Przedwzmacniacz

P R O J E UKFUHF
K T Y

Przedwzmacniacz UKFUHF
kit AVT374
Zaprojektowanie
iwykonanie dobrego
przedwzmacniacza pracujcego
wszerokim zakresie w.cz. nie
jest atwym zadaniem. Jednak
od kiedy pojawiy si,
rwnie na krajowym rynku,
scalone wzmacniacze w.cz.
typu MAR (pierwotnie
przewidziane do sieci
kablowych), wykonanie
dobrego wzmacniacza nie
nastrcza ju trudnoci.
Poniej prezentujemy
przykadowy wzmacniacz,
ktry - wzalenoci od
zastosowanych elementw LC
- moe pracowa wszerokim
zakresie w.cz.: od
popularnego pasma CB a po
grne zakresy TV.

Do niedawna ukady scalone

MAR nie byy stosowane w amatorskich konstrukcjach przedwzmacniaczy w.cz. Jednak prosta
budowa oraz zachcajce parametry tych ukadw spowodoway, e zbiegiem czasu znalazy
one wiele zastosowa, m.in. jako: przedwzmacniacze wodbiornikach, wzmacniacze wyjciowe
generatorw sygnaowych,
wzmacniacze buforowe wprzyrzdach w.cz., wzmacniacze liniowe telewizji kablowej iwiele
innych, zwaszcza wdziedzinie
cznoci iaparatury pomiarowej.
Dziki ukadom MAR-x mona
projektowa iwykonywa
wzmacniacze opasmie przenoszenia od prawie zera do okoo

2GHz, skadajce si dosownie

zkilku elementw.
Ukady MAR wygldem zewntrznym przypominaj dwubramkowe tranzystory MOSFET,
ztym, e s opoow mniejsze.
Maj dwa ustawione naprzeciwko
siebie wyprowadzenia masy oraz
wejcie (z kolorow kropk) iwyjcie.
Na rys. 1 przedstawiono schemat elektryczny ukadw MAR-x.
Wcelu uzyskania bardzo duego
wzmocnienia prdowego wstrukturze ukadu zastosowano dwa
monolityczne tranzystory poczone wukadzie Darlingtona, ktre
daj cakowite wzmocnienie wzakresie 13..33dB (zalenie od typu
iczstotliwoci - patrz tab. 1).
Tranzystory te
maj wewntrzne obwody
polaryzacji
oraz dopasowania do impedancji wejciowej iwyjciowej 50.
Dziki temu
do zbudowania wzmacniacza konieczny

Rys. 1. Schemat wewntrzny ukadu MAR.

Elektronika Praktyczna 1/98

39

Przedwzmacniacz UKFUHF
WYKAZ ELEMENTW

Rys. 2. Schemat elektryczny wzmacniacza.

jest jedynie zewntrzny rezystor

kolektorowy poczony zzasilaniem, co upraszcza konstrukcj
do minimum. Dopasowanie do
znormalizowanego obcienia 50
eliminuje zewntrzne obwody dopasowujce, ktre wtradycyjnych
ukadach s mao wygodne podczas uruchamiania.
Schemat elektryczny proponowanego szerokopasmowego
wzmacniacza jest przedstawiony
na rys. 2. Wejcie iwyjcie w.cz.
s odseparowane kondensatorami
sprzgajcymi C2 iC3 (dyskowe
kondensatory ceramiczne). Wzakresie bardzo wysokich czstotliwoci, rzdu GHz, naley uy
kondensatorw typu SMD (do
montau powierzchniowego). Dodatkowo, na wejciu wzmacniacza znajduje si filtr dolnoprzepustowy, skadajcy si zcewki
L1 oraz kondensatora C1, za na
wyjciu filtr grnoprzepustowy
wpostaci cewki L2 ikondensaTabela
Typ
MAR1
MAR2
MAR3
MAR4
MAR6
MAR7
MAR8

tora C4. Takie ograniczenia w

dolnym oraz grnym zakresie
czstotliwoci daje wyrwnan
wypadkow charakterystyk
wszerokim pasmie (w zalenoci
od potrzeb).
Kondensator C5 zapobiega
przedostawaniu si sygnau ze
wzmacniacza do zasilacza istamtd do innych ukadw, atake
minimalizuje przedostawanie si
do wzmacniacza wyszych czs-

Rezystory
R1: 360
Kondensatory
C1, C3: patrz tabelka
C2: 47pF
C4: 33pF
C5: 10nF
C6: 10F/16V
Pprzewodniki
US1: MAR6
Rne
L1, L2: patrz tabelka
L3: 6,8H

nia krtkotrwaych fluktuacji napicia zasilajcego.

