CBS Podr PL 2009

Podrcznik uytkownika
Autodesk
Padziernik 2008
Copyright 2008 Autodesk, Inc. Wszelkie prawa zastrzeone

Ta publikacja, ani adna jej cz, nie moe by reprodukowana w adnej formie, adn metod
i w adnym celu.
AUTODESK, INC. NIE UDZIELA GWARANCJI ANI RKOJMI, W TYM UMOWNYCH ORAZ
WSZELKICH WYNIKAJCYCH Z OBOWIZUJCEGO PRAW A NA UDOSTPNIONE PRZEZ
AUTODESK MATERIAY, ZARWNO W ODNIESIENIU DO WAD TYCH MATERIAW, JAK I
PRZYDATNOCI DO PRZEZNACZONEGO UYTKU I UDOSTPNIA JE W YCZNIE W TAKIM
STANIE, W JAKIM SI ZNAJDUJ W CHWILI UDOSTPNIENIA.
W ADNYM W YPADKU AUTODESK, INC. NIE PONOSI ODPOWIEDZIALNOCI WOBEC
OSB TRZECICH ZA SZKODY POW STAE W ZWIZKU Z ZAKUPEM LUB UYWANIEM
UDOSTPNIONYCH MATERIAW, W TYM ZA SZKODY WYNIKE POREDNIO, BDCE
SKUTKIEM UBOCZNYM ORAZ SZKODY NIEBDCE ZWYKYM NASTPSTW EM TAKIEGO
ZAKUPU LUB UYW ANIA. WYCZN ODPOWIEDZIALNO, JAK PRZYJMUJE AUTODESK,
INC. NIEZALENIE OD FORMY DZIAANIA OGRANICZA SI DO WYSOKOCI CENY ZAKUPU
MATERIAW, O KTRYCH MOWA POW YEJ.
Autodesk, Inc. zastrzega sobie prawo do wprowadzania poprawek i udoskonalania produktw
stosownie do potrzeb. Publikacja ta opisuje stan produktu w momencie jego wydania i moe
odbiega od pniejszych wersji produktu.
Znaki towarowe firmy Autodesk
Nastpujce znaki s zarejestrowanymi znakami towarowymi firmy Autodesk, Inc. w USA i/lub
w innych krajach: Autodesk Robot Structural Analysis, Autodesk Concrete Building Structures, Spreadsheet
Ca lculator, AutoCAD, Autodesk, Autodesk Inventor, Autodesk (logo) i Revit.
Znaki towarowe innych uprawnionych
Wszystkie pozostae nazwy znakw firmowych, nazwy produktw lub znaki towarowe nale do
ich prawnych wacicieli.
Wsppraca programistyczna z innymi podmiotami
ACIS Copyright 19892001 Spatial Corp. Czciowo Copyright 2002 Autodesk, Inc.
Copyright 1997 Microsoft Corporation. Wszelkie prawa zastrzeone.
International CorrectSpell Spelling Correction System 1995 to wasno Lernout & Hauspie
Speech Products, N.V. Wszelkie prawa zastrzeone.
InstallShield 3.0. Copyright 1997 InstallShield Software Corporation. Wszelkie prawa
zastrzeone.
Naley zapozna si z biec dokumentacj PANTONE Color Publications w celu odszukania
dokadnego koloru. PANTONE oraz inne znaki towarowe Pantone, Inc. s wyczn wasnoci
Pantone, Inc. Pantone, Inc., 2002
Czciowo Copyright 19911996 Arthur D. Applegate. Wszelkie prawa zastrzeone.
Czciowo oprogramowanie bazuje na wsppracy z Independent JPEG Group.
Czcionki z biblioteki czcionek Bitstream Copyright 1992.
Czcionki z Payne Loving Trust 1996. Wszelkie prawa zastrzeone.
Wydrukowany podrcznik oraz system pomocy powstay przy uyciu programu Idiom
WorldServer.
INSTYTUCJE RZDOWE
Uywanie, powielanie lub ujawnianie podlega ograniczeniom okrelonym przez Rzd Stanw
Zjednoczonych odpowiednio w FAR 12.212 (Commercial Computer Software-Restricted Rights) i
DFAR 227.7202 (Rights in Technical Data and Computer Software).
Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika
strona: 1
SPIS TRECI
1. OPIS PROGRAMU ........................................................................................................................ 4
1.1.
1.2.
1.3.
OGLNY OPIS PROGRAMU ....................................................................................................... 4

LISTA KLAWISZY SKRTU ......................................................................................................... 4
ETAPY PRACY W PROGRAMIE AUTODESK CBS........................................................................... 5
2. KONFIGURACJA .......................................................................................................................... 6
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
2.5.
2.6.
PREFERENCJE ....................................................................................................................... 6
JZYK ................................................................................................................................... 6
JEDNOSTKI ............................................................................................................................ 8
KOLORY ................................................................................................................................ 9
KONFIGURACJA .....................................................................................................................11
PERSONALIZACJA PROGRAMU .................................................................................................12
3. ZAPIS / ODCZYT KONSTRUKCJI ...............................................................................................12

3.1.
3.2.
OPCJE ODCZYTU I ZAPISU .......................................................................................................12

OPCJE ZAPISU.......................................................................................................................13
4. OPCJE EDYCYJNE / WIZUALIZACJA.........................................................................................14

4.1. SIATKI/OSIE ..........................................................................................................................14
4.2. JAK ZDEFINIOWA SIATK I OSIE ..............................................................................................17
4.3. OPCJE EDYCYJNE ..................................................................................................................19
4.4. OPERACJE EDYCYJNE (TRANSLACJA, ROTACJA, LUSTRO, DOPASOWANIE, UCINANIE, WYDUANIE).22
4.5. GRAFICZNA MODYFIKACJA ELEMENTW KONSTRUKCJI ...............................................................28
4.6. JAK DOPASOWA CIANY DO KONSTRUKCJI DACHU ....................................................................29
4.7. KRYTERIA SELEKCJI ...............................................................................................................30
4.8. JAK ZDEFINIOWA KRYTERIUM SELEKCJI ...................................................................................31
4.9. PREZENTACJA MODELU NA EKRANIE (WIDOKI ITP.) .....................................................................32
4.10.
W IDOK 3D ........................................................................................................................34
4.11.
UKAD WSPRZDNYCH ....................................................................................................35
4.12.
UKADY LOKALNE OBIEKTW DEFINIOWANYCH W PROGRAMIE AUTODESK CBS .........................36
4.13.
W YWIETL ........................................................................................................................38
4.14.
PREZENTACJA PERSPEKTYWICZNA 3D..................................................................................43
4.14.1.
Obsuga widoku perspektywicznego..........................................................................43
4.14.2.
Pooenie kamery .....................................................................................................43
4.14.3.
Przegldanie prezentacji ...........................................................................................44
4.14.4.
Nagrywanie prezentacji.............................................................................................44
5. DEFINICJA MODELU KONSTRUKCJI ........................................................................................45
5.1.
5.2.
5.3.
5.4.
5.5.
5.6.
5.7.
5.8.
5.9.
5.10.
5.11.
5.12.
5.13.
5.14.
5.15.
5.16.
5.17.
KONDYGNACJA......................................................................................................................45
JAK SKOPIOWA KONDYGNACJ ..............................................................................................45
PARAMETRY KONDYGNACJI .....................................................................................................46
JAK ZMIENI PARAMETRY KONDYGNACJI ...................................................................................47
OPCJE EDYCYJNE (KONDYGNACJA)..........................................................................................48
LINIE WYMIAROWE .................................................................................................................49
JAK DEFINIOWA LINIE WYMIAROWE.........................................................................................49
OBIEKTY DOSTPNE W PROGRAMIE .........................................................................................51
JAK ZDEFINIOWA BELK (POZIOM I UKON) ..........................................................................53
JAK ZDEFINIOWA SUP ......................................................................................................53
JAK ZDEFINIOWA CIAN ...................................................................................................54
JAK ZDEFINIOWA PYT.....................................................................................................54
JAK ZDEFINIOWA STOP FUNDAMENTOW ...........................................................................55
OPIS DEFINICJI NADPROA I ZAOE PRZYJTYCH PRZY OBLICZANIU NADPROA........................55
W PROWADZANIE DANYCH Z KLAWIATURY ..............................................................................57
W ACIWOCI OBIEKTW ...................................................................................................58
KIERUNEK NONY DEFINIOWANY W PYTACH .........................................................................62
2008 Autodesk, Inc. All rights reserved
strona: 2
5.18.
5.19.
5.20.
5.21.
5.22.
5.23.
5.24.
5.25.
W ACIWOCI OBIEKTW GRAFICZNYCH ..............................................................................63

ZBIORCZA TABELA ..............................................................................................................64
TABELA ZBIORCZA - OBIEKTY ...............................................................................................66
TABELA ZBIORCZA - OBCIENIA ..........................................................................................67
TABELA ZBIORCZA - REAKCJE ..............................................................................................68
W ARTOCI DOMYLNE........................................................................................................69
OPCJE DOMYLNE..............................................................................................................72
W PYW DEFINICJI WSPCZYNNIKW PRZEJMOWANIA MOMENTW ZGINAJCYCH NA REZULTATY I
WYMIAROWANIE STP I BELEK PODWALINOWYCH .................................................................................75
5.26.
JAK ZDEFINIOWA DOMYLNE WARTOCI (PRZEKROJE, MATERIAY, NAZWY).............................76
5.27.
BLOKADA PRZEKROJW .....................................................................................................76
5.28.
BAZA PRZEKROJW ...........................................................................................................77
5.29.
PARAMETRY OKNA .............................................................................................................80
5.30.
PARAMETRY DRZWI ............................................................................................................80
5.31.
JAK DODA NOWY PRZEKRJ DO BAZY PRZEKROJW .............................................................81
5.32.
BAZA MATERIAW ............................................................................................................82
5.33.
JAK DODA NOWY MATERIA DO BAZY MATERIAW ...............................................................84
5.34.
BAZA OBIEKTW 3D...........................................................................................................85
5.35.
BAZA OBIEKTW 2D...........................................................................................................85
5.36.
RAPORTY..........................................................................................................................86
5.37.
KOREKTA MODELU KONSTRUKCJI .........................................................................................90
5.38.
JAK WYKONA WERYFIKACJ KONSTRUKCJI ..........................................................................92
6. DEFINICJA OBCIE - OBCIENIA DOMYLNE..................................................................93
6.1. POZIOM TERENU ...................................................................................................................93
6.2. OBCIENIA DOMYLNE..........................................................................................................93
6.3. OBCIENIA DOMYLNE - WIATR .............................................................................................95
6.3.1. Obcienia domylne - wiatr ........................................................................................95
6.3.2. Obcienia domylne - wiatr (polska norma PN) ..........................................................96
6.3.3. Obcienia domylne - wiatr (norma francuska NV 65) ................................................98
6.3.4. Obcienia domylne - wiatr (norma brytyjska BS)..................................................... 100
6.3.5. Obcienia domylne - wiatr (norma amerykaska ASCE-7-02) ................................. 102
6.3.6. Przykadanie obcie wiatrem (kondygnacja '0' i kondygnacja ostatnia) .................... 104
6.4. OBCIENIA DOMYLNE - SEJSMIKA ....................................................................................... 105
6.4.1. Obcienia domylne - sejsmika ................................................................................ 105
6.4.2. Obcienia domylne - sejsmika (metoda uproszczona) ............................................. 106
6.4.3. Uproszczone obliczanie przemieszcze konstrukcji od si poziomych .......................... 107
6.4.4. Obcienia domylne - metoda uproszczona (PS92) .................................................. 109
6.4.5. Obcienia domylne - metoda uproszczona (RPA99_03).......................................... 112
6.4.6. Obcienia domylne - metoda uproszczona (RPS2000)............................................ 113
6.4.7. Obcienia domylne - metoda uproszczona (UBC 97) .............................................. 114
6.4.8. Obcienia domylne - metoda uproszczona (IBC 2000/2006) ................................... 115
6.4.9. Obcienia domylne - metoda uproszczona (woska norma sejsmiczna) ................... 117
6.4.10.
Obcienia domylne - metoda uproszczona (P100-1/2006) ................................... 118
6.4.11.
Obcienia domylne - sejsmika (metoda zaawansowana) ..................................... 119
6.4.12.
Obcienia domylne - sejsmika (analiza modalna) ................................................ 120
6.4.13.
Obcienia domylne - sejsmika (PS92 lub PS92 2008) ......................................... 121
6.4.14.
Obcienia domylne - sejsmika (RPA99_03)......................................................... 122
6.4.15.
Obcienia domylne - sejsmika (RPS2000)........................................................... 122
6.4.16.
Obcienia domylne - sejsmika (UBC 97) ............................................................. 123
6.4.17.
Obcienia domylne - sejsmika (IBC 2000) ........................................................... 124
6.4.18.
Obcienia domylne - sejsmika (IBC 2006) ........................................................... 125
6.4.19.
Obcienia domylne - sejsmika (P100-92) ............................................................ 126
6.4.20.
Obcienia domylne - sejsmika (P100-1/2006)...................................................... 127
6.4.21.
Obcienia domylne - woska norma sejsmiczna................................................... 128
6.4.22.
Obcienia domylne - sejsmika (analiza spektralna).............................................. 129
6.4.23.
Obcienia domylne - analiza spektralna (metoda uproszczona) ........................... 130
6.4.24.
Analiza sejsmiczna / spektralna z uwzgldnieniem efektu skrcania........................ 131
6.4.25.
Weryfikacja niezbdnej powierzchni cian............................................................... 136
strona: 3
7. DEFINICJA OBCIE..............................................................................................................137
7.1.
7.2.
7.3.
7.4.
7.5.
7.6.
7.7.
7.8.
7.9.
7.10.
7.11.
ZASADY DEFINICJI OBCIE W PROGRAMIE AUTODESK CBS ...................................................137

TYPY OBCIE W PROGRAMIE AUTODESK CBS .....................................................................137
DEFINICJA OBCIE............................................................................................................138
MODYFIKACJA OBCIE ......................................................................................................139
JAK PRZYOY OBCIENIE DO KONSTRUKCJI ........................................................................140
DODAJ SCHEMAT .................................................................................................................141
SCHEMATY OBCIENIOWE ...................................................................................................141
AUTOMATYCZNA GENERACJA SCHEMATW OBCIENIOWYCH...................................................142
JAK AUTOMATYCZNIE ZDEFINIOWA SCHEMATY OBCIE ........................................................143
KONWERSJA OBCIE PODCZAS GENERACJI MODELU W PROGRAMIE ROBOT .........................143
KOMBINACJE OBCIE ....................................................................................................145
8. OBLICZENIA KONSTRUKCJI....................................................................................................146
8.1.
8.2.
8.3.
8.4.
8.5.
8.6.
8.7.
8.8.
8.9.
8.10.
8.11.
8.12.
8.13.
8.14.
OBLICZENIA KONSTRUKCJI ....................................................................................................146

OPCJE OBLICZENIOWE .........................................................................................................147
W ACIWOCI OBIEKTW - REZULTATY I OPCJE OBLICZENIOWE ...............................................147
PREZENTACJA REZULTATW NA WIDOKU 2D I 3D....................................................................152
PREZENTACJA WYKRESW SI WEWNTRZNYCH DLA OBIEKTW DOSTPNYCH W PROGRAMIE......153
SIATKA UYTKOWNIKA..........................................................................................................155
OBLICZENIA - OPCJE OBLICZENIOWE ......................................................................................156
OBLICZENIA - OPCJE OBLICZENIOWE (METODA KOPERTOWA) ....................................................157
OBLICZENIA - OPCJE OBLICZENIOWE (METODA UPROSZCZONA) .................................................160
ROZKAD OBCIE W CIANACH Z UWZGLDNIENIEM KTA ROZKADU ..................................162
OTWORY ........................................................................................................................163
OBLICZENIA - OPCJE OBLICZENIOWE (METODA DOKADNA)....................................................164
PARAMETRY NORMOWE - TEORETYCZNE ZBROJENIE PYT I CIAN ..........................................166
ZAOENIA PRZYJMOWANE PODCZAS OBLICZE KONSTRUKCJI I ALGORYTM WYZNACZANIA
MOMENTW ..................................................................................................................................167
8.15.
SIY ZREDUKOWANE.........................................................................................................168
9. WYMIAROWANIE ELEMENTW KONSTRUKCJI ....................................................................169
9.1.
9.2.
9.3.
9.4.
9.5.
9.6.
9.7.
W YMIAROWANIE ELEMENTW ELBETOWYCH KONSTRUKCJI.....................................................169

W YMIAROWANIE ELEMENTW ELBETOWYCH - OPCJE OBLICZENIOWE .......................................170
W YMIAROWANIE ELEMENTW ELBETOWYCH - PARAMETRY OGLNE ........................................171
W YMIAROWANIE ELEMENTW ELBETOWYCH - OBLICZENIA SZACUNKOWE .................................173
W YMIAROWANIE ELEMENTW ELBETOWYCH - OBLICZENIA RZECZYWISTE .................................177
GRUNT - OPCJE OBLICZENIOWE ............................................................................................179
ANALIZA NONOCI FUNDAMENTU..........................................................................................180
10. POCZENIE Z INNYMI PROGRAMAMI.................................................................................182

10.1.
10.2.
10.3.
POCZENIE Z PROGRAMEM ROBOT ...................................................................................182

POCZENIE Z PROGRAMEM REVIT STRUCTURE ..................................................................183
POCZENIE Z INNYMI PROGRAMAMI ...................................................................................184
11. WYDRUKI.................................................................................................................................185
11.1.
11.2.
11.3.
11.4.
11.5.
11.6.
KOMPOZYCJA WYDRUKU ...................................................................................................185

PODGLD WYDRUKU.........................................................................................................187
PODGLD WYDRUKU - ID DO ............................................................................................187
DODAJ DO NOTKI..............................................................................................................188
DODAJ DO NOTKI - REZULTATY...........................................................................................189
OPCJE WYDRUKU .............................................................................................................189
12. PROBLEMY .............................................................................................................................190

12.1.
BRAK WIDOKU 3D Z RENDERINGIEM ...................................................................................190
strona: 4
1. OPIS PROGRAMU
1.1. Oglny opis programu
Program Autodesk Concrete Buliding Structure (Autodesk CBS) przeznaczony jest do wstpnego
tworzenia modelu konstrukcji i szacowania kosztw konstrukcji. Obecna wersja programu (ze wzgldu
na dostpne w programie przekroje) ma zastosowanie gwnie dla konstrukcji elbetowych i
drewnianych. Program moe by wykorzystywany jako:
narzdzie przy tworzeniu ofert przetargowych (szybkie modelowanie, ocena kosztw)
atwy modeler generujcy automatycznie model obliczeniowy w programie Autodesk Robot
Structural Analysis
program do przyblionych oblicze konstrukcji i wymiarowania elbetowych elementw
konstrukcji
program pozwalajcy importowa gotowe modele z programw architektonicznych.
Podstawowymi funkcjami programu Autodesk Concrete Buliding Structure s:
a) definicja konstrukcji z automatyczn generacj modelu obliczeniowego w programie Autodesk
Robot Structural Analysis
b) wspomaganie architektoniczne - eksport / import DXF 2D (z moliwoci odtworzenia konstrukcji
z podkadu), eksport / import IFC 3D, prezentacja architektoniczna wprowadzanej konstrukcji
c) definicja obcie konstrukcji
d) przyblione obliczenia konstrukcji i wymiarowanie elementw elbetowych konstrukcji.
Patrz rwnie:
Etapy pracy w programie Autodesk CBS
1.2. Lista klawiszy skrtu

Aby:
zaznaczy wszystko
Nacinij:
skopiowa tekst lub grafik

otworzy nowy projekt
otworzy istniejcy projekt
rozpocz wydruk
zapisa projekt
wyci tekst lub grafik
powtrzy operacj
wklei tekst lub grafik
wklei w pionie
cofn operacj
usun zaznaczone elementy
uzyska widok aksonometryczny konstrukcji (3D XYZ)
wykona rzutowanie konstrukcji na paszczyzn XZ
wykona rzutowanie konstrukcji na paszczyzn XY
wykona rzutowanie konstrukcji na paszczyzn YZ
powikszy widok konstrukcji na ekranie
uzyska pocztkowy widok konstrukcji
powikszy widok konstrukcji oknem
dokona obrotu konstrukcji (z trybu selekcji) na widoku 3D
skopiowa zawarto biecego okna do schowka
Ctrl + A
Ctrl + C
Ctrl + N
Ctrl + O
Ctrl + P
Ctrl + S
Ctrl + X
Ctrl + Y
Ctrl + V
Ctrl + W
Ctrl + Z
Num Del
Ctrl + Alt + 0
Ctrl + Alt + 1
Ctrl + Alt + 2
Ctrl + Alt + 3
Ctrl + Alt + A
Ctrl + D
Ctrl + Q
Shift + PKM (prawy klawisz
myszy)
Alt (prawy) + LKM (lewy
klawisz myszy)
Ctrl + Alt + Q
otworzy okno dialogowe Waciwoci

pomniejszy widok konstrukcji na ekranie
wywietli widok architektoniczny konstrukcji
wywietli widok inynierski konstrukcji
wywietli widok obliczeniowy konstrukcji
wywietli model konstrukcji z renderingiem
wywietli szkieletowy model konstrukcji
otworzy okno dialogowe Wywietl
otworzy okno dialogowe Raporty
wybra offset podczas definicji obiektw konstrukcji
rozpocz eksport konstrukcji do programu Autodesk Robot
Structural Analysis
strona: 5
Alt + Enter
Ctrl + Alt + R
F10
F9
F8
Ctrl + F10
Ctrl + F9
Space
F7
TAB
Ctrl + F7
1.3. Etapy pracy w programie Autodesk CBS

Autodesk CBS jest programem pozwalajcym na definicj modelu konstrukcji oraz przeprowadzenie
oblicze konstrukcji (metodami przyblionymi lub metod dokadn) wraz z moliwoci
wymiarowania elbetowych elementw konstrukcji.
Tworzenie modelu konstrukcji, definicja obcie oraz obliczenia / wymiarowanie konstrukcji moe
zosta podzielone na nastpujce etapy:
1. definicja modelu / wczytanie modelu z innych programw
definicja polega na utworzeniu modelu budynku, czyli okreleniu pooenia elementw
konstrukcyjnych budynku takich jak: belki, supy, ciany, pyty, fundamenty itp. Podstawowymi
opcjami sucymi temu celowi s nastpujce opcje:
Wczytanie modelu konstrukcji z innych programw
Siatka osi konstrukcyjnych
Kondygnacja
Obiekty dostpne w programie (belki, supy, ciany, pyty itp.)
Baza materiaw
Baza przekrojw
2. definicja obcie
definicja polega na podaniu pooenia i wartoci si przyoonych do poszczeglnych
elementw modelu konstrukcji; sposb definicji obcie zosta opisany w nastpujcych
rozdziaach:
Zasady definicji obcie
Typy obcie
Definicja obcie
Obcienia domylne
Kombinacje obcie
3. obliczenia konstrukcji
po przyoeniu obcie moliwe jest przeprowadzenie oblicze konstrukcji; wybr metody
oblicze i prezentacji wynikw zosta omwiony w nastpujcych rozdziaach:
Opcje obliczeniowe
Wyniki oblicze
4. wymiarowanie elementw elbetowych konstrukcji
po przeprowadzeniu oblicze konstrukcji istnieje moliwo dokonania wymiarowania
elementw elbetowych konstrukcji; sposb przeprowadzenia wymiarowania zosta omwiony
w nastpujcych rozdziaach:
Wymiarowanie elementw elbetowych - opcje obliczeniowe
Wymiarowanie elementw elbetowych - parametry oglne
Wymiarowanie elementw elbetowych - obliczenia szacunkowe
Wymiarowanie elementw elbetowych - obliczenia rzeczywiste.
strona: 6
2. KONFIGURACJA
2.1. Preferencje
Opcja umoliwia przyjcie podstawowych parametrw wykorzystywanych w programie Autodesk
CBS. Opcja dostpna jest z menu wybierajc opcj Narzdzia / Preferencje.
Okno dialogowe Preferencje skada si z kilku zakadek:

Jzyk
Jednostki
Kolory
Konfiguracja.
2.2. Jzyk
Na zakadce Jzyk okna dialogowego Preferencje istnieje moliwo wyboru wersji jzykowej
programu Autodesk CBS.
strona: 7
W obecnej wersji programu dostpne s nastpujce wersje jzykowe:

polska
francuska
angielska
hiszpaska
woska.
W dolnej czci okna dialogowego wybrane mog zosta normy elbetowe, ktre wykorzystywane
bd w programie do przeprowadzenia oblicze konstrukcji oraz wymiarowania elementw
elbetowych i posadowienia budynku (ustawienia dotycz oblicze zaawansowanych i wymiarowania
rzeczywistego elementw elbetowych):
- norma elbetowa (obliczanie zbrojenia rzeczywistego)
normy do obliczenia zbrojenia rzeczywistego wszystkich typw elementw konstrukcji elbetowej
dostpne normy:
polskie normy: PN-B-03264 (2002) i PN-84/B-03264
francuskie normy: BAEL 91 i BAEL 91 mod. 99
Eurocode2 (ENV 1992-1-1:1991) z kilkoma dokumentami aplikacji narodowych (NAD: woski i
belgijski)
amerykaskie normy: ACI 318/99, ACI 318/99 (metric), ACI 318/02, ACI 318/02 (metric), ACI 318/02
(Thailand)
brytyjska norma BS 8110
kanadyjska norma CSA A23.3-94
holenderska norma NEN6720 (VBC 1995)
hiszpaska norma EHE 99
rosyjska norma SNiP 2.03.01-84
norweska norma NS 3473: 2003
woska norma DM 9/1/96
rumuska norma STAS 10107/0-90
singapurska norma CP65
chiska GB 50010-2002
strona: 8
- norma elbetowa (wymiarowanie fundamentw)

normy geotechniczne na podstawie ktrych wymiarowane bd fundamenty
dostpne normy:
PN-81/B-03020
ACI
BS 8004:1986
CSA
DTU 13.12
Eurocode 7 (ENV 1997-1: 1994)
Fascicule 64 Titre V
SNiP 2.02.01-83.
UWAGA:
W wersji programu Autodesk Concrete Building Structures 2009 nastpia zmiana wyboru normy
elbetowej; obecnie mona wybra tylko norm do wymiarowania zbrojenia teoretycznego paneli i
zbrojenia rzeczywistego wszystkich typw elementw.
Podczas wczytywania plikw zapisanych poprzednimi wersjami programu (w ktrych norma do
zbrojenia rzeczywistego i teoretycznego mogy by oddzielnie wybierane), jako bieca norm
elbetow program ustawi norm wybran poprzednio do obliczenia zbrojenia rzeczywistego, a
obliczone powierzchnie zbrojenia teoretycznego zostan usunite.
Ustawienia norm maj znaczenie w przypadku obliczania konstrukcji metod zawansowan oraz
wymiarowania rzeczywistego elementw konstrukcji elbetowej; w przypadku wyboru wymiarowania
szacunkowego nie wpywaj one na wyniki.
Wczenie opcji Ustaw jako domylne powoduje, e wybrany jzyk i normy zostan zapisane jako
domylny zestaw.
2.3. Jednostki
Na zakadce Jednostki okna dialogowego Preferencje mona dokona wyboru jednostek
wykorzystywanych w programie Autodesk CBS.
W powyszym oknie dialogowym moliwe s nastpujce operacje na jednostkach uywanych w

programie:
zmiana jednostek wielkoci przedstawionych w oknie dialogowym
zmiana dokadnoci wywietlania poszczeglnych wielkoci
wybr sposobu prezentacji wartoci (system dziesitny lub wykadniczy)
zmiana na ukad jednostek uywany w Stanach Zjednoczonych (cale, funty itp.)
strona: 9
zapisanie ustawionych jednostek jako domylny zestaw

zmiana waluty z przeliczeniem wszystkich cen wprowadzonych przez uytkownika (po wybraniu
nowej waluty pojawia si pytanie o wspczynnik przeliczenia).
Jednostki zostay podzielone na nastpujce kategorie:
wymiary konstrukcji
wymiary przekroju poprzecznego
powierzchnia
objto
jednostka masy
naprenie
jednostka siy
ciar waciwy
kt
moment
przemieszczenie
powierzchnia zbrojenia
rednica prtw zbrojeniowych
jednostka bezwymiarowa.
Nie wszystkie jednostki s prezentowane jednoczenie na zakadce, dlatego w lewym, dolnym rogu
zostay umieszczone klawisze i suce do zmiany zawartoci zakadki (po naciniciu jednego
z wymienionych klawiszy na zakadce pojawia si moliwo wybrania innych jednostek).
Jednostki wybierane s z listy rozwijalnej dostpnej dla kadej kategorii. Dla wszystkich jednostek
moliwa zmiana sposobu prezentacji formatu liczb wymienionych wielkoci. W tych polach mona
ustali ile miejsc po przecinku bdzie wystpowao dla kadej z wielkoci. Aby zmieni liczb miejsc
po przecinku, naley klikn lewym klawiszem myszki w strzaki
(odpowiednio zwikszana lub
zmniejszana jest liczba miejsc po przecinku). Precyzja jednostek bdzie odzwierciedlana na opisach
zbrojenia, wymiarach, w tabelach itp. Wczenie opcji e umoliwia przedstawienie wartoci liczby w
postaci wykadniczej; wyczenie tej opcji przywraca posta dziesitn liczby.
Aby wybra jednostk zoon (np. jednostk naprenia lub ciaru waciwego), naley nacisn
klawisz (); otwarte zostanie niewielkie okno dialogowe, w ktrym bd mogy zosta wybrane
jednostki siy i dugoci.
Wczenie opcji Jednostki imperialne powoduje ustawienie jednostek wszystkich wymienionych
powyej jednostek zgodnych z jednostkami uywanymi w Stanach Zjednoczonych (stopy, cale, funty
itp.). Jeeli opcja jest wyczona, ustawiane bd jednostki ukadu SI. Aby nastpia zmiana jednostek
w programie (np. na imperialne), konieczne jest zamknicie programu i ponowne jego uruchomienie.
Wczenie opcji Ustaw jako domylne powoduje, e wybrane jednostki zostan zapisane jako
domylny zestaw.
2.4. Kolory
Na zakadce Kolory okna dialogowego Preferencje wszystkim obiektom mona przypisa wasne
kolory. Moliwy jest rwnie wybr biblioteki wspomagajcej prezentacje 3D z cieniowaniem.
strona: 10
W powyszym oknie dialogowym dostpne s dwie zakadki: Obiekty i Obcienia.

Zakadka Obiekty
Kolory oddzielnie mona przypisa do obiektw prezentowanych na:
- widoku 3D
- widoku 2D.
Oprcz zmiany koloru dla wszystkich typw obiektw dostpnych w programie Autodesk CBS
moliwa jest zmiana koloru dla ta widoku 2D przedstawianego na ekranie konstrukcji (suy temu
ikona
). UWAGA: Automatycznie zmieniane s kolory obiektw graficznych przy zmianie koloru
ta (dotyczy kolorw biaego i czarnego); kolory pozostaych obiektw konstrukcyjnych i graficznych
musz by zmienione rcznie.
Dodatkowo okrelone mog zosta kolory wykorzystywane do elementw wyselekcjonowanych na
widokach konstrukcji oraz podwietlonych na widokach konstrukcji.
Dla elementw prezentowanych na widoku architektonicznym 2D moliwe jest okrelenie koloru
wypenienia tych elementw.
Zakadka Obcienia
Istnieje moliwo modyfikacji kolorw obcie; mona dokona wyboru koloru obcienia na
widokach 2D i 3D oraz wypenienia obcienia powierzchniowego na widoku 2D.
Nacinicie klawisza Przywr domylne powoduje powrt do standardowego zestawu kolorw dla
dostpnych obiektw.
W dolnej czci okna dialogowego moliwy jest wybr biblioteki wspomagajcej prezentacje 3D z
cieniowaniem; dostpne s dwie biblioteki:
-
DirectX
OpenGL.
Uytkownicy systemw Windows 9x/Me/2000/XP mog wybra bibliotek DirectX lub OpenGL,
natomiast uytkownicy systemu Windows NT mog korzysta jedynie z biblioteki OpenGL.
Wczenie opcji Ustaw jako domylne powoduje, e wybrane kolory zostan zapisane jako domylny
zestaw.
Uwagi dotyczce stosowania bibliotek wspomagajcych prezentacje 3D:
Przed zmian biblioteki wspomagajcej widok 3D naley zamkn wszystkie okna z
trjwymiarow prezentacj konstrukcji; po wybraniu odpowiedniej opcji i naciniciu klawisza
OK kade nowo otwarte okno prezentacji trjwymiarowej bdzie uywao wybranej biblioteki
wspomagajcej wywietlanie 3D
Nie zaleca si jednoczesnego uycia okien z widokiem trjwymiarowym tworzonym z
wykorzystywaniem DirectX i OpenGL
strona: 11
Biblioteka wspomagajca prezentacje 3D powinna by dostosowana do karty graficznej

komputera, na ktrym wykorzystywany jest program Autodesk CBS; domyln bibliotek
wspomagajc widok 3D jest biblioteka DirectX
W przypadku niezadowalajcej jakoci prezentacji widoku 3D z cieniowaniem (szczeglnie w
przypadku kart starszego typu), pomocne moe by wyczenie akceleracji sprztowej
niektrych opcji karty graficznej (dostpne w oknie dialogowym zaawansowanych waciwoci
karty w parametrach wywietlania systemu Windows). W niektrych przypadkach moe si
okaza konieczne pobranie najnowszych sterownikw karty (dostpnych na stronie producenta).
2.5. Konfiguracja
Na zakadce Konfiguracja okna dialogowego Preferencje umoliwia wybr trybu pracy programu
Autodesk CBS.
Opcje znajdujce si w powyszym oknie dialogowym umoliwiaj uruchomienie programu Autodesk

CBS jako:
modelera geometrycznego
modelera geometrycznego z moliwoci nadawania obcie
modelera geometrycznego z moliwoci nadawania obcie i przeprowadzenia oblicze

zdefiniowanej konstrukcji wraz z wymiarowaniem elementw elbetowych konstrukcji.
UWAGA:
Jeeli wybrana jest opcja tylko modelera geometrycznego, to wszystkie opcje dotyczce obcie i
oblicze w programie Autodesk CBS nie s dostpne; jeeli jest wybrana opcja modelera
geometrycznego z moliwoci nadawania obcie, to wszystkie opcje dotyczce oblicze nie s
dostpne; wybr trybu pracy programu wymaga ponownego uruchomienia programu.
W dolnej czci okna dialogowego znajduj si opcje do wyboru prezentacji kondygnacji na widoku
architektonicznym:
- prezentacja pyty lecej na nad elementami kondygnacji; prezentowana jest pyta
stropowa nad aktywn kondygnacj (jak w widoku inynierskim
strona: 12
- prezentacja pyty lecej na spodzie kondygnacji przynalecej do kondygnacji poniszej;

prezentowana jest pyta stropowa na spodzie kondygnacji (widoki architektoniczne budynkw);
elementy znajdujce si nad miejscem przekroju przez kondygnacj (belki) rysowane s lini
przerywan.
W dolnej czci okna dialogowego znajduje si rwnie opcja Przetwarzanie rwnolege; umoliwia
ona optymalizacj rnych operacji (poczenie z programem Autodesk Robot Structural Analysis,
obliczenia, odczyt i wizualizacja wynikw oblicze) dla komputerw z procesorami co najmniej
dwurdzeniowymi; wczenie tej opcji pozwala na prac rwnoleg procesorw.
2.6. Personalizacja programu

Program Autodesk CBS moe zosta dostosowany do potrzeb uytkownika przy pomocy kilku opcji
dostpnych w programie (ustawienia poniszych opcji s zapamitywane w programie i
automatycznie ustawiane w momencie kolejnego uruchomienia programu):
Jzyk pracy - opcja Narzdzia / Preferencje / Jzyk
Jednostki - opcja Narzdzia / Preferencje / Jednostki
Kolory (wizualizacja 3D) - opcja Narzdzia / Preferencje / Kolory
Wartoci domylne - opcja dotyczy przekrojw, materiaw, nazw, obcie oraz tekstw
Ukad okien - opcja ta obejmuje liczb okien dostpnych w programie oraz ich wzajemne
pooenie, zdefiniowane siatki, rzutowania, tryb wywietlania (inynierski, architektoniczny,
obliczeniowy) oraz widoczno obiektw; ustawienia te mona zapisa przy pomocy opcji Okno /
Zapisz ukad okien dostpnej w menu
Opcje drukowania - moliwo ustawienia skali oraz zakresu drukowania
Linijka - moliwo wczenia lub wyczenia linijki dostpnej na ekranie.
3. ZAPIS / ODCZYT KONSTRUKCJI

3.1. Opcje odczytu i zapisu
Podstawowe pliki programu Autodesk CBS posiadaj rozszerzenie *.geo.
W programie dostpne s nastpujce opcje umoliwiajce odczyt lub zapis plikw (opcje znajdujce
si w menu Plik):
Nowy
- otwarcie nowego zadania
Otwrz
- otwarcie istniejcego zadania (pliku)
Zamknij
- zamknicie biecego zadania (pliku)
Zapisz
- zapisanie aktualnego zadania (pliku)
Naley zwrci uwag na to, i w pliku zapisywane s tylko uyte w
przykadzie przekroje i materiay.
Zapisz jako
- zapisanie aktualnego zadania (pliku) pod wybran nazw
Importuj
- otwarcie pliku zapisanego w innym formacie; dostpne s
nastpujce formaty:
DXF (*.dxf)
IFC v.1.5, 2.0, 2.x, 2x2 (*.ifc) oraz 2x3 (*.ifc)
ROBOT CBS (*.rhg)
Adcof (*.add)
Eksportuj
- zapisanie pliku w innym formacie; dostpne s nastpujce formaty:
DXF (*.dxf)
W przypadku eksportu do pliku DXF istnieje moliwo eksportu
wszystkich kondygnacji jednoczenie; po wybraniu formatu DXF na
ekranie pojawia si dodatkowe okno dialogowe Eksport DXF (patrz
poniszy rysunek), w ktrym dokonany moe zosta wybr: eksport
dotyczy bdzie tylko biecej kondygnacji lub wszystkich kondygnacji
strona: 13
jednoczenie (jeeli wybrana zostanie ta druga opcja, to wszystkie

kondygnacje umieszczane s na jednym rysunku)
IFC v.1.5, 2.0, 2.x, 2x2 (*.ifc) oraz 2x3 (*.ifc)
Eksport w formacie IFC jest obecnie moliwy:

Uwzgldnij selekcj: dla jedynie wybranych obiektw (eksportowane
do IFC zostan jedynie zaznaczone obiekty)
Aktualizuj plik: dla aktualizacji pliku w przypadku zapisu w pliku
istniejcym (istniejcy plik zostanie zaktualizowany, a nie zamieniony).
Zrzut ekranu
Drukuj
Opcje wydruku
Podgld wydruku
Ustawienia wydruku
Zakocz
ROBOT CBS (*.rhg)

Adcof (*.add)
- zapamitanie zawartoci aktywnego okna w schowku
- wydrukowanie zawartoci okna zgodnie z ustawieniami w oknie
dialogowym Opcje wydruku
- ustawienie parametrw drukowania (patrz opis okna dialogowego
Opcje wydruku)
- wywietlenie wygldu wydruku przed faktycznym wydrukowaniem
- ustawienia parametrw drukarki
- zakoczenie pracy programu.
UWAGA:
W programie Autodesk CBS moliwa jest jednoczesna praca z wieloma zadaniami. Przy
wykorzystywaniu opcji zaawansowanej wizualizacji konstrukcji jednoczenie w wielu zadaniach w
przypadku sabszych kart graficznych mog wystpi problemy z pamici. Zaleca si wwczas
zamknicie kilku zada.
3.2. Opcje zapisu

Opcje znajdujce si w oknie dialogowym Opcje zapisu pozwalaj na wybr elementw
zapisywanych w pliku. Okno dialogowe moe zosta otwarte po wybraniu komendy z menu: Plik /
Opcje zapisu.
Na ekranie pojawia si pokazane na poniszym rysunku okno dialogowe.
strona: 14
W obecnej wersji programu Autodesk CBS moliwy jest zapis pliku o rozszerzeniu RTD; jest to plik
generowany podczas zaawansowanych oblicze przy uyciu programu Robot lub Autodesk Robot
Structural Analysis), ktry pozwala na obliczenia zbrojenia paneli elbetowych z poziomu programu
Autodesk CBS przy wielokrotnym zamykaniu i otwieraniu pliku o rozszerzeniu GEO (plik programu
Autodesk CBS).
W powyszym oknie dialogowym znajduj si nastpujce opcje:
Bez wynikw - wybranie tej opcji powoduje zapis pliku o rozszerzeniu GEO bez wynikw oblicze
Zapisz plik rtd - wybranie tej opcji powoduje zapis pliku o rozszerzeniu GEO oraz pliku o
rozszerzeniu RTD majcego tak sam nazw co plik o rozszerzeniu GEO; plik RTD moe by
wykorzystany do obliczenia powierzchni zbrojenia paneli elbetowych
Zawsze wywietlaj to okno dialogowe przed zapisem - wybranie tej opcji powoduje, e przed
kadym zapisem pliku powysze okno dialogowe bdzie wywietlane na ekranie.
Dwie pierwsze opcje zostay rwnie dodane do okna dialogowego Zapisz jako.
UWAGA:
Aby moliwe byo przeprowadzenie wymiarowania elbetowych pyt i cian (po zamkniciu pliku o
rozszerzeniu GEO), plik GEO musi by zapisany razem z plikiem RTD.
UWAGA:
1. Jeli w programie Autodesk CBS nie przeprowadzono oblicze, to opcja Bez wynikw jest
niedostpna
2. Jeli w programie Autodesk CBS nie przeprowadzono zaawansowanych oblicze, to opcja
Zapisz plik rtd jest niedostpna.
4. OPCJE EDYCYJNE / WIZUALIZACJA

4.1. Siatki/Osie
Opcja pozwala na definicj na ekranie siatek kartezjaskich, siatek cylindrycznych, osi prostych i osi
ukowych. Opcja dostpna jest:
z menu po wybraniu opcji Edycja / Siatka/Osie
z paska narzdziowego po naciniciu ikony Siatka/Osie
strona: 15
W grnej czci okna dialogowego znajduj si nastpujce ikony:
Dodaj now siatk - nacinicie tej ikony powoduje dodanie nowej siatki lub nowych osi; typ
siatki/osi zaley od pooenia kursora (wybranego typu siatki/osi) przed naciniciem ikony;
siatka/osie dodawana jest do listy dostpnych siatek lub osi (nadawana jest domylna nazwa)
Usu siatk - nacinicie tej ikony powoduje usunicie wybranej (podwietlonej) siatki lub osi
Kopiuj siatk - nacinicie tej ikony powoduje skopiowanie wybranej (podwietlonej) siatki lub
osi
Przesu w gr,
Przesu w d - nacinicie tych ikon umoliwia przesuwanie wiersza
tabeli w gr / w d; opcje s dostpne tylko wtedy, gdy w tabeli znajduj si przynajmniej 2
wiersze i jeli zostanie podwietlony dowolny wiersz tabeli.
Siatki kartezjaskie
Dla siatki kartezjaskiej okrelone musz by nastpujce dane:
Kt pocztkowy - kt, o jaki ma zosta obrcona siatka wzgldem globalnego ukadu
wsprzdnych
Pooenie w ukadzie wsprzdnych - pocztek lewego dolnego wierzchoka siatki w globalnym
ukadzie wsprzdnych
Krok - odlego midzy wzami siatki odpowiednio na kierunku X oraz Y
Ilo - liczba oczek siatki odpowiednio na kierunku X oraz Y.
Wczenie opcji Rysuj tylko wzy powoduje, i na ekranie siatka bdzie prezentowana w postaci
izolowanych punktw w miejscach wzw. Po wczeniu opcji wzy siatki s czone liniami. Zaleca
si wyczenie tej opcji dla siatek o duych oczkach oraz wczenie tej opcji dla siatek o maych
oczkach (np. 0.1m).
Siatki cylindryczne
Dla siatek cylindrycznych okrelone musz by takie same parametry jak dla siatek kartezjaskiej
oraz dodatkowo zamiast kroku definiowana jest warto kta (w rozkadzie ktowym), czyli odlegoci
midzy wzami siatki odpowiednio na kierunku ktowym i radialnym.
strona: 16
Osie
Osie zostay podzielone na grupy. W kadej grupie mona definiowa osie proste lub ukowe. Osie
mog by definiowane pojedynczo lub wygenerowana moe zosta grupa osi na podstawie istniejcej
siatki.
Dla danej grupy mona ustawi generacj nazewnictwa automatycznego - niezalenie dla osi
prostych oraz osi ukowych. Dopuszczalne s nastpujce znaki specjalne:
%a, %A
- nazwy osi bd kolejnymi literami alfabetu (maymi lub duymi)
%1
- nazwy osi bd kolejnymi liczbami.
Przykadowo, aby nazwa osie kartezjaskie X1, X2, itd. oraz Y1, Y2, itd., naley zdefiniowa 2 grupy
osi i ustawi dla osi prostych w pierwszej grupie nazw X%1 oraz dla osi prostych w drugiej grupie
Y%1.
W przypadku definicji osi na podstawie siatki naley wybra siatk z listy zdefiniowanych siatek, a
nastpnie nacisn odpowiedni klawisz (np. Dodaj osie X) w zalenoci od kierunku generacji osi
(np. generacja osi X lub Y w przypadku siatki kartezjaskiej lub osie proste lub ukowe w przypadku
siatki cylindrycznej). Dodatkowo podany moe zosta numer wza w danym kierunku, od ktrego ma
rozpocz si generacja osi (pole edycyjne a) i co ile oczek siatki ma by wygenerowana o (pole
edycyjne n).
Definicja pojedynczej osi
W przypadku definicji osi prostych naley poda wsprzdne dwch punktw (x1, y1) i (x2, y2).
Jeeli wybrana jest tylko jedna z osi (wczona jest np. opcja o X), to podawana jest tylko jedna
wsprzdna.
W przypadku definicji osi ukowych naley poda wsprzdne rodka uku (pola edycyjne xc oraz yc),
warto promienia uku, warto kta pocztkowego (wzgldem globalnego ukadu wsprzdnych) i
warto kta uku.
Aby uzyska lepsz przejrzysto kocowych rysunkw, dla kadej z osi niezalenie mona wczy
wywietlenie nazwy z lewej lub z prawej strony osi.
strona: 17
Nazwy osi mog by zmieniane przez uytkownika. Nie podlegaj one wwczas mechanizmowi
automatycznego nazewnictwa, ktry powoduje odwieenie nazw wszystkich osi po kadej zmianie.
Zmiana nazwy na pust powoduje ponowne wczenie danej osi do algorytmu automatycznego
nazewnictwa.
Dostpny jest mechanizm graficznego definiowania wybranych elementw siatek (np. przesunicie
siatki wzgldem pocztku ukadu wsprzdnych, kt pocztkowy siatki, osie proste). Aby tego
dokona, naley ustawi kursor w polu edycyjnym i za pomoc myszy zdefiniowa na ekranie warto
wybranej wielkoci.
UWAGA:
W trakcie definicji osi uwzgldniany jest ukad wsprzdnych (globalny lub lokalny). W efekcie osie
zdefiniowane w jednym ukadzie jako rwnolege do X i Y, mog by w innym ukadzie osiami o
dowolnym kierunku (np. obrconymi o pewien kt).
W obecnej wersji programu dostpna jest optymalizacja wprowadzania osi konstrukcyjnych (szybka
definicja graficzna). Podczas definicji graficznej osi moliwe jest sekwencyjne wprowadzanie osi; w
tym trybie program po definicji ostatniego punktu osi za pomoc myszy na ekranie automatycznie
akceptuje pooenie wprowadzonej osi. Po zaakceptowaniu pooenia osi moliwa jest definicja
kolejnej osi.
Patrz rwnie:
Jak zdefiniowa siatk/osie
4.2. Jak zdefiniowa siatk i osie

UWAGA:
Poniszy przykad pokazuje w jaki sposb zdefiniowa siatk przy wykorzystaniu opcji znajdujcych si
oknie dialogowym Siatki/Osie. W programie dostpny jest rwnie mechanizm graficznego
definiowania wybranych elementw siatek (np. przesunicie siatki wzgldem pocztku ukadu
wsprzdnych, kt pocztkowy siatki, osie proste). Aby graficznie zdefiniowa np. o na ekranie,
naley ustawi kursor w odpowiednim polu edycyjnym (np. x1 lub x2 w przypadku osi) i za pomoc
myszy zdefiniowa na ekranie pooenie osi.
Aby zdefiniowa siatki konstrukcyjne i osie, naley:
Definicja siatki kartezjaskiej
wybra komend menu Edycja / Siatka/Osie lub nacisn ikon Siatka/Osie
rozwin list Siatki kartezjaskie (nacisn symbol ), wczy opcj SK (pojawia si symbol
- patrz poniszy rysunek
dla siatki SK wpisa nastpujce dane:

Kt pocztkowy: 0,00
Pooenie w globalnym ukadzie - o X: 0,00
Pooenie w globalnym ukadzie - o Y: 0,00
Rozkad w kierunku X - patrz rysunek poniej
Rozkad w kierunku Y - patrz rysunek poniej
strona: 18
Definicja siatki cylindrycznej

wczy opcj Siatki cylindryczne i z grnego menu nacisn klawisz Dodaj
wczy opcj SC(1) i wpisa nastpujce dane:
Kt pocztkowy: 90
Pooenie w globalnym ukadzie - o X: 0,00
Pooenie w globalnym ukadzie - o Y: 0,00
Rozkad ktowy - patrz rysunek poniej
Rozkad radialny - patrz rysunek poniej
Definicja osi
wczy opcj Osie i z grnego menu nacisn klawisz Dodaj
wybra pole A jak na rysunku poniej
wprowadzi nastpujce dane:

o X:
y1: 6,00
opis z prawej:
z grnego menu nacisn klawisz Dodaj i wprowadzi nastpujce dane:
o Y:
y1: 0,00
opis z prawej:
z grnego menu nacisn klawisz Dodaj i wprowadzi nastpujce dane:
o Y:
x1: 0,00
Opis z prawej:
zaznaczy pozycj listy Osie ukowe i nacisn klawisz Dodaj
wybra pole 1 i wpisa nastpujce dane:
xc: 0,00
yc: 0,00
Promie: 6,00
Kt pocztkowy: 90,00
Kt:180,00
Opis z lewej:
Opis z prawej:
nacisn klawisz Zastosuj; wygenerowana siatka zoona z siatki kartezjaskiej i cylindrycznej
oraz kilku osi widoczna jest na rysunku poniej.
strona: 19
4.3. Opcje edycyjne

W programie Autodesk CBS moliwy jest zaawansowany sposb pracy pozwalajcy wykonywa
pewne polecenia w trakcie trwania innych polece. W szczeglnoci podczas definicji dowolnego
obiektu mona zmieni pooenie ukadu wsprzdnych, cofn si do poprzedniej fazy danego
polecenia (np. powrt do poprzedniego punktu w przypadku definicji konturu pyty), zmieni aktualny
przekrj lub materia, zakoczy jego wprowadzanie w innym oknie dialogowym, otworzy potrzebne
okna dialogowe. Dodatkowo mona czy tryb rcznej lub graficznej definicji danych.
W programie dostpne s nastpujce opcje edycyjne (znajduj si w menu Edycja):
Cofnij - opcja umoliwiajca powrt do poprzedniego etapu modelowania konstrukcji; dostpnych
jest 10 ostatnich etapw (10 krokw wstecz)
Powtrz - opcja powoduje powtrzenie cofnitej operacji; opcja skojarzona z opcj Cofnij
Wytnij - usunicie wyselekcjonowanych obiektw; obiekty s zapamitywane w schowku tak, aby
za pomoc opcji Wklej byo moliwe ich skopiowanie w dowolne miejsce modelowanej
konstrukcji (na dowolnym pitrze)
Kopiuj - skopiowanie wyselekcjonowanych elementw do schowka; za pomoc opcji Wklej jest
moliwe ich skopiowanie w dowolne miejsce modelowanej konstrukcji (na dowolnym pitrze);
przy kopiowaniu do schowka uwzgldniany jest tryb selekcji (bieca kondygnacja lub caa
konstrukcja); po kopiowaniu kondygnacji jako bieca zostaje ustawiona ostatnio utworzona
kondygnacja (najnowsza)
Wklej - skopiowanie elementw ze schowka w dowolne miejsce modelowanej konstrukcji (na
dowolnym pitrze); opcja Wklej powoduje wklejenie konstrukcji skopiowanej do schowka w
strona: 20
nastpujcy sposb: najnisza kondygnacja w schowku jest przypisana do biecej kondygnacji

w konstrukcji; w przypadku opcji Wklej w pionie wklejana jest tylko najnisza kondygnacja
Wklej w pionie - wklejanie ze schowka fragmentu konstrukcji i umieszczenie go w paszczynie
pionowej (patrz ponisze rysunki); uycie opcji Punkt zaczepienia umoliwia okrelenie
wysokoci wstawienia; opcja Punkt zaczepienia jest dostpna w menu kontekstowym programu
Autodesk CBS (ale dopiero po skopiowaniu do schowka dowolnego elementu konstrukcji i
wybraniu opcji Wklej w pionie)
przed wykonaniem operacji

