You are on page 1of 27

1.

Urzdzenia elektroenergetyczne (definicje, klasyfikacje, kryteria podziau, najwaniejsze parametry


znamionowe)
W zalenoci od funkcji w systemie elektroenergetycznym stacja moe si sk ada z nastpujcych zespo w urzdze:
Rozdzielnic- jedna lubi kilka rozdzielnic o rnych napiciach
Przetwrczych- transformatory, autotransformatory, prostowniki, falowniki
Sterowniczych i kontroli ruchu
Pomocniczych, zapewniajcych poprawn i niezawodn prac caoci urzdze stacji
Z rozdzieleniem enegrii w stacji wi si funkcje, takie jak : regulacja napicia w sieci, kompensacja mocy biernej,
utrzymanie warunkw zwarciowych na waciwym poziomie, wyczanie i zaczanie elementw sieci(linii i
transformatorw)itd. Funkcje te speniaj urzdzenia stacji zaliczane do obwodw pierwotnych, tj. obwodw
przenoszcych energi elektryczn.
Do kierowania prac stacji oraz sieci su urzdzenia obwodw wtrnych, tj. obwodw przenoszcych informacje, ktre
mieszcz si najczciej w nastawni.
Do pracy stacji konieczne s ponadto instalacje u urzdzenia pomocnicze, takie jak: urzdzenia potrzeb wasnych,
urzdzenia spronego powietrza.
Oprcz wymienionego podziau obwodw w stacjach elektroenergetycznych powszechnie wystpuje inny podzia na
obwody gwne(tory gwne) stanowi drogi prdowe, po ktrych przesyana jest energia elektryczna przetwarzana i
rozdzielana w stacji, skadajce si z urzdze rozdzielczych, transformatorw i przewodw czcych. Obwody
pomocnicze(tory pomocnicze), stanowi obwody elektryczne umoliwiajce, uatwiajce i zabezpieczajce poprawn
prac obwodw gwnych i personelu stacji. S to obwody przeznaczone do automatyki, zabezpiecze, sygnalizacji,
pomiarw, owietlenia, ochrony przeciwporaeniowej, itp.
Rozdzielnica- stanowi zesp urzdze rozdzielczych, zabezpieczeniowych, pomiarowych, sterowniczych i sygnalizacyjnych
wraz z szynami zbiorczymi, elementami izolacyjnymi, wsporczymi i osonowymi, ktre wsplnie tworz ukad zdolny do
rozdzielania energii elektrycznej przy jednym napiciu znamionowym. Rozdzielnica skada si z pl rozdzielczych. W
odniesieniu do stacji napowietrznych o napiciu 110kV i wyszym na og nie stosuje si tego terminu, stosuje si jedynie
pojcie rozdzielnia.
Rozdzielnia- stanowi wyodrbnion cz stacji elektroenergetycznej zajmujc wydzielone pomieszczenie, zesp
pomieszcze lub wydzielony teren, gdzie znajduj si zesp urzdze rozdzielczych okrelonego napicia wraz z
urzdzeniami pomocniczymi.
Pole rozdzielcze(pole rozdzielni, odejcie)- stanowi zesp aparatw zabezpieczeniowych, czeniowych, sterowniczych,
pomiarowych oraz innych urzdze pomocniczych zwizanych z rozdziaem i przesyem energii elektrycznej
Wyposaenie pola zaley od spenianej przez nie funkcji, od napicia znamionowego i wymaganej niezawodnoci
pracy. W zalenoci od przeznaczenia wyrnia si pola: liniowe, transformatorowe, cznikw szyn, pomiarowe, potrzeb
wasnych, odgromnikowe.
Pole dopywowe(zasilajce stacje)- jest polem, przez ktre energia dopywa do szyn zbiorczych, tzn. znajduje si ono na
kocu linii zasilajcej stacje.
Pole odpywowe(odbiorcze)- jest polem, przez ktre energia odpywa z szyn zbiorczych, tzn. znajduje si ono na pocztku
linii wychodzcej ze stacji.
Szyny zbiorcze- stanowi zesp przewodw sztywnych lub gitkich, do ktrych przyczone s elektrycznie poszczeglne
pola rozdzielcze.
Nastawnia- stanowi zesp przyrzdw pomiarowych, sterowniczych, zabezpieczajcych, sygnalizacyjnych, regulacyjnych,
itp., wraz z pomieszczeniem w ktrym s one zlokalizowane. Nastawnie znajduj si w duych stacjach
elektroenergetycznych, obejmujcych znaczny teren i du liczb przyrzdw.

Urzdzenia pomocnicze(potrzeby wasne stacji)- s urzdzeniami przeznaczonymi do zasilania owietlenia, wentylacji,


ogrzewania, napdw cznikw, telefonii, systemw spronego powietrza i obwodw zabezpiecze, automatyki,
sygnalizacji oraz zaopatrzenia w wod.
Telemechanika- w systemie elektroenergetycznym stanowi zesp urzdze do zbierania niezbdnych informacji o stanie
pracy sieci oraz umoliwienia zdalnego sterowania z centrum dyspozytorskiego okrelonego szczebla. Ukady
telemechaniki zawieraj cz obiektow w stacji i cz znajdujc si w centrum dyspozytorskim.

2.Stacje elektroenergetyczne(definicje, klasyfikacje, elementy skadowe)


Stacje elektroenergetyczne nale do bardzo zoonych obiektw systemy elektroenergetycznego. W zwizku z tym istnieje
moliwo rnorodnego podziau stacji pod ktem rnych kryteriw.
W literaturze spotyka si podzia ze wzgldu na:
1. Napicie znamionowe strony grnej stacji.
2. Funkcj, jak peni w systemie elektroenergetycznym.
3. Sposb budowy stacji.
4. Moliwo przemieszczania.
5. Miejsce pracy w sieci elektroenergetycznej.
6. Zadania stawiane stacjom.
7. Sposb transformacji napicia.
8. Sposb prowadzenia ruchu.
9. Sposb izolowania.
10. Sposb zasilania.
11. Uytkownika stacji.
12. Liczb transformatorw.
13. Kategori rozdzielni.
Spord wymienionych kryteriw trzy pierwsze s najistotniejsze.
1. Podzia ze wzgldu na napicie strony grnej stacji:
Stacje ultrawysokich napi (UWN)-powyej 750kV,
Stacje najwyszych napi (NN)- 220kV, 400kV, 750kV,
Stacje wysokich napi (WN)- 110kV
Stacje rednich napi (SN)- 6kV, 10kV, 15kV, 20kV, 30kV,
Rozdzielnie niskich napi (nn)- do 1kV.
2. Podzia ze wzgldu na rol i znaczenie stacji w systemie elektroenergetycznym:
Stacje elektrowniane- NG/NN, (NG- napicie generatorowe),
Stacje transformatorowe (ST) i stacje transformatorowo-rozdzielcze (STR)- NN/WN,
Gwne punkty zasilajce (GPZ)-WN/SN,
Rozdzielnie sieciowe miejskie (RSM)- SN/SN,
Punkty transformatorowe (PT)- SN/nn
Rozdzielnie sieciowe przemysowe (RSP)- SN/SN,
Stacje gwne (SG)- SN/SN,
Stacje porednie (SP)- SN/SN,
Stacje oddziaowe (SO)- SN/nn,
Rozdzielnie odbiorcze (RO)- nn.
3. Podzia ze wzgldu na budow stacji:
Wntrzowe (wszystkie czci skadowe s umieszczone wewntrz pomieszcze)- stacje WN, SN,
Napowietrzne (zasadnicze czci skadowe s instalowane na powietrzu)- stacje NN, WN, SN.

