Cena 2,00 z

Nr 11 (198) Listopad 2012 r.

ISSN 1231-9023

Obwodnica - droga
ku przyszoci
W NUMERZE:

Porozumienie
modzieowych rad
z Olsztyna i Olsztynka
str. 3

Obchody Narodowego
wita Niepodlegoci
str. 4

Renesans
olsztyneckiego zamku
str. 8-9

Moje pierwsze spotkanie z Olsztynkiem

(cz 4)

str. 20

Fot. Jarosaw Balcerak

Andrzejki - magia wrb

Andrzejki przypadaj na noc z 29 na 30 listopada, w wigili w. Andrzeja. Wedug dawnych wierze
ta noc miaa moc magiczn, uchylajc wrota do przyszoci. Nie ma pewnoci, dlaczego t wanie noc
uznano za najlepsz dla wrb matrymonialnych, moe wpyw na to miaa pora roku? Moe dlatego, e
jesieni rozpoczynaa si na wsi pora kojarzenia maestw, a modzi niepewni swojej przyszoci radzi
byli j pozna? W wieczr Andrzejkowy bdziemy chcieli pozna swoj przyszo. Staropaniestwo
czy zampjcie? Bogactwo czy kopanie roww? Prawdziwa mio czy ywot galerianki? Pyta jest
wiele, a prawda jedna. Andrzejkowa. Drodzy czytelnicy, bawic si wrbami, najczciej wsplnie, na
organizowanych zabawach i imprezach lub kameralnych, domowych spotkaniach pamitajmy, by zachowa dystans i z przymrueniem oka traktowa t magiczn noc.

OLSZTYNECKI
O
LSZTYNECKI
JARMARK
J
ARMARK
WIGILIJNY
W
IGILIJNY
16 grudnia 2012, godz. 10.30 - 16.30
Rynek Miejski w Olsztynku
10.30 - 15.00 - KIERMASZ WITECZNY
11.00 - uroczyste otwarcie lodowiska Biay Orlik
12.00 - otwarcie Olsztyneckiego Jarmarku Wigilijnego
12.00 i 15.00 - Przybywajcie do Betlejem... - YWA SZOPKA
13.00 - KONCERT KOLD I PASTORAEK (w wykonaniu olsztyneckich szk
i przedszkoli, domu kultury oraz Warsztatw Terapii Zajciowej w Olsztynku)
15.00 - PARADA ZE WITYM MIKOAJEM (zabawa z grup ART-SHOW,
przekazanie kluczy i listw Mikoajowi, wczenie choinki, zawieszenie witecznego
acuszka szczcia, olsztyneckie wiateko do nieba)
10.00 - 15.30 - STOISKO ELFW
- listy do Mikoaja
- wsplne tworzenie acuszka szczcia
- konkurs na witeczn szopk i stroik
- burmistrzowskie co nieco
10.30 - 15.00 - SALON WYSTAWOWY
Wystawa fotograficzna BORA. Indianie Amazonii.
Ludzie koki, ampiri i tytoniu.

~~~~~~~~~~~~~~~~

ORGANIZATORZY:
Burmistrz Olsztynka, Miejski Dom Kultury w Olsztynku,
Muzeum Budownictwa Ludowego - Park Etnograficzny
w Olsztynku, Lokalna Grupa Dziaania Stowarzyszenie
Poudniowa Warmia
Organizatorzy:

Strona 2

Patronat medialny:

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

Porozumienie modzieowych rad z Olsztyna i Olsztynka

Dokadnie rok zajo modym rajcom wypracowanie porozumienia. By to okres wypeniony spotkaniami i konsultacjami, ktre
odbyway si zarwno w Olsztynie, jak i w Olsztynku. Zwieczeniem tych dziaa byo podpisanie porozumienia na uroczystej sesji
obu modzieowych rad, 13 listopada w olsztyskim ratuszu.
W sesji, prcz modzieowych radnych, uczestniczyli Pose na Sejm RP Pawe Papke, przedstawiciel
marszaka wojewdztwa Jolanta Glezman, Zastpca
Prezydenta Olsztyna Magorzata Bogdanowicz Bartnikowska, Burmistrz Olsztynka Artur Wrochna,
Przewodniczcy Komisji Spraw Spoecznych Rady
Miejskiej w Olsztynku Andrzej Wojda i Radny
Kazimierz Gsiorowski, przedstawiciele szk oraz
wielu goci.
Sesja miaa charakter szczeglny, bo od samego
pocztku traktowaa o wsppracy i wsplnych
celach, jakie przywiecaj modzieowym samorzdowcom, a te s ambitne: podejmowanie aktywnoci na rzecz modziey, rozwj polityki modzieowej, promocja spoeczestwa obywatelskiego
i partycypacji modziey w yciu publicznym. Jest
to z pewnoci dobry i waciwy kierunek, do czego
przekonywali gocie w swoich wystpieniach. Przewodniczcy Rady Miasta Olsztyna Jan Tandyrak,
swoje wystpienie rozpocz od cytatu wybitnego
wizjonera Henryego Forda - poczenie si to

pocztek, pozostanie razem to postp, wsplna

praca to sukces. Z kolei Burmistrz Olsztynka Artur
Wrochna stwierdzi, e modzie jest dobrym partnerem w pracy samorzdowej. Partnerem, ktry
coraz precyzyjniej potrafi okrela swoje interesy
i coraz skuteczniej zabiega o ich realizacj.
Samo zoenie podpisw to dopiero pocztek,
teraz naley szuka tego co czy, tak aby modzi
ludzie mogli i chcieli angaowa si w prac na
rzecz swojego otoczenia, za porednictwem samorzdu. Z drugiej strony trzeba mie na uwadze, e
pewnego dnia ci modzi ludzie mog reprezentowa
nas w samorzdzie. Ley to zatem w naszym interesie, aby byli dobrze do tego przygotowani.
W Olsztynku IV kadencja MRM dobiega powoli
koca. Szkoda, bo by to niewtpliwie bardzo dobry
czas, w ktrym podjto wiele ciekawych inicjatyw.
Jednak w gruncie rzeczy koniec, to rwnie pocztek czego nowego. Mam nadziej lepszego!

Po drugiej stronie tczy

Listopad, to czas refleksji nad przemijaniem oraz pytaniami
o egzystencj i jej sens dla nas, ktrzy jeszcze trwamy w naszej
ziemskiej rzeczywistoci. Ale to przede wszystkim czas zadumy
nad grobami bliskich. Myli kierujemy w stron tych wszystkich,
ktrzy odeszli i znajduj si ju po drugiej stronie tczy
To dobry moment, aby na chwil
zatrzyma si i wspomnie artystw,
po ktrych gosach - wci jeszcze
dry powietrze oraz o tych, ktrzy
wierzyli w dwik trconych
strun, jak piknie ubra to w poetyck szat natchniony poeta.
Wszyscy, wraliwi i nieprawdopodobnie uzdolnieni, z mozoem
przemierzali cieki swojego ycia,
wbrew utartym pogldom, e mieli
atwiej, prociej. W rzeczywistoci
ich ycie nie byo wdrwk usan
rami, ani przyjemn idyll.
Orszak aobny otwiera Amy
Winehouse, zmara w lipcu 2011r.
brytyjska wokalistka (27lat) o gosie
nieco nostalgicznym, lekko zachrypnitym, a przez to przejmujcym. Ta
do blu szczera artystka nie potrafia
odnale si w twardej rzeczywistoci brytyjskiego show-biznesu.
Pozostawia po sobie znakomity
album Back to Black. Zaraz za ni
pojawia si Whitney Houston
krlowa popu o gosie anioa, nieszczliwa w yciu prywatnym.
Bdziemy pamita jej przepikne
wykonanie piosenki z filmu Bodyguard (I Will Always Love You).
Wydawaoby si, e byy Krlowymi ycia, a jednak pozory myl.

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

Te wraliwe kobiety nie odnalazy

waciwego drogowskazu na rozdroach swojego ycia. I dlatego odeszy
W podobnej aurze przegranej
walki z uywkami odszed ju znacznie wczeniej (1994r.) Ryszard
Riedel charyzmatyczny wokalista
i lider zespou Dem. Wci jeszcze
brzmi jego niepowtarzalny wokal
o bluesowej tonacji, w takich utworach, jak: List do M., Czerwony
jak cega, Paw, czy Sen o Victorii. Na jego pycie nagrobnej wyryto cytat z autorskiej piosenki:
W yciu pikne s tylko chwile
Niedawno doczy do tych, co
po drugiej stronie Przemysaw Gintrowski, bard Solidarnoci. To on,
wsplnie z Jackiem Kaczmarskim,
stworzy widowisko poetyckie
MURY, ktre stao si nieformalnym hymnem powiewu wolnoci lat
80-tych.
Z wyksztacenia architekt, ale
przede wszystkim utalentowany
kompozytor, by Gintrowski znakomitym interpretatorem poezji Zbigniewa Herberta (Potga smaku,Ornamentatorzy), ale take
tekstw swojego przyjaciela - Jacka
Kaczmarskiego (Autoportret Wit-

Robert Waraksa

Daniel Barczycki i Sebastian Majewski

kacego, Wigilia na Syberii).

Tworzy take muzyk filmow,
m.in. Matka Krlw, Tato,
Zmiennicy. A jedna z najpikniejszych ballad jakie napisa - Na
zakrcie (sowa Agnieszka Osiecka), z charakterystyczn harmonijk
ustn w stylu Ennio Morricone i w
genialnym wykonaniu Krystyny
Jandy, to przejmujce studium
kobiecego wntrza. Przemysaw
Gintrowski by take wykadowc
muzyki filmowej w Warszawskiej
Szkole Filmowej. W 2006 r. prezydent Lech Kaczyski odznaczy
Gintrowskiego Krzyem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Nasza myl powinna od czasu do
czasu zmierza ku przypomnieniu
tych postaci, ktre dostarczyy nam
wielu radoci i wzrusze. Idmy
zatem dalej szlakiem alei wspomnie. 8 grudnia rocznica tragicznej mierci Johna Lennona,
wspzaoyciela legendarnego zespou The Beatles. To ikona wspczesnej muzyki rozrywkowej, by
ogromnie utalentowanym i wszechstronnym artyst, zaangaowanym
te w sprawy spoeczne (Power To
The People, Give Peace A Chance). Twrca Imagine, czy utworu
uwaanego za hymn o kobiecie
Women. I przy okazji, wspominamy take drugiego, nieyjcego
z czwrki beatlesw Georgea
Harrisona. Jego dziaalno charytatywna bya powszechnie znana
i podziwiana. Napisa takie hity jak:
Something, czy While My Guitar
Gently Weeps, z jedn z najpikniejszych solwek gitarowych
w wykonaniu Erica Claptona.

A pniej, po rozwizaniu The

Beatles powsta wielki hit - My
Sweet Lord.
Kolejna wielka posta, ktra zajmuje wyjtkowe miejsce w panteonie, tym razem polskich artystw
Krzysztof Klenczon. Ten skromny
chopak ze Szczytna, ktry zrobi
nieprawdopodobn karier w Polsce
z zespoem Czerwone Gitary, znalaz kres swojej podry w tragicznym wypadku drogowym za Oceanem. Kto z nas nie zna takich piosenek, jak: ,,Kwiaty we wosach,
,,Powiedz stary, ,,10 w skali Beauforta? Albo Biay krzy ze znamiennym tekstem wraca dzi
pami o tych, ktrych nie ma
Wszyscy odeszli za wczenie.
C, moe po prostu yli za szybko,
zbyt intensywnie?! Dlaczego odeszli? To zawsze bdzie pytanie retoryczne... By moe wystarczy konstatacja, e legendy yj krtko.
Kady z nas mgby dopisa do
tego korowodu wybitnych artystw
ulubionych przez siebie wykonawcw, np. Marka Grechut, czy Czesawa Niemena i wielu innych.
Wci za to brzmi ich muzyka, czy
niepowtarzalna interpretacja jakiego utworu
Niekiedy, suchajc piosenek
wspomnianych wykonawcw mamy
wraenie, jakbymy otwierali nasze
umysy na nieznane dotd poziomy
wiadomoci. Te postaci przychodz
do nas, w swoich piosenkach, aby
nam o czym wanym powiedzie
Pytanie czy jestemy gotowi,
aby ich wysucha?
Zygmunt Puszczewicz

Strona 3

WIECI Z MAGISTRATU

Obchody Narodowego wita Niepodlegoci

11 listopada odbyy si uroczystoci upamitniajce 94 rocznic odzyskania niepodlegoci przez Polsk.
Obchody rozpocza Msza wita za Ojczyzn w Kociele w Parafii
Najwitszego Serca Pana Jezusa
w Olsztynku z udziaem wadz miasta i przedstawicieli pocztw sztandarowych i flagowych: Zwizku
Kombatantw RP i Byych Winiw Politycznych Koa MiejskoGminnego w Olsztynku, Ochotniczej Stray Poarnej w Olsztynku,
Zespou Szk im K. C. Mrongowiusza w Olsztynku, I Liceum
Oglnoksztaccego im. Jacka
Kaczmarskiego w Olsztynku, Gimnazjum im. Noblistw Polskich w
Olsztynku i Gimnazjum Stowarzyszenia Przyjaci Szk Katolickich
w Olsztynku. Delegacje zoyy
wizanki kwiatw pod pamitkowymi tablicami.
Po zakoczeniu naboestwa
nastpi uroczysty przemarsz i zoenie kwiatw pod tablic Ora
Biaego. W uroczystociach pod
obeliskiem uczestniczyo wielu
mieszkacw. Wrd nich przedstawiciele Zwizku Kombatantw RP
i Byych Winiw Politycznych
Koa Miejsko-Gminnego w Olsztynku i Koa Zwizku Sybirakw w
Olsztynku, poczty sztandarowe,
przedstawiciele wadz samorzdowych z burmistrzem Arturem
Wrochn i przewodniczcym rady
miejskiej Jerzym Gowaczem na
czele, przedstawiciele policji, straakw, stray miejskiej, lenikw,
szk oraz olsztyneckich zakadw
pracy i organizacji pozarzdowych.
Burmistrz przywita przybyych
sowami:
W dniu dzisiejszym obchodzimy
Narodowe wito Niepodlegoci
najwaniejsze ze wit narodowych.
Jednym z symboli narodowych jest
nasze godo drogie wszystkim
Polakom. Obok dumnie powiewaj
biao-czerwone flagi, a za chwil
zoymy wizanki kwiatw pod
tablic Ora Biaego, ktra upami-

tnia wydarzenia i ludzi walczcych

o niepodlego naszej Ojczyzny.
Przywouj bohaterw tamtych
wydarze i twrcw niepodlegego
bytu naszego pastwa. Pamitamy
o tych, ktrzy nard polski prowadzili po trudnej i znaczonej krwi
drodze ku wolnoci. Za Zbigniewem
Herbertem powtrz: Nard,
ktry traci pami, traci sumienie.
Pamitamy i nasz pami przekazujemy kolejnym pokoleniom!
Druga cz obchodw wita
Niepodlegoci to akademia w sali
Gimnazjum im. Noblistw Polskich. Okolicznociowe przemwienie wygosi burmistrz Olsztynka:
11 listopada 1918 roku Polska
zostaa wskrzeszona z grobu niewoli. Wiele przelano krwi, wylano ez
i potu w imi umiowania ojczyzny,
wolnoci, honoru i tradycji chrzecijaskiej. Dzisiejsze obchody to
czas zadumy i ywa lekcja patriotyzmu, ktrej moemy uczy si od
najlepszych od Was Drodzy Kombatanci i byli zesacy Sybiru
i Kazachstanu. To rwnie wielka
rado z odzyskania wolnoci i nieustanne podtrzymywanie ducha
patriotyzmu. Z motyww dziaa
naszych dziadw i ojcw powinnimy bra przykad do naszych
codziennych stara i zwrci
uwag na to, co zostanie na lata, na
wieki cae...
Na scenie oto pikny fortepian.
Std te refleksja o wierszu Fortepian Chopina Cypriana Kamila
Norwida. Poeta opisuje w nim brutalne zrzucenie na ulic przez carskich odakw fortepianu Chopina.
Idea sign bruku co oznaczao
ponienie i odepchnicie sztuki
wielkiego mistrza. I oto los sprawi,
e inny wielki kompozytor i pianista
Ignacy Jan Paderewski walnie
przyczyni si do odzyskania niepodlegoci Polski. Ten premier

Rodzinie i bliskim wyrazy wspczucia z powodu mierci

i wybitny m stanu wspomina:

Zabraniano nam Sowackiego,
Krasiskiego, Mickiewicza. Nie
zabroniono nam Chopina. A jednak
w Chopinie tkwi wszystko, czego
nam wzbraniano: barwne kontusze,
pasy zotem lite, pospne czamarki,
krakowskie rogatywki, szlacheckich
brzk szabel, naszych kos chop-

skich poyski, jk piersi zranionej,

bunt sptanego ducha, krzye cmentarne, przydrone wiejskie kociki, modlitwy serc stroskanych, niewoli bl, wolnoci al, tyranw
przeklestwo i zwycistwa radosna
pie... Niech wic teraz zabrzmi
zwycistwa radosna pie.
Cieszmy si z odzyskania niepodlegoci!

Pierwszy na scenie by olsztynecki chr kameralny pod kierownictwem Marii Gronkiewicz, ktry
piknie zapiewa pieni patriotyczne. Wystp kolejnego wykonawcy
Joanny Ungier-Kulig zapowiedzia
Dyrektor Powiatowej Szkoy
Muzycznej I Stopnia w Dywitach
Janusz Ciepliski. Pianistka wprowadzia niezwyky dostojny nastrj
wykonujc utwory Fryderyka Chopina. Kolejnymi wykonawcami byli
uczestnicy projektu Piosenka
dobra na wszystko prowadzonych
przez Mariann Kucisk. Modzi
artyci zaprezentowali swj kunszt
wokalny prezentujc rwnie pieni
patriotyczne. Niezwyky program
zaprezentowali uczestnicy polskoszkockiego projektu artystycznego
pn. Tradycja rdem inspiracji
twrczych. Tematyka podjta w
etiudzie przez modzie z domu
kultury jest prb rozwaa
o tosamoci narodowej i patriotyzmie. Wzruszajcym podsumowaniem by wystp przedszkolakw
z Przedszkola Miejskiego w Olsztynku, ktre do poloneza wspaniale
przygotowaa Grayna Nowacka
wicedyrektor przedszkola.
Karol Kijkowski

Z niedowierzaniem przyjlimy wiadomo o nagej mierci

ZBIgNIewA JANIkOwSkIegO

eLBIety PAkuy

cenionego przedsibiorcy i osoby niezwykle zaangaowanej

w ycie gospodarcze Gminy Olsztynek skadaj

- Dyrektor SOW Syrenka w Marzie, osoby niezwykle zaangaowanej

w prac zawodow oraz ycie spoeczno-gospodarcze gminy Olsztynek.
Rodzinie, bliskim i wsppracownikom skadamy wyrazy wspczucia

Przewodniczcy Rady Miejskiej

Jerzy Gowacz

Strona 4

Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna

Przewodniczcy Rady Miejskiej

Jerzy Gowacz

Burmistrz Olsztynka
Artur Wrochna
ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

WIECI Z MAGISTRATU

witaj, wity Stanisawie,

ty jest u nas w wielkiej sawie
tymi sowami, specjalnie napisanej pieni, powitano w waplewie 11 listopada 2012r. obraz przedstawiajcy posta witego Stanisawa, mczennika,
patrona Polski i patrona parafii kocioa rzymsko katolickiego w waplewie.
Obraz ten przyby a z
poudniowej Polski i przez
wiele lat przelea schowany
w zakamarkach kocioa.
