Rodzaje rymw:

Rymy eskie (najczstsze) posugujce si akcentem

paroksytonicznym (czyli na przedostatni sylab), np. moda uroda,
wystpuj w wierszu sylabicznym,
Rymy mskie posugujce si akcentem oksytonicznym (na ostatni
sylab), np. sd bd, do skro, wystpuj w wierszu
sylabotonicznym,
Rymy daktyliczne (bardzo rzadko wystpujce)- posugujce si
akcentem proparoksytonicznym (na trzeci sylab od koca), np.
chodziby zrobiby, przezroczysta ognista, zakocha rozszlocha.
W zalenoci od umiejscowienia wyrniamy:
Rymy kocowe wystpuj najczciej, umieszczane s na kocu wersu.
Rymy wewntrzne wystpuj w rodku wersu (np. w Bogurodzicy),
najczciej s to rymy redniwkowe.
Rymy inicjalne wystpuj bardzo rzadko, jest to rym na pocztku
wersu.
Ukad rymw:
Rymy parzyste (aabb)
Rymy nieparzyste/krzyowane (abab)
Rymy okalajce (abba)
Inne rodzaje rymw:
Rymy dokadne, np. wodzie lodzie, boju pokoju,
Rymy niedokadne, np. wiat lad,
Rymy gramatyczne np. mylimy robimy, chodzi rodzi (skadaj si z
dwch czasownikw lub rzeczownikw).
Rymy niegramatyczne utworzone z wyrazw nalecych do rnych
kategorii gramatycznych lub rnicych si form gramatyczn (np. liczb,
osob, przypadkiem, czasem itp. np. kwili chwil.
Rymy bogate obejmujce wiele gosek (mczestwa spoeczestwa),
Rymy skadane bab ryk fabryk, panie na nie,
Rymy banalne (czstochowskie) blizna ojczyzna, kocham
szlocham,
Rymy wyszukane, egzotyczne powstae przez niezwyky
dobr wyrazw: ksztacie mia ci,

Monorym ten sam rym wystpujcy we wszystkich wersach danego

wiersza.
Pantorym utwr wierszowy lub jego fragment, w ktrym wszystkie lub
niemal wszystkie wyrazy rymuj si z innymi.
Liryka - jeden z trzech podstawowych rodzajw literackich (obok dramatu
i epiki).Obejmuje utwory, ktrych gwnym przedmiotem przedstawienia
s przeycia wewntrzne, przekazywane za porednictwem wypowiedzi
monologicznej, odznaczajcej si subiektywizmem, podporzdkowanej
funkcji ekspresywnej jzyka. Centralnym elementem utworu lirycznego
jest tzw. podmiot liryczny.
Gatunki liryczne:
Hymn - uroczysta pie pochwalna na cze np. ojczyzny, bohaterw
historycznych, Boga; rozpoczyna si apostrof
Oda - utwr o wzniosej, patetycznej treci, opiewajcy wznios ide,
osob, wydarzenie
Pie - najstarszy gatunek liryczny, posuguje si rnymi rodkami
jzykowymi i rnorodn tematyk; pocztkowo zwizany z muzyk
Elegia - utwr liryczny o treci powanej, refleksyjnej, peen zadumy i
smutku
Tren - utwr powicony zmarej osobie, rozpamitujcy jej dokonania,
zasugi i zalety
Fraszka - krtki utwr wierszowany o tematyce artobliwej zakoczony
zaskakujc puent
Sonet - skada si z 14 wersw - 2 strofy czterowersowe i 2 strofy
trzywersowe (sonet jest podgatunkiem poematu; nie jest przedstawiany
jako oddzielny gatunek liryczny)
Poemat - duszy utwr wierszowany, posiadajcy fabu
Podzia liryki
Bezporednia - bezporednio, wprost, w 1 os. lp., "ja" liryczne
wyznaje swoje uczucia, przeycia, myli (np. elegia).
Porednia - podmiot liryczny jest bardziej ukryty, nie wyznaje wprost,
lecz wyraa swe myli przez sytuacje, zdarzenia, opisy; utwory te maj
charakter narracyjny lub dialogowy, std mamy kilka odmian tego rodzaju
liryki.

Opisowa - uczucia podmiotu lirycznego wyraone s

przez opis np. krajobrazu, przedmiotu.
Sytuacyjna (narracyjna) - w formie wypowiedzi dialogowych i
narracyjnych podmiot liryczny prezentuje jakie zdarzenie (sytuacj), w
ktrym nie bra udziau; oprcz podmiotu lirycznego pojawia si bohater
liryczny (np. sielanka).
Zwrotu do adresata (inaczej inwokacyjna) - podmiot liryczny jest
wyranie obecny, ale swe myli kieruje do konkretnego adresata
(czowieka, grupy ludzi, przedmiotu, zjawiska, abstrakcyjnego pojcia).
Zazwyczaj utwory w stylu podniosym (np. oda, list poetycki).
Podmiotu zbiorowego - podmiot liryczny to tzw. "my" liryczne - grupa
wypowiadajca si w utworze, prezentujca swj zbiorowy pogld, myli
(np. hymny)
Osobista - bezporednie wyznania podmiotu lirycznego prezentuj
rozwaania na temat myli, uczu poety, utosamianego z podmiotem
lirycznym.
Roli - podmiot liryczny nie jest utosamiany z poet, a treci
maj charakter oglny, uniwersalny.
Maski - podmiot liryczny przyjmuje posta np.: roliny, zwierzcia,
rzeczy, przypisujc im np. swoje uczucia
Tematyka liryki:
Miosna - tematem utworw jest mio.
Refleksyjno-filozoficzna - rozwaanie poj, uczu w uoglniajcy
sposb.
Patriotyczno-obywatelska - nard, ojczyzna i caa sfera
zagadnie z tym zwizanych.
Agitacyjno-polityczna - teksty w formie manifestw nawoujcych do
popierania jakiej idei lub czynu wielkiej rangi.
Funeralna (z ac. funerare - "uroczycie pochowa, pogrzeba
zmarego") upamitnia zmar osob, wyraa al
po jej mierci.
Religijna - odwoujca si do religii (np. Bogurodzica).
Autobiograficzna - zawierajca elementy autobiograficzne
(np. "Do gr i lasw" Jana Kochanowskiego).