CODEX

MEDI AMENT AR I VS
*

SEV

PHARMACOPOEA

PAR

IS IE NS

IS

EX MAND ATO FACVLTAT1S

&JCedicin& Pariens in tucem editaM. PHILIPP HARD VINO
DE

&'

iACQjfE^s

LVTETI^
SumptibuS

Decano.

PARISIORVM,

O L IV A R II

DE

V A R N N ,*,,

via Iacobae, Sub Vaf aureo.

M. DC XX X XV. '
Fr in ce Lh Cr: fv
Cum Priuilegio Regis*
L lbr

Multa quam ptruacuaeffentnonintelteximus,

m cum deejfe cperunt. Vtebamur illis non
quia debebamus 3fed quia habebamus : Quam
multa ante parabamus , quia alij parauerunt
quia apud plerofquetnt.
Seneca epift. 114.

LECTORI

BENEVOLO.

Vm animaduerterent Medici Parifenfes Pharmacopos ex varus variorum

authorum monime'ntis medicamenta
competiere : plarrofque Mefuaei aut
Nicolai placita, quofdam Boderonij
aut Valerij Cordi mandata, aut etiam cuiulibet obuij
& nullius eruditionisviri prceptrices chartulas itari , paucos admodum eTe , vel plane nullos , qui trita
doHffimo Fernelio viainfftere vellent, aut proba
tas Facltate Medica Parifienfi remediorum for
mulas fibi proponere : nonnullos hinc inde fuarum
operattonum duces &legesomninoad libitum , nullo iudicio vel delectu fibi quaerere ac ftatuere : alios
quoque eo iam temeritatis & audaciae peruenile, ve
confuetis & antea palm. receptis compoitionibus
quaedam adiieerent aut detrahercnt,pculiarem fibi
ac fuis pharmacopceam defcripturi: aut validions alicuius medicamend fimplicis quantitatem augerent,
vt largiore peracta vacuatione, fdem facerentapud
imperitos y efficaciora fibi praeftantioraque medicamenta [fuppetere : aliifque prope infinitislartibus in
aegrorum alutem & commoda peccantes, vnius rei
familiaris aueendae iludio tenerentur. Non immeri-

^cyp

'341100

to Schola Medica Parilenis vt & Senatus confults

obtemperaren, & Medicorum orbis ferme totius Gallicani voris annueret , exfcribendum ferio & euulgandum curauit hocce Pharmaceuticum opufculum, quod medicamema ad vfum totius ciuitatis &
Chriftianac Reipublica* neceflrio paranda contineret, & mcermm ha&enus minimeque conhtutum
remediorum

compoltorum

numerum

definirer.

Inutilibus ptarifque & fuperuacaneis onerari magis

<juam ornari fuas officinas Pharmacopcei non diffitentur , ibi ex multorum & inanium iactura detrimentum accedere} nihil vbique locorum idem aut
eadem ratione factitari; adeo Medicis-quantumlibet
peritis ac agacibus exploratum eTe non poteft, quid
in ngulis ofScinis proftet , quoue modo medicamenta concinnentur. Quippe cum ea qua1 frequentius in vfum veniunt, variis mendis atquc erroribus
deprauata & maculara defcribantur, qua; autemrarenter vfurpantur , rancida & exolera , ac proinde
.vieta, magno valetudinis detrimento aegris obtrudantur ab ijs pharmacopolis , quicuiufuis recula: ia'turam aegre moiefteque ferunt. Atqueidcaufaefuit,
Amice Lector, cur nobis Facultate nominatis, &
Collegis nolris (aepe conuocatisadeoneceTarius vifus fuerit codex ifte medicamentarius , qui deprauata
fuperioribus faxulis ac pene ditorra reformaret, &
a tantum quae neccaria funt , ad omnes tamen
feorfim aFelus contra naturam dicata & idonea

pharmaca comprehenderet. Quod vtfaciliusaTequi

iiceret, Ioannem Fernelium, Medicum Parifienfem
velut antefignanum fquuti , librum illius method
medendi feptimum euolendum putauimus , &ad
examen veritatis & WT*x,le* fedulo reuocandum.
Eiufdem exemplo compofitiones plurimas

quan-

quam veterum monimentis confignatas & vu com

probaras recidimus, quod ex confua & incondita
pugnantium medicamentorum fimplicium mifcella
coriftarent, quafi nulla ratione, nulla methodo, ad
nullum peculiare commodum aut effectum conarcinatae. eque vero eas omnes , quae Fernelio placuere iuitate donauimus : paerafque circuncidimus,alias
ampliauimus, nonnullas , vt profligandismorbis magis conuenirent, aeftimatis fimplicium viribus , immutauimus. Vulgatas ppellationes & tritas, quantum
-fieri potuit, retinuimus, fed aucsinterdum velimrainutis medicamentorum ponderibus & menfuris,
reie&is minus idoneis ,aut validioribusfuredis : vbi^que noftratia peregrinis & exoticis, cognita ignotis,
certa incertis, manifela occultis anteponenda cenuimus. Pharmacopceas , qua? toto orbe circumferunur, infigniores, probatiores pene omnes expendianus , examinauimus ; in iis fi quaeplurimorum homi-num , rete iudicantium rationi eonfentanea via
funt , illibata remanfere , qua: fecus habere deprehen<limus, abrogata:ita tamen vt nulla pene iam'dccrij>tio fit, qux non cmendatior prodeat in lucem : &
a

iij

paucae admodum ftyli Parifienfis cenfuram effugerint. Adeo accurate quid in vnaquaque vtile-eTet , aut
fuperuacuum, gratum aut infuaue difcuTum nobis
fuit j vt fingube non tam reftauratac & redingratae,
quam reformatai , feu nouam formam indunTe videantur Mieque amplis Meiia, Nicolai, Bauderonij,auc cuiufuis alterhas nomen retineant, fed mutato nomine Parifenfes diet debeant. Equidem hie
nihil ad oitentationem & pompam comparatuminuenies, nihil non apprini neceTarium: paucaexingenti remediorum fylua congelta, fele&a, optima,
potentiima , innocentiffima , vnum iepe n gulare ex multis ad eundemcopumcollimanribusmedL.
camentum conglobatum & compabum, fed longe
fliciore diorimo, ne quis affebis praeter naturam
auxilio conueniente deftitutus relinquatur , neue inanium , exoletorum , inolentium , infrequentium,
Sbffjgmctr multimdine obrutus

&

quafi

attonitus

medicinae ftudiofus- pendeat animi femper, harrearque nefcius,quodnam ex multis aepropemodum infinitis & eafdem facltales fortius anteponat.

Illas

autem compofitiones pharmaceu ticas,, quae citralaborem aux apparatumatqueex tempore heripomnt
aut quarum fimplicia viribus integris femper funtad
manum,.. confulto praxerrnifimus*, quia debent illa?
pro re nata praecrrbi, &r expedite componi, vt efficaciores fint. Si qua; tarnen eiumodi mhuneceno-ftrunx codicem relata; cernumur,idfane velaccurata

prxparatio , & peculiars quidam operandi modus

diligenter vbique nobis obferuatus, aut frequen
tier

& ferme quotidianus earum'vfus impetrauit-.'

Quz porro medicamenta compofita ad fingulares

quofdam morbos facere credunt , hic vitro volentes omifimus, quod haec in propria fingulorum
curatione, ex defcriptis generalibus varie compingi
poflnt, vel adie&is aliis fmplicibus accommodatis
& idoneis concinnari. Vt fele&orum & deferiptorum Facltate Parifienfi pbarmacorum numerus
ufficerc, & complendE pharm ado p deae, & mni um
morborum cauls fummouendis atis eTe poTe videatur , cum nihil quiequam aliae defcriptiones admittant, quod non flicius noftrae polliceanrar-
praeftent : vt pote multis hinc indelibratis rationuni
momentis, mula & longa experientia tanquam .firmiffimis Habilitae fundamentis : chuius quidemadr
minieuio: plurima deprehendiintur, qua: medicos-.ini
cautos fallere, & in varios errores precipites rapere
poTunt , aut. aHis ex commentario tantum edoctis
fueum facere.

Yt.enim omnia quam emendatif-

fiia in vulgus emanarent , & Pharmaeopceist xti

tanda crederentur , crebro vfu probari & confirmad
oportuit:atque vt nonnulla coegit ratio ,{c plurima
iuffit experientia corrigere velimmutare ,dumnimirum fingula palam ac fpectantibus nobis, deliguntur , praeparantur,mifcenturin Scholis ,& probe examinata, formanque & effedtum adepta alutarern

ab vnoquoque noftrum ii artis openbus compro^

bantur. Hisigitur, quemole perexiguafunt,viriura
vbertate maxima, vt dceet , & licetliominum inge
nio apparatis, fuis, fi quid fcimus aut fapimus, numeris abfolutis , fruere Lector , bonique confule^
quod remedjorum dotes , dofefque fubticere atius
duximus; ne quod plaErifquebenefa&umcrediturjid
quorundam incitia aut effraenata audacia vitio ac
probro vertat , vel in hominum iniuriam iamque
perniciem male vrentium furor aut libido detorqueat. Remedia fi vfquam imperitorum manu &
prauitate perpendimus , nihil non nofro malo accipimus, nihil tarn manifeila? vtilitatis eil, quod non
in contrarium transfert culpa. Quamobremlibrum
bunc medicamentarium folis Medicis confcriptum
volumus, & peritis Pharmacopis , ied medicorum
praecipientium di&is icriptifque vbique obfcquetibus, vt nutantem iampridem, imo ftu&antem ac
pene pereuntem , cum artificumnonnullorumignauia , tum miniftrorum artis licentia pharmaceuticen^,
praeceptis hifce nolris, iacta velut anchora firmare:
tandem aliquandoac ftabiiire valeamus. .

EXTRJJCT

EXTRA J CT

DES

REGISTRES

de Parlement.
E V par la Cour la requefte aelleprefcnte
par le Procureur general du Roy, par la
quelle attendu que par Arreftdu troifiefme
Aouft mil cinq cens quatre - vingt dix, au
roit eft ordonn, que pour le bien publicq
la Facult de Medecine s'afifembleroit pour
eflire dix Dodteurs d'icelle , qui redigeroient par eirit vn
Difpenfair ,. contenant les fimples c compofez, que les
Apothicaires Paris doiuent tenir en leurs boutiques . Et de
puis ladite Cour aduettie de la negligence, auroit le vi ngteinquiefrne Q&obre mil cinq cens quatre-vingt dix-feptnm douze Docteurs, de la Facult , auxquels ladite Cour au
roit enioint rediger par eferit ledit Difpenfaire,& en certi
fier la Cour dans trois mois lors enfuiuant. Et encores par
Arrcft du douziefme Septembre mit cinq cens quatre-vingt
dix-huic , auroit eft enioint aux douze Medecins nommez
par lArreft d'Oobrc , ou fix d'entr'eux, de rediger par
eferit ledit Diipenfaire. A quoy lefdits de la Facult n'ont
aucunement fatisfait.il requeroit eftre ordonn que le Doyen
de ladite Facult fera icele aTembler r pour deputer quatre
Do&eurs de tout le Corps , qui auecquele Doyen de ladite
Facult fe chargeroient de fatisfaire aufdits Arrcfts,&: d'er*
certifier la Cour dans trois mois, autrement y feroit pouruu
par la Cour. Tout confider ladite Cour ayant efgard ladite
requefte a ordonne & ordonne , que aifemble fera faite de
ladite Facult de Medecine, pour deputer quatre Dodeurs
d'icelle , lefquels auecque le Doyen de ladite Facult feront
tenus fatisfaire aufdits Atrefts dans trois mois pour toutes
e

prefixions Sc delais : Leur enioint en eertifier la Cour dansledit temps , autrement faute de ce faire ledit temps pafle, fera
fait droit fur les conclufions dudit Procureur general ain
qu'il appartiendra par raifon. Pait en Parlcmentlc vingtiefme
Decembre l'an mil cinq cens quatre vingt & dix neuf.Ainfi
figne
VOYSIN.

EXTRJICT

DES REGISTRES

de Parlement.

V R ce qui a eft remoftr la Chambre des

Vacations par le Procureur general du Roy,
qu'il a receu plufieurs plaintes du defordre
& confufion qui a gliff en l'exercice de Me
decine en cette ville de Paris, contre les Reglemenscy-deuant faicts , mefme par Anyft
de l'anj^.auffipeuexecut qu'il eft vtile au public, & fant des particuliers, la plus part defquelsfe lament facilement
deceuoir foubs la qualit de Medecin indifferemment prife,
fans eftre pprouuez par le College de la Facult de Mede
cine, fuppliant laCharnbredy pouruoir; ledit Arreft der
glement veu , matieremife en deliberation : Ladite Chambre
a ordonn & ordonne que l'Arreft du mois d'AouO ifif:
fera, gard , obferu & entretenu felon fa forme &c teneur:
Et fuiuant iceluy a fait 5c fait inhibitions &: defenfes tous
Empiriques S autres non pprouuez de la Facult de Me
decine en rVniuerfit de Paris , de pratiquer ny exercer
l'Art de Medecine en cette ville & faux-bourgs de Paris,
peine d'amende arbitraire , & de plus grande punition s'il y
cfchet. Fait auffi defenfes fur mefmes peines tous Apothi
caires &c Epiciers, de donner, aucune medecine aux mala-

des for autres reeeptes 5 ordonnances que des Docteurs en

ladite Facult, ou qui feront approuuez d'icclle , des Mede
cins ordinaires du Roy Se de ceux du fang Royal , fruans
actuellement : lefquelles ordonnances feront dattes & li
gnes :& chacun an le Doyen pr l'aduis de ladite Facult,
Fera vn roole des noms & furnoms des Medecins , qui pour
tour pratiquer en ladite ville & faux-bourgs de Paris, lequel
roolle fera par luy dcliur aux Gardes Se Iurez Apothicai
res pour en bailler copie tous Apothieaires,dont ledit Doyen
prendra vne deicharge. Outre fait defenfes aufdits Medecins
de eonfultcr aueclefdits Empiriques , ny bailler atteftation de
ta capacit d'aucuns eftudians en Medecine , pour pratiquer,
& aux luges d'y auoirefgard. A enjoint &enioint aux douze
Medecins nommez par L'Arreft du i%. Oftobre dernier, ou .
fix d'entryeux , en l'abfence des autres , die rediger par eferit le
Difpeniire. Eniointau Preuoft de Paris , tenir la main l'e
xecution du prefent Arreft, enfemblcrArreft donn en *
i$6. & s'informer des contrauentions. Fait en ladite Cham
bre des Vacations le iz. Septembre i js>8.
Ainign

YOYSIN.

 AT A LO GVS

DO CT O RV M

Tkegent'wm faluberrim* Facultatif

i

Medicina Parificnfisan. i6$8.

M. Petrus Seguin , primarias

LZ.- Regina Medais &

,
:-

quior Magifter.
M. Iacobus Coufinot.
M. Nicolaus Pietre.
M.Simon Bazin,

M. Simon le Tellier , Medicu

Regius.
M. Michael Toutaim

V, V/*

M. Ioannes Riolan, ProfeTor

Regius & primarius Regie Marris Medicus.
M. Dionyfius Guerin.
M. Quirinus le Vignon.
M. CarolusBouuard , prima
rius Regis Medicus.
M. Georgius Arbaud.
M. Renatus Chartier,Medcus Regius.
M. Ioannes Degorris , Medi
cus Regius.
M. Gabriel Biard.
M. Ioannes Coufin."

'

M. Nicolais Henaut. ; r
Vi. Gafpard Braier.
L

M.GuillielmusduVal, ProfeibrRegius.

rf

[ ?i ,_

.riii'v^-VkoI^.i

M. Georgius Cornutii

.v.r./ .;-

M. Francifcus Lefpicien
M. Iacobus Perreau.

. f- -,

,biBn?: 7 '5; V,-;;i.;'

M. Michael de la Vigne.' ,, t_f

;.

, rr

M. Gabriel rdum de S. Iac-t..

ques.

.iI .u^ovicL-;.

M. Ioannes Merlet.

ri .:..:

; ;jd;:. L

M. Francifcus Guenaut. ,.,

M. Claudius Geruais.

,-j-;.r

M. Guillielmus de Vailli.
M. Petrus le Comte.

i .' !
,-,

i. ' _

^rV .-.-V-, t.

:! ,,..t: -; :L ;

. /

M. Claudius de Pois.
M. Mauricius de Monitr il.
M* Ioannes Bourgeois.
M. Carolus le Clerc, r0

. ~
-f;'.^ ;.t

,.(ri-t

M. Bartholomxus Baralis yMe- <

dicus Regius.

,. , tf, -.u

M. Dionylius le Soubs. , r , 2
M. Antonius le^at.
M. Robertus Tuloe,
M. Ioannes Texier.
M. Petras Beaurai$

suuoUr'hul .
v^mAiluD .;Lv:,'J> y.

M. Iacobus Coufnot,IVJed- ,:; v3/r .

cus^ProfeflorRegqwjf. ?8'jv>l j*

que Delphinatis principrs

Medicus.
M. Lazarus Pena.

' L'^ < L /lT>) "y 1 '

m. Dionyiius Allain.

'

!-1.

m. Renatus Moreau.Profef- !
or Regius.
M. Claudius Lienard.

';'

M. Francifcus mandar.. "

1 f .

./

' f 1 Z'J ' ". ''f M . . '}

m. loannes Berauft:
. Francifcus Boujonier.
M.LudouicusRobillar<L

^n-*.yj''

M. loannes de Bourges^ :\
M. Nicolaus Regnier.
M. Francicus Pij arr.. - '' ''
m. Antonius Charpentier. tJ

- y - :'-

M. Thomas Gamare.
m. Claudius Quiquebeu ;
M.IoannesduCledat.
. Francicus des Franois.

\
. --'.
- --i

M.Helias eda^
. Philippus Harduin de S. '. Iacques , Decanus. ?.
?-' .'
t'r- .\ : . ;

-4. . t .
' .'f..,. v_ .;

u. Hermannus deLaunaL
m. Petrus Sauare.
M. Iacobuslouuin.

y
.ivx * l rztv

m. Carolus Guillemeau , MSv '

dicus Regis Ordinarius.
u. IacobusComuti r ..

. <m

M.Philibertus kforiflet.
M. Guillielmus du Pre.
M. Antonius Suart.
M. Vrbanus Bodineau , Medi
is Regius.
M. Iacobus Theuart.
M. Guido Patin.
M. prianus Hubaut.
M. Nicolaus Braier.
M. Petrus Guenaut.
M.SebaftianusRainant.

L;i'

M. Simon le Lettier.
M.IoannesBaptiftaFerrand.

',' ;
J.

M. Claudius Seguin , Profetic ~ J'.

Regius.
: - -J . .'

'. . 1

. loannes yacherot.
.,.

."'^|;:-!?::.||.' . V.

m. Nicolaus Heliot.
m. Hugo Challes.
m. Georgius Ioudouin.
'."9. .21!<M.VictorPallu.
m. Gilbertus Puilon.
m. Claudius Chreftien.
m. Nicolaus Langlois.
m. IacobusRenaut.
m. Petrus. Hommets.
m. Carolus du Pr.
m. Nicolaus Matthieu.
M. Iacobus Mantel.

>

.'.

M. Lancelotus de Frades.
M. Francifcus Blondel.
M. Mathurinus Alton. . T
M. Petrus le Comte.
M. Ludouicus Renoard.
M. German us Preaux.
M. Claudius Germain.
M. Petrus Ion.
M. Ioannes Pitre.
M.IoannesChirtien

T.

M. Petrus Legier.
M. Francifcus le Vignon.
M. Mathurinus Denjau.

M. Petrus Richer.
M.PetrusIuelin.
M. Claudius Guerin?
M. Petrus le Mercier.
M. Nicolaus Richard.'
M. Nicolaus Cappon.
M. Petrus Confiant.
M. Leo le Tourneurs.

r '.

M. Durandus Francifcus Ion.

CODEX

MEDI A MENT AR I VS

PA RI SI

AQViE

E N SI S-

STILLATITIvE.

Aqua foliorum Lalucse,

Portulacar.

Herbas illas virentes legiiimo rempore eas &

expurgatas antequam lemine prgnantes fnt,.
minutim concidantur & tundantur in mortario lap
deo cum piftillo ligneo,pofleamlinteum rarum & nk
tid coniecbe torculari iubiganturdum iiiccum profundant,qui adhucrecens ac turbidus in vaporarium
vitreu conijciendus eit,cui ftillans capitellum inducatur ccemento vel luto tenaci obfignatum, cuius ceruice receptaculumpropendeatdiligenterobferatum.
Cucurbita autem in cacabum a?neum aqua reA.

