SSP315 Diagnoza EOBD

Szkolenia techniczne
Zeszyt do samodzielnego ksztacenia nr 315
Diagnoza EOBD
w silnikach wysokoprnych
Budowa i zasada dziaania
Systemy diagnozy OBD w samochodach osobowych z silnikami wysokoprnymi musz

by stosowane od roku 2004 w caej Europie.
Od roku 2000 s obowizkowe
w samochodach z silnikami benzynowymi.
Tak jak amerykaski wariant OBD II, EOBD
(Euro-On-Board-Diagnose) charakteryzuje si
standardowym zczem diagnostycznym oraz
zapamitywaniem i sygnalizowaniem usterek,
majcych wpyw na emisj spalin. Diagnoza
EOBD zostaa jednak dostosowana do europejskich norm czystoci spalin.
Cele diagnozy EOBD:
cige nadzorowanie podzespow, odpowiedzialnych za skad spalin,

natychmiastowe rozpoznawanie usterek,
ktre mog zwikszy emisj szkodliwych
substancji,
sygnalizowanie takich usterek kierowcy,
zapewnienie niskiej emisji szkodliwych
skadnikw spalin podczas codziennej eksploatacji samochodu.
S315_008
NOWO
Zeszyt do samodzielnego ksztacenia

Aktualne informacje na temat diagnozy, regulacji
przedstawia budow i zasad dziaania nowego i naprawy prosimy zaczerpn z waciwej
rozwizania technicznego!
literatury serwisowej!
Jego tre nie jest pniej aktualizowana.
Uwaga
Wskazwka
O czym bdzie mowa

W najwikszym skrcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
Schemat systemu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Zasady dziaania diagnozy EOBD . . . . . . . . . . . . . 14

Zakres diagnozy EOBD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Odchyka regulacji pocztku wtrysku . . . . . . . . . . 16
Regulacja BIP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Regulacja pooenia zaworu recyrkulacji spalin . . 18
Odchyka regulacji recyrkulacji spalin . . . . . . . . . . 19
Ukad podgrzewania silnika . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Diagnoza magistrali CAN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Odchyka regulacji cinienia doadowania . . . . . . 23
Nastawnik dawki rozdzielaczowej pompy
wtryskowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
Diagnoza elektryczna elementw systemu . . . . . . 25
Filtr czstek staych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
Regulacja prdu grzaki sondy lambda . . . . . . . . . 32
Sprawdzanie poszczeglnych czujnikw . . . . . . . 33
Serwis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Glosariusz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
Wyjanienie WYRNIONYCH poj
Sprawdzamy swoj wiedz . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
W najwikszym skrcie
Historia EOBD
OBD w Stanach Zjednoczonych
EOBD w Europie
Po raz pierwszy obowizek wyposaania

samochodw w system OBD (On-BoardDiagnose) wprowadzono w Stanach Zjednoczonych.
Unia Europejska uchwalia 13.10.1998 przepis, wprowadzajcy europejski odpowiednik

OBD (nazwany EOBD) we wszystkich krajach
czonkowskich. W Niemczech na tej podstawie
wydano odpowiedni przepis federalny.
Kalifornijski Urzd Ochrony Czystoci Powietrza (California Air Resources Board,

w skrcie CARB) zajmuje si od 1970 roku
tworzeniem przepisw, majcych na celu
obnienie emisji szkodliwych zwizkw do
atmosfery. W ramach tych prac powstaa koncepcja OBD I, ktra przewidywaa wprowadzenie systemu OBD do wszystkich samochodw
od modelu 1991. Nastpnie powsta kolejny
przepis, nakazujcy wprowadzenie rozszerzonego systemu OBD II od roku 1996 w samochodach z silnikami benzynowymi i od roku
1997 w samochodach z silnikami Diesla.
Od 1 stycznia 2003 nowy model samochodu

osobowego z silnikiem wysokoprnym moe
dosta homologacj tylko wtedy, gdy ma system EOBD.
Pozostae seryjne samochody osobowe
z silnikami Diesla (modele ju produkowane)
musz mie system OBD od roku 2004.
Nowe modele z silnikami benzynowymi musz
spenia te wymagania od 1 stycznia 2000
roku.
Dokadniejsze informacje na temat

EOBD s zawarte w zeszycie nr 231
Diagnoza EOBD w silnikach benzynowych.
Blisze informacje na temat OBD II

mona znale w zeszycie nr 175
Diagnoza OBD II w New Beetle
(USA).
1991
1996/1997
OBD I
OBD II
2000
w silnikach benzynowych
EOBD
homologacja nowych modeli od 2000

samochody ju produkowane od 2001
2003
w silnikach wysokoprnych
EOBD
homologacja nowych modeli (np. Touran) od 2003

samochody ju produkowane od 2004
S315_105
Co obejmuje EOBD?
Elementy znormalizowane
Diagnoza EOBD obejmuje podzespoy, ukady

i czci elektryczne, ktrych niesprawno
prowadzi do przekroczenia okrelonych wartoci granicznych emisji spalin.
Najbardziej oglne cechy systemu to:
Diagnoza OBD musi dziaa przez cay okres

eksploatacji samochodu. Jak dugi to okres,
okrela norma EU3. Obecnie EOBD musi
zapewni utrzymanie emisji spalin w normie
przez co najmniej 80 000 km.
W roku 2005 wejdzie w ycie norma EU4, wg
ktrej EOBD musi sprawnie dziaa przez
100 000 km.
znormalizowana lampka kontrolna spalin

MIL,
znormalizowane gniazdo diagnostyczne,
znormalizowany protok przesyania
danych.
MIL to skrt od Malfunction Indicator Light. Jest to amerykaskie okrelenie lampki kontrolnej spalin K83.
Lampka kontrolna spalin MIL sygnalizuje

bdy, rozpoznane przez EOBD i mogce mie
wpyw na skad spalin.
Gdy lampka wieci, kierowca powinien jak najszybciej uda si do warsztatu. W pamici sterownika jest zapisywane, ile kilometrw
przejecha samochd od momentu zapalenia
si lampki MIL.
S315_005
Znormalizowane gniazdo diagnostyczne znajduje si wewntrz samochodu. Musi by ono

dostpne z miejsca kierowcy.
S315_007
W najwikszym skrcie
Z czego skadaj si spaliny
Diagnoza EOBD powinna obejmowa wszystkie ukady samochodu, majce wpyw na skad spalin.
W spalinach silnikw wysokoprnych s

nastpujce szkodliwe skadniki:
czsteczka tlenku
wgla (CO)
Skadniki te powstaj w nastpujcych okolicznociach:
skadnik
warunki powstawania
CO (tlenek wgla)
Powstaje przez niecakowite

spalanie paliw zawierajcych
wgiel.
HC (niespalone
wglowodory)
S315_015
HC (niespalone
wglowodory)
SO2
(dwutlenek siarki)
Powstaje przez spalanie paliwa

zawierajcego siark.
NOx (tlenki azotu)
Ich powstawaniu sprzyja wysokie

cinienie i wysoka temperatura
podczas spalania oraz nadmiar
powietrza w mieszance.
sadza
(czstki stae)
Skada si z wgla,
zgromadzonego wok jder
kondensacji.
S315_017
czsteczka dwutlenku siarki SO2

S315_019
czsteczka tlenku
azotu w tym przypadku NO2
S315_021
sadza (czstki stae)
S315_023
Blisze informacje na temat szkodliwych skadnikw spalin patrz

zeszyt nr 230 Emisja spalin
w pojazdach silnikowych.
Normy czystoci spalin i EOBD

Obok przepisw na temat EOBD, w Niemczech i innych krajach Europy obowizuj normy czystoci spalin.
Te normy definiuj graniczne zawartoci szkodliwych skadnikw spalin dla potrzeb homologacji
nowych modeli samochodw.
EU3
EU4
Od roku 2000 dla nowo rejestrowanych samochodw obowizuje norma EU3.
Norma EU4 zacznie obowizywa od roku

2005, zastpujc norm EU3. Oznacza to
kolejne obnienie granicznych wartoci emisji.
Rni si ona od swojej poprzedniczki normy

EU2 zaostrzeniem warunkw prowadzenia
bada na hamowni oraz obnieniem norm
emisji. Poczona dotychczas norma dla
wglowodorw (HC) i tlenkw azotu (NOx)
zostaa rozdzielona na dwie osobne wartoci.
S315_053
1,0
0,8
0,64
0,6
0,50
0,56
0,4
0,5
0,30
0,25
0,2
0,05
CO
HC + NOX
NOX
0,025
PM
Opis:
emisja dopuszczalna wg EU3
emisja dopuszczalna wg EU4
W najwikszym skrcie
Czas obowizywania norm czystoci spalin
EU2 = obowizujca w Europie:

od
1996
do
2000
2005
EU3 = obowizujca w Europie:

1996
2000
2005
EU4 = obowizujca w Europie od:

