Modernizacja instalacji centralnego

ogrzewania i ciepej wody uytkowej

w termomodernizowanych budynkach
uytecznoci publicznej
Mgr in. JOANNA PIOTROWSKA-WORONIAK
Mgr in. GRZEGORZ WORONIAK
Politechnika Biaostocka

Artyku ma na celu zwrcenie uwagi na problem modernizacji instalacji centralnego ogrzewania i ciepej wody uytkowej
w budynkach poddawanych termomodernizacji. Na przykadzie kilku budynkw uytecznoci publicznej (szk) wzniesionych
w latach 1951-1975 w technologii tradycyjnej, pokazano, jak mona poprawi sprawno ciepln systemu ogrzewczego
(sprawno wytwarzania, przesyania, regulacji i wykorzystania ciepa). Przedstawiono efekty, jakich mona si spodziewa po
wykonaniu kompleksowej modernizacji systemu ogrzewczego, roczn oszczdno kosztw energii (z uwzgldnieniem
sprawnoci cakowitej), jak rwnie efekty, jakich mona oczekiwa po modernizacji caego budynku. Wykazano take, o ile
zmniejszy si zapotrzebowanie na moc ciepln i energi przedmiotowych budynkw po kompleksowej ju modernizacji bryy
budynku, wcznie z systemem ogrzewczym, w stosunku do stanu wyjciowego.
STAN techniczny i wyposaenie instalacji ma bardzo duy
wpyw na zuycie ciepa. Niedostosowanie istniejcej instalacji
c.o. do nowych warunkw obcienia cieplnego po termomodernizacji budynku powoduje, e bdzie zuywane rednio
ok. 10 ~ 15% ciepa wicej ni przed dokonaniem docieplenia.
Zwizane jest to z tym, e w wyniku poprawy termoizolacyjnoci przegrd chodzcych obiektu, pomieszczenia s przegrzewane.
Std te, termomodernizacji budynku nie mona zakoczy
tylko na dociepleniu przegrd budowlanych (cian nadziemia,
cian piwnic ogrzewanych, stropw nad piwnic, stropodachw
lub wymiany okien i drzwi), naley wykona take modernizacj systemu ogrzewczego i rda ciepa. Dopiero kompleksowo
wykonana modernizacja instalacji i jej waciwa eksploatacja
umoliwi zdyskontowanie nakadw poniesionych przez inwestora na ocieplenie przegrd budowlanych. Natomiast wykonanie fragmentarycznej modernizacji, polegajcej tylko na
zamontowaniu zaworw termostatycznych, w instalacji rozregulowanej cieplnie i hydraulicznie, jest powanym bdem,
ktrego skutki odczuje administrator budynku, jako cakowity
brak uzyskania oszczdnoci oraz pogbianie si wadliwego
dziaania ogrzewania. W artykule przedstawiono na przykadzie
kilku budynkw uytecznoci publicznej zakres prac termomodernizacyjnych dotyczcych instalacji c.o. i c.w.u. oraz
wynikajce z tego korzyci.
TABELA 1. Zestawienie danych poszczeglnych budynkw uytecznoci
publicznej
j

l ogrzewa- , uytko-

zapotraebowa- |

1
2
3
4
>
6
7
8

24

|9-.-!

1968
1957
1956
1960
1975
1960
1951

m
13321

15 132
1! 215
9157
8460
I554
12 885
4082

nikt',

4 794
3 197
2992
2540
4636
4277
986

61,20
91,47
76,63
64,42
82.67
75.94
78.64

W/(m -K)
0,88-1.22
1.13-1,19
1.15-1,24
0.73-1.38
1,20-1.27
1,04-1,15
0,81-109
1.07-1.23

