Professional Documents
Culture Documents
Redakcja:
Radosaw Grodzki
Jacek Kubera
(redaktor naczelny)
Piotr Kubiak
Krzysztof Malinowski
Korekta:
Hanna Ranek
Nr 274/2016
19.10.16
ISSN 2450-5080
Powizania gospodarcze
Biuletyny dostpne
take dziki:
NEWSLETTER IZ
FACEBOOK
SCRIBD
LINKEDIN
TWITTER
1z5
na wiecie odbiorc niemieckich produktw i najwikszym rynkiem zbytu dla niemieckich maszyn. Dynamicznie rozwija si rwnie eksport pojazdw mechanicznych
i elektroniki. Niemiecki obrt handlowy z Chinami stale wzrasta i w 2015 r. osign
rekordow warto 163 mld euro, o 9 mld wicej ni w 2014 r. W stosunkach gospodarczych pomidzy oboma pastwami utrzymuje si jednak wyrany brak rwnowagi.
Niemcy wicej importuj z Chin, ni do nich eksportuj saldo handlu byo w 2015 r.
dla Niemiec ujemne, deficyt wynis ponad 20 mld euro.
Wykres 1.
Warto niemieckiego importu z i eksportu do Chin w latach 2001-2015 (w mld euro)
100
91,62
90
77,27
80
79,53
70
78,53
64,86
60,83
56,42
60
56,71
74,54
66,75
79,83
74,37
71,4
66,91
53,79
49,96
50
40,85
40
30
19,94
20
34,07
32,79
21,34
12,12
25,68
14,57
18,26
27,48
20,99
37,27
29,9
21,23
10
0
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Import z Chin
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
Eksport do Chin
rdo: de.statista
2z5
maszyn KraussMaffel przez chiskie przedsibiorstwo pastwowe ChemChina czy ostatnio wykupienie akcji zaduonego koncernu ALBA, jednego z czoowych na niemieckim rynku wywozu mieci, przez chisk rodzin Deng. Chiny przejmuj rwnie
aktywn rol w ksztatowaniu midzynarodowych stosunkw handlowych i gospodarczych. Przykadem moe by Azjatycki Bank Inwestycji Infrastrukturalnych (ang.
Asian Infrastructure Investment Bank AIIB), ktry rozpocz dziaalno w styczniu
2016 r. z inicjatywy Chin. W skadzie grupy pastw, ktre maj w nim prawo do gosu,
znalazy si: Niemcy, Francja, Wochy, Hiszpania, Holandia, Portugalia, Austria, Finlandia, Luksemburg oraz Malta. Stanowic przeciwwag dla takich instytucji, jak MFW
czy Bank wiatowy, AIIB ma finansowa due inwestycje infrastrukturalne w regionie
Azji i Pacyfiku i moe by sposobem umacniania pozycji midzynarodowej Chin
wzgldem USA i UE.
3z5
Na drodze do pogbiania partnerstwa niemiecko-chiskiego stoj wci powracajce problemy zwizane z przestrzeganiem praw czowieka i budowaniem praworzdnoci w Chinach. W ramach ustanowionego w 1999 r. przez kanclerza Niemiec
Gerharda Schrdera i premiera Chin Zhu Rongji dialogu praworzdnoci (niem.
Rechtsstaatsdialog) raz w roku organizowane jest midzyrzdowe sympozjum, ktre
ma na celu wypracowywanie udoskonale chiskiego systemu prawnego. Niemcy
prowadz rwnie z Chinami stay dialog praw czowieka (niem. Menschenrechtsdialog) ostatnie rozmowy miay miejsce w Pekinie i Lhasie w listopadzie 2015 r.
i dotyczyy: gwarancji prawnych dla obrocw praw czowieka, ogranicze wolnoci
pogldw i prasy, stosowania tortur i sytuacji praw czowieka w Tybecie. Pomimo
istnienia platform dialogu, polityka rzdu RFN wobec Chin krytykowana jest jako
uwarunkowana interesem gospodarczym w wikszym stopniu ni aksjologi. Wieloletni
dialog z Chinami nie przynosi znaczcych efektw, co jednak nie znajduje odzwierciedlenia w ograniczaniu kontaktw na innych polach. Wrcz przeciwnie przywdcy
niemieccy staraj si podczas oficjalnych rozmw spycha na dalszy plan temat praw
czowieka, skupiajc si na aspektach czcych oba pastwa. Angela Merkel zrezygnowaa z gestw mogcych wywoywa polityczne napicia na linii Berlin-Pekin,
takich jak spotkanie w 2007 r. z przebywajcym w Berlinie Dalajlam, przywdc
narodu tybetaskiego. Wobec traktowania przez Niemcy dbaoci o prawa czowieka
i praworzdno jako gwnego wyznacznika polityki zagranicznej, przedkadanie
interesu gospodarczego ponad te wartoci stawia RFN w dwuznacznej sytuacji.
*
Skutki spowolnienia chiskiego wzrostu gospodarczego odczuwalne s rwnie
w Niemczech z uwagi na silne powizanie gospodarek obu pastw. Jak zauwaaj
niemieccy ekonomici i znawcy wspczesnych Chin, zbyt silne uzalenienie i specjalna
relacja z ChRL moe by dla RFN niebezpieczna i osabia jej pozycj midzynarodow. Akcentowana jest w zwizku z tym potrzeba wypracowania przez Niemcy
i ca UE bardziej zdecydowanej odpowiedzi wobec chiskiej ekspansji na rynki europejskie, przede wszystkim na przejcia realizowane przez przedsibiorstwa pastwowe
(np. ChemChina).
Wyhamowanie wzrostu chiskiej gospodarki, opartej dotychczas w duym stopniu na produkcji i eksporcie, jest sygnaem o koniecznoci jej transformacji w kierunku
zorientowanej bardziej na rynek wewntrzny, badania i innowacje. Gbokie zmiany
strukturalne zakada przyjty przez Oglnochiskie Zgromadzenie Przedstawicieli
Ludowych w marcu 2016 r. nowy gospodarczy plan picioletni. Jego najwaniejsze
punkty to m.in. zidentyfikowanie nowych strategicznych przemysw, oszczdno
energii, ochrona rodowiska, odnawialne rda energii, nowe technologie informacyjne i biotechnologie, produkcja sprztu wysokiej jakoci. Jest to szansa na nowe
otwarcie i skorygowanie strategii rwnie dla Niemiec, w ktrych interesie ley podtrzymanie wzrostu Chin (nowy plan picioletni zakada wzrost gospodarczy na poziomie 6,5-7%).
Ksztatowanie relacji z Chinami wymaga od Niemiec uwzgldnienia dwch
istotnych zagroe: wystpowania punktw spornych z interesami UE oraz moliwoci
wykorzystywania Niemiec przez Chiny do realizacji swoich partykularnych interesw.
Brak zgodnoci pastw europejskich co do postpowania wobec azjatyckiego mocarstwa
4z5
Instytut Zachodni
im. Zygmunta Wojciechowskiego
ul. Mostowa 27A, 61-854 Pozna
5z5