S315_009
1996
2000
2005
Niektre nowe silniki wysokoprne Volkswagena speniaj ju ostr norm EU4. Przykadem jest
nowy, czterozaworowy silnik 2,0 l 100 kW TDI.
S315_011
Badanie emisji spalin
Podczas bada homologacyjnych emisj spalin mierzy si na hamowni, przy uyciu

przyrzdw pomiarowych opisanych w normie.
Za pomoc hamowni symuluje si cykl jazdy
a stanowiska pomiarowe mierz ilo szkodliwych skadnikw w spalinach. Pozwala to
sprawdzi, czy ta ilo mieci si w granicach,
okrelonych norm.
km/h
Pomiar emisji spalin wg norm EU3 i EU4

odbywa si podczas Nowego Europejskiego
Cyklu Jazdy (cyklu NEFZ).
Przepisy na temat EOBD wymagaj, by
w czasie Nowego Europejskiego Cyklu Jazdy
zostay przeprowadzone wszystkie diagnozy
EOBD.
cz 1
cz 2
(cykl miejski)
(cykl pozamiejski)
120
120
100
100
80
80
60
60
40
40
20
20
195
390
pocztek pomiaru
585
780
1180 sekundy
koniec pomiaru
S315_027
Cechy testu
dugo odcinka:
rednia prdko jazdy:
maksymalna prdko jazdy:
11,007 km
33,6 km/h
120 km/h
W najwikszym skrcie
Cykl pracy silnika wysokoprnego
Poniszy opis przedstawia czterosuwowy cykl pracy silnika wysokoprnego oraz skadniki mieszanki paliwowo-powietrznej i spalin.
Suw I: napenianie
W pierwszym suwie powietrze jest zasysane

poprzez filtr do cylindra. Komor spalania
wypenia tlen, azot i para wodna.
filtr powietrza
zasysane powietrze:
O2 tlen
N2 azot
H2O para wodna
(wilgo)
S315_193
Suw II: spranie
W drugim suwie powietrze w komorze spalania jest sprane, by umoliwi samozapon

paliwa.
S315_195
10
wtryskiwane paliwo:
HC wglowodory
S
siarka
Suw III: praca
(wtrysk i spalanie)
zbiornik paliwa
W trzecim suwie do cylindra jest wtryskiwane
paliwo, skadajce si z wglowodorw
i siarki.
Nastpuje spalanie paliwa.
W czwartym suwie produkty spalania s wypychane z cylindra. W wyniku spalenia zwizkw

chemicznych powstaj spaliny o nastpujcym skadzie:
S315_197
Suw IV: wylot

ok. 12%
CO2
N2
SO2
ok. 11%
H 2O
ok.
0,3%
O2
ok. 67%
Nietoksyczne skadniki spalin
azot
N2
tlen
O2
H2O woda
CO2 dwutlenek wgla
ok.
10%
PM
HC
NOX
CO
S315_199
Toksyczne skadniki spalin

CO tlenek wgla
NOx tlenki azotu
SO2 dwutlenek siarki
HC wglowodory
PM czstki stae (sadza)
11
Schemat ukadu sterowania

Czujniki wane w diagnozie EOBD
czujnik prdkoci obrotowej silnika G28
czujnik temperatury silnika G62
czujnik cinienia atmosferycznego F96
(w sterowniku silnika)
czujnik cinienia doadowania G31
przepywomierz powietrza G70
czujnik temperatury paliwa G81

czujnik skoku iglicy G80
potencjometr nastawnika dawki G149

(w rozdzielaczowej pompie wtryskowej)
czujnik temperatury dolotu G42
(w filtrze powietrza)
czujnik braku modyfikatora G504
czujnik temperatury przed turbosprark

G507
sonda lambda G39
czujnik temperatury przed filtrem czstek

G506
czujnik rnicy cinie G505
tylko w silnikach TDI

tylko w silnikach TDI z pompowtryskiwaczami
tylko w silnikach z rozdzielaczow pomp wtryskow
12
Elementy wykonawcze wane w diagnozie EOBD

zawr ograniczania cinienia doadowania
N75
zawr elektromagnetyczny recyrkulacji spalin
lub elektryczny zawr recyrkulacji spalin N18
lampka kontrolna spalin K83 (MIL)
silnik klapy dawicej V157
zawr chodnicy recyrkulacji

spalin N345
pompa paliwa (wstpna) G6
nastawnik dawki N146
sygna prdkoci jazdy

ze sterownika ABS
zawr regulacji pocztku wtrysku N108
zawory pompowtryskiwaczy N240 ... N244
sterownik wiec arowych J370

i wiece arowe Q10 ... Q13
pompa modyfikatora dla filtra czstek V135
grzaka sondy lambda Z19

S315_025
tylko w silnikach SDI

tylko w samochodach z filtrem czstek
obecnie tylko w Golfie z silnikiem wysokoprnym 110 kW
13
Zasady dziaania diagnozy EOBD

Zakres diagnozy EOBD
Ponisza tabela podaje, jaki jest zakres diagnozy EOBD w rnych rodzajach silnikw wysokoprnych.
Rodzaj silnika
Diagnoza
SDI z VEP*
TDI z VEP*
TDI z PD**
odchyka regulacji pocztku wtrysku
regulacja BIP (Begin of Injection Period)
regulacja pooenia zaworu recyrkulacji spalin
odchyka regulacji recyrkulacji spalin
podgrzewanie silnika (faza dogrzewania)
obecnie tylko w
Golfie z silnikiem
Diesla 110 kW
diagnoza ukadu magistrali CAN
odchyka regulacji cinienia doadowania
nastawnik dawki rozdzielaczowej pompy

wtryskowej
diagnoza elektryczna elementw systemu
diagnoza filtra czstek staych
regulacja prdu grzaki sondy lambda
* VEP= rozdzielaczowa pompa wtryskowa

** PD = pompowtryskiwacze
14
Rodzaj silnika
Wiarygodno czujnikw
SDI z VEP
TDI z VEP
TDI z PD
czujnik temperatury silnika G62
czujnik cinienia doadowania G31
czujnik skoku iglicy G80
sonda lambda G39
sygna prdkoci jazdy
Opis
we wszystkich silnikach tego rodzaju
tylko w samochodach z filtrem czstek
15

Odchyka regulacji pocztku wtrysku
We wszystkich silnikach z rozdzielaczow pomp wtryskow diagnozowana jest regulacja
pocztku wtrysku.
Pocztek wtrysku wpywa na wiele cech pracy silnika (rozruch zimnego silnika, zuycie paliwa),
w tym rwnie na skad spalin. Zadaniem ukadu regulacji pocztku wtrysku jest dobranie punktu
pocztku toczenia paliwa do aktualnych warunkw pracy silnika.
Sterownik silnika wylicza waciwy punkt

pocztku wtrysku z nastpujcych wielkoci:
-
prdkoci obrotowej silnika,

temperatury silnika,
skoku iglicy,
wyliczonej masy paliwa.
odchyka od wartoci zadanej
S315_201
le
+
Z tych wartoci sterownik wyznacza obszar zadany

pocztku wtrysku. Jeeli zmierzony rzeczywisty
pocztek wtrysku ley przez okrelony czas poza
obszarem zadanym, system EOBD uznaje to za
usterk.
Odchyka regulacji pocztku wtrysku jest dopuszczalna.

Jeeli odchyka regulacji pocztku wtrysku ley
w obszarze zadanym (dopuszczalnym),
w pamici nie jest zapisywany bd.
Odchyka regulacji pocztku wtrysku jest dopuszczalna.

Jeeli odchyka regulacji pocztku wtrysku tylko
na chwil opuci obszar zadany, w pamici rwnie nie zapisuje si bd.
Odchyka regulacji pocztku wtrysku jest niedopuszczalna.

Dopiero gdy odchyka regulacji pozostaje przez
duszy (zdefiniowany) czas poza obszarem
zadanym, w pamici sterownika silnika jest zapisywany bd.
dobrze
le
t
S315_203
le
+
0
dobrze
le
t

le
S315_147
zapisanie bdu
+
0
dobrze
le
t
16
Regulacja BIP (Begin of Injection Period)

We wszystkich silnikach wysokoprnych z pompowtryskiwaczami przebieg wtrysku jest monitorowany za pomoc regulacji BIP. W tym celu sterownik silnika mierzy prd, pyncy przez zawr
pompowtryskiwacza.
Ta wielko dostarcza informacji zwrotnej o rzeczywistym pocztku toczenia paliwa, potrzebnej do
regulacji pocztku wtrysku. Ponadto pozwala ona rozpozna nieprawidowoci w pracy pompowtryskiwacza.
BIP pompowtryskiwacza mona rozpozna po
charakterystycznym zaamaniu wykresu prdu
zaworu. Jeeli BIP ley w zadanym obszarze,
pompowtryskiwacz pracuje prawidowo. BIP
poza obszarem zadanym wskazuje na nieprawidow prac pompowtryskiwacza.
W pamici sterownika jest zapisywany bd
a lampka kontrolna MIL zapala si.
pocztek
punkt zamknicia
wysterowania
zaworu = BIP
BIP to skrt od angielskiego terminu

