w ofensywie armii
mocarstw centralnych.
Wydarzenia 1917 r. w Rosji
pogbiy kryzys wewntrzny w rodowiskach orientujcych si na zwycistwo pastw centralnych. Podejmowane przez dziaaczy obozu legionowego prby presji na pastwa centralne w sprawie polskiej nie odnosiy
skutku. Legionici wic odmwili
skadania przysigi na wierno cesarzom Niemiec i Austrii. Poskutkowao to tym, e Pisudski i jego bliski
wsppracownik Kazimierz Sosnkowski zostali uwizieni w twierdzy
magdeburskiej. Wikszo legionistw z I Brygady rozbrojono i internowano w obozach.
1918 rok przynis Polakom now
nadziej. To 8 I 1918 r. prezydent
Stanw Zjednoczonych wygaszajc
przemwienie noworoczne sformuowa programowe cele wojenne (USA
od 6 IV 1917 r. byy w stanie wojny
z Niemcami) w czternastu punktach.
Punkt 13 dotyczy sprawy polskiej
i wskazywa na ustanowienie niepodlegego pastwa polskiego.
Ostatecznie runy rzdy austriackie w Galicji, zaamaa si okupacja
austriacka w Krlestwie, trzeszczay
w posadach okupacyjne rzdy niemieckie w Krlestwie. Nard polski
powoli obejmowa obowizki wodarza ziemi polskiej.
Stanisaw Domagalski piszc swj
yciorys napisa rwnie o swoim
udziale w Czynie Legionowym.
A napisa tak: Urodziem si w dniu
4 kwietnia 1896 r. w Skale k/ Ojcowa,
woj. krakowskie z ojca Tomasza
i matki Katarzyny z domu Czerwiskich. Uczszczaem do szkoy
powszechnej w Skale z jzykiem
wykadowym rosyjskim od 19021907 od klasy I-ej do V- tej. W 1907
wstpiem do terminu lusarskiego
Augusta Kumera w Krakowie ul. Karmelicka 23, rwnoczenie uczszczajc na wieczorowy kurs szkoy przemysowej, na ktrym ukoczyem kurs
przygotowawczy 1-szy i 2- gi. Ju
jako czeladnik naleaem od 19111914 r. do druyn strzeleckich w Krakowie na ul. Jabonowskich a pniej
do druyny strzeleckiej na ul. Ratajskiej z ktr to druyn w dniu 8 VIII
1914 r. wstpiem jako ochotnik do
I Brygady Legionw Polskich do 8-ej
komp. strzeleckiej. W Wilicy z t
kompani zostaem we wrzeniu
1914 r. przydzielony do baonu I p.p.
Leg. Pol.

Stanisaw Domagalski tytularny st. sierant WP


W styczniu 1915 r. po przeformowaniu baonw pod Tarnowem znalazem si w 5 p.p.Leg. Pol. 2 baonie
3 komp. 2 plutonie (d- c komp. By
Ob. por. Kazimierz, d- c baonu by
Ob. kpt. Olszynka- Wilczyski).
Dnia 24.12.1914 r. byem ranny
w nog pod gr w. Marcina pod
Tarnowem.
W marcu 1915 r. awansowaem na
st. Legionist w szpitalu w Nowym
Targu. Po wyzdrowieniu wrciem do
mojej formacji z kocem marca 1915
r. do Kt do 5 p.p. Leg. Pol.

Oryginalny yciorys (2 strona)


Stanisawa Domagalskiego
z 1918 roku
Pocztkiem kwietnia 1915 r. wymaszerowalimy nad Nid, gdzie zostaem ranny w dniu 6VI 1915 r. pod
Konarami, skd odwieziono mnie do
szpitala w Krakowie. Po wyzdrowieniu wrciem do mojego puku w Czeremosznej nad Stochodem na Woyniu.
W padzierniku 1916 r. awansowaem na kaprala i w tyme m-cu wraz
z pukiem przeniesiony zostaem do
Putuska. W lutym 1917 r. odkomenderowano mnie do punktu zbornego
w odzi. Dnia 22 VII 1917 r. po
odmwieniu przysigi Niemcom
zostaem przewieziony do obozu
jecw w Szczypiornie, skd 11 IX

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

1917 r. przewieziono nas do obozu


internowanych w omy. (wyt. S.Z.)
Dnia 8 I 1918 r. wstpiem do I Brygady Wojska Polskiego w Ostrowie
omyskim, do obozu przeszkoleniowego. Dnia 4 VI 1918 r. zostaem
przydzielony na kurs rusznikarski
I Brygady W. Pol. W Warszawie.
W tym te czasie braem udzia w rozbrajaniu Niemcw na Poczcie Gwnej i w baonie garnizonowym. Bdc
na tym kursie przydzielonym do
baonu garnizonowego Warszawa,
zostaem mianowany plutonowym

rozkazem I Bryg. Woj. Polskiego


L. 342/ 18 z 20. 12. 1918 r.
Na zakoczenie tej czci przytocz notk z pisma onierz Polski
Nr. 2, wydanego 24 grudnia 1918 r.,
zatytuowan Komendant Pisudski
w Krakowie: Ju po zamkniciu
niniejszego numeru onierza,
stao si wiadome, e Komendant
Pisudski na czas krtki przyjeda do
Krakowa. Zanim w numerze
3 onierza omwimy obszerny
pobyt Naczelnika Pastwa w grodzie
podwawelskim, wyraamy niezomne

przekonanie, e Krakw niewtpliwie


godnie uczci Drogiego i Dostojnego
Gocia. Wszak std, z Krakowa,
w dniu 6 sierpnia 1914 r., Jzef
Pisudski wyszed na bj o Cao
i Niepodlego Ojczyzny- dzi wic
prastara stolica i onierstwo Polskie
wita Go, jako Pierwszego Zwierzchnika Odrodzonej Polski, z mioci,
czci i zaufaniem, otwierajc Mu swe
bramy i serca.
Niech yje Naczelnik Pastwa Polskiego i Zwierzchni Wdz Wojsk Polskich, Komendant Jzef Pisudski.

Legionowe losy Stanisawa Domagalskiego nie zakoczyy si w 1918


roku. Legionist w sercu i mylach
pozosta na zawsze.
/cdn. w nastpnym numerze/
Stanisawa Zitek
PS. Dzikuj crkom i wnuczce Stanisawa Domagalskiego, paniom Irenie Warzecha i Danucie Domagalskiej
oraz Boenie Domagalskiej za przyblienie losw legionowych swego
ojca i dziadka, jak i za udostpnienie
cennych materiaw rdowych.

DEZ INFORMACJE OLSZTYNECKIE


Aleja bardziej zasuonych

zwizku z obchodami 655-lecia istnienia Olsztynka wadze miasta zdecydoway si na wspaniay gest i jeszcze w tym roku
otworz Aleje Zasuonych dla Olsztynka. Bdzie
to wzorowana na alejach gwiazd uliczka, na ktrej
swoje lady odcisn osoby, ktre otrzymay
zaszczytny tytu Zasuonego dla Olsztynka.
Ulica bdzie prowadzia wzdu murw miejskich,
a przy kadej pycie z odciskiem doni znajdzie si
krtki yciorys bohatera. W ten sposb miasto
zyska oryginaln atrakcj turystyczn.
Informacja wprawia w rado uhonorowanych,
ale doprowadzia take do niesnasek. Nie wszystkim podoba si bowiem kolejno umieszczanych
na alei pyt. - Nie chc nikogo dyskredytowa, ale
to za moj spraw na na wiat przyszy setki
mieszkacw. Odebraem mnstwo porodw,
a potem przez lata troszczyem si o zdrowie obywateli. Nie bardzo zatem rozumiem dlaczego mam
by uhonorowany dopiero na kocu alei skary
si Zbysaw Pitka, lekarz z Olsztynka.
Jeszcze mocniejsze argumenty ma jeden
z duchownych. - Ochrzciem niemal 5 tys. parafian, a tym samym zbliyem ich do zbawienia.
Dlatego to mojej skromnej osobie powinno nalee si pierwszestwo w alei. W tym przypadku
pierwsi nie powinni by ostatnimi mwi ks. Stefan witek.
Za wygran nie daje take Lukrecjusz Hydra.
Wychowaem jako pedagog kilka pokole modziey. Dziwi si dlaczego mj odcisk doni nie
jest pierwszy ali si zasuony.
Zaalenia zoyo w sumie 46 osb. Najbardziej
pokrzywdzony czuje si jednak olsztynecki grabarz. - Chowaem do ziemi wszystkich, bez
wzgldu na ich przekonania, por dnia i roku.
Teraz moja do ma by odcinita niemal na
samym kocu alei zasuonych. Gdzie tu sprawie-

NA W ES O O
RELACJE
Przy piwie emeryci si spotkali,
O wczasach za granic opowiadali.
Wymieniali turystyczne biura podry,
W ktrych to koszt wyjazdu by nieduy.
Jeden z nich opowiada a ja nie paciem,
Ja pl Europy z Wehrmachtem zwiedziem.

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

dliwo? - rozkada spracowane rce Onufry Kardacz i zapowiada. - Na znak protestu stworz wasn alej zasuonych. Na cmentarzu. Tam kolejno bdzie odpowiednia.

Parafia z certyfikatem
uprzejmoci

godnie z zaleceniami Watykanu w Olsztynku przeprowadzono wrd wiernych


ankiety na temat uprzejmoci tutejszych ksiy.
Parafianie wskazywali, ktrzy ksia s najbardziej kontaktowi i sympatyczni, a ktrzy traktuj
ich z gry. - Ankieta pokazaa, e niektrzy
z duchownych wykazywali za mao serdecznoci
i uprzejmoci w stosunku do wiernych. Na

w olsztyneckich parafiach. Pozostawilimy


duchownych wysoko ocenionych, a pozostaych
skierowalimy na dwuletnie szkolenie z zasad
savoir-vivre.
Bdzie je prowadzi m.in. proboszcz miejscowej parafii. - Wszystko dlatego, e wierni uwaaj
go za osob wielkiej charyzmy, agodnoci i dobroci. Dziki jego dobrodusznoci i otwartoci na
drugiego czowieka Olsztynek stanowi jasny punkt
na mapie caej diecezji podkrela przewodniczcy komisji.
Po badaniu przeprowadzonym przez komisj
watykask olsztynecka parafia otrzymaa specjalny certyfikat uprzejmoci.

