You are on page 1of 28

Cena 2,00 z

Nr 6 (205) Czerwiec 2013 r.

ISSN 1231-9023

Hurra! to ju

WAKACJE!

Z okazji wita Naszego


Miasta wszystkim Pastwu
skadamy najlepsze yczenia, duo zdrowia, spenienia wszystkich
planw i zamierze oraz pomylnoci w yciu osobistym i zawodowym. yczmy sobie nawzajem dalszego, dynamicznego i harmonijnego rozwoju naszego miasta, aby yo nam si lepiej i dostatniej.
Z okazji Dni Olsztynka przygotowano bogaty program uroczystoci,
na ktre serdecznie Pastwa zapraszamy. yczymy miej zabawy!
Przewodniczcy Rady Miejskiej
Jerzy Gowacz

Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna

Hurra, to ju wakacje! W caej Polsce rozpoczynaj si upragnione


wakacje. Na ten moment czekaj te przedszkolaki i uczniowie z naszej
gminy. Dzieciaki i modzie bd miay ponad dwa miesice sodkiej
laby.
- Ciesz si, e rok szkolny wreszcie si skoczy i nie bd ju musiaa wczenie wstawa, pisa sprawdzianw i nosi w plecaku cikich
podrcznikw - mwi Ola, z IV klasy.
W tym roku wakacje zaczynaj si 28 czerwca. Ze wiadectwem
w rku wybiegn uczniowie z podstawwek, gimnazjw, oglniakw,
technikw i zawodwek. Cz dzieciakw ju spakowaa walizki,
by wyjecha na obz nad morze, w gry czy na wie do ukochanej
babci.
Ci, ktrzy jednak zostaj w Olsztynku te nie bd si nudzi.
Ju 27 czerwca ruszaj Dni Olsztynka, najwiksze wito naszego miasta. W tym roku trwaj a cztery dni! Wicej na str. 14.

Gabinet Kosmetyczny

Sekrety Pikna
Zaprasza na:

Gabinet Kosmetyczny
ul. Mrongowiusza 6, Olsztynek
tel. 723-446-735
www.sekretypiekna-olsztynek.pl
Strona 2

Zabiegi pielgnacyjne twarzy


Pielgnacj doni i stp
Przeduanie i stylizacj paznokci
Wiza i stylizacj
Przeduanie i zagszczanie rzs
Depilacj

Do pierwszego zabiegu
pielgnacyjnego twarzy komputerowa
diagnostyka kosmetologiczna gratis!
ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

WIECI Z MAGISTRATU
Rzd zdecydowa o budowie drg ekspresowych S7 i S51

Olsztynek czeka na nowe drogi


4 czerwca Rada Ministrw zmienia uchwa
w sprawie ustanowienia
wieloletniego Programu
budowy drg krajowych
na lata 2011-2015.
Do uchway dodano
zacznik nr 5, ktry pozwoli na szybkie przystpienie

do realizacji nowej perspektywy budetu UE i jest


pierwszym krokiem do
realizacji inwestycji drogowych w ramach przyszego
Krajowego Programu Budowy Drg Krajowych i Autostrad na lata 2014-2020.
Przede wszystkim kontynu-

owane bd inwestycje na
drogach szybkiego ruchu,
ktrych celem jest budowa
spjnej sieci drogowej.
W zaczniku wskazano
list inwestycji przewidzianych do wykonania w nowej
perspektywie UE. Na licie
znalazy si m.in. budowa
drg ekspresowych S7 Warszawa-Gdask na odcinku
Olsztynek-Miomyn i Nidzica-Napierki oraz S51
z Olsztynka do Olsztyna.
W celu zachowania cigoci wykonania inwestycji
drogowych GDDKiA bdzie
teraz miaa moliwo uruchomienia postpowa przetargowych w 2013 r. na
budow drg finansowan
w ramach nowej perspektywy budetowej UE.

V Integracyjny Rajd Rowerowy


Gocicem Niborskim
1 czerwca odby si ju V Integracyjny Rajd Rowerowy Gocicem Niborskim.
Uczestnicy wystartowali z Olsztyna, Bartga, Rusi, Stawigudy, Nidzicy i Olsztynka,
by wsplnie spotka si w Archidiecezjalnym Orodku Charytatywnym Caritas
Archidiecezji Warmiskiej w Rybakach nad jeziorem askim, na historycznej granicy Warmii i Mazur.
Impreza miaa charakter oraz Komandor Rajdu dzi na starych mapach.
rekreacyjno - integracyjny, Andrzej Mayszko.
Organizatorzy rajdu:
z racji uczestnictwa w niej
Gociniec Niborski to powiat nidzicki, gmina Olszmieszkacw z kilku ssia- fragment starego szlaku tynek, gmina Stawiguda,
dujcych ze sob gmin.
Warszawa Krlewiec. Gminny Orodek Kultury
Nad przebiegiem caoci Przez setki lat peni wan w Stawigudzie, Nadlenicczuwali: Burmistrz Olsztyn- rol komunikacyjn, dzi two Nowe Ramuki.
ka Artur Wrochna, Zastpca zapomniany, wart jest przyZa rok zapraszamy na
Wjta Gminy Stawiguda pomnienia. Trakt przez stu- kolejn edycj!
Irena Derdo, Dyrektor PCK lecia w zasadzie nie ulega
w Olsztynie Andrzej Karski zmianom, co mona przeleKarol Kijkowski

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Ekofestyn w Olsztynku
W Gminie Olsztynek od pocztku roku prowadzona jest
kampania informacyjna zwizana z tzw. rewolucj mieciow. W ramach tych dziaa, na rynku miasta Olsztynek,
w dniu 10 czerwca zosta zorganizowany ekofestyn, ktrego
tematem przewodnim byo prawidowe zagospodarowywanie
odpadw. Uczestnikami imprezy byli najmodsi mieszkacy
gminy: przedszkolaki oraz uczniowie z klas I-III.

Uczestnicy pikniku, wzili udzia w wielu konkursach,


grach i zabawach prowadzonych przez dowiadczonych animatorw. Dzieci uczyy si segregowa odpady, zakada
kompostownik na bioodpady, poznay ekologiczne sposoby
wytwarzania prdu i wiele innych ekologicznych zachowa.
Najwikszym zainteresowaniem cieszyo si Zielone Kino
- ekspozycja skadajca si z systemu rowerw, ktre podczas jazdy wytwarzay prd napdzajcy komputer i rzutnik,
wywietlajcy ekologiczny pokaz multimedialny.
Momentem szczeglnym imprezy byo uroczyste wrczenie Certyfikatu Mecenasa Edukacji Ekologicznej Urzdowi
Miejskiemu w Olsztynku, na rce zastpcy burmistrza oraz
sekretarz miasta. Jest to specjalny tytu, ktrym honorowane
s m. in. gminy wspierajce edukacj ekologiczn.
ZBI

Zgromadzenie Oglne
Cittaslow w Turcji
W jednym z tureckich miasteczek Cittaslow, Seferihisarze,
w dniach 7-9 czerwca odbyo si Zgromadzenie Oglne
Midzynarodowego Stowarzyszenia Cittaslow. Jak co roku
wydarzenie to zgromadzio czonkw stowarzyszenia z caego wiata m.in. z Woch, Korei Pd., Chin, Holandii, Wgier,
Francji, Belgii, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Stanw Zjednoczonych oraz Polski.
Polsk delegacj reprezentowali: Wicemarszaek Jarosaw
Soma, Dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej Lidia
Wjtowicz, Dyrektor Departamentu Polityki Jakoci Igor
Hutnikiewicz, czonek Midzynarodowego Komitetu Naukowego Cittaslow, prof. dr hab. Krzysztof Skalski z Uniwersytetu Jagielloskiego, burmistrzowie Reszla, Bisztynka, Lidzbarka Warmiskiego, Godapi, Nowego Miasta Lubawskiego
oraz Burmistrz Olsztynka Artur Wrochna i Przewodniczcy
Komisji Spraw Spoecznych Andrzej Wojda.
Podczas zgromadzenia oglnego przyjto do stowarzyszenia nowych czonkw. Z regionu warmisko-mazurskiego do
sieci miast dobrego ycia przystpia Godap, ktra w procesie certyfikacji spenia wymogi wynikajce ze statutu.
Podczas konferencji przedstawiono nowe zasady certyfikacji dla przyszych czonkw sieci oraz przedstawiono ciekawe inicjatywy lokalnej spoecznoci.
SGP

Strona 3

WIECI Z MAGISTRATU

25-lecie wice kapaskich ks. Sawomira Piniahy


16 czerwca Ks. Kanonik Sawomir Piniaha, proboszcz parafii pod wezwaniem Bogosawionej Anieli
Salawy w Olsztynku, obchodzi jubileusz 25-lecia wice kapaskich.
Dzikczynn msz z prob o dalsze bogosawiestwo
odprawi ksidz proboszcz
z udziaem dwch jubilatw,
kolegw z roku: ks. Bolesawem Biekiem, obecnie pracujcym jako proboszcz
w Szwajcarii w kantonie
Valais oraz ks. Sylwestrem
Progorowiczem, proboszczem w Szestnie koo Mrgowa.
Na uroczyst Msz w.
przybyli: Ks. Praat Henryk
Madej, pierwszy proboszcz
jubilata w parafii Chrystusa
Odkupiciela
Czowieka
w Olsztynie, Ks. Dziekan
Kanonik Stanisaw Pietkiewicz, proboszcz parafii NSPJ
w Olsztynku, Ks. Praat Pk.
Tadeusz Bieniek z Diecezji
Tarnowskiej, ks. Zbigniew
Gobiewski pochodzcy
z Olsztynka, obecnie pracujcy w Szwecji, Ks. Kanonik
Micha Tunkiewicz, nauczyciel akademicki na Wydziale
Teologii UWM w Olsztynie,
ks. Janusz Koniec, proboszcz

parafii w Waplewie, Ks.


Kanonik Piotr Sroga, pochodzcy z Olsztynka, redaktor
naczelny Posaca Warmiskiego, proboszcz parafii
w Dorotowie, Ks. Kanonik
Marian Midura, Dyrektor
Diecezjalny Referatu ds.
Misji, duszpasterz suby celnej w Olsztynie i krajowy
duszpasterz kierowcw,
a take Ks. Kanonik Krzysztof Witwicki, proboszcz
w witajnach.
Msza w. miaa podniosy
charakter, a poruszajce kazanie na temat misji kapana
w dzisiejszych czasach, jako
mostu scalajcego Boga
z wiernymi, wygosi Ks. Praat Pk. Tadeusz Bieniek
z Diecezji Tarnowskiej.
yczenia dostojnemu jubilatowi zoy Burmistrz Olsztynka Artur Wrochna wraz
z Wiceprzewodniczc Rady
Miejskiej w Olsztynku Iren
Pisarewicz, kwiaty z pamitkowym upominkiem od parafian wrczyli: Krzysztof Wie-

czorek, Danuta Bondaruk


oraz Beata i Adam Bukowscy.
yczenia zoyli take:
Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasw Pastwowych
w Olsztynie Jan Karetko,
Komendant OSP w Olsztynku Stanisaw Pisarski wraz
z druhami, przedstawiciele

Koncert uczniw Powiatowej


Szkoy Muzycznej
4 czerwca w sali koncertowej Gimnazjum im. Noblistw Polskich odby
si koncert uczniw Powiatowej Szkoy Muzycznej I stopnia w Dywitach
Filii w Olsztynku.
W czasie koncertu promocyjnego
publiczno wysuchaa specjalnie na
t okazj przygotowany program modych artystw. Suchacze mogli cieszy si brzmieniem instrumentw
smyczkowych, dtych blaszanych
i klawiszowych, wsucha si
w dwiki gitary klasycznej, akordeonu czy ksylofonu.
Wszyscy przybyli na koncert
gocie, a w szczeglnoci rodzice nie

szczdzili braw, dodajc otuchy artystom.


Imprez poprowadzi i akompaniowa modym wykonawcom Janusz
Ciepliski, dyrektor PSM w Dywitach.
Obecnie w szkole uczy si 53 utalentowanych muzycznie modych
mieszkacw naszej gminy, a od
nowego roku szkolnego liczba ta jeszcze wzronie.
Karol Kijkowski

grup parafialnych, kka


racowego, Stowarzyszenie Przyjaci Wyszego
Seminarium Duchownego,
rada parafialna, Parafialny
Zesp Caritas, Diakonia
Sowa Boego, suba liturgiczna oraz rodzina.
Uroczysto uwietni
Olsztynecki Chr Kameralny

pod kierownictwem Marii


Gronkiewicz.
Ks. Sawomir Piniaha nie
kry wzruszenia, podzikowa
Bogu za dotychczasow sub kapask proszc o bogosawiestwo na dalsz
posug.
Karol Kijkowski

Jeli kto chce pj za Mn, niech si zaprze samego siebie


i wemie krzy swj i naladuje Mnie. (Ew. w. Marka 8, 34)

Ks. Sawomir Piniaha


Proboszcz Parafii pw. b. Anieli Salawy
w Olsztynku
Dostojny Jubilacie!
Oto nadszed szczeglny dzie jubileuszu 25-lecia posugi kapaskiej Ksidza Proboszcza. Jubileuszu obchodzonego w Olsztynku
miecie w. Piotra. W kociele, ktry Ksidz wybudowa od podstaw
jako triumf pracy i wiary. Jako owoc mioci do Boga oraz mieszkacw Olsztynka. W myl sw b. Jana Pawa II, ktry stwierdzi, e nie
mona kocha niewidzialnego Boga nie kochajc czowieka obok nas.
Dlatego te Ksidz skupi wok siebie tak wielkie grono oddanych
parafian oraz przyjaci.
Wybra Ksidz ewangeliczn drog ycia poprzez przyjcie na
swoje barki krzya kapaskiej posugi przez co sta si autorytetem
moralnym oraz stranikiem chrzecijaskiej wiary i polskiej tradycji.
Spoeczestwo nieustannie potrzebuje osb, ktre bd wskazyway
waciw drog ku prawdzie, Bogu i mioci do Ojczyzny. Ksidz Proboszcz jest dla nas takim drogowskazem oraz autorytetem i wsparciem.
Jako przedstawiciel samorzdu gminnego dzikuj za ofiarn sub duszpastersk oraz otwarto i zaangaowanie w sprawy mieszkacw naszej gminy. ycz wszelkiej pomylnoci i szczcia, bo
tylko szczliwy czowiek zdaniem Phila Bosmansa moe da
szczcie innym. Niech aska Boa, ktra obdarzya Ksidza Proboszcza umiejtnoci znajdowania niespoytych si, zdolnoci rozumienia drugiego czowieka i gbok yczliwoci, jak najduej otacza
opiek naszego dobrego pasterza Ksidza Sawka.
Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna
Olsztynek, 16 czerwca 2013 r.

Strona 4

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

WIECI Z MAGISTRATU

Informacje dla mieszkacw dotyczce nowego systemu gospodarowania


odpadami komunalnymi, ktry bdzie obowizywa od dnia 01 lipca 2013 br.
Do 30 czerwca 2013 roku obowizuje zbirka
odpadw na obecnych zasadach, czyli zgodnie
z ustaleniami zawartymi w umowie z Gospodark
Komunaln Sp. z o.o. w Olsztynku.
Od dnia 1 lipca 2013 roku bdzie obowizywa nowy system zbirki odpadw komunalnych
organizowany przez Zwizek Gmin Regionu
Ostrdzko-Iawskiego Czyste rodowisko
w Ostrdzie, w ktrego skad wchodzi gmina
Olsztynek. Kady waciciel nieruchomoci ma
obowizek zoenia deklaracji o wysokoci
opat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
APELUJ! do tych osb, ktre tego nie zrobiy,
o niezwoczne zoenie deklaracji do Urzdu
Miejskiego w Olsztynku bd bezporednio do
Zwizku Gmin Regionu Ostrdzko- Iawskiego
Czyste rodowisko w Ostrdzie. W przypadku
nie zoenia wymaganej deklaracji, Zwizek Gmin
dokona weryfikacji danych, a nastpnie naliczy
podwyszon opat, ktra zostanie wyegzekwowana w drodze nakazu patniczego. Dane
dotyczce osb, ktre powinny zoy deklaracj
bd pobrane z Urzdu Miejskiego w Olsztynku
(ewidencja ludnoci oraz ewidencja podatkowa).
Do chwili obecnej do tut. urzdu zostao zoonych okoo 4 500 deklaracji, cz deklaracji
mieszkacy skadali bezporednio do Zwizku
Gmin.
Jeeli podmiot zobowizany do zoenia deklaracji bdzie chcia dokona zmian w uprzednio
zoonej deklaracji, zobowizany jest do ponownego jej zoenia bezporednio do Zwizku Gmin
Regionu Ostrdzko-Iawskiego Czyste rodowisko w Ostrdzie, bd za porednictwem tut.
urzdu.
Gospodarka Komunalna Sp. z o. o. w Olsztynku wesza w konsorcjum z Zakadem Unieszkodliwiania Odpadw Komunalnym Rudno Sp.z.o.o.,
ktry zoy najkorzystniejsz ofert i tym samym
zosta wyoniony w drodze przetargu na odbir
odpadw z terenu gminy Olsztynek.. Pomidzy
podmiotami zostaa podpisana umowa na okres
3 lat, a wic firm obsugujc nasz teren zostaa

Gospodarka Komunalna Sp.z o.o. w Olsztynku,


mieszczca si przy ul. Grnej 1.
Zgodnie z ustaw, waciciele nieruchomoci
zobowizani s do wyposaenia nieruchomoci
w pojemniki lub worki, suce do zbierania odpadw komunalnych oraz do utrzymania tych
urzdze w odpowiednim stanie sanitarnym,
porzdkowym i technicznym. Gospodarka Komunalna Sp.z o.o w Olsztynku, wychodzc naprzeciw mieszkacom miasta i gminy, umoliwi
wykup dzierawionych pojemnikw po bardzo
atrakcyjnych cenach. W celu kupna pojemnika
naley uda si do Gospodarki Komunalnej przy
ulicy Grnej aby dokona formalnoci, bd
dokona zakupu we wasnym zakresie.
Opaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, zgodnie z uchwa, ksztatuj si nastpujco: 9,00 z brutto miesicznie od mieszkaca nie
sortujcego odpadw, 7,00 z brutto dla osb,
ktre zadeklaroway zbieranie odpadw w sposb
selektywny.
Stawki opat od wacicieli nieruchomoci turystycznych oraz innych podmiotw ustalone zostay za pojemnik, np. o pojemnoci pojemnika
120 l 10,00 z brutto dla selekcjonujcych
i 14,00 z dla nieselekcjonujcych. (wszystkie
stawki zostay przekazane wacicielom i zarzdcom nieruchomoci niezamieszkaych, pooonych na terenie gm. Olsztynek oraz osobom prowadzcym dziaalno, jak rwnie zamieszczono
na tablicach ogosze i na stronie: www.bip.olsztynek.pl).
Segregacja odpadw na terenie naszej gminy
odbywa si bdzie jak dotychczas do pojemnikw zbiorczych tzw. gniazd, rozmieszczonych
na terenie miasta jak i na terenie soectw. Podejmujc si segregacji odpadw, nie ma si obowizku kupienia zestawu do segregacji. Kady
z mieszkacw naszej gminy oraz waciciele nieruchomoci turystycznych mog korzysta
z gniazd, co nie dotyczy osb prowadzcych
dziaalno, ktre to same wyposaaj si
w wspomniane pojemniki. Ponadto, podejmujc
si segregacji odpadw, kady ma obowizek

posiadania kompostownika do segregacji odpadw biodegradowalnych, czyli tych, ktre ulegaj


rozkadowi.
Obecnie kade soectwo z terenu gminy Olsztynek zostao wyposaone w zestawy do selektywnej zbirki odpadw, co pozostanie bez zmian.
W skad zestaww wchodz 3 pojemniki: jeden
na plastik, jeden na szko i jeden na papier.
W miar moliwoci finansowych oraz zgosze
mieszkacw gminy, sukcesywnie bd dokupywane i ustawiane tzw. komplety do segregacji .
Obecnie mamy okoo 50 zestaww do segregacji,
liczba wci si zmienia, bo, niestety, zestawy
regularnie s niszczone i palone.
Opaty
Do koca czerwca obowizuj stare zasady, od
1 lipca obowizuje nowy system.
Pierwsz wpat za odbir odpadw komunalnych naley dokona, zgodnie ze zoon deklaracj, do dnia 31 lipca 2013 r., nastpne kolejne
wpaty do 15- tego kadego miesica, ktrego
opata dotyczy. Mona dokonywa wpat jednorazowo za dany rok.
Numer konta bankowego:
Zwizek Gmin Regionu
Ostrdzko-Iawskiego Czyste rodowisko
ul. Wojska Polskiego 5
14-100 Ostrda
13 1160 2202 0000 0000 6194 2539
Wpat mona dokonywa dowolnym sposobem
- przelewem elektronicznym (internet), przelew
bankowym bd pocztowym. Gmina Olsztynek
jest w trakcie rozmw i ustale z Zwizkiem
Gmin w Ostrdzie i Bankiem Spdzielczym
w Olsztynku w sprawie pomniejszenia bd zniesienia opaty za przelew.
Wkrtce ruszy kolejna kampania informacyjna, skierowana zarwno do mieszkacw naszej
gminy, jak i wacicieli nieruchomoci turystycznych oraz osb prowadzcych dziaalno gospodarcz, ktra bdzie przekazywa aktualne wiadomoci w tym zakresie.
Agata Dzigielewska
Tel. 89 519 54 81

Reklama

SPRZT RTV, SAT, AGD, KOMPUTERY


NAPRAWA
- komputery, laptopy
- telewizory

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

tel/fax 519 29 50,


519 13 87, Olsztynek,
ul. Krtka 2

Strona 5

Zapomniane czy zaniedbane?


