You are on page 1of 72

367

Przewaga dziki technice www.audi.de

Szkolenie serwisu

Automatyczna skrzynia 6-biegowa 09D


w samochodzie Audi Q7
Zeszyt do samodzielnego
ksztacenia nr 367
Wszystkie prawa oraz
zmiany techniczne
zastrzeone.
Copyright
AUDI AG
I/VK-35
Service.training@audi.de
Faks +49 - 841 / 89 - 36367
AUDI AG
D-85045 Ingolstadt
Stan techniczny 10/06
Wydrukowano w Polsce
A07.5S00.20.00

Spis treci

Informacje oglne
Automatyczna skrzynia 6-biegowa 09D w samochodzie Audi Q7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Dane techniczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Przekrj skrzyni biegw 09D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Zestawienie elementw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Podzespoy skrzyni biegw


Przekadnik momentu obrotowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Sprzgo przekadnika momentu obrotowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Ukad obiegu oleju / smarowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Olej ATF / pompa pynu ATF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Ukad chodzenia pynu ATF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
Przekadnia planetarna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Elementy przeczajce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Przekadnia planetarna / elementy przeczajce zestawienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Elementy przeczajce dziaanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Dynamiczna kompensacja cinienia w sprzgach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Sprzgo jednokierunkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Ukad sterowania hydraulicznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Skrzynka zaworw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Zawory elektromagnetyczne

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29

Logika przeczania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
Opis biegu / przebieg momentu obrotowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
Blokada postojowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Wskazwka
Informacje dotyczce podstawowych zasad przenoszenia napdu
i podstawowych funkcji automatycznych skrzy biegw znajduj si na
odpowiedniej pycie CD z cyklu "Multimedia Training"
(Szkolenie multimedialne):
Przenoszenie napdu 1 informacje podstawowe,
Przenoszenie napdu 2 mechanika automatycznej stopniowej oraz
Przenoszenie napdu 3 informacje podstawowe o ukadach
hydraulicznych.
W celu dalszego ksztacenia naley korzysta rwnie z oferty szkole
trybu podnoszenia kwalifikacji pt. Ukady przenoszenia napdu.
Informacje o trybie podnoszenia kwalifikacji pt. Ukady przenoszenia
napdu znajduj si w Audi ServiceNet.

Sterowanie skrzyni biegw


Schemat dziaania skrzyni biegw typu 09D w samochodzie Audi Q7 . . . . . . . . . . . . . 38
Sterownik automatycznej skrzyni biegw -J217- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Przecznik wielofunkcyjny -F125- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
Czujnik liczby obrotw wejciowych skrzyni biegw -G182- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Czujnik liczby obrotw wyjciowych skrzyni biegw -G195- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Czujnik temperatury oleju -G93- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Magistrala CAN wymiany informacji skrzyni biegw typu 09D
w samochodzie Audi Q7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Zcza / sygnay dodatkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52
Funkcje rozproszone w Audi Q7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Sterowanie rozrusznikiem / blokada rozrusznika. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Przecznik biegu wstecznego -F41-

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

Dynamiczny program przeczania biegw DSP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53


Strategia przeczania biegw w trybie Tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Program sportowy S. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Tryb awaryjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Holowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Adaptacja skrzyni biegw typu 09D . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Kasowanie wartoci adaptacji
Jazda adaptacyjna

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Urzdzenia peryferyjne skrzyni biegw


Mechanizm przeczania zakresw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
Blokady dwigni przeczania zakresw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
Odblokowanie awaryjne blokady P

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

Blokada wyjcia kluczyka zaponu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65


Czujniki dwigni przeczania zakresw -J587- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Sygna P / R / N / D / S

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

Sygna Tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

Wyjanienie poj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69

Skorowidz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

Zeszyt do samodzielnego ksztacenia przedstawia podstawy konstrukcji i dziaania nowych modeli


samochodw,i ich nowych podzespow oraz opisuje nowe rozwizania techniczne.
Wskazwka
Zeszyt do samodzielnego ksztacenia nie jest instrukcj napraw!
Podane wartoci su tylko do atwiejszego zrozumienia i odnosz si do stanu oprogramowania
obowizujcego w czasie opracowywania niniejszego zeszytu.
Obsug techniczn oraz naprawy naley przeprowadza wycznie na podstawie aktualnej literatury
serwisowej.

Wskazwka

Informacje oglne

Automatyczna skrzynia 6-biegowa 09D w samochodzie Audi Q7


W przeciwiestwie do powszechnie montowanych
w samochodach Audi wzdunych skrzy biegw,
przy ktrych przekadnia przedniej osi i skrzynia
rozdzielcza w automatycznej skrzyni biegw s
zintegrowane, automatyczna skrzynia
6-biegowa 09D stanowi podzesp bdcy now
wyjtkow koncepcj.

przekadnia tylnej osi 0AB

Wskazwka
W niniejszym programie do samodzielnego
ksztacenia s obok oglnych opisw skrzyni
biegw 09D przedstawione specyficzne jej
cechy w poczeniu z samochodem Audi Q7.
Informacje o ukadzie przenoszenia napd w
samochodzie Audi Q7 oraz dotyczce skrzyni
rozdzielczej 0AQ znajduj si w Zeszycie do
samodzielnego ksztacenia nr 363.
Skrzynia biegw 09D konstrukcyjnie
spokrewniona z automatyczn
skrzyni 6-biegow 09G, patrz Zeszyt do
samodzielnego ksztacenia nr 291.
4

Ukad przeniesienia napdu w samochodzie Audi Q7


posiada konstrukcj moduow. Oznacza to, e
grupy konstrukcyjne: rczna skrzynia biegw,
wzgldnie automatyczna skrzynia biegw,
przekadnia przedniej osi i skrzynia rozdzielcza s
samodzielnymi podzespoami o konstrukcji
zamknietej.

Skrzynia 09D jest nowoczesn automatyczn


skrzyni 6-biegow o konstrukcji konwencjonalnej.
Pochodzi ona z samochodu VW Touareg, w ktrym
udowodnia ju swoje doskonae waciwoci.
Odznacza si przede wszystkim zwart konstrukcj
i solidn budow. Skrzynie typu 09D przenosz
momenty obrotowe a do wartoci 750 Nm
i konfigurowane s dotychczas z najwikszymi
silnikami stosowanymi w samochodach Audi Q7.

Specyficzne cechy dla zastosowania


terenowego
Specjalnie bardzo nisko pooony punkt
zasysania oleju ATF oraz dua jego ilo
w ukadzie zapewniaj prawidowe zasysanie
podczas jazdy w terenie.
Chodnica oleju ATF o duych wymiarach
utrzymuje jego temperatur na poziomie
zapewniajcym bezpieczn prac.
Umieszczone wysoko odpowietrzanie skrzyni za
pomoc odcinka przewodu wowego zapobiega
przedostawaniu si wody do skrzyni, rwnie w
niekorzystnych okolicznociach.
Przekadnik momentu obrotowego o bardzo
duych wymiarach wyposaony w sprzgo
zmniejsza nagrzewanie si oleju ATF i umoliwia
bezporednie przenoszenie napdu.

skrzynia rozdzielcza 0AQ

automatyczna skrzynia 6-biegowa 09D

367_093

przekadnia przedniej osi 0AA

Informacje oglne

Dane techniczne
odpowietrzanie skrzyni biegw

367_008

numer czci zamiennej

numer modelu AISIN


producent
data produkcji

kod literowy skrzyni biegw

367_009
numer seryjny producenta

odpowietrzanie skrzyni biegw

przycza
elektryczne

367_010

przycza chodnicy oleju ATF


6

przecznik wielofunkcyjny

Dane techniczne

Opracowanie / producent

AISIN AW CO., LTD. Japan

Oznaczenia

Producent: TR-60SN
Audi AG:
AL750-6Q
Service:
09D

Typ skrzyni biegw

Sterowana elektrohydraulicznie 6-biegowa przekadnia


planetarna (automatyczna stopniowa skrzynia biegw)
z ukadem zestaww k planetarnych typu
M.Lepelletier
Hydrodynamiczny przekadnik momentu obrotowego ze
sprzgem mostkujcym o regulowanym polizgu
Typ budowy przeznaczony do zamontowania
wzdunego w poczeniu ze skrzyni rozdzielcz

Sterowanie

Sterownik hydrauliczny (skrzynka zaworw


elektromagnetycznych) w misce olejowej oraz
zewntrzny sterownik elektroniczny
Dynamiczny program przeczania (DSP) z odrbnym
programem sportowym w pooeniu S oraz
programem Tiptronic do rcznego przeczania biegw
(opcjonalnie z przyciskami na kierownicy)
Cechy specyficzne: W trybie Tiptronic moliwe jest
ruszanie z miejsca na 2. biegu.

Moment obrotowy w Nm

do 750 Nm (zalenie od wersji)

Przeoenia:
przekadnia planetarna

1. bieg
2. bieg
3. bieg
4. bieg
5. bieg
6. bieg
bieg wsteczny

Rozpito przeoe*

6,05

Specyfikacja oleju ATF

patrz Elektroniczny katalog czci ETKA

Serwis oleju ATF

ok. 9,0 l (do napenienia nowej skrzyni) na cay okres


eksploatacji

Ciar w kg

w zalenoci od konfiguracji skrzyni biegw* z silnikiem


97 kg od 110 kg

Waciowoci jazdy w trybie


awaryjnym

3. bieg i bieg wsteczny

4,148
2,370
1,556
1,155
0,859
0,686
3,394

Wskazwka
* Objanienia dotyczce oznaczonych
terminw / rozdziaw znajduj si
na stronie 69.

Informacje oglne

Przekrj skrzyni biegw 09D

pompa pynu ATF

hamulec B1

sprzgo K3

sprzgo K1

sprzgo
jednokierunkowe

hamulec B2

sprzgo K2

zapadka blokady
postojowej

czujnik liczby obrotw


wyjciowych skrzyni biegw
-G195-

czujnik liczby
obrotw wejciowych
skrzyni biegw
-G182-

367_011
filtr siatkowy
pynu ATF

zawory przeczajce
suwak rczny

krciec sscy oleju ATF

elektromagnetyczny
zawr sterujcy
cinieniem

Zestawienie elementw
sterownik automatycznej skrzyni biegw -J217-

mechanizm przeczania
zakresw

zcze A

zcze wtykowe elementw


wykonawczych

przecznik wielofunkcyjny -F125-

czujnik liczby obrotw


wejciowych skrzyni biegw -G182czujnik liczby obrotw wyjciowych
skrzyni biegw -G195-

czujnik temperatury oleju


przekadniowego -G93sterowanie hydrauliczne
(skrzynka zaworw
elektromagnetycznych)

367_066

zawory elektromagnetyczne
(elementy wykonawcze)

Skrzynia biegw od spodu - strona sterowania hydraulicznego (skrzynka zaworw)

Legenda do przekroju skrzyni biegw


elementy hydrauliczne,
sterowanie hydrauliczne, ATF

tworzywa sztuczne, uszczelki, gumy, podkadki

elementy zespou k planetarnych

elementy mechanizmw przeczania


cylindry, toczki, podkadki oporowe

waki, koa zbate

obudowa, ruby, sworznie

sprzga pytkowe, oyska,


podkadki, piercienie zabezpieczajce

podzespoy elektryczne

Podzespoy skrzyni biegw

Przekadnik momentu obrotowego

Przenoszenie momentu obrotowego z silnika do


skrzyni biegw nastpuje w przypadku skrzyni
typu 09D za porednictwem hydrodynamicznego
przekadnika momentu obrotowego ze sprzgem
mostkujcym o regulowanym polizgu.

Wersje te rni si nastepujco...


... wielkoci (objtoci) przekadnika,
... wspczynnikiem przeoenia dynamicznego
przekadnika,
charakterystyk przekadnika,
... rodzajem tumika drga skrtnych i
wykonaniem sprzga przekadnika momentu
obrotowego.

Dopasowanie w zakresie mocy i charakterystyki do


rnych typw silnikw nastpuje dziki
zastosowaniu rnych wersji przekadnikw
momentu obrotowego.

Wersja: silnik V8 FSI

Wersja: silnik V6 TDI

przekadnik momentu
obrotowego

tumik drga
skrtnych

367_075

367_076

oysko
waeczkowe

oyskowanie
oyskowanie przekadnika momentu obrotowego
wykonane jest za pomoc odpornego na cieranie
oyska waeczkowego. Konstrukcja ta zapewnia
du ywotno eksploatacyjn oyska, szczeglnie
w stanach pracy z niewystarczajcym dopywem
oleju (przy uruchamianiu zimnego silnika).

367_077

10

Wskazwki montaowe
zbnik

wymiar montaowy przekadnika


momentu obrotowego

koo o uzbieniu
wewntrzym

pompa pynu ATF

zabierak

zbnik

zabierak

piasta przekadnika
momentu obrotowego

367_071

pompa pynu ATF


(wymontowana)

oysko waeczkowe

Wskazwka
Naley take zwraca stale uwag, czy tuleje
pasowane pomidzy silnikiem a skrzyni
biegw s prawidowo zamontowane. Brak tulei
pasowanych powoduje, z uwagi na
przesunicie silnika i skrzyni biegw,
uszkodzenie oyska waeczkowego, piasty
przekadnika momentu obrotowego i
piercienia uszczelniajcego waek.
Wskazwka

Wskazwka
Informacje o podstawowych funkcjach
przekadnika momentu obrotowego znajduj
si w szkoleniu multimedialnym
pt. Ukady przenoszenia napdu 2.

Podczas montau przekadnika momentu


obrotowego oraz przed zamontowaniem
skrzyni biegw, naley zwraca szczegln
uwag na to, aby zabieraki pompy ATF weszy
prawidowo w rowki zabierakw piasty
przekadnika momentu obrotowego.
Sprawdzenie tego nastpuje poprzez pomiar
pooenia montaowego przekadnika
momentu obrotowego (patrz Instrukcja
napraw).
11

Podzespoy skrzyni biegw

Sprzgo przekadnika momentu obrotowego


Konstrukcja
Przekadnik momentu obrotowego wyposaony jest
w sprzgo przekadnika (WK) ze zintegrowanymi
tumikami drga skrtnych.
Tumiki drga skrtnych obniaj poziom drga
obrotowych w czasie, gdy sprzgo przekadnika jest
zamknite. Dziki temu zakres pracy w ktrym
sprzgo przekadnika jest zamknite zostaje
rozszerzony.

Zasadniczo mona wyrni nastpujce stany


dziaania:
sprzgo otwarte
sprzgo w fazie regulacji
sprzgo zamknite
Podczas normalnej jazdy sprzgo przekadnka (WK)
od 4. biegu zostaje zamknite (ok. 40 km/godz).

Wersja: silnik V8 FSI

Wersja: silnik V6 TDI

przekadnik momentu
obrotowego

przekadnik momentu
obrotowego

tumik drga skrtnych

367_035

Wskazwka
Szczegowe informacje o podstawach
konstrukcji i dziaania sprzga przekadnika
momentu obrotowego znajduj si w Zeszycie
do samodzielnego ksztacenia nr 283.