nikt',,

nikt,,

W/(m -K)
0.66-1,22
0.67-0,91
1,28-1,79
2,11
1,04-1,85
0,74-0,85
0,68-0,78
1.24

!cakowita l

W'(m -K)
3.45;5,60
1,60:3.00
!,70;3,00
1,7;2,86
3,00
3,00
3.00

%
66.69
67.58
68,32
76,10
61,00
66,42
56.47
70,16

Budynki uytecznoci publicznej

Budynki szk wzniesione zostay w latach 1951-1975
w technologii tradycyjnej. W tabeli l zamieszczono dane
poszczeglnych obiektw. Wskaniki sezonowego zapotrzebowania na ciepo przed termomodernizacj wahaj si od 64,42
do 91,47 kWh/(m 3 -a). Obliczone wskaniki zweryfikowane
zostay zarejestrowanym zuyciem ciepa przez kady z budynkw. Wielkoci ich wiadcz o duym zuyciu ciepa na
ogrzewanie, std te bardzo zasadne wydaje si wykonanie
termomodernizacji budynkw.
Przegrody zewntrzne w budynkach szk nie speniaj
obecnych wymaga dotyczcych maksymalnej wartoci wspczynnika przenikania ciepa U. Dla cian zewntrznych
wartoci wspczynnikw U ksztatuj si w granicach od
0,66 do 1,38 W/(m 2 -K), dla stropodachw od 0,66 do
2,11 W/(m 2 -K).
rdem ciepa w szkoach od l do 4, 6 i 7 s dwufunkcyjne
wzy cieplne na cele c.o. i c.w.u., zasilane z miejskiej sieci
ciepowniczej. W budynku 8 jest jednofunkcyjny wze cieplny,
tylko na cele c.o., a c.w.u. przygotowywana jest w pojemnociowych podgrzewaczach elektrycznych. W budynku 5 ciepo
na cele c.o. i c.w.u. dostarczane jest z kotowni gazowej
zlokalizowanej w budynku szkoy.
Wzy cieplne i kotownia s w dobrym stanie technicznym,
wczeniej poddane byy ju modernizacji. We wszystkich
wzach zamontowane s wymienniki ciepa typu JAD. Wzy
wyposaone s w urzdzenia automatycznej regulacji:
regulator rnicy cinie i przepywu, zapewniajcy stao cinienia dyspozycyjnego w wle, niezalenie od waha
cinienia w sieci cieplnej,
- regulatory przepywu, ograniczajce maksymalny pobr
ciepa z sieci,
- regulator pogodowy, ktry reguluje wydajno wymiennikw w zalenoci od temperatury powietrza zewntrznego,
umoliwia utrzymanie staej, zadanej temperatury w budynku.
CIEPOWNICTWO, OGRZEWNICTWO, WENTYLACJA nr 1/2005

Instalacja zabezpieczana jest przed nadmiernym wzrostem

cinienia w kadym z budynkw przez zamknite naczynia
wzbiorcze. W omawianych budynkach wystpuje ogrzewanie
wodne, dwururowe, z rozdziaem dolnym i centraln sieci
odpowietrzajc, regulacja hydrauliczna nastpuje za pomoc
kryz dawicych.

Sprawno cieplna systemu grzewczego

Modernizujc instalacj c.o. w budynku poprawiamy sprawno cakowit systemu ogrzewczego. Sprawno cakowita
skada si z iloczynu czterech sprawnoci [1]:
7o,i =

(D

gdzie:
lo.i - sprawno cakowita przed i po termomodernizacji,
- sprawno wytwarzania ciepa (dotyczca kotw
grzewczych lub wymiennikw cieplnych) okrelona
zgodnie z Polskimi Normami lub przyjmowana z tabeli w [1] lub dokumentacji technicznej,
- sprawno przesyania ciepa okrelona zgodnie z Polsk Norm dotyczc izolacji cieplnej rurocigw,
armatury i urzdze lub przyjmowana z tabeli w [1]
lub z dokumentacji technicznej,
- sprawno wykorzystania ciepa,
- sprawno regulacji systemu grzewczego obliczona
ze wzoru (2) lub przyjmowana z dokumentacji
technicznej,
<GRL

