You are on page 1of 69

PROJEKTOWANIE, WYKONAWSTWO

SIECI WODOCIGOWYCH
I KANALIZACYJNYCH
ORAZ PRZYCZY

WYMAGANIA OGLNE

AQUANET SA
Pozna, stycze 2013 r.

Wydanie czwarte
zmienione i uaktualnione

- Praca zbiorowa*, Pozna, stycze 2013r.

Wszelkie prawa zastrzeone

*) Autorzy - pracownicy AQUANET SA


61-492 Pozna, ul. Dolna Wilda 126

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

OPRACOWANIE jest prb zebrania informacji teoretycznych i praktycznych,


obowizujcych

inwestorw,

projektantw,

wykonawcw

suby

nadzoru

inwestorskiego przy realizacji sieci wodocigowych, kanalizacyjnych oraz przyczy na


obszarze dziaania AQUANET SA
Tre opracowania jest oparta na aktualnej wiedzy teoretycznej i praktycznej oraz na
obowizujcym ustawodawstwie i normach krajowych (PN) oraz europejskich (PNEN).
W przypadku wystpienia zmian naley stosowa ich aktualne odpowiedniki.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

ZAWARTO OPRACOWANIA

ZAWARTO OPRACOWANIA
I. WYMAGANIA OGLNE ...................................................... 9
1. Warunki techniczne podczenia ......................................................................................................... 10
2. Zawarto projektw budowlanych .................................................................................................... 10
2.1. Sieci wodocigowe, kanalizacyjne .................................................................................................... 10
2.2. Przycza wodocigowe i kanalizacyjne ............................................................................................. 11
3. Realizacja robt .................................................................................................................................. 13
3.1. Sieci wodocigowe i kanalizacyjne .................................................................................................... 13
3.2. Przycza wodocigowe i kanalizacyjne ............................................................................................. 15
4. Przewody uoone w pobliu obiektw budowlanych ......................................................................... 17
5. Jako robt budowlano- montaowych ............................................................................................. 17
6. Postanowienia kocowe ..................................................................................................................... 18
7. Opracowania zwizane, obowizujce w AQUANET SA ...................................................................... 18

II. SIECI WODOCIGOWE .................................................... 19


1.

Lokalizacja, rednice sieci wodocigowych .................................................................................... 19

2. Materiay do budowy wodocigu ...................................................................................................... 19


2.1. Sieci wodocigowe magistralne DN 500 mm .................................................................................. 19
2.1.1. Rury i ksztatki z eliwa sferoidalnego ....................................................................................... 19
2.1.2. Rury i ksztatki stalowe .............................................................................................................. 20
2.1.3. Rury PE do renowacji przewodw.......................................................................................... 20
2.2. Sieci wodocigowe rozdzielcze DN < 500 mm .................................................................................. 20
2.2.1. Rury polietylenowe (PE) ........................................................................................................... 20
2.2.2. Rury i ksztatki z eliwa sferoidalnego ....................................................................................... 20
2.2.3. Rury PVC .................................................................................................................................... 21
2.3. Oznaczenie trasy rurocigu................................................................................................................ 21
2.4. Uwagi oglne (dobr materiau, ruby, uszczelki) ............................................................................ 22
3. Uzbrojenie sieci wodocigowych ...................................................................................................... 23
3.1. Uzbrojenie sieci wodocigowych magistralnych DN 500 mm ........................................................ 23
3.1.1. Zasuwy, przepustnice ................................................................................................................. 23
3.1.2. Odwodnienia ............................................................................................................................. 23
3.1.3. Odpowietrzenia ......................................................................................................................... 24
3.1.4. Reduktory cinienia i urzdzenia tumice uderzenia hydrauliczne ......................................... 24
3.2. Uzbrojenie sieci wodocigowych rozdzielczych DN < 500 mm ....................................................... 24
3.2.1. Zasuwy ...................................................................................................................................... 24
3.2.2. Przepustnice .............................................................................................................................. 25
3.2.3. Hydranty.................................................................................................................................... 25
3.2.4. Odpowietrzenia ......................................................................................................................... 26

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

ZAWARTO OPRACOWANIA
3.2.5. Zabezpieczenie przewodw przed rozszczelnieniem (bloki oporowe, kotwienia, opaski) ...... 26
3.3. Obudowy do zasuw............................................................................................................................ 26
3.4. Skrzynki uliczne do zasuw ................................................................................................................. 26
3.5. Oznaczenie uzbrojenia tablice orientacyjne ................................................................................... 27
3.6. Oglne uwagi dotyczce uzbrojenia sieci wodocigowych .............................................................. 27
4. Skrzyowania z innymi obiektami ...................................................................................................... 27
4.1. Skrzyowania z torami kolejowymi i gwnymi arteriami komunikacyjnymi.................................... 27
4.2. Skrzyowania z sieci ciepln ............................................................................................................ 28
4.3. Skrzyowania z jezdniami asfaltowymi .............................................................................................. 28
4.4. Wybr i monta rur osonowych...................................................................................................... 28
4.5. Podwieszanie przewodw pod mostami i wiaduktami ..................................................................... 28
5. Strefy ochronne wzdu trasy sieci wodocigowych ........................................................................... 29
6. Ochrona jakoci wody w przewodach wodocigowych ....................................................................... 29
7. Wyczenie sieci magistralnych i rozdzielczych z eksploatacji.............................................................. 29
8. Sieci wodocigowe uoone w pobliu obiektw budowlanych.......................................................... 30
9. Ukadanie przewodw w wykopie ...................................................................................................... 30
10. Prba szczelnoci sieci wodocigowych ............................................................................................ 30
11. Pukanie i dezynfekcja sieci wodocigowych ..................................................................................... 30
12. Postanowienia kocowe ................................................................................................................... 30

III. PRZYCZA WODOCIGOWE ...................................... 31


1. Wprowadzenie .................................................................................................................................. 31
1.1. Opomiarowanie budynkw wielolokalowych ................................................................................... 31
1.2. Opomiarowanie na cele podlewania ................................................................................................ 32
2. Materiay uyte do budowy przyczy wodocigowych wymagania oglne .................................... 33
2.1. Przycza wodocigowe PE o rednicy do Dz 63 mm (wcznie)...................................................... 33
2.2. Przycza wodocigowe o rednicy powyej Dz 63 mm .................................................................. 34
2.3. Oznaczenie trasy przewodw wodocigowych ................................................................................. 34
3. Sposoby wczenia przyczy do rurocigw ulicznych ...................................................................... 35
3.1. Przycza wodocigowe PE o rednicy do Dz 63 mm (wcznie) ...................................................... 35
3.1.1. Przycza o rednicy do Dz 63 PE nawizane do sieci z PE - naley stosowa nastpujce
elementy: ............................................................................................................................................. 35
3.1.2. Przycza o rednicy do Dz 63PE nawizane do sieci z innych materiaw naley stosowa
nastpujce elementy:......................................................................................................................... 35
3.2. Przycza wodocigowe o rednicy powyej Dz 63PE ....................................................................... 35
3.2.1. Przyczenia przy uyciu trjnika (metoda wcinki), z zastosowaniem: ................................. 35
3.2.2. Przyczenia przy uyciu opaski z odejciem konierzowym (dopuszczalne do stosowania na
rurach eliwnych, stalowych), z zastosowaniem: ................................................................................ 36
4. Uzbrojenie na przyczach wodocigowych ........................................................................................ 36
4.1. Zasuwy na przyczach wodocigowych ............................................................................................ 37
4.1.1. Przycza o rednicy przewodw do DN 50 mm ( do Dz 63 PE) wcznie .................................. 37
4.1.2. Przycza o rednicy przewodw wikszych od DN 50 mm ....................................................... 37
4.1.3. Obudowy do zasuw .................................................................................................................... 37
4.1.4. Skrzynki uliczne do zasuw ........................................................................................................ 38

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

ZAWARTO OPRACOWANIA
4.1.5. Oznaczenie uzbrojenia tablice orientacyjne ........................................................................... 38
4.1.6. Uwagi oglne dotyczce uzbrojenia (armatura, poczenia konierzowe, teren wok
uzbrojenia) ........................................................................................................................................... 38
4.2. Wodomierze: kryteria doboru, wymagania instalacyjne, podejcia wodomierzowe ....................... 38
4.2.1. Rodzaje wodomierzy .................................................................................................................. 38
4.2.2. Przestrze dla zamontowania wodomierzy ............................................................................... 39
4.2.3. Kryteria doboru wodomierza ..................................................................................................... 39
4.2.4. Wymagania instalacyjne zabudowy wodomierzy ..................................................................... 40
4.2.5. Podejcia wodomierzowe ........................................................................................................ 41
4.2.6. Lokalizacja zestawu wodomierzowego: budynek, studzienka wodomierzowa ........................ 42
4.3. Zawory zwrotne antyskaeniowe..................................................................................................... 43
5. Studzienki (komory) wodomierzowe .................................................................................................. 43
5.1. Studzienki dla przyczy z wodomierzami DN 15 i 20 rodzaje i wymagania ................................... 44
5.2. Studzienki dla przyczy z wodomierzami DN 25, 32 i 40 - rodzaje, minimalne wymiary ................. 44
5.3. Studzienki wodomierzowe - wytyczne technologiczne .................................................................... 44
6. Przejcia pod drogami ziemnymi lub utwardzonymi ........................................................................... 45
7. Ukadanie przewodw w wykopie ...................................................................................................... 46
8. Prba szczelnoci przyczy wodocigowych ...................................................................................... 46
9. Wyczenie przyczy wodocigowych z eksploatacji .......................................................................... 46
10. Postanowienia kocowe .................................................................................................................. 46

IV. SIECI KANALIZACYJNE ................................................. 47


1. Minimalne rednice kanaw .............................................................................................................. 47
2. Materiay do budowy kanalizacji ........................................................................................................ 47
2.1. Rury kanalizacyjne ............................................................................................................................. 47
2.2. Wyroby betonowe - wymagane waciwoci betonu ........................................................................ 48
2.3. Wyroby ceramiczne ......................................................................................................................... 48
2.4. Uwagi oglne dotyczce doboru rur ................................................................................................. 49
3. Lokalizacja kanaw ............................................................................................................................ 49
3.1. Lokalizacja kanaw w ulicy ............................................................................................................... 49
3.2. Przewody kanalizacyjne uoone w pobliu obiektw budowlanych ................................................ 49
4. Zagbienia kanaw ........................................................................................................................... 49
5. Badania geotechniczne ....................................................................................................................... 50
6. Ukadanie przewodw w wykopie ...................................................................................................... 50
7. Badanie szczelnoci przewodw sieci kanalizacyjnej ........................................................................... 50
8. Napenienie, prdkoci i spadki kanaw ............................................................................................ 50
8.1. Napenienie kanaw ........................................................................................................................ 50
8.2. Prdkoci przepywu ciekw w kanaach ......................................................................................... 51
8.2.1. Minimalna prdko przepywu ciekw, przy cakowitym napenieniu przewodu, musi
zapewni samooczyszczenie kanau i wynosi: ..................................................................................... 51
8.2.2. Maksymalna prdko przepywu musi by przyjmowana w zalenoci od rodzaju materiau
kanau tak, aby nie wystpowao jego niszczenie i wynosi: ................................................................. 51
8.3. Spadki kanaw .................................................................................................................................. 51

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

ZAWARTO OPRACOWANIA
9. Ukadanie cigw kanalizacyjnych ...................................................................................................... 51
10. Uzbrojenie sieci kanalizacyjnej .......................................................................................................... 52
10.1. Studnie kanalizacyjne..................................................................................................................... 52
10.1.1. Studnie kanalizacyjne betonowe lub elbetowe ..................................................................... 52
10.1.2. Studnie tworzywowe .............................................................................................................. 53
10.1.3. Studnie zintegrowane - z ywic poliestrowych ....................................................................... 53
10.1.4. Studnie z polimerobetonu ...................................................................................................... 53
10.2. Komory kanalizacyjne ..................................................................................................................... 54
10.2.1. Klamry zazowe w komorach ................................................................................................... 54
10.2.2. Wazy kanaowe w komorach .................................................................................................. 55
10.3. Studnie kaskadowe ......................................................................................................................... 55
10.4. Komory kaskadowe ......................................................................................................................... 55
10.5. Obiekty specjalne na sieci kanalizacyjnej: ...................................................................................... 56
10.6. Uwagi oglne dotyczce uzbrojenia sieci kanalizacyjnej ................................................................. 56
11. Zamknicia kanaowe ....................................................................................................................... 56
12. Kolizje z istniejcym i projektowanym uzbrojeniem .......................................................................... 57
13. Skrzyowania z innymi obiektami..................................................................................................... 57
14. Strefy ochronne wzdu trasy kanau ............................................................................................... 57
15. Droga dojazdowa eksploatacyjna ................................................................................................... 57
16. Wyczenie przewodw sieci kanalizacyjnej z eksploatacji ............................................................... 58
17. Zapobieganie zagniwaniu ciekw .................................................................................................... 58
18. Przepompownie ciekw .................................................................................................................. 58
19. Postanowienia kocowe ................................................................................................................... 58

V. PRZYCZA

KANALIZACYJNE .................................. 59

1. Wprowadzenie .................................................................................................................................. 59
2. Zagbienia, spadki przyczy kanalizacyjnych ................................................................................... 59
3. Rury na przyczach kanalizacyjnych ................................................................................................... 60
4. Sposoby wczenia przykanalikw do kanaw ulicznych .................................................................... 60
4.1. Wczenie przykanalikw do projektowanych kanaw poprzez: ................................................... 60
4.2. Wczenie przykanalikw do istniejcych kanaw poprzez:............................................................ 60
4.2.1. System szczelnych ksztatek do przyczy - odpowiednich dla danego rurocigu, o ile rzdne
wysokociowe kanau na to pozwalaj. ............................................................................................... 60
4.2.2. Nabudowanie studni kanalizacyjnej na istniejcym kanale, wg zasad podanych w rozdziale IV.
Sieci kanalizacyjne................................................................................................................................ 61
4.3. Wczenie przykanalikw do istniejcych studni .............................................................................. 61
4.4. Wczenie przykanalikw do kolektorw .......................................................................................... 61
5. Odwodnienia drg .............................................................................................................................. 61
5.1. Przykanaliki dla wpustu ulicznego ..................................................................................................... 62
5.2. Wpusty uliczne................................................................................................................................... 62
6. Uzbrojenie na przyczach kanalizacji ................................................................................................. 62

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

ZAWARTO OPRACOWANIA
6.1. Studnie kanalizacyjne ........................................................................................................................ 62
6.2. Rewizje (czyszczaki) ........................................................................................................................... 63
7. Zamknicia przeciwzalewowe na instalacji wewntrznej .................................................................... 63
8. Ograniczenie odpywu wd opadowych i roztopowych...................................................................... 63
8.1. Urzdzenia do zmniejszenia jednostkowego odpywu wd opadowych i roztopowych ................... 63
9. Podczyszczanie ciekw deszczowych ................................................................................................. 65
10. Ukadanie przewodw kanalizacyjnych w wykopie ........................................................................... 65
11. Wyczenie przyczy kanalizacyjnych z eksploatacji ......................................................................... 65
12. Postanowienia kocowe ................................................................................................................... 66

VI. BIBLIOGRAFIA ................................................................ 67


VII. ZACZNIKI ................................................................... 69

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

WYMAGANIA OGLNE

I. WYMAGANIA OGLNE
Projekty budowlano-wykonawcze na realizacj uzbrojenia, ktre ma by przyczone do
systemu wodocigowego i kanalizacyjnego AQUANET SA musz by uzgodnione przez
Spk, a jeli przyczenie moe nastpi w dalszej perspektywie czasowej wymagane jest
zaopiniowane projektu.
Przedmiotem uzgadniania lub opiniowania przez AQUANET SA w Poznaniu s projekty
budowlane sieci wodocigowych i kanalizacyjnych oraz przyczy, ktre wyczerpuj wymogi
projektu budowlano-wykonawczego.
Projektowane sieci wodocigowe i kanalizacyjne powinny przebiega w pasach drogowych.
W przypadku, jeeli sie projektowana bdzie w terenie innym ni droga publiczna naley
wystpi do AQUANET SA z propozycj odpowiednich uregulowa terenowo-prawnych, na
etapie wstpnym projektowania.
Akty notarialne o ustanowieniu prawa uytkowania nieruchomoci na rzecz AQUANET SA, z
wnioskiem o wpis do ksigi wieczystej, w zakresie lokalizacji i przesyu, dostpu i dojazdu, celem
wykonywania czynnoci eksploatacyjnych zachowania wzdu projektowanej sieci strefy
ochronnej, wykonywania przeduenia oraz wcinki do sieci w celu wykonania sieci
odganej, a take wykonywanie podcze do sieci naley zaczy najpniej do
wniosku o zgoszenie zamiaru realizacji sieci Uregulowania terenowo-prawne s konieczne dla
wyraenia zgody AQUANET SA na przyczenie projektowanej sieci do systemu
eksploatowanego przez Spk.
Dla inwestycji wasnych AQUANET SA regulacje terenowo-prawne, zwizane z lokalizacj
uzbrojenia i obiektw na gruntach prywatnych, s dokonywane przez Spk. Natomiast projekt
budowlano-wykonawczy powinien zawiera owiadczenie waciciela nieruchomoci o zgodzie
na lokalizacj uzbrojenia na jego gruncie. Uzyskanie przedmiotowego owiadczenia od waciciela
nieruchomoci ley w gestii projektanta. Formularz dotyczcy tego owiadczenia jest dostpny w
Biurze Technicznym AQUANET SA.
Przy projektowaniu rurocigw ukadanych w ziemi naley stosowa do oblicze
wytrzymaociowych metod uniwersaln, opart na wytycznych niemieckich [26]. Metoda ta
jest opisana w normie [6].
Przy projektowaniu przewodw ukadanych w ziemi naley mie na uwadze fakt, e rodzaj i
zagszczenie materiau otaczajcego rurocig przesyowy ma bardzo duy wpyw na
wytrzymao i trwao tego przewodu. Std projektant powinien zamieci w swoim
opracowaniu przekrj warstw zasypowych (wraz z przewodem), z podaniem wysokoci
poszczeglnych warstw, ich rodzajem oraz stopniem zagszczenia gruntu.
Zgodnie z wymogami ustawy [2] do projektu naley doczy owiadczenie projektanta o
sporzdzeniu projektu budowlanego zgodnie z obowizujcymi przepisami oraz zasadami
wiedzy
technicznej.
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

WYMAGANIA OGLNE

1. Warunki techniczne podczenia


Podstaw do opracowania projektw s warunki techniczne podczenia do sieci
wodocigowej i kanalizacyjnej. AQUANET SA wydaje warunki techniczne podczenia na
podstawie zoonego wniosku (dostpnego w Punkcie Obsugi Klienta AQUANET SA lub
na stronie www.aquanet.pl) wraz z zaczonymi do wniosku:
dwoma oryginalnymi aktualnymi mapami zasadniczymi do celw projektowych w skali
1:500,
planem zagospodarowania dziaki w takiej samem skali jak zaczona mapa zasadnicza,
podanym zapotrzebowaniem wody i iloci odprowadzanych ciekw bytowych,
przemysowych i deszczowych, obliczone [w dm3/s] wg waciwych przepisw, norm i
normatyww.
Dla budynku mieszkalnego jednorodzinnego nie jest wymagane podanie zapotrzebowania na
wod i iloci odprowadzanych ciekw oraz zaczenie planu zagospodarowania dziaki.

2. Zawarto projektw budowlanych


2.1. Sieci wodocigowe, kanalizacyjne
Projekty zoone do uzgodnienia winny zawiera:
I.

cz opisow:
opis techniczny,
aktualne warunki techniczne wydane przez AQUANET SA,
aktualn opini Zespou Uzgadniania Dokumentacji Projektowej,
decyzj o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego lub wypis i wyrys z
Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego,
map ewidencji gruntu z wkrelonym projektowanym uzbrojeniem wraz z
wypisem z ewidencji gruntu,
opinie, uzgodnienia, pozwolenia oraz inne dokumenty i decyzj wymagane
przepisami szczegowymi, wymagane na etapie projektowania i realizacji
inwestycji,
regulacje terenowo-prawne zwizane z lokalizacj uzbrojenia i obiektw na
gruntach prywatnych,
niezbdne uzgodnienia z wacicielami dziaek, po ktrych jest projektowana
sie.

