9/2011

Obiekty widowiskowe

str. 6

Wizualizacja Stadionu Narodowego, rdo zdj: NSC/J. Konik; rdo wizualizacji NCS

W numerze:
l Batyckie Forum Normalizacyjne - BSF

SPIS TRECI
WIADOMOCI PKN to miesicznik
elektroniczny publikowany cyklicznie na
stronie internetowej PKN www.pkn.pl
od numeru 9/2011.
ZESP REDAKCYJNY
Redaktor odpowiedzialna:
Joanna Skalska - tel. 22556 74 62
Redaktor:
Barbara Ksik - tel. 22556 74 60
Redaktor strony internetowej:
Marta Hejduk (stale wsppracuje)
tel. 22556 77 09
Skad:
Oskar Sztajer (stale wsppracuje)
tel. 22556 77 62
REDAKCJA:
00-950 Warszawa, skr. poczt. 411
ul. witokrzyska 14
e-mail: redakcja@pkn.pl
WYDAWCA:
Polski Komitet Normalizacyjny
ul. witokrzyska 14, 00-050 Warszawa
Artykuy publikowane w miesiczniku
Wiadomoci PKN s chronione
prawami autorskimi. Ich kopiowanie
i rozpowszechnianie (w caoci lub czci)
wymaga zgody wydawcy, a cytowanie
powoania si na rdo.
Artykuy publikowane w miesiczniku
Wiadomoci PKN przedstawiaj punkt
widzenia autorw i nie zawsze s tosame
z pogldami wydawcy.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoci za
tre ogosze.
Copyright by
Polski Komitet Normalizacyjny

OD PREZESA PKN

Z YCIA PKN
Batyckie Forum Normalizacyjne

ZE WIATA
20 lat mino...

Kryteria czonkostwa w CEN i CENELEC

Z PRAC NORMALIZACYJNYCH
Obiekty widowiskowe - Zdzisaw Nosarzewski

3
5

Bezpieczniejsze zabawki

10

Wesoe miasteczka

11

Ochrona na lotniskach

12

Normy jesieni

13

Czerwony czy pomaraczowy - kto ma racj?

13

Maa czarna

14

Z YCIA KT
Co nowego w lipcu w KT

15

15

OD PREZESA PKN

Szanowni Czytelnicy
Czasopisma techniczne, a do takich zaliczaa si kiedy Normalizacja,
w wikszoci przypadkw odczuwaj trudnoci z zachowaniem swojego wyrazu
w warunkach wolnego rynku. Nie dotyczy to tylko problemw finansowych
zwizanych ze zrwnowaeniem kosztw produkcji, ale take trudnoci
z dostarczeniem Czytelnikom publikacji, jakich oczekuj. Podobne problemy
spotkay kilka lat temu i nasze czasopismo. Jak Pastwo pamitaj, zmienilimy
wtedy profil Normalizacji na bardziej popularny, dostarczajc wicej informacji
z zakresu funkcjonowania systemu normalizacji w Polsce, co jest rwnoznaczne
z systemem europejskim i midzynarodowym, wobec bardzo silnych zwizkw z tymi
systemami. Zmiana tytuu na Wiadomoci PKN oddawaa charakter czasopisma. Ju
wtedy wiedzielimy, e to jest zaledwie pierwszy krok w niekoczcym si procesie
staych przeobrae periodyku PKN, ktry z oficjalnego (papierowego) organu PKN,
stanie si pismem dla uczestnikw normalizacji. Zdawalimy sobie spraw, e obok
zmian w profilu czasopisma nieuchronne stanie si odejcie od anachronicznych
form prezentowania informacji publicznych, ktre musz nada za gwatownym
rozwojem technik informatycznych stwarzajcych niespotykane dotd moliwoci tempa i liczby wymienianych informacji. Chocia nie ma nas jeszcze na
Facebooku, to stopie informatyzacji PKN jest na tyle wysoki, e publikowane
w Wiadomociach PKN informacje byy znacznie opnione w stosunku
do prezentowanych na stronie internetowej. Inne s te dzisiaj oczekiwania
czytelnikw co do rodzaju i formy przedstawianych informacji.
Otrzymuj Pastwo dzisiaj pierwszy numer Wiadomoci PKN w wersji
elektronicznej, jeszcze w poprzedniej formie graficznej, ktra bdzie stopniowo
przeksztaca si w nowoczesny biuletyn informacyjny, przeznaczony dla
wszystkich uczestnikw normalizacji ekspertw, uytkownikw norm,
konsumentw. Biuletyn mona bezpatnie pobra z naszej strony internetowej.
Zachcam wszystkich Czytelnikw do wsppracy przy redagowaniu biuletynu.
To ma by magazyn dla Was.
Dr in. Tomasz Schweitzer
Prezes PKN

WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Z YCIA PKN

Batyckie Forum Normalizacyjne (BSF) na Litwie

W dniach 1-3 wrzenia 2011 roku w Nidzie
na Litwie odbyo si coroczne spotkanie
przedstawicieli organizacji normalizacyjnych pastw nadbatyckich (modych
czonkw CEN/CENELEC). Wziy w nim
udzia krajowe jednostki normalizacyjne
z Litwy (LST), Estonii (EVS), otwy (LVS)
iPolski (PKN). Podczas forum uczestnicy
dzielili si dowiadczeniem, przedstawiali osignicia na polu normalizacyjnym
i dyskutowali o istotnych kwestiach zwizanych z europejskim systemem normalizacyjnym w celu wypracowania wsplnego
stanowiska.
Sesj plenarn otworzy Brunonas ikus - dyrektor litewskiej organizacji normalizacyjnej (LST). Nastpnie Antanasa Vinkusa - burmistrz Neryngi wygosi przemwienie powitalne, w ktrym skupi si
gwnie na atutach i perspektywach rozwoju kurortu w Nidzie.
W kolejnym punkcie programu przewodniczcy
delegacji: Priit Kikas (EVS), Ingars Pilmanis (LVS),
Brunonas ikus (LST) i Tomasz Schweitzer (PKN)
przedstawili osignicia swych krajowych jednostek
normalizacyjnych oraz wydarzenia, ktre miay
miejsce po ostatnim posiedzeniu BSF.

Wrd zaproszonych goci by Bogdan Topi prezydent SIST, ktry scharakteryzowa obecn sytuacj
soweskiej organizacji normalizacyjnej, przysze
wyzwania i poinformowa o niedawno wprowadzonym narzdziu One-Stop-Help-Desk.
Po Sesji plenarnej rozpoczto prace w czterech
grupach roboczych:
1. Wdraanie europejskiej polityki normalizacji
w regionie BSF.
2. Rozwj, przyjcie i wprowadzanie Norm Europejskich.
3. PR, promocja i szkolenia.
4. Nowe instrumenty IT.

Grupa Robocza 1

W grupie tej wzili udzia przedstawiciele kierownictw krajowych jednostek normalizacyjnych. Podczas sesji omwiono ponisze tematy :
1. Projekt rozporzdzenia w sprawie normalizacji
europejskiej COM (2011) 315/2. Zostay zaprezentowane i omwione zarwno komentarze LST do
rozporzdzenia, jak i uwagi pozostaych jednostek,
w tym szczegowa analiza opracowana przez PKN.
Wszystkie komentarze zostay zaakceptowane i na
ich podstawie wypracowano wsplne stanowisko.
Ponadto uczestnicy zdecydowanie poparli stanowisko CEN i CENELEC w tej kwestii.
2. Zasady wzajemnej oceny spenienia kryteriw
czonkostwa przez czonkw CEN i CENELEC. Uczestnicy dyskutowali nad reguami przyjtymi przez obie
organizacje i opracowali wsplny scenariusz oceny.
3. Zaangaowanie Maych i rednich Przedsibiorstw (MP) w proces normalizacyjny. Zaprezentowano dane statystyczne i zgodzono si, e zaangaowanie MP w normalizacj jest bardzo wane
i powinno si odbywa we wsppracy z KJN.

