You are on page 1of 7

NachoCaldernexplicadesdesuexperienciaenconsultalosefectosdeestosdispositivos

Diezconsejosdeunneuropsiclogoinfantil
alospadressobreelusodetabletasporlos
nios

Actualizado1diciembre20168:0

ReL

Unpsiquiatraalertadequeusartabletasenel
colegiodificultaelaprendizajeyla
concentracin
LosReyesdejanasushijassintelevisin,
tabletniinternetentresemana,lacienciales
avala
Nadademvilparamenoresde12aos,ysin
whatsapphastalos16:laPolicaexplicalos
peligros
Nadademviles,nitabletasniordenador,
hastalos12aos:unapropuestaparacolegios
yfamilias

NachoCaldernesunodelosneuropsiclogosdereferenciadelmomento.Desarrollasu
laborentreEspaayEstadosUnidossiendoeldirectordelInstitutodeNeuropsicologa
Aplicadas(INPA)enMadridydelNeurologicalRehabilitationInternationalConsultantsde
Laredo(Texas).
Especialistaenniosesteprofesionalconoceperfectamentelosefectosdelabusodela
tecnologa(mviles,tabletas,ordenadoresytelevisin)enlosmspequeos.Ytrasobservar
amilesdeniossusconclusionessondevastadoras.Yaseaconciertaspatologasosin
ellasalertaalospadresdeloslmitesquedebenponerasushijosenlautilizacindeestas
tecnologas.Enunartculopublicadoensublog,Educarconsentido,quereproducimosa

continuacin,explicalosefectosenlosniosbasadosensuexperienciaensusconsultas:
Lapresenciaennuestrasvidasdedispositivoselectrnicosqueutilizaninternet(telfonos
mvilesytablets)es,atodasluces,inevitablelocualnoesmaloperosuusoest
rpidamentealcanzandodosisquenadiepuedenegarqueconstituyenunabuso.
Megustaracompartirconustedeslasobservacionesquealolargodelosltimosaos
hepodidohacerdesdeelprivilegiadosillndeneuropsiclogoinfantil(yportanto
terapeutadefamilia).
Losefectosdetabletasymviles,peoresquelosdelatelevisin
Siempremehemostradomuycrticodelabusoquesehaestadohaciendodelatelevisin.Sus
efectoshansidomarcadamentenocivosysonnumerossimoslosestudiosquelodemuestran.
Inocentementedurantemuchotiempopensabaquelatelevisinylosmvilesolastabletseran
equivalentes,quesusefectoserancomparables.Desgraciadamentelosefectosdestos
ltimossonmuchomsnocivos.
Delatelevisinsiemprehedichoqueesnocivaenundoblesentido:
1.Porelefectohipnticoqueejerce,reduciendolasconexionesentrelacortezaprefrontal(parte
pensantedelsistemanervioso)yelrestodelencfalohastanivelesbsicosdesupervivencia.
Poresoestandescansadoverlatelevisin,poresotantosadultosalllegarlanochedecimos
(meincluyo)Estoytancansadoquesloquieroverlatelevisin.Lapantallaejerceunefecto
hipnticodetalcalibrequeliteralmentedejamosdepensar(actividadqueconsumeunagran
cantidaddeoxgeno)ypasamosaprocesarlainformacinquellegaatravsdenuestrosojosde
aunosnivelesinsultantementebsicos.Porcierto,cuantomstiemposeestexpuestoa
esteefectohipntico,msdifcilresultasalirdel.
2.Porloqueverlatelevisinimpide.Mientrasseestviendolatelevisinnosehacenotras
cosasmuchomsproductivas.Enelcasodelosnios,particularmente,latelevisin
lesimpideestarjugando,queeslafuncinmsimportanteparaeldesarrollodel
sistemanervioso.Hoyendalashabilidadesdejuegodelosniossehanreducido
gravsimamente.