Stacje elektroenergetyczne powinny by zaprojektowane i wykonane tak, aby zastosowane rozwizania


techniczne i organizacyjne zapewniay:

Dostateczn niezawodno pracy stacji,


atwo eksploatacji,
Spenienie wymaga dotyczcych warunkw zasilania odbiorcw (rezerwowanie zasilania),
Moliwo atwej rozbudowy,
Bezpieczestwo personelu obsugujcego,
Moliwe najmniejsze nakady inwestycyjne i eksploatacyjne.

Zasadnicze elementy stacji elektroenergetycznych:


czniki , stanowi najliczniejsz i najbardziej zrnicowan grup aparatw wystpujcych w stacjach
elektroenergetycznych. Nale do nich: wyczniki, odczniki, rozczniki, uziemniki, bezpieczniki, i
zwierniki.
Przekadniki, powszechnie wystpujce w stacjach elektroenergetycznych to przekadniki prdowe,
przekadniki napiciowe i przekadniki kombinowane.
Do ochrony przeciwprzepiciowej w stacjach wykorzystuje si ograniczniki przepi, odgromniki i iskierniki
Urzdzenia TEN stosuje si w stacjach 110kV, 220kV, 400kV.
Do ograniczenia mocy i prdw zwarciowych w stacjach elektroenergetycznych najczciej wykorzystuj
si dawiki zwarciowe.

3.Zwarcia w ukadach elektroenergetycznych


Zwarcie jest zakceniem polegajcym na bezporednim poczeniu, przez uk elektryczny, bd przewodnik o
bardzo maej impedancji jednego lub wikszej iloci punktw ukadu elektroenergetycznego, nalecych do
rnych faz, midzy sob lub ziemi. Obliczenie spodziewanego prdu zwarciowego jest niezbdne do
prawidowego zaprojektowania i zwymiarowania instalacji.
Obliczenie prdw zwarciowych w sieciach elektrycznych znane jako metoda PNE opisana jest w polskiej normie
PN-EN-60909-0. Rozrnia okrelone rodzaje zwar:
Zwarcia dalekie od rde takie zwarcia, w ktrych zanik prdu zwarciowego w czasie jest
spowodowany jedynie skadow aperiodyczn idc.
Zwarcia bliskie rde zasilania- takie w ktrych oprcz zaniku skadowej aperiodycznej zmniejsza si
rwnie warto skuteczna skadowej okresowej wskutek wzrostu, wraz z upywem czasu trwania
zwarcia impedancji generatorw zasilajcych zwarcie.
Zakwalifikowanie analizowanego prdu zwarcia jako dalekie czy bliskie
Powinno wynika z analizy bezporedniego wpywu generatorw na przebieg prdu zwarciowego. W
instalacjach elektrycznych rozwaa si zwykle zwarcia dalekie, czyli takie w ktrych pomija si bezporedni
wpyw generatorw na przebieg prdu zwarciowego.

Zwarcia w sieciach elektroenergetycznych dzieli si na:


Zwarcia symetryczne- czyli trjfazowe zwarcia metaliczne
Zwarcia niesymetryczne- czyli dwufazowe z udziaem ziemi, bez ziemi oraz zwarcia jednofazowe
Podstawowym prdem zwarcia obliczanym do celw doboru aparatury i urzdze elektrycznych jest
zwarcie trjfazowe, jako najgroniejsze w skutkach cieplnych i dynamicznych. Wyrnia si kilka
charakterystycznych parametrw prdu zwarciowego uwzgldnianych przy doborze urzdze
elektrycznych wg zalece normy, zasadnicze z nich to:
-skadowa okresowa pocztkowa prdu zwarciowego Ik, warto skuteczna skadowej okresowej prdu
zwarciowego w chwili powstania zwarcia. W przypadku zwarcia trjfazowego prd ten jest obliczany z
zalenoci:
Iksf-skadowa okresowa pocztkowa dla zwarcia symetrycznego
c-wspczynnik napiciowy rwny stosunkowi napicia jakie moe wysppowa w miejscu zwarcia przed jego pojawieniem si, do
napicia znamionowego sieci Un
Zk-impedancja dla skadowej zgodnej

-prd zwarciowy udarowy ip- najwiksza, moliwa do wystpienia w rozpatrywanym obwodzie, warto
chwilowa prdu zwarciowego. Wystpuje jedynie w przypadku jego maksymalnej symetrii i jest obliczany z
zalenoci:
k wspczynnik udaru o wielkoci zalenej

- prd wyczeniowy symetryczny Ib,- warto skuteczna skadowej okresowej prdu zwarciowego w chwili
rozejcia si stykw cznika wyczajcego zwarcie. Przy prdach dalekich I b=Ik.
-prd zwarciowy cieplny Itk, - prd zastpczy o staej wartoci skutecznej, ktry w czasie trwania zwarcia wydzieli
w torze prdowym tak sam ilo ciepa jak prd zwarciowy o rzeczywistym przebiegu.