Grupa Robocza 2

W ramach prac tej grupy omwiono trzy tematy:

1. Wasne propozycje nowych tematw EN lub
innych dokumentw normalizacyjnych oraz przewodniczenie WG, a w szczeglnoci zwizane z tym:
koszty, odpowiedzialno i organizacja. KJN biorce
WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Z YCIA PKN
udzia w BSF maj niewielkie dowiadczenie w tej
kwestii, poniewa liczba ekspertw biorcych udzia
w pracach KT i grup roboczych jest bardzo maa,
a wynika to gwnie z problemw finansowych
przemysy krajowe cigle w niedostateczny sposb
finansuj normalizacj. Trudno take o ekspertw,
gdy z racji ich duego zaangaowania w prac zawodow czsto nie znajduj czasu na prace normalizacyjne.
2. Ankieta powszechna i formalne gosowanie nad
projektami Norm Europejskich i innych dokumentw normalizacyjnych na poziomie krajowym oraz
formuowanie stanowiska krajowego. Uczestnicy BSF
stwierdzili, e w tej kwestii maj podobne dowiadczenia: wykorzystuj Livelink oraz stron internetow. Gwnym problemem jest natomiast brak informacji zwrotnej i komentarzy do projektw EN, nawet
w przypadku gdy istnieje krajowy komitet lustrzany.
3. Transpozycja Norm Europejskich i innych dokumentw normalizacyjnych na poziomie krajowym. Wszyscy
uczestnicy transponuj EN przez ich publikacj i ogoszenie. Natomiast na podstawie rekomendacji krajowych KT
i w zalenoci od funduszy s one tumaczone na jzyk
krajowy. Komitety techniczne LST, PKN, EVS tworz grupy robocze zajmujce si tumaczeniem EN na podstawie
wasnych procedur. W LST dodatkowo istnieje Komisja
Terminologiczna, ktra wykonuje ekspertyzy dotyczce
litewskiej terminologii uywanej w normach.

Grupa Robocza 3

W tej grupie skoncentrowano si na kwestiach

zwizanych z dziaaniami PR, promocj normalizacji
i szkoleniami z dziedziny normalizacji.
Przedstawiciele organizacji normalizacyjnych
uczestniczcych w BSF przedstawili obszerne prezentacje, w ktrych szczegowo omwili sposb
prowadzenia promocji i podejmowane dziaania.
Przedstawiciel LST podkreli znaczenie ujednolicenia
wewntrznej i zewntrznej komunikacji. Zauway,
e dziaania PR obejmuj take organizacj midzynarodowych i lokalnych warsztatw, spotka i innych
wydarze tego typu.
Reprezentantka EVS skupia si na dziaaniach
promocyjnych i metodach, za pomoc ktrych dociera si do klienta: e-mailing, strona internetowa,
ogoszenia w prasie. Zaznaczya, e wany jest udzia
w rnych imprezach i targach branowych.
Przedstawiciel LVS podkreli, e otewska organizacja normalizacyjna przygotowuje specjalistyczne
4

informacje na temat rnych norm z wielu dziedzin.

W celu promowania normalizacji na otwie wykorzystuje si te popularne portale spoecznociowe jak
Twitter.
Reprezentant PKN szczegowo omwi produkty
i usugi swojej firmy oraz grupy docelowe, do ktrych
s one kierowane. Dzielc si dowiadczeniami
z organizacji szkole normalizacyjnych, zauway,
e ich prowadzenie jest przedsiwziciem nieatwym, bo trudno jest konkurowa na tym
polu z profesjonalnymi firmami szkoleniowymi.
Podano rwnie najwaniejsze informacje o Znaku
Zgodnoci z Polsk Norm.
Wszyscy uczestnicy zgodnie podkrelali znaczenie
finansowania PR i promocji.

Grupa Robocza 4

Podczas dyskusji poruszono dwa tematy:

1. Przegld aktualnych narzdzi IT wykorzystywanych w codziennej pracy normalizacyjnej w kadym
kraju.
2. Nowoci IT planowane do wykorzystywania
w przyszoci.
Podzielono si ponadto dowiadczeniami w korzystaniu z PROJEXDATA oraz sformuowano uwagi nt.
narzdzi do importowania danych do lokalnej bazy
danych, do automatyzacji procesu normalizacyjnego,
do pobierania tekstw. Dyskutowano rwnie na
temat sprzeday norm on-line (e-shop) oraz ochrony
elektronicznych wersji norm. Przedstawiciel PKN
omwi stan zaawansowania prac nad nowym
portalem - Polski Zasb Normalizacyjny.
Nastpne spotkanie BSF odbdzie si za rok
w Estonii.

WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

ZE WIATA

20 lat mino...
Ju od 20 lat CEN i ISO maj wspln wizj koordynowania norm na poziomie wiatowym. W 1991
roku obie organizacje zawary Porozumienie Wiedeskie (odnowione w 2001 r.), dziki ktremu
normy opracowywane w jednej organizacji mog
by rwnolegle poddane procedurom (ankiecie
i gosowaniu) w drugiej. Mechanizm ten pozwala
unika niepotrzebnego dublowania prac.
Pomimo e zgodnie z zapisami Porozumienia
prymat wiod Normy Midzynarodowe (ISO), to
moliwe jest rwnie opracowywanie norm na poziomie regionalnym (EN), w szczeglnoci w obsza-

rach zwizanych z funkcjonowaniem Jednolitego

Rynku Europejskiego.
Podobne Porozumienie w sektorze elektrotechniki
zostao podpisane przez CENELEC i IEC w 1991r. (Porozumienie z Lugano) i odnowione w 1996 r. (Porozumienie Drezdeskie).
Dziki obu Porozumieniom zwiksza si interoperacyjno produktw i usug, co przyczynia si
do wzmocnienia handlu.
Opracowano na podstawie
CONNECT CEN-CENELEC Newsletter Issue2- June 2011
J.S.

Kryteria czonkostwa w CEN i CENELEC

CEN i CENELEC opublikoway nowy, wsplny
przewodnik okrelajcy kryteria czonkostwa w
europejskich
organizacjach
normalizacyjnych.
W czerwcu br. na Zgromadzeniach Oglnych obu
organizacji zaaprobowano dokument CEN-CENELEC
Guide 20 definiujcy warunki, ktre musz speni
organizacje ubiegajce si o czonkostwo w CEN
i CENELEC od 1 stycznia 2012 roku. Natomiast
organizacje bdce czonkami CEN i CENELEC,
zgodnie z zapisami w dokumencie, zobowizane s
do przeprowadzenia samooceny i przygotowania na
jej podstawie raportu dla Grupy Roboczej Criteria for
Membership przed kocem 2012 roku.
Europejskie organizacje normalizacyjne zredefinioway kryteria czonkostwa, bazujc na kryteriach
okrelonych przez WTO/TBT. W dokumencie szczegowo opisano 6 warunkw, ktre musz speni
aktualni i przyszli czonkowie CEN i CENELEC:

przejrzysto (dostp do aktualnych informacji nt.