(2)

gdzie:
r]co - wspczynnik regulacji zaleny od zastosowanych
urzdze regulacyjnych, wynoszcy odpowiednio:
- co najmniej 0,75 dla systemw ogrzewczych z centralnym systemem regulacji, bez automatyki pogodowej i bez zaworw termostatycznych,
- co najmniej 0,85 dla systemw ogrzewczych, z automatyk pogodow, lecz bez zaworw termostatycznych,
- 0,95-r-0,99 dla systemw z elementami grzejnymi
z termostatami w zalenoci od bezwadnoci cieplnej budynku.
Poniej przedstawiono, jakie zabiegi termomodernizacyjne
wykonano w omawianych budynkach uytecznoci publicznej,
majce za zadanie podwyszenie i popraw wskanikw sprawnoci cieplnej systemu grzewczego. W tabeli 2 zamieszczono
wartoci wspczynnikw sprawnoci instalacji przed i po
modernizacji.

Sprawno wytwarzania ciepa

Wzy cieplne w szkoach od l do 4, od 6 do 8 i kotownia
gazowa w szkole 5, jeszcze przed przystpieniem do penej
termomodernizacji budynku zostay poddane modernizacji.
Wymieniono w nich niesprawne urzdzenia i armatur, dokonano wymiany starych pomp obiegowych, na pompy obiegowe
z pynn charakterystyk pracy, zamontowano naczynia wzbiorcze zamknite oraz urzdzenia automatycznej regulacji (regulatory pogodowe, regulatory rnicy cinie lub regulatory
przepywu). Std te sprawno wytwarzania w omawianych
budynkach w stanie przed i po termomodernizacji nie ulega
zmianie.
CIEPOWNICTWO, OGRZEWNICTWO, WENTYLACJA nr 1/2005

TABELA 2. Wsplczynniki sprawnoci cieplnej systemu ogrzewczego przed

i po termomodernizacji
Rodzaj
usprawnienia

Budynek

1
Wytwarzanie
ciepa, jjw
Przesyanie
ciepa, r,.
Regulacja systemu ogrzewania, Jfc
Wykorzystanie
ciepa, T/e
Uwzgldnienie
przerw na
ogrzewanie w
okresie tyg.,w,
Uwzgldnienie przerw
na ogrzewanie
w okresie do

by, in

3
:

r]-1.00
n,=0,90->
0,95
t),=0,89
->0,94
(0,92)"
t)e=0,95

ifc-0,87

ru-1,00

tl.-l.OO

r|-l,00

J],=0,90
-0,95

Hp=0,92
->0,95

1,=0,92
->0,95

1,"0,92

r)=0,82
~>0,94
(0,92)"

1,"0,76
~>0,90
(0,89)'

r,=0,66

11=0,82
->0,96
(0.94)"

ne=0,95

ri.-0.95

le-0,93

n-l,00

->0,90
(0.87)"

1,=0,79
-0,84
(0.79) '

n,-0,94
->0,95

t1.-0.94
->0,95

w,- 1,00

w,=0,85

w,- 1,00

w,-0,85

w,=0,85

w,=l,00

w,=l,00

w,=0,85

Wa=l,00

Wj-0.91

wd=l,00
-.0,95

wd=0,98
->0.95

wd=0,91

Wa=0,95

Wj=0,95

vd=0,95
->0,91

7=0,6758

7-0,6832

->0.8123
(0,8032)"

->0,7!81
21
(0.7130)

7-0,7610
->0,8484
(0,8303):)

7=0,6100
->0.7381
21
(0.7224)

r/=0,6642
-.0,8123
21
(0,8032)

rpO,5647
->0,7686
(0,7421)"

7=0,7016
->0,8664
(0,8484)"

n,-o,9i
-*0,95

t],=0,79

ii.-l,00

T1vr=l,00
n,-0,90
->0,95
il.-0.78
-0,93
(0,91)''
r|=0,95

Sprawno ca- 7=0,6669

kowita systemu ->0,8393
(0,8213}-'

