Professional Documents
Culture Documents
numer 2 2010
CREATIVE
INDUSTRIES CREATIVE CREATIVE
INDUSTRIES
PROCES PROJEKTOWANIA INDUSTRIES CREATIVE
CREATIVE CREATIVE INDUSTRIES
Jak powinna dziaa firma,
ktra chce stworzy
INDUSTRIES INDUSTRIES CREATIVE
innowacyjne produkty i usugi?
CREATIVE INDUSTRIES INDUSTRIES
CREATIVE
Zaprojektuj Swj Zysk:CREATIVE
INDUSTRIES INDUSTRIES CREATIVE
Cykl bezpatnych szkole i warsztatw dla firm
Przykady dobrych praktyk wzorniczych
+
+ 21 design stories: najlepiej zaprojektowane produkty
INDUSTRIES
+ INDUSTRIES CREATIVE
rekomendacje studia przypadku najlepsze praktyki
INDUSTRIES INDUSTRIES
INDUSTRIES CREATIVE INDUSTRIES
INDUSTRIES INDUSTRIES
Projekt ma za zadanie dostarczy specjalistycznej wiedzy, metodologii i praktycznych roz-
wiza dotyczcych tworzenia innowacyjnych wzorniczo produktw i skutecznego zarz-
dzania wprowadzaniem ich na rynek.
PROJEKT OBEJMUJE
+ bezpatne warsztaty dla przedsibiorcw i projektantw
+ e-learning - interaktywne lekcje, najnowsze narzdzia multimedialne, testy sprawdzajce
poziom wiedzy
+ podrcznik Design Management. Zarzdzanie Wzornictwem
+ portal internetowy - platforma komunikacji, edukacji i promocji wzornictwa
+ ponad 20 wystaw dobrych praktyk wzorniczych prezentujcych procesy i modele
biznesowe zwizane z wdraaniem nowych produktw oraz produkty jako wzorce
do naladowania
www.zsz.com.pl
Przedsibiorczo,
wzornictwo, zysk
Instytut Wzornictwa Przemysowego to jedyne w Polsce centrum
badawczo-rozwojowe, ktre zajmuje si ekspercko problematyk
wzornictwa i wdraania go w firmach. Suy temu rwnie pro-
+
gram Zaprojektuj Swj Zysk, adresowany do przedsibiorstw,
ktre chc nauczy si lepiej korzysta z wzornictwa. W kolejnych,
ukazujcych si co kwarta dodatkach THINKTANK Design, przybli-
amy kwestie kluczowe dla udanej wsppracy z przedsibiorcami.
Trudno, z jak firmy adaptuj mylenie projektowe do swoje-
go dziaania, wynika po czci z niedoceniania roli wzornictwa.
Design w firmie to nie tylko etap nadawania produktowi osta-
tecznego ksztatu. To proces, ktry dotyczy wszystkich etapw
mylenia o kliencie, produkcie i produkcji. Obejmuje zrozumienie
potrzeb klienta, innowacj, wzr, produkcj oraz marketing. Jako
taki, wymaga spojrzenia systemowego, z perspektywy caej firmy
i wszystkich zachodzcych w niej procesw. Wymaga tym samym
nowych umiejtnoci zarzdzania zarwno procesem, jak i orga-
nizacj, ktra go wprowadza.
Elbieta Opia
dyrektor zarzdzajcy
projektami kluczowymi
w Instytucie Wzornictwa Przemysowego
design
5 powodw, dla ktrych proces projektowania wspiera rozwj organizacji
Ilustracja na okadce: Wentylator Dyson Air Mulitplier, fot. Dyson Inc.
Profi 10 to przykad
odkurzacza domowego o prostej,
a jednoczenie rzadko spotykanej,
pionowej konstrukcji oraz
technicznych parametrach
odkurzacza profesjonalnego.
Przykad udanej wsppracy
midzy firm projektow
(Ergo Design, 2004)
a producentem
Profi Europe.
JAK POWSTAJ
CHTNIE KUPOWANE
PRODUKTY?
4_5
TT design
++ Wiedza o tym, e proces rozwoju produk- Poszukujc nowych idei, projektanci wykorzystuj techniki
tu, ktry bdzie innowacyjny i konkurencyj- heurystyczne, ktre odpowiednio stosowane, znakomicie zwi-
ny, wymaga coraz wikszych kompetencji, szaj liczb i jako proponowanych rozwiza.
powinna zachca przedsibiorc do korzy-
stania z usug profesjonalnych zespow pro- ++ Prawidowo sformuowane zaoenia do produktu
jektowych. Tym bardziej, e ich koszt, w po- pozwalaj take realnie oceni, czy dany produkt bdzie
rwnaniu z kosztami wdroenia produktu, odpowiada oczekiwaniom uytkownikw, czy bdzie eko-
wprowadzenia i utrzymania go na rynku, jest nomicznie uzasadniony i technicznie wykonalny. Pomagaj
stosunkowo niewysoki. Najlepiej wyposaone wskaza szanse i ograniczenia, ktre projektanci bd musieli
linie produkcyjne nie zdoaj wygenerowa uwzgldni w kolejnych fazach projektu. Umoliwiaj weryfi-
wysokiego zysku, jeli produkty na nich wy- kacj sprzecznych oczekiwa i uatwiaj wskazanie priorytetw
Nowoczesny i intrygujcy twarzane bd przestarzae i le zaprojektowa- niezbdnych do zawarcia czasem potrzebnego kompromisu.
charakter nowego ne, a proces ich rozwoju bdzie le zarzdzany Trafna ocena moliwoci technicznych wdroenia nowego
bezalkoholowego piwa,
producent - Kompania
i nie wykorzysta potencjau designu. produktu, kompetencji, zasobw, sposobw wejcia na rynek
Piwowarska, chcia podkreli produktu i jego sprzeday zmniejszaj ryzyko podjcia bd-
wyjtkowym w formie
podajnikiem.