Usu - usunicie wyselekcjonowanych obiektw
po wykonaniu operacji
Siatka/Osie - opcja umoliwiajca definicj siatek oraz osi konstrukcyjnych; po wczeniu tej
opcji otwierane jest okno dialogowe Siatki, w ktrym zdefiniowane mog zosta siatki
kartezjaskie, siatki cylindryczne, osie proste oraz osie ukowe
Linijka - wczenie / wyczenie linijki prezentowanej na ekranie
Dociganie - opcja umoliwiajca sterowanie pooeniem kursora podczas definicji modelu
konstrukcji; wczenie tej opcji powoduje dociganie kursora do punktw charakterystycznych
obiektw:
przecicia w wzach siatki

przecicia osi konstrukcyjnych
koce obiektw
rodki obiektw
przecicia osi
punkty architektoniczne (punkty na przeciciach linii wygenerowanych na widoku
architektonicznym)
przecicia osi elementw z siatk i osiami konstrukcyjnymi
obiektw graficznych (z importu pliku dxf, ale take obiekty graficzne z importu pliku IFC);
punkty charakterystyczne to: rodek, przecicie obiektw graficznych, koce obiektu; wyczenie
opcji docigania do obiektw graficznych DXF powoduje, e kursor nie bdzie docigany do tych
obiektw graficznych
Dociganie do linii pomocniczych - zbir opcji umoliwiajcy rne tryby pracy:
Dociganie ortogonalne - opcja dotyczy edycji obiektw; pozwala na dociganie do linii

pomocniczych (ortogonalnie wzgldem lokalnego ukadu wsprzdnych) wzgldem wskazanego
punktu
Przeduenie obiektu - opcja dotyczy edycji obiektw; pozwala na dociganie do linii

pomocniczych znajdujcych si na przedueniu wskazanego obiektu
Rwnolegle do obiektu - opcja dotyczy edycji obiektw; pozwala na dociganie do linii

pomocniczych, bdcych rwnolegymi do wskazanego obiektu
Prostopadle do obiektu - opcja dotyczy edycji obiektw; pozwala na dociganie do linii

pomocniczych, bdcych prostopadymi do wskazanego obiektu
Podczas definicji obiektw wywietlana jest odlego kursora od ostatnio zdefiniowanego punktu; jest
rwnie moliwe podanie nowej wartoci odlegoci).
Dodatkowe moliwoci zwizane s z klawiszami Ctrl i Tab znajdujcymi si na klawiaturze:
strona: 21
Ctrl - nacinicie tego klawisza umoliwia definicj pomocniczego punktu odniesienia w podanej
odlegoci, wzgldem ktrego mona zdefiniowa obiekt (punkt)
Tab - nacinicie tego klawisza albo umoliwia przeczanie pomidzy wywietlonymi okienkami z
odlegociami, albo powoduje ustalenie wartoci odlegoci i pozwoli na definicj dowolnego kierunku.
Tryby pracy - zbir opcji umoliwiajcy rne tryby pracy:
Cignicie - opcja dotyczy edycji obiektw wymagajcych definicji dwch punktw (belki,
awy fundamentowe, ciany); wczenie tej opcji powoduje, i program domylnie przyjmuje
ostatni punkt uprzednio zdefiniowanego elementu jako pierwszy punkt nowego elementu;
nacinicie klawisza Esc koczy definicj
Klawiatura - uycie klawiatury podczas definicji belek, aw, pyt, pyt fundamentowych lub
ciany powoduje wywietlenie okna dialogowego pozwalajcego na wpisywanie wartoci z
klawiatury
Dociganie - rodek - opcja dotyczy edycji obiektw wymagajcych definicji dwch punktw
(belki, awy fundamentowe, ciany); podczas definicji drugiego punktu obiektu program
automatycznie znajduje rodek obiektu znajdujcego si najbliej kursora
Dociganie - prostopada - opcja dotyczy edycji obiektw wymagajcych definicji dwch

punktw (belki, awy fundamentowe, ciany); podczas definicji drugiego punktu obiektu program
automatycznie generuje odcinek prostopady do obiektu znajdujcego si najbliej kursora
Dociganie - opcja dotyczy edycji obiektw wymagajcych definicji dwch punktw (belki,
awy fundamentowe, ciany); podczas definicji drugiego punktu obiektu program automatycznie
docina definiowany element do obiektu znajdujcego si najbliej kursora
Ortogonalny - poszczeglne punkty definiowanego obiektu wstawiane s w trybie

ortogonalnym wzgldem aktywnego ukadu wsprzdnych
uki - opcja pozwala na definicj elementw ukowych; dostpnych jest kilka metod definicji
uku:
1
- odcinek prosty
- uk definiowany poprzez 3 kolejne punkty nalece do uku
- uk definiowany poprzez 3 punkty: pocztek uku, rodek uku i koniec uku
4
- uk definiowany poprzez 2 punkty oraz styczn do poprzednio zdefiniowanego odcinka
(ta opcja jest dostpna dla pyt i elementw liniowych przy wczonej opcji Cignicie)
Selekcja - opcja umoliwiajca selekcj obiektw; po zblieniu kursora do obiektu zostaje on

wyrniony innym kolorem; dostpne s 2 tryby selekcji:
Selekcja punktem
Kliknicie lewym klawiszem myszki w wybrany element powoduje jego selekcj (nacinicie
dodatkowo klawisza Shift powoduje dodanie elementu do biecej selekcji); jeli dany element
by ju wczeniej wybrany (podwietlony), to kliknicie lewym klawiszem myszki w taki element z
wcinitym jednoczenie klawiszem Ctrl powoduje, e element przestaje by
wyselekcjonowanym
Patrz rwnie: Graficzna modyfikacja elementw konstrukcji
Selekcja oknem
Aby dokona selekcji oknem, naley, trzymajc wcinity lewy klawisz myszki (moment
wcinicia klawisza wyznacza pierwszy punkt), przesun kursor w dowolne miejsce; linia
czca te dwa punkty stanowi przektn okna selekcyjnego; jeli okno selekcji byo definiowane
od lewej do prawej, to wyselekcjonowane zostan tylko te obiekty, ktre w caoci znajduj si
w oknie selekcji; jeli okno selekcji byo definiowane od prawej do lewej, to wyselekcjonowane
zostan obiekty, ktre maj z nim cz wspln. Przy selekcji oknem dziaanie klawisza Shift
jest takie samo jak w przypadku selekcji punktem.
Selekcja jest moliwa na widoku 2D i 3D; umoliwia wybr obiektw za pomoc punktu
(wskazanie kursora) oraz za pomoc okna; dziaanie klawiszy Shift i Ctrl:
strona: 22
Selekcja z nacinitym klawiszem Shift - powoduje dodanie elementu do selekcji (elementy,

ktre wczeniej byy ju wybrane, nadal pozostaj wyselekcjonowane)
Selekcja z nacinitym klawiszem Ctrl - powoduje zmian statusu selekcji obiektu: jeli
wczeniej obiekt by wybrany, to przestanie by wyselekcjonowanym.
Selekcja biecej kondygnacji,

Selekcja caej konstrukcji
Selekcja obiektw odbywa si albo w obrbie biecej kondygnacji, albo caej konstrukcji;
UWAGA: selekcja oknem w obecnej wersji programu dziaa w obrbie biecej kondygnacji; po
dokonaniu selekcji mona:
- przeprowadzi zmiany parametrw wybranych obiektw w oknach Waciwoci obiektw i
Blokada przekrojw
- usun wybrane obiekty
- dokona wymiarowania obiektw w obrbie kondygnacji lub caej konstrukcji w zalenoci od
wybranej opcji.
Wczenie opcji Selekcja caej konstrukcji powoduje, e w oknie dialogowym Kryteria selekcji
dostpna staje si opcja Filtr kondygnacji umoliwiajca operacje selekcji na zdefiniowanych
kondygnacjach.
UWAGA:
Operacja selekcji jest przypisana do wybranego widoku; po dokonaniu selekcji w obrbie caej
konstrukcji i przejciu na inny widok konstrukcji obowizuje wybrana dla tego widoku opcja selekcji.
UWAGA:
Po otwarciu nowego zadania w programie Autodesk CBS domylnie na widoku 3D aktywny jest tryb
4-funkcyjny: obrt, obrt 2D, powikszenie i przesunicie. Aby przej do trybu selekcji na tym
widoku, naley wcisn klawisz Esc.
W programie dostpna jest rwnie opcja Dodaj specjalnie (w menu Obiekty lub w pasku
narzdziowym ikona Dodaj specjalnie
). Opcja ta umoliwia szybk definicj pyt w typowych
sytuacjach; wybranie tej opcji i kliknicie lewym klawiszem myszki w obszar ograniczony cianami lub
belkami powoduje utworzenie pyty na tym konturze.
Patrz rwnie:
Kryteria selekcji
Jak dopasowa ciany do konstrukcji dachu
4.4. Operacje edycyjne (translacja, rotacja,

dopasowanie, ucinanie, wyduanie)
lustro,
Program Autodesk CBS wyposaony jest w wiele uytecznych narzdzi edycyjnych, ktre uatwiaj
uytkownikowi prac w programie podczas definiowania i/lub modyfikacji projektowanej konstrukcji.
Do tych opcji nale: translacja, rotacja, lustro poziome, lustro pionowe, symetria osiowa, ucinanie,
wyduanie.
Opcja Translacja suy do wykonywania translacji wyselekcjonowanych uprzednio wzw /
elementw tworzonej konstrukcji. Opcja dostpna jest:
po naciniciu ikony Translacja
po wybraniu komendy z menu: Edycja / Operacje / Translacja.
strona: 23
W polach x=, y= i z= naley zdefiniowa wsprzdne wektora przesunicia.

Jeeli opcja Kopiowanie jest wyczona, to wybrane elementy zostan jedynie przesunite. Jeli ta
opcja jest wczona, to wybrane elementy zostan skopiowane tak liczb razy, ktra zostaa podana
w polu Liczba powtrze.
Opcja Dopasuj elementy dochodzce jest dostpna tylko wtedy, gdy wyczona jest opcja
Kopiowanie. Wczenie opcji Dopasuj elementy dochodzce powoduje, e wymiary i pooenie
wszystkich obiektw dochodzcych do przesuwanego obiektu zostan dostosowane do nowego
pooenia przesunitego obiektu. Dla przykadu przesunicie ciany nonej powoduje automatyczne
dopasowanie dochodzcych do niej innych cian nonych, dziaowych, belek, supw, do ktrych z
kolei dopasowuj si stopy fundamentowe. Opcja ta rwnie moe by wykorzystana do generacji
poaci dachowych. Aby tego dokona, naley:
zdefiniowa poacie dachowe w rzucie XY
zamodelowa konstrukcj wiby dachowej (UWAGA: rwnie w rzucie XY) - jeli wiba nie jest
modelowana, naley zamodelowa tymczasowe belki w miejscu kalenic
dokona translacji kalenic na wybrany poziom z dopasowaniem elementw dochodzcych;

otrzymany dach przedstawiono na poniszym rysunku.
Opcja Rotacja suy do wykonywania obrotu wyselekcjonowanych uprzednio obiektw w tworzonej

konstrukcji. Opcja dostpna jest:
strona: 24
po naciniciu ikony Rotacja

po wybraniu komendy z menu: Edycja / Operacje / Obrt.
W polach x= i y= naley zdefiniowa wsprzdne rodka obrotu, a w polu edycyjnym Kt obrotu

naley poda warto kta, o ktry obracany bdzie wybrany obiekt.
Jeeli opcja Kopiowanie jest wyczona, to wybrane elementy zostan jedynie obrcone. Jeli ta
opcja jest wczona, to wybrane elementy zostan skopiowane tak liczb razy, ktra zostaa podana
w polu Liczba powtrze.
Opcja Dopasuj elementy dochodzce jest dostpna tylko wtedy, gdy wyczona jest opcja
Kopiowanie. Wczenie opcji Dopasuj elementy dochodzce powoduje, e wymiary wszystkich
obiektw dochodzcych do obracanego obiektu zostan dostosowane do nowego pooenia
obrconego obiektu. Logika tej operacji jest identyczna jak w przypadku operacji Translacji.
Opcje Lustro pionowe, Lustro poziome oraz Symetria osiowa su do skopiowania
wyselekcjonowanego fragmentu konstrukcji wzgldem zdefiniowanej osi (pionowej, poziomej lub
dowolnie pooonej).
Opcja Ucinanie
suy do docicia zdefiniowanego elementu w stosunku do innych, aktualnie
wyselekcjonowanych elementw. Po wybraniu opcji Ucinanie naley wskaza (klikn myszk) t
cz elementu, ktra powinna zosta usunita.
Opcja Wyduanie
suy do docignicia zdefiniowanego elementu do innych, aktualnie
wyselekcjonowanych elementw. Po wybraniu opcji Wyduanie naley wskaza (klikn myszk)
element, ktry powinien zosta wyduony.
UWAGA:
Istnieje moliwo wyduania, ucinania obiektw konstrukcji do obiektw graficznych (obiektw
pochodzcych z importu pliku DXF).
UWAGA:
Jeeli operacja Ucinanie lub Wyduanie jest przeprowadzana dla obiektw (belka, awa
fundamentowa) znajdujcych si na rnych poziomach tzn. obiektw, ktre si nie przecinaj
(selekcja obiektw jest wykonywana na rzucie obiektw), to oprcz ucicia lub wyduenia obiektu
dokonywana jest operacja przesunicia docinanego/wyduanego obiektu do paszczyzny, w ktrej
le obiekty, do ktrych obiekt jest docinany/wyduany. Przykadowo opisan operacj docinania
przedstawiono na rysunkach poniej - do belek 1 i 2 docinana jest belka A.
strona: 25
Opcja Dopasowanie w pionie

suy do dopasowania w pionie elementw do miejsc przeci z
wybranymi elementami konstrukcji. Poniej opisane zostay moliwe sposoby wykorzystania tej opcji
dla poszczeglnych typw obiektw konstrukcji.
1. ciany, ciany dziaowe
Mog zosta docite do paszczyzn utworzonych przez pyty i belki; w przypadku belek kada z nich
tworzy niezalen paszczyzn utworzon przez ni sam oraz dwie prostopade do niej poziome
proste przechodzce przez jej koce (patrz rysunki poniej).
strona: 26
2. Supy, belki, awy fundamentowe

Mog zosta docite do paszczyzn utworzonych przez pyty i belki (patrz rysunki poniej).
3. Pyty, pyty fundamentowe

Mog zosta zrzutowane na paszczyzn utworzon przez wybrane elementy (patrz rysunki poniej).
Opcja Licowanie
suy do dopasowania elementu do wskazanego wczeniej elementu konstrukcji.
UWAGA: Wane jest, z ktrej strony elementu klikniemy myszk w element dopasowywany do
wskazanego wczeniej elementu konstrukcji. Przykadowo, na poniszym rysunku pokazano operacj
licowania ciany do supa.
przed wykonaniem licowania
po wykonaniu operacji licowania
Operacja licowania powoduje powstanie przesuni obiektu wzgldem osi; przesunicie to mona
zobaczy na widoku architektonicznym, natomiast w rzeczywistym modelu nie uwzgldnia si
przesuni, co mona zobaczy na widokach: inynierskim i obliczeniowym.
UWAGA:
W obecnej wersji programu licowanie nie zmienia pooenia obiektw w modelu inynierskim i
obliczeniowym; nadal s rozmieszczone w swoich osiach.
Efekt licowania wpywa na pooenie aw fundamentowych pod cianami i stp fundamentowych pod
supami; jeeli w modelu konstrukcji zostay zdefiniowane awy i stopy fundamentowe, to w
przypadku zmiany licowania pooenie aw i stp zmienia si automatycznie.
Przesunicia mona rwnie zdefiniowa (lub zmieni istniejce) w oknie dialogowym Waciwoci
na zakadce Pooenie.
strona: 27
UWAGA:
Operacje edycyjne: Ucinanie, Wyduanie, Dopasowanie w pionie i Licowanie s dostpne zarwno
na widoku 2D, jak i widoku 3D. Jeeli uruchomiono te opcje bez wczeniejszej selekcji obiektw na
widoku konstrukcji, to najpierw naley wskaza obiekt bazowy (do ktrego maj by modyfikowane
obiekty), a nastpnie obiekt, ktry ma zosta zmodyfikowany.
Opcje Pocz
i Podziel
s kolejnym operacjami edycyjnymi dostpnymi w programie (menu
Edycja / Operacje). Umoliwiaj dokonanie grupowania / rozgrupowania wyselekcjonowanych
obiektw konstrukcji tego samego typu (belki, supy, awy fundamentowe, ciany); obiekty czone w
grupy musz si styka ze sob.
Wywietlanie zgrupowanych obiektw na widoku 2D i 3D jest dostpne za pomoc opcji Wywietl
grupy obiektw (menu Widok / Wywietl grupy obiektw). Zgrupowane obiekty s wywietlane i
selekcjonowane jako 1 obiekt.
Aby wywietli rezultaty oblicze statycznych w oknie dialogowym Waciwoci, naley wyczy
wywietlanie grup elementw dla belek, supw i aw fundamentowych.
Charakterystyka dziaanie opcji dla poszczeglnych typw obiektw:
w przypadku czenia (grupowania) belek tworzona jest belka wieloprzsowa (w przypadku
wystpowania wicej ni 2 podpr) lub belka zoona z kilku segmentw, ktre mog mie rne
przekroje lub materiay. Ma to znaczenie w przypadku obliczania konstrukcji metodami
uproszczonymi (metod 1: rozkadu obcie wg powierzchni wpywu), a take uatwia selekcj
belki
w przypadku czenia (grupowania) supw lecych na rnych kondygnacjach (do ktrych nie
dochodz stropy czy belki) - zgrupowane supy s traktowane jako jednolite obiekty przy
przenoszeniu si poziomych w obliczeniach uproszczonych; UWAGA: moliwe jest obliczanie
zbrojenia rzeczywistego z uwzgldnieniem dugoci wyboczeniowej i si wewntrznych w obrbie
caej grupy supw, a nie poszczeglnych segmentw. Grupa supw jest prezentowana w
caoci na widoku 3D caego modelu, natomiast na widokach poszczeglnych kondygnacji
wywietlane s poszczeglne supy przynalece do biecej kondygnacji; nazwa grupy supw
nie zawiera numerw kondygnacji (jest prezentowana w przypadku wywietlania grup obiektw
na widoku 3D) - w pozostaych przypadkach program wywietla nazwy poszczeglnych supw
wchodzcych w skad grupy, w ktrych nazwach domylnie znajduje si numer kondygnacji
zgrupowanie cian umoliwia uwzgldnienie sztywnoci trzonu przy przenoszeniu si poziomych;
moliwe jest wywietlenie si wewntrznych przenoszonych przez cay trzon lub przez
poszczeglne ciany skadowe; UWAGA: aby zachowa cigo wykresu momentw od si
poziomych w trzonie naley zgrupowa ciany trzonu midzy kondygnacjami
zgrupowanie aw umoliwia uwzgldnienie pracy rusztowej aw fundamentowych; przyczynia si
to do zmniejszenia wymiarw aw przy przenoszeniu momentw od si poziomych wywoanych
oddziaywaniem sejsmicznym lub obcieniem wiatrem.
Jeeli wyczone zostanie wywietlanie grup obiektw, dla oblicze uproszczonych prezentowane s
siy w cianach skadowych.
UWAGA:
Opcja Pocz powoduje utworzenie grupy obiektw do celw obliczeniowych i edycyjnych. Drugi
rodzaj grupowania, ktry jest moliwy w programie, dotyczy wymiarowania elementw elbetowych i
moe zosta uruchomiony w oknie dialogowym Parametry oglne dla wybranych elementw
elbetowych.
Orientacja elementw liniowych (belek, cian, cianek dziaowych i aw fundamentowych) jest
definiowana przez pocztek i koniec obiektu; zaley zatem od kolejnoci wprowadzenia
poszczeglnych wzw. Opcja Zmie orientacj suy do zmiany kierunku wybranych elementw
liniowych, co w efekcie moe prowadzi do globalnego ujednolicenia kierunku dla liniowych
elementw.
Po uruchomieniu opcji naley poda kierunek poprzez wskazanie dwch punktw, ktrych kolejno
wyznacza orientacj. Wsprzdne wszystkich wyselekcjonowanych obiektw liniowych s
modyfikowane w taki sposb, aby ich rzut na zadan o by dodatni. Obiekt prostopady powinien by
rzutowany na o prostopad do zadanej osi (zwrot na lewo od zadanej osi).
strona: 28
Opcja Odlego
suy do wyznaczania odlegoci pomidzy wskazanymi punktami. Po wybraniu
opcji naley wskaza dwa punkty, pomidzy ktrymi ma by okrelona odlego. Midzy wybranymi
punktami rysowana jest linia i wywietlana jest odlego punktw. Obydwa koce odcinka czcego
punkt pocztkowy i kocowy, oznaczane s kreskami prostopadymi do linii czcej obydwa punkty.
Dodatkowo odlego jest prezentowana na pasku stanu.
UWAGA:
Istnieje moliwo pomiaru odlegoci do charakterystycznych punktw obiektw:
- rodka obiektu liniowego / krawdzi pyty
- prostopadle do obiektu liniowego / krawdzi pyty
- punktu przecicia z obiektem liniowym / krawdzi pyty
po wczeniu odpowiedniego trybu edycji (dociganie do rodka, dociganie-prostopada, dociganie).
Przy wyznaczaniu punktu charakterystycznego obowizuj zasady analogiczne jak przy tworzeniu
nowych obiektw z wykorzystaniem wybranego trybu docigania.
Kliknicie lewym klawiszem myszki powoduje zmian punktu pocztkowego; zmiana wielkoci
czcionki wykorzystywanej do prezentacji odlegoci moe by przeprowadzona po naciniciu
klawiszy PgUp (powikszenie) lub PgDn (pomniejszenie) znajdujcych si na klawiaturze.
UWAGA:
Opcja Odlego jest aktywna tylko na widoku 2D.
Patrz rwnie:
Jak dopasowa ciany do konstrukcji dachu
4.5. Graficzna modyfikacja elementw konstrukcji

Kliknicie lewym klawiszem myszki w wybrany element powoduje jego selekcj (nacinicie
dodatkowo klawisza Shift powoduje dodanie elementu do biecej selekcji); jeli dany element by ju
wczeniej wybrany (podwietlony), to kliknicie lewym klawiszem myszki w taki element z wcinitym
jednoczenie klawiszem Ctrl powoduje, e element przestaje by wyselekcjonowanym.
Selekcja obiektu powoduje dodatkowo podwietlenie wzw wierzchokowych i krawdziowych
elementu oraz pojawienie si znacznikw umoliwiajcych zmian geometrii elementu (UWAGA:
opcja jest aktywna na widoku 2D).
Dostpne s dwa typy wzw, umoliwiajcych zmian geometrii obiektu:

wzy wierzchokowe (oznaczone symbolem ), ktre su do zmiany pooenia wierzchokw
obiektw
wzy krawdziowe (oznaczone symbolem ):
w obiektach liniowych (belki, ciany, ciany dziaowe, awy fundamentowe) su do operacji
wycigania uku
w obiektach powierzchniowych (pyty, pomieszczenia, wycicia stropowe) su do operacji
wycigania uku, dodania punktu, przesuwania krawdzi
w schodach su do operacji przesuwania krawdzi.
Jeeli po wybraniu obiektu i wza jest wicej ni jedna moliwa operacja do wykonania, to na ekranie
pojawia si pasek narzdziowy pokazany na poniszym rysunku.
strona: 29
Kolejne ikony znajdujce si w tym pasku narzdziowym pozwalaj na:

- przesunicie wierzchoka / dodanie kolejnego wierzchoka
- wycignicie uku
- rozcignicie elementu.
W przypadku multiselekcji elementw konstrukcji, na ekranie s wywietlane jedynie wsplne
znaczniki dla tych obiektw.
4.6. Jak dopasowa ciany do konstrukcji dachu

Aby dopasowa ciany do konstrukcji dachu (patrz rysunek poniej), naley:
nacisn prawy klawisz myszki i w menu kontekstowym wybra opcj Selekcja

trzymajc wcinity klawisz Ctrl, zaznaczy dwie krokwie (K1 i K2)
wybra komend menu Edycja / Operacje / Dopasowanie w pionie lub nacisn ikon
Dopasowanie w pionie
wybra cian S1, ktra ma by dopasowana do pooenia krokwi
nacisn prawy klawisz myszki i w menu kontekstowym wybra opcj Selekcja
zaznaczy murat B1
wybra komend menu: Edycja / Operacje / Dopasowanie w pionie lub nacisn ikon
Dopasowanie w pionie
wybra cian S2
powtrzy czynno dla kolejnych cian; ciany dopasowane do konstrukcji dachu pokazano na
poniszym rysunku.
strona: 30
4.7. Kryteria selekcji

Opcja suy do definicji kryteriw selekcji. Opcja dostpna jest po wybraniu komendy z menu: Edycja
/ Kryteria selekcji. Na ekranie pojawia si pokazane na poniszym rysunku okno dialogowe.
Kliknicie kursorem w polu wyboru obok danego filtru (pojawia si symbol )powoduje uaktywnienie
wybranego kryterium selekcji. Aby zdefiniowa szczegowy warunek selekcji, naley rozwin
wybrany filtr i wczy opcje w wybranych polach (znw pojawi si symbole ). Przykadowo, aby
wyselekcjonowa wszystkie belki zdefiniowane w konstrukcji, naley rozwin Filtr obiektw klikajc
w symbol +, a nastpnie wczy opcj Belki (pojawi si symbol ).
Po wczeniu opcji Filtr nazwy naley wpisa w pojawiajcym si polu edycyjnym now nazw filtra.
Dopuszczalne jest uycie nastpujcych znakw specjalnych:
* - uycie tego znaku powoduje zastpienie dowolnego cigu znakw
? - uycie tego znaku powoduje zastpienie pojedynczego znaku.
strona: 31
W programie dostpne s nastpujce tryby selekcji (ich uruchomienie odbywa si poprzez

nacinicie odpowiedniego klawisza):
Selekcja - nacinicie tego klawisza powoduje selekcj elementw speniajcych zadane kryteria
Selekcja(+) - nacinicie tego klawisza powoduje, e elementy speniajce zadane kryteria
zostan dodane do biecej selekcji
Selekcja(-) - nacinicie tego klawisza powoduje, e elementy speniajce zadane kryteria
zostan odjte od biecej selekcji
Selekcja(*) - nacinicie tego klawisza powoduje, e zostan wyselekcjonowane elementy
stanowice wspln cz biecej selekcji oraz elementw speniajcych zadane kryteria.
Przykadowo, aby wybra wszystkie obiekty o materiale innym ni betonowe, naley:
wybra obiekty, dla ktrych mona definiowa materia (wszystkie za wyjtkiem linii
wymiarowych, pomieszcze, itp.) i nacisn klawisz Selekcja
wyczy poprzednie kryterium, ustawi kryterium Filtr materiaw z wybranym materiaem Beton i
nacisn klawisz Selekcja(-).
Patrz rwnie:
Jak zdefiniowa kryterium selekcji
4.8. Jak zdefiniowa kryterium selekcji

Aby przy pomocy kryteriw selekcji zaznaczy na biecej kondygnacji budynku belki drewniane,
sosnowe o przekroju prostoktnym 20x20 oraz wszystkie supy betonowe, naley:
wybra komend menu Edycja / Selekcja biecej kondygnacji
wybra komend menu Edycja / Kryteria selekcji
rozwin list Filtr obiektw (nacisn symbol ) i wczy opcj Belka
rozwin list Filtr materiaw, podlist Drewno i wczy opcj Sosna
rozwin list Filtr przekrojw, podlist Prostoktne i wczy opcj R20*20
nacisn klawisz Selekcja; zaznaczone zostay belki drewniane sosnowe o przekroju

prostoktnym 20*20
ponownie wybra komend menu Edycja / Kryteria selekcji
rozwin list Filtr obiektw (nacisn symbol ) i wczy opcj Sup
rozwin list Filtr materiaowy i wczy opcj Beton
strona: 32
nacisn klawisz Selekcja (+); do zaznaczonych wczeniej belek drewnianych zostay dodane
wszystkie supy betonowe.
4.9. Prezentacja modelu na ekranie (widoki itp.)

W programie dostpne s nastpujce opcje pozwalajce na zmian prezentacji elementw modelu
konstrukcji (opcje dostpne s w menu Widok):
Synchronizuj widoki - wczenie tej opcji powoduje, e wszystkim oknom zostaj przypisane
parametry zwizane z aktywnym oknem, tzn. numer kondygnacji, rzutowanie, tryb wywietlania
(widok inynierski, architektoniczny) i ustawienia dotyczce siatek i widocznoci obiektw
Widok inynierski - wczenie tej opcji powoduje, i obiekty (belki, ciany, pyty itp.) s
prezentowane tak jak w modelu obliczeniowym (tzn. w osiach); reprezentacja pojedynczego
obiektu nie zaley od jego pooenia wzgldem innych obiektw
Widok architektoniczny - wczenie tej opcji powoduje, i prezentacja obiektw uwzgldnia
wymagania architektoniczne, a w szczeglnoci:
- reprezentacja graficzna danego obiektu zaley od jego pooenia wzgldem innych obiektw
(np. przecinanie si cian)
- rysunek w paszczynie XY jest automatycznie tworzony jako przekrj, co powoduje, e rne
gruboci linii uywane s dla elementw w widoku i przekroju
- automatycznie dodawane s potrzebne opisy (np. opisy okien, drzwi)
- automatycznie opisywane s pomieszczenia (numer, nazwa, powierzchnia, warstwa
wykoczeniowa)
Widok obliczeniowy - wczenie tej opcji powoduje, i prezentacja obiektw uwzgldnia
wymagania obliczeniowe, a w szczeglnoci:
- na widoku 3D prezentowane s dane dotyczce konstrukcji (np. obcienia) oraz wyniki oblicze
- na widoku 2D prezentowany jest podzia belek wieloprzsowych na przsa belek
Paski narzdzi - najczciej uywane opcje dostpne s w paskach narzdziowych; ikony
zgrupowane zostay na nastpujcych paskach narzdziowych:
Standardowe - opcje systemowe
Kondygnacja - opcje zwizane z kondygnacjami
Obiekty - opcje pozwalajce na definicj / modyfikacj dostpnych obiektw
3D - opcje zwizane z prezentacj 3D
Edycja - opcje edycyjne
Edycja-Tryby - opcje edycyjne zwizane z dostpnymi trybami definicji elementw
Charakterystyki - opcje dotyczce przekrojw i materiaw
Konwersja linii - opcje pozwalajce na konwersj linii na wybrane obiekty (ciany, belki itp.)
Linie wymiarowe - opcje pozwalajce na definicj linii wymiarowych konstrukcji
Ukad wsprzdnych - opcje pozwalajce na operacje na ukadzie wsprzdnych
Dociganie - opcje sterujce pooeniem kursora podczas definicji modelu konstrukcji
Powikszenie - opcje sterujce powikszeniem konstrukcji
Obcienia - opcje umoliwiajce definicj obcie konstrukcji
Obliczenia - opcje umoliwiajce przeprowadzenie oblicze konstrukcji i wymiarowania
elementw elbetowych konstrukcji
strona: 33
Pasek stanu - wczenie tej opcji powoduje wywietlenie linii w dolnej czci okna programu, w
ktrej prezentowane mog by rne informacje (wsprzdne pooenia kursora, wysoko
biecej kondygnacji, parametry aktualnie podwietlonego obiektu itp.)
Powikszenie - opcje sterujce powikszeniem konstrukcji
Okno - okrelenie stopnia powikszenia konstrukcji za pomoc okna
Powiksz - powikszenie widoku konstrukcji
Pomniejsz - pomniejszenie widoku konstrukcji
Pocztkowe - powrt do widoku pocztkowego (dopasowanie wielkoci aktualnego powikszenia
w taki sposb, aby caa konstrukcja miecia si w oknie programu)
UWAGA: Jeeli myszka jest wyposaona w rolk, to istnieje moliwo powikszania widoku
konstrukcji przy pomocy rolki myszki; moliwe jest powikszenie widoku na punkt, w ktrym
znajduje si kursor myszki (kursor myszki jest celownikiem)
Powysze opcje mona rwnie uruchomi z menu kontekstowego lub przy pomocy klawiszy
skrtu.
Rzutowanie - umoliwia ustawienie danego widoku (rzutowania); w obecnej wersji programu
dostpne s nastpujce widoki:
XY - standardowa paszczyzna pracy
3D(budynek) - trjwymiarowa wizualizacja caej konstrukcji bez moliwoci edycji
3D(kondygnacja) - trjwymiarowa wizualizacja biecej kondygnacji bez moliwoci edycji
Wywietl - wybranie opcji powoduje otwarcie okna dialogowego, w ktrym ustawione mog zosta
parametry widocznoci
Widok 3D - opcje sterujce widokiem 3D
Rzutowanie XY - rzut na paszczyzn XY
Rzutowanie XZ - rzut na paszczyzn XZ
Rzutowanie YZ - rzut na paszczyzn YZ
Rzutowanie 3D - wizualizacja konstrukcji w dowolnym ustawieniu
Model z renderingiem - wizualizacja konstrukcji z wczonym renderingiem obiektw
Tekstury - szybkie wczanie / wyczanie prezentacji tekstur bez koniecznoci wczania /
wyczania opcji prezentacji tekstur przypisanych do poszczeglnych materiaw
Model szkieletowy - obiekty prezentowane s tylko za pomoc krawdzi
Widok 3D zawiera 3 domylne rzuty konstrukcji: ZX, XY, YZ odpowiadajce widokowi z przodu, z
gry oraz z boku; opcje s dostpne w menu Widok / Widok 3D / Rzutowanie, na pasku narzdzi
Widok 3D oraz menu kontekstowym na ekranie 3D / Rzutowanie (dostpne s rwnie skrty
klawiszowe: CTRL+ALT+1, CTRL+ALT+2, CTRL+ALT+3 oraz powrt do pocztkowego
rzutowania CTRL+ALT+0)
Aksonometria - wczenie widoku aksonometrycznego konstrukcji (opcja dostpna jedynie
dla widoku 3D) - widok w perspektywie rwnolegej (widok bez skrtw perspektywicznych)
Perspektywa - wczenie widoku konstrukcji w perspektywie (opcja dostpna jedynie dla
widoku 3D); jest widok konstrukcji z uwzgldnieniem skrtu perspektywicznego; skrt ten
odpowiada skrtowi obiektyww szerokoktnych w aparatach fotograficznych lub kamerach
(widok perspektywiczny umoliwia wejcie do wntrza obiektu oraz nagrywanie prezentacji
filmowej 3D)
Ukad wsprzdnych - opcje sterujce pooeniem ukadu wsprzdnych
Translacja - przesunicie pocztku ukadu wsprzdnych przy pomocy myszki; pocztek
ukadu zostanie przesunity do punktu wskazanego na ekranie przez uytkownika (miejsce
kliknicia mysz)
Obrt - obrt ukadu wsprzdnych przy pomocy myszki; kt obrotu zostanie wyliczony na
podstawie pooenia dwch punktw zdefiniowanych za pomoc myszki (o ukadu
wsprzdnych zostanie obrcona w taki sposb, aby o X tworzya z osi X kt zdefiniowany na
ekranie przez uytkownika)
UWAGA:
Wyniki oblicze dla pyt, cian, pyt fundamentowych, ktre s dostpne w oknie dialogowym
Waciwoci, s prezentowane w aktualnym ukadzie wsprzdnych (w przypadku translacji
ukadu nastpuje przesunicie wsprzdnych, a w przypadku obrotu na widoku graficznym
zostaje obrcona pyta).
Ukad globalny - przywrcenie pocztkowego (domylnego) pooenia ukadu wsprzdnych
strona: 34
Definicja - opcja umoliwiajca definicj pooenia ukadu wsprzdnych za pomoc opcji

znajdujcych si w oknie dialogowym Ukad wsprzdnych; dane okrelajce przesunicie lub
obrt ukadu wsprzdnych mona wpisywa w odpowiednich polach edycyjnych znajdujcych
si w oknie dialogowym lub definiowa graficznie na ekranie (w tym celu naley ustawi kursor
w polu edycyjnym i za pomoc myszy wprowadzi dane)
Zgodnie z obiektem - ustawienie ukadu wsprzdnych zgodnie z ukadem lokalnym
wybranego obiektu; obiekt naley wybra za pomoc myszy; pooenie ukadu wsprzdnych
zaley od miejsca kliknicia mysz - ukad zostanie przyjty na tym kocu obiektu, ktry jest
bliej punktu wybranego mysz
Poprzednia / nastpna kondygnacja - opcje sterujce wywietlaniem zarysu kondygnacji
W przypadku definicji nowych elementw (belka, sup, ...) istnieje moliwo wstawienia ich w
charakterystycznych punktach (patrz opcje dostpne w pasku narzdziowym Dociganie)
wskazywanych na elementach z kondygnacji poprzedniej / nastpnej, analogicznie jak dla
skadnikw kondygnacji biecej; dodatkowo moliwe jest dociganie do przeci obiektw z
kondygnacji biecej i poprzedniej / nastpnej.
Uwagi do opcji Poprzednia / nastpna kondygnacja:
1) po wczeniu opcji obok nazwy pojawia si symbol (opcje nie mog by wczone
rwnoczenie)
2) elementy z tych kondygnacji wywietlaj si innym kolorem (takim jakim prezentowana jest
siatka)
3) elementy te nie podlegaj selekcji
4) elementy s rysowane wraz z opisami (jeli opisy s wczone).
Charakterystyczne punkty elementw kondygnacji poprzedniej i nastpnej s przez program
rozpoznawane poza opcj Automatyczne wymiarowanie (zgodnie z uwag nr 3 elementy te nie
podlegaj selekcji; po wybraniu elementw i przejciu na ssiedni kondygnacj, automatyczne
wymiarowanie zostanie wykonane na wybranych elementach biecej kondygnacji).
4.10.Widok 3D
Widok 3D moe pracowa w jednym z piciu trybw:
cztery tryby proste: obrt, obrt 2D, powikszenie i przesunicie
jeden tryb wielofunkcyjny.
UWAGA:
Po otwarciu nowego zadania w programie Autodesk CBS na widoku 3D tryb 4-funkcyjny jest
domylnym trybem pracy. Aby przej do trybu selekcji na tym widoku, naley wcisn klawisz Esc.
Zmiany pomidzy trybami pracy s moliwe poprzez wybr odpowiedniej opcji w menu Widok / Widok
3D oraz na pasku narzdzi Widok 3D. Po wybraniu trybu pracy ruch myszy (w przypadku gdy jest
nacinity jej lewy klawisz) powoduje odpowiedni zmian widoku 3D:
Obrt - obrt konstrukcji we wszystkich paszczyznach
Obrt 2D - obrt konstrukcji w paszczynie rwnolegej do paszczyzny ekranu
Powikszenie - ruch w gb widoku - zblienie / oddalenie konstrukcji od paszczyzny ekranu
Przesunicie - ruch w paszczynie widoku (przesuniecie konstrukcji wzgldem rodka ekranu).
Tryb wielofunkcyjny (Obrt / Powikszenie / Przesunicie) umoliwia prac z wszystkimi trybami
jednoczenie. Ekran widoku 3D jest podzielony na wiartki i do kadej z nich zostaje przypisany jeden
z trybw:
lewa grna: obrt
prawa grna: przesunicie
strona: 35
lewa dolna: powikszenie
prawa dolna: obrt 2D.

Po najechaniu kursorem na odpowiedni wiartk nastpuje zmiana wygldu kursora (patrz ikonki
powyej).
Dodatkowo moliwe jest uruchomienie obrotu konstrukcji na widoku 3D za pomoc klawiszy skrtu i
myszki; aby tego dokona, naley nacisn:
- Alt (na klawiaturze) i LKM (lewy klawisz myszki)
- Shift (na klawiaturze) i PKM (prawy klawisz myszki).
4.11.Ukad wsprzdnych
Opcja umoliwia definicj pooenia ukadu wsprzdnych. Opcja dostpna jest:
z menu po wybraniu jednej z opcji znajdujcej si w Widok / Ukad wsprzdnych / Definicja
z paska narzdziowego po naciniciu ikony Definicja ukadu
Dane okrelajce przesunicie lub obrt ukadu wsprzdnych mona wpisywa w odpowiednich
polach edycyjnych znajdujcych si w oknie dialogowym lub definiowa graficznie na ekranie (w tym
celu naley ustawi kursor w polu edycyjnym i za pomoc myszy wprowadzi dane). W przypadku
przesunicia pocztek ukadu zostanie przesunity do punktu wskazanego przez uytkownika
(miejsce kliknicia mysz); w przypadku obrotu o ukadu wsprzdnych zostanie obrcona w taki
sposb, aby o X tworzya z osi X kt zdefiniowany przez uytkownika. UWAGA: Wyniki oblicze
dla pyt, cian, pyt fundamentowych, ktre s dostpne w oknie dialogowym Waciwoci, s
prezentowane w aktualnym ukadzie wsprzdnych (w przypadku translacji ukadu nastpuje
przesunicie wsprzdnych, a w przypadku obrotu na widoku graficznym zostaje obrcona pyta).
W programie dostpne s rwnie nastpujce opcje:
Ukad globalny - przywrcenie pocztkowego (domylnego) pooenia ukadu wsprzdnych
Zgodnie z obiektem - ustawienie ukadu wsprzdnych zgodnie z ukadem lokalnym wybranego
obiektu; obiekt naley wybra za pomoc myszy; pooenie ukadu wsprzdnych zaley od miejsca
kliknicia mysz - ukad zostanie przyjty na tym kocu obiektu, ktry jest bliej punktu wybranego
mysz.
Patrz rwnie:
Ukady lokalne obiektw definiowanych w programie Autodesk CBS
Prezentacja wykresw si wewntrznych dla obiektw dostpnych w programie
strona: 36
4.12.Ukady
lokalne
obiektw
programie Autodesk CBS
definiowanych
Podczas definicji obiektu w programie Autodesk CBS zostaje przypisany mu ukad lokalny; ukad
lokalny zaley od typu obiektu i jego orientacji:
1. Belka, awa
Ukad lokalny pokazano na poniszym rysunku.
2. Sup
Ukad lokalny pokazano na poniszym rysunku.
UWAGA: W przypadku supw orientacja ukadw lokalnych jest inna ni w programie Autodesk
Robot Structural Analysis; ukad lokalny supa zdefiniowanego w programie Autodesk Robot
Structural Analysis jest zgodny z ukadem lokalnym supa obrconego o kt GAMMA = 90 stopni w
programie Autodesk CBS.
3. ciana
Osie x i y ukadu lokalnego le w paszczynie ciany. O x jest pozioma, a jej zwrot jest
wyznaczany zgodnie z orientacj odcinka definiujcego cian: od punktu pocztkowego (punkt 1) do
punktu kocowego (punkt 2).
O z jest osi pionow o zwrocie zgodnym z osi Z ukadu globalnego. Ukad lokalny jest
prawoskrtny i zwrot osi y jest wynikiem pooenia osi x i z.
strona: 37
Zwrot osi y ma znaczenie przy prezentacji wynikw oblicze zaawansowanych: siy przekrojowe,
przemieszczenia i powierzchnie zbrojenia teoretycznego (Ax-: siatka dolna, Ax+: siatka grna).
Przykady cian i definicji ukadw lokalnych zilustrowano poniej.
Definicja ukadw lokalnych po przejciu do programu Autodesk Robot Structural Analysis:

Osie x i y ukadu lokalnego le w paszczynie ciany (x jest poziom, a y pionow osi). Orientacja
ciany nie ma wpywu na zwrot osi x (jest ona zawsze w kierunku dodatnim osi X ukadu globalnego).
4. Pyta
O x ukadu lokalnego domylnie jest ustawiana wedug nastpujcych kryteriw:
a) jako zgodna z osia X ukadu globalnego, jeli pyta ma chocia 1 krawd rwnoleg do osi X
ukadu globalnego
b) jako zgodna z osi Y ukadu globalnego, jeli nie zachodzi sytuacja opisana w pkt a i pyta ma
przynajmniej 1 krawd rwnoleg do osi Y ukadu globalnego
c) jako zgodna z krawdzi najbardziej blisk osi X ukadu globalnego, jeli nie zachodz sytuacje
opisane w pkt a i b.
Kierunek osi x symbolizuje w programie Autodesk CBS pogrubiona linia.
strona: 38
UWAGA:
W przypadku wybrania przez uytkownika kierunku nonego pyty lub definicji kierunku zbrojenia
gwnego, o x ukadu lokalnego zorientowana jest zgodnie ze zdefiniowanym kierunkiem.
5. Pyta fundamentowa
Stosowane s analogiczne zasady jak dla pyty, ale o Z jest skierowana w d (przeciwnie do osi Z
ukadu globalnego).
6. Schody
Przyjmowany jest ukad lokalny jak dla pyt.
7. Stopa fundamentowa
Przyjmowany jest ukad lokalny zgodny z globalnym ukadzie wsprzdnych. W przypadku obrotu
stopy o kt GAMMA, ukad lokalny rwnie zostaje obrcony.
Patrz rwnie:
4.13.Wywietl
Opcja umoliwiajca ustawienie parametrw widocznoci. Opcja dostpna jest z menu po wybraniu
opcji Widok / Wywietl.
strona: 39
W powyszym oknie dialogowym wybrane mog zosta te elementy modelu, ktre maj by
prezentowane na ekranie; mog to by dostpne w programie obiekty (w tym obiekty graficzne takie
jak linia, amana, obiekty 3D oraz prty zbrojeniowe wczytane z moduw elbetowych programu
Autodesk Robot Structural Analysis), przyporzdkowane im przekroje, materiay, nazwy, rezultaty
lub obcienia (wybr jest niezaleny dla kadego typu obiektu).
Na zakadkach Obiekty, Nazwy, Przekroje i Materiay opcje zostay podzielone na nastpujce grupy:
obiekty konstrukcyjne (belka, sup, ciana, pyta, stopa fundamentowa, awa fundamentowa itp.)
obiekty architektoniczne (pomieszczenia, linie wymiarowe, obiekty graficzne i teksty)
prty zbrojeniowe, ktre mog by wywietlane dopiero po wczytaniu wynikw wymiarowania
elementw elbetowych konstrukcji w moduach elbetowych programu Autodesk Robot
Structural Analysis.
W dolnej czci okna dialogowego znajduj si dwie ikony:
- nacinicie tej ikony powoduje wywietlenie na wybranym widoku konstrukcji jedynie
wyselekcjonowanych elementw (UWAGA: musi by wybrany przynajmniej 1 obiekt na widoku
konstrukcji); obiekty zostan wywietlone na widoku konstrukcji bez podwietlenia
- nacinicie tej ikony przywraca widoczno wszystkich elementw (a nie tylko wybranych)
na wybranym widoku konstrukcji; jest to operacja przeciwna do wywietlania wyselekcjonowanych
elementw.
Dodatkowo na zakadce Warstwy moliwa jest definicja warstw, do ktrych przypisane s obiekty
graficzne i prty zbrojenia (po imporcie prtw zbrojenia wyliczonych w moduach elbetowych
programu Autodesk Robot Structural Analysis). Ponisze okno dialogowe moe by rwnie
otwarte po wybraniu opcji menu Obiekty / Obiekty graficzne / Wywietl warstwy lub naciniciu ikony
.
Warstwy mog by rwnie zaimportowane z pliku o formacie DXF.
strona: 40
Aby utworzy now warstw, naley wpisa jej nazw w kolumnie Nazwa w tabeli znajdujcej si na
zakadce Warstwy. Dla kadej warstwy mona zdefiniowa nastpujce parametry:
kolor
styl / typ linii (dostpnych jest kilka typw linii: ciga, przerywana, kropkowana itp.)
grubo (dostpnych jest 5 gruboci).
Dodatkowo w tabeli warstw znajduj si 2 kolumny:
przed nazw warstwy znajduje si pole wyboru
oznaczajce warstw aktywn (biec), do
ktrej bd dodawane definiowane obiekty rysunkowe
wczenie opcji znajdujcej si za nazw warstwy powoduje, e warstwa ta bdzie wywietlana.
UWAGI:
1. Obiekty graficzne definiowane przez uytkownika prezentowane s tylko na widoku 2D
(architektonicznym i inynierskim).
2. Prty zbrojeniowe wczytywane z moduw elbetowych programu Autodesk Robot Structural
Analysis prezentowane s tylko na widoku 3D (architektonicznym i inynierskim). W trakcie
wczytywania prtw zbrojeniowych definiowane s dodatkowe warstwy, na ktrych umieszczane s
prty zbrojeniowe (dodawane s warstwy dla poszczeglnych typw obiektw: belki, pyty, ciany itp.
oraz dla rodzaju zbrojenia: podune, poprzeczne).
Zakadki Obiekty, Nazwy, Przekroje i Materiay s takie same. Poniej omwione zostan dwie
pozostae zakadki.
Zakadka Obcienia
strona: 41
W powyszym oknie dialogowym wybrane mog zosta te obcienia, ktre maj by prezentowane
na ekranie; do prezentacji wybrane mog zosta obcienia skupione, liniowe lub powierzchniowe.
Dodatkowo dla obcie prezentowane mog by na ekranie wartoci i nazwy obcie. Dodatkowym
filtrem dla obcie moe by rwnie natura obcienia; prezentowane mog by wszystkie natury
obcie lub wybrana natura dostpna w biecym regulaminie.
Zakadka Rezultaty
Opcje znajdujce si na powyszej zakadce umoliwiaj prezentacj wynikw oblicze lub rozkadu
obcie na widoku 3D w zalenoci od wybranej metody oblicze.
W przypadku wystpowania cian w modelu konstrukcji, ktry zosta obliczony jedn z metod
zaawansowanych, mona wywietli wartoci si zredukowanych V, H, M dla cian w punktach
zdefiniowanych w oknie dialogowym Siy zredukowane.
Dla aw fundamentowych moliwa jest prezentacja si FX, FY i FZ (reakcji dla cian obliczonych w
programie Autodesk Robot Structural Analysis) - patrz Opcje domylne.
strona: 42
UWAGA:
Wyniki mog by prezentowane na widoku 3D po wybraniu widoku obliczeniowego (opcja menu:
Widok / Obliczeniowy lub klawisz skrtu F8). Aby opcje w oknie dialogowym Wywietl byy dostpne,
musi by aktywny widok 3D z wczonym widokiem obliczeniowym (po przejciu na inny widok opcje
w oknie dialogowym nie s dostpne; zatem np. po dokonaniu selekcji trzeba przej do widok 3D).
Obiekty zdefiniowane w konstrukcji prezentowane s w postaci konturw i linii; w programie
przedstawiane mog by:
Mapy - wywietlenie map lub rozkadu obcie (obcienie kopertowe) na elementach

powierzchniowych
Rozkad obcie - jest dostpny tylko w przypadku metody kopertowej i uproszczonej MES,
mapy dla pozostaych metod (Uwaga: dla uproszczonej metody MES mapy s dostpne tylko
dla pyt)
Wykresy - wywietlenie rozkadu obcie (si skupionych) na supy lub ciany.
Nacinicie ikony
pozwala na prezentacj zdeformowanej konstrukcji. Opcja dostpna jest dla
konstrukcji obliczonej metod zaawansowan, jeli aktualnie wybranym przypadkiem obcie jest
przypadek prosty albo skadowa kombinacji
UWAGA: W programie automatycznie wyznaczana jest skala deformacji dla przypadku
obcieniowego.
W powyszym oknie dialogowym znajduje si opcja Wyniki dla kombinacji. Wyczenie tej opcji
powoduje, e na licie przypadkw obcienia obok przypadkw prostych znajduj si tylko
kombinacje ekstremalne (SGN+, SGN-, SGU+, SGU-, AKC+, AKC-). Po wczeniu opcji Wyniki dla
kombinacji lista przypadkw zawiera rwnie wszystkie skadowe kombinacji normowych oraz
kombinacje zdefiniowane rcznie, ktre s zaznaczone jako aktywne w oknie dialogowym
Kombinacje.
Jeeli wczona jest opcja Wywietl legend, to na widoku 3D konstrukcji oprcz przedstawianych
wykresw lub map prezentowana bdzie skala dla wywietlanej wielkoci.
Wczenie opcji rodek masy (G) lub rodek skrcania (T) umoliwia prezentacj pooenia punktw
(wraz ze wsprzdnymi), w ktrych znajduje si rodek masy G lub rodek skrcania T (wyznaczany
jest zgodnie z metod opisan w rozdziale Analiza sejsmiczna / spektralna z uwzgldnieniem efektu
skrcania); opcje s dostpne w oknie dialogowym na widokach obliczeniowych (2D i 3D) po
przeprowadzeniu oblicze sejsmicznych (uproszczonych lub zaawansowanych). Na widoku 2D
prezentowane s rodki wraz ze wsprzdnymi dla aktywnej kondygnacji, a na widoku 3D
prezentowane s rodki dla wszystkich kondygnacji (na wysokoci poowy kondygnacji).
Na widoku 2D przedstawiany moe by rwnie rozkad obcie: si skupionych i obcie liniowych
(obcienia rwnolege do osi Z mog by prezentowane na widoku paskim, jak rwnie w
aksonometrii) - patrz rwnie: Prezentacja rezultatw na widoku 2D.
UWAGA:
Po dokonaniu oblicze za pomoc programu Autodesk Robot Structural Analysislub Robot, opcja
prezentacji wynikw dla wybranej kondygnacji nie jest aktywna.
W programie Autodesk CBS dostpna jest rwnie opcja Wywietl wyselekcjonowane. Opcja
dostpna jest z menu kontekstowego na wybranym widoku konstrukcji. Po wczeniu tej opcji na
ekranie s widoczne jedynie wyselekcjonowane elementy (obiekty po wczeniu opcji Wywietl
wyselekcjonowane s prezentowane bez podwietlenia).
UWAGA:
Na widoku, na ktrym wczono opcj Wywietl wyselekcjonowane, selekcja obiektw nie jest
moliwa (zmienia si kursor myszki - kursor jest wtedy prezentowany kolorem szarym ).
strona: 43
4.14.Prezentacja perspektywiczna 3D
4.14.1. Obsuga widoku perspektywicznego
Widok perspektywiczny jest dostpny z menu po wybraniu opcji Widok / Widok 3D / Perspektywa lub
z paska narzdziowego Widok 3D w kadym oknie z trjwymiarow prezentacj konstrukcji.
W przypadku uycia widoku perspektywicznego opcje ruchu kamery powizane z przesuwaniem
myszy po ekranie s zwizane s z ukadem lokalnym kamery (rysunek poniej).
4.14.2. Pooenie kamery

Opcja Pozycja kamery jest dostpna z menu kontekstowego na dowolnym widoku 3D. Umoliwia ona
tworzenie i zapisywanie animacji. Jej uruchomienie powoduje wywietlenie poniszego okna
dialogowego.
W grnym pasku narzdziowym znajdujcym si w powyszym oknie dialogowym znajduj si opcje

suce do ustawiania pooenia kamery:
-
kopiowanie pooenia kamery
wycicie pooenia kamery
wklejenie pooenia kamery
usunicie jednego pooenia kamery
usunicie wszystkich pooe kamery
strona: 44
dodanie nowego pooenia kamery
dodanie pooenia kamery na podstawie biecego widoku.