Dziki staraniom proboszcza
waplewskiej parafii, ksidza
Janusza Koca, udao si
odnowi obraz w pracowni
konserwacji zabytkw. Koszty renowacji obrazu sfinansowali pastwo Halina i Stanisaw Kozdryk. Uroczyste
wniesienie obrazu nastpio
z udziaem licznie zgromadzonych wiernych, przedstaObraz po renowacji tu przed wniesieniem do wityni
wicieli wadz gminnych oraz
innych goci. Pouczajce
kazanie wygosi proboszcz ksidz Janusz Koniec. Obraz stanie si wanym elementem
wystroju wityni, a jej patron - wity Stanisaw bdzie otacza opiek duchow wiernych
waplewskiej parafii.

Olsztynek przystpuje
do przegldu polityki przestrzennej
Polityka przestrzenna gminy wyraona
jest przede wszystkim w Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego. Obejmuje ono obszar caej
gminy i jest opracowaniem obowizkowym.
Olsztynek swoje studium uchwali ju w
1999 r. W cigu ostatnich lat byo zmieniane
trzy razy, ostatnia zmiana miaa miejsce w
roku 2009. Zgodnie z decyzj rady miejskiej
przystpujemy do kolejnej zmiany. Potrzeba
jej przeprowadzenia wynika przede wszystkim z iloci wnioskw o zmian tego dokumentu. Nie bez znaczenia jest rwnie fakt,

e w ostatnim czasie znaczco zmieni si

ukad komunikacyjny gminy, zwizany
gwnie z budow obwodnicy. Planowane
jest take zwikszenie iloci terenw inwestycyjnych. Wszystkie te zmiany musz znale si w nowym studium.
W pracach nad zmian studium gos maj
rwnie mieszkacy gminy. W zwizku
z tym do 10 grudnia kady, czyjego interesu
dotyczy zmiana studium, moe zoy do
niego swj wniosek. Wnioski naley skada
w formie pisemnej w sekretariacie urzdu
miejskiego.

Dyrektorzy i Pracownicy Placwek Socjalnych

Dzie Pracownika Socjalnego, wprowadzony ustaw w 1990 roku, jest form wyrnienia
pracownikw socjalnych oraz dostrzeenia roli i znaczenia ich suby dla spoeczestwa. wito to ma ju wic swoj 22-letni tradycj. Ustanowieniem tego szczeglnego wita zwrcono
rwnie uwag na coraz wiksze znaczenie roli pomocy spoecznej oraz przypomniano, e jako
zbiorowo mamy obowizki wobec sabszych, potrzebujcych, zaawansowanych w latach
i tych wszystkich, ktrzy - z przyczyn od siebie niezalenych - nie radz sobie w yciu. wito to
zbiega si rwnie z Midzynarodowym Dniem Pracy Socjalnej, ktre obchodzone jest w Europie w dniu 8 listopada.
Pomoc, jak nios pracownicy pomocy spoecznej drugiemu czowiekowi jest pikn, ale te
cik prac. Oznacza codzienne stawanie wobec ludzkiego blu, bezsilnoci, krzywdy i bezradnoci, wymaga towarzyszeniu osobom chorym, cierpicym, czsto podejmowania bardzo
trudnych decyzji, ktre nierzadko maj zasadniczy wpyw na jako ycia osb ubogich, niepenosprawnych, czsto samotnych.
Z okazji Dnia Pracownika Socjalnego yczymy wic wszystkim Pracownikom wielu sukcesw i satysfakcji w pracy zawodowej, a jednoczenie znajdowania cigle nowych si do rozwizywania wielu tak zoonych spraw i yciowych dramatw ludzkich. Dzikujemy za zaangaowanie, za wszelk pomoc i umiech, ktry nieraz jest tym najwaniejszym dobrem i znakiem
nadziei, e wszystko mona jeszcze w yciu zmieni
yczymy rwnie wszelkiej pomylnoci i szczcia w yciu osobistym.
Przewodniczcy Rady Miejskiej w Olsztynku
/-/ Jerzy Gowacz
Olsztynek, 21 listopad 2012

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

Burmistrz Olsztynka
/-/ Artur Wrochna

komunikat
Burmistrza Olsztynka
uprzejmie informuj, e potwierdzanie gotowoci osb bezrobotnych w okresie jesienno zimowym odbywa si bdzie w Miejskim Orodku
Pomocy Spoecznej w Olsztynku przy ulicy wierczewskiego 19 wietlica nr 29 na II pitrze
wejcie od strony gimnazjum.

w trosce o bezpieczestwo mieszkacw gminy

- w zwizku z rozpocztym sezonem grzewczym
2012/2013 r. pragn zauway, e w omawianym
okresie nasilaj si przypadki zatrucia tlenkiem
wgla (czadem). Przyczyny s zazwyczaj podobne:
zaniedbanie, niewiedza i niewaciwe korzystanie
z urzdze grzewczych, wadliwa instalacja odprowadzania spalin, niesprawno wentylacji.
W zwizku z powyszym podjte zostay nastpujce
dziaania:
1. W dniach 19 i 21 listopada 2012 r. w godzinach
9.00 14.00 zostaa uruchomiona bezpatna infolinia
pod numerem 800 606 646, dla osb zainteresowanych
wiedz na temat zasad bezpiecznego korzystania
z urzdze grzewczych w okresie zimowym.
2. Na stronie internetowej Warmisko-Mazurskiego
Urzdu Wojewdzkiego i Starostwa Powiatowego
w Olsztynie zostanie zamieszczony komunikat o przestrzeganiu zasad bezpieczestwa korzystania z urzdze
grzewczych w okresie zimowym.
3. Do szk zostan rozesane ulotki informujce
celem zapoznania dzieci i modzieyz przedmiotowym
zagroeniem podczas odbywajcych si lekcji wychowawczych.
4. Wojewoda Warmisko Mazurski zwrci si do
Metropolity Warmiskiego o wczenie si do akcji
i informowanie wiernych o zagroeniach podczas mszy
witej.
5. Ponadto problem niebezpieczestwa zatrucia si
tlenkiem wgla (czadem) zostanie nagoniony na antenie Radia Olsztyn.
Wyraam gbok nadziej, i podjte dziaania przyczyni si do zmniejszenia stopnia zagroenia. Przecie
czad nie musi zabija.
Burmistrz Olsztynka
/-/ Artur Wrochna

Caodobowa infolinia
dla osb bezdomnych
w wojewdzkim Centrum Zarzdzania kryzysowego w okresie od dnia 1 listopada 2012 r. do 31
marca 2013 r. funkcjonuje caodobowa infolinia dla
osb bezdomnych. Pod numerem telefonu 800 165
320 osoby zainteresowane mog uzyska informacje na
temat miejsc noclegowych, jadodajni oraz punktw
udzielania pomocy rzeczowej, finansowej, prawnej
i medycznej na terenie caego wojewdztwa warmisko-mazurskiego.
W wypadku zagroe zwizanych z wystpieniem
zdarze powodowanych silnymi mrozami naley powiadomi:
1. Miejski Orodek Pomocy Spoecznej tel. (89) 519
26 94 lub (89) 519 21 31.
2. Izabela Olczyk - Koordynator Pomocy rodowiskowej tel. 502 997 305.

Strona 5

Dzie Reymonta
Przez kilka godzin uczniowie i nauczyciele oraz zaproszeni
gocie, 9 listopada 2012 roku, mogli poczu si w gimnazjum im.
Noblistw Polskich Olsztynku tak, jakby znaleli si w Reymontowskich Lipcach. Stao si to za spraw projektu edukacyjnego
ladami Noblistw Polskich, ktry w roku szkolnym 2012/2013
powicony by wadysawowi Stanisawowi Reymontowi. koordynatorem dziaa bya p. Jolanta liewska, a za poszczeglne etapy
realizacji odpowiadali pp. Agnieszka Nyga, Daria Spkowska,
Magorzata Pingot, Janina Berek oraz Marek Bartkowski.
Dzie Reymonta by podsumowaniem wszystkich dziaa szkoy
w dziedzinie literatury zwizanych
z polskim noblist. Skaday si na
nie: konkurs na najadniejsz klasow gazetk o W. S. Reymoncie, konkurs Szlakiem wiedzy W.S. Reymont , konkurs recytatorski Mwimy Reymontem, konkurs na wycinank mazursk, kurpiowsk i owick. Wycinanki te stanowiy przepikn opraw plastyczn sali widowiskowej gimnazjum, a wykonali je
uczniowie naszej szkoy pod kierunkiem p. Magorzaty Pingot, nauczyciela plastyki. Obecnie mona je
podziwia na szkolnych korytarzach.
Cae przedsiwzicie byo niezwy-

kle barwnym i wesoym widowiskiem, podczas wystpu grupy

tanecznej (przygotowanej przez
p. Janin Berek) mienio si od furkoczcych w tacu wstek, spdnic
i serdakw. Uczniowie zataczyli
szota, pofajdoka i krakowiaka,
a przygrywaa im kapela parogi
z Miejskiego Domu Kultury w Olsztynku. Uczniowie zaprezentowali te
przypiewki ludowe, pod kierunkiem
p. Marka Bartkowskiego. Dziki
uprzejmoci p. Ewy Wrochny, dyrektora Muzeum Budownictwa Ludowego - Park Etnograficzny w Olsztynku, moglimy podziwia pikn scenografi przedstawiajc wiejsk
zagrod.

Zapraszamy!

Rodzinne recytowanie
Na czym polega wi rodzinna?
Oprcz rzeczy oczywistych, na pewno na wsplnym spdzaniu czasu
oraz zabawie. Do tego wanie zachcaj organizatorzy konkursu
Rodzinne recytowanie. Bowiem znalezienie odpowiedniego tekstu dla
siebie i dla
swojej pociechy, przygotowanie interpretacji i wreszcie
sam wystp na
scenie moe
by wspania
przygod i niezapomnianym
przeyciem dla
dziecka i towarzyszcego mu
w zmaganiach
konkursowych rodzica, wujka czy ktrego z dziadkw.
Oczywicie, nie kady czuje si na scenie jak ryba w wodzie, ale wielu
uczniw naszej szkoy i zerwki ma talent, ktry przecie odziedziczyli
wanie po rodzicach! Zatem konkurs Rodzinne recytowanie bdzie
najlepsz okazj, by pokaza ten talent wiatu, a z zabawy i zwykych
dotd wygupw (ile to razy mama czy tata zamieniali si w smoka,
ksiniczk czy inne stworzenia) uczyni may, wsplny spektakl.
Zachcamy do udziau w konkursie powanych na co dzie dorosych
na pewno uda wam si dostrzec podziw w oczach swoich pociech!
A tych, ktrzy nie znajd w sobie tyle samozaparcia, by wystpi na scenie zapraszamy do podziwiania uczestnikw konkursu Rodzinne recytowanie 7 grudnia w kinie grunwald o godz. 17.00.
Organizatorzy: Katarzyna Hacia i Anna Ciesielska z SP w Olsztynku,
MDK w Olsztynku

Strona 6

Na chwil, wraz z pracownikami

MBL w Olsztynku, przenielimy si
do XIX wiecznej wsi, w ktrej
wszystkie prace gospodarskie wykonywano rcznie. Etnograf p. Maria
Kulczyk opowiadaa o gincych
zawodach i prezentowaa wiele eksponatw, p. Andrzej Janikowski
mwi, jak to ze lnem byo, czyli
w jaki sposb pozyskiwano wkno
lniane, natomiast p. Urszula
Gobiewska pokazaa sposb tkania
chodnikw. Sama miaam okazj
skorzystania z tej cennej lekcji tkania
i chyl czoo przed umiejtnociami
p. Uli, gdy praca ta wymaga bardzo
wielkiej dokadnoci i cierpliwoci.
Byo co dla ducha, ale te i dla

ciaa. Ot podczas Dnia Reymonta mona byo sprbowa chleba

i bab drodowych, przygotowanych
przez uczniw gimnazjum podczas
warsztatw kulinarnych prowadzonych przez p. Magorzat Pingot oraz
wypiekw uczniw Zespou Szk
Zawodowych w Olsztynku pod kierunkiem p. Sawomira Jdruszewskiego.
Stanisaw Wadysaw Reymont
powiedzia: Jeli praca moja przyniosa poytek, to speniem tylko
swj obowizek wobec Ojczyzny.
Myl, e Dzie Reymonta w naszej
szkole by doskona lekcj patriotyzmu.
Danuta Salamon

Dymy nad miastem

Mieszkacy Olsztynka z ulicy
Mierkowskiej i Mierek s zaniepokojeni emisj dymu i pary o rnym
nateniu i czstotliwoci emitowanych przez firm AGRO-BIOENERGIA. Doda
naley, e wraz
z obokami pary
i dymu mieszkacw
drani fetorek, delikatnie okrelajc wo
lotnych zwizkw
pochodzenia biologicznego z odparowanej biomasy oraz ze
sterty fermentujcych
wytokw jabkowych
zalegajcej na otwartej przestrzeni. W tej
sytuacji niepokj
i obawa przed jeszcze wiksz eskalacj zanieczyszczania rodowiska
mieszkacw s uzasadnione.
Napyny alarmujce informacje do
urzdu miejskiego, do redakcji
ALBO oraz do stray miejskiej.
Wedug relacji komendanta stray
miejskiej pana Mirosawa Szostka,
zostaa uruchomiona procedura
sprawdzajca, czy prowadzona dziaalno gospodarcza jest adekwatna
do wydanego zezwolenia, ktre
wydaje powiat. Firma AGRO-BIOENERGIA obiekt produkcyjny
wydzierawia od INDYKPOLU
w stanie wymagajcym remontu,

konserwacji i modernizacji. Jak ustalia stra miejska, powodem zaistniaego problemu jest zbyt niski komin,
sigajcy zaledwie wysokoci hali
produkcyjnej, co powoduje e para

i dym snuj si tu nad domami (zob.

zdj.). Z chwil uruchomienia produkcji, waciciel firmy powinien nadbudowa istniejcy komin do takiej
wysokoci, eby emitowana para
i dym opaday za stref zamieszkania, nie bdc powodem adnych
uciliwoci dla mieszkacw. Urzd
miejski, jak informuje inspektor ds.
inwestycji i planowania przestrzennego pani Agata Dzigielewska,
zwrci si w tej sprawie do Wojewdzkiego Inspektora Ochrony rodowiska o przeprowadzenie jak najszybszych bada.
Kazimierz Czester

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

wito pieczonego
ziemniaka w waplewie
12 padziernika w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w waplewie zorganizowalimy
wito Pieczonego Ziemniaka. Przy piknej, sonecznej pogodzie, wesoo trzaskajcym
ognisku i dobrej zabawie przy muzyce mio spdzilimy czas. Zajadalimy si pieczon
kiebas i oczywicie ziemniakami. Przedszkolaki z rodzicami uczestniczyy w wielu
zabawach i konkursach.
W kadej zabawie gwn
rol odgrywa ziemniak.
Dzieci wybieray krla Ziemniaczka, by bieg z ziemniakiem
na yce, zbieranie ziemniakw
i wiele innych zabaw. Na zwycizcw czekay dyplomy
i medale.
Dzikujemy wszystkim
rodzicom za udzia w tym
jesiennym dniu, pachncym pieczonym ziemniakiem. Mamy
nadziej, e wsplnie spdzony
czas przynis wszystkim wiele radoci. Spotkanie nie byoby tak udane, gdyby nie pomoc
rodzicw i sponsorw. Dzikujemy i zapraszamy za rok!
Katarzyna Chmielewska
27 padziernika w waplewie po raz kolejny zorganizowano festyn wito pieczonego ziemniaka. Organizatorami imprezy byy Ochotnicza Stra Poarna w Waplewie
oraz rada soecka. Opraw artystyczn przygotowali pracownicy Zespou Szkolno-Przedszkolnego w Waplewie. Padajcy nieg i zimny wiatr nie odstraszyy przybyych na
festyn. W wesoej atmosferze dzieci jak i doroli, uczestniczyli w licznych konkursach
integracyjnych powiconych ziemniakom. Przy skocznej muzyce uczestnicy wsplnie
bawili si taczc i piewajc. Wielk atrakcj dla najmodszych by pokaz umiejtnoci
i sprztu OSP Waplewo oraz przejadka wozem straackim.
Z powodu niesprzyjajcej aury wielkim powodzeniem cieszya si gorca grochwka
przyrzdzona przez Szkolny Orodek Wypoczynkowy Syrenka w Marzie. Wrd wielu
przysmakw byy pieczona kiebasa i ziemniaki prosto z ogniska. Specjalne podzikowania za pomoc w organizacji imprezy dla Firmy Handlowo-Usugowej Hurt-Detal Stanisawa Kpczyka, Sklepu Spoywczego Stanisawa Domalskiego, Tymbarka S.A. i Nadlenictwa Olsztynek.

Projekt Przedszkole przyjazne dla dziecka, rodzica jest wspfinansowany

przez Uni Europejsk ze rodkw Europejskiego Funduszu Spoecznego

Wszystkiego co naprawd trzeba wiedzie,

nauczyem si w przedszkolu o tym jak y,
co robi, jak postpowa, wspy z innymi,
patrze, odczuwa, myle, marzy
i wyobraa sobie lepszy wiat.

Robert Fulghum

14 lipca 2012 r. rozpoczlimy realizacj projektu Przedszkole przyjazne dla dziecka, rodzica wspfinansowanego
przez Uni Europejsk w ramach Programu Operacyjnego
Kapita Ludzki.
Beneficjentami projektu s dzieci w wieku od 3 do 5 lat
z przedszkola w Waplewie. Kwota dofinansowania wyniosa
513.723,30 z. Projekt bdzie realizowany przez dwa lata, do
14 lipca 2014 r.
W ramach projektu zostaa utworzona nowa grupa przedszkolna, skadajca si z 15 dzieci w wieku 3 - 4 lat. Maj
zapewniony przywz i powrt do miejsca zamieszkania,
a take caodniowe wyywienie. Dodatkowo, wszystkie dzieci
uczszczajce do przedszkola (57 osb) s objte zajciami
specjalistycznymi (logopedia, gimnastyka korekcyjna), nauk
jzyka angielskiego i rytmik.

Rozstrzygnicie konkursu na
najpikniejsz posesj soectwa waplewo
Kulminacyjnym momentem festynu byo rozstrzygnicie konkursu na najpikniejsz
posesj soectwa Waplewo. W ogoszonym we wrzeniu konkursie oceny zgosze konkursowych dokonaa wyznaczona komisja. Oceniano estetyk dziaek i ogrodw oraz
zagospodarowanie zieleni przydomowej w zgoszonych do rywalizacji posesjach. Wrd
wyrnionych pierwsze miejsce zdobyli Danuta i Tomasz Nachaj, drugie - Eryka i Jan
Podlewscy, trzeci pozycje zajli Barbara i Janusz Maraszek, natomiast czwarte miejsce
przypado Justynie i Dariuszowi Dolat. Poza pamitkowymi dyplomami uczestnicy otrzy-

Ponadto przedszkole zostao doposaone w meble, nowoczesny sprzt multimedialny (tablica interaktywna, komputer),
ciekawe i rnorodne pomoce dydaktyczne, a take zabawki.
Nie zapomniano o rodzicach przedszkolakw. Dla nich
zostan zorganizowane warsztaty ze specjalistami: pedagogiem, psychologiem, fizykoterapeuta i logoped. Tematyka
warsztatw zwizana bdzie z upowszechnianiem edukacji
przedszkolnej, rozwojem dziecka, wychowawcz funkcj
rodziny, zapobieganiem dysfunkcyjnym zachowaniom dzieci,
korektom wad wymowy i postawy.
Mam nadziej, e dziki zaangaowaniu nauczycieli, specjalistw, start tych dzieci w ycie ucznia szkoy podstawowej
bdzie atwiejszy, bo bogatszy w dowiadczenia, jakie zdobyy
w waplewskim przedszkolu.