Przyczyny zwar:
Pochodzenia elektrycznego: dugotrwae przecienie, przepicie atmosferyczne, przepicie czeniowe

pomyki czeniowe,
Pochodzenie nieelektrycznego: zawilgocenie instalacji, zanieczyszczenie izolatorw, nadmierne zblienie
przewodw, uszkodzenia mechaniczne, obecno zwierzt, dziaania celowe

5.czniki elektroenergetyczne (definicje, parametry klasyfikacje)


Podzia cznikw ze wzgldu na napicie znamionowe
-wysokonapiciowe
-niskonapiciowe
Podzia cznikw ze wzgldu na rodowisko pracy:
-wykonanie wntrzowe
-wykonanie napowietrzne
- wykonanie do pracy w rodowisku specjalnym
Podzia cznikw ze wzgldu na budow czonu czeniowego gwnego:
- zestykowe
- bezzestykowe
- hybrydowe
- inne

czniki elektroenergetyczne aparaty przeznaczone do przewodzenia okrelonych prdw oraz do wykonywania okrelonych
czynnoci czeniowych.
czniki dzieli si ze wzgldu na:
- Funkcje w ukadzie elektroenergetycznym
- Napicie znamionowe
- zdolno zaczania i wyczania prdw
- rodowisko pracy
- budow czony czeniowego gwnego
- Inne dane i waciwoci techniczne

Podzia cznikw ze wzgldu na funkcj w ukadzie elektroenergetycznym:


Zaczanie, wyczanie torw prdowych pod obcieniem(wyczniki, rozczniki)
Stwarzanie bezpiecznych przerw izolacyjnych (odczniki, rozczniki);
Manewrowanie prze pywem prdu i energii elektrycznej (czniki manewrowe)
czniki stykowe mechanizmowe- czniki w ktrych pooenia stykw gwnych s ograniczone przez okrelony mechanizm
Klasyfikacje cznikw elektroenergetycznych mechanizmowych
czniki zamkowe- przy wymuszonym pooeniu stukw ruchomych rwnowaga mechanizmu napdowego jest zapewniana przez
mechanizm zwany zamkiem.
czniki stycznikowe- aparaty o sile zwrotnej , w ktrych styki ruchome s utrzymywane w pooeniu wymuszonym dziaaniem si
pochodzcych od zasobu energii nagromadzonej w okrelonym miejscu w czniku.
Odczniki (odcinacze)-przeznaczone i zdolne do przewodzenia prdw o wartociach nie przekraczajcych ich prdw znamionowych
cieplnych oraz do krtkotrwaego przewodzenia prdw zakceniowych. Stwarzaj bezpieczne i widoczne przerwy w obwodzie.
Rozczniki - przeznaczone do dugotrwaego przewodzenia prdw znamionowych cieplnych i krtkotrwaego przewodzenia
okrelonych prdw zakceniowych oraz do cznia prdw nie przekraczajcych wartoci znamionowych prdw wyczalnych
Wyczniki- przeznaczone do wyczania i zaczania okrelonych prdw roboczych i zakceniowych od dugotrwaego przewodzenia
prdw cieplnych oraz krtkotrwaego przewodzenia prdw zakceniowych
Bezpieczniki czniki bezstykowe w ktrych czon czeniowy gwny ulega zniszczeniu pod dziaaniem prdu o okrelonej wartoci w
cigu okrelonego czasu.

6.Zestyki
Zestykiem elektrycznym nazywa si cze toru prdowego , w ktrym przepyw prdu jest moliwy dziki stycznoci dwch
przewodnikw, zwanych stykami. Ze wzgldu na rodzaj pracy i penione funkcje zestyki dzieli si na:
- Nierozczne nieruchome styki tego zestyku nie zmieniaj wzajemnego pooenia
- nierozczne ruchome- styki tego zestyku mog si midzy sob przemieszcza
- rozczne- stosowane w cznikach umoliwiaj otwieranie i zamykanie cznikw czyli wczanie i
wyczanie obwodw elektrycznych
Rezystancja zestykowa R skada si z rezystancji.
- przejcia, wywoanej zagszczeniem linii prdu w miejscach rzeczywistej stycznoci powierzchni
stykw
-warstwy nalotowej i adsorpcyjnej zwizanej z korozj powierzchni stykw, ktre szybko pokrywaj si tlenkami metali
Materiay stykowe- powinny charakteryzowa si
-du przewodnoci cieplna i elektryczn
-du odpornoci na utlenianie
-wysok temp. Miknicia , topnienia i parowania.
-du wytrzymaoci mechaniczn

-dobrymi waciwociami technologicznymi


Materiay najbardziej speniajcymi powysze kryteria s mied, stopy miedzi z innymi metalami (cyn , cynkiem, srebrem,
fosforem) oraz spieki z wolframem, grafitem i zwizkami ceramicznymi.

7.uk elektryczny
uk elektryczny-wystpuje najczciej przy przerywaniu obcionych prdem obwodw elektrycznych. Pod
wpywem pola elektrycznego jony i elektrony, w gazie midzy stykami, przyspieszaj. Z atomw obojtnych s
wytrcane elektrony, powodujc jonizacj gazu. Jest to jonizacja zderzeniowa. Na skutek wysokiej temperatury
zachodzi jonizacja termiczna.
Te dwa rodzaje jonizacji zachodz w caej objtoci gazu (jonizacja objtociowa). Jonizacja powierzchniowa
zachodzi np. przez uwalnianie si elektronw pod wpywem pola el.
Jonizacja proces uwalnianie nonikw prdu elektrycznego prowadzcy do utraty waciwoci izolacyjnych
W cznikach elektrycznych dominujce s nastpujce rodzaje jonizacji:
-zderzeniowa wywoana polem elektrycznym
-termiczna gazu zachodzca pod wpywem bardzo wysokiej temperatury
-termiczna elektrod wywoana podgrzaniem powierzchni elektrod
-(autoemisja)
-(emisja wtrna)
Dejonizacja zjawisko odwrotne do jonizacji polega na utracie nonikw prdu elektrycznego i powrocie
waciwoci izolacyjnych
W cznikach elektrycznych wyrniamy nastpujce rodzaje dejonizacji:
-neutralizacja w pobliu elektrod (jony + wyrywaj z katody elektrony)
- rekombinacja (powstawanie czsteczek obojtnych w wyniku zderzenia jonw o rnych adunkach i
elektronw)
-dyfuzja (ucieczka jonw i elektronw poza obszar wyadowania ukowego)
-dysocjacja (rozpad czsteczek na atomy - powodujce pobr mocy wychadzanie kolumny ukowej)
uk elektryczny prdu staego:

Gaszenie uku
AC:
W cznikach prdu przemiennego gaszenie uku polega gwnie na
niedopuszczeniu do ponownego zaponu uku po przejciu prdu przez
zero. Przed
ostatecznym zgaszeniem uku moe on wielokrotnie zapala si i gasn.
Zgaszenie wymuszone uku prdu przemiennego jest moliwe, jeeli
proces
gaszenia bdzie przebiega w czasie krtszym ni p okresu, przed
naturaln
zmian kierunku przepywu prdu.
DC:
charakterystyka uku nie moe mie punktw wsplnych z charakterystyk
obwodu
Zgaszenie uku prdu staego nastpuje wtedy, kiedy uk zostanie
rozcignity na odpowiedni du odlego lub nastpi bardziej
intensywne
odbieranie ciepa z kolumny ukowej, przez co gradient napicia uku jest
wikszy, a
energia uku jest wiksza od tej, ktr obwd moe dostarczy do uku.
Przyspieszenie procesu gaszenia oraz ograniczenie przepi wystpujcych przy przerywaniu uku prdu staego
mona uzyska wprowadzajc rezystancj lub pojemnoci bocznikujce zestyki cznika, a take odpowiednio
ksztatujc styki cznika, przez co przed ostatecznym zgaszeniem uku dochodzi do kilkakrotnego przebicia
przerwy midzystykowej w jej najwszym miejscu.