W tabeli przedstawiane s ustawienia aktualnych pooe kamery. W poszczeglnych kolumnach
tabeli prezentowane s nastpujce informacje: w pierwszej kolumnie podawana jest nazwa
pooenia kamery, nastpna okrela liczb klatek pomidzy biec, a nastpn pozycj; w kolejnych
szeciu kolumnach podawane jest pooenie kamery. Pooenie kamery w powyszym oknie
dialogowym jest przedstawiane w ukadzie globalnym.
W dolnej czci okna dialogowego (pole Animacja) znajduj si opcje suce do sterowania
przegldaniem i nagrywaniem animacji.
4.14.3. Przegldanie prezentacji

Po wybraniu opcji odtwarzania w polu Animacja w oknie dialogowym Kamera uruchamiana jest opcja
odtwarzania animacji na aktywnym widoku 3D.
UWAGA:
W przypadku gdy jest aktywne okno z widokiem 2D lub okno 3D, w ktrym nie jest prezentowany
widok perspektywiczny, animacja nie jest odtwarzana.
Do obsugi animacji su opcje znajdujce si w dolnej czci okna dialogowego Kamera:
-
uruchomienie / zatrzymanie animacji
zatrzymanie animacji (powrt do klatki pierwszej)
nagrywanie animacji
przeskok do poprzedniej pozycji
przeskok do poprzedniej klatki
przeskok do nastpnej klatki
przeskok do nastpnej pozycji
cige odtwarzanie animacji.
4.14.4. Nagrywanie prezentacji

Po wybraniu opcji nagrywania w polu Animacja w oknie dialogowym Kamera uruchamiana jest opcja
zapisu animacji do pliku. Aby nagra prezentacj, naley:
wskaza nazw pliku, do ktrego bdzie kompresowana animacja; UWAGA: pliki animacji mog
by duej wielkoci, szczeglnie dla formatw nieskompresowanych lub o maej kompresji, naley
wic pamita o odpowiednio duej iloci miejsca na dysku
wybra kompresj wideo (rodzaj kodeka); w oknie dialogowym dostpne s wszystkie
zainstalowane w systemie kodeki kompresji wideo.
UWAGA:
Niektre z zainstalowanych w systemie kodekw mog nie udostpnia zapisu w wybranym formacie,
a jedynie udostpniaj odczyt (dekodowanie). W takim przypadku zapis w wybranym formacie jest
niemoliwy, a jego prba spowoduje wywietlenie odpowiedniego komunikatu.
UWAGA:
Dla niektrych kodekw dostpne s opcje kompresji w oknie dialogowym z wyborem kompresji. S
one uzalenione od typu kodeka, ich uycie jest opisane na stronach internetowych producentw.
strona: 45
Po wyborze parametrw kompresji animacja jest przygotowana do zapisu. Nacinicie opcji

Odtwarzanie powoduje zapis animacji do pliku. Zatrzymanie animacji powoduje zakoczenie
zapisywania. W czasie zapisu s dostpne wszystkie opcje Przegldania prezentacji.
5. DEFINICJA MODELU KONSTRUKCJI

5.1. Kondygnacja
Kondygnacja jest jednym z podstawowych poj przy definicji modelu konstrukcji. Konstrukcja jest
definiowana standardowo kondygnacja po kondygnacji (w paszczynie XY). Aby uytkownik mia
kontrol nad definiowanym modelem konstrukcji, zalecana jest praca w dwch oknach: z ustawieniem
rzutowania XY w jednym oknie oraz rzutowania 3D (dla caego budynku lub biecej kondygnacji) w
drugim oknie.
Numer biecej kondygnacji moe zosta zmieniony za pomoc opcji Kondygnacja / Bieca
kondygnacja (jest on rwnie prezentowany w pasku narzdzi Kondygnacja jako lista wyboru). W
kadym oknie mona ustawi inny numer kondygnacji (np. podczas pracy w dwch oknach, w jednym
oknie mona ustawi widok parteru, w drugim oknie widok pierwszego pitra).
W programie istnieje rwnie moliwo zdefiniowania nowej (przejcia do nieistniejcej) kondygnacji

za pomoc opcji znajdujcych si w pasku narzdziowym Kondygnacja. Po naciniciu jednej z ikon:
-
Poprzednia kondygnacja
Nastpna kondygnacja
na ekranie pojawi si komunikat: "Czy doda now kondygnacj?". Jeli odpowied bdzie
twierdzca, nowa kondygnacja zostanie utworzona i nastpi przejcie do nowej kondygnacji; jeli
nacinity zostanie klawisz Nie, to kondygnacja nie zostanie utworzona (nie nastpi rwnie przejcie
do innej kondygnacji).
Patrz rwnie:
Jak skopiowa kondygnacj
5.2. Jak skopiowa kondygnacj

Aby skopiowa biec kondygnacj przykadowo pi razy, naley:
uaktywni okno widoku dwuwymiarowego
wybra komend menu Kondygnacja / Kopiuj
w oknie dialogowym Kopiuj biece pitro w polu edycyjnym Od wpisa warto 1, w polu Do
wpisa 4
strona: 46
nacisn klawisz OK; utworzony zosta budynek skadajcy si z piciu identycznych kondygnacji.
5.3. Parametry kondygnacji

Parametry kondygnacji mog by zmieniane w oknie dialogowym dostpnym:
w menu poprzez wybranie opcji Kondygnacja / Parametry
w pasku narzdziowym po naciniciu ikony Parametry kondygnacji
Dla kadej kondygnacji zdefiniowana moe zosta nazwa; mona rwnie wykorzysta opcj
automatycznego nazewnictwa kondygnacji (wczenie opcji Auto). Dodatkowo kadej kondygnacji
niezalenie mona przypisa wysoko.
W dolnej czci okna dialogowego mona wybra zestaw parametrw poziomu (zapisany w pliku
dostpnym na licie lub listach) wykorzystywany do obliczenia zbrojenia teoretycznego i
rzeczywistego elementw konstrukcji; aby zdefiniowa nowe parametry poziomu dla wybranej normy
elbetowej, naley nacisn klawisz (...) znajdujcy si po prawej stronie listy wyboru.
UWAGA:
Jeeli norma wykorzystywana do oblicze zbrojenia teoretycznego i zbrojenia rzeczywistego jest taka
sama, to w powyszym oknie dialogowym dostpna bdzie jedynie jedna lista wyboru. Jeeli normy do
oblicze zbrojenia teoretycznego i rzeczywistego s rne, to w oknie dialogowym znajdowa si bd
dwie listy wyboru.
Lista dostpnych do ustawienia w programie Autodesk CBS parametrw poziomu zaley od wyboru
normy do wymiarowania zbrojenia rzeczywistego i teoretycznego. Po naciniciu klawisza (...)
znajdujcego si po prawej stronie listy wyboru na ekranie otwierane jest okno dialogowe Parametry
poziomu dla wybranej normy elbetowej. W poniszym oknie dialogowym mona nada nazw
definiowanemu zestawowi parametrw oraz zmieni parametry poziomu odpowiednie dla normy do
wymiarowania elementw elbetowych.
strona: 47
Wczenie opcji Ustaw jako domylne powoduje zmian zapis aktualnych parametrw jako
domylnego zestawu parametrw.
Patrz rwnie:
Jak zmieni parametry kondygnacji
5.4. Jak zmieni parametry kondygnacji

Aby zmieni nazw i wysoko trzeciej kondygnacji, naley:
wybra kondygnacj nr 3 poprzez nacinicie klawiszy Poprzednia kondygnacja / Nastpna
kondygnacja
lub poprzez wybranie kondygnacji nr 3 z listy rozwijalnej Kondygnacja nr
znajdujcej si w pasku narzdzi
wybra komend menu Kondygnacja / Parametry lub nacisn ikon Parametry kondygnacji
zaznaczy puste pole i wpisa w nim Poziom 3
w polu edycyjnym h= wpisa 2,5
parametry wymiarowania elementw elbetowych pozostawi bez zmian
nacisn klawisz OK.
strona: 48
5.5. Opcje edycyjne (kondygnacja)

Dla kondygnacji dostpne s nastpujce opcje edycyjne (znajduj si w menu Kondygnacja):
Kopiuj - opcja umoliwia skopiowanie aktualnej kondygnacji; naley poda numery kondygnacji
(od, do), na ktre dana kondygnacja ma by skopiowana; istnieje rwnie moliwo
skopiowania wszystkich elementw z danej kondygnacji jak rwnie tylko elementw
wyselekcjonowanych (opcja Kondygnacja / Kopiuj / Kopiuj tylko wyselekcjonowane obiekty);
wczenie opcji Kopiuj tylko widoczne obiekty powoduje, e skopiowane zostan jedynie
widoczne obiekty i obcienia; po kopiowaniu kondygnacji jako bieca zostaje ustawiona
ostatnio utworzona kondygnacja (najnowsza)
Wstaw - opcja umoliwia wstawienie dowolnej liczby pustych kondygnacji pomidzy istniejce
kondygnacje
W programie istnieje rwnie moliwo zdefiniowania nowej (przejcia do nieistniejcej)

kondygnacji za pomoc opcji znajdujcych si w pasku narzdziowym Kondygnacja. Po
naciniciu jednej z ikon:
-
Poprzednia kondygnacja
Nastpna kondygnacja
na ekranie pojawi si komunikat: "Czy doda now kondygnacj?". Jeli odpowied bdzie
twierdzca, nowa kondygnacja zostanie utworzona i nastpi przejcie do nowej kondygnacji; jeli
nacinity zostanie klawisz Nie, to kondygnacja nie zostanie utworzona (nie nastpi rwnie
przejcie do innej kondygnacji).
Usu - opcja umoliwia usunicie zdefiniowanych kondygnacji; jeli istniej jakie kondygnacje
ponad kondygnacjami aktualnie usuwanymi, to program moe zostawi puste kondygnacje lub
przesun niej wysze pitra (opcja Kondygnacja / Usu / Przesu pozostae pitra).
strona: 49
5.6. Linie wymiarowe

W programie istnieje moliwo definicji linii wymiarowych dla tworzonej konstrukcji. Dostpne s
opcje pozwalajce na wybr rodzaju linii wymiarowej (w menu Linie wymiarowe lub ikony w pasku
narzdziowym Linie wymiarowe):
- linie wymiarowe rwnolege do osi globalnego ukadu wsprzdnych
- linie wymiarowe rwnolege do wymiarowanego obiektu
- automatyczna generacja linii wymiarowych; wykorzystywane s wszystkie wywietlane punkty
(punkty architektoniczne lub przecicia osi)
- linie wymiarowe w postaci strzaek
- linie wymiarowe w postaci odnonikw.
Dodatkowo w programie dostpne s nastpujce opcje:
- umoliwia wywietlanie punktw architektonicznych; punkty s wywietlane dla aktualnie
wyselekcjonowanych elementw.
Opcja jest wykorzystywana podczas automatycznej generacji linii wymiarowych; jeli ta opcja jest
wczona, to podczas automatycznej definicji linii wymiarowych, linia wymiarowa bdzie tworzona z
wykorzystaniem wywietlanych punktw architektonicznych
- umoliwia wywietlanie punktw osiowych; punkty s wywietlane dla aktualnie
wyselekcjonowanych elementw.
Opcja jest wykorzystywana podczas automatycznej generacji linii wymiarowych; jeli ta opcja jest
wczona, to podczas automatycznej definicji linii wymiarowych, linia wymiarowa bdzie tworzona z
wykorzystaniem wywietlanych punktw przeci osi.
Wczenie opcji Cignicie
samej linii wymiarowej.
pozwala na umieszczanie kolejnych wymiarw konstrukcji na tej
W oknie dialogowym Waciwoci na zakadce Pooenie dostpne s wszystkie punkty lece na

linii wymiarowej; w tym oknie dialogowym moliwa jest modyfikacja punktw (dodawanie, usuwanie).
W przypadku, gdy punkt uyty do definicji linii wymiarowej jest jednoczenie punktem jakiego innego
obiektu (np. koniec ciany), to wykonanie translacji takiego obiektu spowoduje automatyczn
aktualizacj punktw na linii wymiarowej.
Patrz rwnie:
Jak zdefiniowa linie wymiarowe
5.7. Jak definiowa linie wymiarowe

Aby doda lini wymiarow ciany w obrysie (patrz rysunek poniej), naley:
strona: 50
wybra komend Linie wymiarowe / Ortogonalne lub nacisn ikon Ortogonalne

wczy opcj Dociganie kursora do punktw architektonicznych obiektw poprzez nacinicie
ikony
(rwnoczenie mog by aktywne inne opcje docigania)
w oknie widoku dwuwymiarowego klikn lewym klawiszem myszki w punkcie 1, a nastpnie w
punkcie 2 (patrz rysunek powyej)
przy pomocy myszki okreli pooenie linii wymiarowej i nacisn lewy klawisz myszy.
Aby doda lini wymiarow ciany w osiach ciany, naley:
wybra komend Linie wymiarowe / Ortogonalne lub nacisn ikon Ortogonalne
czy opcj Dociganie kursora do przeci osi obiektw poprzez nacinicie ikony
(rwnoczenie mog by aktywne inne opcje docigania)
w oknie widoku dwuwymiarowego klikn lewym klawiszem myszy w punkcie 1, a nastpnie w
punkcie 2 (patrz rysunek powyej)
przy pomocy myszki okreli pooenie linii wymiarowej i nacisn lewy klawisz myszy.
Aby automatycznie doda linie wymiarowe ciany w obrysie wraz z otworami, naley:
wczy opcj Wywietl punkty architektoniczne poprzez wybranie komendy menu Linie
wymiarowe / Wywietl punkty architektoniczne lub nacinicie ikony
z paska narzdzi Linie
wymiarowe
nacisn prawy klawisz myszy i w menu kontekstowym wybra opcj Selekcja
zaznaczy wymiarowan cian (ciana zostanie podwietlona)
nacisn ikon Automatycznie
w oknie widoku dwuwymiarowego przy pomocy myszki ustali pozycj pooenia linii wymiarowej
i nacisn lewy klawisz myszy; utworzone linie wymiarowe pokazano na rysunku poniej.
strona: 51
5.8. Obiekty dostpne w programie

W programie Autodesk CBS dostpne s nastpujce typy obiektw:
belki - s definiowane za pomoc dwch punktw; przekrj belki moe by prostoktny lub teowy
(w przypadku profili elbetowych) lub dowolny z bazy profili stalowych (w przypadku profili
stalowych)
jeeli wybrana zostanie opcja definicji belki (istotne w szczeglnoci przy definicji prtw
stalowych), to w menu dostpne staj si nastpujce opcje:
Belka pozioma - jeli wybrana zostanie ta opcja, to belka definiowana bdzie jako pozioma
na wybranej kondygnacji
Belka ukona w gr - jeli wybrana zostanie ta opcja, to belka definiowana bdzie jako
ukona pomidzy kondygnacjami (pocztek belki jest na dolnej kondygnacji, a koniec na grnej
kondygnacji)
Belka ukona w d - jeli wybrana zostanie ta opcja, to belka definiowana bdzie jako
ukona pomidzy kondygnacjami (pocztek belki jest na grnej kondygnacji, a koniec na dolnej
kondygnacji)
Nadproe - jeli wybrana zostanie ta opcja, to belka definiowana bdzie jako nadproe
(belka nad otworami okiennymi i drzwiowymi) - patrz opis definicji nadproa i zaoe przyjtych
przy obliczaniu nadproa; naley wskaza okna lub drzwi, nad ktrymi zdefiniowane ma zosta
nadproe - domylna dugo nadproa jest okrelana w oknie dialogowym Opcje domylne
Belka podwalinowa - jeli wybrana zostanie ta opcja, to belka definiowana bdzie jako belka
podwalinowa (pozioma belka podpierajca obiekty wystpujce na tej samej kondygnacji takie
jak supy, ciany, ciany dziaowe i sprowadzajca obcienia z konstrukcji na fundamenty);
belka podwalinowa licowana jest do spodu biecej kondygnacji - moe to by prezentowane na
widoku architektonicznym lub w oknie dialogowym Waciwoci.
W obecnej wersji programu reakcje z belek podwalinowych przykadane s osiowo do rodkw
fundamentw (pomijany jest mimord od krawdzi do rodka stopy).
UWAGA: W zaawansowanych obliczeniach konstrukcji obcienie zastpcze pochodzce od
cianki dziaowej lub warstw wykoczeniowych ciany umieszczonej na belce podwalinowej, nie
jest przykadane do belki i naley nada obcienie zastpcze rcznie (podobny efekt wystpuje
dla awy fundamentowej, jeeli spd cianki nie jest oparty na pycie).
Patrz rwnie: Jak zdefiniowa belk
supy - s definiowane za pomoc jednego punktu - drugi punkt (koniec supa) jest
automatycznie generowany na podstawie wysokoci danej kondygnacji; przekrj supa moe by
prostoktny, teowy lub koowy - patrz rwnie: Jak zdefiniowa sup
stopy fundamentowe - s definiowane za pomoc jednego punktu; przekrj stopy moe by

prostoktny (obiekt stopa prostoktna w bazie przekrojw) lub trapezowy (obiekt stopa
trapezowa w bazie przekrojw) - patrz rwnie: Jak zdefiniowa stop fundamentow
awy fundamentowe - s definiowane za pomoc dwch punktw; przekrj awy moe by

prostoktny lub teowy
ciany - s definiowane za pomoc dwch punktw; mona im nada grubo wraz z

okreleniem materiau warstwowego (patrz opis materiau warstwowego w bazie materiaw; w
programie istnieje moliwo nadania cianie ksztatu innego ni prostokt (np. ciana
szczytowa); aby tego dokona, naley otworzy okno dialogowe Waciwoci (zakadka
Pooenie), doda nowy punkt na konturze i odpowiednio zmodyfikowa jego wsprzdne - patrz
rwnie: Jak zdefiniowa cian
pyty - s definiowane za pomoc linii amanej (polilinii); mona im nada grubo wraz z
okreleniem materiau warstwowego (patrz opis materiau warstwowego w bazie materiaw);
domylnie usytuowane s na grnym poziomie biecej kondygnacji - patrz rwnie: Jak
zdefiniowa pyt
w menu Obiekty znajduje si rwnie opcja Dodaj specjalnie - opcja ta umoliwia szybk
definicj pyt w typowych sytuacjach; wybranie tej opcji i kliknicie lewym klawiszem myszki w
obszar ograniczony cianami powoduje utworzenie pyty na tym konturze
strona: 52
pyty fundamentowe - s definiowane w taki sam sposb jak pyty - rnica polega na tym, i
s one domylnie usytuowane na dolnym poziomie biecej kondygnacji
ciany dziaowe - s definiowane w taki sam sposb jak ciany - rnica polega na
automatycznym wyczeniu opcji Element nony; w przypadku eksportu konstrukcji do programu
Autodesk Robot Structural Analysis powoduje to, i obiekty tego typu s modelowane jako
obcienie liniowe na pycie
Elementy nienone znajdujce si w programie podlegaj nastpujcym reguom:
- pod niepodpartymi supami / cianami nienonymi generowane s awy / stopy fundamentowe
- ciar pominitych elementw nienonych nie jest wliczany do ciaru wasnego konstrukcji
- elementy nienone s pomijane podczas wymiarowania elementw konstrukcji.
okna - s definiowane za pomoc jednego punktu okrelajcego pooenie rodka okna;

przekrj okna moe by prostoktny (obiekt typu otwory prostoktne w bazie przekrojw);
UWAGA: okna nie mog istnie niezalenie - s zawsze skojarzone z obiektem typu ciana;
oznacza to, e pooenie okna jest zawsze definiowane w ukadzie lokalnym ciany oraz to, e
jest ono automatycznie usuwane w momencie usunicia ciany, do ktrej przynaley
drzwi - s definiowane w taki sam sposb jak okna - rnica polega na tym, i s one
automatycznie pozycjonowane do dolnego poziomu biecej kondygnacji
wycicia stropowe - s definiowane za pomoc polilinii (w przypadku dowolnego ksztatu) lub

jednego punktu (w przypadku ksztatu prostoktnego); wycicia stropowe nie mog istnie
niezalenie - s zawsze skojarzone z obiektem typu pyta; oznacza to, e pooenie wycicia jest
zawsze definiowane w ukadzie lokalnym pyty oraz to, e jest ono automatycznie usuwane w
momencie usunicia pyty, do ktrej przynaley
schody - s definiowane za pomoc czworokta (naley pamita, e krawdzie koczce

bieg musz by do siebie rwnolege); w obecnej wersji programu dostpne s jedynie schody
proste (obiekt typu schody w bazie przekrojw); parametry biegu schodw (liczba stopni, ich
szeroko i wysoko) mog by zdefiniowane przez uytkownika lub wyznaczone
automatycznie przez program (do wyznaczenia liczby stopni wykorzystywany jest przybliony
wzr: 2*h + s = 63, gdzie h - wysoko stopnia, s - szeroko stopnia); wysoko biegu jest
rozpoznawana automatycznie na podstawie pooenia pyt, do ktrych schody zostay dowizane
UWAGA: Ciar wasny i obcienia schodw s uwzgldniane podczas oblicze konstrukcji
metod zaawansowan; schody traktowane s jako pyta, a wszystkie obcienia schodw jako
obcienia pyty
UWAGA: W przypadku oblicze konstrukcji metod kopertow lub uproszczon, ciar wasny i
obcienia schodw bd uwzgldniane, gdy zdefiniowane zostan podpory dla biegw
schodowych.
pomieszczenia - s definiowane za pomoc polilinii; ich ksztat moe by definiowany przez

uytkownika lub automatycznie wyznaczany przez program na podstawie analizy geometrii
danej kondygnacji (wykrywanie zamknitych konturw); pomieszczenia s obiektem
pomocniczym (niekonstrukcyjnym), uywanym do opisu pomieszcze w prezentacji
architektonicznej oraz przy zestawianiu materiaw wykoczeniowych
obiekty graficzne, ktre s widoczne na definiowanej kondygnacji na widoku 2D
(architektonicznym i inynierskim); tworzone mog by nastpujce obiekty graficzne:
punkt
linia (w zalenoci od typu wybranego segmentu moe to by linia prosta lub odcinek uku)
amana (polilinia) - zoona z odcinkw prostych lub ukowych; jest to odpowiednik polilinii
z programu AutoCAD ; koniec definicji odcinkw amanej uzyskuje si poprzez ponowne
kliknicie w ostatnio zdefiniowany punkt
-
kontur (amana zamknita)
okrg o promieniu zdefiniowanym graficznie na ekranie
prostokt - definicja za pomoc definicji 3 punktw
strona: 53
tekst o zdefiniowanych domylnie parametrach i treci; jest definiowany za pomoc

punktu; punkt ten oznacza lewy dolny rg wpisanego tekstu; w zdefiniowanym punkcie jest
wpisywany tekst domylny, ktrego parametry s okrelane w oknie dialogowym otwieranym po
wybraniu opcji Edycja / Wartoci domylne / Linie wymiarowe i Teksty
obiekt 3D - wstawiany jest obiekt 3D z listy dostpnych obiektw zapisanych w bazie
obiektw 3D w danym zadaniu
obiekt 2D - wstawiany jest obiekt 2D z listy dostpnych obiektw zapisanych w bazie
obiektw 2D w danym zadaniu.
UWAGA:
Podczas definicji obiektw konstrukcji kursor zmienia posta w zalenoci od typu wstawianego
obiektu (na ekranie pojawia si ikona przedstawiajca typ wstawianego elementu, obcienia lub
tekstu); pozwala to na atwiejsz orientacj w trakcie definicji modelu konstrukcji.
Po zdefiniowaniu obiektu danego typu program domylnie oczekuje na definicj kolejnego obiektu
tego samego typu. Nacinicie klawisza Esc powoduje przejcie do trybu selekcji.
Podczas definicji obiektw konstrukcji istnieje moliwo szybkiego ustawienia wybranego offsetu za
pomoc klawisza Tab. Aby tego dokona, naley - przed wstawieniem punktu / punktw definiujcych
obiekt konstrukcji - nacisn klawisz Tab; na ekranie pojawia si lista dostpnych offsetw
(analogiczne jak w oknie dialogowym Waciwoci / Pooenie). Offset moe zosta wybrany z listy za
pomoc wielokrotnego nacinicia klawisza Tab (przewijana jest lista dostpnych offsetw) lub
poprzez wybr z listy za pomoc myszki.
5.9. Jak zdefiniowa belk (poziom i ukon)

Aby zdefiniowa poziom belk betonow o przekroju 20*20 cm, naley:
wybra komend menu Obiekty / Belka pozioma lub rozwin menu przy ikonie Belka
i
wybra opcj Belka pozioma
w pasku narzdzi wybra przekrj R20*20 (jeli ten przekrj nie wystpuje na licie, to naley go
doda poprzez komend Przekroje domylne) i materia Beton
w oknie widoku dwuwymiarowego klikn lewym klawiszem myszy w punkt pocztkowy belki, a
nastpnie w punkt kocowy belki
belka zostanie automatycznie utworzona w grnym poziomie danej kondygnacji.
Aby zdefiniowa ukon belk o przekroju drewnianym, sosnowym o wymiarach 20*20 cm, naley:
wybra komend menu Obiekty / Belka ukona w d lub rozwin menu przy ikonie Belka
i
wybra opcj Belka ukona w d
doda poprzez komend Przekroje domylne) i materia Sosna
w oknie widoku dwuwymiarowego klikn lewym klawiszem myszy w punkt pocztkowy belki
(grny skrajny poziom kondygnacji), a nastpnie w punkt kocowy belki (dolny skrajny poziom
kondygnacji)
belka zostanie utworzona jako ukona, przy czym punkty: pocztkowy i kocowy znajduj si
odpowiednio na poziomie najwyszego i najniszego punktu danej kondygnacji.
5.10.Jak zdefiniowa sup

strona: 54
Aby zdefiniowa sup betonowy o przekroju 20*20 cm, naley:

wybra komend menu Obiekty / Sup lub nacisn ikon Sup
w oknie widoku dwuwymiarowego klikn lewym klawiszem myszy w punkt wstawienia supa
wysoko wstawionego supa jest domylnie rwna wysokoci kondygnacji.
5.11.Jak zdefiniowa cian

Aby zdefiniowa cian z cegy penej o gruboci 20cm, naley:
wybra komend menu Obiekty / ciana lub nacisn ikon ciana
w pasku narzdzi wybra przekrj E20 (jeli ten przekrj nie wystpuje na licie, to naley go
doda poprzez komend Przekroje domylne) i materia Cega pena
w oknie widoku dwuwymiarowego klikn lewym klawiszem myszy w punkt pocztku ciany, a
nastpnie w punkt koca ciany
wstawiona ciana ma domylnie wysoko rwn wysokoci kondygnacji.
5.12.Jak zdefiniowa pyt

Aby zdefiniowa pyt betonow o gruboci 20cm, naley:
wybra komend menu Obiekty / Pyta lub nacisn ikon Pyta
w pasku narzdzi wybra przekrj E20 (jeli ten przekrj nie wystpuje na licie, to naley go
w oknie widoku dwuwymiarowego klikn lewym klawiszem myszy kolejno w punkty od 1 do 9
(patrz rysunek poniej), przy czym punkt 9 ma te same wsprzdne co punkt 1 (nastpuje
zamknicie konturu wyznaczajcego ksztat pyty)
strona: 55
UWAGA:
Majc utworzony kontur zamknity, pyt mona rwnie zdefiniowa w bardzo prosty sposb przy
uyciu opcji Dodaj specjalnie
; wybranie tej opcji i kliknicie lewym klawiszem myszki w kontur
zamknity ograniczony cianami powoduje automatyczne utworzenie pyty na tym konturze.
5.13.Jak zdefiniowa stop fundamentow

Aby zdefiniowa stop fundamentow (betonow), naley:
wybra komend menu Obiekty / Stopa fundamentowa lub nacisn ikon Stopa fundamentowa
w pasku narzdzi wybra przekrj FP - stopa prostoktna (jeli ten przekrj nie wystpuje na
licie, to naley go doda poprzez komend Przekroje domylne) i materia Beton
w oknie widoku dwuwymiarowego klikn lewym klawiszem myszy w punkt wstawienia stopy
fundamentowej
wstawiona stopa usytuowana jest domylnie w poziomie najniszego punktu danej kondygnacji.
5.14.Opis definicji nadproa i zaoe przyjtych przy

obliczaniu nadproa
Nadproe jest obiektem typu belkowego, jednak nie uczestniczy w oglnym rozkadzie obcie, ale
jest obliczane niezalenie.
strona: 56
W programie przyjto nastpujce zaoenia przy definicji nadproa:

nadproe jest zawsze powizane z otworem (oknem, drzwiami); po usuniciu otworu, usunite
zostaje rwnie nadproe
nadproe tworzone jest automatycznie na wysokoci rwnej poowie wysokoci profilu ponad
grn krawdzi otworu
w oknie dialogowym Waciwoci moliwa jest modyfikacja wsprzdnych x i y (przy
przeduaniu nadproa nad ssiednie okna)
dugo nadproa uwzgldniana w obliczeniach rwna jest szerokoci otworu + poowa wysigw
z obu stron
na widoku architektonicznym nadproe rysowane jest z penym wysigiem
w oknie dialogowym Waciwoci / Opcje obliczeniowe jako szeroko podpory przyjmowany
jest wysig nadproa
jeeli nadproe jest zdefiniowane nad dwoma otworami, to szeroko podpory rodkowej jest
odlegoci pomidzy otworami (UWAGA: jeeli otwory si stykaj, wwczas s traktowane jako
jeden otwr).
Obliczenia nadproa w programie Autodesk CBS s przeprowadzane przy przyjciu nastpujcych
zaoe:
rozkad obcie na nadproe uwzgldnia sposb przekazywania obcie; su temu ikony
i
znajdujce si w oknie dialogowym Opcje obliczeniowe dla rozkadu wg
powierzchni wpywu (metoda kopertowa)
jako obcienie nadproa powinien by przyjty ciar ciany nad otworem w postaci:
- trjkta lub trapezu powstaego poprzez poprowadzenie linii prostych pod ktem 45 stopni
od krawdzi otworu przy wybranej ikonie
; w przypadku powstania trapezu naley
rwnie doda obcienia z grnej powierzchni ciany z dugoci boku trapezu
-
prostokta nad belk nadproow przy wybranej ikonie
Schematy rozkadu obcie przedstawiono na poniszych rysunkach.

1. Ciar wasny ciany
2. Obcienia ze stropu
strona: 57
Wymiarowanie nadproa w programie Autodesk CBS jest przeprowadzane przy nastpujcych

zaoeniach:
szeroko podpr skrajnych jest rwna wysigowi nadproa
szeroko podpr rodkowych to odlegoci midzy otworami (jeli otwory si stykaj wwczas s
traktowane jako jeden otwr i szeroko jest rwna zeru).
5.15.Wprowadzanie danych z klawiatury

W programie Autodesk CBS moliwa jest definicja elementw liniowych i powierzchniowych za
pomoc klawiatury. Uycie klawiatury podczas definicji belki, awy, pyty, pyty fundamentowej lub
ciany powoduje wywietlenie okna dialogowego pozwalajcego na definicj wartoci z klawiatury.
Wsprzdne dx i dy, ktre mog by definiowane w powyszym oknie dialogowym, s

wsprzdnymi wzgldnymi odniesionymi do ostatnio zdefiniowanego punktu. Ikony znajdujce si w
lewej czci okna dialogowego opisuj kierunek przyrostu wartoci:
- w lewo
- w lewo w gr
- w gr
- w prawo w gr
- w prawo
strona: 58
- w prawo w d
- w d
- w lewo w d.
Kierunek mona okreli naciskajc strzaki znajdujce si na klawiaturze; nacinicie dwch strzaek
jednoczenie umoliwia definicj obu przyrostw: dx i dy. Nacinicie strzaki, podobnie jak
nacinicie klawisza Enter, akceptuje wpisan warto.
5.16.Waciwoci obiektw
Okno dialogowe Waciwoci peni nastpujc rol:
suy do prezentacji i modyfikacji danych dotyczcych wszystkich ju zdefiniowanych obiektw (w
tym zdefiniowanych obiektw graficznych); dane te wywietlane s dla jednego lub kilku
aktualnie wyselekcjonowanych elementw
opcje znajdujce si na zakadce Rezultaty su do prezentacji si wewntrznych, rozkadu
obcie (dla rozkadu kopertowego), a take wynikw wymiarowania elementw modelu
konstrukcji zdefiniowanego w programie Autodesk CBS
opcje znajdujce si na zakadce Opcje obliczeniowe su do okrelenia warunkw podparcia
poszczeglnych elementw konstrukcji, a take do nadania zwolnie belkom czy zmiany typu
podparcia lub zmiany ukadu lokalnego w przypadku pyt dla konstrukcji obliczanych programem
Autodesk Robot Structural Analysis
moe by wykorzystane przy definicji nowego obiektu; w tym trybie w programie nazwa okna
zmienia si na Dodaj obiekt - typ obiektu.
Okno dialogowe Waciwoci moe zosta otwarte:
po wybraniu komendy z menu Edycja / Waciwoci
po naciniciu ikony
po naciniciu kombinacji klawiszy Alt + Enter
po wybraniu komendy Waciwoci z menu kontekstowego.
Zakadki Rezultaty i Opcje obliczeniowe pojawiaj si dla nastpujcych obiektw:
- zakadka Rezultaty - wszystkie obiekty z wyjtkiem aw
- zakadka Opcje obliczeniowe - dla belek, pyt i pyt fundamentowych.
Na zakadce Charakterystyki prezentowane s nastpujce informacje:

Przekrj - przekrj z bazy przekrojw nadany wybranemu obiektowi; dostpna jest lista wszystkich
zdefiniowanych przekrojw danego typu, co umoliwia zmian przekroju; po naciniciu
klawisza () znajdujcego si po prawej stronie pola z nazw przekroju otwierane jest okno
dialogowe Baza przekrojw
strona: 59
Materia - materia z bazy materiaw nadany wybranemu obiektowi; dostpna jest lista wszystkich
zdefiniowanych materiaw, co umoliwia zmian materiau; po naciniciu klawisza ()
znajdujcego si po prawej stronie pola z nazw materiau otwierane jest okno dialogowe Baza
materiaw
Dla materiau warstwowego obok klawisza sucego do dodawania nowego materiau znajduje
si dodatkowo opcja pozwalajca na odwracanie kolejnoci warstw
Nazwa - nazwa przypisana wybranemu obiektowi; nazwa moe by nadawana automatycznie na
podstawie parametrw domylnych ustawionych w oknie dialogowym otwieranym po wybraniu
opcji Edycja / Wartoci domylne / Nazwy (wczona jest wwczas opcja Auto) lub nadana
rcznie przez uytkownika (naley j wpisa w pole edycyjne po wyczeniu opcji Auto)
Element nony - opcja pozwalajca okreli, czy dany obiekt ma by traktowany jako
obliczeniowy; jeli opcja dla danego obiektu jest wczona, to w programie Autodesk Robot
Structural Analysis zostanie stworzony odpowiedni model obiektu (prt, podpora lub panel);
jeli opcja jest wyczona, to obiekt bdzie w programie Autodesk Robot Structural Analysis
modelowany jako obcienie (np. w przypadku cianki dziaowej jej ciar zostanie zamieniony
na obcienie liniowe, ktre z kolei zostanie przyoone do odpowiadajcego mu panela).
Dla opcji Przekrj i Materia dostpna jest rwnie opcja Zablokowany. Wczenie tej opcji powoduje
zamroenie danego parametru: np. jeli uytkownik wybierze 2 belki o jednakowym przekroju i druga
z nich ma wczon opcj przekrj zablokowany, to wwczas podmiana przekroju na inny nie bdzie
miaa wpywu na t drug belk.
Powysze dane s dostpne dla wszystkich elementw z wyjtkiem tekstw; w przypadku tekstw
zakadka Charakterystyki wyglda tak jak pokazano na poniszym rysunku.
Na tej zakadce dostpne s nastpujce opcje:

Rozmiar - wielko czcionki, ktra jest definiowana w jednostkach konstrukcji; oznacza to, e
wielko tekstu jest skorelowana z aktualnym powikszeniem
Styl - styl czcionki; dopuszczalne style to: czcionka normalna, kursywa, pogrubiona oraz
pogrubiona kursywa
Tekst - wpisywany tekst
Kt - kt, pod jakim tekst zostanie wywietlony; dla tekstw poziomych kt nachylenia wynosi 0
stopni.
Aby na ekranie uzyska dany tekst, naley najpierw zdefiniowa tekst za pomoc opcji Edycja /
Obiekty / Tekst (zostanie wpisany tekst domylny o parametrach ustawionych w oknie dialogowym
otwieranym po wybraniu opcji Edycja / Wartoci domylne / Linie wymiarowe i Teksty), a nastpnie
zmodyfikowa go w oknie dialogowym Waciwoci.
Na zakadce Pooenie pokazanej na poniszym rysunku prezentowane s nastpujce informacje:
wsprzdne kolejnych punktw charakterystycznych danego obiektu (np. punkt pocztkowy i
kocowy w przypadku belek, supw, aw fundamentowych, wsprzdne kolejnych wierzchokw
w przypadku pyty lub otworu o dowolnym ksztacie); w przypadku pyt i otworw moliwa jest
zmiana liczby wierzchokw za pomoc opcji Nowy wiersz
oraz Usu wiersz
(kt gamma) - kt o jaki dany obiekt jest obrcony wzgldem lokalnej osi x; opcja ta jest
aktywna dla supw, stp fundamentowych, belek oraz aw fundamentowych.
Dla opcji (kt gamma) dostpna jest opcja Zablokowany. Wczenie tej opcji powoduje zamroenie
danego parametru (tak jak w przypadku opcji Przekrj i Materia opisanych powyej).
strona: 60
UWAGA:
Podczas definicji kta gamma dla jednego obiektu mona uy wartoci kta pochylenia innego
obiektu. Aby tego dokona, naley ustawi kursor w polu definicji kta gamma obiektu, ktrego
przekrj ma zosta obrcony, nastpnie podwietli obiekt, ktrego kt pochylenia ma zosta
odczytany i po wywietleniu wartoci kta wskaza kursorem podwietlony obiekt lub zatwierdzi
klawiszem Enter.
UWAGA:
Moliwa jest zmiana rozmiarw okna dialogowego Waciwoci na zakadce Pooenie.
W lewym, grnym rogu okna dialogowego znajdujce opcje:
Nowy wiersz - pozwala doda nowy wiersz w tabeli zawierajcej opis pooenia punktw
charakterystycznych obiektu i wpisa wsprzdne punktu obiektu
Usu wiersz - pozwala usun wybrany wiersz w tabeli zawierajcej opis pooenia punktw
charakterystycznych obiektu.
Uwagi dotyczce opcji dodawania/usuwania wiersza w tabeli:
w przypadku pyt - usuwanie wiersza przestaje by aktywne, gdy na licie s ju tylko 3 wiersze (3
wzy pyty)
w przypadku cian: opcje Nowy wiersz i Usu wiersz s dostpne, gdy wczona jest ikona Pena
reprezentacja ciany, dodatkowo usuwanie wiersza przestaje by aktywne, gdy na licie s ju
tylko 3 wiersze (3 wzy ciany).
Obecnie moliwa modyfikacja pyty opartej na cianie o reprezentacji uproszczonej. Nie naley
zmienia reprezentacji trapezowej ciany szczytowej z Penej na Uproszczon, poniewa taka zmiana
trwale zmodyfikuje cian na prostoktn (czyli zgubi wzy wykraczajce poza kontur prostokta).
W prawej czci okna dialogowego znajduje si lista wyboru, w ktrej (w zalenoci od typu obiektu)
moliwy jest wybr przesuni obiektw w poziomie, a dla belek dodatkowo przesuni w pionie;
operacja licowania dotyczy moe nastpujcych obiektw:
- licowanie ciany do cian
- licowanie belki do cian
- licowanie supy do cian i cian do supw
- licowanie ciany do aw i awy do cian.
UWAGA:
Ostatnio zastosowane przesunicie jest ustawiane jako domylne dla danego typu obiektu.
UWAGA:
W przypadku definicji przesunicia o podan warto dh, pyty i belki poziome s przesuwane pionowo
(wzgldem osi Z) o warto dh, natomiast pyty i belki ukone s przesuwane pionowo tak, aby
odlego przesunicia mierzona w ukadzie lokalnym obiektu wyniosa dh (patrz rysunek poniej).
strona: 61
Moliwe s nastpujce pozycje przesuni:

STANDARDOWE:
- lico z lewej / prawej
- gra / rodek / d (dla belek i pyt)
NIESTANDARDOWE:
- przesunicie o warto db (w poziomie) i dh (w pionie - dla belek i pyt).
Efekt licowania wpywa na pooenie aw fundamentowych pod cianami i stp fundamentowych pod
supami; jeli w modelu konstrukcji zostay zdefiniowane awy i stopy fundamentowe, to w przypadku
zmiany licowania pooenie aw i stp fundamentowych zmienia si automatycznie.
Na zakadce Pooenie moliwa jest rwnie modyfikacja pooenia dla obcie niezwizanych z
obiektem (poprzez zmian wsprzdnych punktw przyoenia obcienia).
W przypadku cian program umoliwia dwa tryby prezentacji:
Uproszczony (dotyczy cian prostoktnych) - ciana jest prezentowana za pomoc dwch

punktw (lewy dolny rg i prawy grny rg)
Peny (dotyczy cian dowolnych) - prezentowane s wszystkie punkty konturu ciany.

Aby zdefiniowa np. cian szczytow, naley wybra prezentacj pen, doda punkt w danym
miejscu (dodaje si on w poowie odlegoci pomidzy punktem aktualnie podwietlonym a punktem
poprzednim), a na kocu zmieni warto jego wsprzdnej z.
W przypadku otworw o ksztacie prostoktnym program umoliwia definicj punktu odniesienia w
nastpujcych punktach (patrz rysunek poniej):
rodek otworu
lewy dolny rg otworu
prawy dolny rg otworu
lewy grny rg otworu
prawy grny rg otworu

rodki poszczeglnych bokw otworu.
strona: 62
Moliwa jest rczna definicja wsprzdnych dla nowego obiektu, jak rwnie poczenie definicji
rcznej z wprowadzaniem graficznym. Przykadowo, aby zdefiniowa cian o dugoci 3 m
zaczepion w punkcie bdcym kocem innej ciany i prostopad do niej, naley:
otworzy okno dialogowe Dodaj obiekt - ciana na zakadce Pooenie
przesun ukad wsprzdnych do danego punktu wykorzystujc opcj Ukad wsprzdnych
zgodnie z obiektem
(ortogonalnie w stosunku do istniejcej ciany)
zdefiniowa pierwszy punkt za pomoc myszy klikajc w pocztek ukadu wsprzdnych
zdefiniowa drugi punkt rcznie wpisujc wsprzdne x = 0.0, y = 3.0.
W przypadku przedstawiania waciwoci okna w oknie dialogowym Waciwoci dostpna jest
dodatkowa zakadka Opcje.
W powyszym oknie dialogowym znajduj si opcje umoliwiajce nadanie koloru szybie okna oraz
wybr stopnia przezroczystoci w celu prezentacji na widoku 3D (opcje dotycz tylko widoku
architektonicznego).
W dolnej czci okna dialogowego znajduj si opcje Otwarte i Odwrcone; pozwalaj one na
modyfikacj sposobu prezentacji okna na widoku 3D architektonicznym:
Otwarte - wczenie tej opcji powoduje, e poszczeglne kwatery okna s wywietlane jako
otwarte, uchylone, przesunite (dla kwater przesuwnych) zgodnie z definicj okna w bazie (dla
danego typu okna)
Odwrcone - wczenie tej opcji powoduje, e okno otwarte (po wczeniu opcji Otwarte) zostanie
odwrcone o 180 stopni (rozwieralne do wewntrz bdzie prezentowane jako rozwieralne na
zewntrz).
Patrz rwnie:
Waciwoci obiektw - Rezultaty i opcje obliczeniowe
5.17.Kierunek nony definiowany w pytach

Podparcie pyty jest przedstawiane na zakadce Opcje obliczeniowe znajdujcej si w oknie
dialogowym Waciwoci. Dodatkowo w pycie prezentowany jest symbol oznaczajcy kierunki osi
ukadu lokalnego pyty i kierunek zbrojenia gwnego; kierunek osi X i zbrojenia gwnego wskazuje
grubsza kreska w symbolu przedstawianym na pycie
.
Definicja kierunku nonego odbywa si poprzez wskazanie krawdzi lub dowolnego kierunku;
UWAGA: z listy podpr wyczane s podpory liniowe, ktre nie s do wskazanej linii prostopade, z
pewn tolerancj pochylenia podpartych krawdzi (warto kta definiowanego w oknie dialogowym
Opcje domylne). W przypadku zdefiniowania kierunku nonego, kierunek gwny zbrojenia
(kierunek osi X ukadu lokalnego pyty) zostaje ustawiony jako zgodny z kierunkiem nonym
zdefiniowanym przez uytkownika. Symbol rozkadu obcie pyty zmienia si z dwukierunkowego
na dwukierunkowy z symbolem obcienia (

). Oznacza to definicj kierunku nonego pyty, a
pozostawiona na rysunku druga kreska prostopada oznacza obliczenie zbrojenia teoretycznego take
w kierunku prostopadym do kierunku gwnego.
strona: 63
Aby zbrojenie byo wyliczane tylko na jednym kierunku, naley wczy opcj umoliwiajc zbrojenie
jednokierunkowe; symbol rozkadu obcie zmieni si na symbol pyty jednokierunkowej
UWAGA:
Definicja kierunku gwnego zbrojenia jest niedostpna w przypadku ustawienia kierunku nonego
pyty.
Definicj kierunku zbrojenia umoliwiaj rwnie nastpujce opcje znajdujce si na zakadce Opcje
obliczeniowe znajdujcej si w oknie dialogowym Waciwoci:
Zamie kierunek gwny zbrojenia - zamiana kierunku gwnego zbrojenia o 90 stopni
Definiuj kierunek gwny zbrojenia zgodnie z obiektem - definicja kierunku gwnego zbrojenia
poprzez wskazanie obiektu liniowego lub jego krawdzi
Zbrojenie jednokierunkowe - wczenie tej opcji powoduje, e przeprowadzane s obliczenia
zbrojenia teoretycznego w jednym kierunku (w czasie oblicze zaawansowanych zostaje zdefiniowany
typ zbrojenia pyty z ustawion opcj zbrojenia jednokierunkowego).
Pyty w programie Autodesk CBS mog by oznaczane nastpujcymi symbolami:
- brak zdefiniowanego kierunku nonego pyty, kierunek zbrojenia gwnego (kierunek osi X
ukadu lokalnego prezentowany jest grubsz kresk)
- zdefiniowany kierunek nony pyty, kierunek zbrojenia gwnego zgodny z kierunkiem

nonym (kierunek osi X ukadu lokalnego i zbrojenia gwnego prezentowany grubsz kresk,
uaktywniona definicja kierunku nonego pyty oznaczona przez dodatkowy symbol podpory)
- brak zdefiniowanego kierunku nonego pyty, wczona opcja zbrojenia jednokierunkowego
(kierunek osi X ukadu lokalnego pyty i kierunek zbrojenia prezentowany grubsz kresk)
UWAGA: Zbrojenie bdzie wyznaczane tylko na jednym kierunku, a obcienia w obliczeniach bd
rozkadane take na podpory rwnolege do tego kierunku.
- zdefiniowany kierunek nony pyty, wczona opcja zbrojenia jednokierunkowego (kierunek

osi X ukadu lokalnego pyty i kierunek zbrojenia prezentowany grubsz kresk, uaktywniona definicja
kierunku nonego pyty oznaczona przez dodatkowy symbol podpory).
5.18.Waciwoci obiektw graficznych

W oknie dialogowym Waciwoci mona wywietli cechy obiektw graficznych, tekstw, prtw
zbrojeniowych i linii wymiarowych oraz edytowa ich waciwoci.
strona: 64
W powyszym oknie dialogowym mona okreli nastpujce parametry:

dla tekstw
- czcionka (rozmiar i styl)
- tekst, ktry ma by wywietlany
- kt obrotu tekstu wzgldem osi OX
- list zdefiniowanych warstw; ikona znajdujc si z prawej strony listy powoduje otwarcie okna
dialogowego Wywietl / warstwy
- kolor
- opcja Zachowaj kolor warstwy
dla linii wymiarowych
- czcionka (rozmiar i styl)
- styl linii (dostpnych jest kilka styli linii wymiarowych i grotw strzaek)
- kt obrotu tekstu wzgldem osi OX
- pooenie opisu linii wymiarowej Dy (nad lini lub pod lini wymiarow)
dla obiektw graficznych
- styl (typ) linii; dostpnych jest kilka typw linii
- grubo warstwy
- list zdefiniowanych warstw; ikona znajdujc si z prawej strony listy powoduje otwarcie okna
dialogowego Wywietl / Warstwy
- kolor
- opcja Zachowaj kolor warstwy
dla prtw zbrojeniowych
- rednica wybranego prtw (prtw)
- typ prta zbrojeniowego (zbrojenie podune, poprzeczne).
5.19.Zbiorcza tabela
Opcja Zbiorcza tabela umoliwia prezentacj danych dla konstrukcji zdefiniowanej przez uytkownika.
Opcja dostpna jest po:
- naciniciu ikony Zbiorcza tabela
- wybraniu komendy z menu: Edycja / Zbiorcza tabela.
strona: 65
UWAGA:
W obecnej wersji programu istnieje moliwo zmiany wymiarw okna dialogowego Zbiorcza tabela
zarwno w pionie jak i w poziomie; dugo i wysoko okna dialogowego moe zatem by
dostosowana do potrzeb uytkownika.
W grnej czci okna dialogowego znajduj si dwie opcje:
Wywietl dla pitra - jeeli ta opcja jest wyczona, to w tabeli prezentowane bd wszystkie
obiekty ze wszystkich kondygnacji; jeeli opcja jest wczona, to dostpne staje si pole
edycyjne, w ktrym podany moe zosta numer kondygnacji (w tabeli prezentowane bd
jedynie obiekty z wybranej kondygnacji)
Wywietl wyselekcjonowane - jeeli ta opcja jest wczona, to w tabeli prezentowane bd tylko
obiekty wyselekcjonowane na widoku graficznym.
W grnej czci okna dialogowego znajduj si rwnie dwie ikony:
- jeeli ta ikona jest wczona, to w objto i masa obiektw bdzie wyznaczana i

wywietlana w tabeli na podstawie wymiarw inynierskich (osiowych wymiarw obiektw)
- jeeli ta ikona jest wczona, to w objto i masa obiektw bdzie wyznaczana i

wywietlana w tabeli na podstawie wymiarw architektonicznych (rzeczywistych wymiarw
przydatnych w kosztorysie).
UWAGA:
W tabeli zbiorczej istnieje moliwo selekcji wszystkich elementw klikajc w lewy grny rg
pierwszej kolumny tabeli; selekcja pojedynczych obiektw moe by rwnie przeprowadzona za
pomoc zbiorczej tabeli.
strona: 66
W programie istnieje moliwo usuwania obiektw i obcie bezporednio ze zbiorczej tabeli.

