Sahin Giray Han( ok.1585-1641) Nurredin krymski i Kaga.

Syn Saadeta
Giraya,wnuk Mehmeda II Giraya.Brat i towarzysz Mehmeda III Giraya.Urodzi si w
Nogajskiej Hordzie,gdzie jego ojciec Saadet mieszka po wygnaniu.Potem Sahin
wraz z starszymi brami,Mehmedem i Devletem powrci na Krym.W 1601r.
Devlet Giray uknu przeciw Gaziemu Girayowi spisek,a mianowicie chcia go
zrzuci z tronu.Jednak spisek zosta odkryty,a Devlet straci ycie.Mehmed wraz z
Sahinem uciekli z Krymu.Mehmed schroni si w Turcji,a Sahin na Kaukazie.W
1608r.zosta obalony przez Ahmeda I Tochtamysz Giray(najstarszy syn
Gaziego) ,a jego miejsce zajal Selamet Giray,jedyny ocalay syn Devleta Giraya
II.Selamet nie zapomnia o synach Saadeta i mianowa ich kag(Mehmed) i
nurredinem(Sahin).Jako,e Selamet by wrogo nastawiony do Rzeczpospolitej,to
Sahin i Mehmed czsto pldrowali nasze granice.W lecie 1608r.Sahin chcc
zaskoczy
Polakw
przeprowadzi
najazd
tatarski
na
wojewdztwo
kijowskie,jednak szybko zorientowa si,ze w pobliu s wojska polskie i si
wycofa.W 1609r.Mehmed i Sahin zdradzili Selameta i zorganizowali przeciw
niemu spisek,ktry wyszed na wiato dzienne.Bracia zbiegli na Kaukaz,aby
koncertowa tam oddziay czerkieskie .W 1610r. Selamet zmar,a chanem zosta
Canibek Giray,jednak Sahin ogosi si kag,a Mehmed chanem,co doprowadzio
do konfliktu:Canibek uciek do Kaffy,a Mehmed j oblega.Canibek wysa posw
do sutana,aby mu pomg i tym samym Canibek zosta chanem .Bracia uciekli na
pnocne stepy,wkrtce jednak znw prbowali przejc tron,ale zostali pokanani
przez oddziay tureckie i musieli ucieka do Kantymira Murzy,zwanego Krwawym
Mieczem.Niedugo potem Mehmed uda si do Turcji,gdzie zosta uwiziony,a
Sahin przebywa w Budziaku
W 1614r.Canibek wypowiedzia wojn Kantymirowi,Sahin wtedy znw uciek na
Kaukaz,a potem do Persji,gdzie suy u Abbasa Wielkiego.Przebywa tam przez 10
lat i walczy w perskiej armii przeciw Osmanom, da te wydania mu
szlachcicw krymskich,ktrych chcia zgadzi.Wiosn 1623r.Mehmed zosta
chanem Krymu,a Sahin zosta po raz drugi mianowany kag i zacza krwawe
rozprawianie si ze swoimi przeciwnikami,niektrzy zostali uwizieni,a inni
zabici.W tym czasie osobist gwardi Sahina byli Qizilbashi.Mehmed zacza
prowadzi niezalen polityk i odmwi udzielenia pomocy Turkom podczas
wojny z Persj.W 1624r.Murad IV obali Mustafe i nakaza,aby to Canibek powrci
na tron.W maju oddziay Canibeka byy ju w Kaffie.Braciom zaproponowano
guberni w Hercegowinie,jednak oni twierdzili,e naley im si dziedziczny tron
Krymu.Zebrali wielk armi i zaczeli wojn Canibekiem.Sahin dowodzi
obleniem Kaffy .W czerwcu sutan wysa posiki na pomoc Canibekowi,jednak w
bitwie pod Biohirkiem Sahin rozbi oddziay wroga.W 1624r.Sahin planowa
zawrze ukady z Polsk wobec najazdw Murzy.Sahin wkrtce potem zaj
Budziak,ale na wiec o nadchodzcych Turkach opuci go,Murza zosta zmuszony
do posuszestwa.We wrzeniu 1624r.na Krym przyby wysannik sutana,w celu
rozpoznania i rozmowy z wadcami Krymu.W grudniu Sahin podpisa umow z
Kozakami na Siczy,w ktrej zobowizywa si do wstrzymania najazdw
tatarskich,a Kozacy obiecali mu pomoc w walce z Turcja. Mehmed czasem
zorganizowa z rozkazu sutana kilka najazdw na polskie wasnoci na poudniu,w
przeciwiestwie do Sahina,ktry prowadzi rozmowy z polskim rzdem i ostrzega
czasem przed najazdami tatarskimi.W 1627r.bracia wraz z oddziaami
czerkieskimi wystpili przeciw Murzy,ktry uciek do Budziaku,w odpowiedzi na to
Sahin zabi du cz rodziny Murzy,ale ten dosta si do Stambuu i zacza
przekonywa sutana,aby osadzi na tronie Canibeka Giraya,a ten si na to
zgodzi.Bracia widzc tureckie zagrozenie zaczeli si przygotowywa do walki z
Turkami.Mehmed zosta na Krymie,a Sahin z hordami powdrowa do Budziaku,a
potem zniszczy tureckie fortece.Murza uciek z Nogajami w tym samym czasie do
Dobrudy,potem bya jeszcze bitwa pod Babadag,w ktrej wojska tureckie