EaSdG

np=0,92
->0,95

->0,87
(0,84)"

-0,95

tl,-0,92
-.0,95

- sprawno odnosi si do optymalnego wariantu termo nodernizacjt obiektu, przy uwzgldnieniu rzeczywistego (obliczo[jego dla tego wariantu) ilorazu zyskw do strat ciepa.
J
1(
-warto obliczona przy rjr

Naley pamita, e na cakowit sprawno instalacji najwikszy wpyw wywiera sprawno wytwarzania. Przykadowo, modernizujc rdo ciepa wyposaone w przestarzae
i wyeksploatowane koty wglowe, na wysokosprawne i zautomatyzowane koty gazowe lub olejowe, mona zaoszczdzi
nawet do 50% energii pierwotnej. Nisk sprawno wytwarzania ciepa i regulacji maj take koty na olej opaowy lub gaz,
ktre eksploatowane s ponad 10 lat, dlatego warto rozway
ewentualn ich zamian na nowe.

Sprawno regulacji
Sprawno regulacji poprawiono we wszystkich budynkach
montujc przygrzejnikowe zawory termostatyczne, umoliwiajce dyskontowanie zyskw ciepa oraz przez automatyczne
przymykanie gowicy zaworu w przypadku, gdy temperatura
w pomieszczeniu osignie warto wysz od wymaganej, np.
ogrzanie pomieszczenia zyskami bytowymi lub energi soneczn. Zlikwidowano w szkoach centraln sie odpowietrzajc
oraz zbiorniki odpowietrzajce i zastosowano indywidualne
automatyczne odpowietrzniki na pionach.
W budynkach l, 4 i 5 zwikszono sprawno regulacji
dodatkowo stosujc regulatory rnicy cinie na rozdzielaczach instalacji c.o.. W budynku 8 zamontowano zawory
podpionowe do automatycznej stabilizacji cinienia u postawy
pionu. W pozostaych budynkach szk warianty z zastosowaniem regulatorw podpionowych lub regulatorw rnicy cinie okazay si nieopacalne, charakteryzoway si najnisz
wartoci zdyskontowan netto inwestycji NPV oraz najduszym okresem zwrotu SPBT, dlatego te nie zostay wybrane,
jako warianty optymalne do realizacji.
Bardzo wane w instalacji c.o., po usprawnieniach modernizacyjnych, jest wykonanie regulacji hydraulicznej. W instalacjach niezrwnowaonych przepywy w gazkach i pionach nie podlegaj adnej kontroli, dochodzi bardzo czsto do
przegrzewania lub niedogrzewania pomieszcze. We wszystkich budynkach wykonano projekty regulacji hydraulicznej
instalacji, dostosowujc je cieplnie do nowych warunkw.
Dobrano nastawy zaworw termostatycznych z zachowaniem
autorytetu zaworu w granicach 0,3 -=- 0,7, wykonano take prb
szczelnoci instalacji. Sprawno regulacji po wykonaniu wymienionych prac zmienia si z r\r = 0,66 -=-0,89 do
^ = 0,84-0,96.
25

Sprawno przesyania ciepa

Sprawno przesyania ciepa w szkoach poprawiono wymieniajc fragmentarycznie instalacj c.o. (gwnie leaki")
w budynkach od l do 3, od 5 do 7, za w budynku 2 wymieniono
nieszczelne, przeciekajce grzejniki. Wykonano izolacj ciepln przewodw przechodzcych przez pomieszczenia nie ogrzewane, korytarze i piwnice w celu ograniczenia strat ciepa
w budynkach od 2 do 5, 7, 8, natomiast w budynkach
l i 6 uzupeniono tylko braki w izolacji. We wszystkich
budynkach wykonano pukanie chemiczne instalacji w celu
usunicia osadw i przywrcenia penej dronoci rurocigw.
Koszt tych zabiegw wynosi od 5 450 z (budynek 3) do
14950 z (budynek 6). Sprawno przesyania zmienia si
z f/p = 0,90-0,92 do r\f = 0,95.