Olsztyneckie jezioro. Miejsce od wielu lat niezagospodarowane. Z roku na rok kosmetycznie
dopieszczane wraz z nadejciem sezonu turystycznego. Jedno z wielu jezior, z ktrych korzystaj
mieszkacy Olsztynka, rzadziej turyci odwiedzajcy nasz gmin.
Od zawsze z naszym jeziorem
wizay si rne historie. Wesoe
i absurdalne. Ostatnio zaskoczyo
mnie pytanie, czy na dnie jeziora
znajduje si czog? Nie mog
potwierdzi, ani zaprzeczy, bo nie
wiem. By moe ktry z naszych
czytelnikw moe podzieli si jak
wiedz na ten temat. Kry jednak
nad tym miejscem jakie fatum.
W zeszym roku podejmowano starania, aby zatrudni ratownika na
sezon. Urzd ogosi kilka razy konkurs na to stanowisko - bezskutecznie. Przyczyn s zmiany w prawie,
ktre znaczco utrudniy wykonywanie tego zawodu. W tym roku nawet
nadmorskie miejscowoci maj z tym
problem. Dwa lata temu pojawiy si
osoby chtne, aby zorganizowa
ma rekreacj. Otrzymali odpowiednie zgody na prowadzenie dziaalnoci. Niestety, niesprzyjajce warunki
pogodowe wyhamoway zamiary.
W kwietniu, na jednej z komisji
rady miejskiej przedstawiono projekt
zagospodarowania naszej olsztyneckiej play, ktry opisywaem na
swoim blogu (http://waraksa.blog.
onet.pl/ - Olsztynecka plaa miejska na papierze 24.04.2013r.). Jest
to zalega praca domowa, ktr
musielimy odrobi, bo zlecona kilka

lat temu. Sam projekt interesujcy


- z placem zabaw, parkingami, odpowiedni infrastruktur i miejscami,
ktre w tym miejscu powinny si
znale. Niestety, jak wszystko, uzaleniony w najwikszym stopniu od

moliwoci finansowych. Te naturalnie s ograniczone. Przynajmniej na


dzie dzisiejszy. Nie wszystkie decyzje s atwe. Zawsze wie si to
z wyborem. Realizacja jednej inwestycji oznacza, e inne nie bd

w tym czasie podejmowane, a lista


jest duga i nie zmniejsza si.
Temat olsztyneckiej play postanowia podj szerzej olsztynecka
modzieowa rada, ktra zamierza
zorganizowa na jej temat dyskusj.
Modzieowi radni zamierzaj zaprosi do debaty przedstawicieli samorzdu, brany turystycznej, ale
przede wszystkim mieszkacw.
W dyskusji bdzie mg zabra gos
kady, kto pojawi si na spotkaniu.
Warto uczestniczy w takich wydarzeniach. Mog pojawi si interesujce wnioski, proste pomysy, realne
kierunki dziaa. Dyskusja o pomysach sama w sobie nie ma za duo
wsplnego z czynem, ale stanowi
dobry zaczyn do postawienia pierwszego kroku.
W dalszym cigu z play korzysta
wielu mieszkacw. Jest to w pewnym stopniu stracona szansa, e
przez tyle lat atrakcyjne miejsce,
rzut beretem od centrum miasta,
porasta wysoko trawa. Szkoda, e nie
przetrwao prby czasu w takim stanie jak niegdy. Dla mnie od zawsze
byo jasne, e wybierajc si nad
jezioro, szo si nad nasze. Zapraszam na debat!
Robert Waraksa

Modzieowa Rada Miejska w Olsztynku zaprasza wszystkich plaowiczw,


mionikw lata i nie tylko na debat o olsztyneckiej play miejskiej.
Miejsce: Kino GRUNWALD - Termin: 11 lipca (czwartek) 2013 r. - Godz. 18:00
Jednoczenie zawracamy si z prob o przesyanie lub udostpnianie starych zdj olsztyneckiej play.
Kontakt: mrm@olsztynek.pl lub telefoniczne - Maciej Czepe kom. 502538116

Kolejny unijny projekt w Szkole Podstawowej w Olsztynku

Kompetencje kluczowe otworz twoj gow


Wszystkim wiadomo, e
unijne pienidze gdzie
tam s, ale trzeba umie po
nie sign. Tak wanie
umiejtno i dowiadczenie w zakresie prowadzenia projektw unijnych posiadaj nauczyciele Szkoy
Podstawowej w Olsztynku.
Uczniowie pierwszego
naszego projektu Jestemy
ciekawi wiata dzi s ju
w gimnazjum i z pewnoci
korzystaj z efektw zaj,
w ktrych brali udzia kilka
lat temu. Kolejnych uczniw
zamierzamy wyposay
w narzdzia niezbdne do
dalszej edukacji, prowadzc
warsztaty w ramach projektu
Kompetencje kluczowe
otworz twoj gow.
Europejski Fundusz Spoeczny realizowany w ramach Programu Operacyjne-

Strona 6

go Kapita Ludzki stawia


bowiem na umoliwienie
penego wykorzystania
potencjau zasobw ludzkich. Nie trzeba mie wielu
fakultetw, by wiedzie, e
najwikszy potencja tkwi
w dziecku i to wanie
w modego czowieka naley
inwestowa czas, energi
i nasze dziaania.
Jeli o inwestycjach
mowa, to o finansow kwesti martwi si nie musimy
(na realizacj projektu
uzyskalimy dofinansowanie w wysokoci 597 946,20
z).Ta imponujca kwota
pozwoli na zakup nowoczesnych pomocy dydaktycznych, jak m.in. tablety, tablice interaktywne, programy
komputerowe, gry edukacyjne. Wszystko to suy ma
uatrakcyjnieniu procesu
nauczania. Ponadto, ucznio-

wie nieodpatnie bd korzysta z popoudniowych


warsztatw z jzyka polskiego, z jzyka angielskiego,
z informatyki, matematycznych, z robotyki, przyrodniczych, plastycznych, muzycznych. Bd miay te
zapewniony obiad oraz

dojazd do miejsca zamieszkania po zakoczonych


zajciach.
Projekt Kompetencje
kluczowe otworz twoj
gow realizowany bdzie
w Szkole Podstawowej
w Olsztynku od padziernika
2013r. (rekrutacja nastpi

ju we wrzeniu). Prowadzony bdzie przez dwa lata.


Jego cel gwny to zwikszenie moliwoci rozwoju
270 uczniw kl. IV-VI
poprzez rozwijanie kompetencji kluczowych z wykorzystaniem innowacyjnych
metod nauczania. Planowane
s niecodzienne dziaania,
np. zaoenie akwarium, prowadzenie bloga, konstruowanie robotw, udzia
w sesji miejskiej rady i wiele
innych inicjatyw pobudzajcych dzieci do twrczej
aktywnoci i kreatywnoci.
Inspiracj dla Katarzyny
Hacia pomysodawcy
i koordynatora projektu oraz
innych specjalistw planujcych poszczeglne warsztaty byy potrzeby uczniw
oraz oczekiwania rodzicw,
ktrych czsto nie sta na
opacanie dodatkowych
zaj ich pociech. Jestemy
pewni, e nie zawiedziemy
oczekiwa naszych beneficjentw, a efekty zaj bd
imponujce!
Anna Ciesielska

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Kaliningradzka rewizyta
Kaliningradzki Instytut Doskonalenia Kadr Agrobiznesu i Rosyjski Uniwersytet Rolnictwa,
w ramach trjstronnego porozumienia przygranicznego POLSKA-LITWA-ROSJA, zaprosili delegacj strony polskiej pod egid Warmisko- Mazurskiego Orodka Doradztwa Rolniczego z Olsztyna. W skadzie delegacji byli midzy innymi dwaj naukowcy Uniwersytetu Warmisko Mazurskiego Wydziau Rolnictwa, pracownicy Warmisko- Mazurskiego Orodka Doradztwa Rolniczego
w Olsztynie, ktrzy s twrcami przygranicznego porozumienia i na bieco je pilotuj.
Byli i dowiadczeni, dobrze gospodarujcy rolnicy z Warmii i Mazur, waciciele gospodarstw agroturystycznych. Perek delegacji bya pani Danusia, wacicielka pasieki liczcej okoo stu uli,
ktrej mimo swojego kilkudziesicioletniego
dowiadczenia i praktyki w hodowli pszcz trudno
byoby si wyrzec wsppracy z Orodkiem
Doradztwa Rolniczego, oraz Wydziaem Rolnictwa
Uniwersytetu. Wsppraca z Orodkiem Doradztwa
Rolniczego, jak mwi i co podkrelaj sami rolnicy, daje im niewspmierne korzyci w bilansie
rachunku ekonomicznego, czego rwnie nie
omieszka zapewne potwierdzi nasz miejscowy
specjalista od ekologicznej uprawy warzyw - pan
Daniel Haratym. Bardzo mio mi byo zbiera
pochway kaliningradzkich ogrodnikw o panu
Haratymie, ktry ju kilkakrotnie goci ich przedstawicieli w swoim ogrodnictwie. Polska delegacja
przez cae dwa dni odwiedzaa ogrodnikw Obwodu Kaliningradzkiego oraz agroturystycznego biznesu. Szczero, otwarto i gocinno strony
rosyjskiej przekroczya nasze wszelkie oczekiwania. Gdzie tylko polscy gocie si pokazali byli
witani i goszczeni na poziomie co najmniej kilkugwiazdkowego standardu. Rolnicy Obwodu Kaliningradzkiego zaangaowani w agrobiznes podkre-

lali, e mog liczy na wsparcie i daleko idc


pomoc lokalnej administracji pastwowej. Wszystkie ich inicjatywy s wspomagane kredytami oraz
dotacjami w ramach programu pocztkujcego rolnika, gdzie nie ma, co wane, limitu wiekowego.
Kady projekt jest rozpatrywany przez komisj przy
urzdzie w obecnoci wnioskodawcy, rolnik broni
swoich argumentw od rki, rozwiewa wszelkie
wtpliwoci, udziela niezbdnych wyjanie. Procedura ta jest rozpatrywana w trybie natychmiastowym, w atmosferze yczliwoci oraz przychylnoci.
Kady rolnik nie tylko moe liczy, ale ma pewno
wysokiego umorzenia spat otrzymanego kredytu,
jeli tylko realizowany przez niego projekt spenia
zaoone oczekiwania. Mio byo patrze na dum
pracownikw miejscowych urzdw, ktrzy maj
znaczcy udzia w przemianach jakie zaszy w Rosji
po pierestrojce. Rosyjscy rolnicy na kadym
kroku powouj si na atw komunikacje
z urzdem, ktry pomaga rozwizywa biece problemy, wida e ewentualno lub choby widmo
bankructwa nie mieci si w ich wiadomoci. Tego
moe im zazdroci kady polski rolnik z kredytem hipotecznym. Polscy gocie byo podejmowani
przez naczelne wadze Kaliningradzkiego Instytutu
Doskonalenia Kadr Agrobiznesu i Rosyjskiego Uni-

wersytetu Rolnictwa, na rce ktrych osobicie zoyem (zob. zdj.) pamitki promujce nasze miasto
Olsztynek, w tym kilkadziesit egzemplarzy naszej
gazety ALBO, z tumaczeniem na jzyk rosyjski
artykuu o kaliningradzkich gociach w Olsztynku.
Z zachwytem i podziwem przyjto wyjtkowo
pikne bochenki chleba z artystyczn dekoracj
w doynkowym stylu, wyrb piekarni Spdzielni
Handlowo- Produkcyjnej w Olsztynku. Kierownik
piekarni, pani Magorzata Czyrak, gestem tym, te
w ramach promocji Olsztynka, zaprezentowaa na
arenie midzynarodowej tradycyjn, kultywowan
przez spdzielni sztuk pieczenia chleba. Pozostajemy w oczekiwaniu ponownej wizyty goci
z Obwodu Kaliningradzkiego wysoko cenicych
gospodarno polskich rolnikw i ogrodnikw,
ktra w niemieckim brzmieniu Polen wirtschaft
kiedy trcia nieuzasadnion ironi, lecz dzisiaj to
synonim dobrej roboty.
Kazimierz Czester

Straacy z OSP Olsztynek w Deols


W ramach Umowy o przyjani midzy trzema gminami francuskimi: Deols, Le Poinconnet i Luant oraz gminami polskimi: Olsztynek, Stawiguda i Gietrzwad, podpisanej we wrzeniu 1994 r., na zaproszenie Stray Poarnej
w Deols w dniach 1 3 czerwca przebywaa we Francji delegacja straakw z Ochotniczej Stray Poarnej
w Olsztynku. Gwnym powodem zaproszenia by Kongres Stray Poarnych Departamentu LIndre, ktrego obrady w tym roku odbyway si w Deols.
Wizyta bya konsekwencj
uczestnictwa 4-osobowej
delegacji straakw z Deols
w ubiegorocznych obchodach jubileuszu 115 rocznicy
powstania Stray Poarnej
w Olsztynku. Nie udao si,
niestety,
skompletowa
penego skadu delegacji ze
straakw naszej jednostki,
wobec czego wakujce miejsca uzupeniy ony trzech
uczestnikw wyjazdu. Po
przybyciu do Deols, w pitek
pnym wieczorem zostalimy powitani na uroczystej
kolacji u pastwa Irene
i Andre Reignoux, a nastpnie zakwaterowani w domach
francuskich rodzin. W sobotnie przedpoudnie zwiedzalimy stare miasto w Chateauroux, za po poudniu odwiedzilimy wytwrni win
w Reuilly.
W niedziel rano rozpocza si uroczysta ceremonia
straacka na placu centralnym w Deols, w ktrej
uczestniczylimy ze sztanda-

OSP Olsztynek reprezentowali we Francji - Mirosaw Szostek, Jerzy Tytz, Tomasz Borkowski
i Kazimierz Gsiorowski.

rem OSP Olsztynek, ubrani


w galowe mundury, a w ktrej brao udzia 400 straakw z caego departamentu
LIndre. Ceremonia miaa
bardzo uroczysty przebieg
- z pocztami sztandarowymi,
kompani honorow i orkiestr straack dyrygowan
przez naszego przyjaciela,
byego komendanta stray
w Deols - Jean Pierre Gene-

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

ste. Rol gospodarza ceremonii peni komendant stray


w Deols Jean Ducoudray. Po
ceremonii przemaszerowalimy w defiladzie ulicami
miasta jako poczet sztandarowy naszej OSP. Na zakoczenie kongresu wrczylimy
dary od straakw z Olsztynka - obraz przedstawiajcy
koci w naszym Skansenie
dla komendanta stray depar-

tamentu LIndre, oraz spiowy wizerunek w. Floriana


dla stray w Deols. Moglimy
pochwali si trwajc ju
osiemnacie lat wspprac
midzy straami Olsztynka
i Deols, a nasi partnerzy byli
z tego rwnie bardzo dumni.
Nieocenionym jako tumacz
okaza si Jean Parysek, ktry
zarwno w czasie trwania
kongresu, jak rwnie przez

cay okres pobytu towarzyszy wraz z on naszej grupie. Na ogromnym placu


wok hali gdzie odbywa si
kongres zorganizowano
wystaw wozw bojowych
i sprztu straackiego. Po
wykwintnym obiedzie dla
wszystkich uczestnikw,
obejrzelimy 3-godzinny
spektakl straakw i kabaretu
Les Darlings. Na szczcie
dla nas, w czasie wystpu nie
byo dialogw, a tylko muzyka, taniec, piew i wspaniae
stroje, czyli prawdziwy francuski kabaret. W ostatni
dzie pobytu gospodarze
zafundowali nam caodniowe
zwiedzanie Parya, a najprzyjemniejszych wrae doznalimy pync statkiem po
Sekwanie i ogldajc Pary
z wierzchoka wiey Eiffla.
Wieczorem w paryskiej
restauracji uczestniczylimy
w poegnalnej kolacji. Trudy
podry samochodem (4 dni)
zostay z nawizk zrekompensowane przez nadzwyczajn gocinno francuskich straakw. Teraz
bdziemy czekali na przyjazd francuskich przyjaci
do Olsztynka aby godnie ich
u nas przyj.
Prezes OSP w Olsztynku
Tytz Jerzy

Strona 7

CO Z HISTORII

Polski Woy
Woy to historyczna
kraina zamieszkaa najdawniej przez wschodniosowiaskie plemi Dulebw,
nastpnie plemiona Woynian i Buan. Zajmuje obszar
midzy grnym Bugiem
i rzek Teterew, na pnocy
ograniczony dorzeczem Prypeci, na poudniu ssiaduje
z Podolem. Geograficznie
Woy skada si z Polesia
Woyskiego i Woynia waciwego. Polesie Woyskie
obejmuj pnocn cze
i jest to kraina rwninna, lesisto bagienna, o mao urodzajnych glebach. Woy
waciwy stanowi wyynna
pyta z grub warstw lessu,
rozcita dolinami rzek i wwozami na garby i grzdy.
Urodzajne gleby pozwalay
na upraw pszenicy, burakw
cukrowych, zakadanie sadw i hodowl byda. Gwne rzeki Woynia to: Prype,
Bug, Styr, Hory, Stochd.
Waniejsze miasta to: uck,
Rwne, Sarny, Dubno,
Brody, Krzemieniec, Wodzimierz Woyski, Kowel,
Ostrg, Winiowiec.
Od koca X wieku Woy
nalea do Rusi Kijowskiej.
W wyniku rozbicia dzielnicowego powstao ksistwo wodzimierskie. Jego najwybitniejszym wadc by Daniel
Halicki, ktry doprowadzi
do poczenia ksistwa wodzimierskiego z ksistwem
halickim i utworzenia Rusi
Halicko Wodzimierskiej.
Po najazdach mongolskich

ziemie te stay si miejscem


ostrej rywalizacji polsko
litewskiej co doprowadzio
do ich podziau. Krl polski
Kazimierz Wielki w 1366
roku zaj Wodzimierz
Woyski, a od 1569 roku
cay Woy znalaz si w granicach Korony. W XVI
wieku powstay na tych ziemiach magnackie fortuny
Ostrogskich, Zasawskich,
Sanguszkw, Winiowieckich, Zbaraskich i Czartoryskich. Osadnictwo polskie na
Woyniu siga a do XV
wieku, ale przez cay czas
przewaaa ludno ruska.
Na tym terenie toczyy si
wielkie bratobjcze wojny.
W czasie powstania kozackiego bohatersko bronia si
twierdza
w
Zbarau,
a w 1651 roku w bitwie pod
Beresteczkiem wojska polskie rozgromiy ogromn
armi Bohdana Chmielnickiego.
Na Woyniu uksztatoway
si patriotyczne rody szlacheckie, a kultura polska
miaa ogromny wpyw na
oblicze tej ziemi. W wyniku
pierwszego rozbioru poudniowy fragment Woynia
przypad Austrii, a po trzecim rozbiorze wikszo tej
ziemi znalaza si w granicach Rosji jako gubernia
woyska ze stolic w ytomierzu. Mimo polityki rusyfikacji ziemia woyska
wydaa wielu wybitnych
twrcw kultury polskiej.
Krzemieniec sta si ducho-

w stolic. Tutaj dziaa


zakad naukowy Tadeusza
Czackiego, tutaj synne
liceum ksztacio polskich
patriotw. Jego uczniem by
m.in. Juliusz Sowacki.
Podobn rol penia uczelnia
w Ostrogu i drukarnia
w pobliskim Dermaniu.
Z Woyniem zwizane te s
takie postacie jak: Seweryn
Goszczyski, Gabriela Zapolska, Antonii Malczewski,
Ignacy, Jzef i Konrad
Korzeniowscy oraz jeden
z najpodniejszych pisarzy
- Jzef Ignacy Kraszewski.
Wielkim ciosem dla polskoci byy represje jakie
spaday na polsk ludno po
powstaniach listopadowym
i styczniowym. Rzd carski
zamkn polskie szkoy,
klasztory, zmusza katolikw
na przejcie na prawosawie.
Zsyki na Syberi i pozbawienie praw szlacheckich
doprowadziy do wynarodowienia dziesitkw tysicy
polskich rodzin. Dopiero pod
koniec XIX wieku straty polskiego stanu posiadania
rekompensowao w pewnym
stopniu osadnictwo drobnej
szlachty oraz chopw
z przeludnionego Mazowsza.
W okresie I wojny wiatowej
na terenie Woynia toczyy
si cikie walki pozycyjne
z udziaem ochotnikw sucych w legionach polskich.
Po wojnie polsko bolszewickiej, na mocy traktatu
ryskiego, wikszo Woynia
przypada Polsce. Utworzone
w 1921 roku wojewdztwo
woyskie ze stolic w ucku
liczyo 35778 km2 i byo drugim co do wielkoci wojewdztwem. W 1931 roku
mieszkao tutaj niemal dwa

miliony sto tysicy ludzi.


Z tego ponad 1830 tysicy na
wsi i tylko 253 tysice
w miastach. Ukraicy stanowili 68%, czyli byo ich 1420
tysicy. Polakw yo na
Woyniu okoo 350 tysicy
(16,6%), a ydw, gwnie
w miastach oblicza si na
205 tysicy (9,9%). Mieszkaa tutaj jeszcze ludno niemiecka w iloci ok. 47 tysicy, czeska ok. 31 tysicy
oraz w mniejszej liczbie
Rosjanie, Ormianie, Romowie i inni. Kolonici niemieccy osiedlali si od koca
XVIII wieku, nasilenie tego
osadnictwa miao miejsce
w II poowie XIX wieku. Na
mocy porozumienia midzy
III Rzesz a Zwizkiem
Radzieckim kolonici niemieccy wyjechali niemal
w caoci do Niemiec w kocu 1939 roku i w 1940 roku.
W latach 1921 1924 na
Woyniu osiedlio si ok. 60
tysicy Polakw, w tym ok.
20 tysicy osadnikw wojskowych oraz ludno nierolnicza - gwnie urzdnicy,
wojskowi,
pracownicy
owiaty, kolei, policji, a take robotnicy przemysowi
i rzemielnicy. Woy dzieli
si na 11 powiatw, na jego
terenie istniay 22 miasta,
103 gminy wiejskie i 2743
gromady. Wojewdztwo byo
mocno zacofane cywilizacyjnie, a 70% ludnoci stanowili analfabeci. Brakowao
szk, szpitali, sieci drogowej
i kolejowej. Wszystko to
byo wynikiem polityki
z czasw zaboru rosyjskiego.
Prba utworzenia niepodlegego pastwa ukraiskiego
po I wojnie wiatowej nie
powioda si. Ziemie

autor Bogumi Kuniewski

zamieszkae w wikszoci
przez Ukraicw zostay
podzielone pomidzy Polsk
i Rosj Radzieck. Dziaacze
polityczni nie pogodzili si
z takim rozwizaniem i ju
w 1920 roku utworzyli
w Pradze Ukraisk Organizacj Wojskow z gwnym
zadaniem zbudowania niepodlegej Ukrainy, m.in.
poprzez dokonywanie aktw
terrorystycznych na terenie
Polski i Zwizku Radzieckiego. Najbardziej spektakularnymi byy nieudane prby
zabicia Jzefa Pisudskiego,
czy prezydenta Stanisawa
Wojciechowskiego. W 1929
roku powstaa Organizacja
Ukraiskich Nacjonalistw
(OUN) skrajnie nacjonalistycznie, faszystowskie
stronnictwo dziaajce nielegalnie na terenach zachodniej
Ukrainy, bdcej w granicach Polski. OUN, wspomagana przez wywiad niemiecki, stosowaa terrorystyczne
metody walki, dokonywao
skrytobjczych mordw na
przeciwnikach politycznych
oraz zamachw na przedstawicieli wadz polskich. Z jej
rk zgin m.in. Bolesaw
Pieracki, minister spraw
wewntrznych. Podczas
II wojny wiatowej wsppracowaa z hitlerowskimi
Niemcami. Przeciwnikiem
politycznym OUN byo

Reklama

Strona 8

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Ukraiskie Zjednoczenie
Narodowo Demokratyczne,
legalnie dziaajce ugrupowanie, ktre opowiedziao
si za wspprac z Polsk.
Pocztkowo na Woyniu
stosunki pomidzy Ukraicami i Polakami ukaday si
dosy dobrze, nawet przyjanie. Nie byo takiej wrogoci
i antagonizmw jak na terenie Galicji Wschodniej.
Na Polesiu i Woyniu mogy
dziaa ukraiskie organizacje polityczne, kulturalno
owiatowe i gospodarcze.
Wan rol w kreowaniu polskiej polityki wzgldem
Ukraicw odegra wojewoda woyski Henryk Jzewski, popierany przez samego
Jzefa Pisudskiego. Prowadzi on polityk majc na
celu doprowadzenie do zgodnego wspycia Polakw
i Ukraicw. By zwolennikiem rozwoju samorzdu
lokalnego w oparciu rwnie
o urzdnikw ukraiskich.
W szkoach dwujzycznych
wprowadzono jako obowizkowy jzyk ukraiski take
dla dzieci polskich. Popiera
rozbudowanie ukraiskich
i polsko ukraiskich organizacji spoecznych, takich
jak Woyskie Zjednoczenie
Ukraiskie powstae w 1931
roku. Ukraicy zrzeszeni
w tej partii politycznej wierzyli, e w niedalekiej przyszoci wadze sanacyjne
zgodz si na autonomi
Woynia. Po mierci Pisudskiego wpywy Henryka
Jzewskiego zaczy sabn.
Jego przeciwnicy zarzucali
mu zbytnie faworyzowanie
Ukraicw. W 1938 roku
zosta odwoany, a jego
nastpca Aleksander Hauke
Nowak dokona zmiany polityki stosujc represje wobec
opornych Ukraicw. Napicie potgowao te polskie
osadnictwo wojskowe na
wschodnich rubieach Woynia, blisko granicy ze Zwizkiem Radzieckim.
W caym okresie midzywojennym na Kresach
powstao kilka tysicy polskich osad wojskowych, do
ktrych naleao ok. 130
tysicy ha ziemi. Na Woyniu
takich osadnikw wojskowych byo ok. 20 tysicy.
Naley stanowczo podkreli
istotny fakt. Ludno ukraiska w Polsce, mimo pewnych
przeladowa, posiadaa
znaczne prawa i nie umieraa
z godu. W tym czasie
Ukraicy mieszkajcy w granicach Zwizku Radzieckiego byli okrutnie przeladowani, a wrcz mordowani.