Begin of Injection Period, oznaczajcego pocztek wtrysku
(a dokadniej pocztek toczenia).
koniec wysterowania
zaworu
zaworu
natenie prdu
prd
granica
regulacji
prd
trzymania
przebieg prdu
w zaworze
pompowtryskiwacza
wczenia
S315_149
czas
Blisze informacje na temat pompowtryskiwaczy i punktu BIP mona znale w zeszycie

nr 209 Silnik 1,9 l TDI z pompowtryskiwaczami.
17

Regulacja pooenia zaworu recyrkulacji spalin
W niektrych nowych silnikach z filtrem czstek staych wprowadzono elektronicznie sterowany
zawr recyrkulacji spalin, ktry pozwala szybciej uzyskiwa dan wielko recyrkulacji. W tym
zaworze mona nadzorowa pooenie zawierada, a wic stopie otwarcia zaworu.
W przypadku zaworw recyrkulacji sterowanych pneumatycznie, do rozpoznania uszkodzenia zaworu wykorzystuje si sygna
przepywomierza. Jest to realizowane za
pomoc diagnozy odchyki regulacji recyrkulacji spalin. Wad tego rozwizania jest stosunkowo dugi czas reakcji.
2
1
3
S315_177
W zaworze recyrkulacji sterowanym elektrycznie jest moliwo zamontowania czujnika,

ktry bdzie mierzy aktualne pooenie
zaworu i przekazywa t informacj sterownikowi silnika. Skraca to czas reakcji ukadu.
5
S315_097
1 sterownik silnika
2 elektromagnetyczny zawr recyrkulacji
spalin N18
3 zawr recyrkulacji spalin
4 przepywomierz powietrza G70
5 elektryczny zawr recyrkulacji spalin
z informacj zwrotn o pooeniu N18
18
Odchyka regulacji recyrkulacji spalin

Diagnoza odchyki regulacji recyrkulacji spalin
we wszystkich silnikach TDI jest oparta na
analizie sygnau przepywomierza powietrza.
Obszar wartoci zadanej sygnau przepywomierza jest wyliczany z nastpujcych wielkoci:
Z tych wartoci sterownik wyznacza obszar

zadany sygnau przepywomierza. Jeeli zmierzona rzeczywista masa powietrza ley przez
okrelony czas poza obszarem zadanym, system EOBD uznaje to za usterk ukadu recyrkulacji spalin.
- prdkoci obrotowej silnika,

- zadanej masy powietrza,
- dawki paliwa.
Odchyka regulacji recyrkulacji spalin jest

dopuszczalna.
Jeeli odchyka regulacji recyrkulacji spalin
ley w obszarze zadanym (dopuszczalnym), w pamici nie jest zapisywany bd.

dopuszczalna.
Jeeli odchyka regulacji recyrkulacji spalin
tylko na chwil opuci obszar zadany,
w pamici rwnie nie zapisuje si bd.

niedopuszczalna.
Dopiero gdy odchyka regulacji pozostaje
przez duszy (zdefiniowany) czas poza
obszarem zadanym, w pamici sterownika
silnika jest zapisywany bd.
le
+
dobrze
le
S315_205
le
+
0
dobrze
le
S315_207
le
zapisanie bdu
+
0
dobrze
le
S315_063
19

Ukad podgrzewania silnika
S rne fazy podgrzewania silnika za
pomoc wiec arowych.
Podgrzewanie przed rozruchem uatwia rozruch zimnego silnika.
Dogrzewanie po rozruchu suy w silnikach
wysokoprnych przede wszystkim do szybszego rozgrzania komory spalania. Obecnie
w Golfie z silnikiem 110 kW dogrzewanie
dziaa rwnie przy temperaturze silnika
powyej 20C. To dogrzewanie ma na celu
zmniejszenie emisji szkodliwych skadnikw
spalin, a wic musi by diagnozowane w
ramach EOBD.
Do sterowania dogrzewaniem zastosowano

osobny sterownik wiec arowych. Sterownik
silnika decyduje o koniecznoci dogrzewania
i wysterowuje sterownik wiec arowych.
Ten zasila wiece arowe, diagnozuje je
i przesya do sterownika silnika protok diagnostyczny. W tym protokole s zawarte informacje o rozpoznanych bdach zwarciach
lub przerwach w obwodzie.
sterownik silnika
S315_079
czujnik temperatury
silnika G62
sterownik
wiec arowych J370
wiece arowe Q10 ... Q13
20
Diagnoza magistrali CAN

Kady sterownik silnika zna inne sterowniki
samochodu, ktre maj wpyw na skad spalin
i wymieniaj informacje przez magistrale CAN.
Jeeli od ktrego z nich nie docieraj komunikaty, w sterowniku silnika jest zapisywany
bd.
magistrala CAN
sprawna
1
S315_039
Sterowniki wane z punktu widzenia EOBD

i pracujce w magistralach CAN to np.:
- sterownik zestawu wskanikw,
- sterownik ABS/ESP,
- sterownik automatycznej skrzyni biegw.
Magistrala CAN dziaa bez zakce

Wszystkie przyczone do niej sterowniki
wysyaj regularnie komunikaty do sterownika silnika. Sterownik silnika widzi, e nie
brakuje adnego komunikatu i uznaje magistral za sprawn.
1
2
3-5
sterownik silnika
magistrala CAN
rne sterowniki samo
chodu
magistrala CAN
niesprawna
S315_041
Magistrala CAN przerwana

Jeden ze sterownikw nie moe przesya
komunikatw do sterownika silnika. Sterownik silnika zauwaa brak komunikatu, identyfikuje sterownik i zapamituje odpowiedni
bd.
21
Prawidowa praca magistrali danych jest wana dla dziaania systemu EOBD, gdy poprzez magistrale inne sterowniki wysyaj komunikat MIL-Request.
Jest to danie zapalenia lampki kontrolnej spalin (MIL).
Jeeli np. sterownik skrzyni biegw rozpozna

usterk w swoim systemie, wysya magistral
CAN komunikat MIL-Request do sterownika
silnika. Lampka MIL musi sygnalizowa ten
bd, gdy usterka w skrzyni biegw moe
mie wpyw na skad spalin.
S315_059
1 sterownik silnika
2 magistrala CAN
3 sterownik skrzyni biegw
22
Odchyka regulacji cinienia doadowania

Diagnoza odchyki regulacji cinienia doadowania dotyczy silnikw TDI.
Jest ona moliwa tylko w pewnych stanach
pracy silnika, okrelonych przez prdko
obrotow i dawk paliwa.
Jeeli zmierzone rzeczywiste cinienie

doadowania ley przez okrelony czas poza
obszarem zadanym, system EOBD uznaje to
za usterk ukadu doadowania.

jest dopuszczalna.
Jak dugo odchyka regulacji pozostaje
w obszarze zadanym, sterownik nie zapamituje bdu i lampka kontrolna MIL nie
wieci.

jest dopuszczalna.
Jeeli odchyka regulacji cinienia doadowania tylko na chwil opuci obszar
zadany, w pamici rwnie nie zapisuje si
bd.

jest niedopuszczalna.
Dopiero gdy odchyka regulacji pozostaje
przez duszy (zdefiniowany) czas poza
obszarem zadanym, w pamici sterownika
silnika jest zapisywany bd i lampka kontrolna MIL zapala si.
le
+
0
dobrze
le
t
S315_209
le
+
0
dobrze
le
t
S315_211
le
+
zapisanie bdu
dobrze
le
S315_077
23

Zesp nastawnika dawki rozdzielaczowej pompy wtryskowej
Zesp nastawnika dawki skada si
z nastpujcych elementw:
- potencjometru nastawnika dawki G149,
- czujnika temperatury paliwa G81,
- nastawnika dawki N146.
EOBD sprawdza elektrycznie dziaanie potencjometru nastawnika dawki i czujnika temperatury paliwa oraz grny i dolny zderzak
nastawnika dawki.
nastawnik dawki N146
S315_081
24
S315_083
Diagnoza elektryczna elementw systemu

Ten rodzaj diagnozy EOBD, okrelany te angielskim terminem Comprehensive Components Monitoring, sprawdza pod wzgldem elektrycznym wszystkie czujniki, elementy wykonawcze i inne czci elektryczne, majce wpyw na skad spalin. Kady sterownik sprawdza swoje czujniki, elementy
wykonawcze i kocowe stopnie mocy na podstawie analizy spadku napicia.
Jakie to s elementy w rnych samochodach, mona stwierdzi na podstawie schematw funkcjonalnych.
W ramach diagnozy elektrycznej s sprawdzane:
-
sygnay wejciowe i wyjciowe,

zwarcia z mas,
zwarcia z plusem,
przerwa w przewodach.
25

Filtr czstek staych
Silniki Volkswagena mog speni ostr norm czystoci spalin dziki poprawie przebiegu spalania
oraz dziki wysokiemu cinieniu wtrysku (pompowtryskiwacze). Jest tak np. w przypadku Golfa
z silnikiem wysokoprnym 2,0 l.
Jeeli jednak ten sam silnik zostanie zamontowany w ciszym samochodzie (np. w Passacie),
w niektrych stanach obcienia zwiksza si emisja szkodliwych skadnikw spalin. Jest to typowe
dla silnikw wysokoprnych. W takich sytuacjach Volkswagen stosuje filtr czstek staych.
3
5
6
2
S315_103
14
8
9
10
1
2
3
4
5
6
7
26
sterownik zestawu wskanikw J285

sterownik silnika
zbiornik modyfikatora
czujnik braku modyfikatora G504
pompa modyfikatora V135
zbiornik paliwa
silnik wysokoprny
11
12
13
15
8 czujnik temperatury przed turbosprark

