You are on page 1of 8

5 powodw dlaczego: Internet

Rzeczy zawadnie naszym yciem

Wszyscy jestemy migrantami


www.wikipedia.pl

Obiektywna rozmowa o emigracji staje si wspczenie


co raz trudniejsza a narastajce niedomwienia oraz lk
przed nieznanym nie pozwalaj dostrzec niejednorodnoci
zjawiska. Czy ekspozycja, ktra goci obecnie w CK Zamek
jest w stanie to zmieni?

Na pierwszy rzut oka, Internet of Things wydaje nam si czym


odlegym, czym z dalekiem przyszoci. Jednak rzecz w tym, e
jestemy o krok od kolejnej ewolucji, ktra wyidealizuje
nasz wiat w zupenie nieoczekiwany sposb.

6-7

Bezpatny miesicznik
Nr 49 z liSTOpad 2016

Wygrana republikaskiego kandydata w wyborach na prezydenta


Stanw Zjednoczonych
bya nie lada zaskoczeniem, zwaszcza dla tych,
ktrzy byli wicie przekonani o zwycistwie Hillary Clinton. Jeszcze na
cztery godziny przed
ogoszeniem wynikw
nie byo tak naprawd
wiadomo, kto obejmie
wadz. Okoo 8:00 czasu
polskiego wszystko byo
jasne. W takim razie
Trump, ale co dalej?

Trump. I co dalej?

rdo: flickr.com

iepewno na rynku amerykaskim i europejskim,


spadek wartoci dolara,
masowe protesty wciekych demokratw taki mniej wicej krajobraz
rysowa si o poranku 9. listopada w
USA. Na kilka dni, a nawet godzin
przed wyborami, ludzie nie zadawali
sobie pytania kto wygra?, a jak
mocno Trumpa pobije Clinton?.
Takie mylenie, do ktrego przekonay ludzi sondae, zgubio wszystkich. Z jednej strony dao Partii Republikaskiej powd do ogromnej,
troch niespodziewanej fety, z drugiej Partia Demokratyczna poczua si, jakby potnie oberwaa.
Doszo do pierwszego powanego przemwienia Donalda Trumpa,
teraz ju prezydenta elekta i
nastpi niespodziewany obrt zdarze. Miliarder zacz mwi, e
Ameryka jest dla wszystkich,
a kady moe wczy si w jej odbudow. Wyrane odcicie si od
ostrej retoryki, znanej z kampanii
wyborczej zmienio oblicze Trumpa. Chwil potem przyszy prezydent wspomnia o planach dotyczcych infrastruktury zapowiedzia wydanie 500 mld dolarw na
budow lotnisk, mostw, drg.
To cakowicie zmienio sytuacj
na giedach. Nagle okazao si, e

Czy Donald Trump bdzie w stanie zatrzyma przy sobie swj twardy elektorat, jednoczenie przekonujc do siebie niechtnych mu wyborcw?
republikanin chce wyda na modernizacj pastwa wicej, ni zapowiadaa Hillary Clinton. Ceny niklu, miedzi i cynku gwatownie skoczyy w gr, giedy amerykaskie
i europejskie zanotoway wzrost,
a dolar zacz szybko droe. W
trakcie pisania artykuu (15.11.16r.),
1 dolar jest wart 4,13 zotego. Tak
dobrej pozycji jeszcze w tym roku
nie mia.
Kolejny by wywiad dla stacji
CBS, gdzie prezydent elekt odpowiada na wizji na pytania dziennikarza Lesleya Stahla. Stahl zadawa
pytania odnonie dziaa Trumpa,
po wygranych wyborach. Przypomnia m.in. jego zapowied zrzeczenia si prezydenckiej pensji.
Trump jeszcze raz potwierdzi swe
sowa i ogosi, e odpowied
brzmi: nie, nie wezm jej. Kiedy
za Stahl zagai na temat masowych

i nierzadko agresywnych protestw


demokratw, Trump zaapelowa
o uspokojenie si i przypomnia
o chci wsplnego budowania
i jednoczenia Ameryki.
Warto doda, e niedugo po wygranych wyborach, Trump po cichu
wycofa si z jednego ze swoich postulatw. Ze strony internetowej
znikn zapis mwicy o zakazie
wjazdu do USA dla muzumanw.
Patrzc na to, co Trump zrobi
w przecigu pierwszego tygodnia
po swoim zwycistwie, mona powiedzie, e na pewno si zmieni.
Stara si zabiega o gosy szerszego
elektoratu, anieli tylko republikaskiego. Sowa, ktrych ju nie wypowiada z przesadn emfaz i podniesionym gosem stay si przekazem dla nierepublikaskich wyborcw pod tytuem: chc by waszym prezydentem.

To bardzo dobre posunicie. Jednak gdybym by przecitnym wyborc Trumpa, powanie bym si
zdenerwowa. To przecie jego
agresja, czasami odwane, a nawet
brawurowe ataki doprowadziy go
do tego miejsca, w ktrym aktualnie
si znajduje. Ludzie poparli Trumpa
z dwch powodw: bo prezentowa
si jako wrg obecnych wadz,
ktry nie ba si ich otwarcie i ostro
atakowa, a take dlatego, eby
po prostu pokaza rzdom demokratw i wielkim politykom czerwon kartk.
Ci drudzy nie wi z jego prezydentur wikszych nadziei, bo ich
oczekiwania zostay spenione po
wygranej Trumpa. Chodzio jedynie
o zamanifestowanie obecnej wadzy
swojej niechci i niezadowolenia.
Jednak pozostaa cz moe naprawd odczuwa zo. Zamiast

pieniacza i krzykliwego wroga elit,


maj do czynienia z czowiekiem,
ktry chce dogadywa si ze
wszystkimi i nie jest ju takim
awanturnikiem. To wanie na radykalnego i wciekego Trumpa, a nie
na kogo innego, oddali gos. Proci
ludzie, farmerzy i rednecksi mog
teraz uzna, e Trump tak po prostu
zagra na ich zoci. C, populizmu
nie mona odmwi jego kampanii.
Musimy pamita o tym, e oficjalnie Trump jeszcze prezydentem
nie zosta. W takim wypadku pozostaje nam czeka, co wydarzy si
w przecigu najbliszych miesicy.
Dopiero one poka nam prawdziw twarz elekta, bo jak to powiedzia Leszek Miller: niestworzone
rzeczy si mwi i nietypowe rzeczy
robi, dopki nie zasiada si na
wanym stanowisku.

Przemysaw Terlecki

www.facebook.com/gazeta.fenestra

Turner, dostojewski,
Schulz. Trzy rne epoki,
odmienne spojrzenie na
wiat, wszelakie spektrum wyrazu. czyo ich
jednak miasto. Miasto
bliskie sercu, przepenione szumem, grotesk codziennoci i mas przemieszczajcych si ludzi.
Gwarne, odstrczajce, a
jednoczenie pene labiryntw i fascynujcych
zakamarkw. pisarze
rzadko kiedy wykorzystywali motyw miasta w
celu ukazania jego pikna. Najczciej przemawiaa za nimi ch zapisania na kartach literatury
jego zepsucia, zmechanizowania, umasowienia.

imo, i jzyk polski naley do jednych z najtrudniejszych na wiecie, to coraz czciej staje si wyzwaniem take dla nas samych. Nikt
nie wymaga od nikogo znajomoci
bogatej polszczyzny niczym Mickiewicz czy Sowacki, jednake
podstawowe zwroty czy sowa powinny zosta przez nas opanowane.
Bo wstyd. Tym bardziej na studiach.

#1

Przyszem wczeniej, gdy


miaem blisko. to chyba najczstsza poczwara jzykowa, ktra
w duecie z weszem i poszem dana
jest nam sysze. Moi drodzy, mimo
i mielicie blisko, wysilcie si odrobin i uyjcie sw poszedem,

rdo: Nicole Piotrowska

o raz kolejny odjecha


Ci tramwaj, szukasz wic
kawaka cienia i oczekujesz
na przyjazd kolejnego. Suchawki
jak zwykle popsuy si w najmniej
oczekiwanym momencie i jeste
zmuszony wysuchiwa porywajcej dyskusji na temat problemw gastrycznych pani w rednim
wieku. Duszcy smog wypenia
puca niczym dym z papierosa
stojcego obok nastolatka.
Unikasz kontaktu z przechodniami, odliczasz minuty. Wiadomo,
chciaby teraz znale swoj oaz,
tajemniczy ogrd albo chocia
woln awk w parku. Nie tym razem. Jednak s takie dni kiedy kochasz to miasto caym sercem.
Moe nie dzi, ale na pewno wtedy
gdy masz wok siebie bliskich ludzi. Czujecie si panami wiata,
przemierzajc ulice w poszukiwaniu przygd i nowych dowiadcze.
A co na to inni mieszkacy?