Sprawno wykorzystania ciepa

Sprawno emisji ciepa poprawiono w budynkach szk 2,
3 i 8 zdejmujc obudowy grzejnikw. Sprawno wykorzystania
ciepa zmienia si ir\e = 0,92 do r\e = 0,95.
TABELA 3. Nakady poniesione tylko na modernizacj
instalacji centralnego ogrzewania

Nr
budynku
1
3
4
5
6
7
8

Roczna oszczdinstalacji c.o.

59 349
42500
27355
27270
40546
51 992
46 104
29160

tej,%

18,92
14,80
13,70
12,00
16,71
20,87
29,40
21,08

23699
18724
15539
9884
12783
33582
40384
7775

Zgodnie z Ustaw [2] o wspieraniu przedsiwzi termomodernizacyjnych, w budynkach mona wykona tylko modernizacj systemu ogrzewczego, pod warunkiem, e roczne
zapotrzebowanie na ciepo zmniejszy si o co najmniej 10%. Na
podstawie prognozy, zgodnie z tab. 3 mona stwierdzi, e we
wszystkich szkoach moliwe byoby wykonanie wycznie
modernizacji systemu grzewczego, gdy procentowa oszczdno zapotrzebowania na ciepo spenia wymagania ustawowe
i wynosi od 12 do 29,4%. W tabeli 3 przedstawiono nakady
poniesione wycznie na modernizacj instalacji c.o. w budynkach szk wraz z procentow oszczdnoci zapotrzebowania
na ciepo i roczn oszczdnoci kosztw wynik z teje
modernizacji.

Efekty energetyczne i ekonomiczne kompleksowej modernizacji budynkw szk

W audytach energetycznych wszystkich budynkw szk,
oprcz zaproponowanej modernizacji instalacji wewntrznych,
przeprowadzono take modernizacj obejmujc bry budynku. Prace budowlane obejmoway gwnie: docieplenie cian
zewntrznych we wszystkich budynkach metod lekk mokr
(styropian), cian piwnic ogrzewanych (styropian ekstrudowany) i ocieplenie stropodachw wentylowanych (granulatem
celulozowym, np. ekofiber - szkoy l, od 2 do 4, 7) lub
stropodachw penych (twardymi pytami z weny mineralnej
skalnej lub szklanej - szkoy 5,6,8), wymian okien nadziemia,
wymian lub uszczelnienie okien w piwnicach oraz wymian
drzwi zewntrznych.
Po termomodernizacji, zarwno bryy, jak i systemu grzewczego, mona oczekiwa zmniejszenia zapotrzebowania na
ciepo w budynkach o 47 63 (prognoza), a co za tym idzie
obnieniu rocznych kosztw za zuyte ciepo np. o ok. 29 519 z
(w szkole 8) lub 92674 z (w szkole 2). Rzeczywiste efekty
eksploatacyjne bdzie mona pozna dopiero po pierwszym
sezonie grzewczym od wykonania modernizacji przewidzianej
w audycie energetycznym.
Przewidywane w audytach efekty energetyczne i ekonomiczne moliwe do osignicia po modernizacji budynkw szk
(przy wyborze penego wariantu obejmujcego wszystkie niezbdne prace termomodernizacyjne) przedstawiono w tab. 4.
Natomiast przewidywane warunki realizacji termomodernizacji
w budynkach szk pokazano w tab. 5.
W tabeli 5 zestawiono cakowite nakady inwestycyjne, jakie
musz ponie inwestorzy, ile mog maksymalnie wzi kredytu oraz na jak premi termomodernizacyjn mog liczy po
wykonaniu inwestycji. Dodatkowo wyliczono miesiczn rat
spaty kredytu wraz z odsetkami, przy oprocentowaniu kredytu
7% (dla szk l, od 4 do 8) i 8% (dla szk 2, 3) i okresie
kredytowania 10 lat. Oglny udzia przyznawanej premii
termomodernizacyjnej w inwestycji wynosi 17,7 20%.
Jedynie szkoy l, 3, 6 i 7 mogy osign maksymaln
warto przyznawanej premii termomodernizacyjnej, ktra wynosi 20%. W pozostaych przypadkach (w szkoach 2, 4, 5, 8)
TABELA 4. Energetyczne i ekonomiczne efekty termomodernizacji szk

Modernizacja instalacji c.w.u.