Darmowe bilety
do nowego parku

szczcie byli te ksia uznani za wyjtkowo


miych i uczynnych mwi Anzelm Boyszek,
szef watykaskiej komisji weryfikacyjnej. Opierajc si na wynikach tego badania, postanowilimy w trybie natychmiastowym dokona zmian

PODSUCH
Dziadek przypadkowo si dowiedzia
O planie napadu - jak w parku siedzia.
Ruszy na policj, bo by przekonany,
e zodziejom zniweczy napadu plany.
e policja pochwali postaw jego
Oraz poczucie obowizku obywatelskiego.
Policjant mwi panie, po znajomoci
Ja nie przyjmuj tej wiadomoci.

o wakacjach rodziny wielodzietne mog


odbiera darmowe bilety na wstp do
parku za olsztyneckim zamkiem. Pozostae osoby
chcce skorzysta z atrakcji tam stworzonych:
m.in. placu zabaw, skateparku oraz siowni na
wolnym powietrzu lub toalet bd musiay uici
symboliczn opat w wysokoci 1 z za kade
wejcie. - Chcemy w ten sposb doceni wielodzietne rodziny i wspomc je w realny sposb.
Pienidze z biletw za wstp bd przeznaczone
na utrzymanie parku i jego obsugi wyjania
Aldona Paluch, rzeczniczka burmistrza.
Darmowe bilety bd przysugiway wszystkim
rodzinom, ktre maj wicej ni troje dzieci. - Ciesz si, e kto o nas wreszcie pomyla i dobrze,
e moje dzieci bd mogy bawi si w piknym
miejscu i to za darmo nie ukrywa wzruszenia
Pelagia Pita, szeciokrotna matka.
Nieodpatnie korzysta z parku mog rwnie
osoby powyej 80 roku ycia.
Bilety i darmowe karty wstpu bd do odebrania w centrum informacji turystycznej w ratuszu.

Pan podsuchiwa nie ma prawa,


Za to pana czeka karna sprawa.
Podsuchujcy musi mie zezwolenie,
Legalnie przyjm wtedy doniesienie.
Nie chciabym teraz by w dziadka skrze,
Bo kopoty zaraz moe mie due.
Jeli na policji otry wtyk maja
To si na dziadka na pewno przyczaj.

autor Czesaw Kazimierz Bandzwoek


Strona 23

MODZI MAJ GOS


W ramach dziaa projektu ladami Waldemara Milewcza - w poszukiwaniu dziennikarskiej pasji realizujemy rne zadania. Hodujemy dziennikarskim zasadom i zawsze staramy
si by w centrum istotnych wydarze. Dlatego te, gdy nadarzya si
szczeglna okazja, nasze reporterki
Olga Grochowalska i Wiktoria Zych
byy na posterunku. 17 czerwca

w progach Gimnazjum im. Noblistw


Polskich pojawi si niezwyky go Barbara Ciwoniuk znana modym
czytelnikom pisarka tworzca ksiki
o modziey i dla modziey. W 2011
roku otrzymaa wyrnienie Polskiej
Sekcji IBBY za powie Musisz to
komu powiedzie. Jak sama twierdzi, jest autork powieci poruszajcych dylematy z ycia modziey.

- Pisz o sprawach istotnych:


ogromnej roli przyjani, potrzebie
szczeroci i bliskoci, pierwszych
uczuciach, koniecznoci szukania
wasnej drogi i sensu ycia. Pisarka
w trakcie spotkania opowiadaa
o swoich inspiracjach artystycznych,
pracy nad now ksik, jak rwnie
zdradzia kilka tajnikw wasnego
warsztatu. Po spotkaniu z gimnazjali-

stami udzielia wywiadu naszym


reporterkom. Byo to ju kolejne spotkanie autorskie, w ktrym mogli
uczestniczy nasi uczniowie. Dziki
staraniom nauczycieli bibliotekarzy
nasze gimnazjum odwiedzia dwa lata
temu Ewa Nowak, a w ubiegym roku
Bogumi Kuniewski.
Opiekun projektu
Magorzata Zapadka

YCIE JEST INSPIRACJ


- Czy jako dziecko marzya Pani
by zosta pisark?
- Chwilami tak, cho miaam te
wiele innych pomysw. By taki
moment, e prbowaam pisa
ksik, pamitam e miaam dwa
grube zeszyty. Gdy po dwch latach
signam, by to przeczyta, okazao
si, e by to plagiat Ani z Zielonego
Wzgrza (miech), lektury, ktr si
w dziecistwie zaczytywaam. Mio
do ksiek towarzyszya mi od najmodszych lat. Pniej jednak dorosam, zmieniam yciowe plany, przez
chwil pracowaam jako nauczycielka, nastpnie przez kilka lat jako animator kultury w maym MGOk-u,
a potem na ponad 20 lat zamknam
si w biurowej rutynie. W kocu jednak mio do sowa pisanego zwyciya i zdecydowaam si powici
pasji, ktra przez cay czas bya ukryta w moim wntrzu.

- Co najbardziej lubi Pani


w swojej pracy?
- Najbardziej chyba to, e mog
pisa w kadej chwili, kiedy mam
ochot. Tworz w domu, przy komputerze. To moja pasja, robi to co
lubi. Sama organizuj swj czas
i miejsce pracy. W moim przypadku
najczciej jest to noc, w ciszy i pmroku najlepiej zbieram myli
i wczuwam si w losy bohaterw.
Lubi rwnie kontakt z czytelnikami

Strona 24

podczas spotka takich jak dzi, ale


rwnie poprzez listy czy maile.
- Jak wyglda proces tworzenia
ksiki?
- Najwaniejszy jest pomys.
Tematyka to zazwyczaj najwaniejszy
problem, mwi si, e wszystko ju
byo. Jest mnstwo literatury skierowanej do modziey. Kiedy pojawi si
ciekawa idea tworz w gowie mojego bohatera, czsto jest tak, e
w trakcie pisania zmieniam pewne
cechy stworzonej postaci, pozwalam
bohaterom y. Jeli chodzi
o wspprac z wydawnictwem, to
zdarza si, e przedstawiam plan
ksiki i po podpisaniu umowy dopiero zaczynam pisa, a czasami zgaszam si do wydawnictwa z tekstem,
ktry jest ju skoczony. Nastpnie
jest korekta, po ktrej ksika wraca
do mnie, po zaakceptowaniu poprawek wybierana jest okadka i wtedy
ksika trafia do druku. Cay ten proces od momentu korekty do ostatecznej wersji zajmuje okoo roku, czasem
duej. Dziki internetowi i elektronice w dzisiejszych czasach wszystko
jest o wiele prostsze ni dawniej.
- Skd czerpie Pani inspiracje do
tworzenia swoich powieci?
- Jeeli co zauwa, lub co ley
mi na sercu, to pragn to uj,
omwi, przedstawi. Zazwyczaj
wtki niesie ycie. Wydaje mi si, e
jestem dobry obserwatorem, widz
wiele ludzkich problemw. Inspiruje
mnie wiat. Ponadto, cay czas
w mediach pojawiaj si doniesienia
o rnych problemach modych ludzi.
Jeeli co mnie poruszy, staram si
zbada gbiej dany temat i czsto
przelewam swoje emocje, myli na
papier.
- Czy podczas pisania utosamia
si Pani z bohaterami?
- Zazwyczaj tak wanie jest,
poniewa przez kilka lub kilkanacie
miesicy staj si oni moj codziennoci, obcuj z nimi praktycznie
przez cay czas. Zawsze wczuwam si
w emocje bohaterw, kiedy w ksice

bohater si wzrusza, ja rwnie, mam


nadziej, e i czytelnik czuje pniej
te emocje, ktre staram si jak najwierniej odda.
- Jakie wartoci chciaaby Pani
wskaza modym ludziom poprzez
swoje ksiki?
- Myl, e podstawowe wartoci
takie jak: przyja, dobro, prawdomwno. Poprzez moich bohaterw
staram si pokaza, e nie ma problemw, z ktrych nie da si wybrn.
Modzie czeka w yciu wiele problemw, chciaabym, eby potrafia stawi im czoa. Zawsze w swoich ksikach promuj tolerancj, wiem, e
dla nastolatkw wany jest wygld
zewntrzny, ale chc rwnie pokaza, e nie tylko o to w yciu chodzi.
Wane jest wntrze, a nie stopie
gruboci portfela rodzicw. Mam
nadziej, e perypetie i wybory moich
bohaterw wzbudz w czytelnikach
pewne refleksje, moe dadz wskazwki jak postpowa w realnym
yciu.
- Jakie ksiki czyta Pani prywatnie, zdradzi nam Pani swoja
ulubion?
- Sigam po rne utwory w zalenoci od nastroju, potrzeby. Czsto
czytam to, co podsuwa mi moja
crka. Moj ulubiona pozycj jest
zdecydowanie Std do wiecznoci
Jamesa Jonesa, powie do ktrej
wielokrotnie wracaam na rnych
etapach mojego ycia. Ponadto bardzo lubi te Cichy Don. Sympati
do tego tekstu przemyciam nawet
w mojej ksice Igor. Mama gwnego bohatera bardzo lubi czyta t
powie. Oprcz ksiki Szoochowa
mam rwnie jej dwie ekranizacje filmowe, do ktrych take w wolnych
chwilach wracam.
- Czy s gatunki literackie, za
ktrymi Pani nie przepada?
- Jako nigdy nie odczuwaam
zainteresowania fantastyk, wydawao mi si, e po tytuy z tego gatunku
raczej nie sign Wszystko zmienio
si jednak po ukazaniu si serii

Barbara Ciwoniuk
o Harrym Potterze, w ktrej zakochaa si moja crka. Kad kolejn
cz czytaa z ogromnym zainteresowaniem, a ja razem z ni. Pniej
natrafiam na utwory Andrzeja Sapkowskiego. Signam z ciekawoci
po Wiedmina i zupenie przepadam, przeczytaam wszystkie czci.
- Po jakie lektury powinni siga
modzi ludzie?
- Uwaam, e nie ma dobrej
i zej literatury w przypadku modych ludzi. Czytanie rozwija mylenie
i wyobrani. Z czasem zaczynamy
wybiera takie lektury, ktre lepiej
nam si czyta, ktre s nam blisze,
ale kiedy jest si modym czowiekiem
z rozbudzon ciekawoci naley
siga po rne gatunki, bo dopiero
wtedy moemy zdecydowa, czy co
nam odpowiada, czy jednak nie.
- Na koniec, czy mogaby Pani
udzieli wskazwek tym, ktrzy
chcieliby zosta pisarzami ?
- Mam tylko jedn - CZYTAJCIE.
Czytanie tworzy warsztat, pobudza
wyobrani i poszerza sownictwo.
Obecnie koresponduj z dziewczynk,
ktra napisaa ksik, przesaa mi
j, abym naniosa swoje uwagi. Ta
moda osoba pisze cudownie, ma bardzo wiee, intrygujce pomysy, ale
problemem jest wanie ubogie sownictwo.
- Dzikujemy za powicony
czas.
Z Barbar Ciwoniuk
rozmawiay Wiktoria Zych
i Olga Grochowalska

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Parafiada na Warmii i Mazurach

Jzyk polski w cenie


Parafiada jest stowarzyszeniem zaoonym przez braci pijarw,
dziaa na terenie caej Polski. W jej ramach organizowane s
midzy innymi obozy, czyli wyjazdy dla dzieci na kolonie. Oczywicie, istniej take inne formy dziaalnoci, choby rozgrywki
sportowe. Podstaw aktywnoci stowarzyszenia, ktre zaoy
o. Jzef Joniec, s trzy filary: sport, teatr i witynia.