Kierownik projektu
Katarzyna Hacia

Pragniemy zoy crkom i caej

pogronej w gbokim smutku rodzinie

Pani elbiety Pakuy

mali nagrody w postaci sprztu do pielgnacji ogrodu. Nagrody sfinansowano z funduszu
soeckiego Waplewa. Dyplomy i nagrody laureatom wrczyli Burmistrz Olsztynka Artur
Wrochna i Przewodniczcy Rady Miejskiej Jerzy Gowacz. Dziki staraniom mieszkacw Waplewo zyskuje nowy, pikniejszy wizerunek.
Karol Kijkowski

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

Wyrazy szczerego wspczucia.

czymy si z Pastwem w tych trudnych chwilach.
Dyrektorzy szk i przedszkoli
z Waplewa, Elgnwka, i Olsztynka

Strona 7

CO Z HIStORII

Renesans olsztyneckiego zamku

Zamek w Olsztynku zosta zbudowany prawdopodobnie w latach 1350 1366 na polecenie
komtura ostrdzkiego giinthera von Hohensteina. Zbudowano go od podstaw na potnych fundamentach, dodatkowo wzmocnionych dbowymi palami wbitymi w podmoke podoe. w cigu
kilkunastu lat, przy pomocy okolicznej ludnoci chopskiej, ktra musiaa dostarczy ogromnej
iloci kamieni, wapna i innych materiaw budowlanych, krzyaccy budowniczowie wznieli
potny zamek z kamienia polnego i cegie czonych wapienn zapraw.
Ta solidna budowla przechodzia
rne koleje losu. W 1411r. ulega
zniszczeniu, odbudowana stanowia
od 1525r. przez niemal sto lat siedzib starosty ksicego. W tym czasie
dokonano rozbudowy zamku o pomieszczenia gospodarcze na przedzamczu. By to najlepszy okres
w historii zamku, mia wtedy imponujcy wygld. Skada si z duego
domu mieszkalnego w czci pnocnej oraz trzech skrzyde zabudowanych. W rodku budowli znajdowa si may dziedziniec brukowany
kamieniami polnymi. Na dziedzicu
wykonano studni z kamienn cembrowin. Wok wewntrznego dziedzica zbudowano drewniany ganek
kryty dachem pulpitowym. Obok
zamku waciwego istniao te
przedzamcze, na ktrym byy stajnie, wozownie, obory, spichrze, sodownia, browar oraz budynki mieszkalne dla czeladzi i suby zamkowej. Cao budowli zamkowych
otaczaa fosa, rwnie od strony
miasta istniay tzw. sucha fosa i mur,
a do zamku prowadzi most zwodzony strzeony bram i wie stranicz.
Nie wiemy dokadnie jak
wyglda olsztynecki zamek w XVI
wieku. Jedyne zachowane rdo
ikonograficzne pochodzi z 1684r.,
z dziea Krzysztofa Hartknocha. Jest
to panorama Olsztynka wykonana
jako miedzioryt. Przedstawia stary,
redniowieczny Olsztynek z najwaniejszymi budowlami. Widzimy
tutaj potne mury miejskie, koci

Strona 8

farny, stary gotycki ratusz, bramy

miejskie, kamienice mieszczaskie,
i przede wszystkim, dawny zamek
krzyacki. Jest to jeszcze imponujca budowla, zachowana w dobrym
stanie. Niestety nadchodzi zy czas
dla Olsztynka i jego mieszkacw.
Potny poar w 1685r. zniszczy
cae miasto, spowodowa te powane straty w zabudowie zamkowej. Wiek XVIII przynis kolejne
klski w postaci epidemii dumy
oraz powanego zuboenia mieszkacw Olsztynka. Brakowao pieni-dzy na utrzymanie dawnych
budowli o charakterze publicznym.
Mury miejskie ulegay zniszczeniu i
byy systematycznie rozbierane.
Podobnie zamek popada stopniowo
w ruin. Okoo 1730r. rozebrano

skrzydo od strony poudniowej. Pod

koniec XVIII wieku zniszczeniu ulegy budynki gospodarcze mieszczce
piekarni i kuchni. Gwny budynek, grocy zawaleniem, zosta
przebudowany na mieszkania dla
urzdnikw. Po 1835r. zamek niemal cakowicie opustosza i grozia
mu ruina.
Decyzja krla pruskiego Wilhelma IV o utworzeniu szkoy redniej
w Olsztynku uratowaa pozostaoci
krzyackiego zamku. W latach 1847
1849 przebudowano budynek
gwny i dobudowano skrzydo
wschodnie wykorzystujc stare fundamenty. Po tych pracach remontowych i budowlanych zamek przybra
ksztat jak w chwili obecnej i by
przez prawie sto lat wykorzystywany
do celw owiatowych. W latach
1946 1954 budynki zamkowe
zostay odremontowane po zniszczeniach wojennych spowodowanych
przez armi radzieck i ponownie
przeznaczone na cele szkolnictwa.
Mieciy si tutaj kolejno: szkoa
krawiecka, szkoa podstawowa,
liceum oglnoksztacce i zesp
szk zawodowych.
Przez dugi czas w zamku nie
przeprowadzano powaniejszych
remontw, jedynie po poarze strychu w 1961r. odbudowano dach na
gwnym budynku. W 1994 r. zrodzi si pomys odrestaurowania
gotyckich piwnic zamkowych. Inicjatyw tak podj Zarzd Towarzystwa Przyjaci Olsztynka. Przy sku-

tecznym wsparciu burmistrza Jerzego Tytza udao si wczy remont

piwnic zamkowych do tzw. Hallandzkiego Modelu Konserwacji
Zabytkw. Po dwuletnim okresie
planowania, opracowywania projektw i prac remontowych, 19 sierpnia
1999r., z udziaem wadz wojewdztwa, powiatu i delegacji szwedzkiej,
przekazano do uytku odrestaurowane piwnice. To by niezwykle wany
pocztek. O redniowiecznym
zamku w Olsztynku, jednym z trzech
zabytkw w wojewdztwie warmisko-mazurskim odrestaurowanych
w znacznej czci za pienidze
szwedzkie, zrobio si gono.
Do Olsztynka przyjeday rne
delegacje, gwnie z Niemiec, ktre
oglday gotyckie piwnice i zamek.
Rodziy si pomysy jak odrestaurowa ca budowl. Kolejnym
wanym wydarzeniem byo uhonorowanie pierwszego noblisty w dziedzinie medycyny, absolwenta olsztyneckiego gimnazjum, Emila von
Behringa. Na murach zamkowych
pojawia si tablica informacyjna,
a ulica przy zamku otrzymaa imi
tego zasuonego dla ludzkoci lekarza.
Strona niemiecka bardzo docenia
gest partnera polskiego. Coraz
wicej wanych osobistoci wykazywao zainteresowanie zamkiem
w Olsztynku, wskazywao na konieczno jego odrestaurowania. Tak
potrzeb widzieli Leo Michalski
i Rosemarie Trzaska - byli uczniowie Behringschule, szkoy mieszczcej si w murach zamkowych
w okresie midzywojennym .
Niezwykle wana bya postawa
wadz powiatu olsztyskiego, ktre
jako gospodarz jedynego zamku
robiy wszystko, aby zdoby rodki
na jego odrestaurowanie. I tutaj
zaowocowaa wsppraca partnerska
powiatu olsztyskiego z powiatem
Osnabruck w Dolnej Saksonii, trwajca od 1999r. Inicjatorem odnowienia zamku w Olsztynku by Georg
Schirmbeck, pose Landtagu Dolnej
Saksonii. Podczas pierwszej wizyty
w Olsztynku, zafascynowany redniowiecznym zamkiem, zacz
myle o jego remoncie. Po kilkunastu miesicach znalaz sposb na
zdobycie funduszy. Swoim pomysem zainteresowa Niemieck Fundacj Ochrony rodowiska z siedzib w Osnabruck. W 2002r. do Olsztynka zjechaa delegacja niemiecka
w skadzie: Georg Schirmbeck, Karl
-Heinz Finkemayer -przedstawiciel
starostwa Osnabruck, Anton Harms burmistrz miasta Rieste i Urlich
Schaaf - architekt i konserwator
zabytkw.
Wizyta ta staa si momentem
przeomowym. Serdeczne przyjcie

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

delegacji niemieckiej przez starostwo i dyrektora Zespou Szk stao

si pocztkiem intensywnych dziaa
majcych na celu rewaloryzacj
zamku. Strona niemiecka zadeklarowaa na ten cel 100 tysicy euro.
Starostwo Powiatu Olsztyskiego te
stano na wysokoci zadania. Radni
powiatu poparli projekt rewaloryzacji i uchwalili w budecie odpowiednie rodki. Najwicej pienidzy
pozyskano z funduszy Wojewody
Warmisko-Mazurskiego. Na rewaloryzacj zamku w Olsztynku wydano ponad 2,l mln zotych.
Renowacja redniowiecznego
zamku, prowadzona pod nadzorem
Wojewdzkiego Konserwatora
Zabytkw, wymagaa udziau wysokiej klasy fachowcw, ktrzy musieli zachowa lub odtworzy architektoniczne detale. Znaczna cz okien
pochodzi z poowy XIX wieku
i nawizuje stylem do architektury
gotyckiego zamku. Renowacj okien
i drzwi przeprowadzia firma Skorutowski z Olsztyna.
W tym miejscu nale si sowa
najwyszego uznania i wdzicznoci
dla Georga Schirmbecka - inicjatora
remontu zamku, dla wadz Starostwa
Powiatu Olsztyskiego - za podjcie
inicjatywy i znalezienie funduszy,
oraz dla Ryszarda Lachowicza dyrektora Zespou Szk, ktry podj si trudu przeprowadzenia caej
inwestycji.W trakcie prac remontowych, na cianie gwnego budynku,
pod paskorzeb stylizowanego
ora, odnaleziono pamitkow tablic z nazwiskami uczniw niemieckiego seminarium polegych w
pierwszej wojnie wiatowej. Po
wielu bojach tablica pozostaa na
swoim miejscu. Piknie odnowiona
daje wiadectwo trudnych i pogmatwanych dziejw tej mazurskiej
ziemi i jej mieszkacw. Uroczyste
odsonicie odrestaurowanej tablicy
nastpio 13 padziernika 2006 roku.

W latach 2006 2007 przeprowadzono szeroko zakrojone prace

archeologiczne na dziedzicu dawnego
zamku
krzyackiego.
W ramach praktyk, studenci Zakadu
Archeologii Uniwersytetu Gdaskiego pod kierownictwem doktora
Arkadiusza Koperkiewicza przebadali cay dziedziniec. W trakcie prac
archeologicznych odkryto dobrze
zachowan studni z czasw redniowiecza, tu obok studni za fundamenty potnego muru o nieznanym przeznaczeniu. W poudniowej
czci dziedzica odkopano fragmenty fundamentw i piwnic poudniowego skrzyda, prawdopodobnie
rozebranego w XVIII wieku. lady
planowej rozbirki byy czytelne
w odsonitych reliktach architektury. Odkrycia archeologiczne

potwierdzaj hipotez, e redniowieczny zamek w Olsztynku zosta

zbudowany na planie czworoboku
i skada si z czterech skrzyde.
Kade skrzydo stanowio ceglany
budynek posadowiony na mocnym
kamiennym fundamencie. Bya to
imponujca budowla, zbliona
swoim wygldem do zamku
w Nidzicy.
Przeprowadzone badania archeologiczne stworzyy moliwoci dalszych prac przy rewitalizacji pozostaych elementw zamkowej zabudowy, czyli dziedzica, biblioteki
i budynku schroniska. Zaangaowanie byego dyrektora Zespou Szk
Ryszarda Lachowicza oraz mdra
polityka wadz Starostwa Powiatowego w Olsztynie pozwoliy na
wypracowanie dobrej koncepcji
i stworzenie projektu, ktry otrzyma
pozytywn opini i zosta wdroony
do realizacji w latach 2011 2012.
Przetarg na wykonanie prac wygraa
firma EKOINBUD z Gdaska, ktra
wczeniej odnawiaa m.in. uraw
Gdaski i rekonstruowaa spalony
dach kocioa w. Katarzyny, rwnie w Gdasku.
Wykonawca speni wszystkie
stawiane wymogi i przeprowadzi
prace rzetelnie, utrzymujc wysoki
poziom jakoci oraz dotrzymujc
ustalonych terminw. Zakres prac
by bardzo szeroki i obejmowa
zabudowania: bibliotek, schronisko,
budynki gospodarcze i sanitariaty,
fragmenty murw otaczajcych
przedzamcze, dziedziniec przedzamcza. Wykonano te prace remontowe
wewntrz budynkw schroniska
i biblioteki. Wszystkie obiekty zostay przystosowane dla potrzeb osb
niepenosprawnych, wzmocniono te
konstrukcj odnawianych budynkw. Zgodnie z zaleceniem konserwatora zabytkw, uyto dobrych
materiaw w postaci cegie,
dachwek ceramicznych, czy kamie-

ni granitowych. Wyremontowane
pomieszczenia otrzymay nowoczesne wyposaenie w postaci stolikw,
krzese, komputerw, tablic multimedialnych i innego sprztu dydaktycznego. Szkoa otrzymaa te
wszystkie niezbdne rodki potrzebne do praktycznej nauki zawodw
zwizanych z gastronomi i hotelarstwem.
16 padziernika 2012 roku odbyo
si uroczyste zakoczenie inwestycji
pod nazw - Przebudowa obiektu
owiatowego Zespou Szk w Olsztynku etap II z udziaem zaproszonych goci, nauczycieli i modziey. W oficjalnych przemwieniach wyraono zadowolenie
z wykonanych prac. Zamek w Olsztynku sta si perek powiatu
i regionu. Ten najcenniejszy zabytek
odzyska dawny blask i sta si
prawdziw ozdob miasta. Cao
II etapu inwestycji w Olsztynku
kosztowaa ok. 4,5 miliona zotych,
z czego 3,3 miliona zotych stanowio dofinansowanie unijne z RPO
Warmia Mazury 2007 2013.
Uroczysto ta staa si finaem
caego procesu rewitalizacji i modernizacji pokrzyackiego zamku
w Olsztynku. Proces ten zapocztkowany przez Towarzystwo Przyjaci
Olsztynka w 1995 roku trwa kilkanacie lat i przynis niewiarygodne
efekty. Idc wzorem starostwa
powiatowego wadze Olsztynka
musz w najbliszych latach dooy
wszelkich stara, aby rozpocz proces rewitalizacji starego miasta.
Naley wydzieli i sprzeda wolne
place budowlane w obrbie murw
miejskich. Pozyskanie inwestorw
spowoduje napyw kapitau i rozwj
budownictwa w centrum miasta.
W ten sposb moemy zmieni oblicze olsztyneckiej starwki.
Bogumi Kuniewski

ta, co nie zgina

9 listopada 2012 roku w kinie grunwald warsztaty terapii Zajciowej
i klub Seniora w Olsztynku upamitnili 94 rocznic odzyskania przez Polsk
niepodlegoci. uroczystego otwarcia dokonaa kierownik warsztatw terapii Zajciowej Jadwiga Lipska, Burmistrz Miasta Olsztynek Artur wrochna
i Radny Powiatu Olsztyskiego Jerzy tytz.
Uczestnicy WTZ i Klubu Seniora
przedstawili inscenizacj sownomuzyczn pt.: Ta, co nie zgina, pod
kierunkiem Natalii Ciechanowicz
i Jerzego Tytza. Tytu prezentowanej
akademii nawizywa do wydarze
z okresw zaborw i walki o niepodleg Polsk. Uroczysto bya okazj do
refleksji nad histori i wspczesnoci
naszej Ojczyzny. W tym czasie moglimy przyjrze si Polsce inaczej ni
zwykle. Polskie pieni patriotyczne,
w ktrych jak w lustrze odbiy si losy

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

polskiego narodu wywoyway w licznie przybyej publicznoci pozytywne

odczucia.
W trakcie akademii, przedstawiciel
Zwizku Kombatantw Polskich
i Byych Winiw Politycznych RP
Jerzy Rowiski przybliy histori
i wspomnienia dotyczce tamtego
czasu. Bg -Honor-Ojczyzna to nie
sowa, ale odzwierciedlenie tego o co
walczyli Polacy i o czym powinnimy
pamita dzi. Bya to niezwyka lekcja
historii, ktr po raz pierwszy wsplnie

przygotowali uczestnicy WTZ

i Klubu Seniora. Ciekawym
dowiadczeniem bya wsppraca
osb niepenosprawnych i osb
starszych w naszym miecie. To
szczeglne wito odzyskania
przez Polsk niepodlegoci, byo
uczczeniem Polakw polegych

w czasie walki o woln Polsk jak

i rozbudzaniem ducha patriotyzmu i wraliwoci na sprawy
ojczyste modych ludzi. Ogromn
radoci byo tak liczne przybycie
dzieci i modziey z olsztyneckich szk.
Natalia Ciechanowicz

Strona 9

Schody do nieba
Dla mionikw hard rocka lub heavy metalu taki tytu moe
by mylcy. Zatem piesz na pocztku z wyjanieniem. Rzecz
nie bdzie, niestety, o wietnej skdind kapeli Led Zeppelin, ale
o bardziej przyziemnych i prozaicznych sprawach dotyczcych
naszego miasta. Rozumiem Szanownych Czytelnikw, ktrzy ju
mog mie do informacji na temat stanu drg, chodnikw, itp.
Stara maksyma mwi, e co za duo to niezdrowo.
Do rzecznika Generalnej Dyrekcji Drg Krajowych i Autostrad wysalimy kilka uwag dotyczcych nie ukoczonych remontw ulic w Olsztynku,
w szczeglnoci ul. Mrongowiusza, ktrej zjazdy przypominay schody do
nieba.
Zaprezentowalimy take kilka zdj, ktre pokazyway uchybienia
w trakcie remontw. Np. wyjazdu na ulic Len lub zjazdu do Biedronki,
take wjazdu w ul. Behringa lub Wilcz. Przy zjedzie do Orlenu drogowcy zapomnieli dorzuci jakie 20 m2 asfaltu na jednym z pasw ulicy
Ostrdzkiej...Znaczne rnice w poziomie skrzyowa to gwne problemy, ktre mogy by take przyczyn uszkodze, np. ukadw zawieszenia pojazdw.
Podobna sytuacja bya take przy zjedzie ze starej S-7 do Sudwy. Na ulicy
Mrongowiusza (dawny cig DK51) pooono na poboczu
co, co miao by

utwardzonym destruktem - w istocie - do mikkim materiaem w skrajni

jezdni. Wjazd na takie pobocze moe by niebezpieczny dla aut osobowych,
e nie wspomn o ciarowych.
Oto odpowied rzecznika na nasze uwagi:
8 listopada br. wykonawca zgosi zakoczenie zasadniczych robt,
tj. drogi gwnej wraz z oznakowaniem i urzdzeniami bezpieczestwa
ruchu drogowego. Zgodnie z kontraktem mog toczy si jeszcze prace
porzdkowe i wykoczeniowe oraz niektre roboty na drogach lokalnych.
Podane przez Pana przykady dotycz wanie takich sytuacji to nie s
jeszcze zakoczone roboty. Wykonawca musi zrobi nawierzchni zjazdw,
aby nie byo uskokw, ktre Pan pokazuje, natomiast nawierzchnia pobocza
zostanie utwardzona. Zostaa ona wykonana z destruktu pochodzcego
z frezowania starej nawierzchni i wymaga jeszcze zagszczenia. To wszystko
zostanie w najbliszym czasie wykonane.
Z powaaniem
Karol Gbocki, rzecznik GDDKiA, o/Olsztyn
Trzeba przyzna, ze nie spodziewalimy si tak szybkiej reakcji na nasze
uwagi. Oto bowiem, ju na drugi dzie po otrzymaniu od rzecznika GDDKiA, o/Olsztyn wyjanie ruszyy prace przy porzdkowaniu wyej wymienionych ulic.