W budynkach szk od l do 4, 6 zaproponowano usprawnienie dotyczce zmniejszenia kosztw ciepa potrzebnego do
pokrycia strat wystpujcych w obiegu cyrkulacyjnym, zalecono monta zaworw termostatycznych na cyrkulacji c.w.u..
Efekty zastosowania zaworw uwarunkowane s nastaw.
Odpowiednia nastawa pozwala na ograniczenie do 50% strat
cieplnych w instalacji cyrkulacyjnej. Przyjto, e oszczdno
ciepa po zastosowaniu zaworw wyniesie ok. 30%. Koszt
montau zaworw termostatycznych na cyrkulacji wynosi od
560 (szkoy 2, 3) do 2050 z (szkoa 1). Oszczdnoci z tego
powodu wyniosy od 482 do 1016 z.
26

Nr
budynku

Oszczdno
zapotrzebowania na ciepo
%

1
2
3
4
5
6
7
8

58,15
51,10
57,70
55,40
52,87
47,00
57,00
62,82

Koszty ciepa na cele

c.o. i c.w.u. przed ternromoderaizacj
z/rok

157 131
175967
137510
101 387
77471
202 208
149213
56853

Roczna oszczedno kosztw ciepa po termomodernizacji

ztfrok
87342
92674
76975
46385
40452
85963
i
82186
|
29519

TABELA 5. Warto inwestycji wraz z przyznan jej premi termomodernizacyjn

Nr
budynki
1
2
3
4
5
6
7
8

Cakowite
nakady
inwestycyjne, z
852 961
1 067 390
548 757
624 557
530 272
999 832
956 939
380744

IdziaTwfaa,,
170592(20%)
216 390 (20,3%)
109 751 (20%)
181 057(29%)
143 173(27%)
199 965 (20%)
191 388 (20%)
110744(29,1%)

Wyseko przyznawanej premii

termomodernizacyjnej^
682369(80%)
170592
l 851 000 (79.7%)
208 800
439 006 (80%)
109 751
443500(71%)
110875
387 099 (73%)
96774
799 867 (80%)
199 965
765 551_(80%)
191388
270 000 (70,9%)
67500
,

Kredyt;I

Miesiczna rata
spaty kredytu
wraz z odsetkami
5942
7600
3995
3862
3371
6965
6666
2457