Indianie
na Mazurach
- Od omiu lat jed na
kolonie. Byam kiedy bardzo zbuntowanym dzieckiem, przez co stwarzaam
duo problemw. Kurator
wysya mnie na obozy religijne, ale nic nie pomagao.
Kiedy skoczyam 18 lat,
moja mama powiedziaa:
Albo robisz kurs wychowawcy i jedziesz na koloni
z dziemi, albo wyl ci na
rygorystyczny
obz.
Wybraam prac z dziemi.
Potem trafiam do Parafiady.
Na pocztku powiedziaam
sobie, e ju nigdy tam nie
pojad. Ale jestem w tym
roku ju na 20 obozie. Nie
wyobraam sobie wakacji
bez Parafiady mwi Iwona
Izydorek, kierownik obozu.
Decydujce jest poczucie
wsplnoty. Przyjedaj
dzieci z caej Polski i z zagranicy, a po pewnym czasie
zawizuje si wyjtkowa
wi. W obozach bior
udzia obywatele Litwy,
otwy, Ukrainy, Biaorusi,
Rosji, Uzbekistanu i Azerbejdanu.
W Orodku Wypoczynkowym w Koatku koo Olsz-

tynka przebywao okoo 100


dzieci w ramach Parafiady,
dwie grupy z Biaorusi,
jedna z Ukrainy i trzy z Polski. Dzieci mogy wypoczywa na Mazurach dziki
pomocy finansowej midzy
innymi Ministerstwa Spraw
Zagranicznych i wadz Warszawy. - Przyjechaam
z ytomierza na Ukrainie.
ycie na obozie bardzo mi
si podoba - szczeglnie
zabawy, w ktrych wszyscy
bior udzia. Bardzo si ciesz take, e kadego dnia
jest msza w. i modlitwy
przed posikami. Troch
tskni za domem, ale chciaabym kiedy jeszcze tu
przyjecha mwi Irena.
Kady dzie rozpoczyna si
rozgrzewk, po ktrej
nastpuje wsplna modlitwa.
W cigu dnia odbywaj si
rne zajcia: wypoczynkowe, sportowe i nauka jzyka
polskiego. W tym roku
gwnym hasem jest Indiaska przygoda i wiele
wydarze podporzdkowanych jest temu tematowi.
Wieczorne spotkania s
natomiast dobr okazj do
zaprezentowania kultury
i historii poszczeglnych
krajw.

Katolik
nie zawsze Polak
- Na pierwszy obz, ktry
prowadziam, przyjecha taki
jeden chopiec. Wywodzi
si z patologicznej rodziny
i byo z nim wiele problemw. Pamitam, e si do
nas w ogle nie odzywa
i nie udao si nam go zintegrowa z grup. Jedynym
naszym sukcesem byo to, e
zosta do koca obozu. Spotkalimy si kilka lat pniej
i okazao si, e zaangaowa si w Parafiad i bardzo
aktywnie dziaa na rzecz
innych dzieci wspomina
Iwona Izydorek. Co jaki
czas zdarza si, e dziecko,
ktre jest najpierw uczestnikiem, pniej, gdy doronie,
robi odpowiednie kursy
i wchodzi w skad kadry
wychowawcw. I to jest
duy sukces. Obozy s take
doskonaym miejscem integracji
przedstawicieli
rnych krajw. Znana jest
nawet historia miosna, ktra
opowiada o pewnych nastolatkach. On by Polakiem,
ona Ukraink. Wi przetrwaa lata i gdy doroli
postanowili uoy sobie
razem ycie. Ona studiuje

obecnie w Polsce. Dzieci ze


Wschodu, ktre przyjedaj
na obozy, pochodz z rodzin
z polskimi korzeniami. Najczciej udzielaj si przy
polskich szkoach i w swoich parafiach. - Organizatorzy Parafiady zaprosili 15
dzieci z naszej parafii na
wypoczynek w Polsce. Przyjechalimy z Sopokini, na
terenie diecezji grodzieskiej. Na trenie parafii jest
ponad 90 proc. Polakw.
W miejscowoci ludzie rozmawiaj po polsku. Przez
wiele lat funkcjonowa stereotyp Polak katolik. Cho
w rzeczywistoci w wielu
przypadkach tak jest, to jednak walczymy z takim podejciem do sprawy. Katolik to
ten, ktry wierzy i praktykuje niezalenie od narodowoci. Rosjanie mog te
by przecie katolikami
wyjania ks. Antoni. Grupa z
Sopokini jest na obozie ju
16. raz i wszyscy s bardzo
zadowoleni. Wedug proboszcza, te wyjazdy s bardzo wane dla dzieci - tym
bardziej, e przygotowanie
trwa cay rok i mobilizuje
wszystkich do dziaania.

Wakacyjna
nauka
Wanym elementem obozu jest nauka ojczystego
jzyka. - Poziom jzyka polskiego u dzieci jest bardzo
rny. Niektre prawie nie
mwi po polsku, inne za
s mistrzami olimpiad jzykowych na Biaorusi.
Z dwiema grupami prowadz zajcia od podstaw, czyli
alfabet, liczby i podstawowe
dziedziny ycia. W tej chwili
dzieci potrafi ju komunikowa podstawowe potrzeby
mwi Katarzyna Tadych,
ktra uczy dzieci ojczystego
jzyka. Dzieci chc bardzo
si uczy, gdy wiele osb
ma plan, aby przyjecha do
Polski na studia. - Zreszt

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

czuj si Polakami. Wida to


w sytuacjach, gdy przywoujemy grup i mwimy np.
Biaoru do mnie. S
wtedy niezadowoleni, gdy
czuj si stuprocentowymi
Polakami. Ich zaangaowanie w lekcje polskiego jest
wyjtkowe. Pewnego razu
odwoano zajcia i wtedy
dzieci same zaproponoway
inny termin odrobienia nieprzerobionego materiau
wspomina Katarzyna Tadych. Grupa z Biaorusi jest
na bardzo wysokim poziomie jzykowym. Nauczycielka zastanawiaa si, co
z nim zrobi i w kocu
zaproponowaa recenzj
Pana Tadeusza. Wtedy
usyszaa: Ale my to ju
przeczytalimy. Okazao si
przy okazji, e Krzyacy
i Potop zostay te przerobione. Mona pozazdroci
dzieciom zapau i wytrwaoci. Wypoczynek poczony
z nauk moe te sprawia
rado wszystko zaley od
podejcia i motywacji.
9 lipca wszystkie dzieci
uczestniczce w Parafiadzie
przyjy na uroczystym
apelu duchownych z parafii
NSPJ w Olsztynku - ks. Stanisawa Pietkiewicza i nowego wikariusza ks. Wiktora
Rusina. Dzieci zaprezentoway program artystyczny,
w ktrym wykonay utwory
w swoich jzykach ojczystych oraz wrczyy ksiom
pamitkowe laurki.
W Olsztynku zorganizowana bya zbirka odziey
dla kolonijnych dzieci.
Mieszkacy z duym zaangaowaniem odpowiedzieli
na apel ks. Pietkiewicza,
a licznie zebrane dary przekazano wszystkim uczestnikom Parafiady.
Ks. Piotr Sroga
/ fot. ks. Piotr Sroga
nr 29/ 2014 "Go Niedzielny - Posaniec Warmiski"

Strona 25

SERWIS TURYSTY
Baza noclegowa

Olsztynek
Olsztynek powsta na dawnym terytorium pruskiego plemienia Sasinw. Zaoenie miasta wie si z dziaalnoci komtura
ostrdzkiego Gnthera von Hohenstein. Z jego inicjatywy
w 1350 r. rozpoczto budow zamku, obok ktrego powstaa
osada zamieszkaa przez rzemielnikw i kupcw.
W 1359 r. otrzymaa prawa miejskie i nazw Hohenstein na
cze komtura. W XIX w zamek krzyacki zosta przebudowany
na szko. Aktualnie mieci si tam Zesp Szk. Jedn z najstarszych budowli murowanych w Olsztynku jest dawny gotycki
koci ewangelicki z XIV w. (zbudowany prawdopodobnie
okoo 1350 r.), odbudowany ze zniszcze wojennych z przeznaczeniem na cele muzealne (obecnie Salon Wystawowy Muzeum
Budownictwa Ludowego). Za kocioem znajduje si kamieniczka (dawna szkoa parafialna), w ktrej urodzi si Krzysztof
C. Mrongowiusz. Miasto do dzi zachowao redniowieczny
ukad ulic i placw starego miasta z fragmentami murw obronnych. Na rynku przed ratuszem stoi potny kamienny lew. By
to pomnik symbolizujcy XII Mazursk Dywizj Piechoty wsawion w bitwie pod Tannenbergiem (w sierpniu 1914r. w okolicach Olsztynka wojska niemieckie pod dowdztwem Paula Hindenburga rozbiy armi rosyjska gen. Samsonowa Niemcy

nazwali j drug bitw pod Tannenbergiem. Pierwsz bya synna bitwa pod Grunwaldem w 1410 roku). Gmina Olsztynek ley
na obszarze Pojezierza Olsztyskiego wchodzcego w skad krainy geograficznej zwanej Pojezierzem Mazurskim, w pnocnozachodniej czci obszaru Zielone Puca Polski. Teren jest bogato rzebiony, pagrkowato-falisty, poprzecinany licznymi dolinami. Szczeglnie due rnice wzniesie wystpuj w jarach
obionych przez rzeki. W Czarcim Jarze (grny bieg Drwcy)
rnice poziomu wzniesie i dna jaru dochodz do 70m. O naturalnym i nieskaonym charakterze rodowiska przyrodniczego
gminy Olsztynek wiadczy fakt gniazdowania gatunkw zagroonych w skali wiatowej: ora bielika i derkacza.