pokonay Sahina,ktry musia wycofa si z niedobitkami na Krym,jednak dogoni

go Murza,ktry oblega Bakczysaraj,jednak pod na pomoc Sahinowi przyszy
oddziay kozackie Doroszenki,ktre pokonay przeciwnika Sahina i zmusiy go do
zakoczenia oblenia(bitwa nad rzek Alm).Kozacy i Tatarzy ponieli wtedy
mae straty.Kantymir wycofywa si przez Kaff,a za nim Sahin z swoimi
wojskami,jednak
tym
razem
kaga
zosta
pokonany
.W
czerwcu
1628r.Canibek,ktry zosta mianowany chanem przyby na Krym i zdoby poparcie
wykoczonych cigymi wojnami stronnikw braci.Niezadowolenie spoeczestwa
Krymu byo tak wielkie,e powstay nawet konspiracje przeciw braciom
Giray,ktrzy widzc zagrozenie wycofali si z Krymu na Zaporoe i poprosili
korespondencyjnie Zygmunta Waz o pomoc w sprawie Canibeka.Sahin w licie
zobowiza si,e zostanie wasalem Polski,odda Biaogrd.gdy Zygmunt wygra z
Canibekiem i pozwoli wznieci powstanie przeciw niemu.Polacy nie zapewnili mu
jednak pomocy wojskowej,ale wysali do nich Kozakw,ktrzy mieli im pomc.W
listopadzie 1628r.bracia wrcili na Krym,gdzie zastali Canibeka i Devleta Girayw
oraz Kantymira na czele kawalerii,ktry zacz walczy przeciw Kozakom i
Hrykowi Czarnymi ,ale wojska odpary jego ataki.W 1629r.Sahin zosta ranny w
bitwi pod Perekopem.Kozacy z trudem obronili wtedy ostatni tabor.Wtedy te
brat Sahina,Mehmed zosta rozsiekany przez Kozakw podejrzewajcych go o
zdrad.Ranny Sahin uciek nad Don.Canibek zorganizowa wypraw karn przeciw
stronnikom Sahina,ktry w tym samym czasie prbowa nawiza stosunki z
Kozakami terskimi,ale pozyska troch wojsk z Ordy Nogajskiej i uciek do
Persw,gdzie zosta bejem jednej z prowincji.W 1633r.Sahin zetkn si z
znaczcym sojusznikiem na Kaukazie-niektrymi ksitami Krymu,ale z
negocjacji nic nie wyszo,bo posowie Sahina zostali stracenii,a Canibek zabi
wanych dostojnikw.Azylu Sahinowi odmwia Orda Nogajska i jego
krewni,bowiem wiedzieli,ze sytuacja Sahina jest straszna,a sutan oczekuje go w
Stambule,+ Sahin praktycznie jest na jego asce.Gdy Sahin przyby do Stambuu
zachcony przez wezyrw,zosta wysany na Rodos,gdzie w 1641r.uduszono go na
rozkaz Ibrahima I

Mehmed III Giray-(1584-1629)Chan Krymu i Kaga.Mehmed urodzi si

podobnie jak brat w Nogajskiej Ordzie,gdzie jego ojciec Saadet przebywa na
wygnaniu.Ok.1593r.Mehmed wraz z rodzestwem wrci na Krym,a potem
wspdziaa z rebeliantami i zosta zesany na 7 lat wizienia w Stambule.W
1608r.zosta powoany kag przez Selameta Giraya,jednak po jaki czasie wpad
z nim w konflikt i wraz z bratem zorganizowa przeciw niemu spisek,jednak
wszytko wyszo na jaw i Mehmed musia ucieka do Budziaku,a w innej wersji
wraz z Sahinem na Kaukaz.W 1614r.znw zosta uwiziony przez Osmanw,a w
1618r.uciek z niego na Krym,a rozptaa si wtedy wojna Canibekiem
Girayem,wiec Mehmed bra udzia w dziaaniach wojennych i oblega Kaffe,jednak
przy pomocy wojsk tureckich Canibek zosta Chanem,a bracia musieli ucieka na
pnocne stepy,a potem znw prbowali przej wadz i schronili si u Kantymira
Murzy,lecz niedugo potem Mehmed zosta uwiziony przez Turkw na Rodos.W
1623r.Mehmed nareszcie zosta Chanem Krymu,by moe macza w tym palce
Wielki Wezyr.Mehmed mianowa Kaga swojego brata Sahina.Chan wprowadzi
bardzo radykalne i odwane reformy polityczne,organizowa te wyprawy na
ziemie polskie.Turkw to niepokoio,wiec podjeli nieudan prbe osadzenia na
tronie Krymu Canibeka.W 1627r.bracia wraz z Czerkiesami zaczeli wojn z
Kantymirem Murz,ktry po wymordowaniu rodziny przez Sahina zwrci sie do

sutana,aby ukrci dziaania Mehmeda i osadzi na tronie Canibeka,na co sutan

nie do,e przysta,to powiedzia jeszcze,e bdzie to kar dla Mehmeda za
nieudzielenie pomocy Turkom w wojnach z Persj(Sahin z nimi
kolaborowa).Bracia wkrtce podpisali ukad z Kozakami,ktrzy pomogli im w
walkach z Turkami(wicej na ten temat w Historii Sahina Giraya).W 1628r.Canibek
przyby na Krym bdc mianowany Chanem przez sutana i zdobyl tam duze
poparcie,bo spoeczestwo byo ju wykoczone wojnami toczonymi przez
braci,wiec Girayowie musieli wycofa si na Zaporoe i szuka wsparcia u
Zygmunta III Wazy,jednak krl wysya im na pomoc tylko odziay kozackie.W
listopadzie tego samego roku bracia wrcili na Krym i odpierali ataki wojsk Murzy
i Canibeka.Jednak w 1629r.w czasie bitwy pod Perekopem,gdy Kozacy ledwie si
obronili Mehmed zosta oskarony o zdrad(mia chcie poda wojska
Canibekowi,albo nawet przej na jego stron) i zabity,a dokadniej rozsiekany
przez Kozakw.Pochowano go w Bakczysaraju.