Charakterystyka statyczna uku prdu staego


Przebieg charakterystyki statycznej
uku prdu staego U = f(i) dla di/dt=0

Charakterystyka dynamiczna uku prdu staego

8. czniki wysokiego napicia (wyczniki, rozczniki, styczniki, odczniki, uziemniki, bezpieczniki, zwierniki definicje, rodzaje,
konstrukcje, rozwizania, cechy, prarametry itp.)
Wyczniki przerywanie prdw roboczych, przecieniowych i zwarciowych
Rodzaje wycznikw:
1. maoolejowe komory sztywne poduno-strumieniowe najczciej stosowane; komory gaszeniowe z materiaw o duej
wytrzymaoci; wysokie cinienie w komorze podczas wyczania prdw o wikszych wartociach; gaszenie ugu uzalenione od
cinienia w komorze gaszeniowej; prosta konstrukcja; maa trwao czeniowa.
Zganicie uku przy przejciu prdu przez zero->intensywne procesy dejonizacyjne i szybka odbudowa wytrzymaoci elektrycznej
przerwy miedzy stykowej.
Po opuszczeniu przez styk ruchomy komory gaszeniowej gazy gwatownie wydostaj si.
Nage obnienie cinienia w komorze, intensywne parowanie przegrzanego oleju; przestrze ukowa szybko chodzona.
2. z szeciofluorkiem siarki
Konstrukcje: jednocinienowe z komorami samosprnymi lub samowydmuchowymi.

Dua trwao mechaniczna i czeniowa; krtki czas palenia si uku; dowolne napicia i prdy wyczalne;
Dziaanie komory gaszeniowej samosprnej:
Sprzenie i przepyw gazu odbywa si w chwili otwierania zestyku, wywoany ruchem styku lub cylindra wzgldem toka. Gaz
wydmuchiwany przez dysz izolacyjn na uk palcy si miedzy stykami.
W chwli gaszenia si uku gaz musi by sprony do znacznego cinienia w krtkim czasie.
Dziaanie komory gaszeniowej samowydmuchowej:
Wykorzystano zjawoisko wzrostu temperatury i cinienia w czci komory, w ktrej pali si uk, i wywoany tym przepyw gazu; podczas
wyczenia prd przepywa przez cewk elektromagnesu, nastpnie zapala si uk midzy elektrod a stykiem; uk pali si w polu
magnetycznym wytworzonym przez prd w cewce->szybkie wirowianie uku->nagrzewanie gazu i wzrost cinienia; rnica cinienia
midzy czciami komory. uk pali si w atmosferze szeciofluorku siarki co powoduje jego chodzenie i zgaszenie przy przejciu prdu
przez zero.
Prosta konstrukcja czonu czeniowego; dugoletnia zdolno gaszenia uku; elektrohydrauliczny napd z akumulacj energii; gdy brak
zasilania mona wykona kompletny szereg przestawieniowy; kolumny wypeniane gazem przez producenta; napicia 245-420kV; prd
znamionowy 125kA
3. prniowe,
Dua trwao mechaniczna i czeniowa; krtki czas palenia, nieiwelkie wartoci napicia uku; dua wytrzymao
elektryczna w stanie otwarcia; dla duych prdw dodatkowe radiatory; prd ucicia do ok 5A; przepicia podczas wyczania maych
prdw indukcyjnych.
Wycznik Evolis: Budowany w wersji wysuwanej oraz zabudowanej; moliwo doczenia akcesoriw. Przeznaczenie napicie 7,217,5kV i prdy 630-2500A
W komorze gaszeniowej wzdu osi wytwarzane pole magnetyczne->uk w postaci uku dyfucyjnego; optymalny rozkad energii uku na
caej powierzchni stykw; pole magnetyczne wytworzone przez cewk;
4. pneumatyczne,
Sprone powietrze stanowi gasiwo uku; stosowane jako cikie wyczniki generatorowe; wyposaone w jedna lub wiele
komr gaszeniowych oraz kondensatory; zasilanie w sprone powietrze przez sprark;
Dwustopniwy cykl wyczania: styki rozsuwaj si na odlego optymaln do gaszenia ugu; potem na odlego niezbdn ze
wzgldw izolacyjnych;
5. magnetowydmuchowe
Odczniki w stanie otwarcia widoczna przerwa izolacyjna o duej wytrzymaoci, niewielka zdolno czeniowa;
zamykanie/otwieranie obwodw w stanie bezprdowym; w stanie zamknitym prdy robocze i zwarciowe;
podzia ze wzgldu na budow:
sieczne(noowe): styki ruchome w postaci paskownikw/prtw; przy duych prdach tworzy si dodatkowa sia dociskajca styki (nie
moe si samoistnie otworzy)
poziomoobrotowe, jednoprzerwowe- obracaj si wraz z noami obydwa izolatory; dwuprzerwowe- obraca si tylko izolator rodkowy.
Pionowe: przeznaczone do najwyszych napi; stan otwarty->widoczna przerwa midzy przewodami; skadany mechanizm
przegubowo-dzwigniowy.
Rozczniki zaczanie i wyaczanie linii, urzdze itp; w warunkach pracy i przy przecieniach (mniejszych od 10-krotnej wartoci
prdu cigego); w stanie otwarcia widoczna przerwa izolacyjna; musz by wyposaone w bezpieczniki, wwczas rozcznik wycza
prd nie wikszy ni jest zdolny a bezpiecznik prd zwarciowy; proste komory gaszeniowe;
rozczniki z komorami: gazowydmuchowymi, powietrznymi samosprnymi, gaszeniowymi prniowymi.
Styczniki sua do zaczania i wyczania prdw roboczych w granicach znamionowego prdu cigego stycznika. Dua zdolno
cze

Dua trwao mechaniczna i aczeniowa; brak widocznej przerwy w stanie otwarcia; instalowane wraz z odcznikami i
bezpiecznikami; stosowane do sterowania odbiornikw o duej czstoci acze;
Stycznik prniowy V-contact: sterowanie odbiornikw prdu przemiennego o duej liczbie acze; zbudowany z monobloku
zalewanego ywic ( w rdku komory pniowe/aparat napdowy/elektromagnes/prewody); otwierane za pomoc spryny,
zamykanie za pomoc elektromagnesu; budowany na napicia 7,2kV i 12kV prdy 4000A.
Uziemniki uziemianie i zwieranie obwodw elektrycznych odczonych spod napicia, zapewniaj bezpieczestwo w czasie prac.