To cieszy, e reakcja jest tak byskawiczna. Pozostaje mie nadziej, e
ten trend utrzyma si i ju niebawem wszystkie wymienione przez nas
uchybienia zostan poprawione.
Musimy zdawa sobie spraw, e budowa naszej obwodnicy oraz sprawy zwizane z wykoczeniem S-7 Olsztynek - Nidzica byy dla konsorcjum
budowy niewtpliwie priorytetowe, szczeglnie w okresie rozlicze kontraktu (8 listopad), ktry jest przecie ogromn inwestycj.
Z drugiej strony kierowcy z Olsztynka i caej gminy wykazali bardzo
duo zrozumienia dla tego faktu, dlatego licz, e w kocu ich cierpliwo
zostanie nagrodzona, w postaci porzdnego wykoczenia wspomnianych
ulic. Bdziemy przyglda si, czy rzeczywicie wszystkie prace zostan
doprowadzone do koca, zgodnie z obietnic rzecznika GDDKiA.
Zygmunt Puszczewicz

Strona 10

Pamitka Reformacji
31 padziernika 2012 r. mino ju 495 lat od kiedy to augustiaski mnich i profesor teologii Marcin Luter przybi do
drzwi kocioa zamkowego w wittenberdze swoje 95 tez.
Dotyczyy one naduy
w wczesnym Kociele zachodnim, m.in. ze sprzeday odpustw.
Chocia samo ogoszenie przez
Lutra tez nie zmienio natychmiast
kocielnej rzeczywistoci, to jednak 31 padziernika 1517 r. jest
symboliczn dat w dziejach
Kocioa oraz historii, nie tylko na
gruncie europejskim, ale i oglnowiatowym.
Reformacja nie bya zwizana
tylko i wycznie z pewnym specyficznym religijnym przebudzeniem, ale daa take olbrzymi
impuls w rozwj wiatowej kultury, zwaszcza na terenie wczesnych Prus Ksicych, czyli dzisiejszych Mazur.
Na Mazurach luteranizm wprowadzi ksi pruski Albrecht w
1525 r. Na mocy ustawy z 1544 r.
wyznanie ewangelickie stao si
obowizujcym w Prusach Ksicych. W tym czasie powsta uniwersytet w Krlewcu, wybitn za
rol przy jego organizacji odegrali
Abraham Kulwie i Stanisaw
Rafajowicz. Od XVI do XIX w.
w Krlewcu drukowano polsk
literatur ewangelick. Wychodzca tam w XVIII w. Poczta
Krlewiecka bya jedn z pierwszych gazet polskich. W Krlewcu
wydrukowano w 1552 pierwszy
polski ewangelicki przekad Nowego Testamentu
w opracowaniu
Stanisawa Murzynowskiego oraz
w 1561 i 1562 polskie przekady
Konfesji Augsburskiej Jana Radomskiego i Marcina
Kwiatkowskiego.
Nastpnie drukowano tam regularnie popularn literatur religijn
(gwnie polskie
piewniki) dla Mazurw.
Po rozbiorach Polski nadesza
fala germanizacji. W drugiej poowie XIX w. zniesiono konfirmacj
w jzyku polskim. W obronie polskoci Mazur dziaa m.in. ks.
Krzysztof Celestyn Mrongowiusz
(ur. 19 lipca 1764 w Olsztynku)
duchowny ewangelicki, wybitny
kaznodzieja, ordownik polskoci
w zaborze pruskim, mieszkaniec
Gdaska, filozof, jzykoznawca,
tumacz. Wyda on podrczniki dla
modziey w jzyku polskim, sow-

nik polsko-niemiecki, kalendarz

i kancjona polski. Od jego nazwiska pochodzi nowa (po 1945 r.)
nazwa pruskiego miasta Zdbork
Mrgowo. Jest patronem wielu
szk, ulic, placw.
Innym znanym dziaaczem by
ks. Gustaw Gizewiusz (ur. 21 maja
1810 w Piszu, zm. 7 maja 1848
w Ostrdzie) duchowny ewangelicki, polski dziaacz spoecznonarodowy i polityczny na Mazurach, literat, folklorysta, publicysta,
tumacz i redaktor, wydawca
i bibliofil. Od 1835 r. by polskoewangelickim
kaznodziej
w Ostrdzie, gdzie rozwin
wszechstronn dziaalno w obronie Mazurw, wystpujc przeciwko germanizacji. Na jego cze
przemianowano w 1946 miasto
uczany (Lec, Ltzen) na Giycko.
Dzi jest take m.in. patronem
II Liceum Oglnoksztaccego
w Giycku oraz Szkoy Podstawowej nr 2 w Ostrdzie.
31 padziernika br. w Kaplicy
luteraskiej przy ul. Mrongowiusza
19 w Olsztynku odbyo si uroczyste naboestwo z okazji 495lecia Pamitki Reformacji.
W naboestwie uczestniczyli
duszpasterze z trzech olsztyneckich
parafii: Kocioa Chrzecijan Baptystw, Kocioa Rzymskokatolickiego oraz Kocioa Ewangelicko-

Augsburskiego. Wadze samorzdowe reprezentowali Robert

Waraksa, wiceprzewodniczcy
rady miejskiej i Bogumi Kuniewski, radny powiatowy, a jednoczenie prezes Towarzystwa Przyjaci Olsztynka. Obecna bya take
Ewa Szerszeniewska, dyrektor
Miejskiego Orodka Pomocy Spoecznej i Ewa Mczka z miejscowej Stacji Socjalnej Ewangelickiego Zakonu Joannitw.
Oskar Wild
fot. Marek Szymkowicz

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

SKANSEN PEEN YCIA

INDIANIE W OLSZTYNKU
Od 9 padziernika w Salonie wystawowym Muzeum Budownictwa Ludowego Parku
etnograficznego w Olsztynku mona oglda wystaw Bora. Indianie Amazonii. Ludzie
koki, ampiri i tytoniu. Fotografie Marka woodko s prb pokazania wiata Indian Bora
yjcych w dorzeczu Amazonii. Bora w wyniku intensywnych przemian gospodarczych
w Ameryce Poudniowej zostali zmuszeni do przesiedle. Obecnie yj na styku kultur: peruwiaskiej, metyskiej i innych indiaskich. w zwizku z wyzwaniami globalizacji musz cigle
na nowo definiowa swoj tosamo.
W ostatnich latach coraz bardziej popularna
staje si turystyka niestandardowa. Podane na
rynku turystycznym innowacyjne podre maj
zapewni klientom niezapomniane przeycia, ktre
przygotuje dla nich biuro turystyczne. Czym
zdjcia pokazywane w Salonie Wystawowym
rni si od fotografii z niekonwencjonalnej podry?
Wystawa nie ma na celu podkrelenia innoci
midzy nami, a Indianami Bora. Cho rnice kulturowe s oczywiste i widoczne, nie stanowi one
kryterium porwnania. Wyobraenia cywilizacji
Zachodu o wiecie zostaj zawieszone. Mentalno i wiatopogld Bora nie s rozcignite w czasie

NA
W E S O O

autor
Czesaw kazimierz Bandzwoek

i przestrzeni Marek Woodko obserwuje przemiany tych kultur oraz ich relacje ze wiatem
zewntrznym.
Kultury nazywane egzotycznymi, plemiennymi,
czy pierwotnymi s obiektem zainteresowania
badaczy od pocztku istnienia etnologii jako dyscypliny naukowej. Rozpoznawanie cech charakterystycznych dla obcej kultury jest podstawowym
warsztatem antropologa.
Marek Woodko nie zatrzymuje swojej fotograficznej opowieci na poziomie czysto estetycznego odbioru, a stara si dotrze do zrozumienia
sposobu ycia innych ludzi. Zdjcia nie epatuj
egzotyk, a s wiadectwem badacza w terenie.

Etnografa, ktry robi zdjcia, eby utrwali

w pamici wizualnej to, czego nie umie zrozumie
i to, co chce uczyni zrozumiaym dla innych.
Czy po obejrzeniu wystawy o Indianach Bora
mona zawiesi swoje stereotypy etniczne, zakwestionowa wasne wyobraenia o wiecie? Warto
sprbowa. Polecam spojrze na wystaw o amazoskich Indianach Bora pod tym ktem. Jest na to
czas do koca lutego.
Barbara Staworko

Na wiejskim boisku
Od ponad 6 lat Stowarzyszenie kultury Fizycznej w kunkach uczestniczy w rozgrywkach
pikarskich klasy "B", zajmujc co roku czoowe miejsca w tabeli.
Jest jedyn zorganizowan druyn pikarsk dziaajc na wsi, w gminie Olsztynek. Zrzesza ok. 30
zawodnikw. Klub posiada penowymiarowe boisko,
brak jednak jakiegokolwiek zaplecza socjalno-technicznego. Ma wielu sympatykw, ktrzy wspieraj druyn, pomagaj w utrzymaniu obiektu. Prezesem SKF-u
jest Andrzej Szakowski, jednoczenie pikarz i najhojniejszy sponsor. Druyna nie przegraa w tym sezonie
adnego meczu i zajmuje 1. miejsce w tabeli. Runda
wiosenna zdecyduje o tym, czy zesp moe awansowa do wyszej klasy rozgrywek. Mecze w Kunkach s
najwiksz atrakcj dla mieszkacw, tumnie dopingu-

jcych swoj druyn. Trenerem zespou jest dowiadczony szkoleniowiec p. Jan Fijakowski. Potencjalnych
nowych kibicw informujemy, e mecze w Kunkach
rozgrywane s w niedziel o godz. 14:00. Wyniki
dotychczasowych spotka w sezonie 2012-2013:
z Koron Klewki 2:0, z OKS-Stomil Olsztyn 2:1,
z WKS-Dbrwka 4:3, z LZS-witki-Skolity 2:0,
z GKS Jonkowo 1:1, z LKS Sprcowo 4:1, z KS gajny 2:0, z Iskr Dywity 5:0, z LZS Rnowo 3:3. Osignicia rundy jesiennej napawaj optymizmem przed
rund wiosenn 2013.
Andrzej Salwin

SKF Kunki

udziay w interesie
Icek nie wiedzia, ze jego ona
Z kochankami czterema jest kojarzona.
Zdrada si wydaa, Icek komentuje:
Mam dwadziecia procent
w interesie co prosperuje.
I to jest lepsze ni
sto procent w interesie,
Ktry plajtuje, zysku nie przyniesie.

Pytanie syna
Pewnego razu syn ojca si pyta:
Co to jest kryzys, a co prosperita?
Prosperita to hotele, kobiety, szampany,
Kryzys twoja mama, dom
i piwo bez piany!

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

grny rzd od lewej: krzysztof Staniszewski, wojciech trochim, Dariusz Og, Andrzej Szakowski, Marek
Dumka, tomasz Borkowski, tomasz kenig, Rafa Argalski, Maciej woodko. Dolny rzd od lewej: Marcin Szakowski, Jarosaw Draszek, kulig Patryk, Rafa gruszczyski, Jakub Szulc, Robert urbanowski, Micha erimus.
Oprcz osb na zdjciu w skad druyny wchodz: Piotr Borkowski, Bartek Brzeziski, Piotr Achramowicz, Maciej
Lewandowski, Patryk kaczmarczyk, Patryk karwowski, Radosaw kawecki, krystian Szelugowski, Adam Popielewski, Piotr kolek, Artur Rykowski, ukasz azicki, kamil gutkowski, Jan Fijakowski (trener), grzegorz
Dbrowski, Radosaw kowalczyk.

Strona 11

wpleceni w histori (cz II)

KORDIAN
pieszmy si kocha ludzi,
tak szybko odchodz
(ks. Jan Twardowski)

Jak ju wspomniaam wczeniej, w Olsztynku

poznaam wielu ciekawych i yczliwych ludzi.
By to czas mojej dziewczcej modoci i nie
mogam narzeka na brak zainteresowania ze strony modziecw. Jednak serce zabio mocniej
(z wzajemnoci) do przystojnego, opalonego bruneta z krcon czupryn, ktry kadego niemal
dnia bardzo zapracowany biega po budowie, kierujc pracami wok ratusza. Mielimy wsplnych
znajomych, a spotykalimy si codziennie. Przedstawiam si jako Danusia (nie lubiam swojego
imienia Jutta), a on Ryszard. Jednak gdy po
kilku dniach przyznaam si do swojego prawdziwego imienia, okazao si, e spotykam si z Kordianem, nie Ryszardem. Bardzo szybko wszed do
mojej rodziny, a szczeglnie polubio go moje
modsze rodzestwo.

Jutta Sroga obok domu rodzinnego przy

ul. ksiycowej
Kordian pochodzi z Brzeska Nowego pod Krakowem Krakus z dziada pradziada. Kiedy bliej
poznaam jego rodzin, dowiedziaam si midzy
innymi, e na strychu ukrywaj obraz Cud nad
Wis. W tamtych czasach temat zabroniony.
Krakowska sukmana dziadka bya dla rodziny
witoci, tak wane byy tradycje. Z czasem
przekonaam si, e Srogowie to rodzina bardzo
porzdna i dobra. Ojciec Kordiana, Jan, mia
w centrum miasteczka prywatny zakad fryzjerski.
Ukoczy te kurs felczerski, co pozwalao mu
leczy ludzi. Sam opracowywa receptury wielu
skutecznych lekw. Jednake gdy po latach jego
drugi syn, Romuald, ukoczy medycyn, te
wikszo recept zniszczy.
W regionie Polski, z ktrego pochodzi mj
m, uprawiano tyto, gdy ziemia jest tam bardzo yzna I klasy. Nie byo PGR-w, lecz wasnoci prywatne. Srogowie rwnie uprawiali
tyto, gdy byo to zajcie bardzo dochodowe, ale
te pracochonne. Cykl produkcyjny koczy si
nabijaniem lici tytoniu na jednometrowe druty,
a nastpnie umieszczaniu ich w specjalnych
pomieszczeniach, gdzie dugo si suszyy. W tym

Strona 12

celu przy kadym domu by stosowny budynek.

Poniewa kadego roku jedzilimy z dziemi do
teciw, nauczyam si pomaga przy tych pracach. Przy okazji usyszaam wiele ciekawych
historii z tamtych stron, a szczeglnie barwnie
opowiada ojciec Kordiana. Na przykad o picioletniej okupacji, o powstaniu na tych terenach
I Republiki Piczowskiej do walki z okupantem.
Jednym z bardziej dramatycznych opowiada bya
historia pogromu ydowskiego, ktry mia miejsce w Brzesku Nowym. Wszyscy ydzi, ukrywajcy si w polskich rodzinach, pewnego dnia
zostali wywiezieni za miasto. Pod lasem dokonano zbiorowej egzekucji. Rwnie rodzina Srogw
udzielia schronienia wieloosobowej rodzinie
Goldbergw, ktra, niestety, podzielia los pozostaych rodakw. Te straszne wydarzenia na
zawsze wryy si w pami wiadkw i przez lata
byy wspominane.
Przyszych teciw poznaam latem 1960 roku,
a ju w grudniu wzilimy z Kordianem lub
cywilny, gdy maestwom wolno byo stara si
o przydzia mieszkania. lub kocielny zawarlimy w kwietniu 1961 roku. Wtedy na wesele
moglimy zaprosi i odpowiednio dobrze przyj
rodzicw, brata i siostr Kordiana. W tamtych
czasach nie do pomylenia byo, eby modzi
zamieszkali razem przed lubem kocielnym. I tak
te byo z nami. W 1961 roku otrzymalimy przydzia mieszkaniowy w wybudowanym wanie
bloku przy ulicy Warszawskiej, tzw. wieowcu.
Przez dwa miesice mieszkalimy sami w caym
budynku, gdy kolejni lokatorzy wprowadzali si
pniej.
M w tym czasie pracowa nadal w OPBM
w Olsztynie, budujc lub remontujc nastpne
domy, a ja podjam prac w GS jako praktykantka. Sprzedawaam w sklepie, ale wikszo moich
obowizkw to byy wyjazdy z komisj remanentow w teren. Komisje byy 3-4 osobowe, ale i tak
pracy byo duo, gdy w kadej wsi znajdowa si
sklep. Najczciej jedzilimy autobusem w jedn
stron, ale problem pojawia si w drodze powrotnej. Nie byo wtedy samochodw osobowych,
ktre mogyby nas przy okazji zabra do Olsztynka. Sukcesem byo znalezienie nawet samochodu
ciarowego lub cignika. Zima w roku 1961/62
bya bardzo mrona i niena. Oczywicie nie
byo pugw nienych, ktre umoliwiyby przejazd. W samych sklepach zazwyczaj byo bardzo
zimno, gdy jedynym rdem ogrzewania byy
mae piecyki. Zdarzao si, e w aden sposb nie
moglimy wrci do Olsztynka, np. z Samogowa,
utynowa. Pamitam tak sytuacj, kiedy m
przysa po nas wywrotk z budowy, ktra rwnie ugrzza w zaspie. Wtedy (na szczcie)
ojciec przysa z POM-u cignik, ktry wyratowa
nas z opresji.
W tym czasie oczekiwalimy z Kordianem
pierwszego dziecka. Pomimo zego samopoczucia
na pocztku ciy, kierownictwo GS wysyao
mnie w teren. W zwizku z tym sama zrezygnowaam z tych wyjazdw, za co dostaam subow
nagan sytuacja dzisiaj nie do pomylenia. Tego
rodzaju przykrych sytuacji w GS byo wiele, ale o
tym nie warto ju pisa. Jednake do dzisiaj, czyli
ponad 50 lat, jestem czonkiem GS, obecnie SHP.
Nasz pierwszy syn Waldemar urodzi si
w sierpniu 1962 roku duma tatusia, ale te
i dziadka. Niedugo potem caa moja rodzina
(rodzice i rodzestwo) otrzymaa przydzia pracy
do Ostrdy, jak rwnie subowe mieszkanie.
Wyprowadzili si niedugo po tym, jak zostaam

Jutta i kordian, latem 1960 roku, przed tzw.

wieowcem
mam. Byo to dla mnie trudne przeycie, gdy
oprcz naszego wzajemnego przywizania,
mogam liczy zawsze na pomoc mamy przy opiece nad dzieckiem.
Po ukoczeniu budowy wok rynku, m zrezygnowa z pracy w OPBM w Olsztynie. Pniej
pracowa przez wiele lat w urzdzie miejskim,
kierujc grup budowlan. Byli tam zatrudnieni
murarze, dekarze, hydraulicy, zduni, ktrzy kolejno remontowali domy komunalne w Olsztynku.
Nie byo wtedy mieszka prywatnych. Pracy byo
duo, a m jak zwykle by bardzo zaangaowany
w to, co robi. Bywao, e nad kosztorysami
spdza w domu cae noce.
W latach 1960/70 zawizaa si Spdzielnia
Grunwald z Olsztyna i zaczto budow domkw jednorodzinnych przy jeziorze dzisiejszego
osiedla przy ulicy Sonecznej. W tym przedsibiorstwie Kordian pracowa dodatkowo na p
etatu, a budow prowadzi z majstrem panem
Frckiewiczem. W tym czasie, czyli w roku 1966,
urodzi si nasz drugi syn Piotr i, tak jak pierwszy Waldemar, jest nasz dum do dzisiaj. Tak jak
wspominaam ju wczeniej, w tamtych latach
bardzo brakowao ludzi wyksztaconych inynierw, technikw, dlatego m by rozchwytywany. Nadzorowa budowy, na podstawie cennikw
opracowywa kosztorysy, a bya to praca trudna
i mudna, nieraz po kilkanacie godzin. Dzisiaj s
do tego celu odpowiednie programy komputerowe. Oprcz patnych zaj zawodowych Kordian
wiele spraw prowadzi spoecznie. W tym czasie
nalea ju do NOT-u. Jego dowiadczenie zawodowe owocowao w kolejnych latach, kiedy pracowa w Urzdzie Miasta i Gminy Olsztynek na
stanowisku inspektora budownictwa. Nadzorowa
i odpowiada za sprawy budownictwa na terenie
miasta i gminy, a take przydziela materiay
budowlane. W latach 90-ch rozpocz prac w GS.