++ Poszukiwanie sposobnoci rynkowej nych decyzji i zwizanych z nimi negatywnych skutkw ju
Projekt: Ergo Design, 2009 i formuowanie zaoe do projektu otwiera na samym wstpie pracy nad produktem. Przejcie do etapu
+
Ze strony projektanta na
+
sukces czajnika Shada pracowali
inynierowie, projektanci
i konstruktorzy, ale take specjalici
od consultingu, socjologii
i psychologii zachowa.
Interdyscyplinarny zesp poszukuje
kreatywnych i adekwatnych
rozwiza, daleko wykraczajcych
poza projektowanie produktw
i budowanie marek. Projekt:
Ergo Design, 2004-2008.
Producent: Shada
Dobrze zaprojektowany
odkurzacz, oraz towarzyszce mu
materiay promocyjne przeoyy
si na sukces komercyjny
kolejnych modeli Profi
odkurzacz w kilku kolejnych
wersjach sprzedaje si
w 35 krajach na caym wiecie.
Projekt: Ergo Design, 2004.
Producent: Profi Europe.
+
projektowania wzorniczego pozwala wykorzysta potencja na pocztku. Wyznacznikiem jego sukcesu
tkwicy w projektantach w 100 procentach. Ale i na tym etapie nie jest bowiem aplauz na wystawie designu,
nie naley myli projektowania ze stylizacj, czy ogranicza go ale to, jak szybko bdzie znika ze sklepowych
do nadania cech zewntrznych produktowi. Bynajmniej, nie pek. Czy bdzie funkcjonalny, ergonomicz-
jest to te okazja do dania upustu indywidualnej wizji artystycz- ny, odpowiadajcy potrzebom ludzi chccych
nej, ktra zaowocuje stworzeniem przedmiotu znajdujcego go uywa.
uznanie w wskim gronie krytykw sztuki. Jeli produkt ma
trafi do masowej produkcji i ma by masowo kupowany, musi ++ Aby opracowane wczeniej idee i rozwi-
by zaprojektowany zgodnie z zaoeniami sformuowanymi zania nabray realnego ksztatu, projektanci
+
umiejtno zarzdzania zespoem, otwarto, nastawienie
na cel to kluczowe kompetencje menedera projektu, kt-
ry czuwa nad tym, by realizowane prace byy spjne i zgodne
z wytycznymi. Ostateczny sukces produktu jest wic w duej
mierze rezultatem jego zdolnoci do poczenia talentu i wie-
Zwrotna spacerwka
X Lander XQ z aluminiow ram dzy projektantw z rynkowym uzasadnieniem projektu, a take
jest chwalona za przeduan jego wizji wykorzystania designu w dalszym yciu produktu.
teleskopowo rczk, co pozwala
przystosowa wzek do wzrostu
rodzica, oraz adny wygld. ++ Rola designerw w tworzeniu sukcesu rynkowego pro-
Wzek by nominowany
do nagrody Dobry Wzr 2009. duktu nie koczy si na samym procesie jego rozwoju. Nawet
Projekt: Ergo Design, 2008 najlepszy produkt ma szans zgin wrd oferty konkurencji,
Producent: Deltim
jeli miejsce i sposb jego sprzeday nie zostan odpowiednio
zaprojektowane. Ten ostatni etap wsppracy jest zwiecze-
niem przyjtej strategii rynkowej. Nie moe by dzieem przy-
wykorzystuj nowoczesne narzdzia wspie- padku, powinien wynika z ducha marki, wspiera j. Przede
rajce projektowanie, a zwaszcza parame- wszystkim jednak wane jest, by nie tylko sam produkt, ale
tryczne programy CAD. Taki standard pracy jego opakowanie i ekspozycja w czytelny oraz spjny sposb
uatwia komunikacj ze specjalistami innych komunikoway jego wartoci, skupiay uwag odbiorcy na jego
bran uczestniczcymi w projekcie (konstruk- wyjtkowych cechach.
torami wyrobu, elektronikami, inynierami).
Umoliwia wspprac w sytuacji, gdy praca ++ Opieka nad rynkowym yciem produktu obejmuje take
nad projektem odbywa si w innym miejscu szersze dziaania suce jego promocji i wsparciu. Poza pro-
ni wdroenie. jektowaniem materiaw wspierajcych sprzeda, dla wizerun-
ku firmy i jej oferty wany jest wygld stoisk targowych, layout
++ Ukierunkowany na sukces rynkowy materiaw informacyjnych i stron internetowych. Czytelno
proces rozwoju nowego produktu nie moe komunikowanego za ich porednictwem przekazu zaley w du-
przebiega chaotycznie i wymyka si na- ej mierze od tego, jak projektant rozumie cel przedsibiorcy
rzuconym wczeniej ramom finansowym, i jak potrafi go wesprze.
wynikajcym z okrelenia ekonomicznej
opacalnoci produktu. Zarwno prace pro- Okrelenie roli designu i funkcji zespou projektowego jako
jektowe, jak i wsppraca na dalszych etapach wspierajcej biznes i zysk producentw obdziera ten zawd
rozwoju nowego produktu musz przebiega z etosu artysty kreatora, mitu twrcy samotnego geniu-
zgodnie z ustalonym terminarzem i mieci sza. Moe wic wydawa si cyniczne. Bynajmniej jednak tak
si w wyznaczonym budecie. Std szczegl- nie jest. Wzornictwo przemysowe dotyczy niemal wszystkich
na rola, jaka przypada menederowi projektu. dziedzin naszego ycia. Sprawia, e moe ono sta si lepsze,
Jego kompetencje nadal nie s w polskim biz- wygodniejsze i zdrowsze. Umiejtno mylenia projektowe-
nesie jasno okrelone a powinny by. Jego go i twrczego rozwizywania problemw to sztuka, ktra nie
odpowiedzialno obejmuje wszystkie etapy ogranicza si do estetyki, ale kreuje otaczajc nas rzeczywi-
rozwoju produktu od koncepcji, a po wdro- sto. Jednak sama kreacja i idea, cho w caym procesie klu-
enie, certyfikacj i seri prbn. Co za tym czowe, dla przedsibiorcy nabieraj realnej wartoci dopiero
idzie, od osoby na tym stanowisku w znacznej wtedy, gdy skutecznie zostan zamienione w produkt.
mierze zaley powodzenie lub poraka caego
przedsiwzicia. Andrzej miaek: projektant, wspzaoyciel i dyrektor
++ wietne umiejtnoci organizacyjne kreatywny Ergo Design. Mona si z nim skontaktowa
zwaszcza planowania i delegowania zada, pod adresem: smialek@ergo.net.pl.
