You are on page 1of 30
A outta HOHENBERG Marek J. Murawski Peter Neuwerth ASY LOTNICTWA AIRCRAFT ACES Werner » HOHENBERG io Gothscans itd SAU" EWALD INZ Heinz ,,Esau” Ewald Heinz “Esau” Ewald ecieliimy na ,wolne polowanie™ wadlut wschodniego wybrzeza Krymu w rejonie Ko- sla-Tusla ponad droga na Kerca, Cayzby méj siédmy lot bojowy miat skoriczyé sig bez zaciekle| walki powietrzne}? Oczywiscie, te nie, poniewad zanim zdaZyliimy sig nad tym zastanowié ustysze- ligmy juz meldunek z Jumbo", czyli ze stanowiska dowodzenia dywizjonu. Wedlug tego meldunku nieprzyjacielskie samoloty powinny znajdowaé sig dale] na poludnie, w poblizu nas powietrze bylo jeszcze ezyste, nie widae bylo na nim czerwonych gwiazd. My, czyli dowédca moje} pary Feldwebel Ellendt z 5. Staffel i ja, wéwezas jeszcze w 6. Stal fel, ju2 prawie 20 minut bylismy w powietrzu. Chmury sig przerzedzily, a my lecielismy dalej kur sem poludniowym wadtué brzegéw Krymu, co chwila zmieniajac pozycje, raz wyskakiwaligmy nad chmury, a za chwile schodzilismy tz ponize] ehmur, Wreszcie zanurkowaligmy 2 predkoscig prac: szto 600 kavh znitajac sie na wysokos¢ zaledwie 100 metréw nad powierzchnie wody, aby po chwili elegancka swieca nabraé wysokasci, Dowdidca mo je) pary krzyknal do mikrofonu: ,Uwaga, Ros dokladnie praed nami!” Reeceywiscie, juz ted ich zauwaiylem. Byly to cztery Jaki, ktére musialy wyskoczyé z chmur, ,O, cholera,” — pomyslatem ~ sbardzo nieprzyjemna sytuacja, nadlatujq 2 g6ry prosto na nas”. Dzielit nas jeszeze dystans okoto 1000 metréw, ale tak szybko nie bylibysmy w sta: nie wspigé sig na ich pulap. Zauwazytem, jak Ro- sjanin lecacy po zewnetrznej, lewej stronie forma ji, pluje ogniem z kadluba i nasady skrzydel pod: czas wykonywania manewru kierujqcego go prosto Ww nasza strong. Wszystko to, co rozegralo sig pod- czas kolejnych wlamkéw sekund, nie datoby sig tak szybko wyrazi€ stowami. Poderwalem lekko w gére nos mojego Me 109, zmieniajac nieco pozycie wzgledem kierunku lotu dowédey moje) pary. Podéwietlona siatka ce- lownika refleksyinego objela sylwetke strzelajace- go do mnie Iwana. Nacisnalem przyciski urucha- miajgce cata bro pokladowa i w tej same} chwili 2. cale} sily odepchnalem drazek sterowy do przo- du, Cay to Smieré w postaci ciemnego cienia prze- mknela w edleglosci pigciu metréw nad moja kabi- na? O, do cholery, Esau! Prawie doskonate zderze- nie, w dodatku czolowe. re were ona free-hunting sweep, quite un eventful so far, flying along the eastern coast of Crimea, in the area of Kosula- Tusla, over the road to Kerch. Was my seventh mis- sion to end without a fierce air battle? Just as | was beginning to think so, we received a transmission from ‘Jumbo’, our Staffel ground controller. Enemy aircraft had been spotted further south; the air around us was empty, not a single red star in sight The two of us had been airborne for about 20 minutes already; Feldwebel Ellendt of the fifth Stoffel with me, a pilot of the sixth Staffel, as his wingman, The clouds grew thin as we followed the ith along the Crimean coastline, chang- ing our positions every now and then, papping up above the clouds or diving underneath them. At one moment we dived way down to 100 mete above the water surface, doing 600 kph, before course so Lt. Heinz Ewald ,Esau” na oficjalnym portrecie, po dekoracji Krayzem Rycerskim w dniu 20 kwietnia 1945 roku. Lt. Heinz “Esau” Ewald portrayed here wearing his Knight’s Cross, awarded to him on 20 April 1945. Heinz Ewald prayimuje gratula- cig od Lt. Wolfruma po uzyskar niu kolejnega zwyciestwa po- wietrzncgo, lotnisko Grammati- kowo, wiosna 1944 roku. Heinz Ewald congratulated by lt, Wolfrum after another aerial victory, Grammatikovo airfield, Spring 1944, Po wyladowaniu na Jotnisku Gwezesny dowéd- ca moje] eskadry Leutnant Liepfert pouczy! mnie Ww nastepujacy sposdb: .0 maty wlos nastapitoby aderzenie, wprawdzie odwainego, ale glupiego i Zadnego sukcesu niemieckiego lotnika mysliw- skiego z Rosjaninem.” Poza tym ustyszalem, iz martwy pilot mysliwski nie méglby ju? dale] slutyé ojczyznie! Po oddaniu strzatow i wykonaniu uniku pope- dzilem w dal, w strane basenu portowego Kercza, Poniewad wie lem, i znajduje sig tam cala masa niemieckich dzial przeciwlotnicaych, okazalo sig jednak, #e nikt mnie nie écigal. Wewczas uslyszatem okrayk dowédey pary: -Zestrzelenie, zestrzelenie!" Krzyknalem do niego: .Gdzie to zestrzelenie?” Odpowiedzial; .Niech pan spojray na wybrzeze, spada w korkociggu. Uwaga, widaé wybuch po uderzeniu w ziemig! Zrozumia- no, odbidr?” Zrozumiano! Zrozumiano!” Poniewad w poblizu, w naszym rejonie, nie byto imnych maszyn to mlody i zqdny sukcesu fron towy Z6!todzidb musial uzyskac skuteczne trafie- nie podczas szybkiego mijania sig nos w nos 2 Ja- kiem. Moje pierwsze zwyciestwo powietrzne! Miody rosyjski pilot jest martwy — a ja moge ayé dalej! C62 za okropna rzecza jest ta wojnal W chwili, gdy bitem sig z takimi myslami ustyszalem glos dowddcy pary: .Prosze wejS¢ na pulap 1000 metréw nad Kercz!" Zmusilem mojq skrzyni¢ do wzniesienia sig wydej i zauwatywszy drugiego Me 109 szybko dotaczylem do niego, aby zajaé prey- nalezng mi pozycjg Katschmarka.' Pozostawiwszy za soba slup dymu Rosjanie wyparowali na wsched, a my pomkneligmy w strong naszego rodzimego lotniska Bagetowo. Tuk pred naszym lotniskiem (Wns racing back up in an elegant vertical manoeuvre to regain height. As we were climbing my leader yelled over the radio ‘Watch out! Russians right in front of us!" Yes- there they were! Four Yaks flying out of the clouds, ‘Damn,’ - | thought - ‘nasty situation, they're diving on us’. By now we were about 1000 meters apart and there was no time left to climb up to them. As | looked ahead | saw flashes of fire ap- pear from the nose and wing roots of the nearest Russian fighter on the far left of their formation. Words fail to express everything that hap- pened in those split seconds, | pulled hard on the stick to raise the nose of my 109, breaking off from my leader. For just an instant the illuminated circle of my reflector gunsight centered on the Ivan who was shooting at me. I opened up with all my guns before slamming the control stick forwards, Was it the shadow of death itself which passed a mere five meters above my cockpit? Dammit, Esau! Al- most perfect head-on crash, When | returned to our base, Leutnant Lipfert the CO of my Staffel at that time, chided me with these words: ‘A brave but foolhardy German pilot was almost killed today by his thirst for vietory in a head-on crash with some Russian’, Moreover, [was told that a dead fighter pilot cannot serve his country any longer! Having fired my shots I took evasive action and zoomed down towards the Kerch harbour un- der the defensive umbrella of its numerous anti- aircraft batteries but it turned out that no one was after me, Then | heard my leader calling aver the R/T: ‘One down! One down!’ Where?" I called back. ‘Look over the coast, it’s spinning down’ he called =ESAU" EWALD HEINZ, ao ers Godlo esobiste Heinza Ewalda namalowane pod kabi: ing samolotu Messerschmitt BE 109G-6)R6 idlta 11°, ‘maj 1944 roku. tem below the ellow 11", May ‘ing. Ewald’s personal his BE 109G-6)R6, ockpit of 944. polaowym dowddca mojej pary odezwal sig do Pigé dwa, niech pan teraz pomacha skrzy~ lami na znak zwycigstwa, potem prosze zawrd cié i wyladowae, a nastepnie natychmiast stanaé przede mng do karnego rapartul” — Zrozumia- fem!" Bylem bardzo podniecony faktem, iz po raz pierwszy wolno mi bylo pomachaé skraydlami na znak zwycigstwa powietrznego. Na mala wysokosé zszediem jud na breegu lotniska przy warsztacie polowym, a nastepnie na najnidszym mozliwym putapie nadlecialem nad miejsca postojowe 5. i 6. Staffel, gdzie mechanicy i piloci radosnie pokiwali do mnie rekom Po ladowaniu radosé byla wprawdzie ogrom- na, ale czekala mnie rownie? niezla bura, Wowczas, jud doswiadczony, Feldwebel El- lendt rozkazal mi wykona€ na poczatek pigtnascie pompek. Nastepnie uslyszatem bardzo wymowne slowa: .Kto decyduje sig na spotkanie nos w nos, ajeszeze przy tym strzela, ten nie pozyje dlugo.” ak na marginesie to w ciagu nadchodzacych ndni jeszcze wiele razy mialem uslyszeé zda- Nie pozyjesz dhugo!” Heinz Ewald uradzil sig 1 wrzesnia 1922 roku w Zoppot (Sopot), do lotnictwa zglosil sig na ochotnika w dniu 1 grudnia 1941 roku, Szkolenia lotnicze odby! w Fliegerausbildungsregiment 23 w Kaufbeuren, a nastgpnie po ukoriczeniu prze- szkolenia, jako pilot mysliwski trafit do szkolnego putku mysliwskiego Jagdgeschwader 106, a wresz- at me. 'See the impact flash on the ground? Over’, roger! Since there were no other fr the area, the you endly fighters in 1g and success-greedy novice was victory! The young Russian pilot was ~ and | would live on! What a terrible thing war is! As I was brooding about such things, I heard my Rotte leader's voice calling: ‘Climb up to 1000 meters over Kerch!' I forced my crate to gain some height and, spotting the other 109, quickly took up my assigned pasition of Katschmarek! Leaving behind a column of smoke, the Rus: sians disappeared to the east, while the two of us headed towards our base at Bagerovo. When we reached our airfield, the leader called me again: e Two, waggle your wings as a sign of a victory. ound and land, then report to me immediate- go ly!’ = "Understood!" I was very excited to be allowed to rock the igs of my aircraft to signal the victory for the first time. | circled down to the verge of the strip by the field workshops, and then passed as low as wi Heinz Ewald po uzyskaniu 25 xwycigstwa powietrzne- go 3 czerwea 1944 roku, kiedy to zestrzelit szturmo: wego 11-2, lotnisko Husi w Rumunii Heinz Ewald shortly after his 25th victory, 1-2 Sturmovik on 3 June 1944, Husi airfield, Romania. Heinz Ewald poruje do 2djgcia reed swoim Bf 109G-6)R6 .#étta maj 1944 roku Heinz Ewald posing in front of his BF 1096-6/R6, “yellow May 1944, cie do Jagderginzungsgruppe w La Rochelle, Pod koniec lata 1943 roku znalazl sig na ftoncie wscho- diim w 5.9G 52. Heinz Ewald bardzo szybko otrzymal praydo- mek .£sau", przypomina o tym w swaich wspo- mnieniach: Po odbyciu kolejnych lotéw bojowych, podczas, ktérych uzyskalem dziewieé dalszych awyeigstw powietrznych, narodzilo sig przezwisko Esau”, ktore nadali mi piloci 6, Staffel, Po powro- cie z low bojowego, kiedy ponownie zaliceylem jedno zestrzelenie na swoje konto, Oberfeldwebel Kuhn, jako rzecznik wszystkich pilotéw w igloo, powital mnie tymi stowami: de znowu miales Swinski bedziesz naszym , Esau”! Wkrotce mlody pilot zwrécit na siebie uwage dowddey dywizjonu, ktérym byl w tym czasie drugi na ligcie aséw Luftwaffe, Hptm. Gerhard Barkhorn rznych). Jak wspomina Ewald: Pewnego dnia musialem zameldowae si¢ u dowddey naszego I1,JG 52, pana Hptm, Gerharda Barkhorna, Po krotkim powitaniu dowddca i kawaler wierica Sei debowych wyjasni! mi, iz jego Katschmarek zgi- nat podezas .samotnego spaceru”, inacze] méwia oda sig podczas lotu bojowega i polegl w czasie walki powietrznej. Mialbym zostaé natychmiast przeniesiony do sztabu, aby pelnié obowigzki jego bocznego pilota. W razie potrzeby bylbym rowniez praydzielany do poszczegdinych eskadr, Hauptmann Barkhom podszedt do mnie bardzo blisko, whit pa- lec w moja piers i rozpoczal nastepujacy dialog: .Potrafi pan lataé?” — Tak jest, Herr Haupt mann!” »Potrafi pan strzelaé? ~ Tak jest, Herr Haupt- mann!” my, ie. Od dzisiaj | could over the fifth and sixth Staffel cheered by mechanics and pilots waving at me. | was bursting with joy, though I knew I was in for a good dressing-down. Feldwebel Ellendt, already an experienced pi- lot, made me do fifteen push-ups for a start. Then 1 was told to remember this lesson: ‘He who flies head-on at an opponent, and shoots at point-blank range, won't live for long’. By the way, during the following weeks | was to hear ‘you won't live for long’ many times”, Heinz Ewald was born on | September 1922 in Zoppot (Sopot). He volunteered for the air force ‘on 1 December 1941, He took the flying course in Fliegerausbildungsregimeat 23 at Kaufbeuren, then joined the training fighter group Jagdgeschwader 106, and finally Jogdergéinzungsgruppe in La Roch elle. At the end of summer 1943 he joined 5.9G 52 operating on the Eastern front. Heinz Ewald quickly earned his nickname “Esau”. In his memories he recalls; “During the fol. lowing combat sorties, which gave me nine more victories, | was dubbed ‘Esau’ by the pilots of the sixth Staffel, After one of the missions, which end- ed with another addition to my score, Oberfeld- webel Kuhn - who was something of a spokesman for the others — welcomed me with words: ‘So you've had pig's luck again. From now on you're going to be our “Esau?!” Soon the young pilot caught the attention of the Gruppenkommandeur, none other than Hptm. hard Barkhorn himself, the second-highest scor- ing of all Luftwaffe aces (301 aerial victories). Ewald recalls: “One day I was ordered to report to - EWALD ESA INZ “ESAL 6 wPotrafi pan utrayma¢ sig blisko mnie w po- wietrau?” — ,Tak jest, Herr Hauptmann!” ~Potrafi pan umrzeé?” ~ ,Tak jest, Herr Haupt- Jeden z pierwszych lotéw w charakterze bocz> 10 pilota Hptm. Barkhorna Heinz Ewald odbyt ad Kerczem w ostonie Ju 87: Na wysokosei 1200 metréw piloci Stukaséw wyprowadzili swoje ma- szyny