Najpierw w niepenym wymiarze godzin, a pniej na penym etacie. By czonkiem zarzdu
i kierownikiem grupy remontowo-budowlanej.
W tym zakadzie przepracowa 27 lat, mimo e
wielokrotnie by proszony o powrt do pracy
w Urzdzie Miasta i Gminy. W spdzielniach,

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

rwnie w naszej olsztyneckiej, toczyy si cige

walki o stoek prezesa. Kady rok gospodarczy
koczy si zebraniem czonkw, tzw. walnym
zgromadzeniem, na ktrym zazwyczaj udziela si
absolutorium czonkom zarzdu. W taki sposb
zawsze by doceniany mj m, gdy uwaano go
za niekwestionowany autorytet. Z tego co pamitam, zawsze stara si dziaa na korzy
Spdzielni. Jako czowiek niezomnych zasad
angaowa si w wyjanianie spraw spornych,
interweniowa, gdy chodzio o intrygi i pomwienia. Dzisiaj myl, e gdyby nie ta jego szlachetno charakteru, byby zdrowszy i y duej.
Ktrego roku zaproponowano mu stanowisko
prezesa, ale odmwi. Rwnie w latach 70-tych
poproszono go o objcie stanowiska naczelnika
miasta i gminy w Olsztynku (obecnie burmistrza).
Dano jednak warunek, aby wstpi do partii,
a wic tej propozycji Kordian nie mg przyj.
Za swoj prac zawodow i spoeczn otrzyma
wiele odznacze i dyplomw. Ostatnim przedsiwziciem, w ktre Kordian zaangaowa si
spoecznie, by nadzr budowlany nad budow
kaplicy, a pniej rwnie plebanii i kocioa przy
ulicy Wilczej.
Kordian by wzorem pracownika, by take
dobrym ojcem, mem, synem i ziciem. Dla
rodziny wybudowa bardzo skromny, ale piknie

17/18 X gaj. Kradzie artykuw spoywczych i chemicznych

o wartoci a 10 tys. z ze sklepu
Anny M.
17/18 X Lipowo kurkowskie.
60 l ON, przechowywane w kanistrach (350 z) znikno z posesji
Jana .
19 X Platyny. Powgniatany
dach i porysowana karoseria samochodu Suzuki to efekt dziaania
Andrzeja C. z Platyn, oczywicie po
pijanemu. Straty w wysokoci 1000
z ponis Mieczysaw K.
19/20 X ul. Daszyskiego.
Z zaparkowanego tu samochodu
(Suzuki Vitara Piotra K.) wyparowao 15 l ON o wartoci 80 z.
20-26 X kunki. Wraz z oddaniem do uytku obwodnicy skoczya si gratka dla okolicznych zodziei drogowych. Wyglda na to, e
niektrzy szukaj upku na innych
odcinkach komunikacji, jak ci co
zerwali 390 mb przewodw trakcji
kolejowej o wartoci 12,5 tys. z.
Straty poniosy PKP Olsztyn.
23 X waplewo. Trwa seria
poarw, ktrych przyczyny nie s
do koca wyjanione. W wiosce
zaczto mwi o podpaleniach. Tym
razem spona przyczepa kempingowa, wasno Mariana C. Policja

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

pooony nad jeziorem domek letniskowy. Jedzilimy tam przez wiele lat, chtnie urzdzalimy
wiksze spotkania rodzinne ogniska, grille, kajaki. Kiedy domek spon, m ciko zachorowa,
a ja przepakaam ca noc. Po pewnym czasie
odbudowalimy ten nasz may raj, ale choroba
zostaa.
Kadego roku wyjedalimy nad morze i do
rodziny mieszkajcej pod Krakowem. Zwiedzalimy rwnie Europ zachodni, bardzo dobrze
poznalimy Holandi pikny Amsterdam z tysicem kanaw i pywajcych barek, Hagen,
gdzie rezydencj ma krlowa oraz miejscowoci
nad Morzem Pnocnym. Zachwyceni bylimy
Rotterdamem, potnym portem, docenialimy te
wspaniae drogi, malownicze uliczki i zaktki
w miastach i miasteczkach. Spotkalimy przyjaznych ludzi, ktrzy pamitali Polakw z II wojny
wiatowej. Tam te moglimy zobaczy miejsca,
gdzie walczy i zosta ranny wuj Kordiana, bdcy
onierzem w brygadzie gen. Maczka. Kolejnym
miastem, ktre wspominam z wielk sympati,
jest Dsseldorf, gdy tam od lat mieszka mj syn
Waldemar. Po jego wyjedzie przez kilka lat nie
moglimy nawiza kontaktu. W tym samym czasie modszy Piotr podj decyzj by zosta ksidzem. Te wydarzenia naoyy si na siebie i byy
niezwykle trudn lekcj ycia. M zacz

prowadzi intensywne ledztwo.

24 X 2 XI ul. Poranna.
Kabel elektryczny miedziany /40
mb/ skradziono Boenie D.
25 X Sitno. Pi spalinow,
przeduacz oraz 5 wdek z koowrotkami skradziono tu z garau Jolanty O.
25 X ul. Poranna. Zdarzenie,
ktre miao tu miejsce jest przygnbiajce. Dariusz P., pijany, rzuci
si na wasn matk Boen D. zadajc jej wiele ciosw noem, na
szczcie niegronych. Na wniosek
prokuratury, sd orzek 3-miesiczny areszt tymczasowy do rozprawy.
28 X ul. wierczewskiego.
Usiowanie rozboju w wykonaniu
znanego negatywnie nie tylko policji Adama G. (obecnie z Kunek)
miao charakter zarwno kryminalny, jak i groteskowy. Zaatakowa on
poszkodowanego gow i prbowa
zabra puszk z piwem. Napadnity
wyrwa si jednak i uciek, a sprawca trafi do aresztu.
30 X ul. kochanowskiego.
Miaa tu miejsce prba oszustwa,
metod na tzw. wnuczka, opisywana ju w poprzednich kronikach.
Polega to na tym, e do starszej
oczywicie osoby dzwoni kto podajcy si za wnuczka, rzekomo bdcego w nagej potrzebie i prosi
o natychmiastowe przesanie pienidzy przez przysan, z powodu niemoliwoci przybycia osobicie,
osob. Niestety, a raczej stety,
tym razem prba si nie powioda.
30 X Platyny. Doszo tu do
pobicia Jana O. Ustaleni ju sprawcy s przesuchiwani przez policj.
1 XI ul. warszawska. Bdcy
pod wpywem - Mariusz W., Marcin J. i Wiktoria W. (wszyscy z Ol-

momentalnie siwie. Dla naszego zdrowia to nie

byo korzystne, ale dzieci maj swoje dorose
ycie i trzeba to uszanowa. Mielimy budowa
dom z patio. Byy ju plany budowy. Niestety,
zostalimy sami i t pustk staralimy si jako
wypeni.
Z perspektywy lat myl, e niektre lata czy
miesice chtnie wykreliabym z ycia. Bywao
trudno, ale zawsze rozmawialimy i nie moglimy
gniewa si na siebie duej ni 2 3 godziny.
Myl te, e bardzo wana jest wiara i uczynki.
Modzi ludzie czsto myl, e najprociej jest
odej rozej si, ale przecie zostaj dzieci
i ich uczucia. amie si te w takiej sytuacji przysig maesk. Mdrzy ludzie potrafi wiele
przebaczy i y dalej dla dobra wszystkich.
Wiem, e mj m Kordian by czowiekiem
o mocnym krgosupie moralnym, w ktrym oparcie miaa caa rodzina. Zawsze pamita o rnych
rocznicach i zazwyczaj otrzymywaam wtedy
buteleczk dobrych perfum.
Zblia si szsty rok, jak odszed, ale nie
odszed wcale, gdy codziennie jest ze mn
i czeka na mnie, dlatego wspomnienia te dedykuj
wanie Jemu.

sztynka) dopucili si zniesawienia

funkcjonariuszy policji na subie.
8 XI Lichtajny. Tutaj legitymowany z powodu picia alkoholu
w miejscu publicznym Marek S.
z Lichtajn rzuci si na policjanta
i oczywicie trafi do aresztu.
9/10 XI ul. Chopina. Niewyjanione s jeszcze przyczyny poaru
w mieszkaniu Jana G. Na szczcie,
w por dotarli straacy i nie dopucili do rozprzestrzenienia si ognia.
10/11 XI ul. wilcza. Kradzie
kabli elektrycznych z budowy
budynku socjalnego. Straty w wys.
350 z poniosa firma PB WITKA
z Olecka.
9-11 XI krlikowo. Z nie
zamknitego pomieszczenia wyniesione zostay: wiertarka Stihl, wierta, klucze, rubokrty i inne przedmioty o cznej wartoci 1960 z,
wasno Artura W. i Jarosawa T.
14 XI ul. Mrongowiusza.
Mogo tu doj do tragedii. Czternastoletnie dziecko ulego zatruciu
ulatniajcym si z nieszczelnej
instalacji gazem. Szybka akcja suby zdrowia zapobiega nieszczciu.
13 XI ul. Floriana. Kolejne
w ostatnim czasie zajcie kryminalne z uyciem noa. Sprawca Prze-

Na podstawie wywiadu z p. Jutt Sroga

opracowaa Henryka ebrowska

mysaw M. z Olsztynka, wda si

w bjk z drugim uczestnikiem libacji, a prbujaca im przeszkodzi
kobieta zostaa zraniona w rk.
Sprawca trafi do aresztu.
13 XI Ameryka. W duym
szoku musiaa by Cecylia P., kiedy
wybito jej szyb w oknie kamieniem. Straty materialne to 350 z.
14 XI warlity Mae. Wamanie
do budynku mieszkalnego w biay
dzie. Sprawcy: Mateusz D. z Mielna, Oskar I. Z Warlit i Dawid R.
z Gierzwadu, wykorzystujc nieobecno domownikw, wynieli
komputer z monitorem, telewizor
LG, tuner cyfrowy i wzmacniacz
o cznej wartoci 6,5 tys. z, wasno Sylwii S. Dugo nie cieszyli
si zdobycz, szybko zostali ustaleni przez policj, a skradzione
przedmioty w caoci odzyskano.
W omawianym okresie policja
zatrzymaa te 3 osoby poszukiwane,
3 prawa jazdy, 28 dowodw rejestracyjnych, 3 nietrzewych kierowcw
i 3 takich rowerzystw oraz 3 osoby
do wytrzewienia.
Opracowano na podstawie
materiaw KP w Olsztynku.

Nie umiera ten kto trwa w sercach i pamici naszej

Wyrazy gbokiego wspczucia
kindze karpik z powodu mierci Matki
skadaj koledzy, koleanki i wychowawca
klasy II Liceum Oglnoksztaccego
im. K.C. Mrongowiusza w Olsztynku.

Strona 13

Olsztynecka Liga Futsalu

16 listopada zainaugurowane zostay rozgrywki olsztyneckiej ligi piki halowej.
Organizatorem i koordynatorem tych rozgrywek jest od szesnastu lat Miejski Dom
kultury w Olsztynku.
Sympatyczn nowoci tegorocznej inauguracji byo muzyczno-taneczne preludium przed
meczami w wykonaniu dzieci i modziey rozwijajcej swoje pasje pod egid domu kultury. Do
rozgrywek swj akces zgosiy dwie druyny
z Olsztyna, co dobrze wiadczy o randze i coraz
wikszej popularnoci olsztyneckich zawodw.
Rozpoczcie rozgrywek zaszczyci swoj obecnoci pan burmistrz Artur Wrochna wraz z licznym gronem radnych. Trybuny dla goci zdominowane byy przez pe pikn. Panny miay
okazj przyjrze si swoim potencjalnym lub
aktualnym wielbicielom przez pryzmat zdolnoci
sportowych. Turniej piki halowej to analogia
turnieju rycerskiego, sportowiec poza technik
gry, obnaa w ferworze walki o pik klas
i poziom swojego zachowania. Dziewczyny
mog podziwia i fascynowa si muskularn
sylwetk swoich idoli na miar Apolla. Na mecze

halwki przychodz zarwno babcie i dziadkowie oglda swoje wnuki, jak i rodzice z maymi
dziemi. Olsztyneccy kibice dobrze si bawi,
i co jest pewne i oczywiste, nie istnieje na hali
nawet namiastka zych emocji, czy agresji.
Widownia na halwce to akademia dobrych
manier i praktyczny pokaz savoir vivre. Na rozgrywki, co niezmiernie cieszy, przychodzi znaczna grupa chopcw i dziewczt w wieku od 7 do
10 lat, ktrym rodzice nie auj 3 zotych na
wstp, bdc spokojnymi o bezpieczestwo swoich dzieci. Nad bezpieczestwem, zarwno
zawodnikw jak i widzw, od tego sezonu czuwaj sympatyczni panowie ze Stray Miejskiej
w Olsztynku. Ewenementem olsztyneckich rozgrywek jest fakt, e w jednej z druyn zawodnikiem jest jednoczenie szef druyny i jej sponsor, mao tego paci on kadorazowo za wstp,
chocia jako zawodnik wcale nie musi, a po

rozegranym meczu swojej druyny zmienia strj

pikarski na wytworny garnitur i siada na trybunie w roli kibica dentelmena. Doda naley, e
modzie przesiknita dobrymi manierami, ktre
wynosi z meczw halwki, nie jest w stanie
zachowywa si nieodpowiednio na stadionach
podczas meczw piki nonej. Dlatego te apel
do rodzicw modziey o liczne jej uczestnictwo
w rozgrywkach piki halowej. Mecze futsalu to
impreza w zaoeniu samo si finansujca, ale
czsto take jest dofinansowywana ze skromnego budetu Miejskiego Domu Kultury. Nie
mona pomin faktu, e kierownikiem, komentatorem i koordynatorem rozgrywek od momentu
ich istnienia jest pan Adam Gilewicz, ktry caoksztat imprezy otacza piecz pod kadym
wzgldem. Miym akcentem byaby take realizacja pomysu pani dyrektor domu kultury Katarzyny Waluk, ktra rozwaa uatrakcyjnienie rozgrywek wystpami utalentowanej modziey jednym sowem zapowiada si show i wietna
zabawa.
Kazimierz Czester
ZACHCAMy DO uMIeSZCZANIA
BANeRw RekLAMOwyCH PODCZAS
ROZgRywek OLSZtyNeCkIeJ LIgI
FutSALu. Szczegy - tel. 89 519 22 01

Pod skrzydem Pegaza

Nie znam pikniejszej i bardziej wymownej metafory o przechodzeniu na drug
stron ycia ni kultowy utwr Tadeusza
Woniaka Zegarmistrz wiata:
A kiedy przyjdzie take po mnie
Zegarmistrz wiata purpurowy
By mi zabeta bkit w gowie
To bd jasny i gotowy
Spyn przeze mnie dni na przestrza
Zgasn podogi i powietrza
Na wszystko jeszcze raz popatrz
I pjd nie wiem gdzie na zawsze
Nastrj
listopadowych,
czsto
pochmurnych i szarych dni, nadchodzcy
witeczny czas i nowy rok sprzyjaj czytaniu oraz suchaniu nostalgicznych utworw
czy chociaby naturalnej refleksji o yciu
tej wzniosej, ale te zwyczajnej, o sensie
normalnych dni. Tak wic kiedy przyjdzie
po mnie zegarmistrz wiata, chc by
jasna i gotowa, tymczasem jest przecie
jeszcze droga wczeniejsza, ktra prowadzi
do tej jasnoci - rzeczywistoci tu i teraz
kadego z nas osobno. Wielu ludzi ma tak
dramatyczne dowiadczenie choroby czy
mierci, e przewartociowuj one cae ycie,
mylenie i odczuwanie tego wiata. Dopiero
wtedy mona sobie w peni uwiadomi, co
jest najwaniejsze, a do czego trzeba mie
zdrowy dystans. Moe wtedy coraz wicej
dni bdzie jasnych, przygotowujcych do
tego, co nieuniknione. Mwi si, e ycie jest
zbyt krtkie, aby przeczyta wszystkie ksiki, obejrze filmy czy dowiadczy wszystkich uczu. Trzeba zatem wybiera, ale te
uczy si wspodczuwa i przede wszystkim
sucha innych, korzysta z ich mdroci.
Pewien jezuita, prbujcy poczy wiar

Strona 14

katolick z filozofi wschodu,

Anthony de
Mello radzi (w
ksice Przebudzenie), jak
si przebudzi,
jak mie pen,
radosn wiadomo kadej mijajcej
chwili. Warto jednak, aby kady znalaz
swj wasny sposb na przebudzenie...
Aby jednak nie przesadzi z tym nieco
patetycznym stylem, przytocz dialog
cytowany przez de Mello o pewnym
mczynie, ktry si jeszcze nie przebudzi. Pomimo swojego wieku
i penionej funkcji nie potrafi dostrzec
rzeczy istotnych, reagowa jak czowiek
niedojrzay, infantylny.
Budzik, rano. Ojciec wchodzi
do pokoju syna:
- Wstawaj, ju czas do szkoy!
- Nie wstaj, nienawidz szkoy
buntuje si syn.
- Dlaczego?
- Bo dzieci mi dokuczaj!
Po zastanowieniu si ojciec mwi:
- Podam ci synu trzy powody, dla
ktrych musisz i do szkoy.
Po pierwsze: nauka jest bardzo wana.
Po drugie: masz ju 40 lat.
A po trzecie: jeste dyrektorem tej szkoy.
Do czego warto w yciu przywizywa wag? Odpowiedzi trzeba szuka
Tymczasem czekam na Wasze wiersze
lub ulubione teksty
Henryka ebrowska

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

Trudne pytania o Tannenberg-Denkmal c.d.

W padziernikowym ALBO 2012- Listy do
Redakcji, tym razem pan Piotr Kowal pisze ju
nie tylko o wielkiej potrzebie tworzenia Parku
Pamici, ale i o koniecznoci wrcz zorganizowania obchodw setnej rocznicy bitwy pod Tannenbergiem. Podatnicy maj prawo wiedzie na co
przeznaczane s ich pienidze. Ot, aby uzyska
dotacj z Unii Europejskiej np. na Park Pamici,
naley najpierw wyoy swoje pienidze. Organizacja obchodw na skal midzynarodow te
kosztuje.
Pytam wic: Jak wana jest dla nas, dla Polski, setna rocznica bitwy pod Tannenbergiem, aby
pienidze podatnikw szy na jej obchody,
a potem na pomniki? Oczywicie, jeeli s zwolennicy obchodw rocznicy bitwy pod Tannenber-

giem, to niech zorganizuj zrzutk, poszukaj

sponsorw i wituj t rocznic.
Prosz jednak nie wmawia Czytelnikom, e
chodzi tutaj o pojednanie na wzr Verdun. Bitwa
pod Verdun bya midzy Niemcami i Francuzami,
i to oni wanie si pojednali z wasnej inicjatywy.
Bitwa pod Tannenbergiem bya midzy Niemcami
a Rosj. Czy naley rozumie, e mamy by
porednikami midzy stronami tej bitwy? Chyba
nie ma takiej potrzeby, bo te pastwa normalnie
ze sob wsppracuj na wielu paszczyznach
i nie wyczuwa si, aby czekay na 100 rocznic
bitwy pod Tannenbergiem w celu pojednania si.
Prosz jeszcze wyobrazi sobie, e zwyciska
dla Niemiec byaby nie tylko bitwa tannenberska,
ale i I wojna wiatowa. Ot Polski by nie byo!!!