Rezystor kolektorowy R1 suy
do doprowadzenia zasilania oraz
zamknicia wyjcia w.cz. Jego
warto oblicza si wzalenoci
od typu wzmacniacza oraz optymalnej wartoci napicia zasilajcego (tab. 1), najczciej przyjmujc natenie prdu okoo 15mA.
Gdybymy wukadzie zastosowali np. MAR-1, to wtedy
rezystor powinien mie warto 270 (prawo Ohma). Rwnie przy innym napiciu zasilania naley dobra warto
tego rezystora.
Indukcyjno L3 poprawia
odsprzenie sygnaw w.cz.
wyjcia ukadu oraz zwiksza
wzmocnienie wzakresie wysokich czstotliwoci pasma
Rys. 3. Proponowana pytka
przenoszenia. Warto tej indrukowana dla ukadu wzmacniacza.
dukcyjnoci zaley od zastosowania wzmacniacza izakresu
totliwoci iszu- czstotliwoci.
1. Podstawowe parametry ukadw MARx.
mw ze rde zeUkad modelowy zosta zmonwzmocnienie napicie zasilania
fmax
kolor kropki
wntrznych.
towany na maej pytce drukowa[dB]
[V]
[GHz]
Elektrolityczny nej wielkoci baterii 6F22. Ele17,5
5
1
brzowy
kondensator C6
12,8
5
2
czerwony
12,8
5
2
pomaraczowy opojemnoci 10F
(blokujcy zasilacz)
8,2
5
1
ty
suy do odsprz19
3,5
2
biay
enia w zakresie
13,1
4
2
fioletowy
niskich czstotli28
7,5
1
niebieski
woci iwygadza-

Wartoci elementw LC wzalenoci od pasma w.cz.

Czstotliwo
[MHz]

L1
[nH]

26,527,5
5052
88108
137138
144146
430440
470860

330
100
50
40
39
12
7

40

liczba rednica
zwojw [mm]
15
5
4
3
3
1
0,5

6
6
4
4
4
3

L2
[nH]
470
110
64
40
39
12
27

liczba rednica
zwojw [mm]
20
5
5
3
3
3
2

6
6
4
4
4
4
3

C1
[pF]

C3
[pF]

82
27
14
10
10
3
2

100
30
17
10
10
3
10

Rys. 4. Sposb wczenia

przedwzmacniacza w tor
odbiorczy.

Elektronika Praktyczna 1/98

Przedwzmacniacz UKFUHF
menty przylutowano od strony
miedzi (rys. 3), apo drugiej stronie (czyli od strony izolatora)
znajduje si miejsce na bateri
zasilajc 9V.
Rne sposoby wczenia
przedwzmacniacza pokazano na
rys. 4. Ukad modelowy, pokazany na fotografii, by skonstruowany specjalnie do podniesienia
czuoci odbiornika nasuchowego
na pasmo 2m. Byy take prowadzone prby zbezporednim wczeniem przedwzmacniacza na
wejciu antenowym radiotelefonu

Elektronika Praktyczna 1/98

FM/2m (pomidzy anten helikal

agniazdo BNC), oczywicie tylko
podczas nasuchu! Wprzypadku
wykorzystywania przedwzmacniacza do pracy dwukierunkowej
(nadawanie/odbir) naley ukad
nieco zmodyfikowa iwyposay
wdodatkowy obwd przeczajcy anten zchwil pojawienia si
sygnau w.cz. znadajnika, tak
zwany VOX - w.cz. (rys. 5).
Wprzeciwnym razie zaczenie
przycisku PTT spowoduje nieodwracalne zniszczenie MAR.
Andrzej Janeczek SP5AHT, AVT

Rys. 5. Sposb wykonania ukadu

VOX.

41