Mam tak samo jak ty

Pozna, Winogrady

Sen o Warszawie

ycie w stolicy to taka polska


(gorsza?) wersja american dream.
Wszystko jest bardziej, szybciej, lepiej. Utworw o Warszawie powstao tak wiele, e bez wtpienia
mona by zlepi z nich caa
skadank pen kolorowych snw,
rozbitych butelek i zalanych socem ulic. Ukomy si wic temu,
ktry zoy jeden z najpikniejszych hodw nadwilaskiemu
miastu. Wykonywany przez
Czesawa Niemena Sen o Warszawie utwr obchodzcy w tym
roku swoje pidziesiciolecie
sta si niepisanym hymnem stolicy
i jej mieszkacw. Od ponad dziesiciu lat piewany przez kibicw
Legii przed kadym meczem rozgrywanym na Stadionie Wojska
Polskiego. Niemen uchwyci w nim
wolno, pasj i mio do miasta,
ktre stao si jego domem.

Czasy si zmieniy, do gosu doszo mode pokolenie, a z przepicia


obudzi si Muniek Staszczyk.
Swym zachrypnitym gosem,
w akompaniamencie ryczcego autobusu i obokw spalin, wypiewa
nam pikna ballad o Warszawie.
Miecie z powojenn histori, ktre
dopiero co wyrwao si spod komunistycznego reimu. Jest rok 1991,
a betonowe bloki niezalenie od
pory roku wprawiaj ludzi w cakowit eufori. Chc rycze, chc
krzycze, chc piewa, zarzeka
si w pijackim bekocie Muniek
przemierzajc labirynt ulic, bdzc
w kolejnych bramach. Nie wiadomo, czy to kwestia alkoholu czy
wiadomej mioci do stolicy wiemy jednak, e to miasto pozostawia
u swoich mieszkacw cige poczucie niedosytu.
Mimo, e Warszawa posiada zaledwie dwie linie metra, z czego

jedn tworzy a 6 stacji (sic!), Filip


Szczeniak zada sobie trud nagrania o nich caej piosenki. Ba,
tworzcy pod pseudonimem Taco
Hemingway artysta, postanowi nagra dwa mini albumy bdce
prztyczkiem w nos stoecznego
spoeczestwa. Trjkt warszawski i Umowa o dzieo stanowi
kompendium wiedzy na temat weekendowych rozrywek bananowych
dzieci, map najbardziej obleganych klubokawiarni w centrum oraz
krtk, acz dosy treciw charakterystyk typowych warszawiakw.
Raper w celu lepszego zobrazowania swoich dowiadcze i obserwacji wykorzysta stylistyk storytellingu. Nakreli rwnie sylwetk
gwnego bohatera swoich utworw
Piotrka. Piotr kocha, bdzi, pije,
rani. To figura symbolizujca poniekd kadego z nas. Niezalenie
od miasta. Chwycie wic w donie

Bdy jzykowe znane i popeniane

Soma w butach
przyszedem, wszedem. Szanujcie
innych i nie gwacie ich uszu.

#2

Wzi. Bd czsty, niejednokrotnie syszany rwnie


u wykadowcw naszego wspaniaego wydziau. Poprawna wersja
brzmi wzi. Krtko, zwile i bez
zbdnego seplenienia.

#3

Tu pisze, tam pisze. Podstawowy


bd, ktry po wytumaczeniu, na-

gle staje si czym oczywistym.


Naturalnie uywa powinnimy
zwrotu tu pisze (kto np. redaktor),
ale w gazecie jest napisane (co,
o kim, na jaki temat).

#4

W kadym BD razie. Nie, nie


nie. W kadym razie wystarczy, niezalenie co chcecie powiedzie.

#5

Pewnie kady z Was ma wancznik w domu? Nie? Wanie dlatego

poprawna wersja to
wcza/wycza a nie
wancza/wyancza.

#6

wiato wczamy, ewentualnie


zawiecamy. Nie zapalamy. Chyba,
ze ogie.

#7

Rzadziej wychwytywanym
bdem jest wyraenie tylko
i wycznie. Wyrazy tylko oraz
wycznie oznaczaj to samo.

swoje grolsche i ome, a nastpnie


poznajcie bliej histori miasta
pachncego jak szlugi i kalafiory.

Czas dla poszukiwaczy wrae

W tekcie na tapet zostaa wzita jedynie Warszawa. Jednak ilo


autorw, utworw, tekstw i klipw
nawizujcych do miast oraz miasteczek, jest po prostu niezliczona.
Czasem artysta nie przedstawia motywu wprost. Usiuje jednak uruchomi w wyobrani suchacza kaskad skojarze. Popkultura nauczya nas ostronoci przed mafi
jedc po Poznaniu na rosyjskich
rejestracjach, szacunku do mieszkacw blokowisk oraz uwielbienia
dla maych francuskich uliczek na
Saskiej Kpie. A teraz, drogi czytelniku, zamknij oczy i zastanw si
jakie jest Twoje miasto?

Nicole PIOTROWSKA

Albo jedno, albo drugie. Inaczej to


pleonazm*.

#8

Gdy o pleonazmach mowa, wymieni kilka znanych i uywanych.


Cofa sie do tylu
Kartka papieru
Okres czasu
Spada w d
*pleonazm pot. maso malane
wyraenie, w ktrym jedna cz
wypowiedzi zawiera te same treci,
ktre wystpuj w drugiej czci.
Bdy popeniamy wszyscy,
w kocu jestemy tylko ludmi. Nie
oznacza to jednak, e mamy w nich
tkwi. Poprawiajmy si wzajemnie
i dmy do doskonaoci, a wiat
bdzie lepszy.
Wasz purysta jzykowy,

Mikoaj SOMSKI

listopad 2016

ora roku, uwarunkowania


genetyczne, status zawodowy, wyksztacenie, choroby psychiczne. W co ostatecznie
moe zamieni si niewaciwa konfiguracja tych czynnikw? W samobjstwo. Rzecz nietykalna zarwno
w sferze medialnej, jak i spoecznej.
O tym si po prostu nie mwi, wrcz
milczy. Dlatego wanie pragn poruszy ten temat.
Sam akt wzbudza w nas strach,
to jasne. Dlaczego przedawkowanie
znanego artysty jest naganiane
przez media, a mier nastolatki,

ktra odebraa sobie ycie ju nie?


Moe naleao o tym powiedzie,
bo znay i uwielbiay go miliony?
Jednak w innej sytuacji, nic bymy
nie wiedzieli. A wszystko to przez
strach i brak zrozumienia? To czego
nie rozumiemy - odrzucamy. Zwyczajnie nie chcemy o tym wiedzie.
A moe wiemy niewystarczajco,
by o tym mwi? Pomimo wielu
bada, samobjstwa nadal pozostaj
wielk niewiadom. Najbardziej
przeraajcy jest fakt, e to modzi
ludzie najczciej odbieraj sobie
ycie. Ogromny lk budzi uczucie,
e rwienik nagle przesta widzie
w yciu sens. Ot tak zdecydowa, e

Sztuk kady interpretuje na swj sposb. W obecnych czasach, gdy moe ni by prawie wszystko, a ludzie przecigaj si, by obejrze instalacj artystyczn z dwch patykw, czenie jej rnych gatunkw przestao kogokolwiek dziwi. Tyczy si to take
poezji, ktra coraz czciej przywracana jest do
ycia, rwnie przez ludzi modych. Mylc o poezji,
raczej nikt nie czy jej z graffiti w kocu przez restrykcyjn cz spoeczestwa wci jest ono uznawane za wandalizm. Co wic powstanie, gdy przepleciemy te dwa zjawiska? przejaw sprowadzenia jej do
niszych, moe mniej do niej pasujcych, kategorii
czy raczej oddanie jej pewnego hodu?

urale wychwalajce Lecha przestay ju dziwi, a pseudomalarstwo na cianach stao si codziennoci. Potrzeba byo czego nowego, a raczej starego, aby urozmaici
dziea artystw ze sprayem w doni.
Ze spaceru na spacer zaczto dostrzega coraz to nowe sposoby
przelewania poezji na ciany. I nie
mam tu na myli rymowanek zawierajcych wulgaryzmy zamiast przecinkw. Zamiast tego zawitali tam
Miosz czy Miobdzka. Rewolucja
murali wydarzya si z dnia na
dzie? By moe. A moe po prostu
opniona bya reakcja odbiorcw.
Teksty widoczne w centrach lub na
zatoczonych kamienicach zyskay
rozgos, ale na mniejsz skal znane
byy ju wczeniej.

Mur murowi nie rwny

Graffiti z poezj nie trzeba daleko


szuka; w samym Poznaniu znajdzie si kilka pereek. Baraczaka
na ul. Szyperskiej pewnie nie trzeba
nikomu przedstawia, ale zasig lokalizacji oraz artystw wychodzi
daleko poza te okolice. ledzcy
wydarzenia kulturalne zapewne ko-

jarz, e zaczo si to w ramach


konkursu z 2015 roku Centrum
warte Poznania. Autorzy Tomasz
Genow i Joanna Paczak zrealizowali wtedy akcj na Wildzie i
Jeycach. Z czasem napyway coraz to nowe pomysy oraz tereny i
tak w rnych dzielnicach miasta
mona teraz poczyta poezj Tadeusza Rewicza, Zbigniewa Herberta
lub Wisawy Szymborskiej. Dodam
jednak, e wspomniana przeze mnie
akcja co prawda rozpocza fal
owych dziaa, ale tylko oficjalnie
cho legalnie bdzie moe lepszym
okreleniem. Nagle kada wierszowana forma nabazgrana na przystanku autobusowym staa si bardziej artystyczna, bo wystpowaa
pod szyldem konkursu. Tylko czym
si rni legalny Miosz od nielegalnego Miosza? Zapewne inaczej
nastraja ludzi do wydania opinii.
Krytyka prdzej dosignie tej
pierwszej opcji. Co w gruncie rzeczy nie jest zbyt logiczne: co jest
dobre tylko wtedy, gdy zrobi to osoba wpisujca si w kanon spoeczny? Tu mog ponownie zada pytanie hod czy obnianie standardw? Ani jedno, ani drugie. Na
pewno docenienie, a jednoczenie
przeniesienie na mniej wymagajc
paszczyzn. Czy potrzebne?