Wyselekcjonowane obiekty mog zosta usunite niezalenie od tego czy wczona jest selekcja
jednego pitra czy caej konstrukcji. Usunicie obiektu lub obcienia nastpuje po naciniciu
klawisza Del.
Jeeli wyselekcjonowane s obiekty i obcienia i chcemy usun je w zbiorczej tabeli, to usuwanie
obiektw odbywa si na zakadce Obiekty, a usuwanie obcie na zakadce Obcienia.
Powysze okno dialogowe skada si z trzech zakadek:
- Obiekty
- Obcienia
- Reakcje.
W dolnej czci okna dialogowego oprcz standardowych klawiszy Zamknij i Pomoc znajduj si
dodatkowo nastpujce klawisze:
Kolumny - po naciniciu tego klawisza otwierane jest okno dialogowe Kolumny z list
dostpnych i aktualnie wybranych kolumn tabeli zbiorczej obiektw lub obcie (przy
wybranych opcjach pojawia si symbol ); w prawej czci okna dialogowego Kolumny znajduj
si klawisze i pozwalajce na zmian pooenia kolumny w tabeli zbiorczej
Dodaj do notki - po naciniciu tego klawisza tabela, ktra znajduje si w oknie dialogowym
Zbiorcza tabela, zostanie dodana do listy skadnikw notki (patrz opis okna dialogowego
Kompozycja wydruku); nazwa tabeli zapisywana w oknie dialogowym Kompozycja wydruku
jest podawana w oknie dialogowym Dodaj do notki pojawiajcym si po naciniciu klawisza
Dodaj do notki
Drukuj - opcja umoliwiajca wydruk tabeli.
5.20.Tabela zbiorcza - obiekty

Opcja umoliwia prezentacj danych dla obiektw konstrukcji (belki, supy, pyty, ciany itp.). Dane
zostay pogrupowane na 2 zakadkach:
- Szczegowa
- Oglna.
Na zakadce Szczegowa w tabeli prezentowana jest lista poszczeglnych obiektw (elementw

konstrukcji, wykoczenia) zgodnie z wyborem dokonanym w lewej czci okna dialogowego (symbol
strona: 67
przy nazwie obiektu oznacza, e wybrany typ obiektu bdzie prezentowany w tabeli zbiorczej, brak
symbolu - wybrany typ obiekt nie bdzie prezentowany w tabeli).
Nacinicie klawisza Wszystko powoduje wybranie wszystkich typw obiektw do prezentacji w
tabeli; nacinicie klawisza Nic powoduje, e w tabeli nie bdzie prezentowany aden obiekt.
Kolumny prezentowane w tabeli:
mog by kolumnami zdefiniowanymi w kilku szablonach dostpnych na licie wyboru znajdujcej
si w dolnej czci okna dialogowego (pod tabel)
mog by dowolnie wybierane i przestawiane przez uytkownika po naciniciu klawisza
Kolumny.
W programie dostpne s obecnie nastpujce szablony: Geometria, Koszt - konstrukcja elbetowa,
Koszt - konstrukcja drewniana, Koszt - konstrukcja stalowa.
W szablonie Geometria zestawiono ukad kolumn potrzebny do podstawowych danych o obiektach
modelu, a w pozostaych szablonach zestawiono kolumny zawierajce informacje o iloci i koszcie
poszczeglnych elementw konstrukcji.
Na zakadce Oglna w tabeli prezentowane jest zestawienie poszczeglnych typw obiektw
wykorzystanych w modelu. Podobnie jak na zakadce Obiekty - szczegowa, rwnie i na tej
zakadce mona wybiera ukad kolumn przy pomocy zdefiniowanego szablonu (lista dostpnych
szablonw jest analogiczna jak dla zakadki Obiekty - szczegowa) lub po naciniciu klawisza
Kolumny.
Na tej zakadce przedstawione mog zosta nastpujce informacje: ciar wasny konstrukcji, ciar
cian dziaowych i obcienie stae od wykoczenia (nie jest to prezentowane na zakadkach dla
obcie, gdy dziki selekcji mona takie informacje w atwy sposb przedstawi na zakadkach dla
obiektw).
Na zakadkach Szczegowa i Oglna (dla profilu Koszt - konstrukcja elbetowa) dodatkowo znajduje
si kolumna Zuycie. Wartoci zuycia stali s prezentowane w nastpujcych jednostkach:
stopy fundamentowe, awy fundamentowe - (%) przekroju poprzecznego
belki, supy - w jednostkach wybranych w oknie dialogowym Parametry oglne / Kryteria
optymalizacji.
5.21.Tabela zbiorcza - obcienia

Opcja umoliwia prezentacj danych dla obcie konstrukcji. Dane zostay pogrupowane na 2
zakadkach:
- Szczegowa
- Oglna.
strona: 68
Na zakadce Szczegowa w tabeli prezentowane mog by nastpujce informacje:

typ obcienia: skupione, liniowe lub powierzchniowe (symbol przy nazwie typu obcienia
oznacza, e wybrany typ bdzie prezentowany w tabeli zbiorczej, brak symbolu - wybrany typ
nie bdzie prezentowany w tabeli); nacinicie klawisza Wszystko powoduje wybranie
wszystkich typw obcienia do prezentacji w tabeli; nacinicie klawisza Nic powoduje, e w
tabeli nie bdzie prezentowane aden typ obcienia
natura obcienia (w przypadku wystpowania kilku podnatur obcienia, rwnie - podnatura) na licie dostpne s wszystkie natury (podnatury) obcie wystpujce w regulaminie
kierunek obcienia:
- pionowy
- X - 135 (poziomy tworzcy kt -135 z osi X)
znakowanie kta: dodatnie wartoci dla kierunku przeciwnego do ruchu wskazwek zegara
- prostopade do przyoonego obiektu (np. dla obcienia wiatrem)
- rzutowane (np. dla obcienia niegiem)
warto obcienia
suma - sumaryczna warto przyoonego obcienia
kondygnacja - do ktrej kondygnacji przyoone jest obcienie
nazwa - nazwa obcienia
obiekt / nazwa i obiekt / typ - nazwa i typ obiektu, do ktrego przyoone zostao obcienie (jeeli
obcienie nie jest zwizane z obiektem, to w tabeli wywietlana jest pusta komrka).
Na zakadce Oglna w tabeli prezentowane s nastpujce kolumny: kierunek, ilo i suma. Gwnym
celem tego zestawienia jest prezentacja obcie dla wybranych natur, typw obcie i kondygnacji,
dlatego te wszystkie wybrane obcienia s zestawione dla 3 kierunkw:
- kierunku Z (pionowego)
- kierunkw X i Y (poziomych).
W tabeli domylnie wywietlane s kolumny Kierunek i Suma, jednake mona wczy wywietlanie
kolumny Ilo; w tej kolumnie bdzie prezentowana liczba wszystkich skadowych na danym kierunku
(a nie ilo obcie jako obiektw).
5.22.Tabela zbiorcza - reakcje

Opcja umoliwia prezentacj reakcji dla obcie przyoonych do elementw konstrukcji. Dane
zostay pogrupowane na 2 zakadkach:
- Szczegowa: prezentowane s siy reakcji w poszczeglnych elementach konstrukcji
strona: 69
- Oglna: sprawdzenie zgodnoci sumy reakcji z sum wszystkich obcie przyoonych do

konstrukcji.
W lewej czci okna dialogowego znajduje si lista wszystkich zdefiniowanych podnatur obcie
(przypadkw) konstrukcji, dla ktrych przedstawiane mog by wartoci reakcji. Poniej znajduj si
trzy opcje (Stopy fundamentowe, awy fundamentowe, Pyty fundamentowe), ktrych wczenie
oznacza, e wartoci reakcji zostan przedstawione dla wybranych typw podpory.
Nacinicie klawisza Wszystko powoduje wczenie wszystkich typw podpr (czyli wczone
zostan opcje Stopy fundamentowe, awy fundamentowe, Pyty fundamentowe), natomiast
nacinicie klawisza Nic oznacza, wszystkie typy podpr zostan wyczone.
W prawej czci okna dialogowego znajduje si tabela z wartociami reakcji:
na zakadce Szczegowa wiersze z wartociami si dla poszczeglnych podpr
na zakadce Oglna wiersze z sumami si reakcji dla poszczeglnych typw podpr (stopy, awy,
pyty), ktre zostay wczone w lewej czci okna dialogowego, a na samym dole wiersz z
cakowit sum reakcji; jeeli w lewej czci okna dialogowego wczone s wszystkie typy
podpr, to dodatkowo przedstawiany jest wiersz z sum obcie oraz wartoci rnicy midzy
sum obcie a reakcji (precyzja); jeeli wartoci sumy reakcji i obcie s rne, to warto
precyzji jest wywietlana kolorem czerwonym, a w oknie dialogowym Raport z oblicze
wywietlany jest komunikat Brak rwnowagi reakcji i obcie.
5.23.Wartoci domylne
Opcja umoliwia ustawienie domylnych parametrw przekrojw, materiaw, nazw i tekstw. Opcja
dostpna jest:
z menu po wybraniu jednej z opcji znajdujcej si w Edycja / Wartoci domylne
z paska narzdziowego po naciniciu ikon: Przekroje domylne
i Materiay domylne
strona: 70
W oknie dialogowym Przekroje domylne ustawiony moe zosta domylny przekrj dla kadego z
obiektw (belek, supw, pyt itp.). Lista wyboru dla kadego typu obiektu zawiera wszystkie do tej
pory zdefiniowane przekroje, ktre mona nada na dany obiekt (np. dla belek przekroje prostoktne i
teowe). Nacinicie klawisza () znajdujcego si po prawej stronie list wyboru powoduje otwarcie
okna dialogowego Baza przekrojw, w ktrym dokonana moe zosta edycja (zmiana parametrw
istniejcych przekrojw, dodanie nowego przekroju) bazy przekrojw.
W oknie dialogowym Materiay domylne ustawiony moe zosta domylny materia dla kadego z
obiektw (belek, supw, pyt itp.). Lista wyboru dla kadego typu obiektu zawiera wszystkie do tej
pory zdefiniowane materiay, ktre mona nada na dany obiekt. Nacinicie klawisza ()
znajdujcego si po prawej stronie list wyboru powoduje otwarcie okna dialogowego Baza materiaw,
w ktrym dokonana moe zosta edycja (zmiana parametrw istniejcych materiaw, dodanie
nowego materiau) bazy materiaw.
strona: 71
W oknie dialogowym Nazwy domylne na zakadce Obiekty ustawiona moe zosta domylna
nazwa dla kadego z obiektw (belek, supw, pyt itp.); na zakadce Obcienia okrelona moe
zosta domylna nazwa natur obcie definiowanych w konstrukcji (stae, eksploatacyjne, wiatr,
nieg itp.). Podczas definicji nazwy istnieje moliwo uywania znakw specjalnych, ktre mog
uatwi automatyczn numeracj:
%p - dodanie tych znakw powoduje, e w miejscu tych znakw automatycznie wstawiony
zostanie numer biecej kondygnacji (pitra)
%e - dodanie tych znakw powoduje, e w miejscu tych znakw automatycznie wstawiony
zostanie numer kolejnego elementu z danej grupy (belek, supw) na danej kondygnacji.
Nacinicie klawisza Przywr domylne powoduje, e przywracane s domylne wartoci nazw
proponowane w programie Autodesk CBS.
strona: 72
W oknie dialogowym Linie wymiarowe i teksty domylne ustawione mog zosta domylne
parametry:
dla tekstw:
Rozmiar - wielko czcionki
Styl - styl czcionki (dostpne s cztery style tekstu dla czcionki Arial: Normalna, Kursywa,
Pogrubiona, Pogrubiona kursywa)
Tekst - domylny tekst wpisywany podczas definicji tekstu
Kt - kt, pod jakim tekst zostanie wywietlony (kt mierzony wzgldem osi OX)
dla linii wymiarowych:
Rozmiar - lista zawierajca wielko czcionki
Styl - styl czcionki (dostpne s cztery style tekstu dla czcionki Arial: Normalna, Kursywa,
Pogrubiona, Pogrubiona kursywa)
Styl linii - lista zawierajca dostpne style linii wymiarowych i grotw strzaek
Dy - pooenie tekstu opisujcego lini wymiarow (pod lini, nad lini).
Parametry mona zmienia w oknie dialogowym Waciwoci.
Patrz rwnie:
Jak zdefiniowa wartoci domylne (materiay, przekroje, nazwy)
5.24.Opcje domylne
Opcja umoliwia ustawienie domylnych parametrw opcji wykorzystywanych w programie w czasie
definiowania konstrukcji i przeprowadzania oblicze. Opcja dostpna jest z menu po wybraniu opcji
Edycja / Wartoci domylne / Opcje.
strona: 73
W powyszym oknie dialogowym wybrane mog by nastpujce opcje:

pole Belka: wczenie opcji powoduje definicj przegubu na kocach belki (lewym, prawym)
pole Belka / Nadproe: definicja domylnej dugoci wysigu nadproa l; cakowita dugo
nadproa L jest rwna sumie szerokoci otworu (okna, drzwi) B i dugoci wysigu (L = B + 2*l/2)
- patrz poniszy rysunek
patrz rwnie: Opis definicji nadproa i zaoe przyjtych przy obliczaniu nadproa
pole Sup: wczenie opcji Dodaj stopy pod niepodpartymi supami powoduje, e stopy
fundamentowe s dodawane w trakcie przeprowadzania oblicze konstrukcji
pole Belka / Sup: podczas oblicze zaawansowanych (metoda dokadna - pena MES)
przesunicia (offsety) zdefiniowane dla supw oraz poziome offsety belek mog by
uwzgldniane w obliczeniach, jeeli opcja Uwzgldnij przesunicia w obliczeniach (pena MES)
jest wczona
pole ciana: wczenie opcji Dodaj awy pod niepodpartymi cianami powoduje, e awy
fundamentowe s dodawane w trakcie przeprowadzania oblicze konstrukcji; lista wyboru
zawiera zdefiniowane typy parametrw zbrojenia, a nacinicie klawisza (...) powoduje otwarcie
okna dialogowego Parametry normowe; opcje znajdujce si w tym oknie dialogowym zale
od wybranej normy wymiarowania elbetu
pole Stopa fundamentowa:
opcje Przegub / Zamocowanie okrelaj schemat podparcia supa w stopie; moe on zosta
zmieniony w oknie dialogowym Waciwoci (zakadka Opcje obliczeniowe)
istnieje rwnie moliwo definicji wartoci wspczynnika sprystoci podoa Kz; wyraa on
cakowit reakcj gruntu na stop jaka wystpiaby przy jednostkowym odksztaceniu gruntu
strona: 74
wczenie opcji Wycentruj w przypadku offsetu na supie powoduje, e na widoku

architektonicznym 2D i 3D o stopy fundamentowej bdzie dokadnie w osi supa; wyczona
opcja oznacza, e w przypadku licowania supw pooenie fundamentw nie jest modyfikowane
automatycznie
wczenie opcji Redukcja zginania stopy - udzia belek podwalinowych powoduje, e istnieje
moliwo redukcji momentw zginajcych w stopie fundamentowej poprzez uwzgldnienie
udziau belek podwalinowych; w oknie dialogowym naley poda warto domylnego
wspczynnika przejmowania momentw przez stop (oznaczone jako M1 - cz cakowitego
momentu w stopie dla poszczeglnych kierunkw X i Y); podczas definicji stp fundamentowych
i belek podwalinowych w programie automatycznie przeprowadzany jest rozkad momentu na
poszczeglne kierunki, przypisujc stopie domylny wspczynnik, a reszt momentu
rozdzielajc na poszczeglne belki podwalinowe dochodzce, odpowiednio dla kierunkw X i Y
(okno dialogowe Waciwoci dla stp fundamentowych)
Patrz rwnie: Wpyw definicji wspczynnikw przejmowania momentw zginajcych na
rezultaty oraz wymiarowanie stp i belek podwalinowych
pole Pyta: moliwo wyboru domylnego podparcia pyty (podparcie przegubowe lub
zamocowane) na caej dugoci konturu pyty; lista wyboru zawiera zdefiniowane typy
parametrw zbrojenia, a nacinicie klawisza (...) powoduje otwarcie okna dialogowego
Parametry normowe; opcje znajdujce si w tym oknie dialogowym zale od wybranej normy
wymiarowania elbetu
Dla pyt moliwa jest definicja domylnej wartoci wspczynnika redukcji dla czciowo
podpartych krawdzi pyty. W przypadku gdy warto wspczynnika redukcji jest rwna zeru, to
podpory, ktre nie s prostopade do kierunku przenoszenia obcie z pyty, s wyczane z
listy podpr; jeeli warto wspczynnika redukcji jest rna od zera, to takie podpory nie s
wyczane z listy podpr, ale przypisywana jest im zredukowana warto udziau w przenoszeniu
obcie (przykad zastosowania: stropy gstoebrowe - skrajne podpory rwnolege do belek
stropu s czciowo obcione i przenosz obcienia z pyty z szerokoci poowy pustaka).
W oknie dialogowym Waciwoci mona zmieni warto wspczynnika redukcji dla pyt.
Jeeli w pycie zdefiniowany zosta kierunek nony, to jako podpory aktywne pozostawiane s te
podpory liniowe, ktre s prostopade lub nachylone do linii prostopadej do wskazanej pod
ktem, ktrego warto zawiera si w podanym zakresie tolerancji.
pola awa fundamentowa i Pyta fundamentowa: moliwo definicji wartoci wspczynnika
sprystoci podoa Kz; dla awy fundamentowej warto ta wyraa reakcj gruntu na 1 m
biecy awy jaka wystpiaby przy jednostkowym odksztaceniu gruntu, a dla pyty wyraa
reakcj gruntu na 1 m2 pyty jaka wystpiaby przy jednostkowym odksztaceniu gruntu;
UWAGA: awy fundamentowe, dla ktrych opcja Kz nie jest wczona, s w rny sposb
obliczane w zalenoci od wybranej metody oblicze:
1) obliczenia uproszczone konstrukcji
ciana jest oparta na awie fundamentowej
2) obliczenia zaawansowane konstrukcji
dla ciany opartej na awie fundamentowej generowane s podpory liniowe (przeguby); taka
informacja jest przekazywana do programu Autodesk Robot Structural Analysis lub Robot
(awa jest wczytywana do programu Autodesk Robot Structural Analysis, ale nie jest brana
pod uwag podczas oblicze); po przeprowadzeniu oblicze do programu Autodesk CBS
przekazywane s reakcje obliczone w programie Autodesk Robot Structural Analysis; te
reakcje s przykadane do ciany oraz awy fundamentowej i mog by przedstawiane w
programie Autodesk CBS (siy FX, FY i FZ - patrz Wywietlanie wynikw)
dla pyt fundamentowych: lista wyboru zawiera zdefiniowane typy parametrw zbrojenia, a
nacinicie klawisza (...) powoduje otwarcie okna dialogowego Parametry normowe; opcje
znajdujce si w tym oknie dialogowym zale od wybranej normy wymiarowania elbetu
dla aw fundamentowych: wczenie opcji Wycentruj w przypadku offsetu na supie lub cianie
powoduje, e na widoku architektonicznym 2D i 3D o stopy / awy fundamentowej bdzie
dokadnie w osi supa / ciany; wyczona opcja oznacza, e w przypadku licowania cian /
supw pooenie fundamentw nie jest modyfikowane automatycznie.
strona: 75
Opcja Uwzgldnij przesunicie obliczeniach (pena MES) - przesunicia (offsety) s w obliczeniach

zaawansowanych modelowane za pomoc pocze sztywnych (dla supw) lub offsetw (dla belek).
W przypadku poczenia sztywnego obiekty s definiowane w ich faktycznym pooeniu (pooenie osi
obiektu), a offset bdzie modelowany za pomoc poczenia sztywnego. W przypadku offsetu obiekty
s modelowane w pooeniu zdefiniowanym w programie Autodesk CBS, a ich rzeczywiste pooenie
w konstrukcji jest modelowane za pomoc offsetu. W przypadku belek w obliczeniach nie jest
uwzgldniane przesunicie (offset) pionowe.
Opcja Wycentruj w przypadku offsetu (stopa lub awa fundamentowa) - jeli w supie/cianie zostao
zdefiniowane przesunicie (offset), to stopa (lub awa) zostanie rwnie przesunita, tylko wtedy, gdy
opcja Wycentruj w przypadku offsetu zostaa wczona.
UWAGA:
W obecnej wersji programu licowanie nie zmienia pooenia obiektw w modelu inynierskim i
obliczeniowym; nadal s rozmieszczone w swoich osiach.
W dolnej czci okna dialogowego znajduje si opcja pozwalajca na okrelenie (w polu Wsprzdna
z) domylnej wartoci odlegoci pomidzy doln krawdzi okna a doln krawdzi ciany.
5.25.Wpyw definicji wspczynnikw przejmowania

momentw zginajcych na rezultaty i wymiarowanie
stp i belek podwalinowych
1. Obliczenia uproszczone i dokadne:
W trakcie oblicze cakowity moment w stopie, do ktrej dochodz belki podwalinowe, jest przypisany
do stopy zamocowanej. W takim przypadku w rezultatach belek podwalinowych nie s prezentowane
momenty zginajce, ktre s czciowo przez nie przejmowane.
2. Wymiarowanie elementw elbetowych (zbrojenie teoretyczne i rzeczywiste):
- stopy fundamentowe
na licie obcie zostan uwzgldnione cakowite momenty w stopie, natomiast w module Stopy
fundamentowe programu Autodesk Robot Structural Analysis ustawiony zostaje wspczynnik
przejmowania momentu przez belki podwalinowe (sumaryczny wspczynnik odpowiednio dla
kierunkw X i Y)
- belki podwalinowe
eksport belek podwalinowych do moduu Belki elbetowe programu Autodesk Robot Structural
Analysis.
Algorytm rozdziau momentw:
Przypadek prosty
Belki dochodz w kierunkach ortogonalnych: przejmuj momenty z kierunkw ortogonalnych
(zgodnych z paszczyznami wyznaczonymi przez osie ukadu lokalnego stopy)
Przypadek zoony
Belki dochodz w kierunkach ukonych: przejmuj rzuty momentw Mx i My stopy (konwersja
momentw do ukadu lokalnego belki podwalinowej zgodnie z wartoci wspczynnika).
Na warto wspczynnika przejmowania momentw maj wpyw: dugo i sztywno belki
podwalinowej (proporcjonalnie dla poszczeglnych belek dochodzcych do stopy).
UWAGA:
Belki podwalinowe przegubowe s pomijane przy przejmowaniu momentw zginajcych.
strona: 76
5.26.Jak zdefiniowa domylne wartoci (przekroje,

materiay, nazwy)
Aby ustali domylny przekrj supa jako koowy o rednicy 50 cm, naley:
wybra komend menu Edycja / Wartoci domylne / Przekroje lub nacisn ikon Przekroje
domylne
nacisn klawisz (...) znajdujcy si po prawej stronie listy rozwijalnej Supy
wybra list Koowe (zostaje podwietlona na niebiesko) i nacisn klawisz Dodaj
wpisa w polu edycyjnym d= wpisa warto 50
nacisn klawisz OK
na rozwijalnej licie dla supw w oknie dialogowym Przekroje domylne wybra przekrj K50
(jak poniej) i nacisn klawisz OK.
Aby ustali domylny materia supa jako beton, naley:

wybra komend menu Edycja / Wartoci domylne / Materiay lub nacisn ikon Materiay
domylne
na licie wyboru materiau domylnego dla supw wybra Beton (patrz rysunek poniej) i
nacisn klawisz OK.
Aby zmieni domyln nazw cian na Poziom(nr kondygnacji),ciana(nr ciany), naley:

wybra komend menu Edycja / Wartoci domylne / Nazwy
na zakadce Obiekty w polu edycyjnym ciany wpisa: Poziom %p,ciana %e (patrz rysunek
poniej)
nacisn klawisz OK.
5.27.Blokada przekrojw
strona: 77
Blokada przekrojw suy do globalnej definicji blokowania (lub odblokowania) przekrojw

poszczeglnych obiektw wchodzcych w skad konstrukcji. Opcja jest dostpna z menu po wybraniu
komendy Konstrukcja / Blokada przekrojw.
W grnej czci okna dialogowego znajduje si opcja Uwzgldnij selekcj; wczenie tej opcji
powoduje, e wszelkie zmiany (blokowanie/odblokowywanie przekrojw) bd dotyczyy jedynie
wyselekcjonowanych obiektw.
Poniej znajduje si lista wszystkich moliwych do zdefiniowania w konstrukcji obiektw (belki, supy,
ciany, pyty, stopy fundamentowe, awy fundamentowe, pyty fundamentowe, schody). Jeeli opcja
przy elemencie konstrukcji jest wczona (pojawia si symbol ), to przekrj jest zablokowany (jest to
ustawienie standardowe); jeeli element konstrukcji zostanie wyczony, to oznacza to, e jego
wymiary mog by zmienione w trakcie wymiarowania elementw elbetowych.
UWAGA:
Obiekty, ktre nie wystpuj w definiowanym modelu konstrukcji, nie s dostpne w powyszym oknie
dialogowym.
W prawej czci okna dialogowego znajduj si nastpujce klawisze (oprcz standardowych
klawiszy Zastosuj, Zamknij i Pomoc):
Wszystko - nacinicie tego klawisza powoduje wczenie wszystkich obiektw dostpnych w
modelu konstrukcji w oknie dialogowym Blokada przekrojw
Nic - nacinicie tego klawisza powoduje wyczenie wszystkich obiektw dostpnych w modelu
konstrukcji w oknie dialogowym Blokada przekrojw.
UWAGA:
Przy wykorzystywaniu opcji Blokada przekrojw naley zwrci uwag na stan trybu selekcji:
selekcja biecej kondygnacji lub selekcja caej konstrukcji.
5.28.Baza przekrojw
W programie istnieje moliwo definicji baz danych dostpnych materiaw i przekrojw. Opcja
umoliwiajca definicj przekrojw jest dostpna:
z menu poprzez wybranie opcji Narzdzia / Baza przekrojw
z paska narzdziowego poprzez nacinicie ikony Baza przekrojw
strona: 78
W programie moliwa jest definicja nastpujcych typw przekrojw:

prostoktny - podawana jest wysoko oraz szeroko przekroju
teowy - podawana jest wysoko i szeroko przekroju oraz wysoko i szeroko pki
koowy - podawana jest rednica przekroju
ciany (pyty) - podawana jest grubo ciany/pyty; w przypadku generacji modelu w programie
Autodesk Robot Structural Analysis obcienie wynike z materiau warstwowego, ktry moe
zosta nadany na cian, zostanie tam automatycznie zamodelowane
stopy prostoktne - podawana jest dugo, szeroko i wysoko stopy
stopy trapezowe - podawana jest dugo, szeroko i wysoko stopy oraz dugo, szeroko i
wysoko trzonu
otwory prostoktne - podawana jest wysoko i szeroko otworu; dodatkowo naley wybra typ
otworu (drzwi, okna); w przypadku wyboru okna w oknie dialogowym dostpny staje si klawisz
Parametry, ktrego nacinicie powoduje otwarcie okna dialogowego Parametry okna; w
przypadku wyboru drzwi w oknie dialogowym dostpny staje si klawisz Parametry, ktrego
nacinicie powoduje otwarcie okna dialogowego Parametry drzwi
otwory dowolne - su do definicji otworw w cianach oraz do definicji drzwi i okien. Aby
zdefiniowa nowy otwr dowolny, naley:
- wybra na ekranie wycicie stropowe zdefiniowane w pycie lub ca pyt
- otworzy okno dialogowe Baza przekrojw i wybra w drzewku opcj Otwory dowolne
- nacisn ikon Dodaj
; otwr zostaje dopisany do listy.
Dla uatwienia identyfikacji przekroju wywietlany jest jego ksztat z wymiarami prostoktnego
obrysu. Dodatkowo naley wybra typ otworu (otwr, drzwi, okna); w przypadku wyboru okna w
oknie dialogowym dostpny staje si klawisz Parametry, ktrego nacinicie powoduje otwarcie
okna dialogowego Parametry okna; w przypadku wyboru drzwi w oknie dialogowym dostpny
staje si klawisz Parametry, ktrego nacinicie powoduje otwarcie okna dialogowego
Parametry drzwi
Powierzchnia i objto otworw / okien / drzwi utworzonych przy pomocy otworw dowolnych
moe zosta przedstawiona w tabeli zbiorczej.
schody jednobiegowe - podawana jest liczba stopni, wysoko i szeroko stopnia oraz grubo
pyty; pierwsze 3 parametry nie musz zosta zdefiniowane (wtedy gdy opcja przy kadej z nich
jest wyczona) - wwczas program wyznaczy warto tych parametrw automatycznie przy
definiowaniu konkretnego elementu: np. jeli wszystkie pierwsze 3 parametry nie bd podane,
to w programie wyliczona zostanie: wysoko caego biegu na podstawie pooenia
dochodzcych pyt stropowych, liczba stopni na podstawie relacji: 2h + s = 63cm (gdzie h wysoko stopnia, s - szeroko stopnia), a nastpnie wyliczone bd wartoci pozostaych
brakujcych parametrw
inne przekroje - podczas instalacji programu istnieje moliwo opcjonalnego zainstalowania baz
profili stalowych (s to bazy uywane w programie Autodesk Robot Structural Analysis); w
strona: 79
prawej czci okna dialogowego prezentowane s dostpne bazy profili (s one sortowane
alfabetycznie); wywietlane s nastpujce informacje: nazwa katalogu, w ktrym znajduj si
bazy profili stalowych oraz lista wszystkich dostpnych baz; istnieje moliwo wskazania, z
ktrych baz naley korzysta (ograniczenie liczby baz moe spowodowa przyspieszenie
dziaania programu w niektrych sytuacjach np. import pliku IFC). Kolejno baz profili moe
by zmieniana na licie wszystkich baz; su temu klawisze Przesu w gr / Przesu w d;
pozwala to na dostosowanie kolejnoci sortowania do potrzeb uytkownika. Po wczeniu opcji
Ustaw jako domylne zdefiniowana kolejno baz bdzie przyjmowana dla nowych modeli
konstrukcji wykonywanych w programie Autodesk CBS.
UWAGA:
Dla przekrojw prostoktnych, teowych, koowych i przekrojw cian (pyt) istnieje moliwo definicji
redukcji sztywnoci przekroju z uwagi na zarysowanie; warto tej sztywnoci bdzie wykorzystywana
w obliczeniach dokadnych.
Aby zdefiniowa nowy przekrj w bazie, naley:
wybra (ustawi kursor myszki) typ przekroju np. teowy
nacisn ikon Dodaj
poda wymiary przekroju (nazwa przekroju zostanie zaproponowana automatycznie na podstawie
zdefiniowanych wartoci wymiarw).
W przypadku wybrania profilu stalowego po wybraniu bazy profili stalowych i po naciniciu klawisza
Dodaj na ekranie pojawia si dodatkowe okno dialogowe Wybr profilu (patrz poniszy rysunek). W
poniszym oknie dialogowym naley najpierw wybra rodzin profili z listy (np. CE), a nastpnie
wskaza profile nalece do tej rodziny. Po naciniciu klawisza OK dodawana jest rodzina oraz lista
wybranych profili.
Wczenie opcji Ustaw jako domylne powoduje, e wybrane przekroje zostan zapisane jako
domylny zestaw.
W oknie dialogowym Baza przekrojw dostpne s dwa klawisze: Importuj i Eksportuj. Ich
nacinicie umoliwia odpowiednio odczyt i zapis bazy przekrojw w wewntrznym formacie
programu. Pozwala to np. na przeniesienie baz przekrojw z programu zainstalowanego na innym
komputerze lub skopiowanie bazy przekrojw zdefiniowanej dla innego jzyka (standardowo bazy
przekrojw zdefiniowane dla rnych jzykw pracy s rozczne).
strona: 80
Nacinicie klawisza Przywr domylne powoduje, e przywracane s domylne przekroje

Patrz rwnie:
Jak zdefiniowa nowy przekrj w bazie przekrojw
5.29.Parametry okna
Okno dialogowe Parametry okna przedstawione na poniszym rysunku moe zosta otwarte po
naciniciu klawisza Parametry w oknie dialogowym Baza przekrojw. Opcje znajdujce si w tym
oknie dialogowym pozwalaj na definicj podziau okna na kwatery, okrelenie gruboci profili ramy i
skrzyda, typu kwatery (otwieralna, uchylna).
W powyszym oknie dialogowym okrelone mog zosta nastpujce parametry:

Pole Konstrukcja:
- wybr podziau okna na kwatery (lista Styl)
- okrelenie wartoci t, d, tv, th (gruboci profilu ramy okna)
- okrelenie wartoci x1, y1,... (wsprzdne relatywne podziau na kwatery)
Pole Kwatery:
- wybr numeru aktualnie definiowanej kwatery (lista Kwatera nr)
- wybr typu kwatery - rozwieralna, uchylna, rozwieralno-uchylna (lista Typ kwatery)
- okrelenie wartoci pt, pd (szeroko i grubo profilu kwatery - skrzyda okna).
5.30.Parametry drzwi
strona: 81
Okno dialogowe Parametry drzwi przedstawione na poniszym rysunku moe zosta otwarte po
naciniciu klawisza Parametry w oknie dialogowym Baza przekrojw. Opcje znajdujce si w tym
oknie dialogowym pozwalaj na wybr typu drzwi (ilo skrzyde, rozwieralne, przesuwne,
harmonijkowe, obrotowe itp.) i okrelenie parametrw drzwi.
W powyszym oknie dialogowym okrelone mog zosta nastpujce parametry:

Pole Konstrukcja:
- wybr liczby skrzyde drzwi i typu drzwi (lista Styl)
- t, d: gruboci profilu ramy drzwi
- ct, cd: szeroko i grubo okadzin w przypadku ocienic regulowanych
- tt, y, rt, rd: dodatkowe wymiary definiujce elementy drzwi
Pole Panel:
- pd, x: grubo i szeroko skrzyda (dla drzwi 2 skrzydowych).
5.31.Jak doda nowy przekrj do bazy przekrojw

Aby do bazy przekrojw doda nowy przekrj prostoktny o wymiarach 30*80 cm, naley:
wybra komend menu Narzdzia / Baza przekrojw lub nacisn ikon Baza przekrojw
paska narzdzi
zaznaczy list Prostoktne (zostanie podwietlony na niebiesko)
nacisn klawisz Dodaj
w polu edycyjnym b= wpisa 30, w polu h= wpisa 80
aby zmieni nazw przekroju, naley zaznaczy przekrj P30*80 (zostanie podwietlony na
niebiesko) i jednokrotnie klikn lewym klawiszem myszy
strona: 82
wpisa: szer30wys80
nacisn klawisz Enter.
5.32.Baza materiaw
W programie istnieje moliwo definicji baz danych dostpnych materiaw i przekrojw. Opcja
umoliwiajca definicj materiaw jest dostpna:
z menu poprzez wybranie opcji Narzdzia / Baza materiaw
z paska narzdziowego poprzez nacinicie ikony Baza materiaw
W programie dostpne s nastpujce typy materiaw: stal, stal zbrojeniowa, beton, aluminium,
drewno, ceramika itd. Istnieje moliwo definicji materiau warstwowego oraz cen jednostkowych dla
deskowania elementw konstrukcji (belek, supw, pyt, cian itp.); w materiale warstwowym
definiowany jest ukad materiaw, w skad ktrego moe wchodzi jeden materia nony
(konstrukcyjny) oraz dowolna liczba materiaw okadzinowych (niekonstrukcyjnych). Jeeli w trakcie
definicji materiau warstwowego znajd si 2 (lub wicej) warstwy none, to przy zatwierdzaniu
definicji uytkownik bdzie musia wybra jedna warstw jako non. Podczas definicji materiau
warstwowego wybierane s materiay z listy uprzednio zdefiniowanych materiaw w bazie materiaw
oraz grubo warstwy. Warstwa konstrukcyjna materiau warstwowego jest wykorzystywana w
obliczeniach wytrzymaociowych, natomiast warstwy okadzinowe stanowi obcienie dla warstw
nonych.
UWAGA:
strona: 83
W programie Autodesk CBS (poczwszy od wersji 2.2) materiay warstwowe s prezentowane na

rysunkach poprzez warstw konstrukcyjn.
Prezentacja cian z materiau warstwowego na widoku inynierskim i architektonicznym
W programie Autodesk CBS materiay warstwowe s prezentowane na widoku inynierskim poprzez
warstw konstrukcyjn, a na widoku architektonicznym 2D i 3D rysowana jest ciana o rzeczywistej
gruboci, odpowiednio zlokalizowana (wzgldem osi warstwy nonej).
Jeeli materia warstwowy w cianie ma warstw konstrukcyjn, wwczas rodek tej warstwy jest osi
ciany na widoku inynierskim; jeli materia warstwowy w cianie nie ma warstwy konstrukcyjnej,
wwczas rodek ciany jest osi ciany na widoku inynierskim.
W przypadku definicji offsetu wzgldem krawdzi ciany bdzie on liczony do krawdzi rzeczywistej
(a nie do warstwy nonej ciany).
Aby zdefiniowa nowy materia, naley:
wybra (ustawi kursor myszki) typ materiau np. beton
nacisn ikon Dodaj
poda wartoci parametrw materiau.
UWAGA:
W bazie materiaw istnieje moliwo definicji ciaru waciwego na dwa sposoby:
- definicja w jednostkach: ciar / objto
- definicja w jednostkach: ciar / powierzchnia.
Ta druga moliwo jest dostpna dla obiektw takich jak pyta lub ciana. W przypadku takiej definicji
ciaru waciwego materiau, naley okreli grubo elementu, poniewa program nie bdzie
przypisywa mu przekroju. Ten sposb definicji ciaru waciwego jest dostpny dla materiaw, ktre
jeszcze nie zostay uyte w konstrukcji.
Dla obiektu z materiau z tak definicj ciaru wasnego nie jest wywietlany przekrj w oknach
dialogowych Waciwoci i Zbiorcza tabela.
Definiowany materia moe by materiaem konstrukcyjnym lub niekonstrukcyjnym (jeeli wczona
jest opcja Materia niekonstrukcyjny). Jeeli materia jest niekonstrukcyjny, to definiowane s dla
takiego materiau dwie wartoci: ciar waciwy i cena jednostkowa. Warto ciaru waciwego jest
wielkoci potrzebn do obliczenia wartoci obcienia w przypadku modelowania konstrukcji w
programie Autodesk Robot Structural Analysis. Jeeli materia jest materiaem konstrukcyjnym, to
definiowane s dodatkowe parametry (oprcz ciaru waciwego i ceny jednostkowej): modu
Younga E, wspczynnik Poissona i wytrzymao (wielkoci te wykorzystane s podczas oblicze w
programie Autodesk Robot Structural Analysis).
Dla kadego materiau moe zosta wybrany kolor i wzr wypenienia; wczenie opcji Wypenienie Widok architektoniczny 2D pozwala na wybr typu wypenienia, ktry bdzie prezentowany na widoku
2D architektonicznym.
Dla kadego materiau (z wyjtkiem materiaw warstwowych) dobrana moe zosta tekstura; tekstura
mog by prezentowane na obiektach w przypadku uruchomienia widoku 3D z cieniowaniem. W
dolnej czci okna dialogowego znajduje si opcja Tekstura; jej wczenie pozwala na wybr pliku o
rozszerzeniu *.bmp lub *.jpg. Dodatkowo naley dopasowa (za pomoc dobieranej skali) wymiar
bitmapy do wymiarw rzeczywistych. Jeeli tekstura nie zostanie przypisana do materiau (opcja
Tekstura jest wyczona), to elementy wykonane z takiego materiau bd na widoku 3D
przedstawiane przy pomocy koloru okrelonego na zakadce Kolory w oknie dialogowym Preferencje.
UWAGA:
Tworzc tekstur naley pamita, e jest ona ukadana na teksturowanych elementach w sposb
analogiczny do ukadania kafelek. Uzyskanie w miar jednolitej powierzchni wymaga stworzenia pliku
graficznego z zachowaniem symetrii punktowej.
Koszt deskowania jest okrelany dla poszczeglnych elementw konstrukcji (UWAGA: schody
traktowane s jako pyty). Wyznaczenie powierzchni deskowania wykonywane jest przez program
automatycznie; wyniki oszacowania deskowania s prezentowane wraz z kosztem w tabeli zbiorczej
na zakadce Obiekty-szczegowa po wybraniu opcji Koszt-Konstrukcja elbetowa.
strona: 84
Powierzchnie deskowania dla poszczeglnych elementw konstrukcji obliczane s w nastpujcy

sposb:
belki i awy fundamentowe: iloczyn sumy 2 wysokoci h i szerokoci b przekroju poprzecznego
oraz dugoci elementu L (patrz rysunek poniej) = (2 h + b) * L
supy: iloczyn obwodu supa i jego dugoci

stopy fundamentowe:
- iloczyn obwodu stopy i jej wysokoci (stopy prostoktne)
- suma powierzchni pionowych i ukonych (stopy trapezowe)
pyty: powierzchnia pyty (w przypadku wystpowania wyci stropowych w obrbie pyty,
powierzchnia wyci jest odejmowana)
ciany: iloczyn wysokoci i podwjnej dugoci ciany
schody: suma powierzchni pyty (spodniej oraz bocznych) i iloczynu szerokoci, wysokoci i liczby
stopni.
Wczenie opcji Ustaw jako domylne powoduje, e wybrane materiay zostan zapisane jako
domylny zestaw.
W oknie dialogowym Baza materiaw dostpne s dwa klawisze: Importuj i Eksportuj. Ich
nacinicie umoliwia odpowiednio odczyt i zapis bazy materiaw w wewntrznym formacie
programu. Pozwala to np. na przeniesienie baz materiaw z programu zainstalowanego na innym
komputerze lub skopiowanie bazy materiaw zdefiniowanej dla innego jzyka (standardowo bazy
materiaw zdefiniowane dla rnych jzykw pracy s rozczne).
Nacinicie klawisza Przywr domylne powoduje, e przywracane s domylne materiay
Patrz rwnie:
Jak zdefiniowa nowy materia w bazie materiaw
5.33.Jak doda nowy materia do bazy materiaw

Aby do bazy materiaw doda nowy materia (np. beton B30), naley:
wybra komend menu Narzdzia / Baza materiaw lub nacisn ikon Baza materiaw
paska narzdzi
zaznaczy list Beton (zostanie podwietlony na niebiesko)
nacisn klawisz Dodaj
wpisa dane jak na rysunku poniej
aby zmieni nazw materiau, naley zaznaczy materia B (zostanie podwietlony na niebiesko) i
jednokrotnie klikn lewym klawiszem myszy
wpisa: Beton B30
nacisn klawisz Enter.
strona: 85
5.34.Baza obiektw 3D
W programie dostpna jest baza obiektw graficznych 3D importowanych z plikw w formacie .obj.
Opcja umoliwiajca import/eksport obiektw graficznych 3D jest dostpna z menu poprzez wybranie
opcji Narzdzia / Baza obiektw 3D.
Obiekty 3D z bazy widoczne bd na widoku szkieletowym (2D i 3D) jako grupa powierzchni
definiujcych bry (a nie sama brya).
Na widoku 3D z renderingiem obiekty 3D s widoczne jako bryy.
Wstawianie symbolu na widoku 2D odbywa si po naciniciu ikony Obiekt 3D
W grnej czci okna dialogowego dostpne s nastpujce klawisze:

Dodaj - dodanie nowego obiektu 3D do listy dostpnych obiektw
Usu - nacinicie tego klawisza powoduje usunicie podwietlonego obiektu 3D z bazy
Importuj - nacinicie tego klawisza powoduje import obiektu z pliku .OBJ
Eksportuj - nacinicie tego klawisza powoduje eksport modelu programu Autodesk CBS do
formatu .OBJ.
5.35.Baza obiektw 2D
Baza obiektw 2D suy do obsugi symboli graficznych przydatnych na rysunkach konstrukcyjnych
(oznaczenia poziomw, spadkw itp.) i architektonicznych (symbole przewodw kominowych, wind,
strona: 86
elementw wyposaenia). Opcja jest dostpna z menu poprzez wybranie opcji Narzdzia / Baza
obiektw 2D.
W bazie dostpna jest domylna grupa symboli 2D; grupa ta moe zosta rozszerzona o dowolne
obiekty 2D tworzone przez uytkownika. W opcji moliwe jest dodawanie / usuwanie nowych symboli,
jak rwnie katalogw dla poszczeglnych grup obiektw.
W bazie obiektw 2D dostpne s 3 symbole parametryzowane, przypisane do obiektw; w
przypadku zmiany ich pooenia program automatycznie aktualizuje symbole:
a. poziom strukturalny elementu - poziom osi obliczeniowej elementu konstrukcji (parametr %SL)
b. grny poziom architektoniczny - poziom wierzchu elementu konstrukcji (parametr %TAL)
c. nachylenie - oznaczenie nachylenia elementu [%] (parametr %S).
Aby doda symbol parametryzowany przypisany do obiektu, naley wyselekcjonowa obiekt
konstrukcji przed wstawieniem symbolu.
Wstawianie symbolu na widoku 2D odbywa si po naciniciu ikony Obiekt 2D
W grnej czci okna dialogowego dostpne s nastpujce klawisze:

Dodaj - dodanie nowego katalogu obiektw 2D
Usu - nacinicie tego klawisza powoduje usunicie podwietlonego obiektu lub katalogu 2D z
bazy
Dodaj obiekt - nacinicie tego klawisza powoduje dodanie obiektu 2D do listy dostpnych
obiektw; UWAGA: aby doda obiekt 2D do listy, naley najpierw wybra zdefiniowany obiekt na
widoku konstrukcji.
5.36.Raporty
Opcja pozwala na weryfikacj poprawnoci cech elementw wchodzcych w skad zdefiniowanej
konstrukcji, weryfikacj importu plikw w formatach DXF i IFC oraz weryfikacj wymiarowania
wykonanego w moduach elbetowych programu Autodesk Robot Structural Analysis (belki
elbetowe, supy elbetowe, fundamenty). Opcja jest dostpna:
strona: 87
z menu wybierajc komend Narzdzia / Raporty

po naciniciu klawisza F7.
UWAGA:
Ponisze okno dialogowe jest automatycznie uruchamiane po wczytaniu plikw w formacie *.dxf lub
*.ifc oraz po dokonaniu wymiarowania elementw elbetowych w programie Autodesk Robot
Structural Analysis i powrocie do programu Autodesk CBS.
UWAGA:
Po wybraniu opcji Narzdzia / Raporty w oknie dialogowym zawsze wywietlany jest ostatnio
wygenerowany raport.
W lewej czci powyszego okna dialogowego znajduje si lista moliwych raportw:
- Weryfikacja
- Statyka (dla oblicze uproszczonych)
- Obliczenia (dla oblicze zaawansowanych)
- Wymiarowanie elementw elbetowych
- Import pliku IFC.
W prawej czci powyszego okna dialogowego znajduje si lista bdw/ostrzee dla wybranych
raportw skadajca si z:
kodu (ikony) w kolumnie Typ; wywietlone mog zosta nastpujce kody:
bd (np. brak obliczonej iloci potrzebnej stali)
ostrzeenie (np. stal zosta wyliczona, ale z moduu elbetowego programu Autodesk
Robot Structural Analysis s ostrzeenia)
- modyfikacja geometrii
informacja
potwierdzenie poprawnoci (OK)
jeli w konstrukcji pojawi si konflikty dotyczce pooenia wzw/elementw konstrukcji,
to po naciniciu tej ikony na licie prezentowane bd linie zawierajce informacje o konflikcie
dwch ssiednich elementw
strona: 88
jeli w konstrukcji pojawi si konflikty dotyczce pooenia wzw/elementw konstrukcji,

to po naciniciu tej ikony na licie prezentowane bd linie zawierajce informacje o konflikcie
elementw w wle konstrukcji
Powysze komunikaty mog by filtrowane w oknie dialogowym; nacinicie pokazanych
powyej ikon (wczenie / wyczenie opcji) powoduje przedstawienie / ukrycie ostrzee danego
typu z listy wszystkich ostrzee; dodatkowo znajduje si opcja Wywietl wyselekcjonowane - jej
wczenie powoduje wywietlenie komunikatw dotyczcych wybranego obiektu / obiektw (np.
uatwia to orientacj, ile ostrzee o bdnym pooeniu wzw dotyczy wybranych obiektw)
opisu w kolumnie Opis (dla Wymiarowania elementw elbetowych i Importu IFC) lub rodzaju
bdu w przypadku Weryfikacji konstrukcji
bd (wywietlenie powodu bdu)
ostrzeenie (wywietlenie listy ostrzee)
- modyfikacja geometrii (np. wywietlenie zmodyfikowanych przekrojw dla przse)
- OK
numeru elementu konstrukcji (dla Wymiarowania elementw elbetowych i Weryfikacji
konstrukcji).
UWAGA:
Po ustawieniu kursora na wybranym elemencie w prawej czci okna dialogowego Raporty pojawia
si podpowied zawierajca dodatkowe informacje (np. cieka do pliku, wywietlenie
zmodyfikowanych przekrojw itp.).
UWAGA:
Moliwe jest sortowanie pozycji w prawej czci okna dialogowego poprzez kliknicie lewym
klawiszem myszki w nagwek kolumny (np. w nagwek kolumny Typ).
Dla raportu Wymiarowanie elementw elbetowych:
selekcja poszczeglnych elementw powoduje selekcj elementu na widoku konstrukcji
jeli wybrany element nie naley do aktualnie prezentowanej na ekranie kondygnacji, to widok
kondygnacji jest automatycznie zmieniany
w przypadku wybrania kilku elementw nalecych do rnych kondygnacji wybierana jest
najblisza kondygnacja.
WERYFIKACJA KONSTRUKCJI
W prawej czci okna dialogowego po wybraniu opcji Weryfikacja prezentowane s wyniki weryfikacji
konstrukcji. W grnej czci okna dialogowego znajduj si nastpujce klawisze:
Uruchom - nacinicie tego klawisza powoduje rozpoczcie weryfikacji zdefiniowanej konstrukcji
Kryteria - nacinicie tego klawisza powoduje otwarcie okna dialogowego Kryteria weryfikacji, w
ktrym okrelone mog zosta parametry weryfikacji; weryfikacja moe by prowadzona na
rnym poziomie szczegowoci
Korekta modelu - nacinicie tego klawisza umoliwia dostosowanie wysokoci kocw supw,
cian i cianek dziaowych do osi belek i pyt w obrbie poszczeglnych kondygnacji; w
konsekwencji tworzony jest model osiowy konstrukcji, tak by moliwe byo przeprowadzenie
oblicze; operacja docigania wzw jest wykonywana dla wartoci parametrw okrelonych w
oknie dialogowym Korekta modelu
UWAGA: w obecnej wersji programu moe si zdarzy, e nie wszystkie problemy zwizane z
pooeniem obiektw zostan usunite po wykonaniu operacji korekta modelu; wykonanie tej
opcji zmniejsza liczb wystpujcych niespjnoci, jednake po jej zakoczeniu naley
uruchomi Weryfikacj w celu oceny poprawnoci modelu.
Pomoc - nacinicie tego klawisza powoduje otwarcie pomocy do okna dialogowego.
Poniej znajduj si pola przedstawiajce aktualny stan weryfikacji konstrukcji.
Status - pokazuje biecy stan weryfikacji; status weryfikacja aktualna oznacza, e od czasu
ostatniej weryfikacji konstrukcja nie ulega zmianie, natomiast weryfikacja nieaktualna oznacza,
e od czasu przeprowadzenia ostatniej weryfikacji zostay wprowadzone zmiany w konstrukcji
strona: 89
Liczba bdw - liczba komunikatw o bdach wystpujcych w konstrukcji; naley pamita, e

bardzo czsto jeden niepoprawnie zdefiniowany element odpowiada za wiele komunikatw o
bdach
Liczba ostrzee - liczba komunikatw z ostrzeeniami; ostrzeenia nie musza prowadzi do
bdw obliczeniowych, gdy uytkownik moe wiadomie dopuszcza sytuacje, ktre s
sygnalizowane jako ostrzeenia (weryfikacja jedynie zwraca uwag na ich wystpowanie).
Wczenie opcji Uruchom automatycznie w przypadku nieaktualnej weryfikacji powoduje
automatyczn weryfikacj caej konstrukcji w przypadku zmiany statusu na nieaktualny.
Poniej znajduje si opcja Weryfikuj tylko ostatnio modyfikowany element; pozwala na usuwanie
bdw wystpujcych przy definicji konstrukcji na bieco podczas pracy z modelem konstrukcji.
Jeli opcja Weryfikuj tylko ostatnio modyfikowany element jest wczona, to po modyfikacji elementu
(lub dodaniu nowego elementu) uruchamiana jest weryfikacja konstrukcji dotyczca tylko tego
elementu oraz wszystkich elementw z nim powizanych. Bdy lub ostrzeenia wynikajce z
przeprowadzonej weryfikacji modelu konstrukcji pojawi si jako komunikaty na ekranie, a dodatkowo
zostan wywietlone w oknie dialogowym Raporty. Zaleca si wczenie opcji Weryfikuj tylko ostatnio
modyfikowany element podczas pracy z modelem konstrukcji.
UWAGA: Wczenie opcji Weryfikuj tylko ostatnio modyfikowany element powoduje, e nie jest
dostpna opcja Uruchom automatycznie w przypadku nieaktualnej weryfikacji.
UWAGA:
Dla duych konstrukcji weryfikacja moe by dugotrwaa (a w szczeglnoci przy wczonej opcji
weryfikacji obiektw: Pooenie wzw).
Powysze okno dialogowe skada si z dwch zakadek: Obiekty i Obcienia.