12

367_036

Sprzgo w fazie regulacji

obcienie silnika

W przypadku staych punktw pracy sprzgo


przekadnika momentu obrotowego pracuje z
nieznacznym polizgiem (sprzgo w fazie regulacji).
Praca w fazie regulacji zmniejsza zuycie paliwa w
porwnaniu do pracy z otwartym sprzgem
przekadnika momentu obrotowego i poprawa
komfort jazdy w porwnaniu do stanu, gdy sprzgo
przekadnika jest zamknite.

sprzgo otwarte

sprzgo w fazie
regulacji

sprzgo zamknite

prdko jazdy
367_039

W trybie Tiptronic i w programie S sprzgo jest


zamykane tak wczenie, jak tylko jest to moliwe.
Bezporednie sprzenie silnika i skrzyni biegw
sprawia, e kierowca odczuwa charakterystyk
jezdn samochodu jako bardziej sportow.
W programie grskim sprzgo przekadnika
momentu obrotowego jest zamykane ju na
3. biegu.

W programie dla trybu pracy gorcej sprzgo


przekadnika nie wykonuje ju regulacji, lecz zostaje
wczeniej zamknite. Dziki temu zmniejszony
zostaje pobr ciepa, ktry jest powodowany
efektem tarcia w sprzgle przekadnika albo
hydrodynamicznym przenoszeniem siy napdowej.
Program dla trybu pracy gorcej, patrz strona 48.

13

Podzespoy skrzyni biegw

Ukad obiegu oleju / smarowanie


Olej ATF (Automatic Transmissions Fluid)
Jak ju zostao to wczeniej stwierdzone, na
podstawie koncepcji napdu w samochodzie
Audi Q7, skrzynia biegw 09D wykonana jest jako
indywidualny podzesp, bez stosowanej zwykle
integracji ze skrzynia rozdzielcz i przekadni
przedniej osi.
Dlatego skrzynia biegw typu 09D posiada tylko
jeden obieg oleju z olejem ATF.
Denie do jak najwyszego komfortu przeczania
biegw, niezawodnoci dziaania skrzyni oraz
ograniczania zakresu obsugi technicznej sprawia,
e olejowi ATF stawiane s bardzo wysokie
wymagania.
Olej ATF ma decydujcy wpyw na
wspczynnik tarcia w sprzgach i hamulcach
skrzyni.

Pompa pynu ATF

Z tego powodu nowy olej ATF opracowywano


rwnoczenie ze skrzyni biegw, ju podczas jej
konstruowania i testowania.
Dlatego wanie skrzynia biegw 09E zawiera
specjalny, udoskonalany olej ATF.
Wymiana oleju ATF w ramach okresw
midzyobsugowych nie jest przewidziana
(napenienie na cay okres eksploatacji samochodu).
Jeeli jednak z powodu naprawy lub jakiejkowiek
innej przyczyny olej ATF zostanie wymieniony,
naley skasowa wartoci adaptacji i wykona jazd
adaptacyjn. W tym celu naley zapozna si z
informacjami w rozdziale Adaptacja skrzyni
biegw na stronie 56.
Warunkiem prawidowego dziaania skrzyni biegw
jest stosowanie wymaganego rodzaju oleju ATF,
patrz Elektroniczny katalog czci.
Urzdzenie do napeniania pynem ATF (V.A.G 1924)
naley najpierw dokadnie oprni z resztek innych
rodzajw pynu ATF.

Pompa pynu ATF (kompletna zmontowana)

waek koa
prowadzcego
obudowa pompy
oleju ATF
koo o uzbieniu
wewntrzym
tarcza
nabiegowa
zbnik

waek koa
prowadzcego

oysko waeczkowe
zabierak na
zbniku

367_052

367_050
oysko waeczkowe
przekadnika momentu
obrotowego

Wskazwka
Olej ATF posiada kolor czerwony. Dlatego
istnieje niebezpieczestwo pomykowej
zamiany na inny olej ATF.

kana sscy

14

Z tego powodu naley stosowa do kadego


rodzaju oleju ATF oddzielne urzdzenie do
napeniania.

koo o uzbieniu
wewntrzym

zbnik
obudowa pompy
oleju ATF

zabierak

tarcza nabiegowa

oysko
waeczkowe

waek koa
prowadzcego

367_053

Jednym z najwaniejszych podzespow


automatycznej skrzyni biegw jest pompa oleju ATF.
Brak wystarczajcego zasilania olejem
uniemoliwia jej dziaanie.
Pompa oleju ATF wykonana jest jako pompa o
uzbieniu wewntrznym (pompa gerotorowa).

367_094

Pompa ta jest napdzana bezporednio przez silnik


samochodu poprzez obudow i piast przekadnika
momentu obrotowego (obraca si z liczb obrotw
silnika). Dwa rowki zabierakw w piacie
przekadnika chwytaj zabierak zbnika. Piasta
przekadnika jest uoyskowana w korpusie pompy
za pomoc oyska waeczkowego.

Wskazwka

367_074

Przy montau przekadnika momentu


obrotowego i przed zamontowaniem skrzyni
biegw zwrci szczegln uwag, aby
zabieraki zbnika weszy w rowki piasty
przekadnika. Sprawdzenie tego stanu
nastpuje poprzez pomiar pooenia
montaowego przekadnika momentu
obrotowego (patrz Instrukcja napraw).
Wskazwka

obudowa
przekadnika

piasta przekadnika
momentu
obrotowego

zbnik

koo o uzbieniu
wewntrzym

Naley take zwraca stale uwag, czy tuleje


pasowane pomidzy silnikiem a skrzyni biegw
s prawidowo zamontowane. Brak tulei
pasowanych powoduje uszkodzenie oyska
lizgowego i piasty przekadnika na skutek
przesunicia silnika i skrzyni biegw.

15

Podzespoy skrzyni biegw

Ukad chodzenia pynu ATF


Ukad chodzenia pynu jest regulowany
termostatem za pomoc wymiennika ciepa
olej powietrze (chodnica pynu ATF).
Chodnica pynu ATF jest umieszczona patrzc w
kierunku jazdy przed chodnic silnika i przed
skraplaczem ukadu klimatyzacji.

chodnica pynu ATF

regulator
temperatury oleju
(termostat)

chodnica pynu ATF


obieg doprowadzajcy

chodnica pynu ATF


obieg powrotny

Regulator temperatury oleju (termostat)


Termostat jest umieszczony w obiegu
doprowadzajcym i powrotnym ukadu chodzenia
pynu ATF.
Stosowany jest termostat z elementem z wosku
rozszerzalnego ze zintegrowanym obejciem
(termostat obejciowy).

Wskazwka
Naley zwrci uwag, e zanieczyszczenia w pynie ATF (np. opiki, wirki, emulsje)
rozkadaj si i osadzaj w ukadzie chodzenia pynu ATF. Z tego wzgldu przy naprawie skrzyni
biegw lub przed jej wymian ukad chodzenia naley starannie przepuka.
W celu przepukania elementw ukadu naley zdj przewody z termostatu i z chodnicy.
Po przepukaniu upewni si, czy usunite zostay wszystkie zanieczyszczenia.
W razie wtpliwoci naley wymieni takie podzespoy, jak chodnica pynu ATF lub termostat.
Pozostajce w ukadzie zabrudzenia moga by ponownie przyczyn reklamacji lub uszkodze
skrzyni biegw.

16

367_012

obejcie

element z wosku
rozszerzalnego

Termostat zamknity
Element z wosku rozszerzalnego jest jednoczenie
zaworem suwakowym termostatu i reguluje dopyw
do chodnicy. W stanie zamknitym zawsze
nieznaczna cz pynu ATF przepywa przez
obejcie, przez co element z wosku rozszerzalnego
zostaje rozgrzany.
Od temperatury ok. 75C popychacz rozpoczyna
naciska element z wosku rozszerzalnego w d w
kierunku przeciwnym do siy spryny. Dziki temu
zostaje otwarty dopyw do chodnicy
(patrz nastpny rysunek).

367_013

G = od lub do skrzyni biegw


K = od lub do skrzyni chodnicy
zamknicie
popychacz

Termostat otwarty
Od temperatury ok. 90C termostat zostaje
cakowicie otwarty.

367_014

Wskazwka

Wskazwka

Obejcie termostatu moe zosta zapchane


przez zanieczyszczenia, a to moe zakci lub
cakowicie wyeliminowa dziaanie termostatu.
Skutkiem tego moe by przegrzanie si skrzyni
biegw. Przy temperaturze zewntrznej 25C
i normalnej jedzie temperatura oleju ATF
przekracza zaledwie 110C.

Jeeli przy naprawie ukad chodzenia zosta


otwarty (oprnia si przy tym chodnica pynu
ATF), temperatura w celu prawidowego
nastawienia poziomu pynu ATF musi zosta
doprowadzona za pomoc jazdy prbnej do
przynajmniej 90C.
Dziki temu zapewnia si, e chodnica pynu
ATF jest napeniona pynem. Po ochodzeniu do
normalnej temperatury sprawdzania (patrz
Instrukcja napraw) naley ustawi poziom
pynu ATF.

17

Podzespoy skrzyni biegw

Przekadnia planetarna

koo soneczne (S1)

W skrzyni biegw typu 09D koncepcja ukadu zestaww k planetarnych zostaa


przeksztacona wedug M.Lepelletier'a (6 biegw do przodu i bieg wsteczny).
Zesp k planetarnych typu Lepelletier oparty jest na prostym zespole k
planetarnych (tzw. pierwotny zesp k planetarnych) i szeregowym zespole k
planetarnych typu Ravigneaux (wtrny zesp k planetarnych).

zwyky zesp k
planetarnych

367_073

waek wyjciowy
skrzyni biegw

pompa pynu ATF

zwyky zesp k
planetarnych
(pierwotny zesp k
planetarnych)

sprzgo
jednokierunkowe
-F-

zesp k planetarnych typu


Ravigneaux
(wtrny zesp k planetarnych)

367_022

Wskazwka
Informacje dotyczce schematycznego
przedstawienia przekadni planetarnej znajduj
si na stronie 22 i w Zeszycie do
samodzielnego ksztacenia nr 283
na stronie 55.
18

wewntrzny kosz pytek


sprzgo K3

Szczeglna cecha zespou k planetarnych typu Lepelletier polega na


tym, e koa soneczne i jarzmo satelitw zespou k planetarnych
typu Ravigneaux napdzane s z rnymi obrotami. Daje to du liczb
moliwoci przeoe.

jarzmo satelitw PT1

Koa soneczne zespou k planetarnych typu Ravigneaux s napdzane


z liczb obrotw wyjciowych zwykego zespou k planetarnych.
Zesp k planetarnych typu Ravigneaux napdzany jest z liczb
obrotw wejciowych skrzyni biegw.

jarzmo satelitw P1

koo
koronowe H1

Inn szczegln cech zespou k planetarnych typu Lepelletier jest to,


e do przeczenia 6-ciu biegw w przd i biegu wstecznego
potrzebnych jest jedynie 5 elementw przeczajcych.

waek turbiny

Zalety zestawu k planetarnych typu


Lepelletier
367_016

Bardziej zwarta budowa mimo zwikszonej


rozpitoci przeoe i wikszej liczby stopni
przeoe.

due koo soneczne S2

Wyrane zmniejszenie iloci elementw


prowadzi, obok znacznego zmniejszenia ciaru,
do korzyci w zakresie kosztw produkcji.
mae koo soneczne S3

Dua sprawno z powodu zwikszonej


rozpitoci przeoe, korzystnego stopniowania
biegw i niewielkiej iloci elementw
przeczajcych.

satelita P3
wewntrzny kosz pytek
hamulec B2
jarzmo satelitw PT2
satelita P2
wewntrzny kosz pytek
sprzgo K2

koo koronowe H2

zesp
k planetarnych typu
Ravigneaux

367_017

19

Podzespoy skrzyni biegw

Elementy przeczajce
Przekazywanie siy napdowej i rne przeoenia w
jednym zespole k planetarnych uzyskuje si przez
to, e moment obrotowy jest doprowadzany do
jednego odpowiedniego elementu (np. do jarzma
satelitw), a inny element zostaje unieruchomiony
(np. koo soneczne) albo dwa elementy jednego
zespou k planetarnych zostaj z sob poczone
(np. jarzmo satelitw z koem sonecznym).

sprzgo K1

hamulec B1
sprzgo K3

367_018

20

hamulec B2

sprzgo K2

zewntrzny kosz pytek sprzga K2


(tu nieznacznie obcity,
aby widoczne byo sprzgo K2)

sprzgo jednokierunkowe -F-

367_020

Te zadania przyjmuj tzw. elementy przeczajce


(sprzga / hamulce). Su one w poczeniu z
zespoem k planetarnych do tego, aby
przekazywa si napdow i wykonywa
przeczenia pod obcieniem i bez adnej przerwy
w przenoszeniu napdu.

367_073

Zamontowano nastpujce elementy przeczajce:


trzy obiegajce sprzga wielopytkowe -K1-, -K2i -K3 dwa hamulce wielopytkowe -B1- i -B2 sprzgo jednokierunkowe -FSprzga -K1-, -K2- i -K3- przenosz moment silnika
do przekadni planetarnej. Wszystkie sprzga
posiadaj dynamiczn kompensacj nacisku przez
co uzyskuje si niezalen od liczby obrotw
regulacj (patrz strona 26).
Hamulce -B1- i -B2- oraz sprzgo jednokierunkowe
-F- blokuj moment obrotowy silnika wzgldem
obudowy skrzyni biegw.
Wszystkie sprzga i hamulce s sterowane
porednio przez elektrohydrauliczne zawory
sterujce cinieniem.

367_019

wewntrzny kosz pytek


sprzgo K1

Sprzgo jednokierunkowe -F- jak rwnie element


przeczajcy jest umieszczony rwnolegle do
hamulca -B2-.
W automatycznym trybie pracy przejmuje on
zadanie hamulca -B2-. Sprzgo jednokierunkowe
upraszcza elektrohydrauliczne sterowanie
przeczaniem przy wczaniu biegw lub podczas
przeczania z 1. biegu na 2. albo z 2. biegu 1.
(patrz strona 27, 30 i 31).