Na skutek potwornego godu


sztucznie i celowo wywoanego przez Stalina, na yznej
i bogatej Ukrainie zmaro
ponad 5 milionw ludzi,
a drugie tyle zesano na
Syberi.
Kiedy 1 wrzenia 1939
roku Niemcy hitlerowskie
napady na Polsk, tysice
Ukraicw z Woynia stano
w szeregach armii polskiej,
aby stawi opr najedcy.
W tym samym czasie nacjonalici ukraiscy napadali
i mordowali ludno polsk.
Oblicza si, e tylko we
wrzeniu Ukraicy zabili na
Woyniu ok. 2 tysicy Polakw, w tym kilkuset onierzy polskich. Dopiero wkroczenie Armii Czerwonej
osabio
agresywno
Ukraicw. Okupacja sowiecka trwaa od 17 wrzenia
1939 roku do 22 czerwca
1941 roku. Woy zosta
wczony do Ukraiskiej
Socjalistycznej Republiki
Radzieckiej. Ukraicy chtnie pomagali organom
NKWD w wyapywaniu
Polakw, szczeglnie ukrywajcych si onierzy i oficerw. Represje sowieckie
spowodoway straty wrd
ludnoci polskiej Woynia na
ok. 45 tysicy ludzi. Najbardziej ucierpiaa inteligencja
i osadnicy wojskowi.
Po agresji niemieckiej na
Zwizek Radziecki w 1941
roku Woy zosta zajty ju
w pierwszych dniach.
Ukraicy witali Niemcw jak
wyzwolicieli i pomagali
aktywnie wypdza wojska
sowieckie. Przy okazji ukrywali bro porzucon przez
Rosjan. Nacjonalici ukraiscy liczyli na to, e Niemcy
zgodz si na utworzenie niepodlegego pastwa ukraiskiego. Hitlerowcy nie
zamierzali uzna samozwaczego rzdu powoanego we
Lwowie przez OUN. Natychmiast rozwizali ten rzd,
a przywdcw nacjonalistycznego ruchu Stepana
Bandery aresztowali. W pniejszym czasie wadze hitlerowskie zgodziy si na
powoanie terenowej policji
porzdkowej
zoonej
z Ukraicw. Suyo w niej
wielu czonkw OUN.
Ukraicy objli te nisze
stanowiska w administracji
podlegej hitlerowskim wadzom okupacyjnym.
W 1942 roku (gwnie
w okresie lipiec padziernik) Niemcy, przy czynnej
pomocy
nacjonalistw
ukraiskich z formacji
pomocniczych, wymordowali

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

niemal 200 tysicy woyskich ydw. Ocalao tylko


kilka tysicy.
W okresie okupacji niemieckiej na terenie Woynia
i ssiedniego Polesia rozwina si rnorodna partyzantka. Dziaay tutaj silne
oddziay partyzantki radzieckiej, zorganizowano struktury polskiego podziemnego
z podlegymi oddziaami
Armii Krajowej. Najsilniejszym zwizkiem taktycznym
bya 27 Woyska Dywizja
Piechoty sformowana wiosn
1944 roku. Liczya ona ok. 8
tysicy onierzy. Wspieraa
polsk samoobron w walce
z bandami UPA, a pniej,
walczc z Niemcami i nacjonalistami ukraiskimi, dotara latem na Lubelszczyzn.
Najsilniejsze formacje zbrojne utworzyli nacjonalici
ukraiscy, ktrzy przy biernoci Niemcw przystpili
w 1943 roku do eksterminacji ludnoci polskiej na
Woyniu i w Galicji Wschodniej. OUN Stepana Bandery
wzywa do wymordowania
wszystkich przedstawicieli
mniejszoci narodowych
i stworzenia pastwa tylko
dla Ukraicw. Ludno polsk uznano za wroga numer
jeden i dlatego w ramach zorganizowanego ludobjstwa
wymordowano w okrutny
sposb dziesitki tysicy ludnoci cywilnej. Konflikty narodowociowe byy w umiejtny i cyniczny sposb podsycane przez Niemcw i Rosj Sowieck. Walka Ukraicw z Polakami osabia ruch
oporu przeciwko okupacji
hitlerowskiej. Mordowanie
Polakw przez banderowcw
uatwio Stalinowi realizacje
planu wypdzenia wszystkich Polakw z ziem zabranych Polsce. W poowie
1944 roku Woy zdobyy
wojska radzieckie, ktre
zahamoway ukraiski terror.
W latach 1945 1946 ludno polska ocalaa z ludobjstwa ukraiskiego zostaa
zmuszona przez sowieckie
wadze do pozostawienia
swojego majtku i wyjazdu
w nieznane, na ziemie odebrane Niemcom. Z Woynia
wysiedlono ok. 200 tysicy
Polakw gwnie na Dolny
lsk. Na ich miejsce osadzono ludno ukraisk
wysiedlon z Lubelszczyzny,
a take ze wschodniej i zachodniej Ukrainy. Od 1945 r.
Woy nalea do Ukraiskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej i dopiero w
1991 roku znalaz si w granicach niepodlegej Ukrainy.

Noc w rodku dnia


Na przeomie maja i czerwca 2013r. Stowarzyszenie
Wspierania Dziaa na Rzecz Osb Potrzebujcych
Pomocy DROGA oraz Miejski Orodek Pomocy Spoecznej w Olsztynku ukoczyy prac nad postprodukcj
profilaktycznego filmu musicalowego ,,Noc w rodku
dnia. Efektem dziaa jest wyprodukowanie pyt DVD,
ktre posu do realizacji programw z zakresu profilaktyki uniwersalnej w placwkach owiatowych. Stworzono materia filmowy, na podstawie ktrego bdzie
mona prowadzi dyskusje, wiczenia czy warsztaty.
Film na DVD pozwala na zatrzymanie, powtrzenie
i analiz wybranych scen i skupienie si na takim
wtku, ktry jest w danej chwili potrzebny. Stao si tak
zgodnie z sugesti prof. Gasia, recenzujcego konspekt
musicalu przed podjciem jego produkcji. W filmie
musicalowym nie ma gadajcych gw i moralizowania. Jest pisany yciem scenariusz, poruszajca muzyka,
taniec i piew w wykonaniu modych i bardzo modych
ludzi. Na podstawie filmu poszczeglne sceny (czy
nawet cae dzieo) bd mogy zagra amatorskie modzieowe teatry, nadajc dzieu swj indywidualny
koloryt.
Film Noc w rodku dnia o charakterze profilaktycznym zosta zarejestrowany w roku 2009. W ubiegym roku dziki dotacji samorzdu wojewdztwa warmisko mazurskiego powstaa postprodukcja. Do finalizacji zadania brakowao przygotowania pyt DVD.
Projekty materiaw graficznych zostay powierzone
wykonawcy rejestracji filmu Adamowi Smoczyskiemu. Uzyskany w ten sposb caociowy materia
pozwoli na zorganizowanie akcji promocyjnej.

Musical opowiada histori pewnej mioci. Histori


o poszukiwaniu bliskoci, wzajemnoci i zrozumienia,
lecz rwnie o dowiadczeniu samotnoci i rozczarowaniach. Musical jest rwnie opowieci o ucieczce
w rnego rodzaju uzalenienia: narkotyki, internet,
prac, zakupy.... Przede wszystkim jednak jest sztuk
o marzeniach i nadziei, ktra moe przezwyciy
kade zo.
Wykorzystujc muzyk, wiato i taniec, sowa maj
szczegln intensywno oddziaywania na wyobrani,
zmuszaj do refleksji i zapadaj w pami. Musical
pobudza do refleksji na temat wzajemnych relacji
i danego nam wszystkim czasu.
Autorami musicalu s olsztyscy artyci: Anna Dramowicz - scenariusz, Jarek Kordaczuk muzyka i teksty piosenek, Agnieszka Koodyska adaptacja, reyseria i choreografia, Alicja Chodyniecka Kuberska
scenografia, Maciej Remiszewski - choreografia, Basia
Raduszkiewicz i Magorzata Wawruk przygotowanie
wokalne modziey; konsultanci: taca - Karolina Felska, ds uzalenie - Krzysztof Rubas. Pomagao nam
wielu ludzi, dla ktrych jest wane wsplne dobro.
Bez dotacji od samorzdu wojewdztwa warmisko
mazurskiego realizacja przedsiwzicia nie doszaby
do skutku.
Krzysztof Rubas

Strona 9

Wojewdzka
konferencja w Olsztynku
14 czerwca 2013 r. w sali konferencyjnej Urzdu Miejskiego w Olsztynku odbya si wojewdzka konferencja Realizacja zada z zakresu pomocy dla osb wspuzalenionych
z wojewdztwa warmisko mazurskiego.
Celem konferencji byo
przedstawienie aktualnej
sytuacji w zakresie metod
pracy oraz dostpnoci
ofert dla osb wspuzalenionych, a gwne tematy
to: Portret osoby wspuzalenionej oraz wano
pracy terapeutycznej w rozwoju rodzin z problemem
uzalenienia oraz Realizacja programw terapeutycznych w Olsztynie oraz
w gminie Olsztynek.
Konferencja zorganizowana bya przez samorzd
wojewdztwa warmisko
mazurskiego, Urzd Miejski w Olsztynku, Miejski
Orodek Pomocy Spoecznej w Olsztynku oraz Stowarzyszenie
Wspierania Dziaa na Rzecz Osb Potrzebujcych Pomocy
DROGA.

Wiadomoci wdkarskie
2 czerwca, z okazji
Dnia Dziecka, koo PZW
w Olsztynku zorganizowao zawody wdkarskie
dla dzieci do lat 14. Zgosio si 18-stu zawodnikw, a najlepszy by
Andrzej Dulewicz, przed
Kamilem Chojnackim
i Mikoajem Nyg.
Zarzd PZW w Olsztynku wrczy im puchary
oraz dyplomy. Pozostali
uczestnicy zostali rwnie
nagrodzeni dziki sponsorom PZW Olsztynek,
Sklepowi Wdkarskiemu

p. Draszek, Sklepowi
B-Market, Hucie Szka
w Olsztynku.
Koo PZW w Olsztynku obchodzi 65-lecie istnienia. Zapraszamy mionikw wdkowania do
przyczenia si. Informacje i zapisy pod nr tel. 512
097 819 Wodzimierz
Wasiokowski, 696 837
959 Wojciech Osiski.
Zachcamy rwnie
do udziau

w Zawodach Wdkarskich
o Puchar Burmistrza Olsztynka, 29 czerwca, podczas Dni Olsztynka (jez.
Jemioowskie, godz. 7:00,
plaa miejska seniorzy,
godz. 8:00, plaa w Jemioowie modzicy i juniorzy). Zapisy w olsztyneckim punkcie informacji turystycznej (tel. 89
519 54 77).

SKANSEN PEEN YCIA

Publikacja na urodziny
Stulecie istnienia jest dla kadej
instytucji wydarzeniem o wielkiej
doniosoci. Taki wanie jubileusz
obchodzi w 2013 roku Muzeum
Budownictwa Ludowego Park
Etnograficzny w Olsztynku. Niezwyk histori tej placwki, wplecion
w wyjtkowo zoone dzieje regionw Warmii i Mazur, postanowilimy przedstawi w publikacji, ukazujc najgbsze humanistyczne wartoci ochrony dziedzictwa kulturowego, ktre stay si pasj dziaania
kilku pokole niemieckich i polskich
muzealnikw. Przyczyniy si one do
powstania i rozwoju olsztyneckiego
muzeum na wolnym powietrzu,
bdcego nie tylko czoow tego
typu instytucj w Polsce, ale i w Europie. Otwarte dla zwiedzajcych
w 1913 roku w Krlewcu jako Ostpreuisches Heimatmuseum, przeniesione zostao na obecny teren na
przeomie lat 30. i 40. ubiegego stulecia. Przez sto lat swojego istnienia,
bez wzgldu na status, nazw oraz
podporzdkowanie organizacyjne,
gwnym celem dziaalnoci
Muzeum bya i jest szeroko rozumiana ochrona materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego
regionu i upowszechnianie wiedzy
o tym dziedzictwie.
Z okazji zaszczytnego jubileuszu,
zobligowani, ale te z potrzeby serca,

Strona 10

przystpilimy do podsumowania stu


lat dziaalnoci placwki. Publikacja,
ktra ukazaa si na pocztku czerwca jest pierwszym tak obszernym
i kompleksowym opracowaniem
o naszym Muzeum, napisanym przez
dwunastoosobowy zesp jego obecnych pracownikw merytorycznych.
Powstaa obszerna monografia,
w ktrej poruszylimy wszystkie
zagadnienia zwizane z Muzeum.
Przedstawilimy jego histori i rozwj, zaprezentowalimy zbiory oraz
dziaalno prowadzon na bazie
tych zbiorw w dziedzinie pracy
naukowo-badawczej oraz upowszechniajco-edukacyjnej na przestrzeni wieku. Tre wzbogacona
zostaa fotografiami. Najstarsze
pochodz ze zbiorw Instytutu Sztuki PAN oraz zbiorw prywatnych.
Bibliografia do monografii jest
ogromna. W pracy korzystalimy
z bardzo wielu rde, ale zdajemy
sobie spraw, e by moe do niektrych nie dotarlimy. Najwiksz
trudnoci w opracowaniu publikacji
by brak dokumentacji na temat
instytucji, szczeglnie z okresu
przedwojennego. Przeprowadzone
w archiwach polskich i niemieckich
kwerendy wykazay, e z Archiwum
Pastwowego w Krlewcu, gdzie
znajdoway si archiwalia na temat
Muzeum, zachowaa si tylko jedna

Publikacja Muzeum Budownictwa


Ludowego Park Etnograficzny
w Olsztynku. 100 lat jest dostpna
w sklepie na terenie Muzeum oraz
w Salonie Wystawowym

trzecia zbiorw. Dlatego w prbie


odtworzenia najstarszej historii oparlimy si na przewodniku po
muzeum Richarda Dethlefsena, jego
pracy Bauernhuser und Holzkirchen
in Ostpreuen oraz kilku artykuach
dotyczcych Muzeum w Krlewcu.
Signlimy take do powojennego
przewodnika po Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku autorstwa Erharda Riemanna. Niewiele
dokumentw archiwalnych dotyczy
Muzeum w pierwszych kilkunastu
powojennych latach. Ten okres
w dziaalnoci do czasu powstania
oddziau Muzeum Mazurskiego
w Olsztynie opracowalimy na

podstawie dokumentw z Archiwum


Pastwowego w Olsztynie. Byy to
w szczeglnoci: korespondencja
urzdowa pomidzy wczesnymi
decydentami wojewdztwa na temat
ochrony dziedzictwa kulturowego,
sprawozdania ze spotka z udziaem
wybitnych muzealnikw i protokoy
z wizytacji wojewdzkiego konserwatora zabytkw. W opisie dziaalnoci pniejszej korzystalimy
zarwno z publikacji ksikowych,
jak i materiaw archiwalnych, gwnie Wydziau Kultury Wojewdzkiej
Rady Narodowej i Urzdu Wojewdzkiego w Olsztynie, obecnego
Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie oraz archiwum wasnego. Informacji dostarczyy nam gwnie:
korespondencja urzdowa, plany
oraz sprawozdania roczne i miesiczne, statuty, regulaminy, protokoy,
porozumienia, zaproszenia, fotografie, kroniki, ksigi goci, artykuy
prasowe.
Nasz publikacj kierujemy do
szerokiego krgu odbiorcw, zarwno do specjalistw zajmujcych si
dziedzictwem kulturowym, jak rwnie wszystkich osb zainteresowanych histori regionu Warmii
i Mazur oraz zwizanych z Olsztynkiem i naszym Muzeum. W imieniu
caego zespou zachcam Pastwa do
zapoznania si z jej treci.
Ewa Wrochna - Dyrektor
Muzeum Budownictwa Ludowego
Parku Etnograficznego w Olsztynku

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Wieci z Dyskusyjnego Klubu Filmowego

Jak daleko, jak blisko


Wakacje cezura dla wielu dziaa, take dla Dyskusyjnego Klubu Filmowego w Olsztynku. Nie przerywamy dziaalnoci, a jedynie apiemy oddech
przed zaplanowanymi przedsiwziciami, a jest ich sporo i to wanych dla
naszego regionu. Ale po kolei

Inicjatywy
i projekty

Co byo ?
W tym sezonie DKF
realizowa przede wszystkim imprezy objte kilkoma
projektami, na ktre uzyska
pewne rodki finansowe
z programw MOPS i Starostwa. Dziki wsparciu
moglimy samodzielnie
zrealizowa w Wytwrni
Se-ma-for w odzi filmow
animacj spot Modzieowego Festiwalu Filmowego
Moja przestrze (dostpny
na stronie www.zamek.
edu.pl). Modych ludzi zainspirowa przegld etiud filmowych, zrealizowanych
podczas Festiwalu Nowe
Horyzonty w 2012 r. Inny
projekt to etiuda wykonana
na Festiwal Filmoteki Szkolnej, tu ju narracja powaniejsza, filmik zosta
doceniony przez ekspertw.
Grupa zakwalifikowaa si
na festiwal w Warszawie,
tam zaprezentowaa swoje
dziaania (10 11.06.2013).
Spotkania z profesjonalistami (np. z aktorem Bartoszem Top nasza ekipa,
Wojciechem Solorzem,
Jerzym Fedakiem - reyserami), z rwienikami z caej
Polski, zwiedzanie instytucji
zajmujcych si produkcj
filmow, animacj komputerow, daj szerokie pole do
dziaania. Te kontakty
w przyszoci zaowocuj

nowymi pomysami. Duo


i z pasj mwiono podczas
imprezy o naszym olsztyneckim I Modzieowym
Festiwalu Filmowym (gala
koniec wrzenia). Dyrektor
Alicja Pacewicz z Centrum
Edukacji Obywatelskiej,
otwierajc Festiwal Filmoteki Szkolnej, wyrazia zadowolenie, ale te zaskoczenie
(pozytywne), e w tak
maym orodku jak Olsztynek zrodzia si inicjatywa
na tak du skal.
O wydarzeniu mona
przeczyta na stronie
www.filmotekaszkolna.pl
(a tak na marginesie na
pierwszym zdjciu zobaczycie nasze uczestniczki,
prowadzce olsztynecki
DKF). I tylko mona wyrazi al, patrzc na map,
e filmowa aktywno
naszego regionu pozostawia
wiele do yczenia, chocia
udz si, e tak niewielka
jego reprezentacja na festiwalu (dwie ekipy) to wynik
zbliajcego si koca roku
i intensywnej pracy szk.

Karolina Marchlewska i Magda Makosiej - Festiwal Filmoteki


Szkolnej

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Wsplne
inicjatywy
Domu Kultury i DKF
z Zespou Szk oywiaj
filmow ofert dla kinomanw z Olsztynka. Szczeglnie atrakcyjna jest propozycja lekcji w kinie 3 D
tu wana rola Andrzeja
Waluka (mamy nadziej na
ich kontynuacj). Doda
naley przegldy filmowe,
spotkania z twrcami filmu,
czy krytykami filmowymi,
konkursy (kontynuacja projektu Wagary w kinie).
Poszerzamy propozycj
o warsztaty animacji, miejsk gr filmow; chcemy
wyj z ofert do modszej
widowni ze szk podstawowych z miasta i gminy.
Liczymy na aktywno
uczniw z olsztyneckich
gimnazjw.
Ponadto pojawi si nowa
baza do realizacji rnych
wanych inicjatyw filmowych sala kinowa w olsztyneckim Zamku. Projekt
bdzie sfinansowany przez
Polski Instytut Sztuki Filmowej, obejmuje on przystosowanie sali szkolnej do
potrzeb edukacji filmowej,
ale te wyposaenie jej w
nowoczesny sprzt do projekcji filmw, nie tylko dla
modziey z Zespou Szk.
Cz konkursowa naszego olsztyneckiego Modzieowego Festiwalu Filmowego nabiera tempa, kilkanacie ekip z caej Polski zadeklarowao udzia, maj gotowe projekty, myl nad
realizacj nowych. Czekamy
na zgoszenia modziey
z naszego regionu, a jest
o co powalczy. Zbliaj si
wakacje, bierzcie kamery
i filmujcie swoj przestrze,
nie przejmujcie si brakiem
znajomoci warsztatu filmowego, liczy si pomys, oryginalno i pasja. Regulamin
i formularz zgoszeniowy
znajduj si na stronie
www.olsztynek.pl

Tak powstaje animacja Moja przestrze

Co w wakacje ?
W kinach ju wakacje,
repertuar lekkostrawny, chocia nie dla wszystkich.
Bo c proponuj multipleksy na pewno rozrywk, ale
trudno dostrzec w niej co
wicej. Podejrzewam, e
oferta jak zawsze znajdzie
swoich zwolennikw (nie
oceniam gustw, bo pocztki kina naznaczone s tym
wanie
celem).
Na
szczcie rozpoczyna si
w Polsce wysyp ciekawych
festiwali filmowych z rnorodnym programem. Kady
znajdzie co dla siebie,
wystarczy wymieni: Lato
Filmw w Warszawie,
Nowe Horyzonty we Wro-

cawiu, Letnia Akademia


w Zwierzycu (Lubelskie),
Festiwal Filmw i Sztuki
Dwa Brzegi Kazimierz
Dolny/Janowiec nad Wis.
Zapewniam, e to doskonay
sposb na spdzenie urlopu
czy wakacji w atrakcyjnych
miejscach turystycznych
(szczegy na stronach internetowych). Pozostaje jeszcze repertuar Kina Studyjnego Awangarda 2 (patron
naszego festiwalu Moja
przestrze), tam przegldy,
filmy festiwalowe, ktrych
nie mamy szansy obejrze
gdzie indziej, ale te wakacyjne seanse, lekkie i refleksyjne.
Magdalena Rudnicka

Zapraszamy do udziau!