Zabjcze tabu
wszystko co zrobi, jest nic nie warte. Wedug wiatowej Organizacji
Zdrowia to wanie samobjstwa s
drug, najczstsz przyczyn mierci osb w wieku 15-29 lat. Preventing Suicide. A global imperative pierwszy raport WHO z 2014 roku,
powicony kwestii samobjstw informuje, e co 40 sekund kto na
wiecie odbiera sobie ycie. Zatrwaajce jest rwnie to, e czas
ten bdzie si skraca w 2020
roku ma on wynosi 22 sekundy,
tym samym liczba prb samobjczych wzronie 10-20 krotnie.

Mnie to nie dotyczy

Pewnie zaoye, e ten problem


nie odnosi si do Ciebie. Nie
wtpi. Warto jednak na moment
si zatrzyma i zastanowi. O tej

porze roku nieustannie pluskamy


si w melancholii. Moe Ty wietnie sobie radzisz z ponurymi dniami
i jesienn chandr, ale prawdopodobnie tu obok Ciebie jest osoba
potrzebujca pomocy. Poczucie
utraty kontroli nad wasnym yciem
moe si okaza jedynie maym
zaamaniem, jednak zawsze warto
wycign rk.
Czsto rodzina czy bliscy samobjcw nie widz znaczcych
oznak. Pocztkowo dowiadczaj
ogromnego wstrzsu, dopiero pniej wszystko zaczyna si ukada
w cao.

A moe by tak zacz

Jak pokazuj badania, o problemie myli i czynw suicydalnych


warto rozmawia. Wzrost wiedzy

spoeczestwa na ich temat, jak pokazuj dane Komendy Gwnej Policji, powoduje spadek wspomnianych zachowa. Prace nad Narodowym Programem Zapobiegania Samobjstwom s w toku, nie oznacza
to jednak siedzenia z zaoonymi
rkoma. Naukowcy mwi, e zaburzenia mzgu wywoywane s
wieloma rnymi czynnikami. To
nage, przemijajce, ale nadzwyczaj
negatywne uczucie braku nadziei i
paniki. Mona sobie z nim radzi
samemu, niektrzy w skrajnych
przypadkach bd potrzebowa kogo bliskiego czy specjalisty, ale samobjstwo nigdy nie moe by
ostatecznoci.
Mora na dzi? Przygldajmy si
naszym bliskim, by zdy poda
im pomocn do.

Marta KUCZMASKA

Czym ciana bogata

vrdo: poznan.pl

pora roku, uwarunkowania genetyczne, status zawodowy, wyksztacenie, choroby psychiczne. W co ostatecznie moe zamieni si niewaciwa konfiguracja
tych czynnikw? W samobjstwo. Rzecz nietykalna zarwno w sferze medialnej, jak i spoecznej. O tym si
po prostu nie mwi, wrcz milczy. dlatego wanie
pragn poruszy ten temat.

Maa cz poznaskiej poezji.


Wedug pseudointelektualistw zapewne nie, w kocu jak mona
sprowadza co przeznaczonego
dawniej dla elit do takich prymitywnych ekscesw. Ja natomiast
pochwal, dam bogosawiestwo
i przeka dalej. Bo co z tego, e
przez poow edukacji kazano nam
analizowa wiersze Kochanowskiego, jeli wikszo obecnych absolwentw w tym czasie analizowaa
raczej liczb lamp na suficie. Myl, e jest to dobry sposb na przemycenie do codziennoci zjawiska,
ktre moe zmusi do zatrzymania
si, przeczytania i bycia zadowolonym, e cho przez dwie minuty
w cigu doby mielimy okazj do-

wiadczy odrobiny kultury, refleksji, czasami streszczenia wiata


w nie do koca oczywisty sposb.

Artystyczna szansa

Pomijajc fakt wykorzystywanej


paszczyzny, nikt nie przekona
mnie, e woli od tej estetyki rozpowszechnion wszdzie typow poezj podwrkow. Czy nie przyjemniej jest przeczyta dobry
wiersz ni ten informujcy ktra
koleanka danego posiadacza sprayu ma lepszy biust? I cho pewnie
za jaki czas miejsce na cianach
zajmie inna konwencja twrcza
co nie jest niczym dziwnym,

w kocu dynamizm w zmianach


te jest istotny to mam nadziej,
e chocia cz obecnych tekstw
zachowa swoje miejsce. Nie dlatego, e jest to mniejsze zo i lepiej
spoglda na co, co ma pewien
poziom w przesaniu ale dlatego,
e to rodzaj intelektualnego zachcenia.
Zobaczysz raz, drugi, pomylisz,
e to fajne. Moe tylko znajdziesz
inne takie miejsca, a moe
pjdziesz do biblioteki. Takie przekazywanie poezji niczego jej nie
odbiera. Przeciwnie pomaga jej
si wybi, w tych, bd co bd,
mao literackich czasach.

Klaudia ZIMOWSKA

4
pocztek listopada, jezdnia pokryta biaym puchem i umiechy na twarzach mionikw sportw zimowych. Wszystko
to oznacza, e sezon
snow zosta oficjalnie
otwarty. Mimo tego, e w
poznaniu jego inauguracja miaa wydanie klubowe, to ju od miesica zasypywani jestemy ofertami wyjazdw w miejsca, gdzie krlowa niegu
zawitaa na dobre.

www.facebook.com/gazeta.fenestra

Biao na czarnym

rodzony w 1981 r. w Sao


Paulo, Massa zacz ciga
si ju w wieku 8 lat, na
pocztku na torach kartingowych.
Jako nastolatek przenis si ju do
Formuy Chevrolet, gdzie wywalczy mistrzostwo. Kolejnym przystankiem na drodze rozwoju Brazylijczyka bya Europa. Startowa we
Woskiej i Europejskiej Formule Renault oraz w Formule 3000 wszystkie serie wygra.

Sen o Formule 1

Jego talent dostrzeg wreszcie


szwajcarski zesp Sauber i
w 2002 r. zaproszono modego Felipe na testy w Formule 1. Massa jedzi w teamie Saubera do 2005 roku
z przerwami. Mimo dobrego startu,
nie potrafi utrzyma formy i pod
koniec sezonu straci miejsce w zespole. Uda si wic do Ferrari jako
kierowca testowy, jednak tam nie
udao mu si przebi i w 2004 roku
znowu zwiza si z Sauberem.
Tamten, jak i nastpny sezon koczy tu poza pierwsz dziesitk.
Mimo jego rednich wynikw, w

rdo zdjcia: primoris-travel.pl

olskie orodki narciarskie


rozwijaj si coraz szybciej,
jednak przystosowane s
przede wszystkim do szkolenia podstawowych umiejtnoci i technik w
sportach zimowych. Penia sezonu
oraz silne przymrozki wi si
z horrendalnymi kolejkami, wysokimi cenami karnetw oraz noclegw
w pobliskich kurortach. Dlatego od
kilku lat wybierajc si zim w gry,
warto rozway opcj wyjazdu poza
granice naszego kraju. W tym roku
szczegln uwag zwrci na siebie
Artur Rajewski. Poznaniak zaledwie
miesic temu zdecydowa si pokaza wiatu swoje nowe dziecko,
bdce jednoczenie kontynuacj
jego dziesicioletniego dorobku
sklep Lets Board. Dlatego najwyszy czas, aby nawoskowa swoje deski, zaplanowa czas, w ktrym
to bdziecie mogli odda si aktywnemu wypoczynkowi, i podszkoli
si pod okiem najlepszych.

