Professional Documents
Culture Documents
Stany Zjednoczone
i wiat
w oczach
Wielkiego Mistrza
Lee Kuan Yewa
Opracowanie
Graham Allison, Robert D. Blackwill, Ali Wyne
Przeoya: Halina Biczak
Warszawa 2013
Tytu oryginau: Lee Kuan Yew: The Grand Masters Insights on China, the United
States, and the World
Copyright 2012 Belfer Center for Science
and International Affairs
All rights reserved
No part of this book may be reproduced in any format by any electronic or mechanical
means (including photocopying, recording or information storage and retrieval) without
permission in writing from the publisher.
Wydanie polskie
Kurhaus Publishing Kurhaus Media sp. z o.o. sp.k.
Prawa do tumaczenia
Kurhaus Publishing Kurhaus Media sp. z o.o. sp.k.
Wszelkie prawa zastrzeone. adna cz tekstu nie moe zosta przedrukowana ani
wykorzystana w jakiejkolwiek formie bez zgody Wydawcy.
Tumaczenie: Halina Biczak
Redakcja: Jan Cipiur
Korekta: Jolanta Tyczyska
Projekt okadki: Dariusz Krupa
Zdjcie Lee Kuan Yewa na okadce: PAP/DPA
Opracowanie typograficzne i amanie: Marek Wjcik
ISBN: 978-83-63993-43-6
Spis treci
Przedmowa do wydania polskiego (Sawomir S. Sikora)
13
15
17
Przedmowa25
Rozdzia 1 Przyszo Chin
29
45
63
75
91
117
131
145
Rozdzia 10 Wnioski
169
175
Przedmowa
do wydania polskiego
Przycign do swojego kraju i nadal przyciga midzynarodowe inwestycje na du skal. Wszystko to za spraw odpowiednich
zacht: niskich podatkw i przejrzystych procedur.
Ksika Chiny, Stany Zjednoczone i wiat w oczach Wielkiego
Mistrza Lee Kuan Yewa to w istocie zebrane i uporzdkowane
przez amerykaskiego politologa Grahama Allisona oraz dyplomat Roberta D. Blackwilla wypowiedzi Lee Kuan Yewa dotyczce
spraw fundamentalnych dla przyszoci wiata: znaczenia Stanw
Zjednoczonych i Chin na arenie midzynarodowej, ich wzajemnych
stosunkw, specyfiki Indii, roli islamu oraz przyszoci demokracji.
W kocowych rozdziaach Lew Kuan Yew dostaje rwnie szans
podzielenia si bardziej uniwersalnymi przemyleniami, a take wyjanienia, co ley u podoa jego przekona.
Lee Kuan Yew z nieukrywan fascynacj wypowiada si
o Stanach Zjednoczonych. Jego zdaniem Ameryk wyrnia spoeczestwo kreatywne, prne, atwo przycigajce i asymilujce ludzi utalentowanych. Spoeczestwo, ktre przewysza inne
pod wzgldem kultury przedsibiorczoci, w ktrym zarwno ryzyko, jak i poraka jest naturalnym elementem osigania sukcesu.
Wanie ze wzgldu na ducha przedsibiorczoci Amerykanie s dla
niego najbardziej dynamicznym i innowacyjnym spoeczestwem
wiata. Jego zdaniem Europejczycy czy Japoczycy maj jeszcze
przed sob dug drog, zanim naucz si takiego podejcia do biznesu, a tym samym poprawi swoj efektywno i konkurencyjno. Lee Kuan Yew chwali rwnie Amerykanw za to, e chocia
s supermocarstwem ze wzgldu na osignicia w nauce i technice,
a take potg gospodarcz i militarn, wci kieruj si wielkimi
ideaami. Potrafi dzieli si swoim bogactwem i wspiera inne kraje
w odbudowie lub w deniu do postpu. Byy premier konkluduje,
e dopki ich gospodarka cignie wiat, a w nauce i technice wyprzedza innych, dopty ani Europa, ani Japonia, ani Chiny nie usu-
10
11
** Sawomir S. Sikora jest menederem i bankowcem. W latach 19891994 wspautor polskiej transformacji sektora finansowego, od ponad 20 lat meneder w zarzdach bankw notowanych na GPW.
Od 10 lat Prezes Zarzdu Banku Handlowego w Warszawie S.A. i Citi Country Officer.
Sowo wstpne
14
Strategiem strategw
Przywdc przywdcw
Mentorem mentorw
18
Przywdcy chiscy
W chwili wydania oryginau nie sprawowa jeszcze tego urzdu. Gow Chiskiej Republiki Ludowej
zosta 14 marca 2013 r. przyp. Kurhaus Publishing.
19
20
21
22
23
Komentatorzy
24
obszerne wspomnienia [From Third World to First] to spucizna nadzwyczajnego czowieka, a i ksika jest pod wieloma wzgldami taka
sama jak Lee: byskotliwa, skaniajca do mylenia, bezceremonialna
i prowokujca (5 listopada 2000 r.).
David Ignatius, autor komentarzy w Washington Post:
Spord politykw, z ktrymi w cigu ponad 25 lat pracy dziennikarskiej przeprowadzaem wywiady, on jest chyba najbardziej inteligentny
(28 wrzenia 2002 r.).
Fareed Zakaria, redaktor Timea:
Lee Kuan Yew przej skrawek ldu w Azji Poudniowo-Wschodniej
ktry w 1965 r., po wielu zmaganiach i cierpieniach, sta si niezaleny bez adnych bogactw naturalnych, za to z wielojzyczn ludnoci, skadajc si z Chiczykw, Malajw i hinduskich robotnikw,
i przeksztaci go w jedno z centrw gospodarczych wiata. eby tego
dokona, Lee musia prowadzi nie tylko sprytn polityk gospodarcz,
ale i przebieg polityk zagraniczn... Jest nadal niekwestionowanym
ojcem Singapuru. Byem przytoczony jego dogbnym zrozumieniem
wiata Chin, Rosji i Stanw Zjednoczonych, ktrym brylowa, w dodatku w wieku 85 lat (21 wrzenia 2008 r.).
Przedmowa
26
Przedmowa
27
Rozdzia 1
Przyszo Chin
30
Przyszo Chin
31
32
10
Przyszo Chin
33
Lee Kuan Yew, Its Stupid to Be Afraid, wywiad dla Der Spiegel, 8 sierpnia 2005 r.
Lee Kuan Yew, Contest for Influence in the Asia-Pacific Region, Forbes, 18 czerwca 2007 r.
34