z nurkowania i zmienili kurs w kierunku na polnocny zachéd, gdzie zebrali sie w powietrzu i polecieli w strong macierzystego lotniska. Naszym zadaniem bylo trzymanie sig oslanianych maszyn w najblizej odleglosci. Tak, wiee i ja zanurkowa- tem razem ze Stukasami. Podezas nurkowania moj 109 osiagnal niesamowita predkos<, elegancko przelecialem obok swojego dowddey i 2 predko- Sci preekraczajqca 700 knvh wykonatem pi¢kna petle nad portem Kercz wanaszac sig powrotem na pulap, co najmnie} 1000 metréw, Ledwie wpro- wadzilem samolot w lot horyzontalny znalazlem sig w samym Srodku roju rosyjskich mysliwcow LaGG 5. ,0j, oj Esau, cholerie nieprzyjemna sytu- aca!" Instynktownie ostro poderwatem nos maszy- hy w gére, aby zmniejszy¢ predkose i unikna¢ w ten sposdb wypreedzenia Rosjan. Popchnalem do przo du manetke gazu, wykonatem Immelmanna i st rawalem sig prosto na najbliészego praeciwnika, Ktory znajdowal sig w odleglosci okolo 500 me- traw i nadlatywat 2 boku w mojq strong. Oddatem serie ze wszystkich luf jednoczesnie odbijajac w bok. Ten pojedynek nie by! juz tak bardzo ryzy kowny, jak podczas mojego pierwszego zwycig- stwa powietrznego, ale gdyby Rosjanin w tym sa- mym momencie odbil w ddl w te sama strong, wawezas nie tylko, 22 mogtoby dojéé do zderze- hia, ale wrgcz musialoby do niego dojéé. Ze Swi- Lt. Ewald w kabinie swojego Bf 109G-10, WN. 610 487, . biata 3°, na skraydle stoi picrwszy mechanik maszyny Hein ten Venne, Wegry, luty 1945 roku. Lt, Ewald in the cockpit of Bf 1096-10, WNr. 610 487, “white 3°, with chief mechanic Hein ten Venne stan February 1945. the Commander of our ILjG 52, Hptm. Gerhard Barkhom. After a brief welcome, our Commander, a recipient of the Oak Leaves to the Knight's Cross, explained to me that his Katschmarek had been lost during a ‘lone walk’, in other words flew away on his own and was killed in action, He wanted me to be transferred to the Stab immediately to take up duties as his wingman. If the situation so demand- ed, | would be assigned to a particular Staffel, Hauptmann Barkhorn came up close to me, poked his finger in my chest and started the fol- lowing dialogue: “Can you fly?" - “Yes, | can, Herr Hauptmannt” “Can you shoot?” — “Yes, | can, Herr Haupt= mara!" “Can you stay close to me in the air?" | can, Herr Hauptmann!” “Are you ready to die?” — Hauptmann!" ‘One of Heinz Ewald’s first missions as Hptm Barkhorn's wingman involved escorting Ju-87s over Kerch: “The Stuka pilots were just pulling up from their bombing dive, climbing up to re-form at 1000 meters before heading north-west towards their base. Our task was to stay as close as possible to the escorted machines, so I followed the Stukas in their dive. | accelerated to what seemed like an incredible speed and left my leader behind. Reach- ing over 700 kph, | slowly pulled out in a beautiful loop above Kerch harbour, ending up at about 1000 meters altitude. As soon as I levelled out my air- craft, 1 found myself in a swarm of Russian fighters LaGG 5. ‘Esau, you gat yourself into a damn un- pleasant situation!’ | instinctively hauled om the stick to slow me down and avoid overtaking the Russians. | pushed the throttle, went into an Im- “Yes, | am, Herr stem mineliémy sie o wlos, nie dotykajac sie w jemnie, Moja maszyna pikowata w dol, aby z na mala wysokos¢, Podczas nurkowania zauwady. tem najpierw biato szarq, a po chwili niemal czar- ng smuge dymu, ciagngca si¢ za kadlubem LaGG 5. ‘Wyprowadzilem z nurkowania mojego Me 109 nad ‘obszarem zajgtym przez wojska niemieckie, w mig- dzyczasie znalazlem sig w silnym ogniu artylerii przeciwlotniczej. LaGG 5 rozbil sie w patezne} eks- plogji na pétnoc od miasta Kercz, Zdawalo mi sig, iz bedzie to zestrzelenie bez Swiadkow, W tej samej chwili, kiedy dolgczylem do dowédcy dywizionu, ktéry nosil pseudonim radio: wy «Radetzki 1" elegancko zajalem nakazang po- zycje w szyku u jego boku, uslyszalem w stuchaw- kach ponury glos mojego szefa: Tu Radetzki 1, kto byl autorem tego zestrzelenia? Zrozumiano, od- bidr?” Oniesmielony potwierdzilem, ¢e to bytem ja. Najpierw dluga chwila ciszy, a nastepnie gramia- oy glos: .Radetaki 2, jedeli pan jeszcze raz opusci ostaniany obiekt i mnie, polecg za panem i osobi- Scie pana zestrzele! Zrozumiano, odbidr? zumiano, bez odbioru Po zestrzeleniu dziewiqtego przeciwnika, my- sliwca Airacobra w dniu 23 stycznia 1944 roku, Ewald otrzymal Krzy? Zelazny 1. klasy, ktérym ude- korowano go 7 marca 1944 roku. Dwa tygo- dnie podnie) 22 marca 1944 roku po zaliczeniu 21 zestrzelenia otrzymal Frontowg Odznake Pilota Mygliwskiego w zlocie (Frontflugspange fiir Jager in Gold). ‘W tym czasie Uffz, Heinz Ewald uzytkowat samolot Messerschmitt BF 109G-6, ktory obok stan- Lt. Ewald i pierwszy mechanik Hein ten Vernne prey BF 109G-10 -biaa 3", uwage nwracaja adjete oslony goleni pockworia glownego., Lt. Ewald and his chief mechan- ic Hein ten Venne by BF 1096-10 “white 3°, note removed land- ing gear covers melmann, and headed for the nearest enemy charg- ing towards me from the distance of 500 m. lopened up with all my guns before breaking off to one side. This duel was notas risky as my first kill, but if the Russian had chosen to break to the same side, we would have collided. As it happened, we missed each other by a short distance. | imme: diately threw my machine into a steep dive and as | descended, looked around. Off to one side | no- ticed a greyish-white smoke trail start to pour from the stricken LaGG 5 which was also heading down. ‘As I watched, the plume of smoke deepened to black. | pulled up my 109 over friendly territory, passing through a belt of dense AA fire. The LaGG 5 slammed into the ground in a big explosion, north of the town of Kerch. {imagined this event would pass unwitnessed ‘The moment | joined my Rottenjiihrer, whose radio call sign was ‘Radetzki 1', and elegantly formed up on his wing. | heard in my earphones the bleak voice of my boss; 'Radetzki 1 speaking, who was the au- thor of that kill? Over!” Intimidated, | confirmed my action. There was a long pause of silence, and then J heard his thundering voice: ‘Radetzki 2, if you leave the formation and the escorted aircraft one more time, I'll come after you and personally shoot you down! Understood? Over!" “Yes, Sir!” Having shot down an Airacobra for his ninth victory on 23 January 1944, Ewald was awarded the Iron Cross, First Class, on 7 March 1944. Two weeks later, on 22 March 1944 with 21 kills to his credit, he won the Operational Flying Clasp for Fighters in Gold (Froatflugspange fiir Jager in Gold). WESAL 8 EWALD ESA & dardowych oznaczei maszyny sztabowej nosil pod kabing godto