May TybetWoch
Waciciel Lets Board od lat zajmuje si wyszukiwaniem najciekawszych i najbardziej korzystnych
cenowo ofert zagranicznych stacji
narciarskich. W tym roku zdecydowa si na sprawdzone i czsto odwiedzane przez niego miejscwki,
znajdujce si we Francji, Austrii
i Woszech.
Jego wyjazdy s godne uwagi
przede wszystkim ze wzgldu na
szkolcych w tej ekipie riderw, posiadajcych wieloletnie dowiadcze-

nie, bdcych niegdy czonkami


kadry narodowej.
Zajcia prowadzone s profesjonalnie, bez wzgldu na to, jaki poziom zaawansowania prezentujesz.
W ich skad wchodzi m.in. video
analiza, a kady z uczestnikw
moe poczu si cho przez chwil
jak prawdziwy zawodnik dziki treningom zorganizowanym na tyczkach. Nie zapomina si rwnie
o freestyleu. Jest to cz powicona najodwaniejszym zajawkowi-

czom, poniewa zagraniczne snowparki skadaj si z wielu tras, a ich


atrakcje nie kocz si na dwch boxach niewielkich rozmiarw. Kada
z nich przystosowana jest oczywicie do umiejtnoci jedcego i posiada przypisan klas od S do XL,
co oznacza przeznaczenie dla mniej
lub bardziej dowiadczonych.
Najbliszy wyjazd organizowany przez byego mistrza Polski
w snowboardzie odbdzie si 16
grudnia kierunek: Gerlitzen. B-

dzie mona podczas niego nie tylko


wskoczy na wyszy poziom jazdy,
ale rwnie za darmo przetestowa
najnowsze modele desek od Burtona, Ride czy LibTecha. Po wielu
godzinach jazdy, oprcz wieczornych imprez, prezentowany bdzie
take serwis sprztu. To z pewnoci umiejtno, ktr powinien naby prawdziwy pasjonat sportw
zimowych.
Kadego roku powstaj nowe firmy organizujce wyjazdy za naj-

May wielki czowiek


Felipe Massa to bardzo charakterystyczna posta w Formule 1. Cho jest tam najniszy, to nie da si go nie zauway i nie polubi. Zawsze optymistycznie nastawiony, wesoy, przyjacielski. Nie jest on jednak tylko
dobr dusz tego sportu, ale rwnie wietnym kierowc. Mg osign naprawd wiele, gdyby
nie to, e czsto na jego drodze stawa pech. Obecny sezon jest jego ostatnim
w F1, dlatego warto przyjrze si bliej karierze brazylijskiego kierowcy.
2006 roku drogi Massy i Ferrari
znowu si spotkay. Brazylijczyk
zosta drugim kierowc, tu za Michaelem Schumacherem, ale i tak
zdoa pokaza wielki talent, odnoszc swoje pierwsze dwa zwycistwa. W klasyfikacji kocowej znalaz si na podium; by trzeci.
W nastpnym sezonie wygra trzy
wycigi, ale ostatecznie zmagania
zakoczy na czwartym miejscu.
Jednak to, co najlepsze i najciekawsze, miao dopiero nadej

Prawie mistrz na rollercoasterze

Sezon 2008 by najbardziej zaskakujcym sezonem w karierze Massy.


Pierwsze dwa wycigi kompletnie

mu si nie uday i zaczto ju zastanawia si nad jego przyszoci we


woskim teamie, ale kolejne cztery
GP skoczy na podium (wygra
dwa z nich). Po trzeciej wygranej
obj prowadzenie w klasyfikacji
generalnej, zostajc pierwszym brazylijskim liderem F1 od czasw
Ayrtona Senny w 1993 r. Mimo to
Louis Hamilton i nowy kolega z zespou Kimi Rikknen, nie odpuszczali, a Massa startowa
z ronym szczciem raz by trzeci, a w kolejnym starcie by o krok
od zwycistwa, ale na trzy
okrenia przed met zepsu mu si
silnik. W swoim setnym GP udao
mu si wygra (dokona tego jako
pierwszy kierowca w historii).

W nastpnym wycigu rwnie wygra, co prawda do szczliwie, po


tym, jak Hamilton dosta kar za
nieuprawnione przecicie szykany.
Gdy by ju tylko 1 punkt za Anglikiem, ponownie dopad go pech
najpierw straci pierwsze miejsce po
duym bdzie mechanikw w pit
stopie, a w kolejnym wycigu mia
kolizj z Hamiltonem i skoczy dopiero szsty. Do koca sezonu zosta tylko jeden wycig w rodzinnym Sao Paulo. Massa traci do Anglika 7 punktw. By zdoby upragnione mistrzostwo na Interlagos musia wygra lub by drugi,
a Hamilton skoczy poza pierwsz
pitk. I tak byo przez 39 sekund. Kiedy Massa przejecha lini

mety jako pierwszy, pewny, e mistrzostwo ma w kieszeni, w ostatniej


chwili Brytyjczyk wyprzedzi Timo
Glocka i ukoczy wycig jako
pity. Oznaczao to, e sezon zakoczy z mistrzostwem, 1 punkt przed
Mass. Pomimo alu Brazylijczyk
pokaza klas podczas dekoracji po
wycigu, kiedy ze zami w oczach
dzikowa swoim kibicom za wsparcie.
Pocztek sezonu 2009 by rwnie
pechowy, gwnie ze wzgldu na
problemy z bolidem. Gdy Ferrari
wprowadzio poprawki, Brazylijczykowi szo coraz lepiej, a
w kocu stan na podium. Wygldao na to, e wszystko zmierza
w dobrym kierunku. Niestety na

listopad 2016
nisz moliw cen, jednak zazwyczaj sprawia to, e jako usug jest
naprawd bardzo niska. Jeli szukacie dobrze zorganizowanej zimowej
imprezy, warto najpierw rozway
oferty lokalsw. By moe nie s
one organizowane na tak skal jak
eventy tych bardziej znanych, np.
SnowMotion czy SnowShow, jednak gwarantuj Wam one progres w
nauce i szczeglny klimat.
Jeeli jednak Wasz wolny czas
jest cile ograniczony przez uczelni czy prac, warto wiedzie, ktre
stacje narciarskie w Polsce powinnimy koniecznie odwiedzi. We
wszelkich rankingach wygrywa

nia. Warto doda, e to wanie tam,


zaledwie dwa lata temu, postawiono
pierwszy telemix szecioosobow
kanap wzbogacon o gondol.
Perek na mojej krtkiej licie
jest oczywicie Szklarska Porba,
doskonale znana Poznaniakom. Odwiedzamy j nie tylko ze wzgldu
na stosunkowo niewielk liczb kilometrw, ktre musimy pokona,
ale przede wszystkim pikne
pooenie i rnorodno tras. Myl, e w tej kwestii orodek krluje
wrd innych polskich stacji. Mimo
braku topowej infrastruktury i nowoczesnego nanieania, malownicze i ttnice yciem w nocy mias-

Kadego roku powstaj nowe firmy organizujce wyjazdy za najnisz moliw cen, jednak zazwyczaj sprawia to, e jako usug jest
naprawd bardzo niska. Jeli szukacie dobrze zorganizowanej
zimowej imprezy, warto najpierw rozway oferty lokalsw.
Biaka Tatrzaska, wedug mnie nieco przereklamowana. Swoj wysok
ocen zawdzicza nowoczesnej infrastrukturze i dobrze przygotowanym, dynamicznym trasom, jednak
trzy pene przejazdy w cigu godziny podczas peni sezonu granicz z
cudem. Na drugim miejscu klasyfikuje si Zieleniec, ktry z pewnoci wyrnia si niezwykym krajobrazem, iloci wypoyczalni czy
moliwoci testowania desek od
najlepszych (Palmer, Santa Cruz,
Nitro). Zanim rozwin si orodek
Czarna Gra, na Ziemi Kodzkiej
byo to najpopularniejsze wrd narciarzy miejsce. Jego niskie
pooenie sprawia bowiem, e korzystne warunki niegowe utrzymuj si tu nawet do poowy kwiet-

teczko sprawia, e to ona otrzymuje


od lat tytu zimowej stolicy.
W przecigu ostatnich piciu lat w
Polsce stano okoo 30 nowych kolei linowych, co dla zapalonych narciarzy jest wspania informacj. Pomimo to sporty zimowe w Polsce
wci s niedoceniane. Moim zdaniem kady fan zimowego szalestwa powinien skorzysta z ofert zagranicznych stacji narciarskich, bowiem koszty takiej wyprawy wcale
nie musz by wysze anieli te
przeznaczone na wyjazd do Zieleca,
natomiast doznania oraz moliwoci
rozwoju na nasonecznionych stokach s nieporwnywalne. Pozostao
wic tylko czeka na otwarcie zanieonych tras i rusza na trening.

Katarzyna NOWACKA

Wszyscy jestemy migrantami


Wystawa pt. Wszyscy jestemy migrantami, ktr do koca listopada mona oglda
w poznackim Centrum Kultury Zamek doskonale wpisuje si we wspczesn dyskusj o dugofalowych implikacjach swobodnego mieszania si kultur oraz wpywie
tego zjawiska na bezpieczestwo czy stabilizacj - zarwno ekonomiczn jak i tosamociow. W przeciwiestwie jednak do utartego na przestrzeni ostatnich miesicy
schematu, polacy maj tu okazj siebie samych ujrze w roli uchodcw. Historycznie, losy nadwilaskiego pastwa niejednokrotnie zmuszay jego mieszkacw do
ratowania si przed dotkliw sytuacj polityczn oraz gospodarcz.

utorzy ekspozycji zdecydowali si ukaza masow


emigracj ludnoci polskiej
w czasach zaborw, na przeomie
XIX i XX wieku. Wtedy to wanie
kwit, niemal przemys podry
transatlantyckich, ktrych celem byy
najczciej Stany Zjednoczone albo
Brazylia. Odwiedzajcy wystaw
mog zapozna si z dylematami
i wyborami rodakw, poprzez zachowane listy, ktre sane zza oceanu
opisyway now, egzotyczn rzeczywisto. Pisane w duej merze przez
niewyksztaconych chopw obfituj
w bdy, pokrtn gramatyk i kreatywn ortografi, stanowi jednak autentyczny obraz trosk, nadziei i niepewnoci.