8_9
TT design
docelowej
ceny sprzeday
rdo: Opracowanie wasne na podstawie S.Eppinger, Product Design and Development [Wzornictwo i rozwj produktw], Boston-Londyn 1999.
/Design Management, Zarzdzanie Wzornictwem, Wydawnictwo IWP, Warszawa 2010.
TEKST> Micha Drod
PROCES
PROJEKTOWANIA:
WIADOMA DROGA
DO NOWEGO
PRODUKTU
10 _ 11
TT design
+
procesu powinno by okrelenie celu, jaki
zarzdzamy, zaley dzi czsto przewaga konkurencyjna design bdzie spenia w realizacji strate-
przedsibiorstwa. gii firmy. Moemy z niego korzysta tylko
do projektowania produktu, moemy te
oprze na zasadach designu zarzdzanie
ca firm. W zalenoci od tego, jak opcj
wybierzemy, bdzie to miao wpyw na
aspekty kosztowe i wizerunkowe przedsi-
biorstwa, bdziemy musieli te uwzgldni
wzornictwo w hierarchii organizacyjnej
i nada mu w niej odpowiedni wag.
Kady twrca pro- Jednym z bardziej ryzykownych rozwiza
duktu, nadajc mu ksztat, czy wymylajc, jest bezwiedne przekazanie decyzji w zakre-
jakie funkcje powinien spenia, tworzy sie wzornictwa szeregowym pracownikom,
rwnoczenie jego wzornictwo. Dotyczy to np. z dziau konstrukcji wyrobw. To czsta
zarwno konstruktora maszyny drukarskiej, sytuacja, ale znacznie ogranicza rol projek-
jak i piekarza wytwarzajcego buki. Kiedy towania i blokuje niektre jego moliwoci.
elementy czone z wzornictwem, takie jak Dopiero zbudowanie partnerskich relacji
funkcjonalno, ergonomia czy estetyka za- osb odpowiedzialnych za projektowanie
czynaj by wiadomie wplatane w proces z kluczowymi przedstawicielami marketin-
projektowy w firmie, zaczynamy mwi gu, bada i rozwoju (R&D), sprzeday czy
o designie. Potrzeba wykorzystania wzor- finansw, pozwala na skuteczne wykorzy-
nictwa w tworzeniu produktu jest pierw- stywanie szans, jakie pyn ze stosowania
szym niezbdnym krokiem do stworzenia podejcia projektowego. Nie jest przy tym
profesjonalnego procesu projektowania najwaniejsze, gdzie w strukturach umiej-
wzorniczego w firmie. scowiona jest komrka zarzdzania wzor-
nictwem. Wane, by jej dziaania wspgray
WZORCOWY PROCES WZORNICZY z marketingiem produktowym i R&D, bo
W zalenoci od rodzaju firmy i oczekiwa tylko taka integracja pozwala na spjne
stawianych przed projektantem, moemy dziaanie procesu wzornictwa w ramach
w rny sposb zintegrowa wzornictwo firmy.
Specjalici od designu w jakim celu
Eksperci z zakresu wzornictwa zwykle trafnie prognozuj zmiany rynkowe,
dlatego mog przygotowywa raporty przydatne w rozwoju nowych produktw,
ktre wspieraj taktyczne i strategiczne decyzje.
wzornictwa zazwyczaj jest traktowane jak praca uwaczajca zadawaniu sobie pyta na temat oczekiwa
ich kompetencjom, jest rwnie istotnym elementem strategii wobec produktu, segmentu konsumentw
firmy. Z jednej strony kolorystyka musi by przecie zgodna czy ceny, warto mie wiadomo moliwoci,
z trendami, wyrnia produkt i komunikowa jego najwa- jakie daje wzornictwo przemysowe. Wzor-
niejsze cechy, przyciga klienta. Z drugiej powinna uwzgld- nictwo moe by kreatywn odpowiedzi na
nia stron kosztow, np. fakt, e kady nowy kolor to dodat- pytania, ktre od zawsze stawialimy sobie
kowe koszty czy zmiany w procesie produkcji. w ten sam sposb.
Jest to rwnie aktualne w kolejnych kro-
PROCES PROJEKTOWANIA KROK PO KROKU kach procesu, takich jak okrelanie zaoe
Jeli firma chce osign powysze cele i skorzysta z wymie- do projektu, czy przygotowywanie studium
nionych dziaa, musi zainwestowa czas i energi w budow wykonalnoci i budetu. Patrzc na proces od
waciwego procesu takiego, ktry zintegruje prace projek- strony wzornictwa, ju w momencie podjcia
tantw z pozostaymi dziaaniami firmy. To szczeglnie istot- decyzji o uruchomieniu projektu powinnimy
ne, gdy firma wsppracuje z projektantami zewntrznymi. mie przemylane i opracowane wytyczne dla
Wspdziaanie w oparciu o poprawnie zdefiniowany proces nowego produktu. Wczenie w ten etap prac
moe da doskonae efekty i pozwala na zachowanie elastycz- osb odpowiedzialnych za wzornictwo wyda-
noci kosztowej, a zewntrzna firma projektowa, wykonujc je si by jak najbardziej korzystne.
zlecenia z rnych bran, dostarcza do wntrza organizacji
wiee idee. Wewntrzny zesp jest dziki takim inspiracjom 2 ETAP
bardziej kreatywny, wychodzi poza utarte schematy mylowe. WYBR PARTNERA.