asobiste pilota, rebus rysunkowy, na Ktory skladata sig stylizowana na gotyk duéa litera E oraz rézowa Swinia (E — Sau, czyli po niemiecku Swinia, preyp. aut). W dniu 25 maja 1944 roku wreczono mu Pu- char Honorowy za szczegdlne osiagnigcia w wo} nie powietranej (Ehrenpokal fir besondere Leistun: gen im Luftkrieg) Lt. Ewald przeniesiony zostat w maju 1944 roku ze sztabu Il, Gruppe do 6,JG 52, ktéra dowo- dail Hptm, Helmut Lipfert (203 zestrzelenia). jeg Rowy samolot Messerschmitt BF 109G-G/R6 ozni czony byl .d6lta 11", Pod kabina wymalowane bylo jak zwykle, godlo osobiste .E-Sau Miesiqc pééniej 24 czerwea 1944 roku Lt. He ing Ewald wait udzial w ataku na amerykatiski bombowece typu B-24 Liberator, ktdre kierowaly sie nad rafinerig w Ploesti. Po wykonaniu dwéch ata: kéw , Esau" zestrzelil jeden z bombowcéw, Bylo to jego 30 zwyciestwo powietrzne, Wkrotce jednak At that time Uff. Heinz Ewald’s mount was a Messerschmitt BE 109G-6, which, apart from the standard Stab markings, carried the pilot's word: play personal emblem below the cockpit, a gothic style capital letter E and a pink pig (E ~ Sau, which means “pig” in German — authors note). On 25 May 1944 he was awarded the Goblet of Honour for special achievement in the air war (Elirenpokal fiir besondere Leistungen im Luftkrieg) In May 1944 Lt, Ewald was transferred from the Stab of li. Gruppe to 6.4G 52, led by Hptm, Helmut Lipfert (203 aerial victories). His new air craft was Messerschmitt BF 109G-6/R6, marked “yel- low 11°, sporting the usual personal emblem E-Sau" below the cockpit. One month later, on 24 June 1944, Lt. Heinz Evvaldl was part of the force intercepting American B-24 Liberator heavy bombers, heading for the oil re- finery in Ploesti. In two attacks “Esau” brought down one of the bombers for his 30" aerial victory. Howev- er, his aircraft was hit by retum fire and he was forced Sa Rozbity w 35% podczas preymu sowego Igdowania BF 1096-10 -biata 3°, lotnisko Raab na We sch, 20 Inty 1945 roku. Bf 109G-10 “white 3° aged during forced landi Raab airfield, Hungary, 20 Feb ruary 1945, Lt. Heinz Ewald pozuje do zdjecia pray samolocie Messerschmitt BF 1096-14 ,biala 7°, maszyny tej wiywal m.in, Erich Hartmann, lomnisko Veszprém, marzee 1943 roku, Heinz Ewald posing in front of Messerschmitt BE 109-14 “white 7”, occasionally flown by, among others, Erich Hartmann, Veszprém airfield, March 1945, riwnied jego samolot zostal trafiony i Niemi musiat ratowa€ sig skokiem na spadochronie. Wsku- tek cigekich ran, ktére odnidst opuszczajac ptona- cy samolot, kolejne trzy miesiqce spedzil w szpit. lach. Na front wrécit z poczatkiem pazdziernika 1944 roku Podczas walk nad Wegrami w paidaierniku i li- stopadzie 1944 roku zestrzelil traynascie samala- tow radzieckich podnoszac stan swojego konta do 42 zwycigstw powietrznych, W dni 30 listopada 1944 roku udekorowane go Krayzem Niemieckim w alocie (Deutsches Kreuz in Gold) Kolejnych siedem zwycigstw powietrznych Ewald uzyskal nad okrazonym Budapesztem, gdzie eskortowal Heinkle He 111, ktére zraucaly zaopa: tzenie nad miastem. W styczniu 1945 roku walk powietrzne nad Wegrami byly jeszcze bardziej za- dante, co umodliwilo mu zestrzelenie nastepnych osiemnastu maszyn radzieckich ( w tym pigé 3 stycenia i eztery 22 stycznia). W ciagu czterech pierwszych dni lutego 1945 roku dolozy! do swo- jego konta jeszcze catery zwycigstwa powietrze, uzyskujqe w ten sposéb 70 potwierdzonych ze- strzelef. Za zestrzelenie nad Wegrami, w cagu to bail out. Struggling to free himself from the bum- ing machine, he was severely wounded and spent the next three months in various hospitals. He returned to active duty in Hungary at the beginning of Octo- ber 1944 and during the next two months shot down 13 Soviet aircraft. This brought his score up to 42. and on 30 November 1944 he was awarded the Ger- man Cross in Gold (Deutsches Kreuz in Gold). His next seven kills were claimed while escort- ing He-IT1s as they dropped supplies over the besieged city of Budapest. In January 1945 air ace tivity over Hungary intensified, which gave Ewald the opportunity to shoot down another 18 Soviet aircraft (including five on 3 January alone and four more on 22 January). During the first four days of February 1945, he added another four kills, bring- ing his total to 70. On 17 February 1945 the Hun- garian government awarded him the Officer's Cross with Laurels and Swords far shooting down 42 enemy aircraft in four months, On | March 1945, having shot down an American Mustang aver Lake Balaton, he was in turn mistakenly shot down by German anti-aircraft artillery, Once more he had to bail out but this time he escaped unscathed, ESAU WALTER W ostatnich ¢zterech miesigcy, 42 samolotow, udeko- rowany zostal 17 lutego 1945 roku praez raad wegierski Krzyzem Oficerskim z lisémi laurowymi i mieczami. Dnia 1 marca 1945 roku po zestrzeleniu nad Balatonem amerykariskiego Mustanga, podczas powrotu na macierzyste lotnisko zestrzelony zo- stal omylkowo przez niemiecka artylerig przeciw- lotnicaa. ‘Tym razem jednak wyszedl z opresji calo. W dhiu 16 kwietnia 1945 roku nad Briinn (Brno) zestrzelit swojego 84 przeciwnika, byl to radziecki mysliwiec Jak-9. Catery dni pééniej ude- korowano go Krzyzem Rycerskim. W dniu 8 maja 1945 roku Lt. Ewald wraz z innymi pilotami ILJG 52 przelecial na lotnisko Neubiberg, gdzie trafit do amerykatiskie} niewoli. Zwolniony zostal jue 22 czerwea 1945 roku. Podezas wojny wykonal nie mnie} niz 296 lotow bojowych, zestrzelil 84 sa- moloty nieprzyjacielskie, w tym 82 samoloty ra- dzieckie (66 mysliwcéw, 14 szturmowych II-2, 2 bombowce Douglas Boston) i dwa amerykariskie (1 bombowiec B-24 Liberator oraz jeden my P-51 Mustang). Walter Wolfrum moich wielt akeji mysliwskich cheialbym wspomnieé dzien 16 lipca 1944 roku, iedy to uzyskalem 10 zwycigstw powietrznych, asam odniostem najcigzsze 2 moich ran Byl to drugi dzied wielkiej ofensywy radziec- kie) wyprowadzonej z rejonu Tamopola w kierun- ku Lwowa. Jak dotad nigdy jeszcze nie miatem okazji obserwowac tak zmasowanego udycia lot- nictwa przez Rosjan, po raz pierwszy widziatem Ww powietr2u radzieckie formacje liczqce co naj- mnie} 100 bombowcow, ktore ostaniane byty przez taka sama ilose mysliwcdw. Poniewaz w tym cza- sie, poza LLG 52, nad obszarem dzialan bojowych nie byto innych niemieckich jednostek mysliwskich znaledligmy sig sami wobec wielokrotnej, praygnia- tajacej przewagi liczebne) Juz poprzedniego dnia 2 czternastu Me 109 nalezacych do mojej eskadry na skutek uszkodzeri odpadly cztery. W dniu 16 lipea loty bojowe trwa- ty niemal bez przerwy. Podczas moich dwach pierwszych operacji w