Poszukujc emocji

Mimo tego, i zawiera rda


o niewtpliwej wartoci historycznej,
wystawa wywouje odczucie pewnej
miakoci. Sposb ilustrowania przeszoci przywodzi na myl tylko
odorbin bardziej finezyjn gazetk
szkoln a jedyne uyte rodki wyrazu to prostolinijnie pokazane sowo ,

Jak opowiada?

Dzieje emigracji mona bowiem


opowiedzie zgrabnie, intrygujco
i tak, by poszczeglne relacje za-

Aleksandra KLASA

rdo: Clive Mason/Getty Images

Wgrzech Massa mia grony wypadek: spryna oderwana od bolidu


Rubensa Barichello uderzya
z du prdkoci w jego kask,
uszkadzajc okolic lewego oka.
Kierowca trafi do szpitala, a jego
stan by okrelany jako zagraajcy
yciu, ale stabilny. Na szczcie
szybko si poprawi i Massa
opuci szpital tydzie pniej, jednak do koca sezonu nie wrci
na tor F1.

Pocztek koca

Po powrocie Massa musia si


oswoi z now pozycj w zespole
znw by tym drugim, za dopiero
przybyym Fernando Alonso. Brazylijczyk sezon zacz dobrze i po
trzecim wycigu zosta liderem, jednak pniej jedzio mu si w kratk. Podczas GP Niemiec doszo te
do nieprzyjemnej sytuacji. Pod koniec wycigu, w ktrym Massa prowadzi, jego inynier wycigowy zasugerowa, eby Brazylijczyk przepuci Alonso, bo tamten jest szybszy. Tak te si stao, a Massa
ukoczy wycig na drugim miejscu.
Za uywanie niedozwolonych polece zespoowych Ferrari otrzymao

pady w pami, zrobiy wraenie.


W Gdyni powstao niedawno Muzeum Emigracji, ktre stanowi idealny
przykad wystawy oddziaujcej na
widza na wielu paszczyznach. Nie
sposb naturalnie przenie realistycznych atrap wagonw czy okrtw w duo mniejsz przestrze CK
Zamek, nie w tym jednak rzecz.
Chodzi wszak o to by pobudzi ciekawo, przyku uwag angaujc
co najmniej kilka aspektw ludzkiego postrzegania rzeczywistoci, tak
by zrodziy si jakiekolwiek emocje.
Efekt taki nietrudno przecie uzyska cakiem prostymi metodami.
Wystarczyoby pj za przykadem
wspomnianego ju muzeum i nagra
zinterpretowane artystycznie i odczytane listy, tak by nabray silniejszego wyrazu. Dopiero dokonawszy
takich urealniajcych zabegw
mona oczekiwa, e oto pojawi
si przestrze do zawieszenia posiadanych uprzedze a take do zwyczajnej empatii wzgldem tych, ktrzy dzi powielaj dowiadczenia
znane nam jako narodowi bardzo
dobrze. Tego jednak na wystawie
Wszyscy jestemy migrantami zabrako. Niestety.

nieliczne zdjcia i przedmioty


zwizane z przytoczonymi fragmentami sztuki epistolarnej. Poruszajc
si midzy instalacjami podobnymi
do kuchennych wysepek, mona tylko mozolnie wysuwa kolejne szuflady, w ktrych tematycznie posegregowano lata wyrzecze, wyzwa
i silnych emocji. Nad gablotami powiewaj pojedyncze biae pachty
a na nich dr projekcje niewyranych fotografii. Odwiedzajcy prbuj wczyta si w snute historie, co
nie naley wcale do zada prostych,
gdy zachowana oryginalna, nasycona potkniciami jzykowymi forma,
niejednokrotnie okazuje si zbyt
trudna w odbiorze. Oczywicie refleksja nad wysikiem woonym
w pielgnowanie wizi z bliskimi jest
tu zdecydowanie na miejscu, silne
pragnienie kontaktu wrcz przdziera
si wyranie przez kaleczony pirem
jzyk, lecz w sytuacji, gdy teksty stanowi jedyn zawarto wystawy,
brak pynnoci staje si dotkliwy.

Poegnanie z kibicami na Interlagos.


100 000 $ kary. Mimo tego, e pniej Massa radzi sobie niele
i skoczy sezon na 6. miejscu, to
ziarno niepewnoci zostao zasiane,
a sytuacja w zespole bya coraz bardziej napita
Kolejne trzy sezony byy dla Massy rozczarowujce. W tym okresie
jedynie trzy razy sta na podium i
kilka razy si o nie otar. Brazylijczyk nie by zadowolony ze swojej

pozycji w zespole. Pod koniec 2013


r. czara goryczy przelaa si po obu
stronach. Massa odszed do sabszego zespou brytyjskiego Williamsa, ale pozostawa optymist. Szansy upatrywa w zmianie przepisw.
Mia po czci racj, bo sezon 2014
by dla nich przeomowy, a on sam
jako pierwszy odebra Mercedesowi
pole position podczas GP Austrii.
Ostatecznie wycig ukoczy czwar-

ty. W tamtym roku trzy razy by na


podium, a w klasyfikacji generalnej
by sidmy. Kolejny sezon okaza
si bardzo podobny.

Ostatni rozdzia

W tym roku miewa lepsze i gorsze chwile. Najwyej bywa na


pitym miejscu (dwa razy). Przed
przedostatnim GP, w Brazylii, Wil-

liams przygotowa dla Massy specjalny bolid z jego nazwiskiem. Zaprojektowano dla niego rwnie
kask przedstawiajcy czonkw jego
rodziny i najwaniejsze momenty w
karierze. Niestety Massa tego wycigu nie ukoczy, bo mia wypadek. Gdy wyszed z bolidu mia
przy sobie brazylijsk flag,
z ktr poszed do kibicw, by mc
im podzikowa, a oni oklaskiwali
go na stojco. Podobnie zachowali
si wszyscy koledzy z Formuy 1,
kiedy przechodzi wzdu alei serwisowej; utworzyli dla niego szpaler. To sodko-gorzkie poegnanie
z rodzim publicznoci pokazao
jednak, jakim szacunkiem cieszy
si Brazylijczyk.
Felipe Massa jest bardzo dobrym
kierowc, niestety wiele razy mia
pecha. Gdyby nie to, mgby by
zdecydowanie bardziej utytuowany.
Sezony 2008 i 2009 niejako naznaczyy i zdefinioway jego karier.
By moe jest niespenionym mistrzem, ale na pewno nie niespenionym talentem. cznie w swojej karierze wygra 11 wycigw, na podium stawa 41 razy, za na podium
klasyfikacji kocowej by 2 razy.

Wioleta WASYLW

www.facebook.com/gazeta.fenestra

Szczoteczka do zbw
pokazuje twoje postpy
w porannym rytuale na
smartfonie, skakanka
wywietla ilo powtrze dziki ledowym
lampom na cianie, a kiedy masz ju do zdrowego trybu ycia, lodwka
wysya wiadomo o
idealnym schodzeniu
piwa. Sielankowy wiat
nie musi kojarzy si ju
tylko z windowsow
idyll z pulpitu - coraz
wikszy nacisk na nasze
ycie kadzie "internet
Rzeczy", ktry bdzie
idealnym wsparciem dla
Twojej wygody.

evin Ashton w Polsce moe


kojarzy si z entuzjastycznym Anglikiem z telewizyjnego show o emigrantach
yjcych w Polsce. Nic bardziej
mylnego - kto skojarzy Ashtona
z Aistonem, powinien si wstydzi, bowiem ten pisany przez "sh"
w niedalekiej przyszoci moe
mie ogromny wpyw na Twoje
ycie, w przeciwiestwie do
mieszka ze szklanego ekranu nawoujcego do lubienia Europy.
Dziecko Ashtona, czyli definicja
"Internetu Rzeczy" jest ju niemal
penoletnia, gdy powstaa w 1999
roku. Wtedy jeszcze uchodzia za

5 powodw dlaczego:
internet Rzeczy
zawadnie naszym yciem
futurystyczn wizj, ktra by moe
zrewolucjonizuje wiat. Dziesi lat
po tym wydarzeniu, powstao kolejne, rozszerzone pojcie w tej tematyce. Dziki temu, moemy dzi
mwi o "Internecie Wszechrzeczy". Pojcie to nieprzypadkowo
pojawio si dokadnie w 2009
roku. To wanie wtedy, ilo
podczonych urzdze do Internetu

pieralskiego, dyrektora rozwoju


rynku w firmie Cisco, wydaj si
idealnym podsumowaniem ekscytujcych czasw w jakich yjemy.
Poniej prezentujemy 5 dziedzin
codziennego ycia, ktre naszym
zdaniem s najlepsz odpowiedzi
na to, dlaczego "Internet Wszechrzeczy", czyli poczenie ludzi,
przedmiotw i danych do sieci -

Przechodzimy ze wiata, gdzie do Internetu


podczone s tylko komputery, tablety, telefony i urzdzenia tworzce sie, do wiata, w
ktrym podczane do Internetu s dowolne urzdzenia codziennego i biznesowego uytku.
przewyszya liczb ludzi yjcych
na Ziemi. Szacuje si, e do 2020
roku, ta liczba wzronie do ponad
25 miliardw narzdzi, ktre s na
stae s poczone z sieci.
Przechodzimy ze wiata, gdzie do
Internetu podczone s tylko komputery, tablety, telefony i urzdzenia
tworzce sie, do wiata, w ktrym
podczane do Internetu s dowolne
urzdzenia codziennego i biznesowego uytku - sowa Konrada Na-

moe okaza si Twoim najlepszym


przyjacielem w najbliszych latach.