Weryfikacja geometryczna obiektw (opcje znajdujce si na zakadce Obiekty) umoliwia
wyszukiwanie elementw:
pokrywajcych si (wczenie opcji Pokrywanie si elementw) - opcja automatycznie wykrywa
elementy tego samego typu (belka, sup, ciana itp.) lub ich fragmenty, ktre zajmuj t sam
przestrze
nie posiadajcych materiau (wczenie opcji Brak materiau) - opcja wykrywa elementy, ktrym
nie zosta przypisany aden materia
nie posiadajcych przekroju (wczenie opcji Brak przekroju) - opcja wykrywa elementy, ktrym
nie zosta przypisany aden przekrj
lecych poza kondygnacj, do ktrej s przypisane (wczenie opcji Przynaleno do
kondygnacji) - opcja wykrywa elementy, ktre po zdefiniowaniu na danej kondygnacji (pitrze),
zostay przesunite powyej lub poniej jej wymiarw
stykajcych si i jednoczenie nie posiadajcych wsplnych wzw (wczenie opcji Pooenie
wzw) - opcja pozwala wykry te elementy, ktre posiadaj wspln cz geometryczn, a
strona: 90
jednoczenie nie posiadaj punktu wsplnego linii opisujcych ich osie (patrz rysunek poniej
przedstawiajcy tak sytuacj w przypadku poczenia belki ze supem); oznacza to, e w
rzeczywistoci elementy te s ze sob zespolone, natomiast model obliczeniowy traktuje je jako
oddzielne.
Opcja Tolerancja pooenia wzw pozwala na okrelenie wielkoci obszaru w ssiedztwie wza
(koca elementu), w ktrym pooenie innego elementu jest przez program traktowane jako stykanie
si elementw. Moliwa jest definicja zarwno maksymalnej jak i minimalnej wartoci tolerancji. W
przypadku maksymalnej wartoci tolerancji wczenie opcji Auto oznacza, e wymiary tolerancji
przyjmuje si rwne geometrycznym wymiarom elementw; takie zaoenie oznacza rzeczywisty
kontakt elementw w konstrukcji.
Wczenie opcji Pooenie otworw pozwala na wyszukiwanie otworw lecych poza elementami, do
ktrych s przypisane; opcja ta wykrywa otwory, ktrych geometria nie zawiera si wewntrz obiektu,
na ktrym zostay zdefiniowane oraz otwory, ktre pokrywaj si z innymi otworami. Dodatkowo
przeprowadzana jest weryfikacja pooenia otworw drzwiowych w cianach; jeeli wsprzdna dou
drzwi jest rwna zeru dla poszczeglnych kondygnacji (patrz rysunek poniej), to weryfikacja
pooenia drzwi bdzie dotyczya kontroli ich odlegoci od innych obiektw (krawdzi cian lub okien)
w celu wyeliminowania zbyt maych odlegoci dx, ktre mogyby by przyczyn bdnej generacji
siatki ES - patrz rysunek poniej.
Weryfikacja zdefiniowanych obcie konstrukcji (opcje znajdujce si na zakadce Obcienia)

umoliwia wyszukiwanie obcie:
ktrych geometria nie odpowiada adnemu z obiektw; oznacza to brak oddziaywania czci lub
caoci obcienia na konstrukcj
nie uwzgldnionych w adnym schemacie obcie; powoduje to nieuwzgldnienie tego
obcienia podczas tworzenia kombinacji normowych.
Dodatkowo przeprowadzana jest weryfikacja sumy obcie przyoonych do konstrukcji i reakcji
obliczonych w programie. W przypadku braku zgodnoci tych sum wywietlany jest komunikat Brak
rwnowagi reakcji i obcie (szczegy mona zobaczy w oknie dialogowym Zbiorcza tabela na
zakadce Reakcje).
Patrz rwnie:
Jak przeprowadzi weryfikacj konstrukcji
5.37.Korekta modelu konstrukcji
strona: 91
Opcja pozwala na okrelenie parametrw operacji uzgadniania pooenia wzw konstrukcji; opcja
moe by pomocna szczeglnie przy imporcie modelu z programw architektonicznych. Opcja jest
dostpna z menu wybierajc komend Narzdzia / Korekta modelu lub z okna dialogowego Raporty
po naciniciu klawisza Korekta modelu.
Model architektoniczny zawiera zazwyczaj elementy, ktrych osie le na rnych poziomach;

oznacza to, e nie le one w poziomie stropu kondygnacji (niedokadnoci definicji konstrukcji
midzy poszczeglnymi kondygnacjami) np. jeeli wszystkie belki s zlicowane do wierzchu pyty, to
zarwno ich osie, jak i koce supw, cian i cianek dziaowych, znajduj si na innym poziomie ni
o pyty.
Elementy modelu architektonicznego mog si zatem jedynie styka, a nie przecina; przy tego typu
modelu w programie Autodesk CBS nie udaoby si uzyska cigoci modelu (modelu
obliczeniowego). Wszystkie tego typu niespjnoci s sygnalizowane ostrzeeniami Pooenie
wzw w oknie dialogowym Raporty.
Wczenie opcji Uwzgldnij selekcj powoduje, e wybrane operacje zostan wykonane tylko na
zaznaczonych obiektach.
Efektem dziaania opcji Korekta modelu jest dostosowanie wysokoci kocw supw, cian i cianek
dziaowych do osi belek i pyt w obrbie poszczeglnych kondygnacji; w konsekwencji tworzony jest
model osiowy konstrukcji, tak by moliwe byo przeprowadzenie oblicze.
W oknie dialogowym Korekta modelu znajduj si nastpujce opcje:
Utwrz model obliczeniowy - wybranie tej opcji powoduje, e w programie automatycznie
wyznaczone zostan gwne poziomy stropw modelu oraz gwne linie, na ktrych le
elementy konstrukcji, a nastpnie przeprowadzone zostanie dociganie poszczeglnych
elementw modelu do gwnych poziomw i linii; UWAGA: opcja jest przeznaczona dla modeli
konstrukcji importowanych za pomoc pliku IFC lub modeli konstrukcji utworzonych w programie
AutoCAD Structural Detailing - Rysunki Szalunkowe
Usu offsety - wybranie tej opcji powoduje nadanie wsprzdnych, jakie obiekt ma na widoku
architektonicznym i usunicie offsetw
Docignij:
- automatycznie do linii
strona: 92
wybr tej opcji powoduje, e w programie automatycznie wyznaczone zostan gwne linie, na
ktrych le elementy konstrukcji, a nastpnie przeprowadzone zostanie dociganie do nich
poszczeglnych elementw modelu, ktrych wzy znajduj si w podanej przez uytkownika
odlegoci docigania od automatycznie wyznaczonych gwnych linii
- do linii
wybr tej opcji powoduje, e wzy lece w odlegoci nie wikszej ni odlego docigania,
zostan do niej docignite; odlego docigania moe by zdefiniowana jako domylnie uyta
w programie lub te zdefiniowana przez uytkownika
- do punktu
wybr tej opcji powoduje, e wzy lece w odlegoci nie wikszej ni zdefiniowana odlego
docigania od wybranego punktu, zostan do niego docignite; odlego docigania jest
definiowana przez uytkownika
Uyj offsetw - wczenie tej opcji (dostpne dla opcji Docignij do linii) powoduje dociganie
obiektu do linii, ale z nadaniem offsetu (w modelu obliczeniowym obiekt zostanie docignity, a
na widoku architektonicznym zachowa aktualne pooenie - zostanie ustawiony offset).
5.38.Jak wykona weryfikacj konstrukcji

Aby wykona weryfikacj konstrukcji pokazanej na rysunku poniej, naley:
wybra komend Narzdzia / Raporty lub nacisn klawisz F7

nacisn klawisz Kryteria
na zakadce Obiekty nacisn klawisz Wszystko, a nastpnie klawisz OK
nacisn klawisz Uruchom
klikn lewym klawiszem myszy na komunikat o bdzie (automatycznie zostanie podwietlony
element, w ktrym dany bd wystpi).
strona: 93
6. DEFINICJA OBCIE - OBCIENIA DOMYLNE

6.1. Poziom terenu
Poziom terenu suy do okrelenia wysokoci posadzki poziomu parteru w stosunku do modelu
konstrukcji oraz rnicy wysokoci poziomu posadzki i gruntu; ma to znaczenie dla wyznaczania
wysokoci warstwy gruntu obciajcej fundament, a take podczas generacji obcienia wiatrem i w
uproszczonych obliczeniach sejsmicznych. Opcja jest dostpna z menu po wybraniu komendy
Konstrukcja / Poziom terenu.
W przypadku obcienia wiatrem, przy obliczaniu parcia wiatru na ciany budynku pomijana jest
cz konstrukcji poniej poziomu gruntu.
Z kolei dla uproszczonych oblicze sejsmicznych poziom gruntu ma znaczenie przy obliczaniu mas
poszczeglnych kondygnacji; masy kondygnacji (i ich czci) znajdujcych si poniej poziomu
terenu s pomijane, a masy czci kondygnacji znajdujcych si nad poziomem terenu s wliczane
do masy 1-szej kondygnacji, ktra w peni znajduje si nad poziomem terenu.
W powyszym oknie dialogowym znajduj si dwa pola edycyjne pozwalajce na definicj:
- P0: wysokoci posadzki parteru
- P0-P1: rnicy wysokoci midzy posadzk parteru a poziomem gruntu (terenu).
6.2. Obcienia domylne
strona: 94
Opcja umoliwia przypisanie wartoci domylnych rekordw obcieniowych zwizanych z rnymi

grupami obcie. Opcja dostpna jest:
- z menu po wybraniu opcji Edycja / Wartoci domylne / Obcienia
- po naciniciu ikony
Wczenie opcji Uwzgldnienie efektu skrcania powoduje, e rozkad obcie poziomych jest
przeprowadzany z uwzgldnieniem skrcania dla wszystkich przypadkw obcie. Wyznaczenie
rodka skrcania - patrz: Analiza sejsmiczna / spektralna z uwzgldnieniem efektu skrcania.
W powyszym oknie dialogowym dla grup tworzonych rcznie mona okreli warto domyln si
skupionych oraz obcienia liniowego i powierzchniowego. Dla grup pautomatycznych moliwa jest
definicja parametrw, na podstawie ktrych tworzone s obcienia. Dla grup tworzonych
automatycznie mona okreli warto wspczynnika obcienia (czciowy wspczynnik
bezpieczestwa).
W oknie dialogowym moe zosta dodana lub usunita grupa obcieniowa. Kada grupa musi by
przypisana do jednej z natur obcieniowych. W programie zostao wyrnionych siedem natur
obcieniowych: stae, zmienne, obcienie niegiem, obcienie wiatrem, obcienie wyjtkowe,
obcienie temperatur oraz obcienie sejsmiczne, do ktrych mog by przypisane grupy.
Podstaw tworzenia domylnego zestawu grup obcie jest plik regulaminw kombinacji normowych
programu Autodesk Robot Structural Analysis (*.rgl). W programie Autodesk CBS moe zosta
dodana lub usunita dowolna grupa.
UWAGA:
strona: 95
W programie Autodesk CBS dwie natury obcienia (obcienie wiatrem i obcienie sejsmiczne)
poszerzone zostay o moliwo generacji obcie na podstawie dostpnych norm klimatycznych lub
sejsmicznych.
Wczenie opcji Ustaw jako domylne powoduje, e wybrane obcienia zostan zapisane jako
domylny zestaw.
W dolnej czci okna dialogowego znajduj si nastpujce klawisze:
Importuj - umoliwia zapis grup obcie i ich wspczynnikw do pliku regulaminowego (*.rgl)
Eksportuj - umoliwia odczyt dowolnego pliku regulaminowego (*.rgl)
Przywr domylne - umoliwia przywrcenie domylnych ustawie proponowanych w
UWAGA:
W oknie dialogowym moliwe jest usunicie jedynie takiej grupy, do ktrej nie s przypisane adne
rekordy obcieniowe; nie mona usun rekordw nadawanych automatycznie; odczyt nowego
regulaminu jest moliwy tylko w przypadku, gdy nie zostay utworzone adne rekordy obcieniowe.
UWAGA:
Rekordy obcieniowe i grupy obcie s tworzone zgodnie z zasadami definicji obcie w
UWAGA:
Podczas eksportu modelu konstrukcji z programu Autodesk CBS do programu Autodesk Robot
Structural Analysis w katalogu USER / CFG programu Autodesk Robot Structural Analysis
zostanie utworzony plik regulaminu CBS_nazwa_normy.rgl.
Patrz rwnie:
Kombinacje obcie
6.3. Obcienia domylne - wiatr

6.3.1.
Obcienia domylne - wiatr
Opcja Obcienia domylne / Wiatr dostpna w oknie dialogowym Obcienia domylne suy do
definicji obcienia wiatrem na podstawie zasad okrelonych w wybranej normie klimatycznej.
Dostpne s trzy moliwoci generacji obcienia wiatrem:
jeeli opcje Kierunek 1 i Kierunek 2 s wyczone, to generacja obcienia wiatrem nie zostanie
przeprowadzona
wczenie opcji Kierunek 1 albo Kierunek 2 powoduje, e obcienie wiatrem zostanie
wygenerowane na wybranym kierunku (np. kierunku 1)
wczenie obydwu opcji Kierunek 1 i Kierunek 2 powoduje, e obcienie wiatrem zostanie
wygenerowane na obydwu kierunkach.
UWAGA:
W wyniku przeprowadzenia oblicze dla zadeklarowanych kierunkw dziaania wiatru (1 i 2)
wygenerowane zostan po 2 przypadki obcieniowe o przeciwnych zwrotach tzn. Wiatr 1+, Wiatr 1-,
Wiatr 2+ i Wiatr 2-.
W oknie dialogowym znajduj si nastpujce opcje:
nazwa regulaminu - nazwa pliku regulaminw kombinacji normowych
norma klimatyczna - lista dostpnych norm obcienia wiatrem
Kierunek 1 i 2:
Kt - warto kta midzy kierunkiem dziaania wiatru, a osi X
strona: 96
parametry zalene od wybranej normy obcienia wiatrem.

W obecnej wersji programu Autodesk CBS moliwa jest generacja obcie wiatrem dla
nastpujcych norm klimatycznych:
- francuska norma NV65 (modyfikacja 04/2000)
- brytyjska norma BS 6399 (cz 2)
- amerykaska norma ASCE-7-02
- polska norma PN-77/B-02011
Automatyczna generacja obcienia wiatrem bdzie dokonywana w nastpujcym zakresie (w
zalenoci od metody oblicze):
obliczenia uproszczone: rozkad obcie na ciany i supy budynkw (pominicie obcie na
dach)
obliczenia zaawansowane: generacja obcie liniowych na panele i prty lece w poziomie
stropw kondygnacji; siy generowane na kondygnacje s rwne siom otrzymanym z oblicze
uproszczonych.
Na poziomie stropu kadej kondygnacji siy parcia i ssania s sumowane i w zalenoci od wyboru
metody:
rozkadane s na poszczeglne elementy konstrukcji (dla oblicze uproszczonych)
przykadane s jako obcienia liniowe do paneli (pyt stropowych) oraz belek lecych w
poziomie kondygnacji (dla oblicze zaawansowanych).
Po przeprowadzeniu oblicze dane potrzebne do definicji obcienia wiatrem oraz wartoci si na
poszczeglnych kondygnacjach s dodawane do skadnikw notki obliczeniowej.
Patrz rwnie:
Przykadanie obcie wiatrem (kondygnacja '0' i kondygnacja ostatnia)
6.3.2.
Obcienia domylne - wiatr (polska norma PN)
Po wybraniu polskiej normy obcienia wiatrem opcja Obcienia domylne / Wiatr suy do definicji
obcienia wiatrem na podstawie zasad polskiej normy PN-77/B-02011.
strona: 97
Obcienia wiatrem s generowane wg polskiej normy PN-77/B-02011; rozkad obcie

przekazywany jest na ciany i supy budynkw (z pominiciem obcie na dach).
Nastpujce dane musz by okrelone podczas definicji obcienia wiatrem:
- dane oglne:
aktywne kierunki wiatru
kty midzy kierunkami wiatru a osi X
wartoci wspczynnikw C dla poszczeglnych kierunkw (parcie na cian nawietrzn + ssanie na
cian zawietrzn)
- dane szczegowe w przypadku oblicze wg normy PN-77/ B-02011:
wspczynnik (dziaania poryww wiatru)
typ terenu (A - otwarty, B - zabudowany do wys. 10m, C - zabudowany powyej wys.10m)
strefa wiatrowa {I; II; IIa; IIb; III}
- w przypadku wyboru strefy III - wysoko n.p.m.
- w przypadku wybrania rcznej definicji cinienia wiatru:
warto prdkoci wiatru Vk (i warto dla strefy III ) lub cinienia wiatru qk.
Obliczenie wartoci cinienia wiatru
wyznaczana jest z poniszego wzoru dla podanych parametrw normowych
(PN - pkt 2.2 wzr 1)
gdzie:
qk - warto cinienia wiatru
Ce - wspczynnik ekspozycji (PN - pkt 4.1 - tablica 4)
C - wspczynnik aerodynamiczny
- wspczynnik dziaania poryww wiatru
strona: 98
Warto qk jest wartoci cinienia wiatru; zaley od wybranej strefy wg tablicy 3 (H jest wysokoci
n.p.m. dostpn jedynie dla strefy III)
- w przypadku rcznej definicji wartoci prdkoci wiatru stosowany jest wzr normowy (PN - 3.4,
wzr 3):
gdzie:
Vk - prdko wiatru
- wspczynnik rwny 1,23 dla stref I i II, a definiowany przez uytkownika dla strefy III
- w przypadku rcznej definicji cinienia wiatru przyjmowana jest warto qk.
Wartoci parametrw C i s definiowane przez uytkownika.
Warto Ce
1. dla budynkw, dla ktrych H/L > 2 uwzgldniana jest zmienna warto Ce wyznaczana dla
poszczeglnych poziomw kondygnacji z oraz poziomw porednich, w zalenoci od rodzaju terenu
(zgodnie z tabel 4 normy PN-77/B-02011)
2. dla pozostaych budynkw - warto staa wg tablicy 4 w zalenoci od rodzaju terenu {A; B; C};
warto wspczynnika Ce = Ce (z=H).
Patrz rwnie:
6.3.3.
Obcienia domylne - wiatr (norma francuska NV 65)
Po wybraniu francuskiej normy obcienia wiatrem opcja Obcienia domylne / Wiatr suy do
definicji obcienia wiatrem na podstawie zasad francuskiej normy NV65 (modyfikacja 04/2000).
strona: 99
Wyznaczenie obcie wiatrem wg francuskiej normy NV65 wykonywane jest zgodnie z metod
uproszczon dla obiektw typowych o wysokoci h i podstawie prostoktnej (o bokach a i b),
speniajcych nastpujce wymogi (NV65 punkt 2.91):
a) h<30m
b) h/a>0,25 lub
h/a<2,5 z dodatkowym warunkiem b/a<0,4 jeli h/b>2,5
c) f<h/2 dla dachw o 2 paskich poaciach
f<2/3*h dla dachw ze sklepieniem, gdzie f jest strzak dachu
d) pokrycie dachowe jest:
- stropodachem
- pojedynczym dachem o wysokoci f o jednej lub dwch poaciach o nachyleniu powyej 40
- sklepieniem o paszczynie stycznej do pocztku tworzcych sklepienia (nachylenie powyej 40
i poniej 22)
e) ciany pionowe musz:
- opiera si bezporednio na gruncie
- by paskie bez uskokw
- wykazywa przepuszczalno (NV65 R-III-1,241) co najwyej 5% albo dla jednej ze cian co
najmniej 35%
f) konstrukcja powinna by usytuowana na terenie wyranie poziomym o duej powierzchni (NV65 RIII-1,241).
UWAGA:
Jeeli budynek nie spenia tych wymaga, to moliwe jest okrelenie wartoci naporu wiatru lub jego
prdkoci lub te rczna definicja obcienia wiatrem.
- dane oglne:
wartoci wspczynnikw Ce-Ci dla poszczeglnych kierunkw
- dane szczegowe w przypadku oblicze wg metody uproszczonej z normy NV65:
strefa wiatrowa
cinienie wiatru (normalne, ekstremalne)
rodzaj terenu (zabudowany, normalny, otwarty)
warto wspczynnika zwikszajcego
warto cinienia wiatru lub warto prdkoci wiatru.
Standardowo warto cinienia wiatru jest wyznaczana jako staa na caej wysokoci
(NV - pkt 2,991),
gdzie:
h - wysoko budynku
kr - wspczynnik regionu
ks - wspczynnik lokalizacji
q0 - cinienie wiatru wyraone w N/m*m.
Warto cinienia obliczona z powyszego wzoru jest modyfikowana wedug wzoru:
(NV - pkt 2,922-3),
gdzie:
a - wspczynnik zwikszajcy
Ce-Ci - wspczynnik parcia
- wspczynnik redukcyjny wg pkt. 2,922 (wspczynnik moe by wyznaczony z rys. R-III-9 - str.
129).
W przypadku okrelenia wartoci cinienia wiatru mamy ju gotow warto q0, ktra jest
modyfikowana wg wzoru
.
W przypadku okrelenia wartoci prdkoci wiatru stosujemy wzr
strona: 100
(NV - 1,21),
gdzie V jest prdkoci wiatru wyraon w (m/s), a q0 jest cinieniem wiatru wyraonym w N/m*m.
Tak obliczona warto cinienia wiatru jest modyfikowana wg wzoru:
.
Obliczenie wartoci parcia (siy) wiatru na kondygnacj
Sia parcia wiatru na poszczeglne kondygnacje wyznaczana jest wg wzoru
gdzie:
bi - szeroko budynku na kondygnacji i
hi - wysoko kondygnacji i
Wyznaczona sia parcia jest przykadana w poziomie stropu nad kondygnacj i.
Rozkad siy parcia na poszczeglne elementy
Sumaryczne oddziaywanie parcia wiatru na kondygnacj jest przykadane do stropu tej kondygnacji,
a nastpnie jest rozkadane na poszczeglne obiekty kondygnacji (schematycznie przedstawiono ten
rozkad oddziaywania na rysunku poniej):
supy i ciany rwnolege do kierunku dziaania wiatru lub ciany ukone (w tym przypadku
sztywno cian jest sprowadzana odpowiednio dla kierunku dziaania siy) w przypadku
konstrukcji ramowej lub mieszanej
ciany rwnolege do kierunku dziaania wiatru lub ciany ukone (w tym przypadku sztywno
cian jest sprowadzana odpowiednio dla kierunku dziaania siy) w przypadku konstrukcji
tarczowej lub mieszanej.
UWAGA:
Poszczeglne obiekty konstrukcji (ciany, supy) mog by wyczone z przenoszenia si poziomych
(od parcia wiatru, obcie sejsmicznych).
Siy dziaajce na obiekty kondygnacji i s sprowadzane na obiekty kondygnacji i-1 wraz z momentem
zginajcym (efekt dziaania tych si na ramieniu rwnym wysokoci kondygnacji).
Patrz rwnie:
6.3.4.
Obcienia domylne - wiatr (norma brytyjska BS)
Po wybraniu brytyjskiej normy obcienia wiatrem opcja Obcienia domylne / Wiatr suy do
definicji obcienia wiatrem na podstawie zasad brytyjskiej normy BS6399 (cz 2).
strona: 101
Obcienia wiatrem s generowane wg brytyjskiej normy BS 6399; rozkad obcie przekazywany

jest na ciany i supy budynkw (z pominiciem obcie na dach).
- dane oglne:
wartoci wspczynnikw Cpe-Cpi dla poszczeglnych kierunkw (parcie na cian nawietrzn +
ssanie na cian zawietrzn)
- dane szczegowe w przypadku oblicze wg metody uproszczonej z normy BS6399:
wspczynnik Cr (zwikszenia dynamicznego)
prdko Vb
wspczynnik modyfikujcy (Sd*Sb) - 4 wartoci dla kierunkw: +1, -1, +2, -2
wspczynnik modyfikujcy Ca - 4 wartoci dla kierunkw: +1, -1, +2, -2
warto prdkoci wiatru Ve lub cinienia wiatru qk.
Warto cinienia wiatru
(8-9)
gdzie:
SS = 1,0 - wspczynnik sezonowy
Sp = 1,0 - wspczynnik prawdopodobiestwa.
W trakcie oblicze nie jest uwzgldniana topografia; stosowany jest wzr:
Sa = 1 + 0,001 * S,
gdzie S jest wysokoci nad poziomem morza.
strona: 102
Wyznaczenie wartoci wspczynnikw dla poszczeglnych kierunkw:

przyjmuje si nastpujce uproszczenie: prdko wiatru jest jednakowa dla caej wysokoci budynku
Warto qs
- w przypadku rcznej definicji wartoci prdkoci wiatru stosowany jest wzr normowy
- w przypadku rcznej definicji cinienia wiatru przyjmowana jest warto qs.
Warto Cr definiowana jest przez uytkownika
Dla kierunkw -1, -2 wyznaczana jest warto przeciwna do 1 i 2, ale zmodyfikowana przez
wspczynniki dla kierunkw -1, -2:
Patrz rwnie:
6.3.5. Obcienia domylne - wiatr (norma amerykaska

ASCE-7-02)
Po wybraniu amerykaskiej normy obcienia wiatrem opcja Obcienia domylne / Wiatr suy do
definicji obcienia wiatrem na podstawie zasad amerykaskiej normy ASCE-7-02.
strona: 103
Obcienia wiatrem s generowane wg amerykaskiej normy ASCE-7-02.

- dane oglne:
wartoci wspczynnikw Cp dla parcia i ssania (dla parcia Cp = 0,8, ale istnieje moliwo
modyfikacji)
- dane szczegowe w przypadku oblicze wg normy ASCE-02:
kategoria ekspozycji
kategoria budynku
V - prdko wiatru mierzona w (mph)
wartoci wspczynnikw wyznaczonych przez uytkownika:
Kd - wspczynnik kierunku wiatru
Kzt - wspczynnik topografii
Gf - wspczynnik poryww wiatru
dla parcia: qz = 0,00256 * Kz * Kzt * Kd * V2 * I
2
dla ssania: qh = 0,00256 * Kh * Kzt * Kd * V * I

gdzie:
Kz - wspczynnik ekspozycji wyznaczony przez program dla poziomw poszczeglnych piter
budynku wg normy ASCE 7-02
Kh = Kz (dla wartoci z rwnej cakowitej wysokoci budynku)
Kd - wspczynnik kierunku wiatru
strona: 104
V - bazowa prdko wiatru

I - wspczynnik wanoci konstrukcji
UWAGA:
Zgodnie z norm ASCE 7-02 warto cinienia od strony nawietrznej (parcie) jest zmienna w
zalenoci od wysokoci (Kz); warto cinienia od strony zawietrznej (ssanie) Kh jest staa na caej
wysokoci budynku.
Warto si parcia i ssania
strona nawietrzna: Pz(z) = qz * Gf * Cp
strona zawietrzna: Pz = qh * Gf * Cp
Patrz rwnie:
6.3.6. Przykadanie obcie wiatrem (kondygnacja '0' i

kondygnacja ostatnia)
Podstawowy przypadek obcienia wiatrem budynku
Obcione s wszystkie kondygnacje powyej poziomu terenu; obcienie kondygnacji 0 i ostatniej
kondygnacji (patrz poniszy rysunek):
- sia na kondygnacji 0 dziaa na powierzchni caego pitra 0 i poowy pitra 1
- sia na ostatniej kondygnacji dziaa na poowie wysokoci ostatniego pitra.
strona: 105
W przypadku gdy poziom terenu znajduje si poniej podogi poziomu 0 oraz wystpuj
kondygnacje podziemne, to obcienie wiatrem zostanie przyoone do stropu kondygnacji poniej
poziomu 0 znajdujcego si powyej poziomu terenu (patrz rysunek poniej).
6.4. Obcienia domylne - sejsmika

6.4.1.
Obcienia domylne - sejsmika
Opcja Obcienia domylne / Sejsmika dostpna w oknie dialogowym Obcienia domylne suy
do definicji parametrw niezbdnych do przeprowadzenia oblicze sejsmicznych modelu konstrukcji
wg wybranej normy sejsmicznej. W obecnej wersji programu Autodesk CBS moliwa jest generacja
obcie sejsmicznych dla nastpujcych norm sejsmicznych:
- PS92 / 92 2008
- RPA99_03
- RPS2000
- P100-92
- P100-1/2006
- UBC 97
- IBC 2000
- IBC 2006
- woska norma sejsmiczna
- analiza spektralna (analiza na podstawie spektrum zdefiniowanego przez uytkownika).
UWAGA:
Jeeli opcja Norma sejsmiczna jest wyczona, to analiza sejsmiczna/spektralna konstrukcji nie bdzie
przeprowadzana.
strona: 106
W programie dostpne s dwie metody oblicze sejsmicznych konstrukcji (wczona opcja Norma
sejsmiczna; w obliczeniach brane s pod uwag przypadki sejsmiczne na kierunkach X i Y):
Uproszczona
Zaawansowana - obliczenia sejsmiczne zostan przeprowadzone Metod Elementw
Skoczonych.
Analiza sejsmiczna lub spektralna przeprowadzana jest dla wybranych kierunkw z uwzgldnieniem
wartoci wsprzdnej wektora wymuszenia dla poszczeglnych kierunkw.
W rodkowej czci okna dialogowego znajduj si opcje suce do definicji kierunkw; kady z
kierunkw moe zosta wczony (bdzie wtedy uwzgldniany w obliczeniach) lub wyczony (nie
bdzie uwzgldniany podczas analizy sejsmicznej / spektralnej). W polach edycyjnych podane mog
zosta wartoci wsprzdnej wektora wymuszenia na poszczeglnych kierunkach.
Metoda uproszczona:
Metoda zaawansowana:
1. dopuszczalne kierunki: X, Y
1. dopuszczalne kierunki: X, Y, Z
2.
wartoci
wsprzdnych
wektora 2.
moliwa
zmiana
wartoci
kadego
(wspczynnikw dla kierunku) = 1,0
wspczynnika.
W trakcie wykonywania oblicze konstrukcji z wczon opcj generacji kombinacji normowych
generowane s kombinacje kierunkw sejsmicznych:
- dla metody uproszczonej: kombinacje Newmarka
- dla metody zaawansowanej: kombinacje Newmarka lub kombinacje kwadratowe.
W dolnej czci okna dialogowego znajduj si dwa klawisze:
Analiza sejsmiczna (Analiza spektralna) - otwiera okno dialogowe do definicji parametrw
analizy sejsmicznej zgodnie z wybran norm sejsmiczn lub definicji parametrw analizy
spektralnej
Analiza modalna - otwiera okno dialogowe do definicji parametrw analizy modalnej.
W dolnej czci okna dialogowego znajduje si opcja Weryfikacja niezbdnej powierzchni cian. Jest
ona dostpna dla normy sejsmicznej P100-1/2006 - patrz Weryfikacja niezbdnej powierzchni cian
(w innych normach sejsmicznych nie wystpuje taki warunek).
W grnej czci okna dialogowego znajduje si opcja Uwzgldnienie efektu skrcania, ktra jest
dostpna w przypadku uaktywnienia obcie sejsmicznych generowanych automatycznie (analizy
spektralnej lub sejsmicznej wg jednej z norm dostpnych na licie wyboru). Po wczeniu tej opcji w
dolnej czci okna dialogowego dostpne nastpujce opcje:
- normalne (uwzgldnianie skrcania normalnego)
- wyjtkowe (oprcz normalnego uwzgldniane jest rwnie skrcanie wyjtkowe)
- warto ea,x: mimord w kierunku osi X, dla sejsmiki na kierunku Y
- warto ea,y: mimord w kierunku osi Y, dla sejsmiki na kierunku X.
Patrz rwnie: Analiza sejsmiczna / spektralna z uwzgldnieniem efektu skrcania.
6.4.2.
Obcienia domylne - sejsmika (metoda uproszczona)
Aby moga by wykorzystywana w programie metoda uproszczona, projektowany budynek musi

spenia oglne warunki okrelone w poszczeglnych normach.
Poniej przedstawiono warunki dla budynkw dla dostpnych norm sejsmicznych oraz sposb
obliczania si sejsmicznych:
PS92
RPA99_03
RPS2000
UBC 97
P100-1/2006
woska norma sejsmiczna
IBC 2000 / 2006.
strona: 107
Dla wybranej normy sejsmicznej oraz typu konstrukcji program przeprowadza obliczenia
przemieszcze budynku metod:
- Rayleigha: dla budynkw o konstrukcji tarczowej i mieszanej
- ramy zastpczej: dla budynkw o konstrukcji ramowej.
UWAGA:
Jeeli wybrano metod uproszczon do oblicze sejsmicznych (wybr w oknie dialogowym
Obcienia domylne) i metod zaawansowan do oblicze caego modelu konstrukcji, to
przeprowadzone zostan zaawansowane obliczenia w zakresie statycznym, w ktrych w przypadkach
sejsmicznych zostan uyte siy sejsmiczne wygenerowane i przyoone do elementw konstrukcji jak
dla metody uproszczonej.
Jeeli wybrano metod zaawansowan do oblicze sejsmicznych (wybr w oknie dialogowym
Obcienia domylne) i metod uproszczon do oblicze caego modelu konstrukcji, obliczenia
sejsmiczne zostan przeprowadzone jak dla metody uproszczonej.
Patrz rwnie:
Analiza spektralna przy uyciu metody uproszczonej
6.4.3. Uproszczone obliczanie przemieszcze konstrukcji od

si poziomych
W przypadku wykonywania oblicze metod uproszczon, dla wybranej normy sejsmicznej oraz typu
konstrukcji budynku, program przeprowadza obliczenia uproszczone przemieszcze budynku.
Dla normy PS92 w przypadku budynkw regularnych (niezalenie od typu konstrukcji)
przemieszczenia s obliczane ze wzorw opisanych w metodzie pseudostatycznej. Dla pozostaych
norm (RPA99_03, RPS2000, UBC97, IBC2000, woskiej normy sejsmicznej oraz dla normy PS92 w
przypadku budynkw rednioregularnych) w zalenoci od typu budynkw przemieszczenia
wyznaczane s metod:
- Rayleigha dla budynkw o konstrukcji tarczowej i mieszanej
- ramy zastpczej dla budynkw o konstrukcji ramowej.
A. Metoda Rayleigha
a) dla normy PS92 - budynki rednioregularne:
Krok 1: wyznaczenie przemieszcze ui,x ui,y dla poszczeglnych kierunkw X i Y
Wyznaczenie przemieszcze metod wspornikow odbywa si przy nastpujcych zaoeniach:
- budynek jest reprezentowany przez prt wspornikowy
- obliczenia naley przeprowadzi osobno dla kierunku X i Y
- kada kondygnacja ma swoj sztywno, bdc sum sztywnoci poszczeglnych
elementw konstrukcji przenoszcych siy poziome wynoszc wg wzoru:
gdzie:
m - liczba elementw konstrukcyjnych na kondygnacji i
E - modu Younga materiau, z ktrego zdefiniowano obiekt k
J - moment bezwadnoci wzgldem osi prostopadej do kierunku dziaania si poziomych
- w poziomie stropu kadej kondygnacji przykadane zostaj siy poziome Pi = mi*1m/s2
- w wyniku rozwizania wspornika uzyskujemy przemieszczenia poszczeglnych kondygnacji
(w poziomie stropu)
strona: 108
Krok 2: wyznaczenie przemieszcze ze wzorw
gdzie:
Rx - przyspieszenie spektralne
0x - wspczynnik zwikszenia (uwzgldnienie zaniedbanych postaci)
ui,x - przemieszczenie kondygnacji i wyznaczone w kroku 1 dla kierunku X
Tx - okres drga budynku dla kierunku X
Analogicznie postpujemy dla kierunku Y
b) dla pozostaych norm (RPA99_03, RPS2000, UBC97, IBC2000) realizowany jest krok 1 z
podpunktu (a) przy zaoeniu:
- w poziomie stropu kadej kondygnacji przykadane zostaj siy poziome sejsmiczne Fi
wyznaczone metod uproszczon.
UWAGA:
Opisana metoda nie powinna by stosowana do wyznaczania przemieszcze dla konstrukcji supowopytowych, gdy przemieszczenia wyznaczone dla takiej konstrukcji bd znacznie zawyone.
B. Metoda ramy zastpczej
Zakres stosowania: budynki o konstrukcji ramowej
Zaoenia:
- zakada si sztywne wzy czce rygle (belki) ze supami, a pomijane s wszystkie
zwolnienia przegubowe zdefiniowane na kocach belek
- program uwzgldnia sposb zamocowania supw w stopie fundamentowej (utwierdzenie albo
przegub)
- uwzgldnione zostay przemieszczenia od poziomych si wzowych z pominiciem wpywu
zmian dugoci supw.
Dane do oblicze:
Qi - sia poprzeczna na kondygnacji i (suma si poziomych od kondygnacji n do i, rozpatrujemy
czn si na kondygnacji i sumaryczn sztywno ram)
hi - wysoko kondygnacji i
Si - sztywno supw ramy zastpczej
strona: 109
gdzie:
k - liczba supw ram na kondygnacji i=1,...,n
Ji,k - moment bezwadnoci supa k, na kondygnacji i
Dla kondygnacji 0 (poczenie z fundamentami)
k - liczba supw ram utwierdzonych w fundamentach

l - liczba supw ram przegubowo podpartych w fundamentach
Ri - sztywno rygla ramy zastpczej
gdzie:
m - liczba rygli ram na kondygnacji i
lm - rozpito rygla m na kondygnacji i
Obliczenia
i-1 - kt obrotu dolnego wza ramy kondygnacji i
i - kt obrotu grnego wza ramy kondygnacji i
i - kt odchylenia ramy od pionu na kondygnacji i
i - przemieszczenie poziome w obrbie kondygnacji i (przemieszczenie wzgldem kondygnacji
i-1)
ui - przemieszczenie cakowite kondygnacji i
W efekcie wykonania oblicze otrzymujemy przemieszczenia wzgldne kondygnacji:

i wyznaczamy bezwzgldne przemieszczenia kondygnacji i wzgldem podstawy budynku, ktre
prezentowane s w notce obliczeniowej:
UWAGA:
W przypadku wybrania ramowego typu konstrukcji i stworzenia modelu konstrukcji, w ktrym nie
zostay zdefiniowane belki (rygle ram), przemieszczenia nie zostan wyznaczone, a w tabeli pojawi
si wartoci przemieszcze rwne zeru (gdy sztywno rygli jest rwna zeru).
6.4.4.
Obcienia domylne - metoda uproszczona (PS92)
1. Zakres stosowania dla budynkw speniajcych warunki oglne wg PS92/6.6.1:

a) budynki regularne - wykorzystywana jest metoda pseudostatyczna
strona: 110
b) budynki rednioregularne - wykorzystywana jest metoda Raileygha

Klasyfikacja dokonywana jest przez uytkownika (kryteria regularnoci na paszczynie i
elewacji wg PS 92/ 6.6.1.2.1.1; 6.6.1.3.1.1)
2. Wysoko obliczeniowa budynku
przyjmowana jest wysoko nadziemna budynku (program nie uwzgldnia kondygnacji
podziemnych)
3. Metoda pseudostatyczna - budynki regularne
Obliczenia naley wykona osobno dla kadego z kierunkw X i Y
a) podstawowe okresy drga (dla kierunkw X i Y) - w zalenoci od wybranego typu budowli:
ramowy
tarczowy i mieszany
b) Siy statyczne rwnowane fr i przemieszczenia poszczeglnych kondygnacji dr dla

kierunku X
gdzie:
wielkoci okrelane przez uytkownika:
q - wspczynnik zachowania si elbetu (qx dla kierunku X, qy dla kierunku Y), ktry jest
modyfikowany przez program zgodnie z norm w nastpujcy sposb:
- dla T < TB
- w pozostaych przypadkach: q = q (dla budynkw regularnych)
- wspczynnik topografii
wielkoci wyliczane w programie:
TC - maksymalna warto okresu dla poziomego odcinka spektrum

mr - masa rozpatrywanej kondygnacji r - przyjmujemy wszystkie obcienia stae i zmienne
przyoone na pyt stropu (na gr danej kondygnacji), przemnoone przez wspczynniki
udziau (okrelane w oknie dialogowym) oraz ciar wasny elementw poziomych i po
poowie ciaru elementw pionowych danej kondygnacji i kondygnacji nastpnej (r+1).
W przypadku kondygnacji 0 wliczamy cay ciar elementw pionowych z parteru.
Jeeli poziom gruntu jest powyej podstawy kondygnacji 0, to ciar i obcienia z
kondygnacji 0 i 1 wliczamy do kondygnacji 2.
zr - iloraz wysokoci kondygnacji i wysokoci obliczeniowej budynku Zr = hr / H, gdzie H wysoko budynku liczona od podstawy kondygnacji 0 do poziomu kondygnacji n
- wspczynnik w zalenoci od stenia budynku (ramy = 1,0, ciany = 1,5)
strona: 111
przyspieszenie spektralne
aN - przyspieszenie nominalne wg normy
gdzie jest wspczynnikiem tumienia wyraonym w (%) - (x dla kierunku X i y dla

kierunku Y
RD(Tx) - rzdna spektrum wymiarujcego znormalizowanego
dla kierunku Y postpujemy analogicznie jak dla kierunku X
4. Metoda Rayleigha - budynki rednioregularne

a) Podstawowe okresy drga
gdzie:
mi - masa kondygnacji i
ui,x i ui,y - przemieszczenie kondygnacji i :
- dla budynkw o konstrukcji tarczowej i mieszanej wyznaczone z rozwizania wspornika
reprezentujcego budynek obcionego siami Pi=mi*1[m/s2] w kierunku osi X lub Y
- dla budynkw ramowych wyznaczone z rozwizania modelu budynku metod ramy
zastpczej (sposb obcienia budynku jak w punkcie powyej)
b) Siy statyczne rwnowane fr dla kierunku X:
gdzie:
wielkoci okrelane przez uytkownika:
q - wspczynnik zachowania si elbetu, ktry jest modyfikowany przez program zgodnie z
norm w nastpujcy sposb:
- dla T < TB
- w pozostaych przypadkach: q = 0.85 q (dla budynkw rednioregularnych)
dla kierunku Y obliczenia s prowadzone analogicznie jak dla kierunku X
strona: 112
6.4.5. Obcienia
(RPA99_03)
domylne
metoda
uproszczona
1. Zakres stosowania: dla budynkw speniajcych warunki oglne wg RPA99 pkt 4.1.2
podziemnych)
3. Metoda uproszczona
ramowy
,
gdzie:
T - okres dla kierunkw X i Y
CT - dla kierunkw X i Y
CT = 0,075 - ramy elbetowe
hN - wysoko w (m) od podstawy do ostatniej kondygnacji
tarczowy i mieszany
, gdzie: Dx, Dy - szeroko budynku w kierunku X i Y

b) cakowita sia od oddziaywania sejsmicznego:
Vx = A * D * Q / Rx * W
Vy = A * D * Q / Ry * W
gdzie:
definiowane przez uytkownika:
Q - wspczynnik jakoci
Rx, Ry - wspczynniki zachowania dla kierunku X i Y
wyznaczane w programie:
A - przyspieszenie nominalne
D - wspczynnik zwikszenia wyliczany na podstawie tumienia (RPA99 wzory 4.2, 4.3),
gdzie -tumienie (x dla kierunku X, y dla kierunku Y)
W - ciar cakowity konstrukcji
W = W i, W i = W Gi + Wsi
obcienia stae i cz obcie zmiennych, RPA99 wzr 4.5, gdzie - wspczynnik
obcienia
c) Rozkad siy V (Vx dla kierunku X, Vy dla kierunku Y) na poszczeglne kondygnacje dla Tx >
od 0.7 (s)
- w poziomie dachu dodatkowo sia:
analogicznie wzr obowizuje dla kierunku Y, gdzie V jest cakowit si sejsmiczn, ale FT
jest nie wiksze ni 0,25 * V (RPA 4.2.5)
- na poszczeglnych kondygnacjach siy:
gdzie:
Fi - sia pozioma na kondygnacji i
hi - poziom pyty, do ktrej przykadana jest sia Fi
hj - poziom poszczeglnych kondygnacji
strona: 113
wi, wj - ciary odpowiadajce kondygnacjom i, j

d) przemieszczenia kondygnacji i dla poszczeglnych kierunkw X i Y wyznaczone s z
oblicze wspornika obcionego siami Fi w poziomach kondygnacji dla budynkw
tarczowych i mieszanych, a dla ramowych - metod ramy zastpczej
otrzymane przemieszczenia zostan przemnoone przez wspczynnik Rx lub Ry wg wzoru 419 normy RPA99
6.4.6.
Obcienia domylne - metoda uproszczona (RPS2000)
1. Zakres stosowania: dla budynkw speniajcych warunki oglne wg RPS2000 pkt 6.2.1.2 i 4.3.1
podziemnych)
3. Metoda uproszczona
ramowy
Tx = Ty = 0,085 N, gdzie N - liczba kondygnacji budynku
tarczowy i mieszany
, gdzie: Lx,y - szerokoci budynku w kierunku X lub Y

b) cakowita sia od oddziaywania sejsmicznego
Vx = A * S * D * I * W / Kx
Vy = A * S * D * I * W / Ky
gdzie:
definiowane przez uytkownika:
I - wspczynnik klasy konstrukcji
K - wspczynnik zachowania (Kx dla kierunku X, Ky dla kierunku Y)
wyznaczane w programie:
A - przyspieszenie nominalne
S - wspczynnik pooenia
D - wspczynnik zwikszenia wyliczany na podstawie okresu drga (RPS2000 tabela 5.5)
W - ciar cakowity konstrukcji
W=G+Q
obcienia stae i cz obcie zmiennych, RPS2000 wzr 6.2, gdzie - wspczynnik
obcienia
c) Rozkad siy V (Vx dla kierunku X, Vy dla kierunku Y) na poszczeglne kondygnacje dla Tx
> od 0.7 (s)
- w poziomie dachu dodatkowo sia:
analogicznie wzr obowizuje dla kierunku Y, gdzie V (Vx dla kierunku X, Vy dla kierunku Y)
jest cakowit si sejsmiczn
- na poszczeglnych kondygnacjach siy:
gdzie:
Fi - sia pozioma na kondygnacji i
hi - poziom pyty, do ktrej przykadana jest sia Fi
hj - poziom poszczeglnych kondygnacji
strona: 114
wi, wj - ciary odpowiadajce kondygnacjom i, j

d) przemieszczenia kondygnacji i dla poszczeglnych kierunkw X i Y wyznaczone s z
tarczowych i mieszanych, a dla ramowych - metod ramy zastpczej
6.4.7.
Obcienia domylne - metoda uproszczona (UBC 97)
1. Zakres stosowania metody uproszczonej statycznej siy poprzecznej

wszystkie konstrukcje regularne i nieregularne dla stref:
- strefa sejsmiczna 1
- strefa sejsmiczna 2: kategoria uytkowania 4 i 5
konstrukcje regularne o maksymalnej wysokoci 240 stp (73,152 m), ktre maj system
usztywnie poprzecznych wg tabeli 16-N, oprcz wymienionej w 1629.8.4-oznacz-4
nieregularne - maks. 5 kondygnacji albo 65 stp wysokoci (19,812 m)
konstrukcje skadajce si z elastycznej czci grnej oraz sztywnej czci dolnej
- obydwie czci konstrukcji rozpatrywane osobno mog by sklasyfikowane jako regularne
- rednia sztywno pitra czci dolnej jest co najmniej 10 razy wiksza od redniej
sztywnoci pitra w czci grnej
okres drga caej konstrukcji jest 1,1 razy wikszy od okresu drga czci grnej
rozpatrywanej osobno, utwierdzonej u podstawy
podziemnych)
3. Opis metody uproszczonej statycznej siy poprzecznej
a) Cakowita sia pozioma (sejsmiczna)
warunki dla siy V:
i dodatkowo dla strefy 4
gdzie:
V - Vx dla kierunku X, Vy dla kierunku Y
Ca, Cv, Na, Nv - wspczynniki zalene od strefy i profilu gruntu
R - wspczynnik zachowania (Rx dla kierunku X, Ry dla kierunku Y)
program nie przeprowadza oblicze dla gruntu kategorii SF
b) okres drga konstrukcji
gdzie Ct - wspczynnik okrelany przez uytkownika (Ctx dla kierunku X, Cty dla kierunku Y):
0,035 (0,0853) dla konstrukcji z ram stalowych
0,030 (0,0731) dla konstrukcji z ram elbetowych
0,020 (0,0488) dla innych konstrukcji
moliwa jest rczna definicja okresu drga dla kierunkw X i Y
c) Rozdzia poziomej siy sejsmicznej na poszczeglne kondygnacje
Jeli T > 0.7 sekundy, to FT = 0.07 * T * V 0.25 * V
FT - dodatkowa sia w poziomie najwyszej kondygnacji
strona: 115
gdzie Fx - siy w poziomach poszczeglnych kondygnacji

d) Obliczenie przemieszcze poszczeglnych kondygnacji.
Przemieszczenia kondygnacji i dla poszczeglnych kierunkw X i Y wyznaczone s z
tarczowych i mieszanych, a dla ramowych - metod ramy zastpczej.
Otrzymywane s wartoci przemieszcze statycznych S, ktre powinny by zmodyfikowane
przez uytkownika wg wzoru (30-17) - patrz 1630.9.2
6.4.8. Obcienia domylne - metoda uproszczona (IBC

2000/2006)
1. Zakres stosowania
wszystkie konstrukcje regularne do wysokoci 240 stp (73,152 m)
podziemnych)
3. Metoda rwnowanej siy poprzecznej - rozdzia 1617.4
Obliczenia nie s przeprowadzane dla gruntu F, a take dla gruntu E, jeeli Ss 1.25 lub S1
0.5
a) Maksymalne wspczynniki przyspieszenia sejsmicznego
gdzie Fa, Fv - wspczynniki lokalizacji wg tabel 1615.1.2(1-2)
b) Projektowane wspczynniki przyspieszenia sejsmicznego
c) Cakowita sia pozioma (sejsmiczna)

V = Cs * W
gdzie:
V - Vx dla kierunku X, Vy dla kierunku Y
W - cakowite obcienie pionowe (stae + zmienne) na caym budynku
R - wspczynnik zachowania (Rx dla kierunku X, Ry dla kierunku Y)
CS - wspczynnik odpowiedzi sejsmicznej
warunki dla CS dla normy IBC 2006:

warto parametru nie powinna przekracza:
strona: 116
ale nie powinno by mniejsze ni CS = 00.1, a dla budynkw, dla ktrych S1 0.6 * g:
gdzie T jest podstawowym okresem drga budynku

d) Cakowity okres drga konstrukcji
dla normy IBC 2000
gdzie Ct - wspczynnik okrelany przez uytkownika (Ctx dla kierunku X, Cty dla kierunku Y):
0,035 (0,0853) dla konstrukcji z ram stalowych
0,030 (0,0731) dla konstrukcji z ram elbetowych i mimorodowo stonych ram stalowych
0,020 (0,0488) dla innych konstrukcji
moliwa jest rczna definicja okresu drga dla kierunkw X i Y
dla normy IBC 2006:
gdzie:
Ct - wspczynnik zaleny od typu konstrukcji (tabela 12.8-2 ASCE 7-05)
x - wspczynnik przyjmowany z tabeli 12.8-2 (ASCE 7-05) - ustawiany przez program
automatycznie dla zdefiniowanego Ct i typw konstrukcji:
Ramy stalowe Ct = 0,028 (0,0724) x=0,8
Ramy elbetowe Ct = 0,016 (0,0466) x=0,9
Ramy stalowe stone mimorodowo Ct = 0,03 (0,0731) x=0,75
Pozostae budynki Ct=0,02 (0,0488) x=0,75
e) Rozdzia siy poprzecznej na kondygnacje
gdzie:
Fx - sia pozioma przyoona do kondygnacji x
Cvx - wspczynnik rozdziau siy na kondygnacje
gdzie: k - wykadnik potgi zaleny od okresu:

T 0.5 s
k = 1.0
0.5s < T 2.5 s
jest liczb interpolowan liniowo z przedziau <1, 2>
2.5 s T
k = 2.0
hi, hx - wysoko od podstawy budynku do poziomu i, x
V - cakowita sia pozioma od obcienia sejsmicznego
wi, wx - cz cakowitego obcienia pionowego W (stae + zmienne) na caym budynku
przyoone do kondygnacji i, x
f) Obliczenie przemieszcze poszczeglnych kondygnacji.
Przemieszczenia kondygnacji i dla poszczeglnych kierunkw X i Y wyznaczone s z
tarczowych i mieszanych, a dla ramowych - metod ramy zastpczej.
strona: 117
Otrzymywane s wartoci przemieszcze statycznych , ktre powinny by zmodyfikowane

przez uytkownika wg IBC2000 / 1617.4.6.1
g) Rozdzia siy poprzecznej na elementy kondygnacji
Proporcjonalnie do sztywnoci
6.4.9. Obcienia domylne - metoda uproszczona (woska

norma sejsmiczna)
1. Zakres stosowania
Analiza statyczna liniowa moe by wykonywana dla konstrukcji regularnych w rzucie
poziomym (punkt 4.3) oraz przy uwzgldnieniu dwch modeli paskich oddzielnych, jak w
punkcie 4.4, pod warunkiem, e pierwszy okres drga konstrukcji (T1) nie przekracza 2,5TC.
podziemnych)
3. Metoda Analizy statycznej liniowej
obliczenia naley wykona osobno dla kadego z kierunkw (X i Y)
a) okres drga konstrukcji
(w normie jest zaoenie, e H 40m)
gdzie:
C1 - wspczynnik okrelany przez uytkownika (C1x dla kierunku X, C1y dla kierunku Y):
0,085 dla konstrukcji z ram stalowych
0,075 dla konstrukcji z ram elbetowych
0,050 dla innych konstrukcji
H - cakowita wysoko budynku od poziomu fundamentu
b) Cakowita sia pozioma (sejsmiczna)
- dla spektrum sprystego
- dla spektrum wymiarujcego
gdzie:
Fh - Fhx dla kierunku X, Fhy dla kierunku Y
Se (T1), Sd (T1) - wsprzdna sprystego (wymiarujcego) spektrum odpowiedzi (patrz
wzory pkt. 3.2.3, 3.2.5) dla poszczeglnych kierunkw
W - ciar cakowity konstrukcji (obliczany jak dla pozostaych norm)
= 0,85, jeli ilo piter wynosi co najmniej 3 i T1<2*TC
1,0 - dla pozostaych
c) Rozdzia poziomej siy sejsmicznej na poszczeglne kondygnacje
gdzie:
Fi - sia pozioma na kondygnacj i
Wi, Wj - wartoci ciaru kondygnacji i oraz j
zi, zj - wysokoci kondygnacji i oraz j (od poziomu fundamentw)
d) Obliczenie przemieszcze poszczeglnych kondygnacji
Przemieszczenia kondygnacji i dla poszczeglnych kierunkw X i Y wyznaczone s dla
budynkw tarczowych i mieszanych z oblicze wspornika obcionego siami Fi w poziomach
kondygnacji, a dla budynkw ramowych metod ramy zastpczej.
strona: 118
e) Rozdzia si poziomych na poszczeglne elementy konstrukcyjne kondygnacji

Rozdzia dokonywany jest proporcjonalnie do sztywnoci (tak jak dla pozostaych norm
sejsmicznych)
6.4.10. Obcienia domylne - metoda uproszczona (P1001/2006)

1. Zakres zastosowania metody uproszczonej: dla budynkw speniajcych wymagania normowe
2. Opis metody:
a. wyznaczenie T1 (podstawowego okresu drga)
gdzie:
T1 - przybliony okres drga dla poszczeglnych kierunkw
Ct - wspczynnik zaleny od typu konstrukcji (definiowany przez uytkownika)
b. wyznaczenie spektrum sprystego dla zadanych wielkoci TB, TC, TD i rzdnej spektrum dla
T1
(T) - znormalizowane spektrum spryste

0 - maksymalna warto dynamicznego wspczynnika wzmocnienia poziomego przyspieszenia
sejsmicznego
T - podstawowy okres drga konstrukcji
Wartoci okresw [sek]
TB
0.07
0.1
0.16
TC
0.7
1.0
1.6
TD
3
3
2
c. wyznaczenie spektrum wymiarujcego
d. bazowa sia cinajca

Fb = 1 Sd(T1) m
gdzie:
Sd(T1) - rzdna spektrum dla okresu podstawowego T1
m - cakowita masa konstrukcji
1 - wspczynnik wanoci
- wspczynnik korekcyjny rwny:
strona: 119
0,85 dla T1< Tc

1,0 w pozostaych przypadkach
e. rozdzia si na poszczeglne kondygnacje
gdzie:
zi - wysoko kondygnacji i w odniesieniu do podstawy budynku
mi - masa kondygnacji i.
6.4.11. Obcienia
zaawansowana)
domylne
sejsmika
(metoda
W przypadku wybrania metody zaawansowanej w oknie dialogowym Obcienia domylne /

Sejsmika dostpne s nastpujce opcje:
- kombinacja postaci drga (CQC, SRSS)
Odpowied modalna jest wyznaczana przy uyciu nastpujcego wzoru:
gdzie:
n - liczba postaci
eij - wspczynniki sprzenia (korelacyjne)
Ri, Rj - odpowied spektralna do postaci i i j
W programie dostpne s nastpujce typy kombinacji kwadratowych:
Metoda SRSS
Dla metody SRSS wspczynniki korelacyjne wynosz:
eij = 1 dla i=j,
eij = 0 dla ij,
zatem:
Metoda CQC
Dla metody CQC wspczynniki korelacyjne obliczane s ze wzoru:
gdzie:
i, j - wspczynniki tumienia dla postaci i i j (wartoci wzgldne)
r = Tj/Ti 1
Tj, Ti - okresy drga dla postaci i i j.
Powyszy wzr jest wykorzystywany w programie dla normy PS92, gdy wczona jest opcja
Tumienie jak dla PS92 w oknie parametrw analizy sejsmicznej (dla normy PS92). Gdy ta
opcja jest wyczona, jedna warto tumienia jest wykorzystywana dla wszystkich postaci i
powyszy wzr przybiera posta:
- kombinacje kierunkw sejsmicznych:
strona: 120
kwadratowa
wg wzoru (uytkownik definiuje Rx, Ry, Rz)
Newmarka (wedug PS 92 rozdzia 6.4)
gdzie: Sx, Sy, Sz - s odpowiednio rezultatem automatycznie utworzonych przypadkw na

kierunek X, Y, Z, wyznaczonym wedug kombinacji SRSS lub CQC, a i s
wspczynnikami zmniejszajcymi (rwne co najwyej 0,4).
Kombinacje Newmarka s wywietlane w oknie dialogowym Kombinacje na zakadce
kombinacji wyjtkowych (AKC).
6.4.12. Obcienia domylne - sejsmika (analiza modalna)

Okno dialogowe, ktre otwierane jest po naciniciu klawisza Analiza modalna w oknie dialogowym
Obcienia domylne / Sejsmika.
W powyszym oknie dialogowym dostpne s nastpujce opcje:

Liczba postaci - liczba postaci wasnych, ktra ma by obliczona w programie
Tolerancja - warto okrelajca precyzj (kryterium zatrzymania iteracji)
Liczba iteracji - maksymalna dopuszczalna liczba iteracji dla kadej postaci (proces iteracji dla
kadej postaci jest zatrzymywany, gdy aktualna warto tolerancji jest mniejsza ni warto
podana w polu edycyjnym Tolerancja lub gdy aktualna liczba iteracji przekracza podan liczb
Iteracji).
Nacinicie klawisza Zaawansowane >> powoduje otwarcie dodatkowej czci okna dialogowego, w
ktrym zdefiniowane mog zosta:
1. tryb analizy
- modalny
- sejsmiczny
- sejsmiczny (Pseudo mod)
2. Udzia mas - opcja aktywna dla trybu sejsmicznego i sejsmicznego (Pseudo mod); pozwala na
wprowadzenie ograniczenia procentowego udziau mas
3. Redukcja bazy - opcja aktywna dla trybu modalnego analizy; lista wzw zawiera wszystkie
wzy narone obiektw, a ustawione kierunki drga (UX, UY, UZ) stosuj si do wszystkich
wzw.
Konsekwencje wyboru poszczeglnych trybw analizy s nastpujce:
strona: 121
w przypadku wyboru trybu sejsmicznego lub sejsmicznego (Pseudo mod) zostan ustawione
nastpujce opcje analizy:
metoda oblicze - metoda Lanczosa
'Weryfikacja Sturma' zostanie wyczona
'Pomi gsto' zostanie wyczona
macierz mas zostanie przeczona na 'Skupion z rotacjami' zamiast 'Skupiona bez rotacji'.
6.4.13. Obcienia domylne - sejsmika (PS92 lub PS92 2008)

Okno dialogowe, ktre otwierane jest po naciniciu klawisza Analiza sejsmiczna (wybrana jest
norma sejsmiczna PS92 lub PS92 2008) w oknie dialogowym Obcienia domylne / Sejsmika.
W powyszym oknie dialogowym dostpne s nastpujce opcje opisane w wybranej normie

sejsmicznej:
rodzaj budynku (regularny, rednio regularny)
strefa sejsmiczna
konstrukcja
wspczynnik przyspieszenia: stosunek A / g (przyspieszenia sejsmicznego do przyspieszenia
ziemskiego; w polu edycyjnym podawana jest normowa warto wspczynnika przyspieszenia
dla wybranych parametrw)
tumienie jak dla PS92 - opcja istotna jedynie dla metody zaawansowanej
tumienie - warto wspczynnika tumienia (dla metody uproszczonej: dla kierunkw X i Y)
pooenie
typ spektrum: wymiarujce lub spryste; w przypadku wyboru spektrum sprystego
wspczynnik zachowania nie jest brany pod uwag (UWAGA: dla metody uproszczonej
dostpne jest tylko spektrum wymiarujce)
topografia
wspczynnik zachowania dla kierunkw X i Y (uwzgldnia sposb zachowania si materiau).
strona: 122
6.4.14. Obcienia domylne - sejsmika (RPA99_03)

norma sejsmiczna RPA99_03) w oknie dialogowym Obcienia domylne / Sejsmika.

sejsmicznej:
strefa sejsmiczna
grupa wanoci konstrukcji
tumienie - warto wspczynnika tumienia (dla metody uproszczonej: dla kierunkw X i Y)
pooenie
wspczynnik jakoci Q
6.4.15. Obcienia domylne - sejsmika (RPS2000)

norma sejsmiczna RPS2000) w oknie dialogowym Obcienia domylne / Sejsmika.
strona: 123

sejsmicznej:
klasa konstrukcji
pooenie
strefa sejsmiczna
tumienie - warto wspczynnika tumienia
6.4.16. Obcienia domylne - sejsmika (UBC 97)

norma sejsmiczna UBC 97) w oknie dialogowym Obcienia domylne / Sejsmika.
strona: 124

sejsmicznej:
strefa sejsmiczna
typ gruntu
typ rda sejsmicznego (aktywne dla strefy 4)
najmniejsza odlego od rda sejsmicznego (aktywne dla strefy 4)
wspczynnik wanoci
tumienie - warto wspczynnika tumienia (uwzgldniane w obliczeniach zaawansowanych)
wspczynnik zachowania dla kierunkw X, Y i Z (uwzgldnia sposb zachowania si materiau)
wspczynnik CT dla kierunkw X i Y do oblicze przyblionego okresu.
Norma UBC97 zakada nastpujce wartoci wspczynnika:
- 0,035 (0,0853 - w ukadzie metrycznym) - ramy stalowe
- 0,030 (0,0731) - ramy elbetowe i mimorodowe stalowe
- 0,020 (0,0488) - inne konstrukcje.
6.4.17. Obcienia domylne - sejsmika (IBC 2000)

norma sejsmiczna IBC 2000) w oknie dialogowym Obcienia domylne / Sejsmika.
strona: 125
W grnej czci okna dialogowego znajduje si opcja Uwzgldnienie minimalnych si poziomych dla
kategorii A.
Wczenie tej opcji umoliwia przeprowadzenie oblicze uproszczonych z uwzgldnieniem
minimalnych si poprzecznych jak dla kategorii projektowania sejsmicznego A (zgodnie z wymogami
normy IBC2000 punkt 1616.4.1); wczenie opcji powoduje, e parametry sejsmiczne definiowane
zazwyczaj dla normy IBC2000 nie s dostpne. Dla kadego z kierunkw X i Y sia poprzeczna na
kondygnacji x jest rwna Fx = 0.01 * W x, gdzie W x jest ciarem przypadajcym na kondygnacj x.
Obliczenia przebiegaj analogicznie jak dla metody uproszczonej wg IBC2000 po rozkadzie si.
Jeeli opcja Uwzgldnienie minimalnych si poziomych dla kategorii A jest wyczona, to w powyszym
oknie dialogowym dostpne s nastpujce opcje opisane w wybranej normie sejsmicznej:
przyspieszenie sejsmiczne dla krtkiego okresu (0.2s) i okresu 1s
strefa sejsmiczna
typ gruntu
wspczynnik wanoci konstrukcji Ie
Norma IBC2000 zakada nastpujce wartoci wspczynnika:
- 0,030 (0,0731) - ramy elbetowe
6.4.18. Obcienia domylne - sejsmika (IBC 2006)

norma sejsmiczna IBC 2006) w oknie dialogowym Obcienia domylne / Sejsmika.
strona: 126

sejsmicznej:
przyspieszenie sejsmiczne dla krtkiego okresu (0.2s) i okresu 1s
strefa sejsmiczna
typ gruntu
wspczynnik wanoci konstrukcji Ie
T - okres definiowany przez uytkownika
TL - warto okresu dugotrwaego
Norma IBC2006 zakada nastpujce wartoci wspczynnika:
- 0,030 (0,0731) - ramy elbetowe
6.4.19. Obcienia domylne - sejsmika (P100-92)

norma sejsmiczna P100-92) w oknie dialogowym Obcienia domylne / Sejsmika.
strona: 127

sejsmicznej:
strefa sejsmiczna
klasa wanoci
wartoci wspczynnikw: Tc i Psi.
6.4.20. Obcienia domylne - sejsmika (P100-1/2006)

norma sejsmiczna P100-1/2006) w oknie dialogowym Obcienia domylne / Sejsmika.

sejsmicznej:
ag / g - iloraz przyspieszenia spektralnego do ziemskiego dla danego pooenia
strona: 128
tumienie (pole edycyjne nie jest dostpne; przyjta zostaa warto 0,05)
wartoci wspczynnikw: zachowania q (wspczynnik dostpny dla spektrum wymiarujcego) i
wanoci I
typ spektrum (wymiarujce, spryste)
wspczynnik wzmocnienia 0
wartoci poszczeglnych okresw charakteryzujcych spektrum: TB, TC, TD.
Dodatkowo dla metody uproszczonej moliwa jest definicja wspczynnika Ct (wspczynnik do
wyznaczenia podstawowego okresu drga odpowiednio dla kierunku X i Y):
Ct = 0,085 - ramy stalowe
Ct = 0,075 - ramy elbetowe
Ct = 0,05 - pozostae konstrukcje;
H - wysoko budynku (mierzona od fundamentu, albo od sztywnego podoa).
6.4.21. Obcienia domylne - woska norma sejsmiczna

woska norma sejsmiczna) w oknie dialogowym Obcienia domylne / Sejsmika.

sejsmicznej:
kategoria gruntu
strefa sejsmiczna
tumienie - warto wspczynnika tumienia (dostpne w zalenoci od wybranego typu spektrum)
wspczynnik konstrukcji q dla kierunkw X i Y (dostpny w zalenoci od wybranego typu
spektrum)
wspczynnik C1 dla kierunkw X i Y do oblicze przyblionego okresu drga konstrukcji (warto
podawana przez uytkownika):
0,085 - ramy stalowe
0,075 - ramy elbetowe
0,05 - inne konstrukcje
typ spektrum: wymiarujce lub spryste.
strona: 129
6.4.22. Obcienia domylne - sejsmika (analiza spektralna)

Okno dialogowe, ktre otwierane jest po naciniciu klawisza Analiza spektralna (wybrana jest
analiza spektralna na licie norm sejsmicznych) w oknie dialogowym Obcienia domylne /
Sejsmika.
Powysze okno dialogowe suy do definiowania parametrw analizy spektralnej dla nowego
przypadku dynamicznego. W zalenoci od wyboru metody oblicze w programie mog by
wygenerowane przypadki analizy spektralnej dla 2 kierunkw (X, Y w przypadku oblicze konstrukcji
metodami uproszczonymi) lub dla 3 kierunkw (w przypadku oblicze metodami zaawansowanymi).
Moliwa jest definicja widm dla poszczeglnych kierunkw; widma mog by definiowane jako funkcja
prdkoci, przyspieszenia lub przemieszczenia w zalenoci od okresu, pulsacji lub czstotliwoci.
W grnej czci okna dialogowego wybrany moe zosta kierunek wzbudzenia
spektralnego/sejsmicznego. Moliwe s nastpujce sytuacje:
po naciniciu klawisza Kierunek X kierunkiem wzbudzenia spektralnego bdzie kierunek osi X
globalnego ukadu wsprzdnych
strona: 130
po naciniciu klawisza Kierunek Y kierunkiem wzbudzenia spektralnego bdzie kierunek osi Y

globalnego ukadu wsprzdnych
po naciniciu klawisza Kierunek Z kierunkiem wzbudzenia spektralnego bdzie kierunek osi Z
globalnego ukadu wsprzdnych (dostpny jedynie dla metody zaawansowanej)
po wczeniu opcji Jednakowe spektra dla wszystkich kierunkw wzbudzenie spektralne bdzie
definiowane w obydwu kierunkach (czyli w kierunku osi X i Y globalnego ukadu wsprzdnych).
Aby zdefiniowa spektrum, naley:
poda nazw spektrum w polu edycyjnym Nazwa spektrum
wybra wielkoci, ktrych wartoci bd suyy do definicji spektrum; jest to moliwe odpowiednio
w polach: Odcita (o X) i Rzdna (o Y): na osi odcitych definiowane mog by wartoci
okresu, czstotliwoci lub pulsacji, natomiast na osi rzdnych wartoci przyspieszenia, prdkoci
lub przemieszczenia (wartoci prezentowane na obu osiach mog by rwnie przedstawiane w
skali logarytmicznej tzn. na osiach przedstawiane s logarytmu z wybranych wielkoci)
poda kolejne punkty spektrum (wpisa wartoci dla wybranych wielkoci w tabeli Definicja
punktw)
okreli warto tumienia
okreli warto wspczynnika zwikszajcego Ci (dostpny tylko dla metody uproszczonej).
W rodkowej czci okna dialogowego znajduje si pole z ukadem wsprzdnych, w ktrym
prezentowane jest zdefiniowane lub modyfikowane spektrum.
Zdefiniowane przez uytkownika widma mona zapisa w pliku; aby tego dokona, naley nacisn
klawisz Eksportuj oraz poda nazw pliku (o rozszerzeniu *.spe) i lokalizacj pliku na dysku.
Widmo mona rwnie wczyta z pliku o rozszerzeniu *.spe; aby tego dokona, naley nacisn
klawisz Importuj i wskaza odpowiedni plik.
UWAGA:
W przypadku importu spektrum z pliku zdefiniowanego w programie Autodesk Robot Structural
Analysis, otwierane jest dodatkowe okno dialogowe z list spektrw zdefiniowanych w wybranym
pliku.
W programie analiza spektralna moe by przeprowadzona metod:
uproszczon
zaawansowan (do oblicze przyjmowane s wartoci okrelone w oknach dialogowych do
definicji parametrw analizy sejsmicznej wedug wybranej normy sejsmicznej lub oknie
dialogowym do definicji parametrw analizy spektralnej).
6.4.23. Obcienia domylne - analiza spektralna (metoda

uproszczona)
Do wyznaczenia si i przemieszcze kondygnacji wykorzystana zostaa metoda pseudostatyczna dla
budynkw regularnych z francuskiej normy sejsmicznej PS 92. W programie obliczenia wykonywane
s osobno dla poszczeglnych kierunkw X i Y.
Poszczeglne kroki oblicze wygldaj analogicznie jak dla PS-92:
ramowy
tarczowy i mieszany
strona: 131
b) Siy statyczne rwnowane fr i przemieszczenia poszczeglnych kondygnacji dr dla

kierunku X
gdzie:
TC - maksymalna warto okresu dla maksymalnej wartoci a(T), a w przypadku definicji

spektrum na podstawie innych wartoci, wielko ta jest przyjmowana w programie po
konwersji na zaleno a(T)
mr - masa rozpatrywanej kondygnacji r - przyjmujemy wszystkie obcienia stae i zmienne
przyoone na pyt stropu (na gr danej kondygnacji), przemnoone przez wspczynniki
udziau (okrelane w oknie dialogowym) oraz ciar wasny elementw poziomych i po
poowie ciaru elementw pionowych danej kondygnacji i kondygnacji nastpnej (r+1).
W przypadku kondygnacji 0 wliczamy cay ciar elementw pionowych z parteru.
Jeeli poziom gruntu jest powyej podstawy kondygnacji 0, to ciar i obcienia z
kondygnacji 0 i 1 wliczamy do kondygnacji 2.
zr - iloraz wysokoci kondygnacji i wysokoci obliczeniowej budynku Zr = hr / H, gdzie H wysoko budynku liczona od podstawy kondygnacji 0 do poziomu kondygnacji n
- wspczynnik w zalenoci od stenia budynku (ramy = 1,0, ciany = 1,5)
przyspieszenie spektralne
zamiast wielkoci aN i z normy PS 92 wprowadzony zosta wspczynnik zwikszajcy Ci
gdzie jest wspczynnikiem tumienia wyraonym w (%)

RD(Tx) - rzdna spektrum wymiarujcego znormalizowanego zdefiniowanego wczeniej dla
kierunku X, w przypadku definicji spektrum za pomoc zalenoci innej ni a(T), na etapie
oblicze program konwertuje definicj spektrum i uwzgldnia warto a(Tx)
dla kierunku Y postpujemy analogicznie jak dla kierunku X
6.4.24. Analiza sejsmiczna / spektralna z uwzgldnieniem

efektu skrcania
OBLICZENIA UPROSZCZONE
Obliczenia uproszczone w programie mona przeprowadzi na 3 sposoby:
strona: 132
bez uwzgldniania efektu skrcania

z uwzgldnieniem skrcania normalnego (uwzgldnienie mimorodu teoretycznego tzn.
odlegoci midzy rodkiem masy i skrcania dla poszczeglnych kondygnacji budynku)
z uwzgldnieniem skrcania wyjtkowego (dodatkowo uwzgldniany jest niezamierzony
mimord pooenia rodka masy; przyjmowane s wartoci normowe, a w przypadku analizy
spektralnej wartoci okrelone przez uytkownika).
Tryb postpowania przy obliczeniach uproszczonych
Przyjto nastpujce zaoenia:
podczas oblicze rodka masy kondygnacji uwzgldniany jest ciar kondygnacji wyznaczony tak
jak podczas oblicze sejsmicznych
obcienia przyoone s do stropu danej kondygnacji
ciany nie przenosz obcie prostopadych w stosunku do swojej paszczyzny (std ich
sztywno w kierunku prostopadym do osi jest rwna zeru).
(1) Wyznaczenie rodka masy G (xG,r, yG,r ) kondygnacji r
gdzie:
xG,r - wsprzdna x rodka masy G
mr,i
- masa elementu konstrukcji nalecego do kondygnacji r; zakres przynalenoci do
kondygnacji:
- elementy poziome: do biecych kondygnacji
- pionowe:
ostatnia kondygnacja: 1 / 2 masy
pierwsza kondygnacja (0): masa elementw na kondygnacji 0 + masy na kondygnacji 1
porednie kondygnacje: 1 / 2 masy kondygnacji i oraz i+1
wr,j - obcienie stae konstrukcji w obrbie kondygnacji r
qr,k - obcienie zmienne (eksploatacyjne, wiatr, nieg) konstrukcji w obrbie kondygnacji r
k - wspczynnik konwersji obcienia dla analizy sejsmicznej
g - przyspieszenie ziemskie
xr,i - wsprzdna x rodka cikoci elementu i
xw,r,,j - wsprzdna x rodka cikoci obcienia staego j
xq,r,k - wsprzdna x rodka cikoci obcienia zmiennego (eksploatacyjne, nieg, wyjtkowe) k.
Analogicznie okrelana jest wsprzdna
(2) Wyznaczenie rodka skrcania T kondygnacji r

(a) momenty bezwadnoci w ukadach lokalnych
Dla wszystkich cian zgrupowanych obliczamy charakterystyki zoonego przekroju
rozpatrujemy ciany i supy konstrukcji, ktre przenosz obcienia poziome
Dla kadej ciany obliczamy:
- wikszy moment bezwadnoci w ukadzie lokalnym ciany (w kierunku
rwnolegym do ciany)
Jy,r,i = 0 - mniejszy moment bezwadnoci w ukadzie lokalnym ciany (w kierunku
prostopadym do ciany)
r,i - kt midzy osi rwnoleg do ciany (po dugoci) a
osi Y
strona: 133
Dla kadego supa obliczamy:

- wikszy moment bezwadnoci w ukadzie lokalnym supa
- mniejszy moment bezwadnoci w ukadzie lokalnym supa
r,i - kt midzy osi Y (ukadu lokalnego) a osi Y (ukadu globalnego)
(b) momenty bezwadnoci w ukadzie globalnym
(c) moment dewiacji w ukadzie globalnym
(d) rodki skrcania kadego z elementw to ich rodki geometryczne xO,r,i i yO,r,i
poza cianami zgrupowanymi, dla ktrych wyznaczono rodki skrcania zgodnie z teori
prta cienkociennego otwartego
(e) wielkoci pomocnicze
(f) wsprzdne rodka skrcania

- jeeli:
- jeeli:
gdzie Ai jest powierzchni ciany (supa)

- jeeli:
- jeeli:
strona: 134
- w pozostaych przypadkach:
x t,r = 0 , y t,r = 0
(2a) Wyznaczenie mimorodu teoretycznego e0r (e0rx, e0ry ): odlego midzy G (CM) a T (CR),
gdzie G(CM) - rodek masy, a T (CR) rodek skrcania odpowiednio dla poszczeglnych kondygnacji.
(3) Warto momentu skrcajcego dla poszczeglnych kierunkw sejsmicznych
(4) Wyznaczenie mimorodu wyjtkowego

norma PS92 (Francja)
norma RPS2000
norma RPA99_2003
pozostae normy (UBC97, IBC2000, woska norma sejsmiczna)
analiza spektralna
gdzie wartoci E_x, E_y s okrelane przez uytkownika

(5) Moment skrcajcy dla kierunku X
norma RPA99_2003
pozostae normy i analiza spektralna
strona: 135
Analogicznie okrelana jest warto momentu dla kierunku Y

(5a) Sumowanie momentw przy przejciu na nisz kondygnacj
Wartoci momentw skrcajcych wyznaczonych w sposb przedstawiony powyej to momenty od si
dziaajcych na poszczeglnych kondygnacjach; do rozkadu trzeba bra momenty rwne
(5b) Odlego rodka ciany (supa) od rodka skrcania w jej ukadzie lokalnym
- wsprzdne rodka skrcania w ukadzie lokalnym obiektu
- odlego rodka obiektu od rodka skrcania kondygnacji
(6) Biegunowy moment bezwadnoci kondygnacji r
(7) Promie skrcania
(8) Rozkad si od skrcania

normalnego (wybrane skrcanie normalne - 2 przypadki sejsmiczne) - odpowiednio dla
poszczeglnych kierunkw podstawiamy MTrx lub MTry
- ciany
- supy
skadowa X:
skadowa Y:
wyjtkowego (wybrane skrcanie wyjtkowe - 4 przypadki sejsmiczne)

Sejsmika X-1:
- ciany
- supy
skadowa X:
skadowa Y:
strona: 136
Sejsmika X-2: M Tr,x,2

Sejsmika Y-1: M Tr,y,1
Sejsmika Y-2: M Tr,y,2
(9) Rozkad si wypadkowy
W zalenoci od wybranej opcji (skrcanie normalne alb wyjtkowe) do si wygenerowanych zostaj
dodane siy R" normalne lub wyjtkowe. W przypadku skrcania normalnego siy s sumowane w
obrbie przypadkw sejsmicznych, a dla oblicze z uwzgldnieniem skrcania wyjtkowego tworzone
s po 2 przypadki na kady zadeklarowany kierunek (uwzgldnienie mimorodw po obydwu stronach
rodka masy).
UWAGA: W przypadku oblicze wg normy RPA99_2003 pomijany jest wpyw si poziomych od
skrcania, ktre zmniejszyyby siy uzyskane w I etapie rozkadu.
Momenty dziaajce w supach / cianach pochodzce od si poziomych s rwnie wyznaczane z
uwzgldnieniem si od skrcania Rr,i" (dla cian na jednym kierunku, a dla supw na 2 kierunkach).
OBLICZENIA ZAAWANSOWANE
Obliczenia zaawansowane w programie mona przeprowadzi na 2 sposoby:
bez uwzgldniania efektu skrcania wyjtkowego
z uwzgldnieniem skrcania wyjtkowego (dodatkowo uwzgldniany jest niezamierzony
mimord pooenia rodka masy; przyjmowane s wartoci okrelone przez uytkownika).
W przypadku przeprowadzania oblicze z uwzgldnieniem skrcania wyjtkowego, analiza modalna
przeprowadzana jest dla rozoonej macierzy mas i macierzy sztywnoci uwzgldniajcej
przesunicie o zdefiniowany mimord.
UWAGA:
Poniewa do oblicze zaawansowanych przyjmowana jest rzeczywista warto mimorodu, wany jest
znak (zgodnie z przepisami normowymi mimord powinien by rozwaany po obydwu stronach
rodka masy, a w tym przypadku uytkownik decyduje poprzez wpisanie wartoci ujemnej lub
dodatniej).
6.4.25. Weryfikacja niezbdnej powierzchni cian

Weryfikacja dostpna dla normy sejsmicznej P100-1/2006.
Weryfikacja niezbdnej powierzchni cian:
- metoda oblicze: analiza uproszczona
- porwnanie powierzchni cian przenoszcych siy poziome na kierunkach X i Y z warunkiem
normowym.
Aby dokona weryfikacji niezbdnej powierzchni cian, naley okreli warto wspczynnika
modyfikacyjnego rwnego I * ag / g, gdzie I jest wspczynnikiem wanoci konstrukcji, a ag i g s
odpowiednio przyspieszeniem sejsmicznym i ziemskim.
Podczas weryfikacji niezbdnej powierzchni cian sprawdzany jest nastpujcy warunek:
gdzie:
Ap - suma powierzchni poziomej wszystkich cian przenoszcych siy poziome sejsmiczne
Apl - powierzchnia pyty znajdujcej si na rozwaanej kondygnacji
I * ag / g - iloczyn wspczynnika wanoci konstrukcji i ilorazu przyspieszenia sejsmicznego i
ziemskiego (wartoc jest zalena od wanoci konstrukcji i strefy sejsmicznej)
n - liczba kondygnacji budynku nad rozwaanym przekrojem.
strona: 137
Jeeli powyszy warunek nie jest speniony, na ekranie wywietlany jest komunikat.
Sprawdzenie warunku dla poszczeglnych kierunkw X i Y na kadym z piter budynku jest
prezentowane w notce obliczeniowej.
7. DEFINICJA OBCIE
7.1. Zasady definicji obcie w programie Autodesk
CBS
W programie wprowadzone zostay dwa pojcia: grupa obcie i rekord obcieniowy.
Grupa obcie
Kade obcienie zdefiniowane w programie Autodesk CBS musi nalee do pewnej grupy
obcieniowej. Grupa obcie zawiera rekordy obcie pochodzce od tego samego typu
oddziaywa i posiadajce ten sam wspczynnik obcienia (czciowy wspczynnik
bezpieczestwa). Grupy mog by tworzone automatycznie, pautomatycznie i rcznie.
Pautomatyczne i automatyczne tworzenie grup obcie jest zwizane z automatyczn generacj
rekordw obcieniowych.
Automatycznie tworzone s grupy obcie pochodzcych od elementw nienonych (np. cianek
dziaowych, cian warstwowych itp.). Rekordy obcieniowe s tworzone dopiero w momencie
generacji modelu do programu Autodesk Robot Structural Analysis.
Pautomatycznie s tworzone obcienia sejsmiczne. Po zadaniu parametrw normowych program
sam tworzy wymagane przypadki (z uwagi na specyfik obcienia nie s tworzone rekordy
obcieniowe) - opcja nie jest dostpna w obecnej wersji programu.
Istnieje rwnie moliwo pautomatycznego tworzenia grup obcie zmiennych. Opcja umoliwia
nadanie obcie na wczeniej zdefiniowane pomieszczenia tego samego przeznaczenia. Rekordy
obcieniowe s generowane w tym przypadku po uruchomieniu odpowiedniej opcji.
Rekord obcieniowy
Rekord obcieniowy to pojedyncze obcienie przyoone do obiektu lub jego czci. Dopuszczone
jest grupowanie kilku rekordw przy pomocy opcji Obcienia / Schematy obcie eksploatacyjnych /
Pocz. Powrt do pierwotnego stanu obcienia jest moliwe po uyciu opcji Obcienia / Schematy
obcie eksploatacyjnych / Podziel.
7.2. Typy obcie w programie Autodesk CBS

W programie Autodesk CBS dostpne s nastpujce typy obcie:
obcienie skupione
Obcienie skupione wystpuje w dwch wariantach: jako obcienie pionowe
lub poziome
. Obcienie pionowe oznacza obcienie zgodne z kierunkiem osi z; obcienie poziome

oznacza obcienie lece w paszczynie prostopadej do osi z. Kt dla obcienia poziomego
jest mierzony od osi x w kierunku osi y.
Obcienie skupione moe by nadawane na obiekty pseudo-punktowe (sup i stopa
fundamentowa), co jest to interpretowane jako przyoenie obcienia do ich grnej czci;
obcienie tego typu moe by rwnie przyoone w dowolnym punkcie konstrukcji.
obcienie liniowe
Obcienie liniowe wystpuje w dwch wariantach: jako obcienie pionowe
lub poziome

strona: 138
Obcienie liniowe moe dziaa na kierunku prostopadym do obiektu lub moe by

obcieniem rzutowanym (obcienie odnosi si wwczas do dugoci obiektu zrzutowanej na
paszczyzn normaln do kierunku obcienia).
Obcienie liniowe moe by nadawane na obiekty liniowe (belka, awa, grna krawd ciany);
moe by rwnie przyoone w dowolnym punkcie konstrukcji.
obcienie konturowe
Obcienie konturowe wystpuje w dwch wariantach: jako obcienie pionowe
lub poziome

Obcienie moe dziaa na kierunku prostopadym do obiektu lub moe by obcieniem
rzutowanym (obcienie odnosi si wwczas do dugoci obiektu zrzutowanej na paszczyzn
normaln do kierunku obcienia).
Obcienie konturowe moe by nadawane na obiekty powierzchniowe (pyta, ciana, pyta
fundamentowa); moe by rwnie przyoone w dowolnym punkcie konstrukcji.
7.3. Definicja obcie

Aby w programie Autodesk CBS zdefiniowa obcienie, naley:
wybra rodzaj obcienia: obcienie pionowe
wybra typ obcienia: obcienie skupione
lub obcienia poziome

, obcienie liniowe
lub obcienie
konturowe
okreli warto obcienia w polu edycyjnym dostpnym po wyborze typu obcienia
wybra natur obcienia z listy rozwijalnej znajdujcej si po prawej stronie pola edycyjnego do
definicji wartoci obcienia
przyoy zdefiniowane obcienie do obiektu; moliwe jest nadanie obcienia tylko na taki typ
obiektu, do ktrego moe by przyoony wybrany typ obcienia.
Istnieje pewna rnica przy definicji obcienia pionowego i poziomego. W przypadku wybrania
obcienia pionowego podczas definicji definiujemy punkt (lub punkty) przyoenia siy (dla
obcienia zwizanego z obiektem wybieramy obiekt). W przypadku obcienia poziomego istniej
dwie moliwoci:
definicja geometryczna - definiujemy punkt (lub punkty) przyoenia siy; po zdefiniowaniu
ostatniego punktu charakterystycznego obcienia kursor przechodzi w tryb wprowadzania kta
- odlego kursora myszy od punktu zaczepienia nie ma wtedy znaczenia, a liczy si jedynie
warto kta. UWAGA: Kursor ma ustawione preferowane kierunki, co powoduje, e w
przypadku gdy kt nieznacznie rni si od kierunku osi X lub Y, kt jest docigany do kierunku
wymienionych osi.
definicja obcienia zwizanego z obiektem - program oczekuje na wskazanie elementu, do
ktrego ma by przyoone obcienie. Obiekty s filtrowane, co oznacza e jest moliwe
wybranie tylko takiego typu elementu, na ktry moe by przyoony dany typ obcienia. Po
wskazaniu obiektu kursor przechodzi w tryb wskazywania kta (tak jak opisano to dla definicji
geometrycznej).
W programie istnieje opcja Obcienie zwizane z obiektem
widoku 2D, jak i widoku 3D.
. Opcja jest dostpna zarwno na
UWAGA:
W przypadku definicji obcienia zwizanego z obiektem o wartoci i podnaturze takiej samej jak
obcienie ju istniejce, w programie wywietlany jest komunikat informujcy o przyoeniu takiego
obcienia do obiektu, aby unikn dublowania obcie.
Istnieje moliwo jednoczesnej definicji obcienia powierzchniowego zwizanego z obiektem na
wicej ni jedn pyt w przypadku selekcji oknem na widoku 2D lub 3D.
strona: 139
Przy definicji obcienia naley zwrci uwag na:

pooenie obcienia (tylko dla si nie zwizanych z obiektem) - dla siy skupionej jest to jeden
punkt przyoenia, dla obcienia liniowego dwie wartoci (punkt pocztkowy i kocowy
obcienia), dla obcienia powierzchniowego - wsprzdne konturu
warto obcienia - dla siy skupionej i obcienia powierzchniowego jest to jedna warto, a dla
obcienia liniowego dwie wartoci: warto w punkcie pocztkowym i kocowym obcienia.
Kierunek obcienia dla poszczeglnych natur obcienia jest przyjmowany w nastpujcy sposb:
- obcienie stae: pionowy
- obcienie zmienne: dowolny
- obcienie niegiem: pionowy rzutowany
- obcienie wiatrem: normalny do powierzchni
- obcienie wyjtkowe: dowolny
- obcienie temperatur: dowolny
- obcienie sejsmiczne: dowolny.
Podczas definicji obcienia naley pamita, aby obcienia przypisane do obiektw byy tego
samego typu co obiekt:
dla si skupionych - stopy fundamentowe, supy
dla obcie liniowych - belki, awy fundamentowe, ciany (do grnej krawdzi)
dla obcie powierzchniowych - pyty i pyty fundamentowe (pionowe i prostopade do
powierzchni) oraz ciany (poziomo oraz prostopadle do powierzchni).
Patrz rwnie:
Jak zdefiniowa obcienia
7.4. Modyfikacja obcie

Do modyfikacji obcienia wykorzystywane jest okno dialogowe Waciwoci (podobnie jak w
przypadku modyfikacji innych obiektw w programie Autodesk CBS).
W powyszym oknie dialogowym na zakadce Charakterystyki zmienione mog zosta nastpujce

parametry wybranego obcienia:
warto obcienia
natura obcienia (obcienie stae, zmienne, wiatr, nieg itp.)
sposb przyoenia obcienia do obiektu:
obcienie pionowe
obcienie poziome
obcienie prostopade do obiektu
obcienie rzutowane na obiekt.
Na zakadce Pooenie zmienione moe zosta miejsce przyoenia obcienia.
strona: 140
7.5. Jak przyoy obcienie do konstrukcji

Aby przyoy obcienie powierzchniowe wiatrem o wartoci 0,4 kN/m2 do ciany budynku widocznej
na rysunku poniej, naley:
wczy opcj Obcienie zwizane z obiektem poprzez wybranie komendy z menu Obcienia /
Zwizane z obiektem lub nacinicie ikony Obcienie zwizane z obiektem
z paska
narzdzi Obcienia
wybra komend Obcienie powierzchniowe poprzez wybranie z menu komendy Obcienia /
Powierzchniowe lub nacinicie ikony Obcienie powierzchniowe
z paska narzdzi
Obcienia
zmieni natur obcienia poprzez wybranie opcji Wiatr z listy rozwijalnej znajdujcej si na
pasku narzdzi Obcienia
wpisa warto obcienia (0,4 kN/m2) w polu edycyjnym na pasku narzdzi Obcienia
wczy opcj Obcienie poziome poprzez wybranie komendy z menu Obcienia / Poziome lub
nacinicie ikony Obcienie poziome
z paska narzdzi Obcienia
w oknie widoku dwuwymiarowego zaznaczy cian, do ktrej ma by przyoone obcienie
poprzez najechanie na ni kursorem myszki (ciana zostanie podwietlona na to) i kliknicie w
ni lewym klawiszem myszy
przy pomocy myszki wybra kierunek przyoenia obcienia, a nastpnie nacisn lewy klawisz
myszki; zdefiniowane obcienie pokazane jest na rysunku poniej.
Na trjwymiarowym rysunku pokazanym poniej wida, e wprowadzone obcienie jest obcieniem

powierzchniowym.
strona: 141
7.6. Dodaj schemat

Opcja umoliwia rczn definicj dowolnego schematu obcie. Opcja jest dostpna:
z menu po wybraniu komendy Obcienia / Schematy obcie eksploatacyjnych / Dodaj
z paska narzdziowego po naciniciu ikony
Schemat obcienia to ukad obcie zmiennych, ktry moe wystpi podczas eksploatacji
konstrukcji. Skada si on z jednego lub kilku rekordw obcie zmiennych.
Tworzenie schematu obcie oparte jest na aktualnej selekcji. W powyszym oknie dialogowym w
szarym polu edycyjnym prezentowana jest aktualna selekcja; wywietlane s nazwy wybranych
obcie. Wybranie opcji znajdujcej si w menu (lub w pasku narzdziowym):
Selekcja caej konstrukcji pozwala na tworzenie schematw pomidzy obcieniami na

rnych pitrach
Selekcja biecej kondygnacji powoduje uwzgldnianie wyselekcjonowanych obcie tylko z

biecej kondygnacji.
7.7. Schematy obcieniowe

Opcja umoliwia przegldanie utworzonych automatycznie lub rcznie schematw obcie. Opcja
jest dostpna:
z menu po wybraniu komendy Obcienia / Schematy obcie eksploatacyjnych / Wywietl
strona: 142
W powyszym oknie dialogowym znajduje si lista wszystkich zdefiniowanych schematw obcie.

Po wybraniu schematu w oknie dialogowym, na widoku 3D jest prezentowany ukad rekordw
obcie, ktry wchodzi w skad tego schematu.
W oknie dialogowym moliwe jest rwnie usunicie schematw obcie (klawisze Usu schemat i
Usu wszystkie znajdujce si w grnej czci okna dialogowego).
Patrz rwnie:
Jak automatycznie zdefiniowa schematy obcieniowe
7.8. Automatyczna
obcieniowych
generacja
schematw
W programie Autodesk CBS automatyczna generacja schematw obcie eksploatacyjnych polega

na wykonywaniu permutacji wszystkich obcie zmiennych na kadym pitrze; dodatkowo do tak
utworzonych permutacji zostaje dodany przypadek, ktry zawiera wszystkie obcienia lece
powyej danego pietra. Taki schemat generacji obcie pozwala z duym prawdopodobiestwem
wygenerowa ukad si stanowicy ukad si wymiarujcych wszystkie elementy konstrukcyjne, a
jednoczenie ukad ograniczajcy liczb generowanych kombinacji.
Aby rozpocz automatyczn generacj schematw obcieniowych, naley wybra komend menu
Obcienia / Schematy obcie eksploatacyjnych / Generuj lub nacisn ikon
Patrz rwnie:
Jak automatycznie zdefiniowa schematy obcieniowe
strona: 143
7.9. Jak automatycznie zdefiniowa schematy obcie

Aby wygenerowa automatycznie wszystkie schematy obcie dla dziewiciu niezalenych obcie
eksploatacyjnych pyty widocznych na poniszym rysunku (kada pyta jest obciona osobnym
obcieniem powierzchniowym), naley:
wybra komend menu Obcienia / Schematy obcie eksploatacyjnych / Generuj lub nacisn
ikon Generuj
wybra komend menu Obcienia / Schematy obcie eksploatacyjnych / Wywietl lub
nacisn ikon Wywietl
w oknie dialogowym Schematy obcie klikn lewym klawiszem myszy na jednym ze
schematw (zostanie podwietlony na niebiesko) - wybrany schemat obcie zostanie pokazany
w oknie widoku trjwymiarowego (patrz rysunek poniej).
7.10.Konwersja obcie podczas generacji modelu w

programie Robot
Podczas generacji modelu obliczeniowego konstrukcji dla programu Autodesk Robot Structural
Analysis obowizuj nastpujce zasady konwersji obcie zdefiniowanych w programie Autodesk
CBS:
obcienia stae - wszystkie grupy obcie staych zdefiniowanych w programie Autodesk CBS
nale do jednej natury obcie staych w programie Autodesk Robot Structural Analysis.
Kada grupa obcie staych zostaje zamieniona na podnatur obcie staych o nazwie
zgodnej z nazw grupy. Kada z tych podnatur zawiera dokadnie jeden przypadek obcieniowy
strona: 144
(rwnowany odpowiedniej grupie obcie programu Autodesk CBS). Wszystkie rekordy

obcieniowe z danej grupy obcie staych programu Autodesk CBS zostaj zamienione na
rekordy obcie w odpowiadajcym mu przypadku programu Autodesk Robot Structural
Analysis. Dodatkowo s generowane obcienia stae pochodzce od ciaru wasnego,
cianek dziaowych i warstw wykoczeniowych.
obcienia zmienne - wszystkie grupy obcie zmiennych zdefiniowanych w programie
Autodesk CBS nale do jednej natury obcie zmiennych w programie Autodesk Robot
Structural Analysis. Kada grupa obcie zmiennych zostaje zamieniona na podnatur
obcie zmiennych o nazwie zgodnej z nazw grupy. Jeli uytkownik nie wprowadzi adnych
dodatkowych ogranicze (schematy obciania), to kady rekord obcienia w obrbie danej
grupy zostaje przekonwertowany na odrbny przypadek obliczeniowy. Oznacza to, e w
programie Autodesk Robot Structural Analysis zostanie utworzonych tyle przypadkw
obcieniowych, ile zostao zdefiniowanych rekordw obcieniowych w programie Autodesk
CBS.
UWAGA: Generacja obcie bez wykorzystywania opcji Obcienia / Schematy obcie
eksploatacyjnych / Dodaj lub Obcienia / Schematy obcie eksploatacyjnych / Pocz moe
by jedynie uyta dla maych konstrukcji, gdy narastajca liczba kombinacji normowych moe
szybko przekroczy maksymaln liczb kombinacji dopuszczon w programie Autodesk Robot
Structural Analysis. Warto graniczna kombinacji normowych w programie Autodesk Robot
Structural Analysis jest osigana po zdefiniowaniu kilkunastu rekordw obcie zmiennych w
Schematy obcienia
Schematy obcienia s najbardziej naturalnym sposobem redukcji przypadkw kombinacji
normowych. Na ich podstawie w programie Autodesk Robot Structural Analysis tworzone s
odpowiednie kombinacje. Po wczeniu opcji Obcienia / Schematy obcie eksploatacyjnych
/ Dodaj wszystkie rekordy z jednej grupy obcie w obrbie pitra (lub dla caej konstrukcji)
zostan poczone w kilka niezalenych schematw obcienia zdefiniowanych przez
uytkownika.
Grupowanie obcie
Rekordy obcie poczone opcj Obcienia / Schematy obcie eksploatacyjnych / Pocz
s traktowane jak pojedynczy rekord. Oznacza to, e wystpuj w kombinacjach normowych
jednoczenie.
obcienie niegiem - wszystkie grupy obcienia niegiem zostaj przyporzdkowane do jednej
natury nieg w programie Autodesk Robot Structural Analysis. Kada z grup tworzy osobny
przypadek obcieniowy w programie Autodesk Robot Structural Analysis o nazwie zgodnej z
nazw grupy okrelonej w programie Autodesk CBS. Relacje pomidzy przypadkami
obcieniowymi s automatycznie ustawiane na wykluczajce si. Wszystkie rekordy
obcieniowe w tej grupie obcie programu Autodesk CBS zostaj zamienione na rekordy
obcie w odpowiadajcym mu przypadku obcieniowym programu Autodesk Robot
obcienie wiatrem - wszystkie grupy obcienia wiatrem zostaj przyporzdkowane do jednej
natury Wiatr w programie Autodesk Robot Structural Analysis. Kada z grup tworzy osobny
przypadek obcieniowy w programie Autodesk Robot Structural Analysis o nazwie zgodnej z
nazw grupy okrelonej w programie Autodesk CBS. Relacje pomidzy przypadkami
obcieniowymi s automatycznie ustawiane na wykluczajce si. Wszystkie rekordy
obcieniowe w tej grupie obcie programu Autodesk CBS zostaj zamienione na rekordy
obcie w odpowiadajcym mu przypadku obcieniowym programu Autodesk Robot
obcienie wyjtkowe - wszystkie grupy obcienia wyjtkowego zostaj przyporzdkowane do
jednej natury Wyjtkowe w programie Autodesk Robot Structural Analysis. Kada z grup
tworzy osobny przypadek obcieniowy w programie Autodesk Robot Structural Analysis o
nazwie zgodnej z nazw grupy okrelonej w programie Autodesk CBS. Relacje pomidzy
przypadkami obcieniowymi s automatycznie ustawiane na wykluczajce si. Wszystkie
rekordy obcieniowe w tej grupie obcie programu Autodesk CBS zostaj zamienione na
rekordy obcie w odpowiadajcym mu przypadku obcieniowym programu Autodesk Robot
obcienie temperatur - wszystkie grupy obcienia temperatur zostaj przyporzdkowane do
jednej natury Temperatura w programie Autodesk Robot Structural Analysis. Kada z grup
tworzy osobny przypadek obcieniowy w programie Autodesk Robot Structural Analysis o
strona: 145
nazwie zgodnej z nazw grupy okrelonej w programie Autodesk CBS. Relacje pomidzy
przypadkami obcieniowymi s automatycznie ustawiane na wykluczajce si. Wszystkie
rekordy obcieniowe w tej grupie obcie programu Autodesk CBS zostaj zamienione na
rekordy obcie w odpowiadajcym mu przypadku obcieniowym programu Autodesk Robot
obcienie sejsmiczne - obcienia sejsmiczne s generowane automatycznie zgodnie z
ustalonymi parametrami - opcja nie jest dostpna w obecnej wersji programu. Grupy obcie
odwzorowywane s w przypadkach sejsmicznych w programie Autodesk Robot Structural
Analysis.
7.11.Kombinacje obcie
Opcja umoliwia tworzenie kombinacji normowych i rcznych wedug regulaminu wybranego w oknie
dialogowym Obcienia domylne. Opcja jest dostpna:
z menu po wybraniu komendy Obcienia / Kombinacje
W lewej czci okna dialogowego znajduje si tabela zawierajca list kombinacji rcznych lub
wygenerowanych kombinacji normowych (skadowe kombinacji normowych zaznaczono kolorowym
tem).
Kombinacje s grupowane na odpowiednich zakadkach (SGN, SGU, AKC) przedstawiajcych
kombinacje dla poszczeglnych stanw granicznych w zalenoci od wybranego regulaminu
kombinacji normowych.
Tabela kombinacji skada si z nastpujcych kolumn:
nazwa kombinacji / skadowej
lista przypadkw (wraz ze wspczynnikami dla kadego przypadku), ktre wchodz w skad danej
kombinacji.
Kada kombinacja lub skadowa kombinacji normowych moe zosta wczona / wyczona. Jeeli
kombinacja zostanie wyczona w tabeli, to nie bdzie uwzgldniana przy prezentacji wynikw (po
ponownym przeliczeniu konstrukcji).
strona: 146
W prawej czci okna znajduje si tabela, w ktrej prezentowane s przypadki obcienia (wraz ze
wspczynnikami dla kadego przypadku), ktre mog by wykorzystywane podczas tworzenia nowej
lub modyfikacji istniejcej kombinacji. W kolumnie wspczynnikw mona wprowadza wasne
wartoci wspczynnikw obcieniowych dla poszczeglnych przypadkw.
W prawej, dolnej czci okna dialogowego znajduj si nastpujce klawisze:
Generuj kombinacje normowe - nacinicie tego klawisza powoduje utworzenie kombinacji
normowych zgodnie z przyjtym regulaminem; jeeli dla konstrukcji zostay ju zdefiniowane
kombinacje obcie i nacinity zostanie ten klawisz, to na ekranie pojawia si pytanie: Czy
usun istniejce kombinacje?
Po naciniciu klawisza TAK istniejce kombinacje obcie zostan usunite i wygenerowane
zostan kombinacje normowe
Po naciniciu klawisza NIE do listy zdefiniowanych kombinacji dodana zostanie lista
wygenerowanych kombinacji normowych
Ustaw domylne wspczynniki - nacinicie tego klawisza powoduje, e zostan przyjte
domylne wartoci wspczynnikw z wybranego regulaminu.
W dolnej czci okna dialogowego (poniej tabeli kombinacji) znajduj si nastpujce klawisze:
Usu - nacinicie tego klawisza powoduje usunicie kombinacji lub skadowej kombinacji
normowej
Kopiuj - nacinicie tego klawisza powoduje kopiowanie kombinacji lub skadowej kombinacji
normowej
Nowa - nacinicie tego klawisza powoduje utworzenie dodatkowego, pustego wiersza w tabeli
kombinacji; w tym wierszu dokonana moe zosta definicja nowej kombinacji - tworzenie
odbywa si poprzez zaznaczenie przypadkw znajdujcych si w tabeli przypadkw (prawa
cz okna dialogowego) wchodzcych do kombinacji i edycj wspczynnikw obcieniowych
Zastosuj - nacinicie tego klawisza powoduje akceptacj zmian (klawisz jest dostpny przy
wyczonej ikonie
Enter)
Enter - wczenie tej ikony powoduje, e wprowadzane zmiany s automatycznie

zatwierdzane.
UWAGA:
Jeeli w oknie dialogowym Kombinacje istniej utworzone wczeniej kombinacje obcie i
nacinity zostanie klawisz Generuj kombinacje normowe, to wszystkie istniejce do tej pory
kombinacje zostaj usunite (nawet jeeli uytkownik wprowadzi modyfikacje kombinacji) po
naciniciu klawisza TAK (patrz opis opcji Generuj kombinacje normowe znajdujcy si powyej).
UWAGA:
W przypadku edycji kombinacji normowych (zmiana wspczynnika obcieniowego, usunicie
skadowej) program traktuje pozostay zestaw skadowych kombinacji jako kombinacje rczne.
8. OBLICZENIA KONSTRUKCJI
8.1. Obliczenia konstrukcji
Obliczenia konstrukcji w programie Autodesk CBS mog by prowadzone:
- dla caej konstrukcji
- dla kadego pitra z osobna.
W tym drugim przypadku w analizie s uwzgldniane jedynie siy pionowe przyoone bezporednio
do analizowanej kondygnacji.
Aby rozpocz obliczenia konstrukcji, naley:
strona: 147
w przypadku oblicze dla caej konstrukcji

z menu wybra komend Obliczenia / Obliczenia caej konstrukcji
nacisn ikon
w przypadku oblicze dla wybranej kondygnacji (pitra)

z menu wybra komend Obliczenia / Obliczenia biecej kondygnacji
nacisn ikon
UWAGA:
Jeeli obliczenia maj by przeprowadzone dla wybranej kondygnacji, to dostpne s dwie metody
uproszczone analizy konstrukcji; nie jest moliwa analiza konstrukcji metod dokadn opart na MES.
Jeeli w oknie dialogowym Obliczenia (caej konstrukcji lub biecej kondygnacji) wczona jest
opcja Zawsze wywietlaj to okno przed obliczeniami, to na ekranie pojawia si okno dialogowe
Obliczenia zawierajce opcje oblicze konstrukcji; aby rozpocz obliczenia konstrukcji, naley
nacisn klawisz Obliczenia.
8.2. Opcje obliczeniowe