tym dniu stoczytem walki powietrzne 2 silnymi formacjami I-2, ktérym to- warzyszyly mysliwee Jak-9 i Airacobra. Pray tej oka- On 16 April 1945, over Briinn (Brno), he claimed his 84" enemy aircraft destroyed, a Russian fighter Yak-9. Four days later he received the Knight's Cross. On 8 May 1945 Lt, Ewald along with other pilots of ILJG 52, flew to Neubiberg to surrender to American forces. He was released from captivity as early as 22 June 1945, During his combat ca- reer, he flew no fewer than 296 sorties, claimed 84 enemy aircraft destroyed, including 82 Russian air- craft (66 fighters, 14 12 Sturmoviks, 2 Douglas Boston bombers) and 2 American (1 B-24 Liberator bomber and 1 P-51 Mustang fighter). Walter Wolfrum Fmy many memories as a fighter pilot | par- O icularly recall 16 July 1944. On that day I scored 10 kills, but at the same time suf fered the most severe of my wartime injuries. The previous day the Russians had launched an offensive from the area of Tamopol and were advancing to- wards Lvov, Never in my life had 1 seen them use such massive formations of aircraft. There were groups of more than 100 bombers, protected by the same number of fighters. As there were no other Ger- man fighter units beside 1,JG 52 in the area, we were overwhelmed by their sheer weight of numbers. The day before, out of 14 Me 109s in my Staffel, four had been grounded for repairs. On 16 July com- bat sorties were being conducted one after another, During my first two sorties | engaged strong forma tions of I-28, covered by Yak-9 and Airacobra fight- cers, Each time | managed to down two Yaks, During my third sortie, | shot dewn four aircraft out of for- mation of 12 La-5 within a space of a few minutes. In the afternoon, | was leading the last two serviceable machines from my Staffel on the faurth mission of the day, when we ran into a huge for. mation of Pe-2 and Mitchell bombers, covered by Yak-9 and La-5 fighters. | made several attempts to get through to the bombers, shooting down one Yak-9 in the process, but I failed, My wingman was hit several times, and he reported breaking off for home. In the meantime, I noticed a gaggle of P-39 Airacobras (possibly P-63 Kingcobras - they were hard to tell apart in the air) flying as top cover for the whole formation. | pulled away, gained altitude up to 9000 meters, and then engaged the fighters of the top cover. In the ensuing dogfight | nailed aii zestrzelitem za kaédym razem po dwa Jak-9. Wtrzecim locie bojowym udalo mi sig zestrzeli¢ w ciagu zaledwie kilku minut catery samoloty ze siladu forma liczace] dwanaicie 1a-5, Na czele dwach ostatnich sprawnych maszyn moje] eskadry poleciatem po poludniu na czwarta akcjg bojowa i napotkatem ogromna grape bombowcdw typu P 2 Mitchell ostaniang przez mysliwee Jak-9 i La-5. Kilkukrotnie, bez powodzenia, probowalem pra bie sig przez ostong mysliwska do bombowc6w zestracliwujgc prey tej okagji jednego Jak-9. Wor czas méj boceny pilot zainkasowal kilka trafien i odmeldowal sig. W migdzyczasie zauwazylem, iz ponad dugym zgrupowaniem znajduje si géma eskorta skladajqca sig z jedne) eskadry P-39 Airacobra {albo P-63 Kingeobra - oba typy byly trudne do odrédnienia w powietr2u). Oddalilem sig nieco, nabralem wysokesci wznoszac sig na pulap 9000 metrdw i zaatakowalem mysliwce wehod: ce w sktad game) eskorty, W walce kolowej trafi- tem jednego z nieprayjacidl, w tym samym ceasie jednak inny P-39 (lub tez:P-63) znalaal sig za moim ‘ogonem nicomal wychodzac na pozyci¢ dogodna do oddania strzaléw. Aby wykoniczyé lecaca praede mng Airacobre musialem paczestowae jq jeszcze jedng seria, a nastepnie spiralg sprobowalem zejsé x linii strzalu znajdujacego sig za mnq mysliwes. W chwili, kiedy ktadlem maszyne na plecy pocau- tem lekkie uderzenie w prawe biodro, natychmiast zrobito mi sig slabo, Po kilku zwitkach korkociagu wpadlem w wiszacego pode mng na niebie cum lusa. Znajdujac sig wewnatrz chmury wyprowadzi Jem maszyng z korkociqgu, sila cigzkoSci pozbawi- la mnie na chwile zdolnosci widzenia, Kiedy kilka sekund pééniej odzyskalem warok, spostrzegtem, wyskoczytem ponad chmure i momentalnie ponow- nie zaatakowany zostalem przez nieprayjacielskie mysliwee, Dzigki zanurkowaniu do wngtrza najbli szej chmury astatecznie udala mi sie zgubié pree- cclwnikéw. Nasilajace sig uczucie slabosei i ktopoty x oddychaniem sktonily mnie do zerwania z twa- ray maski tlenowej i przejscia do lotu kaszac Jednak niespodziewanie znalaztem sig pod ostrza- Jem lekkiej artylerii przeciwlotniczej i spojrzawszy na busolg 2 przerazeniem stwierdzilem, iz lecia- Jem na wschéd zamiast na zachéd. Bardzo szero- kim awrotem, aby zndw nie utracié éwiadomosci na skutek przeciqzenia, zawrdcilem na zachéd. ‘Odezuwajac coraz wieksze zmeczenie i stajac sig coraz stabszym oswajalem sig z myslg, 2e za kilka minut strace praytomnosé i rung w dol na rozciae one of them, but at the same time, 1 spotted an- other P-39 (or P-63) lining up behind me, about to open fire on me, | loosed off one more burst to finish off the Airacobra in front on me before I could throw my aircraft into a spin to spoil the aim of the fighter behind me. As | flipped my ma- chine onto its back, | felt a light blow in my right hip, which instantly made me feel nauseous. After | a few spins | fell into a bank of cumulus cloud be- low me. Still inside the cloud, | recovered my ma- chine from the spin, but momentarily blackened out due to G forces, Befare I regained the vision in my eyes, | popped out of the cloud and was imme diately set upon by enemy fighters. | dived back into the nearest cloud and finally lost the pursu- ers. U had difficulty breathing and felt weaker with every passing minute, so | snapped the oxygen mask from my face and raced on close to the ground. Suddenly | found myself under fire from light anti-aircraft batteries, and glancing at the com pass, | was terrified to see that | was heading east. not west. In my weakened condition | was id Kawaler Krzyéa Rycerskiego Leutnant Walter Wolfrum, Knight's Cross recipient, Lewtnant Walter Wolfrum. vol, gajacy sig pode mna obszar wielkich bagien i la- sw, myslac o tym nie czulem jednak w ogdle stra- chu. Powiedzialem tylko do siebie: Leé tak dlugo jak sig dat Naraz ku swojemu calkowitemu zaskoczeniu dostrzeglem praed soba zielong polaé Iki, bylo to lotnisko polowe, z ktOrego wystartowatem, Natkng- tem sig na nie dzieki szczeéliwemu przypadkowi ‘Ostatnimi sitami wysunglem podworie oraz klapy i posadzitem moja maszyng na poli walotéw. Kiedy kota dotknely ziemi stracitem praytomnosé, Jak opo: wiadano mi pézniej méj samolot toczy! sig po tuku a nastepnie