Codex medicamentarivs

fertum igni iperpofitum fie immitti deber, vtfundum eius non atringat

quod commode fiet iup-

pofito aliquo circulo ferreo cui innitatur. Cacabo

vero aptari

debet operculum ameum vel plum-

beum , quod perrufum fit & amplis foraminibus

peruium pro ratione magnitudinis cucurbitarum:
ita vt emergentes per ea foramina cucurbitae exquifitae conneetantur & debitara inter fe feruent
diftantiam. In cuius operculi angulis duo alia debent eTe foramina longe cucurbitis diiita, qua;
modo

obtura ri , modo aperiri poffint, ad vapo-

rum emiffionem & caloris in balneo contenti ventilationem -, atque vc priufquam aqua maiori ex par
te diffipetur,infundatur alia calida aut (altem tepida,
quae plus minufve calefacienda eft pro materia; in va
porario contentae conditions

Simili ratione eli-

cientur fequentes.
Aqua foliorum

Fumariae,
Solani,
Oxytriphylli,

. '.

'.

. .

Parietariae,
Chehdonij,

^.
.,.

) /

Cichorij,
.

-, f.
foliorum & florum,

Scabiofie,

'

..

Cardui benedi&i,'
Borraginis & Bugloffi.

PARISIENSIS.

Aqua foliorum & florum papaueris albi &

nigri in hunc modum educitur.
FoI.& florum papaueris albi & nigri ana partes
aequales. Terantur

affundendo

fingulis libris

plantarum aquae lim pidifimaevncias tres : ftatimpro fubigantur, & fuccus extrahatur, qui minime defaecatus miTusinvas vitre um deftilletur per Balneum
Mariar.
Eodem modo defillatur
Aqua foliorum & florum,

Euphrafa?,

-foliorum & florum

Papaueris erratici,,

foliorum

Scordij,

fummitatum

Fniculi,

foliorum & fmctuum Halicaeabk

Aqua roarum hocce peculiar! modo
parad debet.
})l . Rorum rubrarum parte flaua repurgatarum Itbras decem.
Roiarum albarum fimiliter repurgatarum libras
quinque.
Terantur in pilamarmorea, iuperafrufis aqus puiffim libris tribus & vnciis nouem. .'.
Macerentur per biduum, dein valida fiat expreffio torcularis compreTu , & fuccus faecibus nondumrepurgatus deftilletur in Blneo Mariae.

CoDix

Medicamentarivs

Aqua foliorum PlantaginisNullo alieno admixto liquore extrahitur iifdem

contufis , per biduum in proprio ucco maceratis,
dein forti expreffione rorcularis ope detrahitur fuccus 'qui nondum declaratus in vaporarium Balneo
Mariae immktendum conijcitur.
Aqua florum Nymphaeae ita paratur.
J}1. Florum albrum Nymphaeae integrorum libras
decern.
Terantur afFundendo fenfim aquae pluuialis libras
duas & femiTem j ftatimque citraexpreifionemmittantur in cucurbitam,& deftillenturin Balneo Mariac.
Aqua Saluiae.
Educitur Saluiae foliis & floribus recentibus
expurgatis -, quae dum contunduntur vni librae fenfm afTundi debent vini albi vnciae quatuor, dein
eo fucco immeri ac madentia in fictile vas omnis
alienae qualitaris expers reconduntur & operiuntur
loco tepido per biduum , portea praelo iuccus exprimitur , qui nondum defaecatus in vaporarium
mittitur Balneo Mariae immergendum,vel per refrigeratorium etiam elici poteft , quemadmodum &
quae fequuntur.
Aqua foliorum HyiTopi,
MelhTae,
Artemiiiae,

P A Ri S I E N S I S.

Foliorum & floruro Primulae veris. ,k

Quae aequalibus aquae & vini albi partibus irrorari debent, id eft ana vnciis duabus luper libra vna
lierbarum contundendarum.
Item, Aqua fol. Saxifragi.
Pimpinellae.
Sed afufa tantum quarta parte vini albi, id eft
vncia vna , & tribus aquae limpidiflmae dum libra vna
herbaran! tunditur.
Eae aquae debent aliquot dies infblari in vafis carta
foraminulema obturatis : praefertim vero quae frgi
dae funt.
Vas quod materiam deftillandam continet igni
lbducendum eft, finifque deftillationiimponendus
antequam faeces omni numore defraudatae imt , fed
4um adhucmultohumorecircumfluunt.

Codex medicament arivs

^^

COMPOSITE.

Aqua Cinamomi.

$ . Cinamomi optimi parum triti, Iibram imiifmv

Aquae Roirum ,

Et vini albi enerofi > ana Iibram vnam.

Mifceanrur & infundantur fimul fuper cineres cali

dos horis viginti quatuor in vafe vitreo rite operculato , fequenti die deitillentur per cineres. Aquaprius
edu&a , vtpote validior , feparetur ab alia.
Aqua Theriacalis.
K.radicum

Helenij,

Gentianae,

Tormentillae,

A ngelicae verae/ ana vnciam vcam.

corticis

Cyperi,

Zedoaria:,

Citri fieri,

Aranciorum

 I S I E M 5 I S.

Cinamomi,
Caryophylorum, !
Galanga,
feminis

Cardui Benedifti, (ana femunciam.

granorumluniperi,

Foliorum Didaminialbi

Terantur macerenturque per biduum in vafe vi

treo oris anguftioris bene obturati in vini albi libris octo.
Adde foliorum
Scordij,

Melitc,
Majoran,
Caryophyllata: cum radice, [
Scabiofx,

/anamanipulumvnunb

Borraginis,

Aranciorum,
Saluiae,
Anthos
lnfundantur iterum per diem fequentem inte
grum cum predicis.

. .

Poft fortem expreffionem' difolue & infunde per

noctem
Theriaces veteris vncias duas,
Confe&ionis de Hyacintho,
&

7 ana vnciam vnani.

Coceo Baphicoy

Codex

Medicambntarivs

Omnia in cucurbitam vitream conijciantur, &

deitillentur in Balneo Mariae : aqua prima feruetur
in vfus fcorim fecunda.
Ex

vino

Spiritus vini j vulgo aqua vita?

generoo eiuque fcibus prollcitur,

immiffis in vas cupreum tenia duntaxat fui parte

repletum , ignifuperpofitum , in quo roftrum promi
net longiTimum & inflar ferpentis flexuofum, vtper
dolium inferius pofitum aqua plenum traijciatur,
itavt per fuperiorem dolij partem Ingrediens , per infernam egrediatur , cui roftri extremitati vas excipiens aptetur , quod crobe illius magnitud ini refpondente contineatur j ignis fubditus initio validus*
efe debet.
.

.'. r.

.
. j

- .

Aqua fecunda.

Ea feruabitur in ofEcin/is Phanmceuticis , qua? ft,

ex aqua forti parata ex vitriolo & nitro poftquam;
aurifabrorum operibusinferuiuit : ita vt ignauaiam
reddita eolorem -cyaneum acquifierit : vel qua? cum
in vfus Medicos reuocatur, pqrtioriem aqua? planta*ginis , aut alierius couenientis-admifit.

P A R I S I E N S S.

Aqua Aluminoi.
fy. Succoram

Plantaginis,
PortulLa-,

->
...
}anabbramvnam.

Agreftar,
Aluminisrupei
Albumina ouorum duodeeim
Prius agitata baculo in vas plumbeum conijciatttur, & in Balneo Mariae deftillentur,aquaelicita deftillatione inioletur , vt ante dictum eft.
Acetum Stillatitium.
K. A cet! optimi mfEcientem. quantitarem vt irnpleatifr cucrbita ad tertiam tantum partem,
imponatur vas in cineres, & deftilletur primo lento
igne , vt aqua inutilis eliciamr quae phlegma vulgo
nominarur, dein fenfm ignemaugendo, donee validus iit ac luculentus, cuius beneficio liquor extra*
hatur in vfus quamplurimos afieifuandus*
Acetum Rofaceum.
jy.Rofarum rubrarum medjae maturitatis fine rore
& pluuia collectarum,r& in vmfyra per triduurra
expan&rum & reficcatarum
Aceti optimi

Hbram vnam,
libras duodecimo

Infolentur diebusquadraginta >deinde acetum co~

letur & vfui reponamr.

Codex

medic amentarivs

Acetum Scilliticum.
Segmentorum Scillae alba; , eorum nempe quae
media funt inter corticem &cor, repurgatorum,
filo traiectorum , & in vmbra per quadraginta dies
iccatorum

libram vnam.

Minutim concidarar, culero candidiorc ligno

parato, aut ebrneo, in lagnam demittatur fuper
affufis aceti vinialbi

libris octo.

Vas rite obturacum exponaturaeftiuo tempore ra<3iis iolaribus per 40. dies: poleaaperto vafetotum
tranfcolabitur, & leuiter exprimetur, acetumque
faecibus reidendo repurgamm, in lagenis diligenter
occlufis ferubitur.
De Succis-

Sued fumaria; , fucci rorum pallidarum, & Iimonum liquidi tantum feruabuntur: limonum vero
extrahetur limonibus integerrimis cortice toto&
femine repurgatis , qui refdendo & inolando prob
defaecabitur.
Succi vero Oxyacanthae,Cydoniorum,& Ceraibrum proftabunt in officims partim liquidi, partim
jgneolo autumni tempore inipiiti.- ,
Sola Sapa ex vuarum fucco expreTo &vindemiafum tempore cocto eruanda.

P h R I S I E N S 1 S.

De Deco&is.

Parata femper habebunt Pharmacopi duo deeofta : primum decodfctim eft commune Clyfteris,
quod fet ex Malua, A lthaea, Violaria cSenecione.

Akerum Ptifanae commun.

?. Hordei integri leuiter linteo duriore confricati

& lauti

vncias quaruor.

Coquatur in aquae libris duodecim , ad terriae par

tis confumptionem.
Addenda Tub finem glycyrrhiz^ & contuae vnciam vnam , quainiecta tatim remoueatur ab igne,
refrigerata & colata ferueturinvfum.

Codex medicamentarivs

SYRVPI

Syrupus fiicco Limonurru

. Succitimnum defaecati,& colo laneo fponte ia,

id eft meexpresione tranfmifsilibramvnam.
nfpergatur Sacchari oprim ad Electarij folidiconcretionem coctidumab igneremouetur libris tribus.
Simlque diligenter mifceantur cochleari longo
argenteo verando dum oolliquefa&i Sacchari adhuc modiccalentis & fucci exquifita fiat permifti
tumque in iyrupum redigantur.
Sacchari autem optimi nomine intelligitur non
albisimum , quale eft Madarene & Canarien fe, quod
adulteratum epenumero inftitores aduehunt , &
optimi loco minus laudabile iupponunt, quod cum
lixiuio quodam eluunt, excoquunt, eiufque portionemmtgriorem abftergent , & nonnunquamadmixta calce albifsimum reddunt vt optimum ementiantur, cujus tamen dulcedinem, iauitatem&gratiam
non ccuntinet.
Sed preftanrifiimum illud elquod durum, ol

Parisien sis.

15

dum & mutuo metarum allifu fonorum, Ieue, dulciiimum, candidiflmum, & niuis more fcintillans,
atque coharens, quale Parmenfeeft, quod mini
mum commet u* atque recrementi , in metas pyramidum aemulas coactum.
Vaa autem conficiendis iyrupis acidis conuenientia funt figulina vitrata, lapidea ,nufquamaenea
vel cuprea.
Syrupus Granatorum.
^ . Sacchari optimi coctione in Electarij folidi crafsitudinem redaH

libras trcsj

Quibus adhuc modice feruentibus , igni tamen detratis, fenim affunde fucci Graatorum depurati &
ftamine fine exprefsione traiecti

libram vnam.

Miice diligenter rudicula , & reducantur in fyrupumSyrupus ex fuccoacnorum rubentiumipina^racematae tranfmarina? vulgo de Ribes di&us.
jy, Succi

acinotum

rubentium ipinae

racemata?

tranfmarinae contufione & exprefsione eliciti,

oprime depurati

libram vnam.

Qua itrorentur iacchari prius in Ele<5tarij folidiratem cocticalentis dum ab igne feponitur librae tres.
Ita vt ea irroratione fa&a fuper cineribus calidis
Saccharum fucco fpathula exquifite permifceatur, ita
iij

14

CODHX MEDICAMENTARIVS

vt Syrupi confiftentiam nanciicantur.

Syrupus Oxyacanthae vulgo Berbers.
Sacchari fer ad Penidiorum modum coH adhuc feruentis dum igni aufertur

libras tres.

In quod dilue &commifce fucciOxyacanthtuf;

& prlo commT, colati & expurgatilibramvnamu
Ita vt igne lento liquatum Saccharum & fuccus,
abeant in fyrupunk

Oxymeli Simpler!

fy- Mellis optimi

libras duasl

Aqu puriffim & hmpidiim libras quatuor.

Bulliant igne fplendido & minime fumofo in vafe
ftannato , donee omnis innatans fpum a detracta fuerit,qua abjedta aeetivinialbiclariacerrimi paulatina
admifceatur

libra vna.

Omniaque fimul coquantur ad iyrupi liquidiuk

culi conlftentiam.
Mel autem optimum eft quod fauis ponte primumdefluit, Scvirgineum vulgo nuncupatur,quod
purum adeo eft , vt totum perlucea^odorum^auum,
acerrimum dulciimumque , & inter craffiflimum atque tenuilimum mediocre, recenri(Imum,quodqu.e
fpum parum egerit , quale eft Naibonenfe , quod fa
cile Pharmacopi fibipoTum comparare.

P A R I S I N S I S.

Hydromeli vinofum.

$.Mellis oprim

libras

Aqu fluuialis purifim limpidifsim libras triginta duas.

Bulltaht fimul igne mediocri in vafe idoneo , do
nec mel ipimferuore asiduofordes &jfpumam pla
ne omnem ercbrit , pofsitque ouum gallinaceum
crudum medio liquore fluctuare non fubfidens:
quod vbi compertum habueris , lebetem ab igne remoueto , refrigeratum prorfus liquorem itum mellitum in fctile recens & idoneae magnitudinis, vel in
cadum aut doliolum ligneum rite compactum, ar , te&um , obturatum ne hiet , aut fatifcat , recon
dito, aeftiuooli, clo feruentifimo per fex integras
feptimanas aut etiam duos menfes coquendum expurgandumque reponito.

Syrupus de Cichorio.

I^.Rad.Cichorij fylueftris

vncias quatuor.

Radicis Taraxacij^ ana vnciam vn & femiiem.

Graminis.
Poliorum Cichorij Sylueftris

manpulos duos.

Codex medicamentakivs

Foliorum

Agrimonij,
Lactucae dometieac,
Taraxaci,
Scolopendrij vulgaris, feu I
linguceruinae,
Cana
Poly trici,

manipu>

\ turn vnum.

Adianti noftratis,
Cufcurie,
Fumaria?,
Lupuli,
->
Baccarum feu fm&umHalicacabi
vncias duas.
Fia decotio inlibris quatuordecimaquae duni des.
cem fuperfint : in colato clarificato librarum quin
que diolue, & coque in Syrupum Sacchartoptimt
libras quatuor.
Syrupus de Ciehorio compoitus cum Rhea.
$ . Praefcripti Decocti refiduum fiue libras quinque.:
In qui bus infunde per viginti quatuor horarum
patium rhei electi minutim eftrati vncias decem.

San tali cimniJ

.
r
-rr
Cinamomi
anavnciatl*emi"em*
ColatumfortiterexprefumdiToluaturin pradi&o
Syrupofimpliciquieft

librarum quinque.

Eaque de caua viera Syrupi coniflentiam coquendus

P A R X S I E N S I S.

17

quendus eft,eiqueexquifitemifceatur,&iterm len

ta igne in fyrupum redigantur.
Syrupus Capillarium^
^.damivulgaris,
Polytrici,

.
J

Salukvit^/euRutaemurark/

^ mani

Scolopendrij vulgaris > leu lm-\ UQ^

gux ceruinae
Saxifragi,
_
Betonicae,

J
J

'

:-

lanamampulumvnum.

Pimpinellse.
Macerentur per viginti quatuor horas in aqua libris duodecimo
Dein coquantur ad tertias , in cokto Ieuiterque
expreTo diTolue facchari optimi libras fex & femiffenu Coquantur in iyrupi craffitudinem.
Syrupus Rofarum ficcarum.
JJLRoirum rubrarum arefa&arum in vmbra librara
vnam.
Macera horis viginti quatuor in aqu fiuuialis re
pentis

libris quatuor,

Sequenti die parem roirum quantitatem in eadem

aqua macera, arque etiam tertio.
In expreTo dilue facchari optimi

libras duas.

Percoquanmrque in fyrupum.

iS

Codex

Medicamentarivs

Syrupus Nymphs.
^.Florum Nyrophaeae alborummundatorum,id eil
,

virefcente, ac herbacea e non flaua parte reie -

cta, libras duas.

Infunde per viginti quatuor horas in aquajpuriffimae repentis librisex.

' ';'': : ; .

Leui exprefione facltanoui flores eadem quan titate fimiliter per diem naturalem in eadem aqua infundantur, abierto prius infuforum florum magma.te.
In leuiter expreFo colato & clarificato cum facchari libra vna.
DirTolueaccharioptimi libras quatuon

;
./.

Coque in yrupum,
Diacodium feu fyrupus de Papauere.
Jfr .Capitum magnitudine mediocrium papaueris albi
& nigri itatim .polt flores decifos , ana libram
vnam.
Macerentur per diefanaturalemin aqua? puriffimae
climpidiflimae libris fex.
-' -Leuiter poftea caleftant , quo tempore, iporum
uccus mediocrirer exprimendus ft.

f.-, . .

T n quo infunde parem capitum papaueris vtriufque quantitatem , imiltter exprime , cola atque clari
fica, &.oim facchari optimi libfis quinque coque in
fyrapura^

4 Vu-'

-^

'-.'...;

 v' i 1 ARISIENS TS; Q "

'

Glarificatur autm affundendo acehari dimidium

cum albimjinibus & teitis ouorum agitatione facta,
atqueiterum igni impofitarecolatatantilloiucci ci
tri admixto fordium & craffitiei apparente feparatione,bis colatur per manicammundam,vltima ve
ro vice fenfim & lente fit colatio , blanda liquoris affufione rita vt colatum non turbidum fed clarum
euadat.' ;, Ii

*' Syftps florum papaueris erratici.

ty ~ Infuiibnis riorum papaueris erratici bis iterate 6c
clarifcate libras duas,
r .:'
- , ;Saccharioptimilibram vnamc femiiru
Sacchari roiti vncias tres.
. Coquanturinfyrupum-

.'

Syrupus violatus.
! ^ . Florum mundatorum violamm recentium librani
vriam.
Mundantur autem flores detracta parte herbacea
Infunde in aquae feruentis

libris quatuor.

Addendo fiicci citri depurati

vnciam vnam.

Sacchari optimi puluerati

vncias tres.

PohV decem horarum fpatium fiat colatio cam leui

expreffione per pannum album &nouum.
In colato calefacto iterum infunde florum violarum recentium niundatorum

libram vnam.
ij

Codex mbdiamentarivs

Adijciendo iccicitri deFaxati

vnciam vnam.

Sacchari optimi oeia & in puluerem reda&i vncias duas.

Decem horis elapfs iterum coletur per eundern
pannum , & leuitertotum exprimatur.
In expreflo tertio infunde per i. horas aliorum
florura violarum recentium mundatorum , abie&o
prius infubrum maemate

libram vnam.

Adijciendo accmri optimi in pollinem reda&i

vncias duas.
Colatum &Ieuiterexprcflum mittaturinvasfictile
vitratum , vel aliud quoduis ftannatum.
In quo diflolue facchari optimi puluerati

libras

feptem.
Reponarar pofteavasinbalneo Mariae feruente&
lento calore diToluatur accharum , coquaturque in
fyrupum.
Quiqaidem yrupus in lagenis aTeruari debet vel
alijs vafculis oris angufti quod accharo puluerato
rite obturandum eft.

Syrupus Cydoniorum.

l&Succi Cydoniorum maturoram recens extra&i de

purati & colati

libras quatuor.

Sacchari optimi tantunderh.

Coquanturinyrupum.

- .

P A R I S I E N S I S.

XI

Syrupus de Ibifco.
?. Radicis Althaea: tufe c meditullio repurgatac
vncias duas.
Radicis raphani domeftici & fylueftris, per talleolas fecbe.

"*>

R,ad. Foeniculi,
Afparagi,
Petroielini,
Eryngij,

ana vnciam vnam.

Bardanaecontufarum& j
meditullio repurgatar, I
Cicerum rubrorum
Saxifragi totius,

Foliorum Betonicae,

Plantaginis
fmmitatum Althaea:,
Fruebis Halicacabi triginta^
Seminis Vrticaf,

j.

Quatuor Frigidorummaiorum,> ana drachmas tres.'

Lithofpermv
Glycyrrhizae rafe & contufe

S
vnciam vnam.'

Coquantur in libris decern aqu puriifimac dum

fex aut fepcem fuperfint.
uj

ja

Codex

Medic amentar ivs

Quibus permifce acchari pptimi libras quinque.

Coque in yrupum.
Syrupus de Pomis (Implex.

'.