G507
9 turbosprarka
10 sonda lambda G39
11 katalizator utleniajcy
12 czujnik temperatury przed filtrem czstek
G506
13 filtr czstek staych
14 czujnik rnicy cinie G505
15 tumik
Ukad zasilania
W samochodach z filtrem czstek klasyczny ukad zasilania zosta uzupeniony o zbiornik modyfikatora (3) z czujnikiem braku modyfikatora 94) oraz pomp modyfikatora (5). Modyfikator jest
konieczny do regeneracji filtra czstek.
Podczas tankowania paliwa sterownik silnika uruchamia pomp modyfikatora, ktra wlewa niewielk ilo modyfikatora do zbiornika paliwa. Modyfikator jest dodawany proporcjonalnie do iloci
paliwa. Zawarto zbiornika modyfikatora wystarcza na ok. 100 000 km.
Ukad wylotowy
Ukad wylotowy wzbogaci si o dwa czujniki temperatury (8) i (9), sond lambda (10), filtr czstek
(13) oraz czujnik rnicy cinie (14).
Czujnik rnicy cinie (14) pozwala sterownikowi silnika rozpozna wzrastajce zapenienie filtra
czstek na podstawie wzrostu cinienia spalin przed filtrem. Jeeli filtrowi czstek grozi zapchanie,
konieczne jest spalenie nagromadzonej w nim sadzy. W celu przeprowadzenia regeneracji filtra sterownik silnika wprowadza dodatkowy wtrysk paliwa (tzw. powtrysk) po wtrysku gwnym. Dotrysk
nastpuje z takim opnieniem, e nie wpywa na wytwarzany moment obrotowy. W procesie regulacji s uwzgldniane dwie wartoci: wspczynnik lambda oraz potrzebna temperatura spalin. Aktualna temperatura spalin jest mierzona przez dwa czujniki.
Diagnoza filtra czstek w ramach EOBD
Nastpujce elementy ukadu filtra czstek s sprawdzane pod wzgldem elektrycznym:

-
czujnik braku modyfikatora G504,

pompa modyfikatora V135
czujnik temperatury przed turbosprark G507,
sonda lambda G39,
czujnik temperatury przed filtrem czstek G506,
czujnik rnicy cinie G505.
27

Filtr czstek staych
Filtr czstek, zamontowany za katalizatorem, zatrzymuje prawie wszystkie czstki sadzy, zawarte
w spalinach.
Skada si on z rwnolegych kanaw, ktre s naprzemiennie zamknite z jednej lub z drugiej
strony. Spaliny napywaj do kanaw wejciowych. Czstki sadzy zostaj w tych kanaach,
a oczyszczone spaliny przechodz przez porowate cianki do kanaw wylotowych.
S315_117
S315_115
Waciwoci karborundu (SiC)

Karborund, z ktrego wykonuje si rdze filtra czstek, jest materiaem ceramicznym o bardzo
duej wytrzymaoci, stosowanym w wielu dziedzinach techniki. Jego najwaniejsze waciwoci to:
-
28
bardzo dua wytrzymao,

bardzo dobra odporno na zmiany temperatury,
niewielka rozszerzalno cieplna,
dua trwao.
Regeneracja filtra czstek
Sam przebieg filtrowania jest zrozumiay. Jednak sadza gromadzca si w filtrze stopniowo
zwiksza opory przepywu spalin. Do pomiaru
rnicy cinienia spalin przed i za filtrem
czstek zastosowano czujnik rnicy cinie.
Zbyt dua rnica cinienia wiadczy o
grocym zapchaniu filtra.
Poniewa grozi to uszkodzeniem silnika
i samego filtra, konieczna jest regeneracja,
polegajca na spaleniu zgromadzonej sadzy.
Jednak temperatura zaponu SADZY to ok. 600

650C, a spaliny silnika wysokoprnego
osigaj tak temperatur jedynie wtedy, gdy
silnik pracuje z penym obcieniem. Aby
moliwa bya regeneracja filtra take w innych
stanach pracy silnika, konieczne jest z jednej
strony obnienie temperatury zaponu sadzy
(przez dodanie modyfikatora do paliwa),
a z drugiej strony zwikszenie temperatury
spalin (przez zmian przebiegu spalania).
sygna do sterownika silnika

filtr czstek staych
sygna do sterownika silnika

filtr czstek staych
S315_119
29

Dodawanie modyfikatora
Zmiany w przebiegu spalania
Modyfikator znajduje si w osobnym zbiorniku

i jest dodawany do paliwa podczas tankowania. Zawiera on organiczne zwizki elaza,
ktre obniaj temperatur zaponu sadzy do
ok. 500C.
Podczas regeneracji filtra czstek sprawno

termodynamiczna silnika jest tak zmniejszana, e temperatura spalin wzrasta do co
najmniej 500C. Nie zmniejsza si przy tym
moment obrotowy silnika. Odbywa si to
przede wszystkim przez wyczenie recyrkulacji spalin, zwikszenie cinienia doadowania
oraz regulacj dopywu wieego powietrza za
pomoc klapy dawicej. rodki te s wprowadzane w rnym stopniu, zalenie od stanu
pracy silnika. Dodatkowo zmniejszana jest
dawka wtrysku gwnego oraz wprowadzany
jest dodatkowy wtrysk tzw. powtrysk podczas suwu pracy, gdy tok jest ju znacznie
poniej GMP. Cay proces odbywa si co 500
700 km (zalenie od stylu jazdy) i trwa 5 do 10
minut.
Samochody z filtrem czstek nie

mog by zasilane paliwem typu biodiesel (opartym na estrach oleju rzepakowego).
Oglne informacje na temat filtra czstek
W samochodach z filtrem czstek dodatkowy

wtrysk paliwa powoduje zwikszenie zuycia
paliwa o 1 2 %. Ponadto w czasie regeneracji filtra zwikszona jest emisja spalin.
W filtrze czstek gromadzi si nie tylko SADZA,
ale take i POPI. POPI nie spala si podczas
regeneracji i prowadzi do stopniowego zmniejszenia pojemnoci filtra.
Z tego powodu filtr czstek trzeba po 120 000
km oczyci z POPIOU lub wymieni.
30
Modyfikator musi by wymieniony po 120 000

km lub po 4 latach. Jest to konieczne, gdy po
upywie tego terminu mog si w nim tworzy
osady, uszkadzajce filtr czstek.
Brak modyfikatora w zbiorniku jest sygnalizowany znanym komunikatem Motorstrung
Werkstatt" (usterka silnika warsztat").
W samochodach eksploatowanych gwnie na krtkich odcinkach regeneracja filtra moe przebiega nieprawidowo.
W takiej sytuacji zapala si lampka kontrolna filtra czstek. Wskazuje ona kierowcy konieczno
zajrzenia do instrukcji obsugi. Jest tam opisane, jak zmieni styl jazdy, by wspomc regeneracj filtra.
Po lewej pokazano lampk kontroln filtra
czstek w zestawie wskanikw.
S315_221
Czujnik rnicy cinie G505.
Czujnik rnicy cinie mierzy spadek cinienia spalin na filtrze czstek czyli opory przepywu spalin przez filtr.
S315_139
sygna do
sterownika
silnika
przepona
z elementem
piezoelektrycznym
Jak to dziaa
Jeden przewd czy czujnik z wlotem do filtra
czstek, a drugi przewd z wylotem.
W czujniku znajduje si przepona z elementami piezoelektrycznymi. Na t przepon
dziaaj cinienia Pprzed filtrem i Pza filtrem.
S315_169
Pprzed filtrem
Pza filtrem
31
Gdy filtr czstek jest czysty, cinienie spalin

przed nim i za nim jest prawie takie samo.
Przepona z elementami piezoelektrycznymi
jest w pozycji spoczynkowej.
S315_183
elementy
piezoelektryczne
S315_179
Pprzed filtrem = Pza filtrem
S315_185
S315_223
Pprzed filtrem > Pza filtrem
W miar gromadzenia si sadzy i zmniejszania

przekroju przepywu filtra wzrasta cinienie
przed filtrem.
Cinienie za filtrem prawie si nie zmienia, tak
wic przepona z elementami piezoelektrycznymi odksztaca si proporcjonalnie do rnicy
cinie. Odksztacenie przepony powoduje
zmian opornoci elektrycznej elementw piezoelektrycznych, tworzcych mostek pomiarowy.
Napicie wyjciowe mostka jest przetwarzane
i wzmacniane przez ukad elektroniczny czujnika a nastpnie wysyane w formie sygnau
napiciowego do sterownika silnika. Na podstawie tego sygnau sterownik uruchamia procedur regeneracji filtra.
Regulacja prdu grzaki sondy lambda