Zwierniki wsppracujce z zabezpieczeniami zwarciowymi, przeznaczone do jednofazowego zaczenia linii na


zwarciesamoczynne wyczenie linii.
Bezpieczniki samoczynne wyczanie obwodw w czasie zwar i przy przecieniach, czniki jednorazowego dziaania,
niemechanizmowe, bezstykowe. Wyrniamy bezpieczniki gazowydmuchowe oraz bezpieczniki z materiaem drobnoziarnistym jako
gasiwem (element topikowy umieszczony w szczelnej obudownie, wypenionej materiam drobnoziarnistym o dobrych waciwociach
izolacyjnych, duej przewodnoci i pojemnoci cieplnej.

9. Przekadniki
Do pomiarw znacznych wartoci prdw i napi musz by stosowane specjalne aparaty zmniejszajce w stalym
stosunku wartoci tych wielkosci. Sluza do tego celu przekladniki elektromagnetyczne, w ktorych przenoszenie sygnalu ze
strony pierwotnej na wtorna nastepuje w wyniku sprzezenia magnetycznego tych obwodow, z uzyciem rdzemni
magnetycznych umozliwiajacych wzmnocnienie.
stosowanie przekladnikow w stacjach elektroenergetycnych zpaewnia:
bezpieczna obsluge przyrzadow pomairowych, regulacyjnych i zabezpieczen
pomiar znacznych wartosci pradow i napiec
odizolowanie obwodow wtornych i pierwotnych
rozszerzenie zakresu przyrzadow pomiarowych
zmniejszenie niebezpieczensta uszkodzenia przyrzadow wskutek elektrodynamicznego i cieplnego oddzialywania
pradow zwarciowych
Zasadniczy podzia przekadnikw, ze wzgldu na ich zasad dziaania, wyodrbnia przekadniki:
1. konwencjonalne (indukcyjne), w ktrych wykorzystuje si zasad transformacji wynikajc ze zjawiska indukcji
elektromagnetycznej
2. niekonwencjonalne (elektroniczne, optoelektroniczne) wykorzystujce rne zjawiska fizyczne, w ktrych sygna
proporcjonalny do napicia lub prdu pierwotnego jest przesyany z linii WN do uziemionych urzdze
przetwarzajcych.
Wykorzystywanie zjawisk oddziaywania pola elekt i magn
stosowane do zasilania ukadow o niewielkim poborze mocy
przetwarzanie i przesyanie sygnaw z zastosowaniem wiatowodw

Przekadniki prdowe
Uzwojenie piertowne laczy siew szereg z innymi urzadzeniami w torze pradowym peirwotnym. Prad w obwodzie
pierwotnym nie zalezy zupelnie od parametrow i stanu obciazenia storny wtornej przekladnika. Uzwojenie wtrne zwykle
zwarte jest przez przyrzd pomiarowy. Stosunek nate prdw w obu uzwojeniach jest wielkoci sta i nazywa si
przekadni prdow.Przekadniki prdowe gwnie wykorzystuje si w taki sposb, e przewd z mierzonym prdem
przechodzi przez gwny otwr przekadnika, co jest rwnowane z jednym zwojem uzwojenia pierwotnego. W takim
przypadku powysze rwnanie upraszcza si do:

Podstawowe dane znamionowe podawane na tabliczce znamionowej przekadnika prdowego to:


napicie znamionowe
znamionowy prd pierwotny (np. 50 A; 100 A; 1000 A)
znamionowy prd wtrny (np. 5 A; 1 A)
moc znamionowa (np. 15 VA; 20 VA; 30 VA; 60 VA; 90 VA)
klasa dokadnoci (np. 0,2; 0,5 dla przekadnikw pomiarowych, 5P; 10P dla przekadnikw do zabezpiecze)
wspczynnik bezpieczestwa przyrzdu FS (np. 5; 10; 15; 20) - dotyczy przekadnikw pomiarowych

Dla typowego przekadnika wtrna warto prdu znamionowego wynosi 5 A, rzadziej 1 A.

W zalenoci od przeznaczenia wytwarza sie przekladniki pradowe o roznej konstrukcji, rozrnia si m.in.:
do pomiarw (pomiarowe) - przeznaczone do zasilania miernikw, licznikw energii i innych przyrzdw, maj
du dokadno transformacji i niewielkie wartoci wspczynnika FS
do zabezpiecze - zasilanie przekanikw i obwdw zabezpieczeniowych, oznaczone symbolami 5P i 10P,
wiksze bedy transformacji oraz znaczne wartoci wsp. FS
uzwojone - zarwno strona pierwotna i wtrna majwiele zwojw
przepustowe - o jednym zwojju storny pierwotnej w postacji szyny lub kabla przechodzacego przez "okno"
przekadnika; uatwiaj konstrukcje rozdzielnic ale bez stosowania bardzo drogich materiaw magn. nei mog by
budowane na niewielkie wartoci prdu znamionowego

Zastosowania przekadnikw prdowych:


rozszerzenie zakresu pomiarowego amperomierzy
galwaniczne oddzielenie obwodw pomiarowych i zabezpieczeniowych od gwnego toru prdowego

Przekadnik napiciowy

Przekadnik napiciowy jest transformatorem (jednofazowym lub trjfazowym) o niewielkiej mocy znamionowej i niskim
napiciu zwarcia. Przekadnik ten powinien charakteryzowa si maym rozproszeniem oraz ma wartoci prdu
jaowego.

Podstawowe dane znamionowe podawane na tabliczce znamionowej przekadnika napiciowego to:


znamionowe napicie pierwotne (np.
znamionowe napicie wtrne (

)
moc znamionowa (np. 30; 50; 60; 90 VA) (najwiksza moc, jak mona obciy przekadnik, aby mierzy on
zgodnie z norm i klas)
klasa dokadnoci (np. 0,2; 0,5)
cieplna moc graniczna (najwiksze dopuszczalne dugotrwae obcienie strony wtrnej przy napiciu
znamionowym)
znamionowy wspczynnik napiciowy (iloraz najwikszej wartoi napicia pracy i napicia znamionowego, rpzy
ktrym przekadnik powinien zachowa wymagan wytrzymaoc ciepln)

Przekadniki napiciowe pojemnociowe zoone s z pojemnociowego dzielnika napicia oraz przekadnika


indukcyjnego. Na dzielniku otrzymuje si napicie 4-20kV ktre nastepnie jest transformowane na znamionowe napicie

strony wtrnej.