T^. Succi pomorum acidodulcium fragrantium, re

ddendo & infolando depurati &colati, libras
quatuor.
Succi borraginis & buglofll fimiliter defaecati &
colati, ana libras duas.
Coque fimul , expuma & cola.
Deindeaddeicchari optimi

libras quatuor.

Percoquantur in yrupum.
Interdum & ex vFu eft fyrupus de pomis mplex
fine igne paratus in hunc modunu
Pomorum redolentium acidodulcium per Cal
leolas duTectorum & ^pellicula, atque femine
repurgatorum
Sacchari optimi puluerati

bras quatuor.
libras quatuor.

Panno mundo inuoluantur talleolis pomorum fibi

inuicem fuperftratis , fingulique ordinibus fuper
iniecto facchari polline. Pannus autem fuipenfus in
frigido & humido loco reponaturjibiquerelinqua.tur , fuppofito vafe excipiente yrupum clarum infm
per interjectum pannumdefluentemipatiovniusaut
alterius diei. .
Qui quidem fyrupus poftvnum autaltqrummerib

P a r i s i e n s i s.

*3

im fcruari e debet , e potel; viribus integris.

Syrupus de poiTiis compofitus feu laxatiuus.
Foliorum orientalium mundatorum vncias quindecira.
Seminisfniculi

vnciamvnam.

Caryophillorum

drachmam vnam.

Infunde per diem naturalem, & fub finem femel

aut bis feruefiant in fucci pomorumredolentiumlibris quatuor

..,,"

Succi Borraginis

? ana ^ duabus>

& Buglofli depuratorum,}

In expreTo colato & clarifcalo diTolue icchari
optimi libras quatuor. .-, .

i , ':

Coque in yrupum.
Syrupus florum Perficorum.
^.Florum Perficorum recentium

. libras duas.

Infunde per horas duodecim in aqus tepidae librisfex fuper cineribus calidis vafe operculato dein
exprimantur.
Tum prioribus abie&is recentes inijciantur par
quantitate , fimiliterque exprimantur , atque id quinquies repetatur.

:u

'

In colato librarum duarum.

DiTolue & coque facchari optimi lib ram vnam
&femiTem.

Fiat fyrupus.

Codex medicameht arivs

Syrupus Rofarum pallidarum.

*
. Foliorum florum roarum pallidarum recentium
libras duas.
Infunde per horas duodeeim in aqua: tepentis ltbris oSto in vafe terreo vi trato ftricti oris , eoque operculato.
ExpreiTo parem florum quantitatem adde, & tmiliter infunde , idque nouics repte.
Colato parem facchari quantitatem adde,. & eo
que in iyrupum.
Syrupus de Tuffilagine:
fy. Florum Tuffilaginis recentium

Iibram vnara.

Infunde per duodeeim horas in aquatpuriffima?

libris tribus.
In Colato alt) flores eadem quantitate perduodeeim horas abiectis prioribus infundantur > & cum iechari optimi

libris tribus,
Fiat Syrupus.

Syrupus de Rhamno folutiuo, vulgo de fpina in-'

fe&oria vel ceruipina aut burgi ipina
ft.Succi depuran frutuum Rhamni maturorum li
bras duas.
Sacchari optimi tantundem
Coquantur in fyrupum.
DECO

Pa r s i e s i s.

"

.%$

fofofofofofofofofofofofofofofofofofofo fofo

DE

CONSERVIS:

Conferua violarum

Florum violarum parte herbcea purgatorum

..

recentium

libram vnairi

Nulla praemiia contufione commifceantur contiHuo agitando acchari optimi prius in acchari roai craffitiem codione redacti libris tribus, cferuea*tur in vfunv
Conferua Roarurm
,^e#^roranJrubfIDnond*noIriw
nmoexplicatarum recentium

, libram vnam

Tere in pila marmorea cum piilb ligneo donee

Baeuigentur : tune adde acchari optimi prius in lctarij blidiconfiftentiamcocti

libras tresJ.

Exquifite mifceantur rudicula ligneal ReponaOr

eurque in vafe idoneo..

;-)..,:;. '-.? Contena Nvmoh /

SaccKari optimi irr Elecarij foli&tatem *
bram vnam & femiflem.

'

IX

Codex

medic ame nt ivs

Floriim NymphaeE recentium ab herbcea parte

purgatorum, & in vmbra diem vnum ficcatorum &
tritorum in mortario lapdeo cum piftillo ligneo libram femiTem , fimul accurate mifceantur & feruentur vfui.
Conferua Betonicae.
% Florum Betonicae recentium mundatorum lib ram
vnam.

. ,

Tundan tur in pila lapdea cum piftillo ligneo.

Adde poea icchari optimi ad Elccbrij folidi
concretionem coti

libras tres.

Et agitatione iugi .cumpathulaligneamifceantr

Scferuentur. ' .
1 ..
' . . * . * .
Conferua Melifc
fy. Florum Meliilae ,

libram femiimj

Nulla pracuia co'ntuione diligenter admiiceantur fpathula lignea agitando acchari prius in peijidtorum modum coj libris tribus , ieruenturque
lrib:,:-iii:il;?;j,:f
*
,>,? ir
.
r il>;:- i
.ti.' '.o/..
ri-;
<vricC,onCeruz florum Borraginis & Buglofl.
Florum Borraginis & ugloffi' mundatorum re
centium npjR.contufr.ttm analibram femiTem,
permifceantur rudicula lignea, acchari in Electarij
fohdiraifitudinemco&i

libris tribus.

Reponanturque in vaie vitreo aut fdil vitrato

ad vfum.

...
Mel Roirum. i

V" Foliorum florum Roirum rubrarum expiicatarum recentium parte flaua repurgatarum libfarafcnam- . X :l ,

;/ib .

.'.',.'

Infunde per horas d uodedm in aquae calidae libris

quatuor..
Expreflo adde parem flbrum quantiratem, &fimiliter poft duodecim horas exprime, dque tertio repete.
Colato adjce mellis optiminimisnec recentis nec
veteris

, L

libras, quatuor.

Coquantur fimul fpumam Cochleari deradendo^

& in yrupiconfirentiamredigantur.
Mel violatum.
3). Florum violarum recentium integrorum libram
vnam..
Macera duodecim; horarum fpatio in aquae calidae
libris quatuor.
Cola exprimendo , dein adde qualem florum
quantitatem ,& eodem modo elapfishoris duodecimo
nat expreflo , idque tertio.
Expreo adde mellis opeimi recentis libras qua
tuor-
0

ij

it

Codex mbdicamentarivs
Simul coquantur defpumando & donec iyrupi

craflitudinemacquiilerinc

\r l.x

Mel Mercuriale.
Sued Mercurialis & melks optimi ana libras
quatuor;- ** , .i 'j;-:;. .\.: :/i rrn.i
Miceantur, elixentur, depumentur,^rveluti ia
yrupi concretionem reducantur.
Diafenna u confeco ad Clybres.
B. Succorum Mercurialis & Betae refidendo depuratorum ana libras quatuor.
In quibus infunde per horas duodecim & leuiter
coque foliorum orientalium libram vnam & emi
em.
Foeniculi

vnciamvnam.

In colato diflolue mellis optimi

libras quatuor.

Coque perfetb in yrupum.

Cui adde pulpae prunorum Damafcenorum nigrorum recentium cum Tucco Mercurialis co&orum
perfetaceumtraiecbe
Fiat Eiectarium.

libram vnam.

j y

P
:

P A R i S I E N S I S.

&f

TE

M PO SITIO N E S.

Diaprunum fimplex feu Diadamafcenurf,

J$L. Radicis polypodij querni

vncias duas.

Seminis Oxyacantha?,
Glycy rrhizae rafae & contufe ana vnciam vnam.
Plorum violarum recentium

vncias quatuor,

Coquantur in aquae puriffima: libris quatuordecim

dum feptem fuperfint.
In Colato coque prunorum , recentium , aciduorum , Damafcenorum nigrorum, maturorum do
nec diblui videantur

libras duas.

Pulpa perfetaceextrahatur,&feorm reponatur.

In percolato iure coque ad yrupi confftentiam
lcchari optimi

libras duas & femiTem.

Cuiadde & diolue pulp prunorum libram vnam.

SucciCydoniorumacidoium

UbramfcmiflTem.

Reponatur igni lento, ac demum infpergc; remo

liendo ab igne.
Puluerum fantajialbi

vnciam fcmuTem.
D

iij

ao

Codex medicament arivs

: ZU
Violarum,

Roarum,

sana vnciam vnamv

Seminis Portulacav
Fiat Ele&arium.
4"

>

Diaprunum Compofitum feu folutiuum.

ty. Diapruni iimplicis fuprafcriptradhuccalentis IW

bram vnam.
Cui adde Scammonij crudi laeuigati vnciam ibmiTem.
Exquifite mifceantur piftillo Iigneo agitando x&
fiatEle&arium prunis folutiuum.
Ele&arium lenitiuum.
^.Hordei decorticati
Radicispolypodij querni contuO ana vncia*
PaTularumenucleatarum

J^uas.

Iuiubas,
Sebefen, I ana numero vigmth
Pruna,
J
Tamarindorum,
Poliorum Adianti,
Mercurialis,

vnciasduas>
manipulum vnum.
manipulos duos..

: riorum violarum recentium manipulos quatuoraut Horum loco fem . violarum

Glycyrrhifae rae & contufe,

vnciam vnam.
vnciam vnam;

Fiat e in aquae libris duodecim dumfep

PARISIENS! S.

-*

tem fuperfint, addendo b fnem fo. orient mundatorum

vnciasduas.

Seminisfniculidulcis

drachmas duas.

Colato librarum quatuor adde iccharioptimi li

bras tres.
Coque in yrupum.
In quo diTolue pulpae prunorum cum parte vna
deco&ionis refiduaeco&orum.
Tamarindorum cum reliquo decoctionis traie&a;
cCaffia?,

'. .;

Pulueris fennae,

anavnciasfex.
vncias quinque.

Seminis Anifi drachmas duas & femiflem.

Mifce,fiatElecbrium.
Confe&io vniuer&lis.

'

Radicis poly podij querni contui Vncias e

Radicis cichorij fylueftris

vncias tres.

Hordel integri

9 ana vnias

-f"

Yuarum paflarum mundatarum,

fo.

Betonicse, "i
.
i
j
A
.
.
>
anamanipulos
duos,
Agnmonijp
. r
Adianti,

c.

Glycyrrhte raae & con tufe

duas.: :

; ., vnciam vnam.

Coquantur in aquae libris fexdecim dum ad ocio

redeant. Incolati libris fex infunde per horas duodecimiidinde leuiter coque fob orient, libram vnam.

3*

Codex arivs
Seminum anifi,
7

.It j,

> ana drachmas tres

Fceniculi ciulcis contulorum^
ExpreTo colato adde facchari optimi

libra*

quatuor.
Coque in yrupum & amplius.
Adijciendo fub finem exprelum vnciarum dua^
rum rhei electi minutim fra<5tarm &' feorfm infu^
frum in refidui decocti fupradi&i vnciarum exdecim,. cum pica: nardi dracnmisduabus.
lene lento & benigno calore iterum fiat decodio^
ad.yrupi craEtudnem.
In yrupo perco&o vae igni detrajo diToIue St
mifce piftillo ligneo pulpa: caffiae rec. extracbe vncias>
fex.
Tamarindbrum cum reltqua decocti parte madeatorum traiectorum & exficcatorum

vncias tres.

Poftea adde pulueris fbliorum orientalium vn

cias feptem..
Rhei elti>. , :'Cinamomi,,

.
r ..'

vnciastres & fermflem..

drachmas duas>

SantaorumalbL>
.
Citrini
'fcanadrachmastres.
5iat Eletarium.
Diaphcenicon Benedictumv
Pulpa palmularum nondum perfecH maturas

rum, foris fuis fordibus , intus pellicula & nuceo

mundatarum , in Hydromelitis vinoil libra vna per
horas viginti quatuor maceratarm in vafe idoneo,
tum co&arum, ac demum per fetaceum traiecbrum.
Item penidiorum hordeatorum recentium puluesatorum.

analibramfemiflfem.

Amygdalarum dulcium expurgatarum,&cultello

minutim conciarum

vncias tres.

Contufs c permiftis omnibus adde mellisdeipumati

libras duas.

Parum coque demum vafe ab igne remoto infper ge & miice.

Pulueris Hermodaftylorum
Turpethi

drachmas ix.

vncias quatuor & femiTem.

Rofarumrubrarum,
'7
.
.
,
eiycyrrhife rafe Sc $ fachinas ..
Cinamomi. >
,
.'. c " .
Ligni Aloes janadrachmam vnamGalanga?,.

Macis,,
Foliorum ruta? fccorum
Seminis F niculi,,
Dauci,

Saxifragi;

V ana drachm am

Apij,,

S vna&femiiTern.

Milij Solis,,

Erigidorum quatuor maiomraj

54

Codex .MEDicAMEKTAnivs

cinorum Afparigi , & R-ufci,

Scammonijerudi
Fiat Electarium.

vnciasduas.
.

Vt vero rite pareturilud Electarium/palmuiarum,

jiondum perfe&e maturarum, & vt ante didtumeir,
mundatarum, aiTumendae funt vnciae oto,qua? ma
ceran debent per viginti quatuor horas in Hydromelitis vinofi libra vna, vt exiis libra femis pulpae educatur -, quod yt fiat coqui debent , & per fetaceum
traijcicum vncia vna femifle contuiarum amygdaiarum dulcium , rumque huius traieebe pulpae fumendae
ilint circiter vnciae feptem

alijqe

permiicendae:

a-mygdalarum iquidem pars craijornequit incernipulisietaceistranfmitti: quae medicamentos in puluerem redigendis permifceri deber, ne inter contun
den dum pollen excitetur & euanefcat.
Amygdalarum vero dulcium expurgatarum, &
cultello minutim concifarum, quod pereft vnciae
fcilicet vnius & femis, primum inpeluimimmiTum
cum praedicta pulpa palmularum traiecta, partim terendo partim agitando piftillo ligneo non affatm,
fed fenfim diToluatur , mm melcoctum &adhuccalcns fuperafundatur exquifite micendo paululum
igni lento uperpofito vafe, ftatimque fubducbo.inpergantur'pulueres atque mifeeantur-

., : .-. .

Fa r i sj SN s i s.

)s

ConfeHo Ham'ech. vel Diacolqcynthidos.

fy. Corticis'Myrobalano-"|
rumcitrearum.

Cepularum^
Indarum,

f ana vncias duas*

, ,. (.; ,- .,, i

: . ..

Foliorum Orientaium, I
Colocynthidis

PolipodiiquernL.y
r
mfr
Violarum
3 ana vnciam,ynam & ieraiiiem.
Foliorum Abfinthij,"l anavneiamfemifTem,
Thymi,

>

.-.

'

Seminis AniT,,
Fniculij

"> anavnciamfemiTemi

Roarum rubrarim5
Tua omnia macerenme per biduum,conietairr
vas ftannatum oris nguri obturan, in lerilau$
vaecini recens niulti ' '

librisnquinque,

Et cci Fumaria? depurati

Deinde coquantur a<i

libravna.

libras tres

Frieentur manibus & exprimantur-

',;, '
'':.

Colato addemellis opt. defpumati,>

_
Sacchari
*
?
janafibramvna.
Coque ad mellis confitentiam3& depoita ab igne
pelui.
DiTolue pulpae prunorumO
Yuarum.
ynL *^ram fcmiilem.

3*

Codex

Medic amentarivs

Sub fin em inperge puluerum

Agarici, 7 anayrlcas juaSo
Sennae

Rhei electi

vnciamViiam&femiIiru

Epithymi, ? ana vnciam^nam.

ScammonijJ
J
.

Cinamomi

vnciam fmiflem.

Zingiberis

drachmas duas

SeminisanmV
Fumaria?,

> ana drachmam vnam.'

:5pice Nardi
Mice, fat Elecbrium.
- , ' / - .

Hiera mplex.

fy. Abes optima non lautae <lrachmas nonaginX3L.

Cinamomi, # . i . i . .'
Macis,

'

j /; : .

'*
;

Radicis Aari,; i'

SpicaeNardi, r ana drachmas ix.
Maftiches
j r, :
:.i t
Croci

drachmas quatuor.

.''''.'!.

Meliis optimi dcfpumati libras tres&vnciasnouem,

Mice , fat Elecbrium.

 I S I E N S I S.

,.

Hiera Diacolocynthidos.

?.Stoechados Arabicae,

Marrubij fea Praffij albi, | .

Chamaedryos,

ana drachmas decern.

Agarici,

Colocynthidis

Elleboringri?
, - ,
t*
c
P > ana drachmas lex,
Scammonij, %
Caftorei

.
t ^

drachmas tres.

Opopanacis,

">

Sagapeni,

. SeminisPetrofelini,
(
t

Ariflolochi* rotmdxX ana dracbmas quinque.

Piperisalbi

Cinamomi,
SpicNardi, I
Myrrhae,

..' ; ..'

Cana drachmas quatuor.

Polij,
)
Ci
roci
J

. '.

Mellisoptimi depumati tripl um feu libras tres &vncas quinque.

...

r. ,j :. ......

Mifcefiat Electarium.
Ellebori nigri veri Diofcoridis flore albo radix GAi
,

gendael

,.:

..:

,
E

iij

3$

Codex medicameNtarivs

Hydragogum*
fy. Radicisfilicisfminas,
Aari,

v '

>

Corticis radicis Capparis> ana vnciam vnaiib

MedijCorticisSambuci

JA

Fol. Pimpinellae,-\
Agrimonij,

Artemifiae,

<j anamanipulumvnum*

Polytrici

Gratiolae

.'. '

'.

manpulos tres..

Seminis Dauci drachmas tres.

Foliorum Orientalium

vncias quatuor.

Macerentur per diem integrum in fuccorum depura^

torum.
Radi Ireosnoitratis.Y
,.t .
..
Ebuli
ana lions tribus^

Sub finem bulliant igne lento.

Inexpreffi Colati

libris mbus-

DiTolueccharroptimi.?
..,
Mellhdefpumatt
^naJibrafflvnam..
Coque in yrupum.

Cui adde &permiiceRad.Eiulminorisrotundae'

preparare, Turpethi ana vnciam vnam&feminem.

P A R I S I E N S I S.
Rad.

;)

e,

Foliorum I alap,

Seminis Soldanell, S ana vnciam vnam.

Ebuli,

Soldanellae j
Gratiolae, J
.
r ..^
CinamomiSana vnciam ierAmem.
Scammonij crudi vnciam vnam & femiifem.
Elaterij
Zingiberis,

vnciasduas& drachmas duas.

~\ '

Galangae,

Acori,

ana drachmas duas.

PrafijalbificcU
FiatEledtarium*
Electarium Diaaru.
^.Succiraphani.

">

Rad. Aarirecentis,

r
-rr
4

. . , . . >anahbramlemiilem.
SyrupiviolaceijVj
Oxymelitis

J .

Coquanturadmelliscraffitiemv
Subfinemigne fubducto iniperge
Rad. pepons arefa&ae, 1 J 1 .

. ; ,

;:

ScminumraphanijVrtic,
Maceratorum in aqua roirum , arefa&qrum & trtorum

ana vnciam vnam.

' . \ iu

:r

Rad. Aari , foliorum eiufdem ficcorum , tritorum

&cretorum ana vnciam vnam &femuTem.

, .r-ct:

40

Codex

Medicament arivs

Cinamomi.
?
.

Seminis Fnicu)i.Sanidrachmam vnamHat Ele&arium molie ad vfum.

YinumEmeticum..
^.Stibijoptimi

..

*
libramvnam..

Nitri puriimi tantundem.

Pulucrentur feorfim, dein commiieantur &con*.
ijciantur in mortarium ameum velferreum, moxinieta pruna vel ferro candente materia incendatura',
quae cum fragore c flrepitu exuretur, fuperpofita.
trium digitorum interuallo patella ferrea donec ftr
dorceTauerit
Materia meraltica inflar vitrifuf fuce rub ens eparetur ab impuracraffitie, & nitro cruftam al biz
can te m referente , & ter aqua tepida lauetur.
Guius ftibij ve iamdicbjm efl: praeparat
. Vnciam vnam*
Infunde in vmi albi libris duas, per dos trev'
dies, vel plures.

Eleelarium e fucco Roarum,

J$l. SucdRorumrubrarumrecehtiuml.
Sacchari optimi ana libram vnam & femiflrm
Goquantur in Ele&arium olidum igne lento.
Infperge fub finemtrium Santaloram exquifte
mtorurru

P R l S I E N S I S.
Mailiches

4t

ana drachmas duas.

Scammonij crudi

drachmas vndecim.

Fiant tabellae ponderis

drachmarum duarum.

Eleclarium Diarurpethi.
3} . Puluerum Turpethi

vnciam vnam.

Diatragacthi rrigidi,}
1
1
r
. Hermodaaylorum,
i ana Lchmas fex.
Gorricis citri non condki

vnciam femifTem.

Cinamomi

drachmas duas.

Scammoii erudi

ynciam femiTem.