zatrzymal z pracujacym silnikiem, Nie- praytomnego wyciagnieto mnie 2 kabiny i wéwceas zauwazono, iz moje prawe biadro jest rozerwane isilnie krwawi, Na pokladzie Ju 52 zostalem nie- zwlacznie przewieziony da szpitala wojskowego we Lwowie. Podczas operacji 2 prawego posladka usu- nigto mi 1/2 calowy pocisk, ktory wezesniej przebit prawe biodro, jame brzuszng i miednice. Po 5 12 miesiqca pobytu w réznych szpitalach w Niemczech ipo ponownej operagi na poczatku lutego 1945 roku wrdcilem do mojego pulku.! Walter Wolfrum urodzit sie 23 maja 1923 roku w Schmalz/Oberfranken, jako syn ewangelickiego pastora. W latach 1929 do 1933 byt uczniem szko- ly podstawowej, a w latach 1933-1940 uczeszczal do humanistyeznego gimnazjum, gdzie w pazdzier- niku 1940 roku zdal egzamin dojrzalosci. Bezposrednio po ukoriczeniu szkoly sredni w paidzierniku 1940 roku rozpoczal stutbe woj- skowg. Podstawowe wyszkolenie piechoty odl the G forces of a tight tum would make me pass ‘out, so 1 took a very wide tum and headed west. Feeling more and mare tired, | was coming to terms with the thought that | was going to faint in a few minutes and inevitably crash down into the vast area of swamps and forests below me, but | felt no fear. | only said to myself: Go on as far as you can! Then, to my amazement, | saw a green swathe of meadowland right below me, quite clearly the airfield | had taken off from. I had come across it by pure aceident. Summoning all the strength | had left in me, I lowered the gear and flaps, and touched dewn on the strip. Later | was told that my aircraft rolled on to one side and finally came to a halt by itself with engine still on. 1 was pulled out unconscious out of the cockpit, with my right hip torn and bleeding heavily. Twas immediately put onboard a Ju-52 and flown to the military hospital in Lvov. During an operation the surgeons removed a 0.50 calibre round from my buttock, which had penetrated through my right hip, abdominal cavity and pelvis. | stayed in various hos- pitals in Germany for five and a half months, until finally, after a second operation, | was able to retum to my Geschwader in February 1945." Walter Wolfrum was born on 23 May 1923 in SchmilzOberfranken, the son of a Protestant Pastor. He was a student at a primary school berween 1929 and 1933, and at grammar school in the years 1933- 1940. He graduated in October 1940 and in the same month joined the army, He received his primary in- fantry training in Neukuhren, Eastern Prussia. In March 1941 he was transferred to Luftkriegsschule 1 Le. Wolfrum (drugi 2 prawej) 1 kwietnia 1944 roku nad Kry- mem. Z lewej strony w ceapkach polowych stojq Heinz Ewald i Peter Dittman. Lt. Wolfrum (second from the right) recounting the story of hhis 53th aerial victory, achieved ‘on 1 April 1944 over Crimea. To the left, wearing field caps, H nz Ewald and Peter Dittmann, Py Lt. Walter Wolfrum wsiada do ‘kabiny swojego BE 1096-6, WNr. 411777, .czama 15", lotnisko Grammatikowo, kwiecies 1944 roku Lt. Walter Wolfrum climbing into the cockpit of his Bf 1096-6, ‘WNr. 411777, “black 15°, Gram- matikovo airfield, April 1944 ki zakoficzy! w marcu 1941 roku i przeniesiony zo- stat do Berlina do Luftkriegsschule I ( Il wojenna sekola lotnicza) znajdujqce| sig w dzielnicy Gatow. Zajecia w szkole abejmowaly réwnied nauk pilo tazu. W kwietniu 1942 roku, po ukoriczeniu szkoly w Berlinie, skierowany zostal na tray miesigce do Jagdflieger-Vorschule | (1 wstepna szkola lotnikéw miysliwskich) w Kamenz w Saksonii. Kolejnym eta- pem szkolenia byla Jagdfliegerschule 3 (3 szkola lotnikéw mysliwskich) w Grove w Danii, gdzie prze- bywat od czerwca do wrzesnia 1942 roku. Kolejne dhwa miesiace spedzil w Bad Aibling. W migdzycza- sie, w lipcu 1942 roku, awansowany zostal do stop: nia Leutnant, Od listopada 1942 roku do stycznia 1943 roku doskonalil swoje umiejetnosci w Erginzungs-Jagd: gruppe Ost (uzupetniajacy dywizjon mysliwski Wschéd) w Saint-Jean d’Angely we Franeji. W stycani 1943 roku znalazl sig na frov wschadnim, gdzie rozpaczal sluzbe frontowa w skla dzie SAG 52, ktora dowodzit wawezas Lt. Helmut Haberda. Eskadra stacjonowala wowezas w rejonie Rastowa nad Donem. {air war school) in Gatow-Berlin, where he completed his pilot training. In April 1942 he was assigned to Jogdfieger-Vorschule I (preliminary fighter pilot school) in Kamenz, Saxony. The next stage of his training was with Jagdfliegerschule 3 (fighter pilot school) in Grove Denmark, which he attended from June to Septert- ber 1942. He spent the next two months in Bad Aib- ling anc was promoted to the rank of Leutnant. From November 1942 to January 1943 he perfected his fighter pilot skills in Ergdinzungs-fagdgruppe Ost (aunil- iary fighter group east) in Saint-jean d'Angely, France. In January 1943 Lt. Wolfrum found himself on the Eastern front, posted to 5.JG 52. commanded by Lt, Helmut Haberda, At that time the unit was stationed at Rostov-on-Don. His first aerial victory came as late as 25 May 1943, during his 62nd com- bat mission - a Yakovlev Yak-1 Soviet fighter, On 21 july 1943, at 05.16 a.m., he brought down a Mig-1 fighter, It was his 132nd combat sortie. In the early hours of the next day (04.20 a.m) he bagged an 1-2 Sturmovik. His fourth vietory, a Yak 1, went down on 24 July 1943 (at 08.03 a.m.), and his fifth, another Yak-1, a day later, at 11.20 a.m. WAL WALTER WOLFRUM ale Poczatki kariery Walfruma nie byly latwe, swo- Je pierwsze zwyciestwo powietrzne uzyskal dopie- To 25 maja 1943 roku podczas wykonywania 62 lotu bojowego. Tego dnia zestrzelit radziecki my- Sliwiec typu Jakowlew Jak-1. Na drugie zestrzele- musiat czekac kolejne dwa miesigce. W dniv 21 lipca 1943 roku, 0 godzinie 05.16, podczas 132 lotu bojowego zestrzelil mysliwiec MiG-1. Dziei pééniej ofiara jego broni poktadowej padt II-2, kto- rego zestrzelit jué 0 godzinie 04.20. W dniu 24 lipea 1943 rokti uzyskuje czwarte zwyciestwo po- wietrzne (lak-l @ godzinie 08.03), a nastepnego dnia 0 gadzinie 11.20 zapisuje na swoje konto pig- te zestrzelenie (Jakel). ‘Konto jego zwyciestw zaczyna rosna¢ w coraz. szybszym tempie. Driesiqte zestrzelenie uzyskuje 6 wreesnia 1943 roku o godzinie 17.35 (Jak-1), dwudzieste 11 grudnia 1943 roku o godzinie 12.11 nad Kerczem (P-39 Airacobra), trzydzieste 15 lute- go 1944 roku o godzinie 06.57 (P-39 Airacobra), W dniu 19 marca 1944 roku zestrzeliwuje szesé sa- molotéw radzieckich, uzyskujac zwycigstwa po- wietrzne od 39 do 44. Tydzien podniej, 26 marca 1944 roku, przekracza liczhe 50 zwyciestw po- wietrznych. Tego dnia jego konto powigksza sig 248 do 51 zestrzeleti. ‘Wm czasie pilotuje samolot Messerschmitt BF 109G-6, WNr. 