CIEPOWNICTWO, OGRZEWNICTWO, WENTYLACJA nr 1/2005

przed termomodernizacja
tprzed termomodern/zacj

i po termomodernizacji

Rys. 1. Zapotrzebowanie na ciepo szk, GJ/rok, przed i po

termomodernizacji

inwestor zdecydowa si na termomodernizacj, pomimo ujemnej wartoci NPV, przy czym zakres termomodernizacji obejmowa remont wszystkich elementw budynkw bdcych
w zym stanie technicznym. W tych szkoach inwestor moe
liczy na kredyt w wysokoci 70,9-79,7% wartoci inwestycji,
za na przyznanie premii termomodernizacyjnej w wysokoci
od 17,73% (szkoa 8) do 19,56% (szkoa 2) wartoci caej
inwestycji. Skutkiem wprowadzonych zmian i usprawnie
technicznych jest zmniejszenie zuycia ciepa do ogrzewania.
Na rysunku l zamieszczono zuycie ciepa poszczeglnych
budynkw szk w sezonie ogrzewczym poprzedzajcym modernizacj oraz prognozowane zuycie ciepa po wykonaniu
wszystkich zaproponowanych w audytach zabiegw termomodernizacyjnych.
Na rysunku 2 przedstawiono zapotrzebowanie na moc ciepln
budynkw szk w stanie wyjciowym i po termomodernizacji.
Zaproponowano w kilku szkoach zmniejszenie wartoci mocy
zamwionej w MPEC do wartoci zapotrzebowania na moc
ciepln na potrzeby ogrzewcze, zgodnie z wybranym wariantem
termomodernizacyjnym. W ten sposb zmniejszono opat za
moc zamwion w wle cieplnym, pacon przez cay rok,
a tym samym obniono koszty eksploatacyjne budynkw.
Wskaniki sezonowego zapotrzebowania na ciepo E przed
i po termomodernizacji zestawiono na rys. 3. Uzyskano zmniejszenie wartoci wskanika E od 33 do 58%. Widoczna rnica
w wartociach najlepiej wiadczy o potrzebie wykonania
przedsiwzi termomodernizacyjnych w omawianych budynkw szk.

Podsumowanie
Wykonanie kompleksowej modernizacji szk w zakresie
bryy i instalacji wewntrznych, pozwoli na zmniejszenie
zapotrzebowania na ciepo omawianych szk o ok. 47-63%
(tab. 4, rys. 1), a co za tym idzie zmniejszenie kosztw
ponoszonych na ogrzewanie, dodatkowo ulegnie poprawie
estetyka elewacji budynkw i mikroklimat w budynkach.
Wykonanie samej modernizacji instalacji c.o. pozwolioby
na zaoszczdzenie ok. 12 29% zapotrzebowania na energi
ciepln (tab. 3).
Cakowita sprawno systemu (sprawno wytwarzania,
przesyania, regulacji i wykorzystania) w wyniku prac termomodernizacyjnych instalacji c.o. w budynkach poprawi si
z 56,47-^-76,10% do 71,30-=-84,84% w zalenoci od stanu
technicznego szkoy (tab. 2).
Waciciel budynkw ma moliwo realizacji inwestycji
termomodernizacyjnych korzystajc z kredytw preferencyjnych, a po spacie 75% kredytu, moe ubiega si o premi
CIEPOWNICTWO, OGRZEWNICTWO, WENTYLACJA nr 1/2005

po termomodernizacji

Rys. 2. Zapotrzebowanie na moc ciepln, kW, budynkw szk

przed i po termomodernizacji

Opfzed ermomodemizacj

M po termomodernizacji

Rys. 3. Wartoci wskanika E, kWh/(m 3 -a), przed i po termomodernizacji

termomodernizacyjn. Inwestor moe liczy na premi od

17,73-=-20,0% planowanych cakowitych kosztw inwestycji
(tab. 5).
Kompleksowa termomodernizacja budynkw pozwoli na
znaczn redukcj zapotrzebowania na moc ciepln (rys. 2)
w zalenoci od stanu technicznego budynku.
Na podstawie wartoci wskanikw E przed (61,2 -=- 91,47)
i po (29,91 -=-43,8 kWh/(m3 a)) wykonaniu termomodernizacji, mona stwierdzi, e wykonanie termomodernizacji jest
opacalne (rys. 3).
LITERATURA
[1] Rozporzdzenie ministra infrastruktury z 15 stycznia 2002 r. w sprawie
szczegowego zakresu i formy audytu energetycznego, Dz.U. nr 12, pz. 114
[2] Ustawy o wspieraniu przedsiwzi termomodernizacyjnych" z 18 grudnia
1998 roku (z pniejszymi zmianami)
[3] R o b a k i e w i c z M.: Termomodernizacja budynkw i systemw grzewczych-poradnik. Fundacja poszanowania energii, Warszawa, 2002
[4] K o l o d z i e j c z y k W.: Modernizacja instalacji centralnego ogrzewania.
Instal 1/2003

na. rok 20051

27