1. Medycyna

Cige yczenie zdrowia jest nieodcznym elementem okazjonalnych wizanek sownych, jakie wypada nam mwi jubilatowi czy solenizantowi. Wspomniana szczoteczka ze wstpu produkowana
przez "Onvi", czy te szalik firmy

"Wair", mierzcy stenie zanieczyszczenia powietrza w otoczeniu,


wydaj si drobnostkami, ktre
mog delikatnie wpyn na nasze
ycie. Cakowicie futurystyczn
wizj s natomiast tymczasowe,
elektroniczne tatuae. Miayby one
pomc kobietom w ciy. Ich wzr
zmieniaby si w przecigu dziewiciu miesicy i informowa o stanie rozwoju podu. Suyby take
jako ostrzeenie przed poronieniem
lub wczeniejszym porodem.
Innymi pomysami na wykorzystanie "Internetu Rzeczy" w medycynie s m.in. inteligentne soczewki
kontaktowe. Wedug najnowszych
informacji, informowayby one o
zmianach w ludzkim organizmie,
wywietlajc dane odnonie cinienia krwi, czy te poziomu cukru.
Natomiast kiedy cignlibymy
soczewki z oczu po to, by pooy
si spa, o jego jako zadbaaby
aplikacja "Sense", ktra o poranku
wywietliaby nam dane dotyczce
warunkw, w jakich przyszo nam
ni. Takie informacje mogyby pomc nam budzi si wypocztymi, a
w wypadku bardzo pnego powrotu z weekendowych harcw, aplikacja przypomniaaby nam o koniecz-

noci ustawienia butelki wody oddalonej na dugo ramion.

2. Logistyka

Ju dzisiaj priorytetowe paczki


oznaczane s specjalnym nadajnikiem, ktry pozwala ledzi jej tras. Jednak najnowszym sposobem,
ktry jeszcze ulepsza ten system s
tzw. "beacony" emitujce sygna radiowy. Dziki technologii "Bluetooth Low Energy" informacje na temat przesyki mog trafia na nasze
smartfony. To znacznie uatwia prac w przemyle logistycznym i
usprawnia podejmowane w nim
dziaania.
Swoje przeznaczenie "Internet
Rzeczy" odnalazby take w sprawach organizacyjnych. Usprawnioby to np. przejazd przez bramki
na autostradzie poprzez automatyczne pobieranie opaty z konta zarejestrowanego samochodu, a take
poprawioby jako diagnostyki naszych aut.
Co ciekawe, "beacony" mog
suy take na imprezach masowych, np. w poszukiwaniu sceny
numer 5, na ktrej gra nasz ulubiony mistrz wiolonczeli oraz w co-

Do Panw Kowalskich Janw


Panowie Kowalscy Janowie, ktrzy w sobotnio-niedzielne popoudnia zasidziecie przed telewizorami ogldajc naszych skoczkw,
biegaczy i biathlonistw. Panowie
Kowalscy Janowie, ktrzy eksperckimi gosami opowiada bdziecie
jak biega, skaka czy strzela powinni, zrbcie nam przysug i odejdcie od klawiatur swoich komputerw.
Do dzisiaj pamitam przeczytan
w ksice Kamila Wolnickiego histori, ktra przydarzya si Justynie
Kowalczyk w Vancouver. Po rozegraniu trzech pierwszych konkurencji zimowych igrzysk olimpijskich,
czyli ju po wywalczeniu przez Polk srebrnego i brzowego medalu,
ale jeszcze przed triumfem na dystansie 30 km klasykiem, Justyna Kowalczyk w wiosce olimpijskiej spotkaa swoj serdeczn przyjacik z
ukraiskiej kadry, Walentyn Szewczenko. Ukrainka wyciskaa Polk
gratulujc jej zdobycia dwch olimpijskich krkw. Traktujca wyniki

Kowalczyk jako ogromny sukces


Walentyna w odpowiedzi usyszaa
tylko, e w Polsce i tak nikt si z
tych medali nie cieszy. W kocu Kowalczyk miaa z Vancouver wrci z
4 tytuami mistrzyni olimpijskiej.
Mimo tego, e jedno zoto, wymarzone i upragnione, wywalczone po
38 latach posuchy dao wiele radoci, nie nauczyo pokory Panw Kowalskich Janw.
Bo Panowie Kowalscy Janowie
nadal uporczywie mnoyli pytania:
dlaczego Justyna przegraa finisz w
biegu czonym, dlaczego nieodpowiednio, rzecz jasna ich zdaniem,
pokonaa zakrt podczas sprintu,
dlaczego w kolejnym roku przegraa
z Marit Bjoergen zoto mistrzostw
wiata o 4 sekundy? Dlaczego szczyt
formy rozpocz si od Tour de Ski?
Pytania to jeszcze nie najwikszy
problem. Prawdziwym problemem
s mdroci, wygaszane zawsze
pewnym siebie, eksperckim gosem:
e przecie trzeba byo inaczej
zjeda, e tu czy tam trzeba byo
wczeniej czy pniej zaatakowa.

rdo: tactical.pl

Straciem do pani szacunek

Typowy Pan Kowalski Jan.


Bo przecie Panowie Kowalscy
Janowie w swojej kolekcji maj setki dyplomw trenerskich, maj bogat wiedz, uczyli si od najlepszych, zdobywali medale igrzysk
olimpijskich i mistrzostw wiata

A nie, jednak nie. Panowie Kowalscy Janowie, uwaajcy si za doskonale wyedukowanych w temacie,
szczyc si faktem, e zim dwa
razy w tygodniu usid przed telewizorem. Oni si znaj i to jak!

Przecie czytaj to, co inni Kowalscy pisz w komentarzach! Bo przecie oni znaj si na biegach narciarskich jak mao kto, przecie Aleksander Wierietielny moe si myli, ale Panowie Kowalscy Janowie

rdo: 4virtus.com

listopad 2016

Idealne ycie w idealnym wiecie. CzyInternet Rzeczybdzie lekiem na ludzkie zmartwienia?


dziennych zakupach - pomagajc
znale studentowi najtasze piwo
mleko na podstawie jego wczeniej
skonstruowanej historii zakupw.

3. Nauka

Nie mamy pojcia czy ogldalicie kiedy film z Seanem Pennem i


Nicole Kidman o tym, jak pikniejsza cz tego duetu podsuchuje
rozmow o planowanym zamachu
na afrykaskiego polityka podczas
szczytu ONZ, ale wiemy doskonale, e filmy takie jak "Tumaczka"
mog w najbliszym czasie pozosta dalekim wspomnieniem. Ju
dzi w Stanach Zjednoczonych
mona kupi bezprzewodowe
suchawki douszne, ktre na
bieco tumacz 6 rnych jzysi nigdy nie myl, bo oni wiedz
zawsze dokadnie co i jak powinno
by zrobione. Oczywicie zawodnicy popeniaj bdy. Zarwno te
techniczne, taktyczne, jak i inne
drobne pomyki wkradaj si w
przygotowania do sezonu, ale Panowie Kowalscy Janowie bdw by
nie popenili, chocia o profesjonalnym treningu wiedz tyle ile usysz
w telewizji, przeczytaj na internetowym forum i ile powie im poprzez
portale spoecznociowe sama Justyna Kowalczyk. Ale oni i tak bd
wiedzie zdecydowanie lepiej.
Podczas okresu przygotowawczego Polka opublikowaa na Facebooku i Twitterze zdjcie ze swojego
treningu biegowego w grach. I
pewnie nawet tak dobrze znajca
swoich kibicw Kowalczyk nie spodziewaa si, jak wielk burz wywoa strj, w ktrym trenowaa.
Kowalczyk na trening, jak zwykle
latem, ubraa spodnio-spdniczk
jednej z najlepszych firm dla narciarzy biegaczy, ale jak zwykle Panowie Kowalscy Janowie po wnikliwej analizie doszli do wniosku, e
Polka postpia le. Spdnica jest
podobno zbyt opita, z nieodpowiedniego materiau, niedopuszczalna do biegania po grach. Podobno

mu w lodwce do podtrzymania
profesjonalnej diety.