Niezalenie od diagnozy elektrycznej elementw ukadu filtra czstek, osobnej kontroli podlega
regulacja prdu, pyncego przez grzak sondy lambda.
Polega ona na porwnaniu sygnau wewntrznego czujnika temperatury sondy z temperatur,
wyznaczon teoretycznie z warunkw pracy silnika. Jeeli rnica pomidzy temperatur mierzon
a teoretyczn (np. 780C) jest zbyt dua, sterownik silnika rejestruje bd wpywajcy na skad spalin i zapala lampk kontroln MIL.
32
Sprawdzanie poszczeglnych czujnikw

Czujniki s sprawdzane wedug trzech kryteriw:
- Czy sygna jest wiarygodny?
W przypadku niektrych rodzajw uszkodze czujnik moe wysya sygna, ktry mieci si
wprawdzie w zakresie dopuszczalnym, jednak nie odpowiada wartoci rzeczywistej.
Przykadem moe by zabrudzony przepywomierz, ktry wysya sygna o teoretycznie dopuszczalnej wartoci, jednak informacja ta jest zafaszowana.
- Czy czujnik nie jest zacity?
W przypadku takiego uszkodzenia czujnik wysya sygna o staej wartoci pomimo zmian wielkoci mierzonej. Ten sygna ley najczciej w zakresie dopuszczalnym, co utrudnia rozpoznanie
uszkodzenia.
- Czy sygna ley w zakresie dopuszczalnym?
Bd zakresu pojawia si wtedy, gdy czujnik wysya sygna o wartoci wykraczajcej poza obszar
dopuszczalny dla tego czujnika.
Czujnik prdkoci obrotowej silnika G28
Hallotronowy czujnik prdkoci obrotowej silnika jest wbudowany w opraw piercienia

uszczelniajcego wa korbowy. Czujnik mierzy
prdko obrotow wau korbowego.
Jest to wana wielko, uywana do sterowania licznymi funkcjami silnika.
S315_091
Na przykad:
- do obliczania dawki i pocztku wtrysku,
- do rozpoznawania wypadania zaponw
w poszczeglnych cylindrach,
- do regulacji cinienia doadowania.
33

Czujnik temperatury silnika G62
Diagnoza wiarygodnoci czujnika polega na obserwacji zmiany sygnau w okrelonym czasie.

Sygna jest wiarygodny, jeeli temperatura silnika po rozruchu osignie okrelon warto lub
wykae okrelony wzrost w zdefiniowanym czasie (zalenym od temperatury rozruchu). Ponisze
wykresy obrazuj sposb diagnozowania wiarygodnoci czujnika.
Czujnik temperatury silnika jest sprawny.

Czujnik przekazuje wiarygodne informacje.
Po rozruchu w temperaturze ponad 10C
temperatura silnika osigna w cigu 2
minut warto ponad 20C.
Czujnik temperatury silnika jest sprawny.

Tutaj temperatura silnika wzrosa o 10C
w cigu 5 minut, poczwszy od rozruchu
w temperaturze poniej 10C. Wartoci
podawane przez czujnik s wiarygodne.
Czujnik temperatury silnika jest niesprawny.

Ten wykres pokazuje czujnik uszkodzony.
W cigu 5 minut od rozruchu w temperaturze poniej 10C temperatura ani nie osigna progu 20C, ani nie wzrosa o 10C.
20
10
0
S315_213
t [min]
20
10
0
S315_215
t [min]
20
10
0
S315_125
34
t [min]
Czujnik cinienia doadowania G31
Ta diagnoza dotyczy silnikw TDI. Wiarygodno czujnika jest sprawdzana po wczeniu

zaponu, lecz przed rozruchem silnika.
Jako warto porwnawcza suy cinienie,
mierzone przez czujnik cinienia atmosferycznego.
Porwnanie tych wartoci daje rnic cinienia, ktrej warto rednia nie moe przekroczy okrelonego progu.
sterownik silnika
S315_129
czujnik cinienia
atmosferycznego F96
(w sterowniku silnika)
czujnik cinienia
doadowania G31
35

Przepywomierz powietrza G70
Przepywomierz powietrza jest montowany w silnikach TDI. Nowoci jest rurka wewntrzna, ktra
chroni czujnik przed zabrudzeniem i odpowiednio kieruje przepywajce powietrze.
nowa rurka
wewntrzna
S315_155
Dziki sprawdzaniu wiarygodnoci przepywomierza mona wykry nastpujce usterki:

- Nieszczelno ukadu dolotowego.
- Przepywomierz jest zabrudzony. Jego
sygna ley w zakresie dopuszczalnym
i zmienia si wraz ze zmian masy zasysanego powietrza, jednak nie oddaje rzeczywistych warunkw pracy silnika.
- Zawr recyrkulacji spalin jest zablokowany
w pozycji otwartej.
- Chodnica powietrza doadowujcego jest
uszkodzona.
36
Z prdkoci obrotowej, cinienia doadowania

i temperatury powietrza doadowujcego sterownik wylicza teoretyczn mas zasysanego
powietrza. Nastpnie z t wartoci porwnuje
warto, podawan przez przepywomierz
powietrza.
Gdy wyliczony stosunek wartoci teoretycznej
i zmierzonej przekroczy okrelony prg na
duszy (zdefiniowany) czas, sterownik zapamituje bd.
stosunek wartoci teoretycznej i mierzonej

le
+
Przepywomierz powietrza dziaa prawidowo.

W tym przypadku stosunek wartoci oscyluje wok zera. Sygna przepywomierza
jest uznawany za wiarygodny.
Przepywomierz powietrza dziaa nieprawidowo.

Ten przepywomierz jest uszkodzony. Stosunek wartoci ley przez duszy czas
poza obszarem zadanym (dopuszczalnym).
dobrze
le
S315_217
stosunek wartoci teoretycznej i mierzonej

le
+
dobrze
le
S315_127
37

Czujnik temperatury paliwa G81
Ta diagnoza dotyczy tylko silnikw

z pompowtryskiwaczami.
- Cykl jazdy
Jeden cykl jazdy mona opisa nastpujco: wczenie zaponu, prdko obrotowa powyej biegu jaowego, wyczenie
zaponu. Nie jest tu istotny odcinek drogi,
jaki zosta pokonany podczas takiego cyklu.
Oprcz tej oglnej definicji istniej jeszcze
definicje znormalizowanych cykli jazdy, jak
np. cyklu sucego do badania emisji spalin (cyklu NEFZ).
W czasie okrelonego okresu pracy silnika lub

podczas cyklu jazdy czujnik musi pokaza
zaoony wzrost temperatury paliwa. Ocena
wiarygodnoci czujnika opiera si obecnie na
nastpujcych kryteriach:
- Temperatura paliwa musi wzrosn o 30C
podczas 10 godzin pracy silnika z prdkoci obrotow wiksz ni bieg jaowy, albo
- podczas jednego cyklu jazdy musi
wzrosn o 10C.
Kontrola tego czujnika jest konieczna, gdy wraz ze wzrostem temperatury paliwa zmienia
si lepko paliwa a wic i jego dawka.
Sterownik silnika uwzgldnia zmian lepkoci paliwa, dostosowujc czas otwarcia zaworw pompowtryskiwaczy.
Czujnik temperatury paliwa jest sprawny.

W tym przypadku czujnik pokaza wzrost temperatury paliwa o ponad 30C w cigu 10 godzin
pracy silnika. Sygna czujnika jest wic wiarygodny.
wzrost temperatury
30C
czujnik sprawny
+5C
+9C
cykl jazdy
+4C
+5C
8C
S315_161
38
10
czas pracy
Czujnik temperatury paliwa jest sprawny.

W tym przypadku wiarygodno czujnika zostaa potwierdzona ju po 5 godzinach pracy, gdy
podczas jednego cyklu jazdy temperatura paliwa wzrosa o ponad 10C.
wzrost temperatury 30C
czujnik sprawny
cykl jazdy
+11C
8C
czas pracy
10
S315_173
Czujnik temperatury paliwa jest niesprawny.