Elprincipalobjetivodelosniosdebeserjugar,algobsicoparasudesarrollo
Laadiccinesanmayorenelcasodeestasnuevastecnologas
ComodijounfilosofoenundebatesobrelatelevisinYonotengotelevisinporquemequita
muchomsdeloquemeda.
Estosdosefectosnocivosdelatelevisinsiguensiendoverdadcuandonos
referimosalostelfonosmvilesylastabletas,perodebemosahondardemanerams
concreta.
Laluzazulqueemitenesosdispositivosejerceunefectohipnticomuchomspotentesobre
nuestrosistemanervioso,deahquesupoderadictivoseamuchomayorqueeldela
televisin.Esmuchomsdifcildesengancharseseatrasunusopuntual,oseadesdela
adiccindeesosmalditosaparatosquedeloqueyadeporsesdesengancharsedela
televisin.Elpasado1dejuniode2016elInstitutodeEstudiosFamiliaresFamilyWatch
publicunartculoenelquedemostrabaelincrementodelaviolenciadehijoshaciapadresy
cmoestaviolenciaestmediatizadaengranmedidaporelmalusodelosdispositivos
electrnicoselenfrentamientoentrelospadresyloshijosesmuchomsintensocuandoel
temadediscusineseltelfonomvil,latabletaosimilarqueporcualquierotracuestin.
CreoquelapginawebdelFamilyWatch(http://www.thefamilywatch.org/)deberaserla
cabeceradeinternetdecualquierpadreoprofesor.
Losbeneficiosdeinteractuar?
UnadelasgrandesdiferenciasqueexistenentrelaTVylosdispositivosconconexina
interneteslainteractuacin.Latelevisinalmenoslatradicional,laquenotenemos
conectadaainternetimplicaunapasividadporpartedelsujeto,solopuedeverla,mientras
quelosmvilesolastabletspermitenbucear,buscar,cambiar,jugar,responder,etc.Apriori

estaesunagranventaja.Elusuariotieneuncontrolsobrequhacer,nohayunapasividadtan
apabullante.
Sinembargo,enmiexperienciaesacapacidadparabuscar,parainteractuar,se
convierteenalgunoscasos,enelpeorenemigo.Amenudoveoniosque,ansinsaber
leer,sinnisiquieraedadparahacerlo,soncapacesdedominarunatabletalgradodeentraren
lapginawebdesueleccinconfrecuenciaYoutubeyencontrarelvideodesueleccin.
Impresionantepodramosconcluir.Elproblemaesqueraravezelnioterminadeverese
video.Antesdequeacabeyahabrseleccionadootrodelalistaqueaparecealaderechadesu
pantalla,yashar,sucesivamente,saltandodeunvideoaotro,sinterminardeverningunode
ellos.
Elejemplodelosniosautistas
Enelextremomspatolgicohevistojvenescondiagnsticodeautismo
enganchadosaunadeterminadaescenadeentre5y25segundosdeduracin
yrepitiendoesamalditaescenadurantehoras.Larebobinanyvuelvenaver,
constantemente.
Conozcounjovenqueescapazdeponeresamismaescena,demaneraperfectamente
sincronizadaentresdispositivosdiferentes,producindoleunosnivelesdeexcitacin
orgsmicos.
Nodigoquelastabletsolosmvilesproduzcanautismo,nimuchomenos,perosinduda
agravanypotencianlossntomascaractersticamenteautistas.
Producendficitdeatencin
Sinllegaraesetipodepatologa,loqueesindiscutibleesquelastabletsylosmvilesestn
haciendoestragosendosreasmuyconcretas:
Estnreduciendolacapacidaddeatencindelosniosdemaneradramtica.La
malditaluzazulqueemitenesosdispositivosejercetalniveldeestimulacinenelsistema
nerviosoquecuandoselerequieradenuevoatenderdemanerasostenidavaaexigirniveles
semejantesdeestimulacin,comoningnprofesor,almenoshastalafecha,escapazdeemitir
unaluzsemejante,levaasermuydifcilatraerymantenerlaatencindesusalumnos.
Preguntenacualquierprofesorconmsde10aosdeexperienciaenenseanzainfantilo
primariasilaenseanzadehoyesigualaladehacediezaosysiesmsfcilomsdifcil
ensear.Sivanahacerlapregunta,lesrecomiendoquereservenunbuenratoparahaceruna
escuchaatentadeunasituacindramtica.
S,lastabletsylostelfonosmvilesestnproduciendodficitdeatencin.
Estamosllenandolasaulasdeanfetaminas(concerta,rubifem,stratera,etc.),peromientras
sigamosllenandosusvidasdehorasdepantalla,vaasermuydifcilquedichamedicacinno