Jeli firma chce uzyska jak najwiksz liczb rnicych si od Jeli nie mamy projektantw wzornic-
siebie koncepcji, powinna zastosowa podejcie konkursowe twa wewntrz firmy, kluczow decyzj b-
i rozpisa konkurs na projekt w tym przypadku konieczna jest
dzie waciwy dobr partnera zewntrznego,
wsppraca z kilkoma firmami zajmujcymi si wzornictwem. ktry zajmuje si wzornictwem. Gdy mamy
Niezalenie jednak od tego, jak podejdziemy do procesu, klu- zbudowan przy wczeniejszych projektach
czowa jest wiadomo, e zewntrzny projektant nie jest jedy-
baz firm projektowych, moemy stosunkowo
nie usugodawc dostarczajcym gotowe dzieo w okrelonym atwo rozpocz proces zbierania ofert tak
terminie. Powinien by traktowany jak penoprawny partner robimy to w Zelmerze, gdzie wsppracuje-
zespou projektowego i uczestniczy aktywnie w jego pracach, my z wieloma projektantami. Kluczowym
w przeciwnym wypadku nie skorzystamy w peni z jego po- elementem tego etapu jest + przygotowanie
tencjau. Ten obszar integracji rwnie moe by wspomagany wytycznych do sporzdzenia oferty, ktre
waciwie zbudowanym procesem. W Zelmerze proces takiej musz pozwoli designerom na ocen stopnia
wsppracy mona podzieli na kilka etapw. skomplikowania i pracochonnoci projektu.
Po przesaniu prb o oferty do projektantw,
1 ETAP nastpuje wymiana dodatkowych informacji,
PRZYGOTOWANIE PROJEKTU doprecyzowujca przesane dane. Zazwyczaj
Zanim zapadnie decyzja o wdroeniu nowego produktu, na tym etapie krystalizuje si, kto moe by
naley przeprowadzi prace analityczne i koncepcyjne. S one potencjalnym partnerem przy projekcie. War-
skoncentrowane gwnie w obszarze marketingu produktowe- to podkreli rol dobrego przygotowania wy-
go, gdzie odpowiadamy na pytania: jaki ma by produkt? Jakie tycznych i sprawnej komunikacji, ktre zwik-
potrzeby bdzie zaspokaja? Jak musi w zwizku z tym wygl- szaj szanse na uniknicie nieporozumie
da? Z jakich materiaw go wykonamy? Podczas tych dziaa po wyborze oferentw. Trudniejsz spraw
design powinien by ju jednym z rozwaanych aspektw. Przy jest + ocena wiarygodnoci nowego partnera.
+
prac z nowym partnerem, bdzie musia WYKONANIE PROJEKTU
si z nim podzieli swoj wiedz, w prze- Po wyborze partnera rozpoczynamy
ciwnym razie nawet najlepszy designer wspprac. Tutaj konieczne jest przedsta-
nie speni oczekiwa. wienie projektantowi kompletnych danych
Od jakoci komunikacji bd zalee do rozpoczcia dziaa i ten etap ma
pniejsze efekty wsppracy, wic war- fundamentalne znaczenie dla powodzenia
to powici jej sporo uwagi nie mo- caego przedsiwzicia. Wytyczne, dania,
na oczekiwa, e projektant dotychczas ograniczenia + to wszystko zbieramy w brie-
wsppracujcy z bran meblarsk, ma fie projektowym, ktry jest dokumentem
doskonaa wiedz o przetwrstwie tworzyw otwierajcym projekt. Warto powici mu
sztucznych czy sprzcie elektronicznym. sporo czasu, bo od jakoci sprecyzowania
+
Nie zmienia to faktu, e mona oczekiwa oczekiwa w duym stopniu zaley pniej
od niego dobrego projektu (jak wybra do- powodzenie przedsiwzicia. Z naszego
brego projektanta patrz ramka na str. 17). dowiadczenia wynika, e kady bd na
tym etapie kosztuje bardzo drogo i ulega uwaga pamitajmy, by nie da si ponie
zwielokrotnieniu w czasie projektowania. kreatywnoci. Zaproponowane rozwizania
Dlatego te brief musi zosta omwiony musz odpowiada ustalonym wytycznym!
przez strony jeszcze przed rozpoczciem Na tym etapie mog pojawi si oczywicie
prac projektowych na pierwszym, najwa- dodatkowe rozwizania niestandardowe:
niejszym spotkaniu. Wtedy odbywa si naj- mog to by pomysy ograniczajce kosz-
istotniejsza interakcja zespou projektowe- ty, zwikszajce funkcjonalno lub inne
go i ostateczne doprecyzowanie oczekiwa. o charakterze innowacyjnym. Moemy je
Uwaga! Przed zamkniciem tego pierw- akceptowa, ale z umiarem.
szego spotkania i spisaniem wytycznych, + Projektanci prezentuj swe koncepcje
warto upewni si, e zarwno projektant, najczciej na szkicach, rysunkach wizuali-
jak i producent tak samo rozumiej pojcia zacyjnych i w postaci uproszczonych mo-
zawarte w briefie. Inaczej czeka nas chaos. deli bryowych. Naley je ocenia nie tylko
Gdy ju mamy brief, przechodzimy do pod ktem atrakcyjnoci, ale i realnoci wy-
pierwszej fazy projektowania + wtedy po- konania. Odrzucamy wwczas te koncepcje,
wstaj koncepcje nowego produktu. To mo- ktre zdecydowanie zbyt daleko odbiegaj
ment, w ktrym projektanci wykazuj si od rzeczywistoci i te, ktre oceniamy jako
najwiksz kreatywnoci, proponuj idee, nieatrakcyjne. Warto ocenia w obecnoci
kierunki, pokazuj wachlarz moliwoci. projektantw to proste rozwizanie, a daje
Ten etap ma zachwyci zleceniodawc, ale szans na wymian opinii i dyskusj.