Skonnoci skrajnoci Pana Kazimierza Czestera

Z wielkim zaenowaniem i peni podziwu dla
wymyle pana Czestera przeczytalimy po raz
kolejny artyku w gazecie ALBO NR 9 (196)
wrzesie 2012. Pan Kazimierz Czester nie
miemy go nazwa redaktorem pisze sobie to co
wymyli. Zmylone rzeczy, ktre nie miay miejsca lub s cakowit nieprawd to specjalno
pana Bendzwoka. Publiczne oskaranie innych
ludzi to cel jaki maj osign miernej jakoci
notki na amach lokalnej gazetki ALBO. Notatki
Pana Czester powinny opiera si na uczciwoci
i prawdzie. Uczciwo to mwienie (PISANIE)
i poszanowanie prawdy, rzetelno, nie przywaszczanie sobie cudzych zasug oraz pisanie
i mwienie w zgodzie z faktami. To podstawa
pracy redaktorw. Pan Czester piszc swoje
rewelacyjne artykuy nie opiera si na faktach.
Piszc w ostatnim artykule, i chce si podzieli satysfakcj z osignitego sukcesu nie nadmieni, ilu to ludzi nawyzywa (notabene nie szanuje nikogo) chcc osign swj sukces.
Parking przy budynku na ulicy Szkolna 12 A,
bo o tym miejscu jest mowa w artykule naley do

Urzdu Miasta. Wystarczyo zgosi odpowiednim subom w UM w Olsztynku uprztnicie

tego miejsca, a nie byoby tyle haasu o nic.
Straszenie pracownikw DzOM, i opisz was
w ALBO lub KURIERZE to podstawa pracy
twrczej pana Czestera. Przeszkadzaj Panu
ludzie dokarmiajcy bezpaskie zwierzta
niech ten Pan podejmie dziaania w kierunku
zgodnym z przepisami. Co gmina powinna zrobi
w tym zakresie.
Troch wytrwaoci a dowie si Pan Czester
kto powinien zaj si t spraw.
Zapis w artykule Stra Miejska polecia ZOM
jest co najmniej dziwny, gdy uprawnienia
stray miejskiej s zgoa inne i nie moe ona
wydawa polece pracownikom ZOM.
Zwrot negocjacji pomidzy Panem Szostkiem
a Pani Szydowsk jest co najmniej mieszny.
S to osoby odpowiedzialne za porzdek w gminie na wyznaczonych terenach.
Opisy bakteriologiczne centrum, cuchnca
oaza w centrum miasta, epidemiologiczna
bomba i sprztnicie tego terenu porwnywalne
do cudu pozostawiaj wiele do przemylenia

Ja rozumiem, e Niemcy s dumni ze zwycistwa

pod Tannenbergiem, a Stalag IB raczej nie przynosi im chway.
Dlatego jeszcze raz podkrelam, e to s dwa
rne wydarzenia w swej wymowie historycznej
i obchody rocznicowe to niemiecka sprawa. Nigdzie nie odnotowano, aby przed 1945 rokiem
Niemcy czcili w ramach pojednania z Polakami
na polach Grunwaldzkich jakkolwiek rocznic
I bitwy pod Tannenbergiem.
Mona powiedzie, e teraz to inne czasy.
Czasy s takie, e wsppracujemy z Niemcami
gospodarczo, politycznie, kulturalnie i oby tak
byo zawsze. Nie musimy ich wyrcza w obchodach swoich rocznic chway, bo sami to wietnie
potrafi uczyni.
Mamienie za Czytelnikw rzeszami turystw
i licznymi wycieczkami jest nieuczciwe, bo kt to
moe wiedzie, jak bdzie. Marketing polityczny
jest nieprzewidywalny.
Stanisawa Zitek
Od red: Temat "Tannenberg Denkmal" od lat
budzi kontrowersje i wywouje, jak wida, liczne
polemiki do dzi. Wane, by dyskusje byy kulturalne i konstruktywne, dlatego redakcja gazety ALBO
wyraa zadowolenie, i nie boicie si Pastwo trudnych tematw, zachca jednak osoby zainteresowane do dyskusji (nie na amach gazety) bezpored-

nio - "twarz w twarz".

i maja na celu wzbudzenie sensacji. Ponadto

porwnywanie dwch pracownikw administracyjnych (Pani Szydowska i pani Maciak) oraz
5 staych i 9 dochodzcych to jest razem 16 osb
do mini jednostki dbajcej o czysto miasta to
lekka przesada. Notabene w ZOM zatrudnionych
jest 5 pa sprztajcych, ktre odpowiadaj za
sprztanie ponad 35 673 m2 powierzchni chodnika i jezdni oraz sprztanie 70 klatek schodowych. Praca tych osb jest bardzo cika i nie
zawsze doceniana. Praca w/w osb oparta jest
na zawartych umowach z UM, Wsplnotami
Mieszkaniowymi, Zakadami Pracy oraz osobami prywatnymi. Za pozostae tereny do sprztnicia w gminie Olsztynek odpowiadaj suby
zatrudnione z UM. Wystarczyoby zapozna si
ze statutem ZGK oraz systemami obowizujcymi z Dziale Oczyszczania Miasta, a nie musiaby
Pan Czester obraa pracownikw ZOM wykonujcych nalenie swoje obowizki.
Justyna yndul

Listy do redakcji publikowane s

w oryginale poza treciami obraliwymi.
Czekamy na wasze listy alboolsztynek@wp.pl

Ogoszenia drobne
Sprzedam

Do wynajcia

l Dziak budowlan o pow. 630 m (w Olsztynku przy

ul. Agrestowej) z projektem budowlanym i aktualnym
pozwoleniem na budow. Tel. 502 844 172
2

Bezpatne ogoszenia drobne

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

l Mieszkanie, 60 m 2. Tel. 509 094 812

l Lokal handlowo-usugowy. Tel. 509 094 812

przyjmowane s w biurze redakcji (MDk w Olsztynku, ul. Chopina 29, w godz. 8.00-18.00)
Strona 15

Stowarzyszenie ALPS popularyzuje siatkwk w Olsztynku

15 padziernika w gminie Olsztynek rozpocz swoje
funkcjonowanie projekt Siatkarski Powiat w ramach
dziaania Stowarzyszenia ALPS w Olsztynku. Projekt ten
ma na celu popularyzacj piki siatkowej wrd dzieci
i modziey.
Zajcia prowadzone s przez nauczycieli Gimnazjum
im. Noblistw Polskich: Janin Berek, Andrzeja Dud,
Michaa Grzeszczaka i Piotra Podhajnego w rnych kategoriach wiekowych. Prowadzone s 4 sekcje - dwie
w szkole podstawowej i dwie w gimnazjum. W zajciach
uczestniczy cznie 65 dzieci. Zapisy na zajcia pod numerem 515149813. Stowarzyszenie zaprasza wszystkie dzieci
chtne do uczestnictwa w zajciach.
Karol Kijkowski

DeZ INFORMACJe OLSZtyNeCkIe

wpa pienidze - bdziesz szanowany

emont kocioa to szansa dla parafian, ktrzy wyka si hojnoci. Osoba, ktra przekae najwikszy datek na remont olsztyneckiej wityni bdzie miaa na koncie dobry uczynek, ale ma te okazj na

zygnowali z tego pomysu, ze wzgldu na zbyt wysokie koszty budowy podziemnego kompleksu i porzucili budow, a sam kwater zdecydowali si
zbudowa w Gieroy, ale ju w formie naziemnych schronw.
Na razie, ze wzgldw bezpieczestwa, tunel nie bdzie udostpniany
zwiedzajcym.

kto uratuje miasto?

zdobycie szacunku wspwiernych. - Imiona i nazwiska najbardziej szczodrych darczycw zostan umieszczone na specjalnych tabliczkach przykrconych do awek w pierwszym rzdzie. Bd oni mieli prawo siadania
tam poza kolejnoci wyjania Amelia Pawlicka, przewodniczca rady
parafialnej. - To popularna i sprawdzona metoda zachty do dziaania na
rzecz dobra wsplnego.
Pomys ju si spodoba. - Teraz bdzie przynajmniej wiadomo, komu
najbardziej zaley na naszym kociele - mwi jeden z wiernych.

Odkryli tunel. Bdzie metro?

adze Olsztynka ogosiy konkurs na pomysy, ktre pomog

uratowa miasto przed zapomnieniem i stopniowym obumarciem. - Jak wiadomo, budowa i otwarcie obwodnicy spowodoway, e miasto jest omijane szerokim ukiem przez podrnych i turystw. Jeli nie
znajdziemy sposobu na to, eby przycign tu ludzi, to Olsztynek czeka
katastrofa mwi Aldona Paluch, rzeczniczka burmistrza. - Dlatego postanowilimy ogosi konkurs na pomysy, ktre cign tu jak najwicej przybyszw.
Wadze przeznaczyy na nagrody sum ponad 50 tys. z. Wiadomo te, e
wpyny ju pierwsze propozycje na uatrakcyjnienie miasta. - Mj pomys
polega na budowie niewielkiego wodocigu z sanktuarium w Gietrzwadzie
do Olsztynka. Kady przejedajcy mgby nabra sobie u nas wody o
cudownych waciwociach wyjania pan Alfons Przysupa. - Dziki temu
bd do nas przybywali pielgrzymi i miasto rozkwitnie. Na pocztek proponuj dowozi wod beczkowozem, bo budowa zajmie zapewne nieco czasu.
Inn ide zaprezentowa Jerzy Kutyk: - Mj pomys jest bardzo prosty.
Kada osoba, ktra wjedzie do miasta i zgosi si do informacji turystycznej
otrzyma los. Raz do roku spord uczestnikw loterii bdzie typowana
jedna osoba. Otrzyma ona okrgy milion zotych
nagrody.
Pomysw mieszkacom nie brakuje. Jednym z najbardziej kontrowersyjnych jest
budowa w Olsztynku repliki Wielkiej
Piramidy. Miaaby ona stan w miejscu
dzisiejszego skan-

ardzo zaskakujcym odkryciem zakoczyy si prace remontowe

przy ul. wierczewskiego zwizane z przebudow kanalizacji.
Ekipa budowlana natrafia tam na tajemniczy tunel. - Udao si ustali, e
bieg on pod ulic w stron zamku opowiada Henryk Kita, kierownik
przebudowy. - Najbardziej zaskakuje jednak bardzo duy przekrj odnalezionego tunelu i uoone w nim szyny. Wybudowano go jakie 70-80 lat
temu i suy pocigom wskotorowym.
Na tym nie koniec. Jest wielce prawdopodobne, e tunel bieg pod ulic
a do torw kolejowych.
Tajemnic pozostaje przeznaczenie tej konstrukcji. - Niemcy lubowali si
w podziemnych budowlach. Jest wielce prawdopodobne, e Olsztynek by
pocztkowo pomylany jako kwatera Hitlera. Pod caym miastem miay biec
podobne tunele mwi historyk Bogusaw Kumiski. - Potem Niemcy zre-

Strona 16

senu. - Byaby doskonale widoczna z drogi i przycigaaby setki tysicy

turystw - zapewnia Jadwiga Kiebik. - Po co jedzi do Egiptu, skoro
moemy na miejscu zbudowa makiet i to na dodatek adniejsz od oryginau? Pomysy konkursowe mona zgasza w ratuszu, do koca tego roku.

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

Dzie Seniora w gminie Olsztynek

Corocznie jesienna pora staje si okazj do spotkania w gronie seniorw. Tak byo take w rod
24 padziernika 2012r., kiedy to Miejskim Orodku
Pomocy Spoecznej w Olsztynku odbyo si spotkanie Klubu Seniora i Zwizku Emerytw, Rencistw
i Inwalidw oraz zaproszonych goci z okazji Dnia
Seniora. W spotkaniu uczestniczyli m. in. przedstawiciele wadz lokalnych: Artur Wrochna Burmistrz
Olsztynka ,Przewodniczcy Rady Miejskiej Jerzy
Gowacz, Przewodniczcy Komisji Spraw Spoecznych Rady Miejskiej Andrzej Wojda a take proboszczowie z olsztyneckich parafii ks. Stanisaw
Pietkiewicz oraz ks. Sawomir Piniaha oraz Dyrek-

tor Miejskiego Orodka Pomocy Spoecznej Ewa

Szerszeniewska ,Dyrektor Miejskiego Przedszkola
w Olsztynka Barbara Sternicka oraz przedstawiciel
Gocia Niedzielnego. W pierwszej czci spotkania
byy podzikowania i yczenia, kwiaty oraz drobne
podarunki, w drugiej na scenie zaprezentoway si
przedszkolaki oraz Swojska Nutka z Domu Dziennego Pobytu w Olsztynku. Po czci artystycznej
Seniorzy usiedli przy suto zastawionych stoach z
wasnorcznie upieczonym ciastem i innymi potrawami. Byy wsplne rozmowy i wspomnienia.
Ewa Szerszeniewska

gocie
z Oklahomy
06.11.2012 r. Pracowni Orange w Olsztynku odwiedzia grupa misjonarzy z
Kocioa Chrzecijan Baptystw z USA
(stan Oklahoma, miejscowo Tulsa).
Gocie przywieli ze sob prezentacje multimedialne dotyczce ich miejscowoci,
stanu oraz USA. Ponadto opowiedzieli nam
czym zajmuj si kadego dnia, kim s z
zawodu, czy maj rodzin, zwierz. Wspomnieli rwnie o odbywajcych si wyborach prezydenckich - gosowali przed przyjazdem do Polski, omwili jak to przebiega
u nich w kraju. To bya bardzo ciekawa
rozmowa polsko-angielska, z przewag
jzyka angielskiego. Spotkanie pomogo
nam pozna kultur amerykask, a im polsk. Byo to ciekawe dowiadczenie i mam
nadziej, e nie ostatnie. Ju mylimy o
kolejnych takich spotkaniach, na ktre serdecznie zapraszamy.
Wszelkie informacje dostpne s na FanPage Pracowni Orange na Facebook'u:
https://www.facebook.com/orangeolsztynek. Zapraszamy do wsppracy!!
A.K.

Co sycha w Olimpii?
Runda jesienna, jake pena emocji i niezapomnianych wrae, a take niezwykle radosna dla
olsztyneckich kibicw, dobiega koca. Na pmetku rozgrywek o mistrzostwo klasy okrgowej grupy
2 i po rozegraniu awansem meczu z rundy wiosennej
Olimpia Olsztynek zgromadzia 42 pkt. (stosunek
bramek 65:17) i przewodzi w tabeli z przewag nad
drugim Jeziorakiem Iawa a 14-tu pkt. Na fotel
wicelidera moe wrci jeszcze Warmiak ukta,
w wypadku wygrania zalegego spotkania, ale i tak
przewaga wynosiaby a 12 pkt.
Druyna MKS Olimpia Olsztynek osigna
ogromny sukces wygrywajc jesienn rund i ustanawiajc rekord 1440 minut czyli 16 meczy bez
przegranej (13 wygranych i 3 remisy). Zdobycie 65
bramek w 16 rozegranych spotkaniach daje przecitn 4 bramek w jednym meczu. Niesamowitym
wyczynem jest te strzelenie przez Marcina ukaszewskiego 37 bramek, co plasuje go na fotelu krla
strzelcw wszystkich klas rozgrywkowych w wojewdztwie warmisko-mazurskim. Trzeba przyzna,
e trudy rozgrywek day si we znaki wszystkim
zawodnikom, ale wszyscy bez wyjtku s dumni i
szczliwi. W ostatnich spotkaniach widzielimy
skonsolidowany zesp, grajcy solidn i mdr taktycznie pik. Nie ulega wtpliwoci, e druyna z
Olsztynka jest prawie pewniakiem awansu do IV ligi
(awansuj 2 druyny z grupy). Ostatni miesic rozgrywek to nieprzerwane pasmo zwycistw naszej
druyny. Zapowiadany jako hit jesieni pojedynek
lidera Olimpii Olsztynek z wiceliderem GLKS
Warmiak ukta na stadionie Miejskim w Olsztynku zakoczy si nasz wygran 4:0 (1:0) i okaza si ciekawym spotkaniem, ale mia nieoczekiwany przebieg. Mia te w podtekcie rywalizacj
dwch osobowoci trenerskich. Mirosaw Romanowski, ktry aktualnie prowadzi Olimpi, w
ubiegym sezonie trenowa Warmiaka, a po przymusowym rozstaniu jego miejsce w ukcie zaj

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

wysoko ceniony szkoleniowiec Zbigniew Kierun.

W pierwszej poowie meczu obserwowalimy zacit i tward walk z lekk przewag gospodarzy, ale
gdy w 42 min. drug t kartk, a w rezultacie
czerwon zosta ukarany Krzysztof Pilski wydawao
si, e trudno bdzie zawodnikom Olimpii grajcym w dziesitk utrzyma jednobramkow przewag. Tymczasem w drugiej odsonie, mimo osabienia, to nasz zesp dyktowa tempo, wyranie
przewaa i zaaplikowa bezradnym gociom, nie
spodziewajcym si takiego obrotu sprawy, jeszcze
3 bramki, sprawiajc tym samym swojemu trenerowi i kibicom wielk rado.
Bramki dla Olimpii zdobyli: Marcin ukaszewski - 2, Jacek uczak -1 i ukasz Duch -1, ktry
zaliczy take asysty przy bramkach kolegw. Kolejnym pojedynkiem byo rozegrane na wyjedzie spotkanie derbowe z GKS Stawiguda wygrane 6:1 (1:1).
Pierwsza poowa miaa wyrwnany przebieg, ale w
drugiej, gdy gospodarzom zabrako kondycji, skadne akcje Olimpii przyniosy grad bramek. upem
bramkowym podzielili si: Jacek uczak - 2, Marcin
ukaszewski - 2, Kamil Kpka -1 i Rafa Kowalczyk -1. Ostatni mecz rundy jesiennej rozegrany
zosta na stadionie w Olsztynku z Jeziorakiem
Iawa i zakoczy si zwycistwem Olimpii Olsztynek 2:1 (2:1). Byo to jedno z najlepszych spotka,
modzi zawodnicy z Iawy postawili wysoko
poprzeczk naszej druynie, zmuszajc j do maksymalnego wysiku. Ju w 3 min. gocie niespodziewanie zdobyli prowadzenie z rzutu wolnego, ale nasi
zawodnicy uporzdkowali gr, ruszyli do ataku i jak
zwykle niezawodny Marcin ukaszewski dwoma
trafieniami pod koniec pierwszej poowy ustali
wynik meczu, chocia w kocwce mia jeszcze
dwie wymienite sytuacje do podwyszenia wyniku.
W dniu wita Niepodlegoci rozegrany zosta
awansem z rundy wiosennej wyjazdowy mecz z KS
Zamek Kurztnik, w ktrym Olimpia rozgromi-

a gospodarzy 6:0 (3:0). Miejscowi zawodnicy

zawsze preferowali twardy i bezpardonowy
futbol, koszc rwno z traw, ale nasza druyna nie przestraszya si, a bdc lepiej przygotowana technicznie, szybkociowo i kondycyjnie oraz grajc z penym zaangaowaniem
dominowaa na boisku. Marcin ukaszewski
zdoby kolejne 2 bramki, a na list strzelcw
wpisali si take, strzelajc po jednej bramce:
Jacek uczak, ukasz Duch, Sebastian ukaszewski i Sebastian Kowalski. Po tak intensywnym sezonie przysza pora na faz regeneracji organizmu i odpoczynek, a my - dzikujc trenerowi i zawodnikom za osignity sukces i za rado jak nam wszystkim sprawili bdziemy ju mylami przy wiosennych rozgrywkach, snujc marzenia o awansie do IV
ligi.