sigaaumentandosusndicesdeventa.
Adisalasocializacin
Estreduciendolasocializacinelencuentropersonaapersonaentrelos
niosylosjvenes.Hoyendaesfrecuenteverenplazas,restaurantesyparquesaungrupo
deniosmirandoloquehaceotroensumvil.Nohablan,nojuegan,solomiranloquehace
otro.Sisonvarioslosquetienenmviles,sesientanenfila,unojuntoalotroysededicana
jugarenparalelo.
Recientementemecontabalamadredeunchicode12aosquelosniosdesuclaseyano
quedanenunacasalosviernesolossbados,ensulugar,quedanadeterminada
horaparaconectarseatravsdeinternet,conundeterminadojuego,cadaunodesdesu
casa,sinverse,ypasandosotreshorasfrentealapantalla.
Lascertezasadquiridasenlaconsulta
Sindudacadadasoymsviejo.Puedequenoestsiendocapazdeseguirelritmodelos
tiempos,peroloquenotengodudaesqueloqueveoenlaconsulta,cadavezcon
msfrecuencia,esparticularmentegrave.
Medicenquenodebodenostarlosdispositivosens,quetodoensujustamedidaespositivoy
lonocivoeselabuso.Absolutamentedeacuerdo.Peroadmitamosqueporcada
matrimonioquesabeensearasushijosahacerunusoadecuadodelas
pantallas,haynomenosde20padresquenisabenhacerlo,nisabenquhacensus
hijosconesosdispositivosy,desgraciadamente,niseplanteanquedebencuestionrselo.

Elabusodelastecnologasnoesunproblemaslodelosniossinoqueesyafamiliar
Diezconsejosalasfamilias

Porterminarconalgunosconsejosconcretosquetantogustanaesosmatrimoniosvidosde
recetasfcilesyrpidassobrecmoeducar:
1.Nunca,jams,bajoningunacircunstanciapermitanelusodepantallas(TV,tablet,mvil,o
similar)antesdeiralcolegio.Tampocoeneltrayectoalcolegio.
2.Nunca,jams,bajoningunacircunstanciapermitanelusodepantallas(TV,tablet,mvil,o
similar)duranteeldesayuno,comida,cenaomerienda.Tampocopapdebeestar
viendolasnoticiasoeldeportecuandoestamossentadosalamesa.
3.Nunca,jams,bajoningunacircunstanciapermitanelusodepantallas(TV,tablet,mvil,o
similar)antesdeestudiarohacerdeberes.
4.Nunca,jams,bajoningunacircunstanciapermitanelusodepantallas(TV,tablet,mvil,o
similar)enunrestaurante,bar,osimilar.Sinodejancomertranquilosalafamilia,NOse
preocupe.Ashansidosiemprelascomidasenfamilia.Esoeshacerfamilia.Esunamagnifica
ocasinparaeducarles,noladesperdicie.
5.Nunca,jams,bajoningunacircunstanciapermitanqueelusodepantallas(TV,tablet,
mvil,osimilar)sustituyalosjuguetes,eldeporte,salirconamigosoiraveralos
abuelos.
6.Nunca,jams,bajoningunacircunstanciaregaleunatablet,untelfonomvil,o
similaraunapersonamenorde14aos.Siseloquierencomprarsuspadres,allellos,
tienenderechoaequivocarse,ustedno.
7.Nunca,jams,bajoningunacircunstanciaregaleunatablet,untelfonomvil,osimilara
unapersonamayorde14aossinantesconsultarloasuspadres.
8.Nunca,jams,bajoningunacircunstanciapermitaqueunapersonaconundesarrollo
neurolgiconoptimo(condiagnsticodedficitdeatencin,hiperactividad,retrasoenel
desarrollo,autismo,trastornodellenguaje,sndromedeDown,sndromedeWilliams,o
cualquierotrotrastrono,genticoono,queafectealsistemanerviosocentral)utiliceunatablet
ountelfonomvilosimilarmsde30minutosseguidos.Nuncamsde90minutosal
daysoloendassincolegio.
9.Nunca,jams,bajoningunacircunstanciapermitaqueunapersonaconunsistema
nerviosoensupuntolgidodedesarrolloneurolgico(cualquiernioentrelos0
ylos7aos)utiliceunatabletountelfonomvilosimilar.
10.Nunca,jams,bajoningunacircunstanciapermitaqueunapersonaconunsistema
nerviosoenelmomentoclavededesarrolloneurolgico(cualquiernioentrelos8ylos14

aos)utiliceunatabletosimilarmsde30minutosseguidos.Nuncamsde90minutosalda
ysoloendassincolegio.Nolepermitateneruntelfonomvil.

You might also like