21

Podzespoy skrzyni biegw

Przekadnia planetarna / elementy przeczajce zestawienie

K1

K3
P1

K2
P3

S2

S3

367_021

PT1
WK

H1

S1

B1

H2
F

P2

PT2

B2

Schematyczne przedstawienie przeniesienia napdu

367_022

22

Pierwotny zesp k planetarnych


Element:

poczony z:

H1

koo koronowe 1

waek turbiny (napd) / sprzgo K2

P1

koa planetarne 1

przenoszenie napdu w zespole k planetarnych

S1

koo soneczne 1

unieruchomione

PT1

jarzmo satelitw 1

sprzgo K1 i K3

Wtrny zesp k planetarnych


Element:

poczony z:

H2

koo koronowe 2

koo zdawcze

P2

koa planetarne 2, dugotrwae

przenoszenie napdu w zespole k planetarnych

P3

koa planetarne 3, krtkotrwae

przenoszenie napdu w zespole k planetarnych

S2

koo soneczne 2, due

sprzgo K3 / hamulec B1

S3

koo soneczne 3

sprzgo K1

PT2

jarzmo satelitw 2

sprzgo K2 / hamulec B2 / sprzgo jednokierunkowe F

Sprzga, hamulce i sprzgo jednokierunkowe


Element:

czy lub spenia nastpujce zadanie:

K1

sprzgo 1

jarzmo satelitw PT1 (pierwotny zespl satelitw) z maym


koem sonecznym S3 (wtrny zestaw k)

K2

sprzgo 2

waek turbiny (napd) z jarzmem satelitw PT2


wtrnego zespou k planetarnych

K3

sprzgo 3

jarzmo satelitw PT1 (pierwotny zespl satelitw) z duym


koem sonecznym S2 (wtrny zestaw k)

B1

hamulec 1

zatrzymuje due koo soneczne S2 (wtrnego zespou k)

B2

hamulec 2

zatrzymuje jarzmo satelitw -PT2- (wtrnego zespou k)

sprzgo jednokierunkowe

zatrzymuje jarzmo satelitw -PT2- (wtrnego zespou k)


przeciwnie do kierunku obrotw silnika (obroty napdu)
dziaa na 1. biegu podczas zwalniania
(zapobiega hamowaniu silnikiem)

WK

sprzgo przekadnika momentu obrotowego

367_031

23

Podzespoy skrzyni biegw

Elementy przeczajce dziaanie


Sprzga i hamulce
Dziaanie elementw przeczajcych sprzga
zostao tu wyjanione na sprzgle -K2- i jest
przykadowe dla sprzgie -K1-, -K3- oraz
hamulcw -B1- i -B2-.
W przeciwiestwie do sprzgie, hamulce nie
potrzebuj dynamicznej kompensacji nacisku,
poniewa ich tok sprzga i cylinder nie obracaj
si, a przez to nie podlegaj dynamicznemu
wytwarzaniu nacisku (patrz strona 26).
Elementy przeczajce s uruchamiane
hydraulicznie.
Zasilanie olejem elementw przeczajcych
odbywa si od skrzynki zaworw poprzez kanay
i obwodowe kanay zasilajce w obudowie skrzyni
biegw, na wakach i na pozostaych elementach.
Zasilanie olejem smarujcym miejsc uoyskowania
i elementw przeczajcych odbywa si w ten sam
sposb.

Sprzgo K2 otwarte

Kosz pytek sprzga ma otwory, dziki ktrym olej


ATF moe przepywa dane sprzgo od wewntrz
na zewntrz (z reguy gdy sprzgo jest otwarte).
Uksztatowanie pytek sprzgie oraz sia
odrodkowa przyczyniaj si do prawidowego
przepywu oleju w sprzgach.

podkadka oporowa
pytki sprzga
(pytki stalowe i okadziny sprzga)

tok sprzga
zewntrzny kosz pytek stanowicy
jednoczenie cylinder toka sprzga

wewntrzny kosz pytek

przestrze ukadu
kompensacji cinienia

spryna spiralna

waek wyjciowy

olej
smarujcy

waek skrzyni biegw


poczony z wakiem turbiny
367_054

obudowa skrzyni
biegw

jarzmo satelitw PT2

kana doprowadzania cinienia


sprzgo K2

szczelina powietrzna

wysokie

0
cinienie
oleju

24

W celu zamknicia sprzga, cinienie oleju


kierowane jest do komory pompy sprzga. Tok
sprzga ciska pakiet pytek sprzga, ktre przy
powstajcym odpowiednim cinieniu oleju przenosi
si napdow. Jeeli w komorze pompy sprzga
nie ma cinienia, tok sprzga si spryny (tutaj
kilka spryn spiralnych) zostaje ponownie
docinity do swego pooenia wyjciowego.
Odpowiednia szczelina powietrzna pomidzy
tokiem sprzga a zestawem pytek gwarantuje
prac otwartego sprzga, pozbawion tarcia.

W celu optymalnego dostosowania efektywnoci


dziaania skrzyni biegw do danego silnika, liczba
pytek sprzga w zestawie jest dopasowana do
mocy silnika. Straty mocy na skutek polizgu
otwartych sprzgie s przez to tak mae, jak tylko
jest to moliwe do uzyskania.

Sprzgo K2 zamknite
pytki sprzga / zestaw pytek
tok sprzga

komora pompy sprzga

spryna spiralna

olej
smarujcy

367_084

cinienie przeczajce

wysokie

0
cinienie
oleju
25

Podzespoy skrzyni biegw

Dynamiczna kompensacja cinienia w sprzgach


Przy wysokiej liczbie obrotw, olej ATF
uwarunkowany zjawiskiem rotacji, poddawany jest
w komorze pompy sprzga duym siom
odrodkowym (siom odrzutu na skutek obrotw).
Prowadzi to do wzrostu cinienia w komorze pompy
sprzga w kierunku wikszego promienia.
Nazywa si to dynamicznym tworzeniem
cinienia.
Dynamiczne tworzenie cinienia jest zjawiskiem
niepodanym, poniewa niepotrzebnie zwiksza
si docisku sprzgie, utrudniajc kontrolowane
sterowanie wzrostem i spadkiem cinienia w
komorze cinienia.
W celu zagwarantowania zdefiniowanego
zamykania i otwierania sprzgie, sprzga -K1-, -K2i -K3- s wyposaone w kompensacj cinienia.

Dziki temu mona dokadnie sterowa cyklami


przeczania, co wyranie poprawia komfort
przeczania biegw. Nieszczelnoci komory
kompensacyjnej mog powodowa przy duej
liczbie obrotw niekontrolowane sterowanie
sprzgami i uszkadza je.

tok sprzga

tarcza oporowa

sprzgo K2
komora pompy sprzga
tarcza oporowa

przestrze ukadu
kompensacji cinienia

kana olejowy

olej
smarujcy

367_072
wysokie

0
obudowa skrzyni
biegw

cinienie
oleju
cinienie
przeczajce

Sposb dziaania na przykadzie sprzga K2


Tok sprzga jest z obu stron wypeniony
olejem ATF. Realizowane jest to za pomoc tarczy
oporowej. Tworzy ona uszczelnion przestrze
w stosunku do toka sprzga. Przestrze ta
nazywana jest komor kompensacyjn. Komora
kompensacyjna cinienia napeniana jest z
nieznacznym cinieniem poprzez kana olejowy,
ktry stanowi odgazienie oleju smarujcego.

26

Olej ATF w komorze kompensacyjnej cinienia


poddawany jest takim samym siom odrodkowym
(dynamiczne wytwarzanie cinienia) jak w przestrzni
pompy sprzga. Dziki temu wyrwnywany jest
dziaajcy na tok sprzga wzrost siy (na skutek
dynamicznego tworzenia cinienia).

Sprzgo jednokierunkowe
Sprzgo jednokierunkowe przenosi moment
obrotowy tylko w kierunku obrotw. W kierunku
przeciwnym nie nastpuje przenoszenie momentu
obrotowego.
W skrzyni biegw typu 09D sprzgo
jednokierunkowe uywane jest do ruszania z
1. biegu. Ponadto sprzgo jednokierunkowe
utrzymuje w stanie unieruchomienia jarzmo
satelitw PT2 i umoliwia przenoszenie napdu
(patrz strona 31).

Wskazwka
Na skutek dziaania sprzga
jednokierunkowego, podczas normalnej pracy
automatycznej skrzyni biegw na 1. biegu nie
ma efektu hamowania silnikiem.
Jeeli sprzgo jednokierunkowe jest
uszkodzone, w normalnej pracy
automatycznej skrzyni biegw na 1. biegu nie
jest moliwe przenoszenie napdu. Przez
wybranie 1. biegu za pomoc funkcji Tiptronic
mona w takim przypadku spowodowa
przenoszenie napdu (patrz strona 32).

Zasada dziaania
W skrzyni biegw typu 09D sprzgo
jednokierunkowe to tak zwane sprzgo
jednokierunkowe zaciskowe. Skada si ono z
piercienia zewntrznego (poczonego za pomoc
poczenia ksztatowego z obudow skrzyni
biegw), piercienia wewntrznego (poczonego
poprzez poczenie ksztatowe z jarzmem satelitw
PT2) i elementami zaciskajcymi, ktre znajduj si
midzy piercieniem wewntrznym i zewntrznym.
Elementy zaciskajce posiadaj form
niesymetryczn i znajduj si w przestrzeni
pomidzy piercieniem wewntrznym a
zewntrznym.

piercie
zewntrzny
(unieruchomiony)

elementy
zaciskajce
swobodne

piercie
wewntrzny

Kierunek obrotw
elementy
zaciskajce
zablokowane

W kierunku obrotw jarzma satelitw (piercie


wewntrzny) elementy zaciskajce ustawiaj si
dziki ich ksztatowi tak, e nie stanowi adnego
oporu.
Kierunek zaporowy
W kierunku zaporowym obrotw jarzma satelitw
(piercie wewntrzny) elementy zaciskajce, dziki
ich ksztatowi ustawiaj si i blokuj si tak mocno
midzy wewntrznym a zewntrznym piercieniem,
e piercie wewntrzny i zewntrzny poczone
zostaj na stae pod wpywem siy. Jarzmo satelitw
jest w tym przypadku utrzymywane w bezruchu,
poniewa zewntrzny piercie jest ponownie
poczony na stae z obudow skrzyni biegw pod
wpywem siy.

367_110

elementy
zaciskajce

piercie
wewntrzny

piercie
zewntrzny

367_109
jarzmo satelitw PT2
27

Podzespoy skrzyni biegw

Ukad sterowania hydraulicznego


Skrzynka zaworw
Sprzga i hamulce (elementy przeczajce) s
sterowane ze skrzynki zaworw
elektromagnetycznych za pomoc hydraulicznych
zaworw przeczajcych (tzw. suwakw). Suwaki
sterowane s przez zawory elektromagnetyczne,
ktre natomiast sterowane s przez sterownik
automatycznej skrzyni biegw -J217-.
Oprcz elementw przeczajcych skrzynka
zaworw elektromagnetycznych steruje sprzgem
przekadnika i rnymi cinieniami w caej skrzyni
biegw (np. cinieniem gwnym, cinieniem
sterujcym, cinieniem w przekadniku, cinieniem
smarowania itd.). Skrzynka zaworw
elektromagnetycznych jest odpowiedzialna za
cakoksztat smarowania olejem, a przez to za
prawidowe dziaanie skrzyni biegw.

czujnik temperatury oleju


przekadniowego
G93

suwak
wybierania

W skrzynce zaworw znajduj si nastpujce


elementy:
suwak wybierania, poruszany mechanicznie,
hydrauliczne zawory przeczajce,
dwa sterowane elektrycznie elektromagnetyczne
zawory przeczajce (zawory 3/2-drone),
sze elektrycznych zaworw do regulacji
cinienia (zawory modulacyjne) i
czujnik temperatury oleju przekadniowego.

elektryczne zawory regulacji cinienia (EDS)

N91

N93

N90

N92

N283

zawory przeczajce
zawory typu
"OTWARTY ZAMKNITY"
N282

N88

N89

otwr zasysania oleju

zcze wtykowe
czujnika liczby obrotw wejciowych
skrzyni biegw G182

zcze wtykowe
czujnika liczby obrotw wyjciowych
skrzyni biegw G195

367_067

do/od sterownika
skrzyni biegw J217

Widok skrzynki zaworw elektromagnetycznych od dou

28

Zawory elektromagnetyczne
W przypadku zaworw elektromagnetycznych
rozrnia si elektromagnetyczne zawory
przeczajce z dwoma pooeniami przeczania
(OTWARTY ZAMKNITY) i elektryczne zawory
sterujce cinieniem (nazywane zaworami EDS lub
zaworami modulacyjnymi).
Zaworami przeczajcymi (-N88- i -N89-) s
tzw. zawory 3/2-drone lub zawory typu
OTWARTY ZAMKNITY.
Zawr typu 3/2 oznacza, e zawr posiada 3 przycza
i 2 pooenia przeczania
(otwarty / zamknity lub OTWARTY ZAMKNITY).
Su one do tego, aby odpowiednio przecza
hydrauliczne zawory przeczajce.
Elektryczne zawory sterujce cinieniem (typu EDS)
przetwarzaj prd elektryczny na proporcjonalne do
niego hydrauliczne cinienie sterujce.

Cinienie to steruje natomiast hydralicznymi


zaworami przeczajcymi, ktre z kolei steruj
cinieniem pracy elementw przeczajcych,
sprzgem przekadnika i cinieniem gwnym.
Zamontowane s dwa rodzaje zaworw sterujcych
cinieniem EDS.
Elektryczne zawory sterujce EDS o charakterystyce
wzrastajcej zwikszaj cinienie sterujce (P), gdy
wzrasta prd sterujcy (I) zawr w stanie bez
zasilania prdowego brak cinienia sterujcego
(0 mA = 0 bar).
Zawory EDS o charakterystyce opadajcej zmniejszj
cinienie sterujce wraz ze wzrostem prdu
sterujcego w stanie bez zasilania prdowego
pene cinienie sterujce.

EDS elektryczne
zawory sterujce o
charakterystyce
wzrastajcej

EDS elektryczne
zawory sterujce o
charakterystyce
opadajcej

367_070

367_069

N91

N93

N90

N92 N283 N282

N88
zawory przeczajce
zawory typu
"OTWARTY - ZAMKNITY"

N89

367_032

Skutek w przypadku zakcenia


Jeeli podczas diagnozy wasnej rozpoznany zosta
uszkodzony zawr elektromagnetyczny,
wprowadzony zostaje z reguy tryb awaryjny.
Informacje o trybie awaryjnym znajduj si na
stronie 55. Zakcenia elektryczne i mechaniczne ze
wzgldu na zoono procesw sterowania
elektrohydraulicznego oddziaowuj bardzo rnie.
Skutki tego mog dotyczy np. tylko jednorazowego
uszkodzonia ukadu (np. w przypadku zaworu -N91sprzga przekadnika), ale mog rwnie
spowodowa tryb pracy awaryjnej, gdy nie moe
by ju zagwarantowana normalna praca.

Przykady:
Zawr typu EDS -N93- steruje cinieniem gwnym.
W przypadku awarii zaworu -N93- skrzynia biegw
pracuje z maksymalnym cinieniem w ukadzie.
Nastpstwa tego stanu, to bardzo twarde uderzenia
przy przeczaniu z pooenia P lub N na D / S
lub R i przy wszystkich czynnociach przeczania.
Zawr typu EDS -N91- steruje sprzgem
przekadnika. W przypadku awarii zaworu -N91sprzgo przekadnika nie moe by sterowane,
dlatego pozostaje zawsze otwarte.

29

Podzespoy skrzyni biegw

Logika przeczania
Logika zaworu elektromagnetycznego

Zawory typu 3/2

Logika elementu przeczajcego

Elektryczne zawory regulacji cinienia (EDS)

Sprzga, hamulce i sprzgo


jednokierunkowe

P
N
bieg wsteczny
1. bieg

3. bieg

T/Z

4. bieg

T/Z

5. bieg

T/Z

2. bieg

6. bieg

367_033

Zadania poszczeglnych zaworw


elektromagnetycznych

Legenda dotyczca logiki zaworu


elektromagnetycznego

Zawr -N90- steruje sprzgem K3,


-N91- steruje sprzgem przekadnika,
-N92- steruje sprzgem K1,
-N93- steruje cinieniem gwnym / cinieniem w
ukadzie,
-N282- steruje sprzgem -K2- a
zawr -N283- steruje hamulcem -B1-.