Strona 11

Co sycha w Olimpii?
Ju na 6 kolejek przed zakoczeniem rozgrywek Olimpia
miaa zapewniony awans do IV ligi z pierwszego miejsca
w tabeli, a Olsztynek mg si cieszy i witowa sukces.
W kolejnym meczu rozegranym na stadionie miejskim Olimpia po zacitym meczu
pokonaa MKS Bkitni Orneta 4:3 (2:0).
Zawodnicy Bkitnych mieli o co walczy,
bo ich druyna znajdowaa si w czowce
tabeli z szansami na awans. Spotkanie miao
bardzo wyrwnany przebieg, ale to Olimpia nadawaa ton grze. Trener Mirosaw
Romanowski w tym spotkaniu ogrywa
zawodnikw z rezerwy. Bramki dla naszego
zespou strzelili: Marcin ukaszewski - 2
i Jacek uczak - 1. Zawodnicy z Ornety
pomogli nam wygra mecz strzelajc bramk
samobjcz. Wyjazdowe spotkanie z KS
Ewingi Zalewo zakoczyo si wynikiem
2:1 (1:0). Wygrana na zawsze trudnym terenie w Zalewie nie przysza
atwo, mecz by zacity i trzeba
byo si napracowa, aby zainkasowa 3 pkt. Gospodarze
mieli szanse uzyska korzystniejszy wynik, ale pod nasz
bramk
brakowao
im
szczcia. Dwie bramki dla
naszych barw zdoby, jak
zwykle niezawodny, Marcin
ukaszewski.
W spotkaniu z GLKS
Warmiak ukta w ukcie
zostaa przerwana passa
zespou Olimpii i po 2250
minutach gry bez przegranej
dowiadczylimy goryczy
poraki (0:2). Druyna
Warmiaka walczca o awans do IV ligi
wysza na boisko z mocnym postanowieniem
zwycistwa i od pierwszego gwizdka sdziego z impetem zaatakowaa bramk Olimpii, wypracowujc kilka stuprocentowych
sytuacji do zdobycia bramki, ale tylko jedn
z nich wykorzystujc. Pniej gra zacza si
wyrwnywa i zawodnicy Olimpii wypracowali dwie sytuacje, ktre zapachniay
bramk, ale nie zostay one wykorzystane.
Za to gospodarze po piknie skonstruowanej
akcji strzelili nam bramk do szatni. W drugiej poowie, gdy zawodnikom Warmiaka
zaczo brakowa kondycji, zarysowaa si
optyczna przewaga Olimpii, lecz mimo
ogromnego zaangaowania i desperacji
zawodnicy Olimpii nie znaleli skutecznej
recepty na przechytrzenie przeciwnika i rozmontowanie jego linii defensywnej, a nasza
gra przypominaa nieskuteczne i rozpaczliwe
prby zdobycia bramki przez reprezentacj
Polski w meczu z Modawi.
W przekroju caego spotkania Warmiak
by druyn lepsz, stworzy wicej sytuacji
podbramkowych i odnis zasuone zwycistwo.
Derbowe pojedynki zawsze nios ze sob
wzmoone napicie i dreszczyk emocji.
Ssiad zza miedzy czsto potrafi sprawi niespodziank, ale tym razem tak si nie stao.
Mecz Olimpia Olsztynek GKS Stawiguda 9:1 (4:1) toczy si pod dyktando Olimpii, ktra okazaa si mao gocinna i odesaa goci z bagaem a 9 bramek, mimo e

Strona 12

ich bramkarz broni w nieprawdopodobnych


sytuacjach. Przewaga gospodarzy nie budzia
adnych wtpliwoci. Gocie przez cay
mecz prowadzili otwart gr i grali bardzo
ambitnie, za co nale si im sowa uznania.
Bramki dla Olimpii zdobywali naprzemiennie Marcin ukaszewski i Jacek uczak
(po 4), a jedno trafienie zaliczy Pawe Szantar. Ewenementem meczu bya sytuacja
niespotykana na boiskach wiata, nietypowego wykonania rzutu karnego przez naszych snajperw kto nie by na meczu
niech auje.
Do koca rozgrywek o mistrzostwo klasy
okrgowej pozostay ju tylko dwie kolejki:
zalegy mecz z Kormoranem Zwierzewo

na stadionie miejskim w Olsztynku i wyjazdowe spotkanie z Jeziorakiem Iawa.


Olimpia jest zdecydowanym liderem grupy
2 z dorobkiem 75 pkt. (stosunek bramek
111:28) i utrzymuje przewag nad wiceliderem Warmiakiem ukta a 18 pkt. Prawie
poow bramek strzelonych przez zesp
Olimpii (54) zdoby Marcin ukaszewski.
Drugi na licie najlepszych strzelcw jest
Jacek uczak - 22 bramki.
Zaoony przed rozgrywkami cel awans
do IV ligi - zosta osignity i to w znakomitym stylu. Zarzd Klubu na wsplnym posiedzeniu z Burmistrzem Miasta Arturem
Wrochn i trenerem Mirosawem Romanowskim jednoznacznie uzna, e naley
wzmocni druyn i stworzy warunki do
jeszcze lepszej gry zespou, aby na stae
zadomowi si w IV lidze. Bdzie to bardzo
trudne przedsiwzicie, poniewa reforma
rozgrywek ekstraklasy w sezonie 2013/2014
pocignie za sob lawin zmian w niszych
ligach. Precyzyjnie trudno dzisiaj okreli
jak odbije si to na reorganizacji IV ligi, ale
w zbliajcych si rozgrywkach beniaminek
jakim jest Olimpia musi uplasowa si
przynajmniej na 6 8 miejscu w tabeli, aby
mie pewno, e zakwalifikuje si do
znacznie silniejszej, nowej IV ligi. Wszystkie druyny z dolnej poowy tabeli IV ligi
w przyszym roku bd prawdopodobnie
musiay zadowoli si gr w klasie okrgowej.
Za Zarzd Klubu - Jerzy Tytz

Turniej plawki
w centrum Olsztynka
Siatkwka plaowa jest doskonaym sposobem na
aktywne spdzanie czasu z rodzin i przyjacimi na
wieym powietrzu. Dyscyplina ta staje si coraz bardziej popularna w naszym kraju. Jedyne czego potrzeba do uprawiania tej formy rekreacji to pika, siatka
i minimum 4 osoby. Poniewa w Olsztynku istnieje ju
niejedna piaskownica przygotowana dla siatkarzy,
wystarczy po prostu wyj z domu i sprbowa.
Wychodzc naprzeciw Pastwa potrzebie przeywania
sportowych emocji, chci miego spdzenia czasu oraz
poznania zasad i regu tej dyscypliny informujemy, e ju
21 lipca na boiskach do siatkwki plaowej przy Orliku
Szkoy Podstawowej
odbdzie si druga edycja
Olsztyneckiego Turnieju
Siatkwki
Plaowej
o Puchar Dyrektora
MDK. Impreza o zasigu
wojewdzkim, wspierana
przez Urzd Miejski
w Olsztynku. Jest to najwiksza tego typu impreza w naszej gminie.
Do udziau w zawodach
zgaszaj si najlepsze
druyny z caego wojewdztwa. Nie zabraknie rwnie
druyn z Olsztynka, warto wic przyj i je wesprze.
Oprcz icie siatkarskich emocji organizatorzy przygotowuj wiele atrakcji i konkursw z nagrodami dla kibicw.
Na uwag zasuguje fakt, e swoj obecno zapowiedzieli
- jako go specjalny Pawe Papke, Pose na Sejm RP, byy
reprezentant Polski w siatkwce oraz wadze samorzdowe
Olsztynka.
Zapraszamy zarwno druyny jak i kibicw do udziau
imprezie. Wicej na temat turnieju mona znale na fanpage Olsztyneckiego Turnieju Siatkwki Plaowej o Puchar
Dyrektora MDK na facebooku.
Maciej Obrbski

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

INNE SPOJRZENIE c.d.


Nietrudno zauway, e olsztyneckie pismo staje si bardziej
atrakcyjne ze wzgldu na dobr
informacji oraz dlatego, e nie stroni od poszukiwania prawdy. Majc
to na uwadze, ponownie pozwoliem sobie na zaprezentowanie innego spojrzenia na niektre treci
zamieszczone w kwietniowym
Albo.
Na stronach 14 i 15 zatrzymaem
si duej, bo informacje dotycz
Olsztynka i pobliskiej Sudwy. Czytajc tekst o Olsztynku zadumaem si
nad jego fragmentami, ktre cytuj:
Za kocioem znajduje si kamieniczka (dawna szkoa parafialna),
w ktrej urodzi si Krzysztof C.
Mrongowiusz. - I nic wicej.
Autorzy tego tekstu s, zdaje si,
dobrymi psychologami. Wiedz, e
zasygnalizowane wartoci poznawcze
Olsztynka zrodz potrzeb wyszukania wicej szczegw. Kada tajemnica kusi, aby j pozna i zaspokoi
ciekawo. Poza tym, moe to by
inspiracj dla Zespou Szk do jeszcze wikszego zaangaowania w szerzeniu wiedzy o Mrongowiuszu, syna
rektora z Olsztynka, znakomitego
jzykoznawcy i wybitnego bojownika
o polsko ziemi mazurskiej. Tym
bardziej, e w 2014 roku bdziemy
obchodzili 250- rocznic urodzin
Mrongowiusza urodzonego w 1764 r.
Inny fragment tego tekstu: Na
rynku przed ratuszem stoi potny
kamienny lew. By to pomnik symbolizujcy XII Mazursk Dywizj Piechoty wsawion w bitwie pod Tannenbergiem ( w sierpniu 1914 r.).
W okolicach Olsztynka wojska niemieckie pod dowdztwem Paula Hindenburga rozbiy armi rosyjsk gen.
Samsonowa. - Niemcy nazwali
j drug bitw pod Tannenbergiem.
Pierwsz bya synna bitwa pod
Grunwaldem w 1410r. Z pewnoci
wszyscy wiemy jak si zakoczya,
szczegy s zbdne. A jednak turysta
powinien dowiedzie si jak zakoczya si bitwa pod Grunwaldem,
zwana przez Niemcw
I bitw pod Tannenbergiem. Informacja turystyczna te powinna edukowa. Tak, edukuje, piszc rozlegle
na str. 15 pisma Albo o Sudwie
gwnie jako o bitwie pod Tannenbergiem, o Hindenburgu, a o cmen-

tarzu jecw wojennych zmarych w


obozie jenieckim Stalag I B Hohenstein tylko dyskretnie wspomniana.
Nie jestem przeciwny, aby gloryfikowa onierzy niemieckich. Walczyli dzielnie, ale do koca nie byli
pewni, czy susznie cesarz Niemiec
rozpocz wojn z carem Rosji. Polegym stawiano na cmentarzach
pomniki z napisem Chwaa Bohaterom, aby motywowa innych do
powice za cesarza, ktry by
wyrazicielem woli tylko nielicznej
czci narodu.
- Lew wprawdzie nie jest akcentem polskoci, ale niech sobie popatrzy na zamek, pod murami ktrego
wadze Olsztynka umieciy tablic
upamitniajc pobyt krla Polski
Jagiey, ktry po zwycistwie wojsk
polskich pod Grunwaldem i zamaniu
potgi krzyackiej rozoy si obozem w Olsztynku. Mieszczanie wasnymi siami opanowali zamek
i wydali go Jagielle.
W tym samym Albo przeczytaem artyku B. Kuniewskiego pt.
Rewitalizacja starego miasta. Wiele
jest w nim ciekawych faktw, ale
i propagandy.
Posumy si fragmentami tego
artykuu: W trakcie wielogodzinnych walk 28 sierpnia 1914 r. siy
rosyjskie wyparto z miasta. W wyniku ostrzau artyleryjskiego i walk
ulicznych niemal cae centrum Olsztynka zamienio si w gruzowisko
() Odbudow rozpoczto w 1915
r. pod kierownictwem wybitnych
architektw, z ktrych szczeglne
zasugi mia Karl Kriiutle ze Szwabii () Odbudowane stare miasto
nabrao piknego wygldu, szczeglnie w czci przyrynkowej przy obecnej ulicy Warszawskiej ()
- Sugestia wyrana: nie mona
kwestionowa pikna architektury
odbudowanego Olsztynka po pierwszej wojnie wiatowej, bo to jest dzieo wybitnych specjalistw niemieckich. Uwaam, e bardziej obiektywne byoby zwrcenie uwagi jedynie
na pikno zabudowy starwki Olsztynka. A poza tym pikno zaley od
naszego sposobu patrzenia, od naszej
wraliwoci. Pozwlmy wic kademu indywidualnie wyrazi ocen.
Mona zmusi kogo do czego,
co wedug nas jest pikne, ale nie

Rodzinie i Bliskim wyrazy wspczucia z powodu mierci

MARIANA WIERZBICKIEGO
przedsibiorcy i osoby zaangaowanej w ycie spoecznogospodarcze Gminy Olsztynek, Prezesa Zarzdu MKS Olimpia
Olsztynek i Stowarzyszenia Kupcw Olsztyneckich skadaj
Przewodniczcy Rady Miejskiej
Jerzy Gowacz

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna

zmusimy go do wyraenia podziwu;


ten kto chce mie moliwo osigania satysfakcji z samodzielnego
mylenia. Kade pikno przemawia
do nas indywidualnie.
- Prawd nabywa si za cen
samotnoci. Jeeli chcemy poda
ladami prawdy musimy si nauczy
i samotnie.
Jeszcze jeden fragment tego artykuu () Wojska radzieckie zajy
bez walki wyludniony Olsztynek rankiem 22 stycznia 1945r. () Zniszczeniu ulegy najpikniejsze kamienice odbudowane po 1914 roku. Ograbione i spalone miasto przejli Polacy. () Powanym bdem bya
budowa wielorodzinnych blokw
mieszkalnych w samym centrum na
miejscu dawnych stylowych kamienic
mieszczaskich.
- No c, nie cofniemy koa historii. Sprawiedliwo dziejowa wywina nam figla i jak na ironi przekazaa nam Olsztynek do odbudowy
i zagospodarowania, nie zwaajc na
to, e Polska leaa na osi gwnego

natarcia Wehrmachtu na wschd,


a potem przez Polsk Armia Czerwona sza na Berlin. Bylimy jak nikt
inny wcinici midzy dwch potworw - Hitlera i Stalina. Ponadto Hitler
chcia wymaza Polsk z mapy wiata. Gdy trzeba byo odbudowa
straszliwie zrujnowany kraj, brakowao rodkw i wybitnych specjalistw, bo Hitler mordowa polsk inteligencj; celowo i metodycznie.
To, e w samym centrum Olsztynka podjto decyzj (krytykowan
przez B. Kuniewskiego w artykuach
zamieszczonych w Albo) budowy
wielorodzinnych blokw mieszkalnych naley tumaczy potrzeb
chwili. Ludzie czekali na mieszkania,
ktre pastwo pozwalao zasiedla
bez ponoszenia kosztw. To by duy
wysiek pastwa, a czas nagli, aby
odbudowa kraj ze zniszcze.
- Dziki B. Kuniewskiemu moemy teraz y wyobraeniami z okresu
midzywojennego. No i hodowa
architekturze z dawnych czasw.
Lucjan Hodyra

PRZETARG

BURMISTRZ OLSZTYNKA
ogasza, e w dniu 12 lipca 2013 roku od godziny 1000
w siedzibie Urzdu Miejskiego w Olsztynku pok. nr 1
odbd si pierwsze przetargi ustne nieograniczone na sprzeda:
dziaek usugowych niezabudowanych oznaczonych Nr 199/3
i 19/96 o cznejpow. 3509 m2 pooonych przy ul. Owocowej, obrb
Nr 2 m. Olsztynek woj. warmisko-mazurskie za cen wywoawcz
130.000,00 z stanowicych wasno Gminy Olsztynek. Dziaki pooone s na terenie zabudowy usugowej, oznaczone na rysunku planu symbolem U-1. Do wylicytowanej ceny ww. dziaek zostanie doliczony 23%
podatek VAT. Warunkiem przystpienia do przetargu jest wpacenie
wadium gotwk lub przelewem w wysokoci 13.000,00 z (sownie:
trzynacie tysicy zotych) najpniej dnia 9.07.2013 r. na konto Urzdu
Miejskiego w Olsztynku Nr 33 8823 0007 2001 0000 0169 0003
w Banku Spdzielczym w Olsztynku (za dzie wpaty uznaje si dzie
wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu uznanie konta).
dziaki rekreacyjnej niezabudowanej oznaczonej Nr 8/32 o pow.
2747 m2 pooonej w obrbie Zbie, gm. Olsztynek woj. warmiskomazurskie za cen wywoawcz w wysokoci 92.000,00 z stanowic
wasno Gminy Olsztynek. Dla przedmiotowej dziaki brak jest obowizujcego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Na
dziak t zostaa wydana decyzja ustalajca warunki zabudowy dla
inwestycji polegajcejna budowie budynku rekreacyjnego wraz
z niezbdn infrastruktur techniczn. Do wylicytowanej ceny ww.
dziaki zostanie doliczony 23% podatek VAT. Warunkiem przystpienia
do przetargu jest wpacenie wadium gotwk lub przelewem w wysokoci 10.000,00 z (sownie: dziesi tysicy zotych) najpniej dnia
9.07.2013 r. na konto jw.(za dzie wpaty uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu uznanie konta).
dziaki rekreacyjnej niezabudowanej oznaczonej Nr 8/44 o pow.
2007 m2 pooonejw obrbie Zbie, gm. Olsztynek woj. warmiskomazurskie za cen wywoawczw wysokoci 33.000,00 z stanowic
wasno Gminy Olsztynek. Dla przedmiotowej dziaki brak jest obowizujcego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Przedmiotowa dziaka jest bez moliwoci zabudowy. Warunkiem przystpienia do przetargu jest wpacenie wadium gotwk lub przelewem
w wysokoci 3.000,00 z (sownie: trzy tysice zotych) najpniej dnia
9.07.2013 r. na konto jw. (za dzie wpaty uznaje si dzie wpywu rodkw finansowych na konto Urzdu uznanie konta).
Burmistrz Olsztynka moe odwoa ogoszone przetargi z uzasadnionej
przyczyny. Blisze informacje mona uzyska w Urzdzie Miejskim
w Olsztynku pok. nr 25 lub pod numerem telefonu 89 519 54 85 oraz na
stronie internetowej: www.bip.olsztynek.pl

Strona 13

Kronika MDK-u
Trwaj ostatnie przygotowania przed najwikszym w roku wydarzeniem kulturalnym. Ju w czwartek 27 czerwca zapraszamy na koncert kameralny Olsztyneckie Spotkania na Zamku. Wystpi: Janek Samoyk z zespoem oraz Justyna Kumierczyk z grup Cherry Gun (ubiegoroczna laureatka Olsztyskich Spotka Zamkowych piewajmy Poezj). Wydarzeniem tegorocznych Dni Olsztynka bdzie niewtpliwie koncert zespou ENEJ,
ktry na Festiwalu w Opolu wypiewa sobie SuperJedynk w kategorii SuperPrzebj utworem Skrzydlate rce. W konkursie Sopot TOPtrendy
2013. w kat. Najwikszy przebj roku podbi sopock publiczno najlepsz piosenk roku Tak smakuje ycie. A ju 28 czerwca pora na publiczno olsztyneck! W sobot 29 czerwca zapraszamy m.in. na tradycyjn parad, bieg o Puchar Olsztynka, I Olsztynecki Bieg w Szpilkach, wiosk
rycersk, fajerwerki i zabaw. W wakacyjn atmosfer wprowadzi nas zesp BIG DAY m.in. przebojem Dzie gorcego lata, a big beatow dawk
muzyki (m.in. legendarnej grupy The Beatles) zapewni nam doskonay zesp UKI ROCK AND ROLL BAND. Wisienk na torcie bdzie niewtpliwie niedzielny kabareton, w ktrym wystpi kabarety HRABI i JURKI.
yczymy udanych wakacji i dobrej zabawy!
1 VI STREET ART. Wsplnie z modzieow rad miejsk
i olsztyneck nieformaln grup hip-hop zorganizowalimy po raz
pierwszy imprez skupiajca w sobie szeroko pojte sztuki uliczne. Podczas imprezy moglimy pozna m.in. freerun/parkour
(sport ekstremalny, polegajcy na wykonywaniu trickw w czasie
pokonywania trasy biegu), beatbox (tzw. ludzka perkusja, czyli,
naladowanie dwikw, instrumentw itp. za pomoc aparatu
mowy), breakdance (rodzaj specyficznego i unikatowego taca
z du iloci elementw siowo-sprawnociowych, oraz krokw
wykonywanych w parterze), c-walk (rodzaj poruszania si, chodu
ktry powsta we wczesnych latach 90. w Compton, obecnie przeksztacony w taniec), graffiti (sztuka uliczna polegajca na wizualnym przedstawieniu obrazw, napisw czy rysunkw na cianach
budynkw itp.), streetball (termin okrelajcy rekreacyjn i nieprecyzyjn gr w koszykwk najczciej na asfalcie, bruku z uyciem jednego kosza). Serdecznie dzikujemy modziey za ogromne zaangaowanie i pomoc w organizacji imprezy!
3 VI Dzie Dziecka w Olsztynku przebiega pod hasem
wiatowych Dni Bajki (wicej na stronie 19). Organizatorzy to
Miejska Biblioteka Publiczna i Miejski Dom Kultury w Olsztynku.
8 VI VII Festyn Rodzinny w Krlikowie. Zesp taneczny
Stonoga oraz bbniarze z zespow Kartofle i Ganga Bbna
wystpili podczas organizowanego przez szko festynu (wicej
na stronie 18).
15 VI Festyn w Kunkach. Dom kultury pomg w organizacji
festynu, ktrego inicjatorem byli mieszkacy wsi (m.in. P. Lampkowscy) i rada soecka. W towarzyskim meczu piki nonej udzia
wziy: druyna OSP Olsztynek oraz druyna z Lichtajn.
W czci artystycznej wystpiy: Studio Wokalne P.Marii oraz
zesp TaBu. Ogromnym powodzeniem cieszyy si konkursy
i zabawy. W imieniu organizatorw dzikujemy wszystkim sponsorom za ufundowanie nagrd.
21 VI Olsztynecki Przegld Form Artystycznych by doskona okazj do zaprezentowania efektw pracy zespow i uczestnikw warsztatw dziaajcych w naszym domu kultury. Popisy
zgromadziy komplet publicznoci w kinie Grunwald. Zaprezentowali si uczestnicy zaj nauki gry na gitarze, warsztatw perkusyjnych, wokalnych, plastycznych, rzebiarskich, tanecznych
i teatralnych. Na wszystkich czekay podzikowania za caoroczny
wysiek i prac, dyplomy oraz sodki poczstunek. Podsumowanie roku artystycznego nie oznacza jednak rozpoczcia kulturalnych wakacji, poniewa (ku naszej radoci) dzieci bardzo chtnie
chc uczestniczy w zajciach, prbach i wystpach zespow
podczas przerwy wakacyjnej.
22 VI Wianki Mazurskie nad olsztyneckim jeziorem miay
w tym roku magiczny charakter i zbiegy si z niezwykym zjawiskiem tzw. superpeni ksiyca. W przygotowanym przez nas
widowisku Noc Kupay chcielimy odda tajemnicz atmosfer
starego pogaskiego zwyczaju, obchodzonego przez ludy sowiaskie, batyckie, germaskie i celtyckie podczas najkrtszej nocy
w roku. Noc Kupay to wito wody, ognia, ksiyca i mioci.
W czasie tej nocy rozpalano ogniska, w ktrych palono zioa. Skoki przez ogie miay oddali ze duchy. Dziewczta puszczay na
wod wianki z zapalonymi wiecami. Jeli wianek zosta wyowiony przez kawalera, oznaczao to jej szybkie zampjcie.
W ten sposb skojarzona para oddalaa si od zbiorowiska na
samotny spacer po lesie. Przy tej okazji poszukiwali oni kwiatu
paproci, wrcego pomylny los. Po powrocie do ogniska, trzymajc si za donie, przeskakiwali przez pomienie, co oznaczao
zawarcie maestwa (patrz youtube: Olsztynek - Noc Kupay).
23 VI Festyn w Orzechowie. Dom Kultury pomg
ks. Andrzejowi Winiewskiemu w przygotowaniu czci artystycznej festynu z okazji dorocznego odpustu parafialnego.