Muzeum Budownictwa Ludowego


Wrd europejskich muzew na wolnym powietrzu Park Etnograficzny w Olsztynku naley do jednych z najstarszych. Jego
rodowd siga pocztku XX wieku. Pierwsze obiekty budownictwa ludowego z terenu dawnych Prus Wschodnich zaczto gromadzi od 1908 roku na skraju ogrodu zoologicznego w Krlewcu,
po czym (w latach 1938-1942) nastpio przemieszczenie ich do
Olsztynka. Do rozbudowy skansenu przystpiono pod koniec lat
pidziesitych, a od 1962 roku zacz funkcjonowa jako oddzia
Muzeum Mazurskiego w Olsztynie.
W 1969 roku przeksztacony zosta w placwk autonomiczn
Muzeum Budownictwa Ludowego, Park Etnograficzny w Olsztynku. W 1985 r. w jego struktury organizacyjne wczono
2 obiekty w centrum Olsztynka:
Salon Wystawowy w dawnym
kociele ewangelickim oraz baszt na linii miejskich
murw
obronnych, ktr
w XVII wieku
przebudowano na
dom, w ktrym
urodzi
si
Krzysztof Celestyn Mrongowiusz - obroca jzyka polskiego
i polskiej tradycji kulturowej na Mazurach. Od 1998 r. muzeum
jest instytucj kultury Samorzdu Wojewdztwa WarmiskoMazurskiego, a w roku 2008 zostao wpisane do Pastwowego
Rejestru Muzew prowadzonego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Muzeum dysponuje obecnie terenem o powierzchni
94 ha. Posiada bogate zbiory muzealiw ruchomych i nieruchomych. Zgromadzono 74 obiektw duej i maej architektury wiejskiej z Warmii, Mazur, Powila i Maej Litwy, o zrnicowanych
funkcjach, budowie i konstrukcji. S to budynki mieszkalne,
sakralne, zabudowania gospodarcze i przemysowe. Wyposaenie
budynkw stanowi eksponaty pokazujce tradycyjne metody
pracy i obrzdy na wsi w XIX i XX wieku. Zbiory muzealne kultury materialnej oraz sztuki ludowej przekraczaj 10 tys. egzemplarzy. Muzeum przypomina rwnie o pierwszych mieszkacach
regionu. W czci archeologicznej zrekonstruowany zosta kurhan
z wczesnej epoki elaza. W sezonie letnim na terenie Parku organizowanych jest wiele imprez plenerowych, m.in. Jarmark sztuki
nie tylko ludowej, Targi Chopskie, Regionalne wito Zi,
Doynki Wojewdzkie, Tajemnice ciesioki.
Las w szkatuce to innowacyjny projekt edukacyjny lenikw
z Nadlenictwa Olsztynek, ktry mona bdzie odwiedza
w skansenie w terminach: 15 sierpnia, 6 wrzenia, 21 wrzenia
i 5 padziernika.

PARK ETNOGRAFICZNY
11-015 Olsztynek, ul. Lena 23,
tel/fax. (089) 519 21 64, 519 38 45
http://muzeumolsztynek.com.pl/

Strona 26

Muzeum czynne jest od 15 kwietnia do 31 padziernika


Godziny otwarcia:
Kwiecie
(wtorek niedziela)
Maj Czerwiec (codziennie)
Lipiec
(codziennie)
Sierpie
(codziennie)
Wrzesie
(wtorek niedziela)
Padziernik
(wtorek niedziela)

9:00-17:00
9:00-17:00
9:00-18:00
10:00-18:00
9:00-17:00
9:00-16:00

Dni bezpatnego wstpu do muzeum:


- 1 i 31 lipca
- 4 i 31 sierpnia

- 6 i 21 wrzenia
- 11 i 28 padziernika

od listopada do 14 kwietnia obiekty pozamykane, moliwy


spacer po Parku Etnograficznym w godz. 9:00 - 15:00.
Ceny biletw wstpu do Parku Etnograficznego
bilet normalny
12,00 z
bilet ulgowy (modzie szkolna, studenci, emeryci 6,00 z
i rencici, osoby niepenosprawne, nauczyciele,
karta Euro 26, dzieci z domw dziecka)
bilet rodzinny
28,00 z
(dwie osoby dorose + 2 dzieci do 16 lat)
bilet dla mieszkacw Olsztynka
bilet spacerowy (sprzedawany na p godziny
przed zamkniciem muzeum)
przewodnik w jzyku polskim (grupy do 40 osb)
Dzieci do lat 7 wstp bezpatny

3,00 z
3,00 z
50,00 z

Salon Wystawowy
1 listopada - 14 kwietnia (od poniedziaku do pitku)
- w godz. 9.00 - 16.00
15 kwietnia - 31 padziernika (od wtorku do niedzieli)
- w godz. 10.00 - 17.00
Ceny biletw wstpu do Salonu Wystawowego
bilet normalny

4,00 z

bilet ulgowy: (modzie szkolna, studenci,

2,00 z

emeryci i rencici, osoby niepenosprawne,


nauczyciele, karta Euro 26, dzieci z domw
dziecka, mieszkacy Olsztynka)
bilet rodzinny

10,00 z

(dwie osoby dorose + 2 dzieci do lat 16)


przewodnik w jzyku polskim (grupy do 40 osb)
dzieci do lat 7 wstp bezpatny

12,00 z

1. Zajazd Mazurski, ul. Gdaska 1


Olsztynek, tel. 89 519 28 85,
www.zajazdmazurski.pl, zajazdmazurski@neostrada.pl. Liczba miejsc: 49
(caoroczny). Restauracja, bar, boisko
pikarskie, bilard, zadaszony grill.
2. Centrum Konferencyjno-Wypoczynkowe Kormoran, Mierki, Koatek 2,
tel. 89 519 23 00/03, 89 519 51 00,
fax 89 519 55 00, www.kormoran-mierki.eu, recepcja@mierki.eu. Liczba miejsc:
350 (caoroczny). Restauracja, kawiarnia,
bar, kryty basen, kort tenisowy, kompleks
spa, sprzt wodny, bilard, tenis stoowy,
rowery grskie.
3. Szkolny Orodek Wypoczynkowy
Syrenka, Marz 5, tel. 89 513 92 15,
www.syrenka.olsztynek.com.pl, sowsyrenka@olsztynek.com.pl. Liczba miejsc:
160 (140 caoroczne + 20 sezonowych).
Stowka, kpielisko, sprzt wodny,
boiska sportowe, bilard.
4. Domy Wczasowe Wam Sp. z o.o.
Oddzia WDW Waplewo, Marz 2,
tel. 89 513 92 22, 89 519 25 25,
www.rewita.pl, waplewo@rewita.pl.
Liczba miejsc: 400 (caoroczny). Stowka, kawiarnia, kpielisko, sprzt wodny
rowery, strzelnica, krgielnia, siownia,
solarium, sauna, sala fitnes.
5. Orodek Szkolno-Wypoczynkowy
Perkoz, Waszeta 1, tel. 89 519 22 21,
www.perkoz.zhp.pl, perkoz@zhp.pl. Liczba miejsc: 156 (caoroczny). Stowka,
kawiarnia, kpielisko, sprzt wodny,
rowery, sala szkoleniowa, pole paintball,
spywy.
6. Orodek Wypoczynkowy Waszeta,
Waszeta, tel. 89 519 40 70, 89 519 40 71,
www.waszeta.pl, waszeta@post.pl. Liczba miejsc: 240 (sezonowe). Stowka,
kawiarnia, kpielisko, boisko, sprzt
wodny, bilard, plac zabaw, quady, rowery.
7. Orodek Wypoczynkowy Fundacja
Mierki, Waszeta 4, tel. 89 519 21 67,
89 519 40 45, 89 519 40 46, www.mierki.com, fundacja@mierki.com. 120 (sezonowe). Stowka, kawiarnia, pierogarnia,
kpielisko, sprzt wodny, rowery, boisko
do gry w bule, mini golf.
8. Orodek Wypoczynkowy wierkocin,
wierkocin, tel. 89 519 28 56, 89 519 38
74, www.swierkocin.com,
swierkocin@gmail.com. Liczba miejsc:
72 (sezonowe). Kawiarnia, bar, sprzt
wodny, rowery, kort tenisowy, sprzt
wdkarski.
9. Orodek Wypoczynkowy Marzek
Wioska Filmowa, Marzek 7, tel. 89 519
90 38, 604 334 325, www.wioskafilmowa.pl. Liczba miejsc: 200 (sezonowe).
Grill bar, sprzt wodny, bilard.
10. Orodek Szkolno-Wypoczynkowy
Wiatraki, Marzek, tel. 519 90 92,
606 292 142, www.wiatraki.com,
info@wiatraki.com. Liczba miejsc: 140
(w tym 70 caoroczne). Restauracja,
kawiarnia, bar, sprzt wodny, bilard, pole
biwakowe, strzeone kpielisko, obozy
nurkowe, kort tenisowy, rowery, spa.
11. Orodek Wypoczynkowy Koatek,
Mierki, tel. 89 519 21 21, 89 519 22 14,
www.kolatek.pl, osrodek@kolatek.pl.
Liczba miejsc: 200 (sezonowe). Stowka,
kawiarnia, sprzt wodny, rowery, boisko,
kort tenisowy, pikarzyki, bilard.
12. Orodek Wypoczynkowy, Zbie,
tel. 89 527 33 65. Liczba miejsc: 100
(sezonowe). Stowka, klubokawiarnia,
sprzt wodny, rowery, bilard.

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Miejski Orodek Pomocy Spoecznej w Olsztynku

13. Orodek Wypoczynkowy FUD SA,


Nowa Wie Ostrdzka, tel. 25 759 45
51, www.mazury.fud.com.pl. Liczba
miejsc: 50 (sezonowe). Sprzt wodny.
14. Domki letniskowe Przeds.
Prod - Handl. Usugowe ARTEKS,
Nowa Wie Ostrdzka, tel. 89 519 01
19, artexmlawa@wp.pl. Liczba miejsc:
30 (sezonowe). Sprzt wodny.
15. Karczma wietojaska, witaska
Karczma 1, tel. 89 519 20 05,
www.karczmaswientojanska.pl. Liczba
miejsc: 10 (caoroczne). Stowka.
16. Karczma Polska, witaska Karczma 1, tel. 89 523 76 67. Liczba miejsc:
10 (caoroczne). Stowka.
17. Gospoda Wgierska Tokaj,
Pawowo 32, tel. 609 401 401,
www.wegry.pl,tokaj@olsztynek.com.pl
Liczba miejsc: 12 (caoroczny).
Restauracja.
18. Orodek Wypoczynkowy Kurki,
Kurki, tel. 606 485 129. Liczba miejsc:
60 (sezonowe).