prac normalizacyjnych umoliwiajcy zainteresowanym stronom wczenie si w prace);
otwarto i rozwj (dostp do prac normalizacyjnych dla wszystkich zainteresowanych przy zachowaniu zasady delegacji krajowej na szczeblu europejskim, wspieranie sabszych grup interesariuszy i
umoliwienie im udziau w opracowywaniu norm na
rwnych prawach);
bezstronno i konsens (gwarancja neutralnej
platformy do prowadzenia prac normalizacyjnych);
skuteczno i przydatno (norm);
spjno, rentowno;
stabilno.
Wicej mona przeczyta w CEN-CENELEC Guide 20:
ftp://ftp.cen.eu/BOSS/Reference_Documents/Guides/CEN_CLC/
CEN_CLC_20.pdf

Opracowano na podstawie www.cen.eu

J.S.
WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Z PRAC NORMALIZACYJNYCH
Zdzisaw Nosarzewski

Obiekty widowiskowe
W przyszym roku odbdzie si w Polsce
wielka impreza sportowa EURO 2012.
W publikatorach czsto ogldamy
zdjcia z prac przy nowych obiektach
sportowych. Komitet Techniczny 2
ds. Sprztu Sportowego opracowa
w latach ubiegych normy dotyczce m.in.
obiektw sportowych. W przedstawionych
normach podano wymagania odnoszce
si do urzdze dla widzw w staych
lub tymczasowych miejscach imprez
o charakterze widowiskowym, cznie
z halami sportowymi i stadionami.
Oglne wymagania projektowania
obiektw widowiskowych

Na pocztku warto zwrci uwag na wieloczciowa norm PN-EN 13200.

PN-EN 13200 Obiekty widowiskowe
Cz 1: Wymagania dotyczce projektowania widowni - Wyszczeglnienie
Cz 3: Elementy oddzielajce - Wymagania
Cz 4: Siedziska - Waciwoci wyrobu
Cz 5: Trybuny teleskopowe
Cz 5: Trybuny demontowalne (tymczasowe)
Zgodnie z zapisem ww. normy obiekt widowiskowy skada si z miejsca wydarzenia, widowni i zaplecza. Obejmuje to wszystkie przestrzenie, w ktrych
gromadzi si publiczno (wewntrz lub na zewntrz) w celu ogldania wydarze sportowych.
Miejscem wydarzenia moe by bienia, boisko,
skocznia itp. Na widowni powinny by miejsca siedzce, stojce oraz przestrze przewidziana dla widzw na wzkach inwalidzkich. Na zapleczu znajduj
si urzdzenia uytecznoci publicznej, np. toalety,
bufety, punkty pierwszej pomocy, sklepy z pamitkami, przejcia, schody i podjazdy.
Miejsca stojce i siedzce mog by umieszczone
na powierzchni poziomej, na nachyleniu lub
w rzdach ze stopniami. Widownia powinna by tak
zaprojektowana, aby zapewni kademu widzowi
dobr widoczno. Wszystkie przejcia i obszary
6

dla widzw stojcych powinny mie powierzchnie

przeciwpolizgowe. Zalecane wartoci nachyle dla
miejsc stojcych i przej nie powinny przekracza
10% (6o). Przy projektowaniu miejsc stojcych
w postaci stopni ich wysoko ma wynosi co
najmniej 350 mm, a szeroko powierzchni do stania
400 mm. Miejsca siedzce powinny by oznakowane
i ponumerowane. Jeli miejscami siedzcymi s
stopnie, to wysoko stopnia ma mie 450 mm,
a zalecana gboko siedzisk w rzdzie 800 mm. Jeli
miejsca siedzce s na awkach, zalecane wymiary
szerokoci awki to 400 mm, gboko siedzisk
w rzdzie 800 mm.
W przypadku instalowania pojedynczych siedzisk
zalecane wymiary wynosz dla gbnoci siedzisk
w rzdzie 800 mm, szeroko przejcia 350 mm, gboko siedziska (bez gruboci oparcia) 400 mm.
W normie przedstawiono w postaci graficznej przykadowe rozwizania miejsc stojcych i siedzcych.

wg PN-EN 13200-1:2005
WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Z PRAC NORMALIZACYJNYCH
Widownia powinna posiada co najmniej jedn
wydzielon stref dla widzw na wzkach inwalidzkich wraz z miejscami dla osb towarzyszcych. Naley zapewni dojcie do tych stref paskimi podjazdami i, jeli jest to niezbdne, windy lub inne rodki
podnoszce. W pobliu strefy naley udostpni toalety dla niepenosprawnych.
Obiekty widowiskowe powinny by wyposaone
w owietlenie zgodne z wymaganiami norm
PN-EN 12193:2005 Owietlenie w sporcie oraz
PN-EN 1838:2005 Owietlenie awaryjne. Obiekt
powinien posiada precyzyjny i niezawodny system
przekazu wiadomoci widzom. W razie braku sprztu
do przekazywania informacji dwikowej osobom
niewidomym i sabowidzcym naley zapewni
informacje za pomoc pisma Braillea. Osobom
niewidomym i sabowidzcym moe pomc
w ich orientacji prosta dotykowa mapa urzdze
widowiskowych. Miejsca dla wzkw inwalidzkich
naley odpowiednio oznakowa i opisa. Wszystkie
znaki do przekazywania informacji publicznej
powinny zawiera symbole podane w normie
PN-ISO 7001:1997 Symbole informacji publicznej.
Projektant powinien okreli pojemno obiektu
dla widzw stojcych i siedzcych. Zagszczenie
widzw stojcych nie powinno przekracza
47 widzw na 10 m2 bez przej. W obszarze tym
naley stosowa elementy rozdzielajce. Dla miejsc
siedzcych w postaci stopni lub awek naley
zaplanowa minimaln warto wynoszc 500mm
dla jednego widza. Projektowana pojemno
dla miejsc siedzcych w postaci pojedynczych
siedzisk wyznacza zaplanowana ich ilo. Ilo
miejsc w rzdzie z dwoma przejciami w przypadku
zadaszenia powinna wynosi 28, a w obszarach na
wolnym powietrzu 40. Jeli rzd ma jedno przejcie
ilo miejsc w rzdzie naley podzieli przez 2.
Zalecenia dotyczce przepustowoci wyjcia z widowni (zacznik E) dla ewakuacji w sytuacjach nadzwyczajnych: widzowie powinni dotrze do miejsca
bezpiecznego w cigu 8 minut w przypadku obszarw na wolnym powietrzu i w 2 minuty w przypadku
zadaszonych. Zaleca si, aby maksymalna dugo
drogi pojedynczego widza do wyjcia, w swobodnym strumieniu, wynosia maksymalnie 30 m w przypadku obszarw zadaszonych i maksymalnie 60 m
na wolnym powietrzu. Zaleca si, aby minimalna szeroko wyjcia z widowni wynosia 1,2 m. Planowana
przepustowo na drodze poziomej, o podanej szeWIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

rokoci, w cigu 1 minuty powinna wynosi 100 osb,

za na schodach 79 osb. Dodatkowo naley rozway ewakuacj widzw na wzkach inwalidzkich.
Obcienia i inne oddziaywania dynamiczne naley oblicza zgodnie z norm PN-EN 1991-1-1:2010
Eurokod 1 Oddziaywania na konstrukcj Cz 1-1:
Oddziaywania oglne Ciar objtociowy, ciar
wasny, obcienia uytkowe w budynkach z tym, e
naley uwzgldni stan powstaego podekscytowania wyraonego aktywnym reagowaniem widza.
W normie podano sposb obliczenia linii widzenia. Powinno si uzyskiwa minimalne wartoci linii
widzenia. Warto ta zaley od poziomej odlegoci
midzy oczami widza a punktem obserwacji w stosunku do rnicy wysokoci pooenia oczu widza
a wysokoci punktu obserwacji. Najwiksze odlegoci obserwacji wydarzenia sportowego (zaczniki B C) podzielono na trzy grupy A, B, C, ktre charakteryzuj gwnie prdko akcji, wielko obiektu
i wielko obszaru dziaania. W zaczonych tabelach
podano kryteria podziau na grupy oraz podzia dyscyplin sportowych ze wzgldu na prdko akcji
i wielko miejsca wydarzenia, cznie z wysokoci
punktu obserwacji.
W zaczniku D podano zalecenia dla projektowania konstrukcji dachowych trybun. Wysoko
konstrukcji dachowych i wysoko balkonw nie
powinna przeszkadza widzom w obserwacji rodka
wydarzenia. Zawieszane tablice informacyjne powinny by dobrze widoczne ze wszystkich miejsc.
Podano przykadowe rozwizania konstrukcji dachw i balkonw oraz wartoci tych wysokoci dla
wybranych dyscyplin.