Zalety:
niskie koszty budowy
zmniejszenie stromoci narastania fal przepiciowych
przystosowanie do dowolnej wartoci napicia
Wady:
zaleno bdw transformacji od czstotliwoci
zaleno pojemoci od temperatury
moliwo wystpienia drga ferrorezonansowych

11.Ukady pocze stacji elektroenergetycznych


Klasyfikacja ukadu pocze stacji elektroenergetycznych

*UKADY SZYNOWE:
Ukad z pojedynczym systemem szyn zbiorczych nieselekcjonowany

-Przy zasilaniu stacji z jednego rda stosuje si przewanie ukad niesekcjonowany


-Zalet ukadu s praktycznie najnisze z moliwych ukady inwestycyjne oraz dua przejrzysto ukadu, wykluczajca w
zasadzie moliwo dokonania bdnych przecze wwczas gdy s blokowane ograniczajce otwarcie odcznika przy
zaczonych wycznikach.
-Wad takiego ukadu jest to, e kade zakcenie obejmujce szyny zbiorcze lub dowolny z odcznikw szynowych
przyczonych do tych szyn powoduje przerw w pracy caej rozdzielnicy (rozdzielni)
-Ukad moe by stosowany do odbiorcw o niewielkich wymaganiach dotyczcych pewnoci dostawy energii lub
posiadajcych inne rezerwowe rda zasilania.
Ukad z pojedynczym systemem szyn zbiorczych sekcjonowany

-Przy zasilaniu stacji z dwch lub wicej rde, zwikszenie niezawodnoci zasilania pracy stacji mona uzyska przez
sekcjonowanie szyn zbiorczych

-W tym celu dzieli si szyny na sekcje zasilane z odrbnych rde energii. Podzia ten jest dosnuwany poprzez
zainstalowanie w cigu szyn zbiorczych: odcznika, wycznika, dwch odcznikw lub wycznika z odcznikami
(sprzgo podune, czniki sekcyjny)
-czniki te nazywa si sekcyjnymi
-Przy sekcjonowaniu szyn odcznikami poszczeglne sekcje pracuj na nie poczone ze sob.
-Zalet ukadu jest to, e przy szynach sekcjonowanych istnieje moliwo dokonywania dowolnych prac w polach jednej z
sekcji przy normalnej pracy sekcji drugiej. Jedynie w wariancie (a) przy uszkodzeniu czy przegldach konserwacyjnych
odcznika sekcyjnego zachodzi konieczno wyczenia spod napicia caej rozdzielnicy (rozdzielni). Z tych wzgldw
celowe jest sekcjonowanie dwoma odcznikami lub wycznikiem i odcznikiem.
-Zalet ukadu jest zastosowanie wycznika sekcyjnego, ktre umoliwia prac rozdzielnicy (rozdzielni) przy poczonych
sekcjach oraz bardzo wydatne skrcenie przerw w pracy stacji przy wszelkiego rodzaju zakceniach.
-Wad takiego ukadu jest to, e kade zakcenie obejmujce sekcj szyb zbiorczych lub dowolnych z odcznikw
szynowych przyczonych do tej sekcji szyn powoduje przerw w pracy czci stacji zasilanej z tej sekcji. Ukad nie daje
moliwoci rezerwowania wycznikw w polach liniowych i transformatorowych.
-Ukad moe by stosowany do odbiorcw o nieduych wymaganiach dotyczcych pewnoci dostawy energii.

Ukad z pojedynczym systemem szyn zbiorczych sekcjonowany (z trzema sekcjami)

-W praktyce spotyka si rozwizania ukadw stacji z trzema sekcjami. S one stosowane wwczas, gdy wymagana jest
dua pewno zasilania, w ukadach z trzema liniami zasilajcymi lub wyposaonych w trzy transformatory.
-Transformator zasilany z sekcji rodkowej stanowi przewanie rezerw kadego z pozostaych transformatorw
-Zalet ukadu jest stosunkowo dua niezawodno
-Wad jest to, e aby ukad spenia cakowicie swoje zadania, wymaga stosunkowo zoonych ukadw zabezpiecze i
automatyki
Ukad z pojedynczym systemem szyn zbiorczych sekcjonowany z szyn pomocnicz (obejciow)

-Szyny zbiorcze s prostym i niezawodnym elementem stacji


-Urzdzeniami wymagajcymi stosunkowo czstych przegldw konserwacyjnych i dugotrwaych napraw s natomiast
wyczniki.
-Ukady przestawione wczeniej nie zapewniaj moliwoci napraw wycznikw liniowych bez koniecznoci wyczenia
poszczeglnych linii.
-Wzbogacenie ukadu stacji o szyny pomocnicze (obejciowe) wraz z jednym czy dwoma wycznikami obejciowymi ma
wszelkie zalety ukadu podstawowego i umoliwia przegldy oraz naprawy wycznikw w polach liniowych i polach
transformatorowych bez koniecznoci wyczania tych linii spod napicia
-Wycznikiem rezerwowym mona zastpi dowolny wycznik w polu liniowym.
Ukady z podwjnym systemem szyn zbiorczych
Ukad z podwjnym systemem szyn zbiorczych niesekcjonowany

-Charakterystyczn cech rozdzielni z podwjnym systemem szyn zbiorczych jest poczenie kadego z pola z obydwoma
systemami.
-Systemy szyn mog by poczone ze sob za pomoc wycznika systemowego (poprzez wycznika sprzgowego).
Podwjny system szyn zbiorczych wyrnia si nastpujcymi zaletami:
-moliwe jest przeniesienie obcienia z jednego systemu szyn na drugi bez przerwy w zasilaniu odbiorcw
-moliwe jest dokonywanie prac konserwacyjnych i remontowych kolejno na obydwu systemach szyn, bez przerwy w pracy
rozdzielni
-istnieje moliwo rozdzielenia rde zasilania i odbiorcw na dwie niezalene grupy, przez co uzyskuje si zmniejszenie
mocy zwarciowych na szynach oraz wydzielenie grupy odbiorcw o czstych i znacznych zmianach obcienia
-moliwe s przegldy i naprawy wycznikw liniowych bez dugotrwaych przerw w pracy linii
-Wad ukadu jest to, e w przypadku zwar w systemie roboczym nastpuje przerwa w zasilaniu wszystkich odbiorcw
-Wad jest to, e przy wszelkiego rodzaju przeczeniach zachodzi konieczno wykonania duej liczy manipulacji
czeniowych odcznikami, stwarzajcych moliwo wywoania zakce w wyniku bdnych czynnoci czeniowych
-Wad ukadu jest rwnie duy koszt, wikszy o 25% od kosztu ukadu z pojedynczym systemem szyn zbiorczych
-Ukad z podwjnym systemem szyn zbiorczych jest stosowany w stacjach, w ktrych jest wymagana dua niezawodno
zasilania
-W ukadach tych przewanie jeden z systemw szyn (dowolny) jest systemem roboczym, a drugi rezerwowym.
Ukad z podwjnym systemem szyn zbiorczych sekcjonowany

-Zalet ukadu jest to, e umoliwia dokonywanie wielu pocze i sposobw zasilania odbiorcw
-Wad ukadu, jest e komplikuje jeszcze bardziej obsug rozdzielni i stwarza moliwo powstania zakce powstania
zakce powodowanych bdnymi czynnociami czeniowymi.