Sacchari aqua Roirum foluti vncias quindecim.

Fiant tabellae ponderis drachmarum trium vel vneiae femiifis.
Electarinm de Cirro.
I^.Corricis eitriconditi,
Conferuae riorum violarum,
Buglof,
)
r
Fufueris DiatragacamhifrU ana vnciafemiffent
gidi rec. parati

Scammonij crudi

Turpethi
Zingiberis
Foliorum S ennae
Rheielecti.

drachmas quinque;
drachmam iemiflem.
drachmas ex.
drachmas duas & femiflem.
F

COD'X

MEDIC A MS NT A^RIVS

Caryophyllorum,?
r
t
Sanialicitrmi
^"a fcrupulum vnum.
Sacchari optimi in aqua Roiarum foluti &ex arte
cocli
Fiat Ele&arium
drachmarumtrium.

vncias decem.
folidum

in tabellas ponderis

P a r i s i e n si s.

?$af&t $i f$5 &)t&> t&

PI

f& r^i $J

45

^f$

f&

Pilulae Stomachicae, vulgo antecibum.

W- Aloes optima non lautae

drachmas ex.

Maftichey,
'

,
.
.
Roarum rubraram^ ana ^hmas duas..
Cum vncia vna fucci Ab/mthij ex paucomellenv
iyrupi craifitudinem cocti. Fiat mai:
Pilular Ru fi vulgo Peftilentiales feu Communes.
Aloes optimal

vnciasduas.

My-rrhae

vnciamvnam.

Croci

vnciam femhTem.

Cum yrupi de limonibus vncia vna & femiie,riat

mafia.
Pilulae Imperiales feu Catholicae.
W .Albes optima?

?ana vnci

Foliorum Orientalium mundatorumi vn & feRheielectr,

?
miTem.

. -r
ut.
ana vnciam vna.
garici Trocmlcati,^
Maftiches

drachmas duas.
F

ij

44

Codex
Cinamomi

Medicamentarits

dracbmam vnam.

Zingiberis,

"i

CaryophylIorum.anafcrupulos duos.
Nucs Mofchatae,.;
Cum fucco velinfufionerofarum pallid am fat mafl.
Cuius vncjaecuilibet admifceri debet Scammonij
crudi

drachma femis.
PiluIE Diacolocynthidos.

^ Puiueris Hiera? picne fi mplicis drachmas decern.

Turpethi,
?
j
i
Hermoda<ylorum,5 m drachmas V*W?.
Scammonij crudi,

drachmas duas.

Radicis Iridis,

Foliorum Praffij albiJ ana femiffemRoiarum rubrarum, 4

Florum Staechados

Trochifcorum Alhandal

vnciam femiflem.

Cum fyrupo Cichorio fimplici.

Fiat mafl.

Pilula? de Cynogloio.
W - My rrhze optima?,

'..

drachmas fex.

Thuris mafculi,

drachmas quinque.

Radicis Cynogloffi,
SeminisHyoicyamialbi,^ ana drachmas quatuor.
OpijThebaici

* .

Caftw S ana ^r^c^mam vnam & fcmifTem.

P ari sie m si s.

^.

Cum iyrupo roirum ficcarum.

Fiat Mafa.

45

,fyj\i 1:

: /

; : : - ; : . . v ]0 i
- * ~ ^ i
Piluk Hypnotics. .,. [:::'ici
iiUJ. -j?.

fy'. Opij Thebaci

*" Vciam vnam & imhTem.

Macereturper duos dies in fpirituvihi. , / . .'J

Poftea coletur & leuiter ejcprimatur, . o i ' r-
Omnique humAate .mperflua abfumpta,. deftillatione in Babeo Maria? fada ad mellis conireri
tiam redigatr.

:.'^V{'^

' -:" '.' tr.v:mivi

Cuius accipe

vnciamvnam.

-r

iv- ~

'.. Crocioulaerati'Vi. u j.nh? . !!, i:

ci; :'*'- Y . u
Specierum Diamagari frigidi,>^na dr^b^uas-Confe&ionis de Hyacintho

yr

' ' Pulurisfuccrti,} ;

o;, i
\.'
GoraHirubri
: ]^%^^ -^
Mifceantur omnia cum (yru pi nymphaee ircit?
vnci femiife.

Fiat Mafl.
f.

' j

1 2 .- 2

^;,,:^; .'

Foliorum Orientalium

vncias quatuor.

Pulpae Colocynthidos-?
EUebori nigri,

^'

.^fWW,

Turpethi,

*^ ' :;; 1 . t

lalap,

iij

Codex medicament arivs.

.in
RheielectL
'
^anavnciamvnam.
Polypodij querni,^
DitStamni
->
Seminis Anifi
t
/
fcrniculi, m ' jaM.vBciam femiffem.

Cinamonri:v \J-.\c,

..).*.. t x

r ;b zr-.r;], n: ,-

;.

Omnia contu & in puluerem aliquatenus reda*

a\ vafe vitreo rite obturato comprehendantur cum
piritils, vini quantitate tanta quar pukieres immerbs
plurimum excedt atque fupercmineat,fimulque pea
decem vel duodecinvdres reponantur in Balneo Ma*
ris vel cineribusfcalidis , priufquam remoueantur ib
inFufiomV fntopari^mjbulHantn& col traijciantur
atque exprimantur.

Vl: i

'

Expreum vafe vitreo e lento ignicommittatur, vt orrnis eius humiaitas difcutiatur^&ad

meJUsiraffiitempeducaturf: j-)
Tunc adde Euphorbij praeparati

a ]. 1
vnciam vnan

Spicae Nardil.
Maftiches,

..,,^1^

Opopanacis,>'n'vnciam emiflem.
. :,, |V
Sagapei
Salis Abfntmj,Vi:
Ebuli,

janadrachmamvnarrK.

Fraxini^
v.
Pulueris ti: flv -:

r .
4 '

'. '
vncas duas. . n

.P A R I'MENS ? ~!

~>

47

Omnia exquifite mixta redigantur in maflm cum

rantillo fyrupi roarum pallidarum, (iopusfuerit hv
quore.

.
. - -

-,

':'

' 4 '. '.

Euphorbij praeparatia ,

.... .\;

} \

, 2

'

r-T r-T
A V .1

Euphorbium ab omni forde & ece repurgatum

in exigua fmftularedigaturvarevitite6cipiatrfuperaffua fucci limonum optime depurad quantitate
tanta qux Euphorbium tribus vel quatuor digitis ex
cedai : in Balneo Mariae feruente limul reponantur,
donec Euphorbium 'cco diTolui videatur. Tune
per linteum mundum coletur , & iterum Balneo Ma
riae committatur vt deftillatione omnis humiditas
fucci diipetur. Sic Euphorbium in fi(mdo manebit
depuratum omnis caloris exuperantis, & venenatae
qualitatis expers.

4*

Codex

DE

vi j :

Medxcamentarivs

PVLVERIBVS

ptihis Diatragacanthi frigidi.

fy. Gummi Tragacanthae albiflmi

Gummi Arabici

vneiam vnarru

drachmas quinque;

Amyli .
.

; i. .

drachmas duas.

Glycyrrhiza; raae,

,.

*i

Seminis Papauerisalbi,

n Sem. quatuor frigidorum ma-/

,
.
"
.

:
J> ana drachmam.
orum cortice deeerpto , quxr
j- j
. S vnam.
cactens vtendiduntaxattempore permifceridebent.
Penidiorum

vnciamvnam&fmiflem.

Fiat omnium puiuis in vafe angulipris reponendus

& feruandus,

Diamrgritum frgidum*
- .. J
ty, Margaritarumelecbrum

drachmas tres.
S emir

P A R I S I E N S I S.
49
Seminum quatuor frigidorum^
maiorum cortice direpto,Seminis AcetoHe,
Endiuia*,
Portulacae,
papaueris albi, .
Citri mundati,
Trium

Santalorum,

Ligni

Aloes.

Roiarum ruru abvngui-Canadrachmam

busexpurgatamrrj,

S vnam.

PloruniNymphaeae,
Bugloffi,
Borraginis,
. Violarum,
BaccarumMyrti,
Rafurae eboris & cornu cerui. 3
Radicis Tormentillar,
Di&amni,
Tunicis,

J ana drachmam.

S cabio ,

S femTem.

Terrae Lemnia?,
Coralli albi&nigri
Ambari,
Caphura?,
Mofchi

'

grana fex
grana quatuor.
grana duo.

jo

Codex medicamentarivs
Fiat omnium puluis & mifce demptis Seminibus

figidis que vfus- tantum tempore ceteris admicenda fura.

Puluis DiarhodctffL

V- Rofarum rubrarum ab vnguibus expurgatarum

vnciam vnam.

Santalorum albi & rubri ana drachmamvnam &

femiflem.

Gummi Arabia,
.< .
.
Eborisvfliadalbedinemvfquei ana ferupulos
Maftiches

Seminis Foeniculi,

duos.

Ocimi,

I .

Scariole,

Portulace,

Plantaginis,

<ana drachma frniiTein.

AcinorumOxyacantha%
Rhei eleti,
Cinamomi

Boli Armenia?,

Terre gillate,

Tana fcrapulum vnum.

Margaritarum electarum

Fiat omnium puluis.

<.

v.*.

i.

'.

P A R I S I E N S S.

Puluis Diatrium - fantaln.

$ . Trium-fntalorum rubr , albi & citrini,
Roarum rubrarum ab vnguibus expurgatarum
ana drachmas tres.
Rhei ele&i,

Eboris vli,

Succi Glycyrrhzse,4 ana drachmas duas.

Seminis Portulacae,
Intybi

Quatuor Seminum frigidorum maiorum mundatoram

'.

anadrachmamvnam&femiTem..
Fiat omnium puluis-

Puluis Exphra&icus feu Rubia.

B .. Radicis Rubiae maioris
vnciam femiTem.
Rad-

Heleriij,

"Y

Rheiele&i,
Croei,

i
> ana drachmas tres;.

Laccae preparatej
-(

Spicae Nardi ,
Rad.Ar,
Schnanthii
Scordif,

ana

Scolopendri^ veri id eft Ceterac, drach.

Suceorumarefa&orumGlycyrrhizaE,
duas.
Abfinthij

AgrimoniK

j
G j

yt

Codex mbdicamentarivs
Sem.

Petrofelini Macedonia,

Dauci,

Apij,

7anadrach.

Anifi,

3duas*

Myrrhap,
Cofti Arabici,
Bdellij,

Cinamomi

drachmamvnam.

Fiat omnium puluis.

Gummi lacca inhuncpraparaturmodum.1
Eius parum fracbe, non in puluerem tamen re
dacte vnciae quatuor lento igni coquuntur in vnciis nouem aquae vel fluuialis vel potius decoctionis
vncix femiTem Ariftolochia longae & Schnanthi,
donec purior pars fupernatet & quicquid in lacca laudabileeft diflolutum fuerit, adeo vt aqua ilt coloris
anguinei , ordibus in fundo fubfidentibus , tunc per
pannum lineum coletur, vt purior ilia pars auferatur
remanentibus fordibus : Colatam vero aquam rubram prunis non acribus ad melliscraffitudinem co
que & tepidam maTam in Trochifcos redige &vfui
repone.
Puluis Diafpermatn.

^.Rad. Eryngij, Rnfci,

Ononidis , Cyperi, I ana drachmas duas.
Rubk tin&prum.

Parisiens is.
i

11

Glycyrrhizaerafa,^
Chamaedryos,

Janafcrupulos quatuor^

Tragacanthae
Lapidisludci

& fem(rem.

Spoftgiae,^
Cancri
SeminisApij,
Aiparagi,
Ammeos.
Bardame,
Carui,
Citriimali,
Dauci,
Fniculi,
Mihiiblis,
Ocimi,

Vana drachma
vnam.

Petrofelini Macedonia,
Pimpinellae,
Quatuor frigidorum maiorum,
Rufci,
Saxifragi,
Sefeleos,
Vrticae,
Baccaruluniperi
Halicacbi
Fiat omnium pubis ampulla vitrea recondendus
in vfum.
G

iij

S4

Codex

Medicament ar i v s. *

Puluis contra vermes..

V . Seminum Tanaceti,
Abfinthij vulgaris, anavnciam femi
Portulacac

~ fenu

Corallinafl

L
,
SammitatumScordijficcarumJinidiachmasduas'

Aloes

vnciamfemhTenu

Rhei ele&i,
?
,
,
,
Senae mundatej.m*,drachmle duasFkt omnium puluis.

Pului* de ChaybeZ
. LimatureChalybispraparatai

vncias duasv

Cinamomi

drachmas fex..

Myrrhat

vnciam femiTem..

RadicisAriftolochia^

.
. .
Rubmaioris ^na drachmas duas.

SeminisSmyrni vulgo Leuilici,^' %

Rutae

/ ana drachmam

Apij^

^ vnamfc .

Sefeleos

J.

Pari sie n si s:
Summitatum

55

Thymi,
Origani,

Parthenii vulgo Matricaria*,

Calaminthes montanae,
-

Pulegii

Artemifiae,

HyTopi,

ana drac.

Praffij,

i duas.

MeliTophylli,
;

Pimpinellae,
Betonica;,

'

Neperae,
Sabin,
Macis

fcrupulos duos.

Omnia redigantur in puluerem feruandum in vim.

Scobis Chalybis praeparario.
,

Aqua diu abluirar&exficcamr,deinde cum iiicco

Limonum teritur , additisquibufdam Spiritus aciduli

ilphuris guttuliSjiterumque fucco Limonum lauatur
& teritur ac in puluerem redigitur feruandum

in

vium.
.

Cremor Tartari.

JJ. Tartari albi puluerati

.

DitTolue in aquae feruentis

libram vnam.
librisquindecim,

Bulliat donee fuim & diflfolutum ft Tarrarum.

COQEX MSDCAMIHTARIVS
Deinde traijciatur per manieam& olla f<&Ii exck

piatur , in loco frgido reponatur & per no&em

quiefcae , donec cruftula? fupernatantes cryftalU in
modum appareant, quae olligi debentinftrumento
ligneo perforato & extendi uper charta bibula Ve
exficcentur, pofteafuper Porphytite lapide intenuiC
mum pollinem redigi debent & feruari in vafe vi
treo.
Aqu inclinato vafe effus>il Tartar vafis parietibus adhaerefcens deprehnditur , qui colligi debet &
exficcari cinvfum quoqu feruari, quivtcandidior
fit diToluitur & colo tranfm.ktitur fedeumviriumc
iporis aciduli deperditione.
Nitri praeparatio.
ft.. Nitri quantum voles.
DiTolue in aqua communi & per chartam emporeticam traijce dein coque in vafe terreo figulino
pumam continuo deradendo & conijee in peluim
frigidam ligneam vt in ftirias cryftailinas coaguletur,
quae flecarae pqluerantur &; in vafe ntido ponuntur
vndicjue admotis & fuppofitis prunis, liquanturque
vt fluant inflar metalli.
Quibus fufis ad libram vnam,(perinijcefulphuris vncias duas non affatim fed per vices & per fruftula minorum auellanarumaemula, quibus confumptis
nitrum inflar aquae fluidum ertundatur in peluim
eneam

P A R I S I E N S 1 S.

J7

aeneam calefa&am, & vbi paulatim concreuerit feruetur in vafe vitreo probe obturato, ne fubeat a'cr>
cuius appulfu diToluitur.
Hydrargyrum dulcatum.

".

Hydrargyri crudi expurgan' & per corium trajeai

Subliman acris, ex drrgyro, vitriolo, ile &
nitro parath
Salis communis exficcati, ifa vt nullum edere pofitcrepitum

ana vncias quatuor.

Sublimatum & Hydrargyrum crudum in mortario marmoreo fimul agirtione diuturna terantur &
mifceantur,adeo vt nulla amplius Hydrargyri crudi
bulla fuperfit: addaturpoftea il ,accumcaeterisagitetur,& puluis totusexquifitemixtusmittaturintres
paruas pnialas oblongaeceruicis , qua? media duntaxat fui parte replentur , earumque orificium bartula
itaobturetur,vtpaululum dehifcat. Phialae autem in
patina, quae flammisnon cedatj&cineribus velarenula tenui repleta ita collocenturjVtphialaeomnino
cineribus occulcentur , earumque cerurces & orificia
promineant. Subdito igne , per fex horas fiat fublimatio : Extin&o igne , refrigeratifque vafculis ac effraftis
excipiatur Hydrargyrum fubhmatum adherens fummitati vafis: quod fi guftanti dulce non percipiatur,
iterum eodemapparatuedulcandumeft.

jS

Codex

Medicamentarivs

r&r&ir& r&r&$5$ir& r&)$4 rrfa

DE

& &>&$! f&f&

ANTIDO

S-

IS

.
,i !

Anridotus gravante pefte paranda.

Conferuarum florum Nymphaee^

Roirum rubrarum,

J ana vncias de -

Borraginis & Bugloffi per ita- cem.

ceum traie&arum
.;:.;,'/' .
) 1 :
.:

j
' ."

.. .

Pulueris florum Roris marini,~j

Calendula?,

ana drachmas

Occllorum rubrorum,

\ duas

Saluiae

. Bold Armenia? aqua roirum i?pe

lotie exficcatae & pulueratar,

X ana vnciam

Pulueris radicis Angelica

^ vnam.

Helenij,

*i

Caryophyllata?,

ana drachmas duas.

Tormentilhe,

Coralli rubxi praparatiJ

'

f.'

; .

P A It I Sf E H S I S.
Folioram ficcorum Scordij.
Vlmariae,

"O

~\
I

Praffijalbi,

Seminis Citri cortice mdati,V ana drach. vnam.

Carduibenedicti,
Oxalidis,
Baccarumluniperi
Cinamomi.
?
,
,

-/r
Santalicitrini ^adrachttimfemiiTem.
Mifce & excipe yruporumdeLimonibus&de
malis Granatis quantitate mmeienti.
Fiat Opiata mollis.
ConfecHo de arintha.
B. Hyacinthorum.7
.
r
-rr
Corallirubri
^navnciamfemiiTem.
Terrae Lemniaeverac, ideftfigillo legitimo noratar,
Boli Armeniae legitimae quater tritae , & in aqua roarum toties Iotae, ficcate,& in puluerem tenuiimum
redact
.

anavnciamfemiflem.

Granorum infectorium, -4
Radiis Tormehtill,

Rad. &foliorum Di&ni, *

Myrrhae,
Roarumrubrarum,

ana drachmam vnam.

i

Santalorum omnium,
Cornu cerui non vli J
H

ij

Codex medicamektarivs
Raurae Eboris,

"y

Seminis Citri mdati, j

Cardui benedi&i,
Acetofe,

ana drachmam vnam.

i
s

Portulaca;

Saphyrorum,
Smaragdorum,

Lapidis Topazii, na fcrupulos duos.

Margaritarum,

Braleolaru. aurlJ
Croci

fcrupulum vnutn.

Mofchi.
7
Ambari er42-

Cum yrupo Limonum. Fiat Elecbtrium.,.

Crocus in puluerem tenuiimum reda&us cum

yrupo Limonum exquifiie diTokitur , ira vt colorem
aureum acquirat, deinde pulueres in mortario mar
moreo probe mifcentur , quibus perfe<5te mixtis &
extrais mortario auri, Bra&eota ex arte bperponuntur, quae cultello ligneo inter fcindendumcompofiioni permHcemur : ijs autem frequemium biffurarum ope permixtis,aliaefuperpoftamiliterinfcifuris denfis admifcentur donee praicripta Bra<eolarum quan titas tota fit abumpta.

Par i s s nsi s.

Confe&io Gocco Baphico.

^.Succi<lepuratimalorumfr2grantium;?anaIibr.
Aquae rofarum

}duas.

in quibus macera & coque granoruininfe&oriorum fucco mrgentium.contuforum , librm imhTem .

Deco&um mbens coletur & exprimatur.
In quo diflolue icchari optimi

vncias i*.

Coque, & fat yrupus.

In cuius portione calente & gni detracta difblue
Ambaricineritij

drachmas tres.

Cumque liquefa&umfuerit Ambarum mifce cum

alia yruplportione, dein inpergc &commice.

;*

Pulueris Santali citrini, fi defitprobatum lignum

Aloes

drachmas iei.

Cinamomi

vnciam femiffem.

Lapidis Cyani Vli&loti vulgo LazulJ ana vndam

Margaritarum pfaeparatarum
Foliorum auri
Mofchi

$Cemiem.

drachmam vnam.
,..J, drachmam femTem.

Fiat Ele&arium.

Lapidis Cyani vulgo Lazuli in ofEciftis

-preparatio.

ferundi

Lapis eligefkls' eft, qui aureis lelluiis cvclutadijs micatcum c^rlO;flauelcemib,quiqepr'unis ignitus & aceto extinctus colorem non depom'r.
Ita delectus iapilift (*<,<
H

iij

Codex mediCAMentarivs

fupcr Porphyrite lapide laeuigatur, quater aqualimpida lauatur, cum autem eius minimae particular ira
folutae videntur, vt tactui effugiant,in vasvitreum
conijciatur aqua fuperamja ad lotionem eius perficiendam, fepiusagitetur , deinde vbi fubfiderit,aqua
efFundatur & pu4uis exVcari finatur : qui lccatus alia
affua aqua lmpida fmilirer lauabitur agitando &
ficcabitur, aqua vt antea dictum efterTufa, idque vi
cies repetetur. Sicqe praeparatuspuluisadvfumferuabitun '

- '
. '

Themce.'