Zawr elektromagnetyczny nie jest


wysterowany (warto prdu ok. 100 mA)
lub otwarty element przeczajcy

Zawory -N88- i -N89- s wykorzystywane do


sterowania przeczaniem biegw 4. do 6. Podczas
przeczania biegu s one naprzemiennie chwilowo
sterowane (zasilane prdem).

Zawr elektromagnetyczny jest


wysterowany
(warto prdu ok. 1,0 A)

Zawr elektromagnetyczny jest


wysterowany
(otwarty zawr elektromagnetyczny)

Odpowiednie sprzgo zamknite


Ponadto zawory -N88- i -N89- uruchamiaj hamulec
-B2- na 1. biegu w trybie Tiptronic, co pozwala na
hamowanie silnikiem.

Odpowiedni hamulec zamknity


Sprzgo jednokierunkowe zablokowane
Zawr elektromagnetyczny w zalenoci
od stanu pracy jest rnie zasilany
prdem

Wskazwka
Dziaanie zaworw jest odwracalne wzgldem
zasilania, poniewa zawory typu EDS -N92-,
-N93-, -N282- i -N283- pracuj przy
charakterystyce opadajcej. Oznacza to, e
niewysterowany zawr typu EDS powoduje
przeczenie danego elementu przeczajcego.

30

w trybie Tiptronic
(1. bieg z hamowaniem silnikiem)

zawory elektromagnetyczne s sterowane


podczas przecze tylko tymczasowo

Opis biegu / przebieg momentu obrotowego


1. bieg i = 4,148

367_023

Elementy przeczajce:
sprzgo K1 sprzgo jednokierunkowe F
Waek turbiny napdza koo koronowe -H1pierwotnego zespou k planetarnych. Koo
koronowe -H1- napdza koa planetarne -P1-, ktre
tocz si po nieruchomym kole sonecznym -S1-.
W ten sposb napdzane jest jarzmo satelitw -PT1-.
Sprzgo -K1- czy jarzmo satelitw -PT1- z koem
sonecznym -S3- i przenosi moment obrotowy na
wtrny zesp k planetarnych.
Sprzgo jednokierunkowe -F- blokuje jarzmo
satelitw -PT2-.
Moment obrotowy z koa sonecznego -S3przenoszony jest na krtkie satelity -P3-, a te
napdzaj dugie satelity -P2-.
Wspierany przez jarzmo satelitw -PT2- moment
obrotowy przenoszony jest na koo koronowe -H2-,
ktre poczone jest z wakiem wyjciowym skrzyni
biegw.

Wskazwka
Informacje dotyczce schematycznego
przedstawienia znajduj si na stronie 18, 22
i w Zeszycie do samodzielnego ksztacenia
nr 283 na stronie 55.

Dziki temu, e na 1. biegu wykorzystywane jest


sprzgo jednokierunkowe -F-, nie ma moliwoci
hamowania silnikiem na 1. biegu. Podczas
hamowania silnikiem koa napdzaj silnik.
Sprzgo jednokierunkowe -F- obraca si w kierunku
przeciwnym do kierunku blokowania (kierunek
wplnego biegu sprzga), przez co nie jest
wykorzystywane hamujce dziaanie silnika.
W celu wykorzystania hamowania silnikiem na
1. biegu, naley wybra tryb Tiptronic
(patrz nastpna strona, Opis biegu: 1. bieg w trybie
Tiptronic).

Przebieg momentu obrotowego /


poczenie na stae
Elementy stoj lub s utrzymywane
w stanie bezruchu
Elementy obracaj si bez ich
udziau w przenoszeniu napdu

31

Podzespoy skrzyni biegw

1. bieg w trybie Tiptronic (z hamowaniem silnika)

367_024

Elementy przeczajce: sprzgo K1 hamulec B2


Hamowanie silnikiem moe by konieczne na
1. biegu w szczeglnych sytuacjach podczas jazdy
np. na stromym zjedzie trzeba wtedy wczy ten
bieg w trybie Tiptronic (hamulec -B2- jest wwczas
zamknity). Przenoszenie napdu odpowiada
przebiegowi opisanemu dla 1. biegu (patrz
poprzednia strona).

Wykorzystanie hamowania silnikiem na 1. biegu jest


moliwe dziki zamkniciu hamulca -B2-. Hamulec
-B2- blokuje jarzmo satelitw -PT2- tak, jak sprzgo
jednokierunkowe -F-. Rnica w stosunku do
sprzga jednokierunkowego -F- polega na tym, e
hamulec -B2- unieruchamia jarzmo -PT2- ale w obu
kierunkach obrotu. Jest to potrzebne na biegu
wstecznym oraz na 1. biegu w celu wykorzystania
efektu hamowania silnikiem.

2. bieg i = 2,370

367_025

Elementy przeczajce: sprzgo K1 hamulec B1


Waek turbiny napdza koo koronowe -H1pierwotnego zespou k planetarnych. Koo
koronowe -H1- napdza koa planetarne -P1-, ktre
tocz si po nieruchomym kole sonecznym -S1-.
W ten sposb napdzane jest jarzmo satelitw -PT1.
Sprzgo -K1- czy jarzmo satelitw -PT1- z koem
sonecznym -S3- i przenosi moment obrotowy na
wtrny zesp k planetarnych.

32

Hamulec -B1- blokuje due koo soneczne -S2-.


Moment obrotowy z koa sonecznego -S3przenoszony jest na krtkie satelity -P3-, a te
napdzaj dugie satelity -P2-.
Dugie satelity -P2- tocz si po nieruchomym kole
sonecznym -S2- i w ten sposb napdzaj koo
koronowe -H2-, ktre poczone jest z wakiem
wyjciowym skrzyni biegw.

3. bieg i = 1,556

367_026

Elementy przeczajce: sprzgo K1 sprzgo K3


Waek turbiny napdza koo koronowe -H1pierwotnego zespou k planetarnych. Koo
koronowe -H1- napdza koa planetarne -P1-, ktre
tocz si po nieruchomym kole sonecznym -S1-.
W ten sposb napdzane jest jarzmo satelitw -PT1-.
Sprzgo -K1- czy jarzmo satelitw -PT1- z koem
sonecznym -S3- i przenosi moment obrotowy na
wtrny zesp k planetarnych.

Sprzgo -K3- przenosi rwnie moment obrotowy


do wtrnego zespou k planetarnych na koo
soneczne -S2-. Zamknicie obu sprzgie -K1- i -K3powoduje zablokowanie caego wtrnego zespou
k planetarnych.
Moment obrotowy jest teraz przenoszony
bezporednio z pierwotnego zespou k
planetarnych na waek wyjciowy skrzyni biegw.

4. bieg i = 1,155

367_027

Elementy przeczajce: sprzgo K1 sprzgo K2


Waek turbiny napdza koo koronowe -H1pierwotnego zespou k planetarnych i zewntrzny
kosz pytek sprzga -K2-.
Koo koronowe -H1- napdza koa planetarne -P1-,
ktre tocz si po nieruchomym kole sonecznym
-S1-. W ten sposb napdzane jest
jarzmo satelitw -PT1-.

Sprzgo -K1- czy jarzmo satelitw -PT1- z koem


sonecznym -S3- i przenosi moment obrotowy na
wtrny zesp k planetarnych.
Sprzgo -K2- czy waek turbiny z jarzmem
satelitw -PT2-, i przenosi w ten sposb moment
obrotowy na wtrny zesp k planetarnych.
Dugie koa planetarne -P2-, ktre zazbiaj si z
krtkimi koami planetarnymi -P3-, napdzaj
wsplnie wraz z jarzmami satelitw -PT2koo koronowe -H2-, ktre poczone jest z wakiem
wyjciowym skrzyni biegw.

33

Podzespoy skrzyni biegw

5. bieg i = 0,859

367_028

Elementy przeczajce: sprzgo K2 sprzgo K3


Waek turbiny napdza koo koronowe -H1pierwotnego zespou k planetarnych i zewntrzny
kosz pytek sprzga -K2-.
Koo koronowe -H1- napdza koa planetarne -P1-,
ktre tocz si po nieruchomym kole sonecznym
-S1-. W ten sposb napdzane jest
jarzmo satelitw -PT1-.

Sprzgo -K3- czy jarzmo satelitw -PT1- z koem


sonecznym -S2- i przenosi moment obrotowy na
wtrny zesp k planetarnych.
Sprzgo -K2- czy waek turbiny z jarzmem
satelitw wtrnego zespou k planetarnych -PT2i przekazuje w ten sposb moment obrotowy na
wtrny zesp k planetarnych.
Dugie satelity -P2- wraz z jarzmem satelitw -PT2i koem sonecznym -S2- napdzaj koo koronowe
-H2-, ktre poczone jest z wakiem wyjciowym
skrzyni biegw.

6. bieg i = 0,686

367_029

Elementy przeczajce: sprzgo K2 hamulec B1


Hamulec -B1- utrzymuje w bezruchu koo soneczne
-S2-.
Sprzgo -K2- czy waek turbiny z jarzmem
satelitw wtrnego zespou k planetarnych -PT2i przekazuje w ten sposb moment obrotowy na
wtrny zesp k planetarnych.

34

Dugie satelity -P2- tocz si po nieruchomym kole


sonecznym -S2- i w ten sposb napdzaj koo
koronowe -H2-, ktre poczone jest z wakiem
wyjciowym skrzyni biegw.
Sprzga -K1- i -K3- s otwarte.
Pierwotny zesp k planetarnych nie bierze udziau
w przenoszeniu napdu.

Bieg wsteczny i = 3,394

367_030

Elementy przeczajce: sprzgo K3 hamulec B2


Waek turbiny napdza koo koronowe -H1pierwotnego zespou k planetarnych. Koo
koronowe -H1- napdza koa planetarne -P1-, ktre
tocz si po nieruchomym kole sonecznym -S1-.
W ten sposb napdzane jest jarzmo satelitw -PT1-.
Sprzgo -K3- czy jarzmo satelitw -PT1- z koem
sonecznym -S2- i przenosi moment obrotowy na
wtrny zesp k planetarnych.

Hamulec -B2- blokuje jarzmo satelitw -PT2-.


Moment obrotowy przenoszony jest z koa
sonecznego -S2- na dugi zesp k
planetarnych -P2-.
Wspierany przez jarzmo satelitw -PT2- moment
obrotowy przenoszony jest na koo koronowe -H2-,
ktre poczone jest z wakiem wyjciowym skrzyni
biegw.
Dziki temu koo koronowe -H2- (koo zdawcze)
obraca si w kierunku przeciwnym do kierunku
obrotw silnika.

35

Podzespoy skrzyni biegw

Blokada postojowa
Blokada postojowa jest urzdzeniem, ktre zabezpiecza pozostawiony samochd przed toczeniem si. Jest
ona wykonana konwencjonalnie, tzn. uruchamiana jest z dwigni przeczania zakresw, opancerzonym
cignem elastycznym (tylko mechanicznie).

dwignia przeczania zakresw

zapadka blokady postojowej

367_040

waek przeczajcy

Koo blokady parkingowej jest poczone na stae z


wakiem wejciowym skrzyni biegw.
Zapadka wsuwajc si pomidzy zby koa blokady
parkingowej unieruchamia w ten sposb skrzyni
rozdzielcz. Natomiast nadal moliwe jest
wyrwnywanie prdkoci obrotowej pomidzy
koami przy jednostronnie uniesionej osi.
Zabezpieczenie w ten sposb samochodu przed
stoczeniem si przy jednostronnie uniesionej
przedniej osi (np. podczas wymiany koa) nie jest
z tego powodu moliwe. W takich sytuacjach
konieczne jest zacignicie hamulca rcznego.

spryna powrotna

Dla zapewnienia ochrony cigna dwigni


przeczania zakresw i atwiejszego jej
uruchamiania naley na drodze o duym pochyleniu
przed wczeniem pooenia P zacign hamulec
postojowy.
Zapobiega to powstawaniu nadmiernych napre
pomidzy zapadk a koem blokady parkingowej.
Podczas zjedania naley najpierw wyczy
dwigni przeczania zakresw z pooenia P,
a dopiero potem poluzowa hamulec rczny.

Wskazwka
Ze wzgldw bezpieczestwa ksztat i kt zbw zapadki oraz zby koa
blokady parkingowej a take sia nacisku zapadki s tak dobrane, e przy
prdkoci powyej 7 km/h nie jest moliwe zablokowanie zapadk.
Jeeli przy prdkociach wyszych od podanej zostanie omykowo wczona
blokada postojowa, zapadka bdzie gono przeskakiwa po zbach koa
blokady.

36

zapadka blokujca

zapadka blokady postojowej

zapadka blokujca

dociskacz

spryna powrotna

koo blokady
parkingowej

367_041

Pooenia dwigni przeczania zakresw


R/N/D/S

zapadka blokady
postojowej
dociskacz

W pooeniach dwigni przeczania zakresw


R / N / D / S zesp drkw blokady parkingowej
znajduje si w pooeniu, w ktrym stoek nie
wchodzi jeszcze w zapadk.
Zapadka utrzymywana jest przez spryn powrotn
w pooeniu wyjciowym z koniecznym odstpem od
uzbienia koa blokady parkingowej.

Pooenie P dwigni przeczania zakresw


(zb koa blokady parkingowej znajduje si
naprzeciw zba zapadki)
W pooeniu P dwigni przeczania zakresw
stoek wsuwany jest midzy dociskacz a zapadk.
Zapadka naciskana jest do koa blokady
parkingowej.
Jeeli przy tym zb zapadki stoi naprzeciw zba koa
blokady parkingowej, stoek zostaje wstpnie
naprony za pomoc spryny dociskowej. To
naprenie wstpne oddziaywuje przez nachylenie
stoka i wywiera z kolei si wstpnego naprenia
na zapadk.

Pooenie P dwigni przeczania zakresw

pooenie kracowe
prowadnice na
dociskaczu

spryna
dociskowa

stoek
zapadka
blokujca
zb zapadki
blokujcej

367_082
zb koa blokady
parkingowej
koo blokady
parkingowej

pooenie
kracowe

spryna dociskowa
naprona wstpnie
367_083

(zapadka blokujca w pooeniu blokowania)


pooenie
kracowe

Jeeli samochd porusza si (koo blokady


parkingowej obraca si dalej), zapadka blokujca
zostaje nacinita automatycznie przez wstpnie
naprony stoek w nastpn szczelin koa blokady
parkingowej.
spryna dociskowa
zwolniona z naprenia

367_092

37

Sterowanie skrzyni biegw

Schemat dziaania skrzyni biegw typu 09D w samochodzie Audi Q7


(stan maj 2007)

przecznik sygnau P / N
matryca przeczajca -F125-

sygna R informacji dla diagnozy wasnej

sygna R dla -J519- i -Y7(patrz strona 53)

sygna P / N dla -J518-,


warunek dotyczcy sterowania zacisku 50 (patrz strona 53)

skrzynia biegw typu 09D

38

E313
E415

dwignia przeczania zakresw


przecznik ukadu zezwolenia na wejcie
i uruchomienie

F41
F125
F189
F305

przecznik biegu wstecznego


przecznik wielofunkcyjny
przecznik trybu Tiptronic
przecznik pooenia "P" dwigni
przecznia zakresw

G93

czujnik temperatury oleju


przekadniowego
czujnik liczby obrotw wejciowych
skrzyni biegw
czujnik liczby obrotw wyjciowych
skrzyni biegw

Wskazwka
W celu poszukiwania usterek w samochodzie
naley bezwgldnie posugiwa si aktualnym
schematem elektrycznym.