Pola Namiotowe
1. Gocinne, Zbie, tel. 89 519 91 09.
Liczba miejsc: 30.
2. Nad jeziorem, Zbie, tel. 501 526
697. Liczba miejsc:250. Toalety,
prysznice.
3. Szwagierki, Szwaderki,
tel. 501 524 007, www.szwagierki.olsztynek.com.pl, www.biwak.go3.pl, swaderki@biwak.go3.pl. Liczba miejsc:
500. Bar, maa gastronomia, kpielisko,
sprzt wodny, plac zabaw, prysznic,
rowery.

Turystyka
wiejska
1. W krainie jezior i lasw, Marzek
8, tel. 89 519 90 27, 609 483 045,
www.olsztynek.com.pl/zakrzewscy,
www.pensjonatwkrainiejeziorilasow.pl,
pensjonatzakrzewscy@wp.pl. Liczba
miejsc: 20 (caoroczne). Sprzt wodny.
2. Natura, Swaderki, tel. 89 519 91 03,
503 055 950,
www.natura-group.com.pl,
natura@ratura-group.com.pl. Liczba
miejsc: 17 (caoroczne). Sprzt wodny.
3. Lene jezioro, Nowa Wie Ostrdzka 13, tel. 89 519 00 82, 602 695 557,
www.lesnejezioro.pl, ewa@lesnejezioro.pl. Liczba miejsc: 18 (caoroczne).
Gospodarstwo agroturystyczne, konie.
4. Wioska Mazurska Dbrowszczyzna, Mierki 60, tel. 89 530 50 85, 607
099 218, www.prywatnawies.pl. Liczba
miejsc: 9 (caoroczne). Korty tenisowe.
5. Agroturystyka Marz, Marz, tel.
662 452 770, www.domkimaroz.ubf.pl.
Liczba miejsc: 12 (caoroczne). Gospodarstwo agroturystyczne, basen odkryty, konie, grilownia, plac zabaw dla
dzieci.
6. Kwatera agroturystyczna, Gsiorowo
13, tel. 89 519 00 72. Liczba miejsc: 10
(w tym 4 caoroczne). Sprzt wodny.
7. Lena Chata, Tolejny 7, 89 519 34
04, www.serowski.olsztynek.com.pl,

lesnachata.eu@gmail.com. Liczba
miejsc: 40 (caoroczne). Stowka,
basen odkryty.
8. Leniczwka Orzechowo, Orzechowo
2, tel. 89 519 90 20. Liczba miejsc: 8
(caoroczne).
9. Leniczwka Jednoroec, Lipowo
Kurkowskie 13, tel. 89 519 91 15,
www.kurki.prv.pl. Liczba miejsc: 18
(caoroczne). Konie, sprzt wodny.
10. Turystyka wiejska, Lutek 5, tel. 89
519 14 30, 502 441 187,
www.lutek.er.pl. Liczba miejsc: 19
(caoroczne).
11. Stadnina koni Lena zagroda,
Mycyny, tel. 606 478 698,
www.mycyny.com. Liczba miejsc: 20
(caoroczne). Konie.
12. Dom do wynajcia, Selwa 26, tel.
696 585 651, www.selwa.pl. Liczba
miejsc: 19 (caoroczny).
13. Gospodarstwo Agroturystyczne
AGROBIELIK, Makruty 7, tel. 89 519
14 28, www.agrobielik.republika.pl,
agrobielik@vp.pl. Liczba miejsc: 20
(caoroczne). dka.
14. Kwatera agroturystyczna Pod
bocianem, Drwck 6, tel. 609 525
475, www.pensjonatpodbocianem.w.pl.
Liczba miejsc: 5 (caoroczne).
15. Dom caoroczny, Marzek 5a,
tel. 601 536 546, www.marozek.eu,
info@marozek.eu. Liczba miejsc: 5
(caoroczne - tygodniowa rezerwacja).
16. Kwatera agroturystyczna JOTA,
utynowo 12, 89 519 33 90. Liczba
miejsc: 12 (caoroczne). Rowery.
17. Stadnina koni, Kwatera agroturystyczna, Kurki 14A, tel. 509 931 939,
www.koniemazury.pl, kurkingi@poczta.onet.pl. Liczba miejsc: 5 (caoroczne). Konie.
18. Kwatera agroturystyczna, Mierki
49, tel. 691 712 137. Liczba miejsc: 5
(caoroczne).
19. Na skraju lasu, Mierki 64, tel. 608
443 040, w.ciszynska@gmail.com.
Liczba miejsc: 10 (caoroczne).
20. Gospodarstwo agroturystyczne,
Zbie 11, tel. 502 815 118, 501 526
697, www.lanskie.pl. Liczba miejsc: 8
(sezonowe).
21. Gospodarstwo agroturystyczne
Elbieta ywica, Mierki 48A, tel.
664 498 080. Liczba miejsc: 10 (caoroczne).
22. Dworek Jadamowo, Jadamowo,
tel. 89 519 91 91, 723 952 743. Liczba
miejsc: 10 (caoroczne).
23. Kwatera agroturystyczna, wierkocin 9, tel. 505 154 274. Liczba miejsc:
15 (sezonowe). Sprzt wodny, boisko
do siatkwki lub koszykwki, bilard.
24. Kolonia Mazurska Mierki, Mierki
61B, tel. 501 721 766. Liczba miejsc:
10 (caoroczne).
25. Domki letniskowe ARTEKS,
Nowa Wie Ostrdzka, tel. 89 519 01
19. Liczba miejsc: 30 (sezonowe).
26. Dom caoroczny, Marzek 5a,
tel. 601 536 546. Liczba miejsc: 5
(caoroczne).

Delegacja z Francji
2 lipca 2014 r. w Miejskim Orodku Pomocy Spoecznej
w Olsztynku gocia delegacja z departamentu Ctes dArmor we Francji.
Celem wizyty bya wymiana
dowiadcze zwizanych z przeciwdziaaniem przemocy w rodzinie i innymi dziaaniami spoecznymi, ktre mog przyczyni si
do rozwoju podobnych usug
w analogicznych placwkach we
Francji. W spotkaniu uczestniczya delegacja francuska (Stowarzyszenie ADELA, Stowarzyszenie
Penthievre Actions, Gminne Centrum Pomocy Spoecznej CCAS
z Lamballe, Urzd Miasta Saint
Brieuc, Rada Generalna i Dom
Departamentu), przedstawiciel
Regionalnego Orodka Polityki
Spoecznej w Olsztynie oraz
przedstawiciele urzdu miejskiego, Miejskiego Orodka Pomocy
Spoecznej w Olsztynku, Klubu

Integracji Spoecznej oraz Stowarzyszenia Wspierania Dziaa na


Rzecz Osb Potrzebujcych
Pomocy DROGA.
Spotkanie rozpocz krtk
charakterystyk regionu Burmistrz
Olsztynka Artur Wrochna. Dyrektor Miejskiego Orodka Pomocy
Spoecznej w Olsztynku Ewa
Szerszeniewska mwia o dziaalnoci Gminnego Zespou Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziaania Przemocy w Rodzinie.

Nastpnie Kierownik Klubu Integracji Spoecznej Krzysztof Rubas


- przedstawi realizacj programu
"Duluth" dla osb stosujcych
przemoc w rodzinie. Kolejnym
punktem programu byo omwienie przez Joann Zarba Kwiatkowsk dziaalnoci Punktu Konsultacyjnego dla osb dozna-

jcych przemocy domowej. Inicjatywy podejmowane przez Miejski


Orodek Pomocy Spoecznej
w Olsztynku we wsppracy ze
Stowarzyszeniem Wspierania
Dziaa na Rzecz Osb Potrzebujcych Pomocy DROGA w Olsztynku to temat, ktry przedstawi
Wiceprezes Stowarzyszenia
Droga Krzysztof Wilczek.

Miejski Orodek Pomocy


Spoecznej w Olsztynku
Reklama

PUNKT INFORMACJI TURYSTYCZNEJ


ul. Ratusz 1, 11-015 Olsztynek, tel. (89) 519 54 77, e-mail: it@olsztynek.pl.

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Strona 27

Kronika MDK-u
26-29 VI Dni Olsztynka. Rozpoczy si ju
w czwartek, spektaklem Teatru Wspaniaego Bez
Nazwy z Gietrzwadu (Chopcy S. Grochowiaka, kino Grunwald) i efektownym nocnym
widowiskiem Noc Kupay z okazji tradycyjnych
Wiankw (Plaa Miejska). Przez kolejne dni
(pitek-niedziela) impreza gonia imprez. Koncerty (PECTUS, ABBA Cover, The
Dorsh, Crazy Daisy i inne z MDK), kabareton
w skansenie (Ciach, Czyci jak za), parada,
Bieg o Puchar Olsztynka, Olsztynecki Bieg
w Szpilkach, wioska rycerska Konwentu w. Piotra, wycig rowerowy Tour De Olsztynek, konkurs jedzenia olsztyneckich jagodzianek, wesoe
miasteczko, zabawa taneczna przy zespole Cover
Band, fajerwerki, zlot pojazdw zabytkowych to
gwne punkty programu rozrywkowego.
O obchodach 655 - lecia naszego miasta i o uroczystej sesji rady miejskiej piszemy na str. 8-9
28-29 VI Arte Del Canto. Podczas gdy my
wszyscy bawilimy si na imprezach Dni Miasta,
nasz reprezentacyjny chr kameralny rozsawia
Olsztynek w Turnieju Chrw o Miecz Juranda
w Spychowie
5 VII parogi tym razem w dwch wcieleniach ludowym i folkowym, wystpiy z powodzeniem na Kiermasu Warmiskim w Badach.
6 VII Polowanie na czarownice Grupy Pod
Silnym Wezwaniem z MDK przydao si
ponownie, wietnie wpisujc si w redniowieczny klimat Dni Dawnych Rzemios w Skansenie.
14 VII Kontynuujc letni seri wystpw znakomite perkusyjne Wariatki popisyway si
przed modzieow widowni w Ameryce (na
razie tej koo Olsztynka)
19 VII Kolejna edycja Festiwalu Piosenki
Turystycznej i eglarskiej "SZWAGIERKI
2014" na polu namiotowym w Swaderkach. Organizatorzy Festiwalu - Miejski Dom Kultury
w Olsztynku, Pole Namiotowe w Swaderkach
oraz Zwizek Gmin Warmisko - Mazurskich -