14 _ 15
TT design
+ +
+ +
Ju na pierwszy
rzut oka odpowiedni
ksztat zelmerowskiego
odkurzacza Galaxy 2
komunikuje klientom,
e jest na wskro
nowoczesny tak jak
zastosowane w nim
rozwizania.
+ + + + Mimo nowoczesnego
+ +
ksztatu i zastosowanych
do produkcji sokowirwki
486 materiaw (nierdzewna
stal), produkt jest wci
konkurencyjny cenowo.
Producent: Zelmer
+ + O ekspresie
wysokocinieniowym
Piano 13Z014 klienci Zelmera
najczciej mwi, e jest
przyjemny dla oka i wygodny
w uyciu, na czym bardzo
zaleao producentowi.
Ch wykorzystania wzornictwa rodzi si zazwyczaj w gowach osb
zarzdzajcych, jako nie do koca rozpoznana potrzeba
podniesienia wartoci produktu.
Meneder designu
czyli ten, ktry czuwa
eby proces projektowania by prowadzony bez zarzutu, rozwoju technicznego. Tutaj wyzwaniem jest brak
niezbdny jest czowiek, ktry nad nim czuwa integracji sfery produkcji ze wiatem marketingu.
i wie, kiedy interweniowa. Nie moe to by
przypadkowy pracownik, ale dysponujcy + Czwarty, to dedykowany design meneder,
specyficznymi umiejtnociami ekspert. osoba czca wszystkie dziay, wyposaona
Tak jak design dotyczy kadego produktu, tak kada w specyficzne umiejtnoci. W organizacji funkcjonuje
firma styka si z designem na co dzie. Nie ma tu wtedy osobna cz skoncentrowana na designie.
znaczenia, czy firma ma charakter produkcyjny, Zarzdzanie wzornictwem wymaga wykonywania
czy usugowy wzornictwo pod rnymi postaciami rnych zada. Analizujc proces, mona mwi
wystpuje wszdzie i wymaga zarzdzania. o roli wzornictwa w zarzdzaniu strategicznym,
Wybr tego, w jaki sposb to zarzdzanie bdzie taktycznym, operacyjnym i o wykonywaniu projektw
wyglda, zaley od specyfiki i potrzeb firmy. wzorniczych. Najmniej problemw przysparza
kwestia wykonywania projektw wykonuje je
Jest kilka modeli, w jakich dziaa projektant i jeli firma ma wiadomo
meneder designu. koniecznoci stosowania wzornictwa,
+ Pierwszy, najprostszy to taki gdy zarzdzanie nie ma problemu.
wzornictwem ley w gestii waciciela lub szefa firmy. Znacznie wicej uwagi naley powici aspektowi
Z takim dziaaniem mamy do czynienia najczciej zarzdzania operacyjnego. Od tego, czy jest ono
w firmach, ktre wyrosy z niewielkiego biznesu efektywne, zaley jako wykonania wczeniej
rodzinnego. Wraz ze wzrostem firmy zaczyna jednak opisywanych zada. Operacyjne zarzdzanie
brakowa sposobu rozwizania kwestii operacyjnego wzornictwem jest sprawdzianem przygotowania
zarzdzania wzornictwem. organizacji do wykorzystywania designu i wanie
ten poziom decydowania o designie jest czsto
+ Drugi, to przekazanie odpowiedzialnoci za kluczem do sukcesu firmy.
design dziaowi marketingu. Wwczas wzornictwem Osoba odpowiedzialna za t cz zada
zarzdzaj kierownicy produktu lub kierownicy rozwoju jest okrelana mianem menedera designu
marki. Jeli s dobrze przygotowani, ten model moe si i ma do odegrania specyficzne role w procesie.
bardzo dobrze sprawdza, ale im wiksz rol
wzornictwo bdzie odgrywao, tym bardziej taki + Rola organizatora procesu. Do tej sfery dziaania
model zarzdzania moe okaza si nieefektywny. naley przygotowanie i prowadzenie procesu
powstawania projektu wzorniczego. Zaczynajc
+ Trzeci, to zarzdzanie wzornictwem przez od kwestii zwizanych z nawizaniem wsppracy
pracownikw obszarw technicznych organizacji. z firmami, poprzez formalnoci dotyczce umw,
Mamy z nim do czynienia w firmach o dugiej tradycji harmonogramw i rozlicze, nadzr nad realizacj
18 _ 19
TT design
WARSZTATY ZAPROJEKTUJ
W ramach projektu Zaprojektuj Swj Zysk, w Instytucie
Wzornictwa Przemysowego eksperci poprowadzili
dwudniowe warsztaty dla przedsibiorcw, pod tytuem
Proces rozwoju nowego produktu wzorniczego.
SWJ ZYSK
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
POWIEDZIELI O WARSZTATACH:
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Uwagi uczestnikw
(cytaty z ankiet przeprowadzonych po warsztatach ZSZ):
:: Bardzo interesujcy podrcznik i materiay dodatkowe;
:: Nowe spojrzenie na proces projektowania;
:: Zdobyta wiedza poszerza dowiadczenie zawodowe;
:: Dla mnie wikszo informacji bya znana - teraz s bardziej
uporzdkowane;
:: Bardzo dzikuj za zorganizowanie warsztatw, ktre pozwo-
liy mi na uzyskanie lepszej wiedzy odnonie wagi wsppracy
firma projektant;
:: Moe powinien by wikszy odstp midzy pierwszym i dru-
gim dniem, choby po to, aby zapozna si z ksik, na ktr
prowadzcy si co chwila powouje. Ksice naley si ocena
6+. Bardzo dobra i przydatna.