Dodatkowe wymagania projektowania

obiektw widowiskowych

W czci 3. normy PN-EN 13200 podano szczegowe wymagania elementw oddzielajcych.

W normie uwzgldniono nastpujce elementy
i bariery:
a) bariery obszaru zewntrznego;
b) bariery miejsca wydarzenia;
c) elementy rozdzielajce;
d) bariery bezpieczestwa;
e) bariery z przodu i tyu siedzisk;
f ) bariery na trybunach dla widzw;
g) wejcia i koowroty;
h) wyjcia i bramy;
7

Z PRAC NORMALIZACYJNYCH
i) bariery tymczasowe;
j) bariery z przodu sceny.
W ocenie potrzeby zastosowania bariery i doboru
jej typu projektant i zarzdzajcy powinni rozway
przeznaczenie obiektu i zagroenia jego uytkownikw. W normie podano, jakie obcienia powinny
wytrzymywa bariery, jakie powinny by ich wysokoci, sposoby mocowania, konserwacji. Norma
dodatkowo podaje wymagania bezpieczestwa dla
wszystkich elementw rozdzielajcych. Projektant
powinien uwzgldnia takie zagroenia jak: napory
tumw, zabezpieczenie przed przedostawaniem si
niepodanych przedmiotw do obiektu widowiskowego (rac wietlnych, ostrych przedmiotw, alkoholu itp.) Wymagania dotyczce ochrony pola gry
dla pewnych rodzajw sportu mog by nastpujce (lub wystpujce cznie): ochrona siami policji,
fosa, ogrodzenia nie do sforsowania, ukad wysokoci siedzisk. Projektant powinien przewidzie podzielenie obszaru na sektory tak, aby nie bya przekroczona pojemno kadego z nich. Widzowie podczas
wchodzenia do wszystkich sektorw obiektu powinni by dokadnie liczeni, a ich liczba kontrolowana,
aby zapobiega zatoczeniu i przekroczeniu pojemnoci bezpiecznej. Jeli ma by dozwolone swobodne przemieszczanie si widzw powinno zapewni
si dziaania kontroli i nadzorowania, aby mie pewno, e nie zostaa przekroczona pojemno kadej
czci obszaru.

mych czci w kadej pozycji i podczas poruszania si;

-- krawdzie siedzisk opar i podokietnikw, z ktrymi widz moe mie kontakt powinny by zaokrglone promieniem 3 mm, a pozostae by bez ostrych
krawdzi i naroy;
-- zakoczenia elementw z wydreniami powinny
by zakryte lub zalepione;
-- naley przewidzie ochron widza przed zabrudzeniem smarem stosownym do elementw ruchomych;
-- ksztat siedzisk powinien zapewnia odpyw wody
i powinien by atwy do czyszczenia;
-- przy wykonaniu siedzisk z rnych materiaw
istotny jest waciwy ich dobr;
-- siedziska powinny spenia wymiary podane w tabeli i w czci 1 omawianej normy.
W zaczniku A podano sposoby badania odpornoci siedzisk na temperatur. W zacznikach B i C
pokazano przykadowe rozwizania siedzisk i wymagania ergonomiczne dla projektantw siedzisk.

Trybuny teleskopowe

Waciwoci siedzisk

W czci 4. normy PN-EN 13200 podano waciwoci mechaniczne, fizyczne i chemiczne siedzisk
zamocowanych trwale w obiektach, w ktrych przeprowadzane s imprezy sportowe. Dotyczy to imprez
pod dachem lub na wolnym powietrzu. W normie
podano kryteria mocowania siedzisk do konstrukcji
zgodne z norm PN-EN 12727:2004 Meble - Siedziska szeregowe - Metody bada oraz wytrzymaoci
i trwaoci. Wymagania maj zapewni odpowiedni
wytrzymao statyczn i dynamiczn pod wpywem
obcie i czynnikw atmosferycznych. Ponadto podano wymagania dotyczce komfortu, funkcjonalnoci i bezpieczestwa.
Siedziska powinny by zaprojektowane tak, aby
nie powodoway urazw ciaa widza. Naley przy
tym rozway nastpujce czynniki:
-- zachowanie bezpiecznej odlegoci do rucho8

W czci 5. normy PN-EN 13200 podano waciwoci dotyczce teleskopowych trybun stosowanych
w miejscach wydarze widowiskowych, cznie ze
stadionami sportowymi, halami sportowymi pod
przykryciem i na wolnym powietrzu.
Trybuny teleskopowe to szereg zmontowanych
platform lub poziomych rzdw podpartych
pionowymi kolumnami, ktre w postaci zamknitej
zajmuj niewiele miejsca a mog by przesuwane
na koach lub powietrznych poduszkach tak jak
pozwala na to system otwierania i zamykania,
przeksztacajc obszar podogi w wielopoziomowe
WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Z PRAC NORMALIZACYJNYCH
rzdy stanowice widowni. Trybuny najczciej
s mocowane do konstrukcji budynku. W innym
przypadku, aby zapewni stateczno trybuny
zaleca si, eby stosunek wysokoci do gbokoci
zamknitego urzdzenia nie przekracza 3,5:1.
Norma podaje szereg wymaga projektowych,
materiaowych, dopuszczalnych obcie, podoa
oraz konstrukcyjnych, ktre pomog zwikszy
bezpieczestwo widzw. Zaleca si, aby wszystkie
poczenia byy tak zaprojektowane, eby niemoliwe
byo przypadkowe zamknicie i otwarcie. Trybuny
teleskopowe powinny posiada bariery i siedziska
zgodne z wymaganiami czci 3. i 4. normy EN 13200.
Norma przewiduje, by projekt i uyteczno trybuny
sprawdzia niezalena jednostka.
W zaczniku A podano wymagania dotyczce
przebiegu zaopatrzenia, instalowania i uytkowania
trybuny teleskopowej oraz wykaz wymaganych
dokumentw u uytkownika.

ni widzom bezpieczestwo porwnywalne z tym,

ktre zapewniaj widownie staych obiektw widowiskowych.
Trybuny tymczasowe naley skada zgodnie
z instrukcj producenta, stosujc wszystkie przewidziane warunki kontroli na rnych etapach.