Finalici i organizatorzy III Olsztyneckiego Turnieju Siatkwki Plaowej o Puchar


Dyrektora MDK / fot. archiwum MDK
zadbali o soneczn pogod i festiwalowy klimat.
W konkursie udzia wzio 10 podmiotw (9 solistw oraz 1 zesp). Gwn nagrod i uznanie
jurorw zdoby Kacper Kwiatkowski z Ostrdy,
drugie miejsce przypado akustycznej wersji
zespou "Szarlotka" z MDK w Olsztynku, natomiast 3 miejsce zaj Maciej Golian ze Szczytna.
Ponadto wyrniono Wiktori Pietkiewicz ze
Szczytna oraz King Lewandowsk, ktrej akompaniowa tata Radek ze Studia Wokalnego Pani
Marii Kuciskiej z Olsztynka. Pomidzy festiwalowymi wystpami przeprowadzono konkursy dla
dzieci oraz dorosych, a kady ich uczestnik zosta
nagrodzony drobnym upominkiem.
Finaem festiwalu by koncert Zespou "Shanta" z Olsztyna. Znakomici muzycy tej formacji
wprowadzili suchaczy w klimat mazurskich opowieci o rejsach, a sprzyjajca w tym roku pogoda
pozwolia zgromadzonej publicznoci oklaskiwa
zesp do pnych godzin wieczornych.
26 VII Festyn w Witramowie. Impreza ma ju

od wielu lat swj charakter i program, oczywicie


z dyskotek i przeciganiem liny w roli gwnej.
Na festynie od wielu lat ogromnym powodzeniem
ciesz si konkursy, obficie nagradzane przez
lokalnych sponsorw. Na scenie wystpiy zespoy z domu kultury (Crazy Daisy, Tabu, Szarlotka,
Studio wokalne P. Marii), po raz pierwszy
wystpili te modzi wokalici z Witramowa.
Wyjtkowy entuzjazm publicznoci spowodowa
show modego olsztyskiego iluzjonisty . Ogonowskiego.
26 VII Rozegrany w tym roku na nowym
obiekcie III Olsztynecki Turniej Siatkwki
Plaowej o Puchar Dyrektora MDK przycign
najlepsze ekipy z regionu, w tym z Olsztyna,
Ostrdy, Ostroki, Szczytna i Growa Iaweckiego. W klasyfikacji kocowej 24 par najlepszymi
okazay si:
I - Ociepski / Kamiski, II - Winckiewicz
/ Loba, III - Tomczak / Maluchnik, IV Mankow
/ ukasiak
Najlepszy zawodnikiem (MVP) turnieju wybrany zosta Adam Winckiewicz. Gratulujemy i do
zobaczenia na nastpnym turnieju!

Wkrtce:
1 VIII Wieczr musicalowy - koncert Studia
Wokalnego Agaty Wroskiej z Warszawy (szczegy obok).
2 VIII Turniej o Topr Gunthera von Hohenstein (w programie:potyczki rycerskie,
konkursy dworskie, inscenizacje). Wioska
rycerska przy ul. Behringa, od godz. 1100
15 VIII wito Zi w MBL Skansen. Inscenizacja polowanie na czarownice
w wykonaniu Grupy Pod Silnym
Wezwaniem z MDK. Godz. 1600
18 -31 VIII
Lato w teatrze. Projekt artystyczny Laboratorium snw i obrazw finansowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa
Narodowego oraz Pastwowy Instytut Teatralny.
24 VIII Mosty snw - instalacja multimedialna
w rynku miasta. 29 VIII ObraSen - widowisko
plenerowe podsumowujce projekt. Szczegy na
stronie www.mdkolsztynek.pl
Miejski Dom Kultury w Olsztynku, ul. Chopina 29, 11-015 Olsztynek, tel./fax. 89 519 22 01,
e-mail: mgok@olsztynek.com.pl, www.mdkolsztynek.pl, facebook/Miejski Dom Kultury w Olsztynku

Strona 28

30 VIII Poegnanie Wakacji - Kolaboracja


Hip-Hop. Podzamcze.

Zapraszamy!
ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Dni Olsztynka w obiektywie


fot. Sebastian Lachowicz - Studio R / Ula Ptaszkowska / archiwum MDK

Olsztyski Klub ROTOR - Zlot Pojazdw Zabytkowych

Olsztynecki Bieg w Szpilkach - wrczenie nagrd

Parada ulicami miasta

Wystp zespou ABBA Cover

Koncert gwiazdy - zesp PECTUS

Konkurs Jedzenia Olsztyneckich Jagodzianek

Kabaret CIACH na scenie

Olsztynecki kabareton w MBL PE Skansen

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Strona 29

SPORT

Co sycha w Olimpii?

Olimpia Olsztynek w III lidze!


Nadesza wreszcie dugo oczekiwana, wspaniaa chwila. Na jubileusz 655-lecia
Piotrowego grodu Olimpia Olsztynek wywalczya awans do III ligi nawizujc
do takiego samego sukcesu w 1993 r. Na obecny awans wierni kibice cierpliwie
czekali ponad 20 lat.
Fenomenem okazao si to, e
Olimpia przebojem wdara si do
elitarnego grona III-ligowcw z pozycji IV-ligowego beniaminka. Ogromne gratulacje dla zawodnikw i trenera Mirosawa Romanowskiego. Duy
wkad w osignity sukces mieli
zawodnicy z Olsztynka: Marcin
Rykowski, Sylwester Pechta, Dawid
Kowalczyk, Pawe Duch i Pawe
Szantar. Na zakoczenie rozgrywek
pikarskich o mistrzostwo IV ligi nasz
zesp zaj 2 miejsce w tabeli
z dorobkiem 60 pkt. majc 78 strzelonych i 40 straconych bramek.
Ostatni, decydujcy pojedynek
rozegrany zosta w Olsztynku. Po dramatycznym i penym zwrotw horrorze Olimpia pokonaa Finishparkiet Drwca Nowe Miasto Lubawskie 5:4 (3:3), piecztujc swoje
wejcie do wyszej klasy rozgrywkowej. Pierwsz bramk stracilimy po
silnym strzale z rzutu wolnego, gdy
lisk pik nasz bramkarz wypuci
z rk. Szybko uzyskalimy wyrwnanie - gdy po podaniu od Marcina
Wronki - Mateusz Rowicz ogra na
lewym skrzydle obroc i strzeli
w krtki rg. Przez nastpne p
godziny nasza druyna traci szybko
dwie bramki, ze staych fragmentw
gry. Wydawao si, e ucieka nam III
liga, niektrzy kibice zwtpili w sukces. Pikarze jednak nie poddali si,
rzucili si na przeciwnika i zdobywajc 2 bramki w cigu 3 minut do

szatni wyrwnali na 3:3. Najpierw


Mateusz Rowicz ogra 2 obrocw,
wrzuci plasowan pik przed bramk, a nabiegajcy Mateusz Kdzierski
umieci j w siatce. Po chwili, za faul
na Mateuszu Rowiczu, rzut karny
zamieni na bramk Jacek uczak.
Druga poowa meczu to zacita walka
o kad pik. Dopiero po kwadransie
Olimpia zacza uzyskiwa przewag, aby ostatecznie zamkn goci na
ich poowie, o czym moe wiadczy
wykonywanie po kolei 7 rzutw
ronych. W okresie przygniatajcej
przewagi gospodarzy wystarczy
kontratak Drwcy i zdarzy si
w polu karnym faul, za ktry sdzia
podwjnie nas ukara, pokazujc czerwon kartk naszemu obrocy i dyktujc rzut karny, ktry snajper

TERMINARZROZGRYWEK III LIGI


grupa: podlasko-warmisko-mazurska, runda jesienna
1. Olimpia Olsztynek - KS 1926 oma
2. Jaga II Biaystok - Olimpia Olsztynek
3. MKS Olimpia Olsztynek - EKS Pomie Ek
4. KS Wasilkw - MKS Olimpia Olsztynek
5. MKS Olimpia Olsztynek - Rominta Godap
6. Puszcza Hajnwka - KS Olimpia Olsztynek
7. Olimpia Olsztynek - Db Dbro Biaostocka
8. MKS Olimpia Olsztynek - Olimpia Zambrw
9. Concordia Elblg - Olimpia Olsztynek
10. Olimpia Olsztynek - Znicz Biaa Piska
11. Warmia Grajewo - MKS Olimpia Olsztynek
12. Olimpia Olsztynek - OKS Sok Ostrda
13. MKS Korsze - MKS Olimpia Olsztynek
14. Olimpia Olsztynek - Huragan Morg
15. KS Drwca N M Lub. - Olimpia Olsztynek
16. Olimpia Olsztynek - ZKS Olimpia Elblg

Strona 30

9 VIII (sobota)
17 VIII (niedz.)
23VIII sobota
27VIII (roda)
30 VIII (sobota)
6 IX (sobota)
10 IX (roda)
13 IX (sobota)
20 IX (sobota)
27 IX (sobota)
4 X (sobota)
11 X (sobota)
18 X (sobota)
25 X (sobota)
31 X (pitek)
8 XI (sobota)

g. 17.00
g. 13.00
g. 17.00
g. 17.00
g. 17.00
g. 16.00
g. 17.00
g. 17.00
g. 16.00
g. 16.00
g. 15.00
g. 15.00
g. 15.00
g. 15.00
g. 15.00
g. 14.00

z Nowego Miasta wykorzysta. Grajc


w osabieniu pikarze Olimpii
wykazali hart ducha i skopiowali swj
wyczyn z I poowy. Najpierw Jacek
uczak po rykoszecie od nogi obrocy zdobywa bramk z rzutu wolnego,
a chwil potem ten sam zawodnik
ustala wynik meczu strzelajc bramk
z rzutu karnego, za faul bramkarza na
Mateuszu Rowiczu.
Niesamowity mecz, wspaniae
zwycistwo, piewom i wiwatom nie
byo koca. Po szalonej radoci przyszed czas na chodn decyzj
Zarzdu Klubu, czy sta nas na finansowe zabezpieczenie bytu w III lidze,
bo koszty mog wzrosn prawie
dwukrotnie. Istnieje pewne ryzyko,
ale s te przesanki, e uda si zbilansowa wydatki i e znajd si

kolejni sponsorzy. Druyna seniorw


zostaa wic zgoszona do rozgrywek
pikarskich o mistrzostwo III ligi,
a trener Mirosaw Romanowski ma za
zadanie zbudowa druyn, zdoln
sprosta wymogom gry w wyszej
klasie.
Troch w cieniu zmaga druyny
seniorw toczya boje o mistrzostwo
III ligi druyna kobiet, od roku reprezentujca barwy Olimpii Olsztynek.
Kadra zespou liczy 17 zawodniczek,
a trenerem jest Zdzisaw Dzigielewski. Mecze rozgrywane przez esk
druyn byy bardzo emocjonujce.
Dziewczta gray z zaangaowaniem
i dostarczyy widzom wiele satysfakcji oraz wrae estetycznych.
W zakoczonych rozgrywkach
o mistrzostwo III ligi nasze zawodniczki zajy 3 miejsce. W osigniciu lepszego wyniku przeszkodziy
kontuzje i krtka awka rezerwowych.
Obecnie kadr zespou stanowi: Julia
Miete bramkarka; Dagmara Kaczmarczyk, Laura Zakrzewska, Marta
Masalska, Angelika Szakowska
obrona; Adrianna Kaczmarczyk,
Karolina Nowacka, (kapitan druyny)
Joanna Witkowska, Marcelina Imiska, Aleksandra Dubicka, Balcerak
Amelia defensywna pomoc, Katarzyna Pieniak, Klaudia Augustin, Julita Jaworska - ofensywna pomoc,
Dominika Jaworska - atak. Z gry, niestety, zrezygnoway Monika Poska
i Dominika Erimus.
Za due wyrnienie naley uzna
powoanie do kadry wojewdztwa
warmisko mazurskiego w kategorii
junior modszy Julii Miete i Julity
Jaworskiej.
Treningi w lipcu i sierpniu odbywaj si 3 x w tygodniu, na stadionie
miejskim (pon, r, pt. godz. 18.00).
Zapraszamy chtne do gry dziewczta
od 15 roku ycia. Ju za miesic
kolejny sezon pikarski i nowe
emocje.
Jerzy Tytz