Ukad z podwjnym systemem szyn zbiorczych ukad U

-Stosowan niekiedy odmian ukadu szynowego z podwjnym system szyn zbiorczych, szczeglnie w duych stacjach
elektroenergetycznych, jest tzw. Ukad U
-Zalet ukadu jest to em umoliwia ona wykorzystanie jednej podziaki szyn zbiorczych rozdzielni dla dwch odej w
przeciwnych kierunkach. Dziki czemu uzyskuje si znaczne zmniejszenie dugoci rozdzielni, przy niewielkim zwikszeniu
jej szerokoci
-Wad ukadu jest utrudniony dostp do wewntrznego systemu szyn przy pracy systemu zewntrznego oraz ograniczony
obszar stosowania tych ukadw (do stacji napowietrznych)
-Ukad jest stosowany w energetyce zawodowej w rozdzielniach 110kV i 220kV o duej liczbie linii, ograniczonym terenie i
potrzebie wyprowadzenia linii w rnych kierunkach oraz rozdzielnicach SN
Ukad z potrjnym systemem szyn zbiorczych

-Podstawowe zalety ukadu trjsystemowego wynikaj z wikszej niezawodnoci


rozdzielni trjsystemowych ni dwusystemowych oraz z poprawy zdolnoci ruchowych
stacji elektroenergetycznych.
-Wada takiego rozwizania wynika z tego, e rozdzielnie trjsystemowe charakteryzuj
si jeszcze wiksz zoonoci wszelkiego rodzaju przecze. Powoduje to
moliwo dokonania bdnych czynnoci czeniowych. Dodatkowo ukad stacji staje
si mao przejrzysty, szczeglnie po zastosowaniu ronych zoonych sprzgie systemowosekcyjnych. Rozwizanie takie charakteryzuj ponadto zwikszone nakady
inwestycyjne.
-Ukad jest stosowany w duych rozdzielniach elektrownianych, niekiedy w bardzo
duych stacjach zasilajcych ogromne zakady przemysowe. Obecnie nie znajduje
wikszego uznania ani u projektantw, ani w eksploatacji.
Ukady wielowycznikowe
Ukady z dwoma wycznikami na jedno pole

-Podstawowe zalety ukadu wi si z jego du niezawodnoci, elastycznoci


i uatwion eksploatacj. Wykonywanie manipulacji czeniowych (manewrowanie) odcznikami nie jest potrzebne
podczas normalnej pracy rozdzielni, dlatego ograniczona jest moliwo wywoania zakce w wyniku bdnych
czynnoci czeniowych.
-Podstawow wad ukadu jest jego duy koszt. Koszt wycznika ksztatuje si rednio na poziomie 3040% kosztu pola,
dlatego ukad z dwoma wycznikami jest mao rozpowszechniony

Ukady z ptorawycznikowe W

*UKADY BEZSZYNOWE:
Ukady blokowe

-Gwne zalety ukadu blokowego to z jednej strony jego prostota, a z drugiej mae koszty inwestycyjne, ktre uzyskano
dziki ograniczeniu liczby aparatw, zastosowaniu najtaszej aparatury rozdzielczej, braku rozdzielni z szynami
zbiorczymi oraz braku odpowiednich konstrukcji wsporczych.
-Najwiksz wad ukadu blokowego jest stosunkowo maa pewno pracy. W rozwizaniu tym nie ma moliwoci
wzajemnego rezerwowania poszczeglnych elementw stacji po stronie wyszego napicia, nawet przy dwch liniach
zasilajcych. Wskazane jest wzajemne rezerwowanie po stronie niszego napicia.
-Ukad blokowy stanowi najtasze rozwizanie ukadu pocze stacji elektroenergetycznej.
Ukady mostkowe

-Gowna zaleta ukadu mostkowego wynika z mnogoci stosowanych rozwiza dostosowanych do potrzeb
eksploatacyjnych. Inne zalety ukadu to jego prostota i stosunkowo niewielki koszt.
-Do wad zalicza si utrudnion eksploatacj ukadw mostkowych przy rozwizaniach uproszczonych oraz jego
ograniczon niezawodno. W ukadach mostkowych nie ma jawnego rezerwowania adnego wycznika. W
ograniczonym zakresie funkcj t spenia wycznik zlokalizowany w poprzeczce.
Ukady wielobokowe

-Ukady wielobokowe odznaczaj si


moliwo rezerwowania
wykonywanie wycznikami
pocze stacji,
dua niezawodno pracy stacji.
-Ukady wielobokowe maj wady, do
konieczno doboru aparatury na
bardzo ograniczona moliwo
skomplikowany ukad

pewnymi zaletami, do ktrych si zalicza:


wycznikw,
wszelkich czynnoci czeniowych zwizanych ze zmian ukadu
ktrych si zalicza:
sumaryczne obcienie wza,
rozbudowy rozdzielni,
zabezpiecze, wymagajcy zmian nastawie przy zmianie ukadu pracy.