Strona 14

Street Art - parkour 3Run z Biskupca

Wianki Mazurskie 2013 - Noc Kupay w wykonaniu grupy mdk


Wystpiy m.in. TaBu, Studio wokalne
P.Marii, para taca towarzyskiego Sebastian
Nurkiewicz Julia Dziergacz (Focus).
23 VI Piknik Lotniczy w Grylinach.
Nasze zespoy reprezentoway Olsztynek
podczas imprezy powiatowej, ktra z roku na
rok nabiera coraz wikszego rozmachu.
W czci artystycznej wystpiy m.in. Szarlotka, ADHD, Wariatki, Ganga Bbna,
TaBu, Ta Brzoza Tam Nie Rosa. Wszystkie
zespoy zaprezentoway si znakomicie.
Wkrtce:
27-30 czerwca - DNI OLSZTYNKA
Program w numerze na ostatniej stronie.

6 lipca - Turniej Gmin Olsztynek Iawa. Cig dalszy ubiegorocznego turnieju,


tym razem olsztynecka reprezentacja samorzdowcw, pikarzy i artystw jedzie do
Laseczna, by stan w szranki z druyn
Gminy Iawa. Wszystkim yczymy powodzenia!
13 lipca Festyn w Waplewie
20 lipca Festiwal Piosenki Turystycznej i eglarskiej Szwagierki (pole
namiotowe U Szwagra)
21 lipca Turniej Siatkowej Piki
Plaowej o Puchar Dyrektora MDK

Zapraszamy!

uwaga! rusza nasza strona internetowa zapraszamy!

www.mdkolsztynek.pl
ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Z historii Muzeum

Lata 60. XX wieku


Podobnie jak dzisiaj, podstaw w ksztatowaniu si muzeum byy akty prawne. Do pierwszych po wojnie
naleaa uchwaa Prezydium Wojewdzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z 1 wrzenia roku 1961 o utworzeniu Parku Etnograficznego w Olsztynku jako Oddziau Muzeum Mazurskiego w Olsztynie. Zwierzchni nadzr
nad parkiem etnograficznym sprawowa Minister Kultury i Sztuki. Kierownikiem parku zosta Jzef Wieczerzak, etnograf, absolwent Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu.
W roku 1962 r. na terenie parku
zorganizowano pierwsze wystawy
czasowe: Tradycyjne budownictwo
ludowe Mazur, Warmii i Powila
w fotografii oraz 40-lecie zwycistwa Polakw z Niemcami. Pocztkowo wstp do muzeum by bezpatny.
W 1963 roku rozpoczto starania
o przeniesienie kolejnego obiektu
powilaskiej chaupy z wystawk
podcieniow ze wsi Zielonka Pascka (gm. Pask, pow. Elblg). Obiekt
przeniesiono do koca 1967 roku,
a budow ukoczono w 1968 roku.
W 1964 roku kupiono powilaski
wiatrak typu holender ze wsi
Dobrocin (gm. Madyty, pow.
Ostrda)
W 1965 roku przy muzeum
zaczo dziaa Stowarzyszenie Spoeczno Kulturalne Pojezierze,
w tym samym roku muzeum odwiedzio 26790 osb.
W 1967 roku Ministerstwo Kultury i Sztuki zatwierdzio perspekty-

wiczny plan rozwoju parku etnograficznego. Zdecydowanie wan funkcj peni wwczas Wojewdzki Konserwator Zabytkw, wskazujcy
obiekty w terenie kwalifikujce si do
muzeum. Pozyskiwa fundusze na ich
inwentaryzacj, prace konserwatorskie, translokacje i budow. Niemal
wszystkie roboty konserwatorskie
wraz z opracowaniem dokumentacji
naukowych i budowlano-montaowych wykonywao od 1960 roku
Przedsibiorstwo Pastwowe Pracownie Konserwacji Zabytkw (PP
PKZ) Oddzia w Gdasku, z ktrego
utworzono na pocztku lat 1980tych samodzielny Oddzia PP PKZ
w Olsztynie. Wanym aktem prawnym normujcym problematyk
z zakresu ochrony zabytkw i muzealnictwa bya obowizujca od 1962
roku ustawa o ochronie dbr kultury
i o muzeach.
W 1968 roku zainstalowano na
terenie parku radiol oraz 20 gonikw, przez ktre w okresie turystycznym nadawano jego histori w wielu jzykach, ogrodzono cay teren parku
zuywajc 3200 mb. drucianej siatki. W 1968 roku
na zlecenie WKZ wykonano
inwentaryzacje
wraz
z oznakowaniem elementw
do przeniesienia: chaupy
warmiskiej ze wsi Nowe
Kawkowo (gm. Jonkowo,
pow. Olsztyn) i stodoy
wraz z kieratem ze wsi
Stkiny (gm. Jonkowo,
pow. Olsztyn). Przenoszenie chaupy z Nowego

Wiatrak holender ze wsi Dobrocin, obiekt oryginalny z 2. po.


XIX w., budowa w Muzeum i stan obecny /fot. Archiwum MBL-PE.

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Kawkowa rozpoczto w II kwartale


1969 r. a zakoczono w III kwartale
1969 roku.
Zgodnie z zatwierdzonym planem
zagospodarowania parku uformowano aleje i drogi,
wyasfaltowano
ul. Sportow.
Wykonano chodnik, komplet tablic i oznakowa
reklamowych,
nowe instalacje
odgromowe na
wszystkich obiektach zabytko-

Chaupa ze wsi Nowe Kawkowo in situ, obiekt oryginalny z


XIX w. i budowa w Muzeum /fot. Archiwum MBL-PE.
wych. Zorganizowano pracowni
stolarsk. Teren muzeum opucili
dotychczasowi mieszkacy, pozostawiajc obiekty do wykorzystania na
cele ekspozycyjne i gospodarcze.
W 1968 roku olsztyskie rodowisko muzealne ponioso wielk strat.
Dr Franciszek Klonowski, jadc na
otwarcie wystawy, zgin wraz
z on w wypadku samochodowym.
Po jego mierci w Muzeum Mazurskim brakowao osb, ktre kontynuowayby prac w dziale etnografii.
Postanowiono wwczas o przeniesieniu dziau do Parku Etnograficznego
w Olsztynku.
Nastpnym bardzo wanym dokumentem w historii muzeum bya
decyzja z dnia 1 stycznia 1969 roku
o przeksztaceniu Parku Etnograficznego w Olsztynku w samodzieln
placwk: Muzeum Budownictwa
Ludowego Park Etnograficzny
w Olsztynku.
Dotychczasowy kierownik parku
etnograficznego dr Jzef Wieczerzak
od 1 stycznia 1969 roku zosta pierwszym dyrektorem muzeum. Muzeum

posiadao 1602 eksponaty, w ekspozycji byo 612 eksponatw a w magazynach 990.


Za czasw Polski Ludowej popularne byy tzw. czyny spoeczne,
czyli nieodpatna praca na rzecz
ogu. W ramach czynu spoecznego,
dla uczczenia 25-lecia Polski Ludowej, rozpoczto budow bram wjazdowych. W latach 1968- 1969 na
podstawie dokumentacji F. Klonowskiego zrekonstruowano dwie bramy
wjazdowe: ze wsi Borki Wielbarskie
i Sdrowo (gm. Wielbark, pow.
Szczytno).
W 1970 roku zrekonstruowano
olejarni ze wsi Kronin (gm. Pask,
pow. Elblg) i wyposaono w oryginalne urzdzenia z Kronina i z Zielonki Pasckiej.
Od 1 stycznia 1970 roku, z Muzeum Mazurskiego w Olsztynie
wydzielono Muzeum Grunwaldzkie
w Stbarku (gm. Grunwald, pow.
Ostrda) i powoano oddzia nalecy do MBL-PE w Olsztynku.
Wiesawa Chodkowska

Strona 15

Bawmy si razem
6 czerwca 2013 r. w Nadlenictwie Jagieek odby si
piknik seniorw z Domu
Dziennego Pobytu i z gminy
Olsztynek wraz z dziemi
ze Studia Wokalnego przy
Domu Kultury w Olsztynku
pod przewodnictwem Pani
Marianny Kuciskiej.
Impreza zorganizowana
zostaa w ramach obchodw
Gminnych Dni Rodziny pod
hasem Bawmy si razem.
Celem wydarzenia bya

integracja midzypokoleniowa.
Wszyscy uczestnicy zwiedzali szkk len Nadlenictwa i brali udzia w konkursach
i zabawach. Wsplne grillowanie, piewy i tace to bya
wspaniaa okazja do integracji
seniorw z najmodszymi
uczestnikami spotkania.
Serdeczne podzikowania
nale si sponsorom, dziki
ktrym odby si piknik.
W przedsiwziciu wzio
udzia 50 osb.

Trudne tematy
Z uwag ledziam na amach
ALBO bardzo interesujc debat na temat Tannenbergu. Niestety,
wszystko ucicho i nie wiem jaki by
efekt tej dyskusji. Pragn podkreli, e jestem z polskiej rodziny,
ktra doznaa od Niemcw wiele
za i krzywd. Mj dziadek Czesaw
Mioszewski walczy w 1939 roku
i dosta si do niewoli. Przez ca
wojn przeywa dramatyczne chwile, szczeglnie cikie w obozie karnym w Dziadowie. Po wojnie trafi
do Olsztynka i pracowa w milicji.

Mieszka na ulicy Porannej, zaoy


rodzin i wychowa czwrk dzieci.
W czasie patrolu na ulicy Mrongowiusza, byo to chyba w 1945 roku,
zatrzyma trzech maych chopcw
niemieckich, ktrzy pili wod
z kauy. Zabra ich do swojego domu, gdzie zostali nakarmieni
i mieszkali tutaj przez kilka dni.
Byy to dzieci naszych wrogw,
a mimo to mj dziadek udzieli im
pomocy.
Wyszam za m za Warmiaka
i std moje nazwisko. Od wielu lat
bywam dosy czsto w Niemczech
i widz jak Niemcy odnosz si
do wojen i historii. Pamitaj

o wszystkich, ktrzy zginli w wojnach, nie tylko o onierzach niemieckich. Zbudowali wiele pomnikw ku pamici polegych Niemcw, Francuzw, Amerykanw,
a nawet Polakw. W miecie Flachsmeer znajduje si cmentarz, na
ktrym s groby polskich onierzy
z dywizji pancernej generaa Maczka, polegych w 1945 roku w walce
z Niemcami. Na grobach tych s
tablice z biaymi orami oraz informacje podajce imi, nazwisko, stopie wojskowy oraz daty urodzin
i mierci. Groby te s zadbane
i czsto pal si na nich znicze. Nie
byo te przypadku dewastacji tych
nagrobkw.
Wybitni historycy z Olsztynka
ostro krytykuj pomysy upamitnienia dawnego mauzoleum Tannenbergu. Mieszaj pierwsz wojn
wiatow z drug wojn i nie mog
zrozumie, e pod zwaami mieci
i gruzu le ciaa nieznanych o-

nierzy niemieckich polegych


w bitwie pod Tannenbergiem
w 1914 roku. onierze ci bronili
wtedy swojej ojczyzny i zasuguj
na szacunek. W bitwie tej walczyli
wrogowie niepodlegej Polski czyli
Rosja i Niemcy. W obydwu armiach
suyo bardzo duo Polakw
i wielu z nich zgino.
Jestem przeciwna odbudowie
dawnego pomnika Tannenbergu, ale
miejsce to zasuguje na upamitnienie. Jest ono bardzo wane w historii Niemiec i rwnie w historii
Olsztynka. Warto uporzdkowa ten
teren i postawi krzy na miejscu,
gdzie pochowano ciaa nieznanych
onierzy. Byby to szlachetny gest
z naszej strony wobec Niemiec.
Irena Wunderlich
(z domu Korgul)
Czekamy na wasze listy
alboolsztynek@wp.pl

Muuvit w bibliotece

Nie tylko lektura


Miejska
Biblioteka
Publiczna w Olsztynku we
wsppracy ze Szko Podstawow, przy ktrej zlokalizowany jest Orlik, wzia
udzia w projekcie Muuvit
- ruszaj si i odkrywaj
wiat. Jest on realizowany
przez Fundacj Volunteers
for Sport, w partnerstwie
z Fundacj Rozwoju Spoeczestwa Informacyjnego,
w ramach Programu Rozwoju Bibliotek. Projekt
wykorzystuje dowiadczenia fiskiego programu
z zakresu edukacji prozdro-

Strona 16

wotnej, ktry zosta opracowany 12 lat temu. Do tej


pory skorzystao z niego
prawie 2 miliony uczniw,
m.in. w Austrii, Szwajcarii,
Niemczech, Anglii oraz
Stanach Zjednoczonych.
Przygoda z Muuvit to program, ktry poprzez wirtualn podr motywuje dzieci w wieku szkolnym do
wikszej aktywnoci fizycznej oraz realizowania celw
wsplnie z kolegami i koleankami. Dzieci poprzez
podr wirtualn zwiedzaj
cay wiat, dowiadujc si

wielu rzeczy o nim, poznaj


jak powinno si prowadzi
zdrowy tryb ycia i jak
wana jest w nim aktywno fizyczna. Trwa to 30 dni.
Olsztyneck przygod
z MUUVITEM rozpoczo
pi druyn. Cztery z nich
zakoczyy ju program.
Jedna nadal zdobywa
i zwiedza wiat poprzez
ruch. W czasie naszej podry s organizowane
w bibliotece imprezy, podczas ktrych zapoznajemy
si z tras jak zdobylimy
oraz poznajemy smaki

potraw i zabawy z innych


krajw. Realizatorami olsztyneckiej przygody Muuvit
s: bibliotekarz oddziau dla
dzieci Grayna Wilkowska
oraz animator sportu Zbigniew Serowiski.
Mamy nadziej, e
udzia w tym projekcie

przyczyni si do zwikszenia aktywnoci fizycznej


naszych dzieci oraz ich
wiadomoci o zdrowym
trybie ycia. Pobudzi ch
podrowania i odkrywania
nieznanych im dotd miejsc
na wiecie.
Grayna Wilkowska

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Reprezentanci Olsztynka na Gali Mistrzw


14 czerwca 2013 r. w Urzdzie Wojewdzkim w Olsztynie odbya si Gala Mistrzw
zorganizowana przez Warmisko Mazurskie Kuratorium Owiaty. Celem tej
imprezy byo uhonorowanie
wielokrotnych laureatw konkursw przedmiotowych szk
podstawowych i gimnazjalnych oraz laureatw z najwysz lokat.
Wyrniono rwnie wybranych nauczycieli, ktrych kilkoro uczniw osigno najwiksze sukcesy w tegorocznych
konkursach przedmiotowych.
W uroczystym wrczeniu
nagrd uczestniczya dyrektor
Biura Wojewody WarmiskoMazurskiego Maria Bkowska.
Na Gali Mistrzw miaam
zaszczyt reprezentowa Szko
Podstawow w Olsztynku wraz
z pani dyrektor Beat Bukowsk oraz moj podopieczn
Barbar Nawack, laureatk
konkursu z jzyka polskiego.

W gronie zaproszonych na uroczysto mistrzw znaleli si


take reprezentanci Gimnazjum
im. Noblistw Polskich w Olsztynku pani dyrektor Irena
Jdruszewska i Piotr Milewski,
laureat konkursu z historii
i finalista dwch konkursw
kuratoryjnych z jzyka polskiego i z geografii.
Impreza bya niezwyka
i niezapomniana. Imponujce
wraenie na zebranych zrobio
grono szczeglnie wyrnionych przez pani kurator Grayn Przasnysk wielokrotnych
laureatw. Jest bowiem za co
podziwia uczniw, ktrym
tytu ten udao si uzyska
z kilku przedmiotw, czasem
zupenie rnych. Oprcz talentw naukowych, prezentowali
oni rwnie inne zdolnoci, np.
wokalne, taneczne. A trudno
uwierzy, e ci najlepsi z najlepszych znajduj czas na
cokolwiek innego poza nauk.
Nasi uczniowie z wielk
satysfakcj odebrali z rk kura-

1-21 V Swaderki. Z pomieszczenia gospodarczego Gosp. Ryb.


Swaderki znikn sprzt do poowu
ryb, w tym tzw. aki, o wartoci
1800 z. Podejrzanym jest autochton
Waldemar G.
12-19 V Waplewo. Kradzie
donic kwiatowych z cmentarza (straty 500 z).
24 V Nadrowo. W wyniku
sprzeczki ssiedzkiej doszo do pobicia Dariusza P. Sprawcy s ustaleni,
trwaj czynnoci procesowe.
27 V Mierki. Przezorny zodziej.
Do wykopek jeszcze daleko, a ju
skradziono kopaczk do ziemniakw
(1000 z), wasno Mariana R.
26-28 V Waplewo. Wamanie do
rybaczwki Gospodarstwa Rybackiego Swaderki i kradzie miedzianej instalacji grzewczej o wartoci
3 tys. z.
28 V Ul. Warszawska. Anna Z.
robic zakupy odoya na chwil
torebk z dowodem osobistym i pienidzmi (500 z). Zodziejowi to
wystarczyo. Jest szansa na odzyskanie strat policja namierzya ju
sprawc.
Nie powiody si 2 prby wama do samochodw: 28/29 V do

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

tora owiaty nagrody oraz


dyplomy uznania, ja za znalazam si w gronie nauczycieli
uhonorowanych dyplomem za
osignicia w pracy z uczniami
szczeglnie uzdolnionymi
(udao mi si wyhodowa
dwch laureatw i finalist konkursu). Byy to chwile budujce
i inspirujce do podejmowania
kolejnych wyzwa.
Nadmieni naley, e w obu
olsztyneckich szkoach grono
zwycizcw konkursw przedmiotowych jest w tym roku
o wiele szersze. W gimnazjum
bowiem naley do nich Ewelina
Kowalkowska laureatka konkursu z jzyka niemieckiego
oraz finalici: Mateusz Salamon
z jzyka polskiego i Adrianna
Borkowska z geografii. Szkoa
podstawowa natomiast moe
poszczyci si a czterema finalistami oprcz Basi, z jzyka
polskiego tytu ten zdoby Bartomiej Moroz; z matematyki
ukasz Bondaruk; z przyrody
Piotr Krasowski. Aleksandra

Seata Alhambra w Krlikowie


i 29/30 V do VW Passata w Pawowie. W obydwu przypadkach sprawcy nie zdoali pokona zabezpiecze.
31 V Pawowo. Mariusz N.
i Andrzej J. Stracili tu 2 piy spalinowe o wartoci 4 tys. z.
31 V 1 VI OW Waszeta. Wamanie do 2 domkw letniskowych.
Wczasowicze stracili 110 z, aparat
fotograficzny, plecak i inne drobne
przedmioty.
1 VI Marzek. Domki letniskowe przewanie s okradane. Tym
razem doszo do dewastacji wybite
szyby i uszkodzone rolety balkonowe
to straty w wysokoci 1500 z waciciela z Warszawy.
Marek S. (2 VI Sudwa) i Jacek
G. (19 VI ul. Mierkowska) prowadzili samochody pomimo orzeczonego wobec nich zakazu sdowego.
1 /2 VI Ul. Floriana. Wamanie
do pomieszczenia gospodarczego
i kradzie szlifierki, wiertarki udarowej, spawarki, piy tarczowej
i innych przedmiotw o cznej wartoci 2100 z, wasno Alicji J.
3 VI Stacja paliw Orlen.
Kolejny przypadek tankowania bez
zapaty. Tym razem 58 l za 311 z.
5-7 VI Platyny. Z terenu firmy
Greenfarm skradziono przewd
elektryczny (40 mb) o wartoci 400
z. Podejrzani o kradzie s Daniel
P., Piotr S. i Wiesaw N. Cz kabla
odnaleziono w punkcie skupu zomu
w Olsztynku.
8 VI Lipowo Kurkowskie. Tutaj
z domku letniskowego wyniesiono,
po wamaniu, butl gazow, grabie
(2 szt.) i siekier o cznej wartoci

Sova zostaa finalistk


konkursu z jzyka
angielskiego, za Wiktoria Zych braa udzia
a w trzech konkursach
i w kadym zostaa finalistk (jzyk polski,
przyroda, jzyk angielski).
Przygotowywanie do
konkursw kuratoryj-

500 z, wasno mieszkanki


Warszawy.
13 VI Orlen. Wamanie do
urzdzenia odczytujcego karty do
myjni, skradzionych zostao 14 kart
o wartoci 280 z.
14 VI Waplewo. Policja zatrzymaa tu na tzw. gorcym uczynku
Mateusza O., Zbigniewa N. i Tomasza F. za usiowanie kradziey elementw metalowych konstrukcji
dachu budynku byego gospodarstwa
rolnego. W trakcie dochodzenia okazao si, e sprawcy w tym samym
skadzie okradali ju teren gospodarstwa wczeniej dwukrotnie.
14-17 VI Drwck. Zatrzymano
tu mieszkajc na stancji Barbar M.,
ktra z wynajmowanego mieszkania
wyniosa aparat fotograficzny o wartoci 1200 z (wasno Marcina N.).
W trakcie czynnoci policji okazao
si, e sprawczyni jest bardziej
przedsibiorcza, bo z poprzedniej
stancji (w Olsztynku u Agnieszki J.)
rwnie za jej spraw znikny 3
telewizory i odtwarzacz DVD o wartoci 400 z. Wszystkie skradzione
przedmioty zostay odzyskane.
Makruty, jez. Sarg. Stranicy
rybaccy ujawnili tu nielegalny pow
przez Krzysztofa B. (Myki, gm.
Dywity) i Mariusza W. (gm. Gietrzwad).
14 VI Orlen. Zdarzenie, ktre
miao tu miejsce chyba nadawaoby
si do pokazania jako ciekawostka
art w internecie tankujcy tu zapomnia wyj pistolet z wem z baku
i odjecha powodujc urwanie
i zniszczenie urzdzenia (1000 z
straty). Kwalifikuje si jednak do

nych to ogrom pracy


ucznia i nauczyciela,
niewiarygodny stres,
ale rwnie rdo satysfakcji.
Brawo, laureaci i finalici! Na pewno usyszymy jeszcze o niejednym Waszym sukcesie.
Anna Ciesielska

naszej kroniki, bo sprawca zatrzyma


si w kocu, usun z baku zniszczony pistolet, ale nie powiadomi
waciciela i odjecha.
14 VI Komisariat policji zosta
powiadomiony przez kierownictwo
Domu Dziecka w Grylinach
o pobiciu wychowanka Jakuba B.
W trakcie czynnoci policji potwierdziy si przypuszczenia, e powodem pobicia byo ujawnienie przez
poszkodowanego informacji o handlu
narkotykami. W efekcie przedstawione zostay zarzuty Adamowi .
z Olsztynka (posiadanie i handel narkotykami), Patrykowi C. z Olsztynka
(posiadanie rodkw odurzajcych
i pobicie) oraz Sebastianowi C.,
mieszkacowi Domu Dziecka
w Olsztynku (pobicie). Sprawa ma
tzw. charakter rozwojowy i wkrtce
zostan przedstawione zarzuty innym
osobom.
16 VI Parking, ul. Warszawska.
Doszo tu do zniszczenia samochodu
osobowego Citroen (wasno Tomasza N.) - urwane lusterka i wgniecione blachy to straty w wys. 500 z.
19/20 VI
Ul. Mrongowiusza.
Zodziejom wszystko si przyda,
nawet baner reklamowy operatora
PLAY (2 tys. zotych).
W omawianym okresie policja
zatrzymaa te 2 osoby poszukiwane,
3 prawa jazdy, 13 dowodw rejestracyjnych, 1 nietrzewego kierowc
i 2 rowerzystw oraz 1 osob do
wytrzewienia.
Opracowano na podstawie materiaw KP w Olsztynku.