Sz. Pan Kazimierz Borkowski


Prezes Miejskiego Klubu
Sportowego Olimpia Olsztynek
Na Pana rce skadamy serdeczne gratulacje z okazji awansu zespou
do III ligi Piki Nonej. Gratulujc wyraamy sowa uznania dla pracy
zarzdu klubu, trenera oraz zawodnikw. Pragniemy Wam podzikowa
za cik prac, spoeczne zaangaowanie w ksztatowaniu sportowych
postaw oraz promocj gminy Olsztynek.
Dziki Waszej pracy wyzwalacie sportowy potencja modych ludzi,
aktywnie wspieracie ich w odkrywaniu i rozwoju talentw. Cige doskonalenie swoich umiejtnoci, pozytywna rywalizacja, praca zespoowa
to dzi najwaniejsze atuty profesjonalnego sportowca, gotowego do
signicia po najwysze trofea.
Dzikujemy za podejmowane przez Wasz klub dziaania i inicjatywy,
ktre s realizowane na wysokim poziomie i wpywaj na rozwj naszej
gminy.
yczymy Wam dalszych sukcesw sportowych, efektownej wsppracy,
pomylnoci i realizacji wszystkich ambitnych planw oraz niesabncego entuzjazmu do dalszych dziaa.
Przewodniczcy Rady Miejskiej w Olsztynku
/-/ Jerzy Gowacz

Burmistrz Olsztynka
/-/ Artur Wrochna

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

SPORT

Turniej plawki w Nadrowie


19 lipca br. na terenie boiska wiejskiego odby si, cyklicznie organizowany
przez Sotysa Soectwa Nadrowo, III Turniej Plaowej Piki Siatkowej.
W turnieju wzio udzia
5 druyn z Nadrowa (2 Nasza Wie i Kugiel Przestraszony),
Waplewa
(wietlica Waplewo) oraz
z Krakowa (2 - Zaawansowani Amatorzy i Wystrzaowe Kobitki). Druyny
z Krakowa to modzie przebywajca na koloni w orodku WDW Warmia z Zaka-

dw Cukierniczych WAWEL. Turniej wygraa druyna z Waplewa. Kolejne miejsca zajli: II - Nasza Wie,
III - Zaawansowani Amatorzy, IV - Kugiel Przestraszony i V - Wystrzaowe
Kobitki - jedyna w peni
eska druyna turnieju.
Wszystkie druyny wylay
sporo potu podczas kilkugo-

dzinnej rywalizacji. Wybrano


rwnie najlepszego zawodnika turnieju, ktrym zosta
Kamil Wojda (Waplewo). Po
zakoczeniu zmaga wrczono puchary, statuetki i dyplomy. Turniej zakoczono
wsplnym ogniskiem.
Andrzej Jakimczuk
/ fot. Organizatorzy turnieju

"Z rodzin na ryby" w Swaderkach


12 lipca na terenie Gospodarstwa Rybackiego SZWADERKI sp. z o.o. w Swaderkach odbyy si zawody wdkarskie z cyklu "Z rodzin na ryby".
Ich organizatorem bya Lokalna
Grupa Rybacka Pojezierze Olsztyskie przy wsparciu Urzdu
Miejskiego w Olsztynku oraz GR
Szwaderki. W apaniu pstrgw
wzio udzia 21 druyn, cznie
ok. 70 uczestnikw.
Wyniki wdkarskich zmaga:
I miejsce "Spawik Team" - 19,25
kg, II "Brygada Kryzys" - 11,65
kg, III "Wesoe Okonie" - 8,90 kg.

Mimo, i pogoda nam tym


razem nie sprzyjaa, to wikszo
uczestnikw dzielnie pozostaa na
swoich stanowiskach do koca
zawodw. Tym bardziej chcielibymy pogratulowa wszystkim
uczestnikom wytrwaoci i prawdzie wdkarskiej postawy!

LGR
/ fot. Agnieszka Tomaszewska

Team Kope biegowi mocarze z Olsztynka


W Olsztynku bardzo prnie dziaa zaoony na pocztku roku biegowy team, ktrego trenerem jest utytuowany maratoczyk Wojciech Kope. Dla mieszkacw naszego miasta zorganizowano dwa wsplne treningi, a zajcia odbywaj si rwnie w Olsztynie.
Czerwiec by bardzo pracowitym miesicem dla zawodnikw druyny. Najpierw
w Olsztynie odby si bieg
Copernicus Run na dystansie
10 km, ostatni z cyklu I
Grand Prix Warmii. Zawody
te wygra Wojciech Kope,

tryumfator rwnie caego


cyklu. Wrd pa Elzbieta
Ciela bya czwarta, ale ju
nie miaa sobie rwnych
w swojej kategorii, wygrywajc j bezapelacyjnie. Zdobya te trzecie miejsce wrd
kobiet w caym cyklu Grand

Wojciech Kope na podium (Copernicus Run w Olsztynie


na dystansie 10 km)

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Prix (suma startw w trzech


biegach). Warto doda, e
reprezentanci Teamu z innych miejscowoci rwnie
stawali na podium w swoich
kategoriach wiekowych.
Ju nastpnego dnia Wojciech Kope wystartowa
w Biegu Filipidesa w Pasku
na 10 km, gdzie zwyciy
w swojej kategorii wiekowej.
Nastpnie czeka go prawdziwy maraton startw i, co za
tym idzie, sukcesw. Wojtek
biega nawet dwa razy dziennie, pokazujc, e jest jednym
z najbardziej wytrzymaych
zawodnikw w Polsce.
- 8.06.2014 - X Pmaraton
Jurajski w Rudawie koo Krakowa (woj. Maopolskie) - I
miejsce w kategorii open,
I miejsce w kategorii wiekowej, I miejsce w kategorii
obywatel Unii Europejskiej,
- 14.06.2014 III Bieg Akademii Grniczo-Hutniczej na
12 km w Krakowie (woj.
Maopolskie) - III miejsce
w kategorii open, II miejsce

w kategorii wiekowej,
- 14.06.2014 Krakowski
Bieg wietlikw LATO (start
21:30) na 10 km w Krakowie
(woj. Maopolskie) - II miejsce w kategorii open,15.06.2014 III Bieg Pszczyski o Puchar Carbo Asecura
na 10 km w Pszczynie (woj.
lskie) - II miejsce w kategorii open, II miejsce w kategorii wiekowej,
- 20.06.2014 Nocny Bieg
witojaski na 10 km
w Gdyni (woj. Pomorskie)
- XIV miejsce w kategorii
open, III miejsce w kategorii
wiekowej; w tym samym
biegu zawodniczka z Olsztynka Elbieta Ciela zaja
IV miejsce w swojej kategorii
wiekowej.
Biegacze TEAM Kope, po
nieprzespanej nocy, przyjechali do Olsztyna by uczci
15-lecie Uniwersytetu Warmisko-Mazurskiego i pobiec
15 km w Biegu Uniwersyteckim. Cika, ale za to malownicza trasa prowadzia wok

Elzbieta Ciela
Kortowa po caym studenckim campusie oraz przy
jeziorze. Mimo zmczenia
i wyczerpania i tym razem
zaznaczyli swj udzia miejscami na podium. Wojciech
Kope by drugi, tak jak
i Elbieta Ciela, tyle e
w swojej kategorii wiekowej.
Wicej o TEAM Kope i sukcesach druyny mona si
dowiedzie ze strony internetowej:www.wojciechkopec.pl
oraz z profilw spoecznociowych zawodnikw.

Team Kope

Strona 31

Artyku sponsorowany

Strona 32

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

DObRE RADY PANi EWY

CHODNO, CHODNIEJ,

CHODNIK
Kiedy za oknem soce, temperatury te nareszcie odpowiednie dla tej pory
roku, nie mamy ju ochoty na cikie, rozgrzewajce i kaloryczne potrawy. W tym
czasie take panie domu po caym dniu spdzonym w pracy, ale i te na urlopach, z niechci
myl o godzinach spdzonych w kuchni, gdzie temperatura podczas gotowania posikw jest tak wysoka, e trudno
wytrzyma nawet przy szeroko otwartych oknach. Jest jednak prosty sposb, eby tej uciliwoci unikn wykorzystajmy ten letni, ciepy czas i czsto serwujmy na obiad chodniki, ktre oprcz wielu innych zalet maj i t, e szybko
je przyrzdzimy, bo nie wymagaj gotowania, a ponadto mona je zabra ze sob nad jezioro, czy wycieczk, albo zje
w ogrdku, nie trzeba ich przecie podgrzewa a jak wtedy smakuj!
Nic wic w tym dziwnego, e
chodniki byy ulubionym
daniem podawanym na szlacheckich stoach. S atwe
w przygotowaniu, smaczne,
zdrowe i oczywicie niezastpione na letnie, ciepe dni.
Nie obciaj odka, dodaj
nam energii i maja waciwoci orzewiajce. Trzeba
przyzna, e staropolskie
chodniki swoim skadem
znacznie odbiegay od tych
serwowanych dzisiaj, byy
przygotowywane na misie
lub rybie, cikim bulionie,
a czasem piwie. Wspczesne
w wikszoci przyrzdzamy
na jogurcie, kefirze, zsiadym
mleku, ewentualnie z dodatkiem kwanej mietany, do
ich przygotowania wykorzystujemy warzywa, owoce
i zioa, co sprawia, e s
wyjtkowo zdrowe. Zawieraj bowiem w swoim skadzie
witaminy i mineray, ktre
wzmacniaj nasz odporno,
regeneruj organizm i poprawiaj kondycj, zarwno
fizyczn jak i psychiczn.
Ponadto, co na pewno dla
wielu z nas nie jest bez znaczenia, s niskokaloryczne
i na dugo zaspakajaj uczucie godu, poniewa zarwno
owoce jak i warzywa s
bogatym rdem bonnika.
Smak chodnika moe by za
kadym razem inny, wszystko zaley od naszych upodoba, ale take odwagi w eksperymentowaniu z rnymi,
czasami zdawaoby si
wykluczajcymi si nawzajem smakami warzyw, owocw czy przypraw, wic
potrawa naszym domownikom nieprdko si znudzi,
wystarczy tylko czy z sob
rnorodne skadniki oraz
wykorzystywa do jej przygotowania rne bazy mleczn, ale te w postaci