411 777, cama 15” z napisem ,Quex” pod kabina, Jak wyjasnia Wolfrum: Moja przyjaciétka z lat wojny nosita przydomek .Quex”, byt to skrét od. sléw ,zywe srebro”, poniewad byla ona nadzwyczaj 2ywa i pelng temperamentu dziewczyna, Umiescilem ten praydomek na kilku samolotach mysliwskich, kté- re pilotowalem podézas wojny. Po zakoiiczeniu wojny .Quex” zostala w roku 1946 moja Zong. Doczekalismy sig ceterech e6rek. Ten sam samolot, wyrainie wi- docany bialy napis .Quex” pod kabing, The same plane, note clearly visible white inscription “Quex” below che cockpit. From then on his score grew rapidly. His 10% victim fell on 6 September 1943, at 05.35 p.m. (Yak- 1), 20% on 11 December 1943 at 12.11 p.m, over Kerch (P-39 Airacobra), 30 on 15 February 1944 at 06.57 a.m. (P-39 Airacobra). On 19 March 1944 he shot down 6 Soviet aircraft, his victories from 39 to 44. One week later, on 26 March 1944, he passed half-century mark. On this day his tally grows from 48 to 51 kills. During that period he flies Messer- schmitt BF 109G-6, WNr. 411777, “black 15°, marked, with the inscription “Quex” below the cockpit. Wol- frum explains: “my war-time girlfriend was nick- named ‘Quex’, since she was a very lively and ener- getic person, | painted this name on a few of the fighter aircraft | flew during the war, After the war, "Quex’ became my wife in 1946. We have four daughters. Sadly, my wife died of cancer in 1988". Another characteristic feature of Wolfrum's “black 15° is its red spinner with white spiral. As arule, all Luftwaffe aircraft were devoid of any red colour elements (radio code letters, quick aerial rec- ‘ognition features, etc). This was to minimize the risk of misidentification, as Russian aircraft were marked with red stars and, quite frequently, red numbers and other markings, In Wolfrum’s own words, he ordered his ground crewmen to paint the spinner with captured Russian red paint in jest The black tactical numbers outlined in white, found on Wolfrum’s “black 15”, were of reduced size — typical of 5.JG 52 machines at that time. Messerschmitt BY 109G-6, WNr. 411 777 described above crashed and was destroyed in the ensuing fire during a forced landing on 11 April 1944. This took place 5 kilometers south east of the city of Sevastopol in the area of Chersones airfield, after an engagement with a formation of Il-2 Sturmov- amarla na ral Niestety moja matzonka ,Que: wroku 1988, Inng charakterystyczna cecha tego samolotw by! czerwony kolpak smigla bialg spiralq. Uzycie w tym przypadku czerwonego koloru bylo czyms wyjatkowym w warunkach frontu wschodniego, zreguly z samolotw uéywanych przez Luftwaffe nad Rosia usuwano wszelkie elementy malowania Ulitery kodowe, znaki szybkiej identyfikacji) w tym kolorze. Minimalizowano w ten sposob niebezpie: czeristwo pomylki z samolotami radzieckimi ozna: czonymi czerwonymi gwiazdami oraz bardzo zg sto numerami i dedatkowymi elementami w kolo- re czerwonym. Wedlug relacji Wolfruma kolpak pomalowali mechanicy na jego rozkaz, dla éartu, zdobycana farba radziecka.® ‘W tym caasie czame numery taktycane w bia- tej obwadce, ktére malowano na samolatach nale 2qcych do 5.G 52 mialy mniejszy wymiar nid. stan- dardowe, Podobnie wygladal numer 15 na samolo- cie Wolfruma, Opisany powyde] Messerschmitt BF 1096-6, WNr. 411 777 rozbil sig i splongl podezas proymu- Jeszcze jedno ujecic BE 1096-6, WNr, 411 77 2 SIG 52. iks. Wolfrum’s successes in the spring of 1944 won him The Goblet of Honour (Ehrenpokal) on 20 April 1944, and the German Cross in Gold (Deutsches Kreuz in Gold) on 10 May 1944. (On 11 May 1944 Walter Wolfrum took command of 1G 52. During May he downed 28 aircraft, in- cluding 6 on 20 May, 11 on 30 May, and 6 more on 31 May. He reached the century mark on 1 June 1944 On 16 July he claims 10 enemy aircraft destroyed, | | before he is shot down himself and suffers severe wounds. On that particular day Wolfrum flew Messer- | | schmitt BF 1096-6, WNr, 163 631, marked “white On 27 July 1944, while still recuperating in hospital, he was awarded the Knight's Cross. His tally stood at 126 victories. He was unable to re- turn to active duty until February 1945, On 8 May 1945, having blown up their machines at Deutches Brod airfield, the personnel of Stab |. and Ill. Grup- pen surrendered to American forces at Strakonice in Bohemia, At the beginning of June 1945, they | | were handed over to Russians. Having spent four | weeks in the Russian prisoner camp at Neu-Bistritz, in July 1945 W, Wolfrum was released from | Jaczne nay pod kabing oraz numer taktyceny 15 w kolorze caamym z biaty obwodka. One more shot of BF 1096-6, WNr. 411777, 5JG 52. Clearly vi scription below the cockpit and black tactical number “15” outlined in white. 20 sowego Iqdowania w dniu 11 kwietnia 1944 roku, pigé kilometréw na poludniowy wschéd od Sewa stopola, w poblizu lotniska na preyladku Chersones, po walce 2 formacja dziesieciu szturmowych 1-2 ‘Odniesione wiosng 1944 roku sukcesy przy- niosly mu w dniu 20 kwietnia 1944 roku odzna- czenie Pucharem Honorowym (Ehrenpokal), a 10 maja 1944 roku Niemieckim Krzyzem w Zlacie (Deutsches Kreuz in Gold). W dni 11 maja 1944 roku Walter Wolfrum obejmuje dowodztwo 1G 52, W ciagu maja 1944 roku uzyskuje 28 zwycigstw powietrznych, w tym szeS¢ 20 maja, jedenascie 30 maja i szesé 31 maja Dnia | ceerwca 1944 roku zestrzeliwuje setny sa- molot przeciwnika. W dniu 16 lipca 1944 roku po xestrzeleniu dziesigeiu samolotéw radzieckich, sam zostaje zestrzelony ie rany. Tego dnia Wolfrum pilotowal samolot Messerschmitt BF 1096-6, WNr. 163 631, oznaczony bialym numerem 6, W caasie, kiedy praebywal w szpitalu, dnia 27 lipea 1944 roku, wreczono mu Kray? Rycerski, na jego koncie znajdowalo sig wawczas 126 zwyciestw po- wietrznych, Na front wrécil w lutym 1945 roku. W dniu 8 maja 1945 roku, pa wysadzeniu w powie- trze samolotow na lotnisku Deutsch Brod, razem ze sztabem pulku oraz personelem I. i Ill Gruppe oddat sie do niewoli amerykatiskiej w miejscowosci Strako- nice w Czechach. Z poczatkiem czerwea 1945 roku \Wwraz z pozostalym personelem JG 52 zostal wydany Rosjanom. Po uplywie okalo caterech tygodni pobytu w radzieckim obozie jenieckim Neu-Bistritz, zostal zwolniony w lipcu 1945 roku, poniewai wskutek od- niesionych cigékich ran nie byl zdolny do pracy. | Walter Wolfrum zakoficzyt wojng jako Obe- rleutnant, odbyt 424 loty bojowe, uzyskal 137 zwy- | cigstw powietrznych (w tym 119 samolotw my- Lt. Wolfrum (pierwszy # lewej) podczas wspélne} kolacji pilo- tem radzieckiogo Jaka-?, ktére- Sniej, Rosjanin uratowat sig ska- zac 2 plonacego samolotu na spadochronic. Lt. Wolfrum (first from