II.

cz rysunkow:
map zasadnicz z zaznaczon wykolorowan tras sieci,
map pogldow z przebiegiem sieci,
profil sieci,
schemat wzw montaowych i przekrojem przez wykop(sie wodocigowa),
zestawienie studni rewizyjnych i przekrojem przez wykop (sie kanalizacyjna),
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

10

WYMAGANIA OGLNE

rysunki studni i komr rewizyjnych,


rysunki konstrukcyjne studni rewizyjnych, przy rozwizaniach nietypowych,
dla sieci wodocigowej, rysunki blokw oporowych - z wymiarowaniem i
podaniem klasy betonu,
rysunki technologiczne i konstrukcyjne projektowanych obiektw na sieciach,
ewentualne inne rysunki wynikajce z potrzeb wykonawstwa sieci.
wyniki bada geotechnicznych gruntu w osi posadowienia

Dla inwestycji AQUANET SA, w zakresie sieci wodocigowych, naley przedstawi do


uzgodnienia, razem z projektem budowlano-wykonawczym, projekt pukania i dezynfekcji
przewodw.
Na odprowadzenie wd opadowych i ciekw deszczowych bezporednio do wd lub do
ziemi wymagane jest uzyskanie warunkw technicznych z wydziaw ochrony rodowiska
waciwego organu samorzdowego (lub administracji rzdowej) oraz pozwolenia wodnoprawnego (z wyjtkiem zabudowy jednorodzinnej).
Warunki techniczne podczenia wane s 2 lata, natomiast uzgodnienia projektw 3 lata.
2.2. Przycza wodocigowe i kanalizacyjne
Projekty zoone do uzgodnienia winny zawiera:
I cz opisow:
opis techniczny,
aktualne warunki techniczne wydane przez AQUANET SA,
aktualn opini Zespou Uzgadniania Dokumentacji Projektowej,
okrelony stan prawny na trasie projektowanego uzbrojenia oraz okrelony
stan prawny dziaki Inwestora,
niezbdne uzgodnienia z wacicielami dziaek, po ktrych jest projektowane
przycze.
II cz rysunkow:
dla przyczy wody:
map zasadnicz z zaznaczon kolorem tras przycza wody,
rzut piwnic (przyziemia) lub rysunek studni wodomierzowej z
lokalizacj podejcia wodomierzowego,
profil przycza wodocigowego,
ewentualnie inne rysunki wynikajce z potrzeb wykonawstwa
przycza.
dla przycza kanalizacji sanitarnej, deszczowej lub oglnospawnej:
map zasadnicz z zaznaczon kolorem tras przycza,
profil kanalizacji,
rysunek studni rewizyjnej lub inspekcyjnej,

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

11

WYMAGANIA OGLNE

jeli z warunkw technicznych podczenia do kanalizacji sanitarnej


lub oglnospawnej wynika konieczno podczyszczania ciekw,
projekt winien zawiera dodatkowo obliczenia i dobr urzdze
podczyszczajcych cieki (ich lokalizacja winna by zaznaczona na
mapie),
jeli z warunkw technicznych podczenia do kanalizacji deszczowej
lub oglnospawnej wynikaj ograniczenia w iloci odprowadzanych
ciekw deszczowych oraz konieczno podczyszczania ciekw,
projekt winien zawiera dodatkowo:
o obliczenia iloci ciekw opadowych z caej dziaki,
o projekt wewntrznej instalacji kanalizacji deszczowej wraz z
obliczeniami i doborem urzdze ograniczajcych odpyw
i/lub urzdze podczyszczajcych cieki (ich lokalizacja winna
zaznaczona na mapie),
o sposb
zagospodarowania pozostaej iloci ciekw
deszczowych,
o oznaczenia na mapie zasadniczej powierzchni o rnych
wspczynnikach spywu (konieczna legenda) z podaniem
wielkoci tych powierzchni.

powysze dotyczy take


przypadkw,
kiedy przewiduje si
wprowadzanie wd opadowych i ciekw deszczowych do istniejcej
lub projektowanej instalacji kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej
na terenie posesji, a wystpuj ograniczenia w odpywie wd
opadowych i ciekw deszczowych (podane w warunkach
technicznych). Wtedy Inwestor przedstawia, do zaopiniowania, w
AQUANET SA projekt zbiornika retencyjnego i urzdze
ograniczajcych odpyw ciekw deszczowych.
Projekt techniczny przycza kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej, w czci
opisowej, powinien zawiera stwierdzenie, czy jest wymagane podczyszczanie
ciekw deszczowych.
W przypadku takiej koniecznoci projekt podczyszczania ciekw deszczowych naley
przedstawi do zaopiniowania w AQUANET SA. Projekt podczyszczanie ciekw
deszczowych naley rwnie przedstawi do zaopiniowania w AQUANET SA jeeli cieki
deszczowe bd odprowadzane do wewntrznej sieci kanalizacji deszczowej lub
oglnospawnej (np. zlokalizowanych na obszarze nieruchomoci).
Projekt podczyszczania ciekw przemysowych naley przedstawi do
zaopiniowania w AQUANET SA jeeli na terenie posesji bd generowane cieki o
steniach przekraczajcych dopuszczalne wielkoci okrelone dla ciekw wprowadzanych
do systemu kanalizacji.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

12

WYMAGANIA OGLNE

Dotyczy to take przypadkw, gdy cieki przemysowe s odprowadzane do zbiornikw


bezodpywowych, a nastpnie przywoone do punktw zlewczych nalecych do
AQUANET SA.
W AQUANET SA dostpne s zestawienia dopuszczalnych ste zanieczyszcze w
ciekach wprowadzanych do systemu kanalizacji.
W przypadku wystpowania ciekw przemysowych projektant powinien ustosunkowa si,
w analizie porwnawczej, co do wielkoci ste ciekw generowanych w ramach danej
inwestycji, w odniesieniu do dopuszczalnych wielkoci ste ciekw wprowadzanych do
miejskiego systemu kanalizacji.
Warunki techniczne podczenia wane s 2 lata, natomiast uzgodnienia projektw 3 lata.

3. Realizacja robt
3.1. Sieci wodocigowe i kanalizacyjne
Przed realizacj sieci wymagane jest wystpienie Inwestora do Biura Technicznego
AQUANET SA - z wnioskiem Zgoszenie zamiaru realizacji sieci wodocigowej, kanalizacji
sanitarnej formularz dostpny w Punkcie Obsugi Klienta AQUANET SA lub na stronie
www.aquanet.pl.
AQUANET SA po rozpatrzeniu ww. wniosku udziela odpowiedzi pisemnie (do 14 dni od
daty zoenia wniosku), zaczajc informacj o obowizujcych odbiorach i ich
dokumentowaniu.
Po zakoczeniu budowy (robt) Inwestor wystpuje ze zleceniem do AQUANET SA o
sprawdzenie wykonania uzbrojenia zgodnie z projektem i spisanie Protokou odbioru
kocowego w przedmiocie stwierdzenia zgodnoci z dokumentacj wykonanego uzbrojenia.
Protok odbioru kocowego w przedmiocie stwierdzenia zgodnoci z dokumentacj
wykonanego uzbrojenia jest spisywany po wykonaniu uzbrojenia zgodnie z dokumentacj, z
zachowaniem wymaganych standardw jakociowych, z zastosowaniem materiaw i
urzdze zgodnie z ustaw [3], zgodnie ze sztuk budowlan i przepisami prawa. Protok
odbioru kocowego w przedmiocie stwierdzenia zgodnoci z dokumentacj wykonanego
uzbrojenia nie stanowi odbioru kocowego inwestycji w wietle przepisw Prawa
budowlanego.
Spisanie protokou odbioru kocowego i jego podpisanie przez czonkw komisji,
ktrzy reprezentuj uczestnikw procesu inwestycyjnego, w wietle przepisw Prawa
budowlanego, ley w gestii i interesie Inwestora.
W przypadku inwestycji wasnych AQUANET SA, wykonawca zgasza do Biura Zarzdzania
Programem Inwestycyjnym AQUANET SA. zakoczenie budowy (robt) i jest spisywany
Protok odbioru kocowego i przekazania do eksploatacji.
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

13

WYMAGANIA OGLNE

Do Protokou odbioru kocowego w przedmiocie stwierdzenia zgodnoci z dokumentacj


wykonanego uzbrojenia lub Protokou odbioru kocowego i przekazania do
eksploatacji. naley zaczy :
decyzj pozwolenia na budow
dziennik budowy
dokumentacj powykonawcz podpisan przez kierownika budowy i inspektora
nadzoru - 1egz.
inwentaryzacj geodezyjn powykonawcz /wraz ze szkicami/ - 2 egz.
protokoy odbiorw czciowych
protok prby szczelnoci
wiadectwa badania zagszczenia gruntu
protok odbioru zajmowanego pasa drogowego / dokonanego przez waciw instytucj
zarzdzajc drogami /
dokumenty uregulowa terenowo-prawnych /w razie potrzeby/
decyzj o dopuszczeniu do stosowania w budownictwie zastosowanych materiaw
i urzdze, aprobaty techniczne
deklaracj zgodnoci lub certyfikat zgodnoci materiaw i urzdze z:
a/ Polsk Norm, lub normami europejskimi (o ile zostay ustanowione)
b/ aprobat techniczn w przypadku wyrobw dla ktrych nie ustanowiono
Polskiej Normy lub normy europejskiej
owiadczenie wykonawcy (w postaci notatki subowej) na temat sposobu
wykonania badania szczelnoci przewodu wodocigowego lub kanalizacyjnego, tj.
rda pochodzenia i sposobu odprowadzania wody z ukadu.
W przypadku wykorzystania wody z systemu AQUANET SA, wykonawca
zobowizany jest do zaczenia potwierdzenia Wydziau Eksploatacji Sieci
Wodocigowej zdania przez Odbiorc zestawu do pukania sieci wodocigowej/
kanalizacyjnej oraz obcienia za wod w iloci rwnej lub wikszej jak zaoona w
projekcie
a w przypadku odbioru sieci wodocigowej dodatkowo:
protokoy z prb cinieniowych
protokoy z przeprowadzonego pukania i dezynfekcji rurocigw
atest higieniczny Pastwowego Zakadu Higieny - dla materiaw majcych kontakt
z wod pitn
wiadectwa bada bakteriologicznych wody wydane przez laboratorium AQUANET
SA. lub inne certyfikowane laboratorium (prbka musi by pobrana przez
certyfikowanego prbkobiorc).

Naley rwnie zaczy (odpowiednio dla danych robt) wyniki z inspekcji kamer TV,
inne dokumenty wyszczeglnione w informacji o odbiorach i ich dokumentowaniu.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

14

WYMAGANIA OGLNE

Wykonane roboty podlegaj inwentaryzacji geodezyjnej i zgoszeniu przez uprawnionego geodet


do waciwego orodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej. Inwentaryzacj geodezyjn
powykonawcz Inwestor powinien przedoy przy spisywaniu Protokou odbioru kocowego
w przedmiocie stwierdzenia zgodnoci z dokumentacj wykonanego uzbrojenia lub
Protokou odbioru kocowego i przekazania do eksploatacji. Inwentaryzacja ta musi
posiada potwierdzenie przyjcia do zasobw orodka dokumentacji geodezyjnej i
kartograficznej.
Dokumentacja powykonawcza winna zawiera inwentaryzacj geodezyjn powykonawcz
(mapy + szkice ) wraz ze wsprzdnymi punktw mierzonych obiektw (przycza, sieci,
itp.), zapisanych na typowych nonikach informatycznych (pyta CD, pyta DVD) lub
przesanych drog elektroniczn jako kopia materiau przekazywanego do orodka
dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej (w formacie pliku *.txt).
Zalecane jest przekazywanie wsprzdnych, w postaci numerycznej, nawet niewielkiej iloci
pomierzonych punktw. Wsprzdne i rzdne naley podawa z dokadnoci co najmniej
dwch miejsc po przecinku.
Dokumenty zwizane z budow uzbrojenia Inwestor przekazuje spisujcemu Protok
odbioru kocowego w przedmiocie stwierdzenia zgodnoci z dokumentacj wykonanego
uzbrojenia lub Protok odbioru kocowego i przekazania do eksploatacji
przedstawicielowi AQUANET SA.
W przypadku wymiany sieci na nowe i pozostawieniu w gruncie nieczynnych przewodw,
geodeta uprawniony, na inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej, przyjtej do zasobw
orodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej, zobowizany jest dokona oznaczenia
tego przewodu jako nieczynny.
Uwaga:
Przy realizacji budowy objtej planem inwestycji AQUANET SA - Wykonawca powiadamia
o zakoczeniu budowy (robt) Biuro Zarzdzania Programem Inwestycjnym AQUANET
SA. Wtedy wszelkie odbiory s organizowane przez ww. biuro ( inspektora nadzoru).

3.2. Przycza wodocigowe i kanalizacyjne


Przed realizacj przyczy naley wystpi do AQUANET SA z wnioskiem Zgoszenie
zamiaru realizacji przyczenia do sieci wodocigowej i/lub kanalizacji sanitarnej,
oglnospawnej formularz dostpny w Punkcie Obsugi Klienta AQUANET SA lub na
stronie www.aquanet.pl.
Nie wniesienie przez AQUANET SA uwag do powyszego zgoszenia w cigu 12 dni od
daty jego zoenia, upowania Inwestora do przystpienia do wykonania robt
przyczeniowych zgodnie ze zgoszeniem.
W przypadku koniecznoci wyczenia sieci wodocigowej lub kanalizacyjnej naley pisemnie
poinformowa odpowiedni Dzia (z minimum 5-dniowym wyprzedzeniem) o terminie
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

15

WYMAGANIA OGLNE

przyczenia nowego przycza do sieci (w momencie wcinania si w sie musi by ona


wyczona):

dla przycza wodocigowego zgoszenie terminu nastpuje do Wydziau


Eksploatacji Sieci Wodocigowej AQUANET SA,

i/lub dla przycza kanalizacyjnego zgoszenie terminu nastpuje do


Wydzia Eksploatacji Sieci Kanalizacyjnej AQUANET SA.
Wykonane przycze wodocigowe, kanalizacyjne Inwestor lub Wykonawca zgasza z
wyprzedzeniem minimum 5-dniowym do odbioru w stanie odkrytym. Odbioru dokonuje
pracownik Biura Technicznego AQUANET SA.
Protokoy odbioru przyczy realizowanych jednoczenie z sieciami /jako inwestycje wasne
AQUNET SA/ s spisywane przez inspektora nadzoru inwestorskiego.
Na odbiorze w stanie odkrytym Inwestor lub Wykonawca wypenia i przekazuje
pracownikowi AQUANET SA wniosek o zawarcie umowy o dostarczanie wody i/lub
odprowadzanie ciekw wraz z tytuem prawnym do korzystania z nieruchomoci.
Spisanie protokou odbioru przycza przez AQUANET SA nastpuje po dostarczeniu przez
Inwestora:
inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej ( mapa + szkic + wsprzdne ),
podpisanej umowy o dostarczanie wody i (lub) odprowadzanie ciekw.
Zacznikiem do protokou odbioru przycza jest rwnie dokumentacja zdjciowa z
realizacji przycza (miejsce wczenia , uoenie przewodu, podejcia wodomierzowego,
studni rewizyjnej jednoczenie okrelajce miejsce ich wykonania )
Spisanie protokou odbioru przycza i jego podpisanie przez czonkw komisji,
ktrzy reprezentuj uczestnikw procesu inwestycyjnego, w wietle przepisw Prawa
budowlanego, ley w interesie Inwestora.
W przypadku ograniczenia odpywu wd opadowych i ciekw deszczowych ( co
wynika z warunkw technicznych), na okoliczno zastosowania zbiornika retencyjnego i
odpowiedniej regulacji odpywu wd opadowych i ciekw deszczowych, pracownik
AQUANET SA zamieszcza odpowiedni adnotacj w protokole odbioru punktu
przyczenia do kanau deszczowego lub oglnospwnego lub w protokole odbioru
przycza kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej zgodnie z rozdziaem V. Przycza
kanalizacji.
Jeeli opracowanie projektowe nie przewiduje odprowadzenia wd opadowych i ciekw
deszczowych za pomoc nowego przycza kanalizacyjnego (lecz odpyw za porednictwem
sieci wewntrznej), a w warunkach technicznych podano ograniczenie odpywu wtedy
Inwestor powinien zgosi do AQUANET SA fakt wykonania zbiornika retencyjnego i
odpowiednich urzdze regulujcych odpyw i uzyska potwierdzenie o zgodnoci z projektem
zastosowanych urzdze ograniczajcych odpyw.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

16

WYMAGANIA OGLNE

W przypadku odcicia przyczy i pozostawieniu w gruncie nieczynnych przewodw, geodeta


uprawniony, na inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej, przyjtej do zasobw orodka
dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej, zobowizany jest dokona oznaczenia tego
przewodu jako nieczynny.

4. Przewody uoone w pobliu obiektw budowlanych


Trasy uzbrojenia powinny by tak dobierane, aby nie wpyway ujemnie na stabilno i
struktur obiektu. Podobnie powinien by uwzgldniony potencjalny wpyw struktury
obiektu na przewd. W miejscach, w ktrych przewd bdzie ukadany blisko fundamentw,
naley zachowa szczegln ostrono lub wykona odpowiednie zabezpieczenia tak, aby
konstrukcja obiektw nie zostaa naruszona lub zniszczona.

5. Jako robt budowlano- montaowych


Na jako robt budowlano montaowych w zakresie wodocigw i kanalizacji maj wpyw
m.in.:

przestrzeganie postanowie zawartych w aktach prawnych o wyrobach budowlanych


(ustawa [3]),

rodzaj i jako materiaw uytych do montau; bieca kontrola produkcji wyrobw


powinna by oparta na Systemie Zapewnienia Jakoci,

projektowanie majce na wzgldzie aspekty jakociowe produktu, jakimi s sieci;


wodocigowa i kanalizacyjna oraz przycza,

na etapie wykonawstwa przestrzeganie obowizujcych przepisw technicznobudowlanych oraz przepisw i norm przywoanych w dokumentacji projektowej,
stosowanie najnowszej wiedzy technicznej i sztuki budowlanej, sumienne
przeprowadzanie odbiorw czciowych i kocowych obiektw i robt budowlano
montaowych; kontrola jakoci wykonywanych robt, sprawdzanie jakie zastosowano
wyroby i czy zastosowano je waciwie.

Zgodnie z ustaw [3] (art. 5 ust.1) wyrb budowlany nadaje si do stosowania


wykonywaniu robt budowlanych, jeeli jest:

przy

oznakowany CE, co oznacza, e dokonano oceny jego zgodnoci z norm


zharmonizowan albo europejsk aprobat techniczn bd krajow specyfikacj
techniczn pastwa czonkowskiego Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru
Gospodarczego, uznan przez Komisj Europejsk za zgodn z wymaganiami
podstawowymi, albo

umieszczony w okrelonym przez Komisj Europejsk wykazie wyrobw majcych


niewielkie znaczenia dla zdrowia i bezpieczestwa, dla ktrych producent wyda
deklaracj zgodnoci z uznanymi reguami sztuki budowlanej, albo

oznakowany (z zastrzeeniem art. 5 ust. 4 ustawy [3]) znakiem budowlanym, ktrego


wzr okrela zacznik nr 1 do niniejszej ustawy.
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

17

WYMAGANIA OGLNE

6. Postanowienia kocowe

projektowanie i wykonawstwo sieci wodocigowych i kanalizacyjnych oraz przyczy


naley przeprowadza zgodnie z warunkami technicznymi wykonania i odbioru
rurocigw, ktre zostay opracowane dla danego rodzaju produktu,

obiekty budowlane i urzdzenia powinny by tak projektowane i wykonane, aby


zapewniay bezpieczestwo i higien pracy obsugi eksploatacyjnej oraz bezpieczestwo
ludzi, zwierzt oraz mienia,

w projektowaniu i wykonawstwie sieci wodocigowych, sieci kanalizacyjnych, przyczy


wodocigowych i kanalizacyjnych naley stosowa postanowienia zawarte m.in. w
nastpujcych ustawach: [1], [2], [3].