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

warzywnego bulionu lub


kwasu. Zdecydowanie najpopularniejsza jest baza mleczna, szczeglnie polecana osobom z blami odka,
wzdciami, niestrawnoci
i zaparciami, ywe kultury
bakterii bowiem wspomagaj
trawienie oraz przyswajanie
cennych skadnikw odywczych. eby przygotowa taki
chodnik wystarczy wrzuci
do mlecznej bazy owoce,
warzywa, zioa i ewentualnie
sodkie przyprawy, poczy
i schodzi. Chodnik na
bazie bulionu warzywnego
nie ma co prawda ju tylu
witamin, bowiem cz
z nich ginie podczas gotowania, ale doskonale oczyszcza
nasz organizm z toksyn, a dodana do niego oliwa zawiera
cenne kwasy tuszczowe
i przeciwutleniacze. eby bulion przygotowa naley do
wrztku wrzuci porcj woszczyzny, ziarnka pieprzu,
li laurowy, ziele angielskie
i kilka kropli dobrej oliwy.
Wszystko gotowa okoo 30
minut, wyj warzywa, a bulion schodzi. Chodnik na
bazie kwasu, chyba najmniej
u nas popularny, dodaje energii, wzmacnia odporno
i stymuluje prac wtroby
i nerek. Zachcam wic do
wykorzystanie wszystkich
letnich warzyw i owocw do
przygotowywania chodnikw, bogactwo i rnorodno ich smaku zapewne zadowoli nawet najbardziej wymagajcych
smakoszy,
a szybko i atwo ich przygotowania sprawi, e zawsze
zapracowane panie domu
zamiast przebywa w kuchni
zdecydowanie wicej czasu
bd mogy powici na
odpoczynek w gronie bliskich
i przyjaci.
Ewa agowska- Okoowicz

CHODNIK
LITEWSKI

CHODNIK
SZCZAWIOWY

1 duy pczek
bowiny,
2 ogrki,
1 pczek koperku,
1 pczek szczypiorku,
2 zbki czosnku,
6 szkl kefiru lub
jogurtu,
szkl kwanej
mietany,
4 ugotowane na twardo
jajka,
sl, pieprz.

2 pczki szczawiu,
1 pczek koperku,
1 pczek szczypiorku,
1,5 litra kefiru,
1 dua kwana
mietana,
6 ugotowanych na
twardo jajek,
sl, pieprz.

Bowin opuka i drobno pokroi, buraczki


obra i pokroi w drobn
kostk, zala szklanki
wody, ugotowa i ostudzi. Wymiesza z kefirem i mietan, doda
rozgnieciony czosnek,
posiekany
koperek
i szczypiorek i drobno
pokrojone w kostk ogrki. Doprawi sol i pieprzem. Podawa schodzony z wiartkami jajek.
CHODNIK
OGRKOWY
2 zielone ogrki,
2 zbki czosnku,
1 pczek koperku,
400 g gstego jogurtu,
4 ugotowane na twardo
jajka,
sl, pieprz.
Ogrki umy i zetrze
na tarce jarzynowej ze
skrk, czosnek posieka,
doda do ogrkw,
doprawi sol i pieprzem.
Wymiesza z jogurtem
i posiekanym koperkiem.
Schodzi i podawa
posypany siekanym jajkiem.

Szczaw umy, drobno


pokroi i ugotowa
w maej iloci wody.
Ostudzi i wla do kefiru,
doda mietan, posiekane koper i szczypior,
wymiesza, doprawi
sol i pieprzem. Schodzi i doda posiekane
jajka.
CHODNIK
NA KWASIE
CHLEBOWYM
25 dag wieych
ogrkw,
2 jajka na twardo,
10 dag posiekanego
szczypiorku,
szkl kwanej
mietany,
2 yki musztardy
rosyjskiej,
4 ugotowane w
mundurkach ziemniaki,
30 dag dowolnego
gotowanego misa,
1,5 litra kwasu
chlebowego,
sl, cukier, pieprz.
Drobno pokroi miso,
ogrki, jajka i ziemniaki.
Posiekany szczypiorek
utrze z odrobin soli,
kiedy puci sok poczy
ze mietan, doda jajka
i ziemniaki. Doprawi
sol, musztard, pieprzem

i cukrem. Wla kwas


chlebowy, dooy ogrki
i miso. Podawa mocno
schodzony.
CHODNIK Z
MELONA I MITY
1 litr kefiru lub jogurtu,
1 szkl kwanej
mietany,
gar posiekanych
orzechw woskich,
3 zbki czosnku,
zielony lub ty
melon,
kilka gazek mity,
sl, pieprz.
Kefir lub jogurt wymiesza ze mietan, doda
posiekany czosnek, orzechy i posiekan mit.
Wymiesza, przyprawi
sol i pieprzem. Melona
rozkroi, wybra nasiona
i ma yeczk wykroi
z niego kulki, doda je do
chodnika, mocno schodzi, udekorowa listkami mity.
CHODNIK
OWOCOWY
WARZYWNYM
1 litr zsiadego mleka,
0,5 kg owocw (maliny,
jagody, poziomki lub
inne sezonowe),
3 yki cukru,
szkl kwanej
mietany.
Mleko wymiesza ze
mietan i zmiksowanymi
owocami. Mona doprawi cukrem. Schodzi
w lodwce, podawa
z biszkoptami lub herbatnikami.

Smacznego!
Strona 33

Reklama

Ogoszenia drobne
Sprzedam:
l Dziak o pow. ok. 5 arw
z widokiem na skansen w Olsztynku. Tel. 516 083 780
l Fotel bujany z wikliny
(nowy). Cena do uzgodnienia.
Ul. wierczewskiego 33/11.
Tel. 662 695 638

l Pokj w Olsztynie.
Tel. 505 777 704
l Murowany gara (18 m2,
z kanaem, po remoncie). Cena do
uzgodnienia. Ul. wierczewskiego 33/11. Tel. 662 695 638

Rne:

l Tanio dziaki na wzgrzu


(Lichtajny). Tel. 796 566 667

PUNKT USUG
PRALNICZYCH

l Dziaki przy Orodku Koatek 30-arowe. Tel. 886 473 630

zosta przeniesiony na
ul. Jana Pawa II 16
(budynek przy rondzie )
Tel. 506-850-246
ZAPRASZAMY !

Do wynajcia:
l Lokal przy ul. wierczewskiego 42 m2. Tel. 601 848 831
l Lokal (150 m2) z wyposaeniem gastronomicznym + mieszkanie (80 m2) z wyposaeniem
do zamieszkania od zaraz. Olsztynek. Tel. 514 382 034
l Dwa lokale 60 m2 (parter),
50 m2 (I pitro) w Olsztynku.
Tel. 602 557 028
l Lokal 24 m2. Olsztynek.
Tel. 89 519 10 49
l Mieszkanie w Olsztynie
46 m2. Tel. 600 611 085

l Miae wypadek w cigu


ostatnich 16 lat? Zadzwo!!!
Pomoemy Ci uzyska odszkodowanie. Tel. 502 219 784
l Miae wypadek!
Sprawd co tak naprawd Ci
si naley! Tel. 796 566 667

bezpatne ogoszenia
przyjmowane s w biurze redakcji
(MDK w Olsztynku,
ul. Chopina 29, tel. 89 519 22 01,
w godz. 8.00-18.00)

Krzywka nr 204
Poziomo:

10

12

Pionowo:

15

11
13
14
16

17

18
19

20

23

22

21

24

Krzywka sponsorowana przez

25

26

28

27
Rozwizania prosimy nadsya na kartkach pocztowych do
15 sierpnia pod adresem redakcji. Spord prawidowych rozwiza wylosujemy nagrod - obiad dla 2 osb w Restauracji Zielarnia (ul. Mrongowiusza 29, Olsztynek).
Prawidowym rozwizaniem ostatniej krzywki byo
haso: Koci zostay rzucone. Nagrod wylosowa Mirosaw Pawlicki z Olsztynka.

1) cyrkowiec z batem, 5) duo s, 9) stos po niemiecku,


10) fanaberie wrd owadw, 11) podstawa haftu,
12) strusiopodobny, 13) upadek wrony, 14) poegnanie na dachu,
15) w kko golona, 16) jest fajny, 18) 2+1, 19) palmowiec
z okiem, 22) bez butw, 24) Shrek w ogrodzie, 25) lepsza ni wz
zota, 26) postawiona wysoko, 27) z wkadem bez dugu,
28) stawia opr.
1) na bro, 2) w ucieczce, 3) w Biskupinie, 4) przewozi owce,
6) homouk, 7) nadleniczy, 8) gust kucharza, 16) wysoki PKB,
17) ywno za wod, 19) zamieszanie w kuchni, 20 do podjcia,
21) karty oprawcy, 23) do spinania.

15

10

11

12

13

14

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

Biuletyn redaguje zesp w skadzie: Wydawca - MDK, redaktor wydania - Katarzyna Waluk, redaktorzy: Wiesaw Gsiorowski, Tomasz Kurs,
Bogumi Kuniewski, Pawe Rogowski (skad komputerowy, zdjcia), Henryka ebrowska, Marta ebrowska, Zygmunt Puszczewicz, Kazimierz Czesaw
Bandzwoek, Ewa Okoowicz-agowska, Robert Waraksa, Magdalena Rudnicka, Stanisawa Zitek. Adres redakcji: 11-015 Olsztynek, ul. Chopina 29,
MDK, tel. 89 519-22-01, woj. warmisko-mazurskie. Zgoszenia reklam w siedzibie redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji
tekstw i listw oraz nie odpowiada za tre reklam, ogosze i artykuw sponsorowanych. Miesicznik zrzeszony jest w Polskim Stowarzyszeniu
Prasy Lokalnej z siedzib w Krakowie. e-mail: alboolsztynek@wp.pl. Materiaw nie zamawianych redakcja nie zwraca.
Strona 34

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Reklama

ALBO 7 (218) Lipiec 2014 r.

Strona 35

Reklama

You might also like