Strona 17

Czerwone Kapturki w Krlikowie


W sobot 8 czerwca 2013
roku w naszej szkole,
w Krlikowie odby si VII
ju Festyn Rodzinny, tym
razem z okazji Dnia Dziecka. Gocilimy w naszych
progach uczniw wraz
z rodzicami, starszych
i modszych absolwentw
szkoy oraz wielu sympatykw. Wrd nich byli przedstawiciele wadz miasta
Olsztynek, radni, kierownicy gminnych instytucji.
Pomys na form festynu
narodzi si wtedy, kiedy kierownik szkoy Marzenna Stefanowicz zaproponowaa
rodzicom uczniw przygotowanie przez nich przedstawienia pod tytuem ,,Czerwone
Kapturki". Pocztkowo rodzice z niedowierzaniem, powtpiewaniem, a nawet lkiem
przyjli t propozycj. Nie
byo atwo, ale po czteromiesicznej pracy przedstawienie
byo gotowe. Przystpilimy
do prac zwizanych z organizacj festynu. Dwa ostatnie

tygodnie przed imprez byy


jazd na cigej adrenalinie.
Festyn, uroczycie otwarty
przez Pani Kierownik
Marzenn Stefanowicz, rozpocz si od pokazu tanecznego zespou Stonoga
z MDK-u w Olsztynku. Jedn
z uczestniczek bya uczennica
klasy I naszej szkoy - Lenka
Doliska.
Nastpnie przyszed czas
na szeroko rozreklamowan
i oczekiwan niespodziank,
a mianowicie przedstawienie
pt. "Czerwone Kapturki"
w wykonaniu rodzicw uczniw. Na scenie kolejno
zaczy pojawia si Kapturki
z rnych stron wiata. Kade
wejcie poprzedzone byo
tacem ludowym, czasami
plemiennym, charakterystycznym dla danej narodowoci.
Publiczno przyja popisy
aktorw rodzicw owacyjnie. Momentem niezwykle
wzruszajcym byo wrczenie
kwiatw i podzikowanie
pomysodawcy i reyserowi

tego przedstawienia Marzennie Stefanowicz, ktra przed


15-laty zrealizowaa to samo
przedstawienie z uczniami
szkoy. Wystp rodzicw
pozostawi niezapomniane
wraenia.
Nie mniej ekscytujcym
byo przedstawienie pt. ,,Nasze podwrko" w wykonaniu
uczniw naszej szkoy. Dzieci
zmobilizowane gr rodzicw
znakomicie zagray swoje
role. Kolejnym punktem programu by popis perkusistw
doskonalcych swe umiejtnoci w MDK-u w Olsztynku.
By to energetyzujcy wystp
modych chopcw, w grupie
ktrych znalaz si Robert
Cisak, ucze klasy III naszej
szkoy.
W trakcie programu artystycznego kady mg posili
si w Kciku Smakosza. Spali kalorie pomogy konkurencje sportowe. Przygotowali
je nauczyciele dbajc, by byy
atrakcyjne i rnorodne. Rozstrzygnito konkurs plastycz-

ny na najadniejszy plakat pt.


"Z rodzin si nie nudz".
Trzeba jeszcze podkreli, e
celem festynu byo spdzenie
miego popoudnia z dziemi,
ktrym powicamy tak mao
czasu. Ponadto chcielimy
zebra fundusze na wycieczk
do parku linowego, na ktr
chcemy zabra wszystkich
uczniw szkoy. Cel zosta
osignity.
Festyn wzbudzi takie
zainteresowanie, e a zjawia
si ekipa redaktorw z TVP
Krlikowo, prywatnej stacji
Urszuli Stefanowicz. Polecamy bezporedni relacj:
http://www.youtube.com/user
/spkrolikowo

Wszystkim aktorom dzikujemy za wspania kreacj


rl w przedstawieniu ,,Czerwone Kapturki".
Dzikujemy
rwnie
wszystkim, ktrzy byli z nami
tego dnia. Dzikujemy
uczniom za dyscyplin
i dobr zabaw, dzikujemy
rodzicom za odwiedziny,
wsparcie i humor, dzikujemy
wszystkim osobom zaangaowanym w organizacj tego
wita !!! Gorco dzikujemy
te sponsorom i przyjacioom
szkoy Do zobaczenia na
nastpnym festynie. Ju dzi
zapraszamy!
Szkoa Filialna
w Krlikowie

DEZ INFORMACJE OLSZTYNECKIE


Kulturalne miasto

iepokojce s statystki dotyczce korzystania z placwek kulturalnych w miecie. Okazuje si, e nie chodzimy do kina, nie
wypoyczamy ksiek, unikamy wystaw. Stawia
nas to na jednym z ostatnich miejsc w wojewdztwie.
Tymczasem taki stan rzeczy grozi odebraniem
dotacji unijnych na imprezy kulturalne w miecie.
W zwizku z tym, od przyszego miesica wadze miasta chc wprowadzi tzw. obowizek
kulturalny. Co najmniej raz na kwarta kady
mieszkaniec bdzie zobowizany wypoyczy
i przeczyta ksik, a take pj do kina. Uznawane bd take inne formy uczestnictwa w kulturze: udzia w kkach teatralnych, czy wystpy
w chrze. - Osoby, ktre nie dopeni obowizku
mog spodziewa si kar finansowych - wyjania
Aldona Paluch, rzeczniczka burmistrza miasta
i dodaje. - Dla najbardziej aktywnych przewidzielimy natomiast nagrody.

Instytut Parapsychologiczny - zapewnia twrca


ksiki pod tytuem Bylem wodzem III Rzeszy.
Podczas seansu hipnotycznego drobiazgowo
odtworzy on kolejne dni ycia Hitlera i spisa je
w publikowanym wanie pamitniku. - S tu nieznane fakty i anegdoty, ale take wyjanienie najbardziej sensacyjnych wtkw, np. domniemanych planw sojuszu Niemiec z Polsk w 1939
roku - opowiada Niteski.

Napisa kontrowersyjny
pamitnik

awoj Niteski, znany badacz tajemnic


Olsztynka, opublikuje niedugo swoj
pierwsz ksik, ktra od razu ma szans sta si
wiatowym bestsellerem.
Jego dzieo jest jednak kontrowersyjne, bo
piszcy je autor twierdzi, e w poprzednim wcieleniu by Adolfem Hitlerem. - Mam na to dowd
w postaci certyfikatu wydanego przez Pastwowy

Strona 18

Sprawa jest na tyle powana, e osob autora


ju zainteresowa si Narodowy Instytut Pamici.
- Jeli Niteski twierdzi, e jest kolejnym wcieleniem tyrana i ma na to dowody, to niewykluczone, e za przewinienia z poprzedniego ycia

bdzie musia odpowiedzie przed sdem - mwi


Henryk Gargua, prokurator pionu ledczego
Instytutu. - Na razie w sprawie wypowiedz si
biegli hipnotyzerzy i psychiatrzy.

Prowokacja pod ratuszem

inisterstwo Kultury, w ramach akcji


obrony dziedzictwa narodowego, od
kilku tygodni prowadzi oglnopolsk akcj
majc na zadanie sprawdzi, czy urzdnicy prawidowo reaguj na dewastacj obiektw historycznych.
W Olsztynku dziaania ministerstwa miay niecodzienny przebieg. - Postanowilimy zastosowa
prowokacj - wyjania profesor Alojzy Zubrzycki
- Zaczlimy bezpardonowo okleja styropianem
zabytkow kamienic stojc tu obok ratusza.
Bylimy ciekawi, w ktrym momencie na tak
agresywne w stosunku do historycznego budynku
dziaania zareaguj urzdnicy i czy podejm
waciwe decyzje widzc jak niszczy si nasze
dobro narodowe.
Rezultat okaza si dla Olsztynka niepomylny. - Niestety aden z urzdnikw nie zgosi
faktu zniszczenia zabytku i nie podj wymaganej
przepisami interwencji - ubolewa prof. Zubrzycki. - W zwizku z tym bdziemy zmuszeni do
podjcia wobec gminy rodkw zaradczych. Ju
wkrtce kady pracownik Ratusza otrzyma zaproszenie na specjalny cykl szkole powiconych
ochronie zabytkw. Potem czeka ich egzamin.
Planujemy te kolejne dziaania w terenie,
ktrych zadaniem bdzie sprawdzenie czujnoci
urzdnikw.

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

SEN Stowarzyszenie Edukacji Nieformalnej zaprasza mode osoby w wieku


16-20 lat do udziau w pilotaowym programie Szkoa Modych Liderw.
Jeli masz zainteresowania, ju dziaasz
dla Olsztynka, lub chcesz podj dziaania,
chcesz zwikszy swoje umiejtnoci kumunikacyjne, nauczy si pracy w zespole
i pozna tajniki pracy metod projektow zgo si najpniej do 28 czerwca do biura w Miejskim
Domu Kultury lub wylij email (podaj swoje imi, nazwisko i nr telefonu) na sen.olsztynek@wp.pl.
Program jest finansowany przez Fundacj Wspomagania Wsi z Warszawy.

Dni Bajki w Olsztyku


3 czerwca Olsztynek
rozpromieni si nie
tylko dziki sonecznej
pogodzie. Uczyniy to
rwnie dzieci, ktre
poprzebierane w stroje
baniowe obchodziy
VII wiatowe Dni
Bajki. Zabaw rozpocza parada szkl podstawowych i przedszkoli gminy Olsztynek, ktra przesza
gwnymi ulicami, by
wszystkim mieszkacom ogosi to, jake
wane, wydarzenie.

Tym razem Baniowa


Kraina znajdowaa si
przy lodowisku. Poniewa rok 2013 jest Rokiem Tuwima, dlatego
te jednym z pierwszych punktw caej
imprezy byo przedstawienie
Rzepki,
w wykonaniu dzieci
z Waplewa. Gwni
organizatorzy Dni Bajki to Miejska Biblioteka Publiczna oraz Miejski Dom Kultury, wczyy si te olsztyneckie szkoy, wraz z inny-

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

mi instytucjami, utworzyy barwne stoiska.


Byo mnstwo atrakcji. Poczwszy od
wszelakiego rodzaju
konkursw, zabaw,
wsplnych plsw, na
straszeniu w zamku
skoczywszy.
Nie zabrako dmuchanej lizgawki, zagadek i krzywki baniowej. Kulminacyjnym
punktem caej imprezy
byo przedstawienie
teatru z Olsztyna pt.
Bajdurka.

Mamy nadziej, i
obchody Dni Bani
bd nasz cykliczn
imprez. Serdecznie
dzikujemy za pomoc
i udzia w organizacji
Zespoowi Szk im.
K. C. Mrongowiusza
w Olsztynku, Nadlenictwu Jagieek,
Gimnazjum Katolickiemu, Liceum Oglnoksztaccemu im. J. Kaczmarskiego, Gimnazjum im. Noblistw
Polskich oraz Warsztatom Terapii Zajciowej
w Olsztynku. Liczymy
na dalsz tak owocn
wspprac.

NA
WESOO
PRETENSJE KOLEGI
Mosiek do Icka al wielki mia,
e Icek z jego ona spa.
Icek zaprzecza Mosiek ty bredzisz bzdury,
Oka nie zmruyem nie znasz mej natury.

NADWYMIAR
Umar wczga ci co go ubierali
Za due trzewiki mu zakadali.
Decyzj pogldem swym uzasadnili:
Obuwie za due nie moe zaszkodzi,
Nie bdzie nieboszczyk przecie w nim chodzi.

DYLEMAT SYNA
Skd wzi si na wiecie, zada pytanie
Swej mamie synek niespodziewanie?
Mama odpowiada synku kochany,
Dzieci na wiat rodzicom przynosz bociany.
Ojciec to syszc rzek - niech mama pamita,
Od dzi niech bocian paci alimenta.

Czesaw Kazimierz Bandzwoek

Jolanta Ponczkowska

Strona 19

Wpleceni w histori Stefania i Jan Bondarukowie

Cz. I Ciko mi o tym mwi


PANI STEFANIA: Urodziam si w 1933 roku
w malutkim miasteczku Targowica na Woyniu. Ojciec
mia niewielkie gospodarstwo rolne, wic, eby
atwiej mu byo utrzyma
rodzin, podj prac na
poczcie. Byo to podczas
II wojny wiatowej, kiedy
losy tysicy ludzi zaleay
m.in .od linii frontu. Tak te
byo z nasz rodzin. Niemcy byli najpierw sprzymierzecami Rosjan, pniej ich
zaciekymi wrogami. Kiedy
wic pokonani Rosjanie
w 1942 roku w popochu
wycofywali si w gb Rosji,
a do Targowicy mieli przyj
Niemcy, kierowniczka poczty, Polka, poprosia ojca,
aby na tej poczcie z ni by.
Moe baa si sama tam
zosta. Ciko mi o tym mwi ludzie w popochu
ukrywali si, gdzie mogli.
Wtedy przyjechao NKWD.
Strzelali do kadego, kto nie
zdoa si ukry. Weszli na
poczt i mj ojciec zosta zabity, jak wielu innych. Chyba nie mia wtedy jeszcze
trzydziestu lat. Zostaymy,
dwie siostry, tylko z mam.
Na szczcie w Targowicy
mieszkali te dziadkowie
z obydwu stron. Pamitam,
e rodzice mamy mieli pikny, duy sad. Nasza rodzina
bya ze sob bardzo zwizana i wszyscy starali si wzajemnie wspiera. Chodziam
wtedy do ukraiskiej szkoy,
siostra jeszcze nie, poniewa
bya za maa. Jest ode mnie
modsza o dwa lata, a waciwie bya, bo od dawna nie
yje.
Tragiczne dni zaczy si,
gdy swoje akcje nasiliy bandy UPA, czyli Ukraiskiej
Powstaczej Armii. Nazywano ich te banderowcami, od
nazwiska przywdcy Bandery. Byo to podziemne pastwo, ukryte gboko w lasach, o nacjonalistycznym
charakterze, ktrego gwnym celem byo cakowite
wyniszczenie ludnoci polskiej, okrelanej Lachami,
panami. Bandy te dziaay
zupenie bezkarnie, za cichym przyzwoleniem Niemcw i prawosawnej cerkwi.
Wykazyway si niezwykym okruciestwem. Trzeba

Strona 20

budynek. Mimo wszystko, z domu moj mam, dziadka


niektrym udao si jakim i ssiada. Zaprowadzili ich
Na podstawie wywiadu
cudem uciec i to byli wiad- do mojego drugiego dziadka
ze Stefani i Janem
kowie tych wydarze. Polscy i tam zaczli mordowa.
Bondarukami opracowaa
ksia byli mordowani Obcinali rce, nogi Bardzo
Henryka ebrowska
w szczeglnie okrutny spo- ciko mi o tym mwi.
Oczywicie, ja z babci
sb, np. krzyowano ich na
drzwiach kocioa, albo na o niczym wtedy nie wiedzia- Polakiem wcielonym do niedrzewie i tak konali nawet ymy. Pewnego dnia, rano, mieckiej armii. Okaza si
zobaczyam przez okno idc wspaniaym czowiekiem.
przez kilka dni.
Wiedzielimy o tych do nas siostr z babci, Ryzykujc wasne ycie,
okruciestwach. W tym cza- mam mojego ojca, i ju wyrobi nam wszystkim
sie przyjecha kuzyn z My- wiedziaam, e reszta rodzi- papiery dokumentujce, e
nowa, eby nas wszystkich ny nie yje. Pniej pojecha- jestemy jego rodzin. W ten
zabra do siostry
Stefania Bondaruk
mojej mamy. Pojechaw latach modoci
am jednak tylko
z babci, mam mapamita, e wtedy we my, i tam mieszkaywsiach z ludnoci polsk my dwa, czy trzy
mieszkay gwnie kobiety, tygodnie. Mama z redzieci i starsi ludzie. Kobiety szt rodziny zostaa
przede wszystkim gwacono, w Targowicy. Tam
nie oszczdzajc dziewczy- pewnego dnia pod
nek, a pniej zabijano, np. dom przyszli bandeprzywizywano do krzesa rowcy. Bardzo zai podpalano. Schwytanym przyjaniona z nami
ludziom obcinano rce, nogi. ssiadka, Ukrainka,
Noworodki, niemowlta na- w tym czasie ukrywabijano na sztachety potu, a u siebie moj sioalbo roztrzaskiwano im str, ktra spaa na
Dwie siostry (Stefania - z lewej i Danuta - z prawej) z maym
gwki. Gwatw dokonywa- pododze. Kiedy sKrzysiem (lato 1959 r.)
no na oczach dzieci, a na siadka zobaczya z okoczach matek dzieciom obci- na, e zbliaj si do
nano uszy, jzyki, wyduby- zabudowa, wiedziaa ju, limy wszyscy do mojej dru- sposb moglimy uciec do
wano oczy. Poniewa te e przyszli mordowa. Szyb- giej cioci w ucku, ale Guberni, do Putuska, gdzie
czynnoci zabieray duo ko wepchna siostr do ostatecznie caa rodzina zna- mieszkaa nasza ciocia
czasu, stosowali te szybsze swojego ka i w ten sposb laza si w Kiwercach. druga siostra mojej mamy.
metody. Polakw, ktrzy uratowaa jej ycie. Tak jak Zamieszkalimy razem. Tak wic w Polsce znalajeszcze zostali przy yciu, wszdzie i zawsze, w kadej Wtedy do mieszkania mojej zam si z siostr, obydwiezganiali do kocioa. Czsto narodowoci, s bardzo cioci zosta dokwaterowany ma babciami oraz z siostr
upychali ludzi, eby wszyst- dobrzy ludzie, ktrzy ryzy- niemiecki oficer, ktry nazy- mamy i jej synem.
W Putusku skoczyam
kich pomieci. Potem za- kuj wasne ycie, aby po- wa si Kamiski, tak samo
mykali drzwi i podpalali mc innym. Ukraicy zabrali jak moja ciocia. By lskim szko podstawow, a pniej liceum oglnoksztacce. To byy dobre, chocia
cikie, powojenne lata. Caa
ocalaa rodzina staraa si jak
najczciej by razem,
wspiera si materialnie, ale
przede wszystkim duchowo,
aby przynajmniej troch
zela bl po tragicznych
przeyciach z czasu wojny.
W tamtych latach powszechne byo wyjedanie
na Dolny lsk oraz na
Warmi i Mazury. Tak decyzj o wyjedzie podja te
jedna z sistr mamy. Wraz
z mem znalaza si w Bartoszycach. Szwagier podj
prac w Oficerskiej Szkole
Uzbrojenia. Po jakim czasie
z jego pomoc ja rwnie
tam otrzymaam etat - nauczyciela. Na cztery lata tam
Stefania Bondaruk (w drugim rzdzie, w rodku) ze swoimi uczniami ze Szkoy
znalazam dom.
Oglnoksztaccej stopnia Podstawowego i Licealnego w Olsztynku (rok szkolny 1957-58)
c.d.n.

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

HISTORIA W PORTFELU
Dopada nas kryzys i dopadaj nas informacje o ewentualnym wejciu Polski do strefy
euro. Oczywicie, jak w wielu sprawach, tak i w tej istnieje podzia pogldw, bo s zwolennicy i przeciwnicy. Jestem zwyczajn zjadaczk chleba i zadaj sobie proste pytanie: Jak
wikszo spoeczestwa bdzie sobie radzi za 300 euro miesicznie?
Pki co, mamy nasz polski zoty. Ciekawi mnie jak go sobie cenimy. Ot, zrobiam taki
may test ze znajomoci wizerunkw na naszych banknotach. Wikszo z moich rozmwcw nie potrafia mi odpowiedzie jakie postaci s na naszej walucie. Dlatego pomylaam,
e dobrze byoby przybliy postaci historyczne z naszych rodzimych banknotw, bo jak
wprowadzi si w Polsce euro, to nie wiadomo kto na nich si znajdzie.

Na banknocie dziesiciozotowym
- MIESZKO I (ok. 960-992). *
Mieszko I jest uznawany za pierwszego znanego
wadc Polski z dynastii Piastw. Jako ksi od
ok. 960 r. wada ziemiami Wielkopolski, Kujaw,
czycy i Mazowsza. By dobrym politykiem
i wodzem, stara si umocni pastwo polskie
i podnie autorytet Polski.

Uzyska wtedy od Ottona III potwierdzenie suwerennoci pastwowej i kocielnej. Po mierci Ottona Bolesaw znalaz si jednak w stanie wojen
z Niemcami, ktre zakoczy pomylnie. Rozszerzy rwnie swe panowanie na Czechy, Morawy
i Grody Czerwieskie. Niedugo przed mierci
koronowa si na krla Polski, co byo wyrazem
niezawisoci i midzynarodowego znaczenia
pastwa polskiego.

Na banknocie pidziesiciozotowym
- KAZIMIERZ III WIELKI (1333-1370).