^.Trochicorumfcilliticorum
if!.j;'j.i ;;;.^ .
.
:. .
Trochifcorumtheriacorum, 4
Magmatis hedychroi,
I

Piperislongij
Opij
U

i :;
;':''

Foliorm florum rorum

'

vnciasfr.
.4..:: .

)
'

anavncias tres.
J :

-y.

rubrarum ab vnguibus expur- 1

gatarum & in vmbra ficcatrum. I
Iridis rieae, velhuiuspenu- 1
ria Florentinae,

; .

. rSucci Glycyrrliiza?,

J ana vnciam vnam

j fermem.

SeminisNapiymeftris dulcs,
Scordij,
Opobalami veri yel Peru-j :.j

-. .

uianirubri,autiTdeimtolen * '

nucis myrifticae per expret '

fionem eliciti,

( ana Vnciam

vnam &

j emiTcm.

Cinamomi, ]
4i'.. . ' J '

Agarici,

Arabici,

''-K-

Croci Coricii,

CaTiae ligne, id eft crafioris Cina

momi,
i
Nardi Indicat,

Schnanthi , vel iplus iunci odrati

fi flores non fuppetant,
Thuris mafculi,

cana

Piperis albi&nigri,

fer.
itt,
. i i .

Foliorum Diclamni Cretici

Marrubii,
Rhapontici,
Stoechados,

Seminis PetrofeliniMacedonicii
Calaminthes montan,
Te rebin thinae,
I
Radicis Pentaphylli,
Zingiberis

drach.

$4

Codex

me d *c am AR i v $

Polijmontani,

. '

'4

-*v

Chamaepityos,
Styrais calamita*
Mei,
Amomi feminis, vel eius loco Ga
langae,
Phu Pontici,, vel eius loco

Var]

lerianae maioris,
Nardi Celtic,
Terre Lemniyerg} '.j

'jV.

Chamdryos,
Folij Indici feu Malabathri,
Chalcitidis toflae yl feu
Vitriolialbi,

:ir.:,

RadicisGegtian,
Seminis Aniil,

ana

quator:;

'

i .

ai
1

Gummi Arabici.

dtacbmas

;.v
.

. .. .-

Seminis Fnicul,
Cardamomi minoris
Sefeleos,
Thlaipios^

Ammeos,
Comarum hypericin
Acaciar,

,
' - f JO' ' ^ . - . -'.
;
i. :
' ': ^ .
I ri
!: . . ' .. . 1 . ..
,

. ,'. V '.'

Sagapeni,
Caftoreb

P A R I S I E N S I S.
Caftorei,

Rad. Ariftolochiaelongae feu te- 1

nuis,

Seminis Dauci,

Bituminis Iudaci,

\ ana drachmas duas.

Centaurij minoris,

Opopanacis,
Galbani

I
j

Mellis optimi expumati triplum , id eft libras quatuordecim & vncias tres.
Vini Hiipanii quantum ftis fuerit dToluendis
liquoribus , fuccis & Gummi diluendis.
Fiat Opiata ex arte vfui re ponenda.
Mel in vino Hifpanico dilutum coqutur, Opium
feorlm vino diluitur, Gummi & icci reliqui limuJ
.vini quantitate fuffickntidiffoluuntur.
Primo opium dilutum cum toto melle diflolui de
bet : item fuccus Glycyrrhiza? olutus,demde Gummi,,
poftea chalcanthum feu vkriolum album non com
mune prout minera eruitur, fednitidum ab omni
forde & impuritate mundatum , toftum fere ad rubedinem vfqueadmifcemr,tandemque balimum,uitique pulueres non fed paulatim adijciun

66

CODTEX MEDICAMENTARIVS
Mithridatium.
Myrrha,

Croci,

Agarici,

Zingiberis,

ana drachmas decem-

Cinamomi,

Nardi Indicar,
Thuris maiculi,

Seminis ThlaipeosJ
Seieleos,

Opobalimi veri vel Peruuianirutri, auteius loco olei nucis Myrifficae per expreffionem edui,
Schnanthi vel eiufdem iunci fi
flores non fuppetanr,

Stcechados Arbica?,

< ana vnciam vna.

CoftiArabici,

Galbani,
Terebinthina%
Piperislongi,
Caftorei,
Succi Hypociftidis,
Styracis calamita?,
Opopanacis,
Folij Iadici feu Malabathri,

Pakisiensis.

*7

Cafiae ligneae id efl craffioris Cia-"

momi,

Polij montani,
Piperisalbi,

Scordij,

anadracfeptem

Seminis Dauci,
CarpobaliamivelCubebarum,

i
11

Trocbifcorurn Cypheos,
I

Bdellij
Nardt Cltica?,

Sem. Petrofelini Macedonia,

Gummi Arabia,
Opij,

Cardamomi mtnoris^

V ana drachmas qqinq^

SeminisTniculi,

Radicis Gentian^,.
Roiarum rubrarum>
DiclamniCretici,
Seminis Anif,

"v

Rad. Acori veri pfEcinaram, |

Ariftolochia? rotndae,
Phu.ftu rad. Valeria^
maioris,
Sagapeni,

/
*

*
""^* tr>
I
J
1.4

68

Codex medicameKtarivs

Mei,
Acaciae,

^
N

ana drachmas duas&femiiTem.

Lumborum Scmci, ]
Comarum Hypericin
Vini Hifpanici quanram fufficiet Gummi, fuccis
& liquoribus diluendis, id eftlibramvnam&femifem.
Mellis optimi defpumati triplum feu libras nouem
& vncias odio.
Fiat Opiata in vafe idoneo reponenda*

 R I S I E N S I S.

-,

.69

Trochifci Theriaci.

Garnis viperarumpraparatarum cum anetho viridi & ale in aqua puriiima cobe , vncias octo.
Teramr in pila marmorea cura piftillo Iigneo , inim afpergendo medullae pais triticei albiffimi, fer
mentati j arefa&ae & tenuiffime pulueratae vncias duas
&imiifem.

r.

\ ,

,r,

Ita vt nulla viperina; carnis particula non contuii

c permixtaappareat, manibus inunctis opobalimo
formenmr Trochifci ponderis

drachma? vnius.

Super Setaceuminuerfumrepofiti in vmbraiccadi.

Neutiquam in vafe ftanneo , fed in vitreo velaltem
\itratorir;obturatoiruandi.

...

j jYiperas autem eligertflae imt fmina: , non pr

gnantes , non lacunis decerptae , nec locis mari
vicinis, Balnejs calidis aut ilinis : agiles eiTedebent
admodum, fubflauae, ollum gracile maxime porrigec -, qua? ocuUs unt ubrubentibus , inuerecundae,
bene ntritae, corpore toto & ventre vaffiores , circa
"

70

Codex

medic amentar ivs

veris fnem aut aeftatisinitium quantae, diu nonfruatae, funt in vfum reuocanda: , poftquam virgis cxfxr
ijs caput & cauda ad quatuor vtrimque digitos ampu
tara ruerint , modo poil earum partium amputationem motu agitentur irrequieto , & inguinem pro
fundar: quae enim ftatim immotanacentatque exan
ges , reijciendae funt vt inutiles. Vtilesveroacvt di
ctum eft mutilate , detrais cute , adipe & vifceribus,,
in aqua lmpida ter quaterue mutataabluantur, dein
in olla fictili noua & nitida cum aqua fufficienti pauco fale & Anetho viridi coquantur, igne Iuculento,
non tamen violento & fumi esperte quoad carmbus
fpina facile detrahatur.
Anethi viridis manipulus vnus cum dimidio , aue
manipuli duo fufficient pro quatuor aut quinque viperis : qui numerus mfhciet parandis tribus vnciis;
Trochifcorum , ad Theriacesconfectionemrequiitorum.
;'.. 1
1\ '.:... ...
Trochiici de Scilla.,
Medullae Scilla?pra;paratae

. ; vncias duodecimo

Farina; Erui ru tenuiiimae & cribratae vncias

Simul exquifite tuni cum piftillo igneoin morraro marmoreo , formentr in paftiilos ponderis drach*
mx vnius ,& in vmbra ficceniur aeftate^veliprafujtnum alia tempeftatev

Scillae autena eligendr funt alba? verae Hifpanicx

media: magnitudinis, Iulio menfe vel feriuscum earum folia fere ila funt i fcapus exaruit , ex loco 1
bero conuenienti collecbe ,in quo frequentes Scillae
luxuriant, pfoul mari , alinis & Balneis calentibus.
Eae cortice extriorepoliandae iunt, parque inferior
& durior cui fibiofe; radeula; adhaerent eandaeft,
atqueabijciendajtum pulticula tritcea prob fubacta
obducbe, fub cineribus calidis yel pothjs in clibano
coquuntur, donee pulticula induruefit, ira vt limas
agat &c Scilla mollis teera ,intromhTo bacilloiudicetur, tum exteriore crufta& interiore meditullio
ablatis , in mortario marmoreo cum piftillo ligneo terenda & cernenda jpriufquam farinae erui permifeear
cur.
Trochifci Hedrychroi.

.Mari vel Maioranac maioris,

Amaraci feu Maioranae minoris,
Aari radicis,

^
1

..

Apalathi eius qui Dibfcoride defcri- ana drachm,

bitur , qui proftat in ofEcinis nunc ad-S duas.
uectus Creta, qui non iippetar, I
Santalus citrinus eft fufHciends * j

/ -

<-:'-'- x-

Codex msdca

ARIVS

Schnanthi vel pnusiuncifi flores' *\

non fuppetanr,''1 . ! '::-, j r*\c:i. -I*.
Calami Aromatici,vej['eis vit Ar
riveri o fficinarum, f;Vf
Phu pontici, vel rad. Valerianae maVf : ..
Xylobalfami , vel eius <Jefecbiigni]*

.' J

anadrac. eres.

Aloes,
Opobalami veri, vel Peruuiani
bri , quorum loco vbidefnt ,oli |
nucis myrifticae perexpreflionem 1
faH,\
'
Cinamomi,

Coti rabici

Myrrha?,

'

, ;,.

: ; [S

Folij Indici, feu Malbathri, |

Croci,

- r

Spicx Nardi,

y
, '

ana drachmas ex*

.

Y ;.

Caffiae lignee feu craffiorisj

.. ... .'
;
:
',\ ; .
Amomi vel Galangae drachmas duodecin
Mafliches

. .' i- .

drmhmHMna&u - ., h?o >;;{?,-.

Ex his omnibus tricis & cum vino Hipanico fuba&is finguntur Trochifci.
Trochici

Parisiens! s,

Trochici Cypheos.
Pulpa* vuarum albarum,pinguiffimaram ,pai
rum, quales Damafcenav
Terebimhinae puraein vafe aut lebete iper accenfs
carbonibus fine aqua exficcataeana vncias tres.
Myrrhae, - ? ana yaciam vnam & frmif* ..
Schoenanthi5
Calami aromatic*

drachmas nouem~

Cinamomi

vnciam femhTem.

Vnguium Bdellij feu partium eiuslu-"J

cidiorum & magisalbicantium,
SpicaeNardi,

^ ana drachmas

Caffiae ligneae,

.. v

Rad. Cyperi veri ex Syria aduecbe,

Baccarum Iuniperigrandium &pin
guium

Afpalathi antea decripti , vel eins loco Saftal Citrini

Croci-

drachmas du as & femiil

drachmamvnam.

Mellis expumati, vini Hipankr an quantum atis.

fueritad Trochicos concinnandos
Trochifci de Capparibus,

Seminis Agni
Gummi, ammoniaci:

drachmas fe.
vnciam femfem.

Codex mSdicameNtrivs

74

Corticis Tamarifci,
Rad. Acori,

,
i

r rotundae,
Foliorum Calaminthav
<.ana drach-

Rutae,
Seminis Nafturtij,

^ mas duas.

Lx;ik'

Nigelk,
Amygdalarum amararum,
Succi Spolopendrij noftri vulgaris, id
eft lingua ceruinae, leui coctione
inphTati,

Gummi Laceae prcparati

Rad. Cyperi,

ana drach.

Foliorum Scolopendrij , id eftCeterachijJ vnam.

Rubiae tindborum
Omnia trita & puluerataexcipiantur Ammoniacoin
aceto difbluto & formenmr Trochifci.
Trochici de Eupatorio.
fy- Succi Eupatorij , id eft Agrimonij,^
infpiflati

vnciam

Manna: alabrienfis minime adulterate. * vnam.

SuccoramAbfinthii&Cufcutav

infpiftatorum,
" *a vnciam
JfemhTem.
Ro&rumrubrarum

P RI SI E N S 1
Spodij,
SpicaeNardi,
Rhei,

^ ana drachmas duas.

Airi,
Samali Citrini,
Cum alio fucco Eupatorij depurato partim coto formentur TrochiicL
Trochifci Halicacabi. i . .

B. Baccarum Halicacabi fccararum vnciam vam

Quatuor feminum frigidoruirn
maiorum mundatorum,

\ ''

papaueris albr,

~ an drachmas duas

Plantaginis

Boli Armenia?,

"V

Terrae Lemniar,
Thurisy

[n

Gummi Arabia:

* "

V ,\

.:

'

Sanguinis Draconis,

Myrrha*,

ana drachmas tres*

Maftiches,

4
'

Spodij,
Succini,

, f4-.. -

i-Jrb.dTiwbT

Amygdalarum amararum,
Nuelcorum pineorum,
Seminis Apij

V'

7*

Codex

Medicament arivs

Cum fcci Halicacabi & hydromehtis ana partibus

acquis formentur Trochifci ponderis drachma:
vnius.
Trochifci Halicacabi cum Opio.
V- Compoiltjonis lpra defcriptae Trochifcorum
vticias duas & femiT.
Quibusaddeopij

drachmamfemiflem.

Fiant Trochifci vt fpra.

,- .:

Trochifci de Myrrha.

Myrrhae optima:

./.

vnciamfemiiTem.

Lupinorumtenuiffimetritorum drachmas tres^ ,.

Foliorum Ruta?,
Menthaftri,
Pulegij,
Radicis Rubiae tin&orum,
Seminis Petrofelini Macedo- ana drachmas duas.

Aix fondac,

>
.V*' ' i . S.

Sagapeni,
Opopanacis

Cum fucco Artemifi^fornjientur Trochici. . ,1 .

Eiufdem Artemifiae fucco liquefttur A foettda S*g*- 1
penum c Opopanax.

P AR I S I N S IS.

77

Trochiii de Terra Lemnia.

Terrae Lemnisc,
JBoli Armenia,
Sanguinis Draconis ,
Gummi Arabici aflati,
Rorum rubrarum,
Seminis roiarum,
ana drachmas duas.

Amyli aTati,
Spodij,
Acaciar,
Hypociftidos,
Lapidis Utematitie,
Balauftiorum,
Corallirubri,
.Succini
Margarirarara,
Tragacanthae,

S ana rachmam vnam &

-

S femiTem.

Seminis Papaueris nigri,

Seminis Portulac* eofti,
Cornu ceruiviti,
Thuris,
Nucum Cupreffi,

ana drachraam vnara.

Crpci,
Caryophyllorum^
Macis,
pij
iij

7*

CODEX

MEDIC AMENTAR 1VS

Cum fucco plantaginis.

Fiant Trochifci,

Trochifci de Caphura.
ft. Caphurae

fcrupulos quatuor.

Radicis Nymphaeae,
Florum rofarum rubrarum,
Violarum,
Spodij,
Glycyrrhizac, '

> ana drachmas duas

Santalicitrini,
Gummi Arabict
Amyli,
Tragacantha?

Quatuor fminumfrigidorum^ana drachmam

maiorum,

vnam.

r
Cum muciagine mins PryIIij inaqufolaniextr*tracta?..

Fiant Trochifci.

Trochifci de Agrico.
Agarici comminuti ferri albi lamina tcnui uata foraminibus multts exafperatavncias duas.
Salis gemmet

drachmam vnam.

Macerentur cum vino albogenerofomfuIonisZnjgiberis & fiant Trochifci

 V ' .. .

R i s i N s t s. - r j ::>

Qui ficcati puluerentur &denuoeademinfufone

excipiantur , & in Trochifcos redigantur.
Infufio autem parabitur in hunc modum.
^.Zingiberijparumtriti

vneiamfemhTem.

Infunde in vncijs octo yinialbi generofperviginti quatuor horarum patium in vafe oris angufti
rite obturati.
Trochiici de Colocynthide, vulgo Alhandal.
S. Pulpae Colocynthidos albae, leuis & feminibus
repurgatae

vncias quatuor.

Forfcibus incide & manibus frica diu &multoties

cum eleiroati.

vnciafemiTe.

Deinde tere in mortario donee in puluerem te

nuiffiroum redigatur, quem excipe fufficienti quantitate mucaginis fequentis & forma Trochifcos paruos qui ficcati in vmbra, rurfus in tenuiflimum pollinem redigantur , & cum eadem mucilagine fiant
rurfus Trochifci qui ficcati tertio puluerentur & fimiliter in Trochifcos redigantur vfui feruaridos.
Gummi Tragacanthae , Arabici & Bdellij ana
drachnam vnam.
Macerentur per quatriduuminaqueroarumftillatitiae

vnciis octo.

Maceratione & folutione perada coientur per linteum & exprimantur.

So

Codex medicamentriv

. Trochifci albi Rhafis.

J^.CeruHeaqua rofarum ter Iotae & ficcatae drachmas,

decem.
Sarcocolk craforis
Amyli

drachmas tres

drachmas.dua$*

Gummi ArabicL?
,
r
Tragacamh*
' j* dracbmamYnam.
;

Caphurae

drachmam femiTem.

Seorm trira ladre muliebri exipiantur omnia &t

fingantur Trochifci.
Vtendi tempore admicebicur opium pro Medici
prudentia.
Gummi Arabicum & Tragaeantfa? pinfuntur ir*
mortario mukum cal'efacjo , blando piftilli candentis attritu, dudi per fundum velut friando ad latera-,
mortarij : poftea tranmktttur pubis linteo tenui^
adaptaro mftrumento iiccis ficcis cernendis dicata

OLEA

Parisjensis.

8i

OLEA

OL E A in Pharmacopoliis

feruanda , pont

nafcentiafunt,
Petroleum &
Baliamelamm , eu Opobahamum optimum
Orientale cilicet, aut eius loco Peruuianum
rubrum & album, feu liquor oleois verae
Terebinthi.

Olea per expreffionem elicita.

Oleum propri dictum : quod

triplex feruars

debet.
Omphacinum ex oliuis immaturis expreflum.
Virgineum ex oliuis tantum tritis nondum torculari commiffis.
Completum maturis oliuis torcularis compreifa
elicitum.
Oleum amygdalarum dulcium ex tempore ita Pajandum eft.
:

st

Codex medicamentarivs
Amygdalarum dulcium ficcarum integrarum,
non rancidarum quantum volueris , plurimum
& celeriter tere in mortario lapdeo , cum piftillo ligneo guttis aliquot aqu# aFufis , in offas
collige , dein facculo cannabino ,ftamine, vei
cilicio feta equina contexto conclufas , fenfim
& ex interuallis torculari exprimito in oleum
clariffimum,& dulcifimum , omnium opti
mum, atque omnis alien qualitatis expers.
Oleum Caryinum.
Nouellas nuces iuglandes & adhuc tenellas
per fex horas aqua frigida maceraras, digitifque cortice membranoo liberatas : fi tamen
minus commode maceratae frgida pelliculani
deponant, conijciantur in tepidam,vt eam facilius exuant : ficquemundatae in linteo duplici
contineantur quatuor horarum ipatio,donec
exficcatae fint, dein vt ante dictum eft,terantur,
& oleum exprimatur.

Oleum amygdalarum amararam parari debet ex

amygdalisamaris ficcis & integris, non rancidis,nec
pellicula repurgatis, fed tantum linteo afperiori confricando deteriis, diligentiffime tunfis,& in facculum
itaceum vel cannabinum conie&is,dein prado commiffis preififque dum oleum emanet.

Parisiens* s.

8*

Oleum vitelllis ouorunv~

Oua recentia quot voles elixenrur donec penitus induruerint, vitellos duros exime, & maninibus commnue, dein inartagine terrea vitrata ad mediocretn ignem frigantur , fpatliuk lignea affidue mouendo donec rub efcant,&
pinguedinem quandam emittant, tune calen
tes in fcculum pilis contextura conijciantur,
& calenti pralo mandentur vt oleum efluac
Quod in Balneo Mariae digeri deber.
Oleum Laurinum.
1

Baccarum

Lauri maturarum Se

recentium.

quantum voles, terantur in pila, dein ex aqua

coquantur ,1k torculari pianoin vas fubiectum,
!

in quo aqua continebitur, exprimantur,^ quod

aquae fupernatabit oleum coligatur.