Okno dialogowe Opcje obliczeniowe suy do okrelenia parametrw oblicze statycznych
konstrukcji, oblicze normowych elementw elbetowych konstrukcji oraz analiza nonoci
fundamentw (parametry gruntowe).
Opcja jest dostpna:
z menu po wybraniu komendy Obliczenia / Opcje obliczeniowe
po naciniciu ikony
Okno dialogowe Opcje obliczeniowe skada si z trzech zakadek:

- Obliczenia
- Wymiarowanie elementw elbetowych
- Grunt.
W oknie dialogowym jest rwnie moliwe zapisanie zestawu wybranych opcji jako domylnych dla
nowych projektw konstrukcji. Umoliwia to opcja Ustaw jako domylne znajdujca si w dolnej
czci okna dialogowego.
8.3. Waciwoci
obliczeniowe
obiektw
Rezultaty
opcje
Zakadki Rezultaty i Opcje obliczeniowe w oknie dialogowym Waciwoci obiektw pojawiaj si

dla nastpujcych obiektw:
- zakadka Rezultaty - wszystkie obiekty
- zakadka Opcje obliczeniowe - wszystkie obiekty w wyjtkiem aw.
strona: 148
UWAGA:
Moliwa jest zmiana rozmiarw okna dialogowego Waciwoci na zakadce Rezultaty (dla wszystkich
typw elementw) oraz Opcje obliczeniowe (dla pyt i belek).
Na zakadce Rezultaty znajduj si:
lista wyboru Rodzaj wynikw, na ktrej dostpne s nastpujce opcje: Rozkad obcie, Siy
wewntrzne, Wymiarowanie
lista wyboru Obcienie, ktra zawiera wykorzystane w modelu konstrukcji podnatury obcie
(s one widoczne po wykonaniu oblicze)
widok obiektu z prezentacj wynikw; dla prtw prezentowany jest schemat statyczny prta, dla
stp fundamentowych prezentowany jest widok stopy z oznaczeniem si przyoonych do stopy,
dla pyt prezentowana jest pyta wraz ze schematem podparcia
tabela si wewntrznych
w dolnej czci okna kontrolki, ktre zostan opisane poniej w zalenoci od typu oblicze oraz
obiektu.
Wyniki mog by przedstawiane dla:
-
caej konstrukcji
biecej kondygnacji.
UWAGA:
Wyczenie opcji do prezentacji kombinacji (wyczona ikona

) powoduje, e na licie przypadkw
obcienia obok przypadkw prostych znajduj si tylko kombinacje ekstremalne (SGN+, SGN-,
SGU+, SGU-, AKC+, AKC-). Po wczeniu tej opcji (wczona ikona
) lista przypadkw zawiera
rwnie wszystkie skadowe kombinacji normowych oraz kombinacje zdefiniowane rcznie, ktre s
zaznaczone jako aktywne w oknie dialogowym Kombinacje.
W grnej czci okna dialogowego znajduje si rwnie ikona
, ktrej nacinicie powoduje
otwarcie okna dialogowego Dodaj do notki; opcja pozwala na dodanie skadnikw wynikw oblicze
(zarwno wynikw dla oblicze uproszczonych, jak i oblicze zaawansowanych) i wymiarowania dla
elementw konstrukcji do notki obliczeniowej.
Opcja Rozkad obcie jest dostpna dla oblicze wykonanych programem Autodesk CBS; wygld
okna dialogowego zmienia si w zalenoci od typu wybranego obiektu:
strona: 149
pyty - prezentowany jest widok stref rozkadu obcie oraz tabela zawierajca list elementw
podpierajcych pyt z sum przypadajcego obcienia; poniej dostpne s opcje Zoom-okno
i Zoom-pocztkowe
belki, ciany - prezentowany jest widok obcie przypadajcych z pyt wg wybranej opcji
(obcienia liniowe, skupione, suma wszystkich obcie) wraz ze schematem statycznym prta
oraz tabela zawierajca elementy odpowiednio dla wybranych opcji: wartoci obcienia
liniowego w 10-ciu punktach obiektu, wartoci obcie zastpczych (dla metod uproszczonych),
wartoci si skupionych, sumy obcie liniowych i skupionych przyoonych do elementu
supy - prezentowany jest widok si wewntrznych (siy osiowej, si cinajcych i momentw)
przypadajcych z elementw opartych na supie oraz tabela zawierajca warto tych si;
dodatkowo wywietlany jest schemat statyczny supa; domylnym schematem supa jest sup
obustronnie zamocowany, ale mog si pojawi rwnie nastpujce schematy supa:
- przegub u podstawy supa, jeli sup jest posadowiony na stopie przegubowej
- przeguby na obydwu kocach supa, jeli sup jest pomijany przy przenoszeniu si poziomych.
Opcja Siy wewntrzne jest dostpna dla oblicze wykonanych programem Autodesk Robot
Structural Analysis; wygld okna dialogowego zmienia si w zalenoci od typu wybranego obiektu:
pyty, pyty fundamentowe, ciany - prezentowany jest widok mapy wybranej wielkoci (si
wewntrznych: Mxx, Myy, Mxy, Nxx, Nyy, Nxy, przemieszcze sprystych (bez
uwzgldnienia zarysowania elementw elbetowych): Ux, Uy, Uz lub powierzchni zbrojenia:
Ax+, Ax-, Ay+, Ay-, wielkoci dla elementw zarysowanych: szerokoci rozwarcia rys (ax+,
ax-, ay+, ay-), ugi w elementach zarysowanych (U+: ugicie dodatnie, U-: ugicie ujemne)
oraz tabela z wartociami i wsprzdnymi wzw; dostpne s nastpujce opcje:
wczona ikona oznacza, e na prezentowanej mapie przedstawiane bd wartoci
nacinicie tej ikony powoduje zwikszanie wielkoci czcionki opisw wartoci na mapach
nacinicie tej ikony powoduje zmniejszenie wielkoci czcionki opisw wartoci na mapach
nacinicie tej ikony powoduje wybr trybu selekcji graficznej w obrbie prezentowanej
mapy
Zoom-okno
Zoom-pocztkowe
wczenie/wyczenie siatki ES
umoliwienie definicji siatki dla wszystkich map si wewntrznych po obliczeniach metod
uproszczon i dokadn oraz map zbrojenia teoretycznego; otwarcie okna dialogowego Siatka
uytkownika
poniej tabeli znajduj si nastpujce opcje:
wartoci wybranej wielkoci w poszczeglnych wzach siatki; po wczeniu ikony
na
mapach przedstawiane bd wartoci wybranej wielkoci
UWAGA: Wybr wielkoci do prezentacji moe by dokonywany poprzez (przy wczonym
trybie selekcji):
- wczenie opcji (pojawia si symbol ) w tabeli wartoci dla wzw / elementw
- wskazanie myszk punktu na mapie; wywietlana jest warto w najbliszym wle / rodku
elementu skoczonego.
wartoci ekstremalne
wartoci wybranej wielkoci w rodkach poszczeglnych elementw skoczonych; po
wczeniu ikony
na mapach przedstawiane bd wartoci wybranej wielkoci
skala oraz dwie opcje do wyboru skali:

automatycznej (nieedytowalnej) i
zdefiniowanej przez uytkownika
W przypadku skali automatycznej domylnie generuje si 10 kolorw (odcinki o rwnej
dugoci); skala obejmuje kolory od czerwonego do niebieskiego; jeeli wartoci ekstremalne s
rne, to wwczas liczba kolorw dodatnich jest rna od liczby kolorw ujemnych (np. 7 : 3) - w
strona: 150
takim przypadku intensywno kolorw ujemnych (dodatnich) jest proporcjonalna do ich liczby
(dobierane s jakby ich byo 7, a wywietlane s 3 pierwsze)
Skala uytkownika jest globalna dla rnych typw map i zawiera tylko 4 linie z domylnymi
wartociami odpowiednio dla poszczeglnych wielkoci:
M - Mxx, Myy, Mxy - domylne przedziay 20, 0, -20 [kNm]
N - Nxx, Nyy, Nxy - domylne przedziay 100, 0, -100 [kN]
U - Ux, Uy, Uz - domylne przedziay 0.03, 0, -0.03 [m]
Uytkownik moe modyfikowa skal uytkownika uywajc klawiszy Wstaw, Usu; skale
uytkownika s dostpne globalnie w obrbie jednego zadania
Dla cian przeprowadzone mog zosta obliczenia si zredukowanych, ktre pozwalaj na
wyznaczenie zastpczego zestawu si wewntrznych: siy poziomej H, siy pionowej V i momentu
M. Siy te mog suy do wymiarowania zbrojenia nadproy lub sprawdzania nonoci ciany
na cinanie. Obliczenia si s oparte na przeciciu przebiegajcym przez punkt X. Do obliczania
momentu jest wykorzystywany punkt na przeciciu X o wsprzdnej Y.
UWAGA: Program wyznacza automatycznie wartoci si zredukowanych w przekrojach
zdefiniowanych w oknie dialogowym Siy zredukowane. Do poruszania si po automatycznie
wyznaczonych punktach charakterystycznych su przyciski w prawej grnej czci ramki.
Uytkownik moe poda dowolne wartoci wsprzdnych, jak rwnie zmieni typ przecicia
(poziomy / pionowy).
Obliczenia si wewntrznych polegaj na scakowaniu odpowiednich si wewntrznych dla ciany:
UWAGA: Granicami obszarw cakowania s najblisze krawdzie ciany oraz otworw.

Oznacza to, e dla punktu powyej otworu nie s brane pod uwag obszary znajdujce si
poniej jego dolnej krawdzi.
belki, awy fundamentowe, supy - prezentowany jest widok wykresw wybranej wielkoci (Mx, My,
Mz, Fx, Fy, Fz) oraz tabela z wartociami i odpowiadajcymi im wsprzdnymi punktw
podziau; poniej znajduj si opcje: wartoci w poszczeglnych punktach podziau, wartoci
ekstremalne
UWAGA: Dla aw fundamentowych moliwa jest prezentacja si FX, FY i FZ (reakcji dla cian
obliczonych w programie Autodesk Robot Structural Analysis) - patrz Opcje domylne
stopy fundamentowe - prezentowany jest widok stopy z oznaczeniem si przyoonych do stopy
oraz tabela zawierajca list si z wartociami dla wybranej podnatury obcienia.
Dla poszczeglnych typw obiektw domylnie ustawiono wywietlanie wykresw poniej
wymienionych wielkoci:
- dla supw i stp fundamentowych: sia osiowa Fx
- dla belek i aw fundamentowych: moment zginajcy My
strona: 151
- dla pyt, pyt fundamentowych i cian: moment Mxx.
Na zakadce Opcje obliczeniowe znajduj si:

w lewej czci okna dialogowego:
dla belek: wczenie opcji 1, 2 powoduje nadanie zwolnienia na wybranym kocu belki
dla pyt, pyt fundamentowych:
Kierunek nony umoliwia definicj kierunku przenoszenia obcie z pyty na podpory (dla
oblicze uproszczonych), a take wyznaczenie kierunku lokalnego panelu. Moe si to odby w
nastpujcy sposb:
- poprzez wybranie opcji
Definiuj kierunek nony zgodnie z obiektem i wybranie krawdzi,
do ktrej ma by rwnolega o X
- poprzez wybranie opcji
X na widoku konstrukcji
Definiuj kierunek nony za pomoc linii i wskazanie kierunku osi
- poprzez usunicie kierunku nonego

i przywrcenie domylnych ustawie wyboru podpr
Patrz rwnie: Kierunek nony definiowany w pytach
dla stp i aw fundamentowych:
wybr poziomw gruntu (naziomy N1 i N2) oraz ukadu poziomw gruntu z dostpnej listy (patrz
rysunek poniej) w odniesieniu do ukadu lokalnego stopy i awy
stopa fundamentowa
awa fundamentowa
Definicja poziomw N1 i N2 pozwala na wyznaczenie w programie wartoci parametru Dmin

stosowanego do oblicze nonoci gruntu
w prawej czci okna dialogowego tabela z list obiektw, ktre mog stanowi podpor dla
rozpatrywanego obiektu; prezentowany jest wybrany schemat statyczny podparcia (przegub /
utwierdzenie); moliwa jest zmiana ustawie programu i wczenie/wyczenie opcji lub zmiana
schematu podparcia, a dodatkowo dla oblicze uproszczonych zmiana wartoci wspczynnika w
celu modyfikacji modelu pracy konstrukcji
wczenie / wyczenie pomijania obiektw przy przenoszeniu si poziomych - dotyczy jedynie
cian (w metodzie uproszczonej) i supw (we wszystkich metodach obliczeniowych)
W przypadku oblicze uproszczonych obiekty pomijane nie uczestnicz w rozkadzie si
poziomych w modelu.
strona: 152
W przypadku oblicze zaawansowanych przyjmuje si, e supy maj wwczas schemat

statyczny obustronnego przegubu; powoduje to, e przenosz tylko obcienia pionowe.
UWAGA:
Jeeli podpora liniowa pyty (belka lub ciana) zostanie wyczona na licie podpr, to w obliczeniach
metod dokadn na tej krawdzi zostan zwolnione kierunki Rx i Uz.
Patrz rwnie:
Wywietl rezultaty
8.4. Prezentacja rezultatw na widoku 2D i 3D

Opcja umoliwiajca ustawienie parametrw prezentacji wynikw na widoku 2D / 3D. Opcja dostpna
jest z menu po wybraniu opcji Obliczenia / Parametry wywietlania.
Na widoku 2D wyniki (obcienia rwnolege do osi Z) mog by prezentowane:

w rzucie paskim
w aksonometrii
strona: 153
Na widoku 3D wyniki mog by prezentowane:

Obiekty powierzchniowe:
przezroczyste
wypenione
puste
Wykresy si wewntrznych:
wypenione
kreskowane.
W dolnej czci okna dialogowego znajduj si opcje pozwalajce na sterowanie prezentacj
obiektw na widoku z renderingiem:
Zawsze przeroczyste - wczenie tej opcji powoduje, e obiekty na widoku z renderingiem bd
zawsze przedstawiane jako przeroczyste
Przeroczyste gdy istnieje zbrojenie - wczenie tej opcji powoduje, e obiekty na widoku z
renderingiem bd zawsze przedstawiane jako przeroczyste tylko wtedy, gdy w tych obiektach
bdzie istniao zbrojenie; jeeli w obiekcie nie istnieje zbrojenie, to obiekt nie jest prezentowany
jako przeroczysty.
8.5. Prezentacja wykresw si wewntrznych

obiektw dostpnych w programie
dla
Po obliczeniach konstrukcji moliwa jest prezentacja wykresw si wewntrznych dla wszystkich

obiektw zdefiniowanych w modelu konstrukcji:
- w oknie dialogowym Waciwoci (zakadka Rezultaty)
- poprzez wykorzystanie opcji znajdujcych si w oknie dialogowym Wywietl / Rezultaty (dla widoku
3D).
OBLICZENIA UPROSZCZONE
Wykresy si wewntrznych, ktre mog by prezentowane w programie:
1. supy
sia osiowa Fx, siy poziome Fy i Fz, momenty zginajce Mz i My w ukadach lokalnych (naley
zwrci uwag na warto kta gamma dla supw)
2. ciany
sia osiowa Fx, sia pozioma Fz, moment zginajcy My (w paszczynie ciany)
strona: 154
siy wewntrzne prezentowane s jak dla fikcyjnego supa umieszczonego w rodku ciany, ktrego
ukad lokalny jest zorientowany w taki sposb jak pokazano na rysunku poniej
Prezentacja My
3. trzony (grupy cian)

sia osiowa Fx, siy poziome Fy i Fz, momenty zginajce Mz i My
siy wewntrzne prezentowane s jak dla fikcyjnego supa umieszczonego w rodku geometrycznym
zoonego przekroju trzonu; siy s prezentowane w ukadzie globalnym modelu, a nie w ukadach
lokalnych
Prezentacja My
Prezentacja Mz
strona: 155
4. belki
rozkad obcie pionowych
5. stopy fundamentowe
sia osiowa N, siy poziome Fx i Fy, momenty zginajce Mx i My
6. awy fundamentowe
rozkad obcie pionowych, sia pozioma Fz, moment zginajcy My (jak dla ciany)
OBLICZENIA ZAAWANSOWANE
Wykresy si wewntrznych, ktre mog by prezentowane w programie:
1. supy i belki
sia osiowa Fx, siy poziome Fy i Fz, momenty zginajce My i Mz, moment skrcajcy Mx - wykresy
si w ukadach lokalnych
2. ciany
brak wykresw; dostpne s jedynie siy zredukowane Fx, My, Fz (w paszczynie ciany)
8.6. Siatka uytkownika

Okno dialogowe jest otwierane po naciniciu ikony
Waciwoci - Rezultaty.
znajdujcej si w oknie dialogowym
strona: 156
W powyszym oknie dialogowym okrelona moe zosta warto oczka siatki (w polu Krok siatki),
jaka zostanie utworzona na rozpatrywanym panelu. W poszczeglnych polach siatki wywietlana jest
maksymalna warto zbrojenia teoretycznego.
Po zdefiniowaniu bazowej siatki moliwe jest zarwno lokalne zagszczenie siatki, jak i konsolidacja
(scalenie) kilku oczek siatki w obszary wiksze o ksztacie prostokta (na rysunku poniej
przedstawiono operacje scalania i zagszczania siatki - wyjciow jest siatka dolna).
SCALENIE
ZAGSZCZENIE
Po wczeniu siatki uytkownika po prawej stronie okna dialogowego przedstawiane jest skala
automatyczna; moliwa jest jednake zmiana skali automatycznej na skal definiowan przez
uytkownika i podanie przedziaw zmiennoci dla skali.
Siatka uytkownika moe by usunita:
1. po naciniciu klawisza Usu
2. po zmianie kta obrotu ukadu lokalnego panela.
Strzaki znajdujce si w powyszym oknie dialogowym pozwalaj na zwikszenie lub zmniejszenie
wartoci oczka siatki. Nacinicie klawisza Scal umoliwia scalenie (konsolidacj) oczek siatki w
wiksze obszary prostoktne.
Widok zbrojenia teoretycznego ze zdefiniowan siatk uytkownika prezentowany w oknie
dialogowym Waciwoci - Rezultaty moe zosta dodany do notki obliczeniowej.
UWAGA:
Modyfikacja zdefiniowanej siatki moe zosta przeprowadzona w nastpujcy sposb:
- naley zaznaczy oczko siatki (lub kilka oczek)
- w oknie dialogowym poda warto kroku (wielko oczka siatki).
W oknie dialogowym podawana jest dotychczasowa warto oczka siatki, a w przypadku rnych
wartoci oczka siatki wywietlana jest najmniejsza z nich.
8.7. Obliczenia - opcje obliczeniowe

Obliczenia konstrukcji w programie Autodesk CBS mog zosta przeprowadzone przy wykorzystaniu
jednej z trzech dostpnych metod analizy obcie przyoonych do konstrukcji:
metoda uproszczona, ktra wykorzystuje metod kopertowego rozkadu obcie

pionowych i uproszczony rozkad si poziomych oparty na modelu ramy cinanej (metoda
powierzchni wpywu)
metoda uproszczona, ktra wykorzystuje analiz si pionowych opart na

obliczeniach MES dla wyodrbnionych pyt i przeniesieniu reakcji na elementy podpierajce oraz
uproszczony rozkad si poziomych oparty na modelu ramy cinanej
strona: 157
metoda dokadna oparta na analizie MES caej konstrukcji (UWAGA: ta metoda

nie jest dostpna dla oblicze pojedynczego pitra).
W grnej czci okna dialogowego znajduje si opcja Generacja kombinacji normowych. Wczenie
tej opcji oznacza, e podczas oblicze konstrukcji tworzone bd kombinacje normowe zgodne z
wybran norm w oknie dialogowym Preferencje.
Jeeli dla konstrukcji zostay ju zdefiniowane kombinacje obcie, a nastpnie generowane maj
by kombinacje normowe, to na ekranie pojawia si pytanie: Czy usun istniejce kombinacje?. Po
naciniciu klawisza TAK istniejce kombinacje obcie zostan usunite i wygenerowane zostan
kombinacje normowe; po naciniciu klawisza NIE do listy zdefiniowanych kombinacji dodana
zostanie lista wygenerowanych kombinacji normowych.
W polu edycyjnym Tolerancja zrwnowaenia reakcji moliwa jest definicja dopuszczalnej wartoci
bdu rwnowagi obcie i reakcji dla konstrukcji; tolerancja jest podawana w procentach. Jeeli dla
projektowanej konstrukcji warto tolerancji zostanie przekroczona, to na ekranie pojawi si
komunikat informujcy o braku rwnowagi reakcji i obcie. UWAGA: w obecnej wersji programu
rwnowaga reakcji i obcie jest sprawdzana tylko dla oblicze metodami uproszczonymi.
Po wybraniu jednej z metod uproszczonych w grnej czci okna dialogowego znajduj si dwie listy
wyboru (Typ konstrukcji: Kierunek X i Kierunek Y), ktre umoliwiaj odrbn definicj ukadu
przenoszcego siy poziome dla poszczeglnych kierunkw (konstrukcja ramowa - siy poziome s
przenoszone tylko przez supy, tarczowa - siy poziome s przenoszone tylko przez ciany, mieszana
- siy poziome s przenoszone przez supy i ciany) - patrz opis Obcie domylnych (wiatr i
obcienia sejsmiczne).
Dodatkowo w polu Typ konstrukcji znajduje si klawisz Otwory; jego nacinicie powoduje otwarcie
okna dialogowego Otwory.
W przypadku wyboru jednej z metod uproszczonych dostpna jest rwnie w oknie dialogowym opcja
Domylne warunki podparcia. Jeeli opcja zostanie wczona, to w programie wykonane zostan
nastpujce operacje:
- automatycznie rozpoznany zostanie system podparcia poszczeglnych elementw konstrukcji
- wszystkim pytom nadane zostan 2 kierunki none
- wartoci wszystkich wspczynnikw redukcji (rozdziau obcienia na podpor) bd rwne 1,0.
Podczas uruchomienia oblicze konstrukcji wszystkie ustawienia rczne zdefiniowane wczeniej
przez uytkownika zostan usunite i zastpione parametrami wymienionymi powyej.
Patrz rwnie:
Zaoenia przyjmowane podczas oblicze konstrukcji i algorytm wyznaczania momentw w supach i
cianach od si poziomych
8.8. Obliczenia - opcje obliczeniowe (metoda kopertowa)
Metoda ta jest uywana, jeeli w oknie dialogowym Opcje obliczeniowe nacinita zostanie ikona
symbolizujca kopertowy rozkad obcie (metoda powierzchni wpywu).
W pierwszym kroku analizy pyta jest dzielona na obszary, ktre przenosz obcienia na
poszczeglne podpory. Podzia jest oparty na analogi paszczyzn spadku (poaci) dachu. Domylnie
O
paszczyzny spadku s pochylone pod ktem 45 do paszczyzny pyty (patrz rysunek poniej). Kt
ten moe zosta zwikszony poprzez zmian wartoci wspczynnika redukcji dostpnego w oknie
dialogowym Waciwoci / Opcje obliczeniowe. Mniejszy wspczynnik spowoduje zwikszenie kta
spadku paszczyzny, co w efekcie spowoduje mniejsz warto obcienia podpory (zmniejszy
bowiem przypisan do niej powierzchni pyty).
strona: 158
W prostych przypadkach za pomoc tej metody generowane s obszary trjktne i trapezowe

(koperty), ktre przenosz obcienia na podpory pyty.
Podzia pyty mona zobaczy po wywietleniu map obszarw trjktnych i trapezowych (kopert) w
oknie dialogowym Waciwoci na zakadce Rezultaty. S one rwnie dostpne na widoku
obliczeniowym konstrukcji, gdzie mog by wywietlone dla wszystkich pyt lub dla dowolnej ich
selekcji.
Drugim krokiem algorytmu jest przeoenie obszaru obcionej pyty na siy przyoone do elementw
podpierajcych. Do elementw mog by przyoone odcinkowe obcienia trapezowe jak rwnie
siy skupione.
Do sterowania t czci algorytmu su dwie ikony dostpne w oknie dialogowym Opcje
obliczeniowe:
- transformuje obszar obcienia na si przypadajc na element podpierajcy przy
zaoeniu zasigu obszaru oddziaywania siy ograniczonego ktem 45o
- przekada obszar bezporednio rzutujc wysoko obszaru w danym punkcie na warto siy
przyoonej w danym miejscu elementu podpierajcego.
Schematycznie prezentuje to poniszy rysunek.
strona: 159
W przypadku gdy obszar wychodzi poza obrys podpory, obcienie znajdujce si poza nim zostaje
zamienione na si skupiona przyoona do koca elementu - patrz rysunek poniej.
Efekty dziaania si poziomych s obliczane przez analiz ramy o podatnych supach (cianach) oraz
nieskoczenie sztywnych ryglach (ukadzie pyta-belki). Dokadny opis metody w znajduje si w opisie
algorytmu wyznaczania momentw w supach i cianach od si poziomych.
strona: 160
W obliczeniach uproszczonych istnieje obecnie moliwo uwzgldniania ciany podpartej na

podporach punktowych (supach) lub cianach w modelu obliczeniowym. Taka ciana jest obecnie
analizowana jako belka-ciana.
Belki-ciany przenosz obcienia z pyt pooonych nad nimi oraz podwieszonych do nich. Podobnie
jak dla innych obiektw wykresy rozkadu obcie s prezentowane na widoku 2D i 3D
obliczeniowym:
na widoku 3D obliczeniowym wyniki s prezentowane na grze ciany (od pyty grnej) i na dole
ciany (od pyty dolnej)
na widoku 2D i w oknie dialogowym Waciwoci, wykres rozkadu obcie dla belki-ciany
zawiera sum obcie przyoonych na poziomie grnym i dolnym ciany.
W oknie dialogowym Waciwoci na zakadce Rezultaty prezentowany jest schemat statyczny belki
ciany, natomiast na zakadce Opcje obliczeniowe prezentowane s warunki podparcia jak dla belek.
Istnieje moliwo wczytania belki-ciany do moduu elbetowego Belki-ciany programu Autodesk
Robot Structural Analysis; obcienia s przykadane na grnym i/lub dolnym poziomie belki
ciany.
UWAGA:
W przypadku oblicze konstrukcji metod kopertow, ciar wasny i obcienia schodw bd
uwzgldniane, gdy zdefiniowane zostan podpory dla biegw schodowych. Program nie traktuje awy
fundamentowej jako podparcia schodw; aby schody byy podparte, naley zdefiniowa belk
podwalinow.
Kocowym efektem tej analizy s:
- obszary (koperty) rozkadu obcie
- siy przyoone do elementw.
UWAGA:
W obecnej wersji programu obcienia przyoone do cian s przekazywane na nisze kondygnacje z
uwzgldnieniem kta rozkadu obcie rwnego 45 stopni (niezalenie od wybranego materiau
ciany), a otwory w cianach (okna i drzwi) s pomijane.
Dodatkowo dla tej metody uproszczonej istnieje moliwo obliczania zbrojenia rzeczywistego dla pyt
elbetowych; obliczenia rzeczywistej powierzchni zbrojenia w pytach s przeprowadzane w moduach
elbetowych programu Autodesk Robot Structural Analysis. Przed uruchomieniem oblicze
zbrojenia rzeczywistego na ekranie pojawia si okno dialogowe Opcje siatkowania, w ktrym naley
zdefiniowa oczko siatki.
Do moduu elbetowego programu Autodesk Robot Structural Analysis przesyana jest pyta wraz z
belkami, na ktrych si ta pyta opiera oraz z podporami w miejscu supw i cian. Przeprowadzone
s zaawansowane obliczenia statyczne i obliczenia zbrojenia teoretycznego i rzeczywistego.
Typy zbrojenia pyt zostaj przypisane w sposb analogiczny jak w przypadku oblicze
zaawansowanych caej konstrukcji z obliczeniem zbrojenia teoretycznego paneli.
Patrz rwnie:
Rozkad si obcie w cianach z uwzgldnieniem kta rozkadu
8.9. Obliczenia
uproszczona)
opcje
obliczeniowe
(metoda
symbolizujca uproszczon metod oblicze.
strona: 161
Obliczenia w tej metodzie s prowadzone pitro po pitrze. Z kondygnacji wydzielane s pyty wraz z
elementami podpierajcymi (ciany, supy , belki) i obcieniami pionowymi przyoonymi do tych
pyt. Kolejnym krokiem jest rozwizanie wyizolowanych pyt przy zaoeniu sztywnych podpar w
miejscu elementw podpierajcych za pomoc MES. Reakcje uzyskane z rozwizania MES s
przekazywane na elementy podpierajce jako obcienia.
W tej metodzie istnieje moliwo sterowania wielkoci siatki elementw skoczonych
generowanych na pytach przy pomocy opcji Siatkowanie znajdujcej si w oknie dialogowym Opcje
obliczeniowe. Siatkowanie zgrubne powoduje wygenerowanie niewielkiej liczby elementw (okoo 28 elementw skoczonych dla pyty) pozwalajc na szybk analiz duych konstrukcji. Opcja Rozmiar
elementu pozwala okreli preferowany wymiar elementu skoczonego.
Efekty dziaania si poziomych s obliczane przez analiz ramy o podatnych supach (cianach) oraz
nieskoczenie sztywnych ryglach (ukadzie pyta-belki). Dokadny opis metody w znajduje si w opisie
algorytmu wyznaczania momentw w supach i cianach od si poziomych.
W obliczeniach uproszczonych istnieje obecnie moliwo uwzgldniania ciany podpartej na
podporach punktowych (supach) lub cianach w modelu obliczeniowym. Taka ciana jest obecnie
analizowana jako belka-ciana.
Belki-ciany przenosz obcienia z pyt pooonych nad nimi oraz podwieszonych do nich. Podobnie
jak dla innych obiektw wykresy rozkadu obcie s prezentowane na widoku 2D i 3D
obliczeniowym:
na widoku 3D obliczeniowym wyniki s prezentowane na grze ciany (od pyty grnej) i na dole
ciany (od pyty dolnej)
na widoku 2D i w oknie dialogowym Waciwoci, wykres rozkadu obcie dla belki-ciany
zawiera sum obcie przyoonych na poziomie grnym i dolnym ciany.
W oknie dialogowym Waciwoci na zakadce Rezultaty prezentowany jest schemat statyczny belki
ciany, natomiast na zakadce Opcje obliczeniowe prezentowane s warunki podparcia jak dla belek.
Istnieje moliwo wczytania belki-ciany do moduu elbetowego Belki-ciany programu Autodesk
Robot Structural Analysis; obcienia s przykadane na grnym i/lub dolnym poziomie belki
ciany.
UWAGA:
W przypadku oblicze konstrukcji metod uproszczon, ciar wasny i obcienia schodw bd
uwzgldniane, gdy zdefiniowane zostan podpory dla biegw schodowych. Program nie traktuje awy
fundamentowej jako podparcia schodw; aby schody byy podparte, naley zdefiniowa belk
podwalinow.
- mapy i wartoci momentw dla pyt
- siy przyoone do elementw.
UWAGA:
W obecnej wersji programu obcienia przyoone do cian s przekazywane na nisze kondygnacje z
uwzgldnieniem kta rozkadu obcie rwnego 45 stopni (niezalenie od wybranego materiau
ciany), a otwory w cianach (okna i drzwi) s pomijane.
Dodatkowo dla tej metody uproszczonej istnieje moliwo obliczania zbrojenia rzeczywistego dla pyt
elbetowych; obliczenia rzeczywistej powierzchni zbrojenia w pytach s przeprowadzane w moduach
elbetowych programu Autodesk Robot Structural Analysis. Dla tej metody wykorzystywana jest
siatka elementw wykorzystana do oblicze.
Ukad lokalny pyt fundamentowych jest skierowany przeciwnie do osi Z ukadu globalnego w
przypadku obliczania zbrojenia rzeczywistego; ten zabieg jest dokonywany, aby zostao uwzgldnione
przebicie. Warstwy zbrojenia s zatem prezentowane odwrotnie ni w przypadku zwykych pyt.
Do moduu elbetowego programu Autodesk Robot Structural Analysis przesyana jest pyta wraz z
belkami, na ktrych si ta pyta opiera oraz z podporami w miejscu supw i cian. Przeprowadzone
s zaawansowane obliczenia statyczne i obliczenia zbrojenia teoretycznego i rzeczywistego.
strona: 162
Typy zbrojenia pyt zostaj przypisane w sposb analogiczny jak w przypadku oblicze
zaawansowanych caej konstrukcji z obliczeniem zbrojenia teoretycznego paneli.
Patrz rwnie:
Rozkad si obcie w cianach z uwzgldnieniem kta rozkadu
8.10.Rozkad obcie w cianach z uwzgldnieniem

kta rozkadu
Rozkad obcie w cianach z uwzgldnieniem kta rozkadu jest dostpny dla oblicze
uproszczonych.
Rozkad obcie jest przeprowadzany w nastpujcy sposb:
siy wystpujce na grze ciany s redukowane u podstawy do obcienia trapezowego +
momentu (wynikajcego z mimorodu obcienia) - szczegowy opis poniej
zakres obcienia trapezowego u podstawy ciany zaley od obszaru obcienia i wysokoci
ciany; jest on rwny dugoci obszaru obcienia + poszerzenie o kt rozkadu obcie (jeli
ten obszar wykracza poza dugo ciany, to zostanie to uwzgldnione poprzez zwikszenie
obcienia na kocu ciany)
ciar wasny cian jest redukowany do rozkadu jednorodnego z korekt obcienia pochodzc
z momentu (po uwzgldnieniu otworw).
Schemat rozkadu obcie od siy skupionej, zastosowanego w programie Autodesk CBS
przedstawiono na poniszym rysunku (P - sia, h - wysoko ciany).
Opis metody rozkadu obcienia w cianach:

Kt rozkadu suy do wyznaczenia zakresu (odcinka), do ktrego zostanie przyoone obcienie
Sia skupiona, dowolne obcienie cige/trapezowe rozkadane jest w 3 etapach (mona zastpi
odcinek obcienia trapezowego w danym przedziale si skupion w rodku cikoci obcienia):
1. rozkad obcienia z zachowaniem kta rozkadu (cze obcienia, ktra znajdzie si poza
obrysem ciany, rozpatrywana jest w drugim etapie)
2. rozkad obcienia, ktre znalazo si poza obrysem (analogicznie jak dla 1 etapu)
3. porwnanie momentw zginajcych cian; rozkad rnicy momentw jako obcienia
trapezowego o wysokociach +/- 6*M/L^2 (M - moment, L - dugo ciany).
strona: 163
UWAGA:
1. W obecnej wersji programu otwory w cianach s pomijane w trakcie przeprowadzania rozkadu
obcienia innego ni ciar wasny.
2. Obcienie dla cian jest cige nawet w przypadku wystpowania drzwi (drzwi s pomijane w
rozkadzie).
8.11.Otwory
Opcje znajdujce si w poniszym oknie dialogowym pozwalaj na uwzgldnienie redukcji sztywnoci
cian zawierajcych otwory (okna, drzwi) dla oblicze uproszczonych. Okno dialogowe jest otwierane
po naciniciu klawisza Otwory w oknie dialogowym Opcje obliczeniowe.
Jeeli w cianie wystpuj otwory i w powyszym oknie dialogowym wczona zostaa opcja
pozwalajca na uwzgldnianie otworw przy obliczaniu sztywnoci, wwczas nastpuje sprawdzanie,
strona: 164
czy przecinaj one poziom ustalony w opcjach. Jeli przecinaj to wtedy wyznaczana jest zastpcza
sztywno ciany wg poniszego wzoru
gdzie:
b - szeroko ciany
H - dugo ciany
h_i - dugo otworu i (odcinka na poziomie ustalonym w oknie dialogowym)
l_i - odlego rodka otworu i (odcinka) od rodka ciany.
Jeeli ciana jest czci grupy, otwory s uwzgldniane w obliczeniu rodka cikoci i skrcania
(rodek skrcania wyznaczany jest zgodnie z metod opisan w rozdziale Analiza sejsmiczna /
spektralna z uwzgldnieniem efektu skrcania). ciana z otworami jest traktowana jako ciana pena
o zredukowanej gruboci (redukcja gruboci jest wprost proporcjonalna do redukcji sztywnoci).
8.12.Obliczenia - opcje obliczeniowe (metoda dokadna)
symbolizujca dokadn metod oblicze. Opcja ta jest niedostpna dla analizy pojedynczego pitra.
W tym przypadku analiza MES obejmuje zarwno siy pionowe jak i poziome.
Metoda ta polega na utworzeniu penego modelu MES z uwzgldnieniem wszystkich elementw i
obcie. Istnieje moliwo sterowania wielkoci siatki przy pomocy opcji Siatkowanie znajdujcej
si w oknie dialogowym Opcje obliczeniowe. Siatkowanie zgrubne powoduje wygenerowanie
niewielkiej liczby elementw (okoo 2-8 elementw skoczonych na element powierzchniowy)
pozwalajc na szybk analiz duych konstrukcji. Opcja Rozmiar elementu pozwala okreli
preferowany wymiar elementu skoczonego.
Jeeli wczona jest opcja Zbrojenie teoretyczne pyt i cian, to w trakcie wykonywania oblicze
statycznych i dynamicznych konstrukcji zostanie wyznaczona wymagana powierzchnia zbrojenia
(zbrojenie teoretyczne) dla wszystkich pyt i cian betonowych (do oblicze zbrojenia teoretycznego
nie bd wybierane panele wykonane z materiau innego ni z grupy beton w bazie materiaw).
Wczenie opcji Uwzgldnij selekcj powoduje obliczenie zbrojenia teoretycznego wybranych paneli
(pyt). Nacinicie klawisza Parametry normowe powoduje otwarcie okna dialogowego Parametry
normowe; opcje znajdujce si w tym oknie dialogowym zale od wybranej normy wymiarowania
elbetu).
W dolnej czci znajduje si opcja Uyj rozkadu obcie z pyt. Opcja suy do przeprowadzenia
oblicze zaawansowanych po dokonaniu rozkadu obcie z pyt na elementy je podpierajce
(ciany, supy, belki); po dokonaniu wyboru podpr, kierunkw przenoszenia obcienia, a nastpnie
dla tak przyjtego ukadu i po przeprowadzeniu oblicze uproszczonych (uzyskiwany jest rozkad
obcie z pyty na elementy podpierajce) przeprowadzane s obliczenia dokadne.
UWAGA:
Opcja Uyj rozkadu obcie z pyt jest dostpna dopiero po przeprowadzeniu oblicze konstrukcji
jedn z metod uproszczonych; jeeli konstrukcja nie zostaa policzona jedn z metod uproszczonych,
opcja nie jest dostpna; nazwa opcji zaley od wybranej metody uproszczonej:
- dla metody kopertowej: Uyj rozkadu obcie z pyt wg powierzchni wpywu
- dla metody uproszczonej (siatka elementw skoczonych): Uyj rozkadu obcie z pyt wg siatki
elementw skoczonych.
strona: 165
Wszystkie obcienia pionowe (cznie z ciarem wasnym elementw konstrukcji) podlegaj

rozkadowi obcie; UWAGA: pyty s traktowane jako niewakie i peni w konstrukcji rol przepon
usztywniajcych w poziomach poszczeglnych kondygnacji.
Naley zwrci uwag na fakt, i w przypadku zastosowania w konstrukcji ciany opierajcej si
jedynie na pycie, (a nie na belce) mog wystpi rozbienoci midzy wynikami si wewntrznych
uzyskanych w obliczeniach uproszczonych i zaawansowanych dla poszczeglnych elementw
(gwnie dotyczy to supw i cian, gdy w takim przypadku pyta przejmuje na siebie cz obcie
ze ciany, poniewa brak jest belki, ktra mogaby je przenie).
UWAGA:
Ciar wasny i obcienia schodw s uwzgldniane podczas oblicze konstrukcji metod
zaawansowan; schody traktowane s jako pyta, a wszystkie obcienia schodw jako obcienia
pyty.
UWAGA:
Jeeli podpora liniowa pyty (belka lub ciana) zostanie wyczona na licie podpr, to w obliczeniach
metod dokadn na tej krawdzi zostan zwolnione kierunki Rx i Uz.
Jeeli wczona jest automatyczna generacji wiatru (w oknie dialogowym Obcienia domylne), to
aby zostaa ona uwzgldniona w obliczeniach zaawansowanych konstrukcji, musi by wczona opcja
Generuj obcienia wiatrowe w oknie dialogowym Obliczenia (dla metody zaawansowanej).
W dolnej czci mona rwnie zdecydowa, ktry program bdzie uywany podczas oblicze
konstrukcji metod dokadn: Robot lub Autodesk Robot Structural Analysis.
Rnice w wykorzystaniu podczas oblicze tych programw dotycz:
1. sposobu przeprowadzania oblicze
Robot: w przypadku oblicze wykorzystywane jest jdro obliczeniowe programu Autodesk
Robot Structural Analysis, ale bez moliwoci obsugi graficznej otrzymanych wynikw
(niemoliwe jest sprawdzenie wynikw w programie Autodesk Robot Structural Analysis)
Autodesk Robot Structural Analysis: w przypadku oblicze tym programem po zakoczeniu
oblicze moliwe jest:
- sprawdzenie otrzymanych wynikw
- zaznaczenie obiektw, dla ktrych wywietlane byy ostrzeenia w programie Autodesk Robot
Structural Analysis
- zapisanie pliku .rtd
- dokonanie modyfikacji i prowadzenie analizy w programie Autodesk Robot Structural
Analysis
2. zakresu rezultatw
po obliczeniach wykonanych przy pomocy programu Robot uzyskiwane s dodatkowe wyniki
oblicze w programie Autodesk CBS:
wartoci si zredukowanych w panelach dla przypadkw sejsmicznych, kombinacji Newmarka
oraz obwiedni kombinacji wyjtkowych
3. czasu trwania oblicze i pobierania wynikw
czas trwania oblicze jest identyczny, natomiast pobieranie wynikw oblicze z programu Robot
jest dusze ni dla oblicze wykonanych programem Robot.
- mapy i wartoci momentw, si i przemieszcze sprystych dla pyt i cian
UWAGA:
W programie Autodesk CBS (poczwszy od wersji 2009) mog by przedstawiane wartoci ugi w
stanie zarysowanym i szerokoci rozwarcia rys pyt i cian.
- wykresy i wartoci momentw, si dla elementw prtowych
- przemieszczenia spryste konstrukcji
- reakcje podpr
strona: 166
- teoretyczne powierzchnie zbrojenia pyt i cian betonowych.

Dodatkowo dla tej metody istnieje moliwo obliczania zbrojenia rzeczywistego dla pyt elbetowych;
obliczenia rzeczywistej powierzchni zbrojenia w pytach s przeprowadzane w moduach elbetowych
programu Autodesk Robot Structural Analysis.
Ukad lokalny pyt fundamentowych jest skierowany przeciwnie do osi Z ukadu globalnego w
przypadku obliczania zbrojenia rzeczywistego; ten zabieg jest dokonywany, aby zostao uwzgldnione
przebicie. Warstwy zbrojenia s zatem prezentowane odwrotnie ni w przypadku zwykych pyt.
8.13.Parametry normowe - teoretyczne zbrojenie pyt i

cian
Okno dialogowe, ktre otwierane jest po naciniciu klawisza Parametry normowe w oknie
dialogowym Opcje domylne (dla metody dokadnej). Opcje znajdujce si w tym oknie dialogowym
umoliwiaj definicj parametrw normowych koniecznych do przeprowadzenia oblicze zbrojenia
teoretycznego zgodnie z warunkami opisanymi w wybranej normie elbetowej (patrz Preferencje);
dodatkowo ustawiane s one w trakcie wykonywania oblicze programem Autodesk Robot
Structural Analysis poprzez definicj nowego wzorca zbrojenia i przypisanie go do wszystkich paneli
betonowych. Dziki tej opcji mona wykona obliczenia zbrojenia dla parametrw innych ni
standardowo ustawione w programie Autodesk Robot Structural Analysis.
W powyszym oknie dialogowym okrelone mog zosta podstawowe parametry zwizane z

obliczeniem teoretycznej powierzchni zbrojenia pyt i cian konstrukcji. Wybrane mog by rednice
prtw dla zbrojenia grnego i dolnego oraz okrelona moe zosta otulina prtw zbrojeniowych.
Lista Typ oblicze pozwala na wybr jednej z nastpujcych moliwoci:
- zginanie + ciskanie / rozciganie
- czyste zginanie
- ciskanie / rozciganie.
strona: 167
W polu Zbrojenie minimalne znajduj si nastpujce opcje:

brak - zbrojenie minimalne nie jest wyznaczane
tylko gdy zbrojenie teoretyczne > 0 - przypisana zostanie co najmniej warto minimalna zbrojenia
w tych elementach skoczonych, dla ktrych wystpi konieczno zastosowania zbrojenia
(zbrojenie teoretyczne jest wiksze od zera)
dla caego obiektu - caemu obiektowi (pycie lub cianie) zostanie przypisana co najmniej warto
minimalna zbrojenia.
Wczenie opcji Ugicie powoduje obliczenie wartoci strzaki ugicia pyty elbetowej z
uwzgldnieniem zarysowania, natomiast wczenie opcji Korekta ugicia pozwala na automatyczn
korekt ugi poprzez zwikszenie powierzchni zbrojenia (zmniejszenie ugicia poniej wartoci
dopuszczalnej).
Wczenie opcji Zarysowanie powoduje obliczanie szerokoci rozwarcia rys, natomiast wczenie
opcji Korekta zarysowania pozwala na automatyczn korekt szerokoci rozwarcia rys poprzez
zwikszenie powierzchni zbrojenia (zmniejszenie zarysowania poniej wartoci dopuszczalnej).
UWAGA:
Wartoci ugi zarysowanych pyt, jak rwnie szerokoci rozwarcia rys, nie s wczytywane do
programu Autodesk CBS, ale s weryfikowane w trakcie wymiarowania zbrojenia teoretycznego
paneli w programie Autodesk Robot Structural Analysis. Jeeli obliczone wartoci ugi przekrocz
dopuszczalne wartoci, to wywietlany jest komunikat dla odpowiedniego obiektu.
UWAGA:
Jeeli przeprowadzono obliczenia metod dokadn, to istnieje moliwo obliczenia zbrojenia
teoretycznego pyt i cian bez koniecznoci ponownego przeprowadzania oblicze statycznych.
8.14.Zaoenia
przyjmowane
podczas
oblicze
konstrukcji i algorytm wyznaczania momentw
ZAOENIA
- ciany przenosz obcienia poziome jedynie w swojej paszczynie
- Supy przenosz obcienia w obu kierunkach
- Elementy nienone lub z materiaw nienonych nie przenosz obcie
- Rygle ramy (stropy piter) posiadaj nieskoczon sztywno
- Momenty na elementach pionowych s rozkadane proporcjonalnie do ich sztywnoci.
UWAGA:
Jeeli w modelu konstrukcji znajduj si elementy nienone inne ni cianki dziaowe, to po
uruchomieniu oblicze wywietlany jest komunikat: Elementy nienone {lista} zostan pominite w
obliczeniach. Elementy nienone znajdujce si w programie podlegaj nastpujcym reguom:
- pod niepodpartymi supami / cianami nienonymi generowane s stopy / awy fundamentowe
- ciar pominitych elementw nienonych nie jest wliczany do ciaru wasnego konstrukcji
- elementy nienone s pomijane podczas wymiarowania elementw konstrukcji.
ALGORYTM WYZNACZANIA MOMENTW

1. Obliczenie momentw bezwadnoci Ix, Iy, Ixy dla kadego przekroju poprzecznego elementw
pionowych (supy + ciany)
2. Transformacja momentw bezwadnoci do ukadu globalnego, w ktrym dziaaj siy
3. Zsumowanie si na kadym pitrze od 1 do k oraz obliczenie sumarycznego momentu dziaajcego

na pitro i
strona: 168
4. Zsumowanie momentw sztywnoci B wszystkich wzw (kocw) rozpatrywanych supw i cian

w z pitra i
Li - wysoko supa lub ciany
hi - wysoko kondygnacji
Ii - moment bezwadnoci w kierunku biecych oblicze
Ei - modu Younga
XXX - sztywne podparcie
OOO - podparcie przegubowe
5. Rozoenie momentu Mi na wszystkie wzy j, proporcjonalnie do ich sztywnoci
8.15.Siy zredukowane
Okno dialogowe Siy zredukowane suy do definicji przeci cian (poziome, pionowe) i punktw, w
ktrych program wyznaczy siy zredukowane V, H, M.
UWAGA:
Siy mog by prezentowane w oknie dialogowym Waciwoci lub na widoku 3D obliczeniowym tylko
po przeprowadzeniu oblicze metod dokadn.
strona: 169
Opcja jest dostpna:

z menu po wybraniu komendy Obliczenia / Siy zredukowane
po naciniciu ikony
Kady ze zdefiniowanych typw przecicia moe by przypisany do wszystkich cian lub tylko do
wybranych cian. Lista przeci cian i punktw, w ktrych obliczane s siy zredukowane, stanowi
szablon; moe on zosta zapisany jako domylny, a nastpnie wykorzystywany w nowych projektach.
Prezentacja si zredukowanych w oknie dialogowym Waciwoci jest moliwa po wczeniu opcji Siy
zredukowane na zakadce Rezultaty. Wybr kolejnego punktu moe by dokonany przy pomocy
strzaek. Moliwe jest rwnie wyznaczenie wartoci si zredukowanych dla dowolnego punktu w
obrbie ciany; naley wpisa wsprzdne punktu w polach edycyjnych.
Prezentacja si zredukowanych na widoku 3D jest moliwa po wybraniu wielkoci zredukowanej.
Przedstawiane s wartoci si we wszystkich predefiniowanych punktach.
W powyszym oknie dialogowym znajduje si tabela, ktrej kolumny zawieraj:
pierwsza kolumna suy do wczenia/wyczenia wybranego typu przecicia
wsprzdne: wybr typu definicji pooenia (Wzgldne / Bezwzgldne)
x, y: wsprzdne punktu przecicia
Przekrj: dostpne kierunki przeci (poziome / pionowe)
Pooenie: dostpne strefy wyznaczania przeci (caa ciana / nad oknem / nad drzwiami)
Lista cian: wszystkie / bieca selekcja; w tej kolumnie wpisywane s ciany zaznaczone przed
otwarciem okna dialogowego.
9. WYMIAROWANIE ELEMENTW KONSTRUKCJI