Wspomniana ju skakanka dajca


spokj naszym matematycznym
zdolnociom to zdecydowane uderzenie w target sportu amatorskiego.
Dla nieco bardziej ambitnych przewidziane s np. kolarskie okulary,
ktre tworz program treningowy
dla wielbicieli rowerw. Dziaaj
jednak inaczej ni synne ju "Endomondo", ktre mierzy odlego.
Okulary "Oakley Radar Space" to
wynalazek firmy Intel, nad ktrym
pracowano ponad 4 lata. Jego atu-

tem jest moliwo komunikacji z


urzdzeniem za pomoc mowy. Rowerzysta decyduje jak ma wyglda
trasa podczas treningu oraz dostaje
informacje dotyczce postpw. Co
ciekawe, okulary s ju do kupienia
na polskim rynku. Cena? Ponad 2
tysice zotych.
Dla zawodowych sportowcw te
przewidziane s atrakcje Internetu
Rzeczy. S one jednak w pewien
sposb poczone z rozszerzon
rzeczywistoci. Technologia moe
by wykorzystana do utworzenia
hologramw jako przeszkd w
olimpijskim biegu na 3000 metrw.
Ponadto, aplikacje monitorujce
postpy danego sportowca, mog
przesya dane do inteligentnej
kuchni w domu zawodnika, informujc go jakich produktw brakuje

mistrzyni olimpijska popenia faux


pas, a buty, w ktrych wybraa si
na trening, zakadaj tylko amatorzy, ktrych pniej musz ratowa
TOPR-owcy. Oczywicie bzdura
goni bzdur. Podziwiam stoicki
spokj Justyny Kowalczyk, ktra
staraa si na chodno wyjani Pa-

prosz za swoje sowa, bo przecie


zdecydowanie maj racj.
Pamitam jak podczas IO w Soczi
jeden z kibicw, w sieci, jak mu si
zdaje, anonimowy i bohaterski,
stwierdzi, e miejsca na podium s
dla Kowalczyk obowizkiem, bo
oprcz trzech czy czterech biega-

krotny mistrz olimpijski medale wywalczy przypadkiem, a gdyby zamiast szkoleniowcw i swojego organizmu sucha Panw Kowalskich
Janw i ich uwag, to w kolekcji
miaby pewnie ju kilkanacie medali i to same zote. Bo przecie
szanowni Panowie Kowalscy Janowie zdecydowanie lepiej wiedz, jak
trenowa czy skaka powinni Stoch,
Kot, ya, by wygrywa wszystkie
konkurencje. Przecie to oni maj
najwiksz wiedz, wiksz od trenerw, fizjoterapeutw i zawodnikw razem wzitych.
Butni Panowie Kowalscy Janowie
maj przecie prawo ocenia kadego zawodnika, mwi, co zrobi le,
a co dobrze. Maj prawo wymaga,
bo to podobno z ich pienidzy
kady zawodnik jedzi na zawody i
trenuje. Oczywicie kibice od swoich idoli zawsze wymagali i bd
wymaga, ale wymaga a obraa
po porace to nie to samo. Pamitam sytuacj, gdy podczas jednego z
wywiadw Weronika Nowakowska
opowiadaa, jak wiele daa jej
wsppraca z psychologiem. Wreszcie zrozumiaa, e nie moe przejmowa si kad negatywn opini.
Wspominaa te, jak po jednym z
biegw sztafetowych Pan Kowalski

kw. To oczywicie problem dla


wszystkich poliglotw wiata, bowiem ich umiejtnoci mog w
niedugim czasie sta si zbyteczne.

4. Sport

Butni Panowie Kowalscy Janowie maj p


rzecie prawo ocenia kadego zawodnika,
mwi, co zrobi le, a co dobrze. Maj prawo
wymaga, bo to podobno z ich pienidzy kady zawodnik
jedzi na zawody i trenuje.
nom Kowalskim Janom, e spdniczki do biegania to norma i naturalny strj dla osb biegajcych po
grach. Polka pokazaa nawet zdjcie mistrzyni wiata w biegach grskich, ktra wanie w tej nieodpowiedniej, wedug Panw Kowalskich Janw, spdniczce trenuje.
Buty, ktre podobno nosz amatorzy, Kowalczyk zakadaa nawet
podczas zdobywania grskich
szczytw wanie z TOPR-owcami,
ktrzy to mieli ratowa nieodpowiedzialnych biegaczy. Ale i tak Panowie Kowalscy Janowie wiedzieli i
wiedz lepiej, i tak nigdy nie prze-

czek reszta stawki igrzysk to pprofesjonalistki. Oczywicie opinia ta


rozbawia wiele osb, ktre Panu
Kowalskiemu Janowi wytkny
gupot, ale Pan Kowalski Jan przecie nie moe przeprosi. Lepiej napisa, e to nie on si myli. Co tam
sowa ekspertw, co tam napisane
ksiki, przecie oni kami, oni si
nie znaj, przecie oni nie mog
rwna si ze wszechwiedzcym
Panem Kowalskim Janem.
Tak samo sabsza forma Kamil
Stocha w zeszym sezonie na pewno
wynikaa z tego, e Polak nie wie,
jak powinien skaka. Przecie dwu-

5. ycie codzienne i rozrywka

Z raportu o "Internecie Rzeczy w


Polsce" firmy Interactive Advertising Bureau i jej polskiego oddziau
wynika, e w kraju nad Wis technologie "Internet of Things" id w
nieco innym kierunku ni w Stanach Zjednoczonych i na Zachodzie
Europy. W Polsce "IoT" wykorzystywany jest czciej w powaniejszych aspektach ycia. wiadczy o
tym moda na inteligentne kuchnie,
czy zabezpieczenia alarmowe w domach. To wanie w zakresie
uytecznoci i bezpieczestwa Polacy najchtniej prbuj nowych
technologii.

Zachd Europy i USA czciej


zapomina o sprawach powszechnie
uznawanych za wane, spdzajc
godziny przed telewizorami typu
SMART oraz podrujc samochodem wyposaonym w poczenie z
sieci.
Niezwykle interesujcym zjawiskiem s tzw. miasta przyszoci.
Najpopularniejszym jest to w Korei
Poudniowej, oddalone o 65 kilometrw od stolicy kraju - Seulu.
Songdo, bo o nim mowa, to jak pisze dziennikarz Rafa Tomaski na
stronie miastothinkthank.pl: "Las
wieowcw o futurystycznych
ksztatach otoczony morzem. Midzynarodowa Dzielnica Biznesu,
International Business District,
gdzie wszyscy robi to samo, o tych
samych porach."
Koreaskie miasto przyszoci to
idealistyczna wizja miejsca idealnego dla czowieka. Zielone wiato
na ulicy zapala si wtedy, kiedy wychodzisz z pracy. Miasto jest cigle
pod okiem setek kamer i nieustannie chronione. Nieprzerwanie funkcjonuje system monitorowania stanu zanieczyszczenia powietrza.
Sowem, nic nie dzieje si tutaj
przypadkowo.
"Internet Rzeczy", a waciwie
"Internet Wszechrzeczy" to przyszo, do ktrej nieuchronnie zmierzamy. Jednak tak jak w przypadku
telefonw, czy pniej smartfonw
- nie ma si czego ba. Technologie
z tym zwizane maj jeszcze bardziej uatwi ycie kademu, przecitnemu obywatelowi wiata. Nie
ma jednak gwarancji, e zamiast informacji o idealnie schodzonym piwie, otrzymamy wiadomo o tym,
e kto nam je wczeniej wypi.

Micha LENICZAK

Jan napisa do niej na Facebooku,


informujc, e straci do niej cay
szacunek. Stao si tak tylko dlatego, e Polka czterokrotnie
spudowaa i musiaa biega karn
rund. Szacunek to tutaj sowo
klucz, ktre niestety Panom Kowalskim Janom jest nieznane lub znane
tylko w przypadku zwracania si do
nich samych.
Kibic moe jednego zawodnika
lubi bardziej, a drugiego mniej. Takie jego prawo. Ma te prawo
oglda i kibicowa komu chce,
wycza telewizor podczas biegw
Kowalczyk czy skokw Polakw.
Ale nie ma prawa nie szanowa. Nie
musi zgadza si z prywatnymi
przekonaniami poszczeglnych
sportowcw, ale musi szanowa ich
jako ludzi i polskich reprezentantw.
Zawsze, gdy pisz o naszych
sportowcach, pisz, e moim zdaniem, e sdz, e myl. Bo
mimo setek obejrzanych biegw nie
miaabym miaoci nawet ostatniej
w stawce zawodniczce powiedzie,
co robi le i jak robi powinna, bo,
powiem szczerze, nie wiem. Bo rol
kibica nie jest wiedzie, ale kibicowa.