12. Potrzeby wasne stacji


Urzdzenia potrzeb wasnych nie bior
ale i tak ich znaczenie jest bardzo due.

bezporedniego udziau w rozdziale i przetwarzaniu energii elektrycznej

Odbiorniki prdu przemiennego:


lampy owietlenia terenu stacji i budynkw stacyjnych
urzdzenia grzewcza pomieszcze, grzejniki szafek kablowych i napdw
silniki wentylatorw i pomp ukadu chodzenia transformatorw
silniki napdw przecznikw zaczepw transformatorw
prostowniki i agregaty do adowania i podadowywania baterii akumulatorw
silniki sprarek
itp itd
Odbiorniki prdu staego w stacjach:
zabezpieczenia przekanikowe
urzdzenia automatyki
urzdzenia sygnalizujce, sterujce, blokujce
rejestratory zakce sieciowych
owietlenie zakceniowe
silniki napdw cznikw

Ukady zasilania prdu przemiennego


Zapotrzebowanie urzdze zaley od wielkoci stacji i zainstalowanych w nich urzdze i zawiera si w przedziale 20500kW. Odbiorniki te wymagaj zasilania 400V/230V. W stacjach o dolnym napiciu 400V potrzeby wasne zasila si
bezporednio z szyn zbiorczych dolnego napicia.
W przypadku wikszych stacji do zasilania odbiornikw potrzeb wasnych prdu przemiennego stosuje si:
transformatory obniajce
transformatory uziemiajce z uzwojeniem dodatkowym 230/400V, suce do wykonania sztucznego punktu
neutralnego
obce rda, np inne transformatory
przekadniki napiciowe
W stacjach transformatorowych o grnym napiciu do 30kV o jednym rdle zasilania instaluje si zazwyczaj 1
transformator potrzeb wasnych.
W stacjach 110 i 220kV z dwoma niezalenymi rdami zasilania- rozdzielnice potrzeb wasnych naley zasila z dwch
transformatorw.

W duych stacjach 220kV i 400kV do zasilania odbiornikw PW instaluje si 3 transformatory potrzeb wasnych, zasilanie
z trzecich uzwoje transformatorw 220kV i 400kV bd z dodatkowych uzwoje autotransformatorw 220kV/110kV.

Sposoby zasilania urzdze PW prdu przemiennego


Odbiorniki:
1. odbiorniki majce rezerwowe zasilanie z sieci potrzeb wasnych prdu staego
(przetwornice telefonii w.cz. oraz cz odbiornikw owietleniowych)
2. odbiorniki z podwjnym zasilaniem z sieci prdu przemiennego
(napdy silnikowe wycznikw wysokonapiciowych, silniki napdzajce wentylatory i przeczniki zaczepw
transformatorw oraz silniki sprarek i schadzarek)
3. odbiorniki z pojedynczym zasilaniem
(pozostae odbiorniki prdu przemiennego)

kady z napdw silnikowych jest umieszczony w innym polu rozdzielni; powoduje to, e sie zasilajca te
napdy ma najczciej ukad piercieniowy, przechodzcy przez szafki kablowe poszczeglnych pl
rozdzielni
silniki napdowe wentylatorw i przecznika zaczepw transformatora s zwykle przyczone do
niewielkiej rozdzielni niskiego napicia umieszczonej w szafce przy transformatorze
silniki sprarek i schadzarek ustawia si zwykle wraz z napdzanymi przez nie urzdzeniami w
pomieszczeniu sprarkowym, ktre wyposaone jest w rozdzielni niskiego napicia

Ukad zasilania rozdzielni potrzeb wasnych prdu staego


Ukad zasilania projektuje si tak, aby zapewni cigo zasilania oraz moliwie najwiksz pewno ruchow.
Do zasilania odbiornikw i obwodw potrzeb wasnych prdu staego w stacji stosuje si:
baterie akumulatorw zlokalizowane na terenie stacji
specjalne bloki prostownikowe zasilane ze rde prdu przemiennego, takich jak przekadniki napiciowe i
prdowe, transformatory potrzeb wasnych
Baterie akumulatorw pracuj poczone rwnolegle z urzdzeniami prostownikowymi, ktre w warunkach normalnych
zasilaj odbiorniki prdu staego, a jednoczenie podadowuj bateri i utrzymuj sta warto napicia na szybach
zbiorczych.
W praktyce stosuje si rne ukady wsppracy baterii akumulatorw z prostownikami, najczciej jest to
ukad buforowy - bateria i prostownik s przyczone rwnolegle do szyn zbiorczych, bateria jest stale
doadowywana
ukady z podwjn adownic - podobnie jak w buforowym, ale adowanie przyspieszone odbywa si bez
odczania baterii od szyn
z przeciwogniwami - prostownik pracuje buforowo z bateri akumulatorow, a napicie na szynach zbiorczych jest
obniane za pomoc przeciwogniw

z obejciami
z bateri dodatkow - bateria skada si z 2 czci (gwnej i dodatkowej); bateria gwna wsppracuje z
prostownikiem w ukadzie buforowym, natomiast czon dodatkowy jest utrzymywany w stanie penego
naadowania przez osobny prostownik (wcza si przy zaniku napicia prdu przemiennego zasilajcego
prostownik i po obnieniu napicia pradu staego do ok. 0,9 znamionowego)

13. Rozdzielnie napowietrzne- Rozdzielnie 110kV energetyki zawodowej i przemysowej z dwiema liniami oraz dwoma
transformatorami, buduje si najczciej w ukadzie pocze H wedug typowych standardowych rozwiza.
Nowoczesno w budowie stacji elektroenergetycznych wysokiego napicia napowietrznych przejawia si przede
wszystkim w tym, e zamiast poszczeglnych aparatw (wcznikw, odcznikw, przekadnikw prdowych i
napiciowych ) stosuje si prefabrykowane moduowe pola rozdzielcze grupujce w jednej konstrukcji bloku wszystkie te
aparatu lub jedynie niektre z nich. Modu zawiera rwnie skrzynk rozdzielcz z urzdzeniami ukadu sterowania i
zabezpieczenia pola.
Zastosowanie moduowych pl rozdzielczych przynosi nastpujce korzyci
pozwala na uproszczenie projektu stacji oraz skraca czas budowy i obnia koszty, zmniejsza liczb fundamentw, zwiksza
przejrzysto ukadu, umoliwia szybk wymian wycznika
W stacjach wntrzowych 110kV jest stosowana aparatura przeznaczona do pracy w warunkach napowietrznych. Teren
potrzebnych na budow takich stacji jest jednak znacznie mniejszy ni stacji napowietrznych. Uzyskuje si to dziki
umieszczeniu cznikw przekadnikw i innej aparatury pod szynami zbiorczymi.
Prefabrykowane stacji SN Sieci elektroenergetyczne rozdzielcze niskiego napicia miejskie i przemysowe s zasilane ze

stacji transformatorowych redniego napicia 6-20kV , wyjtkowo 30kV o mocy od 250 do 1000kVA. Obecnie prawie
wycznie stosuje si stacje prefabrykowane, wytwarzane w caoci w specjalistycznych zakadach. W miejscu
zainstalowania wykonuje si jedynie ich monta kocowy. Stacje s dostarczane bez transformatorw. Transformatory s
wkadane do stacji od gry za pomoc dwigu. W zalenoci od przeznaczenia rozrnia si stacje : miejskie, przemysowe,
przewone, wiejskie supowe oraz specjalnego przeznaczenia.

You might also like