Tutaj pokazano dziaanie wadliwego czujnika temperatury paliwa. W adnym cyklu jazdy temperatura nie wzrosa o ponad 10C i po 10 godzinach pracy silnika wzrost nie przekroczy 30C.
wzrost temperatury 30C
czujnik uszkodzony
+2C
+3C
+5C
cykl jazdy
+4C
+5C
8C
10
czas pracy
S315_175
39

Czujnik skoku iglicy G80
Czujnik skoku iglicy jest montowany tylko

w silnikach z rozdzielaczow pomp wtryskow.
Po pierwsze jest sprawdzany sygna napiciowy czujnika skoku iglicy.
Po drugie oceniana jest wiarygodno
sygnau. Diagnoza polega na sprawdzeniu,
czy warto sygnau czujnika skoku iglicy
przekracza okrelony poziom.
Bd jest rozpoznawany wtedy, gdy sygna
odbiega zbytnio od sygnau czujnika prdkoci
obrotowej silnika w okrelonym oknie kontrolnym.
S315_187
Do sprawdzania wiarygodnoci sygnau czujnika skoku iglicy uywany jest sygna czujnika
prdkoci obrotowej silnika.
S315_181
1 sterownik silnika
2 czujnik skoku iglicy G80
3 czujnik prdkoci obrotowej
silnika G28
40
Sonda lambda G39
W silnikach wysokoprnych sonda lambda jest obecnie montowana tylko w poczeniu z filtrem
czstek. Wiarygodno pomiaru stenia tlenu w spalinach jest sprawdzana w dwch stanach
pracy silnika. W czasie pracy silnika z czciowym obcieniem mierzone stenie tlenu jest
porwnywane ze steniem, wyliczonym z dawki paliwa i masy powietrza. Podczas hamowania silnikiem wynik pomiaru jest odnoszony do stenia tlenu w czystym powietrzu (21%). Jeeli ktre
porwnanie wykae zbyt du odchyk pomidzy tymi wartociami, sterownik rejestruje bd
i zapala lampk kontroln MIL.
dobrze
stenie O2
[%]
Czciowe
obcienie
zmierzone (przez sond

lambda)
wyliczone
zakres dopuszczalny
le
czas [s]
2
S315_219
Hamowanie
silnikiem
1
2
3
4
stenie O2
[%]
sterownik silnika
sonda lambda G39
dawka paliwa
dobrze
zmierzone (przez sond
lambda)
stenie tlenu
w powietrzu (21%)
zakres dopuszczalny
le
S315_165
czas [s]
41

Sygna prdkoci jazdy
Sygna prdkoci jazdy pochodzi albo ze sterownika ABS, albo z czujnika prdkoci jazdy, zalenie
od modelu samochodu. Sterownik i czujniki s sprawdzane pod wzgldem sprawnoci elektrycznej
w ramach diagnozy elektrycznej elementw systemu (Comprehensive Components Monitoring).
Natomiast ocena wiarygodnoci sygnau prdkoci jazdy odbywa si na dwa sposoby.
1. Jeeli podawana prdko jazdy jest zbyt

dua (np. ponad 250 km/h), sterownik rejestruje bd i zapala lampk kontroln MIL.
S315_010
2. Zmierzona prdko jazdy jest porwnywana z dawk paliwa i prdkoci obrotow

silnika. Na podstawie okrelonych parametrw sterownik silnika potrafi oceni, czy
sygna prdkoci jazdy jest wiarygodny.
2
4
S315_089
42
1
2
3
4
sterownik silnika
sygna prdkoci jazdy
dawka paliwa
Serwis
Praca z diagnoz EOBD
Wszystkie elementy, majce wpyw na skad spalin, s cigle diagnozowane w ramach EOBD. Ta
diagnoza gwarantuje, e usterki istotne ze wzgldu na czysto spalin bd rozpoznane, zapamitane oraz zasygnalizowane kierowcy.
Gdy lampka kontrolna MIL powiadomi kierowc o usterce, jest on zobowizany zleci warsztatowi
sprawdzenie caego systemu podlegajcego diagnozie EOBD. W takim przypadku warsztat musi
wykona okrelone czynnoci kontrolne, ktre opisano w dalszej czci zeszytu.
43
Serwis
Schemat kontroli
samochodu w warsztacie
eksploatacja
lampka MIL wieci si
podczenie
testera
odczytanie
pamici bdw
usunicie usterki
skasowanie pamici bdw
wymuszenie przeprowadzenia
kompletnej diagnozy
EOBD przez odpowiedni jazd
nie
tak
kod gotowoci
kompletny?
odczytanie
pamici bdw
tak
S315_003
nie
czy s bdy
w pamici?
ukady podlegajce diagnozie

EOBD s sprawne
44
Lampka kontrolna spalin K83 (MIL)
Bdy, ktre mog mie powany wpyw na

skad spalin, s sygnalizowane lampk kontroln K83 (MIL).
Po wczeniu zaponu lampka kontrolna MIL
musi si zawieci (kontrola dziaania). Jeeli
w pamici sterownika nie ma bdw, po rozruchu silnika lampka ganie. Gdy bd majcy
wpyw na skad spalin zostanie zarejestrowany
podczas trzech kolejnych cykli jazdy, lampka
kontrolna MIL zapala si.
S315_047
Taka sygnalizacja zobowizuje kierowc do

zlecenia warsztatowi sprawdzenia samochodu. Sterownik zapamituje przebieg samochodu od momentu zapalenia si lampki
kontrolnej.
S315_157
45
Serwis
Zapisy w pamici bdw sterownika
Lampka MIL zapala si, jeli diagnoza EOBD

wykae bd istotny dla skadu spalin podczas
dwch lub trzech kolejnych cykli jazdy. Jeeli
bd nie powtrzy si podczas czterech kolejnych cykli jazdy, lampka kontrolna ganie, ale
zapis bdu w sterowniku silnika pozostaje.
Licznik przebiegu rejestruje odcinek, przejechany przez samochd ze wiecc lampk

kontroln MIL.
Jest on kasowany (zerowany), gdy
Bd, ktry nie wystpi podczas 40 cykli WUC

(Warm Up Cycle = cykl rozgrzewania), jest
kasowany z pamici wraz z licznikiem przebiegu i warunkami zarejestrowania bdu (tzw.
FREEZE-FRAME).
pami bdw jest kasowana po usuniciu

usterki,
bd nie powtrzy si podczas 40 cykli WUC
i jest usuwany z pamici bdw,
bd nie powtrzy si podczas czterech
kolejnych cykli jazdy i lampka kontrolna
ganie; przy ponownym zarejestrowaniu
bdu i zapaleniu lampki licznik przebiegu
jest kasowany i ponownie biegnie od 0.
Cykl WUC (Warm Up Cycle) jest to taki cykl jazdy, w ktrym temperatura silnika wzrosa
o co najmniej 23C i osigna co najmniej 70C.
zapis w pamici
zapis w pamici
bdw
le
le
2-3
bdw jest kasowany
dobrze dobrze dobrze dobrze dobrze
dobrze dobrze
element X
diagnozy EOBD
44
45
zapis w pamici
bdw
le
le
le
dobrze
le
dobrze
le
le
le
2-3
40
41
element Y
diagnozy EOBD
46
S315_049
Kod gotowoci (Readiness-Code)
Wszystkie elementy, wane ze wzgldu na

skad spalin, s cigle diagnozowane
w ramach EOBD. Kod gotowoci umoliwia
sprawdzenie, czy te kontrole poszczeglnych
elementw rzeczywicie zostay przeprowadzone.
Kod gotowoci nie mwi nic o tym, czy

w diagnozowanych ukadach wykryto usterki.
Informuje jedynie o tym, czy odpowiednia diagnoza zostaa zakoczona (BIT ma warto 0)
czy te nie zostaa jeszcze rozpoczta lub
zostaa przerwana (BIT ma warto 1).
W sterowniku silnika musi na nowo powsta

kod gotowoci, gdy:
Kod gotowoci jest kompletny, gdy zostan

zakoczone wszystkie diagnozy (niektre kilkukrotnie). Nie ma znaczenia, jaki jest wynik
tego sprawdzania (ukad sprawny lub niesprawny).
kod gotowoci zosta skasowany wraz

z pamici bdw sterownika,
nowy sterownik silnika jest pierwszy raz uruchamiany.
Kod gotowoci to wielopozycyjny kod cyfrowy,

pokazujcy, czy sterownik silnika przeprowadzi wszystkie diagnozy elementw, przewidziane w tym modelu samochodu. Kada
pozycja kodu to okrelony system lub okrelona diagnoza.
Nie wszystkie diagnozy EOBD s

uwzgldnione w kodzie gotowoci
(okrelaj to odpowiednie przepisy).
Jeeli diagnoza nie uwzgldniona
w kodzie gotowoci wykae usterk
ukadu, w pamici sterownika jest
zapisywany bd.
Samochd wolno wyda klientowi

dopiero po wytworzeniu kodu gotowoci.
47
Serwis
Odczytywanie kodu gotowoci
S dwa sposoby odczytywania kodu gotowoci:
dowolnym testerem, pozwalajcym odczytywa dane OBD tzw. GENERIC-SCAN-TOOL,

testerem VAS 5051 lub VAS 5052.
W tym przypadku trzeba wybra adres 01 (elektronika silnika) i funkcj 08 (Odczyt bloku wartoci pomiarowych). W grupie 17 jest podany kod gotowoci.
Istnieje te moliwo odczytania kodu gotowoci testerem VAS 5051 w trybie GENERIC-SCAN-TOOL.
W tym celu naley wybra tryb pracy Diagnoza wasna, nastpnie adres 33 (tryb GENERIC-SCANTOOL) i tam mod 1 Odczytanie aktualnych parametrw pracy silnika. Kod gotowoci mona znale
pod PID01 (analogicznie do grupy 17 w blokach wartoci pomiarowych).
Kod gotowoci skada si z 4 BAJTW, po