+
TEKST> Beata Krowicka
Winylowa pyta
z oryginalnymi
etykietami posuya
Maciejowi Mazurowi
za materia na efektown
i niepowtarzaln mis.
RE:
Ekologia towarzyszy dzi nam na kadym kroku. Dlatego
projektowanie produktu bez zwrcenia uwagi na ochron
DESIG
rodowiska powoli staje si nie do pomylenia.
Ograniczaj wpyw
na rodowisko
Re.duce redukuj, zmniejszaj,
ograniczaj: Polacy coraz
chtniej sigaj po sprzty, ktre
pozwalaj zuywa mniej energii.
N
sprzedawane w Muji produkty powstaway
opon jako surowcw. Dlatego designerzy z surowcw wtrnych i odpadw produk-
coraz czciej prezentuj swe pomysy z za- cyjnych. Dziki takiej filozofii, ktra wpisa-
kresu ograniczania wpywu na rodowisko, a si w wiatowe trendy, z maego sklepiku
przyczyniajc si np. do ograniczenia iloci wyroso imperium, ktrego przychody wy-
mieci, ktre zalewaj wiatowe wysypiska. nosz 1,2 mld euro rocznie.
Tylko w Polsce powstaje rocznie 12 mln O korzyciach, jakie moe da odpowie-
ton odpadw i wci nie mamy pomysu, dzialne projektowanie, przekona si te
jak je utylizowa. Tymczasem dla firm, kt- koncern Marks & Spencer, ktry w 2007 r.
re zatrudni projektantw wiadomych no- wprowadzi do swoich sklepw odzie z or-
wego trendu, zielone projekty mog by ganicznej baweny. W tym samym roku jego
szans. Przedsibiorcy dziaajcy w zgodzie przychody poszyboway w gr o 40 pro-
z 3Re udowadniaj, e nie tylko chroni ro- cent. Dla klientek sieci posiadanie w szafie
dowisko, ale korzystaj biznesowo. ekologicznej garderoby stao si synoni-
W tym roku podczas Gdynia Design Days mem mody.
na wystawie re.produkt2 w Muzeum Miasta Wiele produktw wytworzonych w zgo-
Gdyni, mona byo przyjrze si, jak pro- dzie z zasad 3Re zapewnia nabywcy nie
jekty firm wyraaj zasad 3Re Re.duce, tylko dobre samopoczucie, ale take
Re.use, Re.cycle. oszczdno.
Karina Marusiska zlitowaa si nad
wyszczerbionymi kubkami, talerzami i miskami.
WYZWANIE DLA PROJEKTANTA osigna przychody na poziomie 20,33
Zamiast je wyrzuca, skazy i nadtuczone brzegi MNIEJ MATERIAW mln z, czyli o ponad 20 proc. wiksze ni
pokrywa szkliwem lub zakrywa je np. muchami.
Ale nowy trend to nie tylko oszczdnoci, rok wczeniej.
ale rwnie wyzwania dla designerw: mu-
sz odpowiada na wyzwania mniejszego MIECI ZAMIAST IPODA
Nic dziwnego, e Polacy coraz chtniej zuycia materiaw, siga po nowsze tech- Dzi firmy prosz projektantw najczciej
sigaj po sprzty, ktre pozwalaj zuywa nologie. W ostatnich latach okazao si te, nie tylko o to, by zaprojektowa ekologiczny
mniej energii. Producenci takich urzdze e opakowania, ktre do tej pory znalimy, produkt, ale rwnie, by do jego produkcji
czerpi z tego niemae korzyci. W ub.r. na byy wiksze i cisze ni to konieczne. Wie- uy mieci. Firma, ktra chce si wyka-
naszej skonnoci do oszczdzania zarobi- lu firmom udao si wic znacznie zmniej- za inwencj, powinna zastosowa w swych
a m.in. firma Jezierski, projektujca okna. szy ich mas i np., co mogoby wydawa produktach przetworzone surowce wtrne.
W I kwartale 2009 r. odnotowaa rekordo- si niemoliwe, uczyni plastikow butelk Konkurencja jest spora. Samsung poprosi
w sprzeda, ktrej motorem stay si okna ciesz ni dotychczas. 3 lata temu koncern swj zesp designerw o przygotowanie in-
Exclusive. Klienci wybierali najdroszy pro- paliwowy Shell rozpocz proces redukcji nowacyjnego telefonu ma w ofercie telefon
dukt z oferty firmy trzykrotnie czciej ni zuycia plastiku przy produkcji opakowa. Blue Earth, ktrego obudowa wykonana jest
najtasze okna, poniewa gwarantuje on, W efekcie na butelki do oleju napdowego z przetworzonych plastikowych butelek. Do-
e z domu ucieka najmniej ciepa. Model potrzeba rocznie o 11 proc. mniej two- penieniem jest moliwo ustawienia ko-
ten jest przyjazny zarwno dla rodowiska, rzywa (to okoo 2,5 tys. ton rocznie). To mrki na tryb oszczdzania energii. Z kolei
jak i dla kieszeni waciciela. ogromne odcienie dla wysypisk mieci, Nike stworzy obuwie sportowe uszyte ze
++ Trendem bardzo silnie zauwaalnym a Shell moe zaoszczdzi na mniejszym cinkw skry i pianki, ktre zazwyczaj s
wrd producentw z wielu bran jest zuyciu plastiku. Coraz ciesze staj si w fabrykach traktowane jako odpady. Do
w ostatnim czasie take ekologiczne po- te butelki w polskim oddziale Coca-Coli. sklepw trafiaj urzdzenia coraz bardziej
dejcie w zakresie pakowania towarw. W 2008 r. opakowania o pojemnoci 1 litra ekologiczne. Pralka Mastercook PTDE-136
Przedsibiorcy decyduj si coraz czciej stay si lejsze o 11 proc., a te dwukrotnie Dose umoliwia zmniejszenie zuycia rod-
na ograniczenie wielkoci pudeka, wyko- wiksze straciy 8 proc. swojej masy. Dodat- kw piorcych o 50 proc. dziki systemowi
rzystanie w jego produkcji surowcw wtr- kow korzyci dla natury jest to, e a 20 dozowania. Podczas jednego prania moe
nych, a czsto take na zastosowanie opako- proc. tworzywa na butelk pochodzi z recy- te zaoszczdzi 12 l wody.