Eadem ratione extrahitur oleum baccis maturis &

rec. myrti*

OLEA DESTILLATIONE EXTRAKENDA:

Oleum picae feu Eauendula%
B

Spicae maioris feu Lauenduta folij latioris & albi

moderate ficcatae quantum voles
e in aquae fuEcientiquantitare,dem
Lg

$4

Codex

medic amentar ivs

in veficam vitream conijciatur,cui ftillans capitellum roftratum inducatur accurate obturatum, cuius ceruice receptaculum propendeat eriam diligenter obfignatum , & in fornace, vt decet ftructa collocetur, ignis fubtus
accendatur,& ferofus liquor qui primum manabit,feparetur ab oleo vfui reponendoinvaie
idoneo rit obferato extra Pharmacopolium,
Oleum Cera.
JJ . Cera? flaua? virginea^odoratae, purae libram vnam.
Igni lento liquetur,& tandiu coquatur done
nullatenus in bulla's abeat fubducto igne permiice
liquatae ceraj lis ita exficcati , vt nullum edere poffit
cre pitum

b ras tres .

Vbi mixtura refrixerit,mittanttirin ampullamvitream incuruam, luto tenacivndiquaque obductam:

iubfternatur ignis primum lentus,deinde auc~tior,ve
oleum extillet in phialam vitream ceruici cucurbitae
rite agglutinatam: quam oleo refertam &fejunctam
ob turare conuenit,recondere & feruare.
Oleum Terebinthinae.
J}- Terebinthina?Venetae
A qux communis

libras quatuor.
libras quindecim.

Mittantur in vas aeneum amplum angufti orificij, &

fatis oblqngae ceruicis,quod cooperculum habeatcui

 R I S I E N S I S.

85

in cxtima & fuprema fui parte vas frgida plenumannectitur, refrigeratorium vulgo dictum, ignefubftrato extillabit oleum tenue , quod aquae innatans in excipulo fecerni debet , & in Balneo Mariae digeri, do
nec omneEmpyreumadeponat.
Poteft etiam fed minori quantitate , elici iilud
oleum per vas vitreum in Balneo Maria?.
Ex refiduo adhuc liquido & humore referto, u
fece Terebinthina; prius deftillarae quam Colophoniam vocant, prolicitur in vafe vitreo recuruooleum
flauum & rubrum ignis validions ope per cineres,
quod debet in Balneo Mariae digeri,donec omne de-,
pofuerit empyreuma.
Oleum iuccini.
1. Succini puluerati

libramvham.

Infunde per duodecim horas in vini albi libris duabus.

Deinde conijciantur in cucurbitam vitream incuruam,optimo lutovndiquaqueobuallatam,cui excipulum vitreum ampliffimum oblonga ceruice praditum tenaciffimo glutine connectatur, poftquam
in fornace conuexa oprime collocara fuerit , & iubdito igne primo lento , deinde validiere , ita vt flammae vndique reflexae in vas reuerberent, fiat deilillatio per viginti quatuor , vel tringinta horas : initio manabit aqua ingrata aciditate afperrima , tandem oleo

Codex medicament rivs

fus vapor albicans totumexcipulumopplens,qui tan

dem fubfdit: pcrfeta deftillatione & extin&oigneoteum ab aqua feparetur , cuius portio feruetur ad
vfum : alia vero portio iterum deftilletur per cineres,,
velin Balneo Mariae digeratur, donec oleum flauum*
limpidum & iplendens appareat.
Oleum Sulphuris.
^.Sulphuris flauiifimi ignem non experti,, puluo
rati

libras tres

Cuius portio mittatur in vas quod pofit vim ignis,

eludere , cui fulcris fuftento fubijciatur patina amplior, fuperpofita campana vitrea au* terrea plumbata , quae fexdecim faltem tibrarum capax fit ,ita vt
labra vtriufque patinae & campana: duos circiteraut
tres dgitos fe inuicemdiftent : campana autem ita
aprari debet , vt paruis quibufdamlignis incifis , ac ex
aequis interuallis margini patinae incrtis fuftineatur
ac fufpendatur. Quae quidem laterna maxima contineri debentatquefuftineri & reponi in loco obfeuro pura ubterraneo , vt in celia , vdo clo, ne ventis
perflantibus vapor fulphureus diffipetur, qui ne laedat
artificem fub camino opus illud in hune modum per*
agetur*
Ferro gnito vel potius oTe bubulo candente uljphur accenditur & agitarur, eo abfumpto aliud pooitur & imiliter igniturJvtfumumcraflm& copio

P A R I S I E N S I S.

87

fum emittat , qui ad campanam raptus & ab ea exceptus in oleum concrefcit,quodinfubditamparop{<tem delabitur , & ad vfum feruatur.
Spiritus Vitrioli.
Vitrioli optimi

libras duodecim.

Vraiur in vafe terreo igne moderato, donec omn

depofuerithumiditat: deinde vafe refrigerato quod
poft cremationem. reftat librarum circiter feptem,
pulueretur cum libra vna fragmentorm vafis,&mul mixta conijciantur in cucurbitam ficHlem incuruam, cuius tenia pars vacua fit : cuiaptabitur excipulum vitreum amplum , ceruice tamen breui praeditum ,luto tenaci & alito obfignatum, poftquam in
fornace conuexa optime collocata fuerit^itavtflam vndique reflexaein cucurbitam reuerberent.
Quibus pera&is patella lata , vnius pedis ahita
dme, in fundo foramine quadrangulari peruia, fuperponenda eft Cucurbitae, vt fornacis orificium aequaliter occludatur , atque fuper fornacis marginibuSjCuiufcunque figur exiftat,laterescircumquaque
inftruendi flint, vfque ad patellae altitudinem , patiumque quod inter lateres &patellam interiacet,cineribus omnino replendum eft. Deincaminusapparandus venit, ex quatuor lateribus iuxtaquadratum
patellar foramen ,vt flammacum opus fuerit,illac facilius euolet. His abfolutis ftatim initio camini fora

88

Codex MEDicAMENTARivs

men obturandum eft quatuor horarum fpatio atque

etiam inferius fornacis foramen, itatamenvt carbo
nes in fornace contenti non extinguantur,fed pau
latina accendantur,& cucurbitam fenfim calefaciantt
quatuor horis elapfis augetur ignis apertis pedtentim foraminibus fuperiore & inferiore , donec flamma per caminum apertum exiliat , & eucurbita tota
rubefcat.quod vbi confpicitur, inferius fornacis fo
ramen omnino referetur,atque camin elatius & ignis
luculentior fkt octodecim aut viginti horarum fpa
tio, donee fpiritus prodierint. Duobus abhinc diebus
linteo madido inuoluitur lutum quo excipulum cu
curbitae committitur per horae fpatium,vt vitro inte
gro remanente ieparentur. Deinde aquoa pars ab
oleofa fecernitur deilillatione in Balneo Mariae, aue
per cieres facta.
Spiritus Salis.
J}. Salis marini calore blis non ignis vi geniti, fed
pofteacremati libras duas.
Pulueris Laterum

libras fx,

Mittantur fimul in cucurbitam

vaftam incuruam

colli longioris, cujus tertia pars vacua fit : cuiaptetur excipulum amplum quod aquae ftillatitiae libram vnam contineat,& fubdito igne auctoque
gradation per triginta horarum ipatium fiat deftilbtio,qua perfea,fecluifque aqua & phlegmate

P A R IS I BITS I .

re fupereft ialis fpiritus quem iterum deHllationi

cbmmutere conuenit ve re&ior& purior fan '/

OLEA

INFVSIONE

ET COCTIONE

.icweep ! M E D i Cr A TiA.:.vif''ch !0/->

_ ..,;.:.>.;
. .il ;

Oleum Rofrum.
ii.:i-"iiV i-/ / i ! :.;.".-/ --a:

t;
:'

,W-... Foliorum flocumTOrumcuferarum , recetium,,

expanarum, in mortario marmoreo cum piftilkr
Jigne.o, luiter tunirum , lbram vnam.

's-c :

fe(Va yitreum i vel iJtemtoile vitratum epnijcei

.i4$$tdpii#\<, communis receritis ?tf<flis expertise
j. (rquod fi nanJuppetaiquaterfakemlauet^rfi:igi
da)

libras quatuor,

nuntte ?

bturato vafe inbla per feptem dies fi fol elarus illuceat - iin minus uper calidos cieres repone, vel
?rTmace^r^VrBalneo4Mar2e repente :percteduum..
-^^^^ infduplioivafeiS exprime,abiecl:ifquerofis nouas immitte eadettiqua*
2 j-jjflifsfce, >i inbla:* n^erar^aqutyeaprime abijeeras vt ditum eft.

^nj^dfmam, i)kpariim:;mbgrot>ah' lirurre kubia^

,fi &^ ^brkca^arum' hbam fe-'
.:#tehc|^ ciioiv bb-rvb tmuvhid
^^ / j#4dure3^

**

90

Codex medicamentari vs

, orelinque per totum. annum ad vfura.

Nouum autem paretur iinguHs annis, nec in pires
feruetur.
.

-Oleum rofceum Omphacinum./

Oleiomphacihrecenris -' 1

' libras quatuor.

Foliorum florum roarum rubrarum recentium,

nondum expanirum , leuiter vt diftum eft tuniarum libram vnam, in vas vitreum vel fictileyi.

tratum fimul; conijce & vafe obtwato, fec'vr/m

.

diet) rofaceo iipra defcripto-, ea lege vt tresfant

roarum nfuiones

in quarum poftrema roc

: quoique reGentesLnon ficcatacinfundamur^& ^ft

: b vnius jreniis inolationem expriman tur^ abijan.. i-, turque & fyncerum oleum eur in vnum
tantum annum. i :i:: .vi..

i. FolioEum violarm ptifpureariim , cjuas

-xa Martianvfeeint* iiiJaike^UftkltamM
l.emfms rnirr: TizBiion 21*01 Mipldbaic^atnnq
. Conijcein olei cammurjis-jmnty^'iillt-tris
quatuor.
. Jb m ..: i - . . v i- t ^
Irifoia/in Yfe Yttceo-;^{figotm&^trrdi/dbtujpt(
per dies quinjquet:vel -.vt.in'aidt 1^1(^u1::9
macera per biduum, deinde violas exprime & abijCi aa^iinjj^

ps-, expri-T

; , . : JL & i s i E N iSifS. :.: - . >

agi

me, abiice. Tum demum florum yiolamm in vmbra

Ieuiterficcatarm

'

4 vncias quatuor/

Coniice in idem oleum , infola per 4ies decern &

-i r liu.- brige." J*2j ,:!.'. * -V
fimul ferua ad vium annum tantum.
o j^.. -Oleum ru..,; . j
qiof 'fiottfr liqrum alEorum^ jrcenij^i,.
?,IJ 1 detr& parte crocea , mcifrum hbrm' vnam
Olei conmunis recentis, infulfi, vel frgida fe;,jl:iJj)'litti,(
4,
,( , .
Jibras quampri J j ' '

quo obturato infola per decem dies , tum coqu euiter in Balneo Mariae&cola : floribusreietisnouos
mmitte , infola , coque c cola , arque id tertio : florib,wfqueabie#is.pl$uj$|^^
. ;'

' Olurr Nymphaea\ ;

Foliorum florum Nymphae albae, detracta ex*

teriore parte herbacea & interiore ruter tunforum
._\<)ki!OiB

libram femiiTem.bti

r i libras

; Ir* va^oneu-m pniecb, nfolentur

^$\$ es* tum leuier coquantur m Baljieo Maria? , & exprimantur ; idipum tertio rptatur & exr^efiim oleum vfuireponatur.
M

ij

 D X N R IV S
.
Oleum Chamxmelinum.
. J- '.-ob
jr uii i.. .'- q raabLr.:
- i
J?t. "Florim Cham^melryqjga^is^mQauC ia vmlpra:
iccatorum & leuter tumorum ibram vnam.
O lei communis'

-*l;i. Jl'' .ii -i J f

mum.
:vi.x-ir;'i i-.-

libra <juatuor.

'.** .i.'., j./ .

li J,- I

Oleum Hypericin <>.\ n: -

ty* Summitatum- Hypetiei ', febus & emine

leuiter contufarum

libramynam.

Contundendo irrorentur vini oprim libra i** ,,5U ^l^AmuV'b. rrrnoiioT

-Tum eonijciamur in olei communis & dulcis libris
<[uatuor.r :.: 1 .:.'.: J-'.
myvjaM
inbla per feptem

^ttc^eiBlh^oVfa-

ria: ad vini confumptionem & cola : iderft 'fifhdo

fiar : tertio yero ummitates alias par q'uahtkare Sc
palulum ficcatas fine viao in idem kmn cifijcbi

/it:
(

-o-rii

lo mzi .: :.> l:$

.

. .

Parisien si s.

Oleum Anethinum.
i. Comarum Anethi viridium,medioeriterper ali, . quot horas in vmbra hccatarum & conciiarum
libram vnam.

, ra

Conijce in olei communis & dulcs libris quatuor*

Infola per feptem dies in vafe vitreo riteobturato:
dein coque modice in Balneo Mariae & exprime ,nouafcjue comas pari quantitate in idem oleum conij-.
ce : fac vt ante & pft tertiam infufionem 6c
e oleum cola & ferua.
Oleum Abfinthij.
ty, Comarum Abfinthij recentium&Ieuitercontuiarum

.,

, Succi earu ndem

.libram vnam*
t . libram femiflm.

Olei Omphacini . . .p. . . . r -. , libras quatuor;

Infola vt fupra , & coque ad fucci confumptionem, ter id repte & oleum colatumferu^....

, ,5

. . flQpleum Maftichinura;. '., .};~\q

2J . Maftiches parum trits

libram femiflem..

Vini Tuh . --,..] ' . , , .. f; .., .y. r;; :\ . ; . librm yttam.

l ! .jlei rofatiOmpAacinL , .

libras duas.

"in vale duplici bullan t ad vini confurnptionem

inter coquendum pathula mouendo. Oleum clatum feruetur.
M iij

94

Codex

Medicament arivs

Oleum Euphorbij.
fy. Euphorbij albi & recentis puluerati , aliqupt
olei nethini guttis fuperfufis libram femiflem.
Rufi vero &veteris, fi recens non ippetat, drach
mas fx.

.......

'''

Permiiceanturvmirubri
Olei Ane,thini

'/'

vnciisfex.
vnciis decem.

Bulliant fimut in vafe duplici, fpathula fubinde

mouendo,donecvinum exhalarit: polka percolatum
oleum vfui reponen dum.
Oleum Papauerinum.
Foliorum. capitum & florum Papaueris imea
album feruenris

libram femiiTem.

Papaueris nigrum femen producntis tantundem*

OleiOmphacini

libras quatuor.

Infola per dies o&oinvafevtmpra:coqueadhumidijexcrementitrj abfumptionem : ter idiplum rep

te & oleum colatum ferua .
Oleum Melinum feu Cydoniorum.
J^.Cydoniorum rmmturorum, externa lanugine
dererfa , reiectifque tantum feminibus , ferramento fegmentis quibufdam exaperat, dra^
'.r forum.'
"
' \vr\
Succieorundem

ana libram femiiTem.

f. ',

P R i s I E N s i s.

Olei Omphacini

< : '.' J

95

libras tres.

Mifce in vafe vkrato & fuper cineres calidos diebus quindecim infunde, dein coque horis quatuor*
in vafe duplici , ad fucci eonfumptionem : expreffis
Cy doniis , par Cy donioruni & lucci eorundem quantitas infundatur, coquatur, abiiciaturratque etiam
tertio , dum nihil reliquum fit humoris. Expreffiim
tandem oleum & colatumrecondatur.
' ;J '

Oleum capparibus.

; 'ii.tiji.'s. r ..

od .trior1

^.Corticis radicis Capparis

CorticisTamarifci,

-.1

'' . vnciamvnam; . .0

-4

Radicislreos,

Cyperi, j.r.i n.'s.-.w .

I.V i

Ariftolochiae rotunda^ ana drachmas duas. :>

Foliorum Tamarifci,

Scolopendrij vulgo Ce;r;.|;jCerach,'.;. ;

Seminisviticis,

'''.-.

- Foliorum rutae &

'7
,
.
r
y,{ Sabina ficcorum, janadrahmamvnam. ,
. yini albi opcimiy y
:
Aceti,
j ana vncias tres.
<3lei dulcs :/

libram vnam & femiTem.

d rJParm trita 4inciicoque in vafe dplici , ad conumptionem vini&aeeti. ; . ] ) -Percolatum oleum

r^poiu vfui.

96

Codex mbdicambntakiv*

Oleum Lumbricorum.
J- Lumbricorum terreftrium , floridorum, ter aqua;
i Totorum & in vino albo per duodecim horas maceratorum, ita vt terramomnem erudentlibramfe-miflem. -*.:.
Vini rubric

: v-ncias quatuor.

Olei veteris & clriv

-:

libras das.

":

Coquantur fimul in vafe duplici, dumvinumeon*

fumptum fit & lumbrici contabuerint : expreTunb
oleum & percolatumfemeturad vfufL r.~ 'O .
Oleum Vulpihuim

...

"/

fy. Vulpem aetatis media;,. vindmiarum tempore'

captam , pelle nudam & exenteratam , in minimafrufta vna cum oflibus diuilm. Coque in fictilia
nouo, in aquae, fontana &raarin paribus ptionibus, ea quantitate cpx ifficiat ad.toquendam
vulpem ad purrilaginem- vique. Vbi aquae circiter
medium bulliendo abiumptum ruerit,adiiGe berbarum A nethi, thy mi & rigamminiitim fectarumi
ana manpulos duos : poil: aliquot butitioneSjd^
de olei veteris & clarilibras quatuor.

'

Coque ad artuum diTolutionem&aquac coflum>ptionein. : dein calens^kpmex{imdo>ck&>abv

impuritate & craifiee feparatum % ad vfum fem* i " : r

P A R I S I E N S I S.

97

Oleum Caftorei.
. Caftorei pelliculis recte mundati vnciam vnam .
DifTohiatur in vini optimi

vnciis tribus.

Olejveteris

libra vna.

Coque in vafe duplici ad vini conimptionem &

oieum caftoreo remanente fer uetur ad vfum.
Oleum Scorpionibus {implex.
J},Scorpiones terreftres viuos mediocris magnitudinis numero viginti.
Minores vero numera trginta.
Macera per dies triginta ad Soem arftiuum, in vafe
vitreo rite obturato,in libris duabus oleiamygdalarum amararum, dein cola & vtere.
Balfamum.
J}1 .Folrorum vtriufque plantaginis,
-

'

Telephij,
Symphy ti Maioris,
Symphyti Petraei : vulgo Bugla?,

Symphy ti minoris , vulgo Pmnellae/ ana mairipu^

Sanculae,

] lum vnum*

Ophiogloflu^
Veronicae vtriufque,
Abfinthij vulgaris,
Geranij Robertiani,
N

$8

Codex

Medic amentarivs

Millefolij,

*j

Pilofella-,

Centaurij minoris,

Summitamm Hyperici,?- ana manipulum vnum.

Heder: terreftris,
Pentaphylli

j
j

Recentibus omnibus in mortario contufis , affunde vini rubri aufteri & aquae vitae ana libram femif.
Macerentur diebus quatuor fupra cineres calidos:
quinto fiiccus ex histepefatisexprimatur,inquo
diflble,
Oleiroacei

libras duas.

Coque in vafe duplici, dum fucciditnidiumconmptum fuerit, tum adde Terebinthinae Veneta? librmvnam.

Olibanivncisduas.

Percoquantur ad rehquifucciconfumptionem.
Poftea colentur & reponantur in ampulla vitrea,
diligenter cera obducta , vfibus. extemporaneis.

Parisiensis.

ONG

95>

VENTA

Vnguentum Roarum.

. Adipis porcini recentis membranis expurgad,

aqua primum calente nouies , dein tories frigida loti.
Roarum rubraram recentium , expanarum &
contufarum

ana libras duas.

Mifceantur roe cum adipe , in quo dies feptem

marcefcere relinquantur : fufusadepsin vafeduplict
igne lento percoletrdn quo ruris roarum rubrarum
contuarum tantundem maceretur diebus eptem,
affua fucci roarum rubrarum

kbravna.

Olei amygdalarum dulcium fmeigeexprefivnciis tribus.

Senfim coquantur in vafduplic^cum ficcusto
tus abbrptus fuerit, dein exprimantur, abiectiquc
rofis hoc modo feruetur fine anchua & opio.
;

Opium pro re nata ea .quantitate permifcebkur,

qua: neceflaria videbitur Medico.

Codex

Medicamentarivs
Populeum.

IJ.Gemmarum populialbaerecentiumlibramvnam.
Contundantur & macerentur in axungiae fuillae
infulfae & r

libris tribus.