Trybuny demontowalne

W czci 6. normy PN-EN 13200 podano waciwoci dotyczce trybun demontowalnych (tymczasowych) stosowanych w miejscach wydarze widowiskowych, cznie ze stadionami sportowymi, halami
sportowymi pod przykryciem i na wolnym powietrzu.
Trybuna demontowalna (tymczasowa) jest zbiorem
elementw, ktre mona wielokrotnie demontowa
i skada tak, aby utworzy stojce lub siedzce
miejsca dla widzw. Norma podaje wymagania
projektowe oraz odlegoci midzy rodkami
siedzisk, minimalne i maksymalne wysokoci
stopni. Ponadto zaleca si, aby widzowie mogli
przemieci si do miejsca bezpiecznego w cigu
8 minut. Odrbny rozdzia powicony zosta
dopuszczalnym obcieniom, ktre powinny przenosi demontowalne trybuny. Trybuny demontowalne powinny posiada bariery zgodne
z wymaganiami czci 3. normy EN 13200.
W zaczniku A podano wymagania zaopatrzenia,
skadania i demontowania trybun tymczasowych.
Trybuny tymczasowe wystpuj w dwch kategoriach:
-- trybuny tymczasowe zakupione przez uytkownika;
-- trybuny tymczasowe wypoyczone przez uytkownika.
W kadym z tych przypadkw naley zapewWIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Przedstawione Polskie Normy zawieraj wymagania, ktre s niezbdne do projektowania duego

obiektu sportowego, obiektu wielofunkcyjnego sucego do imprez sportowych oraz innych imprez
typu widowiskowego, a take do niewielkiego obiektu sportowego typu orlik.
Warto podkreli, e wymagania PN maj na celu
zapewnienie bezpieczestwa osobom zgromadzonym na stadionach i halach sportowych.
Mgr in. Zdzisaw Nosarzewski jest przewodniczcym KT 2 ds. Sportu i Rekreacji.

Z PRAC NORMALIZACYJNYCH

Bezpieczniejsze zabawki...
Na placu zabaw, w szkole czy w domu dzieciom
stale towarzysz zabawki. Musz wic by tak skonstruowane, eby niepotrzebnie nie naraa naszych
pociech na dodatkowe zagroenia. A jest przed czym
chroni. Z niezalenych testw zabawek wynika,
e mog one zawiera toksyczne substancje: kadm,
nikiel, ow, atwo si psuj i rozlatuj na mae czci, ktre mog by niebezpieczne dla najmniejszych
dzieci.
Od 20 lipca 2011 r. obowizuj postanowienia
nowej Dyrektywy w sprawie bezpieczestwa zabawek. Na wszystkich podmiotach zaangaowanych
w produkcj, sprzeda i kontrol zabawek na rynku
UE spocznie wiksza odpowiedzialno. Organy nadzoru rynku maj zapewni odpowiednie rodki kontroli na zewntrznych granicach UE, w Unii oraz bezporednio w siedzibach podmiotw gospodarczych.
Producenci zabawek, importerzy i dystrybutorzy te
bd mieli wicej obowizkw. Przed wprowadzeniem nowych zabawek na rynek bd musieli zidentyfikowa niebezpieczestwa i potencjalne zagroenie poprzez ocen bezpieczestwa. Producenci
s rwnie zobowizani do zapewnienia moliwoci
ledzenia wyrobu w acuchu dostaw i umieszczania
na produkcie nazwy firmy, adresu i numeru przesyki.

Majc to wszystko na uwadze, CEN opracowa

i opublikowa EN 71-1:2011 Safety of toysPart 1: Mechanical and physical properties w niespena dwa lata.
Norma ta jest now wersj EN 71-1:2005 i pierwsz
opublikowan Norm Europejsk uwzgldniajc
postanowienia nowej dyrektywy w sprawie bezpieczestwa zabawek (2009/48/WE). Wykorzystanie
w procesie produkcyjnym EN 71-1:2011 zapewni domniemanie zgodnoci z ww. dyrektyw (wymagania
dotyczce waciwoci chemicznych bd obowizyway od 20 lipca 2013 r.).
Norma EN 71-1:2011 zostaa opracowana przez
ekspertw CEN/TC 52 Bezpieczestwo zabawek,
a dziki pracy KT 237 ds. Artykuw dla Niemowlt
i Maych Dzieci oraz Bezpieczestwa Zabawek zostaa
wprowadzona do zbioru PN jako PN-EN 71-1:2011
Bezpieczestwo zabawek Cz 1: Waciwoci mechaniczne i fizyczne.
W normie okrelono wymagania i metody bada
waciwoci mechanicznych i fizycznych zabawek.
Ma ona zastosowanie nie tylko do zabawek, ale rwnie produktw lub materiaw zaprojektowanych,
lub przeznaczonych do zabawy dla dzieci poniej
14 lat. Zawiera rwnie szczegowe wymagania dotyczce zabawek przeznaczonych dla dzieci
w wieku poniej 36 miesicy, w tym take dla dzieci,
ktre jeszcze nie potrafi siada.
Zawarto w niej take wymagania odnonie do zabawek doczanych do produktw ywnociowych
i opakowa; rozszerzono rwnie wymagania dotyczce wodnych zabawek dmuchanych.
Norm mona kupi w Wydziale Sprzeday PKN,
a zapozna si z jej treci w Czytelni Norm przy
ul. witokrzyskiej 14 w Warszawie.
Opracowano na podstawie :
www.cen.eu

New EU rules to strengthen toy safety European Commission - Press Release

J.S.

10

WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Z PRAC NORMALIZACYJNYCH

Wesoe miasteczka
W dobie letnich wyjazdw aktualne pozostaje
pytanie dokd si uda i w co si bawi. Szukajc
atrakcyjnych miejsc oraz rozrywek, czsto jako cel
podry wybieramy wesoe miasteczka oraz parki
rozrywki. W Polsce pierwsze wesoe miasteczko powstao w 1929 r. w Poznaniu. Po raz pierwszy wtedy
uyto te tego terminu. Najwikszy tego typu obiekt
w Polsce to lskie Wesoe Miasteczko w Wojewdzkim Parku Kultury i Wypoczynku. O fenomenie wesoych miasteczek mona pisa szeroko, podkrelajc
ich wielko, ilo odwiedzajcych czy te ekscytujc
si ich najnowszymi atrakcjami. Najwaniejsze jest
jednak, aby to byy miejsca bezpieczne dla uytkownikw.
Istotne jest bowiem, aby, korzystajc z licznych
urzdze w tych obiektach (karuzele, hutawki, diabelskie myny, kolejki szynowe i in.), odczuwa nie
tylko dreszczyk emocji, ale te mie poczucie bezpieczestwa. W maju br. opublikowano w jzyku
polskim norm PN-EN 13814:2011 Urzdzenia i konstrukcje wesoych miasteczek i parkw rozrywki
Bezpieczestwo.
W normie podano minimalne wymagania bezpieczestwa, ktrych spenienie jest niezbdne na
wielu etapach projektowania tego typu obiektw:
konstrukcji, oblicze, produkcji, instalacji, dziaania,
kontroli itp.
W rozdziale normy Wymagania wsplne dla analizy i bada projektu scharakteryzowano dokumenty
wykonawcze, do ktrych zalicza si wszystkie dokumenty wymagane do oceny statecznoci i bezpieczestwa eksploatacji urzdze.
W kolejnym rozdziale Wymagania dotyczce projektowania i wytwarzania atrakcji i konstrukcji wprowadzono kategorie urzdze w celu ujednolicenia
procedur zatwierdzania projektu, bada i rodkw
zapobiegawczych.
Zapisy rozdziau Eksploatacja atrakcji i konstrukcji skierowane s gwnie do operatorw i jednostek
inspekcyjnych. Zawarto w nim bowiem wytyczne
dotyczce instalacji, budowy, dziaania, konserwacji,
kontroli oraz demontau urzdze wesoych miasteczek.
WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Norma PN-EN 13814:2011 to obszerny dokument

liczcy 210 stron. Zawiera 9 zacznikw. Przykadowo: Zacznik A okrela wytyczne dla oblicze stalowych czci konstrukcyjnych, a Zaczniki B i C podaj szczegowe i niezbdne obliczenia oraz zasady

bezpieczestwa, z kolei Zacznik D dotyczy instalacji elektrycznych i systemw sterowania.