Aleksandra KONIECZNA

8
Zachowania uznawane
za odbiegajce od typowych. Napady smutku,
a chwil pniej stany
euforyczne. Niemoliwe
do przewidzenia reakcje
na otrzymywane z kadej
strony bodce. posegregowane z precyzj tabletki. ilu cierpicych, tyle
rnych oblicz tak delikatnego tematu. Jak poradzi sobie z chorob
psychiczn bliskiej osoby? dlaczego fotografia
koi bl i al lepiej ni kolejny kieliszek wypeniony alkoholem?

www.facebook.com/gazeta.fenestra

Zatrzymaj wiat,
ja wysiadam

Przyjmij cudze uczucia

I ju si nie martw

Melissa Spitz kompletowaa materia do swojego projektu You

rdo zdjcia: pixabay.com

hciaabym umie pisa


w adny i subtelny sposb
o mioci, bo nierozerwalnie czy si ona z chorob czonka
rodziny lub przyjaciela. Kocham
ci, dlatego tak trudno przyj mi
stan, w jakim si obecnie znajdujesz.
Kocham ci, zatem tak czy siak
musz go przyj. Kocham ci
i w zwizku z tym musz znale
rodki, ktre mi w tym pomog. Nie
potrafi pozby si wraenia, e wizerunek choroby psychicznej stanowi ju swego rodzaju przepuszczon
przez literacki, filmowy i szeroko
pojty artystyczny wiatek papk,
czsto bagatelizowan i sprowadzan do krtkiego: Nie narzekaj,
inni maj gorzej. Nie zdajemy sobie sprawy, jak wielowymiarowa
moe by ta przestrze: rozciga si
ona bowiem od stanw moliwych
do wyleczenia raz na zawsze, a do
trwaego mentalnego pokrzywdzenia, odcinitego jak pitno i pozostajcego z chorym ju na cae ycie.
Twrcy posugujcy si na co
dzie aparatem fotograficznym postanowili urzdzi sobie swoj
wasn terapi uatwi sobie przyjcie wyej opisanego stanu bliskich ludzi za pomoc rodkw prostych, bo cyfrowych lub analogowych. Bez recepty z nieczytelnym
podpisem lekarza i pastelowego,
papierowego opakowania. Postawili
si w roli obserwatorw, z pokor
przyznajc, e wcale nie chcieli leczy bliskich, a samych siebie.

bionego mczyzny o zgaszonych


oczach i pustym wyrazie twarzy
przeplataj si z nieograniczon
perspektyw natury. A natura
wedug Drennan jest cich metafor
cakowitej izolacji. Izolacji po raz
kolejny zarwno swojej, jak i
ma. Std ujcia spokojnej i niczym niewzruszonej tafli morza czy
zkej, muskanej wiatrem trawy
rosncej na wydmach. Zdjcia te
s po prostu surowym odwzorowaniem rzeczywistoci nie wida ani
nie czu tu jakiejkolwiek potrzeby
jej ubarwiania. Chodne kolory
i przede wszystkim cisza. Patrzc na
prace Drennan, nie umiem w mylach podoy pod nie jakiejkolwiek
cieki dwikowej. Nic. Brak jakichkolwiek wypowiedzianych sw.
By moe echo? Ewentualnie, od
czasu do czasu, szum morza, zapisany w przytknitej do ucha muszli.

Cisze i szumy
Have Nothing To Worry About
przez lata fotografujc swoj mam
kobiet z zaburzeniami bipolarnymi. Zdjcia robione byy podczas
wizyt w szpitalach oraz w domu
mamy Spitz, Deborah. Patrzc na
fotografie przedstawiajce zdrapan
ze ciany tapet, koszyki z pedantycznie poukadanymi lekami, bohaterk z wymierzon w obiektyw
broni i modlc si na szpitalnym
ku czy Xanax w foliowej torebce
na tle rowej wikliny, uzyskujemy
wgld w szokujc i mogc odstraszy niejednego z nas spowied.
Spitz w rozmowie z portalem Vice
wyjania, e to nie tylko jej autoterapia, ale i element zaspokajajcy
potrzeb atencji i podnoszcy wasne poczucie wartoci jej mamy.
Spitz poprzez swoje fotografie
zabiera nas w podr wypenion
niepewnoci jutra i naznaczon
dogbnym, bijcym z kadej jej
pracy smutkiem. Smutne s porozrzucane w umywalce kosmetyki,
smutny jest wzr na szlafroku Deborah, smutkiem odznacza si sama
jej twarz, usta zacinite w wsk
kresk i postawa ciaa. Jednoczenie warto zauway, e Spitz wysya nam komunikat: Jestem w stanie si do tego przyzwyczai, podkrelajc zarazem niewtpliwie

Wydawca: Wydzia Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, ul. Umultowska 89a, 61-614 Pozna.
Redakcja:Wydzia Nauk Politycznych i Dziennikarstwa, ul. Umultowska 89a, pokj 144, 61-614 Pozna
email: fenestra.uam@gmail.com, facebook: www.facebook.com/gazeta.fenestra

du rol mamy w powstawaniu


zdj jedno z nich przedstawia
Deborah opierajc si caym
ciaem na swojej ogromnej podobinie podczas wystawy prac crki.

Powtarzaj i oddychaj

Intymny, dziwny i minimalistyczny projekt Timothyego Archibalda


dosownie i zarazem symbolicznie
przyblia niezrozumiay, zapltany
w wiele mentalnych supw wiat
autyzmu. Bohaterem albumu zatytuowanego Echolilia (parafraza
nazwy jednego z gwnych syndromw autyzmu echolalii, czyli komunikacyjnej patologii, objawiajcej si powtarzaniem sw
i fraz wczeniej zasyszanych)
jest syn fotografa autystyczny,
w chwili realizacji projektu picioletni Elijah. Nieumiejtno przystosowania si do otaczajcej rzeczywistoci stanowi trudno oraz
udrk nie tylko dla dziecka, ale
i rodzica. Archibald w wywiadzie
zaczonym do albumu przyznaje,
e nauczy si dziki temu projektowi godzi z chorob syna.
Wikszo fotografii oparta jest
na tym samym, prostym zamyle
chwilowej fascynacji Elijaha jakim
przedmiotem. Zdjcia s bezpored-

Redaktor naczelny
/Redaktor dziau Kultura
Maria Ledeman
Zastpca redaktora naczelnego
Mateusz Iwiski
Redaktor dziau Polityka
Grzegorz Iwasiuta
Redaktor dziau Sport
Rafa Bajer
Sekretarz Redakcji
Anna Osiska

Korekta
Anna Maria Kottas
Weronika Nowak
Nicole Piotrowska
Redakcja
Piotr Baszczyk
Tomasz Ciepielewski
Patryk Halczak
Karolina Karo
Aleksandra Klasa
Aleksandra Konieczna
Marta Kuczmaska

nie i zdaj si komunikowa


ogldajcemu: Zobacz i pomyl.
W ten sposb mamy okazj przyjrze si synowi Archibalda
w rnych sytuacjach. Widzimy
Elijaha siedzcego na stole

Research dotyczcy fotografii,


ktra koi przez dotykanie trudnych
tematw, to dziwna sprawa. Wciga
i wyczerpuje, sprawia, e chc czyta, oglda i cho przez moment
dowiadcza jeszcze wicej tego
wiata, ktrego nie znam, ktry
wiele osb zadziwia i by moe
przeraa, ktry tak naprawd od samego rodka znaj tylko osoby powizane w sposb bezporedni lub
poredni ze zjawiskiem choroby
psychicznej. Przegldam uchwycone momenty, widz twarze smutne,
przygnbione i zamylone, jednak
to tylko moje wraenia, impresje

Za oknem ju ciemno, a ja mocniej nacigam


rkawy swetra na nadgarstki. Myl o jutrzejszej pobudce, porannym zimnie, jedzie autobusem, zajciach na uczelni
i wchajcego kwiaty w wazonie,
suchajcego wistu wasnego oddechu przez rur od odkurzacza,
lecego w pozycji embrionalnej
w plastikowym pudle na zabawki
i siedzcego nago z papierow torb
na gowie.

Dryfuj na swoim oceanie

Gdzie w Nowym Yorku Maureen Drennan znalaza lek na poczucie osamotnienia w zwizku osamotnienia nie tylko wasnego, ale
przede wszystkim osamotnienia
swojego cierpicego na depresj
ma. W serii jej fotografii, zatytuowanej The Sea That Surrounds
Us, portrety brodatego, przygn-

Micha Leniczak
Mateusz Menkina
Patryk Mikoaj
Marcin Moj
Mateusz Musik
Katarzyna Nowacka
Adam Nowaczewski
Hubert Ossowski
Natalia Pawlak
Magorzata Pelka
Micha Perzanowski
Micha Piszczek

Jakub Ptak
Joanna Skrzybt
Mikoaj Somski
Mikoaj Stanek
Joanna Suwiczak
Dawid Szymczak
PrzemysawTerlecki
WioletaWasylw
JarosawWicawski
TomaszWitas
AleksandraWrblewska
Klaudia Zimowska

wywoane przez twrczo. Aparat


to narzdzie potne. Przekanik
emocji.
Za oknem ju ciemno, a ja mocniej nacigam rkawy swetra na
nadgarstki. Myl o jutrzejszej pobudce, porannym zimnie, jedzie
autobusem, zajciach na uczelni
Zrobi to wszystko wiadomie,
zdrowa, normalnie odbierajc
wszystkie bodce, funkcjonujc
w sposb, w jaki robi to wikszo
populacji. Znw odbior rzeczywisto bez jakichkolwiek szumw
i zaburze.
Myl o tym, jak niewdziczni
wobec losu bywamy, i chyba znw
chce mi si paka.

Skad
Tomasz Szukaa

Magorzata PELKA

Twitter
/twitter.com/FenestraGazeta

Druk
Drukarnia Prasowa
ul. Malwowa 158, Skrzewo
Redakcja zastrzega sobie prawo
Strona internetowa
do redagowania i skracania
www.gazetafenestra.pl
nadesanych tekstw. Redakcja nie
ponosi odpowiedzialnoci za tre
Facebook
www.facebook.com/gazeta.fenestra zamieszczanych reklam.
Opiekun redakcji
Red. Lesaw Ciesika

You might also like