In vafe figulino vitrato oris anguli rite operculato : loco modice calido reponatur , dum quae fequuntur omnia aelate comparan poffint.
Foliorum Papaueris nigri,^
Mandragorae,
Hyofcyamalbi,
Solani hortenfis,
Semperuiuimaioris.

Min oris,

> ana vncias tres.

Lacbicae,
Bardana;,
Violae,
Vmbilici Veneris,
Cimarum rubi tenerrimarL
Contua omnia mifceantur cum axunga & oculis populi , reponanturque in loco calido : dein exacts
diebus feptem affunde vini rubri , tenuis & odori libramvnam.
Coquantur in vafe duplici lento igne, dum liquor
omnis confumptus fuerit, continuo agitando piftillo
ligneo.

Colentur, exprimanturque torculari & vngu entura

feruetu'r.

PARISIENS! S.
Vnguentum album.

ICI'
-

V . Cerae albae minutim concita

vncias tres,

Olei roati omphacini

libram vnam.

Liquenrur fimulin vafe figulino vitrato.

Tumaddecerufeper fetaceumtraie6ra^}^ana vncias
Lithargyriauripraeparati

tres-

Prius autem debent in aqua primum communi

ablui atpius, tandem roacea, qua ejecta,exficcantur
invafe figulino vitratolinteo albocooperto.
Diu piftillo ligneo agitentur , dum perfrixerint.
Demum adde albumina duorumouorum, diu an
te fubacta &iterum omnia diu fmulmoue&invnguentum redige.
Acetum & caphura vtendi duntaxat tempore ad mifcenda funt , prout Medico videbitur.

Vnguentum Stypticum.
y$t . Gallarum immaturarum non^
perforatarum,
Nucumcupreffi,
Baccarum myrti,
Balauftiorum,

ana vnciam vnam.

Malicorij,
Calicum glandium,
:

Acaciae noftratis,
Rhois vulgo Sumach,
.'

iij

lot

Codex medicamentarivs

Maftiches feorfim pulueratae,

Sanguinis Draconis,

> ana vnciamvnanv

Boli Armenia,

Omnia exquifte trita, macerentur per dies qua

tuor, in fuccis meipilorum & forborum immaturorum, dein lccentur igne lento & cum oleirofati, m
aqua aluminoia quater loti

libris duabus.

Cerae albae

vnciis quatuor,

Simul liquatis , commifceantur : & pathula agi

tando in vnguentum redigantur.
Vnguentum Diapomphoygos.
fy. Oleiroiti Omphacini

libram vnam-

Succi Tolano, eiufque baccis viridibus exprefli

vncias quatuor.
Coquturfimul lento igne ad ucci couraption.
Tunc adde & cum his liqua , cerae albae vncias duas.
Ab igne remoto vafe praedi&isfuperinijce.
Puluerum tenuiffimorum pompholygis Iotae vn
cias tres.
Cerufae Iotae, 7
i
Plumbicrudi>Sanavnciasd.ui!-

Poftremo Thuris pun

vnciam vnaift.

Piftillo Iigneo continenter agita dum refnxerint Sc

vnguenti formara acquifierint.

Pa R I S I E N S I S.

Vnguentum rubrum exfccans.

iy. OleiroiriOmphacini

Cereal bae

libramvnam.

vncias' quinque.

Simul liquatis &abigneremotis : infperge

Lapidis calaminaris , id eft cadmae lapidois aerarix
fcmel atque iterum in aceto fortiffimo extracta^deinde ter in aqua dulc & pluuiali lotae.
Boli communis fubtiliflime tritorum ana vncias
quatuor.
Lithareyri
auri,9
?
_
fPJ
> ana ,r^;^c
vncias tres.
Ceruae praeparatae^
Caphurae

drachmamvnam.

Haec omnia tandiu piftilloligneo agita dum cerati

confiftentiam acquirant .
Vnguentum de Althm
Radicis Althaeae recentis,mundatae&contuf3elibramvnam.

'

Macerctut in aquae decoctionis hordei libris tri

bus.
SeminisLini
Fni igraeci contubrum

"Jana librara
ifemiTem.

Macerentur ifla duo fimul per viginti quatuor ho

ras, in aquae decotionis hordei libris tribus ,fu per calidos cineres : leuiter bulliant & mucilago
exprimatur , 'de qua fume

libram vnam.

104

. Codex medicament arivs

dipis uilli recentis,

. iMedullae vituli

r>
.
,
>' ana vncias duas.
J

Oleiviolarum
~)
,.i
r
-rr
Amygdalarum dulcium i *n|llbram (<:Olei communis falis expertisribram vnam.
Buliant fimul

ad mucilaginis confumptionem

femper agitando , ac mm adde.

Cerae minutim concife

vncias octo.

Refinae pineae plueratae

vncias tres.

Liquatis & ab igne remotis ac paulatina refrigeratis , adijce Terebinthinar:

Gummi Ammoniaci in vino albo bluti , colati , ad
melis craffitudinem cocti & poftea Terebinthinx permixti

ana vnciam vnam.

Omnia commixta & piftilloligneo agitata, redigantur in vnguentum.

Vnguentum Aregon.
I^.Rorismarini,

Majorana;,

Radicis Ari, vulgo Iari,

Serpilli,

Kuix,

> ana vncias tresC

Radicis cucumeris agreftris/

Balamita;,
Foliorum Lauri,
Saluia? fatiuaej
Conyza

P ari si en si & .

majori* minons

jana vnaas tres*

Seminis vrtieae

vncias duas.

Laureolas

vncias nouera.

Foliorum Ciicumerisagreftis,^nalibramfemi;

Ocimi*

'

-j

i.

Galaminthes montant,
A bmthij,
Primula: veris,, ,

ana vncias quatuor 3

.

>

(Domhortenls,,

Abrotoni faminx .

V~

imiiT-

".

; 1

Seminis herbae caphuratat^

Omnia menf maiocollecla ; reeent&Sg expurga*
tai tundantur & macerentur diebus feptem in oleii
ptimi

libris tribuSi

Affufis aquarvitar

vnciisquindecim.-

O&auo die , additU cera? titrifit

vdcris vigintL

AdipisvrfmY,
Butyrirecentis,

J ana vncis quatuor*

Medullae ceruinae
Coquantur donee contabefcant ? & aqua fubftantia fit abfumpta.
Colentur& exprimatur quicquid teofm ,6c
ungue iin quo ab igne remoto , & adhuc calente, dif-

toi

Codex

Me'dicambtarivs

Old laurioi

vnciasquataon

Petrold

vnciamvnam.

Tum infperge, pulueruti

Maffiches,
Olibani,

Myrrhae,

Pyrethri,

/-ana vnciam vnam.

Euphorbij, i
Zingiberis, I
Piperis,

Exquifire permifceantur & fiat vnguentum.

Tetrapharmacum , eu Bafilicum.
Refinae pinai,

. JPicis naualjs qua; nondum pican- J ana libram

--C' dis nauibus inferuiuir,

. . . . ; \ emiT

:v

.:

Cerac flauae, afordibusrepurgato-

Minutim conddantur & liquentur cum olei dul

cs

. libris duabus.
Vbi parum refrixerint pitillo ligneo agitentur &

in vnguenti confiftentiam redigantur.

i . :, . !

Cera citrinae f ,i:.rj>:l . libram. fcmifleftiHrfo-'oO

.Olei communis non rancidi
Terebinthinae clarae
O

libras duas
vnciasduas*

P . S I N S I S.
Refinae pineae,

")ana vnciam vnam &

Colophoniae vulgaris 5
Thuris,
.

toy

femiiH

(ana vnciam vnam.

Maftiche&S
Croci

drachmam vflanx

Cera ex oleo Iiqu-atur, Iiquata igni detrahitur

adijciturque terebinthina, dein vbi medicamenmm
refrigerari incipit ,puluis refina? , colophoniae , thuris,
Maftiches feorfim paratus, Temper agitando mifcendus eft : poftremo vbi refrixit vnguentum, crocus pulueratus infpergitur & exquifite Vnguento permiicemr quod invfus aTeruatur.

' -

Ddecapharmacum.
jy. Cerae albar,

drachmas viginti

Terebimhinatj-v
Ammoniaci,
Refine pini.

>ana drachmas quatuordecim.

J

Lithargyri auri plumbo , fordibus & fcoria purgati atque leuiiTrme triti

- drachmas nouem.

. rotundac']ana vnciam vnam-

Ga&ani ^ ^rac^mas 4uatuoiv

' "

Opopanacis,} ana drachmas diias.

Aerugmis

Olei communis '

>*~h
-r;

libras duas.

U.

Oi ij

toft-

Codex medicamentarivs

Bdellium & gummi infundantur in aceto duodecim horammpatio fupercineribuscalidis, poftea leuiter bulliant , liquentur , colentur , & igne lentp coquantur ad mllis craitiem , *quibus igni detractis,
fed adhuc calentibus diluenda eftTerebinthiria.Interea lithargyrus in olei portione blando igne mitriatur , vt in emplaftris fit : ram fenfim olei reliquum.
affundatur & cera minutim conciia , cum puteiat*
refina, vt fimul liquentur & continuo agitando permifceantur. His ab igne (emotis , gummi vt iam ditclum eft apparata, mifcebuntur : dein pberes ariftolochiae J&c myrrhar, tandem ruginis&fiet wgueaitum.
Aegyptiacum.
?. Mellis optimi
Aceti fortis

drachmas quatuordeckn.1
drachmas fptem.

Bulkantfimul in vafe figulino igne lento.

Poilea adde zrugtnispuluerata? drachmas quinque.
, oquantur fmiul ad aceti dilfipationem , ita vt va
guento ua cralies & purpureus color accedt.
Inulatum.
?. Radicis inulaemundata, in aceto cum aqua quar
taparte codae, tuic& creta; libram vnam.

Olei communis vetens

Pari si en si s.

io$

IHydrargyri extin&i , fucci citri & fumariae ana

vnciavna.
Terebinthina clara: & non lauta;
Ceramouae

'.

ana vncias duas.

vnciamvnam.

Salis communis

vnciamfemiim.

Cera in oleo liquarar,axtmgiaadditur, dein inula;

pulpa, poftea fol exccatus & pulueratus ,poftremo
hydrargyrus,cum fucco cirri & fumaria; in mortario
diu agitatus & extin&us addita Terebinthinaperfe.t diToluitur, carterifque ab igne remotisadijeitur:
ququidem exquike mixta agitando coeunt in vnguentum. In quo hydrargyri quantitas augeri potet
pro Medici prudentia.
Citreunv

; >

Chryfocolk fa&itiae ex Diofcoridis &Galeni praN

ceptOjideft, vrina pueri arftiuo tempore in aerea
pila ac piftilbcreo agitata donee vnguenti coftfiftentiam acquifierit
Marmoris albi

drachmas duas/

re

drachrriamvnam.

Corallij albi

Alumnis plmei,

vnciamfoniTeia.
-^-^

ymb^ciffiarini^feuBelleri^ici aut Belliculi;

Oummi tragacanthac,
-

> !.. j

> ;', ;i

' - ^

>nadrac^n.tres.. 4
y

jj: ' , \

fiily, . ,!,tr.vZ vu & lio v:';Z .

O

i|

no

Codex medicament amV*

Cryftalli,

*j .

Dentalij,

Entalij , vel potius por-)

cellanae ,

Vana drachmas tres.

Thuris albi,

Nitri

Cerue ex radice ferpentaria? majoris facta; vft!

ciam vnam. ..

.i ! '..i., v

Cerufie venetae
Fiat Puluis.

drachmas fex*
i

Tum accipe adipis fuilli , Talis expertis acrecencia I>j bras duas.
: ^
':1 ' ' .'
Seui caprini,

7 ana ^

Adipis gallmacei^

In vafe figulino vitrato, vel ftanneo liquefiant, Sc

in illis per no&em macerentur, citrea mala duo minutim concia, mane leuitercoquantur,deincolentur. Interim puluis fingulorum leorfim parabkur in
mortario marmoreo cum piftillo ferreo rcertnaquod
friabilis t , lei ad cribrum inuerfum atta&u comminuitur: omnia vt decet beuigata/colatisadipibusadhuc calentibus miiceantur & rudicula lignea fimut
diu donec refrixerint fubigant;r. Nouiffime vero
Chrybcolla & caphuraifeorfm puluerata.& feruata
infpergantur & permifceantux , fcque paratum vnguentum reponatur.

;. ,r. j '.r

Supra dicti tantum pulueres in pharmacopolijsfer

P A R I S I E N S I S.

Bari debent, & viis tempore di&isadipibus feruata

proportione fupradi&a immifceri.
;'' = .;..

Nicotnum.

Foliorum Nicotianac maioris

imiflm.

libram vnam &

.. ; :.

Apij

libram femiTem.

Axungiae recentis

libram vnam & femim.

Macerentur fimul per notem cum vini rubri

li

bra femife.
Mane bulliant igni lento ad vini confumptionem.
Colato , expreTo : adjde ucci Nicotians

vncias

quatuor.
Apij :

vncias duas.

quantur ad liquorisconfumption.Deinadijce,
Cera? citrina? minutim concie0,n' K r> yncias duas.
Refina? abiegna? puluerata? ;

.z

vncias quatuor.

Quibus liquatis & ab igne fepofita pelui, medica mentoqu&mecjia exaparte refrlgerato^a^d^- j rrf ,-
^'P.^e^isArjftol^|iirj>raedae P n\ i.j Vncjas duas,
Exquifite mifceanturc fiatvnguenrarn.;; , ,rn.
^Pomatum.

OJ:;'

'''.'' ':;-V 1

;;3UDl'jq '. bus ;.;<'... ; Vi fXVVu\i:::.

^vAxungiae fuifes^irs

.
^61?|
liquatorum & clatorum , >j:J b; ' nt\bi :

,
.

' !v

n vas vitreum mundum W^m&ftjul-

in

Codex

medicamektariv*

lecrurum& pedum veruecis

vnciisquatuoc

Quibus liquatis, & refrigeratis , in aqua primurm

lmpida ruccuTentur,qua efFufa alia affundatur,idque pluries donec pura remaneat ,tuncque bis aqua*
roiacea lauentur.
lis deincommiiceaturmedullarpomorumfragran*
tium

rn..;:'

libra femiffc

Portea igni blando committanmr omnia, agitentur& fimul ferueflant ad aquae diflipationem , ignidet
trahantur & in vfum feruentur..
'
'
. ' -'
'
r . . : .'. i.C .- ;
1 C.i ;1 >..'.': -. f..'.:
, ', . . . '

Ceratum album refrigerans Galenu

Cerae alfeae/prifria e1>& - in fruftul dmfe
'vncias; quatuor^ r^mpjir.:

-pbsrjJ

Olei-roti4>mphacinalis expertis lbram vnanr.

Liquentur ambo fmul milla in vafe dupliei, pofl^
mo dum refrigeren tur , ac vbimodiee oire perinr, ,
totum vs'illud in quo- cminentur in aquam fgi
diffimam demittatur/ v"J?jt '.*
r
Cerato refrigerato & in pilam conie&o afrund:
paulattm & ubigendo atque percutiendacommifce^
tantum aqua: frigidiffimae qu antum m fe du m cum .
ea emolltuf accipere po1r.Fn(kmpatulumacetb
tenuis vii albi klarii id eft,/'r : :f''
vnciacmuT.
Mirce&femeturvfi; fi ^;i';j;

"y^, <*v

Parisien s is.

' v

n 3

Cerarum Santalinum.

, .

.Olei roiati om-phaeini, aut faepius aqu roarum

lti ,J '..'. * v , \ :: v
quartana quinque.
eraialba?

'~/' - . ;b.a,'-i

Roarum rubraruni 1 '.Sntali rubri

-r -.
Boli vulgaris

vncias quatuor.

' drachmas duodeeim.

0!;r: drachmam vnarrr.
tf! c

drachmas fex.

Spodij , feu eboris vlti,y

Santali albi,.
citrinL

( anavnchmfemiiTem-

Caphrar

".'

; "fr\ drachmas duas-

Simul puuerari debent fantala , affufis inter contundenduin -aliquot aqua? roaeeae guttis 4 iib finem
addenda funt rofae & vn pulueranie : rpliqua feorfm in puluerem redigi debent, dein fimnl miceri.
Cerainterim^inurimconciae^m^Ieo fuper cineribus liqunMa}qufbu$;:rme refrigei-atis pulueres commifcendi funt , ita tamen vt caphura poftremo loco
ponatur , pauco oleo igne lento dhToluta : tum om
nia fimul agitanda fubigendaque vt co dant in cerati
piitudinem.
Pompholygis praeparatio.
Pompboyx , ve eius defecbi cadma heuigata,
P

104

Codex me dicamentaivs

vulgo tuthia dica, antequam in vfum veniat ablu

debet in hunc modum Linteolo raodice raro &mundo excepta arque iigata, in vafe aqua lmpida pleno
jhuc illuc ducitur & aeitarur , yt eiiis tenuior <Sc vtilior
>ars in aquam emuat,craffior veroimpurior&inutiis in linteo remaneat: refiderefinitur&aquaeFnditur atque alia denuo afFu idem opus repetitur , idque donee in linteolo nihil vale raaneat. r,..

Pari s i en sis.

LA

115

Diachylon fmplex..,. ; /r.

;ij

IK.Muciaginis radicis Althsrse,

Seminis Lmir M ;
~J.
vbi
Fnigrzci ; in aqua communi analibrmvna.
feorfim extradae

.>

> /;;

Lithargyri auri , plumbo , iordibus & fcoriapurgati

atque keuiffimc triti

lib ram. vnam & imiTcm.

Olei communis vereris&clari ,cr. ^.librastres.

Fiat emplaftrum.
Lithargyrum praparatum in vas igmiinipoftum
mitte , oleum paulatim affunde femper miicendcTipatha lignea lata, ka vt motu affiduo^a fund:vais epareturlithargyrus , vbi probe eruntmfta , potiorem
mucilaginis partem affundito

coquito ignelucu-

lento, dum ea fere videbitu <brifiimpfa r refiduum

paulatim adijce femperagittfdo ,& blando igne B
<|ue in emplaftri iubftantiam : hoc eft dumbulare &e
bullasiubfidere videris j atque ftridor edere 'tfefinajtr 1
win aufer igniv vbi refrixerit ^frrehtur mgdalear
P

-Codejc

Mepi-cametarivs

alba papyrq inuoluendae & feruandae. Praeftatautem

igni aetrahere antequam omnino confumptx fint
mucilagines , tie diturniore mora nigrefcat emplaitrum. Vbi maiori refelutione opus erit , in ngulas li
bras fingubcvnciae radicis iridis tritaeinfpergentur.
Diachybn magnum.
W . Lithargyri pur?; triti S creri, y
Olei chamaemelini,

Sana libram vnam<

Anethini
i
Mucilaginum ficuum pinguiunv*
Vuarum^ paa;rnrn,:o:s
Ichthyocollae,

rFr
,

; ' .Seminis , !,<- ' '

'
.-.^l^Fmgrecii:r':':!

''

!ir,:.':

J\r
X ana drachmas

' . '> duodecim

, '

&

.'--Sadaifum ireos/'--' i'i3,'v/ ::j

Scilla?,
-'7 '' -'!''- '
AL:.
^rjff.erbinthn^ :-r'i 3};rj;;

:' 4

vftcias tres.'

. e
j/tlk.n;
". '}i
r . ' '1 , '
'.
^ 1
piai7.
r'
>ana
vncias
duas.
r;r Cerx,tiauae 5 . . :. .
; :..
_b.Mifce & fac Emplailrum. j, ..;,':...:'[ i.

, -m:x
:I
.

y;. .

.:.,:.:

f JPracparatus Lithargyrus.cum oleo &mucaginibus

lini ^fnigrcci agitandus, ante dictum elvmitriendus -6 cqquends lento igne , quibus prope
confumptis,adijienda ( ficuum & vuarum mucilagmes(r ^, mbujordo &. vrantja fparha 1U

 . iP RISI'ENSIS.

f. '.

gnea lata, donee fere co&a^fint&ferumdifpatuni

fuerit : poftea ichthyocolla ponitur fuccis ireos &
cillaE diluta , coquiturque ad fuccorum abfumptionem : quibus omnibusadhuc igni ftraris , cera liquanda & refina pinhigni venfr fubftra&is terbinthina
& oefipus mifcenda affiduemouendo,vt tora mixtu
ra in emplaftri co'cat craffitudinera.
Succus fcillae Facile & magna copia extrahetur,fi
cilla integra, pulticula tritcea probe fu bacta inuoluatur, & in clibano parumcoquatur,deineaablata,
cilla torcularifortiter exprimatur.
Fier Emplaftrum Diachylon magnum cum gummi, media? parti huius maflk,addantur.

Bdellij,
Sagapeni,

X ana vncia vna. .- . -,

. Ammoniaci

;/. ;

t in

.:

i.

. - r;;

Prius tamen vino diblui debent , colari & coqui

ad mellis cfailitiem & cum his terebinthirjae media
portio , in hunc finem aTeruata mifceri.
. Emplaftrum de Meliloto.. ^.Melilotinoftratis
Radrcis a\thxx3

t.n'\-.,-,

vnciasiex.