Norma PN-EN 13814:2011 jest adresowana do projektantw i wykonawcw urzdze i konstrukcji wesoych miasteczek i parkw zabaw oraz pracownikw
obsugi tych obiektw i jednostek kontrolujcych.
Norm mona zamwi w Wydziale Sprzeday PKN
lub na stronie www.pkn.pl
B.K.
11

Z PRAC NORMALIZACYJNYCH

Ochrona na lotniskach
Lotnisko to miejsce, gdzie bardzo skrupulatnie dba
si o bezpieczestwo pasaerw, bagau i adunku.
Znaczenie kontroli bezpieczestwa w sektorze lotnictwa cywilnego zawsze byo olbrzymie, a w ostatniej dekadzie jeszcze wzroso ze wzgldu na ryzyko
atakw terrorystycznych.
Majc to na uwadze, CEN opublikowa EN 16082
Airport and aviation security
services. W normie okrelono
kryteria jakoci suce realizacji
usug ochrony lotnictwa cywilnego i wymagania dla prywatnych agencji ochrony dotyczce
ich organizacji i dziaalnoci
(ubezpieczenia, zarzdzanie cigoci dziaania...), zarzdzania
personelem (rekrutacja i szkolenia)
i zarzdzania realizacj umw.
Norma EN 16082 jest pierwszym
swego rodzaju dokumentem
pod wzgldem podejcia do
zagadnienia kontroli bezpieczestwa na lotniskach. Norma,
ktrej opracowanie byo zainicjowane i napdzane przez prywatny sektor sub ochrony, to pierwszy krok
w kierunku bardzo potrzebnego i niestety nadal
nieistniejcego w Europie prawnego uznania
aspektu jakoci. W tym zakresie jako usug
ochrony odnosi si przede wszystkim do czynnika
ludzkiego (zasobw ludzkich), a nie tylko do
rozlokowania urzdze i wdraania technologii powiedziaa Hilde De Clerck, przewodniczca CEN/
TC 384 (Komitet Projektowy Airport and Aviation
Security Services) i Sekretarz Generalny COESS
(Konfederacja Europejskich Sub Bezpieczestwa).
Proces opracowania normy rozpocz si
w 2008 r. w CEN/TC 384. W pracach komitetu
uczestniczyli przedstawiciele m.in. prywatnego
sektora bezpieczestwa, wadz lotnisk i lotnictwa
cywilnego oraz przedsibiorstw lotniczych. Norma
przyczyni si do zwikszenia jakoci usug ochrony
wiadczonych przez firmy prywatne dla lotnisk
12

i linii lotniczych w Europie. Zawarte w niej wytyczne

umoliwi klientom ocen jakoci oferowanych
usug, relacji midzy ofert a cen i wybr najlepszego usugodawcy. Wzrost jakoci kontroli
bezpieczestwa na lotniskach bdzie korzystny
przede wszystkim dla pasaerw oraz dla wszystkich
zwizanych z bran lotnictwa cywilnego.

Norma PN-EN 16082 Zapewnienie usug ochrony

w lotnictwie, dziki pracy KT 306 ds. Bezpieczestwa
Powszechnego i Ochrony Ludnoci zostanie wdroona
do zbioru PN na pocztku 2012 roku.
Opracowano na podstawie www.cen.eu
J.S.

WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Z PRAC NORMALIZACYJNYCH

Normy jesieni...
Jesieni krzewy i drzewa gubi licie, przygotowujc si do zimowego odpoczynku. W tym czasie waciciele ogrodw i firmy dbajce o ziele w miecie
o odpoczynku mog tylko pomarzy, dla nich bowiem zaczyna si okres regularnego usuwania listowia z trawnikw. Pod wpywem wilgoci licie rozkadaj si, powodujc knicie trawy, przebarwienia
kostek brukowych, pyt chodnikowych czy betonowych podmurwek. Przy ich usuwaniu mona wykorzystywa tradycyjne narzdzia i pracowicie grabi
trawnik, coraz czciej jednak uywane s, zarwno
przez indywidualnych ogrodnikw, jak i due firmy,
dmuchawy ogrodowe.
W katalogu PN widnieje norma PN-EN 15503 Maszyny ogrodnicze Dmuchawy, odkurzacze i dmuchawo-odkurzacze ogrodowe Bezpieczestwo opracowana przez KT 16 ds. Cignikw i Maszyn Rolniczych
i Lenych. Norma zostaa opublikowana w jzyku oryginau na pocztku 2010 r.; obecnie jest tumaczona
i zostanie zatwierdzona w czerwcu 2012r.
W normie okrelono wymagania bezpieczestwa
dotyczce projektowania i budowy odkurzaczy ogrodowych, dmuchaw i dmuchawo-odkurzaczy; poda-

no take sposb weryfikacji tych wymaga. Zawarto

w niej list zagroe i niebezpiecznych sytuacji, ktre
s charakterystyczne dla tego typu maszyn i zarazem
wymagaj konkretnych dziaa w celu zmniejszenia
lub wyeliminowania ryzyka. Ponadto norma zawiera
zestaw niezbdnych informacji na temat bezpiecznej pracy maszyny do ich podania jest zobowizany
producent.
Norma PN-EN 15503 jest zharmonizowana z dyrektyw maszynow 2006/42/WE. Wymagania w niej zawarte nie dotycz maszyn wyprodukowanych przed
dat jej opublikowania.
Norm PN-EN 15503:2010 (na razie w jzyku oryginau) mona zamwi w Wydziale Sprzeday PKN lub
nieodpatnie zapozna si z jej treci w czytelni PKN
przy ul. witokrzyskiej 14.
Opracowano na podstawie www.cen.eu
J.S.

Czerwony czy pomaraczowy - kto ma racj?

Ile razy spieralimy si o kolory? Ile razy twierdzilimy, e co jest fioletowe a nie niebieskie, albo zielone a nie te?
Okrelenie koloru jest bardzo subiektywne, moe
zalee od pory dnia, rda wiata i otaczajcego
rodowiska lub naszego indywidualnego widzenia
kolorw. Problematyczne jest dopiero wtedy, kiedy
staje si elementem analizy sensorycznej produktu.
Analiza sensoryczna to ocena organoleptyczna
(bazujca na zmysach wzroku, wchu, smaku,
suchu,
dotyku)
wykonywana
w
sposb
gwarantujcy powtarzalno i odtwarzalno
wynikw. Mona to osign dziki rygorystycznemu
przestrzeganiu procedur szczegowo opisanych
WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

m.in. w odpowiednich normach. Analiza sensoryczna

jest niezastpiona w ocenie jakoci wielu artykuw
codziennego uytku, np.: artykuw spoywczych,
produktw chemii gospodarczej, kosmetykw
itp. Jest rwnie niezbdna w towaroznawstwie
i materiaoznawstwie.
W nowo opracowanej normie ISO 11037:2011
Sensory analysis Guidelines for sensory assessment
of the colour of products szczegowo okrelono
rodzaj wiata oraz warunki, jakie powinny panowa
w pomieszczeniu, w ktrym przeprowadza si
sensoryczn ocen barwy produktu. Podano
take wymagania odnonie do osb, ktre tak
ocen przeprowadzaj. Dziki wykorzystaniu normy
13

Z PRAC NORMALIZACYJNYCH
uzyskuje si wyniki ujednolicone, powtarzalne
i odtwarzalne na caym wiecie.
Wiele gazi przemysu, m.in. spoywczego czy
kosmetycznego, wykorzystuje analiz sensoryczn
do oceny produktw, dziki czemu moliwe jest uzyskanie odpowiedniej jakoci, ocena trwaoci, udoskonalenie istniejcych produktw i opracowanie
nowych.
Druga zaktualizowana edycja ISO 11037 w porwnaniu do pierwszej wersji z 1999 r. promuje globaln
spjno w dziedzinie, ktra czsto musi polega na
subiektywnych odczuciach obserwatorw.
Wszyscy zauwaylimy, jak postrzeganie kolorw
zmienia si w cigu dnia w zalenoci od wiata
i otoczenia. ISO 11037 jest uytecznym narzdziem
dla przemysu, poniewa umoliwia porwnanie
kolorw produktw ocenianych na caym wiecie
przez rnych obserwatorw mwi Huguette
Nicod, przewodniczcy podkomitetu technicznego,

ktry opracowa norm.