7. Opracowania zwizane, obowizujce w AQUANET SA

Standardy materiaowe obiektw i urzdze wodocigowych stosowanych na sieciach


wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET SA (opracowanie AQUANET SA,
stycze 2013r.) zacznik nr 1

Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania AQUANET SA.


(opracowanie AQUANET SA, stycze 2013r.) zacznik nr 2

Warunki techniczne wykonania przepompowni z pompami zatapialnymi i


przepompowni toczni brana technologiczna i konstrukcyjno-budowlana
(opracowanie AQUANET SA, stycze 2013r.) zacznik nr 3

Warunki techniczne wykonania przepompowni z pompami zatapialnymi i


przepompowni toczni brana elektryczna, automatyki i pomiarw (AKP) oraz
przekazu do lokalnego Komputerowego Systemu Nadzoru (opracowanie AQUANET
SA, stycze 2013r.) zacznik nr 4

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

18

WYMAGANIA OGLNE

II. SIECI WODOCIGOWE


1. Lokalizacja, rednice sieci wodocigowych

projektowane sieci wodocigowe powinny przebiega w drogach publicznych. Jeeli taka


lokalizacja nie jest moliwa, naley wystpi do AQUANET SA z propozycj odpowiednich
uregulowa terenowo-prawnych, na etapie wstpnym projektowania.

uregulowania terenowo-prawne s konieczne dla wyraenie zgody AQUANET SA na


przyczenie projektowanej sieci do systemu eksploatowanego przez Spk.

zalecana jest lokalizacja sieci w liniach rozgraniczajcych drg, w pasie pobocza lub
chodnika,

minimalna rednica sieci wodocigowej DN 100 mm (rednica wewntrzna),

minimalne przykrycie przewodw wodocigowych - 1,5 m, a dla rur polietylenowych 1,7m (jest to zwizane z zachowaniem odpowiedniego przykrycia przyczy
wodocigowych, przy stosowaniu trjnikw siodowych zgrzewanych elektrooporowo),

2. Materiay do budowy wodocigu


Do budowy sieci wodocigowych naley stosowa materiay na cinienie robocze nie
mniejsze ni 1,0MPa.

2.1. Sieci wodocigowe magistralne DN 500 mm


2.1.1. Rury i ksztatki z eliwa sferoidalnego
Wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i urzdze
wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET
SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.
Przy stosowaniu pocze kielichowych nierozcznych, musz by zaczone obliczenia
sprawdzajce czy s one skuteczne i nie nastpi rozsunicie rur pod wpywem napre i si
od cinienia hydrostatycznego oraz od uderze hydraulicznych.
Dopuszczalne cinienie hydrostatyczne, ktre wytrzymuje rurocig w czasie dugotrwaej
pracy [bar] minimalne dla rednic:

DN 500 mm

- 40 bar
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

19

SIECI WODOCIGOWE

DN 600 mm

- 40 bar

DN 700 mm

- 40 bar

DN 800 mm

- 40 bar

DN 900 mm

- 40 bar

DN 1000 mm

- 30 bar

DN 1100 mm

- 30 bar

DN 1200 mm

- 30 bar

2.1.2. Rury i ksztatki stalowe


Wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i urzdze
wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET
SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.
2.1.3. Rury PE do renowacji przewodw
Wg wymaga podanych w u opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i urzdze
wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET
SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.

2.2. Sieci wodocigowe rozdzielcze DN < 500 mm


Na obszarze dziaania AQUANET SA s stosowane: rury polietylenowe (PE), rury z eliwa
sferoidalnego, rury GRP, rury PVC (w uzasadnionych przypadkach).

2.2.1. Rury polietylenowe (PE)


Wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i urzdze
wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET
SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.
Ksztatki z eliwa sferoidalnego zabezpieczone fabrycznie wg wymaga podanych w punkcie
2.2.2.2. niniejszego opracowania.

2.2.2. Rury i ksztatki z eliwa sferoidalnego


Wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i urzdze
wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET
SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.
Przy stosowaniu rur z eliwa sferoidalnego o poczeniach kielichowych nierozcznych
zaczy obliczenia sprawdzajce skuteczno poczenia przy napreniach od cinienia
hydrostatycznego i uderze hydraulicznych.
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

20

SIECI WODOCIGOWE

Dopuszczalne cinienie hydrostatyczne, ktre wytrzymuje rurocig w czasie dugotrwaej


pracy [bar] minimalne dla rednic:

DN 150 mm

- 64 bar

DN 200 mm

- 64 bar

DN 250 mm

- 50 bar

DN 300 mm

- 50 bar

DN 400 mm

- 40 bar

2.2.2.1. Zabezpieczenie antykorozyjne rur z eliwa sferoidalnego


Wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i urzdze
wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET
SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.
W szczeglnych przypadkach jeli grunt jest wyjtkowo silnie korozyjny, wystpuj prdy
bdzce naley stosowa rury z dodatkow powok z PE lub PP.
W przypadku, gdy badania gruntu wykazuj wysok agresywno naley stosowa wyroby z
powokami jak dla gruntw agresywnych i uzgodni rodzaj powoki zewntrznej na etapie
wstpnym projektowania.
2.2.2.2. Zabezpieczenie antykorozyjne ksztatek z eliwa sferoidalnego
Wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i urzdze
wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET
SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.
W przypadku, gdy badania gruntu wykazuj wysok agresywno naley projektowa wyroby
z powokami zewntrznymi jak dla gruntw agresywnych i uzgodni rodzaj tej powoki, na
etapie wstpnym projektowania w AQUANET SA.
2.2.3. Rury PVC
Wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i urzdze
wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET
SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.

2.3. Oznaczenie trasy rurocigu


Na rurocigu naley uoy drut miedziany w osonie tworzywowej, o przekroju min.1mm2.
Drut ten naley wyprowadzi po drku zasuwy i umieci przy nim w skrzynce ulicznej. Na
gbokoci 30cm nad gr rury naley uoy tam lokalizacyjn koloru niebieskiego,
stanowic zabezpieczenie przed uszkodzeniem mechanicznym.
W przypadku wykonania przecisku lub przewiertu rur PE, drut sygnalizacyjny naley
zastosowa w przewodzie (rura z wtopionym przewodem) lub wykona przecisk rur PE
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

21

SIECI WODOCIGOWE

min. DN25mm, nad waciwym przewodem i do tej rury PE min. DN25mm naley
nastpnie wcign waciwy drut sygnalizacyjny.

2.4. Uwagi oglne (dobr materiau, ruby, uszczelki)

AQUANET SA zwykle podaje w warunkach technicznych z jakiego materiau powinny

by wykonane rury dla danej inwestycji, nie mniej dobr rozwiza materiaowych rur
naley analizowa na etapie projektowym dla kadej inwestycji indywidualnie,
uwzgldniajc m.in. miejscowe warunki lokalizacyjne, parametry gruntowo-wodne,
projektowane zagbienie wodocigu, profil poduny wodocigu, a niekiedy inne
specjalne warunki lokalne, tak jak np. wystpowanie prdw bdzcych. W przypadku
wystpienia przeciwwskaza do stosowania materiaw podanych w warunkach
technicznych, naley ten problem przedstawi AQUANET SA celem wyboru optymalnego
rozwizania,

przy poczeniach konierzowych stosowa ruby,


ocynkowanej ogniowo lub stali nierdzewnej A2

przy poczeniach konierzowych naley stosowa uszczelki z wkadami metalowymi z


gumy EPDM

nakrtki, podkadki, ze stali

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

22

SIECI WODOCIGOWE

3. Uzbrojenie sieci wodocigowych


3.1. Uzbrojenie sieci wodocigowych magistralnych DN 500 mm
3.1.1. Zasuwy, przepustnice
Projektowa wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i
urzdze wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania
AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.
Sposb lokalizacji przepustnic naley kadorazowo uzgadnia w AQUANET SA na etapie
wstpnym projektowania.
Zasuwy lub przepustnice projektowa w wzach, na dugich odcinkach w odlegociach
400 600 m, w zakresie rednic do DN 500 mm. Przy wikszych rednicach kadorazowo
uzgadnia w AQUANET SA na etapie wstpnym projektowania.
Obudowy, skrzynki do zasuw, tablice orientacyjne wg punktu 3.3., 3.4., 3.5., 3.6. niniejszych
wytycznych.
Przy armaturze w komorach projektowa i montowa ksztatki montaowo-demontaowe,
zabezpieczone przed rozsuniciem za pomoc rub (szpilek)- wg wymaga podanych w
opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i urzdze wodocigowych stosowanych na
sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 1
do niniejszych wytycznych.
3.1.1.1. Komory zasuw, przepustnic
Wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i urzdze
wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET
SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.
Produkcja i rodzaj betonw (w przypadku wykonywania komr elbetowych na budowie), w
odniesieniu do konkretnych zada inwestycyjnych, winny by zgodne z normami [7] i [8].
Wyposaenie komr - wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe
obiektw i urzdze wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze
dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych.

3.1.2. Odwodnienia
Naley przyjmowa zasad odprowadzania wody z odwodnianych magistrali do kanalizacji
miejskiej, poprzez studni poredni, po uzgodnieniu w AQUANET SA, na etapie wstpnym
projektowania.
Odwodnienia do ciekw wymagaj uzyskania odpowiednich pozwole wodno-prawnych.
W wyjtkowych przypadkach, kiedy zajdzie konieczno odwodnienia do kanalizacji
sanitarnej lub kanalizacji oglnospawnej (po uzyskaniu akceptacji AQUANET SA na etapie
wstpnym projektowania), na przewodach odwadniajcych naley stosowa zasyfonowanie i
studni poredni z osadnikiem. Tylko w uzasadnionych przypadkach stosowa studni
bezodpywow z koniecznoci pniejszego wypompowywania.
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

23

SIECI WODOCIGOWE

Kocwka przewodu w studni poredniej musi by zakoczona konierzem zalepiajcym.


System odwadniania powinien by tak zaprojektowany, aby nie nastpio skaenie sieci
wodocigowej.

3.1.3. Odpowietrzenia
W najwyszych miejscach magistrali naley projektowa zawory napowietrzajcoodpowietrzajce. W miejscach tych naley rwnie przewidzie odnog z kocwk do
manometru umoliwiajc dokonanie pomiaru cinienia na magistrali.
Ponadto w kadym wle rozganym oraz przy armaturze odcinajcej przedziaowej naley
projektowa zawory napowietrzajco-odpowietrzajce.
Szczegowe wymagania dotyczce ww. zaworw podano w opracowaniu Standardy
materiaowe obiektw i urzdze wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych
w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych
wytycznych).

3.1.4. Reduktory cinienia i urzdzenia tumice uderzenia hydrauliczne


Jeeli topografia terenu i usytuowanie obiektw zaopatrywanych w wod wskazuj na
moliwo wzrostu cinienia w przewodach rozdzielczych powyej 0,6 MPa - naley
przewidzie zastosowanie odpowiednio dobranych zaworw redukcyjnych na sieci
rozdzielczej (wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe obiektw i
urzdze wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania
AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych).
Miejsce zamontowania regulatora cinienia uzgodni w AQUANET na etapie wstpnym
projektowania.
Projekt techniczny na budow magistrali wodocigowej powinien zawiera obliczenia
wytrzymaociowe na okoliczno wystpienia uderze hydraulicznych i dobr odpowiednich
urzdze tumicych uderzenia hydrauliczne.

3.2. Uzbrojenie sieci wodocigowych rozdzielczych DN < 500 mm


3.2.1. Zasuwy
Zasuwy projektowa w wzach, na prostych odcinkach w odlegociach 200 300 m.
Przy projektowaniu wikszych odcinkw sieci, lokalizacj zasuw uzgadnia w Biurze
Technicznym, na etapie wstpnym projektowania.
Zasuwy projektowa wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe
obiektw i urzdze wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze
dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych).
Obudowy, skrzynki do zasuw, tablice orientacyjne wg punktu 3.3., 3.4., 3.5.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

24

SIECI WODOCIGOWE

3.2.2. Przepustnice
Przepustnice projektowa wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe
obiektw i urzdze wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych w obszarze
dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych wytycznych).

3.2.3. Hydranty
Na terenie dziaania AQUANET SA przyjto, zgodnie z rozporzdzeniem [5], e na sieci
wodocigowej naley stosowa hydranty nadziemne DN.80mm dla sieci wodocigowej o
rednicy do DN.250mm i DN.100mm na sieci wodocigowej DN.250mm i wikszej.
Dopuszcza si instalowanie hydrantw podziemnych o rednicy nominalnej DN.80 w
przypadku, gdy:
- zainstalowanie hydrantw nadziemnych jest szczeglnie utrudnione lub niewskazane, na
przykad ze wzgldu na utrudnienia w ruchu
lub
- hydranty projektowane s w istniejcym terenie utwardzonym (zagospodarowanym)
Odejcia hydrantowe naley wyprowadza z trjnikw konierzowych lub zgodnie z punktem
2.2.2.
Odlego pomidzy trzpieniem zasuwy hydrantowej, a skrajem hydrantu (podziemnego lub
nadziemnego) nie moe by mniejsza ni 0,8mb.
Odwodnienie hydrantu naley obudowa stosownym filtrem tworzywowym obsypanym
warstw wiru o granulacji 2-16mm o wymiarach obsypki 0,5m x0,5m.
Naley stosowa hydranty posiadajce uszczelnienie tokowe lub grzybkowe o kolumnie
wykonanej z eliwa sferoidalnego, lub stali ocynkowanej ogniowo, lub stali nierdzewnej.
Elementy wykonane z eliwa sferoidalnego naley zabezpieczy wewntrz i zewntrz
powok z farby epoksydowej o gruboci powoki nie mniejszej ni 250 m,
Hydranty nadziemne musz posiada kolor czerwony, a ich powoka musi by odporna na
dziaanie zmiennych warunkw atmosferycznych w tym odporno na dziaanie promieni
UV (nie dotyczy kolumny ze stali nierdzewnej lub stali ocynkowanej ogniowo).
Lokalizacja hydrantw:
- w odlegoci do 150mb
- poza obszarem miejskim dopuszcza si odlegoci wiksze dostosowane do gstoci
istniejcej i planowanej rozbudowy w uzgodnieniu z AQUANET SA
- odlego od zewntrznej krawdzi jezdni drogi lub ulicy do hydrantu, nie powinna by
wiksza ni 15mb.
Szczegowe wymagania dotyczce hydrantw podano w opracowaniu Standardy
materiaowe obiektw i urzdze wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

25

SIECI WODOCIGOWE

w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych


wytycznych.
Hydranty powinny posiada certyfikat zgodnoci wydany przez Centrum NaukowoBadawcze Ochrony Przeciwpoarowej CNBOP - Jzefw

3.2.4. Odpowietrzenia
Przy wznosach sieci wikszych ni 10 % - w najwyszych punktach naley stosowa zawory
odpowietrzajco-napowietrzajce, wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy
materiaowe obiektw i urzdze wodocigowych stosowanych na sieciach wodocigowych
w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 1 do niniejszych
wytycznych

3.2.5. Zabezpieczenie przewodw przed rozszczelnieniem (bloki oporowe,


kotwienia, opaski)
Rury kielichowe musz by zabezpieczone przed przemieszczeniem - w szczeglnoci: na
kocwkach, zmianach kierunkw, odgazieniach, wedug oblicze zawartych w dokumentacji,
przy zastosowaniu:

blokw oporowych z betonu ( z podaniem wymiarw i klasy betonu),

zabezpiecze przed przesuniciem rury w kielichu,

kotwie

Ksztatki zabezpieczy przed uszkodzeniem przez beton grub foli lub tam z tworzywa
(np.PE).
Bloki oporowe powinny by oparte o nienaruszony grunt.
Bloki oporowe lub zastosowane poczenia nierozczne musz by obliczone na wystpienie
ewentualnych uderze hydraulicznych.

3.3. Obudowy do zasuw


Przy lokalizacji zasuw pod jezdniami, chodnikami, przejazdami musz by stosowane
teleskopowe obudowy do zasuw. Kocwka trzpienia do klucza winna znajdowa si 1520
cm pod pokryw skrzynki do zasuw. Poczenie obudowy do zasuw z trzpieniem zasuwy musi
by zabezpieczone przed wysuniciem za pomoc zawleczki.

3.4. Skrzynki uliczne do zasuw


Skrzynka uliczna do zasuw o wymiarach zgodnie z norm DIN 4056 , o rednicy pokrywy
min. 150 mm, wysoko skrzynki min. 270 mm.
Teren wok skrzynki (w przypadku terenu nieutwardzonego) naley
pomoc prefabrykowanych pyt betonowych lub kostki brukowej.
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

umocni np. za

26

SIECI WODOCIGOWE

3.5. Oznaczenie uzbrojenia tablice orientacyjne


Oznaczenie uzbrojenia na przewodach wodocigowych dokonuje si za pomoc tablic
tworzywowych umieszczonych na istniejcych trwaych obiektach budowlanych lub
specjalnych supkach, na wysokoci ok. 2 m nad terenem, w miejscach widocznych, w
odlegoci nie wikszej ni 5 m od oznaczanego uzbrojenia. Tablice z wciskanymi literkami.
Dla tablic oznaczajcych zasuwy wodocigowe obowizuje to biae a cyfry, litery, ukad
wsprzdnych i obrzea w kolorze niebieskim.
Wzory tablic i wymagania co do treci, wymiarw, materiaw, wykonania, wykoczenia
okrela norma [9].

3.6. Oglne uwagi dotyczce uzbrojenia sieci wodocigowych

armatura konierzowa z eliwa sferoidalnego - zewntrz i wewntrz powoka z farby


epoksydowej, nakadanej metod proszkow, o gruboci min. 250 m,

przy poczeniach konierzowych stosowa ruby,


ocynkowanej ogniowo lub stali nierdzewnej A2

przy poczeniach konierzowych naley stosowa uszczelki z wkadami metalowymi z


gumy EPDM

teren wok uzbrojenia naley


betonowych lub kostki brukowej.

nakrtki, podkadki, ze stali

umocni np. za pomoc prefabrykowanych pyt

4. Skrzyowania z innymi obiektami


4.1. Skrzyowania z torami kolejowymi i gwnymi arteriami
komunikacyjnymi
Sposb przejcia pod torami kolejowymi winien by uzgodniony z odpowiednimi subami
PKP przed zoeniem projektu w AQUANET SA.
Przyjto zasad przejcia pod torami i gwnymi drogami komunikacyjnymi rurami
osonowymi dobranymi wg oblicze wytrzymaociowych. Preferowane s rury elbetowe
przeznaczone do montau metodami bezwykopowymi oraz rury stalowe przeznaczone do
technologii bezwykopowych, z wewntrzn warstw cementow jak dla rury przewodowej, z
naoonymi na zewntrz rury trzema warstwami powok tworzywowych (rura oczyszczona w
klasie SA2, farba podkadowa tzw. primer, tama antykorozyjna polietylenowa - jako
izolacja, tama polietylenowa ochronna, mata z wkna szklanego), ktre gwarantuj dug
ywotno rury osonowej. Przestrze pomidzy rur przewodow i osonow, na obu
kocach, skutecznie uszczelni przed zamuleniem rury osonowej. Naley stosowa
odpowiednie opaski dystansowe (pozy).
Z rury osonowej wyprowadzi rur sygnalizacyjn, ktrej otwarty koniec zabezpieczony
siatk, bdzie umieszczony w skrzynce ulicznej do zasuw o wielkoci wg normy DIN 4056
(o rednicy pokrywy min. 150 mm i wysokoci min. 270 mm).
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

27

SIECI WODOCIGOWE

Przy projektowaniu przej rurocigw w rurze osonowej naley przewidzie miejsce na


wyjcie rury przewodowej z rury osonowej, jeli zajdzie taka potrzeba.
Przed i za skrzyowaniami projektowa zasuwy odcinajce.