G182
G195

J217
J518
J519
J587

N88
N89
N90
N91
N92
N93
N110
N282
N283
Y7
Y26

sterownik automatycznej skrzyni biegw


sterownik ukadu zezwolenia na wejcie
i uruchomienie
sterownik instalacji elektrycznej
samochodu
sterownik czujnikw dwigni przeczania
zakresw
zawr elektromagnetyczny 1
zawr elektromagnetyczny 2
zawr elektromagnetyczny 3
zawr elektromagnetyczny 4
zawr elektromagnetyczny 5
zawr elektromagnetyczny 6
elektromagnes blokady dwigni
przeczania zakresw
zawr elektromagnetyczny 9
zawr elektromagnetyczny 10
automatycznie przyciemniane lusterko
wewntrzne
jednostka wskaza pooenia dwigni
przeczania zakresw

sygna "P" dla -E415- w celu


elektronicznego odblokowania
wyjcia kluczyka zaponu

mechanizm przeczania zakresw /


dwignia przeczania zakresw -E313-

sygna trybu Tiptronic (patrz strona 68)


sygna PRNDS
(patrz strona 66)

magistrala CAN
diagnozy
zcze diagnostyczne

wyjcie
wejcie
zoty styk
przewd skrcony

przewd K
magistrala CAN napdu, high
magistrala CAN napdu, low

367_034

39

Sterowanie skrzyni biegw

Sterownik automatycznej skrzyni biegw -J217Sterownik skrzyni biegw w samochodzie Audi Q7


znajduje si pod prawym przednim siedzeniem
poniej sterownika instalacji elektrycznej
samochodu 2 -J520-.
Producentem sterownika jest japoski koncern
AISIN AW Co., Ltd. zajmujcy si wytwarzaniem
skrzy biegw.
Moliwa jest aktualizacja programu sterownika za
pomoc testera VAS 5051.

Wskazwka
Po wymianie sterownika skrzyni biegw naley
wykona funkcj Nastawy podstawowe"
za pomoc testera diagnostycznego
(w testerze w funkcji Poszukiwanie usterek).
Po okrelonych pracach naprawczych przy
skrzyni biegw (np. po wymianie pynu ATF, ),
lub po wymianie skrzyni biegw naley
skasowa wartoci adaptacji (patrz strona 59).

sterownik 2 instalacji
elektrycznej samochodu
-J520sterownik
automatycznej skrzyni biegw
-J217-

367_055

Poczenie odbywa si za pomoc 52-stykowej


wtyczki. Do pomiarw statycznych i dynamicznych
systemu do dyspozycji jest adapter VAS 1598/48.

367_096

40

Przecznik wielofunkcyjny -F125-

przecznik wielofunkcyjny -F125-

367_042

Przecznik wielofunkcyjny -F125- posiada


nastpujce zadania lub steruje nastpujcymi
funkcjami:
sterowanie blokad rozrusznika
(patrz schemat dziaania),

wtyczka -C(przy wizce


przewodw)

sterowanie blokad pooenia P / N (sterowanie


elektromagnesu blokady dwigni przeczania
zakresw -N110-),
367_097

okrelenie stanw jazdy dla programu do jazdy w


przd / w ty / pooenia neutralnego / pooenia
sportowego dla sterownika skrzyni biegw -J217w celu sterowania skrzyni biegw,
rozpoznawanie jazdy do tyu lub zamiaru jazdy
do tyu w celu wysterowania wszystkich
istotnych funkcji przy jedzie do tyu, np. wiata
cofania, przyciemniane lusterko, sygnalizacja
przy parkowaniu, holowanie przyczepy, skadanie
lusterka.

przecznik styku
lizgowego

Skutek w razie zaniku sygnau


Zakcenia w dziaaniu -F125- objawiaj si w
bardzo zrnicowny sposb. W zalenoci jakich
dotyczy to stykw lub zcz, skutki odpowiednio si
zmieniaj.
Mog wystpowa nastpujce reakcje:
brak moliwoci uruchomienia silnika
(rozrusznik nie obraca si),

367_043

brak przenoszenia siy napdowej,


skrzynia biegw w elektrycznym lub
mechanicznym trybie awaryjnym,

nakrtka regulacyjna
dwigni styku

zapala si wskanik zakcenia


(naprzemiennie wieccy si wskanik
przeczania),
blokada P/ N nie pracuje prawidowo,
zapis w pamici usterek.
41

Sterowanie skrzyni biegw

Rozmieszczenie stykw przecznika wielofunkcyjnego


Przecznik wielofunkcyjny jest mechanicznym
przecznikiem z 6 stykami lizgowymi (ruchomymi):

przecznik dla
pooe
P i N

przecznik
biegu wstecznego
-F41-

4 przeczniki do rozpoznawania pooenia


suwaka lub dwigni przeczania zakresw,
1 przecznik do sterowania funkcjami istotnymi
podczas jazdy w ty (-F41-),
1 przecznik do sterowania rozrusznika w
pooeniach P i N i dwigni przeczania
zakresw.
Poniewa dotyczy to czysto mechanicznych stykw
przeczania, przecznik -F125- moe by
sprawdzany za pomoc omomierza.
367_078

Logika przeczania -F125Kodowanie wtyczki -C- (przy wizce przewodw)

Sygna P / N

Sygna R
(bieg wsteczny)

Sygna pooenia

Blok wartoci mierzonych warto 9 / 4

Pooenie
przecznika

Pooenie
porednie

367_099

42

Ustawianie stykw przecznika wielofunkcyjnego -F125Do nastawiania przecznika wielofunkcyjnego


naley uywa wzornika do ustawiania nr T10173.
Zwraca przy tym uwag na dane w Instrukcji
napraw.

wzornik do
ustawiania T10173

367_044

Wskazwka
Zwrci szczegln uwag na prawidowy moment obrotowy nakrtki
regulacyjnej dwigni styku.
Jeeli nakrtka jest przykrcona za mocno, przecznik wielofunkcyjny bdzie
dziaa z oporami i uszkodzeniu ulegn gumowe podkadki uszczelniajce.
Natomiast nakrtka przykrcona niedostatecznie moe doprowadzi do
nieszczelnoci przecznika wielofunkcyjnego.
Wskazwka
W przypadku nieprawidowego wskazania w zestawie wskanikw przecznik
wielofunkcyjny po zamontowaniu naley odpowiednio ustawi
(patrz instrukcja napraw).

43

Sterowanie skrzyni biegw

Czujnik liczby obrotw wejciowych skrzyni biegw -G182Czujnik -G182- znajduje si w obudowie pompy
pynu ATF i rejestruje bezporednie obroty
wejciowe skrzyni biegw (obroty turbiny) za
pomoc wieca zbatego znajdujcego si na waku
wejciowym skrzyni biegw.
Elektroniczne sterowanie skrzyni biegw wymaga
okrelenia dokadnej liczby obrotw turbiny dla
nastpujcych funkcji:
sterowanie, adaptacja i kontrola cykli
przeczania lub przy wczaniu biegu,

Wskazwka
Z powodu polizgu przekadnika momentu
obrotowego liczba obrotw wejciowych skrzyni
biegw (liczba obrotw turbiny) nie odpowiada
liczbie obrotw silnika (z wyjtkiem sytuacji
cakowicie zamknitego sprzga przekadnika
momentu obrotowego).

Widok skrzyni biegw od dou

regulacja i kontrola sprzga przekadnika


momentu obrotowego,
diagnozowanie elementw przeczajcych
i sprawdzanie wiarygodnoci informacji o liczbie
obrotw silnika i liczbie obrotw wyjciowych
skrzyni biegw.

czujnik
liczby obrotw wejciowych
skrzyni biegw
-G182-

367_059
zcze wtykowe czujnika liczby
obrotw wejciowych skrzyni biegw
-G182-

waek wejciowy skrzyni


biegw
(waek turbiny)

367_116

wyfrezowania przeznaczone
do rozpoznawania liczby
obrotw

czujnik
liczby obrotw wejciowych
skrzyni biegw
-G182-

Funkcja zabezpieczajca lub zastpcza w razie


awarii:
jako warto zastpcza jest przyjmowana liczba
obrotw silnika,

waek wejciowy skrzyni


biegw
(waek turbiny)

brak adaptacji cykli przeczania,


brak trybu regulacji sprzga przekadnika
momentu obrotowego
(tylko otwarty lub tylko zamknity),
brak regulacji cinienia przy wczaniu biegu
(n.p. N D lub N R), mocne szarpnicie przy
wczaniu.

367_046

pompa pynu
ATF
44

waek koa
prowadzcego

Dziaanie czujnik -G182Czujnik -G182- dziaa na zasadzie czujnika Halla.


Sygna wyjciowy jest sygnaem prostoktnym,
ktrego czstotliwo jest zalena od liczby obrotw
turbiny.
masa i sygna

zasilanie napiciowe

367_037

Oscylogram sygnau z -G182-

367_057
Poziom napicia przy stojcym waku turbiny, to znaczy wczony bieg,
prdko jazdy 0 km/h (w zalenoci od tego, czy przed czujnikiem
znajduje si luka zba czy zb)

Podczanie oscyloskopu do -G182 czarna kocwka pomiarowa


czerwona kocwka pomiarowa

do styku 1
do styku 39

Warunki pomiaru:

Wyposaenie pomocnicze:
tester VAS 5051
V.A.G 1598/48 z
V.A.G 1598/42

bieg jaowy silnika


pooenie N lub P dwigni przeczania
zakresw

45

Sterowanie skrzyni biegw

Czujnik liczby obrotw wyjciowych skrzyni biegw -G195Czujnik -G195- znajduje si za skrzynk zaworw
elektromagnetycznych. Jest on przykrcony do
obudowy skrzyni biegw i rejestruje liczb obrotw
wyjciowych skrzyni biegw (obroty waka
wyjciowego) na kole koronowym zespou k
planetarnych typu Ravigneaux. Koo koronowe ma
do tego celu odpowiednie wyfrezowania i suy jako
koo sygnaowe.
Jednym z najwaniejszych sygnaw
elektronicznego sterowania skrzyni biegw jest
liczba obrotw wyjciowych skrzyni biegw.
Pozostaje ona w staym stosunku do prdkoci
jazdy.
Liczba obrotw wyjciowych skrzyni biegw jest
potrzebna dla nastpujcych funkcji:
wybr punktw przeczania,

367_049

czujnik liczby obrotw wyjciowych skrzyni biegw


-G195-

funkcje dynamicznego programu przeczania


biegw tzw. DSP (np. do oceny warunkw jazdy),
diagnoza elementw przeczajcych oraz
wiarygodno liczby obrotw silnika i turbiny.

koo koronowe
zespou k planetarnych typu Ravigneaux

wyfrezowania
przeznaczone do
rozpoznawania liczby
obrotw

367_048

czujnik liczby obrotw wyjciowych skrzyni biegw


-G195-

Funkcja zabezpieczajca lub zastpcza w razie


awarii:
jako warto zastpcza przyjmowane s liczby
obrotw koa ze sterownika ukadu ESP
(poprzez magistral CAN),
ograniczone dziaanie DSP.

46

Dziaanie czujnik -G195Czujnik -G195- dziaa na zasadzie czujnika Halla.


Sygna wyjciowy jest sygnaem prostoktnym,
ktrego czstotliwo jest zalena od liczby obrotw
skrzyni biegw.
zasilanie napiciowe

masa i sygna

367_037

Oscylogram sygnau z -G195-

Poziom napicia przy prdkoci jazdy 0 km/h


(w zalenoci od tego, czy przed czujnikiem znajduje
si szczelina midzyzbna czy zb)

367_113

Podczanie oscyloskopu do -G195 czarna kocwka pomiarowa


czerwona kocwka pomiarowa

do styku 1
do styku 50

Warunki pomiaru:

Wyposaenie pomocnicze:
tester VAS 5051
V.A.G 1598/48 z
V.A.G 1598/42

prdko jazdy ok. 10 km/h


pooenie dwigni przeczania zakresw D,
bieg jaowy silnika
(samochd podniesiony na podnoniku
kolumnowym)
47

Sterowanie skrzyni biegw

Czujnik temperatury oleju -G93Czujnik -G93- jest zamocowany w skrzynce zaworw


elektromagnetycznych i opukiwany jest olejem ATF.
Przekazuje on do sterownika automatycznej skrzyni
biegw -J217- warto temperatury pynu ATF.

Czujnik -G93- jest rezystancj typu NTC i czci


skadow wizki przewodw
(NTC Negative Temperature Coefficient)

367_059
czujnik temperatury oleju przekadniowego
-G93-

367_058
piercie
uszczelniajcy typu O

Temperatura pynu ATF potrzebna jest do


nastpujacych funkcji:
w celu dopasowania cinie przeczania
(cinienie w ukadzie) jak rwnie do
wytwarzania i obniania cinienia podczas cykli
przeczania,
w celu uaktywnienia lub dezaktywowania funkcji
zalenych od temperatury (program jazdy z
rozgrzanym silnikiem, sprzgo przekadnika
momentu obrotowego itd.),
w celu uaktywnienia dziaa chronicych
skrzyni biegw w stanie zbyt wysokiej
temperatury oleju ATF (tryb pracy gorcej
Hotmode),
w celu uaktywnienia adaptacji skrzyni biegw
(prd sterujcy EDS).

48

Jako zabezpieczenie przed przegrzaniem w


przypadku przekroczenia zdefiniowanych wartoci
progowych zostay wprowadzone odpowednie
rodki zapobiegawcze (tryb pracy gorcej Hotmode).
Tryb pracy gorcej 1. poziom (ok. 150C):
Za pomoc funkcji DSP charakterystyki przeczania
zostaj przesunite w stron wyszej liczby
obrotw. Zakres pracy, w ktrym sprzgo
przekadnika jest zamknite, zostaje rozszerzony.
Tryb pracy gorcej 2. poziom (ok. 170C):
Moment obrotowy silnika zostaje zmniejszony.

Wizka przewodw z czujnikiem -G93G93

Rezystancja w

Charakterystyka rezystancji NTC czujnika


-G93-

wizka przewodw czujniki


w skrzyni biegw

temperatura w C
367_060

wtyczka B - styk 1 i 2 czujnika


-G93-

Funkcja zabezpieczajca lub zastpcza w razie


awarii:
warto zastpcza jest wyliczana z temperatury
silnika i z czasu pracy,
367_061

brak trybu regulacji sprzga przekadnika


momentu obrotowego
(tylko otwarty lub tylko zamknity),
brak adaptacji cinie przeczania (co czsto
prowadzi do silniejszych szarpni podczas
przecznia biegw).

