KOMENTARZ DO SERII OPRACOWA PROBLEMW OSTREGO NIEDOBORU INSULINY

UWAGA
CIGLE WYSOKIE RYZYKO HOSPITALIZACJI
Z POWODU ZESPOW OSTREGO NIEDOBORU
INSULINY W POLSCE - WEDUG DANYCH
NARODOWEGO FUNDUSZU ZDROWIA (2012-2014)
- WSKAZUJE NA KONIECZNO ZWIKSZENIA
SKUTECZNOCI PREWENCJI
ATTENTION
HIGH RISK OF THE HOSPITALIZATION DUE TO ACUTE INSULIN DEFICIT
SYNDROMES IN POLAND - ACCORDINGLY TO THE DATA-BASE OF THE
NATIONAL HEALTH FUND FOR 2012-2014 - POINTS TO THE URGENT
NECESSITY FOR THE IMPROVEMENTS IN PREVENTION
Epidemiczny charakter wystpowania cukrzycy, jej
przewleky przebieg, rnego rodzaju ostre, przewleke, spoeczne powikania i odpowiednie ekonomiczne
i organizacyjne przystosowania s przedmiotem cigych

analiz tworzcych diabetologi publiczn. Ich wyniki

wskazuj zarwno na pozytywne jak i negatywne aspekty
praktyki profilaktycznej i leczniczej, take na zaniedbania
w tym zakresie (tab 1)

Tab. 1. Szczeglne problemy zmniejszajce skuteczno opieki diabetologicznej w Polsce.

Wady organizacyjne

Zaniechanie w stosowaniu prewencji

Maa aktywno w stosowaniu innowacji

Brak krajowego rejestru zachorowa oraz

programu profilaktyki, leczenia i rehabilitacji
cukrzycy

Brak systemu standardw i dziaa w

zakresie profilaktyki cukrzycy, zaniedbania
w diagnostyce i leczeniu stanu
przedcukrzycowego

Brak systemowego ujcia edukacji

terapeutycznej w cukrzycy i jej
powikaniach

Niepene wykorzystywanie moliwoci

wsparcia spoecznego w zakresie
zwalczania epidemii cukrzycy

Brak organizacyjnych ustale tworzcych

bardziej skuteczny system profilaktyki
powika cukrzycy

Maa efektywno wsppracy lekarzy

diabetologw z mediami oraz ze
rodowiskiem pacjentw

Brak merytorycznej wsppracy instytucji

opieki podstawowej i specjalistycznej

Niepene wykorzystywanie laboratoryjnych

metod w okrelaniu typw cukrzycy oraz
metod prewencji

Brak systemowej kontroli jakoci leczenia

cukrzycy na wszystkich poziomach opieki
diabetologicznej i we wszystkich regionach

54

Medycyna Metaboliczna, 2016, tom XX, nr 4

www.medycyna-metaboliczna.pl

Maa aktywno w przenoszeniu

osigni naukowych do praktyki opieki
diabetologicznej

Do tego rodzaju problemw nale aktualne wskaniki

zapadalnoci i hospitalizacji z powodu ostrych powika
cukrzycy zespow klinicznych wynikajcych z ostrego
niedoboru insuliny jak kwasica ketonowa, zesp hiperglikemiczno-hipermolarny i kwasica mleczanowa
Czsto ich wystpowania jest miernikiem jakoci
systemu opieki diabetologicznej, take ryzyka zaniedba
w tym zakresie (tab 1)
W bazie danych Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ)
zgromadzono oglnokrajowe dane obrazujce czsto hospitalizacji, z powodu kwasicy ketonowej w okresie 20122014. Mona je przedstawi jako odsetek wszystkich hospitalizacji z powodu cukrzycy jak to uczynili T. Czeleko
i wsp. w opracowaniu zamieszczonym take w biecym
numerze Medycyny Metabolicznej (1).
Ze wzgldu na ich kliniczne i spoeczne znaczenie odpowiednie dane z tego opracowania przedstawiono i skomentowano poniej:
Rok

2012
2013
2014

czsto hospitalizacji z powodu kwasicy ketonowej

odsetki wszystkich hospitalizacji z powodu
cukrzycy
5,29 1,39
5,04 1,01
6,19 1,46

Odpowiednie wskaniki miertelnoci z powodu kwasicy ketonowej w powyej przedstawionych grupach

hospitalizowanych osb z cukrzyc przedstawiay si
nastpujco:
Rok

2012
2013
2014

miertelno z powodu kwasicy ketonowej

odsetek zgonw w odniesieniu do wszystkich
hospitalizowanych pacjentw
2,38
2,50
2,25

Wyliczenia powysze wskazuj, e epidemiologiczne

i kliniczne znaczenie kwasicy ketonowej jest cigle bardzo
znaczne i nie ulego zmniejszeniu w cigu badanych 3 lat.
Dla porwnawczej refleksji mona poda, e w USA,
w roku 2005, stwierdzono 130.000 hospitalizacji z powodu kwasicy ketonowej. miertelno z powodu kwasicy
ketonowej zbliya si do wielkoci 2% spord powyej
podanej liczby hospitalizacji; jest wysza u osb starszych
i w przypadkach z dodatkowymi chorobami (2)
Wyniki tego rodzaju analiz zale z jednej strony od
poziomu skutecznoci opieki diabetologicznej a z drugiej
od zwikszania si w kolejnych latach bezwzgldnej liczby
osb z cukrzyc (3, 4, 5, 6, 7).
Stay si inspiracj przegldu aktualnej, klinicznej problematyki stanw ostrego niedoboru insuliny w postaci kwasicy ketonowej, zespou hiperglikemiczno-hipermolalnego

oraz kwasicy mleczanowej, z oczekiwaniem, e ich zaktualizowana ocena moe przyczyni si do potrzebnej
w Polsce poprawy
Zesp Redakcyjny

PIMIENNICTWO
1 Czeleko T, liwczyski A, Dziemido P, Karnafel W:
Kwasica ketonowa wystpowanie i umieralno
w Polsce w latach 2012-2014: analiza danych Narodowego Funduszu Zdrowia, Medycyna Metaboliczna,
2016, 4
2 LeRoith D (red.): Prevention of Type 2 Diabetes,
Springer Science and Business Media, New York,
2012, rozdz Daukner R, Roth J Predicting Diabetes
(81-102)
3 Pajunen P, Landgraf R, Muylle F i wsp.: Quality indicators for the prevention of type 2 diabetes in Europe
IMAGE, Hormone Metabolic Res, 2010, 42, Suppl
1, S56
4 Vanelli M, Scarabello C, Fainardi V: Available tools
for primary ketoacidosis prevention at diabetes diagnosis in children and adolescents The Parma campaign Acta Biomed 2008, 79, 73
5 Vanelli M, Chiari G, Lacava S, Iovane B: Compaign
for diabetic ketoacidosis prevention still effective 8
years later, Diabetes Care, 2007, 30, e12
6 Tato J, Czech A, Bernas M: Diabetologia kliniczna,
Wyd. Lek. PZWL, 2008.
7 Ellis D, Naar-King S, Templin T, i wsp: Multisystemic therapy for adolescents with poorly controlled
type 1 diabetes: reduced diabetic ketoacidosis admissions and related costs over 24 month Diabetes Care
2008, 31, 1746
Adres do korespondencji:
Jan Tato (Red. Medycyny Metabolicznej)
e-mail: j.taton@interia.pl
ul. Pocka 15c/40, 01-231 Warszawa

Medycyna Metaboliczna, 2016, tom XX, nr 4

www.medycyna-metaboliczna.pl

55