4.2. Skrzyowania z sieci ciepln


Skrzyowania z sieci ciepln na roboczo uzgadnia w Biurze Technicznym oraz
odpowiednim gestorem sieci cieplnej.

4.3. Skrzyowania z jezdniami asfaltowymi


Przejcia przez jezdni wykonywa wykopem otwartym bez rur ochronnych lub metod
bezwykopow, a w przypadkach gdy zarzdca drogi wymaga rury osonowej to rur
przewodow umieci w rurze osonowej (materia i technologia w uzgodnieniu z
AQUANET SA) Przestrze pomidzy rur przewodow i osonow, na obu kocach,
skutecznie uszczelni przed zamuleniem rury osonowej.
Stosowa odpowiednie opaski dystansowe (pozy).

4.4. Wybr i monta rur osonowych

podstawowym kryterium przy wyborze rury osonowej i metody ukadania jest to, aby
po jej uoeniu bya zachowana waciwa wytrzymao, trwao i skuteczno
zabezpieczenia antykorozyjnego,

przy stosowaniu rury osonowej naley przewidzie odpowiednio dobrane opaski


dystansowe,

w zasadzie naley unika umieszczenia zcz w rurze osonowej. A jeeli jest to


konieczne, z uwagi na dugo przejcia, zastosowa poczenia nierozczne. Rura
osonowa z obu kocw musi by otwarta podczas prby szczelnoci rury przewodowej
tak, aby mona byo stwierdzi czy nie ma wycieku, a po zakoczeniu prby oba koce
musz by skutecznie zabezpieczone przed zamuleniem.

dopuszczalne s inne rozwizania zabezpieczenia rur przesyowych, po uprzednim


uzgodnieniu w AQUANET SA, na etapie zaoe przedprojektowych.

4.5. Podwieszanie przewodw pod mostami i wiaduktami


Projekt techniczny przewodw podwieszonych pod mostami i wiaduktami musi zawiera
szczegowe rozwizania konstrukcyjne: podpar i podwiesze przewodw (podpory stae i
przesuwne), kompensacji przewodw (w tym wydue cieplnych) i punktw staych oraz
izolacj termiczn przewodw.
Kompensatory nie mog by wykonane z tworzyw i gumy. Kompensatory musz by tak
skonstruowane aby nie nastpio ich rozsunicie i rozszczelnienie przewodw. Pomidzy
dwoma kolejnymi kompensatorami musi by zlokalizowany punkt stay.
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

28

SIECI WODOCIGOWE

Jako rury przewodowe naley stosowa:

rury z eliwa sferoidalnego o poczeniach kielichowych nierozcznych,

rury stalowe spawane, w szczeglnych przypadkach, w uzgodnieniu z AQUANET SA.

5. Strefy ochronne wzdu trasy sieci wodocigowych


Dla zapewnienia bezpieczestwa i wymogw eksploatacyjnych naley zachowa pasy
ochronne pozbawione zabudowy staej i tymczasowej i zadrzewiania, o szerokoci, liczonej
od osi przewodu w kad stron:

dla sieci wodocigowej o rednicy DN < 300 mm - po 3,0 m

dla sieci wodocigowej o rednicy DN 300 mm - po 5,0 m

Szeroko pasa ochronnego ma zastosowanie do projektowania nowych sieci


wodocigowych, jak rwnie do ustalania zasad eksploatacji sieci istniejcych, chyba e co
innego wynika z orzecze sdw lub czynnoci prawnych

6. Ochrona jakoci wody w przewodach wodocigowych


Przy projektowaniu sieci wodocigowych naley przestrzega zasady, aby zbyt dugi czas
przetrzymywania wody w sieci nie spowodowa jej skaenia. W tym celu dobiera optymalnie
rednice wodocigw, a w miar moliwoci projektowa sie wodocigow w ukadzie
piercieniowym. Na kocwkach przewodw stosowa hydranty nadziemne ppo. o rednicy
DN 80 mm umoliwiajce pukanie sieci.
W przypadku wystpowania kocwek sieci niepoczonych w piercie, w uzasadnionych
przypadkach, mona stosowa urzdzenia samopuczce, z odprowadzeniem wody do sieci
kanalizacyjnej ( w uzgodnieniu z gestorem tej sieci). Ukad powinien by tak
zaprojektowany, aby nie nastpio skaenie wody w przewodach. Spust wody do odbiornika
powinien odbywa si za porednictwem studni rozprnej. Wymiary i gboko
posadowienia studni poredniej dostosowa do istniejcych warunkw, przy zachowaniu
gbokoci chronicej przed zamarzaniem i zastosowaniu moliwie duego spadku kanau
czcego studni poredni z odbiornikiem.
Na odprowadzenie wd spustowych do cieku lub rowu naley uzyska warunki techniczne
wydane przez gestora odbiornika oraz odpowiednie pozwolenie wodno-prawne.

7. Wyczenie sieci magistralnych i rozdzielczych z eksploatacji

sieci magistralne i sieci rozdzielcze wyczone z eksploatacji powinny by usunite z


ziemi. W przypadku kiedy nie jest to moliwe, lub nie jest uzasadnione ekonomicznie sposb zabezpieczenia (wypenienia) pozostawionych rur w ziemi naley uzgodni w
AQUANET SA na etapie wstpnym projektowania.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

29

SIECI WODOCIGOWE

jeeli zachodzi konieczno odcicia istniejcej sieci np. w wyniku wymiany na nowe, to
odcicia musz by dokonane pod nadzorem Wydziau Eksploatacji Sieci Wodocigowej
AQUANET SA,

w przypadku wymiany sieci na nowe i pozostawieniu w gruncie nieczynnych przewodw,


geodeta uprawniony, na inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej, przyjtej do
zasobw orodka dokumentacji geodezyjno-kartograficznej, zobowizany jest dokona
oznaczenia tego przewodu jako nieczynny.

8. Sieci wodocigowe uoone w pobliu obiektw budowlanych


Trasy wodocigu powinny by tak dobierane, aby nie wpyway ujemnie na stabilno i
struktur obiektu. Podobnie powinien by uwzgldniony potencjalny wpyw struktury
obiektu na przewd. W miejscach, w ktrych przewd bdzie ukadany blisko obiektw
budowlanych, naley zachowa szczegln ostrono lub stosowa odpowiednie
zabezpieczenia tak, aby konstrukcja obiektu nie zostaa naruszona lub zniszczona.

9. Ukadanie przewodw w wykopie


Projekt powinien zawiera przekrj wykopu z uoonym przewodem, z podaniem wysokoci
poszczeglnych warstw, ich rodzajem oraz stopniem zagszczenia gruntu.

10. Prba szczelnoci sieci wodocigowych


Badanie szczelnoci przewodw wodocigowych naley przeprowadzi w oparciu o norm
[10].

11. Pukanie i dezynfekcja sieci wodocigowych


Sie moe by dopuszczona do eksploatacji jeeli wyniki bada fizykochemicznych i
bakteriologicznych wody z waciwej jednostki badawczej wyka jej przydatno do
spoycia. Po zakoczeniu dezynfekcji przewody naley ponownie podda pukaniu.
Dla inwestycji AQUANET SA naley przedstawi do uzgodnienia, razem z projektem
budowlano-wykonawczym, projekt pukania i dezynfekcji przewodw.

12. Postanowienia kocowe


Projektowanie i wykonawstwo sieci wodocigowych naley przeprowadza zgodnie z
warunkami technicznymi wykonania i odbioru rurocigw, ktre zostay opracowane dla
danego rodzaju produktu.
Obiekty budowlane i urzdzenia musz by projektowane i wykonane tak, aby byo
zapewnione bezpieczestwo i higiena pracy obsugi eksploatacyjnej oraz nie byo zagroe
wypadkowych ludzi i zwierzt i nie byo szkd na mieniu.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

30

SIECI WODOCIGOWE

III. PRZYCZA WODOCIGOWE


1. Wprowadzenie
Przy projektowaniu przyczy wodocigowych przyjmuje si zasad, e kady budynek
powinien posiada odrbne opomiarowane przycze.
Minimalne przykrycie w gruncie przyczy wodocigowych 1,5 m.
Przycza wodocigowe projektowa (o ile to moliwe) ze spadkiem w kierunku sieci
wodocigowej.

1.1. Opomiarowanie budynkw wielolokalowych


Przy projektowaniu przyczy oraz wewntrznej instalacji wodocigowej dla budynkw
wielolokalowych, Inwestor powinien bra pod uwag, e istnieje moliwo zawarcia umw
w zakresie zaopatrzenia w wod i odprowadzenia ciekw z kadym uytkownikiem lokalu,
pod warunkiem opomiarowania wszystkich lokali korzystajcych z danego przycza, wedug
warunkw technicznych otrzymanych z AQUANET SA.
Wodomierze dla tych lokali powinny znajdowa si w jednej szafce pomiarowej ( zamykanej)
na klatce schodowej dla wszystkich lokali danej kondygnacji. Wtedy konieczne jest zawarcie
umowy z wacicielem budynku lub zarzdc, ktry bdzie regulowa opaty z AQUANET
SA z tytuu rnicy wskaza pomidzy wodomierzem gwnym na przyczu, a sum
wskaza wszystkich wodomierzy lokalowych. Takie rozwizanie jest moliwe, jeeli
przygotowanie ciepej wody odbywa si za pomoc urzdze grzewczych zlokalizowanych w
poszczeglnych lokalach mieszkalnych.
Wskazane jest aby projektant instalacji wewntrznej wodocigowej zapozna si z warunkami
technicznymi opomiarowania budynkw wielorodzinnych, ktre dostpne s w AQUANET
SA.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

31

PRZYCZA WODOCIGOWE

1.2. Opomiarowanie na cele podlewania


Jeeli jest projektowane przycze wodocigowe cznie z przyczem kanalizacji sanitarnej,
to na wniosek Inwestora jest moliwe opomiarowanie zuycia wody na cele podlewania
zieleni.
Istniej dwa sposoby opomiarowania:

monta wodomierza w ukadzie rwnolegym, wtedy staraniem Inwestora powinien by


przygotowany drugi zestaw wodomierzowy, w ktrym AQUANET SA zamontuje
wodomierz o rednicy zgodniej z projektem,

monta wodomierza dla celw podlewania ukadzie szeregowym (za wodomierzem


gwnym). Wodomierz jest dostarczany i montowany staraniem Inwestora. Inwestor
zgasza w AQUANET SA zaplombowanie wodomierza.
Za przestrzeganie terminw legalizacji tego wodomierza odpowiada waciciel lub
Zarzdca nieruchomoci.

Uwaga
Jeeli Inwestor jest w posiadaniu umowy o dostaw wody i odbir ciekw i zamierza
opomiarowa zuycie wody na cele podlewania zieleni - to winien wystpi z odpowiednim
wnioskiem do AQUANET SA. Wtedy Spka przesya informacj, w formie instruktau, o
zasadach obowizujcych przy opomiarowaniu zuycia wody na te cele.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

32

PRZYCZA WODOCIGOWE

2. Materiay uyte do budowy przyczy wodocigowych wymagania


oglne
Materiay, z ktrych wykonane s przycza wodocigowe (rury, armatura, uszczelki EPDM
oraz ksztatki) musz by dopuszczone do stosowania przy wykonywaniu robt
budowlanych zgodnie z aktualn Ustaw [3].
Materiay te musz posiada:

atest higieniczny Pastwowego Zakadu Higieny,

znak CE wiadczcy o zgodnoci materiau z norm zharmonizowan lub europejsk


aprobat techniczn lub krajow specyfikacj techniczn pastwa czonkowskiego
UE,

znak budowlany B (zamiast CE), o ktrym mowa w art. 5 ust1. pkt.3 ww. Ustawy [3]

Materiay, o ktrych mowa wyej musz posiada waciwoci mechaniczne okrelone w


Normach oraz odrbnych przepisach. Stosowane materiay musz by tak dobrane, aby ich
skad i wzajemne oddziaywanie nie powodoway pogorszenia jakoci wody oraz obnienia
trwaoci sieci.
Materiay stosowane do czenia rur, jak i technologia czenia, powinny gwarantowa
wytrzymao pocze nie mniejsz ni wytrzymao rur. Ksztatki oraz armatura
wbudowane w przewody wodocigowe powinny mie wytrzymao mechaniczn oraz
konstrukcj umoliwiajc przenoszenie maksymalnych cinie oraz napre rurocigw.
Rury, ksztatki i armatura powinny posiada trwae oznaczenia zgodne z Normami oraz
oznaczenie producenta.
2.1. Przycza wodocigowe PE o rednicy do Dz 63 mm (wcznie)
Dla przyczy wodocigowych o rednicy do Dz 63 mm naley stosowa rury polietylenowe
wg normy [11]:

w przypadku pooenia rur metod wykopu otwartego z wymian gruntu naley stosowa
rury polietylenowe PE100 o SDR 13,6 lub niszym czone za pomoc ksztatek
zgrzewanych elektrooporowo, zczek rurowych wciskowych, (nie dopuszcza si
stosowania zczek skrcanych) - tworzywowych z ywicy POM lub polipropylenu,
zczek rurowych wciskowych - z eliwa sferoidalnego z powok epoksydow,
nakadan proszkowo, o gruboci nie mniejszej ni 250 mikronw i nie wikszej ni 800
mikronw

w przypadku pooenia rur metod wykopu otwartego bez wymiany gruntu naley
stosowa rury polietylenowe PE100RC o SDR 11,0 lub niszym czone za pomoc
ksztatek zgrzewanych elektrooporowo, zczek rurowych wciskowych, (nie dopuszcza
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

33

PRZYCZA WODOCIGOWE

si stosowania zczek skrcanych) - tworzywowych z ywicy POM lub polipropylenu,


zczek rurowych wciskowych - z eliwa sferoidalnego z powok epoksydow,
nakadan proszkowo, o gruboci nie mniejszej ni 250 mikronw i nie wikszej ni 800
mikronw

dla budowy przycza metodami bezwykopowymi naley stosowa rury polietylenowe


PE100RC o SDR 11 lub niszym czone
za pomoc ksztatek zgrzewanych
elektrooporowo, zczek rurowych wciskowych - tworzywowych z ywicy POM, zczek
rurowych wciskowych - z eliwa sferoidalnego z powok epoksydow, nakadan
proszkowo, o gruboci nie mniejszej ni 250 mikronw i nie wikszej ni 800 mikronw.
Minimalna rednica przycza PE winna wynosi Dz 32 mm.

Dla obiektw innych ni domy jednorodzinne rednica przycza wody powinna wynika z
obliczeniowego przepywu wody q [dm3/s] wyliczonego w oparciu o norm [12].
2.2. Przycza wodocigowe o rednicy powyej Dz 63 mm
Dla przyczy wodocigowych o rednicy powyej Dz63mm mm naley stosowa wg normy
[11]:

w przypadku pooenia rur metod wykopu otwartego naley stosowa rury


polietylenowe PE100 ( o SDR nie wikszym ni 13,6) zgrzewanych doczoowo (od
rednicy Dz 90) lub czonych za pomoc ksztatek zgrzewanych elektrooporowo,

w przypadku pooenia rur metod wykopu otwartego bez wymiany gruntu naley
stosowa rury polietylenowe PE100RC (o SDR 11,0 lub niszym) - zgrzewane doczoowo
(od rednicy Dz 90) lub czone za pomoc ksztatek zgrzewanych elektrooporowo, o
waciwociach jak dla sieci wodocigowych,

w przypadku pooenia rur metodami bezwykopowymi naley stosowa rury


polietylenowe PE100RC (o SDR nie wikszym ni 11) zgrzewane doczoowo (od
rednicy Dz 90)
lub czone za pomoc ksztatek zgrzewanych elektrooporowo, o
waciwociach jak dla sieci wodocigowych,

rury z eliwa sferoidalnego wg normy [13] wodocigowych,

ksztatki konierzowe z eliwa sferoidalnego zabezpieczone fabrycznie wg wymaga


podanych w punkcie 2.3.3.1. dla Sieci wodocigowej.

o waciwociach jak dla sieci

rednica przycza wody powinna wynika z obliczeniowego przepywu wody q [dm3/s]


wyliczonego w oparciu o norm [12].
2.3. Oznaczenie trasy przewodw wodocigowych
Na rurocigu naley uoy drut miedziany w osonie tworzywowej, o przekroju min.1mm2.
Drut ten naley wyprowadzi po drku zasuwy i umieci przy nim w skrzynce ulicznej. Na
gbokoci 30cm nad gr rury naley uoy tam lokalizacyjn koloru niebieskiego,
stanowic zabezpieczenie przed uszkodzeniem mechanicznym.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

34

PRZYCZA WODOCIGOWE

W przypadku wykonania przecisku lub przewiertu rur PE, drut sygnalizacyjny naley
zastosowa w przewodzie (rura z wtopionym przewodem) lub wykona przecisk rur PE
min. DN25mm, nad waciwym przewodem i do tej rury PE min. DN25mm naley
nastpnie wcign waciwy drut sygnalizacyjny.

3. Sposoby wczenia przyczy do rurocigw ulicznych


3.1. Przycza wodocigowe PE o rednicy do Dz 63 mm (wcznie)
3.1.1. Przycza o rednicy do Dz 63 PE nawizane do sieci z PE - naley stosowa
nastpujce elementy:

odejcie siodowe (trjnik siodowy) z PE - do nawiercania pod cinieniem, zgrzewane


elektrooporowo, z wyduonym krcem przycznym PE, czone z zasuw za pomoc
mufy elektrooporowej.

zasuwa do przyczy domowych z krcami do zgrzewania w rurocigach PE (za zasuw


mona stosowa zczki rurowe wciskowe do rur z polietylenu PE ).

W uzasadnionych przypadkach, mona wykona przyczenie do sieci PE z zastosowaniem


opaski dla rur PE, do nawiercania pod cinieniem, z odejciem gwintowanym, wg punktu
3.1.2. i zasuwy do przyczy domowych wg punktu 4.1.1.

3.1.2. Przycza o rednicy do Dz 63PE nawizane do sieci z innych materiaw


naley stosowa nastpujce elementy:

opaska do nawiercania pod cinieniem (dla odpowiednich rur) z odejciem gwintowanym


(konstrukcja z eliwa sferoidalnego min. GGG-40DIN1693 zabezpieczone powok z
farby epoksydowej nakadanej metod proszkow, o gruboci min. 250 m), ruby,
nakrtki, podkadki ze stali ocynkowanej ogniowo lub stali nierdzewnej A2.

zasuwa do przyczy domowych wg punktu 4.1.1.

3.2. Przycza wodocigowe o rednicy powyej Dz 63PE


3.2.1. Przyczenia przy uyciu trjnika (metoda wcinki), z zastosowaniem:

trjnika konierzowego z eliwa sferoidalnego zabezpieczonego antykorozyjnie powok


z farby epoksydowej, nakadanej metod proszkow, o gruboci 250 m,

odpowiednich ksztatek konierzowych na sieci wg rozdziau II. Sieci wodocigowe,

zasuwy konierzowej - eliwo sferoidalne epoksydowane,


wodocigowe,

przy poczeniach konierzowych naley stosowa ruby, nakrtki, podkadki ze stali


ocynkowanej ogniowo lub stali nierdzewnej A2

uszczelki z wkadkami metalowymi z gumy EPDM

wg rozdziau

II. Sieci

Wze musi by rozrysowany w projekcie technicznym przycza.


AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

35

PRZYCZA WODOCIGOWE

O terminie realizacji przycza naley kadorazowo poinformowa Wydzia Eksploatacji Sieci


Wodocigowej AQUANET SA z minimum 5-dniowym wyprzedzeniem.