8 BITW kady. W grupie 17 jest widoczny jako
cig zer i jedynek. BITY BAJTA 0 oznaczaj status lampki kontrolnej MIL i liczb zapisw
w pamici bdw. BITY BAJTW 1
3 oznaczaj:
- czy dany ukad istnieje w samochodzie,
- jaki jest stan diagnozy ukadu (bity diagnozy)
- albo s wolne (nieoboone).
Budowa tego kodu jest znormalizowana

i obowizuje wszystkich producentw, dlatego
nie wszystkie BITY s oboone. BITY, ktre
w danym samochodzie nie s oboone, maj
warto 0.
bit:
bajt: 7 6 5 4 3 2 1 0
0
1
2
3
bajt:
0
1
2
3
kod gotowoci jest

kompletny
S315_143
kod gotowoci nie

jest kompletny
Bajt 0 pokazuje status lampki

kontrolnej MIL i liczb zapisw
w pamici bdw.
pozycje s nieoboone
Po utworzeniu kompletnego kodu

gotowoci BITY oznaczajce obecno danego ukadu mog mie warto 1. 1 oznacza ukad istnieje.
Wszystkie pozostae BITY musz
przyj warto 0.
48
stan diagnozy ukadu:

1 = diagnoza nie zakoczona
0 = diagnoza zakoczona
obecno ukadu:
1 = ukad istnieje
0 = ukad nie istnieje
Znaczenie poszczeglnych bitw kodu gotowoci
Ponisze zestawienie pokazuje, co oznaczaj poszczeglne BITY kodu gotowoci. Tak jak na
poprzednich rysunkach, BITY oznaczajce obecno ukadw s zaznaczone ciemniejszym kolorem. Natomiast BITY czerwone oznaczaj stan diagnozy ukadw. Oczywicie w przyszoci mog
zosta wykorzystane take pozostae BITY.
bajt 0
bajt 1
bajt 2
bajt 3
7 6 5 4 3 2 1 0
7 6 5 4 3 2 1 0
7 6 5 4 3 2 1 0
7 6 5 4 3 2 1 0
S315_141
recyrkulacja spalin
(1 = diagnoza nie zakoczona;
0 = diagnoza zakoczona)
recyrkulacji spalin
(1 = istnieje; 0 = nie istnieje)
ukad zasilania
(1 = istnieje; 0 = nie istnieje)
elementy systemu (Comprehensive Components)
(1 = istniej; 0 = nie istniej)
ukad zasilania
(1 = diagnoza nie zakoczona; 0 = diagnoza zakoczona)
elementy systemu (Comprehensive Components)
(1 = diagnoza nie zakoczona; 0 = diagnoza zakoczona)
licznik liczby zapisw w pamici bdw, zwizanych z EOBD

status lampki kontrolnej MIL
Podczas tworzenia kodu gotowoci naley zwrci

uwag, ktre BITY mog mie warto 1, a ktre musz
przyj warto 0.
49
Serwis
Usuwanie usterek i wytwarzanie kodu gotowoci
Po usuniciu wszystkich usterek i skasowaniu

pamici bdw trzeba na nowo wytworzy kod
gotowoci. Mona to zrobi, wielokrotnie
wykonujc na hamowni cykl jazdy NEFZ. Jednak w praktyce kod gotowoci w silnikach
wysokoprnych wytwarza si, przejedajc
odpowiedni CYKL JAZDY. Profil tego cyklu zapewnia, e w tym czasie odbd si i zakocz wszystkie diagnozy EOBD. Ten CYKL JAZDY
nie wymaga hamowni podwoziowej, dlatego
jest atwiejszy do realizacji ni cykl NEFZ.
Wikszo diagnoz EOBD rozpoczyna si

bezporednio po uruchomieniu silnika, podczas jego pracy na biegu jaowym. Aby jednak
wszystkie diagnozy mogy si zakoczy,
trzeba przejecha samochodem nastpujcy
CYKL JAZDY:
Przez 5 sekund zapon wyczony.

5 sekund przerwy pomidzy wczeniem
zaponu a rozruchem silnika.
20 sekund jazdy z prdkoci 42 km/h na 3.
biegu.
Zwolnienie pedau gazu a potem przyspieszanie z penym obcieniem na 3. biegu do
3500 obr/min.
Hamowanie silnikiem (bez uycia hamulcw) na 5. biegu od 2800 obr/min do 1200
obr/min.
3500 obr/min
2800 obr/min
1200 obr/min
42 km/h
5s
30
10
5s
t [s]
42 km/h
S315_145
50
Obecnie trzeba przejecha trzykrotnie CYKL JAZDY lub CYKL NEFZ, by wytworzy kod gotowoci. W przyszoci BITY bd przyjmoway warto 0 ju po pierwszym przejechaniu
CYKLU JAZDY (gdy odpowiednia diagnoza nie wykae usterki) lub po trzecim przejechaniu
CYKLU JAZDY.
Oznacza to, e w idealnym przypadku trzeba bdzie przejecha cykl tylko raz, o ile
wszystkie diagnozy wyka sprawno odpowiednich ukadw.
Jeeli wielokrotne powtarzanie diagnozy nie

prowadzi do wytworzenia kompletnego kodu
gotowoci, istnieje problem z systemem diagnostycznym. Trzeba znale i usun t
usterk, korzystajc z moliwoci testera VAS
5051. Nastpnie naley skasowa pami
bdw i ponownie utworzy kod gotowoci.
Poniewa nie w kadym samochodzie

s przeprowadzane wszystkie moliwe diagnozy, bity kodu gotowoci,
ktre nie s wykorzystywane, przyjmuj zawsze warto 0.
51
Serwis
Generic-Scan-Tool (uniwersalny tester OBD)
Dowolny uniwersalny tester OBD musi mie
moliwo odczytania bdw majcych wpyw
na skad spalin, ktre sterownik silnika rozpozna w ramach diagnozy EOBD. Z tego
powodu bdy te s znormalizowane i opisane
okrelonymi kodami. S to tzw. kody SAE
(SAE = Society of Automotive Engineers,
instytucja ustalajca kody). Kody SAE s
uywane we wszystkich systemach diagnozy
OBD.
P1xxx to bdy, ktrych kody tworz poszczeglni producenci. Producenci musz zgasza
te kody do SAE.
Zalenie od producenta, kody mog mie
rne znaczenie. Trzecia pozycja (druga cyfra)
kodu oznacza grup konstrukcyjn, ktrej
dotyczy bd.
Czwarta i pita pozycja opisuj cz lub
ukad, w ktrych wystpuje usterka.
Kod SAE skada si z litery P (ang. Powertrain czyli zesp napdowy) i czterech cyfr.
Pierwsza cyfra mwi o tym, do ktrej grupy
naley bd: P0xxx czy P1xxx.
P0xxx to tzw. kody P-zero, ktre s ustalone
przez SAE. S one uniwersalne dla wszystkich
producentw i maj standardowe opisy
bdw.
Moe si zdarzy tak, e ten sam

bd bdzie pokazany jako bd Pzero przez uniwersalny tester OBD
i jako bd P-jeden przez tester VAS
5051 lub VAS 5052. Poniewa kod
P1 opisuje bd dokadniej (gdy jest
specyficzny dla producenta), jego
opis moe rni si od opisu kodu
P0.
rodzaj systemu
grupa kodw
uniwersalne
specyficzne
dla producenta
grupa
konstrukcyjna
nr czci
Istniej rwnie kody P2xxx i P3xxx.

Kody P2 s znormalizowane przez
SAE (tak jak kody P0). Kody P3
mog by znormalizowane lub specyficzne dla producenta.
przykad kodu
SAE
S315_159
52
Odczytanie pamici bdw EOBD
Aby odczyta pami bdw EOBD, trzeba wykona nastpujce czynnoci:

W testerze VAS 5051 lub VAS5052 poda adres 33, by przej do trybu pracy EOBD.
Mod 3 odczyta i wydrukowa zawarto pamici bdw.

Mod 2 odczyta FREEZE-FRAMES. FREEZE-FRAMES (warunki otoczenia) to warunki pracy silnika
i warunki otoczenia, panujce w chwili zapamitania bdu. Wynik wydrukowa.
Mod 7 odczyta pami wstpn, w ktrej bd by zapamitany, zanim zosta zasygnalizowany lampk kontroln MIL i zapisany w pamici bdw.
Mod 4 skasowanie danych diagnostycznych. Uwaga: ten krok wykona dopiero wtedy, gdy
wszystkie pozostae czynnoci zostan udokumentowane! Rwnoczenie jest kasowana pami
bdw, odczytywana testerami VAS 5051 i VAS 5052.
Mod 3 ponownie odczyta i wydrukowa zawarto pamici bdw, aby upewni si, e bdy
zostay trwale skasowane.
Mod 1 odczyta i wydrukowa aktualne dane diagnostyczne.
Opisany tutaj sposb postpowania dotyczy testera VAS 5051, jednak odczytywanie pamici
bdw przebiega tak samo we wszystkich UNIWERSALNYCH TESTERACH OBD.
Diagnoza wasna
33 - OBD
Wybr modu diagnozy
Mod 1:Odczytanie wartoci pomiarowych
Mod 2:Odczytanie warunkw pracy
Mod 3:Odczytanie pamici bdw
Mod 4 Skasowanie danych diagnostycznych
Mod 5:Odczytanie wynikw kontroli lambda
Mod 6:Odczytanie wynikw testw podzespow
kontrolowanych okresowo
Mod 7:Odczytanie wynikw testw podzespow
kontrolowanych cigle
Mod 8:Kontrola szczelnoci zbiornika
Mod 9:Informacje na temat pojazdu
Przejcie
Drukuj
Pomoc
S315_167
53
Serwis
Gniazdo diagnostyczne T16
Oboenie stykw gniazda diagnostycznego jest znormalizowane.
zacisk 15
wolny, zarezerwowany dla innych norm (SAE J1850, ISO 11519-4)
zacisk 31
zacisk 31
CAN_H, CAN diagnozy
przewd K
10
11
12
13
14
15
16
S315_051
zacisk 30
zarezerwowany dla przewodu L lub drugiego przewodu K
CAN_L, CAN diagnozy
wolny, zarezerwowany dla innych norm (SAE J1850, ISO 11519-4)
Tak samo oboony we wszystkich samochodach

Volkswagen.
Oboenie styku okrelone norm ISO.
Styk jest wolny, w razie potrzeby moe zosta wykorzystany

przez producenta w jego samochodach.
54
Glosariusz
Bajt
Generic-Scan-Tool
Bajt skada si z omiu BITW.