wa do ponownego wykorzystania. Kade klingu zuytych opakowa. Do duych polskich firm trendy docie-
z tych rozwiza moe oznacza obnienie Niestety, wci niewiele polskich firm raj z opnieniem, dlatego o opakowa-
kosztw. W zeszym roku na rynku poja- decyduje si na spektakularne dziaania niach z surowcw wtrnych, produktach
wia si nowa seria kremw laboratorium zgodne z ide 3Re. Szczeglnie rzadko si- wykorzystujcych materiay z recyklingu
Dr Ireny Eris. Dotychczasowe mioniczki ga si po surowce wtrne. Powody wyjania czy innowacyjnych rozwizaniach oszcz-
tej marki mogy zdziwi nietypowe opako- Mirosaw Cho, prezes sieci ekologicznych dzajcych energi nie syszymy czsto. Dla
wania. Seria The Highest Technology Inside delikatesw Organic Farma Zdrowia. Oka- firm i designerw to wietna wiadomo
Ecology zamknita jest w tekturowych zuje si bowiem, e w Polsce opakowania pozostaje due pole do dziaania dla gra-
kartonikach. Opakowania zaprojektowa- wykonane np. z makulatury s duo drosze czy, ktrzy bd w tej dziedzinie pionierami
no tak, by idealnie mieci si w nim krem, od tych z nowego papieru. Firma nie moe i wyrobi sobie pozycj firmy troszczcej si
bez adnych zbdnych przestrzeni. Do na- przepaca, dlatego nie uywa materiaw o rodowisko.
drukw nie uyto z kolei ani kolorw, ani z recyklingu, ale wybiera surowce biodegra- Beata Krowicka: wsppracowniczka
metalicznych farb. Dla rodowiska oznacza dowalne, a nadruki wykonuje ekologiczny- THINKTANK. Mona si z ni
to znacznie mniej odpadw oraz atwiejszy mi farbami. Klienci doceniaj spjny wize- skontaktowa pod adresem:
proces biodegradacji. runek odpowiedzialnej firmy. W 2009 r. bkrowicka@thinktankmagazine.pl.
+
TT design
+ + Sztuka z odzysku
+ + na wystawie Re.Produkt
NOBODY CHAIR
Te niezwyke krzesa duskiej firmy Komplot powstay
z plastikowych butelek, z ktrych uzyskano sztywny
filc. Mebel nie ma adnego stelaa, skada si jedynie
z tkaniny. Krzeso stworzone jest w 100 proc. z surow-
ca pochodzcego z recyklingu.
GUMA BALONOWA
Daria Burliska z projektanckiego duetu DBWT ze
cinkw pianki polietylenowej tworzy niepowtarzalne
klosze lamp. Kady egzemplarz jest niepowtarzalny,
poniewa tworzony jest rcznie z elementw o r-
nych ksztatach.
UHAHA
Karina Marusiska daa nowe ycie uszkom od nie-
udanych filianek i dzbanuszkw wyrzuconych przez
fabryki porcelany. Dziki zamontowanym przyssaw-
kom Uhaha mona je przyczepi do soika, butelki czy
szyby. Wszystko zaley od inwencji waciciela.
TRANSGLASS
Kultowa firma Artecnica ze starych butelek stworzya
wazony, ktre zachwyc mionikw nowoczesnego
designu. Projekty Torda Boontje i Emmy Woffenden
zostay zrealizowane przez rzemielnikw z Gwatemali.
THE PARQUET
Wielokrotnie nagradzany projekt szwedzkiego studia
Apokalyps Labotek. Parkiet wykonany jest z gumy po-
chodzcej z recyklingu zuytych opon. Wzorowany
jest na klasycznych drewnianych podogach. Desecz-
ki tworzone s w wersji czarnej lub wielobarwnej.
EKO-WINYL
Maciej Mazur oferuje w sklepie EcoCorner pomysy
na oryginalne wykorzystanie starych pyt winylowych.
Robi z nich patery na owoce oraz okadki notatnikw.
Kady egzemplarz ma indywidualny styl, tak jak unika-
towa jest muzyka zespow, ktre nagray pyty.
+
TEKST> Beata Bochiska
+ +
+ + Czym jest?
DZIE DRUGI: FINA JEDEN WYGRYWA, Imagine Cup to najwikszy konkurs technologiczny
WSZYSCY ZWYCIAJ
dla studentw na wiecie. Ma inspirowa modych ludzi
Finay Imagine Cup to obrona wasnego rozwizania pod- do wykorzystania nowych technologii na rzecz rozwizywania
czas prezentacji w jzyku angielskim wobec zespou jurorw, problemw wspczesnoci. W tym roku ma haso
wszystkich uczestnikw, sponsorw i zaproszonych goci.