3.2.2. Przyczenia przy uyciu opaski z odejciem konierzowym (dopuszczalne do


stosowania na rurach eliwnych, stalowych), z zastosowaniem:

opaski (obejmy) do nawiercania pod cinieniem z odejciem konierzowym (konstrukcja z


eliwa sferoidalnego min. GGG-40DIN1693 zabezpieczonego zewntrz i wewntrz
powok z farby epoksydowej, nakadanej metod proszkow, o gruboci 250 m),

zasuwa konierzowa - eliwo sferoidalne epoksydowane wg rozdziau II Sieci wodocigowe,

ruby, nakrtki i podkadki ze stali ocynkowanej ogniowo lub stali nierdzewnej A2DIN
933,

uszczelki z wkadkami metalowymi z gumy EPDM

Dopuszcza si wykonanie tego typu przycze- do sieci wodocigowej z rur eliwnych,


stalowych, od rednic DN 150 mm wg tabelki:
Lp

rednica przewodu
wodocigowego DN
[mm]

Dopuszczalna rednica
otworu nawiercanego
[mm]

1.

150

80

2.

200

100

3.

250

100

W przypadku wyboru tej metody, na etapie wstpnym projektowania, naley uzgodni z


Wydziaem Eksploatacji Sieci Wodocigowej AQUANET SA rodzaj zastosowanych
ksztatek, technologi i organizacj robt.
W przypadku zamiaru zastosowania opasek na przewodach wodocigowych o rednicach
DN300 i wikszych, moliwo takiego rozwizania naley uzgodni, na etapie wstpnym
projektowania, w Wydziale Eksploatacji Sieci Wodocigowej AQUANET SA.
Notatk z tych uzgodnie, w obu przypadkach, zamieci w projekcie technicznym.

4. Uzbrojenie na przyczach wodocigowych

zasuwy

wodomierze

zawory zwrotne antyskaeniowe (z moliwoci nadzoru)

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

36

PRZYCZA WODOCIGOWE

4.1. Zasuwy na przyczach wodocigowych


4.1.1. Przycza o rednicy przewodw do DN 50 mm ( do Dz 63 PE) wcznie
Dla przyczy PE o rednicach przewodu do DN 50 mm (Dz 32 PE Dz 63 PE) naley
stosowa zasuwy do przyczy domowych ( min. PN 10):

zasuwy do przyczy domowych DN 12- z jednym gwintem zewntrznym, z jednym


zczem wciskowym do rur PE + gwint wewntrzny do aparatu do nawiercania,
wykonane z ywicy POM lub z eliwa sferoidalnego, z powok z farby epoksydowej,
nakadanej metod proszkow, o gruboci min. 250 m,

zasuwy do przyczy domowych DN 12- z obustronnym zczem wciskowym do rur


PE, wykonane z ywicy POM lub z eliwa sferoidalnego, z powok z farby
epoksydowej, nakadanej metod proszkow, o gruboci min. 250 m,

zasuwy do przyczy domowych tzw. kombinacyjna zasuwa do nawiercania DN 1


wykonana z ywicy POM, z jednym gwintem zewntrznym do mocowania w opasce i z
gwintem przyczeniowym do odpowiedniej zczki przyczeniowej do rur PE,

zasuwy do przyczy domowych DN 12 (z ywicy POM) z krcami do zgrzewania


na rurocigach PE ( za zasuw mona stosowa zczki rurowe wciskowe przeznaczone
do rur z polietylenu PE).

Jeeli stosowane s opaski samonawiercajce to dla zamkni eksploatacyjnych


musz by take montowane zasuwy, z przeznaczeniem do przyczy domowych jw.
Zasuwy dla przyczy domowych powinny by montowane na przyczu wodocigowym w
odlegoci co najmniej 1 metra od granicy dziaki.
Obudowy do zasuw, skrzynki do zasuw, tablice orientacyjne wg punktu 4.1.3 , 4.1.4., 4.1.5.

4.1.2. Przycza o rednicy przewodw wikszych od DN 50 mm


Dla przyczy o rednicach przewodw wikszych od DN 50 mm stosowa zasuwy
konierzowe z eliwa sferoidalnego (z powok z farby epoksydowej nakadanej proszkowo,
o gruboci min. 250 m), z mikkim uszczelnieniem klina wg rozdziau II. Sieci
wodocigowe.
Obudowy do zasuw, skrzynki do zasuw, tablice orientacyjne wg punktu 4.1.3 , 4.1.4., 4.1.5.

4.1.3. Obudowy do zasuw


Przy lokalizacji zasuw do przyczy domowych, zasuw konierzowych pod jezdniami,
chodnikami, przejazdami musz by stosowane odpowiednie obudowy teleskopowe do
zasuw. Kocwka trzpienia do klucza winna znajdowa si 1520 cm pod pokryw skrzynki do
zasuw. Poczenie obudowy do zasuw z trzpieniem zasuwy musi by zabezpieczone przed
wysuniciem za pomoc zawleczki.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

37

PRZYCZA WODOCIGOWE

4.1.4. Skrzynki uliczne do zasuw


Skrzynka uliczna do zasuwy, dla przycza domowego, powinna mie takie same wymiary jak
skrzynka uliczna do zasuw o wymiarach zgodnie z norm DIN 4056, o rednicy pokrywy
min. 150 mm, wysoko skrzynki min. 270 mm.
Teren wok skrzynki (w przypadku terenu nieutwardzonego) naley umocni np. za pomoc
prefabrykowanych pyt betonowych lub kostki brukowej.
4.1.5. Oznaczenie uzbrojenia tablice orientacyjne
Oznaczenie uzbrojenia na przewodach wodocigowych dokonuje si za pomoc tablic
tworzywowych umieszczonych na istniejcych trwaych obiektach budowlanych lub
specjalnych supkach, na wysokoci ok. 2 m nad terenem, w miejscach widocznych, w
odlegoci nie wikszej ni 5 m od oznaczanego uzbrojenia. Tablice z wciskanymi literkami.
Dla tablic oznaczajcych zasuwy wodocigowe obowizuje to biae a cyfry, litery, ukad
wsprzdnych i obrzea w kolorze niebieskim.
Wzory tablic i wymagania co do treci, wymiarw, materiaw, wykonania, wykoczenia
okrela norma [9].
AQUANET SA przyjmuje zasad stosowania tablic orientacyjnych dla oznaczenia zasuw na
wszystkich przyczach, z wyjtkiem przyczy dla budownictwa jednorodzinnego.

4.1.6. Uwagi oglne dotyczce uzbrojenia (armatura, poczenia konierzowe, teren


wok uzbrojenia)

armatura konierzowa z eliwa sferoidalnego - zewntrz i wewntrz powoka z farby


epoksydowej, nakadanej metod proszkow, o gruboci min. 250 m,

przy poczeniach konierzowych stosowa ruby,


ocynkowanej ogniowo lub stali nierdzewnej A2

przy poczeniach konierzowych naley stosowa uszczelki z wkadami metalowymi z


gumy EPDM

teren wok uzbrojenia naley


betonowych lub kostki brukowej.

nakrtki, podkadki, ze stali

umocni np. za pomoc prefabrykowanych pyt

4.2. Wodomierze: kryteria doboru, wymagania instalacyjne, podejcia wodomierzowe


4.2.1. Rodzaje wodomierzy
W zalenoci od obliczonego zapotrzebowania w wod naley stosowa nastpujce
wodomierze:

skrzydekowe o rednicy nominalnej DN 15mm, DN 20mm, DN 25mm, DN 32mm,


DN 40 mm,

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

38

PRZYCZA WODOCIGOWE

sprzone z zaworem sprynowym (krtkie) o rednicy nominalnej DN 50mm,


DN80mm, DN 100 mm, DN 150 mm.

4.2.2. Przestrze dla zamontowania wodomierzy


Naley przyjmowa nastpujce odlego pomidzy redukcjami:

dla wodomierza skrzydekowego

DN 15 - 230 mm

dla wodomierza skrzydekowego

DN 20 - 270 mm

dla wodomierza skrzydekowego

DN 25 - 360 mm

dla wodomierza skrzydekowego

DN 32 - 360 mm

dla wodomierza skrzydekowego

DN 40 - 410 mm

dla wodomierza sprzonego

DN 50 560-600 mm

(w tym wodomierz L=270 mm + ksztatka monta.- demonta.)

dla wodomierza sprzonego

DN 80 590-700 mm

(w tym wodomierz L=300 mm + ksztatka monta.- demonta.)

dla wodomierza sprzonego

DN100 800 mm

(w tym wodomierz L=360 mm + ksztatka monta.- demonta.)

dla wodomierza sprzonego

DN150 - 1000 mm

(w tym wodomierz L=500 mm + prostka konierzowa L=500 mm)


Odlegoci te mog ulec zmianie w zwizku z wprowadzeniem przez producenta zmian
konstrukcyjnych wodomierzy.
czniki kompensacyjne (ksztatki montaowo-demontaowe) musz by zabezpieczone
fabrycznie przed rozsuniciem za pomoc 2 szpilek. Dodatkowo, sposb ich zamontowania
musi umoliwia cofnicie o minimum 30 mm w zakresie roboczej dugoci cznika ( w
trakcie wymiany wodomierza).

4.2.3. Kryteria doboru wodomierza


Za kryterium doboru waciwej wielkoci (rednicy nominalnej) wodomierza powinny suy
zawsze warunki pracy wodomierza tj. nominalna, maksymalna, minimalna warto
strumienia objtoci wody przepywajcej w przewodzie, do ktrego wodomierz ma by
podczony, a nie jego rednica.
Typ, klas obcie i wielko wodomierzy okrelaj warunki pracy instalacji, ze szczeglnym
uwzgldnieniem:

osigalnego cinienia zasilania

dopuszczalnej straty cinienia na wodomierzu

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

39

PRZYCZA WODOCIGOWE

spodziewanych strumieni objtoci; strumienie objtoci wodomierza powinny


odpowiada przewidywanym warunkom przepywu w instalacji.

rednic wodomierza naley dobra na podstawie obliczeniowego przepywu wody q [dm3/s]


wyliczonego w oparciu o norm [12].
Zaleca si dobieranie wodomierzy na wielko 0,60,8qp (gdzie qp
nominalnego strumienia objtoci wodomierza).

[m3/h] warto

W przypadku bardzo duej dynamiki przepyww mogcych wystpi na przyczu


wodocigowym (gdy zakres pomiarowy pojedynczego wodomierza nie zapewnia waciwego
opomiarowania) zaleca si stosowa wodomierze sprzone.
AQUANET SA zastrzega sobie moliwo skorygowania wielkoci dobranego wodomierza
w oparciu o wasny monitoring zuycia wody przez obiekty inne ni budynki mieszkalne
jednorodzinne.

4.2.4. Wymagania instalacyjne zabudowy wodomierzy

Wodomierze montowa tylko w pozycji horyzontalnej - z tarcz licznika do gry.

Przed i za wodomierzem naley montowa armatur odcinajc (zawory kulowe, zawory


przelotowe grzybkowe proste) o rednicy przycza.

Zalecana jest armatura, ktra ma moliwo cakowitego odsonicia przekroju


przepywu.

Przy stosowaniu wodomierzy konierzowych naley za wodomierzem instalowa czniki


kompensacyjne (ksztatki montaowo-demontaowe) zabezpieczone fabrycznie przed
rozsuniciem za pomoc 2 szpilek, wg punktu 4.2.2.

Bezporednio za zestawem wodomierzowym (na instalacji wewntrznej) naley


montowa zawr antyskaeniowy, z moliwoci nadzoru, z dwoma otworami
rewizyjnymi, ktre mog suy rwnie do pobierania prbek wody, wg punktu 4.3. (nie
dopuszcza si zaworw antyskaeniowych zintegrowanych z zaworem odcinajcym)

Dla eliminacji zaburze strumienia wody (zaburze przepywu) wywoanych przez


kolana, zawory i inne elementy instalacji, naley przewidzie stosowanie przed
wodomierzem ( na dopywie) i za wodomierzem prostego odcinka przewodu
wodocigowego. Dugoci tych odcinkw naley kadorazowo stosowa zgodnie z
aktualn instrukcj montau lub dokumentacj techniczno-ruchow wodomierza
dostarczon przez producenta.
Przed wodomierzem naley zachowa odcinek prosty o dugoci rwnej L=3 DN
(rednic nominalnych wodomierza). Do odcinka prostego przed wodomierzem zalicza si
zwk konierzow - pod warunkiem, e kt rozwarcia nie jest wikszy ni 150.
W przypadku wbudowania wodomierza konierzowego za podwjnym kolanem, dugo
odcinka prostego przed wodomierzem wynosi L=6 DN (rednic nominalnych
wodomierza). Za podwjne kolano uznaje si bezporednie poczenie dwch kolan.

Ksztatki konierzowe musz posiada owiercenie konierzy na PN10


AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

40

PRZYCZA WODOCIGOWE

Odcinki przewodu wodocigowego przed i za wodomierzem powinny by zamontowane


wsposiowo.

Przewd w miejscu wbudowania powinien by tak uksztatowany, aby nie byo


moliwoci tworzenia si w obrbie wodomierza poduszki powietrznej. Wodomierz musi
by cakowicie wypeniony wod. Std przewd wodocigowy za wodomierzem nie
moe si obnia.

Wodomierz nie powinien by naraony na nadmierne naprenia spowodowane przez


rurocigi lub wyposaenie. Jeeli to konieczne naley zamontowa go na cokole lub
uchwycie.

Przewd wodocigowy przed i za zestawem wodomierzowym powinien by tak


umocowany ( podparty i zakotwiczony) aby aden element zestawu wodomierzowego
nie mg zmieni swojego pooenia pod wpywem uderzenia hydraulicznego, lub gdy
wodomierz zostanie zdemontowany, lub odczony z jednej strony.

Wodomierz powinien by pewnie podparty w paszczynie poziomej i pionowej w celu


uniknicia drga lub obcienia wodomierzem przylegajcych rurocigw i armatury .

Usytuowanie podejcia wodocigowego w pomieszczeniach na wysokoci 0,4 m do 1,0m


nad posadzk.

Przed zainstalowaniem wodomierza rurocig powinien by przepukany w celu usunicia


zanieczyszcze mogcych uszkodzi wodomierz lub spowodowa ograniczenie
przepywu.

4.2.5. Podejcia wodomierzowe


Podejcia pod wodomierz naley montowa w pomieszczeniach na wysokoci 0,4m do 1,0 m
nad posadzk.
4.2.5.1. Przycza o rednicy przewodu Dz 32 PE
Wodomierz o rednicy 15 i 20 mm ( na przyczach Dz 32PE) montowany jest tylko w
kompletnym zestawie wodomierzowym, skadajcym si z dwch zaworw odcinajcych o
poczeniach gwintowanych o rednicy DN 25 mm (dla wodomierza 20mm) oraz o rednicy
DN 20mm (dla wodomierza 15mm), z wkrconymi redukcjami o rednicy DN 25/20 mm
(dla wodomierza 20 mm) oraz o rednicy DN 20/15 mm (dla wodomierza 15 mm).
Odlego pomidzy redukcjami DN 20/15, wkrconymi w armatur odcinajc, wynosi
230mm.
Odlego pomidzy redukcjami DN 25/20, wkrconymi w armatur odcinajc, wynosi
270mm.
Wymagania instalacyjne, lokalizacja wodomierzy wg punktu 4.2.4., 4.2.6.
Za zestawem wodomierzowym naley zamontowa zawr zwrotny antyskaeniowy z
moliwoci nadzoru wg pkt. 4.3.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

41

PRZYCZA WODOCIGOWE

4.2.5.2. Przycza o rednicy przewodw Dz 40 PE do Dz 63 PE


Podejcie wodomierzowe skada si z dwch zaworw odcinajcych, o poczeniach
gwintowanych (o rednicy przycza), z wkrconymi redukcjami.
Odlego midzy redukcjami dla zamontowania wodomierza wg punktu 4.2.2.
Wymagania instalacyjne, lokalizacja wodomierzy wg punktu 4.2.4., 4.2.6.
Za zestawem wodomierzowym naley zamontowa zawr zwrotny antyskaeniowy, z
moliwoci nadzoru wg punktu 4.3.

4.2.5.3. Przycza o rednicy przewodu powyej DN 50 mm


Elementy podejcia wodomierzowego: przed i za wodomierzem zasuwy konierzowe o
rednicy przycza oraz ksztatki redukcyjne konierzowe, cznik kompensacyjny (ksztatka
montaowo-demontaowa za wodomierzem)
- zabezpieczony fabrycznie przed
przemieszczeniem za pomoc 2 szpilek.
Ksztatki z eliwa sferoidalnego wg punktu 2.2.2. Sieci wodocigowe.
Odlego midzy redukcjami dla zamontowania wodomierza wg punktu 4.2.2.
Wymagania instalacyjne, lokalizacja wodomierzy wg punktu 4.2.4., 4.2.6.
Za zestawem wodomierzowym naley zamontowa zawr zwrotny antyskaeniowy z
moliwoci nadzoru wg punktu 4.3.
4.2.6. Lokalizacja zestawu wodomierzowego: budynek, studzienka wodomierzowa
Zestaw wodomierzowy stanowi: wodomierz wraz z armatur i innymi elementami
umoliwiajcymi wbudowanie wodomierza w przewd wodocigowy.
Zestaw wodomierzowy powinien by zamontowany w pomieszczeniu na poziomie piwnic
budynku lub na parterze w miejscu wydzielonym, przy czym zestaw wodomierzowy powinien
zaczyna si nie dalej ni w odlegoci 1,0 m od ciany zewntrznej budynku (frontowej lub
bocznej).
Miejsce wbudowania zestawu wodomierzowego powinno by suche, atwo dostpne dla
montau, demontau, obsugi, konserwacji caego zestawu oraz odczytu wskaza
wodomierza.
Miejsce wbudowania zestawu wodomierzowego powinno by zabezpieczone
zalaniem, zamarzaniem oraz dostpem osb nieupowanionych.

przed

W budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, zamieszkania zbiorowego i uytecznoci


publicznej, miejscem zamontowania powinno by odrbne pomieszczenie.
W przypadku zainstalowania wodomierza w pomieszczeniu poniej poziomu terenu,
pomieszczenie to powinno mie wpust podczony do instalacji kanalizacji, zabezpieczony
zamkniciem przeciwzalewowym.
Temperatura w miejscu wbudowania wodomierza w adnym momencie nie moe by nisza
ni +40 C.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

42

PRZYCZA WODOCIGOWE

Pomieszczenie w ktrym znajduje si zestaw wodomierzowy powinno mie odpowiednie


owietlenie i wysoko nie mniejsz ni 1,8 m.
Dopuszcza si umieszczenie zestawu wodomierzowego w studzience wodomierzowej,
zlokalizowanej na zewntrz budynku wg punktu 5.
Dugo projektowanych przyczy nie moe przekracza 50,0 m.
W przypadku, gdy na posesji brak jest budynku lub gdy budynek jest tak zlokalizowany, e
dugo przycza przekraczaaby 50,0 m, na trasie przycza naley zaprojektowa
studzienk wodomierzow, na dziace inwestora, w odlegoci do 5,0 m od linii
rozgraniczajcej ulic z dziak Inwestora.
Inne rozwizania wymagaj uzgodnienia
projektowania.

w AQUANET SA, na etapie wstpnym

Przy lokalizacji wodomierza naley przestrzega zalece producenta, niej przywoanych


norm, a w szczeglnoci wg normy: [14], [15], [16], [12], [17], [18], [19] oraz [20].

4.3. Zawory zwrotne antyskaeniowe


Majc na wzgldzie konieczno utrzymywania wody w systemie wodocigowym w stanie
zdatnym do picia, naley zabezpieczy ten system przed skaeniem, spowodowanym
przepywem zwrotnym, zgodnie z Rozporzdzeniem [4] i z norm [12] oraz opracowaniem
[27].
Std konieczne jest stosowanie odpowiednich zaworw antyskaeniowych - z moliwoci
nadzoru - z dwoma otworami rewizyjnymi, ktre mog suy rwnie do pobierania prbek
wody.
Zawory antyskaeniowe naley montowa bezporednio za zestawem wodomierzowym, na
instalacji wewntrznej.
Za dobr odpowiedniego typu zaworu antyskaeniowego odpowiada projektant,
ktry musi bra pod uwag rodzaj mogcego wystpi skaenia wody w sieci
wodocigowej na skutek cofki wody z instalacji wewntrznej.
Niedopuszczalne jest czenie dwch rnych rde wody, aby nie nastpio skaenie wody
w sieci wodocigowej

5. Studzienki (komory) wodomierzowe


Obowizujce normy: [21] oraz [18].