49

Sterowanie skrzyni biegw

Magistrala CAN wymiany informacji skrzyni biegw typu 09D


J217 sterownik automatycznej skrzyni biegw

Stan systemu

Zapis w pamici usterek / status

Przeczanie biegw aktywne

Kod sterownika silnika

Aktualnie wczony bieg i bieg docelowy

Pooenie dwigni przeczania zakresw

Wspczynnik oporw ruchu

Informacja o trybie awaryjnym i diagnozie


wasnej

Status OBD

Wymagana liczba obrotw biegu jaowego

Ograniczenie gradientu momentu obrotowego


(zabezpieczenie przekadnika skrzyni biegw)

Status zabezpieczenia przekadnika skrzyni


biegw

Wywietlacz pooenia dwigni przeczania


zakresw

Wymagany moment obrotowy silnika


ingerencja skrzyni biegw

Wskazanie stanu upienia magistrali CAN

Stan sprzga przekadnika momentu


obrotowego

Diagnoza wasna / wartoci pomiaru

Wyczenie sprarki klimatyzacji

danie zwikszenia wydajnoci chodzenia

Prdko obrotowa turbiny

magistrala CAN napdu

wze magistrali CAN

J285 sterownik w zestawie wskanikw tablicy


przyrzdw

Temperatura zewntrzna

Stan kilometrw

magistrala CAN
zestawu wskanikw

zcze diagnostyczne

rozszerzona
magistrala CAN

magistrala CAN diagnozy

Wskazwka
Przedstawiona tutaj wymiana informacji w
magistrali CAN dotyczy tylko punktw istotnych
dla skrzyni biegw.

= Informacje wysane ze sterownika skrzyni


biegw

= Informacje odbierane przez sterownik


skrzyni biegw
50

w samochodzie Audi Q7

JXXX* sterownik silnika

J104 sterownik systemu ESP

Warto z pedau przyspieszenia

Przyspieszenie poprzeczne

Kick-down

Zadziaanie ukadw ABS, ASR, ESP

Dane momentu obrotowego silnika


(wymagane / rzeczywiste)

Wpyw ukadu ASR na przeczanie biegw

Przyspieszenia k PL, PP, TL, TP

Liczba obrotw silnika

Stan systemu

Moment obrotowy dany przez kierowc

Temperatura pynu chodzcego

Wczona lampka ostrzegawcza systemu


ABS

Przecznik wiate hamowania / pedau


hamulca

System ESP wczony w stanie biernym

Sterowanie ukadem klimatyzacji

Stan ukadu GRA

Informacja o wysokoci

Stan systemu

Kodowanie sterownika skrzyni biegw

Sterowanie ukadu klimatyzacji

Cykl rozgrzewaia (warm up)

Typ skadu spalin (np. EOBD)

Zabezpieczenie temperatury oleju

Regeneracja filtra czstek staych

J527 sterownik elektroniki kolumny


kierownicy
Sterownik -J527- suy jako magistrala LIN
Master (nadrzdna) dla sterownika -J453-

G85 czujnik skrtu kierownicy


Kt skrtu kierownicy

Prdko ktowa skrtu

Status systemu

wze magistrali CAN

J533 interfejs diagnostyczny magistrali


danych, zcze diagnostyczne
magistrali (Gateway)

Stan kilometrw

Czas, data

Magistrala CAN, potwierdzenie


upienia

J453 sterownik kierownicy wielofunkcyjnej

J428 sterownik ukadu regulacji odstpu


od poprzednika (ACC**)

danie hamowania

Rozpoznawanie rodzaju nadajnika (czy


jest to ukad regulacji prdkoci czy
ukad ACC)

magistrala LIN

Status Tiptronic

danie przeczenia biegu Tiptronic w


kieunku "+"

danie przeczenia biegu Tiptronic w


kieunku ""

367_111

*
**

XXX = wystpuje dla rnych sterownikw silnika


(silniki wysokoprne / benzynowe)
ACC = adaptive cruise control

51

Sterowanie skrzyni biegw

Zcza / sygnay dodatkowe


Informacja kick-down
Do informacji kick-down nie jest uywany aden
oddzielny przecznik. Peda przyspieszenia ma
dodatkow spryn zamontowan w miejscu
zderzaka gumowego (ktry wystpuje w
samochodach z rczn skrzyni biegw). Zadaniem
tej spryny jest stworzenie mechanicznego
punktu docisku, ktry dla kierowcy jest sygnaem
osignicia punktu kick-down. Gdy kierowca
naciska peda przyspieszenia poza punkt kick-down,
napicia na czujnikach pooenia pedau
przyspieszenia -G79- i -G185- osigaj maksymalne
wartoci.

Jeeli wartoci te s wysze od zapisanej w


sterowniku silnika wartoci granicznej, sterownik
silnika interpretuje je jako danie wcznia
niszego biegu (kick-down) i wysya t informacj
poprzez magistral CAN napdu do sterownika
skrzyni biegw. Punkt przeczania kick-down
mona sprawdza tylko testerem.

Peda przyspieszenia Audi Q7

czujnik pooenia pedau


przyspieszenia
-G79- / -G185-

Wskazwka
Jeeli modu pedau przyspieszenia lub
sterownik silnika zostan wymienione,
naley na nowo zaprogramowa punkt
przeczania kick-down.

spryna kick-down

367_062
zakres kick-down

napicie sygnau w V

skok pedau przyspieszenia

367_063

bieg jaowy

moment obrotowy dany


przez kierowc
zderzak penego
obcienia mechaniczny

52

zderzak kracowy
pedau przyspieszenia

Funkcje rozproszone w Audi Q7


Sterowanie rozrusznikiem / blokada
rozrusznika
Funkcje sterowania rozrusznikiem / blokad
rozrusznika realizowane s za pomoc sterownika
ukadu zezwolenia na wejcie i uruchomienie -J518-.
Sygna P / N (masa) jako warunek uruchamiania,
generowany jest z oddzielnego przecznika w
przeczniku wielofunkcyjnym -F125-.
Sygna P / N kierowany jest za pomoc dyskretnego
przewodu do sterownika -J518-.

Przecznik biegu wstecznego -F41Przecznik biegu wstecznego -F41- jest


zintegrowany z przecznikiem wielofunkcyjnym
-F125-. Przecznik -F41- dostarcza sygna napicia
(sygna R) do sterownika instalacji elektrycznej
samochodu -J519- i do dalszych sterownikw, ktre
s uytkownikami sygnau -R-.
Sygna R potrzebny jest do nastpujcych funkcji
lub systemw:
wiata cofania,

Tylko w pooeniu P lub N dwigni przeczania


zakresw sterownik -J518- udziela sterownikowi
silnika -J623- zezwolenia do sterowania zaciskiem 50.
W celu realizowania diagnozy wasnej pooenie
dwigni przeczania zakresw przekazywane jest
dodatkowo poprzez magistral danych do
sterownika -J518-.

przecznik sygnau P / N

F41

lusterko przyciemniane,
diagnoza wasna sterownika
skrzyni biegw -J217-.
wiata cofania s sterowane przez centralny
sterownik 2 systemu Komfort -J773-.
cieka informacji:
przecznik do jazdy wstecz -F41- > dyskretny
przewd do sterownika instalacji elektrycznej
samochodu -J519- > poprzez magistral CAN
systemu Komfort do centralnego sterownika 2
systemu Komfort -J773- > dyskretny przewd do
wiata cofania.
Sygna R kierowany jest dodatkowo za pomoc
dyskretnego przewodu do sterownika skrzyni
biegw -J217-.
Diagnoza wasna w -J217- sprawdza wiarygodno
przecznika wielofunkcyjnego -F125-.

Przecznik wielofunkcyjny -F125-

367_078

Gdy uszkodzony jest sygna R, skrzynia biegw


pracuje w trybie awaryjnym.

Dynamiczny program przeczania biegw DSP


Jako nowoczesna automatyczna skrzynia biegw,
rwnie skrzynia typu 09D dysponuje dynamicznym
programem przeczania zakresww DSP
najnowszej generacji.
Oceniany jest stan samochodu, jak na przykad
opory jazdy (np. pod gr), profil trasy (np. zakrt)
i typ kierowcy (sposb jazdy danego kierowcy).

Wane kryteria, wg ktrych s przeczane biegi,


nie rni si od kryteriw stosowanych w
dotychczasowych automatycznych skrzyniach
biegw.
Coraz cilejsze powizanie ukadu sterowania
skrzyni biegw z innymi systemami samochodu,
np. z silnikiem, ukadem ESP czy czujnikiem skrtu
kierownicy, pozwalaj pozyskiwa wiksz ilo
informacji, ktre precyzyjniej opisuj aktualny stan
samochodu i sposb jazdy kierowcy.

Wskazwka
Przegld podstawowej funkcji dziaania ukadu
DSP opisano w Zeszycie do samodzielnego
ksztacenia nr 284 od strony 36.

53

Sterowanie skrzyni biegw

Strategia przeczania biegw w trybie Tiptronic


Automatyczne przeczenie biegu na wyszy po
osigniciu maksymalnej liczby obrotw.

1)

Ruszanie z miejsca odbywa si normalnie z


1. biegu.
Ruszanie z 2. biegu moliwe jest przez
przeczenie w gr na 2. bieg przed ruszeniem
(za pomoc kierownicy trybu Tiptronic lub dwigni
przeczania zakresw).
Uatwia to rozpoczcie jazdy na nawierzchni o
sabej przyczepnoci, np. w warunkach zimowych
na oblodzonej jezdni.

2)

Oprcz moliwoci rcznego przeczania


zakresw tryb Tiptronic pozwala take
np. korzysta z hamowania silnikiem.
Prowadnica dwigni przeczania zakresw
(z pooeniami D i S) nie pozwala na adn
moliwo dziaania majca na celu zapobiegnie
przeczeniom biegw w gr lub w d.
Za pomoc funkcji Tiptronic (dwignia
przeczania zakresw w prowadnicy Tiptronic)
jest utrzymywany aktualny bieg lub mona wybra
inny bieg w obrbie odpowiednich granic
przeczania. W ten sposb jak ju wspomniano,
mona wykorzystywa hamowanie silnikiem lub
zapobiega tzw. przeczaniu wahadowego
(np. podczas holowania przyczepy).

Automatyczne przeczenie biegu na niszy przy


przekroczeniu obrotw minimalnych.
Natychmiastowe przeczenie na niszy bieg
(funkcja kick-down).
Moliwo ruszania z 2. biegu po wybraniu
2. biegu przed ruszeniem1).
Zapobieganie przeczaniu biegw w gr lub
w d2).

Program sportowy S
Kierowca, przestawiajc dwigni zmiany zakresw
w pooenie S, ma do dyspozycji sportowy
program przeczania zakresw, przeznaczony do
wykorzystania maksymalnej mocy silnika.
Gdy elektroniczny sterownik otrzymuje informacje
o pooeniu "S" dwigni przeczania zakresw,
przesuwa wtedy charakterystyki przeczania
biegw w stron wyszej liczby obrotw silnika.
Pozwala to na zwikszenie dynamiki jazdy.
Ukad DSP rwnie w pooeniu S zapewnia
dostosowanie do wymaga kierowcy (ocena
charakteru kierowcy) i sytuacji podczas jazdy.

54

Program sportowy Sposiada nastpujce


specyficzne cechy:
Gdy dwignia przeczania zakresw zostanie
podczas jazdy przestawiona przy staym
pooeniu pedau przyspieszenia do pooenia
S, w okrelonych sytuacjach nastpi
przeczenie na niszy bieg.
Aby uzyska bezporedni reakcj samochodu
na ruchy pedau przypieszenia, jazda odbywa si,
jeli tylko jest to moliwe, z zamknitym
sprzgem przekadnika momentu obrotowego.
Poniewa w ramach cakowitego przeoenia
skrzyni biegw 6. bieg jest przewidziany jako
nadbieg, przeczane s tylko biegi od 1 do 5.

Tryb awaryjny
W razie wystpienia usterek lub nieprawidowego
realizowania funkcji, ktre powoduj przejcie w
mechaniczny tryb awaryjny, podczas jazdy w
zakresie do 3. biegu zostanie zawsze wczony
3. bieg.
Jeeli skrzynia biegw ma ju wczony bieg 4., 5.
lub 6., to bieg ten jest utrzymywany a do
przestawienia dwigni przeczania zakresw w
pooenie neutralne lub a do wyczenia silnika.
Po ponownym uruchomieniu silnika albo ustawieniu
dwigni w pooeniu D lub S zawsze jest
wczany 3. bieg.

367_064

Do dyspozycji jest rwnie bieg wsteczny


(zabezpieczenie wstecznego biegu nie jest
aktywne).
W ukadzie panuje maksymalne cinienie i tym
maksymalnym cinieniem uruchamiane s elementy
przeczajce. Powoduje to twarde szarpnicia
podczas przeczania zakresw jazdy.
Sprzgo przekadnika momentu obrotowego
pozostaje stale otwarte.

Odnonik
Dalsze informacje na ten temat podano w
Zeszycie do samodzielnego ksztacenia
nr 284 od strony 34.

Holowanie
Podczas holowania nie dziaa pompa oleju ATF,
na skutek czego smarowanie obracajcych si
elementw nie jest wystarczajce.
W celu uniknicia uszkodzenia skrzyni biegw,
naley przestrzega koniecznie nastpujcych
zasad:

Uruchamianie silnika przez holowanie (np. przy


rozadowanym akumulatorze) nie jest technicznie
moliwe.
Gdy akumulator jest odczony lub wyadowany, w
celu przestawienia dwigni przeczania zakresw z
pooenia P do N wymagane jest awaryjne
odblokowanie dwigni (patrz strona 64).

Dwignia przeczania zakresw musi znajdowa


si w pooeniu N.
Nie wolno holowa z prdkoci wiksz ni
50 km/h.
Nie wolno holowa na odcinku duszym ni
50 km.

55

Sterowanie skrzyni biegw

Adaptacja skrzyni biegw typu 09D


Wprowadzenie
Decydujcym o wysokiej jakoci przeczania
i o utrzymywaniu jej na wyrwnanym poziomie jest,
oprcz wymaga konstrukcyjnych, dokadne
sterowanie elementami przeczajcymi. Ten cel
skutkuje koniecznoci wykonywania adaptacji
skrzyni biegw. Aby utrzyma jako przeczania
biegw w kadych warunkach pracy skrzyni biegw
na tym samym poziomie, naley na bieco
dopasowywa rne parametry sterujce
i regulujce, a ustalone wartoi dopasowania
zapisywa. Te dopasowania lub ten proces
wyuczania nazywany jest adaptacj.

Zadaniem adaptacji jest wyrwnywanie odchyle


wynikajcych z produkcji seryjnej (tolerancji przy
produkcji) elementw skrzyni biegw i ich zmian
zachodzcych w czasie.
Wartoci adaptacji dziaaj jako wartoci
korygujce, zwane wartociami offsetowymi, ktre
dodawane s lub odejmowane od wartoci
zapisanych w sterowniku skrzyni biegw
(od tzw. wartoci zaaplikowanych).

Granice adaptacji

Przykad adaptacji

Zakres adaptacji

korekta 2

Warto adaptowana 18

Warto aplikowana 20

367_115

Wskazwka
Temat adaptacji skrzyni biegw jest bardzo rnorodny. W tym miejscu omwione
zostay tylko istotne podstawy i tematy. Blisze informacje uzyska mona w
ramach specjalistycznych szkole.