} ,;, ^, ; - -,:..\-

. t. ,Cimarum A bfinthij vulgaris,

.
.'.
.

; ,

'
>

'

Sampfuci , feu maioranx vul- ana drachm, tres,

r: garis

'

Seminis fnigraxi,

j
-

U-J .

:, ,biJ
.
P

lij

Codex

Medieamentarivs

Baccirumkuri,

7 ana drachmas tres.

FloriHaxhamaemeli 3
Radicisireos

"j

,! Cyperi,

Spicae Nardi,

, -

Caffiae ligneae, id eft craf-C ana drachmamvnarat

fioris cinamomi,

& femiC

Seminis Apij,
Ammeos.
fdJamomt
Ammniaci

,
J.
' '

.
drachmas decemv

Styracis,>na drackmas quinque.

Bdelhj

Terebinthinae
Ficus pingues numera
Seui caprini,

vnciam vnam & femiflC

-

duodecimo

? na vndas duas & Ccmi{L

; .

Retinae pineae^
Cerae

vnciasxv

Olei de fpica

vncias duas.

Seuum caprinum , refina & cera in e de pica quentur, his ficus pingues in decollo meliloti chamaemeli & fnigrci macerat, trit feorfm in pila
marmorea & cretaddantur,cum mucilaginibus ra
dicis althacae & foenigraeci extractis cum eodem de
cocto: his igni fubftratisxadijcianmrammoniacum

Pa R I S E N S I s.

119

& Bdellium aceto foluta, colata & ad mells craftiem cotta, cumquibus Terebinthina mixta fitrpoflremo reliquorum pulueres creti : quibus omnibus
probe ubaftis & inpilamameammifsatquepiftilo
candente validiffime agitatis fat emplaftnmi , vel
tius ceratum.

Primo autem loco radices funt ferenda;, fecundo

femina, tertio herbae & flores, tum cinamomum &
ftyrax, fedvtrumquefeorfim , priufquam cribro traijcianmr & mifceantur omnia.
;

;. , :

Oxycroceum.

Croci

vnciam vnam.

Picis naualis,
Colophonix, S ana vncias quatuor.
Cerae

Ammoniaci

o"J

vncias tres.

Terebinthinae, I
Galbani,

Myrrhae,

Cana vnciam vnam & femiT

Thuris,

Mailiches,
Bdellij

J
J

Opopanicis,? ana drchmas ^ '

rnigraci, ^
Cera, pix naualis & colophonia fimul liquen tur
C3f olei matichini ynciis duabus quibus miceantur

no

Codex medicament ARivs

galbanum , ammoniacum & bdellium , prius accti

Fcillitici , fucci icolopendrij & cufcutie ana partibus
acquis vna nocte macerara , poftridie liquara igni , co
lata & in alio vafe co&a ad debitam confiftentiam,
id eft ad aceti & fuccorum deperditionem , & cum
terebinthina mixta : poftremo vbi mixtura refrigerari incipit, pubis maftiches,thurts,opopanacis,fo2nigraci & myrrhae, firigalorum feorfim paratus,cretus & vnitus inijciatur, Temper agitando vt in emplaftrum abeat , quod vbi refrixerit , fuper marmor oleoinunctum diffundatur & crocus pulueratus infpergatur , manibufque oleo inunctis formentur Mag
dalen.
JEmplaftrum de Betonica.

. >

?.Succorum Betonica?,
Plantaginis,lanalibram vnam~<
Apij
Succorum Verbena?,

-\

Pimpinellae,
Cera? ftauae,.

|
ana libram femiC

Refinae pini,
Picis naualis,
Terebinthinae,..
Maftiches

vnciam vnam>

Gera, refina & pk nigra liquentur, cumfticciscolatis & non depuratis: quibusliquatis , adde fotiorumbetnicae

P A R I S I E N S 1 S.

til

betonica; manpulos duos , plantagins & apij ana manipulum vnum.

' . '

:1 .-

Coque ad fuccorum confumptionem r tumadde

Terebinthinam & ab igne remoue , atque exprimer,
vbi refrigeran coeperit maftichem pulueratam permice.
EmpJaftrum diuinurri
Galbani } ana vnc|as uas & drachmas duas.
Myrrha^
Ammoniaci vncias tres & drachmas tres.
Opopanacis
Maftiches
Ariftolochiae longae, ana vneiam vnam.
lis
Lithargiri,

Lnalibtamvnam&emiC

lei communis 3
Cerae nouae

vncias ocio.

Thuris mafculi vnciam vnam & drach. vnamv

Bdellij

vncias duas.

Magnetis vncias tres.

Lithargyrus renuifime trims , & vt decet reputa
gatus horas duodeeim cum oleo ducendus, agitandus & nutrendus ac lento igne femper mouendo
( eoque diligentia* quod parua in hoc emplalrofic
olei copia ) vtfepius dict eft coquendus fupra melli*
eraifitudinem, tum ceraadditurminutimconciia^e*
Q_

Codex medicam ent arivs

liquata igni aufertur, addunturque galbaetim, ammoniacum , opopanax & bdellium molle eft , ex
acet , vel vino tenui diiToiuta , colata & ad humiditaris aquoie difcuflonem

& euaporationem cocta:

non tamen affatim admifeeri debent, fed primum

eorum portiuncula quaedam , deinde paulatim refi<Iuum femper agitando : deinde puluis inipergitur
myrrhae , malicnes , thuris , Ariftolocniae & magnetis
feorfm paratus : poftremo aeruginis, ne hac diutius
codta emplaftrum nimis rubrum euadat; fit tamen
medicamentum adhue valde calidum, alioquin ob
olidam eius duritiemaegrpermifcerentur omnia.
Emplarum de Lithargyro.
Lithargyri praeparati olei roacei

ana libras

duas.
Lithargyrus cum oleo diToluitur,nutrituraidua
agitatione fpathula lignea, igne lento coquitur do
nee emplaftri molliufculi confiftentiani acquiferir.
Diachalcanthou, vulgo Dapalma.
. Adipis Suil , veteris , fine Tale & fibris

libras

duas.
Clialcanthi, feu vitrioli albi
Lithargyri paparan?
Olei veteris

vncias quatuor.

ubrastres

Adeps & oleum liquantur prunis non acribus,

P A R l S I E N S I S.

que infprgitur Iithargyrus prepararas & cum ils

iiutritur, coquiturque femper agitando tribus Mepili ramis recentibus, vbi ceraticraflities erit,inrer coquendum rami teneli deradentur & minutim concifi inijeientur cum vitriolo albo puluerato, fubigenturque commenter, rurfumque coquetur ceratum
donee dgitos non inquinet,. veramque emplalri
temperaturam it aTequutum.
Emplaftrum de Abfinthio.
IK.Abmthijvulgaris
Mentha,

vnciam femifTem.

Maiorana?,

'

>

ana drachmas tres.

Rofrum rubrarum
Zingiber^,
. . "V
Nucs

mofehathae, [

Caryophyllorum,

Cinamomi,

ana drachmas duas-

Thuris,

Aloes hzpatiez,

beniuini

Seminum quatuor caldorum maiorum

ana

drachmam vnam.
Olei de Abfinthio
Cerae flaua?

vncias quinque.

hbram femhTem.

i..'"-

era cum oleis liquetur , deinde Thus , Alo , Beniuinum addantur

tandem reliqua fubtilifime trita>

it4

Codex mbdicamentarivs

6c creta continuo

agitando mifceantur, donec in

emplaftrum coant.
Emplaftrmm 4e"KaSis^vugo de Vigo.
?. Lumbiicorum /terreftrium , flori^orum, vino ablutorum

vncias tres & femiE

Ranas viutes ,aquaticas, maiuculas numero fex.

Pinguedinum Porci

libramvnam.

Vituli
Viniodori

libram femilm.

libras duas.

Bulliantfimul ad tertiae partis viniconfumptionetn.

Quibus adijee Matricaria^
Stchados,s ana manipulum vnum.
SchnanthP
Bulliant iterum ad vini deperditionenj. Poftea admifce,
O loorum Chamarneli^
Anethi,
Liliorum,

;
.
j
^na vncias duas.

Laurini

Succorum radicis ebuii, 7

.
.
InubJanavnclasduab
Paulo poft axungiae viperae vncias duas & femiH
Coquanturque ad humoris aquei diffipationem &
fortiter exprmanme
In percolato iure agitando nutriatur & iugiter
verando coquatur igne mediocri , lithargyri auri

Par i sie Nsi s.

praparati

libra vna.

Donee in formam vnguenti redigantur:tumque

ee flauae & olei de pica
Addantur & liquentur.
Thuris

ana vnciae dux.

His vero ab igne remotis.

drachmae decem-.

Euphorbij
Myrrhae ..

drachma; quinque.
drachma vna.

Seorfimpuluerataconijciantur.

DeincepsTerebinthinaeclarac

vneixux.

Mixtac cum Styracis liquidae officinarum vncia vna

&' femii.
Quibus eo ordine mixtis , baculo Iigneo ver&tis,
vnitis & refrigeratis fuper marmor oleo inundbim.
diffundantur&crocipuluerati

'

drachma vna

infpergatur manibufque oleo inun&is fiant Magdaleie, ex media tantum parte: qua fepofita, alteri,
hydrargyri per alutam traiedii&cumTerebinthinae
fupradi&az: portione extineti

vnciae dux.

Exacte permiceantur , teranmr, fubigantur , & in

formam emplaftri reducantur.

'

. .

Emplaftrum ad Herniam.
$.Pellem integram arietis iuuenis cum lana recens
extractam & minutim conciiam , vel eius defetu mediam partem adulti. .
Lumbricorum terreftrium , floridorum, in aqua
faepius , tandem in vino lotorum & expurgatorum
yncisfex.

iij

ii6

Codex

Medicmbnt arivs

Coque in aquae puriffimae

libris duodeeimo

Addendo fub finem vini aufteri

libras quatuor.

Ad pellis diTolutionem & ntegram putrilaginem.

Cola & prado fortiter exprime.
In Colato redacto circiter ad libras fex.
Coque baccarum vici querni

vncias quatuor.

Donee contabuerint c decodHtertiaparsabfumpta fuerit. Coletur ius ad libras quatuor , quod concrefcet ihftar iehthyocollae vel gelatinas
.interim accipe Lithargyriauri prcparati libras duas
DiTolue in alio vafe aeneo & mifce
eumoleimaftichinv
Cydoniorum

J. ana libra vna.^

Addendo libram vnam decoH eoncretiprius defc

cripti, atque vafe impofito lento ignicoquatur Tem
per mouendo fpathula lignea & poftea fenfim &
partitis vieibus addatur refiduum decocTri concret^
ita vt lithargyrus perfecte nutriatur & totum decoctum abfumptum fit & ad cerati confilenriam tota
compoitio redacta fit. .

Tum adde picis naualis.7

.
r
V- i
,
. > ana vncias lex.

Cerae rubrae, natura non arte talis vncias quatuor.

Quibus liquatis , probe mixtis & ab igneremotis;
addeTerebinthinae VenetB'

vncias tres.

Deinde inijpergepukieremfequentenv

:.

-.:

Parisiens i s.

J$l .Ferraginis molaris praeparatae !

.y

libram vnam.

Sanguinis humani temperati exficcati invmbra.

vncias tres. \ ;: . '
;r >.. :. ,
Corticis mediani quercus,

:1j

Radicis confolidae maioris,

.
...

-, ; . .

&minoris,J
Oimundaeregalis, ana vnciamvnam.
Gallarum,

Nucumcupreffi,

."

Cupularum glandium

Malicorij.
?
. J
. > ana vnciam vnam.
Bou Armenia: 5
Piat omnium puluis,quicum praedictis rniceatur,
diu fubigatur & emplaftrum fingatur.
.-" j ' .::;:. ' .

Phnigmus.

.., >; ?

Seminis finapis,
Euphorbij,

( ana drachmam vnam.

PiperislongP
Seminis ftaphidsagrias,r nadrachmas '
Radicis pyrethn
3
Cantharidumintegrarum
Refmae,

vncimemiTem.

'] ana drachmas ex.

'

Cerae citrinae 3
Picis Burtrundiae,?
-r
u- 9.
.'Jana vnciam vnam.
Terebintmme
S
Euphorbium feorfim puluerandum eil cum vna

Iii

Codex

medicament. Paris.

aut altera olei guttula : caetera fimul teri debent &

in puluerem redigi.
Cera, refina & pix Burgundiae liquentur cum rerebinthina, iifque ab igne remotis pulueres adini
ceantur & agitando redigantur in emplaftrum^
i . i . i; .
..

....

vi .. .

FINI

.;: .
Sr

POND E R A,
Granumhordeimodicecraflum:

; ;

cuius fignum & \i

Scrupulus pender grana viginti

cuius fignuma

Drachma continetfcrupulos tres

cuius {ignuiri5

Vncia pender drachmas o&o

cuius fignum

Libra medica eft vnciamm duodecim cuius fignum ib >

SECTIONES
HOC

OPERE

NOVEM

CONTENTA

/-Prima eft de AquisStiIlatitiis,Aeetis,Sucas

I

& Decoctis.

fol. .

Secunda de Syrupis, Conferuis, & Mellitis

compoimonibus.
Tertia purgantes

u
compofitiones eommet

Eleclariamollia, Solida, Hieras.

Sectio ^Quarta Pilulas.

19

45

Quinta Pulueres & Antidotes humidas.

48

Sexta Trochifcos.

69

Septima Jea.

81

O&aua Vnguenta&Cerata.,
i.Nona Emplaftra.

uj

& f& f&

rfe ^ r& : $i $>f& f& &

ND

f&rfe && : f$

EX.

ordine alpha be tico.

ACETVM
Rofaceum.
Scilliticurrb
Stillatitium.
Antidotihumidae.

9
io
9
J8

Antidotus graisate peile .58

Confectio de Hyacinthe 59
Confectio e Gocco BaphiCO.

61

Mithridatium.

66

Theriace.

62.

Aquae ftillatitiaeumplices. 1
Artcmifiae.
Uorraginis & Bugloifi..arduibenedi&i
',
-Chclidonij
rH:
CichorH.'
Euphrafiae. . .Funiculi.,
:
jpumaria;.
!f

3
Z
Z
2
z

Halicacabi.
Hyflopi.
Ladrucje.
McliiTac. '
Nymphaa:.
Oxytriphylli.
Papaucris albi 8 nigri.
Papaueris crratici.
Parietaria:. '
Pimpinelbe,
Plantaginis.
Portulacx.
Primulac veris.
Rofarura.
Saluiae.
Saxifragi.
V.O'.
Soabiofa:.
Scordij.
Solaiii- ...
Vlmaria:.

Aquae compofita%
Aluminofa.
1 . ':
Cinamomi.
3
3 Secunda.
z Theriasalis.

INDEX.
Aqua vit* feu fpiritus vini. S
Emplaftra.
Balfamum.

Cerata.

97

Refrigerans Galeni.
Santaimum.

Conferai.

2.3

16
z6

Betnica:.
Borraginis & Buglou
Mclliflt.
Nympharar.
Rofarum.
Violarum.

Decoda.
Pcifana: communis. ,;
Clyfteris.

lectaria Solida.

AdHrniara.
de Abnthio.
de Betnica.
de Lithargyro.
de Meliloto.
112
de Ranis feu de Vigo.
113
Diachylon magnum.
Diachylon fimplex.
Diuinum.
Oxycroceura.

115

IZO
123:
117
JZ4
. l\6
Itf
lit
115'

e Compofuiones.

%t Hydromclivinofum.
5 Mel Mercuriale.
1 Melrofatum.
MclviolaEum.
Oxynaeli fimplex..
Mel fennatum feu diafenna.

17
2.7
2.7
14
1&

-jJ?vi~T7
, ...9k

40

Elecarium de Citra.

41

Diaturpethr.
Sueco rofarum.

4
4

OLEA.
Olea. Sponte nafcentia. &
Balfamelarum.
81
Petroleum.
Sir,
Olea per expreffion elrcita. 8t
Amygdalarumamararum. 8r
Amygdalarumdulcium. 81
Caryinum.
8
Completum.
Si
Laurinum.
Sa

INDE X.
Violarum.
Hfyrtmum.
8}
Vulpinum.
Omphacinum.
81
proprie dicum complctum.
Si.
:
Phnigmus.
Virgineum.
ibid.
Oleum Vitellis ouorum. 83
Olea deftillatione extranenda.
. '
Spicxfeulauendulx.
Succini.
- .
Sulphuris.
Tcrebinthinc.

90
96

1*7

Pilule.

8} DeCynogloflo.
44
Diaeolocynthidos.
44
84 Hypnoticae.
4y
8} Imperiales feu Catholicae.
45.
Sy Mochlicx.
4j
%6 Rufi feu peftilcntiales.
4}
84 Stomachicx vulgoanteeib. 43,

Olea mfuione & eo&ione

medicara.

8?

Oleum Abfnhtij.
Anethi.
Capparum.
94
Caftorei.
97
Chamaemelmumv
* Cydoniorur.
9*
Euphbrbij
94
Hyperici.
92.
Liliorum.
91
. Lumbicorur.
f>6
; Maftichinum.
9b
Nympha?
9i
Papauerinum.
94
Rofaceum.
89
Rofaceum Omphacinum. 90
X Scorpionum.
57

118

Pondera.

Praparationes quorumdam
medicamentorum.
Euphorbij.
Hydrargyria
Lacea?,
Scilla. .
Lapidis Cyani vulgo lazuli.
Lumbicorum.
Nitri.
Pompholygis,
Scobis Chalybis
^
Tartar Cremor
Viperarum.
Vulpis.
R

47
J7
ya
71
61
96
j
il}
yj
yy
6996

INDEX.
.
Rofarum pallidarum.
;l
Limonum.
10
Pulusres.
48
Oxyacantha:.
10
Cydoniorum.
10
Contra vermes. : ' (/ ~ 54 Ceraforum.
10
De Chalyhc.
54 Sapa.
10
Diamargarimm frigidnm. 48
DiarhocLin.
' jo
Diatragacanthifrigidi.
48
Syrupi.
12.
DiatriumSantalBv
51
Diafpermatan.
52, Capillarium.
17
Exphrafticusieu de Rubia. 51 de Cichorio fimpiex.
deCichorio cumRheo,
16
Cydoniorum.
10
Purgantes copofitiones. 19 Granatorum.

delbifco.
ZI
Confedio hamech vel Diaco.- Limonum..
locynthidos. , .
35' Nympha:.
j8
Gonfeftio vniuerfalis.
31 Oxyacantha: vulgo Berberis. 14
Diaphnicon benediftum. de Papauere feu Diacodium. \%
Diaprutmn fimpleix.
9 Papau cris erratici.
19
Diaprunumfolutiuum. . ; 30 Perfieorum.

Elebarium Diafaru.
39 de Pomis fimpiex.
Hiera fimpiex.
36 Simplex fine igne.
Hiera Diacolocynfhidps.
37 Depomislaxatiuus.
38 de Ramno folutiuo.
Hydragogum.
24
Vinum Emeticum.
40 deRibes.

Rofarum ficcarum,
17
de Tuflllagine,
Spiritus.
Violatus.
19
Vitrioli.
%7
Salis.
Trochifci.

69

Succi
Fumaria:..

de Agrico.
AlbiRafis.

-.. 7
7

INDEX.
deCaphura.
78 Acgyptiacum.
de Capparibus.
73 deAlthara.
de Colocynthide vulgo AI- Aregon.
79 Aureum.
handal.
75 Bafilicum; . ' v .'. '
Cypheos.
: J
de Eupatorio.
,
74 Citrcum.
Halieacabi.
7j Diapompholygos.
Halicacabi cunvOpio.
j6 Dedecapharmacum.
71 Inultum.
< . .
Hcdychroi.
de Myrrha.
76 Nicocianum*
de Scilla.
70 Pomatum.
77 Populeum.
de Terra Lemni. .
69 Rofarum.
Thcriaci.
Rubrum exficcarup.
Stypticum.
YnguentOi
99
Ynguentum album.

101

Summa Vrimlegij.

LV D V I I

X Uli Galliarum & Nauarrae Re

gis diplomate cautum eft ne quis in ipfius regno

alhfue locis eius ditiom fubiectis , intra proximos
annos fex, die primae impreffionisinchoandos,excudat, vendat, excudendumvendendumquequouis
modo rationecuret , librum qui infcribitur , Codex
Adedicamentarius ParifienjtSy &c. nequeper partes aue
feorfim latine aut Gallice, per extraneos aut alia quacunque via edkionem procurando, praeter Qliuarium
de garennes y bibliopolam Parifienfem, aat tilos quibusipfe conceflerit idque cautumub pnis originale
diplomate contra delinquentes

exprefis.

Datum

Challotij vigeima octauadielunij anno 1638.

f: .>

x mandato Regis.
Signalling

CONRAT.

Abfoluram eft opus die vltima Septembris i6j8.