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

43

PRZYCZA WODOCIGOWE

5.1. Studzienki dla przyczy z wodomierzami DN 15 i 20 rodzaje i wymagania

z tworzywa sztucznego z podnoszonym wodomierzem podczas odczytu i wymiany,

z tworzywa sztucznego z wodomierzem zamontowanym na sztywno w odlegoci od


wazu umoliwiajcej swobodny dostp przy wymianie wodomierza,

w przypadku wystpienia o rozdzia przycza na podlewanie ogrodu studzienka musi


umoliwia monta dwch niezalenych podej wodomierzowych, (w przypadku dwch
wodomierzy o rednicy DN20 dopuszcza si stosowanie studni betonowych jak w
punkcie 5.2.)

studzienki musz spenia warunki wymaganej przestrzeni dla zamontowania


wodomierza zgodnie z punktem 4.2.2.

5.2. Studzienki dla przyczy z wodomierzami DN 25, 32 i 40 - rodzaje, minimalne


wymiary

z krgw betonowych DN 1000 mm (wysoko w wietle 1,8 m) dla tymczasowego


montau wodomierza (na czas budowy),

z krgw betonowych DN 1200 mm (wysoko w wietle 1,8 m) krgi z betonu klasy


C35/45, o nasikliwoci betonu 5%, o wodoszczelnoci W10,- jako rozwizanie
docelowe. Wyposaenie wytyczne technologiczne wg punktu 5.3.,

murowane o wymiarach wewntrznych min. 1,0 x 1,1 x 1,8 m ( wysoko w wietle ) z


tynkiem wewntrznym i zewntrznym. ciany zewntrzne zabezpieczy odpowiedni
izolacj tak aby do studni nie przenikaa woda gruntowa. Szczegy - wytyczne
technologiczne wg punktu 5.3.,

studzienki musz spenia warunki wymaganej przestrzeni dla zamontowania


wodomierza zgodnie z punktem 4.2.2.

5.3. Studzienki wodomierzowe - wytyczne technologiczne

gabaryty studni naley dostosowa wedug dugoci montaowych ksztatek i armatury (z


zachowaniem prostych odcinkw przed i za wodomierzem, dla uniknicia zaburze w
pomiarach wodomierza. Wymiary studzienek dla konkretnego projektu powinny by
zgodne z wymogami norm krajowych (PN), norm europejskich (PN-EN).

studnia powinna by zabezpieczona przed napywem wd gruntowych oraz tak


skonstruowana, aby nie by moliwy napyw ciekw deszczowych

ciany i strop powinny posiada wspczynnik przenikania ciepa zapewniajcy zawsze


utrzymanie dodatnich temperatur na poziomie przewodw i wodomierza (+40 C),

prefabrykowane elementy betonowe i elbetowe stosowane do montau studni


wodomierzowych oraz elementy wykonywane na budowie musz by z betonu o klasie
wytrzymaoci min. C 35/45, o nasikliwoci betonu 5%, o wodoszczelnoci W10.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

44

PRZYCZA WODOCIGOWE

Jeeli analiza rodowiska w ktrym bd posadowione studnie wykae jego korozyjno


w odniesieniu do betonw wtedy przewidzie odpowiednie powoki antykorozyjne na
cianach zewntrznych.
Wymagane waciwoci betonu w punkcie 2.2. Sieci kanalizacyjne.

Usytuowanie podejcia wodocigowego w studzience na wysokoci min. 0,40 m od


posadzki. Wymagania instalacyjne zabudowy wodomierzy pkt. 4.2.4., 4.2.5.

w studniach stosowa stopnie zazowe kanaowe (klamry), dostpne w handlu jako


produkt speniajcy wymogi normy DIN 1212E, zabezpieczone tworzywem przed
polizgiem, rozmieszczone w pionie co 25 cm do 30 cm, w ukadzie drabinkowym, w
odlegoci 15 cm od ciany studzienki.
Stopnie wazowe (jako klamry) mog by rwnie wykonane z prtw stalowych
ocynkowanych o rednicy 30 mm lub prtw stalowych o rednicy 30 mm
pokrytych tworzywem o strukturze antypolizgowej.
W studni, ok. 10cm pod wazem, naley montowa tzw. porcz chwytn z prta
stalowego ocynkowanego o rednicy 30 mm - w odlegoci 7cm od ciany.

dla wodomierzy od DN 50 mm (wcznie) studnia musi posiada nawiew i wywiew z


materiau uzgodnionego w AQUANET SA (wewntrz dopuszcza si rur tworzywow).
Przewd nawiewny sprowadzony 30 cm nad posadzk a przewd wywiewny osadzony
w stropie studni i wyprowadzony na zewntrz 30 cm ponad powierzchni terenu.
Kocwk przewodu nawiewnego i wywiewnego zaopatrzy w daszek i siatk
uniemoliwiajc dostanie si gryzoni.

kada studnia powinna posiada osadnik w dnie o wymiarach min. 25x25x25cm dla
wypompowania wody,

waz kanaowy o wymiarach 0,6 m lub 0,6 x 0,6 m, otwr tego wazu powinien by
styczny do ciany studni. Typ wazu kanaowego naley dobra w zalenoci od
przewidywanego obcienia ruchem pieszym lub koowym.

dla wodomierzy sprzonych, o rednicach wikszych lub rwnych DN 80, naley w


komorze wodomierzowej przewidzie dwa wazy kanaowe: jeden waz umoliwiajcy
wejcie do studni, o wymiarach 0,6 m lub 0,6 x 0,6 m. Otwr wazu wejciowego
powinien by styczny do ciany studni. Drugi waz montaowy, o rednicy 0,8 m,
usytuowany nad wodomierzem.

przy montau wodomierzy w studniach zlokalizowanych w terenie oglnodostpnym,


wazy naley zabezpieczy przed otwarciem i ingerencj osb nieupowanionych,

przejcia przewodw przez ciany studni szczelne,

niedopuszczalne jest stosowanie w komorach pocze kielichowych

6. Przejcia pod drogami ziemnymi lub utwardzonymi


Przejcia pod drogami ziemnymi lub utwardzonymi naley wykonywa bez rur osonowych.
Rury osonowe stosowa tylko w przypadkach kiedy tego wymaga zarzdca drogi.
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

45

PRZYCZA WODOCIGOWE

7. Ukadanie przewodw w wykopie


Projekt powinien zawiera przekrj wykopu z uoonym przewodem, z podaniem wysokoci
poszczeglnych warstw, ich rodzajem oraz stopniem zagszczenia gruntu.
Przy projektowaniu naley zachowa normatywne odlegoci midzy uzbrojeniem
podziemnym i nadziemnym. Naley zachowa pasy ochronne, pozbawione zabudowy i
zadrzewienia o szerokoci liczonej od skraju przewodu, z kadej strony po 1,5m.

8. Prba szczelnoci przyczy wodocigowych


Prb szczelnoci naley przeprowadzi w oparciu o norm [10].

9. Wyczenie przyczy wodocigowych z eksploatacji

przycza wodocigowe wyczone z eksploatacji powinny by usunite z ziemi. W


przypadku kiedy nie jest to konieczne, ani nie jest uzasadnione ekonomicznie - sposb
zabezpieczenia pozostawionych rur w ziemi naley uzgodni w AQUANET SA na
etapie wstpnym projektowania,

wyczenia te musz by dokonane pod nadzorem Wydziau


Wodocigowej AQUANET SA,

w przypadku pozostawienia w gruncie nieczynnego przewodu, geodeta uprawniony, na


inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej, przyjtej do zasobw orodka dokumentacji
geodezyjno-kartograficznej, zobowizany jest dokona oznaczenia tego przewodu jako
nieczynny.

Eksploatacji Sieci

10. Postanowienia kocowe


Projektowanie i wykonawstwo przyczy wodocigowych naley przeprowadza zgodnie z
warunkami technicznymi wykonania i odbioru rurocigw, ktre zostay opracowane dla
danego rodzaju wyrobu.
Obiekty budowlane i urzdzenia musz by projektowane i wykonane tak, aby byo
zapewnione bezpieczestwo i higiena pracy obsugi eksploatacyjnej oraz nie byo zagroe
wypadkowych ludzi i zwierzt i nie byo szkd na mieniu.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

46

SIECI KANALIZACYJNE

IV. SIECI KANALIZACYJNE


1. Minimalne rednice kanaw

kanalizacja sanitarna DN 200 mm

kanalizacja oglnospawna DN 300 mm

kanalizacja deszczowa DN 300 mm

2. Materiay do budowy kanalizacji


2.1. Rury kanalizacyjne
Doboru rur naley dokona wg kryterium ich trwaoci i wytrzymaoci na obcienia
statyczne i dynamiczne, przy uwzgldnieniu warunkw pracy i posadowienia projektowanego
kanau (w tym agresywnoci rodowiska), a take majc na wzgldzie koszty inwestycji.
a) rury z tworzyw termoplastycznych dla przepywu grawitacyjnego:

PVC-U;

PP;

PE;
wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w
obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do niniejszych
wytycznych.

b) rury kamionkowe:

rury kamionkowe kielichowe - wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy


materiaowe sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym
zacznik nr 2 do niniejszych wytycznych.

rury kamionkowe bezkielichowe - . wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy


materiaowe sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym
zacznik nr 2 do niniejszych wytycznych.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

47

SIECI KANALIZACYJNE

c) rury z ywic poliestrowych:


wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w
obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do niniejszych
wytycznych.
d) rury elbetowe kielichowe ze zintegrowan uszczelk i powok ochronn:
wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w
obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do niniejszych
wytycznych.
e) rury z polimerobetonu:
wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w
obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do niniejszych
wytycznych.

f) rury z eliwa sferoidalnego dla grawitacyjnego i cinieniowego przepywu:


wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w
obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do niniejszych
wytycznych.

g) rury z polietylenu dla cinieniowego przepywu:


wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w
obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do niniejszych
wytycznych.
2.2. Wyroby betonowe - wymagane waciwoci betonu
wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w
obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do niniejszych
wytycznych.
2.3. Wyroby ceramiczne
wg wymaga podanych w opracowaniu Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w
obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do niniejszych
wytycznych.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

48

SIECI KANALIZACYJNE

2.4. Uwagi oglne dotyczce doboru rur

AQUANET SA zwykle podaje rodzaje rur, moliwych do zastosowania przy


projektowaniu danej inwestycji, niemniej analiz rozwiza materiaowych naley
przeprowadzi na
etapie projektowym, dla kadej inwestycji indywidualnie,
uwzgldniajc miejscowe warunki lokalizacyjne, parametry gruntowo-wodne,
projektowane zagbienie kanau, rodzaj systemu kanalizacyjnego, profil poduny
kanau, skad chemiczny i temperatur ciekw, a niekiedy take inne specjalne warunki
lokalne,
jak np.
zblienie do innych obiektw. W przypadku wystpienia
przeciwwskaza do stosowania materiaw podanych w warunkach technicznych, naley
ten problem przedstawi w AQUANET SA, celem wyboru optymalnego rozwizania.

rury, uszczelki, studnie kanalizacyjne, komory oraz inne produkty stosowane do budowy
sieci kanalizacyjnych i przyczy musz posiada odporno chemiczn na agresywne
oddziaywanie ciekw w zakresie pH 4 10 oraz gazw : CH4, H2S, CO i CO2.

3. Lokalizacja kanaw
3.1. Lokalizacja kanaw w ulicy
Kanay naley lokalizowa midzy liniami rozgraniczajcymi ulic i drg, moliwie w zblieniu
osi pasa jezdnego lub w pasie drogowym poza jezdni w odlegoci do 1,5m od krawdzi
jezdni, przy zachowaniu normatywnych odlegoci od innych mediw i zachowaniu stref
ochronnych, pozbawionych zabudowy i zadrzewienia.
3.2. Przewody kanalizacyjne uoone w pobliu obiektw budowlanych
Trasy kanaw powinny by tak dobierane, aby nie wpyway ujemnie na stabilno i
struktur obiektu. Podobnie powinien by uwzgldniony potencjalny wpyw struktury
obiektu na przewd. W miejscach, w ktrych przewd bdzie ukadany blisko obiektw,
naley zachowa szczegln ostrono lub wykona odpowiednie zabezpieczenia, tak aby
struktura obiektw nie zostaa naruszona lub zniszczona.

4. Zagbienia kanaw
Zagbienie kanaw powinno zapewni grawitacyjny odpyw ciekw z obiektw i nie
powodowa kolizji z innymi urzdzeniami. Ustalajc zagbienie kanau i jego spadek naley
przestrzega prdkoci zapewniajcych samooczyszczenie kanau oraz przykrycie kanau min.
1,20 m.
W projekcie technicznym naley przedstawi obliczenia wytrzymaociowe kanaw.
Decydujc si na okrelony sposb budowy naley rozway zagbienie przewodw
kanalizacyjnych, cznie z innymi czynnikami, takimi jak:

waciwoci fizyczne gruntu

obecno wd gruntowych

blisko fundamentw
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

49

SIECI KANALIZACYJNE

blisko innej infrastruktury technicznej

blisko drzew lub silny rozrost korzeni

ochrona przed przemarzaniem

5. Badania geotechniczne
W celu przeprowadzenia dokadnej oceny wszystkich wariantw projektowanych przebiegw
tras przewodw i ich konstrukcji na etapie projektowania, istotne jest poznanie warunkw
gruntowych i ich udokumentowanie w projekcie technicznym.
Naley wykona badania geotechniczne gruntu w osi projektowanego kolektora, z
uwzgldnieniem zakresu bada gruntowych, niezbdnych dla wybranej metody wykonawstwa
kolektora oraz zastosowanego materiau.
W przypadku wystpienia niekorzystnych warunkw gruntowych, naley o powyszym fakcie
powiadomi AQUANET SA, w celu podjcia odpowiednich decyzji.
Naley rwnie wykona badania gruntu w zakresie jego korozyjnoci wobec betonu, celem
wyboru i zastosowania odpowiedniej metody zabezpieczenia antykorozyjnego zewntrznej
powierzchni rur betonowych i elbetowych.

6. Ukadanie przewodw w wykopie

przy projektowaniu rurocigw ukadanych w ziemi naley stosowa do oblicze


wytrzymaociowych metod uniwersaln, opart na wytycznych niemieckich [26].
Metoda ta jest opisana w normie [6].

przy projektowaniu przewodw ukadanych w ziemi naley mie na uwadze fakt, e


rodzaj i zagszczenie materiau otaczajcego rurocig przesyowy ma bardzo duy wpyw
na wytrzymao i trwao tego przewodu. Std projektant powinien zamieci w swoim
opracowaniu przekrj warstw zasypowych (wraz z przewodem), z podaniem wysokoci
poszczeglnych warstw, ich rodzajem oraz stopniem zagszczenia gruntu.

7. Badanie szczelnoci przewodw sieci kanalizacyjnej


Badanie szczelnoci naley przeprowadzi zgodnie z normami: [22], [23] i [24].

8. Napenienie, prdkoci i spadki kanaw


8.1. Napenienie kanaw

w kanalizacji sanitarnej, dopuszczalne jest napenienie 50 % wysokoci kanau, przy


przepywie obliczeniowym

w kanalizacji oglnospawnej, dopuszczalne jest cakowite napenienie kanaw, przy


przepywie obliczeniowym (cieki sanitarne + deszczowe), lecz cieki sanitarne nie mog
przekracza 50 % napenienia,

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

50

SIECI KANALIZACYJNE

8.2. Prdkoci przepywu ciekw w kanaach


8.2.1. Minimalna prdko przepywu ciekw, przy cakowitym napenieniu
przewodu, musi zapewni samooczyszczenie kanau i wynosi:

dla kanalizacji sanitarnej

0,8 m/s

dla kanalizacji oglnospawnej

1,0 m/s

dla kanalizacji deszczowej

0,6 m/s

8.2.2. Maksymalna prdko przepywu musi by przyjmowana w zalenoci od


rodzaju materiau kanau tak, aby nie wystpowao jego niszczenie i wynosi:

dla rur betonowych i ceramicznych

3 m/s

dla rur tworzywowych i elbetowych

5 m/s

dla rur kanalizacji oglnospawnej i deszczowej - 7 m/s

8.3. Spadki kanaw


Spadek kanau musi zabezpiecza uzyskanie minimalnej prdkoci przepywu i nie moe
przekracza maksymalnej. Najmniejsze spadki przedstawia ponisza tabela.
rednica [mm]

200

250

300

400

500

600

kana przeazowy

Spadek []

3,5

2,5

2,0

1,6

1,0 wyjtkowo: 0,5

Dla rur tworzywowych dopuszcza si minimalne spadki, dla zapewniania samooczyszczania


si kanau, obliczone wg normy duskiej DS432 ze wzoru:
=*i*R
gdzie:
[kg/m2]

- naprenie cinajce
dla ciekw

0,225 kg/m2

dla wd deszczowych

0,135 kg/m2

- ciar waciwy transportowanych ciekw [kg/m3]


i - spadek hydrauliczny

[m/m]

R - promie hydrauliczny

[m]

Dopuszcza si w wyjtkowych przypadkach dla kanaw o rednicy > 1,0 m stosowanie


spadkw i=0,5 , po uprzednim uzgodnieniu w AQUANET SA.

9. Ukadanie cigw kanalizacyjnych

kanay koowe w studzienkach naley czy grzbietami rur, lub powyej grzbietu kanau
gwnego przy kanalizacji oglnospawnej oraz osiami przy kanalizacji sanitarnej,
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

51

SIECI KANALIZACYJNE

kanay jajowe, gruszkowe, dzwonowe i paszczowe wymagaj czenia na wysokoci


podniebienia kanau gwnego.

10. Uzbrojenie sieci kanalizacyjnej


Do podstawowego uzbrojenia nale:

studnie kanalizacyjne

komory kanalizacyjne

studnie kaskadowe

komory kaskadowe

obiekty specjalne na sieci

Rozmieszczenie w planie:
Studnie kanalizacyjne i komory na kanaach nieprzeazowych i przeazowych projektuje si:

na prostych odcinkach kanau w odlegociach nie przekraczajcych 100m,

przy kadej zmianie kierunku, spadku i przekroju.

10.1. Studnie kanalizacyjne


Oglne informacje dotyczce studni kanalizacyjnych podano w opracowaniu Standardy
materiaowe sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym
zacznik nr 2 do niniejszych wytycznych.
10.1.1. Studnie kanalizacyjne betonowe lub elbetowe
Naley stosowa studnie prefabrykowane, z krgw betonowych lub elbetowych, o
rednicach:

dla kanaw do DN 500 mm

- studnie kanalizacyjne DN 1000 mm

dla kanaw DN 600 mm

- studnie kanalizacyjne DN 1200 mm

dla kanaw DN 800 mm

- studnie kanalizacyjne DN 1500 mm

dla kanaw DN 1000, 1200 mm

- studnie kanalizacyjne DN 2000 mm

Wymagania dotyczce studni kanalizacyjnych betonowych lub elbetowych podano w


opracowaniu Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania AQUANET
SA., stanowicym zacznik nr 2 do niniejszych wytycznych.

Prefabrykowane elementy betonowe i elbetowe, stosowane do montau studni i komr


kanalizacyjnych musz by wyprodukowane z betonu dobranego w oparciu o analiz
warunkw rodowiska w ktrym bd pracowa (dotyczy to powierzchni zewntrznych i
wewntrznych).