the left) at supper with a pilot of a Sovi- vet Yak-7 he had shot down a few hours earlier, The Russian bailed ‘out from his buming mac captivity, being judged unfit for work due to the heavy waunds he had previously sustai Wolfrum ended the war at the rank of Leut- nant, flew 424 combat sorties, shot down 137 en- emy aircraft (including 119 fighter aircraft, 16 II-2 Sturmoviks, 1 Pe-2 bomber, and 1 Douglas Boston ‘Oble. Walter Wolfrum sktada dedykacjg na ksiaéce pod- vas spotkania 2 autorami, Altenstein, 15. wrzesnia 2002 roku, ‘Oble, Walter Wolfrum signing a book during his meet- ing with the authors, Altenstein, 15 September 2002. Sliwskich, 16 szturmowcdw It 1 bombowiec Pe- | 2, | bombowiec Douglas Boston), dodatkowo 40 zestrzelent nie zostalo potwierdzonych z braku éwiadkow, zatopil jedng kanonierke. Sam zestrze- lony zostal dwanascie razy, catery ray ranny (weym jeden raz cigéko}, wedtug wlasnej relaci podczas stuzby w JG 52 ,skasowal” okolo 25 sa molotéw Messerschmitt BF 109G, Od 1 lutego 1946 roku zatrudniony zostat wfabryce produkujqcej zlote i ozdobne folie, od 1 stycznia 1955 roku objal stanowisko prezesa tej | firmy. W tym samym czasie zajal sig ezynnym upra wianiem akrobacji lotniezej. W latach 1960-1966 wzial udziat w licenych krajowych i migdzynarodo- wych zawodach w akrobagi lotniczej, W roku 1962 uzyskal tytul mistrza Republiki Federalne] Niemiec w akrobacji loiniczej, w latach 1961, 1963 i 1966 zdobywal tytul wicemistrza. Pomiedzy rakiem 1967 i 1982 byt trenerem kadry REFN w akrobacji lotni cae}, Jego wychowanek Manfred StréRenreuther zdaby! pigé razy tytul mistrza RFN, jeden raz mi strza Europy, trzy razy tytul wicemistraa Swiata i dwa razy tytul mistrea Swiata A Lt. Walter Wolfrum siedzi na kolpaku émigla swojego Messerscl bomber). Moreover, he reported another 40 claims which were firmed due to the lack of wit nesses. His tally also included the sinking of one enemy gunboat. He was himself shot down 12 times, injured 4 times (once severely) and, by his own admission, wrote off about 25 Bf 109Gs dur ing his service with JG 52. On | February 1946 Wolfrum took employment at a factory producing decorative foil, becoming its president on | January 1955. At the same time he took up the sport of light aircraft aerobatics, In the years 1960-1966 he competed in various national and international aerobatics championships with great success. In 1962 he won the title of Federal Republic of Germany Aerobatics Champion, and the title of Vice-Champion in the years 1961, 1963, and 1966. In the years 1967-1982 he coached the Feder al Republic of Germany national aerobatics team. Manfred Stréenreuther, trained by him, won the Federal Republic of Germany aerobatics champion: ps five times. He also picked up one European Champion award, two Werld Champion awards and three Vice World Champion awards. mncol dla fartu, na jego roekar crerwong rdobyceng fara, Spirala w kolorze bialym. Lt, Walter Wolfrum was pi ¢ on the propeller hub of his Messerschmitt BE 1096-6. The spinner, at Wolfrum’s request ated red with captured paint: the spiral white. ita BE 1096-6. Kolpak pomalowany zostal, AL ENBERG 22 root Lt. Wolfrum kiwa skrzydlami swojego sametotu nad polem wzlotéw lotniska Grammatikowo na Krymie, na znak nia kolejnego zwycigstwa powietrznega, kwieciew 1944 roku. Lt. Wolfrum waggling the wings of his aircraft over the Grammatikave air strip in Crimea, as a sign of yet another victory, April 1944. Werner Hohenberg Werner Hohenberg Hrdlicka, ktérego bylem bocenym, poznym | the Gruppenkommandeur of 1,JG 2 handed me, popoludniem w Sylwestra 1944 roku prze- | Ml his wingman, a classified order codenamed ‘Boden- kazal mi do przeczytania tajny rozkaz, opatrzony | platte’. On the morning of 1 January 1945, we were kryptonimem ,Bodenplatte”. Zgodnie z jego bremie- | to launch a surprise attack on the enemy aircraft sta- niem nasza jednostka miala zaatakowad rankiem | tioned at St. Trond airfield in Belgium. All the service- | styeznia 1945 roku samoloty alianckie stacjonuja- | able aircraft of JG 2 were to be scrambled for this ce na lotnisku St. Trond w Belgii. Do ataku na to | raid, supported by machines from SG 4, Hptm. Hrdlic- lotnisko wyznaczono wszystkie sprawne samoloty | ka was to take personal command of the strike force. JG 2, ktére mialy otrzymaé wsparcie ze strony ma- | Having read the order, I discussed it with him in some szyn nalezacych do SG 4, Formacig uderzeniowa | detail, Such an action was very unusual for the Ger- prowadzi¢ mial osobigcie Hptm. Hrdlicka. Po prze- | man Luftwaffe at this stage of the war, One thousand ezytaniu rozkazu przez kilkanagcie minut rozmawia- | five hundred aireraft were supposed to be taking part lismy na jego temat 2 dow6dea. Tego typu akeja nie- | in it, and although this number seemed rather high, mieckiej Luftwaffe w tym stadium wojny byfa cays | we firmly believed all the data passed to us. The or- absolutnie wyjatkowym. Mialo w niej wziae udzial. | der declared that this operation was to be ‘the turm- 0 najmniej 1500 niemieckich samolatéw mysliw- | ing point of the war in the West’. skich, Podana liczba 1500 maszyn wydawala nam sig We were not allowed to share our knowledge of nieco zawytona, jednak wéwczas bez zastrzezen | the forthcoming mission with the other pilots, since wierzyligmy podawanym nam danym., Jak pisano | the order was to be kept secret until the combat wrozkazie, operacja ta miala przyniesé przelom | alarm call on the moming of | January 1945. The wprzebiegu dzialai wojennych na Zachodzie. commander saw to it that the night passed calmly, Nie moglismy jednak jeszcze podzielic sig wie- Shortly before 6 o'clock in the morning, our za o czekajqcym nas zadaniu z pozostalymi pilo- | hostess, Frau Hirlein from Usingen, at whose tami, poniewaz zgodnie z wytycenymi, tres€ roz- | house my commander and | were lodging, woke us Discs mojego dywizjonu 1G 2 Hptm. |: the late afternoon of New Year’s Eve 1944, kazu wolno nam bylo podaé im do wiadomosci dopiero po ogloszeniu alarmu bojowego rankiem 1 stycznia 1945 roku, Dowédca postaral sie, aby oc sylwestrowa uplynela w miare spokojnie Praed godzing szdsta rano gospodyni, u ktb- rej wraz 2 dowédeq dywizjonu zajmowaligmy kw tere, pani Horlein z Usingen, obudzita nas, Po szyb- kiej porannej toalecie i lekkim éniadaniu pojechali- smy na lotnisko. Dwaj pozostali piloci naszego roju jue na nas czekali. Zupetnie przypadkowo otrzy- matem maszyng z oznaczeniami Major beim Stab (Major przy sztabie — przyp. aut.) By! to samolot typu Focke-Wulf Fw 190D-9, WNr, 210 194, z czamnym oznaczeniem taktycenym

You might also like