.....................................

Imi i nazwisko

II PRACA KONTROLNA Z BIOLOGII

SEMESTR I ZAOCZNY

................
Data

..............
Klasa

Biotechnologia i inynieria genetyczna

Poniszy test skada si z 16 zada. Przy kadym poleceniu podano liczb punktw moliw do uzyskania
za prawidow odpowied. Za rozwizanie caego testu moesz otrzyma maksymalnie
24 punkty.
1.

Dopasuj do kadego rodzaju biotechnologii

odpowiedni opis i przykady zastosowania.
(02)

3.

Zapisz rwnanie fermentacji etanolowej. (01)

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

.................................................................................................

Rodzaj
biotechnologii

Opis

Przykady
zastosowania

4.

Oce prawdziwo zda. Wybierz P, jeli zdanie

jest prawdziwe, lub F, jeli jest faszywe.
(02)

Biotechnologia
nowoczesna

Kompostowanie polega na rozkadaniu

resztek rolinnych w specjalnym pojemniku
przez bakterie i grzyby oddychajce
beztlenowo.

Biotechnologia
tradycyjna

Kompost jest stosowany przez rolnikw jako

nawz naturalny.

W wyniku kompostowania powstaje biogaz.

Opisy
A. Wykorzystuje organizmy, komrki czy
enzymy, ktre s zmodyfikowane za pomoc
technik inynierii genetycznej.
B. Wykorzystuje naturalnie wystpujce
w przyrodzie organizmy lub produkowane
przez nie substancje.

5.

Organizmy zmodyfikowane genetycznie (GMO)

to
A. organizmy, do ktrych komrek
wprowadzono struktury komrkowe innych
organizmw.
B. organizmy wyhodowane w wyniku selekcji
sztucznej.
C. organizmy o celowo zmienionym materiale
genetycznym.
D. organizmy, ktre nie zawieraj materiau
genetycznego w postaci DNA.

Przykady
1. Kiszenie kapusty i ogrkw.
2. Produkcja insuliny przy uyciu bakterii.
3. Produkcja tworzyw biodegradowalnych.
4. Produkcja kefiru.
2.

Przyporzdkuj pojciom odpowiednie

wyjanienia.
(02)

6.

2.
3.
4.

Tworzenie genetycznej kopii caego

organizmu lub jego czci.
Przemiany enzymatyczne zwizkw
przeprowadzane w warunkach
beztlenowych.
Technika rozdzielania czsteczek rnicych
si mas i adunkiem w polu elektrycznym.
Dziedzina genetyki zajmujca si
modyfikowaniem materiau genetycznego
organizmw.

A ............... B ............... C ...............

Dziaanie jakich enzymw przedstawia ponisza

ilustracja?
(01)
A.
B.
C.
D.

A fermentacja, B inynieria genetyczna,

C klonowanie
1.

Wybierz prawidowe zakoczenie zdania. (01)

7.

Ligaz.
Enzymw restrykcyjnych.
Polimeraz DNA.
Polimeraz RNA.

Wykrel wyrazy tak, aby powstay zdania

prawdziwe.
(02)
Organizmy zwierajce obcy materia
genetyczny nazywamy organizmami
odpornymi / transgenicznymi.
Sekwencjonowanie DNA polega na ustalaniu
kolejnoci nukleotydw / genw danego
organizmu. Czsteczka DNA, ktra suy do
wprowadzania genw do okrelonych komrek,
to sonda / wektor.

8.

Podaj prawidow kolejno etapw

wprowadzania genu do komrki. Wpisz numery
od 1 do 4.
(01)
........
........

........

........

9.

Pobieranie plazmidu przez bakterie.

Poczenie genu, ktry zosta wycity
z genomu innego organizmu, z plazmidem
za pomoc ligazy.
Rozcinanie enzymem restrykcyjnym
kolistej czsteczki DNA plazmidu.
Rozmnaanie bakterii, podczas ktrego
plazmidy s przekazywane do komrek
potomnych.

Podaj nazw techniki rozdzielania czsteczek

w polu elektrycznym, ktr obrazuje ponisza
ilustracja.
(01)

13. Do klonowania ssakw uywa si metody

transplantacji jder komrkowych. Podaj
prawidow kolejno przebiegu tego procesu,
wpisujc numery od 1 do 4.
(01)
........

........

........

........

Wprowadzenie materiau genetycznego

z komrki dawcy do komrki biorcy.
Wszczepienie zarodka do macicy matki
zastpczej.
Usunicie jdra komrkowego z komrki
biorcy.
Pobudzenie utworzonej komrki
do podziaw za pomoc impulsw
elektrycznych.

14. Przyporzdkuj rodzajom klonowania

odpowiednie przykady.

(02)

A klonowanie naturalne
B klonowanie sztuczne
1.
Nazwa techniki:
.................................

10. Wykrel wyrazy tak, aby powstay zdania

prawdziwe.
(02)
Do bada potrzeba niekiedy wielu tysicy kopii
danego genu. Szybk metod ich uzyskania jest
powielanie genu za pomoc enzymw
restrykcyjnych / polimerazy DNA. Do
przeprowadzania tego procesu suy urzdzenie
zwane termostatem / termocyklerem.
Kopiowanie genu przebiega w trzech etapach.
S to: rozdzielenie nici DNA, przyczenie
wektora / startera oraz dobudowanie
nukleotydw. Technika ta jest nazywana
w skrcie GMO / PCR.
11. Wybierz prawidowe zakoczenie zdania. (01)
Bakterie z gatunku Agrobacterium tumefaciens
s wykorzystywane do
A. klonowania rolin.
B. otrzymywania zwierzt zmodyfikowanych
genetycznie.
C. przeprowadzania fermentacji mlekowej.
D. otrzymywania rolin zmodyfikowanych
genetycznie.
12. Wybierz prawidowe zakoczenie zdania. (01)
Terapia genowa polega na
A. wymianie caego zestawu genw pacjenta.
B. wprowadzeniu prawidowej wersji
uszkodzonego genu do komrek pacjenta.
C. wyciciu uszkodzonych fragmentw DNA
z komrek pacjenta.
D. wprowadzeniu caego nowego zestawu
genw do poszczeglnych komrek
pacjenta.

2.
3.
4.
5.
6.
7.

Klonowanie DNA suce do badania

funkcji genw.
Blinita jednojajowe.
Blinita dwujajowe.
Klonowanie rolin w celu uzyskania
organizmw o danej cesze uytkowej.
Rozmnaanie bezpciowe przez podzia
komrki u bakterii.
Klonowanie zwierzt w celu zwikszenia
populacji gatunkw zagroonych.
Pczkowanie stubi.

A ...............................B .................................
15. Wybierz prawidowe zakoczenie zdania. (01)
Pierwszy ssak, ktrego udao si sklonowa
z komrek dorosego osobnika, to
A.
B.
C.
D.

owca.
szczur wdrowny.
mysz domowa.
wilk szary.

16. Oce prawdziwo zda. Wybierz P, jeli zdanie

jest prawdziwe, lub F, jeli jest faszywe.
(02)
Porwnujc profile genetyczne dziecka
i domniemanego ojca, moemy ustali lub
wykluczy ojcostwo.

Analiza DNA jest wykorzystywana

w systematyce do ustalenia przynalenoci
organizmw do odpowiednich grup.

Badanie materiau genetycznego jest

wykorzystywane do ustalania przebiegu ewolucji.

Do ustalenia ojcostwa potrzebna jest tylko prbka

materiau biologicznego domniemanego ojca.