Jerzy Tytz

TABELA PO 16 KOLEJCE
1. Olimpia Olsztynek
2. Jeziorak Iawa
3. Warmiak ukta
4. Bkitni Orneta
5. Polonia Pask
6. Unia Susz
7. Kormoran Zwierzewo
8. Syrena Mynary
9. Tcza Miomyn
10. Ewingi Zalewo
11. Concordia II Elblg
12. Grunwald Gierzwad
13. Ossa Biskupiec Pomorski
14. Zamek Kurztnik
15. GKS Stawiguda
16. Db Kadyny

42
28
27
26
26
26
26
24
23
20
20
18
18
16
15
11

65-17
36-22
39-22
39-38
43-30
38-24
34-28
33-51
21-36
14-15
35-48
25-37
19-30
27-42
24-30
16-38

Strona 17

kronika MDk-u
4 XI koncert Zaduszkowy. Nie
od dzisiaj wiadomo, e w Olsztynku
dobrze si sprawdzaj (dosownie
te, bo s biletowane) koncerty
kameralne bluesowe, jazzowe,
muzyki klasycznej, a szczeglnie
z tzw. krainy agodnoci (poezja
piewana, piosenka autorska, ballada), do ktrej to kategorii mona
z powodzeniem zaliczy wystp znakomitej pary Andrzeja Koryckiego
i Dominiki ukowskiej.
Charyzmatyczne prowadzenie
koncertu przez lidera, przepikny
gos kobiecy i znakomicie uzupeniajce si gitary klasyczne na dugo
pozostan w pamici kompletu
widzw.
Nie bez znaczenia by te temat
koncertu ballady rosyjskie (Okudawy, Wysockiego, Biczewskiej)
no i miejsce mimo swoich wad
Kino Grunwald, pki co, jest nie
do zastpienia.
9 XI kapela parogi wspomo-

ga folklorystycznie Dzie Reymonta w Gimnazjum wicej na str. 6.

10 XI Zesp wokalny Crazy
Daisy i M. Bbniarze zostali
zaproszeni na otwarcie nowego
domu kultury w ukcie.
11 XI uroczystoci z okazji
wita Niepodlegoci szczegy
w numerze na str. 4.
16 XI Inauguracja XVI edycji
Olsztyneckiej Ligi Futsalu.
W tegorocznych rozgrywkach rywalizuj ze sob - Stacja Paliw
K. Gsiorowski Victoria, Geo Ekspres Olsztynek, Gietrzwad Uniszewo, Imbir Club, M-help Olsztyn,
FHU Max Apotex Futbol Cafe,
Czarni i Grom Lichtajny. Zapraszamy w kady pitek od godz. 18:00
do hali sportowej Gimnazjum.
Wicej w numerze na str. 14.
23 XI Studio Piosenki i zesp
wokalny tabu przyjy zaproszenie na imprez artystyczn w Domu
Dla Dzieci Nad Jeziorem.

wito Niepodlegoci - koncert olsztyneckiego chru kameralnego

wkrtce:
30 XI godz. 18.00 - Dyskoteka
Andrzejkowa (wrby, otwarcie
kawiarni modzieowej) - MDK

10 XII godz. 18.00 - koncert Perfect Balance By Jo Jo Mayer klub Grawitacja Olsztyn

6 XII Mikoajkowe Niespodzianki

Dla Najmodszych - kino Grunwald

16 XII godz. 10.30 - OLSZtyNeCkI JARMARk wIgILIJNy

(program str. 2)

7 XII godz. 17.00 - konkurs

Rodzinne Recytowanie - kino
Grunwald (szczegy str. 6)

31 XII godz. 23.00 - Powitanie

Nowego Roku oraz koncert zespou High Light Rynek Miasta

MIKOAJ
DO WYNAJCIA
W WIECZR
WIGILIJNY
informacje i zapisy
MDK -tel. 89 519 22 01

Strona 18

koncert zaduszkowy Na dwa serca duetu korycki & ukowska

Zapraszamy chtnych do udziau

w charakterze wolontariuszy
podczas XXI Finau wielkiej

Orkiestry witecznej Pomocy.

Zapisy w MDk-u (ul. Chopina 29,
tel. 89 519 22 01). warunkiem uczestnictwa jest
ukoczone 16 lat, potrzebne bd dane personalne
(pesel, adres zamieszkania, nazwa i adres szkoy,
aktualne zdjcie). Zapisy do 5 grudnia!
Ilo miejsc ograniczona!

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

Z teatrem jej do twarzy

wszyscy znamy arty o polonistach, ktrzy biednym dzieciom ka stronice wypracowa
pisa, bo sami nie umiej.
Ot koniec z gupimi dowcipami, bowiem mamy w swoim gronie w Szkole Podstawowej
w Olsztynku nauczyciela, ktry udowodni, e nie tylko potrafimy tumaczy i ocenia, ale
jestemy gatunkiem twrczym, kreatywnym i wszechstronnym!
Do uoglnie. Skupmy si na bohaterce tego tekstu. Zatem w telegraficznym skrcie: dane osobowe Justyna Dbrowska; zawd - nauczyciel polonista
(z pasj) o stosunkowo niewielkim stau; zainteresowania - m.in. teatr, dziennikarstwo, literatura.; wyksztacenie - wysze, liczne kursy i szkolenia oraz Laboratorium Reportau przy Uniwersytecie Warszawskim.
Ta krtka prezentacja postaci zmierzaa do punktu osignicia. A jest ich cae mnstwo, poczwszy od
faktu, e razem z wychowankami hoduje w szkole chomika, skoczywszy na najistotniejszych w ostatnim czasie zdobycie III miejsca w Konkursie o Laur yny
2012, za reporta pod tytuem W Drwcku mam na
imi Andrzej oraz wyrnienie w oglnopolskim konkursie KOMEDIOPISANIE 2012, organizowanym
przez Teatr Powszechny w odzi. Sztuka autorstwa
naszej koleanki nosi tytu "Strojnoczub w Maym
Citym".
Justyna Dbrowska na co dzie jest osob niezwykle
zapracowan i powica si licznym pasjom znana
jest spoecznoci lokalnej ze wsppracy z gazetk
ALBO, z Miejskim Domem Kultury, z wystpami

w roli reysera w przegldach teatralnych Arlekin.

Uczniowie i ich rodzice znaj pani Justynk jako
zawsze umiechnit i wymagajc polonistk.
Ale od tej strony jej jeszcze nie znalimy. Nie bjmy
si uy wielkich sw mamy w Olsztynku reportera
i dramaturga z prawdziwego zdarzenia! Bowiem reporta nagrodzony w konkursie o Laur yny trafi do
Antologii Reportau. Olsztyn - WArmia - MAzury"
pod red. Jzefa Jacka Rojka. Nawiasem mwic, mamy
nadziej, e ukae si on niebawem w naszym
ALBO. Na pewno chciaoby go pozna szersze grono
czytelnikw.
Jednak najwiksz frajd dla pani Justyny Dbrowskiej jest fakt, i jej sztuka, za ktr otrzymaa wyrnienie, zostanie wystawiona przez Teatr Powszechny
w odzi, za sama autorka bdzie miaa moliwo
uczestniczy w jej przygotowaniu i prbach. Sztuka
mwi o tym co si dzieje, gdy do maego miasteczka
o wymownej nazwie Mae Cite przybywa nowa fryzjerka, ubrana inaczej ni na szar rzeczywisto przystao. Pozostaje pytanie, kto jest tytuowym Strojnoczubem? Fryzjerka, czy caa galeria postaci yjcych we-

FILM DLA MODyCH I O MODyCH

Modzi pasjonaci w naszym regionie nie maj atwo. Co prawda, od czasu do czasu organizuje
si pojedyncze lokalne imprezy filmowe przegldy, mae konkursy czy warsztaty, ale jest to
jako obok, poza wikszymi imprezami. warto wic korzysta z oferty znaczcych orodkw.
A takim jest Pozna, bo tam odbywa si po raz 30 (grudzie) festiwal niezwyky, jedyny tego typu
w naszym kraju Midzynarodowy Festiwal Filmw Modego widza Ale kino! oraz jego propozycja dla innych miast - wdrujce Ale kino!
Tworzenie wartociowego kina
adresowanego dla modej widowni
jest sztuk trudn. Filmy pokazywane na Festiwalu, dobrane pod ktem
walorw artystycznych i edukacyjnych, dowodz, i w wiatowym
kinie wci powstaj obrazy, ktre
nie podporzdkowujc si komercyjnym schematom opowiadaj modym widzom o naszej rzeczywistoci
z perspektywy rnych kultur i konwencji.
Trzeba doda, e Festiwal w duej mierze adresowany jest take do
wychowawcw i nauczycieli, ktrzy
maj okazj obejrzenia i wyboru
z oferty festiwalowej filmw ksztatujcych gust modej widowni, unikajcych nadmiernego mentorstwa,
a zarazem sucych edukacji kulturalnej, s to bardzo atrakcyjne kinowe lekcje, pomagajce w rozwijaniu pasji.
Cieszy fakt, e w festiwalowej
formule mieszcz si filmy rnorodne pod wzgldem gatunkowym
i e w programie znajdziemy produkcje polskie oraz dziea kina wia-

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

towego. Jak to na festiwalach filmowych, mamy tu podzia na sekcje

tematyczne, szczeglnie polecan,
niezwykle bogat, ofert kina animacji (okoo 50 filmw peno- i krtkometraowych), kino aktorskie, czy
Panoram Modych. Festiwalowi
towarzysz rne imprezy kontekstowe, warsztatowe (np. dla nauczycieli i edukatorw filmowych).
Zazdro budzi rozmach kina tzw.
modzieowego, dziecicego
w krajach skandynawskich, Holandii, Niemczech. Szczeglnie te
pierwsze dominuj w wiatowym
kinie tej kategorii. Pozostaje tylko
gboko westchn i zapyta po raz
enty, a gdzie w tym wszystkim nasze
miejsce? Na pewno nie w czowce,
mamy sukcesy w animacji, ale kino
aktorskie w zasadzie u nas nie istnieje, no moe poza D. Kdzierzawsk.

wdrujce Ale kino!

To Pozna, a co z tego wynika dla
modych widzw w caym kraju,
tym bardziej, e wikszo festiwa-

lowych filmw niestety nie wchodzi

do dystrybucji ? Ciekaw propozycj
jest objazdowa forma propagowania
ciekawych nagrodzonych produkcji.
Festiwal Filmw Modego Widza
Wdrujce Ale Kino! jest walizkow wersj Festiwalu. Dociera do
maych miejscowoci, gdzie dzieci
i modzie nie maj dostpu do
dobrego filmu i duych imprez.

dug tajemniczego regulaminu? Ciekawie si zapowiada, prawda?

Taki polonista moe z atwoci
wprowadza uczniw w wiat magii
teatru i zaraa pasjami literackimi.
Naley doda, e obecnie nasza doceniona przez wysokie komisje koleanka pracuje nad tomem opowiada
pt. Zbiory.
Gratulujemy, podziwiamy talent
i yczymy, by te ostatnie prestiowe
nagrody doday Justynie skrzyde i stay
si dobrym pocztkiem. By moe
kariery literackiej? Trzymamy kciuki!
Anna Ciesielska

W programie znajduj si najciekawsze filmy z repertuaru poznaskiego

festiwalu, ktre rywalizuj o nagrod
miejscowej dziecicej widowni.
Wdrujce Ale Kino! To nie tylko
seanse filmowe, podczas pobytu
w danej miejscowoci jest czas na
spotkanie z twrcami filmu (aktorzy,
operatorzy), warsztaty filmowe, konkursy i plebiscyty, spotkania metodyczne dla nauczycieli, gale z udziaem widzw i artystw. Najaktywniejsi widzowie zapraszani s do
Poznania i wchodz w skad jury
oceniajcego filmy konkursowe.
W tym roku po raz kolejny impreza zawitaa do Godapi, ale to jedyny
orodek na trasie tej wdrwki
w naszym regionie, pozostae miejscowoci znajduj si w odlegych
zaktkach kraju, gdzie nawet nie ma
kina (Teremiski czy Gbiczyn).
Organizatorzy szukaj nowych
orodkw, zachcaj do wsppracy.
Podczas Forum dla Edukatorw Filmowych w trakcie 29. Festiwalu
(w ubiegym roku) miaam okazj
pozna ciekawe efekty wsppracy
z organizatorami Festiwalu rwnie przedstawi nasze inicjatywy
i osignicia (jako edukator w naszym regionie), a Olsztynek ma ju
swoje mae sukcesy. Moe warto i
krok do przodu i zorganizowa co
na wiksz skal? Dom kultury
i modzi filmowcy s otwarci, maj
pomysy, a co na to wadze miasta?
Magdalena Rudnicka

Strona 19

Wspomnienia

Moje pierwsze spotkanie z Olsztynkiem

(cz 4)

Z przyjciem wiosny, w niedziel, (wolnych sobt wtedy nie

byo) lubilimy chodzi pieszo,
zwiedza blisze i dalsze okolice
miasteczka. Drogami polnymi
i lenymi docieralimy do przepiknych jezior, pojedynczych
gospodarstw na odlegych koloniach, przechodzilimy ulicami
cichych, malowniczo pooonych
wsi z urocz architektur. Mijalimy odwitnie ubrane kobiety
i dziewczta, dzieci oraz
mczyzn pieszo zdajcych do
kocioa. W chodny, kwietniowy
dzie nasz grupk chopcw
postanowilimy zwiedzi Grunwald, o ktrym wiele syszelimy.
Sdzc, e jest on niedaleko, po
niadaniu - nie powiadamiajc
wychowawcy - wyruszylimy
w drog. Dochodzc do Pawowa, na tablicy drogowej odczytalimy jednak znaczn odlego
do celu. Dopiero po kilku godzinach znalelimy si w wikszej
miejscowoci z kocioem i paacem, na ktrym widnia szyld
szkoy podstawowej. Okazao si,
e wie nazywa si Stbark,
a nam trzeba przej gruntow
drog jeszcze ponad 2 km.
W kocu ujrzelimy przed sob
tablic z nazw Grunwald. Przeylimy wielkie rozczarowanie,
gdy wchodzc do miejscowoci
znalelimy si w niewielkim,
najzwyklejszym, zapadym pegeerze, odlegym od szosy. Chodnawy wiatr nis w nasz stron
nieprzyjemny zapach. Jaki czowiek, widzc nasze zakopotanie,
poinformowa nas o Polach
Grunwaldzkich, wskazujc rk
na zaorane pagrki znajdujce
si w poowie drogi midzy
Stbarkiem a Grunwaldem. My
przecie tamtdy ju przechodzilimy! Trzeba byo wic wraca.

Strona 20

Idc we wskazanym kierunku,

zauwaylimy na ugorze przy
drodze czworoktne drewniane
ogrodzenie, chronice niepokany pomnik z tabliczk informacyjn na temat rozegranej
w 1410 roku zwyciskiej bitwy
wojsk polsko-litewskich z Krzyakami. Polna drka zawioda nas
do duego kamienia z napisem
Ulrich von Jungingen. Wok,
jak okiem sign, roztaczaa si
milczca pustka. Przekonani, e
niczego wicej godnego uwagi tu
nie znajdziemy, postanowilimy
wraca. Pomimo odczuwanego
wyczerpania nie byo mowy o na
duszym odpoczynku. Przeraaa
nas odlego do Olsztynka.
Znowu bardzo dugo szlimy
i szlimy, mylc tylko o jedzeniu.
Nie spotkalimy po drodze adnego przejedajcego samochodu,
czy nawet motocykla, jedynie za
Mielnem zatrzymaa si furmanka. Wonica, widzc nas w nie
najlepszym stanie, kaza wsi
z tyu i podwiz nas do Pawowa. W rodku wsi trzeba byo
wysiada, bo rolnik skrca do
swojego gospodarstwa. Nam
pozosta jeszcze szeciokilometrowy odcinek mczcego marszu.
Zastanawialimy si, dlaczego
przy szosie, naprzeciw obecnej
ulicy Porannej, sterczy czynny
jeszcze biao-czerwony szlaban.
Potem wychowawca wyjani
nam, e postawiono go tam po
wojnie w celu zapobiegania niekontrolowanemu wywoeniu
przez szabrownikw rnych cennych adunkw z byych Prus
Wschodnich do Polski centralnej.
Do bursy dobrnlimy pnym
popoudniem. Pan Mackiewicz,
zaniepokojony nasz nieobecnoci, gniewnie pyta, gdzie tak
dugo przebywalimy. Ze zdumie-

niem przyj wyjanienie, e

powodem dugiej nieobecnoci
bya nasza nieznajomo rzeczywistej odlegoci do Grunwaldu.
Kilka dni po tej, na dugo
zapamitanej podry nastay
pikne, soneczne dni. Miasteczko
i jego okolice jakby odyy.
Zaludniy si ogrdki, na polach
i dziaeczkach wok miasta
wida byo konie cignce pugi.
Z obrek wypdzano bydo na
przylege poletka. Na ulicach
miasta i wychodzcych z niego
drogach czciej turkotay furmanki ze stalowymi obrczami na
drewnianych koach.
W tamtych latach, od wczesnej
wiosny do pnej jesieni, mona
byo jeszcze zobaczy przemieszczajce si autentyczne tabory
cygaskie. Nawet widziaem je
przejedajce przez centrum
Olsztyna. Pewnego razu jeden
z nich zatrzyma si na duszy
postj w Olsztynku. W jego skadzie byo kilka oszklonych, kolorowych wozw, podobnych do
tego stojcego obecnie na Skansenie. Tabor rozmieci si wok
nieistniejcego ju placu przy
ulicy wierczewskiego (znajduje
si tam teraz duy budynek
z aptek), na jego rodku rozpalono ognisko, nad ktrym rodziny
cygaskie gotoway straw. Kolorowo ubrane kobiety i dzieci prosiy o jamun, mczyni oferowali do kupienia ocynowane
patelnie, wsaty grajek wygrywa
na skrzypcach wesoe i smtne
melodie. Midzy niespodziewanymi, licznymi przybyszami
a mieszkacami w krtkim czasie
wytworzya si wi, panowa
nastrj swoistego, przyjaznego
uniesienia. Wieczorem modzie
z miasta, a nawet doroli taczyli
razem z niezwykymi gomi przy

nastrojowej muzyce. Za niewielk

opat, cygaskie wrki z rki,
albo z kart odczytyway przyszo.
Pna wiosna, tu przed wakacjami, bya w Olsztynku szczeglnie pikna. W ogrdkach przydomowych kwity kwiaty o najprzerniejszych kolorach i zapachach. Kade poletko przy miecie
byo pieczoowicie zagospodarowane. W chlewikach i szopkach,
ktre teraz stoj puste, hodowano
winie, bydo, konie i drb.
Wszdzie, gdzie tylko zielenia si
trawa pasy si krowy. Idc w kierunku jeziora odnosio si wraenie, e posiadacze ogrdkw
dziakowych po lewej stronie
drogi rywalizuj ze sob w wyhodowaniu moliwie jak najwikszej
iloci gatunkw i jak najpikniejszych kwiatw. Niektre dziaki
wiadczyy o mistrzowskim opanowaniu tajnikw sztuki florystycznej przez ich wacicieli.
Piknem barw i zapachw pyszni
si te ogrd przy domu dziecka,
przed ktrym zatrzymywalimy si
zwykle, aby porozmawia z mieszkajcymi tam dziewcztami i kolegami. Wrd nich by nasz niezapomniany Jurek Szulc, skromny,
niebieskooki blondynek o zgrabnej sylwetce. Wysoko cenilimy jego wzorow obowizkowo i staranno. Przez cay czas
na-uki w technikum by najlepszym uczniem w szkole. Zadziwia
systematycznoci, mrwcz prac nad sob, dogbnym i dokadnym opanowaniem materiau programowego. Jego zeszyty stanowiy godny uwagi wzorzec do naladowania. Lubilimy go te za szlachetne koleestwo i uczciwo.
Kilka miesicy po otrzymaniu
wiadectwa dojrzaoci, jako
19-latek, Jurek oeni si z koleank z domu dziecka. Po jakim
czasie, przypadkowo, spotkaem
go na dworcu w Olsztynie.