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

52

SIECI KANALIZACYJNE

Prefabrykowany element denny studni, musi by zaopatrzony w przejcia szczelne lub krce
poczeniowe, waciwe dla danego rodzaju systemu kanalizacyjnego. Przy budowie
kanalizacji np. z rur kamionkowych, konieczne jest zapewnienie przegubowego poczenia
rur ze studni, z zastosowaniem elementw odpowiednich dla danego systemu.
Prefabrykowane elementy studni (dno, krgi), musz posiada przejcie szczelne lub krce
poczeniowe dla przyczy kanalizacyjnych, dostosowane do rodzaju rur kanalizacyjnych.
Krgi s czone z elementem dna, oraz pomidzy sob, za pomoc odpowiednich uszczelek
gumowych, odpornych na agresywne oddziaywanie ciekw i gazw kanaowych.
Kineta o wysokoci rwnej 0,75 wysokoci kanau dla kanalizacji sanitarnej, oraz o wysokoci
rwnej wysokoci kanau dla kanalizacji oglnospawnej.
Studnie kanalizacyjne zakoczy krgiem zwkowym, asymetrycznym (konicznym).

10.1.1.1. Stopnie zazowe


Wymagania dotyczce stopni zazowych podano w opracowaniu Standardy materiaowe
sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do
niniejszych wytycznych.
10.1.1.2. Wazy kanaowe
Wymagania dotyczce wazw kanaowych podano w opracowaniu Standardy materiaowe
sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do
niniejszych wytycznych.

10.1.2. Studnie tworzywowe


Wymagania dotyczce studni tworzywowych podano w opracowaniu Standardy materiaowe
sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym zacznik nr 2 do
niniejszych wytycznych.
10.1.3. Studnie zintegrowane - z ywic poliestrowych
Wymagania dotyczce studni zintegrowanych podano w opracowaniu Standardy
materiaowe sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym
zacznik nr 2 do niniejszych wytycznych.

10.1.4. Studnie z polimerobetonu


Wymagania dotyczce studni z polimerobetonu podano w opracowaniu Standardy
materiaowe sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania AQUANET SA., stanowicym
zacznik nr 2 do niniejszych wytycznych.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

53

SIECI KANALIZACYJNE

10.2. Komory kanalizacyjne


Komory kanalizacyjne, ktre wymagaj wikszych wymiarw ni dostpne w handlu studnie
prefabrykowane (z przeznaczeniem dla okrelonych rednic przewodw dopywowych i
odpywowych ), naley projektowa indywidualnie.
Elementy komr:

komora robocza,

pyta stropowa nad komor robocz,

komin zazowy (szyb) o rednicy DN 1000 mm,

zwka asymetryczna DN 1000 / 600 mm,

waz kanaowy o rednicy DN 600 mm - wg punktu 10.2.2.

Elementy betonowe i elbetowe stosowane do wykonania komr kanalizacyjnych, musz by


wyprodukowane z betonu, dobranego w oparciu o analiz warunkw rodowiska, w ktrym
bd pracowa (dotyczy to powierzchni zewntrznych i wewntrznych).
Szczegow charakterystyk i waciwoci betonw w odniesieniu do warunkw rodowiska
podano w punkcie 2.2.
Wysoko komory roboczej winna wynosi min. 2,0 m od pki kinety do jej stropu, wysoko
pki kinety rwna 0,75 wysokoci kanau sanitarnego, lub rwna wysokoci kanau przy
kanalizacji oglnospawnej, a szeroko od strony zejcia pracownika (pod wazem) min. 0,50m, i
0,15 m po drugiej stronie.
Naley zaprojektowa i wykonywa zejcia z pki kinety na dno studni, jako wnki wykonane
monolitycznie razem z kinet, w odlegoci w pionie co 45 cm (jest to odlego midzy
kolejnymi powierzchniami na ktrych pracownik stawia stop):

szeroko wnki 30 cm

gboko wnki 15 cm

wysoko wnki 15 cm
Ostatnia wnka powinna mie powierzchni na stop w odlegoci 30 cm od dna studni.
Ostania klamra zazowa, zamontowana w odlegoci 30 cm nad kinet, i na wysokoci
1,51,7 m od dna studni, moe suy jako uchwyt przy zejciu na dno studni.
10.2.1. Klamry zazowe w komorach
W komorach stosowa stopnie zazowe kanaowe (klamry), dostpne w handlu jako produkt
speniajcy wymogi normy DIN 1212E, zabezpieczone tworzywem przed polizgiem,
rozmieszczone w pionie co 25 cm do 30 cm, w ukadzie drabinkowym, w odlegoci 15 cm
od ciany studzienki.
Stopnie wazowe (jako klamry) mog by rwnie wykonane z prtw stalowych
ocynkowanych o rednicy 30 mm, lub prtw stalowych o rednicy 30 mm pokrytych
tworzywem o strukturze antypolizgowej.
Pod wazem (ok. 10 cm), naley montowa tzw. porcz chwytn, z prta stalowego
ocynkowanego, o rednicy 30 mm - w odlegoci 7cm od ciany.
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

54

SIECI KANALIZACYJNE

10.2.2. Wazy kanaowe w komorach


Waz kanaowy o rednicy DN 600 mm, klasy D 400 (400 kN), korpus z eliwa o wysokoci
min. 140 mm, pokrywa wypeniona betonem klasy C 35/45.
Dla komr o wymiarach w rzucie wikszych od 2,50 x 2,50 m lub powierzchni w rzucie
6,50 m2 naley stosowa dwa wazy kanaowe.
Pozostae rozwizania - jak dla studni kanalizacyjnych wg punktu 10.1.
Wazy naley lokalizowa nad szersz kinet.
10.3. Studnie kaskadowe
W przypadku wystpowania rnicy rzdnych, midzy rzdn dopywu i odpywu kanau
sanitarnego lub oglnospawnego, w przedziale 1,0 4,0 m, naley zastosowa fajk
zewntrzn.
Dla kanalizacji deszczowej nie wymaga si stosowania fajek.
10.4. Komory kaskadowe
Dla kanaw sanitarnych i oglnospawnych od DN600, w podobnych przypadkach jak w
punkcie 10.3. naley stosowa komory kaskadowe.
Komory kaskadowe, ktre wymagaj wikszych wymiarw ni dostpne w handlu studnie
prefabrykowane (z przeznaczeniem dla okrelonych rednic przewodw dopywowych i
odpywowych), naley projektowa indywidualnie.
Przy projektowaniu komr kaskadowych naley:

wykona szczegowe obliczenia wysokoci progu obnienia dna komory w stosunku do


dna kanau odpywowego,

wykona szczegowe obliczenia dugoci komory kaskadowej oraz wsprzdnych


koryta spadowego,

kierowa si zasad:
szeroko komory zaley od szerokoci kanau dopywowego i odpywowego,
szeroko komory powikszona jest o przejcie kontrolne z pomostu grnego do
pomostu dolnego schodami o szerokoci 0,80 m, zabezpieczonymi porcz (ze
stali kwasoodpornej), od przepywajcych ciekw,
wymiary pomostu grnego i dolnego powinny wynosi 0,80 x 0,80 m.

Ponadto:

pomost grny naley wykona w odlegoci min. 2,00 m od pyty stropowej do osi
kanau dopywowego,

nad pomostem grnym i dolnym naley przewidywa oddzielny komin wazowy,


AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

55

SIECI KANALIZACYJNE

pomost grny i schody musz by od strony kaskady zabezpieczone porcz wysokoci


min. 1,10 m zakoczon u dou krawnikiem wysokoci 0,15 m,
Pomosty i schody w komorach naley wykona ze zbrojonego betonu (elbetu), lub stali
kwasoodpornej;

komory naley wykonywa z betonu wg punktu 2.2., 10.2.

stopnie zazowe wg punktu 10.1.; 10.2.

wazy kanaowe wg punktu 10.1; 10.2.

10.5. Obiekty specjalne na sieci kanalizacyjnej:

syfony mona stosowa przy przejciach pod przeszkod. Rozwizywa indywidualnie,


w uzgodnieniu z uytkownikiem.

puczki stosowa w przypadku nie uzyskania prdkoci samooczyszczajcej.


Dopuszcza si stosowanie tylko puczek dziaajcych samoczynnie.

przelewy burzowe,
z uytkownikiem,

wyloty kanaw projektowa w oparciu o warunki otrzymane od zarzdcy odbiornika


(rzeki, rowu). Na wylotach kanaw deszczowych, od rednicy 0,50 m stosowa krat z
prtw ustawionych pionowo, o rozstawie 0,15 m (krata zdejmowana). Odprowadzanie
ciekw do odbiornika wymaga pozwolenia wodno-prawnego.

separatory

rozwizywa

indywidualnie

uzgodnieniu

10.6. Uwagi oglne dotyczce uzbrojenia sieci kanalizacyjnej

do kadej studni kanalizacyjnej lub komory musi by zapewniona moliwo dojazdu


samochodem specjalnym do hydraulicznego czyszczenia sieci kanalizacyjnej,

wszystkie elementy metalowe stosowane w przepompowniach kanalizacji sanitarnej i


oglnospawnej musz by wykonane ze stali kwasoodpornej,

stopnie zazowe wg punktu 10.1.; 10.2.

wazy kanaowe wg punktu 10.1.; 10.2.

do regulacji wysokoci osadzenia wazu stosowa prefabrykowane piercienie dystansowe


wykonane z betonu, jak krgi betonowe,

wyroby betonowe i elbetowe stosowane w kanalizacji, musz by dobrane w oparciu o


obliczenia wytrzymaociowe, oraz w oparciu o analiz warunkw rodowiska w ktrym
bd pracowa ( dotyczy to powierzchni wewntrznych i jak i zewntrznych),
Wymagane cechy betonu przy produkcji wyrobw betonowych podano w punkcie 2.2.

11. Zamknicia kanaowe


Na kanaach stosowa stae zamknicia:

zasuwy noowe lub przepustnice,

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

56

SIECI KANALIZACYJNE

szandory ( drewniane belki o wys. max 30cm, min 15 cm, czone na wpust i piro ),

zastawki stalowe ( stal konstrukcyjna kwasoodporna ),

W przypadku pukania lub przeczania ciekw, zamknicia


rozwizywa, w uzgodnieniu z uytkownikiem.

naley indywidualnie

12. Kolizje z istniejcym i projektowanym uzbrojeniem


Kolizje wystpujce z innymi urzdzeniami podziemnymi naley rozwizywa indywidualnie,
przyjmujc zasad prostoliniowoci oraz utrzymania grawitacyjnego przepywu ciekw w kanale.
W uzasadnionych przypadkach mona stosowa przekrj zastpczy, rwnowacy rednic
kanau pod przeszkod. Z dwch stron przeszkody przewidzie studzienki lub komory.
W przypadku stosowania rur osonowych rury przewodowe ukada na pozach ( lizgach ).
Rodzaj rur osonowych i technologie wykonania wg rozdziau II. Sieci wodocigowe.

13. Skrzyowania z innymi obiektami

z torami kolejowymi i gwnymi arteriami komunikacyjnymi

z sieci ciepln

z jezdniami asfaltowymi

i innymi przeszkodami terenowymi

naley stosowa zasady podane w rozdziale II. Sieci wodocigowe.

14. Strefy ochronne wzdu trasy kanau


Dla zapewnienia bezpieczestwa i wymogw eksploatacyjnych, naley zachowa pasy
ochronne pozbawione, zabudowy staej i tymczasowej oraz zadrzewiania, o szerokoci,
liczonej od osi przewodu w kad stron po 2,5 m.
Szeroko pasa ochronnego ma zastosowanie do projektowania nowych sieci
kanalizacyjnych, jak rwnie do ustalania zasad eksploatacji sieci istniejcych, chyba e co
innego wynika z orzecze sdw lub czynnoci prawnych

15. Droga dojazdowa eksploatacyjna


Przy projektowaniu studni lub komory kanalizacyjnej poza pasem jezdnym drogi, w
przypadku, jeeli odlego od osi wazu rewizyjnego do krawdzi jezdni przekracza 1,5m,
naley zapewni dojazd dla sprztu specjalistycznego do studni lub komory.
Minimalne parametry techniczne drg eksploatacyjnych:
a) szeroko drogi eksploatacyjnej 3,5m
b) dopuszczalny nacisk na o pojazdu 80 100 kN
c) oznakowanie drogi eksploatacyjnej supkami, odlego midzy supkami 25m
(dotyczy dojazdw przebiegajcych przez grunty orne)
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

57

SIECI KANALIZACYJNE

d) AQUANET SA nie narzuca technologii wykonania drogi eksploatacyjnej.


Projektant powinien zamieci informacj na ten temat w opisie technicznym.

16. Wyczenie przewodw sieci kanalizacyjnej z eksploatacji

przewody kanalizacyjne wyczone z eksploatacji, powinny by usunite, lub w


przypadkach gdy nie jest to konieczne lub nie jest uzasadnione ekonomicznie, mog by
pozostawione w ziemi i wypenione odpowiednim materiaem (np. poprzez zamulenie
lub zastosowanie betonu klasy C 8/10) w celu zabezpieczenia np. przed pogarszaniem si
struktury gruntu, niestosownym uyciem, przedostaniem si wd gruntowych i gryzoni.
Temat ten powinien by przedmiotem odrbnego uzgodnienia w AQUANET SA, w
formie notatki, na etapie wstpnym projektowania. Notatk naley zamieci w projekcie
technicznym.

wyczenia wykona pod nadzorem Wydziau Eksploatacji Sieci Kanalizacyjnej


AQUANET SA.

w przypadku wymiany sieci na nowe i pozostawieniu w gruncie nieczynnych przewodw,


geodeta uprawniony, na inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej, przyjtej do
zasobw orodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej, zobowizany jest dokona
oznaczenia tego przewodu jako nieczynny.

17. Zapobieganie zagniwaniu ciekw


Projektant uzbrojenia powinien mie na uwadze wyeliminowanie zagniwania ciekw,
spowodowane przeduonym w czasie ich przepywem i przetrzymywaniem w warunkach
beztlenowych. Std tak wane jest ograniczenie czasu retencji w przewodach, a take
zachowanie prdkoci samooczyszczania.

18. Przepompownie ciekw


AQUANET SA przy wydawaniu warunkw technicznych na budow przepompowni,
kadorazowo zacza oglne wytyczne, dotyczce ich projektowania (zacznik nr 3 i 4
niniejszego opracowania).
Przy projektowaniu przepompowni ciekw parametry pomp i przewodw tocznych
powinny by tak dobrane, aby przewidzie etapowanie wzrostu obcienia ciekami, zaraz po
uruchomieniu, oraz przy docelowym obcieniu (na skutek przyrostu dostawy ciekw).

19. Postanowienia kocowe


Projektowanie i wykonawstwo sieci kanalizacyjnych naley przeprowadza zgodnie z
warunkami technicznymi wykonania i odbioru rurocigw, ktre zostay opracowane dla
danego rodzaju wyrobu.
Obiekty budowlane i urzdzenia musz by projektowane i wykonane tak, aby byo
zapewnione bezpieczestwo i higiena pracy obsugi eksploatacyjnej oraz nie byo zagroe
wypadkowych ludzi i zwierzt i nie byo szkd na mieniu.
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

58

SIECI KANALIZACYJNE

V. PRZYCZA
KANALIZACYJNE

1. Wprowadzenie
Przy projektowaniu przyczy przyjmuje si zasad, e kada posesja powinna mie odrbne
przycze kanalizacji sanitarnej.
Dopuszcza si, po uprzednim uzgodnieniu w AQUANET SA, odprowadzenie ciekw
sanitarnych do studzienki rewizyjnej na przyczu ssiedniej posesji, pod warunkiem uzyskania
zgody jej waciciela. W tym przypadku korzystajcy z cudzej nieruchomoci - powinien we
wasnym interesie zadba, aby bya ustanowiona odpowiednia suebno gruntowa.

2. Zagbienia, spadki przyczy kanalizacyjnych


Minimalne zagbienie przykanalika uwarunkowane jest przemarzaniem gruntu. Dla
poznaskiej strefy klimatycznej, przyjmuje si minimalne przykrycie kanau gruntem ,
wynoszce 1,20 m.
W indywidualnych przypadkach, wymagane jest dokonania oblicze wytrzymaociowych i
zaprojektowania odpowiedniego zabezpieczenia przykanalika przed zniszczeniem i
przemarzaniem ( dla tz = -200C i v = 5,0 m/s prdkoci wiatru).
Grubo izolacji (ubki ze styropianu twardego lub innego materiau nienasikliwego, w
uzgodnieniu z AQUANET SA) nie moe by mniejsza ni 30 mm.
Minimalne spadki przykanalikw kanalizacji sanitarnej lub oglnospawnej, powinny wynosi,
w zalenoci od rednicy:

DN 150 mm

- 1,5 %

DN 200 mm

- 1,0 %

DN 250 mm

- 0,8 %

DN 300 mm

- 0,67%

Maksymalne spadki przykanalikw kanalizacji sanitarnej lub oglnospawnej:

DN 150 mm

- 15 %,

DN 200 mm

- 10 %,

DN250 mm

- 8 %,

Maksymalny dopuszczalny spadek przykanalika dla rur tworzywowych 25%


AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

59

PRZYCZA KANALIZACYJNE

Minimalne spadki przykanalikw kanalizacji deszczowej:

DN 150 mm

- 0,8 %

DN 200 mm

- 0,5 %

DN 250 mm

- 0,4 %

3. Rury na przyczach kanalizacyjnych


Doboru rur naley dokona wg kryterium ich trwaoci i wytrzymaoci na obcienia
statyczne i dynamiczne, przy uwzgldnieniu warunkw pracy i posadowienia projektowanego
kanau (w tym agresywnoci rodowiska).
Do budowy przykanalikw mona stosowa te same materiay, co do budowy sieci
kanalizacyjnych zgodnie z opracowaniem Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w
obszarze dziaania AQUANET SA. stanowicym zacznik nr 2 do niniejszych wytycznych.

4. Sposoby wczenia przykanalikw do kanaw ulicznych

sposb wykonania wczenia do istniejcych kanaw powinien by podany w warunkach


technicznych, a w przypadkach nieokrelonych rozwizanie techniczne naley uzgodni
w Biurze Technicznym, na etapie wstpnym projektowania.

jeeli przy projektowaniu przykanalikw, nie jest moliwe wykorzystanie jednego z niej
wymienionych sposobw naley sposb wczenia uzgodni w AQUANET, na etapie
wstpnym projektowania.

4.1. Wczenie przykanalikw do projektowanych kanaw poprzez:

studnie kanalizacyjn, wg zasad podanych w rozdziale IV. Sieci kanalizacyjne.;

trjnik z odejciem kielichowym ustawionym pod ktem 450 w stosunku do trjnika


+ kolano 450 umoliwiajce prostopade usytuowanie przykanalika w stosunki do kanau;

w szczeglnych przypadkach trjnik z odejciem 900.

4.2. Wczenie przykanalikw do istniejcych kanaw poprzez:


4.2.1. System szczelnych ksztatek do przyczy - odpowiednich dla danego rurocigu, o
ile rzdne wysokociowe kanau na to pozwalaj.
W katalogach firmowych spotyka si rne typy (z przegubem lub bez przegubu) i nazwy np.
system szczelnych przyczy, odgazienia nasadowe, przycza siodowe.
Uwaga: Naley sprawdzi w katalogu danej firmy, do jakich rednic i rodzajw rur, dane
ksztatki s przeznaczone.
Ksztatki przyczne i ywice epoksydowe, stosowane przy ich montau, powinny by
skadowane w miejscu suchym, w temperaturze powyej +5o C. Podczas obrbki i montau,
temperatura powietrza nie moe by mniejsza ni +5o C .