Procedury opisane w normie odnosz si do
produktw o konsystencji staej, ppynnej,
pynnej i w postaci proszku; nieprzezroczystych,
przezroczystych, mtnych lub przejrzystych, zarwno
matowych, jak i byszczcych. Podane s oglne
informacje na temat: warunkw panujcych podczas
testowania rnic, analizy profili, metod klasyfikacji
wykonywanych przez zespoy lub pojedynczych
ekspertw.
Norma ISO 11037:2011 zostaa opracowana przez
ISO/TC 34 Food products SC 12 Sensory analysis.
Mona j zamwi w Wydziale Sprzeday PKN.
Opracowano na podstawie www.iso.org
J.S.

Maa czarna
Kiedy przygotowujesz sobie filiank kawy rozpuszczalnej, na ktrej opakowaniu jest informacja
o100% czystoci produktu, nie spodziewasz si adnych niepodanych dodatkw. Kawa to wana pozycja handlu midzynarodowego, a jej jako okrelaj
przepisy krajowe i midzynarodowe. Nie oznacza
to jednak, e na rynku nie pojawiaj si podrbki
i produkty opatrzone wprowadzajcymi w bd deklaracjami producentw. Nowa norma ISO 24114:2011
Instant coffee Criteria for authenticity (Kawa rozpuszczalna Kryteria autentycznoci) zawiera wskaniki suce powiadczaniu czystoci
i jakoci rozpuszczalnej kawy w proszku. Uzyskujemy tym samym narzdzie pozwalajce na wykrycie
ewentualnych zafaszowa. Przedstawione w normie
kryteria oparte s na analizie ponad 1000 prbek
handlowych rozpuszczalnych kaw.
Marino Petracco, przewodniczcy podkomitetu
ISO, ktry opracowa norm mwi: Nieprawidowe
deklaracje mwice o 100% czystej kawie
rozpuszczalnej, ale w rzeczywistoci zafaszowanej
przypadkowymi lub celowo dodanymi substancjami,
oszukuj klientw i prowadz do nieuczciwej
konkurencji midzy producentami. ISO 24114 bdzie
14

nieocenion pomoc zapewniajc prawdziwo

deklaracji i wzmocnienie wzajemnego zaufania
w caym acuchu dostaw kawy, z korzyci dla
konsumentw i producentw.
Norma jest przeznaczona do kontroli
czystoci i jakoci kawy
rozpuszczalnej w specjalistycznych laboratoriach oraz moe by
wykorzystana przez
bran
handlow,
usugow, logistyczn.
ISO 24114 zostaa opracowana przez ISO / TC 34,
SC 15 Coffee. Mona j zamwi za porednictwem
Wydziau Sprzeday PKN.
Opracowano na podstawie www.iso.org
J.S.

WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Z YCIA KT

Co nowego w KT w lipcu 2011 r.

Zmiany zakresu tematycznego komitetw
technicznych

KT 13 ds. Maszyn do Robt Ziemnych i Drogowych oraz urawi Samojezdnych przej wspprac z CEN/TC 337 Winter maintenance and road
service area maintenance equipment od KT 212
ds. Budowy i Utrzymania Drg
KT 236 Czci Zcznych i Narzdzi Montaowych rozszerzy zakres wsppracy o ISO/TC 2/SC 11
Fasteners with metric external thread, ISO/TC 2/SC 12
Fasteners with metric internal thread, ISO/TC 2/SC 13
Fasteners with non-metric thread, ISO/TC 2/SC 14
Surface coatings.
Na mocy uchway Rady Technicznej CEN nr
C131/2010 zostaa wprowadzona nowa struktura
organizacyjna organw technicznych ASD-STAN w
ramach CEN.
Istniejce do tej pory organy ASD: CENTR, MAT,
MECH, N MAT, PROC i QUALzostay rozwizane i zastpione przez Domeny (Domains) D1 General, D2
Electrical, D3 Mechanical, D4 Metallic, D5 Non-Metallic, D6 Quality, D7 E-Standards D8, Customer & Product Support i Sektory (Sectors) S1, S2, itd.
ASD-STAN D1, D2D8i Sektory S1, S2, zostay przypisane do KT .
Szczegowy zakres wsppracy z ASD-STAN dostpny jest na stronie internetowej http://www.pkn.
pl/wykaz-kt

Zmiany przewodniczcych w komitetach

technicznych
W lipcu Prezes PKN powoa na 4-letni kadencj do
penienia funkcji przewodniczcego:
w KT 6 ds. Systemw Zarzdzania mgra in. Tomasza Kloze reprezentujcego Polskie Centrum Bada i Certyfikacji SA
w KT 9 ds. Niezawodnoci dra Edwarda Korczaka
reprezentujcego Przemysowy Instytut Telekomunikacji SA
w KT 13 ds. Maszyn do Robt Ziemnych i Drogowych oraz urawi Samojezdnych dra in. Mirosawa Chost reprezentujcego Instytut Mechanizacji Budownictwa i Grnictwa Skalnego
w KT 19 ds. Lotnictwa i Kosmonautyki mgr in.
WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

Teres Idzikowsk reprezentujc Instytut Lotnictwa

w KT 20 ds. Skry i Obuwia mgra Bogusawa
Woniaka reprezentujcego Polsk Izb Przemysu
Skrzanego
w KT 22 ds. Odzieownictwa mgr in. Halin
Krlikowsk reprezentujc Instytut Wkiennictwa
w KT 29 ds. Analiz Chemicznych Rud, Koncentratw i Metali dr in. Ew Szmyd reprezentujc
Instytut Metali Nieelaznych
w KT 38 ds. Przetworw Owocowych i Warzy-wnych dr in. Sylwi Skpsk reprezentujc
Instytut Biotechnologii Przemysu Rolno-Spoywczego
w KT 48 ds. Podstaw Budowy Maszyn prof. dra
hab. Sawomira Biaasa reprezentujcego Politechnik Warszawsk
w KT 62 ds. Sprztu Elektroinstalacyjnego
mgra in. Andrzeja Kieliszka reprezentujcego Instalator Polski Sp. z o.o.
w KT 78 ds. Elektrotermii Przemysowej mgra
in. Wojciecha Jerzego Rusakiewicza reprezentujcego Stowarzyszenie Elektrykw Polskich
w KT 137 ds. Urzdze Cieplno - Mechanicznych w Energetyce dra in. Wojciecha Nizielskiego
reprezentujcego Politechnik Warszawsk
w KT 164 ds. Bezpieczestwa w Grnictwie dra
hab. in. Marka Jerzego Jaszczuka reprezentujcego Politechnik lsk
w KT 173 ds. Interfejsw i Budynkowych Systemw Elektronicznych mgra in. Jacka Charub
reprezentujcego Stowarzyszenie Elektrykw Polskich
w KT 176 ds. Techniki Wojskowej i Zaopatrzenia dra in. Wojciecha Dzigielewskiego reprezentujcego Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
w KT 180 ds. Bezpieczestwa Poarowego Obiektw prof. dra hab. in. Mirosawa
Kosiorka reprezentujcego Szko Gwn Gospodarstwa Wiejskiego
w KT 213 ds. Projektowania i Wykonawstwa
Konstrukcji z Betonu i Konstrukcji Zespolonych
dra hab. in. Andrzeja Winnickiego reprezentujcego Politechnik Krakowsk im. Tadeusza Kociuszki
w KT 221 ds. Grnictwa, Przerbki i Analiz
Rud mgra in. Leszka Krawczyka reprezen15