Polubiajc ksiniczk Dobraw przyj od


Czechw w 966 roku chrzest rozpoczynajc chrystianizacj Polski i umacnianie organizacji kocielnej. Miao to due znaczenie, stawiao bowiem
Mieszka I pord liczcych si w wczesnej Europie wadcw chrzecijaskich.
Za swego panowania Mieszko I rozszerzy granice Polski. Po zwycistwie nad margrabi Hodonem w 972 r. pod Cedyni, umocni si na Pomorzu Zachodnim, a w 990 r. zdoby od Czechw
lsk i Maopolsk. Nawet daleki od sympatii do
Sowian Thietmar( kronikarz niemiecki) nazywa
Mieszka ksiciem znakomitym (dux inclitus).

Na banknocie dwudziestozotowym
- BOLESAW I CHROBRY (992-1025).
Bolesaw Chrobry - syn Mieszka i Dobrawy, od
992 r. ksi, w 1025 roku koronowany na krla
Polski. Po walce z macoch Od i przyrodnim
rodzestwem umocni sw wadz w kraju, a w polityce zagranicznej dy do utwierdzenia nie-

Kazimierz Wielki, syn Wadysawa okietka


i Jadwigi - ksiniczki kaliskiej, od 1333 r. by
krlem polskim, ostatnim z dynastii Piastw.
Utworzy siln wadz centraln, opart na radzie
krlewskiej i urzdzie starostw. Statutami spisanymi w Wilicy i Piotrkowie zastpi dotychczasowe prawo zwyczajowe. Dba o rozwj gospodarczy
i kulturalny kraju. Dla podniesienia bezpieczestwa
kraju i szlakw handlowych wznosi zamki i mury
miejskie. Dlatego z tym krlem wie si popularne powiedzenie, e zasta Polsk drewnian,
a zostawi murowan.

W 1364 r. zaoy Uniwersytet w Krakowie.


Wybitny polityk, wikszo ziem odzyska drog
dyplomatyczn. Na mocy pokoju z Krzyakami
w Kaliszu w 1343r. odzyska ziemi dobrzysk
i Kujawy. Podporzdkowa sobie jako lenna
Mazowsze i Podole. Prowadzi aktywn polityk
na Pomorzu Zachodnim. Opanowa wikszo Rusi
Halicko- Wodzimierskiej. Osignicia rzdw
Kazimierza byy imponujce. Terytorium pastwa
wzroso ponad dwukrotnie, a zniszczony wojnami
kraj sta si zasobny.

Na banknocie stuzotowym
- WADYSAW II JAGIEO (1386-1434).

zalenoci Polski i rozszerzenia jej granic, tak


drog dyplomatyczn jak i zbrojnie. Suya temu
rwnie rozbudowa organizacji kocielnej, a sukcesem byo uzyskanie zgody papiea na utworzenie
arcybiskupstwa w Gnienie. W 1000 r. Bolesaw
podejmowa cesarza Ottona III, ktry przyby do
Gniezna jako pielgrzym do grobu w. Wojciecha.

Wadysaw Jagieo, syn wielkiego ksicia Litwy Olgierda, wielki ksi litewski, a od 1386 krl
polski. Ukadem zawartym w Krewie w 1385 r.
zobowiza si, w zamian za rk krlowej Jadwigi, przyj chrzest z ca Litw, a ziemie Wielkiego
Ksistwa Litewskiego poczy z Krlestwem Polskim. W roku nastpnym powoany zosta na tron
polski. Odpiera najazdy Krzyakw popierajcych
na Litwie skconego z nim stryjecznego brata
Witolda, zwolennika utrzymania odrbnoci

pastwowej Wielkiego Ksistwa. Przy czynnym


udziale krlowej Jadwigi, doprowadzi do ugody
z bratem, ktremu odda rzdy na Litwie, sobie
zachowujc zwierzchnictwo. Podczas wielkiej
wojny z Krzyakami w 1409- 10r. z talentem
dowodzi wojskami polskimi i litewskimi, a ukoronowaniem dziaa byo zwycistwo pod Grunwaldem- 15 VII 1410r. W tradycji pozosta Jagieo
gwnie jako zwycizca spod Grunwaldu i zaoyciel dynastii, pod ktrej rzdami Polska przeywaa
lata wietnoci. W historii zapisa si nie tylko jako
wybitny wdz, ale i te jako dyplomata.

Na banknocie dwustuzotowym
- ZYGMUNT I STARY (1506-1548).
Zygmunt I Stary, syn Kazimierza Jagielloczyka i Elbiety Habsburskiej, od 1506 r. krl Polski
i wielki ksi litewski.

Gwnym polem dziaalnoci Zygmunta jako


wadcy byo porzdkowanie spraw pastwowych.
Najwicej energii powici na popraw stanu
finansw pastwowych. Wzrost wpyww do skarbu krlewskiego pozwoli na wzmocnienie obronnoci kraju, stworzenie staej armii, modernizacj
uzbrojenia i budow twierdzy w Kamiecu Podolskim. Wanym obszarem reformatorskim krla
Zygmunta by wymiar sprawiedliwoci. Najwikszym wyzwaniem dla polityki polskiej bya kwestia
pastwa zakonnego w Prusach. Prawdziwym
zagroeniem bya akcja rozwinita przez wielkiego
mistrza Albrechta Hohenzollerna, ktry montowa
przeciw Polsce koalicj z cesarzem niemieckim
Maksymilianem i wielkim ksiciem moskiewskim
Wasylem. Ofensywa dyplomatyczna Zygmunta
i koligacje rodzinne Jagiellonw z Habsburgami
zaowocoway tym, e cesarz Maksymilian zrezygnowa z popierania wielkiego mistrza i zerwa
z Moskw. Zabezpieczywszy si od strony Rzeszy, mg Zygmunt rozpocz dziaania rozwizania problemw z pastwem zakonnym, ze stolic
w Krlewcu. W 1525 roku w Krakowie Albrecht
Hohenzollern zoy hod lenny krlowi polskiemu
Zygmuntowi I Staremu. Traktat ten znany jest jako
hod pruski. Zgodnie z traktatem krakowskim
z 1525r. pastwo zakonne przeksztacio si
w wieckie lenno polskie i zostao nazwane Prusami Ksicymi, w odrnieniu od Prus Krlewskich, czyli Pomorza Gdaskiego, odzyskanego
w 1466 r. na mocy tzw. II pokoju toruskiego. Tym
samym problem krzyacki przesta istnie. Pniej,
niestety, powsta problem pruski, ale to ju inna
historia.
Zachcam do tej lektury historycznej, bo warto
wiedzie, nie tylko jakie banknoty mamy w portfelu, ale i co wicej o nich!
Stanisawa Zitek
* okres panowania

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Strona 21

SERWIS TURYSTY
Baza noclegowa

Olsztynek
Olsztynek powsta na dawnym terytorium pruskiego plemienia Sasinw. Zaoenie miasta wie si z dziaalnoci
komtura ostrdzkiego Gnthera von Hohenstein. Z jego inicjatywy w 1350 r. rozpoczto budow zamku, obok ktrego
powstaa osada zamieszkaa przez rzemielnikw i kupcw.
W 1359 r. otrzymaa prawa miejskie i nazw Hohenstein
na cze komtura. W XIX w zamek krzyacki zosta przebudowany na szko. Aktualnie mieci si tam Zesp Szk.
Jedn z najstarszych budowli murowanych w Olsztynku jest
dawny gotycki koci ewangelicki z XIV w. (zbudowany
prawdopodobnie okoo 1350 r.), odbudowany ze zniszcze
wojennych z przeznaczeniem na cele muzealne (obecnie
Salon Wystawowy Muzeum Budownictwa Ludowego). Za
kocioem znajduje si kamieniczka (dawna szkoa parafialna), w ktrej urodzi si Krzysztof C. Mrongowiusz. Miasto
do dzi zachowao redniowieczny ukad ulic i placw starego miasta z fragmentami murw obronnych. Na rynku przed
ratuszem stoi potny kamienny lew. By to pomnik symbolizujcy XII Mazursk Dywizj Piechoty wsawion w bitwie
pod Tannenbergiem (w sierpniu 1914r. w okolicach Olsztynka wojska niemieckie pod dowdztwem Paula Hindenburga

Caoroczna:

rozbiy armi rosyjska gen. Samsonowa Niemcy nazwali j


drug bitw pod Tannenbergiem. Pierwsz bya synna bitwa
pod Grunwaldem w 1410 roku). Gmina Olsztynek ley na
obszarze Pojezierza Olsztyskiego wchodzcego w skad
krainy geograficznej zwanej Pojezierzem Mazurskim,
w pnocno-zachodniej czci obszaru Zielone Puca Polski.
Teren jest bogato rzebiony, pagrkowato-falisty, poprzecinany licznymi dolinami. Szczeglnie due rnice wzniesie
wystpuj w jarach obionych przez rzeki. W Czarcim Jarze
(grny bieg Drwcy) rnice poziomu wzniesie i dna jaru
dochodz do 70m. O naturalnym i nieskaonym charakterze
rodowiska przyrodniczego gminy Olsztynek wiadczy fakt
gniazdowania gatunkw zagroonych w skali wiatowej: ora
bielika i derkacza.

Muzeum Budownictwa Ludowego


Wrd europejskich muzew na wolnym powietrzu Park
Etnograficzny w Olsztynku naley do jednych z najstarszych. Jego rodowd siga pocztku XX wieku. Pierwsze
obiekty budownictwa ludowego z terenu dawnych Prus
Wschodnich zaczto gromadzi od 1908 roku na skraju
ogrodu zoologicznego w Krlewcu, po czym (w latach
1938-1942) nastpio przemieszczenie ich do Olsztynka. Do
rozbudowy skansenu przystpiono pod koniec lat pidziesitych, a od 1962 roku zacz funkcjonowa jako oddzia
Muzeum Mazurskiego w Olsztynie.
W 1969 roku przeksztacony zosta w placwk autonomiczn Muzeum Budownictwa Ludowego, Park Etnograficzny w Olsztynku. W 1985 r. w jego struktury organizacyjne wczono
2 obiekty w centrum Olsztynka:
Salon Wystawowy w dawnym
kociele ewangelickim oraz baszt na linii miejskich
murw
obronnych, ktr
w XVII wieku
przebudowano na
dom, w ktrym
urodzi si Krzysztof Celestyn Mrongowiusz - obroca
jzyka polskiego i polskiej tradycji kulturowej na Mazurach. Od 1998 r. muzeum jest instytucj kultury Samorzdu
Wojewdztwa Warmisko-Mazurskiego, a w roku 2008
zostao wpisane do Pastwowego Rejestru Muzew prowadzonego przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Muzeum dysponuje obecnie terenem o powierzchni
94 ha. Posiada bogate zbiory muzealiw ruchomych i nieruchomych. Zgromadzono 74 obiektw duej i maej architektury wiejskiej z Warmii, Mazur, Powila i Maej Litwy,
o zrnicowanych funkcjach, budowie i konstrukcji. S to
budynki mieszkalne, sakralne, zabudowania gospodarcze
i przemysowe. Wyposaenie budynkw stanowi eksponaty pokazujce tradycyjne metody pracy i obrzdy na wsi
w XIX i XX wieku. Zbiory muzealne kultury materialnej
oraz sztuki ludowej przekraczaj 10 tys. egzemplarzy.
Muzeum przypomina rwnie o pierwszych mieszkacach
regionu. W czci archeologicznej zrekonstruowany zosta
kurhan z wczesnej epoki elaza. W sezonie letnim na terenie Parku organizowanych jest wiele imprez plenerowych,
m.in. Jarmark sztuki nie tylko ludowej, Targi Chopskie,
Regionalne wito Zi, Doynki Wojewdzkie, Tajemnice
ciesioki.

PARK ETNOGRAFICZNY
11-015 Olsztynek, ul. Lena 23,
tel/fax. (089) 519 38 45, 519 21 64
http://muzeumolsztynek.com.pl/

Strona 22

Muzeum czynne jest od 15 kwietnia do 31 padziernika


Godziny otwarcia:
Kwiecie
(wtorek niedziela)
Maj Czerwiec (codziennie)
Lipiec Sierpie (codziennie)
Wrzesie
(wtorek niedziela)
Padziernik
(wtorek niedziela)

9:00-17:00
9:00-17:00
10:00-18:00
9:00-17:00
8:00-16:00

Dni bezpatnego wstpu do muzeum:


- 18 i 19 maja
- 5 i 30 czerwca
- 10 i 25 lipca

- 5 i 21 sierpnia
- 17 i 27 wrzenia
- 11 i 30 padziernika

od listopada do 14 kwietnia obiekty pozamykane, moliwy


spacer po Parku Etnograficznym w godz. 9:00 - 15:00.
Ceny biletw wstpu do Parku Etnograficznego
bilet normalny
12,00 z
bilet ulgowy (modzie szkolna, studenci, emeryci 6,00 z
i rencici, osoby niepenosprawne, nauczyciele,
karta Euro 26, dzieci z domw dziecka)
bilet rodzinny
28,00 z
(dwie osoby dorose + 2 dzieci do 16 lat)
bilet dla mieszkacw Olsztynka
bilet spacerowy (sprzedawany na p godziny
przed zamkniciem muzeum)
przewodnik w jzyku polskim (grupy do 40 osb)
Dzieci do lat 7 wstp bezpatny

3,00 z
3,00 z
50,00 z

Salon Wystawowy
1 listopada - 14 kwietnia (od poniedziaku do pitku)
- w godz. 9.00 - 16.00
15 kwietnia - 31 padziernika (od wtorku do niedzieli)
- w godz. 10.00 - 17.00
Ceny biletw wstpu do Salonu Wystawowego
bilet normalny

4,00 z

bilet ulgowy: (modzie szkolna, studenci,

2,00 z

emeryci i rencici, osoby niepenosprawne,


nauczyciele, karta Euro 26, dzieci z domw
dziecka, mieszkacy Olsztynka)
bilet rodzinny

10,00 z

(dwie osoby dorose + 2 dzieci do lat 16)


przewodnik w jzyku polskim (grupy do 40 osb)
dzieci do lat 7 wstp bezpatny

12,00 z

1. Zajazd Mazurski tel. 519 28 85, ul. Gdaska 1,


liczba miejsc: 70, www.zajazdmazurski.pl
2. Zesp Hotelowy Kormoran, Mierki, tel. 519 51 00,
liczba miejsc: 300, www.kormoran-mierki.pl
3. Szkolny Orodek Wypoczynkowy Syrenka,
tel. 513 92 15, Marz, liczba miejsc: 160
www.syrenka.olsztynek.com.pl
4. Wojskowy Dom Wypoczynkowy Warmia
tel. 513 92 22, Marz, liczba miejsc: 300
www.wdwwarmia.com.pl
5. Orodek Szkolno-Wypoczynkowy Perkoz
tel. 519 22 21, Uroczysko Waszeta, liczba miejsc: 148,
www.perkoz.zhp.pl

Sezonowa:
1. Orodek Wypoczynkowy Waszeta, tel. 519 22 14,
Waszeta, liczba miejsc: 250, www.mierki.kolatek.pl
2. Orodek Wypoczynkowy Koatek, tel. 519 21 21,
Mierki, liczba miejsc: 240, www.mierki.kolatek.pl
3. Orodek Relaksu wierkocin, tel. 519 28 56,
wierkocin, liczba miejsc: 50, www.swierkocin.com
4. Orodek Wypoczynkowy Aramis, Kurki
tel. 606 485 129, liczba miejsc: 30, www.kurki.go.pl
5. Orodek Wypoczynkowy Wioska Filmowa
Marzek, tel. 519 90 38, Marzek, liczba miejsc 320,
www.marozek.pl
6. Orodek Wypoczynkowy Wiatraki tel. 519 90 92,
Marzek, liczba miejsc: 150 w tym 55 caoroczne,
www.wiatraki.com
7. Orodek Wypoczynkowy Fundacja Mierki
tel. 519 21 67, Waszeta, liczba miejsc: 100,
www.mierki.com
8. Orodek Wypoczynkowy Nowa Wie Ostrdzka,
tel. 519 00 99, liczba miejsc: 117
9. Domki letniskowe ARTEKS, tel. 519 01 19,
Nowa Wie Ostrdzka, liczba miejsc 30

Turystyka wiejska
1. Pensjonat Natura, tel. 519 91 03, Swaderki,
liczba miejsc: 17, www.natura-group.com.pl
2. Gospodarstwo agroturystyczne, tel. 5190082,
Lene jezioro, , Nowa Wie Ostrdzka 13,
liczba miejsc: 16, www.lesnejezioro.ol.pl
3. Gospodarstwo agroturystyczne Dbrowszczyzna,
tel. 530 50 85, Mierki 60,
www.dabrowska.olsztynek.com.pl
4. Domki do wynajcia tel. 0605 271 611, Marz,
liczba miejsc: 12
5. Gospodarstwo agroturystyczne W krainie jezior i
lasw, tel. 519 90 27, Marzek 8, liczba miejsc 20
www.olsztynek.com.pl/zakrzewscy
6. Gospodarstwo agroturystyczne, tel. 519 00 72,
Gsiorowo 13
7. Dom letniskowy tel. 5191 430, Marz, liczba miejsc 12
8. Karczma witojaska tel. 519 20 05, liczba miejsc 10,
www.karczmaswietojanska.pl
9. Leniczwka Orzechowo tel. 519 90 20, Orzechowo 2,
liczba miejsc: 8
10. Leniczwka Jednoroec Lipowo Kurkowskie 13,
tel. 519 91 15, liczba miejsc: 16, www.kurki.prv.pl
11. Gospodarstwo agroturystyczne Lena chata,
tel. 519 34 05, Tolejny 7, liczba miejsc: 38
www.serowski.olsztynek.com.pl
12. Turystyka wiejska pokoje do wynajcia,
tel. 519 14 30, Lutek 5, liczba miejsc: 19,
www.lutek.er.pl
13. Stadnina Koni Mycyny, tel. 519 41 70, Mycyny 5,
liczba miejsc: 20, www.mycyny.com
14. Gospodarstwo agroturystyczne TOKAJ
tel. 609 401 401, Pawowo 32, liczba miejsc 17,
www.wegry.pl
15. Dom do wynajcia, tel. 696 585 651, Selwa,
www.selwa.pl
16. Kwatera agroturystyczna, Marzek 9, tel. 601 595 016,
17. Gospodarstwo agroturystyczne, tel. 519 14 28,
Makruty 7, l. m.: 9, www.agrobielik.republika.pl
18. Kwatera agroturystyczna Pod bocianem, Drwck 6
tel 609 401 401, liczba miejsc: 5
www.pensjonatpodbocianem.w.pl
19. Dom caoroczny 601 536 546, Marzek,
liczba miejsc 5, www.marozek.eu

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

OLSZTYNEK I OKOLICE...

CO WARTO ZWIEDZI ?
Gmina Olsztynek ley na obszarze Pojezierza
Olsztyskiego wchodzcego w skad krainy geograficznej zwanej Pojezierzem Mazurskim,
w pnocno-zachodniej czci obszaru Zielone
Puca Polski. Teren jest bogato rzebiony, pagrkowato-falisty, poprzecinany licznymi dolinami.
Szczeglnie due rnice wzniesie wystpuj
w jarach obionych przez rzeki. W Czarcim
Jarze (grny bieg Drwcy) rnice poziomu
wzniesie i dna jaru dochodz do 70 m.
O naturalnym i nieskaonym charakterze rodowiska przyrodniczego gminy, wiadczy fakt
gniazdowania gatunkw zagroonych w skali
wiatowej: ora bielika i derkacza. Spord
gatunkw zagroonych wpisanych do Polskiej
Czerwonej Ksigi znalazy tu dogodne warunki
bytowania bk, botniak kowy, rybow, orlik
krzykliwy oraz puchacz. Ornitolodzy stwierdzili
wystpowanie 223 gatunkw ptakw okresowo
przylatujcych i gniazdujcych.
Ze wzgldu na walory przyrodnicze i krajo-

brazowe ponad 70% powierzchni


terenu gminy objtych jest ekologicznym systemem obszarw
chronionych. W miejscowoci
Nadrowo (8 km od Olsztynka)
znajduje si rezerwat przyrody
Bagno Nadrowskie (z wiem
botnym), a na granicy gminy:
rezerwat faunistyczny Rzeka Drwca oraz
Ostoja bobrw na rzece Pasce. Ochron
pomnikow objto nastpujce drzewa i gazy:
jaowce koo wsi Mierki, na pnocnym brzegu
jeziora Borwko i Klimont; buk (odmiana czerwona) w podworskim parku w Sitnie; db
szypukowy Jarosaw koo wsi Nadrowo oraz
w dolinie rzeki Marzki; lipa drobnolistna koo
wsi utynowo; trzy gazy narzutowe w lenictwie Mierki. Na obszarze gminy zachowao si
30 starych cmentarzy wiejskich. Miejsca grzebalne zaoono w XIX i na pocztku XX wieku,
tylko cmentarz w Makach pochodzi prawdopo-

dobnie z XVII wieku; 23 cmentarze naleay do


wsplnot ewangelickich, 7 do katolickich.
Ponadto na terenie gminy znajduje si kilkadziesit miejsc pochwku onierzy z I wojny wiatowej, kryjcych prochy ponad 2300 zabitych
onierzy niemieckich i rosyjskich. Najwiksze
cmentarze wojenne powstay w: Waplewie,
Jagieku, Mierkach i Drwcku. Na koloni Sudwa
znajduje si rwnie duy cmentarz jecw
wojennych zmarych i pomordowanych w obozie
jenieckim w pobliskim Krlikowie (Stalag I B
Hohenstein). Zgino tam 55 tys. jecw Polakw, Rosjan, Belgw, Francuzw i Wochw.