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

60

PRZYCZA KANALIZACYJNE

4.2.2. Nabudowanie studni kanalizacyjnej na istniejcym kanale, wg zasad podanych w


rozdziale IV. Sieci kanalizacyjne.
4.3. Wczenie przykanalikw do istniejcych studni
Jeeli na wysokoci dziaki znajduje si studnia betonowa lub elbetowa na kanale, to
wczenie naley dokona do tej studni, poprzez wywiercenie w niej otworu za pomoc
specjalnego urzdzenia wierccego i zastosowanie waciwych, szczelnych ksztatek
przycznych, dostpnych w handlu w formie gotowych zestaww (m.in. ksztatka
przegubowa z elementem do skrcania, ywica epoksydowa, uszczelka).
W katalogach firmowych spotyka si rne typy (z przegubem lub bez przegubu) i nazwy np.
system szczelnych przyczy, przycza siodowe.
Uwaga: Naley sprawdzi w katalogu danej firmy do jakich rednic i rodzajw studni dane
ksztatki s przeznaczone.
Ksztatki przyczne i stosowane do ich montau ywice epoksydowe, powinny by
skadowane w miejscu suchym, w temperaturze powyej +5o C. Podczas obrbki i montau
temperatura powietrza nie moe by mniejsza ni +5o C .
Przykanaliki mona wczy do studni rewizyjnej pod ktem prostym lub pod ktem ostrym
(czyli ktem pomidzy kanaem dopywajcym do studni, a wczeniem przycza), w
maksymalnej odlegoci 1,0 m od pki kinety bez koniecznoci stosowania fajki.
Dno kocwki przykanalika powinno by wprowadzone ponad dopuszczalne zwierciado
ciekw w kanale.
Inne rozwizania wcze przykanalikw do istniejcych studni naley kadorazowo ustali w
Aquanet SA na etapie uzgadniania projektu.
4.4. Wczenie przykanalikw do kolektorw
Wczenie przykanalika do przewodu kolektora, poprzez system szczelnych ksztatek do
przyczy, o ile do danego przekroju kolektora producent przewidzia system szczelnych
przycze.
Uwaga: Naley sprawdzi w katalogu danej firmy, do jakich rednic i rodzajw rur dane
ksztatki s przeznaczone.
Przy projektowaniu przykanalikw do kolektorw, naley przestrzega nastpujcych zasad:

wysoko wczenia przykanalika - powyej 0,75 wysokoci kolektora sanitarnego,

15 cm od gry kolektora.

5. Odwodnienia drg
Odbiornikami ciekw z odwodnienia ulic, wzw komunikacyjnych, torw tramwajowych i
innych mog by:

kanay oglnospawne

rowy otwarte i cieki - po otrzymaniu odpowiednich warunkw technicznych od ich


gestorw oraz uzyskaniu pozwole wodno-prawnych.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

61

PRZYCZA KANALIZACYJNE

5.1. Przykanaliki dla wpustu ulicznego


Wczenie przykanalika winno nastpi do studni (komory) na kanale (pod ktem prostym
lub ostrym zgodnie z kierunkami przepywu ciekw), wg zasad podanych w punkcie 4.3.
Dugo przykanalika nie powinna przekracza 20 m.
Spadki przykanalikw winny waha si w przedziale:

2 25 % dla rur ceramicznych,

1 60 % dla rur tworzywowych.

Minimalna rednica wewntrzna rur stosowanych dla przykanalikw wpustu ulicznego


powinna wynosi 200 mm.
Przy zastosowaniu rur PVC dopuszcza si, w uzasadnionych hydraulicznie przypadkach, rur
PVC Dz 200 mm.
Wczenie przykanalika do studzienki musi by wykonane za pomoc przejcia szczelnego
wbudowanego w element rury (studzienki) wpustu.
W przypadku wpicia wpustu ulicznego do kanalizacji oglnospawnej naley go
zasyfonowa, aby zapobiec przedostawaniu si do niego odorw z systemu kanalizacyjnego
(syfon odwrcony).
5.2. Wpusty uliczne
Wpusty uliczne naley montowa na betonowych, prefabrykowanych studzienkach
ciekowych, z osadnikiem o rednicy DN 450500 mm. Wysoko przestrzeni osadnikowej
min. 0,95 m.
Maksymalna gboko wpustu ulicznego z osadnikiem nie moe przekracza 3,5 m.
Naley stosowa wpusty ciekowe krawnikowe bd krawnikowo-jezdniowe. W
przypadku braku moliwoci zamontowania ww. wpustw stosowa wpusty uliczne
konierzowe, z rusztem eliwnym (nasada wpustu), o wymiarach 590x390x70 mm,
mocowanym w korpusie zawiasowo.

6. Uzbrojenie na przyczach kanalizacji


Rodzaje uzbrojenia:

studnie kanalizacyjne,

rewizje (czyszczaki)
6.1. Studnie kanalizacyjne
Studnie na nowych przyczach kanalizacyjnych:

tworzywowe ( o rednicy od DN400 do DN1000)

betonowe lub elbetowe - omwiono w rozdziale IV Sieci kanalizacyjne


(np. z kinet prefabrykowan lub podmurwka z cegy klinkierowej penej, a nastpnie krgi
betonowe klasy C25/30)
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

62

PRZYCZA KANALIZACYJNE

Studnia na terenie posesji powinna by zlokalizowana w odlegoci 2-3m od linii


rozgraniczajcej dziak z ulic.
6.2. Rewizje (czyszczaki)
Rewizje lokalizuje si w studzienkach prostoktnych pod posadzk, o wymiarach w rzucie
1,0x0,60 m, tu za pierwsz cian zewntrzn w budynku, w miejscu atwo dostpnym, lub
zamocowane do przegrd budowlanych, jeeli nie wystpuje wewntrzna kanalizacja
podposadzkowa.

7. Zamknicia przeciwzalewowe na instalacji wewntrznej


Zgodnie z norm [28], zabezpieczenie przeciwzalewowe naley instalowa na przewodach,
do ktrych s podczone przybory sanitarne pooone poniej maksymalnego poziomu
ciekw w zewntrznej sieci kanalizacyjnej w taki sposb, aby moliwy by odpyw ciekw z
pozostaej czci instalacji kanalizacyjnej. Zamknicia przeciwzalewowe naley stosowa na
odpywach od przyborw sanitarnych, na instalacji wewntrznej.
Jako zamknicia przeciwzalewowe, na kanalizacji sanitarnej, mona stosowa wycznie
urzdzenia przeznaczone do ciekw sanitarnych.
W przypadku instalowania przyborw sanitarnych w pomieszczeniach poniej poziomu
terenu, dla przypadkw gdzie cieki odpywaj do systemu kanalizacji oglnospawnej, naley
stosowa na odpywie ciekw sanitarnych z przyborw urzdzenia przeciwzalewowe dla
ciekw sanitarnych lub stosowa przepompowywanie ciekw, z odpywem ciekw do
studni rewizyjnej zewntrznej.

8. Ograniczenie odpywu wd opadowych i roztopowych


Jedn z istotnych wytycznych zawartych w obowizujcych na terenie dziaania Spki
dokumentach strategicznych w zakresie ochrony rodowiska jest ograniczanie odprowadzania
wd opadowych do kanalizacji deszczowej i oglnospawnej.
Su do tego celu rne rozwizania techniczne zapewniajce wsikanie wd opadowych do
gruntu (m.in. studnie chonne, pyty aurowe, systemy drenarskie uoone w obsypce wirowej,
rowy wypenione zasypk wirow; podziemne systemy zagospodarowania wody deszczowej,
podziemne rowy chonne) lub umoliwiajce gospodarcze wykorzystanie wd opadowych np.
do podlewania zieleni.
Na odprowadzenie wd opadowych i ciekw deszczowych bezporednio do wd lub do
ziemi wymagane jest uzyskanie warunkw technicznych z wydziaw ochrony rodowiska
waciwego organu samorzdowego (lub administracji rzdowej) oraz pozwolenia wodnoprawnego (z wyjtkiem zabudowy jednorodzinnej).
8.1. Urzdzenia do zmniejszenia jednostkowego odpywu wd opadowych i
roztopowych
W przypadku braku moliwoci zastosowania wyej wymienionych urzdze lub jako
rozwizanie wspomagajce - w celu zmniejszenia jednostkowego odpywu wd opadowych i
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

63

PRZYCZA KANALIZACYJNE

ciekw deszczowych do systemu kanalizacji deszczowej i oglnospawnej wymagane jest


stosowanie zbiornikw retencyjnych i regulatorw przepywu. Urzdzenia te naley
lokalizowa na instalacji wewntrznej odprowadzajcej wody opadowe, przed studni
rewizyjn na przyczu kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej.
AQUANET SA podaje w warunkach technicznych wielko dopuszczalnego odpywu do
systemu kanalizacji Qodp [ dm3/s].
Projekt przycza kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej powinien zawiera m.in.:

obliczenie wielkoci spywu (przepyw obliczeniowy ) wd opadowych i


deszczowych wg wzoru:

ciekw

Q = q A
[ dm3/s].
gdzie :
q - miarodajne natenie deszczu [dm3/sha],
A - powierzchnia odwadniana [ha],
- wspczynnik spywu, zaleny od rodzaju powierzchni odwadnianej.

obliczenie zbiornika retencyjnego,

dobr urzdzenia ograniczajcego odpyw (regulator przepywu).

Powysze dotyczy take przypadkw, kiedy przewiduje si wprowadzanie wd opadowych i


roztopowych do istniejcej lub projektowanej instalacji kanalizacji deszczowej lub
oglnospawnej na terenie posesji, a wystpuj ograniczenia w ich przyjciu przez system
(podane w warunkach technicznych). Wtedy Inwestor przedstawia do zaopiniowania w
AQUANET SA projekt zbiornika retencyjnego i urzdze ograniczajcych odpyw ciekw
deszczowych, a po ich montau powinien uzyska potwierdzenie AQUANET SA o
zastosowaniu wymaganych urzdze.

Zbiornik retencyjny musi by obliczony i zaprojektowany wg wytycznych niemieckich [25],


przy zaoeniu:

miarodajne natenie deszczu q = 132 dm3/sha (15-minutowy deszcz obliczeniowy o


czstotliwoci powtarzania si raz na pi lat c=5; p=20%),

maksymalny odpyw ciekw deszczowych ze zbiornika retencyjnego Qodp - podany w


warunkach technicznych.

Regulator przepywu naley stosowa za zbiornikiem retencyjnym, przed studni na


przyczu kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej (lub przed wczeniem do wewntrznej
kanalizacji deszczowej lub oglnospwnej). Projektant powinien skontaktowa si z
producentem regulatorw przepywu, celem ustalenia zasad doboru tego urzdzenia, w
odniesieniu do konkretnych danych sytuacyjnych i hydraulicznych.
Monta w/w urzdze naley wykona zgodnie z dokumentacj techniczno-ruchow.
W uzasadnionych technicznie przypadkach, regulatory przepywu mona zastpi
odpowiednim przewodem odpywowym za zbiornikiem retencyjnym (dugo, rednica i
spadek dobrane wg zadanego odpywu), przy zaoeniu, e rednica przewodu odpywowego
nie moe by mniejsza ni DN 150 mm i jego spadek nie mniejszy ni 0,8 %. Dla
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

64

PRZYCZA KANALIZACYJNE

przewodw odpywowych o wikszych rednicach spadki tych przewodw nie mniejsze


ni okrelone wyej, jako minimalne, dla przyczy kanalizacji deszczowej.
Na okoliczno zastosowania zbiornika retencyjnego i regulacji odpywu ciekw
deszczowych, pracownik AQUANET SA zamieszcza odpowiedni adnotacj w protokole
odbioru punktu przyczenia do kanau deszczowego lub oglnospawnego lub w protokole
odbioru przycza kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej.

9. Podczyszczanie ciekw deszczowych


Projekt techniczny przycza kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej, w czci
opisowej, powinien zawiera stwierdzenie, czy jest wymagane podczyszczanie ciekw
deszczowych.
W przypadku takiej koniecznoci, projekt podczyszczania ciekw deszczowych naley
przedstawi do zaopiniowania w AQUANET SA.
Projekt podczyszczanie ciekw deszczowych naley rwnie przedstawi do zaopiniowania
w AQUANET SA, jeeli cieki deszczowe bd odprowadzane do wewntrznej sieci
kanalizacji deszczowej lub oglnospawnej ( np. zlokalizowanych na obszarze
nieruchomoci), lecz w efekcie bd wpyway do systemu kanalizacji i dalej do odbiornika.
Zgodnie z obowizujcymi przepisami, istnieje obowizek oczyszczania ciekw
deszczowych, przed odprowadzeniem ich do rdldowych wd powierzchniowych,
morskich lub do ziemi.

10. Ukadanie przewodw kanalizacyjnych w wykopie

przy projektowaniu rurocigw ukadanych w ziemi naley stosowa do oblicze


wytrzymaociowych metod uniwersaln, opart na wytycznych niemieckich [26].
Metoda ta jest opisana w normie [6].

przy projektowaniu przewodw ukadanych w ziemi naley mie na uwadze fakt, e


rodzaj i zagszczenie materiau otaczajcego rurocig przesyowy ma bardzo duy wpyw
na wytrzymao i trwao tego przewodu. Std projektant powinien zamieci w swoim
opracowaniu przekrj warstw zasypowych (wraz z przewodem), z podaniem wysokoci
poszczeglnych warstw, ich rodzajem oraz stopniem zagszczenia gruntu.

przy projektowaniu naley zachowa normatywne odlegoci midzy uzbrojeniem


podziemnym i nadziemnym.

naley zachowa pasy ochronne, pozbawione zabudowy i zadrzewienia, o szerokoci


liczonej od skraju przewodu, z kadej strony po 1,5m.

11. Wyczenie przyczy kanalizacyjnych z eksploatacji

przewody kanalizacyjne wyczone z eksploatacji powinny by usunite, lub w


przypadkach gdy nie jest to konieczne, ani nie jest uzasadnione ekonomicznie - mog by
pozostawione w ziemi i wypenione odpowiednim materiaem (np. poprzez zamulenie
lub zastosowanie betonu klasy C 8/10) w celu zabezpieczenia, np. przed pogarszaniem
AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

65

PRZYCZA KANALIZACYJNE

si struktury gruntu, niestosownym uyciem, przedostaniem si wd gruntowych i


gryzoni. Temat ten powinien by przedmiotem odrbnego uzgodnienia w AQUANET
SA, w formie notatki, na etapie wstpnym projektowania. Notatk naley zamieci w
projekcie technicznym.
wyczenia wykona pod nadzorem Wydziau Eksploatacji Sieci Kanalizacyjnej
AQUANET SA.
w przypadku odcicia przyczy i pozostawieniu w gruncie nieczynnych przewodw,
geodeta uprawniony, na inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej, przyjtej do
zasobw orodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej, zobowizany jest dokona
oznaczenia tego przewodu jako nieczynny.

12. Postanowienia kocowe


Projektowanie i wykonawstwo przyczy kanalizacyjnych naley przeprowadza zgodnie z
warunkami technicznymi wykonania i odbioru rurocigw, ktre zostay opracowane dla
danego wyrobu .
Obiekty budowlane i urzdzenia musz by projektowane i wykonane tak, aby byo
zapewnione bezpieczestwo i higiena pracy obsugi eksploatacyjnej oraz nie byo zagroe
wypadkowych ludzi i zwierzt i nie byo szkd na mieniu.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

66

WYMAGANIA OGLNE

VI. BIBLIOGRAFIA
Spis norm przywoanych oraz innych norm,
wykorzystywanych przy niniejszym opracowaniu.

wytycznych

literatury

[1] Ustawa z dnia 7 czerwca 2001r. r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym


odprowadzeniu ciekw (Dz.U. Nr 72/2001, poz.747, z pniejszymi zmianami)
[2] - Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane, z pniejszymi zmianami
[3] - Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych, z pniejszymi zmianami
i odpowiednie do niej przepisy wykonawcze
[4] - Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunkw
technicznych, jakim powinny odpowiada budynki i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 75/2002,
poz. 690, z pniejszymi zmianami
[5] - Rozporzdzenie Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w
sprawie przeciwpoarowego zaopatrzenia w wod oraz drg poarowych (Dz. U. z dnia 6
sierpnia 2009 r.)
[6] - PN-EN 1295-1 - Obliczenia statyczne rurocigw uoonych w ziemi w rnych
warunkach obcienia -- Cz 1: Wymagania oglne
[7] - PN-EN 206-1:2003; ze zmian PN-EN 206-1:2003/A1:2005 wprowadzon w 2005 oraz
zmian PN-EN 206-1:2003/A2:2006 Beton -- Cz 1: Wymagania, waciwoci, produkcja
i zgodno
[8] - PN-EN 197-1:2012 Cement -- Cz 1: Skad, wymagania i kryteria zgodnoci
dotyczce cementw powszechnego uytku
[9] - PN-86/B-09700 (Tablice orientacyjne do oznaczenia uzbrojenia na przewodach
wodocigowych)
[10] - PN-B-10725 Wodocigi Przewody zewntrzne Wymagania i badania oraz
zgodnie z informacjami technicznymi producenta rur.
[11] - PN-EN 12201 Systemy przewodw rurowych z tworzyw sztucznych do przesyania
wody i do cinieniowego odwadniania i kanalizacji -- Polietylen (PE)
[12] - PN-92/B-01706 Instalacje wodocigowe. Wymagania w projektowaniu.
[13] - PN-EN: 545-2010 Rury, ksztatki i wyposaenie z eliwa sferoidalnego oraz ich zcza
do rurocigw wodnych.
[14] - PN-EN-14154-1:2007 Wodomierze. Wymagania oglne.
[15] - PN-EN-14154-2:2007 Wodomierze. Instalacja i warunki uytkowania.
[16] - PN-B-10720:1998 Wodocigi. Zabudowa zestaww wodomierzowych w instalacjach
wodocigowych. Wymagania i badania przy odbiorze.
[17] - PN-ISO 4064-1:1997- Pomiar objtoci wody w przewodach. Wodomierze do wody
pitnej zimnej. Wymagania.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

67

WYMAGANIA OGLNE

[18] - PN-ISO 4064-2 +Ad1:1997 Pomiar objtoci wody w przewodach. Wodomierze do


wody pitnej zimnej. Wymagania instalacyjne.
[19] - PN-ISO 7858-1:1997 Pomiar objtoci wody przepywajcej w przewodach.
Wodomierze sprzone. Wymagania.
[20] - PN-ISO 7858-2:1997 Pomiar objtoci wody przepywajcej w przewodach.
Wodomierze sprzone. Wymagania instalacyjne.
[21] - PN-91/B-10728 Studzienki wodocigowe
[22] - PN-EN 1610 Budowa i badania przewodw kanalizacyjnych - dla kanalizacji
grawitacyjnej
[23] - PN-EN 1671 Zewntrzne systemy kanalizacji cinieniowej
cinieniowej

- dla kanalizacji

[24] - PN-EN 1091 Systemy zewntrznej kanalizacji podcinieniowej - dla kanalizacji


podcinieniowej
[25] - ATV-A-117. ATV-Regelwerk Abwasser. Wytyczne wymiarowania, uksztatowania i
eksploatacji zbiornikw retencyjnych.
[26] - ATV-A-127. ATV-Regelwerk Abwasser. Wytyczne dla oblicza statycznych kanaw i
sieci odwadniajcych
[27] - Zeszyt nr 1 Wymagania techniczne COBRTI INSTAL Zabezpieczenie wody przed
wtrnym zanieczyszczeniem. Opracowanie czerwiec 2001.
[28] - PN-92/B-01707 Instalacje kanalizacyjne. Wymagania w projektowaniu.

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

68

WYMAGANIA OGLNE

VII. ZACZNIKI
Zacznik nr 1 Standardy materiaowe obiektw i urzdze wodocigowych stosowanych
na sieciach wodocigowych w obszarze dziaania AQUANET SA
(opracowanie AQUANET SA, stycze 2013r.)
Zacznik nr 2 Standardy materiaowe sieci kanalizacyjnych w obszarze dziaania
AQUANET SA. (opracowanie AQUANET SA, sierpie 2013r.)
Zacznik nr 3 Warunki techniczne wykonania przepompowni z pompami zatapialnymi i
przepompowni toczni brana technologiczna i konstrukcyjnobudowlana (opracowanie AQUANET SA, stycze 2013r.)
Zacznik nr 4 Warunki techniczne wykonania przepompowni z pompami zatapialnymi i
przepompowni toczni brana elektryczna, automatyki i pomiarw
(AKP) oraz przekazu do lokalnego Komputerowego Systemu Nadzoru
(opracowanie AQUANET SA, stycze 2013r.)

AQUANET SA POZNA, stycze 2013r.

69

You might also like