Jest to angielski neologizm, stworzony ze
sowa BIT.
Uniwersalny tester OBD

Dowolny uniwersalny tester OBD musi mie
moliwo odczytania przez gniazdo diagnostyczne bdw majcych wpyw na skad spalin, ktre sterownik silnika rozpozna w ramach
diagnozy EOBD. Planuje si wykorzystanie
uniwersalnych testerw OBD w czasie kontroli
drogowych.
Bit
Skrt od angielskiego terminu binary digit
czyli liczba binarna. Bit podaje jedn informacj
i moe przyjmowa tylko jedn z dwch wartoci, np. wyczony/wczony lub 0/1.
Cykl jazdy
Jazda samochodem wedug okrelonego programu, ktry pozwala osign rne stany
pracy silnika. Przykadem jest specjalny cykl
jazdy, ktry suy w silnikach wysokoprnych
do wytworzenia kodu gotowoci.
NEFZ
Neuer Europischer Fahrzyklus czyli Nowy
Europejski Cykl Jazdy, wykorzystywany do
pomiaru emisji spalin w pojazdach samochodowych.
Popi
Oglny termin, okrelajcy pozostaoci po
spaleniu substancji organicznych
(por. sadza)
Freeze-Frame
Warunki otoczenia. Lista warunkw otoczenia
i warunkw pracy silnika, w ktrych zosta
zarejestrowany bd.
Sadza
Skada si z atomw wgla, ktre zgromadziy
si wok jder kondensacji (por. POPI).
55
Sprawdzamy swoj wiedz

1. Prosz uzupeni zdania.
a Od roku ........................ nowe modele samochodw osobowych z silnikiem wysokoprnym (np.
Touran, Golf 5) mog dosta homologacj tylko wtedy, gdy s wyposaone w system EOBD.
b Modele samochodw osobowych z silnikiem wysokoprnym, ktre s ju na rynku, musz by
wyposaone w system EOBD od .................... .
2. Do czego gwnie suy NEFZ?

a Do wytwarzania kodu gotowoci.
b Do pomiaru emisji spalin podczas bada homologacyjnych.
c Do kontroli emisji spalin w warsztacie.
3. Ktre zdania s prawdziwe?

a W niektrych silnikach wysokoprnych wprowadzono elektryczny zawr recyrkulacji spalin.
b W niektrych silnikach wysokoprnych zawr recyrkulacji spalin jest sterowany pneumatycznie.
4. Co si dzieje, gdy filtrowi czstek grozi zapchanie?

a Lampka kontrolna w zestawie wskanikw informuje kierowc, e filtrowi grozi zapachanie.
Kierowca musi zleci warsztatowi wymian filtra.
b Lampka kontrolna w zestawie wskanikw informuje kierowc, e filtrowi grozi zapchanie.
Kierowca musi zleci warsztatowi czyszczenie filtra.
c Filtr oczyszcza si sam poprzez spalanie zgromadzonej sadzy w czasie jazdy.
56
5. Czujnik rnicy cinie jest poczony z ukadem wydechowym przed filtrem czstek i za nim. Ktre
zdania s prawdziwe?
a Na podstawie rnicy cinie sterownik rozpoznaje wzrost iloci sadzy w filtrze, ktry moe
doprowadzi do zapchania filtra.
b Dziki pomiarowi rnicy cinie sterownik wie, e konieczna jest regeneracja filtra.
c Dziki pomiarowi rnicy cinie sterownik wie, e konieczna jest wymiana ukadu wydechowego.
6. Co to s warunki otoczenia (Freeze-Frame), odczytywane w diagnozie EOBD?
7. Ktre zdania s prawdziwe?

a Kod gotowoci jest wytworzony, gdy sterownik silnika przeprowadzi wszystkie diagnozy EOBD.
Informuje on o tym, e poszczeglne diagnozy zostay zakoczone.
b Kod gotowoci jest wytworzony, gdy sterownik silnika przeprowadzi wszystkie diagnozy EOBD.
Informuje on o tym, czy ukady samochodu s sprawne.
c Kod gotowoci naley wytworzy na nowo po wymianie czci, majcej wpyw na skad spalin.
57
58
Rozwizania:
1. a: 2003, b: 2004
2. b
3. a, b
4. c
5. a, b
6. Warunki otoczenia opisuj stan pracy silnika i warunki zewntrzne w chwili zarejestrowania bdu. Pomagaj one znale
usterk w samochodzie.
7. a, c
Notatki
59
315
VOLKSWAGEN AG, Wolfsburg, VK-36 Service Training

Wszelkie prawa zastrzeone. Zmiany zastrzeone.
000.2811.36.11 Stan techniczny 06/03
Papier wyprodukowany z celulozy

bielonej bez uycia chloru.

SSP315 Diagnoza EOBD

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

SSP315 Diagnoza EOBD

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Szkolenia techniczne

Zeszyt do samodzielnego ksztacenia nr 315

Budowa i zasada dziaania

Systemy diagnozy OBD w samochodach osobowych z silnikami wysokoprnymi musz

Cele diagnozy EOBD:

cige nadzorowanie podzespow, odpowiedzialnych za skad spalin,

Zeszyt do samodzielnego ksztacenia

O czym bdzie mowa

Zasady dziaania diagnozy EOBD . . . . . . . . . . . . . 14

Sprawdzamy swoj wiedz . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56

Po raz pierwszy obowizek wyposaania

Unia Europejska uchwalia 13.10.1998 przepis, wprowadzajcy europejski odpowiednik

Kalifornijski Urzd Ochrony Czystoci Powietrza (California Air Resources Board,

Od 1 stycznia 2003 nowy model samochodu

Dokadniejsze informacje na temat

Blisze informacje na temat OBD II

homologacja nowych modeli od 2000

homologacja nowych modeli (np. Touran) od 2003

Diagnoza EOBD obejmuje podzespoy, ukady

Najbardziej oglne cechy systemu to:

Diagnoza OBD musi dziaa przez cay okres

znormalizowana lampka kontrolna spalin

Lampka kontrolna spalin MIL sygnalizuje

Znormalizowane gniazdo diagnostyczne znajduje si wewntrz samochodu. Musi by ono

W spalinach silnikw wysokoprnych s

Skadniki te powstaj w nastpujcych okolicznociach:

Powstaje przez niecakowite

Powstaje przez spalanie paliwa

NOx (tlenki azotu)

Ich powstawaniu sprzyja wysokie

czsteczka dwutlenku siarki SO2

sadza (czstki stae)

Blisze informacje na temat szkodliwych skadnikw spalin patrz

Normy czystoci spalin i EOBD

Od roku 2000 dla nowo rejestrowanych samochodw obowizuje norma EU3.

Norma EU4 zacznie obowizywa od roku

Rni si ona od swojej poprzedniczki normy

EU2 = obowizujca w Europie:

EU3 = obowizujca w Europie:

EU4 = obowizujca w Europie od:

Badanie emisji spalin

Podczas bada homologacyjnych emisj spalin mierzy si na hamowni, przy uyciu

Pomiar emisji spalin wg norm EU3 i EU4

W pierwszym suwie powietrze jest zasysane

Suw II: spranie

W drugim suwie powietrze w komorze spalania jest sprane, by umoliwi samozapon

W czwartym suwie produkty spalania s wypychane z cylindra. W wyniku spalenia zwizkw

Suw IV: wylot

Toksyczne skadniki spalin

Schemat ukadu sterowania

przepywomierz powietrza G70

czujnik temperatury paliwa G81

potencjometr nastawnika dawki G149

czujnik temperatury przed turbosprark

czujnik temperatury przed filtrem czstek

tylko w silnikach TDI

Elementy wykonawcze wane w diagnozie EOBD

lampka kontrolna spalin K83 (MIL)

silnik klapy dawicej V157

zawr chodnicy recyrkulacji

nastawnik dawki N146

sygna prdkoci jazdy

zawr regulacji pocztku wtrysku N108