56

Mechaniczne i hydrauliczne czynniki wpywu


Elementy przeczajce s uruchamiane
hydraulicznie. Z tego powodu musz by
uwzgldniane charakterystyki elektrycznych
i mechanicznych zaworw sterujcych. Dlatego
musz zosta pokonane opory spowodowane
tarciem mechanicznym elementw oraz si spryn
tokowo-zwrotnych. Naley ponadto zwrci uwag
na stan napenienia wszystkich kanaw,
przewodw i przestrzeni cylindrw jak rwnie na
skok sprzga. Wszystko to wpywa ju na oglny
proces przeczania biegw, bez wnikania w
parametry, na ktre przy elementach
przeczajcych oczywicie naley rwnie zwraca
uwag.

Dlatego naley zwraca uwag na parametry


zmienne, na nacisk sprzga i na warto
wspczynnika tarcia.

Parametry elementw przeczajcych

od temperatury sprzga,

Moment obrotowy sprzga jest zaleny od


nastpujacych parametrw:

od polizgu sprzga.

budowy,
siy nacisku (cinienia sprzga),
wartoci tarcia.
Uwaga:
Parametry te musz zawsze pozostawa wzgldem
siebie w zdefiniowanym stosunku, aby mg by
przekazywany odpowiedni moment.
Budowa jest okrelona konstrukcyjnie, dlatego jest
niezmienna. Sia nacisku regulowana jest przez
cinienie sprzga. Cinienie sprzga jest
parametrem, za pomoc ktrego moe by
sterowany moment sprzga i ktry moe mie na
niego bezporedni wpyw. Warto tarcia jest
parametrem, ktry zmienia si permanentnie
podczas jazdy i wraz z upywem czasu eksploatacji.

Wspczynnik tarcia zaley od nastpujcych


czynnikw:
od wspczynnika tarcia materiau
wsppracujcego (od jego wykonania, jakoci,
stanu zestarzenia si i stanu zuycia),
od oleju ATF (od jego gatunku, jakoci, stanu
zestarzenia si i stanu zuycia),
od temperatury oleju ATF,

Dotyczy to wic, oprcz ju wymienionych


mechanicznych i hydraulicznych czynnikw wpywu,
rwnie skompensowania za pomoc adaptacji
wymienionych powyej czynnikw wpywu.
Rysunek 367_117 przedstawia w uproszczeniu
przebieg tzw. przeczenia biegu z przekryciem
(przeczanie w gr) i obszary adaptacji, w ktrych
odbywaj si czynnoci adaptacyjne.
Przeczenie z przekryciem oznacza, e sprzgo
przenoszce napd wraz z obniajcym si ju
cinieniem utrzymuje moment obrotowy jeszcze tak
dugo, a przejmie go sprzgo zaczajce ten
moment. W celu odpowiednio komfortowego
ksztatowania czynnoci przeczania i moliwie jak
najlepszej ochrony sprzgie, moment obrotowy
silnika jest obniany podczas przekrycia.

Przebieg przeczania biegu w gr z przenoszeniem siy napdowej


Opis
n_mot = prdko obrotowa
silnika
n_t

= liczba obrotw turbiny

n_mot = moment obrotowy silnika


P_zu

= cinienie zaczania
sprzga

P_ab

= cinienie odczania
sprzga

= czas

A, B, C = obszary adaptacji

A
wstpne
napenienie

B
cinienie
przeczajce

C
cinienie
podtrzymywane

367_117
57

Sterowanie skrzyni biegw

Przebieg przeczania biegu w gr z przenoszeniem siy napdowej


Opis
n_mot = prdko obrotowa
silnika
n_t

= liczba obrotw turbiny

n_mot = moment obrotowy silnika


P_zu

= cinienie zaczania
sprzga

P_ab

= cinienie odczania
sprzga

= czas

A, B, C = obszary adaptacji
czas szybkiego
napeniania
(szybkie napenianie)

cinienie
napeniania

A
wstpne
napenienie

Adaptowane s nastpujce zakresy czynnoci


przeczania:
czas szybkiego napeniania (wstpne
napenienie),
cinienie napeniania (napenienie wstpne),
cinienie przeczania (sprzgo odczone
i zaczone),
cinienie podtrzymywane.
Wyjanienie / definicja poszczeglnych zakresw
adaptacji:
Czas szybkiego napeniania = czas, w ktrym
sprzego zasilane jest podwyszonym cinieniem,
w celu zacinicia pakietu pytek sprzga lub
napenienia przestrzeni pompy sprzga.
Cinienie napeniania = cinienie, ktre jest
potrzebne aby cisn pakiet pytek tylko tak
mocno, e sprzgo wanie zaczyna si styka, ale
jeszcze nie moe przenosi znaczcego momentu.
Cinienie przeczania = cinienie, ktre dziaa
podczas fazy polizgu.
Cinienie podtrzymywane = cinienie, ktre jest
potrzebne, aby utrzyma sprzgo w stanie
skutecznego zamknicia.
Procesy adaptacyjne wykonywane s podczas
przecze oraz w stanie unieruchomienia
samochodu przy obrotach jaowego biegu.

58

B
cinienie
przeczajce

C
cinienie
podtrzymywane

367_114

Aby moliwe byo wykonywanie procesw


adaptacyjnych, musz by spenione nastpujce
warunki adaptacji:
temperatura oleju ATF musi wynosi midzy 66C
a 110C,
obcienie silnika musi znajdowa w zakresie
zdefiniowanym (bardzo mae obcienie silnika
lub nieznaczne nacinicie pedau
przyspieszenia),
brak zapisw w pamici usterek w sterowniku
skrzyni biegw,
okrelony stan samochodu (np. okrelone
procesy adaptacyjne wykonywane s tylko w
stanie unieruchomienia samochodu i przy
obrotach jaowego biegu),
dobre warunki drogowe (brak wzniesie
i spadkw drogi, prosta droga).
Prawidowy stan adaptacji skrzyni biegw stabilizuje
si dopiero w cigu duszego czasu pracy. Dalsz
cech sterowania skrzyni biegw jest to, e wraz ze
wzrastajcym przebiegiem samochodu
czstotliwo wykonywania procesw adaptacji
zostaje zmniejszona. Oznacza to, e w przypadku
skrzyni biegw o nieznacznym przebiegu lub ze
skasowanymi wartociami adaptacji, czstotliwo
wykonywania procesw adaptacji jest bardzo
wysoka. Natomiast w przypadku skrzyni biegw o
duym przebiegu adaptacja odbywa si ju tylko w
wikszych odstpach.

Kasowanie wartoci adaptacji

Jazda adaptacyjna

Wartoci adaptacji skrzyni biegw 09D pozostaj


rwnie aktualne przy przerwanym zasilaniu
napiciowym sterownika skrzyni biegw
(np. akumulator odczony itd.). Mog by jednak za
pomoc testera diagnostycznego skasowane w
funkcji Nastawy podstawowe 04.

1. krok:
Naley najpierw stworzy lub speni wymienione
wczeniej warunki adaptacji.

W funkcji 04 Nastawy podstawowe oprcz


kasowania wartoci adaptacji wyuczony zostaje
punkt kick-down i uaktywniony tryb Tiptronic
kierownicy (jeeli istnieje).
Kiedy powinno si wykonywa Nastawy
podstawowe?
po wymianie skrzyni biegw,
po wymianie sterownika skrzyni biegw -J217-,
po wymianie oleju ATF,
po naprawach skrzyni biegw (np. po wymianie
skrzynki zaworw elektromagnetycznych,
naprawach sprzgie),
po wymianie lub wymontowaniu i zamontowaniu
czujnika pooenia pedau przyspieszenia
G79 / G185,

2. krok:
Przeczy na jaowym biegu silnika, na postoju
samochodu i przy nacinitym pedale hamulca
dwigni zakresw z pooenia N do D
i zatrzyma w pooeniu D przez min. 3 sekundy.
Czynno t powtrzy 5 razy. Nastpnie w ten sam
sposb wykona czynno przeczania z N na R.
3. krok:
Przyspieszy samochodem przy pooeniu D
dwigni przeczania zakresw z postoju, a do
przeczenia na 6. biegu i osignicia prdkoci
jazdy ok. 80 km/h lub wikszej. Decydujce przy tym
jest to, e warto z pedau przyspieszenia
utrzymywana jest midzy 25 % a 30 % (mona
sprawdzi za pomoc testera diagnostycznego). Na
kocu naley pozostawi samochd toczcy si
i zatrzyma go tylko za pomoc nieznacznego
cinienia w ukadzie hamulcowym w cigu 60
sekund. Czynno t powtrzy 10 razy.
4. krok:
Ocena jakoci przeczania biegw.

w ramach reklamacji komfortu przeczania,


ewentualnie po naprawach silnika (np. po
wymianie silnika, po wymianie sterownika
silnika),
ewentualnie po aktualizacji oprogramowania.
Po skasowaniu wartoci adaptacji lub po wykonaniu
Nastaw podstawowych zaleca si jazd
adaptacyjn!
Po skasowaniu wartoci adaptacji z powodu
reklamacji komfortu przeczania konieczna jest w
kadym takim przypadku jazda adaptacyjna!

59

Urzdzenia peryferyjne skrzyni biegw

Mechanizm przeczania zakresw


Mechanizm przeczania zakresw jest poczony mechanicznie poprzez cigno dwigni przeczania
zakresw z automatyczn skrzyni biegw. Spenia ona rwnie zadania i funkcje, w ktrych wystpuje
poczenie elektryczne do sterownika skrzyni biegw i do urzdze peryferyjnych samochodu.
Fuunkcje mechaniczne:

Funkcje elektryczne:

uruchamianie blokady parkingowej,

sterowanie blokad pooenia P/N,

uruchamianie suwaka wybierania sterowania


hydraulicznego,

blokada wyjcia kluczyka zaponu,

uruchamianie przecznika wielofunkcyjnego


skrzyni biegw,

sterowanie jednostk wskaza pooenia dwigni


przeczania zakresw,
funkcja trybu Tiptronic.

Blokada P / N (blokada dwigni przeczania


zakresw).

zcze wtykowe A
(10-stykowe do
wizki przewodw samochodu /
skrzyni biegw)

suwak z magnesami trwaymi


(2 sztuki)
sterownik czujnikw dwigni przeczania
zakresw -J587- z przecznikiem trybu
Tiptronic
-F189-

zcze wtykowe -C(10-stykowe, do jednostki wskaza -Y26-)

jednostka wskaza
pooenia dwigni
przeczania zakresw
-Y26-

367_101

60

Konstrukcja i dziaanie mechanizmu przeczania


zakresw w modelu Audi Q7 s w duym zakresie
identyczne jak w samochodzie Audi A6 05
(do ok. poowy roku modelowego 2006).
Najwaniejsze rnice:

Podczas wymiany mechanizmu obudowa pozostaje


zamontowana w samochodzie (montowana jest od
zewntrz). Trzeba jedynie wymieni zesp sterujcy
mechanizmu przeczania zakresw.

W celu naprawy mechanizm przeczania zakresw


mona (np. wymiana mikroprzecznika -F305-)
wymontowa z wntrza samochodu.
Wskazwka
W tym celu naley zapozna si z audycj TV
nt. samochodu Audi, z dnia 28.03.2007
Mechanizmy przeczania biegw w
automatycznej skrzyni biegw.

sterownik czujnikw dwigni


przeczania zakresw -J587- z
przecznikiem trybu Tiptronic -F189-

magnes
blokady dwigni
przeczania zakresw
-N110-

jednostka dziaania
mechanizmu
przeczania zakresw

prowadnica z lejkiem
Lejek prowadnicy uatwia
odblokowanie awaryjne
blokady P.

obudowa mechanizmu
przeczania

cigno dwigni przeczania


zakresw

367_100

61

Urzdzenia peryferyjne skrzyni biegw

Blokady dwigni przeczania zakresw (blokada P i blokada P / N)


Mona wyrni blokad dwigni
przeczania zakresw w trybie jazdy
lub blokad przy wczonym zaponie
(blokada P / N) i zablokowanie dwigni
przeczania zakresw w pooeniu
P przy wyjtym kluczyku zaponu
(blokada P).

Widok od strony prawej

Kinematyka mechanizmu blokady jest


tak dobrana, e blokada nastpuje
zarwno bez zasilania prdowego
elektromagnesu -N110(pooenie P) jak rwnie w stanie
zasilania prdowego (pooenie N).

367_102

Widok od strony lewej

dwginia
blokujca

dwignia odblokowania
awaryjnego

367_103
elektromagnes blokady dwigni
przeczania zakresw -N110-

62

Blokada w pooeniu P dwigni


przeczania zakresw

W celu odblokowania elektromagnes -N110- jest


zasilany pradowo, a magnes wyciska dwigni
blokujc z zapadki P.

Blokada dwigni przeczania zakresw w pooeniu


P zapewnia, e dwignia blokujca w tym
pooeniu blokuje si automatycznie.
Jeeli elektromagnes -N110- jest w stanie bez
zasilania prdowego, dwignia blokujca pod
wpywem siy cikoci i dociskania si spryny
elektromagnesu -N110- opada automatycznie na
zapadk P, gdy tylko dwignia przeczania
zakresw znajdzie si w pooeniu P.

W razie uszkodzenia lub spadku wartoci prdu,


dwignia przeczania zakresw pozostaje
zablokowana. W takich przypadkach stosowane jest
odblokowanie awaryjne, patrz temat Odblokowanie
awaryjne.

zacisk
31

dwginia
blokujca

zapadka
-P-

-N110367_104

Blokada w pooeniu N dwigni


przeczania zakresw
Jeeli dwignia przeczania zakresw znajduje si
w pooeniu N, elektromagnes -N110- zostaje
wysterowany, na skutek czego dociska on dwigni
blokujc swym grnym hakiem do zapadki N
i zablokowuje dwigni przeczania zakresw.

W celu jej poluzowania elektromagnes -N110zostaje wyczony, a dwignia blokujca opada w


d (jak to opisano przy blokadzie w pooeniu
P dwigni przeczania zakresw).

zapadka -N-

napicie z -J217zacisk
31

367_105

63

Urzdzenia peryferyjne skrzyni biegw

Odblokowanie awaryjne blokady P


Poniewa blokada P zostaje odblokowana tylko przy
wysterowanym elektromagnesie -N110-, przy
zakceniach dziaania (np. rozadowany
akumulator, uszkodzony elektromagnes itd.)
dwignia przeczania zakresw pozostaje
zablokowana w pooeniu P.

Aby mona byo w takim przypadku ruszy


samochodem, na lewej stronie dwigni blokujcej
dostpna jest dwignia odblokowania awaryjnego.
Dojcie do odblokowania awaryjnego jest moliwe
po wymontowaniu wkadu popielniczki
i umieszczonej za nim zalepki.
Nacinicie dwigni odblokowania awaryjnego
(np. za pomoc dugopisu) powoduje odblokowanie
dwigni blokujcej.
Jednoczenie przycisk musi zosta nacinity, a
dwignia przeczania zakresw pocignita do tyu.

wkad popielniczki

popielniczka
osona
zatrzaskowa

367_106

jednostka wskaza
pooenia dwigni
przeczania zakresw
-Y26-

dwignia odblokowania
awaryjnego

Jednostka wskaza pooenia dwigni przeczania


zakresw -Y26Diody wietlne jednostki wskaza s zasilane
napiciem przez czujniki dwigni przeczania
zakresw -J587- i odpowiednio sterowane do
pooenia dwigni przeczania zakresw.
Jasno diod wietlnych sterowana jest w jedn
stron poprzez zacisk 58d (sygna o modulowanym
wypenieniu, przyciemnianie), a w drug stron
zmieniana jest wraz z wysokoci napicia
(generowana z -J587-).
Oznacza to, e dioda wietlna, ktra pokazuje
aktualne pooenie dwigni przeczania zakresw,
zostaje wysterowana za pomoc napicia
dodatniego ok.12 V, a wszystkie inne sterowane s
napiciem ok. 4 V.