9.1. Wymiarowanie elementw elbetowych konstrukcji
Obliczenia normowe elementw konstrukcji w programie Autodesk CBS mog by prowadzone dla
elementw elbetowych konstrukcji. Aby rozpocz obliczenia normowe elementw konstrukcji,
naley:
z menu wybra komend Obliczenia / Wymiarowanie elementw elbetowych
nacisn ikon
Jeeli w oknie dialogowym Wymiarowanie elementw elbetowych wczona jest opcja Zawsze
wywietlaj to okno przed obliczeniami, to na ekranie pojawia si okno dialogowe Wymiarowanie
elementw elbetowych zawierajce opcje oblicze normowych konstrukcji i parametry gruntu; aby
rozpocz obliczenia normowe elementw konstrukcji, naley nacisn klawisz Obliczenia.
strona: 170
9.2. Wymiarowanie elementw elbetowych - opcje

obliczeniowe
Okno dialogowe Wymiarowanie elementw elbetowych pokazane na poniszym rysunku moe
zosta uruchomiony po wybraniu opcji menu Opcje obliczeniowe (i wybraniu zakadki Wymiarowanie
elementw elbetowych) lub po wybraniu opcji menu Wymiarowanie elementw elbetowych (przy
wczonej opcji Zawsze wywietlaj to okno dialogowe przed obliczeniami).
W grnej czci okna dialogowego wybrana moe zosta metoda wymiarowania:

- szacunkowa
- rzeczywista (przy uyciu moduw elbetowych programu Robot).
Parametry wymiarowania mona wybra w oknie dialogowym Parametry oglne dostpnym po
naciniciu klawisza Parametry oglne znajdujcego si w prawej, grnej czci okna dialogowego.
Opcja Uwzgldnij selekcj umoliwia wymiarowanie elementw wyselekcjonowanych na ekranie
graficznym lub poprzez opcje znajdujce si w oknie dialogowym Kryteria selekcji. Opcja Uwzgldnij
selekcj jest powizana z trybem selekcji caej konstrukcji lub biecego pitra dostpnym w menu
Edycja lub na pasku narzdzi Obiekty (
lub
W rodkowej czci okna dialogowego wymienione s obiekty dostpne w programie, dla ktrych
przeprowadzone mog by obliczenia normowe; nastpujce typy elementw konstrukcji elbetowej
strona: 171
mog by wymiarowane w programie Autodesk CBS: belki, supy, stopy i awy fundamentowe,
ciany, pyty i pyty fundamentowe.
Wczenie np. opcji Belki i Supy powoduje (przy pozostaych opcjach wyczonych), e
wymiarowanymi obiektami konstrukcji elbetowej bd tylko belki i supy.
Dla belek dostpne s dwie dodatkowe opcje:
Automatyczne rozpoznawanie przekrojw T - w trakcie obliczania rzeczywistego zbrojenia belek
elbetowych w programie Autodesk Robot Structural Analysis moliwe jest wykrycie
szerokoci pyty, ktra moe by uwzgldniona przy wymiarowaniu elementu
Uyj obcienie zastpcze - opcja jest aktywna po obliczeniach konstrukcji jedn z metod
uproszczonych przy wczone opcji Rzeczywiste (Autodesk Robot Structural Analysis); jeli
opcja jest wczona, to w przypadku oblicze metodami uproszczonymi wyznaczane jest dla
belek obcienie zastpcze Z2 dla obcienia liniowego. Obcienie to jest wyliczane dla
kadego przsa (warto i pooenie obcienia s wyznaczane z warunku zgodnoci momentu
w rodku przsa i sumy obcienia liniowego z wartociami uzyskanymi metod Crossa);
dodatkowym kryterium jest zgodno reakcji i momentw na kocach przse.
Obcienie zastpcze pozwala uproci schemat obcie przyoony do belki przy niewielkiej
modyfikacji rozkadu siy poprzecznej i momentu.
UWAGA:
Jeeli przeprowadzono obliczenia metod dokadn, to istnieje moliwo obliczenia zbrojenia
teoretycznego pyt i cian bez koniecznoci ponownego przeprowadzania oblicze statycznych.
9.3. Wymiarowanie elementw elbetowych - parametry

oglne
Parametry wymiarowania mona wybra w oknie dialogowym Parametry oglne dostpnym po
naciniciu klawisza Parametry oglne znajdujcego si w oknie dialogowym Wymiarowanie
elementw elbetowych.
W lewej czci okna dialogowego znajduje si pokazane na poniszym rysunku drzewko opcji
dostpnych w oknie dialogowym.
Po rozwiniciu kadej opcji w drzewku moliwa jest definicja kryterium optymalizacji i parametrw
stali zbrojeniowej dla kadego typu elementu konstrukcji elbetowej.
Opcja Podsumowanie znajdujca si w grnej czci drzewka umoliwia prezentacj podstawowych
zbiorczych informacji o opcjach wymiarowania poszczeglnych obiektw konstrukcji. Na zakadce
Podsumowanie nie jest moliwa zmiana tych parametrw.
Kolejne elementy drzewka znajdujcego si w lewej czci okna dialogowego Parametry oglne
pozwalaj na okrelenie kryteriw optymalizacji i parametrw wymiarowania dla poszczeglnych
typw obiektw. Dostpne s nastpujce typy elementw konstrukcji elbetowych: belki, supy, stopy
fundamentowe, awy fundamentowe, ciany, pyty i pyty fundamentowe.
Poniej omwione zostan opcje dla poszczeglnych elementw konstrukcji elbetowych.
Kryteria optymalizacji
Dla kadego typu elementu konstrukcji elbetowej okrelone mog zosta kryteria optymalizacji.
strona: 172
BELKI, SUPY
W polu Wymiary okrelone mog zosta nastpujce parametry:

Zmiana wymiarw co - okrelenie wartoci najmniejszej zmiany geometrii przy optymalizacji
przekroju
wczone opcje h ustalone, b ustalone - niemoliwa optymalizacja wymiarw przekroju (przekrj
zachowuje przyjte przez uytkownika wymiary)
wyczone opcje h ustalone, b ustalone - dopuszczona zmiana wymiarw b i/lub h przekroju
poprzecznego belki z moliwoci podania granicznych wartoci obydwu wymiarw bmin, hmin
oraz bmax i hmax
wyczone opcje h ustalone, b ustalone - moliwo okrelenia stosunku wymiarw b/h.
W polu Zuycie stali okrelone mog zosta nastpujce parametry:
Minimalny, Maksymalny - okrelenie przy optymalizacji przekroju dolnej i grnej wartoci
przedziau wyraajcego albo minimalny/maksymalny procent stali w przekroju betonowym, albo
minimaln/maksymaln mas stali w metrze szeciennym betonu (gsto)
Preferowany - preferowany przez uytkownika procent stali w przekroju betonowym lub mas stali
w metrze szeciennym betonu (gsto), do ktrego dy optymalizacja przekroju (gdy jest
moliwa zmiana przynajmniej jednego wymiaru).
W polu Sposb grupowania wybrana moe zosta metoda grupowania belek elbetowych:
grupowanie w obrbie elementw o tej samej geometrii i/lub grupowanie w obrbie elementw na tej
samej kondygnacji.
Dla belek elbetowych mona wymusi jednakow wysoko oraz szeroko zoptymalizowanych
przekrojw przse w obrbie jednej belki za pomoc opcji Jednakowa wysoko/szeroko
przekrojw przse.
STOPY FUNDAMENTOWE

przekroju
wczone opcje A ustalone, B ustalone, ex ustalone, ey ustalone - niemoliwa optymalizacja
wymiarw przekroju (przekrj zachowuje przyjte przez uytkownika wymiary)
strona: 173
wyczone opcje A ustalone, B ustalone, ex ustalone, ey ustalone - dopuszczona zmiana

wymiarw przekroju poprzecznego z moliwoci podania granicznych wartoci wymiarw Amin,
Bmin oraz Amax i Bmax
minimalne zuycie stali (sprawdzanie iloci stali zwymiarowanej przez program i minimalnej
podanej przez uytkownika tylko w przypadku wymiarowania szacunkowego).
W polu Sposb grupowania wybrana moe zosta metoda grupowania stp fundamentowych
(grupowanie w obrbie elementw o tej samej geometrii).
AWY FUNDAMENTOWE
przekroju
wczone opcje B ustalone, ex ustalone - niemoliwa optymalizacja wymiarw przekroju (przekrj
zachowuje przyjte przez uytkownika wymiary)
wyczone opcje B ustalone, ex ustalone - dopuszczona zmiana wymiarw przekroju
poprzecznego z moliwoci podania granicznych wartoci wymiarw Bmin oraz Bmax.
W polu Sposb grupowania wybrana moe zosta metoda grupowania aw fundamentowych
(grupowanie w obrbie elementw o tej samej geometrii).
Stal zbrojeniowa
Dla kadego typu elementu konstrukcji elbetowej okrelone mog zosta parametry zbrojenia.
Dla belek, supw, stp fundamentowych i aw fundamentowych wybrane mog zosta parametry
zbrojenia podunego i poprzecznego.
Dla cian, pyt i pyt fundamentowych wybrane mog zosta parametry zbrojenia gwnego i
konstrukcyjnego.
Zbrojenie dostpne na listach wyboru jest zbrojeniem okrelonym w oknie dialogowym Baza
materiaw.
9.4. Wymiarowanie elementw elbetowych - obliczenia

szacunkowe
Obliczenia s oparte na oglnych zasadach wymiarowania elementw elbetowych w stanie
granicznym nonoci i uytkowania. Na podstawie si dla tych stanw oraz parametrw
wytrzymaociowych stali i betonu otrzymujemy szacunkowe powierzchnie zbrojenia elementu w kilku
charakterystycznych punktach. Na ich podstawie jest szacowane zapotrzebowanie na stal dla caego
elementu.
Rezultaty te wystarczaj do oszacowania zapotrzebowania na stal dla caej konstrukcji oraz
umoliwiaj szybkie zoptymalizowanie wymiarw elementw. Pomimo uproszczonego sposobu
oblicze rednia warto zbrojenia w elemencie nie powinna rni si od wynikw zbrojenia
rzeczywistego o wicej ni 10%.
BELKI (ZGINANIE)
Obliczenia z uwagi na momenty dodatnie i ujemne s niezalene. Kocowe zbrojenie jest obwiedni
zbrojenia z wymiarowania na momenty dodatnie i ujemne.
Parametrami oblicze s wymiary przekroju:
b - szeroko przekroju
h - wysoko przekroju
a - rednia odlego od krawdzi do rodka cikoci prtw podunych zbrojenia
strona: 174
oraz parametry materiaowe

fck - wytrzymao charakterystyczna betonu
fyk - wytrzymao charakterystyczna stali
c - wspczynnik materiaowy dla betonu w SGN
y - wspczynnik materiaowy dla stali w SGN
c - wspczynnik materiaowy dla betonu w SGU
y - wspczynnik materiaowy dla stali w SGU.
Pierwszym krokiem oblicze jest wyznaczenie granicznego momentu dla zbrojenia jednostronnego. Z
rwna rwnowagi przekroju otrzymujemy:
W SGN w obliczeniach przyjto wspczynniki:

lim = 0.5
= 0.8
c = 1.5
y = 1.15.
W przypadku gdy Mlim |M ULS| wyliczany jest dodatkowy moment, ktry musi by przeniesiony przez
zbrojenie grne.
Kocowe zbrojenie moe by zapisane nastpujcymi wzorami:
W przypadku gdy Mlim |M

parametrach:
|, rozwizywane jest rwnanie kwadratowe o nastpujcych
ULS
strona: 175
przy czym, w zalenoci od znaku momentu, Ay jest zbrojeniem grnym lub dolnym.
Obliczenia dla SGW przebiegaj w identyczny sposb jak dla opisanego powyej SGN. W
rwnaniach zostaj jedynie podmienione:
1. dziaajce na przekrj momenty pochodzce z obwiedni dla SGU
2. wspczynniki materiaowe (c = 1.0, y= 1.0).
SUPY (CISKANIE)
W obliczeniach przyjto, e nono przekroju jest sum nonoci zbrojenia i zredukowanej nonoci
przekroju betonowego dla si ciskajcych
lub nonoci stali dla si rozcigajcych:
W przypadku wystpowania zarwno si rozcigajcych jak i ciskajcych, obliczenia s prowadzone
niezalenie dla obydwu typw obcienia, a kocowe zbrojenie jest obwiedni zbrojenia wynikego z
tych oblicze.
Smuko elementu jest uwzgldniana w poprzez dodatkowy wspczynnik redukcyjny zwikszajcy
oddziaywanie siy osiowej:
Przyjto nastpujce oznaczenia:

I - moment bezwadnoci przekroju
A - pole powierzchni przekroju
l - wysoko supa
- wspczynnik wyboczeniowy.
W obliczeniach dodatkowo przyjte zostay:
- wspczynniki materiaowe jak dla oblicze belek (zginania)
- wspczynnik wyboczeniowy =0.7
- wspczynnik redukcji nonoci dla betonu = 0.5.
Jeeli w supie wystpuj momenty zginajce, to zbrojenie od zginania jest liczone niezalenie, a
nastpnie zbrojenie od zginania sumowane ze zbrojeniem od ciskania. W obliczeniach zginania
moment zginajcy jest rwnie zwikszany poprzez podzielenie jego wartoci przez wspczynnik
smukoci .
STOPY (ZGINANIE)
Zbrojenie w stopach fundamentowych jest obliczane na podstawie momentw zginajcych
wynikajcych z oddziaywa gruntu pod stop. Oddziaywanie gruntu na fundament wynika z oblicze
nonoci fundamentu dla SGN.
strona: 176
Zasada wymiarowania na zginanie jest identyczna jak w belkach. Obliczenia s prowadzone

niezalenie w dwch kierunkach.
AWY (ZGINANIE)
Zbrojenie w awach fundamentowych jest obliczane na podstawie poprzecznych momentw
zginajcych wynikajcych z oddziaywa gruntu pod stop. Oddziaywanie gruntu na fundament
wynika z oblicze nonoci fundamentu dla SGN.
Zasada wymiarowania na zginanie jest identyczna jak w belkach.

UWAGA:
awy nie s wymiarowane z uwagi na zbrojenie podune.
CIANY
Zbrojenie w cianach jest obliczane w oparciu o metod Zginanie zoone wg normy BAEL 99. Opcja
umoliwia dobr przekroju ciany oraz wymiarowanie zbrojenia.
Dobr przekroju ciany
Program znajduje minimaln grubo dla ciany niezbrojonej, ktra musi si mieci w zakresie
ustalonym przez uytkownika. Do wyznaczenia gruboci minimalnej su 3 warunki:
1. a = 10cm, a dla sejsmiki 15cm
2.
- gdzie Lf jest wysokoci ciany zmodyfikowan wg dodatkowych warunkw jak
dla ciany niezbrojonej
strona: 177
3.
- gdzie Nu/L to obcienie liniowe w cianie, d = 1m, a ulimNRF jest
dopuszczalnym napreniem dla ciany niezbrojonej.
Wymiarowanie zbrojenia
W trakcie wymiarowania zbrojenia ciany program wyznacza nastpujce powierzchnie zbrojenia:
a) zbrojenie pionowe As
b) zbrojenie poziome Ah
c) zbrojenie krawdziowe Af.
W przypadku oblicze sejsmicznych wyznaczane jest take zbrojenie na polizg, ktre jest
dodawane do zbrojenia pionowego.
Jeeli ciana nie jest zbrojona, to przyjmowane jest zbrojenie minimalne przeciwskurczowe (lub
konstrukcyjne).
PYTY, PYTY FUNDAMENTOWE
Analiza tych elementw w modelu obliczonym metodami uproszczonymi nie jest moliwa.
Natomiast w przypadku wyznaczenia teoretycznych powierzchni zbrojenia paneli w ramach oblicze
zaawansowanych, wyznaczenie masy zbrojenia odbywa si w sposb szacunkowy - dla
poszczeglnych paneli wyznaczane s ekstremalne powierzchnie zbrojenia w oczkach siatki o
wielkoci 1m. Tak wyznaczone zbrojenie nie uwzgldnia ujednolicania stref zbrojenia i dugoci
zakadw i moe by rozbiene ze zbrojeniem wyznaczonym w moduach elbetowych programu
Autodesk Robot Structural Analysis.
9.5. Wymiarowanie elementw elbetowych - obliczenia

rzeczywiste
W obliczeniach zbrojenia rzeczywistego s wykorzystywane moduy elbetowe (obliczanie
powierzchni zbrojenia rzeczywistego) programu Autodesk Robot Structural Analysis. Obliczenia te
s oparte na wymaganiach normowych. Wynikiem tych oblicze jest zestawienie stali zbrojeniowej
speniajcej warunki nonoci oraz wymagania normy wraz z rysunkiem zbrojenia i notk z oblicze.
Do moduw elbetowych programu Autodesk Robot Structural Analysis s przekazywane
przypadki proste oraz rczne kombinacje obcie.
Obliczenia mog by prowadzone w nastpujcych trybach:
przejcia do moduw normowych - uruchomiony zostanie modu sucy do wymiarowania
elementu elbetowego konstrukcji, w ktrym mog by przeprowadzona obliczenia normowe
tego elementu; moliwa jest zmiana parametrw optymalizacji i zbrojenia
automatycznym - obliczenia normowe zostan przeprowadzone automatycznie dla przyjtych
parametrw optymalizacji i zbrojenia
interaktywnym - obliczenia normowe zostan przeprowadzone dla przyjtych parametrw
optymalizacji i zbrojenia z moliwoci zmiany tych parametrw
z generacj rysunkw - obliczenia normowe zostan przeprowadzona automatycznie dla
przyjtych parametrw optymalizacji i zbrojenia z dodatkow generacj rysunkw elementw
konstrukcji elbetowej.
Poniej wymienionych opcji znajduje si opcja Importuj prty zbrojeniowe; wczenie tej opcji pozwala
na wczytanie informacji o prtach zbrojeniowych wykorzystanych do generacji zbrojenia elementw
konstrukcji (belki, supy, stopy itp.) w moduach elbetowych programu Autodesk Robot Structural
Analysis. Po wczytaniu informacji o prtach zbrojeniowych w programie Autodesk CBS tworzone s
warstwy obiektw graficznych, do ktrych przypisane zostaj poszczeglne grupy prtw
zbrojeniowych (program tworzy warstwy dla poszczeglnych typw obiektw: belki, pyty, ciany itp.
oraz dla rodzaju zbrojenia: podune, poprzeczne).
Po wczeniu opcji wywietlania prtw zbrojeniowych, prty s prezentowane na widoku 3D
(architektonicznym i inynierskim), jeeli warstwa, na ktrej prty si znajduj, jest wczona (patrz
opis okna dialogowego Wywietl / Warstwy).
strona: 178
Prezentacja prtw jest moliwa na widoku szkieletowym (wtedy prty wizualizowane s jako linie)
oraz na widoku z renderingiem; w tym celu naley ustawi wywietlanie obiektw na widoku z
renderingiem jako przeroczyste (patrz Obliczenia / Parametry wywietlania).
W oknie dialogowym Waciwoci dla wybranego prta / grupy prtw mona odczyta rednic oraz
typ zbrojenia (podune / poprzeczne).
W dolnej czci okna dialogowego znajduje si rwnie opcja Generuj prty cznikowe; wczenie tej
opcji powoduje, e w trakcie przesyania elementw elbetowych konstrukcji do moduw
wymiarujcych programu Autodesk Robot Structural Analysis (modu do wymiarowania supw
elbetowych) zostaj automatyczne wykryte cigi supw znajdujcych si nad sob. Tworzone s
acuchy supw; dodatkowo w moduach wymiarujcych programu Autodesk Robot Structural
Analysis w supach, nad ktrymi znajduje si sup grny, zostaj wygenerowane prty cznikowe.
UWAGA:
W przypadku wymiarowania belek elbetowych analizowanych metod zaawansowan, do moduu
elbetowego programu Autodesk Robot Structural Analysis przekazywane s wzgldne
przemieszczenia spryste belek (pomniejszone o przemieszczenia ich podpr); zapewnia to
prawidowe wymiarowanie belek z uwagi na SGU.
Podczas obliczania rzeczywistego zbrojenia belek elbetowych w programie Autodesk Robot
Structural Analysis moliwe jest wykrycie szerokoci pyty, ktra moe by uwzgldniona przy
wymiarowaniu elementu (opcja Automatyczne rozpoznawanie przekrojw T). Przyjmowane s
nastpujce zaoenia przy wymiarowaniu belek z uwzgldnieniem wsppracujcej pyty:
przekrj belki jest prostoktny
szeroko pyty jest rozpatrywana niezalenie dla wszystkich przse belki
dla kadego przsa znajdywane s pyty poczone z przsem oraz ssiednie belki
(uwzgldniane s tylko belki tworzce z rozpatrywanym przsem kt mniejszy ni 45 stopni)
wysig pyty uwzgldnianej w obliczeniach jest rwny poowie najmniejszej odlegoci midzy
belk ssiedni, a rozpatrywanym przsem, a przy braku belek ssiednich jest to najmniejszy
wysig pyty w obrbie danego przsa (nie wicej jednak ni 10-krotna grubo pyty)
przekrj wymiarowanego elementu jest odczytywany w module elbetowym programu Autodesk
Robot Structural Analysis i moe mie 2 rne wysigi pyty (na rnych) poziomach
wysig pyty, ktry moe by uwzgldniany w module elbetowym programu Autodesk Robot
Structural Analysis jest porwnywany z wymogami poszczeglnych norm elbetowych i w
obliczeniach uwzgldniany jest wysig dopuszczany przez norm (ta linia na rysunku
przekroju oznacza zasig wysigu pyty dopuszczanego przez norm)
jeeli w trakcie wymiarowania elementu dojdzie do zmiany jego wymiarw, to modyfikowane (i
przesyane z powrotem do programu Autodesk CBS) s tylko wymiary b i h przekroju
prostoktnego, natomiast modyfikacje wsppracujcej pyty (dokonane przez uytkownika) s
pomijane.
Obliczenia powierzchni rzeczywistych zbrojenia w programie Autodesk CBS korzystaj z aktualnych
ustawie dokonanych w programie Autodesk Robot Structural Analysis w zakresie normy oraz
preferencji Standard w obrbie niezdefiniowanych w programie Autodesk CBS parametrw zbrojenia
i parametrw obliczeniowych. Uytkownik moe wybra wzorzec opcji obliczeniowych lub zbrojenia
inny ni standardowy, jeeli zosta on wczeniej zdefiniowany w moduach elbetowych programu
Autodesk Robot Structural Analysis. Wyboru mona dokona z list rozwijalnych znajdujcych si w
oknie dialogowym Parametry oglne dla poszczeglnych grup obiektw.
Wszystkie parametry zdefiniowane w oknie dialogowym Wymiarowanie elementw elbetowych /
Parametry oglne s przenoszone do moduw elbetowych programu Autodesk Robot Structural
Analysis.
Wymiarowanie rzeczywiste cian odbywa si w module elbetowym ciany w programie Autodesk
Robot Structural Analysis. Dla konstrukcji obliczonych metodami uproszczonymi eksportowane s
obcienia przyoone do cian w ramach rozkadu obcie, natomiast w przypadku konstrukcji
obliczonych metod zaawansowan do moduu cian eksportowane s siy zredukowane w cianach
dla przecicia poziomego w rodku podstawy ciany.
Obliczenia zbrojenia rzeczywistego w pozwalaj na wymiarowanie belek, supw, belek-cian, cian,
stp i aw fundamentowych oraz pyt z uwzgldnieniem wymaga nastpujcych norm:
strona: 179
Belki:
ACI 318/99 i ACI 318/99 metric, ACI 318/02 i ACI 318/02 metric, ACI 318/02
Tajlandia, BAEL 91 i BAEL 91 mod. 99, BS 8110, EC2 (ENV 1992-1-1:1991), EC2 Belgium NAD, EC2 - Italian NAD, PN-84/B-03264 i PN-B-03264 (2002), EHE 99, NS
3473E, CP 65, CSA A23.3-94, DM 9/1/96, SNiP 2.03.01-84, STAS 10107/0-90
Supy:
Tajlandia, BAEL 91 i BAEL 91 mod. 99, BS 8110, EC2 (ENV 1992-1-1:1991), EC2 Belgium NAD, EC2 - Italian NAD, EHE 99, PN-84/B-03264 i PN-B-03264 (2002),
SNiP 2.03.01-84, NS 3473E, STAS 10107/0-90, DM 9/1/96, CP 65 i CSA A23.3-94
awy fundamentowe: ACI, BS 8004, CSA, EC7 (ENV 1997-1:1994), DTU 13.12, Fascicule 64 Titre
V, PN-81/B-03020, SNiP 2.02.01-83
Stopy fundamentowe: ACI, BS 8004, CSA, DTU 13.12, EC7 (ENV 1997-1:1994), Fascicule 64 Titre
V, PN-81/B-03020, SNiP 2.02.01-83
Pyty:
Tajlandia, BAEL 91 i BAEL 91 mod. 99, BS 8110, EC2 (ENV 1992-1-1:1991), EC2 Belgium NAD, EC2 - Italian NAD, EHE 99, PN-84/B-03264 i PN-B-03264 (2002),
SNiP 2.03.01-84, NS 3473E, STAS 10107/0-90, DM 9/1/96, CP 65 i CSA A23.3-94,
GB 50010-2002
Belki-ciany: BAEL 91 i BAEL 91 mod. 99, PN-B-03264 (2002)

ciany:
Tajlandia, BAEL 91 i BAEL 91 mod. 99.
9.6. Grunt - opcje obliczeniowe

W oknie dialogowym Opcje obliczeniowe dostpna jest rwnie zakadka Grunt.
Na tej zakadce s definiowane parametry suce do oblicze geotechnicznych fundamentw. W

obliczeniach
geotechnicznych
fundamentw
wykorzystywana
jest
warto naprenia
dopuszczalnego, ktra moe zosta okrelona w powyszym oknie dialogowym:
po wybraniu opcji dopuszczalne i podaniu wartoci naprenia dopuszczalnego
po wybraniu opcji dopuszczalne i podaniu wartoci podstawowych parametrw gruntu (ciar
objtociowy, kt tarcia wewntrznego i kohezja); warto naprenia dopuszczalnego jest
obliczana w programie.
UWAGA:
Faktyczna gboko posadowienia fundamentu wynika z geometrii modelu i okrelonego przez
uytkownika poziomu terenu (jest on stay dla caego modelu).
Na licie parametrw gruntu nie umieszczono minimalnej gbokoci posadowienia, poniewa
spenienie tego warunku nie jest sprawdzane przez program; ten warunek powinien zosta
sprawdzony przez uytkownika.
strona: 180
Patrz rwnie:
Analiza nonoci fundamentu
9.7. Analiza nonoci fundamentu

Uproszczona analiza nonoci fundamentw w programie Autodesk CBS opiera si na porwnaniu
wartoci napre w gruncie lub si (dla norm EC7 (ENV 1997-1:1994), PN-81/B-03020, SNiP
2.02.01-83) dla wybranej normy z wartoci dopuszczaln qult zmodyfikowan jak w poniszej tabeli.
Warto dopuszczalna qult
moe by okrelona przez uytkownika w oknie dialogowym Opcje
obliczeniowe na zakadce Grunt lub wyliczona na podstawie charakterystyk gruntu podanych w tym
samym oknie dialogowym.
Do wyliczania napre pod stop pochodzcych od obcie zewntrznych, ciaru fundamentu i

gruntw nadlegych wykorzystywany jest model liniowy bez moliwoci wystpowania napre
rozcigajcych w gruncie.
strona: 181
W obliczeniach wykorzystuje si warto redni napre, ktra jest rozumiana jako warto rednia
z napre bez uwzgldniania strefy z napreniami zerowymi.
Dla niektrych norm zastosowano warto redni maksymaln (patrz tabela powyej).
Warto dopuszczalna qult moe by okrelona przez uytkownika w oknie dialogowym Opcje
obliczeniowe na zakadce Grunt lub wyliczona na podstawie charakterystyk gruntu podanych w tym
samym oknie dialogowym.
Do wyznaczania napre dopuszczalnych na podstawie charakterystyk gruntu przyjto metod
Hansena wraz z wytycznymi dla tej metody przedstawionymi w Foundation Analysis and Design
Joseph E. Bowles, Fifth Edition, The McGraw-Hill Companies, Inc. 1996.
Podstawowy wzr na nono wg Hansena zosta ograniczony do nastpujcego przypadku: przyjto,
e wspczynniki odpowiadajce za pochylenie stopy b i pochylenie naziomu g s rwne 1.0.
Poniewa w programie Autodesk CBS nie jest moliwe uycie gruntw o kcie tarcia = 0.0 stopni,
stosuje si jedynie pierwszy z wzorw Hansena. Kocowy wzr na obliczane napre
dopuszczalnych przybiera posta pokazan poniej.
gdzie odpowiednie wspczynniki wynosz:
strona: 182
przy czym powierzchnia efektywna A = B * L
gdzie:
Powysza oglna metoda Hansena w caoci jest stosowana dla norm: ACI, BS 8004 i CSA.
Dla pozostaych norm dostosowano wzory okrelajce niektre wspczynniki, tak aby odpowiaday
zapisom normowym.
UWAGA:
W obliczeniach nie jest uwzgldniane oddziaywanie wody gruntowej.
10. POCZENIE Z INNYMI PROGRAMAMI

10.1.Poczenie z programem Robot
W programie Autodesk CBS istnieje moliwo automatycznej generacji modelu obliczeniowego do
programu Autodesk Robot Structural Analysis. Aby tego dokona, po zdefiniowaniu modelu w
programie Autodesk CBS, naley wybra opcj Narzdzia / Eksport do programu Robot znajdujc
si w menu lub nacisn ikon
. Na ekranie pojawia si ponisze okno dialogowe.
strona: 183
W poniszym oknie dialogowym istnieje moliwo eksportu tylko wybranych elementw modelu
konstrukcji; przy wczonej opcji Uwzgldnij selekcj w trakcie eksportu brane s pod uwag wybrane
elementy z wyselekcjonowanej kondygnacji / caej konstrukcji.
UWAGA:
Jeeli program Autodesk Robot Structural Analysis jest uruchomiony, to generacja modelu
konstrukcji zostanie przeprowadzona w tej instancji programu; jeli program Autodesk Robot
Structural Analysis nie by uruchomiony, to zostanie on automatycznie uruchomiony, a nastpnie
przeprowadzona zostanie generacja modelu obliczeniowego.
Podczas generacji modelu konstrukcji w programie Autodesk Robot Structural Analysis
poszczeglne elementy modelu konstrukcji programu Autodesk CBS s zamieniane:
belki i supy na prty
stopy fundamentowe na podpory utwierdzone
awy fundamentowe na belki na sprystym podou z domylnym wspczynnikiem sprystoci
podoa K
ciany, pyty i schody na panele
okna i drzwi na otwory w panelach
pyty fundamentowe na panele na sprystym podou
cianki dziaowe na stae obcienie liniowe na panelu
wycicia stropowe na otwory w pycie
materiay warstwowe na obcienia stae na odpowiednim elemencie.
W trakcie generacji modelu konstrukcji w programie Autodesk Robot Structural Analysis belkom i
supom nadawane s domylne typy prtw, tak aby przeprowadzone mogo zosta wymiarowanie
tych elementw w programie Autodesk Robot Structural Analysis (w zalenoci od typu
elementw: wymiarowanie prtw elbetowych, stalowych czy drewnianych).
Istnieje moliwo zmiany typu poszczeglnych obiektw poprzez wczenie / wyczenie opcji
Element nony; jeli ta opcja jest wczona, to taki element jest modelowany w programie Autodesk
Robot Structural Analysis tylko jako obcienie o wartoci wynikajcej z ciaru tego elementu.
ciany nienone (do ktrych przyoone zostao obcienie) oraz pyty nienone (ktre s obcione
ciarem wasnym) s modelowane w programie Autodesk Robot Structural Analysis jako
okadziny z obcieniem do nich przyoonym.
10.2.Poczenie z programem Revit Structure

W obecnej wersji programu istnieje poczenie pomidzy programem Autodesk CBS i Revit
Structure. Poczenie takie pozwala to na przeprowadzenie korekty modelu konstrukcji stworzonego
programem Revit Structure oraz przeprowadzenie oblicze takiej konstrukcji.
Poczenie pomidzy programami Autodesk CBS i Revit Structure dotyczy:
- belek
- supw
- cian
- stp
- aw i pyt fundamentowych
- otworw w cianach i pytach
- obcie
- grup i kombinacji obcie
- obiektw 2D i 3D
strona: 184
- materiaw i przekrojw
- zwolnie kocw belek lub krawdzi pyt
- offsetw.
Opcja dostpna jest w programie Revit Structure przy uruchomionym programie Autodesk CBS
lub przez wskazanie pliku formatu geo.
10.3.Poczenie z innymi programami

W programie Autodesk CBS istnieje moliwo zapisu / odczytu pliku w formacie DXF, IFC, ADD i
RHG.
Pliki formatu DXF
Dla formatu DXF dostpna jest zarwno opcja zapisu jak i odczytu (eksport i import). W przypadku
eksportu w pliku generowane s kolejne warstwy odpowiadajce typom obiektw (warstwa belek,
supw itd..). Obiekty reprezentowane s w postaci blokw (tzn. zbir linii opisujcych np. cian
zgrupowany jest w blok), co uatwia ich pniejsz obrbk np. dodanie linii wymiarowych.
W przypadku eksportu do pliku DXF istnieje moliwo eksportu wszystkich kondygnacji
jednoczenie; po wybraniu formatu DXF na ekranie pojawia si dodatkowe okno dialogowe Eksport
DXF (patrz poniszy rysunek), w ktrym dokonany moe zosta wybr: eksport dotyczy bdzie tylko
biecej kondygnacji lub wszystkich kondygnacji jednoczenie (jeeli wybrana zostanie ta druga
opcja, to wszystkie kondygnacje umieszczane s na jednym rysunku)
W przypadku importu wszystkie obiekty s przechowywane jako pojedyncze linie, bloki linii (jeli s
zgrupowane w blok w oryginalnym pliku) lub jako teksty. Dodatkowo w programie zapamitywane s
warstwy, do ktrych te obiekty zostay przyporzdkowane. Warstwy te s dostpne w oknie
dialogowym otwieranym poprzez wybranie opcji menu: Widok / Wywietl / Warstwy; warstwy
podlegaj standardowym mechanizmom filtrowania wywietlania obiektw.
Rysunek wczytywany jest na biec kondygnacj; moliwe jest zatem jednoczesne wczytanie kilku
rzutw na kolejne kondygnacje. Przed otwarciem pliku na ekranie pojawia si pytanie dotyczce
jednostek, w ktrych zosta utworzony model w pliku DXF; wybranie waciwych jednostek pozwala na
poprawn ich konwersj na jednostki uywane aktualnie w programie Autodesk CBS.
Istnieje rwnie moliwo potraktowania wczytanego rysunku jako podkadu i na jego bazie
tworzenia konstrukcji 3D. Dostpna jest rwnie opcja zaawansowana polegajca na selekcji
dowolnej liczby obiektw rysunkowych i prbie ich automatycznej zamiany na obiekty 3D.
Po wybraniu linii dostpne staj si opcje zwizane z konwersj linii na obiekty typu belka, ciana, itp.
(opcje dostpne s rwnie z paskw narzdziowych). Jeli wybrana zostanie opcja konwersji linii na
ciany lub ciany dziaowe, to na ekranie otwarte zostanie okno dialogowe, w ktrym naley okreli
nastpujce parametry:
maksymalna szeroko cian
maksymalna szeroko otworu w cianie.
Zdefiniowanie tych parametrw jest wymagane z uwagi na przyjty algorytm zamiany linii na ciany i
automatycznego rozpoznawania otworw (okien, drzwi) w cianach.
UWAGA:
Do programu Autodesk CBS importowane s uki i okrgi, ktre mog by konwertowane na:
- pyty
- ciany, belki, awy fundamentowe (selekcja minimum 2 linii).
strona: 185
Pliki formatu IFC

UWAGA:
Jeeli na komputerze nie ma zainstalowanego programu odczytujcego pliki formatu IFC (pliki formatu
IFC nie s zwizane z adnym programem), to podczas instalacji dokonywana jest automatyczna
rejestracja programu Autodesk CBS w systemie Windows jako domylnej aplikacji dla plikw IFC.
Dla formatu IFC dostpna jest opcja importu w wersji 1.5.1 (Autodesk Architectural Desktop, Allplan
FT), 2.0 (ArchiCAD) oraz 2.x. Opcja pozwala na automatyczny import trjwymiarowej geometrii
modelu konstrukcji z programw architektonicznych. W obecnej wersji do programu Autodesk CBS
wczytane mog zosta nastpujce obiekty: belki, supy, pyty, ciany (o ksztacie prostoktnym),
okna, drzwi i otwory w pytach.
UWAGA:
Podczas otwierania modelu konstrukcji zapisanego w formacie IFC pojawia si okno dialogowe, w
ktrym naley przypisa materiay importowane z pliku IFC do poszczeglnych typw znajdujcych w
bazie materiaw programu Autodesk CBS oraz okreli, ktre materiay s konstrukcyjne.
UWAGA:
Do programu Autodesk CBS importowane s ukowe ciany, belki, awy fundamentowe i pyty.
Pliki formatu RHG
Format ten jest wykorzystywany do wymiany danych z programem ROBOT CBS. Uwaga: W
przypadku uycia opcji eksportu moe si zdarzy, i nie wszystkie elementy zostan
wyeksportowane; wynika to z faktu, i moliwoci definicji konstrukcji w programie Autodesk CBS s
bardziej zaawansowane ni w programie ROBOT CBS.
Pliki formatu ADD
Format ten jest wykorzystywany do wymiany danych z programem Adcof. Uwaga: W przypadku
uycia opcji eksportu moe si zdarzy, i nie wszystkie elementy zostan wyeksportowane; wynika
to z faktu, i moliwoci definicji konstrukcji w programie Autodesk CBS s bardziej zaawansowane
ni w programie Adcof.
11. WYDRUKI
11.1.Kompozycja wydruku
Okno dialogowe Kompozycja wydruku suy do komponowania dokumentacji tworzonego modelu
konstrukcji. W oknie dialogowym dokonany moe zosta wybr skadnikw notki obliczeniowej. Okno
moe zosta otwarte po:
- naciniciu ikony Kompozycja wydruku
- wybraniu komendy menu Plik / Kompozycja wydruku.
strona: 186
W grnej czci okna dialogowego znajduj nastpujce ikony:

- nacinicie tej ikony umoliwia podgld wydruku
- nacinicie tej ikony umoliwia drukowanie notki obliczeniowej
- nacinicie tej ikony umoliwia zapisanie notki do pliku tekstowego
- nacinicie tej ikony umoliwia przesunicie skadnika wydruku w gr
- nacinicie tej ikony umoliwia przesunicie skadnika wydruku w d
- wczona ikona pozwala na uwzgldnienie selekcji obiektw dla caej konstrukcji lub wybranej
kondygnacji; skadniki notki bd generowane jedynie dla obiektw modelu, ktre zostay zaznaczone
w modelu konstrukcji.
W rodkowej czci okna dialogowego znajduje si lista skadnikw notki; wczenie opcji (pojawia si
symbol ) oznacza, e opcja bdzie znajdowaa si w notce obliczeniowej. Wyczenie opcji oznacza,
e opcja nie bdzie znajdowaa si w notce obliczeniowej.
W obecnej wersji programu dostpne s nastpujce skadniki notki:
charakterystyka konstrukcji - informacje na temat dolnego (zerowego) poziomu kondygnacji,
poziomu gruntu (w stosunku do kondygnacji zerowej), liczby kondygnacji budynku, lista
kondygnacji wraz z ich nazwami i wysokociami
materiay - lista materiaw uytych w konstrukcji wraz z ich parametrami: wytrzymaoci,
ciarem waciwym i cen
przekroje - lista przekrojw uytych w konstrukcji wraz z ich rysunkami i wymiarami
obiekty - lista obiektw zdefiniowanych w konstrukcji grupowanych wg typu (sup, belka, pyta itp.)
wraz z ich charakterystykami (materia, przekrj, pooenie)
obcienia - lista obcie zdefiniowanych w konstrukcji grupowanych po typie obcienia
(skupione, liniowe, powierzchniowe)
obliczenia statyczne konstrukcji - wyniki skrcone
obliczenia statyczne konstrukcji - wyniki pene (dokadny rozkad obcienia cigego dla cian,
belek oraz maksymalne wartoci Mxx, Myy w obrbie kadego panela)
obliczenia statyczne konstrukcji - wyniki skrcone dla kondygnacji
obliczenia statyczne konstrukcji - wyniki pene dla kondygnacji (dokadny rozkad obcienia
cigego dla cian, belek oraz maksymalne wartoci Mxx, Myy w obrbie kadego panela)
uproszczone obliczenia sejsmiczne (po wyborze metody uproszczonej dla analizy sejsmicznej) dane przyjte do oblicze sejsmicznych w oknie dialogowym Obcienia - Wartoci domylne /
strona: 187
Sejsmiczne / Analiza sejsmiczna oraz wyniki oblicze uproszczonych analizy sejsmicznej:

okresy drga dla poszczeglnych kierunkw i wartoci si poziomych i przemieszcze
odpowiednio dla kierunkw i poszczeglnych kondygnacji
wyniki analizy modalnej (po wyborze metody zaawansowanej) - wartoci czstoci, procentowego
udziau mas na kierunku X i Y dla kadej postaci drga
uproszczone obliczenia obcienia wiatrem - dane do oblicze obcienia wiatrem wg metody
uproszczonej oraz wartoci szerokoci i wysokoci poszczeglnych kondygnacji dla
poszczeglnych kierunkw dziaania obcienia wiatrem, wartoci si przyoonych na
kondygnacj
tabele zapisane do celw kompozycji wydruku w oknie dialogowym Zbiorcza tabela; UWAGA:
dwukrotne nacinicie nazwy tabeli na licie skadnikw w oknie dialogowym Kompozycja
wydruku powoduje otwarcie okna dialogowego Zbiorcza tabela, w ktrym wybrana tabela moe
by przegldana i edytowana
zrzuty ekranu wykonane w programie Autodesk CBS.
W dolnej czci okna dialogowego znajduj si nastpujce klawisze:

Kryterium selekcji - moliwo selekcji obiektw; otwierane jest okno dialogowe Kryterium
selekcji
Filtrowanie wynikw - moliwo zaznaczenia przypadkw obcienia, przypadkw
sejsmicznych lub obwiedni kombinacji, dla ktrych rezultaty maj by umieszczone w notce;
otwierane jest dodatkowe okno dialogowe Filtrowanie wynikw, w ktrym wskazane mog
zosta przypadki, ktre maj znale si w notce
Wszystko - nacinicie tego klawisza oznacza, e wszystkie skadniki notki dostpne w oknie
dialogowym zostan wczone (wszystkie opcje bd si znajdowa w notce obliczeniowej)
Nic - nacinicie tego klawisza oznacza, e wszystkie skadniki notki dostpne w oknie
dialogowym zostan wyczone (aden ze skadnikw nie bdzie si znajdowa w notce
obliczeniowej)
Usu - nacinicie tego klawisza powoduje usunicie podwietlonego skadnika notki.
11.2.Podgld wydruku
Nacinicie ikony
w oknie dialogowym Kompozycja wydruku powoduje otwarcie podgldu
tworzonego wydruku. W grnej czci ekranu znajduje si menu pokazane na poniszym rysunku.
W pokazanym menu znajduj si nastpujce klawisze:

Drukuj - nacinicie tego klawisza powoduje rozpoczcie drukowania tworzonego wydruku
<< - nacinicie tego klawisza powoduje przejcie do poprzedniej strony znajdujcej si w
tworzonym wydruku
>> - nacinicie tego klawisza powoduje przejcie do kolejnej strony znajdujcej si w tworzonym
wydruku
Id do ... - nacinicie tego klawisza powoduje otwarcie okna dialogowego Id do ...
Dwie strony / Jedna strona - nacinicie tego klawisza powoduje przedstawienie podgldu
wydruku, na ktrym prezentowane s 2 strony lub 1 strona wydruku
Powiksz - nacinicie tego klawisza powoduje powikszenie podgldu tworzonego wydruku
Pomniejsz - nacinicie tego klawisza powoduje pomniejszenie podgldu tworzonego wydruku
Zamknij - nacinicie tego klawisza powoduje zamknicie podgldu wydruku.
11.3.Podgld wydruku - Id do
Nacinicie klawisza Id do ... znajdujcego si w menu podgldu wydruku powoduje otwarcie okna
dialogowego pokazanego na poniszym rysunku.
strona: 188
W powyszym oknie dialogowym mona wybra sposb przejcia do elementu wydruku:

wpisujc numer strony wydruku, do ktrego naley przej
podajc skadnik wydruku (np. charakterystyki konstrukcji, materiay, przekroje, wyniki oblicze
itp.), do ktrego naley przej.
11.4.Dodaj do notki
Opcja pozwala na dodanie skadnikw do notki obliczeniowej tworzonej za pomoc opcji Kompozycja
wydruku. Opcja jest dostpna z menu kontekstowego (po naciniciu prawego klawisza myszki na
dowolnym widoku konstrukcji) po wybraniu komendy Dodaj do notki.
Opcja pozwala wykonanie zrzutu ekranu biecego widoku konstrukcji i doczenie go do listy
zacznikw notki, ktre dostpne s w oknie dialogowym Kompozycja wydruku. W powyszym
oknie dialogowym moliwe jest:
nadanie nazwy generowanemu zrzutowi (ta nazwa wywietli si na licie skadnikw notki) w polu
edycyjnym Nazwa
ustawienia rozmiarw rysunku (zrzutu):
h - definicja rozmiarw: okrelenie wysokoci rysunku
b - definicja rozmiarw: okrelenie szerokoci rysunku
zapamitanie sposobu definicji rozmiarw dla innych zada po naciniciu klawisza Ustaw jako
domylne
wybranie kondygnacji budynku, dla ktrych dokonany moe zosta zrzut ekranu; opcje znajdujce
si w polu Kondygnacja s aktywne dla widoku jednej kondygnacji (widok 2D lub 3D); dostpne
s nastpujce opcje:
- bieca: zrzut tworzony bdzie jedynie dla aktualnej kondygnacji budynku
- wszystkie: zrzut tworzony bdzie dla wszystkich kondygnacji budynku
- od, do: zrzut tworzony bdzie dla kolejnych kondygnacji (od podanego numeru kondygnacji nr1
do kondygnacji nr2).
Jeeli wybrana zostanie opcja Wszystkie lub Od, do, to do proponowanej nazwy dodana
zostanie zmienna %p, oznaczajca numer(y) kondygnacji, dla ktrej dokonano zrzutu.
strona: 189
11.5.Dodaj do notki - rezultaty

Opcja pozwala na dodanie skadnikw wynikw oblicze i wymiarowania dla elementw konstrukcji do
notki obliczeniowej tworzonej za pomoc opcji Kompozycja wydruku. Opcja jest dostpna po
naciniciu ikony
znajdujcej si na zakadce Rezultaty okna dialogowego Waciwoci.
Opcja pozwala wykonanie zrzutu ekranu biecego widoku konstrukcji i doczenie go do listy
zacznikw notki, ktre dostpne s w oknie dialogowym Kompozycja wydruku. W powyszym
oknie dialogowym moliwe jest:
nadanie nazwy generowanemu zrzutowi (ta nazwa wywietli si na licie skadnikw notki) w polu
edycyjnym Nazwa
ustawienia rozmiarw rysunku (zrzutu):
h - definicja rozmiarw: okrelenie wysokoci rysunku
b - definicja rozmiarw: okrelenie szerokoci rysunku
zapamitanie sposobu definicji rozmiarw dla innych zada po naciniciu klawisza Ustaw jako
domylne.
W dolnej czci okna dialogowego znajduje si opcja pozwalajca do dodanie do zrzutu legendy
(skali kolorw wykorzystywanych przy prezentacji map).
11.6.Opcje wydruku
W programie istnieje moliwo generacji wydrukw. Ustawienia wydruku mona zdefiniowa w oknie
dialogowym Opcje wydruku dostpnym po wybraniu opcji menu Plik / Opcje wydruku.
strona: 190
W powyszym oknie dialogowym zdefiniowane mog zosta nastpujce parametry:

Skala automatyczna - po wybraniu tej opcji program dostosowuje wielko rysunku do aktualnie
ustawionego formatu papieru w drukarce
Skala uytkownika - po wybraniu tej opcji uytkownik definiuje warto skali (np. 1:100)
Zakres
cay obszar roboczy - po wybraniu tej opcji drukowany bdzie widok caej konstrukcji niezalenie
od aktualnego powikszenia
biecy widok - po wybraniu tej opcji drukowany bdzie fragment ekranu odpowiadajcy
aktualnemu powikszeniu konstrukcji.
UWAGA:
Jeeli przestrze wydruku ma szeroko mniejsz ni 18cm (jest to domylna warto dla nowego
zadania), to przed wywietleniem podgldu wydruku i przed rozpoczciem wydruku wywietlany jest
komunikat sugerujcy zmniejszenie marginesw, aby szeroko wydruku miaa szeroko co najmniej
18 cm.
UWAGA:
Istnieje moliwo drukowania z widoku 3D konstrukcji.
12. PROBLEMY
12.1.Brak widoku 3D z renderingiem
Widok 3D z renderingiem jest obsugiwany przez bibliotek DirectX w wersji 8.1 lub nowszej.
Biblioteka ta jest dostpna w postaci odrbnej instalacji na dysku instalacyjnym programu Autodesk
CBS; jej najnowsza wersja jest rwnie dostpna na stronach internetowych firmy Microsoft.
Jeli w programie nie jest dostpny widok 3D z renderingiem, to przyczyn tego moe by to, e:
brak jest instalacji biblioteki DirectX lub instalacja tej biblioteki zostaa niepoprawnie
przeprowadzona - w takiej sytuacji naley ponownie zainstalowa bibliotek DirectX
praca odbywa si w systemie Windows NT - system ten nie obsuguje bibliotek DirectX, std te
praca z renderowanym widokiem 3D jest niemoliwa
karta graficzna nie poprawnie ustawiona; aby poprawi widok 3D, naley:
- zmniejszy palet kolorw (naley pamita, e paleta kolorw high color 24 bit nie jest
obsugiwana przez DirectX)
- zmniejszy rozmiary okna 3D programu Autodesk CBS
- zmieni rozdzielczo ekranu z 1024*768 na 800*600
sterowniki karty graficznej nie s odpowiednie (nie obsuguj biblioteki DirectX); naley
zainstalowa najnowsze sterowniki karty dostpne na stronie jej producenta.

CBS Podr PL 2009

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

CBS Podr PL 2009

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Podrcznik uytkownika

Copyright 2008 Autodesk, Inc. Wszelkie prawa zastrzeone

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

OGLNY OPIS PROGRAMU ....................................................................................................... 4

3. ZAPIS / ODCZYT KONSTRUKCJI ...............................................................................................12

OPCJE ODCZYTU I ZAPISU .......................................................................................................12

4. OPCJE EDYCYJNE / WIZUALIZACJA.........................................................................................14

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

W ACIWOCI OBIEKTW GRAFICZNYCH ..............................................................................63

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

ZASADY DEFINICJI OBCIE W PROGRAMIE AUTODESK CBS ...................................................137

OBLICZENIA KONSTRUKCJI ....................................................................................................146

W YMIAROWANIE ELEMENTW ELBETOWYCH KONSTRUKCJI.....................................................169

10. POCZENIE Z INNYMI PROGRAMAMI.................................................................................182

POCZENIE Z PROGRAMEM ROBOT ...................................................................................182

KOMPOZYCJA WYDRUKU ...................................................................................................185

12. PROBLEMY .............................................................................................................................190

BRAK WIDOKU 3D Z RENDERINGIEM ...................................................................................190

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

1.2. Lista klawiszy skrtu

skopiowa tekst lub grafik

skopiowa zawarto biecego okna do schowka

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

otworzy okno dialogowe Waciwoci

1.3. Etapy pracy w programie Autodesk CBS

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

Okno dialogowe Preferencje skada si z kilku zakadek:

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

W obecnej wersji programu dostpne s nastpujce wersje jzykowe:

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

- norma elbetowa (wymiarowanie fundamentw)

W powyszym oknie dialogowym moliwe s nastpujce operacje na jednostkach uywanych w

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

zapisanie ustawionych jednostek jako domylny zestaw

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

W powyszym oknie dialogowym dostpne s dwie zakadki: Obiekty i Obcienia.

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

Biblioteka wspomagajca prezentacje 3D powinna by dostosowana do karty graficznej

Opcje znajdujce si w powyszym oknie dialogowym umoliwiaj uruchomienie programu Autodesk

modelera geometrycznego z moliwoci nadawania obcie

modelera geometrycznego z moliwoci nadawania obcie i przeprowadzenia oblicze

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

- prezentacja pyty lecej na spodzie kondygnacji przynalecej do kondygnacji poniszej;

2.6. Personalizacja programu

3. ZAPIS / ODCZYT KONSTRUKCJI

2008 Autodesk, Inc. All rights reserved

Autodesk Concrete Building Structures 2009 - Podrcznik uytkownika

jednoczenie (jeeli wybrana zostanie ta druga opcja, to wszystkie

IFC v.1.5, 2.0, 2.x, 2x2 (*.ifc) oraz 2x3 (*.ifc)

Eksport w formacie IFC jest obecnie moliwy:

ROBOT CBS (*.rhg)

3.2. Opcje zapisu

IFC v.1.5, 2.0, 2.x, 2x2 (.ifc) oraz 2x3 (.ifc)