Z YCIA KT
tujcego KGHM CUPRUM Sp. z o.o. Centrum
Badawczo-Rozwojowe
w KT 227 ds. Grnictwa Odkrywkowego mgra
Wojciecha Antoczaka reprezentujcego POLTEGOR-projekt Sp. z o.o.
w KT 245 ds. Urzdze Transportu Cigego
Oglnego Stosowania mgra in. Stanisawa
Kuliskiego reprezentujcego Biuro Projektw
i Dostaw Urzdze Transportu Cigego BIPROTRANS
- Stanisaw Kuliski
w KT 300 ds. Medycznych Bada Laboratoryjnych In Vitro mgr in. Magorzat Grabisk-Kurtycz reprezentujc Q-LAB MAGORZATA GRABISKA KURTYCZ.

Zmiany zastpcw przewodniczcych

w komitetach technicznych
W lipcu Prezes PKN powoa na 4-letni kadencj do
penienia funkcji zastpcy przewodniczcego:
w KT 29 ds. Analiz Chemicznych Rud, Koncentratw i Metali prof. dra hab. in. Andrzeja Wycilika reprezentujcego Politechnik lsk
w KT 62 ds. Sprztu Elektroinstalacyjnego
mgra in. Janusza Domaskiego reprezentujcego
Instytut Elektrotechniki
w KT 78 ds. Elektrotermii Przemysowej dra
in. Marcina Wesoowskiego reprezentujcego Politechnik Warszawsk
w KT 164 ds. Bezpieczestwa w Grnictwie dra
in. Andrzeja Figla reprezentujcego Instytut Techniki Grnictwa KOMAG.

Zmiany sekretarzy
technicznych

z Polskiego Komitetu Normalizacyjnego

w KT 284 ds. Sprztu, Narzdzi i Urzdze
Medycznych Mechanicznych in. Joann Mandziuk
z Polskiego Komitetu Normalizacyjnego
w KT 300 ds. Medycznych Bada Laboratoryjnych In Vitro in. Joann Mandziuk z Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.

Powoania nowych czonkw komitetw

technicznych

W lipcu Prezes PKN powoa na czonkw KT nastpujce podmioty:

Przedsibiorstwo Produkcyjno-Usugowo Handlowe WOSEBA Sp. z o.o. do KT 229 ds. Kawy
i Herbaty
Stowarzyszenie Przemysu Wapienniczego do
KT 156 ds. Nawozw
TV Rheinland Polska Sp. z o.o. do KT 215
ds. Projektowania i Wykonawstwa Konstrukcji
z Drewna i z Materiaw Drewnopochodnych
Uniwersytet Gdaski do KT 239 ds. Jubilerstwa.

Odwoania
technicznych

czonkw

komitetw

W lipcu Prezes PKN odwoa z czonka KT:

Politechnik Czstochowsk z KT 104 ds.
Kompatybilnoci Elektromagnetycznej.

komitetach

W lipcu Prezes PKN powoa do penienia funkcji

sekretarza:
w KT 1 ds. Osb Niepenosprawnych mgr
in. Urszul Banaszkiewicz z Polskiego Komitetu
Normalizacyjnego.
w KT 173 ds. Interfejsw i Budynkowych
Systemw
Elektronicznych
in. Tadeusza
Turkiewicza z Polskiego Komitetu Normalizacyjnego
w KT 204 ds. Rysunku Technicznego i Dokumentacji Technicznej Pani Jadwig Biniszewsk-Tkaczyk z Polskiego Komitetu Normalizacyjnego
w KT 247 ds. Materiaw Medycznych i Biomateriaw mgr in. Urszul Banaszkiewicz
16

WIADOMOCI PKN NORMALIZACJA 9/2011

SZKOLENIA NORMALIZACYJNE

Harmonogram szkole
wrzesie - grudzie 2011
Tematy szkole

Terminy

Techniki analizy ryzyka warsztaty.

Podstawy normalizacji.
Wprowadzenie do zarzdzania ryzykiem.
Nowe wymagania prawne dotyczce wyrobw budowlanych.
System zakadowej kontroli produkcji.
Techniki analizy ryzyka warsztaty.
Nowe wymagania prawne dotyczce wyrobw budowlanych.
System zakadowej kontroli produkcji.
Akredytacja laboratoriw badawczych zgodnie z norm PN-EN ISO/IEC
17025:2005.

28 wrzenia
4-5 padziernika
19 padziernika

Korzystanie z norm w praktyce.

29 listopada

ISO 9001 powrt do normalnoci.

Zarzdzanie jakoci w kontekcie zadowolenia Klienta.
Kodeksy postpowania, postpowanie z reklamacjami, rozstrzyganie sporw
wg norm ISO10001:2007, ISO10002:2004, ISO10003:2007.

30 listopada

Podstawy normalizacji.

6-7 grudnia

21 padziernika
26 padziernika
18 listopada
22 listopada

1 grudnia

NASZA WIEDZA - TWJ SUKCES!

AKTUALNY HARMONOGRAM SZKOLE ZNAJDUJE SI NA STRONIE www.pkn.pl
Wszystkie szkolenia odbywaj si w siedzibie Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, ul. witokrzyska 14, 00-050 Warszawa.
Liczba miejsc ograniczona. Decyduje kolejno zgosze.
KONTAKT: Polski Komitet Normalizacyjny - Wydzia Zarzdzania Zasobami Ludzkimi - Dzia Szkole i Organizacji Pracy,
ul. witokrzyska 14, 00-050 Warszawa, tel.: 22 556 77 66, 22 556 75 17, 22 556 77 75, faks: 22 556 74 16,
e-mail: szkolenia@pkn.pl

ZAGOSPODAROWANIE TERENU

Przestrze
znormalizowana!

Korzystaj z Polskich Norm!

PN-EN ISO 11091:2001
PN-ISO 1996-2:1999
PN-ISO 1996-2:1999/A1:2002
PN-B-01027:2002
Normy okrelaj projekty zagospodarowania terenu oraz podaj metody pomiaru i opisu haasu rodowiskowego, odpowiadajce okrelonym kategoriom terenw istniejcych lub planowanych. Podaj rwnie
oznaczenia graficzne stosowane w projektach zagospodarowania dziaki lub terenu.
Normy i wydawnictwa normalizacyjne mona naby poprzez stron internetow PKN (w sklepie internetowym lub wykorzystujc elektroniczny formularz zamwienia) oraz w siedzibie PKN w Warszawie, ul. witokrzyska 14, tel: 22 556 77 77,
w odzi, ul. Narutowicza 75, tel. 42 678 54 60 oraz w Katowicach, ul. Dbrowskiego 22, tel. 32 251 89 04, faks 32 209 91 29.

www.pkn.pl