Wyobra sobie wiat, w ktrym technologia pomaga rozwiza
cznie to kilkaset osb na sali. Kto bdzie broni swojego
najtrudniejsze problemy ludzkoci. Problemy te zostay
rozwizania, okazuje si w chwili rozpoczcia finaw, dlatego
zidentyfikowane przez ONZ w Milenijnych Celach Rozwoju
ogoszenie wynikw to chwila radoci lub rozczarowania. To
i s to m.in.: + eliminacja skrajnego ubstwa i godu,
ostatnie jednak szybko mija i zamienia si w solidarny doping
+ zapewnienie powszechnego nauczania na poziomie
dla kolegw.
podstawowym, + promowanie rwnoci pci i awansu
Najlepiej prezentuj si druyny, ktre zmagaj si z rzeczywi-
spoecznego kobiet.
stym problemem, np. takim, ktrego sami dowiadczyli. Klu-
czem do sukcesu w projektowaniu oprogramowania jest wic
nie tylko sam kod, ale zebranie interdyscyplinarnego zespou, ++ Imagine Cup 2009 w poprzedniej edycji konkursu
o uzupeniajcych si umiejtnociach, z udziaem projektanta zmagali si finalici wybrani spord ponad 300 tys. studentw
komunikacji wizualnej i projektanta wzornictwa. z ponad 100 krajw wiata. W oglnowiatowych finaach
W konkursie w ub.r. wiele rozwiza opartych byo na in- w Kairze konkurowao ze sob 444 studentw ze 149 druyn
terfejsie dotykowym. W tegorocznych finaach kilka zespow reprezentujcych 124 kraje. Polsk reprezentowao sze
bierze na warsztat ruch jako interfejs! Dokadnie tak pokazu- zespow. W finaowej gali w Kairze uczestniczyli wicepremier
je swe rozwizanie zwyciski Fteams z Politechniki dzkiej, i minister gospodarki Waldemar Pawlak i Jacek Murawski,
ktry tworzy automatycznego tumacza jzyka migowego, dyrektor generalny Microsoft w Polsce, ktrzy przejli obowizki
pozwalajcego osobom z niepenosprawnoci suchow po- organizatorw edycji wiatowych finaw Imagine Cup: w tym
rozumiewa si z osobami syszcymi w czasie rzeczywistym. roku wiatowe finay Imagine Cup 2010 odbd si w Polsce.
Fteams proponuje osobom sprawnym dostosowanie si do
metod komunikacji migowej osb z wadami suchu, a nie od- ++ Zwycizcy polskiej edycji Imagine Cup 2010 to zesp
wrotnie i wygrywa! Fteams z Politechniki dzkiej. Magda Jonczyk, Grzegorz
To dowd na to, e projektowanie rozwiza nie polega tylko Glonek, Tomasz Ciejka, Daniel Moliski oraz Jacek Pintera pod
na stworzeniu konkretnego rozwizania, ale przede wszystkim kierunkiem Jarosawa Koszuka bd reprezentowa Polsk
odpowiedniej jego analizie. podczas lipcowych wiatowych finaw. Fteams zaprezentowa
Kluczem do sukcesu w Imagine Cup jest zespoowa praca, projekt automatycznego tumacza jzyka migowego, ktry
interdyscyplinarne podejcie i prosta, czytelna komunikacja umoliwia osobom niedosyszcym porozumiewanie si
tak dla uczestnikw, jak i jurorw. ze syszcymi w czasie rzeczywistym. Fteams otrzyma te
nagrod specjaln w wysokoci 15 tys., ufundowan
REFLEKSJE NA MARGINESIE przez Ministerstwo Gospodarki.
Z rozmowy z uczestnikami Imagine Cup wyranie rysuje si
Obok Fteams w cisym finale konkursu w kategorii
obraz nowego, interesujcego pokolenia, ktre bdzie tworzy
Projektowanie oprogramowania znalazy si :
rozwizania: aktywnych, modych ludzi dziaajcych spoecz-
nie jako wolontariusze, a take udzielajcych si w swoich ro- + eVolve z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu,
dzinach. Mielimy szans spotka wraliwych projektantw +M UTANT i The Eradicators z Wojskowej Akademii
technologii. To wanie dlatego jestem przekonana, e projek- Technicznej w Warszawie,
towanie usug staje si nasz narodow dyscyplin. + DreamCraft z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.
21 DESIGN STORIES
DOBRY DESIGN
TO ZYSK
Wystawa dobrych praktyk wzorniczych organizowana przez
Instytut Wzornictwa Przemysowego w ramach projektu
Zaprojektuj Swj Zysk dowodzi, e wsppraca
z projektantem owocuje nie tylko estetycznym,
ale przede wszystkim rentownym produktem.
1 Studium
Rok wprowadzenia:
przypadku
2008 (rok stworzenia
koncepcji: 2007)
GIANTMicrobes
Publikacja THINKTANK Design jest bezpatnym dodatkiem do magazynu THINKTANK. Jest realizowana przez Instytut Wzornictwa
Przemysowego w ramach projektu Zaprojektuj Swj Zysk, wspfinansowanym ze rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.
Szczegowych informacji o uczestnictwie w projekcie Zaprojektuj Swj Zysk udzielaj:
IWP
+ wiadczy usugi o charakterze proinnowacyjnym (doradcze, informacyjne,
szkoleniowe i sieciowe) dla przedsibiorstw, instytucji i samorzdw.
+ Posiada 60-letnie dowiadczenie w upowszechnianiu i zarzdzaniu wzornictwem
i rozwojem nowego produktu.
+ Prowadzi projekty badawcze w zakresie wzornictwa i ergonomii.
+ Zajmuje si doradztwem w zakresie strategii i zarzdzania wzornictwem,
przygotowania i wdroenia nowych produktw, w tym przygotowuje i realizuje
konkursy wyaniajce dostawcw usug projektowych.
+ Realizuje szkolenia dla przedsibiorcw, studia podyplomowe dla kadry zarzdzajcej.
+ Organizuje krajowe i midzynarodowe wystawy i konkursy promujce innowacyjne
produkty oraz dobre praktyki.
+ Jest czonkiem International Council of Societies of Industrial Design (ICSID), wiodcej
midzynarodowej organizacji non profit, promujcej design, skupiajcej ponad 150
instytucji z ponad 50 krajw. ICSID prowadzi dziaalno standaryzacyjn, promuje
dobre wzorce, wspiera wspprac midzy projektantami i biznesem.
www.iwp.com.pl
www.zsz.com.pl
Czonek ICSID stosujemy rekomendowane
midzynarodowe standardy.
WZORNICTWO W NATURZE
Projekt Zaprojektuj Swj Zysk wspfinansowany jest ze rodkw Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.