367_003

367_112

64

Blokada wyjcia kluczyka zaponu


Blokada przed wyjciem kluczyka nastpuje
automatycznie za pomoc mechanizmu blokujcego
w przeczniku ukadu zezwolenia na wejcie
i uruchomienie -E415-.

mikroprzecznik 1
z rezystancj

mikroprzecznik 2

Odblokowanie blokady przed wyjciem kluczyka


zaponu dziaa na zasadzie elektromechanicznej,
poprzez chwilowe wysterowanie elektromagnesu
blokady -N376-. Przecznik -E415- potrzebuje do
tego informacji, czy dwignia przeczania zakresw
jest ju w pooeniu P.

sygna P

Informacji o pooeniu P dwigni przeczania


zakresw dostarczaj oba mikroprzeczniki
mechaniczne -F305-. S one poczone w szereg
i tworz jeden podzesp.
W pooeniu P dwigni przeczania zakresw oba
te przeczniki s zamknite i dostarczaj sygna
masy bezporednio do przecznika -E415-.
Jeeli zapon jest wyczony, elektromagnes -N376zostaje zasilony przez krtki okres z przecznika
-E415-, po czym mechanizm odblokowujcy znosi
blokad kluczyka zaponu.

367_107
odblokowanie awaryjne
(patrz Zeszyt do samoksztacenia nr 283,
strona 31)

Ze wzgldw bezpieczestwa zamontowane s dwa


mikroprzeczniki:
Mikroprzecznik 1 zostaje zamknity dopiero
wtedy, gdy w pooeniu P dwigni przeczania
zakresw poluzowany zostanie przycisk dwigni
przeczania zakresw (przycisk nienacinity).
Rezystancja wczona szeregowo umoliwia
diagnoz przewodu sygnaowego.

Odnonik
Zasad dziaanie blokady przed wyjciem
kluczyka zaponu opisano w Zeszycie do
samodzielnego ksztacenia nr 283
od strony 28.

Mikroprzecznik 2 zostaje uruchomiony dopiero,


gdy dwignia blokujca zakresyu P / N znajduje si
w pooeniu podstawowym (patrz Opis dziaania
blokady dwigni przeczania zakresw).
Sygnalizuje on rzeczywiste zablokowanie w
pooeniu P dwigni przeczania zakresw.

mikroprzecznik 1

mikroprzecznik 2

367_108

65

Urzdzenia peryferyjne skrzyni biegw

Czujniki dwigni przeczania zakresw -J587Dziaanie cigna dwigni przeczania zakresw


-J587- ogranicza si do generowania sygnau funkcji
trybu Tiptronic (z -F189-) i sygnaw P / R / N / D / S
do sterowania jednostk wskaza pooenia dwigni
przeczania zakresw -Y26-.

Sygna P / R / N / D / S
Informacja o pooeniu dwigni przeczania
zakresw (sygna P / R / N / D / S) jest przesyana jako
modulowany czstotliwociowo sygna prostoktny
(sygna FMR) ze sterownika skrzyni biegw do
sterownika czujnikw dwigni przeczania
zakresw. Na tej podstawie sterownik wysterowuje
odpowiednie diody wietlne jednostki wskaza
-Y26-.

Kademu pooeniu dwigni przeczania zakresw


przyporzdkowana jest okrelona czstotliwo
sygnau (patrz oscylogramy).
Sterownik czujnikw dwigni przeczania zakresw
ocenia sygna i wysterowuje (od strony masy)
odpowiedni diod wietlna jednostki wskaza
-Y26-, patrz rwnie strona 64.
Zalety tej modyfikacji to:
synchronizacja wskaza pooenia dwigni
przeczania zakresw w zestawie wskanikw
i na dwigni przeczania zakresw,
zmniejszenie kosztw sterownika czujnikw
dwigni przeczania zakresw -J587- przez
uproszczenie jego budowy (brak dodatkowych
czujnikw Halla).

Schemat dziaania mechanizmu przeczania biegw skrzyni typu 09D

sygna P / R / N / D / S

sygna Tiptronic

367_005

F189
F305
J587

66

przecznik trybu Tiptronic


przecznik pooenia P dwigni
przecznia zakresw
sterownik czujnikw dwigni przeczania
zakresw

N110
Y26

elektromagnes blokady dwigni


przeczania zakresw
jednostka wskaza pooenia dwigni
przeczania zakresw

Oscylogramy sygnau P / R / N / D / S
Przycza oscyloskopu:
czarna kocwka pomiarowa
czerwona kocwka pomiarowa
*

do styku 6*
do styku 9*

Styk w zczu A lub w adapterze pomiarowym


V.A.G. 1598/42

Przyrzdy pomiarowe:
V.A.G 1598/54 z
V.A.G 1598/42
tester VAS 5051

pooenia dwigni
przeczania zakresw

Warunki pomiaru:
zapon ZA.

367_006

67

Urzdzenia peryferyjne skrzyni biegw

Sygna Tiptronic
Informacja z dwigni sterujcej w prowadnicy
Tiptronic, dwignia przeczania zakresw w
pooeniu Tip+ lub w pooeniu Tip s przesyane
przewodem analogowym, w postaci sygnau
prostoktnego o zmiennej czstotliwoci
(sygna FMR), do sterownika skrzyni biegw
(patrz oscylogramy).

Zalety tej modyfikacji to:


wiksza niezawodno, poniewa trzy przewody
do sterownika zostay zastpione jednym, a wic
jest mniej miejsc, gdzie moe powsta usterka,
wiksze moliwoci diagnozy wasnej.

Oscylogramy sygnau Tiptronic


Przycza oscyloskopu:
czarna kocwka pomiarowa
do styku 6*
czerwona kocwka pomiarowa do styku 3*
*

pooenia dwigni
przeczania
zakresw

Styk w zczu A lub


w adapterze pomiarowym V.A.G. 1598/42

Przyrzdy pomiarowe:

P/R/N/D/S

V.A.G 1598/54 z
V.A.G 1598/42
Tester VAS 5051
Warunki pomiaru:
zapon ZA.
prowadnica trybu
Tiptronic

Tiptronic Tip+

Tiptronic Tip

367_007

Do sprawdzania sygnaw od i do mechanizmu


przeczania zakresw do dyspozycji jest adapter
pomiarowy V.A.G 1598/54 w poczeniu z
przyczem pomiarowym V.A.G 1598/42.
Sprawdzanie sygnaw od i do skrzyni biegw typu
09D prowadzi si przy uyciu adaptera
V.A.G. 1598/48 w poczeniu z przyczem
pomiarowym V.A.G. 1598/42.

68

Odnonik
Dalsze informacje dotyczce tematu: Sygna
trybu Tiptronic lub do przecznika trybu
Tiptronic -F189-, patrz Zeszyt do samodzielnego
ksztacenia nr 291 od strony 50.
Podstawowy sposb dziaania jest identyczny
jak ukadu w Audi A3 04, inny jest jedynie ksztat
sygnau.

Wyjanienie poj

Pojcia
Rozpito przeoe

Jako rozpito przeoe w zwizku z tematem skrzyni biegw okrela si


rozpito przeoe danej skrzyni biegw. Rozpito przeoe jest to stosunek
pomidzy przeoeniem na 1. biegu a przeoeniem na 6. (najwyszym biegu).
Warto rozpitoci przeoe otrzymuje si dzielc przeoenie na 1. biegu przez
przeoenie najwyszego biegu (w tym przypadku 6. biegu.)
Przykad dla skrzyni 09G:
i na 1. biegu 4,148
i na 6. biegu 0,686

4,148 : 0,686 = 6,05 (warto zaokrglona)

Zalety duej rozpitoci przeoe:


Oprcz duego przeoenia podczas ruszania co daje du si napdow przy
ruszaniu mona realizowa przeoenie kocowe. To ostatnie zmniejsza liczb
obrotw, co daje obnienie poziomu haasu i mniejsze zuycie paliwa.
Uzyskanie duej rozpitoci przeoe wymaga zastosowania odpowiedniej liczby
biegw, tak aby rnice liczby obrotw przy zmianie biegw (przeskok z biegu na
bieg) nie byy zbyt due.
Przy przeczaniu biegw obroty silnika nie mog spa do zakresu niskiego
momentu obrotowego, poniewa utrudniaoby to lub wrcz uniemoliwiaoby
przyspieszanie.
Najlepszym sposobem spenienia tego wymogu jest wiele biegw lub jeszcze lepiej
bezstopniowa zmiana przeoenia, stosowana w skrzyni biegw multitronic.

Dopasowanie
skrzyni biegw

Dopasowanie jednej wersji skrzyni biegw do rnych wersji silnika odbywa si w


zalenoci od momentu obrotowego i typu silnika:
liczb pytek w sprzgach i hamulcach,
dopasowanie cinienia oleju ATF w sprzgach i hamulcach,
zmiany w koach zbatych, w przekadni planetarnej (np. 4 satelity zamiast 3),
w wakach i oyskach,
wzmocnienia elementw obudowy skrzyni,
dobr przeoenia napdu osi i przekadni poredniej,
wielko przekadnika momentu obrotowego,
dobr charakterystyki wzrostu momentu obrotowego przekadnika
(dynamicznego przeoenia przekadnika lub efekt wzmocnienia przekadnika).
Przeoenia poszczeglnych biegw pozostaj z reguy takie same.

69

Skorowidz

A
Adaptacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Adaptacja skrzyni biegw . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jazda adaptacyjna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kasowanie wartoci adaptacji . . . . . . . . . . . . .
Warunki adaptacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

H
56
56
59
59
58

C
Czas szybkiego napeniania . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Cinienie napeniania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Cinienie podtrzymywane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Cinienie przeczajce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Cinienie sprzga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Cinienie sterujce. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 29
Czujnik liczby obrotw wejciowych
skrzyni biegw -G182- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
Czujnik liczby obrotw wyjciowych
skrzyni biegw -G195- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Czujnik temperatury oleju -G93- . . . . . . . . . . . . . . . 48
Czujniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9, 41 49, 66
Czujniki dwigni przeczania zakresw
-J587- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66

J
J104
J217
J285
J428
J453
J527
J533
J587

......................................
......................................
......................................
......................................
......................................
......................................
......................................
......................................

51
50
50
51
51
51
51
66

K
Konstrukcja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

L
Logika przeczania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
przecznik wielofunkcyjny -F125-. . . . . . . . . . . 42

M
Mechanizm przeczania zakresw. . . . . . . . . . . . . 60

Dane techniczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Dynamiczne wyrwnywanie cinienia . . . . . . . . . . 26
Dynamiczny program przeczania biegw
DSP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

E
Elementy przeczajce . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 27

N
N88 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28, 30, 38
N89 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28, 30, 38
N90 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28, 30, 38
N91 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28, 30, 38
N92 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28, 30, 38
N93 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28, 30, 38
Napenianie wstpne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57, 58

F41 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
F125 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41
F189 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39, 60, 66, 68
Funkcje rozproszone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

70

I
Informacja kick-down . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

Bieg wsteczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Blokada P i blokada P / N. . . . . . . . . . . . . . . . . . 63, 63
Blokada postojowa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Blokada wyjcia kluczyka zaponu . . . . . . . . . . . . . 65
Blokady dwigni przeczania zakresw
(blokada P i blokada P / N) . . . . . . . . . . . . . . . . 63

G85. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
G93. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
G182. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
G195. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hamulce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 25
Holowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

51
48
44
46

Odblokowanie awaryjne blokady P . . . . . . . . . . . . . 64


Odpowietrzanie skrzyni biegw . . . . . . . . . . . . . . 5, 6
Olej ATF (Automatic Transmissions Fluid) . . . . . . . 14
Pompa pynu ATF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Temperatura oleju ATF . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
Ukad chodzenia pynu ATF. . . . . . . . . . . . . . . . 16
Opis biegu / przebieg momentu obrotowego . . . . 31
1. bieg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
2. bieg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
3. bieg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

4. bieg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
5. bieg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
6. bieg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
Oscylogramy sygnau Tiptronic . . . . . . 45, 47, 67, 68

P
Pierwotny zesp k planetarnych . . . . . . . . . 19, 23
Program sportowy S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Przekadnia planetarna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
Przekadnia planetarna /
elementy przeczajce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Przeczanie biegu w gr z przenoszeniem
siy napdowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
Przeczanie z przekryciem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Przecznik biegu wstecznego -F41-. . . . . . . . . . . . 53
Przecznik Tiptronic -F189- . . . . . . . . . 39, 60, 66, 68
Przecznik wielofunkcyjny -F125- . . . . . . . . . . . . . 41
Przekadnik momentu obrotowego . . . . . . . . . . . . 10
Przekrj skrzyni biegw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8

R
Regulator temperatury oleju (termostat). . . . . . . . 16
Rozpito przeoe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
Rozrusznik
Blokada rozrusznika. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Sterowanie rozrusznikiem. . . . . . . . . . . . . . . . . 53
Ruszanie na 2. biegu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

U
Ukad obiegu oleju / smarowanie . . . . . . . . . . . . . . 15
Ukad sterowania hydraulicznego. . . . . . . . . . . . . . 28

W
Warto tarcia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
Wtrny zesp k planetarnych . . . . . . . . . . . . 19, 23
Wymiana informacji w magistrali CAN . . . . . . . . . . 50

Y
Y26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38, 66

Z
Zastosowanie do jazdy terenowej. . . . . . . . . . . . . . . 5
Zawory elektromagnetyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
Zesp k planetarnych typu Lepelletier . . . . . . . . 18
Zestawienie elementw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Zcza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

S
Schemat dziaania skrzyni biegw typu 09D. . . . . 38
Schematyczne przedstawienie
przeniesienia napdu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
Skrzynka zaworw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Sprzga i hamulce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 25
Sprzgo jednokierunkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
Sprzgo w fazie regulacji, sprzgo
przekadnika momentu obrotowego . . . . . . . . 13
Sterownik automatycznej skrzyni biegw
-J217- . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Strategia przeczania biegw
w trybie Tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54
Sygna P / R / N / D / S . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Sygna Tiptronic . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
Sygnay dodatkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52

wiata cofania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53

T
Termostat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Tryb awaryjny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Tryb pracy gorcej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

71

367

Przewaga dziki technice www.audi.de

Szkolenie serwisu

Automatyczna skrzynia 6-biegowa 09D


w samochodzie Audi Q7
Zeszyt do samodzielnego
ksztacenia nr 367
Wszystkie prawa oraz
zmiany techniczne
zastrzeone.
Copyright
AUDI AG
I/VK-35
Service.training@audi.de
Faks +49 - 841 / 89 - 36367
AUDI AG
D-85045 Ingolstadt
Stan techniczny 10/06
Wydrukowano w Polsce
A07.5S00.20.00

You might also like