W dniu zakoczenia roku szkolnego 1954/55 opuciem Olsztynek. Zachowywaem w pamici
niezapomniany urok tego miasteczka i jego mieszkacw. Nigdy
nie sdziem, e nie bdzie to bezpowrotne rozstanie. W 1971 roku,
bdc ju po studiach, wraz
z rodzin zamieszkaem tu na stae
w domu wzniesionym wasnymi
rkami.
Piotr Kowal,
Olsztynek, 5.04.2009 r.

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

DOBRE RADY PANI EWY

Z JABKIEM W ROLI GWNEJ
Niezwyka popularno jabek wynika midzy innym z faktu, e s one dostpne przez cay
rok. Dlatego te moemy je je zawsze wtedy, kiedy tylko przyjdzie nam na nie ochota. Sposobw na wykorzystanie jabek w naszej kuchni jest niezliczona ilo, moemy je wykorzysta do
saatek warzywnych i owocowych, moemy z nich ugotowa pyszny i zdrowy kompot, a ze
smaonych przygotowa na zim demy, konfitury, marmolady i galaretki. Jabka doskonale
pasuj do drobiu, wieprzowiny i dziczyzny, a pokrojone w drobne paseczki moemy wykorzysta
do dekoracji potraw. wspaniay duet, wraz z dodatkiem cynamonu, tworz w nalenikach, zapiekanym
ryu, czy szarlotce. wycinity ze wieych owocw sok jest take wymienity, a produkowany z niego ocet jabkowy to zdrowy dodatek do
zup, saatek i da misnych. wane jest take, szczeglnie dla osb dbajcych o lini, e 100 g jabek to zaledwie 48 kalorii. Jabka s uprawiane na caym wiecie, a ich odmian jest a 10 tysicy.
Rni si midzy sob barw, ksztatem,
wielkoci i smakiem, a co za tym idzie,
odpowiednim wykorzystywaniem w naszej
kuchni. Twarde, soczyste i sodkie (lobo,
spartan, jonagold, koksa, ligol, rubin, gala,
golden) najchtniej jemy na surowo, a poniewa powoli si rozgotowuj mona dodawa
je do tych potraw, w ktrych powinny pozosta w kawakach, np. do gotowanej kapusty.
Natomiast na przetwory najlepiej nadaj si
jabka kwane (antonwka, reneta), mona ich
take uywa ze wzgldu na ich kwany smak
zamiast octu do barszczu czy kapuniaku.
Jednak zdecydowanie najwszechstronniejsze zastosowanie maj jabka zwane stoowymi (jonathany, cortlandy). Zjadamy je zarwno na surowo, jak i po przetworzeniu jako
skadnik gwny lub dodatek wielu potraw.
Mwi si, e codziennie powinno si zjada
dwa jabka jedno dla urody, a drugie dla
zdrowia. I w tym wanie mieci si caa
prawda o tych soczystych i wyjtkowo smacznych owocach, maj one bowiem do zaoferowania zarwno walory smakowe jak i zdrowotne. Wrd witamin zawartych w jabkach
najwaniejsza jest wit. C wzmacniajca nasz
ukad odpornociowy. eby tej witaminy
dostarczy naszemu organizmowi jak najwicej, wybieramy jabka kwaniejsze i jemy je
ze skrk, bo tam si wanie gromadzi i, co
ciekawe, wybieramy owoce mniejsze, jako e
witaminy C maj wicej od tych wikszych.
Jeli jednak wolimy jabka obrane, to wykorzystajmy skrki od jabek do zaparzenia herbatki o waciwociach dezynfekujcych
i przeciwzapalnych lub do sporzdzenia
z nich pukanki do garda. W jabkach znajdziemy rwnie potas odpowiadajcy za prawidow gospodark wodn w naszym organizmie oraz elazo zapobiegajce anemii.
Pektyny zawarte w jabkach zasilaj nasz
organizm w energi, uatwiaj trawienie
i oczyszczaj go z substancji trujcych. Jabka
take pomagaj przyswaja nam wap, dziki
czemu nasze zby, wosy i paznokcie s silniejsze i zdrowsze. Ogromn zalet jabek jest
rwnie to, e nadaj si do wielomiesicznego przechowywania. Najlepiej trzyma je
w drewnianych skrzynkach, w chodnej piwnicy lub spiarni. Owinicie za kadego
jabka w gazet zapewni ochron przed psuciem si i ewentualnym gniciem wszystkich
jabek w skrzynce. Jeli wic chcemy by
pikni i zdrowi, codziennie jedzmy te wspaniae, smaczne i zdrowe owoce.
Ewa agowska- Okoowicz

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

SuRwkA Z PORA
I JABkA

wtRBkA SMAONA
Z JABkAMI

1 duy por,
2 jabka,
sok z cytryny,
2 yki oleju,
sl, pieprz.

600 g wtrbki,
2 jabka,
2 cebule,
szkl mki,
olej.

Pora oczyci, przekroi wzdu

na p, umy i pokroi w plasterki. Jabka zetrze na tarce jarzynowej i skropi sokiem z cytryny.
Poczy z porem, doprawi sol
i pieprzem i pola olejem.

RACuCHy Z JABkAMI
1 kg jabek,
100 g mki,
szkl mleka,
2 jajka,
1 yeczka proszku do pieczenia,
2 yki cukru pudru,
olej do smaenia.
Oddzieli tka od biaek. tka utrze z cukrem pudrem, doda
mleko, mk i proszek do pieczenia. Ciasto wymiesza, doda
obrane i utarte na tarce jarzynowej jabka, a na kocu delikatnie
poczy z ubit na sztywno pian
z biaek. Smay na zoty kolor na
oleju. Podawa na gorco ze
mietan lub cukrem pudrem.

kACZkA Z JABkAMI
1 kaczka,
1 kg jabek,
150 g masa,
3-4 yki oleju,
sl, pieprz, majeranek.
Kaczk opuka i odci kuper.
Natrze przyprawami, a wntrze
obficie majerankiem. Jabka
obra, wydry gniazda nasienne, pokroi w wiartki i smay
okoo 2 minut na male. Wiksz
cz jabek woy do wntrza
kaczki. Kaczk woy do
wysmarowanego olejem naczynia
aroodpornego i piec pod przykryciem okoo 2 godzin w temp.
180 stopni. Po upieczeniu podawa z reszt podsmaonych
jabek.

Umyt wtrbk oprszy

dokadnie mk, podsmay na
oleju. Pokrojon w plasterki cebul i pokrojone w semki jabka
doda do podsmaonej wtrbki
i dusi na wolnym ogniu okoo 20
minut. Doprawi sol i pieprzem.

PIeCZONe JABkA
Z kONFItuR
4 jabka,
1 soik konfitury
winiowej (100g),
3 yki masa,
4 yki cukru,
1 yeczka godzikw.
Cukier i godziki utrze na proszek. Z jabek wydry gniazda
nasienne, posypa w rodku
cukrem z godzikami i wypeni
konfitur. Woy do naczynia
aroodpornego i oboy masem.
Piec 30 minut w tem. 170 stopni.

gALARetkOwy
kOMPOt JABkOwy
kg sodkich jabek,
szkl cukru,
1,5 litra wody,
1 opakowanie galaretki
brzoskwiniowej.
Jabka obra, pokroi w p-plasterki, przeoy do garnka. Wla
wod i wsypa cukier. Gotowa
okoo 15 minut, a jabka zmikn. Do gorcego kompotu doda
galaretk i dokadnie wymiesza.
Doskonay zarwno na ciepo jak
i na zimno.

DeM JABkOwy
3-5 kg jabek,
1 kg cukru,
starta skrka z cytryny.

Jabka umy, obra i pokroi

w plastry. Przeoy warstwami
do garnka o grubym dnie, kad
warstw posypa cukrem, odstawi na godzin, eby jabka
puciy sok. Na wolnym ogniu
okoo 4 godzin, a kiedy si
zeszkl doda skrk cytrynow
i jeszcze chwil smay. Gorcy
przekada do soikw i odwraca
je do gry dnem.

SZARLOtkA
2 kg szarej renety,
szkl rodzynkw,
10 yek cukru,
3 yeczki cynamonu,
1 opakowanie cukru
waniliowego
250 g mki,
125 g masa,
szkl cukru,
1 yeczka proszku do pieczenia,
2 tka,
1-2 yki mietany.
Wszystkie skadniki posieka,
szybko zagnie. cz ciasta
zetrze na tarce jarzynowej na
wyoon papierem do pieczenia
blaszk, docisn i podpiec
okoo10 minut w piekarniku. Na
ciasto wyoy pokrojone w plasterki jabka posypane cukrem,
cynamonem i rodzynkami (jak
kto woli, mone te wykorzysta
przesmaone z cukrem jabka).
Na wierzch zetrze reszt ciasta.
Piec w 180 stopniach okoo 50
minut. Po przestudzeniu posypa
cukrem pudrem.

OCet JABkOwy
Skrki ze zdrowych jabek zala
w szklanym soju osodzon,
przegotowan, wystudzon wod
w proporcji 2 yki cukru na
1 szklank wody. Zawiza sj
ptnem i odstawi na
3- 4 tygodnie, od czasu do
czasu zamiesza. Zla do butelek
i przechowywa w ciemnym
miejscu.

Smacznego!
Strona 21

krzywka
nr 184

8
10

9
11

Poziomo:

1) taktowny na scenie, 5) poniej euro, 9) po pracy, 10) do zwijania

si, 11) lokator z radiem, 12) ekipa filmowa, 13) zlot w zajedzie,
14) tajna milicja, 15) ranny, 16) todzib, 18) baranowa, 19) chodzi
bez butw, 21) gra, 23) najwysza nagroda, 24) duo soni, 25) gra
dziesi, 26) czue zakoczenie, 27) potrzebuje zbw do ycia.

12

13
14
15

16

Pionowo:
1) efektowna awaria, 2) niepoprawny, 3) porczyciel ze wsi, 4) mw
do mnie jeszcze, 6) sza wonicy, 7) trafia do kosza, 8) pokrywa,
16) robi beczki, 17) nie chcem ale muszem, 19) w akwaparku,
20) poncy bubel, 22) nie daje.
krzywka sponsorowana przez

17

18
19

22

21

20

23
24

25

27

26

Rozwizania prosimy nadsya na kartkach pocztowych do 15 grudnia pod adresem redakcji. Spord prawidowych rozwiza wylosujemy nagrod obiad dla 2 osb w Restauracji Zielarnia (ul. Mrongowiusza 29, Olsztynek). Prawidowym rozwizaniem ostatniej krzywki byo haso: Jesie idzie
przez park. Nagrod wylosowa z Gerald Bartel z Olsztynka.
1

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

Biuletyn redaguje zesp w skadzie: Wydawca - MDK, redaktor wydania - Katarzyna Waluk, redaktorzy: Wiesaw Gsiorowski, Tomasz Kurs,
Bogumi Kuniewski, Pawe Rogowski (skad komputerowy, zdjcia), Janusz Dga (zdjcia), Cezary Dugowski (rysunki), Henryka ebrowska, Zygmunt
Puszczewicz, Kazimierz Czesaw Bandzwoek, Ewa Okoowicz-agowska, Robert Waraksa, Justyna Dbrowska. Adres redakcji: 11-015 Olsztynek,
ul. Chopina 29, MDK, tel. 89 519-22-01, woj. warmisko-mazurskie. Zgoszenia reklam w siedzibie redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo skracania
i adiustacji tekstw i listw oraz nie odpowiada za tre reklam, ogosze i artykuw sponsorowanych. Miesicznik zrzeszony jest w Polskim Stowarzyszeniu Prasy Lokalnej z siedzib w Krakowie. e-mail: alboolsztynek@wp.pl. Materiaw nie zamawianych redakcja nie zwraca.

Strona 22

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

Strona 23

artyku sponsorowany

energia z wiatru w pytaniach i odpowiedziach

Czy moemy sobie dzisiaj wyobrazi codzienne ycie bez prdu? Zdecydowanie nie. Energia elektryczna
jest nam potrzebna do ycia, bez maa jak woda czy powietrze. Przeciwnicy rozwoju energetyki wiatrowej
przedstawiaj dwa gwne powody niebudowania farm wiatrowych: emitowany haas jest zagroeniem dla
zdrowia oraz elektrownie s zagroenie dla ptakw i nietoperzy.
Czy elektrownie wiatrowe emituj haas?
Tak, elektrownia, jak kade urzdzenie mechaniczne, emituje dwiki zarwno te syszalne dla
ucha ludzkiego - jak i niesyszalne, czyli infradwiki. Ale ich natenie nie jest wiksze od otaczajcych nas dookoa urzdze znajdujcych si
w kadym gospodarstwie domowym, jak i rde
naturalnych.

Jakie jest natenie dwikw syszalnych?

W samej turbinie wynosi on ponad 100 dB, ale
jest to na wysokoci 70 -100 m nad ziemi. Pod
sama turbin to ju 60 dB, a po kolejnych ok 300
m jest niesyszalny, gdy stapia si z dwikami
powstajcymi w sposb naturalny w przyrodzie.

Czy s normy regulujce dopuszczalne natenie dwikw syszalnych ?

Tak, aby zapewni bezpieczestwo zdrowotne ludzi i zwierzt prawo okrela dopuszczalny poziom haasu dla wszystkich
urzdze przemysowych jaki moe dociera do miejsc zamieszkaych przez ludzi. Reguluje to rozporzdzenie Ministra
rodowiska z dnia 14 czerwca 2007 (Dz. U. 2007 r. nr 120 poz. 826) i wynosi, w zalenoci od rodzaju zabudowy, w cigu
nocy 40-45 dB.
Dla porwnania - poziom haasu generowany przez urzdzenia gospodarstwa domowego: lodwki 40-50 dB., okapy
kuchenne 57-71 dB, zmywarki 44 do 48 dB, pralki 56-78 dB. Wedug danych ze strony producenta firmy Bosch dla
urzdze nowych znajdujcych si w obecnej ofercie handlowej.

Co to s infradwiki ?
To pasmo dwikw niesyszalnych dla ucha ludzkiego, ale atwe do
mierzenia dla urzdze pomiarowych. Infradwiki to dwiki niskie,
o dugiej fali rozchodzenia si, trudno tumione przez przeszkody.

Czy s szkodliwe dla zdrowia ludzkiego?

Dowiadczenia i badania wykazay, e infradwiki wytwarzane przez
turbiny nie s odbierane przez organizm czowieka (Howe Gastmeier
Chapnik Limited - HGC Engineering, 2006).
W odpowiedzi na liczne gosy ze strony spoeczestwa dotyczce
potencjalnego negatywnego oddziaywania elektrowni wiatrowych
w 2009r. powoany zosta midzynarodowy panel naukowy. W jego
skad weszli eksperci z dziedziny akustyki, audiologii, medycyny
i zdrowia. Zadaniem zespou byo dokonanie przegldu aktualnej literatury dotyczcej negatywnego oddziaywania haasu emitowanego
przez elektrownie wiatrowe na zdrowie czowieka. Efektem prac jest
opublikowany w 2009r. raport pt. Wind Turbine Sound and Health
Effects. An Expert Panel Review (Colby, D. W., Dobie, R., Leventhall, G., Lipscomb D. M., McCunney, R. J.,Seilo, M. T., Sondergaard, B.), w ktrym stwierdzono:
Strona 24

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

artyku sponsorowany

wibracje ciaa czowieka wywoane dwikiem o czstotliwoci rezonansu maj miejsce tylko w przypadku bardzo
gonych dwikw (powyej 100dB). Biorc pod uwag poziom haasu emitowanego przez elektrownie wiatrowe nie
mamy do czynienia z takim zjawiskiem.
haas emitowany przez elektrownie nie stwarza ryzyka pogorszenia ani utraty suchu. Z ryzykiem takim moemy mie
do czynienia dopiero wtedy, gdy haas przekracza poziom 85 dB. Haas emitowany przez elektrownie wiatrowe nie przekracza tej granicy.
przeprowadzone dowiadczenia wykazay, e infradwiki emitowane na poziomie od 40 do 120 dB nie wywouj
negatywnych skutkw zdrowotnych.
Wynik bada potwierdzi zesp naukowcw PAN w 2012 opracowujc raport na zlecenie Marszaka Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego.

Czy w zwizku z powyszym prawo okrela odlegoci budowy elektrowni wiatrowych od miejsc
zamieszkania?
Tak, okrela, ale norma nie jest wyraona w metrach, ale
okrela j poziom haasu 45 dB dla zabudowy zagrodowej.
Jest to zdecydowanie na korzy mieszkacw, gdy haas
nie rozchodzi si rwnomiernie i w rnych warunkach
przy tej samej odlegoci moe by rne natanie haasu.

Czy elektrownie wiatrowe stanowi zagroenie dla

ptakw i nietoperzy?
Przed wybudowaniem inwestycji prowadzone s roczne
obserwacje ich ycia. W celu minimalizacji wpywu elektrowni na rodowisko naturalne nie stawia si farm na trasie
przelotw, w zbyt bliskiej odlegoci od ich siedlisk i miejsc
erowania.
Dla porwnania - w cigu roku na wiecie ginie:
550 mln szt. w zderzeniu z wieowcami
130 mln szt. w wyniku wpadania na linie energetyczne
100 mln szt. pada ofiar zwierzt
28 mln szt. w zderzeniu z rodkami komunikacji
28 tys. szt. w zderzeniu z elektrowniami wiatrowymi.

Co na budowie zyska lokalny samorzd? Co stanie

si z drogami, ktre zostan zniszczone podczas
przewoenia wielotonowych konstrukcji?
Samorzd zyskuje stay roczny dochd w postaci podatku
na poziomie 2% wartoci czci budowlanych trwale zwizanych z gruntem przez okres 30 lat. Jest to okoo 60 000 z od
kadej elektrowni. Ponadto, Nowa Energia SA na rnych etapach inwestycji wspdziaa ze spoecznociami lokalnymi.
W zalenoci od zaawansowania procedury i wielkoci inwestycji, budujemy place zabaw, doposaamy wietlice, wspieramy koa gospody, kluby sportowe.
Co do drg, to ciki sprzt wjeda tylko dwa razy: przy budowie i likwidacji. Budowa trwa kilka dni. Na miejsce postawienia elektrowni przywoone s poszczeglne jej elementy i tutaj. Pniej serwis odbywa si maym samochodem
dostawczym. Transport, ktrym przyjedaj czci elektrowni jest ponadgabarytowy. Dlatego odbywa si noc. Nowa
Energia SA musi mie na to specjalne pozwolenie. Przed jego przeprowadzeniem waciciel, zarzdca drogi, wykonuje
dokumentacj jej stanu, a po zakoczeniu transportu drug. Za kad powsta szkod inwestor musi zapaci.
Poniewa do elektrowni wz serwisowy musi mie atwy dostp o kadej porze dnia i nocy, niezalenie od warunkw
atmosferycznych, wic zaley nam na ich dobrym stanie.
Beata Matyjaszczyk
ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

Strona 25

SPRZT RTV, SAT, AGD, KOMPUTERY

AUTORYZOWANY PUNKT SPRZEDAY
TELEWIZJA NOWEJ GENERACJI N

POSTAW NA JAKO
- PRZEJD DO N
tel/fax 519 29 50, 519 13 87, Olsztynek, ul. Krtka 2
Strona 26

WA
A
R
NAP
y

ptop
a
l
,
ter y
u
p
m
- ko
or y
z
i
ew
- tel

ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

TECHMARK
Ameryka 9A
11-015 Olsztynek

amechanika pojazdowa w penym zakresie

anaprawa aut
powypadkowych

adiagnostyka
komputerowa

ablacharstwolakiernictwo

akonkurencyjne
ceny

aszybki termin realizacji

wiadczymy take usugi w zakresie:

asprzeda i serwis wzkw

widowych,
aprzyciemnianie szyb,
azakuwanie wy hydraulicznych
( WARSZTAT 519-111-163, 519-111-162
ALBO 11 (198) Listopad 2012 r.

Strona 27