NAJPIKNIEJSZE MIEJSCA W GMINIE:


DRWCK:
Wie zaoono w 1351 r. Pooona 2 km od rde
rzeki Drwcy w pobliu jeziora Okominek Wielki
i Okominek May oraz doliny rzeki Drwcy, zwanej
Czarcim Jarem. Znajduje si tam orodek zarybieniowy PZW. 350 m za wsi w lesie zlokalizowany jest
cmentarz onierzy niemieckich polegych w 1914r.
Odnowiony w 1993 r. stanowi atrakcj turystyczn.
KURKI:
Pierwsza wzmianka o Kurkach pochodzi z 1341r.
W 1753 r. wybudowano tu Koci w. Maksymiliana Marii Kolbego. By to budynek jednonawowy.
Obok wzniesiono wie, ktr pokryto metalowym
dachem w ksztacie hemu, tu wisz rwnie dwa
dzwony. Warto zobaczy tablic z wypisanymi
nazwiskami parafian polegych w pierwszej wojnie
wiatowej. Przy kociele znajduje si cmentarz ewangelicki zaoony w XVIII wieku.
MAKI:
Znajduje si tu pochodzcy z drugiej po. XVIII
w. Koci w. Mikoaja, konsekracji dokonano
w 1770 r. Do dzi zachoway si jedynie fragmenty
dawnego wygldu wntrza kocioa. Ciekawsze elementy wyposaenia to: organy z XVIII w., fragmenty
malowide na suficie oraz chr z umieszczonymi na
bokach nazwiskami parafian polegych podczas
I wojny wiatowej. Na cmentarzu przykocielnym
znajduj si groby starych rodw mazurskich.
MARZ:
Wie pooona jest na poudniowym brzegu Jez.
Marz. Powstaa na pocztku XV w. jako wie bart-

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

nicza. Atrakcj jest tu gwnie urozmaicona linia


brzegowa jeziora dwie wiksze zatoki, brzegi faliste, zalesione, miejscami do wysokie. Z powodu
malowniczego pooenia jest wsi letniskow z
dwoma caorocznymi orodkami wypoczynkowymi.
NADROWO:
Dawniej by tu duy majtek ziemski z 24.
pokojowym paacem otoczonym parkiem. W 1949r.
paac spon . Zachoway si jedynie schody i piwnice oraz resztki drzewostanu. Najwiksz atrakcj tych
okolic s Bagna Nadrowskie, gdzie na obszarze
65 ha utworzono rezerwat przyrody.
ORZECHOWO:
Wie ley na polanie otoczonej bagnami i lasem.
W 1910 r. zbudowano tutaj koci katolicki pod
wezwaniem Jana Chrzciciela, obecnie najpikniejszy
kociek na terenie caej gminy. Wntrze jest wyposaone skromnie. Na uwag zasuguje jednak wiecznik z wypisanymi na obrczach nazwiskami parafian
polegych na frontach I wojny wiatowej. Obok
kocioa mieci si XIX wieczny cmentarz wiejski.
SWADERKI:
Malowniczo pooona wie otoczona borami
sosnowymi i jeziorami: Marz, Pawlik, Poplusz
i Pluszne., przez ktr przepywa rzeka Marzka.
Zlokalizowane jest tutaj jedno z wikszych w Polsce
Gospodarstw Rybackich. Niedaleko wioski nad jez.
Marz znajduje si najwiksze w gminie pole biwakowe.
SUDWA:
Wie zaoona w 1380 r. W sierpniu 1914 roku
w okolicach Sudwy toczya si wielka bitwa, w ktrej
wojska niemieckie dowodzone przez feldmarszaka
Paula von Hindenburga rozbiy armi rosyjsk Samsonowa. Zwycistwo to uczczono wzniesieniem
monumentalnej budowli, gdzie w 1935 r. zoono
ciao Hindenburga i miejsce nazwano Mauzoleum
Hindenburga. W styczniu 1945 r. Niemcy w ostatniej
chwili zdyli wywie trumn ze zwokami mar
szaka. Rosjanie pomnika nie zniszczyli. Sta on do
1949r., kiedy zacza si dewastacja budowli. Cz
pyt granitowych posuya jako materia budowlany
przy wznoszeniu Paacu Kultury i Nauki w Warsza-

wie oraz Domu Partii, cze pyt wykorzystano do


budowy pomnika wdzicznoci dla Armii Czerwonej
w Olsztynie (tzw. szubienica). W tym samym roku
nastpio prawdopodobnie wysadzenie czci murw
mauzoleum przez polskich saperw. Obecnie s tu
tylko pozostaoci fundamentw. W pobliu wioski
znajduje si cmentarz jecw wojennych zmarych
w obozie jenieckim Stalag I B Hohenstein zlokalizowanym w czasie II wojny wiatowej pomidzy
Sudw a Krlikowem.
WAPLEWO:
Wie pooona nad rzek Marzk, nieopodal Jez.
Mielno, najwiksza w gminie Olsztynek Pierwsza
wzmianka pochodzi z 1384 r. Przed 1525 rokiem istnia w Waplewie koci katolicki, od 1612 r. miecia si tutaj parafia ewangelicka. W 1870 r. zbudowano na miejscu drewnianego kocioa murowany
Koci w. Stanisawa, ktry stoi do dzi. Pod wityni mieciy si krypty, gdzie chowano zmarych
dziedzicw okolicznych majtkw i czonkw ich
rodzin. Tutaj zaczyna si szlak kajakowy rzek
Marzk.
WIGWAD:
Miejscowo istnieje od 1351 r. W 1708 r. mieci
si tu tartak, a w latach 1743 83 huta szka.
W 1802r. zbudowano tutaj pierwsz w Prusach
wschodnich gorzelni, opart na przetwrstwie ziemniakw. Pierwszy koci wzniesiono w XIV wieku.
W 1873r. wybudowano nowy koci w stylu neogotyckim p.w. Chrystusa Krla z wysok wie.

www.olsztynek.pl
Informacja Turystyczna, ul. Ratusz 1,
tel. 089 519 54 77, e-mail: it@olsztynek.pl
Strona 23

OFERTA EDUKACYJNA ZESPOU SZK


IM. K. C. MRONGOWIUSZA W OLSZTYNKU
Jeli koczysz wanie gimnazjum i zastanawiasz si nad wyborem szkoy ponadgimnazjalnej, mamy co dla Ciebie.
Zesp Szk w Olsztynku prowadzony jest przez powiat olsztyski. Szkoa oferuje kierunki ksztacenia w obszarze turystycznogastronomicznym, spord ktrych wybierzesz co dla siebie.
Kada z naszych szk pozwoli Ci zdoby wiedz i umiejtnoci
potrzebne do podjcia studiw na wybranym kierunku lub pracy
w wyuczonym zawodzie w kraju i za granic.

Moesz wybra spord naszych szk:


Technikum Hotelarsko-Gastronomiczne nr 1
i ksztacenie w zawodach /cykl ksztacenia 4- lata/:
technik hotelarstwa,
technik ywienia i usug gastronomicznych,
technik obsugi turystycznej,
kelner.

Co nas wyrnia:
wyjtkowa siedziba szkoy XIV w zamek,
wykorzystanie nowoczesnych technik multimedialnych w procesie
nauczania,
zmodernizowane w latach 2011-2012 i bogato wyposaone pracownie
zawodowe w ramach projektu Przebudowa obiektu owiatowego
Zespou Szk w Olsztynku-etap II w ramach RPO Warmia-Mazury
2007-2013,
wspieranie rozwoju i zainteresowa uczniw: sportowych,
artystycznych, naukowych,
indywidualne nastawienie do potrzeb ucznia i dobra atmosfera pracy,
wyrwnywanie szans edukacyjnych w ramach realizowanych
projektw dofinansowanych ze rodkw unijnych w ramach PO KL.
Szkoa w dobrym klimacie, to dobry wybr.

Zasadnicz Szko Zawodow


i ksztacenie w zawodach/cykl ksztacenia 3- lata/:
kucharz,
klasa wielozawodowa ksztacimy uczniw modocianych
pracownikw w rnych zawodach. Ucze samodzielnie
dokonuje wyboru zawodu, a ksztacenie zawodowe
odbywa si u pracodawcy na podstawie umowy o praktyczn
nauk zawodu.

Liceum Oglnoksztacce dla Dorosych.


Cykl ksztacenia 3- lata. Ksztacimy w formie zaocznej, zajcia odbywaj
si w pitki i soboty. Nauka bezpatna.
Suchacze w wieku 25-64 lat, ktrzy rozpoczn nauk w Liceum Oglnoksztaccym dla Dorosych w Zespole Szk w Olsztynku w roku
szk. 2013/14 w ramach projektu Doroli do wiedzy mog liczy na wsparcie doradcy edukacyjnego, bon na zakup podrcznikw, pomocy edukacyjnych o wartoci 300 z oraz zestaw suchacza: torba, segregator, notes, przybory do pisania.
Doroli do wiedzy to projekt doradczy, majcy na celu zwikszenie
w regionie warmisko-mazurskim liczby osb z wyksztaceniem rednim.
Szczegowe informacje o projekcie znajd Pastwo na stronie
www.wmzdz.pl oraz www.szkolydladoroslych.org

Kwalifikacyjne Kursy Zawodowe (KKZ) w Zespole Szk


w Olsztynku. To nowy sposb na wymarzony zawd i uzupenienie kalifikacji zawodowych dla osb penoletnich, bez wzgldu na dotychczasowe
wyksztacenie

NOWY ZAWD LEPSZA PRACA - Zmie si zawodowo!


Organizujemy w roku szk. 2013/14 Kwalifikacyjne Kursy Zawodowe
(KKZ) w zawodach:

Projekty realizowane w roku szk. 2012/13 dofinansowane ze rodkw


EFS w ramach PO KL
1. Lepszy start uczniw Technikum Hotelarskiego Zespou Szk
w Olsztynku. W I edycji w roku szk. 2012/13 wsparcie otrzymao
30 uczniw, w II edycji w roku szk. 2013/14 30 uczniw
ksztaccych si w zawodzie technik hotelarstwa.
2. Kucharz nowej generacji w roku szk. 2012/13 wsparcie otrzymao
20 uczniw ksztaccych si w zawodzie kucharz maej gastronomii.
3. Modzieowa Akademia Agrobiznesu Projekt finansowany
ze rodkw Unii Europejskiej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej
w ramach dziaania 3.3.4 Programu Operacyjnego Kapita Ludzki
Beneficjent Oglnopolska Fundacja Edukacji Komputerowej.

Technik hotelarstwa
Kwalifikacja 1.- T11. Planowanie i realizacja usug w recepcji.
Trwa nabr na rok szk. 2013/14
Kwalifikacja 2. - T12. Obsuga goci w obiekcie wiadczcym usugi
hotelarskie

Projekt wspfinansowany jest ze rodkw Unii Europejskiej w ramach Programu PO KL.

Technik ywienia i usug gastronomicznych


Kwalifikacja 1. - T6. Sporzdzanie potraw i napojw.
Trwa nabr na rok szk. 2013/14
Kwalifikacja 2. - T15. Organizacja ywienia i usug gastronomicznych.
Trwa nabr na rok szk. 2013/14.

Kucharz
Kwalifikacja 1. - T6. Sporzdzanie potraw i napojw
Trwa nabr na rok szk. 2013/14

Zapisz si i zosta naszym suchaczem KKZ. Bez opat


Strona 24

Przyjd, zobacz, docz do nas.


Zesp Szk w Olsztynku,
ul. Zamkowa 6, 11-15 Olsztynek
tel. do sekretariatu 89 519 26 27 w. 32, 37
www.zamek.edu.pl zakadka rekrutacja
ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

DObRE RADY PANi EWY

KOLORY I SMAKI LATA


W naszej strefie geograficznej przez wiksz cz roku, niecierpliwie i z utsknieniem czekamy
na nadejcie lata. Kiedy wic ju nadejdzie, warto w peni skorzysta z bogactwa sezonowych
warzyw i owocw, eby na ten czas radykalnie zmieni zawarto naszej lodwki. Cikie, tuste
potrawy zamiemy na czas letnich upaw na lekkie, delikatne i bogate w witaminy, kolorowe
dania. eby w okresie letnim unikn przegrzania oraz odwodnienia organizmu, powinnimy
w odpowiedni sposb skomponowa nasza diet, doda nam ona si i energii na kolejne miesice, jest
te kluczem do wietnego samopoczucia i promiennego, letniego wygldu. W okresie lata znacznie wzrasta zapotrzebowanie naszego organizmu na pyny, dlatego te powinnimy codziennie wypija dwa do trzech litrw pynw, nie zapominajc, e najlepiej
gdyby w wikszoci bya to niegazowana woda mineralna.
Warto te w tym czasie czsto
siga po napoje typu kefir, malanka, jogurt, czy zsiade mleko, ktre
s nie tylko sycce, ale take dobrze
nawadniaj i orzewiaj. Letni
chodnik na bazie kefiru czy jogurtu
w okresie upaw z powodzeniem
zastpi nam tradycyjny obiad, jednoczenie wzmacniajc nasz organizm
i dobroczynnie wpywajc na prac
naszych jelit. wietnym sposobem
na zaspokojenie godu latem s
(pene sezonowych warzyw, ktrych
w tym czasie mamy pod dostatkiem
i, co nie jest bez znaczenia, s tanie)
saatki, zarwno warzywne jak
i owocowe. Jedzmy surowe warzywa korzeniowe (marchew, buraki,
pietruszk), ale take wszystkie
odmiany kapusty, rzepy, kalafiora,
rzodkwi, grzybw, cykorii, pomidorw i ogrkw. W okresie wakacji
zdecydowanie nic nie ogranicza
naszych moliwoci tworzenia kolorowych warzywnych kompozycji,
wszystko zaley tylko od naszej
pomysowoci i inwencji twrczej bo nasza kuchnia to take czsto
miejsce powstawania maych arcydzie sztuki kulinarnej. Lato to take
raj dla mionikw owocw, jedzmy
je wic, jako e zawieraj duo
potrzebnej nam wody, witaminy,
orzewiaj i, przede wszystkim,
rewelacyjnie smakuj. Zastpmy
nimi niezdrowe przekski zawierajce nadmierne iloci soli i tym
samym mogce doprowadzi do
zaburze elektrolitowych w naszym
organizmie. Ograniczmy te sodycze, ktre ju w kilka chwil po zjedzeniu zwikszaj uczucie pragnienia, ze wzgldu na du zawarto w
nich cukru. Jeli mamy latem ochot
na przeksk sigajmy po arbuzy,
pomaracze, truskawki, grejpfruty,
czerenie i inne sezonowe owoce.
Przygotowujmy take z nich lubiane
przez wszystkich wspaniae saatki
owocowe. Lekka, letnia dieta bogata
w skadniki nawadniajce nasz organizm, dostarczajca mu cennych
witamin i mineraw, na pewno spowoduje, e bdziemy czu si rzeko
i nie zabraknie nam energii, by cieszy si wspania, ciepa, letni
atmosfer.
Ewa agowska- Okoowicz

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

KOKTAJL
Z OWOCW
SEZONOWYCH
1 szklanka zimnego
kefiru,
1 nektarynka,
2 yki truskawek
(lub innych mikkich
owocw),
cukier (wedle uznania).
Nektarynk pokroi na
kawaki , wsypa razem
z truskawkami do kefiru,
doda cukier i dokadnie
zmiksowa. Podawa na
zimno, w wysokiej szklance
ze somk.
DOMOWA
KAWA MROONA
3 yeczki kawy
rozpuszczalnej,
mleko,
cukier,
kostki lodu.
Kaw wsypa do litrowego dzbanka, zala ma iloci gorcej wody, uzupeni do 1/3 wysokoci
naczynia zimn przegotowana wod, a nastpnie do
pena mlekiem, cao
zmiksowa dodajc cukier.
Podawa z kostkami lodu.
SAATKA
ORZEWIAJCA
Mieszane saaty
(masowa, rukola,
lodowa),
1 melon,
2 gruszki,
1 maa ki winogron,
8 orzechw woskich,
100 g sera pleniowego
(niebieski lazur),
1 torebka herbaty
mitowej,
1 cytryna.
Herbat zaparzy ma
iloci wody (eby otrzyma 3yki naparu). Owoce
i ser pokroi w kostk,
orzechy posieka. W salaterce uoy miks saat

i poczy z pokrojon reszt skadnikw. Pola herbat z sokiem cytrynowym.


Przed podaniem schodzi
w lodwce.
LETNIA SAATKA
1 kapusta pekiska,
1 zielony ogrek,
1 rednia cebula,
10 rzodkiewek,
1 por (biaa cz),
1 pczek szczypiorku,
2 yki majonezu,
1 may kubeczek jogurtu,
sl, pieprz.
Wszystkie warzywa pokroi, doprawi sol i pieprzem, pola sosem jogurtowym.
CHODNIK
Z OGRKW
2 ogrki,
2 cebule dymki,
1 pczek pietruszki,
1 pczek koperku,
400 ml jogurtu,
200 ml malanki,
rzodkiewki,
sl, pieprz.
Ogrki pokroi i z ca
zielenin zmiksowa. Poczy z jogurtem i malank, doprawi sol i pieprzem, wstawi do lodwki.
Zimny chodnik rozla na
talerze i udekorowa rzodkiewk.
CHODNIK
Z BOTWINK
800 ml jogurtu,
1 pczek botwinki
z buraczkami,
1 duy ogrek,
1 pczek rzodkiewki,
1 pczek szczypiorku,
4 jajka ugotowane
na twardo,
sl, pieprz, cytryna,
1 pczek koperku.
Botwink posieka razem
z obranymi buraczkami,
ugotowa i ostudzi. Do

botwiny doda sok z cytryny, pokrojony drobno


ogrek, rzodkiewki, szczypiorek i koperek. Cao
zala jogurtem, doprawi
sol i pieprzem, schodzi.
Podawa na zimno z wiartkami ugotowanych jajek.
KURCZAK
W JARZYNACH
1 podwjna pier
z kurczaka,
1 maa cukinia,
2 kolorowe papryki,
1 dua cebula,
100 g fasolki zielonej
i tej,
4 due pomidory,
2 torebki ryu,
1 yka oleju.
Marynata: 2 yki miodu,
2 yki ketchupu, papryka
ostra, sl, pieprz, oregano.
Kurczaka pokroi w kostk i na godzin zostawi
w marynacie. Papryk
i cebul pokroi w paseczki,
cukini w talarki, fasolk na
mniejsze kawaki. Pomidory sparzy, obra ze skrki
i pokroi w kostk. Ry
ugotowa na sypko, przeoy do salaterek i docisn
yk. Na rozgrzanym
w gbokiej patelni oleju
podsmay kurczaka, kolejno dodawa kolejno fasolk, cebul, papryk cukini
i pomidory. Doprawi oregano, sol i pieprzem. Na
talerz wyoy ry z salaterki jak babki z piasku,
pola sosem warzywnym.
WEGETARIASKIE
LECZO Z KABACZKA
LUB CUKINI
2 due kabaczki lub
cukinie (mona uy obu
warzyw jednoczenie),
2 cebule,
1 papryka ta,
1 papryka zielona,
2 papryki czerwone,
5 misistych pomidorw,
pczka natko

pietruszki,
sl, pieprz.
Kabaczki lub cukinie
obra i usun z nich gbczasty misz z pestkami,
pokroi w kostk. Do garnka woy pokrojonego
kabaczka, podla okoo 1/2
litra wody, doda podsmaon pokrojon w kostk
cebul, pokrojone papryki
i doprawi sol i pieprzem.
Pod koniec gotowania
doda pokrojone pomidory
i natk. Chwil razem gotowa do mikkoci pomidorw.
OWOCOWY MIX
Maliny,
winogrona,
ananas,
melon gala,
galaretki: cytrynowa,
malinowa, agrestowa
i pomaraczowa,
1 kubek jogurtu
greckiego.
Rozpuci galaretk cytrynow w 1 szklance gorcej
wody, wystudzi i wymiesza z poow jogurtu.
Doda powki winogron,
wla do tortownicy i wstawi do lodwki do zastygnicia. Rozpuci galaretk malinow w 1,5 szklanki
gorcej wody, ostudzi,
doda maliny i wyla na
poprzedni warstw i wstawi ponownie do lodwki
do zastygnicia. Galaretk
pomaraczow rozpuci w
1,5 szklanki gorcej wody,
wystudzi, doda kawaki
ananasa, wyla na poprzedni warstw i wstawi do
lodwki do zastygnicia.
Galaretk agrestow rozpuci w 1 szklance gorcej
wody, wystudzi i poczy
z reszt jogurtu, doda kulki
melona i wyla ostatni
warstw deseru, wstawi do
lodwki, najlepiej na ca
noc.

Smacznego!
Strona 25

Krzywka
nr 191

10

9
11
12

13
14
16

15

Pionowo:
1) obiektywna, 2) zajmuje si mnoeniem, 3) dawny port,
4) zarozumiae pastwo, 6) ciaa niebieskiego, 7) w ubstwie,
8) los zodzieja, 16) wyowiony z Odry, 17) orator, 19) wany
na jachcie, 20) sprawozdanie partyjne, 22) kolorowa biegunka.

Poziomo:

1) sodkie imi, 5) kwadrat po przejciach, 9) transparentny, 10) kreda


z kocem, 11) dyskusja na pododze, 12) bicie, 13) dziaa, 14) czepia
si, 15) szybszy od zjazdu, 16) kiebasa na okrgo, 18) najstarsza
w klasie, 19) tuszcz ze somy, 21) buja, 23) cienki w talii, 24) my,
25) twrca samochodu, 26) zakrcona tuba, 27) ciana z wem.

17

18
19

22

21

20

23

Krzywka sponsorowana przez

24

26

25

27

Rozwizania prosimy nadsya na kartkach pocztowych do 20


1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
lipca pod adresem redakcji. Spord prawidowych rozwiza
wylosujemy nagrod - obiad dla 2 osb w Restauracji Zielarnia (ul. Mrongowiusza 29, Olsztynek).
Prawidowym rozwizaniem ostatniej krzywki byo haso: Nic dwa razy si nie zdarza. Nagrod wylosowaa Marianna Szybiak z Olsztynka

12

13

Biuletyn redaguje zesp w skadzie: Wydawca - MDK, redaktor wydania - Katarzyna Waluk, redaktorzy: Wiesaw Gsiorowski, Tomasz Kurs,
Bogumi Kuniewski, Pawe Rogowski (skad komputerowy, zdjcia), Cezary Dugowski (rysunki), Janusz Dga (zdjcia), Henryka ebrowska, Marta
ebrowska, Zygmunt Puszczewicz, Kazimierz Czesaw Bandzwoek, Ewa Okoowicz-agowska, Robert Waraksa, Magdalena Rudnicka. Adres redakcji:
11-015 Olsztynek, ul. Chopina 29, MDK, tel. 89 519-22-01, woj. warmisko-mazurskie. Zgoszenia reklam w siedzibie redakcji. Redakcja zastrzega sobie
prawo skracania i adiustacji tekstw i listw oraz nie odpowiada za tre reklam, ogosze i artykuw sponsorowanych. Miesicznik zrzeszony jest
w Polskim Stowarzyszeniu Prasy Lokalnej z siedzib w Krakowie. e-mail: alboolsztynek@wp.pl. Materiaw nie zamawianych redakcja nie zwraca.

Ogoszenia drobne
Sprzedam
l Zbiornik Hydroforowy, poj. 500 l. Nowy, nieuywany.
Tel. 609 125 848
l Piec CO wykonany na zamwienie z dobrym spalaniem,
blacha kotowa 6 mm gruboci, 24 KW, wszystko palny.
Tel. 609 125 848
l Dziak budowlan o pow. 630 m2 (w Olsztynku przy
ul. Agrestowej) z projektem budowlanym i aktualnym
pozwoleniem na budow. Tel. 502 844 172
l Dom w Olsztynku. Okazja! Do sprzedania poowa domu
dwurodzinnego + dziaka przydomowa - 9 arw. Tel. 510 041 449

Do wynajcia
l Mieszkanie dwupokojowe w Olsztynie. Tanio!
Wynajm od zaraz. Tel. 600 611 085

Szukam pracy
l Opiekunka do osb starszych. 8 godz. lub caodobowo.
Tel. 514 566 685

Usugi
l Remonty, wykoczenia, glazura, terakota, instalacje CO,
wod.-kan. i gaz. Tel. 601 682 563, 603 332 919
bezpatne ogoszenia przyjmowane s w biurze redakcji
(MDK w Olsztynku, ul. Chopina 29, w godz. 8.00-18.00)
Strona 26

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

ALBO 6 (205) Czerwiec 2013 r.

Strona 27

You might also like